Ons Recht april 2013

Maandblad van de landelijke bediendencentrale - nationaal verbond voor kaderpersoneel

10-11Europa moet het helemaal anders aanpakken

117de jaargang | nummEr 4 | april 2013

8-9

T R I ST E SS E B I J

A R C E LO R M I T TA L

14-15

WAT M E T O N Z E

O U D E R E N ZO R G ?

RUBRIEKSNAAM

2 | april 2013 | 117de jaargang | Ons recht

StandpuntSociaal

CampagneIndustrie

EuropaOver de grenzen

FinanciënWelzijn

EconomieArbeids-gericht

SociaalSociaal

InboxVeiligheid

SociaalFilm

In de margeFilmFilm

BoekInternationaal

De lezer schrijftUitbetaling vakbondspremie

AchterklapVanmol

3

4

6

8

10

12

13

14

16

18

19

20

21

21

22

23

24

25

25

26

26

27

28

30

30

31

32

debat arbeiders-bedienden: nog geen nieuwe lenteUitbater Texaco-stations ziet grote ambities niet bewaarheidBelgië is belastingparadijs voor mensen met veel geldarcelorMittal dreigt amper 800 werknemers over te houden in luikinvesteren in duurzame ontwikkeling is beter dan bezuinigen

Tromgeroffel ing Bank België is misplaatstprivé-investeerders hebben niets verloren in ouderenzorgCrisis zet voordelen coöperatie extra in de verf

pokeren met jobs bij Verbinnen poultry groupHet gaat ZF Wind power niet voor de wind‘criSes Up’ vertolkt verontwaardiging

Vakbonden herdenken slachtoffers van arbeidsongevallenWildgroei aan schijnzelfstandigheid houdt gevaren in‘Mooov’ garandeert sterke positie voor wereldfilm in Vlaanderenlees Ons recht digitaal!

jack the giant Slayerdie Wandde gezichten van de misdaadarab Workers Union geeft vrouwen duidelijke stem

INhOUD

Het gaat niet goed met onze economie. De samenleving betaalt een zware tol voor de ontsporingen van ons economisch systeem. Is het niet veel verstandiger om te ijveren voor een duurzame economie en om bijvoorbeeld coöperaties meer kansen te geven? Dirk Barrez weet alles over de troeven van de coöperatieve filosofie. Hij komt aan het woord op p. 16-17.

© f

oto:

imag

eglo

be

RUBRIEKSNAAM

Ons recht | 117de jaargang | april 2013 | 3

stan

dp

unt.

ferre wyckmans

algemeen secretaris

Het dossier arbeiders-bedienden heeft een juridische voorgeschiedenis zon-der voorgaande. in 1993 vond het toenmalige arbitragehof dat de ver-schillen tussen arbeiders en bedienden nog hooguit historisch te verantwoor-den waren en dat de toekomst drin-gend anders moest worden geschre-ven. twintig jaar later is er niet veel te merken van een fundamentele bijstu-ring die de verschillen kleiner maakte.

Een paar grondwetsaanpassingen later oordeelde het Grondwettelijk Hof dat er sprake was van regelrechte discriminatie. De kwestie kwam her-haaldelijk aan bod op interprofessionele onder-handelingen, in werkgroepen, op studiedagen, in nota’s van vakbonden en werkgevers en in allerlei rapporten. Maar we staan nog geen stap verder.Recent hoopten de regeringspartijen, de vakbon-den en de werkgevers een oplossing te vinden via de fameuze ‘Groep van 15’. Maar dat vehikel strui-kelde al na drie vergaderingen. Echt verwonder-lijk is dat niet. De werkgeversorganisatie VBO, die altijd iedereen de les spelt over ‘verantwoordelijk-heid’, wil alleen iets ‘regelen’ rond de opzeg en de carenzdag. Hun voorstel rond de opzegtermijnen is zo intens minimalistisch dat het eerder lijkt op een provocatie dan op een ernstige oplossing. De discriminatie op het vlak van de carenzdag wil het VBO ‘wegwerken’ door zo’n dag ook voor bedien-den in te voeren. Veel gortiger krijg je het niet meer gepresteerd.

‘Economisch onhaalbaar’

Van de regering, meer bepaald van de drie DC’s (De Croo, De Crem en De Coninck), kwamen nog voor de gesprekken begonnen geen geruststel-lende signalen. De statuten naar boven harmo-niseren zou ‘economisch onhaalbaar’ zijn en zou, conform de visie van het VBO, ons industrieel weefsel kapot maken. Alsof dat momenteel al niet gebeurt zonder redelijke opzegtermijnen voor de arbeiders. En de visie op werkloosheid versie Monica DC is ondertussen ook bekend: ‘active-ren’ à volonté, alsof werkloosheid de schuld van de werkloze is. Overigens is er ook tot op heden geen ‘regeringsstandpunt’, over geen enkel van de deeldossiers.Het ACV houdt vast aan zijn zevenpuntenplan

(zie www.beterstatuut.be). Maar de ACV-raad oor-deelde op 26 maart dat een standpunt hebben en zich daaraan houden nog geen garantie is om het ook gerealiseerd te zien. De uitspraken van werk-gevers en ministers leiden tot de nodige ongerust-heid. Actievoeren is noodzakelijk.Vanaf 17 april zullen we massaal onze standpun-ten toelichten in ondernemingen en instellingen en op plaatsen waar arbeiders en bedienden aan de slag zijn. We hebben een gefundeerd en realis-tisch programma. Over onze standpunten con-sulteerden we jaren geleden al. Die verloren niets aan actualiteitswaarde. Een betere bescherming en een beter statuut voor alle werknemers, voor minder doen we het niet. Harmoniseren doe je naar boven, discriminaties wegwerken doe je door slechte regels weg te werken.

regering aan zet

We laten ook de politieke verantwoordelijken niet met rust. De regeringspartijen om te beginnen: zij hebben zichzelf aan zet geplaatst, zij zijn diege-nen die onze eisen dus moeten kennen. Dat geldt ook voor de werkgevers: in de paritaire comités zullen we de ACV-eisen nog eens klip-en-klaar toe-lichten, zowel de inhoud als onze motivatie. De vakbond wil een eenheidsstatuut, maar zon-der dat de verbeteringen voor de arbeiders wor-den ‘betaald’ door de bedienden en omgekeerd. De carenzdag veralgemenen wil niemand, de vakbond wil die schande weg. Een gelijkaardige vakantiegeldregeling moet ons doel blijven. En rond het gewaarborgd maandloon en een betere bescherming weten we perfect wat we als ACV wil-len. Op het vlak van economische werkloosheid moeten we echt richting een betere overlegpro-cedure en een inkomensgarantie. Nieuwe opzeg-regelingen voor arbeiders en bedienden die onder het wettelijk minimum van de huidige gewone bedienden liggen zijn onaanvaardbaar. Zelfs als de ‘huidige bedienden’ hun opzegtermijnen zou-den gegarandeerd krijgen, dreigt dan immers een nieuw ijkpunt dat binnen enkele jaren de veral-gemeende norm zou moeten worden. Ook voor de arbeiders is dat referentiekader van het huidig wettelijk bediendeminimum de enige garantie op een veel betere opzegregeling.

Kortom we zitten in de meest cruciale fase: de politiek is aan zet. We zien dat niet zonder meer als een garantie. Het betere statuut voor alle werknemers zullen we afdwingen. Als de voor-stellen ontoereikend zijn is verdere actie, inclu-sief staken, wat ons rest.

een betere bescherming en een beter

statuut voor alle werknemers, voor

minder doen we het niet.

Debat arbeiders-bedienden: nog geen nieuwe lente


Uitbater Texaco-stations ziet grote ambities niet bewaarheid

Bedrijf zet vestigingen in vitrine

Pol scHats

Het personeel van de texaco-stations wordt geconfronteerd met grote besparingen en een gebrek aan ‘people management’ bij het moederbedrijf Delek. sinds enige tijd wordt gezocht naar een koper voor de 276 texaco-stations in België. De vakbondsaf-gevaardigden doen hun verhaal.

De groep DELEK, genoteerd op de beurs van Tel Aviv, streek in 2007 neer in de Benelux. Ze werd hier eigenaar van tientallen

tankstations van Texaco en bouwde ook nieuwe snelwegstations die soms behoorlijk futuristisch ogen. DELEK runt 276 Texaco-stations in ons land. In de 39 stations in eigen uitbating werken zo’n 420 mensen.Toen bleek dat deze markt toch niet zo ren-dabel was als gehoopt, bespaarde DELEK niet alleen op personeel maar ook op investerin-gen in nieuwe stations.

“De problemen begonnen toen het hoofd-kantoor in 2009 naar het Nederlandse Breda verhuisde”, vertelt LBC-NVK-afgevaardigde Eerd Van Riel. “Heel wat medewerkers van het oude hoofdkantoor in Brussel wilden niet in Breda gaan werken. Toen zij afhaak-ten, viel een pak kennis van de Belgische

sociale wetgeving weg.” Maar er is meer aan de hand. “Er is niet genoeg competen-tie bij het middenkader en er is een volsla-gen gebrek aan ‘people management’ in het hele bedrijf. Beslissingen worden veel te weinig doorgesproken met de werkne-mers. Het beleid wordt veranderd zonder al te veel communicatie vooraf. Dat leidt tot veel wrevel.”

Sociale verkiezingen

ons recHt: Sinds de sociale verkiezingen van 2012 is er wel een vakbondswerking?raf lemmens, afgevaardigde in Heverlee:

“Klopt. We hebben nu een ploeg van

© f

oto:

dan

iël

rys


SOCIAAL

militanten die veel vakbondservaring in de sector opbouwden en die de directie met kennis van zaken van repliek kunnen dienen. We weten bijvoorbeeld dat DELEK te veel geld betaalde voor concessies voor snelwegstations in Drongen, Heverlee, Minderhout en St-Ghislain. De concurrentie zegt dat de groep zo de markt verstoorde.”

ons recHt: Draagt de overheid, die toch de aanbestedingen uitschrijft, in deze een verant-woordelijkheid?eerD Van riel: “Wij vinden van wel. De overheid stelt almaar hogere eisen, wat de kosten opdrijft en lang niet altijd in het voordeel is van het personeel. Als uitbater moet je ook een hoge accijns afdragen op de omzet aan de pomp en in de shop.”

“DELEK maakt zijn rekening en wil nu min-der geld investeren in personeel en in de kwaliteit van de gebouwen in de stations. Ze besparen op koeltogen en op infrastruc-tuur voor de restaurants, dus op het com-fort voor personeel én klanten. Deze winter was het op sommige momenten nog geen zeven graden in het gebouw in Heverlee.”

“Het personeel ziet dat er geen lessen

worden getrokken uit eerdere realisaties. DELEK nam een legertje ‘specialisten’ onder de arm om een nieuw concept uit te teke-nen voor de snelwegstations. Nooit werd de mening gevraagd van diegenen die in de stations werken. Zo krijg je een resem ver-velende tekortkomingen en beslissingen die niet meer terug te draaien vallen. Bij een nieuwe investering in Minderhout worden opnieuw dezelfde fouten gemaakt.”

Tekortkomingen

ons recHt: Geef eens wat voorbeelden.raf: “Het duurde in Heverlee meer dan een jaar voor de parking volledig klaar was. Geen wonder dat de omzet daar een diepe duik nam. De signalisatie laat ook veel te wensen over: in Minderhout werd de parking voorbij het gebouw geïnstalleerd maar klanten zien niet goed hoe ze er met de auto moeten gera-ken. Het magazijn is te klein en er ontbreekt een laad- en losruimte. Zeer frustrerend is dat er geen sas is aan de ingang. Via de auto-matische deuren komt er in de winter onop-houdelijk koude lucht binnen waardoor de temperatuur in de shop niet te harden is. De klanten maken er zelf opmerkingen over.”

“In september 2012 had de directie geen oren naar de klachten over de onderbezetting in

de meeste snelwegstations. Daarom werd er één dag niet gewerkt in Groot-Bijgaarden en Kruibeke. Na nieuwe onderhandelingen kwamen er aanwervingen. Maar op andere sites zijn ze opnieuw aan het snoeien in het aantal inzetbare uren.”

“Half februari kondigde DELEK aan een koper te zoeken voor de 276 Texaco-stations in België. Voorlopig is het niet duidelijk hoe het nu voort moet. Uit ervaring weten we dat zoiets een hele tijd kan duren. Zo staan de Esso-stations van de ROC-groep in Vlaanderen al bijna twee jaar in de eta-lage.”

Toen bleek dat deze markt toch niet zo rendabel was als gehoopt, bespaarde deleK niet alleen op personeel maar ook op investeringen in nieuwe stations.

Er wordt een overnemer gezocht voor de 276 Texaco-stations in België.

EEN WERKNEMERSSTATUUT NU!GEEN UITSTEL. GEEN SMOESJES.19 APRIL 2013 - 10U30BRUSSEL CENTRAAL STATION

Het werknemersstatuut voor onthaalouders staat dankzij de campagne “Wat als er geen onthaalouders waren” dan wel op de politieke agenda, om ervoor te zorgen dat het er ook echt komt, organiseert de LBC-NVK op vrijdag 19 april een nationale non-pro� t actie.

De LBC-NVK nodigt werknemers uit alle sectoren van zorg, welzijn en cultuur uit om samen met ons ervoor te zorgen dat de onthaalouders eindelijk dezelfde rechten krijgen als alle andere werknemers.

v.u. Fatiha Dahmani ++ Pletinckxstraat 19 ++ 1000 Brussel ++ niet op de openbare weg gooien aub ++

MET DE STEUN VAN

ONTHAALOUDERS MOETEN EEN WERKNEMERSSTATUUT KRIJGEN

20130318 onthaalouders.indd 1 24/03/2013 12:29:55


renilDe De BusscHoP

De belastingdruk op arbeid is erg hoog in België. internationale ver-gelijkingen tonen dat aan. maar voor bezitters van veel kapitaal is ons land een waar belastingpa-radijs. Dat onevenwicht in belas-tingdruk moet worden aangepakt. is het beleid er de jongste jaren in geslaagd op dit vlak verbete-ring te boeken? niet als we de berekeningen mogen geloven.

Welke trend wordt er waargenomen? Enerzijds daalde de belastingdruk op arbeid lichtjes. Anderzijds verminderde de belas-tingdruk op kapitaal zeer sterk, vooral dan sinds 2006.Christian Valenduc, algemeen adviseur

bij de federale overheidsdienst Financiën, onderzocht de evolutie van de fiscale druk op loonarbeid en kapitaal in de periode 2000-2009. Hij deed dat aan de hand van de ‘impliciete aanslagvoeten’. Een impliciete aanslagvoet bereken je door de opbrengst van een bepaalde belasting te delen door zijn macro-economische basis. Zo wordt voor loonarbeid het totaal van de opbrengst van de personenbelasting en de werkgevers- en werknemersbijdragen voor de sociale zekerheid gedeeld door het totaal van de brutolonen en de werkgeversbijdragen voor de sociale zekerheid. Het is dus duidelijk dat hier alle lasten die drukken op arbeid in aan-merking worden genomen, ook de sociale-zekerheidsbijdragen.Volgens de berekeningen van Valenduc zakte de belastingdruk op loonarbeid van 42,4 procent in 2000 naar 39,1 procent in 2009. Die daling was te wijten aan de

belastinghervorming van 2001, de verla-gingen van de werkgeversbijdragen voor de sociale zekerheid en allerlei loonsubsidies ten voordele van de werkgevers.

Kapitaal

De belastingdruk op kapitaal bestaat uit de belastingen die vennootschappen betalen en de belastingen die worden betaald op vermogens en inkomsten uit vermogens. Opvallend is dat de ‘impliciete aanslagvoet’ van de vennootschappen zeer gevoelig ver-minderde. Dat cijfer kelderde van 35,5 pro-cent in 2006 tot 21,3 procent in 2009. Zo’n sterke daling is niet uitsluitend te verklaren door de economische crisis, stelt Christian Valenduc.Meer dan één derde van de daling is vol-gens de expert toe te schrijven aan de noti-onele intrestaftrek. Dat is een maatregel

België isbelasting-paradijs voor mensen met veel geld

Politiek moet onevenwicht

in onze fiscaliteit eindelijk aanpakken

© f

oto:

imag

eglo

be


CAMpAgNE

waardoor vennootschappen een bepaald percentage van hun eigen vermogen mogen aftrekken van hun belastbare winst. Om van die aftrek te profiteren en dus zoveel mogelijk winst over te houden vestig-den multinationale ondernemingen hun financieringsvennootschappen in België. Financieringsvennootschappen zijn eigen-lijk de ‘interne banken’ van multinationals. Ze hebben een groot eigen vermogen maar creëren weinig toegevoegde waarde voor de Belgische economie. Volgens Valenduc is het duidelijk dat de kapitaalbezitters door de notionele intrestaftrek hun winsten sterk zagen stijgen. Maar van een grotere econo-mische activiteit of meer tewerkstelling was weinig te merken.

Vermogens

Hoe zit het nu juist met de belastingdruk op vermogens en inkomsten uit vermogens?

