Bijscholing tot mentor - Brooke...
Transcript of Bijscholing tot mentor - Brooke...
Bijscholing tot mentorPiet BUYSE
Bijscholing tot mentorSessie 7-8: competenties
voorjaar 2018
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-20183
Welke ervaringen mocht je meemaken
als MENTOR?
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-20184
Veldwerk
Geef feedback aan deze leerkrachten?
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-20185
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-20186
▪ Noteer op A3flap
▪ Wat typeert▪ een competente loodgieter
▪ een competente tuinman
▪ een competente pechverhelper
▪ een competente bakker
▪ een competente kinderarts
▪ een competente keukenhulp
▪ een competente schoonmaakster?
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-20187
Partnerwerk
bron: hashogeschool.nl
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-20188
Competent?
bas
is.k
ente
q.n
l
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-20189
Slideplayer.nl
▪ Klasse TV: Meesterlijk. Jacques is leraar van het jaar 2009!
http://www.klasse.be/tvklasse/13625-Op-de-proef-gesteld
▪ Waarom is deze leraar competent?
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201810
En de leraar? Kijk!
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201811
Competentie?
▪ de bekwaamheid
▪ om kenmerkende taken van het beroep uit te voeren
▪ in voor het beroep kenmerkende contexten
▪ die gericht zijn op het bereiken van de in dat beroep beoogde resultaten (doelen)
▪ integratie van kennis, vaardigheden en attitudes
Verpleegkundige (bron: http://www.khk.be/khk04/opleidingen/ba_verpleegkunde_turnhout/lestabellen/documents/GZT-Competentieprofiel_VP_volledig_1011.pdf)
3. Ethisch en juridisch verantwoord verpleegkundig handelen
Omschrijving: Inzicht hebben in eigen grenzen, waarden en normen; respect hebben voor de persoonlijkheid, waarden en normen van anderen; handelen op een deskundige, menswaardige en juridisch verantwoorde wijze in functie van het welzijn van het cliëntsysteem
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201812
Voorbeeld
Feedback geven:Weet goede feedback te geven in uiteenlopende werksituaties door als mentor concreet aan te geven wat hij ziet en ervaart ▪ zegt wat hij feitelijk opmerkt zonder
oordelen en interpretaties▪ richt feedback op gedrag of prestaties
niet op persoon▪ gaat na of de feedback begrepen is of
overgekomen is wat gezegd is
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201813
Mentorcompetenties: vb.
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201814
Wat is een goede leraar?VISIE VANUIT HET BELEID
▪ Beroepsprofielen
▪ wat verwachten de maatschappij en het bedrijfsleven van een leraar
▪ steunt op wetenschappelijk werk en op internationale vergelijkingen
▪ schetst een ideaalbeeld van een ervaren leraar
▪ Basiscompetenties
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201815
Wat is een goede leraar?VISIE VANUIT HET BELEID
▪ Beroepsprofielen▪ Basiscompetenties = STARTcompetenties
omschrijven de kennis, vaardigheden en attitudes waarover iedere afgestudeerde moet beschikken om op een volwaardige manier als beginnende leraar te kunnen fungeren
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201816
Opbouw: 3 clustersDe leraar is verantwoordelijk voor
• lerende
• school/onderwijsgemeenschap
• maatschappij
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201817
OpbouwA. De leraar is verantwoordelijk voor de lerende als:
1 begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen2 opvoeder 3 inhoudelijk expert 4 organisator 5 innovator / onderzoeker
B. De leraar is verantwoordelijk voor de school / de onderwijsgemeenschap als:
6 partner van de ouders / verzorgers 7 lid van een schoolteam 8 partner van externen 9 lid van de onderwijsgemeenschap
C. De leraar is verantwoordelijk voor de maatschappij als: 10 cultuurparticipant
INDIVIDUEEL
1. Grasduin in de bundel met basiscompetenties van de mentor
2. Waar sta ik?
Noteer op een blad:
a. zoek 3 competenties waar je sterk in bent!
b. zoek 3 competenties waar je nog een weg te gaan hebt!
