Post on 26-Mar-2016
description
Afgiftekantoor 3200 Aarschot - Erkenningsnummer P106333 Tijdschriften - Toelating gesloten verpakking - 3200 Aarschot 1 - BC 1145
maandblad, verschijnt niet in januari en in augustus - jaargang 43 nr. 9
Win een weekend Ronse blz. 51www.okra.be www.okrasport.be
november 2010
‘Mensen zijn mijn inspiratie’ blz. 25
magazine
LINEA COUNTRY
MONTI
MOVE
ARUBA
Open alle dagen van 14 tot 18.30u.ook op zondag (van sept. t.e.m. april) Gesloten op woensdag en feestdagen
Stadionlaan 18/229800 DeinzeT 09 380 43 58
Salons in leder en stof UIT EIGEN ATELIER
Maatwerk, herstofferen& herstellingeneen mooi
koop je bijde makers zelf
bankstel
www.derore.be
SYMPHONY 7960STRIKE 3670VINCI 3295
DONNA
Relax meer Betaal minder
FLORINA
011110 OKRA.indd 1 1/10/10 09:19
Boekentas rugzak
voorwoord
Sinds kort deel ik mijn leven met een gepensioneerde. Een paar maanden geleden zette mijn
man zijn boekentas definitief tussen het kastje en de muur. De wasmachine mist zijn overhem-
den. Op de bus zal het voortaan stil zijn zo om een uur of zeven. De buurvrouw met haar drie
klein mannen onderweg naar school zal die gekscherende bompa moeten missen.
Het is toch wel wennen, zegt hij. Je leven wordt op zowat alle vlakken compleet omgegooid. Alles
heeft twee kanten. Om te beginnen is tijd niet meer die slavendrijver die je zolang je werkt op
de hielen zit. Van altijd te weinig tijd kom je terecht in: voorlopig tijd zat. Voorlopig, bij OKRA
hoor ik niets anders dan dat een dag dubbel zo lang zou moeten duren. Zo ver is het met de
gepensioneerde thuis nog niet. Hij hanteert zijn tijd door in de eerste plaats structuur in een
dag te stoppen. Wat huishouden, wat tuinwerk, een praatje met de buurvrouw, naar de bib,
verse groenten halen. ’s Morgens het ene, na de middag het andere. Ik hoor hem ook al dubben
over vrijwilligerswerk. ‘Ik heb gezegd dat ik wel wat wil doen, ze zouden eens kijken of ze iets
zinnigs kunnen voorstellen.’
Ook de zin van en in je leven verandert van richting. Haalde je vroeger als werkende misschien
een stuk zin uit je baan, dan haal je die zin voortaan elders. In vrijwilligerswerk, in je familie, in
je vriendenrelaties. Vaak zie je dat de echte zin bovendrijft: je weet plots weer wat belangrijk
is. Dat moet een heel aparte ervaring zijn. De goesting om te leven is onverzadigbaar. Je mag
genieten, je moet genieten. Het is de levensfase van de laatste kans. Maar wat voor een kans.
Wat een luxe dingen te mogen aanpakken die je graag doet. En daar nog centen voor krijgen
ook. Een heel gevoelig onderwerp: het inkomen van gepensioneerden. Sommigen hebben niets
te klagen, anderen en dan vooral de oudsten, moeten het stellen met een klein pensioentje. Een
veel te laag pensioen waarvan een mens niet waardig kan leven. Voor een op de vijf ouderen
dreigt armoede. Dat is schandalig en ontoelaatbaar. En het strijdpunt voor OKRA, al vele jaren
lang. In september nog stonden we ervoor op de barricaden. Je ziet er verder in dit nummer
een paar beelden van.
Met pensioen zijn, betekent ook onomkeerbaar oud worden. Je stevent op je laatste deadline af.
Ook dat heeft weer twee kanten. Je knie gaat zeuren. Je vergeet zodanig veel en vaak dat je
er zelf last van hebt. Ook bij vrienden en familie duiken hier en daar serieuze gezondheidspro-
blemen op. Je bent vaker dan je lief is op een uitvaart. Daar wordt een mens
stil van of opstandig. Tegelijk helpt het oud zijn om te relativeren. En je levens-
ervaring maakt je sterk en minder kwetsbaar.
Vriendschap en contacten met mensen, daar is zijn rugzak voortaan mee
gevuld. Geen boterhammendoos, thermos of dossier die daar tegenop kunnen.
Niet voor niets gaf ik hem op 1 september een OKRA-lidmaatschap cadeau. Een
klein beetje ook omdat we toen vier maanden gratis kregen. Maar vooral voor
die cursus tai chi en alles wat hij niet kan benoemen als ik vraag hoe het was.
Lieve Demeester
Foto Jürgen Doom
OKRA november 2010
item
OKRA-magazine
Ledenmagazine van de grootste beweging voor 55+. OKRA, trefpunt 55+: Open,
Kristelijk, Respectvol en Actief. Je ledenmagazine zit boordevol OKRA-leven, niet te
missen info, lifestyle, cultuur, ontspanning, ledenvoordelen… Vertel wat je ervan vindt
aan Chris Van Riet 02 246 44 37, chris.vanriet@okra.be.
november 2010
14
Artritis laat je niet losOngeveer 70 000 Belgen lijden aan reumatoïde
artritis. Al hoeven deze patiënten geen vervormin-
gen meer te krijgen, de ziekte heeft nog steeds
een grote impact op hun leven. Vaak hebben ze
veel pijn en zien ze hun mogelijkheden steeds
beperkter worden.
‘Altijd mijn goesting mogen doen’Hij wil enkel met natuurlijk licht fotograferen. En
ingrijpen in zijn foto’s wil hij al helemaal niet. Toch
maakt hij al jaren de mooiste beelden. Fotograaf
Rik Daze tovert met licht en vertelt waar hij zijn
inspiratie haalt.
Mensen in woordenVier boeiende boeken. Over wat mensen bezig-
houdt en wat een mens tot mens maakt. Over
verlangen, eenzaamheid, melancholie en moed.
Alle vier meer dan de moeite van het lezen waard.
7
25
42
inhoud
In je volgende OKRA-magazine
‘Elke stap telt!’ boekt resultaten.
6 PRIKKERTJES
7 GEZONDHEID Artritis laat je niet los
10STANDPUNT Op de barricaden!
12OKRA-ZINGEVING Kindervriend of bedelaar?
14INFO Europa op de voorgrond
16DEKEUZEVANLIESBETWALCKIERS Obama halverwege
18VRAAGENAANBOD Gratis weckpotten
21ANDERSOUD ‘Ogen met bloemen zijn het moeilijkst’
24RECHTSINFO Erfenis-encyclopedie
25OVERWATTELT ‘Altijd mijn goesting mogen doen’
33MENU Moeilijk maar vooral lekker
36OKRA-SPORT Eén dag sport voor iedereen
38GROEN Vertroetel je kamerplanten in donkere dagen
40INTERIEUR Kies een zetel op jouw maat
42BOEKEN Mensen in woorden
44GEDICHT Dood
45UITJES
46UIT Rond Ronse
49VEERTIGWINNAARS!
50SPEELENWIN
52DEDINGEN Kerkhofmuur
54OKRA-LIDKAART=GELDWAARD!
46 33
5
21
OKRA november 2010
6
priKKertJes
PrikkertjesGeneratie nu
Eind september keurde de Vlaamse regering het
Ouderenbeleidsplan 2010-2014 goed. Het plan gaat
na wat ouder worden in Vlaanderen betekent en
stuurt aan op een grote betrokkenheid van oude-
ren bij de samenleving. Zo wil de Vlaamse overheid
de toegang van elke oudere tot de economische,
sociale en culturele rechten waarborgen en de dis-
criminatie op basis van leeftijd voorkomen en ver-
minderen. Ze belooft ook de deelname van oude-
ren aan de evaluatie van dit beleid mogelijk te
maken. Tegelijk wil de Vlaamse overheid het alge-
mene beeld van ouderen bijstellen. Daartoe lan-
ceerde ze de campagne Generatie Nu. Die focust
op ouderen die voluit in het leven staan, zich enga-
geren en zich betrokken voelen bij de samenleving.
Te gek!?
Nog steeds zijn ernstige psychische problemen
taboe terwijl toch een op de vier personen in België
ermee te maken krijgt. Het Psychiatrisch Ziekenhuis
Sint-Annendael uit Diest tracht al jaren het stilzwij-
gen te doorbreken. Daartoe zette het ziekenhuis
het project Te gek!? op poten. Met concerten, cd’s,
tv-reportages, krantenkaterns en muzikale en lite-
raire tournees tracht Te gek!? psychische proble-
men bespreekbaar te maken bij het grote publiek.
Intussen stelde Te gek!? zijn vierde cd voor met
o.a. liedjes van Walter De Buck & Helmut Lotti,
Yevgueni & Jan De Wilde en Hannelore Bedert.
Meer info op www.tegek.be. Je kan de
cd kopen in de winkel of bestellen via
hellinckxmarc@hotmail.comof013380549.
Danbetaalje12euro.
Mij overkomt het nietBij een verkeersongeval zijn vele partijen betrokken: de slachtof-
fers en hun omgeving, de hulpverleners maar ook de dader en zijn
omgeving. Naar deze laatste groep ging nog maar weinig aandacht.
Daar bracht auteur Sabine Cocquyt verandering in. Ze verzamelde vijf
indringende getuigenissen van veroorzakers van verkeersongevallen.
Over de schaamte, het schuldgevoel en de zoektocht naar herstel.
Het gezin van de auteur werd ooit zelf zwaar getroffen door een ver-
keersongeval. Dat maakte het niet makkelijk voor haar om deze
getuigenissen op te tekenen. Voortdurend zat ze gewrongen tussen
allerlei emoties. Maar ze besefte wel dat communicatie tussen slacht-
offer en veroorzaker erg belangrijk kan zijn.
SabineCocquyt,Mij overkomt het niet,Epo,Antwerpen,2010,
176blz.,16,50euro.
1 2
3
1 2 3
7
gezondheid
Reumatoïde artritis is een van de
ernstigste vormen van reuma.
Reuma hoeft trouwens geen
ouderdomskwaal te zijn, het is
een verzamelnaam voor een
aantal aandoeningen die pijn en/
of vervormingen veroorzaken
aan de gewrichten en andere
onderdelen van het bewegings-
apparaat. De grootste groep reu-
mapatiënten lijdt aan artrose of
‘slijtagereuma’. Met deze ziekte
worden vooral oudere patiënten
geconfronteerd. Reumatoïde
artritis daarentegen kan op elk
moment de kop op steken, zelfs
kinderen kunnen aan de ziekte
lijden. Het meest frequent ont-
staat de ziekte tussen het dertig-
ste en het vijftigste levensjaar,
op het moment dat de meno-
pauze begint. De ziekte komt
trouwens drie keer meer voor bij
vrouwen dan bij mannen.
Ontsteken
Reumatoïde artritis is een ont-
stekingsreuma en is een chroni-
sche ziekte. Het gewrichtsvlies
gaat woekeren en zowel het
kraakbeen als het omliggende
bot raakt beschadigd. Eigenlijk
laat het immuunsysteem het
afweten. Het richt zich op het
eigen lichaam, meer bepaald op
de weefsels aan de binnenkant
van de gewrichten waardoor
deze gaan ontsteken. Vooral de
kleinere gewrichten in handen
en voeten worden aangetast
maar ook schouders, knieën en
andere gewrichten kunnen te
lijden hebben. Zieke gewrichten
veroorzaken pijn, stijfheid en
zwellingen. In een aantal geval-
len kunnen de ontstekingen zich
uitbreiden naar andere delen
van het lichaam waardoor niet
enkel gewrichten maar ook ogen,
hart-, buik- en longvlies aange-
tast kunnen worden.
Stijf
Omdat het belangrijk is de behan-
deling zo snel mogelijk aan te vat-
ten, doe je er goed aan de ziekte
snel te herkennen. De eerste sig-
nalen van artritis zijn een relatief
plots optredende pijn en zwelling
in één of meerdere gewrichten,
stijfheid en verlies van kracht.
Typisch is de pijn in gewrichten
die toeneemt als je stilzit of ligt en
Lijd je aan reumatoïde artritis dan weet je dat de ziekte een serieuze
impact heeft op je leven. Maar je bent niet alleen, zo’n 70 000 Belgen
hebben de ziekte. Wat artritis is en hoe het behandeld wordt, lees je hier.
Artritis laat je niet los
Herken je symptomen van reumatoïde artritis bij jezelf, neem je het best snel contact op met je huisarts.
OKRA november 2010
8
gezondheid
wegebt als je bezig bent. Meestal
begint reumatoïde artritis in de
gewrichten van handen en voe-
ten. Vele patiënten kampen ook
met vermoeidheid en een ver-
minderde eetlust. Na enkele
maanden of jaren treden vaak
misvormingen op. De vingers
buigen af of er komen knobbels
op de gewrichten.
Snel zijn
Herken je een aantal van deze
symptomen, neem je het best
snel contact op met je huisarts.
Als hij je vermoedens deelt, zal
hij je verwijzen naar een reuma-
toloog. Na bijkomende onderzoe-
ken kan hij de diagnose stellen.
De ziekte kent vaak een grillig
verloop. Rustige periodes wor-
den afgewisseld met fases waar-
in de ontstekingen veel heviger
worden. Hoe de ziekte evolueert,
verschilt van patiënt tot patiënt.
Maar vaak neemt de ernst van de
ziekte geleidelijk aan toe.
Behandelen
Reumatoïde artritis genezen, is
niet mogelijk. Toch kan medica-
tie verlichting brengen. Daarom
is het belangrijk dat er zo vroeg
mogelijk ingegrepen wordt, dan
kan een verdere aantasting van
de gewrichten voorkomen wor-
den. Geneesmiddelen kunnen de
pijn verzachten en de ontsteking
verminderen of stoppen. Ook de
verdere afbraak van kraakbeen
en de gewrichtsschade kan
gestopt worden. De belangrijk-
ste geneesmiddelen zijn ontste-
kingsremmers en reumarem-
mers. Ook pijnstillers kunnen
heil brengen. In vergelijking met
tien jaar geleden, kan reumato-
ide artritis veel beter behandeld
worden. Veertig procent van de
patiënten heeft dankzij de medi-
catie geen klachten meer, nog
eens veertig procent raakt niet
helemaal klachtenvrij maar is
wel gebaat bij medicatie. Hun
levenskwaliteit neemt aanzien-
Renilda: “Ik kreeg de ziekte toen de medicatie
nog niet op punt stond. Het enige medicijn dat
hielp, waren de zogenaamde goudspuiten. Die
onderdrukten de pijn maar stopten de ziekte niet.
Daarom heb ik heel wat vervormingen overge-
houden uit die periode. Aan mijn handen en mijn
polsen merk je dat ik lijd aan reumatoïde artritis.
Nieuw middel
Aanvankelijk evolueerde de ziekte heel traag. Pas
vijf à zes jaar na de diagnose kreeg ik mijn eerste
opstoot. Dat had te maken met het overlijden van
mijn moeder waardoor ik een zware klap kreeg.
Sindsdien is de medicatie er erg op vooruit
gegaan maar toch heb ik nog heel lastige perio-
des. Ik ben nu al toe aan mijn vierde geneesmid-
del en heb net een lange en zware opstoot achter
de rug. Bijna anderhalf jaar geleden kreeg ik
opnieuw veel pijn. Na verschillende onderzoeken
bleek dat mijn medicijn niet meer werkte. Een
nieuw middel was de enige mogelijkheid. Maar
dan moest het vorige eerst afgebouwd worden.
Onmiddellijk was de ziekte er weer in alle hevig-
heid. Bovendien moest ik voor het nieuwe medi-
cijn toestemming krijgen van de controlearts.
Zo’n nieuw medicijn is immers ontzettend duur.
Maar die toestemming was voor mij geen pro-
bleem, sinds midden augustus gaat het opnieuw
beter met me.
Kaken
Dat het nieuwe medicijn goed werkt, is een hele
opluchting. Ik heb nu geen rolstoel meer nodig en
kan weer met de auto rijden. Mijn leven is heel
erg beïnvloed door mijn ziekte. Alle gewrichten
zijn aangetast: mijn handen, knieën, voeten,
schouders, polsen en kaken. Soms is het zelfs
moeilijk om te eten of om dingen vast te nemen.
Gelukkig hebben we een auto met een automati-
sche versnellingsbak, dan kan ik toch autorijden
als ik niet te veel pijn heb. Met de trein reizen,
lukt trouwens niet meer. Op- en afstappen kost
veel te veel moeite. Ook uitstapjes zijn moeilijk.
Een wandeling in de stad over kasseien doet veel
pijn, cafeetjes met toiletten in de kelder of op een
verdieping zijn uit den boze.
‘Artritis heeft mijn leven bepaald’Renilda Francis was amper 32 toen ze in 1985 te horen kreeg dat ze leed
aan reumatoïde artritis. Een zware klap.
Reumatoïde artritis kan op elk moment de kop
op steken.
9
lijk toe. De overige twintig procent zou je de pro-
bleempatiënten kunnen noemen. Bij hen kan
medicatie de ziekte niet onder controle krijgen.
Betere perspectieven
Patiënten die vandaag de diagnose reumatoïde
artritis krijgen, hebben betere perspectieven
dan diegene die tien jaar geleden aan de ziekte
leden. Toen kampten zowat alle patiënten met
vervormingen en knobbels op de handen en voe-
ten. Dikwijls maakten die het onmogelijk om nog
te werken waardoor reumatoïde artritis een
invaliderende ziekte was. Dat is nu nog maar
zelden het geval. Nieuwe patiënten worden
slechts af en toe geconfronteerd met de typische
reumavervormingen. De medicatie staat immers
veel meer op punt. Maar reumatoïde artritis blijft
een chronische ziekte, patiënten kunnen nog
steeds niet genezen en worden geconfronteerd
met veel pijn.
Lange tijd heb ik op mijn werk op veel begrip kun-
nen rekenen. Ik wilde blijven werken, ook als ik me
niet zo goed voelde. Toen het niet meer lukte om
met de trein te pendelen, werd ik overgeplaatst.
Dat was een goede oplossing. Ik wilde me nuttig
maken, wilde niet thuis zitten. En we hadden ook
heel wat kosten. We bouwden een tweede keer en
pasten de woning aan aan mijn handicap. Alles op
het gelijkvloers, brede deuren én een aangepaste
badkamer. Zo is er nu een bad met een lift. Ik
neem immers graag een bad maar raakte er niet
meer in.
Veranderen
Ik ben heel actief in een groep van reumatoïde
artritispatiënten. Dat geeft me veel steun. We
begrijpen elkaar en kunnen al eens lachen met
onze miserie. Andere mensen begrijpen dat niet.
We trekken er samen op uit en maken onze ziekte
en de gevolgen ervan bekend bij medici en para-
medici. Dat is belangrijk. Enkel als we van hen
begrip en erkenning ontvangen, kunnen er dingen
veranderen die het ons makkelijker kunnen maken.
Als er iets is dat je lang niet meer kon en dat je
plots opnieuw kan, maakt me dat enorm blij.”
Tekst Nele Joostens
Foto Stefaan Beel
9
Stijve gewrichten? Moeizaam bewegen?Doe er wat aan!
Met Phytalgic voelt u zich in 3 weken beter!Phythea heeft Phytalgic samengesteld, zodat uw gewrich-ten elke dag weer gezonder en soepeler worden en de dagelijkse activiteiten weer gemakkelijk worden. De natuurlijke formule bevat een selectie van wilde visolie, brandnetelextract en zink voor optimale souplesse van uw gewrichten. Voor de beste werking wordt aanbevolen gedurende 3 maanden 3 capsules Phytalgic per dag te gebruiken. De eerste weldadige eff ecten op uw gewrichten zijn meestal na 3 weken gebruik merkbaar. Dankzij de perfecte verdraagbaarheid kan Phytalgic zo nodig het hele jaar door voortdurend worden gebruikt.
Onze mening: een uitste-kend natuurlijk product dat de beloftes waarmaakt: de gewrichten worden allengs soepeler en binnen een paar weken is het leven weer een stuk prettige!
Te koop bij uw apotheekCNK: 2399-202en NUT/PL-code: 968/1Ongeveer 16€ per doosvan 45 capsules
Als uw gewrichten ouder wor-
den, laten ze u dat vaak goed
voelen: moeizame bewegin-
gen, stijf bij het wakker
worden… Zoekt u een
werkzame oplossing
waardoor u elke dag
weer makkelijk kunt
bewegen? Er bestaat
tegenwoordig milde
methodes om uw ge-
wrichten op natuurlijke
wijze soepel te houden.
BETER LEVEN
2 dozen gekocht = de 3de gratis van Phythea!
Om een gratis doos te ontvangen stuurt u vóór 31 december 2010 het origineel van de kassabon, de
2 barcodes CNK uit de verpakking van het product en uw adresgegevens naar: Aanbod Phytalgic - c/o HighCo Data - P.B. 04074 - 1414 Waterloo Aanbod beperkt tot 2 zendingen per persoon. Aankoop en zending van bewijs van aankoop tussen 16/08/10 en 31/12/10.
