STEEK JE HOOFD IN DE STERREN

EEN ZOMER GRATIS MET JE LERARENKAART

WINT JE SCHOOL5 000 EURO?

juni 2009

Maandblad voor onderwijs in Vlaanderen

klasse.be

196

1 OP 3 LEERLINGEN BLIJFT OOIT ZITTEN1 OP 3 LEERLINGEN BLIJFT OOIT ZITTEN

Bisnummers

DROMEN WAT WE MISSEN

Maandblad voor onderwijs in VlaanderenUitgegeven door het Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming (Agentschap voor Onderwijscommunicatie)

Nr 196 • juni 2009

Klasse is teamwork. De hele ploeg vind je op www.klasse.be.Hoofdredactie: Leo Bormans Eindredactie: Wouter Bulckaert en Geert Neirynck Beeldredactie: Jo Valvekens Redactie: Nele Beerens, Patrick De Busscher, Wim De Jonge, Leen Leemans, Jan T’Sas, Annelies Vaneechoutte, Michel Van Laere en Bert

Vermeulen, m.m.v. Cherline De Maeght en Wouter Kersbergen Vormgeving: Mieke Keymis, Peter Mulders en Tim Sels Sites en multimedia: Michel Aerts en Toon Van de Putte TV.Klasse: Elke Broothaerts, Wouter Vanmol en Hans Vanderspikken Lerarenkaart: Hannah El-Idrissi, Kerim Helaut, Geert Neirynck, Anne Siccard, Marc Van Belle en Sonja Van Droogenbroeck Secretariaat Klasse: Sabrina Claus, An Declercq en Souadia El-Moussaoui Publiciteit: Diana De Caluwé Verantwoordelijke uitgever: Jo De Ro - Koning Albert II-laan 15 - 1210 Brussel

Alle actieve Vlaamse leraren, clb-medewerkers (elk net, elk niveau) krijgen Klasse gratis. Adreswijzigingen regel je uitsluitend via je eigen schooladministratie.Abonnement (10 nummers): 28 euro.Gepensioneerden, terbeschikkinggestelde leraren en

individuele studenten krijgen een abonnement tegen halve prijs. Groepsabonnementen voor alle studenten in de lerarenopleiding zijn gratis (bel 02 553 96 84 of mail secretariaat.leraren@klasse.be).

Voor scholen die dat wensen is er ook Yeti (derde graad lager onderwijs), Klasse voor Ouders (kleuteronderwijs tot en met tweede jaar secundair onderwijs) en Maks! (derde tot en met zevende jaar secundair onderwijs). Lees meer op www.klasse.be.

Klasse - Koning Albert II-laan 15 - 1210 Brusselredactie.leraren@klasse.beTel. redactie: 02 553 96 86Tel. secretariaat: 02 553 96 84Tel. advertenties: 02 553 96 94Tel. lerarenkaart: 02 553 96 95

Ergernis: We gaan met een

hele jury door 1 000 dossiers

voor “Droom je school”. Na

een tijd begint nagenoeg

elk jurylid te sakkeren: “Die

voorstellen lijken zo op el-

kaar. Bijna elke school vraagt

een snoezelhoek, een natuur-

plek of een stille ruimte.”

Verwondering: In elk dossier hebben ook de leerlin-

gen hun zeg gehad. Dat is misschien wel een krachtig

signaal. Zouden de leerlingen pakweg tien of twintig

jaar geleden luidsprekers en een repetitiekot gevraagd

hebben of een honk om zich uit te leven? Nu vragen ze

in elk geval “natuur, rust en stilte”. Van klein tot groot.

Verantwoordelijkheid: De plannen zijn heel gedetail-

leerd: foto’s van kale speelplaatsen en kille lokalen

die met veel creativiteit zullen worden omgetoverd

tot groene oases, droomzolders en betoverende woon-

wagens. Opgejaagd door lawaaiverslaving in alles wat

hen omringt zoeken jonge mensen asiel op school voor

wat ze nergens meer vinden: rust en stilte. Ze willen

een boomhut bouwen om naar de vogels en de sterren

te kijken. Iemand wil “stilte in zijn boekentas stoppen”

of een leeshoek timmeren met boeken “waarin stilte

zachtjes ademt”. We komen van tijden waarin “moeten

zwijgen” als straf werd opgelegd. Misschien wordt het

weldra een beloning: van geen mens gestoord te mo-

gen zwemmen in een zee van zwijgen. We dromen van

wat we missen. Terwijl iedereen traint om kampioen

te worden in de triatlon van tik, klik en twitter circu-

leert op het internet een oproep naar “twee minuten

digitale stilte”. Misschien moeten we er gewoon een

vak van maken: de stilte leren voelen. Niet die opge-

legde minuut stilte of het akelig verplicht zwijgen in

een witte refter, maar de kracht van op je rug liggen,

begripvolle ogen of de echo van een holle weg. Adem-

halen in de vogelkijkhut van het leven. Misschien gaat

de schoolreis dit jaar wel naar de binnenspeeltuin van

onszelf. Als duizenden leraren en leerlingen van zo’n

school dromen, wat houdt ons dan tegen?

Hoofdredacteur Klasse

leo.bormans@klasse.be

Stilte in mijn boekentas

stoppen

17

22

10

36

Gratis de zomer door…met je lerarenkaart

EXTRA:KALENDER

2009 - 2010

04 Het nieuws Geen revolutie in secundair onderwijs

10 BisnummersEén op drie leerlingen moet ooit een jaar overdoen. Heeft dat zin? En krijgen die zittenblijvers het jaar daarop speciale aandacht?

17 “Mijn glas was altijd eerst leeg”Vijf à tien procent van de beroepsbevolking heeft een alcoholprobleem. Ook in de lerarenkamer?

20 TV.Klasse Leer rekenen met een sigarenkist.

22 Steek je hoofd in de wolkenLeraar Bianca Nowak krijgt een astronauten-opleiding van de Amerikaanse ruimteorganisatie Nasa. Stijn Meuris kijkt mee naar de sterren.

26 Sjapo Leer Frans in Brussel.

28 HelpBen je verzekerd als je tijdens een schooluitstap met je eigen auto leerlingen vervoert?

30 Droom je school wordt wakkerDuizend Vlaamse scholen willen hun droomproject realiseren. Waarom en waarover begint een school te dromen?

32 DialoogRed de lerarenkamer: de winnaar!

34 België – Zimbabwe: 2 – 2 Leraren uit het noorden en het zuiden geven punten aan elkaars scholen.

36 PrijsbeestenWinnaar Publieksprijs Gouden Uil, laureaat Lunatic Comedy Award en kapper van het jaar: allemaal leraren

39 Zeker Doen

62 Speeltijd

I N H O U D

Afghaanse meisjes gaan naar school in Sandarwa in het oosten van Afghanistan. Meisjes onderwijs ligt er zwaar onder vuur doordat de Taliban vrouwelijke leerlingen en studentes intimideren. Vrouwen worden bedreigd, verbrand en vermoord omdat ze naar school gaan. Deze leraar riskeert zijn leven. In het noorden van Afghanistan heb-ben de Taliban de laatste maanden al meer dan 200 meisjesscholen vernield.

Meisjes zullen het nooit leren

Spencer Platt / Getty im

ages

©

KLASSE • Nr. 196

4 H E T NI E U W S

KLASSE • Nr. 196

5

KLASSE • Nr. 196

In 2008 verstuurde het Agentschap voor Onderwijs-diensten 2,5 miljoen papieren salarisbrieven naar 180 000 personeelsleden. Help deze papierberg verkleinen en laat weten dat jij je salarisbriefje voortaan

digitaal wilt ontvangen. Dat kan heel eenvoudig als je thuisbankiert. Bovendien bekijk je je salaris nu maan-delijks. Een papieren salarisbrief krijg je enkel als er iets aan je loon verandert.

Met de zomer in aantocht, nemen ook de klachten over rond-hangende jongeren toe. Elf organisaties uit de jeugdsector willen de openbare ruimte daarom opnieuw promoten als ontmoetings-plaats met de campagne ‘Hangman: een frisse kijk op jongeren’. Die reikt jongeren ideeën en verfrissende initiatieven aan om de straat op te trekken.

www.dehangman.be

Opgelet voor de ‘hangman’!

Leerlingen van de eerste graad secundair onderwijs kiezen uit vier belangstellingsgebieden: ‘gezondheid, welzijn en samenle-ving’, ‘administratie, handel en economie’, ‘natuur, techniek en wetenschappen’ en ‘talen, kunst en cultuur’. Daarna kiezen ze voor arbeidsmarktgerichte richtingen of doorstromingsrichtin-gen. Leraren kunnen promotie maken tot senior-leraar: promo-veren én tegelijk blijven lesgeven wordt dan mogelijk. Dat zijn enkele voorstellen uit het rapport ‘Kwaliteit en kansen voor elke leerling’ met een visie op het toekomstige secundair onderwijs. Daaruit blijkt dat er geen behoefte is aan een revolutie, maar aan goed voorbereide en overlegde bijsturingen, gespreid over een periode van tien jaar. Het rapport vormt de basis voor een debat in het onderwijs en de samenleving.

www.klasse.be/leraren

De regeling dat ouders vanaf 1 april 2009 hun ouderschapsverlof kunnen opnemen tot hun kind twaalf jaar is, geldt nog niet voor het onderwijs. In het onderwijs moet je je ouderschapsverlof nog altijd opnemen voor je kind vier jaar wordt. De nieuwe regel geldt enkel voor werknemers uit de privésector. De leeftijdsgrens aanpassen in de regel-geving over loopbaanonderbreking is een federale en geen Vlaamse bevoegd-heid. Op federaal niveau zijn er nu wel voorstellen om dat te doen.

Geen revolutie in secundair onderwijs

Nieuw: salarisbrief nu ook digitaal

Nog geen ouder-schapsverlof tot twaalf jaar

www.ond.vlaanderen.be/wedde/esb

6 H E T NI E U W S

46Europese landen formuleer-den nieuwe gezamenlijke doelstel-lingen voor het hoger onderwijs voor de komende tien jaar. Hun onder-wijsministers deden dat precies tien jaar na de Bolognaverklaring. Belangrijke doelstellingen: de de-mocratisering van het onderwijs en de publieke fi nanciering. Daarnaast streeft de ‘Verklaring van Leuven’ ernaar dat 20 procent van alle afgestudeerde Europese studenten tegen 2020 een tijdje een opleiding in het buitenland heeft gevolgd.

Jongeren vinden de Nederlandse taal erg belangrijk, maar gebruiken ze wel op een andere manier dan vorige genera-ties. Als het er minder toe doet, gaan ze er soepeler mee om. Dat en meer blijkt uit onderzoek van de Nationale Jeugdraad in Nederland, in samenwerking met de Nederlandse Taalunie en het jongerenblad Maks! Nederlands is voor Vlaamse jongeren uit het secundair onderwijs de belangrijkste taal en ze geven massaal aan dat ze die taal goed willen beheersen. Ze vertrouwen daarvoor op hun leraren, op woordenboeken en op de spellingcontrole op hun computer. Ook lezen vinden jongeren belangrijk, omdat ze hiermee hun woordenschat vergroten. Ruim negen op de tien jongeren vinden goed Nederlands spreken en schrijven alleen belangrijk als het noodzakelijk is.

www.klasse.be/leraren

Jongeren gebruiken taal anders

TREND

WERELDDAG TEGEN

KINDERARBEID[12 juni]

Wereldwijd zijn er 218 miljoen kinderen die werken. Zo helpen ze meestal hun familie om de eindjes aan elkaar te knopen. Ze werken vaak tien tot twaalf uur per dag, zes of zeven dagen per week. Driekwart van hen doet gevaarlijk of ongezond werk.

www.unicef.be

KLASSE • Nr. 196

7

FOCUS

KLASSE • Nr. 196

MÉÉR ONDERWIJSNIEUWS? ELKE WOENSDAG KANT-EN-KLAAR IN JE MAILBOX.

Ben je leraar, clb-medewerker, opvoeder...?Abonneer je op de nieuwsbrief van LERARENDIRECT of lees het nieuws op www.lerarendirect.be.

Ben je directeur of secretariaatsmedewerker?Abonneer je op de nieuwsbrief van SCHOOLDIRECT of lees het nieuws op www.schooldirect.be.

VLAANDEREN EN NEDERLAND ERKENNEN ELKAARS DIPLOMA’S★Met een Vlaams hogeronderwijsdiploma kun je binnenkort vlot terecht op de Nederlandse arbeidsmarkt. En vice versa. In de marge van de Bologna-conferentie stellen de Vlaamse en Nederlandse onderwijsministers hierover een verdrag op.

PARALLELTOETSEN VAN PEILINGEN ★BESCHIKBAARScholen en leraren kunnen parallelversies van enkele peilingtoetsen zelf afnemen op het einde van het schooljaar. Je gaat met deze toetsen na in welke mate je school erin slaagt om bepaalde eindtermen te realiseren bij de leerlingen. Je vergelijkt boven-dien de resultaten van je school met het Vlaamse gemiddelde en met scholen met een vergelijkbare leerlingenpopulatie. www.ond.vlaanderen.be/toetsenvoorscholen

PREVENTIECOACHES ★GEESTELIJKE GEZONDHEID IN SECUNDAIRE SCHOLENSecundaire scholen kunnen voortaan hulp krijgen van een preventiecoach om hun geestelijk gezondheidsbeleid uit te bouwen. De Vlaamse Regering verbindt daarvoor 5,5 voltijdse preventiecoaches aan de LOGO’s. Het project loopt gedurende drie schooljaren. Het wordt uitgevoerd rekening houdend met de opdrachten van de centra voor leerlingenbege-leiding.

STUDENTEN BEGELEIDEN KANSARME ★LEERLINGEN VERDERStudenten van het hoger onderwijs die leerlingen met studieproblemen helpen, zetten volgend schooljaar hun werk verder. De elf projecten die de Koning Boudewijnstichting opstartte, worden gedurende één jaar verder ondersteund, begeleid en onderzocht.

TEVREDEN OVER WERKSTATION EN SCHOOLBEHEERTEAM?★Zeven op tien directeurs en meer dan zeven op tien secretariaatsmede-werkers zijn erg tevreden over de werkstations. Bij leraren is dat slechts vier op tien. Eén directeur op twee is erg tevreden over het schoolbeheer-team. Dat blijkt uit een bevraging door Signifi cant in opdracht van het Agentschap voor Onderwijsdiensten (Agodi).

GEEN BEPERKING LESVRIJE PERIODE ★NA EXAMENS IN SECUNDAIRSecundaire scholen beschikken nog steeds over dertig lesvrije dagen om examens, verbetering, deliberaties en evaluatiegesprekken te organiseren. Je school is voorlopig nog niet verplicht om tijdens deze dagen opvang te voorzien. De intentie om deze regeling te wijzigen vanaf volgend schooljaar vervalt.

8 H E T NI E U W S

DE STERREN

(GROOT-BRITTANNIË) Pesters maken het (school)leven van ’s werelds grootste duik-talent Tom Daley bijzonder onaangenaam. Enkele dagen voor de paasvakantie bleef de 14-jarige jongen plots thuis. Niet omdat hij zich beter wou voorbereiden op een sprong van de tien meterplank maar wel omdat hij het voort-durende pesten door een groot deel van zijn school genoten beu was. Tom Daley werd vorig jaar op de Olympische spelen zevende van de tienmeterplank en is de jongste Europese kam-pioen in die discipline. Groot-Brittannië hoopt sterk dat Tom Daley een gouden medaille haalt op de spelen van 2012 in Londen. “Maar dan moet het pesten stoppen”, zegt Daley. Uiteraard beïnvloeden deze negatieve reacties – leerlingen noemen hem spottend ‘Speedo Tom’, sommigen dreigen zijn benen te breken – ook zijn duikpres-taties. De vader van Tom Daley overweegt om zijn zoon naar een andere school te sturen.

(VERENIGDE STATEN) Eén miljoen kansarme kinderen en jongeren aan het mediteren krijgen: dat is de doelstelling van de David Lynch Foundation. Begin april gaven onder andere ex-Beatles Paul McCartney en Ringo Starr een benefi etconcert voor de meditatiedroom van cultregis-seur David Lynch (Blue Velvet, Twin Peaks). Tot nog toe leerden 70 000 kinderen en jongeren op school de Transcendente Meditatie (TM) toe te passen. Lynch wil ook geld stoppen in onderzoek naar de mogelijk heilzame effecten van TM op adhd, leerstoornissen, angst en depressie. “In een bange en onzekere wereld, zou ieder kind dagelijks een moment moeten hebben om in zichzelf te kijken en een enorm energie- en intelligentie-reservoir te ontdekken”, stelt de regisseur.

In België bestaat het Comité voor Stressvrije scholen. Dat hoopt in de toekomst een school op te richten waar Transcendente Meditatie een wezenlijk onderdeel van de lessen is.

(ZWEDEN) Terwijl Vlaamse leerlingen zwoegen op hun examens bekomen de meeste Zweedse laatste-jaars nog van hun gigantische afscheidsfeest van de secundaire school. Eind mei vieren ze hun studen-terna springer ut. Het feest begint met een cham-pagnebuffet op school en dan trekken de joelende jongeren de stad in. De meesten klimmen schaars gekleed in de laadbak van een truck en laten zich al dansend en drinkend rondrijden. Sommige ouders huren een limousine, Ferrari of Porsche cabrio voor het afscheidsritje van zoon of dochter. Al van in de jaren tachtig van de vorige eeuw vieren de Zweden op deze manier hun ‘proms’.

Laatstejaars hebben al gedaan

Cultregisseur David Lynch wil dat onderwijs mediteert

Pesters viseren jonge topduiker

Sergels Torg

©

KLASSE • Nr. 196

9

INTERNATIONAAL

Isabel Corthier

©

10

Juni is de verschrikkelijkste maand van het schooljaar. Eén op twintig kleuters

krijgt te horen dat hij beter niet naar het eerste leerjaar gaat. Eén op twintig

kinderen moet zijn eerste leerjaar opnieuw doen en één op tien jongeren van

het vijfde jaar secundair onderwijs moet zittenblijven.

1 op 3 leerlingen moet ooit een jaar overdoen

Bisnummers

Niet alle jaren zijn even problema-tisch. Zo blijft in het zesde leerjaar één op honderd kinderen zitten. Toch zijn we in onze scholen kwistig met ‘terug naar start’-oordelen. Door al die ‘vertraging’ raken meer dan één

op drie jongeren op hun achttiende niet op tijd op hun bestemming. Heeft dat zin? En vooral: krijgen die zittenblijvers volgend jaar speciale aandacht? Of laten we zittenblijvers gewoon zitten?

juni 1977: 35%

juni 1987: 42 %

juni 1997: 37 %

juni 2007: 34%

juni 2009: ?

In de cijfers zijn de leerlingen van het deeltijds onderwijs, het modulair onderwijs, de anderstalige nieuwkomers, de leerlingen van de vierde graad en het derde leerjaar van de derde graad niet opgenomen.

AANTAL LEERLINGEN DIE IN HET SECUNDAIR MINSTENS ÉÉN LEERJAAR VERTRAGING HEBBEN OPGELOPEN

KLASSE • Nr. 196

11

Op de globale resultaten van de studie over zit-tenblijven is het nog minstens een jaar wach-ten. Toch kijken onderzoekers Els Gadeyne, Patrick Onghena en Pol Ghesquière van de KU Leuven nu al naar de jongste kinderen in atypische onderwijstrajecten. Els Gadeyne: “Voor de groep kinderen die we sinds 2002 volgen, tekenden we na de derde kleuterklas zes procent onderwijsvertraging op. Het vol-gende schooljaar deed vier procent de laatste kleuterklas over, twee procent ging naar het buitengewoon onderwijs (vaak in een zogenaamde speelleerklas) en 0,3 procent volgde een jaartje brugklas in een school voor gewoon onderwijs.”

SUBJECTIEVE FACTOREN“Een jaar later was het aantal kinderen met een atypische onderwijsloopbaan al opgelo-pen tot veertien procent. Elf procent zat in het eerste leerjaar (hun leeftijdsgenoten zaten dan al in het tweede) en drie procent zat in het buitengewoon onderwijs.” Dat is een grote groep. Els Gadeyne en haar collega’s stellen bovendien vast dat vaak subjectieve factoren meespelen bij het beslissen of een leerling best zijn jaar overdoet, naar een brugklas gaat of naar het buitengewoon onderwijs moet. “Nochtans geloven scholen dat ze die beslis-sing enkel baseren op hoe kinderen op school functioneren. De derde kleuterklas overzitten

zien ze vaak als het oplossen van een matu-riteitsprobleem. Als ze een kind verwijzen naar het buitengewoon onderwijs, verant-woorden ze dat vanuit de aanpassingen die kinderen omwille van bepaalde beperkingen of stoornissen nodig zouden hebben. Dat klopt niet met onze bevindingen. De achtergrond-kenmerken van kinderen spelen ook een rol: kinderen die naar de speelleerklas van het bui-tengewoon onderwijs gaan, zijn vaker jongens en komen vaker uit Nederlandssprekende gezinnen. Kinderen die de derde kleuterklas overzitten zijn frequenter geboren in de laatste kalendermaanden van het jaar. Kinderen die naar een brugklas gaan komen vaak uit niet-Nederlandstalige gezinnen.”

RISICOKINDERENDe studie van Els Gadeyne en collega’s sug-gereert ook dat je risicokinderen al in de derde kleuterklas kunt opsporen, maar dat de conclusies vaak pas op het einde van de derde kleuterklas getrokken worden: “Waarom on-dersteunen scholen of beleid risicokinderen niet nog meer tijdens de derde kleuterklas, in de zomervakantie en/of tijdens het eerste leerjaar?”

Of je nu een school met veel risicokinderen (op basis van anderstaligheid, sociaal-econo-mische achtergrond enz.) neemt of een met

Zittenblijvers blijven gewoon zittenHeeft zittenblijven zin? “Die fundamentele vraag hebben we voor jonge

kinderen in Vlaanderen nog nooit onderzocht”, zegt doctoraatsstudent

Mieke Goos. Zij volgt sinds 2002 vierduizend Vlaamse kinderen op om

de gevolgen van een jaartje overzitten te meten.

12

KLASSE • Nr. 196

weinig risicokinderen, ongeveer vijf procent zet niet zomaar de stap van de derde kleuterklas naar het eerste leerjaar. Els Gadeyne: “Het lijkt alsof Vlaamse scholen een vijf-procentnorm hanteren. Ongeacht hoe problema-tisch leerlingen precies functioneren, in elke klas lopen de twee zwakste kinderen het gevaar om een advies te krijgen niet naar het eerste leer-jaar te gaan. Laat scholen daarom een transparant doorstromingsbeleid voeren. Ze moeten aan ouders en andere onderwijsbetrokkenen helder communiceren over welke problemen leiden tot een advies om niet naar het eerste leerjaar te gaan, hoe de school deze problemen vaststelt en welke procedure men volgt om tot dit advies te komen. Cruciaal is dat scholen ook andere ondersteuningsmaatregelen nemen dan het louter vaststellen dat een kind niet klaar is voor het eerste leerjaar.” Moeten onze leerlingen bin-nenkort niet meer ‘terug naar start’?

