PENSIOENACTUALITEITEN

Friesland Bank Assurantien

(Rotterdam)

Noach A.G. van Beusekom MPLA / FFP

September 2011

www.finact.nl 1

Wetsvoorstellen/Kamerstukken/Studies

• Kamervragen ZZP’ers – UPO – Waardeoverdracht

• Actieplan financiële sector (15 maart 2011)

• Beleggen door pensioenfondsen (25 maart 2011)

• Ontwerp wijzigingsbesluit financiële markten 2012

(14 april 2011)

• Nadere informatie uitwerking pensioenakkoord

• FNV notitie: kaders schokbestendigheid (30 maart 2011)

• Verhoging AOW-leeftijd (21 april 2011)

Agenda (1)

2

Jurisprudentie

• Evenredige pensioenverwerving 7a PSW (01-04-2011)

• Wijziging pensioenreglement (14-04-2011)

• Zorgplicht pensioenbeleggingen (06-04-2011)

• Pensioen en echtscheiding

Agenda (2)

3

Autoriteit Financiële Markten en CDFD

• AFM: Leidraad Communicatie voor Pensioenuitvoerders

(11 maart 2011)

• CDFD: Toetstermen Wft-module Pensioenverzekeringen

(13 april 2011)

• Beleidsvoornemens vakbekwaamheid (02 mei 2011)

• AFM: Visiedocument pensioenuitvoering (11 mei 2011)

Special

●De DGA en uw adviespraktijk

Agenda (4)

4

Discrepantie fiscale en civiele regelgeving

Fiscale opbouw verlengd naar 10 jaar (v.a. 2012)

Evt. na 3e jaar PG-maximering o.b.v. laatstverdiende WN-loon

Kabinetsreactie ZZP’ers in beeld (acties kabinet)● Oorzaak gebrekkige pensioenopbouw

● Verlenging fiscale aftrek

● Bepaling definitie ZZP in de regelgeving

● Actieplan verlaging adm. lasten

● Aanpassing aanbestedingswet

ZZP’ers (Kamervragen + reactie)

5

Fiscaliteiten

● Geintegreerde ondernemersfaciliteit

● Van urencriterium naar verhouding winst/inkomen

Pensioen

● Eigen verantwoordelijkheid geeft beperkte opbouw

● Waarom bouwt ZZP’er minder pensioen op?

● Waarom bestaande regelingen onvoldoende benut?

●Geen kabinetsreactie aansluiting BPF/eigen fonds

Géén publieke uitbreiding verantwoordelijkheid zelfstandigen!

www.verzekerenvoorzelfstandigen.nl

ZZP’ers (vervolg)

6

Onderscheid 2 en 3e pijler:

● Afkoop 2e pijler is wettelijk niet toegestaan

● Over opgebouwd pensioen 3e pijler kan men wel beschikken,

vandaar vermogenstoets Bijstandwet.

Wettelijke definitie ZZP’er op komst

ZZP’ers (vevolg)

7

Kan deelnemer rechten ontlenen aan UPO?

● Onder omstandigheden rechten aan te ontlenen

● Geen disclaimer gewenst

● Gerechtvaardigd vertrouwen (ter beoordeling Rechtbank)

Pensioenkijker verschaft géén gegevens?! Geen disclaimer

Mijn pensioenoverzicht verschaft wel gegevens! Disclaimer● Nationaal pensioenregister niet verantwoordelijk voor gegevens

Disclaimer in UPO niet toegestaan● Definitieve rechten van de UPO worden bepaald door (aantoonbaar?)

gerechtvaardigd vertrouwen in de informatie

Kamervragen UPO

8

Werkgever moet bijstorten a.g.v. verplichte waardeoverdracht

Opmerkingen in Maart 2011:

● Bijbetaling alleen aan de orde tussen verzekeraars

● Bij ML zeer beperkt door geringe renteverscnhil

● WO in 67% pensioenobpouw < 5 jaar

● WO niet verplicht

● Gunstig voor instroming

Voorkoming bijbetaling door werknemers te verzoeken af te zien

van hun recht…….aldus de Minister (Maart 2011)

Kamervragen bijstorten pensioen

9

Bevestiging terugstorting aan werkgevers

Wordt totale overdrachtswaarde gebruikt voor inkoop aanspraken?

● Verwijzing art. 19 Regeling PW

Art. 71 PW geeft aan dat TOTALE bedragen moet worden

aangewend ter verwerving pensioenaanspraken

● Hogere overdrachtswaarde t.o.v. inkoopwaarde komt ten goede

aan deelnemer

1. Anders financieel voordeel voor partij die niet bij

pensioenopbouw is betrokken…

2. Niet wenselijk dat oude WG bijbetaalt voor additionele

aanspraken….

Kamervragen waardeoverdracht (1)

10

Oplossingen worden besproken met STAR (sinds 2009……..)

Kamervragen Omtzigt:

● Affinanciering aanspraken staan los van bijbetaling i.g.v.

waardeoverdracht

● Vraag over verplichte medewerking uitvoerder● Plicht

● Bevoegdheid

● Uitzondering tot medewerking

Géén advies van de Minister om af te zien van waardeoverdracht!