De belastingen die in deze aanslagvoet meegerekend worden zijn de belastin-gen op inkomsten uit beleggingen van vermogens (vooral de roerende voor-heffing) maar ook de belastingen op transacties met vermogensbestand-delen (registratierechten, schenkings- en successierechten) en de belasting op het bezit van onroerend vermo-gen zoals huizen en gronden (de onroerende voorheffing).Tussen 1985 en 2009 waren twee dui-delijke tendensen merkbaar. Om te beginnen verdubbelde de impliciete aanslagvoet voor de belastingen op transacties met vermogen van 6,7 procent in 1985 naar net geen 14 procent in 2004. In 2009 was de impliciete aanslagvoet opnieuw gezakt tot iets meer dan tien pro-cent. Valenduc verklaart dat door de hogere vastgoedprijzen en het gestegen aantal transacties. Hoe meer bewegingen op de markt in een bepaald jaar, des te meer belas-tingopbrengsten.Een tweede fundamentele tendens was de daling van de impliciete aanslagvoet op de financiële opbrengsten. Die aanslag-voet bedroeg 14 procent in 1985 en liep terug naar iets minder dan vier procent in 2009. In de jaren 1990 was de daling het sterkst. Tijdens die periode werd almaar meer belegd in financiële activa die niet onderworpen waren aan de roerende voor-

heffing: spaarrekeningen, deelbewijzen in kapitalisatiefondsen, verzekeringsbons. Op 1 maart 1990 werd het tarief van de roe-rende voorheffing op intresten van nieuw uitgegeven effecten verlaagd van 25 pro-cent naar tien procent. Nadien werd het tarief weer opgetrokken naar 13 procent en vanaf 1 januari 1996 naar 15 procent. Na

een stabilisatie op een laag niveau – vier tot vijf procent – tussen 2000 en 2006 daalde de aanslagvoet sinds 2007 opnieuw. En in 2009 dook hij onder de vier procent. De reden? Er belandde steeds meer geld op spaarrekeningen waarvan de intresten ten belope van ongeveer 1.800 euro per jaar en per echtgenoot vrijgesteld zijn van roerende voorheffing.

Ander beleid graag

Uit de analyse van Christian Valenduc blijkt dat sinds 2006 het verschil in fiscale lasten op arbeid en die op kapitaal opnieuw ver-groot in plaats van te verkleinen. De verde-ling van de fiscale lasten werd er dus zeker niet evenwichtiger op. Dat is extra frustre-rend omdat uit een studie van Vuchelen en Rademaekers over de vermogensverdeling in België (oktober 1998) bleek dat de tien procent hoogste inkomens 52,9 procent van het financieel vermogen in handen hadden. Er is geen enkele aanwijzing dat de vermo-gensverdeling sindsdien gelijker zou zijn geworden.De huidige en volgende regeringen moe-ten dringend een ander belastingbeleid voeren. Zo moet de aangekondigde grote hervorming van ons belastingstelsel in het teken staan van een rechtvaardiger verde-ling van de fiscale lasten. Samen met het ACV en het Financieel Actie Netwerk (FAN) voert de LBC-NVK al geruime tijd actie voor een rechtvaardiger fiscaliteit. Wat er alle-maal moet veranderen, vind je terug op www.hetgrotegeld.be.

de huidige en volgende regeringen moeten dringend een ander belastingbeleid voeren. Zo moet de aangekondigde grote hervorming van ons belastingstelsel in het teken staan van een rechtvaardiger verdeling van de fiscale lasten.

www.werknemersverdienenbeter.be


INDUSTRIE

ArcelorMittal dreigt amper 800 werknemers over te houden in Luik

“groep komt haar beloftes niet na”

Denis Bouwen

als er geen alternatief plan op tafel komt, dreigen bij het staal-bedrijf arcelormittal in luik meer dan 2.000 banen op het scha-vot te belanden. Bij de vestiging in gent is de situatie rooskleuri-ger maar ook daar wordt stevig bespaard. ons recht sprak met vakbondsmilitant Philippe collinet (cne), die van nabij betrokken is bij de reorganisatie in luik.

In Luik waren aanvankelijk ‘slechts’ 581 jobs bedreigd in de zogeheten warme fase. Dat aantal liep nadien op tot 795. Vanuit de vakbonden werd gepleit voor alternatieven

– een nationalisering of een deal met een overnemer – maar die opties werden door de groep van tafel geveegd.Op 24 januari 2013 volgde de klap op de vuurpijl toen ArcelorMittal meedeelde dat het ook zeven van de twaalf productielijnen in de koude fase wilde opdoeken. Opnieuw goed voor een mogelijk verlies van 1.300 jobs. In totaal staan dus bijna 2.100 jobs op de helling.

“Als ArcelorMittal zijn plannen niet aan-past, riskeren we nog maar 800 jobs over te houden in Luik”, zegt Isabelle Debroux, de woordvoerster van het ACV-verbond Luik-Hoei-Borgworm. “De tewerkstelling in de Luikse staalindustrie ging fenome-naal achteruit in de afgelopen 25 jaar. Het dient gezegd dat ArcelorMittal ook elders in Europa flink aan het saneren is.”

Verraden

Philippe Collinet is bij ArcelorMittal de hoofdafgevaardigde van CNE, de Franstalige zustercentrale van de LBC-NVK. “Als ArcelorMittal naar de overcapaciteit in Europa verwijst om te saneren, is dat maar een excuus”, zegt hij. “De groep gaat gebukt onder een zware schuldenlast en tracht te saneren om het hoofd boven water te hou-den. Wij voelen ons in Luik verraden.”In 2006 werd de Franse groep Arcelor

– waartoe Cockerill-Sambre behoorde – overgenomen door het Indiase Mittal. “De Indiërs verkondigden dat ze alle fabrieken op 75 tot 80 procent van de capaciteit wilden laten draaien om zo marge te hebben tegen dat de sector zou opleven. Maar ze kwamen hun beloftes niet na. In Luik zagen we al minstens tien jaar geen grote investeringen meer. Bij het vroegere Sidmar, in Gent, werd wel aanzienlijk geïnvesteerd, gelukkig voor de collega’s daar.”

ons recHt: De federale en Waalse regeringen en de werknemers in Luik willen de plannen van ArcelorMittal niet zomaar slikken. Zijn er alternatieven?PHiliPPe collinet: “Er is een speciale ‘task-force’ op de been gebracht die de diverse mogelijkheden moet onderzoeken. De bedreigde activiteiten toevertrouwen aan het Waalse Gewest zou erg veel geld kos-ten. Het is ook onzeker wat Europa daarvan zou vinden. Maar we kunnen ook naar een overnemer zoeken. Bij het ACV voelen we nogal veel voor de formule die wordt toege-past bij Saarstahl in Duitsland; in dat bedrijf is de deelstaat Saarland een partner. Voor ons is het belangrijk dat er een duurzame

oplossing wordt gevonden voor Luik.”“Het is wel een probleem dat ArcelorMittal niet open staat voor het werk dat de task-force moet doen. Zullen we kunnen onder-handelen of is een krachtmeting onvermij-delijk? De gebeurtenissen bij ArcelorMittal, Ford Genk en Caterpillar bewijzen dat Europa veel te veel bezig is met alles wat financieel is en veel te weinig oog heeft voor de industrie.”

nationaliseren

ons recHt: Nationaliseren zou buitenlandse investeerders kunnen afschrikken, merken cri-tici op.PHiliPPe: “Bij het ACV staan we open voor diverse pistes. Het kan zeker niet de bedoe-ling zijn om maatregelen te nemen die uit-eindelijk nog meer industrie doen vertrek-ken uit Wallonië. Maar we stellen vast dat multinationals in ons land wel graag aller-lei voordelen krijgen maar hun problemen afwentelen op de gemeenschap. De overheid moet meer armslag krijgen om bedrijven te kunnen dwingen hun engagementen na te komen, al dan niet door boetes op te leg-gen. Ik besef dat er momenteel een heel libe-rale wind waait door Europa. Maar zelfs in Duitsland vind je bedrijven waar de staat een flinke vinger in de pap heeft.”

ons recHt: Wat is de strategie van het ACV en CNE bij ArcelorMittal?PHiliPPe: “Uiteraard willen we zoveel mogelijk jobs redden in Luik. En dat kan op diverse manieren gebeuren. De collega’s van het ABVV dringen aan op een nationali-sering. Voor ons is een nationalisering zeker geen heilige koe.”

© f

oto:

imag

eglo

be


“We stellen vast dat we in de voorbije jaren duizenden banen kwijtspeelden. In 1998 waren er nog 10.000 jobs in het Luikse staalbekken. Als ArcelorMittal zijn plan-nen doorzet, dreigen we er amper 800 over te houden. Rampzalig.”

reconversie

ons recHt: Stel dat het niet lukt de bedreigde activiteiten te redden, is een reconversie dan denkbaar?PHiliPPe: “Het Waalse Gewest pakt graag uit met zijn ‘Marshallplan 2.Vert’. Maar met welke industrieën kan je een alterna-tief bieden voor een staalonderneming met zoveel toegevoegde waarde? Voor de komst van Mittal dachten de vakbonden al na over een mogelijke reconversie. Maar die denk-oefening viel stil omdat we geloofden dat de Indiërs de boel zouden rechttrekken. Het Waalse Gewest bejubelde Mittal als een god maar het blijkt nu een duivel te zijn.”

“De sites in Luik zijn ook behoorlijk ver-vuild. ArcelorMittal mag zijn verantwoor-delijkheid op dat vlak niet ontlopen. Als de gronden moeten worden klaargemaakt voor andere industrie, praat je al gauw over een prijskaartje van 700 miljoen euro. En om er bijvoorbeeld woningen op te kunnen bouwen zou je snel het dubbele moeten uit-geven.”

notionele intrestaftrek

ons recHt: ArcelorMittal profiteerde ook gre-tig van de notionele intrestaftrek?PHiliPPe: “Ik heb niets tegen belasting-voordelen voor bedrijven zolang daar maar duidelijke voorwaarden aan worden gekop-peld op het vlak van investeringen, jobs en activiteiten. Momenteel profiteren te veel bedrijven van de notionele intrestaftrek op de kap van de gemeenschap. We hebben een rechtvaardige fiscaliteit nodig, niet alleen in België maar in heel Europa. Anders blijven multinationals rondshoppen en regelen ze hun zaakjes in de landen waar hun dat het beste uitkomt.”

ons recHt: Opel, Ford Genk, ArcelorMittal, Caterpillar. Is er nog een toekomst voor de industrie?PHiliPPe: “We mogen de industrie zeker niet afschrijven maar Europa is wel ver-keerd bezig. De invoer van buiten Europa krijgt veel te veel bewegingsvrijheid. Vanuit een aantal Aziatische landen ondervinden we oneerlijke concurrentie want de bedrij-ven daar zijn niet aan dezelfde sociale regels en milieunormen onderworpen. We moeten

de grenzen niet sluiten maar Europa moet de invoer wel genoeg belasten zodat de con-currentie toch wat evenwichtiger wordt.”

ons recHt: ArcelorMittal Gent blijft buiten schot.PHiliPPe: “In Vlaanderen geeft ArcelorMittal nu nog werk aan zo’n 8.000 mensen. Maar de collega’s in Vlaanderen moeten beseffen dat we allemaal in hetzelfde schuitje zitten.

Als we niet samenwerken, zal ook het bedrijf in Gent vroeg of laat in de klappen delen. Binnen een groep als ArcelorMittal worden de vestigingen duidelijk tegen elkaar uitge-speeld, iets wat je ook bij andere multina-tionals ziet. Het is verkeerd om te denken in termen van Vlaanderen of Wallonië. De werknemers hebben er alle belang bij om de krachten te bundelen in de strijd tegen onrechtvaardigheid.”

“Wie onderaan het klassement staat, valt af”swat clerinx

arcelormittal is, zoals zovele multinationals, een groep waar-voor het ‘nooit genoeg’ is. “speel alles en iedereen tegen elkaar uit, schuif lasten zoveel mogelijk af op anderen. en de lusten? Die hou je alleen voor jezelf.” Dat lijkt wel de filosofie van de groep.

Het Indiase Mittal is een wereldspeler. De groep kan overal staal produceren en plaatst de orders daar waar dat het meeste winst oplevert. Overheden, leveranciers, sites, personeel... er is voortdurend con-currentie. En wie onderaan het klassement staat valt af.Ook de ligging van een bedrijf is belang-rijk. Ertsen aanvoeren en staal afvoeren is een stuk makkelijker op een plek waar grote schepen kunnen aanmeren, zoals in Gent.Een modern staalbedrijf doet vandaag meer dan alleen maar staalrollen produce-ren. De staalplaat kan worden bewerkt in functie van wat de klant vraagt. Hierdoor krijgt ze veel meer toegevoegde waarde. Als al deze stappen ook nog op eenzelfde site plaatsvinden, zijn alweer belangrijke kosten bespaard.De Gentse vestiging van ArcelorMittal is een relatief jong bedrijf. Ze is via het kanaal Gent-Terneuzen toegankelijk voor zeeschepen. Alle installaties zijn op één plaats gevestigd en het bedrijf heeft moderne installaties omdat de vroegere moeder Arbed veel investeerde.Luik heeft die troeven veel minder. De onderneming is meer dan honderd jaar oud en heeft nogal wat verouderde instal-laties. Ze is niet bereikbaar met zeesche-pen en is – om historische redenen – geen geïntegreerd bedrijf. De diverse productie-lijnen liggen verspreid over de Luikse regio.

Sociaal overleg

Mittal is geen voorstander van sociaal overleg zoals we dat in West-Europa ken-nen. “Te veel vakbonden, en het duurt alle-maal veel te lang.” De vergaderingen van de Europese ondernemingsraad zijn een verplicht nummertje. Door de voortdurende onderlinge concur-rentie tussen vestigingen zijn besparingen ook in Gent aan de orde. Voor het onder-zoekscentrum OCAS zijn er minder centen en lopen besprekingen. Diensten zoals de verpakkingsafdeling en de ‘informa-tica support’ zijn uitbesteed. En er wordt voortdurend geprobeerd om diensten samen te trekken in ‘goedkope landen’. Zoiets gebeurde al met de boekhouding.En de werkdruk, die blijft maar stijgen. Werknemers die vertrekken worden niet altijd vervangen. En een contract van onbepaalde duur komt er pas na 18 maan-den interimarbeid en vier keer een tijdelijk contract van zes maanden (42 maanden in totaal), op voorwaarde dat er geen aan-wervingsstop is.Zulke problemen verbleken uiteraard in vergelijking met wat er in Luik aan de hand is. Toch hebben de vakbonden in Gent de handen vol om de opgebouwde loon- en arbeidsvoorwaarden te behou-den. Ze slagen daarin omdat de meeste bedienden en ook heel wat kaderleden lid zijn van een vakbond. Dank zij onze uit-gebreide militantenkern is het mogelijk om kort op de bal te spelen: we merken onmiddellijk wat er bezig is, stellen vragen aan het management en hebben heel wat kennis in huis. Het sociaal overleg in Luik en dat in Gent verlopen los van elkaar. Dat neemt niet weg dat we via onze CNE-collega’s goed worden geïnformeerd. Waar mogelijk zul-len we hen zeker ondersteunen en bij alle overkoepelende acties die worden geor-ganiseerd door de Europese vakbond Industriall zal je de LBC-NVK-militanten van ArcelorMittal Gent vooraan vinden.De vakbonden bij ArcelorMittal in Luik willen

een alternatief bedenken voor de brutale sane-ring die wordt gepland. Maar zal de groep wil-len luisteren naar dat alternatief?


luc imPens

europa probeert nu al een aantal jaar één van de zwaarste crisissen uit zijn geschiedenis te bedwingen. De dringendste geldnood van een aantal eu-landen werd gelenigd door mechanismen van financiële solidariteit en andere noodfond-sen. maar dat had vaak heel wat voeten in de aarde. in ruil voor de steun werden alle eu-lidstaten aan-gespoord om keihard te besparen.

Begrotingstekorten moeten immers koste wat kost zo snel mogelijk worden terugge-drongen. Het ene land moet daarvoor de buikriem al wat harder aanhalen dan het andere. Tegelijkertijd worden landen onder druk gezet om structurele sociaaleconomi-sche hervormingen door te voren en zo de concurrentiekracht te verbeteren. Waarop komen die hervormingen in de praktijk neer? Het sociaal overleg afbouwen, arbeid nog flexibeler maken, snoeien in de sociale zekerheid.In heel wat landen wordt de welvaarts-staat afgebroken. Hoewel die met veel bloed, zweet en tranen werd opgebouwd. Voorbeelden als Griekenland, Spanje en Portugal springen in het oog. Ook Duitsland, dat in eerder rechtse politieke kringen als ‘modelland’ wordt aangeprezen, nam nogal

wat maatregelen die de positie van de werk-nemers flink verzwakten.Daar komt nog bovenop dat de Europese besparingspolitiek niet of zelfs contrapro-ductief werkt. Europa tracht met zijn bespa-ringspolitiek tevergeefs het vertrouwen te winnen van de financiële wereld, van de ondernemers. In de praktijk houden zowel burgers, bedrijven als overheden momen-teel de hand op de knip. Als letterlijk ieder-een op hetzelfde moment begint te sparen, geraakt de economie onvermijdelijk nog meer in het slop.

Anders en beter

Het is hoog tijd om het over een andere boeg te gooien. Dat vindt ook het Europees Vakverbond (EVV). Het ACV organiseerde op 7 maart de studiedag ‘Hoog tijd voor een ander Europa’. Op die studiedag werd dieper ingegaan op de voorstellen van de Europese vakbonden om de crisis te lijf te gaan. Diverse beleidsmensen lichtten de voorstellen van het EVV toe. Algemeen secretaris Bernadette Ségol stelde het ‘Europees Sociaal Contract’ voor. Een programma voor een sociaal Europa dat de vakbonden uit het EVV uitwerkten. De werknemers mogen niet langer dulden dat onze welvaartsstaten worden ontmanteld omdat zoiets zogezegd de concurrentie-kracht zou ten goede komen. Integendeel, de Europese vakbeweging is er rotsvast van

overtuigd dat het veel meer zoden aan de dijk zet om ons sociaal model op te krik-ken. Er is nood aan een sterk sociaal over-leg, algemeen verbindende cao’s, minimum-lonen die hoog genoeg zijn en fatsoenlijke systemen van sociale zekerheid.Het EVV hamert ook op het belang van toe-komstgerichte investeringen. Europa moet stoppen met eenzijdig besparen en meer ambitie aan de dag leggen om opnieuw de welvaart en het welzijn van de inwoners te verzekeren. Gedaan met het fatalisme dat het oude continent al jaren verlamt. Een rechtvaardige fiscaliteit kan de midde-len leveren om zoiets te realiseren. Het EVV ziet diverse speerpunten voor een billijk fiscaal beleid in Europa: fiscale en sociale fraude bestrijden, progressieve belastingen (herstellen), belastingen verschuiven van arbeid naar kapitaal, een minimumbelas-ting voor vennootschappen opleggen – 25 procent in de visie van het EVV.

