nederlands auschwitz c o m i t é

Stangl: proces heropend Stangl is gepakt. D e man die aan het hoofd stond van twee moordfabr ie -ken, Sobibor en Treb l inka met 7 5 0 . 0 0 0 levens op zijn saldo kan worden berecht (als Brazi l ië zijn mis­daden z w a a r genoeg v indt ) . Ons p r o ­ces wordt daarmee heropend. W i j hebben inzake het proces -Har­ster c.s. geprotesteerd. H e t bevatte echter ook een posit ief aspect, n.l . dat er nu bureaumoordenaars terecht stonden. D a t gebeurt sporadisch; men behandelt alle gruweldaden im­mers volgens een oude Duitse wet, die slechts commune misdrijven kent . Ui teraard , w a n t Auschwitz , Sobibor en Treb l inka hebben geen preceden­ten. E n genocide, volkerenmoord, die door het volkenrecht in onze j a ­ren moest worden geïntroduceerd is wel door de U N O , m a a r niet bij de rechtspraak erkend. B i j moord op in­dustriële schaal horen de organisato­ren, zij die achter schri j fmachine o f telefoon het moorden gelastten, dag

Het Auschwitz Comité heeft in een schrijven aan de regering en de Kamers gesuggereerd dat er nog verschillende getuigen in Nederland zijn die kunnen verklaren, dat verdachte Slott­ke ondanks haar halstsarri-ge ontkentenis, zeer goed wist welk lot de gedeporteerden be­schoren was. Aangezien deze verdachte in beroep is geko­men, is het een Nederlands be­lang aan deze mededeling die aandacht te schenken die zij verdient.

prof. mr. J. E. Jonkers in Elseviers weekblad van 11 maart

en nacht door, jarenlang. O o k hun daden waren door geen wet voor­zien. Als zij nu in München o f F r a n k f o r t terechtstaan heten zij t rou­wens slechts „medepl icht ig" .

P r o f . Jonkers schri j ft echter : „Zi j zijn n a a r mijn oordeel geen mede­plichtigen, maar medeplegers." Stangl zal ook wel eens een ouder­wetse moord hebben gepleegd. M a a r dat is kleingoed. H i j was de eerste commandant van Sobibor , hij b racht de machine op gang die zo glad ge­olied bleef en alleen al meer dan 3 4 . 0 0 0 mensen van ons, Neder lan­ders, heeft vermalen. W i e een k a m p als Sobibor of T r e ­b l inka heeft geleid is een massamoor­denaar. D a t geldt ook voor Ausch­witz . Al is daar wel eens groente ge­plant onder SS-bewaking, daarmee werden die SS-ers nog geen tuinders. O p dat moestuintje en die K r a n k e n -bau, die er in Auschwitz ook waren, steunden de verdediging en ten dele ook de lage straffen in de Auschwitz-processen. Conclusie moest zijn, dat het met die genocide zo een vaar t niet l iep. J e had ook nette SS-ers, nietwaar . E r was toch oorlog, men spreekt van „fehlen des Unrechtsbe-wusstsein" (moge dit onvertaa lbaar bl i jven!) E r w o r d t gevraagd om nauwkeurige getuigen-verklaringen, maar wanneer heeft een (onder w a t voor omstandighdeen!) overlevende en getuige het aantal dodelijke k o ­gels o f slagen geteld? E n het dode­lijkste wapen van alle, het gas, doodde alle getuigen. Anders de Eichmanns en de Zöpfs , de Muika ' s en de Stangls. Zi j admi­nistreerden o f stuurden weg, m a a r waar toe o f waarheen? W i e hunner had dat tevoren gewusst? Zie de heks Slot tke, die overigens best niet de speelgenoot van de duivel, m a a r de duivel zelf mag heten.

