dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

32
Dag van de Aarde Cursus Planten voor beginners Pamelse meersen Denderende aanpak BC1133 BELGIE / BELGIQUE P.B. GENT X Afgiftekantoor Gent X - P109327 april - mei - juni driemaandelijks tijdschrift jaargang 3 nummer 2 - 2004 natuurpunt Denderstreek Retouradres: Koen Steenhoudt,Waterschaapstraat 30, 1570 Galmaarden. Is je adres niet juist? Meld het aan de redactie.

description

tijdschrift van Natuurpunt Denderstreek

Transcript of dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

Page 1: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

Dag van de Aarde

Cursus Planten voor beginners

Pamelse meersen

Denderende aanpak

BC1133

BELGIE/BELGIQUEP.B.

GENT X

Afgiftekantoor Gent X - P109327

april - mei - junidriemaandelijks tijdschrift jaargang 3 nummer 2 - 2004

natuurpuntDenderstreek

RReettoo

uurraadd

rreess::

Koen

Ste

enho

udt,

Wat

ersc

haap

stra

at 3

0,15

70 G

alm

aar d

en.

Is je

adr

es n

iet

juis

t? M

eld

het

aan

de re

dact

ie.

Page 2: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

Molendries 17, 9300 Aalst Telefoon: 053/70.91.43Fax: 053/70.91.43OPENINGSURENDinsdag: 14:00 - 17:00Woensdag: 14:00 - 17:00Vrijdag: 14:00 - 18:00Zaterdag: 10:00 - 12:00en 14:00 - 17:00

Patronaatstraat 5, 9420Erpe-Mere OPENINGSURENWoensdag: 14:30 - 17:00Zaterdag: 10:00 - 12:30

Voldersstraat 203, 9500OosterzeleTelefoon: 054/41.52.83Fax: 054/41.52.83OPENINGSURENZaterdag: 9:30 - 12:00en 14:00 - 17:00

Achterstraat 3, 9450 Haaltert(Recht tegenover de biblio-theek) OPENINGSURENWoensdag: 14:00 - 17:00Zaterdag: 10:00 - 12:00en 14:00 - 17:00

Groenlaan 39, 9550 Herzele Telefoon: 053/63 15 29Fax: 053/62.64.36OPENINGSURENDinsdag: 10:00 - 17:00

Woensdag: 10:00 - 17:00Donderdag: 10:00 - 17:00Vrijdag: 10:00 - 20:00Zaterdag: 10:00 - 12:00

Kasteeldreef 85, 9340 Lede OPENINGSURENWoensdag: 14:00 - 17:00Zaterdag: 9:30 - 12:30en 13:30 - 17:30

Schoolstraat 12, 9570 Lierde OPENINGSURENZaterdag: 10:00 - 12:00

Kerkplein 6, 9400 Ninove Telefoon: 054/33 88 33OPENINGSURENDinsdag: 10:00 - 12:00en 14:00 - 18:00Woensdag: 10:00 - 12:00en 14:00 - 18:00Vrijdag: 10:00 - 12:00en 14:00 - 18:00Zaterdag: 10:00 - 18:00E. Tinelstraat 17, 9520Sint-Lievens-Houtem OPENINGSURENWoensdag: 15:00 - 17:00Zaterdag: 14:00 - 17:00

Margote 73, 9260 Wichelen OPENINGSURENZaterdag: 10:00 - 12:00en 14:00 - 17:00Zondag: 10:00 - 12:00

Page 3: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

nr 2 - april 2004 3

Naar een Denderendeplanmatige aanpak?

Weldra bilateraal overleg

Wat vorig jaar aan dit groeneforum voorafging, was hetopstellen van een omgevings-analyse en een sectorale analyse.In het eerste luik wou men vooralde stroomgebiedkenmerken in-ventariseren, het watersysteemvan de Dender beschrijven en dejuridische en beleidsmatige as-pecten in kaart brengen. In desectorale analyse ging men vooralin op milieu-aspecten, randvoor-waarden en aanspraken van debetrokken sectoren.Nu men binnen de groene sec-tor samen achter een aantalideeën staat, is de volgende stapin de planning om samen metde betrokken sectoren eenknelpuntenanalyse te maken.Hiervoor zal men bilateraal over-leg plegen rond drie thema’s:duurzaam watergebruik, water-verontreiniging en ruimte voorwater. De sector “natuur, bos enlandschap” heeft in dit overlegdan maar één gemandateerdvertegenwoordiger meer.Op dat moment zitten we danaan tafel met de sectoren drink-watervoorziening, land- en tuin-bouw, huisvesting, toerisme enrecreatie, transport en vervoers-

infrastructuur, industrie en han-del, ontginningen, visserij,energie, milieuhygiënischeinfrastructuur en waterbescher-ming en veiligheid.

Twee kaarten

In dit bilateraal overleg zullenzowel knelpunten als ruim-telijke visies van de verschil-lende sectoren met elkaar wor-den geconfronteerd. Deknelpunten zijn reeds geïnven-

tariseerd. Voor de ruimtelijkevisie maakt men werk van een“waterkansenkaart” en een“praktische randvoorwaar-denkaart”. Het eerste type kaartgaat uit van een onverstoordbekken en houdt dus geenrekening met de huidige tech-nologische, economische ofsociale toestand. De kaart moetde mogelijkheden en beperkin-gen weergeven vanuit het water-systeem voor een sector. Men zaler dus op zoek gaan naar delocaties waar de sector een mini-male impact heeft op het water-systeem, uitgaande van eeninteractie tussen de sector en hetfysisch systeem.

Randvoorwaarden

In de randvoorwaardenkaart zalmen aanduiden waar het niet

Eind januari werd een overleg georganiseerd tussen eentwintigtal dragende krachten van sectoren bos, natuuren landschap in de Dendervallei. De bedoeling was tekomen tot een gezamenlijke knelpuntgerichteruimtelijke visie voor de sector. Deze moeten leiden tothet grote bekkenbeheersplan voor de Dender.Geruststellend is alvast dat de groene sector heel snelop dezelfde lijn kwam.

De Dender vervult tal van functies.

Daa

n St

emgé

e

Page 4: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

4 nr 2 - april 2004

mogelijk is om de interactietussen het watersysteem en desector te verbeteren. Redenenkunnen zijn de huidigeruimtelijke situatie, de plannenof de juridische randvoorwaar-den. Beide kaarten (zowel dewaterkansenkaart als de prak-tische randvoorwaardenkaart)zullen opgesteld worden doorhet samenvoegen van heel watbestaande kaarten. Elkeinfokaart kan men in overlegmet de sector een vaste weginggeven. Voor natuur, bos enlandschap kan men bijvoor-beeld volgende kaarten inbren-gen: de kaart van de domein-bossen, de Vlaamse erkendenatuurreservaten, de bosreser-vaten, de openbare bossen, devisiegebieden, de Biologischewaarderingskaarten, de gewen-

ste natuur- en bosstructuur, hetVEN, het gewenste VEN enIVON, de ankerplaatsen enrelicten, de beschermde land-schappen, de habitatrichtlijnge-bieden en de vogelrichtlijnge-bieden.

Sectorvertegenwoordiging

Voor de continuïteit werd ge-opteerd om de sector te laten ver-tegenwoordigen door mensenvan het Instituut voorNatuurbehoud, met in de tweedelijn Natuurpunters als invallers.In maart, april en mei zullendriemaal drie vergaderingenplaatsvinden over duurzaamwatergebruik, waterverontrei-niging en ruimte voor water. Deresultaten van dit overleg zullenvoorgesteld worden op een work-

shop in het NMEC De Helix teGrimminge op 29 juni 2004.

Knelpunten op een rijtjee

We vatten enkele van de speci-fieke problemen van deDendervallei hier even samen.Niet om er moedeloos van teworden, wel om het maatschap-pelijk debat te kunnen aangaan.

Verdroging

De bemalingen door o.a. rijt-grachten zorgen voor abnormaallage grondwaterstanden envoortdurende kwelafvang. Detaakstelling van wateringen is opdit vlak niet gemoderniseerd(ecologisch aspect ?). Deze pro-blemen doen zich voor in dehele as van de alluviale Dender-

Mag de Dender op knelplaatsen toch nog een minimaal groen lint zijn?

Daa

n St

emgé

e

Page 5: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

nr 2 - april 2004 5

vallei, het Denderbellebroek, deBellebeekvallei, enz... In hetprovinciaal domein De Gaversligt de vijver door drainage vanhet kwelwater zelfs lager dan deDender.

Versnippering

Terwijl de Dendervallei vroegeréén aaneengesloten groen lintwas, met uitzondering vanenkele stedelijke ontwikkelin-gen, liggen de resterende reser-vaten er versnipperd bij. ZowelNatuurpunt als afdeling Natuurwillen extra inspanningen doenom er op een positieve wijze aante werken, maar hier wordenjammer genoeg geen extraimpulsen gegeven, buitenenkele gemeentelijke subsidie-initiatieven (Aalst, Liedekerke,Denderleeuw, Ninove). Door tehoge bedijking, ruimingswallenen illegale ophogingen hebbende waterlopen op tal van plaat-sen het contact met hun valleiverloren. Dit leidt tot verdereversnippering van typischevalleibiotopen, en dus totachteruitgang van biodiversiteit.

Verstoring en recreatiedruk

Verspreide bewoning en illegaleweekendhuisjes drongen tot inde vallei door (Molenbeek-meersen, industrieparken,Phenixberg, Boelaremeersen,zijbeken Bellebeek, Wildebeek,Hoezebeek, Gijzegem...).Collectortracés leiden tot verstor-ing van het milieu. Dedraagkracht van het watersys-teem (o.a. visserij) wordt op talvan plaatsen overtroffen.Pleziervaart, wandel- en fiets-recreatie hebben een verstorendeinvloed op fauna en flora. Er ismomenteel geen visie om op ditvlak toeristische en ecologischeverzuchtingen te verzoenen ineen haalbare win-win situatie.

Bodemgebruik en bestemming

Slechts 989 ha of 63% van degroene gewestplanbestemmin-gen hebben een beschermdstatuut (VEN,...). Ongeveer 400ha waardevolle ecotopen zijnzelfs nog niet aangeduid op eengewestplan. Historische graslan-den langsheen beken en in hetDenderalluvium wordenomgevormd tot o.a. ongeschikteteelten/(maïs)akkers. De VEN-afbakening eerste fase is soms tegefragmenteerd (o.a. Ninove)om een zinvol natuurrichtplante realiseren. Inspoeling van nu-triënten veroorzaken kwelwaterop tal van plaatsen (o.a.Denderbellebroek, Welle-meersen, Den Dotter,...).

Overstromingsgebieden

De natuurlijke overstromingsge-bieden zijn te versnipperd. Deoppervlakte NOG (natuurlijkeoverstromingsgebieden) moetdringend uitbreiden en menmoet afstappen van een wacht-bekken-politiek. In natuurlijkoverstromingsgebied is niet hetwater, maar zijn de “vreemdeinrichtingen” het probleem.Men moet de aanpak om-draaien, de volledige Dender-vallei overstromingsgebied ver-klaren, de knelpunten inven-tariseren en er een eenduidigeoplossing aan geven (indijken,onteigenen of afbouw op ter-mijn). Dit zal niet meer geldkosten dan het aanleggen enonderhouden van soms ineffi-ciënte wachtbekkens. Men moetook voor eens en voor altijd besef-fen dat wilde plannen in allu-viale gebieden tot het verledenbehoren. Opbergen dus, de plan-nen rond een nieuw station teLiedekerke, uitbreiding vanindustrie in de Dendervallei teNinove, de plannen voor eenzuiderring rond Aalst of de N41,

of het aansnijden van woonuit-breidingsgebieden in meersen.

Waterlopen

Ook al is de waterkwaliteit nietoveral OK, er wordt nog steedsniet resoluut gekozen voor klein-schalige zuivering in landelijkegebieden. De talrijke ingrepenop Waals grondgebied met o.a.het aftappen van water uit deDender naar het kanaal Nimy-Blaton-Péronnes en de talrijkesluizen op de Dender voorbijAalst verhinderen een integraleaanpak bij het verhogen van deecologische kwaliteit van deDender. Het oeverbeheer doorde meeste beheerders is nogsteeds desastreus.

Overleg nodig

Het moet duidelijk zijn dat over-leg tussen alle actoren meer enmeer een noodzaak wordt.Wanneer gaan de sectoren na-tuur en toerisme/recreatiesamenwerken aan een breed,samenhangend langetermijn-project voor de regio ? Wanneerzitten de oeverbeheerderssamen voor het vastleggen vaneen plan voor meer natuurvrien-delijke oevers en grachten ? Menwerkt momenteel aan een streef-beeld voor hoofdwegen en pri-maire wegen. Waarom kan zo-iets niet natuurtechnisch enecologisch voor de Dender enzijn zijbeken ? NatuurpuntDenderstreek staat alvast klaarom een positieve bijdrage te le-veren.

Wouter Mertens

Page 6: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

AErkenningDe mensen van onze reservaatsploegen en profes-sionele kracht Carlos D’Haeseleer hebben niet stil-gezeten. De orchideeënpracht van de Keelman teHaaltert is nu eindelijk officieel erkend als natuur-reservaat. Voor de Dendervallei te Outer-Appelterre-Zandbergen en de Gemene Meers teIdegem is een stevig erkenningsdossier ingediend.

