Bijscholing tot mentor - Brooke...

Post on 28-Feb-2020

0 views 0 download

Transcript of Bijscholing tot mentor - Brooke...

Bijscholing tot mentorPiet BUYSE

Bijscholing tot mentorSessie 7-8: competenties

voorjaar 2018

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-20183

Welke ervaringen mocht je meemaken

als MENTOR?

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-20184

Veldwerk

Geef feedback aan deze leerkrachten?

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-20185

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-20186

▪ Noteer op A3flap

▪ Wat typeert▪ een competente loodgieter

▪ een competente tuinman

▪ een competente pechverhelper

▪ een competente bakker

▪ een competente kinderarts

▪ een competente keukenhulp

▪ een competente schoonmaakster?

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-20187

Partnerwerk

bron: hashogeschool.nl

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-20188

Competent?

bas

is.k

ente

q.n

l

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-20189

Slideplayer.nl

▪ Klasse TV: Meesterlijk. Jacques is leraar van het jaar 2009!

http://www.klasse.be/tvklasse/13625-Op-de-proef-gesteld

▪ Waarom is deze leraar competent?

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201810

En de leraar? Kijk!

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201811

Competentie?

▪ de bekwaamheid

▪ om kenmerkende taken van het beroep uit te voeren

▪ in voor het beroep kenmerkende contexten

▪ die gericht zijn op het bereiken van de in dat beroep beoogde resultaten (doelen)

▪ integratie van kennis, vaardigheden en attitudes

Verpleegkundige (bron: http://www.khk.be/khk04/opleidingen/ba_verpleegkunde_turnhout/lestabellen/documents/GZT-Competentieprofiel_VP_volledig_1011.pdf)

3. Ethisch en juridisch verantwoord verpleegkundig handelen

Omschrijving: Inzicht hebben in eigen grenzen, waarden en normen; respect hebben voor de persoonlijkheid, waarden en normen van anderen; handelen op een deskundige, menswaardige en juridisch verantwoorde wijze in functie van het welzijn van het cliëntsysteem

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201812

Voorbeeld

Feedback geven:Weet goede feedback te geven in uiteenlopende werksituaties door als mentor concreet aan te geven wat hij ziet en ervaart ▪ zegt wat hij feitelijk opmerkt zonder

oordelen en interpretaties▪ richt feedback op gedrag of prestaties

niet op persoon▪ gaat na of de feedback begrepen is of

overgekomen is wat gezegd is

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201813

Mentorcompetenties: vb.

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201814

Wat is een goede leraar?VISIE VANUIT HET BELEID

▪ Beroepsprofielen

▪ wat verwachten de maatschappij en het bedrijfsleven van een leraar

▪ steunt op wetenschappelijk werk en op internationale vergelijkingen

▪ schetst een ideaalbeeld van een ervaren leraar

▪ Basiscompetenties

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201815

Wat is een goede leraar?VISIE VANUIT HET BELEID

▪ Beroepsprofielen▪ Basiscompetenties = STARTcompetenties

omschrijven de kennis, vaardigheden en attitudes waarover iedere afgestudeerde moet beschikken om op een volwaardige manier als beginnende leraar te kunnen fungeren

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201816

Opbouw: 3 clustersDe leraar is verantwoordelijk voor

• lerende

• school/onderwijsgemeenschap

• maatschappij

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201817

OpbouwA. De leraar is verantwoordelijk voor de lerende als:

1 begeleider van leer- en ontwikkelingsprocessen2 opvoeder 3 inhoudelijk expert 4 organisator 5 innovator / onderzoeker

B. De leraar is verantwoordelijk voor de school / de onderwijsgemeenschap als:

6 partner van de ouders / verzorgers 7 lid van een schoolteam 8 partner van externen 9 lid van de onderwijsgemeenschap

C. De leraar is verantwoordelijk voor de maatschappij als: 10 cultuurparticipant

INDIVIDUEEL

1. Grasduin in de bundel met basiscompetenties van de mentor

2. Waar sta ik?

Noteer op een blad:

a. zoek 3 competenties waar je sterk in bent!

b. zoek 3 competenties waar je nog een weg te gaan hebt!