V o o r Stangl k o m t daar nog iets b i j : gelukkig, mag men zeggen, hoe erg het ook kl inkt . N i e t voor niets spreekt men van georganiseerde, ge-industrialiseerde moord. V o o r orga­nisatie, indusrie, zijn vooropleiding, training nodig. D e trainingsinstituten zijn ons bekend, H a d a m a r , G r a f e n -eck, de „klinieken voor euthanasie" ,

Bloemen voor onze doden Het Nederlands Auschwitz Co­mité meent dat ieder in staat moet zijn mee te doen, als op 16 april bloemen worden ge­legd bij het dan onthulde mo­nument te Auschwitz. Als u hiervoor voelt behoeft u slechts iets te storten op post­rekening 29 30 87 t.n.v. N.A.C, Amsterdam, met duidelijke vermelding BLOEMEN. De delegatie uit Nederland zal dan ook namens u bloemen bij het internationale monument leggen.

d.i. proefstations voor het doden van zg. ongeneeslijk zieken, de kweek­bedden voor de vernietigingskam­pen. In Oostenri jk, de b a k e r m a t van de Führer , van H e y d r i c h en Seyss Inquardt , was het kasteel War the im zo een kweekbed. C o m m a n d a n t van deze „school voor massamoorde­n a a r s " (zoals Wiesenthal zegt) was Stangl . H e t armzalige argument van al leen-maar-boekhouden om zich aan zijn verantwoordel i jkheid te ont t rek­ken ontbreekt natuurli jk bij zulk een pedagoog. W a a r v a n houdt een chef van leerl ing-moordenaars boek? H e t is nuttig dit onder ieders oog, ook dat van alle betrokken autori ­teiten te brengen. D a a r n a a s t dienen getuigen van Stangls vroege en late­re activiteiten op te treden als aan­vull ing. Reeds nu staat vast dat Stangl een honderdduizendvoudige moordenaars was, wiens voorbedach­ten rade wel erg ver teruggaat en zeer weloverdacht was . O p de persconferentie is ons, leden van het N . A . C , gevraagd: kent u getuigen? Aan daar aanwezige getui­gen tegen S lot tke vroeg m e n : hebt u u gemeld? H e t is goed bedoeld, m a a r niet zo goed gedacht. N i e t alleen de stukken inzake H a r s t e r e.d. zijn be­kend, maar ook allen die uit de k a m ­pen naar Neder land zijn terugge­keerd plus de verklaringen die zij kor t daarop hebben afgelegd. O u d -

(Vervolg op pag. 4 )

s e c r . voorlopig v. Walbeecks t r . 9 hs, amsterdam-w., postg. 293087 bankrek.: AMRO nr 106540 bijk.: van baerlestraat , amsterdam-z. red.: amsteldijk 23, amsterdam-z.

Moordenaars en een mythe

Moordenaars onder ons heet het boek dat Joseph Wechsberg in het Engels heeft geschreven, steunend op de dossiers van ir. S imon Wiesenthai , onder wiens naam het nu in N e d e r ­landse vertal ing bij Elsevier is ver­schenen met een v o o r w o o r d van dr . L . de J o n g . Een deel van de op­brengst komt ten goede aan het W i e -senthal-fonds. Eigenli jk spreekt deze aankondiging voor zichzelf . Men kon dit boek al een detective-serie en een sensatieverhaal horen noemen. M a a r het s lachtoffer waren (en zi jn) wij , de sensaties zijn die van onszelf . D e moordenaars die erin worden be­schreven zijn m a a r al te reëel en de jacht op hen moet wel een o n w a a r ­schijnlijk luguber bedri j f zijn. Ju is t om de noodzaak daarvan gaat het echter.

Een fonds na een aardbeving in Chil i o f een overstroming te Florence is een begrijpeli jke z a a k ; er bestaan geen voorzieningen voor dergelijke rampen. M a a r de oorlogsmisdadigers behoren terecht te staan en daartoe bezit elk land een net van rechtban­ken, ook de Bondsrepubliek, w a a r de meeste van deze misdadigers rondlo­

