dendriet 2005 nr 4 jaargang 4

Liedekerkebos: jouw mening telt!

Quiz jij ook mee?

Veel vogels aan waterzuivering

Invoerportaal waarnemingen

BC1133

BELGIE/BELGIQUEP.B.

GENT X

Afgiftekantoor Gent X - P109327

okt. - nov. - dec.driemaandelijks tijdschrift jaargang 4 nummer 4 - 2005

Reto

urad

res:

Koen

Ste

enho

udt,

Wat

ersc

haap

stra

at 3

0,15

70 G

alm

aar d

en.

Is je

adr

es n

iet

juis

t? M

eld

het

aan

de re

dact

ie.

BuitensportOude Gentbaan 259 - 9300 Aalst

Ademend waterdichte regenkledij

Ademend winddichte kledijThermische kledijWaterdicht schoeiselVerrekijker

5% Korting op vertoon van uw lidkaartvan Natuurpunt

www.trekking-buitensport.be℡ 053 705 222

Vijf voor veel JNM

Geniet nu tot het einde van het jaarvan JNM voor maar € 5!

Zin in de beestigste jeugdbeweging?

Dan kun je de JNM uitproberen voor maar € 5!

Als je (ooit) al JNM-lid was word je lid voor € 15.

Zo willen we aan zo veel mogelijk mensende kans geven om JNMvoor een zacht prijsje te ontdekken. www.jnm.be/landvanaalst

www.jnm.be/durmelandwww.jnm.be/niger

De 3 Dendriet afdelingen:

nr 4 - oktober 2005 3

De studie is nog volop in uitvoe-ring, maar in dit artikel gevenwe u toch al graag wat meerinformatie over wat de ontwik-keling van zo een nieuw beheer-plan nu eigenlijk allemaalinhoudt. De tijd is ook rijp om ual een aantal krachtlijnen van debeheerdoelstellingen mee tegeven. Deze ideeën zijn nog inde formuleringsfase, en duszeker nog niet definitief, maarwe geven ze u reeds graag meeom u een concreet idee te gevenvan de belangrijkste denkpistes,en om u de kans te geven om tereageren op onze voorstellen.Denkt u met ons mee over detoekomst van dit bos?

Een nieuw beheerplan:waarom, wat, hoe en met wie?Ik hoor het u al denken: “Eenbeheerplan, weer een nieuwepapierbundel om op de toch aldikke stapel te leggen...” Daarinheeft u natuurlijk wel gelijk,maar aan de andere kant is hettoch ook heel belangrijk dat debosbeheerder kan beschikken

over een concreet plan, waarinde praktische informatie tenbehoeve van het beheer vervatzit. Een goed beheerplan tekentzowel in algemene termen eeneigen en consistente visie voorde toekomst van een bos uit, enonderbouwt dan deze visie met

concrete maatregelen, gespreidover de planningsperiode van 20jaar. Belangrijk daarbij is datrekening gehouden wordt metde Richtlijnen uit de Beheervisievolgens de welke Bos en Groenhaar bossen nu beheert1, en metde Criteria Duurzaam Bos-beheer, die in 2003 bij Besluitvan de Vlaamse Regering wer-den vastgelegd2. Zo zorgt debeheerder ervoor dat het bos inhaar totaliteit haar verschillendefuncties kan waarmaken, van-daag en in de toekomst.Het beheerplan verdeelt hetgeheel in bosplaatsen, dit zijnzones binnen het gebied diedoor hun ruimtelijke samen-hang, de eigendomssituatie, het

Er beweegt wat in hetLiedekerke- en Hertigembos

In het april-nummer van Dendriet kon u al heel watlezen over het boscomplex Liedekerke-Hertigem. Maarer is nog meer nieuws: momenteel laat de Afdeling Bosen Groen, die eigenaar is van dit gebied, er een studieuitvoeren, met als doelstelling de uitwerking en uitein-delijk de goedkeuring van een nieuw beheerplan.Bovendien wordt ook een visie ontwikkeld over bosuit-breiding in het gebied. Gezien het grote ecologische enrecreatieve belang van dit boscomplex is een zekerebosuitbreiding in deze toch wel bosarme regio immersbijzonder relevant.

1 Voor meer info, zie: http://www.mina.vlaanderen.be/wiedoetwat/aminal/taken/bosengroen/pdfbestanden/brochurebeheervisie-14-8-011.doc.

2 Voor meer info, zie: http://www.mina.vlaanderen.be/wiedoetwat/aminal/taken/bosengroen/frmsetbos.htm

huidige bostype of de natuurpo-tenties structurele eenheden vor-men. Voor elk van deze bosplaat-sen wordt een gedetailleerdevisie uitgewerkt. In het Liede-kerke- en Hertigembos zijn erdrie van zulke bosplaatsenonderscheiden. Hoe gaan we nu concreet tewerk bij de beheerplanning?

Eerst en vooral is het belangrijkdat we een goed en volledigbeeld krijgen van de huidige toe-stand van het bos: dit is deinventarisatiefase. Door terrein-bezoeken en door het bestu-deren van de reeds bestaandeinformatie en visies, verzamelenwe zo veel mogelijk gegevensover de natuur, de bosbouwtech-

nische aspecten, het landschap,de recreatie, enz... In een vol-gende stap - de analysefase -interpreteren we samen met debetrokken belangengroependeze gegevens, en komen we zotot een goed beeld van wat er isen wat de noden zijn. Dit leidtdan tot de formulering van dedoelstellingen voor het gebied.Eens de doelstellingen gefor-muleerd zijn, komt het erop aandeze te vertalen naar een pro-gramma van concrete maatrege-len. Deze worden ingeschrevenin de visie voor de verschillendebosplaatsen, en meer concreetleiden ze tot een planning perbosbestand, die wordt weer-gegeven in de bestandsfiches. Indeze fiches vind je - naast detechnische gegevens van debosinventaris - ook informatieover de natuurwaarde van hetperceel, het statuut en de doel-stellingen. Ook de voorzienebosbouwkundige ingrepen wor-den hier ingegeven. Door de

4 nr 4 - oktober 2005

Een aantal dreven in hetLiedekerkebos worden niet heraan-gelegd, maar zullen plaats maken voormooie interne bosranden

Dood hout brengt structuur in het bos, en is vaak een echte hotspot van biodiversiteit


ontwikkeling van een aangepastcomputerprogramma kan debeheerder bovendien deze infor-matie na iedere ingreep actuali-seren, zodat hij altijd over cor-recte en geactualiseerde infor-matie van zijn bos beschikt. Hetduurzaam bosbeheer dat uit ditalles volgt, zorgt ervoor dat hetbos optimaal zijn verschillendefuncties - recreatief, ecologisch,landschappelijk, economisch enmilieubeschermend - kan ver-vullen, vandaag én voor de ge-neraties na ons. Uiteraard willen we bij deuitwerking van dit nieuwebeheerplan grondig rekeninghouden met de visie van allegebruikers. Dit zijn uiteraard debeheerders van het gebied zelfen de eigenaars. Daarnaast wor-den de verschillende betrokkenoverheden bij dit proces aange-sproken. En last but not leastzijn we ook zeer geïnteresseerdin de visie, wensen enverzuchtingen van de recreanten de natuurliefhebber, want ditzijn de mensen die het gebiedhet vaakste bezoeken, en hetvaak op hun duimpje kennen.

Enkele krachtlijnen uit de - voor-lopige - beheerdoelstellingen

Een “bos” van 200 hectareZoals hierboven reeds vermeld,is het ecologisch en recreatiefzeer relevant om een serieuzeuitbreiding van het bestaandebos te realiseren in de komendejaren. Niettemin dient hierbijtoch de nodige voorzichtigheidaan de dag gelegd te worden.Het kan immers niet de bedoe-ling zijn bestaande landschap-pelijke waarden, of natuurwaar-den en -potenties buiten de bos-sfeer, teniet te doen door eenondoordachte bosuitbreiding.Binnen de doelstelling van derealisatie van een domein van200 hectare, streeft de

beheerder dan ook slechts eeneffectieve bosuitbreiding van ca.50 hectare na (bijkomend bij deca. 100 hectare huidig bos).Deze zal vooral gerealiseerd wor-den aansluitend op deomliggende bebouwing. Binnendeze buffergordel van nieuwebossen ontstaat op deze wijzeeen recreatief en landschap-pelijk aantrekkelijk moza-ïeklandschap. Bovendien wordtook op vlak van natuurwaardeeen behoorlijke meerwaardegecreëerd, onder meer doordater ook ruime aandacht besteedwordt aan de verdere ontwikke-ling van open plekken met ecolo-gisch beheer (50 hectare).

Ruimte geven aan de natuurEr zullen verschillende types vanecologisch open-plekkenbeheerworden toegepast. Een eerste isdat van heideherstel. In vroegertijden werd het Liedekerkebosimmers gekenmerkt door eenzeer waardevolle en zeldzameheidevegetatie. Momenteel loopthierrond een experiment in hetbosreservaat, waarbij over eenbeperkte oppervlakte de bomen

werden verwijderd, en destrooisellaag werd afgeplagd.Bedoeling hiervan is na te gaanin hoeverre de heidevegetaties -en meer bepaald haar waarde-volle kensoorten - zich kunnenherstellen. Bij succes kan danovergegaan worden tot eengrootschaliger actie van heide-herstel (enkele hectare).

Op een aantal plaatsen vind je inhet Liedekerkebos nog relicten vanhakhoutbeheer. De beheerder wil dezeoude praktijk heropwaarderen in dit bos


Aangezien er echter ook nog eenaantal belangrijke logistiekeobstakels zijn voor het heide-herstel in het bosreservaat zelf,worden bovendien een aantalalternatieve locaties voor heide-herstel verder bestudeerd. Een tweede aandachtspunt voorde open plekken is het beheervan de poelen, die her en der ver-spreid over het gebiedvoorkomen. Hun uitzonderlijkeecologische belang wordt mooigeïllustreerd door de kamsala-mander, die met zekerheid in ditgebied voorkomt. De beheerderwil dit biotoop dan ook optimaalbeheren voor deze Habitat-richtlijnsoort. Aangezien debomen rondom deze poelenmomenteel vrij veel licht wegne-men, is het opnieuw vrijstellenervan een dringende maatregel.