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201818

Doen!

PER TWEE

Verkennend gesprek (15min X2)

Wees nieuwsgierig naar de competenties van de ander. Krijg zicht op wat die betekenen voor hem/haar. Help de ander concretiseren.

DOEL: maak de foto scherp!

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201819

Doen!

▪ kennis en vaardigheden moeten vooral niet in isolatie worden aangeboden

▪ MAAR met elkaar worden verbonden en ook met een relevante praktijk waarin ze betekenisvol worden

▪ er wordt een relatie tot stand gebracht tussen kennis, vaardigheden en praktijk

▪ je leert best competenties door te oefenen binnen de volle beroepswerkelijkheid

▪ zo ontstaat een krachtige leeromgeving

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201820

Competentiegericht leren

▪ Geef voorbeelden van krachtige leeromgevingen uit je eigen lespraktijk!

▪ Welke krachtige leeromgeving kan/wil je als mentor creëren voor je student?En hoe doe je dat?

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201821

Doen!

▪ gericht op vergroten eigen competenties (vermogens)

▪ gaat uit van de vermogens die iemand bij aanvang al heeft: startcompetenties

▪ de lerende bepaalt grotendeels zijn eigen route

▪ Mentor = begeleider (NIET leider)

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201822

Competentiegericht leren

▪ Tina geeft les geschiedenis aan een groep leerlingen. Ze leest een historisch verhaal voor en stelt vragen aan leerlingen. Ze lijken niet geïnteresseerd, antwoorden niet spontaan maar zijn wel stil. Dat verandert snel naar fluisteren en plezier maken. Tina doet verder, het loopt niet vlot. Je ziet dat ze haar schouders laat hangen, ze vraagt stilte maar het lukt niet. De lln. vervelen zich, Tina praat steeds stiller.

▪ Wat is hier aan de hand? Wat zie je (niet)?

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201823

Casus Tina

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201824

Competentie: een ijsberg?

▪ gedrag, kennis en vaardigheden zijn het topje van de ijsberg: ZICHTBAAR

▪ meer variabelen die het gedrag beïnvloeden en het ontwikkelen van competent gedrag stimuleren/verhinderen: ONZICHTBAAR

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201825

bron: kootching.nl

Competenties

waarneembaar

niet waarneembaar

situatie, concreet gedrag

overtuigingen, normen en waarden, zelfbeeld, zelfwaardegevoel, eigenschappen, beroepsmotivatie, taakopvatting,…

26 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-2018

waarneembaar

gedragcoach

referentiekader

niet waarneembaar

gedrag gecoachte

referentiekader

COACH GECOACHTE

We zien slechts het topje van de ijsberg: het gedrag!

27 Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-2018

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201828

Leren van competenties▪ ingewikkeld!

▪ Student is geen onbeschreven blad:▪ was zelf leerling

▪ kreeg beeld van leraren

▪ vorming tijdens opleiding

▪ Heeft eigen onderwijstheorie!

▪ ‘Het leren van de leraar is een (re)construerende activiteit waarbij de lerende leraar nieuwe informatie verwerkt en verbindt met bestaande informatie’ (Cautreels)

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201829

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201830

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201831

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201832

Wanneer lukt dat goed bij jou? Wat doe je dan?

