Ons Recht maart 2014

Maandblad van de landelijke bediendencentrale - nationaal verbond voor kaderpersoneel

12-13België belastingparadijs? Ja, voor de ‘happy few’

118de jaargang | nummer 3 | Maart 2014

4

S EC TO R C AO ’ S I N

T E XT I E L E N K L E D I N G

17-19

T U SS E N KO M ST I N

WO O N -W E R KV E R K E E R

RUBRIEKSNAAM

2 | Maart 2014 | 118de jaargang | Ons recht

StandpuntSectoroverleg

SociaalCampagne

Over de grenzenOverleg

CoöperatiesBelastingen

LoonkloofCampagne

InboxArbeids-gericht

Woon-werkverkeerIn de marge

FilmFilm

BoekWat de lezers denken

Uitbetaling vakbondspremieAchterklap

Vanmol

3

4

5

6

8

9

10

12

13

14

15

16

17

18

20

20

21

22

22

23

24

Parlementairen: maak van europa een solidair verhaal!akkoorden in sectoren textiel en kledingVakbondswerk is nodig in goede en kwade dagenalleen samen kan je werkomstandigheden beter maken

Opnieuw wat beweging in ons sociaal overleg“economie is veel meer dan beurskoersen”België is belastingparadijs voor ‘happy few’Hoogopgeleide vrouwen verdienen tot 155 euro per maand minderWaarom de vakbond zich met politiek moet inlaten

Werkgeverstussenkomst in de treinkaartOver angst die de ziel opvreetSaving Mr. BanksSnowpiercerde laatste tafel

Uitstellen

INhOUd

“De vakbond moet toch helemaal niet aan politiek doen.” Die opmerking hoor je wel vaker. Alleen is het lang niet zeker dat de vakbond zich ver moet houden van de politiek. Onze kop in het zand steken zal de werknemers niets opleveren. Kijk naar de geschiedenis van de arbeidersbeweging. Zouden de sociale zekerheid, de betaalde vakantie en het algemeen stemrecht er zijn gekomen zonder sociale en politieke strijd? Lees meer op p. 14-15

RUBRIEKSNAAM

Ons recht | 118de jaargang | Maart 2014 | 3

stan

dp

unt. ferre wyckmans

algemeen secretaris

Op 25 mei verkiezen we niet alleen onze federale en regionale volksver-tegenwoordigers maar ook onze 22 europese parlementairen. Het valt te vrezen dat de europese verkiezin-gen bij ons zullen worden onderge-sneeuwd door discussies over ja dan neen een volgende staatshervorming en de vraag hoe fors een zoveelste lasten-verlaging voor de bedrijven moet zijn.

Het probleem met de Europese verkiezingen is het probleem van de Europese beleidsvoering. Europa raakt letterlijk alles en nog wat maar het gebeurt buiten het blikveld van onze democra-tische besluitvorming. Europa is verkeershinder door de Europese toppen in Brussel. Europa is enige nationale trots omdat onze Herman Van Rompuy de voorzitter van de Raad is. Europa is onze Eurocommissaris Karel De Gucht, van wie we beter de fiscale geschillen kennen dan zijn bevoegdheden. Prijsvraag: wie was onze vorige Europese commissaris? En die daarvoor?Burgers ergeren zich aan Europa omdat er zoveel geld gaat naar dat over-en-weer-reizen tussen Brussel en Straatsburg. Weinigen worden warm van Europa. Tegelijk creëert Europa veel soci-ale en economische kilte, vraag dat maar aan de Grieken en Portugezen. Warmte krijgen ze daar van Moeder Natuur, niet van Brussel. Sluipende verschuiving Spijtig genoeg zal het in mei ook niet gaan over de infame invloed van de Europese besluitvorming, waarbij Europarlementairen vaak evenzeer van de zijlijn (moeten) toekijken als de gemiddelde Europese inwoner. Qua beslissingsmacht gooit de Europese Commissie meer gewicht in de schaal dan ons federale parlement. In het Belgische parlement ondergaan ze lijdzaam hoe de invloed

sluipend verschuift naar Europa. Zelfs de begro-tingscontrole wordt toevertrouwd aan een hand-vol eurocraten. Menig Europees verdrag wordt in ons parlement bekrachtigd zonder inhoude-lijk debat en vaak met een snel opgetrommelde meerderheid. Onbegrijpelijk hoe de politieke macht zonder veel gemor wordt doorgeschoven.Anti-Europese gevoelens worden momenteel vooral verwoord door populistische partijen van rechtse signatuur. Zo hebben zij het mono-polie van de anti-Europese gevoelens gekaapt. Wie meer dan ernstige bezwaren oppert, wordt gemakshalve in hun kamp geplaatst. Zo zou je schrik krijgen om nog bedenkingen te maken bij het Europese beleid. Je zou zo eens een rechts discours kunnen steunen. Concurrentiekracht In het verleden trokken de vakbonden steevast de Europese kaart. In de hoop en met de terechte verwachting dat een grensoverschrijdend solidair verhaal het zou moeten halen op nationalistische reflexen. Maar wat onze Europese en nationale beleidsmakers ervan gebrouwen hebben, is pre-cies het tegenovergestelde. Nooit gaat Europees beleid over solidariteit. Zelden gaat het over men-sen aan boord krijgen. Te vaak gaat het over uit-sluiting. En telkens opnieuw draait het rond de concurrentiekracht en –positie. Als Europa en de kandidaten voor het Europees Parlement steun willen krijgen van de werkende bevolking, zullen ze dus fundamenteel voor een heel ander beleid moeten kiezen.Eigenlijk is dat de boodschap waarmee wij, samen met het Europees Vakverbond, op 4 april om 11.00u in Brussel deelnemen aan een Europese betoging. Het huidige Europese beleid zint ons niet. De werknemers eisen een sociaal en soli-dair Europa. Komt dat er niet, dan dreigen ook de bonden een anti-Europees verhaal te ontwikke-len. Een Europa dat tegen de belangen van werk-nemers handelt, kan geen steun van hen blijven verwachten.

nooit gaat europees beleid over

solidariteit. Zelden gaat het over mensen

aan boord krijgen. te vaak gaat het over

uitsluiting.

Parlementairen: maak van Europa een solidair verhaal!

© f

oto:

BEL

GAIM

AGE


marnix sandrap en ginO dupOnt

in de paritaire comités van de sec-toren textiel en kleding zijn akkoor-den afgesloten binnen het enge kader dat aan de sociale partners werd opgelegd. de regering legde beperkingen op voor tijdkrediet en het stelsel werkloosheid met Bedrijfstoeslag (swt, het vroe-gere brugpensioen). Ze dwong om de lonen te matigen. de onze-kerheid over het nieuwe werkne-mersstatuut speelde ook een rol.

Textiel en kleding zullen binnen de vakbond anders worden aangepakt; dat had een gun-stige invloed op de onderhandelingen. Vanaf midden 2015 zullen beide sectoren hele-maal worden opgevolgd door ACV-Metea. Alle werknemers – arbeiders, bedienden en kaderleden – zullen dus terechtkomen bij één centrale van het ACV. Nu al werd elke stap in het overleg afgestemd op de ver-wachtingen van de diverse groepen werk-nemers. In de kledingsector lag de klemtoon op een maximale verlenging van de SWT-regelingen. Werknemers kunnen met SWT vanaf 58 jaar als ze voldoen aan de loopbaanvoorwaar-den. Het kan ook vanaf 56 jaar, als er sprake is van 40 jaar prestaties en nachtwerk. Alle stelsels worden verder in één pot gestoken zodat het Sociaal Fonds alle aanvullende ver-goedingen voor zijn rekening neemt. Vanaf 50 jaar kunnen bedienden onbeperkt 1/5

tijdkrediet opnemen, als de arbeidsorganisa-tie dit mogelijk maakt. Voortaan zullen alle bedienden mogen rekenen op een hospitali-satieverzekering, gefinancierd door de werk-gever. Als er op dit punt al een regeling was die meer waarborgen gaf dan een bestaand systeem, wordt de bestaande polis gewoon behouden. Werkgevers en de bedienden die ze tewerkstellen die op geen enkele wijze voor deze risico’s gedekt zijn, zullen ver-plicht moeten toetreden tot het stelsel. Niet alle bedienden kunnen een deel van hun verplaatsingskosten van en naar het werk terugbetaald krijgen. De LBC-NVK wil dat iedereen, los van het loon, een groot deel van zijn verplaatsingskosten vergoed krijgt. Op dit punt is al weer een positieve stap vooruit gezet. In het vorige akkoord was sprake van een terugbetaling vanaf vijf kilometer (in plaats van tien km). Nu wordt het loonplafond opgetrokken van 30.000 naar 33.000 euro (plus tien procent).

Ontslagprocedure

Er komt nu ook eindelijk een sectorale ont-slagprocedure. Niet alleen voor collectieve ontslagen (zoals bij wet is geregeld) maar ook voor gevallen waarbij de werkgever een bediende individueel wil ontslaan. Voortaan zal de werkgever in al die gevallen de vak-bondsafvaardiging of de vakbond moeten informeren. Doet hij dat niet? Dan betaalt hij 500 euro schadevergoeding aan de werk-nemer.In de textielsector lagen de accenten nood-gedwongen grotendeels op dezelfde thema’s.

Net zoals bij de arbeiders werden alle syste-men van SWT voor de bedienden maximaal verlengd. Je kan met SWT vanaf 58 jaar als je voldoet aan de loopbaanvoorwaarden. En vanaf 56 jaar bij 40 jaar prestaties en nacht-werk. Alle aanvullende vergoedingen komen van het Sociaal Fonds.Vanaf 50 jaar kunnen bedienden in een lan-dingsbaan stappen, via 1/5 tijdkrediet. Ze moeten een loopbaan van minstens 28 jaar hebben en de werkgever moet zich akkoord verklaren.De tewerkstellingsverbintenissen werden voort verlengd. Samen met de vertegen-woordigers van de arbeiders zal de LBC-NVK grondig de gevolgen onderzoeken van de maatregelen om tot één statuut voor ieder-een te komen.

Hogere vakbondspremie

Ook op andere punten is werk gemaakt van een toenadering tot de afspraken die voor arbeiders gelden. De vakbondspremie wordt verhoogd tot 130 euro. En voortaan krijg je vier in plaats van drie dagen ‘klein verlet’ wanneer je partner, één van je kinderen of één van de kinderen van je partner sterft.Vorming en opleiding kwamen ook duide-lijk aan bod. De bestaande systemen met trekkingsrechten worden afgebouwd. Het geld zal maximaal worden gebruikt voor risicogroepen. Samen met de vormings-instellingen COBOT, COBOT arbeiders en CEFRET wordt getracht om het beschikbare geld optimaal te gebruiken ten bate van de werknemers.

Akkoorden in sectoren textiel en kleding

sociale vooruitgang op heel wat punten

SECtOROVERLEg

© f

oto:

BEL

GAIM

AGE


Vakbondswerk is nodig in goede en kwade dagen

met een afvaardiging staan werknemers zoveel sterker

Jan deceunynck

als alles goed gaat op het werk, lijkt vakbondswerk vaak overbodig. er zijn geen problemen, waarom dan vakbonden? wel, omdat het ook in goed draaiende bedrijven wel eens plots mis kan gaan. en dan blijkt een vakbond wel degelijk nog altijd het verschil te maken…

Een paar weken geleden sloeg het nieuws in als een bom bij de 107 werknemers bij Cabot. Het Amerikaanse chemiebedrijf deelde onverwacht mee dat het zijn vesti-ging in Leuven zou sluiten en zou overheve-len naar Letland. Niemand had enig onheil vermoed. Een vakbondswerking was er ook niet. Want alles ging toch goed?

Beter ‘binnen’

De dag van de aankondiging klopte een aan-tal LBC-NVK-leden al aan bij vakbondssecre-taris Filip Oosthuyse. Of hij hun belangen kon verdedigen? “Uiteraard wilden we dat graag doen”, zegt Filip. “Of onze leden in een bedrijf werken mét of zonder vakbonds-werking doet er niet toe. Alleen zijn onze mogelijkheden wel beperkt als de vakbond niet ‘binnen’ zit,” legt hij uit. “Zonder vak-bondswerking geen collectief overleg. We kunnen dan alleen individueel onderhan-delen. En dat levert meestal minder op.”

“Als er geen vakbondswerking is, moet de werkgever in principe met het voltallige per-soneel onderhandelen bij een collectief ont-slag of een sluiting. Dat levert zelden meer op dan de wettelijke minima. Ook werkge-vers zijn meestal geen vragende partij voor zo’n tijdrovend overleg. Met een beperkte delegatie afspraken maken is een stuk een-voudiger. Bovendien opent overleg met vakbonden de deur naar ‘SWT’ (brugpensi-oen). Anders blijft die deur op slot. Bij Cabot kostte het dan ook niet veel moeite om de werkgever ervan te overtuigen om alsnog een vakbondsafvaardiging op te zetten.”

Wettelijk

Strikt wettelijk had Cabot het been kunnen stijf houden. “Om een vakbondsafvaardi-ging voor bedienden te kunnen oprichten moeten de vakbonden aantonen dat 25 pro-cent van de werknemers lid is. Dat bewijs leveren is redelijk omslachtig. Al zouden we het wellicht wel gehaald hebben. Er bleken

relatief veel werknemers bij de vakbond te zijn. En anderen wilden ondertussen ook aansluiten. De directie van Cabot zag snel in dat het voor iedereen beter was om via een vakbondsafvaardiging te werken, waardoor de procedure niet moest worden doorlopen. Het overleg is nu bezig. En het zal ongetwij-feld meer opleveren dan wat we individueel voor onze leden uit de brand hadden kun-nen slepen.”

Ook bij de buren

Toeval of niet, ook bij Tomra, zowat de buur van Cabot op hetzelfde industrieter-rein, was onverwacht een bommetje gebar-sten. Geen volledige sluiting, maar een col-lectief ontslag van 35 personeelsleden. Een deel van de productie zou verhuizen naar Slovakije.

