Klasse voor Leraren 213

maart 2011www.klasse.be

maandblad voor onderwijs in vlaanderen

213

A-ATTESTOFPROCES?

AdvocaatAngst voor de

VAN ERGENS NAAR NERGENS

Maandblad voor onderwijs in VlaanderenUitgegeven door het Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming (Agentschap voor Onderwijscommunicatie)

Nr 213 • maart 2011

Klasse is teamwork. De hele ploeg vind je op www.klasse.be.Hoofdredactie: Leo Bormans Eindredactie: Nele Beerens en Wouter Bulckaert Beeldredactie: Jo Valvekens Redactie: Stijn Dekelver, Leen Leemans en Toon Van de Putte, m.m.v. Stijn Govaerts en Kris Vanhemelryck Vormgeving: Mieke Keymis,

Peter Mulders en Tim Sels Sites en multimedia: Michel Aerts en Toon Van de Putte TV.Klasse: Elke Broothaerts, Hans Vanderspikken en Wouter Vanmol Lerarenkaart & Zeker Doen: Patrick De Busscher, Hannah El-Idrissi, Kerim Helaut, Geert Neirynck, Anne Siccard, Marc Van Belle en Sonja Van Droogenbroeck Secretariaat Klasse: Sabrina Claus, An Declercq, Hannah El-Idrissi en Anne Siccard Publiciteit: Diana De Caluwé

Verantwoordelijke uitgever: Jo De Ro – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel

Alle actieve Vlaamse leraren, CLB-medewerkers (elk net, elk niveau) krijgen Klasse gratis. Adreswijzigingen regel je uitsluitend via je eigen schooladministratie. Abonnement (10 nummers): 28 euro. Gepensioneerden, terbeschikkinggestelde leraren en

individuele studenten krijgen een abonnement tegen halve prijs. Groepsabonnementen voor alle studenten in de lerarenopleiding zijn gratis (bel 02 553 99 57 of mail [email protected]).

Voor scholen die dat wensen is er ook Yeti (derde graad lager onderwijs), Klasse voor Ouders (kleuteronderwijs tot en met tweede jaar secundair onderwijs) en Maks! (derde tot en met zevende jaar secundair onderwijs). Lees meer op www.klasse.be.

Klasse – Koning Albert II-laan 15 – 1210 [email protected]. redactie: 02 553 96 86Tel. secretariaat: 02 553 96 95Tel. advertenties: 02 553 96 94Tel. lerarenkaart: 02 553 96 95

Ergernis. “De implementatie

van strategische doelstellin-

gen om via prestatieprikkels

talentmanagement te optima-

liseren en de stakeholders te

responsabiliseren.” Hij staat in

een maatpak voor ons en hij

meent blijkbaar wat hij zegt.

Zijn woorden staan immers ook als een lichtkrans om zijn

hoofd geprojecteerd op de witte muur achter hem.

Verwondering. Hoeveel uren zou een mens al verloren

hebben aan inhoudsloze blabla-vertoningen waarbij het

gebrek aan échte structuur handig verborgen wordt door

het valse houvast van een powerpoint die ons stap voor

stap van nowhere naar nowhere brengt? In de onzin kun je

de woorden vaak gewoon van plaats veranderen of de slides

door elkaar gooien zonder dat iemand het zou merken.

Verantwoordelijkheid. Geef mij maar de toverkracht van

een uurtje ‘Magic with Meester Geert’. Zijn leerlingen kij-

ken ernaar uit om hem moeilijke dingen makkelijk te horen

uitleggen. Geen implementatie van strategische doelstel-

lingen maar de passie van de essentie. Slechte sprekers zijn

er zat. Deskundigen, directeurs, professoren, voorzitters,

leraren, projectleiders, journalisten, politici … ze nemen het

woord en nemen onze ogen dwingend mee naar tabellen,

schema’s en stappenplannen die ze uit de onverbiddelijke

beamer laten stralen. Wie het niet snapt voelt zich een kieken.

Ooit leerde een Time-journalist me waar het op aan komt:

take them from nowhere to somewhere. Je veronderstelt weinig

of geen voorkennis en gaat er niet van uit dat je publiek

geïnteresseerd is (nowhere). Maar je weet wat je wilt zeggen

en zet een duidelijke en boeiende lijn uit om je doel te be-

reiken (somewhere). Goede journalisten kunnen dat. Goede

leraren doen dat. Slechte sprekers veronderstellen veel te

veel van hun publiek. In het beste geval nemen ze je mee

van somewhere naar somewhere. Dan is het moeilijk, maar

je leert nog wel iets bij. In het ergste geval nemen ze je mee

van somewhere naar nowhere. Ze raken dan halverwege de

draad kwijt en het is onduidelijk waar ze je eigenlijk naartoe

willen brengen. Verdwaasd blijft het publiek achter. Het kan

nóg erger: niemand is geïnteresseerd of weet waar het over

gaat (nowhere) en de sprekende mens neemt je mee naar een

even oninteressante als onbelangrijke plek (nowhere). Dan

gaat het van nergens naar nergens. Tijdverlies en frustratie

voor iedereen. Ik wens ons veel studiedagen, artikels en

vergaderingen toe (en onze leerlingen veel lessen) die ons

brengen from nowhere to somewhere.

Hoofdredacteur Klasse

[email protected]

Powerpoint als vals houvast

“Scholen geven toe uit angst voor een proces.” p. 10

“De gratis waterfontein kan niet op tegen de drankautomaat.” p. 30

“Het buikgevoel van de juf is belangrijker dan de Toetertest.” p. 16

04 Het nieuws

Leraren steeds meer ziek

10 Angst voor de advocaat

Delibereren of procederen?

16 Toetertest uitgetoeterd?

Wat is de schoolrijpheidstest waard?

18 Samen op school

Amber heeft epilepsie, zing het antipestlied ‘Hoe mooi’ en win een citytrip.

20 ‘Niet slecht’ of ‘Goed zo’?

Hoe tover je mintaal om in plustaal?

22 Sjapo

Assistenten voor de kleuterjuf, hangjongeren als leermeesters en onverwachte multimedia-experts.

24 De lerarenkamer

Een totaal nieuwe school. Wie ruikt de verf?

26 Dialoog

De schoolraad, autobanden en betalend parkeren

28 Help

Spreek jij klare taal in de les?

30 Drankautomaten op school

Omzet: 25.000 euro.

Meerwaarde? Nul.

33 Zeker Doen

34 Kalender lerarendagen

38 Doe mee aan de Week van de Amateurkunsten

41 Tip&Win: krijg vrijwillig 2500 euro

50 Kruiswoordraadsel

INHOUD

HET NIEUWS

4 • Klasse voor Leraren

BEElD van de maand

ScHOTScHRIfT Of ScHOOlBORD? [Tunesië] Hammamet, vijftig

kilometer ten zuidoosten van

Tunis. Strijdkreten en schotschrif-

ten bedekken de muren van een

afgebrand en geplunderd huis.

Als krijtboodschappen op een

schoolbord. Eigenaar van het huis

was de neef van Zine El Abidine

Ben Ali, de verdreven president

van Tunesië. Die vluchtte na 23 jaar

aan de macht naar Saudi-Arabië.

©Belga

Pictures/M

artinBureau

Klasse voor Leraren • 5


HET NIEUWS

EERlIjk IS HEERlIjk

Zeg je ook wel eens ‘Ha Linda,

nieuw kleedje? Staat je beel-

dig’ als je collega’s nieuwe jurk

niet om aan te zien is? Met de

campagne HonesTee zet Bond

Zonder Naam eerlijkheid in de

kijker. ‘Eerlijk zijn’ beschouwen

de Belgen als de belangrijkste

waarde. Respect en vriend-

schap staan op twee en drie in

de ‘Bel10’, de waardevariant van

de Belgische beursindex.

Maak een T-shirt met een

eerlijke boodschap.

Op www.wordechtrijk.be kun je een shirt met je eigen

boodschap bestellen. Of kies je

een bestaande slogan als ‘Een

dag zonder kinderen is heerlijk’,

‘Ik werk alleen over als de baas

er is’ of ‘Op Facebook lijk ik

sportiever’? De prijs is eerlijk: je

betaalt wat je wilt.

Discriminatie allochtone vrouwen ‘vanzelfsprekend’

Allochtone vrouwen vinden het ‘normaal’ dat ze op school en op de arbeidsmarkt achtergesteld worden. Dat ligt niet alleen aan hun traditio-nele opvoeding. Ook de autochtone samenleving maakt jonge Turkse en Marokkaanse vrouwen duidelijk dat ze zich beter aan hun traditionele zorgrol houden. Dat concluderen sociologen Ignace Glorieux, Suzana Koelet en Ilse Laurijssen (Vrije Uni-versiteit Brussel) in hun nieuwe boek ‘Gekleurd door het leven’.

Vrouwen van Turkse en Marokkaanse afkomst vinden nog moeilijker aanslui-ting in het onderwijs en op de ar-beidsmarkt dan mannen van dezelfde afkomst. Achter die discriminatie gaat ‘de macht van de vanzelfsprekendheid’ schuil: je stelt je geen vragen bij je situ-atie. Veel allochtone meisjes worden thuis geconfronteerd met het typische plaatje: tot achttien jaar naar school, daarna trouwen en kinderen krijgen. Ook de samenleving is niet altijd even ontvankelijk voor de participerende

allochtone vrouw die vasthoudt aan haar religieuze en culturele tradities. Onderwijs en arbeidsmarkt zijn uitge-werkt op maat van het traditionele par-cours van autochtonen. Een voorbeeld daarvan is het vroege moment waarop je keuzes moet maken in het secundair onderwijs. Allochtone meisjes, die bij deze beslissing thuis vaak weinig bege-leid (kunnen) worden, komen daardoor al vroeg in zwakke richtingen terecht en kunnen hun achterstand op langere termijn niet meer inhalen.


Geen plaats voor stagiairs

Een op de drie studenten van de lerarenopleiding vindt geen stageplaats. Daar zijn verschillende redenen voor: scholen weigeren stagiairs, de men-toruren zijn afgeschaft en het aantal studenten neemt toe. Doordat steeds meer scholen stagiairs weigeren, neemt de druk toe in scholen die wel stages aanvaarden. Enkele hogescholen verklaren het tekort aan stageplaatsen door het afschaffen van de mentoruren. Mentoren vingen stagiairs en nieuwe leraren op, maar daar hebben scholen nu geen tijd meer voor. Volgens onderwijsminister Smet ligt het grotere aandeel van de praktijkstage in de opleiding mee aan de basis van het tekort. Ook het aantal studenten nam de afgelopen jaren toe. Tom Demeyer van de Vlaam-se Vereniging van Studenten (VVS) legt uit waarom scholen stagiairs geen kans meer geven: “Leraren zien op tegen de administratieve overlast die een stagiair begeleiden met zich meebrengt. Soms moeten ze minder geslaagde lessen opnieuw geven. Bovendien vinden steeds meer ouders dat hun kinderen les moeten krijgen van ervaren leraren.”

94 %van de Belgen heeft

verTrouwen in het onderwijs.

Dat is een absolute topscore ten

opzichte van andere sectoren

of instellingen. De politie scoort

ook goed met 85 procent. Daar-

na volgen justitie (56 procent),

het parlement (53 procent) en

de pers (51 procent). Dat blijkt

uit de derde Justitiebarometer.

Elkaar begroeten is niet alleen beleefd, maar ook plezierig. Dat vriendelijke gebaar wil Klasse aanmoedigen tijdens de ‘Week van de Goeiedag’ van 2 tot 6 mei. Bedenk een originele en ludieke campagne om de ‘goeiedag’ in de schijnwerpers te zetten. Post je idee op www.klasse.be/ga/goeiedag. De winnende school krijgt 500 euro. Eén toevallige voorbijganger die in die periode ‘goeiedag’ zegt, krijgt zomaar 500 euro.

O ja, blijf je ook na de Week van de Goeiedag gewoon ‘goeiedag’ zeggen? Dat maakt jouw dag én die van ande-ren alleen maar leuker.

Karakter voorspelt carrière

HeT cIjfER

Vooral wie je bent, voorspelt je car-rière. Je diploma is minder doorslag-gevend. Dat blijkt uit onderzoek van Bart Wille (Universiteit Gent).

Onderzoeker Filip de Fruyt bevroeg in 1994 bijna 1000 laatstejaarsstudenten over hun persoonlijkheid. Vijftien jaar later deed Bart Wille die oefening bij dezelfde mensen over. Daaruit blijkt dat mensen tussen hun 22ste en 38ste weinig veranderen. Maar hun persoonlijkheid beïnvloedt wel hun loopbaan. Meer zelfs: iemands karakter voorspelt grotendeels zijn toekomstige loopbaan. Extraverte mensen vinden sneller een eerste job en hebben ook vaker een ‘extraverte’ loopbaan: hun werk vereist veel menselijk contact. Introverte persoonlijkheden komen opvallend vaker terecht in technische beroepen en expertenfuncties, zoals ingenieur of architect. Conservatieve mensen veranderen opvallend minder

van job, egocentrische karakters zijn veel mobieler. Extraverte werknemers verdienen bovendien meer dan hun andere collega’s. Omdat ze hun ambitie tonen, hebben ze meer kans om door te groeien naar een hoger niveau en leidinggevende functies en durven ze sneller de overstap naar een ander bedrijf te maken. Het universitaire diploma is niet doorslaggevend voor de carrière die mensen kiezen.

[van 2 ToT 6 mei]


HET NIEUWS

Vlaamse onderwijsmensen waren in 2009 meer ziek dan in 2008. Opvallend is dat zij in 2009 beduidend vaker voor slechts één dag ziek waren. 46 procent van de onderwijs-personeelsleden was in 2009 geen enkele dag ziek. Dat blijkt uit cijfers van het ‘Rapport ziekteverzuim 2009’ van het Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming.

In 2009 waren Vlaamse leraren, directeurs, secretari-aatsmedewerkers … gemiddeld 14,28 dagen per jaar afwezig op school omdat ze ziek waren. Dat is een lichte stijging ten opzichte van 2008 (14,11).

Er werden in 2009 2.385.532 ziektedagen genomen door het Vlaamse onderwijspersoneel. Dat is een stijging met 4,17 procent tegenover 2008. Het aantal personeelsleden steeg maar met 2,88 procent. De stijging van het aantal ziektedagen werd grotendeels veroorzaakt door de griep.

Het aantal eendagsziekten is in 2009 gestegen met 6,91 procent ten opzichte van 2008. Dat aantal stijgt al een aantal jaren op rij. Als onderwijsmensen slechts een dag ziek zijn, is dat in bijna de helft van de gevallen op een maandag of een vrijdag. Volgens Mensura - de controle-firma voor het onderwijs - is de enige efficiënte maatregel het eendagsziekteverlof zonder attest afschaffen. Zo’n maatregel zal eerst uitgebreid onderzocht worden.

In 2009 is 45,61 procent van de onderwijspersoneelsleden geen enkele dag ziek geweest. Dat is een daling ten

opzichte van de vorige jaren (in 2008: 49,56 procent, in 2007: 48,97 procent).

Psychosociale aandoeningen blijven ook in 2009 de voornaamste oorzaak van ziekteverzuim. Het gaat om meer dan een derde van de ziektedagen. Dat is wel een daling in vergelijking met de vorige jaren. Vooral directeurs lijden aan psychosociale aandoeningen. Het gemiddelde percentage afwezigheden om psychosociale redenen schommelt rond de 41 procent voor mannen en 35 procent voor vrouwen. Voor directies loopt dat op tot 55 procent voor mannelijke en 57,5 procent voor vrouwe-lijke directies. In de leeftijdscategorie van 56 tot 65 jaar is zelfs 65 procent van de ziektedagen het gevolg van een psychosociale aandoening, terwijl dat voor alle perso-neelscategorieën samen in die leeftijdsgroep 53 procent bedraagt.

In 2009 gebeurden de helft van de controles op initiatief van Mensura zelf. Bijna een derde gebeurde op initiatief van de scholen.

Voor het buitengewoon onderwijs is er geen opmerkelijk verschil met de gemiddelden voor basis- en secundair onderwijs, behalve bij de mannen in het buitengewoon secundair onderwijs waar het ziekteverzuim meer dan 1 procent boven het gemiddelde ligt. In de Vlaamse centrumsteden en Brussel is het onderwijspersoneel niet meer ziek dan in de rest van Vlaanderen.

Leraren steeds meer ziek

©Flickr/Placbo


Ben je leraar, CLB-medewerker, opvoeder ...?Abonneer je op de nieuwsbrief van LERARENDIRECT of lees het nieuws op www.lerarendirect.be.

Ben je directeur of secretariaatsmedewerker? Abonneer je op de nieuwsbrief van SCHOOLDIRECT of lees het nieuws op www.schooldirect.be.