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201818
Doen!
PER TWEE
Verkennend gesprek (15min X2)
Wees nieuwsgierig naar de competenties van de ander. Krijg zicht op wat die betekenen voor hem/haar. Help de ander concretiseren.
DOEL: maak de foto scherp!
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201819
Doen!
▪ kennis en vaardigheden moeten vooral niet in isolatie worden aangeboden
▪ MAAR met elkaar worden verbonden en ook met een relevante praktijk waarin ze betekenisvol worden
▪ er wordt een relatie tot stand gebracht tussen kennis, vaardigheden en praktijk
▪ je leert best competenties door te oefenen binnen de volle beroepswerkelijkheid
▪ zo ontstaat een krachtige leeromgeving
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201820
Competentiegericht leren
▪ Geef voorbeelden van krachtige leeromgevingen uit je eigen lespraktijk!
▪ Welke krachtige leeromgeving kan/wil je als mentor creëren voor je student?En hoe doe je dat?
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201821
Doen!
▪ gericht op vergroten eigen competenties (vermogens)
▪ gaat uit van de vermogens die iemand bij aanvang al heeft: startcompetenties
▪ de lerende bepaalt grotendeels zijn eigen route
▪ Mentor = begeleider (NIET leider)
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201822
Competentiegericht leren
▪ Tina geeft les geschiedenis aan een groep leerlingen. Ze leest een historisch verhaal voor en stelt vragen aan leerlingen. Ze lijken niet geïnteresseerd, antwoorden niet spontaan maar zijn wel stil. Dat verandert snel naar fluisteren en plezier maken. Tina doet verder, het loopt niet vlot. Je ziet dat ze haar schouders laat hangen, ze vraagt stilte maar het lukt niet. De lln. vervelen zich, Tina praat steeds stiller.
▪ Wat is hier aan de hand? Wat zie je (niet)?
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201823
Casus Tina
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201824
Competentie: een ijsberg?
▪ gedrag, kennis en vaardigheden zijn het topje van de ijsberg: ZICHTBAAR
▪ meer variabelen die het gedrag beïnvloeden en het ontwikkelen van competent gedrag stimuleren/verhinderen: ONZICHTBAAR
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201825
bron: kootching.nl
Competenties
waarneembaar
niet waarneembaar
situatie, concreet gedrag
overtuigingen, normen en waarden, zelfbeeld, zelfwaardegevoel, eigenschappen, beroepsmotivatie, taakopvatting,…
26 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-2018
waarneembaar
gedragcoach
referentiekader
niet waarneembaar
gedrag gecoachte
referentiekader
COACH GECOACHTE
We zien slechts het topje van de ijsberg: het gedrag!
27 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-2018
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201828
Leren van competenties▪ ingewikkeld!
▪ Student is geen onbeschreven blad:▪ was zelf leerling
▪ kreeg beeld van leraren
▪ vorming tijdens opleiding
▪ Heeft eigen onderwijstheorie!
▪ ‘Het leren van de leraar is een (re)construerende activiteit waarbij de lerende leraar nieuwe informatie verwerkt en verbindt met bestaande informatie’ (Cautreels)
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201829
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201830
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201831
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201832
Wanneer lukt dat goed bij jou? Wat doe je dan?
