Ons Recht, oktober 2013

Maandblad van de landelijke bediendencentrale - nationaal verbond voor kaderpersoneel

6-7Er broeit ietsin de luchtvaart

117de jaargang | nummEr 8 | OKTOBer 2013

17

E D U C AT I E F V E R LO F

O P T I J D AA N V RAG E N

22-23

I N STA P STAG E S

© f

oto:

dan

iël

rys

© f

oto:

iMaG

EGlo

BE

RUBRIEKSNAAM

2 | OKTOBer 2013 | 117de jaargang | Ons recht

StandpuntCampagneLuchtvaartLuchtvaart

MediaSociaal

MediaLock-out

FinanciënOver de grenzen

SociaalCampagneOpleiding

Arbeids-gerichtCampagne

VernieuwingJongeren

Time to go

In de margeFilmFilm

BoekDistributie

De lezer schrijft (1)Inbox

De lezer schrijft (2)Uitbetaling vakbondspremie

AchterklapVanmol

3

4

6

7

8

9

10

12

13

14

15

16

17

18

19

20

22

24

25

25

26

26

27

28

29

29

30

30

31

32

arbeiders-bedienden: rit is nog niet uitgeredenWerknemers verdienen beter dan wat hen wordt aangedaanVakbond helpt werknemers hun rechten te verdedigen bij ryanairOnhoudbare werkdruk leidt tot veel wrevel bij Brussels airlineseerste sociaal charter voor audiovisuele mediaZenuwachtigheid neemt toe bij krantenverdeler aMP“Vierde macht is overgeleverd aan grillen vrije markt”Canadees chemiebedrijf Kronos zet 320 vakbondsleden buitenCao zet bakens uit voor echt eindeloopbaanbeleid bij KBC

Oudere werknemers kop van jutarmoede ‘op den buiten’ komt meer en meer in beeldVraag je betaald educatief verlof voor 31 oktober aan!

eerlijk loon voor werknemers in contactcenters“Veel jongeren weten niet meer wat een vakbond is”Instapstages moeten vaardigheden voort ontwikkelenKernwapens mogen terug naar afzenderWerk jij bij een zelfstandige bankagent?

OmarPrisonersStand-up filosoofVoorzichtig optimisme bij winkelketen Free record Shop

INhOUD

Ook in de mediasector zijn er geregeld fusies en krachtenbundelingen. LBC-nVK-secretaris Hans Elsen vraagt zich af of de krantenlezer daar altijd beter van wordt. De druk op de loon- en arbeidsvoorwaarden in de sector is niet te onderschatten. uitgevers schakelen wat graag freelancers in om hun kosten te verminderen. De vrije markt bepaalt meer dan ooit wat kan en wat niet kan. Lees meer op pagina 10-11.

© f

oto:

pho

tonE

ws

RUBRIEKSNAAM RUBRIEKSNAAM

2 | OKTOBER 2013 | 117de jaargang | Ons Recht Ons Recht | 117de jaargang | OKTOBER 2013 | 3

stan

dp

unt.

FERRE WYCKMANS

ALGEMEEN SECRETARIS

Het dossier arbeiders-bedienden kunnen we nu misschien nog niet ‘het dossier van de eeuw noemen’; er zijn nog 87 jaar te gaan. Maar het mag duidelijk zijn dat we het niet over een fait divers hebben.

We overdrijven niet als we stellen dat de LBC-NVK zich met alle kracht op dit dossier geworpen heeft, en dat al sinds 2001. Het was de moeite waard om er véél energie in te steken. We moeten vaststel-len dat we niet alles realiseerden wat we beoogden. Het spijtige lot van veel van ons werk.Mààr de waarheid heeft haar rechten: zonder de halsstarrige inzet van LBC-NVK zou wat er uitein-delijk uit de bus kwam immens veel slechter zijn geweest. In het septembernummer van Ons Recht maakten we kort de balans op. De LBC-NVK mag inderdaad trots zijn. En ja, we zijn onze leden en militanten dank verschuldigd voor de volgehou-den ijver. Ultieme actie Met overtuiging voerden we op 20 september, samen met CNE, een ultieme actie om de rege-ring en de werkgevers niet nog verder rechten te laten afbreken. Wij willen dat er wordt gekozen voor perspectief met vrijwaring van fundamen-tele rechten, onder meer op het vlak van sociaal overleg.De reacties van werkgeversorganisaties rond het sociaal overleg, het vastklikken van verworven rechten en het ondergraven van de bescherming van werknemers, bedienden én arbeiders, bewe-zen dat extra actie nodig was. Nu ligt er dan uit-eindelijk een wetsontwerp op de parlementaire tafel waarin een aantal door ons nog formeel geëiste garanties verzekerd is.We denken aan de onwrikbaar vastgeklikte rechten voor bedienden van de opzegtermijnen waarop ze op 31 december 2013 recht blijven heb-ben bij ontslag. En er is de garantie dat deze ver-worven rechten nog zullen worden aangevuld op basis van de nieuwe ontslagregels. We verwijzen ook naar de mogelijkheid om in ondernemingen, al dan niet bij herstructureringen, cao’s te slui-ten om een betere regeling te voorzien. Zo hoort het ook, wettelijke regels zijn in het sociaal recht minimumbepalingen, wie beter kan en wil mag daartoe niet worden gehinderd.

Het blijft veelbetekenend dat de werkgevers zulke ‘verbeteringen’ alleen willen toestaan in individu-ele dossiers. Veel liever dan algemene regels af te spreken met vakbonden beslissen ze zelf à la tête du client. En dan maar beweren dat de vakbonden het sociaal overleg onmogelijk maken. Outplacement Ook het recht op outplacement willen de werk-gevers eigenlijk liever niet. Toch niet collectief of voor iedereen. Het liefst zouden ze die begeleiding willen voorbehouden aan een selectief clubje. De regeling die voorzien is zint ons niet wat de aanre-kening op ontslagrechten betreft, maar ze wordt in ieder geval een breder recht dan de werkgevers op het oog hadden. En ook de bestaande rechten voor 45-plussers blijven overeind. De eis van de werkgevers om toch een algemene proefperiode ingevoerd te zien met erg korte opzegtermijn is door de minister terecht niet opgenomen.Er is een erg zware smet die door het wetsontwerp niet is weggewerkt en die wellicht tot nieuwe juri-dische problemen zal leiden: de wettelijke veran-kering van een ongunstiger regeling voor arbei-ders uit de bouw, of zelfs wat breder. Die regeling houdt de kiem in van een nieuwe procedure voor het Grondwettelijk Hof rond discriminaties in opzegrechten.Ofwel zal blijken dat er een discriminatie blijft tussen arbeiders en bedienden in dezelfde bedrijven, met de onzekerheid welke conclusie daar dan uit zal worden getrokken. Maar het is vooral zonneklaar dat opnieuw een discriminatie wordt bestendigd tussen werknemers tout court. Arbeiders uit bijna alle sectoren gaan erop voor-uit wat ontslagrechten betreft, � inke groepen van arbeiders in activiteiten rond de bouw worden blijvend benadeeld. Op dit punt liet de minister de oren te veel hangen naar de werkgevers van de bouwsector. Ze had de politieke moed moeten tonen om dit meteen op te lossen.In Ons Recht van september las u al uitgebreid over andere mankementen in het 5 juli-regerings-compromis. Die zijn in het wetsontwerp niet alle-maal weggewerkt. En laten we vooral niet verge-ten dat er nog een � inke brok niet behandelde andere verschillen zijn tussen bedienden en arbei-ders. Denken we maar aan de vakantiewetgeving. Zoals in het verleden zullen we die dossiers onder de aandacht blijven brengen. Het werk is verre van af. De LBC-NVK blijft in dit dossier uiteraard actief. van af. De LBC-NVK blijft in dit dossier uiteraard actief.

De LBC-NVK heeft zich met

alle kracht op dit dossier geworpen,

en dat al sinds 2001.

Arbeiders-bedienden: rit is nog niet uitgereden

OR-oktober13.indd 3 27/09/13 10:19


RUBRIEKSNAAM

ferre wyckmans

‘werknemers verdienen beter’: onder die niets aan duidelijk-heid verhullende titel vertol-ken we al sinds begin dit jaar in Ons recht wat er aan kleinere en grotere verwachtingen leeft bij onze leden. en wat daar leeft is voor uw vakbond, die deze ver-wachtingen uitermate ter harte neemt, méér dan een leidraad.

De term ‘verdienen’ heeft hier een dubbele betekenis. Er is de geldelijke ondertoon, namelijk het feit dat werknemers een waar-dig en correct loon verdienen. Maar er is ook

de bredere betekenis: werknemers verdie-nen een correcte behandeling, respect en gelijke behandeling ten aanzien van andere inkomensgroepen. Tevredenheid is een ruim begrip. Dat geldt ook wanneer het om werknemers gaat. Personeelsmanagers schuimen graag con-gressen en studiedagen af waar ze leren hoe je werknemers met respect behandelt. In allerhande bladen doen ze aanbevelingen over tevredenheidsenquêtes. Alleen laten de praktijk én de wettelijke omkadering het meer en meer afweten.We overlopen even de recente praktijken die alles behalve van respect voor werknemers getuigen. Laten we beginnen met het meest

wraakroepende feit. In 1996 werd de Wet ter vrijwaring van ’s lands concurrentiekracht van kracht. Sindsdien werden de maximale loonstijgingen begrensd zoals de tabel onderaan schetst.

‘Lonen te hoog’

Voor 2013 en 2014 is dus geen enkele loons-verhoging toegestaan. Eigenlijk is de ach-terliggende redenering dat de lonen in ons land te hoog zijn. Een redenering die wordt gehanteerd los van het loonniveau. Verdien je 1.600 euro per maand of 6.100 per maand? Het wordt allemaal op dezelfde rechtlijnige manier aangepakt. Durft iemand te bewe-ren dat een loon van 1.600 euro te hoog is?

Periode 1997-1998 1999-2000 2001-2002 2003-2004 2005-2006 2007-2008 2009-2010 2011-2012 2013-2014

norm 6,1% 5,9% 6,4-7% (1) 5,4% 4,5% 5,0% 250 euro (2) 0,3% (3) 0,0% (4)

Werknemers verdienen beter dan wat hen wordt aangedaan

Onrecht is veel te groot om erover te zwijgen

(1) 6,4 procent, naargelang de

sector verhoogd met 0,2 pro-

cent volgens sociale afspra-

ken en 0,4 procent volgens de

economische prestaties.

(2) netto-enveloppe waarvan

125 euro kon worden toege-

kend in 2009; index en bare-

mieke verhogingen waren

altijd gewaarborgd.

(3) waarvan 0,0 procent kon

worden toegekend in 2011;

index en baremieke verhogin-

gen waren altijd gewaarborgd.

(4) index en baremieke ver-

hogingen zijn altijd gewaar-

borgd.

Ons recht | 117de jaargang | OKTOBer 2013 | 5

CAMpAgNE

Jazeker, de regering die ook dit loon zon-der enig pardon blokkeert voor minstens twee jaar. De vakbond zegt duidelijk dat zo’n loonblok-kering onrechtvaardig is en niet getuigt van respect voor werknemers. Met andere woor-den: werknemers verdienen beter. Samen met de andere vakbonden besliste het ACV om bij de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) een procedure aan te spannen in de hoop zo de regeringsbeslissing onderuit te halen. In de jaren 1950 keurde België trou-wens een Conventie van de IAO goed waarin werd verboden om het vrije loonoverleg te belemmeren.Maar het is nog niet gedaan. Of eigenlijk wel. We zouden namelijk ook een tabel moe-ten kunnen afdrukken die uitlegt welke ingrepen sinds 1996 werden gedaan om de andere inkomensgroepen ook te doen mati-gen. Maar zo’n tabel hebben we niet. Niet omdat we niet over de informatie zouden beschikken. Wél omdat er geen enkele maat-regel is genomen die aan zelfstandigen, vrije beroepen, aandeelhouders, verhuurders een gelijkwaardige inspanning oplegde. In de voorbije jaren niet. In 2013 niet. En al

evenmin voor 2014. Werknemers zijn in dit land dus slechter af dan anderen. Zij worden aangesproken en moeten hun loon matigen, terwijl anderen met rust worden gelaten. Ook op dit vlak geldt dat werknemers beter verdienen dan deze tweederangsrol.

Werklozen

Ons lijstje is nog lang niet klaar. Er is ook een belangrijke groep van mensen die nog niet of niet langer werken: de werklozen. Het is al jaren in de mode om deze groep de schuld van de crisis en alle andere rampen te geven. Zo verklaarde meester-baggeraar Jan De Nul eerder dit jaar dat ons land een verzameling luiaards is. Hij doelde daarbij niet alleen op de werklozen. De lezersbrie-ven in de kranten die volgden op De Nuls gebazel gaven vaak blijk van een merkwaar-dige rancune. Werklozen mag je van zowat alles beschuldigen, niet in het minst omdat ze ‘werkloos zijn door eigen schuld’. Ze had-den maar beter moeten opletten in de klas. Ze hadden maar niet in een sector zonder toekomst moeten gaan werken. Of ze moe-ten maar aanvaarden om onder de prijs en

tegen slechtere loonvoorwaarden te werken.Intriest is het te moeten vaststellen dat deze redenering van ‘eigen schuld, dikke bult’ zo sterk ingeburgerd raakte. Zo moge-lijk nog triester is het feit dat werklozen in hun inkomen worden geraakt op een moment dat de werkloosheidseffecten van de crisis pas echt beginnen te spelen, met ook in Vlaanderen een hogere werkloosheid tot gevolg. De federale regering, die vol-gens sommigen ‘marxistisch’ zou zijn, nam de spijtige en verkeerde beslissing om de werkloosheidsuitkeringen te verminderen. Ze stelde ‘activeren’ gelijk met ‘bestraffen’. Minister Monica De Coninck (Werk) toe-terde dat ‘al wie oren en poten heeft moet werken’. Het soort uitspraken dat je in een beetje beschaafd land misschien aan de café-toog verwacht, zij het dan pas laat op de avond. Ook werklozen verdienen echt wel beter.

Pensioen

Het wordt wel eens vergeten maar de Belgische wettelijke pensioenen zijn betrek-kelijk laag, zelfs voor wie een volledige loop-baan (45 jaar) kan voorleggen. Natuurlijk is het zo dat er voor periodes van inactiviteit wegens ziekte of werkloosheid een gelijk-stelling is wanneer het pensioen wordt bere-kend. Stel je even voor wat dat zou geven zonder zo’n gelijkstelling! De armoede bij ouderen zou gevoelig toenemen.Sommigen waarschuwen graag dat onze pensioenen niet betaalbaar zullen blijven, ook al liggen ze dan te laag. Die voorspelling wordt gebruikt om een alternatief systeem te ontwikkelen via de tweede pensioenpij-ler en de groepsverzekeringen. Maar wat zien we als het wat minder goed gaat op de beurs en in de wondere wereld van de beleg-gers? Dan verkondigen de grootste pleitbe-zorgers van een tweede pijler onomwonden dat de wettelijke waarborg voor zulke fond-sen en verzekeringen snel en doortastend moet worden verminderd. Een lagere waar-borg wil zeggen dat er minder kans is dat de fondsen op termijn hun verplichtingen kunnen nakomen.Anders gezegd: de extra pensioenpijlers dreigen op termijn minder zekerheid te geven dan het woord ‘verzekering’ zou doen denken. Werknemers verdienen betere rech-ten en een betere bescherming van hun pen-sioenrechten. Dat geldt zowel voor het wet-telijke pensioen als voor de tweede pijler.U heeft goed begrepen dat artikelen onder de slogan ‘Werknemers verdienen beter’ vaste kost zullen blijven in Ons Recht. Omdat er nu eenmaal veel te veel onrecht is.

De LBC-NVK en CNE trokken op 20 september naar Brussel om opnieuw actie te voeren rond het nieuwe werknemersstatuut. Het compromis van minister Monica De Coninck (Werk) ver-toont serieuze tekortkomingen.


Vakbond helpt werknemers hun rechten te verdedigen bij Ryanair

Uitbuiting personeel loopt spuigaten uit

Denis BOUwen

nogal wat Belgen trekken naar de luchthaven van charleroi om er voor een prikje met ryanair naar een al dan niet zuiderse vakan-tiebestemming te vliegen. maar de dolle pret heeft ook een keer-zijde. Voor haar werknemers is de lagekostenmaatschappij helemaal geen grote weldoener. Drie ste-wardessen en drie stewards, vroe-gere werknemers van ryanair, trokken naar de rechter om hun belangen te verdedigen. met de steun van cne, de franstalige zustervakbond van de lBc-nVk.

“Op zich zijn we niet tegen Ryanair omdat het bedrijf veel werkgelegenheid creëerde op de luchthaven van Charleroi”, legt Yves Lambot uit. Hij is bij CNE secretaris voor Henegouwen en werkt vanuit Charleroi. “We willen wél dat de onderneming het arbeids-recht toepast van het land waar de werk-nemers het grootste deel van hun taken verrichten. In dit geval dus het Belgische arbeidsrecht.”De zes klagende bedienden werkten drie tot vijf jaar bij Ryanair. Twee van hen kregen de bons omdat ze hadden geklaagd over de werkomstandigheden. Ryanair had gehoord dat ze advies waren gaan vragen bij de vak-bond. Iets wat de directie absoluut niet weet te waarderen. “In essentie eisen de zes ex-werknemers nu dat ze worden uitbetaald volgens de criteria van paritair comité 315 (luchtvaart).”

