GRAM Juli-Aug 2011
description
Transcript of GRAM Juli-Aug 2011
JAARGANG 101 | NUMMER 7/8 | JULI/AUGUSTUS 2011
Samenwerking tijdens de winterdienst | Omgaan met zouttekorten | Noviteiten winterdienst | Communicatiecampagnes gericht op afvalscheiding | Aanpak folderdumpingen
www.vanschijndel.euVan Schijndel BV • Stationsweg 78 • 6051 KL Maasbracht • Nederland
T +31 (0)475 465636 • F +31 (0)475 466540 • E [email protected] www.vanschijndel.eu
VSAII + SCB1700-Eurosplit
VSAII + ACB500 Archiefbelading
Van Schijndel Afvalinzamelsystemen“iets anders, veel beter”.
Onderdelenservice
Eenvoudig, betrouwbaar. Beproefd concept voorzien van de
nieuwste technieken. Ongecompliceerde moderne hydrauliek
& elektronica.
Langere levensduur door toepassing van slijtvast staal voor achterlader en opbouw.
Standaard met verzwaard juk en persschot. Twee jaar garantie.
Waarom voor van Schijndel kiezen:
OND
ERDELEN
ot.ot.
VSAIII + SCB1700-CombiGeschiktvoor haak-arm-, kabel- en
kettingopnamesystemen.
GRAM | juli/augustus 2011 3
Officieel vakbladvan de NVRD inhoudsopgave
6
11
13
Bij extreem weer moet je improviseren De gladheidbestrijders moesten afgelopen december weer alles uit de kast trekken om
de hevige sneeuwval te trotseren. Hoe werd er samengewerkt met buurgemeenten, rijk
of provincie en hoe wapenen de gemeentelijke diensten zich tegen eventuele zoutte-
korten?
Regel achtervang om ellende strooizout te voorkomen Wat hebben de ‘strooizoutpartijen’ geleerd van de zoutcrisis
Noviteiten Winterdienst
Hoe doen zij dat? Deze maand: de inzet van communicatiecampagnes In dit benchmarkartikel leggen vier personen van verschillende organisaties uit hoe zij
invulling geven aan een bepaalde campagne. Ze lichten hun keuzes toe en benoemen
de voor- en nadelen.
Foto voorplaat
Aktief Beeld / Nationale Beeldbank
5 Bezem
NVRD Themadag IBOR
Oproep; stem mee
9 Gladheidbestrijding:
inzetten op hoog niveau
22 Campagne in Utrecht
‘Doe meer met Afval’
26 Social Media, een landschap
met vele mogelijkheden
28 Werken aan gedeelde
normen en waarden
30 Samenwerking en protocol zorgen
voor succesvolle aanpak folderdumping
33 Gemengde berichten afval & milieu
34 Een tweede leven voor houtafval
36 ICT Milieu:
‘Er wachten nog uitdagingen genoeg’
38 NVRD nieuws
39 Interview met Hans van Kruijl,
directeur Reinis
19
40 Zweden tevreden over
QuattroSelect systeem
42 Tekort aan chauff eurs
in de afvalbranche
43 Nieuws op de markt
• TraMat nevelkanonOTTO wordt ESE
• Virtueel proefrondje afvalbreng-
station Veenendaal
• Van Tuijl Glasrecycling
• Matrasrecycling of matrasverbranding?
De keus is aan de ontdoener
46 Agenda
Alkmaa r hee ft er de brains voo r!
Ook ee n prak gaa t in de een prap
groene bak!g t in de e
www.alkmaar.nl/afvalscheiden
Die firma DHM uit Wolvega legt zich toe op de import van kraakperswagens van het Belgische merk VDK voorgemeenten en particuliere bedrijven. Het merk zoektsteeds verder naar technische oplossingen om afvalefficiënter te kunnen inzamelen.Met de PUSHER 2000, MAX 3000, PUSHER IIK, ECOMAXen ECO 22 series biedt VDK en haar importeur een aantalsterke ecologische en economische oplossingen voorafvallogistiek.Met een doordracht perssysteem en een scala van eigenontwikkelde beladingen voor de (kleine) rolcontainer tot5m3 Eurocontainer levert DHM de VDK kraakperswagensin een zeer goede prijs/kwaliteit-verhouding. Ook kunnende VDK opbouwen met DIN kader worden geleverd voorniet eigen beladingen.
Houtstraat 2a
8471 ZX Wolvega
Telefoon : 0561-611611
Telefax : 0561-617502
Technische steunpunten
Aratech - DuivenAratech - UtrechtAratech - AmsterdamLoven Trucks - HeerlenTilburg-Bastiaanse - BredaAllers Bedrijfswagens - Venlo
DE ECOLOGISCHE OPLOSSINGVOOR AFVALINZAMELING
Met Dustex en Mistal waternevel beperkt u stof- en geuroverlast bij huisvuil op- en overslag.
Vlietskade 7009 | NL 4241 WR Arkel | T. +31 (0)183 565 333 | F. +31 (0)183 565 335 | E. [email protected] | I. www.TraMat.nl
TRAMAT verminderd stofoverlast,zowel binnen als buiten
BEZEMPruim- en snuiftabak-belastingMet mijn jongste dochter heb ik zojuist een korte trip gemaakt door Noord-Amerika. Op z’n Amerikaans: overal snel langs en dan thuis de foto’s bekijken om te zien waar we zoal geweest zijn. Met een dollar op zak een dollarama bezocht. Wist u dat geen enkel product een dollar kost? De prijs is minimaal $ 1.17, de belastingtax wordt bij de kassa toegevoegd. Als het aan het kabinet ligt, krijgen wij dit ook in Nederland. Het streven is erop gericht om met lagere lasten op arbeid en met hogere lasten op consumptie toch voldoende geld binnen te halen. Op den duur een hoog BTW tarief. Dit is goed voor onze concurrentiekracht. Werken en ondernemen moet lonender worden, aldus het kabinet. Maar we zijn er nog niet: eerst een slanke overheid, aldus Rutte en consorten. We moeten komen tot een overheid die zich vooral beperkt tot het zo goed mogelijk uitvoeren van de essen-tiële overheidstaken. Met een slanke overheid verdwijnt bureaucratie en wordt het huishoudboekje evenwichtiger. Eerlijk is eerlijk, ik was daar niet opgekomen.
Maar wat doen we dan met de vele overheidsgedomineerde bedrij-ven, moeten we daar ook vanaf? Verkopen, zoals in Griekenland gaat gebeuren? Het kabinet start in ieder geval met het creëren van meer gelijkheid in de markt, alle verzelfstandigde overheidsbedrijven gaan ook vennootschapsbelasting betalen. Er verdwijnen ook belastingen. Zo verdwijnt al weer de in 2008 geïntroduceerde verpakkingenbelas-ting. Het resultaat werd opgebracht door ruim 4.000 belastingplichti-gen. Dat zijn er blijkbaar te weinig en leverde teveel administratieve rompslomp op, daarom afschaffen. Ook is er het voornemen om de bijdrage aan het Afvalfonds af te schaffen. Wat er voor in de plaats komt is niet duidelijk. De stortplaatsen worden praktisch niet meer gebruikt. De afvalstoffenbelasting geheven op stortplaatsen wordt niet direct afgeschaft, maar het tarief wordt wel op nul gezet. De verbruiksbelasting op pruim- en snuiftabak heeft veel langer moeten wachten om nu te worden afgeschaft. Er komen nieuwe belastingen aan zoals de bankenbelasting. De introductie van een solidariteits-belasting, zoals in Griekenland, komt er voorlopig nog niet.
Vanuit Amerika kreeg ik zojuist het verzoek om $15,- over te maken voor het gebruik van de huurauto op de tolwegen. $5,- voor het rij-den over de wegen en maar liefst $10,- aan administratiekosten. Daar moeten we in Nederland nog op wachten.
GRAM | juli/augustus 2011 5
Bezoek de themadag IBOR op 21 septemberDe reinigingsbranche is in beweging. Gemeen-
ten moeten bezuinigen en kiezen steeds vaker
voor het integraal uitbesteden van het beheer
van de openbare ruimte. Doen zij daar verstan-
dig aan? En zijn gemeenten hierdoor ook goed-
koper uit? Deze vragen staan centraal tijdens de
NVRD themadag IBOR. Wilt u erbij zijn? Meld u
dan aan op www.nvrd.nl
Reinigingsdiensten nemen steeds vaker ook verantwoor-
delijkheid voor het onderhoud van de openbare ruimte.
Gladheidbestrijding en plaagdierbestrijding waren al
langer aandachtsgebieden. Daar komen nu nieuwe werk-
terreinen als grijsonderhoud en groenbeheer bij.
De themadag gaat over alles wat met de openbare
ruimte te maken heeft: van het verdelen van de verant-
woordelijkheid voor het beheer tot het afstemmen met
woningcorporaties, spoorbeheerders, wegbeheerders
en particuliere partijen. Vanuit het oogpunt van lokaal
beheer wordt ingegaan op de invulling van de regierol
van reinigingsdiensten ten opzichte van gemeenten.
Ook de mogelijkheden voor burgerparticipatie in de
reiniging van de openbare ruimte komen aan bod.
DeelsessiesTijdens het middagprogramma zijn er verschillende
deelsessies, waar u al naar gelang uw interessege-
bied aan kunt deelnemen. Zo is er aandacht voor de
nieuwste ontwikkelingen op het gebied van gladheid-
bestrijding en de reiniging van met graffi ti besmeurde
muren. We staan stil bij de binnenkort te verschijnen
Handreiking plaagdierbestrijding. Ook onderwerpen
als groenbeheer, bakkenbeheer en handhaving passe-
ren de revue. Het belooft een boeiende dag te worden
waarin meer dan voldoende ruimte is voor theorie, de
praktijk en de verbinding daartussen. Geef u nu alvast
op! Dat kan via www.nvrd.nl
NVRD Themadag Integraal Beheer van de Open-
bare Ruimte | Woensdag 21 september | Congres-
centrum Reehorst in Ede
Stem meeCommunicatiecampagnes hebben
te weinig eff ect
Eens
Oneens
Uitslag van de poll juni
Het is schoner op straat dan vroeger
eens: 60% oneens: 40%
Reageren? Ga naar www.nvrd.nl
Verder discussiëren over dit onderwerp?
Sluit u aan bij de GRAM lezersgroep op LinkedIn.
6 GRAM | juli/augustus 2011
Wie kent het verschijnsel niet. Tot aan de gemeente-
grens is de weg gestrooid, daarna houdt het op. Of
andersom. Inwoners van de gemeente Midden- Drenthe
(33.000 inwoners) hadden daar deze winter geen last
van. “We hebben met vrijwel alle buurgemeenten af-
spraken gemaakt om doorgaande wegen van elkaar
over te nemen en dus helemaal door te strooien”, aldus
Henk Zantinge, senior beheerder openbare ruimte van
Midden-Drenthe. “Voordat de winter begon hebben we
gezamenlijk overleg gevoerd en een logische routever-
deling gemaakt. Dat werkte in de praktijk heel goed.
Weggebruikers merkten niets van gemeentegrenzen;
de wegen waren in hun geheel goed begaanbaar.” De
provincie heeft voor Midden-Drenthe één lang fi etspad
gestrooid, voor het overige hebben de gemeenten hun
eigen wegen schoon gehouden. Ook de personeels-
inzet verliep goed, mede dankzij het instellen van een
schaduwploeg op momenten van grote drukte. Op die
manier wist iedereen waar men aan toe was.
De inwoners werden via pdf-bestanden op de hoogte
gehouden van de geplande gladheidbestrijding. Zan-
tinge: “Die bestanden, met ons complete bestrijdings-
plan, publiceerden we op internet. Zo kon de burger
precies zien waar en wanneer er gestrooid werd. Dat
leverde ook wel vragen op, in de geest van ‘waarom
bij mij in de straat niet en elders wel’, maar ik denk dat
deze vorm van publicatie toch wel duidelijkheid ver-
schafte. Voor het overige drukten we mensen op het
hart rekening te houden met de gladheid en op tijd
van huis te gaan. Als de omstandigheden heel extreem
zijn, moet je toch improviseren. Als gemeente, maar
ook als burger.”
Buff erVan een echt zouttekort was afgelopen december geen
sprake, aldus Zantinge. “Naar aanleiding van de vorige
strenge winter hadden we ons contract uitgebreid, van
1000 ton naar 1250 ton. Akzo leverde dat wel, maar
uitgesmeerd over het hele seizoen. Dat betekende dat
we, als we bijvoorbeeld drie vrachten besteld hadden,
er maar één kregen. Dat hebben we opgelost door wat
brekerzand bij te mengen. Daarmee hebben we het net
gered.” Voor het komend winterseizoen heeft Midden-
Drenthe een optie op een nieuw contract. “We willen
300 ton extra strooizout inkopen, bovenop de 1250
ton uit ons normale contract, en dat bij Akzo op laten
slaan. Zodat we in tijden van schaarste een buff er heb-
ben. Mocht die optie doorgaan, dan betalen we Akzo
wel wat depotgeld, maar economisch is het toch inte-
ressant. We hebben zelf drie opslagloodsen met een
gezamenlijke capaciteit van zo’n 350 ton. Breid je die
capaciteit uit, dan ben je veel duurder uit. Zijn de win-
ters niet extreem, dan is dat dood kapitaal.” Of het ‘buf-
fercontract’ doorgaat, weet Zantinge nog niet. “We zijn
nog in overleg met Akzo.”
door Hetty Dekkers
‘Bij extreem weer moet je improviseren’
De gladheidbestrijders moesten afgelopen december weer alles uit de kast trekken om de hevige
sneeuwval te trotseren. Hoe werd er samengewerkt met buurgemeenten, rijk of provincie en hoe wape-
nen de gemeentelijke diensten zich tegen eventuele zouttekorten? Roteb, Midden-Drenthe en Eindho-
ven zochten de oplossing in buff ervoorraden, centrale alarmering en tal van andere maatregelen.
GRAM | juli/augustus 2011 7
HandmatigWijs geworden door de ervaringen van het gladde
seizoen 2009/2010 had Roteb afgelopen winter een
aantal extra voorzorgsmaatregelen genomen. Bedrijfs-
manager Peter Erkens: “We hebben een aantal vuilnis-
wagens en hondenpoepzuigers van sneeuwschuivers
voorzien. Strooiers hebben we genoeg, maar we merk-
ten vorige winter dat we schuifcapaciteit te kort kwa-
men. Met deze oplossing hadden we geen problemen
meer. Ook hebben we handmatig veel werk verzet. In
gebieden waar veel voetgangers komen, zoals in win-
kelcentra en bij bejaardentehuizen, zijn we aan de slag
gegaan met handsneeuwschuivers. Daartoe werkten
we samen met andere gemeentelijke diensten. Mensen
van de plantsoenendienst, stadstoezicht, stratenma-
kers; allemaal hebben ze meegeholpen om vooral de
trottoirs handmatig sneeuwvrij te maken.”
Om ook de inwoners zelf in actie te krijgen, voerde
Roteb een campagne onder het mom ‘de gemeente
kan het niet alleen’. Erkens: “We hebben 5000 gratis
sneeuwschuivers uitgedeeld onder bewoners, 80.000
zakjes zout van vijf kilo en 8000 emmers zout voor
ondernemers, voornamelijk winkeliers. Het eff ect was
goed merkbaar. In de woonwijken waren veel stoepjes
schoon.”
Complex gebiedOm het wegennet begaanbaar te houden, werkte Roteb
intensief samen met Rijkswaterstaat. “We keken mee
op hun meldpunten, lieten elkaar weten wanneer we
uitrukten en hebben ons strooiprogramma afgestemd
op dat van hen. Zodat je als automobilist na een scho-
ne snelweg niet plotseling op een gladde doorgaande
weg terechtkomt. Ook met randgemeenten hebben we
afspraken gemaakt om te voorkomen dat er gaten val-
len. Soms strooi je dan net wat verder dan je eigen
gemeentegrens.” Hoek van Holland neemt voor Roteb
een uitzonderingspositie in. “Wij hebben alle gladheid-
bestrijding binnen de gemeente Rotterdam in eigen be-
heer. Maar omdat Hoek van Holland ver van Rotterdam
ligt, laten we de gladheidbestrijding in die kern over
aan buurgemeente Westland. Roteb bepaalt wel de rou-
tes, maar Westland bepaalt wanneer ze gestrooid gaan
worden, afgestemd op hun eigen rooster.” Ook met het
havenbedrijf zijn nauwe afspraken gemaakt. “Een deel
doen wij, als Roteb, een ander deel is uitbesteed aan
een aannemer. Rotterdam is een complex gebied, daar
komt veel bij kijken”, aldus Erkens. Ondanks de extre-
me sneeuwval liep de gladheidbestrijding eind vorig
jaar naar verwachting, concludeert de bedrijfsmanager.
“Van een zouttekort hebben we al helemaal geen last
gehad. We zijn de winter ingegaan met een eigen voor-
raad van 2500 ton en we hadden een leveringscontract
voor 4000 ton met Eurosalt. Daarbovenop hadden we
2000 ton laten reserveren, in opslag bij de leverancier.
Die reservevoorraad hebben we niet eens helemaal aan
hoeven spreken. Er is slechts 800 ton van gebruikt.”
Vrije marktDe gemeente Eindhoven kwam wel zout te kort. “Wij
zijn de vrije markt opgegaan en hebben daar zo’n 1000
ton extra ingekocht”, aldus gladheidcoördinator Ruud
Jacobs. “Dan betaal je natuurlijk wat meer, maar in een
stedelijke regio als Eindhoven moet je aan een vrij hoog
verwachtingspatroon voldoen. Mensen willen naar hun
werk, winkels moeten bevoorraad kunnen worden; de
economische belangen zijn groot en daarom moet de
stad bereikbaar blijven.” Eindhoven had een zomercon-
tract van 2000 ton en een wintercontract van 1000 ton
strooizout met leverancier Eurosalt. Dat bleek uitein-
delijk 1000 ton te weinig; een hoeveelheid die via aan-
kopen op de vrije markt werd aangevuld. Voor de toe-
komst wil Eindhoven meer (preventief) gaan sproeien
met een natzoutoplossing. “Het was opmerkelijk dat er
totaal geen schaarste was aan natzout”, aldus Jacobs.
“Dat was wel volop verkrijgbaar. Maar daarvoor moet je
je materieel aanpassen, want sproeien kun je alleen met
speciaal uitgeruste voertuigen. Daar gaan wij dus in in-
vesteren, dit jaar. Ook is het bijmengen met zand ons
goed bevallen. Vooral bij ijzel waren de resultaten met
een zoutzandmengsel op fi etspaden zeer goed. Zand
heeft een stroefmakende werking.” Naast deze maatre-
gelen gaat Eindhoven extra zout opslaan in bestaande,
leegstaande loodsen. “Daarvan hebben we er wel een
paar”, aldus Jacobs. “En met zo’n eigen buff ervoorraad
zijn we minder afhankelijk van de leverancier.”
Centrale alarmeringEindhoven werkt voor gladheidbestrijding al tientallen
jaren intensief samen met provincie, Rijkswaterstaat
en ruim twintig andere gemeenten uit de regio. “We
hebben een centrale alarmering. Dat houdt in dat wij
als Eindhoven samen met provincie en Rijkswaterstaat
nauwlettend de weersomstandigheden in de gaten
houden. Rukken wij uit om te gaan strooien, dan geven
we al die gemeenten een seintje. Er kunnen natuurlijk
verschillen optreden in lokale gladheid, maar met dit
meldsysteem kunnen de regionale gemeenten toch aar-
dig uit de voeten. Ze hoeven niet steeds zelf hun bed
uit om te gaan kijken of het glad is.” Volgens Jacobs is
samenwerking belangrijk, maar autonomie ook. “Glad-
heidbestrijding moet je niet te veel willen centralise-
ren. Als het in Zeeland glad is, moet je niet automatisch
heel Nederland gaan strooien. De 22 gemeenten die bij
onze centrale alarmering zijn aangesloten, beslissen
dan ook zelf of ze in actie komen. Lokale wegbeheer-
ders kennen de situatie, weten precies welke wegen
gevoelig zijn voor gladheid, welke minder. Die kennis
moet je benutten en niet verloren laten gaan.” ■
Foto Hetty Dekkers
Zout verdienen per m2
Voor vragen: [email protected] informatie: www.wegenzout.nl
Het is tijd voor meer met minder!
