VA N A F G H A N I S TA N TOT ZWITSERLAND

blz.

2CyprusPepoulla Christodoulou“Cyprus is me te wit en te Europees”

DenemarkenLars Knudsen“Denen werken vaak rechtopstaand”

Teksten: Maaike Floor, Dirk Hendrix Coördinatie: Kris Vanmarsenille Eindredactie: Carine TollenaereFoto’s, illustraties: Bert Hulselmans, Thomas Legrève, Ludo Mariën, Arlette Stubbe, EPA, AP, Reuters, Belga, PhotoNews, GVA

Bijlagereeks over de 160 verschillende nationaliteiten die in Antwerpen vertegenwoordigd zijn

blz.

4DjiboutiKadra“Als ik wilde dieren wil zien, moet ook ik naar de Zoo”

blz.

7

�

donderdag 18 december 2008

Cyprus

”Iedereen kent Cyprus van het strand en de zee. Maar het ei-land is veel meer dan dat”, begint Pepoulla haar verhaal. ”De hoofd-stad Nicosia is een prachtige stad met een rijke geschiedenis. Het heeft iets van Rome en van Athe-ne. Er is echt veel te zien.” Pepoulla probeert twee tot drie keer per jaar naar Cyprus te gaan. ”Cyprus zit in mijn hart. Ook om-dat mijn vader, mijn vier zussen

en mijn twee broers daar wonen. Ik kom er heel graag. Ook voor het klimaat en het lekkere eten. Die heerlijke Griekse kaas, de salades, het gegrilde vlees. En de tomaten die naar zon smaken in plaats van naar water.” Ze lacht, met pretlicht-jes in haar ogen. ”Maar ik eet ook graag frietjes met steak hoor.” Ook al voelt Pepoulla zich op en top Grieks, ze woonde een groot deel van haar leven in Congo.

”Mijn vader is van Cyprus, maar mijn moeder is half Belgisch, half Congolees. Mijn grootvader zette koffieplantages op in Congo, mijn vader werkte er in de fruithandel, voor de export van papaja’s. Iedere zomer gingen we naar Cyprus. En toen ik veertien was, zijn we voor twee jaar naar Cyprus gegaan. In Cyprus zijn er al lang spanningen tussen het Griekse en het Turkse deel, maar ik had daar zelf geen last van. Ik was politieke spannin-gen gewend in Congo.”Pepoulla studeerde in Congo en runde later een eigen kledingzaak in Kinshasa. ”Door de politieke on-rust trokken steeds meer mensen weg uit Congo, om zich in België te vestigen. Nadat mijn vader in 2003 al was vertrokken - mijn moeder was al overleden - ben ik in 2005 naar België gekomen.”

Pepoulla Christodoulou groeide voor een groot deel op in Congo, maar Cyprus blijft haar moeder-land. ”Alleen al mijn naam is héél Cypriotisch. Er is ook een president geweest die zo heette. Letterlijk betekent Christodoulou ’toegewijd aan Christus’. Voor mij als protestantse is dat een prachtige naam”, zegt Pepoulla.

Iedereen kent de Italiaanse pizza’s, maar minstens even lekker zijn de Cypriotische pizza’s. Sefik Uregen (47) weet precies hoe hij die moet klaarmaken. “Veel klanten van restaurant Cyprus in de Volkstraat komen speciaal voor onze pizza’s.”

Hereniging niet voor morgenCyprus is een voormalige Britse kolonie, die in 1960 onafhankelijk werd. Spanningen tussen de Griekse en de Turkse Cyprioten leidden in de-cember 1963 tot een uitbarsting van geweld in de hoofdstad Nicosia. Grieks-Cypriotische nationa-listen wilden een enosis, volledige aansluiting bij Griekenland. Turks-Cyprioten wilden een tak-sim, een deling in twee gemeenschappen. Tussen 1963 en 1967 wa-ren de span-ningen tus-sen Griekse en Turkse Cyprioten zo toegenomen dat het op een burger-oorlog begon te lijken. De VN stuurden een vredes-macht, die nog steeds aanwezig is op Cyprus. In 1983 riepen de Turkse Cyprioten hun gebied uit tot ’Turkse Republiek van Noord-Cyprus’ (TRNC). De VN verklaarden het uitroepen van de onafhankelijkheid onwettig. Alleen Turkije erkent de regering van de TRNC. Sinds mei 2004 hoort Cyprus bij de Europese Unie. In een referendum sprak een meerder-heid van de Grieks-Cyprioten zich uit tegen de hereniging van Cyprus.In 2007 werd de relatie tussen de Griekse en de Turkse Cyprioten iets beter. Sinds februari 2008 heeft Cyprus met Dimitris Christofias een communistische president. Tij-dens de verkiezingsstrijd pleitte hij voor onder-handelingen met de Turkse Cyprioten om toe te werken naar een hereniging. Mehmet Ali Talat bestuurt de niet-erkende republiek van Noord-Cyprus.

Grieks orthodoxen in de meerderheidOfficieel: Kypri-aki DimokratiaHoofdstad:NicosiaOppervlakte:9.250 km²Aantalinwoners:792.600Levensverwach-ting:75,7 (mannen) en 80,7 (vrou-wen)Talen: Grieks, Turks, EngelsGodsdiensten:Grieks orthodox (78%), moslim (18%), overig (4%).Munteenheid: euroTelefoon landencode: +357Internet landencode: .cyBevolkingssamenstelling: Grieken (77%), Turken (18%), overig (5%)Export: citrusvruchten, tabak, aardappelen en druivenPlaats op lijst van rijkste landen: 28/177