pen en waar men nu de dreigende ver jaring iets schijnt te willen ver­zetten. H e t justitieel apparaat beschikt over de macht en de middelen om de moordenaars te identificeren, op te sporen, te berechten en te s traf fen. D e belastingbetaler brengt het geld op ook voor de rechterli jke macht . M a a r elk van de 23 hoofdstukken van het boek toont het falen van de justitie. Men kan ze niet vinden; zie b .v . de tragikomische fotocopie op p. 187 , w a a r een correspondent van Wiesenthai het adres geeft van M e n ­gele, de beruchte kamparts van Auschwitz , op 31 dec. 1959 met de mededeling: „ O o k de Duitse ambas­sade kon het adres niet vastste l len." O f w e l zij worden vri jgesproken, zo­als Murer , de beul van Wi lna , in 1963 te G r a z . D e z a a k - E i c h m a n n is een bi jzonder geval. M a a r ook hier is van de hon­derden kilo's dossiers t .a .v. mede­schuldigen een soortgeli jk gebruik ge­maakt als van de andere en wel een zeer gering. N o g m a a l s : dit had die­nen te gebeuren niet door het insti­tuut J a d Was jem te Jeruzalem o f

door Wiesenthai , m a a r door de in­stanties wier t a a k dit is, de justit ie. Vervolging en berechting van de n a ­zi-misdadigers va l t onder verant ­woordel i jkheid van de democratische staten en men mag medewerking ver ­wachten van de U N O . U i t het boek bl i jk t dat men het eens­deels lang te druk had met de koude oorlog om op k a m p - en kantoorbeu-len te letten, anderzijds hoe tot op heden laksheid o f sabotage bij op­sporing en procesvoering de berech­ting slepend houden o f tot een aan­fluit ing maken. Daar tegenover wordt er, zoals de voorzi t ter van he N . A . C . opmerkt , om de persoon van de heer Wiesen­thai een soort mythe geweven. H o e meer het (voortref fe l i jke) w e r k van Wiesenthai w o r d t aangeprezen, des te minder va l t de aandacht op de verwaar lozing van hun taak door de daartoe aangestelde autoriteiten, de schandeli jke bejegening van getuigen en de lankmoedige s t ra fmaat . Wiesenthals boek moet gelezen en doordacht worden om de vraag hoe het mogeli jk is dat dit helaas zo broodnodige detect ivewerk in z o h o ­ge mate in handen van een nog zo b e k w a a m en toegewijd amateur kon bli jven. E e n sensatie is da t al lang niet meer, m a a r wel een hernieuwd alarmsignaal .

E . T .

Haren van 152.174 vermoorden

E E N B E N A D E R I N G . . .

R u i m twee j aar geleden — om pre­cies te zi jn: in januari 1965 — be­zocht een verslaggever van „ D e T i j d " de tentoonstell ing van het N e ­derlands Auschwitz -Comité , die toen gehouden werd in het gebouw van „ H e t Vri je V o l k " te R o t t e r d a m . O p deze expositie werden vele gege­vens vermeld over de misdaden van de nazi 's in het verniet igingskamp. N a a r aanleiding hiervan vermeldde het verslag in „ D e T i j d " onder meer dit : „Zevenduizend ki logram men­senhaar werd er na de bevri jding in de magazi jnen van Auschwitz gevon­den. Hoeveel wegen de haren van één m e n s ? " T o t zijn niet geringe verbazing ont ­ving de journalist die dit schreef op deze vraag, die hij eigenlijk meer aan zichzelf dan aan de lezer gesteld had, kortgeleden een beredeneerd ant ­woord van de heer R . G . L . van Aerssen, huidarts te Ni jmegen. H e t schrijven luidde als v o l g t :

„Gesteld dat elke persoon m a a r één­maal totaal is kaalgeknipt , de over -levingstijd van Joden in concentrat ie­kampen zeer kor t was en de gemid­delde haarlengte 10 cm bedroeg, dan wogen de haren van één persoon ge­middeld 4 6 gram. Dus 7 0 0 0 kg ha­ren vertegenwoordigden 1 5 2 . 1 7 4 per­sonen" . D e Nijmeegse arts deelde mee, dat hi j zich in de bedoelde vraag had ver­diept omdat hij al ongeveer vi j f j aar bezig is met haaronderzoek. H i j voeg­de er aan toe, dat zijn gegevens m a a r een benadering zijn en mogeli jk slechts een grove benadering, m a a r naar zijn mening wel verantwoord. 1 5 2 . 1 7 4 vermoorden. Een antwoord op een vraag, die een overpeinzing was.