A D’HoppeHet stort van Fort aan de Radar te D’Hoppe blijktop meer dan dertig plaatsen de saneringsnorm teoverschrijden voor alle mogelijke stoffen zoalszware metalen, chloriden, benzeen enz. Wordtvervolgd...In een ander dossier werd het geweld van bigchief Fort tegen een VRT-cameraman door derechtbank van Doornik gewoonweg gese-poneerd. Onthutsend.

AVaste motorcrosscircuitsEind januari besliste de provincieraad de zoek-tocht naar mogelijke locaties in de provinciehelemaal over te doen. Blijkt dat de vroegereverklaringen van gedeputeerde De Langhe, alszouden Erpe-Mere en Sint-Lievens-Houtemgeschrapt zijn uit het dossier, niet met de werke-lijkheid overeenstemmen. Beide gemeentenmogen zich opnieuw zorgen maken.

ABijzondere broedvogelsVoor het project bijzondere broedvogels verza-melde onze vogelwerkgroep in 2003 weer eenhele boel interessante data. De nijlgans breidt,tot spijt van wie deze exoten liever niet zien,verder uit tot reeds 15 koppels in de regio, demeeste met een uitgebreide kroost. De rouw-kwikstaart werd in de maand mei regelmatig aanhet rwzi te Liedekerke waargenomen. En in deakkers ten westen van het Geitenbos teZandbergen zat een territoriaal mannetjeEngelse Gele Kwik, waarschijnlijk gepaard.

AMasterplan AalstTe Aalst werd een masterplan aangevraagd voorde stadsdelen langsheen de Dender. Men wil o.a.alle deelsites meer in elkaar laten grijpen dooreen continue groene ruimte als “rode draad”langsheen de Dender. Op basis van dit plan wilmen nu gesprekken aangaan met ontwikkelaarsen promotoren.

AUitvoeringsbesluit natuurHet besluit van de Vlaamse regering dat de maat-regelen omschrijft voor de uitvoering van hetgebiedsgericht natuurbeleid werd uiteindelijk op27 januari jl gepubliceerd. Men zou nu perprovincie één modelproject opzetten om de na-tuurrichtplannen voor de VEN-gebieden in over-leg tussen alle betrokken sectoren op te stellen.Een veel genoemde Oost-Vlaamse kandidaatvoor dit project is de Dendervallei, wegens hetbelang van diverse actoren...

ADode vogelsCinerea werkt mee aan het inzamelen van dodevogels voor een project van de universiteit vanAntwerpen in het kader van een onderzoek naarde aanwezigheid van pesticiden in het lichaamvan vogels. Meldingen aan Wouter Faveyts ophet nummer 0479 - 27 32 78.

ADemocratie?Te Gent hebben honderden mensen aan hetZuidplein een actie gehouden met 3000 schoe-nen, symbool voor de meer dan 3000 bezwarendie zijn ingediend tegen de geplande nieuwenoord-zuidverbindingen. Deze moeten het ver-keer van de recent geopende westerscheldetun-nel opvangen en naar Frankrijk doorsluizen.Ook mensen van de N42- en N41-comités en vanNatuurpunt Denderstreek stonden op het appel.Uit verslagen van vergaderingen achter geslotendeuren blijkt dat toppolitici het eens zijn over dedoortrekking van de N42. En dat men “enkelmaar een gunstig moment moet afwachten omde bevolking te overtuigen”. Tijd om het woord“democratie” eens te ontleden.Contact: [email protected]

ASalamipolitiekTe Assenede en Zelzate in het noorden van Oost-Vlaanderen is de discussie volop open voor hetverbinden van de Westerscheldetunnel met deexpresweg aldaar. Zie jij ook de verbanden metonze lokale N41- en N42-dossiers ?

AWatertoetsDe minister van Leefmilieu kondigde eind 2003een bouwstop aan voor gronden in “waterzieke”gebieden. Eindelijk iemand die een beslissingdurft nemen in deze al veel te lang aanslependematerie. Geraardsbergs burgemeester Guido De

6 nr 2 - april 2004

Page 7: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

nr 2 - april 2004 7

Padt pleitte voor een vergoeding voor eventueelgedupeerde grondbezitters. Maar zijn dezemensen wel echt gedupeerd ? Of kan men hetjarenlang versjacheren van waterzieke percelenals bouwkavels niet bestempelen als jarenlangdoor de vingers gezien boerenbedrog ?

AVOC LierdeMarnic Vermeersch, de bezielende kracht achterhet VOC van Lierde wil zijn vogelopvangcen-trum officieel laten erkennen. Erkennings-voorwaarde is o.a. 350 leden-sympathisantenhebben. We doen dan ook een warme oproep omlid te worden. Je bent dit al voor € 5, te stortenop rekeningnummer 001-4121172-09 van VOCLierde, Langemunte 66 te 9570 Lierde.

APark van MesenDe Vlaamse leefmilieuminister voorziet project-subsidies voor nieuw en/of beter toegankelijkgroen. Voor het park van Mesen ontvangt de ge-meente Lede maar liefst € 109.332 voor nieuweingrepen met behoud van de historische park-structuur en aantrekkelijke toegangen dieaansluiten bij bestaande voetgangersstromenbuiten het park.

ABosgroep Vlaamse ArdennenIn het zuiden van Oost-Vlaanderen ging de“Bosgroep Vlaamse Ardennen” van start terstimulering van openbaar en particulier bosiniti-atief. Voor onze Dendrietregio vallen hier vol-gende gemeenten onder: Lierde, Geraards-bergen, Ninove, Haaltert, Herzele en Dender-leeuw. Voor de gemeenten Aalst, Dendermonde,Lebbeke, Lede, Erpe-Mere, Sint-Lievens-Houtem, Hamme en Berlare wordt tegen hetmidden van 2004 de oprichting van eenbosgroepering verwacht. In het noorden van deprovincie startte men drie jaar geleden al debosgroep Zandrug Maldegem-Stekene op. Voorhet opstarten van een bosgroepering waarLiedekerke en Affligem onder vallen, is nog geenexacte timing vooropgesteld.Info: www.bosgroepen.be

A JNM gesplitstDe zeer actieve JNM-Denderstreek is gesplitst ineen afdeling “Land van Aalst”, die de gemeentenErpe-Mere, Aalst, Haaltert, Affligem,Denderleeuw en Liedekerke omvat, en een afde-ling “Denderstreek” voor Ninove, Geraards-bergen en Roosdaal. Lokaler werken en meermensen actief betrekken is de filosofie.

Natuurpunt geeft deze benadering alle steun !Info: www.jnm.be/denderstreek

ANatuur en LandbouwOp 14 februari ging Natuurpunt in het Uilekot teHerzele het open debat aan met de landbouw-sector. Conclusie is dat, willen we de openruimte behouden, samenwerking tussen beidesectoren meer dan ooit nodig is. Initiatieven omde keten tussen landbouw en consument zo kortmogelijk te houden moeten aangemoedigd wor-den. Bijvoorbeeld geïnteresseerd in een groen-tenabonnement ? Neem contact op metwww.kollebloem.be.tf of tel 09 - 360 93 22.

APlattelandsprojecten in de regioDe minister van Leefmilieu en Landbouw voorzietmeer dan € 20.000 voor een communicatie-pro-ject rond de winterjaarmarkt te Sint-Lievens-Houtem. Deze mag gerust als een cultureel erf-goed beschouwd worden. De Vzw steunpunt wel--zijn te Aalst wordt samen met de landelijke gildendoor dezelfde minister met € 12.500 gesteundvoor het uitbouwen van landbouwbedrijven waarmen werkt aan de opvang en begeleiding van zorg-behoevenden. In beide gevallen subsidieert deprovincie nog eens een even groot bedrag.

A Invoerportaal vogelwaarnemingen NatuurpuntCinerea werk mee aan het opzetten van een in-voerportaal waardoor je in de toekomst je vogel-waarnemingen zelf rechtstreeks op het net zalkunnen zetten. Uitleg in volgende Dendriet !

Cursus Natuurbeheer te Wieze start op 15 aprilorganisatie: Natuurpunt afd. ‘s Heerenbosch

Er zijn 7 theorielessen en 3 praktijklessen. Ook worden 4 uitstappen vast-gelegd waarbij een natuurgebied in de regio wordt bezocht.Data: 15-17-22-29 april, 6-13-15-22-29 mei, 5-12-19-24-26 juni.

Enkele thema’s:A Natuurbeheer in het algemeen (van landschapszorg tot biodiversiteit),

raakvlakken met andere open ruimte gebruikers (bosbouw, landbouw,recreatie…).

A Landschapsecologie, abiotische (geologie, bodem) en biotische (fauna,vegetatie) processen.

A Ecotopen. Hoe samenwerken met landbouwers?* Bosbeheer: heden en toekomst in de verschillende bosgebieden in de regio.* Praktisch: beheerswerken.* Juridisch kader.

De lessen worden gegeven in het Brouwershuis te Wieze. De theoretischelessen op donderdagavond van 19.30 tot 22.30 uur, beginnende op 15 april, ende praktijklessen en de uitstappen zaterdagmorgen van 9 tot 12 uur.Wie interesse heeft moet zich snel inschrijven. Deze cursus is immers uniekvoor onze regio.

INFO Pol Meert: 052 - 41 18 85 / [email protected]

Page 8: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

“De Pamelse Meersen” is onseerste erkende reservaat en naaralle waarschijnlijkheid niet hetlaatste (erkenningsdossier “DeValier” langs de Begijnengrachtis reeds enkele maanden ter er-kenning aangeboden, de Palitse-beekvallei is in voorbereiding,“De Putten” in Teralfene wordtons volgende project in Affli-gem). De betrachting van onze

afdeling is uiteraard de natuur-waarden op ons grondgebied tevrijwaren voor de toekomst doorze te verwerven en te beheren,zodat de biodiversiteit er terugverhoogt. Waar we niet kunnenverwerven trachten we de lokaleoverheid door onze aanwezigheidin de Milieuraad en Gekoro tebeïnvloeden om met onze doel-stelling rekening te houden.

Doel verwerving?

Aangezien de Dender van zuidnaar noord stroomt en aldus dewestelijke grens vormt van degemeenten Liedekerke-Teral-fene, lopen de beken in Liede-kerke, die in de Dender uit-monden, van oost naar west.Op de rechteroever van deDender van zuid naar noordnoemen we de Boesdaal-heidebeek of kortweg Heide-beek. De Palitsebeek, deBegijnengracht en de Bellebeekmet als zijbeek in Liedekerke deHollebeek-Kruisbeek.Deze 4 beekvalleien zijn natuur-gebied op het gewestplan enonlangs hebben ze alle 4 hetstatuut van VEN erbovenopgekregen. Het gebied gelegentussen de Kruisbeek enHollebeek staat bekend als hetLiedekerkebos en is ook noghabitatgebied. De andere 3 beek-valleien tracht NatuurpuntAffligem-Liedekerke te verwer-ven door aankoop.

8 nr 2 - april 2004

Natuurgebied in de kijker

E 306 - De Pamelse meersen

Niet alle voedingsadditieven zijn giftig, want E 306 isvitamine E, maar het is ook ons erkend natuurreservaat“De Pamelse Meersen” !6 november 2003 zal voor Natuurpunt Affligem-Liedekerke een mijlpaal blijven in de geschiedenis vanonze afdeling en vooral in het verwerven en beherenvan natuurreservaten.Op die datum immers tekende Minister Ludo Sannenhet ministrieel besluit voor de erkenning van ons pri-vaat natuurreservaat nr. E 306 “De Pamelse Meersen” teLiedekerke en Roosdaal.

Conservator Jan Barbé en co-conservator Marc Michiels

Dood hout brengt leven!

Mar

c Sy

moe

ns

Mar

c Sy

moe

ns

Page 9: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

nr 2 - april 2004 9

De eerste aankoop doorNatuurpunt werd getekend op 13februari 2002 en betrof eenperceel in “De Valier”(Begijnengracht). Op dat ogen-blik had Natuurreservaten vzwreeds 2,05 ha in “De PamelseMeersen”, die nu erkend zijn alsreservaat. Vandaag is Natuur-punt eigenaar van:- 3,16 ha in de Pamelse Meersen- 1,60 ha in de Palitsebeekvallei- 5,02 ha in de Valier.

Maar laat ons even teruggaannaar de Pamelse Meersen. Hetgebied wordt bepaald door ver-schillende waterlopen die hetdoorkruisen. Westelijk vindtmen de Dender die ook de grensvormt tussen Oost-Vlaanderenen Brabant. Evenwijdig aan deDender treft men de OudeDender, ontstaan lang voor dekanalisatie van de Dender in1867. En als derde waterloop diekomt van de hoger gelegenoostelijke leemhellingen is er deHeidebeek. Deze Heidebeek wasin de Oostenrijkse Nederlandenooit de grens tussen Vlaanderenen Brabant. Nu vormt ze degrens tussen Liedekerke enPamel (Roosdaal).

Groter geheel “Dendermeersen”

De Dender heeft in de PamelseMeersen een riviervallei uit-geschuurd, die een kom vormtopgevuld met natte klei. In hetmidden van die kom ligt wei-land, aan de rand van de komlangs het talud alsook langs hetzuidoostelijk deel, waar vroegerturf werd gestoken, treft menmoerasbos aan. Deze turfputtenzijn op dit ogenblik een mozaïekvan open en gesloten terreinenmet lisgras, moeraspirea-vege-tatie en valleibos met zwarte elsen wilg. De “Pamelse Meersen”is een typisch reservaat gevormddoor de uitschuring van de Van populierenbos...

