ABN AMRO zakenreisgids "zakendoen met België"
-
Upload
abn-amro -
Category
Economy & Finance
-
view
1.433 -
download
0
description
Transcript of ABN AMRO zakenreisgids "zakendoen met België"
zakendoen metBelgië
322 zakendoen met België
Voorwoord 5
Zakenklimaat Handelsgeest 6
Economische situatie 12
Handelsrelatie 16
Kansrijke sectoren 20
Zakencultuur 26
Omgangsvormen 30
Bedrijfsprofielen 34
Zakendoen in de praktijk Een bedrijf opzetten 36
Wet- en regelgeving 42
Douanezaken 52
Visa en vergunningen 56
Productaansprakelijkheid 60
Personeel 64
Belastingen 68
Betalingsverkeer 74
Dit kan ABN AMRO voor u betekenen 80
Nuttige adressen 89
inhoudsopgave
Ziet u toekomstige expansie in het buitenland voor uw onderneming?
Zakendoen over de grens en daarmee succesvol zijn, blijkt in de praktijk veelal
een uitdaging. Daarom introduceert ABN AMRO de zakenreisgids, onmisbaar
voor uw zakelijke, internationale avontuur!
Een gids vol informatie van insiders; met handige weetjes over het
betreffende land, het zakenklimaat en ondernemerstips. Uiteraard staan wij
u daarnaast ook graag bij met netwerken in binnen- en buitenland, advies,
producten en diensten op maat.
ABN AMRO wenst u veel succes op uw zakelijke reis!
Edzard EnschedéManaging Director International Network Commercial and Merchant Banking
voorwoord
© ABN AMRO Bank N.V.ABN AMRO is gevestigd aan de Gustav Mahlerlaan 10, Amsterdam (Postbus 283, 1000 EA). KvK nummer 34334259. BTW-identificatienummer: NL 820646660B01.
In deze brochure staat algemene informatie en is niet speciaal geschreven voor uw persoonlijke situatie. De brochure is daarom geen advies om iets te doen of niet te doen. Beslissingen die u alleen neemt op grond van de informatie in de brochure komen voor uw eigen risico.
Wij proberen alleen betrouwbare bronnen te gebruiken voor de informatie in de brochure. We kunnen niet garanderen dat alle informatie altijd juist, volledig of niet al verouderd is. Als u meer informatie wilt over het onderwerp van de brochure, kunt u altijd contact met ons opnemen, bijvoorbeeld via internet (www.abnamro.nl) of via een bankshop bij u in de buurt.
De informatie in deze brochure is bedoeld voor onze klanten in Nederland. We kunnen er niet voor in staan dat de informatie in de brochure ook bruikbaar is in andere landen.
766 zakendoen met België
InvesteringsklimaatDe openheid van de Belgische economie is goed zichtbaar in de
investeringsstatistieken. Mede door de centrale ligging van het land,
is het investeringsklimaat gunstig. Er is een goede infrastructuur voor
transport, logistiek en telecommunicatie en voor bepaalde branches
zijn er gunstige belastingvoorwaarden.
België is in 2011 naar de zesde plaats geklommen in de Europese top
20 van aantrekkelijke investeringslanden.
Open economieKijkend naar de export- en importwaarde ten opzichte van het bruto
binnenlands product (bbp), is België een van de meest open
economieën ter wereld. De buitenlandse handel is enorm belangrijk
voor de economische ontwikkeling en er is een grote inbreng van
buitenlandse investeerders. De waarde van de uitvoer bedraagt
meer dan 80% van het binnenlands inkomen.
Een bijna even groot invoeraandeel geeft aan dat veel handel bestaat
uit de doorvoer van goederen. De Belgische conjunctuur is daarmee
erg afhankelijk van de economische ontwikkelingen in Frankrijk,
Duitsland en Nederland. Deze hebben veel invloed op de groei van
de Belgische economie.
handelsgeest
988 zakendoen met België handelsgeest
Sinds de jaren tachtig hanteert België gunstige belastingvoorwaarden
voor bepaalde ondernemingsvormen. Vooral met de volgende diensten-
centra hoopt het land meer buitenlandse investeerders aan te trekken:
▶ distributiecentra (België profileert zich steeds meer als een
distributieland);
▶ servicecentra, zoals callcenters.
Investeringsbevorderende instantiesIn de gewesten Brussel, Vlaanderen en Wallonië zijn er aparte
investeringsbevorderende instanties die zich specifiek richten
op de situatie in hun regio.
internettip
Brussels Agentschap voor de Onderneming: www.abe-bao.beFlanders investment and trade: www.investinflanders.comInvest in Wallonia: www.investinwallonia.be
Buitenlandse bedrijven investeren het meeste in:
▶ (petro)chemie;
▶ autoassemblage;
▶ biotechnologie;
▶ ICT;
▶ transport en logistiek.
Daarnaast investeren buitenlandse ondernemingen veel in de diensten-
sector. De hoge loonkosten en de fiscale druk noemen deze
investeerders de belangrijkste handicaps van België.
Buitenlandse bedrijvenBuitenlandse bedrijven hebben een aandeel van ongeveer 70% in de
Belgische industrie. Ze brengen veel kennis en nieuwe technologie
met zich mee, wat de productiviteit ten goede komt. Enkele grote
internationale bedrijven maken de dienst uit in een aantal industrieën,
de financiële dienstverlening en in de handel.
In België kunt u als buitenlandse ondernemer aanspraak maken op
dezelfde investeringsfaciliteiten als binnenlandse bedrijven. Financiële
faciliteiten regelt u via de gewesten. Fiscale maatregelen komen
vanuit de federale overheid. Werkgelegenheidsmaatregelen kunt u
zowel op federaal als op gewestelijk niveau aanvragen.
“België is een avontuur vol plezier en prettige relaties dat zich boven verwachting ontwikkelt en waar veel geld verdiend wordt.”
Indra - Mark Visschers
111010 zakendoen met België
Waalse interesseWallonië werkt hard om buitenlandse bedrijven aan te trekken en is
erg geïnteresseerd in Nederlandse investeerders. Volgens de Waalse
investeringsorganisatie Awex is Nederland de derde belangrijkste handels-
partner van Wallonië. Het Waals Gewest promoot investeringen in
biotechnologie, distributiecentra en callcenters. Daarnaast zijn ruimte-
vaart, chemie, informatica en elektronica en regionale (Europese)
hoofdkwartieren belangrijke investeringsdoelen. Waals-Brabant,
met name de regio Louvain-La-Neuve, loopt voorop als het gaat
om investeringen.
Brusselse bloeiHet Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft een eigen exportorganisatie
om de internationale handel te bevorderen: Brussels Export. Dit gewest
wisselt met Nederland onder meer voedingsmiddelen en milieu-
technologische producten uit. Brussel beschikt over een sterke ICT-
sector en er zijn veel administratieve en financiële dienstencentra en
onderzoeksinstellingen in deze regio gevestigd.
“Je moet echt in de relatie investeren, persoonlijke aandacht geven. Daarom bezoeken wij
onze klanten. Als iemand een prijsopgave vraagt, mailen we de die niet door. We gaan er zelf heen en
geven uitleg over het product. Belgen waarderen dat.”
Nestaan - Kay Hennekens
handelsgeest
Vlaamse wensenHet Vlaams Gewest wil een goede investeringslocatie worden voor
financiële bedrijven. Fiscaal gezien, is investeren in vastgoed in
Vlaanderen het goedkoopst. U betaalt er 10% registratierechten,
terwijl dit in de rest van België 12,5% is. Daarnaast investeert het
gewest veel in hoogtechnologische productie- en assemblage-
industrieën en verwelkomt Vlaanderen buitenlandse investeringen in:
▶ auto-onderdelen;
▶ petrochemie;
▶ onderzoek en ontwikkeling;
▶ medische technologie;
▶ biotechnologie;
▶ informatica en
e-business;
▶ grafische communicatie;
▶ logistiek en vervoer;
▶ Europese
distributiecentra;
▶ callcenters;
▶ Europese
hoofdkwartieren.
131212 zakendoen met België
Door de zeer open economie is België heel gevoelig voor buiten-
landse economische ontwikkelingen. In 2009 deden vooral de uitvoer,
voorraadvorming en investeringen het slecht. De uitvoer daalde met
ruim 11%. Door de sterke terugval van de buitenlandse vraag bliezen
bedrijven hun investeringen af, of stelden deze uit. De investeringen
daalden in 2009 daardoor met maar liefst 8%. Omgekeerd was het
economische herstel in België ook te danken aan de opleving in het
buitenland.
België binnen de eurozoneBelgië draagt krap 4% bij aan het bruto binnenlands product (bbp) van
de eurozone. De economie is heel open, meer nog dan de Nederlandse.
De omvang van de Belgische uitvoer bedraagt ongeveer 80% van het
bbp. Na de crisis van 2008-2009, heeft de economie zich goed hersteld.
In het voorjaar van 2011 koelde deze echter af en in de tweede helft
van dat jaar belandde België opnieuw in een economische recessie.
Economie 2008-2011In 2009 nam het Belgische bbp met 2,8% af, om het jaar erna weer
toe te nemen met 2,3%. Daarmee deed België het beter dan de euro-
zone als geheel. In de eerste helft van 2011 groeide de economie
verder. In het eerste kwartaal van dat jaar lag het bbp weer op een
hoger niveau dan vóór het begin van de recessie, in het tweede
kwartaal van 2008.
economische situatie
151414 zakendoen met België
ConcurrentiepositieDe Belgische concurrentiepositie is redelijk, maar op een aantal ter-
reinen zeker voor verbetering vatbaar. Volgens de Global Competitiveness
Index van het World Economic Forum eindigde België in 2011 op de
19e plaats. Daarmee staat het hoger dan Frankrijk en Oostenrijk,
maar duidelijk lager dan Nederland (achtste) en Duitsland (vijfde).
Als bedreiging voor de concurrentiepositie worden de regulering van de
arbeidsmarkt, de belastingtarieven en de inefficiënte overheid genoemd.
Op het terrein van de arbeidsmarkt wordt onder meer gewezen op de
loonkosten die harder stegen dan die van omringende landen. De auto-
matische loonindexering wordt hierbij als schuldige aangewezen.
Gezien het grote belang van de buitenlandse handel voor de Belgische
economie, is de zorg hierover terecht.
OverheidsfinanciënNa een formatieproces van anderhalf jaar kreeg België eind 2011 weer
een regering. Staatshervorming is onderdeel van het regeerakkoord
en regelt onder andere de overdracht van bevoegdheden naar de
gewesten en de bijbehorende financieringsmechanismen. Verder wordt
fors bezuinigd om het begrotingstekort in 2014 terug te brengen naar
minder dan 1% van het bbp. Doordat de groei in 2012 waarschijnlijk
lager uitvalt dan eind 2011 nog werd verwacht, zijn inmiddels extra
bezuinigingen aangekondigd om te voldoen aan de afspraken met de
Europese Commissie (tekort: 2,8% van het bbp in 2012).