Lees de argumenten pro en contra zittenblijven op www.klasse.be/leraren/bijlage

NOG EEN JAARTJE STILZITTEN

Nog minstens een jaar geduld en we weten of zittenblijven voor jonge kinde-ren écht zin heeft. Een onderzoeksteam rond Mieke Goos, doctoraatsstudent aan de KU Leuven, volgt sinds 1 september 2002 vierduizend kinderen die in 1998 geboren zijn. Leerlingen die een vlekkeloze schoolloopbaan doorlopen, zitten nu in het zesde leerjaar. Enkele uitzonderingen zitten in het eerste jaar secundair, een aanzienlijke groep kinderen is nog niet verder dan het vijfde (of zelfs vierde) leerjaar geraakt of is naar het buitengewoon onderwijs ver-wezen. Mieke Goos wil de effecten van zittenblijven op jonge kinderen meten. Dat is niet evident en eigenlijk nog nooit gebeurd in Vlaanderen.

Mieke Goos: “Bij het ‘ideale onderzoek’ maak je een kloon van elke leerling. De ene laat je overzitten en de andere laat je doorstromen. Dat is uiteraard niet mogelijk. Zittenblijvers en ‘normaalvorderende’ leerlingen verschillen enorm van elkaar. Bovendien zijn er binnen elke groep grote verschillen tus-sen leerlingen. Wij proberen in onze studie dan ook ingewikkelde technieken te gebruiken om appels met appels te vergelijken en citroenen met citroenen. En met wie vergelijk je de zittenblijvers? Sommige onderzoekers kijken enkel naar de nieuwe, jongere klasgenoten; anderen vergelijken met leeftijdsge-noten die in een hoger leerjaar zitten (= de vroegere klasgenoten). Dan krijg je uiteraard een ander beeld en een ander antwoord. Wij bekijken beiden. Je moet leerlingen ook lang genoeg volgen om iets te kunnen zeggen over ‘effecten’. Een leraar die in het eerste leerjaar een leerling laat overzitten en hem het volgende jaar ook in de klas heeft, zal waarschijnlijk zeggen dat die leerling inderdaad vooruit gegaan is ten opzichte van het vorige jaar. Maar dat positieve kortetermijneffect kan in de latere leerjaren volledig verloren gaan. Want stel dat die jongen in het vierde jaar van het secundair nog eens moet overzitten, dan zit hij als 18-jarige tussen 16-jarigen. Raakt hij dan niet zo schoolmoe dat hij zonder diploma de school verlaat?”

Isabel Corthier

©

KLASSE • Nr. 196

13

“Preventie is het ordewoord van de pedago-gische dienst van het katholiek onderwijs”, zegt perswoordvoerder Willy Bombeek. “Een goede schoolloopbaanbegeleiding, prima ad-viezen van de delibererende klassenraden en een degelijke studiekeuzebegeleiding helpen het zittenblijven vermijden.” Volgens moti-vatiepsycholoog Willy Lens heeft een over-zitjaar enkel zin als de slechte resultaten te maken hebben met problemen die je in dat bisjaar kunt oplossen: “Zoek dus goed uit waarom iemand faalt. Kan hij het niet? Wil hij het niet, heeft hij geen interesse? Spelen er tijdelijke factoren als een echtscheiding of gezondheidsproblemen? Je moet geloven dat je die problemen tijdens het overzitjaar kunt oplossen of uitschakelen.”

WATERVALValentijn Van Hootegem vindt dat zittenblijven niet zou mogen: “Maar de realiteit is radicaal anders. Dat heeft veel te maken met hoe de maatschappij naar de studierichtingen kijkt, met het bekende watervalsysteem als gevolg. ‘Begin maar hoog, je kunt nog altijd afzakken’, is nog veel te vaak het devies van ouders. De perceptie dat er hoge en lage studierich-tingen zijn, dat met je hoofd werken meer waard is dan met je handen werken moet eruit. Ik ben blij dat de voorstellen voor de

hervorming van het secundair onderwijs dit probleem aanpakken.”

“Te veel ouders hebben verkeerde verwach-tingen waardoor nogal wat leerlingen in een verkeerde richting komen”, meent ook motiva-tiepsycholoog Willy Lens. “Daardoor ontstaat een capaciteitsprobleem (‘ze kunnen het niet’) en/of een motivatie- en interesseprobleem (‘dit ligt mij niet’). Sommige ouders volharden in hun verwachtingen. Ouders moeten aanvaar-den dat zoon of dochter beter thuishoort in een andere richting binnen het secundair. Hals-starrig vasthouden aan aso doodt elke mo-tivatie bij een leerling met andere talenten.”

ALTERNATIEVE OPLOSSINGStrooien delibererende klassenraden te kwis-tig met negatieve adviezen? Willy Bombeek meent van niet: “Elke beslissing van een de-libererende klassenraad ligt in het verlengde van de studiebegeleidingsinitiatieven tijdens het schooljaar zelf én wordt gedragen door een team van leraren. Bovendien moet de beslissing gemotiveerd worden. Zo kunnen klassenraden niet plots op 30 juni beslissen om een leerling een c-attest te geven. De klassenraad moet doorheen het jaar via het rapport al signalen aan de ouders gegeven hebben. Het advies van een klassenraad is altijd een toekomstgerichte

Pedagogische diensten vragen om zittenblijven te vermijden. Toch heeft één op

drie leerlingen in het secundair minstens een jaar achterstand. Zijn scholen dan

van slechte wil? “Nee”, zegt Valentijn Van Hootegem, waarnemend adviseur-

coördinator van het GO!. “Zittenblijven zit in de structuur van ons secundair

onderwijs ingebakken.”

Het zit in het systeem gebakken

14

KLASSE • Nr. 196

VERTREKKEN ZONDER DIPLOMA?je het probleem van het zittenblijven

niet. Leerlingen zitten daar tot veer-tien of zestien jaar samen. Maar lera-ren zijn daarop heel goed voorbeid. Ze weten hoe te differentiëren waardoor de leerling op zijn eigen snelheid kan werken. Dat is werk voor onze leraren-opleidingen. Die hebben nog een hele weg af te leggen, blijkt uit de afgelo-pen visitaties.” Van Hootegem droomt ervan dat leerlingen zoals in het hoger onderwijs vrijstellingen krijgen. “Of

In Vlaanderen trekt bijna een op zes leerlingen de schoolpoort achter zich dicht zonder kwalifi catie of diploma. Voor een deel hangt die ongekwa-lifi ceerde uitstroom samen met de schoolse achterstand van leerlingen. Kort door de bocht gezegd: als zitten-blijven niet bestond dan had iedereen op zijn achttiende een kwalifi catie of diploma. Onderzoeker Ides Nicaise stelt drastische maatregelen voor om de ongekwalifi ceerde uitstroom tegen te gaan: “Schaf de leerplicht tot achttien af en vervang die door een kwalifi catieplicht. Dat is een belangrijk signaal voor de leerlingen. Ze weten dan dat hun schoolcarrière niet noodzakelijk op hun achttiende eindigt. Doen ze hun best niet, dan duurt ze langer. Je zou verbaasd zijn hoe goed de leerplicht werkt. Heel wat leerlingen haken net na hun achttiende verjaardag af. Vaak tot verbazing van de leraren die wel nog mogelijkheden zagen voor de leerling. Als je een kwalifi catieplicht invoert hoop ik dat het verplichtende element een positieve invloed heeft op de mo-tivatie van de leerlingen.”

Maar Ides Nicaise laat niet na om met zijn voorstel tot kwalifi catieplicht ook de scholen te kietelen: “Een kwalifi -catieplicht is enkel gerechtvaardigd als leerlingen ook de wettelijke garantie krijgen op alle nodige – kos-teloze – hulp vanuit de school. En dat geldt niet alleen voor secundaire scholen: ook basisscholen moeten hun verantwoordelijkheid nemen. Heel wat schoolverlaters zonder diploma komen uit de B-stroom. Dat zijn leerlingen die het diploma basis-onderwijs nooit behaald hebben of vanuit het buitengewone onderwijs naar het gewone secundair onderwijs zijn gekomen. Eigenlijk weet je dat die leerlingen niet klaar zijn voor het gewone secundair. Misschien moet er ook een kwalifi catieplicht voor het basisonderwijs komen.”

uitspraak. Kan deze leerling het vol-gende jaar met succes afwerken? Of zijn er beperkingen?”

Een harde dobber voor een leerling die blijft zitten is dat hij alle vakken moet overdoen. Motivatiepsycholoog Willy Lens heeft daar moeite mee: “Het zou meer motiveren als iemand die zijn jaar opnieuw doet toch vrijstelling krijgt voor de vakken waarvoor hij wel geslaagd is. Als iemand 6 op 10

voor aardrijkskunde haalt, heeft het geen zin om hem in zijn bisjaar iden-tiek hetzelfde pakket aardrijkskunde te geven. Waarom is er geen alterna-tieve oplossing: ‘Jij blijft de lessen vol-gen, die zes voor aardrijkskunde houd je, je kunt die tijdens je bisjaar enkel nog verbeteren. Daarvoor moet je dit en dat doen.’ Dat vraagt natuurlijk fl exibiliteit van leraren. Op die manier individualiseer je onderwijs meer en dat motiveert nu eenmaal.”

BIJSPIJKERTRAJECTENValentijn Van Hootegem hoort het graag zeggen: “In Scandinavië heb

dat ze tekorten en problemen kunnen wegwerken met bijspijkertrajecten. Maar onze scholen hebben daar op dit moment de mogelijkheden niet voor. Net zo graag zou ik hebben dat we loskomen van het enge vakdenken, zeker in de eerste graad. Laat leraren lesgeven in een cluster van vakken. Maar daarvoor moeten we eerst het secundair hervormen. Wie iets aan zittenblijven wil doen, moet het sys-teem van het secundair aanpakken. Doen we dat niet, dan blijven we met het probleem zitten.”

Isabel Corthier

©

KLASSE • Nr. 196

15

(advertentie)

“Mijn glas was altijd eerst leeg”

“Op personeelsfeestjes was ik altijd stomdronken. Ik bleef tot de laatste,

maar schaamde me rot dat ik bij het kliekje hoorde dat altijd zat is op feest-

jes.” Dat zegt Evi *. Niemand op school kende haar echte verhaal: thuis dronk

ze de stoppen van de fl es. Vijf à tien procent van de beroepsbevolking heeft

volgens de VAD een alcoholprobleem. Ook in de lerarenkamer?

Alcoholisme in de lerarenkamer

* Evi is een schuil-naam. Meer dan tien jaar lang zat ze met een alcoholprobleem. Op school is ze daar nooit over aangespro-ken. Intussen is ze enkele jaren ‘droog’, dankzij AA.

VAD: Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen

“Ik was verlegen, teruggetrokken, durfde amper te praten”, zegt Evi. “Alcohol was een ontdekking voor me: met een glas kon ik wél praten, vrolijk en open zijn. Toen ik les begon te geven dronk ik enkel tijdens het weekend. Ik had veel werk en veel stress. Dus kwam er ’s avonds een glaasje bij. Het maakte me rustig. Bovendien had ik zo meer ideeën om mijn les-sen uit te werken. Het lukte allemaal goed. Ik kon probleemloos een week lesgeven zonder een druppel alcohol. Maar later trok de drank aan me en fl itste het in de klas al door mijn hoofd: ah, straks een wijntje. Van een glaasje om me op te peppen thuis na de les, werd het een halve fl es. Later kwam de paniek. Dat de fl es al halfl eeg was. Ik ging een tweede kopen in de buurtwinkel en vroeg uit schaamte om ze als cadeau te verpakken.”

Marie-Claire Lambrechts (VAD): “Meestal merken scholen wel iets van het drankpro-bleem van een leraar, maar vaak in een late

fase naar aanleiding van grove fouten. Dan volgen sancties en dreigt een schorsing. Pro-bleemdrinkers slagen er vaak in hun ge-bruik jarenlang te verdoezelen. De school vermoedt iets maar kan het niet ‘hard maken’. Ze weet niet hoe te reageren, vindt alcoholis-me een probleem in de privésfeer, vergoelijkt de toestand of minimaliseert die. Dus gebeurt er niets. De ondersteuning en zorg laat men over aan een toevallige collega die wat dichter bij de drinker staat. Andere collega’s en direc-tie merken het probleem pas als zij de leraar herhaaldelijk moeten vervangen of als ouders komen klagen. Zolang iemand met een alco-holprobleem geen duidelijke gevolgen van zijn gedrag ervaart, voelt hij geen enkele behoefte om hulp te zoeken. Intussen maakt het gedrag van de drinker alles kapot: relaties, het gezin. Scholen kunnen sneller ingrijpen, op basis van veranderingen in het arbeidsgedrag. Daarvoor heb je een beleid nodig.”

EXCUUS 1

“EENTJE TEGEN DE STRESS”

KLASSE • Nr. 196

17

EXCUUS 2

Voor Evi was de school en haar klas, het eiland waar ze zich goed voelde. “De leerlingen vroegen mijn vol-ledige aandacht. Ik heb nooit een druppel alcohol gedronken tijdens de school uren. Ik ben twee keer afwezig geweest omdat het ’s ochtends niet ging. Ik was zo ziek en dacht: dit nooit meer. Eén keer heb ik een collega thuis uitgenodigd voor een diner. Dat was een ramp, ik had zoveel gedronken. ‘s Anderendaags deed ik alsof er geen vuiltje aan de lucht was. Je wilt dat ze je goed vinden, dus je werkt hard. Sinds dat moment weerde ik iedereen van de school thuis. Ik maakte mijn

eilandje. En zo duik je in je eenzaam-heid en je drinkgedrag. Ik had het niet meer in de hand. Mijn huwelijk liep op de klippen en toen ik van mijn man weg was en het alcoholprobleem bleef, werd het ook voor de kinderen heel duidelijk: het probleem lag bij mij. Ik ging in behandeling bij de broeders Alexianen in Tienen. Met de nodige doktersbriefjes. Toen moet er toch een belletje gaan rinkelen zijn bij de directie. Maar die heeft me daar nooit over aangesproken.”

Marie-Claire Lambrechts: “Pro-bleemdrinkers zijn vaak als de dood

dat er met hun job wat zal gebeuren, dat er opmerkingen komen over hun gedrag. De werkomgeving is vaak het enige wat nog structuur biedt. Op dat werkgedrag kun je hen aan-spreken. Wat verwacht je van elke werknemer op school? De meeste scholen hebben een alcohol- en drug-beleid. Maar dat geldt enkel voor de leerlingen, niet voor het personeel. Vanuit de nadruk op hun pedagogi-sche taak vergeten scholen vaak dat ze zelf een organisatie zijn van mensen.”

“EENTJE TEGEN DE EENZAAMHEID”

18

KLASSE • Nr. 196

6 PROCENT HEEFT ALCOHOLPROBLEEM

6 procent van de Vlamingen die het afgelopen jaar alcohol dronken zijn volgens de CAGE-defi niëring problematische gebruikers. Je vindt ze in alle leeftijdsgroepen. Twee keer zoveel mannen als vrouwen. De CAGE-test bestaat uit vier vragen die redelijk betrouwbaar zijn voor het meten van problematisch alcoholgebruik. Twee of meer positief beantwoorde vragen bevestigen het vermoeden van een alcoholprobleem.

Heb je wel eens het gevoel gehad te moeten minderen 1. met drinken? (Cut down)

Ben je wel eens geïrriteerd geraakt door opmerkingen 2. over je alcoholgebruik? (Annoyed)

Heb je je wel eens verveeld of schuldig gevoeld over je 3. drinken? (Guilty)

Heb je ooit ’s ochtends alcohol gedronken om je rusti-4. ger te voelen, om minder last te hebben van trillende handen of om een kater de baas te kunnen? (Eye-opener)

(Uit ‘Middelengebruik in Vlaanderen – een stand van zaken’ Vlaams Agent-schap Zorg en Gezondheid)

In 2006 deden 7 000 mensen een beroep op de AA-werking. Driekwart daarvan zijn mannen, het aandeel vrouwen neemt toe. AA bereik je 24/24 uur op 03 239 14 15 – www.aavlaanderen.org.Meer info over alcohol- en drugbeleid voor de school als werkgever: www.vad.be (ga naar sector/werk).

“De lerarenkamer is geen plaats waar je over problemen praat”, zegt Evi. “Mijn grote angst was dat de collega’s te weten zouden komen dat ik een drankprobleem had. Toen iemand in de ‘studio’ zat te snikken omdat haar partner aan de drank was, kreeg ik het wel moeilijk. Je hebt altijd collega’s met veel begrip. Maar de meesten zijn ervan overtuigd dat iemand met een drankprobleem niet voor een klas kan staan. Telkens als ik gedronken had, schaamde ik me en maakte dat goed door een heel lange tijd niet meer te drinken en supervoorbeeldig te zijn. Als dat lukte, vond ik dat ik mezelf mocht belonen… met een glaasje. Toen startte het allemaal opnieuw.”

Marie-Claire Lambrechts: “Een al-cohol- en drugbeleid zegt méér dan dat je niet mag drinken tijdens de uren. Het expliciteert wat je organisa-tie als een drankprobleem beschouwt en wat goed functioneren inhoudt. Als iemand op school disfunctioneert, kun je hem op dat gedrag aanspreken. Zeggen wat je verwacht, hem door-

verwijzen naar hulpverlening, op-volgen en afspraken maken. Je geeft een kans om wat aan het probleem te doen. Maar een goed beleid richt zich ook op de ruime groep mensen die geen probleem heeft en op de oc-casionele drinkers. Het bevat proce-dures, regels, voorziet vorming en een aanbod van hulpverlening. Zet dat op papier, communiceer daarover en zorg dat het toegepast wordt.”

“Voor de private sector is recent cao 100 goedgekeurd. Die verplicht alle werkgevers om voor hun personeel een preventief alcohol- en drugbeleid uit te werken. Ze hebben daarvoor tijd tot 1 april 2010. “Scholen verschillen

van gewone bedrijven in die zin dat leraren ook nog eens een voorbeeld-functie hebben”, zegt Marie-Claire Lambrechts.“Het zou mooi zijn als zij ook volgden met een alcohol- en drugbeleid voor het personeel.”

“EENTJE ALS BELONING”

EXCUUS 3

Kun je die fl es als cadeau verpakken?

KLASSE • Nr. 196

19

Juf Hilde: “Vooraleer kinderen het abstracte 2+5=7 aankunnen, zetten ze heel wat andere stappen. De splitsingen zijn er één van. Hier-door ontdekken ze dat 7 gemaakt is van 5 en 2. Maar dat ook 4 en 3 kan. Of 7 en 0. De truc met het sigarenkistje laat hen dat heel concreet ontdekken. Hoe je dat doet? Neem een siga-renkistje met tussenschot zodat het in twee delen verdeeld is. Maak in het tussenschot een klein gaatje. Neem een aantal knikkers, parels of maïskorrels en doe die in het kistje. Het kind sluit het deksel en schudden maar! De eerste keer liggen er 5 aan de ene kant en 2 aan de andere kant. De volgende keer ligt er 1 en 6. Enzovoort. Kinderen ontdekken al spelend

“Spelend leren rekenen in de kleuterklas? Het kan!” lacht juf

Hilde. “Bovendien geven we zulke tips geregeld mee aan de

ouders. Zo betrek je hen bij de ontwikkeling van hun kinderen

én rijk je ze tools aan om hun kleuters te stimuleren.” TV.Klasse

ontrafelt de truc met de sigarenkist.

De trukendoos van juf HildeDe truc (7):

20 T V. K L A S S E

KLASSE • Nr. 196

Een krijtbordje dat elke leerling in de lucht steekt zodat je in één oogopslag ziet wie de oplossing juist heeft? Op de turnpantof-fels vissen tekenen die elkaar zoenen als links en rechts aan de juiste voet zitten? De boeken voor Nederlands in het groen kaften en die voor Frans in het blauw zodat vergissen bijna onmogelijk wordt? Klasse zoekt tips en trucs die het leven in de klas makkelijker maken. Handigheidjes dus die je graag wilt delen met andere leraren. Mail je tips en je contactgegevens naar tvklasse@klasse.be en misschien krijg je niet alleen een leuke verrassing, maar vooral eeuwige dankbaarheid van wie je tip kan gebruiken .

JOUW TRUC OP TV.KLASSE!

de beginselen van het rekenen. Naargelang het niveau van het kind doe je meer of minder knikkers in het doosje.”

Elke maand geeft een ouder of leraar een tip die ouders ondersteunt bij de opvoeding van hun kinderen. Bekijk ‘De truc’ op www.klasse.be/leraren en toon het fi lmpje aan ouders en collega’s.

Juf Hilde Sergooris geeft les in De kleine Prins in Lennik.

Het labo (3): (09’23”)

verhalen vertellen aan kleutersJuf Anneke studeert nog. Haar opdracht: de aandacht vangen van kleuters voor verhalen en fantasie. Hoe pakt ze dat aan? En waar kan

het fout lopen? De camera’s in het labo van TV.Klasse registreren elke beweging. Spannend. Vaklectoren en pedagogen kijken mee én evalueren. Leerrijk voor iedereen.

De truc (7): splitsingen (01’32”)

Leer kleuters splitsen aan de hand van een oud sigarenkistje. Een concrete, leuke en

makkelijke truc om ook thuis toe te passen. Juf Hilde en haar kleuters doen het graag voor.

Hoe word je leraar van het jaar? (02’01”) TV.Klasse ontdekt een fl agrant fraudegeval bij de verkiezing van de leraar van het jaar. Valsheid in geschrifte, dwang en misbruik van

vertrouwen... zover gaan sommigen om de titel ‘le-raar van het jaar’ in de wacht te slepen. Leraar van het jaar... je wordt het niet zomaar! (Een ironische blik achter de schermen)

Isabel Corthier

©

Leraar van het jaar 700 leraren secundair onderwijs zijn dit jaar geno-mineerd door leerlingen, collega’s en ouders. In de zaal is maar plaats voor 200 genomineerden en één symbolische winnaar. TV.Klasse sluipt mee de zaal in voor de sfeer en de interviews. Beleef het alsof je er zelf bij was.