AanbodPhytalgic
PUBLIREPORTAGE
Okra_04_10_10.indd 1 31/08/10 11:52
OKRA november 2010
10
standpunt
Op 15 september organiseerden de vakbonden
een manifestatie voor waardigepensioenen.
Uiteraard was ook OKRA van de partij. Aan de
vooravond van de Europese ministerraad
Sociale Zaken pleitten deze organisaties voor
menswaardige wettelijke pensioenen. Een mini-
mumpensioen voor iedereen, een structurele,
automatische en procentuele welvaartsaanpas-
sing én een verhoging van de oudste pensioe-
nen met drie procent. Dat waren de eisen van
OKRA. Ze klonken luid en duidelijk op 15 sep-
tember.
De voorbije maanden kwam OKRA op straat. Niet één keer maar twee
keer. Voor betere pensioenen én voor een toegankelijk openbaar vervoer,
ook voor ouderen. Een verslag in woord en beeld.
Op de barricaden!
Op 23 september voerde OKRA actie op vier ver-
schillende plaatsen in Vlaanderen voor eenbeter
openbaar vervoer. Mobiliteit is voor ouderen
immers van levensbelang. Het openbaar vervoer is
echter niet overal veilig en vlot. Dat klaagde OKRA
aan met de slogan ‘Vlot en veilig op en af - punt.
Andere Lijn’.
In Zelzate kregen de actievoerders van OKRA ver-
sterking van Algemeen voorzitter Miet Smet, in
Langemark luisterden enkele kabinetsmedewer-
kers van Vlaams minister van Mobiliteit Hilde
Crevits aandachtig naar de verzuchtingen van de
OKRA-leden.
Foto’s Cois Van Roosendael, ACV en vrijwilligers
1 paar kussentjes Richtprijs S 2373-025 - M 2373-678 - L 2373-686 31.95
PIJNLIJKE VOETZOOL, EELTKNOBBELTJES...VOETZOOLKUSSENTJES MET EPITHELIUM 26®
Het vetkussentje aan de voorkant van de voetzool draagt normaal gespro-ken zorg voor het verdelen van de druk maar het slijt langzamerhand wat af waardoor pijn, verhitting en eeltknobbeltjes kunnen ontstaan. Om deze pijnen te verlichten, heeft Epitact® voetzoolkussentjes ontworpen met een gepatenteerde siliconengel : Epithelium 26® onder de middelvoet die als ware het vetkussentje van de voetzool vervangt. De kussentjes kunnen in de wasmachine gereinigd worden, gaan lang mee en zijn beschikbaar in alle maten, u kunt ze onzichtbaar in uw nor-male schoenen dragen.Verklaringen van tevreden klanten:“Ik ben echt bijzonder blij met de kussentjes die ik nu een jaar draag, ik doe ze iedere dag in mijn schoenen, sla geen dag over want ik kon gewoon niet meer uit de benen”. Mevrouw B.G.“Sinds ik de Epithelium 26® kussentjes gebruik, is mijn leven vol-ledig veranderd, ik loop beter, ik strompel niet meer vanwege de likdoorns voraan onder mijn voeten”. Mevrouw O.L. “Ik profiteer van deze brief om u te feliciteren met de kwaliteit van uw producten” enzovoort…
1 Digitube® (1 x 10 cm) Richtprijs Kleine tenen Code apotheek : 2373-082 7.95 Middelgrote tenen Code apotheek : 2373-710 7.95Grote tenen Code apotheek: 2373-728 7.95
LIKDOORNS, EKSTEROGENDIGITUBES® met EPITHELIUMTM
Om likdoorns te verlichten, heeft Epitact® de Digitube®
ontworpen met 1 mm EpitheliumTM. In tegenstelling tot wegwerppleisters, voorkomt deze bijzonder dun-ne, wasbare en herbruikbare bescherming druk en wrijving.
1 enkelvoudig HV beschermer Richtprijs S 2373-033 - M 2373-694 - L 2373-702 19.95
HALLUX VALGUS “EELTKNOBBEL”HV BESCHERMER met EPITHELIUM 26®
U hebt een pijnlijke eeltknobbel op de voet. Epitact® heeft een bescherming ontwikkeld met een Epithelium 26®
plaatje om wrijving te voorkomen. Deze gepatenteerde bescherming kan in de wasmachine gereinigd worden, is heel dun en onzichtbaar en past in iedere schoen.
BESCHIKBAAR IN DE APOTHEEK Vraag advies aan uw voetkundige
MILLET INNOVATION - ZA Champgrand - BP 64 - 26270 LORIOL - FRANCE RCS Romans 418 397 055 00025 www.epitact.com
Dankzij Epithelium 26® zijn de pijnlijke rode zones verdwenen.Epithelium 26® is een gepatenteerdesiliconengel en vormt een ware ver-vanging van het vetkussentje onder de voetzool. Dit materiaal is ideaal om druk en wrijving te verlichten. Met E26®Zonder E26®
1 VINGERLING Richtprijs Kleine tenen Code apotheek : 2373-090 7.95Middelgrote tenen Code apotheek : 2373-736 7.95Grote tenen Code apotheek : 2373-744 7.95
PULPAIRE LIKDOORNS, INGEGROEIDE NAGELSVINGERLING met EPITHELIUM 26®
U hebt een pijnlijke ingegroeide nagel of een likdoorn op het uiteinde van uw teen. Epitact® heeft een teenbe-schermer ontwikkeld met 1 mm Epithelium 26® tussen 2 stofl aagjes om zijn stevigheid veilig te stellen. Deze bijzonder dunne, wasbare en herbruikbare bescher-ming voorkomt aldus druk en wrijving.
INNOVATIE& FABRICATIE
EIS DE EPITACT® KWALITEIT ! EPITACT® ontwikkelt nu al tien jaar lang met Franse voetkundigen medische toepassingen om pijnlijke voetzolen te verlichten. Het assortiment van EPITACT® is samengesteld uit meer dan 30 gespecialiseerde producten, vervaardigd in Frankrijk, wat ons in staat stelt de traceerbaarheid, een optimale kwaliteit en een onberispelijke doeltref-fendheid te garanderen.
OP TELEVISIE
GEZIEN
RECLAME
®
PODOLOGIE
23, Rue du Bosquet - 1400 Nivelles - T: 067843591 - F: 067841092 - info@patchpharma.com
- 00
2
AP_OKRA_NL•190x277.indd 1 26/08/10 15:04:37
OKRA november 2010
12
oKra-zingeving
Sint-Maarten verwijst naar Martinus van Tours. Hij
werd in 316 geboren in het huidige Hongarije maar
werd opgevoed in Noord-Italië. Zijn vader was
immers officier in het Romeinse leger. Zijn thuissi-
tuatie moet echter niet zo rooskleurig zijn geweest
want toen hij twaalf was, liep Martinus van huis
weg. Hij werd opgevangen door christenen en
maakte zo kennis met de Bijbel. Op zijn vijftiende
trad hij in de voetsporen van zijn vader en ver-
voegde het Romeinse leger. Dat hield hij echter niet
lang vol en hij brak met het leger. Hij liet zich dopen
en werd monnik. Vervolgens legde hij zich toe op de
studie van de Bijbel. Daarna onderwees hij zelf in
de christelijke leer. Tegen zijn wil, werd hij in 371
bisschop van Tours. Op 8 november 397 stierf hij,
drie dagen later werd hij in Tours begraven. Daarom
werd 11 november zijn feestdag.
Heilig?
Dat Martinus van Tours heilig verklaard werd, heeft
vooral met één daad te maken. De mensen uit zijn
omgeving waren onder de indruk van zijn eenvoud
en zijn medeleven met armen en mensen in nood.
Het beroemdste voorbeeld daarvan is ongetwijfeld
het verhaal met de mantel. Toen hij als jonge mili-
tair de stad Amiens wilde binnengaan, zag hij vlak-
bij de stadspoort een bedelaar zitten, gehuld in
lompen. In die tijd was het verboden zonder mantel
de stad te betreden. Omdat de bedelaar geen man-
tel had en de stad wel in wilde, sneed Martinus met
zijn zwaard zijn jas doormidden en gaf de helft aan
de bedelaar. ’s Nachts droomde hij dat Christus zijn
gedrag prees. Door de bedelaar te kleden, had hij
Christus zelf gekleed. Deze daad leverde hem in de
vijfde eeuw de heiligverklaring op.
Populair
Lange tijd was Sint-Maarten in vele streken in
Europa een populaire heilige. Vele parochiekerken
werden aan hem gewijd. De beroemdste is onge-
twijfeld de Sint-Maartenkerk in Utrecht. Maar ook in
Ieper, Aalst en Beveren is de hoofdkerk gewijd aan
Sint-Maarten. Hij werd ook de patroonheilige van
heel wat groepen waaronder reizigers, soldaten,
kooplieden, ruiters, kleermakers, bedelaars, dienst-
weigeraars en wijnbouwers. In een aantal streken
in Vlaanderen wordt hij ook nu nog uitgebreid
gevierd. Dat is bijvoorbeeld zo in Aalst, Beveren,
Ieper, Mechelen, Ardooie en Veurne en op sommige
plaatsen in Limburg. In Nederland is de viering van
Sint-Maarten wijd verspreid en ook in Oostenrijk en
Frans-Vlaanderen wordt de heilige gevierd.
Kindervriend
Op sommige plaatsen is Sint-Maarten vooral een
grote kindervriend en neemt hij de plaats in van
Sinterklaas. Hij vult de schoenen en brengt cadeau-
tjes. In Aalst is er van Sinterklaas zelfs helemaal
geen sprake. Daar komt Sint-Maarten de zaterdag
voor 11 november officieel met de boot aan en wordt
hij in een koets naar zijn troon op de Grote Markt
gereden. Op 11 november ontvangt hij er de kinde-
ren. Sint-Maarten en Sinterklaas verschillen op een
aantal punten. Sint-Maarten heeft slechts één Piet,
woont in de hemel en rijdt op een ezel, niet op een
schimmel. In de streken rond Veurne en Ieper wor-
den aan de vooravond van Sint-Maarten optochten
gehouden. Sint-Maarten en zijn Zwarte Piet lopen
vooraan, de kinderen met hun bieten volgen. Na de
stoet krijgen de kinderen een zak met snoepgoed.
Op 11 november vieren we
Wapenstilstand. Maar ook voor de
Eerste Wereldoorlog was deze dag
al een feestdag. Het is immers de
feestdag van Sint-Maarten. En dat
wordt op vele plaatsen in
Vlaanderen nog steeds gevierd.
Kindervriend of bedelaar?
In Mechelen trekken de kinderen op 11 november al zingend én verkleed van deur tot deur.
Door de bedelaar te kleden, had hij Christus zelf gekleed.
13
Bedeltochten
Sint-Maarten staat ook aan de wieg van enkele
andere gebruiken. In verschillende gemeenten
houden kinderen op 11 november bedeltochten
langs alle huizen in de buurt. Dat is zo in Loppem
en in het Mechelse. In die stad is trouwens een
comité actief dat de traditie van Sinte-Mette zingen
- want zo wordt Sint-Maarten daar genoemd - wil
stimuleren. Rudi Demets is zeer actief in het Sinte
Mette genootschap. “In Mechelen en enkele omlig-
gende dorpen trekken de kinderen op 11 november
in kleine groepjes van deur tot deur. Ze zingen een
liedje en ontvangen wat snoepgoed. Deze tochten
zijn al eeuwenoud. Vroeger trokken vooral arme
kinderen rond. Het snoepgoed dat ze ontvingen
was een welgekome afwisseling bij het karige voed-
sel dat ze thuis kregen. Ook nu nog kijken kinderen
uit naar de vele snoepjes.
Het is erg belangrijk dat de kinderen die dag ver-
kleed zijn. Een papieren mijter is daarbij essentieel.
Sint-Maarten was immers bisschop. De mijters wor-
den vaak op school gemaakt. En ja, nu mogen die
er ‘multicultureel’ uitzien, lang niet alle Mechelse
kinderen zijn nog katholiek.”
Ruggenuchte
Rudi Demets: “Vijftien jaar geleden merkten we
dat de traditie van het Sint-Maarten zingen aan het
verwateren was. Kinderen zongen een heel kort
liedje dat de traditie onrecht aandeed. Daarom
promoten we de oudere liedjes, al dan niet in het
Mechelse dialect. Nu leren de kinderen die terug
zingen op school. Het bekendste hier is Sinte Mette
van de ruggenuchte maar ook Sint-Maarten reed
door weer en wind is mooi. Daarin wordt het leven
van Sint-Maarten trouwens helemaal verteld. Wat
ruggenuchte betekent? Dat is niet helemaal duide-
lijk. Het kan een verbastering zijn van ‘de vroege
ochtend’ maar ook van ‘de beruchte’.
Om de kinderen te stimuleren deze liedjes te zin-
gen, organiseren we een wedstrijd. We geven kin-
deren die langskomen punten op hun kledij en het
liedje dat ze zingen. Ze kunnen een pannenkoek
eten en krijgen wat snoepgoed. Om deze namiddag
te financieren trekken wij - de volwassenen - enke-
le weken voor Sint-Maarten van café tot café. Wij
zingen ons lied en verkopen lekkere speculazen.
Genoeg om vele Mechelse kinderen een leuke
namiddag te bezorgen.”
Tekst Nele Joostens
Sint-Maarten reed door weer en wind
Sint Maarten, Sint Maarten,
Sint Maarten reed door sneeuw en wind
Zijn vurig paard droeg hem gezwind,
Sint Maarten reed met licht gemoed
Zijn mantel dekt hem warm en goed.
Een oude, een oude,
een oude man zat langs de baan
en sprak de ridder smekend aan:
“Ach, help mij toch uit deze nood,
’k vind in deez’harde kou mijn dood.
Sint Maarten, Sint Maarten,
Sint Maarten innig aangedaan
blijft voor de arme beed’laar staan.
Hij trekt zijn slagzwaard uit de schee
en snijdt zijn mantel glad in twee.
Sint Maarten, Sint Maarten,
Sint Maarten geeft vol medelij
hem ’t grootste stuk en rijdt voorbij.
Sint Maarten reed met licht gemoed
Zijn halve mantel dekt hem goed.
Sint Maarten, Sint Maarten,
Sint Maarten van zijn tochten moe,
legt zich te rusten welgemoed.
Tot loon van ’t geen hij heeft verricht,
ziet hij des nachts een helder licht.
Een oude, een oude,
een oude man verschijnt voor hem
en spreekt met zachte hemelstem:
“Ik ben uw Jezus, gij gaaft mij
dees mantelhelft uit medelij!”
OKRA november 2010
14
inFo
De bestrijding van armoede en
sociale uitsluiting is een van de
hoofddoelstellingen van de
Europese Unie en haar lidstaten.
In haar sociale agenda voor
2005-2010 heeft de Europese
Commissie daarom voorgesteld
2010 uit te roepen tot het
Europees Jaar ter bestrijding
van armoede en sociale uitslui-
ting. De vernieuwde Lissabon-
strategie moet hierbij aanslui-
ten. Het Belgisch voorzitter-
schap kijkt daar op toe.
Lissabonstrategie vernieuwd
De EU 2020-strategie of de ver-
nieuwde Lissabonstrategie is de
nieuwe langetermijnstrategie
van de Europese Unie voor een
sterke en duurzame economie.
Deze strategie moet ervoor zor-
gen dat de Europese econo-
mie zich ontwikkelt tot een con-
currentiekrachtige, sociale en
groene economie. In de EU
2020-strategie ligt de klemtoon
op groei. Vijf meetbare doelen
die gerealiseerd moeten zijn
tegen 2020 staan centraal: werk-
gelegenheid, onderzoek en inno-
vatie, klimaatverandering en
energie, onderwijs en armoede-
bestrijding. Zo moet het aantal
EU-burgers voor wie armoede
dreigt, met 20 miljoen dalen. De
lidstaten zijn momenteel volop
bezig met de uitwerking hiervan.
OKRA volgt de Europese ontwik-
kelingen op de voet. Ze doet dit
in samenwerking met AGE, het
Europees Ouderenoverlegplat-
form. AGE raadpleegt op regel-
matige basis de organisaties die
er deel van uit maken en toetst
haar standpunten af. Een voor-
beeld hiervan is de pensioenver-
klaring van AGE, een brochure
ontwikkeld in samenspraak met
ondermeer OKRA waarin sterk
wordt geijverd voor menswaar-
dige pensioenen.
Europees pensioen
De Europese pensioenstelsels
staan onder druk door de ver-
grijzing, een gevolg van de stij-
gende levensverwachting en
dalende geboortecijfers. Vanaf
2012 begint de beroepsbevol-
king in Europa af te nemen dus
is de uitdaging is heel actueel.
Veel lidstaten hebben hun pensi-
oenen in meer of mindere mate
hervormd om deze uitdaging
aan te gaan. Maar de financiële
en economische crisis heeft de
situatie ernstiger en dringender
gemaakt. Toch heeft Europa nog
geen echte pensioenstandpun-
ten ontwikkeld: daartoe heeft
het weinig bevoegdheden. De
Europese Unie neemt immers
slechts maatregelen wanneer
die doeltreffender zijn dan wan-
neer die op nationaal, regionaal
of lokaal vlak genomen worden.
Uiteraard zijn er ook materies
die enkel onder de bevoegdheid
van de Europese Unie vallen.
Minimum-bescherming
In de toekomst zal er waar-
schijnlijk een Europese Mini-
Europa wordt steeds belangrijker voor de EU-burgers, ook voor ouderen. De gevolgen van
de liberalisering ervaren ouderen op alle levensdomeinen, denk maar aan de vrijmaking van
de energiemarkt. Maar ook op vlak van sociale bescherming beweegt er heel wat.
Europa op de voorgrond
15
mumbescherming uitgewerkt
worden. Maar dit blijft een moei-
lijke oefening door de
grote verschillen tussen de
EU-lidstaten. Een van de ele-
menten die hiertoe moet leiden,
is het Europese Groenboek. Dat
is een instrument vergelijkbaar
met het Belgische Groenboek
waarbij een aantal vragen wor-
den voorgelegd aan belangen-
verenigingen in de lidstaten.
Ook OKRA neemt deel aan deze
bevraging. Zij doet dit samen
met AGE en de commissies
internationaal ouderenbeleid en
bestaanszekerheid van de
Vlaamse Ouderenraad.
Europees Groenboek
Het is dus hoog tijd om een
publiek debat op gang te bren-
gen over de vraag of en hoe het
Europees beleidskader het best
kan worden ontwikkeld om de
lidstaten het best te ondersteu-
nen bij hun taak om hun bur-
gers te voorzien van gepaste,
houdbare en zekere pensioenen
- nu en in de toekomst. Een
eerste middel daartoe is het
Groenboek van de Europese
Commissie dat op 7 juli 2010
gepubliceerd werd.
De Europese regelgeving situ-
eert zich vooral op vlak van de
grensoverschrijdende coördina-
tie van pensioenen. Mensen die
elders binnen de Europese Unie
gewerkt hebben, mogen hier-
door geen nadeel ondervinden
bij hun pensioen. Daarom wer-
den er coördinatieregels uitge-
werkt. Daarnaast houdt Europa
zich bezig met regelgeving rond
aanvullende bedrijfspensioenen.
Hier stelt zich bijvoorbeeld de
vraag welke minimumbescher-
ming zeker moet geboden wor-
den. Europa ziet er ook op toe
dat er geen sprake is van discri-
minatie, zowel voor wat betreft
wettelijke pensioenen als aan-
vullende pensioenen. Zo moet
de pensioenleeftijd voor mannen
en vrouwen gelijk zijn. België
paste dan ook in 1997 haar wet-
geving aan en trok de pensioen-
leeftijd voor vrouwen stelselma-
tig op.
Bovendien werkt Europa aan
een coördinatieproces dat nati-
onale hervormingen moet ver-
gemakkelijken en bevorderen.
Zo organiseert Europa een ver-
gelijking tussen de verschillen-
de lidstaten en bepaalt ze een
Europese armoedegrens per lid-
staat. Ten slotte is er het gebied
van de fiscale houdbaarheid.
Europa verplicht de lidstaten
om de overheidsbegroting zoda-
nig te beheren dat de werking
van de Economische en
Monetaire Unie niet wordt
belemmerd. De Raad kan her-
stelmaatregelen aanbevelen,
ook op het gebied van sociale
zekerheid indien dat de oorzaak
van het probleem is. Dus ook op
het vlak van pensioenen. Dat is
niet onbelangrijk, kijk maar
naar Griekenland.
Europees Witboek
Wat nu klaar is, is een groen-
boek. In dit stadium worden dus
geen concrete voorstellen
gedaan, enkel consultatierondes
georganiseerd. Europa hoopt die
af te ronden tegen eind novem-
ber.Wat zijn dan de belangrijk-
ste kwesties die aan de orde
zijn?
■ hoe kan Europa de lidstaten
het best ondersteunen bij het
zoeken naar een balans tussen
de arbeidsperiode en de pen-
sioenperiode?
■ hoe kan Europa bestaande
belemmeringen voor het vrije
verkeer van werknemers en
kapitaal die voortkomen uit
pensioenregelingen wegwer-
ken?