“België is een heel interessante groeimarkt.”
Indra - Mark Visschers
economische situatie
Opvallend genoeg, zijn de particuliere consumptieve bestedingen in
België blijven toenemen. Alleen toen de recessie eind 2008 het hardst
toesloeg, liet de consumptie kwartaal op kwartaal een min optekenen.
Twee kwartalen later was dit verlies echter al weer ruimschoots goed-
gemaakt. Het was gunstig voor de consumptie dat de werkgelegenheid
in 2009 per saldo licht kromp en in 2010 weer toenam. Bovendien stegen
in 2009 de lonen in reële termen flink.
Na een goede start liep de groei in 2011 sterk terug. In het tweede
kwartaal daalde de uitvoer en in het derde en vierde kwartaal kromp
de hele economie. België leed onder de afkoeling van de wereldhandel.
Het overgrote deel van de Belgische uitvoer gaat naar Europa en ook
daar viel de economische groei terug. Van de goederenuitvoer blijft 72%
binnen de EU. Duitsland is de belangrijkste exportmarkt met ruim 18%
van het totaal. Daarna volgen Frankrijk met 16%, Nederland met 12%
en het Verenigd Koninkrijk met 7%.
BBP-groei versus eurozone (Bron: Thomson Reuters Datastream)
-3,0
1,5
0,0
-1,5
België Eurozone
% k-o-k
07 08
09
10 11
171616 zakendoen met België
Globalisering speelt hierin een belangrijke rol. Denk aan acties ter
verbetering van de wederzijdse communicatie, het wederzijds imago,
natuur en milieu en vooral de economie. België is na Duitsland de
grootste handelspartner van Nederland. Omgekeerd is Nederland het
derde exportland van België (11,8 %). De economische waarde van de
handelsrelatie bedraagt ongeveer 101 miljard euro.
BeneluxBelgië en Nederland werken in economisch opzicht intensief samen.
Al sinds 1944 hebben ze een bevoorrechte handelsrelatie. Tijdens de
Tweede Wereldoorlog richtten Nederland, België en Luxemburg de
Benelux op. Binnen dit samenwerkingsverband kunnen de drie landen
onderling vrij goederen transporteren. Daarnaast hanteren ze een
uniform tarief voor goederen van buiten de Benelux. In 1958 werd
de Benelux een economische unie en vanaf de jaren zeventig zijn
de verworvenheden ervan stapsgewijs opgenomen in de EU.
Strategisch partnerschapDe voornaamste handelspartners van België zijn buurlanden Nederland,
Duitsland en Frankrijk. Vlaanderen beschouwt Nederland als een
bevoorrechte, strategische partner. Onder meer vanwege historische,
geografische en taalkundige banden en gedeelde economische
belangen. Om aan dit partnerschap inhoud te geven, formuleerde
de Vlaamse regering in de Strategienota Nederland een aantal
doelstellingen om de samenwerking te verstevigen.
handelsrelatie België - Nederland
191818 zakendoen met België
“België is niet het land waar mensen uit het Noorden van
Nederland - ‘Hollanders’ zoals zij het noemen - makkelijk een
voet tussen de deur krijgen. Je moet je eerst aanpassen
aan de Belgische cultuur.”Nestaan - Kay Hennekens
212020 zakendoen met België
Vervoer en logistiekBinnen Europa staat België aan de top op het gebied van logistiek
en transport. Het land laat hiermee Frankrijk en Nederland achter zich.
Deze positie dankt België aan de centrale ligging binnen Europa,
de goede toegankelijkheid en de lage huurprijzen.
België heeft een uitgebreid waterwegennet, belangrijke internationale
zeehavens (Antwerpen, Zeebrugge, Gent en Oostende) en havens voor
de binnenvaart (Luik, Charleroi, Brussel, Genk). De snelwegen en
De bouwsectorDe bouwsector is een van de motoren van de Belgische economie en
is opgedeeld in drie deelmarkten:
1. Woningen Vlaanderen is goed voor 80% van alle afgeleverde bouwvergunningen
voor flats in België. Het aantal bouwvergunningen voor appartementen
groeit veel sneller dan het aantal vergunningen voor eengezinswoningen;
2. Burgerlijke bouwkundeDeze deelmarkt bestaat voor 80% uit nieuwbouw, waarbij de
overheid vaak opdrachtgever is;
3. BouwmaterialenhandelIn België zijn ongeveer achthonderd bouwmaterialenhandelaren actief.
Een grote groep kleine bedrijven en een beperkt aantal grote spelers
zijn samen goed voor 850 verkooppunten en ongeveer achtduizend
arbeidsplaatsen.
kansrijke sectoren
232222 zakendoen met België
(Petro)chemieDe Belgische chemiesector is de op een na grootste productiebranche
van het land, goed voor 34,5% van de totale export in 2011. Het is een
van de grootste chemiesectoren ter wereld. Doordat 80% van de
producten is bestemd voor uitvoer, is de sector sterk afhankelijk van de
internationale conjunctuur. De branche wordt gekenmerkt door een
netwerk van middelgrote en kleine bedrijven. Twee derde van de
chemische industrie bevindt zich in Vlaanderen, de rest in Wallonië. De
haven van Antwerpen staat na Houston (Texas) op de tweede plaats
van de wereldranglijst van petrochemische centra. Hierdoor zijn grote
samenwerkingsvoordelen ontstaan op het gebied van:
▶ aanvoer van grondstoffen en energie;
▶ transport van afgewerkte producten;
▶ onderlinge uitwisseling van producten en utiliteiten.
ICT-sectorDe Belgische ICT-sector omvat hardware, software, telecommunicatie
en nieuwe technologieën, zoals e-commerce en e-government.
Ondernemers in de ICT groeiden uit van zuivere technologie-
leveranciers tot partners die in overleg met de klant naar oplossingen
zoeken. Er liggen kansen voor Nederlandse bedrijven die zich richten
op nichemarkten. Vooral kleine Belgische ICT-dienstverleners die hun
afzetkansen willen verbeteren, hebben soms onvoldoende mogelijk-
heden om te investeren. Samenwerking met Nederlandse bedrijven
biedt dan perspectief.
kansrijke sectoren
spoorwegverbindingen zijn goed en het land beschikt over verschillende
luchthavens (Brussel Airport, Antwerpen, Oostende, Luik en Charleroi).
In Luik wordt een trimodale logistieke zone ontwikkeld met als doel
intensieve samenwerking met Antwerpen en Rotterdam.
Lucht- en ruimtevaartZowel in Wallonië als in Vlaanderen is de lucht- en ruimtevaartindustrie
de afgelopen vijftien jaar sterk gegroeid. Tussen 2007 en 2015 zal het
wereldwijde vliegverkeer verdrievoudigd zijn, waardoor de productie
in deze industrie flink wordt opgevoerd. De grootste uitdaging voor
deze sector is grote concurrenten het hoofd te bieden door de expertise
op peil te houden. In de lucht- en ruimtevaartindustrie bestaat een
grote vraag naar knowhow en flexibiliteit van kmo’s (kleine en middel-
grote ondernemingen - de Vlaamse tegenhanger van het mkb).
Auto- en transportmiddelenindustrieBelgië heeft de grootste concentratie van autoproducenten op
wereld niveau. De activiteiten variëren van onderzoek tot productie.
De transport middelenindustrie is de belangrijkste branche binnen
de metaalbewerking in België en trekt veel investeerders aan.
De branche bestaat voor het grootste deel uit assemblage -
bedrijven en toeleveranciers voor de auto-industrie.
Er worden per jaar ongeveer een half miljoen auto’s gemaakt, naast
vrachtwagens, opleggers, bussen en aanhangwagens. België kent
enkele grote, internationaal opererende producenten van tram- en
spoorwegmaterieel. De vliegtuigbouw, scheepsbouw en de productie
van motoren en fietsen nemen een bescheiden plaats in. De totale
sector heeft ongeveer driehonderd toeleveringsbedrijven.
252424 zakendoen met België
WellnessDe wellness-industrie is enorm in opkomst in België. De fitness-,
cosmetica- en voedingsmiddelensector profiteren daarvan, net als
producenten en leveranciers van voedingssupplementen.
MilieutechnologieVlaanderen is toonaangevend in diverse domeinen van de milieu- en
energietechnologie. Door de aandacht voor een schoon milieu en de
opgave om de uitstoot van schadelijke stoffen te verlagen, neemt het
belang van deze sector alleen maar toe. Consumenten, bedrijven en
overheden doen er alles aan om de verschillende milieunormen te
halen, vervuiling te voorkomen en waar mogelijk te saneren. Het maakt
deze groeiende sector interessant voor Nederlandse bedrijven.
Medische sector en thuiszorgNet als in Nederland, sluiten ook steeds meer Belgen aanvullende
ziektekostenverzekeringen af bij particuliere verzekeraars. Door de
toenemende vergrijzing van de bevolking, groeit de behoefte aan
ouderenzorg. Met het oog op de groeiverwachtingen en de beperkte
financiële mogelijkheden van de overheid, worden nieuwe private
initiatieven ontwikkeld om tekorten in de zorg op te vangen.
“Zowel Vlaanderen als Wallonië zijn interessant. Er is een duidelijke scheiding tussen het Nederlandstalige en het
Franstalige gedeelte. Als je in België zaken wilt doen, moet je sowieso tweetalig te werk gaan, anders kun je
de markt nooit optimaal benutten.”
Plukon Food Group - Peter Poortinga
kansrijke sectoren
WaterzuiveringBelgië heeft een flinke achterstand op het gebied van waterzuivering.
Het land werd hiervoor al verschillende keren op de vingers getikt
door de Europese Commissie. Er zijn dan ook volop mogelijkheden
voor Nederlandse bedrijven die in deze sector actief zijn.
Samenwerking met lokale partners verhoogt ook hier de
slagingskansen.
In Vlaanderen wordt de waterzuivering gecoördineerd door de Vlaamse
Milieumaatschappij (VMM). Zij stellen de plannen op die Aquafin
vervolgens uitvoert of laat uitvoeren. In Wallonië is de Société Publique
de Gestion de l’Eau (SPGE) de centrale waterzuiveringorganisatie.
In Brussel is dit het Brussels Instituut voor Milieubeheer (Institut
Bruxellois pour la Gestion de l’Environnement).
Het Vlaams Gewest werkt niet langer met investeringsprogramma’s,
maar met een optimalisatietraject. De nadruk ligt hierbij op verbetering,
modernisering en onderhoud van installaties. In Wallonië gaat veel
aandacht uit naar de aanleg van riolering in afgelegen gebieden en
individuele waterzuivering voor dunbevolkte regio’s.
272626 zakendoen met België
Vertrouwen ontstaat aan tafelDe Belgische cultuur is een Bourgondische: zakendeals worden aan
tafel gesloten. Een broodje ham met een glas karnemelk zal dus niet
volstaan om tot een overeenkomst te komen. In België gaat u uitge-
breid tafelen, waarbij u eerst uitgebreid met elkaar kennismaakt.
