BEDRIJVENTERREINENVISIE WESTLAND · 3. AANGRIJPINGSPUNTEN VOOR DE STRATEGIE / SWOT 221 4 STRATEGIE...

RUIMTELIJKE ONTWIKKELING

BEDRIJVENTERREINENVISIE

WESTLANDJULI 2008

22

BEDRIJVENTERREINENVISIE WESTLANDBEDRIJVENTERREINENVISIE WESTLAND

COLOFONCOLOFON

Dit is een uitgave van gemeente Westland, juli 2008.Dit is een uitgave van gemeente Westland, juli 2008.

Deze publicatie is op te vragen en te downloaden via www.gemeentewestland.nlDeze publicatie is op te vragen en te downloaden via www.gemeentewestland.nl

SAMENSTELLING EN COÖRDINATIESAMENSTELLING EN COÖRDINATIE

Chiel Verbruggen (Gemeente Westland RBM/RO/Economische Zaken)Chiel Verbruggen (Gemeente Westland RBM/RO/Economische Zaken)

Evert-Jan de Kort (Stec Groep)Evert-Jan de Kort (Stec Groep)

VORMGEVING EN FOTOGRAFIEVORMGEVING EN FOTOGRAFIE

Martina Wijler (Gemeente Westland RBM/RO/Stedenbouw)Martina Wijler (Gemeente Westland RBM/RO/Stedenbouw)

DEFINITIEF VASTGESTELD DOOR DE GEMEENTERAAD VANDEFINITIEF VASTGESTELD DOOR DE GEMEENTERAAD VAN

GEMEENTE WESTLAND OP 17 JULI 2008GEMEENTE WESTLAND OP 17 JULI 2008

OPLAGEOPLAGE

300 exemplaren300 exemplaren

MEER INFORMATIE?MEER INFORMATIE?

Voor nadere informatie over de bedrijventerreinenvisie kunt u contactVoor nadere informatie over de bedrijventerreinenvisie kunt u contact

opnemen met gemeente Westland opnemen met gemeente Westland

T (0174) 67 2406T (0174) 67 2406

E [email protected] [email protected]

l www.gemeentewestland.nll www.gemeentewestland.nl

33


INHOUD

SAMENVATTING 44

1. INLEIDING 55

1.1 Aanleiding en uitgangspunten 55

1.2 Aanpak 55

2. ANALYSE VAN DE WESTLANDSE BEDRIJVENTERREINENMARKT 77

2.1 Wat is het economische belang van bedrijventerreinen in Westland 77

2.2 Wat zijn de belangrijkste karakteristieken van de Westlandse terreinen? 1 100

2.3 Hoe kunnen de terreinen in Westland op dit moment worden gesegmenteerd? 1 133

2.4 Hoe is de bereikbaarheid van Westlandse bedrijventerreinen? 1155

2.5 Hoeveel vraag naar bedrijventerreinen is er komende jaren in Westland en hoe is deze samengesteld? 1 166

2.6 Hoeveel terrein is komende jaren beschikbaar in Westland? 1 188

2.7 Welke trends en ontwikkelingen op de bedrijfsruimtemarkt zijn belangrijk om rekening mee te houden in Westland? 1 188

3. AANGRIJPINGSPUNTEN VOOR DE STRATEGIE / SWOT 2 211

4 STRATEGIE BEDRIJVENTERREINENWESTLAND 2008-2020 2 222

4.1 Hoe benutten we zo optimaal mogelijk de bestaande ruimte voor bedrijventerreinen in Westland? 2 222

4.1.1 Sterke keuzes en selectievere uitgifte 2222

4.1.2 Intensiever ruimtegebruik door innovatie 2 244

4.2 Wat doen we met de resterende ruimtevraag tot 2020? 2 255

4.3 Hoe laten we nieuwe terreinen aansluiten bij de vraag in Westland? 2 266

4.4 Hoe pakken we verouderde terreinen in Westland aan? 2 288

4.5 Hoe geven we parkmanagement verder vormop de Westlandse terreinen? 3 322

4.6 Wat is de strategie voor milieuhinderlijke bedrijvigheid? 3 333

5. UITVOERINGSPROGRAMMA 3 355

44


BEDRIJVENTERREINENVISIE WESTLAND

SAMENVATTING

Bedrijventerreinen zijn een belangrijke drager van de economie. De 550 hectare bedrijventerrein zijn goed Bedrijventerreinen zijn een belangrijke drager van de economie. De 550 hectare bedrijventerrein zijn goed

voor 19.000 arbeidsplaatsen. Dat is 42% van de totale werkgelegenheid in Westland. Een groot deel van voor 19.000 arbeidsplaatsen. Dat is 42% van de totale werkgelegenheid in Westland. Een groot deel van

de bedrijvigheid is functioneel gebonden aan de primaire glastuinbouw als toeleverancier, handel of in het de bedrijvigheid is functioneel gebonden aan de primaire glastuinbouw als toeleverancier, handel of in het

transport. transport.

De economische structuur van Westland vindt zijn weerslag op de bedrijventerreinen. Zo`n 40% van alle De economische structuur van Westland vindt zijn weerslag op de bedrijventerreinen. Zo`n 40% van alle

terreinen is specifi ek gereserveerd voor agrologistiek. Nog eens 40% van de bedrijventerreinen grenst aan terreinen is specifi ek gereserveerd voor agrologistiek. Nog eens 40% van de bedrijventerreinen grenst aan

dorpskernen, de lokale terreinen. Het hoge percentage terreinen dat voorbehouden is voor de agrologistiek dorpskernen, de lokale terreinen. Het hoge percentage terreinen dat voorbehouden is voor de agrologistiek

is uitzonderlijk in Nederland. De grote concentratie transportbewegingen van vrachtwagens in de agrolo-is uitzonderlijk in Nederland. De grote concentratie transportbewegingen van vrachtwagens in de agrolo-

gistiek heeft gevolgen voor de infrastructuur. De bestaande aansluitingen op rijkswegen zijn onder druk gistiek heeft gevolgen voor de infrastructuur. De bestaande aansluitingen op rijkswegen zijn onder druk

komen te staan. Met name de `centrale as` verdient uit dat oogpunt aandacht.komen te staan. Met name de `centrale as` verdient uit dat oogpunt aandacht.

In Westland heeft bedrijvigheid ruimte nodig om te groeien. Tot 2020 wordt 76 ha nieuw terrein opgeleverd. In Westland heeft bedrijvigheid ruimte nodig om te groeien. Tot 2020 wordt 76 ha nieuw terrein opgeleverd.

Berekend is dat de vraag in die periode echter groter is. In totaal is een tekort berekend van 55 tot 75 Berekend is dat de vraag in die periode echter groter is. In totaal is een tekort berekend van 55 tot 75

hectare. De ruimtevraag na 2020 is afhankelijk van de ontwikkeling van de beroepsbevolking. hectare. De ruimtevraag na 2020 is afhankelijk van de ontwikkeling van de beroepsbevolking.

Het gemeten tekort van 55 tot 75 ha is niet eenvoudig in te vullen zonder dat dit ten koste gaat van de Het gemeten tekort van 55 tot 75 ha is niet eenvoudig in te vullen zonder dat dit ten koste gaat van de

glastuinbouw. Om die reden wordt zuinig omgegaan met de ruimte. Innovatieve concepten voor meervoudig glastuinbouw. Om die reden wordt zuinig omgegaan met de ruimte. Innovatieve concepten voor meervoudig

ruimtegebruik worden gestimuleerd en enkele grote ruimtevragers zoals distributiecentra worden geweerd. ruimtegebruik worden gestimuleerd en enkele grote ruimtevragers zoals distributiecentra worden geweerd.

Niettemin zal een ruimteclaim overblijven. Na een herberekening op basis van verbeterde cijfers zal een Niettemin zal een ruimteclaim overblijven. Na een herberekening op basis van verbeterde cijfers zal een

discussie plaats moeten vinden over welke functie de ruimte krijgt, de glastuinbouw of bedrijventerreinen.discussie plaats moeten vinden over welke functie de ruimte krijgt, de glastuinbouw of bedrijventerreinen.

Behoud van verouderde terreinen door herstructurering ligt in het verlengde van de ruimtediscussie. Enkele Behoud van verouderde terreinen door herstructurering ligt in het verlengde van de ruimtediscussie. Enkele

bedrijventerreinen in Westland zijn 40 jaar oud en hebben een impuls nodig om vitaal te blijven voor de bedrijventerreinen in Westland zijn 40 jaar oud en hebben een impuls nodig om vitaal te blijven voor de

aankomende 40 jaar. Zo`n herstructurering is kostbaar. Als echter gekozen wordt om een verouderd aankomende 40 jaar. Zo`n herstructurering is kostbaar. Als echter gekozen wordt om een verouderd

bedrijventerrein om te zetten naar woningbouw dan groeit het tekort aan bedrijventerrein. Nadere bedrijventerrein om te zetten naar woningbouw dan groeit het tekort aan bedrijventerrein. Nadere

uitwerking van de fi nanciële consequenties zou deze opgave inzichtelijker maken.uitwerking van de fi nanciële consequenties zou deze opgave inzichtelijker maken.

Twee actuele onderwerpen op het gebied van bedrijventerreinen zijn parkmanagement en milieuhinderlijke Twee actuele onderwerpen op het gebied van bedrijventerreinen zijn parkmanagement en milieuhinderlijke

bedrijvigheid. Parkmanagement is bedoeld voor ondernemers en wordt opgepakt door ondernemers. De bedrijvigheid. Parkmanagement is bedoeld voor ondernemers en wordt opgepakt door ondernemers. De

gemeente wil dit stimuleren met (enige) fi nanciële middelen. Kansen worden gesignaleerd door de komst gemeente wil dit stimuleren met (enige) fi nanciële middelen. Kansen worden gesignaleerd door de komst

van de expirementenwet Bedrijfsgerichte GebiedsVerbetering. Milieuhinderlijke bedrijvigheid is een tweede van de expirementenwet Bedrijfsgerichte GebiedsVerbetering. Milieuhinderlijke bedrijvigheid is een tweede

actueel onderwerp en vraagt om maatwerk. De gemeente kiest ervoor om milieuhinderlijke bedrijvigheid actueel onderwerp en vraagt om maatwerk. De gemeente kiest ervoor om milieuhinderlijke bedrijvigheid

niet verder uit te breiden. Herplaatsing van bedrijven wel. Dat vraagt om maatwerk.niet verder uit te breiden. Herplaatsing van bedrijven wel. Dat vraagt om maatwerk.

In het Uitvoeringsprogramma staat een overzicht van de fi nanciële inzet door de gemeente.In het Uitvoeringsprogramma staat een overzicht van de fi nanciële inzet door de gemeente.

55


1. INLEIDING • De provincie Zuid Holland heeft in Actieprogramma ruimte voor economie 2007 – 2011 • De provincie Zuid Holland heeft in Actieprogramma ruimte voor economie 2007 – 2011

ingezet op effectief ruimtegebruik. Het speerpunt van de provincie is herstructurering van ver-ingezet op effectief ruimtegebruik. Het speerpunt van de provincie is herstructurering van ver-

ouderde bedrijventerreinen en het tegengaan van veroudering en verrommeling. De aanleg ouderde bedrijventerreinen en het tegengaan van veroudering en verrommeling. De aanleg

van nieuwe bedrijventerreinen wordt aan voorwaarden gebonden. Zoals een goede afstem-van nieuwe bedrijventerreinen wordt aan voorwaarden gebonden. Zoals een goede afstem-

ming van nieuw aanbod op de vraag, zowel kwantitatief als kwalitatief. ming van nieuw aanbod op de vraag, zowel kwantitatief als kwalitatief.

• Stadsgewest Haaglanden heeft in de bedrijventerreinenstrategie Haaglanden geconstateerd • Stadsgewest Haaglanden heeft in de bedrijventerreinenstrategie Haaglanden geconstateerd

dat er een tekort aan bedrijfslocaties dreigt in Haaglanden. Er worden geen nieuwe plannen dat er een tekort aan bedrijfslocaties dreigt in Haaglanden. Er worden geen nieuwe plannen

gemaakt voor bedrijventerreinen. Tegelijkertijd worden oude bedrijventerreinen getransfor-gemaakt voor bedrijventerreinen. Tegelijkertijd worden oude bedrijventerreinen getransfor-

meerd naar woningbouwfuncties vaak omdat herstructurering fi nancieel niet haalbaar is. Door meerd naar woningbouwfuncties vaak omdat herstructurering fi nancieel niet haalbaar is. Door

het gedeeltelijk verdwijnen van de Laakhaven, Binckhorst Schieoevers en Scheveningse haven het gedeeltelijk verdwijnen van de Laakhaven, Binckhorst Schieoevers en Scheveningse haven

wordt een tekort aan bedrijventerreinen verwacht. Herstructurering en parkmanagement wor-wordt een tekort aan bedrijventerreinen verwacht. Herstructurering en parkmanagement wor-

den belangrijk gevonden voor het behoud en duurzaam beheer van bedrijventerreinen.den belangrijk gevonden voor het behoud en duurzaam beheer van bedrijventerreinen.

• De gemeente Westland heeft in de Visie Greenport 2020 gekozen voor het glastuinbouw-• De gemeente Westland heeft in de Visie Greenport 2020 gekozen voor het glastuinbouw-

cluster. Dit betekent behoud van het bestaande glastuinbouwareaal. Tegelijkertijd wordt gesig-cluster. Dit betekent behoud van het bestaande glastuinbouwareaal. Tegelijkertijd wordt gesig-

naleerd dat het zwaartepunt van het cluster aan het verschuiven is van de primaire glastuin-naleerd dat het zwaartepunt van het cluster aan het verschuiven is van de primaire glastuin-

bouw naar de toeleverende, logistieke en verwerkende bedrijvigheid die op bedrijventerreinen bouw naar de toeleverende, logistieke en verwerkende bedrijvigheid die op bedrijventerreinen

gevestigd zijn.gevestigd zijn.

• In de BedrijfsLocatieMonitor (BLM), opgesteld door het Centraal PlanBureau, het Ministerie • In de BedrijfsLocatieMonitor (BLM), opgesteld door het Centraal PlanBureau, het Ministerie

van Economische Zaken en het Ministerie van VROM wordt in 4 scenario`s de ruimtevraag van Economische Zaken en het Ministerie van VROM wordt in 4 scenario`s de ruimtevraag

voor economische activiteit tot 2040 berekend waarbij de vergrijzing en daardoor een afname voor economische activiteit tot 2040 berekend waarbij de vergrijzing en daardoor een afname

van de groei van de beroepsbevolking als knelpunt wordt gesignaleerd.van de groei van de beroepsbevolking als knelpunt wordt gesignaleerd.

1.2 AanpakOm tot voorliggende bedrijventerreinenvisie te komen hebben we gezamenlijk met Stec Groep een Om tot voorliggende bedrijventerreinenvisie te komen hebben we gezamenlijk met Stec Groep een

aanpak in vier stappen gevolgd. Het proces is begeleid door een werkgroep met beleidsmedewerkers aanpak in vier stappen gevolgd. Het proces is begeleid door een werkgroep met beleidsmedewerkers

vanuit de verschillende gemeentelijke disciplines en een klankbordgroep met vertegenwoordiging vanuit de verschillende gemeentelijke disciplines en een klankbordgroep met vertegenwoordiging

vanuit het bedrijfsleven. vanuit het bedrijfsleven.

We gaan hieronder kort in op de belangrijkste werkzaamheden in de verschillende stappen. We gaan hieronder kort in op de belangrijkste werkzaamheden in de verschillende stappen.

In dit hoofdstuk staan de aanleiding en het doel van de bedrijventerreinenvisie. Ook wordt de In dit hoofdstuk staan de aanleiding en het doel van de bedrijventerreinenvisie. Ook wordt de

gevolgde procedure geschetst voor het tot stand komen van de visie. gevolgde procedure geschetst voor het tot stand komen van de visie.

1.1 Aanleiding en uitgangspuntenDe Greenport Visie 2020 is de onderlegger voor het gemeentelijk beleid van Westland. De De Greenport Visie 2020 is de onderlegger voor het gemeentelijk beleid van Westland. De

economische aspecten van de Visie zijn verder uitgewerkt in het Actieprogramma Economische economische aspecten van de Visie zijn verder uitgewerkt in het Actieprogramma Economische

Zaken. Daarin is besloten om aparte visies op te stellen voor de grootste economische ruimtevragers; Zaken. Daarin is besloten om aparte visies op te stellen voor de grootste economische ruimtevragers;

kantoren, detailhandel en bedrijventerreinen.kantoren, detailhandel en bedrijventerreinen.

Voor u ligt de visie op bedrijventerreinen. In totaal zijn op de Westlandse terreinen zo`n 1.400 Voor u ligt de visie op bedrijventerreinen. In totaal zijn op de Westlandse terreinen zo`n 1.400

bedrijven actief die goed zijn voor 42% van de werkgelegenheid in Westland. De ondernemingen zijn bedrijven actief die goed zijn voor 42% van de werkgelegenheid in Westland. De ondernemingen zijn

vaak sterk verweven met de primaire glastuinbouw.vaak sterk verweven met de primaire glastuinbouw.

Het doel van de bedrijventerreinenvisie is meerledig. In de eerste plaats wil de gemeente anticiperen Het doel van de bedrijventerreinenvisie is meerledig. In de eerste plaats wil de gemeente anticiperen

op actuele en toekomstige marktontwikkelingen om voldoende ruimte te behouden voor groei van op actuele en toekomstige marktontwikkelingen om voldoende ruimte te behouden voor groei van

bedrijvigheid. In de tweede plaats is de visie een toetsingskaders voor de actualisering van bestem-bedrijvigheid. In de tweede plaats is de visie een toetsingskaders voor de actualisering van bestem-

mingsplannen en artikel 19 vrijstellingsverzoeken. In de derde plaats geeft de visie duidelijkheid over mingsplannen en artikel 19 vrijstellingsverzoeken. In de derde plaats geeft de visie duidelijkheid over

parkmanagement op bedrijventerreinen. De visie geeft ook antwoorden op vragen over milieuhinder-parkmanagement op bedrijventerreinen. De visie geeft ook antwoorden op vragen over milieuhinder-

lijke bedrijvigheid en er worden knelpunten gesignaleerd voor het parkeren en de vervoersproblemen lijke bedrijvigheid en er worden knelpunten gesignaleerd voor het parkeren en de vervoersproblemen

op de `centrale as`. Behalve deze concrete doelstellingen is de bedrijventerreinenvisie ook een op de `centrale as`. Behalve deze concrete doelstellingen is de bedrijventerreinenvisie ook een

basisdocument waarin ruimtelijke ontwikkelingen en investeringsbeslissingen worden geschetst die basisdocument waarin ruimtelijke ontwikkelingen en investeringsbeslissingen worden geschetst die

zich de komende vijf jaar aandienen op de Westlandse bedrijvenmarkt. zich de komende vijf jaar aandienen op de Westlandse bedrijvenmarkt.

De bedrijventerreinenvisie is een belangrijke bouwsteen voor verdere beleidsvorming. Vanuit plano-De bedrijventerreinenvisie is een belangrijke bouwsteen voor verdere beleidsvorming. Vanuit plano-

logisch en fi nancieel oogpunt zijn de ruimtevraag van bedrijven en de herstructureringsopgave de logisch en fi nancieel oogpunt zijn de ruimtevraag van bedrijven en de herstructureringsopgave de

belangrijke onderwerpen waar Westland de komende jaren voor staat. Deze twee onderwerpen staan belangrijke onderwerpen waar Westland de komende jaren voor staat. Deze twee onderwerpen staan

niet los van elkaar. Immers, indien verouderde terreinen niet behouden kunnen blijven voor bedrijfs-niet los van elkaar. Immers, indien verouderde terreinen niet behouden kunnen blijven voor bedrijfs-

functies dan vergroot dit de ruimtevraag. Discussie hierover is nodig om de problemen die voorzien functies dan vergroot dit de ruimtevraag. Discussie hierover is nodig om de problemen die voorzien

worden vanaf 2015 voor te zijn. De grote uitdaging daarbij is om de ruimteclaims in te vullen zonder worden vanaf 2015 voor te zijn. De grote uitdaging daarbij is om de ruimteclaims in te vullen zonder

dat dit ten koste gaat van de fysieke ruimte voor primaire glastuinbouw. dat dit ten koste gaat van de fysieke ruimte voor primaire glastuinbouw.

UITGANGSPUNTENUITGANGSPUNTEN

Het bedrijventerreinenbeleid van Haaglanden en de provincie Zuid-Holland zijn belangrijke uitgangs-Het bedrijventerreinenbeleid van Haaglanden en de provincie Zuid-Holland zijn belangrijke uitgangs-

punten voor de Westlandse bedrijventerreinenstrategie. Hieronder worden enkele belangrijke ontwik-punten voor de Westlandse bedrijventerreinenstrategie. Hieronder worden enkele belangrijke ontwik-

kelingen en uitgangspunten geschetst: kelingen en uitgangspunten geschetst:

66


STAP 1: ANALYSE BELEIDSKADERS EN BEOORDELING WESTLANDSE BEDRIJVENTERREINENSTAP 1: ANALYSE BELEIDSKADERS EN BEOORDELING WESTLANDSE BEDRIJVENTERREINEN

Na een startoverleg op 8 december 2006 waarin de inhoud en aanpak van het project zijn doorge-Na een startoverleg op 8 december 2006 waarin de inhoud en aanpak van het project zijn doorge-

sproken, is gestart met de analyse van bestaande en nieuwe bedrijventerreinen in Westland. Naast sproken, is gestart met de analyse van bestaande en nieuwe bedrijventerreinen in Westland. Naast

analyses en rapporten over de Westlandse bedrijventerreinen (waaronder een eerder rapport van BCI analyses en rapporten over de Westlandse bedrijventerreinen (waaronder een eerder rapport van BCI

en marktonderzoek van Stec Groep voor Honderdland 2), bestaande (concept)herstructureringsplan-en marktonderzoek van Stec Groep voor Honderdland 2), bestaande (concept)herstructureringsplan-

nen, IBIS, etc., is op 16 januari 2007 door Stec Groep ook een bezoek gebracht aan het grootste deel nen, IBIS, etc., is op 16 januari 2007 door Stec Groep ook een bezoek gebracht aan het grootste deel

van de bedrijventerreinen in het Westland.van de bedrijventerreinen in het Westland.

STAP 2: OPSTELLEN CONCEPT VISIE EN UITVOERINGSPROGRAMMASTAP 2: OPSTELLEN CONCEPT VISIE EN UITVOERINGSPROGRAMMA

Aan de hand van de inventarisatie en analyse is door Stec Groep en de gemeente een concept visie Aan de hand van de inventarisatie en analyse is door Stec Groep en de gemeente een concept visie

opgesteld. opgesteld.

STAP 3: PRESENTATIE EN TERUGKOPPELINGSTAP 3: PRESENTATIE EN TERUGKOPPELING

De concept visie is gedurende een tijdstraject van meerdere maanden gepresenteerd aan beleids-De concept visie is gedurende een tijdstraject van meerdere maanden gepresenteerd aan beleids-

ambtenaren, besturen van belangenorganisaties en de verschillende verenigingen op bedrijventer-ambtenaren, besturen van belangenorganisaties en de verschillende verenigingen op bedrijventer-

reinen. In een vroegtijdig stadium is de concept visie besproken met Kamer van Koophandel, VNO-reinen. In een vroegtijdig stadium is de concept visie besproken met Kamer van Koophandel, VNO-

NCW en LTO Glaskracht in het Westlands Bedrijven Overleg (WBO). Na verwerking van de reacties NCW en LTO Glaskracht in het Westlands Bedrijven Overleg (WBO). Na verwerking van de reacties

en verdere aanscherping van de visie is een verbeterd concept besproken met de verschillende be-en verdere aanscherping van de visie is een verbeterd concept besproken met de verschillende be-

drijventerreinverenigingen. De verschillende terreinen zijn geraadpleegd in drie vergaderingen op drijventerreinverenigingen. De verschillende terreinen zijn geraadpleegd in drie vergaderingen op

basis van de indeling zoals gemaakt in paragraaf 2.3 (pagina 14). Ook deze reacties zijn verwerkt, basis van de indeling zoals gemaakt in paragraaf 2.3 (pagina 14). Ook deze reacties zijn verwerkt,

vervolgens is de definitieve versie ontstaan.vervolgens is de definitieve versie ontstaan.

STAP 4: BESLUITVORMINGSTAP 4: BESLUITVORMING

De afgestemde visie wordt na besluitvorming door college van Burgemeester en Wethouders en De afgestemde visie wordt na besluitvorming door college van Burgemeester en Wethouders en

de gemeenteraad definitief. Het vastgestelde beleid wordt gepubliceerd op de internetsite van dede gemeenteraad definitief. Het vastgestelde beleid wordt gepubliceerd op de internetsite van de

gemeente.gemeente.

77


2. ANALYSE VAN DE WESTLANDSE BEDRIJVENTERREINENMARKT

1 Infodesk Zuid-Holland, aanbod bedrijventerreinen per 1 januari 2007 1 Infodesk Zuid-Holland, aanbod bedrijventerreinen per 1 januari 2007

AfbakeningAfbakeningIn de loop der jaren zijn tientallen bedrijventerreinen aangelegd van verschillende In de loop der jaren zijn tientallen bedrijventerreinen aangelegd van verschillende

omvang. Deze visie richt zich op de bedrijventerreinen groter dan 5 hectare bruto omvang. Deze visie richt zich op de bedrijventerreinen groter dan 5 hectare bruto

(20 terreinen in totaal). Dit betekent dat kleine bedrijvenconcentraties van 1 à (20 terreinen in totaal). Dit betekent dat kleine bedrijvenconcentraties van 1 à

2 hectare niet zijn meegenomen. Denk aan de Dorpskade in Wateringen, of de 2 hectare niet zijn meegenomen. Denk aan de Dorpskade in Wateringen, of de

Woutersweg in `s-Gravenzande. Woutersweg in `s-Gravenzande.

De bedrijvigheid in Westland beperkt zich niet tot de bedrijventerreinen. De uit-De bedrijvigheid in Westland beperkt zich niet tot de bedrijventerreinen. De uit-

gestrekte glastuinbouw toont dat aan. Behalve glastuinbouw zijn ook andere be-gestrekte glastuinbouw toont dat aan. Behalve glastuinbouw zijn ook andere be-

drijven in het buitengebied gevestigd. Vaak zijn deze wel direct agro-gerelateerd. drijven in het buitengebied gevestigd. Vaak zijn deze wel direct agro-gerelateerd.

Het betreft o.a. ‘agrarische nevenbedrijven’. Daarnaast zijn ook enkele reguliere Het betreft o.a. ‘agrarische nevenbedrijven’. Daarnaast zijn ook enkele reguliere

bedrijven van oudsher buiten de terreinen gevestigd. bedrijven van oudsher buiten de terreinen gevestigd.

