Ziekenhuiskrant, 6 Juni 2012

download Ziekenhuiskrant, 6 Juni 2012

of 20

Transcript of Ziekenhuiskrant, 6 Juni 2012

  • 7/31/2019 Ziekenhuiskrant, 6 Juni 2012

    1/20

    www.ziekenhuiskrant.nl

    V E R S C H I J N T T W E E W E K E L I J K S O P W O E N S D A G I N Z I E K E N H U I Z E N E N V E R Z O R G I N G S H U I Z E N I N N E D E R L A N D

    Ambities?Word Master in zorg of welzijn!

    www.han.nl/masters

    HAN Masteropleidingen zijn door de NVAO geaccrediteerd

    open dag 16 juni nijmegen

    Operaties Rookvrij Ziekenhuisarts

    De operatieve zorg is de afgelopen vijf jaar

    verbeterd , concludeert de Inspectie voor de

    Gezondheidszorg.

    De rookvrije werkplek heeft geleid tot een ver-

    mindering van het aantal gevallen van acute

    hartstilstand in Zuid-Limburg.

    De nieuwe Ziekenhuisarts verricht de

    algemene basiszorg bij patinten in het

    ziekenhuis. 03 07 09

    Jaargang 6 nummer 11 6 juni 2012

    ki jk op: scoremedi.nl

    Zadelkruk Jumper

    Vraag gratis catalogusaan via [email protected]

    zitten met zorg

    Volgende week, van 11 tot en met 17 juni,vindt de International Mens Health Week

    plaats. Het doel van deze week is om de

    bewustwording van mannen over vermijd-

    bare gezondheidsproblemen te vergroten

    en vroege opsporing en behandeling van

    ziekten bij mannen aan te moedigen.

    In zeven ziekenhuizen in Nederland worden

    er voorlichtingsbijeenkomsten en informa-

    tiemarkten georganiseerd door urologen, in

    samenwerking met sportartsen, cardiologen,

    verpleegkundigen en vasculair internisten.

    Deze vinden plaats in het Ziekenhuis Amstel-

    land in Amstelveen, het Amphia Ziekenhuis

    in Breda, het Catharina Ziekenhuis in Eind-

    hoven, het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den

    Bosch, het HagaZiekenhuis in Den Haag, hetZuwe Hofpoort Ziekenhuis in Woerden en het

    BovenIJ Ziekenhuis in Amsterdam.

    Mannen doen het slechter in alle ziekte-

    categorien. Tijdens de bijeenkomsten willen

    we ze bewust maken van de risicos die ze

    lopen, zegt dr. Cobi Reisman. Niet alleen

    de levensverwachting is lager bij mannen,

    maar ook de levenskwaliteit. Bij suikerziekte

    bijvoorbeeld is deze aanzienlijk lager. Maar

    ook bij erectieproblemen. Dit kan leidentot intimiteitsproblemen, maar het kan ook

    een eerste signaal zijn van een toekomstige

    hart- of vaatziekte, een hoge cholesterol of

    hoge bloeddruk. Wij willen meegeven dat je

    met goede voeding en regelmatig bewegen,

    veel aan je gezondheid kunt doen. De Inter-

    national Mens Health Week is een jaarlijks

    terugkerend initiatief van verschillende inter-

    nationale organisaties. Nederland neemt dit

    jaar voor de derde keer deel aan deze week,

    op initiatief van de Wetenschappelijke Vereni-

    ging voor Seksuele Disfuncties (WVSD), en in

    samenwerking met het Dutch Mens Health

    Forum (DMHF).

    Doel van Mens Health Week is om aan te gev en dat goede voeding en regelmatig bewegen belangrijk zijn.

    Mannen doen het

    slechter in alle

    ziektecategorien

    Europees beleidalcohol faalt

    De facilitairezorgondersteuner

    www.isscureandcare.com

    Tel: 030 - 24 24 800

    SlokdarmkankerDe overlevingskans van slokdarmkanker-

    patinten met een tumor die nog opera-

    tief verwijderd kan worden, stijgt met eenderde wanneer zij voorafgaand aan de ope-

    ratie chemotherapie en bestraling krijgen.

    Dat blijkt uit een grote Nederlandse studie

    van vijf academische instellingen en twee

    ziekenhuizen onder leiding van Erasmus MC

    in Rotterdam. Wereldwijd komen er jaarlijks

    480.000 nieuwe patinten met slokdarm-

    kanker bij. De vijfjaarsoverleving van patin-

    ten die kunnen worden geopereerd is ongeveer

    veertig procent. In de studie werd aangetoond

    dat dit percentage met dertien procent stijgt

    wanneer de patinten voorafgaand aan de

    operatie een gecombineerde behandeling van

    chemotherapie en bestraling kregen.

    De Europese Unie heeft een alcohol-

    probleem: per jaar drinkt men gemiddeld

    twaalf tot dertien liter pure alcohol per

    persoon (vanaf vijftien jaar en ouder), een

    hoeveelheid die het laatste decennium

    constant is gebleven.

    Dit komt mede doordat EU-landen afgelo-

    pen jaren de verkeerde beleidsmaatregelen

    hebben ingezet om consumptie te verminde-

    ren. Er werd vooral gefocust op meer educa-

    tie (voor jonge mensen) en meer commu-

    nity action, terwijl weinig aandacht was voor

    prijs- en reclamebeleid, volgens onderzoek

    effectievere maatregelen. Dit zei prof. dr.

    Peter Anderson tijdens zijn oratie op woens-

    dag 30 mei, waarmee hij het ambt aanvaardde

    van bijzonder hoogleraar Alcohol and Health

    aan de Universiteit Maastricht. En op de acht

    sterfgevallen (binnen de leeftijdsgroep vijf-

    tien tot 64 jaar) in Europa houdt verband met

    alcoholgebruik.

    Mannen en gezondheid

    Professioneleweegapparatuurwww .medifix.nl-te l.013-5111111

    http://www.han.nl/mastershttp://www.han.nl/mastershttp://www.han.nl/mastershttp://www.han.nl/mastershttp://www.han.nl/mastershttp://www.han.nl/mastershttp://www.han.nl/mastershttp://www.scoremedi.nl/http://www.scoremedi.nl/http://www.scoremedi.nl/http://www.scoremedi.nl/http://www.scoremedi.nl/http://www.isscureandcare.com/http://www.isscureandcare.com/http://www.isscureandcare.com/http://www.isscureandcare.com/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.medifix.nl/http://www.scoremedi.nl/http://www.han.nl/mastershttp://www.isscureandcare.com/
  • 7/31/2019 Ziekenhuiskrant, 6 Juni 2012

    2/20

    2 ActueelNummer 116 juni 2012

    VUmc in Amsterdam heeft vanaf het begin

    het mediaproject 24 uur tussen leven en

    dood onderschat. De besluitvorming over

    dit project heeft niet op het juiste bestu-

    ringsniveau plaatsgevonden. Bovendien

    moet vooral de werkwijze van de commu-

    nicatieafdeling worden bekeken. Deze en

    andere conclusies worden getrokken na

    intern onderzoek binnen het VUmc naar de

    gebeurtenissen van begin dit jaar.

    Begin 2012 werkte VUmc samen met produ-

    cent Eyeworks en met de tv-zender RTL 4 aan

    het nieuwe televisieprogramma 24 uur tussen

    leven en dood. Er kwamen zoveel klachten,

    van zowel patinten als medewerkers dat na

    een aflevering werd besloten de uitzending

    van het programma stop te zetten. Dit kostte

    het VUmc 188.000 euro. Om inzicht te krijgenin wat er feitelijk is gebeurd en hoe dit heeft

    kunnen gebeuren, heeft VUmc een intern

    onderzoek verricht. Doel van dit onderzoek

    was ook om de belangrijkste leer- en ver-

    beterpunten voor VUmc in kaart te brengen.

    Uit het onderzoek blijkt dat zowel in de voor-

    bereiding en uitvoering van de tv-opnames

    als bij de afhandeling van klachten en in de

    optredens in de media fouten zijn gemaakt.

    Deze gebeurtenissen hebben onder patin-

    ten en medewerkers tot verdriet, boosheid en

    frustratie geleid. Niet alleen het vertrouwen

    van patinten is beschadigd, maar ook dat

    van de medewerkers van VUmc. De Raad van

    Bestuur zegt zich dit zeer aan te trekken. Na

    dit onderzoek kwam men onder meer tot de

    conclusie dat niet is ingezien dat de aard en

    omvang van deze mediaproductie anders

    waren dan eerdere producties waaraan VUmc

    medewerking heeft verleend. Hierdoor is het

    project onvoldoende beoordeeld op medisch-

    ethische en juridische risicos.

    Bovendien waren het medisch beroepsgeheimen de aspecten van privacy van patinten

    onvoldoende geborgd in dit mediaproject en

    binnen het mediabeleid. Opnames hadden

    alleen gemaakt mogen worden als patinten

    en medewerkers hiervoor vooraf en op basis

    van gedegen informatie hun uitdrukkelijke

    toestemming hadden gegeven. Dit is niet in

    alle gevallen gebeurd. VUmc wil nu de cultuur

    van samenwerken en het met elkaar commu-

    niceren binnen het ziekenhuis aanpakken.

    Daarbij wordt met name gekeken naar de

    werkwijze van de dienst communicatie.

    Het project is onvol-

    doende beoordeeld op

    medisch-ethische en

    juridische risicos

    Kinderbeestfeest

    Boeken

    Social media

    Tweede leven

    Jawoord op het randje

    De Sliedrechtse Peggy Blom werkt op de preoperatieve poli van het Albert Schweitzer ziekenhuis (locatie Amstelwijck).

    Zij vindt de nieuwbouw van haar werkgever op de locatie Dordwijk zo mooi, dat ze er een perfecte plek in zag om

    bruidsfotos te maken op de spreekwoordelijk mooiste dag van haar leven, vrijdag 25 mei. De Raad van Bestuur was

    z vereerd dat Peggy en haar bruidegom, Dordtenaar Erik Henkel, hiervoor het ziekenhuis uitkozen, dat het paar bij

    uitzondering toestemming kreeg om een bijzondere plek te betreden: het 45 meter hoge platte dak van de kantoortoren.

    Daar, met een weids uitzicht op onder meer de wijk Sterrenburg waar het jonge stel woont, balanceerden bruid en

    bruidegom voor de fotograaf nog even op de rand, voordat ze elkaar die middag een veilig ja-woord gaven (foto ASz).

    Er kwamen zowel van patinten als van medewerkers klachten over de opnamen.

    Stellingvandemaand

    Het Universitair Medisch CentrumGroningen (UMCG) introduceert een

    unieke App die het mogelijk maakt om de

    nazorg voor (ex-)kankerpatinten zorg-

    vuldig en op maat te laten plaatsvinden.