Jongeren

Juliane Bir is bij het EVV verantwoordelijk voor de jongerenwerking. Zij liet er geen twijfel over bestaan dat een Europese aan-pak van de jongerenwerkloosheid meer dan ooit nodig is. Miljoenen Europese jongeren verkeren in een alarmerende situatie. De werkloos-heidscijfers pieken, veel jongeren verzei-len in tijdelijke, bijzonder slecht betaalde

Investeren in duurzame ontwikkeling is beter dan bezuinigen

europese aanpak van crisis loopt mank


EUROpA

jobs. Anderen grossieren in stages zonder uitzicht op werk. Het is de plicht van elke beschaafde samenleving om jongeren kwa-liteitsvol werk, zekerheid en stabiliteit te bieden. Na overleg met de sociale partners besloot de EU onlangs om in de komende jaren zes miljard euro te investeren in een systeem van ‘jeugdgarantie’. Zo’n regeling moet jon-geren tot de leeftijd van 25 jaar garanderen dat ze aanspraak kunnen maken op werk, een stage of een leerplek binnen de vier maanden nadat zij de school hebben ver-laten of werkloos zijn geworden. Een eer-ste, maar nog veel te voorzichtige stap in de goede richting. Tom Vrijens, jongerenverantwoordelijke van het ACV: “De lat mag wel wat hoger worden gelegd. Jongeren een stage of een leerplek geven volstaat niet. Europa moet volwaar-dige én kwaliteitsvolle jobs voor jongeren creëren. Zes miljard euro is niet genoeg om dat te doen. Als de maatschappij massaal middelen kan vrijmaken om de banken te redden, dan valt een extra inspanning voor de jongeren minstens even veel te verdedi-gen”. De jongerenverantwoordelijke heeft over-schot van gelijk. Genoeg jobs creëren voor jongeren is uiteraard niet eenvoudig. Maar alles op zijn beloop laten zal ons zeker opza-delen met de veel hogere kostprijs van een ‘verloren generatie’.

Groene jobs

Benjamin Denis, adviseur voor milieu bij het EVV, hield een stevig pleidooi voor investeringen om onze economie te ‘ver-groenen’. De meest recente wetenschappe-lijke rapporten zeggen dat de opwarming van de aarde in de richting van een ‘worst case scenario’ aan het evolueren is. Willen we die catastrofe vermijden, dan zullen we volop werk moeten maken van een koolstof- arme samenleving. Europa kan daar een win-winsituatie van maken: de noodzakelijke groene investe-ringen bieden tal van mogelijkheden om groene jobs te creëren. Zo liggen er heel wat jobs voor het grijpen in hernieuwbare ener-gie, het duurzaam (ver)bouwen, het open-baar vervoer, de recyclage van materialen, het delen van goederen en noem maar op. In andere sectoren biedt het vergroenen van de productie heel wat perspectieven. De voorbije jaren raakte Europa veel indus-triële tewerkstelling kwijt. Ook ons land deelde in de klappen. Volgens Benjamin Denis moet Europa serieus werk maken van een herindustrialisering. Momenteel worden we al te vaak geconfronteerd met multinationals die vestigingen sluiten en een industriële woestenij achterlaten. Het is een uitdaging om op die sites nieuwe, duurzame industriële activiteiten te ont-plooien die ook meer stabiliteit bieden aan de werknemers. Bij Bosch in Vénisseux, nabij de Franse stad Lyon, werd een site waar auto-onderdelen

werden geproduceerd, omgevormd tot een productielijn voor zonnecellen. Zo konden werknemers – na een intense omscholing - hun baan behouden. De industriële transi-tie was het resultaat van een verbeten syn-dicale strijd en een doorgedreven sociale dialoog. Als we nu volop investeren in onderzoek en innovatie, in onderwijs en vorming, kun-nen we een economie uitbouwen die veel minder energie en materialen verspilt. Het ultieme toekomstproject blijft een kring-loopeconomie, waar niets verloren gaat, waar afvalstromen en energie van de ene fabriek aangewend worden voor andere eco-nomische activiteiten.

Kantelmoment

Volop investeren in projecten die zich in de toekomst dubbel en dik terugbetalen, is een betere strategie dan de huidige politiek van keiharde bezuinigingen voort te zetten. Als we blijven wachten op het vertrouwen van de financiële markten, komen we zeker van een kale kermis thuis. In mei 2014 zijn er cruciale Europese ver-kiezingen die mee de richting zullen bepa-len die Europa inslaat. Ook de nationale en regionale verkiezingen van de komende jaren in diverse lidstaten zullen daarbij een grote rol spelen. De vakbond vestigt zijn hoop op partijen of politici die willen opkomen voor een soci-aal Europa, voor een economie in dienst van de mens en met respect voor het milieu. Hopelijk lukt het zo een halt toe te roepen aan partijen en politici die voort de weg wil-len opgaan van een doorgedreven economi-sche concurrentiestrijd. Op het altaar van de ‘competitiviteit’ werden al te veel offers gebracht.

De Europese besparingspolitiek lokt veel weer-stand uit. Ook in Cyprus, waar de mensen een deel van hun spaargeld kwijtspeelden.

© f

oto:

imag

eglo

be


OVER DE gRENzENannick aerts

Werkloosheid stijgt in de wereld

Vijf jaar na het uitbreken van de wereld-wijde financiële crisis zit de arbeidsmarkt nog altijd in een diep dal. Een kwart van de stijging van de wereldwijde werkloosheid in 2012 deed zich voor in de ontwikkelde eco-nomieën. Onder meer via de internationale handel heeft het probleem ook gevolgen voor de opkomende economieën in Oost-Azië, Zuid-Azië en subsaharaans Afrika. In totaal steeg het aantal werklozen in 2012 wereldwijd met 4,2 miljoen. Dat bracht het aantal op 197 miljoen werklozen. Onzekere economische vooruitzichten en ontoereikende reacties van het beleid rem-men het creëren van jobs af. Een studie van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) zegt zelfs dat het aantal werkzoeken-den in de komende vijf jaar zal stijgen tot meer dan 210 miljoen. Guy Ryder, de direc-teur-generaal van de IAO, benadrukt dat de beleidsmakers doortastende antwoorden moeten vinden op de crisis. Meer inves-teringen, aanwervingen en daardoor een hogere consumptie zijn de sleutel. De aan-dacht moet ook gaan naar de vaardigheden van werkzoekenden. Die beschikken niet altijd over de talenten die nieuwe jobs vra-gen. Momenteel treft dit vooral jongeren. Wereldwijd zijn bijna 74 miljoen van de jongeren tussen 15 en 24 jaar werkloos, wat neerkomt op 12,6 procent. Ongeveer 35 procent van de werkloze jongeren in de geavanceerde economieën was zes maan-den of langer werkloos. Als overheid moet je de kloof tussen de vraag naar arbeid en de tekorten aan vaardigheden dichten. Dat kan door vaardigheden- en omscholingspro-gramma’s te ondersteunen en en gerichte acties te voeren rond jongerenwerkloosheid. Volgens Guy Ryder kunnen landen de pro-blemen niet individueel oplossen. De grote onzekerheid, die investeringen en jobcrea-tie in de weg staat, zal niet opgelost raken als landen tegenstrijdige oplossingen naar voren schuiven. www.ilo.org

“Ouderen moeten minder verdienen”

Zowat 150 werknemers van CapGemini Nederland stuurden begin maart tegelij-kertijd per mail eenzelfde bericht aan hun algemeen directeur Jeroen Versteeg. Een actie tegen het beleid dat CapGemini begin dit jaar lanceerde. Het bedrijf maakte toen bekend dat oudere werknemers salaris zou-den moeten inleveren. Hun lonen zouden namelijk ‘te hoog zijn in verhouding tot hun productiviteit’. Als de oudere werknemers

dit niet aanvaarden, zullen ze naar een andere functie worden verplaatst, desnoods met de noodzakelijke vorming. De vakbond is bang dat de betrokken mensen in het slechtste geval zullen worden ontslagen.Het is onaanvaardbaar dat in tijden van eco-nomische crisis de winst voor de aandeel-houders moet worden opgedreven ten koste van de inkomens van een deel van de mede-werkers. De onomwonden keuze voor jon-gere en goedkopere medewerkers is onge-past. Met de gevraagde loonoffers worden werknemers gestraft voor hun jarenlange loyaliteit en inzet voor het bedrijf. Het is jammer dat ondernemingen zo vaak hun personeel alleen maar als ‘kostenpost’ zien.

Ze missen daardoor de baten van een goed personeelsbeleid. Een dergelijk beleid moet erop gericht zijn om werknemers duurzaam inzetbaar te laten zijn en te blijven in hun werk. De vakbonden willen over zo’n samen-hangend ‘levensfasebewust personeelsbe-leid’ voor alle werknemers graag afspraken maken met werkgevers. Over blinde inleve-ringen van loon willen ze niet praten. Topman Versteeg kreeg tot 9 maart de tijd om te reageren. Als de reactie niet bevalt, zullen nieuwe stappen worden gezet onder het motto ‘Jeroen, blijf van mijn poen!’. De bonden vroegen om de voorgestelde salaris-reducties te stoppen.

Nationale staking in India

De Indiase vakbonden riepen op 20 en 21 februari een tweedaagse algemene sta-king uit. Hun oproep lokte grote respons uit en bracht een aantal vitale sectoren tot stilstand. Werknemers van de finan-ciële sectoren, de industrie, het wegver-voer, de post en de ambtenarij trokken massaal de straat op. Zelfs op de tweede dag hield de actie stand. Politie, overheid en werkgevers hadden nochtans alles in het werk gesteld om extra druk op werk-nemers te zetten. Voor de vakbonden was de grote opkomst te verklaren door de woede bij de werkne-mers. Diesel, mazout, steenkool, elektrici-teit en andere essentiële goederen blijven maar duurder worden. Hierdoor komt de levensstandaard van de gewone mensen in gevaar.De vakbonden eisen maatregelen om de prijsstijgingen tegen te houden. Verder is het van groot belang dat er meer tewerk-stelling gecreëerd wordt. Ook de regels

van het arbeidsrecht moeten dringend en volledig worden toegepast voor iedere werknemer. Op dit moment ontwijken de werkgevers de regels op creatieve wijze en buiten ze hun personeel vaak ongebrei-deld uit.Een universeel systeem van sociale zeker-heid is er voor de werknemers niet. De Indiase overheid zou zoiets dringend moeten uitbouwen.Al in 2009 verenigden de Indiase vakbon-den zich in een platform om het gebrek aan een deftig tewerkstellingsbeleid van de overheid aan te klagen. De bonden zijn het beu dat de werknemersbelangen niet op de agenda staan. Als de overheid onverschillig blijft, wordt algemene actie onvermijdelijk.Enkele dagen voor de staking probeerde het ministerie van Arbeid nog om de actie te voorkomen. Concrete voorstellen die inspeelden op de eisen van de bonden kwamen er niet. Om die reden hielden de bonden dan ook vast aan de staking.

© f

oto:

imag

eglo

be


Tromgeroffel INg Bank België is misplaatst

‘Hippe werkgever’ stelt brutaal besparingsplan veel te mooi voor

Herman VanDerHaegen

De directie van ing Bank België glunderde toen ze voor 2012 een nettowinst van méér dan één mil-jard euro kon presenteren. Zoiets kan tellen, in volle crisistijd. toch is er weinig reden om feest te vieren.

ING Bank moet zich namelijk voorbereiden op de toekomst, en die oogt erg somber. Te zware kosten en ongunstige economische vooruitzichten. Financiële instellingen als ING moeten zich plooien naar nieuwe Europese richtlijnen en er meer liquide mid-delen op na houden. Dat weegt direct op de winstgevendheid.Samen met de jaarresultaten kondigde ING Bank België dan ook een ingrijpend bespa-ringsplan aan. Vooral de personeelskosten moeten naar omlaag. Tegen eind 2015 moe-ten 1.450 voltijdse equivalenten verdwijnen. Op een totaal van bijna 9.600 werknemers.Volgens de directie wordt het geen sociaal bloedbad zoals bij Ford, ArcelorMittal of Caterpillar. Echte ontslagen zouden worden vermeden. ING wil het personeel drastisch inkrimpen op basis van het ‘natuurlijke ver-loop’. Wie met pensioen gaat of uit eigen beweging vertrekt, zal niet meer worden vervangen. En werknemers met een tijde-lijk contract dreigen uit de boot te vallen.Toch is er ook ‘goed nieuws’. Elk jaar wil de bank zowat 150 ‘high potentials’ aanwerven. Zo zal het personeel in de komende drie jaar met hooguit 1.000 voltijdse equivalenten verminderen. Tot daar het verhaal van de werkgever.De LBC-NVK ziet de situatie heel anders. In de voorbije jaren verkocht ING Bank België zichzelf als een ‘hippe werkgever’ en een eigentijdse bank. Geen oranje bankkaartje in je portefeuille? Dan was je echt niet méé.

Grote ongerustheid

Veel personeelsleden zijn wel erg onge-rust over de herstructurering. Niemand gelooft dat ontslagen kunnen worden ver-meden. Alleen via het natuurlijke verloop kan ING nooit zijn doelstelling waarmaken. De werknemers zijn bang dat mensen met een slechte of minder goede beoordeling sowieso buitenvliegen. Het lijkt erop dat ING een brutaal besparingsplan veel te mooi wil voorstellen.Heeft de bank dan geen maatschappelijke verantwoordelijkheid meer? Kan ze niet wat minder winst aanvaarden en zo het

personeel de plaats geven die het verdient? Dat personeel hielp ING wel om de banken-crisis te doorstaan.De vakbonden aanvaardden de aanpak van de directie niet. Ze dwongen ING tot soci-aal overleg over de toekomst van de tewerk-stelling. De bonden verlangen een bindend akkoord over de jobs, een akkoord zonder gedwongen ontslagen. Via een nieuwe cao moeten alle werknemers rechtszekerheid krijgen over hun baan. Dat is de inzet van een overlegronde die wordt afgerond tegen 30 juni.

Ook elders

Helaas is het verhaal van ING geen unicum. De moordende concurrentie onder de ban-ken raast maar verder. Ook bij andere groot-banken staan jobs op de tocht. Het dreigt een verhaal zonder einde te worden. ING wil zich handhaven als best presterende bank, ter-wijl concurrenten als BNP Paribas Fortis dat model graag willen imiteren. Elke grootbank verwijst naar de concurrentie om nieuwe besparingen te verantwoorden. Het komt de werknemers en de vakbonden de strot uit.Cruciaal is de vraag welke banksector wel of

niet wordt ontwikkeld. Als alleen nog het goedkoopste tarief van tel is, krijg je een erg schraal bankenlandschap met vooral spelers die een beperkte service geven en weinig mensen tewerkstellen. Bankieren via internet is ‘de toekomst’, kantoren die-nen alleen nog om automaten te plaatsen. Alleen klanten met veel geld zullen nog een persoonlijke service krijgen. Jan-met-de-pet mag het stellen met een callcenter waar medewerkers grossieren in standaardant-woorden en dito verantwoordelijkheden. Het personeel dat daar werkt zal minder verdienen want het doet alleen nog routi-newerk zonder veel toegevoegde waarde.Pogingen van de LBC-NVK om dit aan te kaarten bij de werkgevers (Febelfin) lever-den nog niet veel op. De werkgevers willen alleen praten over maatregelen om de loon-kosten te drukken.Ons antwoord: “Werknemers verdienen beter”. De slagzin van de nieuwe campagne die al enige tijd loopt bij de LBC-NVK. De werknemers van de banken verdienen meer respect dan ze krijgen.De LBC-NVK draagt de tewerkstelling hoog in het vaandel. Niet alleen bij ING maar in de hele bankensector.

FINANCIëN

© f

oto:

imag

eglo

be


Jan Deceunynck

almaar meer rusthuizen worden uitgebaat door privé-investeerders. op dit moment wordt al ongeveer 15 procent van de rusthuisbedden door commerciële ondernemers uit-gebaat. De mogelijke verdere priva-tisering van de ouderenzorg baart de lBc-nVk al geruime tijd zorgen. Zo’n evolutie belooft weinig goeds voor de rusthuisbewoners. en ook de werknemers zullen er niet beter van worden, zo vreest de vakbond.

Het staat vast dat er in de komende jaren flink zal moeten worden geïnvesteerd in de zorgsector. Er komen steeds meer ouderen die nood hebben aan zorg. Dus zullen er ook meer plaatsen moeten worden gecre-eerd. En ook de thuiszorg zal moeten wor-den uitgebreid. Sowieso zal er meer perso-neel nodig zijn.Bij het personeel in de sector is een vergrij-zing aan de gang. Het is dan ook alle hens aan dek om genoeg nieuwe krachten aan te trekken en zo de groeiende vraag aan te kunnen.De liberalen in onze politiek kijken vooral in de richting van privé-investeerders om de groei van het aantal bejaarden op te van-gen. Een vreemde keuze, vindt Olivier Remy van de LBC-NVK. Want er is niets dat bewijst of er zelfs maar op wijst dat die keuze zou resulteren in een goedkopere, betere of effi-ciëntere dienstverlening.

niet beter of goedkoper

“Wie wil kiezen voor een privatisering van rusthuizen, moet maar eens aantonen dat zoiets beter zou zijn”, legt Remy uit.