De gemeente wil voorliggend bedrijventerreinenbeleid concentreren op de 20 De gemeente wil voorliggend bedrijventerreinenbeleid concentreren op de 20

bedrijventerreinen die als robuuste economische gebieden een belangrijke drager bedrijventerreinen die als robuuste economische gebieden een belangrijke drager

zijn van de Westlandse economie. Indien gewenst kan voor de kleinere bedrijfs-zijn van de Westlandse economie. Indien gewenst kan voor de kleinere bedrijfs-

concentraties een `micro-beleid` opgesteld worden als vervolgstap op deze concentraties een `micro-beleid` opgesteld worden als vervolgstap op deze

bedrijventerreinenvisie. bedrijventerreinenvisie.

In dit hoofdstuk schetsen we een beeld van de Westlandse bedrijventerreinenmarkt aan de In dit hoofdstuk schetsen we een beeld van de Westlandse bedrijventerreinenmarkt aan de

hand van de belangrijkste vragen.hand van de belangrijkste vragen.

2.1 Wat is het economische belang van bedrijventerreinen in WestlandWESTLAND TELT ZO’N 550 HA BRUTO BEDRIJVENTERREIN…WESTLAND TELT ZO’N 550 HA BRUTO BEDRIJVENTERREIN…

De gemeente Westland heeft een bedrijventerreinenvoorraad van circa 550 hectare bruto (peildatum De gemeente Westland heeft een bedrijventerreinenvoorraad van circa 550 hectare bruto (peildatum

2007)1. Grote terreinen zijn de bloemenveiling FloraHolland, ABC Westland en Honderdland. De 20 2007)1. Grote terreinen zijn de bloemenveiling FloraHolland, ABC Westland en Honderdland. De 20

grootste terreinen hebben een oppervlak van circa 521 ha bruto (tabel 1). De overige circa 29 ha is grootste terreinen hebben een oppervlak van circa 521 ha bruto (tabel 1). De overige circa 29 ha is

verspreid over een tiental kleine locaties. verspreid over een tiental kleine locaties.

De totale oppervlakte van de gemeente (exclusief 900 ha zee) beslaat 8.157 hectare. De bedrij-De totale oppervlakte van de gemeente (exclusief 900 ha zee) beslaat 8.157 hectare. De bedrij-

venterreinen beslaan met 550 hectare 7% van het landoppervlak. In de bestaande planning van venterreinen beslaan met 550 hectare 7% van het landoppervlak. In de bestaande planning van

de Visie Greenport 2020 is een uitbreiding van circa 75 hectare bedrijventerrein opgenomen.de Visie Greenport 2020 is een uitbreiding van circa 75 hectare bedrijventerrein opgenomen.

TABEL 1: OVERZICHT BEDRIJVENTERREINEN IN GEMEENTE WESTLAND, GROTER DAN 5 HA TABEL 1: OVERZICHT BEDRIJVENTERREINEN IN GEMEENTE WESTLAND, GROTER DAN 5 HA

BedrijventerreinBedrijventerrein Oppervlakte (ha bruto)Oppervlakte (ha bruto)

Bloemenveiling incl. TPWBloemenveiling incl. TPW 101101

ABC WestlandABC Westland 5555

HonderdlandHonderdland 3838

Wateringse VeldWateringse Veld 3535

Woerd incl. meubelboulevard en uitbreidingWoerd incl. meubelboulevard en uitbreiding 3131

TeylingenTeylingen 3030

VlotlaanVlotlaan 2727

TransportcentrumTransportcentrum 2626

ZwethoveZwethove 2424

Westerlee (ALC)Westerlee (ALC) 2424

Honsel (noord / zuid)Honsel (noord / zuid) 2424

Coldenhove (noord / zuid)Coldenhove (noord / zuid) 1818

LeehoveLeehove 1515

ALC ColdenhovelaanALC Coldenhovelaan 1414

PlanetenPlaneten 1212

WBCWBC 1111

Van VlietVan Vliet 9

BovendijkBovendijk 9

LierwegLierweg 7

Honderd MargenHonderd Margen 6

MaasambachtMaasambacht 5

TotaalTotaal 521521

Bron: gemeente Westland (2007 en regio Haaglanden (monitor werkgelegenheid 2006) Bron: gemeente Westland (2007 en regio Haaglanden (monitor werkgelegenheid 2006)

…DIE GOED ZIJN VOOR 42% VAN DE TOTALE WERKGELEGENHEID IN WESTLAND…DIE GOED ZIJN VOOR 42% VAN DE TOTALE WERKGELEGENHEID IN WESTLAND

In totaal zijn de bedrijven op de Westlandse terreinen goed voor 19.300 banen. Dat is circa 42% van In totaal zijn de bedrijven op de Westlandse terreinen goed voor 19.300 banen. Dat is circa 42% van

de totale werkgelegenheid in de gemeente Westland (45.100 in 2006). De bedrijventerreinen zijn de totale werkgelegenheid in de gemeente Westland (45.100 in 2006). De bedrijventerreinen zijn

daarmee bovengemiddeld belangrijk voor de Westlandse economie. Landelijk ligt het gemiddelde daarmee bovengemiddeld belangrijk voor de Westlandse economie. Landelijk ligt het gemiddelde

aandeel van bedrijventerreinen in de werkgelegenheid namelijk op eenderde. aandeel van bedrijventerreinen in de werkgelegenheid namelijk op eenderde.

DE TERREINEN SPELEN EEN BELANGRIJKE ROL IN HET AGROCLUSTERDE TERREINEN SPELEN EEN BELANGRIJKE ROL IN HET AGROCLUSTER

Zoń 42% van de werkgelegenheid in Westland bevindt zich in het glastuinbouwcluster. Dit vertaalt Zoń 42% van de werkgelegenheid in Westland bevindt zich in het glastuinbouwcluster. Dit vertaalt

zich ook op de Westlandse bedrijventerreinen. Van de 19.300 banen op de terreinen, zijn er zoń zich ook op de Westlandse bedrijventerreinen. Van de 19.300 banen op de terreinen, zijn er zoń

10.000 aan het cluster gerelateerd. Dit betreft o.a. handel, verwerking en distributie van producten uit 10.000 aan het cluster gerelateerd. Dit betreft o.a. handel, verwerking en distributie van producten uit

88


de glastuinbouw, alsmede toelevering en dienstverlening aan de glastuinbouw. de glastuinbouw, alsmede toelevering en dienstverlening aan de glastuinbouw.

Het terrein van de bloemenveiling (FloraHolland) telt het hoogste aantal banen.Het terrein van de bloemenveiling (FloraHolland) telt het hoogste aantal banen.

De bloemenveiling biedt met bijna 3.300 banen de meeste werkgelegenheid. Op de tweede plaats De bloemenveiling biedt met bijna 3.300 banen de meeste werkgelegenheid. Op de tweede plaats

komt Wateringse Veld met circa 1.700 banen. In totaal zijn er negen terreinen die ieder werk bieden komt Wateringse Veld met circa 1.700 banen. In totaal zijn er negen terreinen die ieder werk bieden

aan meer dan 1.000 werkzame personen (tabel 2). aan meer dan 1.000 werkzame personen (tabel 2).

TABEL 2: OVERZICHT TERREINEN MET MEER DAN 1.000 TABEL 2: OVERZICHT TERREINEN MET MEER DAN 1.000

WERKZAME PERSONEN IN WESTLANDWERKZAME PERSONEN IN WESTLAND

TerreinTerrein VestigingenVestigingen Werkzame personenWerkzame personen

Flora HollandFlora Holland 103103 3.2953.295

Wateringse VeldWateringse Veld 116116 1.6411.641

Hoge WoerdHoge Woerd 9595 1.2171.217

VlotlaanVlotlaan 133133 1.1341.134

ZwethoveZwethove 113113 1.0691.069

TeylingenTeylingen 6464 1.0491.049

De planetenDe planeten 7979 1.0421.042

TransportcentrumTransportcentrum 5151 1.0161.016

ABC WestlandABC Westland 5656 1.0041.004

Totaal Totaal 810810 12.46712.467

Bron: infodesk bedrijventerreinen, provincie Zuid-Holland, 2008Bron: infodesk bedrijventerreinen, provincie Zuid-Holland, 2008

Verantwoording gebruikte cijfers werkgelegenheid en Verantwoording gebruikte cijfers werkgelegenheid en ruimtegebruik bedrijventerreinenruimtegebruik bedrijventerreinenDe cijfers over werkgelegenheid en ruimtebeslag die in deze visie gebruikt zijn, De cijfers over werkgelegenheid en ruimtebeslag die in deze visie gebruikt zijn,

komen uit offi ciële publicaties zoals het Werkgelegenheidsregister, de provinciale komen uit offi ciële publicaties zoals het Werkgelegenheidsregister, de provinciale

glastuinbouwmonitor en de provinciale Infodesk Bedrijventerreinen Zuid-Holland. Het glastuinbouwmonitor en de provinciale Infodesk Bedrijventerreinen Zuid-Holland. Het

bedrijfsleven heeft kant-bedrijfsleven heeft kant-

tekeningen geplaatst bij de cijfers. Zo heeft FloraHolland volgens de Werkgelegen-tekeningen geplaatst bij de cijfers. Zo heeft FloraHolland volgens de Werkgelegen-

heids-heids-

monitor van Stadsgewest Haaglanden 3.500 werknemers, maar volgens eigen opgave monitor van Stadsgewest Haaglanden 3.500 werknemers, maar volgens eigen opgave

werken er 8.000 werknemers op de veiling. Tevens wordt gewezen op de grote aantal-werken er 8.000 werknemers op de veiling. Tevens wordt gewezen op de grote aantal-

len seizoens-len seizoens-

arbeiders en zelfstandigen (zzp`ers) bij Westlandse bedrijven die niet in de cijfers zijn arbeiders en zelfstandigen (zzp`ers) bij Westlandse bedrijven die niet in de cijfers zijn

meegenomen. meegenomen.

Toch worden de offi ciele publicaties gehanteerd omdat deze - ondanks onvolkomen-Toch worden de offi ciele publicaties gehanteerd omdat deze - ondanks onvolkomen-

heden - wel de meest complete en accurate gegevens bevatten. Komende jaren is heden - wel de meest complete en accurate gegevens bevatten. Komende jaren is

verfi jning van de diverse cijfers over ruimtegebruik bedrijventerreinen en werkgele-verfi jning van de diverse cijfers over ruimtegebruik bedrijventerreinen en werkgele-

genheid een belangrijk actiepunt van het Westlandse bedrijventerreinenbeleid (zie genheid een belangrijk actiepunt van het Westlandse bedrijventerreinenbeleid (zie

o.a. 4.7).o.a. 4.7).

We concluderenWe concluderen• Bedrijventerreinen zijn van grote economische betekenis voor Westland. De terreinen zijn• Bedrijventerreinen zijn van grote economische betekenis voor Westland. De terreinen zijn

goed voor 42% van de totale werkgelegenheid; goed voor 42% van de totale werkgelegenheid;

• Een groot deel van de bedrijvigheid en werkgelegenheid op de terreinen is verbonden met• Een groot deel van de bedrijvigheid en werkgelegenheid op de terreinen is verbonden met

de primaire glastuinbouw; de primaire glastuinbouw;

• De agrogerelateerde bedrijvigheid op bedrijventerreinen is een belangrijke schakel in het• De agrogerelateerde bedrijvigheid op bedrijventerreinen is een belangrijke schakel in het

agrocluster; agrocluster;

• Het terrein van de Bloemenveiling heeft hierin een groot aandeel. Dit terrein heeft de• Het terrein van de Bloemenveiling heeft hierin een groot aandeel. Dit terrein heeft de

grootste werkgelegenheidsfunctie in Westland.; grootste werkgelegenheidsfunctie in Westland.;

• Meer aandacht voor de juistheid van (werkgelegenheids)cijfers is gewenst. • Meer aandacht voor de juistheid van (werkgelegenheids)cijfers is gewenst.

99


Figuur 1: bedrijfventerreinen Westland

1010


2.2 Wat zijn de belangrijkste karakteristieken van 2.2 Wat zijn de belangrijkste karakteristieken van de Westlandse terreinen? de Westlandse terreinen? zullen vanwege de hoge grondprijzen niet snel geneigd zijn zich in het Westland te vestigen. zullen vanwege de hoge grondprijzen niet snel geneigd zijn zich in het Westland te vestigen.

Overigens laat de historische uitgifte zien dat de verkoop van bedrijfskavels in Westland niet sterk Overigens laat de historische uitgifte zien dat de verkoop van bedrijfskavels in Westland niet sterk

afhankelijk is van de hoogte van de prijs van bedrijfsgrond. Klaarblijkelijk is de schaarste aanafhankelijk is van de hoogte van de prijs van bedrijfsgrond. Klaarblijkelijk is de schaarste aan

bedrijfskavels zo groot dat het normale prijsvormingmechanisme van vraag en aanbod geenbedrijfskavels zo groot dat het normale prijsvormingmechanisme van vraag en aanbod geen

beperking kent aan de vraagzijde.beperking kent aan de vraagzijde.

HIERDOOR IS ONDER MEER SPRAKE VAN INTENSIEVER RUIMTEGEBRUIKHIERDOOR IS ONDER MEER SPRAKE VAN INTENSIEVER RUIMTEGEBRUIK

De hoge grondkosten leiden onder meer tot intensiever bouwen in meer lagen. Het meest in het De hoge grondkosten leiden onder meer tot intensiever bouwen in meer lagen. Het meest in het

oog springen daarbij Flora Holland en TPW waarbij met hoogbouw en dubbel ruimtegebruik zoals oog springen daarbij Flora Holland en TPW waarbij met hoogbouw en dubbel ruimtegebruik zoals

parkeren op het dak een zeer intensief gebruik van de ruimte is gerealiseerd. Een recent voorbeeld parkeren op het dak een zeer intensief gebruik van de ruimte is gerealiseerd. Een recent voorbeeld

van dubbel ruimtegebruik is het bedrijfspand van Greenpack. Vanwege de efficiënte inrichting van van dubbel ruimtegebruik is het bedrijfspand van Greenpack. Vanwege de efficiënte inrichting van

Westlandse bedrijventerreinen zal bij eventuele herstructureringen van verouderde bedrijventerreinen Westlandse bedrijventerreinen zal bij eventuele herstructureringen van verouderde bedrijventerreinen

ruimtewinst, anders dan door meervoudig ruimtegebruik, minder makkelijk te behalen zijn.ruimtewinst, anders dan door meervoudig ruimtegebruik, minder makkelijk te behalen zijn.

Over het algemeen is ook het bebouwingspercentage van een kavel hoog op de Westlandse Over het algemeen is ook het bebouwingspercentage van een kavel hoog op de Westlandse

terreinen. Keerzijde hiervan is dat minder ruimte overblijft voor ruimtelijke kwaliteit of parkeren. Op terreinen. Keerzijde hiervan is dat minder ruimte overblijft voor ruimtelijke kwaliteit of parkeren. Op

meerdere terreinen wordt het tekort aan parkeerplaatsen als probleem ervaren, dit geldt tevens voor meerdere terreinen wordt het tekort aan parkeerplaatsen als probleem ervaren, dit geldt tevens voor

het parkeren van vrachtwagens op de openbare weg. het parkeren van vrachtwagens op de openbare weg.

VEEL BEDRIJFSVERZAMELGEBOUWENVEEL BEDRIJFSVERZAMELGEBOUWEN

In Westland staan op veel van de bedrijventerreinen bedrijfsverzamelgebouwen. Deze bedrijfsunits In Westland staan op veel van de bedrijventerreinen bedrijfsverzamelgebouwen. Deze bedrijfsunits

worden gebruikt door kleine bedrijfjes en startende ondernemers, maar ook in toenemende mate worden gebruikt door kleine bedrijfjes en startende ondernemers, maar ook in toenemende mate

door particulieren voor opslag van bijvoorbeeld oldtimers en boten. Ook op de grootschalige regionale door particulieren voor opslag van bijvoorbeeld oldtimers en boten. Ook op de grootschalige regionale

bedrijventerreinen Wateringse Veld en Honderland zijn veel bedrijfsverzamelgebouwen gerealiseerd. bedrijventerreinen Wateringse Veld en Honderland zijn veel bedrijfsverzamelgebouwen gerealiseerd.

De ervaringen elders leren ons dat er een significante groep kleinere bedrijfsruimtegebruikers is, De ervaringen elders leren ons dat er een significante groep kleinere bedrijfsruimtegebruikers is,

die zoekt naar zelfstandige units van rond 250 tot 750 m² op een eigen kavel. Nu worden voor die zoekt naar zelfstandige units van rond 250 tot 750 m² op een eigen kavel. Nu worden voor

deze groep gebruikers feitelijk alleen bedrijfsverzamelgebouwen gerealiseerd. Het aanbieden van deze groep gebruikers feitelijk alleen bedrijfsverzamelgebouwen gerealiseerd. Het aanbieden van

dergelijke zelfstandige kavels op terreinen in Westland zou wenselijk zijn, maar is –mede gezien de dergelijke zelfstandige kavels op terreinen in Westland zou wenselijk zijn, maar is –mede gezien de

marktsituatie in Westland- in veel gevallen te duur.marktsituatie in Westland- in veel gevallen te duur.

MAAR RELATIEF WEINIG ECHT VEROUDERDE TERREINEN IN WESTLAND…MAAR RELATIEF WEINIG ECHT VEROUDERDE TERREINEN IN WESTLAND…

In 2003 heeft Arcadis een quick-scan gemaakt van het kwaliteitsniveau van de Westlandse bedrijven-In 2003 heeft Arcadis een quick-scan gemaakt van het kwaliteitsniveau van de Westlandse bedrijven-

terreinen. Hieruit bleek dat de terreinen vooral praktisch en functioneel zijn, met over het algemeen terreinen. Hieruit bleek dat de terreinen vooral praktisch en functioneel zijn, met over het algemeen

een matige inrichting en presentatie. een matige inrichting en presentatie.

DE BEDRIJVENTERREINEN HEBBEN EEN STERKE RELATIE MET DE GLASTUINBOUWDE BEDRIJVENTERREINEN HEBBEN EEN STERKE RELATIE MET DE GLASTUINBOUW

De meeste bedrijventerreinen in Westland kenmerken zich door een sterke relatie met de glastuin-De meeste bedrijventerreinen in Westland kenmerken zich door een sterke relatie met de glastuin-

bouw. Dit betreft zowel handels- en logistieke bedrijven in agrarische producten als toeleverings-bouw. Dit betreft zowel handels- en logistieke bedrijven in agrarische producten als toeleverings-

bedrijven voor de glastuinbouw zoals kassenbouwers, glasbedrijven, aluminium- en staalbedrijven en bedrijven voor de glastuinbouw zoals kassenbouwers, glasbedrijven, aluminium- en staalbedrijven en

bedrijven op het gebied van klimaatbeheersing. In totaal is circa 50% van de werkgelegenheid op de bedrijven op het gebied van klimaatbeheersing. In totaal is circa 50% van de werkgelegenheid op de

Westlandse terreinen direct gelieerd aan de glastuinbouw. Westlandse terreinen direct gelieerd aan de glastuinbouw.

Westland kent relatief weinig bedrijventerreinen waar de relatie met de glastuinbouw minderWestland kent relatief weinig bedrijventerreinen waar de relatie met de glastuinbouw minder

prominent is. Voorbeelden zijn Wateringse Veld, Teylingen en de Meubelboulevard de Woerd. prominent is. Voorbeelden zijn Wateringse Veld, Teylingen en de Meubelboulevard de Woerd.

DE GRONDPRIJZEN OP WESTLANDSE BEDRIJVENTERREINEN ZIJN HOGER DAN GEMIDDELD DE GRONDPRIJZEN OP WESTLANDSE BEDRIJVENTERREINEN ZIJN HOGER DAN GEMIDDELD

IN DE REGIOIN DE REGIO

De bedrijventerreinen in het Westland kennen in vergelijking met de omliggende regio hoge grond-De bedrijventerreinen in het Westland kennen in vergelijking met de omliggende regio hoge grond-

prijzen. De prijzen liggen in Westland tussen 280 Euro per vierkante meter tot maxima van tegen de prijzen. De prijzen liggen in Westland tussen 280 Euro per vierkante meter tot maxima van tegen de

450 Euro op zichtlocaties langs de A20 en op Trade Parc Westland (Mars/III). De hoge grondprijzen 450 Euro op zichtlocaties langs de A20 en op Trade Parc Westland (Mars/III). De hoge grondprijzen

zijn een gevolg van de grote ruimtedruk. Nieuwe bedrijventerreinen kunnen niet op onbebouwde zijn een gevolg van de grote ruimtedruk. Nieuwe bedrijventerreinen kunnen niet op onbebouwde

agrarische gronden aangelegd worden, maar uitsluitend op glastuinbouwlocaties. Dit leidt tot hoge agrarische gronden aangelegd worden, maar uitsluitend op glastuinbouwlocaties. Dit leidt tot hoge

sanerings- en uitkoop/verplaatsingskosten van glastuinbouwbedrijven. Dit is tegelijkertijd ook een van sanerings- en uitkoop/verplaatsingskosten van glastuinbouwbedrijven. Dit is tegelijkertijd ook een van

de redenen waarom zoveel bedrijvigheid in Westland lokaal georiënteerd is. Bedrijven die niet door de redenen waarom zoveel bedrijvigheid in Westland lokaal georiënteerd is. Bedrijven die niet door

een binding aan de glastuinbouw of aan lokale afnemers in het Westland gevestigd moeten zijn,een binding aan de glastuinbouw of aan lokale afnemers in het Westland gevestigd moeten zijn,

1111


Dit wordt ook bevestigd door de IBIS gegevens (tabel 3), waaruit blijkt dat zo’n 17% van hetDit wordt ook bevestigd door de IBIS gegevens (tabel 3), waaruit blijkt dat zo’n 17% van het

bedrijventerreinoppervlak in Westland is verouderd. Dat is een stuk minder dan gemiddeld in Zuid-bedrijventerreinoppervlak in Westland is verouderd. Dat is een stuk minder dan gemiddeld in Zuid-

Holland (circa 25% van het oppervlak is verouderd ofwel 35% van het aantal terreinen). Een deel van Holland (circa 25% van het oppervlak is verouderd ofwel 35% van het aantal terreinen). Een deel van

de terreinen wordt bovendien al aangepakt (circa 35 ha bruto, 6% van het areaal, tabel 3).de terreinen wordt bovendien al aangepakt (circa 35 ha bruto, 6% van het areaal, tabel 3).

Een reden voor de beperkte verouderingssituatie is dat een groot deel van de bedrijventerreinen in Een reden voor de beperkte verouderingssituatie is dat een groot deel van de bedrijventerreinen in

Westland pas de afgelopen circa 10 à 15 jaar is ontwikkeld. Grote regionale bedrijventerreinen (zie Westland pas de afgelopen circa 10 à 15 jaar is ontwikkeld. Grote regionale bedrijventerreinen (zie

ook 2.3) als Honderdland en Wateringse Veld zijn relatief nieuwe ontwikkelingen. Ook lokale ter-ook 2.3) als Honderdland en Wateringse Veld zijn relatief nieuwe ontwikkelingen. Ook lokale ter-

reinen, zoals Leehove en Zwethove zijn recent aangelegd.reinen, zoals Leehove en Zwethove zijn recent aangelegd.

TABEL 3: VEROUDERINGSSITUATIE BEDRIJVENTERREINEN WESTLAND, PERTABEL 3: VEROUDERINGSSITUATIE BEDRIJVENTERREINEN WESTLAND, PER

1 JANUARI 2007 (BETREFT ALLE TERREINEN) 1 JANUARI 2007 (BETREFT ALLE TERREINEN)

AantalAantal bruto habruto ha

Het terrein is niet verouderdHet terrein is niet verouderd 2323 455455

Het terrein is verouderd, herstructureringsplannenHet terrein is verouderd, herstructureringsplannen 2 2020

Het terrein is verouderd, geen herstructureringsplannenHet terrein is verouderd, geen herstructureringsplannen 5 4040

Het terrein wordt momenteel geherstructureerdHet terrein wordt momenteel geherstructureerd 3 3535

TotaalTotaal 3333 550550

Bron: IBIS werklocaties 2007, Arcadis en Stec Groep, 2008Bron: IBIS werklocaties 2007, Arcadis en Stec Groep, 2008

De meeste klachten van ondernemers over de terreinkwaliteit komen van de oudere terreinen als de De meeste klachten van ondernemers over de terreinkwaliteit komen van de oudere terreinen als de

Honsel (Honselersdijk), de Woerd (Naaldwijk) en de Hondert Margen (De Lier).2 Honsel (Honselersdijk), de Woerd (Naaldwijk) en de Hondert Margen (De Lier).2

Overigens geldt de verouderingssituatie vaak niet voor het gehele terrein. Veel (lokale) terreinen zijn Overigens geldt de verouderingssituatie vaak niet voor het gehele terrein. Veel (lokale) terreinen zijn

in verschillende fasen aangelegd. Dit betekent dat zowel sprake is van oudere/verouderde delen als in verschillende fasen aangelegd. Dit betekent dat zowel sprake is van oudere/verouderde delen als

nieuwe delen op hetzelfde bedrijventerrein. Dit zien we bijvoorbeeld op Teylingen als Vlotlaan, maar nieuwe delen op hetzelfde bedrijventerrein. Dit zien we bijvoorbeeld op Teylingen als Vlotlaan, maar

ook FloraHolland kent oude en nieuwe terreindelen. Voor Wateringse Veld (Zwethove/WBC) geldt dat ook FloraHolland kent oude en nieuwe terreindelen. Voor Wateringse Veld (Zwethove/WBC) geldt dat

vooral infrastructurele problemen worden ervaren. Deze bedrijventerreinen zijn verder (quavooral infrastructurele problemen worden ervaren. Deze bedrijventerreinen zijn verder (qua

beeldkwaliteit/uitstraling) geheel nieuw.beeldkwaliteit/uitstraling) geheel nieuw.

…EN OOK WEINIG LEEGSTAND…EN OOK WEINIG LEEGSTAND

De meeste bedrijventerreinen in Westland zijn volledig uitgegeven. Bouwkavels zijn nog (beperkt) De meeste bedrijventerreinen in Westland zijn volledig uitgegeven. Bouwkavels zijn nog (beperkt)

beschikbaar op ABC Westland, Wateringse Veld en De Woerd. Het aanbod van bouwkavels is beperkt beschikbaar op ABC Westland, Wateringse Veld en De Woerd. Het aanbod van bouwkavels is beperkt

en ook de leegstand is beperkt en nauwelijks zichtbaar op bedrijventerreinen. Dit geldt ook voor de en ook de leegstand is beperkt en nauwelijks zichtbaar op bedrijventerreinen. Dit geldt ook voor de

oudere bedrijventerreinen in Westland. oudere bedrijventerreinen in Westland.