Kamervragen waardeoverdracht (2)

11

Reactie Kamp juni 2011:

Verduidelijking verschil PF en verzekeraars!

Ieder jaar andere gevolgen 2010 nieuwe werkgever bijbetalen

2011 oude werkgever bijbetalen

Risicovolle doelgroepen: hoog inkomen of lang arbeidsverleden

Oplossingsvoorstellen ter beperking:• Financiele toestand werkgever

• Vragen géén verzoek in te dienen of ingediend verzoek intrekken

• Risico afdekken via een vezekering

Bijbetaling waardeoverdracht

12

Tussenoplossing Kamp:

1. Geen recht op waardeoverdracht bij aantoonbaar financiele

problemen

2. Begrenzing hoogte waardeoverdracht (last)

Recht op WO voor de werknemer wordt doorbroken (aanpassing

PW per 1-1-2012)

Vragen over verschil bijbetaling en affinanciering (kamervragen

Omtzigt)

Start fundamentele discussie

Bijbetaling waardeoverdracht (1)

13

Nieuwe beleids- en wetgevingsplannen

● Crisisinterventiewetsvoorstel

● Invoering bankenheffing DGS

● Invoering bankenbelasting

● Verankering bankierseed/geschiktheid/betrouwbaarheid

● Beperking aansprakelijkheid DNB/AFM

● Herziening bekostiging toezicht

● Aanscherping ‘ken uw klant’ procedures● Klantinformatie periodiek bijwerken

● Aanpassing aan veranderende omstandigheden

Actieplan financiële sector

14

vervolg beleids- en wetgevingsplannen:

● Verbetering vakbekwaamheid● Uniform persoonsregister

● Diplomaplicht + permanente educatie

● Aanpassingbeloningsbeleid Wft 2011● Passende verhouding vast en variabel

● transparantie

Separate publiekelijke ombudsman fin. sector

● 8000 klachten per jaar !

Actieplan financiële sector (vervolg)

15

Art. 171a Wft (2012-2014)

● Voorwaarde melding toezichthouder

● Voorwaarde aanmelding vóór 2012 (opleider?)

Advisering gebaseerd op:

● Grondige en actuele kennis pensioen + DGA

● Begrip en procedures actuarieel rekenen

● Kennis rechtspersonen en ondernemingsstructuren

● Actuele kennis arbeidsvoorwaarden WG

● Kennis relevante bedrijfseconomische vraagstukken

● Risicoanalyse van de financiele draagkracht WG

● Kennis vermogen en riscomanagement

Ontwerpbesluit Wft

16

Adviesvaardigheden gebaseerd op:

● Gesprekken

● ICT

● Adviestrajecten

● Schrijven

● Risicoprofiel organisatie

● Risicobereidheid

Bewijs om zelfstandig, correct en succesvol een adviestraject uit te

voeren (OP, NOP, AOP, echtscheiding, waardeoverdacht,

verlenging)

Ontwerpbesluit Wft (vervolg)

17

Passend advies voor de DGA

Verschil commerciele en fiscale waardering

Integer gedrag (nieuw?!)

Vergunningstraject met overgangsprocedure:

01-01-2012

01-02-2012

01-07-2012

01-01-2014

Ontwerpbesluit Wft (vervolg)

18

Ontwerpbesluit Wft (vervolg)

19

Impactanalyse

Administratieve lasten

● 30.000 Wft-levendiploma’s

● Impact op 16.500 personen

● 80% gaat stoppen?!● 3300 personen gaan door voor opleiding/EVC

● 30 nieuwe adviseurs per jaar?!

Naar schatting € 600,- voor examen en € 2.600,- studietijd

● Vervolgens PE leven + PE Pensioen

Wijziging provisieregels

● Open norm rechtstreekse beloning adviseur● Onredelijke vergoeding

Een goed pensioen is een reëel pensioen, maar ook een

risicodragend pensioen

● Ook voor ouderen is een zekere mate van risico aantrekkelijk om

beter pensioenresultaat te bereiken (prudent person?)

Al 10 jaar structureel tekort pensioenfondsen

Sinds 2008 zijn deelnemers 4% indexatie misgelopen, oudere

deelnemers kunnen 6% koopkracht verliezen

Dalende rente een trend?

● Lagere bevolkingsgroei

● Afnemende inflatie

● Overvloed besparingen door vergrijzing

CPB: Nieuw pensioencontract(1)

20

CPB: Nieuw pensioencontract(2)

21

Zekerheid pensioentoezegging

● Nominale garanties bieden verkeerde zekerheid

Een goed pensioen is risicovol

● Alle deelnemers zouden gelijk percentage koopkracht moeten

inleveren (ook toekomstige deelnemers). Dat geeft een

verregaande solidariteit tussen de generaties.

