192februari 2009

klasse.be

TWEEDE KANSOP ONDERWIJS

DE GEKSTE SCHOOLNAMEN

EXTRA: CRISIS-COMMUNICATIE

ANSWIJS

Oorlog in de klas

VAN GAZA TOT OBAMA: VREDE KUN JE LEREN

ENERGIE VAN MP3

Ergernis Ze staan starend bij

elkaar aan de bushalte, in hun

muzikale cocon. Ze hebben

tweehonderd vrienden op Fa-

cebook maar blijkbaar niet op

de speelplaats. Ze lopen over

straat zonder het geluid van

die straat te horen. Hoe kun je

nu met elkaar praten met een

iPod in je oren? Vandaag zit ik op de trein weer tegenover

zo’n geringeloorde. Ik wil iets vragen maar moet gebaren-

taal gebruiken.

Verwondering Hij haalt de plugs van zijn mp3 uit zijn

oren en helpt me vriendelijk verder. Ik vraag waar hij naar

luistert. “Puccini”, zegt hij, terwijl ik even mijn oren niet

geloof. Hij volgt een opleiding opera aan het conserva-

torium en heeft vandaag een masterclass. Of ik niet wil

meekomen?

Verantwoordelijkheid Ik heb thuis of op school nooit

een noot leren lezen of een instrument leren spelen.

Zingen heb ik, zoals velen, na de kinderliedjes niet meer

gedaan. Als we met internationale onderwijsgezelschap-

pen scholen bezoeken in verre landen en de zingende

kinderen ons om een retour-performance vragen, komen

wij als Vlamingen meestal niet verder dan een gepreveld

“Ik heb de zon zien zakken in de zee”. En nu zit ik dus

in de masterclass ‘Opera Voice’. Een openbaring. Jonge

mensen die superprofessioneel het hart uit hun lijf zingen.

“Wat is jouw instrument?” vraagt de docent. “Mijn stem-

banden”, zegt de student. “Nee. Jouw hele lichaam is jouw

instrument. Van de toppen van je tenen tot de pieken van

je haar.” Ze zingen met een potlood in de mond, met de

handen onder hun neus, zonder klank, alleen de mede-

klinkers, noem maar op. Ze worden voor de hele groep

hard aangepakt, maar gaan ook samen op zoek naar de

sterke eigenschappen van hun eigen stem. Ze rechten

hun rug, kijken op naar de docent, stellen vragen, zingen

samen. Twintig minuten masterclass en ze geloven op een

nieuwe manier in zichzelf. En straks oefenen. Veel oefenen.

In hun eigen muzikale cocon. Ook dat is onderwijs. Mu-

ziek is een universele taal vol liefde, verdriet, blijdschap,

melancholie en woede. Maar wat doen wij daarmee op

school? Te weinig. Als we dit jaar aan al onze leerlingen

en collega’s eens vragen wat er in hun mp3 schuilt? Van

rap tot folk en techno. Zou het geen mooi voornemen zijn

om die onvermoede energieke kracht voluit te gebruiken?

Zingend, musicerend, genietend, stimulerend het nieuwe

jaar in. Van download naar upload. Misschien doen we

dan volgend jaar beter dan een beschamend “Nieuwjaarke

zoete, het varken heeft vier voeten”.

Hoofdredacteur Klasse

leo.bormans@klasse.be

Ik kan niet praten tegen een iPod

Maandblad voor onderwijs in VlaanderenUitgegeven door het Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming (Agentschap voor Onderwijscommunicatie)

Nr 192 • februari 2009

Klasse is teamwork. De hele ploeg vind je op www.klasse.beHoofdredactie: Leo Bormans Eindredactie: Wouter Bulckaert en Geert Neirynck Beeldredactie: Jo Valvekens Redactie: Nele Beerens, Patrick De Busscher, Wim De Jonge, Leen Leemans, Jan T’Sas, Annelies Vaneechoutte, Michel Van Laere en Bert

Vermeulen , m.m.v. Wouter KersbergenVormgeving: Mieke Keymis, Peter Mulders en Tim Sels Sites en multimedia: Michel Aerts en Toon Van de Putte TV.Klasse: Elke Broothaerts, Wouter Vanmol en Hans Vanderspikken Lerarenkaart: Hannah El-Idrissi, Kerim Helaut, Geert Neirynck, Anne Siccard, Marc Van Belle en Sonja Van Droogenbroeck Secretariaat Klasse: Sabrina Claus, An Declercq en Souadia El-Moussaoui Publiciteit: Diana De Caluwé Verantwoordelijke uitgever: Jo De Ro - Koning Albert II-laan 15 - 1210 Brussel

Alle actieve Vlaamse leraren, clb-medewerkers (elk net, elk niveau) krijgen Klasse gratis. Adreswijzigingen regel je uitsluitend via je eigen schooladministratie.Abonnement (10 nummers): 28 euro.Gepensioneerden, terbeschikkinggestelde leraren en individuele

studenten krijgen een abonnement tegen halve prijs. Groepsabonnementen voor alle studenten in de lerarenopleiding zijn gratis (bel 02 553 96 84 of mail secretariaat.leraren@klasse.be)

Voor scholen die dat wensen is er ook Yeti (derde graad lager onderwijs), Klasse voor Ouders (kleuteronderwijs tot en met tweede jaar secundair onderwijs) en Maks! (derde tot en met zevende jaar secundair onderwijs). Lees meer op www.klasse.be

Klasse - Koning Albert II-laan 15 - 1210 Brusselredactie.leraren@klasse.beTel. redactie: 02 553 96 86Tel. secretariaat: 02 553 96 84Tel. advertenties: 02 553 96 94Tel. lerarenkaart: 02 553 96 95

20

25

30

10

04 Het nieuws

10 Oorlog in de klas

Slechts één op vijf vredesprojecten op school heeft oog voor vrede in de wereld

16 Drie stappen naar je vaste benoeming

Waarom raakt de ene collega vlugger vast benoemd dan de andere?

20 TV.Klasse

22 Slachtoffers van uitstelgedrag

Stoom je leerlingen klaar voor het hoger onderwijs

25 Sjapo

26 Sluipweg naar hoger onderwijs?

Tweedekansonderwijs: mix van gemotiveerde veertigers en schoolmoeë achttienjarigen

28 Help

30 Crisis op school

Steekpartij, busongeval, voedselvergiftiging in de keuken: heeft je school een crisisplan?

32 Dialoog

35 Sjapo

36 Andromeda of Qworzó?

Het verhaal achter de schoolnaam

39 Zeker Doen

62 Speeltijd

I N H O U DExtra bijlage

de eerste lijn: CRISISCOMMUNICATIE

Wie is voor jou de leraar van het jaar?

p.61

KLASSE • Nr. 192

4 H E T NI E U W SH E T NI E U W S4

La vie en roseKunstfotografe Jeongmee Yoons vijfjarige dochter is zo verzot op roze dat ze alleen maar roze kleren en roze speelgoed wil. Net zoals het overgrote deel van haar leeftijds-genoten, ongeacht hun culturele achter-grond. De reden volgens Yoon? De macht van de reclame. De marketing-machines van Barbie en Hello Kitty rammen de cliché-voorkeuren bij de kinderen en hun ouders in. Tot de kinderen bijna zelf een pop worden.

Jeongmee Yoon

©

KLASSE • Nr. 192

5

KLASSE • Nr. 192

Wie een universitair diploma heeft, verdient gemiddeld 51 procent meer dan iemand zonder diploma. Dat blijkt uit de grote salarisenquête van Vacature en de KULeuven.

Afgestudeerden in de geneeskunde starten met het hoogste salaris (gemiddeld 2 905 euro), gevolgd door studenten farmaceutische wetenschappen (2 819 euro) en burgerlijk ingenieur (2 566 euro).

Universitair verdient helft meer dan ongeschoolde

TREND

In 2008 zette het National Academic Recognition In-formation Centre-Flanders (Naric) 2 914 diploma’s om naar ‘Vlaamse diploma’s’. Dat zijn er dubbel zo veel als in 2001. Zo’n omzetting is nodig om hier aan het werk te kunnen. “Sinds eind jaren tachtig stimuleert de Euro-pese Unie universiteiten en hogescholen om studenten

uit te wisselen via het Erasmusprogramma. Daardoor krijgen mensen de smaak van een buitenlandse studie te pakken”, zegt coördinator Daniel De Schrijver.Ook veel Franstaligen kloppen bij Naric-Vlaanderen aan, omdat de omzetting in Wallonië veel langer duurt. Vooral Nederlanders (586) vinden de weg naar Naric.

Steeds meer buitenlandse diploma's erkend

De grootste zorg van kinderen (10-12 jaar) én van tieners (12-18 jaar) is goede punten halen op school. Ze piekeren ook over hun familie, hun toekomst, hun lichaam, gezond-heid en de dood. Kinderen stellen daarover het liefst vragen aan hun ouders. Tieners praten er liever over met vrienden. Ze zoeken vooral informatie op het internet. Bij de communicatiekanalen die ze gebruiken, scoren Yeti, Maks! en de Klasse-website bijzonder hoog.

Dat blijkt uit een onderzoek van de School for Mass Communication (KULeuven) in opdracht van het Vlaams Informatiepunt Jeugd.

www.klasse.be/leraren/bijlage

Waarover piekeren jongeren?

Getty im

ages

©

6 H E T NI E U W S

FOCUS

VRAAG VAN DE MAAND

van de leerlingen uit het basisonderwijs heeft reken-stoornissen. Dyscalculie komt in verschillende vormen voor. Bij 46 procent van de leerlingen zijn de andere vaardigheden wel normaal ontwikkeld. 26 procent heeft ook adhd. 17 tot 50 procent heeft ook dyslexie. Een rekenstoornis komt vaak pas aan het licht in de lagere school, maar ook bij kleuters kun je al dyscalculie vaststellen.

5%

[VAN 9 TOT 13 MAART] vindt in het kleuter- tot en met hoger onderwijs de derde Onder-nemersklasseweek plaats. Het thema is dit jaar ‘creativiteit en innovatie’.

Ben je een creatieve school met ondernemingszin? Doe een pak

ideeën op in de inspiratiebundel op www.competento.be.

Als islamitische, joodse of orthodoxe leraar mag je niet zomaar thuis blijven op religieuze feestdagen. De offi ciële feestdagen en de vakan-tiedagen in het onderwijs liggen wettelijk vast. Omdat het schoolleven anders moeilijk te organiseren is, zijn ze voor iedereen gelijk.

Alle scholen in het basisonderwijs en het buitengewoon onderwijs hebben recht op twee facultatieve vakantiedagen. Gewone secundaire scholen krijgen er één. Scholen met bijvoorbeeld vooral joodse leerlingen kunnen die gebruiken op één of twee joodse feestdagen. Zo kunnen de joodse leraren tóch deelnemen aan het feest. Als je inrichtende macht dat goed vindt én als je aan de voorwaarden voldoet, kun je ook een dag verlof zonder wedde nemen.

Lege klassen zijn geen excuus om thuis te blijven. Je hebt immers méér dan een lesopdracht. De school kan je vragen lessen voor te bereiden, taken te verbeteren of opzoekwerk te doen.

Voor het feest van Esther krijg ik geen vrijaf, de joodse leerlingen op school krijgen wel vrij. Waarom?

(ISAAC (35), ONDERWIJZER)

KLASSE • Nr. 192

7

KLASSE • Nr. 192

MÉÉR ONDERWIJSNIEUWS? ELKE WOENSDAGMIDDAG KANT-EN-KLAAR IN JE MAILBOX.

Ben je leraar, clb-medewerker, opvoeder...?Abonneer je op de nieuwsbrief van LERARENDIRECT of lees het nieuws op www.lerarendirect.be.

Ben je directeur of secretariaatsmedewerker?Abonneer je op de nieuwsbrief van SCHOOLDIRECT of lees het nieuws op www.schooldirect.be.

LEER METEEN EEN INSTRUMENT★Start in de muziekacademie meteen met een instrument, samen met de lessen notenleer. Werk als deeltijds kunst-onderwijs (dko) nauwer samen met basis- en secundaire scholen. Dat staat in het rapport ’Verbreding - Verdieping’ van de werkgroep ‘Inhoudelijke vernieuwing van het dko’. Dat rapport is een aanzet voor een nieuw dko-decreet in de volgende legislatuur.

BISNUMMER VOOR BIS★Leraren die op zoek zijn naar gratis lesmateriaal, kunnen voortaan te-recht op www.klascement.net/bis. Die site bundelt het cursusmateri-aal van Bis, het vroegere afstandsonderwijs van de Vlaamse Overheid. Jij vindt er cursussen met computeractiviteiten en syllabi. Gebruikers mogen het materiaal herwerken en kunnen aan de slag met fragmen-ten, illustraties of audiobestanden uit de cursussen.

NIEUWE AANPAK NEDERLANDS ★ VOOR ANDERSTALIGENDrijf de inspanningen op om anderstaligen in Vlaanderen Nederlands te leren en herzie vooral de aanpak daarvan. Dat is het besluit van een Rondetafelconferentie NT2 van onderwijsminister Vandenbroucke. Enkele aanbevelingen: meer investeren in lesmateriaal, lessen beter verwerken, beroepsopleidingen of stages, en ouders die Nederlands leren in de school van hun kinderen.

PLATFORM VOOR (TAAL)LERAREN★Ben je als taalleraar op zoek naar praktijkvoorbeelden, artikels, nascholingen, websites of software? Surf naar www.delathoogvoortalen.be. Dit informatie- en communicatieplatform voor taal en onderwijs onder-steunt leraren van het basis- en secundair onderwijs in hun talenonderwijs.

ENERGIEBOEKHOUDING VOOR ★ 1 000 SCHOLEN1 000 scholen krijgen dit voorjaar een gratis energie-boekhouding van hun distributiebeheerder. Hierdoor kunnen zij nauwgezet hun energieverbruik opvolgen en gericht energie besparen. In totaal beschikken bijna 4 000 of bijna de helft van de schoolgebouwen over een energieboekhouding.

TECHNIEK IN PLAATS VAN TO★‘Technologische opvoeding’ heet binnenkort ‘techniek’. Dat gebeurt samen met de invoering van de vernieuwde eindtermen techniek in 2010.

8 H E T NI E U W S

DE STERREN

[NEDERLAND] Het handschrift van jongeren gaat er sterk op achteruit doordat ze ‘schrijven’ niet meer als apart vak krijgen in de basisschool. Dat stelt het Nederlands Platform Handschriftontwikkeling vast. “Tien jaar geleden had tien procent van de basisschool-leerlingen schrijfproblemen, nu is dat al dertig procent.”

De organisatie wil het vak ‘technisch schrijven’ weer invoeren. “Na je negende wordt het moeilijk om je schrift nog bij te sturen. Leerlingen in het secundair onderwijs hebben nu al problemen: sommigen kunnen hun eigen aantekeningen niet meer lezen.”

[DUITSLAND] Vier leerlingen van het vierde leerjaar van een Hamburgse school hebben geprobeerd het slimste meisje van de klas te vergiftigen. Ze brouwden een ‘dodelijke cocktail’ van schoensmeer, parfum en schoonmaakproducten en goten het goedje in haar

drankfl es. Het meisje rook onraad en nipte enkel van het drankje. “Ik kreeg buikpijn en moest naar het ziekenhuis. Ik kan niet geloven dat ze me wilden ver-moorden”, reageert ze ontzet. De minderjarige daders worden niet vervolgd.

Leerlingen hebben doktershandschrift

Klasgenoten vergiftigen primus

[GGROROOTO -B-BRIR TTTTTTTTANNININIË]Ë]Ë Britse leleleleleerlingen iiin n n n ZuZuZuZuZuididididd-L-L-L-L-Lononononondededededen n krkrkrkrkriijijgegeg n vavanaf volgend scschohooololololjajajajaar een voeoeoeoeetmmtmtmtmasasasasssasss gegegegeg als ‘‘‘‘ssssts raf’f’ wwanneeererrrr z ze e e ziz chh s slecht gedragen. DeDe o oveveerhrhrhrhrheeeeie d trekkkktttt £££££ 9090909090 0 0 0 0 000 uiuiuiuiit om vvoeo trefleflflflfl e e e e exxxxoolloogggegennn naaarar zestig lagere en ded rtrtien nnnn seseseses cccucundaire sschchhholololololenenenenn t te stststststurenenenenen.... . ZeZeZeZeZe g g g ggeveveveveveeeene kklelleeinnnee reebebellen een voetmassagagggeeee omomomomo h en te kakakakakalmlmlmlmererrrenenenenn e e e een nnn n huhuhuhuhun n n n n cococococoncncncncnceeenentrtrttt atttieieie tee vverhhogogen. Het prprppp ojojjjjeceee t t t t t stuiitt oop hhhhevevevevvigigigigig p p p p prororroteteteteteststststst v v v v vanananana p p p pololololitititititicicicicici i i ii enenenenen l l l l erererererararararareeenene . MMeMeM er ddaan éénén opviviiijfjfjj BBBriritstststse e lelerarararaarererereren n n n wiwil l heheeett t t ‘s‘s‘s‘sstrttrtrtrafafaffa ririririietetetetetjjejejeje’ ’’ weweweweweerrrr i i i iinvnvnvnvnvoeoeoeoeerererereren.n.n.n. Z Z Z Zooooverrrr k koomt t het niietete . “K“Kinindedededed ren slslaaaaaaaan n n n isisisisis o o o o onananananaanananananvavavavaaaaaarardbdbdbdbbaaaaaaaarr r r r eneneneen i i illllllegegegeggaaaaaaal”l”l”l”, , , , lalalalalaatatatatat h h h hhet BBBBriritstst e e onderwijijijss-smiminin ststststererieie w wetetttenenenenen..

Voetmassage of rietje?

Corbis

©

KLASSE • Nr. 192

9

INTERNATIONAAL

Slechts 1 op 5 vredesprojecten op school heeft oog voor wereldvrede

10

Oorlog in de klas

Isabel Corthier

©

“Komt er ook hier oorlog?” Freya (6) vraagt het elke

ochtend aan haar juf. De fl arden televisiebeelden van beschietingen in

Gaza laten haar niet los.

Ruim zeven op tien Vlaamse scholen zeggen de afgelopen twee jaar

aan vredesopvoeding gedaan te hebben. Maar volgens UA-onderzoeker

Dimokritos Kavadias besteden scholen vooral aandacht aan ‘kleine

vrede’ zoals pesten aanpakken of confl icten tussen leerlingen oplos-

sen. “Slechts één op vijf vredesprojecten op school had aandacht voor

vrede in de wereld. Voor ‘grote vrede’ hebben ze te weinig aandacht.”

Hang de witte vlag uit in de klas.

11

KLASSE • Nr. 192

Oorlogskinderen onder de banken“Een op vier van onze leerlingen is gevlucht uit een oorlogsgebied. Maar dat verleden

laat je best rusten in de klas.” In de onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers

(okan) van het VTI in Aalst verwerken vluchtelingen eerst in stilte hun trauma.

“Daarna boren we de krachten aan die hen tot in ons land hebben gebracht”, zeggen

okan-coördinatoren Mieke Wullaert en Karlien Van Impe. Lukt hen dat?

“In de okan-klas krijgen leerlingen een inten-sief taalbad. Maar hoe kun je met taal bezig zijn als je leerlingen slachtoffer zijn van mensen-handel, prostitutie of oorlog?” zegt Karlien Van Impe. “Leg het traumatische verleden van je leerlingen niet bloot, maar houd er wel rekening mee. En focus niet op de tekortkomingen van je leerlingen. Zet centraal wat ze wél kunnen.”

OVERLEVERVolgens Mieke Wullaert moeten okan-leerlin-gen hun eigen krachten herontdekken: “Aan de hand van vragen hopen we dat de leerling opnieuw inzicht krijgt in zijn identiteit en kortetermijndoelen durft stellen. Bijvoorbeeld: Wat maakte dat jij hier vandaag heelhuids zit en op de speelplaats kunt lachen met vriendinnen? Hoe kon je die rebellenpost omzeilen? Kun je die kracht ook aanwenden om een bepaalde taak in de klas uit te voeren? Elke leerling is een overlever.”

“Bijna elke okan-leerling begint met een stille periode” weet Karlien Van Impe. “Dat stilzwij-gen respecteren we. Daarna komen gevoelens van opstand en frustratie naar boven. Binnen de klas maken we hen duidelijk dat boos zijn mag, maar slaan niet. Ze moeten meester wor-den over hun situatie. Als een leerling crasht, dan staan we klaar om iets op te bouwen.”

GEVANGENISHumor en eigenwaarde zijn dé pijlers van het werken binnen okan. “Aanvaard dat elke leerling anders is. Een leerling wou absoluut logopedie: ‘Omdat je hoort dat ik van China

ben.’ Ik antwoordde: ‘Maar meisje, dat ben je ook.’” We leren onze leerlingen functioneren in een nieuwe maatschappij met behoud van hun eigen identiteit. Elke leerling moet zich een coping skill eigen maken. Negatieve coping skills zijn extreem godsdienstig worden, zich verliezen in drugs en alcohol, zich aansluiten bij een bende. Mieke Wullaert: “Daar proberen we hen hard van weg te houden. Ik zeg hen: ‘Ik kom jullie nooit in de gevangenis bezoeken.’ Soms gebeurt het wél. Onlangs stond hier een ex-leerling die in de cel was beland en nu het rechte pad had gevonden. Hij zei dat hij toen eigenlijk geen enkel excuus had om voor de criminaliteit te kiezen.”

Nemen okan-leraren de (oorlogs)verhalen van hun leerlingen mee naar huis? Karlien Van Impe: “Wees gezond betrokken, net als een dokter tegenover zijn patiënt. Het eerste jaar dachten we allemaal pleegouder te worden van enkele leerlingen. Maar het volgende jaar heb je zestig nieuwe okan-leerlingen.” Mieke Wul-laert nam ooit een leerling van een opvang-tehuis mee op restaurant: “Dat was fout. De volgende dag kreeg ik een boze telefoon van de begeleider in het opvanghuis. Alle leerlingen zaten te wachten om met me te gaan eten.”

En wat met leerlingen die het land worden uitgewezen? Karlien Van Impe: “Ooit moest een briljante Servische jongen vertrekken. Ik had hem fel aangemoedigd om hier goed te studeren. Ik zei hem: ‘Sorry dat ik je heb doen dromen’. Hij antwoordde: ‘Geen probleem, jul-lie hebben me eigenwaarde en zelfvertrouwen gegeven. Die kan ik overal gebruiken.’”

Isabel Corthier

©

12

Islam* (16): “MIJN VADER KREEG EEN DREIGTELEFOON. ZE WETEN ONS HIER WONEN”

Jawid (15): “EEN VLUCHT VAN ACHT MAANDEN EN 4 000 EURO”

Raymond (14): “EEN DNA-TEST BRACHT ME TERUG BIJ MIJN MOEDER”

Gevlucht uit Tsjetsjenië, omdat hun vader zich poli-tiek verzet tegen Russische inmenging in zijn land, hier sinds februari 2007*Islam is een fi ctieve naam

Gevlucht uit Afghanistan omdat de Taliban zijn fami-lie bedreigden, hier sinds juni 2008

Gevlucht uit Rwanda omdat zijn moeder bedreigd werd door politie, hier sinds juni 2008

Islam (16) zweet. Getuigen is moeilijk. “Tijdens de oorlog met Rusland hebben we vaak in schuilkelders gezeten. Het hoge piepen van een bom die dichtbij neervalt, vergeet ik nooit. Mijn vader is gevlucht en wij zijn hem twee jaar later gevolgd. Hij is nu onderhoudsman in een school. Belgen zijn

vriendelijke mensen. Ik hou ervan om op stap te gaan in Brussel en Antwerpen, maar liefst zou ik nog eens Grozny bezoeken. Zo lang de politiek niet verandert in Tsjetsjenië gaan we niet terug. Zelfs hier ontvangt mijn vader soms een dreigtelefoon om te zeggen dat ze ons weten wonen.”

