dendriet 2006 nr 4 jaargang 5

driemaandelijks tijdschrift jaargang 5 nummer 4 - 2006 okt. - nov. - dec.

BELGIE / BELGIQUE

P.B.GENT X

BC1133

Afgiftekantoor Gent X - P109327

Zeldzaamheid in het bos

Meirdam bedreigd!

15 jaar JNM NIGER

Reto

urad

res:

Koen

Ste

enho

udt,

Wat

ersc

haap

stra

at 3

0, 1

570

Gal

maa

r den

Is je

adr

es n

iet

juis

t? M

eld

het

aan

de re

dact

ie.

2 nr. 4 - oktober 2006

Door het natte voorjaar zag het er aanvankelijk naar uit dat het maar een heel matig vlinderjaar zou worden. Dat was echter buiten de zomer gerekend. De meeste onder u hebben ongetwijfeld meer dan één litertje zweet gela-ten bij de zwoele temperaturen in juni en juli! Op het moment van schrijven moet de maand augustus welis-waar nog beginnen, maar het eerste deel van de zomer heeft alvast toegelaten dat heel wat vlindersoorten zich fl ink hebben kunnen herpakken na dat miserabele voor-jaar. Het ziet er dan ook naar uit dat 2006 alsnog een goed vlinderjaar zal worden.

Vlinders kijken is in de meeste delen van Vlaanderen nogal een saaie bedoening geworden. Een aantal decennia intensief land-gebruik hebben een heleboel soorten doen verdwijnen en afnemen. De Denderstreek is aan deze evolutie niet ontsnapt. In onze regio kan je nog slechts een 20-tal soorten vlinders te zien krijgen. Vlinders zijn uit-stekende bio-indicatoren. Geva-rieerde vlinderpopulaties wijzen op een degelijk ecosysteem. De aanzienlijke verarming van onze vlinderfauna is dan ook nog maar eens een teken aan de wand dat er iets flink mis is met onze natuur.

Hoewel er uit de afgelopen tien jaar weliswaar enkele waarne-mingen bekend zijn van kleine ijsvogelvlinder in het Raspail-lebos te Geraardsbergen, waren die eigenlijk op één hand te tellen. Het schitterende weer en het positieve effect ervan op de

aantallen vlinders rond het Ras-paillebos waren de aanleiding om hier verandering in te bren-gen. Er werd meermaals actief gezocht naar kleine ijsvogelvlin-ders, en met succes! In de loop van de maand juli werd de soort herhaaldelijk waargenomen in het Raspaillebos, met tot maxi-maal zeven verschillende exem-plaren op één dag. De kleine ijsvogelvlinder blijkt dus nog steeds voor te komen in het bos.

De kleine ijsvogelvlinder is een middelgrote vlinder. De boven-zijde is zwartbruin (mannetjes) tot donkerbruin (vrouwtjes), met een opvallende witte streep dwars over de vleugels. De onderkant is over-wegend roestkleurig, met even-eens een opvallende dikke witte streep over de vleugels. Het zwart-witte patroon op de bovenvleugels valt sterk op wanneer de vlinder vliegt. De vlinders kunnen laag bij de grond zitten, maar soms stijgen ze ook hoger op langs de bomen.

Tijdens het veldwerk in de jaren ’90 voor de Vlaamse vlinderatlas (Maes & Van Dyck, 1999) werd de soort in amper 50 atlashok-ken in Vlaanderen vastgesteld; het merendeel daarvan ligt in de Kempen. Slechts acht bezette hokken lagen ten westen van de lijn Antwerpen-Brussel. In de Denderstreek waren twee hokken bezet, in het centrale deel van de vallei. In het Raspaillebos werd de soort toen niet vast-gesteld, maar dat ligt mogelijk eerder aan te weinig onderzoek dan aan werkelijke afwezigheid. Met de waarnemingen van juli 2006 is een voor het westelijke deel van Vlaanderen belangrijke populatie op de kaart gezet. De kleine ijsvogelvlinder komt ook voor op de Vlaamse rode lijst van dagvlinders (in de categorie ‘kwetsbaar’). Een rode lijst is een instrument dat aangeeft welke soorten in de penarie zitten. De vaststellingen van juli 2006 zijn dus eigenlijk wel belangrijk

Zeldzaamheid diep in het bosOp zoek naar de kleine ijsvogelvinderin het Raspaillebos

Wou

ter F

avey

ts

nr. 4 - oktober 2006 3

nieuws! Goed om weten ook, want nu kan bij het beheer van het gebied rekening worden gehouden met de vereisten van de soort. De beschermingsstatus van het Raspaillebos is goed; een deel is in handen van Natuur-punt en een deel is in handen van de overheid (Agentschap voor Natuur en Bos).

De kleine ijsvogelvlinder is een soort van vrij open bosperce-len en bosranden. Een afwisse-ling van zon en schaduw is een belangrijke biotoopvereiste. De voedselplanten voor de rupsen (de ‘waardplant’) zijn kamper-foeliesoorten. Het voedsel van

de volwassen vlinders is honing-dauw en tevens bloemen van braamstruiken en sporkehout. De soort vliegt van midden juni tot midden augustus, met een piek in de maand juli. Er is slechts één generatie, in tegen-stelling tot andere soorten die in twee of drie generaties vliegen doorheen voorjaar en zomer.