KLASSE • Nr. 196

21

KLASSE • Nr. 196

Het Internationale jaar van de sterrenkunde

2009 is door de Verenigde Naties uitge-roepen tot het Internationale jaar van de sterrenkunde. Dat is precies 400 jaar nadat Galileo Galilei de eerste sterren-kundige telescoop gebruikte. Het gebruik van telescopen heeft de blik op het heelal grondig veranderd.

Via www.vvs.be van de Vlaamse Vereni-ging voor Sterrenkunde blijf je op de hoog-te van alle belangrijke astronomische evenementen van het jaar. Je vindt er ook een lijst van alle volkssterrenwachten en (jongeren)verenigingen voor sterren-kunde in Vlaanderen.

Steek je hoofd in de wolken

Sterrenkunde verenigt alfa- en betawetenschappen

22

KLASSE • Nr. 196

Veel meer dan een lichtstreep is het niet. Verwacht niet dat je Frank De Winne ziet zwaaien aan het raam. Mijn man lacht me soms uit: ‘Die lichtstreep kan om het even wat zijn. Niemand weet toch dat het het ISS is.’ Maar ik weet het wél.”

Nu Frank De Winne naar het ISS is gelanceerd, is België weer tijdelijk in de ban van de ruimte. Bianca Nowak tuurt echter al jaren met weetgierige ogen naar de sterrenhemel. Voor een leraar verzorging in het KTA Diks-muide lijkt dat geen evidente hobby. “Ik ben al van in mijn jeugd een verwoede fotograaf. Vooral natuur-fotografi e interesseert me. Dan kun je op den duur ook niet aan de nachte-lijke sterrenpracht voorbij. De planeet

Terwijl astronaut Frank De Winne elk anderhalf uur een toertje rond de aarde

draait, offert leraar verzorging Bianca Nowak kostbare slaaptijd op om foto’s

van Saturnus of de Melkweg te maken. Ook Stijn Meuris (met een lerarendiploma

op zak) kijkt gefascineerd omhoog. Welke lessen schuilen er tussen de sterren?

Saturnus en de Melkweg zijn mijn geliefkoosde objecten.”

In de zomervakantie krijgt Bianca No-wak een week lang een astronauten-opleiding van de Amerikaanse ruim-tevaartorganisatie Nasa in Huntsville, Alabama. Wil Bianca Frank De Winne achterna? “Dat niet. Ik mag samen met twee Belgische leerlingen als vertegen-woordiger van ons land naar het Inter-national Space Camp 2009. Van elke Amerikaanse staat zal de Teacher of the Year er zijn. Ik schreef blijkbaar een overtuigende motivatiebrief. Op school heb ik aandacht voor sterrenkunde en ruimtevaart. Voor het vak pav deed ik eens een project rond het ongeval met het ruimteveer Columbia. Op de volks-sterrenwacht leid ik jongeren op.”

4.17 uur. Een heldere nacht in Zille-beke bij Ieper. Alles is rustig, iedereen slaapt. Alleen Bianca Nowak is al een uur klaarwakker. Op het platform van volkssterrenwacht Astrolab Iris staat haar fotocamera klaar tot het Interna-tional Space Station (ISS) langskomt. Nog één minuut. Bianca checkt haar materiaal. De opnames kunnen niet mislukken. Nu! Aan de hemel ver-schijnt een helder licht als van een vliegtuig, maar enkel Bianca en andere sterrenkunde- en ruimtevaartfreaks herkennen het ISS. Minder dan een minuut later is dat weer verdwenen.

ASTRONAUTENOPLEIDINGWat voor beelden maakt Bianca van het ISS? Bianca Nowak: “Niets speciaals.

Luc Daelemans

©

KLASSE • Nr. 196

23

(advertentie)

PATAGONIËDat Bianca naar Huntsville mag, vindt ze een hele eer. “Ik draag die uitverkie-zing op aan mijn leerlingen. Weet je, in deze regio kijken ze nog altijd neer op onderwijs in een atheneum. ‘KTA: Krapuul Tot aan Achttien’, zeggen ze smalend. Ten onrechte. Wat wel klopt, is dat vele leerlingen uit een kansarm milieu komen. Ik maakte het ooit mee dat drie leerlingen uit een klas van zeven in een instelling verbleven.” Hebben de bso-leerlingen van Nowak een boodschap aan sterrenkunde en ruimtevaart? “Natuurlijk. Tijdens mijn lessen verzorging heb ik mijn laptop bij. Ik volg daarmee de baan van het ISS. Als het ruimtestation bijvoorbeeld boven Patagonië hangt dan roep ik ie-dereen naar voor om te komen kijken. Ze vinden dat boeiend.”

Zonder wiskundeknobbel kan sterren-kunde je toch fascineren. Dat bewijst Stijn Meuris. In zijn jeugd bouwde hij in de schuur van een oom zijn eigen observatorium. Hij kocht een tele-scoop en tuurde daarmee de hemel af. “Ik was nochtans allesbehalve sterk in wiskunde, fysica of chemie. Astro-fysica studeren zat er voor mij nooit in.” In de televisiereeks Stijn en het heelal vertelt Meuris met passie over de wonderen van het onmetelijke heelal. “Dichter bij lesgeven kom ik in mijn leven nooit meer”, lacht hij. “Ik ben nochtans regent Nederlands, aard-rijkskunde en geschiedenis. Waarom? Je moest iets studeren, hé. Liefst van al was ik een krantenwinkel begonnen of truckchauffeur geworden. Ik was na-melijk wat schoolmoe. Ik had dan nog de pech dat de lerarenopleiding net van twee naar drie jaar werd gebracht. Daarna moest ik een jaar naar het le-ger. Nadien begon ik als journalist bij Het belang van Limburg. Lesgeven is er niet meer van gekomen.”

TELEVISIEPREDIKANTMeuris vindt sterrenkunde misschien wel de allerbelangrijkste wetenschap: “Het is de überwetenschap, de edelste wetenschap. Alfa- en betaweten-schappen komen er samen. In welk vakgebied vraag je je nog af waar de

mens vandaan komt en waar we naar-toe gaan? Je beseft hoe nietig we zijn in dit heelal door aan sterrenkunde te doen. Het is een louterende discipline, je relativeert alles veel beter.” Volgens Meuris past zijn fascinatie voor ster-renkunde bij zijn andere passies als journalist, regisseur en songschrijver: “Het komt er telkens op neer dat ik een waarnemer ben. Door naar de sterren aan de hemel te kijken leer ik iets over het heelal, maar zeker ook over me-zelf. En die inzichten wil ik dan weer graag met mijn medemensen delen. ‘Je lijkt wel een televisiepredikant’, zeggen sommigen die me in Stijn en het heelal aan het werk zien. Ach, dat zeiden ze over mijn zangstijl ook al. Stel je voor dat ik zo voor de klas zou verschijnen.”

Wil je weten boven welk land of welke zee Frank De Winne op dit moment zweeft? Via www.belgiuminspace.be(klik op ‘waar is het ISS?’) kun je volgen waar het International Space Station zich bevindt.

Leerlingen van het VTI Sint-Lucas in Oudenaarde mogen twintig vragen stellen aan Frank De Winne in de ruimte. Dat doen ze met zelfgemaak-te zend- en ontvangstapparatuur. Lees meer op p. 26 en op www.vtisint-lucas.be/iss.

Volg Frank De Winne in space

Luc Daelemans

©

KLASSE • Nr. 196

25

20 vragen in 10 minuten

Radiocontact met de ruimteVia de klassieke satelliettelefoon leggen scholen wereldwijd zes maanden lang contact met het internationale ruimtestation ISS. Ook de leerlingen aan het VTI Sint-Lucas praten met astronaut Frank De Winne. Maar ze bouwden wel zelf een antenne.

“Het ISS tolt op 400 km hoogte tegen 28 000 km per uur om de aarde”, zegt Patriek De Temmerman, leraar elektronica (en telecommunicatie) én radioamateur. De doortocht boven ons land in september duurt maar tien minuten. In die tijdspanne zal een team leerlingen De Winne twintig vragen stellen via een verbinding met eigen hard- en software. “ Vooraf bestudeerden we de motoren intern, stelden schema’s op, tekenden de sturing met CAD en maakten de printplaten. Alles computergestuurd. Kunst is de antennes richten op een optimale straalverbinding. Als dat lukt, sturen de leerlingen precies twintig vragen de ruimte in.”

VTI Sint-Lucas Oudenaarde - Meer info op www.vtisintlucas.be/iss

Lieven Van Assche

©

TALENT MET KLASSE

Lieven Van Assche (33) is fulltime freelance fotograaf-cameraman. Hij maakt al tien jaar por-tretten voor de Belgische pers. Deze winter trok hij op reportage naar Tunesië en Libië met een auto op plantaardige olie. Vrije tijd gaat op aan kinderen, museum- en restaurant-bezoek, zwemmen en volleybal.

S J A P O26

Op taalstage in Brussel

Faites vos jeux!Frans leer je niet enkel op de schoolbanken. Vier Turnhoutse basisscholen gaan op uitstap naar de hoofdstad. Leerlingen van drie Brusselse scholen gidsen. Ze spelen spelletjes in het Warandepark en zoeken de weg naar Manneke Pis. Tout en français!

“Leraren basisonderwijs werken nu sterk rond talen met collega’s van het secundair”, zegt Saskia Michiel-sen, proeftuincoördinator van Scholengroep Kempen. “Vandaar deze ervaringsgerichte uitstap met het accent op communicatief Frans. De ‘gidsen’ gaan naar een Nederlandstalige school, maar hun thuistaal is Frans. Ze leerden elkaar kennen via e-mail en stippelden vooraf de route uit. In de hoofdstad slaat het onwennige gevoel meteen om in spontaan contact dankzij de spelletjes. Vaak kennen ze die, zodat ze de speluitleg in het Frans makkelijker begrijpen. Ook het parcours leren ze uitleg-gen in de taal van Molière. Veel leerlingen komen voor de eerste keer in Brussel. Dan maken Manneke Pis, de Grote Markt en het Atomium indruk. Met een tegenbe-zoek breien we zeker een vervolg aan dit initiatief.”

Scholengroep Kempen - www.scholengroepkempen.beMeer info, foto’s en een fi lmpje op www.klasse.be/leraren/bijlage

Sportdag in kwadraat

Asterix en ObelixZelf een sportdag organiseren is voor een blo-school geen sinecure. In Oostende schoten 21 vijfdejaars sociaal technische te hulp. In de huid van Asterix en Obelix pakten ze uit met ‘sterke drank’. Sterk genoeg voor twee sportdagen op drie blo-scholen.

Een sportdag voor 170 leerlingen uit type 1, met een lichte en type 2 met een matige tot zware mentale beper-king. Sommigen met een bijkomende autisme spectrum stoornis. Onbegonnen werk? Niet voor één klas 5 sociaal technische aan het Sint-Godelieve-instituut in Gistel. “Tijdens hun bezoek aan onze school”, zegt directeur Isabelle Donck, “praatten we toevallig over een sportdag en die klas reageerde meteen enthousiast. Ze werkten de sportdag volledig zelf uit: van voorbereiden tot be-geleiden. Thema werd ‘Asterix en Obelix’. Water werd de toverdrank waar je sterk van wordt. Meteen een knipoog naar gezonde drank en sporten. Alles liep zo vlot dat de sportdag – eerst enkel voor type 1 – uitgroeide tot een sportdag in kwadraat, waarbij de leraren zelf met hun klas konden meespelen én genieten.

Heilig-Hartschool Oostende - Clivialaan 9 - 8400 OostendeBekijk foto’s op www.heilig-hartschool.be

Luc Daelemans

©

Lieven Van Assche

©

KLASSE • Nr. 196

27

VRAGEN?Je hebt een vraag, een praktisch probleem in de klas of lerarenkamer, een knoop waar je maar niet uitkomt? Of je hebt een leuk weetje of stappenplan voor je collega’s en je wilt die info graag in deze HELP!-rubriek? Stuur een mail naar redactie.leraren@klasse.be. Of zoek en help elkaar op www.klasse.be/leraren.

START TO TEACH

“Tot 20 juni heb ik nog werk in deze school”, schrijft Laurence P., een kleuteronderwijzer uit Waregem. “Ik verwacht niet dat ik de laatste tien dagen nog werk zal vinden. Heb ik dan recht op loon in juli en augustus? En mag ik tijdens de zomermaanden een tijdelijke job aanvaarden?”

“Krijg ik nog loon in juli en augustus?”

Ja. Alle tijdelijken hebben recht op uitgesteld loon in de maanden juli en augustus. Het maakt niet uit of je onafgebroken van 1 september tot 30 juni hebt ge-werkt, of van de ene naar de andere interim bent ge-gaan of soms eens wel, dan weer niet hebt gewerkt. Het uitgestelde loon voor de maand juli is berekend op de periode van 1 september 2008 tot en met 31 december 2008. Het uitgestelde loon voor de maand augustus is berekend op de periode dat je werkte tussen 1 januari 2009 en 30 juni 2009. Voor wie vol-tijds heeft gewerkt, wil dat zeggen dat je loon in juli iets lager zal liggen dan normaal, in augustus zal het dan iets hoger liggen.

Vroeger moesten tijdelijken een verklaring tekenen dat ze in de maanden juli en augustus geen andere job zouden uitoefenen. Nu bestaat die wettelijke be-perking niet meer. Je kunt dus werken in juli en au-gustus, maar wat je dan verdient, moet je natuurlijk aangeven. Dat heeft ongetwijfeld fi scale gevolgen.

Elke maand gooit een startende leraar hier zijn angst of twijfel in de groep. Help je mee? Mail je vraag naar redactie.leraren@klasse.be (vermeld ‘start to teach’).

Fouten mogen maken en daaruit leren leidt tot effi ciën-tere prestaties. Formuleer feedback altijd positief, buig die om tot ‘feedforward’. Het effect is sterker.

Vijf redenen om feedforward te geven.

Het 1. verleden kun je niet wijzigen, de toekomst wel. Atleten focussen op de overwinning. Toon je leerlingen hoe ze meer en beter resultaat kunnen halen en verhoog zo de kans dat het ook gebeurt.

Feedforward is 2. steeds positief, want focust op de toekomst en op de oplossing. Bij feedback bewijs je meestal dat iemand verkeerd is. Zo wordt zelfs constructieve feedback dikwijls als negatief ervaren.

Succesvolle personen hebben een 3. hoge eigenwaarde: ze reageren meestal beter op feedforward dan op feedback.

Iedereen kan feedforward geven4. . Je moet niets weten over het verleden om een positief idee of mogelijke piste naar voren te brengen.

Je focust op gewenst gedrag5. , niet op ongewenst gedrag. Stel je voor: je hebt net een afschuwelijk slechte les gegeven. Je hebt ook liever dat de directeur of pedagogische begeleider focust op hoe je je manier van lesgeven kunt verbeteren of aanpassen.

Van feedback naar feedforward

KLASSE • Nr. 196

28 H E LP !

DE VRAAG

KLOPTDA?

“Ben ik verzekerd?”

“Ben ik verzekerd als ik tijdens een school-uitstap met mijn eigen auto leerlingen vervoer?” (Chantal M.)

Als je leerlingen vervoert in opdracht van de school, ben jijzelf via de arbeidsongevallenverzeke-ring verzekerd tegen arbeidsongevallen. Daarnaast hebben de meeste scholen een uitgebreide en ge-combineerde polis, waarbij ongevallen en burger-lijke aansprakelijkheid van leraren én leerlingen verzekerd zijn.

Toch beschik je best ook over een ‘attest van me-dische schifting’. Dat verklaart dat je medisch ge-schikt bent om leerlingen te vervoeren in het kader van schoolactiviteiten. Zo vermijd je elke eventu-ele ‘bewijslast’, bijvoorbeeld bij wegcontroles of bij discussies die ontstaan na een ongeval. Politie en rechters treden in zulke gevallen soms streng op. Je schoolbestuur kan dus beter vooraf investeren in ‘medische schifting’ dan nadien de lasten te moeten dragen.

Meer over verzekeringen lees je op http://onderwijs.vlaanderen.be/gidsvoorleraren/1indienst/verzekeringen.htm

Bij een mondelinge proef of mondeling examen ben je ver-plicht om de essentieelste informatie bij te houden. Welke vragen heb je gesteld aan welke leerlingen en wat is het cij-fer dat ze op de verschillende vragen kregen? De inspectie zal naar die documenten vragen, omdat ze aantonen dat jij de leerplannen volgt en de leerling de eindtermen bereikt. Eventueel houd je nog meer evaluatiedocumenten bij (de schriftelijke voorbereiding, staakwoorden uit de gegeven antwoorden). Die zijn handig als je de leerling beoordeelt tijdens de klassenraad en ook bij gesprekken met de leer-ling of ouders. Maar die zijn niet nodig voor de inspectie.

“Beste Klasse, ik ben kleuteronderwijzer in de derde kleuterklas en heb pas ontdekt dat ik zwanger ben. Collega’s zeggen me dat ik meteen op zwangerschaps-verlof moet. Klopt dat?” (Juf Krista)

Het klopt ❙ dat je je werk als kleuteronderwijzer in som-mige gevallen moet staken. Dat heeft te maken met de wetgeving inzake moederschaps bescherming. Zwangere juffen riskeren in de kleuterklas infecties die hun gezond-heid en die van hun kind bedreigen: cytomegalovirus, he-patitis B, tuberculose, toxoplasmose enz... Vooral kinderen jonger dan 6 jaar zijn mogelijke dragers van zo’n infectie-ziekte.Vanaf het moment dat je zwanger bent moet je de di-rectie op de hoogte brengen met een doktersbriefje. Je directeur zal je naar de arbeidsgeneesheer sturen die het risico inschat. Als kleuteronderwijzer heb je inten-sieve contacten met kleuters en als je geen antistof-fen hebt tegen de hierboven vermelde infectieziekten, behoor je tot de risicogroep. De arts kan oordelen dat je je werk moet staken. De school kan je wel een andere job geven zoals die van administratief medewerker, als er een dergelijke job beschikbaar is.

Deze regeling geldt voor kleuteronderwijzers, maar ook voor personeelsleden van een medisch-pedago-gisch instituut (mpi) of een school voor buitengewoon onderwijs. Zwangere personeelsleden uit het gewoon lager onderwijs en het gewoon secundair onderwijs vallen niet onder het risico infectieziekten.

Meer info lees je in de omzendbrief PERS/2002/21 (13AC).

“Weldra breekt de toetsenweek aan. Wat moet ik bijhouden of noteren bij een mondelinge proef?” (Marc B.)

Bewijslast mondelinge toets

GettyImages

©

KLASSE • Nr. 196

29

‘Droom je school’ wordt wakker

Wat doet een school met 5 000 euro?

50 scholen winnen elk 5 000 euro om hun droomproject te realiseren. Dat was

het opzet van ‘Droom je school’. Klasse lanceerde begin september de project-

oproep. 1 000 Vlaamse scholen voelden het kietelen en deden een beroep op

het creatieve brein van leerlingen, ouders en leraren. Een overrompelend succes.

Na een lang conclaaf laat de jury voor het eerst van zich horen.

“We dromen van een mega gocart voor de hele school. Met 27 paar trap-

pers, want iedereen trapt mee. Zo kunnen we gratis

en milieuvriendelijk op uitstap. De allerkleinsten hoeven zich niet in het zweet te werken, voor hen is er een trapvrije ruimte. En de mega gocart past perfect in het MOS-project!”

Het ontwerp besteedt de gemeen-telijke basisschool van Evergem uit aan een laatstejaarsstudent indus-triële wetenschappen. Ouders met technisch vernuft denken mee. Een technische school uit de buurt werkt de gocart uit.

Hoeveel man kan er in een gocart?

30

KLASSE • Nr. 196

Waar zitten de grootste dro-mers? Waarom begint een school te dromen? Vijf conclusies van de jury uit de pakken dossiers:

De basisschool is de groot-1. ste dromer. Een secundaire school droomt veel minder. Het buitengewoon onder-wijs droomt buitengewoon creatief, net als de metho-descholen.

Kil en kaal beton is een 2. spelbreker. Groen en gezel-lig scoren op de speelplaats. Leerlingen hunkeren naar een plek om tot rust te ko-men. Ze missen een stille plaats voor een intieme babbel, een boek of een kuiermoment.

Geld leidt tot bouwplannen: 3. een extra container, een woonwagen, een bus of brandweerwagen wordt een extra polyvalente ruimte.

Dromen ontstaan vooral 4. buiten de klas: in de eetzaal, op de speelplaats, in de bibliotheek.

Veel scholen dromen van 5. een duurzame verbouwing. Voor de aankoop van meu-bels trekt de school naar kringwinkels.

DROMEN: DE TRENDS

EN DE WINNAARS ZIJN...

... alle scholen die deelnamen aan Droom Je School. Zij winnen een droom, een creatief plan. Misschien is deze wedstrijd een aanzet geweest om met het hele team, leerlingen en ouders ideeën om te zetten in ambitie,

planning en aanpak.

De prijzenpot van 250 000 euro werd verdeeld tijdens de slotshow op dins-dag 2 juni 2009. Vijftig scholen kregen er te horen dat ze 5 000 euro ontvan-

gen om hun droom waar te maken. De eerste selectie gebeurde door een professionele jury maar kinderen en jongeren kozen de uiteindelijke win-naars. Benieuwd naar de winnaars? Check www.droomjeschool.be.

ROMEDR

Een gigantische boomhut in het park

van de school, dat zien de leerlingen

van Freinetschool De Koorddanser

in Meulebeke wel zitten. De ouders

dromen verder over het idee tijdens

de werkgroep ‘groene vingers’. “De

boomhut zal centraal staan op school:

eerst als speel- en leerplek, later ook

als boomklas, als ruimte voor de

kinderschoolraad, als verhalenhut.

Als Leonardo da Vinci de waarheid

spreekt, weten we wat ons te doen

staat: ‘In een boomhut vallen de

ideeën als rijpe appels in de schoot

van je fantasie’.”

Het bouwteam droomt in het groen:

de hut bestaat uit duurzame mate-

rialen en wordt correct geïntegreerd

in de natuur. “Geen enkele boom zal

schade ondervinden”, bevestigt de

boomchirurg van dienst.

Een uitgebreid aanbod aan gezonde producten, dat willen de leerlingen van het Sint-Jozefscollege in Heren-tals. De leerlingenraad wil de school suikervrij maken. “We bouwden een kinderwagen om tot fruitsjarret. Deze doet dagelijks de ronde op de speel-plaats. Kers op de taart wordt onze

‘bar tropical’ waar we fruitbrochettes, smoothies, milkshakes en fairtrade producten verkopen aan democra-tische prijzen. We willen ook een gezond alternatief introduceren voor wafels. Hiervoor kloppen we aan bij de plaatselijke bakkers.”

