dendriet 2003 nr 1 jaargang 2

natuurpunt Denderstreek

BC1133

BELGIE/BELGIQUE

P.B.GENT X

Driemaandelijks tijdschrift - januari-februari-maart 2003Jaargang 2 - nummer 1

Is jouw adres niet juist? Meld het aan de redactie.

Groen-shoppen in de Denderstreek

Stap in onsEcoTeam

WetlandWellemeersen

Ooievaars-invasie!

Afgiftekantoor Gent X - P109327

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:14

Mensen maken het verschil.Jullie weten het intussen allemaal: het voor-bije jaar is hard werk gemaakt van onze ver-brede doelstelling. We willen uiteraard nogsteeds zoals vroeger natuur veilig stellen.Maar ook, en dat is even belangrijk, willenwe daarbij mensen in een ruimeremaatschappelijke context kansen geven omzich op dit vlak te ontplooien. Want mensenmaken het verschil.

Een mooi voorbeeldje hiervan is ons topreservaatDe Wellemeersen te Denderleeuw. Een ploegharde werkers, mensen van ter plaatse in samen-werking met de lokale overheid, gaven het gebiedin de loop van een tiental jaar de kans om opnieuwte ontwikkelen naar een gebied waar spontanenatuur de prioriteit werd. Als het tien jaar geledenis dat je er geweest bent, schrik je je een hoedjehoe men op onderbouwde wijze deze wetlandheeft hersteld. Resultaten van een veelzijdige aan-pak op het terrein laten niet op zich wachten. Depopulatie van de zeldzame zeggekorfslak doet hetin het reservaat bijvoorbeeld uitstekend. Een ken-nismakingsartikel en een oproep om zelf op zoekte gaan vind je ook in deze Dendriet.

En het herstelbeheer in de Wellemeersen gaat nogsteeds verder. Via het gemeentelijk infoblad is ereen regelmatige communicatie met de burgers diestilaan in een echt draagvlak resulteert. Demensen respecteren er de Wellemeersen en staaner achter. Aan de verdere openstelling, informatieen herstel van de bebording wordt dit jaaropnieuw hard gewerkt. Chapeau voor de mensendie daar het verschil maken.

We hopen dat dergelijke wetlandprojecten dekomende jaren model mogen staan voor eenbeheer van de volledige Dendervallei als integraalwetland. Op termijn opent het binnen een paarjaar van start gaande instrument “natuurricht-plan” voor deze totaalvallei grote mogelijkheden.De ooievaars, ambassadeurs van onze wetlands,kwamen tijdens de voorbije nazomer in deDenderregio ons in elk geval massaal een hartonder de riem steken. Nu nog maar enkel pleis-

terend, binnen een paar jaar opnieuw een vastebroedvogel ? We wijden in deze Dendriet daaromgraag een artikel aan dit fenomeen.

Als we samen in groep het verschil kunnenmaken, dan moeten we ook als individu onze nekdurven uitsteken. Bijvoorbeeld met ons eigen con-sumptiegedrag. We kunnen hier met onze indi-viduele beslissingen wel degelijk het verschilmaken. We zouden het uiteraard allemaal graageen stukje sneller zien evolueren in de goede rich-ting. Maar jij bent toch geen defaitist ? Daarompubliceren we in dit nummer heel graag een bij-drage over ecologisch verantwoord winkelen in deregio en over “samen met anderen je handelenaanpassen” in ecoteams. Zet de stap ! Jij kan meehet verschil helpen maken.

Maak nu in elk geval ook zelf het verschil door jehernieuwing van je lidmaatschap voor 2003onmiddellijk in orde te brengen. Je wilt toch jeDendriet niet missen ?

Dank voor je vertrouwen !

De redactie

Sorry! Nummer gemist?Door organisatorische problemen met het verzen-

den van Dendriet heb je misschien een nummergemist van de vorige jaargang. Is dat zo ?

Contacteer je afdelingsverantwoordelijke of mailnaar [email protected]

Ten geleide

2 nr 1 - januari 2003

Tekening: Pascale Symens

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:14

nr 1 - januari 2003 3

Luie krent ?

Laat ons eerlijk zijn, velen stellenzich in deze problematiekdefaitistisch op onder het moto“ik kan de zaak toch niet veran-deren”, met feitelijk de eigen lui-heid of het eigen berekendeconomisch profijt van enkeleeuro’s als echte maar verzwegenreden. Wie eerlijk is, weet dat diteen drogreden is. Het is altijdbeter te participeren aan deoplossing dan aan het probleemen daar heeft een speculatie overhet uiteindelijk resultaat van jehandelen zelfs niets mee te zien.Een dergelijke houding gaatverder dan duurzaam con-sumeren, het kan ook overandere dingen gaan zoals reizen,opvoeden, zich verplaatsen ofgeld beleggen. Met pleziernamen we op de omslag vanvorige Dendriet een reclame oprond een ethische spaarformule.Elders in deze Dendriet vind jeeen artikel over Ecoteams, eenformule om samen met mensenuit de buurt je eigen handelen teevalueren en aan te passen.Samen veranderen is leuker ! Opde volgende bladzijde geven wegraag enkele nuttige adressenom mee te bouwen aan eenduurzamere Denderstreek.Wereldproblemen worden bestop lokaal niveau aangepakt. Vanwie enige sympathie koestertvoor de zogenaamde “antiglo-

baliseringsbeweging”, kan menverwachten dat hij stelselmatigde daad bij het woord voert.

Wereldwinkels

De lijst met bedrijven in de regiois geen allesomvattende lijst dievoldoet aan strikte criteria. Voorde bedrijven die we opgenomenhebben zijn er evenwel vol-doende aanduidingen dat“anders consumeren” een zeercentraal aspect uitmaakt van debedrijfsvoering. Ook in deze lijstopgenomen zijn uiteraard dewereldwinkels. De wereldwinkelsproberen zowel ecologische alswereldhandelaspecten op eenzeer positieve wijze te benaderen.Je vindt de openingsuren op dewebsite www.oww.be/winkels. Eris er zeker en vast een wereld-winkel in je buurt en een aantalbasisproducten, zoals koffie offruitsap, hebben een zeer goedekwaliteit. Gewoonweg een mustin het consumptiepatroon vanelk Natuurpuntlid.

Onze regiolijst

Wij willen met dit artikel zekergeen bedrijven bevoordelen.Daarom willen we erop wijzendat er heel wat bedrijven zijn dieeen productlijn hebben die“anders consumeren” centraalstellen. Ook al is dit uiteconomische overwegingen, toch

is het raadzaam om ook in diewinkels, maar dan binnen diebewuste productlijnen, inkopente gaan doen. Zo zien de uitbatersdat zich verder in dit markt-segment profileren ookeconomisch rendabel kan zijn.Deze lijst beperkt zich echter totde meer gespecialiseerde bedrij-ven en heeft de bedoeling om jeeventueel nieuwe zaken te lerenkennen. Indien er bedrijven zijndie zich in de Dendriet-regiositueren en die ook een hoofdza-kelijk ecologisch verantwoordaanbod hebben, willen we ons nual excuseren dat we hen over hethoofd hebben gezien. Meld ditaan de redactie: [email protected]. In een volgendeDendriet publiceren we dan dezeaanvullingen als ze voldoen aaneen mondiaal-eerlijke of ecolo-gische bedrijfsvoering.

En nu… op ontdekking. Eerlijk-heid t.o.v. de derde wereld, na-tuur, milieu én je eigen gezond-heid. Zet daar maar eens argu-menten tegen om het niet tedoen.

Wouter Mertens

Tip: Verwijs zelfstandigen uit jebuurt eens door naar de websitewww.justtobe.org of breng zelfeens een bezoekje aan dezewebsite die, samen met eentijdschrift, de communicatietracht te bevorderen tussenecologisch verantwoordeondernemingen, instellingenen mensen.

Duurzaam shoppen is trendy. Heel wat warenhuisketens enwinkels spelen op deze trend in en voorzien een productlijndie ecologisch en/of naar de derde wereld toe meer verant-woord is. Een modegril of een onomkeerbare trend ? Enwat doe jij ? We denken er even samen over na.

Groen shoppen in deDenderstreek

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:14


1760 Roosdaal Vzw Groene Dag Natuurvoeding en producten + Educatieve 054 - 33 20 46instelling inzake milieubewust leven

1760 Roosdaal Molens Wastiels Tarwebloem en tarwemeel met bio- 054 - 33 25 13garantie

1770 Liedekerke Kringloopshop Tweedehands textiel en speelgoed 054 - 32 05 00 ‘t Vierkant

9200 Dendermonde Intercommunale DDS Kringloopcentrum 052 - 25 18 34

9200 Dendermonde Greenpeace Groothandel en postorder van biotextiel 052 - 22 00 11 merchandise en biokleding

9200 Dendermonde De Rank Natuurvoeding 052 - 21 67 02

9200 Dendermonde Wereldwinkel Eerlijke wereldhandelproducten 0479 - 71 63 70

9200 Dendemonde Kruidenhuis Maele Natuurvoeding 052 - 21 40 48 Gijs bvba Geven ook voedingsadviezen

9220 Hamme De natuurwinkel Natuurvoeding 052 - 47 12 75

9220 Hamme Jaaks Natuurcenter Niet-lederen kwaliteitsschoenen 052 - 47 88 99 Veget. Burgerkraam voor evenementen

9240 Zele De natuurwinkel Natuurvoeding 052 - 44 90 58

9240 Zele Wereldwinkel Eerlijke wereldhandelproducten 052 - 44 53 92

9240 Zele Spoor twee Kringloopcentrum, alle producten 052 - 48 00 60

9300 Aalst KC Teleshop Revisietoestellen, uitvoeren van retouches 053 - 78 61 73 op aanvraag, uitleendienst retro-kledij

9300 Aalst ‘t Fonteintje Natuurvoeding 053 - 71 05 46

9300 Aalst Wereldwinkel Eerlijke wereldhandelproducten 053 - 70 91 43

9300 Aalst De Kruidentuin Natuurvoeding 053 - 70 17 209300 Aalst SWP De Loods Bloemen, groenten, oesterzwammen, 053 - 78 82 64

kruiden, catering en tuin 9300 Aalst De natuurwinkel Natuurvoeding 053 - 77 36 49

9310 Moorsel Labo Borms Ludwig Ambachtelijk vervaardigde parfums en 053 - 70 04 64 cosmetica

9320 Erembodegem De Maalsteen Natuurvoeding 053 - 41 07 03

9340 Lede Wereldwinkel Eerlijke wereldhandelproducten 053 - 80 75 43

9340 Lede De Korenaar Natuurvoeding 053 - 80 35 04

9340 Lede KC Teleshop Revisietoestellen 053 - 78 61 73

9400 Nederhasselt ‘t Keylandhof Bio-witloof en bio-granen met biogarantie 054 - 33 91 95

Gemeente Naam Omschrijving Telefoon

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:14


9400 Ninove De Korenaar Natuurvoeding 054 - 32 27 56

9400 Ninove Wereldwinkel Eerlijke wereldhandelproducten 054 - 33 88 33

9400 Ninove Kringloopshop Meubilair, fietsen, lusters, kachels, 054 - 32 05 00

9420 Erpe-Mere Wereldwinkel Eerlijke wereldhandelproducten 053 - 80 77 73

9450 Denderhoutem Blomme Aardappelen in omschakeling 054 - 33 34 23

9450 Haaltert Wereldwinkel Eerlijke wereldhandelproducten 053 - 83 74 62

9470 Denderleeuw Kringloopshop‘t Vierkant Textiel, huisraad, boeken, speelgoed 053 - 68 32 67 en klein meubilair

9470 Denderleeuw ‘t Rozemarijntje Dieet-, natuuren biologische voeding 053 - 67 29 73

9470 Denderleeuw De Greef F. Hormonenvrij vlees 053 - 66 64 46

9470 Denderleeuw Breynaert J. Seizoenfruit en Groenten 053 - 67 34 24

9500 Geraardsbergen Hof ten Broecke Bio-geitenkaas 054 - 41 80 42

9500 Geraardsbergen Wereldwinkel Eerlijke wereldhandelproducten 054 - 41 52 83

9500 Geraardsbergen Krolleshof Schapenkazen met bio-garantie 054 - 41 79 40

9500 Geraardsbergen COVOBIT Centrum voor onderzoek en voorlichting over 054 - 41 74 73 biologische teeltmethodes

9500 Geraardsbergen Kringloopshop‘t Vierkant Allerlei tweedehandsgoederen + herstelatelier 054 - 41 54 89

9506 Smeerebbe- Hoeveslagerij “Olmenhof” Runds- en varkensvlees met bio-label 054 - 50 05 37 Vloerzegem

9520 Sint- Lievens- Wereldwinkel Eerlijke wereldhandelproducten 053 - 62 32 82 Houtem

9520 Sint-Lievens- Geitenboerderij Geitenmelk en afgeleide producten 09 - 362 31 55 Houtem “De Volle Maan” met bio-label

9550 Sint-antelinks Arpobel Biologische zaden, plantgoed en aardappelen 054 - 50 37 27

9550 Herzele De Middeleer Wim Melk en vlees met biogarantie 054 - 50 04 64

9620 Zottegem Liparos Ecowarenhuis: bouwmaterialen, verven, 09 - 360 12 54 verantwoord speelgoed, verzorging, textiel.

9620 Erwetegem De Kollebloem Biologische groenten (abonnementen). 09 - 360 93 22(Sint-Lievens-Esse) (Vraag folder voor meer info !)

9550 Herzele Wereldwinkel Eerlijke wereldhandelproducten 053 - 62 64 36

9550 Herzele De Boom Natuurslager Kweker, producent en verwerker 053 - 62 20 68 van biologisch, hormonenvrij natuurvlees.