“Op het platteland is de macht van de Ta-liban niet gebroken. Mijn familie spreekt Farsi en dat willen de Taliban niet. Mijn vader wou me eerst niet laten gaan naar Engeland. Uiteindelijk wel. Acht maanden heb ik erover gedaan. In Turkije zat ik drie weken in de gevangenis. In totaal kostte de reis me 4 000 euro. In Engeland ben ik

niet geraakt. Ik belde mijn vader: ‘Engeland is te moeilijk, mag ik naar België?’ Hier woon ik in een huis met vijftien andere niet-begeleide minderjarige asielzoekers. Mijn familie is naar Iran gevlucht, ik hoop ze ooit te kunnen bezoeken. Naar Afghanistan te-rugkeren lijkt me uitgesloten. Ik geloof niet dat het daar nog goed komt.”

Raymond is geboren in 1994. Het jaar van de genocide in Rwanda. Zijn vader kwam toen om. Zijn moeder overleefde en werd parle-mentslid. “Toen ze daar jaren later ontslag wou nemen, startten de bedreigingen aan haar adres. De politie wou haar doen beken-nen dat ze aan de genocide had meegewerkt. Mijn moeder wou geen valse aanklachten tekenen en vluchtte naar België. Ik vluchtte samen met mijn oma en twee zussen naar

Oeganda. Vanuit België probeerde mijn moeder ons bij haar te krijgen. Drie jaar heeft dat geduurd. Uiteindelijk heeft een dna-test de doorslag gegeven. Hier wonen is een verademing. De politie valt niet drie keer per week je huis binnen. Ik wil ooit op de Dienst Vreemdelingenzaken werken. Ik zou makkelijker de problemen van vluchtelingen zien en begrijpen.”

Isabel Corthier

©

KLASSE • Nr. 192

13

KLASSE • Nr. 192

“Vrede kun je leren”

Kunnen we als leraren de wereldvrede installeren? Voor onderzoeker

Dimokritos Kavadias mag vrede gerust uitgebreid in de eindtermen:

“Dat motiveert leraren hopelijk nóg meer om aan ‘grote vrede’ te werken.”

Dimokritos Kavadias: “Het gaat goed met vredesopvoeding in Vlaamse scholen. Zes op tien basisscholen en acht op tien secundaire scholen zeggen dat ze de afgelopen twee jaar aan vredeseducatie hebben gedaan. Maar vre-desopvoeding is een breed begrip. De helft van de vredesprojecten gaat over verdraag-zaamheid, één derde over democratische at-titudes en de minieme rest zijn projecten over geweldloosheid. Niet dat we de projecten over pesten moeten afschaffen, maar de aandacht voor geweldloosheid hinkt sterk achterop. Dat is jammer, de projecten over ‘kleine vrede’ sneeuwen de projecten over ‘grote vrede’ he-lemaal onder.”

Als er oorlog uitbreekt in Gaza, Irak of Afghani-stan, duiken die confl icten dan op in de Vlaamse klassen?

Dimokritos Kavadias: “Zeker. Dat mer-ken we onder andere aan de manier waarop Vlaamse leraren aan vredesopvoeding wer-ken. In meer dan de helft van de gevallen hou-den ze klasdiscussies. Leraren lijken vaak ad hoc te beslissen om een actueel thema als de oorlog in Gaza, of een pestprobleem op school in de groep te gooien. Vraag is of de kwaliteit van een klasgesprek altijd gegarandeerd is. Veel leraren zijn niet gevormd om een klasdis-cussie te begeleiden of missen de methodische technieken.”

Maar leerlingen krijgen toch de kans om hun ei-gen stem te laten horen tijdens zo’n discussie?

Dimokritos Kavadias: “Een debat is waar-devol, maar bij klasdiscussies zijn leerlingen relatief minder betrokken dan bij andere werk-

vormen. Bij een workshop krijgt een leerling veel meer de kans om zijn ziel in het werk te steken en raakt hij veel meer betrokken dan bij een eenmalig debat. Hoe meer een leerling betrokken is, hoe meer overdracht van kennis en houdingen er is. Daarom is het jammer dat leerlingen zelden actief vredesprojecten mee mogen plannen en uitwerken. Er zijn noch-tans mooie voorbeelden. In Don Bosco Groot-Bijgaarden heeft 1B met hulp van de leraar pav een brief geschreven aan Karel De Gucht met hun oplossing voor het confl ict in Gaza. Voor ze die brief konden schrijven moesten de leerlingen zowel het standpunt van de Is-raëli’s, als dat van Hamas leren begrijpen. Ze moesten zich dus in de schoenen van de ander leren verplaatsen. Die oefening in empathie is een bijzonder nuttige vorm van vredesopvoe-ding.”

Hoe zorg je ervoor dat leraren nog meer aandacht krijgen voor de ‘grote vrede’?

Dimokritos Kavadias: “Neem ‘vrede’ uitge-breid in de eindtermen op. We vragen al heel veel van scholen maar toch hoop ik dat je lou-ter met de woorden ‘vrede’ en ‘geweldloos’ le-raren uitdaagt om met ‘grote vrede’ aan de slag te gaan. Maak ook een interactieve portaalsite waar alle bestaande vredesprojecten gegroe-peerd staan én becommentarieerd worden. Uit ons onderzoek blijkt dat vredeseducatie vaak het werk is van bevlogen individuele leraren. Laat die leraren mekaar over de schoolgren-zen in een vredesnetwerk vinden. En maak pionierspakketten, afgestemd op eindtermen en leerplannen, voor leraren die niet zo ver-trouwd zijn met vredeseducatie.”

14

Met een klasdiscussie loop je het risico op een verbale oorlog tussen leerlingen die ‘wit’ en leerlingen die ‘zwart’ zeggen. Met deze vormen van discussie is er zinvolle vrede in zicht:

discussie met een doel 1. Je leerlingen zitten in een kring en discussiëren met elkaar. Let er als gespreksleider op dat niet altijd de-zelfde leerlingen het woord nemen. Zorg er ook voor dat de discussie ergens heen leidt.

fichecarrousel 2. Elke leerling krijgt een steekkaart en schrijft op de voorkant een mening. Geef de fi ches in carrouselvorm door en laat elke leerling op de achterzijde reageren op de eerste reactie. Op een bepaald moment stopt de carrousel en brengt een leerling verslag uit van de kaart die hij bezit.

discussie met dubbele kring 3. Deze werkvorm garandeert een groter leerrendement dan louter spreken en luisteren. Slechts de helft van de leerlingen voert de discussie, de andere helft observeert en brengt achteraf verslag uit.

discussie met lege stoel 4. De binnenste kring discussieert, de buitenste kring observeert. Maar in de binnenste kring is er een lege stoel waar een observant, indien nodig, plaatsneemt en zijn mening geeft. Een discussiepartner verdwijnt dan naar de buitenste kring zodat er altijd een lege plaats blijft.

stillewanddiscussie5. Elke leerling schrijft zijn mening op het bord. De plaats op het bord kan van belang zijn, net als de kleur waarin je schrijft. Zo discussieer je beknopt en

gebald. Het is ook een goede manier om ideeën te verzamelen.

stellingenspel 6. De leerlingen krijgen kaartjes (rood of groen, cijfers van 1 = helemaal oneens tot 5 = helemaal eens).

rollenspel 7. Zet je leerlingen in de verschillende rollen bij een oorlog (bijvoorbeeld Israël versus Hamas).

maak een affiche of poster 8. Leerlingen geven hun mening op een andere manier weer. Maak er eventu-eel een hele tentoonstelling van.

Deze tips komen uit 'De kracht van variatie', Marc Stevens e.a., Vonk, jaargang 30, nr. 2.

Voer geen oorlog tijdens de klasdiscussie

‘Over kleine en grote vrede. Vredesop-voeding in het basis- en secundair

onderwijs in Vlaanderen’ is een studie besteld door het Vlaams Vredesinstituut bij de Universiteit Antwerpen en de VUBrussel. www.vlaamsvredesinstituut.eu

Maar kunnen we als ‘kleine leraar’ iets aan de ‘grote vrede’ doen?

Dimokritos Kavadias: “Vlamingen zijn absoluut tegen oorlog. Dat blijkt uit een ruime en betrouwbare be-vraging. Als je hen vraagt hoe je de vredesgedachte kunt doorgeven dan belanden ze bijna automatisch bij de scholen als doorgeefl uik. Oorlog is trouwens geen natuurlijk, menselijk fenomeen. Kijk je naar de menselijke geschiedenis dan is vrede de regel en oorlog de uitzondering. Het menselijk leven is zeker en voorspelbaar. Oor-log verstoort dat, dat willen mensen liever niet. Als wetenschapper geloof ik in de maakbaarheid van de mens. Je kunt leerlingen opvoeden tot de-mocratische burgers die confl icten op een geweldloze manier oplossen. Als je daar niet in gelooft, waarom hou je dan nog scholen open?”

Isabel Corthier

©

KLASSE • Nr. 192

15

KLASSE • Nr. 192

“Jaren hopte ik van school naar school, van interim naar interim. Zonder kans

op een vaste benoeming. Tot ik een job als studiemeester-opvoeder aannam.

Na vier jaar was ik al vast benoemd”, zegt Ben (37). Als begin januari de vaste

benoemingen toegekend worden, duikt in elke lerarenkamer dezelfde vraag op:

“Waarom raakt die éne collega zo snel benoemd en ik niet?”

Drie stappen naar je vaste benoeming

1 op 5 veertigjarige leraren werkt als tijdelijke

STAP 1:

tijdelijke aanstelling van bepaalde duurJe carrière in het onderwijs start meestal met één of meer tijdelijke jobs. Dat zijn ‘tijdelijke aanstellingen van bepaalde duur’. Je krijgt een opdracht voor een volledig schooljaar (tot 30 juni) of voor een kortere periode. Vóór ze jou aanstelt, checkt de directie of er vastbenoemden zijn die ‘ter beschikking zijn gesteld wegens ontstentenis van betrekking’ (TBSOB) in een school van de scholengemeenschap. Dat wil zeggen dat ze ‘hun uren kwijt zijn’. Die personeelsleden krijgen voorrang. Ook wie een ‘tijdelijke aanstelling van door-lopende duur’ (TADD) heeft, gaat voor: eerst TADD’ers die al voor een deel vast benoemd zijn en daarna die zonder vaste benoeming. Pas als de directeur dat al-lemaal heeft nagegaan, kan hij jou aanwerven voor een tijdelijke aanstelling van bepaalde duur.

Sander Belmans

©

16

Checklist

Aantal vastbenoemden en tijdelijken tijdens het schooljaar 2007-2008

Leeftijd Vast benoemd(procent)

Tijdelijk(procent)

20-24 0 100

25-29 22 78

30-34 62 38

35-39 78 22

40-44 84 16

Leeftijd Vast benoemd(procent)

Tijdelijk(procent)

45-49 89 11

50-54 94 6

55-59 97 3

60+ 91 9

STAP 2:

tijdelijke aanstelling van doorlopende duur Na minstens drie schooljaren kun je kandideren voor een ‘tijdelijke aanstelling van doorlopende duur’ (TADD). Daarvoor moet je in het ambt waarvoor je kandideert, op 30 juni 720 dagen dienstanciënniteit hebben, waarvan je er minstens 600 effectief hebt ge-presteerd. Je ziektedagen bijvoorbeeld tellen daarvoor niet mee. Verder mag je geen onvoldoende gekregen hebben op je laatste evaluatie en mag je niet ontsla-gen zijn. Als TADD’er kun je dan vanaf 1 september je voorrang laten gelden wanneer er tijdelijke uren in de scholengemeenschap vrijkomen.

Je kunt vast benoemd worden als:

je een vereist of voldoende geacht bekwaamheids-bewijs hebt voor het ambt waarvoor je kandideert;

je op 30 juni vóór de vaste benoeming 720 dagen dienstanciënniteit hebt, waarvan 360 in het ambt waarvoor je kandideert;

je laatste evaluatie geen onvoldoende was;

je op 31 december vóór de vaste benoeming aangesteld bent voor doorlopende duur (TADD) in het ambt waarvoor je kandideert;

je de betrekking in hoofdambt uitoefent;

je een recent attest van goed zedelijk gedrag (model 2) hebt;

je beschikt over je burgerlijke en politieke rechten of geniet van een vrijstelling van de Vlaamse regering;

je voldoet aan de taalwetten;

je Belg bent of onderdaan van een lidstaat van de Europese Unie, de Europese Vrijhandelsassociatie (EVA) of beschikt over een vrijstelling van de nationaliteitsvereiste van de Vlaamse regering.

Sander Belmans

©

KLASSE • Nr. 192

17

pub.indd 2 17-09-2007 17:48:28

AD klasse oktober 2007.indd 1 04-10-2007 17:58:08

(advertentie)

Alle regels over vaste benoeming en TADD vind je in weTwijs.www.ond.vlaanderen.be/wetwijs

Wordt de vaste benoeming in het onderwijs ooit afgeschaft?

Minister Vandenbroucke is daar geen voorstander van. De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (Oeso) zegt nochtans dat Vlaamse scholen beter af zouden zijn zonder vaste benoeming. Ze vindt het cruciaal dat het onderwijs de best moge-lijke mensen aantrekt en pleit ervoor dat leraren een loon krijgen volgens de verantwoordelijkheden die ze nemen en de vaardigheden die ze tijdens hun carrière ontwikkelen. Maar de minister beschouwt de vaste be-noeming als een essentieel element van jobzekerheid en een belangrijke factor bij de keuze voor de job van leraar. Vaste benoeming staat volgens hem bovendien niet haaks op evaluaties en functiebeschrijvingen.

Je bent zeker van werk*: 1. als je ter beschikking wordt gesteld omdat de betrekking waarin je benoemd bent wegvalt (omdat er bv. minder leerlingen zijn), dan krijg je een andere betrekking toegewezen (reaffectatie).Je hebt een vast loon,2. ook in de zomervakantie. Ook de sociale afhoudingen (RSZ) verschillen. Bij tijdelijken gaat het om 13,07 procent, bij vastbenoemden om 11,05 procent. Je hebt recht op een overheidspensioen.3. Je kunt meer verlofstelsels nemen,4. bv. een verlof tijdelijk andere opdracht (TAO) of een detachering, een verlof wegens bijzondere opdracht.Bij ziekte- of bevallingsverlof krijg je je salaris5. in plaats van een uitkering van het ziekenfonds.

* Let op: dat betekent niet dat je op je lauweren mag rusten: na twee negatieve evaluaties kun je nog altijd ontslagen worden.

Vast benoemd versus tijdelijk: vijf voordelen

STAP 3:

vaste benoeming Je school moet elk jaar vóór 15 mei aan alle kandi-daten binnen de scholengemeenschap meedelen welke betrekkingen in aanmerking komen voor vaste benoeming. Dat is de ‘vacantverklaring’. Wie al voor een deel vast benoemd is, krijgt voorrang. Je moet ook rekening houden met TBSOB’ers, die eerst moeten worden gereaffecteerd. In het gesubsidieerd onderwijs hebben personeelsleden die bij een inrichtende macht 960 dagen dienstanciënniteit hebben in het ambt waar-voor ze zich kandidaat stellen, ook voorrang. Tussen de overige TADD’ers onderling spelen er offi cieel geen voorrangsregels, maar in de praktijk kijken veel scholen wel naar het aantal jaren dat je al in dienst bent. Om vast benoemd te worden, moet je je vóór 30 juni kan-didaat stellen en aan een aantal voorwaarden voldoen (zie checklist). In het GO! onderwijs van de Vlaamse gemeenschap moet je bovendien bij de scholengroep een soort ‘benoemingsdossier’ indienen met je motiva-tie en referenties. Als de overheid nagekeken heeft of jij en de betrekking aan alle voorwaarden voldoen, gaat je vaste benoeming in op 1 januari.

Sander Belmans

©

19

KLASSE • Nr. 192

19

Isabel Corthier

©IsabelCorthier

©I

blC

hi©

KLASSE • Nr. 192

T V. K L A S S E20

De truc (3): contractwerk (1’34’’) In ‘De truc’ legt meester Ivan van de basisschool Virgo Sapiens in Londer-zeel uit hoe ouders de didactische werkvorm ‘contractwerk’ ook thuis

kunnen toepassen. Elke maand geeft een ouder of leraar in ‘De truc’ een tip die ouders ondersteunt bij de opvoeding van hun kinderen.

De eerste lijn: (10’59”)

crisiscommunicatieEen steekpartij aan de schoolpoort, een bus-ongeval tijdens een schooluitstap, ontplof-fi ngsgevaar in het che-mielokaal: elke school

loopt het risico op een crisis. Snel en juist communice-ren is dan belangrijk. Hoe bereidt je school zich daar-op voor? TV. Klasse praat met getuigen én experts.

Deze reportage sluit perfect aan bij de extra bijlage in dit blad over crisiscommunicatie.

Meesterlijk! (4): (8’15”)

creatief met Cobra Hoe ben je creatief in

de les Nederlands? Kijk mee hoe Kris Daems haar leerlingen uit het vijfde secundair de Co-bra-beweging laat voe-

len, ontdekken en ervaren door te experimenteren met poëzie en schilderkunst. Beklijvend!

De tienkamp voor (6’38”)

gelijke kansenHet Vlaamse onderwijs scoort internationaal sterk. Maar de kloof tus-sen sterke en zwakke leerlingen is heel groot. Onderwijsminister Frank

Vandenbroucke heeft naar atletiek gekeken en hangt zijn beleid op aan een echte tienkamp. Volg tien jonge sporters in de tienkamp voor gelijke kansen.

20 keer leraar“Klassikale instructie beperk ik tot een strikt minimum, want de helft van je klas ben je zo kwijt. Ik schakel meteen over naar interactieve werkvormen. Ik ben 20 keer leraar. Terwijl de leerlingen zelfstandig werken, remedieer ik de leerlingen met tekorten. Ik help leerlingen om hun taken te plannen. Zo bewaak ik hun leerproces en nemen ze het op termijn zelf in handen. Kinderen zijn meer gemotiveerd als ze op hun eigen tempo werken. Wel belangrijk: geef duidelijk aan wat je verwacht tegen wanneer.”

Slaagt Meester Ivan in zijn plan? En hoe pakt hij dat precies aan?Laat je tien minuten meeslepen op www.klasse.be/leraren.

KLASSE • Nr. 191KLASSE • Nr. 192

21

KLASSE • Nr. 192

2009

Slagen in hoger onderwijs begint bij basis en secundair

Slachtoffers van uitstelgedragSteeds meer studenten volgen individuele studieprogramma’s.

Ze spreiden zelf hun vakken en examens. Sommigen doen dat heel bewust.

Anderen zijn op de vlucht voor zichzelf, in de greep van hun uitstelgedrag.

Pieter (24) weet dat hij moet beginnen blokken maar Facebook lonkt.

Waar loopt het fout?

Na een woelige hogeschoolcarrière van ver-keerde keuzes en falen is voor Pieter (24) de eindmeet in zicht. Eindelijk. Maar het blijft doorzetten. “Het secundair was een fl uitje van een cent. Weinig moeite, goede resultaten. Ik ging informatica studeren. Op de infodag verzekerde de hogeschool me dat ik het niveau zeker aankon. Niets van dus. Al snel bleek ik een zware achterstand wiskunde te hebben. Ik keek aan tegen een berg leerstof. Ik panikeer-de. ‘Je moet plannen’, zei de studiebegeleider. Maar hoe begin je daaraan? Dat had ik nog nooit moeten doen. Er kruipt zo veel tijd in. En ik had al zo weinig tijd om alles te blokken!”

“Ik voel me in de luren gelegd. Ik hád niet ge-noeg voorkennis. Falen en blijven falen knabbelt aan je inzet. Ook in de nieuwe studierichting, bachelor voor het secundair onderwijs, liet ik enkele steken vallen. Het vertrouwen was zoek en ik vond maar niet de juiste studiemethode. Nog steeds niet. Er zit meer in mij, de ambitie is er, en het lukt nu beter dan drie jaar geleden. Maar elke examenperiode opnieuw kom ik mezelf tegen.”

GEBRUIK LEVENSECHTE SITUATIES André Jacobs: “Motivatie bepaalt voor

een groot deel de slaagkansen in hoger on-derwijs. Jongeren zijn soms schoolmoe, maar zeker niet leermoe. Spreek je leer-lingen aan. Daag ze uit, zodat ze zich niet naar school moeten sleuren. Waar willen zij meer over weten? Wat houdt hen bezig? Sta daarvoor open. Leer de jongere aanvoelen, ervaren en ontdekken door de link te leggen met zijn eigen leefwereld. Pas dan ziet hij er het nut van in. Hoe kun je beslissen wat je later wilt doen, als je niet eens weet hoe dat 'later’ er uitziet?”

2009 MAART Maandag2

22

23

2009

FEBRUARI

Donderdag5

2009

FEBRUARI

Vrijdag

202009

FEBRUARI

Vrijdag

20

2009

MAART

Maandag

9

2009

14

2009 JANU

Dins

27JANUARIDonderdag

“In het basisonderwijs leren kinderen zelfstandig en in groepjes werken, zichzelf uitdrukken en via contractwerk hun werk plan-nen. In het hoger onderwijs moet je dat ook kunnen. Maar daar-tussen zitten zes jaar waarin net die vaardigheden minder aan bod komen. Daardoor verloopt de overstap naar hoger onderwijs vaak stroef”, zegt André Jacobs, coördinator van Talenttraining en leraar in het secundair. “Infobezoeken, studiebegeleiding en fl exibilisering helpen de zware overstap opvangen. Maar we tim-meren de valkuilen pas echt dicht als clb’s, het secundair én het hoger onderwijs constructief de koppen bij elkaar steken.”

Talenttraining is een nieuw project in de Erasmushogeschool Brussel. Studenten spreiden hun eerste bachelorjaar over twee schooljaren. In de tijd die vrijkomt, krijgen ze intensieve begeleiding, coa-ching en lessen Nederlands.

Talenttraining

FEFEFEFEFEFEFEFEFEFEEFFEFFFF

2020202020202020202020020202022200202222022222220002 090909090909090909090900000000099000990

,e koppen bij elkaar steken.”

LEG DE FOCUS OP TAAL

André Jacobs: “Hogescholen en univer-

siteiten verwachten dat de student ideeën

op papier zet, refl ecteert op een stage, een

opinie neerpent. Dat soort taalgebruik

beheersen eerstejaarsstudenten niet. Het

secundair onderwijs is vaak geven en slik-

ken. Het hoger onderwijs is verbanden

zien én benoemen. Dat leer je niet door

voorgekauwde leerstof te reproduceren. Wel

door in het secundair je ervaringen neer te

schrijven over bijvoorbeeld een klasuitstap,

of door een paper te leren schrijven met een

inleiding, voetnoten, titels en een eigen

conclusie.”