Op deze wijze worden in hethuidige Liedekerkebos een aan-tal kleine open plekkengecreëerd. Daarnaast overweegtde beheerder een bijkomendepoel te realiseren in de graaswei-de aan het Hertigembos, zodathet poelennetwerk verder ver-sterkt wordt. Ten derde zijn ook een aantalvan de dreven in hetLiedekerkebos toe aanvernieuwing. Een aantal vandeze dreven zal echter niet her-aangeplant worden, maar plaatsmaken voor interne bosranden,waar typische mantel- enzoomvegetaties zich zullen kun-nen ontwikkelen. Tot slot wordt ook de bestaandegraasweide in het Hertigembosfors uitgebreid. Door eenaangepaste begrazingsdruk

hoopt de beheerder hier vooreen waardevol halfnatuurlijk enzeer heterogeen landschap tezorgen.

Beheer-diversiteit leidt tot bio-diversiteitBinnen in de bestaande bossenworden door omvormingskap-pen de uitheemse boomsoorten,zoals de fijnspar, geleidelijk uitde bestanden verwijderd. In hetgeval van de homogenefijnsparbestanden kan ditgebeuren door een kaalkap overbeperkte oppervlakte; in anderebestanden wil men dit realiserendoor een systematische bevoor-deling van de inheemse boom-soorten bij de verschillende dun-ningskappen. De bosbestandenworden ook heterogenergemaakt, door er verschillende

De poelen in het Liedekerkebos zijn van uitzonderlijk ecologisch belang, wat mooi geïllustreerd wordt door de aanwezigheid van de kamsalamander


bedrijfstypes te laten evolueren.De bestanden op de oevers vande Hollebeek en de Kruisbeekkomen uitstekend in aanmer-king voor een beheer van ijlhooghout, waarbij men debomen in een weinig dicht ver-band oud laat worden. In demeer centraal gelegenbestanden komen hakhout-,middelhout- en hooghoutbeheeraan bod. Verder wordt er actiefgewerkt aan een groter aandeeldood hout en oude bomen in hetbos. Naast hun structuurver-sterkende rol, zijn staand enliggend dood hout en oude kwij-nende bomen immers vaakechte hotspots van biodiversiteit. Zowel bij de bosuitbreiding alsbij de verjonging van debestaande bestanden, streeftmen bij voorkeur naar natuur-

lijke verjonging. Eventueel kanwaar nodig een verrijkingsaan-plant uitgevoerd worden, metinheemse en standplaatseigenboomsoorten.

Een bos met vele recreatievegezichtenTot slot nog een woordje over derecreatieve aspecten van ditbeheerplan. Het Liedekerkebosis immers een befaamde trek-pleister voor recreatie in het bos;in het beheerplan dient er danook terdege rekening gehoudente worden met de recreatieveinvulling van dit boscomplex. Deuitstekende paden van het huidi-ge Liedekerkebos lenen zich per-fect voor de drukke recreatie dieer plaatsvindt. De beheerder wildit padennetwerk dan ook zekerin deze staat behouden en verder

beheren. Door dit prima paden-netwerk en ook door het vlakkereliëf van het Liedekerkebos kande beheerder bovendien - mitsenkele beperkte ingrepen - detoegang voor personen met eenbeperkte mobiliteit, zoals rol-stoelgebruikers, optimaliseren.Voor deze doelgroep zijn demogelijkheden tot bosbezoek inVlaanderen immers zeerbeperkt. Fietsers, ruiters, enzeker de gemotoriseerde recre-atie worden geweerd uit dit deelvan het domeinbos, en ook inhet bosreservaat wordt geenrecreatie toegelaten. Naast het optimaliseren van deintensieve recreatie in het huidi-ge Liedekerkebos wordt in derest van het gebied gestreefdnaar een minder intense vormvan recreatief gebruik. Waar jog-

De speelweide wordt enerzijds natuurlijker gemaakt, door vervanging van het artificieel aandoende schuilhutje, min-der frequent maaibeheer, en verdere ontwikkeling van de mantelvegetatie. Vooraan wordt de weide wel beter toegankelijk gemaakt voor recreanten met een beperkte mobiliteit


gers, families en dagjesmensende bovenhand hebben in deeerste recreatieve ruimte (= hethuidige Liedekerkebos) wordtdoor afnemende geleiding enafnemende verharding van depaden in de rest van het gebiedeen andere doelgroep bediend:de stevige wandelaar en denatuurliefhebber. De bedoelingis een wandellus te realiserendie vanuit het Hertigembos doorhet oostelijke gedeelte van hetgebied slingert, om uiteindelijk,ten noorden van het bosreser-vaat, opnieuw de aansluiting temaken op het padennetwerk vanhet Liedekerkebos. De concreteinvulling hiervan hangt uiter-aard af van de verwervingen indit gedeelte van het gebied, maardoor de afwisseling van open enbeboste plekken, door de ver-schillende types bos waarlangsde wandelaar zal komen, endoor de nabijheid van grote gra-zers, wordt dit zeker een mooiverhaal. Wat betreft de toegankelijkheiddoen er zich vandaag soms pro-blemen voor door de beperkteoppervlakte van de parkeerplaatsaan de hoofdingang van hetgebied. Verschillende scenario’sworden hiervoor momenteelbekeken: enerzijds zou door ver-werving van een aanliggendperceel deze parking kunnenuitgebreid worden; anderzijdszou het ook mogelijk zijn omaan één van de noordelijke toe-gangen tot het gebiedbijkomende parkeergelegenheidte creëren. Verder onderzoek

dient hierover uitsluitsel tegeven. Ook voor de centraal gelegenspeelweide wordt een specifiekbeheer uitgewerkt. Enerzijdsvoorziet men voor het grootstegedeelte van deze weide een“vernatuurlijking”, door eenminder frequent maaibeheer,door verdere ontwikkeling vande mantelvegetaties die dezeweide omzomen, en door ver-vanging van het artificieel aan-doende schuilhokje door meernatuurlijke materialen. Vooraanop de speelweide worden danweer inspanningen gedaan omde toegankelijkheid voor perso-nen met beperkte mobiliteit teverbeteren. Naast de speelweidewordt het lorkenbestand inge-kleurd als speelbos. Zowel voorde jeugdbewegingen in Liede-kerke als in Ternat wordt op diemanier de mogelijkheid gecre-ëerd om onbezorgd in het bos tekunnen spelen, zonder dat hier-door overmatig schade wordttoegebracht aan de natuur.

Uw mening teltDe voorstellen van beheerdoel-stellingen die hierboven werdenbeschreven, liggen nog niet vast,en zijn zeker nog vatbaar vooraanpassingen. We nodigen udan ook graag uit om ons uwbedenkingen door te geven. Opzaterdag 8 oktober organiserenwe bovendien - in het kader vande Week van het Bos - eeninfowandeling waar we onzeideeën verder met u zoudenwillen uitwisselen. Plaats vanafspraak is de hoofdtoegang vanhet Liedekerkebos (Ed. Schelf-houtstraat - Gravenbosstraat)om 14u00. We hopen er u temogen begroeten. Deze studie wordt uitgevoerddoor het studiebureau Aeolus ende Vereniging voor Bos inVlaanderen. Uiteraard kan ookdirect contact opgenomen wor-den met de initiatiefnemer Bosen Groen. U kan uw opmerkin-gen doorspelen via volgendecoördinaten:

Bert De Somviele

Initiatiefnemer:

Ministerie van de VlaamseGemeenschapAMINAL Afdeling Bos & Groen

Houtvesterij GroenendaalHoutvester Patrick HuvenneBrusselsesteenweg 7003090 OVERIJSETel. 02-658.03.30Fax 02-657 65 [email protected] www.bosengroen.be

Uitvoerders:

Aeolus bvba Kris De CosterVroentestraat 2 3290 Diest Tel: 013/35.55.70 - Fax: 013/55.69.48E-mail: [email protected] Web: www.aeolus-milieu.be

Vereniging voor Bos inVlaanderen vzwBert De SomvieleGeraardsbergse Steenweg 2679090 GontrodeTel: 09/264.90.49 - Fax: 09/264.90.92E-mail: [email protected]: www.vbv.be

Afdeling Liedekerke

Erik De Block053 68 35 88

[email protected]

INFO


De tocht brengt ons deze keer langs de Beneden-Zeeschelde. We vertrekken in het land van dezogenaamde “Stille Waters” en varen tot de grensmet Nederland. Bent u nieuwsgierig waar deopnames van het TV-programma “Stille Waters”werden gemaakt? Maar er is meer natuurlijk.Onderweg krijgen we zicht op het gecontroleerdoverstromingsgebied Kruibeke-Bazel-Rupel-monde, de havenontwikkeling Antwerpen Linker-oever, met o.m. het Deurganckdok en natuurlijkde slikken en schorren met hun foeragerendesteltlopers. In dit jaargetij overwinteren hier ooktal van eenden en zijn er soms zelfs zeehonden tebespeuren. De steltlopers en een aantal soorteneenden zoeken hun maaltje in de ondiepe gedeel-ten of op de slikken die droog vallen bij laag tij. Dezeehonden gebruiken de drooggevallen slikkendan weer als rustplaats. We krijgen ongetwijfelduitgebreid de kans om heel wat soorten van dicht-bij te bewonderen. Tijdens de wintermaandenwatervogels bekijken vanop het water zelf, is eenbelevenis die geen enkele natuur- en vogelliefheb-ber zou mogen missen. Wie een aangename boot-tocht wil combineren met het bestuderen van denatuur is bij ons aan het juiste adres.