“Er is geen enkele aanwijzing dat privati-seren beter, goedkoper of efficiënter zou uitdraaien. Wel integendeel. In sommige andere landen is de privatisering al veel ver-der gevorderd. De praktijk daar toont aan dat het allemaal niet van een leien dakje loopt. In het Verenigd Koninkrijk bijvoor-beeld zijn er veel problemen met de kwali-teit in de commerciële rusthuizen. Blijkbaar is het toch niet vanzelfsprekend om zorg te garanderen in een commerciële omgeving.”Als de keuze om te privatiseren niet is inge-geven door sterke bewijzen dat zoiets een betere dienstverlening oplevert, waarom wordt er dan wel voor gepleit? “Om ideo-logische redenen”, zegt Remy. “Bij de voor-standers leeft de overtuiging dat privé-investeerders per definitie een meerwaarde betekenen en dat zorg een economische

privé-investeerders hebben niets verloren in ouderenzorg

geen economische

activiteit als een andere

Het staat vast dat er in de komende jaren flink zal moeten worden geïnvesteerd in de zorgsector.

© f

oto:

dan

iël

rys


WELzIjN

activiteit is als alle andere. Maar dat is niet onze visie. De zorg is méér dan een eco-nomische activiteit. Een instelling uit de zorg moet niet als doel hebben om winst te maken maar om zorg en bescherming te geven aan maatschappelijk zwakkeren. Wanneer een rusthuis de deuren sluit omdat het niet rendabel is, staat het personeel op straat en verliezen de bewoners hun ver-zorging.”De overheid heeft schaarse middelen. “Is het dan verantwoord dat er winst wordt uitge-keerd die grotendeels werd opgebouwd met overheidsgeld vanuit het RIZIV?”, bedenkt Remy. “Als vakbond vinden wij van niet. De niet-commerciële sector en de overheid

moeten ervoor zorgen dat het schaarse geld maximaal ten goede komt aan de gemeen-schap. Het geld moet maximaal worden gebruikt voor de zorg waarvoor het is bedoeld.” De commerciële spelers hebben er natuurlijk alle belang bij dat er meer ruimte komt voor de privé-sector.

Handen tekort

De winst die commerciële instellingen wil-len maken, moet uiteraard ergens van-daan komen. “Privé-instellingen doen het daarom stelselmatig met minder personeel. Nog minder dan in de publieke sector, waar er ook al duidelijk handen tekort zijn. In de vzw’s en de publieke sector zit ongeveer 35 procent van de rusthuizen onder de mini-male personeelsnorm. Vaak zitten ze niet enorm veel onder de norm maar het blijft toch een grote groep. In de betrokken instel-lingen hebben de personeelsleden te weinig tijd om hun job volledig en naar behoren te kunnen uitvoeren. Er zijn te weinig handen, er is te weinig tijd. Maar in de commerciële sector haalt zelfs 60 procent van de instel-lingen de minimale norm niet. Daar zijn de problemen dus nog groter. Onze militanten in die instellingen bevestigen dat ook. De klachten over de hoge werkdruk klinken nog harder in de commerciële instellingen.”

“Al is het uiteraard ook geen zwart-wit-verhaal. Er zijn wel degelijk commerciële instellingen waar het goed verloopt en

waar kwalitatieve zorg wordt verstrekt. Instellingen waar we ook als vakbond goede afspraken kunnen maken met de directie.”Geregeld hoor je verkondigen dat commerci-ele rusthuizen hun winst niet halen uit min-der zorgverlening, maar louter uit meer effi-ciëntie. “Dat is onjuist”, stelt Remy. “Het is ook schofferend voor het personeel én de directies van die instellingen. Alsof het per-soneel daar met de vingers zit te draaien. En alsof directies van publieke rusthuizen of vzw’s niet professioneel genoeg zijn om een rusthuis te runnen. Ook de publieke instel-lingen worden gerund door professionele directies die spaarzaam moeten omgaan met de beschikbare middelen. En ook zij streven naar efficiëntie. Maar uiteindelijk blijft de zorg mensenwerk. Hoezeer je het ook automatiseert of organiseert, uiteinde-lijk is er altijd iemand die effectief de han-den uit de mouwen moet steken.”

Transparantie

De commerciële rusthuizen in België zijn grotendeels in handen van vijf of zes grote groepen. Een aantal daarvan doet het finan-cieel goed, maar er is ook een speler waar het water tot aan de lippen staat. Sommige privé-bedrijven zijn al jaren verlieslatend, maar blijven actief. Ze investeren zelfs nog.

“Hoe valt dat te rijmen?”, vraagt Olivier Remy zich af. “Investeerders zijn geen lief-dadigheidsinstellingen. Waar halen ze dan het geld? De vakbond vraagt meer trans-parantie over de geldstromen bij de grote financiële groepen in de zorgsector. Het is vaak een netwerk van bedrijven die verant-woordelijk zijn voor de zorg, maar ook voor de boekhouding, de catering en het onder-houd. Waar de winsten en verliezen zitten, is niet altijd even duidelijk.”

De vakbond verlangt dat de overheid een kader creëert. Hopelijk zal de bevoegde Vlaamse minister, Jo Vandeurzen, initia-tieven nemen.

Staatshervorming

Met de recente staatshervorming, die de zorg meer dan ooit overhevelt naar het Vlaamse niveau, neemt de vrees voor een verdere privatisering nog meer toe. Na de verkiezingen van 2014 zal een volgende Vlaamse regering antwoorden moeten vin-den op de vergrijzing.

“Op dit moment dringt de overheid niet aan om nog meer te privatiseren. De voorstan-ders van privatiseringen zijn wel stevig aan het lobbyen. Wij vinden het belangrijk om ervoor te zorgen dat het beleid op dit punt niet verandert na de verkiezingen.”Remy vraagt zich af of de Vlaamse over-heid na 2014 zal kiezen voor een voortzet-ting van het beleid of een andere richting zal inslaan. Met name in Vlaanderen heeft de liberale gedachte nogal wat aanhangers. Die situatie zou wel eens tot andere politieke keuzes kunnen leiden. Het is niet uit te slui-ten dat een nieuwe Vlaamse regering privé-investeringen in de zorg zal aanmoedigen.

“Dat zou dan een ideologische keuze zijn die niets te maken heeft met harde argumen-ten of kwaliteitsoverwegingen. Sommigen houden nu eenmaal vol dat alles wel beter zal worden door de markt te laten spelen.”Nog meer privatiseren zou kwalijk zijn voor de gebruikers en de personeelsleden, denkt de LBC-NVK. En het zou voor de overheid ook niet meteen winst opleveren. “Zowel bij ons als in het buitenland zien we dat privé-voorzieningen evenveel aan de overheid kosten als het alternatief.”

de liberalen in onze politiek kijken vooral in de richting van privé-investeerders om de groei van het aantal bejaarden op te vangen. een vreemde keuze.


monique Braam

Het gaat niet goed met onze eco-nomie. De financiële crisis laat zware sporen na. Het is duidelijk dat het neoliberale gedachtegoed nefast is voor onze samenleving en haar bewoners. Zijn er alternatie-ven? werk maken van een duur-zame economie misschien? of de macht van aandeelhouders verklei-nen? coöperaties bieden misschien een uitweg. kunnen zij de crisis mee oplossen? ons recht vroeg het aan Dirk Barrez die de voor-bije maanden op Dewereldmorgen.be een reeks rond de ‘ins en outs’ van coöperaties publiceerde.

Coöperatief ondernemen is één van de oudste vormen van ondernemen. Al sinds 1873 bestaat er in België een structuur voor coöperatieve vennootschappen. De sociale bewegingen trokken mee aan de kar. Zo ont-stonden in de vorige eeuw diverse coöpera-ties, vooral in de woningzorg, de gezond-heidszorg (denk aan de ziekenfondsen) en de financiën. Maar die grote coöperatieve bewegingen verloren aan kracht in de afge-lopen tientallen jaren.Vandaag de dag telt België ruim 26.000 coöperaties die samen goed zijn voor zo’n vijf procent van het Belgische bruto bin-nenlands product (BBP). In landen als Zwitserland en Italië ligt dat cijfer veel hoger. Dirk Barrez: “Veel van onze Belgische coöperaties lopen niet echt te koop met hun achtergrond. Misschien omdat ze niet altijd even fier zijn op het afgelegde parcours. Ten onrechte, vind ik. Als een privé-bedrijf fail-liet gaat, wordt dat geaccepteerd. De ban-ken hebben ons de duvel aangedaan, maar mogen gewoon vlijtig voort werken en hoge bonussen uitdelen. Een mislukte coöperatie is groot nieuws. Daarmee doen we onszelf tekort als samenleving.”Uit onderzoek blijkt namelijk dat landen of streken beter boeren wanneer zowel

privé- als overheidsbedrijven én coöpera-ties economische activiteiten ontplooien. Ook is de sociale ongelijkheid daar kleiner. Dat zie je bijvoorbeeld in Zwitserland, in het Baskenland of in de Italiaanse regio Emilia-Romagna.

Welvaart verdelen

Dirk BarreZ: “Coöperaties staan niet op zichzelf maar functioneren in een econo-mie. En economie is een breed begrip. Het gaat niet alleen om het voortbrengen van welvaart maar ook om het verdelen ervan. In ons huidige kapitalistische systeem wordt vooral gefocust op het maken van winst en regeert het kortetermijndenken. Je investering laten renderen is het belang-rijkste credo voor de multinationals en pri-vébedrijven met hun vele aandeelhouders. Daarnaast zijn er overheidsbedrijven. Maar daar tussenin ligt nog een groot terrein waar ook welvaart wordt gemaakt. Bijvoorbeeld vzw’s, ziekenhuizen, scholen…en idealiter

ook coöperaties. Coöperaties vormen een manier om op een hele solidaire manier economie te bedrijven”.In de meeste coöperaties brengen de coö-peranten het kapitaal binnen. Een voor-beeld zijn de werknemers bij Mondragon (zie één van de kaderstukjes). De gemaakte winst wordt altijd opnieuw geïnvesteerd in de coöperatie, of belandt bij de coöperanten. BarreZ: “Op die manier werken maakt een langetermijnvisie mogelijk. Een mana-ger van een coöperatie moet zich niet bezig houden met winstmaximalisatie om de aan-deelhouders tevreden te houden. Of met de vraag hoe vers kapitaal aan te trekken. Een coöperatie kan zich richten op het functio-neren van het bedrijf zelf. Natuurlijk moet het draaien. Economische rendabiliteit en efficientië vormen ook in een coöperatie een belangrijke poot. Maar het rendement blijft in het bedrijf: nieuwe investeringen, ver-hoogde aandacht voor onderzoek en inno-vatie, goede lonen voor de werknemers, een extraatje voor de klanten.”

Crisis zet voordelen coöperatie extra in de verf

“inzetten op duurzaam en sociaal ondernemen”

© f

oto:

imag

eglo

be


Dynamiek

Grote coöperaties zorgen voor een dyna-miek in een samenleving. Vaak bestaat zo’n coöperatie uit diverse bedrijven die worden ingebed in diverse domeinen: industrie, dis-tributie, financiën, maar ook gezondheids-zorg, sociale woningbouw, cultuur. Dit versterkt de sociale cohesie van een regio of land en creëert meer betrokkenheid.

“Succesvolle coöperaties investeren ook vol-uit in onderzoek en opleiding. Jonge men-sen krijgen de kans om een vak te leren dat aansluit bij de behoeften van een coöpera-tie. Op die manier worden capabele mensen naar zinvolle jobs georiënteerd.” Daarnaast werken veel grote coöperaties rond de verduurzaming van de economie. Door te investeren in nieuwe technolo-gieën bijvoorbeeld. “Hernieuwbare energie is voor een bedrijf als Mondragon een hele belangrijke economische poot. Mij lijkt het een gemiste kans dat onze windmolens op zee in handen zijn van privé-bedrijven en niet van de samenleving in de vorm van coöperaties. Of de digitale snelweg. Ik vind het ook vanzelfsprekend dat we in de non-profitsector vooral met coöperaties zouden moeten werken. Is het wel verstandig om in die sector privé-bedrijven toe te laten?”Volgens Barrez kunnen vakbonden opnieuw mee de kar opspringen wanneer het om coö-peratief ondernemen gaat. “Ondernemen moeten we niet alleen overlaten aan privé-ondernemers. De voorbije jaren hebben die bewezen dat ze het alleen niet kunnen. Het is hoog tijd voor maatschappelijke onderne-mers om bij te springen, bijvoorbeeld door een nieuwe succesvolle coöperatieve bank uit de grond te stampen.”

nieuwe bank

Feit is dat de LBC-NVK, net zoals andere vak-bonden en sociale organisaties, betrokken is bij de onderzoekscoöperatie NewB. Via die structuur wordt onderzocht of er genoeg draagvlak is in de samenleving om met een coöperatieve Belgische bank te starten. Mensen kunnen 20 euro inleggen via ‘ik bank mee’. NewB wilde minstens 10.000 coöperanten bijeenbrengen. Dat bleek een fluitje van een cent. Via de website www.ikbankmee.be werd het doel al op amper 48 uur gerealiseerd. New B houdt ook informa-tieavonden en kan ondertussen al rekenen op de steun van 75 organisaties. Wie ook graag wil meedoen, kan zich uiteraard nog altijd aanmelden. Op facebook vind je NewB op http://www.facebook.com/newb.coop.

ECONOMIE

Migros en Coop in zwitserland

Zwitserland staat bekend om zijn fiscaal gun-

stig regime voor bedrijven en rijke burgers.

Verrassend genoeg timmert het land ook goed

aan de weg op het vlak van coöperaties. Wie

geregeld Zwitserland bezoekt voor een ski- of

wandelvakantie weet dat zowat ieder dorp een

supermarkt van Migros of Coop heeft. eten en

drinken kopen de Zwitsers voor maar liefst 70

procent bij deze twee Zwitserse supermarkt-

ketens.

Wat niet iedereen weet: Migros en Coop zijn

coöperatieve supermarktketens, uitgebreid met

andere activiteiten op het gebied van media,

reizen en doe-het-zelfzaken. een eigen spaar-

kas hebben ze ook. Het zijn de twee grootste

privé-werkgevers (Coop telt 75.000 werkne-

mers, Migros 86.000) met reusachtige omzet-

ten (Coop ongeveer 28 miljard Zwitserse frank,

Migros zo’n 25 miljard), maar tegelijkertijd met

een groot sociaal en cultureel engagement. de

coöperatieven zijn sterk ingebed in de samen-

leving. Binnen het bedrijf is er ook veel aan-

dacht voor vorming en opleiding en werkne-

mers kunnen rekenen op een goed statuut.

Coop en Migros zijn zogenaamde consu-

mentencoöperatieven. de klant is er letterlijk

koning. Klanten kunnen immers gratis lid wor-

den van de coöperatieve. Van de acht miljoen

Zwitsers is zo’n kleine 3 miljoen lid van Coop,

ruim 2 miljoen is aangesloten bij Migros. je

wordt in Zwitserland bij wijze van spreken in

een Migros- of een Coopgezin geboren.

deze coöperatieven onderscheiden zich op

diverse punten van andere bedrijven. allereerst

hoeven ze zich niets aan te trekken van veel-

eisende aandeelhouders want die zijn er niet.

Zoveel mogelijk winst binnenrijven is niet hun

eerste prioriteit. Het economische principe van

winst maken is wel belangrijk, maar de winst

wordt geherinvesteerd in het bedrijf. de coöpe-

ratieven kunnen daardoor eigen doelstellingen

formuleren op sociaal en ecologisch vlak.

Coop en Migros zijn kampioenen van duur-

zaamheid. je merkt dat bijvoorbeeld aan hun

productengamma: veel fair trade en producten

van eigen bodem. de Zwitsers smaken deze

producten meer en meer. alleen al Coop ver-

koopt meer fair trade dan alle Belgische super-

marktketens, wereldwinkels en andere aanbie-

ders samen. de coöperatieven werken ook aan

hun ecologische voetafdruk. er wordt werk

gemaakt van het verminderen van CO2. Coop

heeft zich zelfs tot doel gesteld in 2023 volle-

dig CO2-neutraal te zijn voor al zijn activiteiten

in Zwitserland. de overname van het spoor-

wegbedrijf railcare ondersteunt dit idee.

Meer info op www.dewereldmorgen.be/tags/kampioenencooperaties

Mondragon in Spanje

de Baskische werknemers-

coöperatie Mondragon

bestaat uit 120 coöpera-

tieve ondernemingen actief

in diverse sectoren met in

totaal 84.000 werknemers.

de meeste zijn industriële

bedrijven en zijn volledig

eigendom van de werkne-

mers die ieder gemiddeld

15.000 euro inlegden om

coöperant en dus mede-

eigenaar te worden van het

bedrijf.

de eigenaars hebben

inspraak in het bedrijf en

oefenen controle uit op het

management. een sociale

raad, te vergelijken met een

ondernemingsraad, behar-

tigt de belangen van de

werknemers. als werkne-

mers met pensioen gaan,

krijgen ze een extra pensi-

oen bovenop het wettelijk

pensioen. Het grootste voor-

deel van de coöperatieve is,

net zoals bij Migros en Coop,

dat de winst van het bedrijf

opnieuw geïnvesteerd wordt.

Het kapitaal lekt niet weg

naar aandeelhouders die

een hoge ‘return on invest-

ment’ eisen. Solidariteit is

een belangrijk uitgangspunt.

een stevige financiële poot,

aangevuld met veel aan-

dacht voor onderwijs en

research en een goed sys-

teem van sociale zekerheid

en gezondheidszorg vormen

de sleutels tot het immense

succes van deze coöperatie.

Spanje wordt momenteel

geteisterd door de financiële

crisis en torenhoge werk-

loosheidscijfers; Mondragon

houdt het hoofd boven

water en creëerde de voor-

bije jaren juist werkgelegen-

heid. de jaaromzet van dit

bedrijf bedraagt zo’n 15 mil-

jard euro.