▪ Basisveronderstellingen:

▪ Positief mensbeeld

▪ Mensen zijn van nature pro-actief

▪ Mensen zijn gedreven om hun omgeving vorm te geven

▪ Mensen evolueren tijdens hun leven (pers+sociaal)

▪ Voorwaarde: stimulerende omgeving

▪ Gaat over

▪ WAT mensen nastreven

▪ WAAROM ze dat doen

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201833

ZelfdeterminatietheorieDECY & RYAN

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201834

Intrinsieke Motivatie

▪ Activiteiten zijn

▪ Leuk, boeiend, uitdagend

▪ Je raakt helemaal opgeslorpt door de activiteit zelf

▪ Je verliest besef van tijd en ruimte

▪ Uitvoeren van een activiteit omdat ze op zichzelf genotvol of interessant is

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201835

Intrinsieke motivatie=

▪ Volledige toewijding aan de taak

▪ Zorgt voor positieve gevoelens van

▪ Opwinding

▪ Energie

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201836

Intrinsieke motivatie

▪ Je vergeet jezelf, tijd en ruimte

▪ Je staat niet stil bij het nut van wat je doet

▪ De activiteit valt samen met diepe/oprechte interesses

▪ …waardoor uitvoeren a.h.w. moeiteloos verloopt

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201837

FLOW (Csiksentmihalyi)

▪ Welbevinden stijgt

▪ Diepgaand leren

▪ Langer volhouden

▪ Meer creativiteit

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201838

Flow

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201839

▪ Je kunt ze goed

▪ Je wil ze zelf doen

▪ … samen met gewaardeerde anderen

▪ of gewaardeerd door anderen

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201840

Dingen die je graag doet

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201841

▪Autonomie “ik kan het zelf”

▪ VerBondenheid “ik hoor erbij”

▪Competentie “ik kan het”

42

ZDT: 3 basisbehoeften

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-2018

▪ Ik kan het zelf

▪ Keuzevrijheid

▪ Zelf beslissen

▪ Niet onder druk staan

▪ ≠ onafhankelijkheid: relevante anderen om rekening mee te houden of hulp aan te vragen

▪ (Goal Setting Theory: doelen zijn meer motiverend indien zelf geformuleerd)

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201843

Autonomie

▪ Ik kan het

▪ Geloof en vertrouwen om gewenste resultaat te halen

▪ Sluit aan op wens om omgeving te exploreren, begrijpen en beheersen

▪ Helpt om

▪ Je te ontwikkelen

▪ Je flexibel aan te passen en te veranderen

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201844

Competentie

▪ Ik hoor erbij

▪ Gevoel van verbondenheid met collega’s/school/organisatie

▪ Erbij horen

▪ Voldoening halen uit sociale relaties

▪ Positieve relatie opbouwen met, zich goed voelen bij…

▪ Zelf voor anderen zorgen

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201845

VerBondenheid

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201846

▪ Leerlingen:▪ Leergierigheid ▪ Ontdekkingsdrang ▪ Schoolplezier

▪ Personeel▪ Teveel regels▪ Teveel handboeken▪ Te weinig tijd▪ Beknotten vrijheid

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201847

Opgelet, onderwijs!

▪ Goede punten op school: play station

▪ Kamer opruimen: anders is mama BOOS

▪ Niet liegen tegen ouders zodat ze niet ontgoocheld in je zijn

▪ Iets doen om een doel te bereiken dat buiten de activiteit zelf ligt

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201848

Extrinsieke motivatie

Intrinsieke extrinsiekeintern

▪ Gevoel dat je zelf de handeling initieert

▪ Sluit aan op wat je graag doet

▪ IN PERSOON

extern

▪ Gevoel dat je niet zelf aan de basis van het gedrag ligt

▪ Gevoel dat je gestuurd wordt

▪ Gevoel dat je een pion, een nummer bent

▪ BUITEN PERSOON

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201849

▪ Afwezigheid spontane interesse

▪ En toch gevoel van autonomie…

▪ Kamer opruimen

▪ Om boze moeder te vermijden

▪ Om te vermijden dat je over jezelf beschaamd moet zijn

▪ Omdat je ondervindt dat je zo je spullen terugvindt

▪ TOCH stukje eigen beslissing!