Voor een lekker drankje of een lekkere verse win-terse soep voor bij het lunchpakket zorgen wij(niet in de prijs inbegrepen). U zorgt mee voor desfeer en de vogels zijn er waarschijnlijk vanzelf.

Vertrek op 29 jan. om 8 uur stipt:

op de parking aan het einde van de Noordlaante Dendermonde (komende van Aalst links).Van hieruit rijden we naar de aanlegplaats inde buurt vanTemse.

Wij zijn terug te Dendermonde tussen 15 en 16 u.

Alle inlichtingen bij Peter D’ Hondt:053 80 72 57

[email protected]

Inschrijving verplicht door overschrijving van€ 12 (€ 8 voor kinderen tussen 3 en 12 jaar)op rekeningnr. 001-3663323-97

Meebrengen picknik en verekijker

Laat je meedrijven!Boottocht op de Schelde op 29 januari

©Vi

lda

- Yv

es A

dam

s

Op 6 september vond in het gemeente-huis te Haaltert de “toetsingsavond” overhet voorstel tot het GemeentelijkRuimtelijk Structuurplan plaats.

Na de verwelkoming door de waarnemend burge-meester Michiels, namen vertegenwoordigers vanhet CIBE (Centrum voor Overheidscommunicatie)alle vraagtekens weg die nog zouden bestaan overde definitie en inhoud van een GRS.

Daarna werden de stellingen in het voorontwerp vanhet GRS toegelicht door het studiebureau Technumwaarbij enkele bemerkingen gemaakt door deHaaltertse Burgers op de denkavond (over de start-nota) van 19 oktober 2004 heropgevist werden.

Ook nu werd weer de pro-actief naar de meningvan de Haalternaren gevraagd want na de pauzewerden de talrijke toelichtingen in verschillendewerkgroepen besproken.

Hierbij een kleine selectie:AWe leggen fiets- & wandelpaden aan van de

dwarsstraten aan de Heldergemstraat tot de beekvallei van de Steenbeek.

ALangs de vallei van de Vogelzangbeek (Denderhoutem) leggen we een fiets- & wandel-route aan parallel naar Lebeke. In het bosgebiedkomen rustplaatsen.

ADe hoge kouters tussen de Molenbeek (Dotter) en de Heuvelrug (Steenweg N 460: Aalst - Geraardsbergen ) blijven voorbehouden voor de landbouw. We koesteren de openheid van deze gebieden en houden ze daarom bouwvrij.

A In de vallei van de Molenbeek (Dotter) is er al heel wat bos. Op de flanken van de valleien van de zijbeken versterken we stukken bos met nieuwe aanplantingen.

Daarna werden de standpunten, besproken in de 4werkgroepen, in een plenaire vergadering toe-gelicht aan het voltallige publiek.


Het GRS in Groot-Haaltert

Het behouden van de open ruimte is één van de krachtlijnen binnen het ontwerp

Stijn

De

Ryck

Na deze toetsingsavond stopte het informele luikvan de GRS-procedure.De gemeente heeft zich voorgenomen met degedachtewisselingen van deze avond rekening tehouden bij het opmaak van het officiële ontwerptot GRS.

We juichen de inspraakpolitiek van de gemeentetoe en hopen dat het landelijk karakter vanHaaltert behouden blijft en dat een evenwichtigebalans tussen natuur en recreatie gevonden wordtin de groene longen van Haaltert.Wenst U het volledige ontwerpdossier, dat terinzage ligt, eens in te kijken dan kan U dat via:Ade bibliotheekAde dienst Ruimtelijk OrdeningA een CD-Rom (die U als particulier kan aanvragen

aan de dienst Ruimtelijke Ordening)


Afdeling Groot-Haaltert

Stijn De Ryck0472 70 20 00

[email protected]

INFO

“Snelweg” Heldergemstraat: te transformeren tot een echte dorpsstraat

Het combineren van (zachte) reactie en de natuur wordt één van de grote uitdagingen

Stijn

De

Ryck

Stijn

De

Ryck


Met twaalf vertrokken we tijdens hethalfoogstweekend om vanop de ‘ThePride of Bilbao’ de golf van Biskaje tedoorkruisen op zoek naar walvissen,dolfijnen, zeevogels en andere zeewezens.Ruim op tijd met de auto aangekomenvia de shuttle in het Zuid EngelsePortsmouth, kregen we er te horen datde boot met bestemming Bilbao(Baskenland, Spanje) drie uur vertraginghad… Deze vertraging speelde ons welparten omdat we zo over zeer goedestukken traject (die we zorgvuldig voorafuitgekiend hadden om overdag tedoorkruisen), toch ’s nachts vaarden inplaats van overdag.

Naast een honderdtal walviskijkers (naast 2Vlaamse groepen en losse deelnemers, een paarNederlanders, een groep Fransen en 3 georga-niseerde groepen Engelsen) waren er ook veelgewone toeristen aan boord die aangetrokken wer-den door het casino, danshal, cinemazalen, zwem-bad, sauna… De boot is dus meer vergelijkbaarmet een cruiseschip dan van een klassiekeoverzetboot. Het formaat en de stabiliteit van dit

reusachtig schip zijn van die aard dat men meestalongehinderd gebruik kan maken van een tele-scoop op statief van op het bovendek (zo’n 30meter boven de zeespiegel), zelfs in vrij winderigeomstandigheden. De eerste dag was zo’nwinderige dag, maar de andere 2 dagen was hetschitterend en zonnig weer. Het dek stond bezaaidmet tele’s. We spendeerden zo’n 40 u aan dek!Er werden ondanks de tegenvaller toch nog zevenzeezoogdiersoorten gezien, door de enen uiteraard

Jeeeezes zo’n beest !

Verslag walvistocht 12-15 augustus 2005

De bende van de Denderstreek

Een sfeerbeeld op het reusachtig schip

Joha

nnes

Buc

kens

Fred

erik

De

Cos

ter


beter dan de anderen. Zo zwommen en sprongende dolfijnen zoals de Kortsnuitdolfijn (gewonedolfijn), Gestreepte dolfijn en tuimelaars (flipper)enerzijds tot groot jolijt van kinderen gewoon rondde boot en was anderzijds de dolfijn van Cuvier(een zeldzame dolfijn ter grootte van een walvis)enkel met telescoop en na veel overleg te deter-mineren. Zeer veel gewone vinvissen (“FinWhales”, het tweede grootste zoogdier ter wereld!)werden vastgesteld aan de hand van hun spuit-wolk, maar sommige werden ook zeer dicht bij hetschip gezien. De dwergvinvis (“Minke Whale”)werd nu en dan gezien, maar door steeds eenbeperkt groepje, tot de allerlaatste waarnemingwaar een mooi exemplaar zich dicht bij de bootmet oh’s en ah’s liet bewonderen. Bruinvissenwerden de eerste dag door de golven waarschijnlijkover het hoofd gezien, maar op de terugweg wasdeze kleinste walvisachtige verscheidene malen inkleine familiegroepjes van de partij.

Ook voor de vogelliefhebbers was de tocht eengroot succes, naast de jan-van-genten was niet tekijken. Noordse stormvogels werden vooral in denabijheid van de Bretoense klifkustenwaargenomen. We zagen zowat alle pijlstormvo-gelsoorten die je in onze wateren kan zien, sierlijkover de golven “surfen”. Noordse en Grauwe pijl-stormvogel zagen we niet echt talrijk vooral in dekanaalzone. Piepkleine stormvogeltjes (ter groottevan een huiszwaluw) zochten watertrappelendnaar krill (soort garnaaltjes) in de nabijheid vandolfijnen en aan de diepzeeranden. Er werdenregelmatig Kuhls pijlstormvogel (talrijkste pijlstorm-vogel op de trip) gezien, vooral op het zuidelijkdeel van het traject. Boven de diepzee zagen weenkele keren grote pijlstormvogels en ook een een-

malige kleine pijlstormvogel en Vale pijlstormvo-gel. De zeldzame vorkstaartmeeuw liet zich eendrietal keer bewonderen. Daarnaast waren er ui-teraard nog jagers, meeuwen- en sternensoorten…

Waarom wij maanvissen zeggen en engelsen “sun-fish” snappen we nog niet, maar we zagen er bovenhet continentale plat (warmer water!) wel regel-matig exemplaren van om en bij de meter met devinnen uit het water wapperend. Tegen deSpaanse kust zorgden grote groepen tonijnen voorveel animo. Zeldzaamste waarneming van de reiswaren wel de tientallen reuzenhaaien op de terug-weg. De zee zag bij wijze van spreken even zwartmet deze op een na grootste haai die zich normaalzeer uitzonderlijk in kleine getallen laat zien. Dezehaai die leeft van plankton kan een grote hebbenvan 10 meter en liet zich vlak naast de boot zeergoed aan ons zien. Extase alom!

De goed afgelopen avonturen met de douane en deparanoia van Engelsen worden achtergehouden alsstraffe verhalen voor in de Kalisj. Een tocht diezeker voor herhaling vatbaar is en we zitten nualvast voor volgende zomer te plannen, geïnter-esseerden mogen dus al iets laten weten.

