Klasse voor Leraren 214

april 2011www.klasse.be

maandblad voor onderwijs in vlaanderen

214

NieUW oNDerZoeK: ZitteNblijVeN iN bAsisoNDerWijs HeeFt

NeGAtieF eFFect oP lANGe terMijN

We blijven zitten

Vier liter sorbetijs

Maandblad voor onderwijs in VlaanderenUitgegeven door het Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming (Agentschap voor Onderwijscommunicatie)

Nr 214 • april 2011

Klasse is teamwork. De hele ploeg vind je op www.klasse.be.Hoofdredactie: Leo Bormans Eindredactie: Nele Beerens en Wouter Bulckaert Beeldredactie: Jo Valvekens Redactie: Stijn Dekelver, Leen Leemans en Toon Van de Putte, m.m.v. Elke Broothaerts, Evelyne Coussens en Mieke Santermans

Vormgeving: Mieke Keymis, Peter Mulders en Tim Sels Sites en multimedia: Michel Aerts en Toon Van de Putte TV.Klasse: Elke Broothaerts, Hans Vanderspikken en Wouter Vanmol Lerarenkaart & Zeker Doen: Patrick De Busscher, Hannah El-Idrissi, Kerim Helaut, Geert Neirynck, Anne Siccard, Marc Van Belle en Sonja Van Droogenbroeck Secretariaat Klasse: Sabrina Claus, An Declercq, Hannah El-Idrissi en Anne Siccard Publiciteit: Diana De Caluwé

Verantwoordelijke uitgever: Jo De Ro – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel

Alle actieve Vlaamse leraren, CLB-medewerkers (elk net, elk niveau) krijgen Klasse gratis. Adreswijzigingen regel je uitsluitend via je eigen schooladministratie. Abonnement (10 nummers): 28 euro. Gepensioneerden, terbeschikkinggestelde leraren en

individuele studenten krijgen een abonnement tegen halve prijs. Groepsabonnementen voor alle studenten in de lerarenopleiding zijn gratis (bel 02 553 99 57 of mail [email protected]).

Voor scholen die dat wensen is er ook Yeti (derde graad lager onderwijs), Klasse voor Ouders (kleuteronderwijs tot en met tweede jaar secundair onderwijs) en Maks! (derde tot en met zevende jaar secundair onderwijs). Lees meer op www.klasse.be.

Klasse – Koning Albert II-laan 15 – 1210 [email protected]. redactie: 02 553 96 86Tel. secretariaat: 02 553 96 95Tel. advertenties: 02 553 96 94Tel. lerarenkaart: 02 553 96 95

Ergernis. Geoffrey is weer te

laat op school. Straks strafstu-

die. Hij durft tegen niemand te

zeggen dat hij eerst voor zijn

moeder en kleine zus een voed-

selpakket is gaan afhalen. Ze

hebben het nodig om te over-

leven, maar die pakketten wor-

den niet meer in de eigen gemeente uitgedeeld. Ze moeten

er twaalf kilometer verder voor. Met de bus. Geoffrey doet

dat voor hij naar school gaat. In het pakket zit onder andere

vier liter sorbetijs. Nog twee dagen goed tot de vervaldag.

Hij heeft niet durven zeggen dat ze thuis geen diepvriezer

hebben. Geoffrey durft zo veel niet. Maar door de grote bek

die hij soms opzet, merken ze dat op school niet. Denkt hij.

Verwondering. Ik praat met een groep zogeheten ‘kansar-

me’ ouders. Ze hebben als ‘ervaringsdeskundigen’ geleerd

om wél over hun problemen te spreken. “Leraren zijn een

moeilijk te bereiken doelgroep”, zeggen ze. Grappig hoe zij

spontaan het onderwijstaaltje hebben overgenomen. “Le-

raren zeggen dat ze tegenwoordig al met zo veel moeten

rekening houden en dat ze zo hard werken. Dat zal wel zo

zijn, maar het is moeilijk om tot hen door te dringen”.

Verantwoordelijkheid. Een op de vijf kinderen leeft in een

gezin onder de armoedegrens. Zouden we daarvoor niet

eens een ‘SHAME’-betoging organiseren? De school is een

belangrijke hefboom om de cirkel te doorbreken. Maar hoe

doe je dat? “Ik vond de ingang van de school al niet”, zegt

Maryse (41). “Zulke grote gebouwen, zonder fatsoenlijke

wegwijzers.” Magda (36) deed haar best om het school-

reglement van 52 pagina’s te lezen. “Er moest maar eens

iets in staan wat onze dochter nodig heeft.” De helft van de

tekst begrijpt ze niet. En ze ontdekt dat zogeheten kansrijke

ouders het reglement ook niet lezen of begrijpen. Johny

(51) houdt zelf geen goede herinneringen over aan scho-

len en leraren. “Hoe denk je dan dat ik mij voel als ik naar

zo’n oudercontact moet?” zegt hij. Schoolkosten blijven

onzichtbaar. Wat er van huiswerk precies wordt verwacht,

is onduidelijk. Als er gepest wordt, zijn kansarmen het

gemakkelijkste slachtoffer. Luizen in de klas? Daar wijzen

de vingers al. En toch maar proberen mee te doen met de

nieuwste gsm, spelconsole of dure snoepzak. We snappen

elkaar niet: de gegoede middenklasse van leraren en zij die

armoede erven, werkloos worden, alleen geraken, schulden

verzamelen, ziek of gekleurd zijn. Meer dan 100.000 gezin-

nen leven van voedselpakketten. Geoffrey zit in de strafstu-

die. Hij zwijgt.

Hoofdredacteur Klasse

[email protected]

Check het stappenplan en filmpje ‘De Eerste Lijn - Kansarmoede’ op www.klasse.be/leraren.

Leraren zijn een moeilijke doelgroep

10.000 kinderen krijgen in juni te horen dat ze een jaar moeten overdoen. De pijn rendeert niet. p. 10

Ouders pronken met het AVI-leesniveau van hun kinderen. Schone schijn. p. 36

Jongeren laten zich vangen aan webpagina’s van twijfelachtig allooi. Wat doet de leraar? p. 22

04 Het nieuwsDko anders en beter, de oudste leraar van Vlaanderen en het hoofd-doekendebat

10 Zittenblijven in de basisschoolNieuw onderzoek: bissers basison-

derwijs halen achterstand niet in.

18 samen op schoolNegenjarigen zweven tussen tiener en knuffelpop. Peter Adriaenssens ziet wat jij niet ziet.

20 HuiswerkBron van spanning of motor voor

gelijke kansen?

22 Kritisch omgaan met webinformatieBlind vertrouwen in Google en

Wikipedia?

26 De lerarenkamer Leraren ‘staan’ in onderwijs. Maar hoe ‘zitten’ ze?

28 sjapoMultimedia op wieltjes, school-reglement op kaftpapier en een kunstentuin

30 DialoogWaarom we kleuters stempels laten

verzamelen.

32 Hoe eerlijk ben jij?

Maak een HonesTeeshirt.

34 HelpBen jij een redder, wegwijzer of

steunpilaar?

36 AVi: domper op het leesplezier?Niveaulezen kan ook anders

39 Zeker Doen40 Kalender lerarendagen

44 Actie op school: eten met een geweten

46 Tip&Win

58 Kruiswoordraadsel

iNHoUD

HET NieUWs

beelD van de maand

Gooi HeKseN Uit De scHool

[Roemenië] Monica, Mihaela en

Ana zijn heksen. In de achterbuurten

van Boekarest voeren ze een nach-

telijk heksenritueel uit. Opmerkelijk

in Europa anno 2011: de Roemeense

regering heeft net een wetsvoorstel

ingediend waarin staat dat heksen

en magiërs van wie voorspellingen

niet uitkomen, een boete krijgen

of zelfs de gevangenis invliegen.

De wet verplicht heksen verder

om een vergunning aan te vragen,

ontvangstbewijzen voor geleverde

diensten bij te houden en weg te

blijven uit kerken ... en scholen.

©©

Bogdan©Cristel©/©Reuters

6 • Klasse voor Leraren

HET NieUWs

Duizenden leerlingen, studenten en cursisten volgen les aan meer dan 4000 Vlaamse onderwijs instellingen.

2336 scholen voor gewoon basisonderwijs

960 scholen voor gewoon secundair onderwijs

191 scholen voor buitengewoon basisonderwijs

168 academies voor deeltijds kunstonderwijs

111 scholen voor buitengewoon secundair onderwijs

111 centra voor volwassenenonderwijs

75 centra voor leerlingenbegeleiding

47 centra voor deeltijds onderwijs

22 hogescholen

13 centra voor basiseducatie

7 universiteiten

Investeer in jongeren

Armoede en ongelijkheid kun je overwinnen als je inves-teert in het welzijn van 1,2 miljard jongeren tussen tien en negentien jaar. Dat stelt Unicef in zijn nieuwe rapport ‘De toestand van de kinderen in de Wereld 2011’.

De laatste twintig jaar werd er enorm geïnvesteerd in kinderen jonger dan tien jaar. Daardoor daalde de kindersterfte met 33 procent, gaan er meer meisjes naar het basisonderwijs en hebben miljoenen kinderen meer toegang tot zuiver water en basisgezondheidszorg zoals vaccinatie. Bij jongeren is er veel minder vooruitgang. Meer dan 70 miljoen jongeren tussen 12 en 18 gaan niet naar school. Er zijn minder meisjes dan jongens ingeschreven in het secundair onderwijs. Bijna negen op de tien jongeren leven in ontwikkelingslanden. Met 81 miljoen werkloze jongeren in 2009 blijft de jeugdwerkloosheid een gigantisch probleem. Anthony Lake, algemeen directeur van Unicef, pleit voor meer acties gericht op jongeren: “Als we alle jonge mensen de middelen geven die ze nodig hebben om hun eigen levens te verbeteren, creëren we een generatie van eco-nomisch onafhankelijke burgers die ten volle betrokken zijn in het maatschappelijke leven en die actief kunnen bijdragen tot de ontwikkeling van hun gemeenschappen.”

HeT cijFer

©©

Luc©Daelemans

GO! bevoegd voor hoofddoek

Het onderwijs van de Vlaamse Gemeen-schap (GO!) mag het dragen van zichtbare levensbeschouwelijke kentekens (zoals de hoofddoek) regelen. Dat besliste het Grondwettelijk Hof. De Raad van State schorste in maart 2010 de beslissing van het GO! om een hoofddoekenverbod in te voeren.

Eerder stelde de Raad van State dat niet het net, maar de overheid hier knopen in moet doorhakken. Het GO! is blij met de uittspraak van het Grondwettelijk Hof. Zij ondernemen voorlopig geen nieuwe stappen, maar wachten de uitspraak van de Raad van State af. Tot dan blijven de indi-viduele schoolreglementen het dragen van levensbeschouwelijke kentekens regelen.

Klasse voor Leraren • 7

Pesten: ook bij leraren?

18 procent van de leraren wordt gepest op school. In het onderwijs wordt bovendien 13 procent van de werknemers geconfronteerd met lichamelijk geweld. 2 procent krijgt te maken met ongewenst seksueel gedrag. Dat blijkt uit een studie van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV).

De cijfers voor lichamelijk geweld en ongewenst seksueel gedrag stijgen tussen 2004 en 2010. Het pestgedrag blijft ongeveer stabiel. Weinig leraren melden pestgedrag. Dat blijkt uit cijfers van het meldpunt Limits, aanspreekpunt voor ongewenst gedrag op school. Zij kregen vorig schooljaar 95 meldingen van leraren. Tijdens het schooljaar 2008-2009 waren dat er nog 109. Limits roept op om ongewenst gedrag op school snel te melden zodat de situatie niet escaleert. Daar-voor kun je in de eerste plaats terecht bij de vertrouwensper-soon of preventieadviseur van je school.

Lees meer over ongewenst gedrag in het onderwijs www.klasse.be/ga/lerarenpesten.

Mathieu Vanhees heeft er net een

vervangingsopdracht opzitten als

leraar gitaar in de academie van

Neerpelt. Klein detail: Mathieu

is ... 81 jaar. Daarmee is hij met

voorsprong de oudste leraar van

het land. Sinds september 2009

springen gepensioneerde leraren

makkelijker in als een school

geen andere geschikte kandidaat

vindt. Mathieu Vanhees: “Er zijn te

weinig leraren gitaar. Ik speel nog

elke dag en jureer op gitaarexa-

mens in heel Limburg. Dus heb

ik de academie met plezier vijf

weken uit de nood geholpen.

Directeurs mogen me overigens

altijd bellen voor een volgende

interimopdracht.”

Vanhees is een van de allereerste

leraren gitaar aan een academie

in België. “Ik gaf mijn eerste les in

1963. Maar wat geweest is,

is geweest. Ik kijk liever vooruit.

Ik heb altijd graag lesgegeven.

Met één devies: ik doe met mijn

leerlingen wat ik kan, niet wat

ik wil. Elk kind heeft een andere

hand. Daar zoek je dan de ge-

paste methode voor. En ik heb re-

sultaten behaald. Liefst zeven van

mijn oud-leerlingen geven zelf les

aan de academie van Genk.” Be-

halve gitaar speelt Mathieu Van-

hees ook nog keyboard, accor-

deon en saxofoon. “Daar luister

ik feestjes mee op. Al ben ik niet

meer zo vingervlug als vroeger. Ik

speel ook nog volleybal. Daarvoor

tape ik mijn vingers stevig in.

Nooit een nagel gebroken. Ook in

die ploeg ben ik de oudste. En we

spelen nog stevig. Als jullie een

volleybalteam hebben, komen we

jullie met plezier kloppen!”

De oUDste lerAAr VAN Het lAND Les in twee scholen

Zeventien kinderen volgen elke andere week les in twee verschillende scholen. Dat heet co-schoolschap. Het Agentschap voor Onderwijs-diensten (AgODi) vroeg die info op bij 696 scholen.

Voornamelijk kleuters gaan afwisse-lend naar twee scholen. Administratief lossen scholen dat meestal op door wekelijks een schoolverandering door te geven of ze maken afspraken over waar het kind meetelt voor financiering of subsidiëring. De meeste scholen zijn niet te spreken over co-schoolschap: er wordt niet in het belang van het kind gedacht en de school is mee slachtof-fer doordat de ouders niet overleggen. Scholen stellen daarom voor dat de ouders een school kiezen tussen de beide woonplaatsen of dat de overheid co-schoolschap verbiedt.

HET NieUWs

Over de grens

[neDeRLAnD] Het aantal kinderen met de Nederlandse nationaliteit in Vlaamse scholen wordt groter. Het aandeel Nederlandse leerlingen dat de grens oversteekt om in Vlaanderen les te volgen daalt met 4 procent. Maar het aantal kinderen met de Nederlandse nationaliteit dat in Vlaanderen woont stijgt.

In het schooljaar ‘09-’10 gingen 22.038 kinderen met een Nederlandse nationaliteit naar een Vlaamse basis- of secundaire school. Maar daarvan woonden er 16.181 (73 procent) ook effectief in Vlaanderen. Het is logisch dat mensen die in Vlaanderen wonen – ongeacht hun nationaliteit – hun kinderen in Vlaanderen naar school sturen. In het schooljaar ’02-’03 liepen er al 12.494 leerlingen met een Nederlandse nationaliteit school in Vlaanderen (basis- en secundair onderwijs). Daarvan woonden er toen 8656 (69 procent) in Vlaanderen.

Policlowns

[meXiCo] De Mexicaanse politie palmt de speelplaats in. Verkleed als clowns, brengen politiemannen Tomas en Alexandro de kinderen van San Nicolas de los Garza op een ludieke manier waarden bij. De rijkste stad van het land is vergeven van de drugskartels. Het geweld neemt toe en elke dag worden meer jonge moorde-naars gerekruteerd. Daarom toveren de agenten zich elke dag in 40 minu-ten tijd om tot clowns Bombon Dulcito en Trompetillas. Fijn initiatief in een land waar de politie voortdurend wordt beschuldigd van corruptie en heulen met drugsdealers.

©©

Tomas©Bravo©/©Reuters


Ben je leraar, CLB-medewerker, opvoeder ...?Abonneer je op de nieuwsbrief van LERARENDIRECT of lees het nieuws op www.lerarendirect.be.

Ben je directeur of secretariaatsmedewerker? Abonneer je op de nieuwsbrief van SCHOOLDIRECT of lees het nieuws op www.schooldirect.be.

Méér oNDerWijsNieUWs? elKe WoeNsDAG KANt-eN-KlAAr iN je MAilbox.

Eerst muziek spelen, dan pas noten leren lezenKinderen kunnen vanaf zes jaar starten in het deeltijds kunstonderwijs (dko). In de algemene eerste graad kiezen ze minstens twee domeinen uit beeld, dans, drama, muziek en mediakunst. Als ze daarna voor muziek kiezen, hoeven ze niet langer eerst een jaar naar de notenleer. Dat staat in de conceptnota ‘Kunst verandert!’ van onderwijsminister Smet over de hervorming van het deeltijds kunstonder-wijs. Daarmee wil hij het dko leerlinggerichter, actueler en doelgerichter maken.

170.377 leerlingen volgden in het schooljaar 2009-2010 buiten hun school- of werkuren een opleiding aan een van de 169 academies voor beeldende kunsten, muziek, woordkunst of dans. De opleidingen worden steeds populairder. Voor het eerst in twintig jaar worden die naschoolse opleidingen in het deeltijds kunstonderwijs hervormd.

Het opleidingsaanbod zal soepeler kunnen inspelen op nieuwe tendensen zoals niet-westerse kunst, subculturen bij jongeren (bv. urban arts) en cross-overs tussen kunstdiscipli-nes. Zo richt het dko zich op een diverser leerlingenpubliek, omdat het jongeren aanspreekt die zich nu te weinig herken-nen in het bestaande aanbod. Het dko krijgt ook specifieke eindtermen en basiscompetenties.

Vroeger konden kinderen pas op hun achtste aan een oplei-ding beginnen. Nu kunnen leerlingen al vanaf zes jaar in een graad starten op voorwaarde dat ze de leerresultaten van de onderliggende graad verworven hebben. Ze stromen door op basis van hun competenties, en dus komen er leerlingen van verschillende leeftijden in dezelfde klassen te zitten.

De leerlingen volgen les in vier graden: graad een en twee zijn bedoeld voor beginners, graad drie en vier voor ge-vorderden. In de eerste graad kiezen de leerlingen twee domeinen uit beeld, dans, drama, muziek en woordkunst.

Spelplezier staat centraal. Zo ontdekken ze welke expressie-vorm hen het beste ligt. In de tweede graad kiezen leerlingen dan één domein, en in muziek kiezen ze een instrument. Wie kiest voor muziek, hoeft niet langer eerst een jaar notenleer te volgen. Zelf musiceren vormt immers de motor om noodza-kelijke muzikale vaardigheden en kennis (zoals notenschrift) te verwerven.

Vanaf de derde graad verfijnen de leerlingen hun keuze, tot bv. hedendaagse dans, pop- en rockband, juweelont-werpen. In de vierde graad kiezen de leerlingen voor een doorstroom- of uitstroomopleiding. Toptalenten doorlopen het parcours sneller en bereiden zich in die vierde graad intensief voor op hoger kunstonderwijs.

De lessenroosters worden soepeler. Zo combineer je mak-kelijker dko met voltijds onderwijs, werk, gezin en andere vrijetijdsactiviteiten. Wekelijkse lestijden kunnen gegroe-peerd worden in tweewekelijkse of maandelijkse lesblokken. Sommige lessen zul je ook via het internet kunnen volgen. En door de opleidingen over meer leerjaren te spreiden, kun je je leerinspanningen beter doseren.

De hervormingsplannen voor het dko zijn het resultaat van een dynamiek die de voorbije jaren vanuit het werkveld is ontstaan. Na de studie van prof. Anne Bamford over kunsten cultuureducatie in Vlaanderen (2007), formuleerde een werkgroep van beleidsmakers, directeurs, leraren, docenten hoger kunstonderwijs, pedagogisch adviseurs ... met het rap-port ‘Verdieping/Verbreding’ (2008) uitdagingen en voor-stellen voor de toekomst. Dat rapport is volgens het Vlaams Regeerakkoord en de Beleidsnota Onderwijs het vertrekpunt voor een nieuw niveaudecreet dko dat tijdens deze legisla-tuur (2009-2014) tot stand zal komen.

www.klasse.be/ga/kunstverandert

NieUWs van de maand

Meer dan 10.000 kinderen in het basisonderwijs krijgen in juni

te horen dat ze een jaartje zullen moeten overzitten. Het aantal

zittenblijvers in Vlaanderen is daarmee een van de hoogste van heel

Europa. In Finland doet geen énkele leerling zijn jaar over. En toch

scoren de Finse leerlingen internationaal uitstekend. In Vlaanderen

blijft 7 procent van de leerlingen al zitten in het eerste leerjaar.