    Belangrijk voordeel van de App is dat ge-

    bruikers - samen met de zorgverleners -

    hiermee voor eengroot deel zelf de regie

    over de follow-up krijgen.

    De zogenoemde Survivor Care App is ont-

    wikkeld door het oncologisch team van het

    UMCG onder leiding van ICT-deskundige

    Anja Koopman en medisch oncoloog prof.

    Jourik Gietema. Voor overlevers van kanker

    (survivors) en hun zorgverleners is het

    noodzakelijk om de beschikking te hebben

    over een samenvatting van de gegeven behan-deling en een op maat gemaakt nazorgplan,

    ook wel survivorship care plan genoemd. Zo

    wordensurvivors - en hun zorgverleners - ge-holpen om de follow-up fase goed te door-

    lopen. In het begin richt de follow-up zich

    vooral op het vroegtijdig vaststellen van de

    mogelijke terugkeer van de ziekte. Later zal

    de focus meer liggen op ontwikkeling van

    mogelijke late effecten van de behandeling

    en het behoud van gezondheid. De App bevat

    behalve relevante informatie over de behan-delgeschiedenis van de betreffende patint,

    ook het persoonlijke survivorship care plan,

    waarin alle controleafspraken en de daarbij

    behorende onderzoeken staan. Dit plan, dat

    is samengesteld door de behandelend arts,

    kan door de patint op de polikliniek wor-den ingescand in een smartphone (voorals-

    nog alleen iPhone) met een QR-code. Na

    het inscannen kunnen de gemaakte afspra-

    ken worden toegevoegd en gesynchroniseerd

    met de kalender van de iPhone. Gebruikers

    kunnen vragen en aantekeningen noteren en

    de verkregen antwoorden opnemen. Daar-

    naast kunnen zij beeldmateriaal archiveren

    en recente publicaties (zoals documentaires

    en artikelen) raadplegen, die specifiek van

    toepassing zijn op hun ziekte. De SurvivorCare App wordt als eerste aangeboden aan

    mannen die zaadbalkanker hebben gehad.

    Binnen deze patintengroep is al uitgebreide

    ervaring opgedaan met het langdurig volgen

    van patinten langere tijd na een behande-

    ling tegen zaadbalkanker. De verwachting is

    dat de App hierna ook voor andere patinten-

    groepen ingezet zal gaan worden. De Survivor

    Care App is gratis te downloaden vanuit de

    iTunes App-store.

    App voor nazorg kankerpatinten

    De eerste vrijdag in juni was het Kinder-

    beestfeest. Wereldwijd zijn op deze dag

    s avonds dierentuinen speciaal open voorVICs: very important children. Vanuit het

    Gemini Ziekenhuis in Den Helder, bijvoor-

    beeld, mocht ook dit jaar weer een groep

    patintjes naar Artis. Vrijdagmiddag 1 juni

    vertrokken zij met bijzonder vervoer naar de

    dierentuin in Amsterdam. De stichting Kinder-

    beestfeest (voorheen Dreamnight at the Zoo)

    zorgt er voor dat dierenparken jaarlijks een

    avond gratis toegankelijk zijn voor uitsluitend

    (chronisch) zieke en gehandicapte kinderen.

    VUmc erkent foutbij tv-opnames

    GUN EEN GEHANDICAPT KIND

    EEN BLIJER LEVEN

    en doneer

    1,50!

    Sms

    steunstinafo

    naar 4414

    WWW. STINAFO. NL

    Ziekenhuizen in Nederland lopen van alle

    West-Europese ziekenhuizen voorop met

    social media. Dat blijkt uit onderzoek van het

    Radboud REshape and Innovation Centre in

    Nijmegen. LinkedIn is met ruim tachtig pro-

    cent het populairst onder de Nederlandse

    ziekenhuizen, gevolgd door Twitter. Daar is

    iets meer dan de helft van alle Nederlandse

    ziekenhuizen op actief. Op YouTube zijn

    Nederlandse ziekenhuizen samen met Engelse

    ziekenhuizen koploper. Alleen met Facebook

    lopen Nederlandse ziekenhuizen achter. Maar

    vijftien procent maakt hiervan gebruik.

    Het Brandwondencentrum van het Rode Kruisziekenhuis in Beverwijk zamelt drukkleding

    in voor het kinderbrandwondencentrum in

    Cochabamba, Bolivia. Deze drukkleding is

    gedragen door Nederlandse kinderen die lit-

    tekens hebben opgelopen door brandwon-

    den. De dure drukkleding, die ervoor zorgt dat

    de littekenontwikkeling minder vervelend is,

    krijgt zo een nuttig tweede leven. De kinder-

    afdeling voor brandwonden in het Viedman

    ziekenhuis in Cochabamba, Bolivia, draait

    op donaties. De ouders van de kinderen met

    brandwonden hebben weinig of geen geld

    voor de behandeling. Ook drukkleding is duur

    en schaars.

    Zonder de tucht van de marktwerkingblijven de zorgkosten te hoog en zou hetidee van particuliere investeerdersdaarom door moeten gaan.Toelichting

    Minister Schippers van Volksgezondheid wil particuliere partijen de mogelijkheid

    geven te investeren in ziekenhuizen. Op die manier wordt een ziekenhuis eenbedrijf met aandeelhouders die kritisch zijn op de kosten omdat ze ook een winst-

    uitkering willen. Het parlement wil dit voorlopig niet.

    Het Helen Dowling Instituut (HDI) lanceerdevorige week de website www.boekenover-

    kanker.com; de eerste webwinkel met boeken

    over kanker. Uit ervaring weet het instituut

    dat kankerpatinten en hun naasten troost

    en kracht halen uit een boek. De boekensite

    biedt ook vakliteratuur voor hulpverleners en

    professionals die met kankerpatinten en hun

    naasten werken. Het HDI heeft in de loop der

    jaren boeken en vakliteratuur verzameld en na

    vele vragen van clinten en hulpverleners over

    wat zij het beste kunnen lezen, is besloten deze

    webwinkel op te richten. Het Helen Dowling

    Instituut in Utrecht biedt psychosociale hulp

    aan mensen met kanker en hun naasten.

  • 7/31/2019 Ziekenhuiskrant, 6 Juni 2012

    3/20

    Een meerderheid in de Tweede Kamer wil

    het voorstel van het kabinet controver-

    sieel verklaren om private partijen te

    laten investeren in ziekenhuizen zodat ze

    voortaan de winst kunnen opstrijken. Dat

    bleek vorige week tijdens een overleg in de

    Kamer.

    De Volkskrant meldde vorige week dat minis-

    ter Schippers met het wetsvoorstel wilde be-

    reiken dat het voor ziekenhuizen makkelijker

    wordt om geld aan te trekken van pensioen-

    fondsen, investeringsbedrijven en buitenland-

    se zorginstellingen.

    Lange weg

    KNMG-voorzitter Kruseman denkt dat er nog

    een lange weg te gaan is voordat in de zorg

    investeerders over de brug komen met vreemd

    kapitaal. Voor de zorg moet gelden dat in-

    houdelijke ambities de kwaliteit van de zorg

    bepalen en dat de middelen en de vorm waar-

    in deze worden ingezet daaraan dienend zijn.

    Vorm volgt inhoud en niet andersom, schrijft

    hij in zijn column op knmg.nl.

    3Actueel Nummer 116 juni 2012

    Door betere naleving van professionele

    normen en richtlijnen is de operatieve zorg

    in Nederlandse ziekenhuizen de afgelopen

    vijf jaar aantoonbaar verbeterd. Inspec-

    tiedruk was daarbij echter wel noodzake-

    lijk en is dat nog steeds. Dit concludeert

    de Inspectie voor de Gezondheidszorg op

    basis van het laatste van vijf onderzoeken

    die zij sinds 2006 uitvoert naar de veilig-

    heid van het operatieve proces.

    Het operatieve proces in ziekenhuizen is n

    van de meest risicovolle processen met de

    hoogste kans op schade bij de patint. Omdie reden doet de inspectie al jaren onder-

    zoek naar het operatieve proces om risicos

    voor de patinten te verminderen en de

    patintveiligheid structureel te verbeteren. De

    inspectie kijkt daarbij naar de naleving van de

    voorwaarden voor verantwoorde zorg en naar

    de manier waarop ziekenhuizen met grote

    risicos in het proces omgaan. De kwaliteit in

    het operatieve zorgproces is in de afgelopen

    vijf jaar aantoonbaar verbeterd.

    De kwaliteitsverbetering is vooral tot stand ge-

    komen door de invoering van de time-outpro-cedure (het vlak voor de start van de operatie

    met het gehele operatieteam controleren van

    naam, geboortedatum van de patinten en

    de operatiebenodigdheden), het beter tellen

    van gebruikte operatiematerialen en een sterk

    verbeterd infectie preventiegedrag. Voor deze

    maatregelen hebben betrokken professionals

    goede richtlijnen ontwikkeld. De medicatie-

    veiligheid blijft nog een zorgelijk punt waarop

    de inspectie actief zal blijven toetsen. Ook

    blijft er aandacht nodig voor de invoering van

    de richtlijn preoperatief traject. De invoering

    van de richtlijn verloopt voorspoedig, maar

    deze is nog nergens volledig operationeel.

    Met name de invoering van de zogeheten

    stopmomenten is nog niet in orde. De stop-

    momenten zijn ingebouwd om te controleren

    of de patint de benodigde stappen in het

    proces heeft doorlopen. Gebleken is volgens

    de inspectie dat aanhoudende en intensieve

    inspectiedruk helaas nodig is en blijft voor

    sommige ziekenhuizen om verder te verbete-ren. Opnieuw is voor de inspectie zichtbaar

    geworden dat waar de Raad van Bestuur en het

    bestuur van de Medische Staf zij aan zij op-

    trekken, de beste en snelste resultaten worden

    geboekt in het realiseren van veilige zorg en

    het beperken van patintschade.

    Het operatieve proces in ziekenhuizen is n van de meest risicovolle processen met de hoogste kans op schade bij de patint.

    De kwaliteits-

    verbetering is vooral

    tot stand gekomen door

    de invoering van de

    time-outprocedure

    Prinses Mximaopent centrum

    Lezing winnaarnobelprijs

    Prinses Mxima opent vrijdagmiddag 8 juni

    het Moeder-Kindcentrum Bronovo in Den

    Haag.