Welke terreinen zijn/worden tot nu toe door deWelke terreinen zijn/worden tot nu toe door degemeente aangepakt?gemeente aangepakt?Op basis van het rapport van Arcadis heeft de gemeente Westland besloten tot de her-Op basis van het rapport van Arcadis heeft de gemeente Westland besloten tot de her-

structurering van bedrijventerrein Bovendijk in Kwintsheul. Dit is in uitvoering. Voor structurering van bedrijventerrein Bovendijk in Kwintsheul. Dit is in uitvoering. Voor

bedrijventerrein de Woerd is een herinrichtingsplan opgesteld in samenwerking met bedrijventerrein de Woerd is een herinrichtingsplan opgesteld in samenwerking met

ondernemers. Het herinrichtingsplan is niet uitgevoerd vanwege het ontbreken van ondernemers. Het herinrichtingsplan is niet uitgevoerd vanwege het ontbreken van

fi nanciële middelen, met name subsidies. Vanwege het opgebouwde draagvlak worden fi nanciële middelen, met name subsidies. Vanwege het opgebouwde draagvlak worden

ter beëindiging van het herstructureringstraject op De Woerd enkele kleine maatrege-ter beëindiging van het herstructureringstraject op De Woerd enkele kleine maatrege-

len ten bedrage van ca. 140.000 euro uitgevoerd.len ten bedrage van ca. 140.000 euro uitgevoerd.

De agrologistieke terreinen zijn (gedeeltelijk) in particulier beheer. De openbare De agrologistieke terreinen zijn (gedeeltelijk) in particulier beheer. De openbare

ruimte wordt hier niet beheerd door de gemeente. Een eventuele impuls in het open-ruimte wordt hier niet beheerd door de gemeente. Een eventuele impuls in het open-

baar gebied ter voorkoming van verdere veroudering op agrologistieke terreinen valt baar gebied ter voorkoming van verdere veroudering op agrologistieke terreinen valt

dan ook buiten de gemeentelijke invloedssfeer/verantwoordelijkheid. dan ook buiten de gemeentelijke invloedssfeer/verantwoordelijkheid.

Op ABC Westland is die herstructurering gerealiseerd. Op het voormalige Greenery Op ABC Westland is die herstructurering gerealiseerd. Op het voormalige Greenery

terrein bij Westerlee moet de herstructurering nog opgepakt worden. De voormalige terrein bij Westerlee moet de herstructurering nog opgepakt worden. De voormalige

beheersorganisatie Greenery heeft het terrein verkocht aan diverse partijen, inclusief beheersorganisatie Greenery heeft het terrein verkocht aan diverse partijen, inclusief

de onderhoudsverplichting. De nieuwe Vereniging van Eigenaren zal moeten beslissen de onderhoudsverplichting. De nieuwe Vereniging van Eigenaren zal moeten beslissen

of zij willen investeren in hun vastgoed, inclusief de buitenruimte om de veroudering of zij willen investeren in hun vastgoed, inclusief de buitenruimte om de veroudering

tegen te gaan.tegen te gaan.

2 De bedrijventerreinen Bovendijk (Kwintsheul) , Lierweg (De Lier) en Westerlee (De Lier) zijn om verschillende redenen niet door 2 De bedrijventerreinen Bovendijk (Kwintsheul) , Lierweg (De Lier) en Westerlee (De Lier) zijn om verschillende redenen niet door Arcadis in de studie meegenomen.Arcadis in de studie meegenomen.

1212


PARKMANAGEMENT HEEFT OP SOMMIGE TERREINEN AL VORM GEKREGENPARKMANAGEMENT HEEFT OP SOMMIGE TERREINEN AL VORM GEKREGEN

Op diverse terreinen in Westland is al parkmanagement ingesteld. De agrologistieke terreinen zijn Op diverse terreinen in Westland is al parkmanagement ingesteld. De agrologistieke terreinen zijn

hierin het verst. Op de terreinen FloraHolland, ABC Westland en het Transportcentrum beheren de hierin het verst. Op de terreinen FloraHolland, ABC Westland en het Transportcentrum beheren de

gevestigde ondernemers de wegen, riolering én het groenonderhoud. De gemeente heeft geen be-gevestigde ondernemers de wegen, riolering én het groenonderhoud. De gemeente heeft geen be-

heerstaken op deze terreinen. heerstaken op deze terreinen.

We concluderenWe concluderen• De terreinen zijn, mede door de bovengemiddelde grondprijzen, relatief intensief• De terreinen zijn, mede door de bovengemiddelde grondprijzen, relatief intensief

bebouwd. Het terrein van FloraHolland is hiervan het beste voorbeeld; bebouwd. Het terrein van FloraHolland is hiervan het beste voorbeeld;

• Het percentage verouderde bedrijventerreinen ligt in Westland met 17% onder het• Het percentage verouderde bedrijventerreinen ligt in Westland met 17% onder het

landelijk (ruim 20%) en provinciaal (ruim 25%) gemiddelde. Dit komt onder meer landelijk (ruim 20%) en provinciaal (ruim 25%) gemiddelde. Dit komt onder meer

omdat een groot deel van bedrijventerreinen in Westland relatief jong is. Enkele omdat een groot deel van bedrijventerreinen in Westland relatief jong is. Enkele

oudere terreinen zijn de laatste jaren al aangepakt; oudere terreinen zijn de laatste jaren al aangepakt;

• De bereikbaarheid van vooral de kleinere, lokale terreinen is niet optimaal;• De bereikbaarheid van vooral de kleinere, lokale terreinen is niet optimaal;

• Op de terreinen staan relatief veel bedrijfsverzamelgebouwen. Er is er echter ook• Op de terreinen staan relatief veel bedrijfsverzamelgebouwen. Er is er echter ook

behoefte aan kleine kavels voor zelfstandige units; behoefte aan kleine kavels voor zelfstandige units;

• De gemeente wil verrommeling op bedrijventerreinen tegengaan en ruimtelijke• De gemeente wil verrommeling op bedrijventerreinen tegengaan en ruimtelijke

kwaliteit stimuleren; kwaliteit stimuleren;

• Herstructurering van verouderde terreinen en parkmanagement zijn belangrijke• Herstructurering van verouderde terreinen en parkmanagement zijn belangrijke

ontwikkelingen voor de Westlandse bedrijventerreinen. ontwikkelingen voor de Westlandse bedrijventerreinen.

In aanvulling op het beheer van het openbaar gebied zijn ook gemeenschappelijke voorzieningen In aanvulling op het beheer van het openbaar gebied zijn ook gemeenschappelijke voorzieningen

gerealiseerd op de agrologistieke terreinen, zoals een gemeenschappelijke beveiliging en gemeen-gerealiseerd op de agrologistieke terreinen, zoals een gemeenschappelijke beveiliging en gemeen-

schappelijk afvalbeheer. Ook zijn er brandstofvulpunten voor vrachtwagens en een kantine voor schappelijk afvalbeheer. Ook zijn er brandstofvulpunten voor vrachtwagens en een kantine voor

vrachtwagenchauffeurs. Op de agrologistieke terreinen is hiervoor voldoende draagvlak vanwege het vrachtwagenchauffeurs. Op de agrologistieke terreinen is hiervoor voldoende draagvlak vanwege het

vele vrachtwagentransport. vele vrachtwagentransport.

De bloemenveiling FloraHolland is het verst met parkmanagement. Op de bloemenveiling bestaat een De bloemenveiling FloraHolland is het verst met parkmanagement. Op de bloemenveiling bestaat een

eigen beveiligingsdienst en een eigen brandweer die samenwerkt met de gemeentelijke brandweer. eigen beveiligingsdienst en een eigen brandweer die samenwerkt met de gemeentelijke brandweer.

Het afvalmanagement heeft een hoog niveau bereikt. Het tankstation en de kantine zijn voorbeelden Het afvalmanagement heeft een hoog niveau bereikt. Het tankstation en de kantine zijn voorbeelden

van gemeenschappelijke voorzieningen.van gemeenschappelijke voorzieningen.

Op regionale en lokale bedrijventerreinen is parkmanagement minder ver ontwikkeld. Enkele terreinen Op regionale en lokale bedrijventerreinen is parkmanagement minder ver ontwikkeld. Enkele terreinen

hebben een gemeenschappelijke slagkracht getoond. Op de Vlotlaan (Monster) is een nieuwe straat-hebben een gemeenschappelijke slagkracht getoond. Op de Vlotlaan (Monster) is een nieuwe straat-

naamgeving doorgevoerd. Op Zwethove (Wateringen) en Coldenhove (Maasdijk) is het lidmaatschap naamgeving doorgevoerd. Op Zwethove (Wateringen) en Coldenhove (Maasdijk) is het lidmaatschap

van de Vereniging Van Eigenaren verplicht. Op de Woerd (Naaldwijk) is een gemeenschappelijke van de Vereniging Van Eigenaren verplicht. Op de Woerd (Naaldwijk) is een gemeenschappelijke

afvalinzameling gerealiseerd. afvalinzameling gerealiseerd.

1313


2.3 Hoe kunnen de terreinen in Westland op dit moment worden gesegmenteerd?

ER ZIJN DRIE HOOFDTYPEN VAN TERREINEN TE ONDERSCHEIDENER ZIJN DRIE HOOFDTYPEN VAN TERREINEN TE ONDERSCHEIDEN

In de loop der jaren hebben zich in Westland drie hoofdtypen terreinen ontwikkeld (zie ook kader). Dit In de loop der jaren hebben zich in Westland drie hoofdtypen terreinen ontwikkeld (zie ook kader). Dit

zijn: agro-logistieke terreinen, lokale en regionale terreinen.zijn: agro-logistieke terreinen, lokale en regionale terreinen.

AGRO-LOGISTIEKE TERREINEN… AGRO-LOGISTIEKE TERREINEN…

Dit zijn bedrijventerreinen die ingericht zijn op logistieke processen rondom de producten uit de Dit zijn bedrijventerreinen die ingericht zijn op logistieke processen rondom de producten uit de

glastuinbouw. Dit betreft opslag, verpakking, koeling, handel en transport. Op deze terreinen zijn glastuinbouw. Dit betreft opslag, verpakking, koeling, handel en transport. Op deze terreinen zijn

uitsluitend agro-logistieke bedrijven gevestigd. Deze terreinen zijn goed ontsloten op provinciale uitsluitend agro-logistieke bedrijven gevestigd. Deze terreinen zijn goed ontsloten op provinciale

of rijkswegen. De terreinen zijn geheel ingericht op logistieke processen met grote loodsen, veel of rijkswegen. De terreinen zijn geheel ingericht op logistieke processen met grote loodsen, veel

dockshelters en brede wegen voor vrachtverkeer. Veel terreinen hebben een benzinestation voor dockshelters en brede wegen voor vrachtverkeer. Veel terreinen hebben een benzinestation voor

vrachtwagens en een kantine voor vrachtwagenchauffeurs. In het bestemmingsplan zijn uitsluitend vrachtwagens en een kantine voor vrachtwagenchauffeurs. In het bestemmingsplan zijn uitsluitend

handels- en transportbestemmingen toegestaan. Een ander onderscheidend kenmerk is dat de infra-handels- en transportbestemmingen toegestaan. Een ander onderscheidend kenmerk is dat de infra-

structuur op de terreinen in eigen beheer is van een centrale beheersorganisatie, bijvoorbeeld een structuur op de terreinen in eigen beheer is van een centrale beheersorganisatie, bijvoorbeeld een

Vereniging van Eigenaren (VVE). Deze terreinen zijn uitgegroeid tot nationale en zelfs internationaal Vereniging van Eigenaren (VVE). Deze terreinen zijn uitgegroeid tot nationale en zelfs internationaal

opererende terreinen in de agro-logistiek. De transport- en handelsbedrijven op de terreinen vormen opererende terreinen in de agro-logistiek. De transport- en handelsbedrijven op de terreinen vormen

een agro-logistiek netwerk op Europese schaal en voor de sierteelt zelfs op wereldniveau. een agro-logistiek netwerk op Europese schaal en voor de sierteelt zelfs op wereldniveau.

Het betreft onder meer de terreinen ABC Westland en FloraHolland.Het betreft onder meer de terreinen ABC Westland en FloraHolland.

…LOKALE TERREINEN……LOKALE TERREINEN…

De lokale terreinen zijn van oudsher uit een dorpskern gegroeid. De terreinen liggen tegen een dorp-De lokale terreinen zijn van oudsher uit een dorpskern gegroeid. De terreinen liggen tegen een dorp-

skern aan. Ondernemers en werknemers hebben doorgaans een sterke binding met de nabijgelegen skern aan. Ondernemers en werknemers hebben doorgaans een sterke binding met de nabijgelegen

dorpskern. Door die gemeenschappelijke achtergrond hebben de lokale terreinen een sterke sociale dorpskern. Door die gemeenschappelijke achtergrond hebben de lokale terreinen een sterke sociale

structuur en een hoge verenigingsgraad. Op deze bedrijventerreinen zijn de loodgieters, elektriciens, structuur en een hoge verenigingsgraad. Op deze bedrijventerreinen zijn de loodgieters, elektriciens,

aannemers en tegelzetters gevestigd. Vanwege de ligging nabij de dorpskernen zijn op de lokale bed-aannemers en tegelzetters gevestigd. Vanwege de ligging nabij de dorpskernen zijn op de lokale bed-

rijventerreinen de autodealers, bouwmarkten, meubelzaken en andere detailhandel in volumineuze rijventerreinen de autodealers, bouwmarkten, meubelzaken en andere detailhandel in volumineuze

goederen gevestigd. Een minder voor de hand liggende groep ondernemers op lokale terreinen zijn goederen gevestigd. Een minder voor de hand liggende groep ondernemers op lokale terreinen zijn

de toeleveranciers van de glastuinbouw. Dit betreft kassenbouwers, aluminiumbedrijven en bedrijven de toeleveranciers van de glastuinbouw. Dit betreft kassenbouwers, aluminiumbedrijven en bedrijven

voor scherminstallaties en electro-techniek. voor scherminstallaties en electro-techniek.

Voorbeelden van deze terreinen zijn Teylingen, Vlotlaan, Zwethove, Honsel (Noord/Zuid), De Woerd en Voorbeelden van deze terreinen zijn Teylingen, Vlotlaan, Zwethove, Honsel (Noord/Zuid), De Woerd en

Honderd Margen. Hier vallen ook de terreinen kleiner dan 5 ha onder. Honderd Margen. Hier vallen ook de terreinen kleiner dan 5 ha onder.

…EN REGIONALE TERREINEN…EN REGIONALE TERREINEN

De regionale terreinen worden gekenmerkt door de ligging aan rijkswegen en de omvang. De regionale terreinen worden gekenmerkt door de ligging aan rijkswegen en de omvang.

Grootschalige bedrijfsruimtegebruikers hebben een voorkeur voor locaties met een goede verkeer-Grootschalige bedrijfsruimtegebruikers hebben een voorkeur voor locaties met een goede verkeer-

sontsluiting. Wat opvalt is de hoge beeldkwaliteit op regionale bedrijventerreinen. De bedrijfsmatige sontsluiting. Wat opvalt is de hoge beeldkwaliteit op regionale bedrijventerreinen. De bedrijfsmatige

opzet is sterker dan op lokale terreinen. Vermenging van bedrijfsmatige functies met publieksfuncties opzet is sterker dan op lokale terreinen. Vermenging van bedrijfsmatige functies met publieksfuncties

zoals detailhandel is uitgesloten in bestemmingsplannen. Op deze regionale terreinen is de sociale zoals detailhandel is uitgesloten in bestemmingsplannen. Op deze regionale terreinen is de sociale

samenhang doorgaans minder sterk dan op agro-logistieke of lokale terreinen. De regionale bedrijven samenhang doorgaans minder sterk dan op agro-logistieke of lokale terreinen. De regionale bedrijven

zijn niet verbonden door een centrale organisatie of een dorpsgemeenschap.zijn niet verbonden door een centrale organisatie of een dorpsgemeenschap.

Het betreft onder meer Honderdland. Overigens is de bedrijvigheid op dit terrein wel voornamelijk Het betreft onder meer Honderdland. Overigens is de bedrijvigheid op dit terrein wel voornamelijk

agrogerelateerd.agrogerelateerd.

1414


Tabel 4: Segmentering huidige terreinen WestlandType Type

terreinterreinWelke terreinenWelke terreinen

Totaal opper-Totaal opper-

vlak (bruto)vlak (bruto)

AgrologistiekAgrologistiek

ABC Westland, ALC Westerlee, ALC Coldenhovelaan en het ABC Westland, ALC Westerlee, ALC Coldenhovelaan en het

Transportcentrum in de food-sector. FloraHolland met de Transportcentrum in de food-sector. FloraHolland met de

uitbreiding Trade Parc Westland is het agro-logistiek centrum uitbreiding Trade Parc Westland is het agro-logistiek centrum

voor de sierteeltvoor de sierteelt

219 ha 219 ha

LokaalLokaal

Teylingen, Vlotlaan, Zwethove, Honsel (Noord / Zuid), De Teylingen, Vlotlaan, Zwethove, Honsel (Noord / Zuid), De

Woerd, Leehove, Planeten, WBC, Bovendijk, Van Vliet, Lierweg, Woerd, Leehove, Planeten, WBC, Bovendijk, Van Vliet, Lierweg,

Honderd MargenHonderd Margen

210 ha210 ha

RegionaalRegionaal Honderdland, Wateringse Veld en ColdenhoveHonderdland, Wateringse Veld en Coldenhove 92 ha92 ha

TotaalTotaal 521 ha521 ha

Bron: gemeente Westland, 2008Bron: gemeente Westland, 2008

Ontstaansgeschiedenis Westlandse bedrijventerreinenHet agrarisch cluster in Westland heeft een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling Het agrarisch cluster in Westland heeft een belangrijke rol gespeeld in de ontwikkeling

van de huidige bedrijventerreinen. Vanaf 1900 ontstond bij elke dorpskern een veiling van de huidige bedrijventerreinen. Vanaf 1900 ontstond bij elke dorpskern een veiling

in foodproducten (groenten en fruit) op goed ontsloten locaties aan watergangen en/in foodproducten (groenten en fruit) op goed ontsloten locaties aan watergangen en/

of het trace van de Westlandse Stoomtram Maatschappij (WSM). Vanaf 1950 ontstond of het trace van de Westlandse Stoomtram Maatschappij (WSM). Vanaf 1950 ontstond

de behoefte (gebrek aan ruimte, doorgroei bedrijven) om economische functies in de behoefte (gebrek aan ruimte, doorgroei bedrijven) om economische functies in

Westland te bundelen op specifieke locaties. Na de fusies in de groenteveilingen ont-Westland te bundelen op specifieke locaties. Na de fusies in de groenteveilingen ont-

stonden lokale bedrijventerreinen op oude veilinglocaties.stonden lokale bedrijventerreinen op oude veilinglocaties.

Vanaf omstreeks 1960 kwam ook de sierteelt (bloemen, planten) in opkomst. De bloe-Vanaf omstreeks 1960 kwam ook de sierteelt (bloemen, planten) in opkomst. De bloe-

menveiling is sindsdien gegroeid tot 100 hectare en een volgende uitbreiding is thans menveiling is sindsdien gegroeid tot 100 hectare en een volgende uitbreiding is thans

in voorbereiding. De opkomst van de sierteelt heeft niet geleid tot een afname van het in voorbereiding. De opkomst van de sierteelt heeft niet geleid tot een afname van het

ruimtebeslag van de transportterreinen in de foodsector. Ook het vervallen van het vei-ruimtebeslag van de transportterreinen in de foodsector. Ook het vervallen van het vei-

lingprincipe in de foodsector en het verdwijnen van fruitteelt in de Westlandse kassen, lingprincipe in de foodsector en het verdwijnen van fruitteelt in de Westlandse kassen,

heeft geen negatieve impact gehad. Veel handels- en transportbedrijven in bijvoorbeeld heeft geen negatieve impact gehad. Veel handels- en transportbedrijven in bijvoorbeeld

de fruitsector zijn nu vooral gericht op import van producten. De voorkeur voor een lo-de fruitsector zijn nu vooral gericht op import van producten. De voorkeur voor een lo-

catie in Westland is dat hier de combinatie gezocht kan worden met andere producten catie in Westland is dat hier de combinatie gezocht kan worden met andere producten

(groenten), zodat supermarkten beter bediend kunnen worden. De aanwezigheid van (groenten), zodat supermarkten beter bediend kunnen worden. De aanwezigheid van

het agrologistieke cluster heeft een aantrekkingskracht op transport- en handelsbe-het agrologistieke cluster heeft een aantrekkingskracht op transport- en handelsbe-

drijven in die sector.drijven in die sector.

We concluderenWe concluderenGezien de samenstelling en oriëntatie van de bedrijvigheid, kunnen de bedrijventerreinen in Gezien de samenstelling en oriëntatie van de bedrijvigheid, kunnen de bedrijventerreinen in

Westland worden onderverdeeld in agro-logistieke (40%), lokale (40%) en regionale terreinen Westland worden onderverdeeld in agro-logistieke (40%), lokale (40%) en regionale terreinen

(20%).(20%).

1515


2.4 Hoe is de bereikbaarheid van Westlandse bedrijventerreinen?

Bereikbaarheid is een belangrijke randvoorwaarde voor goed functionerende bedrijventerreinen. Bereikbaarheid is een belangrijke randvoorwaarde voor goed functionerende bedrijventerreinen.

Agrologistieke terreinen verdienen daarbij extra aandacht vanwege de omvang van de transportbe-Agrologistieke terreinen verdienen daarbij extra aandacht vanwege de omvang van de transportbe-

wegingen. wegingen.

In hoofdlijnen zijn de bedrijventerreinen nabij de rijkswegen A20 en A4 (o.a. Honderdland, In hoofdlijnen zijn de bedrijventerreinen nabij de rijkswegen A20 en A4 (o.a. Honderdland,

Coldenhove, Transportcentrum, Zwethove en Wateringse Veld) goed bereikbaar. Wel wordt gesig-Coldenhove, Transportcentrum, Zwethove en Wateringse Veld) goed bereikbaar. Wel wordt gesig-

naleerd dat langs de `centrale as` (zie onder) sprake is van toenemende congestie. Dieper het naleerd dat langs de `centrale as` (zie onder) sprake is van toenemende congestie. Dieper het

Westland in zijn de terreinen ontsloten over provinciale ‘N-wegen’. Westland in zijn de terreinen ontsloten over provinciale ‘N-wegen’.

De Centrale As is een denkbeeldige as, waarlangs ook de agrologistieke bedrijventerreinen (van het De Centrale As is een denkbeeldige as, waarlangs ook de agrologistieke bedrijventerreinen (van het

Transport-centrum tot ABC Westland) zijn geconcentreerd. Deze as valt vrijwel samen met de weg-Transport-centrum tot ABC Westland) zijn geconcentreerd. Deze as valt vrijwel samen met de weg-

verbinding beginnende bij de A20 over de Burgemeester Elzenweg (N213) naar de Nieuweweg (N211) verbinding beginnende bij de A20 over de Burgemeester Elzenweg (N213) naar de Nieuweweg (N211)

en is een belangrijke drager voor het interne en externe transport en daarmee voor de Westlandse en is een belangrijke drager voor het interne en externe transport en daarmee voor de Westlandse

economie. economie.

De hoge verkeersdruk op deze verbinding is verder toegenomen met de uitbreiding van ABC Westland, De hoge verkeersdruk op deze verbinding is verder toegenomen met de uitbreiding van ABC Westland,

TPW Mars (I en II) en de vestiging van agrologistieke bedrijven op Honderdland. Met de ontwikkeling TPW Mars (I en II) en de vestiging van agrologistieke bedrijven op Honderdland. Met de ontwikkeling

van TPW Mars (III) en Honderdland fase 2 zal de druk op deze wegen ook in de toekomst verder van TPW Mars (III) en Honderdland fase 2 zal de druk op deze wegen ook in de toekomst verder

toenemen. toenemen.

De belangen van het vrachtwagentransport worden door rijks- en provinciale wegbeheerders erkend. De belangen van het vrachtwagentransport worden door rijks- en provinciale wegbeheerders erkend.

Langs de N213 worden de nieuwste concepten voor verkeersregelinstallaties (verkeerslichten) Langs de N213 worden de nieuwste concepten voor verkeersregelinstallaties (verkeerslichten)

gebruikt zoals `tovergroen` en `Odyssa` die vrachtwagens in staat stellen om sneller door te rijden, gebruikt zoals `tovergroen` en `Odyssa` die vrachtwagens in staat stellen om sneller door te rijden,

zonder volledig te hoeven stilstaan. zonder volledig te hoeven stilstaan.

Er wordt thans gewerkt aan plannen (provincie, Haaglanden, gemeente) om een doelgroepenstrook Er wordt thans gewerkt aan plannen (provincie, Haaglanden, gemeente) om een doelgroepenstrook

voor vrachtverkeer en openbaar vervoer te maken langs de centrale as. Vanuit de bedrijventerreinen voor vrachtverkeer en openbaar vervoer te maken langs de centrale as. Vanuit de bedrijventerreinen

is deze ontwikkeling uiterst belangrijk.is deze ontwikkeling uiterst belangrijk.

Bron: gemeente WestlandBron: gemeente Westland

Bron: gemeente WestlandBron: gemeente Westland

We concluderenWe concluderenDe agrologistieke terreinen stellen vanwege de grote omvang van het aantal transportbe-De agrologistieke terreinen stellen vanwege de grote omvang van het aantal transportbe-

wegingen hogere eisen aan de infrastructuur langs de `centrale as`wegingen hogere eisen aan de infrastructuur langs de `centrale as`

Figuur 2: Centrale As

1616


2.5 Hoeveel vraag naar bedrijventerreinen is er komende jaren in Westland en hoe is deze samengesteld?

TOT EN MET 2020 BEHOEFTE AAN 158 TOT 178 HECTARE NETTO BEDRIJVENTERREINTOT EN MET 2020 BEHOEFTE AAN 158 TOT 178 HECTARE NETTO BEDRIJVENTERREIN

De vraag naar bedrijventerreinen in Westland is door BCI (3) geraamd op 122 tot 230 hectare bruto, De vraag naar bedrijventerreinen in Westland is door BCI (3) geraamd op 122 tot 230 hectare bruto,

ofwel 85 tot 161 hectare netto (4), in de periode 2000-2010. De gemiddelde jaarlijkse uitgifte komt in ofwel 85 tot 161 hectare netto (4), in de periode 2000-2010. De gemiddelde jaarlijkse uitgifte komt in

deze raming uit op 11 tot ruim 14,5 hectare. deze raming uit op 11 tot ruim 14,5 hectare.

De gerealiseerde uitgifte over de periode 1997-2006 bedraagt 146 hectare netto, ofwel 14,6 hectare De gerealiseerde uitgifte over de periode 1997-2006 bedraagt 146 hectare netto, ofwel 14,6 hectare

gemiddeld per jaar (figuur 3). Deze uitgifte heeft de laatste jaren vooral plaatsgevonden op de ter-gemiddeld per jaar (figuur 3). Deze uitgifte heeft de laatste jaren vooral plaatsgevonden op de ter-

reinen ABC Westland, Trade Parc Westland en Honderdland. De daadwerkelijke uitgifte komt hiermee reinen ABC Westland, Trade Parc Westland en Honderdland. De daadwerkelijke uitgifte komt hiermee

dicht in de buurt van de maximaal geraamde ruimtebehoefte. dicht in de buurt van de maximaal geraamde ruimtebehoefte.

