Klasse voor Leraren 182

Maandblad voor Onderwijs in Vlaanderen

februari 2008 • Nr. 182www.klasse.be

Zeedag in Oostende - De Schoolstraat: Geel - Nieuw op TV.Klasse - Help! Zinvol huiswerk - Eerste Lijn: Gokken

Air-juf Remona:“NIET JALOERS ZIJN”

HOE PRAAT JE OVEREXTREMEN?

VERSLAAFD AAN

GOKKEN

ZWIJGENIN DE REFTER!

KLAS LEIDEN VOLGENSSTEVEN DEFOUR

BEDRIJFSSTAGEVERANDERT LERAREN

KVL_080182_book.indb 1KVL_080182_book.indb 1 18-01-2008 14:51:1918-01-2008 14:51:19

DrugshondErgernis: “Dat ze maar nooit aan de drugs geraken!” Het is de

grootste bekommernis van het oudercomité in het achterzaal-

tje van de school. De voorstellen: leraren tijdig laten melden als

hun kinderen met slechte vrienden omgaan, ex-verslaafden uit-

nodigen, strenge straffen, zelfs de drugshond is geen probleem.

“Ja, de drugshond!”

Verwondering: Ouders vragen terecht heel veel van de school.

Maar hoe zou het komen dat ze voor elke vrees (en dat zijn er

nogal wat) al hun hoop op de school storten? En waarom zoe-

ken ze de oplossing dan vaak in de verkeerde richting? Drugs

duiken niet plots op in een donker straatje van de stad.

Verantwoordelijkheid: Ik leer van de kleuterjuf hoe zij al heel

vroeg met preventie begint. Elke dag hangt ze tien icoontjes met

wasknijpers aan de draad van de dag. De eerste tekening toont

een verhaaltje, de tweede het spel, de derde een koek, de vierde

de poppenkast, de vijfde het middagmaal enz. Aan de tiende

knijper hangt papa of mama, die hen weer komt ophalen. On-

derzoek bevestigt de preventieve kracht van dergelijk structure-

ren van je dag. Voor drugs en bij uitbreiding voor elke verslaving

aan chocola, sigaretten, alcohol of gokken. Ook voor obesitas.

Een kind leert knijper na knijper dat er een tijd is voor alles. Dat

je niet iets binnenschrokt als je even zin hebt bijvoorbeeld. Be-

heersing en planning in plaats van snelle bevrediging van steeds

wisselende impulsen. De juf weet het en ze doet haar best. Maar

een groot deel van deze kinderen heeft ’s morgens niet ontbeten,

lag soms al een uur voor de tv, eet thuis niet aan tafel, vult zich

in de zetel met cola en chips, heeft geen vast uur van slapen

enz. Dit totaal gebrek aan structuur maakt hen later gemakke-

lijke slachtoffers van wat zich als direct genot en onmiddellijke

consumptie aandient. Verslaving is een complex probleem dat

je niet met een wasknijper oplost. Maar aan kinderen (van elke

leeftijd) structuur geven helpt. En daar hoort meteen ook vrij-

heid en experimenteren bij. Iedereen neemt daarvoor zijn ver-

antwoordelijkheid: leraren, ouders en leerlingen. Een drugshond

blaft. Opvoeders geven structuur, richting én ruimte.

Hoofdredacteur Klasse

[email protected]

Klasse ondersteunt leraren, ouders en leerlingen al sinds jaar en dag in concrete preventie van probleemgedrag. In dit nummer bijvoorbeeld door een reportage en een extra bijlage over het thema van de maand: gokken. Wedden dat je het leest?

10

44

Hartslag: 122


10 LERAREN OP BEDRIJFSSTAGE Een vervanger vinden blijft het knelpunt, maar áls leraren op bedrijfsstage kunnen, keren

ze bijna allemaal gemotiveerd terug. Driekwart verandert zelfs meteen zijn lessen. Sinds

drie jaar kunnen leraren gemakkelijker op bedrijfsstage. Tijd voor een eerste evaluatie.

REPORTAGES

RUBRIEKEN

Het Nieuws ............................................................. 04

Help! ............................................................................ 16

Zeker Doen .............................................................. 17

Praktijktips ............................................................. 54

Dialoog ....................................................................... 56

Speeltijd .................................................................... 58

46 48

50 52

44 OMSINGELD DOOR SCHOLENIn de Technische Schoolstraat van Geel staan twee scholen en een opvanghuis voor jonge vluchtelingen. Verdrinkt de buurt niet?

46 ZWIJGEN IN DE REFTERIn één op de drie schoolrefters mogen leerlingen geen woord zeggen tijdens het eten. Kinderpsychiater Peter Adriaenssens verslikt zich net niet bij die cijfers.

48 HOE DOORBREEK JE DENKEN IN ZWART-WIT?“Hans Van Themsche? Doodschieten!” roept Evi. Hoe verzachten leraren extreme standpunten zonder de hele klas tegen te krijgen? Een nieuw project geeft inspiratie.

50 HET GOUDEN RAPPORT VAN STEVEN DEFOUR“Zelfvertrouwen’ is één van de zes basiscompetenties om het tot profvoetballer te schoppen”, weet Eric Abrams, de ex-topsportcoah van Steven Defour. Haalde de gouden schoen ook gouden rapporten?

52 POKERFACES IN DE KLAS“Waarom spelen we geen poker?”, vragen de tieners van de zesde klas aan de juf. Het aantal jongeren dat gokt, neemt via het net snel toe en ze beginnen vroeg. Nicolas betaalt er zelfs zijn kot mee. Maar de meesten stapelen de schulden op. Niks gezien?

DE EERSTE LIJN: GOKKEN


KLASSE • Nr. 182

4 H E T NI E U W S

“Tien maanden lang reisde

ik als airhostess door

Europa en had ik al snel

last van de routine. Na

drie jaar voor de klas in

het eerste leerjaar zijn

nog geen twee seconden

dezelfde geweest.” Remona

Holemans zegt in drie tips

waarom lesgeven zoveel

spannender is dan een

airhostess zijn.

1. MAAK VAN ELK CIJFER EEN SPANNEND VERHAAL

Twee jaar zat ik in de vervangingspool, nu is het mijn derde jaar op rij in het eerste leerjaar. De kinderen zijn zó en-thousiast. Om elk woordje, elk cijfer dat ze leren, zijn ze dankbaar. Sinds vorig jaar gebruik ik een nieuwe rekenme-thode. Mijn kinderen leren de cijfers via een verhaal. De ‘6’ is bijvoorbeeld een kattenstaart. Eens ze dat cijfer kennen, kunnen ze nauwelijks wachten om het volgende te ontdekken: ‘Wat zal de ‘7’ zijn, juffrouw?’ Vroeger hield ik niet zo van verhaaltjes voorlezen, maar door mijn enthousiaste klas is dat helemaal veranderd.

2. ELKE LETTER DIE ZE LEREN SCHRIJVEN MOET PERFECT ZIJN

Ik leg heel veel nadruk op perfect leren schrijven. Ik redeneer zo: wat ze bij mij goed leren, hoeven ze in de latere klas-sen niet meer te leren. Zeker toen ik voor het eerst voor de klas stond, kreeg ik het soms wel eens benauwd door daar aan te denken. Toen heb ik heel veel steun aan het lerarenteam gehad. Helemaal op je eentje is het moeilijk als beginnend leraar. Tijdens mijn inte-rimperiode stond ik eens drie weken in een auti-klas. Ik wou mijn best doen, maar stond daar totaal onvoorbereid

en met de minste ondersteuning. Dat was geen prettige ervaring.

3. WEES NIET JALOERS OP DE PRIVÉ

Tussen het einde van mijn secundaire studies en het begin van mijn leraren-opleiding heb ik méér dan twee jaar gewerkt. Ongeveer tien maanden als airhostess bij Sabena en dan anderhalf jaar bij een reisbureau. Ik begrijp dat leraren soms eens klagen maar eerlijk: als je in de privé hebt gewerkt, dan kan je veel meer relativeren. Toen ik aan mijn lerarenopleiding begon, wist ik dat dit mijn laatste kans op een diploma zou worden. Ik heb me met hart en ziel ingespannen en sta nu met dezelfde overtuiging voor de klas. Voorlopig denk ik niet aan zelf kinderen krijgen. Ik heb er negentien in mijn klas, dat is meer dan voldoende!

“Lesgeven is spannender dan airhostess zijn”

Elke maand zet Klasse een supergewo-ne collega op de cover, die via concrete tips zijn of haar onderwijsvisie met jou deelt. Deze maand: Remona Holemans (29), lerares in het eerste leerjaar van de gemeentelijke basisschool in Rillaar.

OP DE COVER


KLASSE • Nr. 182

5

10 STERRENHet hoger onderwijs telt nu 175 228 studenten. Dit schooljaar kwamen er 6 900 bij (+ 4,1). Meer vrouwen dan mannen, maar de algemene ver-houding blijft constant.

Bijna drie op de vier secundaire scholen en ruim één op de vier basisscholen bieden light frisdran-ken aan. In het secundair onderwijs zijn de gezon-de tussendoortjes in opmars. Dat meldt het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie.

Gemeenten die kinderen van de basisschool aan-sporen om meer te voet of met de fi ets naar school te gaan, kunnen vanaf volgend schooljaar op pro-jectsubsidies rekenen.

Twaalf centra voor deeltijdse vorming zullen in to-taal 165 ‘persoonlijke ontwikkelingstrajecten’ aanbieden om jongeren met persoonlijke of sociale problemen weer op het goede spoor te krijgen.

Leerlingen uit het secundair onderwijs en leraren lichamelijke opvoeding zijn er niet altijd van overtuigd dat de lessen LO de vakspecifi eke doel-stellingen halen. Nog te veel scholen hebben een slechte sportinfrastructuur.

Kinderen in India, Malawi en Mozambique blij-ven vaak thuis en verrichten kinderarbeid. Met het project ‘kindvriendelijke scholen’ willen Unicef België en het Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming die kinderen nieuwe kansen geven.

Aangepast aan de Bolognahervorming, gericht op resultaten in onderwijs en onderzoek en met oog voor meer én meer diverse studenten. Dat zijn de pijlers van het ontwerp van decreet over de fi nan-ciering van het hoger onderwijs dat de Vlaamse Regering defi nitief heeft goedgekeurd.

Honderden studenten uit de lerarenopleiding be-geleiden dit jaar één of meer leerlingen uit het ba-sis- en secundair onderwijs om te leren en te stude-ren. Met deze ‘tutoring’ vullen ze een deel van hun stage in. Elf tutoringprojecten krijgen steun van de Koning Boudewijnstichting.

Ook in het buitengewoon onderwijs wordt de lat gelijk gelegd bij de verdeling van de werkings-middelen. Het net of de koepel waartoe een school behoort speelt geen rol meer.

Een steunpunt over handicaps in hoger onderwijs moet instellingen, studenten en personeel onder-steunen bij het wegwerken van drempels voor per-sonen met een functiebeperking. Het steunpunt krijgt vijf jaar lang 250 000 euro per jaar.

LERARENDIRECTMéér onderwijsnieuws? Abonneer je op de elektronische nieuwsbrief lerarendirect of lees het online op www.lerarendirect.be

Luc Daelemans

©

GRATIS VERZEKERDDe sinds 1 januari verplichte verzekering voor leerlingen die op stage gaan zal de eerste twee jaar doorgaans gratis zijn. Ver-zekeraars geven aan dat ze nog geen exacte premies kunnen vragen omdat de federale wetgeving op dit vlak niet waterdicht is en te snel werd ingevoerd. Scholen ontsnappen zo (voorlopig?) aan een jaarlijkse factuur per leerling.


KLASSE • Nr. 182

6 H E T NI E U W S

Vlaamse leerlingen (12-18 j.) vinden Nederlands best een leuk vak, maar lichamelijke opvoeding is hun absolute topper. Grammatica, zinsontleding en spelling vinden leerlingen moeilijk en ook niet echt boeiend. En nogal wat leraren Nederlands stellen vast dat hun collega’s het Nederlands on-voldoende beheersen. Taalpeil 2007 legt het vak Nederlands onder de loep.

Aan de volwassenen werd gevraagd of ze goede of slechte herinneringen hebben

aan hun leraar Nederlands. Wat antwoorden ze?

Ellen Fernhout: “De gemiddelde burger heeft vooral goede herinnerin-gen. Slechts tien procent reageert negatief. Vreemd

is wel dat ongeveer één op drie geen enkele herinnering aan zijn leraar Nederlands meer heeft. Men kan zich afvragen wat daarvan de oorzaak is en of dat lot enkel de leraar Nederlands treft...”

Vooral in Nederland wordt geëxperi-menteerd met onderwijsvormen waarin bijvoorbeeld het vak Nederlands geïn-tegreerd wordt en niet langer een apart vak is. Bestaat het vak Nederlands over vijftien jaar nog wel?

Ellen Fernhout: “Leraren hoef je dit niet te vragen: nonsens, zeggen ze, het vak zal niet verdwijnen. Zowel in Nederland als in Vlaanderen willen de leraren Nederlands overigens massaal dat hun vak blijft. Toch is één leraar op vijf niet zo zeker of dat wel het geval zal zijn.”

De leraren Nederlands mochten ook zeg-gen of hun collega’s van andere vakken het Nederlands voldoende beheersen. Hoe zit dat?

Ellen Fernhout: “Hun oordeel is vrij hard. Meer dan de helft van de leraren Nederlands vindt dat een deel van hun collega’s het Nederlands onvoldoende beheersen. In Vlaanderen denken vier op tien leraren Nederlands er zo over.”

Wat vinden leerlingen, leraren en burgers van het vak Nederlands? Met die vraag trok de Neder-landse Taalunie naar Vlaanderen, Nederland en Suriname. Ze ondervroegen ruim 3 000 mensen en bundelden de belangrijkste antwoorden en nog veel meer in Taalpeil 2007, de krant die bij het decembernummer van Klasse zat. Kwijtgespeeld? Je kan de krant en het hele onderzoek downloa-den via www.taalunieversum.org

ONDERZOEK VAN DE MAAND

Nederlands is nuttig en leuk, maar...

NEDERLAND

Computer doet leerlingen voortstuderen

Nederlandse leerlingen die in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) een ICT-opleiding volgen, studeren meer voort in het hoger onderwijs dan leerlingen die een andere beroepsopleiding volgden. Van alle studenten die in 2006 het middelbaar beroepsonderwijs verlieten met het diploma van een ICT-opleiding, is meer dan de helft (51 %) gaan voortstuderen in een hogeschool. Dat is bijna twee keer zoveel als gemiddeld voor het hele mbo. In Vlaanderen kunnen leerlin-gen uit het beroepsonderwijs enkel hoger onderwijs volgen als ze met succes een zevende homologatiejaar hebben gevolgd. Sinds de invoering daarvan is bijvoorbeeld de opleiding kleuteronderwijzer erg populair bij deze leerlingen. Door een hoger beroepsonderwijs in te voeren, wil onderwijsminister Vandenbroucke alle beroepsleerlingen de kans bie-den om voor te studeren.

Welke vakken vinden de Vlaamse leerlin-gen leuk? En hoe scoort het vak Neder-lands?

Ellen Fernhout, Nederlandse Taalunie: “Voor de Vlaamse leerlingen is lichame-lijke opvoeding het leukste vak, gevolgd door geschiedenis en Engels. Neder-lands staat vijfde. Wiskunde, Frans en wetenschappen hebben wel hun aan-hangers maar zijn voor veel leerlingen toch de minst leuke vakken. Het leukste onderdeel van het vak Nederlands vinden leerlingen mondelinge vaardig-heden, zoals discussiëren. Ook verhalen schrijven, literatuur lezen en werkstuk-ken maken vallen in de smaak.”

Beschouwen leerlingen Nederlands als een nuttig vak?

Ellen Fernhout: “Eén leerling op vijf vindt dat hij veel aan het vak Neder-lands heeft. Engels en Frans scoren op dat punt hoger, economie scoort ongeveer even hoog. De andere vakken vinden ze ‘minder nuttig’ dan Neder-lands. Volwassenen, en zeker leraren, vinden Nederlands dan weer nuttiger dan leerlingen.”

Moet de spelling van het Nederlands meer aandacht krijgen in de les?

Ellen Fernhout: “Dt-fouten springen meer in het oog dan het feit dat je ‘Max Havelaar’ niet gelezen hebt. Veel volwassenen vinden dan ook dat er meer spellingonderwijs moet komen. Maar de leerlingen zijn daar minder van overtuigd. Ze zijn er ook het meest van overtuigd dat correct kunnen spel-len minder belangrijk is geworden door de komst van computer en spel-lingcheckers, iets wat leraren met klem tegenspreken.”


KENIA/CAMBODJA

“Jullie leraren zijn erg competent”Een delegatie onderwijsspecialisten uit Kenia en Cambodja bezoekt ons land op uitnodiging van de Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelings-samenwerking van Technische Bij-stand (VVOB). Wat zijn hun eerste indrukken na twee dagen schoolbe-zoeken?

Miriam Mwirotsi, directeur opvoeding, wetenschap en technologie van het Keniaans ministerie van Onderwijs: “Vergeleken met Groot-Brittannië of de Verenigde Staten is België een hoogontwikkeld en effi ciënt onder-wijsland. Jullie geven zeer veel ken-nisinput aan jullie leerlingen, terwijl ze daar erg bescheiden bij blijven. Ze staan erg ontvankelijk voor les-sen en leraren. En jullie leraren zijn erg competent. Die hebben geen supervisie nodig.”

Phira Chhom leidt leraren op in Siem Seap in Cambodja: “Mij valt op dat jullie leerlingen vrijuit voor hun mening uitkomen. Leraren, leerlingen en ouders communi-ceren rechtstreeks met elkaar. In Cambodja voelen de ouders zich niet betrokken bij de school. Zelfs al nodigen we hen drie keer per jaar uit op school, toch komen de ouders niet opdagen. Natuurlijk zijn een groot aantal ouders door onze recente geschiedenis zelf niet naar school gegaan.”

Miriam Mwirotsi: “Jullie scholen en leraren hebben een grote vrijheid om het leerplan in te vullen. Bij ons wordt dat leerplan heel strikt en centraal gestuurd. Elke leerling leert quasi hetzelfde. In België mogen de directeurs, de leraren en de ouders veel meer individuele verantwoor-delijkheid opnemen. Het grootste verschil is dat ons onderwijs leraar-gericht is. Jullie werken leerlingge-richt en dat levert veel betere leer-resultaten op. Bij ons is dat moeilijk natuurlijk, als je weet dat er in elke klas vijftig tot tachtig leerlingen zitten. Ons lager onderwijs – tot de achtste klas – is kosteloos. En verplicht. Dat lukt niet altijd. Kinde-ren in afgelegen gebieden geraken moeilijk tot op de schoolbanken. De eerste zorg van veel kinderen is eten vinden. Vaak zijn er niet eens klaslokalen en krijgen ze buiten les, of we kunnen de veiligheid niet garanderen. Maar we moedigen elk kind aan om naar school te gaan. Ons secundair onderwijs is betalend, en het toegangsgeld is zo hoog dat zelfs mensen die boven de armoedegrens leven, hun kinderen er niet naartoe kunnen sturen. Dus stroomt slechts dertig procent door het secundair onderwijs, tien procent naar het hoger, terwijl zes-entachtig procent van de kinderen lager onderwijs volgt.”

KLASSE • Nr. 182

7

1 270 072kinderen en jongeren zaten vorig jaar op de Vlaamse

schoolbanken. 649 202 in het basisonderwijs, 457 527 in

het secundair onderwijs en 163 343 in het hoger onderwijs.

Meer cijfers via het Statistisch Jaarboek van het Vlaams onderwijs op www.ond.vlaanderen.be/onderwijsstatistieken/2006-2007/jb0607

INTERNATIONAAL

Goede leraren maken goede scholen

De beste scholen ter wereld danken hun succes vooral aan hun leraren. Dat staat in een rapport van McKin-sey &Co. De onderzoekers namen de recente internationale Pisa-resultaten onder de loep. Ze gingen na hoe het onderwijs in de toplanden in elkaar zit. Middelen en ambitieuze hervor-mingen leiden niet noodzakelijk tot beter onderwijs. Veel hangt af van de kwaliteit van de leraren. De onderzoe-kers hebben het dan over “landen die hun leraren streng selecteren en een hoge kwaliteit eisen, waar leraren van elkaar leren, zich geregeld nascholen, die goed verloond worden voor hun inspanningen en waar het beroep van leraar een sterk imago heeft.” Vooral dat imago is de jongste jaren in veel landen achteruitgegaan. “Daar kan je aan werken via marketingtechnieken en betere rekrutering”, luidt het ant-woord. Ook een professionele directie en een onderwijs dat zowel naar de sterke als de zwakkere leerlingen dif-ferentieert zorgen voor betere scholen.

www.edweek.org

Luc Daelemans

©


KLASSE • Nr. 182

8 H E T NI E U W S

TREND?

Stookolie van scholen gestolen

Nauwkeurig onderzoek naar de vari-atie van de schoolresultaten binnen eenzelfde sociale laag toont aan dat niet de kinderen van hoge kaderle-den of dokters maar de kinderen van leraren de beste resultaten halen op school. Dat stellen onderzoekers aan de KULeuven vast. Daar is niks fout mee, maar het toont haarscherp aan dat niet per se talent, aanleg, intelli-gentie of werkkracht doorslaggevend zijn in ons onderwijs. Professor Ides Nicaise: “De verklaring is vanzelf-sprekend. Die kinderen hebben het geluk om in hun familiale omgeving

het kader, de motivatie en de werk-voorwaarden te vinden die de school niet kan of wil aanbieden. Hun ouders hebben een werkrooster dat hun toe-staat beschikbaar te zijn en ze hebben de vereiste vorming om hun kinderen nauwgezet te helpen: om hun lacunes op te sporen en weg te werken, om hen te begeleiden bij hun studieme-thode, om hen te motiveren door te wijzen op hun sterke punten en op de vooruitgang die ze boeken. Ze be-schikken over boeken, woordenboe-ken en documentatie, en vooral over een lange ervaring in het gebruik van

die hulpmiddelen. Bovendien kennen ouders die zelf in het onderwijs staan heel goed de spelregels. Ze weten beter dan wie ook wat de leraar van hun kind verlangt.”Deze vaststelling sluit aan bij inter-nationaal onderzoek: “Kennis van de oriënteringsstrategieën en bekwaam-heid om kinderen te helpen slagen voor hun proefwerken worden in de opbouw van de ongelijkheid meer en meer doorslaggevend.”

Het volledige verhaal lees je in ‘De School van de Ongelijkheid’ (Hirtt, Nicaise, De Zutter).

ONGELIJK

Kinderen van leraren halen beste resultaten

SCRIPTIE

Verslaafde jongeren leren het niet altijd thuisJongeren (17-25 jaar) met verslaafde ouders gebruiken meer genotsmidde-len dan jongeren met ‘cleane’ ouders. Als ze al op jonge leeftijd drinken of blowen, raken ze eveneens mak-kelijker verslaafd. En jongeren die van nature impulsief zijn en sensatie zoeken, grijpen sneller naar naald, fl es of gokspel dan andere. Daarmee noemt Annick Segers de drie voor-naamste oorzaken van verslaving bij jongeren. Segers ondervroeg meer dan 400 scholieren uit zes Antwerpse scholen en trekt conclusies in haar eindwerk. “Jammer genoeg riskeren jongeren die al op vroege leeftijd genotsmiddelen gebruiken en gok-ken veel meer verslaafd te geraken dan jongeren die daar pas later mee beginnen.”

Segers pleit voor een mentaliteitswij-ziging bij de ouders. “Te vaak denken ze dat het geen kwaad kan dat hun zoon of dochter een keer dronken is, maar dat klopt dus niet.” Toch is het niet de verslaafde ouder die zijn kind het meest naar een verslaving drijft. De grootste impact komt van de twee andere factoren: genotsmiddelen beginnen nemen op jonge leeftijd en van nature impulsief zijn en sensatie zoeken. “Maar ouders die zelf geen genotsmiddelen gebruiken, mogen daarom niet op beide oren slapen”,

waarschuwt Segers. “Hun kinderen hebben alle baat bij een open ge-spreksklimaat thuis, bij duidelijke grenzen en ouders die een oogje in het zeil houden.”

‘Less is more. De invloed van onderliggende risicofactoren (aanvangsleeftijd, impulsiviteit en sensatie zoeken) op de relatie tussen afhanke-lijkheidsproblemen van ouders en de ernst van gebruik en gokken in het laatste jaar secundair onderwijs’, Annick Segers, Faculteit Psychologie, Afstudeerrichting Gezondheidspsychologie, Open Universiteit Nederland. Deze scriptie haalde de shortlist van de Klasseprijs – Vlaamse Scriptie-prijs 2007

Scholen zijn een doelwit geworden voor brandstofdieven. Vaak zijn er grote hoeveelheden stookolie te vinden: onbewaakt en onbeveiligd. In Hoepertingen pompten dieven de pas gevulde tank leeg, goed voor 2 600 euro. In Neeroeteren verdween 4000 liter. Extra uitkijken tijdens de krokusvakantie?


KLASSE • Nr. 182

9

ACTIE

15 000 posters tegen agressieve sportouders

“Loser!”, “Pak hem!”, “Blinde mol!” Zes op de tien kinderen zijn aange-sloten bij een sportclub. Maar wat ze aan de zijlijn door hun ouders horen roepen, is niet altijd even opvoedend: minstens zeven agressieve uitingen per wedstrijd. De helft van de ouders geeft toe zijn kind af en toe op te jutten. Kinderen krijgen niet alleen een opvoeding thuis en op school maar ook op en naast het sportter-rein. Daarbij moeten vaak de trainer, de scheidsrechter én de tegenpartij het ontgelden. Daarom voert Klasse voor Ouders samen met de Konink-lijke Belgische Voetbalbond een grote positieve actie aan de zijlijn en in de kantines van de sportclubs: 15 000 posters en een gedragscode die kan worden ondertekend op de website. De actie geldt voor alle sporten: van voetbal tot zwemmen.

Ongeveer zes kinderen op de tien zijn aangesloten bij een sportclub. Sporten maakt kinderen fi tter, soci-aler en zelfbewuster. Een sportclub met een degelijk jeugdbeleid leert

kinderen spelplezier, discipline, zorg voor het eigen lichaam en teamspirit. Daardoor neemt ze meteen ook een opvoedende taak op. Niet elke sport-club of trainer blinkt daarin uit.