Iers arbeidsrecht

“Het hele systeem van Ryanair is bewust gebaseerd op het Ierse arbeidsrecht. Door de Ierse regels toe te passen bespaart de maatschappij aanzienlijk op haar kosten. Maar de werknemers zijn wel het kind van de rekening. De directie blijft doof voor de vakbondseis om de Belgische regels te vol-gen en het personeel beter te behandelen. Wanneer bekend raakt dat een werknemer bij de vakbond is, wordt hij of zij automa-tisch aan de deur gezet. Zo slaagt Ryanair erin om een groot deel van het personeel te muilkorven.”Dat het personeel wordt uitgebuit, staat vol-gens Yves Lambot buiten kijf. “Soms moe-ten werknemers tot zes uur lang stand-by zijn op de luchthaven en worden ze niet

betaald als ze uiteindelijk niet moeten vlie-gen. Als ze ziek zijn, moeten ze hun dokters-attest komen tonen bij de personeelsdirec-teur op de luchthaven. Bij ziekte hebben ze geen gewaarborgd loon en worden ze dus

niet betaald. Ze moeten ook thuis stand-by blijven zonder hiervoor een premie te krij-gen. De tijd die ze steken in hun ‘debrie-fing’ wordt niet vergoed. Het gebeurde ook al eens dat een werkneemster door sneeuw-val zes uur vast zat op de luchthaven zonder dat ze voor die tijd werd betaald.”

net sluit zich

Yves heeft het gevoel dat ‘het net zich aan het sluiten is rond Ryanair’. “De stappen die CNE onderneemt voor het personeel krijgen elders navolging. Zo gaf een Noors hof van beroep de vakbonden gelijk en veroordeelde het Ryanair om een schadevergoeding uit te keren aan een gewezen werkneemster. Het hof erkende ook dat Noorse rechtbanken bevoegd zijn om zaken van werknemers in Noorwegen te behandelen.”Bij de arbeidsrechtbank in Charleroi eisen de zes stewards en stewardessen nu een voorlopige schadevergoeding van 20.000 euro. Als de rechter de ex-personeelsleden gelijk geeft, zullen de betrokken bedienden trachten om nog meer geld te verhalen op het bedrijf.

“In beginsel moet de rechter uitspraak doen op 4 november”, zegt Yves. “Ik hoop dat de rechtbank gevoelig zal zijn voor de argu-menten van de vakbond en de bedienden in het gelijk zal stellen.”

LUChTVAART

Bij de arbeidsrechtbank in Charleroi eisen de zes stewards en stewardessen nu een voorlopige schadevergoeding van 20.000 euro.


LUChTVAART

Onhoudbare werkdruk leidt tot veel wrevel bij Brussels Airlines

Vakbondsafgevaardigden straal negeren kan niet

Jan DeceUnynck

Bij de luchtvaartmaatschappij Brussels airlines werd eind 2012 met veel moeite een akkoord bereikt over het ‘Beyond Plan’. een herstructureringsplan waar-bij het personeel schoorvoetend instemde met een productiviteits-verhoging van 10 tot 15 procent, zonder extra loon en in ruil voor werkzekerheid tot eind 2014. met dat plan werden eigenlijk al de kie-men gezaaid van mogelijke exces-sen. afgelopen zomer kwamen er verontrustende signalen vanuit de ‘crew room’. Het cabinepersoneel kon de werkdruk niet meer aan.

Volgens LBC-NVK- secretar is Paul Buekenhout nam het aantal werkuren expo-nentieel toe, terwijl op de rusttijden werd beknibbeld. “Meer dan dertig werknemers zijn thuis met een burn-out of liggen in de

ziekenboeg. Geen twintig procent werkt nog voltijds. Het management legt over-uren tot 140 procent van het contract op.”

“De werkdruk bedreigt niet alleen de gezondheid van het personeel maar ook de veiligheid van de passagiers”, onderstreept Paul. “Als steward of stewardess moet je fit en paraat zijn om in noodsituaties alert te kunnen handelen. Dat kan je niet garande-ren als de werkdruk zo hoog is”, zegt het cabinepersoneel.

Vertrouwen zoek

De directie gaf aarzelend toe dat er deze zomer hard moest worden gewerkt. Maar dat was volgens haar nu eenmaal de prijs die moest worden betaald om iedereen aan boord te houden en een lening van 100 miljoen euro te krijgen van Lufthansa,

de Duitse groep waartoe Brussels Airlines behoort. “Al sinds januari 2013 stelde de vakbondsafvaardiging voortdurend vragen over de invulling van de werkroosters. Maar er kwam weinig respons. Het wantrouwen groeide zienderogen”, vertelt Paul.In de zomer formuleerde de vakbondsaf-vaardiging van het cabinepersoneel 14 vra-gen die de basisprincipes uit het Beyond Plan moesten vertalen in een nieuwe manier van werken. “De onduidelijkheid zat vooral in de planning van de ‘missies’, wanneer er drie dagen na elkaar wordt gewerkt, met twee night stops. Het perso-neel drong ook aan op een flinke vermin-dering van het aantal overuren. De directie had weinig oren naar de vakbondseisen en deed geen voorstellen om eraan tegemoet te komen. Daarop besliste de vakbondsaf-vaardiging om de cao van december 2012 op te zeggen.”

Stroeve onderhandelingen

Tijdens moeizame bemiddelingspogingen werden dan toch voorstellen uitgewerkt en voorgelegd aan de vakbondsafvaardi-ging. De klemtoon lag daarbij vooral op de transparantie in de werkrollen: de werk-druk moest in de werkroosters evenredig

worden gespreid over alle personeelsleden. In de kranten verkondigde de directie dood-leuk dat Brussels Airlines een laboratorium was voor ‘een nieuw sociaal overleg’. Eentje waarbij de vakbondsafgevaardigden straal worden genegeerd. Het overleg speelt zich af buiten het bedrijf door contacten op andere niveaus. “Nooit gezien. En voor de LBC-NVK duidelijk een brug te ver”, stelt Buekenhout formeel. “Sociaal overleg hoort thuis in het bedrijf en moet gebeuren mét de verkoze-nen vertegenwoordigers. Niet ergens bui-ten de bedrijfsmuren met buitenstaanders.

Het zijn de vakbondsafgevaardigden die het laatste woord hebben over het sociale rei-len en zeilen van het bedrijf.”

Prestatiecommissie

Inmiddels werd op voorstel van de vak-bondssecretarissen een prestatiecommissie paritair in het leven geroepen . Die moet in de komende maanden criteria uitwerken om het werk leefbaarder te maken.

“Die commissie moet de sleutel worden om het wankele vertrouwen tussen directie en vakbondsafvaardiging te herstellen. Een positieve wending

in dit verhaal is alleen mogelijk als er echt transparant kan worden gewerkt en als de werknemersvertegenwoordigers inspraak en controle krijgen bij het opstellen van de werkrollen.”De LBC-NVK-delegatie zal het personeel informeren over de huidige gang van zaken. Kort op de bal spelen is noodzakelijk. Geen getalm meer. De directie is gewaarschuwd.

Sociaal overleg hoort thuis in het bedrijf en moet gebeuren met de verkozen vertegenwoordigers.


MEDIA

Eerste sociaal charter voor audiovisuele media

gevraagde flexibiliteit tart soms alle verbeelding kOen Dries

Het eerste sociaal charter voor de audiovisuele media is binnenkort een feit. Bedoeling is zo de werk-omstandigheden te verbeteren en rotte appelen uit de mand te halen.

De audiovisuele media zijn juridisch een heel diverse sector. Het gros van de bedrij-ven valt onder het paritair comité voor de audiovisuele sector (PC 227). Maar de groot-ste onderneming, de VRT, is een overheids-bedrijf. Daarnaast vind je de filmbedrijven in PC 303 en de stukjes vzw van de regio-nale zenders in het sociocultureel werk. Artiesten, al dan niet echte zelfstandigen en een legertje uitzendkrachten maken het werkvolk compleet. Naast de klassieke werkgevers- en werk-nemersorganisaties hebben acteurs, regis-seurs, scenaristen en journalisten ook tel-kens een eigen beroepsvereniging om de specifieke belangen buiten het arbeidsrecht te behartigen. Met enige historische ironie duiden ze zichzelf aan als ‘de gilden’. Een wat duistere organisatie, Smart, biedt dan weer andere statuten aan die zich vooral in de arbeidsrechtelijke, fiscale en parafiscale donkergrijze tot pikzwarte zone bevinden. Veel mensen hopen hun geluk te vinden door ‘iets te doen in de media’ en slikken dan maar een flexibiliteit, een werkdruk en bizarre loonvoorwaarden die elders onge-zien zijn. Eerder dit jaar ging Alfacam uit Lint failliet. Wie toen naar de verdeling tus-sen werknemers en (schijn)zelfstandigen keek, wist genoeg. En Alfacam was dan nog een grote speler.Er wordt al erg veel flexibiliteit toegestaan. Maar toch gaan sommige bedrijven nog altijd elke dag over die grenzen.In de audiovisuele sector is het toegestaan om zeven dagen na elkaar telkens twaalf uur lang te werken. Toch speelde een per-soneelsmanager van één van de grote bedrijven het in juni nog klaar om te bewe-ren dat er écht meer flexibiliteit nodig was. ‘Modernisering’, zou minister Monica De Coninck (Werk) zoiets waarschijnlijk noe-men. Leefbaar Op initiatief van de Vlaamse mediaminister Ingrid Lieten begonnen de vakbonden en de VRT te onderhandelen met alle andere ‘spe-lers’ om tot een sociaal charter te komen

dat de sector leefbaar moet houden. Het duurde niet lang of er werd overeenstem-ming bereikt met ‘de gilden’. Die vertegen-woordigen immers dezelfde mensen, die vaak een dubbel lidmaatschap hebben.Bij de privéwerkgevers was er wat meer koudwatervrees. Maar ook zij merken stil-aan de gevolgen van oneerlijke concurrentie of het fenomeen dat werknemers te vroeg de sector verlaten. Jonge schoolverlaters staan te drummen om desnoods onervaren en gratis aan de slag te gaan. Tegelijkertijd stijgt het aantal burn-outs en vertrekken almaar meer mensen van middelbare leef-tijd. Organisaties als Smart vergiftigden de sfeer dusdanig dat freelancers nu zelfs durven te vragen om zich in de vorm van meubilair of verplaatsingsvergoedingen te laten betalen. Duurzamer werken Na wat diplomatieke evenwichtsoefenin-gen wordt eerstdaags het eerste sociaal charter voor de audiovisuele media onder-tekend. Het is nog geen cao of wet. Maar de ondertekenaars engageren zich wel om op diverse vlakken duurzamer te werken. Denk aan werktijden, onderaanneming, veiligheid of auteursrechten. Elk jaar zullen actiepun-ten worden bepaald, om achteraf te evalue-ren hoe de evolutie is. Doel is de werkbaar-heid te verbeteren en de rotte appelen uit te mand te verwijderen. Het sociaal charter

moet een kwaliteitslabel worden voor de ernstige bedrijven. Ook na de ondertekening van de tekst blijft de LBC-NVK een actieve rol spelen. Zodatjullie favoriete televisieprogramma met flink wat minder drama tot in de woonka-mer komt.In een volgende stap wordt de eisenbundel voor paritair comité 227 ingediend. Dat is voor binnenkort. De tekst van het sociaal charter vind je op www.lbc-nvk.be. Je moet daar door-klikken naar Sectoren / Diensten / PC 227 / Actueel.

Sch

rijf

je in

vo

or

On

s R

ech

t d

igit

aal via

http://o

nsrecht.lbc-n

vk.be

© f

oto:

iMaG

EGlo

BE


SOCIAAL

Zenuwachtigheid neemt toe bij krantenverdeler AMp

Directie tracht personeel via rechter in het gareel te laten lopen

rOBert scHUermans

Het weer is niet altijd goed en het politieke klimaat al evenmin. Zo gaat het ook met het sociaal over-leg bij amP. Deze distributeur van kranten en magazines is een onder-neming met een lange traditie van sociale dialoog. Vroeger was amP in zijn sector een symbool van slagkracht en puike voorwaarden. De loon- en arbeidsvoorwaarden werden gestaag verbeterd, uiter-aard niet zonder slag of stoot.

Maar AMP ging automatiseren, diensten stopzetten of centraliseren en sociale plan-nen bedenken. Het razend populaire kook-programma van Jeroen Meus zou uit dit aanbod antisociale gerechten maaltijden kunnen fabriceren bij de vleet. Of die maal-tijden goed zouden zijn voor de appetijt en het verteringsproces is een andere kwestie.De financiële en economische crisis liet ook AMP niet ongemoeid. Vermits de verkoop van kranten en tijdschriften zienderogen achteruit ging, werd het bedrijf gedwon-gen om te diversifiëren, en dat op een markt met veel concurrentie. Er is een obsessio-nele drang om de kosten terug te schroeven. De nervositeit neemt toe, zowel bij de direc-tie als bij het personeel. Terwijl de directie bang is om ‘de targets’ niet te halen, zitten de werknemers met de schrik dat ze hun job zullen kwijtspelen. Op sommige dien-sten die onder vuur liggen is sprake van ter-reur. Geen wonder dat er daar een plotse gezichtsverlamming optreedt wanneer je personeelsleden aanspreekt.

Erg actiebereid

Hoeft het te verbazen dat de werknemers bijzonder bereid zijn om deel te nemen aan acties en manifestaties, zeker wan-neer de vakbonden ten volle mobiliseren? De interne problemen verklaren mee die actiebereidheid.Op 6 juni was er rond ‘een beter werkne-mersstatuut’ een nationale actiedag, met een betoging in Brussel. Die actiedag werd bij AMP in Brussel en Wallonië een groot succes. Maar werkwilligen werden niet gehinderd zodat ze gewoon konden werken.De directie benaderde wel enkele deeltijdse werknemers van AMP in Brussel die wilden deelnemen aan de actiedag. Wie van een deeltijds naar een voltijds contract wilde

gaan, kon maar beter niet meedoen, klonk de dreigende boodschap. Nochtans had de vakbond dit dossier al eerder behandeld en opgelost; de werkgever was duidelijk in overtreding. Deeltijdse werknemers die structureel overuren kloppen komen in aan-merking voor een uitbreiding van hun con-tract. Moet het nog worden gezegd dat de AMP-directie helemaal niet blij was met de gevoerde actie?In de nacht van 5 op 6 juni stuurde de per-soneelsdirecteur een gerechtsdeurwaarder naar AMP in Brussel. Daar was ook de hoofd-afgevaardigde van zustervakbond CNE aan-wezig. Iemand die duidelijk werd geviseerd. Er was zogezegd een alarm afgegaan in de vestiging zodat de politie ten tonele kon ver-schijnen. Uiteraard diende dat om de deur-waarder te ondersteunen. De directie sprak van ‘illegale acties van enkele individuen’. Ze zag zich gedwongen om via een eenzij-dig verzoekschrift een einde te maken aan de acties die het bedrijf economisch troffen.

Voor de vakbond ging het natuurlijk om acties die bedoeld waren om druk uit te oefenen op de werkgever. Zodat die op zijn beurt druk zou zetten op het VBO.Als provisie vroeg AMP aan CNE een bedrag van ruim 164.000 euro, voor de schade die de vakbond zou hebben veroorzaakt. De vakbond tekende derdenverzet aan.

Slinkse trucs

Het is duidelijk dat er almaar meer slinkse trucs worden toegepast om het stakings-recht te torpederen. Werkgevers, hun belan-genorganisaties, de media, de politiek: alle-maal doen ze hun duit in het zakje.Op de dag dat het juridische dossier van AMP wordt behandeld, dienen de vakbonden een stakingsaanzegging in. Zo kunnen zoveel mogelijk werknemers de directie duidelijk laten weten dat haar manier van handelen niet wordt geduld. Het volstaat niet om te blaffen wanneer je ook kan bijten.

© f

oto:

dan

iël

rys


MEDIA

“Vierde macht is overgeleverd aan grillen vrije markt”

aantal journalisten met vast contract gaat in dalende lijn

Denis BOUwen

Ook in de mediasector zijn er gere-geld fusies en krachtenbundelin-gen. lBc-nVk-secretaris Hans elsen, die de sector volgt, is lang niet zeker of de krantenlezer daar altijd beter van wordt. De loon- en arbeidsvoorwaarden staan al lan-ger onder druk. Uitgevers doen gretig een beroep op freelan-cers om hun kosten te drukken.

Meer dan ooit is de sector overgeleverd aan de grillen van de vrije markt. Onlangs kon-digde de Finse uitgever Sanoma nog een grote reorganisatie bij zijn Nederlandse bla-den aan. Of er ook gevolgen zullen zijn voor de activiteiten in België, moet nog blijken.

Ons recHt: Corelio (Het Nieuwsblad en De Standaard) en Concentra (Gazet van Antwerpen en Het Belang van Limburg) pak-ten eind juni uit met de oprichting van Het Mediahuis. In die constructie willen ze hun kranten en digitale producten onderbrengen. Hoe reageerden de werknemers?Hans elsen: “Het personeel reageerde tot op zekere hoogte verrast. Na een lek in de krant De Tijd zagen de directies zich gedwongen om de plannen vroeger dan

gepland intern bekend te maken. Helemaal onverwacht was het nieuws nu ook weer niet want er circuleerden al langer geruch-ten over een mogelijke toenadering tussen Corelio en Concentra.”

Ons recHt: Sommigen waarschuwen voor een verdere verschraling van het medialandschap. Anderen denken dat de krachtenbundeling juist kansen creëert. Hoe zie jij dat?Hans: “De mediasector is zijn achterstand op andere bedrijfstakken in snel tempo aan het inhalen. Gedurende lange tijd was de sector een buitenbeentje in die zin dat winst maken en dividenden uitkeren niet het eerste doel van een krant was. Wie eige-naar was van een krant, genoot een bepaald aanzien en had zo een kanaal om zijn kijk

op de actualiteit wereldkundig te maken. Maar toen kwam de ontzuiling en werden de media zogezegd objectiever. Nu is een krant een economisch product waarin alleen wordt geïnvesteerd als dat extra winst kan opleveren. Net zoals dat geldt voor wie shampoo of fietsen maakt. Het moet ver-kopen en opbrengen.”

“De papieren krant beleeft een crisisperiode. In tijden van crisis volgen fusies elkaar snel op omdat de kleintjes het moeilijker hebben om te overleven. Dat geldt voor de media net zoals voor andere bedrijfstakken.”

