PERSOONLIJKE VAARDIGHEDEN

EN PROFESSIONELE

COMMUNICATIE

Cijfers en tendensen

2

SECTORFOTO - ADDENDUM

TRENDS IN HET THEMA .................................................................................................................................. 3

Nieuwe vormen van communicatie ............................................................................................ 3

Soft skills maken het verschil in een digitale arbeidsmarkt ............................................... 4

Relevante informatie selecteren en delen ................................................................................. 4

Soft skills in dienst van iedereen ................................................................................................ 4

HET THEMA IN DE TOEKOMST ....................................................................................................................... 6

Drie nieuwe functieprofielen voor de toekomst: de toekomst is aan de soft skills ..... 6

Het vermogen om problemen op te lossen en blijk geven van flexibiliteit in een

instabiele omgeving waar de verandering blijvend is ............................................................ 7

De meerwaarde van de mens ten aanzien van de robotisering .......................................... 7

OPLEIDINGEN ................................................................................................................................................... 8

Efficiënt functioneren ..................................................................................................................... 8

Organisatie en tijdsbeheer ............................................................................................................ 8

Persoonlijke ontwikkeling ............................................................................................................. 8

Interpersoonlijke communicatie .................................................................................................. 9

Schriftelijke communicatie............................................................................................................ 9

Digitale communicatie .................................................................................................................... 9

Presentatietechnieken..................................................................................................................... 9

Vergadertechnieken ...................................................................................................................... 10

BIBLIOGRAFIE ................................................................................................................................................ 11

Wetenschappelijke bronnen ........................................................................................................ 11

Boeken ............................................................................................................................................... 11

Internetbronnen ............................................................................................................................. 11

3

SECTORFOTO - ADDENDUM

TRENDS IN HET THEMA

Nieuwe vormen van communicatie

De manier van werken verandert en de communicatie in de bedrijven verandert mee. Vandaag

"wordt er veel gesproken over het concept New way of working (NWOW), dat een combinatie is van

telewerken, management op basis van doelstellingen, flexibele bureaus, Bring your own device

(BYOD, medewerkers brengen hun persoonlijke tablet-pc of smartphone mee om verbinding te

maken met de gegevens van het bedrijf), Bring your own access (BYOA, de werknemers kiezen de

voor hen meest geschikte applicatie uit de applicaties die op het internet worden aangeboden) en

ook interne sociale netwerken1." Die toenemende complexiteit van media, methodes en kanalen

heeft ook een impact op de manier van communiceren.

Die impact op de manier van communiceren wordt bepaald door vier trends2 in de communicatie in

het algemeen, namelijk de trend van de transparantie (het glazen huis), de trend van de horizontale

informatieoverdracht, de trend van de emotiemaatschappij en de dataminingtrend.

De trend van de transparantie wordt steeds belangrijker in onze manier van communiceren. Door

de digitalisering moet alle informatie transparanter zijn. De maatschappij eist dat. Het glazen huis

is een metafoor voor die transparantie.

De tweede trend is de 'horizontalisering' van informatie. Vroeger was informatie afkomstig van de

directie, was ze uniform en werd ze doorgegeven aan de medewerkers. Voortaan gebeurt de

informatieoverdracht op een horizontale manier, via verschillende kanalen, tussen medewerkers en

via diverse vormen. Iedereen moet die tools dus optimaal beheersen en zich vooral bewust worden

van de verandering van de bedrijfscodes.

De derde trend steunt op de emoties die mensen ervaren wanneer ze communiceren. Via de woorden

die we kiezen, proberen we een impact te hebben op onze gesprekspartner. Het is dus belangrijk om

de invloed van woorden op het gedrag en de communicatie van anderen te onderzoeken.