MééR ONDERWIjSNIEUWS? ElkE WOENSDAG kANT-EN-klAAR IN jE MAIlBOx.

★ Weer meer spijbelaars

Het aantal spijbelaars in het basis- en secundair onderwijs stijgt. Dat blijkt uit de cijfers van het nieuwe rapport ‘Wie is er niet als de schoolbel rinkelt. Schooljaar 2009-2010’. In het basis-on-derwijs waren er vorig schooljaar 1013 problematische afwezigheden, tegen-over 797 vorig schooljaar. Het gaat om 0,25 procent van de schoolbevolking. In het secundair onderwijs waren er 5640 problematische afwezigheden of 1,4 procent van de leerlingen. Dat zijn 11 procent problematische afwezigheden meer dan in het schooljaar 2008-2009. In het basisonderwijs verklaart een be-tere registratie het toenemende aantal spijbelaars. Het spijbelprobleem komt vooral voor in de grote steden bij 16- tot 17-jarige niet-Belgen. Minister Pascal Smet evalueert in de komende weken het bestaande spijbelactieplan en kondigt een nieuw actieplan aan tegen de zomer.

Heb je zelf ideeën over de aanpak van hardnekkige spijbelaars? Post ze op

www.klasse.be/ga/spijbelen.

★ Nieuwe gezondheids-coördinator bij Vlaamse Onderwijsraad

De Vlaamse Onderwijsraad (Vlor) heeft een nieuwe gezondheidscoör-dinator. Ilse Servranckx volgt Greet Caris op als trekker van het project ‘Gezondheidsbevordering op school’. Via dat project ondersteunt de Vlor

scholen in een gezondheidsbeleid op maat van hun leerlingen. Je bereikt Ilse Servranckx via [email protected] of op het nummer 02 227 13 42.

★ Beleidsnota onderwijs in mensentaal

Wat de plannen van minister Smet voor het onderwijs zijn tot in 2014, lees je samengevat in een begrijpelijke taal in de publicatie ‘In ‘t kort. Onderwijs 2009-2014’. Dat is een toegankelijke versie van de beleidsnota. Ook van de beleidsnota’s ‘jeugd’, ‘gelijke kansen’ en ‘Brussel’ is een toegankelijke versie beschikbaar.

www.gelijkekansen.be

★ Te weinig kleuteronder-wijzers in september 2011

Bij de start van het schooljaar 2011-2012 zullen er 845 kleuteron-derwijzers te weinig zijn (uitgedrukt in voltijdse banen). Dat blijkt uit het ‘Arbeidsmarkt rapport Onderwijs 2010’. De tekorten in het kleuteronderwijs zijn regionaal. Zo kampen de Brusselse scholen al een hele tijd met een tekort, terwijl andere regio’s een overschot hebben. Van de studenten lerarenoplei-ding voor het kleuteronderwijs, starten ongeveer 8 op de 10 ook effectief in het onderwijs. Van hen verlaat bijna 1 op de 3 binnen de vijf jaar het onderwijs. In het lager onderwijs daarentegen zullen er 86 leraren te veel zijn. In het secundair 2296 of ongeveer 2 leraren

De sterren

per school. Dat overschot geldt niet voor elk vak: voor technische vakken, Frans en wiskunde zullen er te weinig leraren zijn.

Reageer op www.klasse.be/ga/lerarentekort.

★ Eerste topcultuurschool in de maak

De Koninklijke Balletschool Ant-werpen wordt in september de eerste ‘topcultuurschool’ in Vlaanderen. Naar analogie met topsportscholen kunnen leerlingen er veertig dagen per jaar gewettigd afwezig blijven, zodat ze kunnen deelnemen aan competities en stages. Hun examenregeling is flexibel. De omkadering is beter: de scholen kunnen voor specifieke vaardigheden docenten inhuren. In een latere fase ko-men na ballet ook muziek en beeldende kunst aan de beurt.

Het idee van de ‘topcultuurscholen’ past in een toenadering tussen de ministers van Cultuur Schauvliege en die van Onderwijs Smet. Naast de ‘topcultuurschool’ willen ze een leerlijn culturele vorming, die doorloopt van de kleuterschool tot aan de universiteit. Zo willen ze dat iedereen in contact kan komen met cultuur. Het deeltijds kunstonderwijs trekt nu eenzijdig witte kinderen uit de middenklasse aan. Verder willen ze de toekomstige lera-ren beter opleiden, meer aansluiting verzekeren met de arbeidsmarkt en de experimenten van de ‘brede school’ uitbreiden.

DElIBEREREN Of pROcEDEREN?

“We brengen onze advocaat mee!” Bij veel directeurs en

leraren loopt er een koude rilling over hun rug als ze die zin

horen. Meer en meer leerlingen en ouders roepen de hulp in

van een advocaat om een beslissing van de school te betwis-

ten via een proces voor de rechtbank. Of ze dreigen ermee

dat te doen. Sommige scholen keren al snel op hun stappen

terug, andere vechten een loopgravenoorlog uit.

Staat binnenkort achter elke leerling een advocaat?

Angst voor de ADVOcAAT


©Lieven

VanAssche

“Scholen geven uit angst voor een proces soms erg snel toe,

terwijl ze sterker in hun schoenen staan dan ze zelf denken”.

Daar verbaast onderwijsjurist Bengt Verbeeck (Vakgroep

Publiekrecht, Universiteit Gent) zich over. Hij raadt scholen aan

om de communicatie met ouders zo open mogelijk te houden

om te voorkomen dat een conflict escaleert. En als het dan toch

zover komt? “Dan moet de school geen schrik hebben”, zegt hij,

“want als ze pedagogisch correct gehandeld heeft, kan geen

enkele rechter daar juridisch iets tegenin brengen”.

Eerst praten, dan procederen

Sinds dit schooljaar hebben we erg veel problemen met een leerling van het vijfde jaar. Ze is veel onwettig

afwezig, respecteert gemaakte afspraken niet, dient taken niet in … De klastitularis, de leraren, de medewerkers van het leerlingensecretariaat hebben zich enorm ingespan-nen om haar schoolloopbaan toch op het juiste spoor te houden. Ze kreeg een aangepast lessenrooster, ze mocht haar opdrachten thuis verder afwerken ... Toch kreeg de klassenraad onvoldoende materiaal bij elkaar om haar te evalueren. Toen de school nieuwe afspraken wou maken, zodat ze toch de lessen zou volgen, bleek dat ze op geen enkele manier wou samenwerken. Toen is de school gestart met een tuchtprocedure. Ik heb de leerling - op unaniem advies van de klassenraad - geschorst. De ouders hebben met behulp van hun advocaat meteen bezwaar ingediend én gedreigd met een procedure voor een burgerlijke rechtbank. De interne beroepscommissie besloot dat het dossier op

pedagogisch vlak wel duidelijk en correct was, maar dat het op juridisch vlak niet sterk genoeg zou zijn om een proces te winnen. De commissie meende bovendien dat een proces de school te veel schade zou toebrengen. Daarom maakte ze de schorsing ongedaan. Ik kreeg de opdracht om met de leerling en de ouders afspraken te maken over de aanpak tijdens het tweede trimester. Ik ben voorstander van juridische procedures om fouten en misbruiken in het onderwijs te voorkomen. Tenslotte vergissen we ons ook wel eens. Maar dat het ‘dreigement’ met een proces voldoende is om al het geleverde werk van mijn team onderuit te halen, vind ik nefast. We zouden juridisch toch niet in de proble-men mogen komen, als we pedagogisch correct gehandeld hebben?”

Pedagogisch directeur van een aso-bso-tso-school

Ouders halen ons werk onderuit

ONTGOOCHELDE DIRECTEUR


Is die ‘juridisering’ van het onderwijs een nieuwe trend?

Bengt Verbeeck: “Helemaal niet. Ongeveer twintig jaar geleden werd het schoolreglement verplicht. Toen klaagden scholen al over ‘juridisering’. Ze dachten dat het hun pedago-gische gezag zou ondermijnen. Ondertussen blijkt dat niet zo. Dat alles in regels en wetten wordt gegoten, is bovendien niet uniek voor het onderwijs. De relatie tussen dokter en patiënt is ‘gejuridiseerd’, net als die tussen werknemer en werkgever. Waarom dan niet de relatie tussen de leerlingen en de school? Er is wel een onderscheid tussen gewone juridisering die nodig is omdat de maatschappij complexer wordt - informele afspraken staan voortaan op papier - en ‘overjuridisering’. Daarbij stellen ouders en school alles in het werk om een regel te laten toepassen en ze vragen zich niet meer af of ze nadien nog kunnen samenwerken.”

Waarom hebben scholen zo’n angst voor advocaten?

Bengt Verbeeck: “De schrik om teruggefloten te worden door een rechter zit er bij scholen diep in. Scholen geven soms snel toe uit angst voor het conflict, terwijl ze veel sterker in hun schoenen staan dan ze zelf denken. In het onderwijs leeft heel sterk het idee dat pedagogisch uitleggen waarom je op een bepaalde manier handelt tegenstrijdig is met een juridische

motivering. Dat klopt niet: als je pedagogische argumenten goed in elkaar zitten, kan een rechter daar niets tegenin brengen. Als je ervan overtuigd bent dat een leerling niet voldoet voor een bepaalde richting, dan sta je daarachter vanuit je eigen professionalisme. Waarom zou een advocaat dat beter kunnen beoordelen?”

Wat als blijkt dat een school de regels van het spel niet

heeft gevolgd?

Bengt Verbeeck: “Geen enkele rechter zal zeggen ‘deze leerling is geslaagd’ als er een fout gemaakt is in de formele procedure. Dan beslist de rechter dat de school ze moet overdoen. Veel leerlingen en ouders denken ten onrechte: als we het formeel spelen, dan kan de rechter niet anders dan ons gelijk geven. Maar een rechtbank stelt zich niet in de plaats van de school en zal aan een pedagogische beslissing niet raken. Ze laat de eindbeslissing bij de school. Het gevaar bestaat wel dat de school en de leerling of zijn ouders een uitputtingsslag uitvechten. Wie het snelst opgeeft, krijgt ongelijk.”

Hoe vermijdt de school dat het tot een rechtszaak komt?

Bengt Verbeeck: “Communiceer zo transparant mogelijk én ga bij een opmerking of een klacht niet onmiddellijk in de

Begin vorig jaar merkte ik dat de schoolresultaten van mijn zoon bedenkelijk waren. Daarom vroeg ik via mail

en telefonisch aan de school en aan de leraren van enkele probleemvakken om mij op de hoogte te houden van zijn vorderingen, van de opdrachten die hij kreeg, van de ge-plande remediëringen … zodat ik hem zelf mee zou kunnen opvolgen. Ze reageerden helemaal niet, de school communi-ceerde nauwelijks. Mijn zoon haalde ondertussen betere re-sultaten, maar op het einde van het schooljaar kreeg hij een C-attest. Reden: niet geslaagd voor zijn geïntegreerde proef (gip) en drie vakken. Motivering: ondanks alle remediëring, zette hij zich onvoldoende in. Ik heb de school meteen laten weten dat we die beslissing zouden aanvechten. Toen het interne beroep niets uithaalde, trokken we naar de Raad van State. Die heeft al twee keer het C-attest vernietigd, omdat er geen gemotiveerd gip-evaluatieverslag was, er een ‘mist van punten’ werd opgetrokken, er geen remediëringsopdrachten

waren, het resultaat van een zeer goed ‘herexamen’ niet meegeteld werd in het eindresultaat … De school stelde een nieuwe gip-verdediging voor om toch een evaluatieverslag te kunnen maken. Mijn zoon kon een beroep doen op zijn gip-mentor. Die liet weten ‘dat alle evaluaties al in juni waren gebeurd, er niets bijkomends diende te gebeuren en dat hij liever genoot van zijn welverdiende vakantie’. De school heeft na de gip-verdediging weer een C-attest toegekend. Nu vechten we dus een stellingenoorlog met de school uit. Ondertussen kan mijn zoon niet starten bij de politie of het leger - zijn grote droom - omdat hij geen diploma secundair onderwijs heeft. Dat je telkens juridisch je gelijk haalt en de school dat naast zich neerlegt, is hemeltergend. Maar dat de school haar werk niet doet en daarmee wegkomt, ergert me het meeste. Als je achter je leerlingen staat, gebeurt dat niet.”

Ouder van een leerling zesde jaar tso

Raad van State vernietigde al twee keer c-attest

BOZE OUDER


verdediging. Neem als school zelf géén advocaat onder de arm. Er is pas een probleem als de normale communicatie tussen de school en de ouders verstoord is. Zolang ze met elkaar blijven praten, bestaat de kans dat er geen proces komt. In het secundair onderwijs is de procedure om attesten te betwisten zo opgesteld dat er eerst een overlegmoment is, voordat de for-mele procedure wordt opgestart. Dat overleg benutten scholen en ouders veel te weinig om met elkaar te praten. De school toont het examen aan de ouders en zegt: ‘Nu hebben jullie het zelf gezien’. Dat is geen overleg.”

Overreageren ouders?

Bengt Verbeeck: “Een diploma halen is van cruciaal be-lang. Het is logisch dat ouders een rouwproces doormaken als ze horen dat hun kind niet geslaagd is. Ze ontkennen, zoeken een schuldige, grijpen de kleinste fout aan om te protesteren. Sociaal zwakkere ouders zijn vaak niet zo mondig. Ze krijgen snel het gevoel dat de school niet alles vertelt en dat ze iets moeten doen om zich te beschermen. Sociaal sterkere ouders zijn het meestal meer gewoon om te onderhandelen en zullen sneller op een zakelijke, rationele manier proberen om tot een akkoord te komen met de school.”

fout gemaakt of niet, hoe pak je een betwisting aan?

Bengt Verbeeck: “Het is niet gemakkelijk om mensen te overtuigen dat ze onterecht procederen. Daarom zijn er ‘filtermomenten’ in procedures, zoals het Kinderrechtencom-missariaat dat bemiddelt in onderwijsconflicten. Het overleg en het interne beroep bij de betwisting van beslissingen van de klassenraad zijn bedoeld om partijen in contact te brengen met elkaar, niet om ze tegen elkaar op te zetten. Als ouders eenmaal het gevoel hebben dat je naar hen luistert, leggen ze zich vaak bij de beslissing neer. Tenzij de school een fout heeft gemaakt natuurlijk. Veel scholen geven dat niet toe uit angst gezichtsverlies te lijden. Maar als de school - zodra ze beseft dat ze zich vergist heeft - de fout herstelt, wordt er meestal niet zo veel ruchtbaarheid aan gegeven.”

Brengen advocaten op school enkel kommer en kwel?

Bengt Verbeeck: “Toch niet. Het merendeel van de scho-len is er zich door hun contact met advocaten nu van bewust dat ze examenbeslissingen degelijk moeten motiveren, dat ze een reden moeten hebben om bepaalde beslissingen te nemen. Dat moet meer zijn dan ‘de leerling kan het niet’. Daarmee help je een leerling ook niet verder.”

Ooit werd een leerling definitief uitgesloten voor

feiten waaraan hij achteraf geen schuld bleek te hebben. Waarom de directeur dat niet meteen rechtzette? ‘Dan lijd ik gezichtsverlies voor de hele school’, antwoordde hij.

Dominique van den Akker, klachtenbehandelaar Kinderrechtencommissariaat

De laatste vier schooljaren delibereren wij ‘anders’. We kennen nauwelijks nog B- of c-attesten toe. Er zijn dan ook geen betwistingen meer. Ik neem ook graag vakantie tijdens de zomer.

Directeur van een tso-school

Bij de ene helft van de klachten raad ik ouders

aan om zich neer te leggen bij de beslissing van de school, die duidelijk gegrond is. Bij de andere helft denk ik: hier hebben jullie een punt. Onderneem toch maar actie.

Ludo Claes, directeur onderwijs Vlaamse Confederatie van Ouders en Ouderverenigingen

Elke nota die ik in de agenda van leerlingen maak, kopieer ik voor hun dossier. Twee schooljaren geleden scheurden de ouders van een leerling met een c-attest alle nota’s uit de agenda van hun kind. Weg bewijsmateriaal!

Leraar Nederlands derde graad kso

WAT BIj BETWISTINGEN?

1. OUDERS BETWISTEN HET B- Of

c-ATTEST VAN HUN kIND.

Geef een document met informatie over de

beroepsprocedure tegen een B- of C-attest

mee met het rapport of tijdens het ouder-

contact. Zo vermijd je dat - als de ouders

het attest willen betwisten - ze te laat zijn

voor het overlegmoment en de interne

beroepsprocedure. Die kun je optimaal

benutten om naar de ouders te luisteren en

met hen te communiceren. Zo is de kans op

een oplossing zonder juridische procedure

groter.