Risicoverdeling in de praktijk

● Oudste en jongste generaties worden relatief ontzien, opzoeken

grenzen van solidariteit

Overheid

● Schijnzekerheid nominaal pensioen, beloning niet gebruiken om

huidige tekort ouderen in te halen

Snellere vergrijzing● Van 2,4 mio naar 4,6 mio in 2040

Hogere levensverwachting● Mannen van 78,8 naar 84,5● Vrouwen van 82,7 naar 87,4

Ontwikkelingen● Afname geboorten● Sterftecijfers (ondanks vergrijzing daling sterftecijfers)● Bevolkingsgroei en krimp

Gevolgen 5-jaarlijkse toets AOW-leeftijd?

Bevolkingsprognose 2010 - 2060

22

23

Wat doen pensioenfondsen en waarom?

● Beleggen noodzakelijk voor goed en betaalbaar pensioen

● Kostendekkende premie grotendeels nominaal

● Bij ML inflatiecorrectie nóg belangrijker dan voorheen● Geldontwaarding pensioen

● Vergelijking Euribor vs. beleggingsrendementen

● Strategisch Asset Management per fonds anders

● Verandering belegginsbeleid (50% zakelijke waarden)● Bijsturing via premie steeds minder effect

● Rendement op vermogen steeds belangrijker

Prudent beleggen bij individueel beleggen !

Notitie Beleggen door pensioenfondsen

24

● Risico en rendement (adviesvaardigheid?)

● Risico-aversie heeft 50% premiestijging nodig● 1% meer rendement geeft 30% hoger pensioen

● Risico’s zijn niet nieuw maar onvoldoende bekend

Niet de beleggingen maar ‘lage rente’

en ‘langleven’zijn de

oorzaak…..

(Verplichtingen i.p.v. vermogen)

Notitie Beleggen door pensioenfondsen

25

Knelpunten/vraagstukken● Juridische vraagstukken aanpassen pensioencontract● Gestegen levensverwachting = langer doorwerken● Voorstel verhoging AOW-uitkering door Sociale Partners● Betere mogelijkheden langer doorwerken

Nieuw pensioencontract:● Koppeling pensioenleeftijd/leeftijdsverwachtingen● Gevolgen Fin. Markten voor fondsvermogen● Stabiele premies● Verhouding nominaal toetsingskader vs. reele ambitie● Belangen deelnemers/gepensioneerden● Communicatie mate van onzekerheid

Uitwerking pensioenakkoord (1)

26

Verdeling lusten en lasten?● Groot vraagstuk en diversiteit van belangen

Hoe om te gaan met oude rechten?● ‘Invaren’ oude rechten biedt veel voordeel● Algemeen en individueel belang● Toezicht en beheervraagstukken

Goed akkoord beter dan een snel akkoord ……

Uitwerking pensioenakkoord (2)

27

Vertrekpunten● Zekerheid deelnemers● Oude en nieuwe rechten bij elkaar● Één FTK

Ambitie = Geindexeerd pensioen

Verzoek aan werkgevers:● Premiestabilisatie alleen toename levensverwachting● Risicoverdeling WG-WN● Handhaving bijstortplicht

FNV: Kader pensioenakkoord

28

Verzoek aan de politiek:● Buffer-eisen niet te hoog● Lagere zekerheidsmarge (thans 97,5%)

Marktwaardering● Meest passende methode● Niet afrekenen op vaste momenten● Staart van de Rente Termijn Structuur● Gemiddelde RTS

FNV: Kader pensioenakkoord (2)

29

Schokbestendigheid:● Lagere zekerheidsmaat● Voorwaardelijke indexatie + korten● Indexatie o.b.v.. reele dekkingsgraad● Zowel oude en nieuwe rechten streven naar indexatie● Harde kortingsgrens● Doorlopende indexatiestaffel

● Mogelijke opvang gevolgen solidariteit bij doorschuiven

FNV: Kader pensioenakkoord (3)

30

In 2020 van 65 jaar naar 66 jaar.Aanvullende pensioenen: Per 01-01-2013

Automatische koppeling stijgende levensverwachting stondniet in het 1e wetsvoorstel.

● Tot 2020 al meer dan één jaar stijging…….● Houdbaarheidsbijdrage 0,3% BBP (i.p.v. 0,7% BBP)● Lasten vergrijzing voor rekening jongeren

Oplossing krimpende arbeidsmarkt

Verhoging AOW-leeftijd

31

Het 1e voorontwerp AOW (niet meer van toepassing)

Witteveenkader (01-01-2013)Eindloon 2% naar 1,75%Middelloon 2,25% naar 2%

Verlaging 3e pijler van 17% PG naar 14,5% PG (2013)

Pensioenwet 45 dienstjaren vs. wetsvoorstel 40 dienstjaren

Negatief advies RvS i.v.m. te weinig onderbouwing.

Verhoging AOW-leeftijd (vervolg)

32

Sinds invoering levensverwachting 15 jaar gestegen

Sociaal akkoord kan leiden tot aanpassing voorstel

Intergenerationele solidariteit?!

