Grenzenloos Magazine 11 - Dec 2014
40
1 Voor emigranten, expats en tweedehuisbezitters Eva van Dorst-Smit Croissantje pindakaas GRENZEN LOOS MAGAZINE NR 11 Dec 2014 Uitgeverij Grenzenloos Grenzenloos.nl UITKERING MEE BIJ EMIGRATIE Naar welke landen kan dit? STIERENVECHTEN IN SPANJE Alternatieve vorm in opkomst EEN HUIS IN ZWEDEN Hoe een hypotheek te krijgen?
-
Upload
grenzenloos-magazine-books -
Category
Documents
-
view
227 -
download
7
description
Maandelijks magazine voor emigranten, expats en tweedehuisbezitters.
Transcript of Grenzenloos Magazine 11 - Dec 2014
1
Voor emigranten, expats en tweedehuisbezitters
Eva van Dorst-Smit Croissantje pindakaas
GrenzenloosMAGAZINE
NR 11
Dec 2014
Uitgeverij Grenzenloos
Grenzenloos.nl
uitkering mee bij emigratie Naar welke landen kan dit?
stierenvechten in spanje Alternatieve vorm in opkomst
een huis in zweden Hoe een hypotheek te krijgen?
2
Grenzenloos nummer 11
V oor u ligt de december editie van Grenzenloos
Magazine. Nog slechts enkele weken en 2014 ligt
achter ons en we stappen 2015 in.
Naast elf nummers van het magazine heeft uitgeverij
Grenzenloos ook weer tal van mooie en vooral
interessante boeken gepubliceerd dit jaar. Onder
meer acht nieuwe bundels in de serie Nederlanders
over de grens, met verhalen en avonturen van
landgenoten in Spanje, Frankrijk, Zweden en Italie.
Stuk voor stuk prachtige titels.
Laat u ook deze maand weer inspireren door de
verhalen en reportages. Uw reacties en tips worden
altijd gewaardeerd: [email protected]
Grenzenloos Magazine verschijnt 12 x per jaar, elke
laatste vrijdag van de maand.
Fijne feestdagen en veel leesplezier gewenst!
Eric Jan van Dorp - Uitgever/hoofdredacteur
Twitter: @ericjanvandorp
Colofon
GRENZENlooS MAGAZINEGratis online magazine voor emigranten,
expats en tweedehuisbezitters.
Verschijnt 12 x per jaar, elke laatste
vrijdag van de maand.
Een uitgave van Uitgeverij Grenzenloos,
een imprint van VanDorp Uitgevers
Voor meer informatie of adverteren,
kijk op www.grenzenloos.nl
of mail naar [email protected]
In dit nummer staan bijdragen van:
Marjan van den Dorpe
liesbeth Arts
Eva van Dorst-Smit
Stef Smulders
Eric Jan van Dorp
Coverfoto: Joshua Earl
Copyright©2014 VanDorp Uitgevers
op de teksten en foto’s in deze uitgave
rust auteursrecht. Niets uit deze uitgave
mag worden opgeslagen, gekopieerd
of op andere wijze dan ook worden
verveelvoudigd en/of verspreid,
zonder uitdrukkelijke en schriftelijke
toestemming van de uitgever.
Welkom
Nieuws
De kunst van het stierenvechten
Croissantje pindakaas
Verhuizen naar Duitsland
liesbeth - Ik vertrek
4
6
12
17
20
Inhoudsopgave
De grens over met een uitkering28
Buitenlandse hypotheek - Zweden 32
Stef Smulders - op vakantie 236
4
Nederlandse jongeren hebben niet veel vertrouwen in de toekomst. Slechts
14 procent van hen denkt dat zij het beter gaan krijgen dan hun ouders. Dat is het
laagste percentage in Europa. Dat blijkt uit een onlangs verschenen rapport naar het betaalgedrag van consumenten in Europa. Volgens dit onderzoek vindt ongeveer een op de vijf jongeren de financiële situatie in Nederland dermate slecht dat ze overwegen om in een ander land te gaan wonen en werken. De groep jongeren geeft aan grote moeite te hebben om financieel het hoofd boven water te houden. Aan het onderzoek namen bijna 21.000 Europeanen deel, waaronder duizend in Nederland.
een op de vijf jonGeren denkt aan emiGrerenweinig vertrouwen in de toekomst in nederland
Nieuws
De Belgische regering overweegt om tijdens
kerstmis kerstverlichting tussen 17:00
uur en 20:00 uur te verbieden. Deze maatregel
wordt wellicht onderdeel van een plan waardoor
er energie moet worden bespaard. Er dreigt
‘stroompanne’ en Brussel doet er alles aan om
dat te voorkomen, schrijft De Morgen.
Als gemeenten tijdens een verbod toch
wagen om de lampjes aan te doen tijdens de
verboden tijdstippen, riskeren ze een boete.
Het uitschakelen van de kerstverlichting is
overigens slechts het begin van de donkere
tijden. Ook alle “niet-functionele verlichting”,
zoals neonreclames en de verlichte
kerstdecoraties in etalages moeten uit.
belGie minder GezelliG tijdens feestdaGendreigend tekort aan stroom
5
7 en 8 februari Expo Houten 2015 19e editieemigratiebeurs
Een wereldaan kansenWonenWerkenStuderenOndernemen in het buitenland
Europa’s grootste EmigratieBeurs is héttrefpunt voor emigranten, expats, studenten,ondernemers, werkzoekenden en anderelandverhuizers.
Ontdek op de beurs per thema en regio hetbrede pakket van mogelijkheden, diensten enproducten rond Wonen, Werken, Studeren enOndernemen in het buitenland.
Op zoek naar een baan, een woning of een bedrijf in het buitenland, bezoek ruim 150 stands, 80 presentaties en workshops!
De EmigratieBeurs is informeren,oriënteren en zaken doen. www.emigratiebeurs.nl
Koop uw ticket met € 5,- korting op onze site
6
Spanje, Spanjaarden en stierenvechten
zijn al eeuwenlang onlosmakelijk aan
elkaar verbonden.
In Spanje zelf gaan de laatste jaren
stemmen op om deze oude vorm van
volksvermaak te verbieden. Het zou uit de
tijd zijn, vinden vooral steeds meer jonge
Spanjaarden.
Maar waar komt het stierenvechten
eigenlijk vandaan en waarom willen de,
voornamelijk oudere, Spanjaarden deze
‘sport’ nog steeds in ere houden?
Het stierenvechten is gebaseerd op eeuwenoude
tradities. De mythische kracht van de stier wordt
al duizenden jaren bewonderd. In de Griekse
mythologie werd Minotaurus (half stier en half
man) al bestreden. Op het Minoische Kreta
werd een soort rituele dans uitgevoerd waarbij
de danser(s) over de rug van een stier een salto
maken. En juist ook deze vorm van de Corrida
wint nu ook in Spanje aan populariteit.
Maar eerst iets meer over de gebruiken van het
traditionele Spaanse stierenvechten.
Spanje
de kunst van het stierenvechten
7
Romeinen
In de tijd van de Romeinen waren er geregeld
gevechten met stieren te zien in de arena’s die
verspreid over het hele rijk stonden. In de vijfde
eeuw was het vechten tegen stieren in het gebied
dat later Spanje zou heten een ritueel waarmee
jonge mannen hun moed konden tonen. Later
brachten de Moren het bevechten van stieren
vanaf paarden naar het Iberisch Schiereiland.
In het huidige Spanje maakt het stierenvechten
nog steeds deel uit van de Spaanse cultuur. Een
stierengevecht wordt niet gezien als een sport,
maar heeft voor de Spanjaard het karakter van
een artistieke uitvoering waarbij de menselijke
(vooral mannelijke) superioriteit over het dier en
de dood wordt getoond. Stierenvechten zoals dat
tegenwoordig wordt beoefend is al eeuwenoud en
werd oorspronkelijk op dorpspleinen uitgevoerd.
De eerste arena’s waren van hout, maar begin 18e
eeuw ( in 1711) werd voor het eerst een arena uit
steen gebouwd, in Béjar, een dorp in de provincie
Salamanca. Vijf jaar later volgde Campo Frio,
in de provincie Huelva. De arena van Ronda,
naar men zegt gebouwd op de funderingen van
een Romeins theater, werd in 1804 in gebruik
genomen.
Protocol
Een stierengevecht verloopt volgens een vast
protocol. Meestal vinden de gevechten aan
het eind van de middag of aan het begin van
de avond plaats. Het doden van de stier moet
plaatsvinden binnen twintig minuten, waarbij
enkele fases moeten worden doorlopen. De
ochtend voor het gevecht worden de stieren aan
de stierenvechters (toreros en abusievelijk in
het buitenland, toreadores genoemd) gekoppeld
door middel van loting. Elke stierenvechter wordt
torero genoemd. Degene die in het laatste bedrijf
de stier doodt, noemt men matador. Doorgaans
vinden er op een avond zes gevechten plaats
door drie matadores. De meest ervaren matador
betreedt als eerste en als vierde de ring, de op een
na meest ervarene als tweede en als vijfde, en de
minst ervarene als derde en als zesde.