    De naast elkaar gelegen kraam-zwangeren-

    afdeling Amalia, kinderafdeling Willem-Alexander en de verloskamers zijn na

    renovatie ondergebracht in n centrum. De

    kraam-zwangerenafdeling Amalia beschikt

    over zestien eenpersoons kraamstudios en

    twee tweepersoonskamers, waar de partner

    ook kan overnachten. De kinderafdeling

    Willem-Alexander heeft drie couveusesuites,

    waar ouders de mogelijkheid hebben 24 uur

    per dag bij hun kind te blijven. Daarnaast is er

    een ruime couveuse-/wiegenkamer met zeven

    plaatsen en zijn er meerpersoonskamers be-

    schikbaar waar kinderen kunnen verblijven

    of terecht kunnen voor een dagbehandeling.

    De afdeling heeft een grote speelkamer voor

    kinderen van alle leeftijden.

    Professor Mario Capecchi spreekt op

    7 juni op het International Student Con-

    gress of (bio)Medical Sciences (ISCOMS) in

    Groningen. Capecchi ontving in 2007 de

    Nobelprijs voor de Geneeskunde voor zijn

    onderzoek naar genmodificaties in muizen.

    Tijdens ISCOMS kunnen studenten hierover

    met hem in gesprek. ISCOMS vindt dit jaar

    plaats van 5 tot en met 8 juni in het Univer-

    sitair Medisch Centrum Groningen. ISCOMS

    wordt voor de negentiende keer georgani-seerd en staat bekend als een van de meest

    vooraanstaande biomedische studentencon-

    gressen in Europa. Ruim 500 studenten uit

    ongeveer veertig verschillende landen bezoe-

    ken het congres. Medische en biomedische

    studenten uit de hele wereld presenteren er

    hun onderzoek; voor hen biedt ISCOMS vaak

    een eerste podium in een wetenschappelijke

    carrire. Andere bekende sprekers tijdenshet congres zijn professor Dick Swaab en de

    Amerikaan Nicholas LaRusso, medisch direc-

    teur van de Mayo Clinics Center for Innova-

    tion in de Verenigde Staten.

    Prof.dr. Onno van Schayck bood afgelo-

    pen donderdag namens ruim 2100 natio-

    nale en internationale ondertekenaars en

    een tiental gezondheidsorganisaties eenpetitie aan aan de woordvoerders Volks-

    gezondheid in de Tweede Kamer.

    De ondertekenaars willen hiermee de regering

    wijzen op haar verplichtingen die voort-

    vloeien uit artikel 5.3 van het internationale

    tabaksverdrag FCTC. Ook Nederland moet

    hierbij transparant zijn over de invloed van

    de tabaksindustrie op het volksgezondheids-

    beleid. Vanuit de Tweede Kamerfracties

    hebben Esme Wiegman (CU), Marianne

    Thieme (PvdD), Pia Dijkstra (D66) en Renske

    Leijten (SP) de petitie in ontvangst genomen.

    Vervolgens hebben de Kamerleden de petitie

    ook persoonlijk ondertekend. Alle woord-

    voerders verklaarden dat ze zich in hun

    verkiezingsprogramma hard willen makenvoor een sterk en effectief rookontmoedigings-

    beleid. Prof. dr. Onno van Schayck, voorzitter

    van de Alliantie Nederland Rookvrij!, leidde

    de petitie in en vermeldde daarbij dat het

    Nederlandse kabinet door de NATT de Marl-

    boro Man Award heeft toegekend gekregen

    voor het recent teleurstellend en levens-

    gevaarlijk ontmantelen van het ooit zo trotse

    Nederlandse rookbeleid. De petitie werd

    overhandigd namens STIVORO, Corporate

    Accountability International, KWF Kanker-

    bestrijding, de Hartstichting en het Astma

    Fonds. Medeondertekenaars zijn CleanAir-

    Nederland, KNMP, KNMG, KNCV Tuberculo-

    sefonds en de longartsen Pauline Dekker enWanda de Kanter van het Rode Kruis Zieken-

    huis Beverwijk. De inhoud van de petitie is te

    vinden op www.hollandsmokefree.nl. De cen-

    trale boodschap is dat de Nederlandse over-

    heid de nauwe banden met de tabaksindustrie

    verbreekt en opereert volgens internationale

    afspraken. Als de tabaksindustrie daadwerke-

    lijk geen invloed heeft op het Nederlandse

    volksgezondheidsbeleid, dan is er geen be-

    lemmering om zo snel mogelijk afbeeldingen

    op sigarettenpakjes in te voeren die de kennisover de schade van tabak vergroten. Dit maakt

    volgens de opstellers van de petitie de tabaks-

    verpakking minder aantrekkelijk: een afbeel-

    ding zegt meer dan duizend woorden. Met

    name voor jongeren die overwegen met roken

    te beginnen zal dit effectief zijn. Veel Europese

    landen plaatsen al afbeeldingen op de pakjes.

    Overhandiging petitie rookbeleid aan Tweede Kamer

    Winstuitkeringziekenhuizen

    Operatieve zorg verbeterd

    Prof. Van Schayck en de Kamerleden tonen een sigarettenpakje in plain package. V.l.n.r. Prof.dr. Onno van Schayk,

    Renske Leijten (SP), Esme Wiegman (CU), Pia Dijkstra (D66) en Marianne Thieme (PvdD)

  • 7/31/2019 Ziekenhuiskrant, 6 Juni 2012

    4/20

    4 AdvertentieNummer 116 juni 2012

    Easy-to-Eat is een ware traktatie: een lekker tussendoortje of nagerecht op basis van

    frisse zuivel in de heerlijke smaken Framboos en Tropical. Easy-to-Eat is speciaal

    bedacht voor mensen die moeite hebben met slikken of alleen dik vloeibare

    voeding kunnen eten. Dit lekkere en energierijke tussendoortje draagt,

    mede dankzij de toevoeging van eiwitten en mineralen, bij aan een betere

    weerstand.

    Bij veel mensen met slikproblemen neemt de eetlust af. Ze zijn te moe om

    te eten of ze eten bewust zo min mogelijk, uit angst voor verslikken. Juist

    mensen die moeite hebben met slikken, hebben behoefte aan extra voedings-

    stoffen, waaronder eiwitten. Daarvoor is er nu Easy-to-Eat; fris en zo zacht dathet smelt in de mond en daardoor gemakkelijker is te slikken. Om een of meerdere

    keren per dag van te genieten als aanvulling op de dagelijkse voeding.

    Fris en gemakkelijk te eten

    Easy-to-Eat wordt gemaakt op basis van zuivel. Het is verkrijgbaar in de smaken Framboos en

    Tropical. Na het eten blijft een fris gevoel in de mond achter. Het is daardoor ook heel geschikt om na

    medicijngebruik te nuttigen. En Easy-to-Eat bevat maar liefst 8 gram hoogwaardige eiwitten. Van frambozen is bovendien

    bekend dat ze geneeskrachtige stoffen en veel anti-oxidanten bevatten. Dat maakt van Easy-to-Eat een tussendoortje dat

    goed voor u is en waar u vaak van kunt genieten.

    In diepvries en koelkast

    U koopt de Easy-to-Eat diepgevroren in doorzichtige vierkante bakjes. Ze zijn verpakt per 6

    stuks. Eenmaal ontdooid, kunt u ze nog vier dagen in de koelkast bewaren.

    Prijswinnend recept

    Bij de ontwikkeling van Easy-to-Eat zijn zowel een logopedist als een wetenschap-

    per op het gebied van slikproblemen betrokken. Het zijn de banketbakkers van

    Patisserie Unique die het uiteindelijke recept tenslotte samenstelden, werden

    daarvoor met twee verschillende innovatieprijzen beloond.

    Easy-to-Eat:

    een fris en smeltend tussendoortje voor elk moment van de dag.

    Voor meer informatie zie www.Bouwsteentjes.nl

    EASY-TO-EAT

    akt per 6

    Easy-to-Eat i

    frisse z

    beda

    vo

    m

    w

    Bij

    te e

    mens

    stoffen,het smel

    keren per

    Fris en gemakk

    Easy-to-Eat wordt

    http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/http://www.bouwsteentjes.nl/
  • 7/31/2019 Ziekenhuiskrant, 6 Juni 2012

    5/20

    De productie van vlees, zuivel en eieren

    heeft een flinke impact op het milieu. Met

    de SuperWijzer, een gratis app voor iPhone

    en Android, kan sinds kort in n oogopslag

    worden gezien hoe milieu(on)vriendelijk

    een product in de supermarkt is, door de

    streepjescode van het product met de

    camera van een telefoon te scannen.

    De SuperWijzer bevat nu al zon 16.000 pro-

    ducten, waaronder vlees, kaas, eieren en vlees-

    vervangers. Ook vleeswaren en toetjes met

    zuivel zijn in de app opgenomen. Varkens in

    Nood heeft de SuperWijzer in samenwerking

    met Greenpeace gemaakt. Bij elk product staat

    ook vermeld hoe het scoort op het vlak vandierenwelzijn. De scores zijn gebaseerd op

    studies die speciaal voor de SuperWijzer zijn

    uitgevoerd. Zo heeft onderzoeksbureau CE

    Delft de scores voor milieu- en klimaatimpact

    berekend. Hierbij is met veel factoren reke-

    ning gehouden, zoals de kap van regenwoud

    in Zuid-Amerika, waar op het vrijgekomen

    land soja voor veevoer wordt verbouwd en

    runderen worden gehouden. De SuperWijzer

    is gratis beschikbaar voor zowel iPhone als

    Android via www.superwijzer.com.

    Wie tien jaar lang elke dag een reep pure

    chocola eet, loopt minder risico op hart-

    aanvallen en beroertes. Het gaat dan wel

    om erg bittere chocola, met tenminste

    zeventig procent cacao.

    Onderzoek onder 2013 Australirs toonde aan

    dat het zeventig dodelijke hartaanvallen kan

    voorkomen op elke 10.000 chocolade-eters

    in een periode van tien jaar. Deze donkere

    chocola kan een alternatief zijn voor of een

    aanvulling op medicijnen voor hartpatin-

    ten, stelde onderzoekster Ella Zomer van

    de Monash University in het British Medical

    Journal. Veel mensen blijken liever chocola

    te eten dan pillen te slikken. Chocola met

    veel cacao dankt zijn voordelen aan de veleantioxidanten. Die verwijden de bloedvaten,

    waardoor de bloeddruk daalt. Hetzelfde effect

    werd gemeten bij groene thee en felgekleurd

    fruit zoals rode appels en bosbessen. Deskun-

    digen waarschuwen opnieuw dat buitensporig

    veel chocola eten echter ook dik maakt en

    dat dit juist weer kan leiden tot hart- en vaat-

    ziekten. Maar de onderzoekers adviseren een

    chocoladieet te combineren met voldoende

    beweging.