“In iedere mens schuilt een boomhut”

Bar tropical

KLASSE • Nr. 196

31

BRIEF VAN DE MAAND

SCHOLEN WERKEN WÉL AAN GELIJKE KANSEN

“Scholen houden de ongelijkheid in stand en vergroten ze”,

kopt De morgen op 27 april. Wat een fl agrante leugen en

beschuldiging. De analyse van de Koning Boudewijnstichting

toont aan dat de schoolresultaten van de leerlingen groten-

deels te verklaren zijn door de sociaaleconomische situatie en

de taal van de leerlingen. De school heeft hoegenaamd geen

impact op de sociaaleconomische situatie van de leerlingen.

Armoede is wereldwijd de grootste rem op ontwikkeling, ook

in ons land. En de kloof arm – rijk neemt zienderogen toe.

Kinderen uit sociaal zwakke milieus hebben meestal een heel

ander wereldbeeld dan kinderen van wie de ouders verder

studeerden. Hun vertrouwen in de instellingen is laag, hun

verwachtingen zijn dat ook. Dat voel je aan de motivatie van

die kinderen, aan hun prestatiedrang (of het ontbreken ervan),

aan hun concentratievermogen, hun ervaring met genuan-

ceerd taalgebruik, hun abstracte denken.

De meeste leraren in concentratiescholen voelen dat, ondanks

enorme inspanningen en ondersteuning, de meeste van deze

kinderen hun schoolachterstand niet inhalen. Veel leraren

voelen zich machteloos. In Brusselse scholen stelde ik jaren-

lang vast dat drie factoren samenkwamen: taalachterstand,

sociaalzwakke milieus en migrant zijn. Wanneer 70 procent

of meer van je leerlingen kampt met deze drie factoren is de

toestand hopeloos.

Beweren dat in andere landen de kloof niet zo groot blijft

tussen de hoogste en de laagste sociale klassen omdat het

onderwijs er anders werkt, is wel heel kort door de bocht.

Je kunt deze besluiten pas trekken indien je ook onderzocht

hoe die samenlevingen omgaan met immigratie (welke groe-

pen laten zij toe, hoe gaan ze om met gezinshereniging, hoe

vangen ze nieuwkomers op, hoe is de mix binnen scholen),

hoe ze omgaan met werkloosheid of welke tewerkstellings-

kansen ze aan deze groepen bieden.

De school is geen hefboom om de maatschappelijke ongelijk-

heid op te heffen. Onderwijs is slechts een onderdeel van een

veel groter maatschappelijk geheel. De overheid mag niet

toelaten dat er witte en zwarte scholen bestaan. En scholen

ervan beschuldigen dat ze met de middelen van het gelijke-

kansenbeleid niets aanvangen, is totaal onaanvaardbaar.

Wilfried Luyten

directeur Hoger Instituut voor

Opvoedkunde Nieuwland in Brussel

TOILET-ALARM!Onze stedelijke school is

geschikt voor 900 leerlingen,

maar telt er op dit ogenblik

1 200. Dus hebben we proble-

men met onze infrastructuur.

Omdat we gewoon zijn in

moeilijke omstandigheden

te werken, zijn we (te) vaak

inventief en geduldig. Maar als

leerlingen, bezoekers en col-

lega’s geen fatsoenlijke toilet-

ten kunnen gebruiken, krijg je

derdewereldtoestanden.

Als lokalen wegens brandon-

veilig worden afgekeurd en

de vluchtgang versperd wordt

door trappen, dan is er iets mis.

Maar de stedelijke overheid

schuift de plannen voor onze

school steeds voor zich uit.

Wij vragen al jaren om

‘tijdelijke’ extra toiletten en

noodlokalen. Veiligheid en ge-

zondheid zijn toch belangrijke

eindtermen? Een overheid die

niet aan haar eigen eindtermen

kan voldoen is niet langer

geloofwaardig.

Dirk Biot, Antwerpen

WAAR IS DE REGENBOOG?Waarom zoveel bitterheid,

negativisme en zelfs cynisme

in Klasse 195? Waar is de kleur

gebleven? Waarom een zwart-

wit cover als een doodsbrief,

waarom de beschuldigende

vinger naar ‘de’ scholen? Deze

toon wordt in de beeld- en

fotokeuze nog versterkt en is

ronduit agressief: de hoorntjes,

de uitgestoken tong. Staat niet

op de volgende pagina: “Woor-

den wekken, voorbeelden

strekken”? Toen ik uw redactie

anderhalf jaar geleden bezocht

vielen me de vele en felle kleu-

ren op. Dit kleurenpalet heb ik

toen ervaren als een symbool

voor de veelzijdigheid, de

frisheid en de dynamiek die

ook in Klasse terug te vinden

is (was?). Het hoeft zeker niet

allemaal door een (te) roze

bril bekeken te worden maar

nu zou het toch heel fi jn zijn,

mocht de regenboog opnieuw

verschijnen.

Marie-Thérèse

Hermans-Boyen, Hasselt

Jouw vragen?• Voor vragen of problemen rond onderwijs: bel gratis de Vlaamse Infolijn

via 1700 (elke werkdag van 9 tot 19 uur), fax 02 553 96 55 of surf naar www.ond.vlaanderen.be/infolijn.

• Rondzendbrieven en wetgeving vind je op edulex.vlaanderen.be.• Recent nieuws? Check www.lerarendirect.be en www.schooldirect.be.

KLASSE • Nr. 196

32 D I A LO O G

2009 is het ‘Internationale jaar van de creativiteit’. Klasse

laat elke maand een eigenzinnige mens los die een lans

breekt voor creatief sterke leraren. Deze maand: creatieve

duizendpoot Luc Stevens.

Met een loense blik in de ogen zette mijn leraar Frans een

bronzen vogel op zijn bruine, oubollige lessenaar. De vogel

keek met een zielige, open bek naar die oude man met

diepgerimpelde plooien in zijn uitgezakte aangezicht. Het was

zijn eerste les voor een ploeg nieuwbakken normaalschool-

leerlingen.

Tot grote verbazing van al die toekomstige leraren nam ‘le pro-

fesseur’ de krant uit zijn tas, scheurde die in stukken en begon

ze één voor één in de bek te duwen van die arme, jonge vogel.

Hij propte het bekje vol en zei op vastberaden toon: “Non,

non, non!” Intens teder haalde hij toen de reepjes er weer uit.

Bij elk reepje riep hij afwisselend alle mogelijke superlatieven

uit: “Waw, supèr, fantastique, magnifi que!”

In eerste instantie dachten wij toen aan een schoolvoorbeeld

van lerarendementie, maar nu besef ik heel goed wat deze

integere man bedoelde. De kunst van een goede leraar is niet

om je leerlingen vol te steken met wat er nog niet inzit, maar

wel om eruit te halen wat er al wél inzit. Elk kind is uniek en

heeft zijn aangeboren talenten.

Als leraar is het een ongeloof-

lijke, creatieve uitdaging om op

zoek te gaan naar dat schone

in elk jong wezen, hun kansen

te geven, hen positief te stimuleren om hun zaadjes te laten

kiemen.

Tot mijn grote spijt zitten we als leraar met supersterke se-

condelijm vast aan al die lessen, toetsen en remediëringen die

we binnen onze vier klasmuren moeten afkrijgen. Daarom dit

pleidooi: stap geregeld uit die bekrompen 40 vierkante meter

klas, ga op pad met je gasten, laat ze ter plaatse proeven van

natuur en cultuur en organiseer muzische en sociaalverster-

kende projecten. Maak van je leerlingen geen volgepropte,

wezenloze vogels, maar laat ze zelfstandig vliegen om zichzelf

en zoveel moois te ontdekken. Het zou toch fantastisch zijn als

jouw leerlingen binnen 20 jaar terugblikken op hun schooltijd

met het gevoel : “Waw, supèr, fantastique, magnifi que!”

Luc Stevens

Meer info over Lucs creatieve projecten

vind je op www.luccrea.be.

Creatieve dramales is een oefening in democratie

Breek uit je klas!

FOTO VAN DE MAAND

Red de lerarenkamer: wie wint?

Leen Severs van de Stedelijke Academie voor Beeldende Kunsten De Meiboom in Halle zond deze foto van de lerarenkamer in samen met een verbe-terplan. Haar school wint hiermee een startpremie van 1 500 euro. “De titel ‘een toffe lerarenkamer’ in Klasse 191 trok onze aandacht. Erger dan bij ons kan het niet, dachten we. We hebben niet eens een lerarenkamer. Onze boterhammen eten we op in de klas. Dus hebben we een ‘Red de leraren-kamer’-werkgroep opgericht die onze voormalige opslagruimte een extreme make-over mag geven. Blikvanger wordt een ‘mei’boom in het midden van het lokaal. Daarrond komen tafels en zetels uit de kringloopwinkel. De muren frissen we op met een likje verf, prikborden of een magneetmuur. Naast de afwasbak komen schappen voor borden en bestek. In een rek komen actuele tijdschriften om ideeën te sprokkelen. En natuurlijk maken we plaats voor kunst... van de leerlingen en onszelf. Pop en skelet staan alvast paraat om mee te helpen.”

Jouw mening?• Mail naar redactie.leraren@klasse.be.• Schrijf naar Klasse (Dialoog) - Koning Albert II-laan 15 - 1210 Brussel.• Geef je mening op www.klasse.be/forum en www.klasse.be/poll.

WIEWINT?

Leen Severs

©

KLASSE • Nr. 196

33

Evelien (22) trekt in het laatste jaar van haar lerarenopleiding drie maanden naar

Zimbabwe. “Een Afrikaans land in verval: de schok van mijn leven.” Ze leert er

Charlotte (24) kennen, een jonge leraar die aan aidspreventie werkt. Charlotte komt

op haar beurt naar Vlaanderen. Ze geven punten aan elkaars scholen.

Leraren uit het noorden en het zuiden quoteren elkaars scholen

“KINDERRECHTEN ZIJN GEEN DODE LETTER”

“Onmogelijk in Zimbabwe: naar school gaan is in België niet enkel een recht, maar ook een plicht voor elk kind. Zelfs al zien je ouders het nut van onderwijs niet in, toch moet je naar school. Onafhankelijk van je sociale ach-tergrond of ras, kun je naar de school van je keuze. En kosteloos bovendien: onderwijs is niet enkel voor de rijken. In Zimbabwe blijven recht op onderwijs en bij uitbreiding kinder-rechten dode letter.”

“VOOR ELKE LEERLING DE JUISTE AANPAK”

“Buitengewoon onderwijs? Buitengewoon! Los van je psychisch of lichamelijk welzijn, mag je naar school. Zelfs als je lange tijd in het hospitaal ligt, krijg je nog steeds les. Anders-valide kinderen gaan gewoon met de scouts op weekend. In Zimbabwe blijven goede be-doelingen steken in woorden: zij ‘zullen’, maar jullie ‘doen’. En jullie durven experimenteren door leerlingen uit het buitengewoon onder-wijs te integreren in het gewoon onderwijs.”

“STUDIEKEUZE IN DE EERSTE GRAAD? VEEL TE VROEG!”

“In het secundair laten jullie de leerlingen niet uittesten waarin ze specifi ek vaardig zijn. Of je in Zimbabwe nu intelligent bent of niet, handig of niet, elke leerling krijgt in de eerste graad van het secundair dezelfde lessen. Wiskunde en geschiedenis, houtbewerking en koken. Ook al studeer je later chemie, toch leer je in de eerste graad naaien. Zo leer je jezelf echt kennen. Pas vanaf het derde jaar kies je speci-fi ek. Hoe weet je immers op je twaalfde wat je later wilt worden? Dan volg je toch gewoon je vriendjes? Deel de schoolloopbaan in lager en secundair liever op in drie keer vier jaar.”

“ALLES GEFOCUST OP KENNIS”

“In de Vlaamse scholen bestoken jullie de leerlingen met kennis. Bladzijden en bladzij-den oefeningen, al van in het eerste leerjaar. De kinderen gaan sufgewerkt en doodmoe naar huis. Jullie hebben veel te weinig oog voor vaardigheden en praktijk. Wij werken op school in de tuin, en koken in de klas. De tuin van jullie school staat in het handboek.”

België – Zimbabwe:2 - 2

Vraag het aan Auntie Stella

Charlotte trekt de lerarenopleidingen in Zimbabwe rond met de gezondheids-toolkit Auntie Stella. Die bevat 42 inter-actieve werkkaarten over relaties, familie en seksualiteit. Meer weten? Surf naar www.tarsc.org/auntstella.

Charlotte over Vlaanderen:(werkt voor VVOB in Harare, Zimbabwe)

34

Charlotte Chishava groeit op in Mutare, een middelgrote stad in Zimbabwe. “Op mijn negende sterft mijn vader aan aids. Mama blijft tien jaar single, en ontmoet dan haar nieuwe vriend. Die vertelt haar niet dat hij hiv-positief is en al getrouwd is in Mozambique. Hij besmet mijn moeder met hiv, vanuit het idee: ‘Misschien raak ik hiv kwijt als ik trouw met een gezonde vrouw’. Zowel mijn twee half-zusjes, de man als mijn mama sterven. Ik blijf alleen achter met mijn broer van 18. Wraak-roepend. Hoe kan iemand nu experimenteren met iemands leven?” Gesteund door de verplegers en dokters van het hospitaal informeert Charlotte zich grondig over aids en gaat, na twee jaar lesgeven, werken bij de Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en technische Bijstand (VVOB). Ze geeft workshops over ge-zonde voeding, discriminatie en hiv aan de lerarenopleiding. “Mensen rondom je sterven aan aids. Dat word je gewoon. Tot het in je eigen gezin gebeurt. Voordeel: ik geef informatie uit de eerste hand. Daarom luiste-ren ze naar mij.”

KLASSE

©

“LEREN REKENEN MET ERWTEN”

“Ongeloofl ijk hoe creatief ze in Zim-babwe omgaan met didactisch mate-riaal. Je kunt leren rekenen met tien erwten. Daarvoor heb je geen dure MAB-blokken nodig. Leraren hebben niets, en toch staan ze elke dag paraat om les te geven. Met een inkomen waarmee ze alleen naar hun werk kunnen gaan. Op een dagelijks dieet van maïspap met afgekookte groen-tes. Maar ze vechten voor hun land, met de lach op hun gezicht, omdat ze geloven dat het goed komt, ook al is dat nog niet voor morgen.”

“SEKSUELE OPVOEDING: GEEN TABOE”

“Praten over aids is taboe, maar op school hameren ze heel sterk in dat je zelf verantwoordelijk bent voor je seksleven. Ga niet met iedereen in zee, sta op je eigen rechten als meisje. Dergelijke educatie heb ik in mijn school nooit gekregen. Hoop en al een

namiddag les over jongens en over maandstonden, en dat was het. Ik heb op school nooit gehoord hoe je een condoom moet gebruiken.”

“HOGE SCHOOL FEES”

“Het schoolgeld maakt naar school gaan duur. Bovendien wil Zimbabwe naar aloude Engelse gewoonte dat leerlingen in uniform naar school gaan. ‘Iedereen is gelijk’, dus moet elke leerling dezelfde zwarte schoe-nen aan. Precies daardoor gaan veel kinderen niet naar school.”

“GEHANDICAPTEN ZIJN BEZETEN DOOR DE DUIVEL”

“Je ziet geen gehandicapte mensen op straat. Meer zelfs: gehandicapte kin-deren worden thuis opgesloten en zien het daglicht nauwelijks. Dat is taboe. Zo’n kind is ‘bezeten door de duivel’, dus bidden ze rond zijn bed. Kan een kind niet mee op school of heeft het een motorische achterstand? Pech, dan gaat het maar patatten planten.”

Evelien over Zimbabwe:(geeft les in het eerste leerjaar van School Ter Elst in Duffel)

KLASSE • Nr. 196

35

ZELF GRAAG PRIJSBEEST?

Klasse geeft tien exemplaren weg van ‘Allemaal willen we de hemel’. Mail naar win.leraren@klasse.be (vermeld ‘Hemel’).

Els Beerten geeft Neder-lands, Engels en expressie in het Sint-Jozefscollege in Aarschot. Zij won dit jaar de Boekenleeuw én de publieks-prijs van de Gouden Uil voor haar roman ‘Allemaal willen we de hemel’.

Klasse

©36

De leraar van het jaar!Op 27 mei kreeg de winnaar deze eretitel als symbolische appreciatie van leerlingen, ouders en collega’s voor het werk van alle Vlaamse leraren. Dit jaar kwamen meer dan 700 nominaties binnen voor leraren secundair onderwijs. Zij beklemtonen telkens hoe hun werk maar mogelijk is dankzij de zuurstof op school en de samenwerking met hun col-lega’s. Proef mee van de sfeer op de slotshow: www.klasse.be/leraren.

“Ik was tien jaar en een bijzonder levendig kind. Op een dag zat ik opnieuw op de straf-bank. Daar begon ik een verhaal te schrijven. De juf kwam naar me toe. In plaats van me te berispen, toonde ze interesse. Ze vond het een mooi verhaal. Dat compliment op het juiste moment heeft zeker geholpen om schrijver te worden.”

“In het begin van mijn carrière praatte ik in de lessen niet over mijn schrijverschap. Maar later merkte ik dat het net de leukste lessen waren als ik vertelde over schrijven. Zo breng ik in het zesde jaar de geschiedenis van de roman aan via kleine, creatieve schrijfoefeningen. Ik laat hen spelen en worstelen met karakter- en plotont-wikkeling, vertelstandpunt, stijlen, dialogen en beschrijvingen. Op deze oefeningen geef ik nooit punten, hoe zou ik het kunnen? Het zijn pure exploraties, vingeroefeningen, die van de leerlingen zoveel kwetsbaarheid vragen. Als je geen punten geeft, voelen ze zich veilig. Pun-ten geven blijft een voortdurend gevecht met het schoolsysteem. Ik probeer punten altijd te vergezellen van een motivatie.”

“Schrijven en lesgeven blijven een zoektocht. Ik sta niet voor de klas met een air van ‘ik

Elke leraar verdient de titel ‘leraar van het jaar’ maar Els Beerten,

Pascal Van Loenhout en Steven Goegebeur verzamelen de prijzen ook buiten

de klas. Zijn deze prijsbeesten zelf gul met complimenten en 10 op 10’s?

Auteur, stand-upcomedian en kapper van het jaar: óók leraren

Prijsbeesten

weet het allemaal’. Jongeren appreciëren het veel meer als je durft toegeven dat je het soms ook niet meer weet. ‘Allemaal willen we de hemel’ handelt over de Tweede Wereldoorlog. De realiteit is niet zwart-wit, maar complex en jongeren zaten toen ook met morele dilem-ma’s. Toen ik het boek uitschreef had ik geen duidelijk plan. Elke dag was ik zelf benieuwd wat mijn personages zouden doen. Ik hoop dat mijn boeken barstjes in de ijsschotsen van mijn lezers maken.”

“Geen punten op creatieve schrijfoefeningen”Els Beerten

KLASSE • Nr. 196

37

“Wie als chef de keuken in wil, moet eerst met het mes leren werken. Ik wou dat het voor de kappers ook zo was. Eerst veilig en accuraat leren knippen. En liefst op mijn manier. De huidige kniptechniek in Vlaanderen laat soms nog veel te wensen over. Misschien wil ik wel de Jamie Oliver van de kappers worden (lacht).”

Een nieuwe manier van knippen heb je niet op één dag in de vingers. Toch geeft Van Loenhout voorlopig enkel ééndaagse cursussen in zijn Academie: “Je volgt ofwel een cursus basistechnieken of een cursus met meer creatieve technieken. Door die Academie geef ik een aantal bedrijfs-geheimen prijs. Niet erg, want er hangt een prijskaartje aan vast. Dat lijkt me fair.”

De kapper van het jaar volgde eerst drie jaar dagonderwijs en dan twee jaar deeltijds onderwijs: “Vervolgens begon ik te werken in het salon van mijn moeder. Ik wou steeds leren en beter worden. Uiteindelijk belandde ik in Londen, waar ik tien jaar ben gebleven.”

Hoe beoordeelt hij de knipkunsten van anderen? “Ik kijk altijd naar het totaalplaatje. Wat voor zin heeft het iemand een kapsel te geven dat niet past bij zijn lichaam, kledij of gedrag? Voor mezelf ben ik ongenadig: ik wil technisch perfect zijn. Van anderen verdraag ik dat ze een steekje laten vallen, zolang ze dat totaalplaatje in de gaten houden.”

“Mijn toneelstuk ‘Straff’ is gebaseerd op een zwaar pestgeval waarbij een leerling tot zelfdoding overging. Ik gaf toen nog maar zeven jaar les. Nu ben ik beter gewapend om met het pestprobleem om te gaan. Op school houdt een A-team zich daarmee bezig. Via smartschool kunnen leerlingen met hun pestklachten bij ons terecht. We spelen nu veel korter op de bal dan vroeger.”

“Bij het educatieve theater gaf ik altijd een – blijkbaar grappige – na-bespreking. Dat dreef me naar stand-upcomedy. In ‘Art meets comedy’ in het Museum voor Schone Kunsten van Antwerpen voorzag ik de Venus Frigida van Rubens van grappige commentaar. Ik ben zelf nogal met mijn gewicht op de sukkel, maar dat belette me niet om met die corpulente

vrouw te lachen. Voor echt grofgebek-te humor moet je nochtans niet bij mij zijn. Ik wil dat iedereen met een goed gevoel naar huis gaat, ik hoef niet zo nodig op tenen te trappen.”

“In de wiskundeles zorg ik af en toe voor een schaterlach bij de leerlingen. Dat ontlaadt en helpt om er weer ste-vig in te vliegen. Met gasten uit het zevende jaar garage sloot ik ooit een verbond: een deel van de les grappen en grollen we. Daarna gaan we er sa-men keihard tegenaan.”

“Dat het publiek lacht, is mijn beste beloning. Door mijn toneel- en co-medy-ervaring sta ik nu veel zekerder voor de klas. Ik reageer nu veel meer ad rem. Stress om voor de klas te staan ken ik niet meer.”

“Ik word de Jamie Oliver van de kappers”

“Ook wiskunde is lachen”

Pascal Van Loenhout

Steven Goegebeur

Pascal Van Loenhout is ‘kapper van het jaar’ en geeft les in zijn eigen Academie in Antwerpen.

Stand-upcomedian Steven Goegebeur tourt al acht jaar langs de Vlaamse scholen met zijn zelfgeschreven toneelstuk ‘Straff’ over pesten. Hij is leraar wiskunde in het VTI in Lier. Hij is winnaar van de Lunatic Comedy Award 2009.

