Afgiftekantoor 3200 Aarschot - Erkenningsnummer P106333 Tijdschriften - Toelating gesloten verpakking - 3200 Aarschot 1 - BC 1145

maandblad, verschijnt niet in januari en in augustus - jaargang 43 nr. 9

Win een weekend Ronse blz. 51www.okra.be www.okrasport.be

november 2010

‘Mensen zijn mijn inspiratie’ blz. 25

magazine

LINEA COUNTRY

MONTI

MOVE

ARUBA

Open alle dagen van 14 tot 18.30u.ook op zondag (van sept. t.e.m. april) Gesloten op woensdag en feestdagen

Stadionlaan 18/229800 DeinzeT 09 380 43 58

Salons in leder en stof UIT EIGEN ATELIER

Maatwerk, herstofferen& herstellingeneen mooi

koop je bijde makers zelf

bankstel

www.derore.be

SYMPHONY 7960STRIKE 3670VINCI 3295

DONNA

Relax meer Betaal minder

FLORINA

011110 OKRA.indd 1 1/10/10 09:19

Boekentas rugzak

voorwoord

Sinds kort deel ik mijn leven met een gepensioneerde. Een paar maanden geleden zette mijn

man zijn boekentas definitief tussen het kastje en de muur. De wasmachine mist zijn overhem-

den. Op de bus zal het voortaan stil zijn zo om een uur of zeven. De buurvrouw met haar drie

klein mannen onderweg naar school zal die gekscherende bompa moeten missen.

Het is toch wel wennen, zegt hij. Je leven wordt op zowat alle vlakken compleet omgegooid. Alles

heeft twee kanten. Om te beginnen is tijd niet meer die slavendrijver die je zolang je werkt op

de hielen zit. Van altijd te weinig tijd kom je terecht in: voorlopig tijd zat. Voorlopig, bij OKRA

hoor ik niets anders dan dat een dag dubbel zo lang zou moeten duren. Zo ver is het met de

gepensioneerde thuis nog niet. Hij hanteert zijn tijd door in de eerste plaats structuur in een

dag te stoppen. Wat huishouden, wat tuinwerk, een praatje met de buurvrouw, naar de bib,

verse groenten halen. ’s Morgens het ene, na de middag het andere. Ik hoor hem ook al dubben

over vrijwilligerswerk. ‘Ik heb gezegd dat ik wel wat wil doen, ze zouden eens kijken of ze iets

zinnigs kunnen voorstellen.’

Ook de zin van en in je leven verandert van richting. Haalde je vroeger als werkende misschien

een stuk zin uit je baan, dan haal je die zin voortaan elders. In vrijwilligerswerk, in je familie, in

je vriendenrelaties. Vaak zie je dat de echte zin bovendrijft: je weet plots weer wat belangrijk

is. Dat moet een heel aparte ervaring zijn. De goesting om te leven is onverzadigbaar. Je mag

genieten, je moet genieten. Het is de levensfase van de laatste kans. Maar wat voor een kans.

Wat een luxe dingen te mogen aanpakken die je graag doet. En daar nog centen voor krijgen

ook. Een heel gevoelig onderwerp: het inkomen van gepensioneerden. Sommigen hebben niets

te klagen, anderen en dan vooral de oudsten, moeten het stellen met een klein pensioentje. Een

veel te laag pensioen waarvan een mens niet waardig kan leven. Voor een op de vijf ouderen

dreigt armoede. Dat is schandalig en ontoelaatbaar. En het strijdpunt voor OKRA, al vele jaren

lang. In september nog stonden we ervoor op de barricaden. Je ziet er verder in dit nummer

een paar beelden van.

Met pensioen zijn, betekent ook onomkeerbaar oud worden. Je stevent op je laatste deadline af.

Ook dat heeft weer twee kanten. Je knie gaat zeuren. Je vergeet zodanig veel en vaak dat je

er zelf last van hebt. Ook bij vrienden en familie duiken hier en daar serieuze gezondheidspro-

blemen op. Je bent vaker dan je lief is op een uitvaart. Daar wordt een mens

stil van of opstandig. Tegelijk helpt het oud zijn om te relativeren. En je levens-

ervaring maakt je sterk en minder kwetsbaar.

Vriendschap en contacten met mensen, daar is zijn rugzak voortaan mee

gevuld. Geen boterhammendoos, thermos of dossier die daar tegenop kunnen.

Niet voor niets gaf ik hem op 1 september een OKRA-lidmaatschap cadeau. Een

klein beetje ook omdat we toen vier maanden gratis kregen. Maar vooral voor

die cursus tai chi en alles wat hij niet kan benoemen als ik vraag hoe het was.

Lieve Demeester

Foto Jürgen Doom

OKRA november 2010

item

OKRA-magazine

Ledenmagazine van de grootste beweging voor 55+. OKRA, trefpunt 55+: Open,

Kristelijk, Respectvol en Actief. Je ledenmagazine zit boordevol OKRA-leven, niet te

missen info, lifestyle, cultuur, ontspanning, ledenvoordelen… Vertel wat je ervan vindt

aan Chris Van Riet 02 246 44 37, chris.vanriet@okra.be.

november 2010

14

Artritis laat je niet losOngeveer 70 000 Belgen lijden aan reumatoïde

artritis. Al hoeven deze patiënten geen vervormin-

gen meer te krijgen, de ziekte heeft nog steeds

een grote impact op hun leven. Vaak hebben ze

veel pijn en zien ze hun mogelijkheden steeds

beperkter worden.

‘Altijd mijn goesting mogen doen’Hij wil enkel met natuurlijk licht fotograferen. En

ingrijpen in zijn foto’s wil hij al helemaal niet. Toch

maakt hij al jaren de mooiste beelden. Fotograaf

Rik Daze tovert met licht en vertelt waar hij zijn

inspiratie haalt.

Mensen in woordenVier boeiende boeken. Over wat mensen bezig-

houdt en wat een mens tot mens maakt. Over

verlangen, eenzaamheid, melancholie en moed.

Alle vier meer dan de moeite van het lezen waard.

7

25

42

inhoud

In je volgende OKRA-magazine

‘Elke stap telt!’ boekt resultaten.

6 PRIKKERTJES

7 GEZONDHEID Artritis laat je niet los

10STANDPUNT Op de barricaden!

12OKRA-ZINGEVING Kindervriend of bedelaar?

14INFO Europa op de voorgrond

16DEKEUZEVANLIESBETWALCKIERS Obama halverwege

18VRAAGENAANBOD Gratis weckpotten

21ANDERSOUD ‘Ogen met bloemen zijn het moeilijkst’

24RECHTSINFO Erfenis-encyclopedie

25OVERWATTELT ‘Altijd mijn goesting mogen doen’

33MENU Moeilijk maar vooral lekker

36OKRA-SPORT Eén dag sport voor iedereen

38GROEN Vertroetel je kamerplanten in donkere dagen

40INTERIEUR Kies een zetel op jouw maat

42BOEKEN Mensen in woorden

44GEDICHT Dood

45UITJES

46UIT Rond Ronse

49VEERTIGWINNAARS!

50SPEELENWIN

52DEDINGEN Kerkhofmuur

54OKRA-LIDKAART=GELDWAARD!

46 33

5

21

OKRA november 2010

6

priKKertJes

PrikkertjesGeneratie nu

Eind september keurde de Vlaamse regering het

Ouderenbeleidsplan 2010-2014 goed. Het plan gaat

na wat ouder worden in Vlaanderen betekent en

stuurt aan op een grote betrokkenheid van oude-

ren bij de samenleving. Zo wil de Vlaamse overheid

de toegang van elke oudere tot de economische,

sociale en culturele rechten waarborgen en de dis-

criminatie op basis van leeftijd voorkomen en ver-

minderen. Ze belooft ook de deelname van oude-

ren aan de evaluatie van dit beleid mogelijk te

maken. Tegelijk wil de Vlaamse overheid het alge-

mene beeld van ouderen bijstellen. Daartoe lan-

ceerde ze de campagne Generatie Nu. Die focust

op ouderen die voluit in het leven staan, zich enga-

geren en zich betrokken voelen bij de samenleving.

Te gek!?

Nog steeds zijn ernstige psychische problemen

taboe terwijl toch een op de vier personen in België

ermee te maken krijgt. Het Psychiatrisch Ziekenhuis

Sint-Annendael uit Diest tracht al jaren het stilzwij-

gen te doorbreken. Daartoe zette het ziekenhuis

het project Te gek!? op poten. Met concerten, cd’s,

tv-reportages, krantenkaterns en muzikale en lite-

raire tournees tracht Te gek!? psychische proble-

men bespreekbaar te maken bij het grote publiek.

Intussen stelde Te gek!? zijn vierde cd voor met

o.a. liedjes van Walter De Buck & Helmut Lotti,

Yevgueni & Jan De Wilde en Hannelore Bedert.

Meer info op www.tegek.be. Je kan de

cd kopen in de winkel of bestellen via

hellinckxmarc@hotmail.comof013380549.

Danbetaalje12euro.

Mij overkomt het nietBij een verkeersongeval zijn vele partijen betrokken: de slachtof-

fers en hun omgeving, de hulpverleners maar ook de dader en zijn

omgeving. Naar deze laatste groep ging nog maar weinig aandacht.

Daar bracht auteur Sabine Cocquyt verandering in. Ze verzamelde vijf

indringende getuigenissen van veroorzakers van verkeersongevallen.

Over de schaamte, het schuldgevoel en de zoektocht naar herstel.

Het gezin van de auteur werd ooit zelf zwaar getroffen door een ver-

keersongeval. Dat maakte het niet makkelijk voor haar om deze

getuigenissen op te tekenen. Voortdurend zat ze gewrongen tussen

allerlei emoties. Maar ze besefte wel dat communicatie tussen slacht-

offer en veroorzaker erg belangrijk kan zijn.

SabineCocquyt,Mij overkomt het niet,Epo,Antwerpen,2010,

176blz.,16,50euro.

1 2

3

1 2 3

7

gezondheid

Reumatoïde artritis is een van de

ernstigste vormen van reuma.

Reuma hoeft trouwens geen

ouderdomskwaal te zijn, het is

een verzamelnaam voor een

aantal aandoeningen die pijn en/

of vervormingen veroorzaken

aan de gewrichten en andere

onderdelen van het bewegings-

apparaat. De grootste groep reu-

mapatiënten lijdt aan artrose of

‘slijtagereuma’. Met deze ziekte

worden vooral oudere patiënten

geconfronteerd. Reumatoïde

artritis daarentegen kan op elk

moment de kop op steken, zelfs

kinderen kunnen aan de ziekte

lijden. Het meest frequent ont-

staat de ziekte tussen het dertig-

ste en het vijftigste levensjaar,

op het moment dat de meno-

pauze begint. De ziekte komt

trouwens drie keer meer voor bij

vrouwen dan bij mannen.

Ontsteken

Reumatoïde artritis is een ont-

stekingsreuma en is een chroni-

sche ziekte. Het gewrichtsvlies

gaat woekeren en zowel het

kraakbeen als het omliggende

bot raakt beschadigd. Eigenlijk

laat het immuunsysteem het

afweten. Het richt zich op het

eigen lichaam, meer bepaald op

de weefsels aan de binnenkant

van de gewrichten waardoor

deze gaan ontsteken. Vooral de

kleinere gewrichten in handen

en voeten worden aangetast

maar ook schouders, knieën en

andere gewrichten kunnen te

lijden hebben. Zieke gewrichten

veroorzaken pijn, stijfheid en

zwellingen. In een aantal geval-

len kunnen de ontstekingen zich

uitbreiden naar andere delen

van het lichaam waardoor niet

enkel gewrichten maar ook ogen,

hart-, buik- en longvlies aange-

tast kunnen worden.

Stijf

Omdat het belangrijk is de behan-

deling zo snel mogelijk aan te vat-

ten, doe je er goed aan de ziekte

snel te herkennen. De eerste sig-

nalen van artritis zijn een relatief

plots optredende pijn en zwelling

in één of meerdere gewrichten,

stijfheid en verlies van kracht.

Typisch is de pijn in gewrichten

die toeneemt als je stilzit of ligt en

Lijd je aan reumatoïde artritis dan weet je dat de ziekte een serieuze

impact heeft op je leven. Maar je bent niet alleen, zo’n 70 000 Belgen

hebben de ziekte. Wat artritis is en hoe het behandeld wordt, lees je hier.

Artritis laat je niet los

Herken je symptomen van reumatoïde artritis bij jezelf, neem je het best snel contact op met je huisarts.

OKRA november 2010

8

gezondheid

wegebt als je bezig bent. Meestal

begint reumatoïde artritis in de

gewrichten van handen en voe-

ten. Vele patiënten kampen ook

met vermoeidheid en een ver-

minderde eetlust. Na enkele

maanden of jaren treden vaak

misvormingen op. De vingers

buigen af of er komen knobbels

op de gewrichten.

Snel zijn

Herken je een aantal van deze

symptomen, neem je het best

snel contact op met je huisarts.

Als hij je vermoedens deelt, zal

hij je verwijzen naar een reuma-

toloog. Na bijkomende onderzoe-

ken kan hij de diagnose stellen.

De ziekte kent vaak een grillig

verloop. Rustige periodes wor-

den afgewisseld met fases waar-

in de ontstekingen veel heviger

worden. Hoe de ziekte evolueert,

verschilt van patiënt tot patiënt.

Maar vaak neemt de ernst van de

ziekte geleidelijk aan toe.

Behandelen

Reumatoïde artritis genezen, is

niet mogelijk. Toch kan medica-

tie verlichting brengen. Daarom

is het belangrijk dat er zo vroeg

mogelijk ingegrepen wordt, dan

kan een verdere aantasting van

de gewrichten voorkomen wor-

den. Geneesmiddelen kunnen de

pijn verzachten en de ontsteking

verminderen of stoppen. Ook de

verdere afbraak van kraakbeen

en de gewrichtsschade kan

gestopt worden. De belangrijk-

ste geneesmiddelen zijn ontste-

kingsremmers en reumarem-

mers. Ook pijnstillers kunnen

heil brengen. In vergelijking met

tien jaar geleden, kan reumato-

ide artritis veel beter behandeld

worden. Veertig procent van de

patiënten heeft dankzij de medi-

catie geen klachten meer, nog

eens veertig procent raakt niet

helemaal klachtenvrij maar is

wel gebaat bij medicatie. Hun

levenskwaliteit neemt aanzien-

Renilda: “Ik kreeg de ziekte toen de medicatie

nog niet op punt stond. Het enige medicijn dat

hielp, waren de zogenaamde goudspuiten. Die

onderdrukten de pijn maar stopten de ziekte niet.

Daarom heb ik heel wat vervormingen overge-

houden uit die periode. Aan mijn handen en mijn

polsen merk je dat ik lijd aan reumatoïde artritis.

Nieuw middel

Aanvankelijk evolueerde de ziekte heel traag. Pas

vijf à zes jaar na de diagnose kreeg ik mijn eerste

opstoot. Dat had te maken met het overlijden van

mijn moeder waardoor ik een zware klap kreeg.

Sindsdien is de medicatie er erg op vooruit

gegaan maar toch heb ik nog heel lastige perio-

des. Ik ben nu al toe aan mijn vierde geneesmid-

del en heb net een lange en zware opstoot achter

de rug. Bijna anderhalf jaar geleden kreeg ik

opnieuw veel pijn. Na verschillende onderzoeken

bleek dat mijn medicijn niet meer werkte. Een

nieuw middel was de enige mogelijkheid. Maar

dan moest het vorige eerst afgebouwd worden.

Onmiddellijk was de ziekte er weer in alle hevig-

heid. Bovendien moest ik voor het nieuwe medi-

cijn toestemming krijgen van de controlearts.

Zo’n nieuw medicijn is immers ontzettend duur.

Maar die toestemming was voor mij geen pro-

bleem, sinds midden augustus gaat het opnieuw

beter met me.

Kaken

Dat het nieuwe medicijn goed werkt, is een hele

opluchting. Ik heb nu geen rolstoel meer nodig en

kan weer met de auto rijden. Mijn leven is heel

erg beïnvloed door mijn ziekte. Alle gewrichten

zijn aangetast: mijn handen, knieën, voeten,

schouders, polsen en kaken. Soms is het zelfs

moeilijk om te eten of om dingen vast te nemen.

Gelukkig hebben we een auto met een automati-

sche versnellingsbak, dan kan ik toch autorijden

als ik niet te veel pijn heb. Met de trein reizen,

lukt trouwens niet meer. Op- en afstappen kost

veel te veel moeite. Ook uitstapjes zijn moeilijk.

Een wandeling in de stad over kasseien doet veel

pijn, cafeetjes met toiletten in de kelder of op een

verdieping zijn uit den boze.