    Veel kinderen uit groep acht van de basis-

    school kennen het belang van ontbijt,

    weten wat de Schijf van Vijf is en wat ze

    moeten doen als ze honger krijgen tussen

    de maaltijden door. Dit blijkt uit een quick-

    scan die het Voedingscentrum heeft latenuitvoeren.

    Ruim negentig procent van de leerlingen uit

    groep acht weet hoe belangrijk het ontbijt is

    en een ruime meerderheid weet ook hoe je

    gezond ontbijt. Meer dan negentig procent

    kent de Schijf van Vijf en zeventig procent

    weet dat je het best een boterham kunt eten

    als je tussen de hoofdmaaltijden door trek

    hebt. 763 kinderen die representatief zijn voor

    groep acht in Nederland vulden online een

    enqute in van twintig vragen. Niet alleen de

    gezondheidsaspecten blijken bekend, maar

    bijna ieder kind weet waar yoghurt van wordt

    gemaakt en driekwart begrijpt waar de aan-

    duiding biologisch op duidt. Kinderen zijn

    nog wel onzeker over de hoeveelheid groente

    en fruit die zij dagelijks nodig hebben en de

    helft kent niet de betekenis van de houdbaar-

    heidsdatum. Het Voedingscentrum stelt dat

    kennis alleen niet voldoende is en dat scholen

    en ouders kinderen dienen te helpen om

    gezond eetgedrag in praktijk te brengen.

    GGD wil dat jongeren van energiedrank-

    jes afblijven. Jaap Seidell, hoogleraar

    voeding en gezondheid, is het met hen

    eens. Kinderen krijgen een hoge dosis

    energiedrank in een klein lichaam, hun

    hersenen zijn nog in ontwikkeling, ze

    worden er onrustig van en slapen slecht.

    Als je lang in de auto zit en je zakt wat

    weg dan is zon drankje goed voor de alert-

    heid. Maar voor kinderen is het niet goed. Ik

    ben voorstander van een verbod om het in

    supermarkten te verkopen. Verkoop het dan

    in winkels waar volwassenen komen, die

    kunnen nadenken wat ze het en niet willen,zegt Seidell. Ik heb niets tegen energie-

    drankjes, maar die zijn dan wel voor volwas-

    senen en niet voor kinderen. Er zitten allerlei

    stoffen in waarvan we de veiligheid niet goed

    kennen bij kinderen in hoge dosis en lang-

    durig gebruik. Waar we ons vooral zorgen

    over maken zijn de jonge kinderen die nog

    geen cafene aankunnen en de oudere kinde-

    ren die het gaan mengen met alcohol. Bron:

    Artsennet.

    Uit een onderzoek van het Nederlands

    Bakkerij Centrum blijkt dat 72 procent van

    alle Nederlanders volkorenbrood lekker-

    der vindt dan witbrood.

    Het onderzoek, dat is uitgevoerd onder

    ruim duizend ondervraagden, laat zien dat

    volkorenbrood veruit het populairst is in

    Nederland. Hiermee scoort volkorenbrood

    hoger dan meergranenbrood en tarwebrood.

    Respectievelijk 71 en 63 procent van de res-

    pondenten vindt dit lekkerder dan witbrood.

    Het Voedingscentrum is blij met deze uit-

    komst, want volkorenbrood is de gezondste

    keuze. Het wordt gemaakt van de hele graan-

    korrel en het bevat de meeste voedingsvezels,

    vitaminen en mineralen van alle broods-

    oorten. Ook zijn de meeste Nederlanders

    hiervan overtuigd, want uit het onderzoek

    blijkt dat volkorenbrood wordt gezien als

    het gezondste ontbijtproduct. Nederlanders

    geven volkorenbrood een 8,5 gevolgd door

    bruin(tarwe)brood met een score van 7,9.

    Om genoeg vezels en andere voedingsstoffen

    binnen te krijgen, adviseert het Voedingscen-

    trum zes tot zeven sneetjes brood per dag te

    eten.

    5

    Al jaren wijzen deskundigen op het dieet

    dat mensen rond de Middellandse zee

    volgen en dat voor een belangrijk deel be-

    staat uit fruit, groenten, vis en olijfolie. Dat

    dieet houdt de mensen relatief slank en be-

    schermt ze tegen hart- en vaatziekt en. Toch

    blijkt uit een Europese studie dat de dikste

    kinderen in Europa inmiddels in zuidelijke

    landen zijn te vinden.

    Itali staat aan de top, gevolgd door Grieken-

    land, Cyprus en Spanje. In Itali kampt zelfs

    veertig procent van de twee- tot tienjarigen

    met overgewicht. De wetenschappers van

    het Duitse instituut voor Epidemiologie en

    Preventieonderzoek van de Universiteit in

    Bremen wijten de oprukkende vetzucht in

    de zuidelijke landen aan verandering van het

    eetpatroon.

    Er wordt minder fruit en groenten gegeten,

    terwijl de consumptie van chips en frisdran-

    ken sterk is toegenomen. Inmiddels doet

    zich het omgekeerde effect voor omdat het

    mediterrane dieet steeds meer ingeburgerd

    raakt in de noordelijke landen van Europa.

    Zo eten Zweedse kinderen mediterraner dan

    hun leeftijdgenoten in de landen rond de

    Middellandse Zee. Te weinig slaap is ook een

    dikmaker in Itali. Italiaanse kinderen maken

    minder slaapuren dan hun Europese leeftijd-

    genoten. Basisschoolleerlingen die minder

    dan negen uur per nacht slapen zijn twee keer

    zo vatbaar voor overgewicht als kinderen die

    elf uur slapen, aldus de onderzoekers. Wat ook

    niet helpt in Itali zijn nationale gerechten als

    pizza, pasta en ijs, die juist onder kinderen

    populair zijn.

    SuperWijzer

    toont milieuprijs

    Minder hartaanval door pure chocola

    Kinderen wetenwat gezond is

    Energiedrank

    niet voor kind

    Volkorenbrood meer in trek dan wit brood

    Te weinig slaap is ook

    een dikmaker in Itali

    Voeding Nummer 116 juni 2012

    Zuid-Europese kinderen dik

    Veel mensen eten liever chocolade dan dat ze pillen

    slikken.

    Ruim negentig procent van de leerlingen uit groep acht

    weet hoe belangrijk het ontbijt is.

  • 7/31/2019 Ziekenhuiskrant, 6 Juni 2012

    6/20

    6 AdvertentieNummer 116 juni 2012

    UW COMMUNICATIEPARTNER:SNEL, FLEXIBEL EN VAKKUNDIG

    Noordkade 56a

    2741 EW Waddinxveen

    T 0182 63 09 66

    Kijk voor meer informatie op

    www.flexcom.nl

    Flexcom is officieel business partner van KPN

    Bij moderne zorg hoort eengoede maaltijd. Gezond, smaakvol,

    voedzaam en gepresenteerd alsof

    de kok deze la minute met uiterste

    zorg heeft bereid.

    Met CuliSteam serveert u de

    maaltijd die blijk geeft van streven

    naar de beste zorg, met de mogelijk-

    heid van flexibele service op maat en

    met een lage integrale kostprijs.

    CuliSteam is een hoogwaardigconcept. De verse maaltijden

    worden aan de hand van het

    seizoensaanbod samengesteld.

    Ingredinten worden alleen

    geleverd door leveranciers

    die gecertificeerd zijn op

    gebied van kwaliteit, hygine

    en voedselveiligheid.

    Goedverzorgd!Met een hoogwaardig versconcept

    is een merk van CuliCare

    |Tel. 0527-635900|www.culicare.nl

    http://www.flexcom.nl/http://www.flexcom.nl/http://www.flexcom.nl/http://www.flexcom.nl/http://www.flexcom.nl/http://www.flexcom.nl/http://www.flexcom.nl/http://www.flexcom.nl/http://www.flexcom.nl/http://www.flexcom.nl/http://www.flexcom.nl/http://www.flexcom.nl/http://www.flexcom.nl/http://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.culicare.nl/http://www.masters.hu.nl/AlleMasteropleidingen/Master%20Zorgtraject%20Ontwerp.aspxhttp://www.flexcom.nl/http://www.culicare.nl/
  • 7/31/2019 Ziekenhuiskrant, 6 Juni 2012

    7/20

    Whistler (de WHeezing Illnesses STudy

    LEidsche Rijn), een onderzoek naar lucht-

    wegklachten bij kinderen, bestond zater-

    dag 2 juni tien jaar. Kinderen geboren in

    Leidsche Rijn worden al tien jaar gevraagd

    mee te werken aan het Whistler-onderzoek.

    Inmiddels nemen bijna 3000 kinderen met

    hun huisartsen en apothekers aan deze studie

    deel. Zaterdag 2 juni werden in de Utrechtse

    wijk Leidsche Rijn allerlei activiteiten georga-

    niseerd ter gelegenheid van het jubileum.

    Klachten van hoesten en piepen komen veel

    voor bij jonge kinderen en vormen de belang-

    rijkste reden voor doktersbezoek op deze leef-

    tijd. Om inzicht te krijgen in de prevalentie, de

    impact en de determinanten van deze klach-

    ten werd in Nederland tien jaar geleden een

    grootschalige geboortecohortstudie gestart

    (de Wheezing Illnesses Study Leidsche Rijn -

    WHISTLER).

    Het HagaZiekenhuis (Den Haag) en het

    Erasmus MC (Rotterdam) hebben een spe-

    ciale portaal gelanceerd voor naasten van

    patinten die op de Intensive Care (IC) af-

    delingen zijn opgenomen. Met het portaal

    krijgen naasten en familieleden informatie

    op maat en kunnen zij bijvoorbeeld een

    dagboek bijhouden, bezoeken plannen en

    familiegesprekken aanvragen.

    De opname van een patint op een IC is voor

    de naasten vaak een heftige gebeurtenis waar-

    bij ze worden overladen met informatie. Het

    HagaZiekenhuis en Erasmus MC geven via

    het beveiligde webportaal op n centrale

    plek informatie die helemaal is afgestemdop de situatie van de patint. Op het portaal

    staat relevante, betrouwbare informatie over

    het ziektebeeld van de patint, de behande-

    ling en de apparatuur die rond het bed staat.

    Deze informatie wordt indien nodig meer-

    dere malen per dag geactualiseerd. Daarnaast

    is het portaal een communicatiemiddel voor

    de naasten van de patint. Door het bijhou-

    den van een dagboek kunnen zij elkaar op

    de hoogte houden van de toestand van de

    patint. Via een agenda kunnen afspraken

    en bezoek onderling worden afgestemd. Ook

    kunnen familiegesprekken worden aange-

    vraagd en voorbereid. De contactpersoon van

    een patint krijgt van de IC-afdeling de inlog-

    gegevens voor het beveiligde portaal. Hij kan

    daarna andere naasten van de patint ook uit-

    nodigen om toegang te krijgen tot het portaal.