2. OUDERS BETWISTEN DE ScHORSING Of

UITSlUITING VAN HUN kIND.

Volg stap voor stap de regels voor een

uitsluiting of schorsing. Geef een document

met een overzicht van die verschillende

stappen en van de beroepsprocedure mee

met de leerling. Nodig ouders nog eens uit

om uitleg te geven over je eindbeslissing.

3. OUDERS klAGEN EEN STRAf Of

DE AARD ERVAN AAN.

Informeer je vooraf zeer goed over wat

toegelaten is. Mag je voorwerpen in beslag

nemen, leerlingen fouilleren, werktaken uit-

delen … ? Werk een doordacht sanctiebe-

leid voor de school uit en zorg ervoor dat

leraren, ouders en leerlingen het kennen.

4. GEScHEIDEN OUDERS HEBBEN

klAcHTEN.

Ze klagen aan dat de school de andere

ouder beter informeert, de leerling laat

meegaan op meerdaagse schoolreis zon-

der uitdrukkelijke toestemming van beide

ouders … Laat hen bij de inschrijving een

document invullen: wie wil welke informa-

tie op welk adres, wat is de verblijfsrege-

ling? Stel duidelijk dat de school verplicht

is beide ouders te informeren, tenzij een

van hen ‘ontzet is uit het ouderlijk gezag’.

Vraag bij meerdaagse uitstappen het ak-

koord van beide ouders. Zoek uit wat de

wettelijke positie van je leerling is, zodat je

er niet ongewild inbreuk op pleegt.

©KLASSE

ZES VUISTREGElS

1. Informeerjevooraf.

2. Volgnauwgezetdeprocedures.

3. Bewaarzorgvuldigalledocumenten.

4. Communiceermetouders.

5. Ganietonmiddellijkindeverdedigingbijeenklacht.

6. Geeffoutenzosnelmogelijktoeenherstelze.


Het TOEtsboekje voor Taal- En

Rekenvoorwaarden, Schrijf-

motoriek en observatie van de

werkhouding, kortweg ‘Toeters’,

bevat elf subtests onderverdeeld

in visuele, auditieve, rekenen

visueel-motorische opdrachten.

De test gaat na in welke mate de

voorbereidende vaardigheden om

te leren lezen, schrijven en rekenen

bij een kind aanwezig zijn. Toeters

meten dus het cognitieve, maar

niet de gevoelens van een kind,

noch hoe het sociaal functioneert.

Als kinderen zwak presteren voor

de test, krijgen ze in mei nog een

herkansing via de Kontrabastest.

De Toetertest stamt uit begin

jaren negentig, maar werd grondig

aangepast in 2003 door de Lessius

Hogeschool in Antwerpen en het

CLB in Haacht.

TOET?


ScHOOlRIjpHEIDSTEST ONDER VUUR

Kinderen in de derde kleuterklas maken in februari de Toetertest.

Die gaat na of de kleuter naar het eerste leerjaar kan gaan.

Maar de ‘Toeters’ krijgen kritiek. Ze geven immers geen beeld

over de totale persoonlijkheidsontwikkeling van de kleuter.

Mag je de Toetertest dan nog gebruiken in de klas?

ToetertestUITGETOETERD?

“De schoolrijpheidstoetsen worden onterecht op een voetstuk

geplaatst”, nuanceert Marc Litière, specialist schoolrijpheid.

“Voor mij komen die pas op de vierde plaats. Op één staat het

kind zelf: wil het kind naar het eerste leerjaar? Vraagt het naar

letters, wil het leren schrijven? Tweede factor zijn de ouders:

hoe voelen zij zich daarbij? Merken ze op dat hun kind speels is,

niet graag naar school gaat? Drie is voor de juf: wat zegt haar

buikgevoel? Zij volgt het kind al enkele maanden. Vaak weet ze

goed waarin een kind sterk is of wat het graag doet. De school-

rijpheidsproef is dan alleen een bevestiging of net niet. Je mag de

Toetertest wel gebruiken, maar bekijk hem als een goede aanvul-

ling op alle andere gegevens. Anderzijds creëert de Toetertest

soms een stressvolle, kunstmatige situatie en kan hij een kind

onzeker en ongelukkig maken. Je moet er rekening mee houden

dat kinderen zich grillig ontwikkelen. Kinderen zijn ook veel meer

dan de resultaten op een toets en je kunt ze niet zomaar vergelij-

ken met een norm.”

In zijn boek ‘juf mag ik overvaren?’ legt Marc Litière uit wat schoolrijpheid is, geeft hij praktische tips om kinderen goed te begeleiden en somt hij de voor- en nadelen van de Toetertest op.

RESUlTATEN TOETERTEST OVERScHAT


ONDERWIjS VAN DE VlAAMSE GEMEENScHAp

(GO!)

“De Toetertest is slechts één element om te kijken of

een kleuter schoolrijp is. De test is een momentop-

name, de voorspellende waarde is daarom niet altijd

betrouwbaar en de toets doet slechts een uitspraak

over een beperkt aantal ontwikkelingsaspecten.

De observaties van de kleuteronderwijzers vormen

daarom de basis voor het advies of een kind klaar is

voor het eerste leerjaar.”

VlAAMS VERBOND kATHOlIEk

BASISONDERWIjS (VVkBAO)

“Kleuters die naar het eerste leerjaar gaan, moeten

zich vooral emotioneel goed voelen, zelfredzaam en

taakgericht zijn, kunnen samenwerken. Een kind-

volgsysteem is de belangrijkste basis om de evolutie

van elke kleuter te volgen. Observaties van de kleu-

teronderwijzer, overleg met ouders en collega’s en

portfolio’s geven een beeld van de ervaringen van

de kleuter. Daarnaast kunnen kleuteronderwijzers

hun eigen oordeel toetsen aan de resultaten van de

Toetertest.”

ONDERWIjSSEcRETARIAAT VAN DE

STEDEN EN GEMEENTEN VAN DE VlAAMSE

GEMEENScHAp (OVSG)

“De scholen beslissen zelf of ze de Toetertest

gebruiken. Scholen beschikken over voldoende

gegevens om zinvol in gesprek te gaan over de

ontwikkelingskansen en onderwijsbehoeften van

de kleuter. Aanvullende schoolrijpheidstesten zijn

daarvoor niet nodig.”

Je vindt de uitgebreide standpunten van de koepels en een reactie van de ontwerpers van de Toetertest op www.klasse.be/ga/toetertest.

WAT ZEGGEN DE ONDERWIjSkOEpElS?

• Vertrouw op wat je dagelijks bij de kleuters in

je klas ziet. Zo kun je anticiperen als kleuters de

(ontwikkelings)doelen niet bereiken en daarop

inspelen.

• Bereid je kleuters voor op de overstap naar

het eerste leerjaar. Ga op bezoek in het eerste

leerjaar, doe samen uitstappen, wissel eens

van leraar of klas. Het boek ‘Een doos met een

geheim’ (An Melis, Abimo Uitgeverij) kan je

helpen de overstap gemakkelijker uit te leggen.

• Heel wat kleuteronderwijzers gebruiken de

Toetertest om de kleuter te bespreken bij de

overgang naar de lagere school. Met de publi-

catie ‘Samen over de drempel’ (Politeia) krijg

je een werkinstrument om dat anders te doen.

De brochure helpt je ook om je klasaanbod

beter af te stemmen op je kleuters.

ANDERS GAAN TOETEREN

WIN: 5 x ‘Een doos

met een geheim’ en

5 x ‘Samen over de

drempel’. Mail vóór 20

maart naar win.leraren@

klasse.be met onderwerp

‘doos’ of ‘drempel’.

WIN!

Check het fi lmpje ‘De Overstap’ over de overgang naar het eerste leerjaar op www.tvklasse.be.


SAMEN Op ScHOOl

“Ik wil gewoon Amber zijn”

Zing ‘Hoe mooi’ tegen pesten

‘Hoe mooi’ is het anti-

pestlied van Yeti. Het

nummer kadert in een

grote antipestcampagne in

samenwerking met

Kies Kleur tegen Pesten. Hang

jij op de speelplaats de

antipest poster op?

Dans jij op 4 maart ook tegen pesten? Hoe? Bekijk de clip

en de dansinstructievideo op www.yeti.be/hoemooi.

Dit heb ik: epilepsie

“Bij een aanval komt er

speeksel uit mijn mond,

krijg ik soms stuipen en lijkt

het alsof ik slaap met mijn

ogen open. Papa zegt dan

dat mijn verstand op nul

staat.” Amber (10) vertelt

over haar epilepsie. Kijk

naar haar straffe getuigenis en ontdek de online klastips op

www.klasse.be/ga/epilepsie.

Afl . 2

5’39’’


VlIEG MET TV.klASSE NAAR BERlIjN, lISSABON Of MIlAAN!

Voor de reeks ‘Strafwerk’ zoekt TV.Klasse tips en trucs die

het leven in de klas gemakkelijker maken. Handigheidjes die je

kunt delen met andere leraren. Kijk maar eens op

www.tvklasse.be naar de podcast-tip van meester Maarten of

naar de groepswerktruc van juf Marlies. Mail jouw tips en con-

tactgegevens naar [email protected]. Uit de meest bruikbare

ideeën plukt onze onschuldige hand een winnaar. Die krijgt een

citytrip cadeau.

IN

©KLASSE

PraTen over seKs

TIp 1 Praten over seksualiteit? Ouders spelen die hete

aardappel graag door naar de biologie- of godsdienstles op

school. Een kind seksueel opvoeden gebeurt ook thuis, elke

dag. Klasse voor Ouders legde gênante situaties voor aan

een specialist.

TIp 2 Confl icten op school. Niemand wil ze. Maar wat als

ouders klachten hebben over de leraar, de schoolrekening,

een straf? Klasse voor Ouders zoekt een weg in de hulplijnen.

TIp 3 Elke maand verspreidt Klasse voor Ouders in de

scholen twee posters met een opvoedende boodschap. Deze

maand gaat die over water drinken. Drinken kinderen genoeg

water? Hang jij de poster op aan de schoolpoort?

Hoe eerLiJK ZiJn vLaamse JonGeren?

Dat wil Maks! deze maand graag weten van zijn lezers. Vul

samen met je leerlingen de eerlijkheidstest in. Misschien

vertellen ze zelfs de waarheid over jou. Integer zijn ook de

deelnemers aan het boksproject OpBoksen in Sint-Truiden.

Naast de bokstechnieken krijgen ze er sociale vaardigheden

mee zoals fairplay, discipline en verantwoordelijkheid.

Wil je lestips bij Maks!? Zoek de bijlage Maks!mum in je

lerarenkamer of ontvang ze elke maand gratis in je mailbox

via www.klasse/be/maksimum.

ÉCHT waar (en ToCH nieT GeLoGen)

Yeti maakt gelukkig. Dat is wetenschappelijk te lezen want

proefondervindelijk bewezen in Oostkamp: de Yetiklas

countert de verveling met ‘Binnen-de-minuut’-uitdagingen,

wordt echt rijk door doodeerlijk over leugens te getuigen en

kiest met YetiClaxon en Faces4faces een goed doel.

Ook niets minder dan de waarheid:

• Fiks je Buitenspeeldag

• Doe de armoedetest

• Lieg op Netlog. Of niet?

Wil je lestips bij Yeti? Vind de bijlage Yeti Extra in je leraren-

kamer of abonneer je via www.yeti.be/extra.

www.tvklasse.be


pRATEN MET lEERlINGEN

“je bent weer niet in orde!”

“Wat ben je toch slordig!”

“Dat heb je niet slecht gedaan.”

“jij doet ook nooit wat ik vraag.”

“Het kan me niet schelen wat jullie

denken!”

“Ik wil dat je tegen morgen die taak afwerkt.”

“Ik vind het erg dat je zulke vlekken hebt gemaakt in je schrift.”

“Goed gedaan!”

“Ik vind het jammer dat ik drie keer moet vragen je boek te nemen.”

“Welke voorstellen hebben jullie?”

'Niet slecht' of Je zegt je leerlingen voortdurend wat je van hun gedrag in de klas en op school denkt. Toch sta

je er niet altijd bij stil hoe je je boodschap formuleert en welke impact je woorden hebben.

Zeg jij ook wel eens: “Wat ben je toch lui” of “Niet slecht gedaan”? Dat heet mintaal. Het kan

ook anders. Met plustaal. Wat weegt bij jou het meeste door?


WElkE ZINNEN HEB jIj VORIGE WEEk Al UITGESpROkEN?

Waarom ben jij altijd zo lui?

Wat is er nu weer?

Ik wil dat je nu stil bent!

Doe niet zo lastig!

Goed gedaan!

Ik word nog eens gek van jou!

Ik heb jou graag in mijn klas.

Dat is de laatste keer!

Dat kan beter!

Hoe tover jij mintaal (zinnen 1, 2, 4, 6, 8, 9) in plustaal (zinnen 3, 5, 7) om?

TIp VAN jUf ElS:

“Ik verplicht mezelf om tien knik-

kers in mijn linkerbroekzak te

steken. Telkens ik plustaal gebruik

verhuist een knikker naar de

rechterzak. Op het einde van de

dag moeten de tien knikkers van

broekzak gewisseld zijn. Mijn leer-

lingen en ik vinden het geweldig

als dat lukt.”

- “Weer niet in orde” wijst terug naar het verleden. Het beschrijft wat de

leerling niet goed doet, en vroeger ook al niet goed deed. De uitspraak is

bovendien niet duidelijk. Weet je leerling precies waarom hij niet in orde is?

+ Draai de boodschap om en zeg wat je van hem verwacht: “Ik zou graag

hebben dat …, ik heb liever dat …, ik wil dat …” Met positieve taal weet de

leerling precies wat hij wel moet doen. Je maakt hem verantwoordelijk

voor zijn gedrag.

- “Jij bent slordig” betekent dat iedereen dat vindt, dat het zo is. Er is geen

ruimte meer om het de volgende keer beter te doen.

+ Met ik-taal zeg je wat jij persoonlijk denkt of wilt: “Ik vind dat je schrift

slordig is.” Jij vindt dat nu, maar het kind kan er wel voor zorgen dat je er

snel niet meer zo over denkt. Een ik-boodschap toont dat je op het kind

rekent. Je geeft het kansen om de situatie te veranderen.

- We gebruiken vaak negatieve woorden (niet, nooit, slecht, goed, maar,

fout), ook als we het positief bedoelen.

+ Waarom zeggen we niet gewoon: “Goed gedaan!” Een kind dat hoort wat

het goed doet, krijgt zelfvertrouwen en geeft minder snel op: “Ik kan het!”.

Met een positief zelfbeeld durft het sneller nieuwe uitdagingen aan.

- Leerlingen zijn nooit ‘altijd vervelend, altijd lui, nooit in orde …’ Door zo’n

uitspraak voelt een kind zich afgewezen: “Ik kan het nooit goed doen”.

Waarom zou het zijn gedrag veranderen als dat toch al vaststaat?

+ Val een leerling niet op zijn persoon aan, maar bespreek zijn gedrag: “Wat

je gedaan hebt, vind ik …” Je nodigt hem uit om zijn gedrag te veranderen.

- Door op voorhand aan te geven dat je niet wilt luisteren geef je de indruk

dat de gevoelens en noden van je leerlingen onbelangrijk zijn.

+ Open en eerlijk praten met kinderen vertrekt vanuit respect. Door te

praten verbeter je de relatie. Je laat voelen dat je leerlingen gelijkwaardige

partners zijn in de klas. Spreken is luisteren.

'Goed zo'?

©Stijn

Beeckman

SjApO

kleuterjuf zkt. hulpHoe schakel je mensen met een verstandelijke beperking in de kleuterklas in? ‘Door hun te tonen hoe je omgaat met wenende kleuters en hoe je hen helpt bij het eten”, legt Miriam Hemelsoet van vormingscentrum Handicum uit. Tijdens de opleiding tot co-begeleider lopen de cursisten na zes opleidingsdagen stage in een kleuterklas. Ze werken daarvoor samen met een kleuteronderwijzer. Een jobcoach evalueert de stage aan de hand van een portfolio.