9570 Lierde Wereldwinkel Eerlijke wereldhandelproducten 055 - 42 43 35

Gemeente Naam Omschrijving Telefoon

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:14

Streven naar een milieuvrien-delijk leven: hoe eraan begin-nen ? De EcoTeams weten hierhet antwoord op: via praktischetips die je kan toepassen in jehuishouden loodst zo’n team jedoor het begin van een milieu-vriendelijke levensstijl.

EcoTeams

Misschien heb je er wel al ietsover gehoord of gelezen. Zo’nteam bestaat uit een aantalgezinnen die een achttal keer“vergaderen” rond een bepaaldthema. Tijdens die bijeenkom-sten wordt dan samen bekekenhoe we in ons gezin met datbepaalde aspect van hethuishouden (bv. verwarming)zo zuinig mogelijk kunnenomspringen, zonder daarbij aan

comfort in te boeten. Zo leverenwe vanuit onze bescheiden posi-tie, gesteund door de groep,onze eigen bijdrage aan eenschoner milieu. Dat dit boven-dien een besparing kan beteke-nen voor je portemonnee ismooi meegenomen !De zes thema’s waarrond ge-werkt wordt zijn: afval, koopge-drag, vervoer, elektriciteit,waterbesparing en verwarming.Daarbij maakt elke deelnemervoor zichzelf uit hoever hij gaatbij het uitvoeren van de tips.Om zo’n EcoTeam optimaal telaten functioneren organiserenwe een startbijeenkomst waaropeen taakverdelingen en deverdere afspraken gemaakt wor-den. Daarna volgen de 6 the-mavergaderingen en ten slotteis er een afrondende evaluatieElke deelnemer beschikt boven-dien over een werkboek. Hierinis elk thema uitgediept en jevindt er ook concrete tips omduurzamer te gaan leven.De hedendaagse consumentheeft begrepen dat de aarde nietzo groot is als hij dacht. Vandaardat hij conclusies moet trekkenover de consequenties van zijn

overconsumptie. Nochtans ishet tegelijk nastreven vanzuinigheid en milieuvrien-delijkheid meestal geensinecure.Voor heel wat ecologische alter-natieven zal je inderdaad meermoeten betalen. Daarbij denkenwe aan milieuvriendelijke verf-soorten of biologische voeding.Op andere dingen kan je danweer besparen door er op eenverantwoorde manier mee omte springen. Zo kan het water-verbruik dalen door een aantalconcrete tips op te volgen, zoalshet plaatsen van een douche-spaarkop.Het succes van de EcoTeamsvloeit voort uit de praktische enconcrete aanpak. Ze vertrekkenvanuit ‘kunnen’ en ‘mogen’,niet vanuit ‘moeten’.Bovendien dringt het besef datmen kan besparen én tegelijker-tijd het milieu een goede dienstbewijzen stilaan door bij degewone burger.

EcoTeamthema’s

Aan de hand van zes thema’shet Eco-jaar rond.

AAfvalMinder plastic, het KGA (KleinGevaarlijk Afval), composteren,milieuvriendelijke schoonmaak-middelen enz… Allemaal zaken


Stap in ons EcoTeam!Voor een milieuvriendelijk leven

Wat kan je zelf in je eigen huishouden doenvoor een beter milieu ?

We zijn nogal geneigd om al die nare ervaringen weg tewimpelen met de overweging: “Ja maar, we kunnen daartoch niets aan doen, ‘t is die vervuilende industrie, hé.” Demilieuproblematiek is inderdaad onoverzichtelijk geworden,maar de manier om er iets aan te doen is simpelweg begin-nen bij jezelf. Tenslotte zijn wij het die niet altijd al teproper zijn en zijn wij het die producten kopen van devervuilende industrieën.

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:14


waar we zelf veel kunnen aandoen.

A KoopgedragIn ons team bespreken we was-en schoonmaakmiddelen, ecolo-gische voeding en kleding, cos-metica en lichaamsverzorging.Duurzaam consumeren, daardraait alles om.

AVervoerCarpooling is een mogelijkheid,maar er komen nog brandstof-en milieubesparende tips. Wistje dat je jaarlijks ruim 350 eurokan besparen door voor kortetrips de fiets te nemen ?

AElektriciteitOnze gids stemt zijn informatieaf op de kennis die aanwezig isin ons team en ondersteunt onsrond de thema’s: elektriciteit enmilieu, huishoudelijk verbruiken stand-by, wassen en drogen,koken, elektrische verwarmingen warmwaterproductie.

AWaterbesparingBinnen dit thema werken werond zuinig omspringen metwater, energiebesparingen, de

waterfactuur. We staan stil bijtechnische onderwerpen zoalswasmachines, spaardouchekop,vaatwas, spoelmechanisme vanhet toilet en het gebruik vanregenwater.

AVerwarming

We gaan nadenken over deprincipes van isolatie en venti-latie, vergelijken verschillendeverwarmingssystemen enbespreken de milieuproblemenin verband met energie. Ook deprincipes van de actieve enpassieve zonne-energie komenaan bod.

Hoe eraan beginnen?

Er zijn twee manieren om in eenEcoTeam te stappen.De gemakkelijkste manier is jeaansluiten bij ons EcoTeam-pro-gramma, dat in februari vanstart gaat. Op onze vrijblijvende

informatieavond antwoorden weop al je vragen en wordenafspraken gemaakt voor de vol-gende bijeenkomsten.De andere is er zelf eenopstarten. Hiervoor zoek je een10 à 15-tal enthousiaste perso-nen. Daarna neem je contact opmet de vzw Global Action Planzodat je met hen een datum kanafspreken voor een infor-matiemoment. Eén van deEcoTeam-gidsen verduidelijkthoe een EcoTeam draait en water van de deelnemers wordtverwacht.

Peter D’Hondt

Peter D’Hondt053 - 80 72 57

[email protected]

Schrijf je nu invoor de info-avond over

het EcoTeamDenderstreek 2003

viadendriet @belgacom.net

vrijdag 14 februari20 uur in De Bron

Kerkevijverstraat 19A9340 Lede

De groep ecolife bundelt demilieuprogramma’s van vormings-centrum Dialoog en de campagnes

die GAP-Vlaanderen ontwikkelt. Blijde Inkomststraat 109

3000 Leuven tel.: 016 - 23 26 49

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:14


Bodems

In de loop der tijden boetseerdede Dender een brede alluvialevlakte ter hoogte van deWellemeersen. Vóór de aanlegvan debietregelende sluizen was

de Dender amper groter dan eenbeek en schuurde hij bij elkewinterse overstroming een deelvan de bodem in de omliggendevlakten uit: na termijn ontstondeen erosietalud. Telkensbezonken daarbij de zwaarste

deeltjes net buiten de rivierbed-ding en vormden zij uiteindelijkeen hoger gelegen zandlemenoeverwal. In de lager gelegenkomgronden werden de lichterekleideeltjes afgezet enontwikkelde zich eenmoerasvegetatie op de weinigwaterdoorlatende kleifilm. De

Natuurgebied in de kijker:

de WellemeersenDe weg naar de zaligverklaring ?

Waar de Dender van Denderleeuw naar Aalst stroomt,onder de E40, ligt een van de laatste natuurlijke overstro-mingsgebieden van de Dendervallei. Op linkeroever in 150ha Wellemeersen (waarvan 109 ha sinds 1980 gerangschiktals landschap) en op rechteroever in 200 haKapellemeersen/Ten Bos vormen hier nog fauna en floravan uitzonderlijk gehalte een onvervalst genenreservoir.Daarom werden het voorbije decennium 76 ha linkeroevervoor beheer aangekocht door Natuurpunt-afdelingDenderleeuw en werd het rechterdeel van het alluvium in1998 voor voorkooprecht geclaimd door de Aminal-afdelingNatuur. Wij zoemen hierbij enkel in op het Natuurpunt-reservaatgedeelte, de Wellemeersen sensu stricto.

Habitat van o.a. Bruinrode-, Rode-, Zwarte- en ... Bandheidelibel Bosorchis

Vrouwtje Gewone oeverlibel

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:14


aanleg van spoorlijnen 50A en50 rond 1880 en 1910, afwaterin-gen voor populierenteelt, bom-bardementen in WO II, de aan-leg van de E40 in 1956 en vano.a. visvijvers in de golden sixtiesvervolledigden de huidige grotereeks bodemgradiënten, van zeerdroge, kalkhoudende taluds tot45 kleine en grote waterpartijen:elke bodem met zijn typischeflora- en fauna-elementen.

Waterstromen

Het grondwater stroomt van deZ- en ZW-erosietaluds steevastnaar de Dender in het NO. Hetstijghoogteverschil (meer dan 10meter) tussen deze taluds en dealluviale vlakte verklaart hetvoorkomen van bronzones op de

steilranden en van diffuse kwelin de komgronden. Sommigebronnen vallen zelfs in de heet-ste zomer niet droog. Waterloop

nr. 5083 en de Rijt (het jaarrond) en de Dender (in de win-ter) hebben een drainerendewerking. In de zomer is degrondwaterstand in de centralekomgronden evenwel lager danhet Denderpeil, waardoor de ri-vier tijdelijk beperkt irrigerendwerkt. In zones met ondiepvoorkomende klei kan hetregenwater nauwelijks infil-treren. Aangevoerd grondwateren opgehouden regenwater: eenuniek nat gebied is geboren !

Ontstaan en behoud vanwaardevolle natuur

Het oppervlaktewater in dedrainerende waterloop nr. 5083en de Rijt verontreinigde sindsdecennia deze waterbodems enhun oeverbodems. Omdat zijdoor het grondwater wordengevoed konden zij evenwel,zoals irrigerende beken dit welzouden doen, het grondwater ende bodems in de rest van hetalluvium niet of slechts in zeerbeperkte mate verontreinigen(enkel bij kortstondige inun-daties). In de 45 peilpuntenwerd anno 2000 geen enkeleverontreiniging vastgesteld. Dein zomerperiodes irrigerendeDender noch de spoorwegen

Grondwaterstanden in winter (l) en zomer (r)Bron: Ommekeer 2000; M.P. De Poorter en E. Poelman

DENDER

Gates-vijver

EREMBODEGEM

WELLEMEERSEN

E40KAPELLEMEERSEN

WELLE

DENDERLEEUW

Afbakening van het habitatrichtlijngebied en de natte weiden te

Erembodegem. In rood-wit: de wandelpaden

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:14

blijken een negatieve invloed tehebben op de grondwater-kwaliteit. Zowel bodem- alswaterverontreiniging wordenbovendien sterk gebonden doorde aanwezige klei- en humus-complexen, waardoor eveneensminder uitwisseling gebeurtmet het grondwater. Dit is eenchemische val met één grootnadeel: wat het gebied ingaatkomt er ook niet meer uit: over-storten horen hier dus geens-zins. Anno 2001 werd hetoppervlaktewater in de boven-vermelde sloten gesaneerd. Hunverontreinigde waterbodemszullen eerlang worden afgevoerden de oevers worden afgeplagddoor Dienst 32: de nog aan-wezige genenbank zal hier dansnel nieuwe potenties vinden ende reeds hoge natuurwaarde vanhet reservaat nog doen stijgen.

Fauna en flora

De Wellemeersen vormenwellicht één der meest onder-zochte en geprezen reservatenin Vlaanderen: 25 jaar lang werdverwoed gespeurd naar de aan-wezige flora en fauna in water-,verlandings- en ruigtekruiden-vegetaties, elzenbroeken, gras-en hooilanden en struwelen opdroge gronden en spoordijken.Een ruw overzicht van deopgetekende soortenrijkdom:o.a. 42 korstmossen, 1320zwammen, 70 mossen, 12sporenplanten, 668 zaad-planten, 30 libellen, 17 vissen, 6amfibieën, 3 reptielen en 65broedvogels, kortom meer dan2100 planten- en 1000 dier-soorten. Binnen enkele maan-den zal dit laatste aantal wellichtnog verdubbelen, gezien de

maandenlang georganiseerde,intensieve bemonsteringen in 8lokale sites door de WerkgroepInvertebraten Denderstreek.Het voorkomen in 2002 van 19zeggensoorten, 6 broedpaartjesIjsvogel, 5 koppels Waterral, 6heidelibelspecies, de Water-spitsmuis, het Bosdoorntje of deZeggekorfslak is evenwel meertyperend voor habitatrichtlijn-gebied BE 230000007-24 met 3habitattypes: beukenbossen vanhet Asperulo-Fagetum , alluvialeelzenbossen of Alnion-gluti-nosa-incanae en voedselrijkeruigten. Alhoewel rodelijst-soorten leuke referenties geven,zijn zij geenszins zaligmakend:hun lengtes weerspiegelen even-zeer hoe slecht het gaat metonze natuur op een steedsinkrimpende oppervlakte. Ookin de Wellemeersen verdwenen


Vloeibosje te Erembodegem: habitat Bosdoorntje !