Zo smeedt u een band. Dit sluit naadloos aan op een ander belangrijk
verschil met Nederland. In België is een goede overeenkomst het
gevolg van groot vertrouwen tussen de zakenpartners. In Nederland
geldt doorgaans het omgekeerde.
CultuurverschillenVeel Nederlanders die in België zakendoen, of dit van plan zijn,
vergissen zich in de onderlinge cultuurverschillen. België ligt dicht
bij Nederland en we denken de Belgen goed te kennen, alleen al
doordat veel Belgen dezelfde taal spreken. Hierdoor vergeten
Nederlandse ondernemers zich vaak te verdiepen in de Belgische
mentaliteit van zakendoen en dat breekt ze op.
Wees bescheiden België is wel degelijk buitenland. En dat blijkt direct uit een aantal
culturele signalen, die u maar beter kunt opppikken. Een Belg luistert
veel naar zijn gesprekspartner en zal de Nederlandse directe aanpak
snel als brutaal ervaren. Daarbovenop komt bescheidenheid. Waar bij
ons zelfzekerheid als een belangrijke zakelijke deugd wordt gezien,
verwacht men in België dat mensen met veel kennis van zaken hier
niet mee te koop lopen. Doet u dit toch, dan zal u snel arrogant over
komen.
zakencultuur
292828 zakendoen met België
“Het contact met klanten is anders dan in Nederland. Het duurt even voordat je het vertrouwen hebt
gewonnen van een Belg.”
Nestaan - Kay Hennekens
TaalIn België heerst tot op de dag van vandaag een taalstrijd tussen
Nederlands- en Franstaligen. In het Vlaamse en Waalse binnenland
merkt u hier weinig van, maar aan de taalgrens kunt u er versteld
van staan hoe gevoelig deze kwestie ligt. In Vlaanderen is er voor
Nederlanders taalkundig gezien geen probleem, maar let wel:
Vlamingen tillen zwaar aan spelfouten. In Wallonië moet u in het Frans
zaken kunnen doen. Beheerst u deze taal onvoldoende, zorg dan voor
een tolk.
Let op: Brussel is niet WaalsTenslotte geven we u nog dit mee: maak goed onderscheid tussen
Vlamingen, Brusselaars en Walen. Franstalige Brusselaars zijn geen
Walen. Wanneer u dit insinueert, zien zij dat als een belediging.
zakencultuur
Respecteer de hiërarchieVervolgens is het belangrijk de Belgische hiërarchie te erkennen.
In Nederland heerst de gewoonte ieder zijn zegje te laten doen,
in België bestaat een sterke gezagsrelatie tussen werkgever
en werknemer.
Eén land, twee culturenHet is evengoed van belang om de verschillen tussen de Belgen
onderling te noemen. Vlamingen vinden van Walen dat ze traag en
vaag zijn. Omgekeerd vinden Walen dat Vlamingen soms te hard zijn.
Walen zijn - nog meer dan Vlamingen - afstandelijk en storen zich aan
de amicaliteit van Nederlanders. Walen hebben ook meer een Franse
mentaliteit. Meestal hebben ze al een besluit genomen voordat de
vergadering is begonnen. Vlamingen zijn hierin een stuk flexibeler
en staan ook meer open voor nieuwe dingen.
“De hiërarchische instelling van Belgen blijkt onder andere uit hun gedrag rond de eettafel. Is er een lopend buffet op een personeelsfeest, dan wacht iedereen tot het bestuur is geweest. Pas daarna sluit de rest van de organisatie aan in de rij. In Nederland is dat wel eens anders.”
Plukon Food Group - Peter Poortinga
313030 zakendoen met België
“Er wordt veel genetwerkt op beurzen, maar ook tijdens speciale lunchmeetings. Die beginnen soms rond vier uur en iedereen neemt wat zakenrelaties mee. Je stelt wat mensen aan elkaar voor en hebt het over zaken en persoonlijke interesses.”
Indra - Mark Visschers
Imago van NederlandersNederlanders staan bij Belgen te boek als goede kooplieden.
In dit opzicht hebben ze veel respect voor ons. Maar soms kan de
Nederlandse dominante en assertieve mentaliteit ook weerstand
oproepen. We tonen meer zelfvertrouwen dan Belgen en zijn gesteld
op onze bestuurlijke en geestelijke vrijheid. Nederlanders hebben
vaak een eigenzinnige en openhartige mening. Daardoor vinden
Belgen ons vaak betweterig, drammerig en arrogant. Wees beschei-
den en gereserveerd wanneer u met Belgen communiceert. Voorkom
dat u overkomt als de Nederlander die het allemaal beter weet.
Respect voor autoriteitIn België bestaat veel respect voor autoriteit. De relatie tussen een
Belgische werkgever en werknemer is veel formeler dan in Nederland.
Bij onderhandelingen is het goed te weten met wie u spreekt en welke
positie uw gesprekspartner binnen het bedrijf inneemt. Degene die
u spreekt, is niet altijd degene die de beslissingen neemt. Verwacht
ook niet dat Belgen na het gesprek gelijk de knoop doorhakken.
Ze hebben doorgaans enige bedenktijd nodig.
omgangsvormen
333232 zakendoen met België
Vertrouwen als voorwaardeBelgië is een contactland, Nederland een contractland. Voor de
Belgen is vertrouwen een voorwaarde om tot zaken te komen.
Ze leggen zich liever niet meteen vast voor de lange termijn.
Nederlanders zien vertrouwen eerder als een gewenst gevolg
van succesvol zakendoen.
CompromissenBelgen zijn specialisten in compromissen sluiten. Daardoor zijn
ze nog wel eens terughoudend en spreken ze niet altijd uit wat
ze denken. Dat kan er zelfs toe leiden dat een Belg ‘ja’ zegt als
hij ‘nee’ bedoelt, of andersom.
“Ik vind het heel belangrijk om verschillende talen te spreken, ook al is het niet vloeiend. Als je met een Waal een Frans gesprek hebt gevoerd en je maakt daarbij een paar fouten, zegt hij toch aan het eind: ‘Dankjewel dat je met mij in het Frans hebt gesproken.’ Ze waarderen dat enorm, en het geeft je ook zakelijk gezien een streepje voor.”
Nestaan - Kay Hennekens
353434 zakendoen met België
IndraIndra staat voor infiltratie en drainage. Het bedrijf is gespecialiseerd in producten en systemen voor afwatering van infrastructuur. De leidingsystemen van Indra worden geproduceerd met duurzame, hoogwaardige grondstoffen en zijn 100% recyclebaar. Indra werkt met de meest innovatieve infiltratiesystemen en hun technische personeel biedt ondersteuning in de ontwerpfase en op projectlocatie. Indra telt momenteel elf medewerkers en is actief in België, Nederland en Luxemburg.
Mark Visschers startte in 1997 REZO water en solar systems, een bedrijf dat in dezelfde branche acteert als Infra nu doet. In 2002 verkocht hij zijn bedrijf aan Wavin, Europees marktleider in kunststof leidingsystemen. Hij bleef er vervolgens nog zes jaar actief als divisiedirecteur, om vervolgens in 2009 Indra op te richten.
Plukon Food GroupPlukon Food Group produceert en vermarkt pluimveevlees en maaltijdconcepten. Met tien vestigingen in Nederland, Duitsland en België is het een van de grootste spelers op de Europese pluimveevleesmarkt. Plukon produceert voor het topsegment van de food- en snackindustrie en voor private labels van internationale (supermarkt)organisaties. Het heeft verschillende eigen merken, zoals Friki, Pingo, Maïski, De KuikenaeR en Stolle.Peter Poortinga is CEO en mede-eigenaar van Plukon Food Group. Sinds 1988 is hij in verschillende functies aan het bedrijf verbonden geweest.
NestaanNestaan is een echt familiebedrijf, opgericht in 1968 door Jan van Nes en overgenomen in 1998 door Kay en Helen Hennekens-van Nes. Nestaan produceert isolatiematerialen: polyurethaan blokschuim en tweecomponentensystemen. Er werken inmiddels 45 krachten fulltime voor het bedrijf. Dankzij zijn toegevoegde waarde op de markt heeft Nestaan een goede positie veroverd. Via vertegenwoordigers leveren ze hun producten aan België, Frankrijk, Engeland, Ierland, Duitsland, Denemarken, Finland, Qatar, India, Dubai en andere golfstaten.
bedrijfsprofielen
373636 zakendoen met België
De Belgische Reparatiewet voorziet in de volgende rechtsvormen
van handelsvennootschappen:
▶ vennootschap onder firma (vof)
▶ gewone commanditaire vennootschap (comm.v)
▶ naamloze vennootschap (nv)
▶ besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid (bvba)
en de éénpersoonsvennootschap-bvba
▶ coöperatieve vennootschap (cv) met diverse varianten
▶ commanditaire vennootschap op aandelen (comm.va)
▶ economisch samenwerkingsverband (esv)
Registratie bij ondernemingsloketBedrijven in België worden niet geregistreerd bij de Kamer van
Koophandel, maar via een ondernemingsloket. De ondernemings-
loketten zijn opgericht in het kader van de regeling Kruispuntbank
van Ondernemingen. In dit register worden alle basisgegevens van
ondernemingen en hun vestigingseenheden opgeslagen. Als u zich
wilt vestigen in België, moet u kunnen aantonen dat u over vakkennis
beschikt en/of kennis heeft van bedrijfsbeheer (middenstandsdiploma).
Voordat u handelsactiviteiten met een vennootschap start, moet
deze vennootschap eerst zijn vermeld in het Belgisch Staatsblad.
Belangrijkste ondernemingsvormen in BelgiëU kunt zich in België vestigen als een:
▶ zelfstandige eenmanszaak zonder rechtspersoonlijkheid;
▶ bijkantoor dat in België is opgericht door een buitenlandse
vennootschap, zonder eigen rechtspersoonlijkheid;
▶ onderneming naar Belgisch recht.
een bedrijf opzetten
393838 zakendoen met België
Registratie bij de Limosa databank ontslaat u van de noodzaak om
Belgische documenten op te stellen in het kader van het arbeids-
reglement, het personeelsregister en controledocumenten voor
deeltijdwerknemers. In feite zorgt Limosa voor een administratieve
vereenvoudiging voor het tewerkstellen van werknemers in België.
Verplichtingen voor ondernemingenAls u een onderneming start in België, dan zijn de volgende
handelingen verplicht:
▶ meld u aan bij de Belgische belastingdienst en vraag een
btw-nummer aan;
▶ schrijf u in bij de Kruispuntbank van Ondernemingen;
▶ als u een vennootschap opricht, moet u een financieel plan
opstellen om de levensvatbaarheid van de vennootschap
gedurende de periode van twee jaar aan te tonen.