Staan kleuterscholen te springen om die co-begeleiding? “Ja hoor, onze cursisten begeleiden een klein groepje kleuters in de klas. Dat zorgt voor meer differentiatie en een meer individuele aanpak. En ze pakken uit met hun eigen talenten. Zo wil een van de cursisten djembé spelen met de kleuters. We hebben niet lang moeten zoeken naar scholen die mee willen stappen in ons project.” Dat heeft veel te maken met de uitgebreide info die de scholen krijgen als ze instappen. Zo leren ze de mens achter de beperking echt kennen. Na de stage kunnen de cursisten verder blijven werken in hun stageschool.

www.handicum.be

SjApO

©Luc

Daelemans

©Jens

Mollenvanger


SjApO

SjApO

Van ’t straat naar ’t podium

Kavka vzw begeleidt jongeren van ‘t Kiel en daarbuiten in het jeugdcentrum Zappa. “We spreken hangjongeren aan op straat en laten hen in ons centrum doen waar ze sterk in zijn”, zegt Hanneke Claessen, competentiebegeleider. Ze begeleiden workshops of leren zelf evenementen organiseren. We stimuleren hun talent. Als ze zien dat ze vooruitgang boeken, zijn ze nog meer gemotiveerd. Wie werk zoekt, kan terecht bij een tewerkstellingsbegelei-der, die mee op zoek gaat naar een geschikte job.”

Oussama (18) is rapper en leert een groep van dertien-jarigen hun eerste stappen zetten op het hiphoppodium. “Hanneke vroeg me om op te treden voor het verjaardags-feest van Zappa. Na dat optreden ben ik blijven hangen. Ik rap graag, en mag dat overdragen op kinderen uit de buurt. Ik verdien hier geen geld mee, maar ik kan wel al een stevig stuk werkervaring op mijn cv zetten.”

www.zappaworld.be - www.kavka.be

ffwd met de flip Met hun twaalfjarige leerlingen zetten Domien Paumen (LSBO Schakelschool) en Maarten Verheyen (Stedelijke Basisschool Tuilt) uit Kuringen andere scholen op weg om te ondernemen met beelden. “Mijn type 8-leerlingen ontdekken hoe ‘de Flip’ werkt”, vertelt Domien. “Zo heet onze eenvoudige digitale videocamera.”

“Wij stellen ontdekkoffers samen voor vijf partnerscholen. Mijn leerlingen leggen daarmee op een laagdrempelige manier aan andere leerlingen uit hoe je filmpjes maakt. Dat doen ze ook op een blog en tijdens klasbezoeken.” De leerlingen plaatsen de instructiefilmpjes zelf op de blog. Zo leren ze de gevaren en voordelen inschatten van media als YouTube. “Voor de camera komen mijn meest verlegen leerlingen helemaal los. Zo krijg ik een heel andere kijk op hen”, zegt Domien. De Schakelschool krijgt de videoca-mera’s en ondersteuning van Edufiks. Dat brugproject laat drie jaar lang twaalf innovatorscholen en 60 partnerscholen met nieuwe technologie experimenteren.

www.edufiks.be - http://edufiks5.wordpress.com/


DE lERARENkAMER

lENEN AAN 0 pROcENT

B r u n o V a n h e e s (4 6 ) , c o ö r d i n a t o r

Oeps: “Waar vinden we het nodige geld?”

Oef: “Elk gezin geeft ons een renteloze lening

van 500 euro. Dat geld krijgen onze ouders

terug als de kinderen de school verlaten.

Onze school krijgt de eerste subsidies pas in

januari. We moeten dus een periode over-

bruggen. Met het verzamelde geld deden we

verbouwingen en huren we het gebouw.”

Aha: “Visie vóór centen. Als je een nieuwe

school start, begin dan met een sterke

filosofie. Zoek daarna financiële middelen,

een geschikte locatie en leraren.”

INScHRIjVINGSDAG: NAcHTWERk

c a r i n e B e u l s (4 6 ) , j u f V i e r - e n V i j f j a r i g e n

Oeps: “Hoe krijgen we leerlingen in onze

klassen?”

Oef: “Via een infoavond en een folder gaven

we de nodige uitleg. Het verhaal van erva-

ringsgericht onderwijs sloeg aan. Veel ouders

zochten een doe-school. De inschrijvings-

avond werd een inschrijvingsnacht. Al snel

zat onze droomschool helemaal vol. In onze

oude school hebben we overigens niet actief

gerekruteerd.”

Aha: “Als je een nieuwe school start, loop je

over van de ideeën. Die kun je niet allemaal

waarmaken. Ik heb leren selecteren.”

De nieuwe school blinkt. In basisschool De Wonder-

wijzer in Zutendaal ruik je de verf nog.

De klassen zijn netjes geschilderd,

maar het zorgbeleid moeten de leraren

nog inkleuren. Eerst kijken wie al

die nieuwe leerlingen zijn. De school

kiest bewust voor graadklassen. Dat

bevordert zelfstandig werk in de klas

en leerlingen leren van elkaar. Een

nieuwe school opstarten: wat komt er

allemaal bij kijken?

1

2

B r u n o V a n h e e s1

j o l a n d a s w e n n e n4

c a r i n e B e u l s2

©Luc

Daelemans


de lERARENkAMER

lEREN DOSEREN

j e l l e c z e k a j ( 2 6 ) , m e e s t e r t w e e d e g r a a d e n l . o .

Oeps: “Welke visie draagt onze school uit?”

Oef: “We formuleren realistische doelstel-

lingen voor één schooljaar. We kunnen niet

alles in één keer. De pedagogische raad

bestaat uit ouders en leraren, aangevuld

met externen. Samen gaven we ons gezond-

heidsbeleid vorm. We laten geen frisdranken

toe en bieden enkel water en melk aan. Ook

zorgen we zelf voor ‘gezonde’ koeken en

fruit.”

Aha: “Als professionele leraar stel ik mezelf

en wat ik doe voortdurend in vraag.”

SUpERMARkT VOOR lERAREN

j o l a n d a s w e n n e n (4 2 ) , j u f d e r d e g r a a d

Oeps: “Hoe trekken we leraren aan?

Oef: “We deden onze boodschappen niet

in een supermarkt voor leraren. De mond-

tot-mondreclame deed zijn werk. Wij wilden

onderwijs dat vertrekt vanuit de ervaringen

van de kinderen. We wisten dat ook leraren

in andere scholen in die richting dachten.

Zo verzamel je snel een team om mee te

starten.”

Aha: “Samen met je leerlingen lunchen in de

klas. Gezellig toch?”

fAMIlIE Op ScHOOl

m i e k c o p s ( 3 5 ) , j u f e e r s t e g r a a d

Oeps: “Hoe overtuigen we de ouders?”

Oef: “Ik neem mijn drie kinderen mee naar

school. Dat is niet altijd gemakkelijk, maar

het is ook een blijk van vertrouwen. Mijn

kinderen leren hier verantwoordelijkheid op-

nemen. Dat is een van de redenen waarom

ouders voor deze school kiezen, ook ik.”

Aha: “Ik ben blij dat ik gekozen heb voor

ervaringsgericht onderwijs, waar zelfstandig

zijn een belangrijke vaardigheid is.”

5

In september 2010 openden zeven nieuwe basisscholen de poorten. Sommige scholen openden een nieuwe vestigingsplaats, andere scholen begonnen met een wit blad. De Wonder-wijzer is een van die scholen.

www.de-wonder-wijzer.be

3

4

m i e k c o p s5

j e l l e c z e k a j3


DIAlOOG

SCHOOLRAAD NIET VERPLICHT?

Ik heb me een hele tijd geleden kandidaat gesteld voor de school-raad van de lagere school van mijn kinde-ren. Twee kandidaten dienden een geldige kandidatuur in. De school wou echter dat we ze introkken. Dat heb ik niet gedaan. Hun argument was dat de school de vorige legislatuur geen kan-didaten had voor een schoolraad en dat de laatste jaren bewezen was dat hun school ook prima functio-neerde zonder. Ik kon wel lid worden van het oudercomité als ik meer inspraak wenste. Het oudercomité ver-gadert echter telkens op een avond waarop

ik moet werken. Alles is daarop stilge-vallen. Ik heb er niets meer over gehoord. Nochtans dacht ik dat het oprichten van een schoolraad verplicht was. Kan een school hier zomaar onderuit? Ik heb er moeite mee dat de school bij een volgende doorlichting waarschijnlijk zal zeggen “dat er geen kandidaten waren”.Sommige scholen wensen duidelijk geen pottenkijkers.

Naam en adres gekend

bij de redactie

Antwoord van de onderwijsadministratie:In principe moet elke

basis- en elke secundaire

school vanaf 1 april

2005 een schoolraad

hebben. In het GO!

kunnen scholen van

hetzelfde onderwijsniveau

die in dezelfde regio of

omgeving gevestigd zijn

één schoolraad vormen.

Het argument dat de

school geen kandidaten

zou vinden is niet afdoend.

Bij doorlichting zal de

inspectie dat controleren.

BETALEND PARKEREN

Ik ben kleuteronder-wijzer in het Stede-lijk onderwijs van Antwerpen. Enige tijd geleden hebben ze in onze regio betalend parkeren ingevoerd. Dat is 3,5 euro per dag, 77 euro per maand en 770 euro per jaar.

Ik heb al contact opgenomen met het stadsbestuur en de inrichtende macht van de school om te vragen of er geen oplossing mogelijk is voor onderwijzend personeel, maar we krijgen gewoon een njet. Nochtans zitten waarschijnlijk veel onderwijsmensen in hetzelfde schuitje.

Heidi De Clerck

Reageer op

www.klasse.be/ga/parkeren.

AUTOBANDEN OP DE SPEELPLAATS

Elk speelgoedje dat we kopen of waar onze kinderen in aanraking mee komen, wordt uitgebreid getest. Maar kleuters die spelen met oude, versleten autobanden, daar maakt niemand zich zorgen over? Over autobanden weten we dat we ze niet mogen stockeren in onze tuin en dat varkens in land-bouwbedrijven er niet mee mogen spelen wegens schadelijk voor

de gezondheid. Maar ze jaren op een speel-plaats laten liggen en er kleuters in laten spelen is toegelaten? Kleuterscholen ver-bieden knutselen met wc-rolletjes vanwege de daarop aanwezige micro-organismen. Maar in autobanden zitten zware metalen (zink, cadmium en lood), zwarte koolstof, zwavel, para-pheny-lenediamine (allergie-inducerende stof), polycyclische aroma-tische koolwaterstof-fen (PAK), vluchtige stoffen te vergelijken met bepaalde pe-troleumfracties (dus giftig) die vrijkomen wanneer kinderen bij warm weer spelen. Het is bewezen dat die stoffen schadelijk zijn! Professor Jan Tytgat, toxicoloog, en de Kankerlijn zeggen dat we voorzichtig moeten zijn met autobanden als speelgoed. Ook preventie-adviseurs nemen autobanden uit voorzorg weg. Waarom blijven ze dan liggen op onze speelplaatsen?

Valerie Van den Broeck

FIETS -VERGOEDING

Sinds begin dit school-jaar ontvang ik geen fi etsvergoeding meer omdat ik ... te dicht bij de school woon. De afstand naar school is een goeie 700 meter

en dat is te kort. De minimumafstand is 1 kilometer. Jam-mer, ik blijf toch naar school fi etsen maar het koffi etje dat ik elke maand dronk met mijn bijeengefi etste vergoeding betaal ik nu zelf.

Marianne Vandenheede

RED DE KLEINE SCHOLEN

Onze school telt min-der dan 180 leerlingen. Ik ben dus in de ogen van de minister van Onderwijs een ‘twee-derangsdirecteur’. Enkele jaren geleden had ik nog hoop dat de scheve situatie zou worden rechtgetrok-ken en dat de overheid de ongelijke behande-ling zou herzien, maar wie ligt er nog wakker van onze ongelijke vergoeding en minieme ondersteu-ning? Ik vind het helemaal niet erg om vier uur per week voor de klas te staan, maar er zijn toch geen rede-lijke argumenten om ons dan ook nog eens minder te betalen?

Wie neemt het echter nog voor ons op? Om zelf bij de minister op de deur te kloppen is onze groep te klein. Trouwens, ik ben van mening dat je niet te veel voor jezelf moet opkomen, wel voor je werk, je omgeving, je gezin, je vrienden,

ScHANDAAl!

Maks! publiceerde de privacygege-

vens van een willekeurige leerling,

zoals ze gewoon op het internet te

vinden zijn. Dat was even schrikken

voor Amber (15). Bekijk haar reac-

tie (samen met je leerlingen) op het

jeugdjournaal Zoom:

www.klasse.be/ga/amber.


jouw mening?• Mail naar [email protected].• Schrijf naar Klasse (Dialoog) –

Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel.• Geef je mening op www.klasse.be/leraren.

de zwakkeren, maar louter voor jezelf niet. Daar heb je vrienden, collega’s en altruïsti-sche zielen voor.

Ik hoor ze echter niet meer, ik lees er niets meer over. Wijst dat op een stille dood voor de directeurs van de kleine scholen en in dat geval ook voor de kleine scholen? Mogelijk ligt daar de sleutel voor de aanpak van onze situatie. Zijn er voldoende ouders, leraren, schoolbesturen, be-geleiders, inspecteurs bereid en overtuigd van de waarde en het belang om de kleine

scholen een toekomst te geven? Dan moet de minister de voorwaar-den scheppen zodat de directeurs van die kleine scholen gemo-tiveerd en enthousiast hun werk kunnen en willen verder zetten.

Jos Wouters

TE LAAT

In mijn kleuterklas komen kleuters heel geregeld te laat naar school. Aankomen om half tien of zelfs half elf is geen uitzondering. Dat is heel vervelend. Mijn aanwezigheidsregister is altijd verkeerd in-

gevuld (want ik gaf de kleuters op als afwe-zig) en na enkele uren zijn ze er toch. In onze school kunnen de kinderen warm eten, maar dat moet ik bij de aanvang van de lessen doorgeven (wat heel begrijpelijk is). Mijn kleuters die te laat zijn, brengen meestal geen boterhammen mee en eten dus ook warm. Daardoor is er soms te weinig eten. Maar ik erger me het meest aan het feit dat mijn lessen verstoord worden en mijn andere kleuters hun aandacht toch even kwijt zijn. De laatkomer moet nog zijn schriftje

afgeven, wil iets vertellen en kan niet meteen volgen met de les, want hij heeft elke aanzet gemist. In het verleden gaven we de ouders al een briefje mee met de vraag hun kleuter tijdig naar school te brengen. We legden daarbij ook uit waarom dat zo belangrijk is. Jam-mer genoeg heeft dat slechts enkele weken

een gunstig effect.Ik weet dat kleuters niet schoolplichtig zijn, maar mogen ze daarom zomaar op om het even welk tijdstip aankomen op school?

Naam en adres gekend

bij de redactie

Vind campagnemateriaal

over op tijd komen op

www.klasse.be/ga/optijd.

©Flickr / Julien

Hery


FaQ?

Tussen de middag rijd ik met de fi ets naar huis en terug om te eten. Mijn schoolsecretariaat zegt dat ik voor die rit geen recht heb op een fi etsver-goeding. Bovendien krijg ik maar 15 eurocent/km, terwijl de fi scaal vrijgestelde fi ets-vergoeding 20 eurocent/km bedraagt. klopt dat?

Ivan (44), leraar economie

Dat klopt. De fi scaal vrijgestelde fi etsvergoeding voor

de verplaatsing woon-werkverkeer is sinds 1 septem-

ber 2010 beperkt tot één keer per dag. Verplaatsingen

tussen vestigingsplaatsen komen wel in aanmerking

voor terugbetaling. De fi scaal vrijgestelde fi etsvergoe-

ding en de fi etsvergoeding die het ministerie van Onder-

wijs en Vorming uitkeert zijn twee verschillende zaken.

De fi scaal vrijgestelde fi etsvergoeding wordt bepaald

door de federale overheid en bedraagt 20 eurocent/km.

De fi etsvergoeding wordt uitgekeerd door het ministerie

van Onderwijs en Vorming en bedraagt 15 eurocent/km.

Een personeelslid dat 15 eurocent/km uitbetaald krijgt,

kan maximaal ook maar 15 eurocent fi scaal in mindering

brengen. Sommige inrichtende machten betalen aan hun

personeelsleden 20 eurocent/km, waarvan het minis-

terie 15 eurocent terugbetaalt en 5 eurocent voor eigen

rekening is. Personeelsleden die 20 eurocent/km krijgen,

kunnen die volledig fi scaal inbrengen.

Onze school raadt de ouders van kleuters aan een bepaald tijdschrift te kopen omdat we dat gebruiken in de klas. Ou-ders zeggen mij dat de school het tijdschrift gratis moet aan-bieden. Hebben ze gelijk?

veerle (36), kleuteronderwijzer

Dat hangt ervan af. Als de school het tijdschrift ver-

plicht, komen de kosten ervan op de maximumfactuur.

Als het de bedoeling is dat het tijdschrift het leer-

materiaal wordt, dan gaat het om materiaal dat nodig

is om de ontwikkelingsdoelen en eindtermen te berei-

ken en moet de school de kosten zelf betalen. Het is de

school die bepaalt welk materiaal ze wil gebruiken in de

klas en wat ze aan de ouders verplicht om aan te kopen.

