Zorgen om luchtkwaliteitDe grote en middelgrote steden

dreigen de normen niet te halen

Flexibel bestemmingsplanVertrouwen als basis voor ontwik-

keling Zandheuvel, Westland

Nel de Jager‘Je moet proberen de ziel van de

straat te doorgronden’

www.romagazine.nl

juni 2013

Veranderend winkellandschap

ruimtelijke ontwikkeling, infrastructuur en milieu

Redactioneel

juni 20134

Inhoud6 ROm2 - Natuurbeleid snakt naar nieuwe ambities - De Oriënt: stedelijk wonen in oosterse sfeer - Organisch bouwen uit noodzaak

10 Ruimtelijk bekekenZorgen om luchtkwaliteit

Het gaat nog heel spannend worden of een aantal grote steden de normen voor luchtkwaliteit in 2015 halen. Een nieuwe bouwstop dreigt.

13 UitgesprokenWie betaalt voor de Wob?

Over de kosten die een gemeente in rekening mag bren-gen voor een Wob-verzoek.

14 TrendLeegstand door gebrek aan visie en afstemming

Net als bij woningbouw zal ook in winkelgebieden een kleinschaliger en meer organische vorm van ontwikke-len en herontwikkelen opgang maken.

pag. 14

pag. 10

Lemmingen Na de woningmarkt en de kantorenmarkt zit ook de winkelmarkt structureel in de problemen. Geen tijdelijke dip, die voorbij is als consumenten weer gaan kopen; nee, er is iets fundamenteel veranderd in het winkellandschap. Demografische ontwikkelingen, ander koopgedrag en niet alleen door de opmars van online-aankopen, de toenemende populariteit van funshoppen; in deze ROm analyseren we de trend en we constateren dat dit met name grote gevolgen heeft voor de middelgrote winkelgebieden. En die zijn er de afgelopen decennia heel veel bijgekomen. Te lang zijn gemeentebesturen, vastgoedbeleggers en -ontwikkelaars ervan uitgegaan dat met extra winkelmeters ambitieuze plannen rendabel konden worden gemaakt. Te vaak is teveel van hetzelfde ontwikkeld. Te weinig is rekening gehouden met het gegeven dat de consument een euro maar één keer kan uitgeven, als hij of zij deze al uitgeeft. De toekomst is aan uitgekiende winkelconcepten en funshoppen, waar locaties met extra kwaliteiten zoals een mooie gracht en vooral horeca meerwaarde genereren. In en nabij woongebieden in steden en dorpen blijft ruimte voor op de buurtbewoners toegesneden winkels; klein en fijn, maar ook groot met speciale attracties. Op andere locaties, te herkennen aan veel leegstand, is het afboeken geblazen en maar hopen dat functieverandering soelaas biedt.

Merkwaardig dat zowel overheden als marktpartijen zo lang als lemmingen dezelfde kant op zijn blijven hollen. Je zou bijna gaan geloven dat een goede crisis op z’n tijd nodig is om weer helder te gaan denken. Dat is het grote verschil tussen de verwende en conservatieve vastgoed- en bouwwereld en een technologiebedrijf als ASML. Voor een bomvolle zaal liet ASML-baas Peter Wennink op het recente NEPROM-congres zien hoe belangrijk constante innovatie is. Die sector verkeert door nieuwe uitvindingen om de twee jaar in een crisis. Alleen door een proces van open innovatie en door structurele samenwerking in de keten op het gebied van onderzoek, productie en marketing, kom je daar sterker uit. Een wijze les!

é Marcel Bayer hoofdredacteur

juni 20135

17 Over achterhaalde en nieuwe winkel- concepten

De opmars van internet en funshoppen vragen om een andere planologie van het winkelaanbod.

22 Nu al Eenvoudig BeterIntegrale structuurvisie Harderwijk

Een door de hele organisatie gedragen visie waar zo’n beetje alle beleidsterreinen hun kader in vinden. ‘Met discussies vooraf vermijd je discussies achteraf.’

24 BruggenbouwersNel de Jager

De winkelstraatmanager voor de Haarlemmerbuurt in Amsterdam over haar betrokkenheid bij de winkeliers en de straat: ‘Je moet niet denken dat je hier veel geld mee kunt verdienen.’

28 PraktijkGlobaal bestemmingsplan Zandheuvel, Westland

Niet de plankaart, maar de kwaliteit van de bouwplan-nen wordt doorslaggevend.

Voorpagina Ko!ebar met terras; funshoppen en ontmoetingsplek-

ken als nieuwe kwaliteiten van winkelgebieden. Beeld Marcel Bayer

31 Slimme samenwerking rond stedelijke wateropgave

Gemeente Emmen, Waterschap Velt en Vecht en Water-schap Hunze en Aa’s hebben de wateropgave niet per plangebied opgelost maar gekoppeld aan een totaalvisie op de waterstructuur.

34 Boegbeelden van transitie Jan van Hees, projectmanager Venlo Greenpark en Villa

Flora, over de winst van duurzaam denken en werken.

36 PodiumDe kunst van vraaggericht ontwikkelen

Nieuwe rol regio’s kan woningmarkt loswrikken.

38 Over achterhaalde en nieuwe winkel- concepten

De uitdaging is om als archeologen, cultuurhistorici en historisch geografen samen één gemeenschappelijk erfgoedverhaal uit te dragen.

40 RO-beroepsgroepen VVM

41 ROm SnippersAgenda, recensies

pag. 24

pag. 34

pag. 36

pag. 31