dendriet 2008 nr 1 jaargang 7

32
BELGIE / BELGIQUE P.B. GENT X BC1133 Afgiftekantoor Gent X - P109327 Grote Meersen onder druk Hoge Berg veilig Visarendshow live! Retouradres: Koen Steenhoudt, Waterschaapstraat 30, 1570 Galmaarden Is je adres niet juist? Meld het aan de redactie. driemaandelijks tijdschrift jaargang 7 nummer 1 - 2008 januari - februari - maart

description

tijdschrift van Natuurpunt Denderstreek

Transcript of dendriet 2008 nr 1 jaargang 7

BELGIE / BELGIQUE

P.B.GENT X

BC1133

Afgiftekantoor Gent X - P109327

Grote Meersen onder druk

Hoge Berg veilig

Visarendshow live!

Reto

urad

res:

Koen

Ste

enho

udt,

Wat

ersc

haap

stra

at 3

0, 1

570

Gal

maa

r den

Is je

adr

es n

iet

juis

t? M

eld

het

aan

de re

dact

ie.

driemaandelijks tijdschrift jaargang 7 nummer 1 - 2008 januari - februari - maart

Beste lid,

Vooreerst : namens alle vrijwilligers van Natuurpunt in onze Denderregio een oprecht memorabel 2008 toegewenst! Voor de natuur maak ook jij weer het verschil door je lidmaatschap te vernieuwen, be-ter nog via domiciliëring of zelfs door iemand een cadeaulidmaatschap te geven. Onze afdelingen en werkgroepen in de Dendrietregio en onze vele vrij-willigers zijn het waard! Bedankt! Eind 2007 viel het natuurrapport in de bus: een twee-jaarlijks degelijk rapport over de toestand van onze Vlaamse natuur. Jammer genoeg had het natuurrap-port geen echt goed nieuws: de natuur blijft in Vlaan-deren achteruitgaan. Dit is vooral te wijten aan de uitstoot van stikstof en fosfor en de versnippering van de leefgebieden. Naast de voedselarme biotopen zijn vooral de waterrijke gebieden kind van de rekening…Daarom bieden we je ditmaal graag een themanum-mer aan met water als rode … euh… blauwe draad. Vlakbij onze Dendrietregio bevindt zich een inter-nationaal belangrijk zoetwatergetijdengebied met heuse slikken en schorren. We nemen je ook mee naar de Wiestermeers te Wieze – Lebbeke en naar de Grote Meersen te Okegem bij Ninove. Zoals je zal kunnen lezen, is onze Natuurpuntinzet voor al

deze gebieden zeer groot. En ja hoor: we hoeven niet alleen in het offensief te gaan. Gelukkig vinden we ook de tijd en de rust om te berichten over positieve dingen. Bijvoorbeeld een langdurig pleisterende vis-arend in de Gavers te Onkerzele bij Geraardsbergen, of een project voor een uniek rivierduinengebied “Hoge Berg” te Berlare…Je ziet het : Dendriet wil ook in 2008 voor jou de vin-ger aan de pols zijn voor alles wat beweegt omtrent de natuur in onze Denderregio. Dendriet is overi-gens een van de weinig overgebleven instrumenten of instanties die voluit een Denderstreekgevoel pro-moot!Je zal in dit nummer ook een opmerkelijke bijdrage vinden over … de jacht. Wij zijn er als Natuurpunt van overtuigd dat het tij waarover het natuurrapport 2007 het heeft maar te keren is. Als we ook de ande-re actoren in onze Vlaamse natuur (recreatie, jacht, visserij, landbouw, sportbeoefenaars, waterbeheer-ders, toerisme enz.) meekrijgen om ook te werken aan onze doelstellingen. We gaan daarom graag de dialoog aan, zonder onze eigenheid en waarden te verloochenen. Als voorproefje serveren we je daarom ons “zevenpuntenplan voor de Dender”. Smakelijk!

Namens de redactie, Wouter Mertens

2008 kan schitteren…dankzij jou !

© V

ilda

-Lud

o G

ooss

en

2 nr. 1 - januari 2008

Langs de oude DendersDe Wiestermeers ligt in Wieze, deelgemeente van Lebbeke, en maakt samen met Hannaerden, Denderbellebroek, Hogedonk, de Dendermeersen van Herdersem, Gijzegem en Mespelare, deel uit van het grote valleigebied Beneden-Dender en Pasbeek. Deze vallei is een natuurlijke verbinding tussen Aalst en Dendermonde, met een vertakt netwerk van Oude Denders en meanders, kleinschalige moza-iekachtige cultuurlandschappen, beschermde historische meersen en kasteelpark, autochtone bomen en struiken, maar ook de rivier de Dender zelf. De bodem is meestal van alluviale oorsprong doordat meerdere oorspronkelijke Oude Denders hier na vele en langdurige overstromingen een dikke kleilaag hebben afgezet. Recentere afzettin-gen bevatten ook leem. Bovendien zorgden aanzienlijke hoeveelheden zand, afkomstig van stuifzandheu-vels in de buurt, voor een complexe verzameling bodemtypes. Het ge-bied is laaggelegen. Sommige per-celen liggen op slechts 4 m boven de zeespiegel. De kerk van Wieze situ-eert zich op 10 m hoogte. Vanaf dat punt is goed te zien dat de Sasbaan (grens met Aalst) richting Dender duidelijk bergafwaarts loopt.

Bossen in de meersenWat het gebied dermate interessant maakt, is zijn verscheidenheid. In het westelijke deel loopt een oude Denderarm, waarlangs het ‘Na-tuurpad Oude Dender’ werd aan-

gelegd door Natuurpunt, met waar-devolle fauna en waterflora. Enkele boscomplexen kregen onlangs een bijzondere vermelding in het ‘Rap-port autochtone bomen en struiken in Vlaanderen’. Men wandelt hier langs de nakomelingen van bomen en struiken die zich opnieuw kon-den vestigen na de jongste ijstijd, zo’n 13.000 jaar geleden. Gezien de ‘zware’ bodem is het massaal voor-komen van voorjaarsflora als speen-kruid, bosanemoon, slanke sleutel-

bloem, muskuskruid, veelbloemige salomonszegel e.d. zeer bijzonder. In het oostelijke deel grenst het gebied aan de Grote beek, een zij-beek van de Dender. Die beek heeft een vallei uitgeschuurd die tegen de rand van de reservaatpercelen een steilrand vormt. Dit was waar-schijnlijk de oever van de vroegere Dender zelf.De laaggelegen en dus natte beek-vallei geeft een minder gunstige uitgangspositie voor de landbouw

Wandel mee in de WiestermeersIn de driehoek tussen de Dender en de gemeentekernen van Denderbelle en Wieze liggen de Wiestermeersen. Dit natuurproject van onze naburige Natuurpuntafdeling vormt een onderdeel van het grote visiegebied Beneden-Dender. We gaan er even op stap langs het natuurleerpad met de bezieler van het eerste uur… Pol Meert.

Natuurpad Oude Dender: 3 (niet bewegwijzerde) wandelingen: de 3 km-wandeling (rode strepen), voor de landschapstappers 8 km (groene strepen – tot in Hannaerden), en een verkorte 6 km versie (anders gekleurde strepen).

nr. 1 - januari 2008 3

4 nr. 1 - januari 2008

maar biedt des te meer mogelijk-heden voor het natuurbehoud. Natuurlijke dottergraslanden zijn plaatselijk spectaculair te noemen. Daarnaast zijn zo goed als alle indi-catorsoorten van dit bedreigde ve-getatietype aanwezig: blaaszegge, tweerijige zegge, moeraswalstro, veldlathyrus, wolfspoot, echte koekoeksbloem, penningkruid, egelsboterbloem, de vier soorten

tandzaad, moerasmuur en moe-rasvergeet-me-nietje. De zeldzame voszegge die er massaal voorkomt, maakt het lijstje nog indrukwek-kender. Op de plaatsen die door minder intensief beheer licht ver-ruigen, wordt onmiddellijk een vrij volledig spectrum van het spire-agrasland gevonden: moerasspirea, echte valeriaan, leverkruid, gewone berenklauw en wilde bertram.

GreppelsprinkhaanAan de hand van inventarisaties en monitoring stellen we wel een gestage groei vast van het aan-tal vogels en insecten. Daarbij is er duidelijk een verband met de gunstige flora-ontwikkeling. Een bijzondere vermelding is er voor de Carniophora ligustri, een nachtvlindertje dat nog maar éénmaal werd waargenomen in Oost-Vlaanderen. Het werd nog niet opgemerkt in Antwerpen of West-Vlaanderen.Samen met deze nachtvlinder en de voszegge wordt ook de grep-pelsprinkhaan ingeschreven op de lijst van de op te volgen dieren en planten. Deze zeld-zame sprinkhaansoort staat op de Rode Lijst en komt in Vlaan-deren maar op enkele plaatsen meer voor.

Wiestermeers in de ochtend

© V

ilda

- Yv

es A

dam

s

Wiestermeers Beneden-Dender

Pol [email protected]

052 41 18 85INFOKom je graag zelf de Wiestermeers ontdekken? Dat kan op zondag 27

januari 2008. Om 10 uur aan de kerk van Wieze vertrekken we voor een winterse wandeling.

NatuurontwikkelingEen grote verscheidenheid aan biotopen zorgt voor een ver-scheiden natuurbeheer. Al is tuinieren uit den boze, toch zal men trachten via beperkt om-vormingsbeheer, weldra grotere blokken te beheren zonder even-wel de kleinschaligheid van het landschap aan te tasten.Nu al werden beheerscontracten gesloten met landbouwers uit de regio. Voor de vrijwilligers van het beheerteam is dit een goede zaak, vermits ze hun tijd kun-nen spenderen aan natuurwer-

ken in de minder toegankelijke percelen.

NatuurleerpadEnkele jaren geleden werd in het westelijke deel het natuurpad Oude Dender aangelegd. Het loopt langs het oude boscomplex, de rechteroever van een Oude Dender, knotwilgenrijen, passeert een kasteelpark en een historische hoeve. Een uitgebreide brochure is gratis ter beschikking, met een cultuur-historisch overzicht en een schets van de verschillende biotopen. Een aantal doe-activitei-

ten werd uitgewerkt ten dienste van de natuurouders i.s.m. de plaatselijke schoolgemeenschap. De leerlingen hebben geholpen met het aanplanten van een ho-ningbos, het inrichten van een takkenmuur, het maken van ‘bij-enhotels’ (of blokken hout met gangetjes voor solitaire bijen). Dit alles onder het waakzame oog van de natuurouders.De kinderen zorgen geregeld zelf voor inventarisatie en wateron-derzoek in de Oude Dender.