Sommige ouders droppen hun kind in de sportclub en zijn weer weg. Noch-tans geeft steun en interesse tonen voor wat zoon– of dochterlief doet, leert en al kan, elk kind een prettig gevoel. Andere ouders trekken de beslissingen van de coach of scheids-rechter in twijfel, pushen hun kind te sterk en dromen intussen luidop van een profbestaan. Ze staan te schelden langs de zijlijn en vergeten hun voor-beeldfunctie. De kinderen zijn het grootste slachtoffer.

Op www.klasse.be/ouders vinden sportclubs downloadbare posters en een flyer. Voor ouders is er een sportouderscode. Ouders kunnen die online ondertekenen. Sportclubs die werk maken van de campagne en dat ook melden aan Klasse maken kans op 250 euro om er de werking met hun spelers en ouders te ondersteunen, gratis voetbaltickets, sporthesjes of een voetbalshirt met handtekeningen van de Rode Duivels.

NU OP TV.KLASSE

Een vlieg in de kleuterklas

TV.Klasse fi lmt een dag in de kleuterklas en laat kinderpsy-chiater Peter Adriaenssens (foto) via de camera mee-kijken naar wat

de kleuters en de juf doen. Hij ob-serveert en analyseert scherp. Het fi lmpje is vooral bedoeld om ouders even een professionele vlieg te la-ten zijn in de voor hen onbekende wereld van de kleuterklas. Bijzonder bruikbaar voor een oudercontact, een lerarenvergadering, de basis-educatie of om ouders te overhalen om hun kleuters naar school (te blijven) sturen.

De eerste keer(afl evering 3)

Tienduizenden leraren, mentoren, docenten en studenten in de lera-renopleiding volgen dit jaar live de belevenissen van starter Eva (21) voor de klas. TV.Klasse volgt haar met de camera. Deze maand: hoe neemt Eva examens af? Hoe verlo-pen de klassenraden en haar eerste oudercontact? Wat heeft ze aan de collega’s en slaagt ze erin de klas in de hand te houden? Tientallen reacties onder de fi lmpjes steken Eva ondertussen een hart onder de riem: “Zo eerlijk en herkenbaar, houd vol!”

Het talent van kinderenElk kind is ergens goed in. Yeti maakt elke maand een verrassend fi lmpje van een supergewone tiener. Soms woont die op een binnenschip. Soms ook niet. Ontdek nu (samen met je leerlingen?) het spontane talent van onze jongeren in de korte fi lmpjes uit de reeks “Het talent van…” en “Puber bijt pony”.

Je vindt TV.Klasse op www.klasse.be


KLASSE • Nr. 182

10


Luc Daelemans

©

KLASSE • Nr. 182

11

Bedrijfsstage doet leraren anders lesgeven

Negen van de tien leraren keren tevreden terug van de bedrijfsstage

die ze liepen, driekwart past zijn lessen aan. Sinds het schoooljaar

2005-2006 gingen minstens 700 leraren een dag, een week of zelfs

langer op stage. Dat zijn zowel praktijkleraren als leraren algemene en

technische vakken en hun aantal neemt toe.

De bedrijven hopen op termijn vooral meer gekwalifi ceerde leerlingen

te kunnen aanwerven en willen het contact met de leraren behouden.

Maar vervangers vinden is ondanks de subsidies een moeilijke klus.

Leraren op bedrijfsstage. Wie zijn de spuiters? Op de voor-grond: Rudi Verjans (fi rma Graco), Marc Wuinart (leraar). Op de achtergrond van links naar rechts: Peter Mariën, Sylvia Snoers (leraren). Bedrijfsstage Akzo Nobel, workshop spuit-technieken.


KLASSE • Nr. 182

“Een leraar die zijn job ruimer bekijkt dan de schooluren, zal zijn attitude

automatisch bijstellen en ook méér meegeven aan zijn leerlingen”. Willy

Lauwens is Technical Support medewerker bij verfproducent Akzo Nobel.

Sinds dit schooljaar organiseert het bedrijf op vraag van het ministerie

van Onderwijs naast workshops voor leraren ook bedrijfsstages.

Of leraren daar enkel staan te schilderen?

Willy Lauwens: “We hebben de twintig Vlaamse bso-scholen die de schildersopleiding aanbieden, bevraagd: hun behoeften, hun middelen, de achtergrond van de leraren, hun kennis van nieuwe technologieën. De resulta-ten lopen uiteen. Scholen die naast schilderen meerdere studierichtingen Bouw aanbieden en er een hele campus rond gebouwd heb-ben, bereiken duidelijk een hoger niveau dan scholen waar schilderen een meer geïsoleerde opleiding is. Dergelijke ‘bouwscholen’ hebben een betere infrastructuur (leerlingen kunnen er makkelijker op grote oppervlakten werken), be-ter geschoolde praktijkleraren en hun technisch adviseurcoördinator of directeur besteedt vaak meer zorg aan de kwaliteit van de opleiding. In sommige scholen sta je echt versteld van het amateurisme. Ik ben in een praktijklokaal geweest waar bussen white spirit open stonden en pas gebruikte verfborstels lagen uit te drogen op krantenpapier. Een werf organiseren voor je gaat schilderen? Nooit van gehoord. Welke werkattitude krijgen leerlingen daar mee?”

Hoe heeft Akzo Nobel de stap naar stages en op-leidingen voor leraren gezet?

Willy Lauwens: “Onze eerste actie draait om middelen: scholen kunnen bij onze groothan-dels verf aankopen tegen bijzonder gunstige voorwaarden. De tweede actie is vorming. We organiseren workshops voor leerlingen vanaf de derde graad: kleuren mengen en combi-neren, schilderen met watergedragen lakken, kostprijsberekening en nieuwe technologieën. Met een derde actie mikken we op de leraar. Naast ons gewoon vormingsaanbod bieden we nu twee keer per jaar op verschillende locaties een bedrijfsstage van een week aan, met elke dag een specifi eke training: kleefmiddelen, schuurmachines en diverse schuurmaterialen, afdekmateriaal en waterzuivering, spuittech-nieken, nieuwe technologieën, de pathologie van binnenmuren, milieuwetgeving...”

Dat is een hele organisatie. Zoiets kan je als be-drijf toch niet alleen dragen.

Willy Lauwens: “Juist, daarom hebben we met andere partners uit de sector - producenten van tapes, sierlijsten, schuurmateriaal, bor-stels, spuitmachines - de Future Painter groep

Akzo Nobel biedt al jaren vorming aan leraren aan. Niet enkel stages van een week, maar ook workshops. Hebben leraren dat nodig?

Willy Lauwens: “Wij vinden van wel, ja. Als leraren in ons bedrijf een bijscholing volgen, stellen we vast dat slechts weinigen volgens de regels van de kunst bv. een paneeldeur kunnen schilderen. Dat ligt natuurlijk aan hun vooropleiding: leraren plastische opvoeding, meesters in de Sierkunst of Juwelenkunst zijn geen beroepsschilders en zijn daar ook niet voor opgeleid. Ze kennen de verftechnieken niet voldoende, hebben geen beroepservaring of missen de basisopleiding. Anderen zijn niet meer bij en kennen de nieuwste technologieën niet. Wij willen helpen. Het is echt wel nodig dat leraren zich bij een bedrijf blijven professiona-liseren. Om je een actueel voorbeeld te geven: de Kyotonorm verplicht de hele verfi ndustrie ertoe zijn producten anders samen te stellen. Er is een nieuwe generatie verven op komst waarmee het heel anders schilderen zal zijn. Als leerlingen dat niet meekrijgen...”

Er zouden nu al problemen zijn op de arbeids-markt.

Willy Lauwens: “Ja. Schilders vinden geen gekwalifi ceerd personeel meer. Er is véél werk, maar er studeren te weinig schilders af. En veel afgestudeerden kennen wel decoratietechnie-ken maar missen de basis van het schilderen. Een ander probleem is het imago van het beroep: de afdeling Schilderwerk en Decoratie wordt soms stiefmoederlijk behandeld. Ze is hét slachtoffer van het watervaleffect: ‘Ga maar schilderen, iedereen kan een borstel vasthou-den’ hoor je. Dat is een misvatting. Om goed te kunnen schilderen moet je handig zijn, een goede fi jne motoriek hebben, technische kennis bezitten, kunnen rekenen, gevoel hebben voor esthetiek, in drie dimensies kunnen denken én zelfs tweetalig zijn. Maar nee, leerlingen die fa-len in andere afdelingen of die problemen heb-ben, worden wel erg vaak en meestal erg laat in hun schoolcarrière naar de schildersopleiding gestuurd. Het niveau lijdt daaronder.”

Levert de ene school beter gekwalifi ceerde leer-lingen af dan de andere? En heeft dat dan te maken met beter geschoolde leraren?

Luc Daelemans

©

Willy Lauwens:

Veel leraren beginnen sceptisch aan hun stage: ‘Wat gaan jullie ons nog vertellen?’ Maar na een week hebben ze spijt dat het er al op zit.

12


KLASSE • Nr. 182

13

gevormd. We informeren scholen on-line en organiseren vorming en leer-dagen. Vorig jaar haalden we ongeveer honderd leraren en vijfhonderd leerlin-gen naar Hangar 29 in Antwerpen: een hele dag workshops voor zowel leraren als leerlingen. Het Fonds voor Vakop-leiding in de Bouwnijverheid (FVB) en de VDAB zitten mee in de organisatie van onze initiatieven.”

Hoe ervaren leraren een stageweek in jouw bedrijf? Hoe staan ze in het alge-meen tegenover een bedrijfsstage?

Willy Lauwens: “Velen starten kri-tisch: ‘Wat gaan jullie ons nog vertel-len?’ Maar na een week hebben ze spijt dat het er al op zit. Het zou mooi zijn mochten we de leraren minstens elke twee jaar of tijdens de vakanties zien terugkomen. Maar velen zien dat niet zitten: de vakanties zijn - begrijpelij-kerwijs - heilig, de woensdagnamid-dag ligt moeilijk of de directeur wil het niet omdat hij niet in vervanging kan voorzien. Wat kan ik daarop zeg-gen? Men moet in onderwijs toch eens wat soepeler gaan denken. Ik hoor voortdurend praten over levenslang leren, maar daar kan geen sprake van zijn als praktische problemen telkens weer als torenhoge barrières worden opgeworpen. Een leraar die zijn job ruimer bekijkt dan de schooluren, zal zijn attitude automatisch bijstellen en die ook beter meegeven aan zijn leerlingen. Ik onthoud de uitspraak van een schooldirecteur: ‘Ik heb graag dat mijn praktijkleraren buiten hun lesuren bijklussen. Daardoor blijven ze bij en zijn ze ook geloofwaardig voor hun leerlingen.’”

www.futurepainter.be - De Future Painter groep bestaat uit de fi rma’s Akzo Nobel, Storch, 3M, Festool, NMC en Graco

Bram De Smijter (27), Sint-Bernarduscollege, OudenaardeLeraar geschiedenis en Nederlands, geeft webdesign in de vrije ruimte

Drie weken bij Netlash (webdesign)“Ik zocht reële situaties om in mijn lessen te integreren, Netlash zocht op dat moment meer interactie met het onderwijs. Ik doorliep mee de nieuwe projecten, vanaf de intake tot het eindproduct: overleg met de klant, de site ontwikkelen en coderen, het grafi sch proces opvolgen. Ik heb een leidraad meegekregen hoe je een goede site ontwikkelt. Daarmee heb ik mijn lessen bijgestuurd. Het verschil tussen theorie en praktijk is soms erg groot.”

Ira Neels (36), Sint-Ursula-Instituut, Onze-Lieve-Vrouw WaverLeraar secretariaat-talen in tso

Twee weken bij Continentaal Mechelen (abs-systemen)“Ik vroeg me af hoe een multinational in elkaar zit. Elke dag werkte ik er in een ander departement, met andere taken en opdrachten: een sollicitatietest afl eg-gen en opvolgen wat ermee gebeurt, opleidingsmodules taalkundig corrigeren, verslagen maken voor het personeelsblad. Ik nam de vele praktijkvoorbeelden mee naar de klas, bv. over vergaderen. Dat vergelijk ik met wat het schoolboek erover zegt. Zo’n stage doet je verder kijken dan de schoolmuren.”

Bart Mellebeek (41), Mater Dei, OverpeltLeraar Nederlands

Twee weken bij VTM“Twee dagen op de nieuwsdienst, van briefi ng ’s ochtends, met journalisten mee op pad geweest, bij Verhofstadt op bezoek... het journaal mee gemaakt. Dan een paar dagen bij productiehuis Eyeworks meegewerkt aan uitzendingen van ‘Ro-bland’, meegeschreven aan scenario’s, mee gaan fi lmen, gefi gureerd in fi lmpje, de show helpen opnemen... Verder de persconferenties, previews van nieuwe pro-gramma’s, directievergaderingen met Van Thillo, bezoek aan het Big Brotherhuis, ontmoetingen met BV’s... Ik heb heel veel bijgeleerd over het medium televisie, contacten gelegd die op school bruikbaar kunnen zijn voor projecten vakover-schrijdende eindtermen. Ik begrijp niet dat er niet meer interesse is van de col-lega’s, een stage zou eigenlijk bijna verplicht moeten zijn.”

Lut Vermeulen (39), Sint-Janshof, MechelenPraktijkleerkracht Winkelhulp

Twee weken in ’t Kruidvat“Om aan leerlingen te kunnen meegeven hoe het er werkelijk in een winkel aan toegaat, wou ik zelf stage lopen. In ’t Kruidvat heb ik ongeveer alles gedaan wat een verkoper doet: rekken aanvullen volgens de technieken van spiegelen en le-vellen, bestellingen maken, omgaan met klachten, de kassa bedienen, kortingen verwerken, mensen bedienen. Ik werd goed begeleid en men besefte ook wel dat ik niet onder dezelfde tijdsdruk kon presteren als de andere verkopers. Als de leerlingen hier op stage komen, kan ik ze nu zelf opvolgen en helpen.”

LERAREN OP STAGE: TEVREDEN?

Kunnen leraren ook de volgende schooljaren op bedrijfsstage? Daarover zijn de overheid en de sociale partners nog in gesprek. Zodra daarover nieuws is, lees je dat in Lerarendirect www.lerarendirect.be

Voor alle info over vervangingen van personeelsleden uit het secundair on-derwijs die op bedrijfsstage gaan kan je terecht via deze link: www.ond.vlaanderen.be/edulex/database/document/document.asp?docid=13708

Zo ga je op bedrijfsstage


Hoe lang zijn leraren gemiddeld op stage?

1 dag 5 %

2-5 dagen 37 %

6-10 dagen 23 %

11-20 dagen 22 %

+20 dagen 10 %

geen antwoord 3 %

Wat zijn volgens leraren de voornaamste voordelen van een bedrijfsstage?

Competenties bedrijfsleven 25 %

Concrete werkomstandigheden 24 %

Evoluties arbeidsmilieu 14 %

Leerinhoud wordt geactualiseerd 20 %

Vergroten netwerken 12 %

Andere 4 %

Passen leraren na een bedrijfsstage hun leerstof aan?

Ja 74 %

Nee 15 %

geen antwoord 11 %

Drie jaar geleden konden scholen intekenen voor het tijdelijk project

vervangingen bedrijfsstages. Om scholen meer mogelijkheden te geven

om hun leraren op stage te sturen en in vervanging te voorzien, maakte

het onderwijsministerie jaarlijks een miljoen euro vrij. 23 van de 38

samenwerkingsverbanden, 144 leraren en 57 bedrijven namen deel aan

de evaluatie van de bedrijfsstages. Een overzicht.

NEGEN OP TIEN ZIJN TEVREDENMeer dan een derde van de 144 leraren uit het onderzoek liep een bedrijfsstage van 2 tot 5 dagen, ongeveer een kwart was 6 tot 10 of 11 tot 20 dagen de deur uit. Bijna 10 procent bleef nog (veel) langer op de werkvloer.

Van alle leraren die stage liepen, was 90 procent daar heel tevreden over. Meer dan 94 procent zegt dat de stage heeft bijgedragen tot hun pro-fessionalisering. De meest populaire stageperi-ode is de maand mei. In die periode zijn vaak ook veel tso- en bso-leerlingen op stage en kan hun leraar makkelijker worden vrijgeroosterd.

BEDRIJFSSTAGE UPDATE LEERSTOFNa een bedrijfsstage past bijna driekwart van de leraren zijn leerstof aan. De stage geeft hen de kans nieuwe praktijkervaring in hun lessen toe te passen en hun kennis van nieuwe technieken over te brengen.

VERVANGERS VINDEN BLIJFT GROOT-STE PROBLEEM

Bijna alle leraren die uit stage komen, kunnen één of meer voordelen opsommen van hun ervaring. Meer zicht op de competenties die het bedrijfsleven van nieuwe werknemers ver-wachten is zulk een voordeel. De leraren vinden ook dat ze beter op de hoogte zijn van concrete werkomstandigheden. Andere voordelen: de evoluties van het arbeidsmilieu opvolgen, hun leerstof updaten en hun netwerk vergroten, bv. voor leerlingenstages.

Als grootste nadelen van de bedrijfsstage noe-men de leraren het feit dat de school zo moeilijk een vervanger vindt. 38 procent denkt er zo over. Dat stemt ook overeen met de werkelijkheid, want in meer dan 90 procent van de gevallen moest de school bijzonder veel moeite doen om een vervanger te vinden. Dat lukte zelfs niet altijd. Twee andere nadelen die eruit springen: veel inhaalwerk achteraf en het feit dat de stage te kort is.

‘Rapport Evaluatie tijdelijk project bedrijfsstages schooljaar 2005-2008’

KLASSE • Nr. 182

14


Hoeveel anciënniteit hebben de vervangers van leraren die op bedrijfsstage gaan?

2007-2008

Anciënniteit %

0 39 %

1 11 %

2 12 %

3 3 %

4 3 %

5 6 %

11 3 %

Vonden er na de stage contact-momenten plaats op school?

Ja 66 %

Nee 28 %

geen antwoord 6 %

DRIEKWART ZEGT HET VOORTTwee derde van de leraren die stage hebben gelopen, brengen daar op een of andere manier verslag over uit in hun school. In ruim een kwart van de gevallen gebeurt dat in de vakwerk-groep of tijdens een pedagogische studiedag. In driekwart van de gevallen praten de leraren erover op informele momenten: in de lerarenkamer, tijdens praktijkmomenten enz.

VERVANGERS ZIJN BIJNA UITSLUITEND BEGINNENDE LERARENDe meeste vervangers van leraren die een stage volgen, hebben een lage anciënniteit: vooral jonge leraren heb-ben gebruikt gemaakt van deze extra werkgelegenheid. Bijna één op drie heeft een anciënniteit van nul jaar; daartegenover heeft minder dan een procent van de vervangers een anci-enniteit van dertig jaar. De tendens is voor elk schooljaar dezelfde.

Else Pelemans (37), Sint-Godelieve, Kapelle-op-den-Bos Leraar Frans

Eén maand in PRA International (testen van geneesmiddelen)“Ik had zin om eens iets totaal anders te proberen. Deze stageplaats heb ik zelf gezocht. Ik deed er administratief werk en gaf ook privé-lessen Frans op de mid-dag. Het administratieve werk was scans maken, teksten vertalen, inventarissen opmaken... werk dat meestal blijft liggen. Ik leerde werken met Excel. De collega’s namen eerst een afwachtende houding aan, maar ze vingen me goed op en wilden ook wel eens weten hoe het er in een school aan toegaat. Op het eind gaven ze zelfs een feestje... Ik besef hoe goed we het hebben als leraar. Uiteindelijk bepa-len we zelf voor een groot deel hoe we ons werk organiseren en welke variatie je daarin aanbrengt.”

Daniël Verhelst, directeur Sint-Godelieve, Kapelle-op-den-Bos

De school stapte drie jaar geleden mee in het tijdelijk project vervanging voor bedrijfsstage.“Ik vind het normaal dat leraren in een handelsschool stage lopen. Het is een investering in de toekomst en een meerwaarde voor de school, en leraren ver-ruimen er hun eigen wereldbeeld mee. Onderwijs is nu eenmaal meer dan wat in het schoolboek staat. Als school loop je ook altijd een beetje achter op de maat-schappij.”

“We zijn nu drie jaar met dit project bezig. Het eerste jaar vroeg ik aan twee le-raren kantoor van de tweede graad om een dergelijke stage te doen: een leraar secretariaat en een leraar administratieve vorming. De idee: ervaren wat een leerlingenstage in de derde graad inhoudt, zodat ze zich daar meer kunnen op richten in hun les. Het tweede jaar liet ik de leraren vrij. Een leraar trok naar het communicatiebureau Choco en kwam terug met een marketing/communicatie-plan voor de hele school. Of het dit derde jaar ook nog lukt, valt te bezien: in dit project krijg je van de overheid een pakket punten voor de scholengemeenschap, we moeten nog afwachten. Leraren vervangen is nooit evident, maar dat schrikt me niet af. Uiteindelijk kan een leraar ook een maand ziek zijn, en dat levert geen enkele meerwaarde op voor de school.”

LERAREN OP STAGE: TEVREDEN?

KLASSE • Nr. 182

15


Je hebt een vraag, een praktisch probleem in de klas of lerarenka-mer, een knoop waar je maar niet uitkomt? Of je hebt uit ervaring een leuk weetje of stappenplan voor je collega’s en wil dat graag in deze HELP!-rubriek? Stuur een mailtje (onderwerp HELP) naar [email protected] of zoek en help elkaar op www.klasse.be/leraren

HELP!MAAK HUISWERK ZINVOL. VIJF PIJLERS

EEN DECIBELMETER IN DE REFTER?

SPREEK AF1.

Ken jij de huiswerkgewoonten van de collega’s? Hoeveel extra thuiswerk vraagt elke vakleraar gemiddeld? Zijn er piek- en dalperioden? Overleg-gen bv. alle taalleraren over hoeveel huiswerk ze geven en hoe ze dat huiswerk (opstellen, taaloefeningen enz.) evalueren? Bespreken ze dat ook in de vakwerkgroep?

VERMIJD MISVERSTANDEN2.

Maak het huiswerk eerst zelf. Zo kan je beter de bedoeling ervan uitleg-gen. Omschrijf de taak bondig maar duidelijk. Huiswerk meegeven voor langere periodes helpt de leerlingen plannen.

GEEF DUIDELIJKE INSTRUCTIES3.

Vertel hoe ze de taak precies kunnen aanpakken. Voor sommige opdrach-

ten kan je een tijdlimiet opgeven (“Hooguit een half uur”). Geef nooit een huiswerk als straf.

VERBETER HUISWERK4.

Als je met het huiswerk niets doet, houdt de leerling het ook voor gezien. Door huiswerk te evalueren kan je een verkeerde werk- of studiehouding opsporen. Leerlingen kunnen van hun fouten leren. Positief evalueren zorgt voor de beste resultaten: niet alleen met rood aanstrepen wat fout is maar ook melden wat goed is.

INFORMEER DE OUDERS5.

Vertel ouders hoe ze huiswerk kun-nen ondersteunen. Dat huiswerk ook als instrument kan dienen om te leren plannen, zelfstandig te leren werken... Dat het leerproces vaak belangrijker is dan de cijfers die ze krijgen.

“Ik rem ook voor Marokkanen”

“In mijn klas zit een leerling die zijn pennenzak versiert met hakenkruisen en racistische uitspraken als ‘I hate jews’ en ‘Ik rem ook voor Marokkanen’. Wat doe ik?” (Lies D.C.)

Pubers choqueren hun omgeving graag. Ze zoeken grenzen op van wat kan en niet kan en proberen na verloop van tijd hun eigen waarden en normen te bepalen. Wat doe je?

STAP 1 - Vraag waarom dat op zijn pennenzak staat. Wat betekenen die symbolen voor hem?

STAP 2 - Vertel wat die racistische uit-spraken en hakenkruisen bij jou oproe-pen. Stel duidelijk, vriendelijk en zon-der verwijt je grenzen. Vraag hem om die pennenzak thuis te laten en geen hakenkruisen meer te tekenen. Verwijs ook naar wat in het schoolreglement over racisme staat.

VALKUIL 1 - Je geeft meteen zware straffen. Misschien neemt zijn interesse daardoor veeleer toe en krijgt hij het gevoel dat een gesprek onmogelijk is.

VALKUIL 2 - Je minimaliseert het ge-drag van de leerling: “Ach, hij pubert.” Reageer altijd op discriminerende ui-tingen, in alle situaties.

Thomm

y Weiss /

©

PIXELIO

KLASSE • Nr. 182

16 H E LP !

“Dat vind ik echt een prachtig idee”, zegt professor Gerrit Vermeir, spe-cialist akoestiek (KULeuven). “Ik zou de drempel op maximaal 80 db (het lawaai van een haardroger) leggen. Maar scholen kunnen zelf experimenteren met hun drempel. Dat refters lawaaierig zijn, ligt aan onze manier van praten. Overal waar mensen samen zijn, gaan we automatisch luider en luider spre-ken. Denk maar aan een feestje of een receptie. Een verlaagd akoes-tisch plafond doet al wonderen. Ook gordijnen en wandbekleding helpen. Wie de akoestiek aanpakt, hoeft niet noodzakelijk de kinde-ren het zwijgen op te leggen.”

Lees de repo ‘Zwijgen in de refter’ op p. 46 en win een decibelmeter.


zekerdoen

ACTIES

ALGEMEEN

BASIS EXCLUSIEF

SECUNDAIR EXCLUSIEF

VIPDAG AAN ZEEwoensdagnamiddag 19 maart


WAT STAAT ER OP HET PROGRAMMA?Afspraak van 12 tot 17 uur in ‘Openluchtcentrum Duin en Zee’, Fortstraat 128, Oostende. Bij aankomst krijg je een programmaboekje waarmee je je eigen parcours samenstelt. Er zijn korte gratis workshops (30 of 50 min.) ter plaatse, op de pier of op het strand. Op de grote info-beurs verzamel je nuttige info, je kijkt lesbrochures en didactisch materiaal in en misschien win je wel een boek of cd.

1. WORKSHOPS VOOR ALLE ONDERWIJSNIVEAUS

Ervaren zeeanimatoren, natuurgidsen en collega-leraren maken je wegwijs in en rond veldlabo’s, vogelspotten, mondiale thema’s, de rol van red-ders aan de kust, kleurrijke duinen, zeewetenschappelijk onderzoek, fi lms en PowerPoints, water als bron van leven, zeemansboter, de giebelton, de haven, ’t Zeehuis, Milieuzorg op School enz.