Vacuümzout van AkzoNobel is vochtig en heefteen fi jne korrelverdeling. Daardoor plakt hetbeter aan de weg dan andere soorten zout.Ofwel: per m² minder strooien voor hetzelfderesultaat. Ook heeft vacuümzout van AkzoNobeleen grotere korreldichtheid. Daardoor gaan erin één kubieke meter meer kilo’s wegenzout.Met dezelfde strooiwagen neemt u dus méérAkzoNobel vacuümzout mee dan ander zout.Gevolg: effi ciëntere strooiacties. Er is immersminder zout nodig per m² voor het gewensteresultaat en bovendien rijdt u met één strooi-wagen AkzoNobel vacuümzout méérkilometers. Kortom: lagere kosten per m².
GRAM | juli/augustus 2011 9
De afgelopen twee winters hebben weer duidelijk ge-
maakt dat een goed voorbereide en uitgevoerde glad-
heidbestrijding essentieel is om het Nederlandse wegen-
net onder winterse omstandigheden begaanbaar te
houden. De organisatie van gladheidbestrijding vereist
de nodige kennis en kunde om de bestrijding optimaal
te kunnen uitvoeren. De CROW Programmacommissie
Gladheidbestrijding streeft ernaar om het kennisniveau
op dit gebied op een hoger niveau te krijgen.
De gladheidbestrijding in Nederland beter en effi ciën-
ter uitvoeren, dat is het doel dat de CROW Program-
macommissie Gladheidbestrijding met haar producten
nastreeft. De steeds hogere eisen die de weggebrui-
kers aan het wegennet stellen, de voortschrijdende
technologische ontwikkelingen, maar ook de onder
druk staande budgetten, vragen om een professioneel
georganiseerde gladheidbestrijding. Om wegbeheer-
ders en uitvoerders te ondersteunen, heeft CROW de
afgelopen jaren verschillende producten ontwikkeld.
Een start is in 2006 gemaakt met de ‘Leidraad glad-
heidbestrijdingsplan’. Deze leidraad geeft wegbeheer-
ders handvatten voor het opstellen van een beleidsplan
en een uitvoeringsplan voor de gladheidbestrijding. In
deze publicatie is voor het eerst ook een integrale visie
beschreven voor een meer eenduidige aanpak van de
gladheidbestrijding in Nederland.
BasiskennisIn 2008 is de publicatie ‘Gladheid: voorspellen, voor-
komen en bestrijden’ uitgekomen. De publicatie be-
schrijft onder andere de organisatie van de gladheid-
bestrijding, de verschillende dooimiddelen, materieel,
juridische aspecten en arbo. De publicatie vormt ook
de basis van de door CROW sinds 2011 aangeboden
opleiding ‘Coördinator gladheidbestrijding voor weg-
beheerders’, waarover elders in deze GRAM meer.
UitbestedingVeel wegbeheerders, waaronder ook steeds meer ge-
meenten, besteden de uitvoering van de gladheidbe-
strijding uit. Het uitvoerend personeel moet dan wel
deskundig zijn en dat geldt zeker voor de chauff eurs.
’s Nachts op een gladde wegen rijden met een sneeuw-
ploeg voor de vrachtwagen is namelijk heel wat anders
dan het vervoeren van goederen. Met de publicatie ‘Op-
leidingseisen Specifi eke Deskundigheid Winterdienst’
heeft de programmacommissie een nationale stan-
daard neergezet op basis waarvan opleidingsinstituten
opleidingen voor chauff eurs in de winterdienst kunnen
geven. Het is zaak dat wegbeheerders deze eisen aan
de chauff eurs stellen.
SamenwerkenSamenwerking tussen verschillende wegbeheerders op het gebied van
gladheidbestrijding levert in potentie veel voordelen op. Niet alleen
voor de weggebruikers, die hierdoor een eenduidig wegbeeld krijgen
aangeboden, maar ook voor de wegbeheerders. De publicatie ‘Samen-
werken bij gladheidbestrijding’ geeft een aantal goede voorbeelden op
welke gebieden samenwerking mogelijk is. Zeker in tijden met vermin-
derde budgetten geeft deze publicatie aanknopingspunten voor een
effi ciëntere gladheidbestrijding.
Nieuwe projectenCROW is in 2011 twee nieuwe projecten gestart. De laatste twee
strenge winters hebben geleerd dat de gladheidbestrijding op fi etspa-
den meer aandacht verdient. Met het project ‘Gladheidbestrijding op
fi etspaden’ willen we de wegbeheerders handvatten aanreiken om dit
mogelijk te maken. Ook het zouttekort was natuurlijk een groot issue
de afgelopen winters. Met het project ‘Eff ectiviteit dooimiddelen’ wil
CROW onderzoeken of gladheidbestrijders in een aantal situaties met
minder dooimiddel toekunnen, zonder de verkeersveiligheid in gevaar
te brengen. De resultaten van beide projecten zullen worden gepresen-
teerd op het 2e Nationaal Gladheidbestrijdingcongres dat CROW samen
met de NVRD in het najaar van 2012 organiseert. ■
Tekst: Marc Eijbersen, secretaris CROW Programmacommissie Gladheid-
bestrijding
Gladheidbestrijding: inzetten op hoog niveau
Foto: CR
OW
10 GRAM | juli/augustus 2011
door Laurent Chevalier
Regel achtervang om ellende strooizout te voorkomen
Reinigingsopperhoofden stangen is makkelijk. Je
laat gewoon het woord ‘strooizout’ vallen. Succes
verzekerd. Zweet breekt hen uit. Ze denken hartje
zomer direct aan de laatste winter toen strooi-
zout binnen de kortste keren was uitverkocht en
het goedje zelfs moest worden geïmporteerd uit
warme streken waar niemand weet hoe sneeuw
eruitziet. Wat hebben de ‘strooizoutpartijen’ ge-
leerd van deze crisis?
We beginnen met enkele krantenberichten om het col-
lectieve geheugen op te frissen. Halverwege het win-
terseizoen meldden de dagbladen op 4 januari van dit
jaar: “Rijkswaterstaat heeft nu al ruim driekwart van
de voorraad strooizout verbruikt. Dat komt neer op
meer dan 100.000 ton tot nu toe. Dat is meer dan de
helft van wat vorige winter nodig was om de snelwe-
gen schoon te houden. Toen werd 191.000 ton zout
gebruikt.” Het dwong Rijkswaterstaat en ook gemeen-
ten om te shoppen in onder andere Egypte en op de
Bahama’s. Nog een laatste krantenkop om niet al te
veel zout in de wonden te smeren: “De eerste 7000
ton strooizout is uit Turkije aangekomen. Het zal via
zoutloketten door Rijkswaterstaat worden verspreid.”
Het woord ‘zoutloket’ werd daarmee als een variant op
‘voedselbank’ geïntroduceerd.
WeersvoorspellingenAllereerst enkele volkswijsheden, zoals die staan op
www.weerstation-klazinaveen.nl. “Is juli heel droog, dan
houdt de winter een kwaad betoog.” Of: ”Als de ooie-
vaars na 21 augustus nog blijven, zal een zachte winter
binnendrijven.” Tenslotte: “Heeft St. Martijn (half novem-
ber) een witte baard, dan blijft ons sneeuw noch ijs ge-
spaard.” Het is maar een weet. Op www.weeronline.nl
klinkt het wetenschappelijker: “Winters zijn in Nederland
uitzonderlijk moeilijk te voorspellen. Naar verwachting
speelt zelfs de golfstroom El Niño duizenden kilometers
van Nederland verwijderd in de Grote Oceaan een rol bij
het weer in Europa.” Op weer een andere site staat dat
Russische weerkundigen voorspellen dat de komende
winter mee zal vallen met een droge novembermaand
en alleen kans op winterweer met neerslag in februari
2012. Daarentegen meldt www.eenwittekerst.nl dat er
een koude winter komt met veel neerslag.
Het zeer degelijke KNMI verwijst al deze wijsheden
naar fabeltjesland. “Winterweer is maanden van te vo-
ren niet te voorspellen. Het weer wordt in Nederland
grotendeels bepaald door interne, chaotische dynami-
ca van het weer. Het is met de huidige kennis onmoge-
lijk om voorspellingen te doen voor meer dan tien tot
veertien dagen.” Bij Meteo Consult klinkt bij telefoni-
sche navraag eenzelfde geluid. Daar zegt Ron Wiersma,
hoofd van de operationele dienst: “De voorspellingen
worden beter, maar er valt nog niets te zeggen over
Foto: Eurosalt
GRAM | juli/augustus 2011 11
de komende winter. De ontwikkelingen gaan overigens
snel. Twintig jaar geleden werd je voor gek verklaard
als je vertelde dat je het weer vier dagen vooruit kon
voorspellen. Nu zitten we al op tien tot veertien da-
gen en over twintig jaar kunnen we nog verder vooruit
kijken, omdat de modellen steeds beter worden. Over
de komende winter zullen we met veel slagen om de
arm in de loop van september-oktober iets kunnen zeg-
gen.” Als troost voor het reinigings- en zoutstrooiwe-
zen voegt Wiersma daaraan toe: ”Zeker is wel dat de
zomers geleidelijk aan warmer worden en de winters
zachter.”
Maatschappelijk belang In Eindhoven – onlangs door het ‘Intelligent Commu-
nity Forum’ geplaatst in de groep van zeven slimste
gemeenten ter wereld – vertelt Ruud Jacobs van de
afdeling Beheer Openbare Ruimte dat de stad de af-
gelopen winter niet plat heeft gelegen door sneeuw
en ijzel. ”Wij hebben namelijk als algemene stelregel
dat het maatschappelijk belang zwaarder moet we-
gen dan de fi nanciën. Daarom hebben wij al heel snel
onze buitenlandse kanalen in Oost-Europa en rond het
Middellandse Zee-gebied aangeboord voor de levering
van extra strooizout. Daardoor zijn we de winter goed
doorgekomen. Het kostte extra geld, maar dat moet je
er als gemeenten voor over hebben.”
Voor de normale aanvoer van strooizout heeft Eindho-
ven een contract met Eurosalt Winterservices. “Door
de massale vraag naar strooizout kon dit bedrijf ons
op een bepaald moment niet meer helpen,” vertelt
Jacobs. “Dan kan je naar de rechter stappen om nale-
ving van het contract te eisen, maar dat schiet niet op.
Vooral niet omdat er sprake was van pure overmacht.
Ons uitgangspunt is dat je het probleem van te weinig
strooizout moet behandelen als een logistieke opera-
tie en niet als een juridische operatie. En omdat wij
onze draaiboeken voor het winterseizoen steevast al
vroeg in het jaar op orde hebben, konden wij relatief
snel strooizout uit het buitenland halen. Wij hebben ge-
merkt hoe belangrijk het is om tijdig je achtervang te
organiseren. Als je daarmee begint als zich een nood-
situatie voordoet, ben je te laat. De noodoplossing is
onvermijdelijk duurder. De normale prijs ligt rond 50
euro per ton strooizout. De extra aanvoer kostte tus-
sen de 75 en 175 euro per ton. Maar we zijn zo wel de
winter goed doorgekomen. Het probleem is eigenlijk
dat er voldoende zout is, maar dat het op de verkeerde
plek ligt. Kwestie van logistiek dus.”
Slimme zetEen andere slimme zet van Eindhoven was het inscha-
kelen van scholen, verenigingen en werkzoekenden om
de stad sneeuwvrij te houden. “Dat heeft uitstekend ge-
werkt,” zegt Jacobs, die een leveringsplicht voor zout-
leveranciers niet ziet zitten. “Het is immers nooit een
kwestie van niet willen leveren, maar van niet kunnen
leveren. Overmacht dus en dan moet je achter in de rij
aansluiten! Daarom adviseer ik gemeenten om zelf tij-
dig te zorgen voor een achtervang als de zaken uit de
hand dreigen te lopen. Bouw ook een goed netwerk op.
Verder onderzoeken wij nu al de mogelijkheid van een
soort regionale gemeentelijke samenwerking in geval
van dreigende tekorten aan strooizout. Krachtenbun-
deling kan ook een aardig inkoopvoordeel opleveren.”
Voor de door Rijkswaterstaat georganiseerde zoutlo-
ketten loopt Eindhoven niet warm. Jacobs: “Wij hebben
daar niet aan deelgenomen, omdat je dan achter de fei-
ten aanloopt. Een gemeente die in een noodsituatie zit,
kan andere gemeenten niet helpen en als er geen nood
is heb je zo’n loket niet nodig. De ervaring heeft ook
geleerd dat alleen vragende gemeenten zich hebben
gemeld. Gemeenten die nog zout hadden, bleven weg
van het loket.” In Zuid-Limburg zegt provinciaal be-
leidsmedewerker Paul Rood dat de provincie niet echt
zonder zout heeft gezeten, zoals elders in het land.
“Voor de zekerheid hebben we wel zout ingekocht in
Egypte, Tunesië en Turkije. In goede samenwerking
met Rijkswaterstaat hebben we alles in de hand kunnen
houden, maar we zijn wel door het oog van de naald
gekropen. Er loopt nu een onderzoek of er mogelijkhe-
den zijn om bij gemeenten en locaties van Rijkswater-
staat strategische voorraden aan te leggen.” Gelet op
de laatste twee strenge winters vindt Rood het zinvol
als nog eens goed wordt gekeken naar het inschatten
van de minimale behoefte aan strooizout. “Dat is zeer
gewenst, niet alleen voor de veiligheid, maar ook voor
de doorstroming van het verkeer. Zeker hier in Limburg
met z’n langgerekte hoofdwegennet, waardoor omlei-
dingen niet makkelijk zijn te organiseren.”
foto: Akzo Nobel
De oerdegelijke strooimachines van Epoke uit Scandinavië. Maar ook sneeuwploegen, zoutoplossers en sproeimachines: Voor de winterdienst in de volle breedte, leidt de weg naar Schuitemaker. Bovendien is Schuitemaker voor u continu op zoek naar innovatieve oplossingen, zoals onze nieuwe houten opslagsilo’s. Want alleen Schuitemaker biedt kwaliteitsmerken, een gevarieerd en compleet programma, doortimmerd advies en uitstekende service. Zegt u winterdienst, denk dan aan Schuitemaker!
Schuitemaker B.V. | Morsweg 18 - 7461 AG Rijssen - Holland Tel.: +31 (0)548 - 51 41 25 | www.sr-schuitemaker.nl
Schuitemaker. Winterdienst in de volle breedte
Extra hoeveelheden contracterenOok voor de zoutleveranciers waren de laatste twee
winters geen makkie. Bij AkzoNobel Industrial Che-
micals zegt verkoopmanager Sander Bouman: “Het is
de afgelopen winter hard gegaan. In heel korte tijd
moesten alle contracten worden uitgeleverd. Dankzij
goede communicatie en passende maatregelen is dat
op zich keurig verlopen, maar we waren wel snel door
de voorraad heen. Je hebt dan niet meteen weer nieu-
we voorraad. Tussen bestelling bij een buitenlandse
producent en levering daarvan in Nederland zit een
periode van ongeveer zes tot acht weken.” Als ant-
woord op de vraag of het bedrijf kan garanderen dat
voor taan altijd voldoende strooizout wordt geleverd,
zegt Bouman: “Dat is helaas niet mogelijk. Wij kunnen
alleen garanderen dat gecontracteerde hoeveelheden
worden geleverd. Het zou daarom zeker verstandig
zijn als gemeenten op basis van de ervaringen uit de
laatste jaren vijftig procent bovenop het gemiddelde
gebruik aan strooizout in die jaren contracteren. Dan
heb je een contract voor een bovengemiddelde Neder-
landse winter. Als tweede stap zou het goed zijn als
ze daarbovenop nog een eigen buff er – noem het een
strategische voorraad – aanleggen bij hun leverancier
voor uitzonderlijke situaties. Wij kunnen namelijk voor
gemeenten en andere afnemers een strategische voor-
raad aanleggen en beheren. Het is ook belangrijk dat
de diverse overheden tijdig, uiterlijk in september, aan-
geven wat hun wensen zijn voor de levering van strooi-
zout. Dan kunnen wij nog het een en ander organiseren
voor de winter begint.”
Bij Eurosalt in Moerdijk waar de jaarproductie aan zout
ligt tussen de 50.000 en 300.000 ton, zegt directeur Al-
bert van Ommen: “Wij adviseren gemeenten, provincie,
waterschappen en Rijkswaterstaat, om een zodanige
voorraad aan te leggen dat ze minimaal twintig keer in
een winter kunnen strooien. Verder wijzen we hen al
twee jaar op het belang van het aanleggen van een extra
strategische voorraad. Daar wordt echter nog zeer wei-
nig gebruikt van gemaakt.” Op de vraag of zoutleveran-
ciers zelf op voorhand extra voorraden zout kunnen aan-
leggen, antwoordt Van Ommen: “Op zich is dat mogelijk,
maar het heeft een opwaarts eff ect op de prijs, omdat
wij als leverancier daarmee extra risico lopen.” (Rijkswa-
terstaat is ook om een reactie gevraagd op maatregelen
voor de komende winter. Ondanks herhaalde toezeggin-
gen is helaas geen antwoord ontvangen). ■
GRAM | juli/augustus 2011 13
NOVITEITEN WINTERDIENSTGladheidbestrijding met Vista Winter Report
Midden in de zomer zijn de ogen weer
gericht op de komende winter. De af-
gelopen winters werd duidelijk dat
er drie grote thema’s zijn waarmee
gemeenten en wegbeheerders te ma-
ken hebben: de zoutvoorraden, het
zoutverbruik – zuinig en zo min mo-
gelijk milieubelastend – en een soe-
pele uitvoering en betrouwbare ver-
antwoording. Gladheidsbestrijders
en -uitvoerders zoeken daarom naar
manieren om het werk zo effi ciënt,
goedkoop en transparant mogelijk te
maken. Met als resultaat veilige en
begaanbare wegen.
Vista speelt in op die behoefte met de
doorontwikkeling van haar applicatie
Winter Report. Een online management-
tool die zorgt voor de meest actuele infor-
matie voor de uitvoering en verantwoor-
ding van strooiwerkzaamheden. Sander
Joosten, directeur van Vista: “Met behulp
van een GPRS-databox verzamelen strooi-
auto’s onderweg allerlei data die binnen
enkele seconden zichtbaar zijn in de on-
line applicatie Winter Report. Gegevens
over rijsnelheid, routes, zoutverbruik en
wel- of niet gestrooide wegvakken wor-
den direct omgezet in waardevolle ma-
nagementinformatie. Afgelopen twee jaar
stonden de zoutvoorraden bijvoorbeeld
onder grote druk. Betrouwbaar en actueel
inzicht in dagelijks verbruik en resteren-
de voorraden van de dooimiddelen is dan
van groot belang. Met Winter Report kop-
pelen we de gegevens over zoutverbruik
onderweg direct aan het voorraadbeheer.
Op die manier heeft een uitvoerder op elk
moment inzicht in verbruik, voorraad en
benodigde hoeveelheden en kan er met
behulp van deze informatie tijdig bijge-
stuurd worden. Je loopt daarmee nooit
achter de feiten aan.”
Een waterdichte verantwoordingMet Winter Report is de gebruiker dus
verzekerd van waterdichte sturingsin-
formatie. Die informatie is ook geschikt
voor verantwoording van werkzaamhe-
den achteraf. Joosten: “Gemeenten doen
er alles aan om hun zorgplicht tegenover
burgers zo goed mogelijk uit te voeren
en te zorgen voor begaanbare wegen.
Uit ervaring weten wij echter dat strooi-
routes uitermate complex zijn en dat een
goede samenwerking met andere wegbe-
heerders noodzakelijk is. Dat vraagt dus
ook om een heldere onderlinge taakver-
deling én verantwoording van uitgevoer-
de strooiwerkzaamheden. Winter Report
levert niet alleen alle relevante informa-
tie voor waterdichte verantwoording,
maar geeft opdrachtgever en –nemer de
mogelijkheid elkaars werk direct te vol-
gen. Beiden hebben toegang tot dezelfde
actuele data en kunnen hun werk perfect
op elkaar afstemmen. Helder, snel en vol-
ledig transparant.”
Eenvoud en gemakWinter Report is gebruiksvriendelijk en
eenvoudig toegankelijk via internet. De
gegevens zijn altijd en overal beschik-
baar. Juist die gebruiksvriendelijkheid
spreekt klanten aan. Medewerkers hoe-
ven niet uitgebreid op cursus, maar kun-
nen na een starttraining van een halve
dag direct aan de slag. Grote gemeen-
ten als Noordoostpolder, Amsterdam en
Heerlen-Kerkrade en de provincies Lim-
burg, Utrecht, Zuid-Holland en Brabant
hebben de afgelopen jaren de voordelen
van Winter Report ontdekt. Ook verschil-
lende private marktpartijen gebruiken
Winter Report zoals bijvoorbeeld de NV
Luchthaven Schiphol. Wilt u meer weten
over Winter Report of een van onze an-
dere online-applicaties voor onder an-
dere het beheer van de openbare ruimte
in uw stad? Kijk dan op onze website of
neem contact op met Sander Joosten, tel.