Lees er meer over op www.dewereldmorgen.be/tags/mondragon

Bij de Baskische werknemerscoöperatie Mondragon werken 84.000 mensen.


Contract voor bepaalde tijd

De Arbeidsovereenkomstenwet is klaar en duidelijk: een arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd moet schriftelijk zijn vast-gelegd ten laatste op het ogenblik waarop de werknemer begint met het werk. Ontbreekt dat geschreven contract of werd het te laat ondertekend, dan wordt die arbeidsover-eenkomst automatisch een contract van onbepaalde tijd.

Op 9 januari 2009 komt een werknemer in dienst van een bedrijf. Pas op 18 januari ondertekenen de beide partijen een contract waarin ze bevestigen dat het gaat over een arbeidsovereenkomst voor een bepaalde tijd voor de periode van 9 januari 2008 tot 8 januari 2009. In de loop van dat jaar gaat het mis en verbreekt de werkgever de arbeids-overeenkomst.

Wie de arbeidsovereenkomst verbreekt moet een opzegvergoeding betalen aan de tegenpartij. Bij de verbreking van een contract voor een onbepaalde tijd is dat de gewone opzegvergoeding. In het geval van een verbreking van een contract voor een bepaalde tijd is het een vergoeding gelijk aan het loon voor de resterende duur van de termijn, maar dat bedrag mag maximaal twee keer de vergoeding zijn van het con-tract voor onbepaalde tijd.

In dit geval beriep de werknemer zich op het bestaan van een contract voor een bepaalde tijd en eiste hij twee keer de normale opzeg-vergoeding van een contract voor een onbe-paalde tijd. De werkgever wees dit van de hand; het contract was immers te laat gesloten en dus was er helemaal geen con-tract voor een bepaalde tijd maar wel voor onbepaalde tijd. Bij een verbreking van een contract voor een onbepaalde tijd hoeft hij ‘slechts’ de normale opzegvergoeding te betalen.

Het arbeidshof van Bergen concludeerde op 15 oktober 2012 dat de werknemer wel degelijk het recht had om zich op het con-tract voor een bepaalde tijd te beroepen. De regels uit de arbeidsovereenkomstenwet zijn immers dwingend in het voordeel van de werknemer en de werkgever mag zich er niet op beroepen om te ontsnappen aan een contract dat hij zelf ondertekende.

Beelden die een privé-detective maakt

Een werknemer heeft een arbeidsongeval en houdt er een blijvende invaliditeit aan over. Maar er ontstaat een discussie over de ernst en de graad van invaliditeit. De graad van invaliditeit bepalen is van groot belang om de vergoeding te berekenen waarop de werknemer recht heeft.De arbeidsongevallenverzekeraar stuurt een detective op pad om beelden te maken van die werknemer. Zo zijn er foto’s waaruit blijkt dat hij met de auto rijdt, zijn koffer opent en er tuinstoelen uit haalt en die zon-der de hulp van iemand anders naar binnen

draagt. Volgens de verzekeringsmaatschap-pij blijkt uit die beelden dat de ernst van de invaliditeit veel minder groot is dan de werknemer beweert. De werknemer wil die foto’s verwijderd zien uit het juridisch dossier omdat ze zijn privacy schenden en als bewijs ongeldig zijn. Het zijn medische gegevens die niet mogen verzameld worden op die manier.De arbeidsrechtbank van Luik was het op 28 juni 2012 niet eens met de werknemer. De privé-detective maakte beelden van op de openbare weg, beelden dus die iedereen kon waarnemen. Het zijn bovendien geen medi-sche gegevens. De foto’s mochten wel dege-lijk worden gebruikt als bewijsmateriaal.

ARBEIDS-gERIChTmarc weyns

Arbeidsrecht beschermt werknemer, maar er zijn grenzenDe werknemer staat tegenover zijn werkgever in een ondergeschikte posi-tie. Hierdoor is er geen gelijke positie is om te onderhandelen over het loon en de arbeidsvoorwaarden. Het arbeidsrecht corrigeert die ongelijke situatie een beetje. In de diverse bedrijfstakken werden collec-tieve arbeidsovereenkomsten gesloten die minimumlonen vastleggen voor de werk-nemers. De werkgever mag geen lonen betalen die lager liggen dan die minima. Een akkoord van een werknemer – afge-dwongen door de werkgever – omtoch een lager loon te aanvaarden is ongel-dig. Toch blijft het opletten geblazen want de arbeidsrechtbanken gaan ervan uit dat

de werknemer tóch afstand kan doen van zijn loon nadat hij het recht op dat loon heeft verworven.Een horecabedrijf ziet de kosten voor de huur van zijn pand flink stijgen en moet de prijzen verhogen.Het loon van de werknemers bestaat voor een deel uit een percentage op de prijs die de horecabaas aan de klanten aanrekent. De werkgever wil een loonsverhoging ver-mijden en legt na elke loonbetaling een schriftelijke verklaring voor aan de werk-nemers waarin ze bevestigen akkoord te gaan met een lager percentage dan de cao voorziet. Omdat de afstand van het recht op loon gebeurt nadat de werknemers het recht hadden verworven, was die afstand geldig. Zo oordeelde de arbeidsrechtbank van Brussel op 15 november 2012 in de lijn van de overheersende rechtspraak.

© f

oto:

imag

eglo

be


Joeri saenen

Bij de kempische kippenslachte-rij en vleesverwerker Verbinnen Poultry group werd eind febru-ari het licht uitgedaan. De ruim 450 werknemers van het bedrijf uit olen werden toen letterlijk in de kou gezet. een zoveelste sociaal bloedbad.

Een echte verrassing was het nu ook weer niet. Maandenlang hadden de vakbonden het management gewaarschuwd dat het niet goed bezig was. Volgens de directie lagen de toenemende concurrentie uit lageloon-landen en de stijgende productie- en grond-stoffenprijzen aan de basis van het faillis-sement. De LBC-NVK heeft daar toch bedenkingen bij. Akkoord, vooral vanuit Duitsland was er een moordende concurrentie, mee het gevolg van de dumpinglonen die de over-heid daar mogelijk maakte. Die kwestie heeft gevolgen voor onze arbeidsmarkt en onze bedrijven. Maar de grote discounters willen ook almaar lagere prijzen betalen, wat voor een bijkomende druk zorgt. Een evolutie die ons in het algemeen zorgen baart, niet alleen in de voedingssector.Maar het schoentje wringt ook ergens anders. Ondanks de wankele situatie werd

bij Verbinnen Poultry Group duchtig geïn-vesteerd, onder meer in nieuwe kantoren en een nieuwe vrieslijn. Geld dat er eigenlijk niet was, werd toch uitgegeven.

GImV

De vakbond kan zich niet van de indruk ontdoen dat de aandeelhouders niet al het mogelijke ondernamen om een fail-lissement te vermijden. Waarom deed de hoofdaandeelhouder GIMV (Gewestelijke Investeringsmaatschappij Vlaanderen) niet meer inspanningen om het bedrijf weer ren-dabel te maken? Tot 2008 haalde Verbinnen nog een jaarlijkse groei van zowat tien pro-cent.Vijf jaar geleden werd de GIMV de hoofdaan-deelhouder na een ‘leveraged buy-out’, een met schulden gefinancierde overname. Een truc om zo weinig mogelijk belastingen te moeten betalen. Maar ondertussen stapel-den de verliezen zich wel op. En welke rol speelt de Vlaamse overheid in dit dossier? Zij is voor zowat 28 procent mede-eigenaar van de GIMV via de Vlaamse Participatiemaatschappij. Maar in rege-ringskringen blijft het wel stil in dit dossier. De GIMV kondigde in maart nog trots aan dat het eigen vermogen over het voorbije boekjaar met 9,7 miljoen steeg tot 980,8 mil-joen euro. Via de verkoop van bedrijven. De

GIMV is ‘trots’ dat ze voor 34,4 miljoen euro investeerde maar dan wel vooral in Franse en Duitse bedrijven. Verbinnen Poultry Group werd over het hoofd gezien. Wat vin-den onze Vlaamse bewindslieden daarvan?

Verweesd

Trieste vaststelling is en blijft dat ruim 450 personeelsleden hun inkomen kwijtspelen en verweesd achterblijven. En de belasting-betaler draait mee op voor datgene wat in economische kringen zo mooi ‘investeren in durfkapitaal’ wordt genoemd. Voor de lonen van februari van het personeel van Verbinnen had de GIMV in elk geval geen geld meer. Die lonen zijn mee opgenomen in de schuldvordering voor het Fonds Sluiting Ondernemingen. Zo wordt die last volledig afgewenteld op de maatschappij.

“Onze portefeuillebedrijven dragen bij aan economische groei, tewerkstelling en maatschappelijke welvaart”, is te lezen op de website van de GIMV. Welvaart voor wie, vragen wij ons af. In elk geval niet voor het personeel van Verbinnen Poultry Group.

pokeren met jobs bij Verbinnen poultry group

De vakbond kan zich niet van de indruk ont-doen dat de aandeelhouders niet al het moge-lijke ondernamen om een faillissement bij Verbinnen Poultry Group te vermijden.

SOCIAAL©

fot

o: im

ageg

lobe

faillissement kost meer dan 450 banen


het gaat zF Wind power niet voor de wind

Zoveelste herstructurering op rij

sofie micHiels

Zf wind Power, het vroegere Hansen transmissions, kon-digde eind februari een collec-tief ontslag aan. er zijn 135 jobs bedreigd bij het bedrijf. De zoveel-ste herstructurering op rij.

In 2011 nam ZF het geherstructureerde Hansen Transmissions over. Hansen reor-ganiseerde eerst zijn vestiging in Edegem die tandwielen voor de industrie produ-ceert. Daarna werd die tak verkocht aan het Japanse Sumitomo. Zo hield Hansen alleen nog de ‘windbusiness’ over in België, de pro-ductie van tandwielkasten voor windturbi-nes. Meteen daarna werd het bedrijf over-genomen door ZF, een grote Duitse groep.ZF Wind Power heeft in België 874 werk-nemers. De meeste mensen werken in het productiebedrijf in Lommel. Verder is er het hoofdkantoor in Kontich en de engi-neeringafdeling in Gent.De windbusiness werkt rond duurzame energie en geldt dan ook als een activiteit met toekomst. Maar ook in deze sector worden de klappen van de crisis gevoeld. De bestellingen lopen terug en er is overca-paciteit op de markt waardoor de verkoop-prijzen dalen.Eén en ander heeft wellicht te maken met de financiële en economische crisis en de moeilijkheid om nog kredieten te krijgen om windparken aan te leggen. Ook over-heden schroeven hun steun voor de wind-sector terug. Het gevolg daarvan is dat de

vraag vermindert en dat investeringen wor-den uitgesteld.Voor ZF Wind Power komt er nog bij dat sommige grote klanten afhaken en dat de relaties met bepaalde afnemers niet al te best zijn. De vakbond weet al langer dat de relaties met een aantal klanten verzuurden door toedoen van het vroegere Hansen-management. ZF besliste in januari van dit jaar om dat management de deur te wijzen.

minder omzet

De diverse problemen hebben tot gevolg dat ZF Wind Power verwacht dat zijn omzet dit jaar en in 2014 lager zal uitvallen dan in 2012. In het beste scenario zou in 2015 weer de omzet van 2011 kunnen worden gehaald. Nog altijd 20 procent minder dan in 2012.Volgens de directie zal de huidige sterke omzetdaling niet aanhouden maar zal ze ook niet helemaal worden goedgemaakt in de toekomst. Tijdelijke maatregelen om ontslagen te vermijden zijn ‘niet mogelijk’. Dus kondigt ZF Wind Power een collectief ontslag aan.Het zou niet de eerste keer dat een onder-neming te diep snoeit in haar personeel om een aantal maanden of jaren nadien opnieuw te moeten aanwerven wanneer de vraag aantrekt. In de windsector zit nog altijd toekomstmuziek, zoveel is wel zeker. De concurrentie nam de voorbije jaren ook toe. Iedereen wil graag een graantje meepik-ken van zo’n ‘booming business’. De vakbonden willen alles doen om via tij-delijke maatregelen zoveel mogelijk jobs

aan boord te houden. In het kader van de Renault-procedure worden nu vragen gesteld over het geplande collectief ontslag en worden mogelijke alternatieven bespro-ken.Na deze fase zal duidelijk worden hoeveel werknemers uiteindelijk echt moeten ver-trekken. Voor het personeel zal het sociaal plan genoeg mogelijkheden moeten bieden om aan een nieuwe toekomst te werken.

Hoofdkantoor

In één adem kondigde ZF overigens ook aan zijn hoofdkantoor in Kontich te sluiten. De 60 mensen die daar werken worden vriende-lijk verzocht zich te integreren in de produc-tiefabriek in Lommel, zo’n 90 km verderop. Heel wat van die medewerkers wonen in en rond Antwerpen. Gecombineerd met tijde-lijke maatregelen vindt het bedrijf hun ver-huizing een heel gewone zaak. Maar zulke eenzijdige veranderingen van de tewerkstel-lingsplaats zijn niet zomaar toegestaan. Ook op dit vlak willen de bonden ijveren voor alternatieven of aangepaste maatre-gelen. Vermoedelijk speelde het bedrijf al langer met het idee om het hoofdkantoor te verplaatsen. De nieuwe herstructurering is blijkbaar een uitgelezen kans om twee vlie-gen in één klap te slaan. Maar dat is dus zonder de vakbonden gerekend.

SOCIAAL

Het zou niet de eerste keer dat een onderne-ming te diep snoeit in haar personeel om een aantal maanden of jaren nadien opnieuw te moeten aanwerven wanneer de vraag aantrekt.

© f

oto:

dan

iël

rys


INBOxmonique Braam

Berekeningsmodules online

Op www.lbc-nvk.be vind je een aantal handige bere-keningsmodules. Klik op ‘berekeningsmodules’ in het snelmenu. De berekening bruto-netto bijvoorbeeld rekent je brutoloon om naar het nettobedrag. Of de berekening van de formule Claeys. Deze formule bere-kent de duur van de opzegtermijn en het bedrag van de opzegvergoeding. De berekening vakantie vertelt je op hoeveel dagen vakantie je recht hebt. En wil je weten of je klein verlet kunt opnemen? En hoe dat in jouw sec-tor is geregeld? Gebruik dan de simulatie klein verlet.

www.tijdkrediet.be

Het ACV maakte een tijdje geleden de website www.tijdkrediet.be. Je vindt er de recente afspraken terug. Sinds een paar maanden zijn de regelingen rond het opnemen van tijdkrediet immers veranderd. Je kan de nieuwe brochure rond tijdkrediet en landingsbanen op de site downloaden. Ook lees je meer over de afspra-ken rond het opnemen van zorgverlof. Bijvoorbeeld wanneer je kind naar het ziekenhuis moet. Je hebt dan immers recht op zorgverlof. Lees er meer over op de website.

Centrum voor Loopbaanontwikkeling

Behoefte om je loopbaan nieuw leven in te blazen? Helemaal het roer omgooien of eerder lichtjes bij-sturen? Moeite om werk en gezin te combineren? En wat doe je als je na de langverwachte promotie het gevoel krijgt te verdrinken in het werk? Herken je deze vragen? Dan is loopbaanbegeleiding misschien iets voor jou. Het Centrum voor Loopbaanontwikkeling helpt je zelf de richting te kiezen buiten de werkge-ver om. De komende maanden kan je nog deelne-men aan groepsbegeleiding. Lees er meer over op www.loopbaanontwikkeling.be. En… voor LBC-NVK-leden is deze service natuurlijk gratis.

publicaties en video

Meer weten over werknemersgebonden thema’s? Of over de werking van de LBC-NVK? Wat we precies voor jou kunnen betekenen? Of met welke campag-nes we bezig zijn? Surf naar www.lbc-nvk.be en klik op ‘publicaties en documentatie’. Daar vind je een schat aan brochures en folders die je kunt downloa-den of online bestellen. Via de knop ‘video’ (rechter-kant homepage) kom je op onze mediapagina terecht. Daar vind je een overzicht van onze video’s die je meer vertellen over de campagnes en acties die we voeren.

LBC-NVK en sociale media

Naast onze website laten we via de sociale media onze stem horen. Via twitter, facebook en youtube klinkt onze boodschap door. Volg ons via deze media:

‘Like’ ons op facebook: www.facebook.com/vakbondlbcnvkTwitter: www.twitter.com/lbcnvkYoutube: www.youtube.com/vakbondlbcnvk

‘cRISEs Up’ vertolkt verontwaardiging

Halverwege 2010 – in de slip-stream van een nieuwe eco-nomische en financiële crisis

– besluit het gentse sociaalar-tistieke gezelschap Victoria Deluxe om de toenemende straatprotesten te documente-ren. Dat resulteerde in ‘crises uP’, een boeiende documen-taire film die een gezicht geeft aan de strijd van jonge en oudere verontwaardigden die zich verzetten tegen de uitwas-sen van een roofzuchtig eco-nomisch en financieel systeem.