AOW-maximering 17,9% (sinds 1994)● Snellere fiscalisering AOW gaat ten koste van ouderen

(geen compensatiemogelijkheden)● Op lange termijn 11% minder premiestijging● Verhoging leeftijd/verlaging opbouw geeft 15% versobering

Wetsvoorstel + MvT

Nader rapport verhoging AOW

33

Huidige premieverloop

34

Aangepast voorstel (juni 2011)● Art. 7A in 2020 aanvangsleeftijd 66

● 1-1-2014 AMVB o.b.v. ● verhoging aanvangsleeftijd (V)

● Gemiddelde resterende levensverwachting 65 (L)

● Pensioengerechtigde leeftijd voorgaand jaar (P)

Verhogingsfactor < 1, dan geen verhoging. Eerste aanpassing 2025

● Art. 13 loskoppeling 15-jarige naar aanvangsleeftijd

● Art. 13b/13c Actuarieel bij vervroeging en uitstel 6,5%

● Art. 16a deelfactor per 10% uitstel, max duur 5 en vervroeging max.

duur 2 en minimaal 65 jarige leeftijd● Tenzij recht op ABW of remigratie uitkering

Bij AMVB nadere regels structureel netto inkomen bij uitstel

● Art. 33a Tot en met 2028 0,6% verhoging bruto OP + vak. Uitkering● Buiten de reguliere verhogingen

Voorontwerp AOW

35

Wijzigingen IB2001

● Art. 3.68 Opbouw OR van 12% naar 11,7%

●Art. 3.127 Premieruimte van 17% naar 16,5%

Per 2015

● OR 11,4% minus 0,3% per oplopend pensioenjaar

● Lijfrente 16% minus 0,5% vanaf 2020

●Art. 10.7b afbouw ouderenkorting tot 2029

Wijziging Wet Loonbelasting1964

● Art. 18a Pensioenrichtlijd 66 + formule verhoging AOW

Per 2015

Pensioenrichtleeftijd 67 jaar + AOW-formule 1-1-2020

Voorontwerp AOW (vervolg)

36

Wijziging Wet Loonbelasting1964

● Van 40 naar 41 deelnemingsjaren (01-01-2020)

● Pensioenrichtleeftijd 67 jaar + AOW-formule 1-1-2020

● Geen verlaging opbouwpercentages

● Resterende levensverwachting

Voorontwerp AOW (vervolg)

37

Wijziging Wet Loonbelasting1964

● Extra verhoging AOW

● Inkoop AOW-jaren blijft bestaan

● Onderscheid AOW- en pensioenuitstel

● Extra verhoging AOW-franchise● Gevolgen pensioen- en lijfrente

● Houdbaarheidseffect

Voorontwerp AOW (vervolg)

38

Pleit voor invoering 2014:

● In 2012 al voornemen AOW op verjaardag i.p.v. 1e vd maand

● Flexibilisering AOW

● Aanpassing WIA en ANW

Start onderhandelingen sociale partners eind 2011

Benodigde tijd PF, minimaal 1 jaar:

● Administratie

● Checks en balances

● Communicatie

Harmonisatie pensioenrechten i.p.v. knip

Wettelijk en fiscaal uitstel zonder toestemming + 100%norm weg

Position paper Pensioenfederatie

39

Opmerkingen en vragen wetsvoorstel:

● Waarom flexibele AOW geen onderdeel

● Houdbaarheidseffect v.s. extra inkomsten aanv. pensoen

● Levensverwachting en opleidingsniveau

● Extra bijdrage rijkere ouderen

● Intergenerationale effecten

● Versobering pensioen ca. 11%

● Gepensioneerden 2013 – 2020 (1/2 tot 4 mnd langer werken)

● Consequenties 15 naar 16 jaar start AOW

● Extra cohort netto staffels

● Waarom maximering 3e pijler en niet 2e pijler (draagvlak)

● Doorsneepremie v.s. degressieve opbouw ML in overweging

Verslag nota AOW

40

Verwachte stijging:

66 jaar 67 jaar 68 jaar

AOW 2020 2025 2040

Witteveen 2013 2015 2030

Houdbaarheidsoverzichten:

CPB notitie Sociaal Akkoord

41

Vervolg

Flexibele AOW

in 2028 ruim € 1.000,- extra AOW

Vergrijzing

● Verhoging pensioenleeftijd treft vooral cohorten geboren in de

jaren ’60 en ’70 (in euro’s)

CPB notitie Sociaal Akkoord

42

Vervolg

Ontwikkeling lange rente

Beleggen vs. sparen

(v.a. 1989 risicomijdend...)

CPB notitie Sociaal Akkoord

43

Participatie beroepsbevolking is 71%

● 55-65 opgelopen van 28% (1996) naar 50% (2009)

● Gemiddelde uittreding 62 jaar

● 964.000 banen (83.000 banen 65+)

Afbouw:

Doorwerkbonus = 300 miljoen

Arbeidskorting = 250 miljoen

Premiekorting = 665 miljoen

Oplossingen positieve en negatieve beeldvorming oudere WN

● Mindset

● Bewustheid WG

● Scholingsdeelname en EVC

● Gezondheidmanagement

STAR Sociaal akkoord (2)

44

Inkomenseffecten AOW op 65 jaar

– FNV stelt inkomensverlies tot 25%

Feitelijk 6% tot 7% lagere koopkracht, excl. belasting- en

premieregime

Eerder AOW met hogere belastingdruk

FNV stelt 20% buffer voor 97,5% zekerheidsmaatstaf

Uit onderzoek blijkt minimaal 27,5% buffer noodzakelijk

(Lagere bufferpercentages geeft meer indexatie)

Reactie doorrekening FNV

45

Ter discussie zijn de waarderingsgrondslagen:

● Hogere disconto op onzekere aanspraken

● Beleggingsrendement als maatstaf voor discontering

– Geeft wel beeld van de verwachting maar NIET hoe het berekend

gaat worden.