2009

FEBRUARI

Dinsdag

24

FEFEFEFEFEFEFEFEFEFFEFEFEFEFEFEFEFEFFEFEFEFEEEEFEFEFEFEFEEEEEEEEEBRBRBRBRBRBBRBRBRBRBRBRBRBRBRBRBRBBRBRBRBBBBRBRBRRRRBRRRRRRRUAUAUAUAUAUAUAUAUAUAUAUAUAUUAUAUAUUUAUAUAUAUAUAUAUAUAAAAAAAAAAAARIRIRIRIRIRIRIRIRIRIRIRRIRIRRRIRRRIRRIRRRIRRRIRRRRIRIRRRIRIRIVrVrVrVrVrVrVrVrVrVrVrVrVrVrVrVVrVVrVrVrVrVrVrVrVrVrVVrVrVrVrVrVrVrVrijijijijijijijijijijijijijijjijijijjjjjjjjjjjjjjjjjdadadadadadadadadadadadadadadaddaddddddddadddadddddddadadaaddadadadaaadaaagggggggggggggggggggggggggg

MaMaMMaMaMaMaMaMaMaMaMMaMaaMMaMaMMMaMaMMaMMMMMMMMMMM

99999999999

MaMaMaMaMaMaMaMaMaMaMaMaaaaaMaMaaaaaaMaaMaMaMaMananananananananananannananananananannannannannnanaanananaaananaaaaaa dadadadadadadadadaadadadadadadadadaadaddadddddddddadaddadddadaadaaddadddaddddddadd ggggggggggggggggggggggggggggggg

jjjjjjjveveveveveveveeveveennnnnnnn

oooooooooooooooooooooooooooooooo r r r r r rrr r r rrr eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee n n n n n n n n n nnn nnnnnnnnnnnnnnnnnnnn papapapapapapapapapapapapappppppppppppp pepepeppepepepeppppp

eeeeeeeeeididdididdididididiiddididididinininininininininiiniii g,g,g,g,g,g,g,g,ggg,gg,gg,g,gg,g v v v v vvvvvv vvvvvvvvvvoeoeoeoeoeoeoeoeoeoeeoeoeoeoeooeooeoooooo tntntntntntnntntntntnnnntnttnnt otototottotototototototototoooo enenenenenenennenneneeneenenenen, , , ,, , ttittititiititittttttttttt ttttttt

ooooooooncncncncncncncncncnnnnnnnccncnclulululululululuuluuluulululululul sisisisisisisisisisisissisie.e.e.e.e.e.eee.e.ee ””””””””””

WAARDEER EN WEES POSITIEF

André Jacobs: “Jongeren slepen vaak

een verleden van slechte school- en thuis-

ervaringen mee. Als ze dan toch de stap

naar hoger onderwijs zetten, horen ze dat

stemmetje weer: ‘Je kunt het niet.’ Heel wat

individuele talenten gaan zo verloren. Maar

zodra zo’n jongere het gevoel heeft dat je

hem waardeert, vindt hij de kracht om door

te zetten. Waarom benadrukken we altijd

het negatieve? Daar halen we toch niks uit.

Waarom bouwen we niet verder op waar de

leerling in uitblinkt? Dat maakt hem sterk.

Wie in zichzelf gelooft, komt er wel, wat zijn

achtergrond ook is.”

2009

MAART

Woensdag4FFFFFFFFFFFFFFFFFF

LLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLEEEEEEEEEEEEEEEGGGGGGGGGGGGGGGGGGGA

sisisisisisisisisisisisisisitetetetetetetetetetetettetetetopopopopopopopoooopooooooo

GA OP ZOEK NAAR TALENTEN

EN PASSIESAndré Jacobs: “Net zoals in human re-

sources moet het onderwijs talent ontdek-

ken en de juiste student in de juiste richting

krijgen. Ik betwijfel dat achttienjarigen

te jong zijn om een goede studiekeuze

te maken. Ze worden nooit gestimuleerd

om op een dieper niveau over zichzelf na

te denken. Wakker met een aantal simpele

vragen die zelfrefl ectie aan. 'Wanneer had je

zoveel energie dat niemand je kon stoppen?

Wanneer vergat je de tijd? Welke momenten

vergeet je liever?' Als je zo talenten, passies

en dromen aan de oppervlakte krijgt, voor-

kom je veel onnodig studieleed.”

2009 FEBRUARI

Maandag

16

2333333333

20202020202020202020202022202020202020202020202020202020202020202020000000000090909090909090090909009000000000090000000es n-

ar-an ijs ng en m-het

SSSSSSSSSSS OOOOOOOOOOOOOOOOOPPPPPPPPPPPPPPPPPPPP TTTTTTTTTTTTTTTTTTTAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAALLLLLLLLLLLLLLLLLLeeeeescscscscscscscccscchohohohohohohohoohohohohhohooohoholeleleleleleleleleleeelellllelell n n nn n n n n nnnnnnnnn enenenenenenenenenenenennnneeenenenenenennenenene u u u u uu uuuu u uuuuunininininininininiininnninn vevevevevevevevevevevevevevevevevevevevevev r-r-r-r-r-r-r-r-r-r-r--rr-

dedededededededdeddeddd ntntntntntntntntntntnntntntnt i i iiiii iiiiiiiiiiidedededededededdedededededddddddeded eëeëeëeëeëeëeëeëeëëëeëeëeëëëeën nn n n n nnnnnnnnnnnnn

eeeeenenenenenennenenenneneneen

FEFEFEEFEFEFEFEFEEFEFEFEFEFEEFEFEEEFEFEFEFEFEFEEFEEFEFEEEBRBRBRBRBRRBRBRBRBRBRBRRBRBRBRBRRBRBRBRBRBRBRBRBRRRRBBBB UAUAUAUAAUAUAUAUAUAUAUAUAAUAUAUAAUAUAUAUAAUAUAUAAUAAAAAAAUAUAAUUAUARIRIRIRIRIRIRIRIRIRIRRRIRIRIRRRRRIRRRRRRIRRIRRIRRRRRRRRRR

DiDiDiDiDiDiDiDiDiDDDiDiDiDDiDiDiiiiiDiiiiDDiDDDD nsnsnsnsnsnsnsnsnsnsnsnnnnsnsnnnnnnnsnnnnnnnnnnnnnnnnn dadadadadadadadadaadadadadadaddadadaadadddddddadadddddddddaaaddddddd gggggggggggggggggggggggggggggg

LEER LEERLINGEN ZELFSTANDIG PLANNENAndré Jacobs: “Achttienjarigen komen

uit de veilige, voorgeprogrammeerde struc-

tuur van het secundair onderwijs terecht

in een fl exibel systeem waar ze alles zelf

moeten uitzoeken. Een student die nooit

heeft leren plannen, komt dan snel in de

problemen. Plannen is niet alleen een

agenda invullen. Je moet ook zicht krijgen

op je leerproces. Wat zal ik doen? Wanneer?

Is het haalbaar? Hoe pak ik het aan? Hoe

controleer ik of ik het goed heb gedaan? Als

leraar observeer je dat proces en stuur je bij.

In plaats van te zeggen wat slecht was, sti-

muleer je de leerling om zelf na te denken

over wat er fout is gelopen en hoe jullie het

samen kunnen rechttrekken.”

FEBRUARIDonderdag12“Alle koppen samen”

0909090090909090900090900090009900

202020202020202020202020220202202020202020202020220000000020202020200909090909090909090909090000900000000000000

Hoe stoom jij je leerlingen klaar voor hoger onderwijs?

5 tips

pub.indd 2 17-09-2007 17:48:28

AD klasse oktober 2007.indd 1 04-10-2007 17:58:08

(advertentie)

Door te spelen en te ravotten reageren kinderen zich positief af. Maar tijdens de speeltijd lopen spanningen soms hoog op. Leerlingen van ba-sisschool ‘De Wilg’ in Lint die hun kookpunt voelen aankomen, koelen even af in de iglo op de speelplaats. “In onze school zijn niet meer confl icten dan in een andere”, zegt directeur Katleen Vleugels. “De iglo is een idee van de leerlingenraad. Leerlingen die zo boos waren dat ze dreigden in woede uit te barsten, moesten naar een bank in de gang voor het directielokaal. Dat kwam over als een straf, zeker voor een leerling die daar geregeld moest uitrazen. Nu kan de leraar van toezicht een leerling een adempauze opleggen in de iglo, maar ze kunnen daar ook zelf voor kiezen. Een witte vlag geeft aan dat de iglo tijdelijk ‘bewoond’ is en de zone errond verboden terrein is. In de iglo zitten, is geen straf. Wel tot rust komen, je bezinnen, emoties verwerken. Het is een middel waarmee je verbaal of fysiek geweld voorkomt.”

Basisschool De Wilg in Lint - www.bsdewilg.beLees meer op www.klasse.be/leraren/bijlage.

Tijd voor een time-out?

Stoom afl aten in de igloKlasse

©

KLASSE • Nr. 192

S J A P O 25

KLASSE • Nr. 192

KLASSE • Nr. 192

Veel cursisten van het tweedekansonderwijs ontsnappen aan de werkloosheid, krijgen een meer gewaardeerde job of openen een eigen zaak. Een op vijf kiest voor een hogere oplei-ding dan waar hij afhaakte. Drie kwart van de tweedekansers studeert na het tko verder. Dat blijkt uit de masterthesis van Annelies Raes (Universiteit Gent). Ze ziet vijf trends:

Van een honderdtal cursisten in één centrum in 1980 tot bijna zesduizend in achttien centra in 2009: het aantal cursisten tko neemt jaarlijks toe. De meesten komen uit aso of tso, maar nog te weinig uit bso of deeltijds leren.

De helft van de cursisten tko is nu jonger dan 21, bij de start waren de cursisten gemiddeld 40 jaar oud. Maar jonger betekent ook minder gemotiveerd. “Het secundair onderwijs moet dringend nadenken over fl exibiliseren. Jonge-ren die buizen voor enkele vakken, stappen steeds vaker over naar het tko, liever dan een heel jaar te moeten overdoen.”

Waagden in 1980 vooral vrouwen hun tweede kans, dan zitten er vandaag even veel mannen als vrouwen in de cursussen. Dat is niet on-logisch, want twee op drie ‘drop-outs’ in het gewone onderwijs zijn jongens.

Opvallend veel cursisten die uit het bso of tso komen, behalen een aso-diploma via het tko. Eén op vijf cursisten bevaart de waterval van het onderwijs stroomopwaarts en klimt naar het onderwijsniveau dat strookt met zijn ken-nis en kwaliteiten.

Jongeren in het gewoon secundair onderwijs kiezen voor het ‘makkelijkere’ tso of bso en behalen via het tko het diploma secundair. Zo openen ze makkelijker de deuren naar een hogere studie.

Volwassenen behalen via het tweedekansonderwijs (tko) een diploma secundair.

Vroeger waren de cursisten vooral veertigplussers. Nu is de helft jonger dan 21.

“Jongeren ontdekken het ‘snellere’ tweedekansonderwijs, soms als springplank,

soms als sluipweg naar de hogeschool of universiteit”, zegt directeur Inge De Win.

Sluipweg naar hoger onderwijs?

6 000 volwassenen volgen tweedekansonderwijs

Onderzoeker Annelies Raes: “Vijf trends in tko”

Met ‘Effecten op het gebied van sociale, professionele en educatieve redzaamheid na deelname aan het twee-dekansonderwijs in Vlaan-deren: een kwantitatief onderzoek’, wint Annelies Raes, vakgroep Onderwijs, Universiteit Gent, de Klas-seprijs 2008.

Je vindt een synthese en

de volledige scriptie op www.scriptiebank.be.

1 MÉÉR CURSISTEN 4 CURSISTEN KIEZEN HUN RICHTING ‘STROOMOPWAARTS’

5 SLUIPWEG NAAR HET HOGER ONDERWIJS

2 JONGERE CURSISTEN

3 NU EVEN VEEL MANNEN ALS VROUWEN

Foto's: Luc Daelemans

©

26

vertelt Frank. “Via het tko behaalde ik in twee jaar tijd een diploma secun-dair. Nu zit ik in de bestuursraad van het centrum in Hoboken. Ik zag het tko populair worden onder jongeren. Je slaagt makkelijker in het tko, horen ze. En dat klopt, maar niet omdat je er ‘niks moet doen’. Intakegesprekken en tests bepalen je niveau voor de vak-

Voor Anna Zakunz (21) uit Armenië zag de toekomst er niet zo goed uit. “Ik voelde me slecht op school en ben er in het derde jaar secundair uitgestapt. Ik dacht: via het deeltijds beroepsonder-wijs behaal ik wel een diploma. Maar het was een getuigschrift zonder veel perspectief. Op mijn achttiende ben

“Noem mij een typische leerling die van de waterval dondert”, ver-

telt Tessa Coeckelberghs (25). “Eerst Latijnse, dan moderne, dan tso handel en ten slotte zonder diploma naar de

Wat in 1980 begon als een vrijwillig proefproject om volwassenen aan hun diploma secundair te helpen via de Centrale Examencommissie, groeide uit tot een professioneel vangnet voor duizenden volwassenen in achttien centra verspreid over heel Vlaanderen. “De jongste jaren zakken steeds meer schoolmoeë jongeren zonder diploma naar de centra af, mét hun problemen

ken. Zo maak je realistischer keuzes. Je kunt vrijstellingen krijgen en er is permanente evaluatie in plaats van zwaar blokwerk. Bovendien begelei-den de leraren, trajectbegeleiders en een zorgteam je individueel. Maar als je spijbelt of niet studeert, kom je er ook in dit systeem niet.”

ik tweedekansonderwijs gaan volgen. Nu heb ik een bso-diploma, inclusief zevende specialisatiejaar, en kan ik aan een bachelor toerisme beginnen. Dit jaar volg ik eerst enkele modules talen. Tko was voor mij veel haalbaar-der omdat het een modulair systeem is met veel tussentijdse evaluatie en

VDAB. Ik had geen werkhouding en vooral: ik was de school kotsbeu. In het interimbureau werd snel duidelijk wat overbleef: poetsen en afwassen. Een vriend raadde me de Centrale Examencommissie aan. Ik zou nooit geslaagd zijn, als ik geen cursussen was gaan volgen in het tko. Het gaat

en lage motivatie”, aldus Inge De Win, directeur van het cvo Tweedekanson-derwijs in Hoboken. “Klassenraden van secundaire scholen sturen leer-lingen met wie ze last hebben naar het volwassenenonderwijs. Ondanks onze fl exibele structuur met modules worden we stilaan secundair onder-wijs. Bovendien wordt het tko een echte sluipweg naar de hogeschool

Frank: “Geen zwaar blokwerk”

Tessa: “Waterval omkeren”

Anna: “Minder streng”

Directeur Inge De Win: “Minimumleeftijd optrekken?”

Tot 1999 was Frank Van den Auwelant (47) z e l f s t a n d i g bakker. Een beroepsziekte maakte daar

een eind aan. “Met een opleiding tot patissier zit je vast aan de bakkerij”,

individuele opvol-ging. Als je een module hebt afge-werkt, blijven de resultaten gelden. De aanpak van de leraren is minder streng.”

er veel volwassener aan toe. Ik was gelanceerd. Vorig jaar studeerde ik af als bachelor journalistiek, ik was er de braafste student die je je kunt voorstellen. De boel op stelten zetten? Had ik allemaal al meegemaakt. Sinds enkele maanden doe ik eindredactie bij Het laatste nieuws.”

of de universiteit. Er gaan stemmen op om de mini-mumleeftijd op te trekken van 18 naar 21 jaar. Maar de proclamaties blijven hartverwar-mend: je beseft dat de gediplomeerden een nieuwe toekomst wacht.”

leraren

KLASSE • Nr. 192

27

VRAGEN?Je hebt een vraag, een praktisch probleem in de klas of lerarenkamer, een knoop waar je maar niet uitkomt? Of je hebt een leuk weetje of stappenplan voor je collega’s en je wilt die info graag in deze HELP!-rubriek? Stuur een mail naar redactie.leraren@klasse.be. Of zoek en help elkaar op www.klasse.be/leraren.

Onderwijs is datgene wat overblijft nadat men heeft

vergeten wat men op school geleerd heeft

DE TIP VAN...

... juf Linda:

“Maak boter op muziek”“Met succes geprobeerd in de klas: verse melk op het ritme van muziek al stappend geschud tot we boter hadden. En bij elk nieuw rondje mocht telkens een andere leerling een gebaar voordoen dat de anderen dan nadeden.”

Deze tip komt van Linda Sierens uit Gent. Jouw minitip hier? Stuur hem naar redactie.leraren@klasse.be (vermeld ‘tip’) en win een verrassing van Klasse.

John Dryden (1631-1700), Engels dramaturg

Is de lerarenkamer in jouw school een bron van ergernis en frustratie? Of is het een plezante plek waar je even op adem komt? Tien tips voor een leuke lerarenkamer.

Maak er een frisse, inspirerende en creatieve ruimte 1. van. De kring(loop)winkel helpt.

Maak hoekjes, geen kliekjes. Een rustige werkhoek 2. en een ontspannen zithoek?

Laat niet alleen de klagers en de zagers aan het 3. woord. Creëer kansen voor positieve gesprekken. Veel lachen helpt!

Het prikbord is geen rommeltje. Geef het structuur 4. (en een vaste plaats voor persoonlijke vreugde en persoonlijk verdriet).

Organiseer geregeld kleine, verrassende teambuil-5. dingsactiviteiten en leuke dingen voor de groep.

Zorg voor kleur, licht, ruimte, planten én een 6. aangename geur.

Ruim de rommel op. 7.

Nieuwe en tijdelijke leraren opvangen is niet alleen 8. iets voor één begeleider.

Ken elkaar. Weet wie waar goed in is. Geef compli-9. menten en respecteer elkaar.

Maak een werkgroepje dat zich buigt over de 10. lerarenkamer. Een leuk lokaal komt er niet vanzelf.

Stuur vóór 22 maart een foto van je lerarenkamer, samen met een verbeterplan naar win.leraren@klasse.be (vermeld 'lerarenkamer'). Je maakt kans op een startpremie van 1 500 euro.

Een toffe lerarenkamer

TIEN TIPS

AN..

oter op muziek”

..

Getty im

ages

©

WIN!

KLASSE • Nr. 192

28 H E LP !

“Mag een school gegevens uit het rijksregister gebruiken om nieuwe leerlingen te werven?” (Michael D.B.)

Dat mag niet. ❙ Gegevens uit het rijksregister ge-bruiken om leerlingen te rekruteren, strookt niet met de wetten op het bevolkings- en Rijksregister. Gemeentebesturen mogen de gegevens van leerlin-gen enkel doorspelen aan scholen voor controle op de leerplicht en voor maatregelen in verband met kleuterparticipatie.

MAGDA?

De opdrachten zijn duidelijk geformu-1. leerd, mijn leerlingen weten precies wat ik van hen verlang.

Mijn leerlingen weten precies hoeveel 2. tijd ze krijgen, wanneer het eindproduct klaar moet zijn.

Elke groep heeft een gespreksleider 3. en een verslaggever.

Ik breek het groepswerk niet af als ik 4. vind dat het lang genoeg heeft geduurd, zonder rekening te houden met de stand van zaken in de groepen.

Ik corrigeer tijdens het groepswerk 5. geen toetsen, maar ben actief en beschikbaar.

Ik geef extra hints als er vragen zijn. 6. Ik zet een groep op weg als ze in de knoop zit. Ik laat mijn leerlingen zoeken, geef zelf geen antwoorden.

Ik evalueer het groepswerk. Ik appreci-7. eer en moedig het geleverde werk aan.

Hoe effi ciënt is jouw groepswerk?Check de zeven voorwaarden voor effi ciënt groepswerk

Hoe pak ik vierentwintig jongens aan?

START TO TEACH

Vierentwintig jongens in één klas. Voor Rosy Hoppe (36), startende wiskundeleraar in het Maria Assumptalyceum van Laken is dat véél. Te veel? “Ik ben zelf altijd naar meisjesscholen gegaan en besef nu dat jongens en meis-jes de school verschillend beleven.” Rosy Hoppe krijgt tips van mentoren, collega’s én de lerarenopleiding die ze dit jaar startte: “Ik heb tien jaar als informaticus in de privésector gewerkt en stapte in september over naar het onderwijs. Ik ben verbaasd hoeveel ik moet werken. In topweken makkelijk zestig tot zeventig uur. Dat combi-neren met een lerarenopleiding én een dochter van vijf is niet makkelijk.” Rosy evalueert twee tips die ze kreeg om met een ‘moeilijke’ (jongens)klas om te gaan:

Wees strikt van bij de eerste les.1. “Ik wou mijn leerlingen als volwassenen behandelen, maar dat lukte niet. Leerlingen hebben nood aan duidelijke grenzen. Een eerste ‘mislukte’ indruk herstel je niet zo makkelijk. Soms zou ik met een schone lei willen herbeginnen.” Werk inductief, met veel zoekopdrachten. 2. “Het rumoer zakt dan in de klas, dat klopt. Toch vallen er ook bij deze methode leerlingen uit de boot die liever een andere leerstijl hebben. Zoeken naar variatie en evenwicht houdt nooit op.”

Elke maand gooit een startende leraar hier zijn angst of twijfel in de groep. Help je mee? Mail je vraag naar redactie.leraren@klasse.be (Vermeld 'start to teach')

KLASSE • Nr. 192

29

“Onze school wordt het slachtoffer van een brutale inbraak. Jammer genoeg komen we hier pas de volgende morgen op uit. De meeste kinderen zien de aangerichte ravage met eigen ogen en dat zorgt voor paniek.”

Onze eerste reactie: “Ondanks de kopzorgen en tijdsdruk roepen we de kinderen meteen samen. We vertellen wat er gebeurd is, stellen hen gerust en leggen ook uit wat de school verder zal doen. Aan de ouders geven we nog diezelfde dag een briefje mee. Op zo’n moment staat je hoofd er niet naar, maar wij zijn ont-zettend blij dat we dit toch nog diezelfde dag gedaan hebben.”

De pers: “De telefoon staat roodgloeiend. Blijkbaar is de pers snel op de hoogte. Het is moeilijk om als directie in al die miserie de juiste info te geven en niet te emotioneel te zijn. Als je achteraf de kranten leest, blijkt jammer genoeg dat de pers er toch haar eigen verhaal van maakt. Gelukkig hebben deze perslui ons ook gesteund door in de krant een oproep tot hulp te lanceren.”

(Mieke Baelus is directeur van Basisschool Wijngaard in Herentals)

“Een jonge leraar chemie vindt picrinezuur in een klein fl esje in het labo. Op zich vormt dat goedje geen probleem, maar eens gekristal-liseerd wordt het onder bepaalde voorwaarden een kleine bom.”

Onze eerste reactie: “De directeur van de secundaire school is op nascholing. Dus alarmeren ze mij. Ik ben directeur van de ba-sisschool, maar ook domeinbeheerder. Ik ver-wittig meteen de Dienst voor Opruiming en Vernietiging van Ontploffi ngstuigen (DOVO). Daar relativeren ze het probleem en laten me de brandweer contacteren. Ik doe dat meteen en verwittig ook mijn oversten, de preventie-adviseur, de algemeen directeur en het GO!

Ik vraag de brandweer om in alle discretie naar de school te komen. Maar die komt hier met sirenes en het hele circus aan. We moeten de school zo snel mogelijk ontruimen. We starten de evacuatie zoals bij een brandalarm. 250 leerlingen, 210 lagereschoolkinderen en 15 baby’tjes uit de crèche moeten naar een veilige plek, ver van de gevarenzone. Dat is de speel-plaats. Paniek is er niet echt, ook niet aan de schoolpoort. We houden hier immers geregeld grote brandoefeningen met veel sirenes.”

Plots steekt een leerling een klasgenoot neer aan de schoolpoort. De bus

botst tijdens de schoolreis. Kinderen worden ziek na het eten in de refter.

Wat doe je dan? Veel tijd is er niet. De pers staat al voor de deur. Paniek alom.