“Uiteraard zijn er ook opportuniteiten. Dankzij de schaalvergroting zullen onze kranten aanzienlijk kunnen besparen. Of de modale krantenlezer hierdoor sterkere artikelen zal krijgen voorgeschoteld, valt te


betwijfelen.”“De verschraling van ons medialandschap is wel iets om alert voor te zijn. Het gaat ten-slotte om de vierde macht, toch een belang-rijke pijler van onze democratie. Die vierde macht is nu overgeleverd aan de grillen van de vrije markt en de dictatuur van de winst.”

Onderzoek

Ons recHt: Het auditoraat bij de Mededingingsautoriteit heeft nogal wat vragen bij de toenadering tussen Corelio en Concentra en vraagt een diepgaand onderzoek. In welke mate kan dit de plannen nog doorkruisen?Hans: “Ik acht de kans klein dat de opera-tie nog in het water zal vallen. De Vlaamse minister van Media, Ingrid Lieten, liet al weten dat zij geen bezwaren maakt. Voor een monopolie moeten we niet echt vrezen omdat er nog altijd een grote concurrent is, De Persgroep, de uitgever van Het Laatste Nieuws, De Morgen en De Tijd.”

Ons recHt: In het zuiden van ons land wer-den de kranten van de groep L’Avenir net door Corelio verkocht aan de intercommunale Tecteo. Dat doet daar flink wat stof opwaaien. Sommigen spreken van een ‘berlusconisering van de media’. Wat is jouw mening?Hans: “Ik denk dat daar vooral sprake is van verkiezingspraatjes. Hoe kan je nu spreken van een berlusconisering van de media in Franstalig België? Tecteo is een intercom-munale met vertegenwoordigers van diverse politieke partijen in de raad van bestuur. De MR van Charles Michel gaat dan ook heel kort door de bocht als ze nu laat uitschij-nen dat de PS voor zichzelf een krant kocht.”

machtsconcentratie

Ons recHt: Is er in Vlaanderen al niet langer sprake van een ‘berlusconisering’? In die zin dat vooral De Persgroep (Christian Van Thillo) en Corelio nog de lakens uitdelen. Als machts-concentratie kan dat toch ook flink tellen? Hans: “Ook in Vlaanderen vind ik de term berlusconisering niet meteen op zijn plaats. Belangrijk is dat het niet gaat om geïsoleerde ontwikkelingen. Overal in het

Westen komen de media in han-den van enkele groepen of indivi-duen. Kijk naar Groot-Brittannië, waar Rupert Murdoch met zijn imperium de plak zwaait en waar

politici er alles aan doen om hem te vriend te houden.”

“Dé centrale kwestie blijft de vraag of we het aan de vrije markt mogen overlaten om het publieke debat te organiseren en het publiek te informeren. In een maat-schappij die daarvoor kiest krijg je onver-mijdelijk mediatycoons als Van Thillo en Murdoch. De instapkosten zijn groot voor nieuwe spelers in de media. Logisch dus dat je een concentratie van macht krijgt. Of dat gevaarlijk is? Jazeker. De filosofen uit de tijd van de Verlichting wisten al dat een democratie zonder goed geïnformeerde burgers en zonder publiek debat maar een schijndemocratie is.”

negatieve trend

Ons recHt: Hoe evolueren de loon- en arbeids-voorwaarden in de grote uitgeversbedrijven? In welke mate moet het personeel flink inleveren?Hans: “De loon- en arbeidsvoorwaarden evolueren negatief. Zo werden bij Mediafin – dat tot de Persgroep behoort en onder meer De Tijd uitgeeft – onlangs de barema’s voor de journalisten teruggeschroefd. Maar de uitgevers besparen vooral door nog grotere happen van de krant uit te besteden. Ze doen een beroep op zelfstandigen of kleine bedrijfjes die diverse pagina’s samenstellen.”

Ons recHt: Er is sprake van een zekere ver-splintering van redacties. Zo wordt het moei-lijker om het personeel te organiseren. Hoe rea-geert de vakbond daarop?Hans: “Pakweg 30 jaar terug was er zeker meer samenhang binnen redacties. Nu is er veel meer personeelsverloop en werken er meer zelfstandigen. De bedrijven wer-den ook groter. Verder denk ik dat de tijds-geest een invloed heeft. We trachten maxi-maal samen te werken met de Vlaamse Vereniging van Journalisten (VVJ) en zo gezamenlijk de belangen van de journalisten te verdedigen. Daarnaast moedigen we jour-nalisten aan om redactieraden op te rich-ten of voort uit te bouwen omdat zoiets de samenhang versterkt.”

Digitale producten

Ons recHt: De traditionele kranten hebben het moeilijker door de concurrentie van digi-tale producten en door het vele gratis nieuws. Wordt hun positie zo niet geleidelijk onhoud-baar?Hans: “Ik zie eerder nieuwe mogelijkheden. Nieuws is er genoeg maar een krant kan

juist meer doen dan alleen maar feiten mel-den. Ze kan analyses maken en orde bren-gen in het nieuws. Ik ben ervan overtuigd dat mensen nog altijd willen betalen voor degelijke berichtgeving. Er is nog altijd een markt voor goede journalistiek met diep-gravende artikelen. De journalisten moe-ten dan wel genoeg tijd en middelen krij-gen en worden bijgeschoold. Opleiden lijkt minder en minder te gebeuren, ook al trekt de Vlaamse overheid daar wel een hoop geld voor uit. De uitgeverijen moeten opnieuw meer investeren in hun mensen. In degelijke specialisten en in onderzoeksjournalistiek.”

Ons recHt: Een krant als De Morgen promoot nu een digitaal abonnement, gekoppeld aan het papieren product in het weekend. Zoiets cre-eert natuurlijk nog meer ruimte om met min-der mensen ‘de krant’ te maken, artikelen uit te wisselen enzovoort. Een gevaarlijke ontwik-keling?Hans: “Dat is zeker niet zonder risico’s omdat met name de online-artikelen over de redacties heen worden gefabriceerd. Experimenteren met de digitale wereld is op zich wel positief. In het moderne kran-tenlandschap kan het niet anders.”

Freelancers

Ons recHt: Wordt de journalist met een vast arbeidscontract niet stilaan een ‘bedreigde diersoort’? De media werken meer en meer met freelancers, die nog makkelijker te controleren zijn en die sneller slechte arbeidsvoorwaarden zullen slikken.Hans: “Het aantal journalisten met een vast contract gaat inderdaad achteruit. Bij Sanoma, de uitgever van een blad zoals Libelle, werken nu al 30 procent freelancers. Als vakbond doen we inspanningen om ook die freelancers te betrekken. Niet lang gele-den deden we samen met de andere bonden en de VVJ een actie om de arbeidsvoorwaar-den voor de freelancers op te krikken. We eisen dat er voor die mensen duidelijkheid komt op fiscaal vlak. Op termijn moeten ze uitzicht krijgen op een vast arbeidscontract.”

“Freelancers zijn echter zelfstandigen en voor een vakbond is het moeilijk om repre-sentatief te zijn voor die groep. Dus is het lastig om collectief te onderhandelen over hun rechten. Toch proberen we op diverse manieren iets te doen. Bij het jongste col-lectief ontslag bij Sanoma konden we in de cao laten opnemen dat het percentage free-lancers per afdeling niet mag stijgen. Om te vermijden dat vaste krachten worden ver-vangen door freelancers.”

“De LBC-NVK moet alles geven om de toe-nemende concurrentie tussen mensen met een vast contract, freelancers en stagiairs aan banden te leggen. Alleen zo kan het luk-ken om de neerwaartse spiraal in de sector te keren.”

Er is nog altijd een markt voor goede journalis-tiek met diepgravende artikelen. De journalis-ten moeten dan wel genoeg tijd en middelen krijgen en worden bijgeschoold


LOCK-OUT

Canadees chemiebedrijf Kronos zet 320 vakbondsleden buiten

acV en lBc-nVk schrijven brief naar directie in gent

seBBe VanDePUtte

De canadese multinational kronos produceert titaniumdioxide, een wit pigment dat in honderden toepas-singen zoals verf, ‘plastics’, com-ponenten voor de autoindustrie en zelfs tandpasta terug te vinden is. kronos, dat ook een vestiging in ons land heeft, stelt zich in canada erg vijandig op tegenover werk-nemers die bij de vakbond zijn.

Er zijn vestigingen van Kronos in Noord-Amerika en Europa. Het Belgische filiaal ligt in Gent.In de Canadese afdeling werd op 13 juni aan alle werknemers, aangesloten bij de natio-nale chemievakbond, abrupt de toegang tot de onderneming ontzegd. Een zogenaamde lock-out. De directie was woest omdat 93 procent van het personeel daar had gewei-gerd een radicale vermindering van hun arbeidsvoorwaarden te accepteren.De Canadese directie wil massaal met

onderaannemers werken zodat één derde van de huidige werknemers dreigt zijn job kwijt te spelen. Ze wil ook de huidige pen-sioenafspraken radicaal terugschroeven en de collectieve verzekering afschaffen voor wie sinds juni van dit jaar met pensioen vertrok. De uurroosters moeten verande-ren. Ook voor overuren wordt een andere aanpak gepland. Kronos wil bovendien heel wat jobs onder de paraplu van de vakbond weghalen door de betrokken werknemers tot kaderpersoneel te benoemen. Om zo de kracht van de vakbond aan de onderhande-lingstafel ernstig te verzwakken.

Weggejaagd

Niet lang nadat de werknemers hadden gestemd over de plannen, werd het aanwe-zige personeel brutaal het bedrijf uit gejaagd. Dat gebeurde op 13 juni, met behulp van een beveiligingsbedrijf. Sindsdien houden de werknemers dag en nacht de wacht voor de poorten van het bedrijf. Het optreden van de directie is in strijd met de arbeidswetge-ving in Québec (Canada). De aanval tegen de

vakbondsvrijheden druist in tegen de inter-nationale arbeidsverdragen.Er staan nu wel 320 werknemers zonder inkomen op straat. Een stakingsvergoe-ding van de vakbond garandeert hen 25 tot 30 procent van hun aanvankelijk loon. Veel solidariteitsacties van werknemers uit andere ondernemingen en de steun van vrienden en familie helpen de getroffen gezinnen om te overleven.De onderhandelingen werden eind augustus hervat onder het toezicht van het ministe-rie van Werk. Tot nu toe werd geen akkoord bereikt. De directie van Kronos houdt vast aan al haar oorspronkelijke eisen.Gedurende 56 jaar leidden de sociale ver-houdingen met de Canadese directie nooit tot een conflict. Het ACV en de LBC-NVK vroegen in een brief aan de directie van Kronos Europe in Gent om contact op te nemen met het management in Canada en de collega’s daar aan te sporen om de lock-out af te blazen en het sociaal overleg onder normale omstandigheden voort te zetten.


elke maes

Bij de bankverzekeraar kBc sloten vakbonden en directie in juli een belangrijk akkoord, een tewerk-stellingscao voor 2014 en 2015. met die cao wordt het eindeloop-baanbeleid grondig aangepakt. Ons recht babbelde met Dirk De Backere. Hij is de secretaris van de ondernemingsraad en onderhan-delde mee namens de lBc-nVk.

Ons recHt: Een eerste cruciaal punt in deze cao is de werkzekerheidsgarantie. Wat houdt die juist in?Dirk De Backere: “De werkzekerheid wordt verlengd voor de jaren 2014 en 2015. KBC belooft dus om in die periode niemand te ontslaan om economische of organisato-rische redenen. Toch wel een belangrijke zekerheid als je weet dat de context waarin KBC werkt grondig veranderd is en nog zal veranderen. Niet alle werknemers zullen altijd hetzelfde werk kunnen blijven doen. Maar KBC engageert zich wel om iedereen maximaal te ondersteunen bij het vinden van een nieuwe functie en garandeert dat je een job behoudt in de onderneming.”

Ons recHt: Het tweede belangrijke luik gaat over het eindeloopbaanbeleid. Wat is er op dat vlak zo vernieuwend?Dirk: “De nieuwe cao zet de bakens uit voor een écht eindeloopbaanbeleid. We stapten af van de traditionele invulling van een werkzekerheidsakkoord waarbij het meestal gaat over vertrekregelingen en niet over duurzame werkgelegenheid. Belangrijk is

dat het initiatiefrecht nu bij de werknemer ligt en niet langer bij de werkgever en dat het over veel meer gaat dan de vraag ‘wan-neer iemand kan vertrekken’. Iedere werk-nemer wordt uitgenodigd om na te denken over het laatste deel van zijn of haar loop-baan.”

Zelf keuze maken

Ons recHt: Wat houdt dat dan concreet in?Dirk: “KBC wil de kennis van de oudere werknemers in huis houden en hen blij-ven motiveren. Werknemers zelf de keuze laten maken hoe ze langer willen werken is de sleutel om het vol te houden. Elke werk-nemer kiest hoe hij zijn loopbaan in de aan-loop naar het pensioen wil invullen. Ben je er als werknemer helemaal uit hoe de laat-ste jaren van je loopbaan er concreet zullen uitzien? Dan leg je dat vast in een document dat I-DEAL wordt genoemd. De werknemer kan er bijvoorbeeld voor kiezen om te blij-ven doen wat hij doet, minder te werken of lichter werk te krijgen.”

Ons recHt: Nieuw in jullie akkoord is ook het recht op vrijstelling van prestaties voor je pen-sioen. Wat moeten we ons daarbij voorstellen?Dirk: “Werknemers die minstens 57 jaar zijn en diegenen met 40 jaar dienst krijgen de mogelijkheid om enkele maanden voor ze op pensioen gaan van een vrijstelling van prestaties te genieten. Ze hoeven dan niet te komen werken maar kunnen thuis blijven met een inkomen dat in totaal 60 procent van het laatste vaste brutomaand-loon bedraagt. Ook op dit punt is het aan de werknemer zelf om uit te maken of hij dit recht al dan niet wil gebruiken. Het aantal

maanden vrijstelling is afhankelijk van de leeftijd en de anciënniteit bij KBC op 57 jaar. De periode van vrijstelling schommelt tus-sen drie en 16 maanden. Voor werknemers met 40 jaar dienst is er een afwijkende rege-ling: in hun geval kan de vrijstelling oplopen tot 24 maanden.”

uitgroeibanen

Ons recHt: Regelt de cao nog andere kwes-ties?Dirk: “De drempel voor tijdkrediet wordt opgetrokken van vijf naar 12,5 procent en er worden uitgroeibanen voorzien voor 50-plussers die – wanneer ze op eigen ini-tiatief hun tewerkstellingspercentage ver-minderen met 20 procent – een gedeeltelijke of volledige gelijkstelling krijgen voor het aanvullend pensioen.”

Ons recHt: Je zou denken dat de cao alleen voordelen biedt voor het personeel. Wat zit erin voor de werkgever?Dirk: “We probeerden de belangen van de werknemers en die van KBC maximaal te laten samenvallen. KBC kan zijn werk-nemers langer gemotiveerd aan het werk houden en een proactieve personeelsplan-ning maken.”

“Met dit akkoord is de werkzekerheid en dus de inkomenszekerheid van de werknemers gegarandeerd. Dat is en blijft voor ons de eerste prioriteit.”

Cao zet bakens uit voor echt eindeloopbaanbeleid bij KBC

initiatiefrecht ligt nu bij werknemer

Werknemers zelf de keuze laten maken hoe ze langer willen werken is de sleutel om het vol te houden, zegt de LBC-NVK bij de bankverzeke-raar KBC.

FINANCIëN©

fot

o: iM

aGEG

loBE


RUBRIEKSNAAMOVER DE gRENZENannick aerts

Letse vakbonden verdedigen gezondheidszorgLetland werd in 2008 hard getroffen door de financiële en economische crisis. Het werd het eerste Europees land waar het Internationaal Monetair Fonds, de Europese centrale bank en de Europese Commissie budgettair toezicht invoerden en tal van beleidshervormingen voorstelden. Dat had zware gevolgen voor de gezondheids- en zorgsector. De besparingsrondes van de overheid leidden ertoe dat in 2010 slechts 3,92 procent van het bruto nationaal pro-duct naar de gezondheidszorg ging en in 2012 zelfs maar 3,21 procent. In andere Europese landen ligt dat percentage tussen de 4,6 en zeven procent. De Letse gezondheidszorg werd aanzien-lijk minder toegankelijk omdat patiënten in verhoogde mate verplicht werden om direct – zonder tussenkomst van het zie-kenfonds – te betalen voor medische ver-zorging. Als gevolg van die evolutie begon-nen de sterfte- en invaliditeitscijfers meteen te stijgen. Zieken werden niet langer tijdig behandeld, de betaalbaarheid van genees-middelen werd een probleem.Volgens de Europese Health Consumer Index is de kwaliteit van de gezondheids-zorg in Letland één van de laagste in Europa. Onvermijdelijk heeft dat ook een negatief effect op de kwaliteit van de arbeidsvoor-waarden van gezondheidswerkers. De vakbonden, publieke instituten en niet-gouvernementele organisaties kaartten de situatie al dikwijls aan bij de nationale en Europese overheden. Hiervoor kregen ze veel steun van de Letse bevolking. Tot op heden zonder veel resultaat. Maar de Letse vakbond LVSADA geeft de strijd niet op. Op 18 juni organiseerde die bond een demonstratie die gericht was tegen de Letse eerste minister. Met steun van de Europese vakbonden konden ze hun ongenoegen nogmaals kenbaar maken. Voor de bonden is de situatie een schending van de fundamentele rechten van Europese burgers. Eén van die rechten is immers het recht op een toegankelijke gezondheidszorg.Meer informatie: www.epsu.org

golf van stakingen in Zuid-Afrika

In heel Zuid-Afrika heerst sociale onrust. Op 3 september kondigden de vakbonden een staking van onbepaalde duur aan in de goudmijnen. Ze eisen een waardig loon en verwerpen de te lage voorstellen van de werkgevers, met name een stijging van 6,5 procent. Dat is in reële cijfers een verhoging

van 30 euro per maand. NUM, de betrok-ken vakbond, eist voor bovengrondse mijn-werkers een verhoging van 230 euro en voor ondergrondse 300 euro. De bonus van de ‘ceo’ van het mijnbedrijf Gold Fields bedroeg vorig jaar 4,5 miljoen euro. Enkele dagen na het begin van de acties schoven de werkgevers opnieuw aan tafel. De druk van 80.000 stakende mijnwerkers verplichtte hen hiertoe. Op 10 september tekenden de werkgevers een akkoord dat aan de eisen van de vakbond voldeed. In augustus vond een vergelijkbare actie plaats in de automobielsector. Toen kwa-men 30.000 werknemers van onder meer Toyota, Volkswagen en BMW op straat. Die staking duurde drie weken. In de autosec-tor gingen de werknemers opnieuw aan het werk nadat voor de komende drie jaar een loonsverhoging van 10 percent was afge-sproken. Het akkoord ging ook over de ver-hoogde terugbetaling van vervoerkosten,

een hogere toelage voor medische kosten en huisvestingspremies. De twee acties waren nog maar pas afgehan-deld of 70.000 werknemers uit de motorfa-brieken kwamen op straat. Ook in die sector werd het voorstel tot loonsverhoging van de werkgevers verworpen.Sinds januari 2012 verdwenen stakingen in de meest diverse sectoren en de daarbij behorende sociale onrust nooit echt uit de actualiteit. En dit jaar houdt de onrust aan. Voor de NUM draaien de stakingen om veel meer dan alleen maar looneisen. NUM-woordvoerder Lesiba Seshoka zei begin augustus: “Onze grootste bekommernis als vakbond is dat we volgend jaar 20 jaar democratie vieren maar dat de inkomens-kloof sinds het einde van de apartheid niet wezenlijk kleiner werd. Die kloof kunnen en zullen we nooit accepteren. Daarom moeten we nu staken, volgend jaar is het te laat”.