– Geeft onderschatting van verplichtingen als risico’s niet door

huidige deelnemers wordt gedragen

– Meer risicovolle beleggingsmix geeft lagere verplichting

CPB koopkracht en solidariteit

46

Jurisprudentie

• Evenredige pensioenverwerving 7a PSW (01-04-2011)

• Wijziging pensioenreglement (14-04-2011)

• Zorgplicht pensioenbeleggingen (06-04-2011)

• Pensioenverevening en slapersrechten (12-04-2011)

• Verdeling stamrecht en pensioen (12-05-2011)

• Verevening pensioen en deskundigenbenoeming (14-03-2011)

Agenda (2)

47

Evenredige opbouw van pensioenrechten bij verschillend %

kosteninhoudingen?

Casus:

Pensioenovereenkomst 2002 – 2035 beschikbare premieregeling

1e 7 jaar hogere kosteninhouding (o.a. provisie ATP)

●HR-uitspraak inzake uitspraak 7a PSW

Eis afgewezen, o.a. door uitleg 7a en 17A PW = alleen kosten van

de premie onttrekken.

Evenredige pensioenverwerving

48

Werknemers claimen de oude pensioentoezegging inclusief

indexering, in verband met onterecht gewijzigde

arbeidsvoorwaarden?

Casus:

Vakbond vs. werkgever inzake aanpassing eindloon naar

middelloon, o.a. door art. 15 “De kosten van de

pensioenregeling” en art. 7 Herziening of beëindiging van de

pensioenregeling”

10 werknemers niet akkoord met wijziging regeling en stemmen

niet in. (ondanks overgangsmaatregel)

Hof stelt WG in ongelijk (neg. gevolgen onvoldoende in beeld)

Wijziging pensioenreglement

49

Pensioenaanspraken einde dienst

50

In onderling overleg einde dienstverband

Casus:

Doorbetaling pensioenpremie tot 60 of 65 jaar

Man = 65 jaar In dienst 1997, uit dienst 2005 (60) BPF Vleeswaren

Pensioenreglement 60

Excedent (NN) 65, premiebetaling werkgever

Uitvoerder houdt geen rekening met CAO-stijgingen

● WG stelt na pd geen pensioenpremie kan worden betaald

● WN mocht dit niet verwachten

WG dient € 4.000,- OP levenslang af te financieren

X valt in 2001 uit en 2003 einde arbeidsovk.

Pensioendatum 2007 (opbouw premievrij pensioen BPF Bouw)

Casus:

WN eist onvoorwaardelijke indexatie

ZL heeft 2008, 2009, 2010 niet geindexeerd

WN niet akkoord gegaan met aanpassing naar voorwaardelijk

Verweer:

● Per 2001 naar andere BPF St. PF Volker Wessels Stevin

● Ook postactieven moeten wijziging accepteren

Rechtsverhouding is uitgewerkt, afwijzing ivm zwaarwegende

belangen

Aanpassing slapersrechten

51

Stichting PF IBM Nederland vs. Vereniging Gepensioneerden.

Casus:

Coll. waardeoverdracht van OPF (herverz.) naar eigen Stichting

1996 Jaarlijks indexatie CPI, gemaximeerd tot index.buffer

2006 Nieuw reglement:

● Ambitie om (voorwaardelijk) te indexeren

● Bestemmingsreserve

● Jaarlijkse beslissing Bestuur

Argumenten: betere koppeling prijsindex, handhaving koopkracht

Gerechtvaardigd vertrouwen op jaarlijkse indexatie,

slapers/gepensioneerden behouden oude rechten

Collectieve wijziging indexering

52

BV in 2004 failliet, achterstallige pensioenpremies

Casus:

Sinds 1999 coll. Regeling. Premie 2/3 WG, 1/3 WN

2001 en 2002 geen premie betaald (€ 100.000,-)

Premievrijmaking (DL) per juni 2001

In de betreffende jaren wel dividenduitkeringen.

Volgens Rechtbank onvoldoende verwijtbaar gedrag.

Hoger beroep stelt onrechtmatig handelen directeur;

● Niet nakomen wettelijke en/of contractuele verplichtingen

● Ernstig verwijtbaar (DGA stelt niet op de hoogte te zijn geweest)

Schadevergoeding is toewijsbaar, hoogte wordt betwist

Bestuurdersaansprakelijkheid

53

Pensioenfonds uitvoerder CAO Bouw (Cordares)

Casus:

In 2007/2008 diverse facturen over loonvakperiode en

pensioenpremie DGA

Discussie over dubbeltteling en onduidelijke nota’s (geen

specificaties)

Feiten;

● BV mocht enkel ‘bezwaar’ maken door aanleveren juiste

gegevens

● BV kan geen onjuiste opgave ter discussie stellen

PF wordt grotendeels in ongelijk gesteld

Verschuldigde BPF-premies

54

BAM valt onder werkingssfeer Regeling Bouw of Metaal &

Techniek

Casus:

BAM stelt onder CAO-Bouw te vallen

PF stelt onder Metaal-CAO

Beoordeling relevante werkingssfeerbepalingen (beschrijving

werkzaamheden !)