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15


de laatste decennia tientallensoorten en waardevolle biotopendoor verzuring, vermesting ofwegvallende gebruikspatronen.Zo kwijnde een lokaalSteenbreek-relict weg na hetoverlijden van een bejaarde,lokale konijnenkweker…

Studie en beheer

De lokale beheerswerkgroep,opgericht in 1988, verdeelde hetreservaat in 190 terreinherken-bare inventaris- en beheers-blokken, registreerde hierin alleaanwezige plantenassociaties enhabitats en dokterde steedsaangepaster beheers- en her-stelplannen uit, met oog voorzowel de maximalisering van debiodiversiteit als voor het lokalelandschap. Gemengde hagen,een ecologisch beheerdegraanakker, een hoogstam-boomgaard en een vleer-muiskelder verschenen daarbijaan de reservaatranden. Voorhakhoutbeheer werden 5 kmspoorbermen ingehuurd, 700populieren werden reeds afge-voerd. Sinds 1996 wordt op hetterrein ook jaarlijks hulp gebo-den vanuit de vzw Natuurpunt,via een steeds grotere inzet vanprofessionele terreinwerkers inhooilanden en van Galloways opgraasblokken.Het lokale secretariaat teltintussen 15 meter dossiers n.a.v.steeds weer wijzigende bestem-mingsplannen, vergun-ningsplichten, natuurbehouds-reglementeringen, aankoop-dossiers (meer dan 300aangekochte percelen), erken-ningen en… verenigingsstruc-turen. In 2002 vonden demeeste van 100 ingediendenatuurherstelvoorstellen gehoorbij de VLM en Aminal-afdelingNatuur. Voor de realisatie vanintegraal waterbeheer wordt metsoms wisselend succes

samengewerkt met o.a. Aquafin,de gemeente Denderleeuw, deAfdeling Water, het BestuurWaterwegen (Dienst 32), hetProvinciaal Centrum voorMilieuonderzoek, het Instituutvoor Natuurbehoud, de KUL ende UIA (verdere expertise iszeker nog vereist).Is hier evenwel steeds mindereen taak weggelegd voor natuur-liefhebbers die eigenlijk alleenverpozing zochten in eenboeiende en vriendelijke omge-ving ? Volgens sommige criticizou natuurbescherming meestalenkel een leuke tijdsbestedingzijn voor de kleine bourgeoisie,maar zij dwalen . Natuur vóór endóór iedereen blijft onze leuze!

Eric De Tré

Hooiland op de rechteroever; de Kapellemeersen

Kom de winterse Wellemeersenverkennen o.l.v. Bruno De

Bruyn, die je onderweg opglühwein trakteert.

Zondag 16 februari 14.00 u,infobord Wellemeersen,

Rodestraat, Denderleeuw.

Foto’s: Bruno De Bruyn

Eric De Tré053 - 66 04 32

[email protected]

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15

Feiten op een rijtje

Eigenlijk werd de aanzet van deinvasie al eind juli gegeven: toenovernachtten immers drieooievaars op het dak van eenhuis in het centrum vanOnkerzele (Geraardsbergen).Tot frustratie van de lokalevogelkijkers kwamen zij dewaarneming pas te weten nadatde vogels al waren gaan vliegen:Ooievaars zijn weliswaar jaar-lijkse doortrekkers in de

Dendervallei, maar je hebt tochniet elk jaar de kans om dezeprachtige vogels van dichtbij tezien in de streek. De gemistekans was echter snel vergetentoen op 13 augustus ’s avonds zomaar eventjes 46 Ooievaars land-den in de Markvallei teViane/Moerbeke(Geraardsber-gen) ! De vogels brachten denacht door op verschillendehoge gebouwen in de buurt, enzetten de volgende ochtend huntrektocht verder. Deze keer

waren de plaatselijke vogelaarswel snel genoeg op de hoogte,en kon worden vastgesteld dat43 van de 46 exemplaren jongedieren waren, geboren in 2002.De vogels konden op een ruimepublieke belangstelling rekenenen haalden ook de regionale enzelfs de nationale pers.

Ooievaars-boom

Tot onze steile verbazing wasdaarmee de kous echter bijlangenog niet af: op 26 augustuswordt immers een nieuwe groepontdekt; minstens 65 vogelsbrengen de nacht door op tal-rijke verlichtingspalen van deexpresweg van Ninove naarAalst ! Dit was het begin van eenware Ooievaars-boom die dezuidelijke Dendervallei ge-durende ruim een week zou inde ban houden ! Door de slechteweersomstandigheden was degroep immers gedwongen hun


Ooievaarsinvasiein de Dendervallei !Augustus oogstmaand…: het ziet ernaar uit dat zich eenaanpassing van deze combinatie opdringt ! Het op groteschaal verbouwen van maïs i.p.v. graan op onze akkers hadal de aanzet gegeven tot een naamsverandering; sedertaugustus 2002 hebben we misschien ook een goede sug-gestie voor een nieuwe naam: augustus ooievaarsmaand !In augustus werd de (zuidelijke) Dendervallei immersbezocht door nooit eerder geziene aantallen OoievaarsCiconia ciconia, die onze regio aandeden op hun zuid-waartse trek.

In volle vlucht naar het Zuiden

Foto

’s:

Huo

go W

illoc

x

Op zoek naar wat lekkers...

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15


zuidwaartse trek te onder-breken. Ooievaars maken om tetrekken immers gebruik vanthermiek, bij wijze vanenergiebesparing, en daarvoorheb je best mooi en zonnig weernodig. De volgende dag blekende vogels af te zakken tot deomgeving van Geraadsbergen,waar zij een overvloedig gedektetafel vonden in de Markvallei,vooral te Viane en Moerbeke(alweer !): de zware regenval indie regio had immers grotedelen van de vallei blank gezet,en dat hadden de Ooievaars snelontdekt. Al snel bleek dat het omveel meer dan 65 exemplarenging: de aantallen varieerdennogal, maar er werden op eenzelfde moment minstens 107 enmogelijk zelfs 118 vogels geteld !

Oost-Europese taferelen

Gedurende een week konden weons vergapen aan prachtigetaferelen van tientallen Ooievaarsdie zich al wadend door de uit-gestrekte ondergelopen weilan-den tegoed deden aan regenwor-men, muizen, mollen,…: hetleek wel Polen ! Elke avond gin-gen de dieren slapen op talrijkehoge constructies, vooralhoogspanningspylonen, en daar-bij verspreidden ze zich over eenafstand van minstens 7 km ! Elkeochtend kwamen ze trouw terugnaar hun foerageergebied langsde Mark. De weersverbeteringdie begin september inzette,deed evenwel duidelijk de trek-drang terugkomen: na meerderemislukte pogingen bleek dat eengroot deel van de groep op 31augustus vertrokken was.De volgende dagen werdenechter nog frequent kleineregroepjes (3-40 ex.) gezien in deMarkvallei, tot het doek danuiteindelijk toch volledig viel.Alles eventjes samengeteld heeftde najaarstrek van 2002 min-

stens 156 Ooievaars doorheen deDendervallei gevoerd; een nooitgezien aantal !

Waar komen die allemaalvandaan ?

Dat vroegen heel wat mensenzich uiteraard af: stevenen we afop een baby-boom of is er nogeen andere verklaring die nietsmet luiers te maken heeft ? Dedoor sommigen (ook in de pers)geopperde mening dat de vogelsafkomstig waren uit het doornoodweer getroffen Centraal-Europa, bleek toch iets te vergezocht: in de beide grotegroepen waren het merendeelvan de vogels geringd, en opbasis van 4 afgelezen ringen enhet type ring, kon wordenafgeleid dat de vogels uitNederland afkomstig waren. DeNederlandse populatie zit dejongste jaren immers duidelijkin de lift, en telt tegenwoordigom en bij de 400 paren. Dezeproduceert jaarlijks meerderehonderden jongen, en een grootdeel van al die ooievaars trektover Vlaanderen op weg naarhun overwinteringsgebieden,die gelegen zijn van Spanje totWest-Afrika. Ook in Vlaanderen

merken we dus heel goed dat desoort het bij de noorderburenbehoorlijk goed doet en de jong-ste jaren worden in augustustelkenmale enkele grote groepenooievaars op trek gezien in onsland.

Natuurpunt wil Ooievaarskansen geven

In vrijwel heel Europa wordttrouwens een stijging van deaantallen opgemerkt. Ook inBelgië is deze evolutie merk-baar: in 2001 kwamen in totaal51 paren voor in ons land, hetmerendeel weliswaar om en bijhet Zwin en Planckendael, waarherintroductie-initiatieven lopenvoor de soort. Sedert enkelejaren heeft Natuurpunt boven-dien een ambitieus projectopgezet, dat ertoe strekt deOoievaar nieuwe en beterekansen te geven in Vlaanderen.In het kader hiervan werd ookeen nestplatform geplaatst inhet reservaat de Wellemeersente Erembodegem, in de hoop desoort als broedvogel in deDendervallei aan te trekken.

Wouter Faveyts

Veilige overnachtingsplaats

Foto

: Axe

l Neu

kerm

ans

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15


AVVaarrkkeennssIn het najaar werd te Borsbeke de aanvoer vaneen illegale lading varkens verijdeld. De varkenswaren bestemd voor een grootschalig bedrijf(10.000 varkens) dat te dicht bij een woonkerngelegen is. Dergelijke praktijken, samen met deillegale en te weinig gecontroleerde invoer vandrijfmest in de regio, stellen de landbouwonterecht in een slecht daglicht. Deze praktijkenhebben echter niets meer te zien met de goedepraktijken van een familiaal bedrijf.

ARReeggiioonnaaaall ssoocciiaaaall ffoorruummDe afdelingen Denderleeuw, Haaltert en Ninovetraden alvast toe tot dit ruim denkend maatschap-pelijk initiatief. Voor meer info kan je terecht op dewebsite users.skynet.be/rsf-fsr. Wie volgt?

ALLaannddttrreekkvvoooorrssppeelllliinnggeennIn het najaar werd er in de regio weer duchtiggetrekteld op de bekende plaatsen (Bunker grensNinove/Roosdaal, top Bosberg, Vlamovenkouterte Denderleeuw en Sint-Gillis-Dendermonde).Voor wie mee wil trektellen en wil weten wat devoorspellingen zijn voor Vlaanderen, wat mendus verwacht aan doortrek, kan dit vanaf nu be-kijken op een website. De voorspelling gebeurtop basis van een boel gegevens, onder andere hetweer en de recente waarnemingen in Falsterbö.Surf naar www.zwvlkoepel.be/vwg en kijk bij“vogeltrek” en vervolgens “voorspelling”.

AVVrrooeeddmmeeeesstteerrppaaddEr werd in de regio één zekere en één mogelijkeleefplaats ontdekt van de zeldzame vroed-

meesterpad. Te Ternat nam men vier roependemannetjes waar en te Ninove is er met een aan dezekerheid grenzende waarschijnlijkheid eenwaarneming gebeurd. Eenmalig en ontsnapt ofecht een populatie ? Men gaat de site nu verderonderzoeken in de maand mei-juni. Dit zalgebeuren door met een bandrecorder de roep vande territoriale mannetjes te stimuleren.

AZZeeggggeekkoorrffssllaakkIn de Wellemeersen te Denderleeuw op tweeplaatsen en in het Aalsterse Osbroek op één sitewerd de illustere zeggekorfslak massaal vast-gesteld. Dit 2,5 mm grote diertje zegt je niets ?Het is een zeer zeldzame soort die zeer hogeecologische eisen stelt. Ze komt alleen voor inzeggenvegetaties die net in of vlak boven gezondkwelwater gedijen. In Nederlands Limburg wordtmomenteel de aanleg van een autoweg tegenge-houden door de aanwezigheid van dit beestje.Men verplaatst immers niet zomaar een fragielbiotoop en de zeggekorfslak staat op de felgewaardeerde soortenlijst van de Europesehabitatrichtlijn. Kam de regio uit en meld onswaarnemingen (lees ook het artikel op pag.29).

ABBiioocciiddeennEr wordt hard werk gemaakt van een besluit datmoet zorgen dat ook ons land de Europese bioci-denrichtlijn inzake het op de markt brengen engebruiken van deze stoffen toepast. De komstvan het koninklijk besluit is zeker op te volgenom onder andere onze gemeentebesturen enhandelaars aan te zetten dit als eerste toe tepassen.

AGGeewweesstteelliijjkk EExxpprreessnneettOnze federale overheid blijft maar talmen omwerk te maken van het Gewestelijk Expresnet.Nochtans is men vanuit onze Denderregio aljaren vragende partij om betere en snellere trein-verbindingen te krijgen met onze hoofdstad. Depolitieke immobiliteit begint stilaan te leiden toteen totale immobiliteit op de weg.

ADDrreevveenn ooff ddrrooeevvee bbaanneenn ??Langs de gewestweg Brakel-Geraardsbergen wer-den opnieuw een 20-tal essen gemarkeerd om terooien. Er schieten amper 120 bomen over vande eens zo charmante “kathedraaldreef”. Niet

Bruine kiekendief

Teke

ning

: Pas

cale

Sym

ens

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15


alleen het gewest gaat in de fout, ook de hetprovinciebestuur doet dit elders. Zo isNatuurpunt al jaren vragende partij om de eenszo luisterrijke dreef van eiken langsheen de oudesteenweg Aalst-Ninove in zijn vroegere glorie teherstellen. Het zal decennia duren eer eeningreep nu enig volumineus effect zal hebben.De ruimte is her en der beschikbaar, de goedewil blijkbaar niet ! Over een grove verwaarlozingvan ons patrimonium gesproken !

AKKaassttaannjjeemmiinneeeerrmmoott eenn ssttaaaarrttmmeeeessjjeessDe amateurornithologen van onze natuur-puntwerkgroep Cinerea hebben er een werkjebij. Zoals je weet hebben onze paardekastanje-bomen de laatste twee jaar heel sterk te lijdenonder een massale aanwezigheid van de kastan-jemineermot (Cameraria ohridella), waardoor debomen er al in augustus herfstachtig bij staan.Toevallig stelde men in het Brusselse vast datstaartmezen de larvenbehuizingen op een geteis-terde boom fel te lijf gingen. Wie doet er nogzo’n waarnemingen ? Of is dit toeval ? Als pre-datie van het motje door de mees een regel zouzijn, hebben we ook meteen dé biologischebestrijder van de plaag ontdekt.