President
Een stierengevecht staat onder leiding van
een president, meestal een lokale politicus of
politieagent. Op zijn teken wordt een stier in
de arena losgelaten. Enkele assistenten van de
matador (in het Spaans: subalternos of peones)
leiden de stier af met hun grote capes. De
bedoeling hiervan is dat de matador een indruk
krijgt van de vechtlust, intelligentie en
kracht van de stier. Soms blijkt
een stier niet tot vechten in
staat, omdat hij te zwak
is. In dat geval zwaait
de president met een
groene doek en wordt
de stier buiten de
arena geleid. Voor de
eigenaar van de stier
wordt dit als een grote
schande gezien.
Hierna komen de picadors
de arena binnen. Picadors
zitten op geblinddoekte en met
een zwaar harnas (lijkend op een matras)
beschermde paarden. De stier wordt uitgedaagd
het paard aan te vallen. Wanneer de stier
voldoende verzwakt is, begint de volgende
fase (suerte de banderilla’s). In deze fase
probeert de matador of een van zijn assistenten
Stierenvechten
8
(banderilleros) om twee banderilla’s in de nek
van de stier te steken. Banderilla’s zijn versierde
stokken van ongeveer een armlengte lang, met
weerhaken aan het einde.
Na de banderilla’s begint de laatste fase (suerte
de matar). De matador begint met het opdragen
van de stier aan iemand in het publiek of aan het
gehele publiek. Vervolgens zal hij zijn controle over
de stier laten zien door deze met zijn muleta, een
half-cirkelvormige doek van rode flanel, gedrapeerd
om een houten stok, bepaalde bewegingen te
laten maken. Hij kan hiermee de sympathie
van het publiek winnen of verliezen: indien het
publiek ontevreden is zal het stil blijven, de torero
uitfluiten, boeroepen en in extreme gevallen de
kussens de arena ingooien. Een enkele keer springt
iemand de arena in om de matador te tonen hoe
het moet (espontáneo), een actie die niet op prijs
wordt gesteld. Het publiek kan ook de tevredenheid
laten blijken door te applaudisseren of door Olé te
roepen.
Trompetsignaal
Na ongeveer acht minuten geeft een trompetsignaal
aan dat het tijd is voor de laatste fase, het doden
van de stier, la hora de la verdad. De matador
gebruikt hiervoor een licht gekromd zwaard,
de zogenaamde estoque, dat hij tussen de
schouderbladen van de stier moet steken. Doet hij
dit goed en treft hij de stier in het hart, dan volgt
de dood vrijwel onmiddellijk. Als de maximale
lengte van een gevecht wordt overschreden (voor
de voorbereiding op de dood en de doodsteek
samen heeft een matador 10 minuten) klinkt een
trompetsignaal. Heeft de matador de stier dan
nog niet gedood, dan klinkt er na drie minuten
een tweede signaal (aviso of waarschuwing).
Na het derde signaal dienen de matador en zijn
assistenten de ring te verlaten. De stier wordt de
Spanje
9
arena uitgeleid en in de buitenstallen alsnog, door
het slagersmes gedood. Deze drie waarschuwingen
gelden als een smet op het blazoen van een
matador
Publieksoordeel
Nadat de stier is omgevallen geeft het publiek een
oordeel over de prestatie van de torero. Als het
publiek genoten heeft van het gevecht en de stier op
een goede wijze gedood is, zal het publiek wuiven
met witte doeken of andere spullen. De president
beslist over de beloning van de torero. Dit kan een
of beide oren van de stier zijn of (in een extreem
geval) diens staart. Heeft de torero twee oren
verdiend, dan mag hij op de schouders de arena
uitgedragen worden. Dit geldt als de ultieme blijk
van waardering. Als het publiek vindt dat de stier
dapper is geweest, kan het de president vragen een
blauwe doek te tonen. Het lichaam van de stier
maakt dan een ereronde door de arena: dit is voor
de eigenaar van de stier een grote eer.
In zeldzame gevallen kan het voorkomen dat een
stier levend de arena verlaat, maar de stier zal nooit
opnieuw bevochten worden. Dat is te gevaarlijk
omdat de stier te veel ervaring heeft opgedaan. Het
publiek kan de president vragen het leven van een
stier te sparen als deze extreem dapper is geweest.
Indien de president dit goedkeurt zal hij met een
oranje doek zwaaien. Dit is echter zeer zeldzaam
en gebeurt ongeveer acht maal in een seizoen (in
Spanje van maart tot en met oktober).
Het vlees van de gedode stier geldt tegenwoordig
in Spanje als een delicatesse. (Vroeger werd het
uitsluitend verkocht aan minderbedeelden in
slagerijen rondom de arena.) Een gerecht uit de
klassieke keuken is rabo de toro (stierenstaart), een
stoofpot van de staart van de gedode stier.
Verbod
Catalonië was per 28 juli 2010 de eerste Spaanse
regio op het vasteland die het stierenvechten heeft
verboden. Het parlement stemde over de kwestie
en met een meerderheid van 68 stemmen voor
tegenover 55 stemmen tegen, werd het verbod
officieel. Het verbod ging in op 1 januari 2012,
maar aangezien er in het winterseizoen geen
stierengevechten zijn, werd de laatste stier in
Catalonië reeds op 25 september 2011 bevochten
in de arena La Monumental. De matador was José
Tomás.
Prijskaartje
De economische crisis die sinds 2008 woedt heeft
ook invloed op het stierenvechten. Het houden
van een corrida is namelijk nogal een kostbare
aangelegenheid. Een beetje matador kost toch al
snel tussen de € 35.000,- en de € 450.000,- per
avond! Heel gangbaar zijn prijzen van rond de
€ 250.000,-. De picadores verdienen beduidend
minder, zo rond de € 1.000,- per avond.
Voor een kwaliteitsstier moet ook de buidel flink
worden opengetrokken. Een echt goede vechtstier
kost tussen de tien- en twintigduizen euro. Voor
een goed dier tussen de 4 en 6 jaar oud betaal je al
snel € 4.500,-
Recorte
Een andere in opkomst komende vorm van
stierenvechten is de recortes. Het is meer een
show met een happy end. Deze vorm van het
bevechten van de stier wint aan belangstelling
in heel Spanje. In de maand juni wordt er in
Alicante zelfs een toernooi gehouden wat gaat om
het Spaanse kampioenschap. Maar wat is het een
recorte? Een concurso de recortes is een wedstrijd
waarbij deelnemers zich meten in acrobatische
Stierenvechten
10
stiersprongen. De deelnemers proberen de stier
naar zich toe te lokken en hem dan te ontwijken
met een zijwaartse sprong, een salto of een soort
zweefsprong over de stier heen.
De stiersprong (ook taurokathapsia) is een bekend
motief in de figuratieve kunst van de Midden
Bronstijd, bijvoorbeeld in de Minoïsche beschaving
op Kreta, en wordt ook gevonden bij het rijk der
Hettieten in Anatolië, de Levant, het archeologisch
complex Bactrië-Margiana en de Indusvallei. Het
wordt vaak uitgelegd als de afbeelding van een
ritueel in verband met de verering van de stier
zoals deze al uit het oude Egypte met de verering
van de stiergod Mnevis bekend is.
De springer, of zijn assistent, lokt de stier uit tot
een aanval in een rechte lijn. De stierenacrobaat
(recortador) rent naar de aanvallende stier en
springt er op het laatste moment overheen, met of
zonder salto. Voor het aanlokken van de stier mag
de assistent gebruik maken van een kleine cape.
De stierspringer maakt in varianten van de sprong
eventueel gebruik van een polsstok om over de
aanvallende stier te springen.
Naast de spectaculaire stiersprong worden diverse
andere stunts vertoond waarbij de recortadores
de stieren op het allerlaatste moment met een
minimale beweging ontwijken. In het algemeen
bestaat de kleding die de recortadores dragen
uit een eenvoudig wit tenue en wordt de stier
nauwelijks aangeraakt.
De stier die in Spanje gebruikt wordt is groter
dan de in de Franse course landaise gebruikte
jonge koeien en bovendien wordt het dier niet in
bedwang gehouden door veiligheidstouwen
wat in Frankrijk wel het geval is. Het aantal
rekwisieten die de stierspringer tot zijn
beschikking heeft is meestal zeer beperkt
maar soms worden direct nadat de stier
de arena heeft betreden kleine fakkels
aan zijn hoorns bevestigd die het
geheel nog spectaculairder moeten
maken.
Sprongen
In 1995 heeft men de sprongen in
drie categorieën ingedeeld:
• Type I: de acrobaat nadert de
stier van voren, grijpt de hoorns en
maakt een achterwaartse salto.
• Type II: de acrobaat nadert de
stier van voren, duikt over de hoorns
Spanje
11
zonder ze aan te raken en drukt zich met de
handen op de rug van de stier omhoog in een
achterwaartse salto.
• Type III: de acrobaat rent op de stier af,
zet zich af en neemt een zweefsprong in de
lengterichting over het dier heen, soms in de
lucht nog gevolgd door een salto.
• Type IV: de acrobaat ontwijkt de aanstormende
stier net op het laatste moment met een holle
rug. Dat is de meest normalemanier.
Maar er komen steeds meer acrobatische sprongen
bij. Zo maken sommigen gebruik van een stoel
of taboeretje (een garrocha). De acrobaat staat
daarop te wachten tot de stier aan komt stormen en
probeert dan via de horens de lucht in te springen.
Het vergt heel veel vaardigheid van de acrobaten
en is bijzonder spectaculair voor het publiek om
te zien. De huidige tendens is om deze vorm van
acrobatiek te promoten en zodoende deze tak van
sport weer nieuw leven in te blazen. Er worden zelfs
wedstrijden georganiseerd in het stierspringen.