Mar

c Sy

moe

ns

Page 10: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

Dender, waar grote afzettingenzijn van klei en de restanten vanoude Denderbeddingen. VanGeraardsbergen tot Dender-monde vinden we gelijkaardigereservaten: Boelare Meersen,Venebroek, Molenbeekmeersen,Wellemeersen, Gerstjens,Osbroek, ’t Hoeksken, Hoge-donck en Denderbellebroek.

Hoger gelegenBrabantse leemstreek

Aangezien de “PamelseMeersen” op de rechteroever vande Dender ligt, verheft het ooste-lijk talud zich veel hoger en gaanwe zo van leem naar zandleemen hogerop naar droog, lichtzandleem.Hier vinden we opvallend veelkeien op de bodem. Vandaar ookde naam van de hoger gelegenweg die de oostgrens vormt: deKeirekenslos. Deze weg ligt 18 mhoger dan de kom van het reser-vaat. Hier stond vroeger een wind-molen, en het molenhuis - uit debekende tv-serie Kapitein Zeppos- staat er nog steeds.Tot de tweede wereldoorlog wer-

den de meersen als hooiland enweidegebied gebruikt, de hogergelegen gronden als akkerland.De beroepslandbouwers hebbennagenoeg met zijn allen hettotale gebied verlaten.Hobbyboeren gebruiken dehoger gelegen weilanden alspony- en paardenweiden, terwijlde turfputten en andere natgele-gen weilanden beplant werdenmet vooral canadapopulieren.Sommige akkers en weilandenwerden zo achtergelaten en zijndeels verruigd.Wat de actuele toestand van hetgebied negatief beïnvloedt, is dewaterkwaliteit van de “OudeDender”, terwijl Aquafin erreeds voor gezorgd heeft dat hetwater, dat langs de Heidebeekhet gebied binnenstroomt, vangoede tot zeer goede kwaliteit is.Bovendien werd er langs hettalud van de turfput vroeger nietalleen gestort door de gemeentePamel (opvulling van rotterin-gen), maar is het er nog steedseen gewoonte te sluikstorten.Wat de fauna betreft, kan men erbijna met zekerheid het horstvinden van de buizerd, en in de

nabijheid van het molenhuisvindt men nog de eikelmuis.Door ons beheersplan trachtenwe ook de wielewaal terug te krij-gen in dit gebied. Wij zijn vanplan in de komende jaren inven-tarisaties van fauna en flora op tezetten, want er is een grote vari-atie aan plantengemeenschap-pen aanwezig, zoals zeggevege-tatie, dotterbloemgraslanden,moeraspirea-ruigten, rietvelden,elzenbroeken e.a.

Toekomstvisie

Naast het verder verwerven vanterreinen in het gebied, begintnu het grote werk van efficiëntbeheer om van “de PamelseMeersen” weer een rijk gebied temaken, dat vooral bestaat uitweiden met hooilanden en op denatste gronden alluviale elzen-broekbosjes. Bovendien hebbenwe gekozen voor een half opengeperceleerd landschap. Terwijlhet centrale deel in aanmerkingkomt om te evolueren naar eenstructuurrijk landschap met50% open en 50% struweel waarde perceelsgrenzen vervagen.Op de hoger gelegen grondenzullen we ook trachten eenstructuurrijke vegetatie metstruweelvorming en opgaandebomen te bekomen.

In 2004 zal in het huidige reser-vaat de moeraspirea-vegetatiegemaaid worden, de jongecanadapopulierenaanplantingverwijderd worden en zullen wehet maaibeheer, dat we reeds eentweetal jaren doorvoerden openkele meersen over de Heide-beek, in Pamel verderzetten.En wij hopen er binnenkort tekunnen genieten van weilandenmet echte koekoeksbloem enpinksterbloem !

Erik De Block

10 nr 2 - april 2004

... naar meer natuurlijk valleibos.

Mar

c Sy

moe

ns

Page 11: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

nr 2 - april 2004 11

Voor ons, Vlamingen, is het bijna ongelooflijk datin de onmiddellijke nabijheid van woningen rep-tielen leven zoals ringslang, gladde slang ofmuurhagedis. Vuursalamanders kunnen tussende huizen gevonden worden. Op sommige plaat-sen is de vroedmeesterpad algemeen.In het vroege voorjaar zijn de oevers van de Bocqéén tapijt van gele anemonen en sleutelbloemen.In mei zijn er tientallen soorten waarbij er drukmoet gebladerd worden in de ‘flora’Maar voor de natuurbelevers zullen de plekjes metgoudveil(en), voorbijvliegende waterspreeuw of deroep van een goudvink reeds onvergetelijk zijn.Regenweer is ideaal voor amfibieën. Reptielen zijnalleen actief bij zonnig weer. Wij ook. Schijnt dezon, dan eten wij in de ‘vrije natuur’, bij regen etenwij in een dorpscafé. Bij een onvergetelijkegauloise ‘brune ou blonde’; ik bedoel natuurlijkproeven van het streekbier !

Rudy Willockx (onze gids)

Zondag 9 mei 2004

Slangenzoektocht in de vallei van De BocqREGIO-activiteitTussen Namen en Dinant monden enkelesnelstromende riviertjes, waaronder deBocq, uit in de Maas. Deze riviertjeshebben in de omliggende hoger gelegenterreinen diepe valleien uitgesleten.Het plateau is volledig landbouwgebiedmet vooral graasweiden voor vee en na-tuurlijk ook veel maïs. Maar in de valleienzijn er nog opvallende mooiestukjesnatuur.Hoofddoel is kennis maken met de her-petofauna, onze reptielen en amfibieën.

Afdeling Affligem-Liedekerke

Jacqueline Arickx053 - 67 13 45

[email protected]

De ringslang, grootste van de inheemse slangen, heeft2 halvemaanvormige gele, witte of oranje vlekken achter dekop die in de nek aansluiten, als het ware een ring vormend.Lengte: 90 à 120 cm. Op de rug grijs, bruin tot olijfgroengekleurd en getekend door 2 rijen donkere vlekjes. Aanweerskanten van het lichaam een rij verticale streepjes. Keelen buik wit of bleekgeel. In tegenstelling tot de gladde slangzijn de schubben sterk gekield..

De gladde slang is slank, niet-giftig (max. 75 cm). Dekop gaat geleidelijk over in de romp en is niet zo duidelijkafgezet tegenover het lichaam. Ze heeft een ronde pupil en9 grote kopschubben. De lichaamsschubben zijn glad. Bovenop de kop is er een donkere U-vormige vlek die verder in denek uitloopt in 2 evenwijdige strepen. Kenmerkend is dezwartbruine streep aan weerszijden van de kop.

Praktisch:8 uur: stationsparking Liedekerke (kantLiedekerke). Reken 1,5 uur van Liedekerke tot Purnode. 9.30 uur: aan de kerk van Purnode.€ 5 euro per gezin (6 voor niet leden)Carpooling (€ 0,04 /km/pers).Picknick, verrekijker, flora, aangepaste kledij, laarzen of stevig schoeisel.

Daa

n St

emgé

eD

aan

Stem

gée

Page 12: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

12 nr 2 - april 2004

Natuurliefhebber uit de Denderstreek, dit kan jegewoonweg niet missen ! Voor het eerst wordt de“Dag van de Aarde” omgevormd tot een bewegings-dag. Een dag waar we ons niet zoals vroeger richtenop “bondgenoten” van de natuurbeweging (vak-bondsbeweging, derde wereldbeweging, culturelesector, enz…), maar eerder met “deelgenoten”willen naar buiten treden: dit zijn mensen die lidzijn van de beweging zelf. “Samen sterk” wordthet motto van deze dag. Het wordt een dag metvele bekende gezichten en vrienden.

En het wordt een allesbehalve saaie dag. De Dagvan de aarde is voor het hele gezin. Hij zit vol ani-matie, bekende politici van allerlei pluimage,BV’s, natuurwandelingen in het overbekendeMechels Broek, muziek, theater, debatten,

kinderanimatie, enz… Het evenement wordtafgerond met de Ninoofs / Brusselse groep “JauneToujours” en twee schitterende verrassingsacts. Voor onze Dendriet -Denderregio leggen we maarliefst twee bussen in naar deze gezinshappening.Je mag zeker niet ontbreken. Het aantal plaatsen isbeperkt, dus schrijf onmiddellijk in !

25 april:Doe mee !

Concrete gegevens :

Bus 1: Geraardsbergen station om 11 u 30 stiptNinove station om 11 u 50 stiptLiedekerke station om 12 u 10 stipt

Bus 2: Aalst parking St-Annakerk Boudewijnlaan om 11 u 30Dendermonde parking gedempte Dender, einde Noordlaan om 12 u 00

Terug : Iets na 19 u 00

Kostprijs: Volwassenen € 8 Kinderen € 4

Inschrijven :

1) Telefoneer naar Peter D’Hondt op het nummer 053 – 80 72 57 2) Schrijf ook onmiddellijk het nodige bedrag over op rekening nummer

001 3663323 97 van Natuurpunt Lede met vermelding van het aantal kinderenen het aantal volwassenen + de opstapplaats.

NU DOEN !!!

Page 13: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3
Page 14: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

14 nr 2 - april 2004

De Afbakening regionaalstedelijk gebied Aalst enhet Ruimtelijk Structuurplan Aalst werdenonlangs door de overheid vastgelegd. Deze zoge-naamde “planning” dreigt de RuimtelijkeOrdening in Aalst ingrijpend te beïnvloeden.Op diverse plaatsen wil men industrieterreinen enwoonuitbreidingsgebieden op korte termijnaansnijden. Deze omvangrijke grondinname isniet altijd even verantwoord en heel wat burgersstellen zich ernstige vragen bij de noodzaak ervan.

Daarnaast voorziet de overheid onder andere ookeen luik “bosuitbreiding” op het grondgebied vanAalst. Anderzijds heeft de binnenstad van Aalsteen aantal problemen, maar ook kwaliteiten enkansen die de moeite waard zijn om verkend teworden.

Op 9 mei doen wij wandelend een tocht langsheeneen aantal van deze plaatsen op grondgebiedAalst. Stads- en natuurgidsen zullen de potentiesen kansen van bepaalde gebieden toelichten. Dedeelname aan de wandelingen is gratis.

KVNS en RALDES organiseren AALSTdagWandelingen met kritische kijk op ruimtelijke inrichting

Op zondag 9 mei 2004 organiseren deKoninklijke Vereniging voor Natuur- enStedenschoon (KVNS) en de RegionaleActiegroep Leefmilieu Dender en Schelde(RALDES vzw) enkele wandelingen inAalst.

9 mei 200410.15 - 12.00 uurSamenkomst om 10 uur in café‚ Den Appel,Gentsesteenweg 60, 9300 AalstA Stadswandeling: De voorstad bloeit:

ruimtelijke kwaliteiten van de binnenstadA Siesegemkouter: wandeling

14.00 - 16.00 uurSamenkomst om 13.45 uur in café‚ Bergenhof,Stationsplein, 9300 AalstA Stadswandeling: ruimtelijke kwaliteiten van

de binnenstad

Samenkomst om 13.45 uur aan hoeve Hof tePutte, Putstraat 99 te 9310 Meldert (Best laarzenmeebrengen)A Kravaalboswandeling: potenties en

kwaliteiten van het gebied

Raldes

Wouter Jacob053 - 70 66 18

INFO

Nieuwe amfibieën- enreptielenwerkgroep Denderstreek !

Wil je meewerken, wil je infoof wil je jouw waarnemingen doorsturen:Koen De Maere0485 – 68 89 82 [email protected]

Daa

n St

emgé

e

Page 15: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

nr 2 - april 2004 15

zondag 4 april

Natuurwandeling in den Honegem

afd. Aalst

10:00 – 12:00Grens Aalst-Lede, ter hoogte vanhuisummer 108 te Onegem AalstHet beste moment om steltlopers teobserveren vanuit de kijkhut.I.s.m. de stad Aalst.

☺ Peter D’Hondth Dienst Leefmilieu - 053 - 73 24 12

[email protected]

zondag 4 april

Natuurwandeling in Liedekerkebos

afd. Affligem-Liedekerke

10:00 – 12:00Liedekerke – ingang Liedekerkebos, SchelfhoutstraatThemawandeling “vroege bloeiers” 3 km.

h Erik De Block - 053 - 68 35 [email protected]

woensdag 7 april

Start reservatenwandelingenelke woensdag !

afd. Aalst, Erpe-Mere en Lede-Houtem

19:00 – tot de duisternisWekelijkse avondwandelingen afwisselend in Honegem, Hogedonk, Ledezijde en Biezebroeken. Data en afspraakplaatsen zie blz. 19.

vrijdag 9 april

DanceNation: een spetterende megadansfuif

afd. Affligem-Liedekerke

Vanaf 22:00Cultuurzaal van het gemeentelijk Bellekoutercomplex te Affligem.DanceNation: een spetterende megadansfuif met vooral ‘dance en trance’ muziek gebracht door 3 top-dj’s. Alles ondergedompeld in ongeziene laser- en lichteffecten

met de krachtigste scanners, 50 meter truss, movie heads, strobo’s, simitars, typhoons, spinners en een ultra geavanceerd rooksysteem. Dit danscafé waarborgt ambiance voor jong en oud… kortom de perfecte mix voor een onvergetelijke en bruisende “natuur.party”.€ 4 voorverkoop, € 6 aan de kassa.

h www.dancenationonline.com

zondag 11 april

Paaseierenochtend voor leden-gezinnen

afd. Ninove

10:00 – 11:00In het parkje van de kapel van Bevingen (Neigembos) te Neigem.Paaseieren rapen voor de kinderen van de leden-gezinnen. Kinderen toten met de leeftijd van 10 jaar toege-laten.Inschrijven verplicht, maar wel gratis.

h Aagje De Doncker - 054 33 08 78 of Kris De Wit - 054 - 32 52 65.

zondag 18 april

Ochtendwandeling in het Kluisbos

afd. Affligem-Liedekerke

10:00 – 12:00Kluiskapel Affligem/Erembodegem:KluisdreefOchtendwandeling – 5 km. Vogelgeluiden rond de Kluiskapel. Ter gelegenheid van Kluizenkermis.