AGGeeeenn ffaabbeellttjjeesskkrraannttEen ooievaarskoppel kwam in de september-maand vorig jaar de kunstnestpaal in deWellemeersen verkennen. Een hoopvol teken datdeze ambassadeurs van onze wetlands bin-nenkort zich komen nestelen in de regio ? Wewachten met spanning het voorjaar af… Uit hetreservaat kwam trouwens nog nieuws van eenvroegere fabeltjeskrant-acteur: er zou volgenseen vrij betrouwbare bron een dode bever zijnaangetroffen. Hoe het dier er terechtgekomenis, is ons nog een raadsel. Wordt verder onder-zocht.

AVVllaaaammssee AArrddeennnneenn,, ggooeeddee bbuurreennDe Vlaamse Ardennen hebben vanaf decemberjongstleden een portaalsite die een eenheidvormt met een gratis verspreid tijdschrift. De sitebevat een schat aan informatie over onze buurre-gio. Bezoek www.vlaamse-ardennen.be.

AKKlleeuurrrriijjkk VVllaaaannddeerreennGeïnteresseerd in toekomstdenken ? Surf dannaar www.kleurrijkvlaanderen.be. Hier vind jeinfo over thema’s als mobiliteit, democratie,milieu, levenslang leren, ruimtelijke ordening,….Voor wie niet digitaal uit de voeten kan of er lie-

ver thuis de klassieke brochures over ontvangt,raden we aan contact op te nemen met deVlaamse infolijn (0800 - 3 02 01).

ADD’’HHooppppeeDe strijd om dit bosgebied te Flobecq /Vloersberg is nog lang niet gestreden. Op 12oktober verbood de burgemeester er bijna eennationale manifestatie. Deze ging uiteindelijktoch nog door. Het zou ons niet verwonderen dathet dossier voor de verschijningsdatum van dezeDendriet alweer een nieuwe wending heeftgekregen.

ACCoonnvveennaannttDe gemeenten in de regio kregen recent allemaaleen beoordeling van hun milieujaarprogramma.Geen enkele gemeente kreeg een volledig posi-tieve beoordeling, alle gemeenten moeten nogbijkomende info bezorgen of bijkomende actiesondernemen. Natuurpunt vindt het goed dat deminister de puntjes op de i zet, maar is onmid-dellijk ook vragende partij om de papierberg voorde milieu-ambtenaren in te krimpen, zodat zemeer tijd krijgen voor acties in daden !

ANNaattuuuurr eenn ttooeerriissmmeeDe grootste regionale natuurwaarde vormtongetwijfeld de Dendervallei. Op sommigevlakken zijn toeristische belangen en natuur-belangen gelijklopend en versterkend, op anderevlakken zijn de toeristische belangen somsbedreigend voor de natuur. Zo leggen bijvoor-beeld snel varende tuigen een enorm ver-storende druk op onze kwetsbare alluvialenatuurgebieden. Snelheidsbeperkingen zijn dusecht wel een must. Voor wie een oogje in het zeilwil houden: de wettelijk toegelaten snelhedenvoor de Dender bedragen 6 km/u vooropvarende vaartuigen en 7 km per uur voorafvarende vaartuigen. Die fiets je dus normaalgezien zo voorbij.

ASSttiilltteeggeebbiieedd eenn bbooeekkOnlangs werd het stiltepad Dender-Mark inge-wandeld. Info is te verkrijgen op de dienstenleefmilieu van Ninove, Geraardsbergen ofGalmaarden. Tegelijkertijd werd ook het boek“Kleine atlas van de stilte”, met als subtitel “23plaatsen in België om stil van te worden”voorgesteld. Het 144 bladzijden tellende boek isvan Laurens De Keyzer en is een publicatie vanuitgeverij Lannoo. ISBN 90 2094858. Het kost€ 12,95.

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15


AVVeerrkkeeeerrssssllaacchhttooffffeerrssHet voorjaar is de periode waarin de meeste man-nelijke dieren territoriaal zeer actief zijn. Doorons dichte wegennetwerk sneuvelen er in dieperiode dan ook vele zoogdieren onder onze vier-wielers. Als je egel, hermelijn, bunzing, vos ofeen ander zoogdier ziet aangereden liggen, melddit dan a.u.b. op het nummer 054 - 32 45 29.Marterachtigen worden zo snel mogelijk opge-haald en onderzocht door het IBW (Instituut voorBosbouw en Wildbeheer) te Geraardsbergen. Ompredatie te voorkomen, kan je zelf het slachtofferoprapen en even in bewaring houden.

ASSlleeeeddoooorrnnppaaggeeIn het prachtreservaat “De Vallier” te Liedekerkestreek op 29 september een wijfje sleedoornpage(Thecla betulae) neer op enkele natuurpunters.Hiermee werd onmiddellijk een vluchtwaarne-ming van het diertje in hetzelfde gebied het jaarvoordien bevestigd. Meestal blijven sleedoorn-pages onopgemerkt en de beste manier om ze teontdekken is via hun eitjes. Zie vorige Dendriet.

AVVEENN-aaffbbaakkeenniinngg DDeennddeerrrreeggiiooIn het najaar ging de VEN-afbakening eerste fasein openbaar onderzoek. VEN staat voor VlaamsEcologisch Netwerk. Zeg maar “Groene hoofd-structuur, tweede poging, tien jaar later. Diversenatuurpuntafdelingen in de regio gingen dekaarten inkijken en dienden hun bezwaar in.Een aantal essentiële stukken van deDendervallei werden in de eerste fase nietopgenomen. Begrijpe wie begrijpen kan. Ditzondigt volgens ons tegen het stand-stillprincipedat de Vlaamse overheid zelf zegt te hanteren.Probleem is dat in het openbaar onderzoek enkelmocht commentaar gegeven worden op wat afge-bakend was. Dus commentaar op niet afgeba-kende stukken is in principe onontvankelijk.Maar toch gegrond. En daarom eisen we dat dezestukken zeker nog in de tweede fase mee afge-bakend worden. De Ven-afbakening wasaangekondigd als een versterking voor het na-tuurbehoud. Wij hoeven geen kaas met gaten !

A WWaaaallssee RRiieettbbeeeemmdd,, ooookk HHaabbiittaattrriicchhttlliijjnnggeebbiieeddSinds eind september 2002 is er nu ook inWallonië 130 ha Markevallei als habitatrichtlijn-gebied aangeduid. Heeft men ons natuurpuntjemet de striemende aanklacht uit de vorigeDendriet gelezen of de algemene oproep totbetere afstemming ? Je vindt meer informatie ophet Système d’informations sur la biodiversité enWallonie. Surf naar http://mrw.wallonie.

be/dgrne/sibw/sites/natura2000. Proficiat aanal diegenen die zich achter de schermen voor dezaak ingezet hebben !

ABBooeellaarreemmeeeerrsseennSinds half oktober zijn de Boelaremeersen inNederboelare (Geraardsbergen) officieel erkendals natuurreservaat. Dit betekent dat we er methet omvormingsbeheer kunnen beginnen (o.a.kappen van de populieren in de rietvelden).

ADDeennddeerrbbeekkkkeennbbeehheeeerrppllaannSinds vorig jaar is men gestart met de opmaakvan een plan dat het integraal waterbeheer in depraktijk moet brengen voor het Denderbekken.Sinds kort is er een uitgebreide luxueuzebrochure beschikbaar die de doelstellingen vandit plan, zijn relatie met andere plannen voorwaterbeheer en de manier waarop het plan totstand zal komen, bespreekt. Bestel een brochurebij planningsverantwoordelijke Mich Declercqvan de VMM op het nummer 053 - 72 66 02. Jekan ook terecht op de website:www.bekkenwerking.be.

AGGrrooeennee sscchhoooollWil jij als leerkracht of leerling iets doen voor hetleefmilieu op je schoolomgeving ? Surf dan naarde nieuwe site www.milieuopschool.be.

APPrrootteesstt ssttiilltteeggeebbiieeddNatuurpunt Geraardsbergen eist naar aanleidingvan de inwandeling van het stiltewandelpad inhet gebied Dender-Mark (Ninove, Geraards-bergen, Galmaarden) maatregelen om de stilte inhet gebied effectief te bewaren. We steunenuiteraard 100% het initiatief op zich, maar to-lereren niet dat de voorbije zomer een autocrossbinnen de afbakening van het gebied werdtoegestaan.

ABBoooommmmaarrtteerrEr werd een overreden boommarter gesignaleerdop de taalgrens in de buurt van de Rietbeemd.Een bewijs dat het diertje ook stilaan aan hetoprukken is naar onze regio !

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15


JANUARI FEBRUARI MAART

1 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _1 _ _ _ _ _ _ _ _ _

2 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _2 _ _ _ _ _ _ _ _ _

3 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _3 _ _ _ _ _ _ _ _ _

4 _ _ _ _ _ _ _ _ _ _4 _ _ _ _ _ _ _ _ _

DENDERKALENDER

Themawandeling “Mezen enboomsilhouetten”

afd. Affligem-Liedekerke gezinsuitstap

zondag 5 januari

h 10:00 – 12:00Liedekerke – ingang Liedekerkebos, Schelfhoutstraat

h inlichtingen 053-68 35 88 – [email protected] Erik De Block

Winter in het bos afd. Aalst natuureducatie

zondag 5 januari

h 10:00 – 12:00Parking Gerstenhof, Gerstenstraat 12, Erembodegem

h Boomsoorten herkennen aan hun winterkenmerkenGids Geert Rohaert

Winterwandeling

afd. Haaltert gezinsuitstap

zondag 5 januari

h 14:30 – 17:00Gotegemmolen, Gotegemstraat grens Haaltert Erpe-Mere (Aaigem) inlichtingen: 053/62 28 63

Algemene vergadering

afd. Aalst, Denderleeuw, Erpe-Mere,

Lede-Houtem

vrijdag 17 januari

h 19:30 - 21:00Het Veerleheem, Smetlededorp, Smetlede

h Voor alle leden vrienden, sympathisanten en belangstellen-den

h 21:00 – 23:00Aansluitend gaan we op zoek naar de Bosuil op de ‘Blote Heide’Info Peter D’Hondt 053/80.72.57

Overwinterende watervogels aan deNederlandse kust

afd. Denderleeuw

zondag 19 januari

h 8:30 – 20:00Kerk Welle

h Op zoek naar overwinterende water-vogels, steltlopers en ganzen langs de Oosterschelde.inlichtingen Bruno De BruynGSM 0496/59 52 43 warme kledij, eten, drank.

Overwinterende watervogels aan deBelgische kust

afd. Affligem-Liedekerke

zondag 19 januari

h 9:00 – 18:00Parking ingang station van Liedekerke

h Bezoek aan: de “Uitkerkse polders” (ganzen) en strandwan-deling nabij Blankenberge (Strandlopers en meeuwen)inlichtingen: Sandro Vanopdenbosch 02-569 08 58 – [email protected] Deelname melden! Kostendelend (carpooling)warme kledij, picknick.

Algemene vergadering

afd. Dendermonding

vrijdag 31 januari

h 20:00De Snuffel St. Elooistraat 15, Grembergen

h Wij nodigen alle leden uit om con-structief mee te werken binnen de afdeling

Ledenfeest


vrijdag 31 januari

h 20:00 – 24:00Cultuurcafé Bellekouter Bellestraat Affligem

h Feestelijke avond bestemd voor alle leden en sympathisanten.053-68 35 88 – [email protected] Erik De Block

Winterwandeling in het Osbroek

afd. Aalst natuureducatie

zondag 2 februari

h 10:00 – 12:00Infobord Frans Blanckaertdreef (zijstraat Parklaan), Aalst

h Gids Rosanne Snauwaert

Themawandeling “Knoppen”


zondag 2 februari

h 10:00 – 12:00Liedekerke – ingang Liedekerkebos,Schelfhoutstraat

h Welke boom draagt welke knoppen?inlichtingen 053-68 35 88 – [email protected] Erik De Block

Bosuilen, glühwein en chocoin het Raspaillebos

afd. Geraardsbergen

zaterdag 18 januari

h info & gids: Koen Steenhoudt,Avondwandeling (met een glüh-wein of jenever, warme choco voor de jeugd). Auditief spectakel van Bosuilen, met een korte uitleg over inventarisatieproject.

deelname in de kost: € 1;kinderen en donateurs gratis;vooraf een seintje: 054 –58 67 58 [email protected]

h 16:00 – 19:30 NMEC De Helix, Hoogvorst 2, Grimminge

Winterwandeling


zondag 2 februari

h 14:30 – 17:00Gotegemmolen, Gotegemstraat grens Haaltert Erpe-Mere (Aaigem)inlichtingen:Tel 053/62 28 63

h Winterwandeling

Voordracht ‘Ik Groene Jongen’prof. Ulrich Libbrecht

afd. Geraardsbergen

vrijdag 7 februari

h 20:00 - 22:30Parochiezaal Grimmingesteegje naast de Kerkingang

h Ulrich Libbrecht, doctor in de Oosterse taalkunde (China-kenner).De combinatie van natuur en

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15


oosterse filosofie vormt de basis voor zijn discoursinfo: K. Steenhoudt, 054 - 58 67 58

Fietstocht

afd. Lede-Houtem gezinsuitsap

zondag 9 februari

h 14:00 – 17:00Kerk Uitbergen

h Fietstocht langs de boorden van de Schelde Donkmeer en Nieuwdonk, uitkijkend naar overwinterende vogels. info: Herman Derder 053/80 01 10fiets.