Scholen denken dat dat extra jaar leerlingen de kans biedt om hun

achterstand in te halen. Nieuw onderzoek spreekt dat tegen.

ZitteNblijVeN: DE PIJN RENDEERT NIET

0

1%

2%

3%

4%

5%

6%

7%

8%

6e5e4e3e2e1e

HoeVeel leerliNGeN blijVeN ZitteN?

Zittenblijvers per leerjaar (2009 - 2010)

7% van de kinderen in het eerste leerjaar

blijft zitten.

NieUW oNDerZoeK: ZitteNblijVeN iN bAsisoNDerWijs HeeFt NeGAtieF eFFect oP lANGe terMijN


6e5e4e3e2e1e

0

+4%

-4%

+8%

-8%

+12%

-12%

Technisch lezen

Niet-zittenblijvers

Wiskunde

Zelfvertrouwen

Schools welbevinden

Niet-zittenblijvers

Populariteit

6e5e4e3e2e1e

0

-1,0

-2,0

-1,5

-0,5

+0,5

+1,0

Wie blijft zitten in het

eerste leerjaar is zijn

voorsprong voor rekenen

en technisch lezen in het

tweede leerjaar al kwijt.

Zittenblijvers hebben

minder zelfvertrouwen

en voelen zich tot in het

zesde leerjaar slechter op

school.

Zittenblijvers zijn

niet populair bij

hun klasgenoten.

Hoe voelen zittenblijvers zich?

Hoe presteren leerlingen die het eerste leerjaar overzitten?

➜ De verticale as toont de afwijking bij testscores voor wiskunde en technisch lezen ten opzichte van klasgenoten die niet bleven zitten.

➜ Leraren beoordeelden psychosociale aspecten van hun leerlingen op een schaal van 0 tot 5. De verticale as toont hoeveel punten zittenblijvers verschillen van klasgenoten die niet bleven zitten.


leerlingen het eerste leer-

jaar twee keer laten volgen,

heeft nauwelijks positieve

effecten op hun verdere

ontwikkeling. Integendeel,

de zittenblijvers zouden op

korte en lange termijn beter

gepresteerd hebben in wis-

kunde en technisch lezen en

gelijkaardig of zelfs beter

gefunctioneerd hebben op

psychosociaal vlak, waren

ze toch overgegaan naar het

tweede leerjaar.

Dat blijkt uit het onderzoek

‘Zittenblijven in het eerste

leerjaar: zinvol of niet?’ van

Mieke Goos, Jan Van Damme

en collega’s (K.U.Leuven). Ze

gingen na wat de effecten

van zittenblijven in het eer-

ste leerjaar zijn op de ver-

dere ontwikkeling van leerlin-

gen in de loop van de lagere

school. Ze volgden ongeveer

4000 Vlaamse leerlingen van

het eerste leerjaar tot het

einde van de lagere school.

Leerlingen die bleven zitten

in het eerste leerjaar, worden

telkens vergeleken met zowel

jongere leerjaargenoten als

met leeftijdsgenoten die in

een hoger leerjaar zitten.

“tAFels lereN HoeFt Niet iN Het tWeeDe leerjAAr” “We dénken er nog niet aan om leerlingen op basis van verworven leer-

stof in een bepaalde graad te zetten. We doen dat wél op basis van leef-

tijd en sociale vaardigheden”, zegt Marieke saelens, leraar van de tweede

graad van basisschool Mikado in borgerhout. De school kiest ervoor om

met parallelgraadklassen te werken en de leerlingen zo veel mogelijk

met hun leeftijdgenoten samen te zetten, ook al hebben ze voor één of

meerdere vakken een grote achterstand. “Want geen enkel kind valt over

de hele lijn uit”, zegt directeur Hilde Henderickx.

Hilde Henderickx: “We sluiten zo veel mogelijk aan bij de beginsituatie van een kind. Zelfs kinderen in eenzelfde graad volgen niet allemaal hetzelfde pro-gramma. Sommige kinderen werken tijdens het eerste jaar van de tweede graad een deel van het programma van het derde leerjaar af en tijdens het tweede jaar een deel van het derde en het vierde leerjaar. Dan stroomt de leerling – samen met zijn leeftijdgenoten – door naar de derde graad. Daar vertrekt de leraar weer van de beginsituatie, namelijk de leerstof van het vierde leerjaar.”

Graadklassen hebben dus veel voordelen?

Marieke Saelens: “Na het eerste jaar doorgrond ik een kind volop. Ik zie hoe het evolueert en volg dat op. Het volgende schooljaar kan ik in september de leerling meteen bij de hand nemen. Zorgkinderen hebben veel baat bij zo een vertrouwensband. De leerlingen starten in hun groep als de jongsten, maar na een schooljaar zijn ze de oudsten. Ze ontfermen zich over de kleintjes en krijgen en nemen meer verantwoordelijkheid. Dat is heel goed voor hun status.”

‘Dubbelen’ bestaat bij jullie niet?

Hilde Henderickx: “Kinderen hebben zelden voor alles een achterstand. ‘Iedereen kan iets en niemand kan alles’, is ons motto. Leerlingen krijgen niet het idee dat ze dom zijn omdat ze iets niet kunnen. Kinderen bloeien open en groeien als ze voelen dat we in hen geloven. Taal is belangrijk en rekenen ook, maar sociale vaardigheden, zelfstandig zijn, muzische en verbale vaardigheden zijn dat ook. We kijken naar het totale kind en bieden het een toekomstperspectief aan. Welbevinden staat centraal: wat heeft een kind nodig om zich goed te voelen en om zich te ontwikkelen? We zijn ervan overtuigd dat een kind pas ‘leert’ als het zich goed voelt. Wie zegt trouwens dat je de tafels in het tweede leerjaar moet leren? Sommige kinderen zijn er pas later klaar voor, anderen zullen er nooit klaar voor zijn. In beide gevallen is zittenblijven voor ons niet de beste oplos-sing. Uiteraard doen sommige leerlingen een jaar langer over een graad, maar ze beginnen nooit helemaal opnieuw.”

Hoe staan de ouders tegenover jullie parallelgraad klassen?

Hilde Henderickx: “We zitten zo vroeg mogelijk met de ouders aan tafel zodat ze een realistisch beeld van hun kind krijgen. Vanaf de eerste graad is er vijf keer oudercontact. Het rapport bespreken we meteen met de ouders erbij. Voor kinde-ren die niet het gewone traject volgen, stellen we visueel voor waar ze staan en waar we naartoe willen. Zo bied je een toekomst aan. Als ouders niet akkoord



gaan, is dat hun goed recht. We geven hun tijd en vroeg of laat vinden we wel een oplossing. Tenslotte willen ze ook dat hun kind gelukkig is.”

en de leraren?

Marieke Saelens: “Ik heb veel minder stress: ik voel me niet beknot omdat ik met alle leerlingen koste wat het kost een bepaald einddoel moet bereiken. Loslaten is het sleutelwoord: leer vertrouwen op de kinderen en je collega’s. Onze manier van werken vraagt bovendien veel organisatietalent, overleg en flexibiliteit. Maar ik zou niet meer op de traditionele manier willen werken.”

“Ze GAAN Weer blij NAAr HUis” in het Pius x-instituut in Antwerpen zitten kinderen voor wie het eerste

leerjaar te hoog gegrepen is in de opstapklas. Kinderen die de eind-

doelen van het zesde leerjaar niet dreigen te halen, zitten dan weer in de

omwegklas. Doel? leerlingen intensief individueel begeleiden om hen zo

ver mogelijk te krijgen. Positief neveneffect? De kinderen bloeien open,

voelen zich zelfzeker en zijn weer gemotiveerd.

Marleen Hillen (directeur): “Omdat we zelf geen kleuterklassen hebben en alle leerlingen in het eerste leerjaar ‘nieuw’ zijn voor de leraren, organiseren we tijdens de eerste drie dagen van september observatiedagen. Op basis daarvan stellen we ongeveer gelijkwaardige klassen samen en maken we clustergroepjes voor rekenen en taal. Dit schooljaar merkten we na een maand dat twaalf kinde-ren volledig uit de boot vielen, zelfs in de clustergroepen. Voor hen hebben we de opstapklas gecreëerd. Die leerlingen krijgen tijdens de voormiddag in een klein groepje extra steun, ze leren in een lager tempo … De leraar werkt intensief aan taalvaardigheid en maakt hen zelfstandig en zelfzeker.”

Kunnen de ‘opstappers’ meteen naar het tweede leerjaar?

Eki Vergauwen (leraar opstapklas): “Ons doel is om alle leerlingen volgend schooljaar met een stevige basis of zelfs met een kleine voorsprong naar het eerste leerjaar te laten gaan. Als dat niet lukt, schakelen we het CLB in om te onderzoe-ken of het wijs is om in het eerste leerjaar van het gewoon onderwijs te starten. Maar er is ook een leerling die ik probeer te laten aansluiten bij de clustergroepen. Zo kan die eventueel meteen naar het tweede leerjaar volgend jaar. Maar eigenlijk is dit een extra jaar waarin ik de ‘opstappers’ vooral leer zelfstandig te worden, taken af te werken, stil te zitten … Ze ‘dubbelen’ niet. En ik probeer van kinderen die verdrietig zijn omdat ze niet meekunnen, weer gelukkige kinderen te maken.”

staat ‘welbevinden’ ook in de omwegklas centraal?

Imke Joos (leraar omwegklas): “In mijn klas zitten twaalf kinderen van wie we in het vierde of vijfde leerjaar denken dat ze hun getuigschrift van de lagere school niet zullen halen en die ook al een jaar of meer achterop zitten. Ik probeer hun achterstand weg te werken of te verkleinen. Ik spoor hun problemen op en werk daar heel gericht aan in een veilige omgeving, bijna een gezinssituatie. Omdat ze zich gesteund voelen, boeken ze ook meer vooruitgang. Ze gaan weer blij naar huis, terwijl de meesten vorig jaar wat schoolmoe waren. Soms geef ik zelfs een feestje omdat een van mijn leerlingen snapt hoe iets in elkaar zit.”

De school beslist hoe ze de

kinderen in groepen indeelt en

dus ook in welk leerjaar een

kind thuishoort. Een uitzon-

dering is de overgang van het

kleuter- naar het lager onder-

wijs. Daar hebben de ouders

het laatste woord, op voor-

waarde dat het kind voldoet

aan de toelatingsvoorwaarden:

voldoende aanwezig geweest

zijn in de derde kleuterklas of

geslaagd voor een taalproef.

In het basisonderwijs bestaan

er geen regels voor de over-

stap naar een volgend leerjaar

of een volgende leerlingen-

groep. De school bepaalt zelf

of ze een leerling een jaar

laat overdoen of niet. Die

beslissing is niet bindend voor

andere scholen.

In tegenstelling tot het se-

cundair onderwijs – waar de

overgang tussen elk leerjaar

geregeld is via A-, B- of C-at-

testen – voorziet de wet in het

basisonderwijs een continue

schoolloopbaan met enkel aan

het einde van de lagere school

een getuigschrift.

ZitteNblijVeN: Wie beslist?


2% 2% 3% 3% 4% 4% 5% 6% 7% 8% 11% 17%

jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec

eN iN De lAAtste KleUterKlAs?

Percentage zittenblijvers per geboortemaand

➜ Ook de derde kleuterklas overzitten, is goed ingeburgerd in Vlaanderen. Gemiddeld 5 procent van de Vlaamse kleuters doet dat. De geboortemaand van de leerling speelt daarbij een doorslaggevende rol. Van de kleuters die geboren zijn in januari blijft maar 2 procent zitten, van de kleuters die geboren zijn in december is dat maar liefst 17 procent.

Bron: cijfers van het ministerie van Onderwijs en Vorming, schooljaar 2008-2009

stAP 1: Vraag je samen met je team af of zittenblijven in jouw

school zinvol is.

stAP 2: Motiveer je team voor alternatieven voor zittenblijven.

Werk weerstanden weg.

stAP 3: Werk een plan van aanpak uit met ‘bouwstenen’.

Je kiest uit bouwstenen in vier domeinen:

1. Bouw aan een positief leefklimaat om het leerproces van zwak-

kere leerlingen te versnellen

• werk aan een positieve leraar-leerlingrelatie

• betrek ouders

• organiseer activiteiten buiten de gewone lessen. Ze verhogen

het schoolplezier van zwakke leerlingen

2. Pas je schoolorganisatie aan

• neem leerjaaroverstijgende initiatieven: je groepeert leerlin-

gen per vak en per prestatieniveau en niet per leeftijd

• maak multileerjaarklassen: je groepeert leerlingen van ver-

schillende leerjaren in één klas (bijvoorbeeld een graadklas)

• kies voor looping: leerlingen krijgen gedurende een aantal

jaren les van dezelfde leraar

3. Differentieer in je didactische aanpak

• laat leerlingen samenwerken (coöperatief leren): je leerlingen

leren van en met elkaar

• organiseer peer tutoring-projecten

4. Evalueer regelmatig

• gebruik een leerlingvolgsysteem en grijp op tijd in bij leer-

moeilijkheden

stAP 4: Evalueer het proces en de bouwstenen die je gekozen hebt

en stuur bij.

Bron: ‘Samen tot aan de meet. Alternatieven voor zittenblijven’ van G. Juchtmans e.a., uitgeverij Garant, Antwerpen, 2011.

en daarna?

Imke Joos: “Op het einde van het jaar kijk ik samen met de zorgen GOK-coördinator hoever mijn leerlin-gen staan. Afhankelijk daarvan en van hun leeftijd, doen ze het vijfde leerjaar over, gaan ze naar het zesde leerjaar of rechtstreeks naar de B-stroom. Meestal doen ze het na de omwegklas wel goed. Alle achterstand wegwerken, is moeilijk, maar ze hebben hier in elk geval leren leren en hun verantwoordelijkheid leren nemen.”

Hoe organiseer je zulke extra

klassen?

Marleen Hillen: “We hebben in elk leerjaar twee of drie klassen. De opstap-klas is tijdens de voormiddag een extra eerste leerjaar met een zorgjuf. Tijdens de namiddag keren de kinderen terug naar hun eigen klas. De omwegklas is een extra vijfde leerjaar. We organiseren die klassen met GOK-, zorgen gewone lestijden. Maar ook in de andere klassen differentiëren we heel sterk. We willen dat elk kind in elke klas zich goed voelt.”

Binnenkort start nieuw onderzoek aan de K.U.Leuven in opdracht van de Vlaamse overheid: ‘Zittenblijven in vraag gesteld. Een verkennende studie naar nieuwe praktijken voor Vlaanderen vanuit internationaal perspectief’.

ZitteNblijF-Vrije scHool iN Vier stAPPeN

(advertentie)


sAMeN oP scHool

“Negenjarigen doen de doosjesvan hun leven open”

Proeftuinen: handen uit de mouwen

Wat doe jij met techniek in

de klas? “Ik ben daar niet

voor opgeleid”, klinkt het,

of “Dat komt er alweer bij”.

De Proeftuin ‘Handen uit de

mouwen’ wil alle drempels

wegnemen. Proeftuin-

coördinator Koen Pierlet

ontwikkelt massa’s ideeën en lesmateriaal om techniek een

logische plaats te geven in de klas.

Groei! 9 jaar

Waarom doet dat kind nu

zo? Vaak ligt het antwoord

gewoon in de ontwikke-

lingspsychologie. TV.Klasse

volgt een kind van

negen van ’s morgens tot ’s

avonds (van de speelplaats

tot in de winkel en op het

verjaardagsfeestje). Professor Peter Adriaenssens kijkt

mee. Hij ziet wat wij niet zien.

Afl . 3 Afl . 5

12’34’’ 9’12’’


Meesterlijk: zin in lezen

Onze leerlingen lezen wel

goed (ze begrijpen veel)

maar ze lezen niet graag.

Kinderen lezen nog graag

maar jongeren haken snel

af. Hun leesplezier is zoek.

Is daar echt niets aan te

doen? TV.Klasse volgt een

leraar die er met haar leerlingen een ervaringszoektocht

van maakt. De Inktaap inspireert.

elke dag vers op www.klasse.be/ouders:

onderwijs- en opvoedingsnieuws op maat van ouders

Klik en Print: printklare opvoedingshulpjes zoals struc-

tuurkaarten, een checklist voor huiswerk, gesprekskaartjes

voor het oudercontact, belonings- en sorrykaartjes ...

Dossiers: van ADHD tot zittenblijven, met 102 hulplijnen

voor ouders

Forum: waar ouders ouders helpen

ouders op school: hoe kunnen zij mee school maken?

Poll voor ouders: deze maand ‘Wil jij je kind voortdurend

kunnen volgen via zijn gsm of een chip in zijn jas?’

tV.Klasse: met filmpjes voor ouders over de zorgjuf, het

CLB, de schoolarts, de overstap naar het eerste leerjaar,

speels tafels oefenen ...

ouders.xtr: een tweewekelijkse e-brief voor ouders die

meer willen.

Zet ’m op mAks!tV

Binnengluren in de kamer van gothic Jolien, gabber Ivo,

hardcorekid Louis of indie Anne? Als je Maks!TV checkt, kun

je dat. Je rijdt dan ook mee met truckersvrouwen, volgt les in

de ziekenhuisschool, bouwt een schoolfestival op en houdt

ondertussen nog de schooltoiletten proper. Oh ja, vooral niet

verklappen dat je meekijkt.

Surf naar www.maks.be, zet Maks!TV op in de klas en praat

erover met je leerlingen. Meer lestips gratis in je mailbox? Klik

naar www.klasse.be/maksimum.

test je huisDieR

Welk huisdier past bij jou? Vergeet die vraag, de Yetiklas

draait de (d)rollen om en test of jíj wel bij een huisdier past.

En of dat beest gelukkig wordt met jou. Uit het nieuws

gelicht of puur verzonnen: baaldagen voor juffen mogen

voortaan ook voor leerlingen. In ‘Puber bijt Pony’ leert Björn

jouw school de sterren van de dansvloer shaken. C’est Pop!

Zonder vlooienbandje geeft Yeti gegarandeerd ergens jeuk:

Bukken! Het gevaar van het middelbaar.

Jos blijft zitten. Of niet.

Nodig die motorbende uit. Fiks je speelplaats!

Afl. 9

10’11’’

www.tvklasse.be

©©

Bart©Dewaele

ZiNVol HuisWerK

HUisWerK: MAKKie oF stress?

maandag / /

Taken:

hoelanggewerkt?

ging het vlot?

Taken:

hoelanggewerkt?

ging het vlot?

Taken:

hoelanggewerkt?

ging het vlot?

dinsdag

woensdag

Communicatie:

Handtekening

Communicatie:

Handtekening

/ /

/ /

Communicatie:

Handtekening

VrAAG je GeNoeG FeeDbAcK oVer Hoe Het GiNG?

Foutloos huiswerk kan leerproble-

men verdoezelen. Als leraar weet je

graag hoe het werk verlopen is. Ging

het vlot? Waar liep het mis? Was de

opdracht duidelijk? Is er thuis iets

gebeurd? Maak er een gewoonte van

om ernaar te vragen. Met een klokje:

hoelang duurde het huiswerk? Of een

vakje dat leerling of ouders inkleuren:

groen, oranje of rood. Of laat hen

kiezen uit gezichtjes.

VoorDeel: huiswerk is geen eind-

afrekening. Leerling, leraar en ouder

leren eruit hoe het verder moet.

KrijGt HUisWerKeeN ANDer Doel DAN KlAsWerK?

Thuis kunnen andere dingen dan in

de klas. Dat is een troef. Huiswerk

is geschikt om vaardigheden uit de

klas toe te passen buiten de schoolse

context. Zelfstandig werken en leren

leren bijvoorbeeld. Huiswerk slaat de

brug tussen school en gezin.

Ouders zien waarmee hun kind bezig

is. Ze krijgen de kans om interesse te

tonen en hun kind aan te moedigen.

De leraar van zijn kant krijgt zicht op

de thuissituatie van leerlingen.

VoorDeel: de kloof tussen thuis-

cultuur en schoolcultuur verkleint.

1

3

4

Taken:

3

2

1

2


Maandag 18 april 2011Vakken

Opdrachten

1

2

3

4

5

6

7

8

week 16

Opdrachten

week 16

Opdrachten

maandag / /

Taken:

hoelanggewerkt?

ging het vlot?