Rechtbank stel CAO BOUW, Hof stelt beide mogelijk

HR wijst terug, overlappende werkingssfeer wordt niet algemeen

verbindend verklaar. Geldt ook voor verplichte deelneming BPF?

HR Uitleg CAO-toepassingen

55

Vrijwillige ANW-vangnetverzekering. WG niet betrokken bij

overeenkomst.

Casus

Premie negatief loon of uitgave voor inkomensvoorziening?

Rechtbank stel geen causaal verband dienstbetrekking/premie.

Voor lijfrente ontbreekt afkoopverbod. Hof idem.

A.G.

• Art. 1.7 IB géén onderscheid risico- of opbouwbasis

• Causaal verband ontbreekt

Bij risicobasis ontbreekt waarde dus afkoopverbod niet

noodzakelijk

HR Premieaftrek ANW-hiaat

56

Gerechtigde ontvangt 3 jaar hogere uitkering (€ 17.000,- p.j.)

Casus:

Bestuur PF heeft afgezien van terugvordering, wel volgt voor de

toekomst een lagere uitkering. Deelnemer gaat niet akkoord.

Kantonrechter stelt gerechtigde in gelijk o.b.v. gerechtvaardigd

vertrouwen

Verlaagd pensioen door adm. fout

57

Belastingdienst vs. belanghebbende

Casus:

Lijfrentepolissen naar ex-partner met 50% verrekening + 30%

belastinglatentie.

De verrekening wordt door belastingdienst aangewezen als

periodieke uitkering, dus inkomen uit werk en woning.

Kantonrechter stelt belanghebbende in het ongelijk, vervreemding

kan fiscaal geruisloos, verrekening is belast.

Verrekening lijfente bij echtscheiding

58

DGA 43.000 loon + 150.000 winst

Fiscus stelt loonsverhoging naar 90.000 (gebruikelijk loon)

Op basis van art. 12 a Wet LB

Verwijzing naar HR-uitspraken;

hoogte o.b.v. salairs andere werknemers óf

afroommethode (opbrengsten minus kosten

Correctie wordt toegewezen

DGA uitspraken

59

Stichting later omgezet in BV (2006)

Jaarvergoeding 50.000/70.000/70.000/850.000

Stellig voornemen pensioentoezegging én

Stellig voornemen inkoop van dienstjaren

In 2004 afgifte polis

Naheffing fiscus over 2003 of 2004

Loonheffing € 350.000,- ten onrechte opgelegd

DGA uitspraken

60

DGA in hoger beroep:

Inbouw gehuwden AOW geen pensioen 18 t/m 18h Wet LB

Art. 18h gangbaarheidstoets ter vookoming opzoeken

‘buitengrenzen eigen beheer’.

Hoger beroep ongegrond, DGA heeft keuze tussen verzekeringen

en eigen beheer met bijbehorende franchises

DGA uitspraken

61

Onredelijk ontslag

Eiser claimt 380.000 inkomen/pensioenschade. Verweer obv

economische omstandigheden. Schadevergoeding 28.000

Arbeidsvermogen en pensioenschade

Discussie over hoogte pensioenschade

Deskundige gaat uit van 6% rekenrente (aandelen) en 3% inflatie.

Verweer eist 3%.

Claim met hogere percentages wordt toegewezen

Diversen

62

Is het terecht om ‘slapersrechten’ uit te stellen?

Casus:

1968 – 2003 Echtscheiding conform Wet VPS

In 2006 (pensioengerechtigde leeftijd) uitstel

Gaat in 2011 (70 jr) verzoek indienen om pensioen uit te keren.

Uitstel en pensioenverevening

63

Autoriteit Financiële Markten en CDFD

• AFM: Leidraad Communicatie voor Pensioenuitvoerders

(11 maart 2011)

• CDFD: Toetstermen Wft-module Pensioenverzekeringen

(13 april 2011)

• Beleidsvoornemens vakbekwaamheid (02 mei 2011)

• AFM: Visiedocument pensioenuitvoering (11 mei 2011)

Agenda (3)

64

Toetsen

• Vaardigheden en competenties

• Professioneel gedrag, integer gedrag en risicomanagement

• Leertaken pensioenadviseur

NLQF, niveau 6 (HBO)

• Kennis

• Vaardigheden

• Competenties

Beheersingsniveau: Kennnis, Begrip, Toepassing procedure,

Toepassing Inzicht, Vaardigheden (nieuw) en Competenties

(nieuw)

Toetstermen CDFD

65

Taakstructuur pensioenadviseur

Toetstermen CDFD (vervolg)

66

6 taken

• Inventarisatie – analyse – advies WG en DGA

• Beheer van pensioen

• Ontwerp pensioenadvies werkgever

• Ontwerp pensioenadvies DGA

• Risico analyse

• Analyse financiele en juridische positie

In combinatie met professioneel en integer gedrag

Toetstermen CDFD (vervolg)

67

Issues:

1. Thans alleen feitelijk leidinggevende diplomaplicht

2. Ongewenste sturing vanuit aanbieders

Voornemen

• Invoering diplomaplicht iedere adviseur

• Centraal register

Aanpassing Wft-modules (aparte module vermogensopbouw?)