    Zo ontstaat voor de naasten van een patint

    een centraal informatiepunt waar alle belang-

    rijke informatie 24 uur per dag geraadpleegd

    kan worden. Het webportaal is gerealiseerd

    door het HagaZiekenhuis en Erasmus MC en

    mede mogelijk gemaakt door Funatic.

    Jaarlijks komen zon 7500 patinten hun af-

    spraak in het ziekenhuis niet na. Niet alleen

    zitten daardoor vele mensen onnodig lang

    te wachten, ook kost dit het Waterland-

    ziekenhuis zon 100.000 tot 150.000 euro

    per jaar. In het kader van de kostenbespa-

    ringen in de zorg hanteert het Waterland-

    ziekenhuis per 1 juni een wegblijftarief van

    vijftig euro. Het ziekenhuis voldoet daar-

    mee aan het verzoek van minister Schip-

    pert van VWS.

    Om patinten te stimuleren de gemaakte af-

    spraak na te komen brengt het Waterland-

    ziekenhuis per 1 juni 2012 een wegblijftarief

    in rekening als de patint - zonder bericht

    - de gemaakte afspraak niet nakomt. Patin-

    ten worden verzocht om 24 uur van tevoren

    af te zeggen bij de betreffende polikliniek of

    afdeling. Derk Vermeer, ad interim bestuurs-

    voorzitter van het Waterlandziekenhuis: Wij

    kunnen korte toegangstijden aanhouden mits

    patinten die niet op een afspraak komen

    tijdig afbellen. Door rekening met elkaar

    te houden, kunnen we er gezamenlijk voor

    zorgen de kosten beheersbaar te houden.

    7

    De invoering van de rookvrije werkplek in

    2004 heeft geleid tot een vermindering

    van het aantal gevallen van acute hartstil-

    stand in Zuid-Limburg. Het horecarook-

    verbod dat in 2008 volgde, had - tegen de

    verwachting in - geen verdere daling in

    het vrkomen van acute hartstilstand tot

    gevolg.

    Dit blijkt uit een studie van de Onder-

    zoeksschool CAPHRI van de Universiteit

    Maastricht, waarin het wekelijkse aantal acutehartstilstanden tussen 1 januari 2002 en 1 mei

    2010 werd geanalyseerd, vr en n invoering

    van de rookverboden. Het is de eerste keer

    dat deze relatie in Nederland is onderzocht.

    De resultaten werden vorige week donderdag,

    op Wereld Niet Roken Dag, gepubliceerd in

    het internationale vaktijdschrift voor cardi-

    ologie Heart. Voor dit onderzoek werd ge-

    bruik gemaakt van gegevens van de Regionale

    Ambulance Voorziening van de GGD Zuid-

    Limburg. In de analyses werden drie perioden

    onderscheiden: de periode voor invoering

    van de rookverboden (1 januari 2002 tot

    1 januari 2004), de periode waarin de rookvrije

    werkplek ingevoerd werd (1 januari 2004 tot

    1 juli 2008) en de periode waarin de rook-

    vrije horeca van kracht was (1 juli 2008 tot

    1 mei 2010). In de studie werden in totaal

    2305 gevallen van acute hartstilstand geteld.

    In de periode vr invoering van de rookver-

    boden steeg het aantal met 24 procent. In de

    periode na invoering van de rookvrije werk-

    plek daalde het aantal met twaalf procent.

    Omgerekend in absolute aantallen en voor de

    hele Nederlandse bevolking impliceert deze

    afname dat er meer dan 16000 gevallen van

    acute hartstilstand voorkomen zijn in de hele

    periode tussen 2004 en 2008. Bijna negentig

    procent van de patinten met een acute hart-

    stilstand overlijdt hieraan. Dat de invoering

    van het rookverbod in de horeca in 2008 niet

    leidde tot een verdere afname kan mogelijk

    verklaard worden doordat de grootste daling al

    in 2004 behaald was. De onderzoekers sluiten

    echter ook niet uit dat het verbod vanwege

    de chaotische manier van invoering en hand-

    having van de rookvrije horeca in Nederland

    geen of een gering effect heeft gehad op de

    volksgezondheid. Naar aanleiding van diverserechtszaken werd het rookverbod in 2009 op-

    geschort voor kleine cafs zonder personeel,

    maar in 2010 weer heringevoerd. De huidige

    regering besloot echter om kleine cafs zonder

    personeel vanaf januari 2011 opnieuw uit te

    zonderen. Bij controles werd in 73 procent

    van de cafs die onder de uitzondering vielen

    weer gerookt, en opvallend genoeg ook in vijf-

    tig procent van cafs die nog wel onder het

    rookverbod vielen. Vorige week werd bekend

    dat het aantal voorstanders van een rookvrije

    horeca in Nederland sterk gestegen is.

    De invoering van de rookvrije werkplek in 2004 heeft geleid tot een vermindering van het aantal gevallen van acute hartstilstand in Zuid-Limburg.

    Luchtwegklachtenin Leidsche Rijn

    Webportaal voor familie van IC-patinten

    Niet verschijnenkost vijftig euro

    MCA en regionalezorg gaan samenEen dermatoloog van Centrum Ooster-

    wal of Dermicis die aanschuift bij een

    multidisciplinair - oncologisch - overleg

    in Medisch Centrum Alkmaar (MCA). Dat

    kan sinds 1 april. In deze vorm van samen-

    werking draagt een arts, die niet aan een

    ziekenhuis is verbonden, zijn patint niet

    over aan het ziekenhuis, en praat mee over

    de te volgen behandeling.

    De werkwijze geldt voor patinten die te

    maken hebben met een melanoom, een vorm

    van huidkanker. Nadat dit bij een patint is

    vastgesteld wordt de behandeling in ganggezet. Dit doet een team van deskundigen van

    verschillende disciplines, zoals chirurgie, der-

    matologie, oncologie, radiotherapie enz. Zij

    bespreken de situatie tijdens een multidisci-

    plinair overleg (MDO). Het is voor de patin-

    ten in onze regio heel prettig dat zij tijdens de

    behandeling hun eigen dermatoloog als eerste

    aanspreekpunt houden. Of die nu werkzaam

    is bij Centrum Oosterwal, Dermicis, MCA of

    Gemini Ziekenhuis, aldus Hermien Schreurs,

    oncologisch chirurg in MCA.

    Na de invoering van

    de rookvrije werkplek

    daalde het aantal

    gevallen van acute

    hartstilstand met

    twaalf procent

    Patintenzorg Nummer 116 juni 2012

    Rookvrije omgeving werkt

    De opname van een patint op een IC is voor de naasten vaak een heftige gebeurtenis waarbij ze worden overladen

    met informatie.

  • 7/31/2019 Ziekenhuiskrant, 6 Juni 2012

    8/20

    8 AdvertentieNummer 116 juni 2012

    Verpleegkundige/Verzorgende IG

    Ben je gediplomeerd verpleegkundige niveau 4/5 of verzorgende IG?

    En ben je op zoek naar een afwisselende baan in de zorg?

    Neem dan eenseen kijkje op onze vernieuwde website:

    www.care4care.nl

    Wij zijn op zoek naar jou en wij bieden uitstekende arbeidsvoorwaarden!

    Teken jij voor een nieuwe baan in de zorg?

    ZOEKT:

    VOOR ZZPERS IN DE ZORG

    QAREWORKPARTNERS

    Eerste Hulp Bij Overstappen?Ga dan snel naar www.tmi-interim.nl

    Je bent best nog blij met je baan, maar ergens voel je ook de behoefte om weer eens verder te kijken. Maar waar? En vind je

    het dan wel leuk daar? Wat ons betreft is de diagnose dan al snel gemaakt. Je bent toe aan een gesprek met TMI, d detacheerder

    in de Zorg. Want bij ons kun je in verschillende omgevingen werken, met een vast contract. Zo is elke dag anders, ontmoet je

    nieuwe mensen en leer je telkens weer bij in een andere omgeving. TMI is altijd op zoek naar de meest gemotiveerde mensen in

    de zorg, dus meld je nu aan op www.tmi-interim.nl voor Eerste Hulp bij Overstappen. Je kunt ons ook mailen op [email protected]

    of bellen op 020 717 35 27.

    Een nieuwe carrire-injectie?

    http://www.care4care.nl/http://www.care4care.nl/http://www.care4care.nl/http://www.care4care.nl/http://www.care4care.nl/http://www.care4care.nl/http://www.care4care.nl/http://www.care4care.nl/
  • 7/31/2019 Ziekenhuiskrant, 6 Juni 2012

    9/20

    Een plaquette aan het radiotherapeutisch

    centrum in aanbouw, pal naast het Maas-

    ziekenhuis Pantein (Boxmeer), is vorige

    week donderdag onthuld. De plaquette

    markeert de samenwerking tussen Maas-

    ziekenhuis Pantein en UMC St Radboud op

    het gebied van kanker. In het radiothera-

    peutisch centrum worden twee speciale be-

    handelruimtes gerealiseerd waar mensen

    met kanker in het najaar terecht kunnen

    voor bestraling.

    Het Radboud Universitair Centrum voor

    Oncologie (RUCO) is een in kanker gespe-

    cialiseerd centrum waar alle oncologischeexpertise van het UMC St Radboud samen-

    komt. Het RUCO heeft een satellietlocatie in

    het Maasziekenhuis Pantein. Oncologische

    specialisten van het UMC St Radboud en van

    het Maasziekenhuis werken er nauw samen

    om de patinten met kanker uit de regio Box-

    meer dicht bij huis de beste zorg te bieden.

    In het RUCO Boxmeer wordt inmiddels al

    bijna een jaar intensief samengewerkt op

    het gebied van gynaecologie, hematologie,

    urologie, borstkanker, longkanker, chirurgie,

    klinische genetica, radiotherapie en pijn-

    bestrijding. In het najaar opent het radiothera-

    peutisch centrum haar deuren. Mensen uit de

    regio die nu nog naar het UMC St Radboud

    moeten voor bestraling kunnen dan ook bij

    het Maasziekenhuis Pantein terecht. Patinten

    komen in het RUCO Boxmeer voor (vervolg-)

    afspraken met hun specialist, niet-complexe

    poliklinische ingrepen en voor vormen van

    dagbehandeling, waaronder chemo- en radio-

    therapie. Dat scheelt patinten en hun be-

    geleiders veel (reis)tijd. Alleen voor complexe-

    re problematiek of high care wordt de patint

    naar het UMC St Radboud in Nijmegen door-

    verwezen.