■ hoe moet de zekerheid van de
pensioenen verzekerd worden
in de toekomst? Er wordt
gestreefd naar een verminde-
ring van de risico’s voor gepen-
sioneerden. Een van de streef-
doelen is minimale garanties
inzake sociale bescherming af
te spreken.
De conclusies zullen verwerkt
worden in een Europees Wit-
boek. Op basis hiervan zal
Europa haar wetgeving trachten
aan te passen. OKRA volgt
alvast mee op.
Tekst Kristel Wijshof
Europa ziet er op toe dat er geen discriminatie is, ook niet op het vlak van pensioenen.
OKRA november 2010
16
aan banden te leggen, het vertrouwen van de
Amerikaanse burger is verre van hersteld. De
werkloosheid houdt aan en de crisis in de immobi-
liënsector bijvoorbeeld, is nog altijd niet onder
controle.
Loze beloften?
De kritiek op de president leeft niet alleen bij de
Republikeinen. Ook bij de Democraten zijn er heel
wat ontgoocheld. Van een aantal beloften die hoop
hadden doen rijzen op een radicale koerswijziging,
is weinig in huis gekomen. De aangekondigde slui-
ting van de gevangenis in Guantanamo - een lelijke
vlek op het mensenrechtenrapport van de
Verenigde Staten - is op de lange baan geschoven.
Een menselijke oplossing voor het probleem van de
duizenden illegale migranten uit Latijns-Amerika is
verder af dan ooit. De campagnebeloften daarover
de Keuze van LiesBet waLCKiers
Het ziet er niet goed uit voor Barack Obama. Meer
dan de helft van zijn onderdanen zegt ontevreden
te zijn over zijn beleid. Dat blijkt uit een vergelij-
king van alle opiniepeilingen in het hele land. Dat
hij het lastig zou krijgen, mag ons niet verbazen.
We hebben zijn lang en verbeten gevecht meege-
maakt om eindelijk de hervorming van het gezond-
heidsstelsel door te drukken. Een weliswaar uiterst
krappe maar toch historische overwinning: voor-
taan valt geen enkele Amerikaan nog buiten de
ziekteverzekering.
‘Socialistisch’
De hervorming van de ziekteverzekering was
zowat zijn voornaamste belofte tijdens de verkie-
zingscampagne en meteen het allesoverheersend
thema voor zijn tegenstanders. Overigens stond
zijn Democratische partij allesbehalve eensgezind
achter het voorstel. De ingeboren afkeer van de
Amerikanen voor alles wat ze ervaren als over-
heidsinmenging, is absoluut geen monopolie van
de Republikeinen. Dat blijkt ook uit andere dos-
siers, zoals het plan van Obama om de belasting-
verlaging van zijn voorganger George W. Bush
gedeeltelijk ongedaan te maken, met name voor de
rijkere twee procent van de bevolking. Soortgelijke
voorstellen krijgen alras het etiket ‘socialistisch’
opgekleefd. En dat is zowat het ergste scheldwoord
voor een Amerikaan. ‘Elk voor zich, je moet het
maar zelf maken’, blijft in dat land nog altijd de
basisfilosofie. Dit zou dus wel eens het struikelblok
kunnen worden bij deze parlementsverkiezingen.
Crisis
Makkelijk heeft Obama het totnogtoe zeker niet
gehad. De financiële crisis die de wereldeconomie
op de rand van de afgrond bracht, had haar wortels
in de Verenigde Staten en de gevolgen ervan zijn
nog verre van weggewerkt. Hij mag dan al een plan
hebben aangekondigd om de banken, die door hun
onverantwoord gedrag de wereld deden wankelen,
Precies twee jaar na zijn verkiezing tot president van de Verenigde Staten, op vier
november, staat Barack Obama op een beslissend moment van zijn carrière.
Halverwege dus. De Amerikanen trekken dan naar de stembus om het volledige
congres en een derde van de senaat te vernieuwen. Dat wordt een belangrijke
tussentijdse test voor de populariteit van het staatshoofd.
Obama halverwege
17
Verenigde Staten is geboren. Het gerucht dat hij
gelogen zou hebben over zijn geboorteplaats, is
oorspronkelijk aangebracht door een groepering
die zich de birthers noemt. Zij wilden daardoor
aantonen dat hij volgens de grondwet geen staats-
hoofd had mogen worden. Wat aanvankelijk niet
meer was dan een kwaadwillige roddel, is nu -
dankzij Fox News - uitgegroeid tot de overtuiging
van een niet onaanzienlijk deel van de bevolking.
Datzelfde Fox News laat trouwens geen gelegen-
heid onbenut om nadrukkelijk de tweede voor-
naam van de president te vernoemen: hij heet
namelijk officieel Barack Hussein Obama. Een
tweede voornaam die Arabische en dus moslim-
associaties oproept. Wat gezien het al dan niet
latente wantrouwen tegenover de islam dat sinds
nine eleven in de Verenigde Staten en elders
heerst, op weinig sympathie mag rekenen.
Obama zelf neemt het gelaten op: ‘Ik kan toch niet
de hele tijd met mijn geboorte-uittreksel op mijn
voorhoofd rondlopen’. Maar die permanente
beschadiging is niet zonder gevolgen. Het kan hem
zuur opbreken bij deze tussentijdse verkiezingen.
Als de machtsverhouding in het parlement kantelt,
krijgt Obama het tijdens de tweede helft van zijn
ambtstermijn nog lastiger om
zijn stempel te drukken op de
politiek van zijn land.
Tekst Liesbet Walckiers
hadden Obama nochtans massaal stemmen opge-
leverd van de Spaanstalige gemeenschap. En in
beide kampen heerst er ongenoegen over de cor-
ruptieschandalen van een aantal met de president
gelieerde parlementsleden.
Uitzichtloos
Intussen blijft Obama’s land een zware oorlogslast
torsen. Hij mag dan al het officiële einde hebben
afgekondigd van de Amerikaanse gevechtsmissie
in Irak, er blijven nog vijftigduizend manschappen
ter plaatse voor militaire bijstand en opleiding. Die
oorlog is - zo stelde een commentator het - niet
gewonnen en zelfs niet beëindigd. Intussen gaat
dat andere conflict, in Afghanistan, steeds meer
lijken op de uitzichtloze oorlog in Vietnam destijds.
En dan is er nog de olievlek in de Golf van Mexico,
een van de ergste milieurampen van de geschiede-
nis. Het staatshoofd kreeg te horen dat hij te zwak
was opgetreden tegen de verantwoordelijke olie-
maatschappij BP.
Geboren
Linkse ontgoocheling dus wegens onvervulde
beloften. Rechts een groeiende agressiviteit tegen
een politiek die wordt afgeschilderd als een ver-
staatsing van het dagelijks leven. Daar neemt het
verzet de vorm aan van conservatieve comités, de
zogenaamde Tea Parties, zeg maar de rechtervleu-
gel van de Republikeinse partij. Stuwende krachten
daarin zijn een televisiepresentator van de uiterst
rechtse televisiezender Fox News en Sarah Palin,
bij de jongste presidentsverkiezingen kandidate
voor het Republikeinse vice-voorzitterschap. Zij
voeren een campagne die aaneenhangt van leu-
gens en vuilspuiterij maar die wel aanslaat bij het
publiek. Meer dan de helft van de Amerikanen zegt
sympathie te hebben voor de Tea Parties. Opvallend
is dat een kwart van de ondervraagden er van
overtuigd is dat Obama (zoon van een Keniaanse
vader en een Amerikaanse moeder) niet in de
Obama oogst ontgoocheling wegens onvervulde beloften en
verzet wegens vermeende verstaatsing.
-
■PaniniIk zoek Paninistickers van de reeks Sprint 09 met nummers 50-53-79-111-122-148-153-170-258-298-325 en 327.
Noël Rammeloo, Galgenberglaan 24, 9070 Destelbergen, noel.rammeloo@telenet.be
■VerpleegstersTweemaal per jaar komen we samen met een vijftal verpleeg-sters A2 die afstudeerden in 1966. We zoeken collega-student Berte Brabants. We willen haar graag uitnodigen voor onze reü-nies.
Anny Barzin, Onderwijsstraat 36A, 2060 Antwerpen, anny.barzin@skynet.be
■FamiliekundeIk zoek de voorvaderen van Charles Moentjens geboren te Waarschoot op 11 november 1865, gehuwd met Leontine Braet en verhuisd naar Bassevelde.
Alex Van de Putte, 0478 24 02 42, alexvandeputte@telenet.be
■ReünieVoor onze zevende bijeenkomst in 2011 zoek ik nog legervrienden van de IIde batterij KROO die hun legerdienst begonnen in augustus 1957 te Lombardsijde.
Jordaan Van Praet, Leenweg 21, 9800 Astene-Deinze, 09 386 84 43
■BelgischebrouwerijenIk zoek teksten, artikels en publi-caties van oude en verdwenen
vraag en aanBod
Je zoekt wat of hebt iets aan te bieden? Commerciële aanbiedingen nemen we niet op.
Je zoekertje komt ook op www.okra.be. Stuur je vraag naar OKRA-magazine, Vraag en
aanbod, PB 40, 1031 Brussel of naar joke.callens@okra.be. Vermeld het liefst je
telefoonnummer. Dank in naam van de lezers aan wie reageert.
Gratis weckpotten
Belgische brouwerijen.Jan Troch, Wolvenstraat 16, 9280 Wieze, jttroch@hotmail.com
■CourtesMahlerIk zoek de titels en nummers van Hedwig Courtes Mahler, kan iemand helpen?
Adon Vergauwen, 052 42 38 41
■PottekeetherIk zoek de tekst van het gedicht dat als volgt begint: ‘ik moest van ma mère naar den apotheker voor een potteke ether. Ik pakte mijn kère en ging over de place de brouquère naar den apo-thekèr voor een potteke ether.’ Wie kan me het volledige gedicht bezorgen?
Marcel Goedermans, de Gerlachestraat 4 b5,3500 Hasselt, marcel.goedermans@telenet.be
■SonybandopnemerIk zoek een Nederlandstalige gebruiksaanwijzing voor een bandopnemer van het merk Sony, type TC 630.
Walter Esprit, Bijlokelaan 44, 9080 Lochristi, 09 355 83 20, walter.esprit@telenet.be
■DoomIk zoek gegevens, bidprentjes of doodsbrieven van personen met de naam Doom voor het vervolledigen van mijn stam-boom.
Roland Doom, Sparrebos 9, 9900 Eeklo, 09 378 29 07
■PixarIk zoek enkele ontbrekende num-mers van Pixarprenten die Delhaize uitdeelde. Nummers 43-171-201-213 en 215.
E. Dhaenens, Zeedijk 23, 8380 Zeebrugge
■GezochtIk zoek familie van mevrouw Th. Tytgath. In 1940 woonde ze op de Boulevard d’Akkergem 76 te Gent. Ook heb ik een communieprentje van Bernadette Tytgath uit 1963 te Berchem. Wie kan me info bezorgen?
Caroline Schols, Bremstraat 17, 3650 Dilsen-Stokkem, 089 56 50 39,mathieu.lowis@skynet.be
■WeckpottenKan ik iemand plezier doen met weckpotten van ¾ of 1 liter? Gratis af te halen.
De Vrij-Adriaensen, Elzenweg 3, 2310 Sint-Jozef Rijkevorsel, 03 312 07 59
■LegervriendenIk zoek legervrienden van de klasse 1968-’69 die gekazerneerd waren op de Heidenberg in kazer-ne Com. Bricart (2A) te Siegen. Ik heb daar mijn dienstplicht als chauffeur gedaan van april ’68 tot januari ’69. Alle info en herin-neringen zijn welkom.
willybeunnens@skynet.be
■BreiwolSamen met vriendinnen brei ik voor verschillende goede doelen. Daarom zijn we op zoek naar gratis breiwol. Alle soorten zijn welkom.
Mieke Van den Bosch, Merestraat 23, 9300 Aalst, 053 80 32 15
Heel veel lezers sturen ons zoekertjes voor deze rubriek. Je vraag wordt zo snel mogelijk gepubliceerd
maar je houdt er het best rekening mee dat je zoekertje pas een jaar nadat je het verstuurde, verschijnt
op deze bladzijden. Uiteraard plaatsen we het onmiddellijk op www.okra.be.
OKRA november 2010
18
-
■SketchIk zag ooit een sketch over twee dames die op een bank zaten en herinneringen ophaalden. Ik vond het zeer amusant en zou graag de tekst krijgen zodat ik het kan naspelen.
Irene De Donder, Burg. Stany Derijcklaan 3 b203, 3001 Heverlee, 016 31 60 35
■SmyrnatapijtWie is geïnteresseerd in een half-afgewerkt Smyrnatapijt met afmeting 1,5 op 1 meter?
Maria Hebbrecht, Drongenstraat 102, 9160 Lokeren
■MarialiedEen koor van serviceflatbewoners zoekt de volledige tekst (en even-tueel muziek) van een oud Marialied waarvan de eerste zin luidt: ‘Rozengarven gaan wij garen, rozen blank als verse sneeuw’.
lievevoet@hotmail.com
■BlikkensierdozenIk heb een doorlopende tentoon-stelling van oude blikken sierdo-zen, gratis te bezoeken na afspraak. Om mijn collectie te vervolmaken zoek ik verzame-laars van oude sierdozen die mij kunnen helpen door te ruilen.
Germain Viane, Blasiusstraat 95, 8972 Proven, 057 33 90 80 (voor 18.00 uur), 057 30 07 79 (na 18.00 uur), germain.viane@pandora.be, www.germainviane.centerall.com
■PostzegelsensigarenbandenIk heb twee grote boeken met postzegels en een boek met siga-renbanden. Wie is geïnteres-seerd?
Annie De Cauwer, Steerveldstraat 45, 2610 Wilrijk, 03 828 36 82
■PostzegelsWie helpt mijn verzameling post-zegels, binnen- en buitenlandse, verder uit te breiden?
Josette Bequoye, Woumenweg 232, 8600 Woumen
■GuidoGezelleWie wil lid worden van de culturele Guido Gezelle-Kring Vlaanderen?
Annie van Gelooven, Sint-Truidensteenweg 216, 3500 Hasselt, 011 27 31 35
■DiadozenenencyclopedieWie kan ik plezieren met diado-zen met daarin twee lege diala-ders, diakoffers met zes lege dialaders? Ook heb ik de volledige Encyclopedia Brittannica uit 1973, 24 volumes in leder ingebonden, vergulde snede. Dit alles gratis af te halen.
Marie-Christine Vanmaercke-Gottigny, Oudenaardseweg 135,9790 Moregem Wortegem-Petegem
■SchilderijIk bezit een olieverfschilderij op doek dat een dorpzicht en kerk-plein belicht. Het werk is onderte-kend door een zekere A. Lathouwers, 1915. Kan iemand me meer inlichtingen bezorgen over deze schilder?
François Bostyn, Mechelbaan 524, 2580 Putte, 0474 26 63 19
■BoekenWie heeft interesse in 350 boe-ken en romans? Gratis af te halen.
Arnold de Jong, Patrijsdreef 13, 2990 Wuustwezel, dejong.arnold@belgacom.net
■HandleidingIk zoek een handleiding en even-tueel ook een afstandsbediening voor een videospeler van het merk Panasonic, type J35 ntsc Playback on Pal tv.
Lucien Vermeersch, Kapellestraat 188, 8560 Wevelgem, 056 41 14 70, lucien.vermeersch@skynet.be
■LampenradioMet een oude lampenradio doe je me veel plezier, wie kan helpen?
Yvan Delbaen, Kontich, 03 457 18 55
■SmyrnawolIk zoek overschotten van smyr-nawol, mag gesneden zijn.
Jacqueline Vertriest, K. Astridstraat 17, 9800 Deinze, 09 386 63 99
■SoubrypuntenIk heb nog overschot aan Soubrypunten, wie is geïnteres-seerd?
Nicole De Brauwer, Kortrijkstraat 27 b6, 8550 Zwevegem, 056 75 62 73
■YasmineMijn vrouw maakt een plakboek over Yasmine, wie stuurt gehand-tekende foto’s of ander materiaal op?
Eddy Struyven, Pater Van den Akkerveken-straat 25 b1, 2382 Poppel
■BidprentjesWie helpt me mijn verzameling bidprentjes uit te breiden? Ik zoek ook het bidprentje van Broeder Fredoor en van Pater Pio.
Marcelline Vandenbroucke, Dorpplaats 20, 8647 Lo-Reninge, 057 40 05 63
■VWKeverIk zoek de handleiding van een Volkswagen Kever uit de periode tussen 1951 en 1957.
Verdoodt-Cardon, Heuvel 53, 9320 Erembodegem, 053 77 47 41
■PixarkaartenIk zoek vele ontbrekende Disney-Pixarprenten die verdeeld werden bij Delhaize. Wie kan helpen?
Frieda Vansteeland, Honzebroekstraat 111, 8800 Roeselare
■MiliciensIk zoek miliciens die in de Vijfde Linie lagen tussen augus-tus 1955 en mei 1956. Ik was toen sergeant in de tweede compagnie.
Gabriël Pauwels, Baronshof 2 b201, 9160 Lokeren, 09 348 20 67,gabrielpauwels@skynet.be
19
puBLireportage
OKRA november 2010
20
Spanning, avontuur, mysterie, het zijn de bruisende ingrediën-ten van de nieuwe Ketnet-fictiereeks De vijfde boog. Een reeks die zich helemaal in Bokrijk afspeelt. Niet toevallig: Bokrijk is het perfecte decor om bij weg te dromen. Alsof je in een andere wereld terechtkomt.
Bokrijk is ook een heerlijke plek voor een dagje uit met je gezin of in groep. Maar liefst 15 groepsprogramma’s (voor jong en minder jong) voeren je terug naar het leven op het platteland in Vlaanderen, van vijfhonderd jaar geleden tot nu. Enthousiaste animatoren en charismatische gidsen zorgen ervoor dat je volop proeft van het verleden. Alsof je er écht bent.
Ook het Domein Bokrijk heeft heel wat te bieden: een gigan-tische speeltuin, groene bossen, een aantrekkelijk horeca-aanbod en een beklijvend adventurepark. Op een groepsuit-stap mag de boog nu eenmaal niet altijd gespannen staan.
Wist je dat het openluchtmuseum open is van 26 maart tot 30 september 2011? Je kan nu al een groepsuitstap boeken! Maar zo lang hoef je niet te wachten om Bokrijk te bezoeken. Het domein met de speeltuin en het arboretum is elke dag gratis toegankelijk.
PraktischDomein Bokrijk, Bokrijklaan 1, 3600 GenkInfo en reservatie iedere werkdag tijdens de kantooruren via 011 265 385, fax 011 265 370, bokrijksales@limburg.be of www.bokrijk.be.Bokrijk heeft voordelige groepstarieven en bovendien spaar je maar liefst 3 euro per persoon als je boekt voor 1 juli 2011.
Bokrijk in 2011
OKRA november 2010
20
Het Domein BokrijkBokrijklaan 1, 3600 GenkTel. + 32 (0)11 265 300
www.bokrijk.be
Mysterie, spanning, avontuur: in 2011 is Bokrijk in de ban van ‘de 5e boog’. Logisch: deze succesvolle Ketnet-jeugdreeks werd in Bokrijk opgenomen en komt hier opnieuw tot leven.
Met interactieve tochten die je naar de locaties uit ‘de 5e boog’ voeren en met tal van meeslepende groepsprogramma’s voor jong en oud. Onderweg ontdek je ook de échte betekenis van de mysterieuze objecten uit de reeks en maak je kennis met het vroegere leven op het platteland.
De Bokrijkacteurs en de ambachtslui doen je het heden helemaal vergeten. Nooit eerder was jouw daguitstap zo leuk!
Welkom in Bokrijk, de enige plek om ‘de 5e boog’ te beleven!
Vraag vrijblijvend onze gratis groepenfolder aan of download hem op www.bokrijk.be
21
anders oud
“Ik heb totaal geen voeling met
bloemen. Ondertussen houd ik de
bloemen wel uit elkaar maar ik
heb geen groene vingers. Daar
aan het tuinhuis hangen bego-
nia’s. Die ken ik want daarmee
worden bloementapijten gemaakt.
Een begonia is een sterke bloem
maar ze blijft slechts drie dagen
goed. De bloemen worden immers
van de stengel getrokken. Een
ander voordeel van de begonia:
het is een zware bloem, de bloe-
men worden naast elkaar gelegd,
lichtjes overlappend. En zo blijven
de bloemen liggen die niet worden
gekleefd”, legt Marc uit.
Kleurenpalet
“Ook de kleuren zijn bijzonder: de
kleuren van de begonia’s hebben
alleen de basiskleuren geel en
rood. Alle variaties zijn mogelijk:
geel, zalmkleurig, oranje, scharla-
ken, roze, donkerrood enzovoort.