Materialen en activiteiten die niet noodzakelijk zijn om

de ontwikkelingsdoelen en eindtermen te bereiken, maar

tijdens de schooluren gebruikt worden, vallen onder de

scherpe maximum factuur. Voor de lijst van het materiaal

dat de school gratis ter beschikking moet stellen, heeft

het Vlaams Parlement een lijst vastgelegd. Tijdschriften

staan niet op die lijst.

©Flickr / Julien

Hery

Heb je een vraag of praktisch probleem in de

klas of lerarenkamer? Of een leuke tip of

stappenplan voor je collega’s? Stuur een mail

naar [email protected]. Of zoek en help elkaar

op www.klasse.be/leraren.


Wat doe je als een leerling in de klas een epilepsie-

aanval krijgt (waarbij het lichaam verstijft, het kind op

de grond valt en het lichaam begint te schokken)?

1. Blijf rustig en stel de klas gerust.

2. Leg de leerling op de zij.

3. Maak voldoende plaats en verwijder alle gevaarlij-

ke voorwerpen in de buurt. Het kind kan zich door

de val of door te schokken pijn doen.

4. Probeer nooit de bewegingen te stoppen.

5. Zorg ervoor dat de ademhalingswegen open zijn,

maar probeer in geen geval de mond te openen of

iets in de mond te steken.

6. Verwittig na de aanval een arts en de ouders.

Zo’n aanval duurt meestal maar een tot twee minuten

en is ongevaarlijk.

Let op! Een epilepsie-

aanval die langer

duurt dan zeven tot

tien minuten is wel

gevaarlijk en stopt

niet zonder hulp.

Vraag zo snel moge-

lijk medische hulp.

Epilepsie komt voor bij 1 op de 150 kinderen. Dat zijn in Vlaanderen naar schatting minimaal 15.000 kinderen. In elke school zitten dus kinderen met epilepsie. Meer weten? Bekijk het fi lmpje ‘Dit heb ik:epilepsie’, deel 2 in de reeks ‘Dit heb ik’ op TV.Klasse –www.tvklasse.be.

Meer info vind je op www.epilepsieliga.be en www.klasse.be/ga/epilepsie.

leraren die duidelijk spreken, bereiken meer. “Steek structuur in je uitleg, formuleer opdrach-ten scherp en speel met vaktaal.” Dat zegt het Huis van het Nederlands. Het niveau van de leerstof blijft gelijk, maar de drempel van je les verlaagt.

1. BIED STRUcTUUR• Benoem het lesonderwerp en zeg vooraf uit

hoeveel delen je les bestaat. • Geef richtlijnen voor aantekeningen bij de les. • Gebruik hand-outs of bordschema’s met kern-

begrippen, lesopbouw of hoofdgedachten. • Spreek in een rustig tempo, ook in tijdsnood. • Geef voorbeelden van toetsvragen.• Laat leerlingen in hun eigen woorden herformu-

leren, linken leggen, een synthese maken.

2. GEEf ScHERpE OpDRAcHTEN• Maak duidelijk welk eindresultaat je verwacht. • Zeg waarmee je rekening houdt bij de evaluatie. • Geef de kans om vragen te stellen bij een op-

dracht.

• Zoek opdrachten die aansluiten bij de leef-wereld, cultuur en sociale achtergrond van je leerlingen.

3. SpEEl MET VAkTERMEN • Leer academische woorden aan, zowel vaktaal

als instructiewoorden.• Leg moeilijke woorden uit in eigen woorden. • Laat studenten zelf een defi nitie of een voor-

beeld geven.

• Gebruik de voorkennis van leerlingen. Kennen ze een deel van het woord? Herkennen ze het uit een andere taal?

4. VOER GROEpSGESpREkkEN • Geef iedereen spreekkans in een groepsge-

sprek. Laat je leerlingen naar elkaar luisteren. • Stimuleer leerlingen om in te spelen op elkaar,

zo moedigen ze elkaar aan. • Geef feedback: zowel inhoudelijk als op het vlak

van taal.

Dit artikel is gebaseerd op de ‘Checklist: mondeling taalgebruik in de klas’ van het Huis van het Nederlands Brussel (www.huisnederlandsbrussel.be).

SpREEk jIj klARE TAAl IN DE lES?

eeRSTe HULP BIJ EpIlEpSIE

liever geld in de automaat dan gratis water uit de kraan

©Katrijn

VanGiel Klasse voor Leraren • 31

Feit: overgewicht is een groeiend maatschappelijk probleem. Naar schatting een op de acht Vlaamse jongeren heeft ermee te kam-pen. Dat komt omdat ze te weinig bewegen en niet gevarieerd genoeg eten en drinken. Frisdrank wordt vaak aangewezen als boosdoener. Bijna de helft van de Vlaamse jongeren drinkt elke dag een blikje. Daardoor hebben ze 60 procent méér risico op obesitas, zeggen voedingsdeskundigen.

Onder druk van directies, leraren en ouders paste Coca-Cola in 2005 zijn drankaanbod op school aan. Zo verdeelt

het bedrijf in het basisonderwijs enkel nog mineraalwater, halfvolle melk en fruitsappen. In het secundair mag de school op eigen verzoek nog frisdranken aanbieden in de automaat, maar die moeten onder het (verplichte) aanbod mineraalwater en vruchtensap staan.

Dankzij die schoonheidsoperatie kon Coca-Cola een verbod op haar 4182 schoolautomaten net ontwijken. Maar helpt de maatregel ook om jongeren van het calorierijke spul te houden? “Ja”, zegt Liesbeth Denys van Coca-Cola Belgium. “In 2010 werden er 27 procent minder gesuikerde frisdranken gedronken dan in 2001. 98 procent van de scholen houdt zich aan de gedragscode.”

HOEVEEl HAAlT jOUW ScHOOl UIT DE DRANkAUTOMAAT?

Omzet: 25.000 euro.

MEERWAARDE?

Minder suikers, meer gezondheid. Dat beloofde Coca-Cola toen

het vijf jaar geleden de automaten op school vernieuwde.

Toch wint die dure drankfabriek het anno 2011 nog altijd

van gratis water uit de kraan. Waarom? Er valt geld mee te

verdienen. Veel geld. Open happiness.


“veel secundaire scholen verdedigen de automaat vanuit de keuzevrijheid van hun leerlingen”, weet Greet Vansant, professor voeding en gezondheid aan de Katholieke Universiteit Leuven. “Maar als je jongeren laat kiezen tussen een ‘lekkere’ frisdrank uit de ene en een ‘gezonde’ drank uit de andere automaat, verliest die laatste haast altijd het pleit. We hebben het geprobeerd met de groenten- en fruitautomaten, en die staan nu weg te kwijnen naast de Snickers en M&M’s. Veel jongeren uit kansarme groepen vinden namelijk dat ze evenveel ‘recht’ hebben op zoete frisdranken als hun klasgenoten. Dus stoppen ze nog liever geld in de automaat dan gratis water te tanken aan de kraan of een goedkoop flesje van thuis mee te nemen.” Net als het LOGO Oost-Brabant, pleit ze er dan ook voor om het frisdrankaanbod op school nog verder te beperken, desnoods met financiële compensaties van de overheid, zoals na het landelijke verbod in Frankrijk is gebeurd. “Die kunnen directies dan gebruiken om te investeren in gezonde voeding en bewegingsinfrastructuur en -recre-atie”, aldus Vansant.

“de huidige drankautomaten verplicht bannen uit de scholen is geen juiste op-lossing voor het probleem”, zegt Olaf Moens van het VIGEZ. “Dan verleg je de consumptie gewoon naar winkels uit de buurt of thuis, en zadel je de school op met het afval. Wat verboden is, wordt ook extra aanlokke-lijk. Nu en dan een frisdrank drinken is niet schadelijk in een evenwichtig voedingspatroon, wel als je er te veel van drinkt. Al geldt dat evenzeer voor alle gesuikerde melk-drankjes in de ‘gezonde’ Danone-automaat. Wij zien de drankautomaat vooral als distributiekanaal. Een populair kanaal trouwens, als je school er maar genoeg water en (gezonde) melkdranken in stopt en die ook aantrekkelijk prijst. Toch mag je de automaat nooit als concurrent voor de gratis tapkraan zien. De gezonde keuze moet uitein-delijk de evidente keuze worden voor de leerlingen én de school. Niet die voor nettowinst.”

Gezonde én ongezonde drankjes uit de automaat brengen natuurlijk meer op dan gratis water uit de kraan. De school krijgt het apparaat namelijk in bruikleen van Coca-Cola, maar mag de winstmarge zelf bepalen. Die varieert van 30 tot 50 cent per blikje. Als je weet dat één automaat gemid-deld 150 leerlingen kan bedienen en 100 tot 125 blikjes per week uitspuwt, dan is de rekening snel gemaakt.

“Sommige grote scholen halen naar eigen zeggen 25.000 euro omzet per schooljaar uit de automaat”, weet Carine Van Wanseele van het Lokaal Gezondheidsoverleg (LOGO) Oost-Brabant. “Daar kan de gratis waterfontein in het hoekje van de eetzaal moeilijk tegenop. Andere scholen verkopen bewust geen gesuikerde frisdranken via een automaat, maar wel in de refter. Sommige cateraars zien de dranken namelijk als handig extraatje om de scherpe marges op de maaltijden te compenseren. Je begrijpt dat ze die inkomsten niet zomaar willen verliezen.”

Scholen die de gedragscode van Coca-Cola naleven en voldoende keuze in de automaat aanbieden, worden

bovendien beloond met een sportdag of sportartikelen. Die kosten de school niets, maar brengen het bedrijf wel iets op. Merkbekendheid en trouwe jonge consumenten bijvoorbeeld. Zij zetten de automaat meestal als eerste eis op de agenda van de leerlingenraad. De school die ze afschaft, maakt zich al snel onpopulair. De Vlaamse Scholierenkoepel (VSK) ad-viseert leerlingenraden zelfs om de winst van de automaat gewoon voor zichzelf te houden.

Het aantal drankautomaten op vlaamse secundaire scholen daalt ook, met 13 procent in drie jaar tijd, becijferde het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziekte-preventie (VIGEZ). Goed nieuws, zou je denken. Toch staat in drie op de vijf secundaire scholen (62 procent) nog zo’n automaat, in tegenstelling tot de lagere school, waar je er bijna geen meer vindt. In die automaat zitten welis-waar minder zoete frisdranken, maar evenveel betalend mineraal- of spuitwater en zuiveldranken als drie jaar geleden. Het aantal scholen dat gratis drinkwater aanbiedt tijdens de middag gaat er zelfs lichtjes op achteruit, bere-kende het VIGEZ.

“Scholen hebben de laatste jaren mas-saal geïnvesteerd in waterfonteintjes. die helpen vooral om leerlingen te sensibiliseren”, aldus Olaf Moens van het VIGEZ. “Om hun dorst te lessen kun je beter een plek inrichten waar leerlingen de hele dag gratis water kunnen tap-pen, zeker tijdens belangrijke drinkmomenten zoals de middagpauze. Dat red je niet met meer waterfonteintjes of meer betalend water in de automaat.”

HOEVEEl HAAlT jOUW ScHOOl UIT DE DRANkAUTOMAAT?

alle leraren

Het palet van dicHter Miró120 schilderijen, tekeningen, prenten enbeeldhouwwerken tonen hoe Joan Miró de wereldsamenvat in poëzie. De tentoonstelling start inde jaren twintig. Het accent ligt op de werken diede Catalaanse kunstschilder maakte net voor deTweede Wereldoorlog en op de ‘Constellatie’-reeksdie hij tijdens de oorlog met dekkende waterverfpenseelde.Joan Miró, het palet van de dichter – van 24 maart tot 19 juni – ING Cultuurcentrum – Koningsplein 6 – 1000 Brussel – tickets en info: www.ing.be/art

klassedagen Duizend leraren en hun gezinbezoeken de tentoonstelling gratis op maan-dag 11, woensdag 13, maandag 18 en woens-dag 20 april (paasvakantie). Het gebruik vande audiogids is inbegrepen. Inschrijven viawww.lerarenkaart.be/inschrijven. Na inschrijvingontvang je een unieke voordeelcode waarmee je degratis tickets reserveert op www.ing.be/art.

© Miró, Constellations, 1959, Fundació Miró, Barcelona / Sabam Belgium 2011

zekerdoenActies voor actieve leraren

zekerdoen

zekerdoen


kAleNder lerAreNdAGeNBezoek Oude Belgen en Romeinen in de Archéosite van Aubechies. Zoek een das in de Voerstreek. Ga met een collega of jepartner naar de nieuwe Belgische film ‘Noordzee, Texas’. Doornik is ‘Stad met Klasse’. Of geef je liever lessen in het donker? Kijkvoor het recentste aanbod op www.lerarenkaart.be en abonneer je op de gratis nieuwsbrieven (nieuwsbrief – intekenen).

zaterdag 5 tot zaterdag 12 maart

gratis eFteling-sprookjes

uittip Er was eens? Nee, nu is er ... Joris en de Draak:een nieuwe houten race-achtbaan. Op het eiland vanMonsieur Cannibale verdwijn je in de kookpotten. Jevaart door de sprookjes van 1001 nacht. De VliegendeHollander grijpt je vast met zijn eeuwige vloek.

Waar? Efteling – Europalaan 1 – NL 5171 KW Kaatsheuvel (Nederland)Wanneer? Vanaf 10 uur – het park sluit om 18 uur Wie? Gratis toegangvoor leraren op vertoon van hun lerarenkaart én op voorwaarde dat zevergezeld zijn van minstens één betalende bezoeker, begeleidendepersonen betalen het gewone tarief Meer info: www.efteling.comInschrijven: hoeft niet

Van zondag 6 maart tot zondag 13 maart

(niet op zaterdag)

sport en spel

klassedag Meet je met turnster Aagje Vanwalleghemof spurtkampioene Hanna Mariën. Tien speelse proevenpeilen naar je kracht, uithouding, lenigheid, evenwichten snelheid. In het museum ontdek je het sportverledenaan de hand van een spel en maak je kans op de

Sportimonium medaille. Professionele museumcoaches helpen iedereenop weg. Waar? Sportimonium vzw (Bloso-domein) – ingang nemen aande Trianondreef 19 – 1981 Hofstade-Zemst Wanneer? 11 tot 16.30 uurWie? Gratis voor leraren, partner en kinderen tot 5 jaar. Kinderen vanaf6 jaar betalen 1 euro per persoon. Meer info: www.sportimonium.beInschrijven: uitsluitend via www.lerarenkaart.be/inschrijven Tip: 3 kmverder ligt dierenpark Planckendael, 5 km verder ligt Technopolis, 8 kmverder ligt het Speelgoedmuseum.

woensdag 9 maart

oude volksmuziek

infodag Oude volksmuziekinstrumenten zoals eenhommel, draailier of klompviool fascineren. Een gidsleidt je langs waardevolle instrumenten, prenten enarchiefstukken. Muzikanten geven die dag eenuitgebreide demonstratie. Waar? Gc De Cam –

Dorpsstraat 67 – 1755 Gooik Wanneer? 10 of 14 uur Wie? Gratis voorleraren en hun gezin Meer info: www.muziekmozaiek.be (klik onderaan bijde rubriek ‘beleef’ op ‘instrumentenmuseum’) Inschrijven: uitsluitend [email protected] (vermeld je naam, adres, het nummer van je lerarenkaarten het aantal deelnemers aan de rondleiding)

woensdag 9 maart

euro space center

infodag Maak kennis met de schoolprogramma’s ende infrastructuur van het Euro Space Center. Enkeledeelnemers testen twee ruimtesimulatoren. Zij stellenhun evenwicht op de proef of ondervinden hoe het voeltom op de maan te wandelen. Waar? Euro Space

Center – 1 rue devant les Hêtres – 6890 Transinne (langs E411 – afrit 24)Wanneer? 10 of 14 uur Wie? Gratis voor leraren. Partner en maximaal4 eigen kinderen betalen 4,20 i.p.v. 8 of 11 euro per persoon. Meer info:www.eurospacecenter.be Inschrijven: uitsluitend [email protected] of 061 65 64 61 (fax) Vermeld je naam, adresen het nummer van je lerarenkaart. Je inschrijving is pas definitief als EuroSpace Center ze bevestigt.