Na de val van de Lehman Brothers-bank in de VS ontstond er een wereld-wijde financiële crisis. Al snel werd dui-delijk dat deze crisis een grote impact zou hebben op onze economie en samenleving. Victoria Deluxe besloot om op zoek te gaan naar de verschil-lende manieren van reageren op de nieuwe crisis. Na de Arabische Lente ontstond namelijk een heel nieuwe beweging, die van de Indignados en Occupy. Een beweging die vooral in Zuid-Europa en de VS maar ook in België opgang maakte en navolging vond. In functie van dit onderzoek werden zowat 40 participanten en medewer-kers gecoacht in het interviewen, fil-men en monteren. De initiatiefne-mers trokken in de voorbije drie jaar geregeld naar manifestaties en acties, op zoek naar wat mensen tot strijd en verzet brengt. Uit de bijna drie-honderd uur interviewen beeldma-teriaal werden eerst korte filmpjes

gedistilleerd die via de sociale media werden verspreid. De voorbije maan-den werd een documentaire gemaakt als sluitstuk van dit sociaalartistieke project. cRISEs UP vertrekt van de groei-ende sociale strijd van de vakbon-den en andere sociale bewegingen in België. Aansluitend trekken we naar Egypte, New York, Chicago, Montreal en Madrid om er de indrukwekkende protesten van de Indignados en de Occupyers in beeld te brengen. We gaan we op zoek naar wat hen onder-scheidt van maar ook verbindt met de klassieke sociale bewegingen.De film wordt van 18 april 2013 tot 1 mei 2013 elke dag om 20.00u vertoond in Studio Skoop, Sint-Annaplein 63 in Gent. Via Ons Recht kan je gratis naar één van die voorstellingen. Stuur een e-mailtje naar [email protected] met als onderwerp “cRISEs UP – Studio Skoop” en maak kans op een duoticket.

de film vertrekt van de groeiende sociale strijd van de vakbonden en andere sociale bewegingen in België.


VEILIghEID

frans geerts

Het aantal arbeidsongevallen in ons land daalt. maar elk ongeval is er één te veel. Daarom voert het acV samen met de internationale vak-bonden actie om het aantal onge-vallen nog meer te doen vermin-deren. we bekijken enkele cijfers.

Preventie

Elke dag werken duizenden mensen aan de veiligheid op de werkvloer. Zowel in de interne als externe preventiediensten als in de duizenden comités voor veiligheid en gezondheid. Je zou dan ook verwachten dat het aantal ernstige ongevallen daalt. Maar we moeten nuanceren.Kijken we even naar de statistieken over het aantal arbeidsongevallen in de privé-sector in de periode 1985-2011. Wat blijkt? Het aantal daalt aanzienlijk. En toch waren er in 2011 nog altijd 170.203 arbeidsongevallen, waarvan 147.854 ongevallen op de werkplek en 22.349 op de weg van en naar het werk.Het aantal dodelijke ongevallen vermin-derde van 301 naar 139. Opvallend is wel dat het aantal ongevallen met blijvende gevol-gen groeide van 12.682 naar 15.557.

risico’s

Het risico op ongevallen is niet voor ieder-een gelijk. Er zijn grote verschillen volgens leeftijd, anciënniteit, statuut, soort con-tract enzovoort. Jonge werknemers hebben meer ongevallen dan oudere werknemers. Werknemers met meer ervaring minder dan hun collega’s met weinig ervaring. Arbeiders hebben er meer dan bedienden.

Ook zijn de verschillen groot naargelang de sector. De bouw, de houtindustrie en de vis-serij hebben een grote risicofactor, terwijl de informaticasector, het verzekeringswe-zen en de financiële sectoren er als de minst gevaarlijke sectoren uitkomen.

Bedienden

Wanneer we dieper graven in de cijfers blijkt dat het aantal ongevallen bij de ‘administra-tieve bedienden’ gevoelig lager ligt dan bij de arbeiders en dat hun ongevallen relatief gezien minder zware gevolgen hebben. De acht dodelijke slachtoffers bij de bedienden zijn allemaal mannen.Als we de verschillende beroepen bekijken bij de bedienden, zien we dat vooral bij ver-kopers en verkoopsters en bij verpleegkun-digen de arbeidsongevallen wel verminde-ren maar toch behoren tot de uitschieters. Uitzendkrachten blijven een groep die rela-tief veel risico loopt. Zowel bij de arbeiders als bij de bedienden lopen zij niet alleen meer kans maar zijn ook de gevolgen van een arbeidsongeval groter.

0

30

60

90

120

150

blij

ven

de

on

gesc

hik

theid

do

delij

karb

eid

son

geval

tota

al

1985

2011

% g

roei (1

98

5 =

10

0)

Bron: Fonds voor Arbeidsongevallen

Categorie/ gevolg Zg -66% +66% dodelijk

arbeiders 90.463 9.684 20 63

Bedienden 30.374 2.268 3 8

uitzendkrachten 11.527 840 1 5

andere statuten 2.423 168 1 6

ZG= zonder gevolg; -66%= heeft gevolgen ;+66% is invalide.

Hoe veilig is uw werk?

V.U.: D

omin

ique

Leyo

n – A

CV –

Haa

chtse

steen

weg,

579 –

1030

Brus

sel

28 april 2013 is de werelddag voor veilig en gezond werk. De vakbonden herdenken wereldwijd de slachtoffers van arbeidsongevallen.In België herdenkt het ACV de 165 slachtoffers van dodelijke arbeidsongevallen en de 18.790 slachtoffers met blijvende handicap.1Twee werkdagen op drie sterft in België iemand door een dodelijk arbeidsongeval. Meer dan de helft daarvan, 94, op de arbeidsplaats zelf. Elke werkdag opnieuw worden 85 werknemers in België gehandicapt voor de rest van hun leven. Kille cijfers waar heel veel leed en verdriet achter schuilt. De cijfers verbazen echter niet, want bij 50% van de 52.521 controles in 2011 werden overtredingen van de veiligheidswetgeving vastgesteld.

Het ACV herdenkt in het bijzonder2:• 49 doden op het werk in KMO’s zonder een Comité Preventie en Bescherming;• 5979 blijvend gehandicapten in KMO’s zonder een Comité Preventie en Bescherming;• 26 doden met minder dan één jaar anciënniteit in hun onderneming;• 47 doden met minder dan 5 jaar beroepservaring;• 24 doden jonger dan 30 jaar;• 5 dode en 940 blijvend gehandicapte uitzendkrachten;• 22 bouwvakkers, verongelukt op bouwwerven.

Lang niet alle arbeidsongevallen zijn toeval. Veel arbeidsongevallen zijn te voorkomen.Daarom eist het ACV:• verplicht en degelijk sociaal overleg over veiligheid op het werk, ook in de KMO’s. De 16.150 ACV-vertegenwoordigers in de Comités Preventie en Bescherming staan paraat;• een betere toepassing van veiligheidswetgeving via versterkte inspectie:- meer inspecteurs op het terrein, minstens 1 per 10.000 werknemers;- strenge boetes voor werkgevers bij zware veiligheidsovertredingen;• een betere veiligheidswetgeving voor uitzendarbeid met onder meer een verplichte opleiding op risicoposten, die in de praktijk effectief wordt toegepast.

1 Arbeidsongevallen privésector 2011 + arbeidsongevallen openbare sector 2009. De officiële cijfers voor 2010 voor de openbare sector ontbreken nog steeds en komen er vermoedelijk nooit !

2 De meest recente cijfers van het Fonds voor Arbeidsongevallen: arbeidsongevallen op de arbeidsplaats in de private sector – 2011

Vakbonden herdenken slachtoffers van arbeidsongevallen

werelddag voor veilig en gezond werk op 28 april

Het risico op ongevallen is niet voor iedereen gelijk.


SOCIAAL

Wildgroei aan schijnzelfstandigheid houdt gevaren in

it-bedrijf econocom tracht vakbond

buitenspel te zetten

tiJs Hostyn

schijnzelfstandigheid wordt stil-aan een ‘hot topic’. De staatsse-cretaris voor fraudebestrijding, John crombez (sp.a), kondigde met grote trom aan dat hij de strijd tegen de schijnzelfstandig-heid wil opvoeren. crombez richt zich vooral op sectoren waar het net iets te gortig werd: de bouw, de bewaking, het transport en de schoonmaak. maar het pro-bleem stelt zich nog ruimer.

Via een vernieuwd wettelijk kader wil staatssecretaris Crombez sociale dumping bestrijden in de bouw, de bewaking, het transport en de schoonmaak. In de wet van 25 augustus 2012 werd een – weerleg-baar – vermoeden van ‘afwezigheid van een gezagsverhouding tussen de partijen bij een arbeidsrelatie’ ingevoerd voor die sectoren. In gewonemensentaal wil dat zeggen dat de werkgever het moeilijker krijgt om vol te houden dat iemand werkelijk zelfstandig is, maar dan alleen in de genoemde sectoren. Een goed begin John, maar zijn er in de andere sectoren dan geen problemen? In februari organiseerden de militanten van Econocom een actie tegen schijnzelfstandig-heid. Econocom is een IT-bedrijf dat onder meer voor de Brusselse openbaarvervoers-maatschappij MIVB werkt. Van de 750 werk-nemers bij Econocom werken er nu al 150 in een zelfstandigenstatuut. Eén vijfde dus.

Bewuste aanpak

Terwijl het fenomeen vroeger beperkt bleef tot de directeurs en de managers, kiest het bedrijf er tegenwoordig stelselmatig voor om mensen aan te werven in een zelfstan-digenstatuut. Zelfs werknemers die al jaren werken onder een bediendestatuut krijgen nu het voorstel om te werken als ‘zelfstan-dige’. De actie bij Econocom was vooral bedoeld om het fenomeen zichtbaarder te maken en de dialoog aan te gaan met de zelfstandige

collega’s. De wildgroei aan schijnzelfstan-digheid brengt diverse problemen met zich mee. Het sociaal recht is gebaseerd op de logica dat er in een arbeidsovereenkomst een zwakke (de werknemer) en een sterke par-tij (de werkgever) is en dat de zwakste partij moet worden beschermd. Maar dat kader dekt dus geen contract tussen een onderne-ming en een (schijn)zelfstandige. De gevol-gen hiervan zijn bijna niet te overzien. Zo kan het contract bijvoorbeeld worden ver-broken zonder opzeg, tenzij het op voor-hand anders werd overeengekomen. Na de breuk heeft de ‘zelfstandige’ geen automa-tisch recht op een werkloosheidsvergoeding. Er worden minder pensioenrechten opge-bouwd, er is geen loon bij ziekte, er is geen automatische indexering, verlof wordt niet betaald. Bij pesten op het werk is er niets geregeld. De schijnzelfstandigen hebben geen recht om bij de bedrijfsarts te gaan. En er zijn geen barema’s met een minimum-loon. Hallucinant. En dat is nog maar een greep uit de gevolgen.De directie van Econocom weigert sociale of financiële informatie te geven over het feno-meen. Ze veegt elke vraag hierover van tafel met de reactie dat de vertegenwoordigende organen niet bevoegd zijn. Het probleem bestaat uiteraard niet alleen bij dit IT-bedrijf. Er zijn genoeg andere bedrijven die gretig een beroep doen op schijnzelfstandigen.

Alleen op papier

De betrokken werknemers zijn alleen op papier zelfstandig. Net als echte bedien-den hebben ze een manager die hun werk controleert, hen evalueert en sancties kan opleggen. Aan die manager moeten ze ook toestemming vragen om verlof te nemen. Econocom is een bedrijf waar de vakbond al jaren erg actief is. Blijkbaar tracht het management meer met schijnzelfstandigen te werken om de vakbond zoveel mogelijk buitenspel te zetten. De betrokken werk-nemers zijn het kind van de rekening. Zij krijgen niet de nodige informatie en worden niet beschermd.

Wat moet je zeker weten?

1. Meld elk ongeval onmiddellijk bij

je werkgever.

2. Meld ook de kleine ongevallen!

3. als slachtoffer moet je drie ele-

menten kunnen bewijzen: dat het

ongeval een ‘plotse gebeurtenis’

was, dat het gebeurde tijdens de

uitvoering van de arbeidsover-

eenkomst of op de weg van en

naar het werk en dat er ‘schade’

(een letsel) is.

4. je staat sterker als je de vol-

gende elementen van bewijs

voegt bij de aangifte: namen

van getuigen van het ongeval, of

onrechtstreekse getuigen die het

ongeval niet hebben gezien maar

je net daarna hebben gezien of

met wie je erover gesproken hebt,

attesten van een geneesheer of

een verzorgende. als je de vraag

krijgt een verklaring te onderte-

kenen, controleer dan vooraf of

de feiten correct beschreven zijn.

5. Bij een arbeidsongeval heb je

recht op een doorbetaling van

een begrensd loon tijdens je

arbeidsongeschiktheid. Ook alle

medische kosten zijn in regel ten

laste van de verzekeraar. de ver-

zekeraar moet je meedelen wat je

moet doen om je kosten vergoed

te krijgen.

6. als de verzekeringsmaatschap-

pij weigert het arbeidsongeval

te erkennen, moet ze die weige-

ring schriftelijk meedelen aan het

slachtoffer én aan het Fonds voor

arbeidsongevallen.

7. loopt het mis bij de aangifte

van een arbeidsongeval, wordt

het arbeidsongeval geweigerd

of gebeurt de uitbetaling niet

zoals het hoort, neem dan con-

tact op met het aCV. Via je aCV-

afgevaardigde op het werk of

via een aCV-dienstencentrum in

je buurt (http://adressen. acv-

online.be). de vakbond kan je

advies geven en tussenbeide

komen bij je werkgever of ver-

zekeraar. Of je helpen om zelf

een aangifte in te dienen bij de

verzekeraar, bij de betrokken

overheidsdienst of bij het Fonds

voor arbeidsongevallen. Voor

aCV-leden stappen we zo nodig

op onze kosten naar de arbeids-

rechtbank om je rechten te doen

gelden.


FILM

leo lauwerysen

cinema novo uit Brugge en open Doek uit turnhout gaan vanaf dit jaar niet langer als twee aparte festivals door het leven. onder het nieuwe label ‘mooov’ staan ze garant voor ‘goede films uit de hele wereld én in heel Vlaanderen’.

Op een moment dat meer en meer bio-scoopexploitanten en filmverdelers kie-zen voor films met maximale publieks- en winstverwachtingen, kiest Mooov nadrukkelijk voor de kwetsbare wereld-film. Het festival gaat actief op zoek naar regisseurs die kwaliteit combine-ren met maatschappelijk engagement. Mensen die prenten maken die op hoog niveau commentaar leveren op ontwik-kelingen in de samenleving. Of films die een artistiek verhaal vertellen dat toch toegankelijk is voor een breed publiek.De LBC-NVK steunt zo’n festival dan ook graag. Als moderne vakbond die zich kant tegen elke vorm van bekrompen-heid en die een open geest promoot. De LBC-NVK behartigt de belangen van de werknemers hier, maar doet dit met oog

voor alles wat er in de wereld gebeurt.Mooov stelt in 2013 een speciaal pro-gramma voor over de Arabische cinema, een gebaar naar de regio die de voorbije jaren sterk in het nieuws kwam door alle sociale en politieke beroering daar. Een filmprogramma is diepgaander dan wat te zien en te horen valt in de nieuwsbul-letins, debatten en talkshows. Mooov biedt de toeschouwer een kleine selec-tie van films die de kleurrijke mozaïek van de Arabische cinema weerspiegelt.Voor 2013 worden eind april festivals gepland in Brugge, Turnhout, Genk, Sint-Niklaas, Lier, Roeselare en Koersel-Beringen. Tijdens de festivals in Brugge en Turnhout zullen telkens zo’n 75 films worden vertoond. De andere locaties zijn ‘spin-offs’ van deze twee en verto-nen een beperktere selectie uit deze 75 films. Mooov Brugge opent op 18 april, Turnhout op 19 april. Beide festivals lopen tot zondag 28 april. De vertonin-gen op de andere locaties lopen min of meer tijdens dezelfde periode.

Voor concrete details over films en data kan je surfen naar www.mooov.be.

“Goeie films zien uit alle hoeken van de wereld: de goedkoopste en efficiëntste manier van reizen. Ik kijk nu al uit naar het moment waarop Mooov’s eerste film mij zal beroeren, mijn blik zal verruimen, mij zal inspireren. Ik wens Mooov een lange, intense, veelbelovende toekomst toe met films die de platgetreden paden omzeilen en mij verrassen, telkens weer. Veel succes.”Maaike Neuville, actrice

“Ik wens dat Mooov alle liefde voor en kennis van film die Cinema Novo en Open Doek al rijk waren, mag verenigen in het kwadraat.”Charlotte Vandermeersch, actrice

“Rekbaar en flexibel, open en dwars, het zit allemaal in de naam. De essentie van het leven is beweging en bewogen worden. On the road, dat is Mooov, nieuwe ontdekkingen, dat is Mooov, jezelf durven in vraag stellen om vanuit een nieuw perspectief nog meer het beste van jezelf te kunnen geven, dat is Mooov. Als mens is het een nobel streven, voor een filmfestival is het een krachtig state-ment. Een geschenk ook, voor een almaar groeiend publiek in heel Vlaanderen. Mooov to the future!”Martin Heylen, TV-figuur

‘Mooov’ garandeert sterke positie voor wereldfilm in Vlaanderen

festivals cinema novo en open Doek gaan samen


RUBRIEKSNAAM

Temperatuur-daling inVlaanderen

Bij decreet van de Vlaamse

gemeenschap van 1 juli 2011 werd

het aan de centra voor volwas-

senenonderwijs verboden om

nog leerlingen in te schrijven die

op dat moment zonder wettig

verblijf in België zijn, inclusief

diegenen die nog in een verblijf-

sprocedure gewikkeld zijn. aan

centra voor volwassenenonder-

wijs en centra voor basiseduca-

tie werd op die manier eigenlijk

gevraagd om als een soort van

politionele controledienst op te

treden. een hoogst merkwaar-

dige visie op onderwijs en op de

bijdrage die onderwijsinstanties

zouden kunnen geven aan inte-

gratie, bijvoorbeeld door taal-

onderricht.