☺ Vogeldeskundige Walter Roggeman h Erik De Block - 053 - 68 35 88

[email protected]

zondag 18 april

Wandeling: verkenning Rietbeemd

afd. Geraardsbergen

7:00 – 9:30Parking De Cocane, einde Hoge Buizemont, OverboelareWe gaan op verkenning in een pas aangekocht elzenbroekbos, momenteel in lentetooi. Nadien –

op inschrijving – ontbijt in ons onthaalcentrum.

h Godfried Merlevede - 068 - 33 51 [email protected]

zondag 18 april

Vroegochtendwandeling in deScheldemeersen te Berlare-Zele

afd. Dendermonding

7:00Parking Taverne De Waterhoek aan het Veer in BerlareMeersenwandeling langs de Scheldeen Brede Schoren met speciale aandacht voor vogels o.l.v. gidsen die het gebied als hun broekzak kennen.

☺ Rudi van Onderbergen, André van Doorsselaer, Antoine Hulders.

h Rudi van Onderbergen052 - 44 84 42

zondag 18 april

Excursie voorjaarsbloeiers in hetNeigembos

afd. Ninove

14:30 – 17:00Kapel van Bevingen (Neigembos) te Neigem.De lente ontwaakt, voorjaarsbloeiersin het Neigembos: speenkruid, eenbes, boshyacint enz. Volg de gids, hij leert er jullie alles over.Laarzen

☺ Theo Van Brempt enHerman Lemaire

h Theo Van Brempt - 054 - 33 54 37

zaterdag 24 april

Zwerfvuilactie: Gemeente Haaltert

afd. Groot-Haaltert

14:00JC Kouter - Middelkouter - HaaltertJongensschool - Driehoekstraat KerkskenCafé Gouden Koterhaak - Oud DorpHeldergemKaatsplein - Terjodendries - TerjodenStation Ede

DDEENNDDEERRKKAALLEENNDDEERRuur van vertrek

plaats van afspraak

toelichting

☺ gids

bijzonderheid

h contactpersoon

zeker meebrengen

Activiteiten van Natuurpunt zijn voor leden gratis, tenzij expliciet anders vermeld.Niet-leden betalen in dat geval € 1.Op onze excursies breng je best laarzen mee en zijn een verrekijker en een passende veldgids nuttig.Bij activiteiten buiten de regio is carpooling gebruikelijk.

Page 16: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

16 nr 2 - april 2004

De gemeente Haaltert wordt vrijge-maakt van zwerfvuil in samenwer-king met Natuurpunt Groot-HaaltertLaarzen & geschikte kledij

h Dienst Leefmilieu 053 - 85 86 05www.haaltert.be

zondag 25 april

Natuur- en milieuactiedagDag van de Aarde

REGIO-activiteit

h Zie blz. 12 - 13Deelname aan de Natuur- en milieuactiedag in het Provinciaal sport- en recreatiedomeinDe Nekker te Mechelen. Zie ook verder in dit nummer.

h Peter D’Hondt, 053 - 80 72 57

zondag 25 april

Voorjaarsbloeiers in het Raspaillebos

afd. Geraardsbergen14:00 – 17:00NMEC De Helix, Hoogvorst 2, GrimmingeHet hoogtepunt van de voorjaarsbloei. Het bos is bedekt met blauwe tapijten van wilde hyacint en kleine maagdenpalm en witte van bosanemonen en daslook.

h Koen Steenhoudt - 054 - 58 67 [email protected]

zondag 25 april

Gezinsuitstap strand en duinMiddelkerke en Ijzermonding

afd. Denderleeuw7:30 – 20:00Welleplein, kerk WelleOp zoek naar terugkerende vogels.

h Bruno De Bruyn - 0496 - 59 52 43Meebrengen: stevig schoeisel, pick-nick en drank.

zondag 2 mei

Natuurwandeling in het Kravaalbos

afd. Aalst10:00 – 12:00Hof te Putte, Putstraat 99 Meldert-AalstHet Kravaalbos is nu op z’n mooist met prachtige voorjaarsflora. Ook de zangvogels fluiten nu op hun best. I.s.m. de stad Aalst.

h Dienst Leefmilieu - 053 - 73 24 [email protected]

zondag 2 mei

Natuurwandeling in Liedekerkebos

afd. Affligem-Liedekerke10:00 – 12:00Liedekerke – ingang Liedekerkebos, SchelfhoutstraatThemawandeling “amfibieën” – 3 km. Dankzij de aanwezigheid van de voor deze streek zeer zeldzame kamsalamander werd Liedekerkebos habitatrichtlijngebiedvan de Europese unie en krijgt het hierdoor een uitzonderlijk bescher-mingsstatuut.

☺ Erik De Blockh Erik De Block - 053 - 68 35 88

[email protected]

zondag 9 mei

Slangen in de vallei van de Bocq

REGIO-activiteit

9:30 (ter plaatse !) kerk van PurnodeStationsparking Liedekerke, kant Liedekerke, vertrek om 8 uur ten laatste ! (Carpooling). Vanuit Liedekerke ongeveer 1.30 uur rijdenslangenzoektocht in de vallei van deBocq. Zie blz. 11.

☺ Rudy Willockx (Hyla)h Jacqueline Arickx - 053 - 67 13 45

[email protected] euro (6 euro voor niet-leden)

zondag 9 mei

Vroegochtendwandelingin de Heidemeersen te Berlare

afd. Dendermonding7:00Parking Taverne ‘t Oud Brughuys in Berlare, aan Schoonaardebrug kant BerlareWandeling met aandacht voor plant en dier, in het bijzonder de grutto.

☺ Stefaan Thibauh Stefaan Thibau - 052 - 42 69 72

[email protected]

zondag 9 mei

Open natuurdag:lente in de Wellemeersen

afd. Denderleeuw

14:00 – 18:00Infobord Rodestraat, DenderleeuwGezinsuitstap. Opening Provinciaal wandelpad en vogelkijkhut Natuurpunt Denderleeuw.

h Bruno De Bruyn - 0496 - 59 52 43Stevig schoeisel

zondag 9 mei

Aalstdag

afd. Aalsth Zie pagina 14

zondag 16 mei

Natuurwandelingin de Domentse bossen

afd. Affligem-Liedekerke14:00 – 17:00Hoek Domentveldstraat & Brusselse steenweg, Affligem (Essene).Wandeling in en rond de Domentsebossen – 6 km. Een kans om een uniek natuurgebied in spe te bekijken.

☺ Karel De Bondt, voorzitter van de milieuraad van Affligem.

h Erik De Block - 053 - 68 35 [email protected]

zondag 16 mei

Natuurhappeningin de Gemene Meersen

afd. Geraardsbergen

Deel 1: Vroege ochtendwandeling,gevolgd door ontbijt

7:00 – 9:00Parochiezaal Grimminge (steegje naast de kerk)’s Morgens vroeg zijn de zangvogelshet actiefst. Het ideale moment om eens stil te staan bij een aantal vogelgeluiden. Na de wandeling serveren we een biologisch ontbijt.Inschrijven voor het ontbijt door vóór 9 mei 3 euro pp. te storten op rekening 523-045696371 van Natuurpunt Geraardsbergen met vermelding ‘ontbijt’.

Deel 2: Namiddagwandelinggevolgd door koffie en mattentaart14:00 – 17:00Parochiezaal Grimminge (steegje naast de kerk)Na de middag besteden we aandacht aan de planten en het landschap van de Gemene Meersen. Wesluiten af met koffie en mattentaart (bijdrage: € 2 pp.)

h Carlos D’Haeseleer – 054 41 87 [email protected]

zondag 23 mei

Wandeling: volle lente in de Rietbeemd

afd. Geraardsbergen7:00 – 9:30Parking De Cocane, einde Hoge Buizemont, Overboelare

Page 17: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

nr 2 - april 2004 17

Wandeling in ons taalgrens over-schrijdende reservaat met aandacht voor vogelgeluiden en lentebloeiers.

h Godfried Merlevede - 068 - 33 51 [email protected]

zondag 30 mei

Dag van het Park: Park van Mesen

afd. Aalst, Erpe-Mere en Lede-Houtem

Wandeling om 10:30, 14:00en 15:30 uurIngang kant station Lede

h Herman Derder - 053 - 80 01 10 of 0495 - 32 42 61

zondag 30 mei

Dag van het Park: Liedekerke

afd. Affligem-Liedekerke

Tussen 12:00 en 18:00Park van Liedekerke, Warandestraat, Liedekerke.Dag van het Park, in samenwerkingmet de Milieuraad van Liedekerke. Stand voor verkoop van kruiden en wilde tuinplanten.Om 14 uur: Wandeling in en rond ons recentste reservaat De Valier, samen met de conservator – 5 km

☺ Marc Michielsh Erik De Block - 053 - 68 35 88

[email protected] Michiels - 053 - 67 11 91,[email protected]

zondag 6 juni

Studie-excursie:vallei van de Viroin (Roly)

REGIO-activiteit

8:00 – 19:00Parking St. Annakerk. Roklijf/Boudewijnlaan, Aalst, vertrek 8:00 stipt !Studie-excursie: fauna en flora van de kalksteek in de vallei van de Viroin. Zie blz. 21.

h Danny Van SchandevijlMeebrengen: stevig schoeisel, pick-nick en drank.

zondag 6 juni

Natuurwandeling in de Gerstjes

afd. Aalst

10:00 – 12:00Parking Gerstenhof, Gerstenstraat 12 Erembodegem-AalstErkende natuurgidsen tonen u de mooiste plekjes in de Gerstjens, eengroene zone langs de rechteroever

van de Dender. I.s.m. de stad Aalst.h Dienst Leefmilieu - 053 - 73 24 12

of [email protected]

zondag 6 juni

Natuurwandeling in Liedekerkebos

afd. Affligem-Liedekerke

10:00 – 12:00Liedekerke – ingang Liedekerkebos, SchelfhoutstraatThemawandeling “kruiden” – 3 km.Vroeger ging men regelmatig kruiden inzamelen in het bos voor geneeskrachtige en andere doelein-den (bv Vogelmelk, Nagelkruid, Kamperfolie, Daslook).

☺ Erik De Blockh Erik De Block - 053 - 68 35 88

[email protected]

zondag 6 juni

Busuitstap:excursie naar Noord Frankrijk

afd. Geraardsbergen

Hele dagBusuitstap naar o.m. Bois de Desvres (Côte d’ Opale in Noord-Frankrijk) georganiseerd i.s.m. NP Schelde-Leie en NP Zwalm-vallei. Voor concreet programma, con-tacteer Rudy.

h Rudy Stevens - 054 - 41 97 [email protected]

zondag 6 juni

Dotterwandeling

afd. Groot Haaltert

14:30Gotegemmolen - Gotegemstraat - grens Haaltert - Erpe-Mere (Aaigem)

h Peter Vander Hoeven053 - 62 28 63Laarzen & geschikte kledij

zondag 13 juni

Wandeling:b(l)oeiende planten in de Boelaremeersen

afd. Geraardsbergen

14:00 – 17:00Kasteeldreef Baronie Boelare, einde Gentsestr., NederboelareWe gaan na hoe de plantengroei heeft gereageerd op het kappen van de populieren.

h Johnny Cornelis – 0474 - 58 08 38, [email protected]

dinsdag 15 tot donderdag 17 juni

Natuurbeleving en/of aquarelschilderen

afd. Affligem-Liedekerke

14:00 – 17:00Driedaags verblijf in de abdij van Valloires (Noord-Frankrijk)120 euro/pers

h Volzet ! Wie in 2005 wil deelnemen,kan zijn naam opgeven aanLuc Desmet: 054 - 33 59 16

zaterdag 19 juni

Zonnewende-benefiet-eetfestijn

afd. Affligem-Liedekerke

Vanaf 17:00Ontmoetingscentrum Ter Muilen, Muilenstraat 33, Liedekerke.Etentje ten voordele van onze reser-vaten. Aperitief, kaaskroketten, Gentse waterzooi of vegetarische schotel€ 15. Steunkaarten: € 5

h Erik De Block - 053 - 68 35 [email protected]

zondag 20 juni

Wandeling: Mid-zomer in de Rietbeemd

afd. Geraardsbergen

17:00 – 20:00Parking De Cocane, einde Hoge Buizemont, OverboelareAvondwandeling van een 6-tal km met o.m. aandacht voor medicinale planten.

h K. De Pelsemaeker - 054 - 41 53 [email protected]

donderdag 24 juni

Midweekse daguitstapnaar het Zoniënwoud

afd. Affligem-Liedekerke

9:30 – 17:30Pendelparking E40 afrit Affligem. Carpooling.Wandeling in het Zoniënwoud met bezoek aan het Arboretum en het Bosmuseum van Groenendaal9 km

h Jacqueline Arickx - 053 - 67 13 [email protected] meebrengen

zondag 27 juni

Wandeling:Mid-zomer in Everbeek-Beneden

afd. Geraardsbergen

14:00 – 17:00Everbeek-BenedenZomerwandeling van een 10-km

Page 18: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

18 nr 2 - april 2004

langs prachtige houtkanten en relicten met o.m. aandacht voor medicinale planten.

h K. De Pelsemaeker - 054 - 41 53 [email protected]

zondag 4 juli

Wandeling in het Osbroek

afd. Aalst

10:00 – 12:00Infobord Osbroek,F. Blanckaertdreef (zijstraat Parklaan) AalstHoogzomer in het Osbroek.De plantengroei is er nu zeer uit-bundig. I.s.m. de stad Aalst.

h Dienst Leefmilieu - 053 - 73 24 12of [email protected]

BEHEERSWERKENzaterdag en zondag 15 en 16 mei

Beheerswerken Sint-Onolfspolder

afd. Dendermonding

telkens om 9:00 of 14:00Sint-Onolfsdijk, aan de monding van de Nieuwe Dender langs de kant van Appels.Maaien van vegetatie in functie van de omvorming naar Dottergrasland.

h Stefaan Thibau - 052 - 42 69 [email protected]

zaterdag 5 juni

Beheerswerken Heidemeersen

afd. Dendermonding

14:00 - 17:00Uittrekken van zaailingen van Amerikaanse vogelkers.

h Vooraf bellen naar Dirk De Mesel - 052 - 42 67 28

zaterdag 19 juni

Beheerswerken Heidemeersen

afd. Dendermonding

9:00 - 17:00Afbreken stacaravan op recent aangekocht perceel.

h Vooraf bellen naar Stefaan Thibau052 - 42 69 [email protected]

zaterdag 26 juni

Hooilandbeheer Moenebroek

afd. Geraardsbergen

9:00 - 17:00Einde Ruisenbroekstraat, Ophasselt.