Tijdens deze wedstrijden wordt er niet alleen gelet
op de uitvoering van de recorte, maar ook op de tijd
dat men na het ontwijken stil blijft staan en daarna
de plaza verlaat. Rustig en zonder het op een lopen
te zetten. De belangrijke wedstrijden zijn onder
andere in Valladolid en Madrid. Al met al een hele
spectaculaire vorm van ‘stierenvechten’ waarbij
niet één druppel bloed vloeit.
Tekst: Marjan van den Dorpe,
Marjan van den Dorppe is auteur van twee
boeiende boeken over Spanje: ‘Leven onder de
Spaanse zon’ en ‘Een zonnig leven in Spanje’.
Foto’s: istockphoto.com
Stierenvechten
12
croissantjepindakaas
EEn nEdErlands gEzin in Frankrijk
13
‘Leuk stoeltje, zullen we het meenemen naar
Nederland? Beetje opknappen samen met dat
schrijftafeltje daar. Staat leuk, toch?
Zou het in de auto passen?’
‘Wacht! Ho! Stop eens. Hier is nog zo’n
rommelwinkeltje. Even binnenkijken… Hé, dat
is leuk. Oh, kijk hier. Dat moet ook mee.’
‘Zouden we hier van kunnen leven? Elke dag
struinen over markten en meubels opknappen?
Meubelrestauratie, stofferen, handel drijven.
Deze ‘fetisj’ in combinatie met freelance
redactie, marketing en reclamewerk… zowel
met ons hoofd én handen werken. Dan zijn we
ook nog eens eigen baas en veel meer samen.’
‘De website is online! Nu een grotere
aanhangwagen kopen en nog vaker naar
Frankrijk rijden.’
‘Als we ons huis te koop zetten en kijken wat
erop af komt...’
‘Een bod!!! Wat nu? Doen we het? Gaan we
ervoor?’
De goedbedoelde clichés vliegen me om de
oren op ons afscheidsfeest in Amsterdam. ‘Als
je het nu niet doet, doe je het nooit meer, Eef.’
‘Je kunt beter spijt hebben van de dingen die
je hebt gedaan, dan van die je hebt gelaten.’
‘Mocht het niet lukken, kom je toch gewoon
weer terug?’ ‘Maar… hoe goed is je Frans
eigenlijk?’
Ik voel me op een onwerkelijke manier de
hoofdrolspeler in een aflevering van ‘Ik vertrek’.
Vrienden en buren staan in de woonkamer te
praten. Op de achtergrond staat een diashow
aan. De foto’s van ons nieuwe huis in Frankrijk
en omgeving doen de gasten aandachtig kijken.
Ze staan versteld en reageren enthousiast. ‘Nou,
ik zou het ook zo doen hoor, als ik die kans had.
Prachtig!’ Het is ook werkelijk een heel mooie
plek en schitterende omgeving. Kastelen,
wijngaarden, je struikelt erover. Mijn tante
woont met haar man op een prachtig domein
van ruim negentig hectare. Op het landgoed
wonen tientallen paarden en evenveel poezen.
Overal waar je kijkt heb je een indrukwekkend
panorama… het is werkelijk adembenemend.
Op het domein, gelegen aan twee meren met
glooiende weilanden en omringende bossen,
mogen wij een idyllisch oud stenen huisje
bewonen. Klinkt goed, niet? Helaas draait mijn
maag zich om bij elke foto die ik op de diashow
zie. Ik voel de grond langzaam onder m’n voeten
verdwijnen.
Het loslaten van al onze zekerheden (huis,
school, crèche, vaste arbeidscontracten,
salarissen, vrienden, routine, taal) voelt als
een tsunami van twijfels die zich hier op dit
afscheidsfeestje over me heen stort. Emigreren
blijkt mentale topsport. Ik houd desondanks
mijn rol van gelukkige emigrant moedig vol.
Tig zakjes zaad voor de toekomstige moestuin
worden in m’n handen gedrukt, boerenkool,
tomaten, wortelen, rode kool. Ik pers er
geforceerd wat enthousiaste en dankbare
geluidjes uit. De buurvrouw nu maar niet
vertellen dat ik gisteren ook al een schepje,
harkje en moestuinboek heb gekregen. Twee
identieke setjes. Mijn gedachten dwalen af
naar de moestuin in wording. Hoeveel tijd
zal ik in de aarde wroeten? Hoe erg ga ik
de groentenschappen in de Amsterdamse
supermarkt missen?
Bij elke geïnteresseerde vraag die op deze avond
wordt gesteld, sterf ik stiekem duizend doden.
Eva van Dorst-Smit
14
‘Mijn god, waar zijn we aan begonnen!?’ schreeuwt
een stem van binnen.
In het digitale emigratiehandboek dat mijn zus op
de valreep toestuurde staat het dringende advies
je redenen om te emigreren duidelijk voor ogen te
houden. Doe je dat niet, waarschuwt het handboek,
dan ben je overgeleverd aan de deining van twijfel
en paniek. Met dit in mijn achterhoofd probeer ik
wanhopig te focussen en de redenen van vertrek
op te rakelen. ‘Zelfstandig ondernemen, meer tijd
voor elkaar, de kinderen, het gezin, eigen baas zijn,
creativiteit, verandering van spijs.’ Ik hoor me ze
toelichten aan de gasten. Maar de betekenis ervan
lijkt verdwenen.
Ik heb geen idee meer waarom we dit alles opgeven.
Snel schiet ik Maarten aan. ‘Lieverd… eh… waarom
geven we dit alles ook al weer op?!?! Ik… ik… weet
het echt niet meer…’
Een weg terug is niet mogelijk. De verkoop van
ons huis is officieel beklonken bij de notaris. De
ontslagbrieven zijn geaccordeerd.
De plekken op de kinderopvang en school zijn
vergeven. De afscheidsborrels en diners liggen al in
het verleden. Collega’s wuiven me tot aan het einde
van de straat uit. Daar rij ik dan, op de A2 richting
Amsterdam. ‘Nooit meer file. Nooit meer een baas!’
prent ik mezelf in. Het geeft echter niet de lang
verwachte opluchting waar ik op had gehoopt. Wat
een anticlimax! De flinke files op de A2 behoren
sinds de verbreding tot het verleden. Die
vlieger gaat dus eigenlijk niet op. Misschien
blijft de opluchting uit vanwege de angst voor
het onbekende? Dat ik niet weet waar ik al deze
zekerheden en sommige ongemakken voor inruil?
Misschien komt het ‘eureka-moment’ later nog?
Het gepieker is sinds het feest niet afgenomen.
Mijn handen klemmen nerveus om het stuur. Het
gevoel van bevrijding blijft ook uit op onze eerste
gezamenlijke werkeloze dag. Daar zitten we dan,
Koos Werkeloos en ik, samen in de Ikea, aan zo’n
burgerlijk één euro-ontbijt. Het is dinsdagochtend.
Missie? Een vloerkleed kopen voor ons nieuwe
stulpje in Frankrijk. Buiten regent het. Ik warm
mijn handen aan de mok met veel te bittere, vieze
koffie. Wat wil je, voor een euro.
De zenuwen verpesten ook nu het gevoel van
bevrijding. Dit zou toch heel fijn moeten voelen?
Half Nederland staat in de regen en kijkt tegen een
bumper en wij? Wij zitten lekker binnen met een
bijna gekocht nieuw, fris, dik hoogpolig vloerkleed.
Ik denk aan mijn ex-collega’s. Nog geen
vierentwintig uur geleden zijn we uit elkaar gegaan.
Ze staan nu vast te mopperen bij de koffieautomaat
over de slechte koffie en de toekomstige
reorganisatie. ‘Daar ben ik mooi aan ontsnapt!’
probeer ik mezelf op te peppen.
Maar zo’n kopje koffie van mijn ex-werkgever lijkt
vandaag opeens zo vies niet meer. Het comfort van
de dagelijkse routine, van een huisje, boompje,
beestje, krijgt opeens meer waardering. Ik zie
stelletjes gezellig kuieren in deze woonwinkel,
hoogzwangeren hun nestdrang bevredigen, en ik,
ik moet zo nodig de avonturier uithangen! Hoezo is
het gras groener bij de buren?
Het fenomeen herwaardering is gevaarlijk in
deze fase. Door het continue besef dat je dingen
gaat kwijtraken, ga je ze herwaarderen. Zoals het
park vlakbij school waar ik altijd wel een bekende
hondenuitlater tegenkom voor een prietpraatje, de
kleuterjuf die knuffelt met mijn dochter alsof het
haar eigen kind is, de ouders van klasgenootjes die
ik na een jaar toch goed ken, de buurtfiguren in de
koffiecorner, de barbecue met de buren die laatst
op een warme zaterdagavond spontaan ontstond,
mijn zus die minstens driemaal per week binnen
Frankrijk
15
Croissantje pindakaasEen Nederlands gezin in Frankrijk
Eva van Dorst-Smit
o.a. te koop via Bol.com en Emigratieboek.nl
komt vallen... Vertrekken is een beetje sterven. Ik
ben in de rouw.