2. GRATIS DE BOOT IN

Wie twee uur op zee wil varen en de garnaalvisvangst wil meemaken, kan inschepen op De Crangon. Aan boord van deze zijtrawler worden garnalen gesorteerd, gespoeld en gekookt. Kustvissers leren je de knepen van de bordenvisserij. Wil je het verleden proeven, dan monster je aan op De Nele, een zeewaardige tweemastsloep. Aan boord van de Tama-Moana (‘kind van de zee’, een zeecatamaran waarop een therapeutisch zeilproject loopt) verken je je eigen zee-emoties. Of enter De Zeeleeuw, een onder-zoekschip van DAB Vloot, reder van de Vlaamse overheid. De logistiek wordt verzorgd door het Vlaamse Instituut voor de Zee (VLIZ). Uitvaren doet hij niet, maar een bezoek blijft exclusief. Je kan ter plaatse ook een zeeon-derzoektocht in mei reserveren.

3. EEN STRANDZOEKKAART VOOR IEDEREEN

Een wijde mantel, een glibberige paraplu, een nonnetje, een goudkam-metje of messenheft… Schatten bij de vleet op het strand en op de golf-brekers. De zoekkaart helpt je bij het verzamelen.

MET KLASSE NAAR ZEE

ACTIE

AAN ZEE VOELT HET ANDERSJe gaat op zeeklassen of plant een daguitstap naar de kust. Zoek je inspira-tie voor een stevig educatief programma? Hoe en wanneer reserveer je de zeekoffer, de rondleiding, de workshop? Waar vind je meer info…? Kom op woensdagnamiddag 19 maart met je gezin naar Oostende. Laat je kinderen profi teren van animatie en activiteiten en dompel jezelf onder in het educatieve aanbod. Vorig jaar kwamen 600 leraren naar de eerste editie van Zeedag. Dit jaar is het aanbod nog groter. ‘Aan zee VOELT het anders’ is het thema: de zee ontdekken met al je zintuigen. Er wacht je bovendien een voorsmaakje van de ‘Week van de Zee’ (25 april - 11 mei). Plons mee!

DdK - Provincie West-Vlaanderen

©

ZEKER DOEN • Nr. 182

18


HOE SCHRIJF JE IN VOOR DEZE ACTIE?Deze actie is gratis voor de leraar met collega/partner en gezin. Inschrijven doe je elektronisch via de website van de lerarenkaart. Surf naar www.lerarenkaart.be (bovenmenu INSCHRIJVEN, item lerarendagen) en vul vóór 10 maart 2008 het elektronisch formulier in. (Voor de boottrips schrijf je vanaf 4 februari appart in via hetzelfde inschrijfformulier, beperkt aanbod!) Duizend leraren ontvangen een persoonlijke uitnodiging voor zichzelf en hun gezin (max. twee volwassenen en vier eigen kinderen in totaal). Breng deze uitnodiging mee en leg ze, samen met je lerarenkaart, voor aan het onthaal. Als je wordt uitgenodigd, kom je ook.

WAAR VIND JE MEER INFORMATIE?Over de inschrijvingen wordt uitsluitend gecommuniceerd via de lera-renkaart. Meer info over de inhoud van de actie en klasbezoeken: Geert Verbeure - Dienst Natuur- en Milieueducatie - Provincie West-Vlaanderen - Koning Leopold III-laan 41 - 8200 Sint-Andries - 050 40 32 82 - [email protected]. Zie ook www.weekvandezee.be. Deze actie wordt georganiseerd door de Provinciedienst NME en tal van kustpartners.

4. ACTIVITEITEN VOOR PARTNERS EN KINDEREN

Kinderen en partners kiezen op de Zeedag uit meer dan een dozijn activitei-ten: zeemansboter, de giebelton, schelpen en aanspoelsels, duinexcursie en speelduinen, zeevogels ontdekken, de zeekoffer, enz. Hoe vroeger op de middag je komt, hoe groter het aanbod.

5. WROETEN MET JE VOETEN

Leer de zee eens op een andere manier kennen. Ga op ontdekking met je handen en voeten, met je neus… Ontdek wat je niet ziet. Dit is een prakti-sche workshop ‘Werken met visueel gehandicapten aan zee, tips voor alle leraren’, door collega’s van Spermalie Brugge.

6. VOELPAD AAN ZEE

Ga op voeltocht. Blote voeten in het water, geblinddoekt op sleeptouw, op zoek naar Boreas de wind of Woeste Willem, op stap met Flar en Flora, het grote Faldido-onderzoek. Of hoe je kinderen de ervaring meegeeft om op je gevoel de zee te ontdekken.

7. JE EIGEN ‘WEEK VAN DE ZEE’

Kom je straks voor het eerst met je leerlingen naar de kust, dan brengt de leidraad ‘Met je klas naar zee’ je een heel eind het water in. Deze brochure bevat alle info om de best mogelijke zeeweek samen te stellen. En als je tijdens de ‘Week van de Zee’ (25 april-11 mei) naar één van de tien kustge-meenten komt, kan je aan tientallen veldwerkmomenten voor je leerlingen deelnemen. Surf eens naar www.weekvandezee.be

8. WIN TWINTIG KEER

Voor tachtig gelukkigen liggen vier uitgaven (boeken/cd’s) van de Provincie West-Vlaanderen klaar:

‘Wat zegt je de zee?’, een verhaal met werkopdrachten en ideeën, • Geert De Kockere ‘Wat zie je aan de zee?’, natuurbeelden van kinderen aan zee, foto’s • Misjel Decleer‘De golven zijn het ritme’, CD met zeeliedjes per graad en klankenpad, • koor Rondinella‘Zeeliedjes’, een cassette vol met liedjes over de zee, Horizon • Educatief

9. EXTRA: WERELDHAPJES EN -DRANKJES

Oxfam-Wereldwinkel Oostende verzorgt op deze Zeedag het luik ‘drankjes en kleine versnaperingen’. Producten van ver over zee, maar van eerlijke handel en met aandacht voor mens en milieu. Omdat wereldwinkels meer zijn dan ‘winkels’, kan je ook kennis maken met hun educatieve pakketten.

W!N


AC

TIE

S LE

RA

RE

NK

AA

RT

19


(advertentie)

MET JE KLAS NAAR DE POOLHidrodoe zoekt enthousiaste klassen uit het lager onder-wijs die POOLMAAT van Hidrodoe willen worden. 2008 is het internationaal Pooljaar. Onder het motto ‘Niet ijs-

beren’ ontdek je in de Herentalse Waterwereld een hele brok Noord- en Zuidpoolinfo.

Drie klassen uit het lager onderwijs (uit elke graad een klas) bezoeken Hidrodoe gratis op maandagnamiddag 5 mei. Wat moet je klas doen? Een engagement aangaan om het klimaat te sparen. Een actie, een idee, een knutselwerk, een videoboodschap, een lied, een verhaal…waarin je dui-delijk maakt hoe je klas een steentje bijdraagt voor een gezond klimaat. Stuur je klasidee voor 22 maart naar [email protected] of stuur het op naar Hidrodoe.Hidrodoe - Haanheuvel 7 - 2200 Herentals - info en wedstrijdreglement op www.hidrodoe.be – leraren krijgen korting als ze Hidrodoe bezoeken

VERLIEFD OP DE DOCHTER VAN DE SULTANErgens, heel ver weg en lang voorbij… Alladin neemt je mee op een vliegend tapijt naar een wereld vol Arabische danseressen, fakirs, vrolijke straatjongens met kwajongensstreken, duistere krachten en een geest die wensen in vervulling doet gaan. In deze familiemusical wordt de straatjon-gen Alladin tot over zijn oren verliefd op de beeldschone prinses Yasmine. ‘Alladin’ is een spontane live-musical voor jong en oud, gebracht met res-pect voor de oorsprong van het verhaal. Zin om onder te duiken in de sfeer van 1001 nacht? Op vrijdag 2, zaterdag 3 en zondag 4 mei brengt Event-Team vijf voorstellingen in Cultuurcentrum Evergem. Reserveer je tickets via www.uitbureau.be of 09 233 77 88. Je lerarenkaart levert 2 euro korting op (14,50 i.p.v. 16,50 euro).CC Evergem - Theaterzaal Stroming - Weststraat 31 - 9940 Sleidinge (Evergem)

WIJZIGINGEN LERARENKAARTBROCHURE

EnergeticA, museum voor energietechniek (Amsterdam) heeft onlangs • de deuren gesloten.Body Fit Poperinge beperkt de 50% korting op het instappakket tot de • abonnementen van minstens zes maanden.Nieuw aanbod: Archéoforum (museum over de geschiedenis van Luik): • gratis met lerarenkaart - Spizzy (ict-winkel in Wijnegem) - De verborgen droom (winkel met hobby- en creamaterialen in Haasrode) - Chalet Durbuy (vakantieverblijf in Durbuy).

Meer info op www.lerarenkaart.be (bovenmenu: ‘voordelen opzoeken’)

LERARENDAGEN RAKEN SNEL VOLZET

Ben X, Nieuwpoort, de dinovleugel in het Museum voor Natuur-wetenschappen, Living Tomorrow, The Golden Compass, GoalMine, Breendonk… De lijst van lerarendagen die snel volgeboekt zijn, groeit zienderogen. Steeds meer leraren vinden de weg naar de exclusieve le-rarenacties. Bedankt voor het enorme enthousiasme! Dat is verheugend nieuws, maar werkt ook ontgoochelend voor leraren die te laat komen om in te schrijven. Alle begrip daarvoor. De lerarenkaart doet er alles aan om -binnen de mogelijkheden- het aantal acties en de capaciteit ervan uit te breiden. Maar dat kan niet altijd opboksen tegen de massale respons.

Wil je snel op de hoogte zijn van nieuwe lerarenacties en recente voordelen? Neem een gratis abonnement op de elektronische nieuwsbrieven. Dat kan via www.lerarenkaart.be (rubriek INSCHRIJVEN).

FOSSIELEN EN MINERALEN‘Nautilus’ verenigt mineralen- en fossielenverzamelaars. Op zondag 16 maart (10-18 uur) staat de ver-eniging garant voor een beurs in het Koninklijk Atheneum Voskenslaan (Gent). Verwacht je niet aan juwe-len, beeldjes, hangertjes of prul-laria. Maar alleen aan gesteenten,

mineralen en fossielen. Toon je lerarenkaart aan de balie en je betaalt 2 in plaats van 3 euro. Kinderen tot 12 jaar bezoeken de beurs gratis.www.nautilusgent.be - KA - Voskenslaan 60 - 9000 Gent

KORTING

KORTING

NU OOK SOCIAL PROFIT IN BEROEPENHUISHet Beroepenhuis (Gent) leidt 11- tot 14-jarigen op een actieve manier door verschil-lende technische beroepen, vooral jobs waar op de ar-

beidsmarkt een hoge nood aan bestaat. De rondleiding helpt jongeren om een bewuste en positieve studie- en beroepskeuze te maken. De bestaande doe-opdrachten, audiovisuele prikkels en sfeerboxen krijgen nu het gezel-schap van de ‘social profi t ontdekhoek’. Die illustreert het werk van een verpleger, sociocultureel werker, verzorgende, opvoeder, begeleider in de kinderopvang en monitor in beschutte en sociale werkplaatsen. De leer-lingen gaan bijvoorbeeld als ‘laborant’ op zoek naar wie bloed mag geven aan wie. Beroepenhuis - Doornzelestraat 86-92 - 9000 Gent - www.beroepenhuis.be - 09 330 85 50 - [email protected] - Het beroepenhuis kan je alleen in groep bezoeken.

Beroepenhuis

©Hidrodoe

©

W!N

Kevin Burk / FLICKR

©

Nautilus

©


AC

TIE

S LE

RA

RE

NK

AA

RT

21


SPAAR ENERGIE MET KONING LOLLIE EN VOLTY POWERBeseffen je leerlingen dat het licht laten branden of de computer laten opstaan gevolgen heeft voor het milieu? En dat ze daar zelf iets aan kunnen doen? Het pakket ‘Natuurlijk energie!’ maakt 4- tot 12-jarigen bewust van duurzaam energiegebruik. Koning Lollie speelt de hoofdrol in de voorlees-verhalen voor de derde kleuterklas. Grote prenten begeleiden de verhalen en de kinderen kunnen meezingen met de liedjes van de koning. Het eerste tot derde leerjaar reist mee met Volty Power naar ‘Het land van waai en woei’ of ‘De streek van kolk en draai’. Zijn avonturen staan op dvd ge-brand. Uitgewerkte activiteiten spijzen je les. 9- tot 12-jarigen sleutelen aan zonnepaneeltjes, motoren, zoemers… www.natuurlijkenergie.be bevat een energie-encyclopedie, een woordenboek, animaties en bijkomende proeven voor de hoogste klassen van het lager onderwijs.

Nuon ontwikkelde het pakket ‘Natuurlijk energie!’. Het is fl exibel in te zetten en voldoet aan de eindtermen voor het basisonderwijs. Maak energie span-nend en praktisch. Overleg met je leerlingen en stuur uiterlijk op 29 fe-bruari 2008 een originele tip om energie te besparen naar Nuon Belgium. (Inspiratie vind je op www.testjezuinigheid.be.) 20 klassen met een crea-tieve tip krijgen elk een educatieve doos.

Nuon Belgium nv - Peter Vercauteren - Medialaan 34 - 1800 Vilvoorde - vermeld: naam en adres van de school, naam van de leraar - je kan de doos ook bestellen: 109 euro + 10 euro verzendingskosten, het bestelformulier vind je op www.nuon.be/educatiefpakket.aspx - leraren die Nuon als energieleverancier kiezen voor min. 1 jaar krijgen 25 euro korting, zie www.lerarenkaart.be

Grotten van Han

© DAAL AF IN DE ‘FRIGO’ VAN

DE NATUUROpeens sta je voor de ‘Minaret’, een 6 meter hoge stalagmiet van onge-veer 12 000 jaar oud. De galerij die je daarna doorkruist is bekleed met afdruipend kaarswas en veelkleurige draperieën. 110 meter onder de grond overtuigt het klank- en lichtspel jou van de uitzonderlijke akoestiek in de Wapenzaal. Je wandelt drie kilometer. 436 trappen brengen je dieper de grot in of voeren je weer hoger tot je inscheept voor een boottocht op de onderaardse Lesse.Leraren bezoeken op 25, 26, 27 maart en 4, 5, 6 april voordelig de Grotten van Han, het Museum van de onderaardse wereld, het Wildpark en het Speleogame. Je betaalt 8 euro voor een bezoek met het hele gezin (max. 6 personen).

Het Museum van de onderaardse wereld fl itst je 5 000 jaar terug. De ar-cheologische vondsten roepen vragen op over de studie van de grotten en de erosiekracht van de rivier. Scholen kunnen daarvoor terecht in een speciale ruimte waar de leerlingen onder begeleiding van een educatieve medewerker virtuele experimenten uitvoeren.

500 voetbalvelden groot is het Wildpark. De Safari-car voert je veilig en dicht bij onder andere herten, everzwijnen, wolf, lynx en bruine beer.Professor Quanaf verandert jou in een vleermuis. Handig om het mysterie van Han te ontrafelen. 3D-bril, koptelefoon en joystick voeren jou naar de duistere wereld waarin een grote vlucht vleermuizen het dorp inpalmen. De themazaal toont de nukken van de Lesse en illustreert hoe grotten ontstaan.

Hoe schrijf je in?Inschrijven voor deze lerarenactie kan alleen via www.lerarenkaart.be. Kies in het bovenmenu voor INSCHRIJVEN en selecteer het item ‘leraren-dagen’. Vul het formulier in en klik onderaan op ‘Verzend mijn aanvraag’. Je krijgt een toegangsbewijs per mail.

Grotten van Han - 2 rue J. Lamotte - 5580 Han-sur-Lesse - www.grotte-de-han.be - 084 37 72 13 - [email protected] (inschrijven voor de lerarendag kan alleen via www.lerarenkaart.be)

G© DAAL AF IN DE

DE NATUUR

VIPDAG

Nuon

©

GRATIS NAAR ‘IN HET BOS/DANS LES BOIS’Ergens in het oosten van Congo huist een bonte groep Belgische weten-schappers met een gemeenschappelijke fascinatie: de bonobo. Maar er is ook de industrieel die van het gebied een pretpark wil maken en een onderzoeker die reuzengroenten probeert te kweken… Theatergezelschap Transquinquennal en de ex-leden van Dito’Dito slaan na jaren nog eens de handen in mekaar. Auteur en theatervernieuwer Oziri Hirata (1962) schreef in een schijnbaar banale en zeer geestige taal. Wil je kans maken op een gratis ticket voor de try-outs in KVS_BOX (Brussel) op donderdag 3 of vrijdag 4 april (20.30 uur)? Surf naar www.lerarenkaart.be en vul het wed-strijdformulier in. Er staat een doorklik op de startpagina.KVS_BOX - Arduinkaai 9 - 1000 Brussel

Nuon

©

W!N

W!N


22


WELZIJNSDAGENVerhoog het welzijn op het werk en het succes van je school groeit. Directeurs, technisch adviseurs (-coördinatoren) en graadcoördinato-ren krijgen op de Welzijnsdagen van het Provinciaal Veiligheidsinstituut (Antwerpen) tips om een evenwichtig leertraject uit te stippelen. Maak je keuze uit 29 infosessies en 15 werksessies. Wissel kennis en ervaringen uit. Op maandag 3 maart zijn er hoorcolleges (nieuwe wetgeving, gespe-cialiseerde technieken…). Op dinsdag 4 maart wissel je tijdens de werk-sessies ervaringen en praktijkvoorbeelden uit. Walking dinner inbegrepen kosten de hoorcolleges op 3 maart 130 euro en de werksessies op 4 maart 90 euro. Voor de twee dagen samen betaal je 180 euro. Overnachten kan voor 10 euro extra. inschrijven via www.welzijnsdagen.be - meer info: [email protected] - 03 203 42 17 - Provinciaal Vormingscentrum - Smekenstraat 61 - 2390 Malle

GEEF EEN LAP OP DE MUZIEKLESMuzikale opvoeding? Vervang de blokfl uit door een drumstel, een piano en een basgitaar. De muzieklessen in het lager en secundair onderwijs en in het DKO worden meteen een leerrijke attractie. Bang dat je collega in de naburige klas de noten van jouw leerlingen niet kan overstemmen? Hoeft niet, want je regelt het geluidsniveau van de elektronische instrumenten en de leerlingen musiceren met een hoofdtelefoon.

Wat er in de elektronische instrumenten van producent Roland schuilt, verneem je tijdens een muzikale vormingsdag. Zo is er één per provincie. De lesgever toont hoe je met dit arsenaal aan de ‘slag’ gaat tijdens de les.

Misschien mogen je leerlingen al heel snel experimenteren, want in iedere provincie krijgt één deelnemer een hele week een set elektronische instru-menten gratis ter beschikking. Roland brengt drums, percussie, keyboard, cd-recorder… naar je school. Gedurende één dag blijven de medewerkers van Roland op school beschikbaar voor extra uitleg.

Na de vormingsdagen gaan alle namen van de deelnemers de urne in. Eén leraar wint voor zijn school de volledige Roland-educatieset ter waarde van 3 600 euro: een HD-1-drum, DR-30-microfoon, E-09-keyboard, SA-300-combo versterker en CD-2-recorder.

Hoe schrijf je in?De vormingsdagen vinden plaats op woensdag 20 februari (Oostende), 27 februari (Oevel - Antwerpen), 5 maart (Hasselt), 12 maart (Gent) en 19 maart (Leuven). Surf naar www.lerarenkaart.be en kies voor ‘lerarenda-gen’ in het menu INSCHRIJVEN.

Roland Central Europe nv - Houtstraat 3 - 2260 Westerlo - www.rolandce.com - inschrijven voor de vormingsdagen moet via www.lerarenkaart.be

Roland

©

W!N VIPDAG

AZIË ONDER ÉÉN DAKIndia is het gastland op de Asia Fair 2008. Een Indische kunstenaar maakt een reuze zandsculptuur van de Taj Mahal. De ambassade, de toeristische dienst en de Belgische afdeling van de Indische cultuurvereniging INTACH nemen een prominente plaats in. Radiojournaliste Greet Van Thienen brengt een geïllustreerde lezing en kunstfotografe Pascale Vandewalle toont haar expo ‘The spirit of Ladakh’. De Indische dansschool Madhuri treedt op. Gemeenschapscentrum De Zandloper (Wemmel) brengt op za-terdag 23 en zondag 24 februari niet alleen India maar héél Azië onder dak. Vriendschapsverenigingen, sociale en culturele organisaties, eetstand-jes en verkoopstanden met artisanale producten laten het Oosten via al je zintuigen binnenglippen. De toegangsprijs bedraagt 6 euro. Toon je je lerarenkaart aan de balie, dan krijg je 2 euro korting. Kinderen tot 12 jaar hoeven niet te betalen.Asia Fair - Gemeenschapscentrum De Zandloper - Kaasmarkt 75 - Wemmel - afrit 9 op de Brusselse ring - www.belasia.be - [email protected] - 052 37 47 97

BELASIA

©

KORTING


AC

TIE

S LE

RA

RE

NK

AA

RT

23


EEN DROGE DUIK IN DE OCEAANKomen er pinguïnkuikens in België ter wereld? Veel kans dat dat in Sea Life Marine Park (Blankenberge) gebeurt. Japanse spinkrabben kwamen in 2007 het park bevolken. Volgroeid bereiken ze een spanwijdte van vier meter. De kokosnootkrab is de grootste krab die op het land leeft. Met haar scharen kraakt ze een kokosnoot.

Van de kleinste garnaal tot meterslange haaien, van ondeugende dwergot-ters tot reuzenkreeften en -krabben. Wil je tropische haaien bewonderen, en Californische zeeleeuwen?

Nieuw in Sea LifeOok voor 2008 heeft Sea Life uitbreidingsplannen. Op zaterdag 8 en zon-dag 9 maart krijgen leraren al een voorstelling van de nieuwe North Sea Discovery. Deze educatieve attractie zal de mysteries en wonderen van de Noordzee etaleren. In een ‘touchpool’ betasten nieuwsgierige vingers vis-sen of eitjes. Aquaria tonen babyhaaien, roggen, krabben, zeesterren en zeeanemonen.

De North Sea Discovery is in maart nog verre van af, maar op zaterdag 8 en zondag 9 maart kuier je wel door alle andere opstellingen in Sea Life. Leraren en partners bezoeken het centrum gratis, maximaal drie kinderen krijgen 50 procent korting. Koffi e voor de ouders en een drankje voor de kinderen zorgen, samen met een cakeje, voor een smakelijke afsluiter. In de goody bag steekt (tussen enkele gadgets) een educatieve brochure.

Hoe inschrijven?Inschrijven voor deze lerarenactie gebeurt vanaf 1 februari via www.lerarenkaart.be (kies voor ‘lerarendagen’ in de rubriek ‘INSCHRIJVEN’). Stip voor- of namiddag aan. Het toegangsbewijs dat je ontvangt, leg je aan de balie voor, samen met je lerarenkaart 2008.Sea Life Marine Park - Koning Albert I-laan 116 - 8370 Blankenberge - www.sealifeeurope.com - 050 42 43 00 (inschrijven voor de lerarendagen kan alleen via www.lerarenkaart.be, vanaf 1 februari)

VIPDAG

JAN COX, ODYSSEE VAN EEN SCHILDEROrpheus, de Ilias, de passie van Christus… Thema’s waar-mee Jan Cox de toeschouwer over de menselijke conditie laat nadenken. Verschrikking en wanhoop van de moderne tijd spreken uit zijn schilderijen. Jan Cox (1919-1980) is één van de

belangrijkste schilders uit het naoorlogse België. Overtuig je van de zorg-vuldige compositie, het magische of surreële karakter en het persoonlijke kleurenpalet tijdens de lerarendag in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen. Werken van Jan Cox hangen van 15 maart tot 15 juni in dit museum. Op de openingsdag, zaterdag 15 maart, krijgen lera-ren een voorstelling van het educatieve programma, brengen ze een gra-tis geleid bezoek aan de tentoonstelling en krijgen ze een drankje in de CaMu. Partners kunnen meekomen. Zij betalen het reductietarief (6 euro). Inschrijven doe je via www.lerarenkaart.be (rubriek ‘INSCHRIJVEN’, item ‘lerarendagen’).Jan Cox - 15 maart tot 15 juni 2008 - Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen - Leopold de Waelplaats - 2000 Antwerpen - www.kmska.be

Sabam

©

Sea Life

©

MET JE KINDEREN GRATIS NAAR DE FILMHet varkentje Desmond is dol op appelcake. Maar zijn appelen worden gejat. De koe mist haar nagellak. De haas zijn bokshandschoenen. Woont er in het moeras een monster dat de bosdieren wil pesten? De animatiefi lm ‘Desmond en het moerasmonster’ duurt 68 minuten en is geschikt voor kleuters en kinderen van de eerste graad lager onderwijs.

Amina is zes en woont in Zweden. Ze heeft geen verblijfsvergunning. Als opa sterft logeert ze bij Johan, een wilde rocker die in een troosteloze buitenwijk woont. Op een grappige manier leren ze samenleven. Koddige liedjes en een bende rappers die jacht maken op twee boeven maken de fi lm ‘Kidz in da Hood’ compleet. Voor tweede en derde graad lager onder-wijs en bepaalde leerlingen van het BuSO.

Met je kinderen kan je één van deze fi lms op een woens-dagnamiddag bekijken. Na de fi lm illustreert Jekino wat een fi lmworkshop inhoudt. De in-structiefi lm toont hoe kinderen zo’n workshop beleven. Je krijgt ook tips om in de klas te werken met de vertoonde fi lms.

Inschrijven doe je via www.lerarenkaart.be (INSCHRIJVEN - lerarendagen). Stip aan voor welke fi lm je opteert. Op woens-dag 27 februari komen Desmond én Amina naar Studio Skoop (Gent), op 5 maart naar MuHKA_media (Antwerpen) en op 12 maart naar Dommelhof (Neerpelt). Onthaal om 14 uur, om 17 uur is het programma zeker afgewerkt.www.jekino.be - 02 242 64 41 - inschrij-ven voor deze lerarenprospecties kan alleen via www.lerarenkaart.be

VIPDAG

VIPDAG

Jekino

©


24


GALLO-ROMEINS SHOPPENOp een spelbord met Romeinse wegen staan vijf gekleurde ossenkar-ren. Het is 1 november. De Galliërs vieren Samhain, hun Nieuwjaar. De Romeinen vereren Pomona, de godin van de oogst. De Gallo-Romeinen verweven de twee feesten tot één herfstfeest. Eerstejaars van het Brugse Xaveriuscollege verschuiven om beurten hun kar. Ze gaan winkelen en moeten drie inheemse en drie uitheemse producten verzamelen in de tien winkels die op het spelbord voorkomen. Van Menapische hammen tot olie-amforen. Komen ze met hun kar een tegenstander tegen, dan mogen ze een product uit zijn kar stelen.