De dataminingtrend, tot slot, houdt verband met het fenomeen van 'big data'. Die trend zal steeds

belangrijker worden voor onze communicatie. Wanneer we dankzij datamining toegang krijgen tot

kennis afkomstig van gegevens verzameld door machines, moeten we op voorzichtige en

diplomatische manier met die informatie omgaan. De menselijke intelligentie moet dat mogelijk

maken. Momenteel wordt die trend steeds populairder in de wereld van de marketing.3

1 FOLON, J., 'Les nouvelles façons de travailler', Le blog du service public,

<http://secteurpublic.ifebenelux.com/2015/09/28/les-nouvelles-facons-de-travailler-nwow-byod-byoa-montrent-les-signes-du-declin-du-pouvoir-des-informaticiens-en-entreprise/ > (geraadpleegd op 6 januari 2016.) 2 Communicatiepanel Logeion, 'Rapportage Communicatiejaaronderzoek 2015: Wat zijn de laatste trends en

ontwikkelingen binnen het communicatievak?', 26 februari 2015. 3 Communicatiepanel Logeion, 'Rapportage Communicatiejaaronderzoek 2015: Wat zijn de laatste trends en

ontwikkelingen binnen het communicatievak?', 26 februari 2015.

4

SECTORFOTO - ADDENDUM

Soft skills maken het verschil in een digitale arbeidsmarkt

De automatisering of 'robotisering' van verschillende beroepen, als aanvulling of alternatief, is geen

sciencefiction meer. Ze heeft niet alleen betrekking op de industriesector maar ook op de

transportsector, de logistieke sector en de sector van de persoonsgebonden dienstverlening. De

impact is diffuus en zou op termijn op duurzame manier de behoeften en verwachtingen van de

bedrijven en werknemers moeten veranderen. Met andere woorden: de beroepen zelf4.

Ongeacht de loopbaan maken overdraagbare competenties (dit zijn competenties die men in een

beroep ontwikkelt, maar die ook in een andere sector kunnen worden ingezet) en dus weinig

onderworpen zijn aan snelle evoluties, het verschil op de arbeidsmarkt, en dat zal zo blijven.

Mondeling communiceren, beheersen van de sociale codes, onderhandelen, leadership,

nieuwsgierigheid en nederigheid: het zijn stuk voor stuk soft skills die voor alle werknemers nuttig

zijn.

We laten momenteel de cultus van het diploma achter ons en maken plaats voor soft skills en big data.

In een bedrijf als Google gaan de beoordelingsschema's om promotie te krijgen verder dan de puur

technische competenties. Belangrijke elementen zijn ook hoe men zijn werk documenteert, of men

op correcte manier communiceert, of men kan samenwerken, kennis kan delen, een junior kan

coachen enz. "Een hele reeks soft skills waar vooral ingenieurs vaak niet heel goed in zijn", aldus

Sylvain Kalache5.

Inzetten op soft skills voor de arbeidsmarkt van de toekomst is de grote trend waarmee we

rekening moeten houden.

Relevante informatie selecteren en delen

Administratieve bedienden worden steeds meer geconfronteerd met een toename van gegevens en

informatie afkomstig van newsletters, sites, e-mails, telefonische oproepen enz. De hoeveelheid

berichten die moet worden verwerkt, is groot. De Tempera-studie6, uitgevoerd op vraag van Cevora

in 2015 om de nieuwe taken in administratieve functies te kennen, geeft bovendien aan dat het

beheer van de informatiestromen aan belang wint. Administratieve medewerkers moeten dus blijk

geven van gezond verstand om de informatie op correcte manier te verdelen, te bepalen wat

dringend is en of het relevant is voor de bestemmeling.

Soft skills in dienst van iedereen

Creativiteit en stressmanagement zijn niet meer uitsluitend sleutelcompetenties van

leidinggevenden. Vandaag gelden die competenties voor alle medewerkers.

4 Manpower Group, 'Employabilité: se préparer aux métiers et compétences de demain… dès aujourd’hui?',

30 september 2014. 5 http://www.usine-digitale.fr, 'Ce sont les 'soft skills' qui font la différence dans le numérique', Sylvain

Kalache, 23 oktober 2015. 6 Colman E., Desseyn J., Albertijn M., 'Étude ciblée du Cefora : Le contenu des professions administratives', p. 40.

5

SECTORFOTO - ADDENDUM

Volgens Fabrice Mauléon7 zijn soft skills de competenties waar men in onze organisaties het meest

een beroep op doet. Medewerkers wijden steeds meer tijd aan het bevorderen van de harmonie en

efficiëntie in onze teams.

