Klasse voor Leraren 215

mei 2011www.klasse.be

Maandblad voor onderwijs in Vlaanderen

215

Ben jij een échte leraar?

vakkennis en passie maken je authentiek voor de klas

nieuw onderzoek:

ruzie in de lerarenkamer

Maandblad voor onderwijs in VlaanderenUitgegeven door het Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming (Agentschap voor Onderwijscommunicatie)

Nr 215 • mei 2011

Klasse is teamwork. De hele ploeg vind je op www.klasse.be.Hoofdredactie: Leo Bormans Eindredactie: Nele Beerens en Wouter Bulckaert Beeldredactie: Jo Valvekens Redactie: Stijn Dekelver, Leen Leemans en Toon Van de Putte, m.m.v. Stijn Govaerts en Annelies Vaneechoutte Vormgeving: Mieke

Keymis, Peter Mulders en Tim Sels Sites en multimedia: Michel Aerts en Toon Van de Putte TV.Klasse: Elke Broothaerts, Hans Vanderspikken en Wouter Vanmol Lerarenkaart & Zeker Doen: Patrick De Busscher, Hannah El-Idrissi, Kerim Helaut, Geert Neirynck, Anne Siccard, Marc Van Belle en Sonja Van Droogenbroeck Secretariaat Klasse: Sabrina Claus, An Declercq, Hannah El-Idrissi en Anne Siccard Publiciteit: Diana De Caluwé

Verantwoordelijke uitgever: Jo De Ro – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel

Alle actieve Vlaamse leraren, CLB-medewerkers (elk net, elk niveau) krijgen Klasse gratis. Adreswijzigingen regel je uitsluitend via je eigen schooladministratie. Abonnement (10 nummers): 28 euro. Gepensioneerden, terbeschikkinggestelde leraren en

individuele studenten krijgen een abonnement tegen halve prijs. Groepsabonnementen voor alle studenten in de lerarenopleiding zijn gratis (bel 02 553 99 57 of mail [email protected]).

Voor scholen die dat wensen is er ook Yeti (derde graad lager onderwijs), Klasse voor Ouders (kleuteronderwijs tot en met tweede jaar secundair onderwijs) en Maks! (derde tot en met zevende jaar secundair onderwijs). Lees meer op www.klasse.be.

Klasse – Koning Albert II-laan 15 – 1210 [email protected]. redactie: 02 553 96 86Tel. secretariaat: 02 553 96 95Tel. advertenties: 02 553 96 94Tel. lerarenkaart: 02 553 96 95

Ergernis: Het is weer eens

ruzie in de lerarenkamer. Twee

groepen die elkaar niet meer

spreken. Een derde groep

zweeft in twijfel tussen de

twee. De vierde groep kan het

niet meer schelen en verdrinkt

in onverschilligheid.

Verwondering: Leraren moeten voor de buitenwereld en

hun leerlingen een voorbeeld zijn. Maar hoe ze zelf met el-

kaar omgaan? Zegt een leraar: “Het is nog erger dan in mijn

eigen klas.” Hoe het verder moet weet hij ook niet meer.

Verantwoordelijkheid: Kent de minister van Onderwijs

een uitweg? Ik lees in de krant dat hij naar China is geweest

om te zien wat we van de Chinezen kunnen leren. Het

onderwijs in China steunt nog altijd sterk op de inzichten

van Confucius, die zo’n vijfhonderd jaar voor Christus

leefde. Zijn leer kent zes grote deugden. Benieuwd of Ren,

Xiao, Yi, Li, Chung en Shu ons een nieuw houvast kunnen

bieden. Ren staat voor menselijkheid. Wens een ander niet

wat je voor jezelf niet wenst. Als je beslissingen neemt mo-

gen die niet alleen jezelf of enkelingen ten goede komen,

maar ons allemaal. Xiao staat voor liefde, trouw en zorg.

Nederig en waardig. Los van elk egoïsme. Yi brengt de

rechtvaardigheid binnen. We houden het grote goed voor

ogen en we beschouwen het belang van anderen ook als

ons eigen belang. Li betekent fatsoen: juist handelen op

het juiste moment. Door anderen fatsoenlijk en hoffelijk te

benaderen, niet overhaast te handelen, en nooit te spreken

zonder eerst na te denken, voorkom je conflicten en zorg je

voor een harmonieuze verstandhouding. Chung staat voor

trouw en loyaliteit. De zesde sleutel heet Shu en betekent

wederzijds respect. We zijn geen aparte individuen maar

we maken deel uit van een complex web van relaties. Iedere

relatie houdt wederzijdse verstandhouding en handelingen

in, waarbij elke mens zijn rol goed moet vervullen: kinde-

ren, ouders, leraren en leiders. Volgens Confucius hebben

rechtvaardige mensen het recht om te rebelleren tegen wie

onrechtvaardig is en zijn plichten niet nakomt. Want dan is

de onderlinge relatie niet wederkerig. Ministers van Onder-

wijs horen zich niet te mengen in conflicten in de lerarenka-

mer of de klas. Ze buigen zich over subsidies, hervormingen

en decreten. Maar het kan geen kwaad dat er naast de vrees

voor de Chinezen via de zijderoute ook wijsheid meesluipt

naar een beetje meer warmte in ons onderwijs. Het lijken

me plots mooie namen in de klas en in de lerarenkamer als

ik ze zo zie zitten: Ren, Xiao, Yi, Li, Chung en Shu.

Hoofdredacteur Klasse

[email protected]

Meer Ren, Xiao, Yi, Li, Chung en Shu

“Leerlingen pikken de leraar die faket er zo uit.” p. 10

“Er is enkel les bij droog weer, want het regent binnen.” p. 32

“Tatoeages: niet alleen voor zeelui of bajesklanten.” p. 22

04 het nieuws

Verouderde internaatsgebouwen, openbare schoolgegevens en de man in de kleuterklas

10 Ben jij een échte leraar?

Nieuw onderzoek: wanneer vinden leerlingen hun leraar geloofwaardig?

17 een laptop voor louis

Haal het maximum uit kinderen met een leerstoornis.

20 samen op school

Hoe vecht je tegen indommelende leerlingen?

22 met je tattoo voor de klas

Collega’s met een hoek af zijn de zuurstof van je team.

24 sjapo

Wcmama’s, slaapzaklezen en hoe een vijf een zeven wordt

26 dialoog

Hoofddoek of hanenkam?

28 de lerarenkamer

Gratis musical in jouw school

30 help

Laat je lichaam spreken.

32 klasse in togo

Jongens in de keuken, meisjes op het voetbalveld

35 zeker doen

35 Kalender lerarendagen

40 Haal podcast, Twitter, portfolio en Facebook in je klas.

43 Tip&Win

54 Kruiswoordraadsel

inhoud

HET nieuws

Beeld Van de Maand

als Boekentassen Beven

[JAPAN] Aan de Okawa lagere

school van Ishinomaki staan de

schooltassen van de leerlingen net

jes opgesteld. Ze wachten er op hun

eigenaar. Waarschijnlijk tevergeefs.

Drie kwart van de leerlingen en de

leraren raakte immers vermist nadat

de school verwoest werd door de

tsunami die volgde op de aard

beving van 11 maart.

©©

REUTERS/Yuriko©Nakao

6 • Klasse voor Leraren

HET nieuws

KoM werKen bij

Klasse houdt de vinger aan de

pols over wat leeft in onderwijs.

Sommige medewerkers zijn

bijvoorbeeld gedetacheerde

leraren. Zij schrijven goed en

graag en hebben een passie

voor onderwijs en journalistiek.

Vanaf 1 september verwelkomen

we een nieuwe collega. Ben jij

dat? lees de vacature op

www.klasse.be/vacature en

reageer vóór 15 mei.

Lector hogeschool: boeiend maar zwaar

Twee op de drie lectoren aan een Vlaamse ho-geschool vinden hun werkdruk problematisch. Toch is hun werkwelbevinden hoog: bijna alle lectoren hebben plezier in hun werk. Dat blijkt uit een onderzoek van het regeringscommissa-riaat van het Vlaamse Hoger Onderwijs in 2010.

Een lector werkt gemiddeld 44 uur per week. Meer dan zeven op de tien vinden dat de hoge werkdruk veroorzaakt wordt door de vele administratieve verplichtingen en door extra taken. Daarna volgen het hoge tempo van veranderingen en veel intern overleg en verga-deringen. Factoren die te maken hebben met studenten – onvoldoende niveau, veel e-mails en vragen … – staan pas op de vijfde plaats. Hoewel de hogescholen zelf wel vinden dat ze de afgelopen jaren initiatieven hebben genomen om de werkdruk voor hun personeel te verminderen, hebben slechts twee hogescholen een werkdruk-beleid. Toch hebben meer dan negen op de tien lectoren plezier in hun werk. Acht op de tien vinden hun werk elke dag boeiend en zijn er erg tevreden mee.

Vlaamse onderwijsgegevens openbaar

Voortaan kan iedere burger school- en leerlingengegevens opvragen op Vlaams, gemeentelijk en zelfs op schoolniveau. De overheid is immers verplicht om bestuursinformatie openbaar te maken. Doel? Scholen en gemeenten kunnen op basis daarvan hun beleid uitstippelen, evalueren en bijsturen.

Het gaat om online cijfergegevens van het ministerie van Onderwijs en Vorming over het aantal scholen en het aantal leerlingen per onderwijsniveau, de evolutie van het aantal leerlingen per onderwijsniveau, het aantal leerlingen per studierich-ting, zittenblijven, schoolse vertraging en leerlingenkenmerken (aantal GOK-leer-lingen). In november 2011 komen er gegevens bij over de onderwijskansarmoede-indicator, mobiliteit en wervingsgebied (wonen leerlingen waar ze school lopen?) en studieloopbaan (problematische afwezigheden). De gegevens worden openbaar gemaakt volgens de principes van het decreet van 26 maart 2004 over de openbaar-heid van bestuur.

www.ond.vlaanderen.be/onderwijsstatistieken

Klasse voor Leraren • 7

van de Vlaamse kinderen werd in 2009 geboren in een kansarm gezin.

Dat is een verdubbeling ten

opzichte van 1997. Het streef

cijfer van 3,8 procent geboorten

in kansarme gezinnen – zoals

vooropgesteld door het Pact

2020 – is daarmee verder weg

dan ooit. Een op de acht Vla

mingen riskeert arm te worden.

NietEUburgers (46 procent),

gezinnen met kinderen waar

niemand werkt (72 procent) en

eenoudergezinnen (28 procent)

zijn het kwetsbaarst.

Man in de kleuterklas

Christophe van der Sluis studeert in februari 2012 af als kleuteronderwijzer aan de Arteveldehogeschool in Gent. In de opleiding moet hij zijn mannetje staan tussen al die vrouwen. Letterlijk. “Als ik tijdens mijn stage de lerarenkamer binnenstap kijken de kleuterjuffen soms verbaasd op. Een mannelijke kleuter-onderwijzer, dat zijn ze niet gewoon. Ze zijn blij dat hun kleuters ook eens een vaderfiguur als rolmodel tegenkomen.”

2,5 procent van alle kleuteronderwijzers zijn mannen. Christophe vindt die verhou-ding niet goed. “Ons multiculturele onderwijs heeft nood aan mannen. Tijdens mijn stage ondervond ik dat bijvoorbeeld Turkse kinderen meer respect hebben voor mannen. Dat ligt niet aan mijn vrouwelijke collega’s, maar aan de Turkse cultuur waarbinnen die kinderen opgroeien. Voor de kleuters is het ook fijn dat ze eens een meester hebben, al zeggen vele kleuters uit gewoonte toch nog juf”, lacht Christophe. Hoe hij ertoe kwam om een opleiding kleuteronderwijzer te volgen? “Mijn vriendin is kleuterjuf. Door haar bezig te zien, weet ik dat het een veelei-sende, creatieve en boeiende job is. Voor ik aan de opleiding begon, haalde ik al een diploma opvoeder. In het internaat waar ik een tijdje werkte, had ik het geluk met kleuters te mogen werken. Ook dat inspireerde me.”

De musicalopleiding die Christophe na zijn studie voor opvoeder volgde helpt ongetwijfeld. “De opleiding kleuteronderwijzer is een creatieve opleiding. De mu-sicalopleiding is een meerwaarde bij kleuterliedjes aanleren en zingen. Mijn droom is om lesgeven te combineren met een reizende theaterproductie. Ik maak in mijn vrije tijd al theaterproducties en wil daar graag mijn beroep van maken. Theater en onderwijs is een ideale combinatie.“

HeT CijFer

Plusouders vieren hún dag

[29 mei] “Ik vroeg aan de juf of mijn zoon twee werkjes kon maken voor Vaderdag. Ze keek mij verbaasd aan en zei dat ze dat eens moest bespreken met de directie, gezien de ideologie van de school.” Dat vertelt Vicky, mama van een zoon met een papa en een pluspapa. Om zulke ver-velende situaties te vermijden roept de vzw Een Nieuw Gezin zondag 29 mei uit tot Plusouderdag. Want ook ‘diegene die erbij komt’ zet zich met liefde in voor de kinderen. Besteed jij aandacht aan Plusouderdag in je klas?

©©

Steven©Meert


HET nieuws

Een blik op de kwaliteit van de Vlaamse internaten en een stand van zaken van het talenbeleid in Vlaamse basis- en secundaire scholen. Dat serveert de onderwijsinspectie in haar jaarverslag, de ‘Onderwijsspiegel 2009-2010’.

Oude gebouwen ondermijnen kwaliteit internaten

In een op de drie internaten slapen kinderen nog in slaapza-len. De aandacht voor welzijn en veiligheid in internaten is de laatste jaren sterk gegroeid, maar op het vlak van hygiëne voldoet een kwart van de internaten nog niet. Dat stelde de onderwijsinspectie vast tijdens een bezoek aan alle 141 Vlaamse internaten tijdens het schooljaar 2009-2010.

De tekorten in de internaten op het vlak van veiligheid (valgevaar, brandveiligheid, elektrische installaties) vinden meestal hun oorsprong in de structuur en de ouderdom van de gebouwen. Zes op de tien internaatsgebouwen werden vóór 1971 gebouwd. Dat heeft, ondanks de opfrissingswer-ken, gevolgen voor de kwaliteit van het wooncomfort, voor de technische en sanitaire installaties, voor de brandveilig-heid en het energieverbruik. Slaapzalen hebben meestal plaatsgemaakt voor een- en tweepersoonskamers. Wel zijn er

in een op de drie internaten nog slaapzalen. In het algemeen zijn er voldoende bedden om aan de vraag te voldoen. De regionale spreiding van de internaten en van de beschik-bare bedden stemt echter niet altijd overeen. De internaten hebben een aantal wettelijk verplichte controles laten uitvoeren, waardoor zij een zicht hebben op de problemen en de gebreken van de infrastructuur. In bijna de helft van de internaten blijven er tekorten op te lossen tegen de volgende doorlichting.

Talenbeleid sterk in centrumsteden

Zes op de tien Vlaamse scholen werken een talenbeleid uit. Basisscholen in centrumsteden doen dat vaker en diepgaander. De meeste scholen investeren in een kwali-teitsvolle communicatie met de ouders. Meer dan de helft van de basis- en secundaire scholen onderzoekt wat het taalniveau van nieuwe leerlingen is. Dat stelde de onder-wijsinspectie vast tijdens haar doorlichtingen van basis- en secundaire scholen van december 2009 tot juni 2010.

In het basisonderwijs werken scholen in centrumsteden vaker en diepgaander een talenbeleid uit. Dat komt omdat ze veel anderstalige leerlingen hebben. Meer dan de helft van de basis- en secundaire scholen onderzoekt wat de beginsitu-atie van leerlingen op het vlak van Nederlands is om hun taalbehoeften vast te stellen. In de eerste graad secundair gebeurt dat vooral via instaptoetsen of taalproeven. De taal-behoeften voor Frans, Engels en Duits worden veel minder in kaart gebracht. De meeste scholen in het basisonderwijs maken een aantal afspraken om met de leerlingen buiten de lessen Standaardnederlands te gebruiken. De meeste scholen besteden heel wat aandacht aan de kwaliteit van de communicatie met ouders in bijvoorbeeld de briefwisseling, tijdens oudercontacten ... In een derde van de basisscholen in centrumsteden en in vier op de tien scholen daarbuiten schoolde het personeel zich bij op het vlak van talen.

Ongeveer vier op de tien scholen werkten nog geen talenbe-leid uit. De context van de school is doorslaggevend: scholen met een erg beperkte instroom van taalzwakke leerlingen

SPECIAL Onderwijsspiegel


Ben je leraar, CLBmedewerker, opvoeder ...? Abonneer je op de nieuwsbrief van LERARENDIRECT of lees het nieuws op www.lerarendirect.be.

Ben je directeur of secretariaatsmedewerker? Abonneer je op de nieuwsbrief van SCHOOLDIRECT of lees het nieuws op www.schooldirect.be.

méér onderwijsnieuws? elke woensdag kant-en-klaar in je mailBox.

Hoe tevreden is de Vlaamse leraar?

Werkbaarheidsknelpunten in de onderwijssectorVlaanderen, 2010 (% van werknemers)

ervaren de nood aan zo’n beleid veel minder. De inspectie raadt die scholen aan om toch een breed talenbeleid uit te werken: “Zulke scholen moeten alert zijn voor mogelijke taal-gerelateerde leerproblemen om te voorkomen dat bepaalde leerlingen ongemerkt en onterecht te weinig leerkansen zouden krijgen, maar ook om ervoor te zorgen dat taalsterke leerlingen worden uitgedaagd.”

Tijdens het schooljaar 2009-2010 lichtte de Vlaamse onderwijsin-spectie tal van basis- en secundaire scholen, academies, CLB’s en

centra voor volwassenenonderwijs door. De inspecteurs sluiten elke door-lichting af met een verslag. Dat verslag eindigt met een gunstig advies, een beperkt gunstig advies of een ongunstig advies. Een overzicht van het aantal doorlichtingen tijdens het schooljaar 2009-2010 met de meest markante vaststellingen vind je op www.klasse.be/ga/doorlichting.

SPECIAL Onderwijsspiegel

58 procent van de mensen die in het onderwijs werken, vindt zijn job ‘werkbaar’. Dat houdt in dat je door je werk gemotiveerd wordt, voldoende kansen krijgt om bij te leren, je er niet overspannen van geraakt en er ruimte blijft voor gezin, vrienden en hobby’s.

Bij Vlaamse werknemers in het algemeen ligt het gemiddelde met 54 procent iets lager. Dat blijkt uit het onderzoek ‘Focus op werkbaar werk’ (2010) van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen. Vooral werkstress en de combinatie werk-privé zijn knelpunten in het onderwijs.

58 %

werkstress

0 5 10 15

34,5 %

6,7 %

5,9 %

16,4 %10,6 %

18,2 %

29,8 %

16,6 %

20 25 30 35 40

motivatieprobleem

onvoldoende leermogelijkheden

balans werk / privé

Onderwijs

Vlaanderen

©©

Jens©Claessens

“Die van Nederlands is nen echte”, zegt Lander (16). “Ik zit graag in zijn

les en steek veel van hem op.” Dat treft, want door populaire media als

het internet, Facebook en Twitter zijn leraren slechts een van de vele

bronnen van informatie voor jongeren. Hoe jongeren dan selecteren?

Ze zoeken welke informatie authentiek overkomt. Het belang van authen

ticiteit in onze maatschappij, en zeker bij jongeren, neemt alleen maar

toe. Nieuw onderzoek toont welke criteria jongeren gebruiken om hun

leraren als ‘authentiek’ te beschouwen. En geeft aan hoe je in de klas

authentiek functioneert en dat zelfs kunt leren. Echt?

