GRAM

36
JAARGANG 104 | NUMMER 1 | JANUARI/FEBRUARI 2013 Hoe doen zij dat? deze maand: aan de slag met het Verpakkingenakkoord | Sorteren van combistromen nog fikse uitdaging | Strijden tegen illegale inzameling Het Verpakkingenakkoord ligt er, hoe nu verder?

description

vakblad afvalmanagement

Transcript of GRAM

Page 1: GRAM

JAARGANG 104 | NUMMER 1 | JANUARI/FEBRUARI 2013

Hoe doen zij dat? deze maand: aan de slag met het Verpakkingenakkoord | Sorteren van

combistromen nog fi kse uitdaging | Strijden tegen illegale inzameling

Het Verpakkingenakkoord ligt er, hoe nu verder?

Page 2: GRAM

NVRD Congres 2013

MeerwaardeTijdens het NVRD Jaarcongres staat het thema Meerwaarde centraal. Staatssecretaris Wilma Mansveld, Herman Wijffels, Jacques Wallage, Hans Schenk en andere prominenten leveren in 2013 hun bijdrage aan het NVRD-jaarcongres. Zij behandelen onderwerpen binnen het thema als de Meerwaarde van onze sector voor de maatschappij, Meerwaarde door samenwerking in de openbare ruimte en Meerwaarde kwantifi ceren in een marktomgeving.

NVRD Jaarcongres – zes elementenDagvoorzitter drs. Femke Halsema verbindt zes elementen rondom het thema Meerwaarde:1. Meerwaarde door samenwerken in de openbare ruimte –

prof. Drs. Jacques Wallage (voorzitter Raad Openbaar Bestuur) n.a.v. het advies ‘Loslaten in Vertrouwen’

2. Meerwaarde van de afvalsector in de brede maatschappelijke context – prof. Dr. Herman Wijffels (hoogleraar ‘duurzaamheid en maatschappelijke verandering’ Universiteit Utrecht)

3. Meerwaarde kwantifi ceren in een marktomgeving – prof. Hans Schenk (Hoogleraar Utrecht University’s School of Economics, Universiteit Utrecht)

4. Hogere toegevoegde waarde uit afval – Wilma Mansveld (Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu)

5. Meerwaarde, hoe ga je om met je mensen? – prof. Ben Fruytier (Lector Organisatieconfi guraties en Arbeids relaties & Universitair hoofddocent Management-wetenschappen)

6. Meerwaarde in de samenleving – Prof dr. Herman Pleij (emeritus hoogleraar Historische Nederlandse Letterkunde)

Tevens spreekt NVRD voorzitter Han Noten zijn jaarrede uit, is er tijdens het congres een debat over Markt & Overheid en wordt u verrast door een surprise act. Tijdens de verschillende pauzes kunt u zich uitgebreid laten informeren over trends en ontwikkelingen door de sponsoren van het congres.

Programma

Woensdag 29 mei Het NVRD-bestuur en De Meerlanden verwelkomen u in het prachtige, nieuwe designhotel I Am Amsterdam Airport in Haarlemmermeer. U kunt deze avond genieten van een heerlijk buffet met gevarieerde gerechten.

Donderdag 30 mei• NVRD Jaarcongres - Meerwaarde• Feestavond - De donderdagavond staat in het teken van feest

en ontspanning.

Vrijdag 31 mei Algemene ledenvergadering NVRD

AanmeldenVia www.meerwaarde2013.nl kunt u zich aanmelden voor het NVRD jaarcongres en andere programmaonderdelen. U bent van harte welkom op hotel- en congreslocatie Hotel Schiphol A4 in Haarlemmermeer.

SponsorenUw organisatie kan het congres sponsoren door te kiezen voor één van de sponsorpakketten of sponsoring op maat. Wat uw keuze ook is, uw bijdrage wordt bijzonder op prijs gesteld. Door ons én door alle bezoekers die zich straks op de beurs laten inspireren. Wilt u sponsoren, heeft u vragen of wilt u persoonlijk advies? Aarzel dan niet en bel Remco Brommer van De Meerlanden op (06) 11 36 63 01. Hij helpt u graag verder.

Op 29, 30 en 31 mei 2013 organiseert de NVRD in samenwerking met De Meerlanden het NVRD Jaarcongres midden in de gemeente Haarlemmermeer. Het congres van de NVRD is met jaarlijks ruim 300 bestuurders, directeuren, managers en beleidsmakers hét podium waar wordt gesproken over de grote trends in het beheer van de openbare ruimte, afvalbeheer en duurzame energie uit afval.

Powered by:

98373 Artikel Gram januari 2013 A4.indd 1 17-01-13 14:16

Page 3: GRAM

NVRD Congres 2013

MeerwaardeTijdens het NVRD Jaarcongres staat het thema Meerwaarde centraal. Staatssecretaris Wilma Mansveld, Herman Wijffels, Jacques Wallage, Hans Schenk en andere prominenten leveren in 2013 hun bijdrage aan het NVRD-jaarcongres. Zij behandelen onderwerpen binnen het thema als de Meerwaarde van onze sector voor de maatschappij, Meerwaarde door samenwerking in de openbare ruimte en Meerwaarde kwantifi ceren in een marktomgeving.

NVRD Jaarcongres – zes elementenDagvoorzitter drs. Femke Halsema verbindt zes elementen rondom het thema Meerwaarde:1. Meerwaarde door samenwerken in de openbare ruimte –

prof. Drs. Jacques Wallage (voorzitter Raad Openbaar Bestuur) n.a.v. het advies ‘Loslaten in Vertrouwen’

2. Meerwaarde van de afvalsector in de brede maatschappelijke context – prof. Dr. Herman Wijffels (hoogleraar ‘duurzaamheid en maatschappelijke verandering’ Universiteit Utrecht)

3. Meerwaarde kwantifi ceren in een marktomgeving – prof. Hans Schenk (Hoogleraar Utrecht University’s School of Economics, Universiteit Utrecht)

4. Hogere toegevoegde waarde uit afval – Wilma Mansveld (Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu)

5. Meerwaarde, hoe ga je om met je mensen? – prof. Ben Fruytier (Lector Organisatieconfi guraties en Arbeids relaties & Universitair hoofddocent Management-wetenschappen)

6. Meerwaarde in de samenleving – Prof dr. Herman Pleij (emeritus hoogleraar Historische Nederlandse Letterkunde)

Tevens spreekt NVRD voorzitter Han Noten zijn jaarrede uit, is er tijdens het congres een debat over Markt & Overheid en wordt u verrast door een surprise act. Tijdens de verschillende pauzes kunt u zich uitgebreid laten informeren over trends en ontwikkelingen door de sponsoren van het congres.

Programma

Woensdag 29 mei Het NVRD-bestuur en De Meerlanden verwelkomen u in het prachtige, nieuwe designhotel I Am Amsterdam Airport in Haarlemmermeer. U kunt deze avond genieten van een heerlijk buffet met gevarieerde gerechten.

Donderdag 30 mei• NVRD Jaarcongres - Meerwaarde• Feestavond - De donderdagavond staat in het teken van feest

en ontspanning.

Vrijdag 31 mei Algemene ledenvergadering NVRD

AanmeldenVia www.meerwaarde2013.nl kunt u zich aanmelden voor het NVRD jaarcongres en andere programmaonderdelen. U bent van harte welkom op hotel- en congreslocatie Hotel Schiphol A4 in Haarlemmermeer.

SponsorenUw organisatie kan het congres sponsoren door te kiezen voor één van de sponsorpakketten of sponsoring op maat. Wat uw keuze ook is, uw bijdrage wordt bijzonder op prijs gesteld. Door ons én door alle bezoekers die zich straks op de beurs laten inspireren. Wilt u sponsoren, heeft u vragen of wilt u persoonlijk advies? Aarzel dan niet en bel Remco Brommer van De Meerlanden op (06) 11 36 63 01. Hij helpt u graag verder.

Op 29, 30 en 31 mei 2013 organiseert de NVRD in samenwerking met De Meerlanden het NVRD Jaarcongres midden in de gemeente Haarlemmermeer. Het congres van de NVRD is met jaarlijks ruim 300 bestuurders, directeuren, managers en beleidsmakers hét podium waar wordt gesproken over de grote trends in het beheer van de openbare ruimte, afvalbeheer en duurzame energie uit afval.

Powered by:

98373 Artikel Gram januari 2013 A4.indd 1 17-01-13 14:16

GRAM | januari/februari 2013 3

Officieel vakblad van de NVRD

inhoudsopgave

6

9

10

Hoe doen zij dat?Deze maand: omgaan met het VerpakkingenakkoordIn dit artikel leggen vier medewerkers van verschillende organisaties uit wat het

Verpakkingenakkoord voor hun organisatie betekent en wat ze er van verwachten.

En nu verder met het VerpakkingenakkoordOp 20 december jl. heeft de VNG het Raamakkoord verpakkingen dan toch getekend.

Daarmee zijn de afspraken over verpakkingen voor de komende 10 jaar tot stand

gekomen. Maar wat staat er nu verder te gebeuren?

Sorteren van combistromen nog fikse uitdagingNederland oefent volop met nieuwe inzamelconcepten. Een groeiend aanbod van

waardevolle reststoffen wordt voor de deur opgehaald. Niet langer in de grijze

container, maar in een nieuwe container voor droge recyclebare materialen.

De inzamelresultaten zijn uitstekend. Nu nog onderzoeken welke combinaties het

meest geschikt zijn om de grondstoffenmix efficiënt en tegen rendabele kosten uit te

kunnen sorteren en verkopen.

Strijden tegen illegale inzamelingIllegale inzameling van afvalstoffen als oud papier, metaal of kleding is lucratief, blijkt

in de praktijk. Gemeenten en inzamelaars worden creatiever in het bestrijden van

illegale inzameling en proberen het de daders lastiger te maken.

Bij de foto voorplaat: lees verder op pag. 9

(foto: Klaske / Nationale Beeldbank)

5 Bezem

Poll: stem mee

16 Gemeente Schoon

17 Opinie

18 Interview met VA-directeur

Dick Hoogendoorn

21 Gemengde berichten afval & milieu

22 Vakwerk

24 Succesvol opdrachtgeverschap stuurt

op output en gaat uit van

samenwerking

26 NVRD Nieuws

27 Een brede blik op de openbare ruimte

29 Unieke regeling inzameling oude

medicijnen en injectienaalden

21 Nieuws op de markt

34 Agenda

14

Page 4: GRAM

4 GRAM | januari/februari 2013

Lease

Roteb LeaseRoteb Lease is gespecialiseerd in reparatie, onderhoud en beheer van bijzondere voertuigen. Het accent ligt op afvalinzamelvoertuigen, veegmachines, rioolreinigings- voertuigen, hoogwerkers, containerauto’s, ambulances en brandweervoertuigen.Roteb Lease staat voor klantgerichte mobiliteitsservice.

Verkoop & Beheer:Advisering bij aanschaf

Aanschafcoördinatie Voertuiginstructie Assurantie en schadeafwikkeling Leasing Wagenparkbeheer Managementinformatie Verhuur

Werkplaatsen:Onderhoud, reparatie en keuringen Schadeherstel Constructiewerk Bedrijfswageninrichting Servicesteunpunt voor RAVO, HIAB,

Geesink, Haller, BekkerLaGram en KOKS

Adrem veiligheidskeuringen

Meer weten? Een vraag? Een uitdaging? Informeer naar onze mogelijkheden.

Bel 010 - 267 86 00Of mail naar [email protected]

Roteb LeaseKleinpolderplein 5Postbus 110113004 EA Rotterdam

RTB017_07 DOW A5 Adv Roteb Lease liggend MAM.indd 1 11/7/11 3:48 PM

WIELAND TEXTILESF I R S T I N S E C O N D H A N D C L O T H I N G

Handelsweg 8Wormerveer

075 - 622 86 [email protected]

www.wieland.nlal meer dan 25 jaar

specialist in duurzame

textielsortering

De totaaloplossing vooruw textiel-inzamelingen -sortering.

effectieveinzameling

rendabelerecycling

volledigesortering

- korte transportlijnen- centrale verwerking

- TÜV Rheinland / TNO gecertificeerd sorteersysteem- 95% hergebruik

- hoge vergoeding- transparant proces

Page 5: GRAM

Bezem

GRAM | januari/februari 2013 5

heet dat. Afgedankt textiel wordt als grondstof verkocht (materiaalhergebruik) en met de opbrengst van beiden worden onder meer goede doelen gesteund. Maar waar ligt de grens tussen charitatief en commercieel?

Vorige maand werden we opgeschrikt door berichten dat gemeenten ook een graantje willen meepikken van de grondstofwaarde die bij hun inwoners wordt ingezameld. Gemeenten verkeren in een crisis en zoeken extra inkom-sten. Alle ingezamelde grondstoffen worden door de ge-meenten betaald en doorberekend aan de inwoners. Is het dan gek als er opbrengsten zijn, dat gemeenten hier ook een deel van willen, om door te berekenen kosten te reduceren? Ik vind de gedachte zo gek nog niet.

Mijn afgedankte T-shirt komt nu echter in een loyaliteits-crisis. Netjes apart aangeboden voor de arme mensen of ook een beetje ter verlaging van mijn afvalstoffen-hef� ng?

CrisisIk hoor u denken, ja laten we het nog eens over de crisis hebben. Crisis, waar denk je dan aan. Crisisjaren, werkeloosheid, omvallende banken en ga zo maar door.

Maar er heeft nog niemand stilgestaan bij de grote textielcrisis. Want mensen, die is er hoor. Lang voordat recycling en hergebruik belang-rijk waren voor het milieu, was daar de kledinginzameling voor de arme en nooddruftige medemens. Een kritische blik door de kledingkast (zo’n tweemaal per jaar) vulde de overbekende ‘zak van max’ met nog bruik-bare kleding voor arme mensen. Kleding zonder verkoopwaarde werd liefdadigheid. Een mooi concept, dat jaren zijn dienst heeft bewezen.

Inmiddels is inzameling van textiel real business. Textiel vertegenwoor-digt grondstofwaarde. De in textiel aanwezige goede kleding wordt nog steeds gebruikt voor humanitaire noodhulp, maar vindt ook via kring-loopcentra etc. zijn weg terug in de maatschappij. Producthergebruik

De opbrengsten uit textiel-

inzameling mogen gebruikt

worden om de gemeentelijke

afvalstoff enheffi ng te verlagen.

Wat vindt u?

Eens

Oneens

Reageren? Ga naar www.nvrd.nl

Uitslag van de poll december

‘Gemeenten moeten geen vuurwerk

meer opruimen. Burgers moeten dit

voortaan zelf doen.’

87 % Eens

13 % Oneens

Verder discussiëren

over dit onderwerp?

Sluit u aan bij de GRAM lezersgroep

op LinkedIn.

Textielinzameling diende in het verleden vooral om gebruikte kleding ‘een tweede leven’ te geven.

Inmiddels is het besef gegroeid dat textiel een waardevolle grondstof is en dus ook op die manier

ingezameld en verwerkt moet worden.

Page 6: GRAM

6 GRAM | januari/februari 2013

DEzE MAAND:

Hans Boer, regiefunctionaris afval

gemeente Leeuwarden, CA. 96.000

inwoners.

Netwerkinfo: [email protected]

Hoe doen zij dat ?

Gemeente LeeuwardenWat betekent het akkoord voor uw

gemeente?

Wij doen aan nascheiding van huishoude-

lijk afval, via Omrin. We hoeven dus geen

maatregelen te nemen zoals het plaatsen

van extra containers of het maken van in-

zamelafspraken met supermarkten. Wat

we waarschijnlijk wel gaan doen, is een

actie in het centrum, waarbij we een stui-

ver of een dubbeltje geven voor elk inge-

leverd blikje of flesje. zo’n actie hebben

we vorig jaar ook gedaan, in samenwer-

king met de Stichting Ons Statiegeld, en

dat leverde een enorme respons en veel

enthousiasme op. Er werden echt duizen-

den blikjes en flesjes ingeleverd.

Verwacht u meer zwerfafval, als het

statiegeld op grote petflessen wordt

afgeschaft?

Ik denk dat dat mee zal vallen. Grote pet-

flessen worden meestal thuis gebruikt,

niet in de openbare ruimte. ze zullen, in

ons geval, dus voornamelijk in het huis-

houdelijk restafval verdwijnen.

omgaan met het Verpakkingenakkoord

Wat is uw standpunt, ten opzichte

van het akkoord?

Wij vinden het onverstandig. Het ver-

dwijnen van het statiegeld op de grote

petflessen wordt onvoldoende gecom-

penseerd, de aanbevelingen van de com-

missie Van der Vlist zijn nauwelijks ter

harte genomen. Met het statiegeld had je

een inzamelrespons van 95 procent plus

een hoge zuiverheid van de fractie. Dat

haal je nooit met enig ander systeem.

Ik denk dat gemeenten die aan de bron

scheiden niet verder gaan komen dan 45

procent. Overigens, het verdwijnen van

het statiegeld is natuurlijk nog lang niet

zeker. Eerst moet het verpakkende be-

drijfsleven aantonen dat ze de afgespro-

ken percentages ook echt halen.

Welke voor- en/of nadelen ziet u?