De onwerkelijke film vervolgt. De verhuiswagens
staan voor de deur. De dozen worden naar buiten
gedragen. Een paar buren schieten te hulp. Je hebt
altijd meer dan je denkt en het past ternauwernood
in de aanhangwagen en gehuurde vrachtwagen met
laadklep. Maar het is een feit. Ons heerlijke huis
in Duivendrecht is ontzield. Het huis waar onze
tweede in zijn wiegje lag, de kinderen speelden in
de achtertuinen, waar we begonnen onze passie om
meubels te restaureren uit te bouwen, gesprekjes
plaatsvonden over de heg, daar waar het landelijk
wonen is onder de rook van Amsterdam.
De buren staan klaar om ons uit te wuiven. ‘Oh jee,
dit is dat moment waar iedereen elkaar in de armen
valt en gaat snikken.’
Mijn zus heeft al natte ogen. Ikzelf voel me
daarentegen als van steen. Geen emotie te
bekennen. Ik ben uitgeput van weken twijfel, angst,
loslaten en piekeren. Ik zet de kinderen in hun
autostoeltjes, geef iedereen een knuffel en zoen,
trek de voordeur definitief dicht en wuif tot aan de
bocht. Het hoofdstuk ‘achttien jaar Amsterdam’
is gesloten. Waar ik al weken tegenaan hik, kan ik
eindelijk achter me laten.
On y va!
“Een beetje masochist moet je wel zijn, want je
gaat geheel vrijwillig op een pijnbank met intense
prikkels liggen. Maar...nadien voel je dat je leeft!”
zo vertelt Eva van Dorst-Smit op een extraverte,
meeslepende en vaak humoristische wijze over
alle avonturen als jong geëmigreerd gezin op het
platteland in Frankrijk.
‘Croissantje Pindakaas’ is een inspirerend boek
voor elke dromer, Frankofiel of emigrant in spé.
Voor iedereen een leuk kijkje achter de schermen
bij een Nederlands gezin dat het lef had een druk
bestaan achter zich te laten en te gaan voor zijn
droom.
Eva van Dorst-Smit
16
verhuizen naar
duitsland
17
De afgelopen twintig jaar zijn grote aantallen Nederlanders verhuisd naar
Duitsland, vaak naar dorpen en steden niet ver over de grens. Een van de belangrijkste redenen daarbij was de prijs van onroerend goed. De afgelopen jaren is het verschil tussen de gemiddelde prijs van een Duitse en een Nederlandse woning kleiner geworden, maar nog steeds is Duitsland populair.
Loop op een zaterdagmiddag door de lange
winkelstraat van Kleve, net over de grens bij
Nijmegen, en u hoort vooral Nederlands
om u heen. Winkelen in Duitsland
is voordelig en veel landgenoten
profiteren daarvan. Behalve een
fors lagere prijs voor benzine
zijn ook drank, kleding en zaken
als shampoo en wasmiddel fors
goedkoper dan in Nederland.
Aanlokkelijk voor de zuinige
Hollander en daarmee prima
reclame voor Duitsland als
woonland. De website go-euregio.eu
geeft advies voor potentiele emigranten:
Wonen
Vandaag de dag is het niet meer dan normaal
om ‘even’ de grens over te gaan. Vaak wordt
er niet eens meer bij nagedacht. Toch speelt
uw woonplaats een belangrijke rol als het
gaat om de regelgeving waar u mee te maken
hebt. De bepalingen van het land waar u
woont, bepaalt onder andere in welk land u
inkomstenbelastingplichtig bent. Het bepaalt
ook waar u een rijbewijs aan moet vragen
en of u mag stemmen bij verkiezingen. Als
u emigreert, heeft dit altijd gevolgen voor
uw inkomen en er ontstaan nieuwe regels
waaraan u zich moet houden. Wanneer u
bijvoorbeeld met uw AOW-uitkering verhuist
naar Duitsland, zal deze uitkering netto hoger
zijn dan in Nederland. Als u vanuit Duitsland
naar Nederland verhuist, mag u meestal niet
meer met uw Duitse kentekenplaten op uw auto
rijden. Dit zijn twee mogelijke voorbeelden van
veranderingen, waarmee u mee te maken kunt
krijgen bij een emigratie naar het buurland.
Emigreren
Emigreren naar
Duitsland is soms
niet meer dan
een verhuizing
van enkele
kilometers.
Toch kunnen
de gevolgen
erg groot zijn.
Zo kan het
netto-inkomen
veranderen,
maar ook de
leefomgeving verschilt
soms enorm. Een goede
voorbereiding is daarom een vereiste. Wanneer
u in Nederland blijft werken, verandert er
in eerste instantie weinig. Dit komt omdat u
onder de Nederlandse sociale zekerheid blijft
vallen. Ook blijft u uw belasting in Nederland
betalen. Op het moment dat u met pensioen
gaat, zullen een aantal zaken veranderen.
Afhankelijk van de hoogte van de pensioenen
blijft u in Nederland belasting betalen of gaat
u in Duitsland belasting afdragen. Indien uw
Duitsland
18
partner niet werkt, dan heeft dat gevolgen voor
de ziektekostenverzekering en mogelijk ook op
het recht op Duits Kindergeld. Gehuwde partners
hebben in Duitsland bij de ziektekostenverzekering
recht op medeverzekering.
Een verhuizing naar het buitenland heeft altijd
gevolgen met betrekking tot het erfrecht. Wanneer
u zelf wil bepalen wie wat erft, stel dan een
testament op. Zo kunt u alles regelen zoals u dat
wilt. Een aspect, waar u geen invloed op heeft is de
belasting over de eventuele erfenis. Deze regels zijn
in Duitsland heel anders dan in Nederland.
Een emigratie naar Duitsland vergt veel
voorbereiding. Het is daarom aan te raden
om ruim voor de daadwerkelijke emigratie in
gesprek te gaan met instanties en organisaties.
Wanneer u werkzaam blijft in Nederland, blijft uw
loonstrook hetzelfde. Toch hebt u bijvoorbeeld een
sofinummer nodig om de belastingen in Nederland
te regelen. Er kunnen veel zaken veranderen
bij een emigratie naar Duitsland. Denk hierbij
aan: het inkomen, sociale verzekeringen, overige
verzekeringen, belastingen, kinderen en studie.
Iedere inwoner in de Europese Unie heeft het recht
om zich in elk ander land binnen de Europese Unie
te vestigen. Een belangrijke voorwaarde is wel dat
u over een ziektekostenverzekering beschikt, en u
kunt aantonen dat uzelf in uw levensonderhoud
kunt voorzien, zodat u geen beroep hoeft te doen op
de sociale voorzieningen in het gastland.
Tekst: go-euregio.eu
Foto’s: Germany Travel
Kijk voor meer informatie op go-euregio.eu.
Hier zijn ook twee uitgebreide folders te
downloaden over ‘Verhuizen naar Duitsland’ en
‘Een woning kopen in Duitsland’.
Duitsland
19
onbekend Spanje
Over de auteur:Ronald A.R. Aarsen (1940) was vanaf 1967 werkzaam op het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Later plaatsvervangend kanselier en Financial controller op diverse ambassades voornamelijk in Afrika. Hij is sinds 2000 gepensioneerd en woonachtig in Colmschate.
de kanselierRonald A.R. Aarsen
Nu overal verkrijgbaar
de kanselierNomade voor het vaderland
“In de buitenlandse dienst was het nooit saai, verre van dat,” zegt de schrijver. En al helemaal niet als er ook nog eens een moord plaatsvindt, voegt de verteller daar aan toe. Ronald Aarsen beschrijft gebeurtenissen in de diplomatieke dienst die hij typeert als een nomadische tocht van 40 jaar. Soms hilarisch maar vaak ook met een ernstige ondertoon, als hij geplaatst wordt in ontwikkelingslanden. Aan elk van zijn hoofdstukken voegt hij een gedicht toe, waarin hij zijn gemoedstoestand belicht bij een gebeurtenis die hem raakt.
Niet alleen wordt het leven en werken op Nederlandse ambassades in onder andere Duitsland, Indonesië en Kenya beschreven, ook komen diverse misstanden en regelrechte corruptie aan bod.
Tussendoor zijn hoofdstukken opgenomen geschreven vanuit het perspectief van voormalige collega’s, die de gebeurtenissen vanuit een andere hoek belichten. En ja, ook die van de moordenaar in Jakarta die uiteindelijk in Kenya wordt ontmaskerd.
20
Wonen in Frankrijk
Sinds we met dit Frankrijk avontuur bezig zijn, verslinden we alles wat met
Frankrijk, de Franse taal en emigreren te maken heeft. Overal in huis slingeren taalboeken en Auvergne natuur- en wandelgidsen, we luisteren naar Franse chansons en kijken TV 5 Monde. En ‘Ik vertrek’ natuurlijk, ons favoriete tv-programma, we missen geen enkele aflevering. Vooral als de kandidaten naar Frankrijk vertrekken zitten wij op het puntje van onze stoel.
“Wij moeten ook bij dat programma zien te
komen,” zegt Henk, nadat we weer een avondje
hebben zitten smullen van een spannende maar
toch ook weer moeizame emigratie.
“Ik weet het niet hoor,” reageer ik niet al te
enthousiast, “willen wij op tv?”
“Ja, natuurlijk willen wij dat!” zegt Henk
enthousiast, “man, je krijgt er een heleboel
gratis reclame mee, nou dat kunnen wij straks
goed gebruiken!”
Daar zit wat in, moet ik met enige tegenzin
toegeven.
“Ik ga ze een email schrijven, ik weet zeker dat
ze ons verhaal interessant vinden.” zegt Henk
en loopt naar zijn computer.