Taken:

hoelanggewerkt?

ging het vlot?

Taken:

hoelanggewerkt?

ging het vlot?

dinsdag

woensdag

Communicatie:

Handtekening

Communicatie:

Handtekening

/ /

/ /

Communicatie:

Handtekening

GelDeN oP joUW scHool AFsPrAKeN oVer HUisWerK?

Steeds meer schoolteams kiezen voor

een gezamenlijke visie en aanpak

van huiswerk: een huiswerkbeleid. Ze

bouwen het huiswerk logisch op, jaar

na jaar of graad per graad. Steeds

meer dagen huiswerk, langer werk en

meer zelfstandigheid. Ze stellen ook

duidelijke regels op voor leerlingen

die hun huiswerk niet maken. En alle

leraren verwachten hetzelfde van

ouders.

VoorDeel: na een tijdje kennen

ouders en leerlingen het systeem,

ze groeien mee met het huiswerk.

WeteN oUDers Hoe Ze HUisWerK Het best beGeleiDeN?

Ouders zijn geen leraren. Laat hun

weten wat je niet van hen verwacht:

fouten verbeteren, zelf uitleg geven,

trucjes aanleren of extra oefeningen

verzinnen. Toon wat ze wel kunnen

doen: zorgen voor een rustige plaats

en een vast huiswerkmoment, samen

de schoolagenda overlopen of het

kind aansporen om aan het werk te

gaan. Ouders steunen ook door in de

verf te zetten wat het kind goed doet

(‘Proper gewerkt!’, ‘Aandachtig geble-

ven!’) en aan te zetten tot zelfcontrole

(‘Niets vergeten?’).

VoorDeel: elke ouder kan dat, ook

al begrijpt hij de leerstof niet.

DUrF jij DiFFereNtiËreN?

Maak huiswerk leuk, interessant en uitdagend, zodat jouw leerlingen straks

vragen: “Wat mogen we vanavond doen?” De opdracht moet duidelijk en

haalbaar zijn en aansluiten bij wat de leerling kan. Dat kan alleen als je dif-

ferentieert. Leerlingen kiezen uit een reeks taken, oefenen op hun eigen

niveau of vullen de opdracht voor een stuk zelf in. Dat is even wennen voor

leerlingen, ouders en leraren. je vraagt gelijke inspanningen, geen gelijke

resultaten.

VoorDeel: elke leerling maakt kans op positieve feedback.

5

Deze reportage gaat over hoe

huiswerk gelijke kansen kan

bevorderen. Het is het laatste

dossier uit een vierdelige reeks.

Meer over omgaan met kansen-

groepen vind je op www.klasse.

be/leraren/help. Schrijf je ook

in op de maandelijkse e-brief

XTR Strong, vol tips, verhalen

en kant-en-klaar materiaal.

XtR strong

In samenwerking met Steunpunt Diversiteit en Leren en LOP Diest/werkgroep huistaakbeleid.

3

4

5


MAAR MEVROUW, HET STOND ZO OP INTERNET! Digitaal is het nieuwe normaal. Iedere leerling is slechts één muisklik

verwijderd van een perfecte taak of spreekbeurt – met bijbehorende

score. Of niet? Hoe betrouwbaar is internetinformatie, en hoe leer je

leerlingen er kritisch mee omgaan?

Filosoof Koen De Couck schreef zijn scriptie over onderzoekscompetenties bij jongeren en onderzocht zowel bij twaalf- als bij zestienja-rigen hoe ze omgaan met webinformatie. Hoe gebruiken jongeren het internet, wat zijn hun favoriete sites en vertrouwen ze blind op wat ze lezen? De Coucks interesse in het onderwerp is niet verwon-derlijk, zelf behoort hij tot de

mixed generation. Koen De Couck: “Ik maak deel uit van een scharniergeneratie. Als filosofiestudent heb ik massa’s boeken gelezen, maar ik heb tijdens het schrijven van mijn scriptie óók Google en Wikipedia gebruikt. Ik heb wel een goed excuus: die sites zijn een relatief nieuw fenomeen, waardoor er nog niet veel boeken over bestaan.” (lacht)

Koen De Couck vindt webinformatie niet minder betrouw-baar dan boekenwijsheid, integendeel. “Ook in een gedrukt medium komen fouten voor. Encyclopedieën raken snel verouderd en worden in tegenstelling tot sites als Wikipedia niet snel herzien – in het geval van bijvoorbeeld medische informatie is zoiets toch wel een serieus nadeel. Een site is

©©

Lieven©Van©Assche


Hoe KritiscH GAAN leerliNGeN oM Met WebiNForMAtie?

snel up-to-date én makkelijk toegankelijk: je hoeft er geen twaalfdelige encyclopedie voor in huis te halen. Ik pleit dus voor webinfo, met de nodige nuances natuurlijk.”

Om die nuances gaat het hem nu net. Dé voorwaarde voor het gebruiken van webinformatie is namelijk dat die kwali-tatief en betrouwbaar is. Maar hoe herken je die? “Kijk of de informatie recent is. Is ze goed beargumenteerd? Is sluikre-clame afwezig? Is de tekst duidelijk gestructureerd? In mijn onderzoek heb ik vooral de kwaliteit van Google en Wikipedia onderzocht, omdat dat bij uitstek de sites zijn die de jongeren bezoeken. Specifiek voor Wikipedia heb ik twee kwaliteitscri-teria geïsoleerd: het aantal mensen dat aan de artikels heeft meegewerkt en het aantal keren dat de informatie herzien is. In beide gevallen geldt: more is more. Hoe meer mensen heb-ben meegeschreven aan een artikel, hoe beter. Dan krijg je een genuanceerde tekst waarin veel verschillende perspec-tieven zitten. Hoe vaker het artikel herwerkt is, hoe beter. Dat betekent opnieuw dat er perspectieven zijn toegevoegd en onzorgvuldigheden weggewerkt.”

Maar herkennen ook jongeren die kwaliteit, en vanaf welke leeftijd? Koen De Couck: “Jawel. Wanneer het gaat om kwaliteitsvolle informatie kunnen zowel twaalf- als zestien-jarigen die onderscheiden. Informatie van slechte kwaliteit herkennen ze daarentegen zelden als dusdanig. Jongeren

zijn ‘half’-kritisch: ze herkennen kwaliteit, maar aan de laagkwalitatieve pagina’s laten ze zich vangen. Van twaalf naar zestien jaar groeit echter wel hun kritische bewustzijn. Dat komt niet omdat ze gewoon vier jaar ouder zijn of meer ervaring hebben, maar wel omdat leerlingen bijleren op school Dat is goed nieuws voor de scholen, want het betekent dat ze hun werk doen.”

In de vakoverschrijdende eindtermen voor het secundair onderwijs (VOETen) gaat inderdaad veel aandacht naar de eindterm ‘kritisch denken’. Maar wanneer het gaat over web-gedrag, ligt de cruciale periode wat De Couck betreft al vóór het secundair onderwijs. “Het webgedrag van de twaalf-jarigen lag al vast op het moment dat ik hen bevroeg. Dat betekent dat het wordt gevormd nog vóór de jongeren die leeftijd hebben. Dus besteden we het best al vanaf de lagere school aandacht aan het ontwikkelen van een verantwoorde-lijk webgedrag.”

“Kwaliteit en betrouwbaarheid bij online informatiesystemen – Een statistisch-wijsgerige analyse” Koen De Couck sleepte met zijn scriptie de Klasseprijs in de wacht, het onderwijsluik van de Vlaamse Scriptieprijs 2010. Scriptie en synthese vind je op www.scriptieprijs.be.

Hoe werken Google en Wikipedia? Lees het op www.klasse.be/ga/google.


eersTe HuLp Bij infoRmAtietwijfeL

✓ Sites van officiële organisaties (Artsen

Zonder Grenzen, de Vlaamse Gemeenschap)

zijn meestal betrouwbaar. Laat je leerlingen

bij een opdracht dus onderzoeken welke

officiële instantie te maken heeft met hun

onderwerp, en spoor hen aan de zoektocht

daar te beginnen.

Voorbeeld: voor een opdracht over eerste-

hulptechnieken surf je naar de site van het

Rode Kruis.

✓ Er is een verschil in kwaliteit tussen de

taaledities van de webencyclopedieën. De

engelse versie van Wikipedia is bijvoorbeeld

dubbel zo accuraat als de Nederlandse. Maak

je leerlingen daar attent op.

✓ Zie de internetbronnen niet als vijanden –

spring er in je les creatief mee om. Waarom

laat je je leerlingen voor de les Frans geen

vergelijking maken tussen de Nederlandse en

de Franse Wikipagina over de Franse Revo-

lutie? Goed voor het kritisch denken én voor

hun talenkennis.

✗ Leer de leerlingen achterhalen welke organi-

satie, privépersoon, politieke partij … achter

de site schuilt. Vinden ze geen verantwoor-

delijken, geen logo’s, geen adresgegevens?

Afblijven!

✗ Sites met veel blinkende animatie, veel

prentjes maar weinig tekst zijn doorgaans

weinig betrouwbaar.

✗ Wanneer werd de webpagina de laatste keer

herwerkt? De informatie op ‘dode’ sites, die

al jaren niet meer aangepast werden, is te

mijden.

✗ copy-paste … is plagiaat als je de bron niet

vermeldt. Maak je leerlingen duidelijk dat

zoiets voor de school niet kan, Het is ook

gewoon strafbaar.

✗ blogs vertegenwoordigen meningen, geen

feiten. Wijs je leerlingen op de subjectiviteit

van de blogger.

✗ taalonzuiverheid, dialecttaal of spreektaal

(vaak op blogs) kunnen wijzen op onbe-

trouwbare informatie.

‘Praktijk-gericht leren’

Katty Elias is praktijk-assistent Communicatie-wetenschappen en Interfacultair departement lerarenopleiding (IDLO) van de Vrije Universiteit Brussel (VUB). Ook zij vindt dat je de eindterm

‘kritisch denken’ wat betreft webinformatie best zo vroeg en zo breed mogelijk op school aanpakt. “Internet en bijbehorend webgedrag maken deel uit van ons dagelijks leven, ook dat van de kinderen. Het heeft dus weinig zin de leerlingen kortweg te verbieden om internetbronnen te gebruiken. Stuur en begeleid liever het webgedrag dat bij hen groeit, en leer hun aan om het web op een goede en verantwoorde manier te gebruiken. Laat je leerlingen praktijkgericht leren. Geef hun op voorhand tips en uitleg over hoe ze betrouwbare en onbetrouwbare sites herken-nen. Maar laat je leerlingen daarna zelf aan de computer ontdekken welke methode de beste resultaten oplevert. Dat kan in elke les: in ICT maar ook in Engels, Frans, aardrijkskunde of cultuurwetenschappen. En geef zelf het goede voorbeeld. Als je zelf geen info put uit verdachte bronnen en consequent en correct je bronnen vermeldt, zullen je leerlingen dezelfde houding aannemen.”

Katty Elias is samen met Linda Van Looy auteur van het boek ‘Hoe en wat met onderzoekscompetenties?!’, 2007, ASP editions, Brussel.

©©

Lieven©Van©Assche


Hoe KritiscH GAAN leerliNGeN oM Met WebiNForMAtie?


DE lerAreNKAMer

de lerAreNKAMer

WAterKoeler

A n n i c k V A n d e n b o s c h , 3 5 j A A r , l e r A A r F r A n s e n e c o n o m i e

Au!: “Een op de vijf leraren is hees.”

De truc: “Onze school schafte een water-

koeler aan. Daar loop je sneller naartoe dan

met een glas naar de kraan. Het is een geheu-

gensteuntje om te drinken. Water smeert de

stembanden. We kiezen ook voor gordijnen.

Die zorgen voor een betere akoestiek. Af en

toe zwijgen we in de les. De leerlingen werken

dan zelfstandig. Een rustmoment voor de

stem van de leraar.”

Het plan: “Soms gebruiken we onze stem

verkeerd. Daarom plannen we volgend

schooljaar een teamgerichte nascholing over

goed stemgebruik.”

KoUDeGolF iN De KlAs

b A r t d e r o e c k , 3 8 j A A r , d i r e c t e u r

Au!: “Te weinig zuurstof in de klas.”

De truc: “Dankzij nieuwe verwarmingsketels

kunnen we de temperatuur in mijn bureau, het

secretariaat en de klaslokalen beter regelen.

Er is nu geen excuus meer om de ramen niet

open te zetten. In de lerarenkamer hangen

boodschappen die ons eraan herinneren om

geregeld de klas te verluchten. De leerlingen

gaan niet altijd akkoord met die koudegolf,

maar ze merken wel dat frisse lucht helpt om je

beter te concentreren.”

Het plan: “Klassen krijgen digitale schoolborden.

Zo komt er geen krijtstof terecht in de lucht.”

een school met een brede rug. in het

sint-jozefsinstituut in betekom is

ergonomie veel meer dan zitballen of stoelen

met vreemde vormen. elk uur een

nieuwe portie zuurstof om de concen-

tratie te verbeteren. Water drinken om

de stem te smeren. of je boekentas

minder zwaar maken – en dan hopen

dat je niets vergeet. De preventieadvi-

seur maakt van de school een ergono-

misch verantwoorde plek.

1

2

A n n i c k V A n d e n b o s c h1

b A r t d e r o e c k2


de lerAreNKAMer

beelDscHerM oP KoeKjesDoos

A n n j o r i s , 3 0 j A A r , s e c r e t A r i A A t s m e d e w e r k e r

Au!: “Zit je fout, dan krijg je pijn.”

De truc: “Om mijn nek te sparen, plaatste

ik mijn beeldscherm hoger, op een koekjes-

doos. Een voetsteun zorgt ervoor dat ik juist

zit, zodat ik geen rugpijn krijg. Ik houd ook

toezicht op de speelplaats of in de studie-

zaal. Als je beweegt, voorkom je rugproble-

men. Ook mijn bureaustoel is aangepast.

En er staan ergonomische stoelen in de

lerarenkamer. Daarvoor hebben we vier

stoelen eerst een week lang uitgetest.”

Het plan: “We vernieuwen het meubilair

geleidelijk aan. Alle klassen tegelijk herin-

richten is een utopie.”

beWUst licHte boeKeNtAs

k o e n h e r r e g o d s , 4 1 j A A r , p r e V e n t i e A d V i s e u r e n l e r A A r w e t e n s c h A p p e n

Au!: “Een zware boekentas maakt je

rug krom.”

De truc: “Tijdens de onthaaldagen krijgen

de eerstejaars een sessie over correct zitten

en hoe ze hun boekentas het beste dragen.

Een expert in ergonomie toont wat er

gebeurt met je ruggenwervels als je je boe-

kentas te zwaar laadt. De leerlingen van de

eerste twee graden mogen hun boeken in de

klaskast of bank laten liggen. De leerlingen

van de derde graad kunnen al hun spullen

kwijt in lockers. In de wetenschapslokalen

staan hogere stoelen, omdat de banken ook

hoger zijn.”

Het plan: “De jongste leerlingen hebben

schrik dat ze boeken vergeten. Daarom

sleuren ze alles mee. We willen hun leren

hoe ze dat beter organiseren.”

3

4

Wil jij ook graag ergonomisch lesgeven? Je vindt bijkomende tips op www.klasse.be/ga/ergonomie.

www.sjib.be

k o e n h e r r e g o d s4

A n n j o r i s3

©©

Switn

sjAPo

Wat als je als kleine basisschool geen dure camera’s of opnameapparatuur kunt kopen? Hoe los je dat op? Stouw een bestelwagen vol met computers, digitale camera’s en keyboards en rijd naar die scholen. Dat doet de Stedelijke Kunstacademie van Poperinge. “Met onze Digi-karavaan bereiken we alle scholen in Groot-Poperinge. Zo kunnen alle leerlingen creatief omgaan met multimedia”, vertelt Wim Chielens, directeur Woord. “Het multimedialuik komt op het einde van het project ‘Het Kunstenbad’ over kunst-en cultuureducatie. De leraren werken dit jaar met de leerlingen rond het thema ‘ruimte’. ‘Woord’, ‘muziek’

en ‘beeldende kunst’ komen aan bod. Zo ontwikkelen de leerlingen zelf een ‘buitenaardse’ taal. Met als orgelpunt: een toonmoment voor alle scholen. Daar komt het materiaal uit de Digi-karavaan van pas. De ene school steekt een stop-motion filmpje in elkaar. Andere scholen werken met een klanklandschap met geluiden uit de ruimte of knutselen een maanlandschap uit piepschuim waarin de leerlingen voor een blauw scherm acteren. Daar zetten we later bewegende beelden bij.”

www.kunstacademiepoperinge.be

Multimedia op wieltjes

sjAPo ©©

Lieven©Van©Assche


sjAPo

sjAPo

schoolreglement wordt kaftpapier

“De leefregels op school hebben we omgezet in een pictogrammenreglement”, zegt GOK-leraar Fatiha Attaeb van het SBSO Ter Bruyninge in Kortrijk. “Er zijn nu minder discussies. Leerlingen én ouders snappen de regels beter. En omdat het reglement vaak zoek is bij onze leerlingen, hebben we het op A3-formaat uitvergroot en er kaftpapier van gemaakt voor de schoolagenda.”

Het schoolreglement is een belangrijk document. Ouders ondertekenen het ‘voor akkoord’. En de leerlingen lezen er de regels en afspraken voor het leven op school. “Dat is niet vanzelfsprekend in een secundaire school voor buitengewoon onderwijs”, weet directeur Francine Cool. “80 procent van onze ouders zijn zelf ‘buitengewoon’ en hebben het moeilijk met taal. En voor al onze leerlingen is het leren nakomen van afspraken een heel belangrijke doelstelling. Zo’n schoolregle-ment moet dus duidelijk en laagdrempelig zijn.”

www.terbruyninge.be - Lees meer op www.klasse.be/zorgtip.

Kunst om de hoekEen fietszadel, een helm, oude Belgische franken, een winkelkar, een rugzak ... Als Walt Vermoere (Desselgem) ze in handen krijgt, worden ze hedendaagse kunst. In zijn kunstentuin leren de leerlingen van lagere scholen hoe een kunstenaar de lokale geschiedenis (de slag bij de Leie in W.O. II), de wereldgebeurtenissen (9/11) en alledaagse verschijnselen (een schouderklopje, vandalisme, milieuver-loedering) interpreteert.

De kunstwerken aanraken moet. De leerlingen zetten thee op zonne-energie, denken na over dood en rituelen bij het graf van een egel, worden levende standbeelden. “Waarom ligt hier een dik boek vastgenageld in de regen?” vraagt een verbaasde Emma van het vierde leerjaar. “Moeten we nu al weg?” jammert Jarne. Hij heeft zopas een handvol plasticine tot een futuristische zwaan omgekneed en heeft de smaak duidelijk te pakken.

Nodig lokale kunstenaars op school uit of bezoek hun atelier. De Week van de Amateurkunsten loopt van 22 april tot 1 mei. www.wak.be

©©

Lieven©Van©Assche

©©

Isabel©Po usset


DiAlooG

leraren, iedereen reuzeblij. Omdat een onderwijsexperiment toen maar vier jaar mocht duren, werd het hele ding echter gewoon afgeschaft. Brieven, enquêtes, protestlijsten, niets mocht baten.

Ik ben nu 58 en al meer dan 40 jaar heb ik in tientallen groepen, organisa-ties gezeten om het muziekonderwijs te vernieuwen en aan te passen. Ondanks alle mooie pogingen blijf ik het gevoel hebben dat men nog steeds niet alleen het warm water, maar ook het koud water en het gas wil uitvinden. Dat muziek slim maakt, is bewezen. Dat moet je niet heruitvinden.