‘Artritis heeft mijn leven bepaald’Renilda Francis was amper 32 toen ze in 1985 te horen kreeg dat ze leed

aan reumatoïde artritis. Een zware klap.

Reumatoïde artritis kan op elk moment de kop

op steken.

9

lijk toe. De overige twintig procent zou je de pro-

bleempatiënten kunnen noemen. Bij hen kan

medicatie de ziekte niet onder controle krijgen.

Betere perspectieven

Patiënten die vandaag de diagnose reumatoïde

artritis krijgen, hebben betere perspectieven

dan diegene die tien jaar geleden aan de ziekte

leden. Toen kampten zowat alle patiënten met

vervormingen en knobbels op de handen en voe-

ten. Dikwijls maakten die het onmogelijk om nog

te werken waardoor reumatoïde artritis een

invaliderende ziekte was. Dat is nu nog maar

zelden het geval. Nieuwe patiënten worden

slechts af en toe geconfronteerd met de typische

reumavervormingen. De medicatie staat immers

veel meer op punt. Maar reumatoïde artritis blijft

een chronische ziekte, patiënten kunnen nog

steeds niet genezen en worden geconfronteerd

met veel pijn.

Lange tijd heb ik op mijn werk op veel begrip kun-

nen rekenen. Ik wilde blijven werken, ook als ik me

niet zo goed voelde. Toen het niet meer lukte om

met de trein te pendelen, werd ik overgeplaatst.

Dat was een goede oplossing. Ik wilde me nuttig

maken, wilde niet thuis zitten. En we hadden ook

heel wat kosten. We bouwden een tweede keer en

pasten de woning aan aan mijn handicap. Alles op

het gelijkvloers, brede deuren én een aangepaste

badkamer. Zo is er nu een bad met een lift. Ik

neem immers graag een bad maar raakte er niet

meer in.

Veranderen

Ik ben heel actief in een groep van reumatoïde

artritispatiënten. Dat geeft me veel steun. We

begrijpen elkaar en kunnen al eens lachen met

onze miserie. Andere mensen begrijpen dat niet.

We trekken er samen op uit en maken onze ziekte

en de gevolgen ervan bekend bij medici en para-

medici. Dat is belangrijk. Enkel als we van hen

begrip en erkenning ontvangen, kunnen er dingen

veranderen die het ons makkelijker kunnen maken.

Als er iets is dat je lang niet meer kon en dat je

plots opnieuw kan, maakt me dat enorm blij.”

Tekst Nele Joostens

Foto Stefaan Beel

9

Stijve gewrichten? Moeizaam bewegen?Doe er wat aan!

Met Phytalgic voelt u zich in 3 weken beter!Phythea heeft Phytalgic samengesteld, zodat uw gewrich-ten elke dag weer gezonder en soepeler worden en de dagelijkse activiteiten weer gemakkelijk worden. De natuurlijke formule bevat een selectie van wilde visolie, brandnetelextract en zink voor optimale souplesse van uw gewrichten. Voor de beste werking wordt aanbevolen gedurende 3 maanden 3 capsules Phytalgic per dag te gebruiken. De eerste weldadige eff ecten op uw gewrichten zijn meestal na 3 weken gebruik merkbaar. Dankzij de perfecte verdraagbaarheid kan Phytalgic zo nodig het hele jaar door voortdurend worden gebruikt.

Onze mening: een uitste-kend natuurlijk product dat de beloftes waarmaakt: de gewrichten worden allengs soepeler en binnen een paar weken is het leven weer een stuk prettige!

Te koop bij uw apotheekCNK: 2399-202en NUT/PL-code: 968/1Ongeveer 16€ per doosvan 45 capsules

Als uw gewrichten ouder wor-

den, laten ze u dat vaak goed

voelen: moeizame bewegin-

gen, stijf bij het wakker

worden… Zoekt u een

werkzame oplossing

waardoor u elke dag

weer makkelijk kunt

bewegen? Er bestaat

tegenwoordig milde

methodes om uw ge-

wrichten op natuurlijke

wijze soepel te houden.

BETER LEVEN

2 dozen gekocht = de 3de gratis van Phythea!

Om een gratis doos te ontvangen stuurt u vóór 31 december 2010 het origineel van de kassabon, de

2 barcodes CNK uit de verpakking van het product en uw adresgegevens naar: Aanbod Phytalgic - c/o HighCo Data - P.B. 04074 - 1414 Waterloo Aanbod beperkt tot 2 zendingen per persoon. Aankoop en zending van bewijs van aankoop tussen 16/08/10 en 31/12/10.

AanbodPhytalgic

PUBLIREPORTAGE

Okra_04_10_10.indd 1 31/08/10 11:52

OKRA november 2010

10

standpunt

Op 15 september organiseerden de vakbonden

een manifestatie voor waardigepensioenen.

Uiteraard was ook OKRA van de partij. Aan de

vooravond van de Europese ministerraad

Sociale Zaken pleitten deze organisaties voor

menswaardige wettelijke pensioenen. Een mini-

mumpensioen voor iedereen, een structurele,

automatische en procentuele welvaartsaanpas-

sing én een verhoging van de oudste pensioe-

nen met drie procent. Dat waren de eisen van

OKRA. Ze klonken luid en duidelijk op 15 sep-

tember.

De voorbije maanden kwam OKRA op straat. Niet één keer maar twee

keer. Voor betere pensioenen én voor een toegankelijk openbaar vervoer,

ook voor ouderen. Een verslag in woord en beeld.

Op de barricaden!

Op 23 september voerde OKRA actie op vier ver-

schillende plaatsen in Vlaanderen voor eenbeter

openbaar vervoer. Mobiliteit is voor ouderen

immers van levensbelang. Het openbaar vervoer is

echter niet overal veilig en vlot. Dat klaagde OKRA

aan met de slogan ‘Vlot en veilig op en af - punt.

Andere Lijn’.

In Zelzate kregen de actievoerders van OKRA ver-

sterking van Algemeen voorzitter Miet Smet, in

Langemark luisterden enkele kabinetsmedewer-

kers van Vlaams minister van Mobiliteit Hilde

Crevits aandachtig naar de verzuchtingen van de

OKRA-leden.

Foto’s Cois Van Roosendael, ACV en vrijwilligers

1 paar kussentjes Richtprijs S 2373-025 - M 2373-678 - L 2373-686 31.95

PIJNLIJKE VOETZOOL, EELTKNOBBELTJES...VOETZOOLKUSSENTJES MET EPITHELIUM 26®

Het vetkussentje aan de voorkant van de voetzool draagt normaal gespro-ken zorg voor het verdelen van de druk maar het slijt langzamerhand wat af waardoor pijn, verhitting en eeltknobbeltjes kunnen ontstaan. Om deze pijnen te verlichten, heeft Epitact® voetzoolkussentjes ontworpen met een gepatenteerde siliconengel : Epithelium 26® onder de middelvoet die als ware het vetkussentje van de voetzool vervangt. De kussentjes kunnen in de wasmachine gereinigd worden, gaan lang mee en zijn beschikbaar in alle maten, u kunt ze onzichtbaar in uw nor-male schoenen dragen.Verklaringen van tevreden klanten:“Ik ben echt bijzonder blij met de kussentjes die ik nu een jaar draag, ik doe ze iedere dag in mijn schoenen, sla geen dag over want ik kon gewoon niet meer uit de benen”. Mevrouw B.G.“Sinds ik de Epithelium 26® kussentjes gebruik, is mijn leven vol-ledig veranderd, ik loop beter, ik strompel niet meer vanwege de likdoorns voraan onder mijn voeten”. Mevrouw O.L. “Ik profiteer van deze brief om u te feliciteren met de kwaliteit van uw producten” enzovoort…

1 Digitube® (1 x 10 cm) Richtprijs Kleine tenen Code apotheek : 2373-082 7.95 Middelgrote tenen Code apotheek : 2373-710 7.95Grote tenen Code apotheek: 2373-728 7.95

LIKDOORNS, EKSTEROGENDIGITUBES® met EPITHELIUMTM

Om likdoorns te verlichten, heeft Epitact® de Digitube®

ontworpen met 1 mm EpitheliumTM. In tegenstelling tot wegwerppleisters, voorkomt deze bijzonder dun-ne, wasbare en herbruikbare bescherming druk en wrijving.

1 enkelvoudig HV beschermer Richtprijs S 2373-033 - M 2373-694 - L 2373-702 19.95

HALLUX VALGUS “EELTKNOBBEL”HV BESCHERMER met EPITHELIUM 26®

U hebt een pijnlijke eeltknobbel op de voet. Epitact® heeft een bescherming ontwikkeld met een Epithelium 26®

plaatje om wrijving te voorkomen. Deze gepatenteerde bescherming kan in de wasmachine gereinigd worden, is heel dun en onzichtbaar en past in iedere schoen.

BESCHIKBAAR IN DE APOTHEEK Vraag advies aan uw voetkundige

MILLET INNOVATION - ZA Champgrand - BP 64 - 26270 LORIOL - FRANCE RCS Romans 418 397 055 00025 www.epitact.com

Dankzij Epithelium 26® zijn de pijnlijke rode zones verdwenen.Epithelium 26® is een gepatenteerdesiliconengel en vormt een ware ver-vanging van het vetkussentje onder de voetzool. Dit materiaal is ideaal om druk en wrijving te verlichten. Met E26®Zonder E26®

1 VINGERLING Richtprijs Kleine tenen Code apotheek : 2373-090 7.95Middelgrote tenen Code apotheek : 2373-736 7.95Grote tenen Code apotheek : 2373-744 7.95

PULPAIRE LIKDOORNS, INGEGROEIDE NAGELSVINGERLING met EPITHELIUM 26®

U hebt een pijnlijke ingegroeide nagel of een likdoorn op het uiteinde van uw teen. Epitact® heeft een teenbe-schermer ontwikkeld met 1 mm Epithelium 26® tussen 2 stofl aagjes om zijn stevigheid veilig te stellen. Deze bijzonder dunne, wasbare en herbruikbare bescher-ming voorkomt aldus druk en wrijving.

INNOVATIE& FABRICATIE

EIS DE EPITACT® KWALITEIT ! EPITACT® ontwikkelt nu al tien jaar lang met Franse voetkundigen medische toepassingen om pijnlijke voetzolen te verlichten. Het assortiment van EPITACT® is samengesteld uit meer dan 30 gespecialiseerde producten, vervaardigd in Frankrijk, wat ons in staat stelt de traceerbaarheid, een optimale kwaliteit en een onberispelijke doeltref-fendheid te garanderen.

OP TELEVISIE

GEZIEN

RECLAME

®

PODOLOGIE

23, Rue du Bosquet - 1400 Nivelles - T: 067843591 - F: 067841092 - info@patchpharma.com

- 00

2

AP_OKRA_NL•190x277.indd 1 26/08/10 15:04:37

OKRA november 2010

12

oKra-zingeving

Sint-Maarten verwijst naar Martinus van Tours. Hij

werd in 316 geboren in het huidige Hongarije maar

werd opgevoed in Noord-Italië. Zijn vader was

immers officier in het Romeinse leger. Zijn thuissi-

tuatie moet echter niet zo rooskleurig zijn geweest

want toen hij twaalf was, liep Martinus van huis

weg. Hij werd opgevangen door christenen en

maakte zo kennis met de Bijbel. Op zijn vijftiende

trad hij in de voetsporen van zijn vader en ver-

voegde het Romeinse leger. Dat hield hij echter niet

lang vol en hij brak met het leger. Hij liet zich dopen

en werd monnik. Vervolgens legde hij zich toe op de

studie van de Bijbel. Daarna onderwees hij zelf in

de christelijke leer. Tegen zijn wil, werd hij in 371

bisschop van Tours. Op 8 november 397 stierf hij,

drie dagen later werd hij in Tours begraven. Daarom

werd 11 november zijn feestdag.

Heilig?

Dat Martinus van Tours heilig verklaard werd, heeft

vooral met één daad te maken. De mensen uit zijn

omgeving waren onder de indruk van zijn eenvoud

en zijn medeleven met armen en mensen in nood.

Het beroemdste voorbeeld daarvan is ongetwijfeld

het verhaal met de mantel. Toen hij als jonge mili-

tair de stad Amiens wilde binnengaan, zag hij vlak-

bij de stadspoort een bedelaar zitten, gehuld in

lompen. In die tijd was het verboden zonder mantel

de stad te betreden. Omdat de bedelaar geen man-

tel had en de stad wel in wilde, sneed Martinus met

zijn zwaard zijn jas doormidden en gaf de helft aan

de bedelaar. ’s Nachts droomde hij dat Christus zijn

gedrag prees. Door de bedelaar te kleden, had hij

Christus zelf gekleed. Deze daad leverde hem in de

vijfde eeuw de heiligverklaring op.

Populair

Lange tijd was Sint-Maarten in vele streken in

Europa een populaire heilige. Vele parochiekerken

werden aan hem gewijd. De beroemdste is onge-

twijfeld de Sint-Maartenkerk in Utrecht. Maar ook in

Ieper, Aalst en Beveren is de hoofdkerk gewijd aan

Sint-Maarten. Hij werd ook de patroonheilige van

heel wat groepen waaronder reizigers, soldaten,

kooplieden, ruiters, kleermakers, bedelaars, dienst-

weigeraars en wijnbouwers. In een aantal streken

in Vlaanderen wordt hij ook nu nog uitgebreid

gevierd. Dat is bijvoorbeeld zo in Aalst, Beveren,

Ieper, Mechelen, Ardooie en Veurne en op sommige

plaatsen in Limburg. In Nederland is de viering van

Sint-Maarten wijd verspreid en ook in Oostenrijk en

Frans-Vlaanderen wordt de heilige gevierd.

Kindervriend

Op sommige plaatsen is Sint-Maarten vooral een

grote kindervriend en neemt hij de plaats in van

Sinterklaas. Hij vult de schoenen en brengt cadeau-

tjes. In Aalst is er van Sinterklaas zelfs helemaal

geen sprake. Daar komt Sint-Maarten de zaterdag

voor 11 november officieel met de boot aan en wordt

hij in een koets naar zijn troon op de Grote Markt

gereden. Op 11 november ontvangt hij er de kinde-

ren. Sint-Maarten en Sinterklaas verschillen op een

aantal punten. Sint-Maarten heeft slechts één Piet,

woont in de hemel en rijdt op een ezel, niet op een

schimmel. In de streken rond Veurne en Ieper wor-

den aan de vooravond van Sint-Maarten optochten

gehouden. Sint-Maarten en zijn Zwarte Piet lopen

vooraan, de kinderen met hun bieten volgen. Na de

stoet krijgen de kinderen een zak met snoepgoed.

Op 11 november vieren we

Wapenstilstand. Maar ook voor de

Eerste Wereldoorlog was deze dag

al een feestdag. Het is immers de

feestdag van Sint-Maarten. En dat

wordt op vele plaatsen in

Vlaanderen nog steeds gevierd.

Kindervriend of bedelaar?

In Mechelen trekken de kinderen op 11 november al zingend én verkleed van deur tot deur.

Door de bedelaar te kleden, had hij Christus zelf gekleed.

13

Bedeltochten

Sint-Maarten staat ook aan de wieg van enkele

andere gebruiken. In verschillende gemeenten

houden kinderen op 11 november bedeltochten

langs alle huizen in de buurt. Dat is zo in Loppem

en in het Mechelse. In die stad is trouwens een

comité actief dat de traditie van Sinte-Mette zingen

- want zo wordt Sint-Maarten daar genoemd - wil

stimuleren. Rudi Demets is zeer actief in het Sinte

Mette genootschap. “In Mechelen en enkele omlig-

gende dorpen trekken de kinderen op 11 november

in kleine groepjes van deur tot deur. Ze zingen een

liedje en ontvangen wat snoepgoed. Deze tochten

zijn al eeuwenoud. Vroeger trokken vooral arme

kinderen rond. Het snoepgoed dat ze ontvingen

was een welgekome afwisseling bij het karige voed-

sel dat ze thuis kregen. Ook nu nog kijken kinderen

uit naar de vele snoepjes.

Het is erg belangrijk dat de kinderen die dag ver-

kleed zijn. Een papieren mijter is daarbij essentieel.

Sint-Maarten was immers bisschop. De mijters wor-

den vaak op school gemaakt. En ja, nu mogen die

er ‘multicultureel’ uitzien, lang niet alle Mechelse

kinderen zijn nog katholiek.”

Ruggenuchte

Rudi Demets: “Vijftien jaar geleden merkten we

dat de traditie van het Sint-Maarten zingen aan het

verwateren was. Kinderen zongen een heel kort

liedje dat de traditie onrecht aandeed. Daarom

promoten we de oudere liedjes, al dan niet in het

Mechelse dialect. Nu leren de kinderen die terug

zingen op school. Het bekendste hier is Sinte Mette

van de ruggenuchte maar ook Sint-Maarten reed

door weer en wind is mooi. Daarin wordt het leven

van Sint-Maarten trouwens helemaal verteld. Wat

ruggenuchte betekent? Dat is niet helemaal duide-

lijk. Het kan een verbastering zijn van ‘de vroege

ochtend’ maar ook van ‘de beruchte’.