0317-465700.
Gladheidbestrijdingcongres (20 september 2011, Geldmuseum Utrecht)
Vlak voor de start van het winterseizoen zet Vista het vizier op scherp. Op 20 septem-ber organiseert Vista een speciaal congres voor iedereen die met gladheidbestrijding – in management, planning of uitvoering – te maken heeft. Joosten: “Toonaangeven-de sprekers uit het vak geven hun visie op onderwerpen als kwaliteit, verantwoording en aansprakelijkheid. Centraal staat de vraag hoe we kunnen zorgen voor een opti-male winterdienst met schone en veilige wegen? De lessen van de afgelopen twee jaar en de noviteiten voor komend seizoen gaan ons daarbij helpen.”Key Note Speaker is René C.W Boender, auteur van de bestseller Great to Cool. Wilt u een uitnodiging ontvangen? Bel 0317-465700.
14 GRAM | juli/augustus 2011
NOVITEITEN WINTERDIENSTmTA van AkzoNobel duurzaam alternatief voor ijzercyanide René Demmer, die zich binnen AkzoNobel Wegenzout onder meer bezighoudt
met technische ontwikkeling, vertelt over mTA, het meest recente innovatieve
product van het bedrijf.
Demmer: “Dit nieuwe antiklontermiddel
is een type wijnsteenzout. Een natuurlijk
product dat over goede antiklontereigen-
schappen beschikt én volledig biologisch
afbreekbaar is. Daarmee belooft het een
duurzame vervanger te worden van ijzer-
cyanide, het antiklontermiddel dat de
afgelopen dertig jaar is gebruikt.” Mo-
menteel experimenteert AkzoNobel met
mTA. “Afgelopen winter heeft een aantal
klanten ermee gewerkt en dat willen we
komend winterseizoen gaan uitbreiden
naar een grotere schaal. Belangstellenden
kunnen zich bij ons aanmelden. In de ko-
Met andere woorden: een strooiwagen met
vacuümzout rijdt méér kilometers met één
lading. Dit bespaart uiteraard kosten. mTA
toevoegen betekent bovendien dat het
milieu minder wordt belast. Kortom: méér
positief resultaat per vierkante meter.”
Inlichtingen:
e-mail [email protected] en
www.wegenzout.nl
Firestorm, een multifunctionele warmepekelsproeierDe multifunctionele Firestorm warmepekel-
sproeier van Schuitemaker maakt gebruik
van het natuurkundige exotherme (warm-
te afgevend) eff ect dat bij de oplossing van
CaCl2 korrels in intensief gemengd water
relatief veel warmte ontstaat. De Firestorm
kan op eenvoudige wijze gevuld worden
met water en bijvoorbeeld een bigbag met
Calcium. De goed geïsoleerde tank van de
machine en een uniek rondpomp/meng-
systeem houden de ontstane
warmte vast. Hierdoor bereikt
de pekeloplossing een tem-
peratuur van 50 tot 60 gra-
den Celsius. Deze warmte is
ideaal bij gladheidbestrijding,
omdat vastgereden sneeuw
en ijsplaten direct als ‘sneeuw
voor de zon verdwijnen’. De
Firestorm spuit het warme
pekelwater onder hoge druk.
Hierdoor kan een gladde weg
direct ijsvrij en begaanbaar
gemaakt worden. CaCl2 heeft
ook het voordeel dat het bij
lagere temperatuur zijn dooi-
werking behoudt. Het gebruikelijke NaCl
zout werkt tot circa -10 graden Celsius,
terwijl CaCl2 tot -20 zijn werkt blijft doen.
Bovendien is CaCl2 stroperiger dan norma-
le pekel. Het hecht daardoor beter aan het
wegdek en is langer eff ectief.
De Firestorm heeft uiteenlopende moge-
lijkheden: de machine is geschikt voor
zowel calamiteiten als reguliere glad-
heidsbestrijding – en kan dus ook gevuld
worden met het gangbare pekelwater
(een NaCl oplossing). Ook is de Fire storm
in te zetten voor stofbestrijding in de zo-
mer. Hiervoor kan een lichte CaCl2 oplos-
sing gebruikt worden. Deze oplossing is
hygroscopisch. Dit wil zeggen dat de op-
lossing vocht aantrekt uit de omgevings-
lucht, waardoor het wegdek relatief lang
nat blijft en er dus veel minder (fi jn)stof
ontstaat. De Firestorm kan ook dienst
doen als spoelvoertuig; door
de Firestorm te vullen met
gewoon water kan met de
hogedrukinstallatie een weg
of plein schoongespoeld
worden. Bijvoorbeeld voor
het verwijderen van zwerf-
afval na een markt of evene-
ment. Ook kan de Firestorm
ondersteuning bieden aan de
brandweer bij olievervuiling
op het wegdek.
Inlichtingen: Schuitemaker,
tel. 0548-514125
René Demmer, Akzo Nobel Wegenzout
mende winter is mTA wegenzout al com-
mercieel beschikbaar.”
Winst per m2
Het nieuwe antiklontermiddel wordt toe-
gevoegd aan AkzoNobel wegenzout.
Demmer: “Ons vacuümzout onderscheidt
zich op twee aspecten. Ten eerste stuitert
het minder op het wegdek. Om hetzelfde
strooiresultaat te behalen per vierkante
meter is er daarom minder van nodig.
Daarnaast heeft het een grotere korrel-
dichtheid. Dat betekent dat er in één ku-
bieke meter méér kilo’s vacuümzout gaan.
GRAM | juli/augustus 2011 15
NOVITEITEN WINTERDIENSTSmart WinterCare legt basis voor concept professioneel strooimanagement
“Het Smart WinterCare CONCEPT helpt een
strooiactie zo optimaal mogelijk uit te
voeren” vertelt commercieel directeur Ar-
jan Ester. Autologic, volledig automatisch
strooien en Winterlogic, het volgen van
een strooiactie, zijn hiervan al bekende
voorbeelden. Smart WinterCare bundelt
dit en maakt daarbij slim (SMART) ge-
bruik van de mogelijkheden van inter-
net. Zo kan tijdens de uitvoering van
een strooiactie bijvoorbeeld live worden
‘meegekeken’ met de strooi-instellingen
en worden de data/gegevens van de
strooiactie beveiligd op internet opgesla-
gen, zogeheten datahosting.
Smart WinterCare CONCEPT vormt het
(voorlopige) sluitstuk van een continue
ontwikkeling van handmatig strooien tot
volledig beheerste en gedocumenteerde
gladheidbestrijding, waarbij onder meer
GPS-techniek een belangrijke rol speelt.
Iedere strooimachine die is uitgerust met
één of meerdere Logic-producten, wordt
voortaan voorzien van het label Smart
WinterCare CONCEPT. “Dit label dient als
erkenning van kwaliteit. Vergelijk het
maar met de sticker die de meeste men-
sen op hun computer hebben zitten: In-
tel Inside. Dan weet je als gebruiker dat
jouw laptop voorzien is van hoogwaar-
dige technologie. Diezelfde herkenning
moet ons Smart WinterCare CONCEPT te-
weegbrengen”, legt Arjan Ester uit. Aebi
Schmidt Nederland heeft een brochure
uitgebracht over het Smart WinterCare
CONCEPT.
De brochure is gratis aan te vragen via
Aebi Schmidt Nederland introduceert het Smart WinterCare CONCEPT. Dit systeem
maakt het mogelijk voertuigen, functionaliteit, strooigedrag en strooiroutes
live te volgen. Het levert -per voertuig- volledig inzicht in alle strooi acties en
biedt daarnaast historisch overzicht van alle strooidata per voertuig.
Importeur Rasco winterdienstmateriaal
Rondaan heeft veel gemeenten- en over-
heidsinstellingen als klant. Bij die klan-
ten leeft de behoefte aan een betrouw-
bare partner voor levering en onderhoud
van wintermaterieel met een gunstige
prijs-/kwaliteitsverhouding en een ade-
quate serviceverlening. Met het recent
verkregen importeur- schap van RAS-
CO wegbeheermaterieel kan nu invul-
ling worden gegeven aan die behoefte.
RASCO is al ruim 20 jaar gespecialiseerd
in de ontwikkeling en fabricage van
weg beheermaterieel. Vanuit de hyper-
moderne fabriek in Kalinovac (Kroatië)
exporteert men naar ruim 22 landen.
Het producten gamma loopt van kleine
sneeuwploegen tot grote natstrooiers
van 8m3. Daarnaast wordt er een uitge-
breid gamma zomermaterieel geleverd.
RASCO is sinds 2010 marktleider in Oos-
tenrijk op het gebied van wintermaterieel.
De producten onderscheiden zich door
een zeer hoog afwerkings niveau en con-
servering. Daarnaast zijn de producten
uitgerust met hydraulische componen-
ten en lagering van Europese A-merken
die goed verkrijgbaar zijn. Op de recen-
telijk gehouden Reinigings DemoDagen
in Lelystad was Rondaan samen met
RASCO aanwezig voor de Nederlandse
introductie. Op de stand stonden diverse
RASCO producten. Op een SCANIA chas-
sis van gemeente Tytsjerksteradiel was
een afzetbare RASCO Solid L natstrooier
gemonteerd die zich onderscheidt door
een ketting systeem dat ervoor zorgt
dat ook met zeer vochtig zout een gelijk
strooibeeld ontstaat. Dit alles kan per
satelliet gevolgd worden met het ARMS
(Advanced Road Management System)
van Rasco dat werkt met een open proto-
col systeem. Het grote aantal bezoekers
op de stand en de vele positieve reacties
geven Rondaan veel vertrouwen voor de
toekomst.
Inlichtingen: Rondaan, tel. 0518-462070
en www.rondaan.nl
Rondaan Carrosserie en Wagenbouw is sinds kort importeur van RASCO winter-
en zomerdienstmaterieel. Rondaan is een organisatie die sinds 1915 gespeci-
aliseerd is in het leveren van klantspecifi eke oplossingen voor de meest uit-
eenlopende carrosserieën en aanhangwagens. Het bedrijf levert en keurt onder
andere autolaadkranen en containersystemen. Daarnaast worden er onder de
merknaam R.A.F. diverse soorten aanhangwagens gebouwd.
Monitoring
Vista, de kortste weg naar resultaat
Intelligent beheer van de openbare ruimte
• Alle inspecties realtime met PDA via GPRS/GPS op kaart • Weg-, tunnel- en VRI-inspecties • Toegang tot één applicatie voor aannemer en beheerder • Export gegevens naar uw eigen GIS mogelijk!• Inclusief afhandelingsmodule
Meer informatie: (0317) 465 700, [email protected]
Specialist in klantspecifiek bouwen van voertuigen en materieel voor gemeenten, overheids- en reinigingsdiensten.
www.rondaan.nl
Rondaan Rondaan
Carrosserie en Wagenbouw BV Transportservice BV
Bitgumerdyk 69 Schoenmakersstraat 12
9041 CB BERLIKUM 8601 WC SNEEK
T : 0518 462070 T : 0515 439298
@: [email protected] @: [email protected]
Compleet Leveringsprogramma bevat o.a.: Hydraulische afzetsystemen, RAF containeraanhangwagens, containerlaadbakken, kippers in lichte en zware uitvoering, open en gesloten carrosserieën, HIAB autolaadkranen, BAKKER openschalen grijpers, rotators, RASCO winterdienst en wegbeheermaterieel.
Optimale inzet middels eigen onderdelen- en hydrauliekservice, het verzorgen van periodieke keuringen en onderhoud.
NOVITEITEN WINTERDIENST
Met veel winterse neerslag en regel-
matig temperaturen onder nul was
afgelopen winter een ouderwets
koude. Het gevolg: veel gladheid op
de Nederlandse wegen.
Meteoroloog bij MeteoVista Jaco van We-
zel: “Na een zacht begin in oktober, viel
de winter eind november snel in. Het
eerst nog droge winterweer ging over
in een scenario met vrijwel dagelijks
sneeuw. En dus: een groot eff ect op het
Nederlandse wegennetwerk. Dit leverde
voor MeteoVista een periode met vrijwel
onafgebroken gladheidwerk op.” Alleen
11 en 12 december waren sneeuwvrij.
Sinds december 1969 is december niet
meer zo koud geweest als in 2010. De
gemiddeld gemeten temperaturen leve-
ren een vijfde plaats op de ranglijst van
koudste decembermaanden sinds 1901
op.
Afgelopen winter werd er van 24 novem-
ber tot en met 12 januari, met uitzonde-
ring van één dag, dagelijks in Nederland
gestrooid. Het zout werd door de vele
acties eind december dan ook steeds
schaarser. Van Wezel: “Terugkijkend op
de winter kunnen we concluderen dat de
sneeuwperiode van half november tot en
met eind december voor veel overlast
heeft gezorgd en dat gladheidbestrijding
lange tijd prioriteit nummer één had.
Ook in de maanden daarna was de be-
waking van de wegen nog lang nodig,
doordat de nachten vaak koud verliepen
en er daarbij kans was op condensatie.”
Dankzij weersbewaking konden glad-
heidbestrijders bij verwachte sneeuwval
preventief strooien, maar ook onnodige
strooiacties voorkomen.
MeteoVista levert een breed diensten-
pakket op het gebied van gladheidbe-
waking aan gemeenten, provincies en
Rijkswaterstaat in Nederland. Naast de
online bewaking via GMS2Plus.nl, is de
24/7 bemande weerkamer bereikbaar
voor advies. Gebiedsbeheerders komen
in samenwerking met MeteoVista tot een
strooibeleid met als doel: veilige en ade-
quate gladheidbestrijding.
Inlichtingen:
MeteoVista, 088 - 93 37 600,
www.meteovista.nl/gladheid-bestrijding
Het evaluatierapport is op te vragen via:
Winter 2010 historisch koud en glad
GRAM | juli/augustus 2011 17
NOVITEITEN WINTERDIENSTErkenning voor opleiding ‘Coördinator gladheidbestrijding voor wegbeheerders’
Gladheidbestrijding vraagt van wegbe-
heerders de kennis en het organisatie-
talent om -plotseling- te kunnen om-
schakelen van gras maaien naar zout
strooien. Bijbehorende competenties, als
het hebben van overzicht en beheersen
van het proces, hebben echter nog niet
alle wegbeheerders in huis. De profes-
sional van nu moet aan deze kwaliteiten
voldoen. Voor gemeenten, provincies en
waterschappen is dit essentieel. Zij kun-
nen hiermee op een professionele manier
hun inspanningsverplichting als wegbe-
heerders invullen. Bovendien is het voor
de wethouder, die verkeer in zijn porte-
feuille heeft, plezierig dat hij burgers kan
uitleggen dat zijn gemeente in de winter
de zaken goed voor elkaar heeft. En voor
de coördinator zelf is het ook een goede
zaak; het gevoel dat je goed bent opge-
leid voor je werk maakt je tot een pro-
fessional. En zo zal je dan ook worden
gezien.
Eerste diploma’sRijkswaterstaat gaf de aanzet en sa-
men met vertegenwoordigers van pro-
vincies, waterschappen en gemeenten
heeft CROW eind 2010 de opleiding ge-
lanceerd. Na de pilot opleiding heeft de
CROW werkgroep deze opleiding namens
de wegbeheerders geaccrediteerd. De
opleiding bestaat uit een aantal blokken
met een totale duur van vier dagen en
een halve dag examen. Daarnaast wor-
den cursisten geacht thuis circa 18 stu-
die-uren te maken.
In het voorjaar van 2011 is de eerste
opleiding volledig doorlopen en zijn de
examens afgerond. De eerste diploma’s
worden medio september uitgereikt. Ne-
derland heeft dan de eerste offi ciële coör-
dinatoren.
Vijf jaar geldigIn de opleiding komen onder andere ma-
nagement en organisatie aan de orde,
meteorologie, materieel en materiaal
zoals diverse zouten, maar ook bestrij-
dingsmethodes en arbo aspecten. Het on-
derdeel management en organisatie gaat
ook in op persoonlijkheid, vaardigheden
en competenties. De cursisten sluiten de
opleiding af met een schriftelijk examen.
Bij een positief resultaat krijgen zij een of-
fi cieel diploma dat vijf jaar geldig is en in
het register bij CROW wordt opgenomen.
Tussentijds moeten cursisten een aantal
terugkombijeenkomsten bijwonen. Na vijf
jaar moeten zij opnieuw examen doen om
voor verlenging in aanmerking te komen.
Inlichtingen: www.crow.nl
Tekst:
Robert-Jan van den Berg, hoofd afdeling
Cursussen en Opleidingen bij CROW.
Gladheidbestrijding is een vak, hoewel dat nog niet door iedereen als zodanig
wordt gezien. CROW stond dan ook, samen met de wegbeheerders, voor de
uitdaging een opleiding tot professionele gladheidbestrijder te ontwikkelen.
Dat is gelukt. In 2010 is de opleiding ‘Coördinator gladheidbestrijding voor
wegbeheerders’ van start gegaan.
De nieuwe standaard voor duurzaam afvalbeheer:
100% Green Made
Plastic Omnium B.V., Postbus 3988, 4800 DZ Breda, tel: (0800) 542 50 55, fax: (0800) 542 50 33, E-mail: [email protected] / Internet: www.plasticomnium.nl
Een afvalcontainer van gewoon plastic of de 100% Green Made van plantaardig plastic (suikerriet), die bovendien voldoet aan de EN840 norm? De keus is zó gemaakt! Aan de productie van de 100% Green Made komt namelijk geen aardolie te pas. En waar gewone plastic containers CO2 uitstoten, neemt de nieuwe afvalcontainer van Plastic Omnium juist CO2 op. Resultaat: minder ver-bruik van natuurlijke hulpbronnen en afname van de CO2-uitstoot. Tel uit uw milieuwinst …
220811 Plastic Omnium GRAM 1 08-07-11 12:20:09
GRAM | juli/augustus 2011 19
gemeente PuttenWat houdt de campagne in?
De campagne ‘Afval Meer Waard’ heeft
als kernfi guur ‘Kabouter Goudwaard’. Dit
fi guurtje staat op alle posters, fl yers en
ander campagnemateriaal. We focussen
elke twee maanden op een ander onder-
werp, eerst gft-afval, dan glas enzovoort.
De fl yers worden in Putten huis-aan-huis
bezorgd en bevatten scheidingstips en
weetjes zoals wat gebeurt er met uw
gescheiden afval. De posters hangen in
het centrum, regelmatig verschijnen er
korte artikelen in het lokale weekblad
en er is een kleurplaatwedstrijd voor de
kleintjes.
Wat was de aanleiding?
Regio Noord-Veluwe, waar Putten als één
van de zes gemeenten bij aangesloten
is, kwam met dit initiatief. Daar sloten
we ons graag bij aan. Ook omdat van de
campagne die we enkele jaren geleden
voerden, de rechten verlopen waren.
Wat is het belangrijkste doel?
Ons scheidingspercentage is al hoog,
maar het kan altijd beter. We leggen voor-
al uit dat grondstoff en geld waard zijn en
dat afval scheiden dus goed is voor het
milieu. Er gaan al zo veel sprookjesver-
halen rond dat alles op één hoop wordt
gegooid, de nadruk ligt op het ontkrach-
ten van dat verhaal.
Project of voorlichtingstaak?
Een combinatie van beide. Het is als pro-
ject opgepakt, maar het is ook een alge-
mene taak van voorlichting.
Resultaten?
Die zijn nog niet duidelijk. De campagne
loopt pas twee maanden, dus het is nog
te vroeg om daar iets over te zeggen.
Hoe vindt de monitoring van de
resultaten plaats?
Dat is niet mijn afdeling; ik ben van voor-
lichting. Maar ik weet wel dat we regel-
matig, eens per jaar meen ik, meedoen
aan een benchmarkproject. Daar worden
de resultaten gemeten.
Komt er een follow-up?
Deze campagne loopt in elk geval twee
jaar. Omdat de onderwerpen steeds wis-
selen, kunnen we daarna gewoon weer
van voren af aan beginnen. Er zit genoeg
variatie in de campagne om ze nog een
keer te herhalen.
Is het materiaal bruikbaar voor
andere gemeenten?
De vijf andere gemeenten van Regio
Noord-Veluwe werken er ook mee. Ik
weet niet hoe het met de rechten zit. De
teksten zijn in elk geval geschreven door
Noord-Veluwe, dus regionaal is de cam-
pagne goed bruikbaar.