De oprichting moet gebeuren bij een Belgische notaris;
▶ bij de oprichting van een vennootschap en inbreng van goederen,
moet u een verslag opmaken van de bedrijfsrevisor (vergelijkbaar
met de Nederlandse registeraccountant) ter verantwoording van
de inbrengwaarde;
▶ voor sommige activiteiten moet u vooraf erkend zijn of een
vergunning aanvragen. Bijvoorbeeld als u aannemer bent,
een zaak wilt openen waar voedingsmiddelen worden verkocht
of een reisbureau wilt beginnen;
▶ als u zich bezighoudt (of gaat houden) met bouwen, verbouwen,
afwerken, inrichten en onderhouden van onroerende goederen,
moet u een registratienummer aanvragen;
▶ een inventarisboek en centralisatieboek zijn wettelijk vereist.
Ze dienen afgestempeld te worden bij de griffie van de Rechtbank
van Koophandel. Een accountant kan u hierbij helpen.
een bedrijf opzetten
Voor meer informatie over de verschillende Belgische vennootschapsvormen en de bijbehorende voordelen, kunt u terecht op de online portal van de Belgische overheid: www.belgium.be
internettip
Meldingspunt voor buitenlandse werknemersBuitenlandse ondernemingen, organisaties, werknemers, zelfstan-
digen en stagiairs die in België werkzaamheden verrichten, moeten
zich registreren in de Limosa databank. Door registratie krijgt u een
meldingsplichtbewijs L-1. Hiermee wil de Belgische overheid
concurrentievervalsing, uitbuiting van werknemers, sociale dumping
en de toenemende druk op het Belgische solidariteitsmechanisme
tegengaan. De Europese regels voor vrij verkeer van personen,
diensten, goederen en kapitaal worden hierbij in acht genomen.
“Vanuit België kunnen we zowel de Belgische als de Franse markt bedienen. De Belgen zijn verantwoordelijk voor de complete Franse afzet. Daarvoor zijn ze uitermate geschikt vanwege het taalvoordeel dat ze hebben.”
Plukon Food Group - Peter Poortinga
414040 zakendoen met België
MarktentreeDe meest gebruikelijke marktbenaderingmethoden zijn die via de
zelfstandige handelsagent, de handelsvertegenwoordiger, de
distributeur of via een franchiseovereenkomst. U kunt in België het
beste op zoek gaan naar een samenwerkingspartner in plaats van
een agent. Bij het inhuren van een agent of distributeur kunnen er op
het gebied van wetgeving addertjes onder het gras zitten voor de
exporteur. Op de website van AgentschapNL en de Belgische
overheid vind u hier meer informatie over.
“We hebben bij de Belgische Kamer van Koophandel een bvba opgericht, dit maakt zakendoen in het land veel makkelijker. Een eigen kantoor in België hebben we niet, alleen een postadres”
Indra - Mark Visschers
www.limosa.bewww.agentschapnl.nlwww.belgium.be
internettips
434242 zakendoen met België
2. kmo’s
kleine en middelgrote organisaties. Zij moeten een volledige dubbele
boekhouding voeren, maar mogen voor een verkort schema kiezen;
3. grote ondernemingen
Zij moeten hun jaarrekening volgens het volledige schema indienen.
Financiële instellingen en de verzekeringsmaatschappijen vallen
onder specifieke regelgeving.
Financiële verslagleggingNiet alle ondernemingen in België zijn aan hetzelfde
boekhoudkundige stelsel onderworpen. De verplichtingen
verschillen, afhankelijk van:
▶ rechtsvorm
▶ sector
▶ omzet
▶ balanstotaal
▶ aantal werknemers
We onderscheiden drie grote categorieën ondernemingen:
1. kleinhandelaars
zij hebben de mogelijkheid om een vereenvoudigde boekhouding te
voeren;
wet- en regelgeving
454444 zakendoen met België
uw agent of vertegenwoordiger op te stellen. Belangrijke onderwerpen
die u in ieder geval in een schriftelijke overeenkomst moet regelen,
zijn onder andere:
▶ toepasselijkheid van het Nederlandse recht;
▶ bevoegdheid van de Nederlandse rechter;
▶ contractduur en opzegging;
▶ minimum omzetverplichtingen;
▶ vertegenwoordigingsgebied en exclusiviteit.
Handelsagent en -vertegenwoordigerHet juridische onderscheid tussen een handelsagent en een
handelsvertegenwoordiger is belangrijk voor een buitenlandse
ondernemer in België. De twee begrippen worden namelijk nogal
eens door elkaar gehaald. Ze nemen geen van beiden het
economisch risico op zich. Dat ligt bij de opdrachtgever.
Wet handelsagentuurovereenkomstBij een handelsagentuur belast u als principaal de handelsagent
permanent en tegen vergoeding met het bemiddelen en afsluiten
van zaken, in uw naam en voor uw rekening. De handelsagent is
een zelfstandige en staat dus niet onder uw gezag. Zijn positie is
geregeld in de wet handelsagentuurovereenkomst. Deze over-
eenkomst is aan geen enkele vormvereiste onderworpen.
Een mondelinge overeenkomst is dus voldoende.
wet- en regelgeving
DistributieovereenkomstIn België wordt onderscheid gemaakt tussen handelsagenten en
handelsvertegenwoordigers. Beiden vallen onder het begrip ‘distributie-
overeenkomst’. Hierbij verleent de ene partij de ander het recht om
zijn producten te verdelen. Er zijn verschillende
distributieovereenkomsten:
▶ handelsagentuur;
▶ handelsvertegenwoordiging;
▶ concessieovereenkomst;
▶ franchiseovereenkomst;
▶ aanneming;
▶ lastgeving;
▶ commissionair.
De overeenkomst mag tussen de drie en zes maanden van
tevoren worden opgezegd. Contracten die voor onbepaalde tijd
zijn afgesloten, mogen alleen worden beëindigd met een redelijke
opzegtermijn of een eerlijke opzegvergoeding.
Een distributeur kan bovendien aanspraak maken op een compensatie
voor goodwill als klanten worden overgedragen aan het bedrijf of
aan een nieuwe distributeur. Daar kan nog compensatie bijkomen
voor kosten in verband met de beëindiging van de overeenkomst,
inclusief kosten voor het ontslaan van medewerkers. Verklein de
kans op geschillen door goede schriftelijke overeenkomsten met
“In België werken we niet met contracten, alleen met losse orders: bestelling - order - bevestiging - levering - factuur.”
Nestaan - Kay Hennekens
474646 zakendoen met België
HandelsvertegenwoordigingEen handelsvertegenwoordiger treedt ook op in uw naam en voor
uw rekening. De handelsvertegenwoordiger is geen zelfstandige.
U sluit met hem een arbeidsovereenkomst af en oefent daarmee
leiding en gezag over hem uit. De positie van de handels vertegen-
woordiger is specifiek geregeld in de wet betreffende de arbeids-
overeenkomsten. Bij een handelsvertegenwoordiging bent u als
Nederlands bedrijf werkgever. Dit betekent dat u zich moet inschrijven
in het handelsregister, een arbeidsongevallenverzekering moet
afsluiten en sociale zekerheidsbijdragen voor de handels vertegen-
woordiger moet regelen.
AanbevelingenGa regelmatig naar België om (potentiële) klanten te bezoeken en
om op de hoogte te blijven van marktontwikkelingen. Bezoek ook
vakbeurzen of neem hier actief aan deel.
Neem deel aan een handelsmissie. Dit is een goede manier om u te
oriënteren op de Belgische markt en uw kansen hierop. Tijdens zo’n
missie worden verkennende gespreken met mogelijke zakenpartners
voor u geregeld. Referenties en persoonlijke contacten zijn in België
erg belangrijk als u bedrijfsactiviteiten wilt opstarten of uitbreiden.
Laat de indrukken die u heeft opgedaan tijdens een handelsreis thuis
rustig op u inwerken voordat u vervolgstappen onderneemt. Zorg voor
follow-up, ook voor partijen waar u in eerste instantie niet mee verder
gaat. Stuur bijvoorbeeld een bedankje naar de contacten die u tijdens
de reis heeft opgedaan.
wet- en regelgeving
Een aantal elementen hiervan geldt echter alleen in schriftelijke
vorm, zoals
▶ het concurrentiebeding;
▶ het delcrederebeding. Hierbij stelt de agent zich aansprakelijk
voor de verplichtingen die voor de derde uit de bemiddelde of
afgesloten overeenkomst voortvloeien;
▶ het beding over de duur van het contract.
In de wet zijn bepalingen opgenomen over:
▶ wederzijdse rechten en plichten van u en uw agent;
▶ vergoeding;
▶ beëindiging van de overeenkomst;
▶ toepasselijk recht.
De voorschriften zijn ook van toepassing op overeenkomsten die zijn
gesloten voordat de wet van kracht werd.
“We zitten tegenwoordig ook in alle normcommissies in België en dat is ook heel belangrijk. Als je dat niet doet en de gang-bare keurmerken niet hebt, dan verdien je hier geen euro.”
Indra - Mark Visschers
494848 zakendoen met België
dierenrassen. Natuurwetenschappelijke theorieën, wiskundige
methoden en artistieke creaties worden niet als uitvindingen
beschouwd en kunnen dus niet worden geoctrooieerd.
Geldigheidsperiode en internationale beschermingAls het octrooi is afgeleverd, beschikt de houder over een tijdelijk
industrieel eigendomsrecht. De geldigheidsduur is maximaal twintig
jaar. Ook het grondgebied waar het octrooi geldig is, staat omschreven.
Voorbeelden van octrooien die in België geoctrooieerd kunnen worden:
▶ Belgische octrooiaanvraag;
▶ Europese octrooiaanvraag (al dan niet met vermelding van België).
Geldig in meer dan dertig Europese landen, biedt grotere juridische
zekerheid door diepgaand onderzoek vooraf;
▶ internationale octrooiaanvraag (PCT, al dan niet met vermelding van
België). Geldig in meer dan honderd landen.
SpecialistenwerkEen octrooiaanvraag moet voldoen aan bepaalde inhoudelijke en
vormelijke regels. De redactie van de beschrijving en de conclusies
is uitermate belangrijk. Daarom raden we u aan om een specialist in
te schakelen. Bijvoorbeeld iemand van de Belgische Dienst voor de
Intellectuele Eigendom (DIE).
wet- en regelgeving
Analyseer de Belgische markt en potentiële partners grondig. Laat u
hierin ondersteunen. Laat u ook goed voorlichten over de dienst-
verlening van tussenpersonen als agenten, handelsvertegen-
woordigers en distributeurs.
Overweeg om uw producten op een proactieve manier in België in
de markt zetten door uw tussenpersoon te laten begeleiden door
eigen medewerkers. U kunt ook iemand ter plaatse aanstellen en
opleiden. Deze medewerker kan als directe vertrouwenspersoon
fungeren voor uw klanten, wat erg professioneel overkomt. Op deze
manier heeft u ook meer zicht op de vorderingen. Natuurlijk is het
ook mogelijk om een eigen verkooppunt in België op te richten.
OctrooienHet octrooi biedt een bescherming in de vorm van een titel van
eigendomsrecht. Met een octrooi kunt u als eigenaar uw uitvinding
gedurende een bepaalde tijd en op een bepaald grondgebied zonder
toelating gebruiken of in de handel brengen. Het octrooi bevat ook
technische en strategische informatie.