Maar wie op voorhand een crisisplan uitwerkt dat iedereen kent,

kan de schade aanzienlijk beperken. Weinig scholen hebben zo’n plan.

Crisis op school

Geen paniek!

De eerste lijn:CrisiscommunicatieHoe communiceer je over een crisis op school? Kun je je daarop voorbereiden? En lost een crisisdraaiboek alles op? Lees het in de ex-tra bijlage bij deze Klasse.

Brutale inbraak op school

Ontploffi ngsgevaar in het labo

Mieke Baelus: “HOUD JE EMOTIES ONDER CONTROLE”

Jos Melon: “BRANDWEER: GRAAG ZONDER SIRENE”

30

KLASSE • Nr. 192

De pers: “Het GO! maakt voor ons meteen een persbericht met de feiten. Zo zijn we de journalisten voor. Dat persbericht nemen ze ook correct over.”

(Jos Melon is directeur en campusbeheerder van Basisschool Centrum in Tongeren)

“Een van onze leerlingen is vermist. Iets later volgt het bericht dat het lijk van het meisje is gevonden. Over de doodsoorzaak bestaat geen twijfel: moord. Haar vriend, die in een andere school van onze scholengemeenschap zit, is verdachte nummer één.”

Onze eerste reactie: “We gaan onmid-dellijk naar de klas van het slachtoffer om het droeve nieuws mee te delen en maken meteen concrete afspraken om de leerlingen op te vangen. Het is niet makkelijk om ervoor te zorgen dat de emoties niet ontsporen. In de kapel richten we een ‘stille ruimte’ in met een foto, een gedenkboek en een tuil bloemen. Te midden van de drukte moeten we natuurlijk ook nog (en vooral) de ouders condoleren: ver weg van de drukte, maar in-triest.

We komen heel snel met een team van sleutelfi guren samen om duidelijke beleidslijnen vast te leggen: wie is de woordvoerder, wat vertellen we, wat niet? Op welke vragen gaan we in, op welke (zeker) niet? Ook al heb je een draaiboek, toch blijft veel de ingeving van het ogenblik. Daar schuilt het grote risico van crisiscommunicatie.”

DE VRAAG

De pers: “De journalisten zijn snel ter plaatse en willen vaak meer weten dan ik weet. Je moet opletten dat je niet in hun suggestieve vragen trapt. Daarna zoeken ze verhalen en foto’s. Telkens weer breng je je ingestudeerde ver-haal: wat voor leerlinge was het, wat denk je van de hele toestand. De pers wil ook foto’s of een fi lmverslag van de ‘stille ruimte’. Maar we weigeren dat. Onze beleidslijn is duidelijk: dat behoort tot de intimiteit die ook in een school met duizend leerlingen mo-gelijk moet zijn. Journalisten willen graag leerlingen spreken. Maar ook dat weigeren we consequent. Niet dat het veel uithaalt: op woensdagmiddag wachten ze de leerlingen gewoon op straat op.”

(Franky Hungenaert is directeur van het College Heilig Kruis-Sint-Ursula 2 in Maaseik)

Leerling vermoordFranky Hungenaert: “LET OP VOOR SUGGESTIEVE VRAGEN”

Heeft jouw school een crisisplan?

“Er gebeurt een ernstig busongeluk tijdens een schooluitstap. Of er duikt een salmonellabacterie op in de schoolmaaltijd. Kan jouw school terugvallen op een plan-van-aanpak (of noodplan) voor zo’n crisis?"

JA 18 %

NEE 82 %

(Peiling via de e-brieven Schooldirect en Lera-rendirect, 150 respondenten)

De onderwijsinspectie bekijkt niet of scholen noodplannen hebben voor crisissen zoals een busongeval of voedselvergiftiging. Ze bekijkt wél of secundaire scholen een noodplan hebben voor evacuatie bij bv. brand of bomalarm. Met een evacuatieoefening test je het evacuatie-scenario (en dus ook het crisismanagement), zo luidt het. Voor het schooljaar 2005-2006 waren 7 procent van de secundaire scholen niet in orde met het evacuatiescenario. Voor het basisonderwijs geeft de inspectie een totale beoordeling voor brandveiligheid. ‘Evacuatie’ is daar een aspect van.

Peter Van Hoof

©

KLASSE • Nr. 192

31

FOTO VAN DE MAAND

Deze foto wint 150 euro en werd ingezonden door Carlos Dewulf (Vrije Basisschool De Biesweide, Bese-lare): “Op de foto zie je Juf Karien, juf Lies en juf Karien. We gebruikten de foto als affi che voor ons schoolfeest, dat volledig in het teken stond van poëzie. We verza-melden gedichten van onze leerlingen in de Snoepzoen. Die poëziebundel stelden we voor en verkochten we op het schoolfeest. De laatstejaars beeldende kunst van een school in de buurt verzorgden de lay-out ervan. Zo werkten onze kinderen samen met leerlingen van het secundair. Het was overigens een frisse, nevelige ochtend. De juffen stonden te ‘klutteren’ van de kou. En de kleren en de haardroger? Die leenden we van een oud dametje uit de buurt.”

Stuur jouw persoonlijke foto en verhaal naar redactie.leraren@klasse.be.Komt jouw foto in Klasse, dan win je 150 euro.

2009 is het Internationale jaar van de creativiteit. Klasse laat

elke maand een eigenzinnige mens los die een lans breekt

voor creatief sterke leraren. Deze maand: juf Lieve.

Lieve Vanhulle: “Alles wat we zien is een spiegel van onze eigen

evolutie. Een voorbeeld? Een schilder maakt een werk van een

man die het kleed van een vrouw dichtritst. Tijdens de vernis-

sage reageert een dame uit de hogere klasse heel gechoqueerd:

'Hoe durft hij deze hoer bezoeken terwijl zijn vrouw thuis zorgt

voor de kinderen?' De schilder zegt hierop: 'Wat je ziet op het

doek is slechts een projectie van het beeld dat in je hoofd wordt

gecreëerd. Op het doek staat een man die zijn lieve vrouw helpt

bij het dichtritsen van haar avondjurk voor ze samen gaan eten.'

Het echte kunstwerk maak je in je hoofd. Dat is creativiteit.”

“Wees voor je leerlingen een juf of meester die geen oordeel

velt. Geef je leerlingen en je collega’s kansen om te experi-

menteren. Mocht je – onterecht – de illusie hebben dat je niet

creatief bent, dan kun je je leerlingen niet stimuleren om crea-

tief te zijn. Op school is er terecht aandacht voor het cognitieve,

socio-emotionele en psychomotorische, maar maak ook plaats

voor creativiteit. En laat je inspireren door de grote denkers en

doeners van deze wereld op www.ted.com/talks.”

Laat je leerlingen zelfstandig en creatief denken

“Het echte kunstwerk maak je in je hoofd”

REALISMEIn het editoriaal ‘Geluksles-

sen op school’ (Klasse 189)

ontbreken een paar belangrijke

sleutelwoorden: ‘realisme’ en

‘menselijkheid’. De hoofdre-

dacteur laat zich “op sleeptouw

[…] nemen door zo’n enthou-

siaste directeur”. Ik veron-

derstel en ik hoop dat het niet

dezelfde is als die uit de le-

zersbrief van Johanna Snoeck.

‘Optimisme’ en ‘idealisme’ zijn

immers vaak een dekmantel

om alle menselijkheid aan de

kant te schuiven en onmo-

gelijke eisen te stellen, vooral

aan jonge leraren. En de leraar

of vakbondsafgevaardigde die

dat aankaart is een ‘pessimist’,

‘ambetanterik’ of erger.

Laat een van de doelstellingen

van de gelukslessen luiden:

“De leerlingen zien in dat re-

alisme te verkiezen valt boven

optimisme en pessimisme in

hun zoektocht naar geluk”.

Frederik Verhoeven

DE BALLEN ZWART-WITCreativiteit is enorm belangrijk

(Klasse 191). Maar wanneer je

een ode brengt aan al wie onze

kinderen buiten de lijntjes leert

kleuren dan is dat erg zwart-

wit. Als ik een beroep doe op

een loodgieter dan ben ik blij

als die man zo creatief is dat hij

de beste oplossing vindt. Maar

als men hem nooit geleerd

heeft hoe hij dat creatieve idee

moet uitvoeren dan kan hij me

niet helpen. Hetzelfde geldt

voor kunstenaars. De creatief-

ste geesten zijn academisch

KLASSE • Nr. 192

32 D I A LO O G

Jouw vragen?• Voor vragen of problemen rond onderwijs: bel gratis de Vlaamse Infolijn

via 1700 (elke werkdag van 9 tot 19 uur), fax 02 553 96 55 of surf naar www.ond.vlaanderen.be/infolijn

• Rondzendbrieven en wetgeving vind je op edulex.vlaanderen.be• Recent nieuws? Check www.lerarendirect.be en www.schooldirect.be

Jouw mening?• Mail naar redactie.leraren@klasse.be• Schrijf naar Klasse (Dialoog) - Koning Albert II-laan 15 - 1210 Brussel• Geef je mening op www.klasse.be/forum en www.klasse.be/poll

Jouw vragen?• Voor vragen of problemen rond onderwijs: bel gratis de Vlaamse Infolijn

via 1700 (elke werkdag van 9 tot 19 uur), fax 02 553 96 55 of surf naar www.ond.vlaanderen.be/infolijn.

• Rondzendbrieven en wetgeving vind je op edulex.vlaanderen.be.• Recent nieuws? Check www.lerarendirect.be en www.schooldirect.be.

Jouw mening?• Mail naar redactie.leraren@klasse.be.• Schrijf naar Klasse (Dialoog) - Koning Albert II-laan 15 - 1210 Brussel• Geef je mening op www.klasse.be/forum en www.klasse.be/poll.

gevormd. Je mag creativi-

teit niet fnuiken door een

verkeerde manier van werken.

Maar het is even belangrijk

dat wij kinderen vaardigheden

leren om hun creativiteit te

kunnen uiten.

Christine Stroobandt

NEDERLANDS AFGESCHAFTDe foto’s bij ‘We hebben

Nederlands afgeschaft’ (Klasse

191) passen niet in Klasse.

Heel wat leraren zullen zich

niet gelukkig voelen beroeps-

halve geassocieerd te worden

met een oorbeldragend sujet

op een toilet. Ook de foto

met de Britse koningin en het

bijbehorende commentaar

getuigen van weinig respect.

Is het de bedoeling dat we het

woord ‘Klasse’ voortaan met

een kleine letter schrijven?

J.M.C. van Dijk

GOEDE VOORNEMENSMijn goede voornemens: ik sta

op bij het eerste belsignaal; ik

neem mijn gsm niet mee naar

de klas; als leraar algemene

vakken bezoek ik vaker de

leerlingen in de werkplaats; ik

kanker minder op het beleid

van de school; ik trakteer mijn

collega's niet met chocolade

als ik jarig ben, maar met fruit!

Scholen bulken van de ge-

zondheidsacties en nu kunnen

wij pralines winnen (Klasse

191). Waarom geen manden

fruit?.

Jan Quaegebeur, Harelbeke

Met deze goede voornemens

wint hij pralines voor de hele

lerarenkamer. En een mand fruit

voor zichzelf.

SCHOOLBESTUUR OOST-INDISCH DOOFLeerlingen, leraren, perso-

neelsleden, de naschoolse

opvang, de keuken, projec-

ten, alles en iedereen kan

geëvalueerd worden. Behalve

mijn schoolbestuur. Dat kun

je zelfs niet op een menselijke,

democratische manier con-

tacteren. Medezeggenschap,

participatie en inspraak gelden

hier niet. Tot op vandaag kreeg

ik op al mijn vragen te horen

dat de voorzitter van het

schoolbestuur niet zó maar

de vragen van iedereen kan

beantwoorden. Ik ben dus

‘iedereen’: onderwijzer en

duizendpoot met vijfentwintig

jaar energieke staat van dienst

in de schoolgemeenschap,

sociaal en cultureel meer dan

geëngageerd in dorp en regio,

gesteund door oud-leerlingen,

ondertussen ouders van mijn

leerlingen.

Naam en adres gekend bij

de redactie

Carlos Dewulf

©

KLASSE • Nr. 192

33

pub.indd 2 17-09-2007 17:48:28

AD klasse oktober 2007.indd 1 04-10-2007 17:58:08

(advertentie)

Beroepsleerlingen renoveren hospitaaltje

Ballonnen voor GambiaAmper vier jaar staat het hospitaaltje in Sukuta (Gambia) er. Maar de leidingen en voorzieningen zijn in een erbarmelijke staat. Op dit moment maken tien leerlingen en twee leraren van KA Schoten het gebouw weer operationeel. Ze leggen elektrische leidin-gen en installeren sanitair en medisch materiaal samen met lokale technische studenten. Als de klus klaar is, kunnen zwangere vrouwen er weer in een hygiënische omgeving bevallen. “Van op het thuisfront kijken we nu al uit naar de inhuldiging”, zegt leraar Wendy Van den Branden. “Zowel in Sukuta als hier wordt het feesten. We werken bewust met de hele school aan dit project: sponsors zoeken, een benefi etdag en een ballonnen-wedstrijd organiseren. Die activiteiten leveren centen op én ze brengen leerlingen, leraren, ouders, vrienden en de buurt dichter bij elkaar. Sukuta is niet een, maar ons project. En ja… straks laten we weer ballonnen op!”

KA Schoten/Schilde - www.kaschoten.be/gambia

Mindertalige jongeren dynamisch en creatief

Buitengewone poëzievangstDe titel ‘Poëzieschool 2008’ van Jeugd en Poëzie gaat naar ‘buitengewone’ leerlingen. Voor de tweede keer op rij. In buso-school Baken in Sint-Niklaas is poëzie elk jaar weer een cross-over met andere kunstvor-men. “Deze prijs is voor onze leerlingen een grote eer”, zegt logopediste Karin Neyens. “We tonen ermee aan dat creatief omgaan met taal in het buso ook kan. De woorden in hun gedichten zijn vaak ongezouten, maar daardoor zo ‘puur’. Wat dacht je van ‘vlinderbuikgevoe-lens’, ‘siliconensituatie’ en ‘mijn woordenschat is gebotst op geheimen’? Hun parels van gedichten verwerken ze in tekeningen, zang en collages. Of ze tonen hun kwetsbare ik in fi lm- en videomontages, plastische kunstwerken en drama. Deze zelfconfrontatie draagt bij tot een positief zelfbeeld.” In Baken is poëzie een stevig pedagogisch onderbouwd project met poëzie in een ruime context, waarbij leraren en leerlingen dynamiek en creativiteit uitstralen, ook buiten de schoolmuren.

Buso-school Baken in Sint-Niklaas - www.sbsobaken.netLees meer over dit project op www.klasse.be/leraren/bijlage.

Lieven Van As sche

©

Klasse

©

KLASSE • Nr. 192

S J A P O 35

KLASSE • Nr. 191

36

TALENT MET KLASSE

Werd de naam van de school vroeger in steen gebeiteld of in ijzer gesmeed,

nu verandert hij wel vaker. De gekste namen duiken op. Waar komen die vandaan?

Klasse zoekt het uit: van Andromeda tot Qworzó.

Andromeda of Qworzó?

Het verhaal achter de schoolnaam

Waar halen scholen hun naam?

Goede Lucht:Goede Lucht: EEN GEONIEMSommige scholen ontlenen hun naam aan de onmiddellijke omgeving.

“Waar nu onze speelplaats is, stond de molen uit het verhaal van de weesjongen Nello en zijn hond Patrasche. Het verhaal uit 1871 is waan-zinnig populair in Japan, maar bij ons nauwe-lijks bekend. Nu staat er nog een schaalmodel van de molen waar jaarlijks Japanse toeristen naar komen kijken. De Molenschool dus.” Lies Verlinden

“Onze school heet ‘Goede Lucht’. Het ruikt er altijd lekker, de lucht is er goed en gezond. Onze wijk is zo genoemd, al weten we niet echt waarom.” Anne-Marie De Roose

Sint-Stanislas:Sint-Stanislas: EEN EPONIEMScholen verwijzen in hun naam naar de stichter, een heilige, een historische of lokale fi guur.

“Pastoor Dergent uit Gelrode hielp mensen tijdens de Tweede Wereldoorlog. De Duitsers pakten hem op, schoten hem dood en wierpen zijn lijk in de Demer. Onze school is naar deze moedige man genoemd.” Mieke Claes

“Stanislas Kostka was een Poolse jezuïet; hij is de patroon van de studerende jeugd, van-daar ‘Sint-Stanislascollege’. In de volksmond is onze basisschool ‘Kleine Stan’ gaan heten, ook al zitten er al tien jaar jongens én meisjes.’ Walter De Maeyer

“De L staat voor Leisele, de I voor Izenberge, de B voor Beveren en EL voor En Leerlingen. Samen wordt dat Vrije Basisschool ‘De Libel’.” Melanie Syssau

Het Koninklijk Atheneum Keerbergen stoort zich niet aan zijn afkorting.

Reinhart Croon (37) tekent al zijn hele leven. Hij studeerde toegepaste grafi ek en werkte zeven jaar als allround-grafi cus. Eind 2002 werd hij zelfstandig illustrator en striptekenaar. Hij kijkt op naar Audrey Hepburn, Godfried Bomans en de uitvinder van de dunschiller. Hij is de gelukkige bezitter van een privéleven.

De Libel:De Libel: ACRONIEMEN EN AFKORTINGEN

KLASSE • Nr. 192

37

Nogal wat Vlaamse scholen zoeken heil in beeldspraak.

“Een school met vijf wijkafdelingen en één naam, dat was verwarrend. Onze wijkschool heet nu ‘De Springplank’: leerlingen maken immers belangrijke sprongen tijdens hun onderwijsloop-baan en wij willen ze daarvoor de basis geven.” Johan Naessens

“We wilden vernieuwen in ons volwassenenonderwijs en die ver-nieuwing in onze naam verwerken.

‘Het Perspectief’ weerspiegelt per-fect ons aanbod en onze visie.”Sabine De Fruyt

“We organiseerden een wedstrijd: ie-dereen mocht meedoen. Kinderen, le-raren, ouders en schoolbestuur kozen uiteindelijk voor ‘Qworzó’. Dat ziet er vreemd uit, maar als je het trager uit-spreekt, hoor je ‘ik word zó’, als verta-ling van een school waarin iedereen uniek is en wordt. De eigenaardige letters maken mensen nieuwsgierig.” Liesbeth Van den Broeck

´Qworzo:Qworzo: EEN WOORDSPELING

Waarom wijzigen scholen van naam?

“Hoe geef je de fusie Sint-Anna en Sint-Rochus een aantrekkelijke naam? Het werd na lang zoeken ‘Andro-meda’, naar de sterrennevel, omdat in onze school elk kind een ster kan zijn. De AN van Sint-Anna en de RO van Sint-Rochus kwamen goed van pas.” Carla Janssens

“Tien jaar geleden fuseerde het Insti-tuut Maris Stella met het Sint-Agnes Instituut. Aan de telefoon moest je beide namen achter elkaar uitspreken, véél te lang. Daarom kozen we voor

Andromeda:Andromeda: SCHOLEN FUSIONEREN OF SPLITSEN

Jonker:Jonker: SCHOLEN NEMEN EEN NIEUWE START

Sjabi:Sjabi: SCHOLEN WILLEN EEN EIGENTIJDSE NAAM

Mozaîek:Mozaîek: SCHOLEN WILLEN EEN DUIDELIJKER PROFIEL OF EEN NIEUW IMAGO

IMS. Dat staat meteen ook voor In-terculturele MagneetSchool. Want dat zijn we.” Renild Van Haperen

“We wilden moderner klinken dan Sint-Jan Berchmansinstituut. Daarom hebben we dat afgekort tot Sjabi.” Katrien De Laet

“‘De Presentatie’ of ‘De rijke nonnen van Boom’: niet zo kindvriendelijk voor een basisschool. We kozen voor ‘De Kade’ omdat we dicht bij de nieuwe kaai in Boom liggen, maar

ook omdat we voor elk kind een plaats willen zijn waar kinderen kunnen ‘la-den en lossen’: leren, praten, vertellen, spelen…” Geert De Neef

“Toen ik directeur werd, zochten de leerlingen naar een nieuwe naam. Omdat we een heel klein schooltje zijn in het al even kleine Jonkershove werd dat ’t Jonkersschooltje. Klinkt sympathieker dan ‘gemeenteschool’, toch?” Geert Puype

“Toen we naar een nieuw gebouw ver-huisden, wilden we af van de stempel ‘blo’ (buitengewoon lager onderwijs). ‘Mozaïek’ staat voor ‘Met Optimale Zorg en Aandacht voor Ieder Kind’.” Ann September

“Vroeger heette onze school ‘Klank-vreugde’. De idee was: ‘Elke klank kan een vreugde zijn’. Maar toch was dat een beetje bizar, omdat wij kinde-ren helpen die doof of slechthorend zijn. Nu heten we Sint-Lievenspoort, naar de straat waarin de school zich bevindt.” Kaat Cardoen

Het Perspectief:Het Perspectief: EEN METAFOOR

Lees het verhaal achter meer dan honderd schoolnamen op www.klasse.be en voeg er meteen het verhaal van jouw school aan toe.

KLASSE • Nr. 192

38

zekerdoen

ACTIES

ALGEMEEN

BASIS EXCLUSIEF

SECUNDAIR EXCLUSIEF

MET KLASSE NAAR MMMECHELEN

ACTIEMET KLASSE NAAR MMMECHELEN

VISIOENEN IN DE STADOp dinsdag 7 april 2009 stelt MMMechelen aan duizend leraren en hun gezin ‘Stadsvisioenen’ voor. Met dat hoogstaande culturele en educa-tieve aanbod zet de stad zich elke drie jaar in de kijker. ‘Stadsvisioenen’ is dromen van, over en voor de stad en in elke droomwereld ben jij de vipgast. Kies uit vier topbezoeken en schrijf meteen in.

WAT MAG JE VAN DEZE ACTIE VERWACHTEN?Je kiest twee activiteiten en start met een infomoment. Vergezellende gezinsleden bezoeken tegen verminderd tarief de tentoonstellingen. Dit is het programma:

1. INFOMOMENT (30’) ‘Stadsvisioenen’ en de stad Mechelen stellen in het Lamot auditorium hun scholenaanbod voor. Je krijgt een infomap met gratis brochures en de toegangstickets voor de tentoonstellingen/bezoeken waarvoor je inschreef.