Het beheer tracht de kleinschaligheid te behouden

nr. 1 - januari 2008 5

6 nr. 1 - januari 2008

Eerste GGG ter wereldIn ons januarinummer van vorig jaar lichtten we reeds het gewij-zigde Sigmaplan uitgebreid toe. De omzetting van polders naar overstromings- en getijdenge-bieden zal in de nabije toekomst ook aanzienlijk zijn sporen na-

laten in het noorden van onze regio. In Wichelen, Berlare en Dendermonde staan er de ko-mende jaren grote werken op het Sigma-programma.Een voorsmaakje kan je nu al gaan bekijken in Hamme. Sinds de sluis er in maart 2006 offi-

cieel in dienst werd genomen, kwamen vele natuurliefhebbers en deskundigen uit alle windstre-ken al een kijkje nemen. Want Hamme Lippenbroek is immers het eerste GGG (Gecontroleerd Gereduceerd Getij) ter wereld!Met het oog op natuurontwik-keling werd dit overstromings-gebied ingericht met een GGG. Een sluis in de rivierdijk bootst de werking van eb en vloed na in de polder. Zo ontstaan de ideale omstandigheden voor de creatie van slikken en schorren. Het project is een prototype van he-

Wie niet slikken wil, moet schorren!De nieuwe zoetwatergetijdengebieden langs de ZeescheldeAfgelopen maand bezochten we het getijdengebiedLippenbroek in Hamme. Dit proefproject binnen het Sig-maplan is ook voor wandelaars bijzonder aantrekkelijk. Vooral het combineren van een tocht langs de Schelde met een lekker biertje als afsluiter aan de Driegoten maakt deze uitstap compleet.

De sluis in werking

UA

Ond

erzo

eksg

roep

Eco

syst

eem

behe

er E

CO

BE

nr. 1 - januari 2008 7

dendaags integraal waterbeheer: veiligheid, natuur en recreatie gaan er hand in hand.

Op en af… Een sluis in de rivierdijk zorgt voor de getijdenwerking in het gebied. In de betonnen inwate-ringssluis regelen houten schot-balken het drempelpeil van de inwatering. Door de verschil-lende hoogtes van de schotbal-ken in de drie sluiskokers kan het gebied geleidelijk tot het ge-wenste niveau onder water gezet worden. De sluis wordt zo afge-steld dat het binnendijkse gebied het natuurlijke ritme van eb en vloed volgt.Tweemaal daags, bij vloed, treedt het systeem in werking. Hoe hoger het natuurlijke getij, hoe meer water er door de sluis

vloeit. Bij springtij staat de pol-der blank, terwijl bij doodtij nau-welijks iets binnenstroomt. Tel-kens het waterpeil in de Schelde daalt, stroomt het water weer weg via de uitwateringssluis. Zo staat de polder afwisselend wel en niet onder water. Net als de planten op de oever van de ri-vier. Het is bijgevolg een goed idee om rond hoogwater langs te gaan. Wie vroeg genoeg komt, kan zien hoe de stijging van het Scheldewater een aanzwellende stroom water veroorzaakt die aanvankelijk door de sluis sijpelt en wat later naar beneden den-dert. Een spectaculaire aanblik. In recordtijd (pakweg de tijd van een wandeling omheen het gebied) overspoelen de slikken. Vogels vliegen af en aan, op zoek

naar lekkere hapjes. Een uitstap meer dan waard!

Proefproject voor reuze over-stromingsgebied KruibekeHet GGG Lippenbroek (10 ha) doet dienst als proefproject voor de inrichting van het gecontro-leerd overstromingsgebied in Kruibeke, waar 300 ha slikken en schorren zullen aangelegd worden. In het Lippenbroek werden daarom tien testsites in-gericht, waar de sedimentatie of erosie van het gebied wordt op-gevolgd, gegevens die van groot belang zijn voor de aanleg van het GGG in Kruibeke. Uit veilig-heidoverwegingen mag de pol-der daar immers onder geen be-ding opslibben. Ook worden de vegetatie, de samenstelling en het zoutgehalte van de bodem

UA

Ond

erzo

eksg

roep

Eco

syst

eem

behe

er E

CO

BE

Het getij in werking

8 nr. 1 - januari 2008

geïnventariseerd. Met name de zuurstofgraad en de hoeveelhe-den benthos (de bodemorganis-men), nutriënten en bacteriën worden constant op de voet ge-volgd. Om de kwaliteit en de be-trouwbaarheid van die gegevens niet in gevaar te brengen, mag je het Lippenbroek niet betreden. De toekomstige GGG’s worden wel toegankelijk voor het pu-bliek.

Recyclage van siliciumSchorren spelen een voorname rol in het recycleren van silici-um. Dit is een belangrijke stap in het ecologisch herstel van het Scheldeland. Recent onderzoek toonde aan dat de recyclage van het door levende organismen op-genomen silicium kan worden opgeslagen door schorren. Deze schorren staan in voor de uitvoer

van opgelost silicium, aangezien siliciumrijk poriewater het weg-stromende water aanvult. We zien effectief dat in het water van het Lippenbroek heel wat si-licium aanwezig is. Het buiten-stromend water bevat ongeveer 5 à 10 keer meer silicium dan het water dat binnenstroomt. Silicium is van belang voor dia-tomeeën of kiezelwiertjes, orga-nismen die aan de basis liggen van de estuariene voedselketen. Stoffen als fosfor en stikstof zijn door menselijke vervuiling in te grote hoeveelheden aanwezig in de Schelde. Door de verhoging van de hoeveelheid silicium wordt de verhouding met ande-re nutriënten meer in evenwicht gebracht, zodat schadelijke al-gen minder aan bod komen en de gewenste diatomeeën niet verdrukt worden.

GeluksvogelsGGG’s zullen ongetwijfeld bij-dragen tot de ecologische waarde van het Schelde-estuarium. Ver-schillende soorten vogels van internationaal belang zullen hun weg erheen vinden. Dankzij slik-ken en schorren ontstaan er, af-hankelijk van het zoutgehalte en het onderhoud, gebieden waar vogels voedsel kunnen vinden en nesten kunnen bouwen. De slikke bodems herbergen vele soorten microdiertjes die de bodemkwaliteit omhoog stuwen. De grotere schelpdieren vallen erg in de smaak bij bepaalde vo-gelsoorten.Ook vissen kunnen in het gebied terecht om voedsel te verzamelen en eitjes te leggen. Bovendien profiteren zij ook van het effect van GGG’s op de zuurstofgraad in het water. Zo kunnen zij de

Zwarte ruiter in zomerkleed

Pau

l Hee

rweg

h

nr. 1 - januari 2008 9

Lippenbroek

www.lippenbroek.bewww.sigmaplan.be

INFO

Schelde dieper binnendringen.

Da’s even slikken...Slikken en schorren zijn in heel Europa uitermate zeldzaam ge-worden. Jammer eigenlijk want deze vegetatievorm levert niet alleen pittoreske plaatjes op voor wandelaars en natuurliefhebbers, maar vormt ook hét ideale bio-toop voor heel wat zeldzame en waardevolle planten en dieren. De teloorgang van dit natuur-schoon heeft de mens in de eer-ste plaats aan zichzelf te wijten. Eeuwenlange inpolderingen beperkten de vrije ruimte van de rivieren, waardoor slechts weinig gebieden nog blootstaan aan de dagelijkse werking van eb en vloed. En juist deze factor is essentieel voor de ontwikkeling van een waardevol slikken- en schorrenlandschap. Met een GGG ontstaat de kans om slikken en schorren te cre-eren zonder de beschermende dijken af te breken. Dit systeem zal in de toekomst vaak gebruikt worden om gecontroleerde over-stromingsgebieden in te richten.

Zo kan men de veiligheid én de natuur ondersteunen. Buitendijkse slikken overspoe-len bijna dagelijks, waardoor ze grotendeels onbegroeid blijven. GGG-slikken zijn iets droger en kunnen meer planten bekoren. Wetenschappers zijn bijgevolg erg nieuwsgierig welke soorten er in het gebied zullen ontkie-men. De bies is alvast een grote kansmaker. Voor vogels is een GGG als het Lippenbroek alvast uiterst interessant. Bij laag wa-ter komen ze zich graag te goed

doen aan de kleine beestjes die in de slikke bodems huizen. Diverse insectenlarven, zoetwa-terslakken, kreeftjes en wormen voelen zich namelijk behoorlijk thuis in vochtige grond.

Delta, Sigma… Horeca!Wie een kijkje gaat nemen in Hamme Lippenbroek, werpt best eerst een blik op de getijdenta-bellen (http://getij.frbateaux.net/201). Je parkeert bij voorkeur de wagen of fiets aan de horecaza-ken aan de alom bekende Driego-ten. Volg dan de dijk naar het zui-den, en op amper 400 meter vind je het Lippenbroek. Probeer er eventueel langs te gaan bij vloed want dan kan je de watermassa kolkend zien binnenstromen. Let op: de vloed, veroorzaakt door het vocht dat je nadien op café naar binnen kapt, … is op eigen risico!

Daan Stemgée

Vorming van slikke

UA

Ond

erzo

eksg

roep

Eco

syst

eem

behe

er E

CO

BE

Lepelaar

Pau

l Hee

rweg

h

10 nr. 1 - januari 2008

Dergelijke rivierduinen zijn 15.500 à 11.500 jaar geleden ontstaan als gevolg van het sterk mean-deren van de Schelde, wat zeer typisch moet ge-weest zijn voor onze streek. Vooral tussen Gent en Dendermonde heeft de Schelde een aantal grote fossiele meanderbochten achtergelaten. Ongeveer 13.500 jaar geleden werd de vegetatie als gevolg van laatglaciale koudeperiodes minder dicht, zodat

de wind vat kreeg op de zandige rivierbedding. Zo konden o.a. te Berlare en Heusden duinen worden gevormd door windverstuivingen. Deze rivierdui-nen hebben vooral door hun hoogteligging en de nabijheid van de rivier altijd een aantrekkings-kracht uitgeoefend op de mens. Velen verkozen er zich te gaan vestigen. In de tweede helft van vorige eeuw werd het grootste deel van de rivierduinen af-

Natuurpunt koopt “Hoge Berg” te BerlareDe Vinkenberg, in de volksmond ook “Hoge Berg” genoemd, is één van de laatste rivierduinen in Berlare. Het duin steekt zo’n 10-tal meter boven de omliggende weilanden uit en heeft een oppervlakte van 2,1 ha. Natuurpunt heeft onlangs het terrein aangekocht, wat enorme kansen biedt voor het herstel van de natuurwaarden…

Bebossing verbergt het natuurlijke hoogteverschil

Ste

faan

Thi

bau

nr. 1 - januari 2008 11

Stefaan [email protected]

052 42 69 72

Afdeling Dendermonding

INFOOntdek het reservaat! Op 6 april 2007 wandelen

we door het gebied en bezoeken we het unieke duin “Hoge berg”.

en uitgegraven voor zandwinning en daarna omgevormd tot woongebieden of visvijvers.

De Vinkenberg is één van de laatste intacte grote duinen te Berlare. Op het gewestplan kregen ze “natuurgebied” of “parkgebied” als bestemming. De Vinkenberg en om-geving werd inmid-dels opgenomen in het VEN en kreeg de Europese status van habitatrichtlijn-gebied, wat een op-timale bescherming zou moeten garan-deren. De realiteit is echter anders. Op vele percelen werden destijds weekendhuisjes en caravans neergezet, met vertuining tot gevolg. Uitheemse boomsoorten als Amerikaanse vogel-kers en Amerikaanse eik met hun explosieve groei – vroeger aangeplant voor de brandhoutproductie – overwoekeren de natuurlijke flora. Bijkomende problemen zijn te intensieve jacht, met o.a. een il-legale jachttoren op de Vinkenberg, en het crossen met moto’s en quads, wat geluidsoverlast en gevaar meebrengt voor de passieve recreant.