T o n El ias

H e t (vrouwen)haar w a a r v a n hier sprake is wordt bewaard in een lan­ge vitr ine in een der barakken van Auschwitz . H e t is afkomstig van de

laatste transporten; de buit kon toen niet meer naar Berl i jn worden ver ­stuurd. O p een lijst van tussen 1 - 1 0 -1942 en 2 - 8 - 1 9 4 3 uit T r e b l i n k a ver ­zonden geroofde goederen komen voor „25 vrachtwagens vrouwen­h a a r . " D e lijst is ondertekend F r a n z Stangl .

(zie Wiesenthal-W echsberg, p. 331/2)

Wie kende joseph Cohen? Wie van onze lezers weet iets te melden over Joseph Cohen, geb. 27-3-39 te Groningen. Laatste adres C. H. Peterstraat 21a, Groningen, van beroep veehandelaar. Op 19 okt. '42 van Westerbork naar Ausch­witz getransporteerd. Liste A 37. Wie hem gekend, gezien of gesproken hebben gelieven contact op te nemen met Mevr. H. W. D. Jansen—Kohl.

p.a. Rijkskweekschool Paul Krügerstraat 49 Hengelo.

Op 24 februari, kort na de uitspraak te München hield het Nederlands Auschwitz Comité een persconferen­tie te Amsterdam. Behalve het ANP en vele bladen waren AVRO en KRO vertegenwoordigd, die beide voor goede uitzendingen zorgden, evenals de radio-nieuwsdienst. Wij publiceren hieronder het volledige communiqué dat door de voorzitter Jos Slagter is voorgelezen. Dat wij goed begrepen worden blijkt uit het commentaar bij ons communiqué in het Nieuw Israëlietisch Weekblad, dat wij daarnaast afdrukken. Ook ten gerieve van enkelen, die misschien niet willen begrijpen.

Perscommuniqué van 24 februari 1967

De zaak Harster, Zöpf en Slottke

Reeds zijn verscheidene proces­sen tegen oorlogsmisdadigers in West-Duitsland gevoerd. Mocht aanvankelijk nog ie­mand gehoopt hebben, dat er recht zou worden gedaan, dan is men wel snel met beide voe­ten weer op de aarde terecht gekomen. Vorige week zijn wij opnieuw geconfronteerd met de curieu­ze clementie die Westduitse rechtbanken weten op te bren­gen ten aanzien van nazibeu-len. Het Nederlandse joden­dom is door de misdaden van lieden als Harster, Zöpf en Slottke zwaarder getroffen dan joden in andere Westeuropese landen. Deze oud-SD-ers hebben na de oorlog jarenlang in vrijheid ge­leefd — óók Harster na de wel zeer zachtzinnige behandeling van zijn zaak in Nederland. De vonnissen staan in geen ver­houding tot het misdrijf. Spe­ciaal Gertrud Slottke is er met een belachelijk lichte veroorde­ling afgekomen. We weten niet meer of protes­teren helpt. Tot wie zouden wij ons moeten wenden? Toch zou het niet juist zijn te zwij­gen. Mede daarom verlenen wij hier gaarne plaats aan het pro­test tegen de straffen, uitge­sproken over Harster, Zöpf en Slottke van het Nederlands Auschwitz Comité.

Nieuw Israëlisch Weekblad 3-3-1967

D e vonnissen tegen drie van de voor ­naamste schuldigen o.m. aan de uit­roeiing van de Joodse Nederlanders (wie er nog van leeft leeft huns on­danks) zijn nu bekend. Vi j f t ien j a a r met heel veel a f t rek voor Hars ter , 9 j aar met a f t rek voor Z ö p f , vijf j aar voor S lot tke .

Het Ned. Auschwitz Comité stond en staat als steeds op het standpunt dat berechting van de oorlogs- en nazi-misdaden nodig is en blijft. Naar onze mening is de maximum­straf, levenslange gevangenschap, op zijn plaats voor alle zware oorlogs­misdadigers, of zij nu bekend hebben of niet, wanneer hun schuld vast staat en dit is in deze drie zaken het geval. En levenslang betekent levens­lang. Geen gratie komt te pas voor misdaden die met niets in de geschie­denis zijn te vergelijken. Een straf naar de mate van de gepleegde mis­daden is niet eens te bedenken. Met wraak of rancune heeft dit niets van doen: ook die zouden naar de mate van tienduizendvoudige moord en meer alle zin verliezen.