Chris Moens

BUREAUCRATIE

Op 15 november dien-den een paar collega’s en ik, na wekenlange brainstorming en voorbereiding, een aanvraagdossier in bij het departement Onderwijs en Vorming van de Vlaamse overheid. Hiermee hoopten we subsidies te verkrijgen voor een wetenschappelijk uitwisselingsproject met een Duitse school, meer bepaald een GROS-subsidie. Op 18 februari ontvingen

Waarom laten we kleuters stempels verzamelen?Ik was wat verbaasd toen ik hoorde dat mijn petekind een onhandel-baar baasje is in de kleuterschool. Maar ik was al helemaal zonder woorden toen ik hoorde dat hij daar leert flink te zijn door elke dag twee stempels te verzamelen. Het kan bijna niet letterlijker: de stempel van zijn opvoeding wordt hem dagelijks tweemaal opge-drukt door zijn juf. Mijn pedagogische haar rijst bij het stempel-idee. Een resem moderne technologieën, kleurrijke leeromgevingen, feedback-lussen, evaluaties en leergesprekken, jaren verfijning van pedagogische systemen, en het beste antwoord dat we vinden op probleemgedrag zijn die stempels. Ik voel me erin geluisd door die stempelpedagogiek. Hij heeft er twee gekregen vandaag, en ik was toch een beetje trots. Ongewild worden de stempels deel van mijn taal en mijn spreken. Voor ik het in de gaten heb vraag ik hem niet langer hoe het was op school, maar of hij zijn stempels heeft verza-meld. Ik vraag hem of hij zijn gedrag heeft kunnen verzilveren, en als dat zo is doe ik er nog een positieve bekrachtiging bovenop. “Heb je je stempels gekregen vandaag? Dan gaan we een pannenkoek eten!” Het gaat dieper dan je denkt, die stempels.

Positief bekrachtigen heet dat. De stempel lijkt me veeleer het bewijs van een ‘geslaagd gedragsmanagement’. Om de juiste beloning te krijgen, dient hij zijn eigen gedrag te managen, en dat doet hij door te zien welk gedrag hem de beloning oplevert, en welk niet. Zo kan hij shoppen voor het juiste gedrag, en steeds gericht zijn op de goed-keuring van anderen, of toch op het verkrijgen van een beloning. Er valt meer dan iets te zeggen voor sociaal aanvaardbaar gedrag, en het stimuleren ervan, maar dat hoeft niet te betekenen dat onze opvoeding daar continu op moet gericht worden. Zowat door ons hele schoolsysteem loopt de belofte van ‘het lekkers op het einde’. Die belofte wordt heel duidelijk gereproduceerd in het gebruik van de stempel. Maar wordt mijn petekind, en – ik beeld me in – velen met hem, er dan niet net toe gebracht om zijn gedrag te richten aan de hand van die belofte, en dus naar de winst die hij uit zijn gedrag zou kunnen halen? Hij is nu al een gangstertje, ik ben benieuwd of hij een opportunistische gangster wordt, op zoek naar die gouden pot aan het einde van de regenboog.

Ik blijf geloven dat er gedrag kan bestaan buiten die conditionerings-gedachte, een manier van handelen die geen beloning nodig heeft. Het mag dan al minder manageable zijn, minder kleurrijk, maar we kunnen elkaar best wel ontmoeten zonder die stempels.

Thomas J. J. Storme

Onderzoeker aan het Laboratorium voor

Educatie en Samenleving, K.U.Leuven

brieF van de maand SPEELS LEREN MUSICEREN

‘Muziek maakt slim!’ lees ik in Klasse 212. Goed artikel, knap wat daar allemaal gebeurt, niets dan lof. En toch. Jaren geleden gingen 24 leraren van de toenmalige Rijks-muziekacademie van Antwerpen elke dag een half uur muziek geven aan leerlin-gen basisonderwijs. Vanuit het zingen van Vlaamse kinderen kunstliederen brachten we alle ritmische en muzikale elementen aan. Rustig, langzaam maar vastberaden. Resultaat: de hele klas leerde speels noten lezen, iedereen zong en kón zingen, leuke lessen met spelletjes en dansjes die bij de liederen hoorden. De leerlingen vonden die lessen even ‘normaal’ als taal of rekenen, en de concentratie, stem- en ademontwikke-ling, het taalgebruik, de zelfzekerheid en samenhorigheid van de leerlingen namen enorm toe. De kinderen leerden hun stem juist gebruiken en ontwikkelden hun ritmische en muzi-kale gevoel. Iedereen leerde noten lezen, en wie een instrument wou leren spelen, kon rechtstreeks naar de muziekacademie en daar de lessen notenleer overslaan. Kinderen, ouders,


jouw mening?• Mail naar [email protected].• Schrijf naar Klasse (Dialoog) –

Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel.• Geef je mening op www.klasse.be/leraren.

we op school een brief met de mededeling dat ons (10 pagina’s tellende, volledig met doelstellingen door-spekte en van enthou-siasme druipende) aanvraagdossier was afgekeurd ... wegens het ontbreken van de handtekening van de directie en de officiële stempel van de school op de ingediende papieren. Vergeef ons dat we even met de ogen knipperden bij het lezen van die mededeling. Ook een telefoontje van onze directeur met de verantwoordelijke

van GROS mocht niet baten. “De papieren werden al door de mi-nister getekend, me-vrouw, wij kunnen u echt niet meer helpen”. Bureaucratie, het de-partement Onderwijs zoals het is. Dat doet me eraan denken: laat ik al mijn leerlingen het volgende examen maar buizen als ze hun klasnummer niet invullen.

Annelies Vandenabeele

Antwoord van de afdeling Internationale Relaties Onderwijs: Na navraag bij de

betrokken dienst vernamen

we dat jullie project

afgekeurd werd omdat

de aanvraag niet was

ondertekend, noch door de

directie noch door iemand

anders. De ondertekening

door de directie is echter

een essentieel onderdeel

om een project ontvankelijk

te kunnen verklaren en

een subsidie toe te kennen,

aangezien het departement

moet weten of de directie

het project wel steunt. Wij

hopen dat jullie begrip

kunnen opbrengen voor de

beslissing en vooral, dat dit

jullie niet zal weerhouden

om in de toekomst het

project opnieuw in te

dienen.

SCHOLEN KIEZENMASSAAL VOOR ‘HOE MOOI’

Het weerklinkt op tientallen speelplaatsen en schoolfeesten: “Hoe mooi zou de wereld zijn als iedereen zou samenwerken”. Het antipestlied van Yeti is een grote hit in de basisscholen. Meer dan 50.000 keer bekeken op YouTube. De dansinstructie is al meer dan 10.000 keer gedownload. De winkelende massa’s in shoppingcentra schrikken zich een hoedje als Yeti met een flashmob jong en oud verrast. Zingt en danst jouw school ook mee op het volgende schoolfeest? De wereld zou zowaar mooier zijn. www.yeti.be


Klasse-lezers verzon-nen deze slogans. Walter Boonen, Carry Brits, Rik Dewel, Nico Maes, Christel Renard, Bertin Sanders en Vanessa Vandamme dragen ondertussen met gepaste (en eerlijke) trots ‘hun’ T-shirt. Proficiat!

Ontwerp je eigen T-shirt op www.wordechtrijk.be

sPeel Het sPel ... eerlijK

Mag een getrouwde vrouw van 38 in haar

Facebookprofiel ‘ongehuwd’ aanstippen

omdat ze wat eenzaam is? Parkeer je wel

eens op de gehandicaptenplaats als de

parking vol is?

eerlijkheid definiëren is zo’n zware klus dat

Bond Zonder Naam er liever niet aan begint.

Maar jou erover laten nadenken is wel de bedoe-

ling. Het HonesTee-spel confronteert je met twaalf

herkenbare situaties. Een 12-ogige dobbelsteen

beslist welke stelling aan bod komt. De spelers be-

palen wat kan, niet kan of waarover ze twijfelen.

Je downloadt het spel gratis op www.wordecht-

rijk.be (onderaan bij ‘campagnemateriaal’).

tiP: in de laatste edities van Yeti en Maks! vind

je aangepaste vragen voor 10- tot 18-jarigen

waarmee je dat spel in de klas kunt spelen.

Lees op www.klasse.be/ouders wat supernanny

Wendy Bosmans vindt over liegende kinderen.

HelP!


ICT voor kleutersbij jonge kinderen is leren via de computer vaak niet

meer dan eenvoudige spelletjes spelen om hun muis-

vaardigheid te oefenen. Maar je hoeft het niet zo eng

te bekijken: ook kleuters kunnen tekeningen en schil-

derijen maken met de computer dankzij tux Paint.

Tux Paint is een gratis (open source) tekenprogramma,

speciaal ontwikkeld voor heel jonge kinderen. De in-

terface heeft grote knoppen met pictogrammen en de

functies zijn eenvoudig zonder veel toeters en bellen. Je

schildert met een penseeltje in een oneindig kleurenpa-

let, of je gebruikt sjablonen, vormen en stempels. Als je

wat computerkennis hebt, kun je ook extra stempelsets

toevoegen. Kleuters ontdekken snel spelenderwijs de

mogelijkheden. De instapdrempel is erg laag. Als je het

programma opstart in volledige-schermmodus, is het

voor kinderen bijna onmogelijk om per ongeluk Tux

Paint te verlaten. De tekeningen die kinderen maken,

worden automatisch opgeslagen en zijn makkelijk terug

te vinden.

Je downloadt Tux Paint via www.tuxpaint.org. Die site is in het Engels, maar het programma is ook in het Nederlands beschikbaar.

Als leraar kun je je op drie manieren opstellen tegen-

over kinderen van vluchtelingen in je klas. Als red-

der, als wegwijzer of als steunpilaar. Welke aanpak

gebruik jij?

De REDDER is sterk betrokken en wil

helpen. Je luistert naar het verhaal van

de leerling en je biedt oplossingen voor

dagelijkse problemen.

VAlKUil Sommige redders geraken ook

in hun privéleven nauw betrokken bij de

vluchteling. Anderen proberen trauma’s zelf te

behandelen.

De WEGWIJZER neemt liever

afstand. Je verwijst de leerling

door naar een hulpverlener of

specialist.

VAlKUil Wegwijzers denken soms te snel dat zij of de

school niet kunnen helpen. Ze besluiten dat een vluch-

teling beter van school of studierichting verandert.

De STEUNPILAAR schept een

veilig pedagogisch klimaat. Je zorgt – gewoon door les te geven – voor struc-

tuur en regelmaat en je ondersteunt zo

de leerling. Je geeft opdrachten die het

zelfbeeld van de leerling opkrikken.

VAlKUil Steunpilaren voelen zich soms

gefrustreerd omdat ze de capaciteiten

van de vluchteling al zien, maar eerst

nog de schoolachterstand moeten

wegwerken.

Lees meer: Vluchtelingen in de klas. Vademecum socio-emotionele opvang van vluchtelingenkinderen. (VLOR, 2000)

VlUcHteliNGeN: helpen, doorverwijzen of ondersteunen?

De

veilig pedagogisch klimaat.

gewoon door les te geven

tuur en regelmaat en je ondersteunt zo

de leerling. Je geeft opdrachten die het

zelfbeeld van de leerling opkrikken.

VAlKUil

gefrustreerd omdat ze de capaciteiten

van de vluchteling al zien, maar eerst

nog de schoolachterstand moeten

wegwerken.

Heb je een vraag of praktisch probleem in de klas of lerarenkamer? Of een leuke tip of stappenplan voor je collega’s? Stuur een mail naar [email protected]. Of zoek en help elkaar op www.klasse.be/leraren.

©©

KLASSE


in Klasse las ik dat je vanaf 1 september 2011 ouderschaps-verlof kunt nemen voor één vijfde van je opdracht. Hoe vraag ik dat aan?

sara (29), leraar lichamelijke opvoeding

Vanaf 1 september 2011 kun je, mits je een volledige

opdracht hebt, voor één vijfde loopbaanonderbreking

nemen. Dat is een gunst voor gewone loopbaanonder-

breking en een recht voor ouderschapsverlof, verlof voor

palliatieve zorgen en voor medische bijstand. De nieuwe

maatregel staat in de collectieve arbeidsovereenkomst

(cao IX) die de minister en de vakbonden in december

2010 afsloten voor het onderwijs. Als je vanaf volgend

schooljaar voor één vijfde loopbaanonderbreking wilt

nemen, laat je dat het best nu al weten aan je schoolbe-

stuur. Je aanvraag indienen, kun je later doen. Zodra er

praktische afspraken zijn, worden de scholen daarover

ingelicht.

binnenkort vertrekken onze leerlingen op schoolreis. Moet de school aan beide ouders toestemming vragen?

annelies (34), directeur van een secundaire school

in principe niet. Als beide ouders het ouderlijk gezag

uitoefenen, mag de school uitgaan van een ‘vermoeden

van instemming’ van de andere ouder. Je moet dus niet

altijd het akkoord van beide ouders vragen. Die regel

geldt voor alle beslissingen die je van ouders vraagt.

Opgelet! Als je weet dat ouders het oneens zijn, mag je

niet meer uitgaan van dat ‘vermoeden van instemming’.

In dat geval vraag je het best de toestemming van de

beide ouders. Als één ouder het exclusieve ouderlijk ge-

zag uitoefent, dan moet enkel die ouder de toestemming

geven. De andere heeft dan enkel informatierecht.

een van mijn leerlingen was de eerste vier dagen na de krokus-vakantie afwezig. Het gezin kon niet terugkeren uit vakan-tie omdat het kind ziek was. De ouders dienden een attest in van een italiaanse dokter. ik begrijp niet wat daarop staat. Mag dat?

erik (48), directeur

Dat mag. Ouders mogen een doktersattest in een an-

dere taal indienen. De school of de ouders moeten wel

zorgen voor een Nederlandse versie voor de verifi ca-

teur. Je bespreekt de afwezigheid het best even met de

ouders. Zij kunnen je vertellen wat er aan de hand was.

Je noteert dat verhaal en je laat het door hen onderte-

kenen. Ben je er op basis van dat gesprek van overtuigd

dat het doktersattest niet ‘oprecht’ is, maar bijvoorbeeld

enkel diende om de vakantie te verlengen? Dan mag je

een code B (problematische afwezigheid) toekennen.

De ouders van een kleuter vechten een scheiding uit, waardoor een van de oma’s haar kleinkind niet meer ziet. Ze wil het meisje bezoeken tijdens de speeltijd. Mag dat?

Luc (32), directeur van een basisschool

De school blijft neutraal in familieconfl icten. Je kunt de

grootmoeder enkel verwijzen naar de jeugdrechtbank

waar ze – op basis van artikel 375bis van het Burgerlijk

Wetboek – recht op persoonlijk contact kan vragen.

fAQ?


strUiKeleN oVer WoorDeN AVI bepaalt het technische leesniveau van kinderen en deelt teksten in vol-gens technische leesmoeilijkheid. Als je die twee dingen op elkaar afstemt, krijg je het juiste boek bij het juiste kind. Dat beogen alvast de makers van AVI. “In de praktijk is het vaak anders”, vindt juf Sofie Goorden van de Sint-Ludgardis openluchtschool in Schilde. “Kinderen moeten tegen de klok een tekst lezen om een bepaald AVI-niveau te halen. Maar wat doe je met een kind dat heel graag leest, maar traag is in hardop lezen? Of een kind dat struikelt over zijn woorden, alleen maar omdat het toets is? Het AVI-niveau dat zo’n kind krijgt, kan toch nooit een maatstaf zijn om een passend boek voor dat kind te vinden?”

“Intuïtief voelen leraren in het basisonderwijs wel aan dat een te sterke nadruk op technisch lezen nefast is voor het uiteindelijke doel, begrijpend lezen én leesplezier”, zegt Saskia Timmermans. Zij deed onderzoek naar leesonderwijs aan het Centrum voor Taal en Onderwijs van de K.U.Leuven en is nu lector Nederlands aan de lerarenopleiding Lager Onderwijs van de KAHO Sint-Lieven in Aalst. “Toch houden leraren nog heel sterk vast aan het AVI-systeem. Nochtans geven de AVI-niveaus een onvolledig beeld van leesvaardigheid. AVI meet enkel technisch lezen en strookt dus niet met de eindtermen lezen, want die leggen heel duidelijk de nadruk op begrijpend lezen en leesplezier.”

leZeNTegen de KLoK

Frauke (8) haalt op het einde van het tweede leerjaar vlot AVI 9.

Knap voor een meisje van acht. Frauke leest dus al heel vlot.

Maar ze háát het. Geen enkel boek in de AVI-reeks kan haar boeien.

Daarom gaat haar juf met haar op zoek naar boeken die passen bij

haar interesses. Kookboeken. “Geen idee wat de AVI-regels daar-

over zeggen, maar Frauke verslindt ze”, zegt juf Ann.

WAt test eeN AVi-toets?

AVI staat voor Analyse van In-

dividualiseringsvormen en test

het technische leesniveau van

een kind. Ieder kind krijgt dan

een AVI-niveau toegekend. Ook

boeken krijgen een AVI-aandui-

ding. Zo stem je de technische

leesvaardigheid van leerlingen

en de leesmoeilijkheid van kin-

derboeken op elkaar af. Vroe-

ger bestond AVI uit 9 niveaus.

Sinds 2008 zijn de AVI-toetsen

vernieuwd en zijn er 12 nieuwe

AVI-niveaus: van AVI Start

tot AVI Plus. Je test nu eerst

klassikaal het leestempo en de

leestechniek. Zwakke leerlingen

toets je verder met de AVI-

toetskaarten.

AVi: DoMPer oP Het leesPleZier?

©©

Isabel©Corthier


“De AVI-aanpak is wél waardevol voor beginnende lezers. In het eerste leerjaar moeten kinderen immers leestechnische stapjes leren zetten. Het AVI-systeem helpt om na te gaan of hen dat lukt.” Daarna ligt de nadruk beter op begrijpend lezen en op graag lezen, vindt Saskia Timmermans. “In ons onderzoek stelden we vast dat, ook wanneer je uitsluitend inzet op begrijpend lezen en leesplezier, het technische lezen vanzelf vooruitgaat. Om de motivatie hoog te houden is het belangrijk dat zeker zwakke lezers niet te lang in de fase van geïsoleerd technisch lezen blijven hangen.”

VijFViNGertest“Ik merkte dat het AVI-systeem te veel aandacht kreeg op school én thuis,” zegt juf Ann Melotte van de Vrije Basisschool De lettermolen in Zonhoven. “Het is een etiket geworden waardoor ouders doodongerust zijn als hun kind AVI 2 haalt en de buurjongen al AVI 4. Kinderen worden bang als het niet lukt om snel een niveau hoger te raken.” En dus heeft Ann haar leesonderwijs drastisch aangepakt en het AVI-systeem naar de achtergrond verbannen. “Ik ben begonnen met een eigen lees-bib op school. De boeken staan geordend per thema en niet per AVI-niveau. Ik heb bakken vol strips, kranten en tijdschriften meegebracht. Ik stop er informatieve boeken en sprookjes tus-sen. Er moet voor ieder wat wils zijn. Ik probeer de interesses van mijn leerlingen te kennen. Dát is mijn maatstaf gewor-den om het juiste boek bij het juiste kind te krijgen.” Ook juf Sofi e heeft een eigen klasbib met veel variatie. Maar hoe kiezen kinderen dan een boek dat bij hen past? “Ik vraag hun of ze een verhalenboek willen of een weetboek”, zegt Sofi e. “Dan pols ik of ze het vorige boek graag gelezen hebben en of ze alles begrepen hebben. Samen zoeken we dan een nieuw boek uit dat past bij hun lezersprofi el.” Wanneer juf Ann met haar lezertjes naar de bib in de buurt gaat, laat ze hen de ‘vijfvingertest’ toepassen. “Eerst mogen ze voelen aan het boek dat ze gekozen hebben, ze kijken naar de kaft en lezen de titel. Spreken die hun aan? Dan lezen ze de eerste bladzijde en tellen de woorden die ze moeilijk vinden op hun vingers. Hebben ze meer dan vijf vingers vol? Dan kiezen ze beter een ander boek en gaat de vijfvingertest opnieuw van start.”

tiNY leert leZeN“In mijn klas zijn boeken even vanzelfsprekend als potloden en krijt”, zegt Anne Loodts van basisschool Delta in Oud-Turn-hout. “En dan bedoel ik álle boeken. Toen Marcel Marlier, de illustrator van de Tiny-boeken, stierf, lag de klasbib meteen vol met Tiny’s. Ze werden gretig gelezen. Het aanbod van

AVI-boeken is te beperkt voor mij, want in al mijn lessen sluipen boeken binnen. Als mijn minst sterke lezer tijdens een les techniek een boek over kranen meebrengt omdat hij later kraanbestuurder wil worden, dan weet ik dat mijn aanpak werkt.” Juf Ann neemt als zorgjuf de AVI-toetsen wel nog af in het tweede leerjaar. “Leerlingen hoeven niet te weten welk AVI-niveau ze halen, maar ik wil nagaan of mijn leerlingen leestechnisch vooruitgang maken.” Dat kan ook op een andere manier, vindt Saskia Timmermans. “Je kunt beter een goede toets begrijpend lezen afnemen. Dan vang je twee vliegen in één klap. Want als je leerlingen begrijpen wat ze lezen, weet je zeker dat ze ook de leestechniek beheersen. Het verleidelijke aan AVI is dat het je het gevoel geeft dat je de leesvaardigheid van je leerlingen volledig in kaart brengt. Maar het doel van alle lezen is: begrijpt een leerling wat hij leest? Dat test je niet met een AVI-toets.”

niveauLeZen: het kAn ook AnDeRs

• Verander ‘niveaulezen’ in ‘lezen in

groepjes’. Zet leerlingen met een ver-

schillend leesniveau samen.

