Onderschatting van depressie bij ouderen in de eerstelijnszorg

Drempels voor Diagnose in de huisartsenpraktijk.

Promotor: Prof. Dr. Schoenmakers B.

Ghequire M Loones APeeters LVan der Moeren NDe Vriese J

INHOUDSTABEL

1 INLEIDING

2 MATERIAAL EN METHODE

3 RESULTATEN

4 DISCUSSIE

5 CONCLUSIE EN ADVIES

6 STERKTES EN BEPERKINGEN

VRAGEN

1 - INLEIDING• DSM IV

• Gezondheidsenquête: 13% psychologisch onwelzijn bij 75+1

• Licht-Strunk et al. : 13,7 % majeure depressie BIJ 55+, 10,2% mineur

REGISTRATIE HUISARTSPRAKTIJK:

Jaarprevalentie depressie 2 % 2

1Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid 2006, 2Bartholomeeusen et al. 2007)

Een niet te onderschatten probleem:

Gezondheidsenquête, België2004

5

1- INLEIDING

- Zijn ouderen bereid om over hun depressieve gevoelens te praten? Doen ze dit ook met de huisarts?

- Wat zijn de drempels die ouderen hierbij ondervinden?

- Wat is de mening van HA over deze drempels?

(de Lange et al. 2007)

2- MATERIAAL EN METHODEDE ENQUÊTE

• 2 gestructureerde interviews: o 1 voor huisartsen o 1 voor ouderen

• Schriftelijk en zelfstandig ingevuld

• Gebaseerd De Lange et al. 2007: hypotheses van onderdiagnostiek

2- MATERIAAL EN METHODE ONDERZOEKSGROEP

• 3 GROEPEN:• Huisartsen• Ouderen 65-74 jaar• Ouderen 75-85 jaar

• EXCLUSIECRITERIA

2- MATERIAAL EN METHODE ONDERZOEKSGROEP

3- RESULTATENOUDEREN

3- RESULTATENHUISARTSEN

13

4- DISCUSSIEOUDEREN

• Staat open voor communicatie (80%) moeite met verwoording (63 %)

• Arts op leeftijd (40 %)

• Te weinig tijd: 30 % van 65-75 jarigen 10 % hoger bij 75-plussers

somatische attributie bij 75-plussers

• Angst voor opstarten van medicatie of doorverwijzing (50%): goede arts-patiënt relatie en optimale communicatie

14

• Weinig gebruik van screenings-instrumenten (94%) Hypotheses

1. Onbekend = onbemind

2. Tijdsgebrek

3. Weinig vertrouwen

4. Weinig zinvol

• Gebrek aan diagnostische vaardigheden (59%) Slechts 6 % gebruik van screeningstesten Goede Vlaamse1 en Nederlandse2 richtlijn

4- DISCUSSIEHUISARTSEN

(1Heyrman et al 2008 Depressie bij volwassen; 2Kok R. 2007 Multidisciplinaire richtlijn depressie addendum ouderen.)

15

4- DISCUSSIEHUISARTSEN

• Depressie hoort bij ouder worden (77%) Verlieservaringen, sociale problemen,

gezondheidsproblemen, vasculaire beschadiging1,2

Geen reden om onderzoek en therapie achterwege te laten

• Gebrek aan behandeling in de 1ste lijn(50%) Stapsgewijs zorgplan voorziet verdere

behandeling3 Overschrijding zo strikte toepassing van GDS-154

• Angst te confronteren bij bevraging (39%) en te stigmatiseren door diagnose (47%)

(1Vanderhenst et al. 2007; 2Lawrence et al. 2006; 3Van’t Veer-Tazelaar et al. 2007; 4Arthur et al. 1999)

4- DISCUSSIEAANBEVELINGEN

• Onderzoek naar weinig toepassen van screeningsinstrumenten: inventariseren van de drempels

• Kostenbaten analyse van screening naar depressie bij ouderen

• Analyse opvangmogelijkheid van ouderen met depressieve gevoelens in de eerste lijn

5- CONCLUSIE & ADVIES

• 80% van de ouderen wil over depressieve gevoelens praten

• Individueel bepaalde drempels

• ADVIES:

1. SYSTEMATISCHE SCREENING geïntegreerd in stepped-care

2. INFORMEREN van ouderen

3. SENSIBILISEREN van huisartsen

6- STERKTES EN BEPERKINGEN

STERKTES

• Relatief grote onderzoeksgroep

• Getracht enige diversiteit in setting te bekomen

• Er worden oplossingen aangereikt naar verder onderzoek

BEPERKINGEN

• Selectiebias bij ouderen

• Woonzorgcentra: niet volledig gestructureerd

VRAGEN ?

Hartelijk dank voor uw aandacht !