Glüh-winterwandeling

afd. Denderleeuw

zondag 16 februari

h 14:00 - 17:00Infobord Wellemeersen Rodestraat Denderleeuw

h winterwandeling op zoek naar de avifauna met een verwarmende glühwijn onderweg.inlichtingen Bruno De BruynGSM 0496/59 52 43 telescoop, warme kledij

Themawandeling“Voorjaarspaddestoelen”l


zondag 2 maart

h 10:00 – 12:00Liedekerke – ingangLiedekerkebos, Schelfhoutstraat

h inlichtingen 053-68 35 88 – [email protected] Erik De Block

Wandeling


zondag 2 maart

h 14:30 – 17:00Gotegemmolen, Gotegemstraat grens Haaltert Erpe-Mere (Aaigem)inlichtingen: Tel 053/62 28 63

h Winterwandeling

Promotiedag - Eerste Toog

afd. Geraardsbergen

maandag 3 maart

h ganse dagPromotiestand op de bekende Geraardsbergse jaarmarkt. Om de kou te doen vergeten schenken we lekkere huisbereide jenever en advocaat.

h 9:00 – 18:00Parking ingang station van Liedekerke

h Vogelkijkuitstap naar de Belgische kust: de spuikom van Oostende en het Oosterstaketsel in Oostende.inlichtingen 02-569 08 58 – [email protected] Sandro Vanopdenbosch Deelname melden!Kostendelend (carpooling)warme kledij, picknick.

Watervogels aan de Belgische kust


zondag 9 maart

Eetfestijn

afd. Ninove eetfestijn

zaterdag 15 en zondag 16 maart

h zaterdag 17:30 - 21:00

h zondag 11.30 - 14.30Parochiezaal Neigem, Pastorijstraatte Neigem

h Wouter Mertens 054/32 51 71 Eetfestijn tvv aankoop natuurge-bieden

Wandeling in het Park van Mesen

afd. Lede-Houtem gezinsuitsap

zondag 16 maart

h 10:00 - 12:00Ingang Park Station Lede

h Info Herman Derder 053/80 01 10Bomen in de winter en de eerste voorjaarsbloeiers

Geomorfologische wandeling drie bossen in Overboelare

afd. Geraardsbergen

zondag 23 maart

h 14:00 - 17:30parking De Cocane, top van de Hoge Buizemont te Overboelare

h info & gids: Willem Boonen,054 – 41 75 85Willem kent als geen ander de flan-ken van de Oudenberg. Geologie enbodem zijn het centrale thema. Een grondboor is zijn wapen.

Fietstocht

afd. Denderleeuw gezinsuitsap

zondag 30 maart

3-delige cursus spoorzoeken

afd. Ninove natuureducatie

januari – februari

wo. 222 een 229 jjan. ttheorie

h 19:30 – 22:30Buurthuis Pollare, hoek Nekkersputen Hoogstraat

h theorieleslesgever: Stella Van Hofstraetenpapier en pen

h info: Ria De Dyn 054/50 35 65inschrijven voor de hele cursus € 10 voor leden - ter plekke betalen,vooraf melden aan Ria De Dyn 054/50 35 65

za. 001 ffeb. ppraktijk

h 9:30 – 12:30Kwaadbroeken, tegenover Pollare-dorp 62 te Pollare

4-delige cursus paddestoelen

afd. Affligem-Liedekerkenatuureducatie

februari - maart

do. 113 ffeb. ttheorie

h 20:00 – 23:00 Jeugdhuis Avilo Kerkstraat 82 1790 Affligem (Hekelgem)

h theorielesCursus voor prille beginners. Lesgever: Hans Vermeulen.papier en pen

h info: Erik De Block 053-68 35 88inschrijven voor de hele cursus€ 2.50 voor leden, € 10 Euro voor niet-leden - ter plekke betalen.vooraf melden aan Erik De Block 053-68 35 88 / [email protected]

zo. 116 ffeb. vvoormiddag :: ppraktijk

h 10:00 – 13:00“Domentse Bossen”. Samenkomst hoek Domentveldstraat & Brusselsesteenweg, Affligem (Essene).

CURSUSSEN

h 13:00 – 16:00Infobord Wellemeersen Rodestraat Denderleeuw

h fietstocht langs diverse natuurge-bieden te Denderleeuw inlichtingen Bruno De BruynGSM 0496/59 52 43fiets.

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15

5-delige Cursus vogelgeluiden

afd. Affligem-Liedekerkenatuureducatie

maart - april

Watervogeltelling

afd. Denderleeuw

zaterdag 18 januari en 16 februarizondag 16 maart

zo. 223 ffeb. vvoormiddag :: ppraktijk

h 10:00 – 13:00de “Valier”. Samenkomst parking station van Liedekerke.

zo. 22 mmaart vvoormiddag :: ppraktijk

h 10:00 – 13:00Liedekerkebos. Samenkomstparking Liedekerkebos, Schelfhoutstraat, Liedekerke

wo. 226 mmaart ttheorie

h 20:00 – 23:00 Jeugdhuis Avilo Kerkstraat 82 1790 Affligem (Hekelgem)

h theorielesCursus voor beginners. Lesgever: Koen Leysenpapier en pen

h info: Erik De Block 053-68 35 88inschrijven voor de hele cursus € 12.50 voor leden, € 27.50

voor niet leden - ter plekke betalen.vooraf melden aan Erik De Block 053-68 35 88 / [email protected]

za. 229 mmaart ppraktijk

h 9:00 – 12:00 Sint-Gabriëlinstituut Liedekerke.

h praktijkles: vogelgeluiden in tuintjes.De volgende lessen gaan door op9, 16 en 19 april

h 8:30 – 12:00De denderbrug Kaaistraat. Denderleeuw

h tellen van de watervogels langs de Dender van Liedekerke tot Erembodegem met de fietsinlichtingen Bruno De BruynGSM 0496/59 52 43 fiets, verrekijker

Inventarisatie Bosuil

afd. Dendermonding

zaterdag 18 januari

h 18:00 Taverne ‘t Oud Brughuys in Berlare aan Schoonaardebrug kant Berlare

h gids: Dirk De Mesel, inlichtingen: Dirk De Mesel, 052 – 42 67 28goede lamp, laarzen

! bellen voor afspraak

Beheerswerken Heidemeersen

afd. Dendermonding

zaterdag 11 januari

h 9:00 – 17:00 h vooraf bellen naar Stefaan Thibau

052 – 42 69 72 een middagmaal wordt voorzien voor wie de volle-dige dag blijft:aanplanten houtkant of opruimen kruinhout bij vriesweer handschoe-nen, werkkledij, spade meebrengen.

Hakbeheer

afd. Ninove

zondag 18 januari

h 9:00 – 16:00 parking schrijnwerkerij De Quick, Eggerstraat-Noord te Meerbeke

h info : Isabelle Meert en Wouter Mertens, gelieve vooraf contact op te nemen (054/32 51).

Hakbeheer

afd. Ninove

zaterdag 8 februari

h 9:00 – 16:00 braakland tgo kruispunt ‘Den Dollar’, hoek Albertlaan en Elisabethlaan te Ninove

h info : Geert Rohaert, gelieve vooraf contact op te nemen metGeert 054/32 82 18Z


Beheerswerken Sint-Onolfspolder

afd. Dendermonding

zaterdag 15 februari

h 9:00 – 17:00ingang kunstgalerij Pieter Pauwelom 9:00 en 14:00Sint-Onolfsdijk 66, Appels

h vooraf bellen naar Stefaan Thibau 052 – 42 69 72 een middagmaal wordt voorzien voor wie de volle-dige dag blijft .Aanplanten houtkant of opruimen kruinhout.

BEHEERSWERKEN

INVENTARISATIES

Maaien van riet

afdeling Dendermonding natuurbeheer

zondag 2 februari

h 9:00 - 16:00Groot Schoor te Grembergen

h na inschrijving wordteen middagmaal voorzienTarcy Verstraeten, 052 - 21 11 11

Beheerswerken Wachtbekken 6

afdeling Dendermonding natuurbeheer

zaterdag 1 maart

h 9:00 – 12:00 Wachtbekken 6 te St. GillisDendermonde,ingang langs de Hertstraat

h vooraf bellen naar Stefaan Thibau 052 – 42 69 72 verwijderen van wilgenopslag handschoenen, werkkledij, spade

Beheerswerken Wellemeersen

afd. Denderleeuw natuurbeheer

zaterdag 8 maart

h 9:00 – 16:00 depot Wellemeersen Wellemeersenstraat

h inlichtingen Bruno De BruynGSM 0496/59 52 knotten van jonge wilgen laarzen of veiligheidsschoenen

Activiteiten van Natuurpunt zijnvoor leden gratis, tenzij explicietanders vermeld. Op onzebuitenexcursies breng je bestlaarzen mee en zijn een verrekijkeren een passende veldgids nuttig.Bij activiteiten buiten de regio iscarpooling gebruikelijk.

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15


Levendbarendehagedis in deHeidemeersen

In de Heidemeersen teBerlare werd op eenrecent aangekocht perceelmet visvijver een levend-barende hagedis waar

genomen. Op 28 oktober werd een in betontegelsaangelegd terras opgebroken; het bijhorendeweekendverblijf werd reeds de voorbije maandenverwijderd. In een holte onder een van de ter-rastegels werd beweging waargenomen. In een

eerste flits werd gedacht aan een bosmuis maar bijnader toezien ging het om een levendbarendehagedis. Dit is de tweede recente waarneming bin-nen het rivierduinengebied: ook op een 500 meterverder gelegen perceel werd tijdens de zomer van2001 (bij het opruimen van een omvangrijk sluik-stort) dit diertje waargenomen. Er zal dan ook uit-gekeken worden naar beheersmaatregelen omplaatselijk op een aantal percelen een geschiktbiotoop te creëren en te behouden voor deze nietzo algemene reptielensoort.

AfdelingDendermonding

Afdelingsnieuws

Stefaan Thibau052 - 42 69 72

[email protected]

Levendbarende hagedis zich koesterend in de zon

Foto

: Hug

o W

illoc

x

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15

Natuurpunt en buurt-bewoners op dreef inhet Raspaillebos

Begin dit jaar ging eeneerste omvormingswerkvan start in het kader van

een biotoopherstelplan dat deel uitmaakt van hetEuropees LIFE project. Op een perceel van 1,2hectare groot moeten alle hakhoutstoven vanAmerikaanse eik geliquideerd worden, in totaal80% van het plaatselijke bomenbestand.Amerikaanse eik is exotisch en ecologisch minderwaard dan de inlandse Zomereik. Hij concurreertdoor zijn snellere groei de Zomereik weg en zorgtdoor zijn zure, moeilijk verterende bladeren vooreen degeneratie van de kruidlaag. Daarom moethij verdwijnen.

Via mondreclame konden we rekenen op de hulpvan vele buurtbewoners die de klus voor ons klaar-den. Zij mogen gratis beschikken over het hout enin ruil kunnen wij op deze mensen af en toe eenberoep doen voor een werkje tussendoor of voorlogistieke ondersteuning met een tractor of andereartillerie. Tegelijk kijkt de buurt vanuit een andereinvalshoek tegen de activiteiten van Natuurpuntaan. Win-win voor ons en de buurt.

Ook een winsituatie voor de natuur. Ziet hetperceel er onmiddellijk na de kappingen kaal engeaccidenteerd uit, reeds na één seizoen zien wede natuur zich herstelen. Afgezet grondhoutschiet terug krachtig op. De bomen die werdengespaard profiteren van het licht en de ruimte omhun kruinen open te zetten en versneld te groeien.Zij vormen de overblijvers van een toekomstigmiddelhoutbestand. Middelhout en hakhout zijnbeheersvormen die we in ere willen herstellen.Het Raspaillebos is immers steeds een bosgeweest waarin werd gehakt. Deze activiteit zitvervat in de naam. Het Picardische ‘Raspe’betekent immers niets minder dan hakhout. Aandeze hakcultuur heeft het bos zijn prachtige vege-tatie te danken.Op zaterdag 2 december rondden we met 20vrijwilligers de kappingswerken op een groot deel

van het perceel voorlopig af. Gekneusd hakhoutwerd afgezet om het opnieuw te laten uitschieten.Fijn kruinhout dat door de houthakkers compactop stapels was verzameld, werd vermalen in eenhakselmachine, die we voor de gelegenheid had-den gehuurd. We konden rekenen op de steun vantwee tractoren, één om de hakselmachine voort tetrekken en één met laadbak om het vermalen houtop te vangen. In totaal werd meer dan een vracht-wagen vol hakselmateriaal geproduceerd. Tegenhet einde van de dag was iedereen moe en vuil. Desfeer was echter opperbest, de soep lekker en hetresultaat van ons teamwerk mag gezien worden.Bedankt aan alle medewerkers !

Tengevolge van de werken die in het afgelopenjaar werden uitgevoerd liggen een paar paden,waaronder het nieuwe ‘stiltepad’, er belabberd bij.Het is nu eenmaal niet mogelijk om een omelet tebakken zonder schalen te breken. Een herstel vandeze paden is geprogrammeerd voor het voorjaar,wanneer de bodem opnieuw opdroogt. Intussenvragen we de wandelaar begrip voor de situatie.