© GRAPHIC NEWS

25km

KyreniaLapithos

MorphouLefkoniko

Rizokarpaso

Dhekelia

Famagusta

Paphos

Episkopi

Larnaca

Akrotiri

Limassol

Kokkina

PolisNicosia

C Y P R U SVN buffer zoneVN buffer zone

Turks-Cypriotische deel

Grieks-Cypriotisch deel

M I D D E L L A N D S E Z E E ”Cyprus zit in mijn hart”

pepoulla Christodoulou houdt van rijke geschiedenis van het eiland

Het belangrijkste verschil tussen de Italiaanse en de Cypriotische pizza is het dunne, krokante deeg. “Italiaanse pizza’s zijn zwaar, terwijl onze pizza’s heel licht zijn. We gebruiken ook minder kaas, maar de pizza’s zijn wel lekker dik belegd”, vertelt Sefik. “Als je een pizza met zeevruchten bestelt, zitten er heel veel zeevruchten op.” Sefik zelf heeft de Turkse nationaliteit. Hij komt van de kustplaats Antakia, niet zo gek ver van Cyprus. “Je kan het eiland zien liggen vanaf het strand. Het is zes uurtjes varen, dat is dus goed te doen. Ik ben er dan ook héél vaak geweest.” Omdat het noordelijk deel van Cyprus Turks is (een aparte republiek die al-leen door Turkije wordt erkend), voelen Turken zich verwant met Cyprus, en an-dersom. “Heel veel Turken gaan daar opvakantie. Cyprus heeft mooie natuur en gezonde lucht. En Turken gaan daar ook graag naar het casino of naar de disco. In

“Het noorden heeft een hechte band met Turkije”

Kok van restaurant in de Volkstraat bereidt Cypriotische lekkernijen

Sefik met Yüksel en Hasret.

30

in de meerderheid

Phaneromeni kerk in de hoofdstad Nicosia.

CyprusM I D D E L L A N D S E Z E E

Kok van restaurant in de Volkstraat bereidt

”Cyprus zit prijke geschiedenis van het eiland

Een Turks soldaat staat op wacht in het Turks gebied in Nicosia.

�

Antwerpen beviel haar wel. ”Ik hebhet café Don Quichotte in de Pijl-straat, vlakbij het De Coninck-plein. Aan de ene kant is het geen gemakkelijke buurt door de over-last van drugsgebruikers, maar te-gelijk is het ook een fijn, gemengd stadsdeel met veel Congolezen en andere Afrikanen.”Toen Pepoulla bij onthaalbureau Atlas een inburgeringscursus ging volgen, had ze al een voorsprong op veel van haar medestudenten. ”In Congo had ik al veel over Bel-gië geleerd. En dankzij mijn tijd in Cyprus ken ik ook de Europese

gewoontes. De manier waarop je de straat oversteekt bijvoorbeeld, of andere praktische zaken. Het was wel leuk om alles nog eens te horen en al die mensen te spre-ken.” Zelf spreekt Pepoulla een klein beetje Nederlands. ”Mijn zoon van zeventien spreekt plat Antwerps. Dat is wel grappig.” De afgelopen jaren is er veel ver-anderd op Cyprus. Onder andere door de toetreding tot Europa. ”De levensstandaard van de Griek-se en de Turkse Cyprioten ligt veel dichter bij elkaar dan vroeger”,

vertelt Pepoulla. ”Al moet ik nog wel twee weken wachten op een visum voor ik vanaf Cyprus een boot kan nemen naar Turkije.” Vol-gens Pepoulla is het conflict voor-al een zaak van Griekenland en Turkije. ”De meeste Cyprioten hebben geen probleem met elkaar. Ik droom van één mooi Cyprus.” Ooit wil ze misschien wel terug. Maar dan zal ze het multicultu-rele karakter van Antwerpen ook missen. ”Ik hou van een stad met vele soorten mensen. Cyprus is me soms te Europees en te wit.”

Flaounitses (kaaspasteitjes)Bereidingstijd1u en10 min.

Ingrediënten3 kopjes bloem2 eetlepels plantaardigeboter1 ei1/3 glas koud water zout

Vulling3 koppen geraspte kaas (cheddar, halloumi en edammer) 7 eieren2 theelepels verse munt 1 ½ theelepel bakpoeder2 eetlepels rozijnen1 ei om te bestrijkensesamzaadjes

BereidingMeng bloem en zout in een grote mengkom. Meng het ei met het water en voeg toe. Roer door elkaar tot je een stevig deeg hebt. Kneed nog even door en laat 30 minuten rusten. Meng de ingrediënten voor de kaasvulling met een houten lepel en roer er dan een voor een de eieren door. Doe ook de munt erbij. Rol het deeg uit en snijd er tien cirkels van 7,5 tot 10 cm doorsnee uit.Pak een deegrondje en bevochtig de randjes met water. Leg een eetlepel vulling in het midden. Maak er een pakketje van door het deeg op 3 punten om-hoog te trekken. Druk de randen stevig op elkaar zodat er geen lucht tussen zit. Bestrijk met opgeklopt ei en strooi er sesamzaad-jes over.Leg de pasteitjes op beboterd bakpapier en bak ze in een hete oven gedurende 20 minuten of tot ze goudbruin zijn.

»»

»»

»

»

»»»»»»

In Antwerpen wonen 10 mensen uit Cyprus.

“Cyprus is me soms te wit en te Europees.”

Pepoulla Christodoulou

Turkije is dat minder evident.” Sefik is al dertig jaar kok en is intus-sen ook al 23 jaar in België. “De Turkse en de Cypriotische keuken lijken heel erg op elkaar én op de Griekse keu-ken. Grillgerechten, moussaka, mezze, je vindt het in al die landen.” Veel van de ingrediënten die in de keu-ken worden gebruikt, groeien ook op Cyprus. “Van aubergines, tot paprika en tomaten. Je vindt het er allemaal.” Restaurant/pizzeria Cyprus in de Volks-traat bestaat twintig jaar. Sefik was vijf jaar uitbater, maar sinds een jaar heb-ben Yüksel en Hasret Öztonga het restaurant overgenomen. Sefik staat nog in de keuken. “Wij zijn ook Turks, en ook al zijn we nooit op Cyprus ge-weest, we kennen het wel”,vertelt Hasret. “Veel tv-shows worden daar opgenomen. En

als ze in Turkije over Cyprus spreken, wordt het vaak Jyavruvatan genoemd. Dat betekent ’kindland’. Turkije wordt Anavatan genoemd, moederland.” Yüksel: “Sommige jongeren kiezen er ook voor om op Cyprus te gaan stude-ren. Jonge mannen komen er soms te-recht tijdens hun dienstplicht.” Als er tijd is, wil het koppel met hun zoontje eens op vakantie naar Cyprus.“Het is de vraag of het er ooit van komt. Onze familie in Turkije wil ook dat we langsgaan. Die zou het minder leuk vin-den als we naar Cyprus reizen.”