Ben jij een échte leraar?

nieuw onderzoek: authentiek FunCtioneren in de klas kun je leren

“ik zit daar in de klas omdat ik wil bijleren.de lessen mogen leuk en aangenaam zijn,maar dat is niet het belangrijkste.”

Lucas (18), 6 aso

Je leerlingen verwachten vooral dat ze iets bijleren in de klas. Vakkennis is daarom het belangrijkste criterium om een leraar als ‘echt’ te beoordelen. Klasmanagement is ook belangrijk. Leerlingen verwachten dat je de klas in de hand houdt, maar dan vooral omdat ze dan beter kunnen bijleren. In een rumoe-rige klas is het moeilijker om iets op te steken.

“hij springt van de hak op de tak. moeilijkom te volgen. ineens gaf hij vlug grammatica, omdat we te weinig tijd hadden. toen dacht ik: ik leer het gewoonniet meer.”

Maite (16), 4 bso

Vakkennis houdt voor je leerlingen ook in dat je als leraar duidelijk en helder de leerstof uitlegt en daarvoor de nodige tijd voorziet. En ze verwachten ook dat je hen helpt bij het verwerken van de leerstof, dat je hen warm maakt voor de vakinhoud, en er samen met hen naar streeft dat ze een goed resultaat halen. Leerlingen appreciëren dus sterk dat je weet waarover je praat en dat je dat kunt vertalen naar de doelgroep aan wie je lesgeeft.

1. KeN Je vAK, vertel Je verhAAl


“als ze leeft voor haar vak. als je ziet dat ze werk in haar vak heeft gestoken. als zehaar leerstof niet aframmelt, maar echt geïnteresseerd is in haar vak, ja, dan …”

Fleur (17), 5 tso

Als je leerlingen het gevoel hebben dat je als leraar met je vak en met hen bezig bent, dat je investeert in je vak, dat je bevlogen bent en leeft voor je vak, dan is dat een geweldige surplus. Ze appreciëren het als je tijd en moeite steekt in je lesvoorbereidingen en zoekt naar creatieve manieren en invalshoeken om je leerstof over te brengen.

“hij hield zich misschien niet aan het leerplan, maar toch leerde hij ons op die manier zo veel meer.”

Victor (15), 4 tso

Je leerlingen focussen niet echt op didactische werkvormen. Die vinden ze enkel belangrijk als ze de les aangenamer maken of als ze ervoor zorgen dat ze de inhoud beter begrij-pen. Ze waarderen het als je lesgeeft op de meest effi ciënte en effectieve manier. Jongeren bewonderen de leraar die meer weet dan het puur noodzakelijke en die toont dat hij de actualiteit van zijn vak bijhoudt. Cruciaal is wel dat die extra's een meerwaarde bieden voor de les, dat ze meer doen dan de les ‘opleuken’. Lachen en plezier maken kunnen, maar zijn ondergeschikt aan bijleren en passie.

echte leraren? zij die het leuk vinden om les te geven2. BreNg Je PAssie over

“als je met een probleem zit, komt hij naar je toe, maar hij blijft op een bepaalde afstand. hij praat niet over relaties in deles. hij is geen vriendje van ons op Facebook.”

Aya (17), 5 aso

Leerlingen verwachten dat je soms over je eigen leven praat in de les, dat maakt de vertrouwensband sterker. Maar toch moet er voor hen een zekere afstand zijn. Jongeren zijn zeer genuanceerd over de mate waarin je je als leraar blootgeeft in de les. Autobiografi sche elementen in je les maken je mense-lijker, maar doe dat zeker niet te veel, zodat je leerlingen er geen ongemakkelijk gevoel bij krijgen.

“toen ik in een volgend leerjaar zat, wist zijnog wie ik was, en nam ze me wel eensapart voor een babbeltje. leuk dat ze datnog wou doen.”

Matteo (18), 6 bso

Het is belangrijk dat je als leraar, vooral in de informele momenten, zoals pauzes, leswissels of op schooluitstap, interesse toont voor de leefwereld van de jongere. ‘Hoe was het op de sportclub’, ‘Hoe gaat het thuis’, dergelijke kleine vragen zijn zeer belangrijk voor de perceptie van authentici-teit bij een leraar. Leraren moeten 'voelsprieten' hebben voor confl icten in de klas, moeilijke thuissituaties, problemen met welbevinden.

3. BliJf oP eeN veilige AfstANd


4. Wees Je eigeNste zelf

“al die leraren zijn zo verschillend en dat isleuk. ze hebben eigen specialiteiten, ze zijnzo gebeten en hebben allemaal andere interesses.”

Rayan (16), 4 tso

Leerlingen verwachten van jou dat je jezelf bent in de klas. Dat je je stempel drukt op zowel de aanpak van je lessen als de manier waarop je omgaat met je leerlingen. Een ‘echte’ leraar is uniek omdat hij zijn eigen persoonlijkheid behoudt, hij op een eigen manier omgaat met zijn leerlingen, bij zijn eigen standpunten blijft en zich consequent gedraagt. Je bent uniek omdat je anders lesgeeft dan de andere leraren. En je leerlingen verwachten ook dat de les waarin ze zitten uniek is.

“de vervangster voor geschiedenis trokzich heel hard aan wat wij van haar vonden,en ze gedroeg zich daar ook naar. als wezeiden: ‘geen toets, we hebben er nogmaar net een gehad’, gaf ze onmiddellijktoe. dat is niet goed, niet écht.”

Fatma (17), 5 aso

Opvallend: leerlingen verlangen van jou dat je de controle houdt over je les en dat je je niet te sterk laat leiden door wat ze van jou vinden. Humor mag en bepaalt ook sterk mee de klassfeer, maar jongeren geven aan dat je als leraar gezag moet hebben en grenzen moet stellen. Leerlingen willen res-pect tonen voor een leraar als die ook respect heeft voor zijn leerlingen. Respect kun je tonen door je leerlingen ruimte te geven om zich te uiten en hun mening te formuleren, maar je kunt het ook ‘afdwingen’ door je autoriteit, je manier van lesgeven, je aanpak, je houding, je stijl.

authentiek FunCtioneren in de klas kun je leren


©©

Lieven©Van©Assche

waarom vinden jongeren authenticiteit zo belangrijk?

Hannes Leroy: “Ze worden overstelpt door de media, die enorm bedreven zijn in hun boodschappen zo geloofwaardig mogelijk maken. Dus halen jongeren in de klas de fake leraren er zeker uit. Bovendien worden jongeren met een overvloed aan keuze overstelpt. Binnen die overvloed kiezen ze voor wat hen persoonlijk raakt, wat ze écht beleven. Ze kopen geen cd’s meer, maar willen kunnen zeggen dat ze bij het concert waren.”

authenticiteit, wat is dat eigenlijk?

Hannes Leroy: “Als je praat over producten zoals een authentieke wijn of een authentiek schilderij is het makkelijk. Authenticiteit is wat als echt wordt ervaren, je kunt het produc-tieproces ervan achterhalen. Maar als je praat over individuen is het lastiger. Je bent authentiek als je trouw bent aan jezelf. Maar dat ‘trouw blijven aan onszelf’ gebruiken we in onze individualistische maatschappij soms als een excuus: ‘Dit is wie ik ben, ik zit nu eenmaal zo in mekaar’. Authenticiteit ont-wikkelt zich echter altijd in relatie tot anderen. Daarom spreek ik liever over ‘authentiek functioneren’: dan ben je eerlijk met jezelf, eerlijk tegenover anderen en trouw aan waarden.”

in hoeverre kun je authentiek functioneren als leraar?

Hannes Leroy: “Je job als leraar vereist dat je een bepaalde rol speelt. Je moet nu eenmaal de klas in de hand houden. In die rol kun je authentiek functioneren als je niet alleen maar die rol opneemt, maar bovendien binnen die rol jezelf bent. Dat heet deep acting: je identifi ceert je met je rol als leraar, waardoor je emoties misschien minder echt zijn dan spontane emoties, maar wel als authentiek ervaren worden. Bovendien blijf je dan trouw aan jezelf en aan de waarden die van leraren worden verwacht.”

kun je jezelf blijven en tegelijk de nodige afstand met je

leerlingen bewaren?

Hannes Leroy: “Absoluut. Authenticiteit is voor mij niet hetzelfde als zelfexpressie. Het is niet de bedoeling om de klas binnen te komen en breed uit te smeren met welke problemen je thuis zit. Maar je kunt die problemen wel kaderen in de les. Als je durft te zeggen dat je je niet zo lekker voelt, of dat je het ook niet allemaal weet, dan pikken de leerlingen dat op als een thema dat bespreekbaar is in de klas. Zo kom je tot een authentieke relatie met je leerlingen en zorg je voor een veilig leerklimaat. Je mag gerust streng zijn. Als je een duidelijke structuur geeft, grenzen stelt en consequent bent, bevorder je hun autonomie. Dan zullen de leerlingen vinden dat jij je werk goed doet en jou als authentiek ervaren.”

je hoeft niet de hippe leraar uit te hangen om uniek

te zijn?

Hannes Leroy: “Nee, want dat hebben ze vlug door. Je hoeft niet excentriek te zijn om authentiek te zijn. Maar zodra je je persoonlijkheid toevoegt aan het klassieke beeld dat leerlingen van een leraar hebben, creëer je een unieke situatie. Noem het misschien liever ‘persoonlijk’ dan ‘uniek’. Je kunt niet verwachten dat elke leraar telkens origineel uit de hoek komt. Die bron droogt heel snel op. Als je op een blijvende manier 'persoonlijk' wilt zijn, doe dat dan met je stem, je lichaamstaal, je gevoelens. Dan is elke les anders. Zo bouw je een echte relatie op met je leerlingen. Nieuwe methodieken raken leerlingen trouwens snel beu, zeker omdat ze al zoveel moeten kiezen.”

leerlingen pikken de leraar die faket er zo uit

“als je je open en eerlijk opstelt tegenover jeleerlingen, creëer je een authentieke relatiemet je leerlingen. je krijgt dan een positiefleerklimaat waarin je leerlingen graag willen bijleren.”

Psycholoog Hannes Leroy.

Hij werkt aan een doctoraat over ‘authentiek leiderschap’.


“de school is geen Chiro. leraren moeten hun les geven. en kijken ofwe er op het eind van het jaar door mogen.”

Younes (16), 5 aso

Hoe meer ambitie een jongere heeft in zijn

vrijetijdsbeleving, hoe dichter zijn verwach

tingen aansluiten bij die van een leraar. Als

een jongere vooral wil winnen met zijn voet

balploeg, dan verwacht hij afstand, vak kennis

en passie van zijn coach. Idem als hij zijn

muzikale dromen wil verwezenlijken. In zo’n

situatie ergeren jongeren zich zelfs aan een

begeleider die te dicht komt of te veel het

plezier centraal wil stellen.

Maar meestal is het doel van sporten,

musiceren of alle andere vormen van vrije

tijdsbeleving puur recreatief en dan zijn de

verwachtingen veeleer zoals de verwachtin

gen die ze koesteren naar de leiders binnen

een jeugdbeweging. Daar willen jongeren

dat de volwassenen vrienden zijn, dat ze zo

weinig mogelijk verschillen van de mens die

ze echt zijn. Begeleiders die gefocust zijn op

de jongeren zelf en begaan zijn met hun dag

dagelijkse bezigheden en beslommeringen,

worden als authentiek ervaren.

‘Is dat echt?’ – onderzoek uitgevoerd aan de Arteveldehogeschool van 1 februari 2010 tot 31 januari 2011. In het project onderzochten Pedro De Bruyckere en Tom Vermeylen in samenwerking met studenten ‘Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs’ welke criteria jongeren uit het vierde, vijfde en zesde secundair gebruiken om leraren of begeleiders als authentiek te beschouwen.

volgens het onderzoek helpen ook vakkennis en passie

je om authentiek te zijn.

Hannes Leroy: “Vakkennis en passie zijn onlosmakelijk met mekaar verbonden. Natuurlijk moet je de leerlingen iets bijleren. Maar nog belangrijker is hoe je dat doet, hoe je je verhaal vertelt. Als je je persoonlijke zelf in een job brengt, leef je op. Dan sta je vol passie in je job, overtuig je en kun je die passie ook overbrengen. Als je als leraar iets interessant of geweldig vindt, dan zullen je leerlingen dat oppikken. Want emoties en enthousiasme werken aanstekelijk.”

eerlijk zijn tegenover jezelf: gemakkelijker gezegd dan

gedaan.

Hannes Leroy: “Klopt. Als mens zijn we enorm goed in onszelf iets wijsmaken. We zoeken voortdurend redenen waarom we iets gedaan hebben, we overdrijven, we verlooche-nen onszelf. We faken dat we authentiek zijn. Als je continu een rol speelt waarin je je ongemakkelijk voelt, liggen burn-out , depressie, stress op de loer. Of als je als leraar de klas binnen-

komt en heel kortaf reageert, dan handel je op automatische pi-loot en sta je weinig in contact met je authentieke zelf. Daarom: bouw refl ectiemomenten in en maak je bewust van jezelf, van de manier waarop je voor de klas staat, van wie je bent als persoon en hoe je je voelt. Dat zelfbewustzijn gebruiken op een positieve manier is het basisprincipe van mindfulness.”

en wat in de sporten jeugdCluB?


authentiek FunCtioneren in de klas kun je leren

HLN_1_1p_NATUUR-KLASSEN:Opmaak 1 26-11-2010 11:38 Pagina 1

(advertentie)

“Dev os qe deer en het beir dat men sheet.” Kun jij dat lezen? Nee? Zo

voelt dyslexie. Onze hersenen zetten letters automatisch om in woorden.

De hersenen van kinderen met dyslexie doen dat niet en halen letters

door elkaar. Met extra leermiddelen benut je ook hun talent maximaal.

Dat gebeurde met Louis (13).

een laptopvoor louis

haal het maximum uit kinderen met een leerstoornis

“Hij voelde zich dom”kristien, mama van louis

“Geen extra inspanning”valérie van lommel, leraar Frans

Hoe gaat Louis om met dyslexie? Volg hem een dagje op TV.Klasse in de reeks ‘dit heb ik’.

“In het eerste leerjaar had Louis het al erg moeilijk. Terwijl zijn klasgenoten thuis trots hun pas geleerde woordjes toonden, moest Louis urenlang oefenen. Hij voelde zich dom. Op een avond zei hij: ‘Mama, ik wil dood zijn.’ Omdat de school niet stond te springen om hem te helpen, zijn we van school veranderd. Sinds hij een laptop mag gebruiken, heeft hij meer zelfvertrouwen. Hij zit ondertussen in het eerste secundair Latijn. Zijn lessen worden voorgelezen door voorleessoftware, en dankzij de spellingcorrector kan hij nu ook goed schrijven.”

“Aanvankelijk stond ik niet te springen om te compenseren. Ik vond computers een gemakkelijkheidsoplossing. Vooral die spellingcorrector baarde me zorgen. Zo zou Louis geen woordjes moeten leren, dacht ik, het antwoord komt toch op zijn scherm. Al snel zag ik dat Louis zelfs simpele woorden niet kon schrijven. Terwijl hij wel een heel intelligente jongen is en uitblinkt in grammatica. Uiteindelijk bleek het met die laptop heel vlot te gaan. Ik hoef geen extra inspanningen te doen, en ook praktisch zijn er weinig bezwaren. Louis kent die pro-gramma’s. We verliezen er amper tijd mee. Ik kijk regelmatig of hij nog mee is en moedig hem aan. Dat doet hem deugd. Zijn zelfbeeld had in de loop der jaren een deuk gekregen. Ik ben blij dat Louis op het niveau zit waar hij thuishoort. In zijn latere leven zal hij ook een computer mogen gebruiken. Dyslexie zal voor hem dan geen belemmering zijn, waarom zou dat dan nu wel zo zijn?”


Dyslexie is aangeboren en heeft niets te maken met

intelligentietekort. Niet elk kind met dyslexie heeft een

laptop nodig in de klas. Je kunt ze op veel manieren

helpen. De leraren van Louis doen dat met stiCordi-

maatregelen.

• stimuleren. Kinderen met een leerstoornis heb

ben een laag zelfbeeld. De leraren focussen op

wat Louis goed kan en moedigen hem aan. Zo

stimuleren de leraren hem.

• Compenseren. In de klas mag Louis een laptop

gebruiken met leessoftware en een spellingcor

rector. Zo compenseert de leraar zijn probleem en

kan Louis zelfstandig werken.

• remediëren. De leraren zorgen ervoor dat de

achterstand op de anderen niet te groot wordt.

Louis weet bijvoorbeeld langer op voorhand wan

neer er een toets is. Zo kan hij meer oefenen.

• differentiëren. Ook bij toetsen houden leraren

rekening met de leerstoornis. Zo krijgt Louis soms

meer tijd voor een toets en worden spellingfouten

niet altijd aangerekend.

• dispenseren. Soms krijgt Louis een soort vrijstel

ling op school. Omdat hij langer tijd nodig heeft,

moet Louis bij een dictee soms maar vijf zinnen

schrijven in plaats van tien. Dat zijn wel uitzonder

lijke maatregelen.

het talent van louis

misverstand 1:

“leerlingen met een leerstoornis mogen geen voorkeursbehandeling krijgen. dat is oneerlijk ten opzichte van de andere kinderen.”

Dirk Lambrechts: “Elke school moet haar onderwijs zo invul-len dat haar leerlingen de beoogde eindtermen en ontwik-kelingsdoelen optimaal bereiken. Niet alle leerlingen worden op dezelfde manier behandeld. Kinderen die het wat moeilijker hebben, krijgen extra ondersteuning. Kinderen met een leer-stoornis moeten eveneens aangepaste ondersteuning krijgen. Doet de school dat niet, dan vervult ze haar maatschappelijke opdracht niet.”

misverstand 2:

“wij beslissen zelf wat wel en niet mag. de school heeft de autonomie om dat te doen.”

Dirk Lambrechts: “Scholen in Vlaanderen hebben een grote autonomie. Zo beslist bijvoorbeeld de delibererende klassen-raad autonoom of een leerling de leerdoelen heeft bereikt. Toch zijn er ook grenzen aan die autonomie. De school moet de wetgeving en internationale verdragen respecteren. Het VN-verdrag over de rechten van personen met een handicap geeft kinderen met leerstoornissen het recht op redelijke aanpas-singen. Er is ook het Gelijkekansendecreet dat elk kind gelijke

kansen biedt. Daarnaast is de school verantwoordelijk voor de kwaliteit van haar onderwijs. Een school kan beslissen om bepaalde maatregelen wel of niet te nemen maar dan moet ze dat kunnen verantwoorden in functie van onderwijskwaliteit en kwaliteitsbewaking. Concreet zal de inspectie aan de school vragen waarom ze voor die aanpak kiest. Wat wil ze bereiken door al dan niet STICORDI-maatregelen toe te passen? De inspectie gaat ook na hoe de school het effect van haar keuze opvolgt. Blijkt uit evaluatie dat het inderdaad de beste manier is om bij alle leerlingen de onderwijsdoelen te bereiken of dringt een andere aanpak zich op?”

misverstand 3:

“tijdens de lessen mogen compen-serende maat regelen, maar tijdens toetsen en examens niet. dat mag niet van de inspectie.”

Dirk Lambrechts: “Anders dan in vele andere landen organi-seren Vlaamse scholen hun eindexamens zelf. Er hangen geen voorwaarden aan vast. Beslist een school om compenserende maatregelen toe te laten tijdens de lessen, maar niet tijdens toetsen of examens, dan zal de inspectie benieuwd zijn hoe de school die beslissing verantwoordt vanuit een zorg voor kwaliteit.”

