Post on 15-Aug-2015
EMPOWERMENT EN ZELFMANAGEMENT BIJ
HARTFALEN: IMPLEMENTATIE IN DE PRAKTIJK
Sarah Coox, Evelyne De Wit, Jolize Tielens, Evelyn Winne
Promotoren: Gijs Van Pottelbergh, Bert Vaes, Miek Smeets
15-04-2023
MOTIVATIE SEMINARIEWERK
• Prevalentie: 1%o >75j: 8,4%o >85j: 10 - 20%
• Mediane leeftijd: 79 j
• Mortaliteit:o 26% één jaar na diagnose
• Maatschappelijke kost
Bui AL, Horwich TB, Fonarow GC. Epidemiology and risk profile of heart failure. Nature Reviews Cardiology. 2011; 8(1): p. 30-41. Van Royen P, Boulanger S, Chevalier P et.al. Chronisch hartfalen. Domus medica. 2011.Mozaffarian D, Arnet K, Cushman M. Heart disease and stroke statistics 2015 update. AHA. 2015.
15-04-2023 3
MOTIVATIE SEMINARIEWERK
• Hartfalen = complexe, chronische zorg
• ‹‹ Patiënt centraal ››
• ‘Patiënt empowerment’
McDonagh T, Blue L, Clark A et al. European society of cardiology heart failure association standards for delivering heart failurecare. Position statement. 2011. 13, 235-241.Position paper: Organisatie zorg chronisch zieken in België. KCE report. 2012.
15-04-2023 4
ONDERZOEKSVRAGEN
• Wat zijn effectieve strategieën voor patiënt empowerment?
• Voorwaarden voor een goed hulpmiddel?
• Mening van hartpatiënten over hulpmiddelen?
15-04-2023 5
METHODEN
• Literatuurstudie:
15-04-2023 6
METHODEN
• Praktijkonderzoek in 4 huisartsenpraktijken
o Kwantitatief
o Praktijkverbeterend
• Inclusiecriteria
• Exlusiecriteria
18 patiënten geïncludeerd
15-04-2023 7
METHODEN
• Demografisch & klinisch profielo Geslachto Leeftijdo Burgerlijke staato Opleidingsniveau
o Beroepo Gewichto Medicatiegebruiko Woonsituatieo Internetmogelijkhedeno NYHA-classificatie
15-04-2023 8
METHODEN
• 3 hulpmiddelen:- Brochure ‘Leven met hartfalen’ van het ZOL
- Website www.heartfailurematters.org van de HFA van de ESC
- Filmpje ‘Wat is hartfalen?’ van de Nederlandse Hartstichting
Ziekenhuis Oost-Limburg: Patiëntenbrochure ‘Leven met hartfalen’. Heart Failure Association van de European Society of Cardiology. Website: www.heartfailurematters.org.Nederlandse Hartstichting: Filmpje ‘Wat is hartfalen’. www.youtube.com/watch?v=cPplw1SO4NQ
15-04-2023 9
METHODEN
• Vragenlijst: evaluatie hulpmiddelen door patiënt
15-04-2023 10
RESULTATEN
• Literatuurstudie: strategieën voor empowerment en zelfmanagement bij hartfalen
o Sterke variatie aan interventies!
Significante verbetering Gemengde resultaten
- Zelfzorggedrag- Kennis- Aantal ziekenhuis-opnames (hartfalengerelateerd)
- Mortaliteit- Levenskwaliteit- Functionele status
15-04-2023 11
RESULTATEN
• Literatuurstudie: strategieën voor empowerment en zelfmanagement bij hartfaleno Individuele educatiesessie + hulpmiddelen ter
ondersteuning
o FU
- Gespecialiseerde verpleegkundige- Inhoud:???
- S/ hartfalen- Alarmsignalen- RF- Belang therapietrouw enlevensstijlmaatregelen
- Papieren brochures- Gewichtsdagboeken- Medicatiedoosjes- Nieuwsbrieven- CD-ROM/video/tv-kanaal
15-04-2023 12
RESULTATEN
• Literatuurstudie: strategieën voor empowerment en zelfmanagement bij hartfalen
o Aangepast aan behoeften en noden van de patiënt
o Multidisciplinaire benadering
o Betrekken van mantelzorgers
o Intensieve begeleiding
15-04-2023 13
RESULTATEN
• Literatuurstudie: wetenschappelijke vereisten van een educatief hulpmiddel
o Brochure:
• Eenvoudige schrijfstijl
• Aantrekkelijke vormgeving en lay-out
• Overzichtelijke en eenvoudige opbouw
• Inhoud met praktische en medisch-technische informatie,
verdere leefregels en contact medewerkers
15-04-2023 14
RESULTATEN
o Website:
• Betrouwbare bron
• Datum van de meest recente melding/verandering
• Extreem positieve uitspraken kritisch bekijken, zeker in geval van
commerciële sponsor
• Goede toegankelijkheid, makkelijk in gebruik en om te lezen
15-04-2023 15
RESULTATEN
o Educationele film:
• Geen criteria teruggevonden in de literatuur
15-04-2023 16
RESULTATEN:
• Praktijkonderzoeko Patiëntkarakteristieken
6%17%
28%
50%
18-30 jaar
31-40 jaar
41-50 jaar
51-60 jaar
61-70 jaar
71-80 jaar
81-90 jaar
Man; 28%
Vrouw; 72%
Man
Vrouw
15-04-2023 17
1. Brochure ZOL ‘Leven met hartfalen’
Deze brochure voldeed aan mijn verwachtingen
Ik zou deze brochure aan familie en/of vrienden aanraden
Ik vond de informatie in de brochure duidelijk.