Alles bijeen kunnen we stellen dat menselijk in-grijpen het landschap sterk heeft ontsierd en de inheemse flora en fauna sterk hebben verdrukt. De specifieke oude bosvegetatie van de Hoge berg is echter nog terug te vinden in de bosranden of op plaatsen waar nog voldoende licht de bodem kan bereiken: dalkruid, lelietje-van-dalen, gevlekte

aronskelk, veelbloemige salomonszegel, bleekspo-rig bosviooltje, valse salie, mannetjesvaren, enz. Het terrein herbergt bovendien een respectabel aantal prachtige zomereiken, waarvan we som-mige meer dan 100 jaar oud schatten. Op ornitho-logisch vlak is een historisch broedgeval van klap-ekster opmerkelijk.Hoog tijd is dus om tot actie over te gaan. We zijn er van overtuigd dat, nu het duin is aangekocht, we via een aangepast beheer een spectaculair herstel van de natuurwaarden kunnen bereiken. Boven-dien willen we het duin toegankelijk maken voor het publiek via een aan te leggen wandelpad met bebording, wat het draagvlak van ons reservaat “De Heidemeersen” zal vergroten.

Een baken in de omgeving

12 nr. 1 - januari 2008

Tijdens de opening van de jacht laait telkens in de media de discussie op rond de vos en diens ex-ploten. Wanneer door stropers gedode roofvogels worden aangetroffen, ontstaat een clash tussen na-tuurbeschermers en jagers. Men kan zich afvragen of Natuurpunt en de volgelingen van Nimrod het-zelfde nastreven of net niet. Willen beiden niet de natuur beschermen? Of is het water tussen beide groepen te diep? Tijd om hun visie eens aan bod te laten komen.

We spraken met Chris Van Der Borgt en Danny Coppens, respectievelijk voorzitter en secretaris van de Wildbeheerseenheid Land van Aalst (hierna WBE afgekort). De WBE is een jagersvereniging die voornamelijk het noordelijk deel van de regio verenigt, van Lebbeke tot Roosdaal. Zij vertegen-woordigt daarmee een gebied van ongeveer 13.000 ha, verdeeld over 41 jachtgroepen.

Hoe bent u begonnen met jagen?Danny Coppens: Ik heb eerst 8 jaar als tracker (drijver, die het wild opjaagt naar de jagers) mee-gelopen met jachtpartijen van mijn schoonfami-lie. Ik ben in 1992 geslaagd in het jachtexamen en jaag sindsdien in de streek van Heldergem en Erpe-Mere.

Wat is de functie van een WBE?Danny Coppens: Onze vzw verenigt de belangen van jagers in onze streek. Daarbij neemt ze vooral ook administratieve taken op zich. Bovendien mag de jacht op bijvoorbeeld ree of patrijs alléén als ze past in het afschotplan van een erkende WBE. Daarnaast zetelen afgevaardigden van onze vereni-

ging ook in de milieuraden van bijvoorbeeld Aalst, Lebbeke en Ninove. Als vzw houden we ook een algemene vergadering, die reeds door leden van Natuurpunt werd bijgewoond. Regelmatig worden er infosessies gehouden voor onze leden-jagers, bijvoorbeeld over de geplande omschakeling van loodhagel naar staalhagel vanaf medio 2008. Ook de andere gebruikers van de open ruimte worden betrokken bij onze activiteiten. Zo hebben we in-foavonden gehouden voor landbouwers en grond-eigenaars over perceelsrandbeheer (milieuvrien-delijk beheer van akkerranden). Zoiets komt niet alleen patrijs of haas ten goede, maar ook andere dieren en planten van akkergebieden.We proberen een gemeenschappelijke visie tot stand te brengen binnen onze vzw, maar zoals geldt voor élke vereniging heb je altijd wel leden die hun steentje niet bijdragen of vasthouden aan hun gelijk.

Jagers: wie zijn ze, wat doen ze? Een kennismaking…Het jachtbedrijf roept bij het grote publiek en bij sommige natuur-liefhebbers emoties op. Het gaat immers om het doden van wilde dieren, in de Denderregio voornamelijk kleinwild als haas, wilde eend of fazant. Vaak wordt het onderwerp “jacht” binnen natuur-beschermerskringen doodgezwegen. Terecht? Dendriet wil alvast een open gesprek aangaan met alle gebruikers van de open ruimte. Elkaar leren kennen hoort daar bij.

Wat is een wildbeheerseenheid (WBE)?

We nemen er even het Decreet zelf bij. Een wildbe-

heerseenheid is een samenwerkingsverband tussen

jachtrechthouders binnen een ruimtelijk begrensd

gebied dat meerdere achtterreinen omvat. Hierin

wordt planmatig wildbeheer gevoerd, gericht op het

handhaven of ontwikkelen van een ecologisch verant-

woorde wildstand, als onderdeel van een breder fau-

nabeheer, met inachtneming van de belangen van en

met de medewerking van derden in hetzelfde gebied.

nr. 1 - januari 2008 13

Op welke manier vindt u dat jagers hun steentje bijdragen tot natuurbehoud?Danny Coppens: We zijn een heel jaar bezig met ons jachtgebied. Ik denk daarbij aan verbetering van de biotoop. We brengen variatie aan door wildhagen aan te leggen of bossen uit te breiden. Veel bossen uit de regio bestaan nog doordat ze in het verleden werden beheerd als jachtdomein. Elke derde zater-dag van maart houden de verschillende afdelingen ook een zwerfvuilophaling. Daarbij ruimt men al-lerhande rommel en sluikstorten op in bos en veld. Dat wordt met een klein artikel in de streekbijlage van de krant vermeld, waar men uiteraard snel over leest. De eigenlijke jachtdaad, dus het schieten en do-den van wild, is de laatste stap, de kers op de taart bij wijze van spreken. Boeren en buitenlui zijn al lang vertrouwd met onze passie. Mensen uit de stad, die op het platteland komen wonen, kennen de jacht niet meer en willen wel eens roepen of de politie bellen.

Vindt u dat men een correct beeld heeft van uw hobby?Danny Coppens: Wel, het is jammer dat mensen ons alleen zien en horen tussen grofweg 15 ok-

tober en medio januari als de jacht geopend is. Ze horen dan schoten en zien soms dood wild. We drukken onze leden op het hart om gepast te reageren als mensen ons scheef bekijken of ver-wensen. Het is belangrijk om, met ontgrendeld geweer, mensen uit te leggen wat je doet en waar-om. Ik las onlangs in een artikel dat amper een half procent van de Belgen jaagt. Hoe kan je dan verwachten dat mensen weten wat onze hobby in-houdt? Een goede communicatie is daarom ook een noodzaak. Dat is ook het standpunt van de Hubertus Vereniging Vlaanderen, die daar ook concrete tips over geeft. Zij publiceert ook het le-denblad De Vlaamse Jager.

Hoe staat het met de relatie met de over-heid?Danny Coppens: We werken samen met de (Vlaamse) overheid en worden door haar ge-controleerd. Verscheidene documenten om te mogen jagen, wildtellingen… worden eerst ter goedkeuring aan de woudmeester voorgelegd. Bovendien is er de controle op het terrein door de boswachters.

Ree: na lange afwezigheid terug in onze regio

© V

ilda

- Yv

es A

dam

s

14 nr. 1 - januari 2008

Werken jullie samen met Natuurpunt?Zien jullie in de toekomst daarvoor nog moge-lijkheden?Chris Van der Borght: Ik heb alleszins goede con-tacten met mensen van Natuurpunt te Wieze. Zo leggen we samen met hen wandelpaden aan opdat

[email protected] 15 26 98

Zoogdierenwerkgroep Denderstreek

INFO

Standpunt van Natuurpunt ivm samen-werking met WBE’s

Een WBE kan slechts erkend worden als er ook een vertegen-

woordiger in zetelt van een erkende natuurvereniging. Natuur-

punt streeft naar een actief en positief nabuurschap en delegeert

vaak een afvaardiging in de bestuursvergaderingen van zo’n

WBE, mits aan volgende stikte voorwaarden is voldaan:

A De WBE gaat niet in concurrentie met de aankoopprojec-

ten van Natuurpunt, maar ondersteunt integendeel het door

Natuurpunt gevoerde beleid.

A De WBE erkent de ecologisch belangrijke functie van preda-

toren en aanvaardt voor soorten waarop mag gejaagd worden

minimale dichtheden.

A De WBE voorziet in rustzones binnen haar gebied.

A Maatregelen voor de wildstand moeten passen in de speci-

fi eke beheersplannen.

iedereen van de natuur kan genieten, wat ook ons standpunt is.Danny Coppens: Hetzelfde geldt voor mij. Met de Natuurpunters die ‘Den Dotter’ beheren bespreek ik de data van onze jachtdagen, waarbij we reke-ning houden met bijvoorbeeld geplande wandel-tochten.Chris Van Der Borght: Ik vind zeker dat dit kan worden uitgebreid. Als Natuurpunters een effec-tieve jachtpartij willen bijwonen, zijn ze meer dan welkom. Hetzelfde geldt voor onze zwerfvuilacties. Ik vraag me af waarom jagers en Natuurpunters niet meer samen op pad gaan in natuurgebieden, al is het maar om van gedachten te wisselen. Mijn inziens kan de natuur er alleen bij winnen en daar gaat het toch om?

Dries Mertens

De vos: twistappel tussen jagers en natuurbeschermers

© V

ilda

- M

isje

l Dec

leir

nr. 1 - januari 2008 15

DENDERKALENDER Activiteiten van Natuurpunt zijn voor leden gratis en niet-leden betalen € 1, tenzij expliciet anders vermeld.Op onze excursies breng je best laarzen mee en zijn een verrekijker en een passende veldgids nuttig.Bij activiteiten buiten de regio is carpooling gebruikelijk (€ o,o5 per km/persoon).

uur van vertrek

plaats van afspraak

toelichting

☺ gids

bijzonderheid

h contactpersoon

zeker meebrengen

nr. 1 - januari 2008 15

zondag 6 januari

Natuurwandeling in de Gerstjes

afd. Aalst

10:00 – 12:00 Parking Gerstenhof, Gerstenstraat 12

te Erembodegem–Aalst Natuurwandeling in samenwerking

met stad Aalst.☺ Bart Backaerth Dienst leefmilieu – 053 73 24 12 [email protected]

zondag 6 januari

Glühweinwandeling in Liedekerkebos

afd. Affl igem-Liedekerke

9:45 – 12:00 Samenkomst om 9.30 uur aan de

ingang Liedekerkebos, Schelfhout- straat te Liedekerke

Natuurwandeling (5 km) met glüh- wein als afsluiter.h Erik De Block - 053 68 35 88 [email protected]

zaterdag 12 januari

Ledenfeest

afd. Affl igem-Liedekerke

20:00 – 24:00 De Patro te Hekelgem Het bestuur nodigt alle leden, vrien-

den en sympathisanten uit voor een overzicht van het voorbije jaar en een voorproefje van het nieuwe, alles bij een hapje en een drankje.h Erik De Block - 053 68 35 88 [email protected]

zaterdag 12 januari

Alombekende nieuwjaarsreceptie

afd. Ninove

20.00 - 24.00 Buurthuis van Pollare, hoek Nekkers-

put/Hoogstraat Toelichting jaarplanning 2008 met

een gratis hapje en drankje.h Het volledig bestuur van Natuur- punt Ninove Kris De Wit – 054 32 52 65 [email protected]

zondag 13 januari

Wintervogels aan de kust

afd. Denderleeuw, Aalst, Lede-Houtemen Erpe-Mere

08:00 – 20.00 8 uur Kerk, Welleplein te Welle,

of 8.15 uur Texaco station aan het rond punt Terjoden, Geraardsberg- sesteenweg 1, Erembodegem

Uitkerkse polder en andere. Over- winterende ganzen en zeevogels.☺ Afdeling Denderleeuwh Bruno De Bruyn – 0496 59 52 43 Herman Derder - 0495 32 42 61 [email protected]

Verrekijker, picknick, drank, stevig schoeisel en warme kledij.

vrijdag 18 januari

Algemene vergadering

afd. Aalst, Lede-Houtem en Erpe-Mere

19:30 Gemeentelijk ontmoetingscentrum

Mere, Nieuwstraat 13, 9420 Erpe- Mere

Algemene vergadering met aanslui- tend projectieavond: “Natuur hier en elders”.h Herman Derder - 0495 32 42 61 [email protected]

vrijdag 18 januari

Open algemene jaarlijkse ledenvergadering

afd. Denderleeuw

19:30 – 23.00 Taverne “De Plesj”, Welleplein te

Welle Jaarlijkse open algemene ledenver-

gadering. Evaluatie natuurbeheer en verenigingswerking.h Bruno De Bruyn – 0496 59 52 43

zondag 20 januari

Wintervogels in het havengebiedvan Antwerpen

afd. Aalst, Lede-Houtem en Erpe-Mere

09:00 Parking St. Annakerk, Roklijf te

Aalst Bezoek aan Blokkersdijk, Kalo enz.