2. VIER TOPPERS, TWEE KEUZES:

De tentoonstelling ‘De hemel in tegenlicht’ in • het Lamotgebouw toont 300 religieuze kunstwer-ken. Je gaat de confrontatie aan met het geloof als machtscentrum én met het aartsbisdom van gewone mensen. Waar haken werelden van geesten en stervelingen, engelen en zondaars, duivels en heiligen in elkaar? individueel bezoek met audiogids (volwassenen- en

kindertour), 90 minuten, gratis voor leraren, korting voor gezinsleden

“Al het vaststaande verdampt…” Zo staat het in het communistische • manifest van Marx en Engels. De triomf van het materialisme naast de geestelijke verarming die eruit groeide, inspireert het Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen (MuHKA) voor een overzicht van moderne kunst sinds 1850. ‘All that is solid’ (Cultuursite) illustreert welke plaats kunst momenteel in onze samenleving inneemt. individueel bezoek met gidsen in elke zaal, 90 minuten, gratis voor leraren,

korting voor gezinsleden

‘Wandelen in tegenlicht’ (keuze uit 8 kerken, telkens 30 minuten) • brengt je naar de rijke geschiedenis van acht sacrale plekken in de binnenstad. Laat je verrassen door hun schat aan meesterwerken. bezoek met wandelgids (brochure), gratis voor het hele gezin

De Sint-Romboutstoren is 97 meter hoog en meteen hét herken-• ningspunt van Mechelen. Met haar twee beiaarden en unieke architectuur staat de hoofdkerk van het aartsbisdom Mechelen op de Unesco-lijst van werelderfgoed. ‘De geheimen van de Sint-Romboutstoren’ is een bezoek aan de kathedraal in kleine groepen. bezoek met multimediagids, 90 minuten, gratis voor leraren, betalend voor

gezinsleden

EXTRA’S‘Stadsvisioenen’ loopt van 21 maart tot 21 juni 2009. Uit de vele acti-viteiten bevelen de organisatoren er drie aan:

‘Geloven in Mechelen’1. (Kruidtuin): foto- en verhalententoon-stelling van persoonlijke overtuigingen en scharniermomenten uit de tradities van verschillende geloofsgemeenschappen en levensbeschouwelijke groepen.‘De illusionaire speeltuin’2. (Kruidtuin): Technopolis tovert de speeltuin van de Kruidtuin om tot een plek vol illusies: afstanden schatten, het Foute Huis ontleden, en véél in de war geraken…‘Illusies’3. (Technopolis): hoe zie je er uit als je hoofd op een dienblad staat? Welke kamer ga je binnen als dwerg en verlaat je als reus? Experimenteer zelf in 280 opstellingen die nooit zijn wat ze lijken.

GRATIS LESMATERIAALSpeciaal voor deze actie ontwierpen studenten van de Katholieke Hogeschool Mechelen verschillende ‘hemelse lespakketten’. Daarmee bereid je je leerlingen voor op een bezoek aan de tentoonstelling ‘De hemel in tegenlicht’. Je krijgt het materiaal ter plaatse of downloadt het op www.pienternet.be. Op de nieuwe blog van Pienternet kunnen jonge-ren hun ongezouten mening kwijt over Stadsvisioenen, de tentoonstel-lingen, de toekomst, hun dromen, Mechelen. Een prima idee voor de naverwerking van een klasbezoek.

HOE SCHRIJF JE IN?Schrijf in via www.lerarenkaart.be (inschrijven - lerarendagen). Duid je keuzes aan. Intekenen kan zolang er plaatsen zijn. Uiterlijk op 20 maart sluiten de inschrijvingen. Je krijgt een mail die je afdrukt en samen met je lerarenkaart voorlegt aan het onthaal in het Lamotgebouw. Je naam staat op de viplijst. Je wordt dus ook effectief verwacht.

WAAR VIND JE MEER INFORMATIE?Over de inschrijvingen wordt enkel gecommuniceerd via www.lerarenkaart.be. Voor inhoudelijke vragen en klasbezoeken bel je naar UiT in Mechelen - Toerismehuis - Hallestraat 2-4-6 - 2800 Mechelen - 070 22 28 00. Het complete aanbod van Stadsvisioenen vind je op www.stadsvisioenen.be.

ACTIEN

DE STADstelt MMMechelen aan duizend lerare

voor. Met dat hoogstaande culturele etad zich elke drie jaar in de kijker. ‘Stadsv

r en voor de stad en in elke droomwereld bezoeken en schrijf meteen in.

EXTRA’S‘Stadsvisioenen’ loopt van 21 maart tot 21 juni 2009. Uit de vele acti-viteiten bevelen de organisatoren er drie aan:

‘Geloven in Mechelen’1. (Kruidtuin): foto- en verhalententoon-stelling van persoonlijke overtuigingen en scharniermomenten

t de tradities van verschillende geloofsgemeenschappen en schouwelijke groepen.

e speeltuin’ (Kruidtuin): Technopolis tovert de tuin om tot een plek vol illusies: afstanden

den, en véél in de war geraken…r uit als je hoofd op een

ls dwerg en verlaat je ie nooit zijn wat

AC

ren en hun en educa-visioenen’ ben jij de

EXTRA’S

ZEKER DOEN • Nr. 192

40

DE LERARENKAARTBROCHURE 2009…

bevat zoals elke goede fi lm ook enkele bloopers. Excuus daarvoor. Wil je rekening houden met vier correcties en één aanvulling:

p.112: het Brugse reiskantoor van Carlson Wagonlit Travel is na de • samenstelling van de brochure verhuisd naar Philipstockstraat 16 - 8000 Brugge.p. 131: de korting op een kennismakingsabonnement op het • tijdschrift ‘Psyche & Brein’ werd ons verkeerd doorgegeven. Die bedraagt 40 i.p.v. 52 procent.p. 158: de tentoonstelling ‘Textiel’ in het Museum van Hedendaagse • Kunst Antwerpen (MuHKA) opent op 3 september 2009 (en niet op 1 maart). ‘Collectie XXIV - China Europalia’ opent op 4 september 2009 (en niet op 1 april).p. 127: de site proxis.be vernieuwt zijn look. Hierdoor is het vanaf 5 • februari niet meer mogelijk om als leraar 5 procent korting te genie-ten. Wanneer dat wel weer kan, is niet duidelijk. De nieuwsbrieven houden je op de hoogte.

Na het verschijnen van de brochure bereikte ons de bevestiging dat leraren nog altijd 10 tot 15 procent korting krijgen op de offi ciële huurprijzen voor een vakantieverblijf in een bungalow van het Eifel Ferienpark - Schwimmbadstrasse 7 - D-54649 Waxweiler (Duitsland). Geïnteresseerden nemen contact op met ivo.jans@pandora.be.

INTERACTIEVE WETENSCHAPSTEMPELTest de kennis en refl exen van jezelf en je gezin via allerlei technische snufjes op de leraren-gezinsdag in het Parc d’aventures scientifi ques (Frameries). Het begint spannend: vind je weg uit het labyrint en geraak zo snel mogelijk op een grote mijnterril. Geniet van het uitzicht over de Borinage, ooit hét ontginningsgebied van steenkool in Wallonië. In het PASS zijn passerelle, kabelrad, machinekamer en hangars volgestouwd met techniek en wetenschap. Op zaterdag 14 februari krijg je gratis toe-gang voor je hele gezin. Leraren krijgen een introductie over de vele educatieve mogelijkheden en een infomap. Je gevolg kan ondertussen met een roadbook vol opdrachten aan zijn verkenningstocht beginnen.

Inschrijven voor 7 februari via www.lerarenkaart.be (inschrijven). Je ontvangt per mail een persoonlijke uitnodiging voor jezelf en je gezin. Breng deze uitnodiging mee en leg ze samen met je lerarenkaart 2009 voor aan het onthaal.Parc d’aventures scientifi ques (PASS) - 3 rue de Mons - 7080 Frameries (Henegouwen) - www.pass.be - dit bericht verscheen al eerder in de nieuwsbrief van de lerarenkaart

EEN DROGE DUIK IN DE OCEAANVan de kleinste garnaal tot meterslange haaien. Van ondeugende dwergotters over pinguïns tot reuzenkreeften en -krabben. In het Blankenbergse Sea Life Marine Park maak je kennis met de wonderen van de oceanen. Inclusief tropische haaien en Californische zeeleeuwen. Naast het tropische gedeelte kreeg Sea Life vorig jaar een apart gebouw waarin de Noordzee ‘kabbelt’. Aquaria tonen onder meer babyhaaien, roggen, krabben, kwallen, zeesterren en zeeanemonen. Aankomen mag: onder begeleiding kun je in de ‘touchpools’ dieren aanraken. Voor di-dactische workshops is een educatieve ruimte voorzien.

Nieuw in 2009Sea Life is bekend als opvangcentrum voor aangespoelde zeehonden. Het opvangcentrum krijgt in 2009 een verbouwbeurt. Er komen extra quarantaines. Op een interactieve manier ontdek je hoe verzorgers jonge zeehonden opvangen, verzorgen, voeden en weer vrijlaten. De nieuwe ‘foodprep’ toont hoe het voedsel voor alle dieren in Sea Life wordt klaar-gemaakt. Op zaterdag 14 en zondag 15 maart krijg je een voorproefje van deze nieuwigheden. Er zijn speciale presentaties.Leraren en partners bezoeken het centrum gratis, maximaal drie kinderen krijgen 50 procent korting. Koffi e voor de ouders en een drankje voor de kinderen zorgen, samen met cake, voor een smakelijke afsluiter. In de goody bag steekt (tussen enkele gadgets) een educatieve brochure.

Hoe inschrijven?Inschrijven voor deze leraren-gezinsdag gebeurt via www.lerarenkaart.be (selecteer ‘lerarendagen’ in de rubriek ‘inschrijven’). Je kiest voor de voor- of namiddag. Het toegangsbewijs dat je per mail ontvangt, leg je samen met je lerarenkaart 2009 aan de balie voor.Sea Life Marine Park - Koning Albert I-laan 116 - 8370 Blankenberge - www.sealife.be - 050 42 43 00 (inschrijven voor de lerarendagen kan alleen via www.lerarenkaart.be)

VIPDAGVIVIVIVIVIPPPD

GRATIS VIPDAG

Sea Life

©

PASS

©

Sea Life

©

ZEKER DOEN • Nr. 192

AC

TIE

S LE

RA

RE

NK

AA

RT

41

Zuivelmarkt 33 - 3500 Hasselt Wanneer? 20.15 uur Wie? Gratis voor leraren Meer info: www.zebracinema.be Inschrijven: uitsluitend via zebra@limburg.be

ZATERDAG 21 EN ZONDAG 22 FEBRUARI

HEEL AZIË ONDER ÉÉN DAKWat? Asia Fair brengt toeristische diensten, touroperators, lucht-vaartmaatschappijen, ontwikkelingssamenwerking, artisanale pro-ducten en gastronomie samen. Waar? Gemeenschapscentrum De Zandloper - Kaasmarkt 75 - 1780 Wemmel Wanneer? Zaterdag 13 - 19 uur en zondag 10 - 18 uur Wie? Leraren betalen 4 i.p.v. 6 euro Meer info: www.belasia.be Inschrijven: hoeft niet

MAANDAG 23 EN DINSDAG 24 FEBRUARI

THE READERWat? Liefde is… haar de hele wereldliteratuur voorlezen. De vijf-tienjarige Michael ontdekt vreemde dingen over zijn heel wat oudere vriendin. Zie de achtercover van deze Klasse. Waar en wanneer? Sphinx Gent (23 februari om 14.30 uur) en Utopolis Mechelen (24 februari om 11 uur) Wie? Gratis voor leraren en partner Meer info: thereader-movie.com/site Inschrijven: uitsluitend via ‘inschrijven’ op www.lerarenkaart.be

MAANDAG 23 TOT ZATERDAG 28 FEBRUARI

STAD MET KLASSE: BRUGGEWat? Actiedag in diverse educatieve instellingen van de stad Brugge (musea, planetarium, con-certgebouw, natuurdomein Beisbroek, kinder-boerderij), smaakzoektocht in de binnenstad, kli-maatstadsspel, museumzoektocht. Waar? Brugge

- diverse locaties Wanneer? Diverse tijdstippen Wie? Gratis voor lera-ren en gezin Meer info: www.museabrugge.be Inschrijven: uitslui-tend via ‘inschrijven’ op www.lerarenkaart.be

VRIJDAG 27 FEBRUARI

RUIMTEVRIJDAGWat? Voel je gewichtloos. Bekijk de cabine van de Space Shuttle van dichtbij. Loop tussen de planeten van ons zonnestelsel. Tijdens het gelei-de bezoek aan het Space Camp krijg je een voor-stelling van de infrastructuur en van het program-

ma voor scholen. Zie p. 45. Waar? Euro Space Center - 1 rue devant les Hêtres - 6890 Transinne (Luxemburg) Wanneer? 10 of 14 uur Wie? Gratis voor leraren; 4,20 euro p.p. voor partner en kinderen Meer info: www.eurospacecenter.be Inschrijven: via www.lerarenkaart.be (down-load het formulier in de rubriek ‘inschrijven’ - lerarendagen)

WOENSDAG 4 MAART

BRUEGHELIAANSE TAFERELENWat? Ontdek meesterwerken van Brueghel de Oude, Rubens, van Dyck en hun Italiaanse colle-ga’s uit de vijftiende tot achttiende eeuw. Je kunt de tentoonstelling vrij bezoeken of voor een rond-leiding kiezen. Zie p. 45. Waar? Paleis voor

Schone Kunsten - Ravensteinstraat 23 - 1000 Brussel Wanneer? 14 uur Wie? Vrij bezoek: gratis voor leraren, partner en kinderen jonger dan 12; kinderen tussen 12 en 26: 1 euro. Geleid bezoek: 4 euro p.p. voor leraren en partner Meer info: www.bozar.be Inschrijven: uitsluitend via ‘in-schrijven’ op www.lerarenkaart.be

ZATERDAG 14 FEBRUARI

WETENSCHAP IN DE BORINAGEWat? In het PASS worden wetenschap en tech-nologie interactief. Puzzel een doolhof van orga-nen bijeen tot een menselijk lichaam. Welke ter-doodveroordeelden kwamen vrij na een dna-onderzoek? Wat doen hormonen, gekke

koeien en dioxine met onze voeding? Zie p. 41. Waar? Parc d’aventures scientifi ques - 3 rue de Mons - 7080 Frameries (Henegouwen) Wanneer? 9.30 tot 16.30 uur, onthaal om 9.30 en om 13.30 uur Wie? Gratis voor leraren en hun gezin Meer info: www.pass.be Inschrijven: uitsluitend via ‘inschrijven’ op www.lerarenkaart.be (voor 7 februari)

ZONDAG 15 FEBRUARI

SUPERSTORIESWat? Het verhaal in de kunst. Van mode tot jene-ver. Van dans tot beeldhouwwerk. De musea in Hasselt slaan de handen in elkaar en laten je ken-nismaken met dit Super-thema. Zie p. 44. Waar? SuperStories - Zuivelmarkt 33 - 3500

Hasselt Wanneer? 14 tot 15.30 uur Wie? Gratis voor leraren, partner en max. twee kinderen Meer info: www.superstories.be - educatie@superstories.be Inschrijven: uitsluitend via ‘inschrijven’ op www.lerarenkaart.be

WOENSDAG 18 FEBRUARI

ZWETEN IS BELANGRIJKER DAN WINNENWat? Meet je veldlooptalent met dat van colle-ga’s uit andere scholen. De scholencross is een initiatief van SOS Sport-op-School. Na afl oop krijg je een broodmaaltijd. Waar? Vrije Basisschool Toermalijn - Sporthal Teunenberg -

Boerenkrijglaan 51 - 2250 Olen (centrum) (andere locatie: 11 maart) Wanneer? vanaf 14 uur, start om 15 uur Wie? Gratis voor leraren en hun partner Meer info: Hilde Van Camp (015 42 27 03) Inschrijven: uitsluitend via ‘inschrijven’ op www.lerarenkaart.be

DONDERDAG 19 FEBRUARI (RECHTZETTING)

LESGEVEN IN FRANKRIJKWat? Dertien leerlingen van vier tot elf jaar. Eén klas, één onderwijzer: Georges Lopez. Van kleuter tot puber begeleidt hij hun schoolloopbaan. De documentaire volgt hem tien weken lang en ein-digt op de laatste schooldag. Waar? Z33 -

Patruck Reader

©notre cinem

a

©

Jean Christophe Benoist

©Bernardo Bellotto, Veduta di Torino ©

Galleria Sabauda

©Euro Space Center

©

Wendelien Daan

©

KALENDER LERARENDAGENHeb je de smaak te pakken? Twintig nieuwe acties kruiden je lessen en buitenschoolse activiteiten. Op www.lerarenkaart.be vind je ook het re-centste aanbod. Wil je als eerste op de hoogte zijn? Schrijf dan in op één van de nieuwsbrieven. Daarin staan nieuwe lerarendagen aangekondigd, krijg je les-, lees- en surftips, verneem je meer over nieuwe kortingen. En telkens gaan abonnees met interessante prijzen lopen. Surf naar www.lerarenkaart.be (inschrijven).

ZEKER DOEN • Nr. 192

42

ZGEN

WOENSDAG 4 MAART

DAGBOEK VAN EEN SOLDATENLEVENWat? Vijf schriftjes. Zevenhonderd pagina’s. Het dagboek van een soldaat uit de Eerste Wereldoorlog. Samen met honderden foto’s is het een getuigenis van strijd: soms van man tot man, soms om voedsel. Zie p. 45. Waar? Koninklijk

museum van Mariemont - 100 chaussée de Mariemont - 7140 Morlanwelz (Henegouwen) Wanneer? 14 uur (Nederlandstalige rond-leiding) Wie? Gratis voor leraren Meer info: www.musee-mariemont.be Inschrijven: verplichte reservering bij de pedagogische dienst (064 27 37 07 of service.pedagogique@musee-mariemont.be)

WOENSDAGEN, ZATERDAGEN EN ZONDAGEN

TUSSEN 4 EN 15 MAART

WEST-VLAAMSE MUSEAWat? Gratis shoppen in het aanbod van 37 West-Vlaamse musea. Je snuistert in kunstcollecties. Je neust volop rond in cultuurhistorische collec-ties en stadsmusea. Of je bezoekt het… Onderwijsmuseum. Waar? Diverse locaties in

West-Vlaanderen Wanneer? Diverse tijdstippen Wie? Gratis voor lera-ren en hun gezin Meer info: www.west-vlaanderen.be/musea Inschrijven: uitsluitend via ‘inschrijven’ op www.lerarenkaart.be (tot uiterlijk 20 februari, bepaalde bezoeken zijn al volzet)

ZATERDAG 7 MAART

DAGBOEK VAN EEN SOLDATENLEVENWat? Zie woensdag 4 maart. Waar? Koninklijk museum van Mariemont - 100 chaussée de Mariemont - 7140 Morlanwelz (Henegouwen) Wanneer? 10.30 uur Wie? Gratis voor leraren Meer info: www.musee-mariemont.be

Inschrijven: verplichte reservering bij de pedagogische dienst (064 27 37 07 of service.pedagogique@musee-mariemont.be)

ZONDAG 8 MAART

GRATIS KINDER- EN JEUGDFILMSWat? ‘Het kleine spookje Laban’ voor kleuters. ‘No Network’ voor tweede en derde graad lager onderwijs. ‘Fighter’ voor de tweede en derde graad secundair. Jekino projecteert deze fi lms gratis. Zie p 47. Waar? Studio Leuven -

Burgemeesterstraat 30 - 3000 Leuven (andere locaties: 15 en 22 maart) Wanneer? 10.30 tot 12.30 uur Wie? Gratis voor leraren en hun eigen kinderen Meer info: www.jekino.be Inschrijven: uitsluitend via ‘inschrijven’ op www.lerarenkaart.be

WOENSDAG 11 MAART

SPELEN MET WATERWat? Loop onder een waterval. Zet een waterstof-raket in werking. Loop door de geschiedenisgrot. Ga zitten op deinende golven en laat je betoveren door een multimediaspektakel. Waar? Hidrodoe - Haanheuvel 7 - 2200 Herenthals Wanneer? vanaf

13 uur vrije toegang. Rondleiding 13.30 tot 15 uur (lager) of 14.30 tot 16 uur (secundair) Wie? Gratis voor leraren lager en secundair en kor-ting voor hun gezin Meer info: www.hidrodoe.be Inschrijven: uitslui-tend via ‘inschrijven’ op www.lerarenkaart.be

WOENSDAG 11 MAART

ZWETEN IS BELANGRIJKER DAN WINNENWat? Zie 18 februari Waar? Vrijbroekpark (volg wegwijzer ‘sport-chalet’) – R. Dessainlaan – 2800 Mechelen Wanneer? Vanaf 14 uur, start 15.15 uur Wie? Gratis voor leraren en partner Meer info: Hilde Van Camp (015 42 27 03) Inschrijven: uitsluitend via ‘inschrijven’ op www.lerarenkaart.be

ZATERDAG 14 EN ZONDAG 15 MAART

DE GEHEIMEN VAN DE OCEAANWat? Van garnaal tot haai, van ondeugende dwergotter tot reuzenkreeft. Tijdens de gezinsdag in het Sea Life Marine Park neem je een veilige maar avontuurlijke duik in de oceanen. Zie p. 41. Waar? Sea Life Marine Park - Koning Albert I-laan

116 - 8370 Blankenberge Wanneer? 10 tot 16 uur Wie? Gratis voor leraren en hun partner. Max. drie kinderen krijgen 50 procent korting. Meer info: www.sealife.be Inschrijven: uitsluitend via ‘inschrijven’ op www.lerarenkaart.be

ZONDAG 15 MAART

GRATIS KINDER- EN JEUGDFILMSWat? Zie zondag 8 maart Waar? Siniscoop - Stationsplein 16 - 9100 Sint-Niklaas (andere loca-ties: 8 en 22 maart) Wanneer? 10.30 tot 12.30 uur Wie? Gratis voor leraren en hun eigen kinderen Meer info: www.jekino.be Inschrijven: uitslui-

tend via ‘inschrijven’ op www.lerarenkaart.be

ZONDAG 15 MAART

MINERALEN- EN FOSSIELENBEURSWat? Stilbiet, calciet, heulandiet of ammoniet. Zegt het je ‘iet’? Of eerder niet? Ontdek welke fos-sielen en mineralen achter deze namen verscho-len gaan. Alleen bewonderen óf aankopen, het kan tijdens deze beurs. Waar? Koninklijk

Atheneum - Voskenslaan 60 - 9000 Gent Wanneer? 10 tot 18 uur Wie? Leraren betalen 2 i.p.v. 3 euro Meer info: www.nautilusgent.be Inschrijven: hoeft niet

ZONDAG 22 MAART

GRATIS KINDER- EN JEUGDFILMSWat? Zie zondag 8 maart Waar? Budascoop Kortrijk - Kapucijnenstraat 10 - 8500 Kortrijk (andere locaties: 8 en 15 maart) Wanneer? 10.30 tot 12.30 uur Wie? Gratis voor leraren en hun eigen kinderen Meer info: www.jekino.be Inschrijven: uitsluitend via ‘inschrijven’ op www.lerarenkaart.be

DINSDAG 7 APRIL

STADSVISIOENEN MECHELENWat? Kies uit vier topbezoeken: een tentoonstel-ling met meer dan driehonderd religieuze kunst-werken, een overzicht van de moderne kunst, een bezoek aan enkele kerken of het geheim van de Sint-Romboutstoren. Zie p. 40. Waar? Diverse

locaties in Mechelen Wanneer? Vanaf 9.30 uur Wie? Gratis voor lera-ren, korting voor gezinsleden Meer info: www.stadsvisioenen.be Inschrijven: uitsluitend via ‘inschrijven’ op www.lerarenkaart.be

Sea Life

©www.jekino.be

©

tukka

©

www.jekino.be

©

Elisabeth Broekaert

©

Musée Royal de M

ariemont - collection Philipart

©

Musée Royal de M

ariemont - collection Philipart

©

ZEKER DOEN • Nr. 192

AC

TIE

S LE

RA

RE

NK

AA

RT

43

(advertentie)

STUDIEDAG HERINNERINGSEDUCATIELeerlingen bewust maken van het verleden, is geen evidente opdracht. Hoe maak je loopgraven of jodenvervolging boeiend? Hoe laat je leer-lingen kritisch nadenken over dergelijke thema’s? Wat zijn bruikbare methodes om wat er toen gebeurde te linken aan actuele feiten? En kan dat ook in andere lessen dan geschiedenis?Het Bijzonder Comité voor Herinneringseducatie organiseert op dinsdag 17 maart (9.30 - 16 uur) een studiedag. Workshops en lezingen illustre-ren het didactisch materiaal en praktijkvoorbeelden. Eén van de laatste Belgische overlevenden van Auschwitz komt aan het woord, in dialoog met een getuige van de Rwandese genocide.Bijzonder Comité voor Herinneringseducatie - Marjan Verplancke of Britt De Wolf - 015 29 06 60 - herinneringseducatie@telenet.be - de studiedag kost 50 euro per deelnemer (koffi e, broodjeslunch en didactisch materiaal inbegrepen) - Hendrik Consciencegebouw - Koning Albert II-laan 15 - 1210 Brussel