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201850

Tegenpolen? NEEN

▪ Bron of plaats waaruit het handelen wordt geïnitieerd

▪ Intrinsiek gemotiveerd gedrag : ik stuur zelf mijn handelen aan - AUTONOOM

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201851

Nuance

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201852

AUTONOMIE

Kritiek vermijden

Eigen schaamtegevoel vermijden

Realiseren van een persoonlijk belangrijk doel

‘Omdat intrinsiek gemotiveerd gedrag gekenmerkt wordt door een intern gepercipieerde locus of control wordt binnen de ZDT gesteld dat intrinsieke motivatie een prototype is van autonoom gedrag’.

▪ Oorspronkelijk oninteressante taken worden langzamerhand verinnerlijkt

▪ Actief verinnerlijkingsproces

▪ Groei van meer autonomie

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201853

Zo gaat dat…

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201854

Moeten Willen

Controle Autonomie

Externe druk

Interne druk

Persoonlijk belang

PlezierGoesting

ExterneverwachtingenBeloning, straf

InterneverwachtingenSchuld, schaamte, angst, trots

Persoonlijke waarde, zinvolheid

Plezier, interesse

Gecontroleerde motivatie Autonome motivatie

Internalisatieproces

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201855

Moeten Willen

Controle Autonomie

Externe druk

Interne druk

Persoonlijk belang

PlezierGoesting

Gecontroleerde motivatie Autonome motivatie

Internalisatieproces

Eigenaarschap

MOETIVATIE

▪ Als het uitgevoerde gedrag strookt met de innerlijke waarden en overtuigingen

▪ Groeiproces bij gedragsregulatie:

▪ Hoe meer je het gedrag zelf wil stellen, hoe meer eigenaar je wordt

▪ Hoe makkelijker en logischer het wordt

▪ Hoe spontaner je dit doet

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201856

Eigenaarschap

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201857

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201858

Eigenaarschap bevorderen?

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201859

▪ Welke situatie ivm motiveren zou je in de toekomst anders willen aanpakken?

▪ Verbeeld deze situatie!

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201860

Opdracht

▪ In duo

▪ Bespreek jouw situatie met je buur!

▪ Coach!

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201861

Opdracht

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201862

▪ Verkennen en exploreren: vanuit belangstelling vragen stellen en reflecteren.

▪ Waarderen en een waarderend klimaat stimuleren.

▪ Confronteren en tegelijk betrekking houden met de ander.

▪ Uitdagen op enthousiasme, waar je werkelijk blij van wordt.

▪ Inspireren of vanuit een heel andere hoek kijken, herkaderen.

▪ Toelaten of ruimte geven aan moeilijke gevoelens.

▪ Ontspannen met wat humor, speels.

De 7 vaardigheden van de coach

63Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-2018

▪G oal, het doel – de gewenste situatie

▪R eality, het probleem, de realiteit en haar context – de

huidige situatie

▪R esources, hulpmiddelen en krachtbronnen

▪O ptions, mogelijkheden en opties – de creatieve fase

▪W ill, maken van een plan – komen tot beslissingen en actie

De structuur van het coachinggesprek

64Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-2018

Exploreren Waarderen

Bekrachtigen

Betrokken

confronteren

Uitdagen Inspireren Toelaten Ontspannen

Goal

Reality

Resources

Options

Will

65Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-2018

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201866

Wat neem je mee?

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201867

Twee leerwegen:

GEEN PORTFOLIO: bewijs van gevolgde vorming

WEL PORTFOLIO:

▪ certificaat van gevolgde vorming

▪ met assessment

▪ officieel te gebruiken

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201868

Moet het? Neen

▪ Je maakt je eigen portfolio. Je kiest een eigen vorm. Sluit aan op wat je al hebt.

▪ Geen opvulling maar inhoud.

▪ Je kiest zelf

▪ Je toont je competenties als mentor

▪ Je toont je leerweg

▪ Je kent je sterktes/werkpunten

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201869

In een notendop…

▪ Je portfolio ondersteunt je assessment.

▪ Je bewijst je competenties.

▪ ‘Deze coach ben ik geworden!’

Arteveldehogeschool - BNB ZRL - Bijscholing: Vorming tot mentor - 2017-201870