Om een actueel beeld van de behoefte in de komende jaren te krijgen, brengen we de uitgifte van Om een actueel beeld van de behoefte in de komende jaren te krijgen, brengen we de uitgifte van

2000 t/m 2006, zijnde 103 ha, op de vraagraming 2000-2010 in mindering. Dit betekent dat voor de 2000 t/m 2006, zijnde 103 ha, op de vraagraming 2000-2010 in mindering. Dit betekent dat voor de

periode 2007-2010 nog een vraag resteert van maximaal circa 58 hectare netto, ofwel zo’n 14,5 ha periode 2007-2010 nog een vraag resteert van maximaal circa 58 hectare netto, ofwel zo’n 14,5 ha

hectare gemiddeld per jaar. De vraag ligt daarmee tot en met 2010 op hetzelfde niveau als de lang-hectare gemiddeld per jaar. De vraag ligt daarmee tot en met 2010 op hetzelfde niveau als de lang-

jarige historische uitgifte. Dit is ook aannemelijk gezien de huidige economische hoogconjunctuur. jarige historische uitgifte. Dit is ook aannemelijk gezien de huidige economische hoogconjunctuur.

De jaren daarna, tot en met 2020, verwachten we een wat lagere bedrijventerreinenbehoefte van De jaren daarna, tot en met 2020, verwachten we een wat lagere bedrijventerreinenbehoefte van

gemiddeld zo’n 10 tot 12 hectare per jaar (5). De ruimtevraag vanaf 2006 tot en met 2020 bedraagt gemiddeld zo’n 10 tot 12 hectare per jaar (5). De ruimtevraag vanaf 2006 tot en met 2020 bedraagt

hiermee in totaal circa 158 tot 178 hectare netto. We verwachten dat de vraag direct na 2010 nog hiermee in totaal circa 158 tot 178 hectare netto. We verwachten dat de vraag direct na 2010 nog

wat hoger is dan het gemiddelde van 10 tot 12 ha per jaar. Door de vergrijzing wordt verwacht dat wat hoger is dan het gemiddelde van 10 tot 12 ha per jaar. Door de vergrijzing wordt verwacht dat

vanaf 2014/2015 de vraag naar bedrijventerrein in omvang afneemt. vanaf 2014/2015 de vraag naar bedrijventerrein in omvang afneemt.

Volgens de huidige inzichten zal vanaf 2014/2015 de groei van de beroepsbevolking afvlakken (6). Volgens de huidige inzichten zal vanaf 2014/2015 de groei van de beroepsbevolking afvlakken (6).

Door de vergrijzing zullen meer 65 jarigen uit de beroepsbevolking stromen dan dat er jonge werkne-Door de vergrijzing zullen meer 65 jarigen uit de beroepsbevolking stromen dan dat er jonge werkne-

mers instromen. De gevolgen van de vergrijzing op bijvoorbeeld de verdere groei en ruimtebehoefte mers instromen. De gevolgen van de vergrijzing op bijvoorbeeld de verdere groei en ruimtebehoefte

van bedrijven zijn niet geheel duidelijk. Verlenging van de 36-urige werkweek of verhoging van de van bedrijven zijn niet geheel duidelijk. Verlenging van de 36-urige werkweek of verhoging van de

pensioengerechtigde leeftijd kan de gevolgen matigen en ook automatisering kan een matigende pensioengerechtigde leeftijd kan de gevolgen matigen en ook automatisering kan een matigende

invloed hebben. invloed hebben.

Figuur 3: Uitgifte (in netto hectare) vanbedrijventerrein in gemeente Westland 1997-2006

0,0

10,0

20,0

30,0

40,0

50,0

60,0

1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006

Westland

Haaglanden

DE VRAAG IS VOORAL LOKAAL…DE VRAAG IS VOORAL LOKAAL…

90 tot 95% van de bedrijfskavels in Westland wordt uitgegeven aan bedrijven uit de gemeente zelf. Zo 90 tot 95% van de bedrijfskavels in Westland wordt uitgegeven aan bedrijven uit de gemeente zelf. Zo

is een belangrijk deel van de terreinen gevuld/ontwikkeld als gevolg van verplaatsing van bedrijven uit is een belangrijk deel van de terreinen gevuld/ontwikkeld als gevolg van verplaatsing van bedrijven uit

dorpskernen of het buitengebied. Bijvoorbeeld omdat ze moesten wijken voor nieuwe woningbouw of dorpskernen of het buitengebied. Bijvoorbeeld omdat ze moesten wijken voor nieuwe woningbouw of

qua maat en schaal niet meer in woonwijk of buitengebied pasten.qua maat en schaal niet meer in woonwijk of buitengebied pasten.

Ook komende jaren zal een belangrijk deel van de vraag in Westland het gevolg zijn van deze verp-Ook komende jaren zal een belangrijk deel van de vraag in Westland het gevolg zijn van deze verp-

laatsingsvraag. Bij de handhavingactie ter voorbereiding van het bestemmingsplan Buitengebied zijn laatsingsvraag. Bij de handhavingactie ter voorbereiding van het bestemmingsplan Buitengebied zijn

meer dan 2.000 strijdigheden geconstateerd die niet binnen de glastuinbouwbestemming pasten, meer dan 2.000 strijdigheden geconstateerd die niet binnen de glastuinbouwbestemming pasten,

waarvan circa 250 bedrijven op een bedrijventerrein horen. De komende jaren zullen deze langzaa-waarvan circa 250 bedrijven op een bedrijventerrein horen. De komende jaren zullen deze langzaa-

maan uitgeplaatst worden c.q. verplaatsen naar bedrijventerreinen.maan uitgeplaatst worden c.q. verplaatsen naar bedrijventerreinen.

…EN GEBONDEN AAN HET GLASTUINBOUWCLUSTER…EN GEBONDEN AAN HET GLASTUINBOUWCLUSTER

Het specifieke karakter van de Westlandse economie (het glastuinbouwcluster) is hiervoor deHet specifieke karakter van de Westlandse economie (het glastuinbouwcluster) is hiervoor de

belangrijkste aanwijsbare oorzaak. Het gebrek aan ruimte en de relatief hoge kosten van bedrijfs-belangrijkste aanwijsbare oorzaak. Het gebrek aan ruimte en de relatief hoge kosten van bedrijfs-

ruimte en grondprijzen, huurprijzen) in Westland (zie 2.2) maakt, dat bedrijven die niet aan het cluster ruimte en grondprijzen, huurprijzen) in Westland (zie 2.2) maakt, dat bedrijven die niet aan het cluster

of lokale afnemers gebonden zijn, zich ook niet snel zullen vestigen in de gemeente. of lokale afnemers gebonden zijn, zich ook niet snel zullen vestigen in de gemeente.

Als we de uitgifte van bedrijventerrein in Westland over een lange periode bekijken, dan is circa 40% Als we de uitgifte van bedrijventerrein in Westland over een lange periode bekijken, dan is circa 40% 3 Actualisering bedrijventerreinenprogrammering Westland 2000-2010, BCI (2000).3 Actualisering bedrijventerreinenprogrammering Westland 2000-2010, BCI (2000).4 Netto-brutoverhouding van 70%, zoals gehanteerd door BCI in haar raming. 4 Netto-brutoverhouding van 70%, zoals gehanteerd door BCI in haar raming. 5 Markttoets Honderdland 2, Stec Groep in opdracht van gemeente Westland (2006).5 Markttoets Honderdland 2, Stec Groep in opdracht van gemeente Westland (2006).

Bron: IBIS, Stec Groep en Arcadis (2007)Bron: IBIS, Stec Groep en Arcadis (2007)

6 Uit de `regionale prognose kerncijfers` van het CBS blijkt dat de groei van de beroepsbevolking in Westland omstreeks 2015 afvlakt 6 Uit de `regionale prognose kerncijfers` van het CBS blijkt dat de groei van de beroepsbevolking in Westland omstreeks 2015 afvlakt en stabiliseert onder 62.000 inwoners tussen de 20 en de 65. Vanaf 2020 is zelfs een lichte krimp berekend. De ontwikkeling van de en stabiliseert onder 62.000 inwoners tussen de 20 en de 65. Vanaf 2020 is zelfs een lichte krimp berekend. De ontwikkeling van de beroepsbevolking in Nederland toont eenzelfde trend.beroepsbevolking in Nederland toont eenzelfde trend.

1717


uitgegeven aan bedrijven die producten verhandelen en transporteren uit het primaire productiepro-uitgegeven aan bedrijven die producten verhandelen en transporteren uit het primaire productiepro-

ces; de agro-logistieke sorteer- en distributiecentra. Daarbovenop komt het ruimtebeslag van de ces; de agro-logistieke sorteer- en distributiecentra. Daarbovenop komt het ruimtebeslag van de

toeleverende industrie, kassenbouwers en technisch installatiebedrijven.toeleverende industrie, kassenbouwers en technisch installatiebedrijven.

VOORAL SIERTEELT IS KOMENDE JAREN EEN STERKE GROEIERVOORAL SIERTEELT IS KOMENDE JAREN EEN STERKE GROEIER

De komende jaren zal vooral de bedrijvigheid in en gelieerd aan het sierteeltcluster een belangrijke De komende jaren zal vooral de bedrijvigheid in en gelieerd aan het sierteeltcluster een belangrijke

ruimtevrager zijn. Sinds begin jaren zestig is FloraHolland met gemiddeld 1 hectare per jaar gegroeid ruimtevrager zijn. Sinds begin jaren zestig is FloraHolland met gemiddeld 1 hectare per jaar gegroeid

en die vraag neemt volgens opgave van FloraHolland toe tot 2,3 hectare bruto per jaar.en die vraag neemt volgens opgave van FloraHolland toe tot 2,3 hectare bruto per jaar.

Dit overigens in tegenstelling tot de groente/foodsector. Op ABC Westland is nieuw agrologistiek ter-Dit overigens in tegenstelling tot de groente/foodsector. Op ABC Westland is nieuw agrologistiek ter-

rein aangelegd, maar tegelijkertijd is de voormalige Veiling West in `s-Gravenzande getransformeerd rein aangelegd, maar tegelijkertijd is de voormalige Veiling West in `s-Gravenzande getransformeerd

tot woningbouwlocatie. Per saldo is daardoor niet meer agrologistiek terrein ontstaan. Daar komt tot woningbouwlocatie. Per saldo is daardoor niet meer agrologistiek terrein ontstaan. Daar komt

bij dat transport- en handelsbedrijven in de foodsector niet meer gebonden zijn aan een specifieke bij dat transport- en handelsbedrijven in de foodsector niet meer gebonden zijn aan een specifieke

veilinglocatie door het vervallen van het veilingprincipe (zie ook kader p. 12). Door deze ontwikkeling veilinglocatie door het vervallen van het veilingprincipe (zie ook kader p. 12). Door deze ontwikkeling

hebben agrologistieke bedrijven niet meer automatisch een voorkeur voor een agrologistiek terrein. hebben agrologistieke bedrijven niet meer automatisch een voorkeur voor een agrologistiek terrein.

Dit leidt tot verschuivingen. Honderdland is bijvoorbeeld niet uitsluitend gericht op de agrologistiek, Dit leidt tot verschuivingen. Honderdland is bijvoorbeeld niet uitsluitend gericht op de agrologistiek,

terwijl daar wel een concentratie van agrologistieke bedrijven is te vinden. In tegenstelling tot de oude terwijl daar wel een concentratie van agrologistieke bedrijven is te vinden. In tegenstelling tot de oude

veilinglocaties zijn op Honderdland de agrologistieke bedrijven gevestigd tussen onder meer bloeme-veilinglocaties zijn op Honderdland de agrologistieke bedrijven gevestigd tussen onder meer bloeme-

narrangeurs en bouwbedrijven.narrangeurs en bouwbedrijven.

EN ENIGE RUIMTEBEHOEFTE VANUIT KANTOORGEBRUIKERSEN ENIGE RUIMTEBEHOEFTE VANUIT KANTOORGEBRUIKERS

Na het HortiBusiness Center op TPW Jupiter (I) en de Rabobank op Leehove volgt komende jaren een Na het HortiBusiness Center op TPW Jupiter (I) en de Rabobank op Leehove volgt komende jaren een

ontwikkeling van circa 40.000 m2 kantoren op bedrijventerreinen in Westland. Zoals geformuleerd ontwikkeling van circa 40.000 m2 kantoren op bedrijventerreinen in Westland. Zoals geformuleerd

in de Kantorenvisie Westland 2007-2015 is op Trade Parc Westland, ABC Westland en rondom in de Kantorenvisie Westland 2007-2015 is op Trade Parc Westland, ABC Westland en rondom

Westerlee (Honderdland) zelfstandige kantoorontwikkeling komende jaren mogelijk (zie ook 4.1). Het Westerlee (Honderdland) zelfstandige kantoorontwikkeling komende jaren mogelijk (zie ook 4.1). Het

uiteindelijke ruimtebeslag zal ook afhankelijk zijn van de bouwhoogte van de kantoren (intensiteit van uiteindelijke ruimtebeslag zal ook afhankelijk zijn van de bouwhoogte van de kantoren (intensiteit van

het ruimtegebruik). het ruimtegebruik).

BELANGSTELLING VAN BUITEN WESTLAND IS BEPERKTBELANGSTELLING VAN BUITEN WESTLAND IS BEPERKT

Voor de toekomst wordt geen grote vraag van bovenregionale vestigers verwacht (7). Met name de Voor de toekomst wordt geen grote vraag van bovenregionale vestigers verwacht (7). Met name de

hoge grondprijzen worden niet als aantrekkelijke vestigingsvoorwaarde ervaren door bovenregionale hoge grondprijzen worden niet als aantrekkelijke vestigingsvoorwaarde ervaren door bovenregionale

vestigers. Andere gemeenten, waaronder Rotterdam voeren juist een acquisitiebeleid om bovenre-vestigers. Andere gemeenten, waaronder Rotterdam voeren juist een acquisitiebeleid om bovenre-

gionale bedrijven aan te trekken. De concurrentie op dit vlak is groot. Maatregelen om bovenregionale gionale bedrijven aan te trekken. De concurrentie op dit vlak is groot. Maatregelen om bovenregionale

bedrijven te weren uit Westland worden daarom niet nodig geacht. Een substantiële toevloeiing van bedrijven te weren uit Westland worden daarom niet nodig geacht. Een substantiële toevloeiing van

bovenregionale bedrijvigheid in Westland wordt niet verwacht (8). bovenregionale bedrijvigheid in Westland wordt niet verwacht (8).

We concluderenWe concluderen• De vraag naar / uitgifte van bedrijventerrein in Westland ligt al jaren zo rond de• De vraag naar / uitgifte van bedrijventerrein in Westland ligt al jaren zo rond de

14,5 hectare per jaar; 14,5 hectare per jaar;

• De prijzen van bedrijfskavels zijn hoog vergeleken met de gemiddelde prijzen in• De prijzen van bedrijfskavels zijn hoog vergeleken met de gemiddelde prijzen in

Zuid-Holland of Nederland; Zuid-Holland of Nederland;

• De vraag naar bedrijfskavels reageert sterk op de economische conjunctuur en is• De vraag naar bedrijfskavels reageert sterk op de economische conjunctuur en is

(lijkt) vrijwel niet afhankelijk van het prijsniveau; (lijkt) vrijwel niet afhankelijk van het prijsniveau;

• Ook de komende jaren verwachten we een aanzienlijke vraag naar bedrijventerrein in• Ook de komende jaren verwachten we een aanzienlijke vraag naar bedrijventerrein in

het Westlandse (158 tot 178 hectare in de periode 2006-2020); het Westlandse (158 tot 178 hectare in de periode 2006-2020);

• De vraag is lokaal gebonden, Westland heeft geen aantrekkingskracht op bedrijven uit• De vraag is lokaal gebonden, Westland heeft geen aantrekkingskracht op bedrijven uit

de regio die niet direct of indirect met het cluster of Westland verbonden zijn. de regio die niet direct of indirect met het cluster of Westland verbonden zijn.

• Verplaatsingsvraag van bedrijven op informele locaties (buitengebied en woongebieden)• Verplaatsingsvraag van bedrijven op informele locaties (buitengebied en woongebieden)

in Westland maakt een belangrijk deel van de ruimtevraag uit komende jaren; in Westland maakt een belangrijk deel van de ruimtevraag uit komende jaren;

• Ook het sierteeltcluster neemt een belangrijk deel van de behoefte aan terrein in• Ook het sierteeltcluster neemt een belangrijk deel van de behoefte aan terrein in

Westland voor zijn rekening; Westland voor zijn rekening;

• Een klein deel van de ruimtebehoefte op bedrijventerreinen komt vanuit• Een klein deel van de ruimtebehoefte op bedrijventerreinen komt vanuit

kantoorgebruikers; kantoorgebruikers;

• Het grootste deel van de vraag komt uit reguliere bedrijfssectoren, zoals handel,• Het grootste deel van de vraag komt uit reguliere bedrijfssectoren, zoals handel,

logistiek, industrie. De verschijningsvorm van deze bedrijvigheid is vooral praktisch, logistiek, industrie. De verschijningsvorm van deze bedrijvigheid is vooral praktisch,

functioneel (netjes, maar zonder poespas). functioneel (netjes, maar zonder poespas).

7 Zie o.a rapport Actualisering Bedrijventerreinenprogrammering Westland 2000-2010 7 Zie o.a rapport Actualisering Bedrijventerreinenprogrammering Westland 2000-2010 8 Zie ook Markttoets Honderdland 2, pagina 6, Stec Groep in opdracht van gemeente Westland (2006)8 Zie ook Markttoets Honderdland 2, pagina 6, Stec Groep in opdracht van gemeente Westland (2006)

1818


2.6 Hoeveel terrein is komende jaren beschikbaar in Westland?

WEINIG TERREIN (DIRECT) BESCHIKBAARWEINIG TERREIN (DIRECT) BESCHIKBAAR

De ruimte voor bedrijven in de gemeente Westland is beperkt. Er is nauwelijks terrein direct voor De ruimte voor bedrijven in de gemeente Westland is beperkt. Er is nauwelijks terrein direct voor

uitgifte beschikbaar, in totaal zo’n 25 hectare medio 2007. Het grootste deel (80%) hiervan is in par-uitgifte beschikbaar, in totaal zo’n 25 hectare medio 2007. Het grootste deel (80%) hiervan is in par-

ticuliere handen. Het gaat o.a. om kavels op Trade Parc Westland (7,2 ha netto), ABC Westland (6,4 ticuliere handen. Het gaat o.a. om kavels op Trade Parc Westland (7,2 ha netto), ABC Westland (6,4

ha netto) en Honderdland (4 ha netto). Nota bene: niet alle nog uitgeefbare grond is ook bouwrijp en ha netto) en Honderdland (4 ha netto). Nota bene: niet alle nog uitgeefbare grond is ook bouwrijp en

daardoor direct uitgeefbaar.daardoor direct uitgeefbaar.

TOT EN MET 2020 NOG CIRCA 76 HECTARE GEPLANDTOT EN MET 2020 NOG CIRCA 76 HECTARE GEPLAND

Voor de komende jaren staat een aantal ontwikkelingen gepland. Inclusief de ontwikkeling van Voor de komende jaren staat een aantal ontwikkelingen gepland. Inclusief de ontwikkeling van

Honderdland 2 en de 3e uitbreiding van Trade Parc Westland met 20 ha netto (handel in sierteelt-Honderdland 2 en de 3e uitbreiding van Trade Parc Westland met 20 ha netto (handel in sierteelt-

produkten), moet in de periode 2004-2020 in totaal circa 76,5 hectare netto aan nieuw terrein produkten), moet in de periode 2004-2020 in totaal circa 76,5 hectare netto aan nieuw terrein

voor uitgifte gereed komen in Westland (zie tabel). De uitbreiding van Trade Parc Westland is vooral voor uitgifte gereed komen in Westland (zie tabel). De uitbreiding van Trade Parc Westland is vooral

bestemd voor handelsbedrijven in de sierteelt. De vestigingsmogelijkheden op Honderdland zijn niet bestemd voor handelsbedrijven in de sierteelt. De vestigingsmogelijkheden op Honderdland zijn niet

beperkt tot agrologistiek. Het terrein is bestemd voor reguliere bedrijvigheid, bij voorkeur gerelateerd beperkt tot agrologistiek. Het terrein is bestemd voor reguliere bedrijvigheid, bij voorkeur gerelateerd

aan de agragrische sector.aan de agragrische sector.

TABEL 5: OVERZICHT BEDRIJVENTERREINPROJECTEN WESTLAND TOT 2020TABEL 5: OVERZICHT BEDRIJVENTERREINPROJECTEN WESTLAND TOT 2020

Terrein / projectTerrein / project LocatieLocatie Omvang (netto hectare)Omvang (netto hectare)

TPW fase 3 TPW fase 3 HonselersdijkHonselersdijk 2020

De WoerdDe Woerd Naaldwijk Naaldwijk 6,56,5

Honderdland fase 2Honderdland fase 2 MaasdijkMaasdijk 4040

ABC WestlandABC Westland PoeldijkPoeldijk 1010

TotaalTotaal 76,5 ha76,5 ha

Bron: Actieprogramma Economische Zaken, gemeente Westland (2005)Bron: Actieprogramma Economische Zaken, gemeente Westland (2005)

AL MET AL SPRAKE VAN EEN FORSE RUIMTEDRUK!AL MET AL SPRAKE VAN EEN FORSE RUIMTEDRUK!

Hoewel een aantal nieuwe ontwikkelingen op stapel staat, o.a. uitbreiding Honderdland en TPW Mars, Hoewel een aantal nieuwe ontwikkelingen op stapel staat, o.a. uitbreiding Honderdland en TPW Mars,

zijn deze in omvang niet toereikend om aan de vraag tot en met 2020 te voldoen. De fysieke mogeli-zijn deze in omvang niet toereikend om aan de vraag tot en met 2020 te voldoen. De fysieke mogeli-

jkheden voor verdere nieuwe ontwikkelingen zijn ook beperkt. De komende jaren ontstaat aldus een jkheden voor verdere nieuwe ontwikkelingen zijn ook beperkt. De komende jaren ontstaat aldus een

tekort van zo’n 55 tot 75 hectare. Met de berekende jaarlijkse vraag en de geprognotiseerde oplever-tekort van zo’n 55 tot 75 hectare. Met de berekende jaarlijkse vraag en de geprognotiseerde oplever-

ing van nieuw ontwikkelde terreinen wordt geschat dat het tekort zich voordoet vanaf 2014/2015.ing van nieuw ontwikkelde terreinen wordt geschat dat het tekort zich voordoet vanaf 2014/2015.

We concluderenWe concluderen• Inclusief het huidig uitgeefbare aanbod is in de periode tot en met 2020 nog zo’n• Inclusief het huidig uitgeefbare aanbod is in de periode tot en met 2020 nog zo’n

102 hectare bedrijventerrein beschikbaar in Westland. Een groot deel van dit aanbod 102 hectare bedrijventerrein beschikbaar in Westland. Een groot deel van dit aanbod

is in particuliere handen en op dit moment (nog) niet uitgeefbaar; is in particuliere handen en op dit moment (nog) niet uitgeefbaar;

• Het huidige en geplande aanbod is ontoereikend om in de voorspelde vraag• Het huidige en geplande aanbod is ontoereikend om in de voorspelde vraag

(circa 160 tot 180 hectare in de periode 2007-2020) te voorzien; (circa 160 tot 180 hectare in de periode 2007-2020) te voorzien;

• Daarbij is nog geen rekening gehouden met kwalitatieve discrepanties;• Daarbij is nog geen rekening gehouden met kwalitatieve discrepanties;

• Ook is geen rekening gehouden met transformatie van verouderde bedrijventerreinen• Ook is geen rekening gehouden met transformatie van verouderde bedrijventerreinen

en de gevolgen hiervan voor zowel de vraag- als aanbodzijde van de Westlandse en de gevolgen hiervan voor zowel de vraag- als aanbodzijde van de Westlandse

bedrijventerreinenmarkt. bedrijventerreinenmarkt.

2.7 Welke trends en ontwikkelingen op de bedrijfsruimtemarkt zijn belangrijk om rekening mee te houden in Westland?

ONTWIKKELINGEN IN DE REGIOONTWIKKELINGEN IN DE REGIO

De Westlandse buurgemeenten hebben specifieke ontwikkelingen op het gebied van bedrijventer-De Westlandse buurgemeenten hebben specifieke ontwikkelingen op het gebied van bedrijventer-

reinen. In Den Haag is de ruimtedruk al meerdere jaren groot. De woningbouwontwikkeling voor hun reinen. In Den Haag is de ruimtedruk al meerdere jaren groot. De woningbouwontwikkeling voor hun

450.000 inwoners verhoudt zich niet met grote ruimtevragers als bedrijven of milieuhinderlijke func-450.000 inwoners verhoudt zich niet met grote ruimtevragers als bedrijven of milieuhinderlijke func-

ties. Den Haag kiest voor werkgelegenheid in de kantorensector. Diverse Haagse bedrijven hebben ties. Den Haag kiest voor werkgelegenheid in de kantorensector. Diverse Haagse bedrijven hebben

in buurgemeenten een alternatieve vestigingslocatie gevonden, waaronder ook op bedrijventerrein in buurgemeenten een alternatieve vestigingslocatie gevonden, waaronder ook op bedrijventerrein

Wateringse Veld. In de praktijk blijken de hoge grondprijzen in Westland een obstakel te zijn voor Wateringse Veld. In de praktijk blijken de hoge grondprijzen in Westland een obstakel te zijn voor

bedrijven uit Den Haag.bedrijven uit Den Haag.

Midden-Delfland heeft als doelstelling om de recreatieve groene functies beter te ontwikkelen. Midden-Delfland heeft als doelstelling om de recreatieve groene functies beter te ontwikkelen.

Bedrijfsfuncties passen niet binnen die ruimtelijke ontwikkeling. Midden-Delfland biedt bedrijven Bedrijfsfuncties passen niet binnen die ruimtelijke ontwikkeling. Midden-Delfland biedt bedrijven

die willen uitbreiden geen ruimte. Groeiende bedrijven moeten uitwijken naar bedrijventerreinen die willen uitbreiden geen ruimte. Groeiende bedrijven moeten uitwijken naar bedrijventerreinen

Harnaschpolder en Honderdland. Daarbij wordt wel gesignaleerd dat de hoge grondprijzen op beide Harnaschpolder en Honderdland. Daarbij wordt wel gesignaleerd dat de hoge grondprijzen op beide

terreinen een obstakel kan vormen. terreinen een obstakel kan vormen.

Hoek van Holland wil aansluitend op de Tweede Ontsluitingsweg en het zeehaventerrein een logistiek Hoek van Holland wil aansluitend op de Tweede Ontsluitingsweg en het zeehaventerrein een logistiek

terrein ontwikkelen van circa 30 hectare. Dit zou ook geschikt zijn voor agrologistiek. Het planproces terrein ontwikkelen van circa 30 hectare. Dit zou ook geschikt zijn voor agrologistiek. Het planproces

bevindt zich in de beginfase en zou voor 2020 gerealiseerd moeten zijn.bevindt zich in de beginfase en zou voor 2020 gerealiseerd moeten zijn.