• Plan regelmatig vrije leestijd in voor je

leerlingen en laat ze in stilte lezen.

• Haal een uitgebreid aanbod boeken je

klas binnen. Zorg voor verschillende

genres in allerlei vormen en maten, voor

ieder wat wils.

• Ga met je leerlingen naar de bibliotheek.

Leer ze boeken kiezen.

• Blijf zelf voorlezen! Kinderen genieten

van luisteren naar verhalen. Het moti-

veert hen om zelf ook te lezen.

• Onthoud dat lezers uniek zijn en boeken

ook. Ontdek wat het kind écht wil lezen.

AVi: DoMPer oP Het leesPleZier?

W!N: 5 x ‘AVi binnenstebuiten. Veelgestelde vragen over de nieuwe AVi-procedure in Vlaanderen’

van Lieven Coppens, uitgeverij Abimo, Sint-Niklaas, 2010. Mail vóór 24 april (met onderwerp ‘AVI binnenstebuiten’) naar [email protected].

WIN!

vrijdag 20, zaterdag 21 en zondag 22 mei

Met je gezin gratis naar ten vrede

‘Nooit©meer©oorlog’©kan©alleen©als©geen©enkele©politicus©of©generaal©nog©‘Ten©oorlog!’©roept.©Daarom©kreeg©het©vredesfestival©aan©de©voet©van©de©IJzertoren©10©jaar©geleden©de©titel©‘Ten©Vrede’.©

Leraren©en©hun©gezin©bezoeken©één©festivaldag©(naar©keuze)©gratis.©Op©vrijdagavond©bevolken©Gorki©en©Andes©het©podium.©Onder©anderen©Raymond van het Groenewoud en©Willem©Vermandere©volgen.©Kapitein©Winokio©trekt©het©zaterdagse©festival©op©gang.©Later©komen©Goran©Bregovic,©The©Scene©en©Jan©De©Smet.©Op©zondag©tekent©Wouter Deprez©present.©

Je©wandelt©over©de©passerelle©van©de©hoop,©passeert©de©nieuwe©tranchée©Petrograd,©bezoekt©het©kunstenaarsdorp.©Tijdens©een©theaterstuk©verrassen©leraren©zich©over©het©feit©dat©Fritz©Haber,©de©uitvinder©van©het©gifgas,©de©Nobelprijs©kreeg©...©voor©de©vrede.©Je©vaart©mee©met©de©Yserstar©en©bezoekt©de©Dodengang.©Enkele©leraren©maken©een©exclusieve©trip©met©de©Solar Boat,©voortgedreven©door©groene©energie©uit©zonnepanelen.©Een©toeristentrein©voert©je©langs©minder©bekende©relicten©uit©Wereldoorlog©I.©Voor©de©kinderen©heeft©Circus©Barones©extra©trucs©in©voorraad.©Eric©Baranyanka©&©Choco©Gang©animeren©de©jongeren.

KLASSEDAGEN©vrijdag©20©mei©(10©tot©24©uur),©zaterdag©21©mei©(10©tot©24©uur),©zondag©22©mei©(10©tot©18©uur)©–©gratis©voor©leraren©en©hun©gezin©(één©dag©naar©keuze)©–©www.tenvrede.be©–©www.ijzertoren.org©–©inschrijven©voor©de©Klassedagen©moet©via©www.lerarenkaart.be/inschrijven©–©je©kunt©inschrijven©voor©een©pic nic del mundo©(10©euro©voor©volwassenen©en©8©euro©voor©kinderen©tot©12©jaar)

zekerdoenActies voor actieve leraren

zekerdoen

zekerdoen


kAleNder lerAreNdAGeNGa©gratis©naar©Raymond©van©het©Groenewoud©op©Ten©Vrede.©Leer©skiën©op©’s©werelds©grootste©overdekte©skipiste.©Kajak©de©Lesse©af.©Ontdek©de©kracht©van©de©aarde©of©de©gewichtloosheid©op©de©maan.©Kuier©rond©op©de©boekenmarkt.©Kijk©voor©het©recentste©aanbod©op©www.lerarenkaart.be©en©neem©een©abonnement©op©de©gratis©nieuwsbrieven©(nieuwsbrief©–©intekenen).

zaterdag 9 april tot en met maandag 25 april

vaar de lesse oF de Maas aF

vipDAGEN©’s©Voormiddags©begin©je©met©touwactiviteiten©geleid©door©Dinant©Adventure.©Na©het©middagmaal©(inbegrepen)©kies©je©voor©de©afvaart©van©de©Lesse©per©kajak,©een©tocht©met©fl©uisterboten©of©een©rondvaart©op©de©Maas.©Je©sluit©de©dag©af©met©een©drankje©en©extra©informatie©over©het©

educatieve©aanbod.©Waar?©SA©Lesse©Kayaks©–©1©rue©de©la©Carrière©–©5500©Dinant©Wanneer?©9.30©tot©16.30©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren©en©kinderen©tot©7©jaar.©Kinderen©van©8©tot©10©jaar:©7,50©euro©per©persoon.©Kinderen©vanaf©11©jaar©en©partners©betalen©10©euro©per©persoon.©Meer info:©www.lessekayaks.be©Inschrijven:©[email protected]©(vermeld©je©naam,©adres,©het©nummer©van©je©lerarenkaart,©de©gewenste©datum©en©het©aantal©deelnemers) Tip:©maak©er©een©tweedaagse©van,©zie:©‘Gezinsdagen©Grotten©van©Han’.

woensdag 6 april

sPartel door de Maas

iNfoDAG©Ontdek©het©Maasland.©De©permanente©tentoonstelling©van©het©Maascentrum©geeft©een©beeld©van©de©rivier©die©van©deze©regio©een©onverwachte©ontdekking©maakt.©Een©gids©leidt©je©rond.©Waar?©De©Wissen©–©Maaspark©z/n©–©3650©DilsenStokkem©

(gps:©‘Koeweerd’)©Wanneer?©13.30©of©15©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren©lager©en©secundair©onderwijs©(geen©gezinsleden)©Meer info:©www.dewissen.be©Inschrijven:©089©75©21©71©(9©tot©17©uur)©of©[email protected]©(vermeld©je©naam,©adres,©het©gewenste©uur©en©het©nummer©van©je©lerarenkaart)

zaterdag 9 april tot en met zondag 17 april

eartH exPlorer

vipDAGEN©Bekijk©hoe©aarde,©water,©vuur©en©wind©onze©planeet©vormen.©Vijftig©doeactiviteiten©tonen©hoe©de©vier©natuurelementen©je©dagelijkse©leven©beïnvloeden.©De©edutainers©verzorgen©interactieve©presentaties©en©in©de©Discovery©Room©beantwoordt©een©team©al©je©vragen.©

Waar?©Earth©Explorer©–©Fortstraat©128©b©–©8400©Oostende©Wanneer?©10©tot©18©uur©(interactieve©presentaties©om©11,©14©en©16©uur)©Wie?©Gratis©voor©leraren,©partner©en©kinderen©tot©4©jaar.©Kinderen©van©5©tot©12©jaar©betalen©5,50©euro©per©persoon.©Kinderen©vanaf©13©jaar:©7,50©euro©per©persoon©Meer info:©www.earthexplorer.be©Inschrijven:©uitsluitend©via©www.lerarenkaart.be/inschrijven

maandag 11 april en woensdag 13 april

Met je gezin gratis naar Miró

KLASSEDAG©Je©bezoekt©de©tentoonstelling©‘Miró,©het©palet©van©de©dichter’.©Het©gebruik©van©de©audiogids©is©inbegrepen.©In©‘Miró’s©droomatelier’©ga©je©aan©de©slag©met©gevonden©voorwerpen©en©allerlei©inspirerende©materialen.©Waar?©ING©Cultuurcentrum©–©

Koningsplein©6©–©1000©Brussel©Wanneer?©10©tot©18©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren©en©hun©gezin©(maximaal©3©eigen©kinderen)©©Meer info:©www.ing.be/art©Inschrijven:©uitsluitend©via©www.lerarenkaart.be/inschrijven.©Na©inschrijving©ontvang©je©een©unieke©voordeelcode©waarmee©je©de©gratis©tickets©reserveert©op©www.ing.be/art.

woensdag 13 april

de nieuwe cÉzanne

uittip©Een©gids©leidt©je©door©de©tijdelijke©tentoonstelling©‘Pierre©Tal©Coat.©Schilderijen©&©tekeningen.©19461985’.©Deze©Bretoense©schilder©werd©ooit©omschreven©als©de©nieuwe©Cézanne.©Je©sluit©af©met©een©drankje©en©taart.©Waar?©BAM©(BeauxArts©Mons)©–©

8©rue©Neuve©–©7000©Mons©Wanneer?©14©tot©16©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren©(geen©gezinsleden)©Meer info:©www.bam.mons.be©Inschrijven:©vóór©11©april,©uitsluitend©via©[email protected]©(vermeld©je©naam,©adres©en©het©nummer©van©je©lerarenkaart)

©©

Miró,©Constellations,©1959,©Fundació©

Miró,©Barcelona©/©Sabam

©Belgium©2011

zekerdoen


donderdag 21 april

PreMière Pennenzakkenrock

vipDAG©Hoe©maak©je©een©festival©veilig©voor©20.000©kinderen?©Pennenzakkenrock©is©al©17©jaar©expert.©Naast©muzikaal©podiumgeweld©krijgen©de©tieners©er©informatie©over©kinderrechten,©gehoorschade,©afvalverwerking©en©fair©trade.©Leraren©snuffelen©nu©al©achter©de©schermen.©Wandel©met©

je©gezin©van©de©educatieve©zone,©over©de©strand©en©speelzone©naar©de©avonturenzone.©Koffie,©gebak©en©springkastelen©ronden©de©activiteit©af.©Je©krijgt©een©code©waarmee©je©je©klas©voordeliger©kunt©inschrijven.©Waar?©Provinciaal©Recreatiedomein©Zilvermeer©–©Zilvermeerlaan©2©–©2400©Mol©Wanneer?©13©tot©16©uur©(het©domein©is©al©open©om©10©uur)©Wie?©Gratis©voor©leraren©lager©onderwijs,©partner©en©maximaal©2©eigen©kinderen©Meer info:©www.pennenzakkenrock.be©Inschrijven:©uitsluitend©via©www.lerarenkaart.be/inschrijven

donderdag 14 april tot en met dinsdag 19 april

gezinsdagen grotten van Han

uittip©Een©honderd©jaar©oude©tram©en©nagelnieuwe©loopbruggen©over©de©Lesse.©In©het©domein©van©de©Grotten©van©Han©peddel©je©van©traditie©naar©nieuwigheden.©436©trappen©lang©verbaas©je©je©over©wat©de©Lesse©aanricht©met©het©interieur©van©het©Massief©van©

Boisne.©Een©safaricar©voert©je©tot©bij©steenbokken,©lynxen,©oerossen©en©wilde©paarden.©Een©3Dbril,©hoofdtelefoon©en©joystick©loodsen©je©als©vleermuis©door©de©speleogame.©Waar?©Grotten©van©Han©–©2©rue©Joseph©Lamotte©–©5580©HanSurLesse©Wanneer?©aankomst©tussen©9.30©en©12©uur©Wie?©8©euro©voor©het©hele©gezin©van©de©leraar©(=©leraar,©partner©en©maximaal©4©eigen©kinderen)©Meer info:©www.grottedehan.be©Inschrijven:©uitsluitend©via©www.lerarenkaart.be/inschrijven©Tip:©maak©er©een©tweedaagse©van,©zie:©‘Vaar©de©Lesse©of©de©Maas©af’.

maandag 18 en woensdag 20 april

Miró

→ zie maandag 11 april

woensdag 20 april

euro sPace center

iNfoDAG©Je©leert©de©infrastructuur©kennen©en©een©medewerker©stelt©de©schoolprogramma’s©van©het©Euro©Space©Center©voor.©Enkele©deelnemers©testen©twee©ruimtesimulatoren©uit:©de©multiaxisstoel©en©de©maanwandelingsimulator.©Waar?©Euro©Space©Center©–©

1©rue©devant©les©Hêtres©–©6890©Transinne©(E411©–©afrit©24)©Wanneer?©10©of©14©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren©en©kinderen©tot©6©jaar.©Kinderen©van©7©tot©12©jaar©en©partners©(maximaal©6©personen©per©gezin)©betalen©4,20©euro.©Meer info:©www.eurospacecenter.be©Inschrijven:©061©65©01©33©(van©9©tot©17©uur)©of©[email protected]©(vermeld©je©naam,©adres,©het©gewenste©uur©en©het©nummer©van©je©lerarenkaart©–©jouw©inschrijving©is©pas©geldig©als©Euro©Space©Center©die©bevestigt)

donderdag 21 april

snowworld

vipDAG©Na©koffie©of©thee©met©Apfelstrudel©leiden©medewerkers©je©rond©in©de©grootste©overdekte©skipiste©ter©wereld.©Je©bindt©de©latten©aan©en©krijgt©een©uur©ski©of©snowboardles.©Daarna©mag©je©vrij©skiën©of©snowboarden.©Waar?©SnowWorld©–©Witte©Wereld©1©–©

6372©VG©Landgraaf©(NederlandsLimburg)©Wanneer?©10.30©tot©16©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren©en©partner©Meer info:©www.snoworld.com©Inschrijven:©uitsluitend©via©www.lerarenkaart.be/inschrijven

woensdag 27 april

Haarnaalden en scHoengesPen

iNfoDAG©‘Van©haarnaald©tot©schoengesp.©Accessoires©in©goud©en©zilver’©belicht©functionele©juwelen©van©de©veertiende©tot©de©twintigste©eeuw.©Na©de©rondleiding©geven©medewerkers©uitleg©bij©het©tijdelijke©en©vaste©aanbod©van©workshops©voor©de©tweede©en©derde©

kleuterklas©en©het©eerste©leerjaar.©Je©sluit©af©met©een©drankje.©Waar?©Zilvermuseum©Sterckshof©–©Hooftvunderlei©160©–©2100©Deurne©Wanneer?©14©tot©16©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren©en©hun©gezin©Meer info:©www.zilvermuseum.be©Inschrijven:©03©360©52©51©(10©tot©17©uur)©of©[email protected]©(vermeld©je©naam,©adres©en©het©nummer©van©je©lerarenkaart)

woensdag 27 april

B@F

uittip©Een©multimediale©productie©voor©elf©tot©veertienjarigen©over©maatschappelijke©thema’s©zoals©agressie,©geweld©en©(game)verslavingen.©Waar?©Theaterzaal©Het©Klokhuis©–©Parochiaanstraat©4©–©2000©Antwerpen©Wanneer?©20.30©uur©Meer info:©

www.vlaamsfruit.be©W!N 25©leraren©maken©kans©op©een©duoticket©voor©de©première.©Vul©vóór©18©april©het©wedstrijdformulier©in©op©www.lerarenkaart.be©(‘gelezen©in©Klasse’).©De©winnaars©worden©persoonlijk©verwittigd.©

zekerdoen


woensdag 27 april tot en met zondag 1 mei

BoekenMarkt

bEurS©Op©1000©vierkante©meter©liggen©reisgidsen©uitgestald,©kook©en©tuinboeken,©kunst©en©fotoboeken,©kinder©en©jeugdboeken,©geschiedenisboeken,©biografieën,©poëzie,©romans,©opvoedingsboeken,©zingevingsboeken.©Uitgeverij©Lannoo©voorziet©ze©van©een©

scherp©prijsetiket.©Koop©je©als©leraar©een©boek,©dan©krijg©je©op©vertoon©van©je©lerarenkaart©‘De©aarde©in©2050’©of©‘Vertel©het©aan©mijn©meisje’©erbovenop©(één©boek©per©lerarenkaart).©Waar?©Antwerp©Expo©–©Jan©Van©Rijswijcklaan©191©–©2020©Antwerpen©Wanneer?©Op©woensdag,©donderdag,©vrijdag©van©13©tot©19©uur©en©op©zaterdag©en©zondag©van©10©tot©17©uur©Wie?©Gratis©toegankelijk©Meer info:©www.lannoo.be©Inschrijven:©hoeft©niet

donderdag 28 april

Het Paard van troje

uittip©Een©speelse©voorstelling©neemt©zes©tot©tienjarigen©mee©naar©de©tijd©van©de©Grieken©en©de©Trojanen©en©naar©het©verhaal©van©de©Trojaanse©oorlog.©Waar?©Theaterzaal©Het©Klokhuis©–©Parochiaanstraat©4©–©2000©Antwerpen©Wanneer?©20.30©uur©Meer info:©

www.vlaamsfruit.be©W!N©25©leraren©maken©kans©op©een©duoticket.©Vul©vóór©18©april©het©wedstrijdformulier©in©op©www.lerarenkaart.be©(‘gelezen©in©Klasse’).©De©winnaars©worden©persoonlijk©verwittigd.©

vrijdag 29 april

Het zuiden in de klas

iNfoDAG©Geef©het©Zuiden©en©eerlijke©handel©een©plaats©in©je©klas©of©school.©OxfamWereldwinkels©en©Kleur©Bekennen©serveren©tips©en©uitdagingen©om©er©volgend©schooljaar©weer©in©te©vliegen.©Je©krijgt©een©attest.©Waar?©Kasteel©Domein©Bokrijk©–©3600©Genk©Wanneer?©9©tot©

15©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren©secundair©(geen©gezinsleden,©lunch©inbegrepen)©Meer info:©www.oww.be©–©[email protected]©Inschrijven:©09©218©88©99©of©[email protected]©(vermeld©je©naam,©adres©en©het©nummer©van©je©lerarenkaart)

zondag 1 mei

wandelvoordracHt BroelMuseuM

uittip©De©expo©‘Roelandt©Savery.©Visionair©hofschilder©in©Praag’©selecteert©veertig©schilderijen©en©tekeningen©uit©internationale©musea©en©privécollecties,©waaronder©werken©die©onlangs©zijn©herontdekt©en©voor©het©eerst©in©Kortrijk©te©zien©zijn.©Waar?©Broelmuseum©–©

Broelkaai©6©–©8500©Kortrijk©Wanneer?©rondleiding©om©11.15©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren©en©hun©gezin©(i.p.v.©2©euro©per©persoon©–©reserveren©verplicht)©Meer info:©www.broelmuseum.be©Inschrijven:©056©27©77©80©of©[email protected]©(vermeld©je©naam,©adres©en©het©nummer©van©je©lerarenkaart)

woensdag 4 tot en met zondag 8 mei

BoekenMarkt

Waar?©Florahallen©–©Albrechtlaan©81©–©9300©Aalst©Wanneer?©Op©woensdag,©donderdag,©vrijdag©van©13©tot©19©uur©en©op©zaterdag©en©zondag©van©10©tot©17©uur