Een voordeel is dat gemeenten nu zelf

verantwoordelijk worden voor de hele

keten. We mogen het plastic zelf gaan

sorteren en vermarkten en zijn niet meer

afhankelijk van Nedvang. Dat vind ik

een forse vooruitgang. Hoe dat vermark-

ten precies in zijn werk gaat, dat weet

ik niet. Dat is een regietaak voor Omrin.

Petplastic is overigens duur, dus finan-

cieel schieten we er mee op. Nadeel is

dat het volume van het restafval groter

wordt. De huishoudens gaan die flessen

echt niet klein maken.

Ook de komst van een onafhankelijk ken-

nisinstituut is een vooruitgang. Tot nu

toe keurde de slager zelf het vlees, wat

tot onbetrouwbare, veel te hoge cijfers

leidde.

Een groot nadeel vind ik dat er met dit

akkoord geen rem is gezet op de voort-

durende groei van het verpakkingsafval.

Van het bedrijfsleven kun je dat niet ver-

wachten, want hoe mooier de verpak-

king hoe beter het product verkoopt.

Dat is een taak van de overheid. Hopelijk

gaat de nieuwe staatssecretaris de zaak

doortastender aanpakken.

DARWat betekent het akkoord voor de

DAR?

Op korte termijn zal er voor gemeenten

qua inzameling weinig veranderen. Vol-

gend jaar wordt volgens het akkoord be-

keken of de afspraken zijn gehaald en of

statiegeld afgeschaft gaat worden. Pas in

2015 worden gemeenten verantwoorde-

lijk voor de sortering. Dit jaar gaan we

ons gezamenlijk met de gemeenten ori-

enteren op dat sorteervraagstuk. Door

de zekerheid over de financiering voor

de komende tien jaar zullen gemeenten

wellicht de inzameling van kunststof

verpakkingen met minicontainers gaan

doen in plaats van zakken.

Verwacht u meer zwerfafval, als

de grote petflessen geen statiegeld

meer opleveren?

Er zal landelijk wel een stijging merkbaar

zijn. Dit zal ook erg afhangen van de ste-

delijkheidsklasse. In stedelijke gebieden,

met minder sociale controle, kun je meer

toename van het zwerfvuil verwachten

dan elders.

Bart de Bruin, manager Advies en

Realisatie Dar, verzorgingsgebied acht

gemeenten regio Nijmegen, 300.000

inwoners.

Netwerkinfo: [email protected]

Page 7: GRAM

GRAM | januari/februari 2013 7

Wat is uw standpunt, ten opzichte

van het akkoord?

Een aantal gemeenten uit de regio heeft

tegen gestemd, omdat ze vinden dat er

met het akkoord kansen gemist worden.

Er zou meer ruimte moeten komen voor

inzamelexperimenten. Een besluit ver-

pakkingen zou ook moeten gaan over

alle verpakkingen, zoals drankkartons,

piepschuim en blik. In het akkoord wordt

wel gesproken over een pilot voor drank-

kartons, maar dat is onnodig want die

pilots zijn er al volop geweest. Ook blijft

het spannend hoe hard de afspraken zijn

die in het akkoord genoemd worden, bij-

voorbeeld ten aanzien van preventie en

hergebruik. Financieel lijkt er nu meer

duidelijkheid, maar de vraag is hoe het

uitpakt op lange termijn. Ook een onbe-

twistbare monitoring van verpakkingen

blijft een belangrijk aandachtspunt.

Welke voor- en/of nadelen ziet u?

Financieel is er nu meer duidelijkheid

en voor een langere tijd dan voorheen.

Nader onderzoek in de loop van dit jaar

moet uitwijzen hoe het met de lange

termijnvergoeding zit. De oprichting

van een kennisinstituut, met bedrijfsle-

ven en overheid, is op zich positief. Dat

kennisinstituut gaat zich bezig houden

met zaken als monitoring, verduurza-

mingagenda en preventiedoelstellingen.

Mits dat echt onafhankelijk gebeurt, is

dat een goede zaak. Een nadeel is dat

er nog veel onduidelijk is, bijvoorbeeld

over de randvoorwaarden van het sor-

teren vanaf 2015. Dat er bij afschaffing

van statiegeld landelijk meer petflessen

in het restafval terecht gaan komen, is

natuurlijk ook een nadeel. Net zoals de

gemiste kans om meteen afspraken te

maken over alle verpakkingsmaterialen.

Milieudienst GroningenWat betekent het akkoord voor uw

gemeente?

Wij doen aan nascheiding, maar mocht

het statiegeld afgeschaft worden, dan

beraden we ons toch op een apart inza-

melsysteem voor zowel grote als kleine

petflessen. Dat is om meerdere redenen.

Grote petflessen in het restafval zorgen

voor grotere volumes en containers die

sneller vol zijn, wat vervelend is. En de

kleine flesjes zijn een bron van overlast

in het zwerfafval. Een aparte inzamel-

structuur voor al het petmateriaal is in-

teressant, omdat materiaal dat uit bron-

scheiding is verkregen altijd schoner is.

Het levert een betere grondstof op.

Verwacht u meer zwerfafval, als het

statiegeld op grote petflessen wordt

afgeschaft?

Ik verwacht geen zwaar effect. Het zijn

volumineuze dingen, daarmee loop je

niet zomaar op straat. Hier en daar zal

wel een toename merkbaar zijn, zoals in

recreatiegebieden.

Wat is uw standpunt, ten opzichte

van het akkoord?

Ik ben gematigd negatief. Het akkoord

bevat nog steeds veel onderwerpen met

een open einde. Neem de voorwaarde

dat alle plastic draagtasjes uit de super-

markten moeten verdwijnen. Daar staat

bij: ‘mits er een redelijk alternatief is’.

Een deel van het bedrijfsleven zal zich

beroepen op dat extra regeltje en daar-

mee begint de discussie weer van voren

af aan. Het is een herhaling van zetten. In

een convenant van begin jaren negentig

beloofde het bedrijfsleven ook al eens de

plastic draagtas in de ban te doen, sinds-

dien is er niets gebeurd. We hebben nu

al jaren discussie over doelstellingen en

uitgangspunten van verpakkingen, dat is

met dit akkoord nog niet veel verbeterd.

Verschillende onderwerpen zullen weer

genoeg strijd opleveren.

Welke voor- en/of nadelen ziet u?

Een voordeel is dat de nascheiding nu

eindelijk goed geregeld is. We mogen

het hele ketenbeheer doen en kunnen nu

een langetermijncontract met de verwer-

ker afsluiten over de nascheiding. Over

het afschaffen van statiegeld is nog niets

definitief geregeld. Wij houden als ge-

meente rekening met beide opties, wel

of geen statiegeld.

Afvalstoffen-dienst Den BoschWat betekent het akkoord voor uw

gemeente?

We zijn nog in discussie met het be-

stuur over een afvalstoffenplan. Maar

het Verpakkingenakkoord zal hoogst-

waarschijnlijk leiden tot meer druk op

de kunststofinzameling. Wij hebben als

gemeente brengvoorzieningen voor

Thewis Wits, projectmanager milieu-

dienst Groningen, 190.000 inwoners.

Netwerkinfo:

[email protected]

In dit artikel lichten vier medewerkers van verschillende organisaties toe wat het Verpakkingen-akkoord voor hun organisatie betekent en wat ze er van verwachten.

tekst: Hetty Dekkers

Hoe doen zij dat ?

Page 8: GRAM

8 GRAM | januari/februari 2013

Hoe doen zij dat ?mechanisch niet te scheiden, waardoor je

die folies net zo goed kunt verbranden.

zo zit er veel meer moeilijk recyclebaar

plastic in de brede verpakkingsfractie

zoals we die nu inzamelen. In België zet

men veel meer in op een zuivere stroom

van fl acons en petfl essen. zo’n fractie le-

vert namelijk een hoogwaardige grond-

stof op. Misschien moeten wij daar ook

naartoe.

Welke voor- en/of nadelen ziet u?

Er is met dit akkoord veel meer duide-

lijkheid over vergoedingen voor de lange

termijn. Het akkoord maakt daarmee een

eind aan veel onzekerheid en dat is een

groot voordeel. Het mogelijk afschaff en

van het statiegeld op petfl essen, daar

staan wij niet achter, maar voor het ove-

rige zijn veel zaken nu beter geregeld. verpakking dienen, vaak uit meerdere

laagjes bestaan. Van allemaal verschil-

lende soorten kunststof. Die laagjes zijn

kunststof in de binnenstad geplaatst. Ik

kan me voorstellen dat daar straks ook

petfl essen worden gebracht. Dat zou net

zo gewoon kunnen worden als dat je glas

bij de glasbak inlevert.

Verwacht u meer zwerfafval, als het

statiegeld op grote petfl essen wordt

afgeschaft?

Dat hangt er vanaf. Misschien bij scholen

en ander bepaalde omgevingen. Dat kun

je opvangen met extra brenglocaties.

Wat is uw standpunt, ten opzichte

van het akkoord?

Wij zijn het niet eens met het totale ak-

koord, maar over het geheel genomen

staan we er toch wel positief tegenover.

Wat ik me afvraag, is of er nog een discus-

sie komt over inzameling van kunststof

in brede zin. Ik heb me laten vertellen dat

bijvoorbeeld zachte folies die als vlees-

Michel de Jong, hoofd Afvalstoff en-

dienst Den Bosch, 140.000 inwoners.

Netwerkinfo:

info@afvalstoff endienst.nl

Page 9: GRAM

GRAM | januari/februari 2013 9

Hoe doen zij dat ?

De komende twee jaar zal er in de dagelijkse praktijk

nog weinig veranderen. Er zijn nieuwe vergoedingen

afgesproken voor de inzameling of nascheiding van

kunststof verpakkingen in 2013 en 2014 van €445

respectievelijk €430 per ton. Deze bedragen worden

mogelijk nog verhoogd met €15 per ton wanneer de

stichting Afvalfonds bereid is uit de resterende mid-

delen van het huidige fonds voor deze jaren een tege-

moetkoming te doen. De vergoeding die gemeenten

ontvangen voor de periode na 2014 wordt bepaald

op basis van een nieuw kostenonderzoek dat in de

eerste helft van 2013 wordt uitgevoerd. De uitkom-

sten hiervan zijn bepalend voor de hoogte van de

vergoeding tussen 2015 en 2022.

Bonus/malusWaar in de afgelopen jaren bij de kunststofi nzame-

ling de nadruk vooral lag bij de kwantiteit, zal er in

de komende periode ook veel meer aandacht komen

voor de kwaliteit van het ingezamelde materiaal. De

Raamovereenkomst voorziet daarom in een bonus/ma-

lus regeling voor gemeenten, die in de loop van 2013

geconcretiseerd moet worden. Vanaf 2015 worden ge-

meenten ook verantwoordelijk voor de sortering van

kunststof verpakkingen en desgewenst de vermarkt-

ing ervan. De vergoeding die gemeenten ontvangen

wordt dan niet meer uitgekeerd over de ingezamelde

hoeveelheid verpakkingen, maar over de hoeveelheid

verpakkingen die na sortering aan zekere kwaliteitsei-

sen voldoet. Hierover zullen in de komende periode

verdere afspraken moeten worden gemaakt.

In het komende jaar moet ook een beslissing vallen

over de vraag of drankenkartons ook gescheiden in-

gezameld en gerecycled gaan worden. Hiervoor zal

een pilot worden uitgevoerd onder regie van het Ken-

nisinstituut Duurzaam Verpakken. Wanneer hierover

positief beslist wordt, zal opnieuw gekeken moeten

worden naar de inzamelmethoden (gecombineerd met

kunststof verpakkingen of niet) en naar de hoogte van

de inzamelvergoeding. Ook voor de toekomst van het

statiegeld is het komend jaar bepalend. Wanneer per

2014 voldaan wordt aan de gestelde prestatiegaran-

ties, mag het statiegeldsysteem worden afgeschaft en

zullen vanaf 2015 de grote PET-fl essen in dat geval via

En nu verder met het verpakkingenakkoord

Op 20 december 2012 heeft de VNG het Raamakkoord

verpakkingen dan toch getekend. Daarmee zijn de afspraken

over verpakkingen voor de komende 10 jaar tot stand

gekomen. Maar wat staat er nu verder te gebeuren?

door Maarten Goorhuis

In de komende periode moet duidelijke worden hoe alledaagse verpakkingen in de

nabije toekomst ingezameld gaan worden

de gemeentelijke inzamelsystemen ingezameld moe-

ten worden. Hierdoor zal de kwantiteit en de kwaliteit

van het door gemeenten ingezamelde kunststof gaan

veranderen.

20 MiljoenOver zwerfafvalaanpak is in het Raamakkoord over-

eengekomen dat het bedrijfsleven hiervoor jaarlijks

20 miljoen euro beschikbaar stelt. Hoe dit geld bij de

gemeenten terecht kan komen en hoe over de beste-

ding ervan gerapporteerd moet worden, is nu nog niet

bekend en moet verder ingevuld worden. Vooralsnog

ziet het ernaar uit dat deze middelen rechtstreeks aan

gemeenten ter beschikking worden gesteld.

In de komende periode zal op veel punten dus nog een

nadere uitwerking moeten komen. Dat betreft onder

meer de vergoeding op lange termijn, de bonus/ma-

lus regeling, de inzameling van drankenkartons, de

afschaffi ng van statiegeld en de verantwoordelijkheid

voor sortering en vermarkting. De uitwerking hiervan

kan grote gevolgen hebben voor de kwaliteit en kwan-

titeit van de door gemeenten in te zamelen en vanaf

2015 ook te sorteren verpakkingenstroom. Begin 2014

is een belangrijk ijkpunt in de uitvoering van het Raam-

akkoord omdat er dan op de meeste van deze punten

meer duidelijkheid zal komen.

Netwerkinfo: Maarten Goorhuis, senior beleidsmede-

werker bij de NVRD. E-mail: [email protected] en

Twitter: @MaartenGoorhuis

Page 10: GRAM

In het Utrechtse Lunetten moeten bewoners van hoog-

en laagbouw hun restafval in ondergrondse containers

in de wijk werpen. Een vuilniswagen haalt papier, plas-

tic en gft aan huis op. Voor flatbewoners staan er drie

verschillende containers op straat voor deze afvalstro-

men. Het Noord-Limburgse Horst aan de Maas haalt

tweewekelijks blik en drankpakken op in gratis gele

doorzichtige zakken. In twee wijken in Roosendaal

en een wijk in Oudenbosch loopt een proef met PMD-

afval (plastic, metaal en drankenkartons) dat burgers

in eveneens gratis plastic zakken mogen aanbieden.

Nijmegen, Almere, Deventer, ga zo maar door. Nage-

noeg overal vinden innovatieve proeven plaats waarin

recyclebare materialen in combinatie worden ingeza-

meld en gesorteerd. Kunststof, textiel, oud ijzer, oud

papier, maar ook kleine elektrische apparaten en dran-

kenkartons. Allerlei combinaties worden onderzocht:

oud papier en karton samen met textiel of samen met

kunststofverpakkingen. Niet-herbruikbaar afval moet

de burger zelf naar een container in de wijk brengen of

wordt minder vaak opgehaald.

De gedachte achter het knijpen op het restafval is het

terugwinnen van waardevolle reststoffen in de grijze

bak. Niet in de laatste plaats vanwege de forse ambi-

ties van de overheid om over een paar jaar minimaal 65

procent van het huishoudelijk afval te recyclen.

Fase 1“Experiment? Wij hebben dit al standaard ingevoerd bij

een aantal gemeenten”, vertelt Natascha Spanbroek.

De beleidsadviseur van ROVA werkt fulltime aan het

concept van omgekeerd inzamelen. Het samenwer-

kingsverband van twintig gemeenten regisseert de

inzameling en verwerking van het afval van zo’n 800

duizend burgers in Midden en Oost Nederland, onder

meer in de grote steden zwolle en Amersfoort. In Olst-

Wijhe, Staphorst en Steenwijkerland heeft het bedrijf

fase 1 van omgekeerd inzamelen ingevoerd, legt Span-

broek uit. Al sinds begin 2012 wordt het grijze afval in

plaats van eens in de twee nog maar eens in de vier we-

ken opgehaald. De gft-inzameling blijft tweewekelijks,

maar valt voortaan onder het nultarief. “Er zat nog veel

gft bij het restafval. zo stimuleren we de inzameling

van gft en gaat de hoeveelheid restafval terug, gemid-

deld met zo’n dertig procent. De hoeveelheid ingeza-

meld gft is meer dan verdubbeld.”

Fase 2Eind 2012 is in de wijk Stadshagen in zwolle en in een

wijk in Steenwijkerland fase 2 ingetreden. Huishou-

dens hebben in zwolle drie minicontainers voor oud

papier (180 liter), kunststof (240 liter) en gft-afval (240

liter) gekregen. In Steenwijk twee minicontainers, want

de papierinzameling is daar via verenigingen geregeld.

De grijze bak is verdwenen. Ervoor in de plaats is een

container in de wijk gekomen per honderd huishou-

dens die ze met een pasje moeten bedienen (in zwolle

is geen diftar, in Steenwijk wel). “De inzamelstructuur

van de toekomst ligt hiermee klaar”, zegt Spanbroek.