Maar bij Tomra lagen de kaarten anders. Omdat het bedrijf niet dicht ging, had de directie geen zin in al te veel vakbondsin-menging. Want een vakbondsafvaardiging zou ook nadien nog een rol opeisen. Het zag er dus naar uit dat Tomra de vakbonden wel zou verplichten om de wettelijke procedure te doorlopen. Ondertussen was het al wel duidelijk dat daar de grens van 25 procent leden zou worden gehaald.De werkgever trachtte de vakbonden te paaien met een ‘tijdelijke werkgroep’. “Daar konden we uiteraard niet mee tevreden zijn”, vertelt Filip. “Voor ons was het belangrijk om ook syndicaal overleg te houden na het afronden van dit ontslag. We gaven de direc-tie de keuze: nu een vakbondsafvaardiging aanvaarden of gewoon de procedure een paar weken uitzitten en wettelijk verplicht worden tot overleg. Of, in het slechtste geval, bij de volgende sociale verkiezingen. Want het was duidelijk dat het personeel ondertussen wel degelijk het belang van een aanwezige vakbond inzag.”Schoorvoetend ging Tomra dan toch akkoord. Ook daar zal de vakbond mee col-lectief kunnen onderhandelen over de ont-slagvoorwaarden van de werknemers. En terecht, want een florissant bedrijf dat per-soneel aan de deur zet om elders nog meer winst te kunnen boeken, kan best wat vak-bondsaandacht verdragen.

SOCIAAL

Cabot wil zijn vestiging in Leuven sluiten. een vakbondswerking was er niet. Want alles ging toch goed?


Alleen samen kan je werk-omstandigheden beter maken

Vijf lBc-nVk-militanten vertellen over hun ervaringen

Jan deceunynck en denis BOuwen

Van solidariteit word je beter. Ook op de werkvloer. uiteraard. want dat er collectief weerwerk nodig is om loon- en arbeidsvoorwaarden leefbaar te houden of op te krik-ken, staat buiten kijf. maar dat is niet eenvoudig. Ons recht sprak met vijf gedreven vakbondsmili-tanten uit diverse sectoren. Hun verhalen lopen uiteen. maar met een duidelijke rode draad: de neoli-berale logica is duidelijk te voelen op de werkvloer. en daar kunnen we alleen samen iets aan doen…

Valerie Scherpereel is een jonge maar ervaren vakbondsvrouw bij Belfius. Sven Reggers is een gedreven militant in de sector van de contactcenters. Ook Wendy Cuypers (kledingketen C&A) en Dirk De Cuyper (Cisco Systems) hebben veel erva-ring als vakbondsmensen. Tjalling Eekman is aan zijn eerste vakbondsmandaat bezig bij de ziekenhuisgroep ZNA.

Individuele afspraken

Ons recHt: Als vakbond vinden we het belang-rijk om zoveel mogelijk dingen collectief te rege-len. Maar werkgevers hebben meer en meer de neiging om individuele afspraken te maken met werknemers. Zien jullie die tendens ook? wendy cuypers: “Bij C&A merken we inderdaad die tendens. Als we in de onder-nemingsraad een probleem aankaarten, is het antwoord meer dan eens dat dit onder de verantwoordelijkheid van de store mana-ger valt en dat de kwestie geval per geval moet worden bekeken. Vroeger was dat toch heel anders.”sVen reggers: “Ook bij ons is individua-lisering schering en inslag. Een aantal jaar geleden was er een collectief ontslag dat door de directie persoon per persoon werd afgehandeld. Wat natuurlijk indruist tegen de geest van de Wet Renault.”dirk de cuyper: “Toen onze onderneming door een Amerikaanse groep werd overge-nomen, ging het enkele jaren goed. Maar op een bepaald ogenblik wilde de directie ieder-een een nieuw contract laten ondertekenen. Als vakbond konden we de werknemers beschermen door te verwijzen naar cao 32bis. Uiteindelijk kwamen er toch nieuwe contracten maar zonder inleveringen.”Valerie scHerpereel: “De trend naar

individualisering kan voor de vakbond ook een kans zijn om zichzelf meer op de kaart te zetten. In de banksector zijn er dikwijls ‘cafetariaplannen’ waaruit de werknemers keuzes kunnen maken. Bij Belfius koos de LBC-NVK er bewust voor om hiervoor een algemeen kader te helpen uitwerken en zo de veranderingen mee te sturen. Andere vakbonden maakten niet die keuze.”tJalling eekman: “Bij ZNA staat de vak-bond sterk, en gelukkig maar. Een heleboel dingen wordt collectief geregeld en het aan-tal afspraken op individuele basis blijft bin-nen de perken.”

Zotte flexibiliteit

Ons recHt: Werkgevers lijken de flexibiliteit steeds meer te willen opdrijven. Hoe gaan jul-lie daarmee om?wendy: “Dat is niet makkelijk. Bij C&A wordt volgens de cao niet gewerkt met oproepcontracten. Maar in de praktijk gebeurt dat toch steeds vaker. Vooral in de kleinere winkels. Ze openen de winkel met twee medewerkers, maar als er dan een pro-bleem is, wordt er snel iemand opgebeld.”Valerie: “Ook in de banksector zien we de flexibiliteit toenemen. Met cao’s trachten we de scherpste kantjes er af te vijlen, maar de druk is groot.”dirk: “De grens tussen werk en privé ver-vaagt. Thuis- en telewerk zijn een oplos-sing voor sommigen maar een bijkomend

probleem voor anderen. Aanvankelijk zijn werknemers altijd tevreden. Ze zijn zich weinig bewust van de vervagende gren-zen en de risico’s. Vaak wordt bij thuiswerk meer productiviteit verwacht, want thuis kan je zogezegd ‘ongestoord doorwerken’. Het is voor ons als vakbond altijd moeilijk om nee te zeggen tegen die nieuwe vor-men van arbeidsorganisatie. We proberen daarom duidelijke algemene afspraken te maken. Door te onderhandelen proberen we de flexibilisering zoveel mogelijk te beper-ken en de vergoeding ervoor te verhogen.”sVen: “Wij maken helaas alleen maar cao’s over méér flexibiliteit. De grens tussen werk en privé is bij ons niet vervaagd. Ze is ver-dwenen! Het personeel moet bij ons altijd beschikbaar zijn. Er zijn shiften van 4 tot 9 uur en werkweken tussen 31 en 41 uur. Iedere werknemer kan worden verplicht om jaarlijks 18 zon- en/of feestdagen te werken. En zaterdagen worden gewoon beschouwd als weekdagen. De vaste planning wordt nu twee weken op voorhand meegedeeld, maar het is duidelijk dat de werkgevers dit nog voort willen inkorten. Collega’s die nog een bijbaantje hadden, kregen te horen dat ze een keuze moeten maken omdat de werkge-ver niet kan of wil garanderen dat ze altijd vrij kunnen zijn op de uren dat ze voor die andere werkgever werken. En de meeste van onze collega’s hebben weinig uitwijk-mogelijkheden. Laag opgeleid, eentalig, in de Brusselse regio. Het is dit of niks. Dat

CAMPAgNE

Vijf LBC-NVK-militanten in gesprek met de redactie van Ons Recht. Stuk voor stuk beseffen ze dat de vakbond ervoor moet zorgen dat iedereen beter af is. Niet alleen de sterksten die voor zichzelf kunnen opkomen.


weet de werkgever ook.” tJalling: “Bij ons valt het nog mee met de flexibiliteit als ik jullie verhalen hoor. Uiteraard wordt in het ziekenhuis flexi-bel gewerkt. Maar er zijn wel duidelijke spelregels die we als vakbond mee bepa-len. Als vakbond hebben we op dat vlak een meerwaarde, die ook door de directie wordt gewaardeerd. We denken graag mee na over de vraag hoe je het werk leefbaar kan organiseren. Ook voor de werkgever is het belangrijk dat werknemers tevreden en gemotiveerd zijn.”

‘Wij werken ons ook dood’

Ons recHt: Worden problemen met de orga-nisatie afgeschoven op individuele personeels-leden? sVen: “Het gebeurt vaak genoeg dat indivi-duele werknemers de hamer op hun hoofd krijgen als er iets misloopt. Als het gaat om fouten op managementniveau, is er altijd sprake van een collectieve verantwoorde-lijkheid.”

“Als een werknemer klaagt over een te hoge werkdruk, krijgt hij snel te horen dat dat te wijten is aan het feit dat bepaalde collega’s niet zijn komen opdagen. ‘Wij werken ons dood, dus moeten de anderen dat ook maar doen’, lijkt het motto van ons management.”Valerie: “Bij Belfius is het vooral storend dat het gewone personeel doorgaans de dupe is bij herstructureringen, terwijl de hogere echelons worden ontzien.”dirk: “Wij zien dat ondersteunende dien-sten zoals personeelszaken en informa-tica worden ingekrompen. Voor een aantal punten kan je niet meer naar de personeels-dienst lopen maar moet je het stellen met geautomatiseerde systemen. De helpdesk voor pc-problemen zit in een Aziatisch land zodat je in de praktijk heel veel zelf moet oplossen.”wendy: “Als er bij ons winkels vierkant draaien, wordt er doorgaans in de richting van de store manager gekeken. Die moet een aantal targets zien te halen.”tJalling: “Wij hebben kunnen afdwingen dat er een grote werkzekerheid is. Als som-mige secretaresses bijvoorbeeld niet lan-ger genoeg werk hebben, worden ze elders opgevangen, bijvoorbeeld aan de balies. Natuurlijk kan de directie wel degelijk jobs afbouwen door alleen maar selectief te ver-vangen bij natuurlijk verloop.”

Onderlinge concurrentie

Ons recHt: Moedigt jullie werkgever de con-currentie onder personeelsleden aan? Valerie: “Zeker in het commerciële kanto-rennet voelen we dat de onderlinge concur-rentie wordt opgedreven. Het is een soort rat race waarbij personeelsleden individueel worden opgevolgd. Als vakbond zijn we er uiteraard niet tegen dat elke medewerker

zijn of haar deel van het werk doet, maar er moeten grenzen zijn aan de individuele meting. Het groepsgevoel van samen iets aan te pakken is óók belangrijk.” wendy: “In de persoonlijke evaluaties wordt de lat steeds hoger gelegd. En steeds meer facetten van het werk worden geme-ten. De store managers worden soms echt wel tegen elkaar uitgespeeld.” dirk: “De persoonlijke doelstellingen en targets worden verhoogd. Op een dash-board wordt geturfd en gemeten wat iedere medewerker gepresteerd heeft. En ook evaluatiesystemen waarbij collega’s elkaar beoordelen vinden steeds meer ingang. Je individuele resultaten worden verrekend in je loon. Veel collega’s, vooral dan jongeren, vinden dat prima. Maar het haalt de solida-riteit en de team spirit onderuit.”sVen: “Bij ons verschilt de concurrentie van team tot team, van project tot pro-ject, van klant tot klant. Het is de klant die alles bepaalt.”tJalling: “In het geval van ZNA valt de interne concurrentie goed mee. Alles is strikt geregeld en georganiseerd per ploeg.”

Partner of lastpost

Ons recHt: Ziet jullie werkgever de vakbond als een partner of als een lastpost?Valerie: “Bij Belfius zijn we als vakbond niet alleen een luis in de pels maar denken we ook mee na over oplossingen en alter-natieven. Toen onze directie vorig jaar haar reorganisatieplan voorstelde, kwam de LBC-NVK met tegenvoorstellen. Zo ben je een valabele partner.”tJalling: “ZNA ziet de vakbond als een noodzakelijk kwaad. Soms gaan we als vak-bond op de rem staan en soms laten we onze tanden zien. We stellen ons constructief op en we dagen de directie uit om de grenzen te respecteren. Als vakbond wil je nu een-maal de belangen van de werknemer ver-dedigen. Maar zonder tevreden personeel heb je ook geen organisatie die goed werkt.”wendy: “Ons management ziet ons soms als een lastpost. Maar we krijgen ook

respect voor wat we doen. Als de LBC-NVK een probleem aankaart, zijn de feiten er ook naar. Daar letten we goed op.”sVen: “Bij ons hebben de bazen geen moeite met de vakbond zolang die geen tegengas geeft. Sommige vakbondsafgevaardigden liggen beter bij de directie dan andere. Ik ga altijd het gesprek aan, ook als er degoutante voorstellen op tafel worden gelegd. Het zijn vaak de ‘kleine baronnen’ van het midden-kader die zich gortig gedragen.”dirk: “Onze vakbondsploeg toont ook haar tanden als het nodig is. Na de overname van ons bedrijf wilde de directie bijvoor-beeld de werknemers in andere functie-klassen onderbrengen. Onder druk van de vakbond kwam er toen een commissie die zich moest buigen over de bezwaren van de werknemers.”

Solidariteit

Ons recHt: Sommigen hebben snel kritiek op ‘de vakbonden’. Maar vakbonden zijn wel hard nodig. En: van solidariteit word je beter.Valerie: “Niet elke kritiek is onterecht. Maar bij Belfius bewijzen we dag na dag aan onze achterban waarom ons werk zo nuttig en nodig is. Bij ons is het zeker niet zo dat de vakbond een speler is die elke verande-ring krampachtig wil tegenhouden.”tJalling: “De slogan ‘Vakbond voor mor-gen’ van de LBC-NVK spreekt mij heel sterk aan. En sommige clichés moeten eruit: we zijn géén vervelende lastposten.”dirk: “Solidair zijn en collectief overleggen zijn heel belangrijk als we willen dat werk-nemers zich goed voelen in hun job. Als vak-bond moeten we ervoor zorgen dat iedereen beter af is, niet alleen de sterksten die voor zichzelf kunnen opkomen.”

Bij Belfius zijn we als vakbond niet alleen een luis in de pels maar denken we ook mee na over oplossingen en alternatieven.