Ik heb iets nieuw geleerd door deze brochure.
Ik zou deze brochure in de toekomst nog gebruiken.
Ik heb hulp van anderen nodig om deze brochure door te nemen.
0% 50% 100%
12
12
14
5
9
1
6
3
3
5
6
0
0
2
1
3
2
1
0
1
0
4
1
2
0
0
0
1
0
14
Helemaal mee eensMee eensNeutraalMee oneensHelemaal mee oneens
Verkozen tot beste hulpmiddel door 83,3% (n=15)
100%
83,3%
94,4%
55,6%
83,3%
5,6%
15-04-2023 18
2. Website www.heartfailurematters.org van de HFA van de ESC:
Deze website voldeed aan mijn verwachtingen
Ik zou deze website aan familie en/of vrienden aanraden
Ik vond de informatie op de website duidelijk
Ik heb iets nieuw geleerd door deze website
Ik zou deze website in de toekomst nog gebruiken.
Ik heb hulp van anderen nodig om deze website door te nemen.
0% 50% 100%
3
4
6
4
2
10
4
5
2
3
2
4
11
4
4
9
1
0
0
4
5
1
3
1
0
1
1
1
10
3
Helemaal mee eensMee eensNeutraalMee oneensHelemaal mee oneens
Slechts door 1 patiënt (5,6%) als beste hulpmiddel verkozen
38,9%
50%
44,4%
27,8%
22,2%
77,8%
15-04-2023 19
3. Filmpje ‘Wat is hartfalen’ van de Nederlandse Hartstichting
Deze film voldeed aan mijn verwachtingen
Ik zou deze film aan familie en/of vrienden aanraden
Ik vond de informatie in de film duidelijk.
Ik heb iets nieuw geleerd door deze film
Ik zou deze film in de toekomst nog gebruiken.
Ik heb hulp van anderen nodig om deze film te bekijken
0% 50% 100%
5
10
11
3
3
7
8
3
2
9
4
3
5
5
3
5
3
1
0
2
4
3
6
5
0
0
0
0
2
2
Helemaal mee eensMee eensNeutraalMee oneensHelemaal mee oneens
Door 11,1% (n=2) verkozen als beste hulpmiddel
72,2%
72,2%
72,2%
66,7%
38,9%
55,6%
15-04-2023 20
RESULTATEN
Algemeen:
• 94,4% weet na het doornemen van de hulpmiddelen wat hem nu te doen staat
• 77,8% zegt de aangereikte adviezen te zullen opvolgen
• 77,8% zou in de toekomst nog graag op dergelijke manier begeleid worden• 72,2% miste soms nog extra informatie in de hulpmiddelen, bv voedingsadvies
15-04-2023 21
DISCUSSIE
• Strategieën voor het verhogen van empowerment en zelfmanagement:
o Moeilijk te bepalen welk type interventie of welk element
verantwoordelijk is voor positief effect gezien
heterogeniteit en vage beschrijvingen
o Lager opleidingsniveau meer voordeel
o Niet zozeer de vorm van de educatiemethode is
belangrijk, wel de intensiviteit en mate van
ondersteuning
15-04-2023 22
DISCUSSIE
• Praktijkonderzoek:
o Populatie overwegend vrouwelijk en relatief oud
Conform typische hartfalenpopulatie huisartsenpraktijk
o Popularteit brochure ≈ oudere populatie
o Toekomstige hartfalenpopulatie mogelijks voorkeur voor
gezondheidsvoorlichting via internet?
o Subjectieve indruk patiënten objectieve
effectiviteit in de literatuur
o Mondelinge informatie dient ondersteund te worden met
(schriftelijke) hulpmiddelen
15-04-2023 23
DISCUSSIE
• Sterktes en zwaktes van deze studie:
o Kleine maar representatieve populatie
o Geen correlaties af te leiden tussen bepaalde
patiëntkarakteristieken en voorkeuren voor een bepaald
hulpmiddel
o Gebrek aan (correcte) criteria voor hulpmiddelen in de
literatuur
o Korte tijdspanne: effect van hulpmiddelen op lange
termijn niet kunnen onderzoeken
15-04-2023 24
BESLUIT
• Educationele interventies moeten patiëntgericht zijn,
intensief begeleiden, mantelzorgers betrekken en
multidisciplinair benaderen
• Hulpmiddelen moeten duidelijk, eenvoudig en aantrekkelijk
zijn
• De brochure werd door onze onderzoekpopulatie als beste
verkozen, mogelijks owv relatief digibete populatie
• Verder onderzoek is aangeraden: correlatie tussen
patiëntkarakteristieken en voorkeuren voor een hulpmiddel
+ effect op langere termijn
15-04-2023 25
Vragen?