Maar variaties met blauw bestaan
niet: er zijn bijvoorbeeld geen
paarse begonia’s. Daar moet je in
je ontwerp dus rekening mee
houden. Kunnen we de blauwe
kleur toch niet omzeilen, dan
gebruiken we dahlia’s. Dat gebeurt
bijvoorbeeld wanneer we een logo
moeten namaken waarvoor je
echt geen alternatieve kleur vindt
bij de begonia’s”, vervolgt een
begeesterende Marc.
Geen verspilling
“In de streek van Lochristi worden
veel begonia’s geteeld. Die wor-
den geplant voor de knollen, niet
‘Ogen met bloemen
zijn het moeilijkst’
Marc Schautteet heeft wel een heel speciale hobby, hij ontwerpt
bloementapijten. “Daar ben ik in de jaren zeventig mee gestart. Ik werkte
als grafisch ontwerper en de voorzitter van het verbond van siertelers
vroeg me of ik wilde meewerken aan een bloementapijt. Hij was een
goede vriend van mijn vader, dus zei ik snel toe. Wist ik toen veel dat het
zo’n uit de hand gelopen hobby zou worden.”
OKRA november 2010
22
item
voor de bloemen. De telers ver-
wijderen de bloemen om de knol-
len te laten dikken. Om die reden
werd begonnen met de eerste
bloementapijten: die bloemen
waren toch overbodig.
Bloemen blijven een natuurlijk
product en dus ben je afhankelijk
van de natuur. Dit seizoen bleek
niet zo goed voor begonia’s.
Daardoor ontstond een tekort aan
bepaalde kleuren. Dan moet ik
het ontwerp anders inkleuren. En
het aantal bloemen opnieuw bere-
kenen.
De drukste periode voor mij is van
15 augustus tot 15 september. In
die maand leggen we alle bloe-
mentapijten. Ja, dat is hectisch.
Die ene maand vlieg ik van hier
naar daar.”
Fonteinen en Europa
“Ik ben trots op het bloementapijt
dat dit jaar in Brussel lag, 1 800
vierkante meter groot. Dat stond
in het teken van het Europees
voorzitterschap. Het logo moest er
in verwerkt worden, je hebt daar-
voor de toestemming nodig van de
Europese Unie. Verder had ik
gekozen om er fonteinen en goti-
sche elementen in te verwerken.
Ik teken graag, en zo kan ik mijn
creativiteit helemaal botvieren.”
Blijft boeien
“Niettegenstaande ik het al zoveel
jaren doe, blijft elk bloementapijt
een uitdaging. Het bloementapijt
in Zottegem ter ere van de vijftig-
ste verjaardag van de sierteelt,
stond in het teken van de vier
seizoenen. Maar ook de toekomst
moest er in verwerkt worden.
Daar moet ik toch even over fan-
taseren. In Leuven moest ik eens
een schilderij van Rogier van der
Weyden namaken. Dat lukte.
Nog iets waar ik trots op ben: de
man die me de stiel van het bloe-
mentapijt leerde, is ondertussen
overleden. Wel, ter herdenking
van hem heb ik zijn foto nage-
maakt met bloemen. Dan ontdek
je toch de grenzen van wat je met
bloemen kan. Ogen uitwerken
met bloemen bijvoorbeeld is
aartsmoeilijk. In Brussel heb ik
ooit eens kantwerk uitgewerkt
met bloemen, dat vond ik tof om
te doen. Ik maak me nooit zenuw-
achtig over een ontwerp. Al heb ik
wel gezwoegd op het namaken
van een echt tapijt. Dat tapijt was
te bewonderen in een gebouw aan
de Grote Markt. Mensen konden
dus meteen vergelijken of het
klopte. Dat was enorm gedetail-
leerd met heel veel verschillende
ontwerpen op het tapijt. Wat ik
nog graag eens zou doen, is een
bloementapijt leggen onder de
Eiffeltoren.”
Zelf geen bloemen leggen
“Ik maak niet alleen het ontwerp,
ik coördineer ook het leggen van
de bloemen. In Brussel werken we
daar met tachtig mensen aan. In
België zijn het vaak de telers zelf
die de bloemen leggen. Maar in
het buitenland doe je het met de
mensen van ter plaatse. Elke
ploegleider krijgt een gedetail-
leerd plan van het stuk dat hij
moet leggen. Op de tekening
staan nummertjes, elk nummer
komt overeen met een kleur. Die
nummering heb ik uitgevonden,
ondertussen is dat zo ingeburgerd
dat elke bloemenlegger en -teler
het gebruikt.
Op de grond ligt de tekening op
ware grootte uitgerold. Ja, ook
dat immens grote van Brussel.
Dat zijn verschillende plastic vel-
len die aan elkaar gekleefd wor-
den. Alle lijnen van de tekening
staan er op, de bloemenleggers
moeten die gewoon volgen. Daar
zijn we vier dagen op voorhand al
mee bezig om die vellen goed uit-
gerold te krijgen. Dan komen de
bloemenleggers in actie. Ik over-
schouw het geheel en zie meteen
wanneer een bloem niet op z’n
plaats ligt. Om je een idee te
geven: per vierkante meter heb je
250 bloemen nodig. In het tapijt
van Brussel gaan 300 000 bloe-
men. Die zijn op vier en een half
uur gelegd bij goed weer. We
spreken dan wel over ervaren
bloemenleggers.”
Een jaar werk
“Dit jaar reisde ik naar Sjanghai
en Praag, er lagen ook tapijten in
Zottegem, Genk en Brussel. Ja,
allemaal op een maand tijd. Toch
ben ik een heel jaar bezig met
bloementapijten. Ik weet dat ik
binnenkort telefoon zal krijgen
met de vraag of ik wil nadenken
over het bloementapijt van
Bespaar op successierechten dankzij het duolegaat.
GRATISinfonamiddag
9/12 in Leuven.
Schrijf u nu in.
Dankzij een duolegaat neemt het Rode Kruis de successierechten van uw erfgenamen ten laste. Dit levert hen een aanzienlijke besparing op en helpt het Rode Kruis helpen! Paraat. Altijd, overal.
Ja, ik kom naar de infonamiddag over besparen op successie rechten met personen, op 9 december om 14 uur in de Provinciale Zetel van Rode Kruis
Vlaams-Brabant, Herestraat 49 / BTC, 3000 Leuven. Deelname is gratis. Plaatsen zijn beperkt, inschrijven is verplicht.
Ik wil graag zelf een gratis infonamiddag over besparen op successierechten organiseren voor mijn vriendenkring of vereniging.
Ik wil graag per post de folder en bijkomende informatie over het duolegaat ontvangen.
Ik wil de mogelijkheden persoonlijk en discreet bespreken.
Stuur deze bon terug naar Rode Kruis-Vlaanderen, DA 852-570-7, 2800 Mechelen. Postzegel is niet nodig. Of fax naar 015 44 36 01. Of stuur een e-mail naar michel.dumont@rodekruis.be. Of bel 015 44 34 11. Vermeld ‘Okra’. Bedankt.
voornaam:
naam:
straat: nummer: bus:
postcode: gemeente:
telefoon:
e-mail*:* Ja, ik wil via e-mail op de hoogte blijven van de activiteiten en diensten
van het Rode Kruis.
Uw vraag wordt strikt vertrouwelijk behandeld.
Bon voor gratis deelname en/of meer informatie
Het Rode Kruis respecteert uw privacy. De informatie die we van u ontvangen wordt uitsluitend voor wervings- en communicatiedoeleinden door het Rode Kruis in een bestand opgenomen. De wet van 11 december 1998 i.v.m. bescherming van de persoonlijke levenssfeer t.o.v. gegevensverwerkingen, verleent u toegangsrecht tot deze gegevens en de mogelijkheid ze te verbeteren. Identifi catienummer register geautomatiseerde verwerkingen: 000392255. Indien u liever niet meer gecontacteerd wordt door het Rode Kruis, kruis dan dit vakje aan: .
OKRANOV10
© B
rittn
ey M
cChr
isty
Pho
togr
aph
RKV-00865_Legaten-OKRA-210x148-R-VERSIE4.indd 1 07-07-2010 16:12:50
Dit bloementapijt ontworpen door Marc Schautteet lag deze zomer op de Brusselse Grote Markt.
Eens het bloementapijt er ligt, is voor mij het plezier
er af.
23
Brussel over twee jaar. Dan maak
ik een aantal ontwerpen die ik aan
de opdrachtgever laat zien. Ik
werk het gekozen ontwerp verder
af, bereken de bloemen en doe de
bestelling van de bloemen. Dan
begint het werk om het tapijt op
ware grootte over te tekenen op
de plastic vellen. En zo vul ik de
rest van het jaar op.”
Vrouw mee op reis
“Mijn vrouw reist soms mee. Maar
dan is het om te werken. Tenslotte
zijn dit geen plezierreisjes. Neem
Sjanghai. Het is zeer ver reizen
om slechts drie dagen ginds te
zijn. ’t Was er 40°C warm met een
luchtvochtigheid van tachtig pro-
cent. Ik kan je verzekeren: dat is
werken.
Toen de vliegtuigen in het WTC
vlogen, moesten we een tapijt
leggen in Frankfurt. We reden er
met de auto naartoe. We luister-
den niet naar het nieuws, dus
toen we in Frankfurt aankwamen,
wisten we van niets. We meldden
ons aan en krijgen meteen te
horen dat het bloementapijt niet
door ging. De bloemen waren
echter al onderweg, we konden
dat niet meer afblazen.
’s Ochtends kreeg ik een nieuwe
opdracht: of ik het ontwerp van
het bloementapijt opnieuw wilde
maken, dit keer als symbool voor
solidariteit met de slachtoffers.
En dat moest uiteraard met de
bloemen die op komst waren. Ik
kan je verzekeren, dat was zwoe-
gen en zweten.”
Plezier weg
“De uitstraling die zo’n tapijt
geeft, dat doet het meeste deugd.
Journalisten vanuit Japan en
Tsjechië hebben me gevolgd. En
het plezier van het te zien groei-
en. Eens het er ligt, is voor mij het
plezier er af. Dan is het meteen op
naar het volgende tapijt.”
Tekst Katrien Vandeveegaete
Foto Emy Elleboog
23
Bespaar op successierechten dankzij het duolegaat.
GRATISinfonamiddag
9/12 in Leuven.
Schrijf u nu in.
Dankzij een duolegaat neemt het Rode Kruis de successierechten van uw erfgenamen ten laste. Dit levert hen een aanzienlijke besparing op en helpt het Rode Kruis helpen! Paraat. Altijd, overal.
Ja, ik kom naar de infonamiddag over besparen op successie rechten met personen, op 9 december om 14 uur in de Provinciale Zetel van Rode Kruis
Vlaams-Brabant, Herestraat 49 / BTC, 3000 Leuven. Deelname is gratis. Plaatsen zijn beperkt, inschrijven is verplicht.
Ik wil graag zelf een gratis infonamiddag over besparen op successierechten organiseren voor mijn vriendenkring of vereniging.
Ik wil graag per post de folder en bijkomende informatie over het duolegaat ontvangen.
Ik wil de mogelijkheden persoonlijk en discreet bespreken.
Stuur deze bon terug naar Rode Kruis-Vlaanderen, DA 852-570-7, 2800 Mechelen. Postzegel is niet nodig. Of fax naar 015 44 36 01. Of stuur een e-mail naar michel.dumont@rodekruis.be. Of bel 015 44 34 11. Vermeld ‘Okra’. Bedankt.
voornaam:
naam:
straat: nummer: bus:
postcode: gemeente:
telefoon:
e-mail*:* Ja, ik wil via e-mail op de hoogte blijven van de activiteiten en diensten
van het Rode Kruis.
Uw vraag wordt strikt vertrouwelijk behandeld.
Bon voor gratis deelname en/of meer informatie
Het Rode Kruis respecteert uw privacy. De informatie die we van u ontvangen wordt uitsluitend voor wervings- en communicatiedoeleinden door het Rode Kruis in een bestand opgenomen. De wet van 11 december 1998 i.v.m. bescherming van de persoonlijke levenssfeer t.o.v. gegevensverwerkingen, verleent u toegangsrecht tot deze gegevens en de mogelijkheid ze te verbeteren. Identifi catienummer register geautomatiseerde verwerkingen: 000392255. Indien u liever niet meer gecontacteerd wordt door het Rode Kruis, kruis dan dit vakje aan: .
OKRANOV10
© B
rittn
ey M
cChr
isty
Pho
togr
aph
RKV-00865_Legaten-OKRA-210x148-R-VERSIE4.indd 1 07-07-2010 16:12:50
OKRA november 2010
24
reChtsinFo
Weinig erfenissen leiden tot betwistingen of wor-
den verworpen. Toch heerst er heel wat ongenoe-
gen bij erfeniskwesties. Zo zou de helft van de
gezinnen uiteenvallen na het overlijden van de
langstlevende ouder, voelt een kwart van de erfge-
namen zich bij de verdeling benadeeld en zou
twaalf procent liever niets ontvangen om ruzies te
vermijden. Dat erven een delicate zaak is, hangt
samen met het taboe over geld. We praten er niet
graag over, zeker niet over geld waarvoor we niet
zelf hoeven te werken maar dat we in de schoot
geworpen krijgen. Nochtans kan een goed gesprek
én de nodige kennis heel wat ergernis voorkomen.
Wijzigingen
Nadat het erfrecht lange tijd onveranderd bleef,
bracht de wetgever de voorbij decennia toch enke-
le cruciale wijzigingen aan. Tot 1958 kon een
gehuwde vrouw in België een nalatenschap niet
zelf aanvaarden, haar man moest haar machtigen.
Erfenissen liggen vaak gevoelig. Vele mensen
spreken niet graag over nalatenschappen.
Nochtans wordt iedereen er ooit mee
geconfronteerd. Advocate Liliane Versluys schreef
er een boek over. Je rechten bij erfenis maakt je
wegwijs in alle erfeniskwesties. Als OKRA-lid kan
je het nu bestellen tegen voordeelprijs.
Pas vanaf 1976 mocht ze die erfenis zelf beheren,
tevoren kon haar echtgenoot ze ongestraft ver-
kwanselen. Verbazingwekkend dat die toestanden
zo lang hebben kunnen aanslepen.
In 1981 bereidde de wetgever de groep van begun-
stigden van het erfrecht uit naar de langstlevende
echtgenoot met een voorbehouden erfdeel en in
2007 naar de langstlevende wettelijk samenwo-
nende zonder voorbehouden erfdeel.
Buitenechtelijke kinderen hebben sinds 1987
dezelfde rechten als kinderen geboren binnen het
huwelijk. Kinderen geboren uit overspel werden
pas in 2006 volledig gelijkgeschakeld met wettige
kinderen.
Alle antwoorden
In Je rechten bij erfenis legt advocate Liliane
Versluys heel gedetailleerd al je rechten uit. Alle
aspecten komen daarbij aan bod. Wat en van wie
erf je als gehuwde, wettelijk of feitelijk samenwo-
nende? Hoe kan je je nalatenschap zelf regelen? En
wat met schenkingen? Hebben zij een impact op
een latere erfenis? Hoe maak je een testament?
Hoeveel kost het om te schenken of te erven?
Wanneer heb je een advocaat of een notaris nodig?
Wat betekenen ‘inbreng’ en ‘inkorting’? En wat met
de fiscus, hoeveel belastingen moet je betalen op
erfenissen en schenkingen? In dit boek lees je ook
hoe je je afscheid zelf kan voorbereiden en welke
schikkingen je kan treffen.
Erfenis-encyclopedie
Boek tegen voordeelprijs
Als OKRA-lid betaal je voor Je rechten bij erfenis van de vermaarde advocate
Liliane Versluys slechts 19,50 euro + 4 euro verzendingskosten. In de winkel betaal
je 32,50 euro. Kijk op blz. 54 en reserveer snel jouw exemplaar.
Liliane Versluys, Je rechten bij erfenis, EPO, Antwerpen, 2010, 496 blz., 32,50 euro.
liliane versluys
je rechten bij
erfenis
wetsreeks
over wat teLt
25
Rik Daze: “Ik was pas drie jaar
toen mijn vader stierf. Zweren
aan de maag, zei men. Ik moest
op mijn knieën zitten op de vou-
tetrap en bidden bij mijn opge-
baarde vader. Een beeld dat me
altijd is bijgebleven. Je moest
geknield bidden bij een dode,
was de uitleg die ik later van
moeder kreeg.
Mijn grootvader was smid in
Evergem en daar zijn mijn zus en
ik grootgebracht. Telkens er iets
te doen is in Evergem, ga ik er
naar toe om dat te fotograferen.
Die band vanuit mijn jeugd is
gebleven. Mijn moeder is 97 en
al tien jaar zwaar dementerend.
Ze verblijft in Zomergem en elke
donderdag en zondag gaan we er
naartoe. Zij is beslist de meest
gefotografeerde vrouw want bij
de minste aanleiding, trek ik
haar. Het kan telkens de laatste
keer zijn en dat zijn toch belang-
rijke documenten. Ik heb hier
een foto van haar van enkele
weken geleden. Ze houdt haar
gezicht in haar mooie, oude han-
den. Ik ben zo blij dat ik dit kon
fotograferen. Het is een respect-
volle foto, ook omdat haar ogen
bedekt zijn. Ik heb last met
foto’s die geen respect hebben
voor de persoon. De realiteit van
een mond die open zakt en
vreemde ogen hebben we al alle-
maal gezien. Maar zo’n serene
handen die het verdriet of de
wanhoop van een oude mens
omvatten en voor de buitenwe-
reld afschermen, is een confron-
tatie die je stil maakt.
Al vijf jaar herkent moeder ons
niet meer. Als ik een lekker
snoepje in haar mond stop,
neemt de agressie die ze bij het
begin meestal tegenover ons
toont, langzaam af. Dat is bijna
het enige contact dat we met
haar hebben. Ik hoop dat ze niet
afziet maar zeker ben ik daar
niet van. Men weet nog zo weinig
over deze aftakelende ziekte.
Mijn moeder is altijd mee ver-
huisd met mijn zus, die ook
steeds voor haar zorgde. Dat
verklaart de sterkere band tus-
sen hen. Ik ga niet alleen op
bezoek omdat het mijn moeder
is, wij houden regelmatig contact
met nogal wat bekende mensen
met wie het niet goed gaat. We
denken dat ze juist dan bezoek
nodig hebben. Zo fotografeer ik
onnoemelijk veel oude mensen.
Als ze met iets bezig zijn, als
iemand hen te eten geeft, dat
zijn zalige momenten om foto’s
te nemen als ze het allebei wil-
len. Ik schenk hen die foto’s ook
achteraf.”
Al werd hij intussen 72, hij heeft iets ontwapenend jong, deze warme
Gentenaar. “Ik heb niet veel te vertellen”, zei hij aan de telefoon, “mijn verhaal
zit in mijn foto’s.” Een wijze kijk van Rik Daze op het eigen werk maar de paar
uren in zijn gezelschap waren toch een mooie aanvulling van zijn verhaal.
‘Altijd mijn goesting mogen doen’
OKRA november 2010
26
over wat teLt
Rik Daze: “Ik flits nooit. Ik wil met natuurlijk licht fotograferen.”
Letterzetter
“Het was de pastoor die mij een
beetje naar die school dreef.
‘Den Erik, die moet naar Don
Bosco in Sint-Denijs gaan’, zei hij
tegen moeder. Daar had ik de
keuze tussen metaal, hout, elek-
triciteit en drukkerij. Ik koos
voor het laatste en zo werd ik
letterzetter. Ik mocht beginnen
bij de drukkerij Van Melle in
Gent. Ik heb daar drie jaar
gewerkt, in ploegen. Ondertussen
volgde ik avondles grafische
vormgeving in Sint-Lukas. Toen
ik afgestudeerd was, hadden ze
in het Chiro-centrum Kipdorp
iemand nodig om ontwerpen te
maken en de tijdschriften te ver-
zorgen. Ze kenden mij daar van
naam omdat ik actief was in de
werkmansparochie Sint-Vincen-
tius in Gent en meewerkte in
de gewestploeg. Bij Van Melle
verdiende ik 8 400 frank en
mijn beginloon op Kipdorp was
6 200 frank. Mijn verplaatsings-
kosten van Gent naar Antwerpen
afgetrokken, schoot daar niet
veel van over. Maar ik deed dat
werk graag en ik kwam in con-
tact met fotografen, schrijvers
en tekenaars.
In de dertien jaar Kipdorp, leer-
de ik mijn vrouw Lieve kennen,
trouwden we, kregen we kinde-
ren en volgde ik fotografie in
Sint-Lukas. Ik droomde ervan
‘op mijn eigen’ te beginnen. Dat
was in de jaren zestig. Ik liep alle
redacties af en kon stilaan een
en ander combineren. Met het
loon van Lieve, die eens uit de
kleine kinderen, terug ging les-
geven, konden we nipt rondko-
men.”
Ons trio
“Wij hebben drie totaal verschil-
lende kinderen. Onze oudste,
Lieven, koos voor de verpleging.
Hij is nu hoofdverpleger in de
Sint-Lukaskliniek en hij heeft
een vriend, Piet. Tine was wat
onbeslist in haar keuze maar op
een bepaald moment greep ze
naar mijn fototoestel. Ze zag hier
ook niets anders dan foto’s lig-
gen en ze trok naar Sint-Lukas.