«Het spelbord toont eigenlijk de kuststreek. Op alle aangeduide plaatsen zijn archeologische opgravingen met succes afgerond», verklaart Aleid Hemeryck van het Bruggemuseum Archeologie. «In Leffi nge zijn inder-daad zout-oventjes gevonden en in Brugge was er een handelsnederzet-ting. Dit spel introduceert het dagelijkse leven van de Gallo-Romeinen bij de leerlingen. Zo is ook het museum ingericht: je mag je verkleden, aan tafel gaan zitten, een kaart met Romeinse gerechten raadplegen, stoffen aanraken…»

DE LERAAR:

«BETER TWEE SPELBORDEN»

«Een leuk spelbord», vindt Greet Van de Cappelle (36), lerares Latijn aan het Xaveriuscollege. «De miniatuur-koopwaar is heel mooi gemaakt. Met een klas van een 20-tal leerlingen ontleen je toch beter twee spelborden. Dan blijven alle leerlingen betrokken. Je investeert ook best twee lesuren. Na de uitleg moet nog voldoende tijd

overblijven. Het verbaast mij bijvoorbeeld dat ik aan deze 12- tot 13-jari-gen de begrippen in- en uitheems moest uitleggen. Ze leren wat in onze ondergrond gevonden is. In een volgende les koppel je er best nog een ‘wist-je-dat’-quiz aan.»

DE LEERLING:

«GALLO-ROMEINSE

MOSSELEN»

Nina Pieksma (13) wil zelf lerares worden, al gaat haar voorkeur uit naar Nederlands. «Tijdens de les Latijn le-ren we hoe de Romeinen naar school gingen, hoe ze sliepen, hoe een ge-boorte verliep, hoe vrouwen maar tot twaalf jaar naar school konden en heel vroeg moesten trouwen. Dit spelletje

leert ons wat de Gallo-Romeinen wel en niet hadden. Ik wist niet dat zout inheems was en dat ze al mosselen aten. Met ‘amfora’ ken ik nu een nieuw woordje. Zo’n spel is een andere manier om dat aan te brengen. Dat je dingen van elkaar kan afpakken maakt het spannend. Zo’n les mag wel eens vaker.»

Het spel ‘De Romeinse handel en wandel’ ontleen je gratis van het Bruggemuseum Archeologie. Contacteer [email protected]. Op www.museabrugge.be vind je een overzicht van alle educatieve pakketten van de Brugse musea.

Op zoek naar doeactiviteiten voor kinderen en jongeren? Neem contact op met de educatieve dienst van museum, natuurpark, theater of wetenschappelijke instelling van je keuze. De mailadressen vind je op www.lerarenkaart.be (voordelen opzoeken - educatieve voordelen).

VERHUIS JE?

Een nieuwe lerarenkaart hoeft niet. Jouw lerarenkaart 2008 blijft geldig. Je kan een bewijs van adreswijziging bij de hand houden, maar het is heel uitzonderlijk dat iemand daarnaar vraagt. Meld je nieuwe adres zo snel mo-gelijk aan het schoolsecretariaat. Dat geeft de nieuwe gegevens door aan het werkstation. Op die manier krijg je Klasse snel op je nieuwe adres.

IS JE KAART GESTOLEN?

Pikt een dief jouw portefeuille en raak je daardoor je lerarenkaart kwijt? Laat het verlies opnemen in het proces-verbaal (naast de andere gestolen documenten zoals je identiteits- of sis-kaart). Stuur een kopie van dat pv naar Redactie Klasse - lerarenkaart, Koning Albert II-laan 15, 1210 Brussel en vermeld je stamboeknummer. Je krijgt dan een duplicaat opgestuurd. (Om op de kosten te besparen, worden de aanvragen per maand verzameld. Daardoor kan het enkele weken duren voor je over het nieuwe exemplaar beschikt.)

KRIJG JE EEN NIEUWE COLLEGA?

Die krijgt zijn lerarenkaart 2008 automatisch nagestuurd (per brief). Een aanvraag hoeft niet.

LERARENKAART

enkaart 2008 blijft geldig Je

T

Jekino©


AC

TIE

S LE

RA

RE

NK

AA

RT

25


(advertentie)

W W W . B E L L E W A E R D E . B E

www.bellewaerdepark.be/groepen

VORMINGVakoverschrijdende nascholing:• Werken met de moeilijke klasgroep en lastig gedrag (25/2 & 14/3); Groepsdynamica in de klas (26/2 & 17/3); Omgaan met pesten (3 & 13/3); Basiscursus socio-emotionele begeleiding (vanaf 10/4); Professionalisering van school-teams (6/3); Communiceer beter met je stem en je lichaam (11/3).www.ua.ac.be/cno (hier vind je nog véél meer nascholingen)Het klimaat en onze economie• - gespreksavond met Peter Tom Jones (KULeuven): 19/2 in CC Hasselt.Genootschap De Volle Maan/Limburgs Sociaal Forum - 089 35 64 20 (Felix Bergers)Omgaan met • pubers (13-20-27/2 & 12/3 in Jeugdherberg De Blauwput, Kessel-Lo); Pesten: help ’t de wereld uit!! (13-20/3 in CC De Kruisboog, Tienen).www.vormingplusoostbrabant.be - [email protected] - 016 52 59 00Een kind met het syndroom van • Gilles de la Tourette in de klas: 6/3 in KaHo Sint-Lieven, Aalst.www.tourette.be

HET GEBRUIK VAN ILLEGALE DRUGSEen brede waaier van deskundigen bekijkt het gebruik van illegale drugs vanuit verschillende invalshoeken: preventie, hulpverlening, wetgeving, rechtsbedeling… Een trefwoordenlijst, een lijst met afkortingen en enkele begripsomschrijvingen verhogen de praktische bruikbaarheid, ook voor niet-deskundigen.‘Het gebruik van illegale drugs’ (Joris Casselman & Hilde Kinable, red.) - 58,50 euro - uitgeverij UGA - www.uga.be

GELDArmoede en rijkdom, sociale zekerheid en onzekerheid, spaarboekjes, kredietkaarten, de Hanze als een soort middeleeuwse Europese Unie, Antwerpse diamantslijperijen, kunstenaars die aandelen uitschrijven… Geld is het centrale thema in ‘The Low Countries’, het 15de jaarboek van ‘Ons Erfdeel’. In het boek brengt een pleiade van auteurs kunst, cultuur en nog veel meer uit Vlaanderen en Nederland met tekst en beeld naar de Engelstalige wereld.‘The Low Countries’ (37 euro) - Ons Erfdeel - Murissonstraat 260 - 8930 Rekkem - 056 41 12 01 - [email protected] - www.onserfdeel.be

BLINDSteven is 24 en stapt blind door het leven. Ondanks zijn handicap studeert hij voor leraar. In vijftien hoofdstukken volgen we zijn studie-loopbaan. Maar ondanks GON-begeleiding en de hulp van zijn buurman Jan botst hij op heel wat obstakels. In dit boek pleiten Steven en Jan voor een andere aanpak. Een oprecht verhaal en deze vaststelling: zienden hebben soms meer begeleiding nodig dan blinden… ‘Ik zie het wel. Blind door het leven’ - Steven Bladt

& Jan Smeyers - 14,90 euro - uitg. Van Halewyck

THEATER VOOR DOE-HET-ZELVERSZelf theater maken. Vertrekkend van het witte blad, de lege scène, het nog niet verwoorde idee. Met ‘Theater maken’ schreef Karel Moons (De Veerman) een handleiding voor de doe-het-zelver. De ingrediënten zijn een creativiteitsschijf, een overlegbord en een map met informatie, oefeningen en praktijkvoorbeelden. Kortom, alles wat je nodig hebt om je aan het werk te zetten als acteur, regisseur, schrijver of producer.‘Theater maken’ - 50 euro - uitg. Garant

BStOnInloenoSohb‘I

Flickr

©

ALG

EM

EE

N

27


KLASSE VOOR OUDERS: BEDROG OP DE COVER

Elf keer bedriegt Klasse voor Ouders op de cover. Ontdekken ouders en hun kinderen waar? Klasse voor Ouders ontmaskert de ‘mooie mensen’ in de reclamespots en gaat op zoek naar de échte: met kreukjes en puistjes. Hoe misleidt reclame ons?

Wat staat er nog in het nieuwe nummer van Klasse voor Ouders?21 huiswerktips• Ongeveer vier op tien ouders willen huiswerk afschaf-fen. Zes op tien niet. Dat blijkt uit een online bevraging op de website van Klasse voor Ouders. “Als er dan toch huiswerk is kan je het thuis beter leuk maken”, zeggen de meeste ouders. 21 lezers geven concrete tips voor leuker huiswerk thuis. Ook interessant voor leraren?Intercultureel kookboek• In de gemeentelijke basisschool ‘Sint-Joost-aan-Zee’ maken de ouders een intercultureel kookboek. Wat doet dat met een school?“Meester Jan, de man die alles kan”• Klasse voor Ouders zet elke week ergens in Vlaanderen een leraar in de bloemen. Op vraag van een lezer. Om de twee maanden prijkt één van hen in het blad. Deze keer stuurde papa Wim Roels de bloemen naar meester Jan Vermeire in basisschool De Meidoorn te Eeklo.

Extra bijlage: de Klasse poster. Deze maand “Doe je best!”. Hoe motive-ren, stimuleren en supporteren ouders het best? Hang jij de poster uit aan de schoolpoort?


WEB 2.0Wat is Web 2.0? En wat kan Web 2.0 betekenen voor je onderwijspraktijk? Wat zijn dan de technische, didactische, juridische en organisatorische implicaties? Vragen waarop je een antwoord krijgt op de REN-studiedagen, op dinsdag 12 februari in KHLim Diepenbeek en donderdag 21 februari in KHBO Brugge. Deelnemen kost 30 euro.www.renvlaanderen.be - [email protected]

DAG VAN HET DKOOp zaterdag 23 februari is het ‘Dag van het Deeltijds Kunstonderwijs’. Alle academies ontvangen die dag liefhebbers van muziek, woordkunst, dans en beeldende kunsten.www.dagvanhetdko.be - [email protected] (Verdi) - [email protected]

ALEXANDERTECHNIEKVan swingrock, capoeira en Argentijnse tango tot Afrodans en fl amenco, je vindt het allemaal in het nieuwe aanbod van WiSPER, die vanuit Gent en Leuven cursussen en workshops organiseren voor 18-plussers. Niet alleen rond dans trouwens. Ook audiovisuele kunsten, beeldende kun-sten, muziek, literatuur en theater vind je in het programmaboekje of op www.wisper.be.Eén van de workshops rond dans is de tweedaagse ‘Alexandertechniek’, op zaterdag 10 en zondag 11 mei (telkens van 10 tot 17 u.; geen overnachting voorzien) in Gent. In deze cursus ga je op zoek naar de basis van je eigen bewegingen (zitten, lopen, stappen). Via gestructureerde oefeningen on-derzoek je de relatie tussen je lichaam en de ruimte rondom jou. Zo kom je tot bewegingsimprovisaties en zelfs tot dans. Deelnemen kost 70 euro.www.wisper.be

Win: één leraar mag gratis deelnemen aan de tweedaagse ‘Alexandertechniek’ - mail vóór 15 februari (met vermelding ‘Alexandertechniek met Klasse’) naar [email protected]

W!N

LEER-KRACHT VEER-KRACHTLeerlingen met gedragsproblemen goed opvangen, hoe doen andere le-raren en scholen dat? Het project ‘Leer-kracht Veer-kracht’ organiseert regionale contactnamiddagen voor iedereen die kinderen of jongeren met gedrags- en emotionele problemen begeleidt. Basis- én secundaire scho-len presenteren er hun projecten. Die praktijkvoorbeelden illustreren hoe je de ideeën van de publicatie-met-dezelfde-naam in praktijk kan uitwerken.De contactdagen vinden plaats op 14 februari in Gent en 21 februari in Hasselt.Meer info en een inschrijvingsformulier vind je op www.vlor.be (rubriek ‘Activiteiten’) - deelnemen kost 5 euro - meer info over het project op www.leerkrachtveerkracht.be

DYNAMO²Via DynaMo² kan je een fi nanciële ondersteuning krijgen voor schoolpro-jecten in het schooljaar 2008-2009. Na de krokusvakantie valt de 15de ‘catalogus’ in de schoolbrievenbus. Of je nu wiskunde, technologie, WO, muziek, talen, wetenschappen of praktijk geeft… breng vakmensen naar de klas of school en werk een creatief project voor je leerlingen uit. Groene (met dit jaar een bonus voor klimaatprojecten!), gezonde, muzische of muzisch-creatieve, sportieve, ondernemende, democratische, technolo-gische, sociale… projecten, ze komen allemaal in aanmerking voor een ondersteuning van maximaal 1 500 euro.Bekijk de tips in de brochure en werk (met je collega’s) een idee uit. Je kan ook surfen naar www.dynamo2.be. Op www.canoncultuurcel.be vind je een databank met bijna 500 organisaties en kunstenaars die je bij je project kan betrekken. Stuur je aanvraagformulier vóór 1 mei door (je vindt het vanaf 15 februari op www.dynamo2.be). Eind juni weet je of je project geselec-teerd is en hoeveel ondersteuning je krijgt (maximum 1 500 euro).www.dynamo2.be - www.canoncultuurcel.be - nog meer informatie vind je op de regionale ideeëndagen ‘projecten op school’ (zie hieronder)

CANON CULTUURCEL

PROJECTEN OP SCHOOLOp 26 en 29 februari en 3 maart presenteren meer dan 30 scholen en enthousiaste denkers praktijkvoorbeelden rond projecten op school en in de buurt. Hoe breng je een project tot een goed einde? Waar vind je ondersteuning voor zo’n project? Tussendoor kan je genieten van crea-tieve impulsen, de basis leggen voor ideeën op maat of nieuwe horizonten verkennen rond drama en media. Alle deelnemers aan deze ‘Regionale Ideeëndagen’ krijgen een speciaal voor deze dagen ontwikkeld praktijkboek vol schoolverhalen mee naar huis.De ‘Regionale Ideeëndagen’ vinden plaats op 26 februari in Tielt, op 29 februari in Leuven en op 3 maart in Alden Biesen, telkens van 9.30 tot 16.30 u. - deelnemen is gra-tis. Meer info en inschrijven via www.canoncultuurcel.be - het aantal plaatsen is beperkt

CANON CULTUURCEL

28



Mem

oriaal Fort van Breendonk

©

TIEN JAAR MONDIALE PROJECTENMet je school op zoek naar een zinvol derdewereldproject? Of als student lerarenopleiding interesse voor een niet-alledaagse stageplaats? Maak op 8 maart kennis met de educatieve projecten die Leraars zonder Grenzen vzw steunt in het buitenland. Je ontmoet er ook collega’s die reeds mondi-aal actief zijn. Leraars zonder Grenzen vzw bestaat tien jaar en organiseert daarom een feestelijke ontmoeting in de International School Brussels in Watermaal-Bosvoorde.Programma en inschrijvingen via www.lzg.be - info bij [email protected] - [email protected]

THINK QUEST Een educatieve site over bedreigde diersoorten, een onlinegids voor jonge ondernemers-in-spe, een ‘drugssite’… Ontwikkel samen met je leerlingen en studenten van 9 tot 19 jaar je eigen educatieve site en stuur je ont-werp naar ‘ThinkQuest International 2008’. Misschien win je met je klas een laptop, studiebeurs of digitale camera of gaan jullie naar het jaar-lijkse ‘ThinkQuest Live event’. Je site komt in ieder geval terecht in de ‘ThinkQuest Library’, een onlinebibliotheek met de educatieve sites van alle deelnemers. De ‘Oracle Education Foundation’ tekent voor de organi-satie van deze internationale wedstrijd. Inschrijven kan tot 2 april.www.thinkquest.org - internetplatform voor leerlingen basisonderwijs en secundair onderwijs op www.think.com/nl

DIDACTISCH PAKKET VERNIEUWD De Europese actualiteit staat niet stil. ‘Zeg eens EU…’, het didactisch pak-ket over Europa voor je leerlingen van de derde graad beroepsonderwijs of cursisten van de Centra voor Basiseducatie, kreeg daarom een update. In dit pakket vind je een resem aangepaste opdrachten en thema’s waarmee je Europa ter sprake brengt. Dit pakket is niet rechtstreeks bedoeld voor je leerlingen of cursisten. Als leraar of educatief medewerker ben jij de schakel. Je plukt eruit wat het meest geschikt lijkt voor jouw doelgroep en past het eventueel aan.www.ryckevelde.be (klik op ‘didactisch materiaal’ - ‘Zeg eens EU’)

GRATIS TAALBAD FRANSEen week thuis Frans praten met je Franstalige logé(e). Wedden dat je kinderen plots veel vlotter Frans praten? Jongerenservice organiseert deze taaluitwisselingen volledig gratis. Het legt de eerste contacten en brengt kinderen van dezelfde leeftijd en interesse samen. [email protected] - 0478 39 12 08 - www.jongerenservice.be/Vakantiestages/Taaluitwisselingen

OORLOGSERFGOEDKlasgroepen, scholen, jeugdverenigingen of andere organisaties die met kinderen en jongeren werken kunnen subsidies krijgen voor nieuwe projec-ten rond ‘oorlogserfgoed’ in Vlaanderen. Concreet kan je tot 5 000 euro on-dersteuning krijgen voor een educatief project rond onroerend of archeolo-gisch erfgoed (monumenten, slagvelden, archeologische sites en relicten, vaartuigen enz.) en hieraan gekoppeld ‘ander’ erfgoed (archiefmateriaal, verhalen, voorwerpen enz.). Je project moet nieuw zijn én je moet het re-aliseren vóór 15 april 2009. De initiatiefnemers van het meest educatieve of meest sensibiliserende project krijgen als extraatje een 3- tot 5-daagse begeleide reis langs ons oorlogserfgoed.Deze projectoproep is onderdeel van de ‘Inventaris 1914-2014’, een am-bitieus project waarmee Vlaanderen het oorlogserfgoed (van beide wereld-oorlogen) wil laten erkennen door Unesco, in 2014, honderd jaar na het uitbreken van WOI.Je kan je project indienen tot 15 januari bij VCM, Contactforum voor Erfgoedverenigingen vzw.www.vcmcontactforum.be (reglement en aanvraagformulier) - [email protected] - 03 212 29 63

NEURO-LINGUÏSTISCH PROGRAMMEREN‘Emotioneel intelligent lesgeven met NLP’ is een vijfdaagse cursus, waar-bij je o.a. de basis ontdekt van neuro-linguïstisch programmeren, maar ook meer leert over je doceerstijl, je eigen lichaamstaal, leerlingen beter bevragen en begrijpen, meer jezelf zijn voor de klas enz.De cursus loopt over drie zaterdagen en twee zondagen, telkens van 10 tot 18 u. en start op zaterdag 1 maart. Deelnemen kost 595 euro (syllabus, dranken en maaltijden inbegrepen). De cursus vindt plaats in Koningsteen (Kapelle-op-den-Bos).www.nlp.be - [email protected] - 03 233 66 50

ALG

EM

EE

N

29


ww

w.pixelio.de

©


PREVENTIEZoek je een eenvoudige en overzichtelijke manier om je documenten en procedures te inventariseren? Wat zegt de meest recente wetgeving? Hoe stel je een globaal preventieplan op? Preventieverantwoordelijke Franky Wauters ontwierp met Zorgsys een (welzijns)zorgsysteem voor scholen, dat zich richt op de Dynamische Inspectie-index van het Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming, aangevuld met de meest noodzakelijke wet-telijke verplichtingen betreffende veiligheid, welzijn en milieu. Het jaarlijks actieplan krijg je met één druk op de knop. Idem als je een overzicht wil van alle keuringen. Wie voor een doorlichting staat, kan er dus meteen mee aan de slag.www.zorgsys.be

HEET OP DE PLANEETOp de cd ‘Heet op de planeet’ vind je 16 nieuwe liedjes rond de Millenniumdoelstellingen en de opwar-ming van de aarde. Bij de cd krijg je trouwens alle liedteksten en akkoorden-schema’s. Componiste, zangeres, muzi-

kante Hilde Frateur van vzw Amazone MMM reist met een programma met deze liedjes langs de scholen. Veel van deze liedjes ontstonden tijdens en na haar toernee door de Filippijnen, dus voor het eerst kan je ook in het Engels en zelfs een beetje in het Filippijns meezingen.www.amazonemmm.be - www.hanskustersmusic.com - Hilde Frateur - 02 452 27 03 - [email protected]

Win: 5 x ‘Heet op de planeet’ - mail vóór 23 februari (met vermelding ‘Heet op de planeet’) naar [email protected]

W!N

HOpviMmts

kante Hilde Frateur van vzw Amazo

VOGELBESCHERMINGWord nu lid van Vogelbescherming Vlaanderen en je betaalt slechts 5 euro i.p.v. 15 euro voor een heel jaar. Deze actie loopt tot eind maart. Vogelbescherming Vlaanderen hoopt hiermee meer leraren (biologie én anderen) aan te sporen in hun lessen meer over vogels in Vlaanderen te

praten. Als extraatje krijgen nieuwe leden trouwens een gratis exem-plaar van de dvd ‘Bekende vogels in je tuin’. Bovendien krijg je so-wieso de vier nummers van 2008 van het tijdschrift ‘Mens & Vogel’.

www.vogelbescherming.be - [email protected]

30

www.zorgsys.bewww.amazonemmm.be www.hanskustersmusic.com Hilde Frateur 02 452 27 03 - [email protected]

Win: 5 x ‘Heet op de planeet’ - mail vóór 23 februari (met vermelding ‘Heet op de planeet’) naar [email protected]

VOGELBEWord nu lid vaeuro i.p.v. 15 eVogelbeschermanderen) aan

praten. Alsplaar van dwieso de v

www.vogelbescherFrancois Van Bouwel

©


(advertentie)

HD-DVD EN BLU-RAYWie wordt de opvolger van de dvd? Twee kandidaten strijden om de eerste plaats: HD-DVD en Blu-Ray (met voorsprong in de rechte lijn gedoken). Beide schijfjes bieden de fi lmliefhebber een uitzonderlijke beeldkwaliteit, een beter geluid en een grote opslagcapaciteit. Microsoft, Intel, HP en Toshiba steunen HD-DVD; Sony/Philips ontwierp de Blu-Ray. Een stan-daard is er nog niet. De consument kan dus zijn keuze maken. Dat heeft bijvoorbeeld Dutch Film Works ook begrepen: zij lanceren namelijk een nieuwe reeks waarin ze recente (en minder recente) kaskrakers opnieuw uitbrengen in beide nieuwe formaten. In het eerste lijstje vind je bijvoor-beeld ‘Reservoir Dogs’ (Quentin Tarantino) en de National Geographic-serie ‘Amazing Planet’.www.dutchfi lmworks.nl - blu-ray.startpagina.nl - www.thelookandsoundofperfect.com

HOME OF THE BRAVEActueler kan het bijna niet, nu in de Verenigde Staten de verkiezingsstrijd is losgebarsten. ‘Home of the brave’ (Irwin Winkler) vertelt het verhaal van een legereenheid, die net voor ze Irak mogen verlaten, een laatste missie krijgen. Die loop faliekant af. De fi lm volgt dan de vier overlevenden na hun terugkeer. ‘Home of the brave’ is een fi lm over de strijd naast het slagveld, over hoop en over de impact die oorlog heeft op mensenlevens.www.dutchfi lmworks - overal verkrijgbaar

“VOOR MIJ EEN ECOSMOS”Volgens Nederlandse onderzoekers realiseert een doorsnee huishouden maar liefst 30 procent van zijn CO2-uitstoot in de keuken. Dat doen we niet zozeer door te lang aan het kookvuur te staan, maar vooral via de aard en herkomst van de ingrediënten die we gebruiken. Maar het kan anders. Op www.velt.be vind je tien ecologisch vriendelijke recepten, waaronder een voor de ‘ecosmos’. Dat is - in tegenstelling tot een gewone smos - een bio-logisch broodje met vegetarisch-biologisch broodbeleg, seizoensgroenten en eventueel een mayonaise of dressing. Minder dierlijke proteïnen (vlees, kaas) eten, minder ingevlogen fruit en groenten en minder groenten uit verwarmde serres zouden de grootste CO2-besparing opleveren, zegt Velt. En wil je nog meer groen op school, dan biedt de vereniging je online een lessenpakket aan, met een technische handleiding en twee werkboeken, één voor het basisonderwijs en één voor het secundair onderwijs.www.velt.be

TESTSCHOLEN GEZOCHTGezocht: scholen die enkele nieuwe ict-projecten willen testen. Provinciaal Centrum voor Volwassenenonderwijs Waas en Durme (Lokeren) start drie nieuwe projecten. Een gebruiksvriendelijke Linux distributie voor de ge-wone pc van leerlingen, gemakkelijk te installeren en gemakkelijk te on-derhouden. Ten tweede een beveiligingsfunctie die scholen moet toelaten om internet veilig te gebruiken, gemakkelijk een webserver op te zetten en goedkoop virussen en spams tegen te houden. Ten slotte werkt het PCVO aan een bestands- en printserver. PCVO zoekt scholen, leerlingen en ict-verantwoordelijken die vanaf begin april deze projecten willen testen.Meer info bij Michel Vanhonacker via [email protected]

PEDAGOGISCHE RONDVLUCHTLeerlingen vanaf de lagere school kunnen in Deurne letterlijk de lucht in

voor een pedagogische rondvlucht over het havengebied, het stads-centrum en de uitbreiding op linkeroever. Jeugd en Luchtvaart vzw biedt deze pedagogische rondvluchten aan eventueel in

combinatie met een bezoek aan de Antwerpse luchthaven (Stampe Museum, brandweer, diverse vliegtuigen enz.). Een originele uitstap met

de klas? Je betaalt 20 euro per leerling voor een vlucht van 25 à 30 min.Op woensdagnamiddag 20 februari, om 14 u., krijgen 50 leraren een ex-clusieve kennismaking met het aanbod van Jeugd en Luchtvaart vzw.Inschrijven voor deze kennismakingsnamiddag vóór 15 februari via [email protected] of [email protected] of [email protected] - www.jeugdenluchtvaart.be - 03 239 65 73

GRATIS

ALG

EM

EE

N

31



(advertentie)

CIJFERS LIEGEN NIET

Hoelang duurde de langste les ooit? Hoeveel procent van je leerlingen is bijziend door computerspelletjes? Hoeveel zwangere leerlingen telt een doorsnee Amerikaanse klas? Yeti antwoordt met cijfers.