Ultiem modelDe toekomst waar Spanbroek het over heeft, noemt

ze het ultieme model van omgekeerd inzamelen. In de

dorpskern Hoonhorst in Dalfsen mogen de circa 1500

inwoners droge herbruikbare stromen voortaan in één

door Pieter van den Brand

SORTEREN VAN cOMBISTROMEN NOG FIKSE UITDAGING

Knijpen op het restafval

Nederland oefent volop met nieuwe inzamelconcepten. Een groeiend aanbod van waardevolle reststof-

fen wordt voor de deur opgehaald. Niet langer in de grijze container, maar in een nieuwe container

voor droge recyclebare materialen. De inzamelresultaten zijn uitstekend. Nu nog onderzoeken welke

combinaties het meest geschikt zijn om de grondstoffenmix efficiënt en tegen rendabele kosten uit te

kunnen sorteren en verkopen.

10 GRAM | januari/februari 2013

Diftarzakken in Druten

Page 11: GRAM

GRAM | januari/februari 2013 11

oranje container doen. De proef onder de ROVA-vlag

bestrijkt het hele palet van droog recyclebaar materi-

aal: naast kunststoffen en metaal ook versleten textiel,

drankenkartons, afgedankte elektronica en houten

huishoudelijke materialen, zoals een gebroken polle-

pel. De gft-container en de blauwe papierbak blijven,

restafval moeten bewoners in zakken naar een onder-

grondse container in de dorpskern brengen. Via een

chipsysteem, waarmee ze de container kunnen ope-

nen, betalen ze voor het opruimen van de grijze afval-

stroom. Voor het legen van de drie containers aan huis

geldt het nultarief.

Van afdankgedrag naar aankoopgedrag“Ik krijg telefoontjes van burgers die vragen: wat moet

ik in hemelsnaam nog in de grijze bak doen?”, vertelt

Thijs Mosterman. De milieubeleidsambtenaar meldt

trots dat de jaarlijkse hoeveelheid restafval in Hoon-

horst tot 33 kilo per inwoner is geslonken. Hiervoor

was dat zo’n 150 kilo. De inzameling van gft is ver-

dubbeld. De gft-stijging is ook toe te schrijven aan de

boeren die hun gft in de nieuw verkregen groencontai-

ner doen in plaats van het te composteren. Toen Mos-

terman aan een van de boeren vroeg hoe de nieuwe

inzamelwijze beviel, zei deze dat er een draai in zijn

hoofd had plaatsgevonden. “In de keuken en in de su-

permarkt keek hij anders aan tegen producten aan. De

boer ergerde zich bijvoorbeeld opeens aan de driedub-

bele snoepverpakkingen.” Omgekeerd inzamelspeci-

aliste Spanbroek van ROVA herkent het verschijnsel:

“Burgers gaan van afdankgedrag naar aankoopgedrag.

Wij hebben dat onderzocht: burgers geven aan andere

keuzes te maken bij het kopen van producten. We heb-

ben een proces van bewustwording in gang gezet en

een nieuwe duurzame gewoonte van optimaal schei-

dingsgedrag gecreëerd. Dat is precies wat we wilden

bereiken.”

VerzetNatuurlijk roept het nieuwe inzamelconcept verzet op. zo is vanwege

de grotere afstanden in buitengebied van Hoonhorst de grijze contai-

ner gebleven. Mosterman: “Mijn grijze container maar eens in de vier

weken geleegd? Dat red ik niet, zei een aantal inwoners. Ook was er

verzet tegen de groenbak, omdat veel boeren hun gft zelf composte-

ren. Ik zei: probeer het nou eens. En je ziet: het gaat prima. De burger is

bovendien goedkoper uit als hij zijn afval goed scheidt. Ook dat is een

prima prikkel. Het is een sport aan het worden wie als laatste de klep

van de buurtcontainer voor het restafval opent.”

EnthousiastIn Sliedrecht en Noordoostpolder experimenteert HVc-groep, samen-

werkingsverband van 58 gemeenten en waterschappen, met een apar-

te blauwe container voor droog en recyclebaar afval, waaronder oud

papier. Uit het restafval van zo’n 2000 huishoudens haalt HVc dertig

procent meer herbruikbare stromen. Daarmee geeft directeur strategie

en businessontwikkeling Dion van Steensel het resultaat weer van de

sinds juni 2011 lopende proef die inmiddels met een jaar is verlengd.

“De burger is enthousiast, weten we uit tevredenheidonderzoek. De

bak is snel vol met prima afzetbare stromen. We kunnen dit eigenlijk

niet meer terugdraaien.”

CombinatiesVan Steensel ziet volop heil in zoveel mogelijk scheiding door de bur-

ger. Ook hij pleit voor het ultieme model met drie minicontainers, dus

met een aparte bak voor OPK (oud papier en -karton). Dat laatste heeft

te maken met de verwerking van de combistromen. “De sorteer- en

verkoopfase is ook belangrijk, met name voor het totaalplaatje. Hoe-

veel energie stoppen we erin en hoeveel halen we eruit? Een antwoord

op die vraag is nodig om te snappen waar we kunnen verbeteren. We

moeten nog volop onderzoeken welke combinaties in de droge bak het

meest geschikt zijn om de beste kwaliteit herbruikbaar product te krij-

gen. We weten nu dat de kwaliteit van het oud papier uit de gecombi-

neerde inzamelproef – nu circa de helft van de droge bak – hetzelfde is

als wanneer we dit apart inzamelen. De belangstelling is er niet minder

om bij onze afnemers. Bij mechanische sortering is dat nog onduidelijk.

In Emmeloord bevat de blauwe

container naast oud papier ook

plastic en drankenverpakkingen

Page 12: GRAM

Tot nu toe hebben we alleen maar handmatig

gesorteerd. Ook van een stroom als kapot tex-

tiel verwachten we dat deze mechanisch moei-

lijk zal zijn te sorteren. Maar om omgekeerd

inzamelen op grote schaal uit te kunnen rollen,

zullen we wel naar mechanische scheiding toe

moeten.” HVc draait op dit moment proef in een

aantal installaties in binnen- en buitenland.

SuccesPrecies, het succes van het omgekeerd inza-

melen staat of valt bij de mogelijkheid de bij

elkaar ingezamelde afvalstromen achteraf zo te

sorteren dat de goede kwaliteit van de stromen

afzonderlijk voor verdere verwerking niet in het

geding komt. “We moeten inderdaad nog dui-

delijkheid krijgen over hoe we de ingezamelde

stromen kunnen uitsorteren en tegen welke kosten”, beaamt mana-

ger grondstoffen en energie John de Groot van ROVA, dat eenzelfde

exercitie uitvoert. “Dat de sortering van combistromen machinaal

gaat gebeuren ligt voor de hand. Om de zes ton aan combistromen

uit te sorteren die in vier weken in Hoonhorst worden ingezameld,

zijn zeven werklieden twee dagen bezig. Als we deze mix straks

op grote schaal gaan inzamelen, is dat dus overduidelijk niet meer

handmatig te doen.

Al stel ik me voor dat er ook weer een vorm van voorscheiding

nodig is, zoals het wegtrekken van kabels en snoeren van elektro-

nica. Waarschijnlijk zal er dus wel een deel met de hand gedaan

moeten worden. Dat biedt kansen voor de sociale werkvoorziening.

Maar we zijn ontegenzeglijk in een nieuwe wereld beland en ook de

verwerkers zijn daar nog niet klaar voor.” Juist om hier inzicht in te

krijgen is de proef in Hoonhorst verlengd.

Mechanische scheidingstechnieken zijn al op grote schaal voorhan-

den voor allerlei soorten afval, weet De Groot. Maar het proces zal

Ambitie van 65 procent recycling in zichtRecente cijfers van ROVA laten zien dat het trio gemeenten in fase 1 van omgekeerd inzamelen al dicht tegen de lat van 65 procent herge-

bruik aanzit. Olst-Wijhe, Staphorst en Steenwijkerland realiseren respectievelijk 63 (was 48), 67 (was 50) en 65 procent (was 52 procent).

Volgens Addie Weenk, coördinator benchmark gemeentelijke afvalscheiding bij Rijkswaterstaat Leefomgeving (waar de afvalspecialis-

ten van Agentschap NL sinds kort deel van uitmaken) bewijst dit dat omgekeerd inzamelen veel kan betekenen voor het halen van deze

voor 2015 vastgestelde ambitie van de rijksoverheid. “150 kilo restafval met bakken-diftar was al een goed resultaat, dertig kilo is fe-

nomenaal. Restafval in een dure zak is in feite een voorloper van omgekeerd inzamelen en werkt ook al als een tierelier door een com-

binatie van ongemak en financiële prikkel”, weet Weenk uit zijn eigen gemeente. Het Gelderse Druten scoort 82 procent bronscheiding,

“en zelfs Druten is bezig met proeven om het nog beter te doen dooreen brengsysteem voor het kleine beetje restafval uit te proberen.”

12 GRAM | januari/februari 2013

Omgekeerd inzamelen in Emmeloord

Page 13: GRAM

De Tweeling 4, 5215 MC ’s-Hertogenboschwww.welvaarts.com

DÉ SPECIALIST IN GEIJKTE MOBIELE WEEGSYSTEMENWaarom? Naast onze jaren aan ervaring bent u bij ons verzekerd van service van a tot z. Wij bieden u een breed en innovatief scala aan geijkte mobiele weegsystemen. Wij denken graag voor u of met u mee. Neem vrijblijvend contact met ons op via [email protected] of bel naar +31 (0)73 6 927 927.

Hoge kosten voor

?reinigen olielekkages

Olielekkages zijn

gemakkelijk zelf

te reinigen m.b.v.

AQUAQUICK 2000.

Deze unieke

wegdek-

ontvetter

wordt al

toegepast

door bijna alle

brandweerkorpsen

en wegbeheerders.

Bespaar op kosten en tijd,

wij informeren u graag!

VanDoClean B.V. / Absorbit

Tel. 0416-66 80 60

www.vandoclean.nl

Fax 0416-66 80 65

[email protected]

VanDoClean

GRAM | januari/februari 2013 13

verder moeten worden verfijnd om alle stromen uit de

container met droog en herbruikbaar materiaal aan te

kunnen. Hij vindt niet dat de overheid in de bouw van

nieuwe scheidingsinstallaties moet participeren: “Als

de markt dat net zo goed kan, moet je dat als overheid

niet willen doen.”

De nieuwe kunststofscheidingsfabriek van SITA in

Rotterdam gaat samen met ROVA proeven doen met

het sorteren van de ‘grondstoffenmix’ uit de Dalfsense

dorpskern. “Mogelijk gaan we het met bepaalde stro-

men weer anders doen. Denkbaar is inderdaad dat het

bijvoorbeeld moeilijk zal zijn textiel er in voldoende

kwaliteit uit te halen”, bevestigt hij. “Daar moet wel-

licht een andere inzameloplossing voor komen. In

Hoonhorst beseffen ze dat overigens wel. ze weten dat

het om een proef gaat.”

HoogbouwOmgekeerd inzamelen laat zeer goede resultaten zien bij laagbouw. Moeilijker, verwacht Weenk, wordt het in hoogbouw waar

bewoners de ruimte missen om verschillende stromen apart te houden. “Daar zul je moeten faciliteren. Een huismeester zou

bijvoorbeeld een rol kunnen spelen door het herbruikbare afval op te halen. In elk geval moet de grijze bak ook nog hier verder

van de burger vandaan. Al is het maar een tiental meters. Rijk of arm, iedereen is gevoelig voor dit ongemak.” HVc start dit jaar

een proef in een hoogbouwwijk in Dordrecht. Van Steensel: “We kijken naar een kleine inzamelbak die goed in de kleine keuken

past in combinatie met frequenter ophalen en ledigen. Dé oplossing bestaat niet. Per stad en wijk zul je moeten bekijken wat het

beste werkt.”

Netwerkinfo:

Gemeente Dalfsen, www.dalfsen.nl. Thijs Mosterman,

beleidsambtenaar milieu, E-mail: [email protected]

Twitter: @thijs_mosterman

LinkedIn: http://nl.linkedin.com/in/thijsmosterman

ROVA, www.rova.nl. John de Groot,

manager grondstoffen en energie, E-mail: [email protected]

LinkedIn: http://nl.linkedin.com/in/jjrdegroot

HVc, www.hvcgroep.nl. Dion van Steensel, directeur strategie en

businessontwikkeling, E-mail: [email protected]

RWS Leefomgeving, www.rwsleefomgeving.nl,

Addie Weenk, coördinator benchmark gemeentelijke afvalscheiding /

coördinator zwerfafvalprogramma Gemeente Schoon

E-mail: [email protected]

LinkedIn: http://nl.linkedin.com/in/addieweenk

Page 14: GRAM

14 GRAM | januari/februari 2013

Stadsjutters of Morgensterren worden mensen ge-

noemd, die er ‘s nachts op uit trekken om tussen het

vuilnis op zoek te gaan naar (her)bruikbare spullen.

In Amsterdam waren er altijd al Morgensterren actief,

volgens Riny De Jonge, afdelingsmanager Schoon bij

Stadsdeel Oost. “Eerder haalden studenten vaak een

deel van hun inboedel uit het grofvuil op straat. Daar

is niks op tegen. Oude spullen worden op deze ma-

nier opnieuw gebruikt. Nu zien we vooral georgani-

seerde groepjes mensen, afkomstig uit Oost-Europa,

die in grote auto’s rondrijden op zoek naar spullen met

marktwaarde.” Een groot probleem is dat apparaten,

zoals koelkasten, op straat worden gestript om de

waardevolle onderdelen er af te halen. Vaak halen de

illegale inzamelaars ook het motortje uit het apparaat.

“De onderdelen die geen waarde hebben, blijven ach-

ter. Dat levert rommel op, waar omwonenden overlast

van ervaren. Ook ontstaan er risico’s voor het milieu,

omdat er schadelijke stoffen kunnen vrijkomen als

mensen op amateuristische wijze motoren uit koelkas-

ten en andere apparaten halen”, vertelt De Jonge.

In onze hoofdstad is het met name afgedankt metaal

dat bewoners aanbieden via de grofvuilinzameling,

dat verdwijnt in het illegale circuit. In sommige delen

van Amsterdam komt het ook voor dat karton en oud

papier wordt weggehaald vóórdat de reguliere inzame-

ling plaatsvindt. Sinds twee jaar is het probleem van

de illegale inzameling in Amsterdam toegenomen. De

Jonge: “Dat komt doordat de marktwaarde van metaal,

maar ook van papier en karton behoorlijk is gestegen.”

De daders weten precies op welke dagen de inzame-

ling plaatsvindt. De avond daarvoor gaan ze op pad,

omdat bewoners dan vaak al hun spullen buiten zet-

ten. “Soms is er zelfs sprake van een soort file. Dan

rijden er drie of vier auto’s rond, op zoek naar dezelfde

spullen”, zegt De Jonge.

ArmoedeOok Groningen kende problemen met illegale inzame-

ling. Daarbij ging het om oud ijzer, fietsen, textiel en

kleine apparaten, zoals mobieltjes. Volgens Thewis

Wits, projectmanager Milieudienst Groningen, betrof

dit echter incidenten. zo verspreidde iemand flyers in

een wijk, waarop hij aankondigde dat hij oud ijzer en

kleding zou komen ophalen. De opbrengst was voor

een goed doel in Polen. In een ander geval verspreidde

iemand plastic zakken, bedoeld om mobiele telefoons

en andere kleine apparaten op te halen, om deze te

recyclen. De opdruk op de zakken vermeldde de naam

van een website. De persoon of organisatie die zich

hier achter schuilhield, kon niet worden achterhaald.

Ook bleef onduidelijk wie de flyers had verspreid. Wits:

“We zien dit echter als een signaal. Als bepaalde grond-

stoffen meer waard worden en de armoede toeneemt,

ontstaan er meer van dit soort initiatieven.” In Breda

draait het probleem vooral om oud ijzer en wit- en

door Ans Aerts

Strijden tegen illegale inzameling

MORGENSTERREN AcTIEVER OP zOEK NAAR WAARDEVOLLE SPULLEN

Illegale inzameling van afvalstoffen zoals oud papier, metaal of kleding is lucratief, blijkt in de

praktijk. Gemeenten en inzamelaars worden creatiever in het bestrijden van illegale inzameling

en proberen het de daders lastiger te maken.

Afgedankt wit- en bruingoed blijft in trek

Foto: Thomas Toledo, Nationale Beeldbank

Page 15: GRAM

GRAM | januari/februari 2013 15

bruingoed. Maarten Plasschaert, teamleider Productie

bij Afvalservice Breda, vertelt: “Oud ijzer en wit- en

bruingoed zamelden we eerst op vaste dagen in. Be-

woners meldden het bij ons als ze iets wilden aanbie-

den. Het kwam steeds vaker voor dat er niks meer lag

wanneer onze medewerkers het op kwamen halen. Bij

navraag bleek dat bewoners de spullen wel op straat

hadden gezet maar dat iemand anders deze had mee-

genomen. Ik denk dat ongeveer 2/3 deel van onze in-

zamelroute op deze manier was geplunderd.” In Breda

is het probleem met de ille-

gale Morgensterren inmiddels

vrijwel opgelost. Plasschaert:

“We hebben de ophaalfre-

quentie aangepast. Voorheen

haalden we twee dagen na

het grofvuil, oud ijzer op. Dat

was lekker gemakkelijk voor

de Morgensterren en dat heb-

ben we dus veranderd. Als

mensen nu oud ijzer of wit- of

bruingoed willen aanbieden, bellen ze ons en melden

we hen op welke datum we het komen ophalen. Dat

pakt heel goed uit. Onze inzameling is nog niet he-

lemaal op het oude niveau, maar we halen duidelijk

weer veel meer op.” Sporadisch rijdt er nog een illegale

Morgenster rond in Breda. Een aantal keren heeft een

opsporingsambtenaar een Morgenster betrapt en een

bekeuring uitgedeeld. “Het ging daarbij met name om

Oost-Europeanen. Mijn indruk is dat ze er meer mee

verdienen, dan de bekeuring hen kost. Mensen nemen

dan het risico en gaan ermee door”, zegt Plasschaert.