Fotografie. Daar ontmoette ze
haar man, Erik, ook fotograaf. Zij
doen dat veel beter dan ik. Ik
ben wat blijven hangen in de
‘oude’ fotografie maar ik heb
veel geleerd van Walter de
Mulder en Gilbert D’haene, de
mannen van de ‘grote’ fotogra-
fie. Vandaag kan iedereen foto-
graferen. Vroeger had je voor
een huwelijksreportage één
fotograaf. Nu zijn er dat tien. Die
durven op hun knieën onder het
altaar kruipen om het koppel
vanuit een andere hoek te
nemen. Dat bestond vroeger niet
en was ook voor niets nodig. Die
jonge mensen werken digitaal,
hebben die techniek in hun vin-
gers. Ik kijk er naar op dat ze
zich zo inwerken maar voor mij
hoeft het niet.
En ons jongste, Maartje, is ook in
de verpleging gestapt. Ze werkt
in de Volkskliniek in Zelzate.
Haar man, Patrick, een ‘crème’
van een gast, werkt hier in een
fabriek.
Kleinkinderen, dat zit er niet zo
meteen in. Ik fotografeer wel
veel in die wereld van grootou-
ders met kleinkinderen. Maak ik
een trouwreportage, trek ik
meestal ook naar die mensen als
er kinderen komen. Dan ga ik
naar ’t moederhuis of bij hen
thuis en als cadeau krijgen ze
dan de foto’s. Vorige week wilde
ik een stel kleinkinderen dat nog
niet op de foto stond, fotografe-
ren. Maar ze sliepen nog toen ik
’s namiddags bij hun grootou-
ders belandde. Ik mocht ze niet
wekken. Die wereld ken ik dus
niet.”
Zoveel andere werelden
“Herman Boon, de aalmoezenier
van de burgerluchtvaart in
Zaventem en Omer Tanghe
brachten mij op het spoor van
Palestina. Ik trok er met hen
naartoe en ontmoette daar
Adeline Peyskens uit Sijsele, een
oud-kajotster. De bisschop van
het oorlogsgebied Palestina
vroeg haar in 1951 om jonge
vluchtelingen en wezen op te
vangen. Adeline heeft tot het
einde van haar leven in dat ‘heet’
gebied gewerkt en geprobeerd
de verschillende godsdiensten te
doen samenwerken. Zij werd de
‘Kerk-Moeder’ in Galilea ge-
noemd. Zij was een lieve, grote
vrouw en is vorig jaar gestorven.
Herman Boon nam mij overal
mee op zijn wereldreizen: Zaïre,
Rwanda, Philadelphia waar het
Eucharistisch Congres plaats
vond. Zoiets kunnen we ons niet
meer voorstellen maar ik kwam
er wel in contact met de grote
figuren uit de Kerk van toen,
zoals Moeder Theresa en Helder
Camara. Toen drumde er zich
nog geen meute fotografen rond
het gebeuren en kon je rustig
foto’s maken. Al had ik wel pech
in Haïti waar we passeerden op
de terugreis van het congres. In
de luchthaven werden al mijn
films belicht omdat men mij niet
vertrouwde. Maar die tegenslag
leek voor mij wel een aansporing
om van fotograferen echt mijn
leven te maken.
Fotograferen zat niet in de fami-
lie. Ik heb goesting gekregen in
de fotografie op Kipdorp waar zo
veel fotografen hun waar kwa-
men aanbieden. Ik begon met
foto’s voor de Pauselijke
Missiewerken. Toen mijn vrouw
terug in het onderwijs stapte en
zij de boterham verdiende, kon
ik mij permitteren om eens een
27
OKRA november 2010
28
week, maximum veertien dagen
weg te gaan voor fotowerk. Zo
strandde ik vijf keer in India bij
Moeder Theresa en bij veel
Vlaamse missionarissen die daar
werkten. Eigenlijk heb ik daar
mijn stiel geleerd, ter plaatse
waar ik moest fotograferen.
Ik leerde er niet alleen mijn vak,
ik ontdekte ook dat wij niet zo
hoog moeten oplopen met onze
cultuur. Als je ziet wat India in
zich heeft maar ook Afrika.
Ik heb daar de hartelijkheid van
de mensen gezien, hun bijzon-
dere gezichten. Ik was daar bij
de Jezuïeten en de zusters van
de Jacht uit Heverlee en we heb-
ben daar al die scholen en centra
bezocht. Ik heb daar Moeder
Theresa gevolgd en met de zus-
ters in de sloppenwijken geze-
ten. Onvergetelijk.”
Mensen, mijn inspiratie
“Als ik niet meer kan klappen
met mensen op de tram, of de
bus, langs de straat, dan ben ik
mijn inspiratie kwijt. Dat is het
geluk dat wij hebben. Wij heb-
ben geen auto en zijn verplicht
om rond te lopen. Gisternamiddag
gingen we naar Lieve’s kozijn,
Robert. Een man van 86. Zij
hadden een winkel in Ledeberg.
Ledeberg is zo’n echt ‘plat’ cen-
trum buiten Gent. Lieve heeft
daar altijd les gegeven en na
haar werkuren hielp ze haar
nicht Mien in de winkel. Met de
drukkerszaak van Robert liep
het slecht af en het echtpaar
verhuisde naar een apparte-
ment op de twintigste verdie-
ping tegenover de gevangenis
van Gent. Prachtig uitzicht op de
stad maar Mien was ziek en
Lieve heeft haar twee jaar lang
verzorgd, tot het einde.
Nu zit Robert daar, kan niet
meer uit de voeten en dus gaan
we er naartoe, al is hij een
onmogelijke vent. Maar zo leer
je veel over de mensen. Straks
ga ik met de fiets naar Robert
en heb ik weer contact met
mensen.
Je moet wel aanleg en zin heb-
ben om contact te zoeken. Bij
de bakker en de beenhouwer en
nu ook een Colruyt in onze
buurt heb je wat meer tijd om
met de mensen te klappen. Dat
houdt ons recht. Dat geeft ons
een beetje kracht. Vroeger gin-
gen de mensen naar de kerk en
daar had je contact met men-
sen.
Ik ga nog altijd graag naar de
kerk maar niet op bevel. We
hebben hier een pastoor die niet
kan preken, niet met de mensen
omgaan. Die kent zijn stiel niet.
Ik heb het lastig met mensen
die hun vak niet kennen.
Anderzijds, het katholiek geloof
zegt me nog iets. Het zijn vita-
mines waar je van leeft. Ik loop
vele kerken binnen en buiten en
in het licht daar zie ik veel din-
gen.
Met heel die affaire rond Van
Gheluwe lopen wij vaak binnen
bij die mensen die nu nog dat
katholiek geloof stielmatig
bedrijven. Mensen die ik appre-
cieer. Dit misdrijf, hoe ernstig
ook, is van alle tijden. Ik weet
nog in de tijd in Don Bosco wer-
den er ook Salesianen wegge-
stuurd omdat ze kinderen op
hun schoot namen. Het is een
misdrijf. Maar een chauffeur die
tegen 140 per uur een fietser
doodrijdt, dat is ook een mis-
drijf.”
Analoog
“Dat fotograferen van mij, dat is
een ziekte. Het is ook maar dat
wat blijft na mijn overlijden. Ik
heb heel veel gefotografeerd in
De Wingerd, een woon- en zorg-
centrum in Leuven. Oude men-
sen, velen al een beetje weg uit
deze wereld. Het kantelmoment
van het leven. Zwart-wit foto’s
omdat kleuren afleiden. De
wereld van kinderen en volwas-
senen getroffen door handicaps
heb ik ook vaak in beeld gebracht.
De armoede en de moed van de
Vierde Wereld heb ik in foto’s
getoond. Maar ook in de Brakke
Grond in Amsterdam heb ik veel
gefotografeerd. Dat was jaren-
lang de thuishaven van Guido
Vereecke, mijn chiro-kompaan
van destijds. Hij heeft daar dege-
lijk cultureel werk verricht.
Omdat ik ouderwets - analoog
dus - blijf verder werken, trek-
ken Lieve en ik elke maand een
dagje naar Antwerpen, naar een
grote fotohandel bij de kathe-
draal. Ik haal daar mijn zwart-
witfilms want hier in Gent heb-
ben ze maar een klein voorraad-
je. Mijn films zijn opgedreven
naar 800 ASA want ik flits nooit.
Ik wil met natuurlijk licht foto-
graferen. Dan moet je de films
langer ontwikkelen maar ik doe
dat al dertig jaar, dat zit er inge-
bakken. Wat is het verschil tus-
sen digitaal en analoog? Met
digitaal kan je ‘ingrijpen’. En dat
vind ik een brug te ver. Een foto-
graaf moet in het beeld kijken.
Daar zit leven genoeg in.”
Tekst Hilde Masui
Foto’s François De Heel
over wat teLt
Ik heb last met foto’s die geen respect hebben voor
de persoon.
OKRA november 2010
30
!Je
wintmet
Nuofnooit!
www.okra.bewww.okrasport.be022464441
DeWeekvanhettrefpuntinseptember,eengrootsucces!
Wie nog wil genieten van een paar maanden gratis lidmaatschap moet zich reppen.
Bied vandaag nog aan alle 55-plussers die je kent het OKRA-lidmaatschap aan. Dan genieten zij, net als
jij, elke dag weer van dat schitterend aanbod: van wandelen tot uitstappen en nog veel meer. Volop con-
tact met leeftijdgenoten en hechte vriendschap krijgen ze gratis. En hun pensioen is in veilige handen.
Leden die voor de eerste keer aansluiten bij OKRA en OKRA-SPORT krijgen bij een lidmaatschap 2011 de
laatste maanden van 2010 gratis.
31
© Jürgen Doom
Meer dan ooit!
Je OKRA-lidmaatschap is meer dan ooit de moeite waard. Over een
paar weken houd je je gloednieuwe lidkaart 2011 in handen. Elk lid
van OKRA krijgt zo’n kaart: de ‘trouwe’ en de ‘nieuwe’ leden.
De OKRA-lidkaart 2011 is niet alleen knap en stevig zoals een echte
lidkaart hoort te zijn, ze maakt je lidmaatschap ook bijzonder inte-
ressant. Je geniet van allerlei voordelen via je regio en via OKRA-
magazine en je kan er voortaan ook elke dag Qualietpunten mee
sparen.
1. Hilde surft naar www.qualiet.com en zoekt een
Qualietzaak die keukenspullen verkoopt.
2. Ook in de folder vindt ze ‘haar’ Qualietzaak.
3. Ze ziet de OKRA-sticker op het uitstalraam.
Hier is ze welkom!
4. Het geschenk voor kleindochter Laura en haar vriend Tim
gekocht, betaald en… de Qualietpunten zijn geregistreerd.
5. Wow, 1 104 punten! Binnenkort een cheque van vijf euro in de
bus! Mooi meegenomen…
6. Laat het huwelijksfeest van Laura en Tim maar beginnen!
Lees zeker de Qualietflyer die je krijgt samen met je lidkaart 2011.
Daarin staat nog eens haarfijn uitgelegd hoe je Qualietpunten
spaart. Veel plezier ermee!
1
4
2
5
3
6
OKRA november 2010
32
Vanuit haar oorsprong in de sociale beweging, beschouwt Groep
ARCO bouwen aan een duurzame samenleving als een van haar
belangrijkste maatschappelijke opdrachten. 800 000 coöperatieve
aandeelhouders onderschrijven deze keuze.
Die zorg voor mens en milieu vertaalt zich in een toekomstgericht
fi nancieel beleid. Naast aanzienlijke investeringen in de bank- en
verzekeringssector, participeert Groep ARCO daarom in vitale
sectoren zoals energievoorziening, waterzuivering en de genees-
middelendistributie. Bovendien stelt Groep ARCO know-how en
middelen ter beschikking van de non-profi t sector, het sociaal
toerisme en de sociale economie.
In dat kader past ook onze steun aan de vzw PROCURA, die zich
specifi ek tot doel stelt vzw’s te ondersteunen bij de professionali-
sering van hun management en dit via studiedagen, opleidingen
en een netwerk van ervaren adviseurs. Omdat uw streven naar een
betere samenleving professionele ondersteuning verdient.
Professioneleondersteuning
voor uw vzw
Zoekt u een organisatie bij wie u terecht kunt met al uw vragen met betrek-king tot het beheer van uw vzw? Neem dan contact op met vzw Procura op het nummer 02-246 50 45. Of neem even een kijkje op www.procura.be
procuravoor non-profit en sociale economie
kenniscentrum van Groep ARCO
procuravoor non-profit en sociale economie
kenniscentrum van Groep ARCO
Procura_A4 staand.indd 1 30-09-2010 13:10:41
Julien De Prins kweekt al twaalf jaar schorseneren. Hoe hij daartoe
gekomen is? “Een bevriend landbouwer stopte met het kweken van de
groente omdat hij met pensioen ging. Hij vroeg ons de teelt over te
nemen en dat hebben we gedaan. Naast schorseneren kweken we ook
prei en spinazie. Met schorseneren zijn we twaalf jaar geleden begon-
nen en we kweken ze nog steeds. Nochtans is de teelt heel arbeidsin-
tensief. Er is weinig mechanisatie omdat niet veel landbouwers de
groente kweken. Machines ontwikkelen, loont daarom de moeite
niet.
Afhankelijk van het weer, zaaien we de groente vanaf begin april.
Als het in de periode nadat we gezaaid hebben hard waait, kan
het zaad verloren gaan. Dat is dus een spannende periode. In
hun groeiperiode hebben schorseneren vooral veel water
nodig. De droogte tijdens de zomermaanden kan nefast zijn
maar daarom besproeien we onze velden. Van onkruid heb-
ben we relatief weinig last. Net voor we zaaien, spuiten we
een keer en tijdens de groei doen we dat nog een keer. We
gebruiken vooral de hak om het onkruid tegen te gaan. Met
de hand dus.
Ook als we beginnen oogsten, hebben we nog heel wat werk
aan de schorseneren. Vanaf half september tot eind maart, half
april, halen we de wortels uit de grond. Dat gebeurt wel machi-
naal. Maar het sorteren per grootte, doen we met de hand. Daar
kruipt veel tijd in. Ik denk wel dat de oogst dit seizoen goed zal zijn,
het heeft veel geregend in augustus en september, de schorseneren
hebben goed kunnen dikken.
Schorseneren vragen lichte grond waarin ze makkelijk kunnen worte-
len. In zware grond is dat onmogelijk. We kunnen ook niet op heel onze
oppervlakte schorseneren kweken, de vraag is te klein. Schorseneren
hebben nog steeds geen goede naam, ze zijn moeilijk schoon te
maken, conserven zijn makkelijker. Nochtans kan je bruine vlekken op
je handen en een kleverige kookpot vermijden door je handen en de
kookpot met een laagje olie in te smeren. Verse schorseneren zijn echt
héél lekker. Vooral in witte saus vind ik ze niet te versmaden.”
Schorseneren? Ja hoor, die worden nog
gekweekt. Niet veel meer, de vraag naar deze
groente is niet zo groot. Omdat ze lastig te
schillen is misschien? Lekker zijn deze wortels in
ieder geval wel!
lekker
menu
33
Moeilijk maar vooral
OKRA november 2010
34
menu
Schorseneersalade
500 gr schorseneren ■ sap van ½ citroen ■
50 gr Parmezaanse kaas ■ 50 gr rode bieten (in reep-
jes) ■ 1 krop andijvie ■ 100 gr pijnboompitten ■
2 eetlepels olijfolie.
Dressing:2 eetlepels olijfolie ■ 1 eetlepel witte wijn-
azijn ■ 3 eetlepels muskaatwijn ■ 2 eetlepels notenolie
■ peper en zout.
Schil de schorseneren, snijd ze in stukken van
3 cm en blancheer in kokend water met citroensap
en zout. Maak de dressing. Was de andijvie en pluk
alleen de lichtgroene blaadjes (zonder de stelen).
Breng de schorseneren op smaak met de dressing.
Doe hetzelfde met andijvie en de rode bieten. Bak
de pijnboompitten licht in de olie. Stel de salade
samen met de schorseneren, andijvie en rode bie-
ten, meng er de gebakken pijnboompitten door en
strooi er de Parmezaanse kaas over.
Schorsenerensoep
300 gr schorseneren ■ 1 liter groentebouillon ■ peper en eventueel peterselie.
Voorroomsoep: 3 dl melk ■ 1/5 dl kookroom ■ 1 eetlepel maïzena of ander bind-
middel ■ 100 gr brie of camembert ■ enkele sneden brood ■ peterselie of tuinkers.
Snijd de schorseneren in schuine stukken en laat ze een half uur koken in
de bouillon. De soep doet wat aan aspergesoep denken.
Je kan de soep ook afwerken tot een roomsoep.
Mix de schorsenerensoep. Voeg er de melk en de room bij. Bind de soep
naar wens. Breng op smaak met peper en zout. Rooster de boterhammen
in een broodrooster, de oven of in de pan. Snijd de brie in plakjes en leg
die op de geroosterde boterhammen. Schep de soep erover en versier
met wat peterselie of tuinkers.
Gebakken schorseneren (Garnituur)Voortwee:2 schorseneren ■ citroensap ■ 25 gr boter ■ 15 gr geraspte Parmezaanse
kaas ■ room ■ peper en zout.
Schil de schorseneren (leg ze in citroenwater), kook ze in gezouten water
met een beetje citroensap. Bak de schorseneren in boter en breng op
smaak met peper, zout, Parmezaanse kaas en een geutje room.
35
Pladijsfilet (tongschar) in de oven met witte wijn en schorseneren
Voortwee: 1/5 kg schorseneren ■ 2 gefileerde pladijzen
■ draadjes saffraan ■ 2 dl witte wijn (sec) ■ 50 gr boter ■
peper en zout.
Schil de schorseneren met een dunschiller en
dompel ze onmiddellijk in water met azijn. Snijd
ze in stukjes van 4 cm lang en de dikkere stuk-
ken in de lengte in twee. Kook ze beetgaar
gedurende 10 min. in een halve liter water met
1 eetlepel azijn, zout en peper. Laat ze uitlek-
ken. Giet de wijn in de ovenschotel en verdeel
er saffraandraadjes in. Verdeel de schorseneren
in de schotel. Rol de visfilet op met de velkant
naar binnen en schik ze op de groenten. Verdeel
de boter over de vis en gaar 15 min. in een
voorverwarmde oven van 200°C.
Gratin van aardappel en schorseneren met roquefort
Voorvier: 1,5 kg aardappelen ■ 750 gr schorseneren ■
1 rode ui ■ 120 gr roquefort ■ 4 eetlepels zure room ■
250 gr gerookte ham ■ 2 eetlepels olijfolie ■ peper en
zout.
Schil de aardappelen. Maak de schorseneren
schoon en snijd ze in stukjes van 2 cm. Kook
de aardappelen gaar en stoom de schorsene-
ren beetgaar. Snijd de ui in dunne schijven.
Verwarm de olie en laat de ui fruiten. Snijd de
ham in reepjes en de gekookte aardappelen in
blokjes. Meng in een ondiepe ovenschotel ui,
schorseneren, aardappelen en ham. Kruid met
peper en zout. Schep de zure room over de
schotel en bestrooi met de kaas. Plaats de
schotel in een voorverwarmde oven (200°C)
gedurende een kwartier tot alles een goudbruin
kleurtje heeft.
Gefrituurde schorseneren(Garnituur)
Voortwee:2 schorseneren ■ zout ■ frituurolie.
Was de schorseneren zorgvuldig en snijd er met
een dunschiller slierten van.
Bak deze krokant op 140°C in de frituur. Dep
droog en breng op smaak met zout.
Tekst Nele Joostens en Blanche Vanbelle
Foto’s Jürgen Doom en Emy Elleboog
Schorseneren
De jongste jaren was deze typische herfst- en
wintergroente niet makkelijk meer vers te vin-
den. Jammer, want ook bij schorseneren gaat
niets boven de smaak van vers. Schorseneren
worden gezaaid van maart en tot half april. De
oogst begint in september. Schorseneren zijn
zeer winterhard en zijn normaal tot maart in
vorm te houden. Vanaf het voorjaar loopt de kwa-
liteit terug. Verse schorseneren zijn nog bedekt
met een aardejasje. Maar onder dit ogenschijn-
lijke minder aantrekkelijke uiterlijk, gaat een
heerlijke groente schuil met een milde, boter-
zachte en ietwat zoete smaak.
Schorseneren zijn moeilijk schoon te maken. Het
is aan te raden hierbij keukenhandschoenen te
dragen. Eerst worden ze goed gespoeld en bij het
schillen van de langwerpige, donkere wortels
komt een kleverig melkachtig sap vrij. Wellicht
doordat het schoonmaken van de wortels moeite
en tijd vergt, koos de consument de laatste tijd
voor kant-en-klare schorseneren uit blik of diep-
vries. Verse schorseneren bewaar je in het groen-
tevak van de koelkast. Daar zijn ze zeker enkele
dagen houdbaar.
De bereiding van verse schorseneren vergt wel
wat inspanning maar het loont de moeite. Je schilt
ze in snelle rechte beweging met een dunschiller.