“De keuken van Cyprus lijkt heel erg op die van Turkije en Griekenland.”

Sefik Uregen

Kali orexi!EEt smaKElijK!Kali orexi!E

HoogVliEgErs

georgemichaelDe beroemde zanger George Michael werd in Londen geboren, maar hij is wel de zoon van de Grieks-Cyprio-tische Kyriacos Pana-yiotou, die een restau-rant had in Londen.

osmantürkayDe dichter Osman Türkay (1927-2001) groeide op in Cyprus, maar woonde ook lang in Engeland. Zijn werk werd vertaald in meer dan dertig talen en hij werd in 1988 genomi-neerd voor de Nobel-prijs.

marcosBaghdatisEen bekende Grieks-Cypriotische tennis-ser (foto onderaan). In 2006 speelde hij de finale van de Austra-lian Open. Nu staat hij op nummer 98 op de ATP-ranking.

Hoog Hoog

rEstaurantPizzeria Cyprus, Volkstraat 60, Antwerpen, tel. 03-237.03.91 of 0484-12.84.87 (na 16u) www.pizzeriacyprus.be/default.asp

jaar uitbater, maar sinds een jaar heb-ben Yüksel en Hasret Öztonga jaar uitbater, maar sinds een jaar hebben Yüksel en Hasret Öztonga jaar uitbater, maar sinds een jaar heb

het restaurant overgenomen. Sefik staat nog in de keuken. “Wij zijn ook Turks, en ook al

-weest, we kennen het wel”,

den als we naar Cyprus reizen.”

rPizzeria Cyprus, Volkstraat 60, Antwerpen, tel. 03-237.03.91 of 0484-12.84.87 (na 16u)

�

donderdag 18 december 2008

Groenland is DeensDenemarken werd in het tijdperk van de Vikingen in de tiende eeuw verenigd door koning Harald Blauwtand (†985), die de mensen tot het christendom bekeerde. Denemarken bestuurde kort Engeland in de elfde eeuw en werd verenigd met Zweden en Noorwegen in 1397. De unie met Zweden duurde tot 1523 en de unie met Noorwegen tot 1814. Het pittoreske Ribe werd reeds gesticht in 810 en is het oudste stadje van heel Scandinavië. Tot 1944 behoorde ook IJsland tot Denemar-ken. Dat is vandaag voor Groenland nog altijd het geval.Het staats-hoofd van Denemarkenis sinds 1972 koninginMargrethe II.Sinds 2001 is de rege-ringsleiderpremierAnders Fogh Rasmussen, de leider van de liberale partij Venstre. Hij is al twee keer herkozen, voor het laatst in november 2007. Het Deense parlement heet de Folketing. Er is één kamer, met 179 leden, die een termijn van vier jaar uitzitten.

7.000 kilometer kustOfficiële landstaal: DeensAantal inwoners: 5.484.723, of een gemiddelde van 127,3 per km²Oppervlakte: 43.094 km², anderhalve keer zo groot als BelgiëHoofdstad: Kopenhagen. 1.086.762 inwoners, het dubbele van AntwerpenRegeringsvorm: constitutionele monarchie, net als België Religie: 95% is protestant, de overgrote meer-derheid van hen behoort tot de Folkekirken, de evangelisch-lutherse kerk.Volkslied: Der er et yndigt land (Er is een lief-lijk land)Munteenheid: Deense kroon (DKK) Kustlijn: 7.314 km!Lengte landgrenzen: 67 km met Duitsland Hoogste punt: Møllehøj bij Skanderborg: slechts 170 meter

Iets kouderDenemarken heeft een gematigd zeeklimaat, maar als de wind ‘s winters uit het oosten waait, kan het zeer koud worden, tot -31°C. ‘s Zomers kan de temperatuur door diezelfde oostenwind oplopen tot meer dan 35°C.

© G

RA

PH

IC N

EW

S

ZWEDEN

DUITSLAND

Laeso

Anholt

Bornholm

Funen

Zeeland

FalsterLolland

Jutland

D E N E M A R K E N

Skagen

Aalborg

Aarhus

Esbjerg

Aabenraa RonneOdense

50km

S k a g e r r a k

N O O R D Z E E

K a t t e g a t

Kopenhagen

BALTISCHE ZEE

partij Venstre.

Het kantoor van Lars Knudsen, op een steenworp van het Museum voor Schone Kunsten, biedt een staaltje van strak Scandinavisch design, met voor elk personeelslid een elektrisch verstelbaar bureau met ergonomische stoel. Knudsen begon zo’n vijf jaar geleden met een eenmansbedrijfje dat ingevroren garnalen, gamba’s, scampi en andere zeevruchten per container invoert en verkoopt aan groothande-laars. Vandaag draait Solea International een om-zet van 15 miljoen euro, en dat met een personeels-bestand van maar negen man.

Verliefd en verhuisdHet was de liefde die de nog jonge Deen (34) naar Antwerpen voerde. ”Tijdens mijn studies heb ik een tijdje in Spanje verbleven. Daar heb ik mijn vrouw, Nathalie Vanschependom uit Schoten, leren ken-nen”, vertelt hij. ”Ze is mij gevolgd naar Denemar-ken, maar ze kon daar niet meteen aan de slag als vertaalster en ze had wat heimwee naar haar twee-lingzus en de rest van haar familie. Toen op een dag haar zus een vacature van een Antwerps be-drijf voor iemand met talenkennis doorstuurde naar Denemarken, heb ík gebeld of ze met mij niets konden aanvangen, hoewel de vacature eigenlijk voor Nathalie bedoeld was. (lacht)Het lukte en we zijn verhuisd.” Bij een volgend bedrijf leerde Lars de wereld van ingevroren schaaldieren beter kennen. Na enkele jaren besloot hij zijn kans te wagen.