Om die trend te volgen ontwikkelt Cevora thema's om de samenwerking in bedrijven te bevorderen,

zoals co-ontwikkeling. Maar ook nieuwe opleidingen die persoonlijke competenties combineren met

efficiëntie op het werk, zoals de opleiding zelfvertrouwen.

De complementariteit tussen analytische en intuïtieve vermogens (de soft skills) is vandaag heel

belangrijk om werk te vinden in die nieuwe economie en te evolueren in zijn professionele

omgeving. In zijn werk gewijd aan werving bij hightechbedrijven wijst William Poundstone8 erop in

welke mate soft skills deel uitmaken van de verwachte competenties in die nieuwe economie: er

wordt gezocht naar de meest aangepaste, originele en creatieve profielen. Het is dus van essentieel

belang om te investeren in die persoonlijke competenties in onze opleidingsprogramma's voor

werkzoekenden. Soft skills zijn immers doorslaggevend in de zoektocht naar werk en maken het

verschil bij de selectieverantwoordelijken.

De ontwikkeling van die persoonlijke competenties belangt dus iedereen aan. De opleidingen om

soft skills te verbeteren of te verwerven moeten op transversale manier aan Cevora worden

toevertrouwd, om alle bedienden van het PC200 te bereiken.

7 'Au diable les soft skills', émergence RH, 2014, interview met Fabrice Mauléon, docent en directeur van de

Learning Hub aan de France Business School 8 'Ben jij slim genoeg om voor Google te werken?', William Poundstone, 2013

6

SECTORFOTO - ADDENDUM

HET THEMA IN DE TOEKOMST

Drie nieuwe functieprofielen voor de toekomst: de toekomst is aan de

soft skills

Een studie9 over de beroepen van de toekomst geeft aan dat door de kracht van de technologische

evoluties de competentiecycli elk jaar korter worden. Dit document voorspelt dat twee derde van de

kinderen in de kleuterschool een beroep zal uitoefenen dat vandaag nog niet bestaat. Er geldt maar

één regel: we moeten ons continu bijscholen.

De studie praat ook over de opkomst van drie nieuwe soorten beroepen:

- Beschermers (als schild tegen de crisis): Beschermers beperken de economische, milieu- en

menselijke risico's. Ze vergewissen zich ervan dat beslissingen worden genomen conform de

bestaande normen en hedendaagse ethiek. Ze zijn de incarnatie van de zorgwaarde. We vinden

hen daarom terug in beroepen met betrekking tot duurzame ontwikkeling.

- De Optimalisator (toonbeeld van efficiëntie): de Optimalisator is op zoek naar meer

winstgevendheid en een betere kostenbeheersing. Hij ontwikkelt daarvoor dashboards en

prestatie-indicatoren. We vinden hem terug in financiële en managementfuncties, maar ook

in een technische omgeving en in HR. De opkomst van big data zal de optimalisator helpen.

Dit zal op zijn beurt de zoektocht ondersteunen naar profielen zoals gegevensonderzoeker

('Data miner') of gegevensanalist ('Data scientist', 'Data analyst').

- De 'Storyteller' (ambachtsman van de zingeving): de Storyteller geeft (opnieuw) betekenis

aan het engagement van het bedrijf dankzij de dialoog – op de sociale netwerken

bijvoorbeeld – met de klant, consument of kandidaat, partner en elke andere persoon die

met de organisatie in contact staat. Hij communiceert over de identiteit van het bedrijf en

de rol die het speelt in zijn omgeving, iets wat steeds belangrijker is in tijden van crisis. We

vinden hem terug in functies als 'Digital Brand Manager', 'Community Manager', 'Online

communicatieverantwoordelijke', 'Web Editor', 'Employer Brand Manager' enz.

Elk van deze drie beroepen vereisen dat men zich continu bijschoolt en aanpast. Ze zullen vergen dat

men, meer dan gelijk welke technische competenties, zijn persoonlijke competenties ontwikkelt.