Koen Steenhoudt054-58 67 58

[email protected]

INFO

Verhakseling in Raspaille

Foto

: Koe

n St

eenh

oudt

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15


Geen pluim voor hetdichtkiepen van deKarlemeersbeekvallei

Zijn de mandatarissenvan Affligem dommerdan die van de anderegemeenten uit onzeDenderstreek? Zijn ze

corrupter, nonchalanter misschien of gewoonwegniet geïnteresseerd in de problematiek rond natuuren milieu? Op deze vragen moeten we telkensontkennend antwoorden. Ze zijn even erudiet, evenbetrouwbaar en zowel bezorgd voor het welzijn vande inwoners als voor de leefbaarheid van dewoonomgeving als overal te lande. Dat lijkt, zo tezien, niet het probleem. En toch slagen deAffligemse bestuurders er telkens weer in om zichom de tuin te laten leiden en wij met hen. Hoe datgebeurt, moeten we in het midden laten.Dientengevolge zit de gemeente en haar bevolkingopgezadeld met verkeersaders die er niet haddenmoeten liggen, met vliegtuigroutes die de inwo-ners belemmeren om rustig te slapen en anderemalversaties die vermeden konden worden.

OverstromingenNeem nu de overstromingsproblematiek waaraanAffligem ten dele en met veel geluk is ontsnapt indeze voorbije supernatte zomer. Tijdens en na dekerststorm van 1999 trad de Bellebeek uitgebreidbuiten haar oevers en kregen verscheidene inwo-ners te kampen met wateroverlast. Geen wonder,ettelijke vierkante kilometers van de uiterwaardenvan dit bijriviertje van de Dender zijn opgevuld endichtgestort voor bebouwing, wegenaanleg enindustriegebieden. Diverse studies (1) wezen noch-tans op de gevaren van het onbezonnen omsprin-gen met laaggelegen gebieden en de valleien vande zijbeekjes. Toch is men er tot op vandaag ingeslaagd om de waarschuwingen van deze studiestelkens weer zedig aan de kant te schuiven.

VerkavelingenIn het centrum van Essene timmert men aan eenverkaveling. Men is er bezig een grote lap grondbouwrijp te maken. Een woonuitbreiding te mid-

den van het dorpscentrum is een toe te juicheninitiatief, ware het niet dat tezelfdertijd de valleivan de naastliggende Karlemeersbeek voor dehelft werd dichtgestort. De relatie tussen de uit-breiding van het dorpscentrum en het dichtgooienvan de beekvallei ontgaat ons totaal. Zelfs hetongeoefend oog kan hier merken dat de aan-nemer(s) belast met de uitvoering van de werken,van de gelegenheid misbruik maakte(n) om eenvolume grondoverschot van elders hier tedumpen. Volgens de heersende mentaliteitgebeurt dat nog steeds bij voorkeur in beekvalleienen op laaggelegen gronden. Hier was nochtanseen ideale situatie aanwezig om natuuren bouw-zone te combineren tot een ideaal samenspel.Het obstakel van vele mandatarissen die dergelijkewerken goedkeuren is het uitgesproken reliëf vande Affligemse bodem. Wanneer je beekvalleiendichtgooit, creëer je overstromingen in lagergele-gen gebieden, zoveel is zeker, maar het ene gebiedis niet direct waarneembaar vanuit het andere enoorzaak en gevolg treden niet tegelijkertijd op endat vormt veelal het probleem. De gekozenen desvolks die het dichtkiepen van de vallei van deKarlemeersbeek hebben goedgekeurd en ook zijdie het gedogen, verdienen geen pluim !In Dendriet nr. 3 van de voorbije jaargang zeggenwe dan wel dat overstromingen ideaal zijn vooreen groot aantal vogels, maar we zitten toch lieverin de woonkamer met de voeten op een droog danop een met water doordrenkt vasttapijt. Degedupeerden van de kerststorm van 1999 in hetzuiden van Affligem zullen dat beamen.

Willy Beeckman

(1) O.a. A. Van der Beken en H. Vanlishout:Hydrologie van de Bellebeek; V.U.B., Brussel; 1980.

Afdeling Affligem-Liedekerke

Wim Van Grieken 053 – 77 70 06

[email protected]

INFO

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15


Wintercursus spoor-zoeken: boeiend !

De winterperiode wordtdoor velen beschouwdals een redelijk doodseperiode, zowel op het

vlak van natuur als van natuurbeleving. Er zijn weluitzonderingen (vogelexcursies naar waterrijkegebieden, knoppenwandelingen, enz.) maartoch….Leer op dit moment de natuur daarom eens vaneen geheel andere kant kennen. Ze is niet zodoods als je denkt. Tal van knaagsporen, voet-sporen, uitwerpselen, veren en haren, nesten, enz.kunnen van een doodse winterwandeling een rijkeontdekkingstocht maken, die je bijkomendeinzichten verschaffen. Massa’s extra informatieliggen her en der verborgen en juist deze winter-periode legt ze soms bloot. Leer mee ontdekken,herkennen en interpreteren. Zo geef je je kennisover de natuur en je band met die natuur een extraimpuls. De cursus loopt in samenwerking met deregionale natuurpunt zoogdierenwerkgroep Elio.Inschrijven doe je door je vooraf te melden bij RiaDe Dyn op het nummer 054 - 50 35 65.

Praktische info:

ATThheeoorriieelleess 11:: woensdag 22 januari, 19.30 tot 22.30 uur, Buurthuis Pollare.

ATThheeoorriieelleess 22:: woensdag 29 januari, 19.30 tot 22.30 uur, Buurthuis Pollare.

ALLeess 33: Praktijkexcursie in de Kwaadbroeken, zaterdag 1 februari om 9.30 uur, parking ex-zagerij Hokipal, Pollare-dorp te Pollare.

IInnsscchhrriijjvviinnggsspprriijjss:: € 10, ter plaatse te betalen.Lesgever: Stella Van Hofstraten.

VEN-afbakening Dendervallei

In het najaar liep het openbaar onderzoek rond deafbakening van de eerste fase van het VlaamsEcologisch Netwerk. In deze fase werden degebieden aangeduid waarover er een brede con-sensus bestaat. Een van de belangrijkste gebiedenvan onze provincie is de Dender- en Markvallei,

die als één grote eenheid natuur beschouwd wor-den. Binnen een aantal jaar is het de bedoeling omvoor deze grote eenheid natuur een richtplan op testellen, specifiek op maat om de natuurwaardenvan het gebied te optimaliseren. In deze Ven-afbakening werden op het allerlaatste momentnog een aantal stukken uit de Dender- enMarkvallei uitgeknipt. Dit was een politiekebeslissing, want de niet opgenomen gebieden vol-doen even goed aan de vooropgestelde criteria alsde andere gebieden. Jammer genoeg zullen degebieden die niet aangeduid zijn ook niet in aan-merking komen voor de financiële instrumenten(mogelijkheid tot omruiling, vergoeding voorwaardeverlies, vergoeding voor natuurbeheer,...).Aangezien een aantal noodzakelijke maatregelen(zoals het verhogen van de watertafel) wel degelijkgevolgen zullen hebben, ook voor de niet-afgeba-kende stukken, vrezen we dat deze slechte afba-kening niet zal leiden tot een maatschappelijkeintegratie natuur-landbouw, terwijl de voorzieneinstrumenten juist de bedoeling hebben om toteen beter wederzijds begrip te komen. We eisendaarom dat men de “vergeten stukken” alsnogopneemt in de tweede fase van de VEN-afba-kening. Er kwam tegen deze te beperkte afbakeningprotest van verschillende natuurpuntafdelingenen ook van de Ninoofse milieuraad !

Afdeling Ninove

Kris De Wit054 - 32 52 65

[email protected]

Noteer in je agenda !

Eetfestijn Natuurpunt afdeling NinoveZaterdag 15 maart 2003 avond

Zondag 16 maart 2003 op de middagPlaats: Parochiezaal te NEIGEM !

EikelmuisTe

keni

ng: P

asca

le S

ymen

s

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15

Terugblik op 2002Uitbreiding reservaten

Voor de Wellemeersenkon 5,1694 ha effectiefworden aangekocht envolgen 0,6860 ha vijver-

percelen in januari 2003. Het verlijden van 1,06ha hooiland langsheen de E40 wacht nog openkele geplogenheden, waarna de totaaloppervlak-te 75,9603 ha zal belopen en de oppervlakte inbeheer ca 81,5 ha.In de Molenbeekmeersen verhoogde de opper-vlakte in eigendom effectief met 0,26 ha waarde-vol hooiland te Okegem tot 2,2 ha. Voor 1,375aangeboden ha elzenbroek en graslanden werdbegin november nog het principieel akkoord vanhet Denderleeuws College voor restsubsidiëringafgewacht.

Beheerswerken

Naast de klassieke jaarlijkse beheersagenda kre-gen volgende projecten aandacht:

A Weidevogelproject Wellemeersen: op de noor-delijke, oude vloeiweiden te Erembodegem is stag-nerend water belangrijk voor o.a. moerasontwik-keling en pleisterende of broedende steltlopers eneenden. Verlandende poelen en greppels in hetzuiden werden uitgebaggerd (drainerende functie)en de meest noordelijke depressie werd natgehouden (langere perioden open water en plas-drassituaties, conform het erkenningsbesluit).

A Vleermuisproject Wellemeersen: een vollediggeïsoleerde vleermuiskelder werd op 31.8.2002feestelijk voorgesteld aan 40 belangstellenden.Via een buitenvoeler wordt vanaf het tochtsas dekelder-binnentemperatuur intussen opgevolgd. Inde directe buurt konden alvast 9 dwergvleer-muizen en 3 watervleermuizen worden bewon-derd.

A Aangekocht nat hooiland Molenbeekmeersen:gebiedsvreemde aanplantingen dienen wegge-

zaagd en schuthok en omheiningen verwijderd. A Vegetatieopnamen: gebeurden in zowel Welle-meersen (Instituut Natuurbehoud rondpeilpuntsites) als Molenbeekmeersen (Heylen O.& Ruysseveldt H.). Voor de noodzakelijk automa-tische verwerking van jarenlang opgestapeldefauna- en floragegevens werd de vereiste nieuwehardware en ondersteunende softwareaangeschaft door de afdeling (pionierswerk).

Opmerkelijke gasten

AAvviiffaauunnaaIn 2002 werden zowel Kleine zilverreiger als Hopvoor het eerst bewonderd in de Wellemeersen. Opde hierboven besproken vloeiweiden warenBosruiter, Kemphaan, Wintertaling enAalscholver nooit ver weg. Krakeend en Kleineplevier brachten er jongen groot. Zomertalingpleisterde er occasioneel. Elders werden o.a.doortrekkende Sprinkhaanrietzanger en Kuifmeesopnieuw opgemerkt. Het ijsvogelbestand groeidemet zekerheid aan tot 6 koppels, Waterral wellichttot 5 koppels. De ooievaarspaal kreeg voor het eerstbezoek van een trekkend ooievaarskoppel(hopelijk in hun voorjaarsgeheugen gegrift).LLiibbeelllleennMet de eerste waarnemingen sinds heugenis van(wellicht trekkende) Plasrombout, Weidebeek-juf-fer en Bandheidelibel werden de laatste 5 jaaropnieuw 30 soorten geteld: het gewijzigd land-schap, de reeds gerealiseerde watersanering eneen reeks uitgediepte poelen droegen hiertoeongetwijfeld bij.

Verenigingswerking

Naar aanleiding van de voorgestelde KMO-zone“Erembodegem 4” in LWL, volgens het ontwerp“Stedelijk gebied Aalst”, werd een bezwaarschriftingediend m.b.t. grondgebied Welle (grote arg-waan voor positief voorgestelde compensatie-regeling).Opzegging van GECORO-deelname wordt over-wogen. De afdeling kreeg immers enkel eenplaatsvervanger toegewezen. Meer details tijdensde jaarlijkse Algemene Vergadering op 17 januari2003 te Smetlede.


Afdeling Denderleeuw

Eric De Tré053 - 66 04 32

[email protected]

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15


Een ruimere blik opgroen: VolckaertHoevezuivel

In februari 1990 startteVolckaert Hoevezuivelvan niets met nauwelijks1 Jersey-koe, 5 melkgei-

ten en amper een hectare weide.

De eerste weides die verworven werden, lagen vol-gens het kadaster in de Volckaert.Oudere boeren gebruikten ook wel eens diebenaming, vandaar dus de naamkeuze wat ety-mologisch natte paardenweiden zou betekenen.

Van bij aanvang was het enerzijds de bedoeling opkleinschalige basis te werken (al was het maar omhet graag te blijven doen), anderzijds om in strikthygiënische omstandigheden ambachtelijke zui-velproducten te maken van rauwe melk zondertoevoegingen, uitsluitend op de boerderij.

Vandaar het uitgebreide gamma: verse geitenkaas(natuur, gekruid, met peper of paprika of in olijf-olie), harde geitenkaas, harde koeienkaas (natuurof gekruid), plattekaas van koe of geit, botermelk,boter, yoghurt (natuur of gefruit) en natuurlijk hetijs, welbekend bij de vele wandelaars die dezemooie uithoek in Aaigem aandoen.

Inspelend op de groene omgeving van deMolenbeekvallei en op verzoek van de wandelaarswerd in 1998 gestart met een zomerterras met ijs-

coupes, milkshakes, warme chocolade, koffie, …Vanaf februari 2003 wordt een verwarmde bin-nenruimte voorzien waar men zich tegoed kandoen aan bovenstaand assortiment, aangevuldmet pannenkoeken. De accommodatie wordtaangepast voor een betere ontvangst van groepen.In mei wordt een kleine speeltuin voorzien.Zuiver biologisch gecertificeerd kan het bedrijfniet worden o.a. door een gebrek aan akkers,buitenloop van geiten en werkkracht. Door zijndiversiteit aan producten, diersoorten (± 20 Jersey-koeien & -vaarzen, 20 melkgeiten, 20 vlees-schapen en een 5-tal Schotse Hooglanders) enactiviteiten, is het weliswaar een “kleine” boerder-ij gebleven, maar alles is ook zeer arbeidsintensief.