OVER dE gRENzENannick aerts

Kellogg sluit werknemers buiten in Memphis

De multinational Kellogg moet bij wei-nigen nog worden voorgesteld. Iedereen kent de cornflakes die dit bedrijf produ-ceert. Op donderdag 22 oktober 2013 sloot de onderneming de werknemers buiten bij haar vestiging in Memphis. De multinatio-nal, die gigantische winsten maakt, wil de vaste, voltijdse jobs vervangen door tijde-lijke, deeltijdse banen. Het personeel zou gevoelig lagere lonen en extralegale voor-delen krijgen.Tot zover de boodschap die Kellog gaf aan de 200 vaste werknemers in Memphis. Veel van deze mensen werken al 20 jaar bij het bedrijf, en dat in goede arbeidsom-standigheden. Kellogg wil de werknemers alleen opnieuw aan het werk als ze tijde-lijke contracten aanvaarden. Hiermee ver-oorzaakt het bedrijf heel wat financiële

onzekerheid bij tal van gezinnen. Kellogg gaat bovendien in tegen een collectieve arbeidsovereenkomst die het met de vak-bond BCTGM afsloot voor de vier vesti-gingen in Memphis, Battle Creek, Omaha en Lancaster. Alternatieve werkschema’s en tijdelijke tewerkstelling maken immers deel uit van dit kader.De vakbonden waren overeengekomen om dit thema voort uit te spitten in een

subcommissie. Vermits Kellog in Memphis eenzijdige maatregelen neemt, veegt Kellog zijn laarzen aan het sociaal over-leg. BCTGM aanvaardt de gang van zaken niet en dient een klacht in bij de nationale raad voor de arbeidsverhoudingen.In de buitenwereld was er veel veront-waardiging over de lock-out in Memphis. Er werden al tal van acties en bijeenkom-sten georganiseerd. Jij kan jouw steun uitspreken via www.iuf.org (zie rubriek ‘Campaigns’).

grieken in scheepsbouw komen op voor hun rechten

De werknemers van de ‘Helleense Scheepswerf ’ in het Griekse Skaramanga begonnen op 4 oktober 2012 te staken. Hun arbeidsvoorwaarden werden vele keren ondergraven en ze hadden al een jaar geen loon meer uitbetaald gekregen. Voor de werknemers was de maat vol.Het loon van de werknemers speelde een belangrijke rol in een conflict tus-sen de uitbater van de werf en de over-heid. Griekenland liet op de werf duikbo-ten en marineschepen bouwen. Het bedrijf smeekte herhaaldelijk om de orders te betalen maar de overheid bleef onverschil-lig. Toen de stakers naar het ministerie van Defensie trokken, leidde dat tot een confrontatie met de politie. Een aantal

werknemers werd aangehouden.Twaalf vakbondsleden werden voor de rech-ter gebracht op grond van valse beschuldi-gingen. Op 1 oktober 2013 was er een eerste hoorzitting. Een uitspraak in de zaak wordt verwacht op 5 mei 2014. De scheepswerf blijft weigeren om loon uit te betalen. Het personeel dient als speelbal in een conflict tussen het bedrijf en de overheid.De Europese en mondiale industrievakbond IndustriAll is geschokt door de houding van de Griekse overheid. Griekse vakbon-den trachten de industriële jobs te redden. Maar de overheid ondergraaft de vakbonden en de rechten van de werknemers, in plaats van de bonden te steunen.Ondertussen blijven de Griekse burgers

gebukt gaan onder de dramatische gevol-gen van meer dan zes jaar neoliberaal bezuinigingsbeleid. Jobs werden vernie-tigd, begrotingen gedecimeerd en de soci-ale systemen werden ontmanteld. Bijna 1,4 miljoen mensen zitten zonder werk. Onder de jongeren is er 54,6 procent werkloos-heid. Honderdduizenden Griekse arbeiders en burgers leven onder de armoedegrens als gevolg van de bezuinigingen op lonen, sociale uitkeringen en pensioenen. Voor werknemers blijft er geen andere keuze dan zich te verenigen en te protesteren tegen de onrechtvaardigheid.

Wil jij jouw steun betuigen aan de werk-

nemers uit de scheepsbouw? Surf dan

naar www.industriall-europe.eu

Rio tinto in vizier van mondiale industrievakbond

Rio Tinto is een toonaangevende Brits-Australische mijnbouwgroep. Belangrijke producten van het bedrijf zijn aluminium, diamant, goud, ijzererts en industriële mineralen. Tijdens de crisisjaren bleef deze onderneming goede resultaten scoren. Paradoxaal genoeg konden de mijnwerkers en de omliggende gemeenschappen daar niet van genieten. Volgens het Zwitserse onderzoeksbureau Reprisk is Rio Tinto de nummer zes op de lijst van meest omstreden ondernemingen op het vlak van mogelijke milieu-, sociale, reputatie- en bestuursrisico’s. IndustriAll, de mondiale industrievakbond, kan hierover getuigen als het gaat over arbeidsrechten.

Rio Tinto zal alle trucjes uit de kast halen om niet met vakbonden te moeten onder-handelen.In Madagascar gooide de groep van de ene dag op de andere 300 werknemers buiten. Zonder fatsoenlijke communicatie richting vakbonden en werknemers. In Namibië mis-bruikte Rio Tinto jarenlang het politieke kli-maat om zwarte werknemers lagere lonen te geven en hen te laten werken in verschrik-kelijke omstandigheden.Op het vlak van de mensenrechten is de reputatie ook niet benijdenswaardig. In Afrika moesten duizenden mensen in som-mige streken onder dwang verhuizen zon-der een correcte schadevergoeding. In het

Zuid-Afrikaanse Krugerpark leed de biodi-versiteit onder de activiteiten van de groep. Ook de voortplanting bij jachtdieren werd negatief beïnvloed.IndustriAll voert nu campagne om de werk-nemers beter te organiseren in hun strijd voor waardig werk. Samen met inheemse actiegroepen, milieugroepen en andere middenveldorganisaties wil de vakbond Rio Tinto verplichten om rekening te hou-den met het personeel, het milieu en de gemeenschappen waarin ze actief zijn. Op 6 februari organiseerde Industriall een eerste bijeenkomst in Kaapstad. Daaraan namen honderden vakbondsactivisten van over de hele wereld deel.

www.industriall-union.org

© f

oto:

BEL

GAIM

AGE


OVERLEg

Opnieuw wat beweging in ons sociaal overleg

afspraken over ontslagmotivatie, aanvullende pensioenen en index ferre wyckmans

Het sociaal overleg beleeft harde tijden. werkgevers trachten vaak halsstarrig om vooral niet te onderhandelen. Of ze verwach-ten dat de politici hen wel op hun wenken zullen bedienen, met het huidige sociaaleconomisch dis-cours dat werknemersrechten ziet als ‘slecht voor de concurren-tie’. als het kan met wat sociale afbraak, graag. die houding was één van de redenen waarom vorig jaar niet kon worden overlegd over het dossier arbeiders-bedienden.

Eind januari was het weer van dattum. Afspraken over de wiskundige aanpassing van de index na een herschikking van de indexkorf – de producten die worden mee-gerekend om de evolutie van de prijzen te becijferen? De werkgevers wilden maar wat graag nog bijsturen om de cijfers te mani-puleren en dus aan de index te knoeien. Ingrepen om voor de aanvullende pensi-oenen de verschillen tussen arbeiders en bedienden aan te pakken? Daar wilden de werkgevers best zo ergens rond 2023 over babbelen. Afspraken over een plicht om ontslagen te motiveren? Die hoefden niet voor de werkgevers. Laat werkgevers zoveel mogelijk zelfstandig beslissen, was hun standpunt.Gelukkig keerde het tij begin februari. Zo konden over elk van deze punten dan toch afspraken en zelfs heuse cao’s worden geslo-ten in de Nationale Arbeidsraad. Ons Recht vat de afspraken even voor je samen. Ontslag motiveren Minister Monica De Coninck (Werk) kwam op 5 juli 2013 met een ‘compromis’ om de discriminaties tussen arbeiders en bedien-den aan te pakken. Daarin stond dat vak-bonden en werkgevers uiterlijk tegen eind 2013 een cao moesten maken over het prin-cipe van de ‘ontslagmotivering’. Volgens de werkgevers is de ontslagregeling in België heel duur. Maar ze is tegelijkertijd extreem soepel. Een werkgever kan iemand ontslaan zonder enige reden op te geven. Die vrijheid heeft natuurlijk een prijs. In onze buurlan-den komen werkgevers er niet zo vlotjes vanaf.De nieuwe cao nr. 109 van de Nationale

Arbeidsraad geeft de werknemer die ont-slagen wordt vanaf 1 april 2014 het recht om aan de werkgever te vragen wat diens redenen zijn om te ontslaan. Hij of zij moet de vraag per aangetekende brief stellen. Binnen de twee maanden na het einde van de arbeidsovereenkomst. Of binnen de zes maanden van de opzeg, als er een opzegpe-riode is. De werkgever heeft twee maanden de tijd om te antwoorden. Als de werkgever niet antwoordt, moet hij twee weken loon betalen als forfaitaire schadevergoeding.Vindt de werknemer dat het ontslag ken-nelijk onredelijk is? Dan kan hij naar de arbeidsrechtbank stappen. Als de rechter ook meent dat het ontslag niet redelijk gemotiveerd werd, kan hij de werkgever verplichten om drie tot 17 weken loon te betalen. Aanvullende pensioenen Minister Alexander De Croo (Pensioenen) lanceerde al in juni 2013 een plan om de discriminaties in aanvullende pensioenre-gelingen (bedrijfs- of sectorregelingen) weg te werken. De Croo vond dat de bestaande verschillen onmogelijk als ‘discriminaties’ konden worden bestempeld. Hij stelde een timing voor om via overleg de verschil-len weg te werken. Erg merkwaardig: alles kwam te vervallen als er tegen een bepaald moment geen afspraken werden bereikt om te harmoniseren. Zo zouden onwillige werk-gevers niet worden bestraft maar beloond.Het vergde wel wat overleg maar uiteinde-lijk maakte de Nationale Arbeidsraad toch korte metten met de onhoudbare ‘logica’ van De Croo. De sociale partners vroegen de minister eenparig om een overgangssys-teem te maken, met rapportering en opvol-ging. En met sancties waarover de Nationale

Arbeidsraad advies zou geven. Als stimulans voor werkgevers, niet als beloning voor wie weerspannig is. Indexcijfer In december bereikte de indexcommissie een akkoord over de ‘indexkorf ’. Die korf bestaat uit producten waarvan de prijse-volutie wordt gevolgd om de consumptie-index te bepalen. Traditioneel wordt die indexkorf om de acht jaar aangepast. Dat zal voortaan sneller gebeuren. Bij een her-ziening worden sommige producten uit de korf gehaald en komen andere producten in de plaats.Ook de waarde of het gewicht van de diverse producten in de consumptie wordt gemeten. Als een artikel dagelijks of wekelijks wordt gekocht, weegt het uiteraard zwaarder door.De diverse metingen leveren een nieuw indexcijfer op. Via een zogeheten omre-keningscoëfficiënt wordt dat indexcijfer vergeleken met het oude cijfer. Een beetje wiskunde dus. De coëfficiënt kan worden gebruikt om de index sneller of trager te laten stijgen. Uiteraard wilden de werkge-vers wat graag dat de index zo traag moge-lijk zou toenemen. Gelukkig werd hieraan een einde gemaakt. Er is nu een nieuwe index sinds januari 2014. Die ontsnapte in elk geval aan gesjoemel en nadelige ingre-pen.Uiteraard moeten we niet naïef zijn. Eén zwaluw maakt de lente niet. Toch geeft het hoop dat er weer sociaal overleg mogelijk is en dat er in de Nationale Arbeidsraad opnieuw akkoorden worden gesloten. Het hele dossier arbeiders-bedienden zal nog veel overleg vergen. De LBC-NVK houdt je op de hoogte.

Als een artikel dagelijks of wekelijks wordt gekocht, weegt het zwaarder door bij de berekening van het indexcijfer.

© f

oto:

DAN

IËL

RYS


denis BOuwen

de beurskoersen van spelers uit de Bel20-index, die je soms in het tv-journaal ziet, hebben bitter weinig te maken met onze econo-mie. tenminste, ze geven maar een heel klein deel van de economische werkelijkheid weer. dirk Barrez pleit voor een veel bredere kijk. Hij gelooft dat er veel nieuwe coöpe-raties moeten komen om onze eco-nomie nieuwe zuurstof en nieuwe waarden te geven. tegelijkertijd wijst hij een te grote euforie af.

Sommigen zullen Dirk Barrez misschien kennen als vroegere journalist van de VRT. Dirk maakt reportages, schrijft boeken en is hoofdredacteur van Pala.be. Zopas publi-ceerde hij het boek ‘Coöperaties. Hoe her-overen we de economie?’. Het boek kan je kopen via www.pala.be of in de boekhandel.

Ons recHt: Dirk, in je nieuwe boek is sprake van ‘een nieuwe golf van coöperaties in België’. Hoezo dan?dirk BarreZ: “In mijn boek citeer ik Peter Bosmans van Febecoop, de vereniging die het opneemt voor het coöperatief onderne-merschap. Peter heeft het over een recente golf van coöperaties en noemt voorbeel-den als Choco, Magelaan, Stroburo, Mobile School Group, Lionfish, Genderatwork,

het Sint-Jansbergklooster, VinoMundo en Gageleer. Vergeet zeker de energiesec-tor niet: Ecopower bijvoorbeeld speelde het in erg moeilijke omstandigheden klaar om uit te groeien tot een coöperatie met bijna 50.000 vennoten. Die coöperanten heb-ben de windmolens werkelijk zelf in han-den; ze kunnen niet alleen deelnemen aan algemene vergaderingen maar ook zelfs aan open bestuursvergaderingen. Je hebt ook projecten als Beauvent en het beginnende Bronsgroen. Het contrast met de nepcoö-peratie Groenkracht, waar de leden zowat niets te zeggen hebben, is reuzegroot.”

Financieel kapitalisme

Ons recHt: “De economie heroveren via coö-peraties”: ben je daarmee niet véél te optimis-tisch?dirk: “Kijk, de economie, zeg maar de manier waarop we welvaart en welzijn cre-eren en verdelen, moet deel uitmaken van de bredere samenleving. De jongste eeuwen ging de economie steeds meer een aparte plek innemen. Met als meest recente uit-spatting een financieel kapitalisme dat alleen op ‘snel geld’ gericht is en dat de reële economie hypothekeert, werkende mensen tekort doet en het milieu teniet-doet. Gelukkig hebben we gezonde bedrij-ven en gedreven zelfstandigen en KMO’s en slagen we erin overheidsbedrijven als Belgacom beter te laten draaien.”

“Spijtig genoeg beseffen we veel te weinig dat

we ook werk kunnen maken van veel meer ‘economische democratie’. En dat werkne-mers, burgers en samenlevingen hun econo-mie zelf in handen kunnen nemen op basis van de coöperatieve gedachte.”

“In Zwitserland zetten de coöperatieve supermarktketens Coop en Migros het land werkelijk op een veel duurzamer spoor. De vele coöperaties in de Italiaanse regio Emilia-Romagna leiden ertoe dat de welvaart daar veel gelijker verdeeld wordt dan in Lombardije. De werknemerscoöpe-raties van het Baskische Mondragon blij-ven ook na het faillissement van één van de vennootschappen een bloeiende groep die enorm veel economische dynamiek ont-wikkelt. Bij Mondragon zijn de werknemers de baas doordat ze zelf voor het kapitaal zorgen. Je kan daar veel vragen bij hebben, maar vergelijk het ook even met de teloor-gang van Dexia of de sluiting van Ford Genk. Daar hebben werknemers geen enkele greep op… niemand eigenlijk.”