☺ Rik De Baereh Peter D’Hondt - 053 80 72 57

Kijkers, laarzen, pick-nick.

zondag 20 januari

Uitstap naar Zeeland

afd. Denderleeuw 07:00 – 21.00 Kerk, Welleplein te Welle Kijken naar overwinterende ganzen

en zeevogels (Brouwersdam, Veerse meer, plan Tureluur, Prinjepolder).h Bruno De Bruyn – 0496 59 52 43

Verrekijker, picknick, drank, stevig schoeisel en warme kledij.

vrijdag 25 januari

Algemene vergadering

afd. Dendermonding 20:00 De Snuffel, St. Elooistraat 15, Grem-

bergen Wij nodigen alle leden uit om con-

structief mee te werken in de afde- ling. Na de vergadering is er ruimte voor een aangename babbel.h Dirk De Mesel - 052 42 67 28

zondag 27 januari

Winter in de Wiester

afd. Aalst 10:00 Kerk van Wieze Winterbezoek aan de Wiestermeers

onder leiding van de conservator, die ons zal leiden langsheen het natuurleerpad en naar de mooie onbekende hoekjes.☺ Pol Meerth Daan Stemgée – 0476 60 0 595

zondag 3 februari

Natuurwandeling in het Liedekerkebos

afd. Affl igem-Liedekerke 9:45 – 12:00 Samenkomst om 9.30 uur aan de

ingang Liedekerkebos, Schelfhout- straat te Liedekerke

Natuurwandeling (5 km). Thema: Winterkenmerken.h Erik De Block - 053 68 35 88 [email protected]

zondag 3 februari

Natuurwandeling op het oude stortDe Meuter

afd. Affl igem-Liedekerke 14:15 – 16:30 Samenkomst om 14 uur aan de car-

poolparking E40 afrit Affligem

16 nr. 1 - januari 2008

Wandeling (5 km) en beloeren van vogels in de omgeving van de Okaai- beek.h Erik De Block - 053 68 35 88 [email protected]

vrijdag 8 februari

Avondwandeling

afd. Dendermonding

19:00 Kunstgalerie Pieter Pauwel, Sint-

Onolfsdijk 66, Appels Avondwandeling met aandacht voor

uilen.h Vooraf inschrijven bij Dirk De Mesel 052 42 67 28.

zaterdag 9 februari

Algemene Vergadering & Ledenfeest

afd. Boven-Dender

19:00 Parochiale zaal Grimminge, steegje

naast de kerk Om 19 uur algemene vergadering,

met voorstelling van de kalender 2008, de projecten en de bestuurs- ploeg. Om 20 uur gezellig samen zijn met aperitief, koud buffet, koffie, dessertenbuffet, een glas bier of wijn.

€ 15 per volwassene, € 7 per kind jonger dan 12 jaar, drank inbegre- pen tot en met de koffie. Inschrijven door seintje aan Koen en storten op rekening 443-1658811-23 van Natuurpunt Boven-Dender met vermelding “Ledenfeest” + aantal volwassenen + aantal kinderen.h Koen Steenhoudt - 0472 90 80 57 [email protected]

zondag 10 februari

Natuurwandeling in het Osbroek

afd. Aalst

10:00 – 12:00 Infobord Frans Blanckaertdreef (zij-

straat Parklaan) te Aalst Natuurwandeling in samenwerking

met stad Aalst. Uitzonderlijk op de 2e zondag van de maand.☺ Magda de Wolfh Dienst leefmilieu – 053 73 24 12 [email protected]

zondag 10 februari

Glüh-winterwandelingavifauna Wellemeersen

afd. Denderleeuw

14:00 – 17.00 Wellemeersen, infobord Rodestraat

te Denderleeuw Wandeling met focus op de vloei-

weiden en de vogelkijkhut, met glüh- wein om op te warmen.

h Bruno De Bruyn – 0496 59 52 43 Verrekijker, laarzen en warme

kledij.

zondag 17 februari

Sneeuwklokjeswandelingin Everbeekse Bossen

afd. Boven-Dender

14:00 - 17:30 Samenkomst aan de kerk van Ever-

beek Boven Wandeling door golvend Vlaamse-

Ardennenlandschap, in majestu- euze beukenbossen, met aandacht voor sneeuwklokjes en eitjes van de sleedoornpage.h Johnny Cornelis - 0474 58 08 38 [email protected]

zondag 17 februari

Landschapswandeling

afd. Lede-Houtem

14:00 Marktplein te St.Lievens-Houtem Landschapswandeling in St.Lievens-

Houtem, Cotthem.☺ Erwin Declercqh Herman Derder - 0495 32 42 61 [email protected]

eind februari – begin maart

Paddenoverzet aan de De Dammenlaan

afd. Dendermonding In samenwerking met het buurt-

comité en de Stad Dendermonde. Wil je helpen? Geef je gegevens door aan Vanessa Vandewalle, die je ver- wittigt zodra de trek aanvangt. Vanaf dan gaan de vrijwilligers elke avond rond om de padden veilig over te zetten. Zelfs één avondje hulp is al zeer welkom. Ook voor kinderen een echte aanrader.h Vanessa Vandewalle 0497 45 72 79.

zondag 2 maart

Natuurwandeling in Somergembos

afd. Aalst

10:00 – 12:00 Einde van de Schietbaan (zijbaan van

de Brusselsesteenweg) te Aalst, aan de oude Zeebergbrug

Natuurwandeling in samenwerking met stad Aalst.☺ Rosanne Snauwaerth Dienst leefmilieu – 053 73 24 12 [email protected]

zondag 2 maart

Natuurwandeling in het Liedekerkebos

afd. Affl igem-Liedekerke

9:45 – 12:00 Samenkomst om 9.30 uur aan de

ingang Liedekerkebos, Schelfhout-

straat te Liedekerke Themawandeling: Uilen. 5 km.

☺ Wenke Devrieseh Erik De Block - 053 68 35 88 [email protected]

zondag 2 maart

Natuurwandeling in de Valier

afd. Affl igem-Liedekerke 14:15 – 16:30 Samenkomst om 14 uur op de par-

king hoek Driesstraat en Portugees- straat te Affligem

Natuurwandeling in en rond ons reservaat ‘De Valier’ en een kijk op het beheer.☺ Nele Hardiesh Erik De Block - 053 68 35 88 [email protected]

zondag 2 maart

Dotterwandeling

afd. Groot Haaltert 14:30 – 17:00 Samenkomst Gotegemmolen, Gote-

gemstraat (grens Aaigem-Haaltert) Natuurwandeling in ons reservaat

‘Den Dotter’.h Stijn De Ryck – 0472 70 20 00 [email protected]

Laarzen, geschikte kledij.

zaterdag 8 en zondag 9 maart

Eetfestijn NP Ninove

afd. Ninove

Zaterdag 18:00 – 22:00 Zondag 11:30 – 14:00

Refter van het “zusterhuis”, Onder- wijslaan te Ninove

Onze jaarlijkse activiteit om onze kas te spijzen. Keuze uit soep, vegeta- risch menu of 3 andere vleesmenu’s.h Het hele Natuurpuntbestuur en medewerkers Kris De Wit – 054 32 52 65 [email protected]

zaterdag 8 maart

Uilentocht in Raspaillebos

afd. Boven-Dender 19:00 - 22:00 De Helix, Hoogvorst 2, Grimminge We verwachten een auditief spekta-

kel van bosuil en steenuil. Met wat geluk zien we er ook eentje. En als het meezit, zien we de kerkuil van de Helix uitvliegen.h Wouter Faveyts - 0479 27 32 78 [email protected]

zondag 9 maart

Zoogdierenwandeling KravaalbosZoogdierenwerkgroep Denderstreek

afd. Aalst, Lede-Houtem en Erpe-Mere 07:30 Hof te Putte, Putstraat, Meldert-Aalst Wandeling met focus op waarne-

nr. 1 - januari 2008 17

ming, sporen, aanwezigheid van zoogdieren, gaande van eekhoorn tot ree.h Dries Mertens - 0494 15 26 98 [email protected]

Verrekijker, stevig schoeisel.

zondag 16 maart

Zeldzame bomentochtin de Brusselse parken

afd. Ninove

9.30 - 19.00 Samenkomst aan het gemeentehuis-

plein te Meerbeke. We gaan op zoek naar zeldzame en

bijzondere bomen in enkele Brus- selse parken. Vervoer via carpooling- systeem.h Geert Rohaert - 054 32 82 18

Lunchpakket.

zondag 16 maart

Mossen in Osbroek

afd. Aalst, Lede-Houtem en Erpe-Mere

14:00 Infobord Frans Blanckaertdreef (zij-

straat Parklaan) te Aalst Op zoek naar mossen in het

Osbroek.☺ Peter Tolleneerh Herman Derder - 0495 32 42 61 [email protected]

zondag 23 maart

Fietstochtlangs de lokale natuurgebieden

afd. Denderleeuw

13:00 – 16.00 Wellemeersen, infobord Rodestraat

te Denderleeuw Gezinsuitstap: fietstocht met haltes

aan de rand van de lokale natuurge- bieden.☺ Eric De Tré

Fietstocht op eigen risicoh Bruno De Bruyn – 0496 59 52 43

zondag 30 maart

Narcissenwandeling in Raspaillebos

afd. Boven-Dender

14:00 - 17:30 De Helix, Hoogvorst 2, Grimminge Voor hyacinten, anemonen en das-

look is het nog een maand te vroeg. De wilde narcis is echter op z’n best. Bovendien is het nog een goeie peri- ode voor spechten.

Aansluitend de jaarlijkse pannenkoe- kenslag van de JNM, in de parochi- ale zaal te Grimminge (steegje naast de kerk)h Koen Steenhoudt - 472 90 80 57 [email protected]

zondag 6 april

Natuurwandeling Liedekerkebos

afd. Affl igem-Liedekerke

9:45 – 12:00 Samenkomst om 9.30 uur aan de

aan ingang van Liedekerkebos, Schelfhoutstraat te Liedekerke

Natuurwandeling (5 km). Thema: Terugkeer van de vogels en wat bloeit er al?h Erik De Block - 053 68 35 88 [email protected]

zondag 6 april

Bijenwandeling Teralfene

afd. Affl igem-Liedekerke

14:15 – 16:30 Samenkomst om 14 uur aan de par-

king van de GB (langs de Dender, sas Teralfene te Denderleeuw).