Met een simpel drukje op een knop laat de Deens-Antwerpse bedrijfs-leider Lars Knudsen zijn bureau-blad omhoog rijzen tot hij staande kan werken. Hij lacht om mijn verbazing. ”In Denemarken zie je dat vaak, in bedrijven en bij ambtenaren. Veel Denen werken minstens een paar uur per dag rechtopstaand. Dat is veel beter voor de rug.”

3131Denemarken

Lars knudsenvol lof over

Scandinaven maar hij

keert niet terug

Lars Knudsen: “In België gelden

de regels voor iedereen,

behalvevoor jezelf.”

Foto rechts boven:Kleurrijke

waterkant in Kopenhagen.

Foto rechts onder:smeltende ijsberg

in Ammassalik Island in

Groenland, dat tot

Denemarken behoort.

Koningin Margrethe II.

�

In Antwerpen wonen 119 Denen.

Goeiendag, hoe gaat het?Goddag, Hvordan Går Det? (Pas op, een a met een bolletje erboven moet je als een halflange o uitspreken)

Goed, en met u? Fint, og hvad med dig?

Dank u.Mange tak.

Ik had een boerderij in Afrika.Ieg havde en bondegår i Afrika.

Het lelijke eendje werd een mooie zwaan.De hostige and blev en flot svane.

Leve de koningin.Droningen lange leve.

Ik ga dit weekend naar zee.Ieg tager til havet i weekenden.

Het is koud vandaag.Det er koldt idag.

De Vikingen waren Denen, geen Noren.Vikingerne vav danskere, ikke nordmænd.

”Denen werken vaak rechtopstaand”

het met of zonder factuur moest zijn. Ik had geen idee wat hij bedoelde. (lacht) Ik vond dat toen nog choquerend. Zwartwerk bestaat amper in Dene-marken, tegenwoordig misschien wat meer, maar het is nog altijd een taboe. Als je het doet, mag niemand het weten. Denen helpen mekaar wel vaak bij klussen.”

Dol op koningin Denen zijn volgens Lars Knudsen trotser op hun land én op hun koningin. ”Dat hou je hier niet voor mogelijk. Als koningin Margrethe op ou-dejaarsavond om zes uur haar toespraak houdt, zitten negen op tien Denen aan de buis gekluis-terd. Ik herinner me dat: om tien voor zes werd snel champagne uitgeschonken en moest de te-levisie aan. Dat hoorde zo. Onze koningin is ook een bijzondere vrouw. Ze is heel slim, spreekt vloeiend vijf talen, is heel belezen, ze heeft theaterkostuums ontworpen en ze rookt als een schoorsteen. ’Dat is mijn privéleven en gaat nie-mand wat aan’, zegt ze daarover. Ze is ook heel gewoon gebleven.”

Kaars voor KerstmisDenen feesten graag. ”In de maand december doen we niets anders. De kerstsfeer is bij ons alom, met overal versieringen en het ene kerst-diner na het andere. Kijk, ik heb hier op mijn bureau een soort adventkransje staan, een cadeautje van mijn moeder. Met een kaars in het midden met alle dagen die we nog te gaan heb-ben tot Kerstmis. Elke dag steek ik die even aan, tot hij is opgebrand tot het streepje van de vol-gende dag.” Omdat Denen gesteld zijn op tradi-ties, eet iedereen hetzelfde met Kerstmis: eend of kalkoen, met gekarameliseerde patatjes, appel met gelei en een bruine saus. ”Saus moet bij ons altijd bruin zijn, ik weet niet waarom. We heb-ben daar kleurstoffen voor, die verder smaak-loos zijn.”

Zot van de zeeDenen hebben een kustlijn van meer dan zevenduizend kilometer. ”Er is altijd water in de buurt”, zegt Lars. ”Veel Deense gezinnen heb-ben een zomerhuisje aan het strand. Waar je in Denemarken ook woont, je zit meestal dicht bij de zee. En het weer valt er best mee. De mensen hier denken dat het ginds een Siberisch klimaat is, maar het is goed vergelijkbaar met het weer in België. Het is ook droger, met minder voch-tigheid in de lucht, waardoor het altijd een paar graden warmer aanvoelt.”

Nooit drinken en rijden”Ik zie me niet meer terug gaan naar Denemarken”, zegt hij. ”Als ik op bezoek ben, noemt mijn familie mij al een halve Belg. Ik dénk al meer als een Belg.” Op de vraag naar verschillen tussen Denen en Bel-gen hoeft hij toch niet lang te zoeken. ”Denen zijn heel gedisciplineerd. Je kunt ze wat vergelijken met Zwitsers. Alles moet correct verlopen. In het verkeer ook, ja. Een Deen zal nooit drinken en rijden. Dat doe je niet. En als een vriend het wil doen, dan pak je zijn sleutels af. We houden elkaar een beetje in de gaten, jazeker. (lacht) Voor mijn trouwfeest verble-ven mijn familieleden in een hotel op één kilome-ter van de feestzaal. We hebben toch taxi’s besteld in de wetenschap dat niemand dat stukje zou wil-len rijden na een feest. Mijn vrouw wilde dat eerst niet geloven. (lacht) In België wordt natuurlijk wat soepeler omgegaan met regels. Hier zijn regels er voor iedereen, behalve voor jezelf. Ik herinner me nog onze eerste klusjesman. Die vroeg meteen of

TIENVOOR TAAL

Goeiendag, hoe gaat het?

TIENVOOR TAAL

Vlak en veel zeeDenemarken is bijna zo vlak als Nederland, maar met meer bos en nog veel meer kustlijn. Denen zijn ook gedisciplineerder, zeker in het verkeer. Een Deense chauffeur op een eindeloze secun-daire weg door het platteland, zonder lintbebou-wing en met amper andere weggebruikers, waar je 90 km per uur mag rijden, zal geen 91 km per uur rijden. Wie als buitenlandse chauffeur een fout manoeuvre maakt, krijgt direct boze blikken in zijn richting. Het grootste deel van Denemarken wordt gevormd door het schiereiland Jutland. De hoofdstad ligt op het grootste van de 405 Deense eilanden, Seeland. Dat wordt door een smalle zeestraat (de Sont) ge-scheiden van Zweden, maar er is een verbinding per brug en per tunnel.