Massaal protest tegen hervormingen in polen

De drie grootste Poolse vakbonden, FZZ, OPZZ en Solidarnosc, hielden van 11 tot 14 september massabijeenkomsten in het hele land. Met de acties wilden ze drie centrale eisen naar voor schuiven. Vakbonden en werknemers zijn ontevre-den over het arbeidsmarktbeleid van de overheid. Ze eisen een andere aanpak. De overheid wil flexibelere arbeidstijden invoeren en de omkadering van arbeids-contracten verslechteren. Voor vakbon-den is dat ongehoord in een tijd van hoge werkloosheid (13 procent). Bovendien bie-den werkgevers nu al in grote mate jobs aan via korte en precaire contracten. Het overheidsbeleid moet werkgevers belonen die bij een vermindering van de productie geen werknemers ontslaan en het aantal precaire contracten beperken. De Poolse werkweek is volgens de bonden al de lang-ste in Europa. Een tweede eis gaat over de hervorming van het pensioensysteem. Polen wil de pensioenleeftijd voor mannen en vrou-wen optrekken tot 67 jaar. Een stijging van zeven jaar voor vrouwen en twee jaar voor mannen. De vervroegde pensione-ring voor werknemers met zware werk-omstandigheden moet behouden blijven. De bonden hebben ook een eis rond de hoogte van de minimumlonen. Ze vragen dringend een verhoging van het nationale minimumloon. Momenteel zijn de gemid-delde lonen in Polen bij de laagste van heel Europa. Op de eerste dag van de pro-testen trokken vakbondsactivisten naar

de gebouwen van acht ministeries om nadien te betogen nabij het parlement. In de twee dagen daarna vonden tal van debatten met experts plaats over diverse facetten van het sociaal en arbeidsmarkt-beleid. Op de laatste dag werd het hoog-tepunt bereikt. Toen kwamen op diverse plaatsen in Warschau meer dan 100.000 werknemers op straat. De Europese vak-bond EVV hoopt samen met de Poolse bonden dat de acties zullen uitmonden in concrete politieke resultaten.

© f

oto:

iMaG

EGlo

BE


SOCIAAL

Oudere werknemers kop van jutkritiek op swt illustreert dubbele moraal

mariJke PersOOne

De federale minister van werk, monica De coninck, kende het stel-sel van werkloosheid met bedrijfs-toeslag (swt) – het vroegere brugpensioen – toe aan een kleine 1.800 ontslagen ford-werknemers van meer dan 52 jaar. een logi-sche beslissing, zou je denken op een ogenblik dat duizenden werknemers tegelijkertijd hun baan verliezen in limburg, een provincie met 35.000 werkzoe-kenden, van wie één op vier jon-ger is dan 25 jaar. toch ontke-tende die beslissing op slag alle liberale en patronale duivels.

De minimumleeftijd voor SWT bij bedrijven in herstructurering werd opgetrokken naar 55 jaar. Alleen voor grote herstructurerin-gen is er een overgangsregeling. De sluiting van Ford Genk viel nog net onder de oude regeling.

Open Vld-minister Alexander De Croo leidde het koor van de verontwaardigde stemmen met zijn uitspraak in De Zevende dag: “Ik heb altijd gezegd dat het onmense-lijk is om werknemers ouder dan vijftig jaar aan te kant te schuiven”. Had de minister van Pensioenen die verontwaardiging uit-gesproken tegen de bedrijfsleiding van Ford toen de sluiting werd aangekondigd, dan kon hij op onze instemming rekenen. Maar voor de minister zijn niet de directie van Ford en andere bedrijven in herstructure-ring de kop van jut, wel de ontslagen werk-nemers en de vakbonden die hun rechten verdedigen.

Patronale polyfonie

‘Vloek’, ‘verslaving’, ‘fout signaal’, ‘werkloos-heidsval’, ‘knieval voor de vakbonden’, … de media zijn een gewillig klankbord voor de

patronale polyfonie tegen het ‘brugpensi-oen’. Want ja, al wie kritiek heeft op het systeem blijft natuurlijk hardnekkig de oude term gebruiken. Daarmee wekken ze de indruk dat werknemers in het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag uit de arbeidsmarkt stappen, het ‘dolce far niente’ tegemoet. Niets is minder waar.Werknemers in het SWT zijn werkloos en moeten, net als alle andere werklozen, ter beschikking staan van de arbeidsmarkt, deelnemen aan outplacement en bereid zijn om opleiding te volgen. Ik las met grote bewondering de verhalen in de krant over ex-Ford-werknemers die, na vele jaren aan de band, nu aan een opleiding tot verpleeg-kundige beginnen. Chapeau! Maar ik heb ook alle begrip voor ontslagen werknemers die laten weten dat het voor hen genoeg is geweest: “Ik heb tien jaar in de mijn gewerkt en 26 jaar bij Ford, mijn rug en mijn knieën zijn kapot”. Rijkeluiszoontjes vinden dat zulke ‘profiteurs’ strenger moeten worden geactiveerd. Wat een degoutant misprijzen.

Schijnheiligheid

En wat een schijnheiligheid. Voka-Limburg staat aan de klaagmuur omdat de beslis-sing om SWT toe te staan blijk geeft van een gebrek aan vertrouwen in de Limburgse

bedrijven. “Alsof wij niet in staat zouden zijn om de ontslagen werknemers weer aan een baan te helpen.” Wat belet hen in gods-naam om dat te doen? De ontslagen werk-nemers zijn werkloos. Daar verandert een eventuele bedrijfstoeslag niets aan. Toch wordt die hen misgund door bedrijfsleiders die zelf geregeld dikke bonussen opstrijken.Ook N-VA-minister Philippe Muyters schurkt aan tegen de patronale bezorgd-heid. Vaderlijk waarschuwt hij voor de werk-loosheidsval: “Met het huidig systeem van brugpensioen is het financiële verschil tus-sen thuisblijven met brugpensioen en gaan werken te klein”. De Vlaamse minister van Werk weet blijkbaar nog altijd niet dat het brugpensioen niet meer bestaat. Maar dit terzijde. Muyters laat wel mooi in zijn kaar-ten kijken. Ontslagen werknemers hoeven volgens de minister kennelijk geen schade-vergoeding te krijgen van het bedrijf. Het is beter om hen, naar Duits voorbeeld, zo snel mogelijk op droog zaad te zetten. Dan laten ze zich makkelijker activeren.Slachtoffers van de crisis met de vinger wij-zen, toch wel een bedenkelijke houding voor bedrijfsleiders en politici die de voorbije weken opvallend veel begrip toonden voor managers die voor een loontje van 290.000 euro per jaar de deur niet uitgaan. Van een dubbele moraal gesproken.

Minister Muyters wil ontslagen werknemers, naar duits voorbeeld, liever zo snel mogelijk op droog zaad zetten. dan laten ze zich makkelijker activeren.

© f

oto:

dan

iël

rys


Denis BOUwen

niet alleen in de grootstad maar ook ‘op den buiten’ is er armoede. sommige groepen hebben het zelfs moeilijker op het platteland dan in de stad, signaleert welzijnszorg. Zo is er voor 31 procent van de alleen-staanden op het platteland een ver-hoogd armoederisico. Ook 15 pro-cent van de ouderen en tien procent van de woningbezitters in landelijke gebieden lopen extra risico om arm te worden. met steun van diverse partners schuift welzijnszorg nu mogelijke remedies naar voren.

Samen met Landelijke Gilden, KVLV, Mobiel 21 en Welzijnsschakels stelde Welzijnszorg een eisenpakket samen. Antwoorden op de vraag hoe je armoede op het platteland beter kan aanpakken.Winkels, bankkantoren, de post, het OCMW of gemeentelijke diensten zijn in landelijke gemeenten lang niet voor iedereen even makkelijk bereikbaar. Volgens de nieuwe campagne van Welzijnszorg moet erover worden gewaakt dat allerlei diensten en voorzieningen ook goed toegankelijk zijn

voor mensen in armoede. Heel wat mensen komen niet aan hun trekken via een zoge-naamd e-loket. Buurtdiensten, gemeente-lijke bodes en wijkbibliotheken kunnen voor een deel soelaas bieden. En waarom zouden diensten en ambtenaren soms niet gewoon ter plaatse gaan bij de burger.

Sociale taxi’s

De mobiliteit van mensen in armoede op het platteland is dikwijls beperkt. Werk zoeken en vinden, naar de dokter of het zie-kenfonds gaan of familie bezoeken, het is allemaal niet zo vanzelfsprekend. Daarom pleit Welzijnszorg ervoor om het telefoon-nummer van de ‘belbus’ gratis te maken en het uit te breiden tot een algemeen num-mer voor alle vragen rond openbaar vervoer. Voor De Lijn moet het een aandachtspunt zijn om deelgemeenten beter met elkaar te verbinden. Sociale taxi’s kunnen mensen in armoede de kans geven om zich tegen een betaalbaar tarief te verplaatsen wanneer het openbaar vervoer tekort schiet.

Sinds de lente van 2013 zit er geld in het nieuwe Plattelandsfonds van de Vlaamse overheid. Welzijnszorg vraagt om nog meer middelen in dit fonds onder te brengen en

om de sociale doelstelling van deze structuur beter te waarborgen.

Huisvesting

Ook in landelijke gebieden zijn mensen in armoede vaak slecht gehuisvest. Vaak wor-den ze gediscrimineerd door huiseigenaars. Een eigen woning kopen blijkt meestal onmogelijk, wegens te duur.

Welzijnszorg wil dat een inschrijving op een wachtlijst voor een sociale huurwoning zo vlug mogelijk positief wordt beantwoord. Het systeem van huursubsidie – om de wachtperiode te overbruggen – moet wor-den uitgebreid. Vlaanderen moet ook meer investeren in sociale huurwoningen. Tussen 2008 en 2013 denkt de Vlaamse overheid 43.000 extra sociale huurwoningen te rea-liseren. Als dat al lukt, zal het zeker niet alle noden dekken. Er moet meer geld wor-den uitgetrokken voor de bouw van sociale woningen. Verder moeten nog meer gemeen-ten werk maken van een sociaal verhuurkan-toor, dat woningen op de privémarkt bereik-baarder maakt.

Lees meer over de nieuwe campagne van Welzijnszorg op www.welzijnszorg.be.

Armoede ‘op den buiten’ komt meer en meer in beeld

welzijnszorg schuift maatregelen naar voren

CAMpAgNE


OpLEIDINg

Vraag je betaald educatief verlof voor 31 oktober aan!

acV-brochure geeft meer uitleg

Piet Van Den BergH

Het betaald educatief verlof geeft je het recht om erkende oplei-dingen te volgen waarbij je met behoud van loon afwezig mag blijven van het werk. Binnen vast-gelegde grenzen van 80 tot 180 uren per schooljaar, afhankelijk van het type opleiding, mag je een uur afwezig blijven van het werk per effectief gevolgd lesuur.

Je werkgever mag het betaald educatief ver-lof niet weigeren maar moet wel instem-men met de planning van het verlof. Na de opleiding krijgt hij de loonkosten ove-rigens terugbetaald door de federale over-heidsdienst Werk. De werkgever mag je loon voor de uren betaald educatief verlof wel beperken tot de wettelijk bepaalde grens. Die grens bedraagt 2.760 euro bruto voor het schooljaar 2013-2014. Ligt je brutoloon boven dit bedrag, dan zal je dus minder loon krijgen voor de uren dat je betaald educatief verlof opneemt.

Op tijd graag

Belangrijk is dat je het betaald educatief verlof op tijd aanvraagt bij je werkgever. Volgens de regelgeving moet je aanvraag uiterlijk tegen 31 oktober ingediend zijn bij de werkgever. Dat geldt voor opleidingen die lopen over een normaal schooljaar. Bij de aanvraag voeg je het getuigschrift van regelmatige inschrijving bij de onderwijs-instelling toe.Schrijf je je pas nà 31 oktober voor een oplei-ding in? Of schrijf je je in voor een opleiding die start nà 31 oktober? Dan moet je aan-vraag voor betaald educatief verlof gebeu-ren ten laatste binnen de vijftien dagen, te rekenen vanaf de inschrijving. Wanneer je van werkgever verandert in de loop van een schooljaar, dan vraag je de voortzetting van het betaald educatief verlof binnen de 15 dagen bij je nieuwe werkgever. Worden die termijnen niet nageleefd? Dan kan je werkgever het aantal uren betaald educa-tief verlof beperken in functie van de laat-tijdige verwittiging. Bovendien moet je je dan schikken naar de al opgemaakte plan-ning in het bedrijf.

Online

Voor meer informatie over het betaald edu-catief verlof kan je gebruik maken van de ACV-brochure ‘Opleiding voor werknemers’. Je kan die brochure online raadplegen op www.acv-online.be, onder Publicaties, Folders en brochures. Uiteraard vind je in die brochure ook de nieuwigheden voor het schooljaar 2013-2014. Naast de indexering van het loonplafond tot 2.760 euro werd ook het forfait dat je werkgever krijgt terugbe-taald per uur betaald educatief verlof geïn-dexeerd. Dat forfait bedraagt nu 22,08 euro. In de brochure komen ook de aanmoedi-gingspremies in het kader van het Vlaamse opleidingskrediet aan bod. Dat stelsel is op sommige punten aangepast voor het

schooljaar 2013-2014: opleidingen moeten voortaan minstens 120 effectieve contact-uren of het equivalent van negen studie-punten contacturen omvatten, met uit-sluiting van afstands- en webleren. Het opleidingskrediet voor tweedekansonder-wijs werd zonder gelijkstellingen beperkt tot zijn oorspronkelijke betekenis: onder-wijs dat iemand van 18 jaar of ouder de kans geeft om een diploma of getuigschrift van algemeen, beroeps- of technisch secundair onderwijs te behalen van een hogere graad dan de graad die de persoon al heeft.Nog een tip. Is je werkgever niet vertrouwd met het stelsel van het betaald educa-tief verlof? Verwijs hem gerust door naar de website www.werk.belgie.be, waar hij onder het thema verloven alle informatie kan nalezen over het betaald educatief ver-lof. Daar leest hij ook hoe hij de loonkos-ten kan terugbetaald krijgen voor je uren betaald educatief verlof. Zo staat niets je opleiding nog in de weg. Denk er wel aan om je betaald educatief verlof voor 31 oktober aan te vragen. Doe het nu!

Je werkgever mag het betaald educatief verlof niet weigeren maar moet wel instemmen met de planning van het verlof.

je werkgever moet wel instemmen met de planning van het verlof.

© f

oto:

dan

iël

rys


Werkgever mag jobinhoud niet blijven veranderen

Een werkneemster is in dienst van een com-merciële televisiezender. Ze oefent er de functie uit van journalist en in haar arbeids-overeenkomst is een uurrooster afgespro-ken. De werkgever vindt dat hij zowel de inhoud van de functie als het uurrooster eenzijdig mag veranderen.Bepaalde veranderingen in de functie aan-vaardt de journaliste wel. Maar als de werk-gever echt te ver gaat en bij een volgende functiewijziging ook nog eens het uurroos-ter grondig verandert, loopt het fout. De werkneemster legt zich niet langer neer bij die eenzijdig opgedrongen veranderin-gen. Het loopt uit op de stopzetting van de arbeidsovereenkomst. De werkneemster vindt dat de werkgever door de eenzijdige veranderingen het contract verbreekt.Het arbeidshof van Brussel ontwart de knoop in een arrest van 18 december 2012. De werkgever moet de voorwaarden nale-ven zoals die in het contract zijn overeen-gekomen, hij heeft niet het recht die een-zijdig te veranderen. Dat geldt ook voor onbelangrijke veranderingen of wijzigingen van bijkomstige voorwaarden. Wanneer de werkgever een essentieel element van de arbeidsovereenkomst in belangrijke mate verandert, beëindigt hij daarmee de arbeids-overeenkomst op een onregelmatige manier.De rechters zetten het in hun arrest nog eens goed op een rijtje: de werkgever beëin-digt de arbeidsovereenkomst onregelmatig als hij de arbeidsvoorwaarden eenzijdig ver-andert en als de wijziging betrekking heeft op een essentieel element van het contract en de wijziging belangrijk en zeker is. Dat geldt ook bij tijdelijke wijzigingen.In dit concrete geval besluit het arbeids-hof dat de eenzijdige verandering van het uurrooster te ver gaat. Door die toch een-zijdig op te dringen aan de werkneemster verbreekt de werkgever de arbeidsovereen-komst en moet hij een ontslagvergoeding betalen.