▪ Basisveronderstellingen:
▪ Positief mensbeeld
▪ Mensen zijn van nature pro-actief
▪ Mensen zijn gedreven om hun omgeving vorm te geven
▪ Mensen evolueren tijdens hun leven (pers+sociaal)
▪ Voorwaarde: stimulerende omgeving
▪ Gaat over
▪ WAT mensen nastreven
▪ WAAROM ze dat doen
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201833
ZelfdeterminatietheorieDECY & RYAN
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201834
Intrinsieke Motivatie
▪ Activiteiten zijn
▪ Leuk, boeiend, uitdagend
▪ Je raakt helemaal opgeslorpt door de activiteit zelf
▪ Je verliest besef van tijd en ruimte
▪ Uitvoeren van een activiteit omdat ze op zichzelf genotvol of interessant is
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201835
Intrinsieke motivatie=
▪ Volledige toewijding aan de taak
▪ Zorgt voor positieve gevoelens van
▪ Opwinding
▪ Energie
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201836
Intrinsieke motivatie
▪ Je vergeet jezelf, tijd en ruimte
▪ Je staat niet stil bij het nut van wat je doet
▪ De activiteit valt samen met diepe/oprechte interesses
▪ …waardoor uitvoeren a.h.w. moeiteloos verloopt
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201837
FLOW (Csiksentmihalyi)
▪ Welbevinden stijgt
▪ Diepgaand leren
▪ Langer volhouden
▪ Meer creativiteit
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201838
Flow
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201839
▪ Je kunt ze goed
▪ Je wil ze zelf doen
▪ … samen met gewaardeerde anderen
▪ of gewaardeerd door anderen
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201840
Dingen die je graag doet
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201841
▪Autonomie “ik kan het zelf”
▪ VerBondenheid “ik hoor erbij”
▪Competentie “ik kan het”
42
ZDT: 3 basisbehoeften
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-2018
▪ Ik kan het zelf
▪ Keuzevrijheid
▪ Zelf beslissen
▪ Niet onder druk staan
▪ ≠ onafhankelijkheid: relevante anderen om rekening mee te houden of hulp aan te vragen
▪ (Goal Setting Theory: doelen zijn meer motiverend indien zelf geformuleerd)
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201843
Autonomie
▪ Ik kan het
▪ Geloof en vertrouwen om gewenste resultaat te halen
▪ Sluit aan op wens om omgeving te exploreren, begrijpen en beheersen
▪ Helpt om
▪ Je te ontwikkelen
▪ Je flexibel aan te passen en te veranderen
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201844
Competentie
▪ Ik hoor erbij
▪ Gevoel van verbondenheid met collega’s/school/organisatie
▪ Erbij horen
▪ Voldoening halen uit sociale relaties
▪ Positieve relatie opbouwen met, zich goed voelen bij…
▪ Zelf voor anderen zorgen
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201845
VerBondenheid
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201846
▪ Leerlingen:▪ Leergierigheid ▪ Ontdekkingsdrang ▪ Schoolplezier
▪ Personeel▪ Teveel regels▪ Teveel handboeken▪ Te weinig tijd▪ Beknotten vrijheid
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201847
Opgelet, onderwijs!
▪ Goede punten op school: play station
▪ Kamer opruimen: anders is mama BOOS
▪ Niet liegen tegen ouders zodat ze niet ontgoocheld in je zijn
▪ Iets doen om een doel te bereiken dat buiten de activiteit zelf ligt
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201848
Extrinsieke motivatie
Intrinsieke extrinsiekeintern
▪ Gevoel dat je zelf de handeling initieert
▪ Sluit aan op wat je graag doet
▪ IN PERSOON
extern
▪ Gevoel dat je niet zelf aan de basis van het gedrag ligt
▪ Gevoel dat je gestuurd wordt
▪ Gevoel dat je een pion, een nummer bent
▪ BUITEN PERSOON
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201849
▪ Afwezigheid spontane interesse
▪ En toch gevoel van autonomie…
▪ Kamer opruimen
▪ Om boze moeder te vermijden
▪ Om te vermijden dat je over jezelf beschaamd moet zijn
▪ Omdat je ondervindt dat je zo je spullen terugvindt
▪ TOCH stukje eigen beslissing!