©Efteling

©Rob

Walbers

zaterdag 5 maart tot zondag 13 maart

sea liFe BlankenBerge

klassedag 2500 dieren uit dezeven wereldzeeën zijn deinwoners van SEA LIFEBlankenberge. Vijftig aquaria latenje loeren in de mysterieuzeonderwaterwereld. In de ‘oceantunnel’ sta je oog in oog methaaien. Even verderop wachtenspinkrabben je op. Of heb je meer

sympathie voor de zeehonden, de otters en de pinguïns? Waar?SEA LIFE Blankenberge – Koning Albert I-laan 116 – 8370Blankenberge Wanneer? 10 tot 14 uur OF 14 tot 18 uur Wie?Gratis voor leraren, hun partner en kinderen tot 3 jaar. Kinderenvanaf 4 jaar krijgen 50 procent korting en betalen 6,50 euro perpersoon. Meer info: www.sealife.be Inschrijven: uitsluitend viawww.lerarenkaart.be/inschrijven

zekerdoen


woensdag 9 maart tot zaterdag 12 maart

Bij het kanaal naar links

uittip In de theatervoorstelling ‘Bij het kanaal naarlinks’ creëert Alex Van Warmerdam duistere, grimmigewerelden waarin de vreemdste dingen heel gewoonlijken. Zijn teksten zijn bondig en niet gespeend vanzwarte, schaamteloze humor. Waar?

Bourlaschouwburg – Komedieplaats – 2000 Antwerpen Wanneer?19.30 uur, try-out begint om 20 uur. Wie? Leraren en partner betalen5 i.p.v. 16 euro. Maximaal 2 eigen kinderen betalen 5 i.p.v. 9 euro.Meer info: www.toneelhuis.be Inschrijven: uitsluitend [email protected] (vermeld je naam, adres, het nummer van jelerarenkaart, de datum van je keuze en het aantal kaarten dat je wenst tereserveren)

donderdag 10 maart

lessen in het donker

vipdag In de schuur van zijn nieuwe huis vindtMichael een vreemde man. Hij eet insecten en ergebeuren rare dingen in zijn omgeving. Tijdens hetJeugdfilmfestival bekijk je als eerste de psychologischethriller ‘Skellig’, gebaseerd op het boek van David

Almond. Waar? Cinema Liberty – Kuipersstraat 23 – 8000 Brugge OFCinema Zuid – Lakenstraat 14 – 2000 Antwerpen Wanneer? 10.30 uur(Brugge) OF 16 uur (Antwerpen) Wie? Gratis voor leraren en hun gezin(reserveren verplicht) Meer info: www.lesseninhetdonker.be Inschrijven:050 34 91 93 of [email protected] (vermeld je naam, adres,het nummer van je lerarenkaart en het totaal aantal personen)

zaterdag 19 maart

Water, Wind en spieren

vipdag Maak je klaar voor een work-out in hetMuseum voor de Oudere Technieken. De focus ligt er opalles wat water, wind en spieren aandrijven. Tijdens degezinsdag ga je op ontdekkingsreis door de ArabischeWereld. Je krijgt er infomeel toelichting bij het

educatieve aanbod en inzage in de didactische dossiers. Waar?MOT – Museum voor de Oudere Technieken – Guldendal 20 –1850 Grimbergen Wanneer? 9.30 tot 15.15 uur Wie? Gratis voor lerarenen hun gezin. Een lunchpakket kan op voorhand besteld worden (6 euro).Eigen lunch meebrengen kan ook. Meer info: www.mot.be Inschrijven:uitsluitend via www.lerarenkaart.be/inschrijven

zaterdag 19 maart

het oor Wil ook Wat

infodag De kijkworkshop van Oog op film staatvolledig in het teken van film en geluid. Zodra je debelangrijkste terminologie kent, krijg je praktischevoorbeelden om met de geluidsband van een film inklasverband aan de slag te gaan. Waar? Cinematek –

Baron Hortastraat 9 – 1000 Brussel Wanneer? 10 tot 12.45 uur Wie?Gratis voor leraren secundair onderwijs (geen gezinsleden – reserverenverplicht) Meer info: www.oogopfilm.be Inschrijven: uitsluitend via02 551 19 44 of [email protected] (vermeld je naam, adres en het nummer vanje lerarenkaart)

zondag 20 maart

noordzee, texas

vipdag Pim woont in de jaren zeventig in een Belgische kustplaats enwordt verliefd op de ruige buurjongen Gino. Probleem of niet? Waar?Kinepolis Kortrijk, Gent, Hasselt, Leuven en Metropolis AntwerpenWanneer? 11 uur Wie? Gratis voor leraren en partner Inschrijven: kanvanaf 26 februari op www.lerarenkaart.be/inschrijven

zondag 20 maart

Fossielen en mineralen

uittip Mag je kreeft enkele duizenden jaren oud zijn? Dan heb je eengezonde interesse voor de geologie. Mineralen, fossielen en gesteentenzijn het onderwerp van de Nautilusbeurs. Waar? Nautilus Gent vzw inKoninklijk Atheneum (gebouwen Middenschool) – Voskenslaan 60 – 9000Gent (vlakbij Sint-Pietersstation) Wie? Voor iedereen toegankelijk, kortingmet lerarenkaart Meer info: www.nautilusgent.be

woensdag 16 maart

tussen hoeren en gokkers

uittip Baal is een jonge dichter,dronken van liefde en vrouwen. Hijzoekt de absolute vrijheid in eenwereld vol burgerlijke moraal. Intheorie verzet de omgeving zichtegen zijn losbandige gedrag. Inpraktijk laat iedereen zich verleidendoor de tomeloze energie van deanarchistische held. ‘Baal’ is het

eerste toneelstuk van Bertolt Brecht. Theater Antigone zet onderanderen Marie Vinck en Tania Van der Sanden op het podium.Waar? Theater Antigone – Overleiestraat 47 – 8500 KortrijkWanneer? 19.45 uur (inleiding) – 20.15 uur (voorstelling) – nabe-spreking met acteurs Wie? Gratis voor leraren, niet-leraren betalen3 euro Meer info: www.antigone.be Inschrijven:[email protected] of 056 24 08 87 (vermeld je naam, naam enadres van je school, het nummer van je lerarenkaart)

(advertentie)

zekerdoen


woensdag 23 maart

duurzaam toerisme

vorMing Een educatief spel van Kriskras vzw voertleerlingen door Krastanië. Ze reizen op een duurzamemanier door het land, met respect voor mens en natuuren rekening houdend met de economische gevolgenvan hun reis. De vorming reikt je zowel de theoretische

achtergrond als de methodiek aan om met leerlingen te werken rondduurzaam toerisme. Waar? NEC De Vroente – Putsesteenweg 129 –2920 Kalmthout Wanneer? 14 tot 16.30 uur Wie? Gratis voor lerarentweede graad aso/tso en derde graad bso (inschrijven verplicht). Wie terplaatse het educatieve spel wenst aan te kopen brengt 40 euro cash mee.Meer info: www.devroente.be Inschrijven: vóór 15 maart via03 620 18 30 of [email protected]

woensdag 23 maart

tricot in de mode

infodag Werk van Vivienne Westwood en SoniaRykiel, historische couturestukken van Schiaparelli enChanel, gedurfde avant-garde silhouetten van SandraBacklund en Maison Martin Margiela. HetModemuseum overloopt de belangrijkste decennia

waarin tricot in de mode was. Na de rondleiding ontvang je een documen-tatiemap. Waar? Modemuseum Provincie Antwerpen –Nationalestraat 28 – 2000 Antwerpen Wanneer? 15 tot 17 uur Wie?Gratis voor leraren en kinderen tot 12 jaar, kinderen tussen 13 en 16 jaar:1 euro Meer info: www.momu.be Inschrijven: uitsluitend viawww.lerarenkaart.be/inschrijven

woensdag 23 maart

het oor Wil ook Wat

Waar? Cinema Zuid – Lakenstraat 14 – 2000 AntwerpenWanneer? 14 uur tot 16.45 uur zie zaterdag 19 maart

zaterdag 26 en zondag 27 maart

stad met klasse doornik

klassedag Ontdek de grootste en op één na oudstegemeente van België. De stad Doornik rolt haar rodeloper uit voor Vlaamse leraren en zet het educatieveaanbod in de verf. Per fiets, te voet, met het toeristischetreintje of met de pendelbus: na dit weekend kent de

stad Doornik geen geheimen meer voor jou. Waar? Ontvangst en centraalinfopunt: La Halle Aux Draps – Grand Place – 7500 Tournai Wanneer?9 tot 17 uur Wie? Gratis voor leraren en hun gezin (sommige activiteitenbetalend) Meer info: www.tournai.be Inschrijven: uitsluitend viawww.lerarenkaart.be/inschrijven

zondag 27 maart

op zoek naar een das

vipdag De Voerstreek herbergt de grootste dassen-populatie uit de Benelux. Niet voor niets is de das hettoeristische embleem van Voeren. Tijdens de excursiedoorkruis je een groen stuk Vlaanderen op zoek naarvoetafdrukken, wissels en burchten. Waar? V.V.V.

Voeren – Pley 13 – 3798 ’s-Gravenvoeren Wanneer? 9, 11, 13 of 15 uurWie? Gratis voor leraren. Kinderen tot en met 12 jaar: 5 euro per persoon.Kinderen vanaf 13 jaar en partners betalen 10 euro per persoon. Meer info: www.gidsenbureau.eu Inschrijven: uitsluitend via 0498 04 30 68 [email protected] (vermeld je naam, adres, het nummer van jelerarenkaart, het uur van de rondleiding en het aantal personen)

zaterdag 2 april

klavierconcert met korting

uittip Geniet in het juiste decor van de orgelwerken en klaviermuziek vanonder anderen de Belgisch-Franse grootmeester César Franck. Huispianistevan Amuz Claire Chevalier brengt samen met harmoniumspecialist JorisVerdin de klaviercultuur van de negentiende eeuw tot leven. Waar? AMUZ –Kammenstraat 81 – 2000 Antwerpen Wanneer? 21 uur. Om 20.15 uurinterviewt Klara-presentatrice Nicole Van Opstal harmoniumspecialist JorisVerdin. Wie? Houders van de lerarenkaart hebben recht op het reductie-tarief (11 i.p.v. 13 euro in categorie 1 of 9 i.p.v. 11 euro in categorie 2)Meer info: www.amuz.be Inschrijven: uitsluitend via 03 292 36 80 [email protected] (vermeld je naam, adres, het nummer van je lerarenkaarten het aantal tickets in de gewenste categorie)

zondag 17 april

van prehistorie tot pax romana

klassedag Parkeer je wagen enstap 7000 jaar terug in de tijd. Jewandelt van een lang rechthoekighuis uit het neolithicum naar eenwoning uit de tweede ijzertijd. Benje in de Gallo-Romeinse tijd beland,dan ontdek je een tempel, eennecropool, een villa en een schuit.Acteurs wagen zich aan ambachten:

beenbewerking, brons gieten, Gallisch brood bakken, aardewerk.Gidsen geven uitleg in het Nederlands. Waar? Archéosite (open-luchtmuseum) en Museum van Aubechies-Beloeil – 1y rue del’Abbaye – 7972 Aubechies (Henegouwen, nabij Ath) Wanneer?14 tot 18 uur Wie? Gratis voor leraren en maximaal drie kinderen van4 tot 11 jaar, extra kinderen tussen 4 en 11 jaar: 3,50 euro, partner enkinderen vanaf 12 jaar: 7,50 euro Meer info: www.archeosite.beInschrijven: uitsluitend via www.lerarenkaart.be/inschrijven Tip: jebent op slechts 15 km van Pairi Daiza (het vroegere Parc Paradisio).

zekerdoen


kuNsT doeT deNkeN

dÁÁroM!Kunst maakt de les niet alleen leuker, kinderen met een ruime culturelebagage presteren ook beter voor andere vakken. Ze ontwikkelen zichzelf,scherpen hun sociale vaardigheden aan en ontdekken hun artistieke talen-ten. Ze worden kunstbeoefenaar én actief burger.

trek aandacHt! Schoolfeesten, eindejaarsvoorstellingen of schoolkoren blijven vaak beslo-ten happenings voor ouders en sympathisanten. Sloop de muren. Doe in de drukke winkelstraat aan straattheater. Bestook het publiek met jevideo- en geluidsopnames: in de bibliotheek of het park, in het zwembad ofbij de bakker. Werk samen met het deeltijds kunstonderwijs, kunsteduca-tieve instellingen of lokale amateurkunstenaars.

Beloof!Kinderen en jongeren houden van variatie. Net dat is dé specialiteit vankunst: fotograferen, filmen, multimedia, schrijven, dansen, tekenen, beeld-houwen, zingen, theater spelen. Laat jongeren van allerlei leeftijden samenmusiceren, poëzie schrijven of schilderen en voorzie een toonmoment.Zoek voor de grotere projecten een cultuurgangmaker. Die onderhoudtcontacten met de gemeente, deskundigen en cultuurwerkhuizen.

waK waK waK!

Iedere school is een nest van jong talent.De Week van de AmateurKunsten(WAK) loopt van 22 april tot 1 mei.Plan tijdens de WAK een toonmoment,nodig een (amateur)kunstenaar uit, be-zoek WAK-activiteiten in je gemeente.www.wak.be inspireert. Vertel op die sitewat je zélf doet en doe zo mee aan de WAK-scholenwedstrijd. De origineelste inzendin-gen gaan lopen met een prijs: een NOOIT-doos, het boek ‘Is beter nog ver?’, eenSelfmade-map voor theater, een lesmapBrieven Brigade of een Attakatamoeva- ofKuimbo Wimbo-zangbundel.

www.wak.be/deelnemen/scholen

waK waK!waK waK!waK waK!

WIN!

zekerdoen


doe!Verloren is de dag, waarop je je niet eenmaal creatiefuiten mag. Stimuleer je leerlingen.

1. Bezoek het atelier van een lokale kunstenaar.

2. De negen amateurkunstenorganisatieshebben kant-en-klare lesformats:www.amateurkunsten.be /projecten.

3. Vraag je leerlingen om op Facebook hunkunstdiscipline kenbaar te maken.

4. Fleur je nieuwsbrieven en schoolkrantjes op met foto’s, teksten en tekeningen van jeleerlingen.

5. Schrijf een wedstrijd voor een nieuw schoollogo uit, druk het af op briefpapier enT-shirts.

6. Zet wekelijks het talent van de week in dekijker, organiseer ‘s middags een ‘5 minutes offame’.

7. Huur een buttonmachine en maak met jeleerlingen buttons die ze kunnen opspelden ofwegschenken.

8. Organiseer samen met de jeugdbeweging eenvrij podium.

9. Struin langs de 200 praktijkvoorbeelden opwww.canoncultuurcel.be (onder de titel‘inspireert’).

©RobertBoons

(advertentie)

zekerdoen


errata lerarenkaartAls bijlage bij je nieuwe lerarenkaart 2011vond je een Belgische en een Vlaams/Brusselse kaart met daarop alle voordelen.

Het Musée de la Ville d’eaux et Musée spadois du Chevalstaat ten onrechte op de kaart vermeld. Omdat het museumgeen Vlaamse scholen op bezoek krijgt, schrapt het de voorde-len voor Vlaamse leraren.

Siniscoop kreeg geen vermelding op de kaart. Deze bioscoopin Sint-Niklaas geeft leraren ook dit jaar 1 euro korting opfilmvoorstellingen.