Joachim De Maeseneer

Dolfijnen van alle slag zwommen en sprongen op uit het water langsheen de boot

De jan-van-genten waren niet uit de lucht

Afdeling Ninove

Joachim De Maeseneer0496 93 53 77

[email protected]

Joha

nnes

Buc

kens

Iwan

Mor

eels


JNM afdeling Ninove-Geraardsbergenen

Natuurpunt Ninoveorganiseren

Zesde grote Natuur- en Milieuquiz van de DenderstreekZaterdag 22 oktober

Uur: APraktische organisatie vanaf 19 u 00 (zorg dat je er dan bent, dit is echt nodig) AAanvang quiz zelf om 19 u 30 stiptAEinde om 24 u 00

Plaats: ABuurthuis Pallieter te 9406 Outer (Ninove)ASmid Lambrechtstraat 100 (100m van de kerk)

Wat: ALeuke quiz over natuur en milieu in een iets bredere context.AGroepjes van 4 personen maximumAMooie prijzentafelAEen avond amusement verzekerd ASpeciale geïntegreerde deelcompetitie voor jongerenploegen (3 van de 4 jonger dan 20 jaar)

Hoe is de quiz opgesteld?Supergevarieerd!!!A 3 rondes van 10 tweepuntenvragen over natuur en milieu met telkens de meest diverse

invalshoeken (van actueel over historisch, geografisch of cultureel tot…)A2 fotorondes met elk 20 foto’s (1 punt/foto; vooral soorten herkennen)A2 themarondes met 10 tweepuntenvragen rond één bepaald thema (surprise!)A 1 tafelronde met droedels en natuurdenkoefeningenA 1 spannende gokronde met telkens keuze uit een makkelijke, gemiddelde en meer moeilijke

vraag, met punten navenant. Alles nog ultiem op zijn kop?

Voor wie?A Iedereen die actief is rond natuur en milieu in de regio is aanwezig.AMet een groepje vrienden…AMet een groepje lolbroeken…AMet een ploegje van je afdeling of vereniging…A Indien je echt niemand vindt, kom toch ook maar af, dan maak je wel ter plekke een gelegen-

heidsgroepje!

Hoe inschrijven?A€ 15 per groepje overschrijven op rekeningnummer 961-0872264-35 van Natuurpunt

Ninove, Pamelstraat 119, 9400 Ninove. Vermelden groepsnaam. Geef ons ook een mailtje of telefoontje vooraf; zo kunnen we beter organiseren.

Verdere info:Wouter Mertens - 0495 68 89 33Thomas De Maeseneer - [email protected] De Maeseneer - [email protected] 0496 93 53 77

bijzonderheid

h contactpersoon

zeker meebrengen

uur van vertrek

plaats van afspraak

toelichting

☺ gids

Activiteiten van Natuurpunt zijn voor leden gratis en niet-leden betalen € 1, tenzij explicietanders vermeld.Op onze excursies breng je best laarzen mee en zijn een verrekijker en een passende veldgids nuttig.

Bij activiteiten buiten de regio is carpooling gebruikelijk (€ o,o4 per km/persoon).

DDEENNDDEERRKKAALLEENNDDEERR


zaterdag 1 oktober

Nationale VogelkijkdagVaste telpost Roosdaal

afd. Denderleeuw

8:00 – 12:00Samenkomst aan het Welleplein, kerk te Welle.Jaarlijkse trekvogeltelling.Naar gelang de weersomstandighe-den.

h Joost Mertens - 0497 48 65 [email protected], telescoop en warme kledij.

zaterdag 1 oktober

Bosuilen in het Raspaillebos

afd. Geraardsbergen

18:00 – 21:00NMEC De Helix, Hoogvorst 2, Grimminge.Op zoek naar de bosuilen in het Raspaillebos. Er wordt afgesloten met gluwein, jenever en/of warme choco), tegen vrije bijdrage.

h Koen Steenhoudt - 054 58 67 [email protected]

zondag 2 oktober

Natuurwandeling in het Kravaalbos

afd. Aalst

10:00 – 12:00Hof te Putte, Putstraat 99 te Meldert-Aalst.Natuurwandeling i.s.m. de stad Aalst.

☺ Peter Tolleneer en Laurent Annaerth Dienst Leefmilieu - 053 73 24 12

[email protected]

zondag 2 oktober

Natuurwandeling in Liedekerkebos

afd. Affligem-Liedekerke

10:00 – 12:00Samenkomst om 9:45 uur aan de ingang Liedekerkebos, Schelfhoutstraat te Liedekerke.Themawandeling “Paddestoelen”4 km.

☺ Hans Vermeulenh Erik De Block - 053 68 35 88

[email protected]

zondag 2 oktober

Week van het bos

afd. Lede-Houtem

14.00 – 17.00Kerk van St Lievens-Houtem.Educatieve herfstwandeling in Cotthem te St.Lievens-Houtem.

h Peter D’hondt - 053 80 72 57

[email protected] en kijker.

zaterdag 8 oktober

Paddestoelenwandelingin de Wellemeersen

afd. Lede-Houtem

14:00 – 17:00infobord Rodestraat, Denderleeuw WellemeersenPaddestoeleninventarisatie.

☺ Paddestoelenwerkgroep Zwamvlok

©Vi

lda

- Ro

llin

verl

inde

h Herman Derder – 053 80 01 10 of 0495 32 42 [email protected] en loupe.

zondag 9 oktober

Het glooiende landschap op de taalgrens

afd. Geraardsbergen

14:00 – 17:00Kerk van Viane.Landschapswandeling in de omge-ving van Viane en Akrenbos met aandacht voor vogeltrek en medici-nale kruiden. Er wordt afgesloten met een drink in een lokale taverne.

h Luc Favijtst – 054 41 52 [email protected]

zondag 9 oktober

Paddestoelen in het Neigembos

afd. Ninove

14:30 – 17:00Kapel van Bevingen.Paddestoelwandeling in het bos, de jaarlijkse topper.

☺ Herman Lemaireh Wouter Mertens - 0495 68 89 33

wouter.mertens@lin. vlaanderen.be Laarzen

zaterdag 22 oktober

Paddestoelenwandeling in Ledezijde

afd. Lede-Houtem

14:00 – 17:00kerk van ImpePaddestoeleninventarisatie.

☺ Paddestoelenwerkgroep Zwamvlokh Herman Derder – 053 80 01 10 of

0495 32 42 [email protected] en loupe.

REGIOACTIVITEITzaterdag 22 oktober

ZESDE NATUUR EN MILIEUQUIZ

afd. Ninove

19:30 – 24.00Buurthuis “De Pallieter” te Outer (Ninove)Smid Lambrechtstraat.Quiz over natuur- en milieuthe-ma’s.Ploegen van 4 personen per ploeg.Deelnameprijs 15 euro per ploeg over te schrijven op rekening 961-0872264-35 van Natuurpunt Ninove met vermelding Quiz en de naam van de ploeg .

h Wouter Mertens - 0495 68 89 33wouter.mertens@lin. vlaanderen.be

zondag 23 oktober

Wandeling in het Aubroek te Berlare

afd. Dendermonding

8:00 – 10:30Taverne De Waterhoek, aan het Veer te BerlareDeze wandeling wordt begeleid doorgidsen die hier met elk hoekje en elke vogel vertrouwd zijn. We hebben dan ook eerst en vooral aan-dacht voor de vogels van het gebied.Het is het ideale moment voor de waarneming van trekvogels.Na de wandeling drinken we sameneen glas in Taverne De Waterhoek.

☺ André Van Doorsselaer, Rudi Van Onderbergen en Antoine Hulders i.s.m. vzw Durme

h Stefaan Thibau - 052 42 69 [email protected]

zondag 23 oktober

Herfst in het Park

afd. Lede-Houtem

10:00 – 12:00ingang Park van Mesen, kant sta-tion Lede

16 nr 4 - oktober 200516 nr 4 - oktober 2005

©Vi

lda

- Yv

es A

dam

s

Herfstwandeling.h Herman Derder – 053 80 01 10 of

0495 32 42 [email protected]

zondag 6 november

Natuurwandeling in de Gerstjens

afd. Aalst

10:00 – 12:00Parking Gerstenhof, Gerstenstraat 12 te Erembodegem- Aalst.Natuurwandeling i.s.m. de stad Aalst.

☺ Geert Rohaert en Antonia Geertsh Dienst Leefmilieu - 053 73 24 12

[email protected]

zondag 6 november



10:00 – 12:00Samenkomst om 9:45 uur aan de ingang Liedekerkebos, Schelfhoutstraat te Liedekerke.Themawandeling “De natuur maaktzich winterklaar” 4 km.

h Erik De Block - 053 68 35 [email protected]

zondag 6 november

Natuurwandeling te Essene


14:30 – 16:30Samenkomst om 14:15 uur aan de kerk van Essene.Herfstwandeling door Essene (bovenkant)6 km.


zaterdag 19 november

Dag van de natuur

afd. Denderleeuw

14:00 – 17:30infobord Rodestraat, Denderleeuw WellemeersenStudie-excurtie in het teken van herfst, mossen en zwammen.

h Peter TolleneerStevig schoeisel, loupe.

zaterdag 26 november 2005

10de eetfestijn reservatenfonds

afd. Aalst / Erpe-Mere / Lede-Houtem

12:00-14u00 & 17:30-21:00Zaal VTI, Eikstraat 4, Aalst (verbin-ding Parklaan en Geraardsbergsestraat) Jubileum eetfestijn ten voordele van

het reservatenfonds. h Daan Stemgée - 053 41 35 37 -

[email protected] gewenst!

zondag 4 december

Natuurwandeling in het Kravaalbos

afd. Aalst

10:00 – 12:00Hof te Putte, Putstraat 99 te Meldert-Aalst.Natuurwandeling i.s.m. de stad Aalst.