Verder deze maand:Frans met haar:• Ebert en Kobe uit de Yetiklas over de les Frans.Jeugdboekenweek:• Hannelore weet nu al wat Het Mooiste Kinderboek Aller Tijden wordt. Onbewoond eiland:• Wat nemen je leerlingen mee naar een verlaten eiland? Doe samen de test. K’nex, trucs and rock- ‘n-roll:• Boris is de jongste rockzanger van Vlaanderen. Rockreport in Yeti.Decibels in de refter?:• De Yetiklas laat zien hoe eten op school kan zonder lawaai, straf en stress.

Bij deze reportages vind je in de pedagogische bijlage lestips die nauw aansluiten bij de eindtermen. Schrijf je in voor deze maandelijkse gratis nieuwsbrief via www.klasse.be (e-brieven) of vind elke maand het gedrukte exemplaar in Yeti in je lerarenkamer.

TIK TAK BOEMDe tijd tikt en het lontje wordt kor-ter. Je bent gered als een woord kan maken met de lettergreep op het kaartje. Vind jij het woord voor de bom in je handen ontploft?‘Tik tak boem’ is een spannend taalspel voor kinderen vanaf 8 jaar.www.goliathgames.com

Win: 10 x ‘Tik tak boem’ - mail vóór 23 februari (met vermelding ‘Tik tak boem’) naar [email protected]

VORMINGVakoverschrijdende nascholing: Omgaan met hoogbegaafdheid (19/2); Omgaan met jonge kinderen met moeilijk gedrag (26/2 in Wilrijk & 8/4 in Gent); Weerbaarheid van leerlingen ondersteunen (12 & 19/3 in Gent en 23/5 en 5/6 in Antwerpen); Begeleiding van én leiding geven aan alloch-tone leerlingen (vanaf 11/4).www.ua.ac.be/cno (hier vind je nog véél meer nascholingen)

HALLO MENEER DE UIL…In de paasvakantie kan je met je hele klas naar het Grote Dierenbos. De Fabeltjeskrant is immers terug van weggeweest, met Juffrouw Ooievaar, Meneer de Uil, Zoef de Haas, Ed en Willem Bever, maar nu ook met Fatima de Poes, met gsm’s en ipods… En nu zelfs als musical, een swingende familievoorstelling over een talentenjacht in het Grote Dierenbos.Leerlingen van 4 tot 10 jaar kunnen met hun klas deelnemen aan de ‘Grote Fabeltjeskrantwedstrijd’. Je maakt een tekening, knutselt een Dierenbos ineen, zingt samen een liedje over Meneer de Uil en co, stelt zelf een Fabeltjeskrant samen…maakt niet uit. Maak een foto, neem het op, scan het in… en stuur alles (met je coördinaten) vóór 3 maart naar [email protected] klassen mogen helemaal gratis naar een voorstelling. Of één van je leerlingen mag mee achter de schermen én mee op het podium als jurylid voor de talentenjacht. Of je wint knuffeldiertjes of kleuren knutselmappen voor de hele klas.Elke klas die deelneemt aan de wedstrijd krijgt sowieso een korting van 5 euro op elk ticket. Je krijgt daarvoor een codewoord toegestuurd. Dat vermeld je als je tickets reserveert (vóór 10 maart; op 070 25 20 20. Ook scholen die niet deelnemen aan de wedstrijd krijgen een korting. Reserveer vóór 3 maart op 070 25 20 20 en je krijgt 2 euro op elk ticket als je het fabelwoord ‘Klasse’ gebruikt.De voorstellingen vinden plaats op 26 maart in ICC Gent, op 31 maart in Concertgebouw Brugge, op 1 en 2 en 3 april in Arenbergschouwburg Antwerpen, op 5 april in Stadsschouwburg Kortrijk en op 6 april in Cultuurcentrum Hasselt. Telkens twee voorstellingen per dag (14 en 17 u.).www.defabeltjeskrant.com - voor de wedstrijd: [email protected]

WEDSTRIJD

TDeterkahede‘Titaaww

Win: 10 x ‘Tik tak boem’ - mail vóór 23 februari

W!N

KLEUTERBOEKJEOuders van instappende kleuters op een laagdrempelige manier informeren over de nieuwe wereld van hun kind. Dat doet het ‘Startersboek: Naar de Kleuterklas’ van Klasse voor Ouders. Wat doet een kleuter in de klas en waarom, wie loopt er rond op school, hoe zit dat met in-schrijvingen, kosten…? Elke directie krijgt begin febru-ari één exemplaar en kan gratis exemplaren bijbestellen om aan ouders uit te delen tijdens de inschrijving. Bij het startersboek hoort ook een kleurrijke vertelkaart waar-mee ouders met hun kind over de kleuterklas kunnen praten. Elke school ontvangt deze vertelkaart ook op A3-formaat om in de eerste kleuterklas over thuis te praten. Ten slotte vind je op www.klasse.be/ouders een downloadbaar fi lmpje dat ouders één dagje laat binnengluren in een kleuterklas. Bestel het startersboek en de vertelkaart op www.ond.vlaanderen.be/publicaties

BA

SIS

33


ge. n n

in-u- ar-raten.

maat om invind je op

ouders één


MILLIE DUIZENDVOETMillie Duizendvoet kruipt uit zijn ei en gaat op ontdekking in de grote wereld. Hij ontmoet allerlei dieren, allemaal verschillend, die hem alle-maal iets van zichzelf meegeven (een pluim van de mus, stuifmeel van de bij…). Op het einde van de reis ziet Millie er dan ook schitterend uit en geeft hij een groot feest.Met ‘Millie Duizendvoet’ maakt Vrije Kleuterschool Duizendvoet uit Lokeren het thema ‘diversiteit’ toegankelijk voor kleuters en jonge kinde-ren. Schrijfster Lucrèce L’écluse en illustrator Ruth Van Wichelen hielpen daarbij. De school werkt nu nog aan animaties, een poppenkastspel, een liedje en lessuggesties rond dit boekje.‘Millie Duizendvoet’ kost 10 euro - bestellen kan via [email protected] of 09 349 44 23 - je vindt ‘Millie Duizendvoet’ binnenkort op de ‘Praktijkdagen voor creatieve schoolprojecten’ (26 februari in Tielt) en in het ‘Praktijkboek vol schoolver-halen’ - voor beide: zie www.canoncultuurcel.be

Win: 5 x ‘Millie Duizendvoet’ - mail vóór 23 februari (met vermelding ‘Millie’) naar [email protected]

DETECTIVE DENKWERK‘Detective Denkwerk’ helpt kin-deren omgaan met informatie, met oefeningen die aanzetten tot logisch denken, ordenen en vergelijken. Die hen doet afvragen: wat is belangrijk en

wat niet? Puzzelopdrachten, opzoeken in kranten, in een atlas, op internet, een situatie reconstrueren, teksten vergelijken, een tabel invullen… pas-seren allemaal de revue. Als alle opdrachten goed zijn uitgevoerd, ontstaat een mini-strip over de grappige neushoorn Detective Denkwerk en zijn slimme assistent Tip.‘Detective Denkwerk’ (6 titels - 2de tot 6de leerjaar) is speciaal ontwikkeld voor zelfstandig werken. Voor leerlingen die meer aankunnen, is er ‘Super Denkwerk’ (4 titels - 3de tot 6de leerjaar). De boekjes kosten 16,50 euro (pakket van 5 ex. van dezelfde titel).www.abimo.net

Win: 5 x ‘Detective Denkwerk’-pakketje - mail vóór 15 februari (met vermelding van ‘Detective Denkwerk’ en je klas) naar [email protected]

MAAK VAN JE KLAS EEN LABORATORIUMTien experimenten voor gebruik in de derde en vierde klas, dat bevatten de ProevenWaaiers van Technopolis®. Naast de waaier voor de leraar bevat elk pakket ook twintig waaiers voor de leerlingen en werkblaadjes die de experimenten stap voor stap begeleiden. Je krijgt suggesties om lessen (maar ook hoeken- en contractwerk) origineel in te vullen. Je kiest uit drie ProevenWaaiers: de OntdekWaaier, de WaterWaaier en de TOP SECRET ProevenWaaier.Eén pakket kost 20 euro. Voor 3 euro krijg je vijf extra waaiers.Technopolis® - Technologielaan - 2800 Mechelen - 015 34 20 00 - [email protected] - www.technopolis.be

Win: een gratis ProevenWaaier - surf naar www.lerarenkaart.be - het wedstrijdformulier staat op de startpagina in de rubriek ‘Gelezen in Klasse’.

W!N

W!N

DD‘dmte

Technopolis® - Technologielaan - 2800 Mechelen - 015 34 20 00 - [email protected] - www.technopolis.be

Win: een gratis ProevenWaaier -surf naar www.lerarenkaart.be -het wedstrijdformulier staat op de startpagina in de rubriek ‘Gelezen in Klasse’.

START TO EAT‘Start to Eat for kids®’ is een programma om kinderen, ouders en leraren samen te laten werken rond gezonde voeding. De basis van het programma is een volledig en gedetailleerd eetplan voor een vijfdaagse schoolweek, compleet met alle recepten en praktische tips voor vijf eetmomenten: ont-bijt, tienuurtje, lunch, vieruurtje en avondmaal (+ dessert). Uitgangspunt daarbij is de actieve voedingsdriehoek. Het programma is vooral bedoeld voor de derde graad. Het is belangrijk dat de ouders en de school die week hetzelfde eetplan volgen. Organiseer dus bijvoorbeeld vooraf een infoavond met de ouders.Na de ‘Start to Eat for kids®’-week kunnen gezinnen en scholen zelf gaan varieren in het weekmenu. Daarvoor vind je inspiratie op www.start2eat.be.Op de website staan een basisplan (10 weken), (kinder)recepten en al-lerhande tips voor feestjes, traktaties en snacks.Leraren kunnen een didactische map aanvragen bij Lava (koepel van zes groente- en fruitveilingen) via [email protected] - 015 50 42 50. Die map biedt ideeën voor een gezondheidsbeleid op school, uitgewerkte les-sen over gezonde voeding en beweging plus informatie over klasbezoeken aan een veiling.Klassen of scholen die nog dit schooljaar met ‘Start to Eat for kids®’ aan de slag gaan, maken kans op een wokfeest. Flandria-wokkok Eddy bouwt een wokfestijn in de school met het beste project. www.start2eat.be - [email protected] - 015 50 42 50

MET KLEUTERS DE STAD INKnutselmateriaal, een rollenspel en grote vertelpren-ten sturen de kleuters van de tweede en derde klas het stadsleven in. ‘Kleuters in de stad’ is een doe-map waarmee Technopolis® de jongsten uren leerplezier biedt. Je kan de map gewoon in de klas gebruiken. Ze is ook een aanvulling op een eventueel bezoek aan het Kinder-doe-centrum. Kostprijs 10 euro, te bestel-len bij Technopolis®. De map kost 10 euro.

Technopolis® - Technologielaan - 2800 Mechelen - 015 34 20 00 - [email protected] - www.technopolis.be

Win: 3 x ‘Kleuters in de stad’ - surf naar www.lerarenkaart.be en vul het wedstrijd-formulier in (startpagina, ‘gelezen in Klasse’).

W!N

W!N

MKntestwbZhle

Technopolis® Technologi

34


ww

w.pixelio.de

©


OKKIJe leerlingen lezen woordjes, kiezen de juiste letter en rekenen tot twintig. Taal en rekenen oefenen ze in spelvorm. En voor de afwisseling vertelt een krokodil hoe ze het spel moeten spelen. www.klascement.net/sites/4355

GELDREKENENWil je al dat rekenwerk een beetje specifi eker en concreter maken, doe het dan met euro’s. Dit spel telt 26 kaartjes met rekensommen uit de winkelpraktijk.www.klascement.net/docs/429

DIGITIPSRaakt je persoonlijke databank met online oefeningen uitgeput? Per graad en per leergebied krijg je hier een overzicht van oefeningen voor alle leer-domeinen. Bij elke oefening verneem je bovendien in het kort hoe je ermee aan de slag gaat.www.klascement.net/sites/4340

BABELUT, KUNST VOOR DE ALLERKLEINSTENOp ‘Babelut’ ontmoeten baby’s en peuters (0 tot 3 jaar) muziek, beeld en theater. Babelut is een festival met voor-stellingen, workshops en lezingen (dinsdag 4 tot zondag 9 maart in het Provinciaal Domein Dommelhof Neerpelt). De activiteiten zijn gericht op doen, kijken en nadenken. Baby’s en peuters genieten er met hun (groot)ouders, broers en zussen van onder andere het Concerto para bébés (een uitbundig sa-menspel tussen baby’s en muziek), Bach…à sable (een poëtische dans-voorstelling op de cellosuites van Bach) en Bramborry (drie jonglerende saxofonisten). Leraren kleuteronderwijs leren tijdens workshops en toon-momenten liederen uit verschillende culturen, zingen met peuters, verven met de neus, bewegingspedagogiek…Tickets kosten 2,50 euro per voorstelling (zowel voor kinderen als volwassenen).www.musica.be (je vindt het programma onder ‘Festivals’) - reserveren bij Provinciaal Domein Dommelhof Neerpelt - 011 80 50 02 - [email protected]

Win: 15 x duo-vrijkaart voor ‘Konijn en Maan’, een visueel concert over niet kunnen slapen - surf naar www.lerarenkaart.be - het wedstrijdformulier staat in de rubriek ‘Gelezen in Klasse’.

DOE HET WAASLANDAan de hand van een eigentijds, uitdagend spelbord met heel wat leerrijke denken doe-opdrachten nemen je leerlingen stap voor stap zelf initiatief om het Waasland en haar gemeenten te ontdekken. ‘Doe het Waasland’ is een speelse kennismaking met het verhaal van Reynaert de Vos, mooie plekjes, een vleugje geschiedenis…‘Doe het Waasland’ is een project van Toerisme Waasland (Grote Markt, Sint-Niklaas) voor leerlingen 4de, 5de en 6de klas. Het project duurt onge-veer twee uur voor max. 25 leerlingen. Je betaalt 0,25 euro per leerling.www.educatiefproject.be - reservaties bij Natasja Van Gucht - 03 760 92 62 - [email protected]

Win: 5 klassen die reserveren voor de periode januari-juni 2008 krijgen gratis tien afdrukken naar keuze van de foto’s die tijdens het project van de klas worden gemaakt

DE WARMSTE SCHOOL VAN VLAANDERENIs jouw school een plek waar kinderen zich echt thuis voelen? Waar het welbevinden van kinderen en leraren belangrijk is? Doe dan zeker mee aan de grote Toeka-wedstrijd van Leefsleutels. Toeka, de leuke rode vogel, is op zoek naar een school vol warmte, veiligheid, vertrouwen, gezelligheid, verdraagzaamheid en samenhorigheid. Op 9 mei bezoekt Toeka de warmste school van Vlaanderen met mooie geschenken en… een mystery guest! Het wordt een dag vol verrassingen. Bovendien zijn de kinderen op deze dag eregast bij de lancering van het nieuwe Toeka-materiaal in aanwezig-heid van de pers.Alle info over de wedstrijd vind je op www.leefsleutels.be

W!N W!N

MIA DE KIPMet ‘Rikki en Mia de Kip’ schreef en tekende Guido Van Genechten een nieuwe episode uit het leven van het konijntje met het hangoortje dat an-ders is dan alle anderen. Dit is al het zevende boek in de prentenboeken-reeks die in vele kleuterklassen niet onbekend is. ‘Rikki’ bestaat trouwens 10 jaar en die verjaardag wordt gevierd met een handpop en een wedstrijd voor alle kleuterklassen.Op www.clavisbooks.com vind je een aankleedplaat. Maak met je kleu-ters een feestelijke outfi t voor Rikki met kleurtjes, verf, stofjes… Stuur je inzendingen vóór 15 april naar Clavis Uitgeverij - Rikki Wedstrijd - Vooruitzichtstraat 42 - 3500 Hasselt. In de prijzenpot zitten handpoppen, boekenpakketten, posters, ballonnen enz. De hoofdprijs is een bezoek van Rikki (in levensgroot kostuum) aan de winnende klas.www.clavisbooks.com - ‘Rikki en Mia de Kip’ - 13,95 euro - vanaf eind januari overal verkrijgbaar

W!N

BA

SIS

35



(advertentie)

DE LEERKRACHT VAN HET JAAR (2008):LAGER ONDERWIJS

Ouders, leerlingen en collega’s nomineren opnieuw ‘De Leerkracht van het Jaar’. Een symbolische wedstrijd van Klasse om de Vlaamse lera-ren in de bloemetjes te zetten. Nomineer een leerkracht die het verschil maakt. Leg in een brief concreet uit waarom hij/zij zo bijzonder is. Werk eventueel samen met anderen. Hou je nominatie geheim. Misschien wordt de leerkracht wel uitgenodigd voor het evenement in Brussel op 28 mei. Vorig jaar liep de actie in het kleuteronderwijs. Dit jaar komen uitsluitend leraren, begeleiders en directies uit het lager onderwijs in aanmerking.

Maak deze bon vast aan je motivatie en stuur alles vóór 15 maart naar Klasse (Leerkracht van het Jaar) - Koning Albert II-laan 15 - 1210 Brussel. Gebruik hoofdletters aub.

DE WILDE ZWANENWilde Zwanen 3 - Rode Duivels 0. Het zou een plausibele uitslag kun-nen zijn. Ook al is het prinselijke elftal De Wilde Zwanen dan wel om-getoverd in zwanen, met Gene Bervoets, Tom Van Dyck, Frank Focketyn, Mark Uytterhoeven, Amaryllis Uitterlinden en ene Jef Hoeyberghs aan de aftrap kan er niks meer fout gaan. Het Geluidshuis bewerkte ‘De Wilde Zwanen’ van Hans Christian Andersen tot een knotsgek en meeslepend hoorspel voor kinderen vanaf 7 jaar. Cd (een dik uur) en boek (40 p.) kos-ten 19,95 euro. Voor de liefhebbers: de eerste Andersen-bewerking van Het Geluidshuis, ‘De keizer, het keukenmeisje en de nachtegaal’ is nog steeds verkrijgbaar.www.heerlijkhoorspel.be - www.hetgeluidshuis.be - [email protected] - 03 830 13 74

W!N

WIE WAT WAAROog voor details. Logisch denken. Een fris geheugen. Met deze drie kwaliteiten scoor je met het gezelschapsspel ‘Wie Wat Waar’. Verschillende thema’s zijn verbeeld en ver-woord in de vier spelkaarten. Je kiest een plaatje dat je tegenstander vervolgens moet proberen te raden.www.goliathgames.com

Win: 10 x ‘Wie Wat Waar’ - mail vóór 23 februari (met vermelding ‘Wie Wat Waar’) naar [email protected]

W!N

W

Vw

Win: 10 x ‘Wie Wat Waar’ - mail vWi ‘

DE LEERKRACHT VAN HET JAAR (2008)

Naam en adres van de genomineerde:

.............................................................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

School en Adres van de school:

.............................................................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

Naam en adres van de inzender:

.............................................................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

.............................................................................................

Telefoonnummer van de inzender:

.............................................................................................

INSCHRIJFBON

DE NACHT VAN DE RIDDERSEen boomkasteel, een toverbos, zwaard-gevechten, reusachtige vogels, harnassen en vooral een koning en een koningin. De avonturen van de beer en de kleine jongen in ‘De nacht van de ridders’ hebben alles om (kleine) kinderen aan te spreken. Dit beeld-verhaal is trouwens helemaal tekstloos, dus niet alleen leuk als “voorlees”-boek, maar de kinderen kunnen het ook alleen “lezen”.

‘De nacht van de ridders’ - 13 euro - uitg. Dargaud - vanaf 6 februari overal verkrijgbaar

Win: 3 x ‘De nacht van de ridders’ - mail vóór 23 februari (met vermelding ‘De nacht van de ridders’) naar [email protected]

W!N

Win: 10 x ‘De Wilde Zwanen’ (boek + cd) - schrijf met je klas een nieuwe tekst op de melodie van het voetballied (kan je downloaden op www.heerlijkhoorspel.be); het thema is ‘school’ en rijmen mag. De beste tien winnen en de allerbeste mag het lied met de hele klas komen inzingen in de studio van Het Geluidshuis. Stuur jullie tekst vóór 25 februari naar Het Geluidshuis (wedstrijd Klasse) - J. De Geyterstraat 212 - 2020 Antwerpen

DREgeai(v

‘De nacht van de ridders’ - 13 euro

BA

SIS

37



(advertentie)

N R

DOSSIER STUDIEKEUZE

Staan je laatstejaars voor een verscheurende studiekeuze? Maks! geeft tips voor hun toekomst.

Verder deze maand:Het vuur van Defour• : negentienjarige voetballer Steven Defour is nu al kapitein van Standard. Maks! legt de grinta van de opvolger van Conceiçao bloot.Alles kan beter:• Maks! gaat op zoek naar het pietje precies in de klas en doet de perfectietest.Brussen:• Elien is een brus. Dat zijn broers of zussen van kinderen met een handicap. Elien praat over de knoop in zusjes hoofd.Jonge Helden: • Selah Sue zingt, schrijft en ademt soul, reggae en drum ’n’ bass. Maks! kruipt mee in haar gitaar.

Bij de reportages in Maks! vind je in de pedagogische bijlage Maks!mum lekkere lestips die nauw aansluiten bij de vakoverschrijdende eindtermen. Schrijf je in op deze maandelijkse gratis nieuwsbrief via www.klasse.be/maksimum of onderschep één van de tien gedrukte exemplaren in je lerarenkamer.

VORMINGVakoverschrijdende nascholing: Begeleiding van én leiding geven aan • allochtone jongeren (vanaf 14/2); Weerbaarheid van leerlingen onder-steunen (6 & 14/3); Allochtonen in het secundair onderwijs (11/3).www.ua.ac.be/cno (hier vind je nog véél meer nascholingen)ICT in het wiskundeonderwijs, een meerwaarde?: 16/2 in campus De • Sterre,Gent.www.vvwl.be - [email protected] Leraren Frans: 28/2 in Hogeschool Gent.• BVLF vzw - [email protected] - Claudine De Rockere - 09 225 3916Studiedag rond toepassingssoftware: 15/3 in Arteveldehogeschool, Gent.• Academie voor Bureauwetenschappen - www.abw.be

CYBERHATE‘Cyberhate’ en ‘hatespeech’ zijn de thema’s van een reeks panelgesprek-ken met jongeren rond racisme en haat op internet. Op internet vind je immers heel wat - vaak illegale - informatie, van ‘Mein Kampf’ tot haken-kruisen, muziek en enblemen van nazi-skinheadgroepen enz. Vermijden je leerlingen dergelijke websites of hebben ze weinig problemen met de ge-makkelijke toegankelijkheid van racistische propaganda? En wat als ze zelf deelnemen aan discussies op internet? Voelen ze zich dan snel beledigd of doen ze hetzelfde? Een medewerker van het ‘Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding’ komt hiervoor een hele voor- of namid-dag naar je school. Het Centrum mikt daarbij op groepen van een 20-tal leerlingen (één klas dus).Je kan vormen van ‘cyberhate’ of ‘hatespeech’ op het internet melden via www.cyberhate.be of 0800 17 364 - een debat aanvragen kan via sofi e.d’[email protected] - 02 212 30 67

STUDYCOOLAls je je klas stilaan rijp acht voor een educatieve webquest (of webkwestie), dan vis je hier in een boeiende vergaarbak. De webkwesties zijn zo interactief opgemaakt, dat ze leerlingen meteen op sleeptouw nemen. Klaar om meteen uit te pakken: Het Paleis, Zilvermuseum Sterckshof, Pienternet enz.www.klascement.net/sites/2364

BELGIËIn deze themabundel rond België werken de leerlingen individueel of per twee. Ze verwerken diverse opdrachten met boeken, atlassen en via het web. Daarbij moeten ze zelf bepalen welke informatiebron ze zullen hante-ren. De invalshoek: kritisch omgaan met media.www.klascement.net/docs/3572

‘IK WIL DOKTER WORDEN…’Laatstejaars secundair onderwijs moeten vooraf slagen voor een toela-tingsexamen, als ze volgend academiejaar een opleiding arts of tandarts willen beginnen. De Vlaamse regering organiseert dit examen voor alle kandidaat-studenten in het Tentoonstellingspark (Heizel) in Brussel. Het examen duurt een volledige dag en wordt twee keer georganiseerd, na-melijk op dinsdag 1 juli 2008 (elektronisch inschrijven uiterlijk 3 juni) en dinsdag 26 augustus 2008 (elektronisch inschrijven uiterlijk 6 augustus). Het inschrijvingsgeld bedraagt 30 euro. Een gratis brochure is beschik-baar bij alle universitaire studieadviesdiensten, CLB’s, ASO-scholen met een derde graad en bij het Agentschap voor Onderwijscommunicatie - Cel Publicaties - 02 553 66 53 - [email protected] - www.ond.vlaanderen.be/toelatingsexamen. Op de website vind je naast de brochure ook modelvragen (en antwoorden), de afbakening van de leer-stof, een elektronisch inschrijvingsformulier en alle nuttige informatie. Wie aan het examen wil deelnemen, kan deze website best eens grondig doornemen.