Natuurwandeling (6 km) langs de Dender en bezoek aan de bijen.h Erik De Block - 053 68 35 88 [email protected]

zondag 6 april

Voorjaarswandeling

afd. Dendermonding

9:00 – 12:00 Waterzuiveringsstation, Sluis 64,

Berlare Voorjaarswandeling in de Heide-

meersen, met speciale aandacht voor de reeds teruggekeerde weidevogels zoals de grutto, en bezoek aan de recent aangekochte rivierduin ‘Hoge berg’.h Stefaan Thibau – 052 42 69 72

woensdag 30 april – zondag 4 mei

Vierdaagse uitstap naar de Viroinstreek

afd. Boven-Dender

Meer informatie elders in deze Den- driet.h Carlos D’haeseleer - 054 41 87 09 [email protected]

zondag 13 februari

Beheerswerken

afd. Affl igem-Liedekerke

8:30 – 12:30 Beheerswerken in onze reservaten.

Drank en een tussendoortje worden aangeboden.h Afspraakplaats en info: Marc Michiels - 053 67 11 91 [email protected]

zaterdag 19 januari

Wachtbekken 6

afd. Dendermonding

9:00 – 12:00 Kappen wilgenopslag. Wie hout wil,

kan het meenemen.h Vooraf bellen naar Dirk De Mesel - 052 42 67 28

Laarzen en werkhandschoenen.

zaterdag 26 januari

Hogendonk

afd. Aalst

9:00 – 13:00 Aan de voet van de Wiezebrug,

Roland Monteynestraat, Gijzegem Bij twijfelachtig weer bellen.

h Brian - 0486 25 34 93 of 052 22 57 71 Laarzen.

zondag 3 februari

Groot Schoor, Grembergen

afd. Dendermonding

9:00 – 16:00 De Snuffel, St. Elooistraat 15, Grem-

bergen Maaien van riet. Na inschrijving

wordt een middagmaal aangeboden.h Vooraf bellen naar Tarcy Verstraeten - 052 21 11 11

Laarzen en werkhandschoenen.

zaterdag 10 februari

Wachtbekken 6

afd. Dendermonding

9:00 – 12:00 Verwijderen wilgenopslag (wie hout

wil kan het meenemen)h Vooraf bellen naar Dirk De Mesel – 052 42 67 28

Laarzen en werkhandschoenen.

zaterdag 16 februari

Hogendonk

afd. Aalst

9:00 – 13:00 Aan de voet van de Wiezebrug,

Roland Monteynestraat, Gijzegem Bij twijfelachtig weer bellen.

h Brian - 0486 25 34 93 of 052 22 57 71 Laarzen.

zondag 17 februari

Beheerswerken

afd. Affl igem-Liedekerke

8:30 – 12:30 Beheerswerken in onze reservaten.

Drank en een tussendoortje worden aangeboden.h Afspraakplaats en info: Marc Michiels - 053 67 11 91 [email protected]

BEHEERSWERKEN

18 nr. 1 - januari 2008 18 nr. 1 - januari 2008

zondag 17 februari

Groot Schoor, Grembergen

afd. Dendermonding

9:00 – 16:00 De Snuffel, St. Elooistraat 15, Grem-

bergen Maaien van riet. Na inschrijving

wordt een middagmaal aangeboden.h Tarcy Verstraeten - 052 21 11 11

Laarzen en werkhandschoenen.

zaterdag 23 februari

Wachtbekken 6

afd. Dendermonding

9:00 – 12:00 Kappen wilgenopslag (bij hoge water-

stand knotten van knotwilgen). Wie hout wil kan het meenemen.h Vooraf bellen naar Dirk De Mesel – 052 42 67 28

Laarzen en werkhandschoenen.

zaterdag 1 maart

Sint-Onolfspolder

afd. Dendermonding

9:00-12:00 Maaien ruigtevegetatie langs sloot-

oever.h Vooraf bellen naar Stefaan Thibau - 052 42 69 72

[email protected] Laarzen en werkhandschoenen.

zaterdag 1 maart

Wellemeersen

afd. Denderleeuw

09:00 – 16:00 Samenkomst NP materiaaldepot,

Wellemeersenstraat Knotten wilgen omgeving depot.

Gratis barbecue en drank medewerkersh Bruno De Bruyn – 0496 59 52 43

zondag 9 maart

Beheerswerken

afd. Affl igem-Liedekerke

8:30 – 12:30 Beheerswerken in onze reservaten.

Drank en een tussendoortje worden aangeboden.h Afspraakplaats en info: Marc Michiels - 053 67 11 91 [email protected]

zaterdag 29 maart

Hogendonk

afd. Aalst

9:00 – 13:00 Aan de voet van de Wiezebrug,

Roland Monteynestraat, Gijzegem

Bij twijfelachtig weer bellen.h Brian - 0486 25 34 93 of 052 22 57 71

Laarzen.

april/juni

Cursus tuinvijvers

afd. Ninove

20:00 – 22:00 Bovenzaaltje van Café Kalisj, Polla-

restraat 126, 9400 Ninove 4-delige cursus aanleg, onderhoud,

biologie van tuinvijvers. 2 theorieles- sen (10 en 23 april), gegeven door Jeroen Cortens, lesgever van Natuur- punt educatie. Praktijklessen door eigen gidsen: bezoek aan enkele tuin- vijvers o.a. ten huize van Jef De Meyer en Stefan Kestens (1 juni), en een praktijkles waarin we effectief een vijver gaan uitgraven en aanleg- gen ten huize van Tom Batselier met Barbecue achteraf (29 juni).

Inschrijven door storting van € 15 op 979-3529555-21 van NP Ninove, met vermelding cursus tuinvijversh Kris De Wit - 054 32 52 65 [email protected]

CURSUSSEN

Natuurpunt is helemaal niet te spreken over de plannen voor de Dender die de Vlaamse en Waalse waterbeheerders midden november te Geraardsbergen voorstelden. De plannen missen maatschappijvisie, zijn elitair, ronduit onecologisch en economisch onverantwoord, beantwoorden niet aan de meest elementaire principes van integraal waterbeheer en brengen geen goede oplossing voor de overstromings-problematiek. Hierbij geven we voor onze beleidsmensen zeven positieve voorstellen.

Geen afstemming tussen Vlaanderen enWalloniëUit de voorstelling van de Denderplannen van de wa-terbeheerders vorige week bleek al duidelijk dat de

Vlaamse en Waalse waterbeheerders niet echt goed samenwerken. De resultaten laten zich dan ook ra-den: Wallonië is in hoofdzaak bezig met baggeren, waardoor water naar Vlaanderen versneld afgvoerd wordt. In plaats van het versneld afgevoerde water – zodra het op Vlaamse bodem komt – trachten op te stuwen en de afwatering te vertragen, plant de Vlaamse Waterbeheerder Waterwegen en Zeekanaal (WenZ) een verlaging van de stuwen te Geraardsber-gen en Ninove. Hij legt ook veel nadruk op de gecon-troleerde opvang van water “end of the pipe” in het Denderbellebroek nabij Dendermonde. Deze aanpak is helemaal in tegenspraak met de Europese kader-richtlijn water en het Vlaamse Decreet Integraal wa-terbeer. Deze gaat echt uit van het aanpakken van de overstromingsproblematiek zo hoog mogelijk op de

Zevenpuntenplan vooreen Dender met toekomst

nr. 1 - januari 2008 19

loop van de rivier. Een kentering is nodig. Natuur-punt Denderstreek lanceert daarom een zevenpun-tenplan.

1. Democratiseer het DenderbeleidHet beheer van de middenloop van de Dender is momenteel gericht op pleziervaart, wat weggelegd is voor enkelingen. De investeringen (sluizen, oever-verstevigingen voor golfslag, aanlegplaatsen) hiervoor zijn niet in verhouding tot de output en kunnen eco-nomisch met moeite teruggewonnen worden. Deze investeringen staan ook niet in verhouding tot de investeringen die men doet voor meer renderende en democratische recreatievormen zoals wandelen, fietsen, joggen, vissen, natuurbeleving, roeien... Deze zachte recreatie vormt meer dan 99% van het gebruik van de Dendervallei en draagt in die verhouding ook het meest bij aan de lokale economie.

2. Respecteer de natuurlijke geografi sche inde-ling van de DenderDe benedenloop van de Dender loopt tot Aalst. De middenloop gaat van Aalst tot Lessen en de boven-loop situeert zich vanaf Lessen tot de beide bron-nen. Het is hydrologische nonsens om op een heel kleine rivier zoals de Dender die bovendien voor 95% gevoed wordt door regenwater, de waterloop op de midden- en bovenloop te laten samenvallen met eco-nomische scheepvaart. In die optiek is de visie van WenZ om economische scheepvaart uit te bouwen tot en met Aalst, perfect verdedigbaar. Wallonië res-pecteert deze natuurlijke geografische eigenschap-pen niet en verhoogt het risico op extreme overstro-mingen stroomafwaarts.

3. Speel met het beheer in op een sociaal-economische visie op de regioDe Denderregio heeft enorme potenties als toeris-mepleister voor de euro-pool Brussel. We liggen op de perfecte afstand voor dagjesmensen en hebben in een groeiende eco-toerismemarkt heel wat aan te bieden. Nu nog onze toeristische diensten en de mensen van het Provinciaal Domein De Gavers overtuigen dat dit de te kiezen richting is.

4. Hervorm de werking van onze waterbeheer-ders grondigNu legt WenZ zich enkel toe op waterkwantiteits-beheer en scheepvaart. Natuur en ecologie dient dringend als derde en evenwaardige doelstelling

opgenomen te worden in de missie van de organi-satie. Zeker daar waar economische scheepvaart niet meer de hoge prioriteit heeft, dient voluit de troef natuur en recreatie getrokken te worden. Naast een aanpassing aan de doelen is ook een grondige aan-passing nodig in het personeelsbestand van WenZ: er is naast het actuele overwicht aan ingenieurs ook dringend nood aan sociologen, biologen en commu-nicatiedeskundigen.

5. Leg rechten en plichten van federale partners vastIn een federale context kunnen bij het baggerbeleid van de Waalse overheid ernstige vragen gesteld wor-den. De taak van een waterbeheerder in de bovenloop kan op zijn zachtst gezegd meer loyaal en verant-woord. Er is dringend meer gestructureerd overleg annex afstemming nodig. Als onze politici toch gaan spreken over nieuwe staatsorganisatie, mag dit op het boodschappenlijstje genoteerd worden.

6. Respecteer de natuurlijke overstromings-gebieden Dit adagio van de natuurverenigingen is genoeg-zaam bekend en iedereen respecteert ook het princi-pe… tot de eerste praktische verkavelingsaanvraag of uitvoeringplan. Dan vindt men dat er voor dat geval toch wel een laatste uitzondering kan gemaakt wor-den. Zowel de landbouwsector als de natuursector zijn bereid om hun gebieden in de winter, gespreid over een zo maximaal mogelijke oppervlakte, te la-ten overstromen, in functie van veiligheid elders.