Gouden tip voor een succesvolle
campagne?
Probeer het niet te belerend of te betut-
telend te brengen. Wees eerlijk en duide-
lijk. Ik weet dat een kabouter een kinder-
lijke keus kan lijken, maar de toon van
onze campagne is toch volwassen, vind
ik. En dat moet ook.
gemeente AlkmaarWat houdt de campagne in?
Afval scheiden, Alkmaar heeft er de
brains voor’. Zo heet de campagne. Ze is
gericht op het nut en de noodzaak van
afval scheiden. Het materiaal bestaat on-
Jasper Rabou,
medewerker beleid en uitvoering
gemeente Putten, 24.000 inwoners.
Contact: [email protected] website
campagne: www.afvalmeerwaard.nl
Anoeska Mosch, communicatie-adviseur gemeente Alkmaar, 94.000 inwoners. Contact [email protected] website campagne www.alkmaar.nl/afvalscheiden
HOE DOEN ZIJ DAT ?communicatiecampagnes gericht op afvalscheiding
DEZE MAAND:
20 GRAM | juli/augustus 2011
dermeer uit billboards door de hele stad,
bestickerde gemeentereinigingsvoertui-
gen, artikelen in huis-aan-huisbladen en
andere lokale media en acties op scholen
en bij bedrijven.
Wat was de aanleiding?
We wilden het scheidingspercentage van
afval verder omhoog brengen.
Wat is het belangrijkste doel?
Bewustwording en de vooroordelen be-
strijden. We hebben elk kwartaal een
ander item, zoals gft-afval, plastic, grof
vuil. Bij gft-afval hebben we bijvoorbeeld
benadrukt wat dat hele proces van schei-
den en composteren oplevert. We probe-
ren inzichtelijk te maken wat hergebruik
en recycling oplevert.
Project of voorlichtingstaak?
Het is toch vooral een voorlichtingscam-
pagne. Het sluit aan op het afvalbeleids-
plan.
HOE DOEN ZIJ DAT ?
Resultaten?
We hebben net het eerste deel afgerond.
Uit onderzoek blijkt dat heel veel men-
sen de campagne al kennen en actief
meedoen. De invloed op de hergebruik-
spercentages kunnen we nog niet vast-
stellen. Een directe relatie kun je toch
lastig leggen; hergebruik is afhankelijk
van een combinatie van factoren, zoals
faciliteiten en voorlichting.
Hoe vindt de monitoring van de
resultaten plaats?
We hebben een stadspanel, een vaste
groep van ruim duizend mensen die en-
quêtes invullen over allerhande onder-
werpen waaronder afval.
Komt er een follow-up?
Deze campagne duurt anderhalf jaar.
Daarna moeten we nog bekijken wat we
gaan doen. Ik denk dat het logo en de
iconen wel bruikbaar blijven, die zijn
herkenbaar.
Is het materiaal bruikbaar voor
andere gemeenten?
Het concept wel. Maar dan zou je inhou-
delijk aanpassingen moeten doen, want
onze campagne is helemaal toegespitst
op Alkmaar. We gebruiken bekenden zo-
als kaasdragers en straatartiest Bertje
Doperwtje. In Alkmaar kent iedereen die
personen. We gaan ook nog iets doen met
Karin Bloemen, zij komt ook uit Alkmaar.
Gouden tip voor een succesvolle
campagne?
Betrek de samenleving erbij, zodat het
iets van de stad wordt. Wij betrekken bij-
voorbeeld ook bedrijven en scholen bij
onze campagne. Door prijsvragen uit te
schrijven bij winkels die groen verkopen
en met schoolkinderen op excursie te
gaan naar de huisvuilcentrale. Dan gaat
het onderwerp echt leven.
De MeerlandenWat houdt de campagne in?
Een website, advertenties, posters, stic-
kers op wagens enzovoort. Plus een
uitgebreide brochure die we samen met
de afvalwijzer verspreid hebben. In die
Bas Boone,
communicatie-adviseur De Meerlanden
(negen gemeenten waaronder Haarlem-
mermeer, 280.000 inwoners totaal).
Contact [email protected]
website www.geefafvaleentoekomst.nl
Alkmaa r hee ft er de brains voo r!
Ook ee n prak gaa t in de een prap
groene bak!g t in de e
www.alkmaar.nl/afvalscheiden
GRAM | juli/augustus 2011 21
In dit benchmarkartikel leggen vier verschillende organisaties uit welke campagnes zij hebben ont-wikkeld voor de communicatie rondom afvalscheiding. De organisaties lichten deze keuze toe en benoemen de voor- en nadelen.
tekst: Hetty Dekkers
brochure staat van alle stromen die op
de milieustraat ingeleverd kunnen wor-
den uitgelegd wat er mee gebeurt. Ook
bekijken we nu of we sociale media, zo-
als Twitter en Facebook, in de campagne
kunnen betrekken.
Wat was de aanleiding?
De Meerlanden heeft als toekomstvisie
een samenleving met 100 procent recy-
cling. Uit die visie komt de campagne
voort.
Wat is het belangrijkste doel?
Meer bewustwording. Zoals het besef dat
we energie op kunnen wekken met be-
paalde afvalstromen. Ook willen we be-
reiken dat mensen hun afval zo goed mo-
gelijk scheiden. Uit sorteeranalyses blijkt
dat er bijvoorbeeld nog 30 procent gft in
het restafval zit en 15 procent papier. Die
cijfers moeten en kunnen omlaag.
Project of voorlichtingstaak?
Het is wel opgezet als project, maar de
campagne is toch vooral een voorlich-
tingstaak.
Resultaten?
De bekendheid van de campagne is nog
niet gemeten. We zijn er vorig jaar mee
gestart, maar niet in alle gemeenten te-
gelijk.
Hoe vindt de monitoring van de
resultaten plaats?
Elk najaar houden we steekproefsgewijs
sorteeranalyses. Dan hopen we te zien
of de campagne heeft bijgedragen aan
meer scheiding.
Komt er een follow-up?
De campagne blijft in principe doorlo-
pen tot we 100 procent hergebruik heb-
ben bereikt. Al zal dat niet perse in deze
vorm zijn.
Is het materiaal bruikbaar voor
andere gemeenten?
Ja, wat ons betreft wel. We hebben haar
zelf ontwikkeld en onder de aandacht ge-
bracht bij al onze gemeenten. We hopen
dat zij het verder oppikken en goed on-
der de aandacht van de bewoners blijven
brengen.
Gouden tip voor een succesvolle
campagne?
De bewoner moet de boodschap min-
stens drie keer tegenkomen in een kort
tijdsbestek. Milieustraten en huisvuilwa-
gens zijn goede ‘reclamezuilen’, maak
daar gebruik van.
Cyclus Wat houdt de campagne in?
‘Plastic afval kun je beter scheiden’ is
een regionale campagne die wij zelf ge-
schreven hebben, in aansluiting op de
landelijke Plastic Hero campagne. We stu-
ren alle deelnemende gemeenten onder
andere een Plastic Hero toe met thermo-
meter, waarop te zien is hoeveel plastic
die maand in de betreff ende gemeente is
ingezameld. Verder hebben we allerlei ac-
ties, zoals een e-mailalert om bewoners
eraan te herinneren dat de inzameldag
eraan komt, promotieactiviteiten op lo-
kale markten, themapagina’s.
Wat was de aanleiding?
De landelijke, gescheiden inzameling van
plastic. Gemeenten krijgen hiervoor 11
cent per inwoner via het afvalfonds. Door
dat budget te verzamelen, kun je een
mooie regionale campagne opzetten. Wan-
neer elke gemeente dat apart zou moeten
doen, ben je veel duurder uit.
Wat is het belangrijkste doel?
Proberen steeds meer inwoners plastic te
laten scheiden en op de juiste manier.
Project of voorlichtingstaak?
In principe is het een project van twee jaar.
Deze ondersteuning hebben we als afde-
ling voorlichting van Cyclus zelf bedacht.
Resultaten?
Uit de inzamelrapportages blijkt dat de
stroom plastic inderdaad toeneemt in de
loop der jaren. Maar dat ligt natuurlijk
niet alleen aan onze campagne. Sommige
gemeenten hebben hun plasticinzameling
opgeschroefd van één naar twee keer per
maand. Dat heeft ook invloed.
Hoe vindt de monitoring van de re-
sultaten plaats?
Door rapportages. Dat de campagne aan-
slaat, merken we aan de deelname aan
acties en prijsvragen.
Komt er een follow-up?
Dat is afhankelijk van de (landelijke) ont-
wikkelingen, zoals voor- of nascheiding
en de bijdrage aan het Afvalfonds. Ons
uitgangspunt is om langer door te gaan
met deze campagne.
Is het materiaal bruikbaar voor an-
dere gemeenten?
Ja. Er maken nu zeven gemeenten gebruik
van ons campagnemateriaal, dat kunnen
er meer worden. De campagne is geschikt
voor iedereen.
Gouden tip voor een succesvolle
campagne?
Zorg dat het nut van afvalscheiding goed
onder de aandacht blijft en laat mensen er
zelf over nadenken. Zorg tegelijkertijd dat
je voorzieningen goed op orde zijn, want
alleen als de combinatie van voorlichting
en voorzieningen klopt, behaal je goede
resultaten. ■
Margaret Vos, communicatie-adviseur Cyclus (veertien gemeenten waaronder Gouda, 370.000 inwoners totaal). Contact [email protected]
22 GRAM | juli/augustus 2011
door Geke Wassink
Nog twee afvalstromen te gaan
Zes afvalstromen zijn al aan bod gekomen in de provinciebrede
campagne ‘Doe meer met afval’: glas, papier, textiel, gft-afval,
grof huishoudelijk afval en kringloopgoederen. Aan elke afval-
stroom is een eigen uitgave van Afvalnieuws gewijd en huis-
aan-huis verspreid in alle 26 Utrechtse gemeenten. Ook zijn er
driehoeksborden geplaatst, stickerposters op vuilniswagens
geplakt, posters in scholen, bibliotheken en sporthallen en an-
dere overheidsgebouwen opgehangen en er zijn persberichten
verspreid.
CAMPAGNE IN UTRECHT ‘DOE MEER MET AFVAL’
Van september tot en met december 2011 brengt het
campagneteam, mede mogelijk gemaakt door een sub-
sidie van Wecycle, de 7e afvalstroom onder de aan-
dacht. In die periode wordt de gescheiden inzameling
van elektrische apparaten en energiezuinige verlich-
ting gepromoot. Dit is voorlopig de laatste deelstroom
die aan de orde komt. “Een 8e afvalstroom, kunststof
verpakkingsmaterialen, zou hier mooi achteraan kun-
nen komen, mits Nedvang reageert op ons subsidie-
verzoek,” stelt Monique van Langen, senior beleidsad-
viseur AVU.
De samenwerkende gemeenten, de provincie Utrecht
en de AVU namen het initiatief voor de campagne. Deze
campagne startte begin december 2009 met als doel
inwoners te stimuleren tot een nog betere afvalschei-
ding. De campagne toont hoe belangrijk het is om afval
te scheiden of zelfs te voorkomen en laat van verschil-
lende afvalstromen zien hoe deze verwerkt worden tot
nieuwe producten. De AVU verzorgt de uitvoering van
de campagne.
Totale campagneDe breed opgezette campagne kent naast Afvalnieuws
ook een website (www.doemeermetafval.nl) met infor-
matie over afval, het hoe en waarom van afvalscheiding
en waar inwoners hun afval kwijt kunnen. “Voor elke
gemeente is per deelstroom specifi eke locale informa-
tie te vinden over hoe om te gaan met het desbetref-
fende afval,” vertelt Monique van Langen. In elke editie
van Afvalnieuws en op de campagnewebsite staat een
prijsvraag die specifi ek is gericht op kennis over die
deelstroom. Elke gemeente heeft een eigen winnaar. De
te winnen prijzen worden ter beschikking gesteld door
de branche-organisaties. Op de site staat ook informa-
tie over geringere afvalstromen waaraan geen aparte
Afvalnieuws is gewijd, zoals klein chemisch afval (KCA)
en restant medicijnen.
LesprogrammaHet lesprogramma ‘Doe meer met afval’ is ontwikkeld
voor de groepen 3 t/m 8 van de basisscholen en voor
de eerste twee klassen van het voortgezet onderwijs
binnen de provincie Utrecht. Spelenderwijs kan de
jeugd leren wat het belang van afvalscheiding is en wat
er met het gescheiden afval gebeurt. Het programma
bestaat uit vijf onderdelen: lesboekje, educatieve dvd,
afvalroadshow en excursie naar het afvalbrengstation
of de milieustraat. De campagnewebsite dient als plat-
form voor het lesprogramma. Er bestaat veel belang-
stelling voor het lesprogramma, aldus Monique van
Langen.
Het lesboekje bestaat uit lesstof, achtergrondinforma-
tie, verwijzingen, weetjes, opdrachten en voorstellen
De bus van de Afvalroadshow toert langs alle Utrechtse gemeenten
Prijs van bovenstaandepekelspuitunit
(zonder opties):
€ 2995,-
WWW.EMPAS.NL
Empas Pekelspuitunit
De Empas Pekelspuitunit is een speciaal samengestelde hef-op-bouwspuit voor achter de tractor. Deze spuitunit is voorzien van een polyethyleen water tank waar pekelwater oplossing in gedaan kan wor-den. De speciale pomp die op deze unit gemonteerd is kan goed tegen pekelwater. Omdat alle onderdelen onder hoge belasting komen door de te verspuiten middelen wordt het frame met 2 lagen gepoedercoat en is de spuitboom van RVS. Ook alle aansluitingen e.d. zijn van RVS. Standaard is deze PEKELSPUITUNIT uitgevoerd met een spuitboom die een werkbreedte heeft van 150 cm. Deze is door een sectie te kiezen links en rechts uit te breiden met 50 cm. Hierdoor komt er een totale werkbreedte van 200 cm terwijl de spuitboom zelf NOOIT buiten het frame komt. Dit geeft het voordeel dat de chauffeur niet met de spuitboom ergens achter blijft haken en hij zich volop kan concentreren op het verkeer. Om de spuitboom is in en uit te schakelen door de af-tak-as aan of uit te zetten. Omdat er op de openbare weg mee gewerkt wordt is de PEKELSPUITUNIT uitgevoerd met een verlichtings balk en markeringsborden
WerksnelheidMet een watertank van 600 ltr. kan er ongeveer 10 km afgelegd worden met een spuitboom die een werkbreedte heeft van 2 meter (dit betekent 300 ltr./hec.) pomp en spuitnozzels zijn zo afgestemd dat er 15 km per uur gereden kan worden.
Opties:• RVS frame• Verschillende tankinhoud• Pompcapaciteit in verhouding met de werk-
breedte spuitboom• Haspel (veer) t.b.v. kleine onbereikbare plekken• Elektrische bediening voor de kranen• Rijsnelheid afhankelijk pekel afgiftes
Getrokken Pekelspuitunits of voor montage op bijvoorbeeld een pick-up
Al deze modellen zijn op maat te maken en eventueel in de bedrijfskleur te coaten. Specials zijn voor Empas eenvoudig te maken doordat er een eigen constructie werkplaats is en ook het coaten in eigen beheer gebeurt. Verder maakt Empas gebruik van haar jarenlange ervaring om oplossingen te bedenken voor haar klanten.
voor doelessen over afval en eenvoudige uitleg over
afvalscheidingregels. Op de educatieve DVD staat on-
der meer de campagnefi lm ‘Doe meer met afval’, korte
fi lmpjes per afvalstroom, achtergrondinformatie en
een afvalquiz. De centrale boodschap is: met afval doe
je veel meer dan je op het eerste gezicht denkt. Afval-
scheiding is de gewoonste en eenvoudigste zaak van
de wereld.
Afvalroadshow Met de Afvalroadshow willen de Utrechtse gemeenten
hun inwoners fysiek en persoonlijk in contact laten ko-
men met het belang van afvalscheiding. Het komende
jaar en misschien langer, wanneer de subsidie van Ned-
vang wordt toegekend, gaat de Afvalroadshow op tour-
nee langs alle Utrechtse gemeenten. Op een interactieve
en leerzame manier worden de bezoekers persoonlijk
en spelenderwijs bewustgemaakt en geïnformeerd over
alle ins en outs van afvalscheiding. In het voertuig kun-
nen zij zelf met allerlei doe- en spelelementen, informa-
tieve en audiovisuele middelen aan de slag.
De meeste gemeenten binnen de provincie maken het
voor scholen mogelijk om per groep een bezoek te
brengen aan het afvalbrengstation. Daar zien de kin-
deren met eigen ogen wat er gebeurt met de soorten
ingeleverd afval. De leerlingen krijgen een praatje uit
de praktijk en een rondleiding, waarbij ze letterlijk
kunnen proeven, ruiken en voelen aan het thema af-
valscheiding. Meestal krijgen de kinderen daarbij nog
opdrachten. De combinatie maakt het geheel tot een
leuke ervaring waar thuis over gesproken wordt.
DuurzaamHet provinciale lesprogramma is tijdloos van opzet.
De rondleidingen op afvalbrengstations worden door
gemeenten georganiseerd op verzoek van scholen.
De lesboekjes (gemaakt van kringlooppapier) en edu-
catieve dvd’s kunnen diverse jaren op school worden
gebruikt als ondersteunend materiaal. Kinderen wor-
den de ambassadeurs van het afvalscheiden en vertel-
len thuis dat afval geen afval is, maar grondstof voor
nieuwe producten; dé boodschap uit de ‘Doe meer met
afval’ campagne.
De AVU campagne loopt nog tenminste tot medio 2012
door. Daarna volgt de evaluatie. Met behulp van de
jaarlijkse AVU-sorteeranalyses en een bewonersonder-
zoek zullen de resultaten van de campagne worden ge-
evalueerd. ■
Be there First
De wereld ontwaakt, natuurlijk zijn de straten sneeuw- en ijsvrij. We moeten kunnen vertrouwen op de begaanbaarheid van ons wegennet. Zeker in de wintermaanden wanneer de wegen geteisterd worden door sneeuw en gladheid. Nido, dé specialist op het gebied van gladheid bestrijding: Innovatief, betrouwbaar en effi ciënt. Uiteraard worden de Nido strooimachines met alle zorg voor het milieu ontwikkeld en is ook het gebruik ervan afgestemd op een minimale belasting van het milieu. Natuurlijk Nido!
26 GRAM | juli/augustus 2011
door Bas Boone
Social Media, een landschap met vele mogelijkheden
700 Miljoen profi elen op Facebook wereldwijd, 200 miljoen Twitter accounts, ruim 100 miljoen mensen
op LinkedIn en alleen in Nederland meer dan 9 miljoen Hyvers. Duizelingwekkende cijfers. Social Media
zijn populair. En ze zijn er om niet meer weg te gaan. De tijd dat organisaties eenzijdig boodschappen de
wereld insturen ligt achter ons. Wat zijn Social Media? Welke sociale media zijn er? Hoe ga je ermee om?
De defi nitie op Wikipedia, zelf sociaal medium, luidt:
“Social Media of sociale media is een verzamelbegrip
voor online platformen waar de gebruikers, zonder of
met minimale tussenkomst van een professionele re-
dactie, de inhoud verzorgen. Tevens is er sprake van
interactie en dialoog tussen de gebruikers onderling.”
Participatie, openheid, conversatie, het vormen van
gemeenschappen met een gezamenlijke interesse en
verbondenheid zijn kenmerken van sociale media. Het
gaat niet langer meer om het eenzijdig zenden van
boodschappen (broadcasten), maar om het in gesprek
gaan met de doelgroepen.
De inhoud, of content, kan van alles zijn: tekst in de
vorm van nieuws en artikelen, geluid in de vorm van
muziek of podcasts, beeld in de vorm van fotografi e en
video en steeds vaker social games.
Bij Social Media draait het vooral om de rol van de web-
sitebezoeker. Hij of zij zorgt meestal voor de inhoud
van de website. Dit wordt User Generated Content ge-
noemd.
Het landschap van Social Media is zeer gevarieerd.
Voor iedere doelgroep en voor ieder soort content
bestaat wel een toepassing. Sociale netwerksites (of
online communities) als LinkedIn, Hyves, Facebook en
Myspace zijn de bekendste. Facebook is verreweg de
grootste: het bereikte in april van dit jaar 700 miljoen
gebruikers wereldwijd en is hiermee qua aantal ‘inwo-
ners’ het derde grootste land ter wereld!