Om de kinderen te stimuleren deze liedjes te zin-

gen, organiseren we een wedstrijd. We geven kin-

deren die langskomen punten op hun kledij en het

liedje dat ze zingen. Ze kunnen een pannenkoek

eten en krijgen wat snoepgoed. Om deze namiddag

te financieren trekken wij - de volwassenen - enke-

le weken voor Sint-Maarten van café tot café. Wij

zingen ons lied en verkopen lekkere speculazen.

Genoeg om vele Mechelse kinderen een leuke

namiddag te bezorgen.”

Tekst Nele Joostens

Sint-Maarten reed door weer en wind

Sint Maarten, Sint Maarten,

Sint Maarten reed door sneeuw en wind

Zijn vurig paard droeg hem gezwind,

Sint Maarten reed met licht gemoed

Zijn mantel dekt hem warm en goed.

Een oude, een oude,

een oude man zat langs de baan

en sprak de ridder smekend aan:

“Ach, help mij toch uit deze nood,

’k vind in deez’harde kou mijn dood.

Sint Maarten, Sint Maarten,

Sint Maarten innig aangedaan

blijft voor de arme beed’laar staan.

Hij trekt zijn slagzwaard uit de schee

en snijdt zijn mantel glad in twee.

Sint Maarten, Sint Maarten,

Sint Maarten geeft vol medelij

hem ’t grootste stuk en rijdt voorbij.

Sint Maarten reed met licht gemoed

Zijn halve mantel dekt hem goed.

Sint Maarten, Sint Maarten,

Sint Maarten van zijn tochten moe,

legt zich te rusten welgemoed.

Tot loon van ’t geen hij heeft verricht,

ziet hij des nachts een helder licht.

Een oude, een oude,

een oude man verschijnt voor hem

en spreekt met zachte hemelstem:

“Ik ben uw Jezus, gij gaaft mij

dees mantelhelft uit medelij!”

OKRA november 2010

14

inFo

De bestrijding van armoede en

sociale uitsluiting is een van de

hoofddoelstellingen van de

Europese Unie en haar lidstaten.

In haar sociale agenda voor

2005-2010 heeft de Europese

Commissie daarom voorgesteld

2010 uit te roepen tot het

Europees Jaar ter bestrijding

van armoede en sociale uitslui-

ting. De vernieuwde Lissabon-

strategie moet hierbij aanslui-

ten. Het Belgisch voorzitter-

schap kijkt daar op toe.

Lissabonstrategie vernieuwd

De EU 2020-strategie of de ver-

nieuwde Lissabonstrategie is de

nieuwe langetermijnstrategie

van de Europese Unie voor een

sterke en duurzame economie.

Deze strategie moet ervoor zor-

gen dat de Europese econo-

mie zich ontwikkelt tot een con-

currentiekrachtige, sociale en

groene economie. In de EU

2020-strategie ligt de klemtoon

op groei. Vijf meetbare doelen

die gerealiseerd moeten zijn

tegen 2020 staan centraal: werk-

gelegenheid, onderzoek en inno-

vatie, klimaatverandering en

energie, onderwijs en armoede-

bestrijding. Zo moet het aantal

EU-burgers voor wie armoede

dreigt, met 20 miljoen dalen. De

lidstaten zijn momenteel volop

bezig met de uitwerking hiervan.

OKRA volgt de Europese ontwik-

kelingen op de voet. Ze doet dit

in samenwerking met AGE, het

Europees Ouderenoverlegplat-

form. AGE raadpleegt op regel-

matige basis de organisaties die

er deel van uit maken en toetst

haar standpunten af. Een voor-

beeld hiervan is de pensioenver-

klaring van AGE, een brochure

ontwikkeld in samenspraak met

ondermeer OKRA waarin sterk

wordt geijverd voor menswaar-

dige pensioenen.

Europees pensioen

De Europese pensioenstelsels

staan onder druk door de ver-

grijzing, een gevolg van de stij-

gende levensverwachting en

dalende geboortecijfers. Vanaf

2012 begint de beroepsbevol-

king in Europa af te nemen dus

is de uitdaging is heel actueel.

Veel lidstaten hebben hun pensi-

oenen in meer of mindere mate

hervormd om deze uitdaging

aan te gaan. Maar de financiële

en economische crisis heeft de

situatie ernstiger en dringender

gemaakt. Toch heeft Europa nog

geen echte pensioenstandpun-

ten ontwikkeld: daartoe heeft

het weinig bevoegdheden. De

Europese Unie neemt immers

slechts maatregelen wanneer

die doeltreffender zijn dan wan-

neer die op nationaal, regionaal

of lokaal vlak genomen worden.

Uiteraard zijn er ook materies

die enkel onder de bevoegdheid

van de Europese Unie vallen.

Minimum-bescherming

In de toekomst zal er waar-

schijnlijk een Europese Mini-

Europa wordt steeds belangrijker voor de EU-burgers, ook voor ouderen. De gevolgen van

de liberalisering ervaren ouderen op alle levensdomeinen, denk maar aan de vrijmaking van

de energiemarkt. Maar ook op vlak van sociale bescherming beweegt er heel wat.

Europa op de voorgrond

15

mumbescherming uitgewerkt

worden. Maar dit blijft een moei-

lijke oefening door de

grote verschillen tussen de

EU-lidstaten. Een van de ele-

menten die hiertoe moet leiden,

is het Europese Groenboek. Dat

is een instrument vergelijkbaar

met het Belgische Groenboek

waarbij een aantal vragen wor-

den voorgelegd aan belangen-

verenigingen in de lidstaten.

Ook OKRA neemt deel aan deze

bevraging. Zij doet dit samen

met AGE en de commissies

internationaal ouderenbeleid en

bestaanszekerheid van de

Vlaamse Ouderenraad.

Europees Groenboek

Het is dus hoog tijd om een

publiek debat op gang te bren-

gen over de vraag of en hoe het

Europees beleidskader het best

kan worden ontwikkeld om de

lidstaten het best te ondersteu-

nen bij hun taak om hun bur-

gers te voorzien van gepaste,

houdbare en zekere pensioenen

- nu en in de toekomst. Een

eerste middel daartoe is het

Groenboek van de Europese

Commissie dat op 7 juli 2010

gepubliceerd werd.

De Europese regelgeving situ-

eert zich vooral op vlak van de

grensoverschrijdende coördina-

tie van pensioenen. Mensen die

elders binnen de Europese Unie

gewerkt hebben, mogen hier-

door geen nadeel ondervinden

bij hun pensioen. Daarom wer-

den er coördinatieregels uitge-

werkt. Daarnaast houdt Europa

zich bezig met regelgeving rond

aanvullende bedrijfspensioenen.

Hier stelt zich bijvoorbeeld de

vraag welke minimumbescher-

ming zeker moet geboden wor-

den. Europa ziet er ook op toe

dat er geen sprake is van discri-

minatie, zowel voor wat betreft

wettelijke pensioenen als aan-

vullende pensioenen. Zo moet

de pensioenleeftijd voor mannen

en vrouwen gelijk zijn. België

paste dan ook in 1997 haar wet-

geving aan en trok de pensioen-

leeftijd voor vrouwen stelselma-

tig op.

Bovendien werkt Europa aan

een coördinatieproces dat nati-

onale hervormingen moet ver-

gemakkelijken en bevorderen.

Zo organiseert Europa een ver-

gelijking tussen de verschillen-

de lidstaten en bepaalt ze een

Europese armoedegrens per lid-

staat. Ten slotte is er het gebied

van de fiscale houdbaarheid.

Europa verplicht de lidstaten

om de overheidsbegroting zoda-

nig te beheren dat de werking

van de Economische en

Monetaire Unie niet wordt

belemmerd. De Raad kan her-

stelmaatregelen aanbevelen,

ook op het gebied van sociale

zekerheid indien dat de oorzaak

van het probleem is. Dus ook op

het vlak van pensioenen. Dat is

niet onbelangrijk, kijk maar

naar Griekenland.

Europees Witboek

Wat nu klaar is, is een groen-

boek. In dit stadium worden dus

geen concrete voorstellen

gedaan, enkel consultatierondes

georganiseerd. Europa hoopt die

af te ronden tegen eind novem-

ber.Wat zijn dan de belangrijk-

ste kwesties die aan de orde

zijn?

■ hoe kan Europa de lidstaten

het best ondersteunen bij het

zoeken naar een balans tussen

de arbeidsperiode en de pen-

sioenperiode?

■ hoe kan Europa bestaande

belemmeringen voor het vrije

verkeer van werknemers en

kapitaal die voortkomen uit

pensioenregelingen wegwer-

ken?

■ hoe moet de zekerheid van de

pensioenen verzekerd worden

in de toekomst? Er wordt

gestreefd naar een verminde-

ring van de risico’s voor gepen-

sioneerden. Een van de streef-

doelen is minimale garanties

inzake sociale bescherming af

te spreken.

De conclusies zullen verwerkt

worden in een Europees Wit-

boek. Op basis hiervan zal

Europa haar wetgeving trachten

aan te passen. OKRA volgt

alvast mee op.

Tekst Kristel Wijshof

Europa ziet er op toe dat er geen discriminatie is, ook niet op het vlak van pensioenen.

OKRA november 2010

16

aan banden te leggen, het vertrouwen van de

Amerikaanse burger is verre van hersteld. De

werkloosheid houdt aan en de crisis in de immobi-

liënsector bijvoorbeeld, is nog altijd niet onder

controle.

Loze beloften?

De kritiek op de president leeft niet alleen bij de

Republikeinen. Ook bij de Democraten zijn er heel

wat ontgoocheld. Van een aantal beloften die hoop

hadden doen rijzen op een radicale koerswijziging,

is weinig in huis gekomen. De aangekondigde slui-

ting van de gevangenis in Guantanamo - een lelijke

vlek op het mensenrechtenrapport van de

Verenigde Staten - is op de lange baan geschoven.

Een menselijke oplossing voor het probleem van de

duizenden illegale migranten uit Latijns-Amerika is

verder af dan ooit. De campagnebeloften daarover

de Keuze van LiesBet waLCKiers

Het ziet er niet goed uit voor Barack Obama. Meer

dan de helft van zijn onderdanen zegt ontevreden

te zijn over zijn beleid. Dat blijkt uit een vergelij-

king van alle opiniepeilingen in het hele land. Dat

hij het lastig zou krijgen, mag ons niet verbazen.

We hebben zijn lang en verbeten gevecht meege-

maakt om eindelijk de hervorming van het gezond-

heidsstelsel door te drukken. Een weliswaar uiterst

krappe maar toch historische overwinning: voor-

taan valt geen enkele Amerikaan nog buiten de

ziekteverzekering.

‘Socialistisch’

De hervorming van de ziekteverzekering was

zowat zijn voornaamste belofte tijdens de verkie-

zingscampagne en meteen het allesoverheersend

thema voor zijn tegenstanders. Overigens stond

zijn Democratische partij allesbehalve eensgezind

achter het voorstel. De ingeboren afkeer van de

Amerikanen voor alles wat ze ervaren als over-

heidsinmenging, is absoluut geen monopolie van

de Republikeinen. Dat blijkt ook uit andere dos-

siers, zoals het plan van Obama om de belasting-

verlaging van zijn voorganger George W. Bush

gedeeltelijk ongedaan te maken, met name voor de

rijkere twee procent van de bevolking. Soortgelijke

voorstellen krijgen alras het etiket ‘socialistisch’

opgekleefd. En dat is zowat het ergste scheldwoord

voor een Amerikaan. ‘Elk voor zich, je moet het

maar zelf maken’, blijft in dat land nog altijd de

basisfilosofie. Dit zou dus wel eens het struikelblok

kunnen worden bij deze parlementsverkiezingen.

Crisis

Makkelijk heeft Obama het totnogtoe zeker niet

gehad. De financiële crisis die de wereldeconomie

op de rand van de afgrond bracht, had haar wortels

in de Verenigde Staten en de gevolgen ervan zijn

nog verre van weggewerkt. Hij mag dan al een plan

hebben aangekondigd om de banken, die door hun

onverantwoord gedrag de wereld deden wankelen,

Precies twee jaar na zijn verkiezing tot president van de Verenigde Staten, op vier

november, staat Barack Obama op een beslissend moment van zijn carrière.

Halverwege dus. De Amerikanen trekken dan naar de stembus om het volledige

congres en een derde van de senaat te vernieuwen. Dat wordt een belangrijke

tussentijdse test voor de populariteit van het staatshoofd.

Obama halverwege

17

Verenigde Staten is geboren. Het gerucht dat hij

gelogen zou hebben over zijn geboorteplaats, is

oorspronkelijk aangebracht door een groepering

die zich de birthers noemt. Zij wilden daardoor

aantonen dat hij volgens de grondwet geen staats-

hoofd had mogen worden. Wat aanvankelijk niet

meer was dan een kwaadwillige roddel, is nu -

dankzij Fox News - uitgegroeid tot de overtuiging

van een niet onaanzienlijk deel van de bevolking.

Datzelfde Fox News laat trouwens geen gelegen-

heid onbenut om nadrukkelijk de tweede voor-

naam van de president te vernoemen: hij heet

namelijk officieel Barack Hussein Obama. Een

tweede voornaam die Arabische en dus moslim-

associaties oproept. Wat gezien het al dan niet

latente wantrouwen tegenover de islam dat sinds

nine eleven in de Verenigde Staten en elders

heerst, op weinig sympathie mag rekenen.

Obama zelf neemt het gelaten op: ‘Ik kan toch niet

de hele tijd met mijn geboorte-uittreksel op mijn

voorhoofd rondlopen’. Maar die permanente

beschadiging is niet zonder gevolgen. Het kan hem

zuur opbreken bij deze tussentijdse verkiezingen.

Als de machtsverhouding in het parlement kantelt,

krijgt Obama het tijdens de tweede helft van zijn

ambtstermijn nog lastiger om

zijn stempel te drukken op de

politiek van zijn land.

Tekst Liesbet Walckiers

hadden Obama nochtans massaal stemmen opge-

leverd van de Spaanstalige gemeenschap. En in

beide kampen heerst er ongenoegen over de cor-

ruptieschandalen van een aantal met de president

gelieerde parlementsleden.

Uitzichtloos

Intussen blijft Obama’s land een zware oorlogslast

torsen. Hij mag dan al het officiële einde hebben

afgekondigd van de Amerikaanse gevechtsmissie

in Irak, er blijven nog vijftigduizend manschappen

ter plaatse voor militaire bijstand en opleiding. Die

oorlog is - zo stelde een commentator het - niet

gewonnen en zelfs niet beëindigd. Intussen gaat

dat andere conflict, in Afghanistan, steeds meer

lijken op de uitzichtloze oorlog in Vietnam destijds.

En dan is er nog de olievlek in de Golf van Mexico,

een van de ergste milieurampen van de geschiede-

nis. Het staatshoofd kreeg te horen dat hij te zwak

was opgetreden tegen de verantwoordelijke olie-

maatschappij BP.

Geboren

Linkse ontgoocheling dus wegens onvervulde

beloften. Rechts een groeiende agressiviteit tegen

een politiek die wordt afgeschilderd als een ver-

staatsing van het dagelijks leven. Daar neemt het

verzet de vorm aan van conservatieve comités, de

zogenaamde Tea Parties, zeg maar de rechtervleu-

gel van de Republikeinse partij. Stuwende krachten

daarin zijn een televisiepresentator van de uiterst

rechtse televisiezender Fox News en Sarah Palin,

bij de jongste presidentsverkiezingen kandidate

voor het Republikeinse vice-voorzitterschap. Zij

voeren een campagne die aaneenhangt van leu-

gens en vuilspuiterij maar die wel aanslaat bij het

publiek. Meer dan de helft van de Amerikanen zegt

sympathie te hebben voor de Tea Parties. Opvallend

is dat een kwart van de ondervraagden er van

overtuigd is dat Obama (zoon van een Keniaanse

vader en een Amerikaanse moeder) niet in de

Obama oogst ontgoocheling wegens onvervulde beloften en

verzet wegens vermeende verstaatsing.

-

■PaniniIk zoek Paninistickers van de reeks Sprint 09 met nummers 50-53-79-111-122-148-153-170-258-298-325 en 327.

Noël Rammeloo, Galgenberglaan 24, 9070 Destelbergen, noel.rammeloo@telenet.be

■VerpleegstersTweemaal per jaar komen we samen met een vijftal verpleeg-sters A2 die afstudeerden in 1966. We zoeken collega-student Berte Brabants. We willen haar graag uitnodigen voor onze reü-nies.