Kent u nog andere Deense steden behalve Kopen-hagen? De drie grootste zijn:

Århus 228.547 inwoners Odense 186.595 inwoners Aalborg 160.000 inwoners

En dan is er nog Roskilde, met 43.753 inwoners, be-kend voor zijn rockfestival; zeg maar het Werch-ter van Denemarken. Als bezienswaardigheden gel-den:

de zeemeermin in Kopenha-gen Dyrehavsbakken, het oudste attractiepark ter wereld, ge-opend in 1583 Amalienborg, het konink-lijk paleis in Kopenhagen, gebouwd vanaf 1750 Legoland in Bil-lund, het oudste park van Lego, geopend in 1968

Handbal, voetbal en wielrennenDe meest populaire sporten van Denemarkenzijn handbal en voetbal. Het niveau van de handbaleredivisie is toonaangevend voor de rest van Europa. Verschillende Deense voetbal-lers hebben naam gemaakt in heel Europa, ook bij Belgische eersteklassers. Denemarken is ook een echt fietsland. Wielrennen is een veel beoefende sport en er zijn verschillende Deen-se wielerploegen, met Team CSC van directeur Bjarne Riis, de Deense Patrick Lefevere, als bekendste. De bekendste wielrenner is de wegens vermoedelijke doping in ongenade ge-vallen rasklimmer Michael Rasmussen. Van-wege de lange winters zijn zaalsporten als bad-minton en volleybal ook populair.

�

donderdag 18 december 2008

”Vlaamse vrouwen zijn mooi, Deense maken zich veel mooier op”

Nikolaj Kovdal baat hip visrestaurant uitDENEmarKEN

HOOGVLIEGErS

VISrEStauraNtFiske Bar, Marnixplaats 12/13, Antwerpen, tel. 03-257.13.57Info via www.fiskebar.be

VISrVISrFiske Bar, Marnixplaats 12/13, Antwerpen, tel. 03-257.13.57Info via www.fiskebar.be

Hans Christian andersen (1805-1875) Schrijver van sprookjes zoals De prinses op

de erwt, De nieuwe kleren van de keizer, Hetlelijke jonge eendje, De Chinese nachtegaal enHet meisje met de zwavelstokjes.Werd in zijnjonge jaren gezien als een onhebbelijk, asoci-aal en egoïstisch iemand.Karen Blixen (1885-1962)

Schrijfster die een boerderij had in Afrika endaarover een boek schreef. Sydney Pollackverfilmde het. Out of Africa met Meryl Streepen Robert Redford kreeg zeven Oscars.Niels Bohr (1885-1962)

Natuurkundige.Won de Nobelprijs in 1922.Een van de grondleggers van de kernfysica ende kwantummechanica. Albert Einstein hadhet moeilijk met de ’zweverige’visie van Bohr,maar die wordt nu als bewezen beschouwd.Søren Kierkegaard (1813-1855)

Wordt gezien als de eerste existentialistischefilosoof.Volgens hem besteden mensen hunleven aan onbeduidende gedachten (“Zit mijnhaar wel goed?”) en zinloze ondernemingen(”naar een toneelvoorstelling gaan”). Dit keurthij ten zeerste af. Hij meent dat de mens is op-gebouwd uit subjectieve waarheden.Voor wiedie ontdekt, wordt het leven echter en dieper.Lars von trier

Denemarkens bekendste film-regisseur. Maakte onder meerBreaking the Waves (1996),The Idiots (1998) enDogville (2003).

Lars ulrichDrummer van Metallica, een vande meest succesvolle metalbands.Kan hard en snel meppen. Starttein december 1999 een rechtszaaktegen downloadsite Napster. Iszo’n beetje de muzikant die de

oorlog verklaarde aan illegaal downloaden.Bjarne riis

Enige Deen die Tour won, in 1996.Vandaag ploegleider van succes-volle ProTour-team CSC. Nooit be-trapt op doping. Zijn bijnaam inhet peloton: monsieur 60% (doe-lend op epogebruik, dat leidt tot

een hematocrietwaarde hoger dan de toegela-ten 50%). Bekende in 2007 dat hij Tour op epowon. Ploegleider neemt zijn renners mee opsurvivalkampen om hen mentaal sterker temaken. Haalt goede uitslagen, zoals de Tour-overwinning van Carlos Sastre dit jaar.michael Laudrup

Waarschijnlijk de beste Deensevoetballer aller tijden. MichaelLaudrup (°1964) speelde in dejaren tachtig en negentig bijJuventus, FC Barcelona en Ajax.Vandaag traint hij Spartak Mos-

kou.Tijdens het WK voetbal van 1986 groeidehij uit tot een wereldster. Johan Cruijff haaldehem in 1989 weg bij Juventus om bij Barcelo-na mee gestalte te geven aan zijn dreamteam.michael rasmussen

Stond op het punt Riis op te volgenals Tour-winnaar in 2007, maarwerd uit Tour gezet door zijn ploegRabobank én op staande voet ont-slagen omdat hij had gelogen overwaar hij trainde (vermoedelijk om

onverwachte dopingcontroles te ontlopen).Wil alles zo licht mogelijk hebben om goedbergop te kunnen fietsen. Scheert zich daar-om kaal. Op 2 juli 2008 besliste een rechter datRabobank hem niet op staande voet had mo-gen ontslaan omdat de ploeg al langer op dehoogte was van de leugens. De ploeg moethem 715.000 euro schadevergoeding betalen.Helena Christensen

Deens topmodel en societyfiguur.Vader Deens, moeder Peruviaans.Helena (°1968) werd bekend alsmodel voor H&M-campagnes enals ex van INXS-zanger MichaelHutchence.Was in 1986 Miss De-

nemarken. Brak internationaal door, o.m. met(topless) optreden in sexy clip voor Wicked Game naast Chris Isaak. Startte in 2006 metDeense zakenpartner kledingmerk Christen-sen & Sigersen op. Scheidde tweede keer in2004 van acteur Norman Reedus. Heeft nurelatie met Interpol-zanger Paul Banks.