Maar er zijn ook fotosites (Flickr, Picasa), weblogs/
blogs (Blogger.com, Blogspot.com), microblogs (Twit-
ter), videosites (Youtube, Vimeo), social news en book-
marking sites (NuJIJ, del.icio.us), chatsites (MSN), con-
sumer review sites (kieskeurig.nl, zoover.nl), en Wiki’s,
waarvan Wikipedia de bekendste is. Bij Wiki’s gaat het
om wishdom of crowds; samen de encyclopedie met
kennis vullen en verbeteren zonder dat daarvoor toe-
stemming of een toegangscode nodig is. Wiki’s zijn ook
uitermate geschikt voor intern gebruik. Net als Yam-
mer, een microblog voor gebruik in bedrijven en waar-
bij alleen mensen met eenzelfde e-maildomein bij een
netwerk kunnen aansluiten.
bron: FredCavazza.netFoto: Rob Essenberg
GRAM | juli/augustus 2011 27
Door de veelheid aan verschillende platformen ont-
staan er ook weer nieuwe tools, waarmee je kunt
zoeken wat er op al deze platformen over je gezegd
wordt. Voorbeelden hiervan zijn Hootsuite, Tweetdeck,
Dialogs of Howsociable.com. Of tools voor als je nog
niet weet wie je moet volgen, zoals twittergids.nl of
wefollow.com.
Groepen mensen komen samen op Social Media om te
communiceren over onderwerpen die ze belangrijk vin-
den. Vaak zoeken ze daarbij naar gelijkwaardige perso-
nen met dezelfde interesses, normen en waarden, of-
wel ‘peers’. Dit komt voort uit de onbewuste gedachte
dat “iedereen die gelijk is aan jezelf leuker, interessan-
ter en beter te vertrouwen is”. We hechten veel meer
waarde aan de mening van onze peers, dan aan die
(opgelegde) van organisaties of merken.
Richtlijnen Social MediaVeel bedrijven zien de aanwezigheid van medewerkers
op Social Media (nog) als iets engs. Verbieden heeft
echter geen enkele zin. Net als op verjaardagen zullen
medewerkers over het bedrijf spreken. Beter is wellicht
om enige richtlijnen voor het gebruik van Social Media
op te stellen. De guidelines van TNT worden geroemd,
die van IBM daarentegen lijken nogal uitgebreid (Goo-
gle maar eens).
Hieronder een aantal richtlijnen voor het gebruik van
Social Media:
• wees verantwoordelijk voor wat je deelt;
• wees authentiek, herkenbaar;
• begrijp het publiek (klanten, concurrenten);
• betracht normen en waarden;
• begrijp het community-idee (share, connect, receive);
• respecteer copyright en fair use;
• bescherm vertrouwelijke informatie;
• lever toegevoegde waarde;
• hou balans in productiviteit;
• verschuil je liever niet achter een bedrijfslogo. Het
gaan om interactie tussen mensen, niet tussen be-
drijfslogo’s;
Ook heel belangrijk: pas geen censuur toe! Ga liever
in gesprek met degene met de onwenselijke mening.
Je zult zien dat diegene zijn mening nuanceert, omdat
hij gehoord wordt. Met een beetje geluk wordt hij zelfs
fan. Een mooi voorbeeld van hoe Social Media voor je
kan werken, is de fanpage van Coca-Cola op Facebook.
Deze heeft bijna 32 miljoen volgers en is niet door het
marketing team van het bedrijf opgezet, maar door
twee fans uit Los Angeles.
Wat doet De Meerlanden?De Meerlanden is aanwezig op Twitter, LinkedIn, Face-
book en Youtube. Na eerst geluisterd en gekeken te
hebben, delen we nu beeld en informatie. We hebben
de media geïntegreerd in onze middelenmix. Binnen
de organisatie wordt nu echter de roep om algemene
richtlijnen en een strategie steeds sterker. Het wordt
duidelijk tijd om collega’s ‘op te leiden’ en op zoek te
laten gaan naar peers.
De gemeente en Social Media
Ilse Klos, Communicatieadviseur bij de gemeente Heemstede, geeft aan dat de gemeente het gebruik van sociale media actief stimuleert: “Recent zijn voor alle medewerkers zogenoemde inspi-ratiesessies over web 2.0 gehouden. Daaruit is een aantal mensen geselecteerd dat nu wordt opgeleid om de eigen collega’s te kun-nen trainen. Ze gaan hen trainen in digitale vaardigheden voor de verschillende online tools: hoe online kennis te delen, informatie te fi lteren en samen te werken. De trainingen leren hen effectiever en effi ciënter te werken, maar zijn ook bedoeld om bekend te raken met middelen om inwoners te betrekken.”
“Voor de gemeente geldt ook dat sociale media kunnen worden ingezet om inwoners zo vroeg mogelijk bij beleid te betrekken en daardoor te werken aan een breed draagvlak. Met social media kun je gebruik maken van de kennis en ideeën van inwoners. Ook daarvoor worden trainingen georganiseerd: burgerparticipatie, van initiatief naar regie. De gemeente wil stimuleren dat mensen zelf initiatief en verantwoordelijkheid nemen.”
“We moeten nu eerst de wereld van de sociale media leren kennen door goed te luisteren, zodat we weten wat de spelregels zijn. Daarom is het belangrijk om te weten waar mensen het over hebben in blogs, op Twitter, LinkedIn, Facebook, Hyves en YouTube. De gemeente Heemstede is zelf aanwezig op Twitter, LinkedIn en YouTube en houdt dit actief in de gaten. De gemeente Heemstede hanteert daarnaast een checklist voor medewerkers voor het gebruik van sociale media.”
28 GRAM | juli/augustus 2011
Bij de top 15 bedrijven in de afvalbranche zien we on-
geveer hetzelfde. LinkedIn is het meest populair. Bijna
ieder bedrijf heeft hier een bedrijfspagina, waarop in-
formatie staat over het bedrijf (en de aangesloten me-
dewerkers). Sommige bedrijven hebben een Group op-
gericht, waarvan followers lid kunnen worden en waar
ze vervolgens kunnen discussiëren over bijvoorbeeld
trends in de markt. Veelal zijn de eigen medewerkers
follower van een bedrijf, maar ook veel recruiters en
zzp-ers, werkzaam in de branche, volgen deze bedrij-
ven.
De helft van deze bedrijven heeft een Hyves-profi el,
gebruikt als platform voor de eigen medewerkers. Via
YouTube tonen enkele organisaties fi lms over het be-
drijf. Twitter en Facebook worden nog niet veel inge-
zet. Bedrijven die al wel twitteren – Van Gansewinkel,
Sita, Attero en De Meerlanden – doen dit vooral door
(links naar) nieuwsberichten te plaatsen. Sita heeft een
klantenservicetweet.
Bij gemeenten gebeurt ongeveer hetzelfde. Vaak is men
nog in de Watching fase. Bij de gemeente Heemstede
heeft men hier een duidelijke gedachte over (zie kader
op pagina 27).
TenslotteHoe Social Media zich zullen ontwikkelen, is door nie-
mand met zekerheid te zeggen. Geen landschap is
méér in verandering. Wat vandaag voor waar wordt
aangenomen, kan morgen alweer achterhaald zijn en is
dat waarschijnlijk ook. Niemand heeft ook de waarheid
in pacht (en degene die dat zegt, moet je maar niet ge-
loven). Begin gewoon met luisteren, kijk wat er op de
diverse platformen gebeurt, wees jezelf – als persoon
én als bedrijf – en ga vooral het gesprek aan!
Bronnen: www.wikipedia.org, www.sociale-media.nl,
www.dutchcowboys.nl en www.frankwatching.com
(infographics), www.tvtweb.nl. ■
Over de auteur:
Bas Boone is communicatieadviseur bij De Meerlanden.
Door Harrie Nouwens
Werk aan
Waar hebben we het over als we spreken over
integriteit in de afval- en reinigingsbranche? En
waar zouden we het over moeten hebben? Wat
is dan integer gedrag? Deze vragen stonden
centraal tijdens de kennisbijeenkomst over inte-
griteit op 22 juni. Zo’n 20 P&O-ers ontmoetten
elkaar in Reehorst in Ede en spraken over het
belang van ‘normaal gedrag’.
KENNISBIJEENKOMST INTEGRITEIT
Bij integriteit, of eigenlijk het ontbreken daarvan, gaat
het over zaken als het meenemen van waardevolle me-
talen, graaien uit de kassa, het achter de PC op kantoor
drijven van (ongeautoriseerde) handel, oudjaarcollec-
tes, pesten en intimidatie, bijzonder declaratiegedrag,
sjoemelen met verlof, niet vertrouwelijke behandeling
van bedrijfsgeheimen, kwaadspreken over werkgever
of collega’s en bijvoorbeeld het privé (al dan niet in
natura) laten betalen voor diensten die gedaan zijn
tijdens werktijd en/of met bedrijfsmiddelen. Uiteenlo-
pende voorbeelden, die ook laten zien dat integriteit-
kwesties spelen in alle lagen van de organisatie.
De NVRD heeft onder haar leden onderzoek laten doen
door Hoff mann Bedrijfsrecherche. Meer dan de helft
(57%) van de leden heeft in het afgelopen jaar te maken
gehad met onregelmatigheden. Het onderzoek leverde
de volgende top vijf aan onregelmatigheden op:
– diefstal/verduistering van bedrijfseigendommen
– bedreigingen
– ongeoorloofde afwezigheid
– aannemen van goederen en diensten
– geweld.
LorrenboerIntegriteit is een kwes-
tie van alle tijden.
Tegelijk is er ook
wel wat veranderd.
Sommigen kun-
nen zich nog goed
herinneren dat het
heel normaal was
dat de auto van de
directeur van de
reinigingsdienst,
net als die van
de burgemeester,
op vrijdag werd
gewassen en ge-
poetst. Tegen de
GRAM | juli/augustus 2011 29
gedeelde normen en waarden
achtergrond van beperkte verdiensten
werd het vroeger ook vanzelfsprekender
gevonden dat men dat men probeerde
onderweg wat bij te verdienen. In dat
verband citeerde een van de sprekers de
uitspraak van een senior ex-medewerker
van een reinigingsbedrijf: ,,Iedere vuilnis-
man is een lorrenboer”. Er was kennelijk
een tijd dat -ongeoorloofd- bijverdienen
en meenemen van bedrijfseigendommen
de norm was. Dat is het nu zeker nu niet
meer. Afval inzamelen en reinigen van de
openbare ruimte zijn echte vakken gewor-
den, waar professionaliteit de norm is.
Regels handhavenAlle aanwezigen onderkennen het belang
van heldere regels en afspraken. Er mag
geen misverstand zijn over wat mag en
wat niet mag. Als het even kan, moet het
ook duidelijk zijn wat de sanctie is. Op-
vallend vaak schort het daar nog aan, zo
bevestigt ook het genoemde onderzoek.
Er valt op dat front nog wel het een en
ander te verbeteren. Gedacht kan wor-
den aan het bij aanstelling vragen van
een Verklaring Omtrent Gedrag, het ma-
ken van protocollen rond inzet van tele-
foon, gebruik van internet, nieuwe me-
dia enzovoort. Regelgeving is een basis,
maar moet natuurlijk ook gehandhaafd
worden. Dat vereist leiding die het goede
voorbeeld geeft en ook kán handhaven.
Het aanspreken van mensen op verwijt-
baar gedrag blijkt echter in de praktijk
vaak moeilijk. Leidinggevenden vrezen
voor een negatief eff ect op -motivatie
van- de medewerker en/of het team.
Bovendien hebben veel van hen niet de
vaardigheden geleerd die nodig zijn voor
dergelijke lastige gesprekken.
Kop van JutNaast regels, en het handhaven daarvan,
is ook de aandacht voor de achtergrond
van regels van belang. Laat niet alleen
zien dat iets niet mag, maar ook waarom
niet. Wanneer medewerkers zelf meeden-
ken over wat wel of niet kan, ontstaat er
meer besef. Besef waarnaar gehandeld
Het eerder genoemde onderzoek leverde veel informatie op. Enkele vaststellingen:
82% heeft binnen hun organisatie een integriteitprotocol;46% heeft een klokkenluidersregeling, 90% een vertrouwenspersoon;45% heeft fraude, integriteit en risicobeheer geregeld op de managementagenda;38% kan tendensen herkennen in het creatief te gelde maken van afvalstromen;24% heeft richtlijnen voor het gebruik van nieuwe media;61% ziet geen bedreiging in het gebruik van nieuwe media;12% registreert onregelmatigheden niet centraal;83% heeft een sleutelbeheerder die uitgifte registreert;80% zegt dat na incidenten ook preventieve maatregelen zijn genomen;42% screent nieuwe medewerkers niet;45% is geïnteresseerd in een workshop/training integriteitbevordering.
wordt. Het voorkomt bovendien dat je
als leidinggevende de kop van jut bent
in integriteitkwesties. En dat onnodig
veel tijd moet worden besteed aan onre-
gelmatigheden. Medewerkers waarmee
in gesprek wordt gegaan over het grijze
gebied tussen absoluut zuiver en abso-
luut fout, blijken in de praktijk heel eens-
gezind te zijn over wat wel en niet kan.
Sommige leidinggevenden gaan zulke
gesprekken liever uit de weg. Een veel
gehoord argument is dat het te abstract
en te ingewikkeld zou zijn voor de doel-
groep. Feit is dat diezelfde mensen wel
het vermogen hebben om hun werk uit
te voeren, een gezin te hebben en deel
te nemen aan het maatschappelijk leven.
Dat veronderstelt dat men ook mee moet
kunnen praten over een uitgesproken
‘gezond verstand’ onderwerp als nor-
maal gedrag.
VertrouwenMeepraten over wat normaal gedrag is en
het belang daarvan, past ook binnen de
opmars naar ‘het nieuwe werken’ en de
trend waarin verantwoordelijkheid krij-
gen verschuift naar verantwoordelijkheid
nemen. Daarin draait alles om vertrou-
wen tussen medewerker en leiding. Bin-
nen deze ontwikkelingen wordt werken
aan gedeelde normen en waarden steeds
belangrijker, naast regels en het handha-
ven daarvan. Bovendien zullen er in de
wereld van nu, die van de sociale media
en oneindige technische communicatie-
mogelijkheden, voortdurend mensen zijn
die verder zijn dan de regelgeving. Overi-
gens bieden al deze nieuwe communica-
tiemogelijkheden ook nieuwe kansen in
het aanpakken van integriteitproblemen.
De aantoonbaarheid van uitspraken en
acties wordt immers een stuk groter wan-
neer medewerkers ze niet doen op het
voetbalveld of schoolplein, maar via bij-
voorbeeld LinkedIn, Hyves of een blog.
MatrixWe constateerden al eerder het belang
van in gesprek gaan over integriteit. In
veel situaties zal het handig zijn daar ei-
gen instrumenten voor te bedenken, die
passen bij de eigen organisatie. Een goed
werkend voorbeeld uit de praktijk blijkt
een eenvoudige matrix waarin zaken als
‘privé bellen tijdens werk’ gescoord wor-
den als integer/niet integer/een beetje
integer. Zo’n matrix biedt een praktisch
handvat voor gesprekken met individu-
ele of groepjes medewerkers. Gezamen-
lijk invullen levert een mooi document op
dat ook van tijd tot tijd opnieuw bezien
en bijgesteld kan worden. Integriteit ver-
dient immers onze blijvende aandacht.
Inlichtingen:
Harrie Nouwens, [email protected]
De presentatie van de sprekers en het
onderzoeksrapport zijn te vinden op
www.nvrd.nl ■
30 GRAM | juli/augustus 2011
Door Ronald Schalekamp
Samenwerking en protocol zorgen voor succesvolle aanpak
folderdumping
Illegale afvaldumpingen vormen een groeiend probleem. De problematiek is divers en vergt een brede,
eenduidige aanpak. De GAD Gooi en Vechtstreek pakt sinds enige jaren succesvol het dumpen van fol-
ders en kranten aan, dankzij een gestandaardiseerd handhavingsprotocol. Van een groot, structureel
probleem zijn de folderdumpingen hierdoor in korte tijd teruggebracht tot een klein aantal incidenten
op jaarbasis. “Wie de natuur of buitenruimte als afvalbak gebruikt voor folderdumpingen, komt er niet
langer mee weg”‚ zegt protocolontwerper Fred Visser, uitvoerend medewerker Toezicht en Handhaving
van de GAD.
Uit een verkennend onderzoek (in opdracht van het mi-
nisterie van LNV) uit 2007 van Alterra (kennisinstituut
voor de groene leefomgeving van het Wageningen Uni-
versity & Research centre) blijkt dat afvaldumpingen in
de natuur een groot landelijk probleem zijn. Mensen
gaan bewust de natuur in om er afval achter te laten.
Daarbij gaat het niet om zwerfvuil, maar om moedwil-
lig gedumpt groot afval, waaronder vuilniszakken met
inhoud, defect witgoed, meubilair, asbest, autobanden,
bouwafval en chemisch afval. De indicatieve cijfers uit
het onderzoek geven aan dat er gemiddeld – het aan-
tal verschilt per provincie en gebied sterk – één keer
per jaar illegaal vuil wordt gedumpt in elke 100 ha na-
tuurterrein. Natuurbeheerders geven al jaren aan dat
het probleem toeneemt. “Mensen zijn te gemakkelijk”‚
denkt Visser. “Gooi het maar van je af, zonder over de
gevolgen na te denken. Terwijl je in onze regio per
maand kosteloos 2 m3 grof vuil kunt laten ophalen en
2 m3 kunt aanbieden. Dan ben je toch niet wijs als je de
rotzooi in het bos neergooit?”
Irritatie en schadeIn het onderzoek van Alterra richtte men zich op dum-
pingen in natuurgebieden. Buitengebieden en stedelijke
omgevingen werden niet meegerekend. De werkelijke
omvang van afvaldumpingen zal dan ook nog vele ma-
len groter zijn, geeft Visser aan. In het kantoor van de
GAD Gooi en Vechtstreek te Bussum vertelt hij: “Afval-
dumpingen zorgen niet alleen voor irritatie bij mensen
die de natuur een warm hart toedragen, maar brengen
ook echt schade toe. Het afval levert bijvoorbeeld risi-
co’s op voor mens en dier en er is een grote kans op
milieuverontreiniging. De aanwezigheid van afval trekt
nieuw afval aan. De ene illegale dump lokt de volgende
uit. Met het opruimen van illegale stortingen in de na-
tuur zijn dan ook hoge kosten gemoeid voor arbeid,
transport en verwerking.”
MilieudelictDe kosten voor het werk van de Buitengewoon Opspo-
ringsambtenaren zijn eveneens aanzienlijk, zegt Visser.
“Wij constateerden in 2008, dat binnen onze regio van
9 gemeenten de hoeveelheid folderdumpingen groot
was, en werd veroorzaakt door met name jonge bezor-
gers die hun taken verzaakten. De folders gaan niet in
de bus, maar in de berm, de sloot, het bos of de hei.
In 2009 ging het binnen ons gebied om 90 meldingen,
waarbij in 70 gevallen Proces-verbaal werd opgemaakt.
Voordat we van een protocol gebruik gingen maken,
kostte elk geval zo’n 10 uren werktijd. Het resultaat
was bovendien vrijwel altijd teleurstellend. De dader
werd niet gepakt, of kwam met een waarschuwing
weg. Maar als er honderd kilo kranten in het bos ligt,
is een waarschuwend vingertje echt niet genoeg. Dat
lost de problemen niet op, terwijl we hier wel spreken
over een milieudelict.” Daarom besloten de gemeenten
Blaricum, Bussum, Hilversum, Huizen, Laren, Muiden,
Naarden, Weesp en Wijdemeren om – in samenwerking
met een aantal partners – een folderprotocol te maken.
Visser gaf het protocol professioneel vorm. Hij vertelt:
“Het succes van het protocol staat of valt met de goede
samenwerking met andere partijen. Ik noem het Open-
baar Ministerie, het Regionaal Milieu Team en de Hop-
per (Hulpoffi cier van Justitie) van het Korps Politie Gooi
en Vechtstreek, het Goois Natuurreservaat, Natuurmo-
numenten, Bureau Halt, de betreff ende gemeenten en
GRAM | juli/augustus 2011 31
verschillende verspreidingsorganisaties. Met name de
samenwerking met deze laatste groep is heel belangrijk
en verloopt zeer goed. Zo hebben we bijvoorbeeld een
handig systeem in het leven geroepen om te kunnen
herkennen welke folders bij welke bezorger horen. Dat
is cruciaal in de aanpak. We behandelen elke hoeveel-
heid reclamedrukwerk van meer dan 20 gesealde pak-
ketten (voor 20 huisadressen) als een illegale dumping.