“je moet niet alle leerlingen gelijk behandelen”onderwijsinspecteur dirk lambrechts


“STICORDImaatregelen werken het best binnen een

algemeen zorgbeleid op school, als alle leraren aan

hetzelfde zeel trekken. Staar je niet blind op algemene

regels, maar stem je aanpak af op de nood van de in

dividuele leerling”, zegt Sofie Yserbyt, coördinator van

de BanaBa Zorgverbreding en remediërend leren van

Lessiushogeschool Mechelen. Hoe je dat doet?

OP SCHOOL

1. Kader STICORDImaatregelen binnen het alge

mene zorgbeleid op school.

2. Organiseer een kernteam met de directie, leraren,

het zorgteam en ouders. Stel een actieplan op.

3. Informeer de ouders al bij de inschrijving over het

zorgbeleid, de STICORDImaatregelen, de moge

lijkheden én grenzen van de school.

IN DE KLAS

1. Stel de vraag: “Wat heeft deze leerling nodig in

deze klasgroep bij mij als leraar?”

2. Ga na welke STICORDImaatregelen haalbaar zijn:

voor jezelf, de leerling, je collega’s, de klas. Beperk

het aantal maatregelen.

3. Overleg met andere leraren, het zorgteam, de

ouders én de leerling. Spreek vooraf af wat je met

de maatregelen wilt bereiken, wat je nog kunt

remediëren …

4. Werk niet eenzijdig compenserend en dispense

rend, maar blijf de leerling stimuleren en uitdagen.

5. Evalueer vaak met collega’s, de ouders én de leer

ling. Stop maatregelen als ze niet werken of de

leerling er geen nood meer aan heeft. Vervang ze

eventueel door andere.

6. Deel je expertise met collega’s. Wat werkt er bij

deze leerling wel, wat niet, waar maakt de leerling

vooruitgang, waar niet?

Vind inspiratie over STICORDImaatregelen op www.prodiagnostiek.be. Lees meer over ICThulpmiddelen in de klas in de brochure: “Dyslexiesoftware, en nu?” Download de brochure op www.ond.vlaanderen.be/ leerzorg. Die’slektikus vzw geeft suggesties om dyslexie thuis en in de klas op te vangen op www.letop.be.

hoe haal ik het Beste uit elk kind?

©©

KLASSE


haal het maximum uit kinderen met een leerstoornis


samen op sChool

“’s Morgens sta ik op met stress”

dit heb ik: dyslexie

Louis krijgt meer tijd voor

toetsen en zit met de laptop

in de les. Lange tijd kon

niemand precies zeggen

wat hij had, want dyslexie

is een ‘restdiagnose’. Louis

heeft geen therapie nodig

maar wel begeleiding.

Dyslexie is geen ziekte maar een leerstoornis. Kijk mee hoe

hij functioneert op school. Meer info vind je op www.klasse.

be/ouders/dossier/dyslexie.

het labo: actief in de praktijk

seizoen 2 Leerlingen

actief laten werken door

ze uitdagende opdrachten

te geven. Mooi in theorie,

maar wat doe je als een

deel van de klas in slaap

valt? Evelien, student aan

de lerarenopleiding, on

dervindt het tijdens haar proefl es in Het labo. De camera’s

zoemen genadeloos in. Wat zeggen haar docenten?

afl . 2 afl . 3

10’14’’ 5’30’’


het oudercontact: slecht nieuws melden

“Het spijt me, maar uw zoon

is niet geslaagd”. Slecht

nieuws melden aan de ou

ders, niet simpel. Hoe pak

je dat aan? Welke woorden

kies je en hoe speel je in op

emoties van ouders? Een

hilarisch fi lmpje als derde

in de frisse reeks ‘Het oudercontact’. Maurits Wysmans,

opvoedingsdeskundige en auteur van het boek ‘Praten met

ouders’, geeft do’s en don’ts.

©©

Isabel©Corthier

ouders groeieN ooK

tip 1. Kinderen van drie pak je anders aan dan kinderen

van zes, negen, twaalf, vijftien jaar. Hoe verschillen ze en

hoe spelen ouders daar het best op in? Klasse voor Ouders

ondersteunt de Week van de Opvoeding. Stimuleer jij ouders

om de meegroeitest te doen op www.meegroeimeter.be?

tip 2. Louis heeft een zware vorm van dyslexie. Maar met

een laptop is hij zoals elk ander kind in de klas. Klasse voor

Ouders legt de STICORDImaatregelen uit. Sta jij klaar als

een ouder straks wat komt vragen?

tip 3. ‘Kinderen leren niet fi etsen op de achterbank’. Dat

staat op de maandelijkse poster die bij het Klassepakket zit.

Te veel ouders brengen hun kind met de auto naar school.

Hang je de poster aan de schoolpoort?

Veel meer vind je op www.klasse.be/ouders.

PimP Je sPeelPlAAts

• Is de speelplaats in je school een betonnen woestijn? In

het PIVA (Antwerpen) en Steinerschool De Es (Berchem)

creëerden de leerlingen een echte oase. Nu ligt er een

blauwe vijver tussen de tegels en een groene molshoop

naast de snackbar. Nog meer ideeën om je speelplaats te

pimpen lees je deze maand in Maks!

• Steeds meer leerlingen knijpen er na het secundair een

jaartje tussenuit om naar het buitenland te trekken, te

gaan werken of vrijwilligerswerk te doen. Maar loont zo’n

sabbatjaar wel? Maks! vraagt het aan enkele ervaringsdes

kundigen.

Wil je lestips bij Maks!? Kijk dan in de bijlage Maks!mum in je lerarenkamer of abonneer je op www.klasse.be/maksimum.

doe de zAPtest

De Zaptest op www.yeti.be is een sterke interactieve tool.

Welk groepsdier ben jij? Durf jij pesters in de ogen te kijken

en tegelijk een straffe move te doen? De jongste ‘Antipest

test’ is een schoolvoorbeeld van Yeti’s Zaptests. Ze teasen

de gebruiker tot zelfrefl ectie en helpen om hun zelfbeeld

scherper te stellen: wie ben ik, wat doe ik en waarom?

De uitkomst van elke Zaptest komt, indien gewenst door de

gebruiker, in het Klupkot van de gebruiker: voorzien van titel,

humoristische illustratie en link naar de test. In de Klupkoten

ontvangen Yetikluppers ook een uitnodiging telkens als er

een nieuwe test online staat.

Check de tests op www.klasse.be/yetiextra.

afl . 3

6’34’’

www.tvklasse.be

©©

Katrijn©Van©Giel

STIJN

Fons Leroy, de grote baas van de VDAB, geeft in een nieuwe folder

tien adviezen voor een modern aanwervingsbeleid. Een daarvan is:

‘Zorg dat er minstens iemand met een tattoo in je team zit’. De tijden

zijn veranderd en wie diversiteit belangrijk vindt, zorgt voor vogels van

diverse pluimage in zijn ploeg. Hoe zit dat op school? Drie leraren

tonen hun tattoo.

juf, er heeft iemand in je nek

getekend

tattoo taBoe

Tatoeages zijn niet langer exclusief voor zeelui, uitschot of gevangenisklanten

stijn (33), leraar maatschappelijke vorming,

instituut sancta maria aarschot

“Tatoeages zijn niet langer exclusief voor zeelui, uitschot of gevangenisklanten. Ook leraren dragen ze. Ik heb er een op mijn onderbeen. Ik liet ze gewoon zetten omdat ik ze mooi vond. Er zit geen echte betekenis achter. Op school maakt niemand er problemen over. Ik ben niet beschaamd over mijn tatoeage, maar ik loop er ook niet mee te koop. Het is iets voor mij persoonlijk. Ik waarschuw leerlingen die met plannen zit-ten om op zichtbare plaatsen tatoeages te laten zetten. Ik vrees dat ze dan gediscrimineerd zullen worden tijdens sollicitaties. Onterecht. Want tatoeages hebben toch geen invloed op hoe goed je je job uitoefent?”


©©

Katrijn©Van©Giel

ANKE

PHILIPPE

Ik verstop mijn tatoeages om ruzie te vermijden

philippe (34), leraar nederlands-engels

“Toen ik zeven was, wou ik al een tatoeage. Mijn inspiratiebron was Popeye. Ooit zou ik zo’n anker laten zetten, of een blik spinazie. Op mijn zestiende raakte ik geïnspireerd door de tekeningen op mijn skateboard. Heel wat skaters met wie ik optrok hadden tatoeages. Ik heb gewacht tot ik 22 was. Je kunt er maar best heel zeker van zijn, want een tatoeage is voor het leven. Het logo van mijn favoriete skateboardmerk staat in het midden van mijn rug. Het is een aandenken aan mijn jeugd-jaren als skater. Ik heb er ook op mijn benen en armen.

Een tatoeage laten zetten geeft een kick. Je voelt een rush die een paar dagen blijft nazinderen. Op school weet iedereen het, behalve de directeur. Hij heeft in gesprekken in felle bewoor-dingen laten weten dat hij heel afkerig staat tegenover tatoe-ages. Ik draag dus lange mouwen tijdens de zomer, om een confl ict met hem te vermijden. De leerlingen op de speelplaats vragen zich dan af of ik zot ben geworden. Ik maak me er vanaf met een smoes: ‘Ik kan geen zon op mijn huid verdragen’. Mijn collega’s weten het en zijn positief. Een van mijn collega’s heeft ooit nog les van me gehad. Zijn reactie toen hij mijn tatoeages voor het eerst zag tijdens de sportdag: ‘Amai, Philippe, dat had ik nooit van jou gedacht!’ Mijn leerlingen zitten met veel

Ik mag niet vergeten om écht te leven

anke (29), leraar niet-confessionele zedenleer,

go! de Blokkendoos, aartselaar

“‘Juf, er heeft iemand in je nek getekend’, zeggen mijn leer-lingen als ze mijn bloem in mijn nek zien. Het is een vergeet-mij-nietje. Ik wil later herinnerd worden, als ik dood ben. En ik wil mezelf eraan herinneren dat ik niet mag vergeten om écht te leven. Mijn tatoeage helpt me daarbij. Ik denk graag na over het leven, en een symbool dat mijn gedachten uitdrukt op mijn lijf, geeft me voldoening. Toen ik hier solliciteerde heb ik het niet eens gehad over mijn tatoeages. Niemand heeft er ooit een opmerking over gemaakt. Er was geen commotie in de lerarenkamer. De leerlingen van het zesde leerjaar stellen me soms vragen. ‘Doet het pijn?’ vragen ze. Dat is voor mij een ideale aanleiding om met hen te praten over lichaamscultuur en over keuzes maken.”

vragen over tatoeages. Ik help hen op weg. Ik vraag hen ook om tegen de rest te zwijgen. Als je hen met respect behandelt, doen ze hetzelfde met jou. Er is nog niemand gaan klikken bij anderen of bij de directie. Voor hen zijn tatoeages een normale zaak.”

Philippe is een schuilnaam


sjapo

Hoe help je leerlingen die een tijdje afwezig zijn of die niet helemaal mee zijn met de leerstof? “In het project ‘Vijf wordt zeven’ helpen de leerlingen van de derde graad vrijwillig leerlingen van de eerste en tweede graad met hun studieproblemen”, vertelt leraar en leerlingbegeleider Daniël Dupont van het Heilige-Drievuldigheidscollege in Leuven. “Dat gaat van een studieschema opstellen tot wiskundige vergelijkingen uitleggen. Tussen de middag kunnen de leerlingen daarvoor terecht in de klaslokalen.” Wat de leraren daarvan vinden? “Niet alle leraren waren ervan overtuigd dat leerlingen de juiste uitleg kunnen geven. Daar komen ze nu op terug. Het project werkt. Steeds meer leerlingen komen naar de inhaallessen. Leerlingen kunnen terecht bij elkaar als ze zich wat minder goed voelen op school.” De begeleidende leerlingen houden op een formulier bij welk probleem werd bijgewerkt bij de leerlingen. Dat formulier krijgt een plaats in het leerlingdossier. “Dankzij dit project wordt een vijf op tien een zeven op tien.”

www.heilige-drievuldigheidscollege.be

vijf wordt zeven

sjapo©©

Stijn©Beeckman


sjapo

sjapo

grote boodschap in goede banen

“In het Sint-Pieterscollege in Jette wachten twee toiletdames de kinderen op in het toilet. Er staat een leeg schoteltje. Maar de kinderen hoeven niet te betalen. De wc-madammen zijn verklede ouders, die maandelijks de toiletten poetsen en opfleuren. “Wij zochten een oplos-sing voor de vieze toiletten en zo willen we meer respect vragen voor het werk van de poetsvrouw”, vertelt GOK-leraar Inge Bossuyt. “De leerlingen die komen plassen, krij-gen een stappenkaart met tips: billen vegen, doorspoelen, handen wassen en het toilet proper achterlaten. In de klas leerden de leerlingen over de geschiedenis van het toilet en soorten toiletten wereldwijd. De leraren verkleedden zich ook als wc-madam. Door hun foto’s van vieze toiletten te tonen, zetten we kinderen aan het denken. Een van de ouders kwam vertellen over plastechnieken. Zo weten jongens nu dat ze beter zittend plassen om hun blaas helemaal te ledigen. Elk toiletbezoek is nu een feest!”

www.sint-pieterscollege.be

lezen in je slaapzakBij boekenjuf Marina Waterschoot lezen de leerlingen een boek in hun slaapzak. Juf Marina van basisschool Heilige Familie in Berchem doet wel meer bijzondere dingen om leerlingen aan het lezen te krijgen. “Met de hulp van een boekenzoeker-website stellen de leerlingen een verlanglijstje op dat ze meenemen naar de bib. Zo kiezen ze beter boeken. De bibliothecaris helpt hen daarbij. Ik maak kinderen warm voor boeken door enthousiast voor te lezen in mijn boekenklas en geef het boek dan mee met de klastitularis. De leerlingen lezen zelf verder in de klas”, vertelt Marina.

Haar collega’s zijn al even enthousiast. Ze lezen nu tien recente kinderboeken. “De beoordelingen bundelen we in een boekje. Zo leer ik ook van hen.” Naast verhalen komen ook gedichten aan bod. “Op Gedichtendag was de hele klas verduisterd omdat het thema ‘Nacht’ was. De leerlingen gingen in duo’s met een zaklamp op zoek naar gedichtjes. Een ludieke poëzieprikkel die hen aan het lezen krijgt.”

www.boekenzoeker.org - www.heilige-familie.be

©©

Lieven©Van©Assche

©©

Katrijn©Van©Giel


dialoog

jouw mening?• Mail naar redactie.lera

[email protected].• Schrijf naar Klasse

(Dialoog) – Koning Albert IIlaan 15 – 1210 Brussel.

• Geef je mening op www.klasse.be/leraren.

HOOfDDOEK Of HAnEnKAM?

Tijdens mijn eerste school-jaar als leraar (1985) had ik een leuke klas met punkers. Stoere jongens met een hanenkam, meisjes met ge-kleurd piekhaar, gescheurde jeans, zwart lederen jasje met een heleboel ornamen-ten en combats. Elke keer

kreeg ik de belachelijke com-mentaar van voorbijgangers dat ik met mijn ‘indianen’ op stap was. Een politieagent vroeg me zelfs of ik me niet bedreigd voelde met dat ‘zootje’ achter mij. Toch waren die leerlingen van mij vaak kritischer ingesteld dan menige doorsnee jongere. Ik denk nog altijd met veel plezier aan die tijd. Ik heb nooit een probleem gemaakt van hun uiterlijk. Ik heb zelfs een van de punkmeisjes aan werk geholpen in een bank. Om te voldoen aan de kledingvoorschriften moest ze zich aangepast kleden. Zo deed ze gedurende enkele

maanden een bureaujob in een bank met hoofddoek en hoge hakken. Na het werk liep ze opnieuw rond met haar piekhaar en punkkledij.

Vandaag geef ik les aan een divers publiek waaronder ook meisjes met en zon-der hoofddoekjes. Als de werkvloer voorschrijft die hoofddoekjes af te doen, dan doen ze dat. Hetzelfde geldt voor de meisjes met oorringen en piercings. De veiligheidsvoorschriften zijn duidelijk. Zodra het werk gedaan is, doen de meisjes met hoofddoeken op straat opnieuw hun hoofddoek op

en de meisjes met piercings doen hetzelfde.

Toen ik jong was, maakten leraren een probleem over lang haar, sandalen en korte broeken. Ik heb me daar nooit iets van aangetrok-ken. Ik werd zelfs naar huis gestuurd omdat ik op een zomerdag eens rondliep met blote voeten in de sandalen. Nooit begrepen wat het probleem was. Nochtans lie-pen de paters ook rond met sandalen – en sokken! Ik heb nog klasfoto’s van mijn vader in het middelbaar onderwijs met korte broek aan. Toen werd daar geen probleem


Praten over seksKlasse voor Ouders publiceerde 12 gênante vragen die kinderen over seks kunnen stel-len. Daarmee stimuleert het blad de open en eerlijke communicatie over dit onder-werp. Enkele scholen laten weten dat ze dit nummer niet willen uitdelen. Ook ouders reageren verschillend. Lees het artikel op www.klasse.be/ga/seks.

Enkele reacties: “Denken jullie er wel altijd aan dat Klasse voor Ouders via de kinderen wordt meege-geven op school, en dat die kinderen er dus

ook vrij in kunnen lezen? Wanneer de titel ‘Wat vertel ik over seks?’ op de voorpagina pronkt, wekt dat zeker de nieuwsgierigheid van onze jeugd, maar de inhoud verderop is zeker niet voor hen bedoeld. In de lagere klassen zijn ze nog niet voorgelicht, maar daar kunnen ze wel al lezen! Ben ik ouderwets? Blijkbaar niet, want ook mijn collega’s vonden dat dit er (ver) over was. Wij hebben bovendien een fl ink gedeelte moslimouders, die niet allemaal even breeddenkend zijn en die het zeker niet appreciëren dat zulke lectuur via hun kinderen het huis in komt. Normaal delen we Klasse voor Ouders altijd uit. Behalve deze keer.”

(naam en adres gekend bij de redactie)

“Ik vind Klasse voor Ouders een goed tijdschrift met veel relevante info voor de ouders. De provocatieve co-ver van de laatste editie vind ik echter niet kunnen. Dat soort sensatietitels past eerder bij Story dan bij Klasse. Wij bepalen als ouders liever zelf hoe en wanneer wij over dat onderwerp praten met onze kinderen.”


“Seks komt in alle lagen van de samenleving voor, zelfs in kinderprogramma’s of op Disney Channel. Het is juist dat ouders met hun kinderen over dit onderwerp moeten praten, maar nee … jij bepaalt dat niet zelf. Het kind bepaalt dat op het moment dat het ermee geconfronteerd wordt of vragen heeft. En … vele ouders vermijden uiteindelijk liever het gesprek dan het te voeren. Stop dus de hypocrisie en wees open met je kinderen. Dit artikel geeft je daartoe de kans.”


van gemaakt. In mijn tijd werd een korte broek dragen al veroordeeld als onfat-soenlijk. Of hoe de tijden veranderen en hoe sommige lachwekkende opgelegde kledingvoorschriften veeleer zorgen voor overbodige problemen.