7. Stel een fonds in voor rivierherstelBovenstaande maatregelen kunnen ten volle renderen als men ook stelselmatig bereid is om de fouten uit het verleden weg te werken en bij eigendomsoverdracht de bouwwerken en ophogingen binnen het natuurlijk alluvium op te kopen. Dit hoeft niet spectaculair duur te zijn, maar kan gerust met een jaarlijkse gelijkmati-ge investering in een fonds, waaruit met tussenpozen kan geput worden om geleidelijk herstel te realiseren.

Wouter Mertens0495 68 89 33

[email protected]

Dendriet

INFO

20 nr. 1 - januari 2008

Het begin: twee legislaturen geledenStructuurplanning in Ninove heeft al een lange lij-densweg afgelegd. Al in 1995-2000 werd opdracht gegeven om een structuurplanning voor Ninove op te maken. Dit raakte echter niet tijdig operationeel binnen de legislatuur. In 2003, onder de voogdij van de nieuwe schepen voor Ruimtelijke Ordening en Okegemenaar Freddy Van Eeckhout, was een

nieuw voorontwerp klaar. In juli 2004 werden een hoorzitting en een plenaire vergadering georgani-seerd. Het geplande industrieterrein was op dat moment gesitueerd tussen de spoorlijn Dender-leeuw-Geraardsbergen en de Okegembaan. Intus-sen was ook op de Okegembaan een buurtcomité begonnen met een zwartevlaggenactie tegen het innemen van dit gebied. Besluit op dat moment:

Grote Meersen:geen kerktorenpolitiek!De Ninoofse schepen Van Eeckhout plant – tegen de mening van het college, de provincies en zijn partij in – bijkomende industrie in de Okegemse Grote Meersen. De Natuurpuntafdelingen Affl igem-Liedekerke, Pajottenland en Ninove zijn daar helemaal niet over te spreken. Er zou in dat geval een bijkomende doorsteek komen door het industrieterrein, waardoor Liedekerke en Roosdaal nog meer sluikverkeer krijgen op wegen die hier niet geschikt voor zijn.

Ruimte voor water! De Grote Meersen zijn er voor gemaakt!

© V

ilda

- Yv

es A

dam

s

nr. 1 - januari 2008 21

de 27 ha bedrijventerrein zijn een struikelblok en de locatie dient verder onderzocht te worden tij-dens de afbakening van het kleinstedelijk gebied.

Rare partnerschappenOm dit op te lossen worden intussen allerhande vergaderingen gehouden over waar het industrie-terrein dan wel dient te komen. Via de vele contac-ten vindt schepen Van Eeckhout een partner voor zijn visie dat de Grote Meersen het uitverkoren ge-bied zijn om bijkomende industrie te ontwikkelen. De toenmalige NV Zeekanaal (nu WenZ) koppelt het realiseren van een nieuwe brug over de Dender aan de realisatie van 16 bijkomende ha industrie-terrein in de Grote Meersen. Nooit geweten dat dit instituut zich diende bezig te houden met visieont-wikkeling op ruimtelijke planning. Het is hier on-duidelijk wie wie voor de kar spant.

Er wordt een studie opgedist van een hoogst beden-kelijk niveau waarin de impact van het bebouwen van een deel van de Grote Meersen afgedaan wordt als een fait divers, waardoor de Dender stroomop-

waarts het nieuwe terrein “maar enkele cm zal stij-gen”. Kom die paar centimeter extra maar eens uit-leggen als het in Ninove nog eens overstroomt! Dat minder bergvermogen in het industriegebied ook zal leiden tot snellere watertoevoer stroomafwaarts Ninove komt in de studie zelfs niet ter sprake! Dit komt ons op zijn minst misleidend, zoniet mani-pulatief over.

En dit in een tijd dat iedereen de mond vol heeft over integraal waterbeheer en begint te beseffen dat we de overblijvende valleigebieden absoluut moeten vrijwaren van verdere ophoging en bebou-wing. In een tijd dat er serieuze beleidsbudgetten dienen om de fouten uit te het verleden (indu-strieterreinen in het natuurlijk alluvium van de Dender) te compenseren met extra overstromings-gebieden, wil Van Eeckhout in Ninove toch nog een extra valleigebied inpalmen.

Consensus groeitOmdat de diverse adviesraden adviezen met uiteen-lopende accenten leggen, wordt in maart 2006 een

Mag dit a.u.b. behouden blijven?

© V

ilda

- Yv

es A

dam

s

22 nr. 1 - januari 2008

gemeenschappelijke overlegvergadering georgani-seerd met de Gecoro, de milieuraad, en de verkeers-commissie. Hierin groeit een maatschappelijke consensus om het nieuwe industrieterrein binnen de kleinstedelijke afbakening te situeren langs de expresweg Aalst-Ninove (kant Modemakers).

In juni 2007 brengt Gouverneur Denys samen met een deel van de provinciale administratie een werkbezoek aan Ninove. De conclusies van dit werkbezoek zijn duidelijk. “We verlaten de Den-der als transport- en industriepiste. De Dender zal dienen voor recreatie, en de Grote Meersen tegen de overstromingsproblemen, terwijl de zone naast de expresweg Aalst-Ninove als industrieterrein kan fungeren”.

Bovendien is het aanleggen van een nieuwe brug in Okegem in strijd met de visie van de provincie Vlaams-Brabant om zwaar verkeer te weren uit het gebied Roosdaal-Liedekerke-Affligem. Ook is dit niet compatibel met de gemeentelijke structuur-plannen.

Deloyale demarchesOp 13 september jl. wordt op vraag van de Gecoro een toelichting gegeven over de stand van zaken van het

dossier Structuurplan Ninove annex afbake-ning industrieterrein. Schepen Van Eeckhout doet er de conclusies van het bezoek van het provinciebestuur af als “de mening van één per-soon”. Niet alleen is deze houding deloyaal ten op-zichte van de afspraken met de provincies, de schepen speelt hier ook verder cavalier seul ten opzichte van zijn partij en van de bestuursmeer-derheid, want niemand volgt zijn persoonlijk standpunt dat er in het valleigebied industrie mag bijkomen.

In de inspraakprocedure van het afbakeningspro-ces buitengebied regio Dender en Schelde wordt een “bezwaar van het stadsbestuur” genoteerd. Hierin staat letterlijk: “Ninove wenst een terrein van 16 ha te ontwikkelen voor water- en spoorge-bonden bedrijvigheid, aansluitend bij het bestaan-de bedrijventerrein”. Geconfronteerd met deze realiteit doet schepen Van Eeckhout dit af als “het openhouden van opties voor de toekomst”.

Verkeersellende verschuivenWat is nu de achtergrond of drijfveer om zo tegen alles in zijn idee verder te blijven doorvoeren? Als inwoner van Okegem wil de schepen natuurlijk scoren op het thuisfront. Okegem kampt met een structurele druk. Van Eeckhout denkt de verkeers-druk op Okegem centrum te ontlasten door met een nieuwe brug een doorsteek te realiseren door het industrieterrein. De drie betrokken Natuur-puntafdelingen Ninove, Pajottenland en Affligem-Liedekerke zijn unaniem niet te spreken over deze oplossing. Een bypass is geen oplossing.

Ervaring leert dat nieuwe wegen enkel maar nieuw verkeer aanzuigen en slechts zelden op lange ter-mijn verkeersontlastend werken. Bovendien wordt door de bypass verkeer aangemoedigd om de door-

Wijfje van de zeldzame zomertaling

© V

ilda

- Yv

es A

dam

s

nr. 1 - januari 2008 23

steek te maken in plaats van ontmoedigd. Ontmoe-diging van sluikverkeer is de enig goede oplossing om de woonkernen van alle betrokken gemeenten te ontlasten. Sterkste argument is wellicht dat de nieuwe weg ook nieuw verkeer zal aantrekken, dat verkeersafwikkeling van het industrieterrein rich-ting Brussel ook zal misbruikt worden en dat er dus een onaanvaardbare bijkomende verkeersdruk zal komen op de doorgang door Pamel en Liede-kerke. De enige correcte weg om het zware verkeer van het Ninoofse industrieterrein af te leiden is via de expresweg naar de E40. Dit zijn de enige wegen die echt afgestemd zijn op dit zwaar verkeer.

Natuurwaarden op het spelTot slot willen we vermelden welke natuurwaarden hier op het spel staan. De Grote Meersen vormen een onmisbare stapsteen in het verstedelijkende middengedeelte van de Dendervallei. Zowel de bo-ven- als de benedenloop van de rivier hebben ver-spreide natuurwaarden en aaneengesloten grote gebieden met natuurfunctie. Het is essentieel voor

de natuur dat er tussenin voldoende stapstenen intact blijven. Bovendien vormt het gebied een landschappelijke eenheid met de Pamelse meer-sen en verdienen beide gebieden een veel betere beschermingsstatus. Het gebied is belangrijk voor overwinterende en doortrekkende eenden en wa-tervogels en kan met de juiste natuurinrichting een spectaculair natuurherstel krijgen. Het zou jammer zijn die optie op de helling te zetten door totaal achterhaalde plannen en ideeën van nog meer industrie in de vallei.

Wouter Mertens054 32 51 71

[email protected]

Afdeling Ninove

INFO

Slechts een paar percelen worden nog beweid!

© V

ilda

- Yv

es A

dam

s

24 nr. 1 - januari 2008

Ornithologisch buitenkansjeOp het provinciaal domein de Gavers te Onkerzele houden een aantal domeinwachters een oogje in het zeil. Enkele van hen weten aardig wat af van natuur en vogels. Half oktober belde één van de wachters de Geraardsbergse vogelkijker Luc Favijts op met de mededeling dat hij een visarend boven de plassen had zien vliegen. Op zich is dat geen unicum, maar deze keer was dat het begin van iets bijzonders. Het bleek immers dat deze visarend het gebied interes-sant genoeg vond om er de volgende twee weken in door te brengen. De vogel liet zich door heel wat mensen langdurig op fantastische wijze bewonde-

ren van op korte afstand, een buitenkans in eigen regio. Actief jagend boven de plassen, veraf en dichtbij, soms amper 20 m over de hoofden van de waarnemers vliegend, duikend naar vis,... Men kon blijven genieten van dit schouwspel! Als recreatie-domein trekken de Gavers ook nogal wat gewone wandelaars en andere recreanten aan. De aanwe-zige vogelkijkers kregen dan ook nogal wat vragen waarom zo geconcentreerd werd gekeken naar die ‘grote meeuw’! Altijd interessant om de leek iets bij te brengen over bijzondere natuur bij hem of haar in de buurt: iets ‘live’ meemaken is nog altijd beter dan een natuurdocumentaire op TV.

Een arend die vis eetZoals de naam al sug-gereert voeden visaren-den zich uitsluitend met vis. Om die te vangen patrouilleren de vogels boven het water, vaak biddend zoals een toren-valk. Wanneer ze mo-gelijke prooi opmerken, volgt een spectaculaire stootduik met de poten vooruit, waarbij de im-pact met het water tot op flinke afstand te horen is. Het zijn vrij grote roofvo-gels. Met een spanwijdte van 150-170 cm zijn ze merkelijk groter dan een buizerd.

Beter dan een natuurdocumentaire op TV!Het relaas van een visarendspektakel ineigen streek‘Wat is dat voor een vogel waar jullie naar kijken, meneer?’ ‘Een Visarend’. ‘Nen arend!? Zit dat hier!?’ Dit was één van de vele gelijkaardige conversaties die zich eind okto-ber 2007 afspeelden aan de rand van de Gaverplassen te Onkerzele-Geraardsbergen. Gedurende twee weken gaf een visarend hier een geweldige natuurshow ten beste. Dat ver-dient wel enkele pagina’s in Dendriet! CINEREA

Spectaculaire duik naar een prooi!