In de praktijk gaat het meestal om veel grotere hoeveel-
heden, tot vele honderden kilo’s drukwerk aan toe. Het
gevaar voor het uitlogen van de inkt in de bodem of het
grondwater is groot. En ook het plastic verpakkingsma-
teriaal zorgt voor milieuschade. Omdat er bodem- of
grondwaterverontreiniging is gemoeid met de folder-
dumpingen, worden deze afgehandeld als milieudelict.
Dat kan verstrekkende gevolgen hebben voor de dader,
die in het ergste geval een aantekening kan krijgen bij
Justitie, vroeger bekend als het strafblad.”
Succesvolle aanpakSinds de invoering van het handhavingsprotocol voor
folderdumpingen in 2009 is het aantal gevallen bin-
nen het werkgebied van de GAD Gooi en Vechtstreek
fors gedaald. Van 90 meldingen bij aanvang in 2009,
ligt de teller eind juni 2011 op nog maar een twaalftal
meldingen en 5 processen verbaal. Daarbij komt dat
de benodigde tijd per geval met bijna tweederde is te-
ruggebracht. Waar voorheen 10 uren nodig waren per
melding, kan men nu met 3,5 uur toe. Nog belangrijker
is dat het resultaat veel beter is. Veel meer daders wor-
den gepakt en elke dader wordt aangepakt.
Na elke melding van een illegale folderdumping, gaat
een Buitengewoon Opsporingsambtenaar (vaak Fred
Visser of collega Adrie Jansen) op de dumplocatie kij-
ken. Er worden foto’s gemaakt en samen met de ver-
spreidingsorganisatie wordt getracht de verdachte
bezorger te achterhalen. Lukt dat niet, dan wordt de
dumplocatie opgeruimd. Wordt er wel een schuldige
gevonden, dan krijgt deze 24 uur de tijd de folders of
kranten op te ruimen. Gebeurt dat niet, dan wordt het
op zijn kosten opgeruimd.
Ter plekke Proces VerbaalOmdat het in vrijwel alle gevallen om minderjarige da-
ders gaat, worden de ouders en de verdachte thuis be-
zocht en ingelicht. Er vindt een kort verhoor plaats en
met behulp van een standaard EXCEL-document wordt
een Proces Verbaal voor Minderjarigen opgemaakt,
dat meteen kan worden uitgeprint en overhandigd. De
betreff ende Wetsartikelen worden eveneens goed be-
noemd, waardoor fouten zijn uitgesloten. Tijdens het
verhoor wordt de Hulpoffi cier van Justitie gebeld en
wordt beslist of de verdachte aan Bureau Halt wordt
overgedragen voor een taak- of werkstraf, of dat er een
boete (transactie) volgt, of de gang naar de kinderrech-
ter wordt bewandeld. In het geval van een transactie
(130 euro bij minderjarigen en het dubbele bij volwas-
senen) of de kinderrechter volgt tevens een registratie
van 20 jaar bij Justitie. Visser: “Kinderen, maar ook ou-
ders, schrikken vaak enorm dat ze gepakt zijn en dat
het gevolgen voor ze heeft. De ouders zelf geven vaak
ook nog een straf erbij.”
Handhavingprotocol folders/kranten dumpingen Gooi en Vechtstreek
OPTIMAALZICHT VOLGENSDE REGELS.
Een veilig en effectief wagenpark wat voldoet aan de laatste normerin-gen en regelgeving is uw doel en Orlaco helpt u daarbij met onze zicht-systemen. U kunt bij ons terecht voor al uw vragen op het gebied van camera’s en displays die voldoen aan bijvoorbeeld de NEN ISO 1501 norm voor vuilnisauto’s. Daarnaast hebben wij voor u TNO-rapporten beschikbaar over optimale veiligheid en werkwijze rondom zijladers.
Ook geven wij u handleidingen voor optimale ergonomische posities van monitoren in cabines, uw mensen werken hier tenslotte de hele dag mee. Ook worden de eisen rondom elektromagnetische straling voortdurend aangepast aan de snel veranderende omgeving met meer en meer elektronica, ook op dit gebied kunt u bij ons de laatste info verkrijgen. Ook de recent gewijzigde wetgeving rondom front camera’s kan interessant voor u zijn.
Reden genoeg om eens een kijkje te nemen op onze website:www.orlaco.nl, bellen of mailen kan ook altijd:0342 - 404 555, [email protected]
See more. Work more.
ORLACO_ADV_V4.indd 1 10/22/09 9:58 AM
Excuusbrief schrijvenVeel jonge daders komen terecht bij Bureau Halt voor
een taakstraf. In dat geval moeten zij onder meer een
excuusbrief schrijven aan het verspreidingsbureau en
voeren zij een excuusgesprek met Visser. Wanneer een
dader niet wil meewerken, volgt alsnog een transac-
tievoorstel, of gaat deze direct naar de Kinderrechter.
Een serieuze aanpak van een serieus probleem, aldus
Visser. ‘Dankzij de uniforme werkwijze is het probleem
van folderdumpingen nagenoeg opgelost. Bezorgers
weten dat we er bovenop zitten. Dat is via de media
en de verspreidingsorganisaties heel goed gecommu-
niceerd. Kwam men er vroeger mee weg; de pakkans is
nu heel groot en het blijft niet zonder gevolgen. Soms
denkt een dumper dat hij zijn sporen kan wissen, door
bijvoorbeeld de folders te begraven. Maar ook dan
komt er uiteindelijk wat boven water en kunnen we
hem aanpakken.’ Tijdens de Reinigings Demodagen in
Lelystad afgelopen mei presenteerde Visser de nieuwe
werkwijze van het folder- en krantenprotocol van GAD
Gooi en Vechtstreek. Er was veel interesse vanuit heel
Nederland voor de succesvolle aanpak. Momenteel
praat Visser met AVRI Rivierenland en de gemeente Al-
mere, die ook interesse hebben in het handhavingspro-
tocol. Visser: “Onze werkwijze biedt zonder meer ook
kansen in de rest van Nederland. Wanneer er goede af-
spraken met de betrokken partners worden gemaakt,
kan men zo aan de slag.” ■
Afvaldumpingen
zorgen niet alleen
voor irritatie,
maar brengen
de natuur ook
schade toe
GRAM | juli/augustus 2011 33
AFVAL & MILIEUGEMENGDE BERICHTEN
Afval en recycling moeten op agendaAfval en recycling zijn volgens Tweede
Kamerlid René Leegte (VVD) onderwer-
pen die op de nieuwe milieu-agenda van
staatssecretaris Joop Atsma niet mogen
ontbreken. Ook GroenLinks en D66 vin-
den dat het afvalbeleid een prioriteit van
het kabinet moet zijn. Deze partijen be-
nadrukken dat Nederland op veel milieu-
terreinen hopeloos achter loopt, behalve
op het gebied van afvalverwerking. “We
moeten deze voorsprong wel vast weten
te houden, want dat is goed voor onze
economie.”
7600 installaties voor duurzame energie Nederland telt al bijna 7.600 installaties
die duurzame energie opwekken. De
hoofdmoot wordt gevormd door zonne-
panelen op daken van particuliere woon-
huizen en daken van bedrijven. Verder
gaat het om biovergistingsinstallaties,
windmolenparken en onderwater-roto-
ren, die in de Stormvloedkering van de
Oosterschelde energie opwekken. Bij el-
kaar zijn de installaties goed voor een
vermogen van 9.000 Megawatt. Ten op-
zichte van 2009 is dit een stijging van 60
procent. De energie die deze installaties
opleverden zorgde voor een stijging van
de duurzame stroom van 8 procent.
Nieuwe CO2-tool biomassaAgentschap NL ontwikkelt een nieuwe
tool om vast te stellen of de broeikas-
gasbalans van bio-energie wel positief
is. Deze CO2-tool moet inzicht geven in
de uitstoot van CO2, CH4 (methaan) en
N20 (lachgas). De berekening neemt de
emissies over de hele bio-energieketen
mee, van productie en transport tot de
conversie van biomassa. Het is een hulp-
middel voor bedrijven die biomassa ver-
handelen, produceren of toepassen. De
tool kan ook worden gebruikt om aan te
tonen dat de bio-energie-opwekking aan
de broeikasgasreductie-eisen voldoet
die gesteld worden in de NTA8080, de
Nederlandse norm voor duurzame bio-
massa.
Nederland haalt klimaatdoelen in 2020 Volgens staatssecretaris Joop Atsma (Mi-
lieu) haalt Nederland de klimaatdoelen
die in Europees verband voor 2020 zijn
gemaakt. Hij schrijft dit in de ‘Klimaat-
brief 2011’. In Europees verband is afge-
sproken om de uitstoot van broeikasgas-
sen in 2020 met 20 procent te hebben
beperkt ten opzichte van 1990. In de
berekeningen is nog geen rekening ge-
houden met de positieve eff ecten van
regelingen als SDE+, Green Deal. Het
vorige kabinet streefde overigens naar
een reductie van 30 procent. Het huidige
kabinet wil ‘geen koppen op Europese
regelgeving’ en heeft dat doel daarom
teruggebracht tot 20 procent.
RuimtevuilniswagenRond de aarde zweeft heel wat afval
rond, zoals oude satellieten, onderdelen
van raketten en brokstukken. Miljoenen
kilo’s in totaal en de hoeveelheid groeit
nog steeds. Volgens het Space Debris Of-
fi ce, een afdeling van de Europese ruim-
tevaartorganisatie ESA, is het ruimte-afval
geen gevaar voor mensen op aarde. Het
afval is wel gevaarlijk voor satellieten,
omdat ze met een snelheid van ongeveer
50.000 kilometer per uur rondzweven.
Europa en Japan denken daarom na over
een ‘ruimtevuilniswagen’.
Overname afvaltak VeoliaDe Van Gansewinkel Groep neemt de
Belgische afval- en milieu-onderdelen
van Veolia over, met uitzondering van
de gevaarlijke afvalactiviteiten. Hiermee
is een belangrijke stap gezet in de uit-
voering van de recent aangekondigde
groeistrategie van de onderneming. De
Van Gansewinkel Groep wil haar positie
met name in de Benelux versterken. Veo-
lia Environmental Services Belgium reali-
seert met circa 450 medewerkers en 140
voertuigen een omzet van bijna e 100
miljoen. De overname wordt gefi nancierd
met door de aandeelhouders CVC Capital
Partners en KKR ingebrachte fondsen.
Over de waarde van de transactie doet
het concern geen mededelingen.
Utrecht vervoert gerecycled glas per boot De provincie Utrecht vervoert ingeza-
meld huishoudelijk glas voortaan per
schip naar de glasverwerker. Dit betekent
dat er wekelijks 25 vrachtwagens minder
heen en weer rijden tussen Utrecht en
Heijningen (NB). Dat levert jaarlijks een
besparing van een kleine 140 ton CO2
uitstoot op. Bovendien is deze manier
van transport goedkoper. In de provincie
Utrecht wordt per jaar ongeveer 25.000
ton glas ingezameld.
Foto: Jam
ast/N
ation
ale B
eeldbank
Er zweeft van alles in de ruimte, helaas ook heel veel afval
34 GRAM | juli/augustus 2011
door Ans Aerts
Een tweede leven voor houtafval
De mogelijkheden voor de verwerking van houtafval zijn di-
vers en variëren van het chippen van snoeihout en het vervol-
gens uitstrooien op een bospad tot verbranding van houtafval
voor energieopwekking. Andere toepassingen zijn verwerking
tot spaanplaat of compostering. Hoe maak je als gemeente een
verantwoorde keuze?
Peter Koers is commercieel directeur Verwerking van
energie- en afvalnutsbedrijf HVC. Bij HVC zijn 52 ge-
meentelijke aandeelhouders aangesloten en vijf wa-
terschappen. Het bedrijf richt zich, naast afvalinzame-
ling en grondstoff enmanagement, op verduurzaming
van de energievoorziening van de bij HVC betrokken
overheden. Hij vertelt over de verwerkingsmethoden
van houtafval en over de nieuwe ontwikkelingen op dit
gebied.
Welke soorten afvalhout zijn er?
“A-hout is ongeverfd en onbehandeld. B-hout is licht
vervuild hout en is bijvoorbeeld door particulieren bij
de milieustraat afgegeven. Dit hout komt bij het bouw-
en sloopafval terecht. C-hout is het meest vervuild. Het
betreft zwaar behandeld hout, variërend van tuinhek-
ken tot spoorbielzen.”
Vanuit welke invalshoeken kijkt HVC naar houtafval?
“We kijken in eerste instantie naar hergebruik. Een
tweede leven staat voorop. Vervolgens kiezen we voor
verbranden of vernietigen voor energieopwekking.
Schoon A-hout levert het meeste op. De praktijk van
dit moment is dat het schonere hout uit het bouw- en
sloopafval en dat uit de zagerij afkomstig is, een twee-
de leven krijgt in de spaanplaatindustrie. Maar er kun-
nen ook tweedehands pallets van worden gemaakt. Het
B-hout gaat naar bio-energiecentrales, waar het wordt
verbrand voor energie-opwekking. Voor het C-hout, dat
het meest vervuild is, zijn in Nederland op dit moment
nog geen verwerkingsmogelijkheden. Dat kan alleen in
Duitsland. Binnenkort kan dat ook in Nederland. Het C-
hout vindt zijn weg voornamelijk in energieopwekking
in biomassacentrales.”
Kan, gelet op CO2-winst, van hout beter spaanplaat
worden gemaakt of is het beter om het te verbranden
ten behoeve van het opwekken van elektriciteit?
“B- en C-hout worden niet in de spaanplaatindustrie
verwerkt. Daar is het niet geschikt voor. Maar het kan
wel worden gebruikt voor verbranding en het opwek-
ken van elektriciteit. Bepalend is dus de kwaliteit van
het hout en niet de CO2-winst die behaald wordt.”
Welke afwegingen zouden gemeenten moeten maken
op het gebied van milieu en duurzaamheid als het gaat
om de verwerking van houtafval?
“Bij HVC zijn 52 gemeentelijke aandeelhouders in
Noord- en Zuid-Holland, Flevoland en Friesland aange-
sloten. Regelmatig discussiëren we met hen over de
vraag welke weg het meest duurzaam is. Eigenlijk is
daarop niet één antwoord mogelijk. Per gemeente, per
locatie en per hoeveelheid hout die vrijkomt, gaat het
om maatwerk. Bij snoeiafval uit een parkje in Alkmaar
gaat het om een veel kleinere hoeveelheid dan bij hout-
afval uit een groot deel van de Biesbosch. Dat is bepa-
lend voor de verwerking. Als de gemeente Dordrecht
onderhoud pleegt in de Biesbosch, komt er in korte tijd
veel materiaal beschikbaar. Om dit duurzaam te kun-
Foto
BV
OR
Roteb Lease is gespecialiseerd in reparatie, onderhoud en beheer van bijzondere voertuigen.Het accent ligt op afvalinzamel-voertuigen, veegmachines, riool-reinigingsvoertuigen, hoogwer-kers, containerauto's, ambulances en brandweervoertuigen. Roteb Lease staat voor klantgerichte mobiliteitsservice.
S p e c i a l i s t i n r e p a r a t i e , o n d e r h o u d e n b e h e e r v a n b i j z o n d e r e v o e r t u i g e n
Verkoop & Beheer:Advisering bij aanschaf AanschafcoördinatieVoertuiginstructie Assurantie en schadeafwikkeling LeasingWagenparkbeheer ManagementinformatieVerhuur
Werkplaatsen:Onderhoud, reparatie en keuringenSchadeherstelConstructiewerkBedrijfswageninrichtingServicesteunpunt voor RAVO, HIAB, Geesink, Haller,BekkerLaGram en KOKSAdrem veiligheidskeuringen
Voor een advies op maat kunt u contact opnemen met:Roteb LeaseKleinpolderplein 5Postbus 110113004 EA RotterdamTel. 010 - 267 86 00Fax. 010 - 267 85 52www.roteblease.nl [email protected]
nen verwerken, heb je in de regio een verwerkingsloca-
tie nodig. Anders moet het worden vervoerd en wordt
de druk op het milieu veel groter. Het kan dus duurza-
mer zijn om dit soort houtafval te laten liggen, waar
het ligt. Elke gemeente moet voor zichzelf afwegen wat
de meest duurzame oplossing en de meeste haalbare
manier van verwerken is.”
HVC heeft nu één bio-energiecentrale, maar er waren
toch plannen voor nog twee centrales?
“Op dit moment exploiteert HVC een bio-energiecen-
trale in Alkmaar, waar afvalhout wordt verbrand. Het
gaat daarbij om B-hout, maar we willen ons op ter-
mijn ook gaan richten op het verwerken van C-hout
in bio-energiecentrales. We hadden inderdaad plannen
om nog twee bio-energiecentrales te bouwen. We heb-
ben locaties onderzocht in Zaanstad en in Dordrecht
en daarvoor ook de nodige procedures doorlopen. De
markt is op dit moment echter niet gunstig genoeg om
te kunnen gaan bouwen. Daarvoor moet er voldoende
zekerheid zijn over de aanvoer van houtafval. Vorig
jaar zijn er twee bio-energiecentrales geopend in Bel-
gië, net over de Nederlandse grens. Vanuit het zuidelijk
deel van Nederland gaat daar veel houtafval naartoe.
Om die reden hebben we besloten om de installaties in
Dordrecht en Zaanstad voorlopig niet verder te ontwik-
kelen.”
Kunt u de plannen voor een biomassavergasser voor
het vergassen van droge biomassa nader toelichten?
“Er zijn nieuwe ontwikkelingen gaande voor het ver-
werken van diverse soorten biomassa, als gft-afval,
hout en riet. We doen op dit moment onderzoek naar
het vergassen van biomassastromen. De kansrijk-
ste biomassastroom voor vergassing is afvalhout. In
Duiven is op dit moment een installatie in aanbouw
hiervoor. We doen nu samen met Energieonderzoek
Centrum Nederland (ECN) uitgebreid proeven met de
vergassingstechniek en zijn gestart met de schonere
A-houtsoorten. We streven er naar dat op termijn ook
meer vervuilde soorten voor vergassing kunnen wor-
den ingezet. We zitten echter nog in de onderzoeks-
fase. Deze nieuwe methode voor het verwerken van
biomassa is duurzamer dan de huidige methodes voor
het verwerken van groenafval. Alle alternatieven me-
thoden voor de verwerking van groenafval hebben als
belangrijke doelstelling bij te dragen aan de duurzame
energiedoelstellingen die het rijk heeft vastgesteld.” ■
36 GRAM | juli/augustus 2011
Door Hetty Dekkers
ICT Milieu: ‘Er wachten nog
uitdagingen genoeg’
In Nederland is inmiddels 1 miljard kilo e-waste
ingezameld. Een mooie mijlpaal, maar er wachten
nog uitdagingen genoeg, meldt ICT Milieu. “De
laatste twee jaar neemt het totale gewicht van het
ingezamelde e-waste af”, aldus manager Edwin
Zoontjes van ICT Milieu. “Dat heeft ons toch ver-
baasd.”
INZAMELING E-WASTE IN KILO’S NEEMT AF
In 2009 werd nog 22,4 miljoen e-waste ingezameld, 1
procent minder dan het jaar daarvoor. In 2010 echter,
daalde dat cijfer naar 20,6 miljoen. “Een afname van 8
procent, en voor 2011 zien we weinig verbetering”, al-
dus Zoontjes. Volgens hem is de gewichtsafname deels
te verklaren uit de verschuiving naar lichtere appara-
ten. “Vroeger had iedereen een desktop computer op
zijn bureau staan, met zo’n zware monitor. Nu worden
veel meer laptops en platte lcd-schermen aangeboden
en ingezameld. Dat verklaart uiteraard de afname van
het totale gewicht ingezameld e-waste. Maar toch had-
den we dankzij extra inspanningen en betere inzamel-
resultaten gerekend op een toename, of minstens een
gelijkblijvend gewicht.”
InzamelcontractICT Milieu en Wecycle zamelen in Nederland sinds tien
jaar e-waste, (kleinere elektrische apparaten), en spaar-
lampen in. Vrijwel alle gemeenten hebben daartoe een
inzamelcontract getekend, met bijbehorende vergoe-
dingen voor inzamel-, opslag- en afgiftekosten. Daar-
naast timmeren Wecycle en ICT Milieu hard aan de weg
om de mensen te bewegen hun mobieltjes, koffi ezet-
apparaten en andere toestellen met stekker of batterij
apart in te leveren bij de milieustraat of het winkelbe-
drijf. Zoontjes: “Vooral via de detailhandel valt nog veel
te winnen. Het zou mogelijk moeten zijn om je e-waste
daar in te mogen leveren zonder dat je er een nieuw
apparaat voor terug koopt. We willen bijvoorbeeld bij
bouwmarkten en doe-het-zelfzaken graag bakken neer-
zetten waar al het e-waste vrijblijvend ingeleverd kan
worden. Aan dat idee wordt gewerkt. Samen met de
gemeenten en gemeentelijke inzameldiensten zouden
we graag de totale kosten omlaag willen brengen en
meer milieurendement bereiken. Dat zou kunnen door
een verbeterde logistiek, bijvoorbeeld meer bronschei-
ding op de milieustraat. We nodigen gemeenten graag
uit om met ons mee te denken op dat punt.”