Als kledingvoorschriften redelijk zijn, maken de meeste jongeren daar geen punt van. In de werkplaats draag je werkkledij en sta je als verkoopster in de winkel dan pas je ook je kleding aan. Maar wanneer kledingvoorschriften zo ver gaan dat je ook een stuk van je eigen identiteit volledig moet opgeven, dan komt er terecht protest. Niet elke verkoopster of loketbediende moet de hoofddoek afdoen omdat bepaalde klanten daar moeilijk over doen. Laten we dus redelijk blijven en geen voorschriften uitvinden die geen ruimte meer overlaten om jezelf te blijven.

Stefan Noppen

RE: VIER LITER SORBETIJS

Ik geef al 18 jaar les in een buso-school. Voordien was ik zelfstandig schrijnwerker. Tonnen papier worden be-steed om leraren in wording bij te brengen hoe ze voor de klas moeten staan en hoe ze het beste les kunnen geven. Moeten we in de leraren-opleidingen echter niet meer aandacht besteden aan empathie met onze leerlin-gen? Wat we bij hen zien, is niet altijd wat in hen omgaat. Mijn klasreglement telt twee

regels. Artikel 1: elke leerling moet zich goed voelen in mijn klas. En artikel 2: doe een ander niet aan wat je zelf niet wil worden aangedaan. En daar is alles mee gezegd volgens mij.

Je kunt niet weten hoe het is om het goed te hebben als je het zelf nooit slecht hebt ge-had. Ik heb meegemaakt dat er bijna niks in de ijskast lag om op te eten en ik begrijp nu des te meer hoe sommige leerlingen zich moeten voe-len. Het is als een geschenk uit de hemel om te mogen lesgeven en dat besef ik maar al te goed. Niet iedereen zit op de juiste plek en doet zijn werk in eer en geweten maar als ik het editoriaal in Klasse 214 lees weet ik dat er nog mensen bestaan die een hart hebben voor hun werk.

Hugo Appels

reaCtie Van de Maand


DE lerarenkamer

de lerarenkamer

produCtieleider

J o V a n D e r F r a e n e n (4 4 ) , V i J F D e l e e r J a a r

FaQ: “Een musical? Is meester Jo zot

geworden?”

Feest!: “De kinderen schrijven hier al jaren

hun eigen scenario’s en maken zelf poppen

voor poppenspellen. En we hebben een edu

catief natuurreservaat op school. Nu wilden

we een échte musical maken. Een organisa

torische nachtmerrie? Gelukkig springen alle

collega’s enthousiast mee op de kar. En ik wil

zo graag de wereld verbeteren. (lacht)”

Fijn: “Werkblaadjes invullen, pff, niets voor

mij. Als kinderen iets horen, vergeten ze het.

Als ze iets zien, onthouden ze het. Maar als ze

iets zelf doen, dan pas begrijpen ze het.”

muziek

W i m a n n a e r t (4 9 ) , e e r s t e l e e r J a a r

FaQ: “Hoe overtuig je je collega’s om mee te

werken?”

Feest!: “Iedereen werkt mee omdat we échte

collega’s zijn en het gewoonweg graag doen.

Je kunt ook talenten inzetten die anders te

weinig aan bod komen. Ik sprong een gat in

de lucht toen ik de muziek mocht coördine

ren. Geen flauw K3gedoe, maar échte liedjes

met wisselende ritmes en melodieën.”

Fijn: “Je ontdekt verborgen passies bij je

leerlingen. Bijna de helft van de school wou

in het koor zitten. Belangrijker dan toonvast

zingen is overigens dat ze de muziek beléven,

dat ze lachend buitengaan.”

mos: musical op school. in basisschool de Belha-

mel in schellebelle zingen en swingen

de groene ridder en dreiger de reiger

samen met de leerlingen en buurtbe-

woners tijdens de repetities voor hun

eco-dierenmusical ’t Groenewoud in

gevaar. met als dringende boodschap:

stop met het milieu te vervuilen en

energie te verspillen. en als bonus:

straks danst heel vlaanderen mee.

1

2

J o V a n D e r F r a e n e n1

m a r l e e n s t e V e n s4

Op 17 juni kun je als leraar of jeugdwerker gratis naar een demonstratievoorstelling van ’t Groenewoud in gevaar in CC Nova in Wetteren. Vraag je gratis ticket aan via [email protected].

gratis


kostuums

K a t r i e n D e s u t t e r (4 2 ) , V i e r D e l e e r J a a r

FaQ: “Liggen de ouders wakker van

de musical?”

Feest!: “Lasploeg, decorbouwers, verant

woordelijken voor geluid en licht, kostuum

makers: allemaal ouders en buurtbewoners,

en ze doen het helemaal vrijwillig. Daar

zitten ook echte professionals bij, zoals ac

teur en ouder Johan Heldenbergh. Hij heeft

het script nagelezen. Zo halen wij knowhow

binnen en zij vinden het fantastisch om met

de kinderen te werken. Zelf begeleid ik een

ploeg van zeven ouders en grootouders

die de kostuums maken. Die zijn zodanig

enthousiast dat ze zich nu al zorgen maken

om in een zwart gat te vallen als de produc

tie achter de rug is.”

Fijn: “Dankzij de musical komen er ouders

naar school die je hier anders nooit ziet.”

ChoreograFie

m a r l e e n s t e V e n s (4 9 ) , l e r a a r z e D e n l e e r

FaQ: “Wat hebben andere scholen hier

nu aan?”

Feest!: “Via het Wereldcentrum van Gent

kunnen alle Vlaamse scholen, jeugdbewe

gingen en jeugdtoneelgezelschappen vanaf

september de musical gratis ontlenen. In

het pakket zitten script, muziek en teksten,

geluids en beeldmontages, schmink, dans

en regietips, 220 dierenkostuums, decor

stukken en een didactisch lespakket over

afval en energie. Een container vol. Scholen

kunnen alles overnemen of er zelf creatief

mee omspringen en een eigen voorstelling

in mekaar steken.”

Fijn: “Alle kinderen op school werken aan

de musical mee. Midden in het verhaal zit

immers een dierenfeest dat je ook op een

schoolfeest kunt opvoeren.”

de lerarenkamer

3

4

www.wereldcentrum.bewww.gibodebelhamel.be

W i m a n n a e r t2

K a t r i e n D e s u t t e r3

©©

Isabel©Corthier

help!


met je leerlingen communiceer je voor 7 procent met

woorden en maar liefst voor 93 procent met non-ver-

bale elementen, zoals je ogen, handen, lichaamshou-

ding, benen en voeten. hoe verder een lichaamsdeel

van je hersenen verwijderd is, hoe minder je je bewust

bent van wat je ermee doet. maar vooral: non-verbale

communicatie is voor 100 procent eerlijk. jouw

lichaamstaal weerspiegelt uiterlijk hoe je je innerlijk

voelt. ze verduidelijkt de betekenis van je woorden.

Als je leerlingen naar je luisteren, dan vangen ze tegelij

kertijd de signalen op die je lichaam uitzendt. Acht tips

om goed te praten met je lichaam:

1. Gebruik veel ‘hANdeNtAAl’. Daarmee trek je de

aandacht, onderstreep je wat je zegt en zorg je

ervoor dat je leerlingen de leerstof beter onthou

den. Zorg ervoor dat je open handen altijd duidelijk

zichtbaar zijn. Dat stimuleert je leerlingen om ook

oprecht te zijn. Als je wijst, dan is je vinger een

symbolische stok waarmee je de leerlingen in een

onderworpen positie slaat.

2. Maak oogcoNtAct. De ogen van je leerlingen

leren je veel over hoe ze zich voelen en de manier

waarop ze de informatie in je les verwerken. En je

leerlingen zien hoe jij je voelt.

3. Als je invloed wilt uitoefenen op wat je leerlingen

zien, gebruik dan je PeN om naar de visuele info te

wijzen terwijl je erover vertelt.

4. Kruis Nooit Je ArmeN: je komt minder geloof

waardig en onbenaderbaar over.

5. Richt je voeteN (maar ook je handen, armen,

ogen, benen) naar je leerlingen als je jouw enthou

siasme voor hen wilt tonen.

6. rAAK Jezelf Niet te vAAK of te oPvAlleNd

AAN. Dat verraadt dat je gespannen bent.

7. Als je je houdiNg verANdert, en je leerlingen

doen dat binnen de minuut ook, wees er dan maar

zeker van dat ze enthousiast zijn over jou. Kopieer

daarentegen nooit de negatieve signalen die je van

je leerlingen krijgt.

8. Respecteer altijd de PersooNliJKe ruimte tus

sen jezelf en je leerlingen. Die bevindt zich tussen

de 45 en de 125 cm.

Non-verbale communicatie in de klas

praat met je lichaam

Communiceer via het softeN-model

aan je leerlingen of hun ouders dat je je

goed voelt in hun gezelschap.

smile: zorg voor een ontspannen,

glimlachend gelaat

oPeN Posture: denk aan een open

lichaamshouding

forWArd leAN: buig lichtjes naar

voren, in de richting van je gespreks

partners

touch: raak je gesprekspartner aan,

bijvoorbeeld met een handdruk

eYe coNtAct: maak oogcontact

Nod: knik bevestigend met je hoofd

softeN-model

uit: Pieter De Smet, Nonverbale communicatie, dat spreekt. Ook in het onderwijs, uitg. Die Keure – Business & Economics, Brugge, 2010. In het boek onderwerpt de auteur je lichaamstaal aan een grondige analyse. Zo krijg je tips & tricks voor een optimale infooverdracht én ontvangst. Ook in de klas, want een deel van het boek wijdt hij volledig aan efficiënt communiceren met leerlingen en ouders in onderwijssituaties.


hebben leerlingen recht op een herexamen?

isabelle (31), leraar geschiedenis

nee, een leerling kan zelf geen herexamen ei-

sen. In uitzonderlijke gevallen kan de klassenraad

oordelen dat een leerling herexamens of vakan

tietaken moet afl eggen. Bijvoorbeeld wanneer

hij of zij gedurende een periode afwezig was

wegens ziekte. De algemene regel is dat de klas

senraad eind juni beslist of een leerling wel of niet

geslaagd is. De overheid gaat ervan uit dat de

klassenraad een leerling voldoende kent en weet

wat hij of zij waard is. Als de school toch herexa

mens organiseert, beslist de directie wanneer ze

de proeven houdt. Dat is uiterlijk op 1 september

van het volgende schooljaar.

mag de leerlingenraad iets verkopen op school?

jurgen (52), coördinator derde graad

leerlingen mogen in de school geen dingen

verkopen die niets te maken hebben met de

school. Hun fi ets verkopen of een winstgevende

rommelmarkt houden, mag dus niet. Ze mogen

wel hun handboeken doorverkopen. Ook de bak

kerijafdeling en de afdeling verkoop mogen sa

men een winkeltje houden. De leerlingen moeten

wel toestemming vragen aan de school.

De leerlingenraad mag wel een verkoopactie hou

den op school als de directie daar toestemming

voor geeft. De school moet zich wel aan bepaalde

regels houden in verband met handelsactiviteiten.

Zo zou een minisupermarkt van de leerlingen

raad oneerlijke concurrentie kunnen zijn voor de

supermarkt om de hoek.

fAQ?

Eenvoudiger surfen?doe jij dat ook: als je een

website wilt bezoeken

de naam van die site

in een zoekmotor

intikken en dan op

de eerste link klikken?

de browsers Chrome

(van google) en opera

houden daar rekening mee

en hebben maar één invul-

veld. daar vul je in wat je wilt,

de browser doet de rest. vul je

een website-adres in, dan surft hij daar meteen

naartoe, anders voert de browser een google-

zoekopdracht uit.

Voor kinderen en mensen met weinig onlineerva

ring is dat een heel gebruiksvriendelijke en taak

gerichte aanpak. Onderzoek wijst uit dat onervaren

surfers moeite hebben met het verschil tussen een

zoekvenster en een adresbalk. Chrome en Opera

lossen dat handig op door die twee invulvelden

te combineren. De browser heeft ook heel weinig

knoppen en menu’s die voor afl eiding zorgen en

plaats innemen. Chrome gaat daar nog nét wat ver

der in dan Opera. Merk je dat collega’s of leerlingen

last hebben met de adresbalk of menu’s van andere

browsers? Laat hen Chrome of Opera eens probe

ren, je downloadt ze gratis via

www.google.com/chrome & www.opera.com.

Heb je een vraag of praktisch probleem in de klas of lerarenkamer? Of een leuke tip of stappenplan voor je collega’s? Stuur een mail naar [email protected]. Of zoek en help elkaar op www.klasse.be/leraren.

doe jij dat ook: als je een

houden daar rekening mee

en hebben maar één invul-


inspeCteur met Brommer

We zijn onderweg naar Sotouboua in de Région Centrale van Togo. “Amper vier mensen inspecteren alle 202 scholen in de re-gio”, vertelt inspecteur Reima. “Op onze versleten brommers rij-den we naar de scholen. We maken leraren duidelijk dat ze geen geweld mogen gebruiken om kinderen discipline bij te brengen.” In Togo is het, zowel bij ouders als leraren, nog altijd moeilijk om het idee van geweldloos opvoeden verkocht te krijgen.

Bij een ‘doorlichting’ evalueert de inspecteur het rond krijgen van het curriculum, de slaagpercentages en de schoolinfra-structuur. Drinkbaar water, latrines, de speelplaats … voldoen vaak niet. “Vooral meisjes blijven weg omdat er amper geschei-den toiletten zijn en ze zich niet veilig voelen.”

meisjes aan de maCht

Het gebrekkige sanitair is niet de enige reden waarom meisjes af-haken. “De perceptie dat investeren in meisjes zinloos is vanwege hun traditionele rol als moeder en echtgenote leeft nog sterk”, zegt Désiré, hoofd van Plan Togo in Sotouboua. In het Plan-project Ecoles Amies des Filles gaat speciale aandacht naar gelijke kansen voor jongens en meisjes. De lagere school van Kazaboua heeft een meisjesvoetbalteam. Mawuena speelt elke woensdagnamiddag een wedstrijd tegen een team van een naburige school.

Ook de kleuterschool van Kadambara focust op gendergelijk-heid. In de kookhoek van de eerste kleuterklas is gaan Sabowr en Jean tekeer met stamper en maalsteen. “Wat meisjes kunnen, kunnen jongens ook”, zegt juf Marie overtuigd. De girlfriendly

jongens in de keuken,

meisjes op het voetbalveld

“Later word ik president”, zegt Mawuena (12). Ze zit in het vijfde leerjaar

en wil de school niet opgeven. Haar oudere zus deed dat wel.

In Togo maakt 30 procent van de kinderen het basisonderwijs niet af.

De kwaliteit ervan laat immers vaak te wensen over: overbevolkte klas

sen, onvoldoende opgeleide leraren, te weinig materiaal … Vooral meisjes

op school krijgen en houden, is moeilijk. Ze moeten thuis helpen, trouwen

jong of worden slachtoffer van kinderhandel. Bovendien is er op school

vaak geweld en geen aangepast sanitair.

klasse in togo

welvaart: 39 procent van de bevolking leeft onder de armoedegrens

gezondheidszorg: er is 1 arts per 10.000 inwoners sterFtegraad Bij kinderen -5 jaar: 10 procent

sCholing: 65 procent van de volwassenen is analfabeet

kleuters op sChool: 20 procent

jongeren in het seCundair: 74 procent in de stad, 49 procent op het platteland

la vie au togo

klasse in togo

schools hebben succes. In de lagere school van Soussoukparogan zijn al 63 van de 125 leerlingen meisjes. Dat is vooral te danken aan het oudercomité. Die gaan ‘aan huis’ om andere ouders te overtuigen van het belang van onderwijs, ook voor hun dochters.

sketChes tegen kinderhandel

Lang niet alle ouders zien het nut van een schoolcarrière voor hun dochters meteen in. Dat blijkt uit het verhaal van Esse-nam (15) en Etonam (13). De twee meisjes zitten in de lagere school van Waragni. Ze werden door hun moeders naar Lomé verhandeld om er te werken als verkoopster en als huishoud-hulp. Ze werden er ook mishandeld. Terug op school hopen ze hun droom waar te maken: tolk of kapster worden.

In Kazaboua voeren jongeren sketches op in het kader van de strijd tegen kinderhandel. Over kinderhandelaren die kinderen meelokken naar Nigeria, Gabon of Ivoorkust. “Op die ludieke manier maken de jongeren de gemeenschap bewust van de rechten van het kind en leren kinderen hoe ze zich kunnen beschermen”, vertelt de projectcoördinator. “Kinderen horen thuis op school. Enkel zo kan de lokale gemeenschap vooruit.”

leraren met een roeping

“Zodra kinderen naar school gaan, trekken ouders zich niet veel meer van de opvoeding aan”, merkt Bakinga op. Hij is

plan België voert Campagne voor

kwaliteitsvol Basisonderwijs in het

zuiden (2 - 6 mei 2011)

In ontwikkelingslanden is het aantal kinderen dat

zich inschrijft in de lagere school, onder druk van

de Millenniumdoelstellingen, de afgelopen jaren

fel gestegen. Maar heel wat leerlingen verlaten

de schoolbanken zonder te kunnen lezen, schrij

ven of rekenen. Recht op kwaliteitsvol onderwijs

is een prioriteit voor Plan België. De organisatie

werkt niet alleen op het terrein, maar lobbyt ook

bij de overheden om onderwijs op de politieke

agenda te zetten.

Tijdens de campagneweek van 2 tot 6 mei wil Plan België de beleidsmakers en de publieke opinie in ons land bewust maken van het belang van kwaliteitsvol onderwijs in ontwikkelingslanden. Teken de petitie op www.planbelgie.be.

Bestel gratis lesfiches, foto’s en filmpjes op http://leerplaneet.planbelgie.be/lesmateriaal.

een van de vrijwillige leraren in de lagere school van Sous-soukparogan. “Vroeger was ik landbouwer”, vertelt zijn collega Kpada. “Nu moet iedereen in de familie een tandje bijsteken omdat ik er overdag niet ben. Voor het geld hoef ik het ook niet te doen. Sinds het begin van het schooljaar kregen we elk 10.000 CFA (15 euro): geld van ouders bijeengesprokkeld door het oudercomité.” Als ‘vaste’ leraar betaald door de overheid krijg je overigens ook maar 50.000 CFA (70 euro) per maand. Bovendien is er een massaal lerarentekort en zijn er veel te weinig lerarenopleidingen.

geen les Bij regenweer

Ook in de gemeenschapsschool van Abidjandé zijn drie van de vier leraren vrijwilliger. Ze bestaat uit drie ‘apatams’ (strooien dakjes op palen) naast elkaar, gebouwd door de mensen van het dorp. Directeur Pilakani: “Er is enkel les bij droog weer, want het regent binnen. Voor de 148 leerlingen zijn er maar 100 zitplaatsen. De rest zit op de grond.” In dit dorp gaan nog lang niet alle leerlingen naar school. Wanneer de lokale gemeenschap voldoende bewijst dat ze voor het materiaal en de mankracht kan zorgen, biedt Plan financiële steun. “Plan wil enkel ondersteuner zijn. Uiteindelijk moeten de gemeen-schappen het zelf gaan doen”, benadrukt Hada, algemeen directeur van Plan Togo. Staat hier binnenkort ook een school van beton?

©©

Sigrid©Spinnox©


zondag 3 juli

Zompig shotten

klassecompetitie©Ga©jij©met©je©collega’s©door©het©slijk?©Beleef©op©zondag©3©juli©de©geneugten©van©een©sportief©modderbad.©Krijg©tien©collega’s©bij©elkaar©en©duik©met©je©team©het©tweede©Klasse©moddervoetbaltornooi©in.©Een©ploeg©bestaat©uit©zes©spelers©en©vier©reservespelers.©Iedere©ploeg©heeft©minstens©twee©dames©op©het©veld.©©Kennis©van©voetbal©is©(bijgevolg?)©niet©vereist.©Je©goede©humeur©en©wat©douchegel©des©te©meer.©Voor©de©supporters,©jong©en©minder©jong,©©is©animatie©voorzien.