    Moleculair bioloog dr. Hans Jonker van

    het Universitair Medisch Centrum Gronin-

    gen ontvangt een Vidi-beurs ter waarde van

    800.000 euro van NWO. NWO kent deze

    subsidie toe aan onderzoekers die hebben

    aangetoond vernieuwende ideen te ontwik-

    kelen. Jonker wordt met de beurs in staatgesteld om zijn onderzoeksgroep flink uit

    te breiden. Hij onderzoekt de rol van het

    hormoon FGF1 in de vethuishouding en in

    de ontwikkeling en de behandeling van type

    2 diabetes.

    Johan de Leeuw is per 1 juni benoemd tot

    voorzitter van het bestuur van Stichting IZZ.

    Hij volgt daarmee Andr Postema op, die de

    organisatie per 31 december 2011 heeft ver-

    laten. Johan de Leeuw heeft een brede erva-

    ring vanuit bestuurlijke functies op diverse

    ministeries en is sinds 2008 secretaris-

    generaal bij het ministerie van Sociale Zaken

    en Werkgelegenheid. Per 1 september 2012

    wordt hij consultant bij ABD Top Consult,

    wat hij zal combineren met het voorzitter-

    schap van CTGB (college voor de toelating

    van gewasbeschermingsmiddelen en bio-

    ciden). Johan de Leeuw is voormalig lid van

    de Tweede Kamer en was tot voor kort ook

    voorzitter van de Raad van Toezicht van het

    IJsselland Ziekenhuis in Capelle aan den

    IJssel. Stichting IZZ is in 1977 opgericht

    door werkgevers en werknemers in de zorg

    als collectiviteit en opdrachtgever voor de

    IZZ Zorgverzekering: een eigen, specifieke

    zorgverzekering zonder winstoogmerk voor

    medewerkers in de zorg.

    9

    Basisartsen die hun geneeskundestudie

    hebben afgerond kunnen vanaf septem-

    ber 2012 kiezen voor de vervolgopleiding

    tot Ziekenhuisarts. Deze nieuwe drie-

    jarige opleiding biedt basisartsen die wl

    in een ziekenhuis willen werken, maar

    geen langdurige medisch specialistische

    opleiding (zoals Chirurgie, Neurologie,

    Interne Geneeskunde, etc.) willen volgen,

    de mogelijkheid om een generalistische

    medische vervolgopleiding te volgen: de

    nieuwe opleiding tot Ziekenhuisarts. De

    opleiding wordt door vier ziekenhuizen

    gezamenlijk ontwikkeld en aangeboden.

    Er is een dringende behoefte aan artsen die

    vanuit een generalistisch perspectief algemeneziekenhuiszorg kunnen verlenen. Tot nu toe

    wordt die zorg vooral verleend door jonge

    basisartsen zonder verdere opleiding. De

    nieuwe opleiding is daarom gericht op basis-

    artsen die zich verder willen specialiseren

    in het uitvoeren van algemene basiszorg bij

    patinten die zijn opgenomen in het zieken-

    huis. Tijdens deze opleiding van drie jaar staat

    de verdieping centraal op het gebied van de

    algemene medische kennis en het medisch

    handelen, vooral met betrekking tot alge-

    mene ziektekunde, patintveiligheid en con-

    tinuteit van zorg. De grote maatschappelijke

    behoefte aan meer generalistisch opgeleide

    artsen komt voort uit de noodzaak om de

    minder complexe ziekenhuiszorg door een

    goed geschoolde medicus uit te laten voeren.

    Nu kiezen ziekenhuizen voor uitvoering van

    deze algemene, laag complexe zorg ofwel voor

    net afgestudeerde basisartsen die vaak weinig

    klinische ervaring en vaardigheden hebben, of

    voor dure en schaarse medisch specialisten.

    Volgens de KNMG vraagt de huidige zorg om

    een betere balans tussen generalisten en spe-

    cialisten, en een betere afstemming tussen

    (aspecten van) de zorgvraag en de zorgaanbie-

    ders die hiervoor de juiste competenties bezit-

    ten. Dit wordt onderstreept door twee recente

    rapporten die zich richten op vernieuwing

    van medisch specialistische opleidingen met

    meer functiedifferentiatie en taakherschik-

    king. Het Catharina Ziekenhuis (Eindhoven),

    het Jeroen Bosch Ziekenhuis (Den Bosch),

    het VU medisch centrum (Amsterdam) en

    het Universitair Medisch Centrum Groningen

    ontwikkelden gezamenlijk de opleiding tot

    ziekenhuisarts. Het ministerie van VWS stelde

    daarvoor subsidie beschikbaar. Doelstelling

    van de opgerichte Stichting Opleiding Zieken-

    huisGeneeskunde (SOZG) is het efficint en

    effectief opleiden en inzetten van ziekenhuis-

    artsen, die net zo als de Spoedeisendehulp-

    arts, naar verwachting van grote meerwaarde

    voor de ziekenhuizen zullen zijn. Dit initia-

    tief wordt ondersteund door onder meer de

    KNMG, de NFU, STZ, NVZ en SAZ. In sep-

    tember 2012 kunnen de eerste twintig assis-

    tenten-in-opleiding tot Ziekenhuisarts aan

    de driejarige opleiding beginnen. De bedoe-

    ling is dat er voorlopig jaarlijks twintig artsen

    instromen in de opleiding, verdeeld over devier deelnemende ziekenhuizen. Erkenning

    voor de opleiding is inmiddels aangevraagd

    bij het College Geneeskundige Specialismen

    (CGS). Na de eerste fase waarin alleen de

    vier initiatiefnemers de opleiding aanbieden,

    zal de opleiding tot Ziekenhuisarts ook door

    opleidingsziekenhuizen elders in Nederland

    aangeboden kunnen worden. Meer informatie

    over de opleiding is te vinden op de website

    van de SOZG (Stichting Opleiding Ziekenhuis

    Geneeskunde),

    www.ziekenhuisgeneeskunde.nl.

    De grote maatschappelijke behoefte aan meer generalistisch opgeleide artsen komt voort uit de noodzaak om de minder complexe ziekenhuiszorg door een goed geschoolde medicus

    uit te laten voeren.

    Onthulling plaquette radiotherapeutisch centrum

    Typeservicevijf jaar

    Danille Kruger

    Na vijf jaar was het tijd om eens een ander

    jasje aan te trekken. Je moet mee met de

    tijd en dus nog breder inzetbaar zijn, zegt

    Danille Kruger.

    Na de eerste jaren vooral als medische secre-

    tarile ondersteuning inzetbaar te zijn ge-

    weest, is er nu nog veel meer mogelijk. Denk

    bijvoorbeeld aan een typiste, doktersassis-

    tente, administratief medewerkster, notulist,

    etc. Vraag vrijblijvend een brochure aan of

    neem een kijkje op de vernieuwde website

    www.typeservice.nl voor meer informatie.

    Er is een dringende

    behoefte aan artsen die

    vanuit een generalis-

    tisch perspectief

    algemene ziekenhuis-

    zorg kunnen verlenen

    Werken in de Zorg Nummer 116 juni 2012

    Opleiding Ziekenhuisarts Mensen in de Zorg

    * De teksten op deze pagina zijn aangeleverd

    door de betreende organisaties of bedrijven

    De plaquette van het radiotherapeutisch centrum Maasziekenhuis Boxmeer werd vorige week onthuld (foto Ger

    Loeffen).

    *

  • 7/31/2019 Ziekenhuiskrant, 6 Juni 2012

    10/20

    Het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk is

    een afdeling rijker. De afdeling Handchirur-

    gie. Inclusief een eigen, gespecialiseerde

    operatiekamer. De handchirurgen, hand-

    therapeuten en gipsmeesters van het RKZ

    werken ook nog nauwer samen dan voor-

    heen.

    Mick Kreulen, handchirurg: Handen zijn heel

    belangrijk: het allereerste fysieke contact met

    een ander is via de hand. En je voedt, troost

    en liefkoost met je handen. Handen en

    polsen opereren, spalken zetten, revalideren,

    het kan allemaalin het RKZ. Maar het kon enmoest beter, vooral slimmer georganiseerd,vonden de handchirurgen en -therapeuten.

    Daarom werd besloten een eigen handen-

    operatiekamer in te richten, nauwer samen

    te werken, en een afdeling Handchirurgie

    te realiseren. In augustus 2009 werd het RKZ

    officieel erkend als Europees Hand Trauma

    Centre. Hiervan zijn er vijf in Nederland. Mick

    Kreulen en Jan van Loon zijn onderdeel van

    het team plastisch chirurgen in het RKZ en

    werken nauw samen met traumachirurgen en

    revalidatieartsen.

    Gelre ziekenhuizen in Apeldoorn gaat over

    op een Elektronisch Voorschrijfsysteem

    (EVS). Voor de zomer wordt het systeem in

    gebruik genomen op alle poliklinieken, na

    de zomer volgen ook de verpleegafdelin-

    gen.

    Tegelijk met de ingebruikname van het EVS

    gaat de verpleging het toedienen van genees-

    middelen in het software systeem vast-

    leggen via het scannen van de barcode van

    de geneesmiddelen. Dit wordt elektronische

    toedienregistratie (TDR) genoemd. Door de

    toepassing van het EVS en de elektronische

    toedienregistratie verwacht Gelre ziekenhui-zen dat de medicatieveiligheid nog verder

    wordt verhoogd. Ziekenhuisapotheker Gelre

    ziekenhuizen Hans Ros: We zijn uiteindelijk

    een vrij lange periode bezig geweest om het

    systeem goed te ontwikkelen. Onze wensen-

    lijst was niet gering, omdat we de medicatie-

    veiligheid flink wilden stimuleren. Het neer-

    zetten van de structuur vanuit de optiek van

    de ziekenhuisapotheker, maar ook vanuit de

    optiek van de arts en de verpleegkundige bleek

    lastig.

    10 KliniekNummer 116 juni 2012

    De behandelmogelijkheden binnen het

    Catharina Hartcentrum in Eindhoven voor

    mensen met ernstige vernauwing van de

    aortaklep zijn uitgebreid. In het Catharina

    Ziekenhuis is onlangs succesvol de aorta-

    klep vervangen via een katheter die via de

    aorta is ingebracht. Het is een goed alter-

    natief voor patinten die niet voor de al be-

    staande methoden in aanmerking komen.

    Een succesvolle hartklepvervanging ver-

    betert direct de kwaliteit van leven enheeft een levensverlengende werking.