De soort kent een groot versprei-dingsgebied: van Zuid-Scandi-navië tot Noord-Spanje, en van West-Frankrijk en Groot-Britta-nië tot Japan. Zoals hoger reeds gesteld is het een zeldzame soort in Vlaanderen. Tijdens het veld-werk na 1991 werden nog slechts

50 bezette hokken vastgesteld, terwijl tijdens vroeger onder-zoek, van vóór 1991, nog in 72 hokken kleine ijsvogelvlinders waren vastgesteld, een afname met bijna één derde! In Wallo-nië is de soort iets algemener, zij het wel dat de soort ook daar niet gebiedsdekkend voorkomt: zeer lokaal ten Noorden van Samber en Maas en in de Ardennen, vrij lokaal in de Condroz, de val-leien van Samber en Maas en de Lorraine en vrij verspreid in de Fagne-Famenne-Calestienne.

Als voornaamste reden voor de achteruitgang van de kleine ijsvogelvlinder wordt het veran-

Het Raspaillebos biedt uitstekende kansen voor de kleine ijsvogelvlinder

Wou

ter F

avey

ts

Bronnen:

A Bink, F.A., Ecologische atlas van de dagvlinders van Noordwest- Europa. Schuyt & Co, 1992A Maes D. & Van Dyck H., Dag-

vlinders in Vlaanderen, Stichting Leefmilieu vzw/KBC, 1999

A Tolman T. & Lewington R.,De Nieuwe Vlindergids, Tirion

A Wynhoff I, van Swaay C & van der Made J., Veldgids Dagvlin- ders, KNNV Uitgeverij, 1999

Wouter Faveyts


derde bosbeheer opgegeven: het verdwijnen van open plekken in het bos en van zoomvegetaties langs bosranden. Om het tij te keren dient men te streven naar een natuurlijker bosbeheer, met gevarieerde bosranden en open plekken in het bos zelf. Dit cre-eert de afwisseling tussen licht en donker, tussen zon en scha-duw, een wisselwerking die de soort nodig heeft. Beheersmaat-regelen die in dit opzicht kunnen worden uitgevoerd bestaan uit het kleinschalig kappen van bomen en het gefaseerd maaien van bosranden, zodat er steeds voldoende nectar aanwezig blijft voor de vlinders. Bossen dienen ook een voldoende grote opper-vlakte te hebben om een leefbare populatie te kunnen onderhou-den. De kleine ijsvogelvlinder

is een honkvaste soort, zonder trekgedrag. Dit bemoeilijkt aanzienlijk de kolonisatie van nieuwe potentiële leefgebieden. In combinatie met de nood aan grotere bosgebieden betekent dit nog een extra bedreiging voor een dergelijke soort in Vlaande-ren, met zijn typisch sterk ver-snipperde eenheden natuur. Het Raspailleboscomplex, met zijn nagestreefde hakhoutbe-heer, biedt dan ook uitstekende kansen voor de toekomst van de kleine ijsvogelvlinder. Nu de soort als het ware is herontdekt in het gebied kan er ook terdege rekening worden mee gehouden bij het uitvoeren van het beheer van het bos. Op die manier zullen we ook in de toekomst deze bosparel langs de brede paden kunnen zien fladderen.

© V

ilda

- Ro

llin

verl

inde

Kleine ijsvogelvlinder op bosandoorn

Afdeling Boven-Dender

Koen Steenhoudt054 58 67 58

[email protected]


Meirdam bedreigd ?

Het Meirdamgebied gelegen tussen de stadskern van Dendermonde en de Nieuwe Dender heeft een biologische waarde die vergelijkbaar is met die van de Sint-Onolfs-polder op de linkeroever van de Nieuwe Dender. Hoe groener de percelen gekleurd zijn hoe meer natuurwaarden er te vinden zijn.

Begin 2006 verschenen in de plaatselijke pers een aantal artikels waarin te lezen stond dat de Stad Dendermonde een studiebureau zou aanstellen voor de opmaak van een ruimtelijk uitvoeringsplan voor Meirdam. In deze artikels werd ondubieus gesteld dat dit natuurrijk poldergebied in de weegschaal wordt gelegd ter compensatie van landbouwgronden die verloren zijn gegaan door de expan-sie van het industrieterrein Hoogveld.

telijk Ruimtelijk Structuurplan Dendermonde, de Natuurlijke Structuur GENO, Gemeentelijk Natuurontwikkelingsplan Den-dermonde. Meirdam is boven-dien geselecteerd als één van de waardevolle en prioritaire gebieden voor natuurbehoud en natuurontwikkeling in de Den-dervallei (Deelbekken Dender) en wordt in de Ontwikkelings-schets Schelde-estuarium, PROSES vernoemd als volgt: “Voor de Sint-Onolfspolder en Meirdam: Ontwikkelen van natuurgebieden en mogelijke infrastructuur onafhankelijk van het Sigmaplan, met respect voor het landschap en de bestaande historische functies langs de Schelde”.