Uitzendarbeid mag niet zomaar

Sinds de Expo van 1958 raakte uitzendar-beid stilaan ingeburgerd in de ondernemin-gen. Maar uitzendarbeid mag niet zomaar worden toegepast. Een bedrijf mag er alleen een beroep op doen in de gevallen die de wet bepaalt en bovendien moet een procedure worden nageleefd. Bij een ‘vermeerdering van werk’ kan een bedrijf uitzendkrach-ten inzetten als de vakbondsafvaardiging daarmee akkoord gaat. Overtreedt een bedrijf die spelregels, dan is er geen

uitzendovereenkomst meer maar ontstaat een gewoon contract van onbepaalde duur.Bij een geschil over de geldigheid van een proefperiode in een arbeidsovereenkomst die gesloten werd meteen na een uitzend-contract voor hetzelfde werk, stelde het arbeidshof van Luik op 8 maart 2013 vast dat het bedrijf uitzendkrachten had inge-schakeld wegens een vermeerdering van werk. Maar de vakbondsafvaardiging was

daarvan niet op de hoogte, laat staan dat ze haar goedkeuring had gegeven. Dat deed de rechters besluiten dat er van in het begin een arbeidsovereenkomst bestond voor onbepaalde tijd en dat het proefbe-ding dat in een later contract werd opge-nomen ongeldig was. Ze veroordeelden de werkgever om de normale opzegvergoeding te betalen.

ARBEIDS-gERIChTmarc weyns

Dringende reden op tijd inroepen

Een ontslag wegens dringende reden is een ingrijpende gebeurtenis met verstrek-kende gevolgen. Daarom schrijft de wet een strikte procedure voor. Zo moet het ontslag worden gegeven binnen de drie werkdagen nadat de werkgever – het is bijna altijd de werkgever die zich op een dringende reden beroept – kennis kreeg van de feiten die aanleiding geven tot het ontslag.Een werknemer wordt positief geëvalu-eerd maar krijgt korte tijd nadien toch een nieuwe arbeidsovereenkomst voorgescho-teld met een ferme loonvermindering. De werknemer weigert te ondertekenen en daags nadien wordt hij ontslagen wegens dringende reden. Immers, de werkgever had ontdekt dat de werknemer voor de concurrentie werkte. Maar volgens de werknemer wist de werkgever dat al veel langer.

Voor het arbeidshof van Brussel tracht de werkgever aan te tonen dat hij die fei-ten niet langer dan drie dagen kende. Hij beweert dat hij het slechts te weten kwam bij het verhoor van de werknemer op de dag van het ontslag. Uit de verklaringen in het dossier blijkt echter dat de werkgever bij de aanvang van het gesprek zegde ‘dat hij wist dat de bediende voor de concur-renten van het bedrijf werkte’. Daarover verklaarde de werkgever zonder blikken of blozen dat die verklaring slechts een poging was om met een leugentje achter de waarheid te komen.De rechters trapten daar echter niet in: het valt niet te aanvaarden dat de werk-gever zich op een eigen leugen beroept om de geldigheid van het ontslag wegens dringende reden te verantwoorden. Het arbeidshof van Brussel veroordeelde de werkgever op 22 maart 2013 en liet hem een opzegvergoeding uitbetalen.

© f

oto:

dan

iël

rys


Eerlijk loon voor werk-nemers in contactcenterslBc-nVk doet mee aan internationale actiemaand

rOBert Veekman

De lBc-nVk en de andere bon-den breken samen een lans voor eerlijke loon- en arbeidsvoorwaar-den in de contactcenters. in de maand oktober voeren alle bon-den, die meedoen aan de cam-pagne van Union global, jaar-lijks campagne in de sector.

Voor deze editie van de campagne werd besloten om de klemtoon vooral te leggen op de samenstelling van het loon van de werknemers. Dit jaar doen ook andere sec-toren mee. Meer bepaald Uni Finance.De werknemers worden geconfronteerd met een almaar groter wordende druk op de lonen. Niet alleen in België, ook in de rest van Europa en van de wereld. Het geeft wel grote voldoening dat het internationale vak-bondsnetwerk, opgezet om het personeel te steunen, almaar hechter wordt. De proble-men die de vakbonden telkens opnieuw aan-kaarten wekken ook de belangstelling van andere spelers uit de sector. Werkgevers en regeringen kunnen niet langer als struisvo-gels hun kop in het zand steken.Hoe dan ook zijn de lokale lonen in de con-tactcenters onderhevig aan een neerwaartse

spiraal. Diverse elementen spelen daarbij een rol.Om te beginnen blijven de gebruikers van de diensten van contactcenters op een heel agressieve manier commerciële contracten afsluiten. Gevolg: de winstmarges voor de contactcenters worden voortdurend kleiner.

Cowboys

Nieuwe KMO’s blijven neerstrijken in ons land en bieden daarbij hun diensten aan tegen commerciële voorwaarden die onmo-gelijk zijn voor bedrijven die correcte lonen willen betalen. De nieuwe spelers werken met een waaier aan flexibele regelingen. Zo verplichten ze hun ‘operatoren’ om te presteren volgens uurroosters die moeilijk vol te houden zijn. De operatoren moeten zeven dagen op zeven draaien, liefst dag en nacht. Niet zelden maken de ‘cowboys’ uit de sector ook nog eens massaal gebruik van uitzendkrachten. Soms vertegenwoordigen uitzendkrachten wel meer dan de helft van het personeel.En er is nog meer. De federale regering zadelde iedereen op met een loonstop en een quasi-verbod op collectieve onderhan-delingen op ondernemingsniveau. Is dat misschien de reden waarom we aan werk-geverskant nog altijd geen volwaardige

gesprekspartners hebben? Waarom lukt in België niet wat in Nederland wel mogelijk is?De vakbonden zijn somber gestemd over de toekomstige ontwikkelingen op het vlak van de loonvorming. Meer dan ooit is het nood-zakelijk om de werknemers te organiseren.Een eenzijdig opgelegde loonstop kan voor de bonden niet. De huidige compensatie voor de gevraagde flexibiliteit is ondermaats. En de invoering van crisismaatregelen zet de loonvorming nog meer onder druk.De bonden eisen een transparante loonvor-ming bij ‘outbound’-gesprekken (verkoop) en vragen een correcte vergoeding voor de flexibiliteit die de contactcenters opleggen. Er moet ook op ondernemingsniveau kun-nen worden onderhandeld over cao’s.

Bedrijfsbezoeken

De deelnemende vakbonden zullen van 21 tot 25 oktober een aantal contactcenters in het hele land bezoeken om de stand-punten uit te leggen. Zowel bedrijven met vakbondsafgevaardigden als firma’s zonder sociaal overleg worden bezocht.Onder het logo van Uni Global zullen de bonden symbolisch ijsblokjes overhandi-gen. Ze willen iedereen warm krijgen om in de komende maanden de ijslaag rond het loonzakje te laten smelten.

CAMpAgNE©

fot

o: d

anië

l ry

s


VERNIEUWINg

“Veel jongeren weten niet meer wat een vakbond is”

Owen Jones: te weinig politici komen uit werkende klasse

Denis BOUwen

De vakbonden met alle zonden israëls beladen: in bepaalde krin-gen is het tegenwoordig ‘bon ton’. maar er zijn ook andere, positieve geluiden. Het geluid van de jonge engelsman Owen Jones bijvoor-beeld. Jones schreef een aansteke-lijk boek over de werkende klasse. Hij pleit voor een nieuw elan in de vakbondswereld zodat werk-nemers en werkzoekenden hun belangen beter kunnen verdedigen tegen sociaaleconomisch rechts.

“Veel jonge Britten van mijn leef-tijd weten zelfs niet wat een vak-bond is”, constateert de publicist.

Owen Jones (29) was onlangs op uitnodi-ging van de vakbonden LBC-NVK, CNE en ACV-Transcom te gast op Manifiësta, het feest van de solidariteit in Bredene. Hij kwam er zijn boek ‘Chavs - De demonisering van de Britse arbeidersklasse’ voorstellen. De Nederlandse vertaling van een Britse bestseller, uitgebracht door uitgeverij EPO.Als jonge knaap groeide Owen op in de streek van Manchester, waar veel hechte gemeenschappen waren uit elkaar geval-len door de teloorgang van de industrie. De syndicale microbe kreeg hij in zijn familie mee: beide ouders waren erg actief in vak-bondsmiddens.Owen heeft er geen moeite mee om het oude begrip ‘klassenstrijd’ van onder het stof te halen. “Zonder het begrip ‘klasse’ kan er geen politiek links bestaan”, zegt hij.

“Toen ik de Engelse versie van mijn boek in 2011 lanceerde, was Lehman Brothers fail-liet gegaan, er heerste een grote economi-sche crisis, de politiek was erg rechts en veel mensen hadden hun levensstandaard zien zakken. Ik wilde mijn bescheiden bijdrage leveren om een nieuwe linkse beweging uit te bouwen die kon vechten tegen de bespa-ringspolitiek en voor werkende mensen. Tegenwoordig heeft iedereen het weer over het woord ‘klasse’, zelfs bij de rechterzijde.”

Get on your bike

In Groot-Brittannië is het neoliberale gedachtegoed nog dominanter in de poli-tiek aanwezig dan in België. ‘Get on your bike’, verkondigde een Britse conservatief toen het aantal werklozen op een bepaald moment was opgelopen tot vier miljoen.

Anders gezegd: spring op je fiets en kijk maar waar je ergens een baantje kan vin-den, ook al zijn er veel te weinig werkaan-biedingen. Wie in het leven mislukt, heeft dat volgens de neoliberale logica vooral aan zichzelf te wijten. Ben je arm? Dan werk je niet hard genoeg. Ben je werkloos? Dan zoek je niet intens genoeg naar werk.Onder impuls van de notoire conserva-tieve politica Margaret Thatcher werden de Britse vakbonden bikkelhard aangepakt en aan banden gelegd. IJzeren Maggie deed zelfs de Britse mijnwerkersvakbonden in het zand bijten. Ze verstrengde de wetten om vakbonden sterk te beknotten in hun bewegingsvrijheid.Sociale woonwijken werden ghetto’s van arme mensen. De Britse bovenlaag werd rij-ker dan ooit. De conservatieven verkondig-den gretig dat (bijna) iedereen tot de mid-denklasse was gaan behoren. Een mythe, maar het sloeg wel aan. De Britse media bewierookten de middenklasse en bericht-ten heel karikaturaal over armen en werk-lozen. Die laatsten werden wat graag neer-gezet als marginale nietsnutten.

new Labour

Onder ‘New Labour’ veranderde er funda-menteel niets. Maggie Thatcher liet zich ooit zelfs ontvallen dat New Labour eigenlijk haar ‘grootste verwezenlijking’ was. Precies omdat Tony Blair en de zijnen veel van het neoliberale gedachtegoed hadden omarmd.

Bij Owen Jones moet je niet komen aandra-ven met het idee dat we tegenwoordig bijna allemaal middenklasse zijn. “Straatvegers, vuilnisophalers, leerkrachten, verpleegsters, supermarktpersoneel, mensen in callcen-ters, allemaal behoren ze tot de werkende klasse. Allemaal moeten ze hun werkkracht verkopen om te kunnen leven. Uiteraard zijn er verschillen onder werknemers. Maar de linkerzijde moet die verschillen over-bruggen en sociale vooruitgang nastreven.”Owen herinnert er graag aan dat vorige generaties enorme sociale verbeteringen bevochten en afdwongen. “Die verworven-heden mogen we ons niet laten afpakken door de bovenlaag. In heel Europa moeten we veel meer de krachten bundelen en één grote beweging vormen.”

meer ongelijkheid

“De sociale ongelijkheid nam in Groot-Brittannië heel sterk toe”, vertelt Owen Jones. “Mensen worden opgezet tegen hun werkloze buren omdat die zogezegd profite-ren. Ze worden ook opgezet tegen anderen met een hoger pensioen. Of tegen migran-ten. Terwijl je natuurlijk de mensen moet kwaad maken over de groeiende ongelijk-heid en hen moet verenigen in de strijd tegen wat dan moet doorgaan voor de elite.”Je zou verwachten dat de financiële crisis van 2008 – met alle economische miserie die daarna volgde – in het voordeel zou spelen van de linkerzijde in de politiek. Maar dat draaide anders uit. “Bij de neoliberalen is er geen gebrek aan ideeën, terwijl het linkse kamp een veel beter samenhangend ver-haal moet vinden. Onder Blair kreeg je New Labour, dat in feite het neoliberale gedach-tegoed aanvaardde. Zelf werk ik nu mee in de People’s Assembly Against Austerity, een nieuw initiatief waarmee we een brede beweging tegen de brute besparingslogica willen creëren.”Een groot probleem is dat de politieke klasse in veel landen vooral bestaat uit beroepspo-litici. Mensen die nooit een schamel loontje hadden en die niet weten wat het betekent om voor een habbekrats te werken in een kleine supermarkt of een callcenter. Of wat het betekent om elke dag stand-by te moe-ten zijn voor het geval dat een werkgever een beroep wil doen op je werkkracht. “Er zijn gewoon te weinig politici die komen uit de werkende klasse”, betreurt Owen.In België staan de vakbonden nog betrek-kelijk sterk, ondanks felle aanvallen uit diverse hoeken. Maar over het Kanaal ligt


dat anders. Daar zijn maar 14 procent van de werknemers uit de privésector en amper de helft van de ambtenaren lid van een vak-bond. In veel bedrijven is er gewoon geen vakbond.

Strenge wetten

“Die situatie is voor een deel het gevolg van de strenge antivakbondswetgeving”, denkt de jonge Engelsman. “Bovendien konden de bonden te weinig duidelijke overwinningen behalen. De evolutie van een industriële eco-nomie naar een diensteneconomie had ook een zekere invloed. Heel wat gemeenschap-pen, georganiseerd rond een mijn of een staalfabriek, werden van de kaart geveegd. En rond een supermarkt, met veel tijdelijke contracten en een personeelsverloop van 60 procent, bouw je geen gemeenschap op. De vakbonden trachten nu hun positie te ver-sterken door aansluiting te vinden bij plaat-selijke gemeenschappen en actiever te wor-den rond mensen die zonder werk zitten.”Volgens Owen worden de vakbonden in Groot-Brittannië door de politiek en de media niet als een legitieme macht aanzien. Wel als lastpakken en stoorzenders. “Veel jongeren van mijn leeftijd weten zelfs niet wat een vakbond is. De vakbonden werden gedemoniseerd. Eén lichtpuntje wel: in 2012 zagen de vakbonden voor het eerst in twin-tig jaar weer het aantal leden stijgen.”De Britse media worden voor een groot stuk gecontroleerd door enkele steenrijke zaken-lieden die een eigen politieke agenda heb-ben en die politici kunnen maken of bre-ken. Zulke mediatycoons gebruiken hun kranten voor eigen politieke doeleinden. Journalisten zijn heel vaak afkomstig uit

bevoorrechte kringen. Het hoeft dat ook niet te verwonderen dat veel kranten vij-andig staan tegenover vakbonden, sociaal bewogen politici of de solidariteitsgedachte. Linkse columnisten zijn er ook bitter weinig.

“Veel Britten denken bijvoorbeeld dat de fraude met sociale uitkeringen veel groter is dan de werkelijke cijfers. Precies omdat de media een vertekend beeld ophangen en graag artikelen brengen waarin armen en werklozen worden verguisd. Uit de cijfers blijkt dat de sociale fraude 60 keer kleiner is dan de fiscale fraude.”

Tegenoffensief

Het linkse kamp moet in het tegenoffensief gaan door de sociale media te gebruiken en de media te democratiseren, vindt Owen.

“We moeten er ook voor zorgen dat meer mensen van gewone afkomst in de media aan de slag kunnen.”Sinds 1945 slaagden de vakbonden er in heel wat landen, ook in België, in om de armoede te verminderen en het welzijn van veel werknemers te verbeteren. Misschien werden ze wel het slachtoffer van hun eigen succes?

“In Groot-Brittannië waren de bonden zeker niet het slachtoffer van hun succes”, aldus Owen Jones. “De vakbond moet niet bang zijn om succes te boeken. In mijn land mer-ken we dat mensen juist minder geneigd zijn om lid te worden wanneer ze slechter af zijn. Natuurlijk moeten vakbonden ervoor oplet-ten dat ze niet te bureaucratisch worden. Ze hebben betaalde krachten nodig maar moe-ten ook genoeg luisteren naar de achterban en rekenschap afleggen aan hun leden.”

Owen Jones op Manifiësta: “Straatvegers, vuil-nisophalers, leerkrachten, verpleegsters, super-marktpersoneel, mensen in callcenters, allemaal behoren ze tot de werkende klasse.”

Wie is Owen Jones?

Owen jones werd in 1984 geboren in

Sheffield en groeide op in Stockport,

niet ver van Manchester. Hij noemt

zichzelf soms ‘een socialist van de

vierde generatie’.

een tijdlang werkte Owen als lobby-

ist van de vakbonden en als resear-

cher voor diverse parlementsleden.

daarna waagde hij zich in de media.

artikelen van Owen jones versche-

nen in invloedrijke bladen als The

guardian, new Statesman, Sunday

Mirror en Le Monde diplomatique.

Hij schrijft wekelijkse columns in de

krant The Independent en is gere-

geld op tv te zien.

Owen is ook beleids- en media-advi-

seur bij het ‘Centre for Labour and

Social Studies’, een denktank. Hij is

sterk actief binnen de linkervleugel

van de Britse Labour-partij.

In 2011 publiceerde Owen zijn eer-

ste boek, ‘Chavs: The demonization

of the Working Class’. de

nederlandstalige vertaling wordt nu

door ePO uitgebracht.

Het boek oogstte in binnen- en bui-

tenland veel lof. Ondanks zijn jonge

leeftijd wordt Owen jones nu al

gerekend tot één van de belangrijk-

ste Britse progressieve denkers.