Klasse moddervoetbaltornooi – in samenwerking met de Rode Modderduivels – zondag 3 juli 2011 – Exelshof Arena – Nieuwstraat 35 – 3941 Eksel – www.moddervoetbal.be – inschrijven via www.lerarenkaart.be/inschrijven

zekerdoenActies voor actieve leraren

zekerdoen

zekerdoen


UITTIPS VAn de lerArenkAArt VAn de lerArenkAArt VAn de lerArenkAArt

Woensdag 11 Mei

einDe Van De WeReLD

VipDaG©Kris©Verdonck©tast©met©zijn©creaties©het©grensgebied©af©tussen©beeldende©kunst©en©theater,©tussen©installatie©en©performance,©tussen©dans©en©architectuur.©Hij©toont©een©verwarde©mens©in©een©door©technologie©vervreemde©wereld.©Milieuproblematiek,©ecologische©rampen,©oorlogen©…©vormen©de©rode©draad.©Bepaalde©van©zijn©werken©gaan©ervan©uit©dat©de©apocalyps©al©plaatsgevonden©heeft.©Na©de©rondleiding©volgt©een©infomoment©over©het©educatieve©aanbod.©Waar?©Z33©–©Zuivelmarkt©

33©–©3500©Hasselt©Wanneer?©14©tot©16©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren©en©hun©gezin©(minimumleeftijd©kinderen:©8©jaar)©Meer info:©www.z33.be©©Inschrijven:©011©29©59©60©of©[email protected]©(vermeld©je©naam,©adres©en©het©nummer©van©je©lerarenkaart)

Woensdag 4, 11 en 18 Mei

picasso tot miRÓ

Uittip©Pablo©Picasso©krijgt©ook©in©Vlaanderen©waar©hij©recht©op©heeft:©een©permanente©tentoonstelling©met©gravures,©lithografi©eën©en©keramiek.©Originele©werken©van©Matisse,©Chagall,©Braque©en©Miró©vervolledigen©het©parcours.©Zie©p.©45©Waar?©Site©Oud©SintJan©–©

Mariastraat©38©–©8000©Brugge©Wanneer?©10©tot©17©uur©Wie?©Gratis©voor©houders©van©de©lerarenkaart©op©4,©11,©14,©15©en©18©mei©2011,©op©andere©dagen©korting©Meer info:©www.expobrugge.be©©Inschrijven:©hoeft©niet

vrijdag 6 tot zondag 8 Mei

mano mUnDo

Uittip©Mano©Mundo©is©een©festival©dat©je©niet©in©je©portefeuille©laat©graaien.©Beleef©een©Balkan©night©op©zaterdagavond©met©een©67jarige©wereldster©uit©Skopje.©Brul©op©zaterdag©de©wereldhit©‘On©my©Radio’©mee©met©The©selecter,©©destijds©samen©met©Madness©©dé©

skapionier.©Heb©je©op©zondag©trek©in©Kapitein©Winokio,©Brahim,©Sandrine©of©The©Scene?©Eén©adr...©Sorry:©één©weide!©Waar?©De©Schorre©©Schommelei©1©©2850©Boom©Wanneer?©vrijdag:©19©tot©01©uur,©zaterdag:©13©tot©01©uur,©zondag:©12©tot©22©uur©Wie?©Voor©iedereen©gratis©toegankelijk©Meer info:©www.manomundo.be©Inschrijven:©hoef©niet

Maandag 9 tot en Met vrijdag 13 Mei

KUnstFoRUm WÜRth

infoDaG©Bij©een©drankje©stelt©een©medewerker©het©Kunstforum©Würth©Turnhout©voor.©Een©gids©loodst©je©door©de©tentoonstelling©‘Stephan©Balkenhol’.©Balkenhol©houwt©met©beitel©en©hamer©beelden©uit©houten©blokken©en©stelt©in©zijn©werk©de©gewone©mens©centraal.©

Raadselachtig©en©anoniem©staart©die©in©de©leegte©naar©een©onbekend©punt,©vrij©in©te©vullen©door©de©toeschouwer.©Een©goodiebag©gaat©mee©naar©huis.©Waar?©Onthaal©Kunstforum©Würth©–©Everdongenlaan©29©–©2300©Turnhout©Wanneer?©10©tot©12©uur©of©14©tot©16©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren©(geen©gezinsleden)©Meer info:©www.wurth.be©(klik©op©‘kunstforum’)©Inschrijven:©uitsluitend©via©www.lerarenkaart.be/inschrijven©©

Woensdag 11 Mei

LeRen acteRen

infoDaG©Toneel©in©de©klas,©hoe©doe©je©dat?©Jeugdtheaterhuis©Larf!©geeft©je©tips©en©tricks©uit©het©werkveld:©hoe©start©je©op,©waar©vind©je©de©nodige©middelen,©hoe©motiveer©je©de©leerlingen©en©het©lerarenteam?©Pedagogisch©begeleider©Ingrid©Antheunis©

bespreekt©projecten©van©Gentse©scholen.©CANON©Cultuurcel©stelt©dynamo3©voor.©Een©theatrale©receptie©sluit©de©sessie©af.©Waar?©Jeugdtheaterhuis©Larf!©–©Warandestraat©13©–©9000©Gent©(vlakbij©station©GentDampoort)©Wanneer?©14©tot©16.30©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren©(geen©gezinsleden)©Meer info:©www.larf.be©Inschrijven:©[email protected]©(vermeld©je©naam,©het©nummer©van©je©lerarenkaart,©de©naam©en©het©adres©van©je©school)

Bekijk©de©Antwerpse©haven©vanuit©de©hoogte©in©het©nieuwe©Museum©Aan©de©Stroom.©Inhaleer©verse©zuurstof©tussen©de©bomen©in©Parc©Chlorophylle.©Je©zult©die©nodig©hebben©wanneer©je©samen©met©je©collega’s©het©slijk©induikt©voor©het©moddervoetbal©(zie©p.©35).©Kijk©voor©het©recentste©aanbod©op©www.lerarenkaart.be.©Lezers©van©de©gratis©nieuwsbrieven©zitten©altijd©op©de©eerste©bank.©Abonneren©doe©je©op©de©site©via©‘nieuwsbrief’©–©intekenen.

©©

Kaat©Pype

©©

Bjørn©RørslettNN/Nærfoto

zekerdoen


zondag 15 Mei

paRc chLoRophYLLe

VipDaG©Wandel©tussen©de©toppen©van©de©bomen.©De©kinderen©leven©zich©uit©in©de©thematische©speeltuin.©De©houten©animaties©staan©volledig©in©het©teken©van©de©natuur©en©het©milieubehoud.©Dit©jaar©opent©het©park©met©nieuwe©attracties:©een©touwenparcours©van©zestig©meter©en©twee©glijbanen©van©

26©meter.©Waar?©Parc©Chlorophylle©–©60©rue©des©Chasseurs©Ardennais©–©6960©Dochamps©Wanneer?©10©tot©17©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren,©partner©en©maximaal©3©eigen©kinderen©Meer info:©www.parcchlorophylle.com©Inschrijven:©uitsluitend©via©www.lerarenkaart.be/inschrijven

Woensdag 11 Mei

gRatis naaR ‘mUis is Weg!’

Uittip©Wieke©is©boos©want©Muis©is©weg.©Zal©ze©haar©lieve©huisdier©nog©terugzien?©‘Muis©is©weg’©is©muziektheater©voor©kleuters©over©blij,©bang©of©boos©zijn.©En©over©vriendschap.©Acteurs©Annelies©De©Wolf©en©Bjorn©Haegeman©brengen©het©stuk©op©school.©De©gratis©

lesmap©bevat©lessuggesties.©Als©je©de©voorstelling©boekt,©krijg©je©ook©gratis©toegang©tot©de©liedjes.©Waar?©‘t©Ey©Muziekclub©–©Koutermolenstraat©6©b©–©9111©Belsele©(dichtbij©treinhalte©Belsele)©Wanneer?©14.30©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren©kleuteronderwijs,©eventueel©vergezeld©van©één©eigen©kind©–©maximaal©twee©leraren©per©school©Meer info:©www.eduart.be©Inschrijven:©[email protected]©(vermeld©je©naam,©of©er©al©dan©niet©een©kind©meekomt,©het©nummer©van©je©lerarenkaart,©de©naam©en©het©adres©van©je©school)©–©wie©uitgenodigd©wordt,©krijgt©een©bevestiging

Woensdag 11 tot en Met zondag 15 Mei

Lannoo’s BoeKenmaRKt

Uittip©Op©1000©vierkante©meter©liggen©reisgidsen©uitgestald,©kook©en©tuinboeken,©kunst©en©fotoboeken,©kinder©en©jeugdboeken,©geschiedenisboeken,©biografi©eën,©poëzie,©romans,©opvoedingsboeken,©zingevingsboeken.©Uitgeverij©Lannoo©voorziet©ze©van©

een©scherp©prijsetiket.©Koop©je©als©leraar©een©boek,©dan©krijg©je©op©vertoon©van©je©lerarenkaart©‘De©aarde©morgen©in©2050’©of©‘Vertel©het©aan©mijn©meisje’©erbovenop©(één©boek©per©lerarenkaart).©Waar?©Ethias©Arena©Grensland©–©Gouverneur©Verwilghensingel©–©3500©Hasselt©Wanneer?©Op©woensdag,©donderdag©en©vrijdag©van©13©tot©19©uur©en©op©zaterdag©en©zondag©van©10©tot©17©uur©Wie?©Gratis©toegankelijk©Meer info:©www.lannoo.be©Inschrijven:©hoeft©niet

donderdag 12 Mei

FiLm: 10 Dagen BeLgiË

Uittip©“Wij©wonen©in©België,©staan©er©op©en©gaan©er©slapen.©Wij©vinden©het©hier©heel©normaal.©Maar©dat©is©het©misschien©niet”.©Vijf©jongeren©uit©evenveel©uithoeken©van©de©wereld©geven©hun©ongezouten©mening©op©onze©manier©van©leven.©Bij©de©fi©lm©hoort©een©educatief©pakket©

met©een©inleefspel©en©workshop.©Waar?©Cultureel©Centrum©De©Kimpel©–©Eikenlaan©25©–©3740©Bilzen©Wanneer?©20©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren©tweede©en©derde©graad©secundair©onderwijs©(geen©gezinsleden©–©inschrijving©verplicht)©Meer info:©www.djapo.be©©Inschrijven:©vóór©9©mei©via©011©31©32©11©of©[email protected]©(vermeld©je©naam,©adres©en©het©nummer©van©je©lerarenkaart)

W!N: 5 x dvd ‘10 dagen België’©–©mail©vóór©9©mei©naar©[email protected],©vermeld©‘wedstrijd©10©dagen©België’,©je©naam,©adres©en©school.©De©winnaars©worden©persoonlijk©verwittigd.

zaterdag 14 Mei

schitteRenDe stenen

VipDaG©Het©museumspel©‘Schitterend’©zit©in©een©nieuw©jasje.©Leraren©lager©proeven©voor©en©piepen©achter©de©schermen©van©de©diamant.©Leraren©secundair©spelen©het©gpsspel©‘De©infi©ltrant’©in©de©binnenstad©en©de©diamantwijk.©Terug©in©het©museum©presenteert©een©gids©de©permanente©collectie.©Die©bezichtig©je©doorlopend©aan©de©hand©van©een©multimediagids.©Waar?©Diamantmuseum©Provincie©Antwerpen©–©Koningin©Astridplein©1923©–©2018©Antwerpen©Wanneer?©10©tot©17©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren©lager©en©secundair©onderwijs,©partner©en©max.©2©kinderen©Meer info:©www.diamantmuseum.be©Inschrijven:©uitsluitend©via©www.lerarenkaart.be/inschrijven

zaterdag 14 en zondag 15 Mei

picasso tot miRÓ

→ zie woensdag 4 mei

WIN!

dinsdag 17 Mei

opening mas

Uittip©Meer©dan©470.000©objecten©die©afkomstig©zijn©uit©het©voormalige©Etnografi©sch©Museum,©het©Nationaal©Scheepvaartmuseum,©het©Volkskundemuseum©en©het©Vleeshuis©vloeien©samen©tot©een©verhaal©over©Antwerpen.©Het©Museum©Aan©de©Stroom©opent©zijn©

deuren©en©biedt©een©verfrissende©kijk©op©de©stad.©Waar?©Museum©Aan©de©Stroom©–©Hanzestedenplaats©1©–©2000©Antwerpen©Wanneer?©10©tot©17©uur©Wie?©Gratis©voor©houders©van©de©lerarenkaart©Meer info:©www.mas.be©©Inschrijven:©hoeft©niet


(advertentie)

zekerdoen


zaterdag 21 Mei

gRaVURes en BoeKDRUK

infoDaG©Hoe©ver©stond©de©drukkunst©ten©tijde©van©Dürer©of©Rembrandt?©De©audiotour©door©het©gemoderniseerde©‘Museum©de©Historische©Drukkerij’©(Maastricht)©brengt©je©van©de©middeleeuwen©tot©het©computertijdperk.©De©fi©lm©‘Macchina©Tipografi©ca’©blikt©terug©op©de©

geschiedenis©van©de©druk©en©prentkunst.©Met©de©leskoffers©voor©basis©en©secundair©onderwijs©bereid©je©een©klasbezoek©voor.©Waar?©Museum©de©Historische©Drukkerij©–©Jodenstraat©22©–©6211©ER©Maastricht©(NL)©Wanneer?©10.30©tot©12©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren©cultuur,©kunst©en©plastische©opvoeding©(geen©gezinsleden)©Meer info:©www.drukmuseum.nl©Inschrijven:©[email protected]©(vermeld©je©naam©en©je©school)

zaterdag 21 en zondag 22 Mei

aBDiJFeesten heRKenRoDe

Uittip©Bezoek©de©lifestylebeurs,©volg©een©workshop©vilten©of©laat©je©rondleiden©door©de©kruidentuin.©De©natuurwandelingen©met©een©gids©maken©je©wegwijs©op©de©abdijsite.©Kinderen©leven©zich©uit©op©de©zwiermolen,©in©het©springkasteel©of©de©boomhut.©Waar?©Abdijsite©

Herkenrode©–©Herkenrodeabdij©4©–©3511©Kuringen©(Hasselt)©Wanneer?©10©tot©18©uur©Wie?©Houders©van©de©lerarenkaart©betalen©5©i.p.v.©6©euro.©Meer info:©www.abdijfeesten.be©

W!N: 20 x duoticket. Vul©vóór©10©mei©het©wedstrijdformulier©in©op©www.lerarenkaart.be©(startpagina,©‘gelezen©in©Klasse’).©De©winnaars©worden©persoonlijk©verwittigd.

vrijdag 27 tot en Met zondag 29 Mei

passiFLoRa 2011

Uittip©Tuininspiratie©vind©je©in©de©themadorpen©van©Passifl©ora.©Chic©Village,©het©eigentijdse©designdorp,©toont©de©nieuwste©outdoorproducten©zoals©meubilair©en©verlichting.©In©het©Plantendorp©geven©tuinspecialisten©antwoord©op©jouw©netelige©vragen.©Waar?©Nationale©

Plantentuin©van©Meise©(Domein©van©Bouchout)©–©Nieuwelaan©38©–©1860©Meise©Wanneer?©10©tot©18©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren©en©kinderen©tot©12©jaar©(i.p.v.©7©euro©in©online©voorverkoop©of©8©euro©aan©de©kassa).©Houders©van©de©lerarenkaart©krijgen©een©gratis©informatiepakket©(af©te©halen©aan©de©stand©van©Hobbytuin©–©één©per©gezin).©Meer info:©www.passifl©ora2011.be©©Inschrijven:©hoeft©niet

vrijdag 20 tot en Met zondag 22 Mei

gRatis naaR ten VReDe

klasseDaG©Naar©Goran©Bregovic©luisteren©of©naar©kapitein©Winokio.©Bij©valavond©of©’s©nachts©het©IJzertorenmuseum©bezoeken.©Langs©de©nieuwe©tranchée©Petrograd©wandelen.©De©Dodengang©bezoeken.©Het©werk©van©‘Kunstenaars©voor©vrede’©bekijken©of©de©acts©van©Circus©

Barones.©Het©Festival©Ten©Vrede©laat©geen©moment©verveling©toe.©Leraren©mogen©met©hun©gezin©het©festival©één©dag©naar©keuze©gratis©bijwonen.©Waar?©Terrein©van©de©IJzertoren©–©IJzerdijk©49©–©8600©Diksmuide©Wanneer?©vrijdag©en©zaterdag©van©10©tot©24©uur,©zondag©van©10©tot©18©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren©en©hun©gezin©(één©dag©naar©keuze)©Meer info:©www.tenvrede.be©–©www.ijzertoren.org©Inschrijven:©uitsluitend©via©www.lerarenkaart.be/inschrijven

zondag 29 Mei

maD in KoRtRiJK

VipDaG©Het©Luikse©Madmusée©verbouwt.©Daarom©gaat©de©collectie©van©het©Musée©d’Art©Différencié©op©reis.©Van©7©mei©tot©19©juni©toont©vzw©Wit.h©(Kortrijk)©werken©van©internationale©kunstenaars©met©een©verstandelijke©beperking.©Vzw©Wit.h,©een©artistieke©werkplaats©waar©reguliere©

kunstenaars©en©kunstenaars©met©een©beperking©elkaar©vinden,©voegt©daar©videowerk©aan©toe.©Dat©toont©hoe©mensen©reageren©als©kunstenaars©onverwacht©in©de©stad©een©performance©houden.©Waar?©vzw©Wit.h©–©Overleiestraat©1©–©8500©Kortrijk©Wanneer?©Rondleidingen©om©13.30©en©om©15.30©uur,©koffi©e©met©Kortrijkse©specialiteit©om©15©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren,©partner©en©eigen©kinderen©Meer info:©www.vzwwith.org©©Inschrijven:©uitsluitend©via©www.lerarenkaart.be/inschrijven

Woensdag 8 juni

schoLencaRRoUseL

infoDaG©Na©de©broodjes©stelt©de©KVS©zijn©scholenprogramma©20112012©voor.©Tijdens©de©scholencarrousel©krijg©je©uitleg©bij©een©tiental©voorstellingen©en©de©omkadering©ervan.©Je©stelt©vragen©en©praat©na©bij©een©drankje.©Waar?©KVS©–©Lakensestraat©146©–©1000©

Brussel©Wanneer?©18©tot©20.15©uur©Wie?©Gratis©voor©leraren©secundair,©hoger©en©volwassenenonderwijs©(geen©gezinsleden)©Meer info:©www.kvs.be©©Inschrijven:©uitsluitend©via©[email protected]©(vermeld©je©naam,©adres©en©het©nummer©van©je©lerarenkaart)

WIN!

zekerdoen


PodcAst, twitter, Portfolio en fAcebook

Dáárom!Jongeren©bekijken©nieuws©als©journalisten,©films©als©regisseurs©en©reclame©als©reclamemakers.©De©digitale©cultuur©verandert©de©manier©waarop©we©kennis©verwerven©en©kennis©delen.©Jongeren©zijn©de©moedertaalsprekers©van©deze©cultuur.©Maar©toch.©Zij©moeten©alle©aspecten©van©die©intuïtief©verworven©taal©leren©kennen©en©er©kritisch©over©nadenken.©Multimediale geletterdheid©is©een©onderwijstaal©die©leraren©helpt©om©wat©we©belangrijk©vinden©te©vertalen©in©de©mediatalen©van©onze©leerlingen.©

trek aanDacht!Zoek©één©centrale©boodschap©(dit©maakt©onze©school©leuk,©zo©pakken©wij©het©afval©aan,©zo©bevorderen©we©gezonde©tussendoortjes©...).©Laat©je©leerlingen©die©boodschap©verpakken©in©diverse©oude©en©nieuwe©media:©als©krantenartikel,©slogan,©schilderij,©online©quiz,©gesproken©boodschap©op©een©cassettebandje,©Twitterbericht,©sketch,©stripverhaal,©onderdeel©van©een©tvbulletin,©blog,©papieren©en©digitale©fotoreportage,©cartoon,©YouTubefilmpje,©op©je©Facebookpagina©...©Maak©een©zo©compleet©mogelijk©overzicht©en©hang©dat©op©in©je©klas.