Zoveel hardvochtigheid, inge-

geven door pure Vlaamse

besparingsdrift. lBC-nVK

Volwassenenonderwijs trok

dan ook, samen met de liga

voor de Mensenrechten en

Samenlevingsopbouw Brussel,

naar het grondwettelijk Hof om

het decreet te laten vernietigen.

eerst trachtte de Vlaamse

overheid nog te stellen dat de

betrokken organisaties ‘geen

belang hadden’ in dit dos-

sier. Mogelijk een zuiver juri-

disch probeersel maar redelijk

hallucinant als standpunt. Het

grondwettelijk Hof volgde de

Vlaamse overheid daarin niet.

Maar op 14 maart 2013 oordeelde

het grondwettelijk Hof wel dat

de Vlaamse overheid ervoor

mag kiezen om haar midde-

len aan te wenden voor en voor

te behouden aan personen die

verondersteld worden voor een

definitieve duur in België geves-

tigd te zijn. in mensentaal: als

Vlaanderen kiest om nog alleen

‘voor het eigen volk te kiezen’,

mag dat. Met die redenering kun-

nen we alle ontwikkelingshulp

ook wel stilaan vergeten.

de temperatuurdaling die van

Vlaanderen een steeds killere

regio maakt is nu ook wettelijk

verankerd. een handjeklap rege-

ling van de ministers Smet en

Bourgeois. Van lente is er geen

sprake meer in 2013. Brrr.

IN DE MARgEwf

Ons recht, het ledenblad van jouw vakbond lBC-nVK, bestaat ook in digitale versie. al wie Ons recht liever online leest of wie de papierberg wil verkleinen, kan zich abonneren op een maandelijkse Ons recht-mail.

er zijn nu al ruim 11.500 abonnees voor de digitale versie van Ons recht.

Wil jij ook graag Ons Recht digitaal lezen? Vul dan snel je gegevens in op

http://onsrecht.lbc-nvk.be


FILMkarin seBerecHts

jack the giant Slayerondanks een waanzin-nig budget – meer dan 190 miljoen dollar – werd ‘Jack the giant slayer’ niet onder een geluk-kig gesternte geboren. Bryan singers melange van twee Britse volks-vertellingen bleef bijna een jaar op de planken liggen en kwam vorige maand dan toch maar de markt op. opnieuw gemonteerd en wat nahin-kend op een trend van geüpdate sprookjes.

Een klapper van formaat zal deze luidruchtige (3D)-film wellicht niet worden. Daarvoor weet hij nooit helemaal waar hij met zichzelf heen moet. Maar ik vond Singers hutsekluts van ‘Shrek’, ‘Jack & the Beanstalk’, ‘Jack the Giant Killer’, ‘Pirates of the Carribean’ en de goeie ouwe mantel- en degenfilm eigenlijk zeer verteerbaar en behoorlijk spannend. De film begint nogal belegen met een boer die zijn jonge zoon een verhaaltje vertelt voor het slapengaan. Elders in het koninkrijk Cloister doet een moeder van koninklijken bloede hetzelfde met haar dochter. Tien jaar later ruilt de boeren-zoon zijn paard voor vijf magi-sche bonen. En wordt het ver-haal over een boerenjongen, een te redden prinses en een bonen-staak die tot in het gevreesde rijk van de reuzen reikt, plots realiteit.

Deze goeiige avonturenfilm ligt mijlenver af van het slimme ‘The Usual Suspects’ waarmee Singer zichzelf bijna twee decennia geleden in de kijker filmde. Toch krijg je aldoor het gevoel dat de Amerikaan zich in zijn sas voelt in de Britse fabelen. Misschien omdat hij zijn filmmakkers van het eerste uur mocht meene-men. Singer, scenarist Christopher McQuarrie, monteur/compo-nist John Ottman en fotograaf Newton Thomas Sigel zetten een ongedwongen avontuur neer dat niet probeert om bui-tenissig of inventief te wezen maar lekker rechtdoor jakkert. Diep nadenken hoeft alvast niet bij dit verhaal waarin mens en smerige reus zich geloofwaardig door elkaar bewegen. De acteurs mogen dan al ‘panto-mimerend’ hun dagen voor een groen scherm hebben doorge-bracht, dat is hen nooit aan te zien. Nicholas Hoult – verleide-lijk in ‘Skins’ en in ‘A Single Man’

– en Eleanor Tomlinson vormen een braaf sprookjespaar, pittig geschraagd door Stanley Tucci (gemeen), Ewan Bremner (pot-sierlijk), Ian McShane (vader-lijk) én een verrukkelijke Ewan McGregor. De Schot is om op te eten als smakelijk high English pratende adelborst, die ook nog een stoere bink blijkt te zijn. En die zonder enige twijfel het leukste haar heeft.

‘Jack the Giant Slayer’ is sinds 20 maart te zien in de Belgische cinema’s.

Ongedwongen, meeslepend avontuur (Ian McShane, Ewan McGregor, Eleanor Tomlinson en Nicholas Hoult).

Beklemmende bespiegeling over tijd, vrijheid en menselijkheid (Martina Gedeck).

Die Wand“ik schrijf mijn herinne-ringen op om mijn hoofd leeg te maken. om de angst af te houden”. met deze introductie – én met een karabijn zeer aan-wezig in het beeldka-der – lijkt Julian roman Pölslers verfilming van marlen Haushofers ‘Die wand’ naar een kroniek van een vervlogen per-soonlijk drama te leiden.

Maar een paar scènes verder weten we beter… Een anonieme, witgeklede vrouw rijdt met een ouder stel in een open Mercedes de Oostenrijkse Alpen tegemoet. Klaar om in een jachthut even aan het stadsleven te ontsnap-pen. Op de autoradio blèrt een song over ‘freedom’. Het paar wandelt vóór de avond nog even het dorp in… en keert niet meer terug. De jongere vrouw gaat op zoek met hun hond Luchs. Die houdt onderweg om onver-klaarbare redenen halt. Het pad van vrouw en hond blijkt afgesneden door een onzicht-bare muur. Zij zijn afgesloten van de buitenwereld. Meer nog: het leven aan ‘de overkant’ lijkt versteend… Een film over een compleet geïsoleerde vrouw met een hond (en later nog een paar beesten): er zijn wellicht meer

voor de hand liggende manie-ren om een publiek te beha-gen dan dit speelfilmdebuut van tv-filmer Pölsler. En toch. Deze meditatieve ‘reis’ van een moderne vrouw die haar aan tijd en rationaliteit gebonden per-soonlijkheid gedwongen, maar berustend loslaat voor een men-selijkheid die zich plooit naar de natuurelementen, beklemt van bij de eerste momenten. De bedaarde off-screen stem van de vrouw, die in mooi Duits de monoloog uit Haushofers boek (uit 1962) uitspreekt, dwingt aandacht af. Maar het zijn de uitvergrote geluiden – én stiltes – uit de natuur en de majestatische beel-den van het Oostenrijkse berg-landschap, gecombineerd met een bevreemdend geluidspalet én Bach, die fascineren. Zij wer-pen een waas van onheil en fata-lisme over deze strak beheerste bespiegeling over de relativiteit en de reikwijdte van tijd, vrij-heid en menselijkheid. Martina Gedeck (‘Bella Martha’, ‘Das Leben der Anderen’) levert een ingetogen tour-de-force als enige mens in een natuur die elke idee van een idylle de kop indrukt. ‘Die Wand’ is onbehaaglijk, beangstigend en indrukwekkend.

‘Die Wand’ komt op 10 april in de zalen.

Ongedwongen, meeslepend avontuur (Ian McShane, Ewan McGregor, Eleanor Tomlinson en Nicholas Hoult).


RUBRIEKSNAAM

De gezichten van de misdaad

Dr. roger Deberdt

roger Deberdt is de gerechtspsy-chiater die kim De gelder toere-keningsvatbaar heeft verklaard. in 1986, in de zaak van notaris x, hield hij vol dat de notaris vals beschuldigd was van het sek-sueel misbruiken van zijn eigen zoontjes. Hij kreeg gelijk. nu is Deberdt 83. na vijftig jaar erva-ring als expert in dienst van het gerecht schreef hij zijn memoires: ‘De gezichten van de misdaad’.

Dr. Deberdt legt in zijn voorwoord uit wat de taak van een gerechtspsychiater is. Alvorens de rechtbank een ‘schuldig’ of een ‘onschuldig’ uitspreekt, moet zij oordelen of een beschuldigde al dan niet ‘toereke-ningsvatbaar’ is. Een verdachte die door een geestelijke stoornis op het moment van het misdrijf het verschil niet kent tussen goed en kwaad, is ziek en kan volgens de wet niet worden veroordeeld. Hij – 96 pro-cent van onze gevangenisbevolking is man-nelijk – moet dan een behandeling krijgen in een instelling. Een gerechtspsychiater adviseert de rechtbank over de gezondheid van de beklaagde. Volgens Deberdt komt twee of drie percent van de misdadigers in aanmerking om te worden geïnterneerd, een cijfer dat opgaat voor bijna alle landen ter wereld. Pas als de patiënt gegarandeerd geen gevaar meer is voor zichzelf en voor de maatschappij, kan hij weer uit de instelling worden vrijgelaten.

niet erfelijk

Deberdt deelt zijn boek in twee grote delen in. Met het eerste deel probeert hij uit te leggen wat mensen tot misdadigers maakt. Zijn beginstelling is dat niemand als cri-mineel wordt geboren, misdadigheid is niet erfelijk. De Italiaanse criminoloog Lombroso met zijn theorie over ‘typische misdadigersgezichten’ had ongelijk en ook de Fransman Bénézech, die de oorzaak van misdadigheid toeschreef aan het XYY-chromosoom, had het fout. Misdadigheid is dus ‘nurture’ en niet ‘nature’, de rol van de

sociale omgeving en de opvoeding is alles-bepalend. Wie bijvoorbeeld als kind in een agressieve sfeer is opgegroeid, denkt later dat problemen alleen maar kunnen worden opgelost met geweld. De auteur geeft in 50 bladzijden een over-zicht van psychische afwijkingen die een aanleiding kunnen zijn om beschuldig-den ontoerekeningsvatbaar te verklaren. Alcohol en drugs – zelfs cannabis – zijn bekende oorzaken van schizofrenieachtige psychosen, maar de jongste jaren worden in de rechtbank ook andere aandoeningen aangehaald om het misdadige gedrag van een dader te verrechtvaardigen. Hier toont Deberdt zich een man van de oude stempel. (Hij weigert een computer te gebruiken en tikt zijn verslagen voor de rechtbank nog op een ouderwetse schrijfmachine.)

‘niet meer mee’

Jongere collega’s als Peter Adriaenssens noemen zijn stellingen ‘schokkend’ en ver-wijten Deberdt dat hij niet meer mee is met zijn tijd. De auteur neemt in ‘De gezichten van de misdaad’ inderdaad geen blad voor de mond. ADHD, autisme, epilepsie, het syndroom van Asperger, de ‘onweerstaan-bare drang’ en het meervoudig persoon-lijkheidssyndroom van Regina Louf, alias

‘getuige X’ uit 1996, neemt hij als veront-schuldigingen voor misdadig gedrag met een grove korrel zout. De antipsychiatrie uit de jaren ‘70 noemt hij zelfs ‘absolute nonsens’.

In het tweede en grootste deel van zijn boek overloopt Deberdt alle vormen van misdaad waarmee hij in zijn leven als gerechtspsychi-ater te maken kreeg. De opsomming geeft een treurig beeld van hetgeen waartoe de mens in staat is. En ook hier wekt de auteur de wrevel van zijn jongere collega’s op. Bij het hoofdstuk ‘Seksuele misdrijven’ relati-veert hij bijvoorbeeld de stelling dat vrou-wen het trauma van een verkrachting hun hele leven zouden meedragen. Overdreven begeleiding roept volgens Deberdt telkens opnieuw de herinnering aan de verkrach-ting op en bestendigt daardoor het trauma. Ook stelt hij de vraag of pedofilie voor het kind werkelijk zo traumatisch is als vaak wordt beweerd. Bij kinderen, zegt hij, zijn de symptomen van een trauma – angst, slapeloosheid, nachtmerries – van kortere duur dan bij volwassenen. Of hij gelijk heeft weet ik niet, maar toe-vallig las ik vandaag in de krant een inter-view met de ouders van de kindjes uit Fabeltjesland die door Kim De Gelder vier jaar geleden wel gewond werden, maar het overleefden. “Het gaat goed met onze doch-ter”, zegt ouder A. “Het meisje heeft wei-nig klachten” vertelt ouder B. “Seppe maakt het goed” getuigt ouder C. Zelf hebben ze meer moeite dan hun kinderen om de fei-ten te verwerken: “Ik zit nog vol woede”, stelt vader C. En vader B: “Pas als ik zeker weet dat De Gelder nooit vrijkomt, zal ik dit hoofdstuk kunnen afsluiten.”

de geZiCHTen Van de MiSdaad

dr. roger deberdt

Borgerhoff & lamberigts

224 blz.

BOEKgutenBerg

Zijn beginstelling is dat niemand als crimineel wordt geboren, misdadigheid is niet erfelijk.


INTERNATIONAAL

Arab Workers Union geeft vrouwen duidelijke stem

geslaagd congres in nazareth

annick aerts

De arab workers union (awu) organiseerde op wereldvrouwendag (8 maart) een conferentie om arabische vrou-wen in nazareth en omstreken in de bloemetjes te zetten. een delegatie van de lBc-nVk nam deel aan de conferentie. awu slaagt er goed in om vrouwen te

betrekken bij vakbondswerk.

Sinds enkele jaren steunt de LBC-NVK de vakbond Arab Workers Union. AWU is actief in Israël en kreeg in 2011 een officiële erken-ning en de toestemming om collectief de rechten van werknemers op de werkvloer te verdedigen. Ze richten zich in hun werk vooral op de laagbetaalde en uitgebuite werknemers. Cijfers van het Israëlische ‘National Insurance Institute’ tonen aan dat armoede

zich vooral situeert bij Arabische families. In 2009 was er armoede bij 53,5 procent van deze Arabische families, vergeleken met 20,5 procent voor de hele bevolking. Bij de Arabische bedoeïenen kampt zelfs 67,2 pro-cent met armoede. Het hoeft dan ook geen verder betoog waarom AWU het zo belang-rijk vindt om de Arabische bevolking in Israël te organiseren.In juridische zaken of wanneer er in een bedrijf een ondernemingsraad wordt opge-richt maakt de vakbond geen onderscheid


op basis van afkomst. Pluralisme en onaf-hankelijkheid staan hoog in het vaandel bij de Arab Workers Union. Het recht op waardig werk en een deftige sociale zeker-heid geldt voor iedere werknemer. Spijtig genoeg worden Arabieren geconfronteerd met extra hindernissen op de Israëlische arbeidsmarkt. Er zijn directe en indirecte discriminaties.

Vrouwen betrekken

Voor AWU was de Wereldvrouwendag op 8 maart een mooie gelegenheid om de Arabische vrouwen in de bloemetjes te zetten en hen aan te moedigen om lid te worden of blijven. De vakbond bracht 120 Arabische vrouwen bijeen op een conferen-tie in Nazareth. Een delegatie van de LBC-NVK zag ter plaatse wat voor een syndicale kracht er uitgaat van deze vrouwen.

Anders dan andere Arabische vakbon-den slaagt AWU er goed in om vrouwen te betrekken bij het vakbondswerk. Vrouwen zijn sterk vertegenwoordigd in het dagelijks bestuur. AWU probeert vrouwen ook te ver-sterken via een apart ‘vrouwenplatform’.Officiële cijfers tonen aan dat de ‘arbeids-marktparticipatie’ in deze subgroep extreem laag is (21,1 procent). Bij joodse vrouwen is er een arbeidsmarktparticipa-tie van 57 procent. Voor alle landen van de OESO, de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, ligt het gemiddelde op 62 procent. Israël is sinds 2010 lid van de OESO. Gemiddeld moet een Arabische vrouw in Israël 64 weken lang zoe-ken voor ze een job vindt. Joodse vrouwen hebben 31 weken nodig.

“De Arab Workers Union werkt in erg moei-lijke omstandigheden om optimaal de rech-ten van vrouwen te verdedigen”, vertelt Leila Eshteiwi, die het vrouwenplatform coördineert. “Vrouwen werken namelijk

meer dan twaalf uur per dag en ontvangen hiervoor zelfs geen minimumloon. Wij zijn fier dat we werkgevers dwingen om vakan-tiegeld te betalen of zwangerschapsverlof toe te kennen. En we zijn ook fier en blij omdat vrouwen hun schrik overwinnen en hun werkgever aanklagen om hun rechten af te dwingen. Vrouwen die bedreigd wor-den door hun werkgever, sluiten zich toch aan bij AWU en richten werknemerscomi-tés op.”Stap voor stap boekt AWU vooruitgang en slaagt de vakbond erin binnen te geraken in bedrijven die actief zijn in de horeca, de telecom, de uitzendsector en de kinderop-vang. Veerle Verleyen, vakbondssecretaris bij de LBC-NVK, was al drie keer op bezoek

bij AWU: “Sinds de oprichting van de onaf-hankelijke vakbond AWU merk ik toch voor-uitgang. Aanvankelijk legde AWU zich vooral toe op individuele juridische begeleiding. Nu zie ik dat werknemers meer en meer geor-ganiseerd worden in werknemerscomités. Collectieve actie op de werkvloer zoals wij die kennen is een moeilijk proces, te meer omdat ze daar niet het overlegmodel of de middelen hebben die wij kennen. AWU kan onze steun goed gebruiken. Wij kunnen hen helpen om vakbondsverantwoordelijken te trainen, een goede structuur uit te bouwen met leden en een getrapte besluitvorming en contacten te leggen met andere partners en internationale vakbondsorganisaties.”