© f

oto:

dan

iël

rys


elke Oeyen

De federale minister van werk, monica De coninck, toverde in 2012 een plan uit haar hoed om de werkloosheid bij jongeren aan te pakken. Ze wilde die terugdringen door 10.000 stages te creëren. Op 1 februari 2013 startte de uitvoe-ring van het plan. enkele maan-den geleden begonnen de eerste jongeren aan hun ‘instapstage’.

Ben je jonger dan 25 jaar, ingeschreven bij de VDAB en behaalde je geen diploma secundair onderwijs (een voorwaarde die alleen voor Vlaanderen geldt)? Dan kan je werkervaring opdoen in een bedrijf via een instapstage. Zo’n betaalde stage kan je beginnen vanaf de zevende maand tot aan het einde van je beroepsinschakelingstijd. De laatste dag om een stagecontract te ondertekenen is de laatste dag van je beroepsinschakelingstijd, dus de 310ste dag. Stopte je met je studies in juni 2013, dan begon je beroepsinschake-lingstijd te lopen op 1 augustus 2013 en kan je een eerste instapstage beginnen vanaf 1

maart 2014; ten laatste kan je beginnen op 31 juli 2014.

Werkplekken

Mogelijke werkplekken voor een instap-stage zijn privébedrijven, vzw’s of over-heidsdiensten. Je stage kan voltijds zijn maar ook halftijds. Gaat het om een half-tijdse stage, dan zal de VDAB dit aanvullen met specifieke acties of een tweede stage-plaats regelen. Een instapstage duurt drie maanden. Als jongere kan je maximaal twee instapstages doen, bij twee verschillende werkgevers.Leren, werken en toch centjes verdienen? Bij een voltijdse stage betaalt de werkge-ver je elke maand 200 euro (bruto) en komt hij tussen in de verplaatsingskosten. Van de RVA krijg je per gewerkte dag nog een stage-uitkering van 26,86 euro (bruto). Om die uitkering te kunnen krijgen moet je wel een ‘attest van aanwezigheid’ krijgen van de werkgever. Dat attest moet je bezorgen aan het ACV of een andere uitbetalingsinstelling.Wie een instapstage doet, komt alles bij elkaar aan een maandelijks brutobedrag

van 897 euro. Netto praat je over 750 tot 800 euro per maand.Als je solliciteert, vermeld dan zeker dat je in aanmerking komt voor een instapstage want dat maakt je voor de werkgever extra aantrekkelijk als werkkracht. De werkgever betaalt zelf maar 200 euro maar krijgt wel de kans om al je kwaliteiten en capaciteiten te ontdekken.Een instapstage is vooral bedoeld om je vaardigheden voort te ontwikkelen. Bij vol-gende sollicitaties kan je dan aangeven dat je al wat werkervaring hebt opgedaan. Na de stage moet de werkgever je een attest geven dat de verworven competenties beschrijft. Maar misschien heb je wel geluk en maak je zo’n overdonderende indruk dat je gewoon kan blijven.Blijk je plotseling de ‘job van je leven’ te heb-ben gevonden? Dan kan je de instapstage stopzetten, in overleg met de VDAB.

Waarop letten als instapstagiair en als ouder?

Het gaat om een eerste werkervaring,

dus is de jongere doorgaans nog niet

zo goed op de hoogte van zijn of

haar rechten en plichten.

de instapstage moet een echte eer-

ste werkervaring worden. je kan niet

zomaar aan het werk gezet worden

om drie maanden lang gewoon te

presteren. dat is niet de bedoeling

van de instapstage en zoiets zou ook

reguliere jobs ondergraven. Het is

niet de bedoeling om instapstagiairs

puur als spotgoedkope werkkrachten

te gebruiken.

de werkgever moet genoeg tijd vrij-

maken om je te begeleiden. Best ligt

er al een heel opleidingstraject voor

je klaar. Het is de bedoeling dat je

proeft van het werk en ook bepaalde

competenties en een zekere arbeids-

attitude aanleert zodat je na drie

of zes maanden sterker staat op de

arbeidsmarkt.

de stagebegeleid(st)er van de

VdaB is een belangrijke aanspreekfi-

guur als je vaststelt dat er te weinig

aandacht aan je begeleiding wordt

besteed.

In grotere ondernemingen kan je

zeker terecht bij de werknemers die

daar de LBC-nVK en het aCV ver-

tegenwoordigen. Bijvoorbeeld met

specifieke vragen over de arbeids-

voorwaarden in het bedrijf zelf.

Voor algemene info over de instap-

stages kan je altijd terecht bij

www.acv-enter.be of bij het lokale

dienstencentrum van het aCV.

Instapstages moeten vaardigheden voort ontwikkelen

netto verdien je slechts 750 tot 800 euro per maand

JONgEREN


RUBRIEKSNAAM

Stage lopen in de supermarkt

kristel Van Damme

Bij supermarkt Het kruispunt, mid-den in een doorsnee Belgisch dorpje, werken op dit ogenblik vier jonge-ren met een instapstagecontract in de hand. laura, sanny, elena en Jackie.

Laura werkt alleen maar aan de kassa, vijf dagen,

telkens acht uur. Haar eerste dag mocht ze om

9.00u beginnen. Laura kreeg een kleine rondleiding

in de winkel en een korte uitleg over het kassasys-

teem. Om 10.30u zat ze al zelf aan de kassa, terwijl

een ‘ancien’ over haar schouder meekeek. rond

15.00u mocht ze dan helemaal alleen de klanten

voort bedienen. nu doet ze al twee maanden het-

zelfde werk, dag in, dag uit.

Sanny werkt in de diverse afdelingen, ze heeft zelfs

al een dagje meegeholpen om goederen in ont-

vangst te nemen voor de winkel. Voor haar is het

boeiend om te kunnen proeven van het werk dat

achter de schermen gebeurt. Op vrijdag moet ze

tot 21.00u werken en op zaterdag tot 20.00u. Haar

collega’s krijgen daar op vrijdag voor drie uur een

extra vergoeding van 50 procent en op zaterdag

voor twee uur een extra vergoeding van wel 100

procent. Sanny krijgt niets extra, aan haar betaalt

de werkgever alleen 200 euro. Bovendien beginnen

de collega’s haar ook een beetje scheef te bekijken.

niet opzettelijk! Maar sinds Sanny en de andere

instapstagairs in de winkel zijn aangekomen draait

iedereen wat minder late ploegen. Zo hadden de

vaste medewerkers vorige maand allemaal wat min-

der loon.

Elena heeft een toffe chef. die heeft echt tijd geno-

men voor haar en zo heeft ze heel veel bijgeleerd.

Ze doet de job erg graag en heeft gevraagd om

in de supermarkt te mogen blijven werken na de

instapstage. Haar chef heeft een goed woordje

gedaan bij de winkeldirecteur. Volgende maand

mag ze starten. alleen, elena mag niet voltijds wer-

ken. Ze krijgt maar 20 uur per week en een tijdelijk

contract van zes maanden, zonder verdere belof-

tes. enerzijds is elena blij, anderzijds is ze ook een

beetje teleurgesteld. Volgend jaar zal ze zeker niet

genoeg centen hebben gespaard om de roze Mini

Cooper te kopen waar ze al zo lang van droomt. Ze

zal genoegen moeten nemen met een roze i-Podje.

Jackie moest zich van de VdaB aanbieden voor

een job in supermarkt Het Kruispunt. erg vond ze

dat niet. Ze was al een tijd zwanger en kon zo toch

nog iets verdienen. In principe neemt de super-

markt geen zwangere vrouwen in dienst. Maar voor

een instapstage was een uitzondering toch moge-

lijk. na amper enkele weken te hebben gewerkt,

voelde jackie zich plots onwel. Ze werd meteen

naar het ziekenhuis gebracht en beviel daar van

een flinke jongen, george. de baby kwam een stuk

te vroeg. Maar jackie is enorm blij en geniet met

volle teugen van haar moederschap. Wel zonder

vergoeding natuurlijk, want ze zit nu terug in haar

beroepsinschakelingstijd.

Elke gelijkenis met bestaande gebeurtenissen en/of personen berust op louter toeval.

© f

oto:

dan

iël

rys


TIME TO gO

Kernwapens mogen terug naar afzender

manifestatie in Brussels Jubelpark op 20 oktober

karin seBerecHts

weet jij nog waar je was op 23 oktober 1983? misschien betoogde je mee met zowat 400.000 anderen tegen de komst van amerikaanse kernraketten. Die volkstoeloop kon niet verhinde-ren dat er toch raketten kwamen. Vier Belgische vredesbewegin-gen – Pax christi Vlaanderen, Vrede vzw, Vredesactie en het franstalige cnaPD – maken van de ‘verjaardag’ gebruik om opnieuw te onderstre-pen dat de kernwapens weg moeten uit België.

Anno 2013 l ig gen er in Kleine-Brogel tien tot twin-tig Amerikaanse kernwapens. Wie ook vindt dat het voor die wapens ‘Time to go!’ is, kan op 20 oktober 2013 meedoen met een grote manifestatie in het Brusselse Jubelpark. Annemarie Gielen van Pax Christi licht toe.

Ons recHt: Is er behalve die ver-jaardag eigenlijk nog een reden waarom de kernwapens nu aan de orde zijn?annemarie gielen: “Voor de vredesbeweging zijn de kern-wapens uiteraard altijd aan de orde gebleven. Het zijn massa-vernietigingswapens. Ze kun-nen immens veel menselijk leed veroorzaken én zijn in strijd met het internationaal recht. Maar er zijn ook directe aanlei-dingen. Onze regering schreef in haar regeerakkoord dat zij ‘op een besliste manier zal ijve-ren voor ontwapening, ook op nucleair vlak, en voor een ver-bod op wapensystemen met een willekeurig bereik’. Tot nog toe is daarvan niet veel in huis geko-men. En dan zijn er de speeches van president Obama. In 2009 in Praag en deze zomer opnieuw in Berlijn zei hij dat hij het kern-wapenarsenaal wilde afbouwen. Wij willen graag een handje toe-steken.”

Ons recHt: Als de grote kernwa-penstaten hun arsenaal gewoon

behouden, haalt de verwijdering van een paar ‘kleine’ kernwapens dan wel iets uit?annemarie: “Daar wordt inderdaad altijd mee geschermd. Ook met het feit dat alles met NAVO-consensus moet gebeuren. Maar op die manier beweegt er niets. Die NAVO-consensus is geen juridisch gegeven, het is een diplomatieke uitvlucht. Griekenland bijvoorbeeld heeft zijn Amerikaanse kern-wapens wél de deur gewezen. De wapens in Kleine-Brogel zijn overblijfselen van de Koude Oorlog. Zij hebben geen mili-tair nut meer. Dat zeggen niet alleen vre-desactivisten maar ook generaals in het Amerikaans leger. De landen waartegen

‘onze’ kernbommen gericht waren, zijn nu onze bondgenoten.”

Ons recHt: Maar als ze niet meer worden gebruikt, kunnen ze ook geen kwaad, zou je denken.annemarie: “Zelfs als ze niet militair worden gebruikt, zijn ze gevaarlijk. In de Verenigde Staten en Rusland gebeu-ren wel vaker ongelukken met kernwa-pens. ‘Incidenten’ wordt dat dan genoemd. Kernwapens kunnen ook in handen vallen van mensen met slechte bedoelingen; dat risico bestaat niet alleen met chemische wapens. En vergeet ook niet dat de bom-men die bij ons liggen – B61’s – per stuk tien keer krachtiger zijn dan de bommen op Hiroshima en Nagasaki. Ik wil mij zelfs niet voorstellen wat voor een catastrofe dat zou worden.”

Ons recHt: De Amerikaanse nucleair expert Hans Kristensen zei onlangs in het blad MO

dat onze regering ermee instemde dat de kernwapens worden gemo-derniseerd. Wellicht blijven ze dus toch nog even liggen.annemarie: “Die modernisering is inderdaad gepland tegen 2020. Reden te meer om nu te vragen dat ze worden weggehaald. De kernwapens opslaan en onder-houden kost de Belgische belas-tingbetaler al tientallen jaren lang handenvol geld. Als je bere-kent wat de ‘modernisering’ zal kosten, duizel je toch even. De vernieuwde bommen kosten 25 miljoen dollar per stuk. Maar ook de ‘dragers’ moeten wor-den vervangen. De nieuwe F35-vliegtuigen kosten circa 150 mil-joen dollar per stuk. In tijden van crisis en besparingen lijkt mij dat moeilijk te verantwoor-den.”

De manifestatie ‘Time to go!’ vindt plaats in het Brusselse Jubelpark op 20 oktober, vanaf 14.00u. Met toespraken, kin-deranimatie en optredens van onder meer Jaune Toujours en Helmut Lotti. Kijk ook op www.timetogo.be en

www.facebook.com/Timetogo20.10.13

Annemarie Gielen (Pax Christi): “De wapens in Kleine-Brogel zijn overblijfselen van de Koude Oorlog. Zij hebben geen militair nut meer.”


hubris syndroom

Internet is en blijft een merkwaardig

medium. In geen tijd kom je bij de meest

bevreemdende teksten en analyses

terecht. Het netwerk van links en door-

verwijzingen is daarbij nog het meest

merkwaardige. Zo komt het dat ik, terwijl

ik zocht naar wat de schare medewerkers

van de zogenaamd ‘onafhankelijke’ denk-

tank Itinera over enkele recente sociaal-

economische problemen denkt én schrijft,

terecht kwam bij de onvermijdelijke Ivan

van de Cloot en zijn tweets.

Wat die man op 24 uur aan wetenswaar-

digheden en al dan niet gefundeerde opi-

nies en meningen over zowat gelijk welk

denkbaar onderwerp debiteert grenst aan

het ongelooflijke. Over alles een mening –

vrije meningsuiting is een hoog goed – en

dit in 140 tekens, waardoor nuancering

uiteraard niet telt en diepgang per defi-

nitie ver weg is. Voor iemand die zichzelf

als hoofdeconoom presenteert – wat dus

ontleding en studie vooronderstelt – is die

twittercommunicatie een hoogst mar-

kante aanpak.

Wat er ook van zij, zo kwam ik dus terecht

bij een in september 2009 gepubliceerde

studie in ‘Brain’ – a journal of neurology. In

de studie wordt een beoordeling gemaakt

over de mogelijke aanwezigheid van het

‘hubris syndroom’, een persoonlijkheids-

stoornis, bij amerikaanse presidenten en

Britse eerste ministers van de voorbije

100 jaar. Kort gezegd komt de studie erop

neer dat zeven van de laatste 26 Britse

eerste ministers en zeven van de laatste 18

amerikaanse presidenten aan die stoornis

leden. eigenlijk luidt de conclusie dat poli-

tieke leiders aan deze ziekte leden door

gebrek aan controles allerhande.

Ik ben uiteraard niet in staat om de

wetenschappelijke ernst van deze stu-

die te beoordelen, laat staan die van de

erin geformuleerde retrodiagnose. Maar

hoofdeconoom Van de Cloot legt minder

schroom aan de dag. Hij spreekt van een

fascinerende ‘must read’ en voegt er de

vraag aan toe: wie past dit toe op België?

Toegegeven, ook ik bezondig me in deze

rubriek en daarbuiten al wel eens aan

boude uitspraken over politici. Maar de

terloopse redenering die Van de Cloot

maakt is dat dit onderzoek best wel eens

zou kunnen impliceren dat ook onze poli-

tici, eerste ministers op kop, aan een per-

soonlijkheidsstoornis leiden.

Misschien moeten die voortaan dan maar

besluiten om niet meer in debat te gaan

met hem… Hij insinueert immers dat ze

niet helemaal goed bij hun hoofd zijn.

IN DE MARgEwf

Werk jij bij een zelfstandige bankagent?

schrijf mee vakbondsgeschiedenis!

stefaan DecOck

Zo’n 15.000 tot 20.000 werkne-mers werken in ons land bij zelf-standige bankagenten. aan de buitenkant van een bankkantoor merk je er weinig van. maar voor het personeel langs de binnenkant maakt het een wereld van verschil of ze tot de echte ‘banksector’ (paritair comité 310) behoren of tot het aanvullend nationaal Paritair comité voor Bedienden (Pc 218).

Al wie in dienst is bij een zelfstandige, valt wat loon- en arbeidsvoorwaarden betreft onder dit laatste paritair comité. In PC 218 zijn de voorwaarden beduidend minder goed dan in de banksector.De LBC-NVK is sinds een aantal maanden in de weer om voor het personeel bij de zelf-standige bankagenten een eigen sector op poten te zetten. Uiteraard is het daarbij de bedoeling om voor die werknemers speci-fieke loon-en arbeidsvoorwaarden te bepa-len op maat van deze sector.Omdat de jobs verspreid zijn over vele duizenden kantoren en er dus ook geen

specifieke syndicale vertegenwoordiging is in deze sector, bestaat er ook binnen de LBC-NVK nog geen specifieke vakbondswerking voor de betrokken werknemers. Daar willen we dus wat graag verandering in brengen.Eerst willen we een netwerk uitbouwen van werknemers uit de sector van de zelf-standige bankbemiddeling. Wil je op de hoogte worden gehouden van de evoluties in de ontwikkeling van deze aparte sector, dan volstaat het als LBC-NVK-lid om ons je e-mailadres te bezorgen. Zo krijg je niet alleen specifieke informatie maar zal je ook worden uitgenodigd voor de regionale info- vergaderingen. Op die vergaderingen zal worden uitgelegd wat het allemaal bete-kent om een vakbondswerking in de sector te creëren.Zodra de nieuwe sector écht operationeel wordt, zullen we samen met onze LBC-NVK-leden uit de branche bespreken en beslissen hoe we de werking structureel uitbouwen.Wil je hier meer over weten of wil je mee-werken aan dit boeiende project? Stuur dan gewoon een mailtje naar [email protected]. Je krijgt dan meteen een eerste nieuwsbrief. Doen!