”Vlaamse vrouwen zijn

Nikolaj Kovdal zit dus ook in de viswereld, net alsLars Knudsen (zie vorige pagina), die zijn kan-toor een straat verder heeft. ”Maar dat is toeval.We eten in Denemarken natuurlijk vaak vis, om-dat we omringd zijn door zee, maar we eten net zogoed vlees”, zegt de man die het levende bewijs isdat niet alle Denen Lars of Knut heten.Nikolaj heeft een avontuurlijk bestaan geleid voorhij zijn stek vond in hartjeAntwerpen.Op zijn acht-tiende trok hij naar Hamburg (”een heel mooie,levendige stad”), na negen jaar van diverse jobs,waaronder het runnen van een cd-winkel en eenopnamestudio, trok hij met zijn Duitse vriendinvoor een jaar naar Japan.”Een halfjaarTokio en eenhalfjaar platteland, dag en nacht verschil”, vertelthij. ”Ik was altijd al gefascineerd door de Japansekeuken.Mijn vriendin,die kleren ontwerpt en eenwinkel heeft in de Kloosterstraat,heeft er gewerktvoor een Japanse modedesigner. We hebben ookeen tijd bij een visser gewoond in een piepkleindorpje aan de kust. Heel prettig, Japanners kun-nen echt open zijn, zeker als ze een glas sake ofbier ophebben.” (lacht)

”Hip? Ik ruik naar vis”Daarna viel de keuze op Antwerpen. ”Waarom? Ikweet het eigenlijk niet. De ligging is goed, je bentzo in Parijs, Londen, Duitsland...en in steden als Parijs en Ham-burg heb je heel sterk het ge-voel dat ze Frans of Duits zijn,Antwerpen is een beetje

neutraal. Het maakt de mensen hier niet uit.”Na een paar jobs in de horeca, zette Nicolaj samenmet de Sri Lankaanse chef-kok Daas (afkortingvan ingewikkelde naam) de Fiske Bar op. ”We ser-veren zowel goedkope, lekkere hapjes - sardines,calamares - als iets duurdere gerechten met debetere wijnen”, zegt de Deen. De formule lijkt aante slaan.Op een doordeweekse middag zit het hierstampvol. Hij heeft dus een trendy restaurant, zijnvriendin een modeboetiek: ze vormen wel een hipkoppel. ”Hip? Ik ruik altijd naar vis”, lacht hij deopmerking weg.

”Niemand werkt hier””Mijn aankomst in Antwerpen viel anders te-gen. Ik was hier één keer geweest, in de zomer.Alle terrasjes zaten vol. Geweldig, dacht ik, nie-mand hoeft hier te werken. (lacht) Maar toen ikde tweede keer arriveerde, met een bus vanuitDuitsland,was het eind november en 5 uur ’s mor-gens. Koud, guur, alles verlaten. Een andere stad.”Intussen heeft hij gemerkt dat Antwerpen eengeschikte stad is om een restaurant uit te baten.”Mensen laten hier graag het werk liggen voor eengoede lunch,meer dan Denen of Duitsers.Nog eenverschil:als die iets afspreken voor maandag, is hetook maandag. Hier kan het net zo goed dinsdag ofwoensdag worden.”

”Antwerpen is een groot dorp”Vlamingen gaan meer uit dan Denen. ”Hoewel dataan het veranderen is.Vroeger was alcohol bij onserg duur, zoals nu nog in Zweden, en haddenwe zoals de Zweden de gewoonte om maar afen toe te drinken, maar dan wel véél. Nu is hetmeer zoals hier: vaker uitgaan en gewoon genie-ten van de drank.Als Denen dronken zijn,wordenze wel niet agressief of zo, ze beginnen alleenmaar te zingen en te dansen.” Of hij ook iets nega-tiefs kan bedenken over Antwerpen? ”Het is hiernogal klein,het is meer een groot dorp,vergelekenmet Parijs of Hamburg. Daardoor hebben kleine,alternatieve winkels en horecazaken het moeilij-ker.Wat ik ook niet begrijp is dat mensen niet vakernaar Brussel trekken. Een geweldige stad, maar ikkom hier mensen tegen die er in heel hun levenmisschien één keer geweest zijn.”

Vlaamse vrouwen zijn heel mooi, maar Deense vrouwen zijn toch iets meer bezig met hun uiterlijk en maken er meer werk van om er op hun mooist uit te zien, zeker als ze uitgaan. Dat is maar een van de observaties van Nikolaj Kovdal (32), de Antwerpse Deen die sinds twee jaar het visrestaurant Fiske Bar uitbaat aan de Marnixplaats op het Zuid.

�

© G

RA

PH

IC N

EW

S

Djibouti

Dikhil

Yoboki

Tadjoura

Obock

KhorAngar

Ali Sabih

Balho

20km

ETHIOPIE

ERITREA

SOMALIE

DJIBOUTI

RODEZEE

Golf vanAden

Goede maatjes met Frankrijk en de VS

De oude Egyptenaren dreven al handel met de inwoners van wat nu Djibouti is. In de 19e eeuw kwam het gebied onder Frans protectoraat te staan, en heette het Frans Somaliland. In 1967 werd Frans Somaliland omge-doopt tot Afar- en Issaland, naar de twee grote bevol-kingsgroepen. In 1977 kreeg het ge-bied de naam Djibouti en werd het zelfstandig. In 2001 zorgde een vredesakkoord voor een einde aan een tien jaar durende opstand van de Afarrebellen. In 1999 waren er voor het eerst verkiezingen met keuze tussen verschillende partijen. Ismail Omar Guelleh werd verkozen tot president, in 2005 werd hij herkozen. De president onderhoudt nauwe banden met Frankrijk. Er is nog steeds een militaire aan-wezigheid in het land. Maar Djibouti heeft ook goede banden met de Verenigde Staten. Djibouti is het enige land onder de Sahara met een Amerikaanse mili-taire basis.