Beloof!Vraag©naar©het©favoriete©medium©van©elk©van©je©leerlingen,©laat©je©door©je©leerlingen©inwijden©en©zoek©samen©hoe©je©wiskunde,©wetenschappen,©taal,©technologie,©levensbeschouwing©...©naar©die©kanalen©vertaalt.©Niet©elk©medium©is©geschikt©voor©om©het©even©welke©boodschap©en©niet©alle©boodschappen©moet©je©door©zo©veel©mogelijk©middelen©verspreiden.©Elk©medium©heeft©een©eigen©taal©en©spreekt©een©bepaald©deel©van©de©hersenen©aan.

inspiratie: ‘Kinderen van guernica’Duitse©en©Italiaanse©bommenwerpers©verwoestten©de©Baskische©stad©Guernica©tijdens©de©Spaanse©Burgeroorlog.©De©vader©van©de©Gentse©politieman©Manuel©MùgicaGonzalez©vluchtte©als©kind©naar©België.©Aan©de©leerlingen©van©het©vijfde©jaar©bso©Verzorging©van©het©SintVincentius©Instituut©vertelt©de©politieman©over©de©Spaanse©Burgeroorlog,©het©bombardement,©het©schilderij©van©Picasso.©Migratie©heeft©hem©getekend.

In©Vlaanderen©loopt©een©pilootproject©rond©de©digitalisering©van©archief:©Vlaanderen in Beeld.©Dit©platform©biedt©gedigitaliseerd©omroeparchief©aan,©onder©meer©voor©gebruik©in©de©klas.©Dergelijk©materiaal©hebben©de©leerlingen©van©SintVincentius©verwerkt©tot©de©film©‘Kinderen©van©Guernica’,©te©zien©op©www.ingebeeld.be.

Ingebeeld is een project van CANON Cultuurcel, ontworpen door Paul Bottelberghs en uitgevoerd door Ambrosia’s TafelWeten leraren minder over multimedia dan leerlingen?

Twee jonge vissen zwemmen wat rond en komen een oudere vis tegen die in de andere richting zwemt. ‘Goeiemorgen, kerels. Hoe is het water?’ vraagt die. De twee jonge vissen zwemmen verder.

Zegt de ene plots tegen de andere: ‘Wat is, in ’s hemelsnaam, water?’ (metafoor van David Foster Wallace)

zekerdoen


Doe!Overwin je angst voor de nieuwe media en val aan.

1. Laat©je©leerlingen©uitzoeken©hoe©het©zit©met©privacy©op©sociale©netwerksites©en©bespreek©dat©in©de©klas.©Vertrek©van©het©Amberverhaal©uit©het©jongerenblad©Maks!©(www.klasse.be/ga/amber).

2. Draai©populaire liedjes,©gedichten©of©straffe©dorpsverhalen©door©een©multimediamolen.©Voorbeelden©op©www.klasse.be/ga/poetryhacking.

3. Vervang©de©klassieke©boekbespreking©door©een©digitaal verhaal:©een©montage©van©vijf©minuten©met©foto’s,©gescande©documenten,©tekst,©muziek©en©de©stem©van©de©leerling.

4. Vervang©de©spreekbeurt©(of©de©schoolkrant)©door©een©podcast.©Tips©op©www.klasse.be/ga/spreekbeurt.

5. Leerlingen©vangen©één aspect van hun stad©met©de©camera©(natuur,©godsdiensten,©armrijk,©gevels)©en©verwerken©hun©indrukken©en©meningen©met©dans,©muziek,©theater,©beeld©(www.zzmogh.be/stadgezien).

6. De©gratis©Zoomboekjes©van©Jekino©onderzoeken©hoe©we©fi lm kijken:©www.jekino.be/zoom.

7. Verzamel©de©artistieke©uitingen©van©je©leerlingen©in©een©digitaal portfolio©(www.klasse.be/ga/portfolio).

8. Een©grappige geschiedenisles©met©gsm’s©die©lichtjes©over©datum©zijn,©vind©je©op©www.klasse.be/ga/oudegsm.

©©

Isabel©Corthier


(advertentie)

zekerdoen


tiP&win

8 tot 12 jaar

rare snUitersinclUsief Boek©Een©schrijvende©inktvis,©een©allergisch©schaap,©een©tapir©die©zich©een©olifant©waant:©allemaal©rare©snuiters©in©één©boek.©De©gedichten©staan©in©duidelijke©letters,©de©prenten©zijn©rijk©aan©contrast.©Ideaal©voor©wie©slechtziend©is,©dyslexie©of©een©andere©leesbeperking©heeft.©Maar©even©interessant©voor©andere©kinderen,©want©ze©maken©kennis©met©brailleschrift©en©goed©voelbaar©reliëf.©Het©boek©bevat©een©cd©met©alle©gedichten©(ingelezen©door©Wim©Opbrouck©en©Dani©Cornu),©een©‘gps©voor©de©vingers’,©dierengeluiden©en©allerlei©extra©informatie.Illustraties van Freya Vlerick en gedichten van Jan Dewitte – co-publicatie vzw Blindenzorg Licht en Liefde en Poëziecentrum – 29,95 euro, te bestellen via [email protected] of 050 40 60 53 – wie blind, slechtziend is of werkt voor mensen met een handicap, betaalt via Licht en Liefde 15 euro

W!N: 150 exemplaren van het boek ‘Rare snuiters’. Wat©ga©jij©met©dit©boek©doen©in©de©klas?©Vul©je©antwoord©in©op©het©wedstrijdformulier©(dat©vind©je©op©de©start©pagina©van©www.lerarenkaart.be,©‘gelezen©in©Klasse’).©De©winnaars©krijgen©hun©exemplaar©thuisgestuurd.

alle leraren

saGe Van De BiesenBUrchtUittip©Dompel©je©gezin©onder©in©de©middeleeuwse©wetenschappen©en©technieken.©Loop©langs©bij©keisnijders,©kwakzalvers©en©chirurgijns.©Leer©hoe©je©bruggen©bouwt©en©goud©tovert,©maar©ook©hoe©je©een©katapult©en©kruisboog©hanteert.©Zwaardridders©strijden©in©een©steekspel©om©de©eer.©In©het©middeleeuwse©kampement©komen©oude©ambachten©en©technieken©tot©leven.©Zwervers,©bedelaars,©rattenvangers,©pelgrims©en©tal©van©andere©fi©guranten©maken©dit©middeleeuwse©familiefeest©compleet.Zondag 12 juni (10 tot 18 uur) – Landcommanderij Alden Biesen – Kasteelstraat 6 – 3740 Rijkhoven (Bilzen) – www.sagebiesenburcht.be – op www.lerarenkaart.be (start-pagina, ‘gelezen in Klasse’) download je een bon waarmee kinderen tot 12 jaar gratis toegang krijgen

W!N: 10 duotickets voor ‘Sage van de Biesenburcht’.©Mail©je©naam,©adres©en©het©nummer©van©je©lerarenkaart©vóór©15©mei©[email protected],©zet©‘Sage©van©de©Biesenburcht’©in©het©onderwerp©van©je©mail.

16 tot 18 jaar

zo Was onze oorloGinterVieWproJect©(Over)grootouders©praten©graag©over©hun©jeugd©tijdens©de©Tweede©Wereldoorlog.©Vroeger©moesten©die©persoonlijke©verhalen©het©op©school©afl©eggen©tegen©de©grote©geschiedenis,©maar©de©jongere©generatie©raakt©weer©geboeid©door©de©oorlogsbelevenissen©van©de©gewone©man.©Niet©gehinderd©door©voorkennis©en©vooroordelen©genieten©ze©van©deze©persoonlijke©gesprekken.©Historicus©en©leraar©Pieter©Serrien©wil©leerlingen©van©de©derde©graad©secundair©dergelijke©oorlogsverhalen©laten©optekenen.©In©een©workshop©leert©hij©hun©de©knepen©van©het©interviewvak,©samen©met©wat©historische©achtergrond.©De©leerlingen©krijgen©tijdens©het©project©feedback.©Na©het©project©volgt©een©kringgesprek©over©het©dagelijkse©leven©tijdens©de©Tweede©Wereldoorlog.Voor het schooljaar 2011-’12 – sluit aan bij geschiedenis, Nederlands, levens-beschouwelijke vakken en cultuurwetenschappen – [email protected] – zowasonzeoorlog.wordpress.com

WIN!

WIN!

eerste graad secundair onderWijs

nooit normaalVoorstellinG©Leuke©en©speelse©poëzie©en©proza©uit©de©20ste©en©21ste©eeuw.©Aangepast©aan©de©leefwereld©van©tieners,©met©knipoogjes©naar©school,©thuis,©relaties,©dromen©en©fantasietjes.©‘Nooit©normaal’©van©woordkunstenaar©Marleen©Vermeir©spreekt©leerlingen©eerste©graad©rechtstreeks©aan©in©een©amusant©programma,©compleet©met©live©muziek.ACA-producties – [email protected]

› Extra:©gratis©voorstelling©op©zaterdag©28©mei,©om©14.30©uur©in©Gent©–©mail©meteen©naar©[email protected]©(met©onderwerp©‘Gelezen©in©Klasse’)©en©per©kerende©mail©krijg©je©alle©info©én©je©ticket(s)

zekerdoen


vanaf 12 jaar

mUsic stanDs still

expo – kortinG©Het©S.M.A.K.©brengt©met©‘Music©Stands©Still’©werk©van©de©Argentijnse©kunstenaar©Jorge©Macchi.©Macchi’s©verstilde©werk©draait©rond©de©kloof©tussen©hoe©we©de©wereld©logisch©begrijpen©en©hoe©we©die©emotioneel©ervaren.©Zijn©werk©suggereert©het©bestaan©van©een©mysterieuze,©parallelle©wereld©onder©de©oppervlakte©van©de©alledaagse©banaliteit.©

Music Stands Still – van 30 april tot en met 18 september 2011 – S.M.A.K. – Citadelpark – 9000 Gent – www.smak.be – houders van de lerarenkaart betalen 4,50 i.p.v. 6 euro

W!N: 10 duotickets voor de expo.©Mail©vóór©10©mei©naar©[email protected]©met©als©onderwerp©‘S.M.A.K.’.©Geef©het©antwoord©op©de©vraag:©“Uit©welke©materialen©is©het©werk©‘Nocturno’©opgebouwd?”©Het©antwoord©vind©je©op©www.smak.be.©Vermeld©je©naam,©adres©en©het©nummer©van©je©lerarenkaart.©De©winnaars©worden©persoonlijk©verwittigd.

Hoger onderWijs

Worstelen met het einDWerkpraktische schriJfGiDs©Verwacht©je©van©studenten©een©goed©geschreven©scriptie,©bachelor©of©masterproef?©Dan©moeten©ze©leren©letten©op©taal,©stijl©en©opmaak.©Als©ze©tijdens©hun©studentencarrière©een©praktische©schrijfgids©hanteren,©worden©hun©teksten©gaandeweg©beter.©‘Schrijven:©van©verslag©tot©eindwerk©–©do’s©en©don’ts’©somt©de©verplichte©onderdelen©van©een©eindwerk©op,©geeft©tips©voor©de©opmaak©en©behandelt©taal©en©spelkwesties.©Het©boek©bevat©ook©een©checklist©voor©een©kwaliteitsvol©eindwerk.

‘Schrijven: van verslag tot eindwerk’ – Leen Pollefl iet – 259 p. – uitgeverij Academia Press – met illustraties van Herr Seele – bekroond met de prijs ‘Best vormgegeven boek’ in de categorie schoolboeken – vierde druk beschikbaar vanaf september 2011

W!N: 10 x ‘Schrijven: van verslag tot eindwerk’.©Mail©uiterlijk©op©15©mei©je©naam,©adres©en©het©nummer©van©je©lerarenkaart©naar©[email protected].©Geef©je©mail©als©onderwerp©‘Schrijven’.©De©winnaars©krijgen©hun©prijs©thuisgestuurd.

WIN!

WIN!

vanaf 10 jaar

tomBoYfilm©Laure©is©tien©en©heel©jongensachtig.©Tijdens©de©zomervakantie©verhuist©ze©met©haar©ouders©en©zusje©naar©een©andere©buurt.©Voor©haar©nieuwe©vrienden©noemt©ze©zich©Michaël.©Hoe©zal©ze©haar©geheim©bewaren?Tomboy – winnaar van de Teddy Award op het fi lm-festival van Berlijn – in de bioscoop vanaf 11 mei (Brussel, Gent, Antwerpen) – www.cineart.be

W!N: 25 duotickets©–©vul©vóór©10©mei©het©wedstrijdformulier©in©op©www.lerarenkaart.be©(startpagina,©‘gelezen©in©Klasse’)©–©de©winnaars©krijgen©hun©tickets©per©post

alle leraren

kortinG BiJ center parcsnieUW aanBoD©Houders©van©de©lerarenkaart©krijgen©30©euro©extra©korting©op©een©weekend,©midweek©of©weekverblijf©als©ze©ten©minste©dertig©dagen©voor©aankomst©boeken.©De©korting©is©geldig©voor©aankomsten©vanaf©6©mei©tot©en©met©19©december©2011©en©is©combineerbaar©met©vroegboekkorting,©jonge©gezinnen,©kids©en©55+korting©(maar©niet©met©Klasseweekends).©Alle info en voorwaarden op www.centerparcs.be/lerarenkaart – uiterste boekingsdatum: 14 november 2011

10 tot 14 jaar

les in het VoetBalstaDioneDUcatief proJect©‘Playing©for©success’©geeft©kinderen©met©leerproblemen©of©een©gebrek©aan©motivatie©bijles©in©een©voetbalstadion.©Een©voetbalstadion©vormt©een©uitdagende©leeromgeving.©Leerlingen©meten©de©lijnen©van©het©voetbalveld©of©interviewen©een©speler©in©het©Frans.©Ze©volgen©minstens©twintig©uur©les©in©een©leercentrum©dat©gelegen©is©in©het©voetbalstadion.©Elke©les©bestaat©uit©een©opwarming,©twee©‘speelhelften’©en©een©‘rust’.©Tijdens©de©rust©bewegen©de©leerlingen©op©het©voetbalveld.www.playingforsuccess.be – gratis voor de leerlingen

WIN!

zekerdoen


alle leraren

BoUW een natUUrGeBieDBoek©Plant©een©vlindervriendelijke©struik,©maak©een©vijver©voor©amfi©bieën,©plaats©een©bijenhuisje.©Jouw©tuin©en©de©schoolomgeving©worden©een©diervriendelijk©paradijs©waarin©‘dieren©in©nesten’©overleven.©Chris©Dusauchoit©geeft©in©zijn©boek©‘Dieren©in©Nesten’©de©nodige©tips.Dieren in Nesten – Chris Dusauchoit i.s.m. Natuurpunt – uitgegeven door Borgerhoff en Lamberigts – www.borgerhoff-lamberigts.be – 22,50 euro

W!N: 10 x Dieren in Nesten.©Mail©vóór©15©mei©naar©[email protected]©je©naam,©adres©en©het©nummer©van©je©lerarenkaart.©Geef©je©mail©als©onderwerp©‘Dieren©in©Nesten’.©De©winnaars©worden©persoonlijk©verwittigd.

vanaf 5 jaar

Van picasso tot mirÓ

expo – kortinG©Bewonder©meer©dan©120©originele©kunstwerken©waaronder©zeldzame©en©originele©gravures,©litho’s©en©keramieken©van©de©Spaanse©kunstenaar©Pablo©Picasso.©Ook©tijdgenoten©zoals©Henri©Matisse,©Marc©Chagall,©Georges©Braque©en©Joan©Miró©komen©aan©bod.©Families©ontvangen©op©de©tentoonstelling©een©gratis©spelboekje.©Voor©scholen©is©er©een©op©maat©gemaakt©kinderparcours©en©een©downloadbaar©pedagogisch©dossier.Van Picasso tot Miró – nieuwe permanente tentoonstelling vanaf 1 mei – Site Oud Sint-Jan – Mariastraat 38 – 8000 Brugge – www.expo-brugge.be – gratis voor houders van de lerarenkaart op 4, 11, 14, 15 en 18 mei – op andere dagen krijgen leraren 50 procent korting op de toegangsprijs

leraren MuzieK

zUiDerse instrUmenten oproep©‘Muziek©is©een©instrument©voor©ontwikkeling’©is©het©credo©van©Music©Fund.©De©organisatie©steunt©jonge©muzikanten©en©muziekscholen©in©ontwikkelingslanden©en©confl©ictgebieden.©Music©Fund©zamelt©muziekinstrumenten©in,©herstelt©die©en©schenkt©ze©aan©scholen©in©het©Zuiden.©Music©Fund©organiseert©opleidingen©voor©instrumentenherstellers,©initiatieworkshops©en©stages©in©het©stemmen©en©herstellen©van©instrumenten.©De©initiatieworkshops©vinden©plaats©in©de©partnerscholen©in©het©Zuiden,©de©stages©in©België.Schenk jij een instrument? Of word je vrijwilliger, stagiair, hersteller of inzamelaar? Alle info via www.musicfund.be

4 tot 12 jaar

klanken horen Én zien

Uittip – Gratis©Luister©en©zie©hoe©mooi©klank©kan©zijn.©In©het©Klankenbos©in©Neerpelt©staan©permanent©klankinstallaties©opgesteld.©Het©jonge©publiek©kan©voornamelijk©iets©horen,©maar©ook©iets©zien.©Speciaal©voor©leraren©basisonderwijs©ontwikkelde©Musica©een©infomap©met©tips©en©opdrachten©om©het©Klankenbos©met©de©klas©te©verkennen.Klankenbos – Provinciaal Domein Dommelhof – Toekomstlaan 5 – 3910 Neerpelt – gratis toegankelijk, altijd open, niet-verharde paden, voorzie aangepast schoeisel – www.musica.be

WIN!