Harster is de hoogste nog levende van de SD-ers die in Neder land heb­ben gewoed. H i j beschikte als zoda­nig, evenals Z ö p f , over veel relaties, ook hier te lande. N a hun beken­tenissen werd er op het proces naar deze relaties niet verder gevraagd. S lot tke , de heks van Westerbork was van de drie de enige die hier persoon­lijk bekend w a s ; er leven nog getui­gen die haar „aan het w e r k " hebben gezien, m a a r geen van hen is ge­hoord.

In tegenstelling tot andere processen was te München de Nederlandse re­gering vertegenwoordigd en wij jui­chen dat toe. Maar waarom is er geen poging gedaan tot nadere op­heldering? Waarom is Lages niet in de zaak-Harster c.s. gehoord, maar wel teruggestuurd? Waarom zijn de andere drie van Breda in deze niet verhoord? Harsters om onduidelijke redenen veel te lichte straf, die hem destijds in ons land is opgelegd, werkt nu tweemaal in zijn voordeel: enerzijds redeneerde de Duitse rechtbank dat het dan wel niet zo erg zou zijn, nu de Hollanders hem niet ter dood heb­ben veroordeeld, anderzijds leverde

zijn vroegere straf hem nu aftrek op.

Wij vragen ons a f o f de nu betoonde off ic iële belangstelling van de zijde der Nederlandse overheid met die vroeger betoonde clementie samen­hangt . Hars ter droeg immers een gro­te verantwoordel i jkheid, die bekend was zodra men zijn functie tijdens de bezetting kende en dit was ook in 1 9 4 9 het geval. Wi j hebben niet de indruk dat de Nederlandse regering het uiterste heeft gedaan ter opheldering in de drie zaken die zijn behandeld in dit proces, dat tenslotte het lot van 1 0 0 . 0 0 0 Nederlanders betrof . Zi j had toch zeker kunnen aandringen op het horen van getuigen, in elk geval te ­gen S lot tke , die zich nu wel onschul­dig kan houden, m a a r tegen wie een groot aantal getuigen ook ons be­kend zijn. E r zijn er ook hier aan­wezig.

Het proces Harster-Zöpf-Slottke zien wij als een minimale rechtsple­ging, waar veel moeite is gedaan om zoveel mogelijk betrokkenen te spa­ren. Hoe onhoudbaar het is het com­plex van misdaad te behandelen als commune misdrijven inplaats van als misdaden tegen de mensheid, zoals te Neurenberg in 1946 is uitgestip­peld, trad hier nog eens duidelijk aan het licht. Verder achten wij de zg. verzachten­de omstandigheden van onwaarde: dat de verdachten zich na 1945 „goed gedroegen", d.w.z. geen reci­dive op nog eens een 100.000 on-schuldigen pleegden, komt omdat er sindsdien voor hen niets te deporte­ren viel, noch naar gaskamers noch „nach dem Osten."

M a a r een niet verzachtende omstan­digheid voor hun rechters is dat ta l van geestverwanten, medeschuldigen en volgelingen van deze E i c h m a n n -handlangers uit de zachtzinnige aan­pak van dit drietal weer moed put­ten. Zachtzinnigheid tegenover de moor­denaars is niet alleen een hoon je­gens hun slachtoffers . D i t soort zachtzinnigheid is onmenseli jk, w a n t men stelt daarmee nieuwe generaties aan de aanslagen van oude en nieu­we nazi 's , dat wil zeggen aan de bru­te onmenseli jkheid bloot . E n die oude en nieuwe nazi 's trekken weer

op, in een o f ander jas je o f helemaal geen. Zi j slepen zelfs andere Duitsers mee, die zich gediscrimineerd verk la ­ren zonder nieuwe en nog krasser vernietigingswapens, a toomwapens . Voora l met het oog o p de toekomst en het huidige streven in de B o n d s ­republiek protesteren wij met al le kracht die ons is gelaten tegen een uitspraak die even grievend is voor de nabestaanden van de ta l loze d o ­den als dreigend voor onze kinderen. W a n t er dreigt nog steeds gevaar , fascistisch gevaar, hetzel fde dat 2 6 j aar geleden hier werd herkend en beantwoord met de staking die wi j op 25 februari herdenken.