☺ Paul Van den Bremt en Annemie deBruycker

h Dienst Leefmilieu - 053 73 24 12 [email protected]

zondag 4 december



10:00 – 12:00Samenkomst om 9:45 uur aan de ingang Liedekerkebos, Schelfhoutstraat te Liedekerke.Themawandeling “Eitjes van de

nr 4 - oktober 2005 17nr 4 - oktober 2005 17

©Vi

lda

- Ro

llin

verl

inde

sleedoornpage”4 km.


zondag 4 december

Natuurwandeling te Essene


14:30 – 16:30Samenkomst om 14:15 uur aan de kerk van Essene.Winterwandeling door Essene (Kerlemeers en omgeving) 6 km.


zondag 4 december

Dotterwandeling

afd. Groot Haaltert

14:30 – 17:00Gotegemmolen - Gotegemstraat (Grens Aaigem - Haaltert).Winterwandeling in het reservaat “De Dotter”

h Stijn De Ryck - 0472 70 20 [email protected], aangepaste kledij

zondag 11 december

Watervogels in de Gemene Meers

afd. Geraardsbergen

9:00 – 12:00Kerk van Grimminge.Verschillende soorten watervogels komen overwinteren op de plassen

in de Gemene Meers.h Tom van Muylem – 054 24 02 10 of

0473 52 59 [email protected]

BEHEERSWERKENzondag 9 oktober

Beheerwerken Palitsebeek


8:30 – 12:30Samenkomst Sportlaan te Liedekerke, aan de brug over de Palitsebeek.Vrijmaken van het baantje door het reservaat.Drank en een tussendoortje wordenvoorzien.

h Marc Michiels - 053 67 11 [email protected]

zaterdag 29 oktober

Beheerswerken Sint-Onolfspolder

afd. Dendermonding

Om 9:00 - 16.00Sint-Onolfsdijk, aan de monding van de Nieuwe Dender langs de kant van Appels.Maaien van ruigtevegetatie en kap-pen van jonge populiereopslag.

h vooraf bellen naar Stefaan Thibau - 052 42 69 [email protected]

zondag 13 november

Beheerwerken Palitsebeek


8:30 – 12:30Samenkomst Sportlaan te Liedekerke, aan de brug over de Palitsebeek.Vrijmaken van het baantje door het reservaat.Drank en een tussendoortje wordenvoorzien.



Dag van de Natuur, Beheerswerken inde Heidemeersen

Afd. Dendermonding

9:00 – 16:00Taverne ‘t Oud Brughuys in Berlareaan Schoonaardebrug kant BerlareKnotten van knotwilgen op de ran-den van een vorig jaar aangekocht weiland (1,5 ha). Wie hout wil, kan

het meenemen.Een lunch en drank worden voorzien voor wie de volledige dag blijft

h vooraf bellen naar Stefaan Thibau - 052 42 69 [email protected] en werkhandschoenen


Bebossing Hemelveerdegem

afd. Geraardsbergen

9:00 – 17:00Keistraat, HemelveerdegemNa het kappen van de populieren wordt een nieuw bos aangeplant.

h Carlos D’Haeseleer – 054 41 87 [email protected], spade, pick-nick. Drank wordt voorzien.

zondag 20 november

Dag van de Natuur

afd. Ninove

9:00 - Nonnenborrestraat Appelterre-EichemHeraanplanten van het perceel met streekeigen groen.Warme soep en andere drank wor-den voorzien.

h Georges Jacobs - 0476 60 18 37laarzen en spade

zondag 11 december

Beheerwerken Pamelse Meersen


9:00 – 12:30Samenkomst Langestraat (baantje rechtover vijver Molenhof).Weghalen oude afsluiting van de weide.Drank en een tussendoortje wordenvoorzien.


zaterdag 17 december

Beheerswerken Heidemeersen

afd. Dendermonding

9:30 – 16:00Opruimen van kruinhout van po-pulier. Wie hout wil kan het meene-men.

h vooraf bellen naar Stefaan Thibau - 052 42 69 [email protected]


©Vi

lda

- Ro

llin

verl

inde


In 1996 dus werd voor het eerst een eetfestijngeorganiseerd in Aalst door de toenmaligeWielewaal-afdeling. In eerste instantie voor hetals eerst opgestarte aankoopproject Honegemwaar ondertussen reeds bijna 40 hectare na-gebied effectief werd aangekocht en alzo defini-tief werd beschermd en dit dankzij alle etersvan de afgelopen 9 jaar, waarvoor oprechtedank.

Van het reservatenfonds worden voortaan ook deprojecten Ledezijde te Lede-Impe-Erondegem enHogedonk te Gijzegem-Herdersem mede gefi-nancierd.

Op 26 november is het dus zover, want dan gaat de10de editie door met een superlekker Jubi-leummenu. Neem een kijkje opwww.natuurpunt.be/denderstreek en klik doornaar afdeling Aalst.Zoals de andere jaren werken we met reservaties.Neem aub contact op zodat we alles tijdig kunnenbestellen. Tot op 26 november in Aalst!

10 jaar Eetfestijn: 26 november 2005 !ReservatenfondsAalst / Erpe-Mere / Lede-Houtemviert jubileum

Afdeling Aalst / Erpe-Mere / Lede-Houtem

Daan Stemgée053 41 35 37

[email protected]

INFO

10 de eetfestijn reservatenfonds Aalst / Erpe-Mere / Lede-Houtem

zaterdag 26 november 2005:12u00 - 14u00 & 17u30 - 21u00Zaal VTI, Eikstraat 4, Aalst(verbinding Parklaan en Geraardsbergsestraat)

Reservatie gewenst:alle inlichtingen bijDaan Stemgée: 053 41 35 37

[email protected]


Hoogzwanger?

De draagtijd voor een gemiddelde gegevensworp perreservaat beliep volgens initiële planning 2 vollekalenderjaren. Omdat intussen evenwel ook grotezorg gedragen wordt voor een gedurende lengte vanjaren draagkrachtige baarmoeder werd deze timingreeds in 2004 bijgesteld, mét akkoord van debetrokken conservators: zowel het nodige respectvoor aparte publicaties door externe medewerkers alsde schaalbenadering (de ganse Denderstreek) vergenimmers een aangepaste rapportverwerking, waarbijde energie voor deelanalyses enkel ten koste zou gaanvan coherenter eindrapporten. In 2006 zijn immersopnieuw 2 natuurreservaten met nattere biotopen uit-gebreid WID-studieobject geworden(o.a. Ninove-Linkeroever; de kandidatuur voor reservaat 9 staatwijd open), waarna enkele jaren zal gefocust wordenop een reeks drogere habitats en de specifiek hieraanverbonden ongewervelden en ecosystemen. Immensvoordeel van deze werkwijze is dat de gegevensoutputevenveel aandacht kan krijgen als hun input en dat 2aldus ruimer bekeken eindrapporten mogelijk kwali-tatief betere en werkbaardere conclusies voorbeschermings-plannen zouden toestaan. “Mijn kind,schoon kind” is immers doorgaans de postnatalevisie van elke draagmoeder, ongeacht de volgens der-den soms zeer lelijke of inferieure soort waartoe beidebehoren.De WID heeft het voordeel in deze geen profes-sionele reputatie te moeten verdedigen en wil enkeleen blijvende bijdrage leveren tot het natuurbehoudin onze streek op langere termijn, conform de wensvan de 9 oprichtende Natuurpunt-afdelingen.

Dagelijkse werkingWID blijft intussen ook al haar andere statutairedoelen nastreven, zoals de bevordering van prak-

tische studie van ongewervelden, de verzorgingvan educatie hierrond en de samenwerking metzielsverwanten: naast medewerking aan expo’s(o.a. rond natuurvriendelijke tuinen) werden in2005 opnieuw excursies (o.a. in de Kalkstreek ende Molenbeekmeersen), referentiecollecties (perfamilie) en artikels verzorgd (ook externe afspra-ken met Natuur.Focus) en wordt ook voor dekomende winter herhaaldelijk hulp geboden aan de40 streekdeelnemers in verband met het landelijkproject rond solitaire bijen (ook de verdere opvol-ging in 2006 door UGent is aangekondigd). Vanaf15.10.05 kan u ook opnieuw elke zaterdag, tot april2006, met alle verzuchtingen terecht op degroepsessies in het WID-lokaal (“De Plesj”,Welleplein te Welle). Daarna zullen alle inven-tarisatiematerialen klaar staan t.b.v. de perma-nente reservaatbemonsteringen in 2006. Eenaangepaste WID-website staat op til, opdat je al jouwwaarnemingen systematisch en vlotter zou kun-nen signaleren (een oud, knellend schoentje). Lastbut not least zij gewezen op de aanhoudende inzetvan een soms smalle WID-kern, die bij deze haarmeest bescheiden medewerker Dirk De Vis uitMoorsel uitroept tot dé WID-er van 2005, zowelwegens het ge-presteerd aantaldeterminaties (voor-al zweef-vliegen) alswegens de nacht enontij waarbij een enander soms eenzaamwerd uitgevoerd!

BlikvangersNiettegenstaande deverspreiding in deDenderstreek vanveel species nogenige tijd on-duidelijk zal blijven,zullen wellicht zekerde volgende waarne-

WID ziet sterretjes!

Deze zomer werd intensief verder ge-werkt aan de multisoortenbenadering in 7eerder bemonsterde reservaten, metbijkomende focus op het project LandelijkeSolitaire Bijen. Daartoe werden thans doorde WID-kern reeds ruim 120.000 ongewervelden nader bekeken en worden dezewinter nog duizenden soortgegevensverwacht vanwege externe specialisten.