    Op een speciaal poliklinisch spreekuur en in

    een uitgebreide teambespreking tussen cardio-

    logen en cardiothoracaal chirurgen van het

    Catharina Hartcentrum wordt samen met de

    patint bepaald wat de meest optimale in-

    greep is voor de betreffende patint. Patinten

    die niet voor een operatieve aortaklepvervan-

    ging in aanmerking komen, kunnen sinds

    2009 een hartklepvervanging via een kathe-

    ter krijgen. De hartklepvervanging via een

    katheter werd tot voor kort via de lies (trans-

    femoraal) of via de punt (apex) van het hart

    uitgevoerd (transapicaal). Wanneer het van-

    wege de conditie van de bloedvaten niet

    mogelijk is om via de lies de klep te plaatsen

    kan nu, naast de techniek via de punt van het

    hart, toegang verschaft worden tot het hart via

    de aorta (grote lichaamsslagader) in de borst-

    regio. Het Catharina Hartcentrum was n

    van de eerste centra in Nederland die via een

    katheter aortaklepvervangingen uitvoerde.

    In 2011 ontving het centrum de vergunning

    van het ministerie van VWS voor deze behan-

    deling. Het Catharina Hartcentrum voert op

    jaarbasis 475 aortaklepvervangingen uit, waar-

    van 75 tot 100 via een katheter. Het Catharina

    Hartcentrum, onderdeel van het Catharina

    Ziekenhuis, is het grootste interventie- en elec-

    trofysiologisch centrum van Nederland en het

    op n na grootste cardiochirurgisch centrum

    van Nederland.

    Positief jaarvoor Rijnland

    RKZ opent eenpalliatieve kamer

    Nieuwe afdeling

    Handchirurgie

    Gelre schrijft

    elektronisch voor

    Een succesvolle

    hartklepvervanging

    verbetert direct de

    kwaliteit van leven

    Hartklep direct viaaorta aanpakken

    Dr. Erwin Tan, cardiothoracaal chirurg in het Catharina Ziekenhuis, die onlangs succesvol d e aortaklep bij een patint

    heeft vervangen via een katheter die via de aorta was ingebracht.

    Opening Oncologisch CentrumHet Jeroen Bosch oncologisch centrum en

    Verbeeten Den Bosch openen op donder-

    dag 7 juni ocieel hun deuren door middel

    van een openingssymposium. Met dit

    nieuwe samenwerkingsverband is de wens

    gerealiseerd om de zorg voor de patint

    met kanker in de regio Den Bosch zo opti-

    maal mogelijk te laten verlopen. Olym-

    pisch en wereldkampioen hockey, Minke

    Booij, zal samen met de beide voorzitters

    Raad van Bestuur de ocile openings-

    handeling verrichten.

    In het najaar van 2000 is het Jeroen Bosch

    Ziekenhuis gestart met een MultidisciplinairOncologisch Centrum (MOC), toen nog op

    de oude Willem- Alexander locatie. In het

    MOC werken meerdere specialismen samen

    aan de behandeling van kankerpatinten.

    Ook radiotherapeuten van Instituut Ver-

    beeten maakten deel uit van het MOC-team.

    In de afgelopen jaren is er hard gewerkt om

    een nieuwe locatie van Instituut Verbeeten bij

    het Jeroen Bosch Ziekenhuis te realiseren om

    de zorg voor de oncologische patint in de

    regio Den Bosch zo optimaal mogelijk te laten

    verlopen. Met het betrekken van het nieuwe

    Jeroen Bosch oncologisch centrum in mei

    2011 en de start van de radiotherapie in Ver-

    beeten Den Bosch in september 2011, is deze

    wens gerealiseerd. Met de fysieke bundeling

    van medisch specialisten, verpleegkundigen,

    ondersteunende disciplines en faciliteiten op

    n plek is het nu mogelijk de complexe zorg

    rond de patint met kanker beter te organise-

    ren. Door de komst van Verbeeten Den Bosch

    kunnen de patinten uit deze regio dicht bij

    huis worden behandeld. De reisafstanden

    zijn voor de patinten beduidend korter ge-

    worden. Instituut Verbeeten levert als specia-listisch ziekenhuis topklinische zorg op het

    gebied van radiotherapeutische oncologie en

    nucleaire geneeskunde. Instituut Verbeeten

    heeft locaties in Tilburg, Breda en Den Bosch.

    Met zon 250 medewerkers wordt er gewerkt

    aan de behandeling van jaarlijks ongeveer

    3800 patinten op de afdeling Radiotherapie

    en zon 7000 onderzoeken en behandelingen

    op de afdeling Nucleaire Geneeskunde.

    Rijnland Zorggroep heeft een positief jaar

    achter de rug. De jaarcijfers laten zien dat

    het aantal patinten dat Rijnland Zieken-

    huis heeft bezocht groeide met 3,2 procent

    (2011 ten opzichte van 2010). Rijnland

    Zorggroep boekte in 2011 een positieffinancieel resultaat van 6,8 miljoen euro.

    Het percentage poliklinische en klinische

    patinten dat in het ziekenhuis werd behan-

    deld, is in 2011 verder gestegen. En de ligduur

    in het ziekenhuis was met 4,7 dagen weer

    korter dan in 2010. Ron Treffers, voorzitter

    Raad van Bestuur: We zijn financieel gezond.

    Maar om dat te blijven en tegelijkertijd de

    kwaliteit hoog te houden, moeten wij keuzes

    maken in ons zorgaanbod. Wij hebben daar-

    om gekeken naar wat de maatschappij echt

    aan zorg nodig heeft. Zo zien wij bijvoorbeeld

    dat onze regio meer vergrijst dan de rest van

    Nederland en daarmee de behoefte groeit aan

    specifieke zorg voor de kwetsbare ouderen.

    Het Rode Kruis Ziekenhuis (RKZ) in Bever-

    wijk opende afgelopen vrijdag een specia-

    le kamer waar terminale hart- of long-

    patinten samen met hun naasten de

    laatste dagen van hun leven kunnen door-

    brengen. De opening van de kamer pastin het streven van het ziekenhuis om deze

    laatstefase zo draaglijk mogelijk te maken.

    Dit doen we door de klachten van de patint

    tot een minimum te beperken en het comfort

    voor patint en naasten te vergroten, a ldus

    Jan Kramer, cordinator palliatieve zorg. De

    voorheen tweepersoonskamer is huiselijk in-

    gericht met een zitje, (slaap)bank en eigen

    koelkastje en geschilderd in frisse kleuren.Daarnaast biedt de kamer meer comfort door

    de extra ruimte die is gecreerd. De terminale

    patint en zijn naasten kunnen hier in rust

    de laatste dagen doorbrengen. De kamer is in

    eerste instantie bedoeld voor patinten van de

    cardiologie/CCU en longafdeling.

    Medicijnlijst mee naar specialist

    Directeur Guus Bruins van het Refaja Ziekenhuis in Stadskanaal startte op woensdag 23 mei officieel het project

    medicatieverificatie. Hij deed dat met de overhandiging van een bos bloemen aan mevrouw Hut-Wolgen. Voortaan

    moeten alle patinten, voordat ze voor een operatie of ingreep worden opgenomen, een actueel overzicht meenemen

    van alle medicijnen die ze gebruiken. Deze lijst kunnen ze gratis ophalen bij de hun apotheek of hun apotheek-

    houdende huisarts. Ook alle middelen die via de drogist worden gekocht (bijvoorbeeld paracetamol of een homeo-

    pathisch middel) horen op het medicatieoverzicht te staan. Vanaf 1 januari 2013 zullen ziekenhuizen getoetst gaan

    worden door de IGZ op naleving van de richtlijn Overdracht van medicatiegegevens.

  • 7/31/2019 Ziekenhuiskrant, 6 Juni 2012

    11/20

    Ter gelegenheid van het 120-jarig bestaan

    van het Sint Franciscus Gasthuis in Rotter-

    dam presenteerde het ziekenhuis donder-

    dag 24 mei een bijzonder fotoboek. Het

    boek Sint Franciscus Gasthuis 1892-2012geeft een kijkje in de historie van het

    ziekenhuis. Tijdens de feestelijke bijeen-

    komst werd het eerste exemplaar van het

    boek uitgereikt aan zuster Agnita, n van

    de Zusters Augustinessen. Zij is 81 jaar en

    was van 1960 tot 1990 al s verpleegkundige

    werkzaam in het Sint Franciscus Gasthuis.

    In het boek komt de historische ontwikkeling

    van het Sint Franciscus Gasthuis uitgebreid

    aan de orde. Daarnaast wordt extra aandacht

    besteed aan de Tweede Wereldoorlog en de

    religieuzen. Zo werd tijdens de bezetting in

    de Tweede Wereldoorlog in het ketelhuis de

    illegale krant De Wacht gedrukt en schaats-

    ten de Zusters Augustinessen in de strenge

    winter van 1963 op de binnentuin van hetziekenhuis. Het Sint Franciscus Gasthuis

    heeft een rijke historie en de Zusters Augus-

    tinessen hebben hierin een bijzondere rol

    vervuld, vertelt Aad Koster, voorzitter van

    de Historische Commissie. Het Gasthuis is

    in 1892 begonnen op de bovenste etage van

    een distilleerderij aan de Oppert, opgericht

    met geld dat uit liefdadigheid bijeen is ge-

    bracht. De Zusters hebben daar de zorg voor

    arme Rooms-katholieke patinten op zich

    genomen. Zij hebben het fundament gelegd

    van een Gasthuis dat zich in 120 jaar heeft

    ontwikkeld tot een modern topklinisch oplei-

    dingsziekenhuis. Het boek is samengesteld

    door de Historische Commissie van het Sint

    Franciscus Gasthuis. Aad Koster: Toen bij

    renovatiewerkzaamheden aan het ziekenhuis

    de historische toegangspoort uit 1915 verloren

    dreigde te gaan, hebben wij ons met verschil-

    lende partijen ingespannen voor het behoud

    van de poort. Deze werd in juli 2009 op het

    terrein van het Gasthuis in ere hersteld. Naar

    aanleiding daarvan is de Historische Commis-

    sie in februari 2010 in het leven geroepen.

    11

    Leon de Windtwint Galenus prijs

    Met microscooptumor herkennen

    Kliniek Nummer 116 juni 2012

    Boek over historie van het Franciscus Gasthuis

    Bijna twee op de drie artsen vinden dat

    artsen patinten in de laatste levensfase

    langer doorbehandelen dan wenselijk

    is. Dit blijkt uit een online enqute van

    Medisch Contact onder het KNMG-leden-

    panel.

    De respondenten zien vier belangrijke rede-nen voor overbehandeling. Ruim de helft zegt

    dat de arts in de behandelmodus staat en

    graag wil behandelen, precies zoals hem dat

    geleerd is. De patint heeft te hoge verwach-

    tingen van de behandeling, zegt ruim de helft,

    en legt zich er niet bij neer dat hij zal sterven

    (45 procent). En ook de familie wil dat de arts

    alles doet om het leven van hun dierbare te

    rekken (46 procent).