Met vereende krachten wordt het maaisel van het groot hooiland afgevoerd, zodat planten de kans krijgen om opnieuw te kiemen.Meebrengen: picknick, werkhand-schoenen en riek. Er wordt voor drank gezorgd.

h Carlos D’Haeseleer – 054 41 87 [email protected]

woensdag 16, 23, 30 junizaterdag 12, 19, 26 juni

Beheerswerkenin één van onze reservaten.

afd.Ninove

Beheerswerken in de reservaten.Er staat dit jaar veel maaiwerk op het programma. Eerst contact opne-men met de conservators.

h Joachim De Maeseneer054 - 33 93 16

zondag 4 juli

Maaibeheer in de Rietbeemd

afd. Geraardsbergen

9:00 - 17:00Onthaalcentrum De Rietbeemd.Aan iedereen die de volledige dag komt werken, wordt een uitgebreidepicknick aangeboden.

h Godfried Merlevede - 068 - 33 51 06of 0486 - 87 17 87

CURSUSENapril-mei-juni

Cursus Planten voor beginners

Afdelingen Aalst, Erpe-Mere en Lede-Houtemism plantenwerkgroep Allium

Vrijdag 23 en 30 april, 20:00 - 22:00De Bron, Kerkevijverstraat te Lede2 theoretische lessen

Vrijdag 7 mei, 19:00 - 22:00Parking Sint-Anna-kerk, Boudewijnlaan/Roklijf AalstBroekbos het Osbroek

Vrijdag 14 mei, 19:00 – 22:00Parking Sint-Anna-kerk, Boudewijnlaan/Roklijf AalstGraslanden te Honegem

Zondag 6 juni, 8:00 – 19:00Parking Sint-Anna-kerk, Boudewijnlaan/Roklijf AalstDagexcursie naar de kalkstreek in

Viroinval: Initiatie over de inheemse flora, toegankelijk voor iedereen. Laatste uitstap naar het Mekka van de Belgische planten-liefhebbers in de kalkstreek te Viroinval. Praktische gedruktecursus inbegrepen.

☺ Lesgever; Hans Vermeulen, edu-catief medewerker Natuurpunt vzw.Vooraf inschrijven door overschrij-ving van € 10 op rekeningnum-mer 001-3663323-97. Voor niet-leden bedraagt de prijs € 20.

h Herman Derder - 053 - 80 01 [email protected]

woensdag 5, 12, 19 en 26 mei

Cursus: Natuur in de tuin

afd.Ninove

19:30-22:30Buurthuis Pollare, kruispunt Hoogstraat en Nekkersput.4-delige cursus over alle facetten van de natuur in je tuin.Een aan-rader !

☺ Lesgevers: Hans Vermeulen, Nobby Thijs, Koen Leysen.€ 10 voor leden, 20 euro niet-leden,te storten op 961-0872264-35 van Natuurpunt Ninove. De betaling geldt als inschrijvingsbewijs.

h Kris De Wit - 054 - 32 52 65 en Wouter Mertens – 054 - 32 51 71.

woensdag 9 en 23 juni

Herhalingsexcursies grassencursus

afd. Geraardsbergen

Excursie 1: 9 juni: Moenebroek

19:00 – 22:00Infobord, Moenebroekstraat/Moorhofstraat, Ophasselt

Excursie 2: 23 juni: Boelaremeersen

19:00 – 22:00Kasteeldreef Baronie Boelare, einde Gentsestraat, Nederboelare.Vorig jaar organiseerde Natuurpunt Geraardsbergen een 5-delige cursus “grassen, zeggen en russen”. Beide excursies zijn bedoeld als herhaling voor wie deze cursus gevolgd heeft. Ook andere geïnteresseerden zijn welkom.

h Johnny Cornelis – 0474 - 58 08 38 [email protected]

Page 19: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

Afdelingen Aalst, Lede-Houtem, Erpe-Mere

31 maart 2004 Biezebroeken7 april 2004 Honegem14 april 2004 Ledezijde21 april 2004 Honegem28 april 2004 Hogedonk5 mei 2004 Honegem12 mei 2004 Ledezijde19 mei 2004 Honegem26 mei 2004 Hogedonk2 juni 2004 Ledezijde

9 juni 2004 Honegem16 juni 2004 Honegem23 juni 2004 Hogedonk30 juni 2004 Biezebroeken7 juli 2004 Honegem14 juli 2004 Ledezijde21 juli 2004 Honegem28 juli 2004 Hogedonk4 augustus 2004 Honegem11 augustus 2004 Ledezijde

18 augustus 2004 Honegem25 augustus 2004 Hogedonk1 september 2004 Honegem8 september 2004 Honegem15 september 2004 Ledezijde22 september 2004 Hogedonk29 september 2004 Biezebroeken6 oktober 2004 Honegem13 oktober 2004 Ledezijde20 oktober 2004 Honegem

nr 2 - april 2004 19

Avondwandelingen, elke woensdag!Start nieuwe reservatenwerkgroep in het Aalsterse

Met de nieuwe bijkomende natuurprojecten rond hetAalsterse wordt een nieuwe reservatenwerkgroep in hetleven geroepen. Op die manier kunnen de conserva-torteams elkaar beter leren kennen en helpen.Vanaf de zomertijd trekken we elke woensdagavond om19 uur naar een van de 4 projecten. Iedereen kan meevoor een vrije avondwandeling die in het teken staatvan gebiedsverkenning, beheersevaluatie of gewoongenieten van de natuur.

Vier gebieden in ontwikkeling

Honegem is wel het meest bekend en heeft elkemaand wel verrassingen in petto. Vooral april enmei kondigen zich weer boeiend aan met de komstvan talrijke steltlopers die goed te bekijken zijnvanuit de vogelkijkhut.Ledezijde is een bijzonder knap valleigebied metveel variatie. Een vos, bosgeelsterren of een kerkuilbehoren tot de mogelijke avondwaarnemingen.Hogedonk heeft de jongste maanden een formi-

dabele uitbreiding gekend. Tijd dus om onzenieuwe percelen eens aandachtiger te bekijken.Het is ook uitkijken of er misschien blauwborstjesbroeden langs de 200 meter oude Denderarm diewe konden aankopen.Tot slot doen we ook de Biezebroeken te Moorselaan. Dit kleine bosgebied met talrijke kwelplekkenheeft heel wat te bieden en is zeer rijk aan voor-jaarsflora. Een aanrader.

VerantwoordelijkeBiezebroeken Noël De Wolf 053 - 78 29 88Honegem Wim D’Haeseleer 0495 - 87.50.50Ledezijde Herman Derder 053 - 800.110Hogedonk Brian Roelandt 052 -22.57.71

Wekelijkse wandelkalender reservatenwerkgroepElke woensdagavond: vertrek om 19u stipt

AfspraakplaatsenBiezebroeken bij Noël De Wolf thuis (Hoekskenstraat 25B te Moorsel)Honegem Vogelkijkhut ‘t RotLedezijde Kerk van ImpeHogedonk Roland Monteynestraat (ex-Denderstraat Oud-Sashuis) nabij Wiezebrug

Daa

n St

emgé

e

Vogelkijkhut ‘t Rot in Honegem

Daan Stemgée053 - 77 41 41

[email protected]

INFO

Page 20: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

Cursus speciaal ingericht voor beginnende planten-liefhebbers. Mooie initiatie over de inheemse flora,op een toegankelijke manier voor iedereen.Met een uiteenzetting van de verschillendeplantenfamilies en plantengemeenschappen. Aande hand van eenvoudige kenmerken worden wildeplanten gemakkelijk op naam gebracht.De cursus omvat 2 theoretische lessen en 3 veldex-cursies, waarvan de laatste naar het Mekka van deBelgische plantenliefhebbers in de kalkstreek teRoly - Virionval. Praktische gedrukte cursus inbe-grepen. Mogelijkheid tot aanschaffen vanaangepaste literatuur. Voorstelling van planten-werkgroep Allium van de Denderstreek.Lesgever is Hans Vermeulen, educatief mede-werker Natuurpunt vzw.Opgelet ! Vooraf inschrijven door overschrijvingvan € 10 op rekeningnummer 001-3663323-97.Niet-leden betalen € 20.

PROGRAMMAAVrijdag 23 en 30 april 20-22 uur: theoretischelessen in zaal De Bron, Kerkevijverstraat te Lede.AVrijdag 7 mei 19-22 uur: Broekbos het Osbroek,parking Sint-Anna-kerk, Boudewijnlaan/Roklijf AalstAVrijdag 14 mei 19-22 uur: Graslanden te Honegem,parking Sint-Anna-kerk, Boudewijnlaan/Roklijf AalstA6 juni 8-19 uur: dagexcursie naar de kalkstreek inRoly – Viroinval, parking Sint-Anna-kerk, Boude-wijnlaan/Roklijf Aalst (picknick meenemen – car-pooling mogelijk).

Afdelingen Aalst, Erpe-Mere, Lede-Houtem

Herman Derder053 - 80 01 10

[email protected]

INFO

DATUM Km HOK PLAATS EN TOPONIEM BEGIN/EINDE PLAATS VAN BIJEENKOMST LEIDING

20 nr 2 - april 2004

Het programma 2004 voor de planteninventarisa-ties is vastgelegd. Dit jaar trekken we nogal noord-waarts. Want in Berlare liggen nog enkele mindergoed onderzochte kilometerhokken. Ook zullen deresultaten van pas komen voor het daar gelegennatuurproject Heidemeersen van afdelingDendermonding. Iedereen is welkom om een enander bij te leren over onze flora…

Plantenwerkgroep Allium trekt er weer op uit

A PARKING STEDELIJK KERKHOF LEO DE BETHUNELAAN AALST

Zondag 04 april 2004 D3 37 14 Berlare-Wichelen / Vinkenberg 8.30-12.00 AZondag 18 april 2004 D3 27 41 Berlare / Schuitje 8.30-12.00 AZondag 25 april 2004 D3 27 34 Berlare / Kruienberg 8.30-12.00 AZondag 09 mei 2004 D3 37 12 Berlare / Sluis 8.30-12.00 AZondag 16 mei 2004 D3 37 13 Berlare-Wichelen / Wichelen 8.30-12.00 AWoensdag 26 mei 2004 D3 27 34 Berlare / Kruienberg 18.30-22.00 AWoensdag 02 juni 2004 D3 27 41 Berlare / Schuitje 18.30-22.00 AWoensdag 09 juni 2004 D3 37 14 Berlare-Wichelen / Vinkenberg 18.30-22.00 A PlantenwerkgroepWoensdag 16 juni 2004 D3 37 12 Berlare / Sluis 18.30-22.00 A AlliumWoensdag 23 juni 2004 D3 37 13 Berlare-Wichelen / Wichelen 18.30-22.00 A DenderstreekWoensdag 28 juli 2004 D3 27 34 Berlare / Kruienberg 18.30-22.00 A P. Van den Bremt,Woensdag 04 aug. 2004 D3 27 41 Berlare / Schuitje 18.30-22.00 A L. Annaert,

Zondag 22 aug. 2004 D3 37 14 Berlare-Wichelen / Vinkenberg 8.30-12.00 A W. Tolleneer,Zondag 05 sept. 2004 D3 37 12 Berlare / Sluis 8.30-12.00 A P. TolleneerZondag 19 sept. 2004 D3 37 13 Berlare-Wichelen / Wichelen 8.30-12.00 A 053 / 79 03 60

Cursus Planten voor beginners

Plantenwerkgroep Allium

Peter Tolleneer053 - 79 03 60

[email protected]

Page 21: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

Zondag 6 juni 2004Wandelen door het natuurreservaat van RolyREGIO-activiteit

nr 2 - april 2004 21

Het voor de Naamse Fagne karakteristiek dorpjeRoly ligt 7 km ten zuiden van Philippeville. Het na-tuurreservaat is bijna 92 ha groot en werd gesticht in1969. Het bestaat uit twee kalkheuvels, van elkaargescheiden door een groene vallei. De grotendeelsmet bos overdekte heuvels (het Bois Cumont en hetBois Jean Mouton) vormen samen een indruk-wekkend kalkmassief dat als een eiland midden inde Famenniaanse leisteen ligt. Vroeger werd in hetCumontmassief galeniet (loodglans), pyriet, barieten calciet ontgonnen.Het reservaat omvat kalkgrasland, struweel, kreupel-hout, kalkminnend eiken-haagbeukenbos enesdoornravijnbos. Al die biotopen vertonen eenmerkwaardige plantengroei.Op de rotsen van de plek “La Grotte” groeien enkelein België zeer zeldzame planten, zoals rondbladigesteenbreek, voorjaarshelmkruid en rotsooievaarsbek,in feite bergplanten uit Centraal- en Zuid-Europa,maar wellicht door een kluizenaar ooit meegebrachtnaar Roly.Het natuurreservaat staat tevens bekend om zijntientallen insectensoorten. Poppenrovers,Glasvleugelpijlstaarten en Sint-jansvlinders zijnmaar enkele van deze juweeltjes.Wanneer je dan hierbij nog weet dat ook de vogelaars

onder ons er aan hun trekken zullen komen, dan zaldeze 8 km lange tocht door het reservaat zeker vooriedere deelnemer de moeite waard zijn !