1919


VERDERE TOENAME DIENSTVERLENING ECONOMIEVERDERE TOENAME DIENSTVERLENING ECONOMIE

Op dit moment bevindt meer dan de helft van alle werkgelegenheid in Nederland zich in de dien-Op dit moment bevindt meer dan de helft van alle werkgelegenheid in Nederland zich in de dien-

stensector. In Westland is dat 14%. In de Kantorenvisie Westland 2007-2015 (ruimte voor dienstver-stensector. In Westland is dat 14%. In de Kantorenvisie Westland 2007-2015 (ruimte voor dienstver-

leners) is een forse uitbreiding van het kantooraanbod berekend. Een deel van de nieuwe kantoren leners) is een forse uitbreiding van het kantooraanbod berekend. Een deel van de nieuwe kantoren

zal op bedrijventerreinen gerealiseerd worden, bijna 40.000 m2 (4 hectare) tot 2015.zal op bedrijventerreinen gerealiseerd worden, bijna 40.000 m2 (4 hectare) tot 2015.

Naast zelfstandige kantoren neemt ook het aantal onzelfstandige kantoren op bedrijventerreinen Naast zelfstandige kantoren neemt ook het aantal onzelfstandige kantoren op bedrijventerreinen

toe. Onzelfstandige kantoren zijn onderdeel van een groter bedrijfsgebouw en staan ten dienste van toe. Onzelfstandige kantoren zijn onderdeel van een groter bedrijfsgebouw en staan ten dienste van

die bedrijfsfunctie met een maximum oppervlak van 3.000 m2. Door de verdienstelijking van bedri-die bedrijfsfunctie met een maximum oppervlak van 3.000 m2. Door de verdienstelijking van bedri-

jventerreinen neemt het aantal werknemers op bedrijventerreinen toe. Vooral op oudere bedrijventer-jventerreinen neemt het aantal werknemers op bedrijventerreinen toe. Vooral op oudere bedrijventer-

reinen veroorzaakt dit parkeerproblemen. Een tweede aspect van de toenemende dienstverlening reinen veroorzaakt dit parkeerproblemen. Een tweede aspect van de toenemende dienstverlening

is de hogere uitstraling van bedrijfspanden. Dat stelt ook eisen aan naastgelegen bedrijvigheid, is de hogere uitstraling van bedrijfspanden. Dat stelt ook eisen aan naastgelegen bedrijvigheid,

bijvoorbeeld buitenopslag.bijvoorbeeld buitenopslag.

DE SAMENSTELLING VAN BEDRIJVIGHEID OP DE TERREINEN WORDT HIERDOORDE SAMENSTELLING VAN BEDRIJVIGHEID OP DE TERREINEN WORDT HIERDOOR

´LICHTER´ ´LICHTER´

Oorspronkelijk zijn bedrijventerreinen ontstaan om bedrijfsmatige functies van woongebieden te Oorspronkelijk zijn bedrijventerreinen ontstaan om bedrijfsmatige functies van woongebieden te

scheiden. De terreinen boden plaats aan (milieu)hinderlijke bedrijven. In de loop der jaren zijn scheiden. De terreinen boden plaats aan (milieu)hinderlijke bedrijven. In de loop der jaren zijn

bedrijven echter steeds minder industrieel en steeds dienstverlenender geworden. Het aantal zware bedrijven echter steeds minder industrieel en steeds dienstverlenender geworden. Het aantal zware

productiebedrijven neemt af en de kantoorgedeeltes bij bedrijven worden steeds groter. Op lokale en productiebedrijven neemt af en de kantoorgedeeltes bij bedrijven worden steeds groter. Op lokale en

regionale bedrijventerreinen groeit het aantal (bestel)busjes ten koste van vrachtwagens. regionale bedrijventerreinen groeit het aantal (bestel)busjes ten koste van vrachtwagens.

Door de ´verdienstelijking´ van de bedrijven verandert het bedrijfsmatige karakter van de Westlandse Door de ´verdienstelijking´ van de bedrijven verandert het bedrijfsmatige karakter van de Westlandse

bedrijventerreinen. Het aandeel bedrijven uit lichtere milieucategorieën neemt toe, waardoor veel bedrijventerreinen. Het aandeel bedrijven uit lichtere milieucategorieën neemt toe, waardoor veel

terreinen niet meer geschikt zijn voor zwaardere industriële activiteiten. Hierdoor zijn lokale bedrijven-terreinen niet meer geschikt zijn voor zwaardere industriële activiteiten. Hierdoor zijn lokale bedrijven-

terreinen de laatste jaren ook vaker gebruikt als alternatieve locatie voor functies als bouwmarkten, terreinen de laatste jaren ook vaker gebruikt als alternatieve locatie voor functies als bouwmarkten,

woonwinkels, kantoren en fitnessbedrijven. Hierdoor zijn vestigingsmogelijkheden voor zwaardere woonwinkels, kantoren en fitnessbedrijven. Hierdoor zijn vestigingsmogelijkheden voor zwaardere

activiteiten verder afgenomen. activiteiten verder afgenomen.

TOENEMENDE AANDACHT VOOR RUIMTELIJKE KWALITEIT OP BEDRIJVENTERREINENTOENEMENDE AANDACHT VOOR RUIMTELIJKE KWALITEIT OP BEDRIJVENTERREINEN

Bij de ontwikkeling van bedrijventerreinen wordt in toenemende mate aandacht besteed aan de Bij de ontwikkeling van bedrijventerreinen wordt in toenemende mate aandacht besteed aan de

ruimtelijke kwaliteit. Zowel bij bedrijventerrein Wateringse Veld als voor Honderdland is een beeldk-ruimtelijke kwaliteit. Zowel bij bedrijventerrein Wateringse Veld als voor Honderdland is een beeldk-

waliteitsplan opgesteld om te komen tot een hoogwaardige uitstraling van de terreinen. Op de zichtlo-waliteitsplan opgesteld om te komen tot een hoogwaardige uitstraling van de terreinen. Op de zichtlo-

catie op Honderdland langs de A 20 is daarmee een hoogwaardige uitstraling gerealiseerd.catie op Honderdland langs de A 20 is daarmee een hoogwaardige uitstraling gerealiseerd.

TOENEMENDE BEHOEFTE AAN BEDRIJVENTERREIN TOT 2020 EN DAARNATOENEMENDE BEHOEFTE AAN BEDRIJVENTERREIN TOT 2020 EN DAARNA

Sectoren waarin veel bedrijfsruimtegebruikers voorkomen (productie, bouw, distributie en opslag en Sectoren waarin veel bedrijfsruimtegebruikers voorkomen (productie, bouw, distributie en opslag en

handel) groeien tot 2020 relatief minder hard dan dienstverlenende sectoren. Echter, ook dienstver-handel) groeien tot 2020 relatief minder hard dan dienstverlenende sectoren. Echter, ook dienstver-

lenende sectoren vinden steeds vaker een plaats op een bedrijventerrein. Trends die gesignaleerd lenende sectoren vinden steeds vaker een plaats op een bedrijventerrein. Trends die gesignaleerd

worden zijn een toenemend ruimtegebruik per werknemer en een verdergaande trek van bedrijven worden zijn een toenemend ruimtegebruik per werknemer en een verdergaande trek van bedrijven

uit verschillende sectoren naar bedrijventerreinen. Een voorbeeld zijn centrale verwerkingsruimtes. uit verschillende sectoren naar bedrijventerreinen. Een voorbeeld zijn centrale verwerkingsruimtes.

In het verleden werden deze nog in het buitengebied gebouwd, maar inmiddels zijn centrale verwerk-In het verleden werden deze nog in het buitengebied gebouwd, maar inmiddels zijn centrale verwerk-

ingsruimtes niet meer in het buitengebied toegestaan. Dit betekent dat de gemeente Westland moet ingsruimtes niet meer in het buitengebied toegestaan. Dit betekent dat de gemeente Westland moet

zorgen voor voldoende aanbod aan bedrijventerrein om de bedrijventerreinenbehoefte tot 2020 op te zorgen voor voldoende aanbod aan bedrijventerrein om de bedrijventerreinenbehoefte tot 2020 op te

vangen (zie ook 2.5 en 2.6).vangen (zie ook 2.5 en 2.6).

Voor de periode na 2020 wordt – uitgaande van de Bedrijfslocatiemonitor 2005 (BLM)9 – een af-Voor de periode na 2020 wordt – uitgaande van de Bedrijfslocatiemonitor 2005 (BLM)9 – een af-

name verwacht van de vraag naar bedrijventerreinen. name verwacht van de vraag naar bedrijventerreinen.

9 De bedrijfslocatiemonitor is opgesteld door het Centraal PlanBureau, het ministerie van Economische Zaken en het ministerie van 9 De bedrijfslocatiemonitor is opgesteld door het Centraal PlanBureau, het ministerie van Economische Zaken en het ministerie van VROM om de vraag naar ruimte voor economische activiteit tot 2040 te berekenen. VROM om de vraag naar ruimte voor economische activiteit tot 2040 te berekenen.

2020


AANLEG NIEUWE TERREINEN NIET VANZELFSPREKEND, FOCUS OP HERSTRUCTURERINGAANLEG NIEUWE TERREINEN NIET VANZELFSPREKEND, FOCUS OP HERSTRUCTURERING

Vanuit verschillende overheidslagen, zoals het Rijk, maar ook de provincie Zuid-Holland is sprake Vanuit verschillende overheidslagen, zoals het Rijk, maar ook de provincie Zuid-Holland is sprake

van toenemende aandacht voor kwaliteit en herstructurering van verouderde bedrijventerreinen. Ook van toenemende aandacht voor kwaliteit en herstructurering van verouderde bedrijventerreinen. Ook

investeren provincies en gemeenten hier steeds meer in. investeren provincies en gemeenten hier steeds meer in.

Deze ontwikkeling wordt gevoed door het maatschappelijk steeds breder gedragen gevoel Deze ontwikkeling wordt gevoed door het maatschappelijk steeds breder gedragen gevoel

(Welstandscommissies, RPB, VROM-raad, milieuorganisaties, architecten, bewoners, et cetera) dat (Welstandscommissies, RPB, VROM-raad, milieuorganisaties, architecten, bewoners, et cetera) dat

groene polders en uitzichten vanaf rijkswegen behouden moeten blijven. De maatschappelijke dis-groene polders en uitzichten vanaf rijkswegen behouden moeten blijven. De maatschappelijke dis-

cussie over de verrommeling van Nederlandse bedrijventerreinen is vooral het laatste jaar verhevigd; cussie over de verrommeling van Nederlandse bedrijventerreinen is vooral het laatste jaar verhevigd;

tot uiting komende in termen als ‘saaie en smaakloze dozen’. Gevoed door nieuwe BLM scenario’s, tot uiting komende in termen als ‘saaie en smaakloze dozen’. Gevoed door nieuwe BLM scenario’s,

die op lange termijn een eind voorspellen aan de voortdurend groeiende behoefte aan nieuw bedri-die op lange termijn een eind voorspellen aan de voortdurend groeiende behoefte aan nieuw bedri-

jventerrein, worden steeds vaker vraagtekens gezet bij de aanleg van nieuw terrein en neemt de focus jventerrein, worden steeds vaker vraagtekens gezet bij de aanleg van nieuw terrein en neemt de focus

op herstructurering toe. In Westland lijkt het behoud van onbebouwde polders minder relevant, maar op herstructurering toe. In Westland lijkt het behoud van onbebouwde polders minder relevant, maar

behoud van duurzame glastuinbouwgebieden des te meer.behoud van duurzame glastuinbouwgebieden des te meer.

We concluderenWe concluderen • Vanuit de omliggende gemeenten wordt geen vraag naar bedrijfskavels verwacht • Vanuit de omliggende gemeenten wordt geen vraag naar bedrijfskavels verwacht

• De ontwikkeling van een logistiek terrein in Hoek van Holland wordt als kans gezien• De ontwikkeling van een logistiek terrein in Hoek van Holland wordt als kans gezien

om glastuinbouwgebied te behouden; om glastuinbouwgebied te behouden;

• Bedrijventerreinen zijn door de toenemende dienstverlening minder gericht op• Bedrijventerreinen zijn door de toenemende dienstverlening minder gericht op

(zware) industrie en meer op (lichtere) bedrijvigheid; (zware) industrie en meer op (lichtere) bedrijvigheid;

• Vanaf 2015 worden de eerste effecten van de vergrijzing verwacht doordat de• Vanaf 2015 worden de eerste effecten van de vergrijzing verwacht doordat de

beroepsbevolking stabiliseert en niet meer groeit; beroepsbevolking stabiliseert en niet meer groeit;

• Voor het economisch functioneren van de Greenport is zowel het behoud van• Voor het economisch functioneren van de Greenport is zowel het behoud van

duurzaam glastuingebied als de uitbreiding van bedrijventerreinen belangrijk. duurzaam glastuingebied als de uitbreiding van bedrijventerreinen belangrijk.

2121


3. AANGRIJPINGSPUNTEN VOOR DE STRATEGIE/ SWOT Onderstaande tabel geeft samengevat de belangrijkste punten uit hoofdstuk 2 weer. De kansen Onderstaande tabel geeft samengevat de belangrijkste punten uit hoofdstuk 2 weer. De kansen

en bedreigingen zijn uitgangspunt voor de bedrijventerreinenstrategie van Westland. en bedreigingen zijn uitgangspunt voor de bedrijventerreinenstrategie van Westland.

SWOT-analyse bedrijventerreinen Westland

STERKTESTERKTE

• Imago Westland als Greenport;• Imago Westland als Greenport;

• Aanwezigheid van krachtig agri-businesscluster met primaire productie, kennisproducten, • Aanwezigheid van krachtig agri-businesscluster met primaire productie, kennisproducten,

toeleverende bedrijven, logistiek en handel; toeleverende bedrijven, logistiek en handel;

• Plannen ter verbetering van de infrastructuur;• Plannen ter verbetering van de infrastructuur;

• Beperkte leegstand op de bedrijventerreinen;• Beperkte leegstand op de bedrijventerreinen;

• Aantrekkelijke ligging tussen Rotterdam en Den Haag;• Aantrekkelijke ligging tussen Rotterdam en Den Haag;

• Vraag en aanbod in evenwicht de komende jaren.• Vraag en aanbod in evenwicht de komende jaren.

ZWAKTEZWAKTE

• Hoge grondprijzen maken het onaantrekkelijk voor niet-glastuinbouw gebonden• Hoge grondprijzen maken het onaantrekkelijk voor niet-glastuinbouw gebonden

bedrijvigheid zich te vestigen in het Westland. bedrijvigheid zich te vestigen in het Westland.

• Matige ontsluiting op Rijkswegennet; • Matige ontsluiting op Rijkswegennet;

• Invulling van bedrijventerreinen Westland is erg eenzijdig op bedrijvigheid rond de • Invulling van bedrijventerreinen Westland is erg eenzijdig op bedrijvigheid rond de

glastuinbouw gericht. Daardoor wel een uitzonderlijk sterk profi el!; glastuinbouw gericht. Daardoor wel een uitzonderlijk sterk profi el!;

• Veel logistieke bewegingen in combinatie met matige ontsluiting van bedrijventerreinen• Veel logistieke bewegingen in combinatie met matige ontsluiting van bedrijventerreinen

dieper in Westland die niet in nabijheid A4 en A20 liggen; dieper in Westland die niet in nabijheid A4 en A20 liggen;

• Ligging van een aantal bedrijventerreinen nabij de woonkern kan zorgen voor overlast.• Ligging van een aantal bedrijventerreinen nabij de woonkern kan zorgen voor overlast.

KANSKANS

• Schaalvergroting in de glastuinbouwsector; • Schaalvergroting in de glastuinbouwsector;

• Beleidsmatige aandacht hogere overheden (Rijk, provincie) voor greenports biedt kansen• Beleidsmatige aandacht hogere overheden (Rijk, provincie) voor greenports biedt kansen

voor cofi nanciering in aanleg van infrastructuur; voor cofi nanciering in aanleg van infrastructuur;

• Parkmanagement-initiatieven, kansrijk vanwege al aanwezige samenwerking in het Westland;• Parkmanagement-initiatieven, kansrijk vanwege al aanwezige samenwerking in het Westland;

• Verhuisdynamiek door economische groei;• Verhuisdynamiek door economische groei;

• Groei dienstverlening en innovatie;• Groei dienstverlening en innovatie;

• Nieuwe Europese markten door toename economische bedrijvigheid in Polen, Tsjechië;• Nieuwe Europese markten door toename economische bedrijvigheid in Polen, Tsjechië;

• Behoud aantrekkelijk vestigingsklimaat door herstructurering verouderde bedrijventerreinen.• Behoud aantrekkelijk vestigingsklimaat door herstructurering verouderde bedrijventerreinen.

Verder toenemende aandacht hiervoor, ook vanuit de provincie Zuid-Holland; Verder toenemende aandacht hiervoor, ook vanuit de provincie Zuid-Holland;

• Inzet op ontwikkeling Westlandse Zoom als aantrekkelijk woongebied. Maakt Westland • Inzet op ontwikkeling Westlandse Zoom als aantrekkelijk woongebied. Maakt Westland

aantrekkelijker voor hoger opgeleiden; aantrekkelijker voor hoger opgeleiden;

• Kansen voor verbreding van de economische structuur / verbreding van de doelgroepen op• Kansen voor verbreding van de economische structuur / verbreding van de doelgroepen op

bedrijventerreinen. bedrijventerreinen.

BEDREIGINGBEDREIGING

• Verkeerscongestie door toename volume agrogerelateerde transport;• Verkeerscongestie door toename volume agrogerelateerde transport;

• Toenemende concurrentie voor glastuinbouw, maar ook andere economische bedrijvigheid,• Toenemende concurrentie voor glastuinbouw, maar ook andere economische bedrijvigheid,

vanuit landen uit voormalig Oostblok (Polen, Tsjechië) en vanuit Spanje, Mexico. Deze vanuit landen uit voormalig Oostblok (Polen, Tsjechië) en vanuit Spanje, Mexico. Deze

landen vormen overigens ook nieuwe markten!; landen vormen overigens ook nieuwe markten!;

• Hoge grondprijzen maakt Westlandse bedrijventerreinen “duur” in vergelijking met • Hoge grondprijzen maakt Westlandse bedrijventerreinen “duur” in vergelijking met

andere gemeenten in de regio; andere gemeenten in de regio;

• Veroudering en verrommeling van bedrijventerreinen.• Veroudering en verrommeling van bedrijventerreinen.

Bron: Stec Groep, 2007 Bron: Stec Groep, 2007

2222


4. STRATEGIE BEDRIJVENTERREINEN WESTLAND 2008-2020

WEREN VAN RUIMTE-EXTENSIEVE EN ARBEIDSEXTENSIEVE FUNCTIES, TENZIJ AGROGERELA-WEREN VAN RUIMTE-EXTENSIEVE EN ARBEIDSEXTENSIEVE FUNCTIES, TENZIJ AGROGERELA-

TEERDTEERD

Ruimte-extensieve functies met weinig werkgelegenheid die geen onderdeel zijn van het glastuin-Ruimte-extensieve functies met weinig werkgelegenheid die geen onderdeel zijn van het glastuin-

bouwcluster hebben weinig toegevoegde waarde. Deze functies hebben een groot ruimtebeslag en bouwcluster hebben weinig toegevoegde waarde. Deze functies hebben een groot ruimtebeslag en

voegen weinig toe aan de economie en het glastuinbouwcluster. Gecombineerd met de schaarste aan voegen weinig toe aan de economie en het glastuinbouwcluster. Gecombineerd met de schaarste aan

bedrijfskavels is uitbreiding van dergelijke functies op Westlandse bedrijventerreinen niet wenselijk bedrijfskavels is uitbreiding van dergelijke functies op Westlandse bedrijventerreinen niet wenselijk

en zullen deze dan ook worden geweerd. Een voorbeeld zijn distributiecentra van supermarkten, maar en zullen deze dan ook worden geweerd. Een voorbeeld zijn distributiecentra van supermarkten, maar

ook volumineuze detailhandel (zie ook 4.3)10.ook volumineuze detailhandel (zie ook 4.3)10.

GEEN UITBREIDING VAN BEDRIJVEN IN ZWAARDERE MILIEUCATEGORIEËNGEEN UITBREIDING VAN BEDRIJVEN IN ZWAARDERE MILIEUCATEGORIEËN

Zware milieuhinderlijke bedrijvigheid kan vanwege de dichte woonbebouwing niet overal ge-Zware milieuhinderlijke bedrijvigheid kan vanwege de dichte woonbebouwing niet overal ge-

vestigd worden. Dit is niet een specifiek Westlands probleem, maar een probleem dat ook door de vestigd worden. Dit is niet een specifiek Westlands probleem, maar een probleem dat ook door de

provincie is onderkend. In de provincie Zuid-Holland is steeds minder ruimte voor milieuhinderlijke provincie is onderkend. In de provincie Zuid-Holland is steeds minder ruimte voor milieuhinderlijke

bedrijven. In regionaal of provinciaal verband zal een oplossing moeten worden gezocht. Eenbedrijven. In regionaal of provinciaal verband zal een oplossing moeten worden gezocht. Een

uitbreiding van milieuhinderlijke bedrijven of een regionale opvangfunctie voor dergelijke bedrijven in uitbreiding van milieuhinderlijke bedrijven of een regionale opvangfunctie voor dergelijke bedrijven in

de gemeente Westland is niet wenselijk.de gemeente Westland is niet wenselijk.

WEREN VAN ‘BEDRIJVENTERREINVREEMDE’ SECTORENWEREN VAN ‘BEDRIJVENTERREINVREEMDE’ SECTOREN

Daarnaast worden functies die van oudsher in bestemmingsplannen niet zijn toegestaan opDaarnaast worden functies die van oudsher in bestemmingsplannen niet zijn toegestaan op

bedrijventerreinen opnieuw belicht. Detailhandel, fitness en horeca vinden in toenemende mate een bedrijventerreinen opnieuw belicht. Detailhandel, fitness en horeca vinden in toenemende mate een

plek op de Westlandse terreinen, terwijl deze een beperking vormen voor de verdere ontwikkeling van plek op de Westlandse terreinen, terwijl deze een beperking vormen voor de verdere ontwikkeling van

(zwaardere) bedrijvigheid op de terreinen. Ook kunnen deze functies nadelig zijn voor de infra-(zwaardere) bedrijvigheid op de terreinen. Ook kunnen deze functies nadelig zijn voor de infra-

structurele belasting (groter aantal verkeersbewegingen) en de veiligheid op het terrein. structurele belasting (groter aantal verkeersbewegingen) en de veiligheid op het terrein.

Hieronder gaan we kort in op het beleid voor:Hieronder gaan we kort in op het beleid voor:

• Grootschalige detailhandel• Grootschalige detailhandel

• Kantoren• Kantoren

• Fitness, horeca en care• Fitness, horeca en care

GROOTSCHALIGE DETAILHANDELGROOTSCHALIGE DETAILHANDEL

Detailhandel is een functie die in dorpskernen hoort. Een uitzondering wordt gemaakt voor specifieke Detailhandel is een functie die in dorpskernen hoort. Een uitzondering wordt gemaakt voor specifieke

winkelbranches met een groot ruimtebeslag. Het gaat bijvoorbeeld om autodealers, bouwmarkten, winkelbranches met een groot ruimtebeslag. Het gaat bijvoorbeeld om autodealers, bouwmarkten,

keukenzaken en woonwinkels. Deze kunnen onder voorwaarden worden toegestaan op zichtlocaties keukenzaken en woonwinkels. Deze kunnen onder voorwaarden worden toegestaan op zichtlocaties

van lokale terreinen. van lokale terreinen.

Op basis van de analyses uit voorgaande hoofdstukken, is in dit hoofdstuk de visie van de Op basis van de analyses uit voorgaande hoofdstukken, is in dit hoofdstuk de visie van de

gemeente Westland geformuleerd op de toekomstige ruimtebehoefte voor bedrijventerreinen. gemeente Westland geformuleerd op de toekomstige ruimtebehoefte voor bedrijventerreinen.

Dit is wederom in de vorm van vragen en antwoorden.Dit is wederom in de vorm van vragen en antwoorden.

4.1 Hoe benutten we zo optimaal mogelijk de bestaande ruimte voor bedrijventerreinen in Westland?

Er is een tekort van circa 55 tot 75 ha bedrijventerrein in Westland. Gezien het belang van deEr is een tekort van circa 55 tot 75 ha bedrijventerrein in Westland. Gezien het belang van de

terreinen voor de Westlandse economie (zie 2.1), willen we de ruimte bieden aan bedrijvigheid om te terreinen voor de Westlandse economie (zie 2.1), willen we de ruimte bieden aan bedrijvigheid om te

groeien. groeien.

Alvorens te zoeken naar een nieuwe locatie (wat moeilijk is, aangezien dit al snel ten koste gaat van Alvorens te zoeken naar een nieuwe locatie (wat moeilijk is, aangezien dit al snel ten koste gaat van

planologisch beschermde glastuinbouw) kan eerst worden gezocht naar manieren om de ruimte beter planologisch beschermde glastuinbouw) kan eerst worden gezocht naar manieren om de ruimte beter

te benutten. Hiervoor zien we twee mogelijkheden:te benutten. Hiervoor zien we twee mogelijkheden:

• Selectievere uitgifte van terrein in Westland door bepaalde typen bedrijvigheid uit te sluiten;• Selectievere uitgifte van terrein in Westland door bepaalde typen bedrijvigheid uit te sluiten;

• Stimuleren (en onderzoeken) van innovatieve concepten voor intensiever ruimtegebruik.• Stimuleren (en onderzoeken) van innovatieve concepten voor intensiever ruimtegebruik.

Hieronder wordt een aantal ruimtevragers benoemd waar we als gemeente Westland geen ruimte Hieronder wordt een aantal ruimtevragers benoemd waar we als gemeente Westland geen ruimte

(meer) aan wil(len) bieden. Vervolgens worden voorstellen gedaan om de ruimte intensiever en (meer) aan wil(len) bieden. Vervolgens worden voorstellen gedaan om de ruimte intensiever en

duurzamer te benutten.duurzamer te benutten.

4.1.1 Sterke keuzes en selectievere uitgifte

GEEN ACQUISITIE VAN REGIONALE BEDRIJVIGHEID, TENZIJ AGROGERELATEERDGEEN ACQUISITIE VAN REGIONALE BEDRIJVIGHEID, TENZIJ AGROGERELATEERD

De gemeente Westland wil ruimte bieden aan lokale ondernemers uit Westland en ambieert geen De gemeente Westland wil ruimte bieden aan lokale ondernemers uit Westland en ambieert geen

regionale functie. In de praktijk vestigen bedrijven uit de regio zich overigens ook nauwelijks in regionale functie. In de praktijk vestigen bedrijven uit de regio zich overigens ook nauwelijks in

Westland, o.a. vanwege de grondkosten die in Westland gemiddeld zo’n 100 euro per vierkante meter Westland, o.a. vanwege de grondkosten die in Westland gemiddeld zo’n 100 euro per vierkante meter

hoger liggen dan in de provincie Zuid-Holland. hoger liggen dan in de provincie Zuid-Holland.