De beroepen voorspellen dat de toekomst aan de soft skills is. Kritisch denkvermogen,

probleemoplossend vermogen, creativiteit, 'savoir être', teamgeest, ondernemerschap, autonomie

enz. zijn van toepassing op een grote verscheidenheid aan banen en worden verwacht van het

individu, ongeacht zijn functie, contract, beroep ... Kortom, het zijn niet-technische competenties

die de motor van de rekrutering zijn.10

9 Manpower, '10e ManpowerGroup-enquête naar tekort aan talent', 19 mei 2015

10 Jobat.be, '3 nieuwe functieprofielen voor de toekomst'

7

SECTORFOTO - ADDENDUM

Het vermogen om problemen op te lossen en blijk geven van

flexibiliteit in een instabiele omgeving waar de verandering blijvend is

Het is moeilijk om alle beroepen van de toekomst te voorspellen, maar een duidelijke tendens

tekent zich af: de lineaire loopbanen zijn voorbij. We evolueren naar loopbanen gericht op

projecten. In dezelfde functie blijven zorgt niet langer voor stabiliteit, want de professionele

vereisten veranderen constant. Iedereen is, vanaf de school al, betrokken bij de snelheid waarmee

de informatie wordt vernieuwd, als gevolg van nieuwe ontwikkelingen en de enorme opmars van de

digitale economie.

De meerwaarde van de mens ten aanzien van de robotisering

Alle grote bedrijven zijn formeel: de digitalisering kan slechts slagen wanneer ze steunt op mensen.

De blog van het bedrijf Wisembly11 wemelt van de artikelen over de begeleiding van het bedrijf op

weg naar digitalisering. Dit bedrijf legt de nadruk op de soft skills die noodzakelijk zijn voor een

goede digitale overgang. Teamgeest, flexibiliteit, zin voor initiatief en communicatie zijn de vier

vaardigheden en attitudes waarover men moet beschikken.

De bediende zal over verschillende competenties moeten beschikken:

kritisch denkvermogen, teamgeest, zin voor initiatief, aangepaste

communicatie, oplossingsgerichtheid en autonomie.

11 WISEMBLY (2015), 'Transition numérique: n’oubliez pas les soft skills', Official blog, http://wisembly.com/blog/2015/10/20/transition-numerique-soft-skills (geraadpleegd op 12/01/2015).

2020

8

SECTORFOTO - ADDENDUM

OPLEIDINGEN

Efficiënt functioneren

Efficiënter werken dankzij uw professionele contacten 014N

Mindmapping : opdrachten efficiënt aanpakken 015N

Beïnvloeden kunt u leren 016N

Snel informatie verwerken en onthouden  : basis 017NA

Snel informatie verwerken en onthouden  : gevorderd 017NB

Omgaan met afleiding op het werk DL010N

Organisatie en tijdsbeheer

Time management 019N

Krijg alles gedaan door een optimale workflow 020N

Time management - Commerciële binnendienst medewerkers 021N

Time management - Commerciële buitendienst medewerkers 022N

Persoonlijke ontwikkeling

Bereik meer win - winsituaties op het werk 001N

De kracht van emotionele intelligentie 002N

Proactief handelen 003N

Omgaan met verandering 004N

De kracht van uw geheugen 005N

Integer omgaan met gevoelige informatie 006N

Verhoog uw weerbaarheid op de werkplek 007N

Relationele intelligentie 008N

Persoonlijk leiderschap 009N

Concentratietechnieken 010N

Uw troeven als ervaren medewerker 011N

Mijn functioneringsgesprek voorbereiden 012N

Mijn persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) : neem uw carrière in handen 013N