Groei

Een vakbond als AWU laten groeien vergt het nodige denkwerk. In de praktijk heb je een goed doordachte wervingsstrategie nodig. Mensen bewustmaken en vormen is een eerste belangrijke stap. Bij bedrijven en werkloosheidskantoren worden flyers ver-spreid om zoveel mogelijk vrouwen te berei-ken. AWU brengt de vrouwen ook bijeen, via lokale vrouwencomités of via werknemers-comités in bedrijven. De vrouwen die aan de kar trekken worden stelselmatig gevormd en gecoacht door enkele AWU-activisten die zich vrijwillig inzetten.Het lukt AWU ook goed om juridische bij-stand te geven wanneer werknemers indivi-duele klachten voorleggen. Telkens wanneer de vakbond in een dossier een overwinning behaalt voor de werknemer, is dat goede reclame die nieuwe leden aantrekt. Er zijn geregeld ook straatprotesten en manifesta-ties om problemen en wantoestanden aan te klagen. Opnieuw activiteiten die helpen om de vakbond op de kaart te zetten.

Internationale solidariteit

“Wat kan een Belgische vakbond aan steun verlenen?”, is ongetwijfeld een vraag die bij velen naar boven komt. Myriam Gérard, gewestelijk secretaris van het ACV Brussel-Halle-Vilvoorde, was ook op het vrouwen-congres. “Ik ben heel blij te zien hoe onze Palestijnse zusters zich organiseren”, zegt ze. “De omstandigheden zijn zo verschillend maar hun eisen zijn zo herkenbaar.”In de hele wereld verlangen vrouwen een waardig leven, een waardig inkomen, genoeg tijd om met hun familie door te brengen en goede opleidingen en een toekomst voor hun kinderen. Het gaat om een gezamen-lijke strijd die we alleen maar kunnen win-nen als we leren uit elkaars ervaringen, steun geven in moeilijke tijden en samen actie ondernemen. Solidariteit ondervinden van anderen is erg belangrijk voor elke jonge vakbond die in moeilijke omstandigheden tracht om werknemers bewust te maken, te verdedigen en te organiseren.

Gemiddeld moet een Arabische vrouw in Israël 64 weken lang zoeken voor ze een job vindt. Joodse vrouwen hebben 31 weken nodig.

een delegatie van de lBC-nVK zag ter plaatse wat voor een syndicale kracht er uitgaat van deze vrouwen.


Metaal

In de metaalsector (paritair comité 209) wordt dit jaar een vakbondspremie van 95 euro uitbetaald. De uitbetalingsperi-ode loopt van 15 april tot 31 juli.De premie wordt betaald aan de gesyndiceerde bedienden en kaderleden die in 2012 werkten in de metaalsector. Onder PC 209 vallen alle metaalbedrijven met een productieactiviteit in België en de studiebureaus die voor die ondernemingen wer-ken. Het gaat niet om garages, carrosseriebedrijven, de metaal-handel of de erkende controle-instellingen. Om recht te hebben op de pre-mie moet de bediende of het kaderlid in 2012 ten minste één maand effectief gewerkt hebben in een metaalbedrijf en lid zijn van de LBC-NVK sinds ten min-ste 1 oktober 2012. Ook moet de bediende in orde zijn met de bijdrage op het moment van de betaling. Werkloze bedienden, gepensio-neerden en bruggepensioneer-den hebben nog recht op deze vakbondspremie wanneer zij in 2012 nog minstens één maand werkten en effectief prestaties leverden in een metaalbedrijf (en aan de voorwaarden qua lid-maatschap voldoen). Hetzelfde geldt voor wie in 2012 in vol-ledige loopbaanonderbreking/tijdkrediet ging of in 2012 lang-durig ziek werd. Bedienden en kaderleden in de metaalsector, aangesloten bij de LBC-NVK, krijgen een for-mulier. Dat formulier moeten ze ingevuld terugbezorgen aan hun vakbondsafgevaardigde of aan het gewestelijke LBC-NVK-secretariaat van hun woon-plaats. Wie geen formulier kreeg, kan contact opnemen

met zijn LBC-NVK-secretariaat. De uitbetaling gebeurt via overschrijving op de individu-ele bankrekening.

Beschutte en sociale werkplaatsenTussen 1 februari en 1 juni 2013 wordt in de sector van de beschutte werkplaatsen de vak-bondspremie uitbetaald. Voor de sociale werkplaatsen gebeurt hetzelfde tussen 1 maart en 1 juni 2013.Om recht te hebben op de pre-mie moet je aangesloten zijn bij een erkende werknemersorga-nisatie. Ook moet je vorig jaar gewerkt hebben in een onder-neming die valt onder de secto-ren van de beschutte of sociale werkplaatsen (paritair comité 327). De premie geldt niet voor uitzendkrachten en jobstuden-ten.Wie in een beschutte werkplaats de volle bijdrage betaalt, krijgt een premie van 86,76 euro per jaar of 7,23 euro per gepres-teerde maand. Betaal je de ver-minderde bijdrage, dan krijg je een premie van 54,54 euro per jaar of 4,55 euro per gepres-teerde maand.In de sociale werkplaatsen is er een premie van 63 euro of 5,25 euro per gepresteerde maand voor wie de volle bijdrage betaalt. De rechthebbenden kregen van hun werkgever een tewerkstel-lingsattest dat recht geeft op de premie. Dat attest moet worden terugbezorgd aan de Dienst Vakbondspremies van de LBC-NVK, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen of aan het plaatse-lijke LBC-NVK-secretariaat.

Lezersbrieven dienen te worden gestuurd aan: redactie Ons recht · Sudermanstraat 5 • 2000 Antwerpen · [email protected]

Anonieme brieven worden niet gepubliceerd. Naam en adres van de steller moeten ons bekend zijn. De brieven worden in de regel gepubliceerd met vermelding van de initialen en de woonplaats van de schrijver, hoewel die op uitdrukkelijk verzoek kunnen worden weggelaten. De redactie behoudt zich het recht voor te lange lezersbrieven eventueel in te korten zonder aan de essentie ervan te raken. De publicatie van lezersbrieven betekent niet dat de redactie in alle opzichten akkoord gaat met de inhoud ervan.

DE LEzER SChRIjFT

BEDAnKT VAKBOnDEnn.V.D. - BruSSEL

Samen met enkele Vlaamse vriendinnen, ook allemaal boven de 60, maak ik me zorgen over ons land, onze kinderen en onze kleinkinderen. Chapeau voor de vakbonden, die volledig aan de kant van de mensen staan en blijven vechten. Dat vechten moeten ze vooral blijven doen want armoede is precies geen prioriteit voor onze politici.We zijn bang dat heel wat werklozen hun werkloosheids-uitkering zullen verliezen. De OCMW’s zullen hiervan het slachtoffer worden. Akkoord, er zijn misbruiken maar die moe-ten ze dan maar geval per geval aanpakken.Goede lonen geven aan de werk-nemers kunnen onze politici blijkbaar niet. Denken ze dat alleen de rijken onze economie doen draaien?Op televisie zagen we dat de Waalse tegenhanger van de VDAB, Forem, sommige activi-teiten buiten Europa laat uit-voeren. Alsof er nog niet genoeg bedrijven naar het buitenland zijn getrokken.Zelf heb ik twee keer via het zogenaamde Rosetta-plan een job gevonden. Maar een jaar later moest ik altijd weer weg.Als het zo voort gaat, zullen som-mige mensen hier misschien ook tegen 1 euro per uur moeten wer-ken, zoals in Duitsland. Waarom

werken politici niet voor 1 euro per uur eigenlijk?Ik dank de vakbonden omdat ze ons, gewone mensen, nog wat moed geven. Heel wat kleine mensen leven nu in armoede en zijn werkloos. Werd Europa dan alleen maar gemaakt voor de rijken?

mILIEuVrIEnDELIJKE ACTIESE.A. - PEr E-mAIL

Wanneer ik Ons Recht lees, merk ik dat onrecht, het zaaien van verdeeldheid en het schenden van afspraken veel weerwerk en solidariteit vergen. Gelukkig hebben we vakbonden die zorgen voor sociale vooruitgang en die erover waken dat die behouden blijft of nog verbetert. Acties zijn een hulpmiddel, soms het ultieme, om werkgevers of over-heden rond de tafel te krijgen en te overleggen of hen op betere gedachten te brengen. Uit erva-ring weet ik dat actievoeren heel wat organisatie veronderstelt. Je hebt er een team voor nodig dat zowel praktisch als ideologisch alles in goede banen leidt. Graag wil ik oproepen om bij acties ook aan het milieu te denken. Zoek naar alternatieven voor het ver-branden van pallets, autobanden en ander materiaal. Ik denk dat er zo ‘groene acties’ in de tweede macht zullen ontstaan.

308.00 maatschappijen voor hypothecaire leningen, sparen en kapitalisatie vorige lonen x 1,0018 309.00 beursvennootschappen vorige lonen x 1,001836 310.00 banken vorige lonen x 1,0018

INDExAANpASSINgEN MAART 2013

UITBETALINg VAKBONDSpREMIE


mISSIE VAn DE LBC-nVK

de landelijke Bediendecentrale – nationaal Verbond voor Kaderpersoneel (lBC-nVK) is een vakbond die als deel van het algemeen

Christelijk Vakverbond (aCV) opkomt voor meer en sterkere rechten voor werknemers (m/v). de lBC-nVK is een onafhankelijke demo-

cratische organisatie met leden en militanten, die streeft naar solidariteit onder werknemers. nationale en internationale solidariteit is een

belangrijk doel en bindmiddel. de lBC-nVK staat voor een democratische kijk op de samenleving. Samen met gelijkgezinde bewegingen

wil ze een strijdbare tegenmacht zijn.

Medereizigersik zat naar de film ‘amour’ te kij-ken, met soms, een hele minuut aan een stuk, de karakterkop van Jean-louis trintignant in close-up op het reusachtige scherm en ik dacht: hoe oud is mijn goede vriend gewor-den! De aftakeling was ongenadig: de rimpels, de ouderdomsvlekken, de treurige plukjes grijs haar ach-teraan op zijn schedel... alleen zijn slimme, malicieuze blik was nog hetzelfde gebleven, zijn scherpe stem en het spottende, bijna vrou-welijke trekje om zijn mond. ik was blij dat hij nog leefde, maar tegelijk had ik met hem te doen.

Trintignant is 83. We mogen aannemen dat we – bij leven en welzijn – zijn In Memoriam nog zullen zien. Het zal beginnen met het frag-ment uit ‘Et Dieu créa la femme’ uit 1956, waar hij op het eind Brigitte Bardot een paar oorve-gen geeft als ze staat te dansen in een boîte in Saint-Tropez. Wat was zij mooi! En hoe knap en jong en gebronsd was Trintignant zelf. Hij was 27 jaar en zijn carrière met meer dan hon-derd films moest nog beginnen. Na ‘Et Dieu’ zullen de jongens van het Nieuws waarschijnlijk een stukje laten zien uit ‘Un homme et une femme’ en dan uit ‘Ma nuit chez Maud’ uit 1969. Stilaan zullen we Trintignant ouder zien worden, rijper, wijzer, interessan-ter ook, tot de neergang stilaan maar defini-tief wordt ingezet. Het laatste fragment zal uit ‘Amour’ komen, misschien de scène waarin hij Emmanuelle Riva in haar zetel helpt. Er zul-len een paar retrospectieves over hem worden uitgezonden op France 3 en dan wordt hij voor goed bijgezet in het Pantheon van de onsterfe-lijken. En ik zal denken: weer een medereiziger die voor mij uit de trein is gestapt.

rolmodellen

We reizen gelukkig niet alleen door het leven. Enkele halten voor ons is een groep aantrekke-lijke, grappige, getalenteerde passagiers opge-stapt. Ze zijn in de regel zo’n vijftien, twintig jaar ouder dan wij. In onze puberteit, op het moment dat we rolmodellen zochten, stonden ze voor ons klaar: zangers, acteurs, voetballers, schrijvers, coureurs, hier en daar een idealisti-sche jonge politicus, naar wie we konden opkij-ken, aan wie we ons konden spiegelen, die we

stiekem wilden zijn. Zonder dat we er erg in hadden, gaven zij ons leven kleur en smaak en dienden ze ons tot voorbeeld. Jean-Louis Trintignant is natuurlijk niet écht een vriend, ik heb hem nooit ontmoet en hij weet niet eens dat ik besta, maar van zodra ik hem zag acteren, was ik blij dat hij een eind met me mee wou reizen, dat ik hem heel zijn verdere leven kon volgen, als een oudere, geslaagde broer, en dat hij om de zoveel jaar weer iets moois uit zijn hoed wou tove-ren voor mij. Ik las soms over hem in ‘Paris Match’, ik stelde me voor hoe hij zich moet hebben gevoeld toen zijn dochter stierf en ik was blij voor hem toen de wereld hem huldigde voor zijn hoofdrol in ‘Amour’. Ik zou hem een briefje moeten schrijven om hem dit allemaal te zeggen, maar ik weet dat ik het niet zal doen en als hij dood is zal ik er spijt van hebben, want ik weet uit ondervinding hoe leuk het is om een fanbrief te krijgen en dat je dag daar soms helemaal zonnig van wordt.

Bomans en Claus

Trintignant is maar één voorbeeld van een medepassagier. Ook met Wim Sonneveld heb ik nog een paar haltes mogen meereizen, met Walschap, Godfried Bomans en Hugo Claus, met Hitchcock, Tati en Truffaut, Johan Anthierens, Gerard Reve en Marten Toonder, Reggiani en Brel en Montand, John F. Kennedy, Frank Sinatra en Romy Schneider. Sommige van hen heb ik zelf nog ontmoet, tegen enkele heb ik zelfs kunnen zeggen hoe goed ik hen vond, maar omdat ze allemaal ouder waren dan ik, kwam er een moment dat we afscheid moesten nemen, omdat hun eindbestemming nog niet de mijne was, zoals je op het eind van de avond met een stevige handdruk afscheid neemt van een trouwe kameraad. En nu tuffen we dus gezamenlijk nog verder: met Woody Allen en Leonard Cohen en Clint Eastwood en Jack Nicholson en de goeie oude Michael Caine en met Kees Van Kooten die er ook al vermolmd begint uit te zien, maar nog altijd mooie boeken schrijft. Als ze op het nieuws beginnen met ‘Gisteren overleed, op 85-jarige leeftijd...’ hou ik mijn hart vast en als ze een prijs krijgen voor hun hele carrière ben ik trots in hun plaats. En dan denk ik: we hebben een hele tijd door hetzelfde coupéraampje naar buiten gekeken. En: vonden jullie het ook zo’n interessante rit?

AChTERKLApwalter

ONS REChTverantwoordelijke uitgever: Marc WeynsSudermanstraat 5 • 2000 antwerpenhoofdredacteur: denis Bouwenredactiesecretaris: jan deceunynckvormgeving: peer de Maeyerdrukkerij: Corelio printingredactie en administratie:Sudermanstraat 5- 2000 antwerpen Tel. 03/220.87.11 • Fax 03/[email protected]

LBC-NVK-SECRETARIATENEN -STEUNpUNTEN

• LBC-nVK AALST Hopmarkt 45 - 9300 aalst tel. 053/73.45.20 - fax 03/220.88.01 [email protected]• LBC-nVK AnTWErPEn nationalestraat 111-113 - 2000 antwerpen tel. 03/222.70.00 - fax 03/220.88.02 [email protected]• LBC-nVK BruGGE-OOSTEnDE Kan. dr. l. Colensstraat 7 - 8400 Oostende steunpunt: Oude Burg 17- 8000 Brugge tel. 059/55.25.54 - fax 03/220.88.15 [email protected]• LBC-nVK BruSSEL pletinckxstraat 19 - 1000 Brussel tel. 02/557.86.40 - fax 03/220.88.05 [email protected]• LBC-nVK DEnDErmOnDE Oude Vest 146 - 9200 dendermonde tel. 03/765.23.71 - fax 03/220.88.19 [email protected]• LBC-nVK GEnT poel 7 - 9000 gent tel. 09/265.43.00 - fax 03/220.88.08 [email protected] steunpunt: Koningsstraat 5 - 9700 Oudenaarde tel. 053/73.45.25 - fax 03/220.88.03 [email protected]• LBC-nVK HALLE Vanden eeckhoudtstraat 11 - 1500 Halle tel. 02/557.86.70 - fax 03/220.88.06 [email protected]• LBC-nVK HASSELT Mgr. Broekxplein 6 - 3500 Hasselt tel. 011/29.09.61 - fax 03/220.88.09 [email protected]• LBC-nVK KEmPEn Korte Begijnenstraat 20 - 2300 Turnhout tel. 014/44.61.55 - fax 03/220.88.20 [email protected]• LBC-nVK KOrTrIJK-rOESELArE-IEPEr president Kennedypark 16d - 8500 Kortrijk steunpunten: H. Horriestraat 31 - 8800 roeselare St. jacobsstraat 34 - 8900 ieper tel. 056/23.55.61 - fax 03/220.88.12 [email protected]• LBC-nVK LEuVEn Martelarenlaan 8 - 3010 Kessel-lo tel. 016/21.94.30 - fax 03/220.88.13 [email protected]• LBC-nVK mECHELEn-ruPEL Onder den Toren 5 - 2800 Mechelen-rupel tel. 015/71.85.00 - fax 03/220.88.14 [email protected]• LBC-nVK SInT-nIKLAAS H. Heymanplein 7 - 9100 Sint-niklaas tel. 03/765.23.70 - fax 03/220.88.18 [email protected]• LBC-nVK VILVOOrDE Toekomststraat 17 - 1800 Vilvoorde tel. 02/557.86.80 - fax 03/220.88.07 [email protected]

ALgEMEEN SECRETARIAAT

Sudermanstraat 5 - 2000 antwerpenTel. 03/220.87.11, Fax 03/[email protected] | www.lbc-nvk.be

Ons recht wordt gedrukt op verbeterd krantenpa-pier. dit papier wordt gemaakt op basis van gerecy-cleerd materiaal.

Ons Recht april 2013

Documents

Transcript of Ons Recht april 2013