10 Uit de Detailhandelsstructuurvisie gemeente Westland 2007 blijkt bovendien een overaanbod aan volumineuze detailhandel op 10 Uit de Detailhandelsstructuurvisie gemeente Westland 2007 blijkt bovendien een overaanbod aan volumineuze detailhandel op bedrijventerreinen.bedrijventerreinen.

2323


Op dit moment zijn in Westland twee lokale bedrijventerreinen gericht op detailhandel in volumineuze Op dit moment zijn in Westland twee lokale bedrijventerreinen gericht op detailhandel in volumineuze

goederen. Op meubelboulevard De Woerd en het Westlands Bedrijven Centrum (WBC) zijn detail-goederen. Op meubelboulevard De Woerd en het Westlands Bedrijven Centrum (WBC) zijn detail-

handelszaken in volumineuze goederen bij elkaar geplaatst. Deze twee bedrijventerreinen hebben handelszaken in volumineuze goederen bij elkaar geplaatst. Deze twee bedrijventerreinen hebben

een publieksfunctie gekregen en zijn niet meer bedoeld of geschikt voor industriële functies.een publieksfunctie gekregen en zijn niet meer bedoeld of geschikt voor industriële functies.

Op agro-logistieke en regionale terreinen passen autodealers en detailhandelszaken in volumineuze Op agro-logistieke en regionale terreinen passen autodealers en detailhandelszaken in volumineuze

goederen niet. Agro-logistieke terreinen als ABC Westland en FloraHolland hebben een zeer specifieke goederen niet. Agro-logistieke terreinen als ABC Westland en FloraHolland hebben een zeer specifieke

inrichting waar uitsluitend handels- en transportbedrijven in groente- of sierteelt zijn toegestaan. inrichting waar uitsluitend handels- en transportbedrijven in groente- of sierteelt zijn toegestaan.

Regionale terreinen als Wateringse Veld en Honderdland hebben een bedrijfsmatige opzet en zijn bij Regionale terreinen als Wateringse Veld en Honderdland hebben een bedrijfsmatige opzet en zijn bij

uitstek bedoeld voor grotere bedrijven. Menging met publieksfuncties is daar niet gewenst en daarom uitstek bedoeld voor grotere bedrijven. Menging met publieksfuncties is daar niet gewenst en daarom

niet toegestaan in het bestemmingsplan. niet toegestaan in het bestemmingsplan.

KANTORENKANTOREN

In de Kantorenstudie Westland 2007 is geconstateerd dat kantoren het beste geconcentreerd kunnen In de Kantorenstudie Westland 2007 is geconstateerd dat kantoren het beste geconcentreerd kunnen

worden op enkele locaties. Een concentratie van kantoren versterkt de uitstraling van de gebouwen worden op enkele locaties. Een concentratie van kantoren versterkt de uitstraling van de gebouwen

en geeft mogelijkheden om de parkeerdruk op te vangen. In de Kantorenstudie Westland zijn drie en geeft mogelijkheden om de parkeerdruk op te vangen. In de Kantorenstudie Westland zijn drie

zichtlocaties voor kantoren op bedrijventerreinen benoemd. Het betreft Trade Parc Westland (ca. zichtlocaties voor kantoren op bedrijventerreinen benoemd. Het betreft Trade Parc Westland (ca.

10.000 m2), ABC Westland (ca. 7.000 m2) en op de langere termijn Honderdland. 10.000 m2), ABC Westland (ca. 7.000 m2) en op de langere termijn Honderdland.

Een aandachtspunt voor kantoren is de ontsluiting en het parkeren. De werkgelegenheid in kantoren Een aandachtspunt voor kantoren is de ontsluiting en het parkeren. De werkgelegenheid in kantoren

is zeer hoog. De parkeerdruk en de druk op de ontsluiting om die reden ook. is zeer hoog. De parkeerdruk en de druk op de ontsluiting om die reden ook.

We concluderenWe concluderen• Detailhandel wordt uitgesloten op bedrijventerreinen;• Detailhandel wordt uitgesloten op bedrijventerreinen;

• Volumineuze detailhandel is mogelijk op zichtlocaties, maar uitsluitend op lokale• Volumineuze detailhandel is mogelijk op zichtlocaties, maar uitsluitend op lokale

bedrijventerreinen indien een planologische vrijstelling is verleend; bedrijventerreinen indien een planologische vrijstelling is verleend;

• Volumineuze detailhandel en autodealers zijn niet toegestaan op agrologistieke of• Volumineuze detailhandel en autodealers zijn niet toegestaan op agrologistieke of

regionale bedrijventerreinen; regionale bedrijventerreinen;

• Nieuwe vestigingen van volumineuze detailhandel zijn uitgesloten tot 2015• Nieuwe vestigingen van volumineuze detailhandel zijn uitgesloten tot 2015

vanwege een gebleken overaanbod in bouwmarkten en woonwinkels. Zie hiervoor ook vanwege een gebleken overaanbod in bouwmarkten en woonwinkels. Zie hiervoor ook

de Detailhandelsstructuurvisie gemeente Westland (´kleine kernen kordaat´, 2007). de Detailhandelsstructuurvisie gemeente Westland (´kleine kernen kordaat´, 2007).

We concluderenWe concluderen• Kantorenlocaties zijn aangewezen op Trade Parc Westland, ABC Westland en• Kantorenlocaties zijn aangewezen op Trade Parc Westland, ABC Westland en

rondom Westerlee (Honderdland); rondom Westerlee (Honderdland);

• Verspreide zelfstandige kantoren op bedrijventerreinen zijn niet gewenst;• Verspreide zelfstandige kantoren op bedrijventerreinen zijn niet gewenst;

• Kantoren op bedrijventerreinen stellen eisen aan de verkeersontsluiting van het• Kantoren op bedrijventerreinen stellen eisen aan de verkeersontsluiting van het

terrein. terrein.

2424


FITNESS, HORECA EN ´CARE´-FUNCTIES FITNESS, HORECA EN ´CARE´-FUNCTIES

Fitness, horeca en care functies zijn in het bestemmingsplan niet toegestaan op bedrijventerreinen Fitness, horeca en care functies zijn in het bestemmingsplan niet toegestaan op bedrijventerreinen

en staan weer een stap verder van bedrijfsmatige activiteiten af dan volumineuze detailhandel. In en staan weer een stap verder van bedrijfsmatige activiteiten af dan volumineuze detailhandel. In

ruimtelijk opzicht zijn deze functies minder gewenst op bedrijventerreinen. Waar van volumineuze ruimtelijk opzicht zijn deze functies minder gewenst op bedrijventerreinen. Waar van volumineuze

detailhandel zoals autodealers en bouwmarkten nog gesteld kan worden dat deze niet op andere detailhandel zoals autodealers en bouwmarkten nog gesteld kan worden dat deze niet op andere

locaties passen kan dat van deze lichtere leisure- en zorgfuncties niet gezegd worden. locaties passen kan dat van deze lichtere leisure- en zorgfuncties niet gezegd worden.

Leisure functies kunnen categorisch afgewezen worden voor regionale en agrologistieke terreinen. Leisure functies kunnen categorisch afgewezen worden voor regionale en agrologistieke terreinen.

Uitsluitend op lokale terreinen kan gedacht worden aan uitzonderingen. Op de Meubelboulevard de Uitsluitend op lokale terreinen kan gedacht worden aan uitzonderingen. Op de Meubelboulevard de

Woerd en het WBC is sprake van zo`n uitzondering. Op deze twee terreinen zijn publieksfuncties Woerd en het WBC is sprake van zo`n uitzondering. Op deze twee terreinen zijn publieksfuncties

geconcentreerd.geconcentreerd.

Behalve een onderscheid tussen type bedrijventerreinen kan ook onderscheid gemaakt worden tus-Behalve een onderscheid tussen type bedrijventerreinen kan ook onderscheid gemaakt worden tus-

sen de leisure-functies. Horeca hoort in dorpskernen en is belangrijk voor de leefbaarheid in kernen. sen de leisure-functies. Horeca hoort in dorpskernen en is belangrijk voor de leefbaarheid in kernen.

Concurrentie van goedkope locaties op bedrijventerreinen is niet gewenst. Zorgfuncties zoals artsen-Concurrentie van goedkope locaties op bedrijventerreinen is niet gewenst. Zorgfuncties zoals artsen-

praktijken en fysiotherapeuten passen niet op de Westlandse bedrijventerreinen.praktijken en fysiotherapeuten passen niet op de Westlandse bedrijventerreinen.

Voor fitness is op de (overige) lokale bedrijventerreinen onder omstandigheden een uitzondering Voor fitness is op de (overige) lokale bedrijventerreinen onder omstandigheden een uitzondering

mogelijk. Uitgangspunt moet blijven dat fitness bij een sportcomplex beter ruimtelijk in te passen is mogelijk. Uitgangspunt moet blijven dat fitness bij een sportcomplex beter ruimtelijk in te passen is

dan tussen transport- en productiebedrijven op bedrijventerreinen.dan tussen transport- en productiebedrijven op bedrijventerreinen.

4.1.2 Intensiever ruimtegebruik door innovatie

In Westland wordt de ruimte al relatief goed benut. Op de terreinen is weinig leegstand en er zijn In Westland wordt de ruimte al relatief goed benut. Op de terreinen is weinig leegstand en er zijn

nauwelijks braakliggende kavels. Bebouwingspercentages op bedrijventerreinen zijn hoog en vaak nauwelijks braakliggende kavels. Bebouwingspercentages op bedrijventerreinen zijn hoog en vaak

wordt door in twee lagen te bouwen ook de hoogte benut. Dit is mede een gevolg van de relatief wordt door in twee lagen te bouwen ook de hoogte benut. Dit is mede een gevolg van de relatief

krappe vraag-aanbodsituatie, gecombineerd met de hoge grondprijzen. Ook komende jaren zullen krappe vraag-aanbodsituatie, gecombineerd met de hoge grondprijzen. Ook komende jaren zullen

deze factoren niet veranderen, zo zagen we eerder. deze factoren niet veranderen, zo zagen we eerder.

INNOVATIEVE CONCEPTEN NODIGINNOVATIEVE CONCEPTEN NODIG

Met de conventionele bouwmethodes is het al met al niet eenvoudig nog ruimtewinst te boeken op Met de conventionele bouwmethodes is het al met al niet eenvoudig nog ruimtewinst te boeken op

de terreinen in Westland. Ook omdat rekening moet worden gehouden met ruimte voor parkeren en de terreinen in Westland. Ook omdat rekening moet worden gehouden met ruimte voor parkeren en

ruimtelijke kwaliteit. Bij het herstructureren en ontwikkelen van bedrijventerreinen zal daarom het ruimtelijke kwaliteit. Bij het herstructureren en ontwikkelen van bedrijventerreinen zal daarom het

ruimtegebruik in de bestemmingsplannen meegenomen worden, naar boven en beneden (bijvoor-ruimtegebruik in de bestemmingsplannen meegenomen worden, naar boven en beneden (bijvoor-

beeld ten aanzien van bouwhoogtes en kelders). beeld ten aanzien van bouwhoogtes en kelders).

Ruimtewinst is alleen te boeken met innovatieve concepten, denk aan:Ruimtewinst is alleen te boeken met innovatieve concepten, denk aan:

• Parkeerconcepten: innovatieve parkeerconcepten, zoals een parkeerdak of parkeerkelder,• Parkeerconcepten: innovatieve parkeerconcepten, zoals een parkeerdak of parkeerkelder,

lijken mogelijkheden te bieden. Door de stijgende prijs van bedrijfskavels worden dit soort lijken mogelijkheden te bieden. Door de stijgende prijs van bedrijfskavels worden dit soort

constructies eerder rendabel op de Westlandse terreinen. Ook gezamenlijke parkeervoor- constructies eerder rendabel op de Westlandse terreinen. Ook gezamenlijke parkeervoor-

zieningen, waarbij aanlegkosten gedeeld kunnen worden, bieden kansen. zieningen, waarbij aanlegkosten gedeeld kunnen worden, bieden kansen.

• Onderzoek naar tweede maaiveld: een `tweede maaiveld` is een tweede bouwlaag op een• Onderzoek naar tweede maaiveld: een `tweede maaiveld` is een tweede bouwlaag op een

terrein, die een eigen ontsluiting heeft voor auto`s en busjes (of vrachtauto`s). Hierdoor is in terrein, die een eigen ontsluiting heeft voor auto`s en busjes (of vrachtauto`s). Hierdoor is in

principe bijna een verdubbeling van het ruimtegebruik op hetzelfde aantal hectares mogelijk. principe bijna een verdubbeling van het ruimtegebruik op hetzelfde aantal hectares mogelijk.

We concluderenWe concluderen• Publieksfuncties zoals horeca en fi tness zijn niet toegestaan of gewenst op• Publieksfuncties zoals horeca en fi tness zijn niet toegestaan of gewenst op

bedrijventerreinen; bedrijventerreinen;

• Publieksfuncties zijn uitsluitend mogelijk op lokale bedrijventerreinen indien:• Publieksfuncties zijn uitsluitend mogelijk op lokale bedrijventerreinen indien:

1. de noodzakelijkheid is aangetoond; 1. de noodzakelijkheid is aangetoond;

2. alternatieven zijn onderzocht, en; 2. alternatieven zijn onderzocht, en;

3. de functie ingepast kan worden op een locatie waar dit geen hinder 3. de functie ingepast kan worden op een locatie waar dit geen hinder

veroorzaakt voor de bedrijven. veroorzaakt voor de bedrijven.

• De gemeente biedt geen ruimte om woon-zorg functies op bedrijventerreinen toe• De gemeente biedt geen ruimte om woon-zorg functies op bedrijventerreinen toe

te laten. te laten.

2525


Zoals eerder gesignaleerd maken sommige Westlandse ondernemers al gebruik van dit soortZoals eerder gesignaleerd maken sommige Westlandse ondernemers al gebruik van dit soort

concepten, bijvoorbeeld Nature`s Pride en Greenpack. concepten, bijvoorbeeld Nature`s Pride en Greenpack.

Welke concepten op brede schaal haalbaar zijn in Westland, is nu nog niet duidelijk. Voor eenWelke concepten op brede schaal haalbaar zijn in Westland, is nu nog niet duidelijk. Voor een

optimale benutting van bedrijfsgrond is een pilotproject ‘zorgvuldig ruimtegebruik’ voor Honderdland optimale benutting van bedrijfsgrond is een pilotproject ‘zorgvuldig ruimtegebruik’ voor Honderdland

fase 2 echter wenselijk en gezien de verwachtte grondprijs wellicht noodzakelijk. fase 2 echter wenselijk en gezien de verwachtte grondprijs wellicht noodzakelijk.

OOK CLUSTEREN VAN ZWAARDERE BEDRIJFSCATEGORIEËN KAN WINST OPLEVEREOOK CLUSTEREN VAN ZWAARDERE BEDRIJFSCATEGORIEËN KAN WINST OPLEVERE

Voor sommige bedrijfsactiviteiten is het gunstig deze te clusteren. Zo heeft in de agrologistiek het Voor sommige bedrijfsactiviteiten is het gunstig deze te clusteren. Zo heeft in de agrologistiek het

concentreren van bedrijven met dezelfde bedrijfsactiviteit een toegevoegde waarde. Ook vanuit het concentreren van bedrijven met dezelfde bedrijfsactiviteit een toegevoegde waarde. Ook vanuit het

oogpunt van parkmanagement en gemeenschappelijke voorzieningen kan concentratie van bedrijven oogpunt van parkmanagement en gemeenschappelijke voorzieningen kan concentratie van bedrijven

in dezelfde bedrijfscategorie voordelen bieden. in dezelfde bedrijfscategorie voordelen bieden.

Gedacht wordt nu aan clustering van bedrijven in de metaalindustrie in Westland. De metaalindustrie Gedacht wordt nu aan clustering van bedrijven in de metaalindustrie in Westland. De metaalindustrie

heeft vaak een hogere milieucategorie, wat het interessant maakt deze bedrijven te clusteren op die heeft vaak een hogere milieucategorie, wat het interessant maakt deze bedrijven te clusteren op die

schaarse plekken waar hogere milieucategorieën nog mogelijk zijn in Westland; bijvoorbeeld op delen schaarse plekken waar hogere milieucategorieën nog mogelijk zijn in Westland; bijvoorbeeld op delen

van Honderdland 2 (zie ook 4.6). van Honderdland 2 (zie ook 4.6).

4.2 Wat doen we met de resterende ruimtevraag tot 2020?

We concluderenWe concluderen• Westland gaat zuinig om met bedrijventerreinen door functies te weren en door• Westland gaat zuinig om met bedrijventerreinen door functies te weren en door

innovatieve concepten voor meervoudig ruimtegebruik; innovatieve concepten voor meervoudig ruimtegebruik;

• Geen uitbreiding van grootschalige detailhandel, voor kantoren wordt de• Geen uitbreiding van grootschalige detailhandel, voor kantoren wordt de

Kantorenvisie2007 – 2015 gevolgd en leisure wordt in principe niet mogelijk Kantorenvisie2007 – 2015 gevolgd en leisure wordt in principe niet mogelijk

gemaakt op bedrijventerreinen; gemaakt op bedrijventerreinen;

• Milieuhinderlijke bedrijvigheid krijgt geen ruimte om verder te groeien in Westland;• Milieuhinderlijke bedrijvigheid krijgt geen ruimte om verder te groeien in Westland;

• De gemeente stimuleert innovatieve concepten zoals een tweede maaiveld en• De gemeente stimuleert innovatieve concepten zoals een tweede maaiveld en

gebouwde parkeerconcepten. gebouwde parkeerconcepten.

FIGUUR 4: GLASTUINBOUWGEBIEDEN, INCLUSIEF TRANSFORMATIEGEBIEDENFIGUUR 4: GLASTUINBOUWGEBIEDEN, INCLUSIEF TRANSFORMATIEGEBIEDEN

Door zuinig gebruik van de bestaande ruimte, zal niet het gehele tekort van 55 tot 70 hectare Door zuinig gebruik van de bestaande ruimte, zal niet het gehele tekort van 55 tot 70 hectare

opgelost kunnen worden. De mogelijkheden voor nieuwe bedrijventerreinontwikkelingen zijn echter opgelost kunnen worden. De mogelijkheden voor nieuwe bedrijventerreinontwikkelingen zijn echter

erg beperkt. Het glastuinbouwgebied is immers zowel in het regionale (Regionaal StructuurPlan erg beperkt. Het glastuinbouwgebied is immers zowel in het regionale (Regionaal StructuurPlan

Haaglanden) als gemeentelijke beleid (Greenport Visie 2020) beschermd. Er zijn slechts drie glas-Haaglanden) als gemeentelijke beleid (Greenport Visie 2020) beschermd. Er zijn slechts drie glas-

gebieden in het Westland aangewezen (Greenport Visie 2020) waar transformatie naar een andere gebieden in het Westland aangewezen (Greenport Visie 2020) waar transformatie naar een andere

functie mogelijk is. functie mogelijk is.

Voor de invulling van de resterende ruimteclaim van bedrijventerreinen wordt een traject in drieVoor de invulling van de resterende ruimteclaim van bedrijventerreinen wordt een traject in drie

stappen voorgesteld.stappen voorgesteld.

2626


STAP 1: HERIJKING RAMINGSTAP 1: HERIJKING RAMING

De huidige raming is onder meer gebaseerd op huidige gegevens over oppervlakte en uitgifte van De huidige raming is onder meer gebaseerd op huidige gegevens over oppervlakte en uitgifte van

bedrijventerreinen in Westland. Gedurende het opstellen van de bedrijventerreinenvisie is echter bedrijventerreinen in Westland. Gedurende het opstellen van de bedrijventerreinenvisie is echter

gebleken dat de registratie van bedrijventerreingegevens in Westland enigszins vervuild is. Met name gebleken dat de registratie van bedrijventerreingegevens in Westland enigszins vervuild is. Met name

het netto uitgegeven oppervlak is voor meerdere bedrijventerreinen niet exact bekend of er worden het netto uitgegeven oppervlak is voor meerdere bedrijventerreinen niet exact bekend of er worden

zelfs de bruto cijfers gehanteerd. zelfs de bruto cijfers gehanteerd.

Een goede meting/registratie van de bedrijventerreingegevens kan leiden tot precisering van de Een goede meting/registratie van de bedrijventerreingegevens kan leiden tot precisering van de

ruimtebehoefte. Vervolgens worden gegevens actueel gehouden door monitoring. Op basis hiervan ruimtebehoefte. Vervolgens worden gegevens actueel gehouden door monitoring. Op basis hiervan

moet precies worden bepaald hoe met de eventueel nog resterende vraag naar terrein in Westland moet precies worden bepaald hoe met de eventueel nog resterende vraag naar terrein in Westland

om moet worden gegaan. om moet worden gegaan.

STAP 2: TRANSFORMATIEGEBIEDENSTAP 2: TRANSFORMATIEGEBIEDEN

Door de bescherming van duurzame glastuinbouwgebieden kan de resterende ruimteclaim planolo-Door de bescherming van duurzame glastuinbouwgebieden kan de resterende ruimteclaim planolo-

gisch alleen worden ingepast op de drie transformatiegebieden die in de Greenport zijn aangewezen.gisch alleen worden ingepast op de drie transformatiegebieden die in de Greenport zijn aangewezen.

STAP 3: RUIMTEDISCUSSIE GLASTUINBOUW / BEDRIJVENTERREINENSTAP 3: RUIMTEDISCUSSIE GLASTUINBOUW / BEDRIJVENTERREINEN

Op de langere termijn kan discussie gevoerd worden over welk ruimtegebruik het beste is voor de Op de langere termijn kan discussie gevoerd worden over welk ruimtegebruik het beste is voor de

Westlandse economie. De primaire glastuinbouw heeft 9.000 arbeidsplaatsen op 2.600 hectare. Westlandse economie. De primaire glastuinbouw heeft 9.000 arbeidsplaatsen op 2.600 hectare.

Op bedrijventerreinen zijn 19.000 arbeidsplaatsen op 550 hectare. De onderlinge verwevenheid Op bedrijventerreinen zijn 19.000 arbeidsplaatsen op 550 hectare. De onderlinge verwevenheid

van de primaire sector met de bedrijven in het glastuinbouwcluster is evident. Niettemin zal de van de primaire sector met de bedrijven in het glastuinbouwcluster is evident. Niettemin zal de

4.3 Hoe laten we nieuwe terreinen aansluiten bij de vraag in Westland?

In hoofdstuk 2 is een typologie van de bestaande Westlandse bedrijventerreinen gemaakt, bestaande In hoofdstuk 2 is een typologie van de bestaande Westlandse bedrijventerreinen gemaakt, bestaande

uit agrologistieke, lokale en regionale terreinen. Voor de toekomst wordt deze strategie verder aange-uit agrologistieke, lokale en regionale terreinen. Voor de toekomst wordt deze strategie verder aange-

scherpt met een marktconforme typologie, zoals opgenomen in de regionale bedrijventerreinen-scherpt met een marktconforme typologie, zoals opgenomen in de regionale bedrijventerreinen-

strategie van Stadsgewest Haaglanden. strategie van Stadsgewest Haaglanden.

EEN TYPOLOGIE DIE MEER GERICHT IS OP VERSCHIJNINGSVORMEEN TYPOLOGIE DIE MEER GERICHT IS OP VERSCHIJNINGSVORM

In de toekomstgerichte typologie is vooral verschijningsvorm belangrijk. Het blijkt namelijk dat In de toekomstgerichte typologie is vooral verschijningsvorm belangrijk. Het blijkt namelijk dat

(hoewel op basis van verschillende criteria meerdere indelingen van de vraag mogelijk zijn) vooral (hoewel op basis van verschillende criteria meerdere indelingen van de vraag mogelijk zijn) vooral

een goed onderscheid kan worden gemaakt in verschillende typen ruimtevraag (11) op basis van een goed onderscheid kan worden gemaakt in verschillende typen ruimtevraag (11) op basis van

beeldkwaliteit/uitstraling. Zo zit het ene bedrijf graag op een mooie zichtlocatie en heeft het extra beeldkwaliteit/uitstraling. Zo zit het ene bedrijf graag op een mooie zichtlocatie en heeft het extra

geld over voor uitstraling en presentatie, terwijl het andere bedrijf al tevreden is met een functionele geld over voor uitstraling en presentatie, terwijl het andere bedrijf al tevreden is met een functionele

bedrijfskavel zonder al te veel poespas. bedrijfskavel zonder al te veel poespas.

De verschijningsvorm van zowel pand als omgeving is letterlijk een van de meest in het oog sprin-De verschijningsvorm van zowel pand als omgeving is letterlijk een van de meest in het oog sprin-

gende kenmerken van een bedrijventerrein en in de praktijk ook het meest bruikbare criterium om gende kenmerken van een bedrijventerrein en in de praktijk ook het meest bruikbare criterium om

typologieën van vestigingsmilieus te maken. typologieën van vestigingsmilieus te maken.

We concluderenWe concluderenTeneinde een minimaal beslag te leggen op glastuinbouwgebied wordt het volgende stap-Teneinde een minimaal beslag te leggen op glastuinbouwgebied wordt het volgende stap-

penmodel gevolgd:penmodel gevolgd:

• Herijking vraag door ruimtemeting, vraagberekening en monitoring;• Herijking vraag door ruimtemeting, vraagberekening en monitoring;

• Inzet transformatiegebied, òf;• Inzet transformatiegebied, òf;

• Ruimtediscussie glastuinbouw versus bedrijventerreinen bij evaluatie• Ruimtediscussie glastuinbouw versus bedrijventerreinen bij evaluatie

Greenport Visie 2020 Greenport Visie 2020

11 Uit de Detailhandelsstructuurvisie gemeente Westland 2007 blijkt bovendien een overaanbod aan volumineuze detailhandel op11 Uit de Detailhandelsstructuurvisie gemeente Westland 2007 blijkt bovendien een overaanbod aan volumineuze detailhandel op bedrijventerreinen. bedrijventerreinen.

Legendanetto bedrijvengebied

bruto bedrijvengebied

bedrijfsgebouwen

groen

water

FIGUUR 5: BRUTO/NETTO OPPERVLAKFIGUUR 5: BRUTO/NETTO OPPERVLAK afweging gemaakt moeten worden tussen transformatie van circa 60 hectare glas ten behoeve van afweging gemaakt moeten worden tussen transformatie van circa 60 hectare glas ten behoeve van

bedrijfsfuncties of behoud van die hectares als glas. Belangrijk in die afweging is het gevolg voor de bedrijfsfuncties of behoud van die hectares als glas. Belangrijk in die afweging is het gevolg voor de

economie. Wellicht is transformatie van 60 hectare tot bedrijventerrein een grotere stimulans voor de economie. Wellicht is transformatie van 60 hectare tot bedrijventerrein een grotere stimulans voor de

Westlandse economie dan het behouden van de betreffende 60 hectare als glas. Bij de evaluatie van Westlandse economie dan het behouden van de betreffende 60 hectare als glas. Bij de evaluatie van

de Greenport Visie 2020 zal deze ruimtediscussie, in combinatie met de invulling van dede Greenport Visie 2020 zal deze ruimtediscussie, in combinatie met de invulling van de

transformatiegebieden gevoerd worden.transformatiegebieden gevoerd worden.