→ Zie woensdag 27 april

zaterdag 7 en zondag 8 mei

ontdek de Haven

iNfoDAG©Naar©aanleiding©van©de©Week©van©de©Zee©(29©april©tot©en©met©15©mei)©bieden©Seafront©en©de©rederij©Franlis©je©de©kans©om©het©themapark©en©de©haven©te©ontdekken©onder©leiding©van©een©gids.©Kinderen©nemen©deel©aan©een©workshop.©Ieder©gezin©krijgt©één©goed©

gevulde©tas©met©souvenirs©en©een©infopakket©over©de©haven©Waar?©Seafront©–©Vismijnstraat©7©–©8380©Zeebrugge©Wanneer?©10©tot©17©uur;©rondleidingen©en©kinderworkshops©om©10.30©en©14©uur,©havenrondvaarten©om©14©en©16©uur.©Wie?©Gratis©voor©leraren©en©kinderen©tot©3©jaar.©Kinderen©van©4©tot©12©jaar©betalen©10©euro©per©persoon.©Andere©gezinsleden:©12,50©euro©per©persoon.©Meer info:©www.seafront.be©–©www.havenrondvaarten.be©©Inschrijven:©uitsluitend©via©rederij©Franlis©–©059©70©62©94©of©[email protected]©(vermeld©je©naam,©emailadres,©gsmnummer,©aantal©personen©en©het©nummer©van©je©lerarenkaart),©je©krijgt©een©bevestiging

zondag 8 mei

wetenscHaPPelijk waterPlezier

vipDAG©Experimenteer©naar©hartenlust©in©de©Waterwereld,©ontdek©alle©3Dgeheimen©van©kraantjeswater©in©de©Watermaker©en©ga©op©verfrissende©uitstap©in©de©Blauwe©Watertuin.©In©avantpremière©maak©je©kennis©met©het©nieuwe©demoprogramma©20112012©voor©het©

basisonderwijs.©Leraren©secundair©stromen©door©naar©de©vernieuwde©reflectieactiviteit©Hidrolink.©Waar?©Hidrodoe©–©Haanheuvel©7©–©2200©Herentals©Wanneer?©9.30©tot©17©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren©lager©en©secundair©onderwijs.©Partners©en©kinderen©krijgen©2©euro©korting©op©de©toegangsprijs.©Meer info en inschrijven:©via©www.hidrodoe.be©

maandag 9 tot en met vrijdag 13 mei

kunstForuM würtH

iNfoDAG©Bij©een©drankje©stelt©een©medewerker©het©Kunstforum©Würth©Turnhout©voor.©Een©gids©loodst©je©door©de©tentoonstelling©‘Stephane©Balkenhol’.©Een©goodiebag©gaat©mee©naar©huis.©Waar?©Onthaal©Kunstforum©Würth©–©Everdongenlaan©29©–©

2300©Turnhout©Wanneer?©10©tot©12©uur©of©14©tot©16©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren©(geen©gezinsleden)©Meer info:©www.wurth.be©(klik©op©‘kunstforum’)©Inschrijven:©uitsluitend©via©www.lerarenkaart.be/inschrijven

©©

Tineke©D’haese

zekerdoen


eTeN MeT eeN GeweTeN

DÁÁroM! Wie©produceerde©jouw©ontbijtkoffi©e?©Wie©plukte©het©katoen©voor©je©Tshirt?©Je©komt©uit©bij©mensen©in©het©Zuiden.©Werken©ze©in©menswaardige©omstandigheden?©8©of©12©uur©per©dag?©Krijgen©ze©het©loon©dat©ze©verdienen?©Multinationals©durven©dat©wel©eens©te©vergeten.©Fair©trade©daarentegen©koopt©producten©bij©associaties©van©arme©of©achtergestelde©producenten.©Fair©trade©heeft©respect voor mens en milieu.©Fair©trade©betaalt©een©eerlijke©prijs©voor©grondstoffen©en©producten.©Daarmee©kan©de©plaatselijke©bevolking©voedsel,©kleding,©onderdak,©medische©zorg©en©onderwijs©betalen.

trEK AANDAcht! Maak©een©lijst©van©alle©plaatsen©waar©de©school©kan©kiezen©voor©fair©trade©en©voor©producten©van©duurzame©lokale©landbouw.©Laat©je©leerlingen©door©de©school©wandelen©met©een©checklist.©Passeer©langs©de©drankautomaat,©de©refter,©de©koelkast©met©de©drankjes©voor©de©volgende©receptie,©de©koekjes©en©de©thee©in©de©lerarenkamer, het fruit en de snoep voor verjaar-dagstraktaties,©de©chocolade©in©de©la©van©de©secretaris©...©Ga©na©of©de©school©effectief©gaat©voor©eerlijke©en/of©lokaal©duurzame©handel.©Kruis©aan©in©drie©kolommen:©altijd,©soms,©helemaal©niet.©

bELoof! Hang©een©grote©versie©van©de©checklist©in©de©gang.©Leg©aan©directie,©leraren,©leerlingen,©ouders©het©belang©uit©van©fair©trade©en©lokale©duurzame©landbouw.©Iedereen©krijgt©een©oranje stic-ker ‘Ik©ben©overtuigd’.©Wanneer©dat©zo©is,©schrijf©je©je©naam©op©de©sticker©en©kleef©je©die©op©de©checklist.©Doe©vier©maanden©later©de©tocht©door©de©school©over.©Is©er©iets©veranderd?©

elke Hap telt: fairtrade@scHool Op©vrijdag 13 mei eten©Vlaamse©leerlingen©en©leraren©alleen©een©fairtradesnack.©Daarmee©spelen©ze©gangmaker©voor©de©‘Internationale©dag©van©de©fair©trade’©op©14©mei.©Hoe©win©je©de©Fairtrade@Schoolaward©2011?©

1. Verzamel©een©groep©gemotiveerde©leraren©en©leerlingen.©

2. Brainstorm©over©een©ludieke©actie©om©eerlijke©handel©in©je©school©te©promoten©en©registreer©die©op©www.fairtradeday.be.©

3. Bestel©de©nodige©fairtradeproducten©en©informeer©iedereen©over©eerlijke©handel.©

4. Post©diezelfde©dag©de©leukste©foto’s©en©commentaar©op©www.fairtradeday.be.

Extra hulp krijg je van de lokale Wereldwinkel of vraag je aan Hanna De Groote via [email protected].

elke Hap telt: elke Hap telt: elke Hap telt:

WIN!

zekerdoen


DoE!

Maak©je©leerlingen©alert©voor©eerlijke©handel.©Concentreer©niet©alles©in©één©week,©maar©zet©geregeld©fair©trade©op©het©lesmenu.©

1. Bezoek©de©Wereldwinkel©in©je©gemeente©(www.oww.be/wereldwinkels).©

2. Kommil©Foo©vertelt©over©eerlijke chocoladehandel.©Op©de©cdrom©staan©een©geanimeerde©abcquiz,©een©interactief©spel©en©‘dokter©choco’©(15©tot©18©jaar,©10©euro,©in©alle©Wereldwinkels).©

3. Kinderen©uit©België,©Burkina©Faso,©Taiwan©en©Brazilië©geven©in©korte animatiefi lms hun©visie©op©eerlijke©handel©(lager©onderwijs,©www.fairkids.org,©dvd©10©euro,©via©www.maya.be).

4. Open©tijdens©de©sportdag©een©cocktailbar©met©alleen©fairtradefruitsap.©

5. Tof van Commerce©is©een©boek©met©groepsspelen©voor©verschillende©leeftijdscategorieën©(8©tot©14+,©5©euro,©in©alle©Wereldwinkels).©

6. Een©grappige©frituuruitbater©linkt©op©www.sojaconnectie.be©onze©frikadel©met©het©leven©van©de©Brazilianen©(1618©jaar).©

7. Organiseer©een©schoolontbijt©met©alleen©fairtradeproducten.©Max©Havelaar©is©het©onafhankelijke©keurmerk©voor©eerlijke©handel.©Producten©met©dat©label©vind©je©ook©in©enkele©supermarkten.©

zekerdoen


14 tot 18 jaar

chEMiSch KLASbEzoEK

KLASuitStAp©Bezoek©met©je©leerlingen©van©de©tweede©en©derde©graad©secundair©een©plaatselijk©chemiebedrijf.©In©het©kader©van©het©‘Internationaal©jaar©van©de©chemie’©geven©bedrijven©leerlingen©de©kans©om©chemie©te©ontdekken.©Dat©gebeurt©op©vrijdag©20©en©maandag©23©mei.©Surf©naar©www.chemie2011.be©en©neem©contact©op©met©een©bedrijf©uit©jouw©buurt.

alle leraren

zEt MEEr cuLtuur op jE MENuSubSiDiES©1017©Vlaamse©scholen©maken©al©gebruik©van©dynamo3.©Zij©krijgen©subsidies©voor©schoolprojecten©en©hun©leerlingen©reizen©gratis©met©De©Lijn©naar©musea,©culturele©centra,©bibliotheken,©centra©voor©deeltijds©kunstonderwijs©…©Ben©jij©de©motor©achter©een©schoolproject©dat©vernieuwend©is©voor©je©school©of©klas?©Beantwoord©op©www.dynamo3.be©enkele©eenvoudige©vragen©over©cultuur©in©jouw©school©en©het©dynamoPLAN©is©af.©Vanaf©dan©

reist©ook©jouw©klas©gratis©met©De©Lijn©naar©de©cultuurschakels.©Heb©je©oog©voor©elk©talent,©werk©je©procesmatig©en©neem©je©een©externe©partner©onder©de©arm?©Dien©dan©je©initiatief©vóór©25©mei©2011©in©als©dynamoPROJECT.©Kleine©en©grote©projecten©krijgen©maximaal©1500©euro©ondersteuning.©www.dynamo3.be

alle leraren

vErKEN DE wErELDtijDSchrift – KortiNG©Het©magazine©MO*©bundelt©informatie©over©de©mondialiserende©wereld:©nieuws©over©internationale©politiek,©ontwikkelingssamenwerking,©noordzuidrelaties,©duurzame©ontwikkeling,©ecologie,©cultuur.©MO*©brengt©feiten©en©realiteit,©exclusieve©fotoreportages,©fundamentele©en©toegankelijke©analyses,©menselijke©verhalen©met©warmte©en©respect.©Het©is©een©venster©op©landen,©mensen©en©toestanden©die©in©andere©media©nauwelijks©aan©bod©komen.©

Achtergrondinformatie©die©je©ook©tijdens©je©lessen©kunt©aanwenden.Leraren betalen voor een jaarabonnement (10 nummers) 28 i.p.v. 34 euro – een abon-nement van twee jaar (20 nummers) kost 50 i.p.v. 60 euro – vraag een gratis proef-nummer aan via www.lerarenkaart.be (startpagina, ‘gelezen in Klasse’) – www.mo.be

15 tot 18 jaar

rAbbit hoLEfiLM©Het©leven©van©een©gelukkig©echtpaar©wordt©verwoest©als©hun©vierjarige©zoontje©na©een©verkeersongeval©sterft.©Compleet©verscheurd©door©verdriet©gaan©ze©op©zoek©naar©verlossing©om©opnieuw©levensgeluk©te©vinden.©Met©Nicole©Kidman,©Aaron©Eckhart©en©Dianne©Wiest.vanaf 13 april in de bioscoop – op www.lerarenkaart.be vind je de bioscopen waar je korting krijgt – boek je een schoolvoorstelling, dan krijg je een pedagogisch dossier

vanaf 10 jaar

Lijf EN rELAtiESjEuGDboEK©In©‘Niets©om©het©lijf’©vinden©jongeren©200©vragen©en©antwoorden©over©hun©lichaam,©over©relaties©en©over©seks.©Op©een©eenvoudige©en©leuke©manier©vertellen©arts©Sylvie©Sargueil©en©journalist©Brigitte©Bègue©over©seks,©puberteit©en©lichamelijke©veranderingen.‘Niets om het lijf’ – 18,95 euro – www.abimo.net

Win: een exemplaar van ‘Niets om het lijf’©–©mail©vóór©15©april©(met©onderwerp©‘Lijf’)©naar©[email protected]

WIN!

zekerdoen


alle leraren

oMGAAN MEt ouDErSboEK©Ondanks©alle©inspanningen©verloopt©de©communicatie©tussen©school©en©ouders©soms©gebrekkig©of©ondoeltreffend,©een©enkele©keer©ronduit©problematisch.©De©communicatie©raakt©verstoord©en©bij©onopgeloste©confl©icten©tussen©ouders©en©leraren©zijn©beide©partijen©(en©het©kind)©de©verliezers.©Het©boek©‘Omgaan©met©ouders’©vertelt©hoe©je©een©gesprek©aanknoopt©met©ouders.©Hoe©breng©je©slecht©nieuws?©Welke©strategieën©hanteer©je©om©het©gesprek©gaande©te©houden?©Wat©vermijd©je©

beter?©Het©boek©legt©de©mogelijke©valkuilen©bloot©en©toont©hoe©je©een©negatieve©spiraal©ombuigt©tot©een©constructief©gesprek.Omgaan met ouders – LannooCampus – 120 p. – 14,50 euro

› Tip:©bekijk©de©reeks©‘Het©oudercontact’©op©www.tvklasse.be©

Win: 5 x ‘Omgaan met ouders’©–©mail©vóór©10©april©naar©[email protected]©–©vermeld©je©naam,©adres,©het©nummer©van©jelerarenkaart,©geef©je©mail©als©onderwerp©‘Omgaan©met©ouders’©–©de©winnaars©worden©persoonlijk©verwittigd

vanaf 15 jaar

DE tEruGKEEr vAN uLySSESopErA – KortiNG©Ulysses©(of©Odysseus©voor©de©Grieken)©moet©na©een©onnoemelijke©zwerftocht©zijn©koninkrijk©en©zijn©Penelope©heroveren.©Monteverdi©liet©zich©door©de©historische©held©inspireren©voor©‘Il©ritorno©d’Ulisse©in©patria’.©Deze©laagdrempelige,©vrij©klassieke©opera©profi©teert©van©een©spectaculaire©regie.©Leerlingen©kennen©het©thema©uit©lessen©literatuur,©geschiedenis©en©kunstgeschiedenis.©Dat©maakt©van©‘Il©ritorno’©een©gedroomde©instap©in©opera.Leraren en leerlingen betalen voor

de voorstellingen van 26 en 31 mei in Antwerpen het voordeeltarief van 10 euro (waar je ook zit, selecteer online het prijstarief 10 euro in het kaartverkoopscherm) – www.vlaamseopera.be

8 tot 14 jaar

LErEN op hEt wAtEr

KLASuitStAp©Vaar©mee©met©de©Mlieuboot©en©verken©een©waterloop©in©je©eigen©streek.©Je©leerlingen©ontleden©in©het©lab©een©waterstaal©en©kennen©zo©de©kwaliteit©van©het©Albert©of©Netekanaal.©Ze©vernemen©welke©functies©een©waterloop©heeft.©Ze©krijgen©opdrachten©over©watervervuiling©en©waterzuivering.©De©Milieuboot©vaart©tot©29©april©tussen©Duffel©en©Grobbendonk,©van©2©tot©15©mei©tussen©Herentals©en©Wijnegem©en©daarna©tot©11©juni©tussen©Wijnegem©en©Antwerpen.©Integraal©waterbeheer,©biodiversiteit©en©duurzame©ontwikkeling©zijn©de©rode©draad©door©het©educatieve©verhaal.Schrijf in voor dit of volgend schooljaar: 053 72 94 20 – volgend schooljaar vaart de Milieuboot in het noorden van de provincie Antwerpen, op het Albertkanaal en in de provincie Limburg – www.milieuboot.be – ter kennismaking kunnen leraren op vertoon van hun lerarenkaart gratis meevaren (tijdens de week als er schoolgroepen aan boord zijn of op woensdagnamiddagen of weekenddagen)

leraren Basisonderwijs

hEt NiEuwE Avi-SyStEEMpubLicAtiE©Door©het©nieuwe©AVIsysteem©(en©de©aangepaste©toetsen©en©leerlingvolgsysteem)©volgen©leraren©basisonderwijs©de©technische©leesontwikkeling©van©hun©leerlingen©op©een©nieuwe©manier.©Het©Nederlandse©Cito©heeft©AVI©en©de©toetsen©Technisch©Lezen©(uit©het©Cito©Leerling©en©onderwijsvolgsysteem)©geïntegreerd,©met©als©resultaat©meer©AVIniveaus©en©dus©een©nauwkeuriger©meetresultaat©én©tijdwinst.©Er©komt©een©nieuwe©toetsmap©‘Technisch©Lezen’©voor©elk©leerjaar©(tegen©eind©2012).©De©toetsmappen©eerste©en©tweede©graad©zijn©al©klaar.©

Die©gebruik©je©voor©klassikale©signalering:©een©schriftelijke©toets,©twee©keer©per©schooljaar©(januari/februari©en©mei/juni).©Met©de©diagnostische©DMT©of©de©(vernieuwde)©AVItoetskaarten©toets©je©individueel©en©mondeling©door©(gerichte©leeshulp©voor©laagst©scorende©leerlingen).alle info op www.abimo.net (klik links op ‘Het nieuwe AVI-systeem’)

› Extra:©nascholing©rond©het©nieuwe©AVIsysteem©vind©je©op©www.onderwijsservice.be

Win: een map ‘Technisch Lezen’©voor©je©klas©–©mail©al©je©gegevens©vóór©15©april©(met©onderwerp©‘AVI’)©naar©[email protected]

WIN!

WIN!

zekerdoen


alle leraren

MEErtALiGhEiD = MEErwAArDE

Surftip©Wie©leerlingen©in©de©klas©heeft©die©thuis©geen©Nederlands©praten,©weet©niet©altijd©hoe©je©met©meertaligheid©kunt©omgaan.©Negeer©je©de©thuistaal©van©de©kinderen©en©ga©je©voor©een©Nederlands©taalbad?©Of©geef©je©de©thuistaal©ook©een©plek©op©school?©Werkt©dat©groepjesvorming©in©de©hand©van©gelijktaligen?©Remt©het©de©kennis©van©het©Nederlands?©Wat©doe©je©als©kinderen©talen©mengen?©De©nieuwe©website©www.meertaligheid.be©laat©specialisten©aan©het©woord©en©biedt©zo©een©wetenschappelijk©onderbouwde©visie.www.meertaligheid.be

alle leraren

roELANDt SAvEry iN KortrijK EXpo – GrAtiS©Het©Broelmuseum©en©de©Národní©galerie©in©Praag©zetten©de©Kortrijkse©schilder©Roelandt©Savery©op©de©kaart.©Savery©geldt©als©een©van©de©sterren©aan©het©cultuurfirmament©van©de©zeventiende©eeuw.©

Belangrijke©verzamelaars©kochten©zijn©werk.©Veertig©schilderijen©en©tekeningen©uit©internationale©musea©en©privécollecties©zijn©samengebracht,©waaronder©werken©die©onlangs©zijn©herontdekt©en©voor©het©eerst©in©Kortrijk©zijn.Roelandt Savery, visionair hofschilder in Praag – van 21 april tot en met 11 september 2011 – Broelmuseum – Broelkaai 6 – 8500 Kortrijk – www.savery.eu – gratis voor leraren en hun gezin op vertoon van de lerarenkaart (i.p.v. 8 euro per persoon)

alle leraren

GAStroNoMiSch zEiLEN

KortiNG©Heb©je©nood©aan©gezonde©zeelucht©en©houd©je©van©lekker©eten?©Combineer©de©twee©tijdens©een©‘Gastronomisch©zeilweekend’.©Avontuurlijk©aangelegd?©Scheep©dan©in©voor©een©meerdaagse©zeiltocht©onder©begeleiding©van©een©ervaren©schipper.©Ook©gezinnen©zijn©welkom©aan©boord©voor©gezinsvriendelijke©tochten©richting©Zeeland.Croeso Sailing – croeso-sailing.weebly.com – houders van de lerarenkaart krijgen 15 procent korting op dagtochten, weekendtochten of langere georganiseerde tochten – enkel als je rechtstreeks boekt via Croeso Sailing – geen korting op cursusweekends en zeezeildagen

› Actie:©wie©vóór©31©mei©een©‘Gastronomisch©zeilweekend’©boekt,©betaalt©130©euro©per©persoon©(i.p.v.©185©euro).©Gezinnen©betalen©tijdens©de©maanden©juli©en©augustus©1000©euro©(i.p.v.©1250©euro)©op©boekingen©voor©een©week.

alle leraren

roLStoELpoEtSENActiE©Spring©tijdens©de©maand©mei©samen©met©je©leerlingen©een©rusthuis©binnen©om©rolstoelen©te©poetsen.©Grijp©de©kans©om©ze©in©contact©te©brengen©met©een©oudere©generatie©en©ze©te©sensibiliseren©rond©thema’s©als©ouderdom©of©eenzaamheid.©Voor©de©leerlingen©is©het©een©prettige©(eerste)©ervaring©met©vrijwilligerswerk,©voor©het©rusthuispersoneel©een©enorme©hulp©en©voor©de©ouderen©een©fantastische©dag©met©jongeren©rondom©zich.Meedoen? Surf naar www.time4society.com en klik op ‘Tijdgever’. Klik op ‘matching-machine’, schrijf je school in en geef aan waar, wanneer en met hoeveel personen je wilt deelnemen. Daarna neemt de organisatie contact op en zorgt voor alle praktische regelingen. Het is volledig gratis voor scholen (verzekering inbegrepen).

zekerdoen


alle leraren

KLASSEwEEKEND cENtEr pArcS

KortiNG©Weer©of©geen©weer:©aan©onze©Belgische©kust©heb©je©in©Park©De©Haan©gegarandeerd©zwemplezier©dankzij©Aqua©Mundo.©Het©meer©dan©2000©vierkante©meter©grote©overdekte©zwemparadijs©biedt©avontuur©aan©de©grootste©helden.©Zij©wagen©zich©in©de©Black©Hole,©een©glijbaan©in©het©donker©met©licht©en©geluidseffecten.©De©allerkleinsten©genieten©in©Baluba,©een©indoor©kinderspeelparadijs.Center Parcs - Park De Haan – Wenduinesteenweg 150 – 8420 De Haan – www.centerparcs.be

KLASSEwEEKEND©Leraren©krijgen©tijdens©het©weekend©van©28©en©29©mei©2011©een©extra©korting©op©het©verblijf.©Uitzonderlijk©betaal©je©229©euro©(i.p.v.©399©euro)©voor©een©vier©of©vijfpersoons©Original©Comfort©Cottage©of©279©euro©(i.p.v.©569©euro)©voor©een©achtpersoons©Original©Comfort©Cottage.©Exclusief©reserveringskosten©(29,50©euro),©inclusief©toegang©tot©het©subtropische©zwemparadijs©Aqua©Mundo©en©de©binnenspeeltuin©Baluba.©Inchecken©kan©vanaf©vrijdag©27©mei©om©15©uur.©Checkout©uiterlijk©maandag©30©mei©om©10©uur.©Reserveren©via©www.centerparcs.be/klasseweekend©(actie©geldig©zolang©de©voorraad©strekt).