Uit inventarisaties door Natuur-punt uitgevoerd blijkt overdui-delijk dat de graslanden in het gebied Meirdam minstens even-waardig zijn met het westelijk deel van de Dender. Bijna alle graslanden behoren tot de zgn. ‘dottergraslanden’ die in Europa nu al zeer kwetsbaar en zeldzaam zijn geworden. Dit zijn graslan-den rijk aan planten als dotter-bloem, tweerijige zegge, echte koekoeksbloem, moeras-ver-geet-mij-nietje, … met in ruigere delen moerasspirea, engelwortel, kale jonker, kattestaart, valeri-aan, moesdistel, grote zegges, … en zijn dus biologisch zeer waar-devol. Tevens kent het gebied een uitgebreid slotenstelsel met in de kwelzones een voor Vlaande-

Meirdam beslaat ongeveer 90 ha en bestaat uit een hooien wei-landencomplex doorkruist met sloten gelegen in de bocht van de Schelde en langs de Nieuwe Dender en maakt deel uit van de perimeter van ons reservaat ‘Sint-Onolfspolder’. Het gebied is nu als recreatiegebied ingekleurd op het gewestplan. Het geheel is biologisch zeer waardevol met een rijke waterflora en bestaat uit historisch permanente graslan-den, een grote waterplas tot ver buiten Dendermonde, gekend door ‘spotters’ van watervogels, en enkele bosjes (zie foto kaft).De nieuwe plannen zijn wel een hele omwenteling want de Stad heeft steeds voorgehouden dat de nieuwe bestemming voor dit gebied enkel natuur kon zijn. Redenen genoeg dus om de stad om nadere uitleg te vragen… Natuurpunt vzw heeft in een schrijven dan ook uitdrukkelijk uiting gegeven van haar onge-noegen en stelt dat de nu reeds gesuggereerde bestemmings-wijziging naar agrarisch gebied alles behalve aanvaardbaar is en dit om tal van redenen: eerdere stellingnames door de stad zelf, de ecologische waarden van het gebied (BWK-kaart), visie van het Vlaamse Gewest en verplich-tingen van Europa naar de bestu-ren om een stand-still van het verlies aan biodiversiteit te berei-ken, een citaat uit het Gemeen-


ren unieke waterflora en fauna, met o.a. het massale voorko-men van loos blaasjeskruid.Ten slotte vormen de grote zand-winningput en de aanpalende visvijvers een belangrijk rustge-bied voor doortrekkende water-vogels, vnl. eenden.Bovenstaande beschouwd lijkt het voor ons duidelijk: Meir-dam kan niet als compensatie dienen voor het verlies van land-bouwgrond door uitbreiding van industrie eerst en vooral omdat het geen echt belangrijk gebied voor landbouw is. Het dient voor het grootste deel een groene inkleuring als natuurgebied of als reservaatgebied te krijgen en in mindere mate landschappe-lijk en ecologisch waardevol agra-risch gebied noodzakelijk om de steeds verder bedreigde en toch wel niet algemeen voorkomende natuurwaarden in onze regio enigszins te bewaren. Daarvoor heeft het gebied wel alle capaci-

teiten. En natuurlijk blijft er altijd de mogelijkheid voor extensieve landbouw: dergelijke graslanden vragen immers een goed beheer waarin maaien, hooien en begra-zen een belangrijke rol spelen. Dit open gebied is bovendien uitstekend geschikt voor passieve natuurrecreatie met bijvoorbeeld de aanleg van een natuurleerpad, het plaatsen van een vogelkijk-hut, … Een plek van rust en stilte vlakbij het stadscentrum, bijzon-der geschikt om mensen in con-tact te brengen met de aanwezige natuur en om te ontstressen. We zijn ervan overtuigd dat deze benadering meer voldoening zal geven en door een veel ruimer deel van de bevolking zal gedra-gen en gesmaakt worden. Het spreekt voor zich dat we van het stadsbestuur een rechtlij-nig beleid met visie voor de toe-komst verwachten waarin zorg wordt besteed aan mens, milieu en natuur. Het nog verder aan-

tasten van onze - nu al onder druk staande - natuurwaarden is immers onherroepelijk…We rekenen op de stad om een groot deel van Meirdam een echt groen statuut toe te kennen. Uit ervaring weten we immers dat landschappelijk en ecologisch waar-devol agrarisch gebied onvoldoende wettelijke bescherming biedt voor de in het gebied aanwe-zige natuurwaarden. We zijn er bovendien van overtuigd dat het studiebureau tot hetzelfde besluit zal komen wanneer alle argumen-ten degelijk worden afgewogen. We volgen de zaak op de voet en houden u op de hoogte!

Stefaan Thibau

Afdeling Dendermonding

Stefaan Thibau052 42 69 72

[email protected]

Eén van de typische grachtjes die in de kwelzones van Meirdam en de Sint-Onolfspolder voorkomen met kikker- beet, loos blaasjeskruid, holpijp, kleine watereppe, rode watererepijs, ...

Ste

faan

Thi

bauP

DENDERKALENDER Activiteiten van Natuurpunt zijn voor leden gratis en niet-leden betalen € 1, tenzij expliciet anders vermeld.Op onze excursies breng je best laarzen mee en zijn een verrekijker en een passende veldgids nuttig.Bij activiteiten buiten de regio is carpooling gebruikelijk (€ o,o5 per km/persoon).