Wel en niet octrooieerbaarEen uitvinding komt in aanmerking voor wettelijke bescherming en is
gecertificeerd als ‘octrooieerbaar’ als ze:
▶ nieuw is dat wil zeggen: niet behorend tot de huidige stand van de
techniek;
▶ het resultaat is van uitvinderswerkzaamheid dat wil zeggen: voor
een deskundige op een niet voor de hand liggende wijze
voortvloeiend uit de huidige stand van de techniek;
▶ geschikt is voor industriële toepassingen.
Bepaalde categorieën van technische en wetenschappelijke
vondsten zijn uitgesloten van octrooibescherming, zoals bepaalde
515050 zakendoen met België
Contracten Een koop- of verkoopovereenkomst is een contract waarin een partij
zich vastlegt om tegen betaling een goed te leveren aan een andere
partij. In principe kan men pas een geschreven overeenkomst eisen
vanaf een bedrag van € 371,84. Meestal gebeurt dit in de vorm van
een onderhandse akte. Met een overeenkomst kunt u bewijzen dat
er een akkoord bestond tussen u en de verkoper, wat vooral nuttig is
als er een geschil ontstaat.
De verkoper moet u het verkochte object leveren binnen de
overeengekomen termijn en hij moet een garantie geven. De koper
verbindt zich ertoe het goed bij levering te accepteren en te betalen.
Voorwaarden voor geldigheidAls u een dergelijk overeenkomst afsluit, zijn de algemene
geldigheidsregels van kracht:
▶ er moet een volledig akkoord bestaan tussen de partijen.
Van bedrog of dwang mag dus geen sprake zijn;
▶ alle partijen moeten bekwaam zijn om een contract af te sluiten;
▶ de overeenkomst moet betrekking hebben op een bepaald en
wettig voorwerp;
▶ de oorzaak van de handeling moet geoorloofd zijn.
Conventie van WenenAls u zaken niet schriftelijk en expliciet in een contract heeft
vastgelegd, kunt u zich beroepen op de Conventie van Wenen. Dit is
een verdrag van de Verenigde Naties op het gebied van internationale
koopovereenkomsten. Het verdrag is van toepassing op roerende zaken
en gelden voor alle aangesloten verdragslanden, waaronder België.
535252 zakendoen met België
“Als je in België gevestigd bent en een Belgische bvba hebt, kun je direct importeren uit andere landen. Je hoeft het dan niet meer via Nederland te doen. Betaal de btw binnen een week, anders krijg je niets het land binnen.”
Indra - Mark Visschers
InvoerreglementeringAls volwaardig lid van de Europese Unie past België het import-
regime van de EU toe. Ondernemers uit Nederland en andere EU-
lidstaten hebben alleen een vergunning nodig voor strategische
goederen, zoals wapens en militair materieel. Voor de afgifte van
dergelijke vergunningen is in Nederland de Centrale Dienst voor In-
en Uitvoer (CDIU) verantwoordelijk: www.belastingdienst.nl/douane
douanezaken
InvoerrechtenBelgië past voor de invoer van producten uit derde landen het EU-buitentarief toe. Op www.berichtenbox.antwoordvoorbedrijven.nl vindt u hierover meer informatie.
internettip
555454 zakendoen met België
EU-lidstaten elkaars producten. Producten met een CE-markering en
producten waarvoor de Europese normen zijn toegekend, kunnen
vrij op de Belgische markt worden gebracht. Voor producten
waarvoor nog geen EU-richtlijnen bestaan, gelden in principe
nationale eisen.
EtiketteringvoorschriftenIn België vindt u de etiketteringvoorschriften in de wet betreffende
de marktpraktijken en consumentenbescherming. Volgens deze wet
moet het etiket van een product zijn opgesteld in de taal of de talen
van het gebied waar u het product op de markt brengt. Hetzelfde
geldt voor gebruiksaanwijzingen en garantiebewijzen. Voor België
houdt dit in dat etiketten in ieder geval in het Nederlands en het
Frans moeten zijn opgesteld, en mogelijk ook in het Duits.
Voor de aanduiding van het land van oorsprong op producten gelden
in België strenge regels. Als producten door hun etikettering of
beschrijving ten onrechte de indruk kunnen wekken dat zij afkomstig
zijn uit een van de EU-lidstaten, mogen ze in België niet worden
ingevoerd, doorgevoerd of uitgevoerd.
Wilt u meer weten over etiketteringvoorschriften in België? Ga dan naar economie.fgov.be
internettip
douanezaken
Intracommunautaire transactiesOp communautaire producten worden geen invoerrechten geheven.
Ook worden goederen niet aan grenscontroles onderworpen.
Een factuur aan de afnemer sturen is voldoende. Vermeld op
de factuur het btw-identificatienummer van zowel leverancier als
afnemer. De Europese Commissie heeft richtlijnen opgesteld over de
harmonisatie van btw-facturen. Volgens deze regels worden digitale
facturen en elektronische uitwisseling van gegevens ook geaccepteerd,
net als het gebruik van elektronische handtekeningen.
EU-richtlijnen voor productenAls lidstaat van de Europese Unie is België verplicht alle EU-
richtlijnen op het gebied van productgezondheid en -veiligheid om te
zetten in nationale wetgeving. Hetzelfde geldt voor bescherming van
het milieu en consumenten. Op grond van deze richtlijnen accepteren
575656 zakendoen met België
Europeanen kunnen zich daardoor binnen de Europese Unie overal
vestigen waar zij willen.
Om vrij verkeer van personen eenvoudiger te maken, zijn in Europa
regelingen getroffen rondom de erkenning van diploma’s. In
sommige vakgebieden gebeurt dit altijd, bijvoorbeeld bij artsen.
Anderen moeten eerst een test afleggen om te bepalen of de eisen
die aan het diploma zijn gesteld, passen bij de nationale standaard.
Er is nog geen regel dat nationale diploma’s een-op-een gelden in
andere lidstaten.
Ondernemen over de grenzenHoewel er binnen de Europese Unie vrij verkeer van personen,
goederen, diensten en kapitaal is, blijkt grensoverschrijdend
ondernemen niet eenvoudig. Zeker voor kleine en middelgrote
ondernemingen kunnen administratieve verplichtingen een drempel
vormen. Het verlagen van bureaucratische barrières is een van de
speerpunten van de beleidsmakers in Brussel.
Vrij verkeer van personenBewoners van de Europese Unie kunnen zonder beperkingen reizen
in andere EU-lidstaten en Liechtenstein, Noorwegen en IJsland.
Deze drie landen maken deel uit van de Europese Economische
Ruimte (EER). Voor nieuwe lidstaten geldt een overgangstermijn.
Zelfstandige ondernemers kunnen zich vrij vestigen in alle lidstaten.
Dankzij het vrije verkeer van personen kan een Europees
staatsburger drie maanden in een andere EU-lidstaat reizen en
werken zonder een visum aan te hoeven vragen. De enige
voorwaarde is dat hij of zij een geldig identiteitsbewijs heeft.
visa en vergunningen
595858 zakendoen met België
De kosten voor een vergunning zijn gekoppeld aan de aard van de
activiteit en het aantal personen dat in de vestiging betaald werk
verricht. De vergunning is drie jaar geldig. Uiterlijk drie maanden voor
het verstrijken van de vergunning moet u een nieuwe aanvragen.
Aannemers in de bouwsectorAannemers in de bouwsector moeten zich registreren bij de Commissie
voor erkenning der aannemers van de provincie in het ambtsgebied
waar de onderneming is gevestigd (woonplaats of maatschappelijke
zetel). Met deze registratie voldoet u aan uw sociale en fiscale verplich-
tingen. Hiervoor moet u ook een speciaal formulier aanvragen bij het
Bestuur der Directe Belastingen. Het ingevulde formulier stuurt u
vervolgens aangetekend naar de voorzitter van de registratiecommissie.
Kiest u voor de uitvoering van uw bouwwerkzaamheden voor een
niet-geregistreerde aannemer, dan bent u zelf hoofdelijk
aansprakelijk voor de betaling van de sociale en fiscale
verplichtingen van deze aannemer.
Erkenning van aannemers voor openbare werkenWilt u als aannemer in aanmerking komen voor de uitvoering van
werken voor de Belgische staat of andere Belgische overheidsdiensten,
dan moet u een erkenning als aannemer kunnen voorleggen.
Voor werken van geringe omvang heeft u deze erkenning van
de Commissie voor erkenning der aannemers niet nodig.
Andere vergunningen of erkenningenVoor sommige activiteiten heeft u een specifieke vergunning nodig,
of erkenning van de sector in kwestie. Bijvoorbeeld als u een
slachthuis, reisbureau of huwelijksbureau heeft.
visa en vergunningen
Werken in een ander land in de EUU heeft het recht om in een ander EU-land een baan te zoeken, in
loondienst te gaan, als zelfstandige te werken of van uw pensioen te
genieten. U wordt dan op dezelfde manier behandeld als de burgers
van dat land. Een aantal rechten die u als werknemer in de EU heeft,
gelden ook voor uw huwelijkspartner en uw familieleden.
VoedingsmiddelenbrancheAls u voedingsmiddelen fabriceert, in de handel brengt of invoert,
moet u een vergunning aanvragen bij de dienst Eetwareninspectie
van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen
(FAVV). Deze verplichting geldt voor alle zaken waar
voedingsmiddelen worden verkocht:
▶ ondernemingen in de horecasector;
▶ keukens van scholen;
▶ bedrijfsrestaurants;
▶ krantenwinkels en tankstations.
Voor een vergunning van de FAVV moet uw onderneming:
▶ een schriftelijke aanvraag in tweevoud indienen bij het FAVV;
▶ bij controles van het FAVV voldoen aan de hygiënereglementering;
▶ de kosten betalen voor het afgeven van de vergunning.
Een model van het aanvraagformulier kunt u terugvinden op de website van het FAVV: www.favv-afsca.be.
internettip
616060 zakendoen met België
In het kader van de objectieve aansprakelijkheid als bedoeld in de
richtlijn, hoeft de nalatigheid of de schuld van de producent of
importeur dus niet te worden aangetoond.
De beantwoording van de vraag of een product een gebrek vertoont,
hangt af van de veiligheid die het grote publiek redelijkerwijs zou
mogen verwachten. Die wordt bepaald op grond van:
▶ de presentatie van het product;
▶ het redelijkerwijs te verwachten gebruik van het product;
▶ het tijdstip waarop het product in de handel is gebracht.
EU-richtlijnProductaansprakelijkheid is binnen de EU geregeld door middel van
een officiële richtlijn (85/374/EEG). Alle EU-lidstaten hebben deze
richtlijn omgezet in nationale wetgeving. Bij productaansprakelijkheid
gaat het om de objectieve aansprakelijkheid van de producent in geval
van schade veroorzaakt door een gebrek aan zijn product. Bovendien
is het begrip van toepassing op roerende zaken, ongeacht of deze nu
wel of niet een bestanddeel vormen van een ander goed of gebouw,
landbouwgrondstoffen (zoals vlees, granen, groenten en fruit) en
producten die voortkomen uit de jacht. Ook elektriciteit valt binnen
deze context.