Isabel Corthier

©

38

KLASSE • Nr. 196

zekerdoen

ACTIES

ALGEMEEN

BASIS EXCLUSIEF

SECUNDAIR EXCLUSIEF

ACTIE: MET KLASSE NAAR TONGEREN

IK KWAM, IK ZAG EN IK VOND HET GEWELDIG…Het jongste museum van het land staat in de oudste stad. Het ver-nieuwde Gallo-Romeins museum in Tongeren opent de wereld van de neanderthalers, Galliërs en Romeinen. Displays en multimediale pre-sentaties brengen hun verhaal tot leven. Op eigen tempo ontdek je hoe de vroegste bewoners in deze streek leefden. Jongeren raken op een interactieve manier in de ban van het verleden. Maar ook buiten het museum ademt de Atuatuca Tungrorum boeiende geschiedenis. De Romeinse en middeleeuwse wallen, het begijnhof, het standbeeld van Ambiorix getuigen van het rijke verleden. Ben je IX of XCIX jaar? Kom, zie en beleef! Op donderdag 20, vrijdag 21, maandag 24 en dinsdag 25 au-gustus bezoeken 1 000 leraren en hun gezin gratis de stad Tongeren en het vernieuwde Gallo-Romeins museum.

MET DE KLAS OP BEZOEK?De educatieve brochures van het museum en de toeristische brochure van Tongeren kun je bestellen. Nocturnes zijn mogelijk na tijdige reserveringGallo-Romeins museum - Kielenstraat 15 - 3700 Tongeren - dinsdag tot vrijdag: 9 tot 17 uur - zaterdag-, zon- en feestdagen: 10 tot 18 uur - 012 67 03 30 - www.galloromeinsmuseum.be

HOE SCHRIJF JE IN VOOR DEZE ACTIE?Surf naar www.lerarenkaart.be (inschrijven - lerarendagen). Deelnemen is gratis voor leraren en hun gezin. Je kiest uit één van de vier voorge-stelde data. Het toegangsticket krijg je per mail. Leg dit toegangsbewijs samen met je lerarenkaart voor aan de balie van het museum. Wie in-schrijft, komt ook.

Ben je tijdens deze lerarendagen op vakantie maar wil je het museum toch bezoeken? Op vertoon van je lerarenkaart 2009 krijg je als leraar gratis toegang (i.p.v. 7 euro volwassenentarief). Kinderen en jongeren (4 tot 26 jaar) betalen 1 euro. Het kortingstarief (55+, andersvaliden, groepen vanaf 20 personen) bedraagt 5 euro.

JOUW ROMEINSE UITSTAPDe Romeinen verwachten je om 9.30 uur aan het museum. Na de ontvangst met koffi e breng je een geleid bezoek aan het museum. Kinderen van 8 tot 14 jaar volgen een alternatief programma. ’s Middags kun je picknicken of je honger stillen in één van de talrijke brasseries of restaurants in de buurt. Met volle maag nemen de gid-sen jou mee van de basiliek, via Ambiorix

naar het begijnhof, allemaal werelderfgoed. Een deel van het parcours ‘kedeng’ je af met het toeristische treintje. Iedere leraar krijgt om 16 uur een informatiepakket. Meer info over de educatieve werking vind je ook op www.galloromeinsmuseum.be - 012 67 03 30.

MET KLASSE NAAR TONGEREN

ACTIE

GRATIS

ZEKER DOEN • Nr. 196

40

Istock

©

DE FIETS OP!Zet de auto even op stal en spring op het stalen ros. Het is een ideale manier om gezond en goedkoop te gaan leven. De lerarenkaart gaat mee de trappers op! Surf naar www.lerarenkaart.be. Op de fi etspagina (klik door bij ‘gelezen in Klasse’) staat het gloednieuwe fi etsaanbod. Zoek een fi etshandelaar die de exclusieve lerarenkorting geeft. Hou de pagina geregeld in het oog want er vallen nu en dan fi etsprijzen uit de lucht.

Win: 20 leraren winnen een gereputeerd fi etsslot van ABUS. Surf op zaterdag 13 of zondag 14 juni naar de fi etspagina op www.lerarenkaart.be. Tel het aantal links op deze pagina en mail het juiste aantal naar wedstrijd@lerarenkaart.be. Vermeld je naam, adres en het nummer van je lerarenkaart. Geef je mail als onderwerp ‘fi ets’. Met wat geluk houdt iedere dief jouw fi ets voor bekeken.

CACTUS FESTIVALTracy Chapman, Paul Weller, Novastar, Calexico: dat zijn slechts enkele namen die blijven prikken op het Cactusfestival. Cactus stelt je niet voor hartverscheurende dilemma’s waar je moet kiezen tussen één van de 35 podia maar is een festival op mensenmaat in een relaxte sfeer. Cactus kiest immers voor één podium in het Brugse Minnewaterpark waardoor je het programma van A tot Z kunt volgen. Naast het podium brengt de kinderanimatie en de passende aankleding je in de juiste sfeer.Cactusfestival - 10, 11 en 12 juli - Minnewaterpark - 8000 Brugge - dagticket: 33 (vvk) en 43 euro (add) - 2-dagenticket: 55 (vvk) en 70 euro (add) - 3-dagenticket: 75 (vvk) en 90 euro (add) - tot en met 12 jaar gratis toegang - Jongbloed dagtic-ket voor 13- en 14-jarigen: 10 euro - www.cactusfestival.be

Win: de lerarenkaart deelt 15 dagtickets uit (5 voor vrijdag, 5 voor zaterdag en 5 voor zondag). Surf naar www.lerarenkaart.be en vul het wedstrijdformulier in. Je vindt een doorklik in de rubriek ‘gelezen in Klasse’. De winnaars krijgen op 23 juni bericht.

DWARS DOOR VLAANDERENVlaanderen Fietsroute. Achthonderd kilometer lang. Ver hoef je niet te gaan voor het vakantiegevoel. De bewegwijzerde fi etspaden voeren je langs nog onbekende plaatsen. Door dorpen of grootsteden, langs ka-thedralen of kapelletjes. Maar niet alleen tijdens de vakantie komen deze veilige wegen goed van pas. Misschien loopt er wel een fi etsroute van en naar je werk. Kijk het na in de nieuwste editie van de Vlaanderen Fietsroute gids. Meer info vind je op www.groteroutepaden.be.

Win: tien leraren krijgen de gids gratis thuisgestuurd. Surf naar www.lerarenkaart.be en klik door in de rubriek ‘gelezen in Klasse’. Beantwoord de wedstrijdvraag en hou je klaar voor een echte fi etsvakantie.

FIETS MET KORTING DOOR LIMBURGGevarieerde landschappen, gezellige dorpen, kastelen, verkeersluwe fi etspaden en rustige picknickplaatsen: Limburg heeft een fl inke reputa-tie als fi etsprovincie. Leraren krijgen 25 procent korting op de huur van max. twee fi etsparadijs Limburg-fi etsen aan één van de elf Fietsonthaal- en Servicepunten (reserveren is aangewezen). De lijst vind je op www.toerismelimburg.be - info@toerismelimburg.be - 0800 96 967.

KORTING

W!N

W!N

W!N

WIN FIETSNETWERKKAARTEN VLAAMS-BRABANTHet fi etsknooppuntennetwerk Hageland leidt naar mooie, leuke en lek-kere plekjes. Voor een vlak parcours kies je Noord-Hageland, hou je van af en toe een fi kse helling dan zijn het centrum en het zuiden meer iets voor jou. Langs tuinen en parken fi etsen, plus geuze proeven: dat kan in het Dijleland. Bruegel komt mee op je bagagedrager zitten. Het nieuwe fi etsknooppuntennetwerk Brabantse Kouters laat je uren genieten van de natuur. Ruim 320 km veilige en landelijke wegen en meer dan 70 knooppunten staan garant voor eindeloos combinatieple-zier: Nationale Plantentuin (Meise), Park Drie Fonteinen (Vilvoorde), Museum voor Oudere Technieken (MOT, Grimbergen) of de abdij van Affl igem.

Win: dertig leraren winnen elk een Vlaams-Brabantse fi etskaart. Surf naar www.lerarenkaart.be (‘gelezen in Klasse’) en vul het wedstrijdformulier in.

W!N

ZEKER DOEN • Nr. 196

AC

TIE

S LE

RA

RE

NK

AA

RT

41

EUROVISIEFOLKFolk en familie. Dat zijn de twee basisingrediënten voor het ‘Deerlycke Folk- en Familiefestival’. Urban Trad (songfestival 2003) is dit jaar de bekendste groep op de affi che. Artiesten uit binnen- en buitenland wis-selen elkaar af. Gezellig en betaalbaar. Het kinderparcours biedt dans-initiatie, workshops, kinderanimatie, een muzikaal verteltheater en een humoract. Alles is vlot toegankelijk en op de gratis camping kun je overnachten.Deerlycke Folk- en Familiefestival - 21, 22 en 23 augustus - Tapuitstraat - 8540 Deerlijk - ticketprijzen en info op www.deerlycke.be - kinderen jonger dan 14 jaar komen gratis binnen als ze hun ouders vergezellen

Win: 15 leraren winnen een gratis ticket. Geef het juiste antwoord op de vraag: “Welk waardevol natuurgebied bevindt zich op anderhalve kilometer van het festival?” Het antwoord vind je op www.deerlycke.be. Mail het antwoord vóór 1 augustus naar wedstrijd@deerlycke.be. Vermeld ook je stamboeknummer,

adres en telefoonnummer. De winnaars krijgen een persoonlijk bericht.

NIEUWE VOORDELEN

Het aanbod voor leraren blijft groeien. Hieronder een selectie van de laatste voordelen. Je vindt ze ook allemaal terug op www.lerarenkaart.be (voordelen opzoeken). Wil je als eerste op de hoogte zijn? Abonneer je dan op de gratis nieuwsbrieven (inschrijven – nieuwsbrieven).

Theater: • naast eigen theaterproducties kun je bij Tinnenpot ook te-recht voor rondleidingen en theatercursussen. Hoe groot de korting voor leraren is, hangt af van de productie. www.tinnenpot.be - tinnenpot@pandora.be

Museum: • het Gevangenismuseum (Merksplas) vertelt de geschie-denis van straffen en misdrijven. Je bezoekt het museum alleen of met een gids. Voor scholen zijn er werkbladen op cd-rom, leskoffers en inleefateliers. Met je lerarenkaart betaal je 3 i.p.v. 4 euro.www.gevangenismuseum.be - Kapelstraat - 2330 Merksplas - 014 63 36 24 - info@gevangenismuseum.be

Vakantie:• in het historische centrum van Luik staat het lofthuisje ‘Au Coeur de Liège’. Dit gerenoveerde 18de-eeuwse pand huur je per dag met of zonder ontbijtservice. Als leraar krijg je vijf procent korting op het volledige verblijf. Vermeld bij reservering het nummer van je lerarenkaart. www.coeurdeliege.be - info@coeurdeliege.be

Commercieel:• - Xedos bvba (Heusden-Zolder) geeft je op vertoon van de leraren-

kaart tien procent korting op inkt en toner.www.xedoscomputers.be

- Speelgoed en kinderboeken zijn de specialiteiten van ‘Het houten huizeke’. Met je lerarenkaart krijg je tien procent korting (niet cu-muleerbaar met andere kortingen en niet geldig op waardebons).www.hethoutenhuizeke.be

DOE-HET-VOORAL-NIET-ZELF Twee uur ’s nachts: een lek in de water-leiding. Je complete familie op bezoek en het toilet raakt verstopt. Je staat klaar om op reis te vertrekken en een elektri-citeitspanne maakt de boel nog chaoti-scher. VAB-Woningbijstand heeft nu de oplossing. Een simpel telefoontje volstaat

om binnen de twee uur een vakman aan je deur te hebben. Zonder verras-singen voor je portemonnee. Dag en nacht, alle dagen van de week. Leraren tekenen in aan het VAB-ledentarief van 8,29 euro per maand (i.p.v. 8,75 euro). Surf naar www.lerarenkaart.be. In de rubriek ‘gelezen in Klasse’ klik je door naar het inschrijfformulier. Vul dit in en je krijgt een code waarmee je op www.vab.be (woning - woningbijstand) kunt intekenen.

SKIËN IN DE ZOMERHeimwee naar de winter? Mis je latten onder je voeten? Terwijl de zomer iedereen doet puffen geniet jij bij Snowworld van sneeuw en schnaps. De grootste overdekte skipiste ter wereld telt vijf pistes en acht liften. Snowboarders komen aan hun trekken in het Funpark. Voor de kleinsten is er ‘Maoam Kinderland’. Ook handig voor wie nog nooit op ski’s ge-staan heeft. Halverwege de 520 meter lange afdaling verpoos je in de Almhut. Drie restaurants laten je voor of na het skiplezier kiezen, van zelfbediening tot “à la carte”. Of wil je een echte ‘winterse’ maaltijd? Dan is het fonduerestaurant ‘Alto Adige’ op jouw maag geschreven.Snowworld Landgraaf - Witte Wereld 1 - NL-6372 VG Landgraaf - www.snowworld.com

Op vertoon van je lerarenkaart 2009 krijg je 5 euro korting op een 1- of 2-uurs ski-arrangement. Bij een 4- of 8-uurs arrangement krijg je daarenboven gratis materiaalhuur ter waarde van 12,50 euro. Groepen vanaf tien personen krijgen zeven euro korting per persoon op het zomerarrangement “Espana” of het winterarrangement “Tirol”. Vermeld het nummer van je lerarenkaart bij boeking.

KORTING

KORTING

Snoww

orld

©

W!NLieve Bossauw

©

ZEKER DOEN • Nr. 196

42

LEES JE FAVORIETE MAGAZINE GRATIS TIJDENS ALLE SCHOOLVAKANTIES!

HUMODiepgravende interviews, spraakmakende dossiers, indringende reportages en sne-dige columns, plus een overzichtelijke tv- en radiogids. weekblad - 89,70 euro i.p.v. 119,60 euro

GOEDELEJournalistiek en lifestyle. Goedele combineert sterke verhalen en ongezouten meningen. maandblad - 35,55 euro i.p.v. 47,40 euro

FLAIRTips rond de nieuwste mode, de hipste make-up en de meest trendy hot-spots. Lezeressen getuigen over hun relatie, hun job, hun vrije tijd en alles wat ze dagelijks meemaken. weekblad - 78 euro i.p.v. 104 euro

LIBELLELibelle inspireert en informeert vrouwen met een mix van lekkere recepten, praktische tips en warme, herkenbare verhalen. weekblad - 79,95 euro i.p.v. 106,60 euro

STORYVoel je een ster onder de sterren. Story neemt je mee in een wereld van glitter en glamour, verklapt graag een sappig weetje, maar geeft ook interviews die naar de kern gaan. Story is serieus glamoureus. weekblad - 70,20 euro i.p.v. 93,60 euro

DONALD DUCKLees alles over Oom Donald, de beroemdste eend maar ook de grootste pechvogel van Duckstad. Oom Dagobert, de neefjes, Katrien, Mickey Mouse en Goofy zijn geregeld van de partij. weekblad - 74,10 euro i.p.v. 98,80 euro

KIJKVoor iedereen die geïnteresseerd is in weten-schap, mens en maatschappij, geschiedenis en techniek. Interviews wisselen af met arti-kels, foto’s en eigentijdse rubrieken. maandblad - 44,55 euro i.p.v. 59,40 euro.

SEASONSTuinen, wonen, shopping, culinair, bloemen, reizen en vakmanschap. Dit alles gericht op de vier seizoenen. Seasons verschijnt acht maal per jaar en is 200 pagina’s dik. 32,70 euro i.p.v. 43,60 euro.

VT WONENBinnenkijken in persoonlijke interieurs, woon-trends van vandaag, slimme indeel-ideeën met veel tips en praktische informatie. maandblad - 49,50 euro i.p.v. 66 euro

VITAYA MAGAZINEHet maandblad barst van ideeën en tips, is acht magazines in één en expert in alle dage-lijkse domeinen. maandblad - 33 euro i.p.v. 44,40 euro

FEELING Dé luxueuze lifestyle gids met de belangrijk-ste mode- en beautytrends afgewisseld met reportages en recepten. maandblad - 35,10 euro i.p.v. 46,80 euro

OUDERS VAN NUVan zwangerschapstips over babyproducten tot peuterpuberteit. Je krijgt advies van des-kundigen maar ook ervaringen van andere moeders. maandblad - 40,50 euro i.p.v. 54 euro

HOE NEEM IK EEN ABONNEMENT?

Dit aanbod is geldig tot 31 de-cember 2009, alleen voor nieuwe abonnees. De volledige lijst met alle titels, voorwaarden en tarie-ven vind je op www.lerarenkaart.be (klik door in de rubriek ‘gele-zen in Klasse’). Daar vind je ook een inschrijvingsformulier. Na controle van je stamboeknummer stuurt de lerarenkaart je gegevens door naar Sanoma Magazines nv. Van hen krijg je het eerstvolgende exemplaar thuisgestuurd. Met het overschrijvingsformulier dat bij dat nummer gevoegd is, betaal je het jaarabonnement.

ZEKER DOEN • Nr. 196

AC

TIE

S LE

RA

RE

NK

AA

RT

43

(advertentie)

KEN JE KLASSIEKERSNederlandse liederen van de middeleeuwen tot nu. De ‘Dag oude mu-ziek’ zet ze op het programma. Leg je oor te luisteren en ontdek hoe muziek en literatuur verweven zijn. ’t Kliekske brengt een volkse noot met de gezongen klucht ‘Lijsje Flepkous’.Dag oude muziek 2009 - zondag 28 juni vanaf 10 uur - Landcommanderij Alden Biesen - Kasteelstraat 6 - 3740 Bilzen-Rijkhoven - www.musica.be

Win: dertig leraren winnen een gratis toegangsticket voor de openluchtconcerten, buitenactiviteiten en kinderworkshops (voor de grote concerten in de binnenzalen moet je aparte tickets kopen) - surf voor 15 juni naar de startpagina van www.lerarenkaart.be en vul het wedstrijdformulier in - de winnaars worden persoonlijk verwittigd.

GENTOdeGand geeft op 12 september de aftrap. Je vaart met bootjes van fl amencodansers naar Koreaanse drummers of een grappige cellist. Op tientallen plekken in de Gentse binnenstad beleef je muziek uit de hele wereld. Kinderen genieten van speciale kindervoorstellingen. Vuurwerk schiet het Festival van Vlaanderen Gent - en de nacht - offi cieel op gang. Als leraar betaal je voor je eigen ticket in voorverkoop 15 euro (i.p.v. 20 euro).zaterdag 12 september 2009 - 13 tot 22 uur - www.festivalgent.be - tickets met lerarenkorting alleen via 070 77 00 00 - Uitbureau, Kammerstraat 19, 9000 Gent - leraren krijgen ook korting voor ‘Tuin van Eden’ (wijn proeven + muziek), ‘Bastien & Bastienne’ (een opera voor kinderen) en ‘Festival Made’ (van aria tot beatbox)

LOKERENSportief én muzikaal? Dan hou je best zondag 20 september vrij. Tijdens een muzikale fi etstocht van 25 kilometer pik je op verschillende haltes een concert mee. Als leraar betaal je voor je eigen ticket in voorverkoop 7,50 euro (i.p.v. 10 euro).Festival Avanti! - 11 tot 18 uur - www.festivalgent.be - tickets met lerarenkorting alleen via 070 77 00 00 - Uitbureau, Kammerstraat 19, 9000 Gent

LEUVENVan 21 september tot 27 oktober combineren NOVECENTO en TRANSIT muziek uit de vorige eeuw met het muzieklandschap van de 21ste eeuw. NOVECENTO bundelt zeven concerten met bekend en te ontdekken werk uit de vorige eeuw. TRANSIT neemt het heden voor zijn rekening en bulkt een weekend lang van de wereldcreaties. Op de podia staan ronkende muzikale namen uit binnen- en buitenland.Festival van Vlaanderen - Vlaams-Brabant - www.festival.be/vlaamsbrabant - 016 20 05 40 - tickets: ticket@leuven.be of 016 20 30 20 - leraren krijgen 25 procent korting

GENT

Festival van VlaanderenKORTING

IK PASS…Kom in tien tentoonstellingen alles te weten over het menselijke lichaam. Speel met bijzondere spiegels. Begrijp wat genen en dna betekenen en leer het belang van water op onze planeet kennen. Wat actiever aange-legd? Bouw dan je eigen robot. Of ga schaatsen op Antarctica. Lanceer een waterraket en maak er je eigen tv-uitzending van. In de observatoria verken je een weerstation en ontdek je een vijver vol leven. Nog niet moe? Dan beklim je de zeventig meter hoge terril zonder naar adem te snakken. Het brengt je in ieder geval wat dichter bij het thema van de zomer 2009: sterrenkunde. Met tal van activiteiten voor groot en klein.Pass - 3 rue du Mons - 7080 Frameries (bij Mons) - www.pass.be - pass@pass.be - 070 22 22 52 - gratis op vertoon van je lerarenkaart 2009 (i.p.v. 12,50 euro volwassenentarief)

GOESTING IN TALEN?!Vraag je wel eens een ‘pain français’ op vakantie? Of gebruik je je Engels alleen maar om ‘half a pint’ te bestellen in Londen? Tijd om talen te oefenen! Actuapress Mag brengt een drietalig magazine met bijbeho-rende oefeningen en een audio cd. De Fl@sh brieft je wekelijks over de actualiteit in de taal van jouw keuze (Nederlands, Frans of Engels) en bevat telkens een oefening. De Fl@sh verklaart of vertaalt ook de moeilijkste woorden. Actuapress Mag&Flash - 24 euro (6 maanden) of 40 euro (12 maanden) voor een abonnement in de taal van jouw keuze - www.actuapress.be

Win: vijf leraren winnen een jaarabonnement. Vind het antwoord op de vraag: wat is het ‘Good rumour project’? Mail je antwoord met je gegevens en stamboeknum-mer voor 15 juni naar wedstrijd@lerarenkaart.be. Geef je mail als onderwerp ‘Actuapress’. De winnaars krijgen een persoonlijk bericht.

W!N

SPELENDERWIJS HERHALENEen rekenrace in het tweede leerjaar. Of ‘Le jeu des familles’ voor het vijfde en zesde leerjaar. Met de Speltoppers is leerstof herhalen nooit meer saai. Deze educatieve kaartspellen speel je samen of alleen. Kaartspellen en alle extra’s zoals pionnen of een speciale dobbelsteen zijn verpakt in een tinnen doos.Speltoppers: kleuters en kinderen tot en met het zesde leerjaar - vijf verschillende titels - Uitgeverij Van In - 8 euro per titel - verkrijgbaar via de uitgeverij of de boekhandel - www.thuiswijzer.be - basisonderwijs@vanin.be

Win: tien leraren winnen een Speltopper. Mail je gegevens en het leerjaar waarin je lesgeeft voor 15 juni naar thuiswijzer@vanin.be. De winnaars worden persoonlijk verwittigd.