Om ook de jeugd te bereiken, hield ICT Milieu begin
dit jaar een campagne, Remix IT, op tachtig middelbare
scholen in het hele land. “We gingen naar die scholen
toe en lieten leerlingen meedoen aan een competitie
om zo veel mogelijk kleine ict-apparatuur in te zame-
len op school. Die campagne leverde 50.000 ingeza-
melde apparaten op.”
WecyclefondsEen andere belangrijke peiler onder het inzamelbeleid
is de zeven miljoen euro die het Wecyclefonds beschik-
baar stelde voor gemeentelijke pilots (2,5 miljoen) en
voorlichtingscampagnes (4,5 miljoen). “De 2,5 miljoen
voor pilotprojecten is bijna op”, aldus Zoontjes. “Van
dat budget is goed gebruik gemaakt.” Van de 4,5 mil-
joen die bestemd is voor pr- en communicatieactivitei-
Feiten op een rij • 416 van de 417 gemeenten in Nederland hebben een inzamelcon-
tract met Wecycle en ICT-Milieu. De enige gemeente die niet mee-doet is Schijndel. Deze Brabantse gemeente heeft te kennen gege-ven haar e-waste liever aan particuliere handelaren te verkopen.
• 136 gemeenten zamelen minder e-waste in dan het landelijk ge-middelde van 5 kilo per inwoner. Veertien van hen blijven zelfs onder de 2 kilo.
• Bijna 2500 winkeliers, waaronder grote wit- en bruingoedzaken, doen mee aan inzamelactiviteiten van Wecycle en ICT-Milieu. Zij ontvangen daarvoor een vergoeding van Wecycle.
• Per jaar verdwijnt bij de consument nog 33 miljoen kilo e-waste in de vuilnisbak.
• Wecycle en ICT-Milieu verzorgen in Nederland de inzameling en recycling van e-waste. Het meeste ingezamelde materiaal blijft in Nederland; een klein deel wordt verwerkt in Duitse en Belgische installaties.
• ICT Milieu zegt een recyclingpercentage van 95 procent te realise-ren; 5 procent blijft over als onbruikbaar residu dat verbrand moet worden.
Edwin Zoontjes, manager ICT-Milieu
Voor iedereen een goede stoel!Probeer 4 weken gratis…
de lucht - of mechanischgeveerde SAVAS // 65K4 XL* vanaf:
SAVAS Seating BV – Zaltbommel0418 - 51 53 22 – www.savas.com
* e
x B
TW
, in
bo
uw
-e
n t
ran
spo
rtko
ste
n
ten is pas 1,2 miljoen euro aangevraagd en toegekend.
“Dat kan een tandje beter. Daarom hebben we gemeen-
ten onlangs weer eens aangeschreven om ze attent te
maken op het Wecyclefonds.” Tot en met september
2012 kunnen gemeenten nog vergoedingen voor hun
communicatieprojecten aanvragen. Het fondsgedeelte
voor pilotprojecten is overigens nog niet hélemaal op,
daar zit nog 300.000 euro in kas.
AfgifteplichtOp dit moment wordt in Nederland ruim 40 procent
van al afgedankte e-waste ingezameld en gerecycled.
Volgens de Europese Unie moet die hoeveelheid over
tien jaar verdubbeld zijn. “Of we die 80 procent in
2021 gaan halen, dat weet ik niet”, zegt Zoontjes voor-
zichtig. “Daar durf ik geen uitspraak over te doen. Wat
wij graag zouden zien, is dat er zo spoedig mogelijk
een afgifteplicht voor e-waste in Nederland wordt inge-
steld. Wij denken namelijk dat de gewichtsafname van
de laatste twee jaar vooral te wijten is aan alternatieve
kanalen. Je ziet steeds meer handelaren die het ict op-
kopen voor eigen doeleinden. Groot nadeel daarvan is
dat je niet weet waar het blijft en of het verantwoord
gerecycled wordt.”
De Europese Unie heeft gevorderde plannen voor een
afgifteplicht, maar volgens Zoontjes kan het allemaal
veel sneller. “Als je op Brussel moet wachten, duurt dat
nog jaren. Begin er vast mee in Nederland, is ons voor-
stel. Dat hebben zo ook voorgelegd aan het ministerie.
Nu is het afwachten of die maatregel er komt.” ■
E-waste apparatuur wordt ontmanteld
38 GRAM | juli/augustus 2011
nieuwsTekst: Bas Peeters
Commissie Opleiden &
Professionaliseren
De commissie Opleiden & Professi-
onaliseren heeft een herstart door-
gemaakt. In een kleinere setting
wordt gewerkt aan een nu al stevige
agenda. Onderwerpen zijn onder
meer functiegerichte competentie-
profi elen, opleidingsbevordering,
integriteit, professionalisering van
middenkader, verzuimmanagement
en arbeidstijdenwet interpretatie. De
commissie is een mooi podium voor
uitwisseling van kennis en ervaring.
Leden die geïnteresseerd zijn om er
een actieve bijdrage aan te leveren
zijn welkom, zeker ook gemeente-
lijke leden. Meer informatie: Peter
Kerris [email protected]) of commis-
sie voorzitter Wouter Koenderman
Oproep afvalpreventieprojecten
Van 19 tot 27 november 2011 is de Eu-
ropese week van de afvalvermindering.
Heeft uw organisatie initiatieven of pro-
jecten op het gebied
van afvalpreventie of
-vermindering? Meld
deze dan aan! Meer
weten en/of aanmel-
den? Neem contact op
met Maarten Goorhuis,
Gladheidbestrijding
– De NVRD neemt, naar aanleiding van
de problemen in de afgelopen winters,
deel aan het Overleg zouttekort.
Naast de NVRD zijn hierin Rijkswater-
staat, VNG, IPO, Unie van Waterschap-
pen en stichting Verkeersveiligheid be-
trokken. Binnen dit overleg brengt de
NVRD – samen met de VNG – de pro-
blematiek van de gladheidbestrijding
binnen gemeenten onder de aandacht
bij andere wegbeheerders.
– De NVRD heeft bijgedragen aan het op-
stellen van de handreiking ‘Samen-
werking bij Gladheidbestrijding’.
De handreiking is begin mei 2011 op-
geleverd en is voor e 30,- via CROW.nl te
bestellen. Het document is vooral een
aanrader voor (kleinere) gemeenten,
waar de kleine schaal van de dienstver-
lening op het gebied van gladheidbe-
strijding tot problemen leidt.
– Tenslotte stelt de NVRD de kennis en
ervaring van de leden ter beschikking
aan de VNG, die aan de slag gaan met
het opstellen van standaardcontrac-
ten voor (gezamenlijke) zoutin-
koop voor gemeenten.
Voor meer informatie over deze activitei-
ten: Samuel Stollman ([email protected])
Masterclass Zwerfafval
voor bestuurders
Op woensdag 14 september organiseert
de NVRD in het kader van Gemeente-
Schoon een masterclass zwerfafval voor
NVRD Agenda
31 aug Startbijeenkomst NVRD-Young Professionals, Oudaean Utrecht
1 sep Benchmarkbijeenkomst Afval en Service, Arnhem
8 sep Bijeenkomst platform Regie & Beleid
13 sep Stuurgroep Open Standaarden
13 sep Bedrijvengroep gevaarlijke afvalstoff en
14 sep Regiobijeenkomst Zuid-Holland
14 sep Masterclass Zwerfafval voor bestuurders
bestuurders. Met deze masterclass reikt
de NVRD deelnemers, aan de hand van
hun eigen situatie, concrete handvatten
aan om eff ectief te sturen op zowel be-
schikbare middelen als betrokken par-
tijen in de aanpak van de zwerfafvalpro-
blematiek. Gastspreker is de Arnhemse
wethouder Margreet van Gastel. De
masterclass vindt plaats op woensdag
14 september van 12.00 tot 17.00 uur
in Rosmalen. Deelname is gratis. Inschrij-
ven voor de masterclass:
mail naar [email protected]
NVRD-Young Professionals
van start
Ben je werkzaam in de afval- en rei-
nigingsbranche? Ben je jonger dan
30 en wil je jouw generatiebuddies
leren kennen? Wil je kennis en erva-
ringen uitwisselen, ideeën opdoen
en delen? Kom dan naar de eerste
bijeenkomst van NVRD-Young Pro-
fessionals op 31 augustus in Stads-
kasteel Oudaen, Oudegracht 99 in
Utrecht. We hebben een interessant
programma met een persoonlijk ver-
haal van Sjoerd van het Erve over
zijn carriere van vuilnisman tot di-
recteur en een discussie over de
toekomst van de afvalbranche. Ui-
teraard sluiten we af met een borrel.
Voor aanmelden of meer informatie:
Peter Kerris ([email protected])
15 sep Bestuursvergadering
20 sep Commissie Reiniging
21 sep Themadag IBOR
21 sep Commissie Afvalpreventie
21 sep Commissie KAM
22 sep Commissie Inzameling & Transport
23 sep Bestuursvergadering regio Zuid
GRAM | juli/augustus 2011 39
Het meest recente wapenfeit spreekt al boekdelen. On-
langs sleepte Reinis voor de neus van private kapers
een meerjarig contract bij het Havenbedrijf Rotterdam
binnen voor het inzamelen van afval in het havenge-
bied bij alle aanlegsteigers voor de binnenvaart. Het
werk is via een Europese aanbesteding aan NV Reinis
gegund. Dit ging niet zonder slag of stoot. Het Haven-
bedrijf stelde strikte eisen aan de uitvoering van het
werk. Van Kruijl (1950) is daarom trots op dit resultaat.
“Ik denk dat de manier waarop wij hebben ingespeeld
op de Rotterdamse wensen een belangrijke rol heeft
gespeeld bij het gunnen van de opdracht. Wij zoeken
samen met de klant altijd naar maatwerk oplossingen,
waarbij wij geen concessies doen aan de kwaliteit. Wij
zijn geen prijsvechter. Ik denk dat wij ons daarmee on-
derscheiden. Ik ben blij dat er in deze tijd, waar al-
les alleen nog maar om de prijs lijkt te draaien, nog
oog is voor expertise en kwaliteit. Als opdrachtgever
ben je daar uiteindelijk toch het beste mee af.” Reinis
werkt hoofdzakelijk voor haar enige aandeelhouder de
gemeente Spijkenisse. Voor die gemeente verzorgt het
bedrijf de afvalinzameling, kolkenreiniging en diverse
reinigingstaken. Ook exploiteert Reinis een milieu-
straat.
ZorgdragerReinis scoort ook goed met het feit dat aandeelhouder
en klant Spijkenisse nu al weet dat de tarieven volgend
jaar worden verlaagd zonder dat hoeft te worden ge-
sneden in de personeelsformatie of moet worden in-
geleverd op service en kwaliteit. Voor Van Kruijl is het
succes geen onemanshow. Dat zegt hij niet voor de
bühne, maar omdat hij het meent. “Het mooie van dit
bedrijf is dat iedereen erg is betrokken bij het reilen
en zeilen. We hebben zo’n tachtig personeelsleden,
waarvan de meesten de overgang vijf jaar geleden van
gemeentelijke dienst naar bedrijf hebben meegemaakt.
Die periode was voor de meesten best angstig. Toch
is iedereen er enthousiast in meegegaan.” Op een be-
paald moment heeft Van Kruijl alle medewerkers bij
elkaar geroepen om te brainstormen over het nieuwe
bedrijf. “De overgang naar een bedrijfsvorm betekende
dat we allemaal extra hard zouden moeten lopen om
de concurrentie voor te blijven. Vanaf de start was het
voor mij duidelijk dat het personeel bepalend zou zijn
voor het slagen of mislukken van deze operatie. We
hebben alle medewerkers ervan kunnen overtuigen dat
iedereen een kans zou krijgen om zich te ontplooien.”
Om dat te bereiken, zijn alle functies in de buitendienst
op een hoop geveegd en vervangen door de functie-
naam van algemeen medewerker. Vervolgens is voor
iedereen een opleidings- en coachingstraject gestart.
Van Kruijl: “Via periodieke ‘tien-minuten-gesprekken’
met iedere medewerker afzonderlijk, volg ik dat tra-
ject persoonlijk als een soort zorgdrager. Ik voel me
namelijk verantwoordelijk voor die mensen. In die ge-
sprekken komen ook privézaken aan de orde en al snel
ontdekte ik hoeveel potentie er in de organisatie zat.
Zo is het zelfs gelukt om medewerkers die niet kon-
den lezen of schrijven toch carrière te laten maken en
te leren de lat voor zichzelf en de organisatie hoog te
leggen. Mensen die vroeger als belader werkten, zijn
door Laurent Chevalier
Gemeenten die uitbesteden moeten naar het totale kostenplaatje kijken
Niet alleen Moeder Natuur heeft vreemde kost-
gangers. Ook binnen NVRD-kringen lopen aparte
vogels rond. Neem Hanns van Kruijl, directeur
van reinigings- en afvalinzamelingsbedrijf NV
Reinis in Spijkenisse. Van huis uit binnenhuisar-
chitect – niet een voor de hand liggende aanbe-
veling voor een baan in afvalland – is Van Kruijl
directeur van deze verzelfstandigde reinigings-
dienst. En met succes. Lees maar mee.
Reinis-directeur Hanns van Kruijl: “De prijs van onze dienstverlening is inclusief
service met een gouden randje”
40 GRAM | juli/augustus 2011
doorgegroeid naar hogere functies. Eentje is bijvoor-
beeld accountmanager geworden en een ander is nu
zelfs bedrijfsleider. Het zijn allemaal deskundigen bij
uitstek. Beter kan je niet wensen.”
Alle medewerkers is steeds voorgehouden dat het
nieuwe bedrijf altijd de hoogste kwaliteit moet leveren
om succesvol te zijn. Daarvoor werd het ‘Reinis ABC’
ingevoerd, met de A voor Aandacht voor de klant, B
voor Betrokkenheid en C voor Commercieel denken.
Voor zichzelf brengt Van Kruijl dit ‘ABC’ in praktijk door
het werk en de ontwikkelingen binnen het bedrijf re-
gelmatig te bespreken met de voor afval en reiniging
verantwoordelijke wethouder en de ambtelijke staf bij
Spijkenisse. “Zo kan ik ze op een transparante manier
duidelijk maken waar wij voor staan en wat ze voor het
geld dat ze betalen terugkrijgen.”
Open kaart spelenHoewel Spijkenisse volgens Van Kruijl bijzonder tevre-
den is, blijkt het in de praktijk een hele toer te zijn om
de buurgemeenten, die nog gebruik maken van private
afvalbedrijven, er van te overtuigen dat ze er voordeel
van kunnen hebben als ze ook gebruik maken van de
diensten van Reinis. “Zo’n overstap zou voor Spijkenis-
se en voor de buurgemeenten gunstig zijn zowel wat
betreft prijs als kwaliteit. Ik heb dit regelmatig bespro-
ken met ambtenaren van de buurgemeenten. Vanuit de
veronderstelling dat private ondernemingen goedkoper
zijn, wordt toch nog steeds openbaar aanbesteed. Ik
ben er van overtuigd dat wie het rekensommetje goed
maakt en alle componenten meetelt, wel eens voor een
verrassing kan komen te staan. Onze prijs is namelijk
inclusief service met een gouden randje en alles is hon-
derd procent transparant.”
Van Kruijl durft de stelling aan dat bij een reële prijs-
kwaliteitvergelijking zijn bedrijf de concurrentie aan
kan. Hij verwijst daarbij nogmaals naar het afvalinza-
melcontract met het Havenbedrijf Rotterdam. “Ze heb-
ben niet zomaar voor ons gekozen. Ze kunnen daar
heus als de beste rekenen.” Van Kruijl heeft de hoop
buurgemeenten aan boord te krijgen nog niet opge-
geven. “Door de bezuinigingen wordt op steeds meer
niveaus gesproken over de operationele – en fi nanciële
voordelen van regionalisatie. Samenwerking op het ge-
bied van afvalinzameling en reiniging leent zich daar
bij uitstek voor.” De ontwikkelingen in regio’s elders in
het land ondersteunen deze stelling van de Reinis-di-
recteur. Hij wijst op de Westelijke Mijnstreek in Zuid-
Limburg waar de gemeenten Beek, Schinnen, Sittard-
Geleen en Stein vorig jaar een eigen vennootschap
oprichtten en onlangs konden melden dat ze daardoor
fl ink besparen op de kosten in vergelijking met private
uitbesteding. ■
door Hetty Dekkers
In Zweden gebruiken steeds meer gemeenten
QuattroSelect. Dit systeem bestaat uit twee
minicontainers met ieder vier compartimen-
ten. De scheiding van afval is er fl ink mee
verbeterd. De kosten zijn wel iets hoger, ver-
telt Jon Nilsson Djerf van de Swedisch Waste
Management Association.
“QuattroSelect is ruim tien jaar geleden in Zwe-
den geïntroduceerd”, aldus Nilsson Djerf. Dat ge-
beurde om de service te verbeteren. In Zweden
was meestal slechts één container in gebruik, voor
restafval. Inwoners die fracties zoals papier, blik en
glas willen scheiden, moeten die fracties zelf naar
een recyclingstation brengen. Omdat de afstanden
vaak groot zijn, vooral in Noord-Zweden, is dat een
hele inspanning. Om het de inwoner makkelijker te
maken, begon een aantal gemeenten met het ge-
bruik van het multifractiesysteem QuattroSelect.”
De twee minicontainers bevatten ieder vier losse,
rechthoekige ‘emmers’, waarin je onder meer rest-
afval, gekleurd en ongekleurd glas, papier, plastic
verpakkingen en blik kunt deponeren. “Dat werkt
heel makkelijk en het resultaat is goed”, aldus Nils-
son Djerf. “Voorheen was het restafval bijvoorbeeld
gemiddeld vervuild met veertig procent verpak-
kingsmateriaal en papier. Bij de gebruikers van het
multifractiesysteem is die vervuiling afgenomen tot
slechts twintig procent. Omdat de containers in hun
eigen tuin staan, gaan de Zweden er milieubewust
mee om en werpen ze de verschillende soorten af-
val heel correct in de juiste compartimenten.”
Zweden tevreden
restafval
plastic
gft-afval
bont glas
dranken-kartons
oud papier
blikwit
glas
Hoe kunt u net als ruim tachtig andere Nederlandse gemeenten uw textielinzameling charitatief, duurzaam en transparant laten regelen?
textielinzameling | donatie | innovatie & advies
Met Stichting KICI. Specialist in inzameling en hergebruik van textiel.De gehele opbrengst doneert KICI aan goede doelen in binnen- en buitenland. www.kici.nl
Hogere kostenHet enige nadeel van QuattroSelect is
volgens Nilsson Djerf de prijs. “De kos-
ten zijn iets hoger. Een Zweeds huishou-
den betaalt gemiddeld 200 euro per jaar
aan afvalstoff enheffi ng. Inzameling met
het acht-compartimentensysteem kost
zo’n 250 euro per jaar. Maar die belas-
tingverhoging kun je als gemeente slim
aanpakken. De meeste gemeenten hiel-
den hun inwoners voor dat ze het oude
systeem, van één container voor restaf-
val, wel mochten blijven gebruiken maar
dat dit systeem ook duurder werd. Met
zo’n argument koos vrijwel iedereen
voor QuattroSelect. De meeste Zweden
begrijpen wel dat ze iets goed doen voor
het milieu. Bovendien is het systeem
veel makkelijker voor ze dan het oude
systeem, waarbij je alles zelf naar het re-
cyclestation moest brengen.”
Speciale inzamelvoertuigen, die gemaakt
worden in Finland, legen de minicon-
tainers in één beweging. Ze vangen de
gescheiden fracties op in verschillende
wagencompartimenten. Volgens Nils-
son Djorf is scheiding aan de bron erg
belangrijk voor Zweden. “Wij hebben
geen sorteer- of nascheidingsinstallaties,
zodat we geheel afhankelijk zijn van de
medewerking van de burger. Een ander
voordeel van het quattrosysteem is meer
zelfstandigheid voor gemeenten. De re-
cyclestations, waar de Zweden hun ge-
scheiden afval naar toe moeten brengen,
worden geheel geëxploiteerd door één
grote, landelijke producentenorganisa-
tie. Gemeenten willen graag wat minder
afhankelijk zijn van deze gigant. De re-
cyclestations zijn vaak veel te dun ge-
zaaid, de afstanden te groot, zonder dat
gemeenten daar iets aan kunnen doen.