Geen wondermiddel

Ons recHt: Je nuanceert ook door te zeggen dat coöperaties geen wondermiddel zijn dat alles kan oplossen. dirk: “Uiteraard is een hoeraverhaal niet aan de orde. Alle slechte kanten van men-sen, van machtswellust tot opportunisme, alle kwalen van organisaties, van bureau-cratie tot collectieve verdwazing, ze dui-ken ook op bij coöperaties en worden niet

“Economie is veel méér dan beurskoersen”

dirk Barrez onderbouwt zijn geloof in coöperatieve ondernemingen

© f

oto:

DAN

IËL

RYS


COöPERAtIES

automatisch weggeveegd door het principe van ‘één mens, één stem’. Maar coöperaties hebben ook ongelooflijk sterke punten. Ze overleven gemakkelijker dan traditionele bedrijven. De werknemers zijn er zeker-der van hun jobs want coöperaties zijn veel meer dan beursgenoteerde bedrijven inge-bed in de lokale economie en verhuizen het werk niet voortdurend naar plaatsen waar arbeid het goedkoopst en minst beschermd is. Kortom, de reële economie is hun ding, niet speculeren of financiële zeepbellen bla-zen.”

“Als coöperaties écht doorwegen, zijn ze zelfs in staat om een economie structureel in de richting van meer duurzaamheid te sturen. En ook al is de democratie dikwijls onvol-komen in coöperaties, ze is er wel degelijk. Zet dat maar ’s af tegen de situatie bij Dexia of Ford Genk.”

Ons recHt: En de vakbonden in dat verhaal?dirk: “Ook wanneer er veel meer coöpe-raties zijn, heb je sterke vakbonden nodig omdat de rechten van werknemers overal moeten worden verdedigd. Vakbonden zul-len zich in zo’n omgeving misschien moe-ten heruitvinden, zeker in coöperaties die helemaal in handen zijn van hun personeel.”

“Er blijft ook altijd nood aan een actieve overheid die erop toeziet dat de economie zich in goede zin ontwikkelt. De overheid doet er goed aan om de coöperatieve onder-nemingsvorm volop aan te moedigen, naast gewone bedrijven, kmo’s, zelfstandigen of overheidsbedrijven”

Zuilen

Ons recHt: Als we nieuwe coöperaties oprich-ten, kunnen we best de ‘traditionele zuilen’ overstijgen, lezen we in je boek. dirk: “Ook dat is een stelling van Peter Bosmans, die ik aan het woord laat. Van mij mag het initiatief komen van waar dan ook. Maar het is wel zo dat vele nieuwe coöpera-ties zich allerminst situeren binnen de tradi-tionele zuilen. Zij illustreren in elk geval dat je de noodzakelijke kracht kunt mobiliseren wanneer de zuilen niet domineren of zelfs afwezig zijn. Voor traditionele ondernemers die iets voelen voor een coöperatie doet de zuilenkwestie zelfs niet ter zake.”

Ons recHt: Straffe kost. Coöperaties zijn wereldwijd goed voor minstens 100 miljoen jobs, méér dan alle multinationals samen. dirk: “Ook opmerkelijk is dat er in de hele wereld zowat één miljard mensen lid zijn van coöperaties. Dat is naar schatting drie

keer meer dan het aantal mensen die een beursgenoteerd aandeel bezitten. En er zijn nog meer rake feiten. In de Amerikaanse staat Wisconsin zijn coöperaties goed voor 71 procent van alle jobs, in Zwitserland en in de Canadese provincie Québec vormen ze de grootste werkgever en in Colombia de op één grootste. En in Kenia zorgen coöpe-raties voor maar liefst 45 procent van het nationaal inkomen.”

“Als je al die nuchtere feiten kent, is het niet te snappen dat we elke dag opnieuw zowat alle economische aandacht toespit-sen op beursgenoteerde bedrijven, of zelfs alleen maar op hun beurskoers. Toch wel een heel enge kijk op wat economie echt is. Ook in de media moet er veel meer aandacht komen voor de kracht van coöperaties, en ook natuurlijk voor wat er minder goed of zelfs fout loopt. Zie maar naar het zielto-gende Electrawinds, dat de nepcoöperatie Groenkracht heeft misbruikt.”

Arco

Ons recHt: Het Arco-debacle, dat veel stof deed opwaaien, toonde hoe een waardevol coö-peratief project bezweek voor de lokroep van het financiële kapitalisme, schrijf je. Tegelijk mogen we volgens jou geen verkeerde conclusies trekken uit de neergang van Arco. dirk: “Wat Arco heeft uitgespookt, valt niet goed te praten. Ik zeg dat ook in mijn boek omdat bewegingen die harde les moe-ten leren om nadien niet in dezelfde val te lopen. Als bewegingen zelf uitvissen wat er verkeerd ging en daar conclusies uit trek-ken, blijven ze er niet in gevangen en mee geplaagd en kunnen ze in crisistijden het initiatief herwinnen. Want een samenleving heeft sterke sociale bewegingen nodig die trouw zijn aan hun ambities en idealen.”

“Een sterk punt van zulke bewegingen is dat ze ook economische initiatieven nemen waar nodig. Uit de teloorgang van Arco besluit ik zeker niet dat er vanuit de samen-leving maar beter geen economisch initia-tief wordt genomen. Als de bewegingen het laten afweten, is de samenleving helemaal overgeleverd aan economische concerns en dikwijls ook aan overheden die verzuimen

om hun economische verantwoordelijkheid op te nemen.”

Ons recHt: Jouw enthousiasme voor coöpe-raties is géén pleidooi tegen privébedrijven of tegen een actieve overheid. Je wil zelfs graag meerdere overheidsbanken zien in ons land.dirk: “Onze economie moet zo divers moge-lijk zijn. Dat geldt ook voor het bankenland-schap. Laat dat maar gevuld zijn met grotere en kleinere banken, en zeker ook met spaar-banken, overheidsbanken en coöperatieve banken. Wie op de beste manier vooruit wil, doet er goed aan om af en toe eens achteruit te kijken. Niet zo heel lang geleden hadden we zo’n gediversifieerd bankenlandschap met onder andere de overheidsbanken ASLK en Gemeentekrediet en de coöpera-tieve banken Bacob en Cera; samen vier van de zeven ‘groten’, naast tal van privébanken. Géén enkele van die banken beet destijds in het zand. Na 2008 was dat wel het geval voor al onze grootbanken, en moesten ze allemaal worden gered.”

nieuwe bank

Ons recHt: Je bent één van de trekkers die trachten de nieuwe coöperatieve bank NewB klaar te stomen. Wordt NewB een succesver-haal?dirk: “NewB kan een succes worden maar niets is gegarandeerd. In mijn boek belicht ik de sterke en minder sterke kanten van het verhaal van NewB. Met dat project willen we een grote en duurzame coöperatieve bank oprichten. En op langere termijn willen we de financiële structuren veranderen, om zo echt te wegen op de economie en ze mee te sturen in de gewenste richting van een meer sociale en meer ecologische economie.”

“Een gemakkelijk project is het niet maar het kan wel lukken. Niet voor niets hebben we ook professionele bankiers die mee stappen in ons verhaal. Maar alles staat of valt met de coöperanten van New B: die zijn nu al met 45.000. Zij moeten de kracht ontwikkelen om hun bank te maken. Al die coöperanten moeten bewaken dat NewB daadwerkelijk de waarden toepast die zij belangrijk vinden. Ze moeten erop toezien dat de nieuwe bank altijd haar rol blijft vervullen, in dienst van de leden en van de samenleving.”

“Laten we vooral niet vergeten dat we de coöperaties van morgen maken om er kwaad op te kunnen zijn. Zonder die struc-turen zijn we niets en kunnen we alleen maar janken van onmacht.”

Dirk Barrez: “Alle slechte kanten van mensen duiken ook op bij coöperaties en worden niet automatisch weggeveegd door het principe van ‘één mens, één stem’. Maar coöperaties hebben ook ongelooflijk sterke punten.”

als coöperaties écht doorwegen, zijn ze zelfs in staat om een economie structureel in de richting van meer duurzaamheid te sturen.

Lezers van Ons recht genieten een

voordeel wanneer ze het nieuwe boek

van dirk Barrez bestellen. Wie bestelt

via www.pala.be krijgt tien procent

korting plus gratis verzending, als hij

of zij ‘Ons recht’ vermeldt.


België is belastingparadijs voor ‘happy few’

“Vakbonden dringen terecht aan op rechtvaardige fiscaliteit”

frans geerts

de vakbonden dragen ertoe bij dat er eindelijk een ernstig debat is over de oneerlijke kanten van ons belastingsysteem. maar we moeten nog een flinke tand bij-steken om ervoor te zorgen dat iedereen fair bijdraagt. dat zegt marco Van Hees, die bij de belas-tinginspectie werkt en dus per-fect weet waarover hij praat.

Marco Van Hees is niet alleen belastingin-specteur. Hij schreef ook boeken over het fortuin van de familie Boël, de dubieuze rol van de banken en de ‘fiscale trucs’ van de ultraliberaal Didier Reynders. Ons Recht zocht Marco op om met hem te praten over zijn nieuwste boek, ‘Belastingparadijs België’, uitgegeven bij EPO.

Ons recHt: In ‘Belastingparadijs België’ leg je uit hoe grote ondernemingen genieten van flinke belastingvoordelen en hoe grote vermo-gens amper belasting betalen. Veel van je colle-ga’s bij de belastinginspectie (FOD Financiën) weten dat ook allemaal maar houden de kiezen op elkaar. Waarom wil jij hierover schrijven?marcO Van Hees: “Dat ik belastinginspec-teur ben en auteur van diverse boeken is eerder het resultaat van een samenloop van omstandigheden. In de streek van La Louvière was er vroeger veel welvaart. Toen de industrie verdween, nam de armoede snel toe. De familie Boël, die in de streek haar landgoed heeft liggen, werd alleen maar rijker. Iets wat mij intrigeerde. Zo begon ik onderzoek te doen naar de verkla-ringen voor armoede en rijkdom. Mee door mijn job als belastinginspecteur focuste ik me meer en meer op de fiscaliteit. Ik kon alleen maar besluiten dat ons belastingsys-teem niet rechtvaardig was.”

Lege dozen

Ons recHt: Je neemt de gunsttarieven voor grote bedrijven sterk onder vuur. Veel mensen zullen zeggen dat je die bedrijven beter met rust laat omdat ze werk geven.marcO: “Ik zie dat anders. Vooral financiële groepen en constructies profiteren van fis-cale aftrekken. Meestal zijn dat lege dozen waar amper of geen mensen werken. Wat leveren die gunstmaatregelen voor de staat op? Die int geen of veel minder belastin-gen en er zijn bijna geen extra jobs. Ik kan

alleen concluderen dat België blijkbaar een ‘fiscaal paradijs’ wil zijn voor grote bedrij-ven. Mensen moeten goed beseffen dat bui-tenlandse groepen bij investeringen éérst kijken hoeveel winst ze kunnen boeken. Belastingvoordelen komen pas op de vijfde of zesde plaats als er een beslissing moet worden genomen. De notionele intrestaf-trek bijvoorbeeld is meegenomen op voor-waarde dat er winst is.”

“Vermits grote bedrijven minder belastingen afdragen, krijg je het effect dat de overheid op diverse niveaus minder in staat is om jobs te creëren. Wanneer ik vraag hoeveel jobs er verdwenen zijn als gevolg van die fiscale gunstmaatregelen, krijg ik nooit een antwoord. De overheid loopt nu elk jaar zeker vijf miljard euro mis; daarmee kan je heel wat jobs financieren.”

Ons recHt: Moet Europa niet meer het heft in handen nemen? marcO: “Europa zou voor meer gelijkheid moeten zorgen, sociaal en fiscaal. Maar we zien het tegenovergestelde gebeuren! Een probleem is dat de EU-lidstaten nog altijd unaniem moeten stemmen over afspra-ken rond fiscaliteit. Ieder land moet dus akkoord gaan. België is voor mij een slecht voorbeeld met zijn fiscale spitstechnolo-gie. Momenteel liggen onze ‘fiscale rulings’

– onderlinge afspraken tussen de fiscus en bedrijven – onder vuur. Eerder was er kri-tiek op ons regime voor coördinatiecentra en op de notionele intrestaftrek.”

Politieke klasse

Ons recHt: Op een studiedag van het ACV en het ABVV bleken diverse politici toch bereid om veranderingen door te voeren?marcO: “Mee onder druk van de vakbonden wordt er nu tenminste een debat gevoerd. Alleen is het effect daarvan nog te klein. Ik merk dat almaar minder politici geneigd zijn om de notionele intrestaftrek onvoorwaar-delijk te verdedigen. Zelfs Didier Reynders, onze vroegere minister van Financiën, is op dat punt nu lichtjes terughoudend. Maar ik zie géén politieke wil om de notionele intrestaftrek af te schaffen.”

“Een ander voorbeeld. Om de grote fortui-nen aan te pakken zouden ze het bank-geheim opheffen. De wet op het bankge-heim werd in juli 2011 aangepast maar in de praktijk zette dat weinig zoden aan de dijk. Ik vergelijk het graag met een alcohol-controle waarbij je iemand pas mag laten blazen nadat een ademtest onomstotelijk

heeft aangetoond dat de limiet werd over-schreden. Zo’n aanpak werkt natuurlijk niet. Waarom geen regeling zoals in Frankrijk, waar banken bij de fiscus gewoon moeten melden wat er op de rekeningen staat?”

Ons recHt: De regering-Di Rupo beloofde toch maatregelen om ook de grote vermogens hun deel te laten betalen?marcO: “Er is niet meer dan een aanzet gegeven. Uiteindelijk kwam er van de voor-stellen van Di Rupo op dit vlak weinig in huis. Bovendien is het belastingtarief voor vermogens voor iedereen gelijk, als je al iets moet betalen; dat is onrechtvaardig. Wie inkomsten haalt uit arbeid, betaalt meer naarmate hij meer verdient. Het zou dan ook logisch zijn om sterker te belasten naar-mate iemand meer geld verdient met zijn vermogen.”

Wat we terug krijgen

Ons recHt: Je boek geeft veel voorbeelden. Belastingen worden altijd gezien als een last, een straf. Er is weinig aandacht voor alles wat we te danken hebben aan belastingen: de dienstverlening van de overheid, ons wegennet, onderwijs, de brandweer enzovoort.marcO: “Ik deel de opvatting dat we moe-ten betalen voor de diensten die de overheid aan ons verleent. We kunnen alleen maar erkennen dat we veel terug krijgen voor wat we afdragen: wegen, sportcentra, medische

BELAStINgEN

Marco Van Hees: “Wanneer ik vraag hoeveel jobs er verdwenen zijn als gevolg van de fiscale gunstmaatregelen, krijg ik nooit een antwoord. De overheid loopt nu elk jaar zeker vijf miljard euro mis; daarmee kan je heel wat jobs finan-cieren.”