BewijslastDe benadeelde moet:
▶ het bestaan van de schade bewijzen;
▶ het gebrek van het product bewijzen;
▶ het oorzakelijk verband tussen de schade en dit gebrek bewijzen.
product- aansprakelijkheid
636262 zakendoen met België
Een product mag niet als gebrekkig worden beschouwd, omdat er
nadien een beter product op de markt is gekomen.
SchadeGedekte schade is schade:
▶ veroorzaakt door de dood of door lichamelijk letsel;
▶ veroorzaakt aan een ander ge- of verbruiksgoed in de privésfeer
dan het gebrekkige product;
▶ met toepassing van een franchise (€ 500).
656464 zakendoen met België
Strenge wetgeving belemmert flexibiliteitOm flexibeler te kunnen omspringen met het arbeidsrecht, is de
laatste jaren deeltijdwerk en tijdelijk werk aan een sterke opmars
bezig. Toch blijft de strengheid van de wet bij onze zuiderburen een
grote drempel op weg naar een echt flexibele regeling voor werving
en ontslag.
Onbepaalde tijd als uitgangspunt Elke werknemer moet over een arbeidscontract beschikken. Is dit niet
het geval, dan gaat de rechtspraak er van uit dat er een mondelinge
arbeidsovereenkomst van onbepaalde tijd was. Dit uitgangspunt biedt
de werknemer aanzienlijk meer bescherming dan een overeenkomst
Complex arbeidsrecht De Belgische arbeidswetgeving behoort tot de meest ingewikkelde
van het land. Dit geldt voor alle regelgeving omtrent tewerkstelling,
gezondheid en veiligheid. Ondanks het feit dat veel van deze
wetgeving is gebaseerd op EU-richtlijnen, zijn er in de Belgische wet
vaak veel details aan toegevoegd. Dit komt doordat het Belgische
arbeidsrecht zijn oorsprong vindt in overeenkomsten tussen
werkgeversorganisaties en vakbonden. De Belgische regering zet
deze vervolgens om in wetgeving.
personeel
“Goed personeel is niet moeilijk te vinden. Gewoon uit je doppen kijken. En wat is ‘de werkhouding’ van de Nederlander? Vind ik ook moeilijk om te zeggen. Wij zijn heel tevreden over de Belgen die bij ons werken.”
Nestaan - Kay Hennekens
676666 zakendoen met België
voor bepaalde tijd. De mogelijkheden voor een contract voor bepaalde
tijd zijn sterk afgebakend doordat de rechtspraak in België uitgaat van
het karakter van onbepaalde tijd bij arbeid.
Specifieke wetgeving tijdelijke opdrachtenEen Belgische wet van 5 maart 2002 implementeert de EU-richtlijn
96/71 op het gebied van tijdelijke opdrachten. Deze wet is ontworpen
om goedkope import van arbeid te voorkomen, maar ook te voorzien
in het vrije verkeer van werknemers die onderdaan zijn van een
EU-lidstaat. De Belgische wetgeving heeft in principe voorrang op de
buitenlandse wetgeving, maar de buitenlandse wetgeving mag ook
worden toegepast als deze de werknemer gunstiger uitkomt.
Andere rechten voor ‘arbeiders’ en ‘bedienden’In België bestaat nog altijd verschil tussen arbeiders en bedienden.
Dit is een belangrijk punt om rekening mee te houden. Zo hebben
bedienden een betere ziekte- en ontslagregeling, maar zijn ze
onderworpen aan langere proefperioden en opzegtermijnen.
De Belgische regering vroeg vakbonden en werkgeversorganisaties
in maart 2010 om een nieuwe regeling op te stellen, zodat deze
verschillen zouden verdwijnen. Op het moment van schrijven (mei
2012) was hierover nog steeds geen akkoord bereikt.
“Als je in Nederland bijvoorbeeld een bonus geeft van 10.000 euro, dan is het daarmee gedaan. In België gaat daar nog belasting overheen, dus dan kost het je uiteindelijk duizenden euro’s meer.”
Plukon Food Group - Peter Poortinga
696868 zakendoen met België
Als btw-plichtige moet u:
▶ een verklaring van beroepsactiviteit indienen als u een activiteit
opstart, wijzigt of stopzet;
▶ een boekhouding bijhouden op basis van een factuurboek en een
dagboek van ontvangsten;
▶ een periodieke btw-aangifte indienen, maandelijks of per kwartaal;
▶ een bijzondere btw-aangifte indienen. Dit geldt als u onderworpen
bent aan bijzondere stelsels en geen klassieke periodieke aangifte
indient;
▶ een jaarlijkse lijst van belastingplichtige klanten indienen;
▶ een overzicht indienen van de intracommunautaire handelingen
met andere EU-landen.
Btw-tarievenHet normale btw-tarief in België bedraagt 21%. Dit tarief is op een
groot aantal producten van toepassing, zoals benzine, alcoholische
dranken en kleding. Dagbladen en bepaalde weekbladen zijn
vrijgesteld van btw. Daarnaast zijn er twee verlaagde tarieven:
▶ 6% voor onder andere landbouwproducten, bepaalde
voedingsmiddelen, alcoholvrije dranken, bepaalde geneesmiddelen,
boeken en bepaalde tijdschriften;
▶ 12% voor onder andere bepaalde energiebronnen, kijk- en
luistergeld en sociale huurwoningen.
Btw-identificatienummerAls Nederlandse ondernemer moet u zich registreren in België als
u er goederen verkoopt of tijdelijke werkzaamheden verricht. Het is
in België niet meer verplicht om een lokale vertegenwoordiger aan
te stellen. U kunt nu zelf de btw-registratie doen. Een Belgisch
btw-nummer begint met de letters ‘BE’, gevolgd door negen cijfers.
belastingen
717070 zakendoen met België
“Als je te maken hebt met verkeer over de grens, moet je alert zijn op de btw-verplichtingen. Wees secuur met
goederenstromen en de factuurstromen, btw-posities zijn daarvan afhankelijk. Als je hiermee de mist in gaat,
kan dat je veel geld kosten.”
Plukon Food Group - Peter Poortinga
belastingen
Meer weten?Op de website van de EU (http://ec.europa.eu) vindt u de btw-tarieven binnen de EU. Informatie over btw-identificatienummers van buitenlandse ondernemers vraagt u op bij uw regionale filiaal van de Belastingdienst in Nederland.
De Belastingdienst geeft ook brochures uit over dit onderwerp. Deze bestelt u via belastingdienst.nl of de Belastingtelefoon voor Ondernemingen (055 5 385 385).
Tip !
AccijnzenVerbruiksbelasting of accijnzen zijn in België van toepassing op:
▶ alcohol en alcoholhoudende producten;
▶ niet-alcoholhoudende dranken;
▶ minerale oliën (benzine, kerosine, stookolie, gasolie);
▶ tabaksproducten.
Op bepaalde accijnsgoederen wordt in België ook een bijkomend
bijzonder accijns geheven.
MilieubelastingOver een groot aantal producten en voorzieningen wordt in België
milieubelasting geheven. De milieubelasting op motorvoertuigen
wordt geïnd via de belasting op motorbrandstoffen (btw, accijnzen,
bijkomende rechten en energiebelasting) en via de motorrijtuigen-
belasting. Verder wordt belasting geheven op:
▶ pesticiden;
▶ kunstmest;
▶ afval (huishoudelijk en industrieel);
▶ drinkwatervoorziening;
▶ afvalwaterzuivering.
In lijn met de heffing op drankverpakkingen (verpakkingsheffing),
heft de overheid een milieutaks voor milieuonvriendelijke
verpakkingen. Papier en papierkarton zijn van deze heffing
uitgesloten.
737272 zakendoen met België
Hulp van HLB InternationalDeze reisgids is geschreven met hulp van HLB International, een internationaal
netwerk van accountants en belastingadviseurs. In België heeft HLB International
kantoren in: Antwerpen, Brussel, Charleroi, Kortrijk en Luik.
HLB Belgium
Straatsburgdok
Noordkaai 21B10
2030 Antwerpen
België
Tel +32 3 449 9757
Kijk op: www.hlbi.com voor de contactgegevens van deze kantoren.
internettip
757474 zakendoen met België
IBAN en BICVoor het internationale betalingsverkeer van en naar België wordt
gebruikgemaakt van een International Bank Account Number (IBAN)
en een Bank Identifier Code (BIC). Beide vindt u op uw dagafschriften
van uw bank.
Een rekening openenAls particulier of ondernemer kunt u in België een bankrekening
openen, ofwel een ‘zichtrekening’. Een bijkomend voordeel is dat uw
Belgische klanten dit als een tegemoetkoming kunnen zien.
Bovendien benadrukt u hiermee het international karakter van uw
onderneming.
Bij sommige banken kunt u alleen een rekening openen als u in België
bent gevestigd. De reden hiervoor is dat u in geval van schulden
makkelijker bent te traceren. Maar bij veel banken is het wel mogelijk
om als buitenlander of als buitenlands bedrijf een rekening te openen.
Met behulp van de volgende documenten is dat vaak binnen enkele
dagen geregeld:
▶ een bewijs van inschrijving bij de Kruispuntbank van
Ondernemingen;
▶ uw identiteitspapieren;
▶ de statuten van uw bedrijf (in het Nederlands of Frans);
▶ de oprichtingsakte van uw bedrijf (in het Nederlands of Frans).
betalingsverkeer
777676 zakendoen met België
BetalingstermijnDe gemiddelde betaaltermijn in België is 45 dagen. Uit een peiling in
2011 kwam België in de top 5 van landen naar voren die het meest
behoedzaam omspringen met handelskrediet. Amper een kwart van
de Belgische handel verloopt via krediet. Bedrijven nemen doorgaans
kredietbeslissingen met oog op een goede handelsrelatie met de
betreffende klant.
Respondenten geven aan dat de betalingstermijn in België zes dagen
korter is dan het EU-gemiddelde. Hiermee gaat België ongeveer gelijk
op met Duitsland en Zweden. Ten opzichte van het wereldwijde
gemiddelde, wordt er in België één dag eerder betaald.
Vrij kapitaal- en betalingsverkeer Tussen de lidstaten van de Europese Unie (inclusief België) geldt op
grond van Europese regelgeving:
▶ recht op vrij verkeer van werknemers;
▶ vrijheid van vestiging;
▶ vrijheid van diensten;
▶ vrijheid van kapitaal- en betalingsverkeer.
“Alleen onze financiering wordt vanuit Nederland geregeld. Daarnaast werken we altijd samen met een lokale bank.
In Frankrijk is bijvoorbeeld nog steeds veel cheque-verkeer. De cheques die je daar ontvangt, moet je lokaal
bij een bank kunnen indienen.”