Anny Barzin, Onderwijsstraat 36A, 2060 Antwerpen, anny.barzin@skynet.be

■FamiliekundeIk zoek de voorvaderen van Charles Moentjens geboren te Waarschoot op 11 november 1865, gehuwd met Leontine Braet en verhuisd naar Bassevelde.

Alex Van de Putte, 0478 24 02 42, alexvandeputte@telenet.be

■ReünieVoor onze zevende bijeenkomst in 2011 zoek ik nog legervrienden van de IIde batterij KROO die hun legerdienst begonnen in augustus 1957 te Lombardsijde.

Jordaan Van Praet, Leenweg 21, 9800 Astene-Deinze, 09 386 84 43

■BelgischebrouwerijenIk zoek teksten, artikels en publi-caties van oude en verdwenen

vraag en aanBod

Je zoekt wat of hebt iets aan te bieden? Commerciële aanbiedingen nemen we niet op.

Je zoekertje komt ook op www.okra.be. Stuur je vraag naar OKRA-magazine, Vraag en

aanbod, PB 40, 1031 Brussel of naar joke.callens@okra.be. Vermeld het liefst je

telefoonnummer. Dank in naam van de lezers aan wie reageert.

Gratis weckpotten

Belgische brouwerijen.Jan Troch, Wolvenstraat 16, 9280 Wieze, jttroch@hotmail.com

■CourtesMahlerIk zoek de titels en nummers van Hedwig Courtes Mahler, kan iemand helpen?

Adon Vergauwen, 052 42 38 41

■PottekeetherIk zoek de tekst van het gedicht dat als volgt begint: ‘ik moest van ma mère naar den apotheker voor een potteke ether. Ik pakte mijn kère en ging over de place de brouquère naar den apo-thekèr voor een potteke ether.’ Wie kan me het volledige gedicht bezorgen?

Marcel Goedermans, de Gerlachestraat 4 b5,3500 Hasselt, marcel.goedermans@telenet.be

■SonybandopnemerIk zoek een Nederlandstalige gebruiksaanwijzing voor een bandopnemer van het merk Sony, type TC 630.

Walter Esprit, Bijlokelaan 44, 9080 Lochristi, 09 355 83 20, walter.esprit@telenet.be

■DoomIk zoek gegevens, bidprentjes of doodsbrieven van personen met de naam Doom voor het vervolledigen van mijn stam-boom.

Roland Doom, Sparrebos 9, 9900 Eeklo, 09 378 29 07

■PixarIk zoek enkele ontbrekende num-mers van Pixarprenten die Delhaize uitdeelde. Nummers 43-171-201-213 en 215.

E. Dhaenens, Zeedijk 23, 8380 Zeebrugge

■GezochtIk zoek familie van mevrouw Th. Tytgath. In 1940 woonde ze op de Boulevard d’Akkergem 76 te Gent. Ook heb ik een communieprentje van Bernadette Tytgath uit 1963 te Berchem. Wie kan me info bezorgen?

Caroline Schols, Bremstraat 17, 3650 Dilsen-Stokkem, 089 56 50 39,mathieu.lowis@skynet.be

■WeckpottenKan ik iemand plezier doen met weckpotten van ¾ of 1 liter? Gratis af te halen.

De Vrij-Adriaensen, Elzenweg 3, 2310 Sint-Jozef Rijkevorsel, 03 312 07 59

■LegervriendenIk zoek legervrienden van de klasse 1968-’69 die gekazerneerd waren op de Heidenberg in kazer-ne Com. Bricart (2A) te Siegen. Ik heb daar mijn dienstplicht als chauffeur gedaan van april ’68 tot januari ’69. Alle info en herin-neringen zijn welkom.

willybeunnens@skynet.be

■BreiwolSamen met vriendinnen brei ik voor verschillende goede doelen. Daarom zijn we op zoek naar gratis breiwol. Alle soorten zijn welkom.

Mieke Van den Bosch, Merestraat 23, 9300 Aalst, 053 80 32 15

Heel veel lezers sturen ons zoekertjes voor deze rubriek. Je vraag wordt zo snel mogelijk gepubliceerd

maar je houdt er het best rekening mee dat je zoekertje pas een jaar nadat je het verstuurde, verschijnt

op deze bladzijden. Uiteraard plaatsen we het onmiddellijk op www.okra.be.

OKRA november 2010

18

-

■SketchIk zag ooit een sketch over twee dames die op een bank zaten en herinneringen ophaalden. Ik vond het zeer amusant en zou graag de tekst krijgen zodat ik het kan naspelen.

Irene De Donder, Burg. Stany Derijcklaan 3 b203, 3001 Heverlee, 016 31 60 35

■SmyrnatapijtWie is geïnteresseerd in een half-afgewerkt Smyrnatapijt met afmeting 1,5 op 1 meter?

Maria Hebbrecht, Drongenstraat 102, 9160 Lokeren

■MarialiedEen koor van serviceflatbewoners zoekt de volledige tekst (en even-tueel muziek) van een oud Marialied waarvan de eerste zin luidt: ‘Rozengarven gaan wij garen, rozen blank als verse sneeuw’.

lievevoet@hotmail.com

■BlikkensierdozenIk heb een doorlopende tentoon-stelling van oude blikken sierdo-zen, gratis te bezoeken na afspraak. Om mijn collectie te vervolmaken zoek ik verzame-laars van oude sierdozen die mij kunnen helpen door te ruilen.

Germain Viane, Blasiusstraat 95, 8972 Proven, 057 33 90 80 (voor 18.00 uur), 057 30 07 79 (na 18.00 uur), germain.viane@pandora.be, www.germainviane.centerall.com

■PostzegelsensigarenbandenIk heb twee grote boeken met postzegels en een boek met siga-renbanden. Wie is geïnteres-seerd?

Annie De Cauwer, Steerveldstraat 45, 2610 Wilrijk, 03 828 36 82

■PostzegelsWie helpt mijn verzameling post-zegels, binnen- en buitenlandse, verder uit te breiden?

Josette Bequoye, Woumenweg 232, 8600 Woumen

■GuidoGezelleWie wil lid worden van de culturele Guido Gezelle-Kring Vlaanderen?

Annie van Gelooven, Sint-Truidensteenweg 216, 3500 Hasselt, 011 27 31 35

■DiadozenenencyclopedieWie kan ik plezieren met diado-zen met daarin twee lege diala-ders, diakoffers met zes lege dialaders? Ook heb ik de volledige Encyclopedia Brittannica uit 1973, 24 volumes in leder ingebonden, vergulde snede. Dit alles gratis af te halen.

Marie-Christine Vanmaercke-Gottigny, Oudenaardseweg 135,9790 Moregem Wortegem-Petegem

■SchilderijIk bezit een olieverfschilderij op doek dat een dorpzicht en kerk-plein belicht. Het werk is onderte-kend door een zekere A. Lathouwers, 1915. Kan iemand me meer inlichtingen bezorgen over deze schilder?

François Bostyn, Mechelbaan 524, 2580 Putte, 0474 26 63 19

■BoekenWie heeft interesse in 350 boe-ken en romans? Gratis af te halen.

Arnold de Jong, Patrijsdreef 13, 2990 Wuustwezel, dejong.arnold@belgacom.net

■HandleidingIk zoek een handleiding en even-tueel ook een afstandsbediening voor een videospeler van het merk Panasonic, type J35 ntsc Playback on Pal tv.

Lucien Vermeersch, Kapellestraat 188, 8560 Wevelgem, 056 41 14 70, lucien.vermeersch@skynet.be

■LampenradioMet een oude lampenradio doe je me veel plezier, wie kan helpen?

Yvan Delbaen, Kontich, 03 457 18 55

■SmyrnawolIk zoek overschotten van smyr-nawol, mag gesneden zijn.

Jacqueline Vertriest, K. Astridstraat 17, 9800 Deinze, 09 386 63 99

■SoubrypuntenIk heb nog overschot aan Soubrypunten, wie is geïnteres-seerd?

Nicole De Brauwer, Kortrijkstraat 27 b6, 8550 Zwevegem, 056 75 62 73

■YasmineMijn vrouw maakt een plakboek over Yasmine, wie stuurt gehand-tekende foto’s of ander materiaal op?

Eddy Struyven, Pater Van den Akkerveken-straat 25 b1, 2382 Poppel

■BidprentjesWie helpt me mijn verzameling bidprentjes uit te breiden? Ik zoek ook het bidprentje van Broeder Fredoor en van Pater Pio.

Marcelline Vandenbroucke, Dorpplaats 20, 8647 Lo-Reninge, 057 40 05 63

■VWKeverIk zoek de handleiding van een Volkswagen Kever uit de periode tussen 1951 en 1957.

Verdoodt-Cardon, Heuvel 53, 9320 Erembodegem, 053 77 47 41

■PixarkaartenIk zoek vele ontbrekende Disney-Pixarprenten die verdeeld werden bij Delhaize. Wie kan helpen?

Frieda Vansteeland, Honzebroekstraat 111, 8800 Roeselare

■MiliciensIk zoek miliciens die in de Vijfde Linie lagen tussen augus-tus 1955 en mei 1956. Ik was toen sergeant in de tweede compagnie.

Gabriël Pauwels, Baronshof 2 b201, 9160 Lokeren, 09 348 20 67,gabrielpauwels@skynet.be

19

puBLireportage

OKRA november 2010

20

Spanning, avontuur, mysterie, het zijn de bruisende ingrediën-ten van de nieuwe Ketnet-fictiereeks De vijfde boog. Een reeks die zich helemaal in Bokrijk afspeelt. Niet toevallig: Bokrijk is het perfecte decor om bij weg te dromen. Alsof je in een andere wereld terechtkomt.

Bokrijk is ook een heerlijke plek voor een dagje uit met je gezin of in groep. Maar liefst 15 groepsprogramma’s (voor jong en minder jong) voeren je terug naar het leven op het platteland in Vlaanderen, van vijfhonderd jaar geleden tot nu. Enthousiaste animatoren en charismatische gidsen zorgen ervoor dat je volop proeft van het verleden. Alsof je er écht bent.

Ook het Domein Bokrijk heeft heel wat te bieden: een gigan-tische speeltuin, groene bossen, een aantrekkelijk horeca-aanbod en een beklijvend adventurepark. Op een groepsuit-stap mag de boog nu eenmaal niet altijd gespannen staan.

Wist je dat het openluchtmuseum open is van 26 maart tot 30 september 2011? Je kan nu al een groepsuitstap boeken! Maar zo lang hoef je niet te wachten om Bokrijk te bezoeken. Het domein met de speeltuin en het arboretum is elke dag gratis toegankelijk.

PraktischDomein Bokrijk, Bokrijklaan 1, 3600 GenkInfo en reservatie iedere werkdag tijdens de kantooruren via 011 265 385, fax 011 265 370, bokrijksales@limburg.be of www.bokrijk.be.Bokrijk heeft voordelige groepstarieven en bovendien spaar je maar liefst 3 euro per persoon als je boekt voor 1 juli 2011.

Bokrijk in 2011

OKRA november 2010

20

Het Domein BokrijkBokrijklaan 1, 3600 GenkTel. + 32 (0)11 265 300

www.bokrijk.be

Mysterie, spanning, avontuur: in 2011 is Bokrijk in de ban van ‘de 5e boog’. Logisch: deze succesvolle Ketnet-jeugdreeks werd in Bokrijk opgenomen en komt hier opnieuw tot leven.

Met interactieve tochten die je naar de locaties uit ‘de 5e boog’ voeren en met tal van meeslepende groepsprogramma’s voor jong en oud. Onderweg ontdek je ook de échte betekenis van de mysterieuze objecten uit de reeks en maak je kennis met het vroegere leven op het platteland.

De Bokrijkacteurs en de ambachtslui doen je het heden helemaal vergeten. Nooit eerder was jouw daguitstap zo leuk!

Welkom in Bokrijk, de enige plek om ‘de 5e boog’ te beleven!

Vraag vrijblijvend onze gratis groepenfolder aan of download hem op www.bokrijk.be

21

anders oud

“Ik heb totaal geen voeling met

bloemen. Ondertussen houd ik de

bloemen wel uit elkaar maar ik

heb geen groene vingers. Daar

aan het tuinhuis hangen bego-

nia’s. Die ken ik want daarmee

worden bloementapijten gemaakt.

Een begonia is een sterke bloem

maar ze blijft slechts drie dagen

goed. De bloemen worden immers

van de stengel getrokken. Een

ander voordeel van de begonia:

het is een zware bloem, de bloe-

men worden naast elkaar gelegd,

lichtjes overlappend. En zo blijven

de bloemen liggen die niet worden

gekleefd”, legt Marc uit.

Kleurenpalet

“Ook de kleuren zijn bijzonder: de

kleuren van de begonia’s hebben

alleen de basiskleuren geel en

rood. Alle variaties zijn mogelijk:

geel, zalmkleurig, oranje, scharla-

ken, roze, donkerrood enzovoort.

Maar variaties met blauw bestaan

niet: er zijn bijvoorbeeld geen

paarse begonia’s. Daar moet je in

je ontwerp dus rekening mee

houden. Kunnen we de blauwe

kleur toch niet omzeilen, dan

gebruiken we dahlia’s. Dat gebeurt

bijvoorbeeld wanneer we een logo

moeten namaken waarvoor je

echt geen alternatieve kleur vindt

bij de begonia’s”, vervolgt een

begeesterende Marc.

Geen verspilling

“In de streek van Lochristi worden

veel begonia’s geteeld. Die wor-

den geplant voor de knollen, niet

‘Ogen met bloemen

zijn het moeilijkst’

Marc Schautteet heeft wel een heel speciale hobby, hij ontwerpt

bloementapijten. “Daar ben ik in de jaren zeventig mee gestart. Ik werkte

als grafisch ontwerper en de voorzitter van het verbond van siertelers

vroeg me of ik wilde meewerken aan een bloementapijt. Hij was een

goede vriend van mijn vader, dus zei ik snel toe. Wist ik toen veel dat het

zo’n uit de hand gelopen hobby zou worden.”

OKRA november 2010

22

item

voor de bloemen. De telers ver-

wijderen de bloemen om de knol-

len te laten dikken. Om die reden

werd begonnen met de eerste

bloementapijten: die bloemen

waren toch overbodig.

Bloemen blijven een natuurlijk

product en dus ben je afhankelijk

van de natuur. Dit seizoen bleek

niet zo goed voor begonia’s.

Daardoor ontstond een tekort aan

bepaalde kleuren. Dan moet ik

het ontwerp anders inkleuren. En

het aantal bloemen opnieuw bere-

kenen.

De drukste periode voor mij is van

15 augustus tot 15 september. In

die maand leggen we alle bloe-

mentapijten. Ja, dat is hectisch.

Die ene maand vlieg ik van hier

naar daar.”

Fonteinen en Europa

“Ik ben trots op het bloementapijt

dat dit jaar in Brussel lag, 1 800

vierkante meter groot. Dat stond

in het teken van het Europees

voorzitterschap. Het logo moest er

in verwerkt worden, je hebt daar-

voor de toestemming nodig van de

Europese Unie. Verder had ik

gekozen om er fonteinen en goti-

sche elementen in te verwerken.

Ik teken graag, en zo kan ik mijn

creativiteit helemaal botvieren.”

Blijft boeien

“Niettegenstaande ik het al zoveel

jaren doe, blijft elk bloementapijt

een uitdaging. Het bloementapijt

in Zottegem ter ere van de vijftig-

ste verjaardag van de sierteelt,

stond in het teken van de vier

seizoenen. Maar ook de toekomst

moest er in verwerkt worden.

Daar moet ik toch even over fan-

taseren. In Leuven moest ik eens

een schilderij van Rogier van der

Weyden namaken. Dat lukte.

Nog iets waar ik trots op ben: de

man die me de stiel van het bloe-

mentapijt leerde, is ondertussen

overleden. Wel, ter herdenking

van hem heb ik zijn foto nage-

maakt met bloemen. Dan ontdek

je toch de grenzen van wat je met

bloemen kan. Ogen uitwerken

met bloemen bijvoorbeeld is

aartsmoeilijk. In Brussel heb ik

ooit eens kantwerk uitgewerkt

met bloemen, dat vond ik tof om

te doen. Ik maak me nooit zenuw-

achtig over een ontwerp. Al heb ik

wel gezwoegd op het namaken

van een echt tapijt. Dat tapijt was

te bewonderen in een gebouw aan

de Grote Markt. Mensen konden

dus meteen vergelijken of het

klopte. Dat was enorm gedetail-

leerd met heel veel verschillende

ontwerpen op het tapijt. Wat ik

nog graag eens zou doen, is een

bloementapijt leggen onder de

Eiffeltoren.”