W!N W!N

GRATIS

ZEKER DOEN • Nr. 196

AC

TIE

S LE

RA

RE

NK

AA

RT

45

(advertentie)

DANS, MUZIEK EN SPEKTAKELVerliefde tieners en de familie Von Trapp. Met High School Musical en The Sound of Music staan ze allemaal op het podium. Laat je meeslepen door moderne Grease-muziek. Of klinkt Edelweiss en Do, re, mi beter in de oren? • High School Musical - 26, 27 en 28 juni 2009 - stadsschouwburg Antwerpen• The Sound of Music - vanaf 20 augustus 2009 - stadsschouwburg AntwerpenLeraren die al een inlogcode hebben genieten via www.my-culture.be 15 procent korting. Nog geen code? Registreer via het formulier op de startpagina van www.lerarenkaart.be. Ongeveer een week later krijg je je code per mail.

TOCHT OP EEN FLUISTERBOOTVerken het Maasland. Tijdens een geleide fi etstocht langs de Maas door Belgisch- en Nederlands-Limburg bezoek je een biozorgboerderij. Of je kiest voor een vrije fi etstocht langs de Smokkelroute (44 km). Moe van het trappen? De elektrisch aangedreven fl uisterboten laten de natuur ten volle tot recht komen. Op de speciale lerarendag (voor leraren en partner) is er ontvangst met koffi e en licht het Maascentrum De Wissen zijn educatieve aanbod toe. Je kunt een fi ets huren aan 9 euro per dag (via 0800 96 967).zaterdag 27 juni (9.30 tot 16 uur) - inschrijven uitsluitend via www.lerarenkaart.be(rubriek ‘inschrijven’). Maascentrum De Wissen - Maaspark - 3650 Dilsen-Stokkem - www.dewissen.be

DE IJSKELDER VAN HET KASTEELAlleen tijdens de Kasteelfeesten leiden gidsen je rond door de prinse-lijke vertrekken van het Kasteel de Merode. Kinderen gaan op ridder-kas-teeltour terwijl je zelf afdaalt in de ijskelder: de koelkast avant la lettre. Op de Boulevard des Artistes zie je kunstenaars aan het werk en in het shoppingpark vind je ideeën om je woonomgeving een frisse zomerse toets te geven.Kasteelfeesten Westerlo - Kasteel de Merode - Polderstraat 51 - 2260 Westerlo - www.kasteelfeesten-westerlo.be - zaterdag 4 en zondag 5 juli - van 10 tot 19 uur - 1 euro korting op vertoon van je lerarenkaart (6 i.p.v. 7 euro)

ZANDPIRATENPiraten! Ze staan voor avontuur, ontdekking, rijkdom en soms ook wel schermutselingen. Maar zijn ze ook zo romantisch als wij ze ons voor-stellen? Je ontdekt het deze zomer op het Zandsculpturenfestival in Blankenberge. Jack Sparrow, Piet Piraat en zijn kornuiten Stien Struis, Berend Brokkenpap en Steven Stil staan klaar. Zandsculpturenfestival - Koning Albert I-laan (tegenover Sea Life Center) - 8370 Blankenberge - van 26 juni tot 31 augustus - www.zandsculptuur.be - info@zandsculptuur.be - 050 20 04 65Op vertoon van je lerarenkaart betalen max. twee volwassenen 9 i.p.v. 11 euro, niet cumuleerbaar met andere kortingen.

KORTING

KORTING

KORTING

KORTING

Charly Herscovici, met zijn vriendelijke toestem

ming - c/o SABAM

-ADAGP, 2009

©

VIPDAG

CECI N’EST PAS UN MUSÉEHet gloednieuwe Magritte Museum opent zijn deuren. Met meer dan tweehonderd werken van de meester zelf: olie op doek, gouaches, teke-ningen, beeldhouwwerken en beschilderde objecten. Maar ook reclame-affi ches, partituren, oude foto’s en fi lms die Magritte zelf maakte. Treed binnen in het rijk der lichten!Musée Magritte Museum - Regentschapsstraat 3 (individueel) of Koningsplein (groepen) - 1000 Brussel - www.musee-magritte-museum.be - 02 508 32 11 - info@fi ne-arts-museum.be - gratis toegang op vertoon van je lerarenkaart 2009

GRATIS

ZEKER DOEN • Nr. 196

AC

TIE

S LE

RA

RE

NK

AA

RT

47

NOG TOT ZONDAG 27 SEPTEMBER

BEAM DROPWat? Wie bouwt een wolkenkrabber in meccano naast het Rockefeller Center in New York? Chris Burden is de naam. Deze zomer bewonder je zijn installatie Beam Drop in het Middelheimmuseum. Waar? Middelheimmuseum - Middelheimlaan 61

- 2020 Antwerpen Wanneer? Alle dagen in juni en juli: 10 tot 21 uur; in augustus: tot 20 uur Wie? Voor iedereen gratis toegankelijk. Meer info: www.middelheimmuseum.be

ZONDAG 7 JUNI TOT MAANDAG 31 AUGUSTUS

VERSCHOLEN BEELDENWat? Werk van veertig hedendaagse kunstenaars midden in een arboretumtuin. Een extra (fi ets)route buiten het domein brengt je naar 29 etalages die nog andere werken tentoonstellen. Elke zon- en feestdag is er om 14 uur een wandeling met gids.

Waar? Arboretum Kalmthout - Heuvel 2 - 2920 Kalmthout Wanneer? Alle dagen: 10 tot 17 uur Wie? Gratis voor houders van de lerarenkaart Meer info: www.arboretumkalmthout.be

DONDERDAG 25 JUNI TOT MAANDAG 31 AUGUSTUS

DE MOOISTE DIAMANTWat? Een tentoonstelling met internationale dia-mantcreaties van hedendaagse juweelontwerpers. Wie wint de prestigieuze award 2009 van de Hoge Raad voor Diamant? Beslis mee. 19 creaties uit 17 landen dingen naar de prijs. Waar? Diamantmuseum

Provincie Antwerpen - Koningin Astridplein 19-23 - 2018 Antwerpen Wanneer? Alle dagen: 10 tot 17.30 uur, niet op woensdag Wie? Gratis voor houders van de lerarenkaart Meer info: www.diamantmuseum.be

ZATERDAG 27 JUNI

FIETSEN LANGS DE MAASWat? Een fi etstocht langs weerszijden van de Maas. Bezoek de biozorgboerderij. Maak een rond-vaart met de fl uisterboot. Je krijgt koffi e bij ont-vangst en uitleg over de werking van het natuurcen-trum. Zie p. 47. Waar? Maascentrum De

Wissen - Maaspark - 3650 Dilsen-Stokkem Wanneer? 9.30 tot 16 uur Wie? Gratis voor leraren en partner Meer info: www.dewissen.be Inschrijven: uitsluitend via ‘inschrijven’ op www.lerarenkaart.be

WOENSDAG 1 JULI TOT MAANDAG 31 AUGUSTUS

SPEEL HET PARTYSPELWat? Samen met Vlieg en de kunstenaars de feestzaal opsmukken. Gulzig smullen van het feestmenu. Verloren lopen in de drukte van het feestgewoel… Alle deelnemers krijgen een leuk cadeau. Waar? Broelmuseum – Broelkaai 6 – 8500 Kortrijk Wanneer? Dinsdag tot vrij-dag: 10 tot 12 en 14 tot 17 uur; zaterdag, zon- en feestdagen: 11 tot 17 uur Wie? Gratis voor kinderen tot 12 jaar, gratis toegang voor houders van de lerarenkaart Meer info: www.broelmuseum.be

NOG TOT ZONDAG 28 JUNI

NIEUW MEISJEWat? Het groeiritueel bij de Ticuna-Indianen. Langs maskerpakken, vedertooien en gebruiksvoor-werpen kom je er alles over te weten. Een fotomon-tage toont hoe het ritueel vandaag nog wordt be-leefd in Brazilië. Op 28 juni sluit de tentoonstelling

af met een feest. Waar? MAS Etnografi sch Museum - Suikerrui 19 - 2000 Antwerpen Wanneer? Dinsdag tot zondag: 10 tot 17 uur Wie? Gratis voor houders van de lerarenkaart Meer info: www.etnografi schmuseum.be

NOG TOT ZONDAG 30 AUGUSTUS

DE SMAAK VAN DE KEYSERWat? Een blik achter de schermen van de popu-laire tv-reeks. Setlocaties, rekwisieten, foto’s, fi lm- en geluidsfragmenten ontsluieren de geheimen van De smaak van De Keyser. Waar? Nationaal Jenevermuseum - Witte Nonnenstraat 19 -

3500 Hasselt Wanneer? Dinsdag tot zondag: 10 tot 17 uur Wie? Leraren betalen 2,50 i.p.v. 3,50 euro (borrel inbegrepen) Meer info: www.jenevermuseum.be

NOG TOT ZONDAG 13 SEPTEMBER

DE FAMILIE ALS DETECTIVEWat? Schrijfster, kunstenares, fotografe, cineaste en soms zelfs detective. Sophie Calle wisselt van rol naargelang de personages die ze speelt. Met de Family Kit, een spel dat families opleidt tot detecti-ves, zoek je naar haar sporen in het autobiografi -

sche werk. Waar? Bozar - Paleis voor Schone Kunsten - Ravensteinstraat 23 - 1000 Brussel Wanneer? Dinsdag tot zondag: 10 tot 18 uur; donderdag tot 21 uur Wie? Leraren betalen 3 i.p.v. 8 euro voor de tentoonstellingen - Family Kit (vanaf 6 jaar): 5 euro extra (voor max. 4 personen) Meer info: www.bozar.be

NOG TOT ZONDAG 13 SEPTEMBER

DE TENTOONGESTELDE MENSWat? De fascinatie voor exotische culturen ontlokt soms een bedenke-lijke vorm van tentoonstellen. Kleurrijke affi ches van volkerenshows en beschamende zwartwitfoto’s van optredens passeren de revue. Waar? Museum Dr. Guislain - Jozef Guislainstraat 43 - 9000 Gent Wanneer? Dinsdag tot vrijdag: 9 tot 17 uur; zaterdag en zondag: 13 tot 17 uur Wie? Leraren betalen 4 i.p.v. 6 euro Meer info: www.museumdrguislain.be

ZOMER-KALENDERDe vakantie komt dichtbij, overal kun je iets beleven. Het loont om de lerarenkaart op zak te hebben. Enkele zomertips vind je hieronder. Wil je de laatste nieuwtjes? Abonneer je dan op de nieuwsbrieven via www.lerarenkaart.be (inschrijven - nieuwsbrieven). Een activiteit ofvoordeel opgemerkt dat nog niet vermeld is? Mail het naar info@lerarenkaart.be of vul het formulier ‘buitenland’ in onderaan op de startpagina.

SABAM Belgium

2009

©

Diamantm

useum

©

ZEKER DOEN • Nr. 196

48

ZATERDAG 15 EN ZONDAG 16 AUGUSTUS

RAILFEESTWat? Met extra treinen en randactiviteiten zet het stoomcentrum “Bier Op ’t Spoor”. De locomotieven brengen het hele gezin onder stoom. Waar? Stoomcentrum Maldegem vzw - Stationsplein 8 - 9990 Maldegem Wanneer? 10 tot 18 uur Wie?

Korting op vertoon van je lerarenkaart (6 i.p.v. 10 euro) Meer info: www.stoomcentrum.be (vanaf 15 juli meer info over het weekend)

ZATERDAG 15 EN ZONDAG 16 AUGUSTUS

KASTEELFEESTEN HORSTWat? De Pynnockridders organiseren animaties, demonstraties en een steekspel. Doorlopend zijn er gidsbeurten in het kasteel. Doe mee aan de Rode Ridderverkiezing en ontdek de brouwerij zoals die er in de zeventiende eeuw was. Proef meteen het

Horstbier. Waar? Kasteel van Horst - Bezoekerscentrum Horst en Hageland - Horststraat 28 - 3220 Holsbeek Wanneer? 12 tot 18 uur Wie? Volwassenen betalen 6 euro, kinderen 3 euro Meer info: www.kasteelvanhorst.be

DONDERDAG 20, VRIJDAG 21, MAANDAG 24 EN

DINSDAG 25 AUGUSTUS

OP DE KOFFIE BIJ AMBIORIX Wat? Bezoek de stad Tongeren en het vernieuwde Gallo-Romeins museum. Voor kinderen van 8 tot 14 jaar is er een alternatief pro-gramma tijdens het museumbezoek. Je gaat naar huis met een infor-matiepakket. Zie p. 40. Waar? Gallo-Romeins museum - Kielenstraat 15 - 3700 Tongeren Wanneer? 9.30 tot 16 uur Wie? Gratis voor leraren en hun gezin Meer info: www.galloromeinsmuseum.beInschrijven: uitsluitend via ‘inschrijven’ op www.lerarenkaart.be

PERMANENT

MECHELEN VANUIT DE HOOGTEWat? Na 538 treden kijk je van Antwerpen tot Brussel neer op de mooiste prentkaarten van Vlaanderen. Zes haltes met onderweg de Klokkenkamer en de Beiaardkamer maken de tocht niet al te zwaar. Waar? Sint-Romboutstoren - Grote

Markt - 2800 Mechelen Wanneer? van dinsdag tot zondag tussen 10 en 18 uur (laatste bezoek om 16.30 uur) Wie? Leraren betalen 5 i.p.v. 7 euro Meer info: www.sintromboutstoren.be

ZATERDAG 4 JULI TOT ZONDAG 27 SEPTEMBER

STORMLICHTWat? Negen kunstenaars uit drie landen doen bin-nen de context van hun werk iets buitengewoons. Onverwachte resultaten en confrontaties tussen ver-schillende disciplines zijn het resultaat. Waar? ’t Gasthuys - Stedelijk Museum Aalst - Oude

Vismarkt 13 - 9300 Aalst Wanneer? Dinsdag tot vrijdag: 10 tot 12 uur, 13 tot 17 uur; zaterdag en zondag: 14 tot 18 uur Wie? Voor iedereen gratis toegankelijk Meer info: www.aalst.be/museum

VRIJDAG 10 JULI

ENAME BY NIGHTWat? Bezoek het museum bij nacht en doe verrassend nieuwe ontdek-kingen. Tal van activiteiten voor jong en oud staan op het programma. Waar? pam Ename - Lijnwaadmarkt 20 - 9700 Oudenaarde-Ename Wanneer? 20 tot 02 uur (activiteiten tot middernacht, naprogram-ma tot 2 uur) Wie? Voor iedereen gratis toegankelijk Meer info: www.pam-ename.be

VRIJDAG 10 JULI TOT ZONDAG 4 OKTOBER

TEGEN OORLOG EN GEWELDWat? Zeventig werken tegen oorlog en geweld, van de hand van Camiel Van Breedam. Hij is het hele jaar ‘artist in residence’. Voor de gelegenheid cre-eert hij een nieuw environment: J’ai rendez-vous avec vous Waar? In Flanders Fields Museum -

Grote Markt 34 - 8900 Ieper Wanneer? Elke dag van 10 tot 18 uur. Wie? Leraren betalen 4 i.p.v. 8 euro (volwassenentarief) Meer info: www.infl andersfi elds.be

VAN WOENSDAG 22 JULI TOT

VRIJDAG 28 AUGUSTUS

FOTOATELIERS VOOR KINDERENWat? Zomer: de ideale periode om foto’s te maken én te bewerken. Op verschillende data organiseert het FoMu workshops. Laat kinderen vanaf vier jaar experimenteren met beelden. Van snuisteren in prentenboeken tot de geheimen van de digitale fo-

tografi e. Overdag maar ook ’s nachts. Waar? Fotomuseum Provincie Antwerpen - Waalsekaai 47 - 2000 Antwerpen Wanneer? Diverse tijdstippen Wie? Voor kinderen van 4 tot 18 jaar Meer info: www.fotomuseum.be

ZATERDAG 1 EN ZONDAG 2 AUGUSTUS

MIDDELEEUWEN IN WALRAVERSIJDEWat? Tweekampen met boogschutters en demonstraties. Tijdens dit weekend voel je je even in de middeleeuwen. Wie niet zover in de tijd terug wil, bezoekt de Atlantikwall. Waar? Provinciedomein Raversijde - Nieuwpoortsesteenweg 636 - 8400 Oostende Wanneer? 10 tot 18 uur Wie? Gratis op vertoon van je lerarenkaart (i.p.v. 6,50 euro) Meer info: www.west-vlaanderen.be/raversijde

ZATERDAG 8 AUGUSTUS

NACHT VAN DE ANTWERPSE MUSEAWat? Veertien Antwerpse musea openen ’s nachts hun deuren. Ontdek de ‘geheimen’ van de vaste collecties. Waar? Diverse locaties in Antwerpen Wanneer? 19 tot 01 uur Wie? Voor iedereen gratis toegan-kelijk Meer info: www.museumnacht.be

Roland Minnaert, Sabam

2008

©

VAN 30 JUNI TOT 1 SEPTEMBER

NAAR ATHENE OF ROME?Tussen 30 juni en 1 september plaatst www.klasse.be/leraren twintig Vlaamse mu-sea in de kijker. In elk van die teksten zit een codewoord verborgen. Die woorden leiden je trapsgewijs naar de oplossing. Eén deelnemer aan deze schattenjacht wint een reischeque van 1 000 euro (voor een bestemming naar keuze).Al de vermelde musea kun je deze zomer gratis bezoeken met je lera-renkaart. Met de spaarkaart die je in deze Klasse vindt, kun je nog een reischeque van 1 000 euro winnen.Ga mee op schattenjacht: vanaf maandag 30 juni op www.klasse.be/leraren.

ZEKER DOEN • Nr. 196

AC

TIE

S LE

RA

RE

NK

AA

RT

49

(advertentie)

ITALIAANSE THERMENIn de thermenstad Acquapartita Bagno di Romagna, op 1250 kilometer van Brussel, ontspringt al sinds eeuwen helend water. Je logeert in hotel Miramonti****. Ideaal gelegen om enkele musea te bezoeken zoals het Idro Ecomuseum. In de omgeving wandel je door een uitgestrekt natuur-park of maak je een boottocht op het stuwmeer.Jouw prijs: acht dagen (zeven nachten) volpension tussen 1 en 30 juli of 24 en 31 augustus: 349 euro per persoon. Voor een verblijf tussen 31 juli en 8 augustus betaal je 429 euro per persoon en tussen 8 en 23 augustus: 499 euro per persoon. Optie: je kunt zo gewenst je vluchten bijboeken.Extra: één kind tussen 2 en 6 jaar op de kamer van de ouders geniet 50 procent korting. Eén kind van 7 tot en met 11 jaar: 30 procent korting.Boekingscode: EMIPKL01

REIZEN MET KLASSE

REISAANBOD

HOE DEZE REIZEN RESERVEREN?

Meer informatie over deze reisaanbiedingen vind je op www.leraren-kaart.be (voordelen opzoeken - commerciële voordelen). Alle vermelde prijzen zijn op basis van een standaard tweepersoonskamer en volgens beschikbaarheid. Ze zijn geldig voor leraren en meereizende familie of vrienden gedurende de vermelde periodes in 2009. Reserveer tijdig. Als alle kamers van een hotel ingenomen zijn of als het vliegtuig volzet is, dan is dat zo. Bel Holidayline (lic A5787) op 050 33 09 90 en vermeld het nummer van je lerarenkaart. Mailen kan naar info@holidayline.be. 100 procent kosten bij wijziging of annulatie tenzij je een reisverzekering neemt van 2,95 procent op de totale reissom.

GOLFEN IN FRANKRIJKOp tweeënhalf uur rijden van Brussel ligt Aa Saint-Omer Hôtel du Golf****. Met zicht op het 18-holes golfparcours en de vallei van de rivier Aa. 15 kilometer verder vind je het centrum van Saint-Omer met zijn rijke verleden, architectuur, wandel- en fi etsroutes, gezellige winkels en eethuizen.Jouw prijs: drie dagen (twee nachten) tussen 1 juli en 31 augustus: 89 euro per persoon in een Classic kamer. Voor een Superior kamer met hoekraam betaal je 99 euro per persoon. De Deluxe kamer uitkij-kend over de golfvelden met zithoek, bad en aparte douche boek je voor 119 euro per persoon. Amerikaans ontbijtbuffet en gratis gebruik van sauna en bubbelbad inbegrepen.Extra: enkel voor wie een Deluxe kamer boekt: twee kinderen tot en met elf jaar overnachten gratis op de kamer van de ouders (inclusief ontbijtbuffet).Boekingscode: NRDPKL07

abbaio

©

VIER DAGEN WALSEND WENENCultuur en Wenen: je krijgt vier dagen om het te ontdekken. Het Rathaus, de Stephansdom, het MuseumsQuartier en het Burgtheater liggen binnen wandelafstand van hotel Mercure Josefshof Wien****. Misschien raak je even in de verleiding om er walsend heen te gaan?Jouw prijs: vier dagen (drie nachten) tussen 2 juli en 9 augustus: 349 euro per persoon. Tussen 10 en 31 augustus betaal je 399 euro per persoon. Ontbijtbuffet, vlucht Brussel-Wenen h/t met Austrian Airlines (tot einde voorraad), taksen en brandstoftoeslagen inbegrepen.Extra: één kind tot en met elf jaar overnacht gratis op de kamer van de ouders (inclusief ontbijt) en betaalt enkel de vlucht.Boekingscode: VIEPKL05

M. Brinker

©

VIER DAGEN PRAAGIn de ‘stad van de honderd torens’ logeer je in het familiehotel Balkán**(*). Dit hotel is de ideale uitvalsbasis voor een bezoek aan het Mozartmuseum. Kooplustigen halen hun hart op in Andel City, een gloednieuw city center met winkels en restaurants.Jouw prijs: vier dagen (drie nachten) tussen 1 juli en 31 augustus mits je aankomt op maandag, dinsdag, woensdag of zondag: 269 euro per persoon. Ontbijtbuffet, vlucht Brussel-Praag h/t met Brussels Airlines (tot einde voorraad), taksen en brandstoftoeslagen inbegrepen.Extra: twee kinderen tot en met twaalf jaar overnachten gratis op de kamer van de ouders (inclusief ontbijt) en betalen enkel de vluchten.Boekingscode: PRAPKL06

rotkreut83

©

ZEKER DOEN • Nr. 196

AC

TIE

S R

EIZ

EN

ME

T K

LA

SS

E

51

EXTRA: MÉT VAKANTIE-BONNEN-BOEKJE

“Ook al vind jij het rapport van je kind niet goed, misschien is het voor hem toch niet zo slecht.” Dat zegt motivatiepsycholoog Willy Lens die over de schouders van ouders meekijkt naar de eindrapporten. Hoe be-spreek je samen met je kind een goed of slecht rapport en heeft overzit-ten wel zin?Hoe maken ouders van vakantie een tijd waarin kinderen genoeg vrij-heid krijgen om te ontdekken en te leren? Klasse voor Ouders toont hoe het kan.