Combineer het Klasseweekend met een bezoek aan Earth Explorer Oostende en/of Sea Life Center Blankenberge. Tijdens dit weekend is de toegang voor leraar en partner gratis. Maximaal drie eigen kinderen krijgen 50 procent korting. De voordeeltarieven zijn enkel geldig op vertoon van de Center Parcs-bevestiging en de lerarenkaart.

alle leraren

KortiNG©Vanaf©deze©maand©presenteert©Zebracinema©opnieuw©een©ruime©selectie©arthousefi©lms.©‘The©Social©Network’©(drie©oscars),©‘Somewhere’©(de©winnaar©van©de©Gouden©Leeuw©in©Venetië)©of©van©eigen©bodem©‘Rundskop’©zijn©maar©drie©voorbeelden.Zebracinema is er in Maaseik, Beringen, Tongeren, Sint-Truiden, Hamont-Achel, Neerpelt en Hasselt. Met de lerarenkaart betaal je 4 i.p.v. 5 euro. Programma en info: www.zebracinema.be

10 tot 16 jaar

bruGGE uit GoEDE broNEXpo – GrAtiS©Lag©Brugge©ooit©aan©de©open©zee©en©sloegen©de©Romeinen©er©hun©kamp©op?©Of©werd©de©stad©gesticht©door©Vikingen?©‘Uit©goede©bron’©neemt©je©mee©naar©de©tijd©toen©van©Brugge©nog©geen©sprake©was©en©de©streek©een©waddengebied©was.©Door©recente©bodemvondsten©kunnen©archeologen©dat©mythische©verleden©beter©interpreteren.©Hun©inzichten©over©Brugges©oudste©geschiedenis©ontdek©je©in©een©tentoonstelling©waar©negen©grote©schermen©een©levensechte©reconstructie©tonen©van©het©landschap.©Je©

ziet©in©3D©hoe©de©kustlijn©verandert©en©wandelt©rond©op©de©archeologische©vindplaatsen.Uit goede bron – Bruggemuseum-Gruuthuse – Dijver 17 – 8000 Brugge – van 8 april tot 16 oktober 2011 – www.uitgoedebron.info – voor leerlingen van het vierde tot zesde leerjaar is er een interactieve rondleiding met ateliermoment (65 euro – reservatie tot 3 weken op voorhand) – voor leerlingen van de tweede graad secundair onderwijs is er een educatief dossier over bronnenonderzoek om in de klas te gebruiken (te verkrijgen op aanvraag) – gratis toegang op vertoon van je lerarenkaart (i.p.v. 6 euro)

alle leraren

‘DAMiAAN’ EN ‘GoEStE’

thEAtEr©Theater©Tinnenpot©stelt©twee©theaterbewerkingen©van©de©hand©van©Jo©Decaluwe©voor.©‘Damiaan’©scheert©langs©historische©feiten©en©interessante©anekdotes.©De©gestorven©Damiaan©blikt©vanuit©de©hemel©terug©op©de©gebeurtenissen.©‘Goeste’©naar©Cyriel©Buysse©omvat©vier©verhalen©over©eten,©drinken,©geld©en©vrouwvolk.©Welke©sterveling©heeft©nog©nooit©‘goeste’©gehad©in©iets©of©iemand?Tinnenpot – Tinnenpotstraat 21 – 9000 Gent – www.tinnenpot.be

Win: 20 duovrijkaarten voor ‘Damiaan’©op©woensdag©4©mei,©zaterdag©7©mei,©vrijdag©20©mei©en©maandag©23©mei.©50 duovrijkaarten voor ‘Goeste’©op©vrijdag©13©mei©en©donderdag©19©mei.©Vul©vóór©18©april©het©wedstrijdformulier©in©op©www.lerarenkaart.be©(‘gelezen©in©Klasse’).©De©winnaars©worden©persoonlijk©verwittigd.

WIN!

zekerdoen


kleuters

hEKSENbiNNENSpEELtuiNprENtENboEK©Heksje©Mimi©gaat,©mét©nieuwe©rode©schoentjes,©met©de©hele©klas©naar©de©heksenbinnenspeeltuin.©Maar©als©het©tijd©is©om©naar©huis©te©gaan,©kan©ze©haar©rode©schoentjes©nergens©meer©vinden©…©Een©leuk©verhaal©over©een©(eerste)©klasuitstap.‘Heksje Mimi – op stap met de klas’ (Kathleen Amant) – 10,95 euro – www.clavisbooks.com

Win: 5 x ‘Heksje Mimi – op stap met de klas’©–©mail©vóór©24©april©(met©onderwerp©‘Heksje©Mimi’)©naar©[email protected]

vanaf 7 jaar

voEtbAL EN vriENDSchApjEuGDboEK©Daan©Kiefsma©(‘de©Kief’)©mag©voor©het©eerst©meespelen©in©het©eerste©jeugdelftal©van©VV©Almia.©De©andere©spelers©zien©hem©als©concurrent©en©proberen©hem©weg©te©pesten.©De©vader©van©de©nieuwe©jongen©in©de©klas©heeft©in©de©gevangenis©gezeten©en©de©meeste©leerlingen©mijden©hem©daarom.©Een©spannend©verhaal©over©vriendschap©en©voetbal.‘Kief de goaltjesdief – op het verkeerde been’ (Gerard van Gemert) – 9,95 euro – www.clavisbooks.com

Win: 5 x ‘Kief de goaltjesdief – op het verkeerde been’ –©mail©vóór©24©april©(met©onderwerp©‘Kief’)©naar©[email protected]

zorgleraren

bEpErK DE bEpErKiNG

AANGEpAStE coMputErS©Met©aangepaste©hard©en©software©kunnen©personen©met©een©beperking©beter©communiceren.©Onafhankelijk©advies©over©een©moderne©spreekcomputer,©een©aangepast©toetsenbord©of©een©communicatiekaart©krijgen©zij,©hun©familieleden©en©hulpverleners©van©Modem.©Dat©advies©test©je©uit©in©de©demoruimte.©Modem©organiseert©ook©bijscholingen©over©kwaliteitsvolle©communicatiehulpmiddelen©en©computertoepassingen.©Voor©alle©duidelijkheid:©Modem©verkoopt©zelf©geen©hard©of©software©en©is©niet©gebonden©aan©een©bepaalde©producent.www.modemadvies.be – [email protected] – 03 820 63 50 – Modem vind je ook op de REVA-beurs (5, 6 en 7 mei in Flanders Expo – Maaltekouter 1 – 9051 Gent)

alle leraren

MoNitorEN zoMErKAMpENoproEp©ABS©(Adventure©&©Brave©Sports)©is©op©zoek©naar©monitoren©voor©zijn©avonturenkampen©met©optie©taal.©www.abskampen.be – stuur een mail naar [email protected] en neem deel aan de monitoren-2-daagse op vrijdag 15 en zaterdag 16 april.

alle leraren

vErMEuLEN EN zijN NANEttE coNcErt – KortiNG©Klara’s©musicus©van©het©jaar,©Jan©Vermeulen,©palmt©De©Roma©in.©Zijn©sprookje©begon©toen©hij©op©de©zolder©van©een©kasteel©een©originele©‘Nanette©Streicher’©uit©1826©ontdekte.©De©restauratie©van©het©instrument©leidde©tot©fel©gesmaakte©concerten©én©de©opname©van©Schuberts©integrale©klavieroeuvre.©Laaiend©enthousiaste©reacties©in©de©internationale©muziekpers©volgden.©Vermeulen©en©zijn©Nanette©spreiden©hun©kunsten©tentoon©tijdens©twee©concerten©in©De©Roma.Jan Vermeulen solo: Integrale Schubertsonates – zondag 8 mei en zondag 29 mei 2011 om 15 uur – leraren betalen na vermelding van het nummer op hun lerarenkaart 7 i.p.v. 14 euro – onbeperkt aantal tickets per lerarenkaart – tickets enkel via 03 292 97 40 of aan de ticketbalie (vermeld je naam en het nummer van je lerarenkaart, niet meer geldig op de dag van het concert) – De Roma – Turnhoutsebaan 286 – 2140 Borgerhout – www.deroma.be

WIN!

WIN!

8 tot 12 jaar

cowboyS EN pippi LANGKouSEDucAtiEf MAtEriAAL©‘ZOOM’©is©een©nieuwe©reeks©thematische©doeboekjes©rond©fi©lm©en©media©voor©tweede©en©derde©graad©lager©onderwijs.©Het©eerste©deel©ging©over©‘kijken’.©Nu©is©er©een©tweede©deel©over©jongens©en©meisjes©in©fi©lm©en©fi©lmhelden©vroeger©en©nu.©Moeten©de©mannen©allemaal©mislukte©bobybuilders©of©schietgrage©cowboys©zijn?©En©hoe©worden©vrouwen©geportretteerd?©Strookt©dat©met©de©werkelijkheid?©‘ZOOM©02’©kaart©stereotypen©aan©in©een©mix©van©historische©dui

ding,©opdrachten©en©denk©en©doepagina’s.www.jekino.be/zoom – beide delen zijn beschikbaar.

› Hoe?©Vraag©een©gratis©exemplaar©van©‘ZOOM’©aan©via©het©aanvraagformulier©op©de©website

zekerdoen


alle leraren

GEzocht: rEcENSENtEN

oproEp©De©Leeswolf©is©een©maandelijks©boekentijdschrift©met©recensies,©artikels©en©auteursportretten.©Het©tijdschrift©zoekt©nieuwe©medewerkers©voor©zijn©rubrieken©nonfi©ctie©en©strips.©Ben©je©een©fervente©lezer©en©wil©je©kritische©recensies©schrijven©in©ruil©voor©het©besproken©boek?©Mail©voor©meer©info©naar©[email protected].

Basisonderwijs

MENS, MiLiEu, MuziEKprojEct©Breng©mens,©milieu©en©millenniumdoelstellingen©in©je©klas©in©de©taal©van©muziek,©en©op©het©einde©van©de©dag©zingt©de©hele©school©mee!©Je©leerlingen©mogen©met©Hilde©Frateur©meezingen,©meedansen,©uitbeelden,©percussie©spelen©en©de©ukelele©strelen.©Je©kunt©kiezen©uit©verschillende©workshops©op©maat,©met©liedjes©als©‘Heet©op©de©planeet’,©‘De©meester©van©Compost’©of©‘Tita©Hups©in©de©Muziekrups’.©Wie©weet©eindigt©het©wel©met©een©heuse©slotvoorstelling?www.amazonemmm.be – [email protected] – 0476 60 05 74

› Extra:©op©de©site©kun©je©liedjes©beluisteren©en©video’s©bekijken

› Extra:©je©kunt©fi©nanciële©ondersteuning©krijgen©via©www.kleurbekennen.be

6 tot 14 jaar

LErEN LErEN viA ErfGoEDGrAtiS – vorMiNG©Werk©je©graag©vakoverstijgend©rond©de©(Europese)©sleutelcompetenties©leren©leren,©culturele©bewustwording,©ondernemingszin,©sociale©vaardigheden©en©burgerschap?©Een©internationaal©team©ontwikkelde©voor©het©Comeniusproject©‘Aqueduct’©een©methode©om©met©erfgoededucatie©als©kapstok©te©werken©rond©die©sleutelcompetenties.©De©methode©mikt©op©leerlingen©lager©onderwijs©en©eerste©graad©secundair©onderwijs©en©werkt©daarbij©met©technieken©uit©verhalend©ontwerpen,©projectonderwijs©en©probleemoplossend©denken.©Tijdens©een©gratis©nascholing©van©KHLeuven©(departement©Lerarenopleiding)©ontdek©je©theorie©én©praktijk©van©deze©nieuwe©methode.www.pdcl.be/opleiding.php?code=747

› Hoe?©De©nascholing©‘Europese©sleutelcompetenties©via©erfgoededucatie’©vindt©plaats©op©dinsdag©17©mei,©van©9.30©tot©16©uur,©in©departement©Lerarenopleiding,©KHLeuven©–©deelnemen©is©gratis

vanaf 10 jaar

MENSENrEchtEN iN MuziEKprojEct©Met©het©lied©‘Amnesty©International’©als©potentiële©hit©hebben©Hilde©Frateur©en©HT©Roberts©een©programma©samengesteld©vol©muziek©rond©mensenrechten.©Het©werd©een©interactieve©voorstelling©waarbij©je©leerlingen©meedansen©en©meezingen©in©verschillende©talen,©begeleid©door©gitaar,©accordeon,©autoharp,©ukelele©en©banjo.www.amazonemmm.be – [email protected] – 0476 60 05 74

› Extra:©op©de©site©kun©je©liedjes©beluisteren©en©video’s©bekijken

› Extra:©je©kunt©fi©nanciële©ondersteuning©krijgen©via©www.kleurbekennen.be

vanaf 11 jaar

rED DE SoKjEuGDboEK©Bente,©Wout©en©Nathalie©richten©een©bedrijfje©op©om©eenzame©sokken©een©nieuw©leven©te©geven.©Fred,©een©collega©van©Bentes©papa,©leert©hun©alles©over©investeerders,©hoe©je©aan©geld©kunt©komen©en©wat©concurrenten©zijn.©Dan©komt©het©bedrijf©van©Bentes©papa©in©problemen©en©moet©hij©zijn©werk©aan©een©levensreddend©medicijn©stopzetten©en©proberen©met©Bente©en©haar©vrienden©een©oplossing©te©zoeken.©Een©spannend©verhaal©voor©kinderen©die©wel©eens©willen©weten©wat©hun©ouders©overdag©op©kantoor©doen.

‘Natte sokken’ (Guido De Grefte) – 18,95 euro – www.clavisbooks.com

Win: 5 x ‘Natte sokken’ –©mail©vóór©24©april©(met©onderwerp©‘Natte©sokken’)©naar©[email protected]

WIN!

zekerdoen


vanaf 4 jaar

riKKi iS jAriG

wEDStrijD©Stuur©Rikki©een©verjaardagskaart©en©misschien©komt©hij©wel©in©de©klas©je©kleuters©verrassen.©In©april©verschijnt©‘Rikki©is©jarig’,©het©tiende©boek©in©de©reeks.©Het©is©een©feestelijk©verjaardagsboek©over©én©voor©Rikki,©het©konijntjemethethangoortje.©Alle©kleuterklassen©mogen©aan©de©wedstrijd©meedoen.©Op©www.clavisbooks.com©(en©in©de©boekhandel)©vind©je©een©blanco©verjaardagskaart.©Die©moeten©je©kleuters©enkel©nog©inkleuren©of©versieren.©Je©mag©ook©zelf©een©kaart©ontwerpen.©Eind©mei©kiest©Rikki©geblinddoekt©11©kaarten.©Tien©klassen©krijgen©als©verjaardagsgeschenk©een©gratis©kartonnen©kamishibaitheater©met©de©vertelplaten©van©het©nieuwe©Rikkiboek.©Eén©klas©wint©de©hoofdprijs:©een©verrassingsbezoek©van©Rikki,©met©een©cadeautje©voor©alle©kleuters©én©voor©de©juf.‘Rikki is jarig’ – 14,95 euro (prentenboek, verschijnt in april) en 25 euro (vertelplaten, verschenen) – www.clavisbooks.com

› Hoe?©Stuur©je©verjaardagskaart©uiterlijk©15©mei©naar©Clavis©Uitgeverij©–©t.a.v.©Rikki©–©Vooruitzichtstraat©42©–©3500©Hasselt

16 tot 18 jaar

GrAtiS turKSActiE©Istanbul,©Troje,©Efeze©…©Steeds©meer©scholen©kiezen©Turkije©als©bestemming©voor©een©schoolreis©om©zo©een©stuk©klassiek©cultuurpatrimonium©te©verkennen.©De©Vakgroep©Turks©van©Hogeschool©Gent©(Vertaalkunde)©komt©gratis©in©jouw©school©langs©voor©een©gratis©introductieles©Turks©(een©of©twee©lesuren)©voor©de©deelnemers©aan©de©schoolreis.©De©leerlingen©leren©mensen©begroeten©en©afscheid©nemen,©zich©voorstellen,©iemand©bedanken,©prijzen©vragen©en©afdingen,©eten©en©drank©bestellen©en©zeggen©dat©het©lekker©is.©Alle info via [email protected]

› Hoe?©de©introductieles©is©gratis©–©enige©voorwaarde:©de©lesgever©krijgt©de©kans©om©even©promotie©te©maken©voor©de©opleidingen©van©het©departement©Vertaalkunde.

iedereen

wEtENSchApSEXpoSciENcES

EvENEMENt©De©jaarlijkse©beurs©‘WetenschapsEXPOsciences’©is©een©uitstalraam©voor©creaties©van©jongeren©vanaf©vijf©jaar,©die©er©hun©werk©kunnen©tonen©aan©wetenschappers©en©aan©het©grote©publiek.©Twee©dagen©lang©stellen©de©jongeren©een©project©voor©dat©ze©alleen,©in©groepjes©of©met©de©hele©klas©hebben©ontworpen.©In©totaal©ontdek©je©er©een©tweehonderdtal©projecten,©aangevuld©met©animatie,©spelletjes©en©workshops.©Aan©de©beurs©is©ook©een©wedstrijd©verbonden©voor©wetenschappelijke©en©technische©projecten,©met©een©mooie©prijzenpot©én©een©gelegenheid©voor©de©winnaars©om©België©te©vertegenwoordigen©op©internationale©wetenschapsEXPO’s.©Omdat©2011©uitgeroepen©is©tot©‘Internationaal©jaar©van©de©chemie’©is©er©een©speciale©‘Chemieshow’©én©een©speciale©‘Chemieprijs’.©Bovendien©is©er©de©nieuwe©‘Elia©Trophy©2011’©voor©een©project©door©leerlingen©tweede©en©derde©graad©secundair©onderwijs©rond©hernieuwbare©energie,©mobiliteit,©geluidshinder.‘WetenschapsEXPOsciences’ is een initiatief van Jeugd, Cultuur en Wetenschap en Jeunesses Scientifiques – www.jcweb.be

› Hoe?©De©beurs©vindt©plaats©op©29©en©30©april,©van©10©tot©17©uur,©in©Tour©&©Taxis,©Brussel©–©tickets©kosten©2©euro©(gratis©voor©alle©leerlingen©van©deelnemende©scholen)

leraren secundair onderwijs

DE LErAAr vAN MorGENoNtMoEtiNG©Op©de©gratis©studie©en©ontmoetingsdag©van©het©departement©Lerarenopleiding©van©VUBrussel©krijg©je,©met©als©centrale©thema©‘Samen©werken©aan©de©leraar©van©morgen’,©workshops©voorgeschoteld:©van©EHBO©en©stemtechniek©tot©mediageletterdheid©en©een©wetenschapsspel.©Daarna©volgt©een©plenaire©lezing©over©‘De©school©van©onze©dromen?©Met©welke©leraars?’©De©ontmoetingsnamiddag©eindigt©met©een©meet & greet met©hapje©en©drankje.www.vub.ac.be/events/2011/leraar-van-morgen – [email protected] – 02 629 12 97