FietswrakkenGroningen werkt al tientallen jaren met een circuit van

gelegaliseerde Morgensterren, juist om illegale inza-

meling tegen te gaan. Bepaalde personen krijgen een

vergunning om, in aan hen toegewezen wijken, spullen

mee te nemen die bij het afval op straat staan. zij mo-

gen deze dan weer doorverkopen. Wits: “We hebben

afspraken gemaakt wat ze wel en niet mogen meene-

men. Dit systeem werkt goed. Wij denken dat illegale

inzamelingsactiviteiten in praktijk moeilijk zijn tegen

te houden. Op deze manier proberen we het te regu-

leren.” Soms moeten de gelegaliseerde Morgensterren

tot de orde worden geroepen. zo worden in Groningen

regelmatig fi etswrakken gelabeld. Als deze niet binnen

enkele weken zijn weggehaald door de eigenaar, neemt

de Milieudienst de wrakken mee. Sommige overijverige

Morgensterren uit het gelegaliseerde circuit nemen wel

eens een fi etswrak mee, maar dat mag dus niet. Wits:

“Wij spreken hen daarop aan. Als ze zich niet aan de

afspraken houden, trekken we hun vergunning in.”

Gemiste inkomstenGemeenten lopen inkomsten mis, vanwege de illegale

inzameling. Riny de Jonge kan hier geen cijfers over ge-

ven omdat er in Amsterdam nog geen onderzoek naar

is gedaan. Maar het kan behoorlijk winstgevend zijn,

denkt hij. “Metaal levert op dit moment tussen de 18

en 20 cent per kilo op, is mijn inschatting. En een mo-

tortje dat uit een koelkast wordt gesloopt, schuift bij

doorverkoop ongeveer 15 euro.” Plasschaert: “Ik heb

zelf wel eens oud ijzer naar de oud ijzerboer gebracht

om te kijken hoe het werkt. Mij leverde dat toen zo’n

20 euro op. Ik kan me dus voorstellen dat mensen zo-

maar 100 euro per dag verdie-

nen als ze hier heel actief mee

bezig zijn.” Groningen loopt

geen inkomsten mis, volgens

Wits. “Dat komt door ons sys-

teem met gelegaliseerde Mor-

gensterren. zij halen spullen

op die anders bij het grofvuil

terechtkomen. Normaal ge-

sproken kost het ons geld om

dit te laten sorteren en te ver-

werken. Alles wat niet in het grofvuil terechtkomt, is

dus mooi meegenomen”, licht hij toe.

Schadelijke stoff enOp de acties van Morgensterren wordt in Amsterdam

nauwelijks gehandhaafd, volgens De Jonge. Er is wei-

nig kennis beschikbaar over de illegale inzamelaars in

de hoofdstad. “We weten niet of het om individuen gaat

of om een organisatie. We weten ook niet of mensen dit

bijvoorbeeld tijdelijk doen. Het zou goed zijn om hier

onderzoek naar te doen. zeker in de gevallen waarbij

illegale inzameling problemen oplevert met rommel en

schadelijke stoff en.” zowel in Amsterdam als in Breda

mag je volgens de afvalstoff enverordening zonder ver-

gunning geen spullen meenemen die burgers als afval

aan de straat zetten. Plasschaert: “Je zult geen bekeu-

ring krijgen als je een stoel weghaalt bij het grofvuil.

Dat is ook niet te controleren en daarop kun je niet

gaan handhaven. De grens is, wat mij betreft, als het

een beroepsmatige aanpak krijgt. Het weghalen van

oud ijzer is in feite diefstal. Afgedankt metaal levert

“Een motortje

uit een koelkast

schuift bij doorverkoop

ongeveer 15 euro”

Koelkast zonder compressor

Page 16: GRAM

Het voorjaar komt eraan: we gaan weer

massaal de buitenlucht in. Daarmee trap-

pen we ook het nieuwe opschoonseizoen

af. Organiseert uw gemeente ook een lo-

kale zwerfafvalactie? Gemeente Schoon

helpt die tot een succes te maken met cam-

pagnemateriaal, een stappenplan en de

mogelijkheid ervaringen uit te wisselen.

Het hele jaar door zijn er talloze zwerfafvalac-

ties door het hele land. De Landelijke Opschoon-

dag op 9 maart is de aftrap van dit nieuwe opschoonseizoen.

Hoe meer gemeenten meedoen, hoe krachtiger het signaal

dat afval in de afvalbak hoort! Gemeente Schoon en Neder-

land Schoon werken samen om lokale initiatieven te onder-

steunen bij hun acties.

Word Supporter van SchoonHet zijn de lokale deelnemers die de acties tot een succes

maken. Om hen een platform te bieden, gaat vanaf eind

januari de website supportervanschoon.nl online – een

initiatief van Nederland Schoon, dat Gemeente Schoon

zeer onderstreept. Hier kunnen burgers, gemeenten en

organisaties zich kenbaar maken als supporter van een

schone leefomgeving. Ook kunnen zij hier hun lokale

acties aankondigen.

Inspiratie en materialenBij ‘campagnemateriaal’ op www.gemeenteschoon.nl

vindt u middelen voor uw zwerfafvalactiviteiten, zoals

een stappenplan en posters die u online kunt customi-

zen met gemeentenaam en logo en informatie over uw

actie. U kunt deze kosteloos bestellen of downloaden.

Ook staat op de site het supporterlogo voor gebruik op

eigen materiaal. Voor de te bestellen knijpers, zakken

en hesjes geldt: op is op. Kijk voor inspiratie en erva-

ringen op de kaart met eerdere acties in heel Neder-

land. Wilt u de actieposter van ‘Supperter van Schoon’

gebruiken? Vermeld dan op www.suppertervanschoon.

nl uw actie en vraag een gratis actiepakket aan.

16 GRAM | januari/februari 2013

geld op. Dit zou ten goede moeten komen aan de burger. De

afvalstoff enheffi ng kan omlaag als de inzameling van metaal

een gemeente geld oplevert. Dat systeem ondergraven de

Morgensterren.”

GetiptOok ReShare, het onderdeel van het Leger des Heils dat zich

bezighoudt met de inzameling van kleding en textiel, wordt

geconfronteerd met illegale inzamelaars. Simon Smedinga,

directeur Leger des Heils ReShare: “Incidenteel tippen bur-

gers ons als ze zien dat iemand spullen uit één van onze

containers haalt. Vaak gebeurt dit bij dezelfde container of

in dezelfde wijk. We geven dan het advies om de plaatselijke

politie in te schakelen. Als deze hier dan op handhaaft, houdt

het op.” Bij de huis-aan-huisinzameling komt het incidenteel

voor dat iemand, vóór Reshare, met inzamelen start.

Hoe grootschalig de illegale inzameling is, kan hij niet in een

cijfer uitdrukken. “Incidenten worden bij ons gemeld, maar

we weten niet of dit een structureel probleem is. Tot nu toe

zien we het niet in onze inzamelresultaten terug. Maar het

is natuurlijk niet raar dat ook andere partijen de waarde van

kleding en textiel zien en dat het fenomeen toeneemt.”

ReShare komt met inventieve oplossingen. Smedinga: “Door

aanpassingen in de constructie van onze inzamelcontainers

is het moeilijker geworden om kleding en textiel er

weer uit te halen. Dat geldt ook voor de ondergrond-

se inzameling, waar steeds meer gemeenten toe over

gaan. Op die manier wordt het lastiger voor de daders.”

Netwerkinfo:

Milieudienst Groningen: Thewis Wits, projectmanager,

www.milieudienst.groningen.nl,

E-mail: [email protected]

Afvalservice Breda, Maarten Plasschaert, teamleider

Productie, www.breda.nl,

E-mail: [email protected]

Leger des Heils ReShare,

Simon Smedinga, Operationeel directeur,

www.reshare.nl

E-mail: [email protected],

Twitter: @LdH_ReShare

Gemeente Amsterdam, Stadsdeel Oost,

www.oost.amsterdam.nl, Riny de Jonge,

Afdelingsmanager Beheer Openbare Ruimte Schoon,

E-mail: [email protected]

Strijden tegen illegale inzameling

Organiseer een zwerfafvalactie met steun van Gemeente Schoon!

Page 17: GRAM

GRAM | januari/februari 2013 17

Nederland wordt van afvalland een grondstof-

fenland. Ook gemeenten moeten op dit gebied

een steentje bij dragen aan de verduurzaming

van Nederland. Gemeenten richten hun peilen

daarbij traditiegetrouw vooral op het beter en

meer gescheiden inzamelen van herbruikbaar

afval uit huishoudens en het terugdringen van

de hoeveelheid huishoudelijk restafval. Er is

daarbij consensus: om de hoge ambities waar

te maken is een trendbreuk ten opzichte van de

huidige aanpak nodig. Een mooi begin, maar het

kan meer en beter. Voor een echte trendbreuk in

het denken over afval- en grondstoffen moet de

focus niet alleen liggen op huishoudelijk afval,

maar op alle in de gemeente vrijkomende afval-

stromen.

In gemeenten komen restafval- en grondstoffen niet al-

leen bij de inwoners thuis vrij, maar ook op tal van an-

dere plaatsen. Bijvoorbeeld op straat via de gemeente-

lijke prullenbakken (grotendeels verpakkingen), maar

ook stromen die via kantoren, winkeliers en bedrijven

(KWD) in de openbare ruimte worden ingezameld. In

de nieuwe wind, die door Nederland-grondstoffenland

waait, lijkt het of laatstgenoemde stromen buiten het

gezichtsveld blijven. Blijkbaar niet belangrijk of, en dat

denk ik eerder, gewoonweg niet aan gedacht. Deze ‘an-

dere’ restafval- en grondstoffenstromen zijn qua om-

vang weliswaar kleiner dan de huishoudelijke; echter,

qua impact op de openbare ruimte (en vooral de beeld-

vorming van inwoners) zijn ze minstens zo belangrijk.

Waarom scheiden we het afval op straat eigenlijk nog

niet? Blijkbaar gelden voor niet huishoudelijke afval-

stromen in gemeenten nog de oude reinigingswetten:

alles (zowel grondstof als restafval) netjes in dezelfde

prullenbak en vervolgens op de grote hoop. Geen won-

der dat de mythe van ‘de grote hoop’ zo hardnekkig

voortleeft. zonde van al die grondstoffen bovendien.

Overigens, tijdens een NVRD themadag enkele maan-

den geleden leerde ik dat men nu in Vlaanderen van-

uit grondstoffenoogpunt (lees verpakkingen) naar het

prullenbakkenafval uit de openbare ruimte kijkt.

OpschuddenIn ‘multicolli’ Nederland bestaan meerdere verschillend

opererende inzamelsystemen voor huishoudelijk, ge-

meentelijk en bedrijfsafval al jaren vredig en gebroe-

derlijk naast elkaar. De restafval en grondstoffen, die

in deze systemen de hoofdrol vervullen, zorgen voor

Trendbreuk 2.0

een bonte verzameling inzamelmiddelen, inzamelaars

en een ‘wirwar’ aan inzamelroutes. Nu we toch aan

het ‘trendbreken’ gaan met het huishoudelijke afval,

is het dan niet handig om meteen de hele boel op te

schudden?

Trendbreuk 2.0 is al om ons heen of komt eraan. Inwo-

ners, passanten en winkeliers maken al her en der ge-

bruik van dezelfde uniforme inzamelmiddelen. Inwo-

ner Jansen werpt net als de horeca uitbater het glas in

dezelfde glasbak. Het papier van dezelfde heren wordt

opgehaald in dezelfde route. Verrekening vindt ach-

teraf plaats volgens vooraf gemaakte afspraken. Het

winkelende publiek biedt op straat de petflesjes, dran-

kenkartons en de oude kranten gescheiden aan in de

speciaal daarvoor ontworpen prullenbakken voor een

verpakkingenmix, papier en restafval. De inhoud van

deze bakken worden ingezameld door hetzelfde ener-

giezuinige voertuig, dat ook de grondstoffen uit huis-

houdens inzamelt. Hierdoor is de gescheiden inzame-

ling op straat rendabel. De prullenbak in de openbare

ruimte voor restafval wordt door zowel het winkelende

publiek als door de inwoners als door winkeliers ge-

bruikt. De restafvalcontainer thuis is verdwenen. Bij de

‘herverkaveling’ hebben de verschillende inzamelaars

(zowel particulier als van de gemeente) gezamenlijk

een optimale inzamelstructuur bedacht, waarbij door

alle partijen een efficiëntieslag is gemaakt. De gemeen-

ten blikken tevreden terug: door trendbreuk 2.0 is het

straatbeeld verbeterd, zijn er minder vervoersbewegin-

gen, is er minder uitstoot van fijnstof en worden meer

grondstoffen efficiënter ingezameld. En last but not

least, het draagvlak bij de inwoners voor hergebruik is

dusdanig toegenomen, dat de lat voor hergebruik van

huishoudelijk afval naar 75 procent kan. Over de grote

hoop hoor je niemand meer.

Netwerkinfo:

Marc Maassen is sectormanager beleid en ontwikkeling

bij de Gewestelijke Afvalstoffen Dienst (GAD) Gooi en

Vechtstreek, E-mail: [email protected], www.gad.nl

OPINIEdoor Marc Maasse

Page 18: GRAM

18 GRAM | januari/februari 2013

Je zou er als directeur

van de Vereniging Af-

valbedrijven slapeloze

nachten van krijgen.

Dick Hoogendoorn

slaapt echter prima,

maar ontkent niet dat

er depressies liggen. Hij

ziet echter ook opkla-

ringen aan de horizon.

“Maar allereerst dit. Het

verbranden van recy-

clebaar afval hoort niet.

Handhavingsacties heb-

ben voldoende aangetoond dat dit ook beslist niet

gebeurt.” Over de verbrandingscapaciteit zegt hij: “De

discussie daarover moet niet op Nederlandse schaal,

maar op Europese niveau worden gevoerd.” Volgens

Hoogendoorn gaat het veel te ver om nu te spreken

over een structurele staat van ellende in de wereld van

afvalverbranding met sluiting van ovens als enig denk-

baar perspectief. “Jazeker, door de economische crisis’

hebben AEc’s capaciteit over. Maar daar kampen de sor-

teer- en recyclingsinstallaties net zo goed mee, net als

andere bedrijfstakken in ons land. Ik vind het trouwens

realistischer om te spreken over restcapaciteit, die pri-

ma kan worden opgevuld met niet-herbruikbaar afval

uit buurlanden. Dat gebeurt gelukkig in toenemende

mate. En wel op zodanige wijze dat AgentschapNL on-

langs de verwachting uitsprak dat er voor de eerste

vier maanden van 2013 vrijwel geen sprake meer zal

zijn van onderbezetting. centraal aangestuurde slui-

ting van installaties is in ieder geval niet aan de orde.

Wanneer op langere termijn vanuit het Europese per-

spectief blijvend sprake zou zijn van overcapaciteit, is

het aan de individuele bedrijven daar op in te spelen.

De Vereniging Afvalbedrijven (VA) heeft op dat gebied

geen sturende rol. Dat er op langere termijn inkrimping

van de capaciteit nodig zal zijn, is niet ondenkbaar,

maar zal sterk afhangen van de ontwikkeling van eigen

capaciteit in met name het Verenigd Koninkrijk.”

WerkgelegenheidEén punt is voor Hoogendoorn wel duidelijk. “Ook bij

een weer aantrekkende economie zal de hoeveelheid

brandbaar restafval niet toenemen. Materiaalkringloop

heeft ook volgens ons de toekomst en iedereen is daar

mee bezig. Kijk naar de talrijke inspanningen om tot

VA-DIREcTEUR DIcK HOOGENDOORN:

“Centraal aangestuurde sluiting verbrandingsovensniet aan de orde”

Vrijwel alle afvalenergiecentrales (AEC’s) in Nederland kampen met overcapaciteit. Bij enkele AEC’s is

zelfs sprake van afvloeiing van personeel. Hier en daar wordt geopperd een deel van de capaciteit af

te bouwen. De recyclingbranche moppert ondertussen dat AEC’s stunten met tarieven. Hierdoor zou

recyclebaar afval verdwijnen en komt duurzaamheid op de tocht te staan.

door Laurent Chevalier

Dick Hoogendoorn:

”Door de economische

crisis hebben AEC’s

restcapaciteit

beschikbaar, maar

dat geldt ook voor

bijvoorbeeld sorteeren

recyclingsinstallaties.”