LOONKLOOF

hoogopgeleide vrouwen verdienen tot 155 euro per maand minderdiane pardOn

al jaren wordt er onderzoek gedaan naar de loonkloof tussen vrouwen en mannen en de redenen waarom die kloof er nog altijd is. Onderzoek van professor frederik anseel, bedrijfs-psycholoog aan de universiteit gent, veegt het argument van tafel dat het verschil in loon tussen man-nen en vrouwen vooral te wijten is aan de verschillende loopbaankeu-zes (meer deeltijds werken, in andere sectoren, onderbroken carrières en dus minder anciënniteit). Zelfs als je al die verschillen weg filtert, verdie-nen hoger opgeleide vrouwen nog altijd tot 155 euro per maand min-der dan hun mannelijke collega’s.

De verschillen in loon hebben dus niet alleen te maken met verschillen in loopbaan maar zijn ook het gevolg van ‘genderstereotypering’. We kennen aan mannen en vrouwen bepaalde eigenschappen toe, uitsluitend op basis van het geslacht. Dat gebeurt niet alleen bij het begin van een loopbaan en wanneer cv’s wor-den bestudeerd maar ook tijdens de loonon-derhandelingen. Mannen zouden op basis van eenzelfde cv een hoger loon aangeboden krij-gen en ook meer opleidingskansen. Vrouwen en mannen starten dus al met een verschillend loopbaanperspectief. Bovendien komen vrouwen ook slechter uit de loononderhandelingen dan mannen. Als een man zich assertief gedraagt wanneer er over zijn loon wordt gepraat, komt dat positief over. Doet een vrouw hetzelfde, dan is ze al gauw een ‘lastige tante’ of een ‘koude, harteloze carrière-bitch’. Vrouwen die net als sommige mannen lef tonen, risico nemen en assertief zijn in de hoop zo meer loon te krijgen of meer carrière te maken, worden hiervoor bestraft.We moeten dus niet alleen vrouwen bewust maken van hun ‘handicaps’ op de arbeidsmarkt. Ook personeelsmanagers, rekruteerders en werkgevers moeten beseffen dat ze vaak den-ken in genderstereotypen en discrimineren.In april 2012 werd een wet goedgekeurd die de loonkloof moest bestrijden. Die wet sprak van instrumenten waarmee bedrijven en sectoren de kloof konden meten en aanpakken. Twee jaar later is het nog altijd wachten op de uitvoerings-besluiten. Hierdoor kunnen de sociale partners in de bedrijven nog altijd niet ten volle aan de slag met de voorziene instrumenten.

verzorging, betere dorpskernen. Met mijn boek wilde ik vooral focussen op de grote fortuinen en de voordelen voor grote bedrijven. Ik wilde de oneerlijke verdeling van de fiscaliteit aanklagen. Onze fiscali-teit is nu fundamenteel onrechtvaardig.”

Ons recHt: Wat is jouw boodschap voor de vakbond?marcO: “Ik ben blij dat de vakbonden veel aandacht geven aan de fiscaliteit. Ook in Franstalig België weten we goed dat de LBC-NVK rond dit thema erg actief is. Ik vind nog altijd dat we het geld moeten halen waar het te vinden is. Nu zit het meeste geld bij een kleine groep van rij-ken die hun vermogens zien groeien. Zij halen hun inkomsten uit constructies die profiteren van fiscale gunstmaatregelen. Op hun winsten moeten ze zelf ook weer niet betalen. Diezelfde mensen vinden wel dat er moet worden ingeleverd. Ze schrap-pen jobs in de privésector en vinden dat de overheid ook banen moet afbouwen. En ze vallen voortdurend werklozen aan

omdat die ‘lui’ zouden zijn. Met zo’n ver-haal weet je dat we sociaal en economisch verkeerd bezig zijn. Daarom roep ik de vakbonden op om te blijven knokken voor een rechtvaardige fiscaliteit en tegen het belastingparadijs dat ons land momenteel is voor de happy few.”

Wil je meer weten over dit thema? ga dan via Youtube op zoek naar

‘de Fortuinjagers’. In deze film die

de LBC-nVK produceerde, krijg je

nog meer informatie over de fiscale

onrechtvaardigheid in België. de film

is intussen drie jaar oud, maar heeft

– helaas – nog niet veel aan actuali-

teit ingeboet…


Waarom de vakbond zich met politiek moet inlaten

kop in het zand steken brengt werknemers niets bij

mariJke persOOne

“de vakbond moet zich toch niet met politiek bezig houden, zijn actieterrein is de werkvloer”. Zo’n uitspraak krijg je wel eens te horen als er uitleg wordt gegeven over de acV-campagne ‘Van solidariteit word je beter’. moet de vakbond zich inderdaad ver houden van de politiek? dat is lang niet zeker.

Laten we ons eerst eens afvragen of de poli-tiek zich met ons bezig houdt. Is het een beslissing van de politiek dat je langer moet werken, dat duizenden jongeren zonder job binnenkort hun uitkering zullen verliezen, dat zwaar frauderende diamantairs het op een akkoordje met de fiscus kunnen gooien? Bram Vermeulen verwoordde het ooit zo in één van zijn liedjes: “Als ik niet lees weet

ik het niet, kunnen ze mij niets maken. Politiek, politiek, ik ben er niet, ik ken ze niet. Ik kijk niet en ik zeg niets…” Onze kop in het zand steken zal de werkne-mers niets opleveren. Kijk naar de geschie-denis van de arbeidersbeweging. Zouden de sociale zekerheid, de betaalde vakantie en het algemeen stemrecht er zijn geko-men zonder sociale en politieke strijd? Bovendien vertegenwoordigen de vakbon-den in België ruim drie miljoen werknemers. Ze hebben dus alle recht van spreken.De belangen van werknemers verdedi-gen, dat doe je niet in het luchtledige. Het belangrijkste werkterrein voor vakbonds-militanten is uiteraard het bedrijf of de instelling waar de concrete arbeidsvoor-waarden aan de orde zijn. Maar onze ambi-tie reikt verder. Het congres van de LBC-NVK sprak zich in 2010 uit voor een economie op mensenmaat en voor een solidaire toe-komst. Dat zijn meer dan vrome wensen.

We willen de realiteit niet alleen bestuderen en becommentariëren, we willen haar ook veranderen. Wat betekent politiek anders dan maatschappelijke keuzes maken en daarnaar handelen?

Bedrieglijke neutraliteit

Vakbondsmensen krijgen vaak het verwijt ‘ideologisch te zijn’ wanneer ze de groeiende ongelijkheid aanklagen, protesteren tegen de vernietiging van jobs en opkomen voor een rechtvaardige fiscaliteit. Als je ongelijk-heid aanklaagt, ben je dus zogezegd bezig met ideologie. Nuchter of neutraal zou je zijn als je ongelijkheid onvermijdelijk noemt. Of erger nog, iets positiefs, want ‘nodig voor economische groei’. De samen-leving zo ‘neutraal’ bezien is helemaal hip en van deze tijd. Er horen leuke tweets en een Armanipak bij en een passage bij ‘Terzake’ of ‘Reyers Laat’.

CAMPAgNE

© f

oto:

BEL

GAIM

AGE


RUBRIEKSNAAM

Noem jezelf of je geestesgenoten ‘neutraal’ en meteen verwerf je het aureool van weten-schappelijkheid. Discussie overbodig dus. Aan de bekende mantra’s vanuit werkge-vershoek mag niet worden getornd. Je kent ze wel. “De belastingdruk is te hoog.” “We moeten allemaal langer werken.” “De loon-lasten van onze bedrijven moeten drastisch verminderen.” “En de arbeidsmarkt moet een stuk soepeler.” Sommige politieke par-tijen herhalen die mantra’s tot vervelens toe. Als buikspreekpoppen van de grote econo-mische belangen.Wie bewust politiek nadenkt, kijkt wat er werkelijk aan de hand is. En laat zich geen fabeltjes wijsmaken. Op basis van ernstig denkwerk brengt een vakbond dan zijn eigen verhaal op het publieke forum. Een verhaal dat inderdaad niet neutraal is.Is Europees president Herman Van Rompuy neutraal als hij aankondigt dat de crisis in Europa stilaan voorbij is, terwijl in datzelfde Europa 3,5 miljoen jongeren onder de 25 jaar geen job vinden? Luidop de vraag stellen: ‘Voor wie is de crisis voorbij?’, dat is aan politiek doen. En ja, dat is een opdracht van de vakbond. Hierbij zijn niet alleen woorden maar ook daden nodig.

Brede beweging

Het ACV en het ABVV trekken samen naar het Grondwettelijk Hof om de Wet op de GAS-boetes aan te vechten. Die wet geeft een burgemeester de kans om acties aan banden te leggen door te verbieden om bepaalde openbare plaatsen te betreden. Zoiets druist in tegen de Grondwet en tegen internationale verdragen. Door naar het Grondwettelijk Hof te stappen stellen de vakbonden een juridische daad. Ze maken die stap ook publiek en leveren zo een daad van politiek verzet. Vakbonden tonen zo dat ze bezorgd zijn om de democratische rech-ten en kanten zich tegen een wereldbeeld dat gestoeld is op wantrouwen en repressie. Die bekommernis om de democratie ver-bindt de vakbonden met jongerenvereni-gingen en andere sociale organisaties. Het is noodzakelijk om allianties te vormen als we de ambitie hebben om een brede strijdbeweging te vormen voor een soli-daire samenleving. Herinner je je nog de acties van de werknemers van de huisvuil-ophaling in Sint-Niklaas tegen de privati-seringsplannen van hun stadsbestuur? Wat begon als een ‘klassieke’ vakbondsactie ter bescherming van het statuut groeide uit tot een breed gedragen volksraadpleging die duizenden mensen op de been bracht. Fantastisch, toch? Stel je voor dat we erin

zouden slagen om dit soort acties te ver-menigvuldigen en zo krachten te bundelen, bijvoorbeeld met eisen om armoede uit de wereld te helpen. Met duizenden mensen die luid laten horen dat ze genoeg hebben van de overdreven voordelen voor de 1 pro-cent rijksten en mini-jobs, mini-koopkracht en mini-overheid voor de rest.

Partij kiezen

Als je breekt met de heersende logica, als je opkomt voor de belangen van de werkende bevolking, dan moet je ook niet bang zijn om stelling in te nemen. Ondubbelzinnig partij kiezen, dat is tegen én dat is voor. Tegen een maatschappij die werknemers met elkaar in concurrentie zet. Voor een systeem dat de geproduceerde welvaart eerlijk verdeelt, vanuit de overtuiging dat solidariteit ons allemaal beter maakt. Tegen een economisch systeem waar alles draait om winst en waar werknemers worden her-leid tot een middel om die winst te realise-ren. Voor een economie gericht op de reële behoeften van de mensen, met respect voor de planeet en zorg voor de toekomstige generaties. Met dat perspectief voor ogen zetten tien-duizenden vakbondsmilitanten zich elke dag in voor de noden en verzuchtingen van hun collega’s, dichtbij en veraf. Kleine resul-taten boeken op korte termijn is belangrijk om de situatie van werknemers te verbete-ren. Maar duurzame verandering realise-ren gebeurt niet vanzelf. Goede collectieve akkoorden afdwingen gebeurt lang niet altijd zonder slag of stoot. Wie van ongelijkheid profiteert, zal nooit het systeem ter discussie stellen. Wie de macht heeft en daar voordeel uit haalt is niet geneigd om die zomaar af te staan. Wie er de nadelen van ondervindt moet zich organiseren om te mobiliseren voor een alternatief. Sensibiliseren en macht opbou-wen van onderuit is een langdurig proces waar je niet elke dag tastbare resultaten van ziet. Daarom is het belangrijk dat we de verhalen van de bereikte veranderingen vertellen. Het is heel de geschiedenis van de sociale verworvenheden.

Sociale stem

Tegen de macht van het Grote Geld staat de macht van het getal, de kracht van de soli-dariteit. Je politiek engageren, verantwoor-delijkheid opnemen voor een rechtvaardige samenleving, dat kan in een politieke partij en dat kan in de vakbond. Zo bekeken is politiek veel ruimer dan eens om de vier jaar je stem uitbrengen bij verkiezingen. Maar toch is ook dat een belangrijke maatschap-pelijke verantwoordelijkheid. Bewust stemmen voor een sociaal en soli-dair programma betekent dat je jezelf goed informeert. Daar zal Ons Recht je in de

edities van april en mei bij helpen. Rond enkele thema’s die voor werknemers van belang zijn krijg je dan een heldere samen-vatting van de partijprogramma’s. Als wij een beleid willen dat zich richt op het soci-aaleconomische belang van de werkende bevolking en niet op de hebzucht van de 1 procent rijksten, dan moeten we nadenken hoe we daar met onze stem kunnen toe bij-dragen.

Op verschillende plaatsen organiseert het ACV ook politieke debatten. Interesse? Neem dan geregeld een kijkje op de web-site www.miniisback.be.

INBOxJan deceunynck

Nieuw werknemersstatuut

Vorige maand berichtten we hier al over www.hetnieuwestatuut.be. Maar ondertus-sen is er nog voort aan de site gewerkt! Je vindt er nu nog meer profielen en bruikbare informatie over je rechten als werknemer na de invoering van het nieuwe werknemers-statuut. Ga er dus zeker nog eens een kijkje nemen!

miniisback.be

De werknemersrechten staan onder zware druk. Steeds meer komen er mini-akkoor-den, mini-jobs en mini-contracten. Maar wie wordt daar eigenlijk beter van? Die vraag stellen we ons op www.miniisback.be. Je vindt op de site niet alleen een test om na te gaan hoe solidair je zelf bent maar ook alle mogelijke materiaal om deze campagne mee te maken op het werk of in je buurt.

Nadenken over je loopbaan?

Bij de start van het nieuwe jaar heeft het Centrum voor Loopbaanontwikkeling van de LBC-NVK een hele reeks nieuwe data voor zijn workshops en startavonden gelanceerd. Naast het klassieke aanbod van loopbaan-begeleiding zijn er workshops rond thema’s als burn-out, efficiënt solliciteren en ‘time management’. Je vindt alle informatie op www.loopbaanontwikkeling.be.