Wat staat er nog in het mei-juninummer?Een • vakantieklusplanTips om • vrienden te leren makenPrint 100 instant-vakantietips:• eentje nemen en meteen doen!

Vanaf 12 juni zit de website in een vakantiejasje: bomvol vakantie-ideeën - surf naar www.klasse.be/ouders.

“Knip me los”: het vakantie-bonnen-boekjeNeem een schaar en knip het vakantie-bonnen-boekje los. Een scheur-boekje vol kortingen voor fi jne momenten: een blotevoetenwandeling, de beklimming van Kabouterberg, een bezoek aan het PASS, het Atomium, het huis van Alijn… Wijs jij er de leerlingen en ouders op.

JEFMONUMENT‘Zorg’ is het centrale thema van Open Monumentendag 2009, op zondag 13 sep-tember. Jongeren (6 tot 18 jaar) die met het fototoestel langs de Vlaamse monumenten trekken, kunnen meteen deelnemen aan ‘JEFmoNUment’, een fotowedstrijd van Open Monumentendag en het FoMu (provincie Antwerpen).Laat je leerlingen individueel deelnemen

of maak er een klasproject van. Op www.openmonumenten.be vind je vanaf half augustus het volledige programma. Je leerlingen kiezen een monument en maken een onvergetelijke foto. Deelnemen aan de foto-wedstrijd kan van half augustus tot 8 november 2009 (dus niet enkel op 13 september). Op 22 november zijn de winnaars gekend.Er is bovendien pedagogisch materiaal voor een klasproject: lesidee-en op maat, handige ‘tips and tricks’ om een monument origineel in beeld te brengen, gratis workshops op 13 september in het Antwerpse FotoMuseum, workshops voor de hele klas, een JEFmoNUment-wandelroute door Antwerpen…www.openmonumenten.be - www.fotomuseum.beOp zondag 4 oktober is er een speciale workshop voor leraren lager en secundair onderwijs in het FotoMuseum. Je krijgt er tips om dit project in je lessen te integreren. Deelnemen is gratis met je lerarenkaart.

GRATIS

REIS ROND DE WERELD IN 41 DAGEN‘Beagle - in het kielzog van Darwin’ wordt een spannende, informa-tieve en meeslepende reis om de wereld in 41 afl everingen. De drie-master ‘Clipper Stad Amsterdam’ volgt de route van Charles Darwin en de HMS Beagle tussen 1831 en 1836. De eerste etappe (dit najaar) brengt het schip van Engeland naar het zuidelijkste puntje van Zuid-Amerika. Tijdens de tweede etappe (voorjaar 2010) vaart het schip naar de Galapagos eilanden, Australië en Zuid-Afrika.De Nederlandse omroep VPRO werkt voor dit project samen met Teleac en ‘onze’ VRT. Aan boord gaan programmamakers en wetenschappers op zoek naar de antwoorden op vragen als ‘Moeten we ons zorgen maken over klimaatveranderingen?’, ‘Welke inzichten krijgen we van de wetenschap?’ en ‘Laten we de aarde verantwoord na aan volgende generaties?’.Centrale fi guren tijdens de reis zijn achter-achterkleindochter Sarah Darwin en bioloog Dirk Draulans. Hij zal het gedachtegoed van Darwin vertalen naar nu.‘Beagle - in het kielzog van Darwin’ is vanaf het najaar wekelijks, 41 we-ken lang, op het scherm te zien (bij ons op Canvas). Op de bijbeho-rende website kun je de reis dag na dag volgen, o.a. met persoonlijke scheepsjournalen van de gasten aan boord, de programmamakers, de kapitein enz. Uiteraard zal er een groot educatief luik zijn, met aangepast materiaal, prijsvragen en wedstrijden.Meer info volgt in het septembernummer van Klasse - volg de voorbereidingen op beagle.vpro.omroep.nl/ - de reis zelf start op 1 september vanuit Portsmouth, de tv-serie start half september

52

ZEKER DOEN • Nr. 196

ZEKER DOEN • Nr. 196

EXCLUSIEF voor Klasse-lezers is er ook een zomerlang de gezinsspeurtocht naar de Zomerpladijs in Mechelen. Vergeet je vislijn niet. www.klasse.be/pladijs

OP ZOEK NAAR DEMOCRATIEDe daganimaties van het Knooppunt democratie sensibiliseren kinde-ren en jongeren van 10 tot 18 jaar voor de uitdagingen waarmee onze democratie geconfronteerd wordt. Het Knooppunt gaat vanaf 2009 op in een breder project binnen de Koning Boudewijnstichting en wordt de Educatieve dienst van BELvue, centrum voor democratie en geschiedenis. De activiteiten blijven dezelfde, het aanbod breidt nog uit. Op de Demozoektocht ontdekken je leerlingen de belangrijkste de-mocratische instellingen. En in Eurochat chatten je leerlingen met een Europarlementslid.Inschrijven en pedagogisch materiaal op www.knooppuntdemocratie.be - het aanbod voor een bezoek aan het BELvue-museum vind je op www.belvue.be (‘educatieve dienst’)

VAKANTIEKAMPEN‘Kleuterfi t’, ‘Regenboogkleuren’ en ‘Chinatown’ voor kleuters. ‘Plankenkoorts’, ‘Timmerkamp’ en ‘Schop erop los’ voor leerlingen la-ger onderwijs. ‘Latino moves’, ‘Improvisatietheater’ en ‘Webdesign’ voor 12-plussers. Het educatieve team van vzw Free-Time knutselt elk jaar een breed aanbod aan vakantiekampen in elkaar. Er zijn trouwens ook meerdaagse vakanties in binnen- en buitenland, van ‘Planckendaelkamp’ en ‘Waar de indiaan gaat’ tot ‘Robin Wood’ en ‘Les chevaliers’.www.freetime.be - info@freetime.be - 09 233 77 88 - er is ook een zomercursus voor kandidaat-monitorenCULTUUR IN

ELKE KLASGratis met je klas naar cul-tuur met De Lijn? 1 500 euro voor je creatieve project? Eén adres: Dynamo3. Elke school kreeg hierover via Canon Cultuurcel meer informatie, mét een gebruikersnaam en een inlogcode. Met die gebruikersnaam en inlog-code kun je je registreren op www.dynamo3.be.Vul vervolgens (met je col-lega’s) een ‘dynamoPLAN’ in

over de stand van zaken rond cultuur in jouw school. Zowel leraren, leer-lingen, directie als externe partners mogen zich mee inzetten voor meer cultuur op school. Ieder op zijn eigen tempo. Je kunt je ‘dynamoPLAN’ trouwens op elk moment aanpassen.Na de goedkeuring van je ‘dynamoPLAN’ krijg je je unieke ‘dynamo-CODE’. Hiermee krijg je fi nanciële steun (max. 1 500 euro) voor je eigen projecten (‘dynamoPROJECT’). Met die code kun je gratis met je klas en De Lijn naar cultuurschakels (‘dynamoOPWEG’). www.dynamo3.be - www.canoncultuurcel.be - je vindt een lijst van de cultuurscha-kels op www.canoncultuurcel.be/aanbod/cultuurschakels - je projecten dien je in vóór 25 september

ALG

EM

EE

N

53

SPACE WEEK 2009Vlieg fi guurlijk mee met Frank De Winne en neem deel aan de ‘Space Week 2009’, van 14 tot 19 september. Euro Space Society heeft een programma uitgewerkt voor lagere en se-cundaire scholen. De ‘Week’ begint op maandag 14 septem-ber met een studiedag rond be-mande ruimtevaart, technologie en wetenschappelijk onderzoek. Een tiental astronauten neemt

hieraan deel, Frank De Winne zelfs vanuit het ISS. Leerlingen lager on-derwijs werken op dinsdag 15 september in Technopolis Mechelen tij-dens interactieve workshops rond raketten. ‘s Avonds debatteer je met de astronauten. Op donderdag 17 september staat in Flanders Expo (op de beurs Accenta) een themadorp rond ruimtereizen en -onderzoek. Die dag vindt daar de ‘Dag van de jeugd’ plaats met 3 000 deelnemers. Vrijdag 18 september ten slotte is er een themadag rond de opleiding ‘Master in Space Studies’ aan de KULeuven. 400 leerlingen secundair onderwijs maken er kennis met de nieuwe studierichting en met de astronauten.Alle info en inschrijvingen via www.spaceweek2009.com - www.eurospace.be

NATIONAAL ORKESTWorkshops, open repetities, concertinleidingen, contacten met musici: tal van mogelijkheden om met je leerlingen het Nationaal Orkest van België te leren kennen. Van muzikale sprookjes tot klassiek in alle geu-ren en kleuren.Ontdek het hele aanbod op www.nob.be/kids

COMMUNICEER CREATIEFLeraren, ict-begeleiders, (kunst)docenten en vormingswerkers onderzoe-ken vier dagen lang de poëtische kracht van audiovisuele communicatie: geluid- en beeldopname, montage via pc en internet. Deze stage is géén cursus audiovisuele techniek. Je leert er de basistechnieken van nieuwe media en ict gebruiken om op een creatieve manier te communiceren.De stage is een organisatie van vzw Aifoon en vindt plaats van 17 tot 20 augustus in MuHKA-media in Antwerpen.Aifoon organiseert ook workshops en stages rond soundscaping (vanaf oktober, voor jongeren vanaf 15 jaar) of ‘vreugdevolle opnames’ (stuur je eigen opnames door). Voor 10- tot 12-jarigen is er het project ‘Traject’, waarbij kinderen de weg van huis naar school audiovisueel vertalen.www.aifoon.org - info@aifoon.org

PROJECTCOÖRDINATOR / MODERATORGezocht: enthousiaste leraren voor een half- of voltijdse functie als projectcoördinator of als moderator van lesmateriaal bij KlasCement, de portaalsite voor en door onderwijs.Meer info en kandidaturen via www.klascement.net/jobs

SOEP OP SCHOOL250 stevige soepkommen en een grote soepketel… Dit is niet het nieuwe Asterix-verhaal, maar wel een grote actie van de ‘Week van de Smaak’. Alle scholen in Vlaanderen zijn hierbij uitgenodigd om op vrijdag 20 november met hun leerlingen een Vlaamse, Turkse of multi-culturele soep te maken. Per Vlaamse provincie (plus Brussel) krijgt de beste soepactie gratis soepmateriaal (kommen en ketel).Je kunt inschrijven tot 30 september. Enkel wie inschrijft vóór 15 juni staat ook in de programmabrochures. Juryvoorzitters Felix Alen (peter van de actie) en Engin Akin (Turkse chef en soepkenner) scheppen op 20 november de soep uit in de winnende scholen.Alle info op www.weekvandesmaak.be

‘ZEEPOK WORDT ZEEMEERMIN’Totale vissterfte, zeepok transformeert in zeemeermin… ‘Echt gebeurd’ van Behoud de Begeerte is muzisch surfen op wetenschappelijke, literaire en andere watertjes. Surf mee op de cultuuravond van Canon Cultuurcel. Wegens groot succes dit jaar zelfs op twee locaties, op 16 september in DeVooruit Gent en op 27 september in deSingel Antwerpen.Reserveren vanaf 20 augustus via www.canoncultuurcel.be

SCHOOL’S OUTHet einde van het schooljaar is in zicht en ‘The Revolution’ bestaat 20 jaar. Dubbele feestvreugde dus op zaterdag 20 juni in Bobbejaanland voor ‘School’s Out’, een event van Free Record Shop, TMF en Bobbejaanland. Op het programma o.a. een concert met 2 Fabiola, Sylver, Lasgo, Robert Abigail, Fatty K, Anna Grace enz.Tickets voor dit speciale feest kosten 20 euro (+ 2 euro administratiekosten, enkel te koop in Free Record Shop of op www.tmf.be).Op www.freerecordshop.be kun je een gra-tis VIP-toegang winnen voor je hele klas. Met max. 30 leerlingen ga je gratis per bus naar Bobbejaanland, mag je gratis binnen en kun je de artiesten ontmoeten.Wedstrijdvoorwaarden en -formulier vind je op www.freerecordshop.be

SCHeReopOBmAT(R

t

54

ZEKER DOEN • Nr. 196

ZEKER DOEN • Nr. 196

‘THE LIBRARIAN III - THE CURSE OF THE JUDAS CHALICE’Bibliothecaris en avonturier Flynn Carsen (Noah Wyle) gaat op zoek naar de historische Kelk van Judas. Bovendien voeren vreemde dromen hem naar New Orleans, waar hij een samenzwering van vampier Prins Vlad Dracul op het spoor komt.Na ‘The Librarian: Quest for the spear’ en ‘The Librarian: Return to King Solomon’s Mines’ is dit al de derde speurtocht van de stilaan beroemde bibliothecaris. De fi lms zijn een leuke combinatie van geschiedenis en legende.overal verkrijgbaar als dvd en BLU-ray - www.dfw.nl

Win: 5 x ‘The Librarian III’ - mail vóór 20 juni (met vermelding ‘The Librarian’) naar win.leraren@klasse.be.

EN DAN WEET JE NOG NIETS OVER…

Dyslexie - een schildpad op een raket:• workshop en boekGeloof als geneesmiddel?:• boek over de link tussen geest en lichaamSchool en bibliotheek: • een gids door het digitale informatie-aanbodBewegende boeken:• hoe maak je boeken aantrekkelijker voor je leerlingen?

Al die tips en nog veel meer vind je op www.klasse.be/leraren (klik op ‘Zeker doen’ en ‘Speeltijd’)

‘WHITE SHADOWS’Een documentairemaker scheept in op een ijsbreker vol toeristen richting Antarctica. Meer dan een eeuw na de legendarische expeditie van de Belgica heeft Didier Volckaert het in ‘White Shadows’ over Antarctica, toerisme en exploratie. Moeten we dingen doen, gewoonweg omdat ze technisch mogelijk zijn?Meer info over deze fi lm en de originele Belgica-expeditie opwww.antarcticatourism.info - bestellen via www.elektrischerschnellseher.org

Win: 5 x ‘White Shadows’ - mail vóór 20 juni (met vermelding ‘White Shadows’) naar win.leraren@klasse.be

‘JOURNEY OF LIFE’Van de eerste molecule, bijna 4 miljard jaar geleden, over de eerste zeedieren, de eerste stappen op het land en de verovering van de lucht, tot de mens volg je in ‘Journey of Life’ het fascinerende verhaal over hoe het leven de aarde veroverde. Deze spectaculaire BBC-serie combineert vaak unieke beelden van hedendaagse dieren, planten en andere levens-vormen met baanbrekende computerreconstructies van verdwenen en uitgestorven soorten.overal verkrijgbaar op dvd - www.b-motion.nl

Win: 5 x ‘Journey of Life’ - mail vóór 20 juni (met vermelding ‘Journey of Life’) naar win.leraren@klasse.be

‘WHALEDREAMERS’In ‘Whaledreamers’ gaat de Britse regisseur Kim Kindersley op zoek naar zijn spirituele wortels, waarbij hij de buitengewone band (her)ontdekt tussen mensen en walvissen. Hij heeft 15 jaar gewerkt aan deze fi lm. Hij kreeg de hulp van musicus-activist Julian Lennon, acteur-verteller Jack Thompson en vooral Bunna Lawrie, de liederenman van de ‘Walvisdromers’, een ontheemde Aboriginalstam. ‘Whaledreamers’ is een met prijzen overladen pleidooi voor vrede, verdraagzaamheid en respect voor onze planeet.overal verkrijgbaar op dvd - www.ellesco.biz/whaledreamers.html

Win: 9 x ‘Whaledreamers’ - mail vóór 20 juni (met vermelding ‘Whaledreamers’) naar win.leraren@klasse.be

W!N W!N

W!N

W!N

ALG

EM

EE

N

55

CARAVANS WILLEN HELEMAAL NIET OP VAKANTIE

De zomer slaat ongenadig toe in het juninummer van Yeti. De Yetiklas staat kniediep in de Noordzee. Aan de halfgare artikels in Yeti zit deze maand een barbecueluchtje.

Naast een overdolle vakantiekalender leren je leerlingen ook nog deze levenslessen:

Caravans • willen helemaal niet op vakantie. Vandaar dat die auto’s zo hard moeten trekken.Tieners zijn • stijlsurfers. Van techtonic tot gothic.Wat gebeurt er als je de woorden • zonnebril en lijmpistool in één les steekt?In elke leerling schuilt een • Manga.

Bij deze reportages vind je in de pedagogische bijlage lestips die nauw aansluiten bij de eindtermen. Schrijf je in voor deze maandelijkse gratis nieuwsbrief via www.klasse.be (e-brieven) of vind elke maand het gedrukte exemplaar in het pakket Yeti’s.

DE KNAPPE TRAPPERHoe leer je je leerlingen derde graad preventief fi etsen? Om een veilige fi etser te worden, moeten je leerlingen immers de verkeersregels ken-nen, gevaren leren inschatten en snel kunnen reageren. Je stuur vast-houden en rechtdoor rijden is niet voldoende.Twee nieuwe publicaties van het Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid (BIVV) helpen daarbij. Foto’s en tekeningen leggen in de brochure ‘De knappe trapper’ de belangrijkste verkeersregels uit. Bovendien krijgen je leerlingen tips om op een preventieve manier te fi etsen. De folder ‘Trap veilig en knap’ vat de brochure kort samen.Om echt ‘knappe trappers’ te worden, moeten je leerlingen natuurlijk oefenen. Voor dit praktische luik zijn er al langer twee publicaties be-schikbaar: ‘Meester op de fi ets’ voor leraren en animatoren en ‘Kinderen op de fi ets’ voor ouders.Download alle publicaties gratis op www.bivv.be - daar kun je ze ook in gedrukte versie bestellen

DE ONTDEKKERSEen actief blad voor nieuwsgierige kinderen dat wetenschap en techniek écht leuk maakt. Dat wordt ‘De ontdekkers’, een nieuw tijdschrift voor leerlingen tweede graad lager onderwijs. ‘De ontdekkers’ legt we-tenschap uit met veel beeldmateriaal en met spannende proefjes die je leerlingen zelf kunnen doen. Een raket lanceren bijvoorbeeld. In elk num-mer gaat een jonge ontdekker op stap naar een niet-alledaagse plaats, zoals Ine die een werkende vuurtoren bezoekt.‘De ontdekkers’ belooft experimenteren en ontdekken op kindermaat. Het blad is een uitgave van Uitgeverij Van In, i.s.m. Technopolis. Van In publiceert daarnaast ook ‘Het blad van Vos en Haas’ (eerste graad) en ‘National Geographic Junior’ (derde graad).‘De ontdekkers’ - 30 euro voor 10 nummers - meer info op www.thuiswijzer.beVraag nu gratis nummers aan voor je leerlingen (tweede graad), je krijgt ze eind augustus op school geleverd - aanvragen via thuiswijzer@vanin.be of 03 491 94 44

GRATIS

PEUTERS SPELEN TAALMet de ‘Taal-Speel-Tas’ kun je in de kinderopvang, op school en thuis taalachterstand voorkomen of aanpakken. De tas stimuleert op een speelse manier de taalontwikkeling bij peuters/kleuters vanaf 18 maanden. Ingrediënten zijn een peuterboek, een handpop, een knuf-fel, een opblaasbare bal, een verjaardagskalender met versjes en liedjes, een handleiding en dvd met tips en voorbeelden.Het Haags Centrum voor Onderwijsbegeleiding (Nederland) ontwikkelde de tas. Clavis Uitgeverij verspreidt de tas via de Vlaamse boekhandels.‘Taal-Speel-Tas’ - 49,95 euro - www.clavisbooks.comDownload een kortingsbon van 5 euro op www.klasse.be/leraren - die bon is geldig tot 31 augustus 2009

KORTING

56

ZEKER DOEN • Nr. 196

SOS CONFLICTHoe ga je op een constructieve manier met elkaars verschillen om? ‘SOS Confl ict’ van Corry Laura Van Bladel biedt daarvoor praktische oefeningen, lesmateriaal en spelvormen. Het achterliggende gedachtegoed is gebaseerd op de ideeën van Pat

Patfoort en Marshall Rosenberg over confl icten, geweld en misverstan-den in communicatie. Het boek bevat een uitgebreid activiteitenpakket om te gebruiken in de klas. Veel van die concrete materialen staan ook op de bijbehorende cd-rom.‘SOS Confl ict’ verscheen in de reeks ‘Zorg voor rust’ van Abimo uitgeverij - het boek kost 29,50 euro (164 blz. + cd-rom) - www.abimo.net

Win: 5 x ‘SOS Confl ict’ - mail al je gegevens vóór 15 juni 2009 naar wedstrijd@abimo.net

LEZEN VOOR JE PLEZIER?Lezen je leerlingen nog voor hun plezier? Op de peiling naar lezen (Nederlands) in het lager onderwijs behaalden de Vlaamse leerlingen in 2007 prachtige resultaten: 9 op 10 leerlingen verwerven op het einde van het zesde leerjaar de eindtermen voor lezen. Maar lezen ze wel graag? Leesplezier en leesmotivatie bepalen hoeveel tijd leerlingen besteden aan lezen en de mate waarin ze zich echt verdiepen in teksten.De vakgroep Onderwijskunde (UGent) gaat de leesmotivatie van Vlaamse leerlingen en het leesonderwijs in het algemeen onderzoeken. Stapsgewijs willen de onderzoekers de leesmotivatie van Vlaamse leerlingen in kaart brengen, de relaties tussen leesmotivatie, lees-begrip, leesfrequentie, sekse, beschikbaarheid van leesmateriaal en leesinstructie verkennen en aansluitend een project uitwerken om lees-motivatie te bevorderen.Heb je zin om met de vijfdeklassers van je school mee te werken aan dit onder-zoek? Neem dan contact op met de onderzoekers via jessie.denaeghel@ugent.be of 09 264 94 40.