uur van vertrek

plaats van afspraak

toelichting

☺ gids

bijzonderheid

h contactpersoon

zeker meebrengen

zondag 1 oktober

Natuurwandeling in de Gerstjes

Afdeling Aalst 10:00 – 12:00 Parking Gerstenhof, Gerstenstraat

12, Erembodegem–Aalst Natuurwandeling in samenwerking

met stad Aalst.☺ Peter Tolleneer of Laurent Annaerth Dienst leefmilieu – 053 73 24 12 [email protected]

zondag 1 oktober

Natuurwandeling in Liedekerkebos

afd. Affl igem-Liedekerke 10:00 – 12:00 Samenkomst om 9.45 uur, ingang

Liedekerkebos, Schelfhoutstraat, Lie- dekerke

Themawandeling (4km) "De Vos"h Erik De Block - 053 68 35 88 [email protected]

zondag 1 oktober

Natuurwandeling in de Faluintjes

afd. Affl igem-Liedekerke 14:15 – 16:30 Samenkomst om 14 uur aan de

Abdij van Affligem Herfstwandeling (6 km) in de

Faluintjesh Erik De Block - 053 68 35 88 [email protected]

zondag 1 oktober

Internationaal vogeltrektelweekend

afd. Ninove 08:00 – 14:00 Bunker einde Begaardenstraat te

Roosdaal Tellen en determineren van de over-

vliegende trekvogels. Deze dag is het ook de praktijkles van de cursus roofvogels.h Kris De Wit – 054 32 52 65 Laarzen en warme kledij, kijker/

telescoop en vogelgids.

dinsdag 3 oktober

Paddenstoeleninventarisatie Den Dotter

afd. Lede-Houtem 14:00 - Gotegemmolen, Gotegemstraat te Haaltert☺ Paddenstoelenwerkgroep "Zwam- vlok"

h Herman Derder – 0495 32 42 61 Laarzen, loupe en paddenstoelen-

gids.

zondag 8 oktober

Drie Bossenwandeling in Everbeek

V.O.C. Lierde 14:00 – 18:00 Kerk Everbeek Boven Boswandeling in Everbeek

h Roger D’Homme – 055 42 37 73 [email protected]

zondag 15 oktober

Paddenstoelen in het Osbroek te Aalst

afd. Lede-Houtem 10:00 – 12:00 Frans Blanckaertdreef (zijstraat

Parklaan) te Aalst Educatieve wandeling rond padden-

stoelen☺ Paddenstoelenwerkgroep "Zwam- vlok"h Herman Derder – 0495 32 42 61 Laarzen, loupe en paddenstoelen-

gids.

zondag 15 oktober

Effecten van natuurbeheerin de Everbeekse bossen

afd. Geraardsbergen 14:00 – 17:30 Kerk van Everbeek Boven

Joris vertelt tijdens deze wandeling over het beheer in dit reservaat- project en over de effecten ervan op de natuur.h Joris De Wolf – 055 42 35 85 [email protected]

zondag 15 oktober

Paddenstoelen in het Neigembos

afd. Ninove 14:30 – 17:00 Kapel van Bevingen Herfsttijd is paddenstoelentijd.

Onze ervaren gids leert jullie alles over de levenswijze van onze inheemse paddenstoelen en zwam- men.☺ Herman Lemaireh Kris De Wit – 054 32 52 65 Laarzen en eventueel paddenstoelen-

gids.

dinsdag 17 oktober

Paddenstoeleninventarisatie Ledezijde

afd. Lede-Houtem 14:00 - Ledezijde (kant Erpe-Mere,

Erondegem), Gentse steenweg Eron- degem (100m voorbij bakkerij Ponnet, rechtover Car-wash)☺ Paddenstoelenwerkgroep "Zwam- vlok"h Herman Derder – 0495 32 42 61 Laarzen, loupe en paddenstoelen-

gids.


Too

n G

abrië

ls

kraaien en eksters"h Erik De Block - 053 68 35 88 [email protected]

zondag 5 november

Dag van de NatuurNatuurwandeling in Teralfene

afd. Affl igem-Liedekerke 14:15 – 16:30 Samenkomst om 14 uur aan de kerk

van Teralfene Natuurwandeling (4km) langs de

Kavee en de vogelkijkhuth Erik De Block - 053 68 35 88 [email protected]

zondag 5 november

Landschapswandeling in Ophasselt

afd. Geraardsbergen 14:00 – 17:30 Kerk van Ophasselt We verkennen een streek die tot nog

toe weinig aan bod kwam en die we nu bijzonder in het licht zetten. We wandelen langs kleine en mooie val- leitjes, door het Hasseltbos en eindi- gen in een plaatselijke taverne.h Lode De Beck – 054 41 42 47 [email protected]

dinsdag 7 november

Paddenstoeleninventarisatie Smetlede,Koningsbos en Blote Heide

afd. Lede-Houtem 14:00 - Kerk Smetlede☺ Paddenstoelenwerkgroep "Zwam- vlok"h Herman Derder – 0495 32 42 61 Laarzen, loupe en paddenstoelen-

gids.

zaterdag 18 november

Dag van de NatuurNatuurwandeling in de Wellemeersen

afd. Denderleeuw 14:00 – 17:30 Infobord Rodestraat te Denderleeuw Natuurwandeling: herfst, mossen en

zwammenh Peter Tolleneer Laarzen of stevige wandelschoenen.