(advertentie)

zekerdoen


6 tot 12 jaar

leGo in spacelager onderWijs

hoe WorD ik een herDer?

eDUcatief proJect©Op©de©heide©aan©de©steenkoolterrils©in©Genk©grazen©schapen,©een©project©van©Natuur©en©Landschapsbeheer©Limburg.©Nu©is©er©ook©een©educatief©project©voor©leerlingen©lager©onderwijs.©Het©eerste©deel©is©een©wandeling©door©het©natuurgebied©met©een©echte©herder.©Hij©toont©zijn©werk©en©de©leerlingen©kunnen©punten©verdienen©met©een©reeks©opdrachten.©Het©tweede©deel©van©het©programma©speelt©zich©af©in©de©stal,©met©educatieve©panelen©(over©schapenrassen,©een©schaap©scheren).©Bij©elk©paneel©hoort©een©nieuwe©opdracht.©Als©de©leerlingen©alle©opdrachten©goed©uitvoeren,©krijgen©ze©een©diploma.©De©groep©met©de©meeste©punten©krijgt©een©verrassing.www.nlnetwerk.be – www.genk.be – Karlien Boon – 0491 62 98 42

› Hoe?©Reserveren©via©site©of©telefoon©–©een©bezoek©duurt©2,5©uur©en©begint©om©9©of©12.30©uur©–©je©betaalt©1,50©euro©per©leerling©en©28©euro©per©begeleider©–©startplaats©is©de©schaapskooi©van©de©stad©Genk©(Opglabbekerzavel)

› Extra:©de©leerlingen©mogen©hun©opdrachtenbundel©meenemen©–©de©leraar©krijgt©een©infobundel©(inhoud©van©de©panelen)©en©een©opdrachtenbundel©(met©de©juiste©antwoorden)

BoUWpakket©Combineer©je©in©de©klas©wetenschap©met©plezier?©Met©de©Lego©City©Ruimtevaart©bouwdoos©monteren©je©leerlingen©moeiteloos©een©satelliet.©Maak©de©astronauten©klaar,©laad©het©maanvoertuig©en©scheep©in©voor©een©avontuurlijke©reis.©Alle©speeltjes©zijn©realistisch©en©goedgekeurd©door©NASA.©Bovendien©gaan©de©Legoblokjes©voor©het©eerst©ook©effectief©de©ruimte©in,©aan©boord©van©een©echte©NASA©Space©shuttle.©Hoe©ze©het©daar©stellen,©volg©je©vanaf©juni©op©www.legospace.com.

W!N: 10 x Ruimtevaart Commandocentrale©(waarde©64,99©euro)©en©5 x Space Shuttle©(waarde©29,99©euro).©Stuur©vóór©31©mei©een©mail©naar©[email protected]©en©vertel©waarom©jouw©klas©uitverkoren©is©omeen©bouwpakket©te©winnen©en©hoe©je©de©bouwdoos©integreert©in©je©lessenpakket.©Vermeld©je©naam©en©het©adres©van©jouw©school.©De©winnaars©worden©persoonlijk©verwittigd.

WIN!

secundair onderWijs

zot Van aDVD©Anna©is©gescheiden©van©Bruno©die©vreemdging©met©de©schooljuf©van©hun©zoontje.©Arno©en©Lydia©hebben©een©droomhuwelijk©…©alhoewel?©Alain©en©Fred©staan©op©het©punt©te©trouwen©…©of©toch©niet?©Astrid©zoekt©de©prins©op©het©witte©paard©maar©heeft©niet©door©dat©hij©haar©heeft©gevonden.©En©Annette©zoekt©een©verdwenen©Sint©en©vindt©zichzelf©én©de©ware©liefde.Een©hartverwarmende©Vlaamse©feelgoodkomedie:©niet©verwonderlijk©dus©dat©‘Zot©van©A’©van©Jan©Verheyen©(en©met©een©nooit©

geziene©topcast)©een©boxoffi©ce©hit©werd.©Nu©dus©ook©op©dvd©met©een©reeks©extra’s©(een©‘Making©Of’,©de©Clouseauclip©op©het©dak©van©het©MAS…).www.zotvanadefi lm.be – overal verkrijgbaar

W!N: 4 x ‘Zot van A’, 2 ‘Zot van A’-kussens en 25 ‘Zot van A’-warmhoud-drinkbekers –©mail©vóór©21©mei©(met©onderwerp©‘Zot©van©A’)©naar©[email protected]

16 tot 22 jaar

ramzi! BliJft zittencomeDY©“Zoek©je©talent,©je©kracht©en©doe©er©iets©mee.”©Dat©zegt©standup©comedian©Ramzi©Zerqane©(Brahim©in©‘De©Ronde’)©aan©jongeren.©“Ga©studeren©of©zorg©dat©je©een©crack©wordt©in©een©beroep.©Het©gaat©niet©om©je©afkomst,©maar©om©je©toekomst.”©Ramzi©vertelt©sappige©verhalen©over©zijn©eigen©schoolcarrière.©Ondertussen©gaat©hij©in©interactie©met©leerlingen©over©hun©toekomst©en©dromen.©De show (1.30 uur) kan op school plaatsvinden – minimaal 50 en maximaal 200 leerlin-gen – 370 euro (all in) – [email protected] of 0488 31 38 42

©©2011©De©LEGO©groep

WIN!

zekerdoen


derde graad secundair onderWijs

De schaamteclUBVoorstellinG©Verteller©Kaat©Haest©verzamelde©persoonlijke©getuigenissen©en©wetenschappelijke©verklaringen©over©‘schaamte’.©Een©vreemde,©vaak©vervelende©emotie,©die©ons©zelfvertrouwen©genadeloos©onderuit©haalt.©Maar©ook©net©dankzij©die©schaamte©kunnen©we©als©mensen©samenleven,©in©een©stad©wonen,©feestjes©organiseren,©lid©zijn©van©een©voetbalclub.©Kaat©Haest©goot©die©verhalen©in©de©voorstelling©‘De©schaamteclub’,©oorspronkelijk©haar©afstudeerproject,©nu©een©reisvoorstelling©voor©leerlingen©derde©graad.www.rataplanvzw.be – teaser op www.schaamte.be/teaser

› Hoe?©Meer©info©en©reservaties©via©www.schaamte.be

› Extra: je kunt gratis een voorstelling bijwonen op woensdag 18 mei,©om©15©of©20.30©uur,©in©Rataplan©in©Borgerhout©–©achteraf©krijg©je©extra©info©en©een©lesmap

leraren lager onderWijs

rekensprintDifferentiatiepakket©‘Rekensprint’©is©een©kantenklaar©pakket©om©rekenzwakke©leerlingen©extra©rekentraining©te©geven.©Het©pakket©bevat©een©programma©van©veertig©weken,©met©handleiding©(met©diagnostische©rekentoets©en©instapschema),©weekkaarten©met©oefenmomenten©(mét©exact©beschreven©oefeningen),©volgformulieren©en©een©set©sprintkaarten©(kaartjes©met©een©som©en©op©de©achterkant©de©uitkomst©én©de©gewenste©uitkomst©in©deelstappen).‘Rekensprint’ is vooral bedoeld voor kinderen met rekenproblemen in tweede (vanaf januari), derde en vier leerjaar (basisbewerkingen tot 100).‘Rekensprint’©–©97,50©euro©–©www.abimo.net

W!N: 3 x ‘Rekensprint’©–©mail©vóór©18©mei©(met©onderwerp©‘Rekensprint’)©naar©[email protected]

vanaf 5 jaar

tUUr kan alles alleenprentenBoek©Tuur©en©zijn©knuffel©zijn©onafscheidelijk,©maar©vandaag©gaat©Tuur©alles©helemaal©alleen©doen.©Want©hij©kan©al©alleen©fi©etsen,©alleen©zwemmen,©alleen©eten,©alleen©zijn©tanden©poetsen.©Maar©er©is©één©ding©dat©Tuur©niet©alleen©wil©doen©…©Auteur/illustrator©Peter©Teunissen©schreef©een©vrolijk©boekje©boordevol©grappige©tekeningen©over©een©eigenwijs©jongetje.

‘Tuur kan alles alleen’ – 14,95 euro – www.clavisbooks.com

W!N: 5 x ‘Tuur kan alles alleen’ –©mail©vóór©21©mei©(met©onderwerp©‘Tuur’)©naar©[email protected]

WIN!

WIN!

vanaf 5 jaar

De kippetJes(Voor)leesBoekJes©Het©begint©allemaal©met©Karmen,©een©klein©wit©kippetje©dat©de©zee©wil©zien.©Dan©volgt©het©ene©avontuur©na©het©andere,©ondertussen©al©vier©boekjes,©vol©spanning,©humor©en©fantasie.©De©reeks©brengt©verhalen©om©voor©te©lezen©(vanaf©5©jaar)©of©om©zelf©te©lezen©(vanaf©7©jaar).©Naast©leesplezier©geven©‘De©Kippetjes’©dubbele©bodems©en©aanzetten©om©met©je©leerlingen©te©praten©over©momenten©uit©de©geschiedenis,©de©cultuur©of©de©‘dingen©van©het©leven’.‘De Kippetjes’ – 8,95 euro per titel (35 euro voor totaalpakket) – www.abimo.net

› Extra:©meer©achtergrondmateriaal©op©www.abimo.net©(o.a.©over©de©dubbele©bodems©en©mogelijke©moeilijke©woorden)

W!N: 5 x ‘De Kippetjes’totaalpakket©(vier©titels)©–©mail©vóór©18©mei©(met©onderwerp©‘Kippetjes’)©naar©[email protected]

WIN!

secundair onderWijs

chatroomGeVaar

theater©Internet,©cyberpesten©en©chatroomgevaren©zijn©de©centrale©thema’s©in©twee©voorstellingen©van©Uitgezonderd.©Het©nieuwe©‘De©stelling©van©A’©(eerste©graad)©is©een©confronterend©stuk©over©gepest©worden,©vooral©gericht©op©nieuwe©media©(internet,©gsm,©sociale©netwerksites).©Britt©vangt©haar©beste©vriendin©Annelies©op©als©haar©vriendje©Casper©het©uitmaakt.©Annelies©wordt©het©slachtoffer©van©cyberpesten.©Is©Britt©wel©een©echte©vriendin?©Voor©leerlingen©tweede©graad©is©er©‘Fanny15’,©over©de©gebruiken©en©misbruiken©van©internet©en©chatrooms.©Alley©is©15©jaar.©Haar©ouders©zijn©gescheiden,©ze©went©moeilijk©aan©het©coouderschap,©ze©vindt©de©nieuwe©vriendin©van©haar©vader©best©leuk,©wat©haar©moeder©dan©weer©niet©leuk©vindt.©Chatten©is©haar©manier©om©stoom©af©te©blazen.©Ze©houdt©van©fl©irten©via©de©webcam,©want©dat©geeft©haar©een©gevoel©van©macht.©Tot©ze©via©de©chatroom©een©nieuw©vriendje©leert©kennen©en©met©hem©afspreekt.www.uitgezonderd.be

› Extra:©bij©elke©voorstelling©is©een©lesmap©beschikbaar©©de©voorstellingen©kunnen©ook©op©school©worden©gespeeld

› Extra:©gratis©promotievoorstellingen©(beide©stukken©na©elkaar,©vanaf©19.30©uur)©op©maandag©16©mei©in©Gent,©maandag©23©mei©in©Antwerpen,©woensdag©25©mei©in©Brugge©en©maandag©30©mei©in©Hasselt©©inschrijven©met©je©lerarenkaart©(max.©twee©personen)©via©www.uitgezonderd.be

zekerdoen


Kleuters en ouder

WiJ kriJGen een BaBYprentenBoek©Katja©Reider©schreef©en©Marijke©ten©Cate©tekende©een©prentenpraatboek©vol©goede©ideeën©om©(kleine)©kinderen©voor©te©bereiden©op©de©komst©van©een©broertje©of©zusje.©De©mama©van©Lotte©is©zwanger©en©Lotte©heeft©daarbij©heel©wat©vragen.©In©het©boek©vind©je©ook©een©uitklapbare©negenmaandenkalender.‘Wij krijgen een baby’ – 12,50 euro – www.lannoo.be

W!N: 3 x ‘Wij krijgen een baby’©–©mail©vóór©21©mei©(met©onderwerp©‘Baby’)©naar©[email protected]

vanaf 3 jaar

Berre en fleUrprentenBoek©Berre©de©beer©heeft©een©tuin©vol©bloemen.©Zijn©beste©vriendin©Fleur©de©eend©wil©hem©verrassen©met©een©ontbijt©tussen©die©bloemen,©maar©Berre©is©niet©thuis©én©al©de©bloemen©zijn©afgeknipt.©In©dit©eerste©deel©van©de©nieuwe©kleuterreeks©‘Berre©en©Fleur’©vertelt©Annemie©Berebrouckx©

een©mooi©verhaal©over©vriendschap©en©liefde.‘Berre en Fleur’ – 14,95 euro – www.eenhoorn.be – www.berrefl eur.be

W!N: 10 x ‘Berre en Fleur’ –©mail©vóór©21©mei©(met©onderwerp©‘Berre’)©naar©[email protected]

WIN!

WIN!

leraren secundair onderWijs

JUrYleDen Gezochtoproep©Gezocht:©juryleden©voor©de©Examencommissie©secundair©onderwijs©(vroegere©Middenjury).©De©Examencommissie©zoekt©lerarenjuryleden©om©voor©verschillende©vakken©examens©af©te©nemen©van©jongeren©en©volwassenen©die©via©de©Examencommissie©een©studiebewijs©secundair©onderwijs©willen©halen.©Wie©lesgeeft©in©secundair©onderwijs©of©ten©hoogste©twee©jaar©op©tbs©of©gepensioneerd©is©(maximaal©67©jaar)©komt©in©aanmerking.©Op©dit©moment©is©er©vooral©vraag©naar©leraren©wiskunde©en©informatica©(eerste©en©tweede©graad),©leraren©derde©graad©aso©(aardrijkskunde,©wetenschappen,©wiskunde,©informatica)©en©leraren©derde©graad©tso,©bso©en©kso©(elektronica,©verzorging,©informatica,©fotografi©e,©handelsvakken,©grafi©sche©technieken©en©wiskunde).www.ond.vlaanderen.be/secundair/examencommissie (daar vind je ook de examenpro-gramma’s) – 02©553©89©16

› Hoe?©Kandidaturen©via©www.ond.vlaanderen.be/inschrijvingen/examencommissie

10-14 jaar

Gratis naar pennenzakkenrock

actie©Vijf©klassen©uit©de©derde©graad©lager©onderwijs©of©de©eerste©graad©secundair©onderwijs©mogen©gratis©met©de©hele©klas©naar©Pennenzakkenrock,©vervoer©en©gratis©drankjes©inbegrepen.©Gratis?©Ja,©maar©je©moet©er©wel©iets©voor©doen!©De©‘gangmakers’©van©initiatiefnemer©KBC©dagen©je©uit©om©een©originele©actie©te©verzinnen©om©iets©goeds©te©doen©voor©senioren©in©de©buurt.©Vijf©klassen©vallen©in©de©prijzen,©de©klas©met©het©origineelste©idee©wint©bovendien©een©Meet©&©Greet©met©een©van©de©artiesten.www.rockgratismetjeklas.be

› Hoe?©Alle©info©op©de©website©©de©wedstrijd©loopt©tot©26©mei

tWeede en derde graad secundair onderWijs

scherVenVoorstellinG©Moeder©Hélène©en©zoon©Arvid©zien©elkaar©na©een©lange©periode©terug.©Beiden©hebben©het©nog©steeds©bijzonder©moeilijk©met©het©verlies©van©echtgenoot©en©vader©Marc.©Theater©ZamZam©brengt©met©‘Scherven’©een©unieke©theatervoorstelling©over©rouwen©na©verlieservaringen.©Maar©het©stuk©gaat©ook©over©gebroken©relaties©en©hoe©moeilijk©het©is©om©al©die©scherven©opnieuw©te©lijmen.©www.zamzamproducties.be

› Extra:©een©sterke©aanzet©tot©een©klasgesprek©over©zelfdoding©–©lespakket©via©www.werkgroepverder.be

› Extra: gratis voorstelling voor leraren 2de en 3de graad secun-dair onderwijs en docenten hoger onderwijs (lerarenopleiding)©(met©nabespreking©met©natje©en©droogje)©op©woensdag©18©mei,©om©14©of©om©20©uur,©in©CC©De©Biekorf©in©Brugge©–©inschrijven©vóór©12©mei©(met©al©je©gegevens,©14©of©20©uur©en©het©nummer©van©je©lerarenkaart)©via©[email protected]


(advertentie)

zekerdoen


vanaf 5 jaar

lUcas heeft oBesitasVoorleesBoek©Lucas©heeft©gymles,©maar©terwijl©zijn©klasgenootjes©rondjes©rennen,©staat©hij©aan©de©kant:©hij©moet©veel©hoesten,©kan©moeilijk©ademen,©heeft©vermoeide©benen.©Els©Vercruysse©(zelf©turnleraar©en©kinesist)©en©Pauline©Oud©(tekeningen)©brengen©met©‘Lucas,©het©komt©dik©in©orde’,©een©prenten©en©voorleesboek©waarin©kinderen©een©antwoord©vinden©op©hun©vragen©over©obesitas.‘Lucas, het komt dik in orde’ – 14,95 euro – www.clavisbooks.com

› Extra:©informatieve©bijsluiter©met©tips©hoe©je©iemand©met©obesitas©kunt©helpen©–©leraren©maken©hiermee©het©thema©bespreekbaar©in©de©klas

W!N: 5 x ‘Lucas, het komt dik in orde’©–©mail©vóór©21©mei©(met©onderwerp©‘Lucas’)©naar©[email protected]

BasisonderWijs

Vakantie -kalenDerspeDaGoGisch materiaal©In©de©nieuwe©‘Vakantiekalenders©2011’©(7©verschillende!)©vind©je©volledig©nieuwe©oefeningen©en©nieuwe©illustraties,©voor©oudste©kleuters©tot©en©met©leerlingen©zesde©leerjaar.©Elke©kalender©bevat©een©oefenblaadje©per©dag©van©de©‘grote©vakantie’,©leuke©beloningsstickers©én©een©diploma.©Zo©zijn©je©leerlingen©goed©voorbereid©op©het©nieuwe©leerjaar.www.thuiswijzer.be – 7 euro per kalender – www.vanin.be

W!N: 14 x ‘Vakantiekalender 2011’©–©mail©al©je©gegevens©(zeker©je©leerjaar!)©vóór©21©mei©(met©onderwerp©‘Vakantiekalender’)©naar©vakantie[email protected]

WIN!

WIN!

secundair onderWijs

GeschieDenis in BeelDDVD©De©dvdcollectie©van©de©‘History’serie©begint©stilaan©te©groeien.©In©het©tweede©seizoen©(8©uur©speelduur)©van©‘Life©after©people’©gaat©de©reis©verder©op©een©aarde©zonder©mensen.©Hoe©zou©onze©planeet©veranderen©als©wij©er©niet©meer©zouden©zijn?©Gedetailleerde©computerbeelden©schetsen©een©wereld©van©uitbrekende©dieren,©ineenstortende©steden,©vrijkomende©giftige©stoffen.©Ze©schetsen©een©verbijsterend©beeld©van©de©wereldnademens.©In©het©vierde©seizoen©van©‘The©Universe’©(9©uur©speelduur)©

beleef©je©weer©een©waanzinnig©avontuur©door©ruimte©en©tijd:©de©wonderen©van©ons©eigen©zonnestelsel,©dode©sterren©en©geringde©planeten.©En©zouden©sciencefi©ctionelementen©als©wormgaten©en©teleportatie©echt©kunnen©bestaan?©Je©maakt©kennis©met©vreemde©natuurkundige©fenomenen©als©oceanen©van©methaan,©alcoholbellen©die©door©de©ruimte©zweven©en©ijzeren©regen.overal verkrijgbaar op dvd en Blu-ray – www.history.be – www.history.com

W!N: 3 x ‘Life after people season 2’ en 3 x ‘The Universe sea-son 4’ –©mail©vóór©21©mei©(met©onderwerp©‘Life’©of©‘Universe’)©naar©[email protected]

vanaf 8 jaar

reis Door De BiJBelBoek©Van©de©schepping©van©de©wereld©via©Kanaän,©Egypte,©Assyrië,©Babel©en©Perzië,©via©woestijnen©en©prachtige©steden©bereik©je©de©plaatsen©waar©Jezus©kwam©tijdens©het©machtige©Romeinse©Rijk.©Dit©boek©volgt©het©bijbelverhaal©met©reistips,©kaartjes,©grote©platen©en©plattegronden.‘Reis door de bijbel’ – 8,50 euro – www.lannoo.be

W!N: 3 x ‘Reis door de bijbel’ –©mail©vóór©21©mei©(met©onderwerp©‘Bijbel’)©naar©[email protected]

WIN!