En warempel, een paar dagen later krijgt hij
antwoord, ze zijn wel geïnteresseerd in onze
liesbethik vertrek
21
liesbeth
emigratie en willen een afspraak maken voor
een soort ‘introductie pilot’.
“Zie je wel,” zegt Henk triomfantelijk, “ik zei het
je Lies, wij zijn interessant voor hen!”
Twee weken later hebben we bezoek van een
regisseur en een cameraman. Tijdens de koffie
legt de regisseur de bedoeling van hun komst
uit; “We doen eerst een voorgesprek hier in
Amsterdam en dat filmen we, zodat we straks
voor de vergadering met de volledige redactie
een beeld van jullie hebben.”
Ik vind het doodeng, die camera zo op ons
gericht. Als ik maar geen domme dingen zeg of
een lelijk gezicht trek, denk ik zenuwachtig.
Maar de regisseur is erg aardig en stelt ons
met zijn ervaren houding al snel op ons gemak.
Misschien zelfs wel iets te veel op ons gemak,
want ons plan om ons als een weloverwogen
stel te presenteren valt een beetje in het water.
Zonder schroom vertellen we over ons avontuur
tot nu toe en in ons enthousiasme zitten we te
kissebissen over wie wat mag vertellen.
Ik geef toe, het is een hinderlijke eigenschap
die ik maar niet kan bedwingen. Altijd als Henk
een gezamenlijke ervaring vertelt, zit ik te
popelen om het verhaal van hem over te nemen
omdat hij het naar mijn mening niet goed
vertelt, tenminste, zoals ik het graag verteld
zou hebben. Hij benadrukt vaak dingen die ik
nou net niet interessant vind of erger nog; hij
verklapt bijvoorbeeld de clou al voordat het
verhaal uit is. Onverdraaglijk!
Ondanks dat ik ook wel weet dat hij recht
heeft op zijn kant van het verhaal, kan
ik me er op dat moment dan toch niet in
schikken.
Gelukkig is Henk vaak zo lief om mij het
verhaal te gunnen, maar het gevolg is dat ik
hierdoor wel de haaibaai lijk, en misschien ook
wel ben.
Eigenlijk vind ik dit zelf niet mijn meest
elegante karaktertrek. Vaak neem ik me
voorafgaand aan een conversatie voor om me in
te houden. Maar meestal is mijn gedrevenheid
en enthousiasme te groot en snoer ik Henk de
mond; “Nee, ik mag dit vertellen!”
Later voel ik me vaak schuldig. Om mijn gedrag
te vergoelijken vlei ik slim; “Ja Henk, jij bent nu
eenmaal de muzikant en ik de verteller, ieder
zijn talent.”
Dit zijn wij ten voeten uit! Een kleine
machtsstrijd waar wij wel mee kunnen leven,
maar waar mensen die ons niet zo goed kennen
zich soms toch wat ongemakkelijk bij voelen.
Ik kan dominant lijken maar vlak Henk niet uit,
die kan ook behoorlijk eigenwijs uit de hoek
komen!
Inmiddels is de temperatuur door al het
temperament in onze kleine huiskamer
behoorlijk opgelopen, ik stik van de hitte en heb
een hoofd als een boei.
22
Wonen in Frankrijk
Als wij ons verhaal verteld hebben geeft de
regisseur uitleg over de werkwijze rondom het
programma.
“Als we besluiten dat we met elkaar in zee gaan,
dan verwachten wij van jullie een volledige
overgave. Jullie begrijpen dat wij er niet altijd
bij kunnen zijn, dus willen we van te voren op
de hoogte gehouden worden van wat jullie van
plan zijn, zodat wij kunnen kijken of dat voor ons
een leuk item is. Daarnaast geven we jullie een
camera zodat jullie ook zelf kunnen filmen.” We
knikken instemmend, dat lijkt ons logisch.
“Maar,” werp ik tegen, “onze agenda staat
eigenlijk helemaal niet zo vast, interessante of
grappige momenten ontstaan vaak spontaan, dan
is het dus al gebeurd.”
De regisseur knikt begrijpend.
“Wat we met dit soort omstandigheden vaak
doen,” vervolgt hij, “is dat we een bijzondere
situatie later, als wij er wel zijn, gewoon
naspelen.
Zijn jullie bereid om daar aan mee te werken?”
Alsof er geen vuiltje aan de lucht is, kijken Henk
en ik elkaar aan en knikken dan beiden ijverig
met ons hoofd. “Natuurlijk!” zegt Henk, “geen
enkel probleem!”
We willen op tv!
“Nou, dat is dan mooi,” zegt de regisseur. “Ik
geloof dat we het er allemaal wel op hebben
staan, laten we nog even een leuk ‘eindshotje’
maken. Henk, je zei dat je bassist bent. Het lijkt
me wel een goed idee dat jij ter afsluiting wat
voor de camera speelt.”
“Ik ben me besodemieterd,” reageert Henk
resoluut, “dat doe ik niet! Ik ga daar een beetje
als een Jan lul op die bas zitten te spelen!”
Aangezien de regisseur er na enig
aandringen wel van overtuigd is
dat Henk dit ook echt niet gaat
doen, laat hij zijn collega
de camera inpakken.
“Nou ja, dan maar geen
eindshot.”
Vijf minuten later
nemen ze vriendelijk
afscheid.
Zodra ze achter de
deur verdwenen
zijn, beginnen
Henk en ik
onbedaarlijk te
lachen.
“Ha ha, wat een
vertoning,” proest ik
uit, “nou, we hebben
23
ons geloof ik weer van onze beste kant laten zien.
Ik ben benieuwd hoe dit afloopt!”
Na ongeveer twee weken staat er bij thuiskomst
een bericht op het antwoordapparaat;
“Helaas hebben wij toch af moeten zien van jullie
deelname aan het programma. Er zijn op het
ogenblik al teveel uitzendingen over Frankrijk
geweest, we gaan ons nu eerst wat meer op
andere landen richten. Daarbij vonden we ook
dat jullie eigenlijk al te lang in Frankrijk zitten
voor een echt ‘Ik vertrek’ verhaal,” horen we de
regisseur diplomatiek zeggen, “maar ik wens
jullie veel succes met jullie plannen.” Klik, tuut,
tuut, tuut.
“Nou, dat hebben we dan ook weer gehad,” zegt
Henk gelaten. “Ze zullen wel gedacht hebben
dat ze met ons geen drama meer kunnen filmen
omdat wij eigenlijk al teveel ingeburgerd zijn.”
“Ja vast Henk! Nou daar geloof ik helemaal niets
van! Ik denk dat ze ons gewoon veel te eigenwijs
vonden en bang waren dat we niet naar hun
pijpen zouden dansen,” reageer ik lachend.
“Wel jammer voor onze gemiste reclame,” zegt
Henk toch een beetje spijtig.
“Poeh, nou ik ben blij dat het niet doorgaat, stel
je voor dat we mee hadden gedaan dan waren we
mooi onze vrijheid kwijt geweest!” gruwel ik bij
de gedachte.
“Ja, ons leven is eigenlijk veel te ongeregeld
voor zo’n programma,” beaamt Henk, “ik heb
helemaal geen zin om me aan een ander aan te
passen.”
“Daarbij weet ik niet of het nu echt reclame zou
zijn hoor Henk, echt Rock’n Roll is het niet in dat
programma.”
“Je hebt gelijk Lies, eigenlijk zijn we er goed
vanaf gekomen!”
liesbeth
Auteur liesbeth Arts schreef al twee
bundels over haar avontuurlijk leven en
emigratie naar Frankrijk. Aanraders!
Toekomstmuziek in Frankrijk
liesbeth Arts
la Guinguette Hollandaise
liesbeth Arts
o.a. te koop bij:Bol.com en Emigratieboek.nl
2411
Parisisennes herken je aan hun benenmet 5,- euro korting!
Met Parisiennes herken je aan hun benen lanceert En Route hoofdredacteur Andy Arnts opnieuw een prachtige verzameling verhalen, die niet alleen zijn liefde voor Frankrijk en Parijs kenmerken, maar vooral getuigen van zijn rijke fantasie, aanstekelijke humor en buitengewone verteltalent. De bundel is bovendien verfraaid met schitterende zwartwit foto’s van de bekende fotograaf Ferry van der Vliet.
Als speciale aanbieding voor Grenzenloos lezers geeft Emigratieboek.nl nu maar liefst 5
euro korting op deze prachtige bundel!
Ga naar Emigratieboek.nl en geef bij het afrekenen de code 6792011 in.
U betaalt dan slechts €11,95 ipv €16,95.
Uiteraard verstuurd Emigratieboek.nl ook naar het buitenland.
“Heb net het nieuwe boek van Andy Arnts (Parisiennes herken je aan hun benen) in een keer uitgelezen. Een aanrader voor elke Parijs en Frankrijkliefhebber!”
- Femke Wolthuis (NOS Journaal) -
www.emigratieboek.nl
grenzenloos actie emigratieboek.nl
25
EEN EIGEN RESTAURANT AAN DE ZONNIGE COSTA
Robert en Ariane zijn net dertig als zij hun internetbedrijf in Nederland verkopen. Tegen alle verwachtingen in investeren ze hun geld in een Bagles & Salads restaurant in Nerja, Andalusia.
In het boek Toekomst & Tapas beschrijft Ariane op meeslepende wijze het avontuur dat volgt.
Een absolute must-read voor iedereen met interesse in wonen en/of ondernemen in Spanje.