Co-ontwikkeling 1162N

Emotionele intelligentie DL002N

Omgaan met verandering DL004N

Leeftijd is troef DL127N

Sterk in uw schoenen staan DL1116N

Bedrijfstheater: Omgaan met verandering 1163N

9

SECTORFOTO - ADDENDUM

Interpersoonlijke communicatie

Efficiënte communicatie 023N

Efficiënte communicatie - management assistants 024N

Efficiënte communicatie - commerciële bedienden 025N

Professioneel telefoneren 026N

De kracht van non-verbale communicatie 027N

Toelichting geven aan een groep 028N

Assertieve communicatie 031N

De boodschap overbrengen met Complete Vocal Technique 1132N

Constructief feedback geven 1117N

Empowerment voor heldere en krachtige communicatie 1116N

Efficiënt communiceren  : basis DL1127N

Assertiviteit : durf vragen te stellen en neen te zeggen DL031N

Verbeter uw communicatie : toon empathie DL033N1

Verbeter uw communicatie : uw reactie op bezwaren DL033N2

4 workshops met essentiële tools om beter te communiceren WS033N

Schriftelijke communicatie

Klantgerichte e-mails en brieven schrijven 039N

Leesvriendelijk schrijven 040N

Fris uw kennis van de Nederlandse spelling op 041N

Copywriting : sneller overtuigende bedrijfsteksten schrijven 042N

Writing for business 044N

Correct e-mailen in het Nederlands : 10 tips per mail DL043N

Digitale communicatie

Efficiënt schrijven voor internet en sociale media 038N

Presentatietechnieken

Prezi : interactieve en efficiënte presentaties 045N

Succesvolle presentaties voor commerciëlen 046N

Presentation skills 047N

Het woord nemen DL047N

10

SECTORFOTO - ADDENDUM

Vergadertechnieken

Notuleren en verslagen maken 048N

Visueel noteren 049N

Digitaal vergaderen : en wat met uw communicatie? 1174N

Uw vergadering in goede banen leiden DL1221N

Efficiënt notuleren DL049N

11

SECTORFOTO - ADDENDUM

BIBLIOGRAFIE

Wetenschappelijke bronnen

Colman E., Desseyn J., Albertijn M.(2015), Gerichte studie van Cevora: 'De inhoud van de

administratieve beroepen', Tempera, 51 p.

Boeken

WILLIAM POUNDSTONE (2013), 'Ben jij slim genoeg om voor Google te werken', 377p

Internetbronnen

COMMUNICATIEPANEL LOGEION (2015), 'Communicatiejaaronderzoek 2015: Wat zijn de laatste

trends en ontwikkelingen binnen het communicatievak?',

https://www.communicatiepanel.nl/pdf/Trendonderzoek%20Communicatiepanel%202015%20(defin

itief).pdf (geraadpleegd op 4 februari 2016)

FABRICE MAULEON (2014), 'Au diable les soft skills', http://emergences-rh.com/soft-skills/

(geraadpleegd op 23 december 2015)

FOLON, J. (2015), 'Les nouvelles façons de travailler', Le blog du service public,

<http://secteurpublic.ifebenelux.com/2015/09/28/les-nouvelles-facons-de-travailler-nwow-byod-

byoa-montrent-les-signes-du-declin-du-pouvoir-des-informaticiens-en-entreprise/ > (geraadpleegd

op 6 januari 2016.)

JEAN-CLAUDE VERSET (2015), rtbf économie, 'Toujours davantage de métiers en pénurie: faut-il y

voir une opportunité', http://www.rtbf.be/info/economie/detail_toujours-davantage-de-metiers-en-

penurie-faut-il-y-voir-une-opportunite?id=8984654 (geraadpleegd op 7 januari 2016)

MANPOWER GROUP (2015), 'Employabilité: se préparer aux métiers et compétences de demain…

dès aujourd’hui?', http://www.manpowergroup.fr/employabilite-se-preparer-aux-metiers-et-

competences-de-demain-des-aujourdhui/ (geraadpleegd op 23 december 2015)

MANPOWER GROUP (2015), '10e ManpowerGroup-enquête naar tekort aan talent',

http://www.manpowergroup.fr/10e-edition-etude-penurie-de-talents-pres-dun-tiers-des-entreprises-

touches-par-les-difficultes-de-recrutement/ (geraadpleegd op 7 januari 2016)

SYLVAIN KALACHE (2015), 'Ce sont les soft skills qui font la différence dans le numérique',

http://www.usine-digitale.fr/article/ce-sont-les-soft-skills-qui-font-la-difference-dans-le-numerique-

explique-sylvain-kalache-de-la-holberton-school.N358721 (geraadpleegd op 7 januari 2016)

WISEMBLY (2015), 'Transition numérique: n’oubliez pas les soft skills', Official blog,

http://wisembly.com/blog/2015/10/20/transition-numerique-soft-skills (geraadpleegd op

12 januari 2015).