SUPERSTORIESSupermode, superdans, superbeeldhouwwerk… Zelfs superjenever. Hasselt is het decor. Jij bent de acteur. De kunst is het verhaal. Het is het verhaal van vandaag met werk van jonge, internationale ontwerpers, designers en kunstenaars uit de meest diverse disciplines. Ontdek hun oeuvre op een parcours dat loopt langs verschillende cultuurhuizen in de stad.SuperStories - 7 februari tot 10 mei 2009 - startpunt: Toerisme Hasselt (Lombaardstraat 3 - 3500 Hasselt) - www.superstories.be - leraren betalen 3 i.p.v. 5 euro - gratis lerarendag op 15 februari

VIPDAG

SUPERSTORIESSupermode, superdans, superbeeldhouwwerk… Zelfs superjenevHasselt is het decor. Jij bent de acteur. De kunst is het verhaal. He

VIPDA

William

Cobbing - untitled (Radiator Legs)

©

Event-Team vzw

©

REPELSTEELTJEMolenaarsdochter Sophie kan goud spinnen van stro. Of tenminste: dat beweert haar vader. Opgesloten in een kerker krijgt ze de opdracht om dit waar te maken. Een klein, eng dwergje wil haar wel helpen. Maar hij wil ook beloond worden voor zijn diensten. Na drie nachten spinnen heeft Sophie niets meer om aan het kleine dwergje te geven. Hij eist het meest dierbare bezit dat Sophie zal krijgen. Wat dit meest dierbare bezit is, ontdek je in ‘Repelsteeltje, de musical’, naar het klassieke sprookje van de gebroeders Grimm.‘Repelsteeltje, de musical’ - vrijdag 22, zaterdag 23 en zondag 24 mei - Cultuurcentrum Evergem - Theaterzaal Stroming - Weststraat 31 - 9940 Evergem/Sleidinge - leraren betalen 14,50 i.p.v. 16,50 euro - reserveren via Uitbureau (09 233 77 88 of www.uitbureau.be) - www.event-team.be

KORTINGKORTING

FOTO’S KIJKENTijdens het interbellum komt de fotografi e in handen van de ‘gewone man’. Er ontstaat een strijd tussen ‘beroepsfotografen’ en ‘amateurfo-tografen’, tussen ‘traditionalisten’ en ‘modernisten’. Het Antwerpse FotoMuseum opent nieuwe tentoonstellingen. De ‘collectiepresentatie 03 en fotografi e tijdens het interbellum in België’ is er één van. Zeggen de namen Erwin Olaf en Yang Fudong je op dit moment niets? Na je be-zoek ken je hun oeuvre. Naast deze tentoonstellingen bezoek je gratis de galerie met werk van opkomende, jonge of vernieuwende fotografen. drie nieuwe tentoonstellingen van 7 februari tot 7 juni 2009 - FotoMuseum Provincie Antwerpen - Waalse Kaai 47 - 2000 Antwerpen - www.fotomuseum.be - leraren betalen 4 i.p.v. 6 euro - van 7 februari tot 15 maart 2009 loopt in de galerie ook ‘Made in Strombeek’ met werk van Vincen Beeckman

JONGENS EN MEISJESGendercoaches in Klasse, ploetermoeders in Humo, vrouwen en geld in De tijd, Eva’s keuzes in Flair, roos en blauw, Barbie en Ken, Venus en Mars, jongens en meisjes… is hun bestemming bekend? De fl inke jongen en het lieve meisje, de sterke man en de goede vrouw. Deze tentoonstelling biedt een geïllustreerd historisch overzicht van ideeën, stereotiepen, idealen en realiteit rond mannelijkheid en vrouwelijkheid.De educatieve dienst van BELvue stelt twee pedagogische mappen ter beschikking van leraren derde graad secundair. Beide mappen voorzien een voorbereiding, een naverwerking en opdrachten voor een actief be-zoek aan de tentoonstelling. De didactische mappen zijn downloadbaar op www.belvue.be.Jongens en meisjes…bestemming bekend? België 1830-2000 - 3 februari tot 31 mei 2009 - BELvue - Paleizenplein 7 - 1000 Brussel - 070 22 04 92 - www.belvue.be - gratis voor leerlingen, gratis voor leraren op vertoon van de lerarenkaart

KORTING

GRATIS

TIC

©

ZEKER DOEN • Nr. 192

44

Anton Van Dyck, Il principe Tomm

aso di

©Savoia Carignano, 1634 ©

Galleria Sabauda

EEN SOLDATENLEVENGustave Groleau, sergeant in het eerste regiment grenadiers, vertrekt op 2 oktober 1914 naar het IJzerfront. Van temperament een ‘vechtersbaas’ neemt Groleau graag deel aan verschillende offensieve patrouilles waar hij vaak verwond van terugkeert. Hij vult zijn tijd in ziekenhuizen en schrijft zijn ervaringen neer. In 1915 koopt hij een fototoestel waar hij de hele oorlog gebruik van maakt. De honderden foto’s en het zeven-honderd bladzijden tellende dagboek reconstrueren het verhaal van de ‘Groote Oorlog’.Een soldatenleven. De Eerste Wereldoorlog dag aan dag - 26 februari tot 30 au-gustus 2009 - Koninklijk Museum van Mariemont - 100 chaussée de Mariemont - 7140 Morlanwelz - voor de tijdelijke tentoonstelling betalen leraren 2 i.p.v. 4 euro op vertoon van de lerarenkaart - permanente collectie gratis voor leraren - gratis Nederlandstalige rondleiding voor leraren op woensdag 4 maart (14 uur) en zaterdag 7 maart (10.30 uur)

KORTING

KEIZERIN IN EEN GOUDEN KOOIElisabeth wordt als kerstkind geboren. Het begin van een sprookje. Amper vijftien is ze als keizer Franz Joseph verliefd op haar wordt. Twee jaar later trouwt ze. Aan het geluk van het zondagskind lijkt geen einde te komen. Maar haar dagboeken liegen er niet om. Ze raakt

verstrikt in een gouden kooi. In de musical komt keizerin Sissi tot leven. Zonder het sprookje en de kooi te vergeten.‘Elisabeth, het verhaal van keizerin Sissi’ - 22 maart tot 19 april 2009 - Stadsschouwburg Antwerpen - 15 procent korting als je je tickets via 0900 69 900 (Sherpa) reserveert met vermelding van het codewoord ‘lerarenkaart’; online via www.my-culture.be. Inlogcode voor deze kortingsite aanvragen via het speciale formulier op www.lerarenkaart.be (doorklik op de startpagina) - www.musichall.be - korting niet geldig op verzendings- en reservatiekosten, geen korting op eerder gekochte tickets, niet cumuleerbaar met andere acties

KORTING

PASHOKJES VOOR EEN RUIMTEPAKLoop tussen planeten, maar blijf toch op de begane grond. Sta naast een echte raket. Voel je even gewichtloos. Of bekijk de trainingstoe-stellen van de echte astronauten. Hoe zou het voelen achter het stuur van de Space Shuttle? Je komt het te weten tijdens die vipdag in het Euro Space Center op vrijdag 27 februari (krokusvakantie). Tijdens een geleid bezoek krijg je een voorstelling van de infrastructuur en van het programma voor scholen. Euro Space Center - 1 rue devant les Hêtres - 6890 Transinne - www.eurospacecenter.be - gratis voor leraren - op de lerarendag (27/02) ook korting voor gezinsleden, inschrijven via www.lerarenkaart.be

DE TERUGKEER VAN DE MELKBRIGADEWie kent de melkbrigade nog? Vijftig jaar geleden werd ze opgericht. Melk drinken was de boodschap. Zelfs nonkel Bob en Jacques Brel deden mee. Wie genoeg stempels verzamelde werd brigadier. Met een mouwembleem of pin om fi er op te zijn. Je fl itst terug in de tijd en herbeleeft het. Meteen kom je te weten waarom melk nu in een karton zit en niet langer in een fl es. Of waar de gaatjes in de kaas vandaan komen.Milleke, melleke, mol…: de terugkeer van de melk-brigade - 22 februari tot 29 november - De Oude Kaasmakerij - ’s Graventafelstraat 48 A - 8980 Passendale - www.deoudekaasmakerij.be - gratis voor leraren op vertoon van de lerarenkaart

Leraren die voor 4 maart via www.lerarenkaart.be (startpagina) intekenen voor het boek ‘Milleke Melleke Mol… De terugkeer van de melkbrigade’ betalen 14,95 i.p.v. 19,95 euro en krijgen het boek thuisgestuurd. Vijf willekeurig uitgelote aanvragers krijgen een gratis exemplaar.

DA VAN DYCK A BELLOTTOVlaamse schilders staan oog in oog met hun Italiaanse collega’s: Van Dyck en Bellotto, Brueghel en zelfs twee nooit eerder in ons land ver-toonde werken van Rubens. Een aparte zaal besteedt aandacht aan de schilderkunst in de voetsporen van Caravaggio. Loop tussen wandta-pijten en vergaap je aan twee verluchte manuscripten uit de collectie van de Koninklijke Bibliotheek van België. Een vrij bezoek op woensdag 4 maart (14 uur) is gratis voor leraren en partner en kinderen tot 12 jaar. Kinderen tussen 12 en 26 jaar betalen 1 euro. Voor een geleid bezoek betaal je 4 euro per persoon (ook leraren).Da Van Dyck a Bellotto - vrijdag 20 februari tot zondag 24 mei 2009 - Paleis voor Schone Kunsten - Ravensteinstraat 23 - 1000 Brussel - www.bozar.be - op andere dagen betalen leraren op vertoon van de lerarenkaart 3,50 i.p.v. 9 euro

VIPDAG

K

ik i d k

oor leraren op woensdag 4 maart (14 uur) en

R VANADE

nog? Vijftig jaar geledenrinken was de boodschap.es Brel deden mee. Wie

melde werd brigadier. of pin om fi er op ted en herbeleeft het.waarom melk nu in ger in een fl es. Of vandaan komen.

rugkeer van de melk-vember - De Oude Kaasmakerij

980 Passendale - www.deoudekaasmakerij.be -van de lerarenkaart

KORTING

GRATISVIPDAG

musichallprom

otions

©

Euro Space Center

©

rawmilktruth.com

©

W!N

ZEKER DOEN • Nr. 192

AC

TIE

S LE

RA

RE

NK

AA

RT

45

pub.indd 2 17-09-2007 17:48:28

AD klasse oktober 2007.indd 1 04-10-2007 17:58:08

(advertentie)

GODDELIJK VERTOONDiamanten spreken tot de verbeelding. Kleine kostbare steentjes. Hard en waardevol. En juist daarom symbool voor het onwrikbare geloof. Ze hangen niet alleen rond de grootste beroemdheden der aarde. Ze versie-ren ook monstransen die in processies triomfantelijk de heilige hostie ronddragen. Tijdens deze tentoonstelling bekijk je er één van dichtbij. Hij staat tussen stukken uit de schatkamers van onder andere de monu-mentale kerken van Antwerpen.Goddelijk vertoon. Een Antwerpse monstrans bezet met diamanten - van 12 februari tot 5 mei 2009 - Diamantmuseum Provincie Antwerpen - Koningin Astridplein 19-23 - 2018 Antwerpen - gratis voor leraren op vertoon van de lerarenkaart - www.diamantmuseum.be

ALLEMAAL BEESTJESMeer dan 5 000 dieren wachten je op. Van de aardbeikikker tot het zee-paardje. Van de Afrikaanse leeuw tot de zebra. Bekijk van dichtbij de fratsen van de zeeotters. Of bewonder de jaguar eens zonder motorkap. Op kraambezoek bij een jonge baby-olifant? Dit jaar krijg je zeker de kans. Ezels genoeg, maar zie jij de verschillen? Je krijgt vanaf nu een heel jaar de tijd om ze te vinden. Alleen of samen met je gezin, zoveel je maar wilt.Leraren krijgen 20 procent korting op de basistarieven voor het abonnement 2009-2010 (geldig van 1 april tot 31 maart 2010, zowel in Zoo Antwerpen als Planckendael) - download het formulier op www.lerarenkaart.be (startpagina). Het ingevulde formulier neem je mee naar Zoo Antwerpen of Planckendael. Na betaling maken ze de nieuwe abonnementskaarten onmiddellijk gebruiksklaar.

KORTING OP MY-CULTURE.BEDe nieuwe site www.my-culture.be informeert over kortingen voor alle opera-, musical- en theaterproducties waarvan MusicHall promotor is. Ze staan geprogrammeerd in Stadsschouwburg Antwerpen, Vorst Nationaal, Capitole Gent, Kursaal Oostende en/of Grenslandhallen Hasselt. Via de site kun je fl exibel en online reserveren voor deze producties. Bovendien geniet je als leraar korting, soms tot 30 of 50 procent. Vraag je persoon-lijke inlogcode aan via het aanvraagformulier op www.lerarenkaart.be (doorklik op de startpagina). Een maandelijkse nieuwsbrief informeert je over nieuwe evenementen en kortingen. Het volledige programma staat op www.musichall.be.

GRATIS KINDER- EN JEUGDFILMSHet spookje Laban wil om middernacht mensen bang maken maar weet niet hoe dat moet. Kalli moet Kerstmis doorbrengen in een afgelegen bergstreek in het gezelschap van zijn gehate stiefzus Ellen. Aicha houdt zich liever bezig met gevechtssport dan met huiswerk. Kleuter, lager of secundair: voor elk wat wils. Jekino projecteert de fi lms ‘Het kleine spookje Laban’ (kleuter), ‘No Network’ (lager) en ‘Fighter’ (secundair) gratis voor leraren en hun kinderen.De fi lms worden op zondagvoormiddag 8 maart gespeeld in Studio Leuven, op 15 maart in Siniscoop (Sint-Niklaas) en op 22 maart in Budascoop (Kortrijk), telkens van 10.30 tot 12.30 uur. Voor de fi lm is er telkens een korte voorstelling over de werking van Jekino. Voor en na de fi lm verveel je je zeker niet dankzij de aanwezigheid van de actieve “fi lmfrutsels”-module. Voor de allerkleinsten zijn er ook kleurplaten.Inschrijven doe je op www.lerarenkaart.be (het elektronische formulier vind je in de rubriek ‘inschrijven - lerarendagen).

PLAN(T) JE TUINInspiratie nodig voor de aanleg van je tuin? Op deze beurs verrassen tuinarchitecten je met inspirerende toontuinen. Je vindt er een geva-rieerd plantenaanbod: inheemse specialiteiten maar ook exotische plantensoorten. Je maakt kennis met de nieuwste tuinmaterialen. Op het tuineneiland gonst het van de groene activiteit. Hier brouwen ze drank-jes met ingrediënten uit de tuin. Vragen in verband met onderhoud? Specialisten terzake geven je met alle plezier informatie. Tuinexpo - 27 februari tot 2 maart (Antwerp Expo) - 6 tot 9 maart (Kortrijk Xpo) - leraren betalen 6 i.p.v. 8 euro - www.tuinexpo.com

Win: Vijftig leraren winnen een vrijkaart. Stuur voor 10 februari een mail naar wedstrijd@lerarenkaart.be met als onderwerp ‘tuin Antwerpen’ of ‘tuin Kortrijk’(afhankelijk van je keuze). Vermeld je naam, adres en het nummer van je lerarenkaart. De winnaars worden persoonlijk verwittigd.

ACTIE

GRATIS

KORTING

KORTING

KORTING W!N

Diamantm

useum/Jacques Sonck

©

robreintjes

©

Tuinexpo

©

AC

TIE

S LE

RA

RE

NK

AA

RT

47

pub.indd 2 17-09-2007 17:48:28

AD klasse oktober 2007.indd 1 04-10-2007 17:58:08

(advertentie)

VIER OF VIJF DAGEN LOIRETussen Tours en Blois, op 550 km van Brussel, ligt het kasteel van Chenonceau. Je logeert in het hotel Hostel du Roy** op enkele passen van het kasteel met zijn riante tuinen en in het volle centrum. Ontdek vanaf hier de Loirevallei: de kastelen en de wijngaarden.

Jouw prijs: Vier dagen (drie nachten) tijdens de krokus- en de paasva-kantie: 59 euro per persoon. Vijf dagen (vier nachten) tijdens de zomer-vakantie: 89 euro per persoon. Ontbijtbuffet inbegrepen.Extra: Babybedje is gratis. Twee kinderen van twee tot en met twaalf jaar op de kamer van de ouders genieten elk 50 procent korting (voor logies en ontbijt).Optie: Voor half pension betaal je een toeslag van 22 euro per persoon per dag (vier gangen, keuzemenu met bediening aan tafel). Kindermenu ter plaatse te betalen.Boekingscode: krokus- en paasvakantie: VDLPKL01 en zomervakantie: VDLPKL02

OP WANDEL IN DE EIFELOp drieënhalf uur rijden van Brussel kom je terecht tussen uitgedoofde vulkanen en kratermeren. Drie wandelroutes en een fi etsroute vertrekken aan het Waldhotel Kurfürst***. Het geologische park van Mayen of de burcht van Eltz liggen in de buurt.

Jouw prijs: Drie dagen (twee nachten) tussen 1 februari en 23 decem-ber 2009 in een standaard tweepersoonskamer: 119 euro per persoon. Ontbijtbuffet en tweemaal een viergangendiner inbegrepen.Extra: Eén kind tot en met 12 jaar op de kamer van de ouders betaalt 49 euro (twee nachten, tweemaal ontbijtbuffet en tweemaal kindermenu). Boekingscode: EIFPKL04

ACHT DAGEN AAN HET GARDAMEERJe logeert midden in het groene landschap rond het Gardameer tus-sen olijfbomen en cipressen in een gerestaureerde vakantiehoeve Agriturismo Le Fornase. In de omgeving wordt de Bardolinowijn gepro-duceerd. Het pretpark Caneva World ligt op 10 kilometer.

Jouw prijs: Acht dagen (zeven nachten) tussen 1 april en 30 april 2009, tussen 14 juni en 25 juli 2009 of tussen 23 augustus en 31 oktober 2009 in een standaard tweepersoonskamer: 269 euro per persoon. Met 11, 12 of 13 april in je verblijf betaal je een toeslag van 15 euro per per-soon per nacht. Ontbijtbuffet en welkomstdrankje inbegrepen. Je dient te boeken voor 31 maart 2009. Extra: Babybedje is gratis. Twee kinderen van drie tot en met twaalf jaar op de kamer van de ouders genieten elk 50 procent korting. In het restaurant van de agriturismo krijg je 10 procent korting.Boekingscode: LAGPKL01

DRIE DAGEN LISSABONOntdek Lissabon en zijn ontdekkingsreizi-gers. Ga shoppen in Chiado of de hippe Rua do Norte. Je hotel Pensão Residencial Princesa**(*) ligt op een paar minuten wandelen van de Avenida da Liberdade, het bekende Marquês de Pombalplein en het Parque Eduardo VII, de groene long van de stad.

Jouw prijs: Drie dagen (twee nachten) tussen 1 maart en 31 oktober 2009 in een standaard tweepersoonskamer: 325 euro per persoon. Ontbijtbuffet, vlucht Brussel-Lissabon h/t met TAP Portugal (volgens beschikbaarheid in de L-klasse), luchthaventaksen, veiligheidstaksen en brandstoftoeslag inbegrepen.Extra: Eén kind tot en met twaalf jaar overnacht gratis op de kamer van de ouders (inclusief ontbijt) en betaalt enkel de vlucht. Boekingscode: LISPKL03

HOE DEZE REIZEN RESERVEREN?

Meer informatie over deze reisaanbiedingen vind je op www.lerarenkaart.be (voordelen opzoeken - commerciële voordelen). Alle vermelde prijzen zijn op basis van een standaard tweepersoons-kamer en volgens beschikbaarheid. Ze zijn geldig voor leraren en mee-reizende familie of vrienden gedurende de vermelde periodes in 2009. Reserveer tijdig. Als alle kamers van een hotel ingenomen zijn of als het vliegtuig volzet is, dan is dat zo. Bel Holidayline (lic A5787) op 050 33 09 90 en vermeld het nummer van je lerarenkaart. Mailen kan naar info@holidayline.be. 100 procent kosten bij wijziging of annulatie tenzij je een reisverzekering neemt van 2,95 procent op de totale reissom.

REIZEN MET KLASSE

REISAANBOD

ZEKER DOEN • Nr. 192

49

AC

TIE

S R

EIZ

EN

ME

T K

LA

SS

E

DRINKEN, PLASSEN EN DAN HANDEN WASSEN!

Juist of fout? Hoe meer je drinkt, hoe meer je moet plassen. (fout) Op een gemiddelde gsm zitten meer bacteriën dan op een wc-bril. (juist) In februari staat Klasse voor Ouders helemaal in het teken van water. Van drinken en plassen tot handen wassen. Met testjes, weetjes en verhalen. Mogen jouw leerlingen tijdens de les gaan plassen? Of van een fl esje water drinken tijdens een toets?

Wat kom je nog te weten in het februarinummer?18 procent van de schooltoiletten moet het zonder wc-bril stellen.• Jongens plassen beter zittend.• Vijf glazen water en drie glazen melk, dat zou een zesjarige per dag • moeten drinken.

Vanaf 16 februari op de website: de drink-o-meter voor slimme drinkers.

Extra bijlage: de poster. Klasse voor Ouders deelt ook deze maand twee posters uit om aan de schoolpoort te hangen. Deze maand met drie tips voor dorstige kinderen en ouders. Vorige posters vind je op www.klasse.be/ouders/klikenprint.