Zelf geen bloemen leggen

“Ik maak niet alleen het ontwerp,

ik coördineer ook het leggen van

de bloemen. In Brussel werken we

daar met tachtig mensen aan. In

België zijn het vaak de telers zelf

die de bloemen leggen. Maar in

het buitenland doe je het met de

mensen van ter plaatse. Elke

ploegleider krijgt een gedetail-

leerd plan van het stuk dat hij

moet leggen. Op de tekening

staan nummertjes, elk nummer

komt overeen met een kleur. Die

nummering heb ik uitgevonden,

ondertussen is dat zo ingeburgerd

dat elke bloemenlegger en -teler

het gebruikt.

Op de grond ligt de tekening op

ware grootte uitgerold. Ja, ook

dat immens grote van Brussel.

Dat zijn verschillende plastic vel-

len die aan elkaar gekleefd wor-

den. Alle lijnen van de tekening

staan er op, de bloemenleggers

moeten die gewoon volgen. Daar

zijn we vier dagen op voorhand al

mee bezig om die vellen goed uit-

gerold te krijgen. Dan komen de

bloemenleggers in actie. Ik over-

schouw het geheel en zie meteen

wanneer een bloem niet op z’n

plaats ligt. Om je een idee te

geven: per vierkante meter heb je

250 bloemen nodig. In het tapijt

van Brussel gaan 300 000 bloe-

men. Die zijn op vier en een half

uur gelegd bij goed weer. We

spreken dan wel over ervaren

bloemenleggers.”

Een jaar werk

“Dit jaar reisde ik naar Sjanghai

en Praag, er lagen ook tapijten in

Zottegem, Genk en Brussel. Ja,

allemaal op een maand tijd. Toch

ben ik een heel jaar bezig met

bloementapijten. Ik weet dat ik

binnenkort telefoon zal krijgen

met de vraag of ik wil nadenken

over het bloementapijt van

Bespaar op successierechten dankzij het duolegaat.

GRATISinfonamiddag

9/12 in Leuven.

Schrijf u nu in.

Dankzij een duolegaat neemt het Rode Kruis de successierechten van uw erfgenamen ten laste. Dit levert hen een aanzienlijke besparing op en helpt het Rode Kruis helpen! Paraat. Altijd, overal.

Ja, ik kom naar de infonamiddag over besparen op successie rechten met personen, op 9 december om 14 uur in de Provinciale Zetel van Rode Kruis

Vlaams-Brabant, Herestraat 49 / BTC, 3000 Leuven. Deelname is gratis. Plaatsen zijn beperkt, inschrijven is verplicht.

Ik wil graag zelf een gratis infonamiddag over besparen op successierechten organiseren voor mijn vriendenkring of vereniging.

Ik wil graag per post de folder en bijkomende informatie over het duolegaat ontvangen.

Ik wil de mogelijkheden persoonlijk en discreet bespreken.

Stuur deze bon terug naar Rode Kruis-Vlaanderen, DA 852-570-7, 2800 Mechelen. Postzegel is niet nodig. Of fax naar 015 44 36 01. Of stuur een e-mail naar michel.dumont@rodekruis.be. Of bel 015 44 34 11. Vermeld ‘Okra’. Bedankt.

voornaam:

naam:

straat: nummer: bus:

postcode: gemeente:

telefoon:

e-mail*:* Ja, ik wil via e-mail op de hoogte blijven van de activiteiten en diensten

van het Rode Kruis.

Uw vraag wordt strikt vertrouwelijk behandeld.

Bon voor gratis deelname en/of meer informatie

Het Rode Kruis respecteert uw privacy. De informatie die we van u ontvangen wordt uitsluitend voor wervings- en communicatiedoeleinden door het Rode Kruis in een bestand opgenomen. De wet van 11 december 1998 i.v.m. bescherming van de persoonlijke levenssfeer t.o.v. gegevensverwerkingen, verleent u toegangsrecht tot deze gegevens en de mogelijkheid ze te verbeteren. Identifi catienummer register geautomatiseerde verwerkingen: 000392255. Indien u liever niet meer gecontacteerd wordt door het Rode Kruis, kruis dan dit vakje aan: .

OKRANOV10

© B

rittn

ey M

cChr

isty

Pho

togr

aph

RKV-00865_Legaten-OKRA-210x148-R-VERSIE4.indd 1 07-07-2010 16:12:50

Dit bloementapijt ontworpen door Marc Schautteet lag deze zomer op de Brusselse Grote Markt.

Eens het bloementapijt er ligt, is voor mij het plezier

er af.

23

Brussel over twee jaar. Dan maak

ik een aantal ontwerpen die ik aan

de opdrachtgever laat zien. Ik

werk het gekozen ontwerp verder

af, bereken de bloemen en doe de

bestelling van de bloemen. Dan

begint het werk om het tapijt op

ware grootte over te tekenen op

de plastic vellen. En zo vul ik de

rest van het jaar op.”

Vrouw mee op reis

“Mijn vrouw reist soms mee. Maar

dan is het om te werken. Tenslotte

zijn dit geen plezierreisjes. Neem

Sjanghai. Het is zeer ver reizen

om slechts drie dagen ginds te

zijn. ’t Was er 40°C warm met een

luchtvochtigheid van tachtig pro-

cent. Ik kan je verzekeren: dat is

werken.

Toen de vliegtuigen in het WTC

vlogen, moesten we een tapijt

leggen in Frankfurt. We reden er

met de auto naartoe. We luister-

den niet naar het nieuws, dus

toen we in Frankfurt aankwamen,

wisten we van niets. We meldden

ons aan en krijgen meteen te

horen dat het bloementapijt niet

door ging. De bloemen waren

echter al onderweg, we konden

dat niet meer afblazen.

’s Ochtends kreeg ik een nieuwe

opdracht: of ik het ontwerp van

het bloementapijt opnieuw wilde

maken, dit keer als symbool voor

solidariteit met de slachtoffers.

En dat moest uiteraard met de

bloemen die op komst waren. Ik

kan je verzekeren, dat was zwoe-

gen en zweten.”

Plezier weg

“De uitstraling die zo’n tapijt

geeft, dat doet het meeste deugd.

Journalisten vanuit Japan en

Tsjechië hebben me gevolgd. En

het plezier van het te zien groei-

en. Eens het er ligt, is voor mij het

plezier er af. Dan is het meteen op

naar het volgende tapijt.”

Tekst Katrien Vandeveegaete

Foto Emy Elleboog

23

Bespaar op successierechten dankzij het duolegaat.

GRATISinfonamiddag

9/12 in Leuven.

Schrijf u nu in.

Dankzij een duolegaat neemt het Rode Kruis de successierechten van uw erfgenamen ten laste. Dit levert hen een aanzienlijke besparing op en helpt het Rode Kruis helpen! Paraat. Altijd, overal.

Ja, ik kom naar de infonamiddag over besparen op successie rechten met personen, op 9 december om 14 uur in de Provinciale Zetel van Rode Kruis

Vlaams-Brabant, Herestraat 49 / BTC, 3000 Leuven. Deelname is gratis. Plaatsen zijn beperkt, inschrijven is verplicht.

Ik wil graag zelf een gratis infonamiddag over besparen op successierechten organiseren voor mijn vriendenkring of vereniging.

Ik wil graag per post de folder en bijkomende informatie over het duolegaat ontvangen.

Ik wil de mogelijkheden persoonlijk en discreet bespreken.

Stuur deze bon terug naar Rode Kruis-Vlaanderen, DA 852-570-7, 2800 Mechelen. Postzegel is niet nodig. Of fax naar 015 44 36 01. Of stuur een e-mail naar michel.dumont@rodekruis.be. Of bel 015 44 34 11. Vermeld ‘Okra’. Bedankt.

voornaam:

naam:

straat: nummer: bus:

postcode: gemeente:

telefoon:

e-mail*:* Ja, ik wil via e-mail op de hoogte blijven van de activiteiten en diensten

van het Rode Kruis.

Uw vraag wordt strikt vertrouwelijk behandeld.

Bon voor gratis deelname en/of meer informatie

Het Rode Kruis respecteert uw privacy. De informatie die we van u ontvangen wordt uitsluitend voor wervings- en communicatiedoeleinden door het Rode Kruis in een bestand opgenomen. De wet van 11 december 1998 i.v.m. bescherming van de persoonlijke levenssfeer t.o.v. gegevensverwerkingen, verleent u toegangsrecht tot deze gegevens en de mogelijkheid ze te verbeteren. Identifi catienummer register geautomatiseerde verwerkingen: 000392255. Indien u liever niet meer gecontacteerd wordt door het Rode Kruis, kruis dan dit vakje aan: .

OKRANOV10

© B

rittn

ey M

cChr

isty

Pho

togr

aph

RKV-00865_Legaten-OKRA-210x148-R-VERSIE4.indd 1 07-07-2010 16:12:50

OKRA november 2010

24

reChtsinFo

Weinig erfenissen leiden tot betwistingen of wor-

den verworpen. Toch heerst er heel wat ongenoe-

gen bij erfeniskwesties. Zo zou de helft van de

gezinnen uiteenvallen na het overlijden van de

langstlevende ouder, voelt een kwart van de erfge-

namen zich bij de verdeling benadeeld en zou

twaalf procent liever niets ontvangen om ruzies te

vermijden. Dat erven een delicate zaak is, hangt

samen met het taboe over geld. We praten er niet

graag over, zeker niet over geld waarvoor we niet

zelf hoeven te werken maar dat we in de schoot

geworpen krijgen. Nochtans kan een goed gesprek

én de nodige kennis heel wat ergernis voorkomen.

Wijzigingen

Nadat het erfrecht lange tijd onveranderd bleef,

bracht de wetgever de voorbij decennia toch enke-

le cruciale wijzigingen aan. Tot 1958 kon een

gehuwde vrouw in België een nalatenschap niet

zelf aanvaarden, haar man moest haar machtigen.

Erfenissen liggen vaak gevoelig. Vele mensen

spreken niet graag over nalatenschappen.

Nochtans wordt iedereen er ooit mee

geconfronteerd. Advocate Liliane Versluys schreef

er een boek over. Je rechten bij erfenis maakt je

wegwijs in alle erfeniskwesties. Als OKRA-lid kan

je het nu bestellen tegen voordeelprijs.

Pas vanaf 1976 mocht ze die erfenis zelf beheren,

tevoren kon haar echtgenoot ze ongestraft ver-

kwanselen. Verbazingwekkend dat die toestanden

zo lang hebben kunnen aanslepen.

In 1981 bereidde de wetgever de groep van begun-

stigden van het erfrecht uit naar de langstlevende

echtgenoot met een voorbehouden erfdeel en in

2007 naar de langstlevende wettelijk samenwo-

nende zonder voorbehouden erfdeel.

Buitenechtelijke kinderen hebben sinds 1987

dezelfde rechten als kinderen geboren binnen het

huwelijk. Kinderen geboren uit overspel werden

pas in 2006 volledig gelijkgeschakeld met wettige

kinderen.

Alle antwoorden

In Je rechten bij erfenis legt advocate Liliane

Versluys heel gedetailleerd al je rechten uit. Alle

aspecten komen daarbij aan bod. Wat en van wie

erf je als gehuwde, wettelijk of feitelijk samenwo-

nende? Hoe kan je je nalatenschap zelf regelen? En

wat met schenkingen? Hebben zij een impact op

een latere erfenis? Hoe maak je een testament?

Hoeveel kost het om te schenken of te erven?

Wanneer heb je een advocaat of een notaris nodig?

Wat betekenen ‘inbreng’ en ‘inkorting’? En wat met

de fiscus, hoeveel belastingen moet je betalen op

erfenissen en schenkingen? In dit boek lees je ook

hoe je je afscheid zelf kan voorbereiden en welke

schikkingen je kan treffen.

Erfenis-encyclopedie

Boek tegen voordeelprijs

Als OKRA-lid betaal je voor Je rechten bij erfenis van de vermaarde advocate

Liliane Versluys slechts 19,50 euro + 4 euro verzendingskosten. In de winkel betaal

je 32,50 euro. Kijk op blz. 54 en reserveer snel jouw exemplaar.

Liliane Versluys, Je rechten bij erfenis, EPO, Antwerpen, 2010, 496 blz., 32,50 euro.

liliane versluys

je rechten bij

erfenis

wetsreeks

over wat teLt

25

Rik Daze: “Ik was pas drie jaar

toen mijn vader stierf. Zweren

aan de maag, zei men. Ik moest

op mijn knieën zitten op de vou-

tetrap en bidden bij mijn opge-

baarde vader. Een beeld dat me

altijd is bijgebleven. Je moest

geknield bidden bij een dode,

was de uitleg die ik later van

moeder kreeg.

Mijn grootvader was smid in

Evergem en daar zijn mijn zus en

ik grootgebracht. Telkens er iets

te doen is in Evergem, ga ik er

naar toe om dat te fotograferen.

Die band vanuit mijn jeugd is

gebleven. Mijn moeder is 97 en

al tien jaar zwaar dementerend.

Ze verblijft in Zomergem en elke

donderdag en zondag gaan we er

naartoe. Zij is beslist de meest

gefotografeerde vrouw want bij

de minste aanleiding, trek ik

haar. Het kan telkens de laatste

keer zijn en dat zijn toch belang-

rijke documenten. Ik heb hier

een foto van haar van enkele

weken geleden. Ze houdt haar

gezicht in haar mooie, oude han-

den. Ik ben zo blij dat ik dit kon

fotograferen. Het is een respect-

volle foto, ook omdat haar ogen

bedekt zijn. Ik heb last met

foto’s die geen respect hebben

voor de persoon. De realiteit van

een mond die open zakt en

vreemde ogen hebben we al alle-

maal gezien. Maar zo’n serene

handen die het verdriet of de

wanhoop van een oude mens

omvatten en voor de buitenwe-

reld afschermen, is een confron-

tatie die je stil maakt.

Al vijf jaar herkent moeder ons

niet meer. Als ik een lekker

snoepje in haar mond stop,

neemt de agressie die ze bij het

begin meestal tegenover ons

toont, langzaam af. Dat is bijna

het enige contact dat we met

haar hebben. Ik hoop dat ze niet

afziet maar zeker ben ik daar

niet van. Men weet nog zo weinig

over deze aftakelende ziekte.

Mijn moeder is altijd mee ver-

huisd met mijn zus, die ook

steeds voor haar zorgde. Dat

verklaart de sterkere band tus-

sen hen. Ik ga niet alleen op

bezoek omdat het mijn moeder

is, wij houden regelmatig contact

met nogal wat bekende mensen

met wie het niet goed gaat. We

denken dat ze juist dan bezoek

nodig hebben. Zo fotografeer ik

onnoemelijk veel oude mensen.

Als ze met iets bezig zijn, als

iemand hen te eten geeft, dat

zijn zalige momenten om foto’s

te nemen als ze het allebei wil-

len. Ik schenk hen die foto’s ook

achteraf.”

Al werd hij intussen 72, hij heeft iets ontwapenend jong, deze warme

Gentenaar. “Ik heb niet veel te vertellen”, zei hij aan de telefoon, “mijn verhaal

zit in mijn foto’s.” Een wijze kijk van Rik Daze op het eigen werk maar de paar

uren in zijn gezelschap waren toch een mooie aanvulling van zijn verhaal.

‘Altijd mijn goesting mogen doen’

OKRA november 2010

26

over wat teLt

Rik Daze: “Ik flits nooit. Ik wil met natuurlijk licht fotograferen.”

Letterzetter

“Het was de pastoor die mij een

beetje naar die school dreef.

‘Den Erik, die moet naar Don

Bosco in Sint-Denijs gaan’, zei hij

tegen moeder. Daar had ik de

keuze tussen metaal, hout, elek-

triciteit en drukkerij. Ik koos

voor het laatste en zo werd ik

letterzetter. Ik mocht beginnen

bij de drukkerij Van Melle in

Gent. Ik heb daar drie jaar

gewerkt, in ploegen. Ondertussen

volgde ik avondles grafische

vormgeving in Sint-Lukas. Toen

ik afgestudeerd was, hadden ze

in het Chiro-centrum Kipdorp

iemand nodig om ontwerpen te

maken en de tijdschriften te ver-

zorgen. Ze kenden mij daar van

naam omdat ik actief was in de

werkmansparochie Sint-Vincen-

tius in Gent en meewerkte in

de gewestploeg. Bij Van Melle

verdiende ik 8 400 frank en

mijn beginloon op Kipdorp was

6 200 frank. Mijn verplaatsings-

kosten van Gent naar Antwerpen

afgetrokken, schoot daar niet

veel van over. Maar ik deed dat

werk graag en ik kwam in con-

tact met fotografen, schrijvers

en tekenaars.