6-18 Jaar

Maak Je scHool Breder scHoolproJect – suBsidies Lagere school Het Prisma werkte sa-men met Ambrosia’s Tafel. Onder de noemer ‘GOESTING’ maakten ze eenkaart van de wijk Nieuw Gent. Wie woont daar? Welke verhalen schuilenachter de gevels? Zo leert de school de wijk en haar talenten kennen enleren de buren de school kennen. Na het toonmoment waarop de hele buurtuitgenodigd was, kwam het resultaat op INgeBEELD4.be terecht.Zelf ‘goesting’ gekregen in een ‘brede school’-project? Werk met enkelesectoren en/of scholen samen. Dien tot 25 mei je project in bij dynamo3en maak kans op 1500 euro subsidie. www.ingebeeld4.be – www.dynamo3.be

6-18 Jaar

leraren op prospectietHeater – gratisIn ‘Uitgeprocedeerd’ (14 tot 18 jaar)ontvlucht Kyrian na een afgrijselijkemoordpartij zijn geboorteland. Maarvoor een asielzoeker zonder papierenligt de weg naar het Westen niet metrozen bezaaid. ‘Doodgepest’ (12-16jaar) vertelt hoe pesterijen, fysiek

geweld en afpersingen Daniël tot een zelfmoordpoging drijven. In ‘Wiegel Waggel Web’ (6 tot 10 jaar) stapt Dot in haar computer, maar er ligt eenpiraat op de loer. Voor iedere voorstelling is er een uitgebreide lesmap.Leraren en hun collega of partner wonen gratis prospectievoorstellingen bij: 14 tot 16 maart (Hasselt), 21 tot 25 maart (Gent), 28 tot 29 maart (Antwerpen, alleen ‘Uitge-procedeerd’ en ‘Doodgepest’), alle details en inschrijven: www.deezillusie.be

alle leraren

Met Je gezin naar ten vredefestival – gratis Gorki, Raymondvan het Groenewoud, kapitein Winokio,Goran Bregovic, The Scene en WouterDeprez zijn enkele namen op de in-drukwekkende lijst van het Festival TenVrede in Diksmuide. Leraren en hungezin krijgen op 20, 21 en 22 mei gratistoegang tot het festival. Meteen bezoekje het IJzertorenmuseum (op vrijdagen zaterdag open tot middernacht), dePasserelle van de hoop met de nieuwetranchée Petrograd en de openlucht-tentoonstelling ‘Kunstenaars voorVrede’. Het toeristentreintje rijdt je naarminder bekende relicten uit de EersteWereldoorlog. Zo gewenst bezoek je deDodengang. Leraren maken gratis ken-

nis met het theaterstuk ‘De uitvinder’ over gifgas. Circus Barones treedt opvoor de kinderen. Eric Baranyanka & Choco Gang animeren de jongeren. Hetfestival opent op zaterdag om 14 uur met Kapitein Winokio.www.tenvrede.be – www.ijzertoren.org – inschrijven voor de gezinsdagen moet via www.lerarenkaart.be/inschrijven

alle leraren

MuseuM tiJdeliJk dicHt info Het Museum voor Moderne Kunst, een onderdeel van deKoninklijke Musea voor Schone Kunsten van België (Brussel), renoveert.Daardoor is het museum gesloten tot 2012, ook voor schoolbezoeken.

leraren tso – Bso

Het fotofestival opBouWeneXpo Wat speelt zich af achter deschermen van een tentoonstelling? Wiezorgt voor de decorbouw? Wie beslistover de opstelling en vormgeving? HetInternationaal Fotofestival Knokke-Heistvoorziet tijdens de opbouw specifieke

rondleidingen voor leerlingen interieurbouw, decorbouw en houtbewerking.Een gids toont de machines en geeft uitleg bij de decors van de tentoonstel-ling. Nadien volgt een gesprek met de werkleider van het technische team.Rondleidingen voor technische scholen van 28 maart tot 7 april – alle scholen kunnen inschrijven voor de thematische rondleidingen door het festival (10 april tot 13 juni 2011) – www.fotofestival.be

WIN: 4 x een rondleiding ‘achter de schermen’ – mail vóór 20 maartnaar [email protected] – vermeld de naam van de schoolwaar je lesgeeft, je adresgegevens en het nummer van je lerarenkaart

zekerdoen


10-12 Jaar

Win een sportnaMiddag

WedstriJd Het thema is water. Het middel een fotocollage, een reuze-grote tekening, een YouTube-filmpje of een ander beeldend kunstwerk. Alsje leerlingen zo’n creatief kunstwerk afleveren, mogen ze misschien weldeelnemen aan de eerste Sip-Well School Trophy. Een jury selecteerttwintig winnende klassen. Die spannen op 16 mei de spieren voor een vro-lijke sportnamiddag. Ook de verplaatsing naar de – voorlopig – geheimelocatie is inbegrepen. Wint je klas de sporttrofee? Dan krijgen je leerlingeneen jaar lang gratis Sip-Well water én een digitale klas met een projectorvan Sanyo.Deelnemen kan tot 31 maart – alle details op www.sipwell.com/schooltrophy/nl

alle leraren

zoo-aBonneMentkorting Leraren krijgen 15 procent korting op de ZOO- en Planckendael-abonnementen (individueel of gezin). Je vindt een doorklik naar het in-schrijvingsformulier op de startpagina van www.lerarenkaart.be (‘populaireaanbiedingen’).

alle leraren

peperkoeken ‘Hans en grietJe’

Musical – korting Minder gruwel, meer humor. Dat is het conceptachter de musicalversie van Hans en Grietje. De gemene heks ruimt plaatsvoor een excentrieke suikertante. Het gras is zoeter dan honing. Limonadespuit uit de grond. Maar wat blijft is dat Hans en Grietje alleen achterblij-ven in het bos tot er een stem weerklinkt uit een lekker huis. Een sprookjevoor kinderen vanaf 4 jaar met swingende muziek, suikerzoete kostuums endecors om van te smullen.22, 23, 25 april, 1, 2 juni in Cultuurcentrum Evergem (Weststraat 31) – 15 mei in NTGent – leraren krijgen 2 euro korting per ticket, reserveren: 09 233 77 88 (Uit-bureau) – vermeld het codewoord ‘lerarenkaart’ – www.event-team.be

WIN: 200 gratis tickets voor de avant-première op donderdag 21 april(19.30 uur) in CC Evergem. Die zijn bedoeld voor leraren en hun partner.Kinderen kunnen met deze tickets NIET binnen. De winnaars mogen hunkinderen wel meenemen (onder 3 jaar niet toegelaten, tussen4 en 18 jaar: 15 euro). Kans maken? Een klik naar het wedstrijdformulierstaat tot 6 maart op de startpagina van www.lerarenkaart.be (‘Gelezen inKlasse’). Zowel de winnaars als de niet-winnaars krijgen bericht.

alle leraren

kriJg vriJWillig 2500 euro

actie Vrijwilligers zijn het levende bewijs van solidariteit. Daarom roeptde Europese Commissie 2011 uit tot het ‘Europees jaar van de vrijwilliger’.Maak zelf het verschil en engageer je voor een vrijwilligersproject. Starter een of meld je bestaande project op www.vrijwilligersproject.be. Diesite bevat meer info. Het ministerie van Onderwijs (afdeling InternationaleRelaties) geeft zes projecten die in het oog springen, duurzaam en maat-schappelijk relevant zijn en gelinkt zijn aan het onderwijs een extra duw inde rug met elk een geldprijs van 2500 euro (drie projecten uit het basis- endrie uit het secundair onderwijs). Genomineerden krijgen een uitnodigingvoor de slotshow op 16 november in Brussel waar de winnaar zijn hoofd-prijs in ontvangst neemt.

zekerdoen


6-14 Jaar

verHalenvakantie

korting Piraten, heksen of indianen komen tot leven tijdens de kinder-vakanties van Muzemix. Ze dansen, zingen, fantaseren en spelen. Tienersverzinnen zelf hun verhalen. Ze schrijven, filmen, spelen en laten vooral deraarste kronkels in hun hoofd de vrije loop.Verhalenvakanties voor kinderen en tieners – houders van de lerarenkaart genieten 10 procent korting – www.muzemix.be

WIN: 1 x kindervakantie of 1 x tienervakantie – mail vóór 20 maartnaar [email protected], vermeld je keuze (‘kindervakantie’ of ‘tie-nervakantie’), je naam, adres en het nummer van je lerarenkaart. De win-naars worden persoonlijk verwittigd.

14-16 Jaar

op stap in antWerpen stadsklassen Vergeet bos-, zee-en boerderijklassen, er zijn ook stads-klassen! Bijvoorbeeld in Antwerpen,waar je leerlingen tweede graad driedagen lang kunnen proeven van hetbruisende stadsleven. Ze maken kennismet stads- en jongerencultuur, de ha-

ven, de contrasten en diversiteit in de stad. Je stelt zelf je programma samenuit een pakket thematische modules. In het programma vind je een fietstocht,plaatsbezoeken, een fotografieopdracht en workshops.www.antwerpen.be/stadsklassen

leraren nederlands Voor anderstaligen

spreek Het uit educatief pakket Met covers,eigen nummers en de Bonski’sbrouwde Lennaert Maes (van Lenny ende Wespen) ‘De Bonski’s zijn terug’,een grappige en interactieve muzikalevoorstelling. Geschikt voor iedereen,maar ontworpen voor anderstaligendie Nederlands willen leren.De bijbe-horende cd (met zes liedjes en een

boekje vol taalspelletjes) kun je ook los in de klas gebruiken voor lessenNederlands aan anderstaligen.www.derand.be/bonski – meer info over de voorstelling via [email protected]

› Extra: leraren Nederlands aan anderstaligen kunnen cd en boekje gra-tis bestellen via [email protected] – ook de cd van ‘DeKlerenkleptomaan’, de vorige voorstelling, is nog steeds verkrijgbaar

alle leraren

op europese visite eveneMent Bezoek hetEuropees Parlement en leerzijn werking en dat van deEuropese Instellingen beterkennen. Maak kennis meteducatieve publicaties en ac-tiviteiten om Europa in je klaste brengen. Wissel ervarin-

gen uit met collega’s. Praat met Europarlementsleden. Neem daarom deelaan de speciale lerarendag, een initiatief van het Informatiebureau van hetEuropees Parlement.www.europarl.be/view/nl/Ep_teachers/lerarendag.html

› Hoe? Lerarendag op woensdag 30 maart, vanaf 13.30 uur, in hetEuropees Parlement in Brussel – inschrijven via de site

alle leraren

leraren tanken BiJvorMing Speel je soms de clown in de klas? Of vind je dat politiek entheater hand in hand gaan? Spiek bij kunstenaars en leer dramalessen ma-ken. Het zijn maar enkele van de artistieke workshops van Wisper vzw dieje voedsel voor de geest verschaffen.Bijtanken voor begeleiders en leerkrachten – artistieke workshops voor 18+ – www.wisper.be

WIN: 4 x 2 cursusplaatsen – mail vóór 10 maart [email protected] – vermeld je naam, adres, het nummer van jelerarenkaart en de cursus van jouw keuze (‘vertellen voor kinderen’,‘de clown in de klas’, ‘politiek en theater’ of ‘afkijken van kunstenaars’).De winnaars worden persoonlijk verwittigd.

zekerdoen


4-18 Jaar

HungrY eYes

eXpo Foto’s om honger van te krijgen. Tony Le Duc heeft onze manier vankijken naar gastronomie danig veranderd. Het FoMu toont zijn innovatievefoto’s uit kookboeken en culinaire magazines, samen met een historischoverzicht van het geïllustreerde kookboek. Ook Dimitri Tsykalov en ValérieBelin benaderen elk op hun eigen manier wat we dagelijks naar binnenwerken.Hungry Eyes – tot 5 juni – FoMu – Waalsekaai 47 – 2000 Antwerpen – www.fotomuseum.be – leraren betalen op vertoon van hun lerarenkaart 4 i p.v. 6 euro

lager onderwiJs

droge voeding kassa 4

educatief pakket De wondere wereld van techniek invoeding is onderwerp van een nieuw, veelzijdig lespakket.Grondstoffen, verwerking, bewaring, verpakking zijn

evenveel kapstokken om techniek te integreren in je klaspraktijk. Het pakketis thematisch ingedeeld en volgt een logische leerlijn van veeteelt (eerstegraad) over landbouw (tweede graad) tot cacao (derde graad).Gratis downloaden op www.drogevoedingkassa4.be

› Extra: gratis lesvoorbereidingen, werkbladen, handleidingen en ach-tergrondinfo op de site – provinciale uitleen(techniek)koffers met extramateriaal (miniatuurfiguren, posters, dvd’s, verpakkingsmateriaal)

©Dim

triTsykalov,SkullIV,2008-

DimtriTsykalov

/GalerieRabouan

Moussion

©Asparagus

purperi-TonyLe

Duc

alle leraren

aardBeving in Borduvia strip Zana, veldexpert bij de Dienstvoor Humanitaire Hulp (ECHO) vande Europese Commissie trekt naarBorduvia om er Europese hulp op testarten na een zware aardbeving. Datis het verhaal van ‘Verborgen ramp’,een stripverhaal over de humanitaireacties van ECHO bij crisissituaties.Vlaams striptekenaar Erik Bongersschreef en tekende in opdracht vande Europese Commissie.www.bookshop.europa.eu/ (ga naar Nederlandse pagina – ‘Verborgen ramp’ bij ‘Zoeken’)

› Hoe? Gratis downloaden (pdf) of bestellen via de site – de strip is be-schikbaar in het Nederlands, Engels, Frans, Duits en Italiaans

WIN: 10 x ‘Verborgen ramp’ – mail vóór 20 maart (met onderwerp‘Verborgen ramp’) naar [email protected]

VanaF 9 Jaar

teitateit tHeater “Soms vallen dewoorden uit mijn hoofd enben ik ze kwijt. Ik struikelover letters door dat hape-rende hoofd …” ‘TeiTaTEit’is een speels theaterstukover dyslexie, met lied-jes en sprekende taarten.Geen belerend theater, wel‘gespreksopstarters’ die jenadien in je klas kunt gebruiken. De ondertitel, ‘De onbeschrijflijke kook-kunsten van tante Julienneke’ wijst al meteen op een gekruide voorstel-ling, over elkaar aanvullen, de dingen op smaak brengen en hoe dyslexie jeleven kan beïnvloeden.Speeltheater Savooi brengt deze voorstelling op vraag van Bond MoysonOost-Vlaanderen.www.theatersavooi.be

› Hoe? De voorstelling duurt 50 minuten en kan op school – je betaalt350 euro (plus 6 procent BTW plus 0,30 cent/km)

› Extra: gratis première op 5 april in Vrije Basisschool Zwijnaarde –reserveer je gratis plaats via Bond Moyson – 09 333 57 40 –[email protected]

zekerdoen


eerste graad seCUndair

‘Ben Je BiJ HeM, Maar Ben Je op Haar?’

educatief pakket - caMpagne Met de nieuwe campagne ‘Benje bij hem, maar ben je op haar? Ben je bij haar, maar ben je op hem?’pleiten Wel Jong Niet Hetero, Holebifoon en Çavaria voor een holebivrien-delijke schoolomgeving. De campagne mikt op twijfelende tieners in deeerste graad secundair. De campagne wil niet alleen informeren, sensibi-liseren en tolereren, maar roept de scholen zelf op om zichtbaar tolerant tezijn. Met speciale posters en gratis kennismakingspakketten. Daarinvind je bijvoorbeeld de educatieve map ‘Bank Vooruit! Op naar een holebi-vriendelijke school’ en de zakboekjes ‘Meisje/meisje’ en ‘Jongen/jongen’.Leraren én leerlingen krijgen zo de nodige tools om te praten over en omte gaan met holebiseksualiteit en transgenderisme op school.www.weljongniethetero.be – www.holebifoon.be – www.cavaria.be

derde graad lager onderwiJs

speuren door europa

WedstriJd Europees President Herman Van Rompuy zoekt de ‘MeestEuropese Klas van Vlaanderen’. Tijdens de queeste ‘SpEUrnEUs’ neemt hijje leerlingen vier weken lang virtueel op sleeptouw door de Europese Unie.Via internetopdrachten ontdekken ze de Europese kaart, de Europese lid-staten, instellingen en realisaties.‘SpEUrnEUS’ is uitgewerkt door Centrum Ryckevelde – www.speurneus-webquest.be – www.ryckevelde.be – www.europe-direct.be

› Hoe? De wedstrijd start op zondag 13 maart en loopt vier weken lang –de ‘Meest Europese Klas’ wint een daguitstap naar Oostende

alle sCHolen

kranig Water actie Eén dag lang, op Wereldwaterdag (22 maart), gaan meer dan350 scholen de uitdaging aan om enkel kraantjeswater te drinken.Zo vermijden ze al meteen heel wat drankverpakkingsafval.‘Kranig Water’ is trouwens een van de vijf uitdagingen van de actie‘Jongeren keren het klimaat’, waarmee GREEN vzw jongeren confronteertmet milieuproblemen. Aan de actie is een wedstrijd gekoppeld voor de‘Kranigste School’: vertel op één pagina wat jullie met de school doen rond‘Kranig Water’ en stuur dat actieplan vóór 16 maart naarjongerenkerenhetklimaat@greenbelgium.org.www.jongerenkerenhetklimaat.be – www.greenbelgium.org

› Hoe? Gratis inschrijven via de site – je krijgt posters en een educatiefdossier

WIN: neem deel aan de wedstrijd (zie website) en win een bezoek aaneen waterpark (vervoer inbegrepen) of een vorming rond water

tweede en derde graad seCUndair

‘in tHe pocket’ educatief pakket Wil je je leerlingen hun profiel als consument lerenkennen? Hun leren hun eigen financiën te beheren? Hun de oorzaken engevolgen van schuldoverlast duidelijk maken? Laat je inspireren door ‘Inthe pocket. Lessuggesties over verantwoord geld beheren en consumeren’,een pedagogisch dossier van de Koning Boudewijnstichting, in samen-werking met het Vlaams Centrum Schuldbemiddeling, het Observatoiredu Crédit et de l’Endettement en het Steunpunt voor de DienstenSchuldbemiddeling van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.www.kbs-frb.be