EN DAN WEET JE NOG NIETS OVER…

‘De blauwe hond’• : interactief spel voor kleuters rond risico-situaties met hondenJef en Lien’• : hoe leer je je leerlingen beter met elkaar omgaan?Rescue Race• : gratis online eerstehulpspelWin een dvd• : ‘Smurfenavonturen’: de klassieke animatiefi lmpjes nu ook op dvd

Al die tips en nog veel meer vind je op www.klasse.be/leraren (klik op ‘Zeker doen’ en ‘Speeltijd’)

‘TIKTAK’365 afl everingen, eentje voor elke dag. 25 jaar lang doorlopend uitgezonden. Verkocht aan 30 landen. Wie kent er niet ‘TikTak’, bedacht door Mil Lenssens toen hij kinderen geboeid zag kijken naar een lottotrekking. De voorspelbare, repetitieve mix van beweging, kleuren en muzikale ritmes en deuntjes werd een weergaloos succes. Nu komt

er ook een dvd-reeks. Op ‘TikTak - Eendjes’ en ‘TikTak - Vlinders’ staan telkens 10 verhaaltjes voor de allerkleinsten. Meer delen zullen volgen.overal verkrijgbaar - www.lime-lights.be

Win: 1 set van 2 ‘TikTak’-dvd’s - mail vóór 20 juni (met vermelding ‘TikTak’) naar win.leraren@klasse.be

‘KAATJE’Het nieuwsgierige meisje Kaatje en haar vriendje, de di-nosaurus Kamiel, wonen in een schudbol. Wie goed kijkt, ziet hen in die schudbol rondlopen en allerlei avonturen beleven. ‘Ontdek de wereld van Kaatje’ is de eerste van een hele reeks dvd’s. Eigenlijk spelen Kaatje en Kamiel de hoofdrollen in een magische wereld, die je vindt

in de fi lmpjes op KetNet, op de bijbehorende website en op allerlei evenementen.‘Kaatje’ wordt gemaakt door Productiehuis Jong (VRT) - kaatje.ketnet.be - www.lime-lights.be

W!N

W!N

W!N

OPRECHTE DEELNEMINGElke Vlaamse basisschool krijgt deze maand een gratis exemplaar van ‘Oprechte deelneming’, de volledig vernieuwde versie van een werkmap rond leerlingenparticipatie. In die map vind je stap voor stap alle mo-gelijke methodieken om leerlingen meer te betrekken bij het klas- en schoolgebeuren, van leerlingenraad en kringgesprek tot exploratieroos en evaluatieraster. Handige fi ches reiken handvatten aan rond allerlei thema’s die je met je leerlingen kunt verkennen in de klas (milieu, bur-gerschap, mobiliteit…).Je kunt de brochure ook gratis downloaden op www.kinderrechten.be (klik op ‘volwassen’, dan op ‘school’ en dan op ‘werkmap leerlingenparticipatie’)

GRATIS

KAPITEIN WINOKIO IS BEESTIGDe cd ‘Kapitein Winokio is beestig’ bevat tien tijdloze liedjes over de dieren van de Axenroos. Elk dier kreeg een raseigen muzikaal jasje, aangepast aan zijn karakter. Nu is er ook het gelijknamige liedjesboek, een leer- en oefenboek met de partituur van elke song, lekkere gitaar-grepen en bijbehorende dierendansjes. Zo kun je met je leerlingen zin-gen, dansen en genieten van muziek. Je krijgt bij het boek bovendien een cd met daarop een luister- en karaokeversie van elk liedje.‘Kapitein Winokio is beestig’ - www.kapiteinwinokio.be - het leer- en oefenboek is uitgegeven door Uitgeverij Primavolta - www.primavolta.be

Win: 5 x ‘Kapitein Winokio is beestig - Liedjesboek’ - mail vóór 20 juni (met vermelding ‘Kapitein Winokio’) naar win.leraren@klasse.be

W!N

BA

SIS

57

ZEKER DOEN • Nr. 196

MAKS! HANGT HET UIT

Mogen jongeren nog de straat op? Een jaar na de heisa over het weg-pestapparaat Mosquito duiken geregeld berichten op over zogenaamde ‘hangjongeren’. De Vlaamse Vereniging Jeugddiensten en -consulenten (kortweg VVJ) vindt dat jongeren gebruik mogen maken van de publieke ruimte. Hun ‘Hangman’-campagne reikt jongeren ideeën en verfrissende initiatieven aan om de straat op te trekken. Daarom ruikt de Maks! van juni naar asfalt. Met 62 tips om de straat te heroveren, genoeg om elke dag van de zomervakantie met een nieuw idee wakker te worden. Verlos het schoolsecretariaat in juni van deze laatste bijzondere Maks!, en deel het tijdschrift uit, net na een examen.

Abonneer je op Maks!mum: elke maand krijgen scholen die Maks! uitdelen 10 papieren exemplaren van de pedagogische bijlage Maks!mum. Daarin vind je lestips waardoor Maks! méér wordt dan zomaar een jongerenmagazine. Met elke lestip geef je mee inhoud aan de vakoverschrijdende eindtermen.Maks!mum een week vroeger dan het blad in je mailbox? Schrijf je dan nu in op www.klasse.be/maksimum.

BESTEL DE LEERLINGENKAARTVanaf vandaag kun je de gloednieuwe leerlingenkaart voor het schooljaar 2009-2010 aanvragen op www.lerarenkaart.be. De kaart is een gratis service van het Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming. Sommige scholen laten de kaart volledig zelf door de leerlingen invullen. Dat kan. Je kunt de kaart ook zelf voorzien van een etiket met de gegevens en een foto van de leerling. Met door de school aangebrachte codes kan elke leraar nagaan of de leerling in kwestie gebruikmaakt van het schoolvervoer, de school over de middag mag verlaten, in welke richting hij/zij zit…Maar de kaart heeft ook erg veel voordelen voor de leerlingen. Behalve de digitale toegang tot de acties van Maks! krijg je met de leerlingenkaart ook korting bij meer dan 900 aanbieders: fi lmzalen, musea, computerwinkels, pretparken, enz. Het hele aanbod is te vinden op www.maks.be.Meer info nodig over de leerlingenkaart? Bel het secretariaat van Klasse op 02 553 96 88. De kaart aanvragen? Surf naar www.lerarenkaart.be (en dat is géén tikfout).

BESTEL

KIJK UIT OP DE FIETS8 000 fi etsers per jaar raken in een ongeval betrokken. 11- tot 14-jarigen blijken daarbij heel kwetsbaar. Het nieuwe, interactieve programma ‘Kijk uit op de fi ets’ leert die jongeren het gevaar herkennen en anticiperen in het echte verkeer.In het lager onderwijs leren kinderen fi etsen, ze leren dat hun fi ets in orde moet zijn, dat ze best een hesje dra-

gen en een fi etshelm, ze leggen een fi etsexamen af enz. Op tocht naar de secundaire school komen ze in nieuwe, complexere verkeerssituaties terecht.www.kijkuitopdefi ets.be frist hun kennis van de verkeersborden op. Ze krijgen tips voor veilig fi etsen aan de hand van fi lmclips met verkeers-situaties. Leraren en ouders krijgen op dezelfde site achtergrondinfo over de doelstellingen en inhouden van het programma.www.kijkuitopdefi ets.be

DRIVE UP SAFETY!Een groep jonge mensen ijvert via ludieke acties voor veiligheid in het verkeer. Bij DUS! vzw (Drive Up Safety!) hanteren jonge vrijwilligers vier principes: van leeftijdsgenoot naar leeftijdsgenoot, zelfde taalgebruik (‘no nonsense, no bullshit’), ‘real cool facts’ en verantwoordelijkheid.Hun sensibiliseringsacties heten DUS@bike (fl uokledij voor fi etsende studenten), DUS@road (partypakketten voor nuchtere chauffeurs), DUS@info (infostands op evenementen). Speciaal voor scholen is er DUS@school: een vrijwilliger praat op school met je leerlingen over de ‘nieuwe weggebruiker’. Nieuw bij DUS! is hun eigen tolwagen waar-mee leerlingen het nut van een gordel aan den lijve ondervinden. Die tolwagen kun je ook naar jouw school halen.www.dus.to - www.tolwagen.be - stefan@dus.to - 0477 26 68 01

HUWELIJKSTIJD‘Vakantietijd: huwelijkstijd’ is een brochure over vakantiehuwelijken (uit liefde, gearrangeerd, onder dwang…) tussen Marokkaanse en Turkse Belgen met iemand van hun land van herkomst.Deze brochure van Koning Boudewijnstichting mikt zowel op de jonge-ren zelf als op hun leraren, begeleiders enz.Je kunt de brochure gratis downloaden op www.maks.be

GRATIS

58

ZEKER DOEN • Nr. 196

TIENERS MET MUCOWat is mucoviscidose? Wat betekent dit voor een tie-ner? Hoe praat je daarover in je klas? Om jongeren met

muco én hun leraren te helpen, werkte de Belgische Mucovereniging een educatief pakket uit voor het

secundair onderwijs. Uitgangspunt daarbij is dat de jongere met muco als ervaringsdeskundige vertelt wat leven met muco inhoudt. Om dat wat makkelij-ker te maken zit bij het pakket een cd-rom met een powerpointpresentatie die de jongere kan gebruiken, maar ook kan aanpassen aan zijn eigen verhaal.

Voorts zit er in het pakket een stripverhaal over Robin die muco heeft, naar een nieuwe school gaat, wat pest-

koppen ontmoet, maar ook het mooiste meisje van de school. Er is een brochure voor leraren van tieners met

muco en er is een infofolder voor de klasgenoten.brochures en folders zijn gratis - voor het stripverhaal betaal je 5 euro - www.muco.be - info@muco.be - 02 675 57 69

Win: 5 x ‘Robin’ (het stripverhaal plus brochure, folder en cd-rom) - mail vóór 20 juni (met vermelding ‘Robin’) naar win.leraren@klasse.be

W!N

F4‘Faqtor4’ is een kant-en-klare methodiek om te werken rond mondiale thema’s in de klas, met jongeren vanaf 15 jaar. Wat den-ken jongeren hier en elders over solidariteit en de we-reld? Hoe doe je daar iets tofs mee in je klas?‘Faqtor4’ van Jeugddienst Globelink bestaat uit een cd-rom met methodiekenboekje. In die bundel zitten vier methodieken:

‘Kadertheater’, ‘Filmaffi che’, ‘Straatinterview’ en ‘Debattlestrip’.Op www.faqtor4.be vind je bovendien vier vragen over solidariteit en de wereld, bedacht door een groepje jongeren. Ze roepen jullie op om te reageren met snedige en pittig vormgegeven antwoorden. Elke groep die deelneemt, krijgt een eigen weblog, waardoor een soort virtuele estafette ontstaat waarin groepen op elkaars bijdrage kunnen reageren. Op de website vind je zo de antwoorden van de scouts van Bornem, de jongeren van het opvangcentrum in Arendonk of een chirogroep uit Lubumbashi.Je kunt het materiaal gratis aanvragen via miek@globelink.be of 02 527 91 94 - www.faqtor4.be

GRATIS

‘RUSSIA’Een scherpe blik, boeiende ontmoetingen, onthullende gesprek-

ken: in de 5-delige BBC-serie ‘Russia’ schetst Jonathan Dimbleby een compleet beeld van Rusland. Zijn politieke,

economische en sociale toestand, zijn cultuur en ge-schiedenis, zijn landschappen en natuur. Dimbleby reisde meer dan 16 000 km van Moermansk in het noordwesten tot Vladivostok in het zuidoosten op zoek naar de realiteit achter Russische clichés en nieuwe onverwachte inzich-ten over de oude grootmacht, vergane glorie en hervonden

trots.De serie liep eind vorig jaar op Canvas en is nu integraal op

dvd verschenen.overal verkrijgbaar - www.b-motion.nl

Win: 5 x ‘Russia’ - mail vóór 20 juni (met vermelding ‘Russia’) naar win.leraren@klasse.be

W!N‘REVOLUTIONARY ROAD’Frank en April Wheeler hebben het ogenschijnlijk gemaakt: twee kinde-ren en een mooi huis in een chique buitenwijk. Maar hij baalt van zijn kantoorbaan en zij treurt om een mislukte acteercarrière. Ze besluiten naar Frankrijk te verhuizen, maar dan slaan twijfels en onderhuidse spanningen toe.Sam Mendes bracht echtgenote Kate Winslet en Leonardo Di Caprio elf jaar na hun Titanic-avonturen weer samen voor een tijds-beeld van het Amerika van de jaren vijftig. vanaf 11 juni overal verkrijgbaar op dvd - www.paramount.nl

Win: 4x ‘Revolutionary Road’ - mail vóór 20 juni (met vermelding ‘Revolutionary Road’) naar win.leraren@klasse.be

W!N

WAT DENK JIJ OVER ONDERWIJSONDERZOEK?Vind je onderwijsonderzoek belangrijk? Welk soort onderzoek waardeer je het meest? Denken de onderzoekers daar ook zo over? Op die (en nog meer) vragen zoekt de Vakgroep Onderwijskunde (UGent) een antwoord. Ze zoeken daarom zoveel mogelijk leraren secundair onderwijs en on-derzoekers om een vragenlijst in te vullen over onderwijsonderzoek in Vlaanderen en Nederland.Vragenlijst op www.onderwijskunde.ugent.be/ilo/onderzoeksopvattingen/start.htm - één deelnemer aan de enquête wint een gloednieuwe DELL-laptop

ISOLERENLeerlingen uit tso, bso, dbso, buso en andere opleidingen krijgen met ‘IsoLeren’ de kans om hun kennis en kunde in de praktijk te brengen. Na een praktische training gaan ze meteen aan de slag op een werf in de buurt. Meteen een unieke leerkans voor je leerlingen en positieve publiciteit voor je school.Scholen kunnen zich nu al inschrijven voor volgend schooljaar. Uit de kandidaten selecteert GREEN vzw 30 deelnemers. Alle deelnemers krij-gen workshops, professionele begeleiding en een beurs van 400 euro.www.greenbelgium.org/isoleren

59

ZEKER DOEN • Nr. 196

SE

CU

ND

AIR

H

OG

ER

/ V

OLW

AS

SE

NE

N

(advertentie)

‘THE DIARY OF ANNE FRANK’De fi lm start op Anne Franks 13de verjaardag in Amsterdam en vertelt het bekende verhaal van een leven onder bizarre omstandigheden, ge-zien door de ogen van een tiener. Deze gloednieuwe BBC-serie (2009, 160 min.) toont waarheidsgetrouw het leven van Anne als een vrolijke, moderne, energieke en verliefde tiener die het leven intensief beleeft. Extra krijg je een interview met Buddy Elias, neef van Anne Frank en voorzitter van het Anne Frank Fonds en een documentaire over het Poolse meisje Rutka Laskier, die in Auschwitz stierf. Haar dagboek werd pas in 2005 gevonden.overal verkrijgbaar - www.b-motion.nl

Win: 9 x ‘The Diary of Anne Frank’ - mail vóór 20 juni (met vermelding ‘Anne Frank’) naar win.leraren@klasse.be

‘EICHMANN’De architect van de holocaust, Adolf Eichmann, vluchtte na WO II naar Argentinië. In 1960 werd hij daar door de Israëlische geheime diensten ontvoerd en naar Israël gebracht voor berechting. De fi lm ‘Eichmann’ is gebaseerd op de bekentenissen die Eichmann afl egde. Eichmann werd op 1 juni 1962 ter dood veroordeeld en opgehangen, de eerste en enige keer dat Israël een terdoodveroordeelde ook daadwerkelijk heeft terechtgesteld.‘Eichmann’ is een intelligente thriller over een veelbewogen periode in de geschiedenis van Europa en Israël.overal verkrijgbaar - www.dfw.nl

Win: 3 x ‘Eichmann’ - mail vóór 20 juni (met vermelding ‘Eichmann’) naar win.leraren@klasse.be

INTERACTIEF FYSICAPROGRAMMA‘Fysiquest+’ is een Nederlandstalig oefen- en remediëringsprogramma voor het vak fysica. Het pakket is volledig vernieuwd (vandaar de +) en is niet gebonden aan een bepaald handboek of cursus. Daardoor kun je het steeds inschakelen, zowel in schoolverband als individueel. Het pakket helpt bij de begripsvorming, het verwerven van inzicht en het leren toepassen van de nieuw verworven kennis. Het programma bevat 2 300 interactieve oefeningen voor zowat alle leerstofonderdelen van het secundair onderwijs.Tot eind juli kun je dit pakket gratis testen en gebruiken. Vanaf dan betaal je voor een (jaarlijks vernieuwbaar) abonnement. Alle info op www.fysiquestplus.be

W!N

W!N

EN DAN WEET JE NOG NIETS OVER…Van Big Bang tot zwarte gaten: • een zomerschool voor sterrenkundeVan papfl es tot alcoholpops: • een preventiebrochure voor 12- tot 16-jarigenStrips in een koffer:• didactisch materiaal rond striptoppersWin een dvd: ‘Jimmy & Judy’:• roadmovie over twee jongeren op driftWin een dvd: • ‘Boy A’: beklijvende fi lm over een jonge ex-delinquent die een nieuw leven begint

Al die tips en nog veel meer vind je op www.klasse.be/leraren (klik op ‘Zeker doen’ en ‘Speeltijd’)

‘ENTRE LES MURS’François maakt zich klaar voor een nieuw jaar op een secundaire school in een moeilijke, multiculturele wijk. Hij staat erop een omgeving te creëren waar respect en aandacht de boventoon voeren. Hij verbaast zijn leerlingen met zijn openheid en oprechtheid, maar ze stellen zijn demo-cratische methodes en zijn ethiek stevig op de proef.‘Entre les murs’ van Laurent Cantet is een boeiende, dramatische én humoristische schets van onderwijs en samenleving. De fi lm won vorig jaar de Gouden Palm in Cannes (en was in februari kandidaat voor een Oscar). overal verkrijgbaar - www.cineart.be - www.twinpics.be

Win: 5 x ‘Entre les murs’ - mail vóór 20 juni (met vermelding ‘Entre les murs’) naar win.leraren@klasse.be

‘GOMORRA’In ‘Gomorra’ vertelt regisseur Matteo Garrone over bezigheden en werk-wijze van de ‘Camorra’, de Napolitaanse maffi a. Er is geen mogelijk-heid om je aan de macht en wetten van de ‘Camorra’ te onttrekken, de plaatselijke bevolking is gedoemd om te ‘eten of gegeten te worden’. De fi lm is ter plekke opgenomen, met vooral onbekende acteurs. Garrone baseerde dit keiharde, meedogenloze, rauwe, vaak absurde verhaal op het gelijknamige boek van Roberto Saviano (die hiervoor trouwens nog steeds ondergedoken leeft).overal verkrijgbaar - www.abc-distribution.be

Win: 3 x ‘Gomorra’ - mail vóór 20 juni (met vermelding ‘Gomorra’) naar win.leraren@klasse.be

‘LE SILENCE DE LORNA’De jonge Albanese Lorna wil Belgische worden om een snackbar te openen. Gangster Fabio zet een schijnhuwelijk op met junk Claudy, waardoor Lorna Belgische wordt. Het plan is om vervolgens Claudy te vermoorden, waarna Lorna met de Russische gangster zou kunnen trou-wen. Alles hangt af van de medewerking en het stilzwijgen van Lorna.‘Le Silence de Lorna’ is een sterk en actueel drama van de Belgische broers Dardenne.overal verkrijgbaar - www.cineart.be - www.twinpics.be

Win: 5 x ‘le Silence de Lorna’ - mail vóór 20 juni (met vermelding ‘Lorna’) naar win.leraren@klasse.be

W!N

W!N W!N

W!N

61

ZEKER DOEN • Nr. 196

SE

CU

ND

AIR

H

OG

ER

/ V

OLW

AS

SE

NE

N

WIN!

WIE MAAKT KLASSE? DEZE MAAND: DE AFSLUITERS VAN DE REEKS

Leo Bormans (54) – hoofdredacteur en optimist. Houdt van schrijven, organiseren, ontdekken, mensen, dromen, stilte, zottig-heid en evenwicht.

Ik ben blij dat ik twintig jaar geleden, na 12 jaar met plezier lesgeven, met Klasse mocht beginnen. We hebben daar stap voor stap een samenhangend project van kunnen maken voor leraren, ouders en leerlingen. Mijn collega’s blijven mij elke dag verbazen en inspireren. Net als het onderwijs en de samenleving trouwens. Van de titel van mijn kinderboek probeer ik ook mijn motto te maken: Alle Dagen Feest!

Marc Vanbelle (29) – redacteur lerarenkaart. Houdt van Brussel, gamen, lezen, Italiaans tafelen en uitslapen. Valt of staat met voet-balclub Anderlecht.

Niet te geloven hoeveel initiatieven Klasse en de Lerarenkaart elke dag nemen. Ik schrijf mee aan de zestien verschillende nieuwsbrieven-op-maat vol activiteiten voor leraren. Strooien met gouden uittips, educatieve lestips en lerarendagen. Ik voel me hun derde oog en stuur de voelsprieten op hun rug. Leraren informeren is het doel, ze mobiliseren nog belangrijker. Het is super dat ze drie minuten na verzending al mailen: ik doe mee!

Neem de eerste letter van wie of wat je op elke foto precies ziet. Samen vormen ze een vijfl etterwoord. Daarmee kun je de kluis openen voor een reischeque van 500 euro. Je kunt een citytrip kiezen uit het volledige aanbod van Holidayline. Op www.klasse.be krijg je nog een extra tip.

Mail je antwoord (met vermelding ‘fotospel 196’) vóór 26 juni 2009 naar win.leraren@klasse.be.Het woord van vorig nummer: ‘broek’. De winnaar: Gie Beyens uit Lint. Prettige reis!

FOTOSPEL - WIN EEN CITYTRIP! WIN!

62 S P E E L T IJ D

ZEKER DOEN • Nr. 196

(advertentie)

DE DYNAMIEK VAN HET BSOBram en Jovanni, twee zesdejaars bouw, willen als eindwerk geen muurtjes metselen die toch weer afgebroken worden. Bram weet een huis staan dat al twee jaar onbewoond is. Dat willen ze opknap-pen. Het is te veel werk voor twee kerels, maar zes enthousiaste klasgenoten springen op de kar. De renovatie confronteert de acht leerlingen met zichzelf, met een oprechtheid die geen enkele acteur kan naspelen. De refl ecties van hun ouders, lieven, grootouders ge-ven de fi lm verschillende diepgaande lagen. In ‘Recht in de ogen’ toont Julien Vrebos met respect en empathie een fi jn beeld van jonge gasten die al te vaak als crapuul worden bestempeld.‘Recht in de ogen’ (gebaseerd op de tv-serie ‘De 8’) is een ide-ale fi lm om het volgende schooljaar met je leerlingen op te star-ten. Daarom krijgen leraren, eventueel vergezeld van hun partner, de absolute avant-première op zondag 21 juni om 10 uur in Kinepolis Kortrijk, Kinepolis Brussel en Metropolis Antwerpen of op zondag 28 juni om 11 uur in Kinepolis Gent of Kinepolis Hasselt. Inschrijven kan vanaf dinsdag 9 juni op www.lerarenkaart.be (in-schrijven - lerarendagen).

ACTIE

Afgiftekantoor Gent XVlaams Ministerie van Onderwijs en VormingRedactie KLASSEKoning Albert II-laan 151210 Brussel

TIJDSCHRIFTverschijnt maandelijks(behalve in juli en augustus)

België - Belgique

PB/PP3/9156