Centrale examendatabank

Vanaf 2014 beleidsvoornemens uitvoeren met overgangstermijn

tot 2015

Beleidsvoornemens vakbekwaamheid

68

Deelvergunning: Tussen 01-01-2012 en 01-02-2012 melden

Tot 01 juli 2012 inschrijving opleidingsinstituut

(Voor informatie en vragen, zie leidraad?)

Overgangsregime: Per 01-01-2014 feitelijk leidinggevende

Toetsing: Kennis

Vaardigheden

Competenties

Professioneel/Integer gedrag

Geen melding = Niet meer adviseren en/of bemiddelen in

pensioenverzekeringen per 01-02-2012

Binnen 3 maanden activiteiten afwikkelen (portefeuilleoverdracht?)

AFM deelvergunning

69

Beoordeling maatstaven financieel advies

Casus

– Adviseur maakt structureel gebruik van klantprofiel (is niet

voldoende)

– AFM constateert geen informatie pensioen bij beleggingsadvies

– Adviseur bewijslast voldoende informatie ingewonnen

Rechter geeft aan dat 4:23 Wft duidelijk is qua norm en strekking

Adviseur heeft zorgplicht om norm na te leven

Al dan niet zorgvuldig advies wordt bepaald door de AFM.

Adviseur in ongelijk gesteld.

Formulering zorgplicht 4:23 Wft

70

Verschillende boete-categorien:

1. Niet tijdig aanleveren rapportages AFM of niet meewerken

(10.000,-)

2. Overtreding consumentenbescherming, niet nakomen

deskundigheid, betrouwbaarheid en integriteit (500.000,-)

3. Verrichten vergunningsplichtige activiteiten zonder vergunning,

misleiding, koersmanipulatie (2.000.000,-)

Overtredingen na 01-08-2009 aanzienlijk hogere boetes

Casus:

In alle gevallen onvoldoende informatie hoe de geinventariseerde

doelstellingen zich tot elkaar verhouden.

Wft boetecategorie (LJN BQ8872)

71

Constateringen

1. Werkelijke wensen, verwachtingen en risicobereidheid

2. Waarom fondskeuze past bij risicobereidheid client

3. Onvoldoende informatie inkomsten en uitgaven client

4. Onvoldoende informatie gewenst doelvermogen + rendement

5. Behoefte en noodzaak ORV

Conclusies:

Gehanteerde klantprofiel niet (goed) ingevuld

Verplichting 4:23 Wft niet ondergeschikt maken aan het product

Wft boetecategorie (vervolg)

72

Brochure ten behoeve van werkgevers met verzoek:

a. Schakel een echte pensioenexpert in

b. Investeer zelf tijd in een goed advies

c. Kijk in DVD van de adviseur (advies aan xx WG?)

Aankondiging pensioenregister in 2012

Opzetten pensioen 10 tot 15 uur + uren adviseur

Verlenging kost minder tijd ?!

Brochure AFM

73

Tabel met risico’s werkgever:

• Gebonden aan een CAO of BPF

• Gevolgen werknemer overlijdt

• Personele mutaties

• Gevolgen langdurig AO

• Gevolgen koersdalingen

• Beperkte financiele ruimte

• Gevolgen afsluiten nieuw contract

• Gevolgen aflopen pensioencontract

Brochure AFM(2)

74

Belastingdienst

• Handreiking te derven loon (7 december 2010)

• Vroegpensoen en doorwerken (30 augustus 2011)

Agenda (4)

75

Handreiking te derven loon

Definitie Stamrecht: compensatie te derven loon

Subjectieve factoren spelen geen rol (ww, pensioen,

doorwerken)

Objectief tot reguliere ingangsdatum ouderdomsvoorziening

Component inkomensschade en pensioenschade

Definitie ‘te derven loon’

• Inkomensschade (Cafetariamodel?)

• Niet zijnde vakantiegeld, tantieme en vrije dagen

76

Handreiking te derven loon (2)

Pensioenschade: Wegvallen werkgeverspremie incl.

prepensioen tot aan pensioendatum plus premie gedurende

prepensioen/vut

• Compensatie werkgeverspremie

• Niet zijnde een pensioenofferte tijdsevenredige aanspraak

en contante waarde pensioenaanspraken

Stamrechtruimte gemaximeerd o.b.v. objectiviteit

77

Handreiking te derven loon (3)

Voorbeeld:

Ontslag X op 61 Prepensioen 62 PD 65

Loon 50.000,- 15.000 premie WG CW TEA 40.000

Vergoeding 140.000, zijnde 100.000 inkomensschade

Gevolgen maximering o.b.v. objectieve factoren

Te derven loon: ?