Waarom nu nog... N A C i j n EïndhOVeil Forum in Anne Frankhuis

O p 2 4 april kan men met het N e d e r -lands Auschwitz C o m i t é in discussie gaan. D a n vindt in het A n n e F r a n k ­huis de al tradit ie geworden forum­avond plaats met als onderwerp : W a a r o m nu nog berechting van oor ­logsmisdaden? Uitgenodigd worden in de eerste plaats allen die be t rokken zijn bi j het onderwijs en in de week van 4 en 5 mei oorlog, bezetting, onderdruk­king en verzet met hun leerlingen willen bespreken en zich v o o r a f wi l ­len oriënteren. D a a r n a a s t w o r d ge­dacht aan studerenden. M a a r ieder­een is harteli jk welkom. H e t forum zal worden gevormd door leden van het N . A . C , die al geregeld worden bestormd met vragen, sympathiebe­tuigingen en suggesties. H e t spreekt vanze l f dat ook kwes­ties die in enige samenhang met het

LANDELIJKE BESPREKING OP 9 APRIL

O p zondag 9 april a.s. zal het N . A . C . met vertegenwoordigers uit Amsterdam, R o t t e r d a m en D e n H a a g een bespreking houden over de werkzaamheden der afgelopen maan­den. In het bi jzonder zullen de her­denkingen worden besproken. Ieder van u die hiervoor interesse heeft kan erbij zijn, mits men zich opgeeft bij het secretariaat, mondeling, te lefo­nisch o f schriftel i jk. A a n v a n g van de bespreking om on­geveer 11 uur. D e bedoeling is een gezamenli jke broodmaalt i jd te houden. D e kosten hiervan zijn voor eigen rekening. D e bi jeenkomst v indt plaats te A m ­sterdam.

DUITJES

Vrienden, de kostensti jging op elk ge­bied m a a k t het nodig de achterbl i j ­vers extra op te wekken ons hun bi j ­drage niet te onthouden. Zi j die over w a t duitjes beschikken . . . laten zi j ons iets extra 's overmaken. W i j heb­ben het hard nodig.

I . S t ibbe

REACTIES H e t N . A . C . h e e f t a n t w o o r d o n t v a n g e n v a n dr . G . H e i n e m a n n , de b o n d s m i n i s t e r v a n j u s t i p e c n v a n zi jn c o l l e g a in N o o r d r i j n l a n d -W e s t f a l e n , d r . N e u b e r g e r , o p o n z e p r o t e s t e n tegen de v r i j s p r a k e n en m i l d e v o n n i s s e n in h e t S o b i b o r - p r o c e s . D e m i n i s t e r s w e z e n e r o p d a t de o f f i c i e r v a n j u s t i t i e rev i s ie h e e f t a a n ­g e v r a a g d . A a n de redr .ct ie v a n h e t P a r o o l , d a t geen v e r s l a g g e v e r n a a r o n z e p e r s c o n f e r e n t i e h a d g e s t u u r d , m a a r er w e l een c o m m e n t a a r a a n w i j d d e , z o n d e n w i j ons c o m m u n i q u é , d a t e v e n m i n als een i n g e z o n d e n s tuk v a n een o n ­zer m e d e w e r k s t e r s , die de p e r s c o n f e r e n t i e b i j w o o n d e , t e r k e n n i s v a n d e l ezers v a n h e t b l a d is g e b r a c h t .

onderwerp staan op het forum aan bod kunnen komen. Z o worden wij wel eens ,wraakzucht ig ' genoemd. H o e zit dat? Een student vroeg ons of onze hou­ding tegenover Duitse oorlogsmisda­digers wel gerechtvaardigd is, „ reke ­ning houdend met de wrevel die ie­dere Duitser bij zich op voel t komen indien hij na 21 j a a r weer w o r d t ge­confronteerd met zijn ver leden . " W i j antwoordden dat het overgrote deei van de Duitsers zich kan distancië-ren van het nazidom en bi jbehoren­de misdaden. M a a r w a a r men ex-nazi 's op hoge posten stelt o f h a n d ­h a a f t en neo-nazi 's vri j laat spoken . . H e b t u ook vragen o f wi l t u eens van gedachten wisselen: u bent wel ­k o m op 2 4 april om 8 uur in het A n n e Frankhuis , Pr insengracht 2 6 3 , Amsterdam C.