Afvalenergiecentrale

Page 19: GRAM

Vrijwel alle afvalenergiecentrales (AEC’s) in Nederland kampen met overcapaciteit. Bij enkele AEC’s is zelfs

sprake van afvloeiing van personeel. Hier en daar wordt geopperd een deel van de capaciteit af te bouwen.

De recyclingbranche moppert ondertussen dat AEC’s stunten met tarieven. Hierdoor zou recyclebaar afval

verdwijnen en komt duurzaamheid op de tocht te staan.

betere inzamelsystemen voor huishoudelijk afval te ko-

men en naar de samenwerking van veel VA -leden om

samen met de producenten slimmere productontwer-

pen te realiseren en daarmee beter recyclebaar afval.”

Kritische geluiden dat Nederland door de import van

afval het afvalputje van Europa dreigt te worden, wijst

Hoogendoorn met kracht van de hand.

“De Nederlandse verbrandingsinstallaties voldoen aan

de zwaarste milieu-eisen. Kwalitatief horen ze tot de

top in de wereld. Verder zou ik bij de discussie over

het capaciteitsprobleem een parallel willen trekken met

de Nederlandse auto-industrie. Denk bijvoorbeeld aan

de recente problemen bij Nedcar in Born, waar autofa-

brikant Mitsubishi eerder dit jaar de stekker er uittrok.

Gelukkig voor Nederland én vooral ook voor de eco-

nomie en daarmee de werkgelegenheid, heeft BMW vervolgens beslo-

ten de productiecapaciteit in Born te gaan benutten voor de bouw van

BMW-mini’s. Iedereen in ons land was daar blij mee. Waarom zijn wij er

dan niet net zo blij mee zijn dat onze geroemde hoogwaardige verbran-

dingscapaciteit wordt ingezet voor het verwerken van restafval uit lan-

den, waar onvoldoende goede verwerkingscapaciteit is? In die context

praat je immers ook over werkgelegenheid bij een belangrijke speler

in het Nederlandse industriële complex. De afvalsector is namelijk een

behoorlijk grote werkgever.” Volgens het ministerie van Infrastructuur

en Milieu gaat in de afvalsector jaarlijks 6 miljard euro om en biedt de

sector werk aan ruim 30.000 mensen. Hoogendoorn benadrukt dat de

import van afval in alle gevallen uitsluitend afval betreft dat naar de

maatstaven van het exporterende land niet geschikt is voor recycling of

hergebruik. “Ook in bijvoorbeeld Engeland geldt dat uitsluitend bewerkt

afval mag worden uitgevoerd. Ik begrijp daarom niets van de tegen-

standers van import van afval. Dat is eigenlijk een uiterst merkwaardig

verschijnsel. Import en export van verbrandbaar afval moet rationeel

worden bezien in een Europees en in ieder geval in een Noordwestelijk

Europees perspectief.”

Complete duurzame pakkettenMet verhalen dat het transport van afval over grote afstanden slecht

zou zijn voor het milieu heeft Hoogendoorn weinig affiniteit. “De mi-

lieubelasting van het transport van afval is gering en weegt niet op

tegen de voordelen van duurzame verwerking. Dat hebben diverse on-

afhankelijke onderzoeken, onder meer van cE in Delft, aangetoond.”

Steeds oplaaiende geluiden dat de Nederlandse verbrandingsbedrijven

een belemmering vormen voor de verdere ontwikkeling van meer duur-

zamere verwerkingsconcepten en dat het afstoten van een deel van de

verwerkingscapaciteit niet zo erg zou zijn, verwijst Hoogendoorn met

klem naar het land der fabelen. “Alle Nederlandse verbrandingsbedrij-

ven, groot en klein, leveren al vele jaren duurzame energie en zijn ook

zeer actief op het gebied van recycling, hergebruik en compostering.

Door hun kennis zijn ze bij uitstek in staat om complete duurzame pak-

ketten te ontwikkelen.”

“Kom bij mij alsjeblieft niet aan

met verhalen dat AEC’s duurzame

afvalverwerking in de weg staan.”

19

Page 20: GRAM

Bosatlas van EnergieDat Hoogendoorn niet zomaar de ‘passie preekt voor eigen paro-

chie’ blijkt uit de dagelijkse praktijk in afvalland. Energie- en af-

valnutsbedrijf HVc levert uit biomassa opgewekte elektriciteit aan

gemeenten in de regio. Afvalconcern Sita levert haar bedrijfsklanten

groene stroom terug voor door die klanten geleverd restafval. En bij

Afvalenergiecentrale ARN in de regio Nijmegen werd onlangs een

vergistings- en nacomposteringsinstallatie in bedrijf genomen. Het

in die installatie geproduceerde biogas wordt gebruikt als brandstof

voor het busvervoer in de regio Nijmegen-Arnhem. Warmte van het

verbrandingsbedrijf wordt op termijn gebruikt voor verwarming

van woningen. Hoogendoorn: “zo hebben alle verbrandingsbedrij-

ven - groot en klein - meerdere duurzame kaarten in het spel. Kom

bij mij dus alsjeblieft niet aan met verhalen dat AEc’s duurzame

afvalverwerking in de weg staan.”

Centrale sturing niet afdwingbaarOm mogelijk misverstand te voorkomen dat de VA een lobbyclub

is van de afvalverbrandingsindustrie, benadrukt Hoogendoorn dat

de afkorting VA niet staat voor ‘Verenigde Afvalverbranders’, maar

voor Vereniging Afvalbedrijven. “Wij behartigen nationaal en inter-

nationaal de belangen van afvalbedrijven die in de hele keten ac-

tief zijn. Het betekent ook dat wij betrokken zijn bij tal van green

deals die de afgelopen jaren met de overheid zijn gesloten.” Op de

vraag of het al met al toch niet wenselijk zou zijn het verbranden

van afval en het realiseren van verbrandingscapaciteit centraal aan

te sturen met als mooie bijvangst dat er een einde komt aan de

onzalige prijzenoorlog, antwoordt Hoogendoorn: “zo’n situatie be-

stond grotendeels tot 2003. Daarna is het vrijgegeven, omdat

centrale aansturing eigenlijk alleen zin heeft binnen een werke-

lijk beheersbaar gesloten systeem. In het licht van Europa, waar

het accent ligt op open grenzen en vrije handel, is dat niet te

organiseren. En centrale sturing op alleen Nederlandse schaal

is onzinnig.”

Ook niet als het ministerie van Economische zaken zich daar

hard voor maakt? “Ik hoop niet dat het ooit zo ver komt. Ik vrees

dat de hele Nederlandse afvalmarkt dan in staat van ontbinding

belandt. Overigens is op ons verzoek vorig jaar onderzocht of

de Nederlandse Mededingings Autoriteit (NMA) centrale sturing

zou toestaan. Het antwoord luidde toen onverkort dat dit uitge-

sloten is. Met als argument dat het probleem van de restcapa-

citeit niet zwaar genoeg is en dat er ondanks het huidige lage

prijsniveau geen sprake is van een structurele verliesgevend-

heid bij de betrokken bedrijven. Een beslissing om capaciteit af

te bouwen, is dus voorbehouden aan de individuele bedrijven

zelf. Ik heb overigens nog geen geluiden gehoord dat de proble-

men onbeheersbaar zouden zijn. Iedereen gaat er vanuit dat de

sector - net als andere bedrijfstakken - in economisch opzicht in

zwaar weer verkeert. Als we de economen mogen geloven duurt

dit nog wel een tijdje. Maar het is ook een bekend gegeven dat

er na een periode van neergang altijd weer herstel volgt.”

Netwerkinfo:

Dick Hoogendoorn, directeur Vereniging Afvalbedrijven

www.verenigingafvalbedrijven.nl / www.wastematters.eu

E-mail: [email protected]

Containerwielen van Haco...

Protempo bvPostbus 21, 6500 AA NIJMEGEN NederlandTel. +31(0)24-3711711. Fax +31(0)[email protected] www.protempo.eu

103

Bel voor informatie:

... besparen u mankracht!Haco wielen maken uw containers écht mobiel.De garantie voor uitstekende rijeigenschappen.

adv. 103 190x130 mm.indd 1 11-02-2010 13:55:1920 GRAM | januari/februari 2013

Page 21: GRAM

GRAM | januari/februari 2013 21

DELTA Milieu wordt Indaver

Indaver is sinds 1 januari van dit jaar de

merknaam voor alle activiteiten van In-

daver in Nederland. Sinds 2010 voerde

het bedrijf twee merken naast elkaar,

namelijk Indaver en DELTA (Milieu). Daar

komt nu een einde aan. Indaver wil met

deze naamswijziging haar aanbod van

afvalbeheer en slibontwatering sterker

positioneren in de Nederlandse markt en

klanten een overzichtelijke portfolio van

dat aanbod bieden. Indaver Nederland

heeft ruim 300 medewerkers verspreid

over meer dan 30 locaties in Nederland,

voornamelijk in zeeland en zuid-Holland.

Zwerfafvalklep Dordrecht

Alle ondergrondse containers in de

Binnenstad van Dordrecht krijgen

een zwerfvuilklep. Op 17 januari gaf

wethouder Reynvaan van Stadsbeheer

hiervoor het startschot. De containers

zijn onlangs voorzien van een slot

waarvoor bewoners een toegangspas

hebben. Reynvaan: “We zijn er blij mee

dat uit testen blijkt dat mensen de

zwerfafvalklep gebruiken. In feite is

het een relatief goedkope afvalbak. Een

zwerfvuilklep heeft in tegenstelling tot

een normale afvalbak een onbeperkte

capaciteit en hoeft niet apart te worden

geleegd, omdat ie is aangesloten op de

ondergrondse container. Voor bezoekers

en bewoners van de binnenstad is het

prettig dat ze hun afval ergens kwijt

kunnen.” De gemeente heeft de zwerf-

vuilklep bedacht en met HVc en de leve-

rancier van de ondergrondse containers

ontwikkeld. De klep is voor Nederland

een primeur.

Taken milieu en leefomgeving van

Agentschap NL naar Rijkswaterstaat

Sinds 1 januari 2013 is een groot deel

van de kennis- en uitvoeringstaken van

Agentschap NL op het gebied van milieu

en leefomgeving naar Rijkswaterstaat

overgeheveld.

Rijkswaterstaat neemt de uitvoeringsta-

ken over binnen de thema’s afval, bodem

en ondergrond, broeikasgassen, F-gas-

senverordening, gebiedsontwikkeling,

klimaatbeleid, materialen, mobiliteit,

openbare verlichting en milieuwet- en

regelgeving. Hieronder vallen de taken

van Bodem+, Kenniscentrum InfoMil,

Gemeente Schoon en het Landelijk Meld-

punt Afvalstoffen (LMA).

Met het nieuwe onderdeel Leefomgeving

gaat Rijkswaterstaat ook programma’s

uitvoeren voor andere opdrachtgevers

dan het ministerie van Infrastructuur en

Milieu, zoals decentrale overheden en

andere ministeries.

Agentschap NL versterkt haar profiel als

dienstverlener vanuit de Rijksoverheid

als het gaat om duurzaam, innovatief en

internationaal ondernemen. De financiële

regelingen rondom duurzaamheid, zoals

Groen Beleggen en MIA/Vamil, blijven bij

Agentschap NL.

Vergunningverleningstaken op het ge-

bied van Europese verordening overbren-

ging afvalstoffen (EVOA), Besluit inzame-

len Afvalstoffen (BIA) en Productbesluiten

Afval (PBA) worden ondergebracht bij de

Inspectie Leefomgeving en Transport.

Boot van plastic afval

Precies twee jaar na de oprichting van

de Stichting Plastic Whale is begonnen

met de bouw van een boot van plastic

afval. De grondstof voor de designboot

is uit de Amsterdamse grachten gevist.

De stichting zet zich in voor plasticvrije

wateren, wereldwijd, en begint hiermee

door de hoofdstedelijke grachten schoon

te maken. Volgens initiatiefnemer Ma-

rius Smit wordt de boot het icoon van de

stichting die lokaal, nationaal en interna-

tionaal aandacht vraagt voor de plastic

soep. “Wij gaan niet met een Rainbow

Warrior de zee op, maar met de Plastic

Whale naar de Amsterdamse grachten.”

De berg -gevonden- plastic flesjes is in-

middels gesorteerd en wordt door Mors-

sinkhof Rymoplast verwerkt tot regranu-

laat (plastickorrels). De boot die van het

gevonden plastic wordt gebouwd is een

designsloep van 12,5 x 4 meter, ontwor-

pen door de Amsterdammer Peter Bos-

graaf. Eind 2013 moet de boot klaar zijn.

Inl. www.plasticwhale.com

Noordwijk zamelt recordhoeveel-

heid gft-afval in

Met bijna 2 miljoen kilo heeft de ge-

meente Noordwijk in 2012 een record-

hoeveelheid gft-afval ingezameld. Dit is

een toename van 33 procent ten opzich-

te van 2011. In dat jaar werd een nieuw

systeem van afvalinzameling ingevoerd,

waarbij de ene week het restafval en de

andere week het gft-afval huis-aan-huis

worden ingezameld. In de zomermaan-

den wordt wekelijks gft-afval ingeza-

meld. Door de extra ophaalbeurten is

ongeveer 128.000 kilo meer gft ingeza-

meld dan in dezelfde periode in 2011. De

gemeente laat weten dat ook zonder die

extra zomerse opbrengst een recordhoe-

veelheid gft-afval zou zijn opgehaald.

afval & milieuGEMENGDE BERIcHTEN

Page 22: GRAM

22 GRAM | januari/februari 2013

vaKWeRK

“ Ik zie alle euro’s voorbij komen en weet dus precies wat hier speelt”

Wat houdt jouw functie in?

Het team fi nanciën bij Avri bestaat naast mijzelf uit

mijn collega die de dagelijkse administratie doet. Ik

ben verantwoordelijk voor de planning- en control cy-

clus (begroting, jaarrekening en tussentijdse rapporta-

ges). Mijn collega levert vooral de input en zorgt dat

alles netjes en op tijd verwerkt wordt. Ik zorg voor de

output van de fi nanciële administratie; de management

informatie.

Hoe lang doe je dit werk al?

In de zomer van 2006 heb ik mijn studie bedrijfseco-

nomie afgerond. Mijn afstudeeropdracht deed ik bij

een zorginstelling in Veenendaal en bestond uit het

schrijven van een advies over hoe vier lokale zorgin-

stellingen het beste administratief samengevoegd kon-

den worden. Daarna ben ik daar aan de slag gegaan als

assistent controller. Ik kon meteen mijn advies handen

en voeten geven met de fi nanciële samenvoeging van

de vier fuserende zorginstellingen. Dat heb ik 3,5 jaar

gedaan. In deze periode heb ik veel geleerd over IcT,

onderliggende processen en het belang daarvan voor

fi nanciën. Dat is ook echt mijn stokpaardje geworden:

een goede informatievoorziening is cruciaal voor de

kwaliteit van de cijfers en het werk van een fi nancieel

adviseur. Ik vind dat dit nog wel eens wordt onderschat.

Toen er in 2010 in Veenendaal opnieuw een fusie voor-

bereid moest worden, ben ik om me heen gaan kijken.

Ik ben bewust op zoek gegaan naar een functie bij een

organisatie met een kleinere administratieve afdeling,

waar ik een breed takenpakket zou krijgen. De vaca-

ture bij Avri paste helemaal in dit plaatje! Het is een

goede keuze geweest, ik heb hier een interessante en

leuke baan.

Heb je bewust voor deze branche gekozen?

Nee, mijn motivatie om te solliciteren op deze functie

was vooral vakinhoudelijk. Ik wist net zo weinig van de

branche als andere burgers. Maar al snel merkte ik dat

er een hele –fi nanciële- wereld achter schuilgaat.

En … wat viel je op, toen je hier kwam werken?

Wat ik al snel merkte, is dat ons functioneren van veel

factoren afhankelijk is. Allereerst van het scheidings-

Jeroen Gaasbeek is

fi nancieel adviseur bij

Avri in Geldermalsen.

Avri is de uitvoerende

dienst van regio Rivie-

renland, met een werkge-

bied van 10 gemeenten.

Met zijn 27 jaar is Jeroen

de jongste medewer-

ker op het kantoor van

Avri. Ook zijn fi nanciële

vakgenoten bij andere

gemeenten zijn veelal

ouder. “Ik wil graag uit-

stralen dat deze branche

óók interessant is voor

jonge mensen”, betoogt

Jeroen.

Foto

: R

aphael

Dre

nt

Page 23: GRAM

GRAM | januari/februari 2013 23

De rubriek Vakwerk gaat over het vakmanschap en de bevlogenheid in de branche. In afval en be-heer van de openbare ruimte werken vele professionals, die hart hebben voor ‘de schone zaak’. Wat drijft hen in hun werk? En waarom doen zij dit werk graag en goed?

door Karin Giesen

gedrag van onze inwoners. In mijn functie kan ik laten

zien wat de fi nanciële eff ecten zijn van -veranderingen

in- dit gedrag. Bijvoorbeeld of na campagnes verschui-

vingen zijn in hoeveelheden en soorten afvalstromen

en dus in kosten of opbrengsten.