Terugblik op de voorbijeNatuurberlevingsweekends

afd. Geraardsbergen 20:00 – Parochiale zaal Grimminge, steegje

naast de kerk Een compilatie met de beste digitale

foto’s van de voorbije activiteiten, in het bijzonder de weekends van de afgelopen jaren: Jalna, Voeren, Heu- velland en Lac du Der. Een gezellige avond als reünie voor diegenen die mee waren en een smaakmaker voor zij die eraan denken om ooit

eens mee te gaan.h Koen Steenhoudt – 054 58 67 58 [email protected]


Snoeidemonstratiein een hoogstamboomgaard

V.O.C. Lierde 09:00 – 12:00 Nauw, Sint-Maria Lierde Maximaal 20 personen kunnen deel-

nemen aan deze educatieve snoeide- monstratie. Inschrijving via Paul Haustraete

h Paul Haustraete – 09 360 35 61 [email protected]

dinsdag 21 november

Paddenstoeleninventarisatie Den Dotter

afd. Lede-Houtem 14:00 - Gotegemmolen, Gotegemstraat te

Haaltert☺ Paddenstoelenwerkgroep "Zwam- vlok"h Herman Derder – 0495 32 42 61 Laarzen, loupe en paddenstoelen-

gids.

zondag 26 november

Gorzen in Hoegaardenen Het Vinne in Zoutleeuw

afd. Geraardsbergen 08:00 – 18:00 Benedenkant Vesten Geraadsbergen Natuurwandeling in de gebieden

van Hoegaarden die beheerd worden voor (geel) gorzen. (www.velpe-mene.be/nbakkerreservaten.htm). We bezoeken ook het natuurinrich- tingsproject het Vinne. Dit belangrijk gebeid voor watervogels was ooit het grootste zoetwatermeer van België.h Wouter Faveyets – 054 33 91 06 [email protected]

REGIO-ACTIVITEITzaterdag 2 december

ZevZevende Natuur- en Milieuquizende Natuur- en Milieuquiz

afd. Ninove

19:30 – 24:00

Nieuwe locatie! Zaal De Linde, Gemeenteplein te Meerbeke

Een leuke en gezellige quiz over alle aspecten van natuur en milieu. Ploegen van 4 personen. Deelnameprijs € 15 per ploeg, over te schrijven op rekening 979-3529555-21 van Natuurpunt- Ninove, met vermelding "quiz + naam ploeg"h Kris De Wit – 054 32 52 65 [email protected]

zondag 22 oktober

Wandeling in het Aubroek te Berlare

afd. Dendermonding 08:00 – 10:30 Taverne De Waterhoek te Berlare Deze wandeling wordt begeleid door

gidsen die hier met elk hoekje en elke vogel vertrouwd zijn. We hebben dan ook eerst en vooral aandacht voor de vogels van het gebied. Het is het ideale moment voor de waarne- ming van trekvogels. Na de wandeling drinken we samen

een glas in Taverne De Waterhoek.☺ André Van Doorsselaer, Rudi Van Onderbergen en Antoine Hulders, i.s.m. vzw Durmeh Stefaan Thibau - 052 42 69 72 [email protected]

zondag 22 oktober

Nationale vogeltrekteldag

afd. Ninove 08:00 – 14:00 Trektelpost bunker Pamel/Roosdaal,

einde Begaardenstraat/ begin veld- weg, Roosdaal

We determineren en tellen alle over- vliegende trekvogels.h Kris De Wit – 054 32 52 65 Verrekijker of telescoop en warme

kleding en laarzen.

zondag 29 oktober

Paddenstoelen in het Osbroek te Aalst

afd. Lede-Houtem 10:00 – 12:00 Frans Blanckaertdreef (zijstraat

Parklaan) te Aalst Educatieve wandeling over padden-

stoelen☺ Paddenstoelenwerkgroep "Zwam- vlok"h Herman Derder – 0495 32 42 61 Laarzen, loupe en paddenstoelen-

gids.

zondag 5 november

Natuurwandeling in het Somergembos

Afdeling Aalst 10:00 – 12:00 Op het einde van de Schietbaan

(zijbaan van de Brusselse steenweg), ter hoogte van de oude Zeebergbrug

Natuurwandeling in samenwerking met stad Aalst.☺ Antonia Geerts of Geert Rohaerth Dienst leefmilieu – 053 73 24 12 [email protected]

zondag 5 november



Liedekerkebos, Schelfhoutstraat, Liedekerke

Themawandeling (4km) "Gaaien,


alles getoond en worden reisanekdo- ten verteld.h Kris De Wit – 054 32 52 65

zondag 17 december

Overwinterende watervogels aan de Schelde

V.O.C.-Lierde 09:00 – 12:00 Kaaihoeve, Oude Scheldestraat 16,

Meilegem Zwalm Themawandeling

h Frank De Waele – 055 42 78 40 [email protected]

BEHEERSWERKENzondag 8 oktober

Beheerswerken Palitsebeek

afd. Affl igem-Liedekerke 8:30 – 13:30 Samenkomst Sportlaan te Liede-

kerke, aan de brug over de Palitsebeek

Maaien en opruimen Drank en een tussendoortje worden

aangeboden.h Marc Michiels – 053 67 11 91 [email protected]

zaterdag 28 oktober

Beheerswerken Sint-Onolfspolder

afd. Dendermonding 9:00 of 16:00 Sint-Onolfsdijk, aan de monding

van de Nieuwe Dender langs de kant van Appels

Maaien van rietruigteh Vooraf contact met Stefaan Thibau 052 42 69 72 [email protected] Laarzen

zondag 12 november



kerke, aan de brug over de Palitse- beek




Dag van de natuurBeheerswerken Heidemeersen

afd. Dendermonding 09:00 – 16:00 Taverne 't Oud Brughuys in Berlare,

aan Schoonaardebrug kant Berlare Knotten van knotwilgen. Wie hout

wil, kan het meenemen. Een lunch en drank worden aange-

boden aan wie de hele dag blijfth Stefaan Thibau - 052 42 69 72 [email protected] Laarzen en werkhandschoenen

