Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

34
Welkom bij de Toelichting op de Miljoenennota

description

Donderdag 19 september: Toelichting op de Miljoenennota: Hoe gaat het economisch gezien met Nederland? Wat zijn de belangrijkste plannen van het kabinet voor het volgende jaar? En wat gaan die plannen kosten? Jaarlijks organiseert WTC·E Zakensociëteit i.s.m. de lokale en regionale ondernemerscontacten op donderdag na Prinsjesdag een toelichting op de Miljoenennota. De toelichting is een uiteenzetting van de nota voor het MKB bedrijfsleven en wordt behandeld door Drs. Han de Jong, hoofdeconoom ABN AMRO.

Transcript of Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

Page 1: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

Welkom bij de Toelichting op de Miljoenennota

Page 2: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

Miljoenennota 2014

Perspectief op duurzaam herstel Han de Jong

Economisch Bureau

19 september 2013

Page 3: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

Stelling 1.

Onze koning deed het prima

• Ja

• Nee

3

Page 4: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

Stelling 2.

Ik hoor dat het economisch beter gaat

• Ja

• Nee

4

Page 5: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

Stelling 3.

• Ik merk al dat het beter gaat

• Ik merk het nog niet maar verwacht het wel

• Het blijft slecht

5

Page 6: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

6

Nederland – vertrouwen

Bron: Thomson Reuters Datastream

index

-50

-40

-30

-20

-10

0

10

20

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Producentenvertrouwen Consumentenvertrouwen

Page 7: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

Om depri van te worden…

• Bezuinigingen en lastenverzwaringen

• Dalende huizenprijzen

• Onzekerheid over hypotheekrenteaftrek

• Stijgende werkloosheid

• Te omvangrijke schulden

• Onrust over pensioenen

• Eurocrisis

• Wegenbelasting old timers

…maar soms overdrijven we … er zijn altijd lichtpuntjes

7

Page 8: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

Twee lichtpuntjes?

Bron: www.bnr.nl

8

Page 9: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

9

Stelling 4.

Ik heb vertrouwen in het kabinet van VVD en PvdA

• Ja

• Nee

9

Page 10: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

We zijn een gek land (1)

Heel depri en toch heel gelukkig

(4e op de jaarlijkse World Happiness Report)

10

Page 11: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

11

Stelling 5.

Wij doen het ………. als de landen waarmee we ons zouden

moeten vergelijken

• Slechter

• Beter

• Net zo goed/slecht

11

Page 12: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

Reële BBP-groei (oplopend)

12

% j-o-j

Bron: OECD Economic Outlook, May 2013

cumulatief

2009/13 2009 2010 2011 2012 2013

Nederland -3.0 -3.7 1.6 1.1 -1.0 -0.9

Finland -0.3 -8.5 3.3 2.8 -0.2 0.0

Frankrijk -0.2 -3.1 1.6 1.7 0.0 -0.3

België 0.6 -2.8 2.4 1.9 -0.3 0.0

Oostenrijk 2.6 -3.5 2.2 2.7 0.8 0.5

Duitsland 3.1 -5.1 4.0 3.1 0.9 0.4

Eurozone -2.1 -4.3 1.9 1.5 -0.5 -0.6

Page 13: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

Waarom doen we het duidelijk slechter?

• Bezuinigingsbeleid

• Huizenmarkt / bouw

• Pensioensector

13

Page 14: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

Consumptiegroei huishoudens

14

% j-o-j

Bron: OECD Economic Outlook, May 2013

cumulatief

2009/13 2009 2010 2011 2012 2013

Nederland -6.5 -2.1 0.3 -1 -1.4 -2.5

Frankrijk 1.6 0.3 1.5 0.3 -0.4 -0.1

België 3.2 0.6 2.7 0.2 -0.3 0.0

Oostenrijk 3.5 1.1 1.6 0.9 0.4 0.1

Duitsland 4.5 0.3 0.8 1.7 0.6 1.0

Finland 4.8 -2.9 3.3 2.3 1.6 0.5

Page 15: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

Reëel besteedbaar inkomen huishoudens

15

% verandering

Bron: DNB

2013

-3.8

-2.6

-0.4

-0.3

1.8

totaal lonen en salarissen -0.8

1) telt niet volledig op

pensioenpremies -2.8

sociale uitkeringen en

pensioenbetalingen4.4

2.0

waarvan1

inflatie -6.9

directe belastingen en sociale

premies-3.5

2011-2013 totaal

Reëel besteedbaar inkomen -8.6

Page 16: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

Sterke punten

• Rijk land

• Hoge productiviteit

• Sterke instituties

• Sterke concurrentiekracht

• Sterke externe positie

• Grootste pensioenfondsen

• Geografie

• Sectoren?

16

Page 17: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

Zwakke punten

• Schuld gezinnen

• Rigide huizenmarkt

• Rigide arbeidsmarkt

• Bureaucratie

• Overgewaardeerde markten onroerend goed

17

Page 18: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

18

Nederland – BBP-groei en PMI

Bron: Thomson Reuters Datastream

35

40

45

50

55

60

65

-2.50

-1.25

0.00

1.25

2.50

00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13

BBP (% k-o-k, l.a.) PMI (index, r.a.)