GRATIS

WIN EEN DIGITALE KLAS Zet met je klas een stap in de toekomst. Neem deel aan de wedstrijd en breng een heuse re-volutie tot stand in je klaslokaal. Sanyo en ACTIVboard schenken de winnaar een digitaal schoolbord en een geniale beamer om alle gewenste informatie op het bord te projecteren. www.sanyo.be - inschrijven kan tot 31 maart

W!N

39


SE

CU

ND

AIR

H

OG

ER

/ V

OLW

AS

SE

NE

N

ww

w.pixelio.de

©


(advertentie)

BEURSSPELAlle leerlingen vanaf 12 jaar krijgen de kans om op een speelse, maar edu-catieve manier kennis te maken met de werking van de beurs. Ze kunnen individueel of met de hele klas deelnemen. Ze krijgen dan een fi ctief start-bedrag (1 miljoen euro) waarmee ze zes weken lang mogen speculeren. Het beursspel is ontwikkeld door KBC. Zij zorgen ook voor online gebrui-kersondersteuning en voor bijkomende informatie (via de KBC-website). Elke dag kan je extra geld winnen met de ‘dagvraag’ en er komt een forum waar je info kan uitwisselen met andere deelnemers. Leraren kunnen het spel koppelen aan economie, informatica, wiskunde (opbrengsten bere-kenen, portefeuilleverdeling), talen (websites in andere talen doorzoeken), aardrijkskunde (globalisering, noord-zuid-verhoudingen, duurzaam beleg-gen) enz.Deelnemen is gratis. Inschrijven kan van 28 januari tot en met 25 fe-bruari. Het spel zelf loop van 18 februari tot 28 maart. Je schrijft in op www.kbc.be/beursspel. Meerdere klassen van dezelfde school mogen deelnemen, je kan zelfs een heuse schoolcompetitie lanceren. In de prij-zenpot zitten alvast 5 Toshiba-laptops en een pak bioscooptickets.

WEDSTRIJD

ZEPENOp www.ha.be/iwt/antwerpen/chemie/zepen1.htm vind je een gratis cur-sus chemie om uit producten zoals olijfolie, pindanootjes en zelfs noot-muskaat zepen te maken. Leerlingen van de derde graad kunnen hiermee klassikaal of individueel aan de slag. Als je onvoldoende labomateriaal hebt op school, leent Hogeschool Antwerpen je zelfs een [email protected] - 03 213 85 43

TIENEROUDERWEEKENDOp 22 en 23 maart is er een weekend voor tienerouders en hun kinderen. Ontmoeting en ondersteuning zijn het belangrijkste, naast ontspanning en uitwisseling van ervaringen.www.crz.be (hulpaanbod, hulpaanbod tienerouders)


WANTED: JOUW GESCHIEDENISWie hield in 1968 een sit-in in de universiteitsbibliotheek? En wie legde het werk neer tijdens de grote mijnstaking in 1966? Zet je leerlingen uit de derde graad secundair als doorwinterde Sherlocks aan het werk. Misschien was hun opa wel een vakbondsman. Of waren hun ouders destijds actief in de studentenbeweging. Laat ze naar hun eigen wortels graven en giet de resultaten in een verrassend verhaal, een fotokroniek, een website of fi lmpje. Zo ontdekken ze hun eigen voorgeschiedenis en leren ze bepaalde gebeurtenissen toen en nu beter begrijpen. Met het eindresultaat kunnen ze meedingen in de ‘EUSTORY’-geschiedeniswedstrijd. En misschien win-nen ze ook een geldprijs van 500 of 1 000 euro. Het Europees netwerk EUSTORY werkt samen met Koning Boudewijnstichting en Knooppunt Democratie voor de organisatie van deze wedstrijd in ons land. Uiterste inschrijvingsdatum is 1 maart.www.knooppuntdemocratie.be

LEZING OVER EUROPAAls je snel beslist, kunnen je leerlingen van de derde graad secundair op 27 februari deelnemen aan de laatste lezing van ‘Het douanehuisje’ in het Brussels Parlement. Actrice Circé Lethem leest voor naar de gelijknamige novelle van de Belgische auteur Jean Jauniaux. Na de lezing volgt een debat onder leiding van VRT-journalist Dirk Van Zundert. Thema’s als bur-gerzin, inspraak, algemeen versus individueel belang komen aan bod. Het Brussels parlement organiseert deze lezing naar aanleiding van de vijftig-ste verjaardag van het Verdrag van Rome.Stefaan Van Gijseghem - [email protected] - 02 549 62 05 - www.tomas.irisnet.be/site/news/discours/2007/lectures/nl

PRIJS KAREL VERLEYEMaken je studenten een eindverhandeling over Europa? Moedig hen dan aan om deel te nemen aan de ‘Prijs Karel Verleye’. Die prijs bekroont eind-werken over de ‘vergeten’ factoren van de Europese eenmaking sociale, culturele, educatieve, religieuze en ethische dimensie - of over de relatie van de burger met Europa. Een jury bekroont de beste drie eindwerken met een geldprijs van 1 000, 500 en 250 euro. De prijs is een initiatief van de Stichting Ryckevelde. De eindwerken moeten in het Nederlands geschre-ven zijn. Uiterste indieningsdatum is 15 september. www.ryckevelde.be (klik op ‘Kalender’ - ‘Ryckevelde’ - ‘Prijs Karel Verleye’)

TOON WAT JE KAN MET EUROPASSOrganiseert je school uitwisselingen met andere Europese landen? Heb je plannen om stage te lopen in een ander EU-land en hiermee dan in België aan de slag te gaan? Europass helpt je om deze ervaringen zichtbaar te maken. Europass is een verzamelmap waarin je vijf documenten (cv, taalpaspoort, mobiliteit, diploma- en certifi caatsupplement) kan bewaren. Deze documenten tonen duidelijk wie je bent, waar je wat hebt geleerd en in welk Europees land je hebt gewerkt of gestudeerd. Hiermee kan je gemakkelijker (al dan niet in een ander Europees land) verder studeren of werken.Vraag de Europass verzamelmap aan via www.europass-vlaanderen.be

HELLO AMERICAJe studeert dit schooljaar af als gespecialiseerd opvoeder-begeleider of leraar. Of je bent juist afgestudeerd. En je wil graag werkervaring opdoen in een internationale context. Stel je dan kandidaat om vanaf september 2008 gedurende een jaar in Amerika te werken als opvoeder-begeleider. De uitwisseling verloopt via de «International Learning Exchange in Social Education» (ILEX). Ter plaatse ontvang je een maandelijkse wedde en een gratis verblijfplaats. Ook je sociale zekerheid wordt in orde gebracht. ILEX selecteert en begeleidt de kandidaten.ILEX-België - Joël Verjans - 03 221 07 28 - [email protected] - www.ilexchange.org

DA’S PROPER Op zoek naar een originele workshop over afvalbeheer voor leerlingen vijfde jaar? Dit is er één. De periode van ‘alles in één vuilzak’ is voorbij, Vlaanderen is nu toonaangevend op het vlak van afval sorteren. De work-shop bestaat uit een quiz, een rollenspel en een debat (ingeleid met een fi lm van een kwartier).De workshops zijn een initiatief van FOST Plus, bij wie je nog meer ma-teriaal rond afval en recyclage kan aanvragen. Het project werd uitgewerkt door Green Belgium, dat ook de workshops begeleidt.www.dasproper.be - www.fostplus.be - www.greenbelgium.be - 02 209 16 30

GRATIS VAN OSTAIJEN «Music Hall» brengt poëzie en proza van Paul van Ostaijen. Dramaturge Eline Van Puymbroeck en componist Nicolas De Cock brengen een sa-menspel tussen muziek en woord, een pianiste (Ann Joly) en een vertelster (Van Puymbroeck zelf) die met elkaar in dialoog treden. Muziek, woord en licht creëren een frisse, humoristische en verrassende voorstelling voor leerlingen vanaf 14 jaar. Meteen een speelse én toegankelijke manier om je leerlingen in contact te brengen met Vlaamse literatuur, Vlaamse poëzie én hedendaagse klassieke muziek. Met de bijhorende lesmap (met heel concrete opdrachten) kan je in de klas werken rond het samenspel tussen muziek en tekst/poëzie. Vooraf krijgen je leerlingen een poëziekrantje. Op de bijhorende interactieve website www.musichallproductions.be (vanaf februari) kunnen je leerlingen hun reacties kwijt, kunnen ze de muziek beluisteren enz.www.musichallproductions.be - Eline Van Puymbroeck - 0473 52 33 42

Op donderdag 28 februari is er een gratis try-out voor geïnteresseerde lera-ren in het auditorium van de muziekacademie in Sint-Niklaas - reserveren via 0473 52 33 42 - na de première (9 maart in Gent) is «Music Hall» beschikbaar voor schoolvoorstellingen

GRATIS

GRATIS

41


SE

CU

ND

AIR

H

OG

ER

/ V

OLW

AS

SE

NE

N


BERLIN ALEXANDERPLATZ‘Berlin Alexanderplatz’ is een schitterend tijdsbeeld van Berlijn tussen de twee wereld-oorlogen. Veertien afl everingen lang volgde Rainer Werner Fassbinder de zoektocht van ex-gevangene Franz Biberkopf naar nieuw geluk. Alexanderplatz is dan een gistende en kolkende metropool waarin mensen, dieren, huizen en fabrieken, auto’s en trams als een mierenkolonie één collectief wezen vormen.

Fassbinder verfi lmde op zijn eigen, controversiële, manier het al even con-troversiële boek van Alfred Döblin.www.videofi lmexpress.nl - overal verkrijgbaar

ROUWKOFFERDe ‘Rouwkoffer’ wil jongeren de kans geven om op een zinvolle manier om te gaan met sterven, dood, verdriet en rouw. Je vindt daarvoor in de koffer een hele waaier aan methodieken: een boekenlijst en een selectie van be-zinningsteksten, maar ook muziek, troostprenten, een verhalenbundel, een voorbeeld van een rouwkalender, een symbolenzakje enz.De koffer is een initiatief van Interdiocesane Jeugddienst (IJD). Je kan de koffer ontlenen (waarborg plus kleine huurprijs) bij de verschillende IJD-afdelingen.www.ijd.be (doorklikken naar de afdelingen)

HANDBOEK SPRAAKKUNSTEen volledige grammatica van het Nederlands telt al gauw 1 800 pagina’s, maar als je een beknopter en vlot leesbaar naslagwerk zoekt met voor-beelden en samenvattende schema’s, dan is het ‘Handboek spraakkunst’ je ding. Dit is geen communicatieve grammatica maar een beschrijvende. Per hoofdstuk peilen vragen naar wat je onthouden hebt. Aansluitend krijg je er een zeventalige lijst van de meest gebruikte grammaticale termen bij.‘Handboek spraakkunst’ (26,10 euro), Johan De Schryver, Walter Haeseryn, Gijsbert Rutten - uitg. Wolters Plantyn

GEWENSTE ZWANGERSCHAPPENTieners die zwanger wíllen worden of die er niet alles aan doen om dit te vermijden: het is een kleine groep, maar voor begeleiders en leraren misschien wel de moeilijkste groep. Het centrum voor Relatievorming en Zwangerschapsproblemen (cRZ) heeft een nieuwe brochure gemaakt rond deze meisjes, met begeleidings- en preventietips. Daaruit blijkt bijvoor-beeld dat deze meisjes vaak een leven vol tegenslagen achter de rug heb-ben en precies in hun partnerrelatie stabiliteit vinden.‘Zwangerschapswens bij tieners’ kost 6,50 euro.- www.crz.be

TIJDSCHRIFT VOOR LERARENOPLEIDERSIs er nog genoeg ruimte voor de vakinhoudelijke kennis in de lerarenopleidingen? Zowel Vlaamse als Nederlandse opleiders maken zich zorgen. De decembereditie van het ‘Tijdschrift voor lerarenop-leiders’ gaat er uitgebreid op in: de diverse vakken, het belang van de inhoud tegenover de relatie tussen

vakinhoud en vakdidactiek, de rol van vakinhoud bij competentieontwikke-ling en inhouden binnen vakoverstijgend onderwijs. Sinds 2007 werken de verenigingen voor lerarenopleiders uit Vlaanderen (Velov) en Nederland (Velon) samen. Het tijdschrift is een gezamenlijke uitgave.‘Tijdschrift voor lerarenopleiders’ - (jaarabonnement 4 nrs.: 50 euro) -www.lerarenopleiders-vlaanderen.be

ARMOEDE OP SCHOOL‘Zonder kaft’ is een nieuwe, reizende theatervoorstelling rond armoede op school. Nieuwbakken directeur Kurt heeft heel wat leerlingen uit kansarme gezinnen op zijn school. Tijdens een schoolvakantie trekt hij zich terug bij zijn vroegere buurman Mario, om een brochure te schrijven voor nieuwe leraren met bedenkingen, voorbeelden, ervaringen, suggesties, gevoe-lens… rond armoede op school. Kurt en Mario proberen bepaalde situaties via een rollenspel duidelijker te maken. Zo wordt ‘Zonder kaft’ een stuk over verwachtingen en misverstanden, over sterkte en zwakte, drama en hoop, maar gebracht met veel humor.‘Zonder kaft’ is geschreven door Paul Coppens, die het ook speelt, samen met Jacques Van Avermaet - een productie van Paco Theater (Aalst) - beschikbaar als schoolvoorstelling - 360 euro, alles inbegrepen.www.pacoproducties.be - [email protected] - 053 77 19 51Op donderdag 28 februari (20 u.) is er een gratis promovoorstelling met korte inleiding in theaterzaal ‘de Croone’ (Zele), georganiseerd door DPB-Gent, SOS Schulden op School en Welzijnszorg - gratis kaarten (max. 2 per school) via [email protected] - 09 269 23 40

GRATIS

TLIka

vakinhoud en vakdida

DE 88 leerlingen uit verschillende richtingen TSO en BSO (7 jongens en 1 meisje) verbouwen een huis. Ze hebben geen zin in een traditioneel eindwerk en willen een leegstaand huis renoveren en ombouwen tot buurt-huis. De nieuwe één-serie ‘Het leven zoals het is - De 8’ volgt hen daarbij op de voet. Het verhaal is chronologisch opgebouwd. Het volgt de evolu-ties van het bouwproject, de interacties met de buren én je leert de acht jongeren beter kennen.‘De 8’ plaatst met zijn fi lmische aanpak, beeldkwaliteit, verzorgde montage enz. TSO en BSO nog eens positief in de kijker. Leuk om weten is dat de onderwijsminister voor dit project extra middelen heeft vrijgemaakt: om de begeleidende leraren klasvrij te maken én om voor hun vervanging te zorgen.www.een.be - elke woensdag om 21.30 u. op één - lees ook de reportage in Maks! 68 (net verschenen) - www.maks.be

42



AFRIKAVeteraan Hermann brengt met het nieuwe beeldverhaal ‘Afrika’ een meedogenloos verhaal over het moderne Afrika en over de mens in het algemeen. Dario Forrel, een voormalige huurling met een duister verleden be-waakt tegenwoordig een natuurreservaat. Hij jaagt zon-der pardon op alle stropers in het reservaat. In de rijk gestoffeerde salons van de hoofdstad verkopen tegelijk

dictators schaamteloos de natuurlijke rijkdommen van hun land aan de hoogstbiedende Westerlingen. “Dit is Afrika”. Forrel wordt zelf prooi, want het reservaat staat sommige ‘ontwikkelingsplannen’ in de weg.‘Afrika’ - 7,95 euro - uitg. Lombard - vanaf 6 februari overal verkrijgbaar

Win: 3 x ‘Afrika’ - mail vóór 23 februari (met vermelding ‘Afrika’) naar [email protected]

OUD GOUD‘Sunrise’, de ‘stomme’ klassieker van Friedrich Wilhelm Murnau uit 1927 is eindelijk beschikbaar op dvd. Een simpele plot (eenvoudige boer volgt knappe verleidster naar de stad, maar komt uiteindelijk toch tot inzicht en red zijn huwelijk) wordt opgetild tot een cinematografi sch meesterwerk door knappe visuals en ingenieus camerawerk, die nu nog inspiratiebron vormen voor regisseurs als Jim Jarmusch en Neil Jordan.www.videofi lmexpress.nl - overal verkrijgbaar

Win: 3 x ‘Sunrise’ - mail vóór 23 februari (met vermelding ‘Sunrise’) naar [email protected]

NIEUW KLASSIEKIn ‘Copying Beethoven’ neemt regisseur Agnieszka Holland je mee naar 1824. Beethoven probeert zijn negende symfonie af te werken, maar heeft daarvoor een erva-ren kopiist nodig. Dat wordt de jonge Anna Holz (Diane Kruger). Naarmate het werk vordert, wordt de haast dove Beethoven (Ed Harris) steeds afhankelijker van het muzikale gehoor van zijn assistente.www.videofi lmexpress.nl - overal verkrijgbaar

Win: 3 x ‘Copying Beethoven’ - mail vóór 23 februari (met vermelding ‘Beethoven’) naar [email protected]

W!N

W!N

Win: 3 x ‘Copying Beethoven’ - m

DE ADELAARS VAN ROMEEen jonge Germaan en een jonge Romein worden samen opgevoed en opgeleid in het Rome van 743 ab urbe condita (11 v. Chr.). Doorheen dit eerste deel van de nieuwe serie ‘De Adelaars van Rome’ geeft Enrico Marini je meteen een beeld van het Romeinse keizerrijk en het Rome van die dagen. Gevechten, intriges, rivaliteit, vriendschap…‘De adelaars van Rome - Eerste boek’ - 7,95 euro - uitg. Dargaud

Win: 3 x ‘De Adelaars van Rome’ - mail vóór 23 februari (met vermelding ‘De Adelaars van Rome’) naar [email protected]

W!N

W!N

DEUTSCHE GRUNDLICHKEITEen leuke kennismaking met de Duitse fi lm van de voorbije dertig jaar vor-men twee nieuwe boxen, gewijd aan twee van de meest geroemde Duitse regisseurs: Wim Wenders en Werner Herzog.In de box ‘Wim Wenders’ vind je liefst 5 van zijn beste fi lms, van de vroege meesterwerken ‘Falsche Bewegung’ en ‘der Amerikanische Freund’ tot ‘Der Stand der Dinge’, ‘Paris, Texas’ en ‘Der Himmel über Berlin”. Ook in de box: een documentaire van Wenders over zijn grote voorbeeld, de Japanse regisseur Yasujiro Ozu.In ‘Werner Herzog - Zijn fi lms met Klaus Kinski’ verzamelt A-fi lm de bewij-zen van de vruchtbare samenwerking tussen een topregisseur en een top-acteur. Van ‘Aguirre’ en ‘Nosferatu’ tot ‘Woyzeck’, ‘Fitzcarraldo’ en ‘Cobra Verde’, vijfmaal een brok fi lmgeschiedenis.www.a-fi lm.nl - overal verkrijgbaar

AVe‘AAewdg

dictators schaam

43


SE

CU

ND

AIR

H

OG

ER

/ V

OLW

AS

SE

NE

N


Omsingeld door scholen

“Ik ben omsingeld door scholen”, lacht

een gehaaste dokter Fourneau, die net op

huisbezoek vertrekt. Zijn dokterspraktijk huist

in nummer 39 van de Technische Schoolstraat

in Geel. “Aan de ene kant heb je het Koninklijk

Atheneum, aan de andere kant het Sint-

Jozefi nstituut, ‘de vakschool’, zoals wij in de

volksmond nog zeggen. ‘s Morgens en ‘s avonds

lijkt het hier wel een zondvloed van leerlingen.

Maar je moet eens in de vakantie komen, dan is

dit hier de rustigste straat van heel Geel.”

Naast de praktijk van dokter Fourneau trekt een klein appartementsgebouw de aandacht. Jongeren lopen in en uit. Zou het deel uitmaken van de aanpalende school? “Niet helemaal”, vertelt Kurt Kimpen, die de deur opent. “Vroeger was dit wel een studentenhuis voor studenten van de Katholieke Hogeschool Kempen, maar zij hebben hun campus al lang verhuisd. Nu is dit een Lokaal Opvang Initiatief (LOI), een onderdeel van het OCMW, waar zeventien jonge vluchtelingen tussen 16 en 18 jaar zelfstandig leven. Allen zijn ze in België toegekomen zonder ouders. Ik ben één van hun begeleiders.” Kurt toont zijn kantoor-tje waar alle foto’s van de bewoners han-gen. “We zijn een overstapopvang van het asielcentrum naar zelfstandig wonen. Alle jongeren zijn volledig zelf verantwoorde-lijk voor hun eigen studio. Ze krijgen een budget van 50 euro per week voor eten, drinken, toiletartikelen ... Probeer daar zelf maar eens mee toe te komen! De was en de plas doen ze hier allemaal zelf. Als begeleiders regelen wij hun verblijfspro-cedure, we zorgen voor psychosociale

opvang en zoeken naar een geschikte school en vrije tijdsbesteding. Maar we gaan ze ‘s morgens heus niet wekken om naar school te gaan. Daar zijn ze zelf voor verantwoordelijk.”

NOOIT MEER WAKKER WORDEN “Soms heb ik gewoon zin om voor altijd te sla-pen en nooit meer wakker te worden”, vertelt Nahro (17), die in het vroegere studentenhuis een studio betrekt op de derde verdieping. Op zijn vijftiende is hij weggevlucht uit Irak, maar zijn asielaanvraag is afgewezen. “Waarom zou ik nog Nederlands leren of hier werken als ik binnenkort toch illegaal zal zijn? Mijn ouders ken ik niet, die hebben mij achtergelaten bij mijn stiefouders toen ik twee was. Mijn stief-broer heeft ervoor gezorgd dat ik kon vluchten toen het te gevaarlijk werd in Irak. Hij vond dat ik een toekomst verdiende. Eerst vluchtte ik naar Turkije, waar mijn smokkelaars mij met een vrachtwagen naar Griekenland voerden. Van daaruit ging het naar Italië, waar we op de trein naar Brussel stapten. Ik werd gedropt voor het commissariaat van vluchtelingen, helemaal alleen. Ik wist niet waar ik was, sprak enkel

KLASSE • Nr. 182

44


Luc Daelemans

©

Bijna elk dorp heeft zijn School-straat. Staat daar nog een school? En hoe is de verhouding met de buurt? Klasse snuift de sfeer. Deze maand: Geel.

SCHOOLSTRAAT

Koerdisch en een beetje Arabisch. Tij-dens het interview bij de dienst vreem-delingenzaken was ik heel bang. Ze namen vingerafdrukken, alsof ik een misdadiger was. Ik vertrouwde hen niet en vertelde daarom niet alles wat ik had meegemaakt. Enkele maanden later wist ik dat ze wel te vertrouwen waren en vertelde ik mijn hele verhaal. Maar toen geloofden ze me niet meer. In mijn verhaal zaten tegenstrijdighe-den zeiden ze, en ik werd afgewezen.”

6 KILOMETER LOPEN “Het lijkt allemaal soms zo onrecht-vaardig”, zucht Frans Oyen, directeur van het Sint-Jozefi nstituut. “We zijn een tso/bso-school en veel van die jonge vluchtelingen volgen bij ons deeltijds onderwijs. We maken hier soms regelrechte drama’s mee. Vorig jaar zat hier een jongen in het deeltijds onderwijs zoals Nahro, die met de trein naar zijn werk moest, waarna hij nog 6 kilometer moest fi etsen. Toen zijn fi ets gestolen werd, heeft hij die 6 kilometer naar zijn werk gelopen, om zich ver-volgens bij de directeur te excuseren omdat hij 5 minuten te laat was! Ik zie niet veel jongeren van hier hem dat nadoen. Enkele maanden later werd hij uitgewezen. Zo een gemotiveerde en geïntegreerde jongere verplicht zien vertrekken is hard. We proberen voor hen de nodige extra inspannin-gen te doen. Twee jaar geleden hebben we de vluchtelingen allemaal samen gezet voor het vak Algemene Sociale

Persoonlijkheidsvorming om ze extra taalonderwijs te kunnen geven. Een grove vergissing bleek later. Door ze samen te zetten, trokken ze immers enkel nog met elkaar op, wat een te-gendraads effect had op hun integratie. Nu krijgen ze extra taalonderricht op woensdagnamiddag.”

BROEDERLIJKE LIEFDE Iets verderop in de straat ligt het Ko-ninklijk Atheneum. “Ik dacht dat je voor ons Cognosco-project kwam”, lacht een verbaasde directeur Willy Dieltjens. “Daar komen immers de

meeste journalisten op af. Al zes jaar bieden wij een studierichting aan waar leerlingen begeleid zelfstandig leren. Probleemgestuurd onderwijs, peer- en selfassessment ... voor ons zijn dat al lang geen inhoudloze begrippen meer. Met de vakschool leven wij broederlijk naast elkaar zonder concurrentie, wij zijn immers vooral een aso-school. Toch wil dat niet zeggen dat onze school geen vluchtelingen opvangt. Al komen die meestal wel terecht in de enkele technische richtingen die we aanbieden. We merken dat ze het vaak niet makkelijk hebben. Hoe kan het ook anders, ze belanden in een wereld van luxe en weelde, die evenwel niet voor hen is weggelegd. Soms hoor je dat ze een week van pasta moeten leven. Dat is confronterend, maar het brengt vaak ook spontaan veel solida-riteit op gang onder de leerlingen, die proberen te helpen waar nodig. Dat is zeker een verrijking voor de hele school, want niets is erger dan mensen die niet solidair kunnen zijn. De school loopt over in de straat...”

Kurt Kimpen (rechts) en Nahro (links) - Nahro: “Soms heb ik ge-woon zin om voor altijd te slapen en nooit meer wakker te worden.”

Directeur Frans Oyen & Adjunct Directeur Ilse Vetters (links) & Directeur Willy Dieltjens (rechts): “We leven als scholen broederlijk naast elkaar.”

KLASSE • Nr. 182

45


Lieven Van Assche

©

WIN - WIN

Schreeuwende kin-deren maken even-veel lawaai als een kettingzaag (120db), een rumoerige klas evenaart een haar-droger (80db). Win een decibelmeter waarmee leraren en leerlingen zelf het niveau kunnen vast-stellen. Vertel wat je ermee zou doen. Klasse geeft 20 exemplaren weg. Mail voor 20 februari naar [email protected] (vermeld: ‘decibelmeter’).

Zwijgen in de refter

“Na het gebed zegt de leraar vooraan ‘smake-lijk’ en vanaf dan mogen we een half uur niks meer zeggen of je vliegt naar de eetplaats van de kleutertjes”, schrijft Eileen (11). “Onze refter is net een gevangenis. Wat zal ik blij zijn als ik daar weg ben.” Naomi (9) kent op haar school de straf maar al te goed: “Als je één zinnetje durft te zeggen: twintig papiertjes (vies!) oprapen”. “Pro-testeren helpt niet”, schrijft Daan (11). “We heb-ben al eens samen gespannen. Allemaal tegelijk stilletjes op de tafel beginnen trommelen en dan harder en harder. De leraar stond vooraan met haar armen te zwaaien en ‘stop’ te roepen. Toen staken we allemaal tegelijk onze armen in de lucht. Ze kon niemand straffen, want ze wist niet wie begonnen was.”