Met het quattrosysteem zijn gemeenten
minder afhankelijk van die ene grote,
Zweedse producentenorganisatie die de
recyclestations beheert. De fracties die
via het quattrosysteem worden ingeza-
meld, gaan vaak naar kleinere producen-
tenorganisaties, waarbij de opbrengst
gedeeld wordt tussen producentenorga-
nisatie en gemeente.”
Gele tonNilsson Djerf weet niet of het quattrosy-
steem ook geschikt is voor andere lan-
den. “Voor Scandinavische landen wel,
omdat de omstandigheden ongeveer ge-
lijk zijn. Maar in Duitsland bijvoorbeeld,
gebruikt men de ‘gele ton’, waarin al het
verpakkingsmateriaal gezamenlijk mag
worden gedeponeerd. Daar zal het quat-
trosysteem niet aanslaan.”
In Nederland, waar veel gemeenten van
de duobak zijn afgestapt omdat die
geen zuivere fracties opleverde, is het
ook de vraag of het acht-compartimen-
tensysteem een succes zou zijn. Nilsson
Djerf heeft daar geen mening over. “Ver-
menging van de fracties komt in Zweden
nauwelijks voor; hier werpen mensen vrij
zorgvuldig het juiste afval in de juiste
compartimenten. Ik weet niet hoe men in
Nederland daarmee om zou gaan.”
HelsingborgOmdat de Zweedse ervaringen goed
zijn, breidt het systeem zich steeds ver-
der uit. Zo’n dertig, vaak grote, steden
van de ruim tweehonderd gemeenten
die Zweden telt, gebruiken inmiddels de
minicontainers met acht compartimen-
ten. Helsingborg is een van die gemeen-
ten. Reinigingsdirecteur Bjorn Larsson
van Helsingborg: “We hebben ongeveer
60.000 QuattroSelectcontainers in ge-
bruik. Ze werden zo’n acht jaar geleden
ingevoerd, om de recyclingpercentages
omhoog te brengen. Mensen mochten
zelf kiezen of ze een container met meer
compartimenten wilden en bijna ieder-
een stemde toe.” Het restafval in Helsing-
borg is sindsdien verminderd tot 200
kilo per persoon per jaar. Larsson heeft
de cijfers niet paraat, maar hij spreekt
van een gestage, consequente daling. De
recyclefracties zijn van een uitstekende
kwaliteit en klachten zijn er nauwelijks.
“Uit een onderzoek bleek dat 85 procent
van onze inwoners tevreden is over het
systeem”, aldus Larsson. ■
over QuattroSelect systeem
42 GRAM | juli/augustus 2011
door Harrie Nouwens
Dreigend tekort aan chauffeurs in de afvalbranche
In de zomermaanden is er hier en daar een tekort aan chauffeurs. De transportsector waarschuwt zelfs voor
dreigende chauffeurstekorten. Vraag is of de afvalbranche iets moet doen aan instroombevordering van
chauffeurs en daarmee samenhangend het imago van de branche.
Jarenlang leek krapte op de arbeidsmarkt minder vat
te hebben op afval- en reinigingsbedrijven. Door fusies
en strategische vormen van samenwerking werden sy-
nergievoordelen gerealiseerd. Deze voordelen zorgden
ervoor dat er weinig nieuwe mensen nodig waren. Bo-
vendien was er sprake van een beperkt verloop dankzij
een sociaal plan en andere arbeidsvoorwaardelijke ga-
ranties. Ook nieuwe inzamelmethoden en verbeterde
planningstools droegen er toe bij dat de afvalbranche
meer kon doen met evenveel mensen.
Werkgeversvereniging Energie & Nutsbedrijven en het
O&O fonds ENb vonden een paar jaar geleden toch dat
er iets moest gebeuren om de instroom van chauff eurs
te bevorderen. Vanuit de gedachte ‘onbekend maakt on-
bemind’ werd daarom een toolset ontwikkeld: ‘werken
met afval’. Een set bestaande uit posters, fi lmpjes, een
magazine, een quiz en een website. Allemaal gericht
op scholen en werkgevers. Al ervaren we nu niet direct
een probleem, we zullen er zeker mee te maken krijgen
en er dus op moeten anticiperen. Wedden op één paard
is nooit verstandig, ook niet waar het gaat om reacties
op een (dreigend) chauff eurstekort. De aanpak zal een
kwestie moeten zijn van een combinatie van de vol-
gende mogelijkheden:
1 Goede arbeidsvoorwaarden Zorg voor een marktconform arbeidsvoorwaardenpak-
ket met elementen die potentiële chauff eurs aanspre-
ken. Benadruk pluspunten zoals een stevig pensioen
en de ‘schade vrij rijden’ regelingen.
2 Laat zien dat je aantrekkelijk bentBenadruk in de communicatie met potentiële mede-
werkers de niet arbeidsvoorwaardelijke pluspunten.
Bijvoorbeeld veel collegiaal contact, werken in de eigen
regio en beperkt of niet verplicht worden tot overwer-
ken.
3 Oog voor specifi eke doelgroepenBijvoorbeeld vrouwen en mannen die graag de zorg
voor kinderen combineren met een deeltijdbaan. Ook
ouderen die graag in deeltijd werken, vormen een po-
tentiële doelgroep met eigen specifi eke behoeften.
4 Zelf opleiden Jongeren de gelegenheid geven om tegen zachte voor-
waarden hun rijbevoegdheid te halen. Voor de hand
ligt een combinatie met een inzet als belader. Dit blijkt
vaak een rendabele aanpak waarmee een afvalbedrijf
bovendien haar maatschappelijke betrokkenheid toont.
Niet zelden gaat het immers om jongeren van goede
wil, die om wat voor reden dan ook de eindstreep van
hun reguliere opleiding niet hebben gehaald.
De NVRD kan als branchevereniging een belangrijke
rol spelen bij het laten zien van de (aantrekkelijkheid
van) de branche. We praten graag met u verder over
het belang en de eventuele aanpak van bijvoorbeeld
imagocampagnes. Reacties zijn welkom op de GRAM
groep van linked-in en natuurlijk ook per e-mail:
Foto: Guido Koppes Fotografi e/Nationale Beeldbank
GRAM | juli/augustus 2011 43
OTTO wordt ESE
De naam van OTTO Nederland is
per 1 juli gewijzigd in ESE bv. Dit is
een gevolg van de overname van
moedermaatschappij Environmental
Solutions Europe Holding BV door
Stirling Square Capital Partners
(SSCP) en het management in Maas-
tricht.
Alle dochterondernemingen die tot
voor kort nog de naam droegen van
de voormalige eigenaar OTTO heb-
ben een nieuwe naam gekregen. Tot
de dochterondernemingen behoren
de handels en productie vestigin-
gen in Nederland, België Duitsland,
Engeland, Frankrijk en een aantal
vestigingen in Oost Europese lan-
den. Alle kennis en ervaring over
de afgelopen 75 jaar is meegeno-
men om ESE verder te ontwikkelen
op het gebied van duurzaamheid,
innovatie, kwaliteit maar ook in de
service verlening op het gebied van
identifi catie en containermanage-
ment.
NIEUWTJES VAN DE ZAKELIJKE MARKT NIEUWS
Met de Sirocco nevelkanonnen biedt Tra-
Mat een scala van oplossingen om stof-
overlast in de buitenlucht en in grote recy-
clinghallen terug te dringen. Hierbij wordt
zo zuinig mogelijk met water en energie
omgesprongen. TraMat levert voor sy-
stemen op basis van perslucht en water.
De laatste aanvulling is het Mistral ne-
velkanon, dat water met een rotator in
plaats van met sproeiers vernevelt tot
een ultra fi jne nevel. Hierbij wordt de
nevel met een ventilator over een grote
afstand verplaatst. De Sirocco Nevelka-
nonnen zijn leverbaar met en zonder
watertank en kunnen op een verrijdbaar
frame of aanhanger geplaatst worden.
Inlichtingen: TraMat,
tel. 0183-565333 en www.tramat.nl
TraMat nevelkanon
Virtueel proefrondje afvalbrengstation VeenendaalDeze maand wordt het nieuwe afval-
brengstation, gevestigd aan de Wage-
ningselaan in Veenendaal offi cieel in
gebruik genomen. Mensen kunnen het
nieuwe afvalbrengstation ook virtueel
bezoeken via de website.
De link voor het virtueel afvalbrengstation:
www.acv-groep.nl/veenendaal/afvalbreng-
station
Het is alsof een bezoeker echt met de
auto aankomt rijden, bij de slagboom
even meldt dat hij afval gaat storten en
vervolgens doorrijdt naar de plek waar
dat moet. Het bijzondere is dat het vir-
tuele brengstation van Veenendaal exact
dezelfde indeling heeft als de werkelijk-
heid. Bezoekers kunnen dus van tevoren
hun route uitstippelen.
44 GRAM | juli/augustus 2011
NIEUWTJES VAN DE ZAKELIJKE MARKT NIEUWS
Matrasrecycling of matrasverbranding? De keus is aan de ontdoenerIn Nederland komen jaarlijks zo’n 1.2
miljoen gebruikte matrassen vrij. Dat
staat gelijk aan 500.000 tot 750.000 m3
matrassen. Het grootste deel van deze
matrassen wordt als grof huishoudelijk
afval via de milieustraat afgevoerd naar
een AVI. Deze verwerkingsmethode is
goedkoop maar zorgt voor een onom-
keerbaar en onnodig verlies van bruikba-
re materialen. RetourMatras heeft in Le-
lystad een installatie gerealiseerd waarop
de matrassen volautomatisch worden
gedemonteerd. De materialen van elke
matras worden zodanig gescheiden dat
nagenoeg 100% hergebruik van deze ma-
terialen als secundaire grondstof moge-
lijk wordt.
Sinds 2009 is RetourMatras bezig met
een lobby bij VROM en matrasfabrikan-
ten en -importeurs voor een verwijde-
ringsbijdrage op gebruikte matrassen
voor matrasrecycling. Dit is alleen moge-
lijk door het ondertekenen van een Alge-
meen Verbindend Verklaring voor Verwij-
deringsbijdrage op matrassen. Helaas is
dit niet tot stand gekomen omdat steun
hiervoor van minimaal 75% van de fabri-
kanten en importeurs niet gerealiseerd
kon worden. Daarmee is het wel of niet
recyclen van matrassen de keus van de
ontdoener.
Ondanks het feit dat veel bedrijven en
gemeenten zich graag identifi ceren met
‘groen, duurzaam en maatschappelijk ver-
antwoord’, bemerkt RetourMatras steeds
weer dat uiteindelijk de prijs van verwer-
king de doorslag geeft om niet te kiezen
voor recycling. De huidige verbrandings-
tarieven zijn zodanig laag dat RetourMa-
tras hier absoluut niet mee kan concur-
reren. Wanneer deze trend zich voortzet,
zal het initiatief van RetourMatras – het
zelfstandig ontwikkelen van een recy-
clingmethode voor een volumineus afval-
artikel dat 100% bruikbare grondstoff en
oplevert – binnen afzienbare tijd verloren
gaan.
Methode
De matras wordt op de machine opge-
voerd, wordt opensneden en ontdaan
van het tijk dat als textielafval wordt
hergebruikt. Vervolgens wordt de ma-
tras gesorteerd op latex of PU schuim,
aansluitend verkleind en gebaald. Deze
beide stromen worden hergebruikt. De
matrassen die vering bevatten worden
daar voor verkleining van ontdaan en het
metaal wordt hergebruikt.
Nederlandse huishoudens gebruiken
jaarlijks circa 550.000 ton aan eenmalig
verpakkingsglas. 80 Procent van dit ver-
pakkingsglas komt via de glasbak retour
en kan steeds opnieuw gebruikt worden
zonder kwaliteitsverlies. Glasrecycling
is daarmee van groot belang voor zowel
het milieu als de glasindustrie. De consu-
ment gooit niet alleen glas in de glasbak.
Als de vrachtwagens bij Van Tuijl Glasre-
cycling gelost worden, valt er naast glas
van alles uit zoals mobieltjes, servies-
goed, plastic fl essen etc. Het is daarom
belangrijk het aangeleverde materiaal
zo goed mogelijk te zuiveren, zodat het
weer geschikt wordt voor hergebruik.
Van Tuijl Glasrecycling verwerkt twee
stromen glas: vlakglas en hol glas. Op
het terrein bij Van Tuijl ligt een berg vlak-
glas die bestaat uit vensterglas en gela-
mineerd veiligheidsglas van autoruiten.
Het glas gaat over een speciale lijn, om
kit en aluminium te verwijderen. Ook
het folie tegen splinteren wordt verwij-
derd. Het glas wordt daarna verkocht
aan gespecialiseerde glasfabrieken. Hol
glas, fl essen en potten uit de glasinza-
meling, wordt binnen de loods gestort
in compartimenten met wit, groen en
bont glas. De producenten van verpak-
kingsglas kopen de scherven ook in op
kleur gescheiden partijen. Glasrecycling
is een gemechaniseerd en arbeidsinten-
sief proces. In een aantal ruimten, afge-
schermd tegen het geluid van brekend
glas in de storthal, verwijdert personeel
aan de lopende band de grootste vervui-
ling. Aan het eind van de route van het
glas door het bedrijf vindt een eindcon-
trole plaats. Een medewerker drukt op
een knop, waarna machinaal drie porties
scherven van de band worden geschept
en op een leestafel terecht komen. De
zending kan bij een akkoord naar de
glasfabriek. Daar zal de partij zeker
nog een keer worden gecontroleerd op
zuiverheid. Voor de glasindustrie is dit
van groot belang omdat vervuiling in
de grondstof onmiddellijk leidt tot pro-
blemen in het productieproces. Het glas
uit glascontainers bevat ongeveer 40 kg
aan ongerechtigheden per ton. De glas-
industrie accepteert slechts gemiddeld
25 gram per ton. Er blijft dus zeer veel
afval over dat moet worden afgevoerd
naar een stortplaats. Van Tuijl levert de
scherven met eigen auto’s bij de fabrie-
ken af. Dat is belangrijk om zeker te we-
ten dat er geen vervuiling in het product
kan optreden tussen de eindcontrole en
de afl evering bij de glasfabriek.
Van Tuijl Glasrecycling
I.s.m. de NVRD
Wees erbij! Afval & recycling is het meest gevraagde onderwerp op Milieu.
In combinatie met de vakbeurs Energie goed voor zo’n 400 exposanten.
Meer info over deelname of toegang zie www.milieuvakbeurs.nl
De kortste weg naar duurzaam ondernemen
Pak uw kans op meer rendement!
1Milieu2011Meer winst met schone oplossingen
Dé vakbeurs voor het benutten van kansen door
duurzaam ondernemen en het besparen op milieukosten.
Van innovatieve milieutechniek tot duurzaam
produceren. Van nieuwe regelgeving tot handhaving.
Van specifi eke oplossing tot integrale aanpak.
o.a. themaplein
Afval & Recycling
en de Afvalconferentie
NIEUWTJES VAN DE ZAKELIJKE MARKT NIEUWSOmdat gemeenten moeten bezuinigen
en hun uitgaven zeer verantwoord moe-
ten doen, heeft RetourMatras een tege-
moetkoming in de kosten ontwikkeld.
In samenwerking met diverse (vertegen-
woordigers van) retailers is een inzamel-
systeem opgezet voor retailers die oude
matrassen van de klant retour nemen. De
retailer levert de gebruikte matras in bij
een aan het project deelnemende milieu-
straat. De retailer betaalt hiervoor een
vergoeding aan RetourMatras welke dit
weer crediteert aan de milieustraat. Re-
tourMatras hoopt hiermee een stimulans
te creëren voor zowel detaillist als ge-
meente om toch te kiezen voor recycling
van de matrassen.
Voor inlichtingen of een bezoek aan de
installatie in Lelystad:
RetourMatras, Nanne Fioole,
tel. 0231-800000.
Dé vakbeurs voor de totale recyclingbranche
20, 21 en 22 september 2011
GorinchemOpeningstijden:
13.00-21.00 uur
Ons evenement. UW MOMENT.
Evenementenhal GorinchemFranklinweg 2, 4207 HZ GorinchemT +31 (0)183 - 68 06 80F +31 (0)183 - 68 06 00I www.evenementenhal.nlE [email protected]
ColofonUitgeverNVRD, Kroonpark 2, 6831 GV ArnhemTelefoon (026) 377 13 33, fax (026) 445 01 55E-mail [email protected] www.nvrd.nl
RedactiecommissieHenk Klösters (hoofdredacteur), gemeente OosterhoutDrs. Ilse v.d. Grift, NVRDMarc Maassen, GADDrs. Bas Peeters, NVRDHerman Beerding, BMSRob Schram, RMNDrs. Andrea van de Graaf, De MeerlandenIng. Marc Veenhuizen, gemeente ApeldoornWilly Brinkbäumer, Twente Milieu
EindredactieDrs. Karin Hegeman en Karin Giesen Postbus 1218, 6801 BE Arnhemtel. (026) 377 13 33fax (026) 445 01 55e-mail: [email protected]
Aan dit nummer werkten mee:Ans Aerts, Laurent Chevalier, Bas Peeters, Ronald Schalekamp, Samuel Stollman, Marc Eijbersen, Robert-Jan van den Berg, Bas Boone, Harrie Nouwens, Hetty Dekkers en Geke Wassink.
BladmanagementSander Retra, Retra PubliciteitsService bv
Advertentie-exploitatieRetra PubliciteitsService bvPostbus 333, 2040 AH Zandvoorttel. (023) 571 84 80, fax (023) 571 60 02e-mail: [email protected]
OpmaakBetuwe Promedia bv, Buren
DrukSpijker Drukkerij bv, Buren
Offi cieel vakblad van de NVRD
AbonnementenadministratiePostbus 333, 2040 AH Zandvoorttel. (023) 571 84 80, fax (023) 571 60 02Jaarabonnement ad € 92,50 incl. BTW. België € 120,– (Europa en buiten Europa op aanvraag). Los: € 9,50.
Beëindiging abonnementHet opzeggen van een abonnement dient schriftelijk te geschieden uiterlijk op 15 november bij Retra PubliciteitsService. Bij niet tijdige opzegging wordt het abon-nement automatisch verlengd.
ISSN 1569-0458
© NVRD
GRAM wordt gedrukt op papier met het FSC-keurmerk en verschijnt 11x per jaar.
Hoewel door de uitgever de uiterste zorgvuldigheid is betracht, wordt voor de inhoud geen aansprakelijkheid aanvaard.
Agenda4, 5 en 6 oktober 2011
Milieu 2011, Brabanthallen ‘s-Hertogenbosch
Deze milieubeurs toont besparende oplossingen op het gebied van afval, water,
lucht, bodem en geluid. Inl. www.milieuvakbeurs.nl
5 oktober 2011
Afvalconferentie ‘Grondstoff en, volop kansen voor de afvalbranche’,
Brabanthallen ’s-Hertogenbosch.
Inl. CommGres tel. 0418-637340 en www.afvalconferentie.nl
12 oktober 2011
Landelijk Zwerfafvalcongres “Slim Schoon’, Nieuwegein
Inl. GemeenteSchoon, Agentschap NL tel. 088-6027979
2 november 2011
Gemeentelijk Afvalcongres ‘Gemeenten op de afvalstoff enrotonde’, Reehorst,
Ede. Inl. Congres- en Studiecentrum VNG, tel. 070-3738063
20 t/m 28 november 2011
Europese week van de afvalvermindering; Promoten van afvalvermindering in
heel Europa door het dagelijks afvalgedrag van Europeanen te veranderen.
Inl. www.ewwr.eu
Nedmag Industries Mining & Manufacturing BVT. +31-598-651.202 F. +31-598-651.205E. [email protected] I. www.nedmag.com
MAGNESIUMCHLORIDE
EN CALCIUM
CHLORIDE
DEBLIJVENDE OPLOSSINGVOORGLADHEIDBESTRIJDING
advertentie nedmag feb.indd 1 04-02-2008 11:54:45
Naaldwijkseweg 2, 2291 PA WateringenUitenhage Verhuur B.V.
Tel.: 0174-22.55.05 Fax.: 0174-22.55.09WWW.UITENHAGE.NL [email protected]
Verhuur van huisvuilwagens, containerwagens, autokranen, veegmachines en strooiwagens