Wie bewust politiek nadenkt, kijkt wat er werkelijk aan de hand is. en laat zich geen fabeltjes wijsmaken.

Het stadsbestuur van Sint-Niklaas wilde abso-luut de huisvuilophaling privatiseren. Maar de vakbond kwam daartegen in het geweer. Een klassieke vakbondsactie groeide uit tot een breed gedragen volksraadpleging die duizen-den mensen op de been bracht.


RUBRIEKSNAAMARBEIdS-gERIChtmarc weyns

Afstand van recht op overeengekomen loon

De werkgever vermindert eenzijdig het loon van een werknemer. De werknemer ziet in zijn ondergeschikte positie weinig mogelijkheden om tegen zijn werkgever in te gaan. Hij blijft in de periode 2003-2005 voortwerken tegen zijn verlaagde loon. Pas nadat de arbeidsovereenkomst is beëindigd, eist hij het achterstallige loon. De werkge-ver beweert dat de werknemer met die eis niet meer kan afkomen; hij had maar de verbreking van de arbeidsovereenkomst moeten inroepen korte tijd na de eenzij-dige loonvermindering. Het Hof van Cassatie tikte de werkgever op 24 juni 2013 op de vingers. De werknemer riep niet de verbreking van zijn arbeids-overeenkomst in, maar hij deed ook geen afstand van zijn recht op het overeengeko-men loon. Het is een algemeen rechtsbegin-sel dat de afstand van een recht niet wordt vermoed en alleen kan worden afgeleid uit feiten of handelingen die voor geen andere uitleg vatbaar zijn.

© f

oto:

DAN

IËL

RYS

Vrijheid van arbeid is geen vrijgeleide voor concurrentie

Een commercieel directeur van een rekru-teringsbureau is ook zaakvoerder van een bedrijfje dat voor een deel op hetzelfde ter-rein werkt. Zijn partner is medezaakvoerder en zij doet er het meeste werk. De werkgever komt achter deze ware toedracht en ontslaat de commercieel directeur wegens dringende reden. Het arbeidshof van Brussel deed hier-over een uitspraak op 17 december 2013.Het ontslag werd gegeven nadat de com-mercieel directeur in het Engels aan de tand werd gevoeld. Dat was absoluut nie-tig, zo vond de directeur op basis van het taaldecreet. Het arbeidshof is het daarmee niet eens. De directeur werkte niet alleen in Vilvoorde, maar ook in het Groothertogdom Luxemburg en in Nederland. In zo’n

grensoverschrijdende arbeidsovereenkomst moeten de nationale taalregels wijken voor de Europese regels over vrijheid van verkeer. Dat besliste het Europees Hof van Justitie op 16 april 2013 in een andere zaak. Het ver-hoor in het Engels was dus wel geldig. De directeur roept voort in dat enkele pun-ten uit zijn arbeidsovereenkomst onwet-telijk zijn. Volgens zijn contract mag de directeur geen enkele andere beroepsacti-viteit uitoefenen zonder het voorafgaand akkoord van de werkgever. Dat is volgens de directeur strijdig met de vrijheid van arbeid. Een algemeen verbod op elke andere beroepsactiviteit kan ook voor het arbeids-hof niet door de beugel. Maar de bepaling uit het contract moet in haar geheel worden

gelezen en dan is ze wel geldig. De werkge-ver kan een voorafgaande en schriftelijke toestemming vragen. En daarna zal hij een redelijke beslissing moeten nemen die in lijn ligt met de vrijheid van arbeid en mede-dinging en die zich beperkt tot een verbod van nevenactiviteiten die afbreuk doen aan de loyale uitvoering van de arbeidsovereen-komst. Bovendien doen de bepalingen uit de arbeidsovereenkomst er in dit geval niet veel toe. Elke werknemer moet loyaal zijn tegenover zijn werkgever en zijn contract te goeder trouw uitvoeren. Dat vloeit gewoon voort uit de Arbeidsovereenkomstenwet zelf. Het is, zo merkt het arbeidshof op, een vaste rechtspraak dat concurrerende activi-teiten tijdens de arbeidsovereenkomst niet kunnen en aanleiding zijn tot een ontslag om dringende reden.

Loyaliteit en concurrentie gaan moeilijk samen

Een vrouw komt in 2006 in dienst als con-sultant bij een informaticabedrijf. In okto-ber 2009 wordt ze ontslagen wegens drin-gende reden omdat ze – samen met twee collega’s – volop bezig was om een concur-rerend bedrijf op te richten. De werkgever dient een strafklacht in tegen de vrouw omdat ze zakengeheimen had geschonden. Na een onderzoek stelt de raadkamer van Leuven de werkneemster buiten vervolging.

Daarmee eindigt wel de strafzaak maar niet het arbeidsrechtelijk geschil over het ont-slag. De arbeidsrechtbank van Leuven vindt dat er wel degelijk een dringende reden in het spel is. In beroep bevestigt het arbeidshof van Brussel op 3 december 2013 het ongelijk van de werkneemster.Volgens de rechters speelde de vrouw niet gewoon met het idee om een concurrerende

activiteit te beginnen, nee, ze ondernam al heel concrete stappen. Haar twee kompanen hadden hun arbeidsovereenkomst al opge-zegd met het oog op hun nieuwe activitei-ten. De werkneemster had een ontwerpbrief klaargemaakt waarmee ze de klanten van haar werkgevers wilde uitnodigen om haar te volgen naar haar nieuwe bedrijf. De brief werd niet verstuurd, maar toch schond de vrouw zo op een ernstige manier haar loya-liteitsplicht en de goede trouw. Het ontslag wegens dringende reden was dus terecht.

dOminiek Van dOOren

de tarieven van de nmBs werden op 1 februari 2014 verhoogd met 1,32 procent. Je zou verwachten dat de tussenkomst van de werkge-ver ook werd aangepast, maar dat is niet het geval. deze prijsverho-ging komt, net als vorig jaar, vol-ledig ten laste van de werknemers. Hun aandeel in de kosten voor het woon-werkverkeer verhoogde daar-door van gemiddeld 25 procent in 2009 tot 28,8 procent dit jaar.

Dit is het gevolg van het sociaal akkoord voor de hele privésector voor 2009–2010. Toen werd afgesproken dat er om de twee jaar met de sociale partners zou worden onderhandeld over de aanpassing van de werkgeverstussen-komst. Anders dan in het verleden zou er dus geen automatische aanpassing meer komen wanneer de treintarieven naar omhoog gaan.Voor 2013 werd geen akkoord gesloten over een verhoging van de werkgeverstussenkomst in de verplaatsingskosten. De bestaande for-faits werden onveranderd verlengd (art.3 cao nr. 19 octies van 20 februari 2009). Daardoor moeten ook dit jaar de werknemers opdraaien voor de volledige prijsverhoging van de trein-kaart.

Afwijkingen in sectoren

De hierboven vermelde regeling geldt voor alle werknemers die niet behoren tot een sec-tor, onderneming of instelling die bij cao een afwijkende regeling heeft. Zo kan bijvoorbeeld een tussenkomst worden berekend als percen-tage van de treintarieven. Voor meer informa-tie over deze sectorale regelingen kan je als lid van de LBC-NVK je plaatselijke secretariaat con-tacteren.

eigen vervoer

Welke vergoeding is er voor wie met eigen ver-voer naar het werk rijdt? Het antwoord op die vraag hangt af van de sectorafspraken. Als in een sector uitdrukkelijk een tussenkomst is voorzien bij gebruik van eigen vervoermid-delen en hierbij verwezen wordt naar de tus-senkomst van de werkgever voor het openbaar vervoer, dan zal het bedrag in 2013 niet toene-men. En als het sectorakkoord naar de trein-tarieven zelf verwijst en de tussenkomst wordt uitgedrukt als een percentage hiervan, dan zal de terugbetaling van de werkgever stijgen op dezelfde manier als de treintarieven.

een overzicht van prijzen en tussenkomsten

vind je op de volgende pagina’s.

Werkgeverstussenkomstin de treinkaart

met de trein naar het werk

WOON-WERKVERKEER©

fot

o: D

ANIË

L RY

S

Over angst die de ziel opvreet

‘angst essen Seele auf’ is een impo-

nerende film van rainer Werner

Fassbinder. een duitse cineast met

wel meer esthetisch cinematografisch

werk op het te kortstondig palmares.

en vooral ook de man die de impres-

sionant fraaie Hannah Schygulla als

actrice op het witte doek toverde. de

film kwam bij ons onder de titel ‘alle

turken heten ali’ in roulatie; merk-

waardig, want het gaat eigenlijk over

een Marokkaanse gastarbeider, maar

dit geheel ter zijde.

deze titel en formulering heeft me

steeds bekoord, want ik vond het een

begeesterende bewoording: angst

eet de ziel op. angst verlamt alles

en doodt fundamentele waarden en

visies. Moed begint waar deze stel-

ling eindigt.

Ik las, zonder verwijzing overigens

naar Fassbinder, deze formulering

in een interview met Herman Van

rompuy in de Morgen. Hij bezigde

deze stelling en idee om duidelijk

te maken dat het politieke werk en

de te nemen verantwoordelijkheid

verlamd wordt door de schrik van

politici om beslissingen te nemen en

maatregelen te treffen.

een deel van die redenering kan

ik best volgen. Maar ik vind het

ook heel eigenaardig dat uitgere-

kend een europees leider als Van

rompuy deze stelling hanteert.

Worden op europees niveau veel zie-

len van beleidsmakers opgevreten

door angst? Ik heb niet die indruk.

Integendeel, de dames en heren lij-

ken eerder verlamd door de schrik

voor de economie en voor een moge-

lijk afkeurend oordeel van het finan-

ciële apparaat en de beter begoeden.

er is weinig te merken van een ziels-

vernietigende angst voor al diegenen

die door het europese beleid wor-

den bedreigd, de werknemers en de

zwaksten in de samenleving.

Het interview met Van rompuy

maakte me wel extra alert. Met angst

zijn we hoe dan ook niet gediend,

laten we dat gevoel beter bannen.

al is het natuurlijk ook zo dat zoiets

makkelijker is in een democratie als

de onze dan in landen als pakweg

rusland of noord-Korea.

IN dE MARgEwf

© f

oto:

DAN

IËL

RYS


WOON-WERKVERKEER

1

1-3456789101112131415161718192021222324252627282930

2

10,0010,9011,7012,5013,2014,0014,7015,5016,2017,0017,7018,5019,2020,0020,7021,5022,2023,0023,7024,5025,0026,0026,5027,5028,0029,0029,5030,50

3

6,707,307,908,408,909,409,9010,4011,0011,5012,1012,6013,1013,6014,1014,6015,3015,8016,3016,8017,4017,9018,4019,1019,5019,9020,6021,00

31-3334-3637-3940-4243-4546-4849-5152-5455-5758-6061-6566-7071-7576-8081-8586-9091-95

96-100101-105106-110111-115

116-120121-125126-130131-135136-140141-145146-150

31,5033,5035,5037,0039,0041,0043,0044,0045,5046,5048,5051,0053,0055,0057,0059,0062,0064,0066,0068,0070,0072,0075,0077,0079,0081,0083,0086,00

21,8023,3024,4026,0027,5029,0030,0031,5032,0033,5034,5036,0038,0040,0041,5043,0044,5046,0048,0049,5051,0053,0054,0056,0058,0059,0061,0063,00

1

1-3456789101112131415161718192021222324252627282930

2

33,0036,0039,0041,5044,0046,5049,0052,0054,0057,0059,0062,0064,0067,0069,0072,0074,0077,0079,0082,0084,0087,0089,0092,0094,0097,0099,00102,00

3

22,3024,4026,0028,0030,0031,0033,0035,0037,0038,5040,0042,0043,5045,0047,5049,0051,0053,0054,0056,0058,0059,0062,0063,0065,0067,0068,0070,00

31-3334-3637-3940-4243-4546-4849-5152-5455-5758-6061-6566-7071-7576-8081-8586-9091-95

96-100101-105106-110111-115

116-120121-125126-130131-135136-140141-145146-150

106,00112,00118,00124,00130,00136,00143,00147,00151,00156,00161,00169,00176,00183,00191,00198,00205,00212,00220,00227,00234,00242,00249,00256,00263,00271,00278,00288,00

73,0078,0082,0087,0091,0096,00101,00104,00107,00111,00115,00120,00126,00132,00137,00143,00148,00153,00160,00165,00171,00177,00181,00187,00192,00198,00203,00211,00

Werkgeverstussenkomst in treinkaartWeektreinkaart

treinkaart voor 3 maanden

Maandtreinkaart

1

1-34567891011121314151617181920212223242526

27282930

31-3334-3637-3940-4243-4546-4849-5152-5455-5758-6061-6566-7071-7576-8081-8586-9091-95

96-100101-105106-110

111-115116-120121-125126-130131-135136-140141-145146-150

2

93,00101,00110,00117,00124,00131,00138,00145,00152,00159,00166,00173,00180,00187,00194,00201,00208,00215,00222,00229,00236,00243,00250,00257,00

264,00271,00278,00285,00296,00313,00330,00348,00365,00382,00399,00411,00424,00436,00452,00473,00493,00513,00534,00554,00575,00595,00615,00636,00

656,00677,00697,00717,00738,00758,00779,00807,00

3

62,0068,0074,0078,0083,0088,0093,0098,00103,00108,00113,00118,00122,00127,00132,00137,00142,00147,00152,00157,00162,00167,00172,00177,00

182,00187,00191,00197,00206,00218,00229,00244,00256,00268,00282,00291,00299,00310,00322,00336,00354,00368,00383,00400,00415,00430,00447,00462,00

477,00493,00509,00524,00538,00553,00568,00592,00


1

1-3456789101112131415161718192021222324252627282930

31-3334-3637-3940-4243-4546-4849-5152-5455-5758-6061-6566-7071-7576-8081-8586-9091-95

96-100101-105106-110111-115

116-120121-125126-130131-135136-140141-145146-150

1

1-3456789101112131415161718192021222324252627282930

31-3334-3637-3940-4243-4546-4849-5152-5455-5758-6061-6566-7071-7576-8081-8586-9091-95

96-100101-105106-110111-115

116-120121-125126-130131-135136-140141-145146-150

2

332,00362,00391,00416,00441,00466,00491,00516,00541,00566,00591,00616,00641,00666,00691,00716,00741,00766,00791,00816,00841,00866,00891,00916,00941,00966,00991,001016,00

1057,001119,001180,001241,001303,001364,001425,001469,001513,001557,001615,001688,001761,001833,001906,001979,002052,002125,002198,002271,002343,002416,002489,002562,002635,002708,002781,002883,00

2

11,3012,3013,3014,2015,0015,9016,7017,6018,5019,3020,2021,0021,9022,7023,6024,4025,5026,0027,0028,0028,5029,5030,5031,0032,0033,0034,0034,50

36,0038,0040,0042,5044,5046,5048,5050,0052,0053,0055,0058,0060,0063,0065,0067,0070,0072,0075,0077,0080,0082,0085,0087,0090,0092,0095,0098,00

3

224,00243,00264,00280,00297,00314,00331,00348,00366,00383,00402,00420,00436,00455,00472,00489,00507,00524,00542,00560,00579,00596,00614,00632,00650,00667,00684,00701,00

733,00776,00818,00871,00914,00957,00

1008,001039,001070,001108,001149,001201,001265,001317,001369,001429,001481,001534,001597,001650,001703,001763,001816,001869,001922,001975,002028,002114,00

3

7,408,609,5010,3011,0011,6012,1012,6013,1013,6014,2014,6015,0015,5015,9016,4016,9017,3017,7018,2018,7019,1019,5020,2020,6021,0021,3021,70

22,6024,1025,0027,0028,0029,0031,0032,0033,0034,5036,0038,0040,5042,0044,5046,0047,5050,0052,0053,0055,0057,0059,0061,0062,0063,0065,0067,00

Werkgeverstussenkomst in treinkaart1 TARIEFAFSTAND (IN KM)2 PRIJS VANAF 1/2/20143 WERKGEVERSBIJDRAGE

treinkaart voor 12 maanden treinkaart voor deeltijds werkenden

(*) Eveneens geldig voor treinkaarten in gemengd verkeer NMBS/TEC. Bij het ter perse gaan waren de terugbetalingstarieven nog niet verschenen in het Belgisch Staatsblad.