Bovendien doet men er heel wat inspanningen ommilieuvriendelijk te werken: geen mengmest,geen kuilvoer (dus geen maïs-monocultuur),onbespoten granen, nagenoeg biologische aardap-pelen, een eigen krachtvoermengsel, enz).Merkwaardig genoeg is dit bedrijf enkel afhanke-lijk van zijn klanten: niet van de veevoederindus-trie, van een melkerij of de agro-industrie.

In samenwerking met Natuurpunt is een natuurbe-heerproject opgestart voor de initieel aangekochtenatte weilanden. Door een selectieve begrazing metSchotse Hooglanders wil men een herleving van(zeldzame) fauna en flora bekomen. Als dit bedrijf-je de ingeslagen weg blijft bewandelen, zal het eenmooi voorbeeld zijn hoe rendabele landbouw,milieubehoud en recreatie hand in hand kunnengaan.

Geert Moriau

Afdeling Groot-Haaltert

Stijn De Ryck053 - 83 52 37

[email protected]

INFO

AAddrreess:: VVoollcckkaaeerrtt HHooeevveezzuuiivveellLandries 58 – 9420 Aaigem – Tel 053 / 62 81 08.

Openingsuren:AZaterdag & Zondag: 9.00 – 20.00AMaandag: 16.00 – 20.00 (zomer)AWoensdag: 14.00 – 20.00 (zomer)

9.00 – 20.00 (winter)ADonderdag: 16.00 – 20.00 (zomer)AVrijdag: 16.00 – 20.00 (zomer)

Foto

: St

ijn D

e R

yck

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15

Reeds een vol jaar bestaatNatuurpunt in zijn huidi-ge vorm. Jij bent als lidvan één van onze afdelin-gen een geëngageerdeburger die begaan is metde natuur in deDenderstreek en Vlaan-deren in het algemeen.

Om de interne democratie als basisbeginsel vanonze vereniging te garanderen houden we jaarlijkseen lokale algemene vergadering. Op die manier krij-gen alle leden de mogelijkheid om inspraak te heb-ben en geïnformeerd te worden over het reilen enzeilen van hun afdeling en de plaatselijke werking.

Afgelopen jaar boden wij opnieuw vele activiteitenaan en werkten wij intens mee aan het verzorgenvan Dendriet, jouw regionaal tijdschrift. Tijdensde cursussen en bij de studiewerkgroepen kon jeterecht om iets bij te leren.

De afdeling Denderleeuw heeft opnieuw puikwerk geleverd met het beheer en de verdere uit-bouw van het reservaat de Wellemeersen. Ookwerd er afgelopen jaar een nieuw project gestart inde Molenbeekmeersen.Afdeling Erpe-Mere opende feestelijk een nieuwnatuurwandelpad en een vogelkijkhut ter gelegen-heid van het tienjarig bestaan van het natuurge-bied Honegem.Te Gijzegem startte afdeling Aalst het projectHogedonk en de afdeling Lede-Houtem onder-scheidde zich door het succesvol opstellen van hetbeheersplan van het Park van Mesen.

Kom eens langs op de jaarlijkse AV van de vierafdelingen van het ‘Land van Aalst’ op 17 januari2003. Alle leden van Natuurpunt vzw zijn dus

welkom en kunnen er inspraak hebben om opdeze manier mee te werken aan de verdere uit-bouw van de vereniging.

AAggeennddaa::AWelkomstdrink en verwelkomingAWerkingsverslagen 2002 afdelingen en pro-

jectenASamenstelling afdelingsbesturenA Jaarprogramma’s & begrotingen 2003AVaria

HHeebb jjee zziinn oomm ooookk aaccttiieeff mmeeee ttee wweerrkkeenn ?? SSpprreeeekkoonnss aaaann eenn wwoorrddtt mmeeddeewweerrkkeerr iinn eeeenn bbeessttuuuurr ooffccoonnsseerrvvaattoorrtteeaamm.. GGeeeeff eeeenn sseeiinnttjjee aaaann HHeerrmmaannDDeerrddeerr..


Uitnodiging Lokale Algemene Vergaderingop 17 januari 2003

Zaal Veerleheem, Smetlededorp,te Smetlede om 19.30 uur

Herman DerderGuchtstraat 86, 9340 Lede

053 - 80 01 [email protected]

FO

AfdelingenAalst, Denderleeuw,Erpe-Mere, Lede-Houtem

Aansluitend is er een korte voordracht met dia’srond het thema Bosuil, de themavogel 2003 voorde Denderstreek. Nadien volgt er een avondwan-deling waarop we natuurlijk hopen de Bosuil tehoren en misschien te zien…Deze activiteit begint na de AV, rond 21 uur.

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15

IJskelders werden vroeger gebruikt om in dezomermaanden voedsel zoals vlees, vis,melk, groenten en andere bederfbare con-sumptiemiddelen langer te kunnen bewaren.Deze verlaten kelders zijn nu ideale winter-verblijven voor vleermuizen. We willen danook alle ijskelders in de regio zo volledigmogelijk in kaart brengen om ze op te vol-gen of eventueel beter in te richten.

Korte historiek

De oudste ijskelder dateert van rond de derdeeeuw in het Chinese Turkistan, alhoewel ze reedsvolgens de Chinese geschriften meer dan 3000jaar in gebruik zijn. Pas rond de 17e eeuw zijn zein onze streek in gebruik geraakt. De rage van ijs-jes en sorbets, afkomstig uit Europa heeft ervoorgezorgd dat bijna op alle landgoederen en kasteleneen ijskelder werd gebouwd.

Andere bestemming

Na de tweede wereldoorlog heeft, door de intro-ductie van de koelkast, de ijskelder aan belang-stelling verloren en zijn er vele ijskelders geslooptof vol puin geworpen. Hoewel ze niet meer

gebruikt werden door de mensen, vonden devleermuizen ze wel ideaal om als winterverblijf-plaats te gebruiken. De vorm en grootte vormenniet direct een criterium, maar de koele stabieleomgevingstemperatuur tussen 2 en 8°C, vol-doende isolatie, de rust, geen tocht en een vol-doende vochtigheidsgraad (min. 80%) zorgenervoor dat we regelmatige of zeldzamere soortenals Baardvleermuis, Watervleermuis, Gewonegrootoor of Franjestaart kunnen aantreffen.

Wij geven om ons erfgoed

In de beginfase van natuurpunt-zoogdierenwerk-groep Elio zijn we vertrokken van slechts tweegekende ijskelders op ons grondgebied. Veelspeurwerk in boeken, interviews, terreinwerkheeft er toe geleid dat we reeds jaarlijks een 15-talijskelders controleren, verdeeld over het zuidoos-ten van Oost-Vlaanderen. Vele zijn in enormeslechte toestand, of voldoen niet aan de criteria omideaal te zijn voor de huisvesting van deze tochsterk bedreigde diergroep. Te Geraardsbergennam de plaatselijke Natuurpuntafdeling reedsjaren geleden initiatief om de ijskelder bij de Sint-

Adriaansabdij te restaureren. En20 jaar geleden werd reeds door detoenmalige JNM-Denderland initi-atief genomen om de ijskelder teLede-Poortendries in te richten.Heb je weet van een ijskelder in jebuurt, ook al is hij vervallen of nietmeer te bespeuren, geef het onsdoor.

Verstoor zeker niet op eigen initi-atief ijskelders. Vraag steeds eenkenner mee of vraag raad aan dezoogdierenwerkgroep.


IJskelders:de diepvriezers van het verleden

Axel Neukermans054 - 32 45 29

www.natuurpunt.be/elioINFO

1980 JNM bij de inrichting van de ijskelder te Ledeals vleermuisreservaat

Arc

hief

: Daa

n St

emgé

e

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15


Tijd voor nieuwe inventarisatiesHet inventarisatiewerk voor de Vlaamse broedvo-gelatlas zit er na 3 jaar hard labeur eindelijk op. Ditbetekent echter geenszins dat vogelwerkgroepCinerea vanaf 2003 zal stilzitten: we hebbenimmers al iets nieuws in het verschiet ! Wehebben ons de afgelopen maanden bezigge-houden met het opstellen van een standaard-inventarisatieprotocol voor de Bosuil (Strix aluco).

In de liftDe Bosuil is de grootste en krachtigste van de vieruilensoorten die in Vlaanderen voorkomen alsregelmatige broedvogel. De soort gold aanvanke-lijk als een zeldzame broedvogel, maar sedert dejaren ’70 is er een duidelijke expansie merkbaar,die nog niet helemaal ten einde lijkt. Ook in deDendervallei heeft de Bosuil zich een vaste stek ver-

overd, en tegenwoordig is hij in zowat alle delenvan de regio te vinden.

Aanvulling op atlas projectWaarom willen we nu die Bosuil aanpakken ? Inde eerste plaats omdat de soort, net als de andereuilensoorten, enigszins uit de boot viel bij hetVlaamse broedvogelatlasproject: uilen vereisenspecifieke inventarisatiemethodes, en het stan-daardprotocol van de atlas liet daar maar weinigruimte voor. Concreet voor de Denderstreek zijner wel vermoedens dat de soort het behoorlijkgoed doet, maar veel meer weten we eigenlijk niet.

DoelMet ons project betrachten we meer te weten tekomen over aantallen, dichtheden, biotoop-keuze,… Daarnaast is de Bosuil een soort dierelatief makkelijk te onderzoeken is met vrij-willigers en waarvoor geen uitgebreide vogelken-nis vereist is. Gezien deze lage drempelwaardehopen we met dit project dan ook heel watmensen aan te spreken van buiten de werkgroep,en hen kennis te laten maken met vogels én metCinerea !

Ook voor jou!Zoals je in de activiteitenkalenders van de ver-schillende afdelingen kan zien, zijn er op 17 en 18januari over de hele Denderstreek verspreid ver-scheidene activiteiten rond de Bosuil en ons pro-ject. Een uitgelezen kans om kennis te maken metdeze boeiende soort en misschien wel een aanzetom mee te werken aan dit interessante project !Hopelijk tot dan !

Bosuilenprojectvan onze vogelwerkgroep

CINEREA

Wouter Faveyts054 - 33 91 06

[email protected]

Foto

: D

aan

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15

Na toevallige lezing van een knap artikeldoor Bart Vercoutere in “De LevendeNatuur” over het voorkomen van de zeerzeldzame Zeggekorfslak (Vertigo moulin-siana) in België en Nederland, werd aan deWID-medewerkers 2002 reeds spontaangevraagd naar deze relatief weinig bekendesoort uit te kijken met argusogen, gelet opherkende beschreven habitatcondities in detoen door de WID bemonsterde Dender-reservaten. Een succesverhaal, zo bleekspoedig.

Waar dit dappere slakje (legt max.1 km af in 100jaar) zelfs abundant werd aangetroffen in tweesites, in de Wellemeersen, bleek het immers even-eens nog aanwezig en in de Osbroek-sites. Deprompt gecontacteerde Bart Vercoutere bleek hetbeestje eerder eveneens te hebben aangetroffen inde Molenbeekmeersen ! Zonder aan zaligmakingte doen, kan nog worden vermeld dat wegens hetvoorkomen van deze Europese rodelijstsoort inNederland ernstig werd overwogen een snelwegom te buigen en dat in Engeland een volledigmoerasgebied om dezelfde reden rond Vertigowerd uitgegraven en verplaatst (zonder succesoverigens).

De slakkenbemonstering loopt af in 2003, waarnaeen wetenschappelijk rapport volgt. Daarom wor-den alle Denderafdelingen door de WID verzochtthans alle beekdalen en valleigronden in hunwerkgebieden af te speuren. Contacteer ons en wijsturen een stafkaartje op. Nu of nooit, besteNatuurpunters !

De Zeggekorfslak (metapopulatie Dender !) dientvolgens Bart en co alvast gezocht op gronden metgepaste grondwaterdynamiek: periodieke overstro-mingen met nutriëntenaanvoer (of kalkhoudendekwel op mineralenrijke bodem), niet droogvallendin de zomer, grondwater minder dan 50 cm bovenmaaiveld in het najaar, in Grote zeggen-vegetaties(vooral Oeverzegge), elzenbroekbossen en dotter-graslanden (naast zeggen ook kijken op Bosbies enGele lis). Niettegenstaande winterse vriesperiodende jonge najaarspopulaties decimeren en voorjaars-onderzoek aldus zullen bemoeilijken, worden allewaarnemingen van bijv. Vertigo zeker ingewachtvoor opname in het verspreidingsrapport 2003.

Ontpopt u zich meemet de WID ?

De WID (Werkgroep Invertebraten Denderstreek)beleefde een zeer intens eerste werkjaar. Eindoktober 2002 waren de eerste 2 van 5 geplandewerkfasen, nl. de continue bemonsteringen van62 vallen in 3 reservaten (Osbroek, Wellemeersenen Molenbeekmeersen) sinds mei 2002 en deverdeling van tienduizenden specimens over 42families, volledig voltooid, zoals gepland.