Obrium cantharinum teWelle

Koen

Ste

enho

udt


mingen in 2005 blijvend als uitschieters met eensterretje genoteerd worden (al hopen we het tegen-deel):A vlinders: Grote vos te Lebeke, Kleine parel-moervlinder en Horzelvlinder (Sesia apiformis) teWelle, Sint-Jansvlinder te Moorsel , Bruin blauw-tje (ook) te Hofstade;A libellen: Beekoeverlibel, Zuidelijke- en Bruineglazenmaker, Smaragdlibel en Vuurlibel te Welle,Weidebeekjuffer te Welle en Lierde (Moe-nebroeken), Zwervende pantserjuffer (ook) teMoorsel;A kevers: boktorren Obrium cantharinum te Welle,Oberea occulata te Aalst (Bergemeersen) enChlorophorus figuratus te Grimminge,Bloedspuwer te Okegem, Pilkever of Byrrhus pilu-la te Moorsel, Scaphidium quadrimaculatum teHaaltert;A vliesvleugeligen: Grote wolbij en Sapyga clavi-cornis (knotswespspec.) te Welle en Deftinge,Kleine harsbij of Anthidium strigatum te Moorsel,Oxybelus bipunctatus, Astata boops en Bijenwolfof Philanthus triangulum (graafwespen) te Aalst(Leireken, Bergemeersen), Sapyga quinquepuncta-ta en Hedrychrum nobile (goudwespspec.) teBerlare (Stampkot), Denderleeuw en Moorsel,Arachnospila anceps (spinnendoderspec.) te

Moorsel , Xyphidria prolongata (houtwespspec.) inHonegem en Raspaillebos;A zweefvliegen: Tropidia scita te Appels, Eupeodesbucculatus en Heringia brevidens te Welle,Riponnensia splendens en Cheilosia vulpina teMoorsel, Cheilosia uviformis in Honegem,Cheilosia fraterna te Wieze, Cheilosia albipila inRaspaillebos.Met onze bijzondere dank aan Dirk, Danny, Joost,Bruno, Peter, Jens en Koen.

Terwijl o.a. Kleine vos en Groot koolwitje nogonrustwekkend weinig vlogen, werden in 2005merkwaardige pieken genoteerd van o.a. deZwartkopvuurkever of Pyrochroa coccinea, develdwesp Polistes dominulus, de“Hoornaarzweefvlieg” Volucella zonaria en deHalvemaanzweefvlieg Scaeva pyrastri (niet verwar-ren met S.selenetica: 3° abdomen-strepenpaarhaaks/evenwijdig met segmentrand). In het voor-jaar werden opvallend weinig honingbijenwaargenomen, doch enig herstel volgde in dezomer.Dankzij het ontwerp van langpootmuggen-veldta-bel van Kris Peeters konden we o.a. de veelkleurigeDictenidia bimaculata herkennen in Honegem:ook hieraan wordt zeker verder gewerkt in 2006!

Eric De Tré.

Scaeva selenetica

Pyrochroa coccinea of zwartsprietvuurkever

Scaphidium quadrimaculatum

Koen

Ste

enho

udt

Koen

Ste

enho

udt Werkgroep Invertebraten Denderstreek

Eric De Tré053 66 04 32

[email protected]

INFO


Bij het waterzuiveringsstation (RWZI) langs deDender te Liedekerke-Teralfene werd doorAquafin in 1998 een slingerende rietgoot van1600 m. lang aangelegd. Het gezuiverde afvalwa-ter passeert langzaam door de rietwortels waar heteen natuurlijke “nazuivering” ondergaat eneindigt in een bufferbekken. Het rietveld heeftzich snel ontwikkeld tot een waardevol biotoop,uniek voor de Dendervallei. Vogels en vogelkijkershadden dit vlug in de gaten. Broedsels van kleinekarekiet, waterral en rietgors, waarnemingen vanpurperreiger en baardmannetje, de slaapplaatsvoor boerenzwaluwen, de ringvangsten vanwouwaapje, grote karekiet… bewijzen dat we ereen knap stukje natuur hebben bijgekregen.Een recent thesisonderzoek (I. Van Thournhout,RUG centrum voor milieusanering) heeft de hogenatuurwaarde van het RWZI bevestigd. Zo zijn eral 132 vogelsoorten vastgesteld waarvan er 27 op deRode Lijst staan. Een beter maaibeheer van de riet-zomen, samen met een dichtere begroeiing van de

oevers van het bufferbekken zou de diversiteit aanonderzochte spinnen en vogels volgens de onder-zoekers nog aanmerkelijk kunnen verbeteren.

Natuurpunt heeft reeds enkele jaren goede con-tacten met Aquafin. Zo werd er in juni 2003 eenvogelkijkhut geopend en kan vogelwerkgroepCinerea de betrokken percelen gebruiken voorringwerk.Natuurpunt heeft gezorgd voor de aanplanting vaneen groenscherm langs het wandelpad en despoorwegberm met pootmateriaal dat doorAquafin werd bezorgd. Aquafin zal binnenkort deerosie van de oevers van het bufferbekken aan-pakken en daarbij wordt samen met Natuurpuntgezocht naar mogelijkheden om de oevervegetatieuit te breiden. Dit gebeurt op basis van deprincipes van Natuur Technische MilieuBouw(www.mina.be/NTMB). NTMB biedt voor allerleiinfrastructuurwerken diverse natuurvriendelijkeralternatieven aan b.v. door de vorm van de oevers

RWZI Liederkerke TeralfeneW

im D

’ Hae

sele

er


aan te passen of doorgroeibare oeverversterking tekiezen… of hoe infrastructuur en natuur, hand inhand kunnen gaan !

Door de goede verstandhouding is Aquafin nuzelfs bereid om met Natuurpunt een “gentlemen’sagreement” af te sluiten over de beheersprincipesvan het gebied. Mogelijk wordt het beheer van devegetatie op en rond de rietgoten zelfs aan debeheersploegen van Natuurpunt overgedragen.Door de diverse rietpercelen in de winter temaaien in een rotatiecyclus van vier tot vijf jaarmet afvoer van het maaisel, kunnen we de vitaliteitvan het riet garanderen. Een gezonde rietvegetatiebevordert ook de waterzuivering, wat natuurlijk dehoofdfunctie van de rietgoot blijft. Als ook detotale aaneengesloten rietoppervlakte nog zoukunnen uitbreiden door ook de beemden tussende rietgoten te laten toegroeien en indien we voormeer afwisseling kunnen zorgen tussen nieuw enoverjarig riet, droog- en waterriet, wilgenopslag,open ondiep water en slikrandjes… durven wezelfs hopen dat de meest kieskeurige moerasvo-gels zoals de bruine kiekendief, de rietzanger ende blauwborst hier een vaste thuis vinden.

Rik De Baere

Vogelkijkhut aan de rand van de rietgoten

Rik

De

Baer

eRi

k D

e Ba

ere


Heel wat mensen kijken naar vogels. Vogels zijnoveral te zien, je hebt een heel aantal soorten, er isvariatie doorheen het jaar: er zijn zoveel redenenwaarom vogels kijken leuk is! Daarmee hoeft hetechter niet te stoppen: door de gedane waarne-mingen systematisch te noteren en in te voeren ineen databank kan je er een flinke meerwaarde aangeven. Op die manier verzamel je immers eenschat aan informatie door de jaren heen; een hele-

boel gegevens die het verhaal vertellen van devogels rondom ons. In de Denderstreek worden reeds een hele tijdvogelwaarnemingen verzameld. Totnogtoegebeurde dat vrijwel louter op lokaal vlak, niet ophet niveau van de hele streek. Natuurpunt natio-naal werkte reeds een tijdje aan een invoerportaalop Vlaamse schaal: een databank waarin alleVlaamse vogelkijkers hun waarnemingen kunnen

Vogelwaarnemingen:zien is invoeren!

CINEREALang geleden verscheen er een vogelboekje genaamd “Zien iskennen”. Ik als jonge snaak heb het maar van horen zeggen, maarnaar het schijnt was dit hét leerboek bij uitstek voor heel watoudere vogelkijkers. De titel klinkt in elk geval als een klok! Anno 2005 kunnen we met een nieuwe, maar verwante onelinerop de proppen komen: zien is invoeren! Laten we even één enander verduidelijken.

Groene spechtBosuil

©Vi

lda

- Ro

llin

verl

inde

©Vi

lda

- Ro

llin

verl

inde

invoeren. In de zomer van 2005 is deze databankoperationeel geworden; vogelwerkgroep Cinerea isdadelijk op de kar gesprongen.

Vanaf heden is het dus mogelijk om al uw vogel-waarnemingen, groot en klein, systematisch in tevoeren in een heuse databank! Dat betekent datjouw waarnemingen mee helpen bouwen aan eenuitgebreid overzicht van de vogels van de Dender-regio; alle observaties zijn daarvoor belangrijk! Dat betekent ook dat je steeds dat overzicht kanraadplegen. Hoeveel bruine kiekendieven werdendit jaar reeds gezien in de Dendervallei? Waar wer-den er de voorbije maand ijsvogels gezien? Wat isde grootste groep huismussen die de afgelopenwinter werd gemeld? Het zijn allemaal vragen dieeenvoudig beantwoord kunnen worden metbehulp van deze databank!

Wat heb je nodig om mee te kunnen doen? Nietveel: een computer met internetaansluiting, eengebruikersnaam en een paswoord volstaan. Voorde computer moet je zelf zorgen, de laatste tweezaken kan ondergetekende je vlot bezorgen. Kijk je regelmatig vogels her en der in de

Denderstreek of beperken jouw waarnemingenzich louter tot jouw eigen tuin, geen probleem: allewaarnemingen zijn welkom! Laat je vooral doorniets afschrikken: een basiskennis van vogels vol-staat echt wel. Het enige wat we vragen is dat jegewoon op geregelde basis je waarnemingen inhet portaal invoert: ‘simple comme bonjour’zeggen de Fransen!

Indien je geïnteresseerd bent, geef mij dan eenseintje en ik bezorg je een gebruikersnaam en eenpaswoord. Daarmee heb je dadelijk toegang tot hetinvoerportaal en kan je waarnemingen invoerenen raadplegen.

Wouter Faveyts

Vogelwerkgroep Cinerea

Wouter Faveyts054 33 91 06

[email protected]

INFO

Kokmeeuw


Wou

ter F

avey

ts


Natuurpunt heeft de plicht om per er-kend reservaat om de 4 jaar vanaf deerkenning een monitoringsrapport temaken. In dergelijk rapport wordt naastde algemene beheersevaluatie van deverschillende biotopen een gedetailleerdeevolutie per perceel gerapporteerd. Ookde evolutie van een beperkt aantal rodelijstsoorten wordt besproken. Afhankelijkvan het resultaat van het gevoerdebeheer kan er desgewenst een habi-tatverandering voorgesteld worden. Ookkan indien het beheer niet het gewensteresultaat oplevert, een bijstelling van hetnatuurstreefbeeld worden voorgesteld.Een hele klus dus, die door hetbeheerteam tot een goed einde moetgebracht worden.