Toekomst & TapasAriane van Wijk isbn 978 94 61851 000 Uitgeverij Grenzenloos
Te bestellen o.a. via Bol.com Amazon.es Emigratieboek.nl
w w w.emig rat ieb o ek .n l
Toekomst & Tapas
w w w.g renzen lo os .n l
Hollandse zekerheidtijdens uw buitenlands avontuur!
OOM Verzekeringen
ziektekosten | SOS | reis | ongevallen | inboedel aansprakelijkheid | rechtsbijstand | annulering
Kijk op www.oomverzekeringen.nl of bel +31(0)70 353 21 00.
VERZEKERINGENoom
Hollandse zekerheid
RINGEN
144305 _00M_Adv_Grenzenloosmagazine.indd 1 04-08-14 13:27
11
Parisisennes herken je aan hun benenmet 5,- euro korting!
Met Parisiennes herken je aan hun benen lanceert En Route hoofdredacteur Andy Arnts opnieuw een prachtige verzameling verhalen, die niet alleen zijn liefde voor Frankrijk en Parijs kenmerken, maar vooral getuigen van zijn rijke fantasie, aanstekelijke humor en buitengewone verteltalent. De bundel is bovendien verfraaid met schitterende zwartwit foto’s van de bekende fotograaf Ferry van der Vliet.
Als speciale aanbieding voor Grenzenloos lezers geeft Emigratieboek.nl nu maar liefst 5
euro korting op deze prachtige bundel!
Ga naar Emigratieboek.nl en geef bij het afrekenen de code 6792011 in.
U betaalt dan slechts €11,95 ipv €16,95.
Uiteraard verstuurd Emigratieboek.nl ook naar het buitenland.
“Heb net het nieuwe boek van Andy Arnts (Parisiennes herken je aan hun benen) in een keer uitgelezen. Een aanrader voor elke Parijs en Frankrijkliefhebber!”
- Femke Wolthuis (NOS Journaal) -
www.emigratieboek.nl
grenzenloos actie emigratieboek.nl
26
Grenzenloos uitzichtFoto: Ryan Lum
27
28
Emigreren
Gaat u voor kortere of langere tijd naar het buitenland? En heeft u een
uitkering van UWV? Dan is het in veel gevallen mogelijk dat u uw uitkering meeneemt. Of dit ook voor u geldt, hangt ervan af naar welk land u gaat. Het hangt er ook van af of u daar gaat wonen of er kort verblijft. Ook is het van belang welke uitkering u heeft. Nederland heeft namelijk niet met elk land dezelfde afspraken gemaakt over sociale zekerheid.
Nederland heeft met veel landen afspraken over
sociale zekerheid. Niet met elk land zijn deze
afspraken hetzelfde. Of u uw uitkering kunt
meenemen, hangt daarom af van het land waar
u heen wilt en welke afspraken er gelden.
Er zijn verschillende soorten verdragen en
afspraken:
Economische Ruimte
De landen van de Europese Unie (EU), de
Europese Economische Ruimte (EER, te
weten Liechtenstein, Noorwegen, IJsland)
en Zwitserland houden zich aan de afspraken
(verordeningen) die zij met elkaar hebben
gemaakt over de sociale zekerheid.
Met een aantal landen heeft Nederland een
verdrag gesloten op het gebied van sociale
verzekeringen.
de Grens overmet een uitkering
29
Uitkering meenemen
Dit zijn de verdragslanden:
Australië**
Bosnië-Herzegovina
Canada**
Chili**
Egypte****
India**
Israël
Japan**
Kaapverdië
Macedonië***
Marokko
Montenegro
Nieuw-Zeeland**
Servië
Tunesië
Turkije
Verenigde Staten**/***
Zuid-Korea****
** De verdragen met deze landen hebben
geen regels over werkloosheid en ziekte. Voor
werkloosheid en ziekte in deze landen gelden
dezelfde regels als in niet-verdragslanden.
*** In de verdragen met deze landen
gelden de afspraken over arbeids-
ongeschiktheidsuitkeringen alleen als u de
Nederlandse nationaliteit heeft of die van het
verdragsland.
**** In het verdrag met deze landen staat
alleen een hoofdstuk dat aangeeft welke
wetgeving in bepaalde situaties geldt (de
Nederlandse wetgeving of de wetgeving van
het verdragsland). Informatie hierover kunt u
krijgen bij de Sociale Verzekeringsbank
Daarnaast heeft Nederland met een aantal
landen afspraken over het meenemen van een
uitkering. Om welke landen dit gaat en hoe de
afspraken geregeld zijn kunt u in de tabel op de
volgende pagina vinden.
Landen waar geen afspraken mee zijn
Er zijn ook landen waar Nederland géén
afspraken mee heeft over sociale zekerheid.
Dit zijn alle landen die niet in een van
bovenstaande categorieën zitten. We noemen
dit de niet-verdragslanden.
Afspraken over belasting
Naast afspraken over sociale zekerheid
heeft Nederland met een aantal landen een
belastingverdrag afgesloten. Dit houdt in dat
er afspraken zijn over in welk land u belasting
moet betalen. Voor meer informatie kunt u
contact opnemen met de Belasting Telefoon
Buitenland.
Afspraken over toeslag
Krijgt u een toeslag van UWV en gaat u naar het
buitenland? Dan kunt u de toeslag houden in de
volgende situaties:
• U gaat naar een land waarmee Nederland
hierover afspraken heeft gemaakt. U kunt dit
nagaan in het overzicht met landen waar u
uw uitkering mee naartoe kunt nemen.
• U woont in Nederland en verblijft in het
buitenland.
Voor alle duidelijkheid zijn de meest
voorkomende landen voor u op een rijtje gezet
in een tabel:
30
Overzicht met landen waar u uw uitkering mee naartoe kunt nemen
Ziekte- WAO/ factor WAZ Toeslag wet WIA WGA*
Argentinië Ja Ja 0,7 Ja NeeAruba Ja Ja 0,6 Ja NeeAustralië Ja Ja 1 Ja NeeBelgië Ja Ja nvt Ja NeeBelize Ja Ja 0,6 Ja NeeBolivia Ja** Ja** 0,6 Ja** NeeBonaire Ja Ja 0,7 Ja NeeBosnië-Herc. Ja Ja 0,5 Nee JaBotswana Ja** Ja** 0,5 Ja** NeeBrazilië Ja** Ja** 0,9 Ja** Ja**Bulgarije Ja Ja nvt Ja NeeCanada Nee Ja 1 Ja JaChili Ja Ja 0,8 Ja JaCosta Rica Ja** Ja** 0,6 Ja** NeeCuraçao Ja Ja 0,7 Ja NeeCyprus Ja Ja nvt Ja NeeDenemarken Ja Ja nvt Ja NeeDuitsland Ja Ja nvt Ja NeeEcuador Ja Ja 0,5 Ja NeeEgypte Ja Ja 0,4 Ja NeeEstland Ja Ja nvt Ja NeeFilippijnen Ja Ja 0,5 Ja NeeFinland Ja Ja nvt Ja NeeFrankrijk Ja Ja nvt Ja NeeGambia Nee Ja** 0,3 Nee NeeGriekenland Ja Ja nvt Ja NeeHongarije Ja Ja nvt Ja NeeHongkong Ja Ja 0,7 Ja NeeIerland Ja Ja nvt Ja NeeIndia Nee Ja 0,4 Ja NeeIndonesië Ja Ja 0,7 Ja NeeIsraël Ja Ja 0,9 Ja JaItalië Ja Ja nvt Ja NeeJapan Ja Ja 1 Ja NeeJordanië Ja Ja 0,8 Ja NeeKaapverdië Ja Ja 0,9 Ja JaKosovo Ja Ja 0,6 Ja NeeKroatië Ja Ja 0,7 Ja NeeLetland Ja Ja nvt Ja NeeLiechtenstein Ja Ja nvt Ja NeeLitouwen Ja Ja nvt Ja NeeLuxemburg Ja Ja nvt Ja Nee
Emigreren
31
Ziekte- WAO/ factor WAZ Toeslag wet WIA WGA*
Macedonië Ja Ja 0,4 Nee NeeMali Nee Nee 0,6 Nee NeeMalta Ja Ja nvt Ja NeeMarokko Ja Ja 0,6 Ja JaMonaco Ja Ja 1 Ja NeeMontenegro Ja Ja 0,5 Nee JaNieuw-Zeeland Ja Ja 0,9 Ja JaNoorwegen Ja Ja nvt Ja NeeOostenrijk Ja Ja nvt Ja NeePakistan Nee Nee 0,4 Nee NeePanama Ja Ja 0,6 Ja NeeParaguay Ja Ja 0,5 Ja NeePolen Ja Ja nvt Ja NeePortugal Ja Ja nvt Ja NeeRoemenië Ja Ja nvt Ja NeeSaba Ja Ja 0,7 Ja NeeServië Ja Ja 0,5 Nee JaSint Maarten Ja Ja 0,7 Ja NeeSint Eustatius Ja Ja 0,7 Ja NeeSlovenië Ja Ja nvt Ja NeeSlowakije Ja Ja nvt Ja NeeSpanje Ja Ja nvt Ja NeeSuriname Ja Ja 0,7 Ja NeeThailand Ja Ja 0,5 Ja NeeTsjechië Ja Ja nvt Ja NeeTunesië Ja Ja 0,4 Ja JaTurkije Ja Ja 0,6 Ja Nee ***Uruguay Ja Ja 0,8 Ja NeeVer. Koninkrijk Ja Ja nvt Ja NeeVer. Staten Nee Ja 1 Ja JaIJsland Ja Ja nvt Ja NeeZuid-Afrika Ja Ja 0,7 Ja NeeZuid-Korea Ja Ja 0,7 Ja JaZweden Ja Ja nvt Ja NeeZwitserland Ja Ja nvt Ja Nee
* Uw uitkering wordt vermenigvuldigd met deze factor.** Naar deze landen kunt u sinds 1 juli 2012 uw uitkering niet meer meenemen.*** Onder bepaalde voorwaarden kunt u de toeslag meenemen.