DE ZEE OP DE KORRELZee en strand, getijdenwerking, het leven in de Noordzee, strandvondsten… Wie zijn bagage over de natuur aan zee wil vergro-ten, neemt deel aan de gratis cursus ‘De zee op de korrel’.Je kunt kiezen uit drie data (en locaties): dinsdag 17 februari (VBNC De Nachtegaal, De Panne), donderdag 19 maart (Horizon Educatief vzw, Oostende) of woensdag 22 april (Provinciaal Natuurpark Zwin, Knokke-Heist). Telkens is er een the-

oretisch (9.30 tot 12.30 uur) en een praktisch gedeelte (13.30 tot 16.30 uur). Leraren basisonderwijs en eerste graad secundair onderwijs nemen gratis deel. Ter plaatse kun je divers lesmateriaal en een cd-rom met de theorie van de studiedag (5 euro) aankopen.www.weekvandezee.be - inschrijven tot 13 februari via dora.dhoore@west-vlaanderen.be

DZeinbteoJ

oretisch (9 30 tot 12 30 uu

KLASSIEK VOOR IEDEREENMet het romantische pianorecital ‘Klassiek voor iedereen’ wil pianist Ben Roels klassieke muziek toegankelijk maken. Op het programma staan werken van Chopin, Liszt, Ravel, Debussy én Gershwin. Emotie verzekerd.Het recital vindt plaats op donderdag 12 maart, om 20 uur, in de Blauwe Zaal van deSingel, Antwerpen.Tickets kosten 11 euro, leerlingen en studenten betalen 6 euro.Reservaties via Info Cultuur - 03 203 95 85 - balie@infocultuur.be

Win: één klas (max. 30 leerlingen en 2 begeleiders) komt gratis naar het

concert - mail vóór 1 maart naar klassiekvooriedereen@gmail.com

W!N

DAG VAN HET GEVOELHooggevoeligheid, gezondheid en welzijn zijn de onderwerpen van de ‘Dag van het gevoel’, op 4 april, in Gent. Het wordt een happening voor hooggevoelige personen, professionele hulpverleners, leraren en andere educatieve begeleiders. Op het programma staan lezingen en panelge-sprekken (o.a. over hooggevoelige kinderen).De ‘Dag van het gevoel’ is een initiatief van HSP Vlaanderen, de vereniging voor hoogsensitieve personen - deelnemen kost 40 euro (leden betalen 30 euro)www.hspvlaanderen.be

BABY’SWat ruiken, zien en horen baby’s? Waarover dromen ze? Waarom zijn moeders sneller wakker dan vaders wanneer baby’s we-nen? ‘Baby’s’, een dvd over de groei en ontwikkeling van baby’s, toont hoe baby’s denken, voelen, spelen, communiceren, groeien, eten, leren en liefhebben tijdens hun eerste levensjaar. Ruim twee uur lang krijg je info en tips over taalontwikkeling,

slapen, voeding, veiligheid en gezondheid.‘Baby’s’ is uitgewerkt door Uitgeverij Beeldtaal bvba voor de Vlaamse Vereniging voor Kindergeneeskunde (VVK) - de dvd kost 23 euro - bestellen via beeldtaal@scarlet.bewww.beeldtaal.be

BWdwn

50

ZEKER DOEN • Nr. 192

HOLOCAUSTHoe kon een hoogbeschaafde natie als de Duitse de barrières tegen ver-volging en uitroeiing van ‘anderen’ omzeilen? In ‘De vernietiging van de Europese Joden’, hét standaardwerk over vervolging en uitroeiing van joden door de nazi’s zoekt Raul Hilberg naar oorzaken, naar daders en hun machtsmiddelen, naar administratieve en psychische factoren die dergelijke Holocaust mogelijk maken.Een eerste versie verscheen al in 1961, maar tot aan zijn dood in 2007 werkte Hilberg deze monumentale studie voortdurend bij. De nu be-schikbare Nederlandse vertaling (in drie delen) is de meest complete versie.‘De vernietiging van de Europese Joden’ - 69,50 euro - www.verbum.nl

HET GROTE EXPERIMENTIs onze planeet een uniek kosmisch experiment? Prof. Manuel Sintubin zoekt in dit boek naar antwoorden. We ontdekken hoe Planeet Aarde werkt als een steeds veranderend, zelfregulerend systeem dat zich in een evo-luerende kosmische omgeving in stand probeert te houden. Daarnaast exploreert hij 4,5 miljard jaar turbulente aardse geschiedenis. Vanuit dit kader plaatst hij de impact van de mens op zijn natuurlijke omgeving in een meer globaal kader en suggereert hij een antwoord op de vraag: wat brengt de toekomst voor de Aarde en zijn bewoners?‘De wetenschap van de aarde. Over een levende planeet’ - 27,50 euro - uitg. Acco

UNSPOKENVijf jaar geleden verdween de twaalfjarige Lisa, zonder aanleiding, zonder spoor… Lucas en Grace, haar ouders, proberen min of meer een normaal leven te leiden. Vreemd genoeg duikt Lisa geregeld in het leven van haar ouders op, maar Lucas en Grace zijn zo sterk van elkaar vervreemd dat ze die ervaringen niet met elkaar delen. Uiteindelijk dringt Lisa toch beetje bij

beetje door in hun leven en de levenslust die zij nog kennen. Tot Lucas op een dag niet meer terugkeert van zijn werk. Dat is het verhaal van ‘Unspoken’, de merkwaardige en indringende fi lm van Fien Troch, met in de hoofdrollen Emmanuelle Devos en Bruno Todeschini. De prent wordt verdeeld door Cinéart en loopt vanaf 18 fe-bruari in de Vlaamse bioscoop.www.cineart.be - www.cinebel.be

Win: 25 x gratis duoticket (niet geldig op zaterdag en zondag) - mail vóór 14 februari (met vermelding ‘Unspoken’) naar win.leraren@klasse.be

UVz

b tj d i h l en

FILOSOFEER IN GENTLeraren die willen fi losoferen met hun leerlingen, kunnen op donder-dag 12 en vrijdag 13 februari aan de slag in Gent op de ‘Masterclass Filosofi e’. Het opzet is dubbel. Er is de intensieve vorming ‘Opleiding fi losofi sch gespreksleider’, een tweedaags programma met vier ‘CoPI’-workshops (‘Community of Philosophical Inquiry Unit 1’), begeleid door prof. Catherine McCall (Glasgow). Daarnaast zijn er acht parallelle workshops, over vier nieuwe fi losofeerinvalshoeken en de vier delen van het fi losofi eboekenpakket (uitg. Plantyn).De tweedaagse is een initiatief van Pedagogische Begeleidingsdienst Stad Gent en VEFO vzw.Alle info en inschrijvingen via www.pbdgent.be

IQWat kunnen leraren aanvangen met de resultaten van IQ-testen? Zijn IQ-testen nodig om begaafde leerlingen te ontdekken? Wat betekent een IQ eigenlijk? Wat zeg je over IQ aan het kind zelf? Voorspelt een IQ de toekomst? Op de website van Eduratio krijg je antwoord.eduratio.be/iqtest.html

DEMOCRATIE EN BURGERZINJe wilt werken rond democratie, maar je weet niet hoe je eraan begint? De initiatieven vliegen je om de oren en je ziet het bos niet meer door de democratische bomen? Surf dan naar democratie.senaat.be. Het ‘Platform Democratie en Burgerzin’ van de Belgische Senaat verzamelt daar een uitgebreid overzicht van activiteiten en verenigingen.democratie.senaat.be

ALG

EM

EE

N

51

(advertentie)

THE PRISONERBaanbrekende televisie, dat was de Britse cultserie ‘The Prisoner’ in 1967. Een geheim agent wordt de ochtend na zijn ontslag wakker in een pittoresk dorpje, The Village. The Village blijkt een gevangenis. Ontsnappen is onmogelijk. Waar is hij precies? Wie heeft hem daar ge-bracht? En waarom?Draagbare telefoons, camera’s, de vrijheid van het individu… Stijlvolle jaren 60-kostuums, psychedelische kleuren, scherpe dialogen... De se-rie riep heel wat controverse op. 40 jaar later brengt DutchFilmWorks de serie uit op dvd, digitaal geremasterd, met een 60 pagina’s tellend boekje en een grote poster.‘The Prisoner’ - 60 euro - overal verkrijgbaar - www.dfw.nl

Win: 3 x ‘The Prisoner’ - mail vóór 21 februari (met vermelding ‘The Prisoner’) naar win.leraren@klasse.be

W!N

TIBET HOPEGewone mensen, monniken én de Dalai Lama vertellen in de documen-taire ‘Tibet Hope’ het verhaal van het Tibetaanse volk en hoe ze de invasie en bezetting van hun land door de Chinese overheid overleven. Tien jaar lang trok William Bacon voor deze fi lm naar Tibet, Nepal en India. Je bent getuige van de explosieve situa-tie aan de Tibetaans-Nepalese grens, je bezoekt vluchtelingenkampen en andere Tibetaanse bolwerken in India. De documentaire toont vooral de kracht waarmee de Tibetanen strijden voor hun eigen cultuur, taal

en erfgoed, ondanks de voortdurende en systematische repressie.‘Tibet Hope’ - overal verkrijgbaar - www.theunit.be - www.ellesco.biz

Win: 5 x ‘Tibet Hope’ - mail vóór 21 februari (met vermelding ‘Tibet’) naar win.leraren@klasse.be

W!N

TGeDataTieClfi bt

f d d k d td

BORDBOEKEen bordboek is een digitale versie van een schoolboek dat je via een beamer op een (interactief) bord projecteert. Noem het maar een tekst-boek, werkboek en de oplossingen in één. Het bevat ook meer informatie dan zijn gedrukte tegenhanger. Zo klik je via een bordboek moeiteloos door naar allerhande interactieve informatie. Deze uitgave voor leraren-opleiders en (aspirant-)leraren sluit aan bij ‘Puzzelen aan een uitdagende leeromgeving. Basisdidactiek voor het lager onderwijs’. ‘Puzzelen aan een uitdagende leeromgeving. Bordboek’ - 25 euro - uitg. Plantyn

BEHEERS JE MAILSTROOMElke school krijgt dagelijks massa’s documenten en e-mails te ver-werken. Hoe houd je de documentenstroom in de goede bedding? Hoe organiseer je op een effi ciënte manier de postverdeling en in het bij-zonder het e-mailverkeer? Hoe archiveer je digitaal met gewone Offi ce-programma’s? Dit boek geeft besturen en organisaties zonder professi-onele archiefdienst tips en advies. Het is losbladig en wordt meermaals per jaar geüpdatet.‘Wie klasseert, die vindt. Hedendaags document- en archiefbeheer in besturen en organisaties’ (Inge Schoups e.a.) - 19 euro - uitg. Politeia - www.politeia.be

CYBERPESTENWie zijn cyberpesters en hoe gaan ze tewerk? Hoe verspreid is het fenomeen en hoe ga je ermee om op school? Worden ook leraren gecyberpest?De antwoorden vind je op www.cyberpesten.be

52

ZEKER DOEN • Nr. 192

EN DAN WEET JE NOG NIETS OVER…Maat in de shit: • publicaties over een drugbeleid op schoolKoppzorgen:• nieuwe website voor kinderen van ouders met psychische problemenEuropese namen:• waarom kregen volkeren namen als ‘hottentot-ten’ of ‘indianen’?Win een dvd: ‘Docks & Dockers’:• de geschiedenis van de Belgische zeehavens in 13 historische kortfi lms

MANNEKEN PISIn de documentaire ‘Manneken Pis, le garçon qui ne voulait pas être fi er’ gaat Anne Lévy-Morelle op zoek naar de geschiedenis achter het beroemde ventje. Tegelijk ontdek je de ziel van onze hoofdstad en bij uitbreiding de ziel van België, een combinatie van harmonieuze chaos en valse bescheidenheid.De fi lm duurt net één lesuur en is een knap document om België beter te begrijpen.‘Manneken Pis, le garçon qui ne voulait pas être fi er’ - verkrijgbaar op dvd - www.cineart.be - www.twinpics.be

Win: 10 x ‘Manneken Pis’ - mail vóór 21 februari (met vermelding ‘Manneken Pis’) naar win.leraren@klasse.be

W!N

DAGEN VAN DE LITERATUUREDUCATIEOp maandag 23, dinsdag 24 en woensdag 25 maart is de Britse jeugd-schrijver Anthony Horowitz de centrale gast van de ‘Dagen van de lite-ratuureducatie’. In De Vooruit in Gent ontdek je inspirerende workshops, auteurslezingen, nieuwe boeken, een praktijkmarkt én enthousiaste col-lega’s. Horowitz verzorgt elke dag de centrale lezing en de laatste dag ontvangt hij zijn fans op een grote lezersbijeenkomst.

De ‘Dagen van de literatuureducatie’ zijn een organisatie van Canon Cultuurcel, i.s.m. Locus. Leraren basisonderwijs komen op maandag 23, leraren secundair op dinsdag 24 maart; docenten lerarenopleiding zijn beide dagen welkom. Tickets kosten 30 euro voor één dag (lunch en geschenk inbegrepen). Woensdag 25 maart is voor studenten leraren-opleiding (in groep, met docent, info via de school)www.dagvandeliteratuureducatie.be

GEZOCHT: RECENSENTENDe Leeswolf is een maandelijks boekentijdschrift met recensies, artikels en auteursportretten. Zowel fi ctie (literair en ontspanning) als non-fi ctie, van fi losofi e en economie tot kookboeken en beeldende kunst komen aan bod. De redactie zoekt dringend nieuwe recensenten. Profi el: een ruime interesse en een vlotte pen waarmee je boeken voor een breed publiek kritisch evalueert.Mail voor meer info naar jen.degroeve@bibliotheek.be

W!N

JONGEREN OVER EUROPALaat je leerlingen hun zegje doen over Europa. Op de webstek van ‘Spring Day for Europe 2009’ vind je activiteiten, materialen en ideeën om het debat op gang te brengen. ‘Spring Day for Europe 2009’ no-digt je leerlingen voor de zevende keer uit om met andere jongeren te discussiëren over hun Europese visie en standpunten. Omdat 2009 het Europees jaar van creativiteit en innovatie is, spitst Spring Day 2009 zich daarop toe. De campagne loopt van 25 maart tot begin mei. Je kiest zelf hoe en wanneer je wilt deelnemen, maar 9 mei (Europadag) is wel D-day. Interesse? Registreer je school of valideer de registratie van vorig jaar via de website.www.springday2009.net

CRISISCOMMUNICATIELeraren en directies praten op dinsdag 10 februari (8.30 tot 12.30 uur) in CC Het Bolwerk in Vilvoorde een halve dag over crisiscommunicatie. OVSG en uitgeverij Politeia vroegen Jos Huypens (docent en auteur) en Luc Tesseur (bedrijfsdirecteur ‘Lerende Stad’) voor een lezing over crisiscommunicatie voor scholen en hoe je met een potentieel trauma-tische gebeurtenis kunt omgaan. Deelnemen kost 31 euro (leden van OVSG betalen 27 euro) - het boek ‘Crisiscommunicatie voor scholen’ (Jos Huypens, 21 euro) krijg je er gratis bijwww.ovsg.be - inschrijven via www.ovgs.be/dis

ALG

EM

EE

N

53

ZEKER DOEN • Nr. 192

pub.indd 2 17-09-2007 17:48:28

AD klasse oktober 2007.indd 1 04-10-2007 17:58:08

(advertentie)

HANDHYGIËNE‘Handjes wassen met handige Hans’ is een nieuwe campagne rond handhygiëne en het belang hiervan voor de gezondheid. Kinderen die hun handen vaker en beter wassen worden minder snel ziek (bv. griep, verkoudheden, longontsteking, buikgriep, hepatitis) en verkleinen de kans dat ze elkaar, hun ouders en hun leraar besmetten. De campagne concentreert zich vooral op de oudste kleuters. Dat is een kwetsbare groep, maar onderzoek heeft aangetoond dat handwaspromotie bij kin-deren zeer effectief is. De week van 2 tot 6 maart is uitgeroepen tot actieweek van de campagne.Centraal in de campagne staat de website www.handigehans.be (actief vanaf half februari). Daarop vinden ouders stappenkaartjes, muurkaart-jes, beloningskaarten, kleurplaten en een memoryspel. Leraren (en directies) treffen er ook een checklist aan voor sanitaire ruimtes, een klassikaal charter, affi ches en een badge voor de ‘Handjesoppasser van de dag’.Het februarinummer van Klasse voor Ouders besteedt uitgebreid aandacht aan deze campagne. Bij dat nummer (verspreid via de scholen) vind je ook het campagnemateriaal.www.handigehans.be - www.klasse.be/ouders

OP DE SIERTOER 4 KIDSEen aangepaste rondleiding in een sierteeltbedrijf en zelf de handen uit de mouwen steken, dat is wat leerlingen derde graad lager onderwijs beleven tijdens de ‘Siertoer 4 Kids’. Op dinsdag 19 mei 2009 kun je ’s voormid-

dags of ’s namiddags gratis zo’n bedrijf in de buurt van je school bezoe-ken met de hele klas. Het bezoek duurt ongeveer twee uur, het vervoer regel je zelf. Vooraf krijg je een uitgebreide infomap met lesmateriaal, posters en fungids. Met de informatie op www.opdesiertoer4kids.be werk je rond aarde, water, lucht, licht en warmte.www.opdesiertoer4kids.be - sylvie.denis@oost-vlaanderen.be - 09 267 86 17 - meld snel je interesse, dan zoekt EROV een bedrijf in je buurt waar je op bezoek kunt gaan

GRATIS

LEREN MET Wii EN PS3

Wat leren leerlingen uit computergames? Snel informatie verwerken, zichzelf uitdagen en creatieve oplossingen zoeken. Ontdek in de wondere wereld van Yeti 65 wat je leerlingen leren met Wii en PS3.

Verder lezen je leerlingen alles over:De • ideale speelplaats: van legoblokjes naar inspraakTien waterwijsheden:• over drinken en plassen op schoolHet • studiekeuzespel: altijd prijsGame top 5:• Yetilezers aan de knoppen

Bij deze reportages vind je in de pedagogische bijlage lestips die nauw aanslui-ten bij de eindtermen. Schrijf je in voor deze maandelijkse gratis nieuwsbrief via www.klasse.be (e-brieven) of vind elke maand het gedrukte exemplaar in Yeti.

STORM OP KOMSTKinderen laten genieten van theater, dans, muziek, fi lms, workshops en tentoonstellingen uit binnen- en buitenland: dat wil het kinderkunsten-festival ‘Storm op komst’. Kinderen én kunstenaars kijken op een heel eigen manier naar de wereld. Schoolgroepen genieten van een expo op kindermaat, kunsteducatieve projecten en voorstellingen. Voor kleuters (derde kleuterklas) en leerlingen eerste graad is er een speciaal aanbod rond ‘Wachten op vlooien’ van gezelschap ‘De generaal in zijn tuin’. Het is een ervaringsgerichte creatie die begint als een gewone voorstelling en dan uitmondt in een verkenningstocht door een dorp met een fees-telijke afsluiter.Voor deze voorstelling betaal je 5 euro per leerling (max. 25 leerlingen of één klas).Speciale actieprijs: wie vóór 14 februari inschrijft met als onderwerp ‘Klasse’ betaalt slechts 3 euro per leerling.Volledig programma op www.stormopkomst.be - inschrijvingen via ingrid.vanechelpoel@warande.be of 014 47 21 51

KORTING

BA

SIS

55

ZEKER DOEN • Nr. 192

HANDHYGIËNE

Bij deze reportages vind je in de pedagogische bijlage lestips die nauw aanslui-ten bij de eindtermen. Schrijf je in voor deze maandelijkse gratis nieuwsbrief via www.klasse.be (e-brieven) of vind elke maand het gedrukte exemplaar in Yeti.

shops enrkunsten-een heel

n expo opr kleutersal aanbodtuin’. Hetorstellingeen fees-

f één klas).Klasse’

RTING

BA

SNOEZELEN EN SPORTENAlles wat je ooit wilde weten over snoezelen, maar niet wist waar vragen, vind je voortaan in ‘Het grote snoezelboek’. Waar volg je vorming over snoezelen? Welke projecten bestaan er in Vlaanderen en daarbuiten? Naast methodieken en inspiratiebronnen besteedt het boek veel aan-dacht aan zelf snoezelmaterialen ontwikkelen en een snoezelruimte in-richten. Foto’s en illustraties helpen je daarbij op weg.‘Het grote snoezelboek’ - 24,50 euro - www.abimo.net

Win: 5 x ‘Het grote snoezelboek’ - mail vóór 15 februari (met vermelding ‘Snoezelboek’ en al je gegevens) naar wedstrijd@abimo.net

‘Silly Sport & Goofy Games’ bevat 200 pret-tige spelletjes, bewegingstussendoortjes en activiteiten van over de hele wereld die je kunt gebruiken om een lusteloze sfeer te doorbre-ken, om even te lachen en plezier te hebben of als gymoefening. Je geeft je leerlingen nieuwe energie, stimuleert hun creativiteit en maakt het leven op school aangenamer.

‘Silly Sport & Goofy Games’ - 282 pagina’s - 63 euro - www.abimo.net

Win: 5 x ‘Silly Sport & Goofy Games’ - mail vóór 15 februari (met vermelding ‘Silly & Goofy’ en al je gegevens) naar wedstrijd@abimo.net

W!N

‘

ta

‘Sill S t & G f G ’

ZINGEN MET TOONOnderwijzer Toon Van Belleghem schreef 33 lied-jes (11 per graad) rond algemene thema’s: ridders, Sinterklaas, de tandarts, vrede, water, vader/moe-derdag… De liedjes zijn geschreven op maat van de kinderstem: zo hebben jongere kinderen een ander stembereik dan oudere. Met de bijbeho-rende cd’s (waarvan één louter instrumentaal) kun

je kiezen hoe je start.‘Zingen met Toon’ (boek + 2 cd’s) - 29,50 euro - uitg. De Eenhoorn - op www.zingenmettoon.be vind je meer info en lessuggesties

ZOj

j ki h j t t

QUIZ JE SLIMWie weet het meest over sterren en planeten? Over wetenschap en techniek? En over dieren? Leerlingen vanaf 8 jaar quizzen zich slim met drie handige waaiers, barstensvol vragen (en antwoorden). Elke waaier bevat 200 vragen, verdeeld over zes thema’s. Laat je leerlingen alleen of in groepjes tegen elkaar quizzen. Bij elk antwoord krijg je een beetje uitleg.De reeks ‘Quiz je slim’ is uitgegeven door Standaard Uitgeverij en Technopolis - elk deel kost 7,95 euro - www.standaarduitgeverij.be

Win: 5 x de hele reeks - mail vóór 21 februari (met vermelding ‘Quiz je slim’) naar win.leraren@klasse.be

W!N

QUIZ JE SLIMsterren en planeten? Over wetenscha

h slim

W

QUIZ JE SLIM

ZEPPEKITIs een kind uit je klas slachtoffer van een verkeersongeval? Of overkwam het een ouder, broer of zus van één van je leerlingen? Of zag een leer-ling een ernstig verkeersongeval gebeuren? De nieuwe ‘Zeppekit’ geeft het gebeuren een plaats in hun leven en dat van de klas. Je kunt de ‘Zeppekit’ ook preventief gebruiken in de lessen verkeerseducatie. In de ‘Zeppekit’ vind je achtergrondmateriaal, lessuggesties, boeken om sa-men met je leerlingen te lezen, prenten bij voorleesverhalen, informatie over specifi eke thema’s. Verder een ‘Zeppeknuffel’ voor het kind dat een ongeval meemaakte, verkeersborden die basisgevoelens uitdrukken, een emokussen, een gevoelswaaier en muziek.De ‘Zeppekit’ is samengesteld door Zebra, een initiatief van Levenslijn-Kinderfonds - je kunt gratis zo’n ‘Zeppekit’ krijgen, voor een periode van max. vier weken - aanvragen via info@zebraweb.be of 016 31 91 10www.zebraweb.be - www.zeppekit.be - hier wissel je ook ervaringen uit met collega’s

GRATIS

KIT

IK BEN …Hoe leven kinderen rond de besneeuwde bergtoppen van Tibet, in de we-reldstad New York, in de wouden van Noord-Oeganda? Kunsang, Gorana, Leticia, Okot en Nika nemen je via hun verhalen en tekeningen mee naar hun wereld van alledag. Het resultaat is een vijfvoudig werelddagboek met feiten, ervaringen en illustraties. De opbrengst van het boek gaat naar de Stichting Angels, die scholen en kinderprojecten steunt.‘I am …’ - 9,95 euro - Standaard Uitgeverij - meer info: www.stichtingangels.nl

………

56

ZEKER DOEN • Nr. 192

EN DAN WEET JE NOG NIETS OVER…Kinderboeken in de klas: • Stefan Boonen praat over interactief voorlezenArtsen zonder Grenzen:• je leerlingen ontdekken de wereld van Artsen zonder GrenzenNabbi:• website voor kinderen op zoek naar informatie, verhalen, gedichtjes rond geloofZieltogende scholen: • 20 basisscholen vertellen hoe ze zich herprofi leerdenDringend gezocht:• leraar muziek voor basisschool ‘De Wonderfl uit’