Page 19: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

19

• Acute dreiging eurocrisis is voorbij

• Concurrentiepositie perifere landen verbetert

• Overheidsfinanciën verbeteren

• Minder bezuinigingen 2013H2 en 2014 (met dank aan Eur. Cie.)

Eurozone: meer licht

Page 20: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

Miljoenennota 2014 – “Perspectief op duurzaam herstel”

Drie pijlers:

• Gezondmaking overheidsfinanciën

• Evenwichtige inkomensverdeling

• Duurzame groei / structurele hervormingen

20

Page 21: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

21

• Extra ombuigingen (€6 mld) vanwege dreigend (veel) te groot

tekort

• Prijskaartje: groei 2014 wordt met ¼%-punt gedrukt

• In ‘15-17 groei óók met gem. ¼%-pt per jaar gedrukt

Schatkist op orde brengen

Page 22: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

22

• Collectieve uitgaven in % BBP stabiel in ‘12-’14

• Lasten in % BBP stijgen in ‘13 en ‘14 vooral bij gezinnen (in ’13 vooral bij bedrijven)

• Koopkracht daalt (gem.) – door o.a.

bevriezen schijven, loonmatiging ambtenaren, vermindering alg. heffingskorting en arbeidskorting (hogere inkomens)

• koopkracht van werkenden constant

• koopkracht meest omlaag bij hogere inkomens / ‘rijkere’ gepensioneerden

• Tekort naar 3,3% BBP in 2014

Schatkist op orde brengen - gevolgen

Page 23: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

Lasten nemen opnieuw toe

23

0

2

4

6

8

10

2012 2013 2014

Bedrijven Huishoudens

Bron: MEV 2014

EUR mld

Page 24: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

24

• Éxtra ombuigingen overheid (€ 6 mld)

• Koopkracht daalt opnieuw

• Daling huizenvermogen werkt nog tijdje door in consumptie

• Werkloosheid volgt herstel productie met vertraging

• Maar …. uitvoer profiteert van herstel wereldhandel

2014: consumptie nog onder druk

Page 25: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

25

Prognose ontwikkeling sectoren 2013-14

% mutatie toegevoegde waarde

Bron: ABN AMRO Economisch Bureau - Sector Research

Industrie

Bouw

Zakelijke dienstverlening

Retail Leisure

Transport & Logistiek

Agrarisch

Food

TMT

Olie & Gas

Autoretail

-2%

-1%

0%

1%

2%

3%

-6% -5% -4% -3% -2% -1% 0% 1% 2% 3%

Vo

lum

ego

rie

2014

Volumegroei 2013

Page 26: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

26

• Ondersteuning bedrijfsfinanciering

• Fondsen om energiebesparing aan te moedigen

• Arbeidsmarkt: werk-naar-werkbegeleiding

• Sociaal Akkoord: o.a. aanpassing WW, ontslagrecht/-vergoeding

• Belastingvrij schenken t.b.v. woning

• Komt geld vrij voor onderwijs

• Plannen voor oprichting Nationale Investeringsinstelling

waarin evt. opgenomen de Nationale Hypotheekinstelling

Miljoenennota 2014

Page 27: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

27

Stelling 6.

Het begrip ‘participatiemaatschappij’ spreekt mij aan

• Ja

• Nee

27

Page 28: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

28

Stelling 7.

Dit kabinet zal de rit uitzitten

• Ja

• Nee

28

Page 29: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

Wij zijn een gek land (2)

Grote onvrede, maar ook:

• Woonakkoord

• Zorgakkoord

• Sociaal akkoord

• Energieakkoord

• Nog: pensioenakkoord

Dus toch veel draagvlak?

29

Page 30: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

30

Page 31: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

31

Stelling 8.

Na Barcelona gaat ook PSV gehakt maken van Ajax

31

Page 32: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

32

Stelling 8.

Na Barcelona gaat ook PSV gehakt maken van Ajax

• Nee, waarschijnlijk niet

• Nee, zeker niet

32

Page 33: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

33

ABN AMRO Group Economics op het internet

insights.abnamro.nl/category/economie/ – Nederlandse publicaties

insights.abnamro.nl/en/category/economy/ – English publications

NIEUW:

App voor de iPad – zie abnamro.nl/marketinsights

Volg Han de Jong op www.handejong.nl

Deze presentatie wordt u ter informatie aangeboden. Voordat u investeert in enig product van ABN AMRO Bank N.V., dient u zich te

informeren over mogelijke restricties die u als gevolg van de op u van toepassing zijnde wet- en regelgeving ondervindt. ABN AMRO

Bank N.V. heeft alle redelijkerwijs mogelijke zorg besteed aan de betrouwbaarheid van dit materiaal, aanvaardt echter geen

aansprakelijkheid voor druk- en zetfouten. ABN AMRO Bank N.V. behoudt zich het recht voor deze presentatie te wijzigen. ABN

AMRO Bank N.V. is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten te Amsterdam.

Page 34: Presentatie Han de Jong, ABN AMRO

Samenspraak