2727


DE VOLGENDE TYPOLOGIE WORDT GEHANTEERD:DE VOLGENDE TYPOLOGIE WORDT GEHANTEERD:

hoogwaardige terreinen; terreinen waarvan de ruimtelijke kwaliteit op een hoog niveau staat, hoogwaardige terreinen; terreinen waarvan de ruimtelijke kwaliteit op een hoog niveau staat,

bedoeld voor hoogwaardige bedrijfsruimtegebruikers. Voor deze groep geldt dat men bereid is bedoeld voor hoogwaardige bedrijfsruimtegebruikers. Voor deze groep geldt dat men bereid is

extra huisvestingslasten te betalen voor bedrijfsruimte op bedrijventerreinen met een hoog-extra huisvestingslasten te betalen voor bedrijfsruimte op bedrijventerreinen met een hoog-

waardige uitstraling. Stedenbouwkundige vormgeving en zichtlocaties zijn belangrijk voor deze waardige uitstraling. Stedenbouwkundige vormgeving en zichtlocaties zijn belangrijk voor deze

ondernemers. Naar schatting gaat het om circa 5 tot 10% van de bedrijfsruimtevragers. De ondernemers. Naar schatting gaat het om circa 5 tot 10% van de bedrijfsruimtevragers. De

komende jaren neemt de component hoogwaardige vraag verder toe tot zo’n 15%. Dit mede komende jaren neemt de component hoogwaardige vraag verder toe tot zo’n 15%. Dit mede

vanwege de verdere verdienstelijking van de economie.vanwege de verdere verdienstelijking van de economie.

modern gemengde terreinen: terreinen waarvan de ruimtelijke kwaliteit als regulier bestem- modern gemengde terreinen: terreinen waarvan de ruimtelijke kwaliteit als regulier bestem-

peld wordt, bedoeld voor gemiddelde bedrijfsruimtegebruikers. In deze groep is de interesse peld wordt, bedoeld voor gemiddelde bedrijfsruimtegebruikers. In deze groep is de interesse

voor de stedenbouwkundige vormgeving van het terrein en de architectuur van het pand vooral voor de stedenbouwkundige vormgeving van het terrein en de architectuur van het pand vooral

functioneel. Naar schatting gaat het om circa 70 tot 80% van de bedrijfsruimtevragers. functioneel. Naar schatting gaat het om circa 70 tot 80% van de bedrijfsruimtevragers.

Functionele werkterreinen: terreinen die niet (kunnen) voldoen aan het stempel reguliere kwa- Functionele werkterreinen: terreinen die niet (kunnen) voldoen aan het stempel reguliere kwa-

liteit. Deze categorie van gebruikers beslaat een klein deel van de ruimtevragers. Behoud van liteit. Deze categorie van gebruikers beslaat een klein deel van de ruimtevragers. Behoud van

bestaande meer ‘laagwaardige’, met name verouderde bedrijventerreinen is vanuit deze be-bestaande meer ‘laagwaardige’, met name verouderde bedrijventerreinen is vanuit deze be-

drijven gewenst. Vanuit ruimtelijke kwaliteit is verdere verrommeling van oudere bedrijventer-drijven gewenst. Vanuit ruimtelijke kwaliteit is verdere verrommeling van oudere bedrijventer-

reinen niet wenselijk. Vanwege de krappe aanbodsituatie in Westland kunnen hogere eisen reinen niet wenselijk. Vanwege de krappe aanbodsituatie in Westland kunnen hogere eisen

gesteld worden aan deze groep gebruikers.gesteld worden aan deze groep gebruikers.

De bedrijventerreintypologie op basis van verschijningsvorm wordt gehanteerd door Stadsgewest De bedrijventerreintypologie op basis van verschijningsvorm wordt gehanteerd door Stadsgewest

Haaglanden en daarbij aangevuld met twee extra terreintypen agribusiness en R&D locaties. De agro-Haaglanden en daarbij aangevuld met twee extra terreintypen agribusiness en R&D locaties. De agro-

logistieke locaties liggen voornamelijk in Westland. logistieke locaties liggen voornamelijk in Westland.

TABEL 6: TYPOLOGIE VAN BEDRIJVENTERREINEN WESTLANDTABEL 6: TYPOLOGIE VAN BEDRIJVENTERREINEN WESTLAND

Verschijningsvorm/Verschijningsvorm/

beeldkwaliteitbeeldkwaliteit

Omvang Omvang

vraag in Westlandvraag in Westland

Type Type

terreinterreinLiggingLigging

KavelgrootteKavelgrootte

in m2in m2MarktoriëntatieMarktoriëntatie

Aandeel kantoorvloer van totale bedrijfs-Aandeel kantoorvloer van totale bedrijfs-

vloeroppervlak*vloeroppervlak*

Hoogwaardig Hoogwaardig 10 – 15%10 – 15% ZakenterreinZakenterreinBest bereikbare locaties in de Best bereikbare locaties in de

regioregio

Vooral kleinschalig: Vooral kleinschalig:

2.000-5.0002.000-5.000(boven)regionaal(boven)regionaal

Kantoorachtig/Kantoorachtig/

R&D: 20-70% R&D: 20-70%

GemiddeldGemiddeld 60 – 70%60 – 70%Modern-gemengd Modern-gemengd

bedrijventerreinenbedrijventerreinen

Goed ontsloten, aan snelweg of Goed ontsloten, aan snelweg of

uitvalsweguitvalsweg

1.000 - 2.500 én 1.000 - 2.500 én

2.500-10.000 of meer2.500-10.000 of meerRegionaal/lokaalRegionaal/lokaal 10-30% kantoor10-30% kantoor

Functioneel/Functioneel/

traditioneel traditioneel 20 – 25%20 – 25% WerkterreinWerkterrein

BinnenBinnen

stedelijk of langs uitvalswegstedelijk of langs uitvalsweg

500-1.500 500-1.500

1.500-5.0001.500-5.000Lokaal verzorgendLokaal verzorgend Maximaal 15% kantoorMaximaal 15% kantoor

Bron: Stec Groep, 2008 Bron: Stec Groep, 2008 * Gaat hier dus niet om zelfstandige kantoren! Het betreft het aandeel kantoorvloer als onderdeel van het totale bedrijfsvloeroppervlak. Bij de meeste bedrijven is dit zo’n 10 tot hooguit 20%. Deze ruimte wordt gebruikt voor o.a. administratieve en secretariaatswerkzaamheden. * Gaat hier dus niet om zelfstandige kantoren! Het betreft het aandeel kantoorvloer als onderdeel van het totale bedrijfsvloeroppervlak. Bij de meeste bedrijven is dit zo’n 10 tot hooguit 20%. Deze ruimte wordt gebruikt voor o.a. administratieve en secretariaatswerkzaamheden.

2.2.

1.1.

3.3.

2828


…EN NAAR OMVANG…EN NAAR OMVANG

Naast het onderscheid naar verschijningsvorm kan de Westlandse typologie worden aangevuld met Naast het onderscheid naar verschijningsvorm kan de Westlandse typologie worden aangevuld met

een onderscheid naar omvang. Bij bedrijfsruimtegebruikers kan onderscheid gemaakt worden tussen een onderscheid naar omvang. Bij bedrijfsruimtegebruikers kan onderscheid gemaakt worden tussen

kleinschalige en grootschalige gebruikers. Kleinschalige bedrijfsruimtegebruikers hebben een boven-kleinschalige en grootschalige gebruikers. Kleinschalige bedrijfsruimtegebruikers hebben een boven-

gemiddelde vestigingsvoorkeur voor lokale bedrijventerreinen. Grootschalige bedrijfsruimtegebruikers gemiddelde vestigingsvoorkeur voor lokale bedrijventerreinen. Grootschalige bedrijfsruimtegebruikers

hebben de voorkeur voor locaties met een goede snelwegverbinding. Het is dan ook belangrijk om hebben de voorkeur voor locaties met een goede snelwegverbinding. Het is dan ook belangrijk om

We concluderenWe concluderen· Voor de aanleg van nieuwe bedrijventerreinen wordt gekozen voor een toekomstgerichte typo-· Voor de aanleg van nieuwe bedrijventerreinen wordt gekozen voor een toekomstgerichte typo-

logie bestaande uit hoogwaardige, modern gemengde en functionele bedrijventerreinen;logie bestaande uit hoogwaardige, modern gemengde en functionele bedrijventerreinen;

· Binnen de typologie is ruimte voor agrologistieke bedrijventerreinen;· Binnen de typologie is ruimte voor agrologistieke bedrijventerreinen;

· Daarnaast is onderscheid te maken naar klein- en grootschalige bedrijven.· Daarnaast is onderscheid te maken naar klein- en grootschalige bedrijven.

bedrijfsruimtevragers en bedrijventerreinen te segmenteren naar grootte. Dit kan tussen terreinen, bedrijfsruimtevragers en bedrijventerreinen te segmenteren naar grootte. Dit kan tussen terreinen,

maar natuurlijk ook binnen terreinen. maar natuurlijk ook binnen terreinen.

De grens tussen groot- en kleinschalig ligt in Westland ongeveer bij het gemiddelde van zo’n 3.500 De grens tussen groot- en kleinschalig ligt in Westland ongeveer bij het gemiddelde van zo’n 3.500

m². Grootschalige terreinen zijn vooral gericht op bedrijven die behoefte hebben aan een kavel van m². Grootschalige terreinen zijn vooral gericht op bedrijven die behoefte hebben aan een kavel van

minimaal zo’n 5.000 m². Kleinschalige terreinen richten zich op bedrijven die zoeken naar kavels van minimaal zo’n 5.000 m². Kleinschalige terreinen richten zich op bedrijven die zoeken naar kavels van

maximaal zo’n 4.000 tot 5.000 m².maximaal zo’n 4.000 tot 5.000 m².

BELEID VOOR BEDRIJFSVERZAMELGEBOUWENBELEID VOOR BEDRIJFSVERZAMELGEBOUWEN

In hoofdstuk 2 constateerden we al dat de Westlandse bedrijventerreinen veel bedrijfsverzamelge-In hoofdstuk 2 constateerden we al dat de Westlandse bedrijventerreinen veel bedrijfsverzamelge-

bouwen kennen. Bedrijfsverzamelgebouwen worden uitgesloten op agrologistieke bedrijventerreinen bouwen kennen. Bedrijfsverzamelgebouwen worden uitgesloten op agrologistieke bedrijventerreinen

waar grotere bedrijfsloodsen met dockshelters niet mengen met grote aantallen kleine ondernemers waar grotere bedrijfsloodsen met dockshelters niet mengen met grote aantallen kleine ondernemers

in bedrijfsunits. Voor de vestiging van bedrijfsunits zijn lokale terreinen beter geschikt dan regionale in bedrijfsunits. Voor de vestiging van bedrijfsunits zijn lokale terreinen beter geschikt dan regionale

terreinen. Tevens worden kleine bedrijfsunits met een oppervlak kleiner dan 100 m2 ongewenst terreinen. Tevens worden kleine bedrijfsunits met een oppervlak kleiner dan 100 m2 ongewenst

gevonden in grotere bedrijfsmatige gebieden.gevonden in grotere bedrijfsmatige gebieden.

De gemeente vindt het wenselijk om de kleinere gebruiker de komende jaren juist ook de mogelijk-De gemeente vindt het wenselijk om de kleinere gebruiker de komende jaren juist ook de mogelijk-

heid te bieden om zelfstandige units van rond 250 tot 750 m2 op een eigen kavel te realiseren. heid te bieden om zelfstandige units van rond 250 tot 750 m2 op een eigen kavel te realiseren.

Belangrijk knelpunt hierbij blijven wel de kosten: gezien de hoge grondprijzen in Westland is dit in Belangrijk knelpunt hierbij blijven wel de kosten: gezien de hoge grondprijzen in Westland is dit in

veel gevallen te duur. veel gevallen te duur.

Binnen de bestaande en nieuwe terreinen in Westland wordt gestreefd naar de volgende Binnen de bestaande en nieuwe terreinen in Westland wordt gestreefd naar de volgende

verdeling:verdeling:

• • Hoogwaardig bedrijventerrein (10% tot 15%) Hoogwaardig bedrijventerrein (10% tot 15%)

• • · Modern gemengd bedrijventerrein (60 tot 70%)· Modern gemengd bedrijventerrein (60 tot 70%)

• • · Functioneel, zwaarder bedrijventerrein (20 tot 25%)· Functioneel, zwaarder bedrijventerrein (20 tot 25%)

De agrologistieke bedrijvigheid en terreinen passen in deze verdeling. Verdere segmentering binnen De agrologistieke bedrijvigheid en terreinen passen in deze verdeling. Verdere segmentering binnen

bedrijventerreinen is mogelijk. Denk bijvoorbeeld aan milieuhinderlijke bedrijvigheid (zie ook 4.6). bedrijventerreinen is mogelijk. Denk bijvoorbeeld aan milieuhinderlijke bedrijvigheid (zie ook 4.6).

Ook kan voor sommige activiteiten aan clustering op speciaal daarvoor ingerichte (delen op)Ook kan voor sommige activiteiten aan clustering op speciaal daarvoor ingerichte (delen op)

bedrijventerreinen worden gedacht. Denk aan clustering van metaal- en metaalgerelateerdebedrijventerreinen worden gedacht. Denk aan clustering van metaal- en metaalgerelateerde

bedrijvigheid (zie ook 4.1).bedrijvigheid (zie ook 4.1).

2929


4.4 Hoe pakken we verouderde terreinen in Westland aan?

De verouderingssituatie van de bedrijventerreinen in Westland valt relatief mee. Toch is er nog zeker De verouderingssituatie van de bedrijventerreinen in Westland valt relatief mee. Toch is er nog zeker

60 ha bruto verouderd terrein dat komende jaren een herstructurering kan gebruiken (zie hoofdstuk 60 ha bruto verouderd terrein dat komende jaren een herstructurering kan gebruiken (zie hoofdstuk

2). Bovendien zal komende jaren extra aandacht nodig zijn om de kwaliteit van de Westlandse voor-2). Bovendien zal komende jaren extra aandacht nodig zijn om de kwaliteit van de Westlandse voor-

raad op peil te houden. Immers, er is sprake van een krappe vraag/aanbodsituatie, die noopt dat de raad op peil te houden. Immers, er is sprake van een krappe vraag/aanbodsituatie, die noopt dat de

bestaande terreinen een optimale rol kunnen vervullen in het accommoderen van de vraag. bestaande terreinen een optimale rol kunnen vervullen in het accommoderen van de vraag.

De komende jaren willen we de volgende terreinen (verder) aanpakken:De komende jaren willen we de volgende terreinen (verder) aanpakken:

• Bovendijk• Bovendijk

• Lierweg• Lierweg

• Woerd• Woerd

• Honsel• Honsel

Per terrein wordt hieronder uitgewerkt wat de stand van zaken is en welke aanpak wenselijk is (op-Per terrein wordt hieronder uitgewerkt wat de stand van zaken is en welke aanpak wenselijk is (op-

knapbeurt, revitalisering, transformatie, zie kader). Een doorrekening van de fi nanciële gevolgen van knapbeurt, revitalisering, transformatie, zie kader). Een doorrekening van de fi nanciële gevolgen van

de herstructurering op de diverse terreinen op korte termijn moet de keuze nog inzichtelijker maken. de herstructurering op de diverse terreinen op korte termijn moet de keuze nog inzichtelijker maken.

In de komende jaren moeten de herstructureringsmogelijkheden in Westland verder in beeld gebrachtIn de komende jaren moeten de herstructureringsmogelijkheden in Westland verder in beeld gebracht

wordenworden. De afstemming tussen PlanOntwikkeling, Inrichting Openbare Ruimte, Beheer Openbare . De afstemming tussen PlanOntwikkeling, Inrichting Openbare Ruimte, Beheer Openbare

Ruimte en Ruimte Bouwen en Milieu is daarbij essentieel. Zoals eerder gezegd betreft het miljoenent-Ruimte en Ruimte Bouwen en Milieu is daarbij essentieel. Zoals eerder gezegd betreft het miljoenent-

rajecten die een degelijke voorbereiding verdienen.rajecten die een degelijke voorbereiding verdienen.

Herstructurering in definities

Veroudering is de overkoepelende term voor viertypen veroudering: • Functionele veroudering: het bedrijventerrein voldoet niet meer aan de eisen van

bedrijven;

• Economische veroudering: het bedrijventerrein heeft een zwakke concurrentiepositie

in vergelijking tot andere bedrijventerreinen;

• Ruimtelijke veroudering: de omgeving van het bedrijventerrein is zo veranderd dat

de oorspronkelijke functie van het terrein in gedrang komt;

• Beleidsmatige of maatschappelijke veroudering: de huidige bedrijven zijn niet langer

gewenst op het bedrijventerrein.

Herstructurering is een overkoepelend begrip voor drie typen herstructurering:• groot onderhoud: grote opknapbeurt bij fysieke veroudering. In de praktijk gaat het

daarbij vooral om de aanpak van de uitstraling van het terrein, denk aan

groenonderhoud en nieuwe bewegwijzering et cetera;

• revitalisering: forse integrale verbetering van het terrein, waarbij de huidige

bedrijven gevestigd blijven. Denk bijvoorbeeld aan de verbetering van de kwaliteit van

het openbaar groen, vervangen van de bovengrondse en ondergrondse infrastructuur,

meer verlichting en parkeergelegenheid en de aanleg van nieuwe infrastructuur voor

de interne ontsluiting (verbreden wegen, nieuw wegprofi el, nieuwe doorsteek weg).

• Herprofi lering: wijziging van de werkfunctie door economische veroudering, waarbij in

de praktijk vaak sprake is van bedrijfsverplaatsingen en bodemsanering of

asbestsanering. Dit is een hele kostbare vorm van herstructurering, oplopend tot

enkele miljoenen euro’s per hectare;

Transformatie is als de functie van het bedrijventerrein als werkfunctie vervangen

wordt door andere functies zoals wonen of kantoorruimte.

3030


BovendijkBovendijk

Omvang Omvang Bovendijk is relatief klein met 8,6 hectare bruto.Bovendijk is relatief klein met 8,6 hectare bruto.

LiggingLiggingHet bedrijventerrein Bovendijk ligt ingeklemd tussen de kern Kwintsheul en de nieuwbouwplannen van de Westlandse Zoom. Door de milieuhinderlijke bedrijvigheid moet een Het bedrijventerrein Bovendijk ligt ingeklemd tussen de kern Kwintsheul en de nieuwbouwplannen van de Westlandse Zoom. Door de milieuhinderlijke bedrijvigheid moet een

hinderzone van 100 meter aangehouden worden tussen de bedrijven en de nieuwe woonbebouwing.hinderzone van 100 meter aangehouden worden tussen de bedrijven en de nieuwe woonbebouwing.

FinancieelFinancieelDe kosten voor de herstructurering bedragen 2,1 miljoen euro. Het budget is beschikbaar gesteld door de gemeente en de provincie. Er is geen onderzoek gedaan naar de De kosten voor de herstructurering bedragen 2,1 miljoen euro. Het budget is beschikbaar gesteld door de gemeente en de provincie. Er is geen onderzoek gedaan naar de

kosten van een transformatie. kosten van een transformatie.

Gewenste ontwikkelingGewenste ontwikkeling Op het bedrijventerrein vindt een herstructurering plaats.Op het bedrijventerrein vindt een herstructurering plaats.

LierwegLierweg

Omvang Omvang Lierweg is relatief klein met 7 hectare bruto.Lierweg is relatief klein met 7 hectare bruto.

LiggingLigging Lierweg grenst aan de kern De Lier en de nieuw te bouwen uitbreiding van woningbouwplan Molensloot. Lierweg grenst aan de kern De Lier en de nieuw te bouwen uitbreiding van woningbouwplan Molensloot.

FinancieelFinancieel Er is geen onderzoek gedaan naar de kosten van een transformatie of herstructurering.Er is geen onderzoek gedaan naar de kosten van een transformatie of herstructurering.

Gewenste ontwikkelingGewenste ontwikkelingFunctiemenging van publieksfuncties en woningen in een woon-werk gebied lijkt hier mogelijk. Functies als fitness, care-functies, horeca en toerisme / leisure lijken hier kan-Functiemenging van publieksfuncties en woningen in een woon-werk gebied lijkt hier mogelijk. Functies als fitness, care-functies, horeca en toerisme / leisure lijken hier kan-

srijk.srijk.

De WoerdDe Woerd

Omvang Omvang 15 hectare bruto15 hectare bruto

LiggingLigging

Bedrijventerrein de Woerd ligt ingeklemd tussen de meubelboulevard De Woerd en de nieuwste uitbreiding van het bedrijventerrein (Hoge Woerd). De Industriestraat is ca. 40 Bedrijventerrein de Woerd ligt ingeklemd tussen de meubelboulevard De Woerd en de nieuwste uitbreiding van het bedrijventerrein (Hoge Woerd). De Industriestraat is ca. 40

jaar oud en zal de bedrijfsfunctie behouden. Een transformatie tot woongebied is op deze locatie niet gewenst. Verdere veroudering en verrommeling van het terrein lijkt ook jaar oud en zal de bedrijfsfunctie behouden. Een transformatie tot woongebied is op deze locatie niet gewenst. Verdere veroudering en verrommeling van het terrein lijkt ook

niet wenselijk. Een eerdere poging tot herstructurering zonder aanvullend budget heeft niet tot succes geleid. Niettemin lijkt een impuls in het openbaar gebied op korte termijn niet wenselijk. Een eerdere poging tot herstructurering zonder aanvullend budget heeft niet tot succes geleid. Niettemin lijkt een impuls in het openbaar gebied op korte termijn

onontkoombaar. Bij de belangenvereniging zijn 75% van de ondernemers aangesloten.onontkoombaar. Bij de belangenvereniging zijn 75% van de ondernemers aangesloten.

FinancieelFinancieelkosten van herstructurering zijn berekend op euro 3 miljoen. Provincie heeft subsidieaanvraag afgewezen. Circa euro 1,1 miljoen betrof investeringen in particulier gebied. De kosten van herstructurering zijn berekend op euro 3 miljoen. Provincie heeft subsidieaanvraag afgewezen. Circa euro 1,1 miljoen betrof investeringen in particulier gebied. De

ondernemers hebben investeringsbereidheid getoond tot een derde van dat bedrag.ondernemers hebben investeringsbereidheid getoond tot een derde van dat bedrag.

Gewenste ontwikkelingGewenste ontwikkelingIn de periode 2004 – 2007 is een herstructurering verkend. Uitvoering is niet gelukt vanwege een tekort aan financiële middelen. In de aankomende 5 á 10 jaar zal een her-In de periode 2004 – 2007 is een herstructurering verkend. Uitvoering is niet gelukt vanwege een tekort aan financiële middelen. In de aankomende 5 á 10 jaar zal een her-

structurering alsnog nodig zijn.structurering alsnog nodig zijn.

HonselHonsel

Omvang Omvang 23,6 hectare bruto23,6 hectare bruto

LiggingLigging

bedrijventerrein Honsel ligt tegen een transformatiegebied aan. Dit transformatiegebied ligt tussen FloraHolland, de Woerd en de Honsel. De kans dat het transformatiegebied bedrijventerrein Honsel ligt tegen een transformatiegebied aan. Dit transformatiegebied ligt tussen FloraHolland, de Woerd en de Honsel. De kans dat het transformatiegebied

invulling zal krijgen als bedrijventerrein lijkt aanwezig. Bij de ontwikkeling van het transformatiegebied kan het deel van bedrijventerrein de Honsel dat in het transformatiege-invulling zal krijgen als bedrijventerrein lijkt aanwezig. Bij de ontwikkeling van het transformatiegebied kan het deel van bedrijventerrein de Honsel dat in het transformatiege-

bied ligt meegenomen worden.bied ligt meegenomen worden.

FinancieelFinancieel OnbekendOnbekend

Gewenste ontwikkelingGewenste ontwikkeling OnbekendOnbekend

3131


BovendijkBovendijk

De WoerdDe Woerd HonselHonsel

LierwegLierweg

3232


HOE GAAN WE DAT BETALEN?HOE GAAN WE DAT BETALEN?

Herstructureringen zijn kostbaar. Zelfs in de minst vergaande vorm moet rekening gehouden worden Herstructureringen zijn kostbaar. Zelfs in de minst vergaande vorm moet rekening gehouden worden

met een investering van miljoenen. In onderstaand kader zijn de kosten van de herstructureringen met een investering van miljoenen. In onderstaand kader zijn de kosten van de herstructureringen

van de Bovendijk en de Woerd geschetst. van de Bovendijk en de Woerd geschetst.

4.5 Hoe geven we parkmanagement verder vorm op de Westlandse terreinen?

Zoals uit de analyse blijkt, is op een aantal terreinen al sprake van parkmanagement in Westland. Zoals uit de analyse blijkt, is op een aantal terreinen al sprake van parkmanagement in Westland.

Komende jaren willen we hier een verdere impuls aan geven. Komende jaren willen we hier een verdere impuls aan geven.

ROL VAN GEMEENTE BIJ PARKMANAGEMENTROL VAN GEMEENTE BIJ PARKMANAGEMENT

Parkmanagement is in principe voor en door ondernemers. De gemeente heeft expliciet niet de intentie Parkmanagement is in principe voor en door ondernemers. De gemeente heeft expliciet niet de intentie

om het onderhoud van openbaar gebied over te dragen. Voor ondernemers kan het belangrijk zijn om het onderhoud van openbaar gebied over te dragen. Voor ondernemers kan het belangrijk zijn

verder te kijken dan alleen het eigen bedrijf en ook te kijken naar het gehele terrein qua uitstraling en verder te kijken dan alleen het eigen bedrijf en ook te kijken naar het gehele terrein qua uitstraling en

functioneren. Op steeds meer bedrijventerreinen krijgen ondernemers oog voor de algemene belan-functioneren. Op steeds meer bedrijventerreinen krijgen ondernemers oog voor de algemene belan-

gen. De gemeente wil deze initiatieven ondersteunen. Met de volgende uitvoeringsvoorstellen willen we gen. De gemeente wil deze initiatieven ondersteunen. Met de volgende uitvoeringsvoorstellen willen we

parkmanagement op lokale en regionale terreinen stimuleren:parkmanagement op lokale en regionale terreinen stimuleren:

Het ondersteunen van bestaande initiatieven. De ondernemers op bedrijventerreinen Het ondersteunen van bestaande initiatieven. De ondernemers op bedrijventerreinen

Zwethove en de Woerd zijn grotendeels verenigd in een terreinvereniging. In het verleden Zwethove en de Woerd zijn grotendeels verenigd in een terreinvereniging. In het verleden

hebben deze verenigingen al meerdere successen behaald op de betreffende terreinen. Op hebben deze verenigingen al meerdere successen behaald op de betreffende terreinen. Op

dit moment zijn de (verenigde) ondernemers in gesprek om (voor beide terreinen) een park-dit moment zijn de (verenigde) ondernemers in gesprek om (voor beide terreinen) een park-

manager in te huren. Daarbij hebben ze de gemeente verzocht dit initiatief te ondersteunen manager in te huren. Daarbij hebben ze de gemeente verzocht dit initiatief te ondersteunen

met een startsubsidie van 20.000 euro gedurende drie jaar. Dit sluit aan bij de doelstellingen met een startsubsidie van 20.000 euro gedurende drie jaar. Dit sluit aan bij de doelstellingen

van de gemeente.van de gemeente.