NOG AANMELDEN VOOR REIS MONUMENT

De aanmelding voor de vlieg­reis naar de onthulling van het monument te Auschwitz (13 t.e.m. 21 april) wordt dezer da­gen gesloten. Wie van plan is mee te gaan geve zich onmid­dellijk op bij het secretariaat, waar men alle inlichtingen krijgt. Tel. 020—83622, van Wal­beeckstraat 9hs., Amsterdam-West.

Nederlands Auschwitz Comité vraagt Brazilië:

lever Stangl uit!

H e t Nederlands Auschwitz Comité heeft bij de ambassadeur van B r a z i ­lië te D e n Flaag aangedrongen op uit­levering van Frans Stangl , destijds commandant van de dodenfabrieken Sobibor en Treb l inka en als zodanig beschuldigd van 7 5 0 . 0 0 0 moorden. „ W a t ons in het bi jzonder b e t r e f t " , aldus het comité, „hij heeft de helse machine van Sobibor op gang ge­bracht , waardoor ruim 3 4 . 3 0 0 N e ­derlandse mannen, vrouwen en kin­deren op beestachtige wijze zijn uit­gemoord. Wi j kunnen ons niet voor­stellen dat Brazi l ië niet al het moge­lijke zal doen opdat recht geschiede aan een onmens die de mensheid van alle werelddelen te schande m a a k t " .

O p uitnodiging van het Pol i t ieke Studiegenootschap ,Desiderius E r a s ­mus' te E indhoven heeft een viertal leden van ons comité onze doelstel­ling en onze inzichten over het neo-nazisme in West -Dui ts land uiteenge­zet . I n een levendige discussie van ruim anderhal f uur om de k o f f i e t a ­fel k w a m e n tal van vragen aan de orde, waarui t een grote en diepe be­langstelling bleek.

Z o wilde men weten o f (neo-)nazi 's nu wel bestreden worden door ver ­volging van oude nazi 's . Een der stu­denten, die met intense aandacht luisterden, vroeg hoe het N . A . C . denkt over de oorlog in V i e t n a m en kreeg en a n t w o o r d dat het voor ons begrijpeli jk is hoe bi jna 22 j aar n a de wereldoorlog een grote mogendheid nietsontziend geweld tegen een klein, ver van zijn grenzen gelegen land aanwendt , hoewel de bevolking even­tuele moeili jkheden toch wel zel f kan oplossen. Geen dag later meldde de nieuwsdienst dat ontbladering en be­derf van de rijstoogst met chemische middelen in Zuid-Vie tnam worden verdrievoudigd . . . Vergi f t ig ing van de levensbehoeften, het is niet ver a f van vergift iging van de luchtwegen, die onze familie t rof en ook voor ons bestemd was, door H i t i e r .

D e Eindhovense studenten kunnen op een geslaagde middag terugzien. D e leden van het N . A . C . op derge­lijke bi jeenkomsten voor studenten, leerlingen van V . H . M . O . o f anderen te komen. W i e iets dergelijks wil or ­ganiseren behoeft m a a r een seintje te geven.

( Vervolg van pag. 1)

gevangenen kunnen door de justitie worden gedagvaard om als getuigen op te treden. O n z e taak kan alleen zijn er op aan te dringen dat dit ook gebeurt. Ze l f zijn wij alleen getrof­fen en van onze pl icht bewuste par ­ticuliere burgers. Als wij hierboven schreven dat ons proces is heropend, bedoelen wij dat een van de hoofdschuldigen aan het grote nazibloedbad en in het bi jzon­der aan de dood van zoveel N e d e r ­landers, die onze naasten waren, moet terechtstaan. D a t is onze zaak , van de nabestaanden en van de over­heid, van de Duitse en Oostenri jkse rechtspraak en van alle democratisch gezinde groeperingen, van de volke­ren en van het wereldgeweten. L a a t ieder doen w a t op zijn weg ligt.