Bron: uwv.nl
Uitkering meenemen
32
Een huis financieren
De droom van velen: een (tweede) huis in het buitenland. Een eigen plek om
regelmatig te verblijven of als belegging voor de toekomst.Maar hoe deze woning te financieren wanneer u het aankoopbedrag niet in een keer op tafel kunt leggen? Deze maand aandacht voor Zweden.
Een hypotheek in Zweden is niet meer zo
makkelijk te krijgen als vroeger. Het bedrag dat
je kunt lenen is kleiner. Banken stellen meer
voorwaarden en steeds vaker klinkt de eis dat je
elke maand een deel aflost. Desondanks slagen
ook veel emigranten er in om een hypotheek te
krijgen. Met de zeer lage rentes die de banken
momenteel berekenen is het ook een goede tijd
om te kopen.
Ook in Zweden worden hypotheken
verstrekt door banken. Er zijn verder enkele
onafhankelijke kredietverstrekkers die je aan
een bolån (hypotheek) kunnen helpen.
De lening is gekoppeld aan de pandbrieven
op het onroerend goed. Een pandbrief of
pantbrev is een obligatie afgegeven door een
buitenlandse hypotheekzweden
33
Zweden
hypotheekbank. Als je een huis in Zweden
wilt kopen, moet je de makelaar of verkoper
vragen of er al pandbrieven zijn afgegeven.
Zijn die er niet of niet voldoende, dan
moet dit nog gebeuren en moet je hierover
administratiekosten betalen. Vaak kun je in de
woningadvertentie informatie hierover vinden.
Zweedse bank
Nederlandse en Belgische banken voelen er
over het algemeen niets voor om een huis in
het buitenland te financieren, al is het voor
een vakantiehuis soms wel mogelijk. Er zijn
echter veel juridische obstakels voor het geval
de eigenaar zijn betalingsverplichtingen niet
nakomt.
Voor een hypotheek in Zweden moet je dus
bijna altijd bij een Zweedse bank aankloppen.
Kies bij voorkeur een bank in de gemeente
waarin de woning zich bevindt. Elk dorp
heeft wel een vestiging van Swedbank,
Handelsbanken, SEB of Nordea. Als je al in
Zweden woont, begin dan met de bank bij wie je
een rekening hebt. Daar kennen ze je: een groot
voordeel in dit land waar persoonlijk contact
belangrijk is.
De Ikano Bank, eigendom van Ikea, werkt
telefonisch en via Internet. Er zijn ook
verzekeraars zoals Länsförsäkringar die
hypotheken verstrekken. Freedom Finance of
Blue Step zijn gespecialiseerde bemiddelaars.
Veel banken kunnen een lånelöfte geven
die meerdere maanden geldig is. Dit is een
schriftelijke of mondelinge toezegging dat de
bank bereid is om je een lening te geven. Dit
maakt het makkelijk om de koop snel rond
te krijgen. Uiteraard geeft de bank alleen een
lånelöfte als ze je (tot een bepaald bedrag)
kredietwaardig vindt. Heb je geen inkomsten
en weinig spaargeld, zul je zo’n toezegging niet
krijgen.
Hoeveel kun je lenen
Vergeleken met Nederland zijn er minder
verschillende hypotheekproducten. Wie een
vast inkomen heeft in Zweden, bijvoorbeeld
uit loondienst, kan bij een bank veelal tot 75
procent van de marktwaarde van het huis lenen.
Door de manier waarop in Zweden huizen
worden verkocht (via biedingen) is dit niet altijd
hetzelfde als de vraagprijs.
In dit geval spreekt men van een zogenaamde
bottenlån met een lange looptijd. Het is niet
altijd verplicht om die af te lossen. Is deze
lening ontoereikend, dan kan er bovenop een
topplån worden afgesloten. Dit is een extra
lening met een hoger rentepercentage, die in de
regel altijd moet worden afgelost.
De bottenlån kan tot 75 procent van de
marktwaarde dekken, de topplån doorgaans tot
10 procent. De hypotheekrente in Zweden is
voor 30 procent aftrekbaar.
Banken zijn strenger
Tegenwoordig mag je voor een huis niet meer
dan 85 procent van de marktwaarde lenen;
de rest moet je direct uit eigen zak betalen.
Voorheen gingen banken tot 95 procent. De
economische terugval van enkele jaren geleden
heeft de hypotheekverstrekkers voorzichtiger
gemaakt. Ze kijken scherper naar je situatie
voordat ze met geld over de brug komen.
De Rijksbank heeft de beleidsrente tijdelijk
34
afgeschaft. Dit heeft de hypotheekrentes die
de banken berekenen doen dalen. Een lening
voor een huis in Zweden is goedkoper dan ooit.
Hoewel het effect enigszins teniet wordt gedaan
door stijgende woningprijzen, hebben mensen
die emigreren naar Zweden daar weinig last
van. Die willen vaak op het platteland wonen en
daar stijgen de huizenprijzen niet zo snel als in
de steden.
Het is aantrekkelijk om nu een lening zonder
bindingstijd (of tot drie maanden) af te sluiten,
zodat je kunt profiteren van de lage rente. Een
langere bindingstijd geeft wel meer zekerheid
over je vaste lasten. De Rijksbank hoopt
ondertussen dat veel mensen door de lage rente
hun hypotheek gaan aflossen.
Moeilijker voor emigranten
Dit gezegd zijnde, moet je er als emigrant
rekening mee houden dat je het moeilijker kunt
hebben om een hypotheek te krijgen. Veel hangt
af van hoe lang je in Zweden woont. Als je nog
nieuw bent in het land kan de bank bijvoorbeeld
niet of nauwelijks achterhalen of je eerdere
leningen braaf hebt terugbetaald.
Ook een eigen zaak werkt niet altijd in
je voordeel. Startende ondernemers
zijn, uitzonderingen daargelaten, bij
hypotheekverstrekkers weinig populair, zeker
als ze hoge bedrijfskosten hebben. Ze moeten
eerst maar eens bewijzen dat ze regelmatig
inkomsten hebben, menen de banken.
Toch blijkt uit ervaringen van emigranten dat
75 procent lenen vaak haalbaar is, zelfs als
mensen geen baan in vaste dienst hebben. Voor
de overige 25 procent moet dan de spaarpot
worden aangesproken. Heb je in Nederland
of België je huis met winst verkocht, is dit
doorgaans geen probleem, tenzij je in een (dure)
Zweedse stad wilt wonen.
Als de bank ‘nee’ zegt...
Krijg je niets van de bank bij wie je aanklopt,
hoeft dit niet het einde van het verhaal te
betekenen. Een lening is dan wellicht mogelijk
via de Ikano Bank, die de reputatie heeft
“moeilijke gevallen” eerder te accepteren.
Freedom Finance en Blue Step verstrekken zelf
geen leningen maar treden op als bemiddelaar.
Doordat ze goede banden hebben met diverse
banken, kunnen zij soms een “ja” krijgen waar
jij zelf een “nee” hoorde. Let erop dat ook in
dit geval een deel van de koopsom – 15 tot 25
procent – niet geleend kan worden en dus zelf
opgehoest moet worden.
Kopen met geld uit Nederland
Een hypotheek in Zweden afsluiten kan soms
ook op basis van een Nederlands (of Belgisch)
inkomen, bijvoorbeeld een salaris uit Nederland
of of spaargeld bij een Nederlandse bank. Het
is dan aangeraden bij de Nederlandse bank
een letter of recommendation en/of een credit
report aan te vragen. De Zweedse kredietgever
weet dan hoeveel je verdient of bezit.
Dit is met name handig als je een Zweeds
vakantiehuis wilt kopen maar verder in
Nederland blijft wonen.
Bron: denieuwezweed.com
Een huis financieren
In hoeverre is de warmte van de tropenzon waarin je bent opgegroeid en die je in je draagt een garantie voor het welslagen overzee?met de zon in de rug bevat de verhalen van mensen die vanuit de Cariben een bestaan opbouwen in de nederlandse maatschappij of op een andere manier nauw betrokken zijn bij de Antillen. voor de één betekent de tropische basis een steun in de rug om talenten vorm te geven. de ander komt door diezelfde zon in zijn eigen schaduw te staan.
Maar de reportages samen vertellen ook het verhaal van de verstrengeling van twee samenlevingen die elkaar blijvend wederzijds beïnvloeden. dit uit zich in een professionele samenwerking waar het gaat om zorg, detentie en sociaal maatschappelijke problematiek, maar ook in een waardevolle diversiteit op het gebied van kunst en cultuur, taal, wetenschap en ondernemerschap. een onafscheidelijkheid, gevormd door de tijd en strijd van tweehonderd jaar koninkrijk, die niet meer is weg te denken uit de Nederlandse samenleving.