    Arie Kruseman, naast KNMG-voorzitter ook

    internist-endocrinoloog in het MUMC+,

    reageert in Medisch Contact: Ik stel me zelf

    altijd de vraag waarm ik behandeling inzet.

    Toch behandel ook ik wel eens langer door

    dan wenselijk. Dokters hebben de neiging de

    wereld rooskleuriger voor te stellen dan ze is.

    Uit een positieve intentie, maar naderhand

    blijkt dan toch dat ze het beter niet hadden

    kunnen doen. Maar liefst 67 procent van

    alle respondenten vindt dat artsen te lang

    wachten met een gesprek over het naderend

    levenseinde. Op 14 juni organiseert de KNMGeen symposium over doorbehandelen in de

    laatste levensfase en presenteert daar met

    diverse patintenorganisaties een brochure

    voor patinten over het tijdig aangaan van

    een gesprek over het levenseinde. Dan zal ook

    een geactualiseerde versie verschijnen van de

    handreiking voor artsen. (Bron: KNMG)

    Dokters hebben de

    neiging de wereld

    rooskleuriger voor

    te stellen dan ze is

    Doorbehandelen patinten

    Een reden om lang door te gaan met behandelen, is dat de patint zich niet altijd wil neerleggen bij het feit dat hij gaat sterven.

    De Galenus Researchprijs 2012 is onlangs

    in Leiden uitgereikt aan cardioloog prof.

    dr. Leon de Windt van het Maastricht Uni-

    versitair Medisch Centrum+ voor zijn baan-

    brekende cardiovasculaire onderzoek, met

    name op het gebied van hartfalen.

    Leon de Windt is ht voorbeeld van een

    jonge veelbelovende wetenschapper, schrijft

    de jury in haar rapport. Hij studeerde in Maas-

    tricht, en promoveerde daar ook binnen de

    Faculteit Geneeskunde op een cardiovascu-

    lair-fysiologisch onderwerp. Als post-doc

    werkte hij via de American Heart Association

    in het Childrens Hospital Cincinnatti Ohio.

    Daarna in het Hollandse Hubrecht labora-

    torium onder leiding van de onderzoekers

    Plasterk en Clevers. Sinds 2010 werkt prof. De

    Windt als hoogleraar Moleculaire Cardiovas-

    culaire Biologie binnen het research-instituut

    CARIM van het Maastricht UMC+ / Univer-

    siteit Maastricht. Prof. De Windt ontving de

    prijs in Leiden uit handen van dr. Ton Rijn-ders, wetenschappelijk directeur TI Pharma

    in Leiden en prof. dr. Paul Smits, hoogleraar

    Klinische Farmacologie, decaan, voorzitter

    Raad van Bestuur, UMC St. Radboud Nijmegen

    en ook jurylid van de Internationale Galenus-

    prijs. De prijs bestaat uit een geldbedrag van

    5.500 euro en een gouden medaille. Meer

    informatie: www.galenusprijs.nl.

    Tijdens de feestelijke bijeenkomst werd het eerste exemplaar van het boek uitgereikt aan zuster Agnita, n van de

    Zusters Augustinessen. Zij is 81 jaar en was van 1960 tot 1990 als verpleegkundige werkzaam in het Sint Franciscus

    Gasthuis.

    Neurochirurgen van de Isala klinieken

    (Zwolle) werken sinds vorige week bijmicrochirurgische ingrepen met een

    nieuwe operatiemicroscoop. Het bijzonde-

    re aan deze microscoop is een ingebouwd

    filtersysteem, dat specifiek voor de ver-

    wijdering van kwaadaardige hersentumo-

    ren is ontwikkeld.

    De techniek (de fluorescentie-techniek) van

    de microscoop is een hulpmiddel om tumor-

    weefsel tijdens het opereren beter te herken-

    nen, zodat zoveel mogelijk tumorweefsel kan

    worden verwijderd. Binnen de Isala klinieken

    gaat het om circa 75 patinten per jaar die aan

    een kwaadaardige hersentumor geopereerd

    worden. Met de introductie van deze nieuwe

    techniek, staat het verhogen van de kwaliteit

    van de zorg voor deze patintengroep voorop.De aanschafkosten van de nieuwe microscoop

    bedragen circa drie ton. Onderzoek wijst uit

    dat de prognose voor de patint verbetert naar-

    mate de tumorverwijdering vollediger is. De

    mate van tumorverwijdering tijdens de ope-

    ratie blijft echter altijd een inschatting van de

    chirurg. De fluorescentie-techniek kan helpen

    beter de grenzen van de tumor te bepalen. Het

    streven blijft een zo volledig mogelijke tumor-

    verwijdering met een zo klein mogelijk risico

    op schade voor de patint. Recent onderzoek

    uit Duitsland toont aan dat met deze techniek

    op een veilige manier een radicalere tumor-

    verwijdering mogelijk is.

  • 7/31/2019 Ziekenhuiskrant, 6 Juni 2012

    12/20

    12 AdvertentieNummer 116 juni 2012

    Binnen een halve dageen uitgebreide en

    uitgebalanceerde diagnose

    De groep die hier komt wordt in het reguliere

    circuit niet snel genoeg geholpen of is daar al ge-

    weest en ontevreden. Ook zijn er mensen die vin-

    den dat er te weinig aandacht was voor hun klacht.

    In al deze zaken kunnen wij voorzien. Niet alleen

    doordat wemultidisciplinair werken,maar ook om-

    dat we meer tijd hebben. Als ik het vergelijkmet

    mijn werk in een ziekenhuis, zie ik nu in dezelfde tij-

    dachtmensen waar dat er vroeger soms dertig wa-

    ren. Dat is niet alleen prettig voor de patint, maar

    ook voor de specialist, zegt Henk Gitz, als orthope-

    disch specialist verbonden aan Mediferia.

    Tijdswinst

    Bij het consult krijgt de patint meteen hulp van

    professionals die in zijn klacht zijn gespecialiseerd

    zoals een radioloog, een neuroloog of orthopeed

    en eventueel een therapeut. Bij bewegingsgerela-

    teerde klachten denken we onder meer aan proble-

    men met de wervelkolom van schedel tot bekken,armen en benen. Het multidisciplinaire team vult

    samen het consult in, -eventueel met aanvulling

    van een MRI- kan een diagnose stellen en vervol-

    gens een behandelplan opstellen. Bovendien be-

    schikt Mediferia over een open MRI, zodat het be-

    nauwde tunnelgevoel niet aanwezig is. En datmet

    state of the art hulpmiddelen. Voor een ingreep

    of therapie moet een patint elders terecht. Maar

    deze heeft dan inmiddels wel in n dag een objec-

    tieve diagnose, een verwijzingsbrief en eventueel

    beeldmateriaal op zak. De patint hoeft dus geen

    verdere actie te ondernemen. Enorme tijdswinst,

    zegt directeur Willy Smeets. Voor een behandeling

    kan de persoon terecht bij n van de 250 aan Me-

    diferia gelieerde adressen, maar ook zeker bij een

    ziekenhuis of therapeut naar eigen keuze. Medife-

    ria is gevestigd in Amersfoort en ontvangt patin-

    ten uit heel Nederland.

    Meer tools

    Het voordeel is dat er meteen overleg is met deandere professionals uit het team. Bovendien is er

    een rechtstreekse samenwerkingmet een orthope-

    dische instrumentmaker. Daarnaast zijn hier revali-

    datie-artsen en sport- en bedrijfsartsen werkzaam.

    Specialisten hebben meer tools omdat ze bijvoor-

    beeld direct over een MRI kunnen beschikken, zegt

    Gitz. Dat de beelden meteen met de patint kun-

    nen worden besproken, betekent dat deze meer

    inzicht krijgt en meer betrokken raakt.

    In de toekomst realiseren we een poli voor bek-

    kenklachten en doen ook gynaecologen en urolo-

    gen hier hun werk. Mediferia heeft contracten met

    bijna alle verzekeraars, waardoor iedereen hier ver-

    goed terecht kan voor een objectieve en uitgeba-

    lanceerde diagnose, zegt Smeets.

    www.mediferia.nl

    Wie een bewegingsgerelateerde

    klacht heeft, kan niet altijd met-

    een terecht voor een diagnose.

    Bij Mediferia wel. Een consult bij

    deze multidisciplinaire polikli-

    niek is namelijk binnen vijf werk-

    dagen geregeld.Entree Mediferia: Foto: [email protected] Open MRI.: Foto: [email protected]

    Anesthesiewagens, Computerwagens, Crashwagens, Dossierwagens, Medicijnwagens, Infuuswagens, Servicewagens, Transportwagens, VerbandwagensApotheekkasten, Combinatiekasten, Elektronische Uitgiftekasten, Kluisjes, Medische Koelkasten, Medicijnkasten, Opiatenkastjes, VerpleegmiddelenkastenMedicijncupjes, Dispensers, Medicijn-etiketten, Medicijncassettes, Weeksystemen, Medicijnzakjes, Medicijnvermalers, Tabletsplijters, VerantwoordingskaartenBakken, Bladen, Manden, Ladeverdeling, Containers, Profielwanden, Uittrekbare Frames, Kantelbakken, Afvalbakken, Dossierbakken, Universele houders, , , ,

    www.logimedical.nl

    Logimedical B.V.Molenbaan 62908 LMCapelle aan den IJssel

    T: 010 - 258 2929F: 010 - 442 3004I: www.logimedical.nlE: [email protected]

    efficintwerken veilige

    zorg

  • 7/31/2019 Ziekenhuiskrant, 6 Juni 2012

    13/20

    Hersenonderzoekers van het UMC Utrecht

    krijgen 1,5 miljoen euro voor onderzoek

    naar autisme. Ze maken deel uit van een

    grote Europese samenwerking. We denken

    dat autisme in de toekomst te behandelen

    is.

    Het gehele project omvat dertig miljoen euro

    en er werken zes farmaceutische bedrijven en

    ongeveer twintig universiteiten uit heel Europa

    in samen. Het is het grootste bedrag dat ooit

    in n keer aan autisme-onderzoek is uit-

    gegeven. Vanuit Nederland nemen onder meer

    de divisie Hersenen van het UMC Utrecht en

    het Hubrecht Instituut deel. De Utrechtse

    bijdrage loopt van klinisch onderzoek met

    patinten naar beeldvorming van de herse-

    nen tot aan proefdier- en stamcelonderzoek.

    Het UMC Utrecht en het Hubrecht Instituut

    ontvangen daarvoor 1,5 miljoen euro. Het

    UMC St. Radboud in Nijmegen neemt ook

    deel aan het consortium.V