Voor de vergoedingen die we ontvangen voor afval-

stromen zijn we afhankelijk van ontwikkelingen op de

wereldmarkt. Ook landelijke ontwikkelingen hebben

gevolgen voor onze fi nanciën, bijvoorbeeld het con-

tract dat er nu is gesloten over de vergoedingen voor

ingezamelde kunststofverpakkingen.

Wij kunnen niet tussentijds bijsturen in de verkoop(prijs)

van ons product, zoals in het bedrijfsleven wel moge-

lijk is. Vooraf maken we een begroting, dan berekenen

we hoeveel geld hebben we nodig om ons werk te

kunnen doen. Deze begroting bepaalt het bedrag dat

iedere inwoner moet betalen voor onze diensten. Tus-

sentijdse rapportages zijn dus cruciaal! Onze bedrijfs-

voering vertaalt zich naar de afvalstoff enheffi ng. Dat is

dan ook een belangrijk en eenvoudig cijfer, ook in de

communicatie naar inwoners.

Wat draag jij bij aan Avri?

Vanuit mijn functie kan ik van grote waarde zijn voor

de leiding, omdat ik over informatie beschik waarop

zij keuzes moeten baseren. Mijn rol is deze fi nanciën

inzichtelijk te maken en zo bij te dragen aan een ef-

fi ciënte bedrijfsvoering. Beeldvorming en vertrouwen

kweek je door transparant te zijn en openheid van za-

ken te geven.

Mijn opdracht was, toen ik hier begin 2010 kwam, bij

te dragen aan het transparant maken en professiona-

liseren van de fi nanciële administratie. Inmiddels zijn

we drie jaar verder en hebben we hierin mooie resul-

taten geboekt. In ons productenboek, dat we in 2010

hebben geïntroduceerd, laten we zien wat we allemaal

doen voor de afvalstoff enheffi ng die inwoners betalen.

Dit productenboek was mijn kapstok voor het herin-

richten van de fi nanciële administratie. Ook het inrich-

ten van de IBOR taken is een belangrijke stap geweest.

Avri heeft al drie jaar op rij de afvalstoff enheffi ng kun-

nen verlagen (met een totale daling van meer dan 30

procent), het is leuk om dat te kunnen laten zien.

Waarom fascineren cijfers jou?

Ik zie alle euro’s voorbij komen en weet dus precies wat

hier speelt. Door mijn centrale plek in het bedrijf kan ik

heel integraal kijken en adviseren. Nergens leer je een

bedrijf sneller en beter kennen dan op de fi nanciële

afdeling. Bekijk bij wijze van spreken een paar weken

lang alle inkoop- en verkoopfacturen van een bedrijf en

je weet precies waar je mee te maken hebt.

Wat is er zo leuk aan werken in deze branche?

Je werkt in een branche die de samenleving raakt. Iedereen heeft met

afval te maken. Gemeenten moeten over dit maatschappelijke thema

echt nadenken. Er zijn bijvoorbeeld veel factoren die het scheidingsge-

drag van hun inwoners beïnvloeden. Tegelijkertijd opereren we zoveel

mogelijk als een commercieel bedrijf. De combinatie van maatschap-

pelijk en zakelijk bedrijfsvoeren maakt dit werk boeiend.

Ben je trots op je werk?

Ja, daar ben ik wel trots op. Je draagt indirect je steentje bij aan de goede

resultaten van dit bedrijf. Het woord trots wordt hier intern ook veel ge-

bruikt. In ons personeelsblad bijvoorbeeld, daarin hebben we de rubriek

‘Waar ben je trots op?’ collega’s vertellen waar ze in hun werk trots op

zijn en voldoening uithalen. Deze rubriek is vergelijkbaar met Vakwerk.

Wat is het grootste misverstand over jouw werk?

Mensen denken vaak dat cijfers saai zijn. Dat is écht een misverstand.

Het beheren van geld, het verantwoorden daarvan, dat zijn echt inte-

ressante processen. Vooral in de overheidswereld, die ook specifi eke

regelgeving kent. Ambtenaar zijn is dus niet saai, zeker in de afvalwe-

reld niet! En Avri is een heel energiek bedrijf met veel ontwikkelingen.

Wat merk je van het imago van de branche?

Mensen weten weinig van deze branche en hebben er wellicht geen

uitgesproken mening over. Ik ben er wel van overtuigd dat de beeldvor-

ming in kleine dingen kan zitten, bijvoorbeeld of je container netjes en

op tijd wordt geleegd. De dienstverlening op straat bepaalt het beeld

dagelijks.

Waar erger jij je aan?

Ik verbaas me weleens over de hoeveelheid afval die onze maatschap-

pij produceert. Tonnen afval en euro’s. En ik erger me ook aan de ach-

teloosheid waarmee mensen soms met afval omgaan. Ik weet namelijk

wat de -fi nanciële- consequenties zijn van hun gedrag.

Tot slot: waarom ben jij een leuke collega?

Ik ben gestructureerd en kom mijn afspraken na. Maar ik ben ook altijd

in voor een praatje. Verder probeer ik mijn werk op een positieve en

nuchtere manier te benaderen. Ik vind het belangrijk mijn werk goed

te doen, maar sta wel open voor meningen en adviezen van collega’s.

Ik probeer echt te opereren zonder eigen belang. Dat is ook echt de

fi losofi e bij Avri; we zijn transparant, hebben niets te verbergen. Ik heb

maar één agenda, een digitale ...

Netwerkinfo:

www.avri.nl

Volg Avri op:

Twitter: @AvriSchoon

E-mail: [email protected]

Telefoon: 0345-585353

Page 24: GRAM

24 GRAM | januari/februari 2013

“Hoe dikker het contract,hoe slechter de relatie”

“Veel gemeenten worstelen met het vormgeven van goed opdrachtgeverschap richting organisaties

die taken voor hen uitvoeren. Bij het vormgeven van de relatie opdrachtgever-opdrachtnemer ligt de

nadruk vaak te veel op de inhoud en de juridische en financiële aspecten en te weinig op de resultaten,

de gewenste ontwikkelingen en de samenwerking”, zegt Peter Schenkeveld van adviesbureau SenS BV

uit Deventer. “Dit leidt tot een verkeerde taakverdeling, onduidelijkheid over gemaakte afspraken, veel

te veel communicatie en dikke rapportages. Goede resultaten vragen om een goede samenwerking.”

circulus is het publieke afvalbedrijf van de gemeenten

Apeldoorn, Deventer en Epe. circulus werkt nauw sa-

men met Berkel Milieu; actief in de gemeenten Bronck-

horst, Brummen, Doesburg, Lochem en zutphen. Medio

2010 constateerde het college van de gemeente Apel-

doorn dat de samenwerking tussen de gemeente als

opdrachtgever en circulus als uitvoerder van het afval-

beleid beter kon en moest. Adviesbureau SenS BV werd

gevraagd de aanpassing van het bestaande contract en

het verbeteren van de samenwerking te begeleiden.

Peter Schenkeveld vertelt: “Tussen de gemeente Apel-

doorn en circulus was een zwaarlijvige dienstverlenen-

de overeenkomst gesloten. Daarin stond tot in detail uit-

gewerkt wat circulus allemaal moest doen. Een duidelijk

voorbeeld van een ‘ik-jij-overeenkomst' in plaats van een

‘wij-overeenkomst'. Elke wijziging of verandering leidde

tot veel overleg en weinig resultaat. circulus stuurde

maandelijks uitgebreide rapportages, waar vervolgens

maar beperkt iets mee gedaan werd. De samenwerking

verliep stroef en stroperig. Nieuwe initiatieven kwamen

moeilijk van de grond.”

Verkeerde beeldvormingEen projectgroep van betrokken ambtenaren van de ge-

meente en medewerkers van circulus ging aan de slag‚

vervolgt Schenkeveld. “Vanaf het begin werd mijn erva-

ring ook hier bevestigd: Hoe dikker het contract, hoe

slechter de relatie. Al snel werd duidelijk dat de beeld-

vorming van de betrokkenen over elkaar een goede sa-

menwerking in de weg stond. Er was weliswaar geen

ruzie, maar wel een hoop gesteggel. Een ‘jij-ik-houding’,

die het gezamenlijke belang - een goede dienstverlening

tegen lage kosten en een goed milieurendement - in

de weg stond. De onderlinge irritaties en ergernissen

moesten eerst op tafel komen voor we verder konden.

Door dit openlijk te bespreken, ontstond er langzaam

maar zeker ruimte om meer vanuit het gezamenlijk be-

lang te denken en werken. Oplossingen werden gevon-

den voor jarenlange meningsverschillen en verrassende

ideeën kwamen op tafel om op een eenvoudiger manier

beter te presteren. Veel minder overleg, minder rappor-

tages en gelijktijdig betere sturing, meer transparantie

en ruimte voor bedrijfsmatig werken en sneller door-

voeren van nieuwe ontwikkelingen.”

De gemeente Apeldoorn had inhoudelijk een duidelijk

wensenlijstje, zegt Schenkeveld. “Een samenwerking in

het belang van de burger, met een heldere taak- en rol-

verdeling. circulus moest haar taken goed en efficiënt

uit kunnen voeren binnen vooraf door de gemeente, als

opdrachtgever, gestelde kaders. De sturing en verant-

woording moest transparant zijn.

circulus was van mening dat dit mogelijk was als alle

uitvoerende taken zouden worden overgedragen, zij

ook de regie zouden krijgen over de afvalverwijdering

en zij een belangrijke rol zouden krijgen in de beleidsad-

visering. De rol van de gemeente richt zich op het stellen

van duidelijke kaders voor zowel de huidige uitvoering

als de gewenste ontwikkelingen, de politiek-bestuurlijke

advisering, het bewaken van een goede uitvoering van

het contract en het onderhouden van goede contacten

met de opdrachtnemer.”

Drie basisprincipesIn maart 2011 leverde de projectgroep een gezamen-

lijke notitie op, waarin de nieuwe vorm van samen-

werking stond beschreven. Schenkeveld: “Samengevat

werd gekozen voor een nieuw resultaatcontract waarin

is vastgelegd dat circulus op drie punten de afgespro-

ken prestaties moet leveren en zich op deze punten ook

verder moet verbeteren: lagere kosten, behoud van de

goede dienstverlening naar de burgers toe en een hoger

milieurendement.

circulus kreeg meer ruimte om te ondernemen, de ge-

door Ronald Schalekamp

SUccESVOL OPDRAcHTGEVERScHAP STUURT OP OUTPUT EN GAAT UIT VAN SAMENWERKING

Page 25: GRAM

GRAM | januari/februari 2013 25

SUccESVOL OPDRAcHTGEVERScHAP STUURT OP OUTPUT EN GAAT UIT VAN SAMENWERKING

meente beschikt over een duidelijk beleids- en bedrijfs-

matig kader en de verantwoording over huidige pres-

taties en ontwikkelingen is eenvoudig en transparant.

circulus rapporteert periodiek over de door haar gele-

verde prestaties: wat zijn de kosten, wat is het milieu-

rendement en hoe is het gesteld met de klanttevreden-

heid.”

De gemeente Apeldoorn stuurt haar opdrachtnemer

circulus voortaan aan op de geleverde output en de

effectiviteit van verbeter- en ontwikkelingsprojecten.

Schenkeveld: “Wanneer je als gemeente de afvalinzame-

ling en -verwerking uitbesteedt moet je het duidelijk

en volledig doen. Wees niet bang om meer verantwoor-

delijkheden bij de uitvoerende partij neer te leggen. In

plaats van in detail de uitvoering contractueel vast te

leggen, kun je beter op output sturen. Daarbij geef je

duidelijke doelstellingen aan, zowel voor het heden als

de toekomst. Een outputcontract bestaat uit algemene

afspraken, heldere outputcriteria en criteria voor de wij-

ze waarop deze gemeten en gerapporteerd worden en

de financiële afspraken. Uitgangspunt hierbij is dat de

opdrachtnemer meer mogelijkheden krijgt om efficiënt

te werken en uitgedaagd wordt om zich te verbeteren.

zo heeft Apeldoorn ervoor gekozen nu ook beleidsad-

visering, het beheer van containers en de contracten

met afvalverwerkers over te dragen aan circulus. De

beleidsverantwoordelijkheid blijft bij de gemeente. Er is

een beperkt aantal vaste overlegmomenten bepaald. En

als er verschillen van inzicht bestaan op operationeel

of tactisch niveau, is er een eenvoudige en snelle esca-

latieprocedure afgesproken. Met deze laatste afspraken

wordt voorkomen dat een specifieke kwestie onnodig

lang onduidelijk blijft of leidt tot gekibbel.”

Lagere kosten en betere prestatiesHet uitbesteden van werkzaamheden kan voor iedereen

leiden tot betere prestaties tegen lagere kosten. Het

outputcontract en de samenwerkingsvorm van de ge-

meente Apeldoorn en circulus zijn volgens Schenkeveld

algemeen toepasbaar. “Het maakt niet uit welke taken je

uitbesteedt en ook niet of je uitbesteedt aan een publiek

of privaat bedrijf. Wanneer je uitbesteedt aan een over-

heidsbedrijf, waarvan je zelf aandeelhouder bent, ben

je natuurlijk meer gebonden aan elkaar. Aan de andere kant heb je meer

invloed, omdat je zowel kunt sturen via een contract als via de aandeel-

houdersvergadering.”

Twee keuzesRuwweg zijn er twee keuzes wanneer je afvalinzameling of andere uit-

voerende taken wenst uit te besteden, vat Schenkeveld samen. “Of je

bepaalt als gemeente in detail wat er uitgevoerd moet worden en con-

troleert ook of dat goed gebeurt, óf je bepaalt welke resultaten er be-

reikt moeten worden en bewaakt de realisatie van deze resultaten. De

eerste vorm wordt vaak gekozen bij openbare aanbesteding, maar ook

veel interne uitbesteding wordt op deze wijze vormgegeven. Alles wordt

vooraf in lijvige boekwerken vastgelegd en na gunning zijn opdrachtge-

ver en opdrachtnemer beiden gebonden aan afspraken die bijna nooit

leiden tot de beste prijs-prestatieverhouding. Je kunt nu eenmaal niet

alles vooraf exact omschrijven en het is nog moeilijker om toekomstige

verbeteringen vooraf vast te leggen. Meestal blijft de dienstverlening

tijdens de looptijd van het contract hetzelfde en wordt de prijs door

indexatie en door andere contractuele bepalingen steeds hoger. Als je

kiest voor een outputcontract, geef je de uitvoerder veel meer ruimte om

de beste prestatie te leveren tegen de laagste kosten. Gelijktijdig zorg

je er als opdrachtgever wel voor dat de uitvoerder de resultaten levert

die je hebt afgesproken en heb je vastgelegd dat het steeds beter moet.

De kennis en ervaring die tijdens de uitvoering van de overeenkomst

wordt opgedaan, wordt gebruikt om de prijs-prestatieverhouding te ver-

beteren. Je krijgt dus meer voor dezelfde prijs of hetzelfde tegen steeds

lagere kosten. Dit is in het belang van beide partijen. De opdrachtgever

krijgt meer waar voor zijn geld en de opdrachtnemer versterkt zijn con-

currentiepositie.”

“In beide gevallen is er sprake van sturing vanuit de opdrachtgever. In

het ene geval stuur je op in detail vastgelegde activiteiten en in het ande-

re gevallen stuur je op resultaten en prestatieverbetering. Onze ervaring

is dat gemeenten en andere grote opdrachtgevers nog veel kunnen be-

sparen en gelijktijdig een betere kwaliteit van uitvoering kunnen krijgen

als de bestuurlijke en uitvoerende taken goed worden gescheiden en de

uitvoering op output en permanente verbetering wordt aangestuurd.”

Netwerkinfo:

SenS BV

Peter Schenkeveld, adviseur

Telefoon: 0570-654410

E-mail: [email protected]

Page 26: GRAM

26 GRAM | januari/februari 2013

kent een Festivalopzet en een veelbelo-

vend programma. (voor)Inschrijven kan

via www.vng.nl

Regio nieuws

Mieke Kortbeek is

de nieuwe voor-

zitter van de re-

gio Noord. Mieke

Kortbeek is direc-

teur Milieudienst

Groningen en ver-

vangt Thewis Wits

van diezelfde Milieudienst. Thewis Wits

legt zijn voorzittersfunctie neer, hij gaat

met pensioen.

Agenda

7 februari:

commissie Regievoering

Bestuursvergadering Regio Noord

12 februari:

commissie Internationaal

commissie Afvalpreventie

28 februari:

Bestuursvergadering regio zuid

7 maart:

Bestuursvergadering

commissie KAM

12 maart:

Redactievergadering GRAM

nieuwsTekst: Bas Peeters

Excursie Dortmund

Op 22 en 23 januari bracht een delegatie

van circa 40 NVRD leden een werkbezoek

aan de Reinigingsdienst van de gemeente

Dortmund. Dortmund is een van de eerste

Duitse steden die de zogeheten Wertstof-

tonne heeft ingevoerd. Directeuren Frank

Hengstenberg en Georg Krieger verzorg-

den een uitgebreide presentatie over de

organisatie van het Duitse afvalbeheer,

het instrumentarium voor afvalscheiding,

de werking van producentenverantwoor-

delijkheid en uiteraard de Wertstoftonne.