© f

oto:

dan

iël

rys

RUBRIEKSNAAM


FILMkarin seBerecHts

OmarDe arabisch-israëlische regisseur Hany abu-assad (‘Paradise now’) is na een manke Hollywooduitstap (‘the courier’) weer ‘thuis’: in bezet Palestijns gebied. Protagonist in zijn nieuwe film is Omar, een jonge Palestijnse bakker die elke dag een muur over moet om bij zijn liefje nadia te gera-ken. niet zomaar een muur overigens, maar de metershoge scheidings-muur die de israëlische overheid op de bezette westoever neerpootte.

Wanneer hij na één van zijn romantische oversteken door Israëlische soldaten betrapt én vernederd wordt, volgt de ver-gelding ijlings en zonder veel omhaal. Samen met zijn vrien-den Tarek en Amjad valt Omar een Israëlische wachtpost aan. Een soldaat komt daarbij om. Opgepakt en gefolterd door de politie, staat Omar voor de keuze: de naam van de echte schutter verraden in ruil voor ‘vrijheid’ of de rest van zijn dagen slijten achter tralies.

De Israëlische bezetting van Palestijns gebied is niet alleen een kwestie van ingenomen grondgebied en beknotte fysieke vrijheid. Ze kruipt ook

in de hoofden en het gemoed van mensen. Zoveel is duide-lijk in ‘Omar’. Hany Abu-Assad laat de gevolgen van bezetting en isolering zonder veel com-mentaar voor zich spreken. Hij gebruikt de letterlijke en figuur-lijke puinhoop die zij veroor-zaakten niet als uitgangspunt voor een pamflet, maar als fun-dament voor een vinnige, effi-ciënte thriller die af en toe zelfs ‘Bourne Identity’-allures krijgt.

‘Omar’ zeilt intens mee op het groeiend wantrouwen van een verliefde jongen die verstrikt raakt in een kluwen van intimi-datie, verraad en bedrog: niet alleen aan beide kanten van de politieke realiteit, maar ook op romantisch vlak.

Abu-Assad kijkt empatisch en genuanceerd naar zijn perso-nages en filmt zijn ingeslo-ten ‘koningskinderen’ tegen een zonnig maar gehavend decor, waarin alleen de uit de toon vallende reclameborden voor (nep)vrolijkheid zorgen. Zijn jonge, onervaren acteurs

– Adam Bakri en Leem Lubany als Omar en Nadia – stralen een aandoenlijke onbevangenheid uit en de Amerikaans-Arabische acteur Waleed F. Zuaiter heeft een opmerkelijke présence als Omars Israëlische ondervrager.

‘Omar’ komt op 23 oktober in de Belgische zalen.

Twee koningskinderen, Palestinian style (Leem Lubany en Adam Bakri).

Beangstigende en zenuwslopende race tegen de tijd (Jake Gyllenhaal en Hugh Jackman).

prisonerseen goed ingelicht mens is er twee waard. maar nergens van afweten heeft af en toe ook voor-delen. ik wist bij het bin-nengaan van ‘Prisoners’ alleen dat het een film was van Denis Villeneuve (Québécois en maker van ‘Incendies’) met Hugh Jackman en Jake gyllenhaal. Het werd een bouleversante erva-ring, om eerlijk te zijn. Zelden zo een beang-stigende film gezien.

Wilt u het voor uzelf spannend houden, lees dan niet verder, maar bewaar dit stukje tot na de film. Bent u toch een heel klein beetje nieuwsgierig, laat mij u dan deze minimale voorkennis in het oor blazen.

Tijdens een thanksgivingfeestje in guur Pennsylvania verdwij-nen twee zesjarige buurmeisjes plots van de aardbol. De politie sleept diezelfde avond nog een zonderling uit een mobilhome die even voordien in de buurt was gezien. Maar afgezien van het dragen van een vreselijk alt-modisch brilmontuur kunnen zij de jongeman weinig aanwrijven.

Keller Dover (Jackman), de vader van één van de verdwe-nen meisjes, springt uit zijn vel wanneer de politie de enige verdachte laat lopen en gaat

hem in pure wrekersstijl ach-terna. Zelfs de afgemeten wets-dienaar Loki (Gyllenhaal), die zich in de zaak vastbijt, kan de losgeslagen vader niet in toom houden. Maar is die ziedende vader wel helemaal koosjer? Is de zwakbegaafde verdachte echt zwakbegaafd? En waarom heeft de politieman de naam van een Noorse vuurgod en is zijn lichaam bezaaid met aller-hande (a)religieuze symbolen?

Villeneuve laat personages val-len, kijkt niet op een onwaar-schijnlijkheid of twee en strooit véél zand in de ogen. Maar ondertussen houdt hij wel iedereen tweeënhalf uur lang in de ban van de meest onheil-spellende, grauwste en killigste race tegen de tijd die ik in lange tijd heb gezien. Villeneuve teert efficiënt en maximaal op burger-lijke angst en dito morele rek-baarheid als het op misdaden tegen kinderen aankomt. En Gyllenhaal en Jackman (gran-dioos, allebei) sleuren je een maalstroom van vrees, geweld en achterdocht in, waaruit nog moeilijk te ontsnappen valt. Onverkwikkelijk, onthutsend en ongemeen meeslepend.

Je weet bij Villeneuve niet waar je aan begint. En je weet al helemaal niet waar je gaat uit-komen…

‘Prisoners’ draait sinds 2 okto-ber in de Belgische cinema’s.

RUBRIEKSNAAM


BOEKgUtenBerg

Stand-up filosoofwilma De rek

De journaliste wilma De rek kwam zo onder de indruk van de wijsheid en het inzicht van de nederlandse filosoof rené gude dat ze vroeg of ze hem uitvoerig mocht intervie-wen voor een boek over filosofie. gude zei ‘ja’ en suggereerde met-een drie grote gespreksthema’s:

“Hoe houden we het uit met de din-gen?”, “Hoe houden we het uit met elkaar?” en “Hoe houden we het uit met onszelf?” Het resultaat van hun urenlange gesprekken leverde inderdaad een argeloos, char-mant en toegankelijk boekje op.

René Gude is bij onze noorderburen geen onbekende. Hij was een van de oprichters van het maandblad voor filosofie, ‘Filosofie Magazine’, en werd daarna directeur van de School voor Wijsbegeerte, de ISVW in Leusden. Hij geeft overal in het land lezin-gen om het onderwerp ‘filosofie’ toeganke-lijk te maken voor de geïnteresseerde leek en duikt geregeld op in de krant of op de televisie, zodat hij in Nederland een beetje de rol vervult van onze eigen professor Vermeersch. Enkele jaren geleden tastte een agressieve botkanker Gudes rechter-been aan. In 2001 moest het been worden geamputeerd, wat meteen een goede titel opleverde voor het boek en een boeiend laatste hoofdstuk over de dood.

Willen weten

Gude is geen filosoof die een eigen, sluitend systeem heeft uitgebouwd over de wereld en het leven, zoals Plato of Schopenhauer en Kant dat hebben gedaan, maar hij heeft zijn grote voorgangers wel aandachtig gele-zen. In de gesprekken met Wilma De Rek blijkt dat hij zijn leven lang vooral heeft willen weten. Je kan je natuurlijk zomaar in het leven storten, zegt Gude en terwijl je overal tegenaan botst, proberen van je vergissingen te leren, maar volgens hem wordt je leven veel aangenamer als je af en toe de moeite neemt om de dingen waar je tegenaan loopt, te observeren en een beetje gestructureerd gaat nadenken over een situ-atie, net zolang tot je die beter begrijpt. Om te beginnen benadrukt Gude het belang van taal. Taal is het vermogen om

ervaringen en slimmigheden van mensen uit te wisselen, op te slaan en door te geven. Taal leidt tot denken en zonder denken en taal zou elke generatie steeds weer vanaf nul moeten beginnen. “Planten draaien tij-dens hun leven een geautomatiseerd pro-gramma af. Een zebra leeft in het hier en het nu. Hij staat zich niet te verlustigen bij de gedachte aan het sappige groene weitje waar hij gisteren is geweest. Bij ons is die spontaniteit er behoorlijk af. Wie eenmaal aan het denken is geslagen, leeft nooit meer helemaal in het hier en nu.”

Onverwachte vragen

En dan gaan de twee gesprekspartners in het boek samen praten en denken. De jour-naliste is een filosofische leek, een slimme, geïnteresseerde jonge vrouw die vragen stelt die we allemaal kunnen verzinnen, maar ook andere, onverwachte waaraan je niet zo meteen denkt: wat moet je doen als je gevoel heel andere dingen schreeuwt dan je verstand? Is ‘nieuw’ altijd beter dan ‘oud’? Wat trekt iemand in de eerste instan-tie aan in een ander? Is God echt een bij-product van de evolutie van onze hersenen? Hebben politieke leiders filosofen nodig? Is het neoliberalisme eigenlijk wel een ideolo-gie? Zijn alle mensen echt losers? Waarom spreekt het idee dat we hard moeten werken om iets te verkrijgen ons nooit echt aan? Dient het denken alleen maar om het willen

vorm te geven? Wat is het voordeel van het uitstellen van je natuurlijke aandrang tot directe behoeftebevrediging? Waarom zijn we het minst aardig tegen de mensen die ons het meest na staan? Kan iemand opti-mistisch van aard zijn? Waarom noem je hoogmoed je leukste ondeugd? Waarom is wat we pretenderen te zijn in ons leven veel invloedrijker dan wie we werkelijk zijn?

Persoonlijker

Het zijn heel andere, veel persoonlijkere en meer praktische vragen dan de kwesties die Dirk Verhofstadt voorlegde aan Etienne Vermeersch (‘Een zoektocht naar waarheid’, uitg. Houtekiet, 2011), misschien ook omdat de vragensteller bij Gude een vrouw is, met een minder theoretische benadering van de wereld. Maar ook in ‘Stand-up filosoof ’ komen we aardig wat te weten over ons-zelf en hoe we – als we wat nadenken en wat oefenen – van ‘een rare, kale, rechtop lopende bundel knoken met een scheutje doodangst’ (dixit Gude) toch nog een gelukkig, goed functionerend mens kun-nen maken.

gUTenBerg

STand-UP FILOSOOF

Wilma de rek

ISVW Uitgevers

159 blz.

Taal leidt tot denken en zonder denken en taal zou elke generatie steeds weer vanaf nul moeten beginnen.


Voorzichtig optimisme bij winkelketen Free Record Shop

Overnemer moet nieuwe wind laten waaien

Denis BOUwen

De winkelketen free record shop lijkt in België een nieuwe adem te kunnen vinden. Ook de nederlandse winkels hebben waar-schijnlijk weer enig toekomstper-spectief. Dankzij de komst van overnemer Procures. maar de lBc-nVk vindt het nog te vroeg om victorie te kraaien. “we zijn voorzichtig optimistisch maar blij-ven tegelijkertijd erg waakzaam”, zegt secretaris Patrick wauman.

“Het Nederlandse ProCures lijkt een inves-teringsmaatschappij met visie te zijn”, ver-telt Wauman. “Nederlanders zijn natuurlijk vlotte praters. Afwachten of hun daden even krachtdadig zullen zijn als hun woorden. Op dit moment heeft Free Record Shop toch opnieuw betere vooruitzichten.”Nieuwe, grote spelers als Media Markt slaag-den erin de keten te overtroeven, vaak met lagere prijzen. Op internet kon Free Record Shop ook moeilijk opboksen tegen rivalen als Amazon, i-Tunes en andere webshops.In het voorjaar ontstond in de Belgische vestigingen – goed voor bijna 280 werkne-mers – ongerustheid toen bepaalde factu-ren niet bleken te zijn betaald. De bevoor-rading van de winkels begon te sputteren. Zouden er winkels worden gesloten? Kwam er een overname? Of een faillissement? De Nederlandse tak zat flink in het rood, terwijl de Belgische winkels nog altijd winst maak-ten. Voor een deel omdat de huuruitgaven hier een stuk lager uitvielen.

ProCures

“Op een bijzondere ondernemingsraad op 23 april kwam ProCures uitleggen hoe het Free Record Shop in België wilde voortzetten. Procures kocht eerder De Slegte, een keten voor tweedehandsboeken (nu Polare). Hoe de Nederlanders de Belgische poot wilden overnemen zonder logistieke ondersteu-ning vanuit Nederland, was op dat moment nog een raadsel.”De Nederlandse winkels werden eind mei failliet verklaard. Een dag later liet Procures weten ook te azen op de Nederlandse acti-viteiten. “De investeerder wil de winkels omvormen tot ‘entertainmentportalen’ die cd’s, dvd’s en bestsellerboeken verkopen. Het is ook de bedoeling klanten te lokken voor impulsaankopen en met tickets voor

concerten en andere producten. Voor de onlineverkoop zou een eigen platform wor-den ontwikkeld.”

Op 3 juni reageerde het Belgische personeel onthutst toen de curatoren in Nederland aangaven dat de overname in België niet ‘conform de regels’ was gebeurd. Er was een onbekende Duitse kandidaat-overnemer

opgedoken maar die toonde eigenlijk alleen interesse in de winkelpanden. Uiteindelijk vroegen de curatoren aan ProCures om ook de Nederlandse winkels van Free Record Shop te kopen.

Sluitingen

ProCures ging op de vraag in. “Er zijn nu 60 winkels in België maar het is mogelijk dat er op termijn een stuk of tien worden gesloten. In Nederland wil de nieuwe eigenaar van 85 naar 47 winkels gaan.”Volgens Patrick Wauman zat de schrik er in april flink in bij de Belgische werkne-mers. Nu is de sfeer weer wat rustiger. “Wij hopen dat de nieuwe strategie zal aanslaan. Aanvankelijk leken alle winkels in België open te kunnen blijven maar nu dreigen er toch wel wat sluitingen. De vakbond hoopt het aantal sluitingen zoveel mogelijk te beperken en zo banen te redden. Gelukkig heeft de LBC-NVK bij Free Record Shop knappe militanten die de ontwikkelingen erg goed opvolgen. Ze hebben zelfs een eigen facebookpagina om snel te kunnen communiceren met de achterban.”

DISTRIBUTIE

de winkels van Free record Shop waren wat vastgeroest in hun profiel van traditionele cd-winkel met veel aanbod en goed geïnformeerd personeel.

Free Record Shop heeft nu 60 winkels in België maar het is mogelijk dat er op termijn een stuk of tien worden gesloten.


KLETSPrAAT VAn unIZOE.L. – HInGEnE-BOrnEm

De baas van Unizo, Karel Van Eetvelt, kreeg eerder dit jaar in de media nog maar eens een forum, deze keer met een oproep om langdu-rig zieken en invaliden te ‘activeren’. Erg ori-gineel was hij niet want die andere liberale Karel, Europees commissaris De Gucht, had het vorig jaar al over ‘profiterende invaliden’.

Ik heb goed nieuws voor meneer Van Eetvelt: ik wil meteen mijn ziekte-uitkering, samen met mijn endogene depressie en polyneuro-pathie, inruilen tegen zijn gezondheid en zijn job. Eens zien wie dan het hardst zal lachen. Als Karel Van Eetvelt de spreekbuis is van de leden van zijn organisatie zou ik graag zo vlug mogelijk een ledenlijst ontvangen. Zo weet ik tenminste bij wie ik mijn karige uitkering alvast niet meer zal spenderen.

“Onze ondernemers hebben de langdurig zie-ken en invaliden nodig”, beweert de Unizo-baas. België haalt momenteel 0,1 procent eco-nomische groei, terwijl minstens twee procent nodig is om extra jobs te creëren. Kletspraat dus. Blijkbaar willen Van Eetvelt en zijn liberale vrienden onze sociale zekerheid herleiden tot een systeem zoals in de VS. Alle bevolkings-groepen worden tegen elkaar uitgespeeld : jonge werknemers tegen oudere werknemers, werknemers uit de privésector tegen ambtena-ren, werkenden tegen werklozen, bruggepensi-oneerden, zieken en invaliden, de zwaksten in onze samenleving. ‘Divide et impera’ is waar-schijnlijk zijn lijfspreuk! De man vergeet wel dat het leeuwendeel van zijn leden middenstanders zijn die het uitein-delijk van iedereen moeten hebben, ook van langdurig zieken en invaliden dus. Of wil hij dat die ‘zelfstandige ondernemers’ hun fijne vleeswaren in lageloonlanden aan de man gaan brengen?

INBOxJan DeceUnynck

Nieuw statuut

Over het eengemaakte werknemersstatuut is het laatste woord nog niet gesproken of geschreven. De ‘compromistekst’ die de rege-ring afgelopen zomer presenteerde, moet nog in concrete wetteksten worden gegoten. En die concretisering belooft nog aardig wat voeten in de aarde te hebben. De werkgevers lezen het compromis niet alleen met een andere bril, maar stellen bovendien nog bij-komende eisen. Op die manier willen ze ont-slagen voor hen nog makkelijker en goedko-per maken. De LBC-NVK houdt je op de hoogte van de jongste evoluties in dit dossier via www.lbc-nvk.be.

Sectoronderhandelingen

De kop is eraf! In de petroleumsector is het eerste sectorakkoord afgesproken. Maar in de andere sectoren lopen de onderhande-lingen minder vlot. Daar lopen de gesprek-ken nog duchtig voort. Op www.lbc-nvk.be vind je alleszins steeds een actueel over-zicht van de stand van zaken in de diverse sectoren. Op het moment dat we dit schrij-ven valt er al nieuws te rapen uit deze sec-toren: Verzekeringen (PC 306); Banken (PC 310); Apothekers en Tarificatie (PC 313); Scheikunde (PC 207); Staal (PC 210); Petroleum (PC 211); Textiel en Breiwerk (PC 214); Kleding en Confectie (PC 215); Voedingsnijverheid (PC 220); Papiernijverheid (PC 221); Papier- en Kartonbewerking (PC 222), Non-ferro (PC 224), Logistiek (PC 226), Kleinhandel in voedingswaren (PC 202), Grote Kleinhandelszaken (PC 311); Warenhuizen (PC 312) en Farmaceutische groothandel (PC 321).Maar volg het vooral zelf op www.lbc-nvk.be.

Lid worden?