De omvorming van een aantal populierplantages inMeerdam naar rietland met ruigtekruid-vegetatie enbeperkte opslag van struweel van o.a. wilg en zwarteels verloopt zoals gepland. Het riet is voldoendesterk en dicht en dit is vooral ten voordele van rietvo-gels zoals kleine karekiet, rietgors en blauwborst diedeze terreinen nu al gekozen hebben als broed-plaats en waar verschillende zangposten en oudersmet jongen worden waargenomen. De omvorming van een populierenplantage aan deDendermonding naar dottergrasland en deels

moerasspirea-ruigte levert na 2 jaar intensiefmaaien al het verspreid voorkomen op van dot-terbloem, pinksterbloem, poelruit, echtekoekoeksbloem, rietgras met zegges enmoerasspirea. Voor de randen langs de gemaaidepercelen werd gekozen voor rietstroken met aande buitenrand spontane opslag van o.a. wilg enzwarte els. Op deze manier is er voldoende diver-siteit voor fauna en voor flora. De evolutie van een nat hooiland tegenover deMaaie - waar vooral de grassoort witbol domi-neerde - naar meer soortenrijk Dottergrasland ver-loopt zeer goed. Het maaien in juni en extensieve

Sint-Onolfspolder:eerste monitoringsrapport

Dendermonding: bloeiende dotterbloem en pink-sterbloem met rietkraag en struweel langs de rand

Ander gedeelte van Rebroeck met tevens waardevolle vegetatie

Rebroeck: waardevol moerasland met o.a. blaaszegge,poelruit en dotterbloem

nabegrazing in augustus en september zorgen na4 jaar al voor het herstel naar dottergrasland. Ditvoorjaar werden na lange afwezigheid zelfs deeerste jonge bloeiende exemplaren opgemerktmidden in het hooiland. Andere soorten van het“dotterverbond” eisen terug hun plaats op. Verderverspreidt scherpe zegge zich nu over het volledi-ge hooiland met in mindere mate tweerijige zegge.De dominantie van witbol is volledig gebroken tenvoordele van minder productieve grassoorten alsgewoon reukgras en grote vossestaart.

In “Achtentwintig roeden” zorgt de spontanebebossing voor een prachtig lappendeken vanstruweel van wilg en zwarte els en verschillenderuigtekruidvegetaties: moerasspirearuigtes metmoesdistel afgewisseld met zones riet, harigwilgeroosje, koninginnekruid en grote zeggevege-taties. Ander zones zorgen dan voor een bontekleurenmengeling van het roze van dagkoekoeks-bloem, het gele van veldlathyrus, scherpe

boterbloem en dotterbloem met het blauwe vanheggewikke en moerasvergeet-mij-nietje. Hetmeest hartverwarmend is het herstel van de water-en oevervegetatie in het uitgediept slotenstelselwaarin het kwelwater werd opgestuwd door eendam zodat geen water van mindere kwaliteit uit derest van de polder in het gebied kon binnen-stromen. Dit zorgde voor een ware explosie vanwaterleven in 2004. Met als onverwacht resultaatmassaal bloeiend loos blaasjeskruid over de gehelelengte van de centrale sloot en poel met vooraldaartussen puntkroos, gewoon sterrekroos, haar-fonteinkruid en enkele planten van gele plomp enkikkerbeet. Langs de oevers is het pijlkruid hetmeest in het oog springend. De groene kikkerpo-pulatie gedijt hier goed. Bij een inventarisatie tij-dens de zomermaanden werden verschillendegrote dikkoppen gevangen. Ook het driedoornigestekelbaarsje en het aantal waterwantsen nementoe. In de poel kunnen oppervlaktewantsen zoalsvijverlopers bewonderd worden. Het sierlijke ijsvo-geltje werd hier in 2004 verschillende kerenwaargenomen. Elk jaar worden er een tweetal wandelingen geor-ganiseerd waarbij uitgebreid wordt geïnformeerdomtrent de evolutie en het beheer van ons reser-vaat.

Peter De Pinnewaert


Afdeling Dendermonding

Stefaan Thibau052 42 69 72

[email protected]

INFO

Hooiland te Meerdam: jonge dotterbloem metzeggen en op de achtergrond pinksterbloem

Achtentwintig roeden: centrale gracht een gelief-koosd plekje van de ijsvogel

Achtentwintig roeden spontane bebossing: moeder-boom zwarte els links, rechts de nakomelingen


Uitbreiding reservaten - actualisatie beheers-plannen

A Dankzij de uitoefeningen van het voorkooprechtdoor de VLM konden deze zomer onverhoopt 80,44 are in de Molenbeekmeersen (MBD) en 140,10are in de Wellemeersen (WMD) toegevoegd wor-den aan de beheersarealen.A In de Wellemeersen werd afgelopen voorjaarwerk gemaakt van de mogelijke aaneensluitingenvan bestaande begrazingsrasters i.s.m. deregionale Natuurpunt-terreinploeg (nieuwebedradingen) en de Gemeente Denderleeuw (af-voer betonplaten en draad), vooral in deRodestraat-omgeving. Aanstaande winter volgt opdezelfde wijze de aanpassing van de begra-zingsrasters achter de Berkenlaan.A Dit noopte tevens tot een tijdelijke herzieningvan de jaarlijkse WMD-maaikalender, waarbij ookde maaipatronen op de klassieke hooilanden kri-

tisch werden herbekeken. Het verminderen vanrietorchis en brede orchis op de hooilanden inkwestie (blokken 25 en 72) en de gestaag monoto-ner wordende vegetaties (ook blok 31) vergenimmers mogelijk het herinvoeren van een tweedemaaibeurt, waarbij evenwel terdege rekening dientgehouden met de lokale bloeitijden (nectar voorinsecten) en huidige bewoners (bijv. Dwergmuis).Op advies van CINEREA wordt de kijkhutweidedeels opgenomen in de toekomstige maaikalender(oprukkende wilgen en pitrus vermijden; openlandschapskarakter bewaren)A Op de in 2004 verlaten WMD-akker aan dedepot-spooroverweg (blok 135) worden dit najaarverspreid hoogstam-fruitbomen en enkele struwe-len aangeplant. Schermbeplantingen en versprei-de struwelen zijn eveneens gepland t.h.v. de nieuwverworven akker rechtover de Gatesfabriek(WMD) en t.h.v. de ex-akker in beheer aan despooroverweg te Okegem (MBD).

Goed nieuws vanNatuurpunt Denderleeuw

©Vi

lda

- Yv

es A

dam

s


Gun

ther

Gro

enez

Tijgerspin

A Voor het uitdiepen van een aantal poelen enslenken wordt nog even uitgekeken naar denatuurherstel-planning van de VLM in 2006: in2005 werd door de WMD blijkbaar de prioriteiten-lijst net niet gehaald .A Overleg met NV Aquafin werd aangevraagd viade Gemeente Denderleeuw: voor een overstortt.h.v. de Rodestraat-MBD en opgestarte collector-werken in de MBD werd totnogtoe immers geenMER of planning voorgelegd.

Dossiers met lokaal overstijgend belang

A Op 4 augustus werd i.s.m. RALDES een infozit-ting voor alle omwonenden van deVlamovenkouter georganiseerd. Een ontwerp van“Delfstoffenplan” van het Vlaams Gewest voorzietimmers de uitbreiding van het huidige 17,5 hagrote kleiwinningsgebied tot 40 ha, midden delandschappelijk waardevolle kouter. Waar dehuidige ontginning ca. 6.000 m3/jaar omvatwordt hierbij de afgraving van 2.200.000 m3

vooropgesteld, wat een gemiddelde verdieping vande ganse zone met 9,8 m impliceert. De lokale kleizou o.a. gemengd worden met leem en grint envooral voor uitvoer door de kleibaronnen in kwes-tie bestemd zijn (binnen een eeuw geen nationaleverwerkingsmogelijkheid). De GemeenteDenderleeuw adviseerde eerder reeds negatief enzal nu hopelijk ook de nodige ruime ruchtbaarheidgeven aan deze geplande koutermoord. De onrea-listische, enige nabestemming “veeteelt” (teweinig veetelers resterend) zal best ook in dit lichtworden herbekeken : biologische land- en tuin-bouw was door de afdeling voorgestaan in GNOPen GECORO, doch dit werd telkens afgewimpelddoor de lokale Landbouwraad, bij monde van haarvoorzitter. Sinds de echtgenote-dierenarts vandeze laatste evenwel, naast een veefokbedrijf, ookgastenkamers uitbaat aan de rand van de prachtigekouter, zijn de meningen binnen deLandbouwraad echter mogelijk gewijzigd…A Op 14 september werd door de Provincie i.s.m.Gemeente Denderleeuw een “inspraakvergade-ring” rond de opmaak van het deelbekkenbeheer-plan voor de Middendender georganiseerd.Decretaal dient elk deelbekken immers tegeneinde 2005 te beschikken over een goedgekeurddeelbekkenbeheersplan. De niet gezamenlijkevoorbereiding van dergelijke dossiers door deDenderafdelingen (SWOK) wordt door de afde-ling als een sterk gemis aangevoeld. Hopelijkwordt het kind niet met het badwater weggge-goten.