Wou

ter F

avey

ts

nr. 1 - januari 2008 25

Koe

n St

eenh

oudt

Scandinaviër op bezoekWaarnemingen van visarenden zijn niet zo zeld-zaam in de Dendervallei. Zowel in voor- als najaar passeren vermoedelijk tientallen vogels door de streek. Vrijwel steeds gaat het om actief overtrek-kende vogels, maar heel af en toe blijft er wel eens eentje hangen. Het recreatiedomein de Gavers, het enige gebied met relatief grote waterplassen in de ruime omgeving, geniet daarbij enige voor-keur. De laatste jaren worden hier vrijwel elk jaar pleisterende dieren opgemerkt. De visarenden die onze contreien passeren, zijn op weg van en naar hun broedgebieden in noordelijk Europa. Het me-rendeel van de Europese broedpopulatie broedt immers in Scandinavië. De soort is een trekvogel, die voornamelijk overwintert in Sub-Sahara-Afri-ka. In het voorjaar trekken visarenden door van maart tot mei. De najaarstrek begint in augustus en loopt tot in oktober. Eind oktober is al aan de late kant voor de soort. Exemplaren die zo laat op het seizoen nog in België vertoeven, zijn bijna al-tijd jonge dieren, zo ook de vogel van de Gavers. De jeugdige leeftijd verklaart vermoedelijk ook het

Wouter [email protected]

Werkgroep Cinerea

INFO

niet zo schuwe gedrag. Laten we hopen dat deze laatste eigenschap hem of haar niet fataal wordt op zijn trektocht door zuidelijke en meer schiet-grage streken.

Via Denderleeuw...Een opmerkelijk detail is trouwens dat de bewus-te visarend van de Gavers al op 15 oktober werd waargenomen en gefotografeerd in Denderleeuw, actief overtrekkend naar het zuiden. Dit kon wor-den vastgesteld doordat de vogel individueel her-kenbaar was aan een afgebroken handpen in de linkervleugel!

De onderzijde en koptekening zijn onmiskenbaar

Jean

Van

Hol

en

26 nr. 1 - januari 2008

Geprangd tussen de steilrand van het overstromings-gebied en de spoorlijn Ninove-Geraardsbergen ligt een fascinerend stukje natuur, een lappendeken van natuurlijke plassen, grasland, rietland, vochtig hooiland en een talud met gemengd loofhout. In elk seizoen bieden de Venebroeken dan ook een won-dermooi schouwspel. Behalve de natuurliefhebber heeft ook de fauna het er behoorlijk naar zijn zin. Zo broedt de Cetti’s zanger er sinds 2006 in peis en vree tussen de bosrietzangers en de ijsvogels.Ninove Linkeroever mag dan al een onbetwiste parel aan de kroon van de Dender zijn, velen kregen echter nog niet de kans om zoveel natuurschoon dicht bij huis ook te bewonderen. Dat de openstelling er pas in 2008 komt, heeft alles te maken met het feit dat Natuurpunt Ninove er nog maar onlangs in slaagde om verschillende percelen bij elkaar te sprokkelen tot één aaneengesloten wandelparcours. De defini-tieve inrichting van het gebied – met onder meer

knuppelpaden over drassige passages – zal nog ver-schillende jaren vergen, maar toch wil Natuurpunt Ninove al een voorsmaakje geven.Een voorsmaakje waar je op 20 april 2008 een dag lang van zult kunnen genieten. Na het officiële luik, willen we die dag immers vooral de natuurliefheb-ber in de watten leggen. Geleide wandelingen zullen er vanzelfsprekend zijn, maar we trekken ook volop de kaart van de gezinnen. Zo zullen tal van uiterst kindvriendelijke activiteiten de kids een onvergete-lijke dag bezorgen. Leg dus alvast een knoop in je zakdoek, want deze dag mag je gewoon niet missen. De voorbereidingen ervan zijn al een hele tijd aan de gang en er worden kosten noch moeite gespaard. Om alvast een tipje van de sluier op te lichten: wat dacht je van een exclusieve boottocht op de Dender vanaf café De Zwarte Flesch in Pollare tot aan het sas van Ninove? Nog veel meer goede redenen om op 20 april 2008 af te zakken naar Ninove, schotelen we je graag voor in de volgende editie van Dendriet…

Het betere bochtenwerk‘Open, open, open moet het zijn…’. The Scene zong het jaren geleden al, Natuurpunt Ninove maakt er op 20 april 2008 werk van. Na jarenlang geduldig aankopen, inrichten en beheren van het overstromingsgebied op de linkeroever van de Dender tussen Ninove en Geraardsbergen, zal het gebied eindelijk opengesteld worden voor het grote publiek.

[email protected]/ninove

Afdeling Ninove

INFO

Joac

him

De

Mae

sene

er

nr. 1 - januari 2008 27

Viroinval voorstellen aan vlinder- en orchideeën-liefhebbers hoeft zeker niet meer. Zelfs op deze zeer vroege Hemelvaart zullen we kunnen genie-ten van de vroegst voorkomende soorten. Dat de voorjaarsflora in kalkrijke bossen even uitbundig kan zijn als in de bossen van de Vlaamse Arden-nen is veel minder bekend. Toppers als bleke schubwortel, voorjaarshelmbloem en gele ane-moon zullen niet ontbreken. Door de intense af-wisseling van bossen, graslanden, kalkhellingen en helder klaterend water wordt elke wandeling een natuurrijke beleving.

Boven-Dender trekt naar ViroinvalHemelvaartweekend, wo 30 aprilt/m zo 4 mei 2008

PraktischA We overnachten in een tot gîte omgebouwde pastorij in

Bruly de Pêche in slaapkamers van 4 tot 9 personen. Het

sanitair is gemeenschappelijk op de gang.

A Aankomst op woensdagavond, kostendelend met eigen

wagens, einde op zondagavond.

A Formule All-In voor € 120 per persoon, logement, maal-

tijden + drank, excursies,... (uitgezonderd cafébezoek).

A Inschrijving is defi nitief na betaling van € 120 per

persoon op rekening 443-1658811-23 van Natuurpunt

Boven-Dender, met vermelding Hemelvaartweekend 2008

+ aantal personen, en mail of telefoon naar Carlos.

A We sluiten af op 25 personen

Carlos D’[email protected]

054 41 87 09

Afdeling Boven Dender

INFO

Naar jaarlijkse gewoonte trekken we met Natuurpunt Boven-Dender erop uit tijdens het Hemelvaartweekend. Dit jaar verkennen we de kalkregio in de Viroin-vallei.

Koe

n St

eenh

oudt

Carlos, onze gids van dienst

28 nr. 1 - januari 2008

De eikelmuis is een van onze zeldzaamste muizen. Door hun zorro-masker en pluimstaart hebben ze een hoge aaibaarheidsfactor. Hun voorliefde voor fruit bezorgde hen in de volksmond de naam fruit-rat. Ze houden zich het liefst op in loofbossen, hoogstamboomgaarden en brede houtkanten.In het zuiden van de Denderstreek komt deze zeldzame slaapmuis nog voor. We hebben weet van waarnemingen in Geraardsbergen, Lierde, Everbeek, Ninove en het zuiden van Haaltert en Denderleeuw. Ook daar heeft de eikelmuis het echter moeilijk. Daarom willen we deze populatie op de voet volgen, aan de hand van een netwerk

van nestkastjes in eikelmuis-vriendelijke tuinen.Eerst doen we natuurlijk een oproep om oude en nieu-we waarnemingen (waar, wanneer en door wie) door te geven. Hoe nauwkeuriger de gegevens, hoe beter.Ten tweede gaan we slaapmuizenkasten verdelen. Deze lijken op vogelnestkasten, maar het gat bevindt zich aan de stamkant. We gaan ze in samenwerking met de JNM en een plaatselijke school maken, maar zoeken eerst nog sponsors voor het hout. Wij doen alvast een oproep tot mensen met eikelmuisvriende-lijke tuinen, die willen meewerken aan dit project.

Gezocht: adoptieouders voor slaapmuizenDe zoogdierenwerkgroep wil een beter beeld krijgen van de toestand van de eikelmuis in het zuiden van deDendriet-regio, en zoekt geschikte tuinen om nestkas-ten voor deze fruitrat in op te hangen.

Wens je mee te werken aan dit project of heb je een geschikte tuin, geef dan een seintje. Ook andere zoogdie-renwaarnemingen zijn trou-wens welkom.

Eikelmuizen: schattige natuurpareltjes

© V

ilda

- Ro

llin

verl

inde

nr. 1 - januari 2008 29

Joachim De [email protected]

www.zoogdierenwerkgroep.be/dender

Zoogdierenwerkgroep Denderstreek

INFO

Omdat we niet weten of we genoeg kasten gaan heb-ben en omdat we ons willen concentreren op de plaat-sen waar een kans bestaat dat we ze zullen tegenko-men, zullen we de tuinen nauwkeurig selecteren. Zo

zijn tuinen in de buurt van bossen, parken, kleinscha-lige landbouwlandschappen, boomgaarden… beter ge-schikt dan een kleine tuin midden in de stad.De deelnemers krijgen een nestkast die ze twee keer per jaar moeten controleren: één keer tussen 15 en 30 juni, wanneer de jongen voldoende groot zijn voor een korte verstoring, en één keer tussen 1 en 15 december, wanneer de dieren in winterslaap zijn.Bijgevoegd een plan voor doe-het-zelvers. We vra-gen om ons op de hoogte te brengen, zodat we een goed zicht hebben op alle kastjes. Zo weten we of ons netwerk goed is uitgebouwd. We houden jullie via onze site op de hoogte en de eindresultaten zul-len natuurlijk in Dendriet te lezen zijn.

Vijfde pannenkoekenslag van JNM Niger!

Iedereen is welkom, leden van Natuurpunt maar ook vrienden, kennissen, familie, kindjes... Noteer alvast in je agenda!

Zondag 30 maart van 15 tot 19 uurin de Parochiezaal van Grimminge

Waardekaarten kosten € 2,5 en zijn vanaf nu te ver-krijgen bij alle bestuursleden van JNM-Niger. Indien je nu al een aantal kaarten wenst te bestellen, geef gerust het aantal door en die zullen op de volgende bestuursvergadering beschikbaar zijn.

30 nr. 1 - januari 2008

Durmelands Keiharde Fietstocht

Zoals gewoonlijk- het is tenslotte JNM -zullen we volop aandacht besteden aan al het natuurschoon dat ons pad kruist.

Voor het vertrek spreken we af aan het Ge-meentehuis van Zele, om 10 uur. De bedoe-ling is dat we tegen 17u de weg teruggevonden hebben naar de startplaats...

Zeker niet te vergeten: lunchpakket, een beet-je zakgeld voor een drankje ‘s middags, kle-dij aangepast aan het weer (regenjas dus…), eventueel reservebinnenband & fietshelm. En je fiets mag je natuurlijk ook niet thuislaten.

In Zele:A Voor ini’s: [email protected] Voor piepers: [email protected]

We voorzien 2 tochten: eentje voor de pie-pers (7 t/m 12 jaar), en één voor de ini’s (13 t/m 15 jaar) en al wie ouder is dan 16. Beide zullen ons door de Denderstreek leiden. Van dijk tot trage weg, van zandwegel tot dood-gewoon fietspad, we gaan het allemaal be-rijden.