18 en 19 november

Dag van de Natuur (beheerswerken)

afd. Ninove 08:00 – 16:00 Voor de juiste locatie, bel naar onder-

staande verantwoordelijken Boomkruinen zagen, wilgen knot-

ten, verwijderen van exotische strui- ken in één van onze nieuw aange- kochte percelen in het reservaat Ninove-Linkeroever, enz. Kom ons een dagje helpen, wij zorgen voor warme soep en een koude pint.h Frederik – 054 34 20 86 Georges – 054 33 60 64 Laarzen en werkhandschoenen

zondag 10 december



kerke, aan de brug over de Palitse- beek



zaterdag 16 december

Beheerswerken Heidemeersen

afd. Dendermonding 09:00 – 16:00 Taverne 't Oud Brughuys in Berlare

aan Schoonaardebrug, kant Berlare Verwijderen van exoten op een ver-

tuind perceel.h Vooraf contact met Stefaan Thibau 052 42 69 72 [email protected] Werkhandschoenen

zondag 3 december

Natuurwandeling in het Kravaalbos

Afdeling Aalst 10:00 – 12:00 Hof te Putte, Putstraat 99 te

Meldert-Aalst Natuurwandeling in samenwerking

met stad Aalst.☺ Annemie De Bruycker of Paul Van den Bremth Dienst leefmilieu – 053 73 24 12 [email protected]

zondag 3 december



Liedekerkebos, Schelfhoutstraat, Liedekerke

Themawandeling (4km) "Winter"h Erik De Block - 053 68 35 88 [email protected]

zondag 3 december

Winterwandeling in Essene

afd. Affl igem-Liedekerke 14:15 – 16:30 Samenkomst om 14 uur aan de kerk

van Essene. Verkennen (6 km) van de natuur op

de grens van Essene met Asse-ter-Heide en Meldert.h Erik De Block - 053 68 35 88 [email protected]

zondag 3 december

Dotterwandeling

afd. Groot Haaltert 14:30-17:00 Gotegemmolen, Gotegemstraat,

grens Aaigem-Haaltert Natuurwandeling door het reservaat.

h Stijn de Ryck – 0472 70 20 00 [email protected] Laarzen, geschikte kledij

woensdag 13 december

Natuurreizigers uit de Denderstreek(winterse dia-fi lmavond)

afd. Ninove 20:00 – 23:00 Café Kalisj, Pollarestraat 126,

9400 Ninove Afrika, Zuid-Amerika, Azië en

Europa, in al deze werelddelen hebben Natuurpunters uit de Den- derstreek hun voetstappen al ach- tergelaten in de plaatselijke klei. Ze zijn met een pak foto’s, dia’s en films over de plaatselijke fauna en flora teruggekomen. Op deze winterse woensdagavond wordt dit


Stij

n D

e Ry

ck

10 nr. 4 - oktober 2006

15 jaar JNM te Ninove en Geraardsbergen!!

Praktische gedeelte:Vooreerst: iedereen is voor de 3 activiteiten uit-genodigd: piepers, ini’s, gewone leden, ouders, oude sokken, familie, vrienden, bevriende ver-enigingen...

Receptie: Plaats: buurthuis Pallieter, Smid Lambrecht-straat 102, 9406 Outer.Uur: vanaf 20.00 tot als de laatste naar huis gaat.

Beheerswerken:Plaats (van afspraak): garage Renault De Tant, Aalstersesteenweg 52, 9506 Schendelbeke.Uur: van 13.00 tot 17.00.Meebrengen: niets, Natuurpunt zorgt voor het nodige materiaal (laarzen en aangepaste werk-kledij mogen altijd natuurlijk).

15 jaar geleden werd de toenmalige JNM-afdeling Ninove opgericht en dat mag wel gevierd worden he! Omdat we het dit jaar allemaal wat grootser zien, maken we er niet gewoon een feestavondje van, maar ineens een heel feestweekend, waar we voor elk wat wil(d)s insteken.

Vrijdag 27 oktober beginnen we het week-end rustig met een receptie voor iedereen die van ver of dichtbij iets met JNM-NiGer te maken heeft of had. Jullie Natuurpunters zijn dus ook welkom. De champagne (of was het nu schuimwijn) zal knallen en de speeches zullen naadloos in elkaar overlopen...

Zaterdag 28 oktober wordt er ook nog iets nuttigs gedaan: we beginnen de dag met beheers-werken in de Moenebroeken in Geraardsbergen. Jens zal ons laten zweten tot in de late namiddag en zorgt er ook voor dat iedereen werk genoeg heeft, zodat niemand zich verveelt. Na al dat harde werken moet er dan ’s avonds eens goed ontspannen worden. En zeg nu zelf, wat is er beter dan een JNM-fuif? De beste JNM-muziek van de laatste 15 jaar zal door de boxen knallen en alle kamphits worden perfect gemixed met een cuba-libre of bloody mary. DJ/VJ Ike zorgt voor ambiance voor en achter de draaitafels en zal zelfs aan gepaste JNM-visuals denken (jaja, das nogal iet èh! ;-).

U begrijpt het wel, een hele dag vol ambiance, zwetende lijven en feeststemming!