Gesignaleerde merkwaardige waarnemingen -uitbreidende soorten

Anno 2005 werden in de Wellemeersen respec-tievelijk Kleine zilverreiger, Kwak, Porseleinhoenen Grauwe klauwier als doortrekkende pleisteraarswaargenomen. Geelwangschildpad en Veelkleurigaziatisch lieveheersbeestje zijn er definitief inge-burgerd. In de Kapellemeersen werd zelfs op eenblijkbaar ontsnapte- of uitgezette wasbeer gejaagd.Zwervende pantserjuffer of Gouden tor werdennog niet lokaal waargenomen: van de Tijgerspinwerden medio augustus wel ca. 400 ex. geteld inde Bergemeersen te Aalst (afstand 6 km). De WIDsignaleerde opnieuw een reeks eerste vondstenvoor Vlaanderen van ongewervelden in WMD enMBD, maar deze soorten waren mogelijk nooiteerder opgemerkt gezien hun vermoede habitat-condities.

Eric De Tré


Afdeling Denderleeuw

Eric De Tré053 66 04 32

[email protected]

INFO

Kleine zilverreiger

©Vi

lda

- Yv

es A

dam

s


Natuurpunt is een open en onge-bonden vereniging die mensen opeen aangename wijze kansen wilgeven om zich in te zetten voor deduurzaamheid van natuur enlandschap vanuit een brede maat-schappelijke visie. Onze activitei-ten situeren zich hoofdzakelijk ophet vlak van studie, educatie,beleid en reservatenwerking.Tel.: 015 29 72 20www.natuurpunt.be

AFDELINGENAalstDaan Stemgée - 053 41 35 [email protected]

Affligem-LiedekerkeKern AffligemWim Van Grieken - 053 -77 70 [email protected] LiedekerkeErik De Block - 053 68 35 [email protected]

DenderleeuwBruno De Bruyn - 053 67 07 [email protected]

DendermondingStefaan Thibau - 052 42 69 [email protected]

Erpe-MerePeter D’Hondt - 053 80 72 [email protected] Steenhoudt - 054 58 67 [email protected]

Groot-HaaltertStijn De Ryck 0472 70 20 [email protected]

Lede-HoutemHerman Derder - 053 80 01 [email protected]

NinoveWouter Mertens - 054 32 51 [email protected]

WERKGROEPENWerkgroep InvertebratenEric De Tré - 053 66 04 [email protected] - 2255

Vogelwerkgroep CinereaWouter Faveyts 054 33 91 [email protected]

Plantenwerkgroep AlliumPeter Tolleneer - 053 79 03 [email protected]

Zoogdierenwerkgroep ElioAxel Neukermans - 0478 88 07 [email protected]

Paddestoelenwerkgroep ZwamvlokHerman Derder - 053 80 01 [email protected]

Werkgroep amfibieën & reptielen WardKoen De [email protected] 68 89 82

RESERVATEN ENNATUURPROJECTEN

Giften Reservatenfonds:rekeningnummer:293-0212075-88 met vermel-ding van de projectnaam enhet projectnummer.Giften vanaf € 30 zijn fiscaalaftrekbaar.

Boelaremeersen te Neder-boelare - 6640Johnny Cornelis - 0474 58 08 [email protected]

Brede schorren enKonkelschor te Berlare 6616Stefaan Thibau 052 42 69 [email protected]

Dendervallei te Ninove6099Joachim De [email protected]

Den Dotter /Blauwboste Haaltert/Aaigem/Mere 6149Walter Loy - 053 83 89 [email protected]

Everbeekse bossen - 6210Conservator Koen Van Den Berge055 42 83 90

't Groot Schoor te Grembergen6603Tarcy Verstraeten 052 21 11 11

Heidemeersen te Berlare6644Stefaan Thibau 052 42 69 [email protected]

Hogedonk te Gijzegem/Herdersem / Mespelare - 6243Daan Stemgée - 0476 60 05 [email protected]

Honegem te Erpe-Mere/Aalst /Lede - 6123Wim D’Haeseleer - 0495 87 50 [email protected]/honegem

Keelman te Denderhoutem6178Guido Van Rossen054 32 23 [email protected]

Kravaalbos te Meldert6071François Van den Bergh052 35 64 29

Ledezijde 6657Herman Derder - 053 80 01 [email protected]

Moenebroek te Geraardsbergen/Lierde - 6620Carlos D’Haeseleer - 054 41 87 [email protected]

Dendriet is het regionale con-tactblad voor de leden van negenNatuurpuntafdelingen en vierstudiewerkgroepen in deDenderstreek. Deze afdelingenen werkgroepen willen zoweloccasioneel als structureel in-tens samenwerken. Je kan voormeer inlichtingen steeds terechtbij de contactpersoon voor jouwafdeling of de werkgroep diejouw interesse wegdraagt. Stuurje opmerkingen, aanmoedigin-gen, belevenissen en natuur-puntjes door naar de redactie.Deadline volgende Dendriet:1 november 2005.

Dendriet ontvangen :Leden van Natuurpunt die lid zijnvan een niet-Denderstreek-afdeling kunnen Dendriet ont-vangen door hun lidmaatschap tewijzigen naar de afdeling binnende Denderstreek van hun keuzeof door zich te abonneren opDendriet. Dit doe je door middelvan een overschrijving van € 7,50op rekeningnummer 393-0491337-24 van Dendriet,Heldergemstraat 161, 9450Heldergem, met vermelding vanje lidnummer en “abonnementDendriet, middenkatern afde-ling...”.Een afzonderlijk abonnementzonder lidmaatschap vanNatuurpunt is niet mogelijk.

REDACTIERAADWouter Mertens - hoofdredacteurDaan Stemgée - redactiesecretarisStijn De Ryck - publicatiecontrollerMarc Symoens - correctorKoen Steenhoudt - verzendingWilly Beeckman, Joachim DeMaeseneer, Dirk De Mesel,Herman Derder, Eric De Tré,Peter D’Hondt, WouterFaveyts, Peter Tolleneer,Wim Van Grieken, WilfriedVeldeman

Werkten ook mee aan dit nr :Rik De Baere, Peter DePinnewaert, Bert De Somviele,Vildaphoto

DDRRUUKKDrukkerij Druk in de Weer, GentPapier: CyclusPrint 90 gram,100% kringlooppapierInkt: gedrukt met vegetale inktenen plantaardige wasmiddelen

Molenbeekmeersen te Den-derleeuw/Okegem - 6646Eric De Tré 053 66 04 [email protected]

Paddebeekvalleite Dendermonde - 6652Dirk Van den Bossche 052 42 49 60

Palitse beek te Liedekerke - 9427Marc Michiels 053 67 11 [email protected]

Pamelse meersen, Domme-lingen te Liedekerke - 9972Marc Michiels 053 67 11 [email protected]

Phenixberg te Okegem - 6618Wouter Mertens 054 32 51 [email protected]

Park van Mesen te LedeHerman Derder 053 80 01 [email protected]

Raspaillebos te Grimminge164Koen Steenhoudt 054 58 67 [email protected]

Rietbeemd te Moerbeke/ Viane/Lessines - 6058Godfried Merlevede 068 33 51 [email protected]

Sint-Onolfspolder te Appels/Dendermonde - 6623Bart Dierickx 052 21 03 81

Valier te Liedekerke - 9418Marc Michiels - 053 67 11 [email protected]

Wachtbekken 6in Sint-Gillis /DendermondeStefaan Thibau 052 42 69 [email protected]

Walputbeek/Dendermeersente Meerbeke - 6213

Georges Jacobs 054 33 60 [email protected]

Wellemeersen te Denderleeuw/Erembodegem - 6612Eric De Tré 053 66 04 [email protected]/wellemeersen

Werkgroep Bomen-Park-Osbroek/Gerstjens te AalstPeter Tolleneer 053 79 03 [email protected]

Foto’s voorpagina:Johannes Buckens, Gunther Groenez,Vilda - Rollin Verlinde.

Deze titel verwijst naar:

Ahet Griekse dendron, wat boombetekent,

A een mineraal in de vorm van eenboompje op voegvlakken van sommige gesteenten,

Ade vertakte uitlopers van hersen-zenuwcellen: een communicatie-kanaal dus,

Ahet Denderbekken met een netwerk van sloten en beken,

A tenslotte staat er natuurlijk ook veel riet langs de Dender...

Redactieadres: Dendriet,Pamelstraat 119, 9400 Ninove

E-mmail: [email protected]

Website:www.natuurpunt.be/denderstreek

VVeerraannttwwoooorrddeelliijjkkee uuiittggeevveerr::Wouter Mertens,Pamelstraat 119, 9400 Ninove

Rekeningnummer:393-0491337-24,Dendriet, Heldergemstraat 1619450 Heldergem

I N H O U D

3 Grote plannen voor Liedekerkebos: jouw mening telt!

9 Boottocht op de Schelde

10 Ruimtelijk Structuurplan Groot-Haaltert

12 Verslag walvistocht

14 6de grote Natuur- en Milieuquiz

15 Denderkalender: veel bosen paddestoelenwandelingen

19 10de Eetfestijn op 26 november: opnieuw verfijnd en lekker

20 Werkgroep Invertebraten ziet sterretjes!

22 Indrukwekkende resultaten RWZI Liedekerke-Teralfene

24 Zien is invoeren: vogelwaarnemingen

26 Monitoring in de Sint-Onolfspolder

28 Natuurpunt Denderleeuw: goed nieuws!

SCHENK EEN LIDMAATSCHAP !Gezinslidmaatschap: € 20 op rekening 230-0044233-21

Je ontvangt natuur.blad en DendrietVoor € 8,50 meer ontvang je ook natuur.focus (studie en beheer) of natuur.oriolus (vogels)

Voor € 34,50 in totaal ontvang je zowel natuur.blad, -focus, -oriolus en Dendriet(vermeld de tijdschriften die je wenst op de overschrijving)

6de Grote Natuur- en Milieuquiz!22 oktober: schrijf je “NU” in!

dendriet 2005 nr 4 jaargang 4

Documents

Transcript of dendriet 2005 nr 4 jaargang 4