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201850
Tegenpolen? NEEN
▪ Bron of plaats waaruit het handelen wordt geïnitieerd
▪ Intrinsiek gemotiveerd gedrag : ik stuur zelf mijn handelen aan - AUTONOOM
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201851
Nuance
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201852
AUTONOMIE
Kritiek vermijden
Eigen schaamtegevoel vermijden
Realiseren van een persoonlijk belangrijk doel
‘Omdat intrinsiek gemotiveerd gedrag gekenmerkt wordt door een intern gepercipieerde locus of control wordt binnen de ZDT gesteld dat intrinsieke motivatie een prototype is van autonoom gedrag’.
▪ Oorspronkelijk oninteressante taken worden langzamerhand verinnerlijkt
▪ Actief verinnerlijkingsproces
▪ Groei van meer autonomie
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201853
Zo gaat dat…
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201854
Moeten Willen
Controle Autonomie
Externe druk
Interne druk
Persoonlijk belang
PlezierGoesting
ExterneverwachtingenBeloning, straf
InterneverwachtingenSchuld, schaamte, angst, trots
Persoonlijke waarde, zinvolheid
Plezier, interesse
Gecontroleerde motivatie Autonome motivatie
Internalisatieproces
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201855
Moeten Willen
Controle Autonomie
Externe druk
Interne druk
Persoonlijk belang
PlezierGoesting
Gecontroleerde motivatie Autonome motivatie
Internalisatieproces
Eigenaarschap
MOETIVATIE
▪ Als het uitgevoerde gedrag strookt met de innerlijke waarden en overtuigingen
▪ Groeiproces bij gedragsregulatie:
▪ Hoe meer je het gedrag zelf wil stellen, hoe meer eigenaar je wordt
▪ Hoe makkelijker en logischer het wordt
▪ Hoe spontaner je dit doet
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201856
Eigenaarschap
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201857
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201858
Eigenaarschap bevorderen?
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201859
▪ Welke situatie ivm motiveren zou je in de toekomst anders willen aanpakken?
▪ Verbeeld deze situatie!
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201860
Opdracht
▪ In duo
▪ Bespreek jouw situatie met je buur!
▪ Coach!
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201861
Opdracht
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201862
▪ Verkennen en exploreren: vanuit belangstelling vragen stellen en reflecteren.
▪ Waarderen en een waarderend klimaat stimuleren.
▪ Confronteren en tegelijk betrekking houden met de ander.
▪ Uitdagen op enthousiasme, waar je werkelijk blij van wordt.
▪ Inspireren of vanuit een heel andere hoek kijken, herkaderen.
▪ Toelaten of ruimte geven aan moeilijke gevoelens.
▪ Ontspannen met wat humor, speels.
De 7 vaardigheden van de coach
63Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-2018
▪G oal, het doel – de gewenste situatie
▪R eality, het probleem, de realiteit en haar context – de
huidige situatie
▪R esources, hulpmiddelen en krachtbronnen
▪O ptions, mogelijkheden en opties – de creatieve fase
▪W ill, maken van een plan – komen tot beslissingen en actie
De structuur van het coachinggesprek
64Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-2018
Exploreren Waarderen
Bekrachtigen
Betrokken
confronteren
Uitdagen Inspireren Toelaten Ontspannen
Goal
Reality
Resources
Options
Will
65Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-2018
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201866
Wat neem je mee?
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201867
Twee leerwegen:
GEEN PORTFOLIO: bewijs van gevolgde vorming
WEL PORTFOLIO:
▪ certificaat van gevolgde vorming
▪ met assessment
▪ officieel te gebruiken
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201868
Moet het? Neen
▪ Je maakt je eigen portfolio. Je kiest een eigen vorm. Sluit aan op wat je al hebt.
▪ Geen opvulling maar inhoud.
▪ Je kiest zelf
▪ Je toont je competenties als mentor
▪ Je toont je leerweg
▪ Je kent je sterktes/werkpunten
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201869
In een notendop…
▪ Je portfolio ondersteunt je assessment.
▪ Je bewijst je competenties.
▪ ‘Deze coach ben ik geworden!’
Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201870