Allemaal goed en wel, maar wat gaat dat kosten, waar gaat dat door en vooral: ben ik wel uitgeno-digd? Ziehier het paktische gedeelte:

27-28 oktober: Jubileumweekend

Wout Van der Auwermeulenwww.jnm.be/niger

0497/072353 of [email protected]

JNM

INFO

Fuif:Plaats: Jeugdhuis het Uur in Meerbeke, St. Berlindisstraat 10. (Naast de kerk van Meerbeke)Uur: Vanaf 21.00 tot in de vroege uurtjesPrijs: Gratis, drank aan zeer democratische prijzen

NatuurpunNatuurpunt is een open en onge-bonden vereniging die mensen op een aan ge name wijze kansen wil geven om zich in te zetten voor de duurzaam heid van natuur en landschap vanuit een bre de maat-schappelijke visie. Onze activitei-ten situeren zich hoofdzakelijk op het vlak van studie, educatie, beleid en reservatenwerking.Tel.: 015 29 72 20www.natuurpunt.be

AFDELINGENAalstDaan Stemgée - 053 41 35 [email protected]

Affligem-LiedekerkeKern AffligemWim Van Grieken - 053-77 70 [email protected] LiedekerkeErik De Block - 053 68 35 [email protected]

DenderleeuwBruno De Bruyn - 053 67 07 [email protected]

DendermondingStefaan Thibau - 052 42 69 [email protected]

Erpe-MerePeter D’Hondt - 053 80 72 57 [email protected]

Boven-DenderKoen Steenhoudt - 054 58 67 [email protected]

Groot-HaaltertStijn De Ryck 0472 70 20 [email protected]

Lede-HoutemHerman Derder - 053 80 01 [email protected]

NinoveWouter Mertens - 054 32 51 [email protected]

WERKGROEPENWerkgroep InvertebratenWerkgroep InvertebratenEric De Tré - 053 66 04 [email protected] - 2255

Vogelwerkgroep CinereaVogelwerkgroep CinereaWouter Faveyts 054 33 91 [email protected]

Plantenwerkgroep AlliumPlantenwerkgroep AlliumPeter Tolleneer - 053 84 00 [email protected]

Zoogdierenwerkgroep ElioZoogdierenwerkgroep ElioAxel Neukermans - 0478 88 07 [email protected]

Paddestoelenwerkgroep ZwamvlokPaddestoelenwerkgroep ZwamvlokHerman Derder - 053 80 01 [email protected]

Werkgroep amfibieën & reptielen WardWerkgroep amfibieën & reptielen WardKoen De [email protected] 68 89 82

RESERVATEN ENNATUURPROJECTEN

Giften Reservatenfonds:rekeningnummer:293-0212075-88 met vermel-ding van de projectnaam en het projectnummer.Giften vanaf € 30 zijn fiscaal aftrekbaar.

Boelaremeersen te Neder -Boelaremeersen te Neder -boelare - 6640boelare - 6640Johnny Cornelis - 0474 58 08 [email protected]

Brede schorren enBrede schorren enKonkelschor te BerlareKonkelschor te Berlare 6616Stefaan Thibau 052 42 69 [email protected]

Dendervallei te NinoveDendervallei te Ninove60996099Joachim De [email protected] 93 53 77

Den DotteDen Dotter/r/BlauwbosBlauwboste Haaltert/Aaigem/Mere 6149te Haaltert/Aaigem/Mere 6149Walter Loy - 053 83 89 [email protected]

Everbeekse bossen - 6210Everbeekse bossen - 6210Conservator Koen Van Den Berge055 42 83 90

't Groot Schoor te Grem bergen't Groot Schoor te Grem bergen66036603Tarcy Verstraeten 052 21 11 11

Heidemeersen te BerlareHeidemeersen te Berlare66446644Stefaan Thibau 052 42 69 [email protected]

Hogedonk te Gijze geHogedonk te Gijze gem/m/Herdersem / Mespelare - 6243Herdersem / Mespelare - 6243Brian [email protected] 052 22 57 71

Honegem te Erpe-MerHonegem te Erpe-Mere/e/AalsAalst/t/Lede - 6123Lede - 6123Wim D’Haeseleer - 0495 87 50 [email protected]

Keelman te DenderhoutemKeelman te Denderhoutem61786178Guido Van Rossen054 32 23 [email protected]

Kravaalbos te MeldertKravaalbos te Meldert6071Frans [email protected]

Ledezijde 6657Ledezijde 6657Herman Derder - 053 80 01 [email protected]

Moenebroek te Geraards -Moenebroek te Geraards -bergebergen/n/Lierde - 6620Lierde - 6620Carlos D’Haeseleer - 054 41 87 09carlos.dhaeseleer@na tuurpunt.be

DendrietDendriet is het regionale con-tactblad voor de leden van negen Natuur punt afdelingen en vier studie werkgroepen in de Dender streek. Deze af delin gen en werkgroepen wil len zowel occasioneel als struc tureel in tens sa men wer ken. Je kan voor meer inlich tingen steeds terecht bij de con tactpersoon voor jouw afdel-ing of de werkgroep die jouw interesse wegdraagt. Stuur je opmerkingen, aanmoedigingen, belevenissen en natuurpuntjes door naar de redactie. Deadline volgende Dendriet:1 november 2006.