Inderdaad, je leest het goed, zaterdag 23 februari is het weer zover: de Keiharde Fietstocht, georganiseerd door JNM-afdeling Durmeland. Alle jongeren van 7 tot 25 zijn welkom!

Natuuractiviteitenvoor kinderen en jongeren

In en rond Aalst:www.JNM.be/landvanaalst

In Ninove en Geraardsbergen:www.JNM.be/niger

Fot

o JN

M

NatuurpunNatuurpunt is een open en onge-bonden vereniging die mensen op een aan ge name wijze kansen wil geven om zich in te zetten voor de duurzaam heid van natuur en landschap vanuit een bre de maat-schappelijke visie. Onze activitei-ten situeren zich hoofdzakelijk op het vlak van studie, educatie, beleid en reservatenwerking.Tel.: 015 29 72 20www.natuurpunt.be

AFDELINGENAalstDaan Stemgée - 053 41 35 [email protected]

Affligem-LiedekerkeKern AffligemWim Van Grieken - 053-77 70 [email protected] LiedekerkeErik De Block - 053 68 35 [email protected]

DenderleeuwBruno De Bruyn - 053 67 07 [email protected]

DendermondingStefaan Thibau - 052 42 69 [email protected]

Erpe-MerePeter D’Hondt - 053 80 72 57 [email protected]

Boven-DenderKoen Steenhoudt - 054 58 67 [email protected]

Groot-HaaltertStijn De Ryck 0472 70 20 [email protected]

Lede-HoutemHerman Derder - 053 80 01 [email protected]

NinoveWouter Mertens - 054 32 51 [email protected]

WERKGROEPENWerkgroep InvertebratenWerkgroep InvertebratenEric De Tré - 053 66 04 [email protected] - 2255

Vogelwerkgroep CinereaVogelwerkgroep CinereaWouter Faveyts 054 33 91 [email protected]

Plantenwerkgroep AlliumPlantenwerkgroep AlliumPeter Tolleneer - 053 84 00 [email protected]

Zoogdierenwerkgroep ElioZoogdierenwerkgroep ElioAxel Neukermans - 0478 88 07 [email protected]

Paddestoelenwerkgroep ZwamvlokPaddestoelenwerkgroep ZwamvlokHerman Derder - 053 80 01 [email protected]

Werkgroep amfibieën & reptielen WardWerkgroep amfibieën & reptielen WardKoen De [email protected] 68 89 82

RESERVATEN ENNATUURPROJECTENGiften Reservatenfonds:rekeningnummer:293-0212075-88 met vermel-ding van de projectnaam en het projectnummer.Giften vanaf € 30 zijn fiscaal aftrekbaar.

Boelaremeersen te Neder -oelaremeersen te Neder -boelare - 6640boelare - 6640Johnny Cornelis - 0474 58 08 [email protected]

Brede Brede Schoren enchoren enKonkelschor te BerlareKonkelschor te Berlare 6616Stefaan Thibau 052 42 69 [email protected]

Dendervallei te NinoveDendervallei te Ninove60996099Joachim De [email protected] 93 53 77

Den DotteDen Dotter/r/BlauwbosBlauwboste Haaltert/Aaigem/Mere 6149te Haaltert/Aaigem/Mere 6149Walter Loy - 053 83 89 [email protected]

Everbeekse bossen - 6210Everbeekse bossen - 6210Koen Van Den Berge055 42 83 [email protected]

Gemene Meers te Idegem 6647Tom Van [email protected] 24 02 10

't Groot Schoor te Grem bergent Groot Schoor te Grem bergen66036603Tarcy Verstraeten 052 21 11 11

Heidemeersen te BerlareHeidemeersen te Berlare66446644Stefaan Thibau 052 42 69 [email protected]

Hogedonk te Gijze geHogedonk te Gijze gem/m/Herdersem / Mespelare - 6243Herdersem / Mespelare - 6243Brian [email protected] 052 22 57 71

Honegem te Erpe-MerHonegem te Erpe-Mere/e/AalsAalst/t/Lede - 6123Lede - 6123Wim D’Haeseleer - 0495 87 50 [email protected]

Keelman te DenderhoutemKeelman te Denderhoutem61786178Guido Van Rossen054 32 23 [email protected]

Kortelake te Overboelare 6655Willem [email protected] 41 75 85

Kravaalbos te MeldertKravaalbos te Meldert6071Frans [email protected]

DendrietDendriet is het regionale con-tactblad voor de leden van negen Natuur punt afdelingen en vier studie werkgroepen in de Dender streek. Deze af delin gen en werkgroepen wil len zowel occasioneel als struc tureel in tens sa men wer ken. Je kan voor meer inlich tingen steeds terecht bij de con tactpersoon voor jouw afdel-ing of de werkgroep die jouw interesse wegdraagt. Stuur je opmerkingen, aanmoedigingen, belevenissen en natuurpuntjes door naar de redactie. Deadline volgende Dendriet:1 februari 2008.

Dendriet ontvangeDendriet ontvangen:Leden van Natuurpunt die lid zijn van een niet-Dender streek-afdeling kunnen Dendriet ont-vangen door hun lidmaatschap te wijzigen naar de afdeling bin-nen de Denderstreek van hun keuze of door zich te abonneren op Dendriet. Dit doe je door middel van een overschrijving van € 7,50 op rekeningnummer 393-0491337-24 van Dendriet, Heldergemstraat 161, 9450 Heldergem, met vermelding van je lidnummer en “abonne ment Dendriet, middenkatern afde-ling...”.Een afzonderlijk abonnement zonder lidmaatschap van Natuur-punt is niet mogelijk.

REDACTIERAADKoen Steenhoudt - verzending en redactiesecretarisWouter Mertens, Daan Stemgée - redactiekernStijn De Ryck - publicatiecontrollerMarc Symoens - correctorWilly Beeckman, Joachim De Maeseneer, Dirk De Mesel, Herman Derder, Eric De Tré, Peter D’Hondt, Wouter Faveyts, Peter Tolleneer, Wim Van Grieken, Wilfried Veldeman

Werkten ook mee aan dit nWerkten ook mee aan dit nr :Aagje De Doncker, Carlos D’ Hae-seleer, Joachim De Maeseneer, Wouter Faveyts, Paul Heerwegh, Pol Meert, Dries Mertens, Ste-faan Thibau, Jean Van Holen, UA Onderzoeksgroep Ecosysteembe-heer ECOBE, Vilda- Yves Adams, Misjel Decleer, Ludo Goossen, Rollin Verlinde

DRUKDrukkerij Druk in de Weer, GentPapier: CyclusPrint 90 gram, 100% kringlooppapierInkt: gedrukt met vegetale inkten en plantaardige wasmiddelen

Ledezijde 6657Ledezijde 6657Herman Derder - 053 80 01 [email protected]

Moenebroek te Geraards -Moenebroek te Geraards -bergebergen/n/Lierde - 6620Lierde - 6620Carlos D’Haeseleer - 054 41 87 09carlos.dhaeseleer@na tuurpunt.be

Molenbeekmeersen te Den der-Molenbeekmeersen te Den der-leeuleeuw/w/Okegem - 6646Okegem - 6646Eric De Tré 053 66 04 [email protected]

PaddePadde- en Porre- en Porrebeekvalleibeekvalleite Dendermonde - 6652te Dendermonde - 6652Dirk Van den Bossche 052 42 49 60

Palitse beek te Liedekerke - 9427Palitse beek te Liedekerke - 9427Marc Michiels 053 67 11 [email protected]

Pamelse meersen, Dom me -Pamelse meersen, Dom me -lingen te Liedekerke - 9972lingen te Liedekerke - 9972Marc Michiels 053 67 11 [email protected]

Phenixberg te Okegem - 6618Phenixberg te Okegem - 6618Wouter Mertens 054 32 51 [email protected]

Park van Mesen te LedePark van Mesen te LedeHerman Derder 053 80 01 [email protected]

Raspaillebos te GrimmingeRaspaillebos te Grimminge 6164164Koen Steenhoudt 054 58 67 [email protected]

Rietbeemd te Moer bekRietbeemd te Moer beke/ e/ VianViane/e/Lessines - 6058Lessines - 6058Godfried Merlevede 068 33 51 [email protected]

Sint-Onolfspolder te AppelSint-Onolfspolder te Appels/s/Dendermonde - 6623Dendermonde - 6623Bart Dierickx 052 21 03 81

Valier te Liedekerke - 9418Valier te Liedekerke - 9418Marc Michiels - 053 67 11 91 [email protected]

Wachtbekken 6Wachtbekken 6in Sint-Gilliin Sint-Gillis/s/DendermondeDendermondeStefaan Thibau 052 42 69 [email protected]

WalputbeeWalputbeek/k/DendermeersenDendermeersen te Meerbeke - 6213 te Meerbeke - 6213Georges Jacobs 054 33 60 [email protected]

Wellemeersen te DenderleeuwWellemeersen te Denderleeuw/Erembodegem - 6612Erembodegem - 6612Eric De Tré 053 66 04 [email protected]

Werkgroep Bomen-Park-Werkgroep Bomen-Park-OsbroeOsbroek/k/Gerstjens te AalstGerstjens te AalstPeter Tolleneer 053 84 00 [email protected]

nr. 1 - januari 2008 31

SCHENK EEN LIDMAATSCHAP !Gezinslidmaatschap: € 20 op rekening 230-0044233-21

Je ontvangt natuur.blad en DendrietVoor € 8,50 meer ontvang je ook natuur.focus (studie en beheer) of natuur.oriolus (vogels)

Voor € 34,50 in totaal ontvang je zowel natuur.blad, -focus, -oriolus en Dendriet(vermeld de tijdschriften die je wenst op de overschrijving)

Lidmaatschap al vernieuwd?

Deze titel verwijst naar:

Ahet Griekse dendron, wat boom betekent,Aeen mineraal in de vorm van een boompje op voegvlakken van sommige gesteenten,Ade vertakte uitlopers van hersen- zenuwcellen: een communicatie - kanaal dus,Ahet Denderbekken met een netwerk van sloten en beken,A tenslotte staat er natuurlijk ook veel riet langs de Dender...

Redactieadres:Redactieadres: Dendriet,Pamelstraat 119, 9400 Ninove

E-mail: E-mail: [email protected]

Website:Website:www.natuurpunt.be/denderstreek

Verantwoordelijke uitgever:Verantwoordelijke uitgever:Wouter Mertens,Pamelstraat 119, 9400 Ninove

Rekeningnummer:Rekeningnummer:393-0491337-24,Dendriet, Heldergemstraat 1619450 Heldergem

Foto’s voorpagina:Onderzoekssite in Lippenbroek: UA Onderzoeksgroep Ecosysteembeheer ECOBE.Visarend: Jean Van HolenAangerijmde populierendreef: Vilda - Misjel Decleer

2 Voorwoord: 2008 kan schitteren dankzij jou

3 Wandel mee in de Wiestermeers

6 Wie niet slikken wil, moet schorren

10 Natuurpunt koopt “Hoge Berg” te Berlare

12 Jagers: wie zijn zij, wat doen zij?

15 Denderkalender

18 Zevenpuntenplan voor een Dender met toekomst

20 Grote Meersen: geen kerktorenpolitiek

24 Visarendspektakel in eigen streek

26 Openstelling Venebroeken

27 Boven-Dender op weekend naar Viroinval

28 Gezocht: adoptieouders voor slaapmuizen

30 JNM op fietstocht

I N H O U D