Daarna leg je ze het best in een kom met water
en wat citroensap om bruinverkleuring tegen te
gaan. Snijd ze in stukjes van 5 cm en laat ze
15 min. koken in een pot met water en wat melk
of azijn. De melk of azijn zorgt ervoor dat de
groente haar mooie witte kleur behoudt.
Schorseneren bevatten veel ijzer. Ze zijn rijk aan
vezelstoffen en bevatten vitamine C.
OKRA november 2010
36
oKra-sport
Het is maandagochtend. Ik wrijf nogmaals het
weekend uit mijn ogen. De nazomerzon verjaagt
de kilte aan de Gentse watersportbaan. In de cam-
per van marathonman Stefaan Engels is het nog
opvallend stil. Dit in tegenstelling tot de bedrijvig-
heid van de Topsporthal. Het is daar dat ik Bart
Iwens aantref, coördinator van Tofsport Vlaanderen.
We slenteren naar de achterzijde van de Topsporthal
waar hij me de locatie van het petanquetornooi
aanwijst. “Dit jaar stond de recreatiesport een jaar
lang in de kijker. Tofsportrock sluit dat ‘Jaar van de
Sport voor Allen’ af met een ruim sportaanbod
voor jong en oud. Het geheel wordt doorweven met
spectaculaire demo’s en verrassende muzikale
optredens”, begint Bart enthousiast terwijl ik het
terrein afstap. “Wie er ooit van droomde om eens
op een wielerpiste te fietsen, een nieuwe trendy
sport uit te proberen, samen met kinderen en
kleinkinderen wil sporten of zich nog eens wil
meten in een sporttornooi, het kan allemaal op
deze Tofsportrock.”
Petanque
“Naast de loopwedstrijd, het badminton- en voet-
baltornooi organiseert OKRA-SPORT er ook zijn
jaarlijks nationaal petanquetornooi. Speciaal voor
deze gelegenheid werd het tornooi wat later op de
agenda geplaatst”, gaat Bart verder. Ik bereken
ondertussen hoeveel terreinen we op deze vlakke
grintparking kunnen aanleggen. “Het late tijdstip
op de kalender hoeft voor de spelers geen obstakel
te zijn. De terreinen zullen overdekt worden zodat
niemand nadeel zal ondervinden van eventuele
lage(re) temperaturen, regen of wind.”
Op 21 november vindt Tofsportrock plaats, een dag voor jong en oud waar sport en
muziek elkaar ontmoeten in het mooie, natuurrijke kader van de Gentse Blaarmeersen.
Bovendien vindt ook het nationaal petanquetornooi van OKRA-SPORT er plaats.
Eén dag sport voor iedereen
Ook het nationaal petanquetornooi van OKRA-SPORT vindt plaats tijdens Tofsportrock.
3737
Kom proeven
We lopen verder in de catacomben van de Topsporthal
waar ze volop bezig zijn met de opbouw van het
Gymgala. Enkele turnsters, waaronder Aagje
Vanwalleghem, vluchten de Gymhal binnen. “Wie het
niet zo heeft voor competitie kan uitgebreid komen
proeven van allerhande sportinitiaties zoals het baan-
wielrennen, rope skipping, matcurling, diverse vecht-
sporten, badminton, minivolley, lijndans of squash. Of
kom je met de (klein)kinderen? Geen probleem. Zij
kunnen zich uitleven in het enorme kinderdorp met
loopfietsen, schminkstanden, knutselhoekjes, spring-
kastelen, circusateliers en trampolines. Ondertussen
kunnen ouders en grootouders zich meten in het laser-
kleiduifschieten, de liggende wip en verschillende
volkssporten. En dat voor amper 3 euro in voorverkoop
of 5 euro aan de kassa.”
Music maestro!
“En het muzikale aspect?” wil ik graag weten. “Ah, het
muzikale luik van deze Tofsportdag vullen we in met
zumba-initiaties, Boombal en de Crazy Disco Show. Dat
is een wervelende, muzikale show voor jong en oud.
Afsluiten doen we met een optreden van The Magical
Flying Thunderbirds, de beste en populairste cover-
band van België. Ambiance verzekerd!”
Tekst Wim Bogaert
Foto Cois Van Roosendael
Wanneer: zondag21november2010
van 10.00 tot 17.00 uur.
Waar: TopsporthalVlaanderen,wielercen-
trumEddyMerckxenBlaarmeersenGent.
Deelnameprijs: 3 euro in voorverkoop,
5 euro aan de kassa.
Infoeninschrijving:02 246 44 35,
info@okrasport.be, www.sportvoorallen.be.
Praktisch
SLAAPCOMFORT OP MAAT VAN JE LICHAAM
Tempur actie
van 12 t.e.m. 30/11/2010
Ontvang bij aankoop van een
hoofdkussen, matras en/of bedbodem
een WAARDEBON van 5% bovenop de gebruikelijke klantenkorting.
De waardebon is 6 maanden geldig op de aankoop van Tempur producten naar keuze in de Thuiszorgwinkel.
Niet cumuleerbaar met andere voordelen en/of acties.
www.thuiszorgwinkel.be
11 november Tempur.indd 1 08-10-2010 13:44:13
OKRA november 2010
38
groen
Alle kamerplanten willen nu
zoveel mogelijk licht opvangen.
Schuif ze daarom dicht naar de
vensters toe. Maar ook weer niet
zo dicht dat hun bladeren tegen
de ruiten gaan kleven. Want
ramen kunnen in koude en win-
derige nachten behoor lijk afkoe-
len en lelijk blad veroorzaken.
Planten die voor een venster
staan, hebben het vooral
’s nachts koeler. Alleen kamer-
planten die echt uit de tropen
komen, ondervinden nadeel
wanneer de nachttemperatuur
te sterk daalt. Deze planten uit
de onderste lagen van het
regenwoud hebben gelukkig
vaak minder licht nodig, zodat je
ze niet op de vensterbank hoeft
te houden. Een andere mogelijk-
heid is kamerplanten extra
kunstlicht te geven. Ideaal is het
wanneer je daarvoor speciale
daglichtlampen gebruikt.
Water geven, een kunst
Er kwijnen nog altijd meer
kamerplanten weg van te veel
dan van te weinig water. Planten
die in een koel vertrek overwin-
teren, houd je het best aan de
droge kant. In de warme huiska-
mer geef je een flinke plens tel-
kens de potkluit bijna droog is.
Een keertje dompelen mag ook.
Geef pas opnieuw water wanneer
de kluit tamelijk droog aanvoelt.
Bevochtig de lucht
De meeste planten hebben het
vooral moeilijk met de droge,
stoffige en soms berookte
kamerlucht. Planten met gladde
bladeren kan je het best elke
Vertroetel je kamergroen in donkere dagenDe centrale verwarming jaagt de koude het huis uit. De lucht
in de huiskamer is droog. Veel licht is er niet. Een grauwe
nevel hangt over straten en tuinen. Voor kamerplanten is de
huiskamer allesbehalve een malse oase. Het is een warme
woestijn zonder zon. Het is dus goed extra aandacht aan je
kamergroen te besteden.
Palmen kunnen over het algemeen goed tegen droge kamerlucht.
39
Het Kaaps viooltje bloeit de hele winter
Het Kaaps viooltje, Saintpaulia, is een plantje dat ook tijdens de
winter in de warme huiskamer overvloedig bloeit. Naast de oor-
spronkelijke blauwpaarse bloemkleur zijn er nu ook exemplaren
met roze, paarse en tweekleurige bloempjes. Houd de kluit gelijk-
matig vochtig en pas de diepe-bord-methode toe. Giet met lauw
regenwater en giet nooit op het blad. Geef ze veel licht maar geen
volle zon.
week afsponsen. Het stof gaat
van de bladeren en de huid-
mondjes openen zich weer.
Vernevel af en toe wat lauw
water over planten met gladde
bladeren. Bladbegonia’s, Kaapse
viooltjes en andere planten met
behaarde bladeren hebben een
hekel aan afsponsen en verne-
velen. Bij deze planten kan je de
diepe-bord-methode toepassen.
Zet een brede schaal onder de
pot. De pot zelf komt op een
paar steentjes te staan. Giet
water in de schaal tot het niveau
net onder de pot staat. In de
droge warme kamer zal het
water verdampen zodat de plan-
ten in een zuil van vochtigere
lucht komen te staan. Vul het
water regelmatig bij. Ten slotte
kan je op zachte dagen mens en
plant verwennen door het raam
een tijdje open te zetten. Ook
dat lucht op.
Op dieet
Omdat planten licht nodig heb-
ben om te kunnen groeien, ligt
de groei bij de meeste kamer-
planten zo goed als stil.
Plantenvoeding is dus uit den
boze.
Tekst en foto’s Ivo Pauwels
Kamerplant of ouwe rakker
Soms vraag ik me af, waar is die rakker van weleer. Die jonge kerel
die wind en koude trotseerde, in bomen klom, twee shiften deed op
het werk, ook als het broeierig heet was. Soms was hij als een distel,
stekelig maar niet uit het veld te slaan. Dan toch was hij weer lief,
heel zacht, meisjes en bloemen aaiend en gedichten schrijvend.
Onhandig was hij en verlegen.
Tegen die kerel van weleer ben ik een kamerplant geworden, gelukkig
nog gespaard van reuma maar lang niet meer de buitenjongen van
toen. Een kamerplant die af en toe buiten komt maar liever binnen
blijft als het straks koud en winderig wordt. Verlegen ben ik nog
altijd, al zullen de meeste van mijn kennissen dat weglachen. “Hij
spreekt vlot en als het moet met bravoure, zelfs tegen een massa.
Hoe kan hij dan verlegen zijn?”
Onlangs kreeg die rakker van weleer een verrassende vraag. Of hij
wou meewerken aan Mateloos mannelijk, een boek waarin tien
(bekende) mannen open en bloot een erotisch verhaal vertellen.
Verrassend vond hij dat, nu hij op tram zes zit en een beetje een
kamerplant wordt. Hij deed het. Af en toe met een blos op de wan-
gen. Puttend uit zijn hart, zijn ziel. Wat expliciet erotiek was, kleedde
hij zo goed en zo kwaad als het ging met humor. Verlegen is hij nog
altijd. En plotseling jaren jonger.
Geef je kamerplanten als Spathiphyllum en Ficus benjamina nu vooral veel licht.
Kleine groene kamerplantjes houden de hoop op de lente levend.
OKRA november 2010
40
interieur
De eerste vereiste voor een
nieuw zitmeubel is natuurlijk dat
je er goed in zit. Dat kan je enkel
achterhalen door het bankstel
uit te testen. Zitcomfort is iets
heel persoonlijks en evolueert
met de jaren. Ouderen en men-
sen met rugklachten verkiezen
vaak een hogere zetel met een
kortere zitdiepte. Dat geeft meer
ondersteuning en je staat er
makkelijker uit op. Ook een relax
met liftfunctie behoort tot de
mogelijkheden. Meestal verkie-
zen jongeren malsere en lagere
modellen.
Ook de lichaamsverhoudingen
zijn bepalend, denk maar aan de
lengte van de onder- en boven-
benen. Geen enkele zetel zit
goed voor iedereen. Daarom is
het belangrijk verschillende
zetels te proberen én raad te
vragen aan de verkoper. Vaak
kunnen zetels aangepast worden
naar jouw wensen: een kleinere
zitdiepte, een hogere zit, een
andere helling van de rug, een
hogere rug en hoofdsteun. Er is
veel mogelijk.
Kwaliteit
Een kwaliteitsvolle zetel herken
je niet op het eerste gezicht.
Ook aan de prijs valt weinig af te
lezen. Je kan een salon kopen
voor 1 500 euro maar voor een
designsalon van een bekend
merk tel je meer dan 20 000 euro
neer. Over de kwaliteit stel je
het best een aantal vragen aan
de verkoper. Heel belangrijk is
het zitkader. Dat moet gemaakt
zijn van massief hout, beuken-
hout is het best. Dit is sterk en
‘werkt’ weinig waardoor verbin-
dingen en hechtingen van nieten
en schroeven uitstekend blijven.
Voor niet-dragende delen vol-
staat eventueel een zachtere
houtsoort, kunststof of multi-
plex. De soort ondervering is
minder van belang. Zowel stalen
nosagveren, kruiselings ver-
vlochten elastische sangels of
spiraalveren kunnen gebruikt
worden. Als ze van goede kwali-
teit zijn en met voldoende dicht-
heid zijn geplaatst, zijn ze gelijk-
waardig. Ook in de schuimen zijn
er vele kwaliteiten. Of je kiest
voor harde of zachte schuimen,
is een kwestie van voorkeur. Van
belang is de densiteit. Die moet
minstens 40 kg per kubieke
meter bedragen. Een kussen dat
hard en stevig aanvoelt maar
een lage densiteit heeft, zal niet
duurzaam zijn en snel aan volu-
me verliezen. Een zacht kussen
met een hoge densiteit zal wel
zijn vorm behouden.
Leder?
Of je gaat voor een lederen
salon of niet, is een persoonlijke
keuze. Goed leder is duurzaam
en onderhoudsvriendelijk.
Kwaliteitsleder komt uit de
bovenste huidlagen en is daar-
om enorm taai en sterk. Van
belang is ook dat het leder goed
doorgekleurd is. De finishing
moet een goede hechting heb-
ben, licht- en wrijfechtheid zijn.
Splitleder ziet er vaak identiek
uit maar komt uit de onderhuid.
Een nieuwe zetel uitkiezen, is geen sinecure. Wordt het leer of stof? Een
hoog of een laag model? Een bankstel of een relax? En hoe beoordeel je de
kwaliteit? We helpen je een eindje op weg.
Kies een zetel op jouw maat
Slapen of lezen? Het kan allemaal in een relax.
Ook stoffen zetels kunnen duurzaam en onderhoudsvriendelijk zijn.
41
Het wordt zodanig behandeld
dat het op kwaliteitsleder lijkt
maar het is veel minder bestand
tegen scheuren en barsten.
Stoffen kunnen echter ook duur-
zaam zijn. Ook daarvan heb je
verschillende prijzen en kwalitei-
ten. Eén van de beste stoffen is
ongetwijfeld mohair. Al kennen
meestal enkel ouderen deze stof
nog, ze is onverwoestbaar. Deze
wollen stof is zeer onderhouds-
vriendelijk en slijtvast. Het prijs-
kaartje van een salon in goede
mohair is trouwens te vergelij-
ken met dat van een lederen
bankstel.
Onderhoud
Een lederen bankstel vraagt
weinig onderhoud. Het belang-
rijkst is dat je het proper
houdt. Daarom verwijder je
het best elke week het stof en
de huidvetten met een vochti-
ge doek zonder reinigingspro-
ducten. Hoofdvetten en tran-
spiratie zijn het grootste
gevaar voor leder. Op termijn
kunnen deze vetten veel scha-
de aanrichten. Ze halen de
looistoffen uit het leder waar-
door het gaat rotten.
Een tweetal keer per jaar rei-
nig je je lederen bankstel het
best grondiger. Gebruik een
lederzeep met een neutrale
pH-waarde en smeer het daar-
na in met een voedende crème
of ricinusolie. Die houden het
vochtgehalte van het leder op
peil en voorkomen dat het gaat
kraken of barsten. Ook belang-
rijk is de luchtvochtigheid in je
woonkamer, te droge lucht is
schadelijk voor een lederen
salon.
Tekst Nele Joostens
Foto’s De Rore
Een hogere rug biedt meer comfort als je tv kijkt.
Zitcomfort is heel persoonlijk en evolueert
met de jaren.
BoeKen
De afschuwelijke eenzaamheid van Maxwell SimHelemaal objectief ben ik wellicht niet bij deze
recensie. De Engelse schrijver Jonathan Coe (1961)
behoort immers tot mijn lievelingsauteurs. Coe
houdt steeds de vinger aan de pols. Als geen ander
kan hij het maatschappelijk klimaat van Groot-
Brittannië schetsen. Zijn recente roman is daar
een sterk staaltje van. De gevolgen van de econo-
mische crisis, de mondialisering, het computertijd-
perk en vooral de groter wordende eenzaamheid.
Coe tekent ze mild én ongenadig.
Maxwell Sim is het enig kind uit een saai, ongeluk-
kig huwelijk. Zijn moeder is jong gestorven en zijn
vader is naar Australië uitgeweken. Hij heeft een
dochter van dertien maar zijn huwelijk is spaak
gelopen. Het verhaal begint op de symbolische
Valentijnsdag van 2009 in Sydney en eindigt ook
daar ook twee maanden later. Na het vertrek van
Mensen in woorden
zijn vrouw en dochter sukkelt Maxwell in een
depressie en geeft hij zijn werk op. Via een vriend
krijgt hij een nieuwe kans. Die moet hem naar de
Shetlandeilanden brengen. Wat volgt, is het ver-
haal van die reis en de mensen die hij op zijn weg
bezoekt. Het is ook het verhaal van zijn groeiende
en vernietigende verlatenheid, een ontdekkings-
tocht door zijn eigen verleden en dat van zijn
ouders. Toch is het geen zwartgallig boek, daar-
voor beschikt Coe immers over voldoende humor.
ZaïdaWie houdt van een lang uitgesponnen verhaal,
moet zeker eens Zaïda van Anne Cuneo (1936)
lezen. Geen literaire hoogstandjes, geen structu-
ren die moeten ontrafeld worden. Gewoon een
goed verhaal, een boeiende levensgeschiedenis die
een volledige eeuw omspant. Zaïda, een meisje uit
de gegoede negentiende-eeuwse Engelse aristo-
cratie wil zich niet zomaar voegen naar haar con-
servatieve milieu. Ondanks alle tegenkantingen
gaat ze medicijnen studeren en wordt één van de
eerste vrouwelijke artsen in Europa. We volgen
haar tijdens haar bewogen leven, haar huwelijken
en haar tegenslagen. Uit alles blijkt haar sterke wil,
Jonathan Coe, De afschuwelijke eenzaamheid van Maxwell Sim, De Bezige Bij, Amsterdam, 410 blz., 19,90 euro.
Anne Cuneo, Zaïda, De Geus, Breda, 2010, 405 blz., 19,90 euro.
Per Petterson, Ik vervloek de rivier des tijds, De Geus, Breda, 2010, 256 blz., 19,90 euro.
Leo Pleysier, Dieperik, De Bezige Bij, Amsterdam, 2010, 111 blz., 16,90 euro.
Als geen ander schetst Coe het maatschappelijk klimaat van
Groot-Brittannië.
Wat is literatuur anders dan mensen trachten te vatten in
woorden? Of het omgekeerde: ‘ontpakken’ om de essentie
van het geschenk ‘mens’ in woorden te wikkelen. Dat
gebeurt ook in deze romans, alle vier proberen ze af te dalen
in mensen.
© G
unte
r G
luek
lich
Jonathan Coe.
OKRA november 2010
42
nooit zal ze opgeven. We maken de gruwelen van
de Eerste Wereldoorlog mee, de talrijke verliezen
en de trauma’s die haar doen besluiten de nieuwe
richting van de psychiatrie in te slaan. Maar ook de
Tweede Wereldoorlog laat haar niet met rust en ze
moet op de vlucht naar Zwitserland.
Zoals gezegd, het is geen Nobelprijsliteratuur.
Maar het is een onderhoudend en aangenaam boek
over een sterke vrouw en haar omgeving.
Ik vervloek de rivier des tijdsMelancholie is alom aanwezig in de roman van
Petterson (1952). Ik vervloek de rivier des tijds
(een vers uit een gedicht van Mao) is een prachtig
boek hoewel de vrolijkheid er niet vanaf spat.
Integendeel, Arvid komt uit een arbeidersgezin.
Zijn ouders willen enkel dat hun kinderen vooruit-
komen. Weg van de fabriek en naar de schoolban-
ken. Als hij zeventien is, geeft hij toch de school op
en gaat onder invloed van communistische ideeën
in de fabriek werken. Zo wil hij zijn ideaal, de ont-
voogding van de ‘vierde stand’, waarmaken.
We schrijven begin november 1989. De Berlijnse
muur is gevallen en Arvid gaat naar zijn moeder
om te vertellen dat hij gaat scheiden. Zijn moeder
heeft zopas vernomen dat ze lijdt aan maagkanker.
Ze gaat voor het laatst terug naar haar geboorte-
land Denemarken. Arvid gaat haar achterna en in
die korte tijd samen met zijn moeder, speelt het
hele verleden van de 37-jarige Arvid.
Het communistisch ideaal is hij kwijt. Zijn vrouw
wil scheiden. Zijn laatste houvast, zijn moeder, is
hem ook aan het ontglippen. Van zijn gedroomde
wereld schiet niets meer over. Alleen nog herin-
neringen en het besef dat hij de verkeerde keuzes
heeft gemaakt en dat het nu voor alles te laat is.
In een uiterst eenvoudige maar rake taal wordt het
leven van Arvid fragmentarisch verteld. Een fijn en
teder boek.