Dieren en huiden zorgen voor inkomstenOfficieel: DjiboutiHoofdstad: DjiboutiOppervlakte: 23.000 km²Aantal inwoners: ruim 506.000 inwonersLevensverwachting: 41,9 (mannen) en 44,8 (vrouwen)Talen: Frans, Arabisch, Somalisch, AfarGodsdiensten: moslims (94%), christenen (6%)Munteenheid: Djiboutische frank (DJF)Telefoon landencode: +253Internet landencode: .djBevolkingssamenstelling:Somaliërs/Issa (60%), Afar (35%), overig (5%).Export: koffie, dieren, huidenPlaats op de lijst van rijkste landen: 149/177

www.djibnet.comi

Deparfumflesjesvan Kadra.

”Geuren zijn belangrijk voor ons”

Kadra (37) heeft mooie parfumflesjes uit Djibouti

Onthaalbureau Inburgering AntwerpenCarnotstraat 110, 2060 Antwerpeninburgering@stad.antwerpen.be

Onthaalbureau Inburgering Provincie AntwerpenBrusselsepoortstraat 8, 2800 Mechelenonthaalbureau@prismavzw.be

Agentschap voor Binnenlands BestuurBoudewijnlaan 30 bus 70, 1000 Brussel

www.inburgering.be

DJIBOUTIDJIBOUTIDJIBOUTIDJIBOUTI

Djibouti is een Afrikaans land, maar het ligt ook heel dicht bij Jemen. ”Veel van de sieraden en geurtjes die in Djibouti populair zijn, worden uit Jemen in-gevoerd. Omdat het heel warm is in mijn land, zijn het geen gewone parfums. Sommige sprenkel je over je lichaam als je nog vochtig bent van het douchen. Andere brand je in huis, zodat de kamer en je kle-ding lekker gaan ruiken.” In haar appartement vlak bij het Stuivenbergplein doet Kadra dat soms ook. ”Als er vrienden langskomen, is dat ook een teken van gastvrijheid.”

”Mijn Nederlands is niet perfect, maar

het is wel beter dan dat van veel Waalse ministers.”

Kadra

Kadra loopt naar de keuken om thee te zetten. ”Ruik hier eens aan”, zegt ze en ze houdt een zakje onder mijn neus. ”Vind je het lekker? Het is kardemon. Wij doen dat in de thee.” Acht jaar woont Kadra nu in België, nadat ze uit haar land om politieke rede-nen was weggegaan. ”Ondertussen voel ik me thuis hier. Veel mensen uit Djibouti wonen in Brussel. Dat is gemakkelijker omdat de stad Franstalig is. Maar ik woon liever hier. Als ik bij vrienden in Brussel op bezoek ben geweest en ik zit in de trein naar Antwerpen, ben ik opgelucht omdat ik voel dat ik weer bijna thuis ben. Mijn Nederlands is niet per-fect, maar het is wel beter dan dat van veel Waalse ministers.”Met haar zoontje Idris van 1 jaar gaat ze graag naar het Rivierenhof. ”Een mooi park, daar kan ik lekker met hem spelen.” Maar ze gaat ook graag naar de Zoo. ”Veel mensen denken dat er in Djibouti leeu-wen en olifanten zijn omdat het in Afrika ligt. Maar dat is helemaal niet zo. Om wilde dieren te zien, moet ik ook naar de dierentuin.”

”Als ik leeuwen en olifanten wil zien,

moet ook ik naar de Zoo.” Kadra

Een van de redenen dat er zo weinig dieren le-ven in Djibouti, is het klimaat. ”Het is een heel droog land. In de zomer loopt de temperatuur overdag op tot veertig, soms vijftig graden. We hebben dus weinig groen in ons land en er zijn ook weinig boeren die iets verbouwen. Maar ook dat levert mooie landschappen op. Er komen nauwelijks toeristen naar Djibouti, terwijl het een mooi land is. We hebben ook een hele lange kust-lijn.”

Wat Kadra het meeste mist, zijn de vriendelijke mensen. ”De sfeer is heel ontspannen. Als iemand geen eten heeft, kookt er altijd wel iemand anders. En als je weg moet, kun je gerust je kinderen bij iemand achterlaten. Hier moet je dat allemaal van tevoren afspreken.” Soms hangt Kadra met haar fa-milie aan de telefoon als ze eigenlijk haar zoontje al van de crèche moet halen. ”Ik leg dan uit dat ik moet inhaken omdat de bus zo vertrekt. En dat ik daar op tijd moet zijn. Daar snappen ze niets van. In Djibouti gaat alles altijd heel rustig.” Kadra groeide op in de hoofdstad, die ook Djibouti heet. In het weekend trok ze het liefst met vriendin-nen naar het strand. Vrouwen mogen niet op café in Djibouti omdat het een moslimland is. Of het mag misschien wel, maar het is in ieder geval niet ge-bruikelijk. Wij haalden dan altijd lekkere hapjes en wat cola en fanta, en dan gingen we aan het strand picknicken en babbelen. Heel gezellig. Of we liepen in onze mooiste kleren over de bouvelard. Mannen kijken”, lacht ze.Toch vindt Kadra het wel tof dat op café gaan in België gewoon kan. ”Mensen veroordelen je niet als je met een vriend wat gaat drinken in een café. Er wordt niet meteen geroddeld. Met mijn vriend en de vader van Idris, ga ik graag naar Lillo. Een mooie én romatische plek.”

Veel souvenirs uit haar land heeft Kadra (37) niet. Op een feestkleed en een reeks mooie parfumflesjes na. ”Ik heb ook een houdertje om geurblokjes te branden. Geuren zijn heel belangrijk voor ons. Zeker voor vrouwen. Een zweetgeur is een belediging.”

Kadra in feestkleding met een geurbrandertje in haar hand.

Foto Jan VAN DER PERREIn Antwerpen wonen 11 mensen uit Djibouti.