Met de zon in de rugMineke de Vries
Nu overal verkrijgbaar
Met de zon in de rugMet een Caribische achtergrond leven in Nederland
Het is een eer om ook in dit boek te staan, zonder ooit op de Antillen te zijn geweest. De verhalen in dit boek sterken mij in de gedachte dat een
goede inburgering en meer kennis over elkaar cruciaal is om de kansen van deze generatie te verbeteren. Mogen de prachtige verhalen met humor en
ontroering uit deze bundel daaraan een bijdrage leveren.
Eberhard van der Laan, burgemeester Amsterdam
36
Italie
Ons reisje naar Sardinië (zie vorige maand) deed verlangen naar meer en
nu we wisten hoe het vervoer per veerboot verliep, wilden we ook een treinreis wel eens uitproberen. In Italië zijn er twee bedrijven die een hogesnelheidsverbinding tussen het noorden, het midden en het zuiden verzorgen: het staatsbedrijf Trenitalia en de private concurrent Italo. Voor ons, wonend in de Oltrepò Pavese, wijngebied 50 km ten zuiden van Milaan, is de gaststad van de EXPO 2015 het dichtstbijgelegen opstappunt. Maar om nu met
bagage en hond naar het Centraal Station te klunen, dat zien we niet zitten. Gelukkig blijkt Italo ook te stoppen in het relatief nieuwe station Rogoredo, vlakbij de ringweg rond Milaan. Dat zag er gunstiger uit, vonden wij. Maar hoe hondvriendelijk is Italo eigenlijk? De website van dit moderne vervoerbedrijf biedt aanvullende informatie: in overleg met de nationale dierenbescherming verzorgt Italo de mogelijkheid van het comfortabele vervoer, senza stress e vincoli di orari e treni, van uw geliefde viervoetige huisvriend. De lichtgewichten mogen zelfs gratis mee als ze
lekker weG in eiGen land 2stef smulders
37
in een draagtas worden vervoerd. Voor de zwaardere gevallen, zoals onze Joia (13kg) zijn er een paar plaatsen gereserveerd waar baas en hond gezamenlijk de reis kunnen aanvaarden. De kosten bedragen circa 30 euro. Mooi! De website biedt voor het vervoer van de padroni helaas een minder overzichtelijk woud aan mogelijke kaartjes van low cost via basic tot economy, allemaal even goedkoop kennelijk want de klasse expensive bestaat niet. Typische marketing-speak. En dan is er nog de keus aan extra faciliteiten, extra zitruimte, Smart, Smart XL, etc. Word daar maar eens wijs uit. En trouwens, waar gaan we eigenlijk heen? Florence? Rome? Bologna? Turijn? Het idee was dat dit een korte testreis zou worden, in voorbereiding op een langere reis naar Napels of verder volgend jaar, als alles tenminste naar genoegen zou verlopen. Maar nu vermeldde Italo dat de Adriatische lijn naar Rimini, Pesaro en Ancona per december opgeheven zou worden. En Le Marche wilden we graag eens bezoeken, dus waarom dan niet nu. In deze streek zijn de laatste jaren aardig wat Nederlanders neergestreken om een toenemende stroom toeristen, uitgekeken op Toscane en Umbrië, onderdak te bieden. Het belooft een mooi gebied te zijn met een fraaie afwisseling van stranden, bossen, wijn en olijfgaarden, heuvels en historische steden. Met Italo duurt de reis maar drie uurtjes, dat is te overzien, ook in geval het voor Joia te stressvol zou blijken of het ons om andere
redenen niet bevallen zou. We kochten onze kaartjes uiteindelijk via het handige systeem dat low cost vliegmaatschappijen zoals RyanAir ook gebruiken: op een kalender kun je zien op welke dagen de reis het goedkoopst is. Bij Italo heet dit tarief heel toepasselijk ook low cost, zagen we. We selecteerden een week van zaterdag tot zaterdag voor een heel doenlijk prijsje van 92 euro euro all in. Of nee, nog niet all in, de hond moet nog mee, tegen 30 euro. Gelukkig vond ik bij het kiezen van de zitplaatsen precies die waar plek is voor de trouwe viervoeter, aangegeven door middel van een symbooltje. In elke trein zijn er twee(!) van zulke plekken en ik was dus blij dat deze nog vrij waren ook al moest ik daarvoor op de heenreis voor XL stoelen kiezen, à 10 euro extra. Geregeld, zou je denken, maar op de website stond dat je voor vertrek een bepaald telefoonnummer bellen moest, om de hond aan te melden. Waarvoor zou dat zijn?
Column
38
Italie
Ik stelde het bellen uit tot de dag voor vertrek. Toen begon mijn geweten te hard te knagen (stel dat ik niet bel, dan mag onze Joia straks niet mee?). Een uiterst vriendelijke mannenstem stond mij te woord en vroeg naar mijn boekingsnummer. Even later vertelde de stem mij op liefelijke toon dat je met de kaartjes die wij gekocht hadden geen hond mocht meenemen, dat kon alleen met tickets van het type basic of economy en wij hadden dus low cost. “Maar ik heb de stoelen voor hondenbezitters al gereserveerd,” riep ik iets minder liefelijk als antwoord. “Ja dat klopt,” sprak de man aan de andere kant van de lijn onverstoorbaar, “maar er is geen probleem, we boeken uw kaartjes wel even om.” Hij ging aan de slag en ik hoorde hem op de achtergrond een reeks van getallen mompelen, 35, 16, 20, ... op allervriendelijkste toon, dat wel. “Dat wordt dan 107 euro extra,” sprak de stem van velours na enige tijd, “daarmee heeft u kaartjes klasse basic voor de heen- en terugreis. In de prijs is een korting van 10% verdisconteerd die voor reizen op zaterdag geldt. Uw plaatsen blijven onveranderd.” Fijn om te weten! Korting, joepie! Onze Joia ging nu dus dankzij de gemeenschappelijke inspanningen van Italo en de dierenbescherming voor 107€ mee, meer dan het dubbele van wat elk van de baasjes betaalde. De koningin van Lombardije op reis! Met korting, anders was het 149€ geweest, het drievoudige! Nu ja, dat wisten we dan alvast voor de volgende keer: het beste is om een kaartje basic te kopen voor baas en hond en het kaartje voor de andere baas gewoon apart low cost te bestellen. Bij het reserveren van de stoelen kies
je dan alsnog de zitplaatsen naast elkaar en je hebt een aardig bedragje uitgespaard. Italo slim? Wij nog slimmer! Verder leerden we nog dat het niet altijd handig is om op zaterdag te reizen: alle autoverhuurbedrijven op het station van Ancona blijken zaterdagsmiddags dicht. En nu heeft Italo wel een mooie samenwerking met Hertz, speciaal voor haar gewaardeerde klanten, of die nu low cost reizen of niet, maar het verhuurbedrijf blijft even dicht op het moment van uw heugelijke entree. Gelukkig hielpen onze gastvrije verhuurders, niet gelieerd aan Italo, ons uit de brand door ons van het treinstation naar het vliegveld te brengen(zonder extra kosten voor de hond), waar alle autoverhuurbedrijven 7 dagen per week open zijn. Gelukkig merk je van dit soort strubbelingen weinig als je eenmaal ter plaatse bent want eigenlijk zijn de meeste Italianen dol op honden. Je kan geen café binnenlopen of er duiken verschillende klanten en de bediening op je lieveling onder het slaken van de kreten: “Oh che bello sei!”, “Patatino!”, “Monello!”, “Che muso hai!” etc. Om daarna een praatje met jou, de trotse eigenaar te beginnen. Ook op straat word je vaak aangesproken door willekeurige voorbijgangers. Wil je Italiaans leren spreken en contact maken met de plaatselijke bevolking? Neem een hond! Maar vertel het niet aan Italo.
Tekst en foto’s: Stef Smulders
www.duepadroni.it
39
Italiaanse toestandenLeven en overleven in Italië
Humoristische korte verhalen over het
emigreren naar Italië en de kennismaking met
tal van karakteristieke Italianen.
Vijf jaar na de emigratie, doet de Stef Smulders
verslag van zijn belevenissen in tientallen
verhalen waarin evenzovele problemen op geheel
Italiaanse wijze worden opgelost, wat vaak tot
humoristische taferelen leidt.
Het kopen en verbouwen van een huis, het
importeren en laten keuren van een auto, het
afsluiten van een verzekering: het levert allerlei
moeilijkheden op, die vaak op verrassende
manier tot een oplossing komen.
Meer ervaringsverhalen over Italië:
Dag Nederland! Ciao Italia!Een eigen Bed & Breakfast in Italië
Bekend van Ik Vertrek!
Heleen Sloots
Huizenjacht in ToscaneSpeciaal voor Italië-liefhebbers
Ronald. A. Lever
Al deze titels zijn te koop op Emigratieboek.nl
40
Het volgende nummer van Grenzenloos Magazine verschijnt op 26 december
Schrijf u in op Grenzenloos.nl om op de dag van uitkomen een e-mail als herinnering te krijgen.
GIDSEN TAALCURSUSSEN ERVARINGSVERHALEN
Kijk regelmatig op Emigratieboek.nl en ontvang ook onze wekelijkse nieuwsbrief Volg ons op Twitter (@emigratieboek) en Facebook (fb.com/emigratieboek)
Emigratieboek.nlBOEKHANDEL VOOR LANDVERHUIZERS