In de dertien jaar Kipdorp, leer-

de ik mijn vrouw Lieve kennen,

trouwden we, kregen we kinde-

ren en volgde ik fotografie in

Sint-Lukas. Ik droomde ervan

‘op mijn eigen’ te beginnen. Dat

was in de jaren zestig. Ik liep alle

redacties af en kon stilaan een

en ander combineren. Met het

loon van Lieve, die eens uit de

kleine kinderen, terug ging les-

geven, konden we nipt rondko-

men.”

Ons trio

“Wij hebben drie totaal verschil-

lende kinderen. Onze oudste,

Lieven, koos voor de verpleging.

Hij is nu hoofdverpleger in de

Sint-Lukaskliniek en hij heeft

een vriend, Piet. Tine was wat

onbeslist in haar keuze maar op

een bepaald moment greep ze

naar mijn fototoestel. Ze zag hier

ook niets anders dan foto’s lig-

gen en ze trok naar Sint-Lukas.

Fotografie. Daar ontmoette ze

haar man, Erik, ook fotograaf. Zij

doen dat veel beter dan ik. Ik

ben wat blijven hangen in de

‘oude’ fotografie maar ik heb

veel geleerd van Walter de

Mulder en Gilbert D’haene, de

mannen van de ‘grote’ fotogra-

fie. Vandaag kan iedereen foto-

graferen. Vroeger had je voor

een huwelijksreportage één

fotograaf. Nu zijn er dat tien. Die

durven op hun knieën onder het

altaar kruipen om het koppel

vanuit een andere hoek te

nemen. Dat bestond vroeger niet

en was ook voor niets nodig. Die

jonge mensen werken digitaal,

hebben die techniek in hun vin-

gers. Ik kijk er naar op dat ze

zich zo inwerken maar voor mij

hoeft het niet.

En ons jongste, Maartje, is ook in

de verpleging gestapt. Ze werkt

in de Volkskliniek in Zelzate.

Haar man, Patrick, een ‘crème’

van een gast, werkt hier in een

fabriek.

Kleinkinderen, dat zit er niet zo

meteen in. Ik fotografeer wel

veel in die wereld van grootou-

ders met kleinkinderen. Maak ik

een trouwreportage, trek ik

meestal ook naar die mensen als

er kinderen komen. Dan ga ik

naar ’t moederhuis of bij hen

thuis en als cadeau krijgen ze

dan de foto’s. Vorige week wilde

ik een stel kleinkinderen dat nog

niet op de foto stond, fotografe-

ren. Maar ze sliepen nog toen ik

’s namiddags bij hun grootou-

ders belandde. Ik mocht ze niet

wekken. Die wereld ken ik dus

niet.”

Zoveel andere werelden

“Herman Boon, de aalmoezenier

van de burgerluchtvaart in

Zaventem en Omer Tanghe

brachten mij op het spoor van

Palestina. Ik trok er met hen

naartoe en ontmoette daar

Adeline Peyskens uit Sijsele, een

oud-kajotster. De bisschop van

het oorlogsgebied Palestina

vroeg haar in 1951 om jonge

vluchtelingen en wezen op te

vangen. Adeline heeft tot het

einde van haar leven in dat ‘heet’

gebied gewerkt en geprobeerd

de verschillende godsdiensten te

doen samenwerken. Zij werd de

‘Kerk-Moeder’ in Galilea ge-

noemd. Zij was een lieve, grote

vrouw en is vorig jaar gestorven.

Herman Boon nam mij overal

mee op zijn wereldreizen: Zaïre,

Rwanda, Philadelphia waar het

Eucharistisch Congres plaats

vond. Zoiets kunnen we ons niet

meer voorstellen maar ik kwam

er wel in contact met de grote

figuren uit de Kerk van toen,

zoals Moeder Theresa en Helder

Camara. Toen drumde er zich

nog geen meute fotografen rond

het gebeuren en kon je rustig

foto’s maken. Al had ik wel pech

in Haïti waar we passeerden op

de terugreis van het congres. In

de luchthaven werden al mijn

films belicht omdat men mij niet

vertrouwde. Maar die tegenslag

leek voor mij wel een aansporing

om van fotograferen echt mijn

leven te maken.

Fotograferen zat niet in de fami-

lie. Ik heb goesting gekregen in

de fotografie op Kipdorp waar zo

veel fotografen hun waar kwa-

men aanbieden. Ik begon met

foto’s voor de Pauselijke

Missiewerken. Toen mijn vrouw

terug in het onderwijs stapte en

zij de boterham verdiende, kon

ik mij permitteren om eens een

27

OKRA november 2010

28

week, maximum veertien dagen

weg te gaan voor fotowerk. Zo

strandde ik vijf keer in India bij

Moeder Theresa en bij veel

Vlaamse missionarissen die daar

werkten. Eigenlijk heb ik daar

mijn stiel geleerd, ter plaatse

waar ik moest fotograferen.

Ik leerde er niet alleen mijn vak,

ik ontdekte ook dat wij niet zo

hoog moeten oplopen met onze

cultuur. Als je ziet wat India in

zich heeft maar ook Afrika.

Ik heb daar de hartelijkheid van

de mensen gezien, hun bijzon-

dere gezichten. Ik was daar bij

de Jezuïeten en de zusters van

de Jacht uit Heverlee en we heb-

ben daar al die scholen en centra

bezocht. Ik heb daar Moeder

Theresa gevolgd en met de zus-

ters in de sloppenwijken geze-

ten. Onvergetelijk.”

Mensen, mijn inspiratie

“Als ik niet meer kan klappen

met mensen op de tram, of de

bus, langs de straat, dan ben ik

mijn inspiratie kwijt. Dat is het

geluk dat wij hebben. Wij heb-

ben geen auto en zijn verplicht

om rond te lopen. Gisternamiddag

gingen we naar Lieve’s kozijn,

Robert. Een man van 86. Zij

hadden een winkel in Ledeberg.

Ledeberg is zo’n echt ‘plat’ cen-

trum buiten Gent. Lieve heeft

daar altijd les gegeven en na

haar werkuren hielp ze haar

nicht Mien in de winkel. Met de

drukkerszaak van Robert liep

het slecht af en het echtpaar

verhuisde naar een apparte-

ment op de twintigste verdie-

ping tegenover de gevangenis

van Gent. Prachtig uitzicht op de

stad maar Mien was ziek en

Lieve heeft haar twee jaar lang

verzorgd, tot het einde.

Nu zit Robert daar, kan niet

meer uit de voeten en dus gaan

we er naartoe, al is hij een

onmogelijke vent. Maar zo leer

je veel over de mensen. Straks

ga ik met de fiets naar Robert

en heb ik weer contact met

mensen.

Je moet wel aanleg en zin heb-

ben om contact te zoeken. Bij

de bakker en de beenhouwer en

nu ook een Colruyt in onze

buurt heb je wat meer tijd om

met de mensen te klappen. Dat

houdt ons recht. Dat geeft ons

een beetje kracht. Vroeger gin-

gen de mensen naar de kerk en

daar had je contact met men-

sen.

Ik ga nog altijd graag naar de

kerk maar niet op bevel. We

hebben hier een pastoor die niet

kan preken, niet met de mensen

omgaan. Die kent zijn stiel niet.

Ik heb het lastig met mensen

die hun vak niet kennen.

Anderzijds, het katholiek geloof

zegt me nog iets. Het zijn vita-

mines waar je van leeft. Ik loop

vele kerken binnen en buiten en

in het licht daar zie ik veel din-

gen.

Met heel die affaire rond Van

Gheluwe lopen wij vaak binnen

bij die mensen die nu nog dat

katholiek geloof stielmatig

bedrijven. Mensen die ik appre-

cieer. Dit misdrijf, hoe ernstig

ook, is van alle tijden. Ik weet

nog in de tijd in Don Bosco wer-

den er ook Salesianen wegge-

stuurd omdat ze kinderen op

hun schoot namen. Het is een

misdrijf. Maar een chauffeur die

tegen 140 per uur een fietser

doodrijdt, dat is ook een mis-

drijf.”

Analoog

“Dat fotograferen van mij, dat is

een ziekte. Het is ook maar dat

wat blijft na mijn overlijden. Ik

heb heel veel gefotografeerd in

De Wingerd, een woon- en zorg-

centrum in Leuven. Oude men-

sen, velen al een beetje weg uit

deze wereld. Het kantelmoment

van het leven. Zwart-wit foto’s

omdat kleuren afleiden. De

wereld van kinderen en volwas-

senen getroffen door handicaps

heb ik ook vaak in beeld gebracht.

De armoede en de moed van de

Vierde Wereld heb ik in foto’s

getoond. Maar ook in de Brakke

Grond in Amsterdam heb ik veel

gefotografeerd. Dat was jaren-

lang de thuishaven van Guido

Vereecke, mijn chiro-kompaan

van destijds. Hij heeft daar dege-

lijk cultureel werk verricht.

Omdat ik ouderwets - analoog

dus - blijf verder werken, trek-

ken Lieve en ik elke maand een

dagje naar Antwerpen, naar een

grote fotohandel bij de kathe-

draal. Ik haal daar mijn zwart-

witfilms want hier in Gent heb-

ben ze maar een klein voorraad-

je. Mijn films zijn opgedreven

naar 800 ASA want ik flits nooit.

Ik wil met natuurlijk licht foto-

graferen. Dan moet je de films

langer ontwikkelen maar ik doe

dat al dertig jaar, dat zit er inge-

bakken. Wat is het verschil tus-

sen digitaal en analoog? Met

digitaal kan je ‘ingrijpen’. En dat

vind ik een brug te ver. Een foto-

graaf moet in het beeld kijken.

Daar zit leven genoeg in.”

Tekst Hilde Masui

Foto’s François De Heel

over wat teLt

Ik heb last met foto’s die geen respect hebben voor

de persoon.

29

www.bruggecentraal.beStadSfeStival 2010

29.10.2010 30.01.2011GROENINGEMUSEUM

OKRA november 2010

30

!Je

wintmet

Nuofnooit!

www.okra.bewww.okrasport.be022464441

DeWeekvanhettrefpuntinseptember,eengrootsucces!

Wie nog wil genieten van een paar maanden gratis lidmaatschap moet zich reppen.

Bied vandaag nog aan alle 55-plussers die je kent het OKRA-lidmaatschap aan. Dan genieten zij, net als

jij, elke dag weer van dat schitterend aanbod: van wandelen tot uitstappen en nog veel meer. Volop con-

tact met leeftijdgenoten en hechte vriendschap krijgen ze gratis. En hun pensioen is in veilige handen.

Leden die voor de eerste keer aansluiten bij OKRA en OKRA-SPORT krijgen bij een lidmaatschap 2011 de

laatste maanden van 2010 gratis.

31

© Jürgen Doom

Meer dan ooit!

Je OKRA-lidmaatschap is meer dan ooit de moeite waard. Over een

paar weken houd je je gloednieuwe lidkaart 2011 in handen. Elk lid

van OKRA krijgt zo’n kaart: de ‘trouwe’ en de ‘nieuwe’ leden.

De OKRA-lidkaart 2011 is niet alleen knap en stevig zoals een echte

lidkaart hoort te zijn, ze maakt je lidmaatschap ook bijzonder inte-

ressant. Je geniet van allerlei voordelen via je regio en via OKRA-

magazine en je kan er voortaan ook elke dag Qualietpunten mee

sparen.

1. Hilde surft naar www.qualiet.com en zoekt een

Qualietzaak die keukenspullen verkoopt.

2. Ook in de folder vindt ze ‘haar’ Qualietzaak.

3. Ze ziet de OKRA-sticker op het uitstalraam.

Hier is ze welkom!

4. Het geschenk voor kleindochter Laura en haar vriend Tim

gekocht, betaald en… de Qualietpunten zijn geregistreerd.

5. Wow, 1 104 punten! Binnenkort een cheque van vijf euro in de

bus! Mooi meegenomen…

6. Laat het huwelijksfeest van Laura en Tim maar beginnen!

Lees zeker de Qualietflyer die je krijgt samen met je lidkaart 2011.

Daarin staat nog eens haarfijn uitgelegd hoe je Qualietpunten

spaart. Veel plezier ermee!

1

4

2

5

3

6

OKRA november 2010

32

Vanuit haar oorsprong in de sociale beweging, beschouwt Groep

ARCO bouwen aan een duurzame samenleving als een van haar

belangrijkste maatschappelijke opdrachten. 800 000 coöperatieve

aandeelhouders onderschrijven deze keuze.

Die zorg voor mens en milieu vertaalt zich in een toekomstgericht

fi nancieel beleid. Naast aanzienlijke investeringen in de bank- en

verzekeringssector, participeert Groep ARCO daarom in vitale

sectoren zoals energievoorziening, waterzuivering en de genees-

middelendistributie. Bovendien stelt Groep ARCO know-how en

middelen ter beschikking van de non-profi t sector, het sociaal

toerisme en de sociale economie.

In dat kader past ook onze steun aan de vzw PROCURA, die zich

specifi ek tot doel stelt vzw’s te ondersteunen bij de professionali-

sering van hun management en dit via studiedagen, opleidingen

en een netwerk van ervaren adviseurs. Omdat uw streven naar een

betere samenleving professionele ondersteuning verdient.

Professioneleondersteuning

voor uw vzw

Zoekt u een organisatie bij wie u terecht kunt met al uw vragen met betrek-king tot het beheer van uw vzw? Neem dan contact op met vzw Procura op het nummer 02-246 50 45. Of neem even een kijkje op www.procura.be

procuravoor non-profit en sociale economie

kenniscentrum van Groep ARCO

procuravoor non-profit en sociale economie

kenniscentrum van Groep ARCO

Procura_A4 staand.indd 1 30-09-2010 13:10:41

Julien De Prins kweekt al twaalf jaar schorseneren. Hoe hij daartoe

gekomen is? “Een bevriend landbouwer stopte met het kweken van de

groente omdat hij met pensioen ging. Hij vroeg ons de teelt over te

nemen en dat hebben we gedaan. Naast schorseneren kweken we ook

prei en spinazie. Met schorseneren zijn we twaalf jaar geleden begon-

nen en we kweken ze nog steeds. Nochtans is de teelt heel arbeidsin-

tensief. Er is weinig mechanisatie omdat niet veel landbouwers de

groente kweken. Machines ontwikkelen, loont daarom de moeite

niet.

Afhankelijk van het weer, zaaien we de groente vanaf begin april.

Als het in de periode nadat we gezaaid hebben hard waait, kan

het zaad verloren gaan. Dat is dus een spannende periode. In

hun groeiperiode hebben schorseneren vooral veel water

nodig. De droogte tijdens de zomermaanden kan nefast zijn

maar daarom besproeien we onze velden. Van onkruid heb-

ben we relatief weinig last. Net voor we zaaien, spuiten we

een keer en tijdens de groei doen we dat nog een keer. We

gebruiken vooral de hak om het onkruid tegen te gaan. Met

de hand dus.

Ook als we beginnen oogsten, hebben we nog heel wat werk

aan de schorseneren. Vanaf half september tot eind maart, half

april, halen we de wortels uit de grond. Dat gebeurt wel machi-

naal. Maar het sorteren per grootte, doen we met de hand. Daar

kruipt veel tijd in. Ik denk wel dat de oogst dit seizoen goed zal zijn,

het heeft veel geregend in augustus en september, de schorseneren

hebben goed kunnen dikken.

Schorseneren vragen lichte grond waarin ze makkelijk kunnen worte-

len. In zware grond is dat onmogelijk. We kunnen ook niet op heel onze

oppervlakte schorseneren kweken, de vraag is te klein. Schorseneren

hebben nog steeds geen goede naam, ze zijn moeilijk schoon te

maken, conserven zijn makkelijker. Nochtans kan je bruine vlekken op

je handen en een kleverige kookpot vermijden door je handen en de

kookpot met een laagje olie in te smeren. Verse schorseneren zijn echt

héél lekker. Vooral in witte saus vind ik ze niet te versmaden.”

Schorseneren? Ja hoor, die worden nog

gekweekt. Niet veel meer, de vraag naar deze

groente is niet zo groot. Omdat ze lastig te

schillen is misschien? Lekker zijn deze wortels in

ieder geval wel!

lekker

menu

33

Moeilijk maar vooral

OKRA november 2010

34

menu

Schorseneersalade

500 gr schorseneren ■ sap van ½ citroen ■

50 gr Parmezaanse kaas ■ 50 gr rode bieten (in reep-

jes) ■ 1 krop andijvie ■ 100 gr pijnboompitten ■

2 eetlepels olijfolie.

Dressing:2 eetlepels olijfolie ■ 1 eetlepel witte wijn-

azijn ■ 3 eetlepels muskaatwijn ■ 2 eetlepels notenolie

■ peper en zout.

Schil de schorseneren, snijd ze in stukken van

3 cm en blancheer in kokend water met citroensap

en zout. Maak de dressing. Was de andijvie en pluk

alleen de lichtgroene blaadjes (zonder de stelen).