Afgestudeerd en nieuw op de arbeidsmarkt? Alvast van harte welkom! Misschien wil je dan ook wel aansluiten bij de vakbond? Neem eens een kijkje op www.lbc-nvk.be en ontdek welke dienstverlening we voor jou in petto hebben. En je kan er uiteraard ook meteen online aansluiten. Doen!

LBC-NVK en sociale media

Naast onze website laten we via de sociale media onze stem horen. Via twitter, facebook en youtube klinkt onze boodschap door. Volg ons via deze media:‘Like’ ons op facebook: www.facebook.com/vakbondlbcnvk Twitter: www.twitter.com/lbcnvk Youtube: www.youtube.com/vakbondlbcnvk

Lezersbrieven dienen te worden gestuurd aan: redactie Ons recht · Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen ·[email protected]

Anonieme brieven worden niet gepubli-ceerd. Naam en adres van de steller moe-ten ons bekend zijn. De brieven worden in de regel gepubliceerd met vermelding van de initialen en de woonplaats van de schrijver, hoewel die op uitdrukke-lijk verzoek kunnen worden weggela-ten. De redactie behoudt zich het recht voor te lange lezersbrieven eventueel in te korten zonder aan de essentie ervan te raken. De publicatie van lezersbrie-ven betekent niet dat de redactie in alle opzichten akkoord gaat met de inhoud ervan.

DE LEZER SChRIJFT

LBC-NVK CENTRUM VOOR LOOPBAANONTWIKKELING

Geen plezier in je werk? Op een dood spoor? Zoek je meer evenwicht tussen werk en privéleven? Klop dan eens aan bij onze loopbaancoaches. Zij helpen je een nieuwe richting in te slaan.

Onze dienstverlening mikt op iedereen die - aan het werk is;- minstens 1 jaar werkervaring heeft;- de jongste zes jaar geen gesubsidieerde loopbaanbegeleiding volgde.

Meer info op www.loopbaanontwikkeling.be of tel. 03/220.89.50


Lezersbrieven dienen te worden gestuurd aan: redactie Ons recht · Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen · [email protected]

Anonieme brieven worden niet gepubliceerd. Naam en adres van de steller moeten ons bekend zijn. De brieven worden in de regel gepubliceerd met vermelding van de initialen en de woonplaats van de schrijver, hoewel die op uitdrukkelijk verzoek kunnen worden weggelaten. De redactie behoudt zich het recht voor te lange lezersbrieven eventueel in te korten zonder aan de essentie ervan te raken. De publicatie van lezersbrieven betekent niet dat de redactie in alle opzichten akkoord gaat met de inhoud ervan.

DE LEZER SChRIJFT

VIJFTIGPLuSSErSW.B. - VIA E-mAIL

In het septembernummer van Ons Recht stond een lezersbrief over de begeleiding van 50-plus-sers. Lezer A.K. doet me wel even de wenkbrauwen fronsen met de gedane uitspraken over het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag.Was het SWT geen vangnet voor mensen die door bedrijfssluitin-gen op straat komen te staan? Voor de briefschrijver lijkt het systeem eerder een zetel om niet meer te moeten werken. Het is normaal dat de VDAB zijn rol speelt en probeert om mensen weer aan het werk te krijgen. Dat is ook wettelijk voorzien in de voorwaarden van het SWT-statuut.Als iemand een voldoende lange loopbaan had, kon hij vroe-ger zeker genieten van de toen geldende cao’s over brugpensi-oen. Willen we onze kinderen en kleinkinderen een toekomst garanderen? Dan moeten we op dit punt iets doen.Het is zeker niet makkelijk om je op de werkvloer te handha-ven, met goede en slechte dagen. Maar we kunnen niet op onze krent blijven zitten. De vakbond kan ervoor ijveren om oudere werknemers aan andere of aan-gepaste arbeidsvoorwaarden te helpen.Persoonlijk ken ik enkele geval-len waarbij mensen hun uitke-ring kwijtspeelden. Naar mijn mening was dat terecht en noodzakelijk. Soms moet je als vakbond en als vakbondsman of –vrouw aan sommige mensen uitleggen waar de begrippen arbeidsmarkt, rechten en plich-ten voor staan.Zelf werkte ik vijf jaar in de bouw en al 35 jaar in het open-baar vervoer. Nog vijf jaar wer-ken en dan hou ik het voor bezien.

N.v.d.r.

Het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT) is zowat de vroegere brugpensi-oenregeling. Maar niet alleen de naam veranderde. De toe-tredingsvoorwaarden werden verstrengd en er wordt ook van uitgegaan dat er een gro-tere beschikbaarheid voor de arbeidsmarkt moet zijn.Op zich is de LBC-NVK niet gekant tegen die beschikbaar-heidsvoorwaarde. Maar het moet natuurlijk niet al te gek worden. Vaardigheden, ken-nis, ervaring, het zijn allemaal elementen die kunnen helpen om opnieuw werk te vinden. Maar niet elke job is voor 57- of 58-jarigen even geschikt als voor dertigers. En uiteraard zijn niet alle 57- of 58-jarigen over dezelfde fitheidskam te scheren. Bij heel veel van de discussies over ‘langer werken’ stuit het tegen de borst dat er gewoon wordt vertrokken van het idee dat de jobs voor het oprapen liggen en dat werk-gevers 50-plussers met open armen ontvangen. Alle stu-dies, alle feiten bewijzen net het tegendeel. Al te vaak wordt er gesteld dat 50-plussers aan het werk zouden kunnen als de voorwaarden aangepast worden. Werkgevers hebben het dan niet over de arbeids-voorwaarden maar over de loonvoorwaarden. Ze willen graag ervaring en deskundig-heid binnenhalen, maar wel tegen de prijs van onervaren-heid en ongeschooldheid. Zo werkt de markt niet, ook de arbeidsmarkt niet.

Verzekeraars en verzekerings- makelaars

Wie werkt bij een verzekeringsma-kelaar (paritair comité 307) krijgt dit jaar voor het eerst een vak-bondspremie. Al weer een reden om lid te zijn van de vakbond! De voorwaarden voor de premie zijn dezelfde als in de sector van de ver-zekeringsmaatschappijen (paritair comité 306).In PC 306 is er al langer een vak-bondspremie die wordt uitgekeerd tussen 15 september en 15 novem-ber 2013. Om de vakbondspremie te krijgen moet je minstens zes maanden aangesloten zijn bij de LBC-NVK op het ogenblik waarop de vakbonds-premie wordt uitbetaald en in orde zijn met de betaling van het lidgeld. Verder moet je minstens zes maan-den in de sector hebben gewerkt in de periode van 1 januari tot 31 december 2012.Vertrek je met brugpensioen of heb je een andere uitstapregeling? Dan blijf je recht hebben op de pre-mie als je in 2012 nog minstens één maand werkte en als je nog altijd lid bent van de LBC-NVK op het ogenblik van de betaling. Wie met tijdkrediet is of arbeidsongeschikt is, blijft recht hebben op de vak-bondspremie.De vakbondspremie wordt gestort op je bankrekening. Het enige wat je moet doen is controleren of de gege-vens op het premieattest kloppen. Bezorg het ondertekende en even-tueel gecorrigeerde attest bij voor-keur aan je LBC-NVK-afgevaardigde.

Banken en spaarbanken

Bij de banken en spaarbanken (pari-tair comité 310) wordt in september de vakbondspremie van 35 euro uit-betaald.Om de vakbondspremie te krijgen moet je aan diverse voorwaarden voldoen. Zo moet je minstens zes maanden aangesloten zijn bij de LBC-NVK op het ogenblik waarop de

vakbondspremie wordt uitbetaald. Je moet ook minstens zes maan-den in de sector hebben gewerkt in de periode van 1 januari tot 31 december 2012.Vertrek je met brugpensioen of heb je een andere uitstapregeling? Dan blijf je recht hebben op de pre-mie als je in 2012 nog minstens één maand werkte en als je nog in orde bent met de bijdrage op het ogen-blik van de betaling. Wie met tijd-krediet is of arbeidsongeschikt is, blijft recht hebben op de vakbonds-premie.De vakbondspremie wordt uitge-keerd tussen 15 september en 15 november 2013. Het bedrag wordt gestort op je bankrekening.Het enige wat je moet doen is con-troleren of de gegevens op het premieattest kloppen. Bezorg het ondertekende en eventueel gecor-rigeerde attest bij voorkeur aan je LBC-NVK-afgevaardigde.

Kleding en confectie

In de sector kleding en confectie (paritair comité 215) wordt de vak-bondspremie uitgekeerd tussen 15 september en 15 december 2013. De premie bedraagt 135 euro.Om de vakbondspremie te krijgen moet je minstens sinds 31 maart 2012 aangesloten zijn bij de LBC-NVK. Je moet ook in orde zijn met de betaling van het lidgeld. De premie is er ook voor wie met pensioen gaat tussen 31 maart 2013 en 31 maart 2014. Er is verder een premie ‘eerste jaar werkloos’. Die bedraagt 135 euro. De pre-mie ‘tweede of derde jaar werkloos’ beloopt 37,18 euro.De vakbondspremie wordt gestort op je bankrekening. Het enige wat je moet doen is controleren of de gegevens op het premieat-test kloppen. Bezorg het onderte-kende en eventueel gecorrigeerde attest bij voorkeur aan je LBC-NVK-afgevaardigde. Als je geen attest hebt gekregen, kan je er één vra-gen bij je plaatselijke LBC-NVK-secretariaat.

201.00 zelfstandige kleinhandel vorige lonen x 1,02 202.01 middelgrote levensmiddelenbedrijven vorige lonen x 1,02 216.00 notarisbedienden vorige lonen x 1,0051 308.00 maatschappijen voor hypothecaire leningen, sparen en kapitalisatie vorige lonen x 1,002 309.00 beursvennootschappen vorige lonen x 1,001988 310.00 banken vorige lonen x 1,002

INDExAANpASSINgEN OKT 2013

UITBETALINg VAKBONDSpREMIE


mISSIE VAn DE LBC-nVK

de Landelijke Bediendecentrale – nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (LBC-nVK) is een vakbond die als deel van het algemeen

Christelijk Vakverbond (aCV) opkomt voor meer en sterkere rechten voor werknemers (m/v). de LBC-nVK is een onafhankelijke demo-

cratische organisatie met leden en militanten, die streeft naar solidariteit onder werknemers. nationale en internationale solidariteit is een

belangrijk doel en bindmiddel. de LBC-nVK staat voor een democratische kijk op de samenleving. Samen met gelijkgezinde bewegingen

wil ze een strijdbare tegenmacht zijn.

Een mooie avond op het pleinHeel soms, als ik in een slechte bui ben, wegens syrië of omdat weer eens een vrachtwagen zijn lading heeft verloren op de e19, dreig ik mijn geloof in de mens-heid te verliezen. Het is een zootje ongeregeld, denk ik dan. mensen zullen altijd prutsers blij-ven, hebzuchtig, wreed en dom.

Ik denk aan Noë en zijn ark en hoe de Heer er eeuwen voor onze tijdrekening en net in zo’n boze bui als ik voorgoed een streep had onder getrokken. Weg met die handel, ander en beter, après nous le déluge, ze hebben hun kans gehad. Hoe zouden ze opschrikken, stel ik me dan voor: de gewetenloze wapenhandelaars en de bankiers, de corrupte politici, de beu-len en de makers van slechte televisiepro-gramma’s, als de storm opnieuw zou komen opzetten en de wrekende tsunami hun villa’s en hun martelkamers zou wegvegen van het aardoppervlak, samen met de vuilnisbelten, de giffabrieken en het ontwaarde geld? Het is een zuiverende gedachte, dat de wereld een tweede kans zou krijgen, te beginnen met de vissen en hoe die opnieuw aan land zouden kruipen om een beter ras te maken, deze keer misschien met iets meer verstand en meer gevoel.

mensen in zomerkleren

En dan vergeet je de Apocalyps en je kui-ert op je gemak naar het pleintje achter de Bourlaschouwburg waar je hebt afgespro-ken met een oude vriend. Het is de laat-ste warme zomeravond van het jaar en de restaurants op de Graanmarkt hebben hun mooiste terrasmeubels buitengezet. Overal zitten mensen in lichte zomerkle-ren te eten, te lachen en te praten. Er bran-den straatlantarens en lampions en vrien-delijke obers laten je kiezen waarmee ze je die avond zullen verwennen. Je bestelt een glas champagne en je vertelt je kameraad de laatste grap, voor je ze weer voorgoed ver-geet. De champagne is kruidig en koel. Hij

is met zorg gemaakt van Pinotdruiven en Chardonnay, geteeld op de dikke kalklaag van het bassin parisien, één van de rijkste wijngebieden van de wereld. De beste cham-pagneboeren gebruiken alleen het druiven-sap van de eerste persing en in hun koele kelders draaien ervaren remueurs duizen-den flessen om en om om het bezinksel in exact de juiste hoek uit de fles te halen. Dan komt het voorgerecht eraan, een vis-soep met rouille en toast. De soep is heer-lijk en ik proef de roodbaars, een langzaam groeiende vis die de vorige dag nog uit het Noorden van de Atlantische Oceaan is opge-haald, honderd tot zeshonderd meter onder het wateroppervlak. In de rouille zit look, mayonaise, olijfolie, saffraan, Spaanse peper en tomatenpuree uit landen als Griekenland, Turkije en Italië. De combinatie is verrukke-lijk en ik vraag me af wie voor het eerst op de gedachte is gekomen, maar dan eist het hoofdgerecht al mijn aandacht op. Ik heb Vlaamse stoofkarbonade met witloofsalade en frieten besteld.

Schuimend bier

Het vlees is gestoofd in tafelbier van Piedboeuf en de bintjes zijn twee keer gebak-ken, op 170 en op 190° zoals het hoort. Ik drink er een frisse pint bij en nog één en nog één en ik wil niet eens meer denken aan de mout en het wort en hoe alleen vrouwelijke hopplanten mogen worden gebruikt omdat het bier anders nooit zo mooi zou schuimen. Het enige wat ik wél denk is: ook hiertoe is het mensenras dus in staat, tot koken en brouwen en het aanleggen van prachtige pleintjes in steden met ziekenhuizen met niersteenvergruizers en moderne operatie-zalen, tot het draaien van films en het schrij-ven van spannende boeken, het componeren van hemelse vioolsonates en vrolijke songs. Hoor, er klinkt er eentje op het plein:Let’s call the whole thing off van George Gershwin. En ik denk terwijl ik naar de tramhalte slen-ter: ja, laten we met die zondvloed nog maar even wachten. Het kan altijd nog. Let’s call the whole thing off.

AChTERKLApwalter

ONS REChTverantwoordelijke uitgever: Marc WeynsSudermanstraat 5 • 2000 antwerpenhoofdredacteur: denis Bouwenredactiesecretaris: jan deceunynckvormgeving: Peer de Maeyerdrukkerij: Corelio Printingredactie en administratie:Sudermanstraat 5- 2000 antwerpen Tel. 03/220.87.11 • Fax 03/[email protected]

LBC-NVK-SECRETARIATENEN -STEUNpUNTEN

• LBC-nVK AALST Hopmarkt 45 - 9300 aalst tel. 053/73.45.20 - fax 03/220.88.01 [email protected]• LBC-nVK AnTWErPEn nationalestraat 111-113 - 2000 antwerpen tel. 03/222.70.00 - fax 03/220.88.02 [email protected]• LBC-nVK BruGGE-OOSTEnDE Kan. dr. L. Colensstraat 7 - 8400 Oostende steunpunt: Oude Burg 17- 8000 Brugge tel. 059/55.25.54 - fax 03/220.88.15 [email protected]• LBC-nVK BruSSEL Pletinckxstraat 19 - 1000 Brussel tel. 02/557.86.40 - fax 03/220.88.05 [email protected]• LBC-nVK DEnDErmOnDE Oude Vest 146 - 9200 dendermonde tel. 03/765.23.71 - fax 03/220.88.19 [email protected]• LBC-nVK GEnT Poel 7 - 9000 gent tel. 09/265.43.00 - fax 03/220.88.08 [email protected] steunpunt: Koningsstraat 5 - 9700 Oudenaarde tel. 053/73.45.25 - fax 03/220.88.03 [email protected]• LBC-nVK HALLE Vanden eeckhoudtstraat 11 - 1500 Halle tel. 02/557.86.70 - fax 03/220.88.06 [email protected]• LBC-nVK HASSELT Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt tel. 011/29.09.61 - fax 03/220.88.09 [email protected]• LBC-nVK KEmPEn Korte Begijnenstraat 20 - 2300 Turnhout tel. 014/44.61.55 - fax 03/220.88.20 [email protected]• LBC-nVK KOrTrIJK-rOESELArE-IEPEr President Kennedypark 16d - 8500 Kortrijk steunpunten: H. Horriestraat 31 - 8800 roeselare St. jacobsstraat 34 - 8900 Ieper tel. 056/23.55.61 - fax 03/220.88.12 [email protected]• LBC-nVK LEuVEn Martelarenlaan 8 - 3010 Kessel-Lo tel. 016/21.94.30 - fax 03/220.88.13 [email protected]• LBC-nVK mECHELEn-ruPEL Onder den Toren 5 - 2800 Mechelen-rupel tel. 015/71.85.00 - fax 03/220.88.14 [email protected]• LBC-nVK SInT-nIKLAAS H. Heymanplein 7 - 9100 Sint-niklaas tel. 03/765.23.70 - fax 03/220.88.18 [email protected]• LBC-nVK VILVOOrDE Toekomststraat 17 - 1800 Vilvoorde tel. 02/557.86.80 - fax 03/220.88.07 [email protected]

ALgEMEEN SECRETARIAAT

Sudermanstraat 5 - 2000 antwerpenTel. 03/220.87.11, Fax 03/[email protected] | www.lbc-nvk.be

Ons recht wordt gedrukt op verbeterd krantenpa-pier. dit papier wordt gemaakt op basis van gerecy-cleerd materiaal.

Ons Recht, oktober 2013

Documents

Transcript of Ons Recht, oktober 2013