Vanaf november en nog tot eind februari 2003worden dan ook alle registers opengetrokken voorde fasen 3 en 4 van het jaarlijks gepland onderzoek:deels op individuele basis (externen voor o.a. spin-nen en slakken) en deels tijdens wekelijksegroepsessies (donderdags van 20 tot 23 uur inzaaltje achter taverne Amadeus te Welle) wordende juweeltjes onder de bino’s vergeleken met deaanwezige determinatiesleutels en nuttige naslag-werken en worden alle records systematischopgetekend in een eenvoudig excel-basisfiche.Dankzij Natuurpunt Studie kon de WID 5 eigenbino’s aanschaffen tegen haalbare prijzen.Tezelfdertijd werken enkele naarstige bijen verderaan de structuur van een gloednieuwe, eigen WID-databank, met compatibele vensters voor hetlinken ervan aan reeds bestaande, toegankelijkegegevensbanken met relationele biotoop-parame-ters (en NIEUWW) én voor de rea-lisatie van vlotte karteringen op zowel reservaat- alsgewestniveau. Bedoeling is immers dat in fase 4


Vertigo moulinsiana. Werkelijke, volwassen grootte: 2,4 mm

De Zeggekorfslak:Denderstreek herbergt enkele van de laatste populaties

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15


JNM in Geraardsbergen !

In en rond Geraardsbergen staan we met eenhele ploeg kersverse begeleiders (die trouwensrecent een animatorencursus volgden of dit inde nabije toekomst zullen doen) klaar om voor 8-tot 12-jarigen activiteiten te organiseren. En ookvoor jongeren boven de 12 willen we het aantalactiviteiten in het Geraardsbergse opdrijven.

Voor degenen die JNM nog niet kennen, eenkort woordje uitleg: JNM is een vereniging voorjongeren tussen 8 en 25 met interesse voor na-tuur en milieu. Iedereen die niet vies is van‘vieze beestjes’ zoals kevers, sprinkhanen enlibellen, is uitgenodigd met ons op verkenningte gaan in de natuur. Of voel je er misschienmeer voor om een muis over je arm te latenlopen, met je neus in de planten te zitten,kikkers te vangen of naar vogels te speuren... ?Dan ben je bij de JNM op je plaats. Ook jongerendie wat voor het milieu willen doen zullen bijons hun gading vinden: milieuproblemenbestuderen, bespreken en er actie rond onderne-men, het kan allemaal.

In januari starten we voor de Piepers (8- tot enmet 12-jarigen) met maandelijkse activiteiten.

Noteer de volgende data alvast in je agenda:Eerste afspraak op 18 januari om 16 uur aan deHelix, Hoogvorst 2 te Grimminge. Ouders zijnnatuurlijk ook van harte uitgenodigd om op dezeactiviteit met Natuurpunt mee te gaan. We zijnterug omstreeks 19.30 uur. Deelname voorkinderen tot 12 jaar is gratis, voor de anderenwordt € 1,5 deelname in de kosten (verrassing !)gevraagd. Graag vooraf een seintje (KoenSteenhoudt, 054-586758).

Op 23 februari knutselen we nestkastjes in elka-ar en op 23 maart gaan we op stap met dehuifkar.

Voor meer informatie over JNM-Denderstreekkan je terecht op http://www.jnm.be/dender-streek, mailen naar [email protected] ofbellen naar Evelien Bouquet: 054/41 47 10. Jekan dan meteen ook een nummertje van ons tijd-schriftje (gras)Piepertje (voor piepers) of De Puit(voor JNMers) aanvragen.

habitatspecifieke kenmerken voor kraamkamersvan bijvoorbeeld rodelijst-soorten kunnen wordengezocht en dat in werkfase 5 eventueel een aantallandschapscomponenten en verwachtingspatronenkunnen worden aangeduid, op verzoek van desamenwerkende lokale conservators.

Eric De Tré053 - 66 04 32

[email protected]

Uiteenzetting over de werking van het“Ecosysteem Dender”door Bart Vercoutere

APlaats: natuureducatief centrum “De Helix”te Grimminge.

AAfspraak: donderdag 16 januari 2003om 20 uur

In de marge zal met bino’s en TV-scherm eve-neens, ter kennismaking, gefocust worden openkele zeldzamere slakkenspecies (dringendeWID-oproep tot medewerking aan inven-tarisatie in 2003).

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15


Natuurpunt is een open en ongebon-den vereniging die mensen op eenaangename wijze kansen wil gevenom zich in te zetten voor deduurzaamheid van natuur en land-schap vanuit een brede maat-schappelijke visie. Onze activiteitensitueren zich hoofdzakelijk op hetvlak van studie, educatie, beleid enreservatenwerking.

AFDELINGENAalstDaan Stemgée - 053 -77 41 [email protected]

Affligem- LLiedekerkeKern AffligemWim Van Grieken - 053 -77 70 [email protected] LiedekerkeJacqueline Arickx 053 -67 13 [email protected]

DenderleeuwBruno De Bruyn - 053 -67 07 [email protected]

DendermondingStefaan Thibau - 052 - 42 69 [email protected]

Erpe-MMerePeter D’Hondt - 053 -80 72 [email protected]

GeraardsbergenKoen Steenhoudt - 054 -58 67 [email protected]

Groot-HHaaltertStijn De Ryck 053 - 83 52 [email protected]

Lede-HHoutemHerman Derder - 053 -80 01 [email protected]

NinoveWouter Mertens - 054 -32 51 [email protected]

WERKGROEPENWerkgroep IInvertebratenEric De Tré - 053 -66 04 [email protected]

Vogelwerkgroep CCinereaJoost Mertens053 -66 06 34 - [email protected]

PlantenwerkgroepPeter Tolleneer - 053-79 03 [email protected]

Zoogdierenwerkgroep EElioAxel Neukermans - 054 -32 45 [email protected]

DERDENJNMAaike De Wever - 0486-28 05 93Natuurpunt VVlaanderen015-29 72 20Natuurpunt EEducatie014 -47 29 50

RESERVATEN ENNATUURPROJECTEN

Giften Reservatenfonds:rekeningnummer:293-0212075-88 met vermeld-ing van de projectnaam en hetprojectnummer.Giften vanaf € 30 zijn fiscaalaftrekbaar.

Boelaremeersen tte NNeder-boelare - 66640Johnny Cornelis - 0474 -58 08 [email protected]

Brede sschorren eenKonkelschor tte BBerlare6616Stefaan Thibau 052 -42 69 72

Den DDotter/ Blauwboste HHaaltert/ Aaigem/ Mere6149Walter Loy - 053 -83 89 [email protected]

Gerstjens tte AAalstzie Werkgroep Bomen-Park-Osbroek

Groot NNeygemveld tte NNeigem6100Franky Van Vaerenbergh054-32 28 54

't GGroot SSchoor tte GGrembergen6603Tarcy Verstraeten 052 -21 11 11

Heidemeersen tte BBerlare6644Stefaan Thibau 052 -42 69 72

Hogedonk tte GGijzegem/Mespelare - 66243Daan Stemgée 053 -77 41 [email protected]

Honegem tte EErpe-MMere/Aalst/ Lede - 66123Wim D’Haeseleer - 0495 -87 50 [email protected] - www.honegem.be

‘‘tt HHooeekksskkeenn ttee HHeerrddeerrsseemm6196Wouter Van De Walle - 053 -21 60 31

KKeeeellmmaann ttee DDeennddeerrhhoouutteemm6178Axel Neukermans - 054 -32 45 [email protected]

Kravaalbos tte MMeldert6071François Van den Bergh052 -35 64 29

Lieferingemeers tte LLieferinge6098Koen Cochez - 09-233 92 [email protected]

Moenebroek tte GGeraards-bergen/ Lierde - 66620Carlos D’Haeseleer - 054 -41 87 [email protected]

Molenbeekmeersen tte DDen-derleeuw/ Okegem6646Eric De Tré 053 -66 04 [email protected]

Osbroek tte AAalstzie Werkgroep Bomen-Park-Osbroek

Pamelse mmeersen, DDomme-lingen tte LLiedekerke9972Jan Barbé 053 -66 60 [email protected]

Phenixberg tte OOkegem6618Wouter Mertens 054 -32 51 [email protected]

Park vvan MMesen tte LLedeHerman Derder 053 -80 01 [email protected]

Raspaillebos tte GGrimminge6164Koen Steenhoudt 054 -58 67 [email protected]

Rietbeemd tte MMoerbeke/Viane/ Lessines - 66058Godfried Merlevede 068-33 51 [email protected]

SSiinntt-OOnnoollffssppoollddeerr ttee AAppppeellss//DDeennddeerrmmoonnddee - 6623Peter De Pinnewaert - 052 -22 07 [email protected]

Valier tte LLiedekerke - 99418Marc Michiels - [email protected]

Venebroeken tte NNinove6099Geert Rohaert - 054 -32 82 18

WWaacchhttbbeekkkkeenn 66iinn SSiinntt-GGiilllliiss// DDeennddeerrmmoonnddeeStefaan Thibau 052 -42 69 72

WWaallppuuttbbeeeekk// DDeennddeerrmmeeeerrsseenn tteeMMeeeerrbbeekkee - 6213Meert Isabelle 054 -33 36 [email protected]

Wellemeersen tte DDenderleeuw/Erembodegem - 6612Eric De Tré 053 -66 04 [email protected]/wellemeersen

WWeerrkkggrrooeepp BBoommeenn-PPaarrkk-OOssbbrrooeekk// GGeerrssttjjeennss ttee AAaallssttPeter Tolleneer 053 -79 03 [email protected]

DDeennddrriieett is het regionale con-tactblad voor de leden vannegen Natuurpuntafdelingenen vier studiewerkgroepen in deDenderstreek. Deze afdelingenen werkgroepen willen zoweloccasioneel als structureel in-tens samenwerken. Je kan voormeer inlichtingen steeds terechtbij de contactpersoon voor jouwafdeling of de werkgroep diejouw interesse wegdraagt. Stuurje opmerkingen, aanmoedigin-gen, belevenissen en natuur-puntjes door naar de redactie.Deadline volgende Dendriet: 31januari 2003.

DDeennddrriieett oonnttvvaannggeenn::Leden van Natuurpunt die lid zijnvan een niet-Denderstreek-afdeling kunnen Dendriet ont-vangen door hun lidmaatschap tewijzigen naar de afdeling binnende Denderstreek van hun keuzeof door zich te abonneren opDendriet. Dit doe je door middelvan een overschrijving van € 7,50op rekeningnummer 393-0491337-24 van Dendriet,Heldergemstraat 161, 9450Heldergem, met vermelding vanje lidnummer en “abonnementDendriet, middenkatern afde-ling...”.Een afzonderlijk abonnementzonder lidmaatschap vanNatuurpunt is niet mogelijk.

REDACTIERAADWouter Mertens - hoofdredacteurDaan Stemgée - redactiesecretarisStijn De Ryck - publicatiecontrollerWilfried Veldeman - ontwerp & opmaakMarc Symoens - correctorKoen Steenhoudtadressen en verzendingPeter D’Hondt - denderkalenderWilly Beeckman, Bruno DeBruyn, Dirk De Mesel, HermanDerder, Eric De Tré, JoostMertens, Peter Tolleneer

Werkten oook mmee aaan ddit nnr :Hugo Willocx, Pieter Breynaert,Wouter Faveyts, Geert Moriau,Axel Neukermans, StefaanThibau

DRUKDrukkerij Druk in de Weer, GentPapier: CyclusPrint 90 gram, 100%kringlooppapierInkt: gedrukt met vegetale inkten enplantaardige wasmiddelen

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15

Natuurcursussen in jouw regioSpoorzoeken, Paddestoelen of Vogelgeluiden

Schrijf je nu reeds in !

VERNIEUW JE LIDMAATSCHAP ! OF MAAK GEBRUIK VAN DOMICILIËRINGGezinslidmaatschap: € 17,50 op rekening 230-0044233-21

Je ontvangt natuur.blad en DendrietVoor € 8,50 meer ontvang je ook natuur.focus (studie en beheer) of natuur.oriolus (vogels)

Voor € 32,00 in totaal ontvang je zowel natuur.blad, -focus, -oriolus en Dendriet(vermeld de tijdschriften die je wenst op de overschrijving)

Foto’s voorpagina: Bruno De Bruyn(2x), Hugo Willocx, Daan Stemgée

I N H O U D

Dendriet is een uitgave vanNatuurpunt Denderstreek enbestemd voor alle leden van deNatuurpuntafdelingen Aalst,Affligem-Liedekerke, Dender-leeuw, Dendermonding, Erpe-Mere, Geraardsbergen, Groot-Haaltert, Lede-Houtem en Ninove.

Redactieadres: Dendriet,Onegem 74, 9300 Aalst

E-mmail:[email protected]

Website:www.natuurpunt.be/denderstreek

VVeerraannttwwoooorrddeelliijjkkee uuiittggeevveerr::Wouter Mertens,Pamelstraat 1199400 Ninove

Rekeningnummer:393-0491337-24,Dendriet, Heldergemstraat 1619450 Heldergem

Retouradres:Koen SteenhoudtWaterschaapstraat 301570 Galmaarden

Groen shoppen in de Denderstreek3 Met nuttige adressen!

EcoTeams6 Verander je gedrag samen met buren en vrienden

Natuurgebied in de kijker8 Een voorbeeld van professionele aanpak door vrijwillige

medewerkers: de Wellemeersen

Ooievaars12 Een invasie in de regio

Natuurpuntjes14 De meest gelezen rubriek

Denderkalender17 Plan je eerste kwartaal van 2003

Afdelingsnieuws20 Onze Denderstreekwerking in een notedop

Vleermuiskelders27 Eén van de zorgenkinderen in zoogdierwerkgroep Elio

De Bosuil28 Een project van vogelwerkgroep Cinerea

De Zeggekorfslak29 Onbekend maar goud waard volgens de invertebratenwerk-groep

WID

JNM30 Nog een betere jeugdwerking in 2003

dendriet2.qxd 18-12-2002 10:15

dendriet 2003 nr 1 jaargang 2

Documents

Transcript of dendriet 2003 nr 1 jaargang 2