Breng de schorseneren op smaak met de dressing.

Doe hetzelfde met andijvie en de rode bieten. Bak

de pijnboompitten licht in de olie. Stel de salade

samen met de schorseneren, andijvie en rode bie-

ten, meng er de gebakken pijnboompitten door en

strooi er de Parmezaanse kaas over.

Schorsenerensoep

300 gr schorseneren ■ 1 liter groentebouillon ■ peper en eventueel peterselie.

Voorroomsoep: 3 dl melk ■ 1/5 dl kookroom ■ 1 eetlepel maïzena of ander bind-

middel ■ 100 gr brie of camembert ■ enkele sneden brood ■ peterselie of tuinkers.

Snijd de schorseneren in schuine stukken en laat ze een half uur koken in

de bouillon. De soep doet wat aan aspergesoep denken.

Je kan de soep ook afwerken tot een roomsoep.

Mix de schorsenerensoep. Voeg er de melk en de room bij. Bind de soep

naar wens. Breng op smaak met peper en zout. Rooster de boterhammen

in een broodrooster, de oven of in de pan. Snijd de brie in plakjes en leg

die op de geroosterde boterhammen. Schep de soep erover en versier

met wat peterselie of tuinkers.

Gebakken schorseneren (Garnituur)Voortwee:2 schorseneren ■ citroensap ■ 25 gr boter ■ 15 gr geraspte Parmezaanse

kaas ■ room ■ peper en zout.

Schil de schorseneren (leg ze in citroenwater), kook ze in gezouten water

met een beetje citroensap. Bak de schorseneren in boter en breng op

smaak met peper, zout, Parmezaanse kaas en een geutje room.

35

Pladijsfilet (tongschar) in de oven met witte wijn en schorseneren

Voortwee: 1/5 kg schorseneren ■ 2 gefileerde pladijzen

■ draadjes saffraan ■ 2 dl witte wijn (sec) ■ 50 gr boter ■

peper en zout.

Schil de schorseneren met een dunschiller en

dompel ze onmiddellijk in water met azijn. Snijd

ze in stukjes van 4 cm lang en de dikkere stuk-

ken in de lengte in twee. Kook ze beetgaar

gedurende 10 min. in een halve liter water met

1 eetlepel azijn, zout en peper. Laat ze uitlek-

ken. Giet de wijn in de ovenschotel en verdeel

er saffraandraadjes in. Verdeel de schorseneren

in de schotel. Rol de visfilet op met de velkant

naar binnen en schik ze op de groenten. Verdeel

de boter over de vis en gaar 15 min. in een

voorverwarmde oven van 200°C.

Gratin van aardappel en schorseneren met roquefort

Voorvier: 1,5 kg aardappelen ■ 750 gr schorseneren ■

1 rode ui ■ 120 gr roquefort ■ 4 eetlepels zure room ■

250 gr gerookte ham ■ 2 eetlepels olijfolie ■ peper en

zout.

Schil de aardappelen. Maak de schorseneren

schoon en snijd ze in stukjes van 2 cm. Kook

de aardappelen gaar en stoom de schorsene-

ren beetgaar. Snijd de ui in dunne schijven.

Verwarm de olie en laat de ui fruiten. Snijd de

ham in reepjes en de gekookte aardappelen in

blokjes. Meng in een ondiepe ovenschotel ui,

schorseneren, aardappelen en ham. Kruid met

peper en zout. Schep de zure room over de

schotel en bestrooi met de kaas. Plaats de

schotel in een voorverwarmde oven (200°C)

gedurende een kwartier tot alles een goudbruin

kleurtje heeft.

Gefrituurde schorseneren(Garnituur)

Voortwee:2 schorseneren ■ zout ■ frituurolie.

Was de schorseneren zorgvuldig en snijd er met

een dunschiller slierten van.

Bak deze krokant op 140°C in de frituur. Dep

droog en breng op smaak met zout.

Tekst Nele Joostens en Blanche Vanbelle

Foto’s Jürgen Doom en Emy Elleboog

Schorseneren

De jongste jaren was deze typische herfst- en

wintergroente niet makkelijk meer vers te vin-

den. Jammer, want ook bij schorseneren gaat

niets boven de smaak van vers. Schorseneren

worden gezaaid van maart en tot half april. De

oogst begint in september. Schorseneren zijn

zeer winterhard en zijn normaal tot maart in

vorm te houden. Vanaf het voorjaar loopt de kwa-

liteit terug. Verse schorseneren zijn nog bedekt

met een aardejasje. Maar onder dit ogenschijn-

lijke minder aantrekkelijke uiterlijk, gaat een

heerlijke groente schuil met een milde, boter-

zachte en ietwat zoete smaak.

Schorseneren zijn moeilijk schoon te maken. Het

is aan te raden hierbij keukenhandschoenen te

dragen. Eerst worden ze goed gespoeld en bij het

schillen van de langwerpige, donkere wortels

komt een kleverig melkachtig sap vrij. Wellicht

doordat het schoonmaken van de wortels moeite

en tijd vergt, koos de consument de laatste tijd

voor kant-en-klare schorseneren uit blik of diep-

vries. Verse schorseneren bewaar je in het groen-

tevak van de koelkast. Daar zijn ze zeker enkele

dagen houdbaar.

De bereiding van verse schorseneren vergt wel

wat inspanning maar het loont de moeite. Je schilt

ze in snelle rechte beweging met een dunschiller.

Daarna leg je ze het best in een kom met water

en wat citroensap om bruinverkleuring tegen te

gaan. Snijd ze in stukjes van 5 cm en laat ze

15 min. koken in een pot met water en wat melk

of azijn. De melk of azijn zorgt ervoor dat de

groente haar mooie witte kleur behoudt.

Schorseneren bevatten veel ijzer. Ze zijn rijk aan

vezelstoffen en bevatten vitamine C.

OKRA november 2010

36

oKra-sport

Het is maandagochtend. Ik wrijf nogmaals het

weekend uit mijn ogen. De nazomerzon verjaagt

de kilte aan de Gentse watersportbaan. In de cam-

per van marathonman Stefaan Engels is het nog

opvallend stil. Dit in tegenstelling tot de bedrijvig-

heid van de Topsporthal. Het is daar dat ik Bart

Iwens aantref, coördinator van Tofsport Vlaanderen.

We slenteren naar de achterzijde van de Topsporthal

waar hij me de locatie van het petanquetornooi

aanwijst. “Dit jaar stond de recreatiesport een jaar

lang in de kijker. Tofsportrock sluit dat ‘Jaar van de

Sport voor Allen’ af met een ruim sportaanbod

voor jong en oud. Het geheel wordt doorweven met

spectaculaire demo’s en verrassende muzikale

optredens”, begint Bart enthousiast terwijl ik het

terrein afstap. “Wie er ooit van droomde om eens

op een wielerpiste te fietsen, een nieuwe trendy

sport uit te proberen, samen met kinderen en

kleinkinderen wil sporten of zich nog eens wil

meten in een sporttornooi, het kan allemaal op

deze Tofsportrock.”

Petanque

“Naast de loopwedstrijd, het badminton- en voet-

baltornooi organiseert OKRA-SPORT er ook zijn

jaarlijks nationaal petanquetornooi. Speciaal voor

deze gelegenheid werd het tornooi wat later op de

agenda geplaatst”, gaat Bart verder. Ik bereken

ondertussen hoeveel terreinen we op deze vlakke

grintparking kunnen aanleggen. “Het late tijdstip

op de kalender hoeft voor de spelers geen obstakel

te zijn. De terreinen zullen overdekt worden zodat

niemand nadeel zal ondervinden van eventuele

lage(re) temperaturen, regen of wind.”

Op 21 november vindt Tofsportrock plaats, een dag voor jong en oud waar sport en

muziek elkaar ontmoeten in het mooie, natuurrijke kader van de Gentse Blaarmeersen.

Bovendien vindt ook het nationaal petanquetornooi van OKRA-SPORT er plaats.

Eén dag sport voor iedereen

Ook het nationaal petanquetornooi van OKRA-SPORT vindt plaats tijdens Tofsportrock.

3737

Kom proeven

We lopen verder in de catacomben van de Topsporthal

waar ze volop bezig zijn met de opbouw van het

Gymgala. Enkele turnsters, waaronder Aagje

Vanwalleghem, vluchten de Gymhal binnen. “Wie het

niet zo heeft voor competitie kan uitgebreid komen

proeven van allerhande sportinitiaties zoals het baan-

wielrennen, rope skipping, matcurling, diverse vecht-

sporten, badminton, minivolley, lijndans of squash. Of

kom je met de (klein)kinderen? Geen probleem. Zij

kunnen zich uitleven in het enorme kinderdorp met

loopfietsen, schminkstanden, knutselhoekjes, spring-

kastelen, circusateliers en trampolines. Ondertussen

kunnen ouders en grootouders zich meten in het laser-

kleiduifschieten, de liggende wip en verschillende

volkssporten. En dat voor amper 3 euro in voorverkoop

of 5 euro aan de kassa.”

Music maestro!

“En het muzikale aspect?” wil ik graag weten. “Ah, het

muzikale luik van deze Tofsportdag vullen we in met

zumba-initiaties, Boombal en de Crazy Disco Show. Dat

is een wervelende, muzikale show voor jong en oud.

Afsluiten doen we met een optreden van The Magical

Flying Thunderbirds, de beste en populairste cover-

band van België. Ambiance verzekerd!”

Tekst Wim Bogaert

Foto Cois Van Roosendael

Wanneer: zondag21november2010

van 10.00 tot 17.00 uur.

Waar: TopsporthalVlaanderen,wielercen-

trumEddyMerckxenBlaarmeersenGent.

Deelnameprijs: 3 euro in voorverkoop,

5 euro aan de kassa.

Infoeninschrijving:02 246 44 35,

info@okrasport.be, www.sportvoorallen.be.

Praktisch

SLAAPCOMFORT OP MAAT VAN JE LICHAAM

Tempur actie

van 12 t.e.m. 30/11/2010

Ontvang bij aankoop van een

hoofdkussen, matras en/of bedbodem

een WAARDEBON van 5% bovenop de gebruikelijke klantenkorting.

De waardebon is 6 maanden geldig op de aankoop van Tempur producten naar keuze in de Thuiszorgwinkel.

Niet cumuleerbaar met andere voordelen en/of acties.

www.thuiszorgwinkel.be

11 november Tempur.indd 1 08-10-2010 13:44:13

OKRA november 2010

38

groen

Alle kamerplanten willen nu

zoveel mogelijk licht opvangen.

Schuif ze daarom dicht naar de

vensters toe. Maar ook weer niet

zo dicht dat hun bladeren tegen

de ruiten gaan kleven. Want

ramen kunnen in koude en win-

derige nachten behoor lijk afkoe-

len en lelijk blad veroorzaken.

Planten die voor een venster

staan, hebben het vooral

’s nachts koeler. Alleen kamer-

planten die echt uit de tropen

komen, ondervinden nadeel

wanneer de nachttemperatuur

te sterk daalt. Deze planten uit

de onderste lagen van het

regenwoud hebben gelukkig

vaak minder licht nodig, zodat je

ze niet op de vensterbank hoeft

te houden. Een andere mogelijk-

heid is kamerplanten extra

kunstlicht te geven. Ideaal is het

wanneer je daarvoor speciale

daglichtlampen gebruikt.

Water geven, een kunst

Er kwijnen nog altijd meer

kamerplanten weg van te veel

dan van te weinig water. Planten

die in een koel vertrek overwin-

teren, houd je het best aan de

droge kant. In de warme huiska-

mer geef je een flinke plens tel-

kens de potkluit bijna droog is.

Een keertje dompelen mag ook.

Geef pas opnieuw water wanneer

de kluit tamelijk droog aanvoelt.

Bevochtig de lucht

De meeste planten hebben het

vooral moeilijk met de droge,

stoffige en soms berookte

kamerlucht. Planten met gladde

bladeren kan je het best elke

Vertroetel je kamergroen in donkere dagenDe centrale verwarming jaagt de koude het huis uit. De lucht

in de huiskamer is droog. Veel licht is er niet. Een grauwe

nevel hangt over straten en tuinen. Voor kamerplanten is de

huiskamer allesbehalve een malse oase. Het is een warme

woestijn zonder zon. Het is dus goed extra aandacht aan je

kamergroen te besteden.

Palmen kunnen over het algemeen goed tegen droge kamerlucht.

39

Het Kaaps viooltje bloeit de hele winter

Het Kaaps viooltje, Saintpaulia, is een plantje dat ook tijdens de

winter in de warme huiskamer overvloedig bloeit. Naast de oor-

spronkelijke blauwpaarse bloemkleur zijn er nu ook exemplaren

met roze, paarse en tweekleurige bloempjes. Houd de kluit gelijk-

matig vochtig en pas de diepe-bord-methode toe. Giet met lauw

regenwater en giet nooit op het blad. Geef ze veel licht maar geen

volle zon.

week afsponsen. Het stof gaat

van de bladeren en de huid-

mondjes openen zich weer.

Vernevel af en toe wat lauw

water over planten met gladde

bladeren. Bladbegonia’s, Kaapse

viooltjes en andere planten met

behaarde bladeren hebben een

hekel aan afsponsen en verne-

velen. Bij deze planten kan je de

diepe-bord-methode toepassen.

Zet een brede schaal onder de

pot. De pot zelf komt op een

paar steentjes te staan. Giet

water in de schaal tot het niveau

net onder de pot staat. In de

droge warme kamer zal het

water verdampen zodat de plan-

ten in een zuil van vochtigere

lucht komen te staan. Vul het

water regelmatig bij. Ten slotte

kan je op zachte dagen mens en

plant verwennen door het raam

een tijdje open te zetten. Ook

dat lucht op.

Op dieet

Omdat planten licht nodig heb-

ben om te kunnen groeien, ligt

de groei bij de meeste kamer-

planten zo goed als stil.

Plantenvoeding is dus uit den

boze.

Tekst en foto’s Ivo Pauwels

Kamerplant of ouwe rakker

Soms vraag ik me af, waar is die rakker van weleer. Die jonge kerel

die wind en koude trotseerde, in bomen klom, twee shiften deed op

het werk, ook als het broeierig heet was. Soms was hij als een distel,

stekelig maar niet uit het veld te slaan. Dan toch was hij weer lief,

heel zacht, meisjes en bloemen aaiend en gedichten schrijvend.

Onhandig was hij en verlegen.

Tegen die kerel van weleer ben ik een kamerplant geworden, gelukkig

nog gespaard van reuma maar lang niet meer de buitenjongen van

toen. Een kamerplant die af en toe buiten komt maar liever binnen

blijft als het straks koud en winderig wordt. Verlegen ben ik nog

altijd, al zullen de meeste van mijn kennissen dat weglachen. “Hij

spreekt vlot en als het moet met bravoure, zelfs tegen een massa.

Hoe kan hij dan verlegen zijn?”

Onlangs kreeg die rakker van weleer een verrassende vraag. Of hij

wou meewerken aan Mateloos mannelijk, een boek waarin tien

(bekende) mannen open en bloot een erotisch verhaal vertellen.

Verrassend vond hij dat, nu hij op tram zes zit en een beetje een

kamerplant wordt. Hij deed het. Af en toe met een blos op de wan-

gen. Puttend uit zijn hart, zijn ziel. Wat expliciet erotiek was, kleedde

hij zo goed en zo kwaad als het ging met humor. Verlegen is hij nog

altijd. En plotseling jaren jonger.

Geef je kamerplanten als Spathiphyllum en Ficus benjamina nu vooral veel licht.

Kleine groene kamerplantjes houden de hoop op de lente levend.

OKRA november 2010

40

interieur

De eerste vereiste voor een

nieuw zitmeubel is natuurlijk dat

je er goed in zit. Dat kan je enkel

achterhalen door het bankstel

uit te testen. Zitcomfort is iets

heel persoonlijks en evolueert

met de jaren. Ouderen en men-

sen met rugklachten verkiezen

vaak een hogere zetel met een

kortere zitdiepte. Dat geeft meer

ondersteuning en je staat er

makkelijker uit op. Ook een relax

met liftfunctie behoort tot de

mogelijkheden. Meestal verkie-

zen jongeren malsere en lagere

modellen.

Ook de lichaamsverhoudingen

zijn bepalend, denk maar aan de

lengte van de onder- en boven-

benen. Geen enkele zetel zit

goed voor iedereen. Daarom is

het belangrijk verschillende

zetels te proberen én raad te

vragen aan de verkoper. Vaak

kunnen zetels aangepast worden

naar jouw wensen: een kleinere

zitdiepte, een hogere zit, een

andere helling van de rug, een

hogere rug en hoofdsteun. Er is

veel mogelijk.

Kwaliteit

Een kwaliteitsvolle zetel herken

je niet op het eerste gezicht.