© f

oto:

DAN

IËL

RYS

© f

oto:

DAN

IËL

RYS

RAILFLEx

RUBRIEKSNAAM


FILMkarin seBerecHts

Saving Mr. Banksemma thompson zit strak in de krul, in het man-telpak én in het karak-ter van p.l. travers, haar personage in ‘saving mr. Banks’. de eigenge-reide ‘moeder’ van mary poppins schermde haar geesteskind decennia-lang af van een verfil-ming door walt disney (gepast glad vertolkt door tom Hanks). de in australië geboren schrijf-ster had het niet hoog op met de zoete koek en de ‘silly cartoons’ die uit de disneyfabriek rolden.

Disneys krachtig lobbywerk én Travers’ eigen slinkende financiën gaven uiteindelijk de doorslag. In 1961, bijna der-tig jaar nadat zij het eerste Poppinsverhaal schreef, trok Pamela Travers van Londen naar Hollywood, om zich over een mogelijk scenario te buigen.John Lee Hancock schetst in ‘Saving Mr. Banks’ een luimig en verbloemd portret van hun treffen. Dat het Disney was die uiteindelijk zijn zin kreeg en het pleit won, is klaar. Dat Travers de verfilming van haar creatie zowat tot het einde van haar dagen als een infantiel onding beschouwde, komt in het happy end van deze film minder uit de verf. Daarvoor heeft Hancock Travers’ figuur en wedervaren

teveel ‘gedisneyficeerd’, of van eenzelfde opschoon-beurt voorzien als haar Mary Poppinsverhaal 50 jaar geleden.Het lijkt wel het prerogatief van kinderboekenschrijfsters om zich als leeuwinnen voor hun kroost te werpen: Annie M.G. Schmidt hoonde de ‘eigentijdse interpretaties’ van haar werk weg en Astrid Lindgren was bij verfilmingen niet uit de filmstu-dio weg te slaan, uit schrik dat iemand aan haar woorden zou gaan morrelen.Uitgerekend Travers’ hardnek-kig weerwerk bezorgt deze prent zijn pittigste momenten. En een heerlijke Emma Thompson haar snedigste lijnen. “Where is the gravitas?!” klaagt Travers tegen de schrijvers die haar verhaal onder Disney-auspiciën naar het grote scherm manoeuvreren… Alvast niet in deze in zonnig-heid en Hollywoodpsychologie gedrenkte biopic, blijkt duidelijk.De larmoyante flashbacks naar Travers’ traumatische jeugd (met een verveelde Colin Farrell) daargelaten, is deze botsing tussen Travers en Disney een genietbare en toeschietelijke publieksfilm geworden. Een van zijn scherpe kantjes ontdaan duel tussen twee doordouwers van beide kanten van de oceaan, die evengoed elkaars evenknie als tegenpool vormden.

‘Saving Mr. Banks’ is sinds 26 februari te zien in de Belgische cinema’s.

Doordouwers Disney en P.L. Travers: evenknie en tegenpool (Tom Hanks en Emma Thompson).

Grimmige en verbluffende visionaire thriller (John Hurt).

SnowpiercerVoor Zuid-koreaans ster-regisseur Bong Joon-ho schuif ik mijn lichte aver-sie van sf-avonturen en graphic novel-verfilmin-gen graag terzijde. de maker van zonderlinge films zoals ‘the Host ‘en ‘mother’ zet het franse beeldverhaal ‘le trans-perseneige’ dan ook subliem naar zijn hand. Bong troont je in zijn engelstalig debuut een dystopisch wereldbeeld binnen dat even verbluf-fend als onvermijdelijk is.

Na een overmoedige poging om de klimaatopwarming een halt toe te roepen is de aarde in 2031 herschapen tot een ijsplaneet. De overgebleven bevolking den-dert non-stop rond in een trein die immense sneeuwlandschap-pen doorklieft. Aan boord zijn de klassen – first, economy en freeloaders (parasieten) – let-terlijk én totalitair van elkaar gescheiden.Het haveloze proletariaat dat in de staart van de trein huist, komt in opstand en wroet zich een weg naar Wilford, de onzichtbare, despotische machi-nist. Curtis (Chris Evans, een geloofwaardige ‘held’) leidt het oproer, onder het mentorschap van Gilliam (John Hurt). Wagon na wagon blijken de levens-omstandigheden rianter, de

passagiers fraaier en de tegen-stand dodelijker…Het is altijd bang afwachten wanneer internationale cine-asten met renommee zich aan een Hollywoodfilm wagen. Remember Florian ‘Das Leben des Anderen’ Henckel Von Donnersmarck en het rampza-lige ‘The Tourist’. Maar Bong Joon-ho blijft in ‘Snowpiercer’ zijn eigenzinnige zelf. Zijn onverholen weergave van de klassenmaatschappij, de sti-listische grandeur, de drieste vertelling en navenant geweld én zijn knipogen naar het werk van Terry Gilliam klikken naad-loos in elkaar tot een inventief en imponerend geheel, waarin zelfs de Koreaans-Engelse con-versaties vanzelfsprekend over-komen.Naast vaste acteurs Song Kang-ho en Ko Ah-sung laat de cineast Britse en Amerikaanse acteurs aanrukken: een onor-thodox ensemble dat toch goed aan elkaar hangt en in Bongs metaalgrijze palet toch kleur, karakter en nuance krijgt. Dat de enige komische noot van een onherkenbare Tilda Swinton komt, die een paardengebit en een potsierlijk Noord-Engels accent torst, is maar één van de ongerijmde vondsten in deze grimmige visionaire thriller die je van a tot z in de ban houdt.

‘Snowpiercer’ is vanaf 12 maart te zien in de Belgische zalen.

RUBRIEKSNAAM


BOEKgutenBerg

de laatste tafelwim kayzer

Het was tien jaar geleden dat de beroemde gewezen tv-inter-viewer wim kayzer een roman had geschreven. Zijn vorige, ‘de waarnemer’ (2004), was een meesterlijke worp geweest, een turf van 652 bladzijden die in deze rubriek bijna zonder reserve werd bejubeld. kayzers nieuwe boek, ‘de laatste tafel’, beves-tigt zijn bijzondere schrijftalent en is ronduit een meesterwerk. ‘De laatste tafel’ brengt een doodeenvou-dig verhaal. Bij een 59-jarige Nederlandse vrijgezel, een gedreven hoogleraar in de astrofysica, wordt een gezwel in de her-sens ontdekt, een zogeheten aneurysma. Het gezwel is goedaardig, maar als het niet tijdig wordt weggesneden, heeft de patiënt nauwelijks overlevingskansen. De hoogle-raar, die nergens bij naam wordt genoemd, spreekt over zijn gezwel als over de kreeft, ongeveer zoals Hugo Claus in 1972 over kan-ker schreef in zijn roman ‘Het jaar van de kreeft’. Drie dagen voor zijn operatie, vlak voor Kerstmis, maakt de hoogleraar de balans op van zijn leven. Volgens computerberekeningen heeft hij 58 procent kans dat hij zal sterven tijdens de operatie, 29 procent dat hij in een coma geraakt, zeven procent dat hij de ingreep overleeft met weinig ernstige restverschijn-selen en vijf procent dat hij volledig herstelt. Als een echte wetenschapper ziet de hoog-leraar de situatie onder ogen. Hij maakt zijn testament op en waarschuwt de enige vriend die hij heeft, Andras, een Hongaarse collega-hoogleraar uit Boedapest, die tien jaar geleden zijn leerstoel heeft opgegeven en dichter is geworden. Andras reist meteen naar Nederland af, maar krijgt onderweg zelf een ongeluk en belandt in Duitsland in de intensive care.

Twee grote liefdes

Om de dreigende paniek op afstand te houden besluit de hoofdfiguur tijdens zijn laatste drie dagen alles op te schrijven wat er door zijn hoofd gaat. Hij herbeleeft op papier zonder verbittering de twee grote liefdes van zijn leven: die voor Emma en die voor Sarah, een joodse vrouw die hem na dertien jaar onverwacht verliet om in Israël te gaan wonen. Tegelijk zet hij op een rijtje

hoe hij als astrofysicus tegenover het leven staat en wat zijn houding is in verband met God, zin, voortbestaan, het ontbreken van de vrije wil en de werking van zijn hersens. Hij zoekt gedichten op die hem tijdens zijn leven hebben getroost (John Donne, Szymborska, Achterberg, Kafavis, Tagore, Kopland), herleest snippers van het werk van geliefde schrijvers en filosofen (Schopenhauer, Cavanna) en vraagt zich met zelfspot af of hij als wetenschapper ook maar iets heeft kunnen bijdragen aan de kennis van de ruimte en het heelal (“Mijn eigen inzichten zijn hooguit een wind-vlaag tussen zerken (van andere inzichten) geweest”). Keer op keer roept hij de geluk-kige momenten weer op die hij met zijn vriend Andras in Boedapest heeft beleefd en waarvan hij ondanks alles hoopt dat hij ze opnieuw zal beleven, maar ook - via herinneringen aan zijn joodse vrouw - de Holocaust en de gruwelijke wandaden van de nazi’s, die hij ‘de middelmatigen en de fantasielozen’ noemt.

Inventaris

Maar het grootste deel van zijn notities gaat over wetenschap en meer bijzonder over de deeltjesfysica, waarin volgens hem ‘de waanzin en de schoonheid van het bestaan schuilgaat’. Wim Kayzer (of de hoofdfiguur van zijn roman, met wie hij waarschijnlijk voor een groot deel samenvalt) heeft in ‘De laatste tafel’ een soort inventaris opgesteld van zijn gedachten en ideeën. “Dit is wat ik tot zover ongeveer (van het leven) begrepen heb”, zegt hij in een interview, “in de joodse traditie van het lernen, het voortdurende bijleren. De tijden zijn drastisch aan het ver-anderen en ik wil graag nog even blijven om te zien hoé.”

Feest

Voor een leergierige lezer is ‘De laatste tafel’ dan ook een 541 pagina’s durend feest. Kayzer laat zijn fans duizelen onder een regen van interessantigheden. Hij ont-popt zich als een fanatieke determinist, die niets wil horen van onwetenschappelijke vaagheden en spot met zogenaamde slimme opmerkingen als ‘Wat was er dan voor de Big Bang?’ en ‘De computer zal nooit zijn programmeur kunnen overvleugelen’. Helemaal in de lijn van Darwin, Dawkins en Steven Hawking schrijft hij: “De vraag naar het waarom is de meest gestelde en meest verkeerde vraag. Alles gebeurt. Dat is het enige wat we over alles kunnen zeg-gen: het gebeurt.” Het begrip “volmaakt” bestaat niet volgens hem en “blijkbaar” is zijn lievelingswoord: “Het leven is één groot blijkbaar.”Wanneer de verpleegsters de hoofdfiguur uit het boek naar de operatiezaal willen rij-den, richt hij zich op papier nog één keer tot zijn Hongaarse vriend en haalt hij voor de laatste keer herinneringen aan betere tij-den op. Het levert een ongemeen prachtige eindzin op: “Als je zulke herinneringen aan de toekomst hebt, dan heb je toch een schit-terend leven gehad?”

de LaatSte taFeL

Wim Kayzer

Uitgeverij Balans

541 blz.

de hoogleraar, die nergens bij naam wordt genoemd, spreekt over zijn gezwel als over de kreeft.


Internationale handel, vervoer en logistiek

Ben je lid van de LBC-NVK en ben je tussen 1 januari 2014 en 30 juni 2014 in dienst van een onderneming die valt onder paritair comité 226 (Internationale handel, vervoer en logistiek)? Dan heb je recht op een vakbondspremie van 135 euro.De premie aanvragen is heel eenvoudig. Er wordt een attest naar je thuis gestuurd. Met de vraag of jouw gegevens (zoals adres en werkgever) nog klop-pen. Is er iets fout? Dan word je gevraagd om de informatie aan te passen. Controleer ook of je rekeningnummer juist is.Het ontvangen attest moet je ondertekenen en dan bezorgen aan een LBC-NVK-militant(e) in jouw onderneming. Is er geen militant(e) ter beschikking? Dan kan je het attest gewoon opsturen naar het LBC-NVK-secretariaat in jouw streek. Alle adressen van onze secretariaten vind je terug op www.lbc-nvk.be of op p. 31 van jouw ledenblad Ons Recht.Nog één tip. Wie eind februari nog geen attest voor de vak-bondspremie heeft gekregen, laat dat best even weten aan de LBC-NVK. Wij doen dan graag het nodige om dit in orde te brengen.