ZWIJGEN EN ETEN“Van fl uisteren komt roepen. Bij ons is de regel eenvoudig: volledige stilte tijdens het eten”, zegt directeur Guy Medats (Sint-Albertus, Genk). “De jongsten komen het eerst binnen en blijven het

langst zitten. Dan volgen de anderen, per leef-tijd. Op een halfuur moeten we 150 leerlingen laten eten. Twee leraren houden toezicht. Als je dat niet streng aanpakt, loopt het uit de hand. We duiden voor elke tafel van vijftien leerlingen één vaste steward aan van het zesde leerjaar. Die heeft een naamlijstje en zet een streepje achter de naam van wie spreekt. Drie streepjes betekent: papiertjes gaan rapen op de speelplaats. Wie dan nog eens gepakt wordt, moet zijn boterhammen vooraan in de eetzaal op de strafbank komen opeten. Soms klagen ouders wel over de strenge aanpak, maar het kan gewoon niet anders.”

OPGEDRAAID“Tot drie jaar geleden moesten alle leerlingen zwijgen in de refter,” vertelt directeur Ivo Rens van Pius X in Antwerpen. “Wie dat niet deed, mocht tien minuten of langer op een streep gaan staan op de speelplaats. Dat klinkt draconisch, maar de druk om 250 leerlingen de kans te geven tijdig een drankje te halen en hun boterhammen

Ongeveer één op de drie kinderen in de basisschool zegt dat ze volledig

moeten zwijgen tijdens het middageten in de refter. En de straffen vallen

niet mee. Hoe komt het dat kinderen in de ene school wel mogen (en

kunnen) praten en in de andere niet? De verschillen zijn groot.

“Het sociale contact en de interactie tussen de kinderen is essentieel. Samen aan tafel zitten is een belangrijk aspect van de opvoeding.”

KLASSE • Nr. 182

46


Lieven Van Assche

©

op te eten, was erg groot. En dan heb ik het nog niet over het lawaai en rond-vliegende boterhammen. Maar sinds kort eten de leerlingen met hun leraar in de klas: ieder zijn handdoekje, zijn thermosfl es of herbruikbare beker en rustig praten mag. De leraren zagen het in het begin niet zitten ‘extra toezicht’, maar merken nu dat hun leerlingen veel minder opgedraaid zijn. De mid-dagpauze is voor iedereen aangenamer geworden.”

HET MAG OOK GEZELLIG“Wij kiezen niet voor de gemakkelijkste weg”, zegt directeur Raymond Swerts (Sint Trudo, Sint-Truiden). “Hier mogen de kinderen rustig spreken. De 150 leer-lingen eten in drie groepen. Wie warm eet, zit apart. Daar houden PWA’ers toezicht. De andere honderd hebben we in twee groepen verdeeld. Die eten

elk zo’n twintig minuten. Er zijn telkens twee begeleiders. De leraren en de ouders hebben er een leuke refter van gemaakt: wat kleur, panelen, werken van de leerlingen tegen de muren. De tafels zijn zo geschikt dat de leerlingen in een vast groepje van acht samen zit-ten. Natuurlijk mogen ze praten. Som-mige leraren vragen om het strenger te maken. Maar we kiezen in het belang van het kind voor de moeilijkere maar gezellige weg.”

AAN DE STAMTAFEL“De refter? Dat is bij ons een van de zaligste plekken van de school,” zeggen juf Marleen en duobaancollega Griet. “Het sociale contact en de interactie tussen de kinderen is essentieel. Samen aan tafel zitten is een belangrijk aspect van de opvoeding.” In het begin van het schooljaar leiden ze in Het Speelscholeke

Kunnen we kinderen vragen te zwijgen in de refter?

Kinderpsychiater Peter Adriaenssens: “Gebeurt dat nog? Ik dacht dat je zoiets alleen nog op een zwart-wit televisie zag. Volwassenen kunnen gemakkelijk een systeem organiseren dat druk op kinde-ren zet om te zwijgen. Dat is geen kunst.”

Maar als je spreken toestaat, loopt het snel uit de hand...

Peter Adriaenssens: “Ik begrijp dat wel. Je krijgt dan drukte, regelovertredingen en confl icten die je moet oplossen. Dat is moeilijker dan ze te laten zwijgen. Maar het echte leven lijkt meer op een drukke refter dan op een stille plek. Daar moeten we kinderen mee leren omgaan. De ref-

ter moet de plaats zijn waar kinderen na uren stil zitten de kans krijgen om te ont-laden, om associatief te praten, om hun sociale vaardigheden te trainen. In groep aan tafel zitten is een sociaal en emotio-neel leerdoel op zich. En we kunnen toch moeilijk een pleidooi houden voor het oe-fenen van democratisch debat, als we in de middagpauze stilte verwachten.”

Toezicht houden wordt dan niet gemak-kelijk.

Peter Adriaenssens: “Nee. We moeten het toezichtprobleem ernstig nemen. Maar we mogen de oplossing niet in de verkeerde richting zoeken, niet ten koste van de kinderen. Als er te weinig per-soneel is om toezicht te doen, moet de

overheid dat verhelpen en moeten scho-len, ouders en leerlingenorganisaties die eis massaal steunen.”

Oudere kinderen als stewards inscha-kelen?

Peter Adriaenssens: “Dat kan echt niet. Ik vind het pedagogisch onverant-woord om oudere kinderen te vragen toezicht te houden op jongere en te no-teren wie de regel overtreedt. Uiteraard kunnen kinderen een stukje verantwoor-delijkheid opnemen en zelfs helpen bij toezicht. Maar dan toch vooral om an-dere kinderen aan te moedigen, en niet met het mandaat om fout gedrag op te sporen. Dat is de taak van leidinggeven-den, van volwassenen.”

Leren spreken

(Deurne) derdeklassers op om tafels te dekken. Na een maand leren zij het op hun beurt aan de tweedeklassers. Na een tijdje kunnen zelfs de kleuters het. “We eten in vaste groepjes van zestien kinderen van gemengde leeftijd,” zegt Griet. “Deze ‘stamgroepen’ worden jaar-lijks zorgvuldig en met inspraak van de kinderen samengesteld. De leraar eet met zijn eigen stamgroep aan tafel. De oudste kinderen zorgen voor de jongste. Zo creëer je tijdens de middagpauze een familiaal gevoel én je leert het kind dat niet in jouw klas zit beter kennen.” Op vrijdag eten de kinderen met hun leraar in de klas. Vaak wordt er dan gekookt. “Supergezellig,” zegt Marleen, “De leer-lingen brengen een deel van thuis mee, al of niet klaargemaakt. In de zesdeklas koken de zesdeklassers zelfstandig.”En of er gepraat mag worden? “Natuur-lijk. Wij praten en lachen ook, hé.”

KLASSE • Nr. 182

47


Als we op actuele of heikele onderwerpen in-gaan, is onze grootste bekommernis al jarenlang: hoe vermijd ik oeverloze ja/nee-discussies?”

AFBLOKKENHet stellingenspel is het eerste resultaat van een driedaagse workshop georganiseerd door de Koning Boudewijnstichting. ‘De Wereld op je Bord’ heet het initiatief en in elke Vlaamse provincie doen een twintigtal leraren eraan mee. Eekhoudt: “Als jongeren zwart-wit den-ken, moet je een weg vinden om ze te leren nuanceren. Via het stellingspel zien de leer-lingen in dat het vooroordeel dat ze andere mensen aanwrijven, ook klasgenoten treft. Ze gaan anders discussiëren en kritischer tegen de actualiteit aankijken. Op lange termijn willen we ze diversiteit doen aanvaarden. De jongste tijd hebben we veel Slowaakse leerlingen. De Turkse geven daar commentaar op. Je kan dat afblokken of erop ingaan: wat is er vroeger over jullie verteld? Dat is aansporen tot refl ectie en werken aan aanvaarding.”

In het Sint-Jozefi nstituut in Geel werkt de Cel Leerlingen al enkele jaren aan respect en refl ectie. “Leerlingen hebben minder respect voor elkaar en voor anderen dan vroeger”, stelt Hilde Verdonck vast. “Het is een neveneffect van een samenleving die meer verscheiden is geworden. Onze stagebedrijven laten het ook horen: leerlingen komen zonder reden te laat, zijn niet altijd even beleefd, hebben het moeilijk met kritiek… Van de school wordt verwacht dat ze daar wat aan doet.”

Hoe doorbreek je denken in zwart-wit?“Hans Van Themsche? Die moesten ze zelf doodschieten!” vindt Evi (17).

“Die Slowaken, dat is pas echt crapuul”, zegt Aygun (16). Het vraagt moed

van leraren om de discussie aan te gaan, als de hele klas harde stellingen

zwart op wit op hen afvuurt. Moed, maar ook techniek. Honderd Vlaamse

leraren volgen daarom de workshops ‘De wereld op je bord’ van de Koning

Boudewijnstichting. Wat ze daar leren?

De leerlingen staan op een rij naast elkaar. ‘Wie in een huurhuis woont, zet nu een stap achter-uit’, zegt de leraar. De leerlingen mompelen: waar is dat goed voor? Ben je soms minder waard als mens als je geen eigen huis hebt? De volgende stelling komt er al aan: ‘Al wie een ouder zonder werk heeft, zet een stap achteruit.’ Gelach, maar ook wrevel. Waar gaat dit naar-toe? Na vijf vragen zijn er leerlingen die al vijf stappen achteruit staan. Als het stellingenspel na tien stappen eindigt, ligt de klas breed open voor discussie en dat is ook de bedoeling.

DOODSTRAF“Onze leerlingen worden geconfronteerd met 9/11, met de gebeurtenissen in Koerdistan, Hans Van Themsche, de hoofddoek…”, vertelt Guy Eekhoudt, leraar algemeen sociale en per-soonlijkheidsvorming in het deeltijdsberoeps-onderwijs van het CEDO, Gent. “Ze praten erover, open en direct. Dat is typisch voor be-roepsleerlingen: het hart op de tong. Maar dik-wijls denken ze enkel zwart-wit. Zo van: ‘Hans Van Themsche? Die verdient toch de doodstraf!’ Allochtonen staan met hun opvattingen soms lijnrecht tegenover autochtone leerlingen. Wat doe je dan als leraar? De discussie uit de weg gaan? Ik begrijp het wel, hoor: je komt soms maar één uur per week in de klas, je moet je leerstof zien… In het deeltijds beroepsonder-wijs werken we langer met leerlingen. Daardoor ontstaat er makkelijker een vertrouwensrelatie, waardoor je ze beter kan motiveren. Maar het betekent dat je er in discussies voor moet op-letten dat je deze speciale band niet verbreekt.

KLASSE • Nr. 182

48


“Ook praktijkleraren moeten mee-doen”, zegt Erik Cronin, die zelf sla-gerijpraktijk geeft in het bso. “We staan dicht bij onze leerlingen en zijn niet te onderschatten rolmodellen. Natuurlijk moeten we respect en refl ectie ook zelf uitdragen, anders heeft het geen zin daar rond te werken.”

BLADWIJZER“Als leerlingen niet refl ecteren, doen ze maar door”, weet Hilde Verdonck. “We hebben een zelfevaluatierapport ingevoerd. Leerlingen beantwoorden vragen als: ‘Hoe zit ik mijn vel? Hoe studeer ik?’ Ouders geven antwoord op vragen als: ‘Komt uw kind graag naar school? Werkt uw kind graag?’ Dat leverde ons al heel veel nuttige reacties op. De klasleraar geeft die input door aan de Cel Zorg en die start eventueel een begeleidingsactie. Maar belangrij-ker is dat leerlingen leren terugkijken en kritisch nadenken. Dat is de pijler refl ectie. Voor respect werken we met een maandelijkse bladwijzer met richtlijnen, maar we beseffen wel dat je daar niet zoveel mee realiseert. Dan lukt het beter met onze signaalkaarten. Dat is een kaart die je kan invullen voor jezelf, leerling of leraar, en waar-mee je problemen of aandachtspunten doorgeeft aan de Cel Zorg: problemen thuis, een leerling die plots niet meer meewerkt...”

TEKENDAGBOEKVan elke school doen drie leraren aan het project mee. Voor het Koninklijk Atheneum in Sint-Niklaas zijn dat een leraar cultuurwetenschappen, een leraar plastische opvoeding en de adjunct-directeur. “Ik koos voor leraren die goed liggen bij het personeel”, ver-klaart adjunct-directeur Chris Weyers. “Wat we leren, moet zijn weg vinden in de hele school. De leraar plastische opvoeding laat de leerlingen actuele thema’s aanschouwelijk maken in hun tekendagboek. Op lange termijn willen we bereiken dat leraren weten om te gaan met confronterende gebeurtenis-sen waar leerlingen sterk op reageren, en meer oog hebben voor wat onder-huids onder de leerlingen leeft. De schoolcultuur beter aanvoelen, proble-men kunnen signaleren en oplossingen zoeken. Vorig schooljaar voelden we een onderhuids extremisme groeien, vooral tijdens de Ramadan. Op zoiets willen we correct kunnen reageren.”

TRUTTEN“Met diversiteit word je al in de eerste workshop geconfronteerd”, zegt Hilde Verdonck. “We zaten met leraren uit Bree, Hasselt en Diest rond de tafel. De onderlinge verschillen waren interessant: hoe gaat elke school om met moeilijke klassen, problemen met ouders? De workshopleider schotelde

ons situaties voor waarmee hij onze waarden en normen toetste.”“In de tweede workshop moesten we een project starten met de leerlingen”, vertelt Eva Glorieux van het KTA 2 Ensorinstituut in Oostende. “Met onze klas trekken we binnenkort naar een andere school van het project, het VTI in Veurne, om te zien hoe divers hun publiek is. Over onze leerlingen en die van het VTI bestaan nogal wat vooroor-delen. Maar meisjes die schoonheids-zorg doen zijn geen trutten, en jongens die bouw doen zijn geen lompe boe-ren. Het is al een hele stap als we dat denken weten te doorbreken.”

MONDELINGE RECLAME‘De Wereld op je Bord’ heeft pas echt effect als zoveel mogelijk leraren ermee aan de slag gaan. Erik Cronin: “Dat zal niet zo eenvoudig zijn. Onze school telt 1 400 leerlingen en 200 leraren. Die willen we allemaal bereiken. We geven wat we oppikken door aan een klankbordgroep van een vijftiental col-lega’s en zo moet het verder gaan, via mondelinge reclame. In de workshop hebben we werkpunten aangeduid voor onze school. Leraren coachen en trainen is voor ons een aandachtspunt. Hoe leren we omgaan met problemen, gesprekken voeren met leerlingen, ze open leren interpreteren, leren nuan-ceren.”

Hoe kaart je thema’s aan als racisti-sche moorden, Mohammed-cartoons, hoge ontslagpremies van bedrijfslei-ders, homoseksualiteit, piercings? Hoe geraak je daarbij verder dan cafépraat? ‘De Wereld op je Bord’ is een specifi eke trainingsformule van de Koning Bou-dewijnstichting voor leraren om actu-ele thema’s op een gestructureerde manier aan te pakken en de leerlingen diversiteit, respect en openheid bij te brengen.

De training ‘De wereld op je bord’ vindt ook vol-gend schooljaar plaats. De deelnemers krijgen een beurs van maximum 1 000 euro om in de eigen school een vervolgproject uit te bouwen. Deelnemen is gratis. Inschrijven via www.kbs-frb.be (surf naar ‘projectenlijst’ en ‘de wereld op je bord’) meer info over dit project via [email protected] - 02 549 02 40

Meer dan cafépraat

KLASSE • Nr. 182

49


Wooooof! Een enorme steekvlam verlicht de Luikse lucht. Ze komt uit één van de vele schoorstenen van de metaalovens langs de Maas. Vroooooum! Steven Defour jaagt een steekvlam door de uitlaat van zijn glimmend nieuwe Audi. Hij parkeert en wandelt dood-kalm naar de perszaal waar Klasse wacht.

Steven Defour: “Van zodra ik een voet op een voetbalveld zet, verander ik in een heel ander persoon. Dan heb ik maar één doel meer: win-nen! Verlies ik een match, zelfs tegen de aller-grootste vedetten van AC Milan of Real Madrid, dan ik ga niet vrolijk truitjes wisselen. Ik loop kwaad naar de kleedkamer.”

Eric Abrams: “Altijd willen winnen. Elke trai-ning, elke wedstrijd gaf Steven zich helemaal. Geen probleem om hem de hoogste score voor ‘winnaarsmentaliteit’ te geven. Moeilijker had hij het om zich te beheersen tegenover de scheidsrechter of tegenstrevers. Dat komt na-tuurlijk door die enorme drang om te winnen. Toen hij afstudeerde, moest hij daar nog zwaar aan werken. Nu merk ik dat zijn gedrag véél verbeterd is.”

Je bent negentien en al kapitein van de meest ex-plosieve club van ons land, Standard.

Steven Defour: “Vorig jaar was de Portugees Sergio Conceiçao aanvoerder. Hij gaf de kapi-teinsband door aan mij. Ik heb dezelfde grinta, een Italiaans woord dat niet te vertalen valt. De drang om me te bevestigen en door te zetten. Een kapitein moet voorop gaan in de strijd. Zijn ploegmaats aanvuren, ja, soms uitkafferen. Om-gekeerd mag dat ook. Speel ik slecht, dan mo-gen mijn medespelers me op mijn kop geven. Na de match zijn we even goede vrienden.”

Eric Abrams: “Die leidende kwaliteiten waren er nochtans niet onmiddellijk. Steven Defour steekt er speltechnisch met kop en schouders bovenuit. Door zijn prestaties dwingt hij veel respect bij zijn maats en coach af. Geleidelijk aan duwen zij hem in een leidende rol: dat gaat heel natuurlijk en vlot.”

Supporters, camera’s, een tierende coach aan de zijlijn... niks lijkt je uit je evenwicht te kunnen halen.

Steven Defour: “Jouwt een heel stadion me uit, dan speel ik nog beter. Druk zet ik om in positieve energie. Dat klinkt behoorlijk zelf-verzekerd voor een jonge gast. Ik krijg daarom vaak het verwijt een ‘dikke nek’ of ‘grote mond’ te hebben. Pufff, ook in mijn spreken ben ik niet zoals de meesten me zouden willen. Ik zeg al-tijd waar het op staat. Dat zal wel on-Belgisch zijn. Ik zeg ook dat ik tot aan de hielen van Zi-dane wil raken. Ook dat zal wel typisch voor mij zijn. Ik kies geen veilig of braaf voorbeeld. Ik leg de lat graag hoog. Mag dat niet?”

Eric Abrams: “Van toen Steven de Topsport-school in Genk binnenwandelde, wisten we dat hij het grootste talent én geloof in eigen kunnen had. ‘Zelfvertrouwen’ is één van de zes basiscompetenties om het tot profvoetballer te schoppen. Ook op dat onderdeel haalde hij de maximumscore.”

Je wint nu de Gouden Schoen. Geen schrik voor de gevolgen?

Steven Defour: “Ik weet dat spelers zoals Vincent Kompany of Gilles De Bilde even een mindere periode hadden na hun uitverkiezing. Je moet gewoon durven ‘nee’ zeggen tegen alle uitnodigingen voor recepties, vieringen en

Het gouden rapport van DefourSteven Defour is de Gouden Schoen van 2007. De negentienjarige

spelverdeler van Standard en de Rode Duivels was de beste

voetballer op de Belgische velden. Klasse praat met hét

voetbaltalent én Eric Abrams, zijn ex-leraar aan de Genkse

Topsportschool. Had Steven Defour ook altijd gouden rapporten?

Eric Abrams, leraar Topsportschool Genk: Vaak van school veranderen maakte Steven Defour vroeg volwassen.

KLASSE • Nr. 182

50


Lieven Van Assche

©

Naam :

Geboortedatum :

Datum evaluatie :

1. Winnaarsmentaliteit /5

2. Zelfbeheersing /5

3. Zelfvertrouwen /5

4. Snelheid /5

5. Spelinzicht /5

6. Bal- en lichaamsbeheersing /5

Totaal : /30

HET TOPRAPPORT VAN EEN TOPSPORTLEERLING

Naam :

Geboortedatum :

Datum evaluatie :

1. Winnaarsmentaliteit /5

2. Zelfbeheersing /5

3. Zelfvertrouwen /5

4. Snelheid /5

5. Spelinzicht /5////////

6. Bal- en lichaamsbeheersing /5

Totaal : /30

interviews. Men heeft al zo vaak ge-zegd: Defour is te jong voor si en la. Maar ik geraakte toch in de eerste ploeg van Standard, ben hier kapitein en heb ook bij de Rode Duivels een ba-sisplaats. Je moet niet per se oud zijn om ervaring te hebben.”

Waar haal jij je volwassen en zelfzekere houding?

Steven Defour: “Op drie jaar tijd heb ik drie verschillende scholen en drie verschillende omgevingen doorgespar-teld. Op mijn veertiende van Meche-len naar de Topsportschool in Leuven. Daar moest ik op internaat. Een jaar later naar Genk. Opnieuw Topsport-school, maar nu verbleef ik in een gast-gezin. Veel jongeren en ouders schrik-ken terug voor zoveel inspanningen of veranderingen, maar ik heb altijd één doel gehad: topvoetballer worden. Daarom stak ik niet teveel energie in het studeren. Mijn leraren zeiden dat ik veel beter kon, maar ik wou vooral voetballen. Ik zorgde ervoor dat ik ge-woon slaagde. Naast sporten deed ik het liefst talen. Ik ben drietalig, leer wat Grieks via mijn vriendin, en wil mis-schien binnenkort Italiaans of Spaans leren, mocht ik ooit naar een buiten-landse competitie verhuizen.”

Dit is het eindrapport waarmee Steven Defour half 2005 de schoolbanken verliet. In de hoge evaluatiescores lees je al een gouden toekomst. Een topsportleerling voetbal voldoet aan de selectiecriteria, indien hij een score van minstens 21/30 behaalt op de evaluatie van de zes noodza-kelijke competenties om het tot profvoetballer te schoppen. Met 28/30 voldeed Defour ruimschoots aan die norm.

In totaal bieden vijf Vlaamse Topsportscholen voetbal aan. Leerlingen kunnen er terecht vanaf het derde jaar secundair onderwijs, indien zij voldoende scoren voor zes competenties (zie rapport). Elke Topsportschool vangt spelers van verschillende clubs op. In die zin verschilt het Vlaamse systeem van bv. het Franse. Daar richten de topclubs zelf ‘centres de formations’ op die de hele opleiding van de jonge voetballer op zich nemen. De Vlaamse Topsportscholen schaven enkel aan de techniek, tactiek en het mentale van de profvoetballers in spe, de club neemt het speci-fi eke fysieke werk voor haar rekening.

Eric Abrams: “Ik denk dat de sociale facto-ren, de overstap van Mechelen naar Genk en de verhuis, via een jaartje internaat, naar een gastge-zin, een niet te onderschatten rol hebben gespeeld in zijn ontwikke-ling als mens en voetballer. Zijn voet-balloopbaan kende een ideaal verloop: stap voor stap. Zijn ontegensprekelijke voetbaltalent heeft ervoor gezorgd dat hij die verschillende stappen enorm snel heeft kunnen zetten.”

Jij looft René Vandereycken, omdat hij als trainer van de Rode Duivels zo goed met jonge voetballers om kan. Welke ei-genschappen waardeer jij in een leraar?

Steven Defour: “Dat is niet makkelijk. Een leraar moet het evenwicht vinden tussen een vriend zijn voor de jonge-ren en toch voldoende afstand houden om respect af te dwingen. Maar toch: zonder affectie voor je klas kom je er absoluut niet.”

KLASSE • Nr. 182

51


Op het kerstfeestje stellen elfjarigen aan de juf voor om samen te pokeren. Het is een nieuwe trend. Bij Blokker staan de rekken vol met het spel. Bij oudere leerlingen wordt de woonkamer de pokertempel. Elke vrijdagavond verlicht een bureaulampje bij Cedric (17) thuis het speelhol. Op de grote ovalen eettafel liggen een goedkope groene speelmat, honderden gekleurde chips en enkele stellen kaarten. Zes tieners zien hoe Cedric behendig de kaarten schudt en verdeelt. Twee van hen dragen een petje tot half over de ogen, een andere heeft een donkere zonnebril op. “Helpt echt”, lacht hij. “De kleinste glin-stering in je ogen verraadt je.” Ze spelen Texas Hold’em, de populairste variant van poker. Elk krijgt twee kaarten en zet in. Na de eerste in-zetronde legt de deler drie gemeenschappelijke

kaarten open op tafel. Iedereen zet weer in en de deler legt een vierde en na een nieuwe inzet ook een vijfde kaart open op tafel. Wie denkt te kunnen winnen, verhoogt zijn inzet, de andere past. De beste combinatie van vijf kaarten, die elke speler maakt met de twee kaarten in zijn hand en de vijf kaarten op tafel, wint.

LIEGEN EN BEDRIEGENOnbewogen staren de jongens voor zich uit. “De beste pokerface wint het spel”, legt Ken-neth (15) uit. Maakt het dan niet uit welke kaar-ten je toegestopt krijgt? “Liegen en bedriegen, dat is poker. Bluffen. De kaarten in je hand zijn belangrijk, maar ook met slechte kaarten kan je winnen.” Enkele spelletjes later knijpt hij zijn

Pokerfaces in de klasPoker is back. Eén op de vier Nederlandse jongeren pokert of speelt

online voor geld. Ook in Vlaanderen spelen jongeren: op de speelplaats,

op café, in de woonkamer en op het web. Daar verliezen ze massaal veel

geld. Nicolas (21) betaalde er zijn kot mee, maar geeft toe dat hij tal van

groentjes armer heeft gemaakt. Zitten de gokschuldenaars van morgen

nu al in de klas? Klasse duikt onder de pokertafel.

CeTwogoppstteeHoHokrizze

nu al in de

KLASSE • Nr. 182

52


lippen op elkaar en zet het driedub-bele in van de rest. Zijn medespelers passen. Kenneth strijkt de pot op. “Een perfecte bluf”, grijnst hij terwijl hij twee waardeloze kaarten op tafel gooit. Elk weekend komen de jongens samen om te pokeren. “We kennen elkaar door en door. We willen elkaar niet afzetten. Elk zetten we vijf euro in. Toch goedkoper dan de hele avond op café gaan, niet?”