DieperikIk was verheugd te vernemen dat er weer een boek
van Leo Pleysier (1945) verschenen is. Ik houd van
zijn werk. Korte romans die direct aanspreken,
zoals Wit is altijd schoon, De gele rivier is bevro-
zen, Zwart van het volk, De trousse, De Latino’s en
Volgend jaar in Berchem. Je bent er heel snel mee
klaar maar ze blijven nazinderen: de dialogen, de
anekdotische waarnemingen, de woorden die uit
het alledaagse leven komen.
Nochtans is de plot eenvoudig. Een zomeravond op
het land. Een jongetje (de auteur?) fietst op het
achtererf van de ouderlijke boerderij. En gebeurte-
nissen, herinneringen en toekomstbeelden dwar-
relen als sneeuwvlokken door zijn geest. Een ver-
telling van vroeger, nu en later. Een prachtige
kleine kroniek. De auteur drukt de essentie van het
boekje uit in de laatste zinnen van zijn epiloog:
“Alles is terug opgediept, opnieuw op scherp inge-
steld en in taal omgezet - en dat terwijl mijn oor-
spronkelijke ervaring van die zomeravond in de
eerste plaats met welbehagen, met verbeelding en
met zinnelijkheid te maken had. En zo is die herin-
nering nu verdubbeld geraakt tot twee herinnerin-
gen: de ene met woorden, de andere zonder.” Zo
zal het ook zijn met de lezer na het dichtslaan van
Dieperik. Woorden uit het boek en gevoelens bij
het lezen, worden opgeslagen.
Tekst Annemie Verhenne en Hugo Verhenne
© B
elga
© S
erge
Ligte
nber
g
Anne Cuneo. Per Petterson. Leo Pleysier.
43
OKRA november 2010
44
gediCht
hierbenje‘dood’
hetwoorddatalseenrilling
doorjouwlevenkroop
ditisdestilte
nietbeklemmendalsdeangst
voorbijdedromen
liggennoggedachten
alishetsprekennuvoorbij
ikkanmenogdeklankherinneren
zoalshetstrelenvanjouwhand
ikboodjegeenhouvast
vooreeuwigleven
hierbenjedood
alsdoodeenplaatsis
wilikallesgeven
omteweten
waarjebent.
ErikLauwers
Doodvoorbij de dromen
45
Boris Becker photographs 1984-2009Boris Becker (°1961) wordt be-schouwd als één van de belang-rijkste vertegenwoordigers van de hedendaagse Duitse fotografie. De tentoonstelling schetst een overzicht van Becker’s oeuvre van de vroege jaren 1980 tot nu en toont beelden uit zijn bekendste fotoreeksen. In zijn imposante, gedetailleerde kleurbeelden van geïsoleerde gebouwen, landschap-pen en objecten onderzoekt Becker hoe de fotografie voortdu-rend balanceert op de grens tus-sen een getrouwe representatie van de werkelijkheid en een auto-nome beeldpraktijk die de werke-lijkheid niet reproduceert maar overstijgt.
Ensor ontmaskerdEnsor ontmaskerd gunt de bezoe-ker een blik in het atelier van de kunstenaar en verschaft inzicht in zijn denkwereld en artistieke evo-lutie aan de hand van drie centrale thema’s. Vooreerst toont de ten-toonstelling aan dat Ensor een van de belangrijkste Europese realisti-sche schilders van de 19de eeuw was. Aan de hand van tekeningen, studies, stillevens en portretten wordt getoond hoe Ensor zich met historische voorbeelden en tijdge-noten wilde meten. Verder zoomt de tentoonstelling in op het meest originele en vernieuwende deel van Ensors werk: de bekende gro-teske voorstellingen en maskerta-ferelen. De tentoonstelling bevat enkele zelden getoonde schatten: tekeningen, lichtgevoelige en kwetsbare objecten die meestal opgeborgen blijven in de laden van een prentenkabinet.
Mayombe. Meesters van de magieDeze fascinerende rituele beelden werden honderd jaar geleden ver-zameld in Mayombe, een streek in Neder-Congo en naar België gezonden door Leo Bittremieux, missionaris van Scheut. Ter gele-genheid van de vijftigste verjaar-dag van de onafhankelijkheid van Congo brengt M-Museum Leuven deze zeldzame stukken weer samen in één tentoonstelling.Mayombe is een bosrijk gebied ten noorden van de monding van de Congostroom. De Belg Leo Bittremieux leefde er vanaf 1907. Hij kende als geen ander het Kiyombe, de taal van de regio en was oprecht geïnteresseerd in haar inwoners, de Yombe. Behalve missiewerk verrichtte hij ook onderzoek naar hun taal en cul-tuur en publiceerde hij zijn bevin-dingen.
Info
Tot13februari2011in het ING Cultuurcentrum, Koningsplein 6, 1000 Brussel. Open: alle dagen van 10.00 tot 18.00 uur. Woensdag tot 21.00 uur. Open op feestdagen, ook op 25 december 2010 en 1 januari 2011. Tickets: volwassenen 8 euro; senioren 6 euro; tickets online op www.ing.be/art. Bereikbaarheid:Centraal Station Brussel, bus 27, 38, 71, 95 (halte Koning), tram 92, 94 (halte Koning), metro: lijnen 2, 6 (halte Naamsepoort).
Info
Tot23januari2011in het Museum M Leuven, L. Vanderkelenstraat 28, 3000 Leuven, 016 27 29 29, bezoekm@leuven.be, www.mleuven.be.Open: van dinsdag tot zondag van 11.00 tot 18.00 uur, donderdag tot 22.00 uur.Tickets: individuele bezoeker 9 euro; reductietarief 7 euro; < 26j 5 euro.Bereikbaarheid: M-Museum ligt op 15 min. wandelen van het station van Leuven. Er zijn regelmatige busverbindingen tussen het station en het Fochplein. Van daar is het nog 5 min. te voet via de Bondgenotenlaan.Met de auto: ring Leuven (R23), Tiensepoort, Blijde Inkomststraat,Parking Ladeuze (betalend).
Info
Tot16januari2011 in FotoMuseum Provincie Antwerpen, Waalsekaai 47, 2000 Antwerpen, 03 242 93 00, www.fotomuseum.be.Open van dinsdag tot zondag van 10.00 tot 18.00 uur.Tickets: 6 euro, korting voor 55+.Bereikbaarheid: met de trein tot Antwerpen Centraal, bus 23 richting Zuid, halte Waterpoort. Met de wagen via de ring Zuid, afslag Antwerpen Centrum richting Hoboken/Schelde. Houd links aan en rijd in de richting van de Schelde. Op de T-splitsing sla je rechtsaf. Na 300 meter terug rechtsaf naar de Visserskaai. Op het einde van deze straat bereik je de Waalsekaai.
uitjEs
Maakkansopeengratisduoticket.Kijkblz.53!
Maakkansopeengratisduoticket.Kijkblz.53!
Maakkansopeengratisduoticket.Kijkblz.53!
De verbazing van het masker Wouse, 1889 Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen © Lukas – Art in Flanders vzw © Sabam 2010 Olieverf op doek, 109 x 131 cm, Inv.2042
© B
oris
Bec
ker,
Zee
bru
gge,
2003
© K
.U.
Leuve
n-H
ugo M
aert
ens
OKRA november 2010
46
uit
Tijdens de treinrit van Gent naar
Ronse krijg ik er al meteen zin in.
Een glooiend landschap met hier
en daar knap steile hellingen.
Een mozaïek van bos en weiland
met af en toe een groepje huizen
of een afgezonderd boerenerf
schuift voorbij. De trein glijdt
langzaam door een groene koker
van struiken en gebladerte. Ik
stap af in Ronse. Verder rijd je
Wallonië binnen. Een Vlaamse
uithoek dus. De ideale stek om
mijn wandelschoenen te testen.
Koninklijk gehucht
Op 8 november 2010 wordt hier
een nieuw wandelnetwerk op
poten gezet. Getuigenheuvels
Vlaamse Ardennen zal het heten.
Toerisme Oost-Vlaanderen selec-
teerde in het zuidwestelijk deel
van de Vlaamse Ardennen de
mooiste en veiligste wandelpa-
den, zette ze op kaart en maakte
er een samenhangend netwerk
van driehonderd kilometer lang
van. Samen met An De Pauw van
Toerisme Oost-Vlaanderen ver-
ken ik een stukje van dit gebied
en trotseer er enkele hardnekki-
ge obstakels. We starten aan
huis Minne, een bed & breakfast
gehuisvest in een prachtig pand,
ideale uitvalsbasis voor een
dagje stappen. De villa was ooit
de woonst van een textielbaron
en straalt nog steeds de weelde
en gratie uit van weleer. We zak-
ken af naar Louise-Marie. Dit
romantisch klinkende gehuchtje
van Ronse dat men in de volks-
mond leukweg Louise noemt,
blijkt een zakdoek groot. Maar
het is de gedroomde locatie om
je grijze cellen tot rust te bren-
gen. Het dorpje dankt zijn naam
aan de eerste koningin van
België, Louise-Marie d’Orléans.
Rond het reusachtige plein onder
de eenzame kerktoren blijkt men
vooral aan bejaardenzorg te
doen. An stippelde een route van
ongeveer acht kilometer uit langs
de mooiste plekjes. De slanke
toren wijst ons de weg. We dui-
ken meteen het Muziekbos in. De
stilte klinkt hier als muziek in de
oren!
Klinkt als muziek…
Het 150 ha grote beuken- en
naaldbos tekende ooit de natuur-
lijke grens tussen Vlaanderen en
Wallonië. “Nog steeds weet nie-
mand exact hoe het bos aan zijn
naam komt. De ‘Muz’ in het woord
Muziekbos verwijst misschien
naar het Keltische woord ‘moe-
ras’”, verklapt An. Dat wil ik best
geloven. Ondertussen loodst ze
mij veilig door de meest drassige
plek van het bos. “Hier droogt het
eigenaardig genoeg nooit op”,
beweert mijn wandelgezel. “Je
De wind prikt in je huid, de zon streelt je schouders. De boer
knikt je minzaam toe, de koeien vergapen zich aan je vaste
tred. Ronddolen in het Muziekbos en thuiskomen bij Louise.
Geluk lijkt hier heel gewoon.
Rond Ronse
47
kan maar beter niet je nieuwste
wandelschoenen uit de kast halen
om je hier warm te lopen.” Oeps!
“In de lente ziet het hier blauw
van de boshyacinten, dan is het
hier best sprookjesachtig.” Ze
toont me fier de Geuzentoren op
een van de hoogste toppen van
het Muziekbos. Een bizar gebouw-
tje, in 1864 opgetrokken uit ijzer-
zandsteen door de toenmalige
eigenaar. Georganiseerde wan-
delingen stoppen hier voor een
sessie mythen en sagen.
Kabouters, heksen, weerwolven
en dwaallichten passeren de
revue. Maar ook waar gebeurde
verhalen zoals het feit dat Keizer
Karel en Caesar hier vertoefden,
komen aan bod. Enkele passen
verderop ligt nog een Gallo-
Romeinse grafheuvel of tumulus.
Het bos geeft niet al zijn gehei-
men prijs.
Omer Wattez
An De Pauw: “Wist je dat hon-
derd jaar geleden de schrijver
Omer Wattez op deze plek voor
het eerst de naam Vlaamse
Ardennen bedacht? Vanaf hier
keek hij uit over het landschap
en gaf het zijn klinkende naam.”
We passeren het Koetsenmu-
seum Verdonckt dat een unieke
collectie koetsen uit de acht-
tiende en negentiende eeuw her-
bergt. Je kan het museum
bezoeken op afspraak al dan niet
gecombineerd met een huifkar-
tocht door de Vlaamse Ardennen.
De rolstoel-menwagen is speci-
aal ontworpen voor rolstoelge-
bruikers. Ze kunnen zelfstandig
de pony inspannen en mennen.
Onze tocht slingert zich verder
langs holle wegen, klaterende
beekjes en smalle paadjes.
Ondertussen genieten we van de
stilte en de weidse panorama’s.
De heuvelruggen bakenen de
taalgrens af. Net als in Brussel
spreken voorbijgangers je hier
zowel in het Frans als in het
Nederlands aan. Voor veel poli-
tici geheid een struikelblok, voor
de inwoners van Ronse vanzelf-
sprekend.
Louise
Na een uur of twee komt de
kerktoren van Louise-Marie
opnieuw in zicht. Het septem-
berzonnetje verleidt. Voor
streekgerechten moet je naar
Ronse. Maar op het enige terras
van het plein tapt waardin
Louise (hoe kan het ook anders)
schuimig streekbier waar we
van opkikkeren. Geen rusthuis-
bewoner te bespeuren tenzij
die twee tooghangers… maar
nee, die staan niet meteen te
springen.
We genieten van de stilte en de weidse panorama’s.
Een wisselend landschap met bossen en weiden.
OKRA november 2010
48
uit
Info
ToerismeVlaamseArdennenvzw, De Biesestraat 5,
9600 Ronse, 055 20 76 81, fax 055 21 62 81,
www.toerismevlaamseardennen.be.
MaakkansopeenovernachtingvoortweeinHuisMinneteRonse.Kijkopblz.51!MaakkansopeentopogidsStreek-GRVlaamseArdennen.
• Brugge
• Gent
• Kortrijk • Brussel
• Hasselt
• Ath
• Antwerpen
Ronse.
Zo doe je het
Waar twee of meer wandelpa-
den elkaar kruisen, spreken we
van een knooppunt. Elk knoop-
punt heeft een eigen nummer.
Zo kan je op je wandelnetwerk-
kaart een eigen route uitstippe-
len van knooppunt naar knoop-
punt.
Op het terrein staan op elk
knooppunt roodwitte ‘knoop-
puntborden’ met bovenaan het
knooppuntnummer. Daaronder
zie je welke richting je uit moet
voor de eerstvolgende knoop-
punten. Tussen de knooppunten
wijzen ‘doorverwijsborden’ je de
weg. Het traject is in beide rich-
tingen bewegwijzerd. Volg de
nummers die je vooraf hebt
genoteerd, wandel van knoop-
punt naar knooppunt en geniet
van je zelf uitgestippelde tocht.
Een wandeling uitstippelen, is
heel eenvoudig. Bestudeer voor
je vertrekt de wandelkaart. Kies
het soort wandeling waarin je
zin hebt en maak een lijstje van
de knooppunten waarlangs je
wil wandelen.
Tel de afstanden tussen de
knooppunten op, en je weet
precies hoe lang je tocht wordt.
Moe gewandeld of een plotse
plensbui? Een kortere weg is zo
gevonden door een of meerdere
knooppunten op je route te wij-
zigen. Als je je huiswerk goed
hebt gemaakt, hoef je tijdens je
trip enkel de nummers in het
oog te houden. Die vind je zowel
op de wandelnetwerkkaart als
op bordjes langs het netwerk.
Veel wandelgenot!
Tekst en foto’s Chris Van Riet en
David Stockman
Het wandelpad slingert zich langs smalle wegels en kabbelende beekjes.
In de lente ziet het Muziekbos blauw van de boshyacinten.
49
Veertig winnaars!Winnaarskruiswoordseptember2010.Meerdan4000deelnemers!
■Wiewint een verblijf voor twee inMarche-en-Famenne?Josephine Van den Brande uit Pulle.
■Wiekrijgtereenwaardebonvan125euro?Mia Deryckere uit Destelbergen.
■WiekanbeginneninAlles waar ik spijt van heb?Denise Raes uit Diksmuide, Maria Meeus uit Wijgmaal, P. Peeters uit Essen, Josee Van Ostaeyen uit Ravels, Jean-Marie Delrue uit Lichtervelde, Maria De Gryse uit Eernegem, Simone Geerts uit Antwerpen, August Fierens uit Dessel, Liselotte Werner uit Reningelst, Godfried Galle uit Moorsele.
■WiewintHet boek van de kinderen?Maria Bastiaensen uit Zandhoven, Roger De Grauwe uit Schellebelle, Etienne Boulaert uit Zwevegem, Gerard Van Reybrouck uit Torhout, Adrienne Bleyenbergh uit Kapellen, Victor De Vreese uit Heusden-Destelbergen, Ida Cloet uit Zillebeke, Jos Van Den Bergh uit Essen, Yolande Huysman uit Zwevegem, Wim Nagels uit Deurne.
■WiekanaandeslagmetDe vrouw die zegt dat ze mijn moeder is?L. De Moor uit Ninove, Jacobus Biesmans uit Oostmalle, Germaine Morisse uit Wervik, Camiel Buys uit Sint-Agatha-Berchem, Roger Van Ginneken uit Oostmalle.
■WiekanbeginneninHet punt omega?Adrienne Verluyten uit As, Lieve Moons uit Rumst, Marie-Madeleine Lambrecht uit Schuiferskapelle, Raymond Bulteel uit Reningelst, Maria Bloemen uit Neerpelt.
■VoorwieisCountryside Landelijk wonen, reizen en leven?André Brys uit Temse, Maria Sesselle uit Adegem, Gerry Perceval uit Deurne, Denise Callebaut uit Lebbeke, Leonie Van De Merlen uit Kieldrecht, Magda Baetens uit Baasrode, L. Wilna uit Zwijnaarde, Henriette Tersag uit Breendonk.
Oplossing: buitenkamer.Antwoord op de schiftingsvraag:Sint-Pieters-Voeren.
speeL en win
Oplossing kruiswoordraadselseptember 2010.
Oplossing sudokuoktober 2010.
Meer weten?Bel vrijblijvend het gratis nummer 0800 94 365 of mail naar info@monolift.be.
Online vindt u ons op www.thyssenkruppmonolift.be
Alle verdiepingen weer bereikbaar!
De trapliften van ThyssenKrupp Monolift geven vrijheid en zelfstandigheid aan iedereen die problemen heeft met zijn mobiliteit en bieden de mogelijkheid om, op een comfortabele manier, lang van uw huis te genieten.
Uitgekiend conceptVaak nog wordt gedacht dat trapliften onpraktische en lelijke machines zijn. De trapliften van ThyssenKrupp Monolift bewijzen het tegendeel. Dankzij een uitgekiend concept past de traplift van ThyssenKrupp Monolift op elke trap: smal, recht of steil met bochten… ja, zelfs verschillende verdiepingen kunnen worden overbrugd. We ontwikkelden een uniek monorail-systeem waardoor de lift slechts een beperkte ruimte inneemt en geen hinder veroorzaakt. De trapliften zijn eenvoudig te bedienen, laten zich makkelijk op-plooien en zijn uitvoerbaar in vele
bekledingen die naadloos aansluiten bij uw interieur.
gelegen op de verkeersvrije zeedijk van Nieuwpoort-Bad, belooft u een onvergetelijke vakantie! Voor diegenen die er in het voor- of najaar even kort tussenuit willen, stellen wij voor:
Wanneer: Van maandag 15 tot maandag 22 november 2010 of van maandag 22 tot maandag 29 november 2010 (eventueel van zondag tot zondag)
Formule: Aankomst: maandagnamiddag (eventueel zondagnamiddag)Vertrek: maandagvoormiddag (eventueel zondagvoormiddag)Logement op een kamer of studio/appartement en dit in halfpension (ontbijtbuff et en middag- of avondmaal)Ook de welkomstdrink, een mosselfestijn en een gastronomische brunch zijn inbegrepen!
Wat te doen?:Voor de liefhebbers worden u tal van activiteiten aangeboden waaronder een begeleide natuurwandeling, bingo, quiz, petanque, hobby, fi lm, optredens, uitstappen met toeristisch treintje, bezoek aan Oostende, aperitiefvoormiddag, cake-namiddag, steeds met zalig zicht op de steeds wisselende Noordzee…
Wat kost dit? (Prijzen per persoon)€ 260 p.p. met twee op een tweepersoonskamer€ 310 p.p. met twee op een studio of appartement (Bijkomende persoon op studio of appartement: € 174)€ 275 p.p. alleen op een kleine single€ 335 p.p. alleen op een grote single
Nieuwpoortse SeniorenweekKleinste prijzen, Grootse sfeer!!!
tel. 058 22 23 60 | fax 058 23 95 23E-mail: info@sandeshoved.be | website: www.sandeshoved.be
Hotel Sandeshoved | Zeedijk 26 te 8620 Nieuwpoort-Bad |
Wij organiseren nog tal van andere
promoties en arrangementen,
wij sturen u graag onze folder toe!
Hotel Sandeshoved
OKRA november 2010
50
HORIZONTAAL1onvoltooid verleden tijd (afk.) 4 Chinees gerecht 10 schuchter 13 sluitmiddel 15 deel van een viool 16 onjuiste mening 17 Spaanse borrelhapjes 19 type weefsel 20 aanhoudend geblaf 21 het voortdurend sis-sen 23 maalinrichting 25 militair 26 uit-stapje27 te weten 29 aan Zee 31 tennis-term 33 voorloper van de euro 35 per adres 36 eer 38 windrichting 40 straat (afk.) 41 evenzeer 42 dierenwereld 43 vrucht 44 zangstem 45 collectieve arbeidsovereen-komst 47 als het ware 49 honingdrank 50 verbrandingsrest 51 eenheid van elektri-sche weerstand 53 hoge berg 55 mij 56 niet parkeren 57 wondvocht 58 Duitse naamloze vennootschap 60 edelsteen 62 radiotoestel zonder versterker 65 uitge-storven rund 66 tuinafscheiding 68 eerste bod bij een veiling 70 hard klinkend 71 wezenlijk 73 van dezelfde mening 74 Europeaan 75 Vlaamse auteur 76 levensbe-stemming.