32

�

donderdag 18 december 2008

”Mijn oma had vijf kamelen”

De vader van Ibrahim Said Youssouf (39) was de eerste van de familie die naar de stad Djibouti trok, in plaats van als nomade te leven. ”Hij werkte in de haven en ik hielp hem vaak”, vertelt Ibrahim. ”Daarom ben ik blij dat Antwerpen ook een havenstad is.”

Ibrahims grootouders waren nomaden

Fotograaf

Op 31 december: Dominicaanse Republiek, Duitsland

Goeiendag!Maalin wanaagsan!

Hoe gaat het met u? En met de kinderen? Sidee tahay? Caruurta sidee yihiin?

Staat deze jurk me goed? Diracan ma igu haboon yahay?

Ik ben allergisch voor worteltjes. Xajiin ayaan karootada ku qabaa.

Als ik bij mijn familie ben, voel ik me gelukkig. Markii aan reerkayga lajoogo, waan faraxsanahay.

Welke tram gaat naar het station? Taraamkee isteeshinka aada?

Fijne kerstdagen en een gelukkig 2009! Ciido wanaagsan iyo sanadka cusub ee 2009ka farxad ay-aan kuu rajaynaa!

Nomadenin Djibouti.

”Groente en fruit komen uit Ethiopië,

rijst uit China, maar verse vis

hebben we zelf. En die is héérlijk!”

Ibrahim

DjIboutICaafimaad ku cun!EEt smakElIjk!Caafimaad ku cun!E

marake kalouneBereidingstijd35 minuten

Ingrediënten600 gram aard-appelen2 uien4 okra’s (een Afri-kaanse peulvrucht)3 aubergines20 tomatenbosje peterselietamarindepastalook, zout en peper (chilipeper)olie600 gram vis

BereidingswijzeSchil de aardappelen, snijd ze in plakjes en bak ze in de pan tot ze bruin zijn. Fruit de uien (in ringen) tot ze goudbruin zijn. Voeg blokjes okra en aubergine toe. Doe de tamarindepasta erbij. Doe alles in een grote pan, samen met de blokjes tomaten (ontveld) en voeg wat water toe. Snijd de vis in stukjes en doe ook die erbij. Kruid met zout en peper, look en pe-terselie. Laat 15 minuten koken. Serveer met rijst.

HoogvlIEgErs

marathonloperHussein ahmed salahAhmed Salah (1956) is een bekende lange-afstandsloper uit Dji-bouti. In de zomer van 1988 won hij een bron-zen medaille tijdens de olympische zomerspe-len. In 1987 en 1991 won hij een zilveren medail-le op het wereldkam-pioenschap. In 1985 won hij de Wereld Marathon Cup.

Zanger abdi Nuur allalehIn Djibouti een hele bekende zanger. Zijn muziek is ook op het internet te vinden.

grENZEloZE vrIENDsCHapKadra: “Ik heb in Antwerpen een goede vriend uit Kameroen. Hij heet Pierre en af en toe gaan we iets drinken. We praten veel over alles wat we meema-ken en we lachen ook veel samen. Hij heeft gevoel voor humor, dat vind ik belangrijk.” nn

»

»»

»»»»»»»

ook die erbij. Kruid met zout en peper, look en peterselie. Laat 15 minuten koken. Serveer met rijst.

Hoogvl

marathonloper

g vrvrKadra: “Ik heb in Antwerpen een goede vriend uit Kameroen. Hij heet Pierre en af en toe gaan we iets

tIENvoor taal

Goeiendag!

voor humor, dat vind ik belangrijk.” nn

tvoor

”Mijn oma had Ibrahims

”Wist je dat er af en toe men-sen uit Djibouti stage lopen in de Antwerpse haven?” zegt Ibra-him. ”De havens van Antwerpen en Djibouti zien er heel anders uit, maar ze zijn allebei heel be-langrijk voor het land.” Omdat in Djibouti zelf weinig groeit, worden er veel produc-ten per trein en per schip aan-gevoerd. ”De rijst komt bijvoor-beeld uit China. Groenten en fruit komen twee keer per week met een trein uit Ethiopië. Ver-se vis hebben we zelf, want Dji-bouti ligt aan de zee. En die vis is héérlijk.”Ibrahim woont ondertussen al zes jaar in Antwerpen. ”In het begin was ik een beetje bang. Als ik Frans sprak, kreeg ik te horen dat ik wel in Vlaanderen woonde en dat ik maar Nederlands moest spreken. Ondertussen spreek ik al veel beter Nederlands.” Sinds ruim een jaar werkt hij in de Kringwinkel aan de Sint-Jorispoort in Antwerpen. ”Een heel afwisselende job”, vertelt Ibrahim enthousiast.”Soms werk in in het ma-gazijn, soms sta ik aan de kassa, en soms in de winkel zelf.” Als mensen vra-gen waar hij van-daan komt, trekken ze bijna altijd hun wenkbrauwen op. ”Niemand kent Djibouti”, lacht Ibrahim. ”Het is ook een klein landje. Nog kleiner dan België.”

De familie van Ibrahim hoort bij het Afar-volk. ”Je hebt in Djibouti de Afar en de Issa. Allebei waren

het nomaden-volken, en ze ruzieden vroe-ger al over het feit dat het vee van de ander op hun grond graasde.” Ibra-hims grootou-ders waren ook nomaden. ”Mijn oma had vijf ka-melen. Met die

kamelen trokken de mannen dan naar Ethiopië, om zout te ruilen voor eten.”

Zelf heeft Ibrahim al heel wat traditionele feesten meege-maakt. ”Iedere zomer had ik ze-ker twee of drie feesten, met tra-ditionele kledij en zo. Dat kon een bruiloft zijn, maar ook een rouwplechtigheid of de besnij-denis van een man.”Ibrahim mist die feesten wel. Net als de rest van de Djiboutianen in België. ”In Antwerpen wonen er maar een paar landgenoten. De meeste wonen in Brussel of Luik. Familie uit Djibouti stuurt soms een videoband op met beelden van een traditioneel feest. Die gaan dan de hele gemeenschap rond. Dan feesten we hier in ge-dachten mee.”