Dendriet ontvangeDendriet ontvangen:Leden van Natuurpunt die lid zijn van een niet-Dender streek-afdeling kunnen Dendriet ont-vangen door hun lidmaatschap te wijzigen naar de afdeling bin-nen de Denderstreek van hun keuze of door zich te abonneren op Dendriet. Dit doe je door middel van een overschrijving van € 7,50 op rekeningnummer 393-0491337-24 van Dendriet, Heldergemstraat 161, 9450 Heldergem, met vermelding van je lidnummer en “abonne ment Dendriet, middenkatern afde-ling...”.Een afzonderlijk abonnement zonder lidmaatschap van Natuur-punt is niet mogelijk.

REDACTIERAADWouter Mertens - hoofdredacteurDaan Stemgée - redactiesecretarisStijn De Ryck - publicatiecontrollerMarc Symoens - correctorKoen Steenhoudt - verzendingWilly Beeckman, Joachim De Maeseneer, Dirk De Mesel, Herman Derder, Eric De Tré, Peter D’Hondt, Wouter Faveyts, Peter Tolleneer, Wim Van Grieken, Wilfried Veldeman

Werkten ook mee aan dit nWerkten ook mee aan dit nr :Stijn De Ryck, Wouter Faveyts, Toon Gabriëls, Stefaan Thibau, Vilda- Rollin Verlinde.

DRUKDrukkerij Druk in de Weer, GentPapier: CyclusPrint 90 gram, 100% kringlooppapierInkt: gedrukt met vegetale inkten en plantaardige wasmiddelen

Molenbeekmeersen te Den der-Molenbeekmeersen te Den der-leeuleeuw/w/Okegem - 6646Okegem - 6646Eric De Tré 053 66 04 [email protected]

PaddebeekvalleiPaddebeekvalleite Dendermonde - 6652te Dendermonde - 6652Dirk Van den Bossche 052 42 49 60

Palitse beek te Liedekerke - 9427Palitse beek te Liedekerke - 9427Marc Michiels 053 67 11 [email protected]

Pamelse meersen, Dom me -Pamelse meersen, Dom me -lingen te Liedekerke - 9972lingen te Liedekerke - 9972Marc Michiels 053 67 11 [email protected]

Phenixberg te Okegem - 6618Phenixberg te Okegem - 6618Wouter Mertens 054 32 51 [email protected]

Park van Mesen te LedePark van Mesen te LedeHerman Derder 053 80 01 [email protected]

Raspaillebos te GrimmingeRaspaillebos te Grimminge 164164Koen Steenhoudt 054 58 67 [email protected]

Rietbeemd te Moer bekRietbeemd te Moer beke/ e/ VianViane/e/Lessines - 6058Lessines - 6058Godfried Merlevede 068 33 51 [email protected]

Sint-Onolfspolder te AppelSint-Onolfspolder te Appels/s/Dendermonde - 6623Dendermonde - 6623Bart Dierickx 052 21 03 81

Valier te Liedekerke - 9418Valier te Liedekerke - 9418Marc Michiels - 053 67 11 91 [email protected]

Wachtbekken 6Wachtbekken 6in Sint-Gilliin Sint-Gillis/s/DendermondeDendermondeStefaan Thibau 052 42 69 [email protected]

WalputbeeWalputbeek/k/DendermeersenDendermeersen te Meerbeke - 6213 te Meerbeke - 6213Georges Jacobs 054 33 60 [email protected]

Wellemeersen te DenderleeuwWellemeersen te Denderleeuw/Erembodegem - 6612Erembodegem - 6612Eric De Tré 053 66 04 [email protected]

Werkgroep Bomen-Park-Werkgroep Bomen-Park-OsbroeOsbroek/k/Gerstjens te AalstGerstjens te AalstPeter Tolleneer 053 84 00 [email protected]

nr. 4 - oktober 2006 11

SCHENK EEN LIDMAATSCHAP !Gezinslidmaatschap: € 20 op rekening 230-0044233-21

Je ontvangt natuur.blad en DendrietVoor € 8,50 meer ontvang je ook natuur.focus (studie en beheer) of natuur.oriolus (vogels)

Voor € 34,50 in totaal ontvang je zowel natuur.blad, -focus, -oriolus en Dendriet(vermeld de tijdschriften die je wenst op de overschrijving)

Zaterdag 2 december: regioquizSchrijf nu in!

Deze titel verwijst naar:

Ahet Griekse dendron, wat boom betekent,Aeen mineraal in de vorm van een boompje op voegvlakken van sommige gesteenten,Ade vertakte uitlopers van hersen- zenuwcellen: een communicatie - kanaal dus,Ahet Denderbekken met een netwerk van sloten en beken,A tenslotte staat er natuurlijk ook veel riet langs de Dender...

Redactieadres:Redactieadres: Dendriet,Pamelstraat 119, 9400 Ninove

E-mail: E-mail: [email protected]

Website:Website:www.natuurpunt.be/denderstreek

Verantwoordelijke uitgever:Verantwoordelijke uitgever:Wouter Mertens,Pamelstraat 119, 9400 Ninove

Rekeningnummer:Rekeningnummer:393-0491337-24,Dendriet, Heldergemstraat 1619450 Heldergem

Foto’s voorpagina:Stijn de Ryck, Stefaan ThibauVilda - Rollin Verlinde

2 Kleine ijsvogelvlinder in Raspaillebos

5 Meirdam bedreigd!

7 Denderkalender

10 15 jaar JNM Ninove-Geraardsbergen

I N H O U D

dendriet 2006 nr 4 jaargang 5

Documents

Transcript of dendriet 2006 nr 4 jaargang 5