Plukon Food Group - Peter Poortinga
betalingsverkeer
De structuur van een IBAN is overal gelijk, maar de lengte (maximaal
34 karakters) hangt af van de standaarden van het land dat het IBAN
uitgeeft. Een Belgisch IBAN ziet er als volgt uit:
▶ Landcode geeft het land aan waar het IBAN is uitgegeven en waar
de rekening loopt. België word weergegeven als ‘BE’;
▶ Controlegetal twee variabele posities die het de bank mogelijk
maken om een integriteitscontrole uit te voeren;
▶ Rekeningnummer identiek aan het twaalfcijferige nationale
rekeningnummer.
BetaalinstrumentenDe meest gangbare betaalmiddelen in het handelsverkeer met België
zijn elektronische overschrijvingen (SEPA) en incasso’s. En dan vooral
het automatische incasso, dat in België DOM ’80 heet. Sinds de komst
van SEPA Direct Debit (SDD) in 2009, is België een van de koplopers
als het gaat om de invoering van dit vervangende incasso-instrument.
Eind 2012 moeten alle huidige Belgische incasso-instrumenten zijn
vervangen door SDD. Cheques en wissels worden nog gebruikt als
betaalmiddel.
BetalingsvoorwaardenIn principe moet u betalen na levering van een product of na voltooiing
van een dienst, tenzij u een latere termijn bent overeengekomen.
Op de achterkant van een factuur staan algemene voorwaarden.
De bijzondere betalingsvoorwaarden die hierin staan vermeld,
moet u respecteren. Op voorwaarde dat:
▶ u deze betalingsvoorwaarden op de een of andere manier heeft
geaccepteerd (al dan niet stilzwijgend) toen u het contract afsloot;
▶ de betalingsvoorwaarden niet afwijken van de voorwaarden die u
op voorhand met de verkoper of de dienstverlener had afgesproken.
797878 zakendoen met België
De vrijheid van kapitaal- en betalingsverkeer strekt zich ook uit tot
derde landen. Dit betekent dat EU-lidstaten het kapitaalverkeer tussen
lidstaten onderling niet mogen belemmeren, net zomin als dat tussen
lidstaten en derde landen is toegestaan.
SEPASEPA (Single Euro Payments Area) is een initiatief van de Europese
Unie en de gezamenlijke Europese banken uit de 27 EU-landen,
Noorwegen, Liechtenstein, IJsland en Zwitserland. Het doel ervan is
harmonisatie van het eurobetalingsverkeer binnen Europa. Het gaat
hierbij in eerste instantie om giraal betalingsverkeer en betalingen met
betaalkaarten en creditcards, en om de interbancaire betaalsystemen
die deze betalingen mogelijk maken. Met SEPA wil men een
concurrerende markt voor betalingsverkeer realiseren. Door de
invoering van SEPA wordt het Europese betalingsverkeer
overzichtelijker, goedkoper en sneller.
Kijk op www.sepabelgium.be voor meer informatie.
internettip
818080 zakendoen met België
Wanneer u als zelfstandig ondernemer of als een Belgische rechts-
persoon zakendoet in België, moet u een zichtrekening hebben bij
een in België gevestigde bank. Deze rekening mag u alleen gebruiken
voor handelsactiviteit(en) die u uitoefent. ABN AMRO heeft een
commercial banking unit in Antwerpen en kan u met lokale
economische en culturele expertise bijstaan om uw ondermening
in België te ontwikkelen.
Hulp van een ervaren handelspartner Wanneer u zakendoet over de grens, krijgt u vroeg of laat met
bankzaken te maken. Bijvoorbeeld omdat u:
▶ betalingen wilt doen naar of in het buitenland;
▶ betalingen van uw buitenlandse zakenpartners wilt ontvangen;
▶ met financieringsvraagstukken te maken krijgt;
▶ risico’s wilt afdekken.
Dan is het prettig als u ondersteuning krijgt van een Nederlandse
bank. Een bank die uw taal spreekt en handelsgeest deelt. ABN
AMRO kan u op verschillende gebieden ondersteunen in België.
Met onze producten en diensten, jarenlange internationale ervaring
en handige internettools helpen wij u om efficiënt en succesvol
internationaal zaken te doen.
dit kan ABN AMROvoor u betekenen
838282 zakendoen met België
Soepel Europees betaalverkeer met SEPA SEPA (Single Euro Payments Area) is een initiatief van de Europese
Unie en de gezamenlijke Europese banken uit de 27 EU-landen,
Noorwegen, Liechtenstein, IJsland en Zwitserland. Zij ontwikkelden
samen uniforme betaalproducten, waarmee u in deze landen een stuk
eenvoudiger zakendoet. De belangrijkste voordelen van SEPA op een rij:
Overzichtelijk Dezelfde voorwaarden, rechten en plichten in alle SEPA-landen.
GoedkoperLagere kosten door geautomatiseerde verwerking.
SnellerKortere verwerkingstijd van betaalopdrachten.
SEPA biedt u mogelijkheden om alle betalingen binnen Europa uit te
voeren vanuit één rekening. Zo kunt u vanaf uw Nederlandse rekening
gelden incasseren van uw afnemers binnen heel Europa. Bovendien
worden betalingsgegevens meegestuurd tijdens het volledige betalings-
proces. Dit maakt betalingen ontvangen en verwerken veel eenvoudiger.
Op abnamro.nl/sepa ziet u welke SEPA-betaalmiddelen ABN AMRO
op dit moment aanbiedt en hoe u hiervan gebruik kunt maken. Ook
vindt u hier uitgebreide informatie over welke stappen u moet nemen
om klaar te zijn voor SEPA.
Internationale groei financierenIn aanvulling op reguliere financieringsvormen, is lease of factoring in
veel gevallen een passende manier om uw internationale activiteiten
te laten groeien. Via onze dochtermaatschappijen kunnen we u
dit kan ABN AMRO voor u betekenen
Betalingsverkeer via ABN AMROUw lokale betalingsverkeer regelen we via ons kantoor in België.
Wij kunnen voor u:
Rekeningen openenZoals een rekening-courant, zowel voor ingezetenen als niet-
ingezetenen, ook in andere belangrijke vreemde valuta.
Betalingen doenLokale en internationale (spoed)overboekingen, in batch- of
enkelvoudige opdrachten.
Online inzicht en controleDigitaal betaalsysteem Access Online geeft u altijd en overal inzicht
in en controle over al uw betaalstromen. Met Access Online kunt u
al uw bankrekeningen aansturen. Zowel nationaal als internationaal
en van andere banken. Meer informatie vindt u op www.abnamro.nl/
accessonline.
Cash PoolingDoor het samenvoegen van saldi kunt u uw liquiditeit eenvoudiger
beheren. U kunt het saldo van uw rekeningen in Frankrijk en andere
landen automatisch overboeken naar uw ABN AMRO rekening(en)
in Nederland. Cash Pooling is een verzamelnaam voor verschillende
oplossingen voor het handig omgaan met uw betaalrekeningen,
zowel binnen als buiten Nederland.
Rapportages leveren Intradag en elektronische einde dag-informatie over mutaties
op rekeningen, ook van andere banken.
858484 zakendoen met België
afspraken te maken over zowel levering als betaling, beperkt u de
risico’s van buitenlandse handel tot een minimum.
Er zijn drie mogelijkheden om uw betalingsrisico’s af te dekken:
1. Documentair krediet: zekerheid voor de im- en exporteur
Hiermee verplicht de bank van de importeur zich tot betaling van het
afgesproken bedrag en schakelt voor de naleving van de transactie de
bank van de exporteur in.
2. Documentair Incasso: leveren na betaling
Biedt de exporteur de zekerheid dat de importeur pas over de
handelsdocumenten kan beschikken als deze heeft betaald.
3. Bankgarantie: zekerheid en vertrouwen
U verkleint het risico van uw klanten op niet-betalen of niet-leveren.
ABN AMRO stelt zich garant. Zo wordt u een aantrekkelijke partij voor
relaties in binnen- en buitenland.
Valutarisico’s afdekkenRenteschommelingen, wisselende valutakoersen en ontwikkelingen
op de energie- en grondstoffenmarkt kunnen veel invloed hebben op
het rendement van uw onderneming. In feite zijn het zowel risico’s als
kansen die zich op verschillende momenten en plaatsen voordoen.
Onze Treasury Desk geeft u inzicht in de valutarisico’s van uw onder-
neming en kan deze voor u afdekken. Vanuit hun kennis en ervaring
kijken specialisten naar de totale positie van uw onderneming. Zo
ontwikkelen ze samen met u een evenwichtige treasury-strategie die
risico’s beperkt en uw rendement waar mogelijk verbetert.
dit kan ABN AMRO voor u betekenen
hiermee helpen in uw financieringsbehoefte te voorzien. We adviseren
u bijvoorbeeld over de mogelijkheden om uw export naar of bedrijfs-
middelen in België te financieren.
LeaseVia ABN AMRO Lease kunt u bedrijfsmiddelen financieren in België.
Onze leaseoplossingen zijn toegespitst op lokale wet- en regelgeving.
De voordelen van leasen zijn:
▶ financiering tot 100% van de aanschafwaarde is mogelijk;
▶ de aflossing wordt afgestemd op de economische levensduur van
het object;
▶ uw maandelijkse lasten staan vast;
▶ u hoeft niet onnodig beslag te leggen op uw werkkapitaal.
FactoringABN AMRO Commercial Finance in België kan op basis van uw
handelsstromen de cashflow van uw onderneming optimaliseren door
de inzet van uiteenlopende creditmanagementdiensten.
Grip op risico’sIn het buitenland liggen mogelijkheden, maar ook bedreigingen.
Terwijl u op de kansen let, werken onze verzekerings-, treasury- en
trade-specialisten nauw samen om de risico’s die u loopt in kaart te
brengen, ook in het buitenland. Zo kunt u onnodige risico’s vermijden
en u tegen andere indekken of verzekeren.
Betalingsrisico’s beperkenInternationaal zakendoen kan betekenen dat u met relatief onbekende
handelspartners of economisch minder stabiele landen te maken krijgt.
Maar ook in de westerse zakenwereld kunt u voor onaangename
verrassingen komen te staan. Bijvoorbeeld doordat uw inkopen niet
geleverd of uw leveringen niet betaald worden. Door duidelijke
878686 zakendoen met België
Internationaal verzekerenDoor verschillen in wet- en regelgeving of politieke en economische
omstandigheden, loopt u in het buitenland andere risico’s dan in
Nederland. Uw verzekeringsadviseur in Nederland weet waarmee u
rekening moet houden en hoe u risico’s kunt afdekken. Hij kan u een
voorstel doen dat volledig is afgestemd op uw behoeften en de lokale
omstandigheden.
898888 zakendoen met België
1. Algemeen
Benelux-Bureau voor intellectueel Eigendomwww.boip.int/
Octrooicentrum Nederlandwww.octrooicentrum.nl
Federatie Overheidsdienst Economie in Belgiëhttp://economie.fgov.be/
Grensinfopuntwww.grensinfopunt.nl
De virtuele wegwijzer van de overheid voor vragen over wonen,
werken, studeren en ondernemen in het buitenland. De portal is
opgezet met steun van de EU.