8 tot 19 uurParking Sint-Anna-kerk, Boudewijnlaan/Roklijf AalstPicknick meenemenCarpooling mogelijk (rechtstreeks rijden kan ook: 9.30 uur kerk Roly)

Penseelkever op bergcentaurie.

Koppel St.Jansvlinders op welriekende muggenorchis.Natuurlijk ongelukje: kruising tussen aapjesorchis en soldaatje.

Daa

n St

emgé

eD

aan

Stem

gée

Daa

n St

emgé

e

Afdeling Denderleeuw

Danny Van Schandevyl053 - 66 79 04

[email protected]

Page 22: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

Onze vrienden van Westland verzorgen voor ons eenweekendje in hun eigen Heuvelland, als tegen-prestatie voor hun Paasbezoek aan onze streek, vorigjaar. Keuze uit een ruim aanbod. Op zaterdag deSulferberg en/of de Broekelzen, beide reservatenvan Natuurpunt in het Heuvelland met bronbosjes,kwelzones, verboste akkers en hellingbos met debegeleidende flora. Voor zondag werd een boottochtgereserveerd op de Blankaert onder begeleiding vaneen gids met nadien een wandeling langs hetBlankaartpad en ‘s namiddags een wandeling doorhet moerasgebied van Stuyvekenskerke. Maandaghet provinciaal domein Kemmelberg en Monteberg,een volledig nieuw ingekleed gebied waarbij eenhele beekvallei weer werd uitgegraven met heel watnieuw aangeplante hagen, houtkanten en bosjes,akkers met wilde bloemen, hooilanden en weiden.Ander lekkers: de verdronken Weide en hetwaterspaarbekken bij Ieper die op een ecologischemanier werden ingericht en een el dorado zijngeworden voor watervogels. Het wordt dus gevuld.We zien wel waar we geraken met onze tijd.Logeren doen we in een nieuwe gite op een nogactieve boerderij met akkerbouw en melkvee, vlak-bij Dranouter. Twee ruime, rookvrije apparte-

menten met living, keuken, drie slaapkamers, bad-kamer en CV geven plaats aan 20 personen. Jebrengt zelf slaapzak, hoofdkussen, verrekijker, tele-scoop, waterdichte schoenen of laarzen en picknickvoor de eerste dag mee. De richtprijs bedraagt € 75per persoon (2 keer slapen, 2 keer ontbijt, 2 keerpicknick, 2 keer warme maaltijd, drank), het vervoeris kostendelend. Het teveel of tekort wordt terplekke bijgepast. De inschrijving is geldig na stor-ting van het integraal bedrag op rekening001-1984550-06 van Koen Steenhoudt, met ver-melding van het aantal personen + Heuvelland.Mail of bel je inschrijving ook door op:[email protected], 054 - 58 67 58. Wevertrekken op zaterdagmorgen om 7.30 uur stipt opde markt van Geraardsbergen.

22 nr 2 - april 2004

Zelfs na het aflopen van het veldwerk voor deBroedvogelatlas, die later dit jaar verschijnt, bruistonze werkgroep nog steeds van activiteit. We zijnnog altijd nauw betrokken bij verschillende pro-jecten. De watervogeltellingen worden sinds jarenstipt uitgevoerd. De inventarisaties vanAalscholverslaapplaatsen en de Honkertellingensluiten hierbij aan. We werken mee aan het piloot-project voor Bosuilen dat door Dries VanNieuwenhuyse op stapel is gezet. Verder wordende trektellingen tijdens het voor- en het najaargoed opgevolgd. Recente initiatieven zijn de PuntTransect Tellingen en het project “Vogels voerenen beloeren” van Natuurpunt. Het is uiteraardonmogelijk om al deze activiteiten nader toe telichten in een ledenblad. Reeds jaren sturen onzewaarnemers hun meldingen naar een centraalpunt, waar ze verwerkt en gedigitaliseerd worden.Deze verzameling is in de loop der jaren uitge-

groeid tot een heuse databank. Dit is de reden waar-om met een paar mensen de idee hebben opgevatom al deze gegevens in boekvorm uit te geven.Het werk (140 blz.) bevat de projecten en de resul-taten van tien jaar vogelkijken tussen 1994 en2003 uit de regio Geraardsbergen - Galmaarden,verzameld door Luc Favijts. Het is geen saai cijfer-boek geworden, want het cijfermateriaal werd doorWouter Faveyts voorzien van objectieve en steviggefundeerde commentaren. Wie een degelijkoverzicht wil hebben van de status van hetvogelbestand uit deze regio vindt hier gegaran-deerd zijn gading. De illustraties werden verzorgddoor Luk Van Holen. “VOGELS TUSSEN DEN-DER EN MARK” door Favijts–Faveyts kost € 10.Geïnteresseerd?Contacteer dan [email protected], 054 - 41 5217 of [email protected], 0479 - 27 32 78.De voorraad zal beperkt zijn !

Vogelwerkgroepvan Natuurpunt Geraardsbergen publiceert

Afdeling Geraardsbergen

Koen Steenhoudt054 - 58 67 58

[email protected]

INFO

Pinksterweekend West-Vlaams Heuvelland:zaterdag 29 tot maandag 31 mei

Page 23: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

nr 2 - april 2004 23

Eindelijk kunnen we ons weekend, waarvoor hetlogement al twee jaar geleden werd vastgelegd,aankondigen. Lac Du Der hoeft weinig tekst enuitleg want voor velen onder jullie is dit weekendeen gekende klassieker. We pieken twee keer perdag op de foeragevluchten van duizenden kraan-vogels, één keer bij het krieken van de dag en éénkeer bij avondschemer. Een aantal van 20.000 isnormaal. In topjaren mochten we tot 80.000vogels uitzwaaien. De rest van de dag wordt inge-vuld met tochten door bos- en moerasgebieden.

Ons logement is de gite ‘Le Canard du Bocage’ inDroyes. We huurden er deze keer de grote,rookvrije gîte (totaal 32 personen), verdeeld overkamers van maximaal 5 personen, met per kamertoilet en badkamer. Je brengt zelf slaapzak, hoofd-kussen, verrekijker, telescoop, waterdichte schoe-nen of laarzen en picknick voor de eerste dag mee.De richtprijs bedraagt € 100 per persoon, (3 keerslapen, 3 keer ontbijt, 3 keer picknick, 3 keerwarme maaltijd, drank), het vervoer is kostende-lend. Het teveel of tekort wordt ter plekkebijgepast. De inschrijving is geldig na storting vanhet integraal bedrag op rekening 001-1984550-06van Koen Steenhoudt, met vermelding ‘aantal per-sonen + Du Der’. Mail of bel je inschrijving doorop [email protected], 054 – 58 67 58.We vertrekken op donderdagmorgen om 7 uur

stipt op het plein tegenover de kerk vanDenderwindeke.

Afdeling Geraardsbergen

Koen Steenhoudt054 - 58 67 58

[email protected]

INFO

Uniek kerkje van Lentilles, in vakwerk opgebouwd. Restanten van het in het Lac du Der verdwenen dorp-je Champaubert’. Enkel de ‘église’ is overgebleven.

Avondsfeer op ‘La Digue Nord’ met enkele vluchten kraanvogels.

Kraanvogelweekend in Lac Du Der:donderdag 11 tot zaterdag 14 november

Daa

n St

emgé

e

Daa

n St

emgé

e

Daa

n St

emgé

e

Page 24: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

24 nr 2 - april 2004

Op 5 november 2003 nam Minister van LeefmilieuLudo Sannen immers het besluit ter erkenning vande eerste 8,11 hectare in eigendom van de verenigingen dit voor een periode van 27 jaar. De publicatie inhet Belgisch Staatsblad dateert van 19 januari 2004.De principebeslissing om in dit gebied te starten meteen aankoopproject werd genomen in het voorjaarvan 2000 en op 26 oktober van dat jaar werd deeerste verkoopsovereenkomst voor een perceeltje inhet rivierduinengebied te Berlare ondertekend. Alsnel volgden de aankopen zich op, zodat op 19 okto-ber 2001 het eerste erkenningdossier kon ingediendworden. Dit omvatte maar liefst 36 kadasterpercelen,aangekocht via 23 notariële akten en deels gelegen inhet rivierduinengebied, deels in het meersengebiedlangs de Schelde. Voor de naamgeving leek een com-binatie van historische plaatsnamen van de tweedeelgebieden (de rivierduinen en de meersen) voorde hand liggend: enerzijds ‘heide’ van de ‘CleyneHeye’ en de ‘Groote Heye’ en ‘meersen’ van o.a.

‘Vraumeersch’. Wat het terreinbeheer betreft,betekent de erkenning dat de beheerswerkenbeschreven in het beheersplan nu zonder verderevergunning kunnen uitgevoerd worden. Voorbeel-den zijn het kappen van populierenbestanden, aan-planten van streekeigen bomen, dunningskappin-gen, enz. Verder wordt de uitbreidingszone van hetreservaat, ongeveer 200 hectare, afgebakend. Bin-nen dit gebied kan de Vlaamse Landmaatschappijeen voorkooprecht uitoefenen. Bovendien betekentde erkenning dat onze vereniging vanaf nu een sub-sidie ontvangt per hectare erkend reservaat, afhanke-lijk van het gevoerde beheer. Inmiddels is de totalebeheerde oppervlakte uitgegroeid tot 13,53 hectare.Een eerste uitbreidingsdossier voor de bijgekomenpercelen zal in de loop van 2004 worden ingediend.In Dendriet nummer 3-2004 zullen deHeidemeersen uitgebreid voorgesteld worden in derubriek “reservaat in de kijker”.

Heidemeersen eindelijk erkend natuurreservaat!

Afdeling Dendermonding

Stefaan Thibau052 - 42 69 72

[email protected]

Dirk

De

Mes

el

Begin januari 2004 ontvangt het bestuurvan afdeling Dendermonding een schrij-ven van het hoofdsecretariaat teMechelen: de erkenning van deHeidemeersen te Wichelen-Berlare is ein-delijk een feit (Res nr E-296).

De Heidemeersen

Page 25: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

nr 2 - april 2004 25

Weet u nog… De zomerse fotowedstrijd vanNatuurpunt-Ninove die vorig jaar voor het eerst inhet leven werd geroepen. Wel, die werd een waarsuccesverhaal. Blijkbaar wordt de gemiddelde Belgniet alleen met een baksteen, maar ook met eenfototoestel in de maag geboren. Want tot onzegrote verbazing waren de reacties niet alleen ergtalrijk, ook de kwaliteit van de ingezonden foto’ssloeg ons met verstomming. “Natuur bij ons en opreis” was het overkoepelende thema. De democra-tie van de natuur, zeg maar, want ze is werkelijkoveral te bewonderen. En dat leverde meer danbehoorlijke kiekjes op van Namibië, over Spanjetot in Pollare.

Vreemd en streekeigen natuurschoon vonden hunweg naar de tafel van de strenge maar rechtvaardi-ge rechters die als professionele natuurfotografenuiterst goed geplaatst waren om deze moeilijketaak op zich te nemen. Een bikkelharde opdrachtwant er waren slechts drie ere-plaatsen voor dewinnende foto’s. Maar de spreekwoordelijke kogelraakte wel degelijk door de kerk.

De fotowedstrijd werd dus een verhaal met alleenmaar positieve kanten voor alle betrokken partijen:zowel voor de fotografen als voor NatuurpuntNinove leverde het alleen maar lof, plezier en extraaandacht op. Vandaar dat we dit jaar opnieuw eenfotowedstrijd organiseren, maar dan voor de heleDenderregio. Op die manier kunnen veel meermensen proeven van het gesmaakte fotowedstrijd-recept. Want een goed recept, dat geef je nu een-maal door.