Na een gezellig diner is op de tweede dag

een bezoek gebracht aan de installatie

waar de Wertstoftonne wordt gescheiden,

vervolgens aan een milieustraat en tot slot

aan de Möbelbörse waar afgedankt meu-

bilair wordt hersteld en verkocht. Al met

al een zeer boeiend en leerzaam bezoek.

Bureau-NVRD

Sinds 1 januari is Ismael Morales Ronden

in dienst bij de NVRD. Ismael heeft veel er-

varing in de afval- en reinigingsbranche en

gaat zich onder meer bezig houden met

de beide Benchmarks (Afvalinzameling en

BOR) en branchestatistieken. Meer in het

algemeen zal hij zich inzetten om kennis

en ‘best practices’ een vitaal onderdeel te

laten zijn van de bedrijfs- en regievoering

van leden en branche.

Alexander Vos de Wael en Peter Kerris heb-

ben na twee jaar dienstverband de NVRD

per 1 februari verlaten. Alexander heeft

een nieuwe baan en Peter start met een

opleiding tot docent.

Verbinden in de openbare ruimte

Op 6 februari vond de NVRD-themadag

‘Verbinden in de openbare ruimte’ plaats.

Ruim 100 aanwezigen kregen via een

groot aantal sprekers en inspirerende prak-

tijkvoorbeelden de laatste informatie over

taakverbreding bij publieke reinigingsbe-

drijven, de inzet van mensen met afstand

tot de arbeidsmarkt en de gemeentelijke

regievoering op deze taken. Verder werd

stilgestaan bij open innovaties en het nut

van leren van aanpalende werkvelden

zoals rioolbeheer, groenbeheer en soci-

ale werkvoorziening. De presentaties van

deze themadag zijn te vinden op www.

nvrd.nl. In de GRAM-uitgave van maart

volgt nog een uitgebreide terugblik.

NVRD en VNG organiseren

gemeentelijk afvalcongres

De NVRD is benaderd door het congres-

en studiecentrum van de VNG (cS-VNG)

om dit jaar mee vorm te geven aan het

Gemeentelijk Afvalcongres 2013. Het con-

gres vindt plaats op 11 april 2013 in de

Rijtuigenloods in Amersfoort. Het congres

Page 27: GRAM

GRAM | januari/februari 2013 27

In de Rotterdamse

deelgemeente Delfs-

haven heeft een

experiment plaats-

gevonden waarbij

voorlichtingsteams

van de gemeente

aanbelden bij men-

sen in de straat. “ze

wezen de bewoners

op het belang van

het correct aanbie-

den van afval in de

ondergrondse con-

tainers. ze legden

rustig uit dat dit van

groot belang is om

de straat waarin zij

wonen schoon te

houden. Na het ex-

periment daalden

de aantallen verkeerd neergezette afvalzakken met

veertig procent”, zeggen Herman Jäger en Jon Meijer,

respectievelijk algemeen directeur en directeur Schoon

van het cluster Stadsbeheer.

Voorheen zwaaiden zij de scepter over de Rotterdamse

afvaldienst Roteb, die recent fuseerde met Gemeente-

werken Rotterdam en Stadstoezicht tot Stadsbeheer.

Herman Jäger, ook bestuurslid bij de NVRD, organi-

seerde niet lang na de ‘aanbel-proef’ een NVRD-trip

naar OMRIN in Friesland. “Daar hadden ze toevallig een

soortgelijk experiment uitgevoerd en kwamen ze tot

precies dezelfde verbeteringspercentage. Frappant.”

Dit klinkt als de beste motivatie voor samenwerking binnen de NVRD.Jäger: “De NVRD is zonder meer een belangrijk ontmoe-

tingsplatform waarbij het uitgebreide Nederlandse net-

werk van afval- en reinigings diensten onderling kennis

en ervaringen uitwisselt, zoals met het aanbelexperi-

ment.” zeker in deze tijden van bezuinigingen is dat

van groot belang.

Meijer: “Daarnaast kan het netwerk door de aanwezig-

heid van unieke kennis van de praktijk de gezamenlijke

krachtenbundeling bevorderen. En kan de branche sa-

men met de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG)

de gezamenlijke opgave beter uitvoeren. Dat gebeurde

bijvoorbeeld in het advies van vorig najaar aan toenma-

lig staatssecretaris Atsma over hoe de LAP-doelstelling

van 65 procent hergebruik van afval valt te realiseren.”

ROTEB is verwikkeld in een ingrijpende reorganisatie, waarbij drie verschillende diensten op het gebied van openbare ruimte beter moeten gaan samenwerken. Jäger: “Rotterdam moet, net als vele andere gemeenten,

fors bezuinigen. Hoewel het politieke besluit nog geno-

men moet worden, willen wij dat onder meer bereiken

door meer werk met machines uit te voeren, zodat we

minder handjes voor de reiniging nodig hebben.”

De betere samenwerking en afstemming begint al met

het ontwerp van de buitenruimte. Voor tachtig procent

van de openbare ruimte van Rotterdam is de ontwerp-

vrijheid voortaan beperkt. Er is bijvoorbeeld sprake

van één maat robuuste Rotterdamse prullenbak, die

overigens wordt gemaakt door Ferrofix, de voormalige

sociale werkplaats waar mensen met een achterstand

tot de arbeidsmarkt werken. Jäger: “Verder moeten

plantsoenen, pleinen, wegen en trottoirs zo worden

ingericht dat machines de bulk van het werk kunnen

uitvoeren. Niet langer 2800 paaltjes in het wegdek

waardoor onze mensen er alleen met bezems bij kun-

nen. Ook bochten moeten zo worden aangelegd dat

een vuilniswagen er in één keer door kan in plaats van

vier keer achter te steken.”

KANSEN VAN BEzUINIGINGEN

door René Didde

Een brede blik op deopenbare ruimten

Veel gemeenten staan voor bezuinigingen. Om deze besparing te bereiken, combineert de gemeente

Rotterdam voortaan de zorg voor afvalinzameling met stadsbeheer en stadstoezicht. Zowel manage-

ment als de vuilnisman op straat moeten met een bredere blik naar de omgeving kijken. Zo slaat de

branche meerdere vliegen in één klap: er wordt efficiënter gewerkt én de samenwerking verbreedt de

beheer focus van afval naar een schone en veilige buitenruimte.

Herman Jäger, algemeen directeur

van het cluster Stadsbeheer

Rotterdam

Page 28: GRAM

28 GRAM | januari/februari 2013

ners en zakken in huis. Wij denken straks vijf tot zes

keer zoveel kunststofverpakkingsafval in te zamelen

dan de drie tot vijf kilogram per persoon per jaar die

nu via de Nedvang- en gemeentelijke voorscheidings-

containers in de straat en bij supermarkten worden op-

gehaald. Gelukkig is er het nu duidelijk dat een stad

ook voor nascheiding mag kiezen en zijn eindelijk ook

de vergoedingen voor de secundaire kunststoffen be-

kend.”

Dus dat wordt straks een leuke benchmark met gemeenten die op voorscheiding mikken?Meijer: “Wij spreken liever van benchlearning. Wij ver-

gelijken continu onze prestaties ten opzichte van an-

dere gemeenten, vooral de drie andere grote steden.

Het gaat hier om de prestaties en onderhoud van onze

inzamelvoertuigen, de productiviteit van onze mensen

en overhead. Daar zijn we structureel mee bezig.”

Jäger: “Ik heb in het bestuur van de NVRD naast P&O ook

benchmarking in mijn portefeuille. Het is een goede

zaak dat de initiatiefnemers van de twee Nederlandse

benchmarks, dat zijn de NVRD en AgentschapNL, nu

onderzoeken of samenwerking en integratie van beide

benchmarks tot één benchmark mogelijk is. Benchmar-

king is en blijft een belangrijke activiteit voor de NVRD.

De drang om minder middelen in te zetten, efficiën-

ter te werken en tegelijk duurzaamheid hoog in het

vaandel te houden, zie je overigens overal. Iedere stad

heeft daarbij zijn eigen mores en zal er dus zijn eigen

draai aan geven. Wij bij Roteb zijn sinds de wet Wer-

ken naar vermogen niet langer ‘de werkgelegenheids-

fabriek voor de onderkant van de arbeidsmarkt’. Dat

geeft de stad Rotterdam, met een beroepsbevolking

die van oudsher een laag opleidingsniveau heeft, een

speciale taak. Mensen moeten worden bijgeschoold,

omgeschoold en elders ondergebracht, bijvoorbeeld

bij het Havenbedrijf. Voor Personeel en Opleiding lig-

gen er uitdagingen. Wij zijn benieuwd hoe andere grote

gemeenten dit oppakken.”

Gaat nu ook het profiel van de afvalmedewerkers veranderen?Meijer: “De samenvoeging van ver-

schillende diensten op het gebied

van de openbare ruimte levert een

besparing op de overhead op, een

stroomlijning van de inkoop en

bijvoorbeeld onderhoud van het

wagenpark. Maar de operatie is in-

derdaad meer dan een bezuiniging.

Afvalspecialisten zullen we altijd

houden, maar voor veel beleidsme-

dewerkers en managers wordt de

blik vanaf nu breder, namelijk ge-

richt op de gehele buitenruimte.”

Jäger: “Dat geldt ook voor de vuilnisman op straat.

Vakmanschap is uiteraard het belangrijkste, maar hij

moet goed rondkijken. Als de vuilnisman tijdens zijn

inzamelronde een kapotte lantaarnpaal ziet of een se-

rie losse stoeptegels, kan hij het mankement direct

per foto doorgeven aan een back-office. Daar hebben

we een speciale app voor gemaakt en dat werkt uitste-

kend. Doel is dat het aantal klachten van burgers over

dit soort zaken flink te laten afnemen. Overigens gaan

we ook het aantal varianten beperken van bijvoorbeeld

armaturen waaruit bewoners kunnen kiezen.”

Gaan deze ontwikkelingen niet ten koste van de milieudoelstellingen?Jäger: “Nee, wij denken van niet. zoals het aanbelex-

periment laat zien, wordt de straat schoner en zijn we

minder geld kwijt aan weghalen van vuil. We gaan wel-

licht experimenteren met bewegingssensoren waar-

door het licht aanfloept als je ’s avonds een zak bij een

container zet. Dat haalt eventueel verkeerd gedrag uit

de anonimiteit. En we werken aan een serieuze busi-

nesscase voor een nascheidingsinstallatie voor plastic

verpakkingsafval uit restafval. Want Rotterdam doet,

zoals bekend, niet aan voorscheiding. Tachtig procent

van de stad bestaat uit hoogbouw, etage- of portiekwo-

ningen en die kun je niet teveel vermoeien met contai-

Jon Meijer, directeur Schoon van het

cluster Stadsbeheer Rotterdam

Page 29: GRAM

GRAM | januari/februari 2013 29

Al 25 jaarSinds 1998 kunnen alle inwoners van de provincie

Utrecht hun oude medicijnen gescheiden van het ove-

rige afval gratis inleveren. Voor gebruikte injectienaal-

den is dit al sinds 1989 mogelijk. Dit kan niet alleen

bij de gemeentelijke afvalaanbiedstations, maar ook bij

alle apotheken in de provincie. AVU, die deze speci-

ale en unieke regeling al 25 jaar uitvoert, laat dit afval

vervolgens op afroep een keer per maand ophalen en

verder verwerken. Dit is al 88 ton KcA per jaar dat nu

niet meer in het restafval belandt.

Goede samenwerkingEen van de geheimen achter deze succesvolle regeling

is de goede samenwerking tussen AVU, de Utrechtse

gemeenten, Apothekers Vereniging Midden Nederland,

Unieke regeling inzameling oude medicijnen en injectie-naalden groot succes

De provincie Utrecht is de enige provincie waar een speciale regeling is voor alle inwoners om hun

oude medicijnen en injectienaalden gescheiden van het overige afval in te leveren bij de apotheek. Af-

valverwijdering Utrecht, die deze speciale regeling uitvoert, zorgt voor het ophalen en verwerken. Het

gaat jaarlijks om circa 88 ton KCA dat nu niet meer in het restafval belandt. Dat is beter voor het milieu

en veiliger voor de vuilnisman.

“Oude medicijnen en injectienaalden zijn indertijd op

de lijst van klein chemisch afval geplaatst om het vei-

ligheidsrisico bij het inzamelen. Toch heeft de lande-

lijke overheid voor dit specifieke afval van huishou-

dens niets speciaals geregeld, en bij navragen destijds,

bleken hier ook geen plannen voor te zijn”, vertelt

de heer Janssen, bestuursvoorzitter van Afvalverwij-

dering Utrecht (AVU). Dit heeft AVU en de samenwer-

kende Utrechtse gemeenten doen besluiten hier zelf

een regeling voor te treffen. “We hebben toen contact

gezocht met de regionale Apothekers Vereniging Mid-

den Nederland (voorheen Departement Utrecht KNMP)

en de inzamelaars ROVA en Dienst Stadswerken van de

gemeente Utrecht. Dit heeft geleid, zoals nu blijkt uit

een recente evaluatie, tot een vruchtbare en effectieve

regeling”, zegt de voorzitter trots.

Greep uit het assortiment van de apotheek Inleverpunt voor restant oude medicijnen bij apotheek

door Freddy van der Brugge

Page 30: GRAM

30 GRAM | januari/februari 2013

Inzameling, registratie en verwerking De oude medicijnen en gebruikte injectienaalden wor-

den maandelijks opgehaald, door ROVA bij 55 apo-

theken en 7 KcA-depots in 13 gemeenten en door

Stadswerken Utrecht bij 94 apotheken en de overige

KcA-depots in de andere gemeenten. “Wij verzorgen

ook de registratie en bewaken de kwaliteit van dit inza-

melingsproces”, laat Frans de Ronde van Stadswerken

Utrecht weten. “Sinds twee jaar is het inzamel- en re-

gistratiesysteem geautomatiseerd. zo krijgen apothe-

kers een week voor de vaste ophaaldag per mail een

aanmeldformulier, waarin zij kunnen aangeven hoeveel

volle 60 liter vaten met restanten medicijnen zij heb-

ben en hoeveel volle naaldenkokers. Ook kunnen ze

invullen hoeveel lege emballage zij weer willen ont-

vangen”, vervolgt hij. “De bij de apotheek ingeleverde

volle naaldenkokers halen wij op en worden uit vei-

ligheidsoverwegingen met verpakking en al verbrand”.

Dit gebeurt samen met de ingezamelde medicijnen bij

gespecialiseerde bedrijven zoals de installatie voor

specifiek ziekenhuisafval van zavin in Dordrecht.

Afgelopen jaar is de regeling door alle partijen ge-

evalueerd. Daaruit blijkt dat vanwege het goede ser-

viceniveau van de regeling, zowel de inwoners als de

apotheken er goed gebruik van maken. De laatste sor-

teeranalyses tonen dat 80% van de oude medicijnen en

gebruikte naalden apart worden ingeleverd. De ingeza-

melde hoeveelheid is de afgelopen vijf jaar zelfs toe-

genomen van 66 naar 88 ton. Dit is een toename met

33%. Hieruit blijkt dat steeds meer mensen weten waar

zij hun restant medicijnen en gebruikte naalden kwijt

kunnen. Verwacht wordt dat deze trend zich doorzet,

mede vanwege het toenemende gebruik van medicij-

nen. “Van de medicijnen wordt 85% à 90% opgehaald

bij de apotheken en de rest bij de gemeentelijke KcA-

depots. Van de ingezamelde naalden komt 99% bij de

apotheken vandaan”, aldus De Ronde.

Pilot ‘Pillenzak’De apothekers spannen zich graag in om het rende-

ment van het inzamelen te verhogen. Daartoe beslo-

ten alle betrokken partijen om in Leusden een pilot te

starten, genaamd ‘pillenzak’. De apotheken in Leusden

geven de inwoners een hersluitbare plastic zak mee

om daar voortaan hun oude medicijnen in te depone-

ren. De bedoeling is dat zij thuis eerst de verpakking/

bijsluiter van de medicijnen scheiden, zodat uitsluitend

de medicijnen in de pillenzak terecht komen. Dit draagt

bij aan het behoud van de privacy en het verlagen van

de ingeleverde volume oude medicijnen. Rieter: “Hier-

mee beogen we nog meer oude medicijnen bij de apo-

theek in te zamelen. Ook bij deze pilot ontvangen in-

woners bij inlevering van een volle pillenzak direct een

lege retour. De kosten van de AVU-regeling zijn voor

medicijnen vergelijkbaar met de gemiddelde kosten

apothekers en inzamelaars. AVU voorzitter Janssen:

“Dat inwoners hun restanten aan medicijnen bij de

apotheek kwijt kunnen, gebeurt ook in andere Neder-

landse gemeenten. De schaal waarop deze regeling

wordt uitgevoerd, namelijk in de gehele provincie, en

het feit dat alle apothekers uit deze provincie hieraan

deelnemen is echter uniek in Nederland. Verder dragen

de Utrechtse gemeenten alle kosten voor de regeling,

waardoor deze gratis is voor zowel apotheken als par-

ticulieren. Dit komt de inzameling ten goede.”

Voorlichting werktDe apothekersvereniging bemiddelt en verzorgt de

voorlichting over de inzameling naar de apothekers.

De heer Rieter, zelf apotheker en voorzitter van Apo-

thekers Vereniging Midden Nederland, laat een folder

over de regeling zien die zij samen met AVU voor de in-

woners hebben gemaakt. “De bestaande regeling wordt

door onze leden breed ondersteund en gewaardeerd.