Kleuters

De VUilnismanprentenBoek©Als©we©een©banaan©eten,©eten©we©de©schil©niet©op.©Als©een©plastic©fl©esje©leeg©is,©blijft©het©fl©esje©over.©Liesbet©Slegers©schreef©‘De©vuilnisman’,©een©prentenboek©over©afval,©afval©sorteren©en©wat©de©vuilnisman©doet©met©dat©afval.‘De vuilnisman’ – 14,95 euro – www.clavisbooks.com

› Extra:©het©boekje©geeft©extra©tips©voor©kleuters©om©afval©te©voorkomen

W!N: 5 x ‘De vuilnisman’©–©mail©vóór©21©mei©(met©onderwerp©‘Vuilnisman’)©naar©[email protected]

WIN!

WIN!

zekerdoen


alle leraren

eUropa Viert feesteVenement©Op©9©mei©is©het©‘Dag©van©Europa’.©Kruis©alvast©enkele©data©aan©in©je©agenda.

•©©Op©donderdag 5 mei geeft©Geert©Mak©zijn©visie©over©de©toekomst©van©Europa©tijdens©de©‘State©of©the©European©Union’©in©het©Vlaams©Parlement.©Het©Vlaams©Parlement,©Ryckevelde©vzw©en©het©VlaamsEuropees©Verbindingsagentschap©(VLEVA)©staan©in©voor©de©organisatie.

Inschrijven (vóór 2 mei) via [email protected] – 050 35 27 20 – deelnemen is gratis – programma op www.vlaamsparlement.be (klik op ‘dienst Europa’ – ‘Ka lender’)

•©©Op©zaterdag 7 mei©zet©het©Europees©Parlement©(EP)©in©Brussel©opnieuw©zijn©deuren©open.©Je©kunt©(met©je©familie)©debatten©bijwonen,©interactieve©stands©bezoeken,©Europarlementsleden©beluisteren.©N.a.v.©het©Europees©Jaar©van©de©Vrijwilliger©beantwoorden©organisaties©uit©de©sector©al©je©vragen.©Een©kinderdorp,©een©reuzenkaraoke©en©straatartiesten©brengen©een©extra©feestelijke©toets.

www.europarl.be •©©Op©zondag 8 mei©ligt©‘Europa’©in©ZuidOostVlaanderen.©De©provincie©

nodigt©je©uit©op©de©projectenmarkt©in©Herzele©en©voor©de©fi©etssneukeltoer©‘De©ronde©van©Europa’©langs©Europese©projecten©in©de©regio.

[email protected] – www.oost-vlaanderen.be/europadag•©©Op©maandag 9 mei©kunnen©WestVlaamse©leerlingen©van©de©derde©

graad©secundair©les©volgen©over©Europa©in©het©Provinciaal©Hof©in©Brugge. Europe Direct – 050 40 34 82 – [email protected]

W!N: een Europese schoolagenda (zie©www.europadiary.eu)©voor©je©leerlingen©derde©graad©secundair©–©mail©vóór©29©mei©alle©gegevens©(klas,©school,©aantal)©naar©[email protected]

vanaf 10 jaar

De schaDUW Van skelliGJeUGDfilm©Michael©verkent©de©tuin©van©het©nieuwe©huis,©terwijl©mama©en©papa©zich©bekommeren©om©de©nieuwe,©zieke©baby.©In©het©vervallen©schuurtje,©tussen©afval©en©vuil,©vindt©hij©Skellig,©een©groezelige,©uitgemergelde,©gebochelde©zonderling©die©zich©voedt©met©slakken,©wormen©en©afhaalchinees.©Met©buurmeisje©Mina©gaat©hij©op©zoek©naar©een©schuilplaats©voor©Skellig,©tot©ze©ontdekken©dat©hij©niet©alleen©vleugels,©maar©ook©magische©krachten©heeft.©Kan©Skellig©Michaels©zieke©zusje©redden?©‘De©schaduw©van©Skellig’©is©

een©schitterende©jeugdfi©lm©van©Annabel©Jankel,©met©Tim©Roth©(‘Reservoir©Dogs’,©‘Planet©of©the©Apes’)©in©een©verrassende©titelrol.©De©fi©lm©is©gebaseerd©op©het©bekroonde©jeugdboek©van©David©Almond.www.jekino.be/deschaduwvanskellig – vanaf 4 mei in de bioscoop – het boek (uitgeverij Querido) is opnieuw verkrijgbaar in alle boekhandels

› Extra:©lespakket©op©www.jekino.be/deschaduwvanskellig

W!N: 10 x ‘De schaduw van Skellig’ (boek)©–©mail©vóór©21©mei©(met©onderwerp©‘Skellig’)©naar©[email protected]

KleuteronderWijs

De mama’s Van sterreprentenBoek©“Niet©iedereen©heeft©een©papa©en©een©mama”,©zegt©Juf©Eva.©“Sommige©kinderen©hebben©alleen©een©papa©óf©een©mama.©Andere©kinderen©hebben©twee©papa’s©of©twee©mama’s.”©In©‘De©mama’s©van©Sterre’©vertellen©auteur©Gea©van©Beuningen©en©illustrator©Tinne©Van©den©Bossche©over©Sterre©en©haar©twee©mama’s.©Het©is©een©speels©en©begrijpelijk©prentenboek©over©holebiouderschap©met©fantasierijke©tekeningen.Het©prentenboek©is©een©initiatief©van©’t©Kwadraat©(vereniging©voor©

holebi’s©met©kinderen)©en©Het©Roze©Huis,©met©steun©van©Gelijke©Kansen©in©Vlaanderen.‘De mama’s van Sterre’ – 12,50 euro – www.verschil.be – www.epo.be

W!N: 5 x ‘De mama’s van Sterre’©–©mail©vóór©21©mei©(met©onderwerp©‘Sterre’)©naar©[email protected]

WIN! WIN!

WIN!

zekerdoen


11-15 jaar

WapenlanDmUltimeDiaproJect©Robbe©leert©in©Colombia©een©Indiaans©meisje©kennen©en©beleeft©met©haar©het©avontuur©van©zijn©leven©op©een©vulkaan©nabij©de©stad©Popayán.©Mensenrechten,©ontheemding,©migratie,©integratie©en©milieumisbruiken©zijn©de©thema’s©van©‘Wapenland’,©een©verzamelnaam©voor©een©jeugdboek,©theatervoorstelling,©tentoonstelling,©website©én©computergame.www.wapenland.be – www.etaproducties.be

› Extra:©gratis©promotievoorstellingen©(telkens©om©20©uur)©op©4©mei©in©Kunstencentrum©België©in©Hasselt,©op©5©mei©in©Arenatheater©in©Kortrijk,©op©10©mei©in©Zaal©Heiland©in©Heverlee,©op©12©mei©in©Auditorium©De©Schelde©in©Gent©en©op©16©mei©in©Zwarte©Zaal©Fakkelteater©in©Antwerpen©–©gratis©tickets©via©[email protected]©–©Denise©Machiels©–©03©226©42©00

secundair onderWijs

tWee pakketJes GeschieDenisBoekenactie©Jeugdschrijfsters©Aline©Sax©en©Kristien©Dieltiens©wagen©zich©vaak©aan©historische©jeugdromans.©Clavis Uitgeverij heeft een aantal van hun titels verzameld in twee pakketten van telkens vier boeken, die je nu, uitzonderlijk én tijdelijk, voor een spotprijs op de kop kunt tikken.

PAKKET 2 (vanaf 12 jaar)©bestaat©uit©één©jeugdroman©van©Aline©Sax©en©een©drieluik©van©Kristien©Dieltiens.©In©‘Mist over het strand’©sluiten©de©15jarige©vrienden©Sepp©en©Ralph©zich©aan©bij©het©leger©van©de©Führer,©maar©ontdekken©al©snel©dat©het©leven©van©een©soldaat©allesbehalve©rozengeur©en©maneschijn©is.©Kristien©Dieltiens©vertelt©in©‘Olrac’©over©de©dertienjarige©titelheld©die©opgroeit©bij©een©middeleeuwse©roversbende,©maar©dan©op©zoek©gaat©naar©zijn©echte©ouders.©In©het©vervolg©‘Aude’©kruist©de©ondertussen©zestienjarige©Olrac©het©pad©van©het©jonge©meisje©Aude,©dat©zich,©met©haar©doodzieke©moeder,©heeft©aangesloten©bij©een©karavaan©kunstenmakers©en©waarzeggers.©En©in©‘Candide’,©ten©slotte,©reist©de©zestienjarige©Candide©van©Spanje©naar©Brugge,©waar©ze©moet©trouwen©met©een©oude©Brugse©lakenhandelaar.©Onderweg©gebeuren©er©vreemde©dingen.www.clavisbooks.com

› Actie: bestel nu, tijdelijk (tot 31 mei) én uitzonderlijk, één of beide pakketten voor de actieprijs van 25 euro per pakket (winkelprijs©79,80©euro)©–©levering©aan©huis©inbegrepen©–©surf©naar©de©speciale©actiepagina©op©www.clavisbooks.com

PAKKET 1 (vanaf 16 jaar)©bestaat©uit©vier©jeugdromans©van©Aline©Sax.©In©‘Gebroken harp’©komt©Brian©O’Malley,©kostwinnaar©in©een©vaderloos©én©groot©gezin,©tegen©zijn©zin©terecht©in©een©spiraal©van©geweld.©De©scène:©Dublin,©1916.©Schrijnende©armoede©en©onderdrukking©door©de©Engelsen.©‘Geen stap terug’©speelt©zich©af©in©Stalingrad©in©1942,©gezien©door©de©ogen©van©drie©jonge©mensen:©een©passieve,©vreedzame©Duitse©luitenant,©een©strijdvaardig©Russisch©meisje©en©de©jonge©Dmitri©die©in©de©belegerde©stad©strijdt©tegen©hongerdood©en©ijzige©kou©én©voor©zijn©babybroertje©Nikolai.©De©tweeling©Adriaan©en©Alexander©De©Belder©zijn©de©helden©uit©‘Wij, twee jongens’,©over©een©WestVlaams©gezin©dat©in©1910©de©armoede©achter©zich©laat©en©met©de©boot©naar©Amerika©vertrekt.©Alleen©Adriaan©bereikt©New©York©en©raakt©er©op©de©dool,©tot©hij©Jack©ontmoet.©Een©sterk,©realistisch©verhaal©over©emigratie©en©ontluikende©homoseksualiteit.©Het©vervolg©lees©je©in©‘Schaduwleven’,©waar©Adriaan©en©Jack©in©New©York©een©bar©overnemen©en©in©allerlei©louche©zaakjes©verwikkeld©raken.©Tot©ook©Alexander©in©New©York©opduikt©en©Adriaan©moet©kiezen©tussen©zijn©vriend©en©zijn©tweelingbroer.

vanaf 14 jaar

het Jaar Van De onthUllinGenJeUGDroman Tiener©Astrid©probeert©alle©mensen©om©wie©ze©niet©heen©wil©een©plek©in©haar©leven©te©geven.©Haar©biologische©vader,©die©ze©al©tien©jaar©niet©meer©heeft©gezien.©Haar©moeder,©die©haar©ex©haat©en©zelf©verrassende©en©confronterende©waarheden©verbergt.©Haar©Engelse©vriendje©John,©die©zo©ver©weg©zit.©Jacques©Brooijmans©schreef©een©bijzonder©verhaal©over©Astrids©vasthoudende©zoektocht,©over©bijzondere©familieverhoudingen,©over©de©

kracht©van©liefde©en©vriendschap.‘Het jaar van de onthullingen’ – 16,95 euro – www.clavisbooks.com

W!N: 5 x ‘Het jaar van de onthullingen’ –©mail©vóór©21©mei©(met©onderwerp©‘Het©jaar’)©naar©[email protected]

WIN!

zekerdoen


kruiswoordrAAdsel1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17

18 19 20 21 22

23 24 25 26 27 28

29 30 31 32 33

34 35 36 37 38

39 40 41 42 43

44 45 46 47

48 49 50 51 52 53 54

55 56 57 58 59 60

61 62 63 64 65 66

67 68 69 70

71 72 73 74 75 76

77 78 79 80 81

82 83 84 85 86

87 88

Win!

Je©vindt©hier©elke©maand©een©reuzegroot©kruiswoordraadsel.©De©oplossing©is©meteen©je©eerste©stap©richting©een©reischeque©van©500©euro.©Daarmee©kun©je©een©citytrip©kiezen©uit©het©volledige©aanbod©van©Holidayline.©Mail©de©meispreuk©in©de©ingekleurde©rij©en©kolom©vóór©20©mei©(met©onderwerp©‘Kruiswoord©215’)©naar©[email protected].

Gerda©Jacobs©uit©Genk©is©de©april©winnaar©van©het©kruiswoordraadsel©(‘Stille©zaterdag’).©Prettige©reis!

Je©vindt©het©volledig©ingevulde©raadsel©van©april©op©www.klasse.be/leraren/©kruiswoordraadsel.

horizontaal

14©Warrior©Princess©–©16©Half©–©17©Panda’s©zijn©er©gek©op©–©18©Meisjesnaam©–©19©Franse©republiek©op©postzegels©–©21©Volk©uit©NieuwZeeland©–©22©Voegwoord©– 23©Vlaams©schrijver©–©26©Pixaranimatiefilm©over©héél©veel©ballonnen©–©27©Van©je©fiets©een©Harley©Davidson©maken©–©29©Romeinse©drie©–©30©Halve©zonnebank?©–©34©Zangeres©van©‘The©Velvet©Underground’©–©36©Engelse©zeeman©–©37©Schoon©–©39©Duitse©NV©–©40©‘Grotesk’©in©Roemeens©én©Catalaans©–©43©…©Willem,©Jan,©Joop,©Henk©enz.©–©44©Spreeuw©met©veel©praat©–©45©Te©koop©–©46©Officiële©taal©van©Indië©–©48©Chef,©meerdere©–©52©Bijbeldeel©–©53©Personage©uit©FC©De©Kampioenen©–©55©Imperatief©van©‘rillen’©–©56©Franse©NV©–©57©Boek©van©Tom©Naegels,©film©van©Jan©Verheyen©–©59©Duitse©graaf©en©admiraal,©in©1939©gezonken©vóór©Montevideo©–©61©Mei©–©65©Hachelijke©oorvijg?©–©67©Land©van©Tigris©en©Eufraat©–©68©Eerste©maanlander©–©69©Uitroep©–©71©Kogelmaat©–©74©Vrucht©met©pit©– 77©Vaak©samen©met©‘vogel’©–©79©Engels©neutraal©voornaamwoord©–©80©Duits©‘was’©–©81©Nummer©63©op©de©hitparade©van©Mendelejev©–©82©Pausennaam©–©83©Rode©kleurstof©–©85©Italiaanse©‘jaren’©–©87©Niet©gekookt©–©88©Kruid©(thee)

Verticaal

1©Hij©die©examineert©–©2©Echte©tweeling©–©3©Nomen©nescio©of©nomerius©negidius©– 5©Hetzelfde©–©6©Telwoord©–©7©Duits©‘om’©–©8©Vlaggen©– 9©Geelse©parochie©–©10©Marshall©Bruce©Mathers©III©–©11©Nota©bene©–©12©De©tijd©van…©–©15©HongaarsDuitse©tennisspeelster©–©17©Vaak©bij©de©vis©–©20©Marokkaanse©koningsstad©–©24©Voornaam©van©Balthazar©–©25©Smart©Online©Safe©Offline©–©26©Enig©–©28©Beeld©van©de©patroonheilige©van©de©smeden©–©31©Vochtige©–©32©In©die©Höhe©–©35©Op©een©mens©lijkend©monster©(folklore)©– 38©Openbaar©ministerie©–©41©Karen©van©K3©–©42©Engelse©mieren©–©44©Muzikale©koe©uit©Jommeke©nummer©5©– 47©Duits©‘in’©–©49©Schudden,©trillen©– 50©Middel©–©51©Slang©om©je©hals©–©54©Golfterm©–©57©Streekbier©uit©de©Zennevallei©–©58©Begroeiing©onder©je©neus©– 60©Permanente©Vorming©– 62©Friese©jongensnaam©–©63©Bloeimaand©–©64©Lidwoord©–©70©Meisjesnaam©–©72©Stad©van©Taj©Mahal©– 73©Vulkaan©op©Sicilië©–©75©Opdrogend©KazachsOezbeeks©meer©–©76©Lidwoord©–©77©Bloedzuigend©insect©–©78©Zintuig©–©80©Favoriete©verblijfplaats©van©Bella©–©84©In©memoriam©–©86©Internet©domeinnaam©voor©Niger


(advertentie)

©©

AnneMarie©von©Sarosdy

vanaf 10 jaar

toetanchamon

expo©Treed©binnen©in©de©graftombe©van©Toetanchamon©en©voel©je©als©een©echte©ontdekkingsreiziger.©‘Toetanchamon,©zijn©graf©en©zijn©schatten’©toont©4000©m2©pracht©en©praal.©Je©ontdekt©de©schatten©op©dezelfde©manier©als©de©archeologen©destijds©in©1922.©De©reconstructie©is©levensecht:©van©de©wanorde©die©grafschenners©achterlieten©tot©de©flakkerende©lantaarns©van©de©archeologen.©Uiteraard©is©de©hele©inboedel©van©graf©DK©62©veilig©opgeborgen©in©het©Egyptisch©Museum©in©Caïro.©Tijdens©deze©tentoonstelling©bewonder©je©per-fecte replica’s,©vervaardigd©onder©wetenschappelijk©toezicht.20 april tot 6 november (van 10 tot 17 uur, elke woensdag tot 21 uur) – Heizel-paleis 2, Brussels Expo – 1020 Brussel – gratis met de lerarenkaart (niet in groep, alleen bij privébezoek met familie of vrienden, je hoeft niet te reserveren, je passeert gewoon de controle door je lerarenkaart te tonen – begeleidende personen moeten wel reserveren) – info en tickets: www.kingtutbrussels.be – extra: leraren krijgen 10 procent korting voor twee volwassen gezinsleden via de speciale link op www.lerarenkaart.be (startpagina, ‘gelezen in Klasse’)

Ticketprijzen voor scholen:©maandag:©6,50©euro,©dinsdag©t.e.m.©vrijdag:©7,50©euro,©1©lerarenticket©gratis©per©10©aangekochte©tickets©–©info©&©reservatie©tickets©voor©scholen:©DOFFICE,©picha@doffice.be©of©052©52©89©88

©©

AnneMarie©von©Sarosdy

Afgiftekantoor Gent X – Pnr: P004699Vlaams ministerie van Onderwijs en VormingRedactie KLASSEKoning Albert II-laan 151210 Brussel

TIJDSCHRIFTverschijnt maandelijks(behalve in juli en augustus)

België – Belgique

PB/PP3/9156

Klasse voor Leraren 215

Documents

Transcript of Klasse voor Leraren 215