De ingrediënten en de praktische kant van de zaakzetten we even op een rijtje:

AThema: “Natuur bij ons en op reis”ACategorieën: zwart/wit, kleur, digitaalAAantal inzendingen: Maximum drie foto’s perdeelnemerAAfmetingen:

- Op fotopapier: formaat van 18x24 tot 24x30 cm.- Digitaal: op CD in jpg-formaat (mini-

male resolutie van 72 dpi, en een breedte 25 cm)AUiterste inzenddatum: Maandag 21 september2004 t.a.v. Aagje De Doncker, Beukendreef 5, 9401PollareA Inzet: De lof en eer natuurlijk, maar ook dewaardevolle prijzen die officieel aan de winnaarsoverhandigd worden op de bebloemingswedstrijdvan de Stad Ninove (waarvan de datum bekendwordt gemaakt in de volgende Dendriet). Prijzenzijn er per categorie en voor de meest originelefoto. Bovendien wordt onder alle deelnemers eenAPS fototoestel verloot.AReglement en info: Aagje De Doncker:054 - 33 08 78 [email protected]

Herhaling wegens groot succes:Fotowedstrijd Natuurpunt Denderstreek!

Afdeling Ninove

Wouter Mertens054 - 32 51 71

[email protected]

Page 26: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

26 nr 2 - april 2004

Na de registratie van ruim 37.000 onge-wervelden uit de Denderstreek in 2002-2003, vooral stalen uit maandenlangebemonsteringen in 5 vooropgesteldenatuurgebieden, werd de stand van zakenn.a.v. de voorbije jaarwisseling ingeblikt.

Blikvangers

Na het ter perse gaan van vorige Dendriet werdennog enkele te onthouden dagvlinder- en sprink-haansoorten uit de streek doorgeseind, telkens inde zomer 2003 waargenomen in:

A de Heidemeersen: eikenpage, bruine eiken-page en groot dikkopje;

A St.-Gillis-Dendermonde: bruin blauwtje en geelsprietdikkkopje;

A het Duivenbos: sleedoornpage (imago én eitjes)en bosdoorntje (in 2002 reeds soortbesluit voorde Wellemeersen; onder voorbehoud juistheiddeterminatie-sleutels voor uiterst zeldzame relictsoort);

A Berlare: snortikker en zuidelijk spitskopje (mededelingen vzw Durme).

De biotopen in kwestie zullen in 2004 eveneensextra worden doorgelicht.

De WID-databank:voorlopig enkel op eigen vleugels

Na uitfiltering van de “zwarte beestjes” in deduizenden excel-records en de uitbreiding doorWID van de taxonomisch gesitueerde standaard-naamlijsten tot 9.176 automatisch beveiligdesoortnamen, werd het overzichtlijstje via access-bevragingen gedistilleerd. In 2004 wordt verdergefocust op de uitwisselbaarheid van gegevens-bestanden met externe gegevensbanken (NPStudie, KBIN, IVN, etc.) en lokale reservaatbe-standen (kartering, biotoopinfo) en op de habitat-eisen van o.a. rodelijstsoorten. Wat NP Studie

hiervan bakte op de jaarvergadering/contactdagop 16/03/04 laten wij u weten in volgendeDendriet.

Winterwerk

De voorbije maanden werd verwoed verdergesleuteld aan nieuwe taxonomische groepen,inzonderheid aan bladwespen, bijen, mieren,echte vliegen, dansvliegen, spinnen, pissebeddenen miljoenpoten. Alle eindresultaten worden tezijner tijd op gepaste wijze bezorgd aan o.a. deinzamelende conservators. Evenzo aan de afdelin-gen voor de aangetroffen (korf)slakken tussengrote zeggen in 64 streeksites (cf. nevenproject2003). Vooraf krijgen de externe medewerkersevenwel ruim de tijd om hun bevindingen zélf tepubliceren (invriesperiode van records bij WID totmaximum 1 jaar).

En van lente tot herfst

Van april tot oktober worden 2 nieuwe reservatenuitgebreid bemonsterd, nl. Honegem enRaspaillebos (de enige kandidaturen voor 2004).De lokale conservators ontvingen inmiddels denodige uitleg en materialen, na een gezamenlijkverkennend terreinbezoek. Staan dit jaar voorlopigook op de agenda:A bodemvalbemonsteringen in de St.-Onolfspolder,

de Keelman en hetDuivenbos (nieuwe sites);A aanhoudende focus op slankpootvliegen met

voorkeur voor boomwonden en -holten (gansestreek);

A halogeenlicht-bemonsteringen van nachtvlin-ders, ter aanvulling gegevens voor de geselec-teerde sites.

De WID blijft uiteraard ook uitkijken naar al uwzorgvuldig genoteerde waarnemingen en puike foto’s !

Vanwege de regelmatige WID-sleutelaars 2002-2003: Jan Fosselle, Peter Tolleneer, Peter DePinnewaert, Dirk De Vis, Steven en Eric De Tré,Caroline en Joris Souffreau. Tevens met dank aan

Werkgroep Invertebraten:tussentijdse resultaten

Page 27: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

Totaal 2002 2002(+hc 2003) 2002 2003 2003Reservaat Osbroek Wellemeersen Molenbeekm. Duivenbos* Heidemeersen*Gemeente Aalst Welle/Denderl. Okegem/Denderl Herzele Berlare

Sites/continu 21 4 8 3 4 2Vallen/continu 88 14 34 14 20 6Valtypes 1 mt+4pt+ 1mt+12 pt+ 1mt+ 4pt+ 16wt+ 6 pt*Valtypes 6wwt+ 3et+1uvt 12wwt+ 3et+2uvt 6wwt+3et 4pt*Records 7.066° 796 2.545 475 324°°° 180Specimens 37.110°°Ordines 33Families 197Soorten 1.056°° 279 679° 216 122** 62**N records: N Species 6,85 2,85*** 3,75 2,2 2,66 2,9

Soorten/familie: regio OBA WMD MBD HDB N specim./rec.

Vliegen: 99 206 120Zweefvliegen 139 38 100 36 5.413Wapenvliegen 19 4 19 9 1 3.423Slankpootvliegen 94 50 70 71 5.161Andere vliegen - 1 7 17 4 77 recordsLibellen 26 5 24 4 2 2.529Kevers: 84 153 50 19Loopkevers 109 49 51 24 18 1.287Lieveheersbeestjes 18 9 13 6 153 rec.=425Grote glimworm (focus) 1 X X X X 35 rec .=1.120Andere kevers - 1 25 88 19 445 rec.Wantsen & cicaden 1: 28 58 12 336 rec.Pyjamawants (focus) 1 0 X 0 0 14 rec.=120Sprinkhanen 15 5 11 3 5 54 rec.Wespen & bijen - 1 19 61 9 3 292 rec.Dagvlinders 30 9 25 10 23 620 rec.Nachtvlinders - 1 14 33 104 rec.

nr 2 - april 2004 27

de occasionele trieerders Bruno De Bruyn, JoostMertens en Danny Van Schandevijl en aan allebezorgers van gegevens, foto’s of ondersteunendelogistiek.

Tot eind april ben je vrijdag/zaterdag nog welkomin het uitgeruste Amadeus-lokaal, Aalster-sesteenweg te Welle. Vanaf mei vind je ons nogenkel op afspraak buitendeurs.

Momentopname 10/01/2004 - databank WID:records opgetekend door 8 kernmedewerkers en 1 externe medewerker voor slankpootvliegen

(excl. gekende records bij 5 externe medewerkers vr.spinnen, dansvliegen & aqua-macro-invertebr.2002, slakken 2003, mieren 2002-03).

¨ bemonsterd door P.Tolleneer (OBA), E.De Tré (WMD),J.Mertens + B.De Bruyn (MBD), C.Souffreau (DBH) en P.De Pinnewaert (HDB).

° incl. 1993 slankpootvliegrecords 2002 (niet DBH+HDB 2003); excl. gekende spinnen DBH-2003 en aquatische soorten WMD/Gates 2002.

°° incl. 5.161 slankpootvliegen 2002.°°° inc. niet-continue bemonsteringen Denderstreek 2002-

2003; incl. 24 eerste Aranea DBH 22/01/04.* eerste resultaten; opstelling 16wt vanaf 24/5 en 4pt

vanaf 03/09/03 tot 19/10/03 in DBH en 6pt vanaf 15/03/03 tot 01/07/03 in HDB.

** excl. slankpootvliegen 2003.*** 1 record omvatte 897 specimens van Oxycera nigricornis

(wapenvliegsoort).

Valtypes: malaiseval:mt; bodemval:pt; wwt:witte waterval;wt:kleurwatervallen; et:uitsluipval; hc:handvangst; uvt: halo-geenlichtval.

Werkgroep Invertebraten Denderstreek

Eric De Tré053 - 66 04 32

[email protected]

INFO

Legende

Page 28: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

Krulhaarkelkzwam, een nieuwe soort voor het Osbroek, én de Denderstreek.

Krulhaarkelkzwam, een wintersoort.

28 nr 2 - april 2004

Er komen slechts twee soorten kelkzwammen voorin Vlaanderen: de rode kelkzwam (sacroscyphacoccinea) en de krulhaarkelkzwam (sacroscyphaauriaca). Kelkzwammen zijn saprofieten en wor-den beschouwd als zijnde gebonden aan kalk. Hoedie binding precies in elkaar zit is niet met zoveelwoorden terug te vinden in de literatuur. In hetHageland wordt de aanwezigheid van kalk ver-klaard door kalkrijk kwelwater. In het Osbroek isnogal wat gestort in vroegere tijden en misschienvandaar de aanwezigheid van kalk op de vindplaatsvan onze krulhaarkelkzwam.De krulhaarkelkzwam heeft een 1-5 cm breed,regelmatig bokaal-, kelk- tot schotelvormiglichaam, met een korte steel. De binnenkant vande kelk is helder vermiljoenrood, de buitenkant islichter en fijn-viltig behaard. Hij is vooral terug tevinden tijdens het vroege voorjaar op dode,liggende takjes van els en wilg. De rode kelkzwam

is van de krulhaarkelkzwam te onderscheiden namicroscopisch onderzoek van de sporen. Desporen van de rode kelkzwam zijn aan de polenafgerond, bij de krulhaarkelkzwam zijn zeingedeukt. Alvast een prachtige vondst van Toonen een nieuwe vindplaats voor Vlaanderen ! Wieweet heeft van eventueel andere vindplaatsen vandeze zeldzaamheid, mag dit gerust doorgeven aanonze Denderstreekwerkgroep Zwamvlok.

Zeer zeldzame krulhaarkelkzwam in het Osbroek

Toon

Gab

riëls

Sabr

ina

Cou

rtea

ux

In het jongste nummer (4de jaargang nr. 1) van de NieuwsbriefMossen, Lichenen, Planten en Paddestoelen wordt gewag gemaaktvan nieuwe vindplaatsen in het Hageland, meer bepaald in hetKloosterbos te Wezemaal-Rotselaar, van de krulhaarkelkzwam(Sacroscypha auriaca). Er waren reeds enkele groeiplaatsen bekendin de regio Meldert-Hoegaarden, maar blijkbaar komt deze zeerzeldzame soort ook in onze regio voor. Toon Gabriëls, lid van onzewerkgroep Zwamvlok, vond de krulhaarkelkzwam begin januari inhet Osbroek.

Paddestoelenwerkgroep Zwamvlok

Herman Derder053-80 01 10

[email protected]

INFO

Page 29: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

nr 2 - april 2004 29

Autochtoon zijn planten en struiken die sinds hunspontane vestiging na de laatste ijstijd zich terplekke slechts natuurlijk hebben verjongd, of kunst-matig vermeerderd met strikt lokaal materiaal.Inheemse bomen en struiken die goedkoopingevoerd worden uit een andere klimaatszone,zoals uit Oost- en Zuid-Europa, zijn nietautochtoon. Een geïmporteerde zomereik uitbijvoorbeeld Bulgarije die bij ons aangeplant wordtin een (her)bebossingsprogramma, is welinheems, maar niet autochtoon.De huidige waterkwaliteit op de Molenbeek is terhoogte van de Keelman zeer slecht en het water iser dikwijls zwart en onaangenaam ruikend.Tot vorig jaar werden door de Vlaamse Milieu-maatschappij (VMM) geen testen gedaan om dewaterkwaliteit van deze beek (5078, tweede cate-

gorie) te meten. Na bevraging door onze conserva-tor heeft de VMM aanvaard een meetpunt voor debiologische index (BBI) te plaatsen in de Keelman.Dat zuiver water in de Molenbeek zal leiden toteen waardevoller natuurgebied is wel vooriedereen duidelijk. Voor Natuurpunt is het danook een grote uitdaging ervoor te zorgen dat deMolenbeek tegen het jaar 2010 het niveau vanviswaterkwaliteit haalt.Iedereen die geïnteresseerd is om een paar dagenmee te werken met het beheer van het reservaatDe Keelman, is van harte welkom.Zo kunnen we samen dit reservaat de volgendejaren zien uitgroeien tot een fantastisch stukjenatuur, beschermd, bewaard, beheerd en gekoes-terd, zodat ook ‘iedereen’ in de toekomst er tenvolle kan van genieten.

Guido Van Rossen

Aanplantingen en waterkwaliteit in de Keelman

Vorig jaar in december zijn in deKeelman 200 meter hagen aangeplantmet autochtoon plantenmateriaal(Gelderse Roos, Hondsroos & Sleedoorn).We mochten daarbij rekenen op de hulpvan jeugdhuis De Faar uit Denderhoutemvoor de aanplant van de hagen. In 2004zal er nog eens 200 meter houtkantgeplant worden.

Axe

l Neu

kerm

ans

Aanplantingen in de Keelman.