VERTICAAL1 oktober (afk.) 2 dundoek 3 speen 5 Olympische Spelen (afk.) 6 takje 7 van zekere maand 8 verbijsterd 9 ingenieur 10 Bijbelse stad 11 weg met bomen 12 gewicht 14 Italiaanse deegwaar 16 bijwoord 18 muzieknoot 20 oosters bordspel 22 plaats in Egypte 23 beginstreep 24 orde van zoogdieren 28 leersoort 30 voegwoord 32 begeleider van een ploeg 34 zwemslag 35 gedicht 37 energie 39 windrichting 40 groente 41 opmerking 46 slotwoord van een gebed 48 orgaan 51 hoger bod 52 gebied 54 oponthoud door motorpech 56 actief koolpoeder 59 reisgenoot 60 groot mens 61 lekkernij 63 bolgewas 64 plaats in de Verenigde Staten 65 Spaanse uitroep 66 hierheen 67 gehuwd (afk.) 69 toestel (afk.) 71 noot 72 lager onderwijs.
speeL en win
Winnaars september 2010 op blz. 49!
Stuurjeoplossingnaar
OKRA-magazine, Kruiswoord november 2010, PB 40, 1031 Brussel, voor
30 november 2010. De winnaars verschijnen in het februarinummer 2011.
Voeg één postzegel van 0,59 euro toe (niet vastkleven).
Oplossingkruiswoordoktober2010
1 2 3 4 5 6
Naam:
Straat: Nr.:
Postnr.: Woonplaats:
Tel.: E-mail:
OKRA-lidnummer of trefpuntnummer:
Schiftingsvraag: Wie bedacht voor het eerst de naam Vlaamse Ardennen?
Vergeet niet een postzegel van 0,59 euro toe te voegen!
Kruiswoordraadsel
7 98 10
3
21
7
6
4
9
10
5
8
51
SudokuAlle cijfers van 1 tot en met 9
moeten één keer voorkomen in
alle kolommen, in alle rijen en in
elk van de 9 vierkantjes van
3 keer 3 vakjes.
speeL en win
■Waardebonvan125euroTe gebruiken in De Kinkhoorn, Ravelingen of Ol Fosse d’Outh. Een heerlijk ontspannend verblijf gegarandeerd. Aan zee of in de Ardennen.
Info
DeKinkhoorn, Zeedijk 330, 8400 Oostende,
059 70 16 97, fax 059 80 90 88,
receptie@dekinkhoorn.be, www.dekinkhoorn.be.
Ravelingen, Zeedijk 290, 8400 Oostende,
059 55 27 55, fax 059 55 27 59,
info@ravelingen.be, www.ravelingen.be.
OlFossed’Outh, rue Ol Fosse d’Outh 1,
6660 Houffalize, 061 28 88 01, fax 061 28 88 04,
olfosse@olfossedouth.com, www.olfossedouth.com.
■50boekenTien exemplaren van De afschuwelijke eenzaam-heid van Maxwell Sim van Jonathan Coe (waarde 19,90 euro).
Tien exemplaren van Zaïda van Anne Cuneo (waar-de 19,90 euro).
Tien exemplaren van Ik vervloek de rivier des tijds van Per Petterson (waarde 19,90 euro).
Tien exemplaren van Dieperik van Leo Pleysier (waarde 16,90 euro).
Tien topogidsen Streek-GR Vlaamse Ardennen (waarde 9 euro).
58 prijzen!
■Overnachtingmetontbijtvoortweeperso-nen in Huis Minne te Ronse (waarde95euro).
Info
Receptie, theeschenkerij en winkel: HuisMinne, Kafhoek 2, 9681 Nukerke-Maarkedal.Administratie en Reservatie: Savooistraat 176, 9600 Ronse, 055 21 32 20, 0478 47 76 33 en 0477 59 47 42, www.huisminne.be.
■ZesleerrijkespellenTwee exemplaren van Balletjes in de soep, een leerrijk spel waarmee kleuters (3-6 jaar) spelen-derwijs leren tellen (waarde 12,50 euro).
Twee exemplaren van Knappe kijkers, een leuk spel dat kleuters (3-6 jaar) op weg zet om te leren lezen (waarde 12,50 euro).
Twee exemplaren van Mini Loco, een afwisselend spel dat kinderen (4-6 jaar) steeds motiveert om hun grenzen te verleggen. (waarde 25,95 euro).
Meer info over deze educatieve spelen via www.thuisbasis.be of 015 36 36 36.
OKRA november 2010
52
de dingen
Kerkhofmuur
De tederheid die binnen de kerk-
hofmuur hangt, streelt de graven
en verzacht de pijn van de bezoe-
kers. Ik wandel graag langs zo
veel bekenden. Hun levens zijn
verstrengeld met dat van mij en
dat van vele vrienden. Met velen
ben ik hun laatste weg gegaan.
Toen ik nog jong was en mijn
vriend Herman kwam begraven op
zijn 23ste, droegen we hem tot
aan het graf. En we strooiden
aarde als afscheid. Vandaag zijn
sommigen bang van het begrafe-
nisritueel. Het dode lichaam blijft
vooraan het kerkhof, een paar
gebeden, een roos op de kist en
dag kerkhof want in de plannen
voor morgen is geen plaats voor
de dood. Alleen de verweesde
beminden schuiven langzaam
naar het leven terug.
Binnen die scheefgegroeide muur,
moe van het eindeloos verdriet en
vochtig van de nooit gedroogde
tranen, spreekt de levende
geschiedenis van mijn stad in
namen en data. En tussen al die
namen ligt de strooiweide er onwe-
zenlijk bij. Grijs stof verdwaalt tus-
sen stervende bloemen. De adem
van wie hier even was, maakt het
gras nat en niemand wordt her-
kend, alleen vaag herinnerd en
nimmer bezocht. De stilte weegt
zwaar tussen de gekromde muren.
Ik voel me er thuis omdat ik weet
dat ik morgen of overmorgen ook
kom, gedragen door wie mij deed
leven en zal helpen sterven.
Langs de verweerde muur staan
prachtige, eeuwigdurende monu-
menten. Hoe gemakkelijk wordt
dat hier neergeschreven en hoe
moeilijk is dat te begrijpen!
Timmermans schreef ooit: “De
schoonheid droomt van boom tot
boom maar alle schoonheid zal
verdwijnen want alle schoonheid
is slechts droom.” Hier droomt ze
van zerk tot zerk, overwoekerd
door gebeden en neergelegd in
rulle aarde: de schoonheid van
een mensenleven. Daarom komen
zo veel mensen telkens opnieuw
naar hier. Ze luisteren naar de
wind waarin beminden zingen. Ze
brengen bloemen mee om niet te
hoeven spreken. Er zijn, is genoeg.
De duizenden bloemen op
Allerzielen stralen de onmogelijk-
heid van vervulling uit. Een bloe-
mentuin van onbegrepen afscheid,
van te laat uitgesproken genegen-
heid, van onvervulde liefde, van
eindeloos te laat komen. Maar ook
een tuil van meegebrachte warm-
te, van liefde die niet mee gestor-
ven is, van vriendschap die nog
voelbaar is, van handen die nooit
meer los te maken zijn.
Mijn moeder en haar zus liggen
ook binnen deze muren. Zijn ze
hier? Ik weet het niet, ik denk het
niet. Ze zijn, dat is voor mij
genoeg. Toen ze nog samen aan
tafel zaten, maakten ze telkens
dezelfde afspraak. Suzanne was
de oudste, Paula, mijn moeder, de
jongste. En Suzanne sprak:
“Paula, wie van ons twee eerst in
Appels ligt, komt de andere ver-
tellen hoe het hierboven is.” Paula
stierf eerst en Suzanne is nooit
naar Appels gekomen om haar ter
verantwoording te roepen om de
nooit vervulde afspraak. We heb-
ben ze alle twee in de aarde
gelegd en hun afspraak doorgege-
ven aan hun kinderen en kleinkin-
deren. Wellicht zal er ooit één
antwoorden. Zijn antwoord zal
vertrekken bij de oorsprong en
zijn epiloog zal raken aan de God
die wij alle dagen noemen maar
nooit ontmoeten. Een God die
leeft in de korrels zand die samen
aarde zijn. Een God die leeft bin-
nen deze muur van eindeloos zijn.
Zijn armen zijn zoals deze kerk-
hofmuur, ze omhelzen al het leed,
al de vreugden, al de ontgooche-
lingen, al het geluk, al de vriend-
schap, al het verraad, al het
kwaad, al de goedheid. Ze omvat-
ten het zijn zonder veroordeling.
Ik sta aan het graf van mijn moe-
der en ik voel in de wind de as van
mijn vader. Midden de generaties
die hen voorgingen, die samen
met hen leefden, die na hen kwa-
men. Ze zijn hier niet, hun lichaam
is aarde geworden. Maar wie zij
waren, zijn ze nog steeds. Alleen
binnen deze muren komen de
levenden tot rust. Gij en ik en al
degenen die hier nooit wilden of
durfden komen, zijn nog op zoek
naar antwoorden op zoveel vra-
gen die met de dood begraven
werden. En dan nooit meer vraag
of antwoord zullen zijn. Alleen
maar zijn in Hem, hoe je Hem ook
noemt: de alfa en de omega, de
liefde die nooit vergaat.
Herman De Leeuw
Ik voel me thuis tussen de kerkhofmuren omdat ik weet dat ik morgen of
overmorgen ook kom.
OKRA-magazine ledenmagazine van OKRA vzwPB 40, 1031 Brussel02 246 44 37, fax 02 246 44 42,www.okra.be, magazine@okra.be
RedactieLieve Demeester, Nele Joostens, Chris Van Riet
RedactieraadMagriet Daenen, Herman De Leeuw, Nic Fruru, Erik Lauwers, Hilde Masui, Griet Trioen, Dirk Van Beveren, Jan Vandecasteele, Cois Van Roosendael, Hugo Verhenne, Kristel Wijshof
Verantw.uitgeverJan Vandecasteele, Vier Uitersten 19, 8200 Brugge
Vormgevinggevaert graphics nv
Coverbeeld François De Heel
DrukCorelio Printing, Erpe-Mere
ReclameregiePublicartoSylvain Van Der Guchtlaan 24,9300 Aalst053 82 60 80fax 053 82 60 90com@publicarto.be
Oplage: 172 930 exemplaren
Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag geen enkele tekst of illustratie geheel of gedeeltelijk worden gereprodu-ceerd. Advertenties vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever.
OKRA-magazine, trefpunt 55+ is aangesloten bij de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers.
Het december-januarinummerverschijnt uiterlijk op 23 november 2010.
colofon oKra-regio’sAntwerpenNationalestraat 111, 2000 Antwerpen03 220 12 80 fax 03 220 17 68antwerpen@okra.bewww.okra.be/antwerpen
BruggeOude Burg 23, 8000 Brugge050 44 03 81 fax 050 44 03 90brugge@okra.bewww.okra.be/brugge
BrusselBergensesteenweg 436, 1070 Brussel02 555 08 30 fax 02 555 08 39brussel@okra.bewww.okra.be/brussel
IeperSint-Jacobsstraat 24, 8900 Ieper056 26 63 40 fax 056 26 63 06ieper@okra.bewww.okra.be/ieper
KempenKorte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout014 40 33 50 fax 014 40 33 52kempen@okra.bewww.okra.be/kempen
KortrijkWijngaardstraat 48C, 8500 Kortrijk056 26 63 53 fax 056 26 63 10kortrijk@okra.bewww.okra.be/kortrijk
OKRA-LimburgvzwKoningin Astridlaan 33, 3500 Hasselt011 26 59 30 fax 011 22 59 50limburg@okra.bewww.okra.be/limburg
MechelenBegijnenstraat 18 bus 2, 2800 Mechelen015 40 57 45mechelen@okra.bewww.okra.be/mechelen
Midden-Vlaanderenwww.okra.be/middenvlaanderenMartelaarslaan 17, 9000 Gent09 269 32 15 • 09 269 32 16middenvlaanderen@okra.be■ Aalst Hopmarkt 10, 9300 Aalst 053 76 16 53 fax 053 76 15 16 aalst@okra.be■ Eeklo Garenstraat 46, 9900 Eeklo 09 376 13 40 fax 09 376 12 99 eeklo@okra.be■ Gent Martelaarslaan 17, 9000 Gent 09 269 32 15 gent@okra.be■ Oudenaarde Sint-Jozefsplein 7, 9700 Oudenaarde 055 33 47 33 fax 055 33 47 94 oudenaarde@okra.be
Oost-BrabantPlatte Lostraat 541, 3010 Leuven016 35 96 94 fax 016 35 95 55oostbrabant@okra.bewww.okra.be/oostbrabant
OostendeIeperstraat 12, 8400 Oostende059 55 26 90 fax 059 55 26 12oostende@okra.bewww.okra.be/oostende
RoeselareBeversesteenweg 35, 8800 Roeselare051 26 53 07 fax 051 22 59 80roeselare@okra.bewww.okra.be/roeselare
TieltOude Stationsstraat 12, 8700 Tielt051 42 38 08 fax 051 40 89 79tielt@okra.bewww.okra.be/tielt
WaasenDender■ Dendermonde Bogaerdstraat 33, 9200 Dendermonde 052 25 97 90 fax 052 22 97 75 dendermonde@okra.be■ Land van Waas de Castrodreef 1, 9100 Sint-Niklaas 03 760 38 66 fax 03 766 38 17 waasland@okra.be www.okra.be/waasendender
Algemeen secretariaat | www.okra.be |secretariaat@okra.bewww.okrasport.be |02 246 44 41
53
02 246 57 72
02 246 44 47
02 246 57 72
02 246 39 44
02 246 44 36 02 246 44 35 02 246 42 0902 246 42 07
02 246 44 34
02 246 44 47
OKRA-CM-Pensioendienst02 246 44 31 02 246 44 45Studiedienst02 246 44 40 02 246 39 45Communicatie 02 246 44 3702 246 44 3302 246 57 71Websites02 246 44 57
02 246 57 72
✂
13eurokortingvoor Je rechten bij erfenis
In Je rechten bij erfenis van Liliane Versluys vind je o.a. antwoord op vragen over de ver-
deling van je nalatenschap, huwelijkscontracten, schenkingen en testamenten. Er wordt ook
aandacht besteed aan orgaandonatie en hoe je je afscheid zelf kan voorbereiden. AlsOKRA-
lidbetaaljevoorJe rechten bij erfenisslechts19,50euro+4euroverzendings-
kosteni.p.v.32,50euro.
Interesse? Stuur deze bon naar Joke Callens, Je rechten bij erfenis, PB 40, 1031 Brussel
of stuur een mailtje naar joke.callens@okra.be met de mededeling Je rechten bij erfenis.
liliane versluys
je rechten bij
erfenis
wetsreeks
Uitjes gelezen blz. 45? Maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde
12 euro) voor de tentoonstelling Boris Becker - Photographs 1984-2009 in het
FotoMuseum te Antwerpen.
Stuur deze bon vóór 30 november 2010 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Boris Becker,
PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar joke.callens@okra.be met de mededeling
Boris Becker.
Naam en voornaam:
Straat en nr.:
Postnr.: Woonplaats:
Telefoon: E-mail:
Naam en voornaam:
Straat en nr.:
Postnr.: Woonplaats:
Telefoon: E-mail:
Bestelt ex. van Je rechten bij erfenis tegen de voordeelprijs van 19,50 euro + 4 euro verzendingskosten.
13 euro
korting
Info zie blz.45.
OKRA november 2010
54
oKra-LidKaart = geLd waard
Info zie blz.45.
Uitjes gelezen blz. 45? Maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde
18euro)voor de tentoonstellingMayombe. Meesters van de magie in M-Musem te
Leuven.
Stuur deze bon vóór 30 november 2010 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Mayombe,
PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar joke.callens@okra.be met de mededeling
Mayombe.
Naam en voornaam:
Straat en nr.:
Postnr.: Woonplaats:
Telefoon: E-mail:
Info zie blz.45.Info zie blz.45.
Info zie blz.45.Info zie blz.45.
Win gratis
duoticket
Info zie blz.45.
Win gratis
duoticket
Uitjes gelezen blz. 45? Maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde
16euro)voor de tentoonstellingEnsor ontmaskerd in het ING Cultuurcentrum te Brussel.
Stuur deze bon vóór 30 november 2010 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Ensorontmas-
kerd, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar joke.callens@okra.be met de medede-
ling Ensorontmaskerd.
Naam en voornaam:
Straat en nr.:
Postnr.: Woonplaats:
Telefoon: E-mail:
Info zie blz.45.
Win gratis
duoticket
liliane versluys
je rechten bij
erfenis
wetsreeks
meer info:
056 35 85 85
Gratis en vrijblijvende offerte—
Korte leveringstermijn (vanaf 1 week)—
Dienst na verkoop (24u/24)—
Gratis subsidieadvies—
Conform wetgeving—
Diverse afwerkingen —
Batterijvoeding
NV Coopman Liften | Heirweg 123 | B-8520 Kuurne
T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65 | comfortlift@coopman.be | www.coopman.be
NV Coopman Liften
Heirweg 123 | B-8520 Kuurne
T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65comfortlift@coopman.be | www.coopman.be
SA Coopman Liften
Heirweg 123 | B-8520 Kuurne
T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65comfortlift@coopman.be | www.coopman.be
SA Coopman Liften
Heirweg 123 | B-8520 Kuurne
T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65comfortlift@coopman.be | www.coopman.be
SA Coopman Liften
Heirweg 123 | B-8520 Kuurne
T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65comfortlift@coopman.be | www.coopman.be
NV Coopman Liften
Heirweg 123 | B-8520 Kuurne
T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65comfortlift@coopman.be | www.coopman.be
SA Coopman Liften | Heirweg 123 | B-8520 Kuurne
T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65 | comfortlift@coopman.be | www.coopman.be
NAAM
stuur ons deze bon voor meer inlichtingen
STRAAT - NR.
POSTNR. - GEMEENTE TEL.
V04.1209
Onze traplift ... ... Uw comfort
V04_0109.indd 1 28-12-2009 17:29:44
✂
10 procent
korting
Voortaan heb je als OKRA-lid recht op tien procent
korting op het volledige gamma van Incosan*.
Incosan-producten bieden vele mannen en vrouwen
met urineverlies een echte uitkomst. Een op de drie
vrouwen en een op de vier mannen ouder dan vijftig
kampt in meer of mindere mate met urineverlies. Voor
hen kunnen de producten van Incosan verlichting
brengen. Ze zijn discreet, hygiënisch en comfortabel.
Het volledige aanbod vind je op www.incosan.be.
Bestellen kan via www.incosan.be of via het gratis
nummer 0800 144 40. Vermeld steeds de code 01111
om aanspraak te maken op je korting.
*Niet cumuleerbaar met restanten- en hoeveelheidskortingen.
Wandelen en fietsen langs 50 natuurtoppers in Vlaanderen
Mooisteplekjesgids
Davidsfonds/Leuven
De Mooiste Plekjes gids van PASAR beschrijft 36 wandelingen en 14 fietstochten langs de
mooiste plekjes, met een wegbeschrijving, kaartje, interessante weetjes, bereikbaarheid
openbaar vervoer en prachtige foto’s.
De winkelprijs van deze publicatie bedraagt 22,50 euro. OKRA-leden betalen slechts
15euro+4euroverzendingskosten.
Interesse? Stuur deze bon naar Joke Callens, Mooiste Plekjes gids, PB 40, 1031 Brussel of
stuur een mailtje naar joke.callens@okra.be met de mededeling Mooiste Plekjes gids.
Naam en voornaam:
Straat en nr.:
Postnr.: Woonplaats:
Telefoon: E-mail:
Bestelt ex. van De Mooiste Plekjes gids tegen de voordeelprijs van 15 euro + 4 euro verzendingskosten.
7,50 euro kortingDe mooiste Plekjes
gids met
Wandelen en fietsen
langs 50 natuurtoppers in Vlaanderen
Mooisteplekjesg
ids
Davidsfonds/Leuven
R
esu
lta
at
va
nde PROTEFIX
res
ea
rch
Een kunstgebit datelke hap doorstaat?
Vast en zeker.Protefi x®. Voor een goedzittend kunstgebit.Miljoenen mensen zijn ervan overtuigd. Protefi x®, syno-niem voor betrouwbaarheid op gebied van kleefmiddelen en verzorging van kunstgebitten, biedt een oplossing voor elk kleefprobleem. Kies Protefi x® kleefcrème, kleefpoeder of kleefblaadjes om de kleefkracht van uw tandprothese te versterken en het binnendringen van etensresten te voorkomen. Zo kunt u weer actief en in alle vrijheid genie-ten van het dagelijkse leven.
Surf naar www.protefi x.be voor meer info.
Protefix_adv_210x297_OKRA 1 10/5/10 3:23:54 PM