FIETSMUG EN DANSMUGDe nieuwe animatiefi lm ‘Fietsmug en Dansmug’ maakt het thema ‘we-reldvrede’ bespreekbaar via de avonturen van twee muggen in de insec-tenwereld. Dagmar de dansmug is tot over haar oren verliefd op Egon de fi etsmug. Egon wil eigenlijk liefst op wereldreis, maar de gemene koningin van de rode mieren bedreigt de kolonie van de zwarte mieren. Dagmar en Egon werken samen om de vrede in de insectenwereld te herstellen. Hoe krijg je die volgzame mieren echter zo ver om zelf na te denken?De fi lm komt uit op 18 februari en loopt de hele krokusvakantie in de bioscopen, vooral voor 4- tot 10-jarigen.www.jekino.be/fi etsmugendansmug

Win: 5 x 2 fi lmtickets & 5 vergrootglazen om die gekke insecten van nabij te bekijken - mail vóór 18 februari (vermeld ‘Dansmug’) naar win.leraren@klasse.be

NAMASTÉ INDIAHet project ‘Namasté India’ gunt je leerlingen een niet alledaagse blik op het leven van hun Indische leeftijdsgenoten. In het leerlingenboekje vind je opdrachten, knutsel- en kooktips, achtergrondinfo en foto’s. Een cd (met een themalied en een Indisch kinderlied) en een jongerenfi lm over de campagne van Broederlijk Delen vullen verder aan.Leraren krijgen een boekje met het spannende verhaal van Kiran, de rode draad doorheen het project. Daarbij horen uitgewerkte lesmomen-ten rond verbondenheid met elkaar en de natuur, het leven op het plat-teland en in de stad, domestic workers en de partnerorganisaties van Broederlijk Delen.Het lerarenboekje kost 4 euro, de cd 7 euro en de leerlingenboekjes 0,75 euro per exemplaar. Je bestelt alles via Spoor ZeS - 03 231 07 95

W!N

S.O.S.Voor kinderen vanaf 8 jaar draait de avonturenfi lm ‘S.O.S.’ in de bio-scoop. Daarin ontfermt het Noorse meisje Nora zich over een verlaten babyzeehond. Dat ligt moeilijk, want de vissers op het eiland zijn niet blij met zo’n gulzige viseter. Dan vindt Nora ook nog verdachte pakjes. Drugsmokkelaars, achtervolgingen en razendsnelle speedboten: span-ning verzekerd.‘S.O.S.’ (Arne Lindtner Naess) - nu in de bioscoopwww.jekino.be/sos

EUROPA IN JE BUURTOost-Vlaamse basisscholen kunnen vanaf nu Europese projecten in hun buurt bezoeken. De brochure ‘Europa in je buurt’ geeft leraren van het vijfde en zesde leerjaar een overzicht van Europese projecten in Oost-Vlaanderen. Leerlingen ontdekken dat Europa dichter bij huis is dan ze denken. Je beslist zelf hoeveel projecten de klas bezoekt en welke vak-overschrijdende thema’s passen in het leerplan.‘Europa in je buurt’ is een publicatie van het Informatiepunt Europa Direct Oost-Vlaanderen.Bestel je gratis exemplaar via vanessa.schockaert@oost-vlaanderen.be - 09 267 70 17

Nabbi.be

©

BA

SIS

57

ZEKER DOEN • Nr. 192

(advertentie)

SEKS OP HET RANDJE

Seksueel misbruik komt meer voor dan verwacht. 43,9 procent van de mannen en 25 procent van de vrouwen is er ooit mee geconfronteerd, vooral als minderjarige. Daarom brengt Maks! deze maand een test waarmee jongeren hun eigen gedrag t.o.v. seks kunnen bepalen: waar eindigt voor hen plezier en waar begint misbruik?

Verder deze maand:Dossier • studiekeuze: voorspel je eigen toekomstEerste hulp bij• stotteren Weg met de • drankautomaat?

Bij deze Maks! vind je in de pedagogische bijlage Maks!mum lestips die aansluiten bij de vakoverschrijdende eindtermen. Deze tips zijn tijdloos genoeg om ze later nog te gebruiken. Vang één van de 10 gedrukte exemplaren op school of schrijf je in voor de gratis digitale versie via www.klasse.be/maksimum.

MONGOLDe Mongoolse leider ‘Genghis Khan’ heerste rond 1124 over een im-perium van China tot aan de Donau, het grootste rijk dat de wereld ooit heeft gekend. In ‘Mongol’ vertelt Sergei Bodrov het leven van Temudgin, zoals Genghis Khan (Grote Leider) eerst heette. Met charisma, diplo-matie, organisatie, militair vernuft én wreedheid slaagde hij erin de ver-deelde Mongoolse stammen tot eendracht te krijgen. Het historisch drama ‘Mongol’ werd op tal van festivals bekroond en greep begin 2008 slechts nipt naast een Oscar. De dvd-versie heeft als extra een interessante ‘making of’.‘Mongol’ - overal verkrijgbaar - www.dfw.nl

Win: 3 x ‘Mongol’ - mail vóór 21 februari (met vermelding ‘Mongol’) naar win.leraren@klasse.be

W!N

58

BEURSSPEL VOOR JONGERENJongeren van 12 tot 30 jaar kunnen individueel of met hun klas deel-nemen aan het KBC-Beursspel. Dat is een interactieve, virtuele beleg-gingswedstrijd waarbij de deelnemers aandelen van vijftig bedrijven kunnen kopen en verkopen. Met het startkapitaal van 1 miljoen euro moeten zij vóór 29 maart een zo groot mogelijk eindbedrag vergaren en intussen raken ze spelenderwijze vertrouwd met aandelenbeleggingen.Via het spel leren je leerlingen hoe de beurs werkt. Het spel zelf start op 16 februari om 9 uur ‘s morgens en loopt tot 29 maart. Je kunt dit spel voorbereiden met heel wat educatief materiaal. Centraal staat een lessenreeks (6 modules) met vragen en opdrachten, een syllabus voor elke leerling en een online toets.De prijzenpot: voor het individuele klassement zijn er meer dan 450 prij-zen, van 3 laptops HP Compaq, een Sony-handycam tot mp3-spelers, Standaard-boekenbons, Kinepolis-tickets en usb-sticks. In het scholen-klassement is er een laptop voor de beste twee klassen en voor elk van die leerlingen een usb-stick.Meer info, reglement en inschrijvingen via www.kbc.be/beursspel - daar vind je o.a. een beursquiz en een demo van het beursspel - vraag meteen het gratis les-materiaal aan via beursspel@kbc.be - vanaf 16 februari kun je verrichtingen doen

CHILDREN OF HUANG SHIWaargebeurd, moedig, inspirerend, legenda-risch… Dit gaat allemaal op voor het verhaal van de Britse journalist George Hogg die in 1944 zestig Chinese oorlogswezen redde door ze mee te nemen op een barre voettocht van meer dan 950 km door de bergen. Op de vlucht voor het Japanse leger belandde hij uiteindelijk in een klooster annex weeshuis. Daar werd hij leraar en later directeur van een nieuwe school voor ‘zijn’ weeskinderen,

maar stierf enkele maanden later aan tetanus.‘The Children of Huang Shi’ (Roger Spottiswoode), met Jonathan Rhys-Myers, Chow Yun-Fat en Michelle Yeoh - overal verkrijgbaar op dvd - www.rcv.nl

Win: 5 x ‘the Children of Huang Shi’ - mail vóór 21 februari (met vermelding ‘Huang Shi’) naar win.leraren@klasse.be

W!N

DA’S PROPER!Gratis afvalworkshops maken leerlin-gen 4de en 5de jaar secundair onderwijs bewust van het afvalprobleem en reiken oplossingen aan. De workshops ‘Da’s proper!’ bekijken afval in een brede con-text: van sorteerregels en preventie over recyclage en hergebruik tot zwerfvuil, sociale economie, duurzame ontwikke-ling en wetgeving.‘Da’s proper!’ is uitgewerkt door en

komt op school via vzw GREEN. Een team van specialisten, zowel op milieu- als op pedagogisch vlak, biedt drie werkvormen aan: een quiz (1 lesuur), een rollenspel (2 lesuren) en een debat (2 lesuren).www.greenbelgium.org

CWriv1dv

maar stierf enkele maanden

DGgbo

t

k h l i GREEN

EXAMINATOREN GEZOCHTGezocht: leraren 3de graad secundair onderwijs als examinator voor de 3de afdeling van de Vlaamse Examencommissie. Die 3de afdeling reikt het diploma secundair onderwijs uit voor de onderwijsvormen bso, kso en tso. Niet alleen actieve leraren, maar ook leraren met tbs of leraren die minder dan 4 jaar gepensioneerd zijn komen in aanmerking.De 3de afdeling zoekt momenteel examinatoren voor de vakken Nederlands, Frans, Engels, Spaans, handelsvakken, geschiedenis, aard-rijkskunde, toegepaste informatica, houtbewerking, bouw, audiovisuele vorming, multimedia, toerisme en farmacie.Er zijn telkens twee zittijden per kalenderjaar, een in april-mei en een tweede in oktober-november. Afhankelijk van het vak en het aantal in-schrijvingen kun je opgeroepen worden voor de hele examenperiode of slechts voor een paar dagen (in overleg met je school uiteraard).Meer info en kandidaturen via annemarie.vandenbussche@ond.vlaanderen.be - 02 528 09 36

hun klas deel-virtuele beleg-jftig bedrijven miljoen euro ag vergaren en beleggingen.spel zelf start

art. Je kunt dit ntraal staat een syllabus voor

r dan 450 prij-t mp3-spelers, n het scholen-

en voor elk van

- daar vind jehet gratis les-

richtingen doen

ANG SHIend, legenda-oor het verhaale Hogg die inswezen reddebarre voettochtbergen. Op der belandde hij

nnex weeshuis.directeur van

weeskinderen,

Rhys-Myers,w.rcv.nl

met vermelding

W!N

ETENSCHAPPENWil je met de klas experimenteel broodbakken? Zien, ruiken, proeven hoe chocolade wordt gemaakt? Rondgeleid worden in een wijnkasteel? Heb je een cursus nodig over bier? Zoek je klasactiviteiten rond kaas? Dat kan in het educatieve project ‘Etenschappen’, met centraal een web-site boordevol gratis lesmateriaal, workshops, ideeën voor klasactivitei-ten en bedrijfsbezoeken. Dit is een project over belang van techniek en wetenschap in onze voeding voor leerlingen van de derde graad en hun leraren wetenschappen.‘Etenschappen’ is een project van Hogent en Howest.www.etenschappen.be - etenschappen@howest.be

59

ZEKER DOEN • Nr. 192

SE

CU

ND

AIR

H

OG

ER

/ V

OLW

AS

SE

NE

N

EURO’S VOOR VREDE‘Markt voor Vrede 3.0’ is een vakoverstijgend project voor leraren econo-mie en maatschappelijke vorming derde graad. In dit online aandelen-spel draait alles rond slim speculeren. Daarbij krijg je een kant-en-klaar lespakket met introductieles, achtergrondinformatie, leerlingvolgsys-teem en praktische opdrachten. In deze versie van ‘Markt voor Vrede’ draait het spel rond de confl icten in de Democratische Republiek Congo en Burundi.Vier weken lang, van 9 maart tot en met 10 april houden de leerlingen op www.marktvoorvrede.org de nieuwsberichten en koersen in de gaten, handelen snel in aandelen en beantwoorden quizvragen. Daarbij verdie-nen ze credits. Aan het einde van de rit zijn er prijzen voor de klassen en individuele deelnemers met de meeste punten.Het spel is ontwikkeld door het Nederlandse ‘Euro’s voor Vrede’ en krijgt in Vlaanderen de steun van Pax Christi Vlaanderen - deelnemen kost 50 euro - inschrijven via marktvoorvrede@paxchristi.bewww.marktvoorvrede.org - www.eurosvoorvrede.nl - www.paxchristi.be

KLASSIEK MET KLASSEMet het project ‘Klassiek met Klasse’ wijd je je leerlingen in in de we-reld van de klassieke muziek. Het Paleis voor Schone Kunsten (PSK) selecteert voor klassen uit de tweede en derde graad concerten van symfonieorkesten uit binnen- en buitenland. Een muziekpedagoog ver-telt vooraf over leven en werk van de componisten, geïllustreerd met muziekfragmenten. Vóór je bezoek aan het PSK kun je een muziekanimator van Jeugd en Muziek in je klas vragen voor een workshop ‘Actief musiceren in de klas’. Tijdens de workshop (één lesuur) werken je leerlingen met the-ma’s uit de orkestliteratuur en muziekpartituren. ‘Klassiek met Klasse’ in het PSK kost 5 euro per leerling (inleiding om 18.30 uur; concert om 20 uur) - je reist gratis met de trein (vanaf 20 leerlingen) of met een bus (vanaf 50 deelnemers) - de laatste voor-stelling is op vrijdag 15 meiInschrijvingen via studios@bozar.be - 070 34 45 77 - de workshop op school reserveer je via sterre@jeugdenmuziek.be - 02 507 84 47www.bozar.be - www.jeugdenmuziek.be

DENK CREATIEFGeen innovatie zonder creatief denken. Nansi Van Geetsom brengt in haar boek ‘Creatief denken in het (secundair) onderwijs’ theorieën, idee-en en praktische toepassingen uit de economie en het onderwijs samen. Ze vertaalt de creatieve denkmethodes naar werkvormen voor de klas. ‘Creatief denken in het (secundair) onderwijs. Krachtige werkvormen als basis voor de ontwikkeling van innova-

tief talent’ ( Nansi Van Geetsom) - 12 euro - uitg. Academia Press

DGG

ti f t l t’ ( N i V G

BRENG OUDE LITERATUUR TOT LEVENStaan je leerlingen niet te springen voor Stijn Streuvels of Karel van de Woestijne? Voorlezen helpt. De cd ‘De dagen dat het nacht is voor mij’ bevat muziek uit het fi n de siècle en integrale teksten van vier auteurs: ‘De biezenstekker’ van Cyriel Buysse, ‘Op de dool’ van Stijn Streuvels, ‘De dood’ en ‘Het geheim’ van Karel van de Woestijne, ‘Landelijke historie’ van Herman Teirlinck. Voorlezers zijn Jessie De Caluwe, Lut Missine en Hans Vandevoorde. De dubbel-cd werd samengesteld door Tom Sintobin.‘De dagen dat het nacht is voor mij - Verhalen en muziek uit het Belgische fi n de siècle.’ - schrijf 10 euro over op de rekening van het Stijn Streuvelsgenootschap, 385-0162881-81, met vermelding van naam en adres of bestel via Stijn Streuvelsgenootschap - ’t Rode Paard 19 - 8510 Bellegem - stijnstreuvelsgenootschap@skynet.beAan de cd is nascholingsmateriaal verbonden, maar daarvoor moet je deelnemen aan twee dagen nascholing over literatuuronderwijs, op 20 en 21 augustus 2009 - meer info op www.kuleuven.be/vsc

OP VLEUGELS DOOR DE WINDZinloos geweld, outing en zelf-moordgedachten zijn de centrale thema’s van ‘Op vleugels door de wind’. Hoofdpersonages Robbe en Wout delen een passie voor muziek. Na een repetitie wordt Wout aangeval-len met een ijzeren staaf. Zijn toestand is zeer kritiek. In afwachting van nieuws ontmoet Robbe zijn ex-liefje Lien in het

repetitielokaal. Daar ontdekt ze dat Robbe en Wout een stel zijn.De voorstelling duurt 60 minuten en kan ter plaatse in je school ge-speeld worden voor leerlingen van 14 tot 16 jaar.www.pacoproducties.be - info@pacoproducties.beWoon op donderdag 19 februari om 20 uur een gratis promotievoorstelling bij in Paco-theaterzaal De Croone - Markt 7 - 9240 Zele - reserveer meteen je tickets via 053 77 19 51 of info@pacoproducties.be

GRATIS

60

ZEKER DOEN • Nr. 192

EN DAN WEET JE NOG NIETS OVER…

Seksuele gezondheid:• studiedag over seksuele gezondheid en culturele diversiteit

Paper, project, scriptie:• teksten van onderwerpkeuze tot presentatie

ict-beleidstools:• een instrument voor een ict-beleidsplan op maat van je school

Win een dvd: ‘Wise Guy’:• een knappe maffi a-reeks uit de jaren 80, een ‘Sopranos-avant-la-lettre’

W!N

OP HET BOTEen boek, een theatermonoloog, schoolgesprekken en een verwerkings-map vormen samen een stevig vierluik om anorexia in je klas aan te kaarten. Centraal staat het boek ‘Op het bot’, een dagboekroman waarin Wim Geysen het verhaal brengt van Vanessa Coolen, een jonge lagere-schooljuf die een jarenlang gevecht voerde tegen anorexia. Geysen vult dit verhaal bovendien aan met reacties van deskundigen.Daarna herschreef Geysen het verhaal van Vanessa naar een multimedia theatermonoloog. Daarbij blijkt dat anorexia over veel meer gaat dan (niet) eten alleen. Bij de voorstelling hoort een voorbereidings- en ver-werkingsmap, uitgewerkt door Henk Sap en Martine De Zitter van de Opleiding Sociaal Werk (Arteveldehogeschool, Gent).Je kunt Wim en Vanessa ook op je school vragen om met klasgroepen tweede en derde graad in gesprek te gaan.www.wimgeysen.be - www.epo.be (voor het boek) - www.kunstlabavelinks.be (voor de monoloog) - philippe.bocklandt@arteveldehs.be (voor het lespakket)

WERKEN IN AMERIKABen je leraar, opvoeder of orthopedagoog? ‘International Learning Exchange in Social Education’ (ILEX) zoekt gediplomeerden die zin heb-ben in een Amerikaans avontuur. Ook laatstejaars komen in aanmerking. Je moet wel minstens 21 jaar zijn. Ter plaatse ontvang je een maande-lijkse wedde en een gratis verblijfplaats. Ook je sociale zekerheid wordt in orde gebracht. ILEX selecteert en begeleidt de kandidaten.Info en inschrijvingen bij ILEX-België - Joël Verjans - Plantijn Hogeschool - Lange Nieuwstraat 101 - 2000 Antwerpen - tel. 03 220 55 07 - joel.verjans@plantijn.be - www.ilexchange.net

KLASSE ZOEKT DE LERAAR VAN HET JAARMet ‘De leraar van het jaar’ zet Klasse elk jaar één leraar in de bloemen als symbool voor de inzet van zoveel duizenden andere leraren in Vlaanderen. Elk jaar wisselt de categorie. Dit jaar kunnen alleen leraren, directies en andere medewerkers die actief zijn in het secundair onderwijs genomineerd worden.Ken je iemand die echt in aanmerking komt om de eretitel een jaar te dra-gen? Overleg dan met anderen (leerlingen, collega’s, ouders …) wat zijn/haar sterkste eigenschappen zijn. Leg aan de hand van voorbeelden concreet uit waarom je precies deze leraar nomineert. Houd daarbij in het achter-hoofd wat een goeie leraar doet: goed lesgeven, van zijn/haar vak houden, voor een gezellige sfeer in de klas zorgen, correcte afspraken maken, helpen

waar nodig, weten waarmee de leerlingen bezig zijn, graag en enthousiast meewerken op school, niemand discrimineren, open staan voor kritiek, ook buiten de lesuren tijd maken voor haar/zijn leerlingen.Schrijf een brief of stel een dossiertje samen. Stuur dat samen met deze bon op vóór 27 maart. Of nomineer je collega op www.klasse.be/leraren. Misschien wordt jouw kandidaat wel uitgenodigd voor de slotshow op woensdag 27 mei in Brussel. En houd het plan geheim voor de genomi-neerde… Na 27 mei krijgt hij alvast jouw nominatie zelf in handen.

61

ZEKER DOEN • Nr. 192

SE

CU

ND

AIR

H

OG

ER

/ V

OLW

AS

SE

NE

NNaam van de genomineerde leraar: ..............................................................................................

Naam en adres van de school: .....................................................................................................

....................................................................................................................................................

Genomineerd door: .....................................................................................................................

Mijn adres: ..................................................................................................................................

....................................................................................................................................................

Mijn telefoonnummer: .................................................................................................................

Stuur deze bon samen met een persoonlijke en gemotiveerde brief voor 27 maart naar Klasse - Leraar van het Jaar - Koning Albert II-laan 15, 1210 Brussel.

FOTOSPEL - WIN EEN CITYTRIP! WIN!

Neem de eerste letter van wie of wat je op elke foto precies ziet. Samen vormen ze een vijfl etterwoord. Daarmee kun je de kluis openen voor een reischeque van 500 euro. Je kunt een citytrip kiezen uit het volledige aanbod van Holidayline. Op www.klasse.be krijg je nog een extra tip.

Mail je antwoord (met vermelding ‘fotospel 192’) vóór 21 februari 2009 naar win.leraren@klasse.be.Het woord van vorig nummer: ‘dieet’. De winnaar: Frank Verplanken uit Heusden. Prettige reis!

voornaam?

KLASSE • Nr. 192

62 S P E E L T IJ D

WIE MAAKT KLASSE? DEZE MAAND: ACHTER DE SCHERMEN VAN HET SECRETARIAAT

Souadia El-Moussaoui (31) - Leest veel (psychologie). Houdt van kinderen, lekker eten, dansen en reizen.

“Ik doe het secretariaat van Klasse voor Leraren: mails beantwoorden, lerarenbe-standen beheren en wedstrijden opvolgen. Afwisselend werk, middenin de redactie. Rondom mij bruist het van de energie. Je mag hier jezelf zijn, je leert van je collega’s en altijd staat er iemand klaar om te helpen. Ik geniet vooral van de vele contacten met de lezers. Hen helpen geeft me veel voldoening.”

Luc Trogh (18) - Houdt van vakantie in eigen land, goed weer, internet, gsm en toffe meiden.

“Ik ben de jongste van de ploeg, ga deeltijds naar school en werk deeltijds bij Klasse . Wat ik op school leer - computer, telefoneren, or-ganiseren - kan ik hier meteen toepassen. Ik krijg verantwoordelijkheid en leer hier vooral wat teamwork is en hoe leerrijk samenwerk-en is. Elke dag ga ik met een fi jn gevoel naar Klasse. Het is echt een verrassend deel van mijn leven geworden.”

pub.indd 2 17-09-2007 17:48:28

AD klasse oktober 2007.indd 1 04-10-2007 17:58:08

(advertentie)

‘THE READER’ VERFILMDMichael Berg, 15 jaar, wordt verliefd op de oudere vrouw Hanna (Kate Winslet). Ze geven zich hartstochtelijk over aan de liefde en Michael ontdekt dat Hanna het heerlijk vindt om te worden voorgelezen. Het ene boek na het andere, de hele wereldliteratuur, komt zo aan bod. Hij wil alles van haar weten, maar zij houdt de boot af. Hij weet dat ze op een tram werkt, en dat ze vaak naar de fi lm gaat. Maar wat voert ze uit als ze niet werkt of bij hem is? Acht jaar later ziet hij haar onverwacht terug in de rechtszaal wanneer hij als jonge rechtenstudent het nazi-tribunaal observeert.

400 leraren en partner wonen gratis een avant-première bij: op maandag 23 februari (14.30 uur) in Sphinx Gent of op dinsdag 24 februari (11 uur) in Utopolis Mechelen. Inschrijven vanaf 6 februari op www.lerarenkaart.be (inschrijven – lerarendagen).

ACTIE

genomineerd voor5 OSCARS