Afdeling Groot-Haaltert

Stijn De Ryck053 - 62 71 23

[email protected]

INFO

Page 30: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

Terwijl u dit leest vindt er om ons heenopnieuw een enorme en grotendeelsonzichtbare invasie plaats. In de loop vanhet voorjaar wordt het landschap weergevuld met het geluid van zangvogels diede winter in warmere oorden hebbendoorgebracht. Een verhaal over de voor-jaarstrek van miljoenen kleine vogels.

Van getjif tot gespot

Na maanden stilte weerklinkt plots opnieuw hetvertrouwde deuntje van de Tjiftjaf. In eersteinstantie hoort men slechts hier en daar enkelin-gen, maar binnen enkele weken zijn onze bossenen tuinen weer helemaal gevuld met ‘getjiftjaf’.De grote invasie heeft zich ingezet ! Vanaf beginmaart tot diep in mei overspoelen horden zangvo-gels opnieuw onze streken. Na de Tjiftjaffenkomen in de loop van maart ook nog soorten alsBlauwborst en Zwarte Roodstaart aan. Heel demaand april en tot half mei komen voortdurendnieuwe soorten aan, met Bosrietzangers enSpotvogels als hekkensluiters.

Vroege vogels en laatkomers

Het weer in maart kan nog behoorlijk guur enkoud zijn. Waarom komen die fragiel uitziendeTjiftjaffen toch zo vroeg terug ? Waarom niet eenmaandje langer wachten tot de lente zich echtdoorzet ? Het tijdstip waarop vogels terugkerennaar hun broedgebieden wordt grotendeelsbepaald door één factor: voedsel. Dat is ook dereden waarom al die trekvogels ons in het najaarverlaten: tijdens de winters in noordelijk Europa iser weinig of geen voedsel te vinden Bijna allesoorten die wegtrekken zijn insecteneters. Zodraer voldoende voedsel beschikbaar is om in leven teblijven, kan een trekvogel noordwaarts trekken.Het is belangrijk om zo snel mogelijk in hetbroedgebied aan te komen zodra het voedselaan-bod volstaat. Er heerst immers een sterke com-petitie voor goede territoria: wie eerst komt, eerstmaalt ! In de regel zijn het de mannetjes die eerstaankomen; er moet immers een territorium wor-den bemachtigd vooraleer de vrouwtjes er zijn.

Waar hebben ze gezeten ?

Het herkomstgebied van al die soorten is enormgroot. Sommige soorten zoeken het niet al te ver:het Middellandse Zeegebied en Noord-West-Afrika.Voorbeelden hiervan zijn de Zwartkop en deTjiftjaf. Een heleboel soorten steken echter resoluutde Sahara over. Een deel hiervan stopt in de Sahel,zoals de Oeverzwaluw en de Grasmus. Anderengaan door naar de tropische delen van West- enCentraal-Afrika: in dit plaatje passen de Tuinfluiteren de Kleine Karekiet. Enkele soorten zoeken hethelemaal in zuidelijk en oostelijk Afrika, met deBosrietzanger als uitstekend voorbeeld. Wanneer jein de tweede helft van mei langs de Dender zo eenBosrietzanger hoort van jetje geven, moet je maareens bedenken dat dit diertje er zopas een trip van-uit Zambia of Malawi heeft op zitten !Waar de soort in kwestie ook vandaan komt, het iszonder twijfel een bijna onvoorstelbare prestatie.Deze kleine vogels, met een gewicht van 10 tot 20gram, steken jaarlijks zeeën en continenten over;stuk voor stuk trektochten van duizenden kilome-ter. Tochten waarbij ze bloot staan aan allerleigevaren, zoals predatoren, menselijke bejaging,ongunstige weersomstandigheden en nog veelmeer. Dit alles om ervoor te zorgen dat er volgendvoorjaar een nieuwe generatie supertrekkersdezelfde ongelofelijke reis maakt !

Meld ons de aankomst van de zomervogels !

Mail naar [email protected]. Via onze websitewww.natuurpunt.be/denderstreek kan je op de voetde aankomst van de trekvogels volgen. Uiteraard vra-gen we je ook zelf een steentje bij te dragen en onste melden wanneer je precies die eersteBoerenzwaluw zag of die eerste Zwartkop hoorde !

30 nr 2 - april 2004

De onzichtbare invasie?Over de jaarlijkse terugkeer van onze zangvogels

Vogelwerkgroep Cinerea

Wouter Faveyts054 - 33 91 06

[email protected]

CINEREA

Page 31: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

nr 2 - april 2004 31

Natuurpunt is een open en onge-bonden vereniging die mensen opeen aangename wijze kansen wilgeven om zich in te zetten voor deduurzaamheid van natuur enlandschap vanuit een brede maat-schappelijke visie. Onze activitei-ten situeren zich hoofdzakelijk ophet vlak van studie, educatie,beleid en reservatenwerking.Tel.: 015-29 72 20

AFDELINGENAalstDaan Stemgée - 053 -77 41 [email protected]

Affligem-LiedekerkeKern AffligemWim Van Grieken - 053 -77 70 [email protected] LiedekerkeJacqueline Arickx 053 -67 13 [email protected]

DenderleeuwBruno De Bruyn - 053 -67 07 [email protected]

DendermondingStefaan Thibau - 052 - 42 69 [email protected]

Erpe-MerePeter D’Hondt - 053 -80 72 [email protected] Steenhoudt - 054 -58 67 [email protected]

Groot-HaaltertStijn De Ryck 053 - 62 71 [email protected]

Lede-HoutemHerman Derder - 053 -80 01 [email protected]

NinoveWouter Mertens - 054 -32 51 [email protected]

WERKGROEPENWerkgroep InvertebratenEric De Tré - 053 -66 04 [email protected] - 2255

Vogelwerkgroep CinereaJoost Mertens, 053 -66 06 34 [email protected]

Plantenwerkgroep AlliumPeter Tolleneer - 053-79 03 [email protected]

Zoogdierenwerkgroep ElioAxel Neukermans - 054 -32 45 [email protected]

Paddestoelenwerkgroep ZwamvlokHerman Derder - 053 - 80 01 [email protected]

DERDENJNMAaike De Wever - 0486-28 05 93

RESERVATEN ENNATUURPROJECTEN

Giften Reservatenfonds:rekeningnummer:293-0212075-88 met vermel-ding van de projectnaam enhet projectnummer.Giften vanaf € 30 zijn fiscaalaftrekbaar.

Boelaremeersen te Neder-boelare - 6640Johnny Cornelis - 0474 -58 08 [email protected]

Brede schorren enKonkelschor te Berlare6616Stefaan Thibau 052 -42 69 [email protected]

Den Dotter /Blauwboste Haaltert /Aaigem/Mere6149Walter Loy - 053 -83 89 [email protected]

Gerstjens te Aalstzie Werkgroep Bomen-Park-Osbroek

Groot Neygemveld te Neigem6100Franky Van Vaerenbergh054-32 28 54

't Groot Schoor te Grembergen6603Tarcy Verstraeten 052 -21 11 11

Heidemeersen te Berlare6644Stefaan Thibau 052 -42 69 [email protected]

Hogedonk te Gijzegem/Herdersem / Mespelare - 6243Brian Roelandt - 052 - 22 57 [email protected]

Honegem te Erpe-Mere/Aalst /Lede - 6123Wim D’Haeseleer - 0495 -87 50 [email protected]/honegem

Keelman te Denderhoutem6178Axel Neukermans - 054 -32 45 [email protected]

Kravaalbos te Meldert6071François Van den Bergh052 -35 64 29

Ledezijde 6657Herman Derder - 053 - 80 01 [email protected]

Lieferingemeers te Lieferinge6098Koen Cochez - 09-233 92 [email protected]

Moenebroek te Geraards-bergen/Lierde - 6620Carlos D’Haeseleer - 054 -41 87 [email protected]

Molenbeekmeersen te Den-derleeuw/Okegem - 6646Eric De Tré 053 -66 04 [email protected]

Osbroek te Aalstzie Werkgroep Bomen-Park-Osbroek

Paddebeekvalleite Dendermonde - 6652Dirk Van den Bossche 052 - 42 49 60

Pamelse meersen, Domme-lingen te Liedekerke - 9972Jan Barbé 053 -66 60 [email protected]

Phenixberg te Okegem - 6618Wouter Mertens 054 -32 51 [email protected]

Park van Mesen te LedeHerman Derder 053 -80 01 [email protected]

Raspaillebos te Grimminge6164Koen Steenhoudt 054 -58 67 [email protected]

Rietbeemd te Moerbeke/Viane/Lessines - 6058Godfried Merlevede 068-33 51 [email protected]

Sint-Onolfspolder te Appels/Dendermonde - 6623Gert Gillis 052-20 22 63

Valier te Liedekerke - 9418Marc Michiels - 053 - 67 11 [email protected]

Dendervallei te Ninove6099Geert Rohaert - 054 -32 82 [email protected]

Wachtbekken 6in Sint-Gillis /DendermondeStefaan Thibau 052 -42 69 [email protected]

Walputbeek/Dendermeersen teMeerbeke - 6213Meert Isabelle 054 -33 36 [email protected]

Wellemeersen te Denderleeuw/Erembodegem - 6612Eric De Tré 053 -66 04 [email protected]/wellemeersen

Werkgroep Bomen-Park-Osbroek/Gerstjens te AalstPeter Tolleneer 053 -79 03 [email protected]

Dendriet is het regionale con-tactblad voor de leden van negenNatuurpuntafdelingen en vierstudiewerkgroepen in deDenderstreek. Deze afdelingenen werkgroepen willen zoweloccasioneel als structureel in-tens samenwerken. Je kan voormeer inlichtingen steeds terechtbij de contactpersoon voor jouwafdeling of de werkgroep diejouw interesse wegdraagt. Stuurje opmerkingen, aanmoedigin-gen, belevenissen en natuur-puntjes door naar de redactie.Deadline volgende Dendriet:1 mei 2004.

Dendriet ontvangen :Leden van Natuurpunt die lid zijnvan een niet-Denderstreek-afdeling kunnen Dendriet ont-vangen door hun lidmaatschap tewijzigen naar de afdeling binnende Denderstreek van hun keuzeof door zich te abonneren opDendriet. Dit doe je door middelvan een overschrijving van € 7,50op rekeningnummer 393-0491337-24 van Dendriet,Heldergemstraat 161, 9450Heldergem, met vermelding vanje lidnummer en “abonnementDendriet, middenkatern afde-ling...”.Een afzonderlijk abonnementzonder lidmaatschap vanNatuurpunt is niet mogelijk.

REDACTIERAADWouter Mertens - hoofdredacteurDaan Stemgée - redactiesecretarisStijn De Ryck - publicatiecontrollerWilfried Veldeman - ontwerp & opmaakMarc Symoens - correctorKoen Steenhoudt - verzendingWilly Beeckman, Bruno DeBruyn, Joachim De Maeseneer,Dirk De Mesel, HermanDerder, Eric De Tré, PeterD’Hondt, Wouter Faveyts,Peter Tolleneer, Wim VanGrieken

Werkten ook mee aan dit nr :Jacqueline Arickx, SabrinaCourteaux, Erik De Block, ToonGabriëls, Wouter Jacob, AxelNeukermans, Dr. Jean VanHolen, Guido Van Rossen,Danny Van Schandevijl

DRUKDrukkerij Druk in de Weer, GentPapier: CyclusPrint 90 gram,100% kringlooppapierInkt: gedrukt met vegetale inktenen plantaardige wasmiddelen

dendriet

Page 32: dendriet 2004 nr 2 jaargang 3

Foto’s voorpagina:Daan Stemgée, Marc Symoens,Dr. Jean van Holen

Deze titel verwijst naar:

Ahet Griekse dendron, wat boombetekent,A een mineraal in de vorm van een

boompje op voegvlakken van sommige gesteenten,Ade vertakte uitlopers van hersen-

zenuwcellen: een communicatie-kanaal dus,Ahet Denderbekken met een

netwerk van sloten en beken,A tenslotte staat er natuurlijk ook

veel riet langs de Dender...

Redactieadres: Dendriet,Onegem 74, 9300 Aalst

E-mmail: [email protected]

Website:www.natuurpunt.be/denderstreek

VVeerraannttwwoooorrddeelliijjkkee uuiittggeevveerr::Wouter Mertens,Pamelstraat 119, 9400 Ninove

Rekeningnummer:393-0491337-24,Dendriet, Heldergemstraat 1619450 Heldergem

I N H O U D3 Naar een Denderende planmatige aanpak?

6 Natuurpuntjes

8 Pamelse Meersen

11 Slangenzoektocht

12 Dag van de Aarde

14 Aalstdag

15 Denderkalender

19 Avondwandelingen in reservaten in het Aalsterse

20 Cursus Planten voor beginners

20 Kalender Plantenwerkgroep Allium

21 Uitstap naar de Kalkstreek

22 Op weekend met afdeling Geraardsbergen

24 Heidemeersen erkend

25 Fotowedstrijd Denderstreek

26 Tussentijdse resultaten Werkgroep Invertebraten

28 Krulhaarkelkzwam

29 De Keelman beplant

30 Terugkeer zangvogels

SCHENK EEN LIDMAATSCHAP !Gezinslidmaatschap: € 17,50 op rekening 230-0044233-21

Je ontvangt natuur.blad en DendrietVoor € 8,50 meer ontvang je ook natuur.focus (studie en beheer) of natuur.oriolus (vogels)

Voor € 32,00 in totaal ontvang je zowel natuur.blad, -focus, -oriolus en Dendriet(vermeld de tijdschriften die je wenst op de overschrijving)

25 april 2004:dag van de Aarde: schrijf je in voor de busuitstap