2. Nederlandse overheid
www.evd.nlDe Economische Voorlichtingsdienst (EVD) is een agentschap van het
Ministerie van Economische Zaken dat landenexperts in dienst heeft.
Op de landenpagina www.evd.nl/belgië vindt u een uitgebreide
nuttigeadressenBuitenlandse plannen? Oriënteer u online
Vlekkeloos betalingsverkeer, financieringen of risicobeperking. Voor elk aspect van internationaal zakendoen
bieden wij oplossingen die aansluiten bij uw specifieke situatie en plannen. Daarnaast adviseren wij u op
vele gebieden: zowel over kansen en ontwikkelingen als over praktische zaken in het buitenland.
Op abnamro.nl/internationaal vindt u meer informatie.
Zakendoen in België? Uw relatiemanager helpt u op wegIn Nederland is uw relatiemanager uw vaste aanspreekpunt, ook voor uw financiële zaken in België.
Hij of zij zorgt ervoor dat uw zaken wereldwijd geregeld worden en schakelt waar nodig specialisten voor u in,
hier of in België. Onze relatiemanagers hebben veel ervaring met internationaal zakendoen en kennen de weg
in het buitenland. Zij kunnen u dus goed op weg helpen.
Praktische vragen? Stel ze aan onze International DeskOok de adviseurs van onze International Desk Netherlands staan voor u klaar. Zij adviseren u bij het
zakendoen over de grens en adviseren u uitgebreid over - onder andere - lokale vestigingseisen, wetgeving
en financieringsmogelijkheden. Neem voor meer informatie contact op per e-mail:
[email protected], of bel (020) 629 55 92.
919090 zakendoen met België
Nederlands consulaat-generaal te Antwerpenwww.nederlandsconsulaat.be
Bezoekadres: Uitbreidingstraat 86, 2e verdieping,
2600 Antwerpen-Berchem, België
Postadres: Uitbreidingstraat 86 bus 2,
2600 Antwerpen-Berchem, België
Telefoon: +32 3 287 0830
Fax: +32 3 281 4331
E-mail: [email protected]
Nederlands consulaat-generaal te GentBezoekadres: Recollettenlei 12, 9000 Gent, België
Telefoon: +32 9 225 1816
Fax: +32 9 225 6523
E-mail: [email protected]
3. De Belgische overheid in Nederland
Belgische ambassade in Den Haagwww.diplomatie.be/thehaguenl
Bezoekadres: Alexanderveld 97, 2585 DB Den Haag
Telefoon: (070) 312 34 56
Fax: (070) 364 55 79
E-mail: [email protected]
Openingstijden: ma., wo., do. 9.30-12.00 en 14.00-16.00 uur,
di. en vr. 9.30-12.00 uur
Brussels Hoofdstedelijk Gewestwww.exportbrussel.nl
Telefoon: (070) 345 25 94
Fax: (070) 345 62 78
E-mail: [email protected]
nuttige adressen
rapportage over België, waaronder basisgegevens, regio-
beschrijvingen, sectorinformatie, economische ontwikkeling,
marktbenadering, praktische informatie en wet- en regelgeving.
Neem contact op met de landenmedewerker België
voor meer informatie over zakendoen in België:
Telefoon: 070-778 8932
E-mail: [email protected]
www.internationaalondernemen.nlWebsite van het Ministerie van Economische Zaken, met uitgebreide
informatie over internationaal ondernemen en een overzicht van
activiteiten. Naast veel nuttige informatie over internationaal onder-
nemen, vindt u op deze website ook links naar andere organisaties die
u van dienst kunnen zijn op het gebied van internationaal ondernemen.
www.senternovem.nlSenterNovem is een agentschap voor duurzaamheid en innovatie
van het Ministerie van Economische Zaken. Hier kunt u onder andere
informatie krijgen over financiële ondersteuning bij internationaal
ondernemen, zoals subsidies.
De Nederlandse Ambassade en consulaten in België
Nederlandse ambassade te Brusselwww.nederlandseambassade.be
Bezoekadres: Herrmann Debrouxlaan 48, 1160 Brussel, België
Tel: +32 2 679 17 11
Fax: +32 2 679 17 75
E-mail: [email protected]
939292 zakendoen met België
In de gewesten Brussel, Vlaanderen en Wallonië zijn aparte
investeringsbevorderende instanties, te weten:
Belgische Federale Overheidwww.belgium.be
Deze internetportal van de Belgische federale overheid geeft toegang
tot veel informatie over buitenlandse ondernemers die in België willen
starten.
Brussels Agentschap voor de Ondernemingwww.abe.bao.be
Flanders investment and tradewww.investinflanders.com
Hier kunt u terecht voor informatie over het opstarten van een bedrijf
in Vlaanderen. Tevens is het mogelijk om contact op te nemen met
een investeringsofficer over investeren in Vlaanderen.
Invest in Walloniawww.investinwallonia.be
Hier kunt u terecht voor informatie over het opstarten van een bedrijf
in Wallonie en over investeren in Wallonie.
Kruispuntbank van Ondernemingenhttp://economie.fgov.be/nl/ondernemingen/KBO/
De Kruispuntbank van Ondernemingen is een register dat alle
basisgegevens van ondernemingen opslaat. Het is vergelijkbaar met
het Handelsregister in Nederland.
Rijksdienst voor Sociale Zekerheidwww.rsz.be
Buitenlandse bedrijven of zelfstandigen die een tijdelijke opdracht
uitvoeren in België, moeten zich melden bij de Rijksdienst voor
nuttige adressen
Vlaams Agentschap voor Internationaal Ondernemenwww.export.vlaanderen.be
Bezoekadres: Koninginnegracht 86, 2514 AJ Den Haag
Telefoon: (070) 416 81 06/07/08
Fax: (070) 416 81 09
E-mail: [email protected]
Agentschap Wallonië voor de Export, Awex (Waals Gewest)www.wallonie-nederland.nl
Bezoekadres: Lange Voorhout 53, 2514 EC Den Haag
Telefoon: (070) 365 50 19
Fax: (070) 361 51 24
E-mail: [email protected]
Federale Overheidsdienst voor Economiewww.mineco.fgov.be
Op de website van de Federale Overheidsdienst voor Economie vindt
u veel informatie over contingenten en vergunningen. Onder andere
voor goederen die zich niet in het vrije verkeer van de EU bevinden
en waarvoor een invoervergunning nodig is.
KBO-Beheerscel - VergunningenLeuvenseweg 44, 1000 Brussel
Telefoon: +32 2 548 6632
Fax +32 2 548 6877
E-mail: [email protected]
Federal Agency of Foreign Investmentshttp://ib.fgov.be/
Informatie over investeringsfaciliteiten in België kunt u vinden via het
Federal Agency of Foreign Investments.
959494 zakendoen met België
6. Nuttige organisaties in Nederland
www.bno.nlBeroepsorganisatie van Nederlandse ontwerpers. Deze organisatie voorziet haar leden
onder meer van advies en ondersteuning met betrekking tot internationaal
ondernemen.
www.cumela.nlCumela Nederland voorziet haar leden onder meer van advies en ondersteuning bij
internationalisering.
www.fenedex.nlWebsite van de Fenedex. Hier kunt u informatie krijgen over exporttrainingen.
www.fhi.nlFederatie van technologiebranches die haar leden onder andere voorziet van advies
en ondersteuning met betrekking tot internationalisering.
www.fenex.nlWebsite van Fenex. Hier kunt u terecht voor ondersteuning bij expeditiezaken.
www.handelsbevordering.nlSite van het Nederlands Centrum voor Handelsbevordering. Hier kunt u onder
andere terecht voor beursdeelnames en handelsreizen.
nuttige adressen
7. Geraadpleegde bronnen ▶ AgentschapNL
▶ Ambassade van het Koninkrijk der
Nederlanden te Brussel
▶ Belgie.be
▶ Bepalingen van de Europese Commissie
▶ CBS (Centraal Bureau voor Statistiek)
▶ De Nederlandse Kamer van Koophandel
voor België en Luxemburg (NKVK)
▶ EIM (Economisch Instituut voor
het Midden- en Kleinbedrijf)
▶ EVD (Economische
Voorlichtingsdienst)
▶ HLB Internationaal
▶ Wikipedia NL
Sociale Zekerheid. Via het elektronische netwerk Limosa kunt u de
identiteit van de werknemer en de aard, plaats en duur van de
werkzaamheden melden. Ga naar www.limosa.be.
4. Douanezaken
www.douane.nlHier vindt u informatie over alle regelgeving en documenten met
betrekking tot internationaal ondernemen.
5. Belastingen/fiscale zaken
www.belastingdienst.nlHier vindt u onder andere informatie over omzetbelasting en
intracommunautaire transacties, teruggave van btw en btw-
identificatienummers van ondernemers in België. Bel de
BelastingTelefoon voor meer informatie: 0800 0543
www.hlbi.comDeze reisgids is geschreven met hulp van HLB International,
een internationaal netwerk van accountants en belastingadviseurs.
In België heeft HLB International kantoren in: Antwerpen, Brussel,
Charleroi, Kortrijk en Luik. Kijk op: www.hlbi.com voor de contact-
gegevens van deze kantoren.
HLB Belgium
Straatsburgdok
Noordkaai 21B10
2030 Antwerpen
België
Tel +32 3 449 9757
979696 zakendoen met België
naar BelgiëOndanks nieuwe technologieën waarmee zakendoen in het buitenland velen
malen gemakkelijker is geworden, blijft fysiek contact met lokale leveranciers,
afnemers en partners vaak toch nog noodzakelijk.
Veel landen en steden die interessant zijn voor Nederlandse ondernemers,
zijn bereikbaar met KLM. KLM biedt gunstige vertrektijden en vele vluchten
per dag naar verschillende bestemmingen in België. Waaronder 5 vluchten per
dag naar Brussel.
Ga naar klm.nl voor het actuele vluchtschema en tarieven.
999898 zakendoen met België
Colofon
Deze publicatie is een uitgave van ABN AMRO en is onderdeel van de
serie Zakelijke Reisgidsen. Een serie gidsen over internationaal
zakendoen.
Contact:ABN AMRO International Desk Netherlands:
Telefoon: +31 (0) 20 – 629 55 92
E-mail: [email protected]
Distributie:U kunt de serie zakelijke reisgidsen vinden op:
www.abnamro.nl/internationaal
© ABN AMRO, mei 2012Deze publicatie is alleen bedoeld voor eigen gebruik. Verveelvoudiging en/of openbaarmaking van deze publicatie is niet toegestaan, behalve indien hiervoor schriftelijk toestemming is gekregen van ABN AMRO Bank. Teksten zijn afgesloten op 3 mei 2012.
100100 zakendoen met België
abnamro.nl/internationaal
AA
68
30
zakendoen metBelgië