› Hoe?©De©dag©vindt©plaats©op©4©mei,©van©14©tot©20©uur©in©VUBrussel©

zekerdoen

Basisonderwijs

MELK4KiDSpEDAGoGiSch MAtEriAAL©Nee,©melk©komt©niet©uit©een©brik.©Met©‘Melk4kids’©ontdekken©je©leerlingen©op©een©speelse©manier©het©verhaal©van©de©koe©en©de©melk.©Melkveehouders©maken©kinderen©op©hun©hoeve©vertrouwd©met©de©oorsprong©van©zuivelproducten.©

Je©leerlingen©volgen©van©dichtbij©wat©er©allemaal©gebeurt©op©het©bedrijf.©De©gratis dvd ‘De melkweg’©krijg©je©mee©na©je©bezoek©aan©de©boerderij.©De©fi©lm©toont©in©15©minuten©het©leven©van©melkkoe©Irma.©Je©maakt©kennis©met©de©kalfjes©en©de©koeien©en©met©het©werk©van©de©boer©op©het©land©en©in©de©stallen.©Daarna©zoomt©de©fi©lm©in©op©het©zuivelverwerkend©bedrijf©en©de©kaasmakerij.©Ja,©melk©komt©dus©wel©uit©een©brik.‘Melk4kids’ is een project van VLAM – www.melk4kids.be – www.vlam.be

› Extra:©op©www.lessenpakket.be©(klik©op©‘zuivel’)©vind©je©gratis©lessenpakketten

Win: 30 x dvd ‘De melkweg’ –©mail©vóór©24©april©(met©onderwerp©‘Melkweg’)©naar©[email protected]

WIN!

kleuteronderwijs

GrAtiS thEAtErActiE©Kamishibai!©Dat©is©géén©Oosterse©toverspreuk,©maar©wel©een©oertraditionele©Japanse©vertelvorm,©waarbij©je©in©een©compact,©mobiel©theatertje©vertelplaten©toont©aan©je©leerlingen©terwijl©je©de©tekst©op©de©achter

zijde©kunt©voorlezen.©Die©vertelplaten©hebben©een©standaardformaat©(A3),©zijn©mat©gelamineerd©(weerkaatsen©geen©licht)©en©zijn©makkelijk©afwasbaar.©Elke©set©vertelplaten©is©eigenlijk©een©volledig©prentenboek.©Clavis©Uitgeverij©heeft©al©een©hele©reeks©kamishibaivertelplaten©beschikbaar©en©lanceert©een©grote©promotieactie.www.clavisbooks.com

› Hoe?©Wie©tot©en©met©30©april©twee©sets©vertelplaten©koopt©in©een©Colibroboekhandel©krijgt©er©een©kartonnen©kamishibaitheater©gratis©bij©–©op©www.klasse.be/leraren©vind©je©de©actiebon©–©op©www.colibro.be©vind©je©zeker©een©boekhandel©in©je©buurt

zekerdoen


alle leeftijden

bEELDEN uit hEt zuiDEN

wEbSitE©Vizzi.be©is©een©online©cinema©annex©videotheek,©met©speelfi©lms©en©documentaires,©campagneprogramma’s,©reportages©over©het©Zuiden,©ecologie©en©samenleving.©De©fi©lm(pje)s©worden©aangeboden©door©ngo’s,©vierdepijlerorganisaties,©documentairemakers©en©productiehuizen.©Ze©zijn©grotendeels©gratis©online©te©bekijken©en©ze©zijn©downloadbaar©en/of©te©bestellen©op©dvd.©De©site©start©op©1©april.©MDGspot.be,©een©ander©initiatief©van©Wereldmediatheek,©is©het©jongerenluik©(vanaf©15©jaar)©van©Vizzi.be.©Ook©MDGspot.be©is©online©cinema,©met©korte©fi©lmpjes©over©NoordZuidthema’s,©met©als©kapstok©de©millenniumdoelen©van©de©Verenigde©Naties.vizzi.be (tot 1 april kun je al kijken op test.vizzi.be) – MDGspot.be – www.wereldmediatheek.be – 03 225 03 67

16 tot 18 jaar

KLiMAAtchAoS

DvD©Landbouwers,©veetelers©en©vissers©klagen©over©dolgedraaide©seizoenen,©alles©vernietigende©stortbuien©en©cyclonen,©verschroeiende©droogte©en©gebrek©aan©zoet©water.©De©toenemende©armoede©doet©velen©op©zoek©gaan©naar©een©nieuwe,©leefbare©plek.©‘Klimaatchaos©in©het©zuiden’©is©géén©sciencefi©ctionfi©lm,©wel©een©documentaire©over©de©gevolgen©van©de©klimaatverandering©in©het©Zuiden.©Geert©De©Belder©fi©lmde©voor©Wereldmediatheek©in©Burkina©Faso,©Togo,©Ecuador©en©Bangladesh.©Wat©aanvankelijk©louter©een©milieuprobleem©leek,©blijkt©uit©te©draaien©op©een©ongeziene©humanitaire©catastrofe.‘Klimaatchaos in het zuiden’ – 53 minuten – 8 euro (+ 2 euro verzendingskosten) – www.klimaatschaos.be – www.wereldmediatheek.be

› Extra:©regisseur©Geert©De©Belder©komt©graag©naar©je©klas©voor©een©inleiding©en©nabespreking

lerarenopleiding

EuropESE worKShopvorMiNG©Met©je©studenten©even©gluren©achter©de©schermen©van©de©webtv©van©het©Europees©Parlement?©Wandelen©door©de©Europese©wijk?©Educatief©materiaal©ontwikkelen©over©de©Europese©Unie?©Via©een©gratis©Europese©vormingssessie©leer©je©Europa©beter©kennen.©Na©een©algemene©inleiding©over©de©EU©en©haar©instellingen,©bezoek©je©het©halfrond©van©het©parlement©in©Brussel©en©volg©je©één©of©twee©workshops.www.europarl.be/view/nl/Ep_teachers/Futur_teachers.html – [email protected]

› Hoe?©Gratis©workshop©voor©minimaal©40©en©maximaal©70©studenten©lerarenopleiding©–©je©betaalt©enkel©je©verplaatsing©naar©Brussel©–©op©aanvraag©kan©deze©vorming©ook©in©de©school

Win: 10 x Europese blocnote©–©mail©vóór©24©april©(met©onderwerp©‘Europa’)©naar©[email protected]

volwassenenonderwijs

trEfDAGEvENEMENt©Lesgevers©en©medewerkers©van©centra©voor©volwassenenonderwijs©en©basiseducatie©proeven©op©de©tweejaarlijkse©‘Trefdag©VOCVO’©van©workshops©rond©omgaan©met©moeilijke©cursisten,©geïntegreerde©trajecten,©sleutelcompetenties©in©de©lespraktijk,©informatieve©spelen©met©volwassenen.©www.vocvo.be/trefdag2011

› Hoe?©De©‘Trefdag’©vindt©plaats©op©vrijdag©8©april©in©de©Factorij©(Schaarbeek)©–©deelnemen©kost©70©euro©(broodjeslunch©inbegrepen)©–©inschrijven©via©de©site

WIN!

leraren lager onderwijs

wAt DroMEN DANSENDE boMEN?boEK©‘Over©kunst©op©school,©interculturele©dialoog©en©sociale©integratie’©gaat©het©jubileumboek©‘Wat©dromen©dansende©bomen’©van©MUSE©Belgium.©Al©tien©jaar©brengt©MUSE©kunstenaars©naar©scholen©om©met©leraren©en©leerlingen©artistieke©projecten©uit©te©werken.©Het©jubileumboek©bekijkt©kunstop

school©en©de©relatie©kindkunstenaarleraar,©met©bijdragen©op©basis©van©gesprekken©met©kunstenaars©(Dani©Klein,©Anne©Teresa©De©Keersmaeker),©kunst©educatiedeskundigen©(Tijl©Bossuyt),©academici©(Mark©Elchardus,©Willem©Elias)©en©andere©deskundigen©(Dirk©Terryn,©Peter©Adriaenssens).©www.mus-e.be - het boek kost 18,95 euro

zekerdoen

12 tot 18 jaar

wiSKuNDEwoorDENboEKpubLicAtiE©Op©zoek©naar©een©woordenboek©met©alle©belangrijke©wiskundige©begrippen©dat©bovendien©in©je©achterzak©past?©‘W1SKUND3©Woordenboekje’©zet©alle©wiskundige©symbolen©op©een©rij,©biedt©een©overzicht©van©omtrek,©oppervlakte©en©inhoudsformules©en©geeft©tips©om©wiskundige©bewijzen©in©elkaar©te©puzzelen.©Met©bijlages©voor©leerlingen©met©dyscalculie.

‘W1SKUND3 woordenboekje’ (Björn Carreyn, Filip Geeurickx en Roger Van Nieuwen-huyze) – 10 euro – www.diekeure.be

Win: 5 x ‘W1SKUND3’©–©mail©vóór©24©april©(met©onderwerp©‘wiskundewoordenboek’)©naar©[email protected]

Hoger onderwijs

prijS KArEL vErLEyEwEDStrijD©Studenten©hoger©onderwijs©kunnen©met©hun©scriptie©meedingen©naar©de©‘Prijs©Karel©Verleye’©voor©een©eindwerk©over©een©‘vergeten’©factor©van©de©Europese©eenmaking©of©over©de©relatie©tussen©de©Europese©Unie©en©de©burger.©Voor©de©laureaten©is©er©1000,©500©en©250©euro.www.ryckevelde.be

WIN!

vanaf 3 jaar

DE fANfArELiEDjESboEK©‘De©fanfare’©is©een©bundel©vol©kakelverse©kinderliedjes©die©stuk©voor©stuk©aansluiten©bij©de©leefwereld©van©kleuters.©Liedjes©over©mama©die©boos©is,©over©herfst,©over©zomer©aan©zee,©over©verjaardag,©dansen,©wassen©…©Met©mooie©linoillustraties©in©de©sfeer©van©de©liedjes.‘De fanfare’ (teksten van Bieke Roose, tekeningen van Krista De Mulder) – 18,95 euro – www.eenhoorn.be

› Extra:©bij©het©liedjesboek©vind©je©een©cd©met©de©liedjes,©in©het©boek©vind©je©de©akkoorden©voor©gitaar©–©de©akkoorden©voor©piano©kun©je©downloaden©op©www.fanfareboek.be

Win: 10 x ‘De fanfare’©–©mail©vóór©24©april©(met©onderwerp©‘Fanfare’)©naar©[email protected]

WIN!

zekerdoen


12 tot 14 jaar

GEK vAN LiEfDEvoorStELLiNG + worKShop©Hoe©werk©je©met©je©klas©op©een©leuke,©laagdrempelige©en©vertrouwelijke©manier©rond©seksualiteit?©De©voorstelling©‘Gek©van©liefde’©(Theater©De©Maan)©brengt©het©verhaal©van©een©jongen©die©hopeloos©verliefd©is©op©een©veel©ouder©meisje.©Thema’s©als©vriendschap,©verliefdheid,©liefde,©jaloezie,©relaties©en©seksualiteit©komen©aan©bod.©Jeugd©en©Seksualiteit©ontwikkelde©bij©de©voorstelling©een©workshop©voor©leraren©eerste©graad©secundair©onderwijs,©met©tips©en©methodieken©om©rond©deze©thema’s©te©werken©in©de©klas.

www.demaan.be – www.jeugdenseksualiteit.be – [email protected] – 015 20 02 00

› Extra:©kennismakingsvoorstelling©(mét©workshop)©op©dinsdag©10©mei,©van©13.15©tot©16.30©uur,©in©Theater©De©Maan,©Mechelen©–©deelnemen©kost©5©euro©–©inschrijven©uiterlijk©op©3©mei©via©[email protected]©(met©onderwerp©‘Gek©van©liefde’©en©vermeld©al©je©gegevens)

alle leraren

piv@SchooLvoorStELLiNG©Op©zoek©naar©een©ludieke©noot©om©een©pedagogische©studiedag©af©te©sluiten?©Een©schooljaar©te©beginnen?©Een©personeelsfeest©op©te©fleuren?©‘Piv@school’©is©een©comedy©act©van©45©minuten©speciaal©samengesteld©voor©een©publiek©van©leraren.©Uit©zijn©hele©repertoire©selecteerde©standupcomedian©Piv©Huvluv©de©leukste©schoolse©items,©wat©tot©hilarische©momenten©leidt©voor©mensen,©die©net©als©Piv,©dagelijks©in©de©onderwijspraktijk©staan.www.xlp.be – [email protected] – 09 281 10 05

› Hoe?©Er©is©een©formule©tot©30©personen©en©eentje©tot©maximaal©60©personen©–©snelle©reageerders©maken©kans©op©een©korting©van©20©procent

eerste kleuterklas

NAAr DE EErStE KLEutErKLASprojEct©Het©‘talen(t)(b)rugzakje’©is©een©nieuw©taalstimuleringsproject©voor©peuters©die©hun©eerste©stapjes©zetten©in©de©kleuterschool.©In©het©rugzakje©zitten©twee©prentenboeken,©een©aanwijsboek©van©Stichting©Lezen©en©een©VIPPIEboekengroeimeter©die©ouders©tips©aanreikt©en©uitdaagt©om©de©taaltalenten©van©hun©jonge©kinderen©te©helpen©ontwikkelen.Het rugzakje is een initiatief van GO! Kinderopvang en Stichting Lezen – www.stichtinglezen.be

› Hoe?©Het©rugzakje©is©samengesteld©door©Stichting©Lezen©–©je©bestelt©het©gewenste©aantal©via©kinderopvang@go.be©–©je©betaalt©20©euro©per©rugzakje

› Extra:©‘Van©boek©tot©hoek’©is©een©vorming©rond©werken©met©boeken©bij©baby’s©en©jonge©peuters,©speciaal©voor©kindbegeleiders©van©kinderdagverblijven©en©leraren©eerste©kleuterklas©–©meer©info©via©nascholing@go.be

lager onderwijs

jEuGDMuSicALS

ActiE©Drie©jeugdmusicals©voor©de©prijs©van©twee:©dat©is©het©(tijdelijke)©aanbod©van©musicalauteur©Claude©Vindevogel.©Met©‘Een©blik©op©afval’©leren©je©leerlingen©over©selecteren,©ozon,©recyclage©en©organiseren©ze©een©modeshow©met©afvalkleren.©Met©‘Indiaantjes’©kijken©ze©binnen©in©het©leven©van©...©juist,©de©Indianen.©‘Flashback’©ten©slotte©vertelt©over©de©millenniumbom©en©het©tijdperk©van©de©computer.www.peterrensen.be

› Hoe?©Educatief©pakket©van©drie©musicals©(met©teksten,©partituren,©regieaanduidingen©en©cd©met©muziek©en©gezongen©versie)©voor©99,95©euro

zekerdoen


kruiswoordrAAdsel1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

13 14 15

16 17 18

19 20 21 22

23 24 25 26

27 29 30

31 32 33

34 35 36 37

38 39 40 41 42

43 44 45 46

47 48 49 50

51 52 53

54 55

56 57 58 59 60

61 62

win!

Je©vindt©hier©elke©maand©een©reuzengroot©kruiswoordraadsel.©De©oplossing©is©meteen©je©eerste©stap©richting©een©reischeque©van©500©euro.©Daarmee©kun©je©een©citytrip©kiezen©uit©het©volledige©aanbod©van©Holidayline.©Mail©de©woorden©achter©horizontaal©47©én©49©vóór©15©april©(met©onderwerp©‘Kruiswoord©214’)©naar©win.lera[email protected].

Diëgo©Volckaert©uit©Ieper©is©de©maart©winnaar©van©het©kruiswoordraadsel©(‘jeugdboekenweek’).©©Prettige©reis!

Je©vindt©het©volledig©ingevulde©raadsel©van©maart©op©www.klasse.be/leraren/©kruiswoordraadsel.

horizoNtAAL

1©Iers©rijmend©stadje©–©8©Van©een©chocoladen©kip?©–©13©Vogel©die©niet©vliegt©–©14©Vrachtvervoer©over©rivieren©–©16©Dat©zijn©pas©flauwe©moppen!©–©18©Spaanse©“ja”©–©19©Oranje©Demerstad©–©20©69©cm©– 21©Nummer©99©in©hitparade©van©Mendelejev©–©23©Gran©Turismo©–©24©A©drop©of©golden©sun©–©25©Zoon©van©Agamemnon,©broer©van©Elektra,©tragedie©van©Euripides©–©27©Pax©–©29©Engels©bakje©troost©–©30©Delicate,©frêle©–©31©Voornaam©van©loopster©Berings,©zangeres©De©Munck©en©romanfiguur©Vere©–©32©Nieuw©mediafiguur©en©BABE©– 34©Dun,©schraal©–©35©Chinese©“tweesprong”©–©38©Nederlands©Kampioenschap©–©39©Maand©van©buien©–©40©Wakker©en©versleten©–©41©Vietcongoffensief©begin©1968©–©43©Land©van©Papa©en©Baby©Doc©–©44©Voetstap©–©46©Werkelijkheidsonderricht©–©51©Rol©papier©–©53©Cubaanse©dans©–©54©Hoestende©Indiaan?©–©55©Bedrog©volgens©Borsato©–©56©Onafscheidelijk©van©“vuur”©–©58©Het©zij©zo©–©59©Rivier©van©Ketsingen©naar©Werchter©–©61©Kinderdagverblijf©–©62©Achter©en©dichtbij

vErticAAL

1©Tennislegende©–©2©In©dem©–©3©Kledingtrend©– 4©Vaak©de©laatsten©–©5©Amin©Dada©–©6©Wijnterm©–©7©Onafscheidelijk©van©“kommer”©– 8©Eindcijfers©van©het©tweede©trimester©– 9©Driemaal©de©eerste©–©10©Vonnis©–©11©Heilige©van©Sao©Tomé©and©Principe?©– 12©Heilige©vogels©–©15©Vlaanderen©– 17©Do©– 22©Kreunt©en©…©– 24©D©(muzieknoot)©–©25©Uitroep©van©verbazing©–©26©Daar©–©27©Plek,©smet,©veeg©– 28©Engels©“gedetailleerd”©–©29©Nederlands©“gezicht”©–©31©Begint©op©dinsdag©26©april©–©32©Franse©“sneuvelen,©verongelukken”©(voltooid©deelwoord)©–©33©33toerenplaten©–©36©Zwemt©heel©graag…©–©37©…©en©is©dan©ook©proper©–©39©Land©van©Amadou©Toumani©Touré©–©42©Kleed©van©rechters©en©priesters©–©43©Muziekgenre©–©44©Oude©Griekse©munt©–©45©Hollen©–©48©Opgerolde©tortilla©–©49©Na©lente©komt©–©50©Inhoudsmaat©–©52©Stad©op©zeven©heuvels©–©57©Verkleinende©uitgang©–©59©Prinses©Diana©–©60©Zonnegod©in©de©mast

zondag 17 april

oP HaaienexPeditie

Haaien©zijn©geen©gevaarlijke©monsters©maar©gracieuze©heersers©van©de©oceaan.©Ze©hebben©een©eigen©plaats©in©de©natuurlijke©hiërarchie©van©de©onderwaterwereld.©Dat©besluiten©Marc©Sluszny©en©zijn©team©wanneer©ze©duiken©naar©de©‘Great©White’,©de©gevreesde©grote©witte©haai.©De©roadmovie©Sharkwise©(Lieven©Debrauwer)©voert©je©langs©Egypte,©Mozambique©en©ZuidAfrika.©Je©deelt©in©de©ervaringen,©tegenslagen©en©successen©van©het©team.©Maar©Sharkwise©is©vooral©een©mentale reis©die©het©hoofdpersonage©en©zijn©teamleden©confronteert©met©hun©eigen©angsten.©De©film©waarschuwt©dat©het©evenwicht©in©de©oceaan©verloren©gaat©als©de©mens©haaien©blijft©uitroeien.

vipDAG©1000©leraren©snorkelen©op©zondag©17©april,©met©collega©of©partner,©naar©Metropolis©Antwerpen,©Kinepolis©Kortrijk,©Gent,©Hasselt©of©Leuven©voor©een©gratis©vertoning©om©11©uur.©Inschrijven©kan©vanaf©2©april©(12©uur)©via©www.lerarenkaart.be/inschrijven.

Afgiftekantoor Gent X – Pnr: P004699Vlaams ministerie van Onderwijs en VormingRedactie KLASSEKoning Albert II-laan 151210 Brussel

TIJDSCHRIFTverschijnt maandelijks(behalve in juli en augustus)

België – Belgique

PB/PP3/9156

Klasse voor Leraren 214

Documents

Transcript of Klasse voor Leraren 214