Versterking van parkmanagement door het stimuleren van particuliere investeringen in het Versterking van parkmanagement door het stimuleren van particuliere investeringen in het

algemeen belang. Investeringen die bedrijventerreinverenigingen doen in het algemeen be-algemeen belang. Investeringen die bedrijventerreinverenigingen doen in het algemeen be-

lang worden door de gemeente verdubbeld. Dit met een maximum van 5.000 euro per jaar lang worden door de gemeente verdubbeld. Dit met een maximum van 5.000 euro per jaar

per bedrijventerrein en een maximum van drie projecten per jaar. Deze maatregel is een proef per bedrijventerrein en een maximum van drie projecten per jaar. Deze maatregel is een proef

voor de duur van drie jaar. Belangrijk is dat bedrijventerreinverenigingen zelf beslissen waar ze voor de duur van drie jaar. Belangrijk is dat bedrijventerreinverenigingen zelf beslissen waar ze

in willen investeren. Dit kan zijn ten behoeve van een algemeen belang zoals een onderzoek in willen investeren. Dit kan zijn ten behoeve van een algemeen belang zoals een onderzoek

naar gemeenschappelijke afvalinzameling of energie-inkoop. Aanvragen worden beoordeeld naar gemeenschappelijke afvalinzameling of energie-inkoop. Aanvragen worden beoordeeld

conform de gemeentelijke subsidieverordening ASV 2005. Er zijn uitsluitend projectsubsidies conform de gemeentelijke subsidieverordening ASV 2005. Er zijn uitsluitend projectsubsidies

mogelijk, geen structurele subsidies. De beoordeling van aanvragen wordt gedaan door de mogelijk, geen structurele subsidies. De beoordeling van aanvragen wordt gedaan door de

afdelingen Beheer Openbare Ruimte en de clusters Economische Zaken en Verkeer en Vervoer afdelingen Beheer Openbare Ruimte en de clusters Economische Zaken en Verkeer en Vervoer

(beide onderdeel afdeling Ruimte Bouwen en Milieu). Indien nodig worden bij milieu- en veilig-(beide onderdeel afdeling Ruimte Bouwen en Milieu). Indien nodig worden bij milieu- en veilig-

heidsprojecten de betreffende ambtenaren betrokken.heidsprojecten de betreffende ambtenaren betrokken.

Voor de Bovendijk heeft de gemeenteraad 1,3 miljoen euro beschikbaar ge-

steld en door de provincie is een subsidie verleend van 918.000 euro. Voor

de Woerd was een totaalbedrag berekend van 3 miljoen euro. Daarin zaten

tevens investeringen in particulier gebied van circa euro 1,1 miljoen. De be-

dragen voor zowel de Bovendijk als de Woerd zijn exclusief rioleringswerk-

zaamheden.

In de reguliere onderhoudsbudgetten zijn geen voorzieningen opgenomen voor nieuwe investeringen. In de reguliere onderhoudsbudgetten zijn geen voorzieningen opgenomen voor nieuwe investeringen.

De herstructurering van een bedrijventerrein zal op projectbasis per terrein opgepakt moeten worden. De herstructurering van een bedrijventerrein zal op projectbasis per terrein opgepakt moeten worden.

Een goede prioritering tussen de verschillende terreinen en een overzicht van de kosten is daarbij Een goede prioritering tussen de verschillende terreinen en een overzicht van de kosten is daarbij

belangrijk. Bij de herstructurering van de Bovendijk is een dergelijke afweging met andere verouderde belangrijk. Bij de herstructurering van de Bovendijk is een dergelijke afweging met andere verouderde

terreinen (nog) niet gemaakt. terreinen (nog) niet gemaakt.

Daarnaast is draagvlak voor investeringen in bedrijventerreinen belangrijk. De gemeente investeert in Daarnaast is draagvlak voor investeringen in bedrijventerreinen belangrijk. De gemeente investeert in

infrastructuur ter bevordering van het (economisch) functioneren. Er wordt geïnvesteerd in de infra-infrastructuur ter bevordering van het (economisch) functioneren. Er wordt geïnvesteerd in de infra-

structuur van dorpskernen (centrumplannen) en in het buitengebied (IRG wegen). Voor bedrijventer-structuur van dorpskernen (centrumplannen) en in het buitengebied (IRG wegen). Voor bedrijventer-

reinen zijn de investeringen in de infrastructuur beperkt tot de herstructurering van de Bovendijk. reinen zijn de investeringen in de infrastructuur beperkt tot de herstructurering van de Bovendijk.

We concluderenWe concluderen• De verouderingsopgave van bedrijventerreinen wordt in de aankomende 5 jaar• De verouderingsopgave van bedrijventerreinen wordt in de aankomende 5 jaar

belangrijk; belangrijk;

• Bij de aanpak van verouderde terreinen zijn de fi nanciële en ruimtelijke aspecten• Bij de aanpak van verouderde terreinen zijn de fi nanciële en ruimtelijke aspecten

belangrijk om te kiezen tussen behoud van het bedrijventerrein of transformatie belangrijk om te kiezen tussen behoud van het bedrijventerrein of transformatie

tot woongebied; tot woongebied;

• Herstructurering van verouderde bedrijventerreinen is een kostbare problematiek;• Herstructurering van verouderde bedrijventerreinen is een kostbare problematiek;

• Berekening van scenario`s (behoud van bedrijfsfunctie versus het maken van een• Berekening van scenario`s (behoud van bedrijfsfunctie versus het maken van een

woonfunctie) geeft meer inzicht in de problematiek en de omvang van de fi nanciële woonfunctie) geeft meer inzicht in de problematiek en de omvang van de fi nanciële

opgave. opgave.

•

•

3333


BEDRIJFSGERICHTE GEBIEDSVERBETERINGBEDRIJFSGERICHTE GEBIEDSVERBETERING

Vanuit het bedrijfsleven is gevraagd om een wettelijk instrument om ondernemers verplicht te laten Vanuit het bedrijfsleven is gevraagd om een wettelijk instrument om ondernemers verplicht te laten

participeren in een vereniging. De wetgever is daar op ingesprongen en heeft de Experimentenwet participeren in een vereniging. De wetgever is daar op ingesprongen en heeft de Experimentenwet

Bedrijfsgerichte GebiedsVerbetering opgesteld. Door een recente wijziging in het wetsvoorstel wordt Bedrijfsgerichte GebiedsVerbetering opgesteld. Door een recente wijziging in het wetsvoorstel wordt

deelname door Westlandse bedrijventerreinen en winkelgebieden mogelijk. Verdere wijzigingen in het deelname door Westlandse bedrijventerreinen en winkelgebieden mogelijk. Verdere wijzigingen in het

wetsvoorstel zijn nog niet uit te sluiten (zie verder box). wetsvoorstel zijn nog niet uit te sluiten (zie verder box).

4.6 Wat is de strategie voor milieuhinderlijke bedrijvigheid?In hoofdstuk 2 is geconstateerd dat in de laatste jaren de bedrijvigheid op terreinen minder zwaar is In hoofdstuk 2 is geconstateerd dat in de laatste jaren de bedrijvigheid op terreinen minder zwaar is

geworden. De verdienstelijking van de bedrijvigheid en de vestiging van publieksfuncties als bouw-geworden. De verdienstelijking van de bedrijvigheid en de vestiging van publieksfuncties als bouw-

markten en fitnesszaken hebben de vestigingsmogelijkheden voor zware milieuhinderlijke bedrijven markten en fitnesszaken hebben de vestigingsmogelijkheden voor zware milieuhinderlijke bedrijven

sterk ingeperkt.sterk ingeperkt.

Dit is geen specifiek Westlands verschijnsel, maar zien we in de gehele provincie Zuid-Holland terug. Dit is geen specifiek Westlands verschijnsel, maar zien we in de gehele provincie Zuid-Holland terug.

De hoge bebouwings- en bewoningsdichtheid is hiervan een belangrijke oorzaak. Voor de lokale De hoge bebouwings- en bewoningsdichtheid is hiervan een belangrijke oorzaak. Voor de lokale

terreinen geldt dat de woonkernen vaak tegen de bedrijventerreinen aangegroeid zijn, zoals bij de terreinen geldt dat de woonkernen vaak tegen de bedrijventerreinen aangegroeid zijn, zoals bij de

Honsel, Bovendijk en Lierweg. Soms staan er zelfs nog woningen op het bedrijventerrein zoals bij de Honsel, Bovendijk en Lierweg. Soms staan er zelfs nog woningen op het bedrijventerrein zoals bij de

Vlotlaan en Teylingen. Voor de regionale terreinen zijn het niet de dorpskernen, maar de woningen in Vlotlaan en Teylingen. Voor de regionale terreinen zijn het niet de dorpskernen, maar de woningen in

het buitengebied die de beperkende factor zijn voor milieuhinderlijke bedrijvigheid. het buitengebied die de beperkende factor zijn voor milieuhinderlijke bedrijvigheid.

Bedrijfsgerichte GebiedsVerbeteringBedrijfsgerichte GebiedsVerbeteringEen belangrijke tekortkoming van parkmanagement is dat ondernemers zich kun-Een belangrijke tekortkoming van parkmanagement is dat ondernemers zich kun-

nen onttrekken aan hun gemeenschappelijke verantwoordelijkheid (freeriders). De nen onttrekken aan hun gemeenschappelijke verantwoordelijkheid (freeriders). De

rijksoverheid heeft daar een antwoord op willen geven. Naar voorbeeld van de Busi-rijksoverheid heeft daar een antwoord op willen geven. Naar voorbeeld van de Busi-

ness Improvement Districts, die al langer gebruikt worden in de Verenigde Staten ness Improvement Districts, die al langer gebruikt worden in de Verenigde Staten

en in Engeland, heeft het rijk als experiment een wettelijk verplichte deelname aan en in Engeland, heeft het rijk als experiment een wettelijk verplichte deelname aan

een bedrijventerreinvereniging mogelijk willen maken. Hiervoor is de Experimenten-een bedrijventerreinvereniging mogelijk willen maken. Hiervoor is de Experimenten-

wet Bedrijfsgerichte GebiedsVerbetering (BGV) bedoeld. wet Bedrijfsgerichte GebiedsVerbetering (BGV) bedoeld.

In de Experimentenwet BGV worden maximaal 36 experimenten mogelijk gemaakt. In de Experimentenwet BGV worden maximaal 36 experimenten mogelijk gemaakt.

Op verzoek van een hoog percentage ondernemers (bijvoorbeeld 80%) kan de res-Op verzoek van een hoog percentage ondernemers (bijvoorbeeld 80%) kan de res-

terende 20% verplicht worden om bij te dragen in de BGV. Een BGV zone moet terende 20% verplicht worden om bij te dragen in de BGV. Een BGV zone moet

afgebakend worden, dit kunnen zowel winkelgebieden als bedrijventerreinen zijn. afgebakend worden, dit kunnen zowel winkelgebieden als bedrijventerreinen zijn.

De experimentenwet loopt voor de duur van 5 jaar, tot 2014. De vaststelling van De experimentenwet loopt voor de duur van 5 jaar, tot 2014. De vaststelling van

het bedrag en de wijze van inning zijn nog niet bekend. Verwacht wordt wel dat de het bedrag en de wijze van inning zijn nog niet bekend. Verwacht wordt wel dat de

gemeentelijke afdeling Belastingen gebruikt zal worden. Het is nog niet bekend of gemeentelijke afdeling Belastingen gebruikt zal worden. Het is nog niet bekend of

gebruikers of eigenaren worden belast. gebruikers of eigenaren worden belast.

We concluderenWe concluderen• Op steeds meer bedrijventerreinen richten ondernemers zich op parkmanagement,• Op steeds meer bedrijventerreinen richten ondernemers zich op parkmanagement,

de gemeente wil dit stimuleren door; de gemeente wil dit stimuleren door;

1. Bijdrage aan parkmanager voor Zwethove en De Woerd; 1. Bijdrage aan parkmanager voor Zwethove en De Woerd;

2. Verdubbelen investeringen door verenigingen op bedrijventerreinen met een 2. Verdubbelen investeringen door verenigingen op bedrijventerreinen met een

maximum van 5.000 euro; maximum van 5.000 euro;

• De experimentenwet Bedrijfsgerichte GebiedsVerbetering wordt nauwlettend gevolgd.• De experimentenwet Bedrijfsgerichte GebiedsVerbetering wordt nauwlettend gevolgd.

• Een verplichting tot deelname aan een bedrijventerreinvereniging op nieuwe• Een verplichting tot deelname aan een bedrijventerreinvereniging op nieuwe

bedrijventerreinen bedrijventerreinen

UitgangspuntUitgangspuntGemeente Westland acht het niet wenselijk om milieuhinderlijke bedrijvigheid meer Gemeente Westland acht het niet wenselijk om milieuhinderlijke bedrijvigheid meer

ruimte te geven. Er wordt dan ook geen ruimte geboden aan eventuele milieuhinder-ruimte te geven. Er wordt dan ook geen ruimte geboden aan eventuele milieuhinder-

lijke (categorie 5 en 6) bedrijvigheid, lokaal of regionaal. Ook de huidige milieuhinder-lijke (categorie 5 en 6) bedrijvigheid, lokaal of regionaal. Ook de huidige milieuhinder-

lijke bedrijven binnen de gemeentegrenzen krijgen geen uitbreidingsmogelijkheden. lijke bedrijven binnen de gemeentegrenzen krijgen geen uitbreidingsmogelijkheden.

De enige groeimogelijkheid voor deze bedrijven bestaat uit intensivering van het De enige groeimogelijkheid voor deze bedrijven bestaat uit intensivering van het

ruimtegebruik op hun bedrijfskavel.ruimtegebruik op hun bedrijfskavel.

Milieuhinderlijke bedrijvigheid is al met al een probleem dat om maatwerk vraagt in Westland. Milieuhinderlijke bedrijvigheid is al met al een probleem dat om maatwerk vraagt in Westland.

Mogelijkheden voor maatwerk moeten gezocht worden op bedrijventerreinen. Door inpassing van Mogelijkheden voor maatwerk moeten gezocht worden op bedrijventerreinen. Door inpassing van

milieuhinderlijke bedrijven tussen andere bedrijfsmatige activiteiten. Honderdland biedt – qua af-milieuhinderlijke bedrijven tussen andere bedrijfsmatige activiteiten. Honderdland biedt – qua af-

standsnormen – nog deels mogelijkheden voor inpassing van bedrijven uit de hogere milieucategorie standsnormen – nog deels mogelijkheden voor inpassing van bedrijven uit de hogere milieucategorie

(maximaal 4). Feit is echter dat Honderdland aangewezen is als hoogwaardig bedrijventerrein. De (maximaal 4). Feit is echter dat Honderdland aangewezen is als hoogwaardig bedrijventerrein. De

enige manier om beide segmenten op Honderdland goed in te passen is door het terrein zeer goed te enige manier om beide segmenten op Honderdland goed in te passen is door het terrein zeer goed te

segmenteren. segmenteren.

We concluderenWe concluderen• Milieuhinderlijke bedrijvigheid vraagt om maatwerk;• Milieuhinderlijke bedrijvigheid vraagt om maatwerk;

• Milieuhinderlijke bedrijven kunnen in oppervlak niet uitbreiden in Westland;• Milieuhinderlijke bedrijven kunnen in oppervlak niet uitbreiden in Westland;

• Inpassing van verplaatsende milieuhinderlijke bedrijven is mogelijk door• Inpassing van verplaatsende milieuhinderlijke bedrijven is mogelijk door

segmentering op bestaande en nieuwe terreinen. segmentering op bestaande en nieuwe terreinen.

3434


4.7 Hoe zorgen we voor meer grip op de Westlandse bedrijventerreinenmarkt komende jaren?EXTRA INZET OP ACCOUNTMANAGEMENTEXTRA INZET OP ACCOUNTMANAGEMENT

De gemeente Westland heeft op dit moment geen actief account management richting bedrijventer-De gemeente Westland heeft op dit moment geen actief account management richting bedrijventer-

reinen. Een belangrijke oorzaak daarvan is het ontbreken van een structuur om verzoeken van reinen. Een belangrijke oorzaak daarvan is het ontbreken van een structuur om verzoeken van

bedrijventerreinverenigingen te behandelen. In het verleden zijn vragen met de meest diverse onder-bedrijventerreinverenigingen te behandelen. In het verleden zijn vragen met de meest diverse onder-

werpen gesteld door bedrijventerrein-verenigingen. Er is geen structuur om vragen bij de verschillende werpen gesteld door bedrijventerrein-verenigingen. Er is geen structuur om vragen bij de verschillende

disciplines binnen de gemeente kwijt te kunnen. disciplines binnen de gemeente kwijt te kunnen.

Om te illustreren welke disciplines betrokken zijn bij bedrijventerreinen worden er enkele genoemd. Om te illustreren welke disciplines betrokken zijn bij bedrijventerreinen worden er enkele genoemd.

Goederenvervoer en vrachtwagenparkeren. Het beheer van wegen en groen. (Sociale) veiligheid, Goederenvervoer en vrachtwagenparkeren. Het beheer van wegen en groen. (Sociale) veiligheid,

duurzaamheid en milieuvriendelijke maatregelen op bedrijventerreinen. Deze aandachtsgebieden zijn duurzaamheid en milieuvriendelijke maatregelen op bedrijventerreinen. Deze aandachtsgebieden zijn

binnen de gemeente verspreid over diverse afdelingen. Indien de gemeente meer aandacht wil best-binnen de gemeente verspreid over diverse afdelingen. Indien de gemeente meer aandacht wil best-

eden aan de beheerssituatie op bedrijventerreinen door middel van account management dan zal eden aan de beheerssituatie op bedrijventerreinen door middel van account management dan zal

de interne organisatie beter op de bedrijventerreinen afgestemd moeten worden. Een afstemmings-de interne organisatie beter op de bedrijventerreinen afgestemd moeten worden. Een afstemmings-

overleg is gewenst tussen Beheer Openbare Ruimte, Verkeer en Vervoer, Economische Zaken, Milieu overleg is gewenst tussen Beheer Openbare Ruimte, Verkeer en Vervoer, Economische Zaken, Milieu

en Veiligheid en Handhaving. Dit overleg zou een grote rol kunnen spelen bij een stimuleringsfonds en Veiligheid en Handhaving. Dit overleg zou een grote rol kunnen spelen bij een stimuleringsfonds

bedrijventerreinen (zie 4.6).bedrijventerreinen (zie 4.6).

Een volgende stap in het account management zou een actiever relatiebeheer met het gevestigde Een volgende stap in het account management zou een actiever relatiebeheer met het gevestigde

bedrijfsleven zijn. Dit bijvoorbeeld door regelmatige werkbezoeken bij Westlandse bedrijven, maar ook bedrijfsleven zijn. Dit bijvoorbeeld door regelmatige werkbezoeken bij Westlandse bedrijven, maar ook

door het bijhouden van een database / lijst van de 100 grootste en snelstgroeiende bedrijven in de door het bijhouden van een database / lijst van de 100 grootste en snelstgroeiende bedrijven in de

gemeente. De ontwikkeling van deze bedrijven wordt gevolgd en regelmatig wordt met deze bedrijven gemeente. De ontwikkeling van deze bedrijven wordt gevolgd en regelmatig wordt met deze bedrijven

gesproken. Dit om op de hoogte te blijven van de wensen en eisen van deze bedrijven, en goed en gesproken. Dit om op de hoogte te blijven van de wensen en eisen van deze bedrijven, en goed en

tijdig in beeld te hebben of er mogelijk bedrijven voor een locatiebeslissing staan. tijdig in beeld te hebben of er mogelijk bedrijven voor een locatiebeslissing staan.

RUIMTEMETING EN MONITORINGRUIMTEMETING EN MONITORING

De vraagraming voor Westland is gebaseerd op de raming van BCI uit 2000 en de nieuwe BLM-cijfers. De vraagraming voor Westland is gebaseerd op de raming van BCI uit 2000 en de nieuwe BLM-cijfers.

Gedurende het opstellen van deze bedrijventerreinenvisie bleek echter dat de gegevens over aanbod Gedurende het opstellen van deze bedrijventerreinenvisie bleek echter dat de gegevens over aanbod

en uitgifte in de gemeente niet goed in beeld zijn. Om dit te verbeteren, en voortdurend goed op de en uitgifte in de gemeente niet goed in beeld zijn. Om dit te verbeteren, en voortdurend goed op de

actuele situatie op de Westlandse bedrijventerreinenmarkt in te kunnen spelen is frequente monitor-actuele situatie op de Westlandse bedrijventerreinenmarkt in te kunnen spelen is frequente monitor-

ing en een goede uitmeting van het ruimtebeslag van de bedrijventerreinen in Westland op korte ing en een goede uitmeting van het ruimtebeslag van de bedrijventerreinen in Westland op korte

termijn noodzakelijk. termijn noodzakelijk.

Na de meting van de oppervlaktegegevens en de herijking van de vraagberekening is het belangrijk Na de meting van de oppervlaktegegevens en de herijking van de vraagberekening is het belangrijk

dat de gemeente het beeld actueel houdt door registratie van nieuw uitgegeven kavels. Dit kan door dat de gemeente het beeld actueel houdt door registratie van nieuw uitgegeven kavels. Dit kan door

afspraken te maken met projectontwikkelaars over de uitgifte van bedrijfsgrond. De gemeente kan de afspraken te maken met projectontwikkelaars over de uitgifte van bedrijfsgrond. De gemeente kan de

gegevens jaarlijks presenteren in een monitor. Naast inzicht in de aangeboden hectares is het goed gegevens jaarlijks presenteren in een monitor. Naast inzicht in de aangeboden hectares is het goed

als er wordt gewerkt aan een goed overzicht van de bestaande voorraad aangeboden bedrijfsruimte, als er wordt gewerkt aan een goed overzicht van de bestaande voorraad aangeboden bedrijfsruimte,

oftewel de leegstand. Het kan goed zijn de resultaten uit de monitor in de vorm van een jaarlijkse oftewel de leegstand. Het kan goed zijn de resultaten uit de monitor in de vorm van een jaarlijkse

vastgoedmonitor te publiceren. vastgoedmonitor te publiceren.

We concluderenWe concluderen• Westland zet in op account management;• Westland zet in op account management;

• De gemeente gaat ruimtebeslag van bedrijventerreinen monitoren.• De gemeente gaat ruimtebeslag van bedrijventerreinen monitoren.

3535


5. UITVOERINGSPROGRAMMA

In dit hoofdstuk is het uitvoeringsprogramma opgenomen, voortvloeiend uit de analyse en de In dit hoofdstuk is het uitvoeringsprogramma opgenomen, voortvloeiend uit de analyse en de

strategie in voorgaande hoofdstukken.strategie in voorgaande hoofdstukken.

UITVOERINGSMAATREGEL TOELICHTING INDICATIE KOSTEN

ParkmanagementBijdrage aan inhuren parkmanager door bedrijventerreinen De Woerd en Zwethove Bijdrage aan inhuren parkmanager door bedrijventerreinen De Woerd en Zwethove

voor de duur van 3 jaar.voor de duur van 3 jaar.

20.000 euro per jaar in 2009, 2010 20.000 euro per jaar in 2009, 2010

en 2011en 2011

Stimulering particuliere investeringen Startsubsidies beschikbaar stellen voor maximaal 50% van de kosten tot een Startsubsidies beschikbaar stellen voor maximaal 50% van de kosten tot een

maximum van 5.000 euro per terrein voor de duur van 3 jaar.maximum van 5.000 euro per terrein voor de duur van 3 jaar.

Jaarlijks budget voor alle 20 Jaarlijks budget voor alle 20

bedrijventerreinen max. 15.000 euro bedrijventerreinen max. 15.000 euro

per jaarper jaar

Ruimtebeslag metinguitmeting van het ruimtebeslag van bedrijventerreinen zowel het bruto als het netto uitmeting van het ruimtebeslag van bedrijventerreinen zowel het bruto als het netto

ruimtebeslag. Opname van de gegevens in het Gis bestand van de gemeente.ruimtebeslag. Opname van de gegevens in het Gis bestand van de gemeente.

Ca. 15.000 euroCa. 15.000 euro

Herijking van de vraag en aanbod ramingOp basis van de nieuwe cijfers van het ruimtebeslag van bedrijventerreinen moet de Op basis van de nieuwe cijfers van het ruimtebeslag van bedrijventerreinen moet de

`vraag en aanbod` van 2001 herijkt worden.`vraag en aanbod` van 2001 herijkt worden.

Ca 10.000 euroCa 10.000 euro

Monitor uitgiftehet monitoren van de uitgifte van bedrijfskavels door afspraken te maken met ontwik-het monitoren van de uitgifte van bedrijfskavels door afspraken te maken met ontwik-

kelaars. Deze gegevens jaarlijks kenbaar maken in een bedrijventerreinmonitor voor kelaars. Deze gegevens jaarlijks kenbaar maken in een bedrijventerreinmonitor voor

de duur van 3 jaar.de duur van 3 jaar.

Jaarlijkse kosten ca. 5.000 euroJaarlijkse kosten ca. 5.000 euro

Instellen werkgroep bedrijventerreinenAfstemmingsoverleg tussen BOR, IOR, PlanOntwikkeling, RBM/ EZ en RO en Milieu en Afstemmingsoverleg tussen BOR, IOR, PlanOntwikkeling, RBM/ EZ en RO en Milieu en

VHB beleid op het gebied van bedrijventerreinenVHB beleid op het gebied van bedrijventerreinenNvtNvt

HerstructureringInzicht verkrijgen in de herstructureringsopgave door uitwerking en berekening van Inzicht verkrijgen in de herstructureringsopgave door uitwerking en berekening van

scenario`s.scenario`s.NvtNvt

Accountmanagement Actief account management richting bedrijventerreinen Actief account management richting bedrijventerreinen NvtNvt

Bron: gemeente Westland, 2008Bron: gemeente Westland, 2008

Postadres: Postbus 150, 2670 AD NaaldwijkBezoeksadres: Stokdijkkade 2, 2671 GW NaadwijkT (0174) 673 673F (0174) 673 600E [email protected] www.gemeentewestland.nl

BEDRIJVENTERREINENVISIE WESTLAND · 3. AANGRIJPINGSPUNTEN VOOR DE STRATEGIE / SWOT 221 4 STRATEGIE...

Documents

Transcript of BEDRIJVENTERREINENVISIE WESTLAND · 3. AANGRIJPINGSPUNTEN VOOR DE STRATEGIE / SWOT 221 4 STRATEGIE...