Pensioenschade: ? Directe heffing: € 75.000,-- !!

(Optie inhaal, inkoop en/of optimalisering)

• 78

Vervroegd pensioen en doorwerken

Besluit 30 augustus 2011:

Ingaan of vervroegen pensioen met de mogelijkheid om door

te werken !

En hoe pensioen verder op te bouwen?

• 79

Stamrecht BV

• Praktijkcasus:

• Ontslaguitkering € 200.000 in 1995

• Gerichte lijfrente tegen 8% s.i.

• Ultimo 2009 € 634.434

• Bank (debet) € 198.000

• Ingangsdatum uitkering 1 januari 2012

• WAT NU?

Antwoord 1

• Hoe is dit ontstaan?

• Toezegging 8% >>dan ook beleggen met 8% garantie!

• Stel storting bij Bank:

•Bank stelt in een brief voor de rente te verlagen van 8 naar 3%

• DGA accepteert geen verlaging intrest!

• Bank moet prudent beleggen

Antwoord 2

• Eigen beheer:

• DGA accepteert wel verlaging

• VpB: informele kapitaalstorting + onzakelijke handeling

• LB: afzien >> belast (19b Wet LB en 30i AWR)

Stamrecht BV

Positie DGA privé•Eigen woning (WOZ) € 274.000•Hypotheek € 110.000•Inkomen DGA € 23.000 p/j•Stamrechtuitkeringen gaan nu in

DGA wil afzien. Kan dat?

Balans Stamrecht BV

Rc DGA 100.000 Stamrechtverplichting 190.000

Bank 90.000190.000

E.V. 0190.000

Antwoord

• Stamrecht BV is verzekeraar

• BV eist aflossing RC-schuld

• Wel degelijk voor verwezenlijking vatbaar!

• DGA zal eventueel 2e hypotheek moeten nemen

• Verrekenen in rc; dga betaalt zelf de belasting!

Pensioen BV (open geïndexeerd)

Fiscale balans Pensioen BV 1 januari

Bank 800.000 Vermogen 300.000

Pensioenverplichting 500.000

Fiscale balans Pensioen BV 31 december

Bank 570.000 Vermogen 50.000

Pensioenverplichting 520.000

Dividenduitkering 230.000

WEV pensioenverplichting 1.000.000

Fiscaal akkoord ?

Extern eigen beheer

• Toegelaten verzekeraar (19a-1-d LB)

• Goed koopmansgebruik 3.25 Wet IB 2001

• Indexatielasten 3.26 Wet IB 2001

• Aftrek pensioenlasten 3.27 Wet IB 2001

• 10-2 URIB

• Waardering 3.29 Wet IB 2001

Pensioen BV

• Open geïndexeerd pensioen

• Jaardotaties

• Hoge Raad 14 april 2006, nr. 41.569 (BNB 2006/278)

• Besluit van 3 juli 2008, nr. CPP2008/447M

• Dotaties tegen waarde economisch verkeer

• Direct ingaand overlijdensrisico

• Leeftijdscorrectie -5/-6

• Marktrente

• Indexatie

88

Pensioen BV

• Voorbeeld:

• Jaarpremie à 4% € 10.000

• Marktrente 3,5%

• Indexatie 2%

• W.i.e.v. jaarpremie € 14.000

• Hoe verloopt de fiscale afwikkeling?

Pensioen BV

•Werkgever BV (overdrager)

•Pensioenlasten V/W € 10.000

•Actiefpost index 4.000

•Aan Bank € 14.000

•Pensioen BV (overnemer)

•Bank € 14.000

•Aan pensioenverplichting € 12.500

•Aan V&W € 1.500*

•* leeftijdscorrectie plus 0,5% (art. 3.29 Wet IB 2001)

Pensioen BV

• Overdracht gehele pensioenverplichting van Werkgever BV

naar Pensioen BV

• Totaalwinst of jaarwinst???

Ingangsdatum uitkeringen

En er is onderdekking…

Sancties

• Afkoop

• Afzien

• Waarde overdracht naar Verzekeraar?

Afzien

•V&A 08-78

• Voor verwezenlijking vatbare aanspraken

•V&A 08-079

• Geheel of gedeeltelijk prijsgeven

• Waarde aanspraak € 250.000

• Na schuldsanering € 100.000

• Afzien van € 150.000 sanctie?

• Afzien van € 155.000 sanctie?

• Afzien van € 250.000 sanctie?

Afzien

•Jurisprudentie

•Hof Den Haag 26 januari 2010 (BK 09/00274)

Afzien

• Pensioen is een levenslange aanspraak!

• Waarom geen keuze uit:

• Levenlang lagere aanspraak

• Tijdelijke aanspraak volledig pensioen

• DGB2010/0838U

• Discriminatie DGA t.o.v. werknemers?

Oplossingen

• Afstorten bij prof. verzekeraar

• Onderzoek naar oorzaak

• Ontbinding vennootschap

•Uitstellen en doorwerken

• V&A 08-044, 08-045 en 08-046

• Uiterlijk 70 jaar

• Geheel of gedeeltelijk

• Geen hardheidsclausule