› Hoe? Geen kant-en-klaar pakket, wél info en suggesties voor mogelijkelesvormen en instrumenten om je lessen voor te bereiden – gratis down-loaden of bestellen via de site

(advertentie)

zekerdoen


alle leeFtiJden

nog Meer planet eartH dvd De makers van de serie ‘Planet Earth’onthullen in dit vervolg de verhalen entechnieken achter de meest memorabelescènes. Je krijgt ook elf minidocumentairesover verschillende elementen uit het pro-ductieproces: hoe lokaliseer je haaien? Hoefilm je het nachtelijke gedrag van leeuwen?Hoe film je in het hart van de jungle?Op een extra bonus-dvd vind je ‘Secretsof the Maya Underworld’, een BBC Earth-documentaire over de ondergrondse rivie-ren en volgelopen steengrotten onder deMayatempels in Yucatan (Mexico).

www.dfw.nl – overal verkrijgbaar

WIN: 4 x ‘Planet Earth – nieuwe ontdekkingen’ – mail vóór 20 maart(met onderwerp ‘Planet Earth’) naar [email protected]

zekerdoen

De makers van de serie ‘Planet Earth’onthullen in dit vervolg de verhalen entechnieken achter de meest memorabelescènes. Je krijgt ook elf minidocumentaires

VanaF 4 Jaar

pettson & findusdvd Een ongelukje met een oude zwemmachine die werd omgebouwd toteen dakpannengooimachine zorgt voor een vlaag van geheugenverlies bijPettson. Zijn ondernemende kat Findus probeert zijn geheugen op te fris-sen met enkele fijne verhalen over hun vroegere avonturen.‘Pettson & Findus – Vergetelingetjes’ (Jørgen Lerdam & Anders Sørensen)is een leuke Zweedse animatiefilm (Nederlands gesproken) met een achttalkortverhalen.www.jekino.be – overal verkrijgbaar

› Extra: gratis downloadbaar lespakket op www.jekino.be/pettsonenfindus

WIN: 10 x ‘Pettson & Findus – Vergetelingetjes’ – mail vóór20 maart (met onderwerp ‘Pettson’) naar [email protected]

VanaF 11 Jaar

BlufpuBers en science fiction JeugdBoek De vader van Sara doet raar. Hijkomt terug van de kapper met een idioot kapsel,draagt ineens cowboylaarzen en strakke shirtsen sleutelt avonden aan zijn oude motor. ‘Help, mijn vader is een puber!’ vertelt het verhaalvan Sara, de midlifecrisis van haar vader en hoeze daaraan iets probeert te doen met de hulp vanbuurjongen Aaron. Een verhaal over motorrijdenin de Ardennen, een zakkenroller, een verdacht

behulpzame man en een groep irritante blufpubers.‘Help, mijn vader is een puber’ (Fabien van Kempen) – 13,95 euro – www.clavisbooks.com

JeugdBoek Spanning verzekerd met‘Meto – Het eiland’, deel twee van een sci-ence fiction-trilogie (begonnen met ‘Meto –Het huis’) over 64 jongens, opgesloten in eenhuis, afgesloten van de buitenwereld, zonderherinneringen aan een leven vóór ‘Het huis’. Inhet tweede deel slagen Meto en enkele anderejongens erin te ontsnappen. Meto raakt ge-blesseerd, maar herinnert zich steeds meer enkomt dichter en dichter bij zijn vroegere leven.

‘Meto – Het eiland’ (Yves Grevet) – 14,95 euro – www.clavisbooks.com

WIN: 5 x ‘Help, mijn vader is een puber’ en 5 x ‘Meto – Het eiland’ – mail vóór 20 maart (met onderwerp ‘Puber’ of ‘Meto’)naar [email protected]

VanaF 4 Jaar

dieren en prinsessenprentenBoek In de reeks ‘Willewete’ ver-scheen ‘De grootste, de gevaarlijkste en anderebijzondere dieren’, een informatief prentenboekover dieren in de natuur, in de woeste wildernisen in je eigen tuin. Wat eten die bijzondere dierengraag, waar wonen ze, wie zijn hun vrienden en vij-

anden? Compleet met versjes, opdrachten, een grote uitklappagina en eenminiquiz, zodat je leerlingen echte dierenexperts worden.‘Willewete – De grootste, de gevaarlijkste en andere bijzondere dieren’ (Jozua Douglas & Loes Riphagen) – 14,95 euro – www.clavisbooks.com

prentenBoek Zelfs de allermooiste sprookjes-prinsessen moeten ’s avonds gewoon naar bed.Maar wat als een prinsesje niet kan slapen,schaapjes tellen niet helpt en slaapliedjes nietwerken? ‘Prinses Dommelijntje’ is een herken-baar en knap geïllustreerd sprookje, met o.a.echte kindertekeningen van het dochtertje van

auteur-illustrator An Leysen.‘Prinses Dommelijntje’ – 14,95 euro – www.clavisbooks.com

WIN: 5 x ‘Willewete’ en 5 x ‘Prinses Dommelijntje’ –mail vóór 20 maart (met onderwerp ‘Willewete’ of ‘Dommelijntje’) [email protected]

WIN!

IN!

IN!

w w w

laatsteJaars seCUndair onderwiJs

ik Wil dokter Worden oproep Kandidaat (tand)artsen moeten voorafslagen voor een toelatingsexamen, als ze volgendacademiejaar een opleiding arts of tandartswillen beginnen. De Vlaamse rege-ring organiseert dit examen vooralle kandidaat-studenten inFlanders Expo in Gent.www.ond.vlaanderen.be/toelatingsexamen – gratis infobrochure op de site of via [email protected] – 02 553 66 53

› Hoe? Het examen duurt een volledige dag – laat-stejaars kunnen hun kans wagen op dinsdag 5 juli(uiterlijk 3 juni inschrijven via site) en/ofdinsdag 30 augustus (uiterlijk 8 au-gustus inschrijven via site) – deel-nemen kost 32 euro

› Extra: modelvragen met bijho-rende antwoorden en afbakeningvan de leerstof op de site

VanaF 8 Jaar

franstalige leesBoekJes educatief pakket Twee nieuwe reeksen Franstalige leesboekjesbrengen verhalen die aansluiten bij het taalniveau en de leefwereld van jeleerlingen. De illustraties helpen hen de tekst te begrijpen. Verder zijn erluister-, spreek- lees- en schrijfopdrachten rond begrijpend lezen en basis-woordenschat. Bij elk boekje krijg je een audio-cd.Dat lees- en leermateriaal is ontwikkeld door het European LanguageInstitute (ELI), op basis van het Europees Referentiekader voor Talen. Er iseen reeks boekjes voor starters (‘Lectures Poussins’, vanaf 8 jaar) en eenreeks voor beginnende lezers (‘Lectures Juniors’, vanaf 10 jaar).www.abimo.net – 8,50 euro per deel (reeks 8+) / 9,50 euro per deel (reeks 10+)

WIN: een set van 5 titels voor je klas – mail al je gegevens en dievan je klas vóór 15 maart (met onderwerp ‘Franse boekjes’) [email protected]

WIN!

(advertentie)

zekerdoen


alle leeFtiJden

Maak ons overBodigactie Hoe meer hulp Burundeseboeren krijgen, hoe afhankelijker zedaarvan worden. Met de slogan ‘Maakons overbodig’ steunt Broederlijk Delenplaatselijke initiatieven die boeren hel-pen om hun inkomen te verhogen enhun landbouwactiviteiten te verbeteren.De essentie van ontwikkelingshulp?Steun de plannen van het Zuiden, net zolang tot ze zonder hulp verder kunnen.Wil je meewerken met je school? Doe dan mee aan de Koffi estop’ op 18 maart 2011 – www.koffi estop.be

› Hoe? Meteen inschrijven via de site

› Extra: gratis lespakketten, pedagogische info over Burundi, campagne-materiaal – downloaden of bestellen via mijn.broederlijkdelen.be (leve-ring binnen de vier dagen)

VanaF 5 Jaar

MeisJe zonder naaMtHeater Een meisje van destraat, een meisje zonder naam,is haar bijzondere pop kwijt.Een muzikant van de straat, eenmuzikant mét een naam, wilde pop helpen zoeken. Maarhoe begin je eraan als blijkt datpopje geen échte naam heeft

en als, nog erger, het meisje eigenlijk een ‘niemand’ is? ‘Meisje zondernaam’ is een vrolijke muziektheatervoorstelling door TheatercollectiefRaf&Renee over vriendschap, kinderrechten en het recht om iemand te zijn.www.zamzamproducties.be

› Extra: gratis voorstelling voor 150 leraren (derde kleuterklas tot derdeklas lager onderwijs) op woensdag 27 april, van 14 tot 16 uur, in CCDe Biekorf, Kuipersstraat, Brugge – nabespreking met natje en droogjeinbegrepen – inschrijven via [email protected] (met naam,adres en nummer van je lerarenkaart)

› Extra: gratis lesbrief door Horizon Educatief viawww.zamzamproducties.be

VanaF 3 Jaar

krokusfilMs eveneMent Pelle de politiewagensnelt ter hulp, Pippi springt op haarpaard, Batman gaat schurken pakkenen de krokodillenbende ontrafelt eennieuw crimineel geheim. De 23ste edi-tie van het Europees Jeugdfilmfestivalstaat dit jaar helemaal in het tekenvan superhelden (voor kleine én grotesuperkinderen). Met Nathalie Meskensals festivalmeter, Europese premières,eenmalige filmvertoningen, nooit eer-der vertoonde kortfilms, op maat gese-lecteerde kleuterfilms en een ‘Cut theCrap’-programma voor jongeren is het

festival ‘the place to be’ tijdens de krokusvakantie. Verder zijn er workshopsmet Stuntman Stijn en kun je je digitaal laten bewerken tot held van de dag.www.jeugdfi lmfestival.be

› Hoe? Het Jeugdfilmfestival vindt plaats tijdens de krokusvakantie,van 5 tot 13 maart in Cinema Zuid en Ecohuis Antwerpen en in CinemaLumière en Cinema Liberty in Brugge

› Extra: er is een speciaal filmaanbod voor klasvoorstellingen deweek vóór de krokusvakantie (28 februari tot 4 maart in Cinema ZuidAntwerpen)

› Uniek: ‘Bedfilmpret’ is een samenwerking met Bednet, AntwerpenJongerenhoofdstad en verschillende ziekenhuizen om de kortfilms incompetitie via live streaming (video-on-demand) te tonen aan bedlege-rige kinderen

VanaF 6 Jaar

fer de Boot educatief pakket Het vrolijke bootje Fer loodst je leerlingen vlot doorhet eerste lezen. De avonturen van Fer, zijn baas Jos en zijn maatjes Gusen Tes vormen een nieuwe reeks (voor)leesboekjes voor kleuters en eerstelezers. De reeks bestaat ondertussen uit drie boxen (telkens 6 boekjes,een leeshulp en een audio-cd): ‘De rode vloot’ met voorleesverhaaltjesop rijm, ‘De blauwe vloot’ met verhaaltjes op het eerste leesniveau(AVI Start / AVI1) en ‘De gele vloot’ met verhaaltjes op het tweedeleesniveau (AVI M3 / AVI2).‘Fer de boot’ – 29,95 euro per box – www.abimo.net – www.ferdeboot.net

WIN: een Fer-leesbox voor je klas – mail al je gegevens en dievan je klas vóór 15 maart (met onderwerp ‘Fer de boot’) [email protected]

zekerdoen


kruiswoordrAAdsel1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

12 13 14 15

16 17 18 19

20 21 22

23 24 25 26

27 28 29 30 31 32

33 34 35

36 37 38 39

40 41 42 43

44 45 46 47

48 49 50 51 52 53 54

55 56 57 58

59 60 61 62

63 64 65 66 67

68 69 70

Win!

Voortaan krijg je elke maandéén spelletje: een reuzengrootkruiswoordraadsel. De oplos-sing is meteen je eerste staprichting een reischeque van500 euro. Daarmee kun je eencitytrip kiezen uit het volledigeaanbod van Holidayline. Mail dewoorden achter horizontaal 33vóór 20 maart (met onderwerp‘Kruiswoord 213’) [email protected].

Beatrice Knops uit Bonheidenis de februariwinnaar van hetkruiswoordraadsel (‘Tweedetrimester’). Prettige reis!

Je vindt het volledig ingevulderaadsel van februari opwww.klasse.be/leraren/kruiswoordraadsel.

Horizontaal

1 Belgische taal - 6 Thuis werken voor school - 12 Gratis dance-evenementenvoor jongeren (Nederland) - 14 Door leerlingen gevreesde Engelse uitgang -15 Door leerlingen gevreesde turnlessen - 16 Regina Caeli - 17 Middeleeuwskaartspel - 18 Hondenfrettersgemeente - 20 Open Hoger Onderwijs - 21Thesis - 23 Buurjongen van Sien - 25 Domeinnaam voor Oostenrijk - 26Hiphopmuziekstijl - 27 Anagram van een buitenberoep - 30 Voornaam van ko-miek Murphy en mascotte van Iron Maiden - 36 Tekening op koperen plaat - 37Equal Employment Opportunity - 38 Nummer 85 op hitparade van Mendelejev- 39 Italiaanse rivier zingt in het Frans - 40 Mijn broer heet Frans? - 42 Klus,karwei - 45 Engelse hond - 47 Vernieuwd Secundair Onderwijs - 48 Ego - 50Portugees levenslied - 51 English Language Academy - 53 ExtraterrestrialBiological Entities - 55 Moerasvogel - 57 Mijn ballon is de lucht in en ik benvreselijk gegeneerd - 59 Engelse olie - 60 Grieks eiland - 61 Oosterlengte - 62Opperbierproever in abdij van Westmalle? - 63 Geestdrift - 65 Belspelletjesdierin Antwerpse Zoo - 67 Hitparade van tennissers - 68 Franse appelsienenstad?- 69 “…, missa est” - 70 Kristof Vliegen

verticaal

1 Denkt, maar dan gisteren - 2 Frans tel- én lidwoord - 3 Informatie- en com-municatietechnologie - 4 Een ploeg om op te bouwen - 5 Kunstwerk op deopenbare weg? - 6 ‘Hurkten’ zonder ‘ren’ - 7 Oud-Sumerische stad aan deEufraat - 8 De gaten in je kous ophouden? - 9 God met hamer - 10 Nummer13 op hitparade van Mendelejev - 11 Eerst mijn badjas teruggeven! - 12 Pastperfect bij een natje - 13 ONO - 18 Italiaanse kaas of Engels damesondergoed?- 19 Rode Duivels of gewoon shotten in het slijk? - 22 Rosse presentatrice bijFrits en Freddy - 24 Meest irritante geluidsbron - 27 Huiselijke zangvogel - 28Ingreep door middeleeuwse chirurgijn of hedendaagse fiscus? - 29 Griekseja - 31 Koppig en eigenwijs - 32 Meestal samen met ‘miene’ en ‘mutte’ - 34Frans geweest - 35 Enzovoort Frans - 40 Deegballen uit Ghana - 41 En om-streken - 43 Bekendste ‘Office’ - 44 Peter Gabriel over Stephen Bantu - 46 …en meestal ook verloren - 49 Orgaan of rotzak? - 52 Bloem van dalen? - 54 BigBrother Babe - 56 LDD Babe - 58 “Ik ben Patrick en ik heb een probleem …” -64 Domeinnaam voor Nederlandse Antillen - 66 Amnesty International

(advertentie)

zondag 20 maart

noordzee, texas

De jaren 70 in een kustdorp. Pim, een jongen uit een marginaalmilieu, droomt aanvankelijk van prinsessen en schoonheids-koninginnen maar wordt als puber verliefd op zijn stoere buur-jongen-op-de-motor. En dat terwijl het zusje van de buurjongenwel iets voor Pim voelt. ‘Noordzee, Texas’ is een film over liefde,die homoseksualiteit helemaal niet als een probleem behandelt. Defilm is gebaseerd op het boek ‘Nooit gaat dit over’ van André Sollie.

vipdag Duizend leraren, met collega of partner, mogen op zondag20 maart (11 uur) de eerste langspeelfilm van Bavo Defurne be-oordelen in Kinepolis Kortrijk, Gent, Hasselt, Leuven of MetropolisAntwerpen. Inschrijven kan vanaf zaterdag 26 februari viawww.lerarenkaart.be/inschrijven.

Afgiftekantoor Gent X – Pnr: P004699Vlaams ministerie van Onderwijs en VormingRedactie KLASSEKoning Albert II-laan 151210 Brussel

TIJDSCHRIFTverschijnt maandelijks(behalve in juli en augustus)

België – Belgique

PB/PP3/9156

Klasse voor Leraren 213

Documents

Transcript of Klasse voor Leraren 213