Beschutte en sociale werkplaatsenTussen 15 februari en 31 mei 2014 wordt in de sector van de beschutte werkplaatsen (pari-tair comité 327) de vakbondspre-mie uitbetaald. Om recht te hebben op de pre-mie moet je ten laatste op 15 december 2013 aangesloten zijn bij het ACV. Ook moet je vorig jaar minstens één dag gewerkt hebben in een onderneming die valt onder de sector van de beschutte werkplaatsen. De premie geldt niet voor uitzend-krachten en jobstudenten.Wie in een beschutte werkplaats de volle bijdrage betaalt, krijgt een premie van 86,76 euro per jaar of 7,23 euro per gepres-teerde maand. Betaal je de ver-minderde bijdrage, dan krijg je een premie van 54,54 euro per jaar of 4,55 euro per gepres-teerde maand.In de sociale werkplaatsen is er een premie van 63 euro of 5,25 euro per gepresteerde maand voor wie de volle bijdrage betaalt.De rechthebbenden kregen van hun werkgever een tewerkstel-lingsattest dat recht geeft op de premie. Dat attest moet worden terugbezorgd aan de Dienst Vakbondspremies van de LBC-NVK, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen of aan het plaatse-lijke LBC-NVK-secretariaat.

UItBEtALINg VAKBONdSPREMIE

Wil jij graag je mening kwijt over één van de artikelen of berichten in jouw ledenblad? Of zijn er andere gebeurtenissen in de actualiteit die je sterk bezig houden? alle interessante lezersreacties zijn erg welkom. We kunnen alleen brieven publiceren als we de naam en het adres van de schrijver (m/v) kennen. In principe vermelden we de initialen van de schrijver en zijn of haar woonplaats. Op uitdruk-kelijk verzoek kunnen we die informatie weglaten. Soms moeten we een brief inkorten zonder aan de essentie ervan te raken. en als we een brief afdrukken wil dat niet automatisch zeggen dat de redactie het eens is met alles wat erin staat.

Je lezersbrief wordt hier met interesse gelezen: redactie Ons recht, sudermanstraat 5, 2000 antwerpen. e-mailen kan uiteraard ook: [email protected].

WAt ONzE LEzERS ERVAN dENKEN

PArITAIr COmITÉ 218W.B. - meLLe

Zeer terecht trekt de vakbond van leer tegen mensen als Karel Van Eetvelt (Unizo) en diens politiek ten aanzien van de wer-kende klasse. Tegelijkertijd valt het me op dat er weinig kan worden gedaan voor de groot-ste groep bedienden, diegenen die vallen onder het Aanvullend Nationaal Paritair Comité voor Bedienden of paritair comité 218. Voor één blauw oog bij het open-baar vervoer wordt soms het hele land platgelegd.Een vakbondspremie is er nog altijd niet in PC 218. Verder heb ik toch zo mijn bedenkingen bij de manier waarop arbeiders en bedienden worden gelijkgesteld. Als ik daarover hoor praten, lijkt het alleen om de ontslagregelin-gen te gaan. En wie zal daar het minste voordeel uit halen? Laat me raden, de bedienden uit PC 218.Ik heb een toffe job gevonden en heb me erbij neergelegd dat ik voorlopig alleen opslag zal

krijgen via indexaanpassingen. Mijn baas ziet zoiets als echte opslag, ik niet. Als de indexering niet verplicht zou zijn, zouden we ook dat niet krijgen van hem.Voor de rest ben ik wel een heel gelukkig mens.

N.v.d.r.De index is voor alle werkne-mers de beste garantie voor het behoud van de koopkracht. Zeker voor de werknemers uit paritair comité 218, waar andere loonsverhogingen in het verleden beperkt waren. Een vakbondspremie staat altijd hoog op de agenda bij de vakbonden wanneer er wordt onderhandeld; maar Unizo en het VBO weigeren principieel om die in te voeren in PC 218. Toch vinden we dat er ook in PC 218 belangrijke voorde-len voor de werknemers wor-den geregeld. Denk bijvoor-beeld aan de afspraken rond vorming en opleiding en de recente uitbreidingen van het tijdkrediet.

Dinsdag 11 maart 2014 - 19.30u De Valkaart, Albrecht Rodenbachstraat 42

te 8020 Oostkamp

Inschrijven via 059/55.25.54 of [email protected]

1

1

2

23

3

1

4

4

1

5

5

6

6

7

7

8

8 Het eenheidsstatuut

Gelijke opbouw opzegtermijnen

en afschaffi ng carensdag vanaf 1 januari 2014

De regelgeving voor deze 8 werknemers vind je op

www.hetnieuwestatuut.be

WAT VERA

ND

ERT

ER

VOOR WIE? BEKIJK HET OP

Ann5

PROFIEL 5

Ik ben nieuw aangeworven na

31 december 2013.

Francis6

PROFIEL 6Ik geef zelf mijn ontslag.

Robert7

PROFIEL 7

Ik word ontslagen of ik geef zelf

mijn ontslag met het oog op

pensioen.

De regelgeving voor deze 8 werknemers vind je op

Faïza8

PROFIEL 8Ik ben arbeidsongeschikt door ziekte of ongeval.

V.U

.: D

omin

ique

Ley

on -

Haa

chts

este

enw

eg 5

79 -

103

0 B

russ

el -

ww

w.a

cv-o

nlin

e.be

- n

iet o

p de

ope

nbar

e w

eg g

ooie

n.

LEDEN-INFO-AVOND EENHEIDSSTATUUT

theo Sels uit geel wint een tablet!

Wie in zijn of haar gezin elke maand twee keer Ons Recht ontvangt, kreeg via een ori-ginele oproep in het nummer van januari de mogelijkheid aangeboden om één abonne-ment digitaal te maken. Als je reageerde, kon je een heuse tablet winnen. Er kwamen meer dan 1.000 reacties op de oproep. De gebruikelijke onschuldige hand trok ook een winnaar: ons lid Theo Sels uit Geel. Hij krijgt binnenkort zijn gloednieuwe tablet thuis gele-verd. Proficiat!


RUBRIEKSNAAM

mISSIe vAn De LBC-nvK

de Landelijke Bediendecentrale – nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (LBC-nVK) is een vakbond die als deel van het algemeen

Christelijk Vakverbond (aCV) opkomt voor meer en sterkere rechten voor werknemers (m/v). de LBC-nVK is een onafhankelijke demo-

cratische organisatie met leden en militanten, die streeft naar solidariteit onder werknemers. nationale en internationale solidariteit is een

belangrijk doel en bindmiddel. de LBC-nVK staat voor een democratische kijk op de samenleving. Samen met gelijkgezinde bewegingen

wil ze een strijdbare tegenmacht zijn.

Uitstellenik vroeg eens iemand waarom hij altijd eerst de kopjes opat van zijn asperges. “de kop-jes zijn het lekkerst,” zei hij,

“dat weet toch iedereen?”

“Ja, precies daarom,” zei ik, “waarom hou je ze dan niet voor het laatst, als beloning, als bekroning van je aspergefestijn?”Hij keek me verbijsterd aan. “En als ik dan dood val voor ik ze heb opgegeten?”Mijn vriend was duidelijk geen aanhanger van de uitsteltheorie. ‘Later’ was voor hem synoniem van ‘flater’. Hij was doordrongen van de enige zekerheid: dat in dit rare leven

–behalve het einde – niets helemaal zeker is en dat het van een verwaand en zinloos opti-misme getuigt om leuke dingen op te sparen voor een moment dat het ons beter uitkomt, in plaats van er meteen van te genieten. Uitstellen zit bij de mens natuurlijk inge-bakken. Als we klein zijn, willen we zo gauw mogelijk ouder worden: “Wacht maar tot ik groot ben”. Als we nog bij onze ouders wonen, willen we in de kortste keren op eigen benen staan. Als we een baan en opgroeiende kinde-ren hebben, roepen we ‘Later, als de kinderen het huis uit zijn’. Die wereldreis waar we heel ons leven van dromen, zullen we wel maken tijdens ons pensioen en als het allemaal heeft tegengezeten en er in dit leven geen enkele hoop meer is, rekenen sommigen van ons nog op een hiernamaals, waarin we einde-lijk loon naar werken zullen krijgen en eeu-wigdurend geluk. Hier en Nu zijn blijkbaar angstaanjagende woorden, omdat ze daad-kracht en actie en beslistheid van ons vragen. We schrikken terug voor het doorbreken van onze geruststellende gewoonten en we gaan er van uit dat het leven eindeloos is.

“Doe het nù”

Marc Uytterhoeven kon daar altijd zo ver-schrikkelijk boos om worden. Toen ik hem eens voorhield dat ik statistisch nog zoveel jaar te leven had en dat er dus nog tijd was voor dit of dat belachelijke project, wees hij me streng terecht. Zelf had hij zich midden in zijn carrière teruggetrokken in Zuid-Frankrijk om te gaan fietsen en te leven. “Er zijn talloze voorbeelden van men-sen die dachten dat het allemaal nog moest gebeuren,” zei hij. “Nù. Doe het nù.” “Het

buitengebeuren”, zoals dat heette in een oude tv-quiz op de VRT, kon elk moment toeslaan in de vorm van een faillissement, een verbroken relatie of een kapotte knie en in één minuut een einde maken aan al onze dromen, voornemens en verlangens. John Cleese zei het al, toen ze hem vroegen naar zijn lievelingsgrap: “Wil je God aan het lachen maken, vertel hem dan zeker over je plannen.”Ik moest eraan denken toen in drie weken tijd evenzoveel lieve vrienden en vriendin-nen me lieten weten dat ze kanker had-den. Ze waren allemaal optimistisch, er was goede hoop en bovendien was er een grote levenshonger over hen gekomen. Op een totaal onverwacht moment in hun bestaan was een wekker afgelopen en had dat hen wakker geschud uit een verdovende slaap. Uitstellen was er niet meer bij. De dingen waaraan ze tot nu toe belang hadden gehecht, geld, eerbewijzen en carrière, waren op slag tot dwaasheid en ijdelheid herleid. Net als de protestanten uit de 17de eeuw, met hun vanitas-schilderijen aan de muur, namen zij zich voor hun tijd niet meer met bijzaken te verprutsen en zich alleen nog met belang-rijke dingen bezig te houden.

Belangrijke dingen

Maar wat zijn belangrijke dingen?In een interview zei de schilder Michaël Borremans dat hij als een gek zou gaan schilderen, als hij wist dat hij nog maar drie maanden te leven had. Hugo Claus had op het eind spijt dat hij als schrijver niet beter zijn best had gedaan, maar vroeg zich af of hij als bon vivant dan nog méér hadden moe-ten eten, drinken en beminnen. De Engelse dichter John Betjeman had maar van één ding spijt: “Not enough sex.”Het is een interessante gedachteoefening, en tegelijk een lakmoestest om uit te maken of we het leven leiden dat we zouden willen. Wie op enkele maanden moet inhalen wat hij jaren heeft gemist, zit met zijn treintje wellicht niet op het juiste spoor. Misschien was het mooiste antwoord wel dat van Jan Berchmans van Diest. Die zei dat hij gewoon zou doorgaan met voetballen, ook als hij te horen kregen dat hij morgen de pijp uitging. Maar Jan Berchmans was natuurlijk een heilige en die rekende waarschijnlijk op eeuwige rijstpap met gouden lepeltjes...

AChtERKLAPwalter

ONS REChtverantwoordelijke uitgever: Marc WeynsSudermanstraat 5 • 2000 antwerpenhoofdredacteur: denis Bouwenredactiesecretaris: jan deceunynckvormgeving: Peer de Maeyerdrukkerij: Corelio Printingredactie en administratie:Sudermanstraat 5- 2000 antwerpen tel. 03/220.87.11 • Fax 03/[email protected]

LBC-NVK-SECREtARIAtENEN -StEUNPUNtEN

• LBC-nvK AALST-OuDenAArDe Hopmarkt 45 - 9300 aalst tel. 053/73.45.20 - fax 03/220.88.01 [email protected] steunpunt: Koningsstraat 5 - 9700 Oudenaarde tel. 053/73.45.25 - fax 03/220.88.03 [email protected]• LBC-nvK AnTWerPen nationalestraat 111-113 - 2000 antwerpen tel. 03/222.70.00 - fax 03/220.88.02 [email protected]• LBC-nvK BruGGe-OOSTenDe Kan. dr. L. Colensstraat 7 - 8400 Oostende steunpunt: Oude Burg 17- 8000 Brugge tel. 059/55.25.54 - fax 03/220.88.15 [email protected]• LBC-nvK BruSSeL Pletinckxstraat 19 - 1000 Brussel tel. 02/557.86.40 - fax 03/220.88.05 [email protected]• LBC-nvK GenT Poel 7 - 9000 gent tel. 09/265.43.00 - fax 03/220.88.08 [email protected]• LBC-nvK HALLe Vanden eeckhoudtstraat 11 - 1500 Halle tel. 02/557.86.70 - fax 03/220.88.06 [email protected]• LBC-nvK HASSeLT Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt tel. 011/29.09.61 - fax 03/220.88.09 [email protected]• LBC-nvK KemPen Korte Begijnenstraat 20 - 2300 turnhout tel. 014/44.61.55 - fax 03/220.88.20 [email protected]• LBC-nvK KOrTrIJK-rOeSeLAre-IePer President Kennedypark 16d - 8500 Kortrijk steunpunten: H. Horriestraat 31 - 8800 roeselare St. jacobsstraat 34 - 8900 Ieper tel. 056/23.55.61 - fax 03/220.88.12 [email protected]• LBC-nvK Leuven Martelarenlaan 8 - 3010 Kessel-Lo tel. 016/21.94.30 - fax 03/220.88.13 [email protected]• LBC-nvK meCHeLen-ruPeL Onder den toren 5 - 2800 Mechelen-rupel tel. 015/71.85.00 - fax 03/220.88.14 [email protected]• LBC-nvK vILvOOrDe toekomststraat 17 - 1800 Vilvoorde tel. 02/557.86.80 - fax 03/220.88.07 [email protected]• LBC-nvK WAAS & DenDer H. Heymanplein 7 - 9100 Sint-niklaas tel. 03/765.23.70 - fax 03/220.88.18 [email protected] steunpunt: Oude Vest 146 - 9200 dendermonde tel. 03/765.23.71 - fax 03/220.88.19 [email protected]

ALgEMEEN SECREtARIAAt

Sudermanstraat 5 - 2000 antwerpentel. 03/220.87.11, Fax 03/[email protected] | www.lbc-nvk.be

Ons recht wordt gedrukt op verbeterd krantenpa-pier. dit papier wordt gemaakt op basis van gerecy-cleerd materiaal.

Ons Recht maart 2014

Documents

Transcript of Ons Recht maart 2014