GEWONE BANKKAARTHoezeer de jongens zich ook amuse-ren, toernooien die niet in de erkende casino’s plaats vinden, zijn illegaal. Marc Callu van de Kansspelcommissie legt uit: “Wie het pokerspel wil uitba-ten, moet een vergunning hebben van de kansspelcommissie. Enkel bij een inzet van 0,22 cent en een maximale winst van 6,20 euro is dat niet nodig. Bijna elke week vallen we binnen op een illegaal toernooi. Online een po-kerwebsite uitbaten mag helemaal niet in ons land. Al is het heel moeilijk om het online pokeren in te perken. Andere landen delen wel vergunningen uit en op die websites kunnen onze jongeren natuurlijk wel spelen.” Maar jongeren hebben toch geen kredietkaarten? “Die hebben ze niet nodig. Een gewone bankkaart volstaat.”

VALSE IDENTITEITEn je kan er rijk van worden. Althans, zo beweert de website www.pokercollege.nl: “Je hoeft niet een briljante geest te zijn om aan een netto uurloon van 30 dollar te komen. Krijg je wat ervaring in het spel en heb je er aanleg voor, dan is het niet ondenkbaar dit uurloon drastisch op te schroeven. Grote jon-gens verdienen makkelijk 30 000 dollar per maand op het internet.” Duizenden goedgelovige jongeren trappen erin. Een recent onderzoek in Nederland toont aan dat meer dan de helft van

de jongeren pokert, waarvan een op de vier ook via internet. Nochtans bant elke pokerwebsite minderjarigen. Onvoldoende, zo blijkt uit enkele po-kerblogs, online dagboeken van po-keraars. Zo doet de Pokerkleuter, een 15-jarige jongen, uit de doeken hoe hij zijn identiteit vervalste om toegelaten te worden. Een 17-jarige blogger ver-telt hoe hij een telefoontje kreeg om te vragen of hij 18 was. “Ik antwoordde ‘ja‘ en daarmee was ik binnen.”

FABELTJEStommeriken, vindt Kenneth. “Ze zien het geld dat op die online toernooien rondgaat en je ziet de dollartekens al in hun oogjes komen. Het begint met vijf euro, maar al gauw moet je tien euro inzetten om zelfs nog maar gewoon mee te mogen doen met de hand. Enkele spelletjes en je kan al honderd euro kwijt zijn!” Hij draait met zijn ogen, een beetje uit de hoogte. Of hij er misschien zelf negatieve ervaringen mee heeft? Hij haalt zijn schouders op. “Ach, ik heb wel eens online geld inge-zet, maar niet veel!” corrigeert hij snel. “Ik had vlug door dat rijk worden van poker een fabeltje was. Het is normaal dat je dat eens probeert. Wie wil er nu niet veel geld hebben? Maar de meeste jongeren pokeren gewoon voor het plezier, hoor. Niet voor het geld!”

STUDENTENJOB? TE LUI!Voor zijn plezier pokerde hij al lang niet meer, maar om zijn studies te betalen, dat wel. Nicolas (21) speelde twee jaar lang viermaal per week online poker om schoolgeld, boeken en een kot te betalen. “Thuis hadden we het niet gemakkelijk. Als ik wilde voortstude-ren, moest ik er zelf voor opdraaien.” Waarom dan geen studentenjob zoe-ken? Nicolas lacht: “Daar was ik te lui voor.” Van een vriend die toernooitjes op kot organiseerde, leerde hij de fi jne kneepjes van het pokeren. “Voor veel geld speelden we niet, maar als je won, kon je de dag erna wel eens lekker doorzakken”, glimlacht hij. Kort daarna ontdekte hij internetpoker. “Pokerweb-sites lokken je met talloze acties: schrijf je in via deze link en krijg honderd dol-lar, nodig vijf vrienden uit en win vijftig dollar enz... In het begin speelde ik voor relatief weinig geld, maar al gauw nam ik meer risico’s en won meestal wel. Soms had ik een slechte avond, maar per maand rondde ik gemiddeld

af op duizend euro”, zegt hij trots. “Ruim voldoende om mijn studies en kot mee te betalen.”

SLECHTE SPELERS“Veel plezier haalde ik daar niet uit. Het was een job, waarbij je geld uit een ander zijn zakken slaat. Je pikt er de zwakkere spelers uit en je wint. Bovendien helpen de websites je een handje. Nieuwe spelers krijgen ‘toeval-lig’ altijd goede kaarten en winnen. Een lokmiddeltje van de website om groentjes aan zich te binden”, lacht hij. “’Ik won in het begin toch, nu gewoon wat dom gespeeld’, denken ze en stor-ten geld bij. Dat geld strijk ik dan op.” Nicolas observeert de andere spelers: wat zetten ze in, nemen ze risico’s... “Wanneer ik een winnende kaart heb, probeer ik hen zwaar te laten inzetten, je weet toch dat ze zullen meegaan. Zo win je snel honderden dollars.” Nu hij afgestudeerd is, speelt Nicolas niet meer online: “Uiteindelijk besteel je gewoon mensen die verslaafd zijn. Ik poker wel nog graag, maar alleen met echte spelers.”

LUXUEUZE POKERSETJES“Die succesverhalen zijn zeldzaam. Zorgwekkend is dat je enkel die ver-halen hoort”, zegt preventiewerker Marc Callu: “We banaliseren poker zo fel dat jongeren een vertekend beeld krijgen van gokken. Ze zien het po-kerspel als iets ‘gewoons’ waarmee ze geld kunnen verdienen. Maar het is en blijft een kansspel met een zwaar verslavend effect. Jongeren in een gokmilieu hebben 15 procent kans om gokverslaafd te worden, jongeren die niet met gokken in aanraking komen, slechts 1 procent.” De deuren van de centra voor alcohol en drugproble-men (CAD), die ook gokverslaving behandelen, worden voorlopig nog niet platgelopen door pokerverslaafde jongeren. Loopt België minder storm voor de pokerhype? Ronny Wil-lemen van CAD Limburg blijft voorzichtig. “In België zijn er weinig cijfers over het suc-ces van het pokerspel. Het duurt gemiddeld zeven jaar voor een gokverslaafde de weg vindt naar de hulp-verlening. Momenteel is het nog stil rond online gokken, maar dat kan over enkele jaren wel anders zijn.”

Meer over gokken en hoe je dat in de klas en op school aanpakt lees je in De Eerste Lijn, de gratis bijlage in het midden van dit blad: info over het fenomeen op zich, een probleemherkenner, fasen van gok-verslaving en de aanpak en preventie op individueel, klas- en schoolniveau.

De valstrik

KLASSE • Nr. 182

53

Hans Nelem

an/zefa/Corbis

©


KLASSE • Nr. 182

54 P R A K T IJ K T I P S

Cultuurzakboekje verzamelt emotiesIn de basisschool proeven kinderen van toneel, fi lm, dans, muziek, poë-zie, erfgoed ... De leerlingen van de Beverse basisscholen kunnen hun emoties en ervaringen bij die cul-tuuruitingen nu kwijt in een handig mapje.

PROJECT: Kinderen vinden iets mooi of triest, soms moeten ze erom la-chen of het zet hen aan het denken. Maar achteraf moeten ze over hun gevoelens en emoties kunnen pra-ten in de klas, met vriendjes of hun ouders. Het cultuurzakboekje is daarvoor een educatief instrument. De leerlingen verdiepen zich in wat ze hebben ervaren en vormen hun mening. Later halen ze herinne-ringen op. Het prototype was een plastic mapje van De Oogappel in Vrasene. Leraren en directies eva-lueerden dit concept en werkten het verder uit tot een stevig mapje in A5-formaat. Gratis voor het eer-ste en tweede leerjaar van de Be-verse scholen. Voor de kleuterklas of derde en vierdejaar leerjaar kunnen scholen het aankopen tegen kost-prijs (2,5 euro).

INSPIRATIE: Kinderen met cultuur doen meegroeien kan op een een-voudige en goedkope manier. Dit pilootproject kreeg de steun van DynaMo².

VALKUIL: Maak van het boekje niet altijd een verplicht nummertje en bewaak de spontaneïteit.

Cultuurcentrum Ter Vesten BeverenTine Mendonck 03 750 10 06

[email protected]

De Kunsthumaniora Brussel houdt haar artistieke karakter niet bin-nen de schoolmuren. Met het brede schoolproject ‘Brussel in UitbrEE-ding’ ontdekken de leerlingen de buurt. Al dansend.

PROJECT: “Omdat onze leerlingen uit heel België komen, bouwden we het eerste jaar een nationaal netwerk uit”, vertellen directeur Jurgen Wayenberg en coördinator Koen Cuypers. “Maar gaandeweg vonden we dat de buurt te weinig betrokken was en maakten we een ‘klik’. Met ‘Dansprojecten aan huis’ hingen we overal op school kaar-ten van Laken op en de leerlingen trokken op prospectie. Twee straten verder al botsten ze op een bedrijfje dat Turkse trouwkledij maakt. Voor hun dansoptreden bedankten de eigenaars met Turkse muziek op ons buurtfeest. In een kapsalon leerden ze optreden in een kleine ruimte. Het buurten leidde tot een

toneel met de plaatselijke motor-club en een verhaalproject op de kinderafdeling van het AZ Jette. In een Franstalige school in de buurt werkten ze samen aan een toneel-stuk in het Nederlands. En binnen de school hebben organisaties als het Orkest der Lage Landen, Bro-sella en vzw Muziekpublique hun vaste stek. Professionelen aan het werk zien en met hen samenwer-ken, daar leren de leerlingen veel van.”

INSPIRATIE : Vooral met laagdrempe-lige én gratis activiteiten bereik je de buurt.

VALKUIL: Herhaal een eenmalig pro-ject niet omdat het een succes is. Dat betekent extra planlast. En stap enkel mee in projecten met een meerwaarde voor de leerlingen.

Kunsthumaniora BrusselKoen Cuypers - coördinator 02 502 05 04

www.kunsthumaniorabrussel.be

Dansen bij de kapperSJAPO PROEFPROJECT

SJAPO

Peter Van Hoof

©


KLASSE • Nr. 182

55

Driewielers voor ParalympicsLeerlingen Plaatslagerij in het bui-tengewoon onderwijs in Opwijk zijn experts in het bouwen van drie-wielfi etsen. Hun technologische hoogstandjes vinden de weg naar reumapatiënten én rijden mee in de Paralympics 2008.

PROJECT: “Onze fi etsen wegen vijf kilo minder dan bestaande model-len”, zegt praktijkleraar Jurgen De Braekeler. “En ze worden tweewie-lig aangedreven, wat uniek is in België. De fi etsen gaan naar een uitleenproject voor reumapatiënten of mensen die revalideren. Zo ef-fent de driewieler mee het pad naar een mobiel, onafhankelijk, gezond en vaak nieuw sociaal leven. Maar onze Super Trikes zijn ook compe-titieve racefi etsen. Twee ervan doen dit jaar mee aan de Paralympics in China. En op 15 juni vindt het we-reldkampioenschap plaats in Asse. Een sterke prestatie zou voor de leerlingen een opsteker zijn.”

INSPIRATIE: Buso-leerlingen die goed begeleid worden en concrete resultaten zien, kunnen ook moei-lijke opdrachten aan.

VALKUIL: Inspraak in de projectkeu-ze bepaalt sterk of het een succes wordt.

Gemeentelijke School Buso OpwijkJurgen De Braekeler - leraar BGV

richting plaatslagerwww.gem-busoopwijk.be

Lees meer en bekijk de fi lmpjes op

www.klasse.be

Wat doe je als de speelplaats groot maar saai is? De ouders van de wijkschool in Klemskerke bouwden een kippenhok en legden een fruit-tuin aan. En ze hebben nog meer plannen.

PROJECT: “Het kippenhok kwam er na gesprekjes aan de schoolpoort”, vertelt mama Marjan Wittenberg. “Met die kippen leerden we elkaar vooral beter kennen. Samenwerken aan kleine projecten is leuk. Onder-tussen is er een fruittuin, straks be-ginnen we aan een moestuin en de zitbanken, bloembakken en basket-palen smeken om een laagje verf. Omdat je daarover afspraken moet maken, hebben we nu meer con-tact met de juffen.” “Het kippenhok heeft onze school inderdaad veran-derd”, zeggen juf Magalie en Marie-Claire. “De leerlingen rapen eieren en maken het hok schoon. Dat maakt de klaspraktijk anders. Of de

kippen bepalen de les, zoals toen de kippen één kip niet aanvaard-den. Met hun initiatieven geven de ouders ons de kans om meer erva-ringsgericht te werken. Bovendien voelt onze school daardoor aan als thuis en daar horen ouders bij.”

INSPIRATIE: Niet voor elk project hoeft de school het initiatief te ne-men. Ouders hebben vaak ideeën voor een project waaraan de school zelf niet altijd denkt.

VALKUIL: Ontmoedig ouders niet die met een project komen aankloppen. Op die manier schep je banden. Al-leen moet je goede afspraken ma-ken en duidelijke grenzen stellen.

Basisschool Einstein De Haan afdeling Vosseslag

Alex Desmedt - directeurwww.einsteinschooldehaan.be

Kippenhok verandert school

SJAPO

Peter Van Hoof

©


KLASSE • Nr. 182

56 D I A LO O G

BINNEN ZONDER BELLEN

Hier vind je een selectie uit reacties van lezers. Naamloze brieven of manifesten komen er niet in. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de brieven en kort ze eventueel in.

Jouw vragen?• Voor vragen of problemen rond onderwijs: bel gratis

de Vlaamse Infolijn via 1700 (elke werkdag van 9 tot 19 u.), fax 02 553 96 55 of surf naar www.ond.vlaanderen.be/infolijn

• Rondzendbrieven en wetgeving vind je op edulex.vlaanderen.be

• Recent nieuws? Check www.lerarendirect.be en www.schooldirect.be

Jouw mening?• Mail naar [email protected]• Schrijf naar Klasse (Dialoog) - Koning Albert II-laan 15 -

1210 Brussel• Geef je mening op www.klasse.be/forum en

www.klasse.be/poll

WAT EEN KEMEL!Je zou kunnen verwachten dat ze bij het Ministerie van Onderwijs enkele goede spel-lers in dienst hebben om hun uitgaande post te controleren. Maar voor één keer wilden ze de geadresseerden het werk laten doen (cf. enveloppe). Profi ciat! Ik heb er ook een blogspot van gemaakt http://shaketown.blogspot.com/2008/01/lachen-met-klasse.html

Eddie Janssens

Sorry.Voor hun nieuwjaar ontvingen 172 000 leraren gratis en voor het zesde jaar op rij hun leraren-kaart. Een unicum in Europa en de wereld. Samen met een brochure van meer dan honderd pagina’s, goed voor meer dan 2 000 aanbiedingen én een volledige up-to-date website. Alle gegevens

werden daarvoor maanden-lang onderhandeld, gecheckt en geactualiseerd. De kaart is steviger dan ooit en werd in een aparte brief samen met Klasse verstuurd. Dat bespaart een heel pak op de verzendingskosten. De enveloppe waarin de kaart zat werd echter elders gedrukt en behandeld. Daarvan hebben we spijtig genoeg geen proefdruk ontvangen. Er stonden immers maar een twintigtal woorden op. En maakt de drukker net dààr precies een tikfout. Hij schrijft het woord “tijdschrift” zowaar als “tijsdschrift”. Geen dt-fout, geen echte kemel, een tikfout.Op het moment dat we dit vaststellen is alles ingepakt en besluiten we het proces voor zo’n banaliteit niet stil te leggen. De brochure, de website en het totale aanbod gaat ten slotte wél foutloos door het hele proces. Voor de lerarenkaart hebben we van de 172 000 ontvangers wel wat bedankjes gekregen. Fijn. Meer hoeft echt niet. Voor de tikfout op de enveloppe kwamen er echter tientallen mails, rood omcirkelde brieven, gescande exemplaren tot klachten bij de minister zelf binnen. Wat een onbekwame knoeiers er toch op dat ministerie werken! We hebben al die brieven

overgemaakt aan de toegewijde medewerkers van de leraren-kaart. Met de melding dat ze er zich vooral niets van moeten aantrekken. Dat dit blijkbaar een mentaliteit van sommige leraren is waar ze mee moeten leren leven. Met onze diepgaande veront-schuldigingen voor het ongeloof-lijk ongemak dat sommige lezers hierdoor bij het gebruik van de lerarenkaart moeten ondervinden. De drukker en zijn opdrachtgever zijn ontslagen.

De redactie

TOEZICHTIn het mooi verpakte janu-arinummer van Klasse zat jammer genoeg ook een bittere sneer naar alle secretariaats-medewerkers (Klasse 181, lezersbrief p. 56). Dhr. Crau-wels is ervan overtuigd dat elk toezicht moet gebeuren door “die van het secretariaat”. Mij lijkt dit een prima voorstel: die ongediplomeerde nietsnutten van het secretariaat doen alle toezichten terwijl de admini-stratie lekker blijft liggen (ook de uwe, mijnheer Crauwels), de telefoon vrolijk blijft rinkelen en onze leerlingen en bezoe-kers voor een gesloten deur blijven staan. Arme meneer Crauwels...voelt u zich zo verheven boven anderen dat die goede mensen van het secretariaat nu ook al minder moeten verdienen en hun va-kantie moet worden ingekort? Naast uw vakbondsafgevaar-

digde en uw advocaat dient u ook dringend een psychiater onder de arm te nemen voor de behandeling van uw groot-heidswaanzin.

E. Devoghelaere, LMS Brussel

BLOGPAPAMet enige ontroering las ik een stukje verhaal van blogpapa Patrick op www.klasse.be/ouders (bij blog); zijn gevecht om de kinderen bij hem te laten wonen, zijn twijfels om een goede papa te zijn, zijn fi nanciële zorgen...Het armoedeprobleem is nog vaak een taboe in het onder-wijs. Bewustmaking is echter niet genoeg; ouders moeten zelf naar een directie durven stappen met alternatieve voor-stellen. Ouders durven die dure reizen te weinig in vraag stellen op school uit angst bekeken te worden als ‘arm’, maar als niemand reageert verandert er niets...

Loes Verleyen

CONTAINERKLASIk ben leraar lager onderwijs en ik geef les in een containerklas. De temperaturen zijn er steeds extreem. Bovendien is die con-tainer vrij oud en zo lek als een zeef. Geregeld mag ik ‘s mor-gens starten met het opdweilen van een plas water. Ik heb alle begrip voor de fi nanciële problemen waarmee een vrije basisschool kampt. Maar deze toestanden zouden anno 2008


KLASSE • Nr. 182

57

MAG DAT?

De partner van een lerares is zwanger. Mag de lerares tien dagen ‘vaderschapsverlof’ nemen?

Dat mag. ❙ De offi ciële term voor het onderwijs is ‘om-standigheidsverlof naar aanleiding van de bevalling’. De echtgenote of samenwonende partner hebben recht op die tien dagen. Wanneer je echtgenote of samenwonende partner bevalt, heb je als vader of meemoeder recht op tien werkdagen betaald omstandigheidsverlof. Dat geldt zowel voor vastbenoemde als voor tijdelijke personeelsleden. Je kiest, in overleg met je inrichtende macht, wanneer je de tien werkdagen opneemt, binnen een periode van der-tig kalenderdagen vanaf de bevalling. In principe moet je minimum vijf dagen aaneensluitend nemen, maar je kan met je inrichtende macht anders overeenkomen. Je moet het verlof steeds in volledige dagen nemen, ook als je deel-tijds werkt. Wanneer je in meerdere instellingen werkt, dan geldt het verlof voor alle instellingen. Wanneer je zowel in de privé-sector als in het onderwijs werkt, heb je slechts één keer recht op een periode van tien werkdagen omstan-digheidsverlof. Ook bij de geboorte van een meerling heb je maar één keer recht op tien dagen omstandigheidsverlof. Het verlof is gelijkgesteld met dienstactiviteit. Dat wil zeg-gen dat de periode meetelt voor je anciënniteit.

toch echt niet meer mogen! Als jonge en niet-benoemde leraar krijg ik weinig begrip van oudere leraren (die wél in een droge, stenen klas huizen!).

Naam en adres gekend

GILLES DE LA TOURETTEIn Klasse 180 werd een brief van Pascal en Elsie Marin ge-publiceerd waarin zij aandacht vragen voor kinderen die lijden aan het syndroom van Gilles de la Tourette. Mag ik erop wijzen dat uit de brief een zinnetje is weggelaten, in die mate dat er kan worden uit afgeleid dat er aan Baptiste geen begelei-ding wordt gegeven en dat hij onvoldoende wordt opgevan-gen. Wat niet het geval is, zie het zinnetje: “Onze zoon zit momenteel in Middenschool 2 Stene (Oostende) waar hij de normale lessen volgt. De bege-leiding verloopt uitstekend.”

Jean Surmont, directeur Koninklijk Atheneum 2 Oostende

WENEND THUIS KOMENIk geef mijn tweede jaar les. Vanavond ben ik al wenend thuisgekomen. Gelukkig heb ik een enorme steun van mijn parallelcollega. Zij heeft me duidelijk gemaakt dat ik wel goed bezig ben. Tijdens de opleiding krijg je bij stages veel kritiek: je moet dit doen en je moet dat doen... Je probeert wanneer je werkt even goed te presteren als tijdens je stages. Maar er is véél meer dan alleen het lesgeven. Er zijn ook ou-dergesprekken, CLB-gesprek-ken, functioneringsgesprekken ...en dat doe je nu élke dag en zonder rust. Dat komt allemaal bij mij boven als ik Eva bezig zie op de fi lmpjes op www.klasse.be Doe zo voort, Eva!

Juffrouw Liesje

Wij hebben op school een echt

team van collega’s

Stand van de poll half januari op www.klasse.be/lerarenDEZE MAAND:

Op onze school moeten de leerlingen zwijgen tijdens het eten.Laat het weten op www.klasse.be/pollZie de reportage ‘Zwijgen in de refter’ op p. 46

Ja 47 %

Nee 53 %

Ongeveer de helft van de scholen heeft een hecht lerarenteam. Is dat veel of weinig? “Leraren zijn door hun job geneigd om zich indvidualistisch op te stellen”, mailt een leraar uit Diegem. “Maar eens ze de smaak van écht in team werken te pakken hebben, willen ze niet anders. Zo ging dat toch bij mij. Naar school trekken waar een team spirit heerst is veel amusanter.”


Neem de eerste letter van wat je op elke foto precies ziet. Samen vormen ze een vijfl etterwoord. Daarmee kan je de kluis openen voor een reischeque van 500 euro naar keuze. Je kan een citytrip kiezen uit het volledige aanbod van Holidayline. Op www.klasse.be krijg je nog een extra tip .

Mail je antwoord (met vermelding ‘fotospel’) vóór 15 februari 2008 naar [email protected] of stuur het naar Klasse (Fotospel) - Kon. Albert II-laan 15 - 1210 Brussel. De winnaar van januari is Martina Goor uit Schoten. Prettige reis!

FOTOSPEL - WIN EEN CITYTRIP!

WIE MAAKT KLASSE? DEZE MAAND: ACHTER DE SCHERMEN VAN HET NIEUWSTEAM

Nele Beerens (27) - Redacteur Schooldirect en Klasse voor Leraren. Geniet van eten, fi tness, quizzen en dochtertje Fien

Voor Schooldirect moet je o.a. de ingewikkel-de onderwijswetgeving in klare taal kunnen samenvatten. Dat ligt me wel. Gelukkig heb ik eerst drie jaar in de werkstations van het ministerie gewerkt. Ik maak ook reportages en coördineer informatiestromen voor de verschillende redacties. Die afwisseling vind ik tof. Waar ik kracht uit haal? We krijgen veel positieve reacties op ons werk, tof!

Bert Vermeulen (50) - Redacteur Klasse voor Leraren en Lerarendirect. Houdt van de natuur en een weekendje Ardennen.

Na meer dan twintig jaar voor de klas ben ik nu voor het vierde jaar bij Klasse. Vanuit het nieuwsteam volg ik onderwijs en opvoeding voor de website. Vaak is dat nacht- en week-endwerk. Ik beleef plezier aan reportages en praktijktips uit scholen. Op de redactie is het soms net zo druk als thuis met drie energieke tieners. Maar nadien geniet ik dubbel van de stilte en ... een Orval.

KLASSE • Nr. 182

58 S P E E L T IJ D

Maandblad voor Onderwijs in VlaanderenUitgegeven door het Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming

Nr. 182 • februari 2008

Klasse is teamwork. De hele ploeg vind je op www.klasse.beHoofdredacteur: Leo Bormans Eindredactie: Wim De Jonge en Jan T’Sas Redactie: Nele Beerens, Wouter Bulckaert, Ann Gabriëls, Leen Leemans, Geert Neirynck, Veerle Vanbuel, Michel Van Laere, An-nelies Vaneechoutte en Bert Vermeulen

Redactiesecretariaat en katern Zeker Doen, lerarenkaart en leerlingenkaartPatrick De Busscher, An Declercq, Geert Neirynck, Anne Siccard, Jo Val-vekens, Sonja Van Droogenbroeck, An Van den BerghHet hart van Klasse: Sabrina Claus, Diana De Caluwé, Hannah El-Idrissi, Souadia El-Moussaoui, Anny Lecocq, Ann Nevens Vormgeving: Mieke Keymis en Peter Mulders Sites & Multimedia: Michel Aerts en Toon Van de Putte Video: Hans VanderspikkenVerantwoordelijke uitgever: Jo De Ro, Koning Albert II-laan 15, 1210 Brussel

Alle Vlaamse leraren, CLB-medewerkers (elk net, elk niveau) krijgen Klasse gratis. Adreswijzigingen regel je uitsluitend via je eigen school-administratie.Abonnement (10 nrs.): 28 euroGepensioneerden, ter beschikking gestelde leraren en individuele

studenten krijgen een abonnement tegen halve prijs. Groepsabon-nementen voor alle studenten in de lerarenopleiding zijn gratis. (bel 02 553 96 84 of mail naar [email protected]).

Voor scholen die dat wensen, is er ook Yeti (derde graad lager on-derwijs), Klasse voor Ouders (kleuteronderwijs t/m tweede jaar secundair onderwijs) en Maks! (derde t/m zevende jaar secundair onderwijs). Lees meer op www.klasse.be

Klasse, Koning Albert II-laan 15, 1210 [email protected]. Redacties 02 553 96 86Tel. Secretariaat 02 553 96 84Tel. Advertenties 02 553 96 94Tel. Lerarenkaart 02 553 96 95Tel. Leerlingenkaart 02 553 96 88


(advertentie)

Afgiftekantoor Gent XVlaams ministerie van Onderwijs en VormingRedactie KLASSEKoning Albert II-laan 151210 Brussel

TIJDSCHRIFTverschijnt maandelijks(behalve in juli en augustus)

België - Belgique

PB/PP3/9156


Klasse voor Leraren 182

Documents

Transcript of Klasse voor Leraren 182