Regelmatig evalueren wij deze regeling met onze le-

den en daar komen met name praktische zaken naar

voren als de vorm/grootte en het handzaam gebruik

van de naaldencontainers. Ook het moeilijk sluiten van

de geneesmiddelvaten is besproken. Verder blijven wij

als bestuur de leden attenderen op de gemaakte af-

spraken met de inzamelaars: geen bedrijfsafval zoals

laboratoriumafval, chemische grondstoffen of naalden

van vaccinatiecampagnes meegeven en zorgen dat er

geen gebruikte naalden bij de restanten medicijnen

terechtkomen. Iedere apotheek geeft inmiddels pro-

actief bij het verstrekken van injecteerbare middelen

–bijvoorbeeld om trombose te voorkomen- een naal-

dencontainer mee. Voor de meeste inwoners is het al

routine: een volle naaldencontainer bij de apotheek in-

ruilen voor een lege. Deze kostenloze service stellen

zij zeer op prijs.”

De gemeenten op hun beurt geven regelmatig bekend-

heid aan de regeling. Via hun gemeentepagina in de

huis-aan-huisbladen, de gemeentewebsite en hun af-

valkalender vermelden zij waar en hoe de inwoners

medicijnen en injectienaalden kunnen inleveren. Het

frequent herhalen van deze boodschap zal de geschei-

den inzameling nog verder verbeteren. Ook het hoge

serviceniveau naar de inwoners en apotheken stimu-

leert het gebruik van de regeling.

Veilige opslag apart ingeleverde medicijnen bij apotheek

Page 31: GRAM

GRAM | januari/februari 2013 31

verdeeld. Daarbij is een extra impuls in de publieks-

voorlichting door de gemeenten geen overbodige luxe.

zowel De Ronde als Rieter denken dat de regeling ook

wel zou kunnen werken voor andere provincies. Het

goede nieuws voor alle inwoners en apothekers van de

provincie Utrecht en het milieu is dat deze succesvolle

service blijft voortbestaan.

Tekst en fotografi e: Freddy van der Brugge, namens AVU en de

Utrechtse gemeenten projectleider provinciebrede campagne

‘Doe meer met afval’

Netwerkinfo:

E-mail: [email protected]

voor klein chemisch afval. Door de extra mogelijkheid

om de medicijnen in te leveren bij apotheken is het

serviceniveau echter hoger dan gemiddeld. Voor me-

dicijnen is de regeling dus kosteneff ectief”, legt AVU-

voorzitter Janssen uit. “Voor injectienaalden zijn de

kosten veel hoger dan het gemiddelde voor KcA. Dat

komt vooral door de dure naaldenkokers. Aanbieden

van naalden zonder deze kokers is echter gevaarlijk en

feitelijk geen optie. Aan deze kosten is dus redelijker-

wijs niet te ontkomen”, gaat hij verder. “Ondanks het

feit dat de ingezamelde hoeveelheden medicijnen en

naalden elk jaar toenemen, zullen de totale kosten na-

genoeg hetzelfde blijven. De afgesproken lagere tarie-

ven voor de inzameling, verwerking en de verpakkin-

gen compenseren de toename van de hoeveelheden”,

besluit Janssen.

DoorgaanDe uitkomsten van de evaluatie hebben AVU, de

Utrechtse gemeenten en de apothekersvereniging

doen beslissen de regeling in de huidige vorm en hun

samenwerking voort te zetten. Niet onbelangrijk bij

dit besluit is het feit dat ook de inzamelaars ROVA en

Stadswerken Utrecht op dezelfde manier door willen

gaan. De kosten en het werk blijven op dezelfde manier

Containers voor gebruikte injectienaalden

gram-orlaco 130125.indd 1 25-01-13 14:59

Zaltbommel 0418 - 51 53 22 www.savas.com *

ex B

TW, i

nbou

w- e

n tr

ansp

ortk

oste

n

Stoelen voor verschillende toepassingen en gebruik.

Voor iedereen een goede stoel! Probeer 4 weken g

Page 32: GRAM

Onbemand wegen zonder weegautomaat en pasjesFlexibel onbemand wegen voor álle

aanbieders tegen lagere kosten. Dat

zijn kenmerken van het recent door

Pieter Bas Automatisering ontwikkelde

SMS Wegen. Met het nieuwe systeem

kunnen vrachten worden gewogen

zonder dat er personeel of hardware

nodig is. Iedere aanbieder kan zonder

weegoperator gewogen worden of ei-

genlijk zélf wegen.

Een sms’je. Meer is er bij SMS Wegen

niet nodig om automatisch te wegen als

de vrachtwagen op de weegbrug staat.

De chauff eur stuurt een sms’je naar een

telefoonnummer dat hoort bij de brug

en de code van afvalstroom. Daardoor

weet het systeem in een keer om welke

wagen, chauff eur en welke afvalstroom

het gaat. Direct na de weging krijgt de

chauff eur op de display van zijn tele-

foon het berekende gewicht. Wanneer

het om eigen auto’s gaat, wordt SMS-

wegen nog veel gemakkelijker. Door

per SMS op ordernummers uit de plan-

ning te wegen, gaat het allemaal nog

veel sneller en simpeler. De vracht is

dan na het wegen direct klaar om ge-

boekt en verwerkt te worden in het

TMS.

Inl. www.PieterBas.nl

Nieuwe uitgave Handboek AfvalstoffenrechtIn het Handboek Afvalstoff enrecht

wordt de relevante wet- en regelge-

ving overzichtelijk gepresenteerd en

toegelicht aan de hand van praktijk-

voorbeelden en jurisprudentie. Het

handboek geeft een kader van de vele

aspecten die in het werkveld relevant

zijn. De primaire vraag wanneer er

sprake is van een grondstof en wan-

neer van een afvalstof wordt bespro-

ken aan de hand van jurisprudentie.

Het handboek gaat in op de Europese

richtlijnen (Kaderrichtlijn afvalstoff en,

Evoa, Eural e.d.) en hun doorwerking in

de nationale wet- en regelgeving (Wet mi-

lieubeheer en diverse AMvB’s en ministe-

riele regelingen).

Auteurs:

ing. T. van der Meulen en Y. Flietstra

Meer informatie:

www.berghauserpont.nl/product/hand-

boek-afvalstoff enrecht

Nieuwe app helpt consument bij afvalscheidingDe nieuwe Afvalscheidingswijzer van Milieu centraal helpt gemeenten en bedrijven

die huishoudelijk afval in zamelen om inwoners goed voor te lichten. Met deze app

kunnen inwoners snel op hun smartphone checken in welke afvalbak een bepaald

product thuishoort. De Afvalscheidingswijzer is ook als webtool op internet te raad-

plegen.

De Afvalscheidingswijzer en de gratis apps voor iPhone en Android zijn te vinden op:

www.afvalscheidingswijzer.nl

Inl. Linda Nijenhuis, (030 )230 5077, [email protected]

FoodiebagDe Foodiebag is een heruitvinding van

de doggy-bag en is bedoeld om bij res-

taurantbezoek de overgebleven maal-

tijdresten op een handzame en discrete

wijze mee naar huis te nemen. De Foo-

diebag werd geïntroduceerd in april

2012 en wint langzaam aan terrein. Op 7

januari 2013 won de Foodiebag de Hore-

cava Innovation Award. Deze prijs wordt

jaarlijks uitgereikt en is bedoeld voor de

beste innovatie in de horecasector.

Het concept van de Foodiebag is eenvou-

dig. Op tafel ligt een clip met informatie

over de Foodiebag. Als de gast de res-

ten van de maaltijd mee naar huis wil

nemen, steekt deze de clip op het bord.

De ober weet daardoor dat de resten

mee naar huis genomen moeten worden.

In de keuken worden de maaltijdresten

verpakt in de Foodiebag en daarna mee-

gegeven aan de gast. De Foodiebag is ge-

heel gemaakt van restmaterialen.

De Foodiebag is een initiatief van het

ontwerpbureau VerdraaidGoed!

Voor meer informatie zie:

www.verdraaidgoed.nl

32 GRAM | januari/februari 2013

NIEUWTJES VAN DE zAKELIJKE MARKT nieuWS

Page 33: GRAM

GRAM | januari/februari 2013 33

NIEUWTJES VAN DE zAKELIJKE MARKT nieuWSEerste Scania Euro-6 vuilniswagen voor Van Gansewinkel

Vanaf 1 januari 2014 gaat de Euro 6

milieunorm in. In milieuzones moeten

vrachtwagens voldoen aan bepaalde

milieueisen, om de luchtkwaliteit in de

stad te verbeteren. De meeste grote ste-

den hebben zo’n milieuzone ingevoerd.

Van Gansewinkel Groep beschikt al over

een wagenpark om haar klanten in die

milieuzones optimaal te bedienen, zoals

diverse elektrische inzamelvoertuigen,

vrachtwagens die voldoen aan de EEV-

uitlaatgasemissienorm en wagens die

op aardgas rijden. Vanaf vandaag is daar

dus de Euro-6 vuilniswagen aan toege-

voegd.

De 9 liter 5 cilinder Euro 6 motor levert

280 pk en verlaagt in vergelijking met

Euro 5 de NOx uitstoot tot 80% en het

aantal roetdeeltjes met circa 99%. Belang-

rijke redenen voor Van Gansewinkel om

nu al over te stappen op de strenge Euro

6 milieunorm. Het voertuig beschikt bo-

vendien over een start/stop-systeem om

extra brandstof te besparen en over een

voor- en achterzicht camera voor veilig

zicht rondom het voertuig. De afvalpers-

wagenopbouw is van Geesink uit Emme-

loord.

Van Gansewinkel Groep beperkt de uit-

stoot van haar wagenpark niet alleen

door de aanschaf van nieuwe en scho-

nere voertuigen. Ook wordt een bewust

beleid gevoerd in het optimaliseren van

inzamelroutes en het verminderen van

wegkilometers. De grootste bijdrage aan

een beter milieu en duurzamer samen-

leving behaalt het bedrijf door afval in

grondstoffen en energie om te zetten.

Hierdoor wordt het gebruik van primaire

grondstoffen verminderd en de uitstoot

van cO2 in de gehele afvalketen terug-

gedrongen.

Afvaldienstverlener Van Gansewinkel heeft de eerste vuilniswagen van Neder-

land in gebruik genomen die wordt aangedreven door de zuinige Euro 6 motor

van Scania.

Het voertuig is een nadrukkelijke verbetering ten opzichte van voertuigen

met een Euro 5 motor en voldoet aan de strengste Europese normen voor de

uitstoot van schadelijke stoffen. Het voertuig zal als inzamelwagen in Amster-

dam gaan rijden.

Uitbreiding ISO certifice-ring en VCA keurmerk voor BWasteBWaste International B.V. en BData B.V.

hebben de ISO certificering uit kunnen

breiden. Naast het eerder toegekende

ISO 9001 certificaat, heeft de leveran-

cier van ondergrondse afvalsystemen

nu ook het ISO 14001 certificaat.

[email protected]

www.bwaste.nl

Otobin tegen zwerfafvalAutomobilisten weten zich vaak geen

raad met kauwgomresten, snoeppapier-

tjes, klokhuizen of andere rommel. On-

derzoek van Nederland Schoon toont

aan dat weggebruikers afval niet langer

uit de auto gooien als er een afvalvoor-

ziening in de auto is. Onder het motto

‘Veilig op weg in een opgeruimde auto’

introduceert Stichting KWAMUTEGEN het

wegwerpprullenbakje Otobin. Dit bakje

past in de bekerhouder en is een simpele

oplossing voor een dagelijkse ergernis.

Want in geen enkele auto zit een fatsoen-

lijke prullenbakje.

De Otobin is een milieuvriendelijk pro-

duct waarmee de stichting wil bijdragen

aan een veiliger en socialer verkeersge-

drag. Bij benzinestations wordt de OTO-

BIN aangeboden in setjes van zes stuks

voor rond één euro per set. De bakjes

zijn gemaakt van gerecycled papier en

kan na gebruik met afval en al, zo in de

vuilcontainer.

Inl. www.otobin.nl

Page 34: GRAM

De duurzaamste verwerking van uw RKGV.

Wilt u af van uw riool-, kolk-, gemaalslib of

veegzand? Zandrecycling Nederland (ZRN)

is dé specialist van Nederland. We reinigen

en recyclen het tot schone (bouw)materialen.

En we verwerken de restfracties volgens de

kleinste paragrafen van de Milieuwet. Kijk op

www.zandrecycling.nl, of bel 0174-24 39 50

voor meer info, een vrijblijvende afspraak ter

kennismaking of het aanvragen van een offerte.

Zandrecycling Nederland BV • ABC Westland 227, 2685 DC Poeldijk T 0174-243950 • F 0174-291148 • www.zandrecycling.nl • [email protected]

RKGV-specialist sinds 1988

Meerdere locaties in Nederland

Snelle dienstverlening

Diverse transportmogelijkheden

ISO- en VCA-gecertifi ceerd

Gratis afvalstroomnummer

Af van uw RKGV-afval? Zó hoort ‘t.

34 GRAM | januari/februari 2013

Agenda29-30-31 mei

NVRD Jaarcongres ‘Meer Waarde’

Organisatie: De Meerlanden en de NVRD

29-30 mei

ReinigingsDemoDagen, Lelystad

11 sept

NVRD Themadag Afval & Grondstoffen, Reehorst Ede

ColofonUitgeverNVRD, WTc ArnhemNieuwe Stationsstraat 106811 KS ARNHEMTelefoon 088 - 3770000E-mail [email protected] www.nvrd.nl

RedactiecommissieRob Schram, RMN (hoofdredacteur), Marc Maassen, GADBas Peeters, NVRDHerman Beerding, BMSRiny de Jonge, stadsdeel Amsterdam-OostMarc Veenhuizen, gemeente ApeldoornWilly Brinkbäumer, Twente MilieuMartin van Nieuwenhoven, Agentschap NLDiederik Notenboom, de Meerlanden

EindredactieKarin Hegeman en Karin Giesen Postbus 1218, 6801 BE Arnhemtel. 088 - 3770000e-mail: [email protected]

Advertentie-exploitatieBureau Van VlietPostbus 20, 2040 AA zandvoorttel. 023 - 5714745e-mail: [email protected]

Opmaak en drukWeevers Grafimedia, www.weevers.nl

Officieel vakblad van de NVRD

AbonnementenadministratieNVRD, Postbus 2118, 6801 BE ArnhemJaarabonnement ad € 98,– incl. BTW. België € 122,50 (Europa en buiten Europa op aanvraag). Los: € 11,50.

Beëindiging abonnementHet opzeggen van een abonnement dient schriftelijk te geschieden uiterlijk op 15 november bij de NVRD. Bij niet tijdige opzegging wordt het abonnement automatisch verlengd.

ISSN 1569-0458

© NVRD

GRAM wordt gedrukt op papier met het FSc®-keurmerk en verschijnt 10x per jaar.

Hoewel door de uitgever de uiterste zorgvuldigheid is betracht, wordt voor de inhoud geen aansprakelijkheid aanvaard.

Lid worden van de NVRD?

Houdt uw organisatie zich bezig met afvalbeheer en/of beheer van de openbare

ruimte? Bent u professional in afvalbeheer en/of van de openbare

ruimte? Word dan lid van de NVRD. Het lidmaatschap is organisatiegebonden.

Wilt u meer weten over de NVRD of het lidmaatschap? Bel of mail dan met ons

ledensecretariaat. telefoon 088 -377 0000 email [email protected]

beheer

Page 35: GRAM

Lid worden van de NVRD?

Houdt uw organisatie zich bezig met afvalbeheer en/of beheer van de openbare

ruimte? Bent u professional in afvalbeheer en/of van de openbare

ruimte? Word dan lid van de NVRD. Het lidmaatschap is organisatiegebonden.

Wilt u meer weten over de NVRD of het lidmaatschap? Bel of mail dan met ons

ledensecretariaat. telefoon 088 -377 0000 email [email protected]

beheer

Page 36: GRAM

www.vanschijndel.euVan Schijndel BV • Stationsweg 78 • 6051 KL Maasbracht • Nederland

T +31 (0)475 465636 • F +31 (0)475 466540 • E [email protected] www.vanschijndel.eu

VSAII + SCB1700-Eurosplit

VSAII + ACB500 Archiefbelading

Van Schijndel Afvalinzamelsystemen“iets anders, veel beter”.

Onderdelenservice

Eenvoudig, betrouwbaar. Beproefd concept voorzien van de nieuwste technieken. Ongecompliceerde moderne hydrauliek & elektronica.

Langere levensduur door toepassing van slijtvast staal voor achterlader en opbouw. Standaard met verzwaard juk en persschot. Twee jaar garantie.

Waarom voor van Schijndel kiezen:

OND

ERDELEN

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

Standaard met verzwaard juk en persschot. ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

Standaard met verzwaard juk en persschot. Standaard met verzwaard juk en persschot. ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

Standaard met verzwaard juk en persschot.

VSAIII + SCB1700-Combi

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

ww

w.v

ansc

hij

ndel.

eu

VSAIII + SCB1700-CombiGeschikt voor haak-arm-, kabel- en kettingopname systemen.