Ook aan de prijs valt weinig af te

lezen. Je kan een salon kopen

voor 1 500 euro maar voor een

designsalon van een bekend

merk tel je meer dan 20 000 euro

neer. Over de kwaliteit stel je

het best een aantal vragen aan

de verkoper. Heel belangrijk is

het zitkader. Dat moet gemaakt

zijn van massief hout, beuken-

hout is het best. Dit is sterk en

‘werkt’ weinig waardoor verbin-

dingen en hechtingen van nieten

en schroeven uitstekend blijven.

Voor niet-dragende delen vol-

staat eventueel een zachtere

houtsoort, kunststof of multi-

plex. De soort ondervering is

minder van belang. Zowel stalen

nosagveren, kruiselings ver-

vlochten elastische sangels of

spiraalveren kunnen gebruikt

worden. Als ze van goede kwali-

teit zijn en met voldoende dicht-

heid zijn geplaatst, zijn ze gelijk-

waardig. Ook in de schuimen zijn

er vele kwaliteiten. Of je kiest

voor harde of zachte schuimen,

is een kwestie van voorkeur. Van

belang is de densiteit. Die moet

minstens 40 kg per kubieke

meter bedragen. Een kussen dat

hard en stevig aanvoelt maar

een lage densiteit heeft, zal niet

duurzaam zijn en snel aan volu-

me verliezen. Een zacht kussen

met een hoge densiteit zal wel

zijn vorm behouden.

Leder?

Of je gaat voor een lederen

salon of niet, is een persoonlijke

keuze. Goed leder is duurzaam

en onderhoudsvriendelijk.

Kwaliteitsleder komt uit de

bovenste huidlagen en is daar-

om enorm taai en sterk. Van

belang is ook dat het leder goed

doorgekleurd is. De finishing

moet een goede hechting heb-

ben, licht- en wrijfechtheid zijn.

Splitleder ziet er vaak identiek

uit maar komt uit de onderhuid.

Een nieuwe zetel uitkiezen, is geen sinecure. Wordt het leer of stof? Een

hoog of een laag model? Een bankstel of een relax? En hoe beoordeel je de

kwaliteit? We helpen je een eindje op weg.

Kies een zetel op jouw maat

Slapen of lezen? Het kan allemaal in een relax.

Ook stoffen zetels kunnen duurzaam en onderhoudsvriendelijk zijn.

41

Het wordt zodanig behandeld

dat het op kwaliteitsleder lijkt

maar het is veel minder bestand

tegen scheuren en barsten.

Stoffen kunnen echter ook duur-

zaam zijn. Ook daarvan heb je

verschillende prijzen en kwalitei-

ten. Eén van de beste stoffen is

ongetwijfeld mohair. Al kennen

meestal enkel ouderen deze stof

nog, ze is onverwoestbaar. Deze

wollen stof is zeer onderhouds-

vriendelijk en slijtvast. Het prijs-

kaartje van een salon in goede

mohair is trouwens te vergelij-

ken met dat van een lederen

bankstel.

Onderhoud

Een lederen bankstel vraagt

weinig onderhoud. Het belang-

rijkst is dat je het proper

houdt. Daarom verwijder je

het best elke week het stof en

de huidvetten met een vochti-

ge doek zonder reinigingspro-

ducten. Hoofdvetten en tran-

spiratie zijn het grootste

gevaar voor leder. Op termijn

kunnen deze vetten veel scha-

de aanrichten. Ze halen de

looistoffen uit het leder waar-

door het gaat rotten.

Een tweetal keer per jaar rei-

nig je je lederen bankstel het

best grondiger. Gebruik een

lederzeep met een neutrale

pH-waarde en smeer het daar-

na in met een voedende crème

of ricinusolie. Die houden het

vochtgehalte van het leder op

peil en voorkomen dat het gaat

kraken of barsten. Ook belang-

rijk is de luchtvochtigheid in je

woonkamer, te droge lucht is

schadelijk voor een lederen

salon.

Tekst Nele Joostens

Foto’s De Rore

Een hogere rug biedt meer comfort als je tv kijkt.

Zitcomfort is heel persoonlijk en evolueert

met de jaren.

BoeKen

De afschuwelijke eenzaamheid van Maxwell SimHelemaal objectief ben ik wellicht niet bij deze

recensie. De Engelse schrijver Jonathan Coe (1961)

behoort immers tot mijn lievelingsauteurs. Coe

houdt steeds de vinger aan de pols. Als geen ander

kan hij het maatschappelijk klimaat van Groot-

Brittannië schetsen. Zijn recente roman is daar

een sterk staaltje van. De gevolgen van de econo-

mische crisis, de mondialisering, het computertijd-

perk en vooral de groter wordende eenzaamheid.

Coe tekent ze mild én ongenadig.

Maxwell Sim is het enig kind uit een saai, ongeluk-

kig huwelijk. Zijn moeder is jong gestorven en zijn

vader is naar Australië uitgeweken. Hij heeft een

dochter van dertien maar zijn huwelijk is spaak

gelopen. Het verhaal begint op de symbolische

Valentijnsdag van 2009 in Sydney en eindigt ook

daar ook twee maanden later. Na het vertrek van

Mensen in woorden

zijn vrouw en dochter sukkelt Maxwell in een

depressie en geeft hij zijn werk op. Via een vriend

krijgt hij een nieuwe kans. Die moet hem naar de

Shetlandeilanden brengen. Wat volgt, is het ver-

haal van die reis en de mensen die hij op zijn weg

bezoekt. Het is ook het verhaal van zijn groeiende

en vernietigende verlatenheid, een ontdekkings-

tocht door zijn eigen verleden en dat van zijn

ouders. Toch is het geen zwartgallig boek, daar-

voor beschikt Coe immers over voldoende humor.

ZaïdaWie houdt van een lang uitgesponnen verhaal,

moet zeker eens Zaïda van Anne Cuneo (1936)

lezen. Geen literaire hoogstandjes, geen structu-

ren die moeten ontrafeld worden. Gewoon een

goed verhaal, een boeiende levensgeschiedenis die

een volledige eeuw omspant. Zaïda, een meisje uit

de gegoede negentiende-eeuwse Engelse aristo-

cratie wil zich niet zomaar voegen naar haar con-

servatieve milieu. Ondanks alle tegenkantingen

gaat ze medicijnen studeren en wordt één van de

eerste vrouwelijke artsen in Europa. We volgen

haar tijdens haar bewogen leven, haar huwelijken

en haar tegenslagen. Uit alles blijkt haar sterke wil,

Jonathan Coe, De afschuwelijke eenzaamheid van Maxwell Sim, De Bezige Bij, Amsterdam, 410 blz., 19,90 euro.

Anne Cuneo, Zaïda, De Geus, Breda, 2010, 405 blz., 19,90 euro.

Per Petterson, Ik vervloek de rivier des tijds, De Geus, Breda, 2010, 256 blz., 19,90 euro.

Leo Pleysier, Dieperik, De Bezige Bij, Amsterdam, 2010, 111 blz., 16,90 euro.

Als geen ander schetst Coe het maatschappelijk klimaat van

Groot-Brittannië.

Wat is literatuur anders dan mensen trachten te vatten in

woorden? Of het omgekeerde: ‘ontpakken’ om de essentie

van het geschenk ‘mens’ in woorden te wikkelen. Dat

gebeurt ook in deze romans, alle vier proberen ze af te dalen

in mensen.

© G

unte

r G

luek

lich

Jonathan Coe.

OKRA november 2010

42

nooit zal ze opgeven. We maken de gruwelen van

de Eerste Wereldoorlog mee, de talrijke verliezen

en de trauma’s die haar doen besluiten de nieuwe

richting van de psychiatrie in te slaan. Maar ook de

Tweede Wereldoorlog laat haar niet met rust en ze

moet op de vlucht naar Zwitserland.

Zoals gezegd, het is geen Nobelprijsliteratuur.

Maar het is een onderhoudend en aangenaam boek

over een sterke vrouw en haar omgeving.

Ik vervloek de rivier des tijdsMelancholie is alom aanwezig in de roman van

Petterson (1952). Ik vervloek de rivier des tijds

(een vers uit een gedicht van Mao) is een prachtig

boek hoewel de vrolijkheid er niet vanaf spat.

Integendeel, Arvid komt uit een arbeidersgezin.

Zijn ouders willen enkel dat hun kinderen vooruit-

komen. Weg van de fabriek en naar de schoolban-

ken. Als hij zeventien is, geeft hij toch de school op

en gaat onder invloed van communistische ideeën

in de fabriek werken. Zo wil hij zijn ideaal, de ont-

voogding van de ‘vierde stand’, waarmaken.

We schrijven begin november 1989. De Berlijnse

muur is gevallen en Arvid gaat naar zijn moeder

om te vertellen dat hij gaat scheiden. Zijn moeder

heeft zopas vernomen dat ze lijdt aan maagkanker.

Ze gaat voor het laatst terug naar haar geboorte-

land Denemarken. Arvid gaat haar achterna en in

die korte tijd samen met zijn moeder, speelt het

hele verleden van de 37-jarige Arvid.

Het communistisch ideaal is hij kwijt. Zijn vrouw

wil scheiden. Zijn laatste houvast, zijn moeder, is

hem ook aan het ontglippen. Van zijn gedroomde

wereld schiet niets meer over. Alleen nog herin-

neringen en het besef dat hij de verkeerde keuzes

heeft gemaakt en dat het nu voor alles te laat is.

In een uiterst eenvoudige maar rake taal wordt het

leven van Arvid fragmentarisch verteld. Een fijn en

teder boek.

DieperikIk was verheugd te vernemen dat er weer een boek

van Leo Pleysier (1945) verschenen is. Ik houd van

zijn werk. Korte romans die direct aanspreken,

zoals Wit is altijd schoon, De gele rivier is bevro-

zen, Zwart van het volk, De trousse, De Latino’s en

Volgend jaar in Berchem. Je bent er heel snel mee

klaar maar ze blijven nazinderen: de dialogen, de

anekdotische waarnemingen, de woorden die uit

het alledaagse leven komen.

Nochtans is de plot eenvoudig. Een zomeravond op

het land. Een jongetje (de auteur?) fietst op het

achtererf van de ouderlijke boerderij. En gebeurte-

nissen, herinneringen en toekomstbeelden dwar-

relen als sneeuwvlokken door zijn geest. Een ver-

telling van vroeger, nu en later. Een prachtige

kleine kroniek. De auteur drukt de essentie van het

boekje uit in de laatste zinnen van zijn epiloog:

“Alles is terug opgediept, opnieuw op scherp inge-

steld en in taal omgezet - en dat terwijl mijn oor-

spronkelijke ervaring van die zomeravond in de

eerste plaats met welbehagen, met verbeelding en

met zinnelijkheid te maken had. En zo is die herin-

nering nu verdubbeld geraakt tot twee herinnerin-

gen: de ene met woorden, de andere zonder.” Zo

zal het ook zijn met de lezer na het dichtslaan van

Dieperik. Woorden uit het boek en gevoelens bij

het lezen, worden opgeslagen.

Tekst Annemie Verhenne en Hugo Verhenne

© B

elga

© S

erge

Ligte

nber

g

Anne Cuneo. Per Petterson. Leo Pleysier.

43

OKRA november 2010

44

gediCht

hierbenje‘dood’

hetwoorddatalseenrilling

doorjouwlevenkroop

ditisdestilte

nietbeklemmendalsdeangst

voorbijdedromen

liggennoggedachten

alishetsprekennuvoorbij

ikkanmenogdeklankherinneren

zoalshetstrelenvanjouwhand

ikboodjegeenhouvast

vooreeuwigleven

hierbenjedood

alsdoodeenplaatsis

wilikallesgeven

omteweten

waarjebent.

ErikLauwers

Doodvoorbij de dromen

45

Boris Becker photographs 1984-2009Boris Becker (°1961) wordt be-schouwd als één van de belang-rijkste vertegenwoordigers van de hedendaagse Duitse fotografie. De tentoonstelling schetst een overzicht van Becker’s oeuvre van de vroege jaren 1980 tot nu en toont beelden uit zijn bekendste fotoreeksen. In zijn imposante, gedetailleerde kleurbeelden van geïsoleerde gebouwen, landschap-pen en objecten onderzoekt Becker hoe de fotografie voortdu-rend balanceert op de grens tus-sen een getrouwe representatie van de werkelijkheid en een auto-nome beeldpraktijk die de werke-lijkheid niet reproduceert maar overstijgt.

Ensor ontmaskerdEnsor ontmaskerd gunt de bezoe-ker een blik in het atelier van de kunstenaar en verschaft inzicht in zijn denkwereld en artistieke evo-lutie aan de hand van drie centrale thema’s. Vooreerst toont de ten-toonstelling aan dat Ensor een van de belangrijkste Europese realisti-sche schilders van de 19de eeuw was. Aan de hand van tekeningen, studies, stillevens en portretten wordt getoond hoe Ensor zich met historische voorbeelden en tijdge-noten wilde meten. Verder zoomt de tentoonstelling in op het meest originele en vernieuwende deel van Ensors werk: de bekende gro-teske voorstellingen en maskerta-ferelen. De tentoonstelling bevat enkele zelden getoonde schatten: tekeningen, lichtgevoelige en kwetsbare objecten die meestal opgeborgen blijven in de laden van een prentenkabinet.

Mayombe. Meesters van de magieDeze fascinerende rituele beelden werden honderd jaar geleden ver-zameld in Mayombe, een streek in Neder-Congo en naar België gezonden door Leo Bittremieux, missionaris van Scheut. Ter gele-genheid van de vijftigste verjaar-dag van de onafhankelijkheid van Congo brengt M-Museum Leuven deze zeldzame stukken weer samen in één tentoonstelling.Mayombe is een bosrijk gebied ten noorden van de monding van de Congostroom. De Belg Leo Bittremieux leefde er vanaf 1907. Hij kende als geen ander het Kiyombe, de taal van de regio en was oprecht geïnteresseerd in haar inwoners, de Yombe. Behalve missiewerk verrichtte hij ook onderzoek naar hun taal en cul-tuur en publiceerde hij zijn bevin-dingen.

Info

Tot13februari2011in het ING Cultuurcentrum, Koningsplein 6, 1000 Brussel. Open: alle dagen van 10.00 tot 18.00 uur. Woensdag tot 21.00 uur. Open op feestdagen, ook op 25 december 2010 en 1 januari 2011. Tickets: volwassenen 8 euro; senioren 6 euro; tickets online op www.ing.be/art. Bereikbaarheid:Centraal Station Brussel, bus 27, 38, 71, 95 (halte Koning), tram 92, 94 (halte Koning), metro: lijnen 2, 6 (halte Naamsepoort).

Info

Tot23januari2011in het Museum M Leuven, L. Vanderkelenstraat 28, 3000 Leuven, 016 27 29 29, bezoekm@leuven.be, www.mleuven.be.Open: van dinsdag tot zondag van 11.00 tot 18.00 uur, donderdag tot 22.00 uur.Tickets: individuele bezoeker 9 euro; reductietarief 7 euro; < 26j 5 euro.Bereikbaarheid: M-Museum ligt op 15 min. wandelen van het station van Leuven. Er zijn regelmatige busverbindingen tussen het station en het Fochplein. Van daar is het nog 5 min. te voet via de Bondgenotenlaan.Met de auto: ring Leuven (R23), Tiensepoort, Blijde Inkomststraat,Parking Ladeuze (betalend).

Info

Tot16januari2011 in FotoMuseum Provincie Antwerpen, Waalsekaai 47, 2000 Antwerpen, 03 242 93 00, www.fotomuseum.be.Open van dinsdag tot zondag van 10.00 tot 18.00 uur.Tickets: 6 euro, korting voor 55+.Bereikbaarheid: met de trein tot Antwerpen Centraal, bus 23 richting Zuid, halte Waterpoort. Met de wagen via de ring Zuid, afslag Antwerpen Centrum richting Hoboken/Schelde. Houd links aan en rijd in de richting van de Schelde. Op de T-splitsing sla je rechtsaf. Na 300 meter terug rechtsaf naar de Visserskaai. Op het einde van deze straat bereik je de Waalsekaai.

uitjEs

Maakkansopeengratisduoticket.Kijkblz.53!

Maakkansopeengratisduoticket.Kijkblz.53!

Maakkansopeengratisduoticket.Kijkblz.53!

De verbazing van het masker Wouse, 1889 Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen © Lukas – Art in Flanders vzw © Sabam 2010 Olieverf op doek, 109 x 131 cm, Inv.2042

© B

oris

Bec

ker,

Zee

bru

gge,

2003

© K

.U.

Leuve

n-H

ugo M

aert

ens

OKRA november 2010

46

uit

Tijdens de treinrit van Gent naar

Ronse krijg ik er al meteen zin in.

Een glooiend landschap met hier

en daar knap steile hellingen.

Een mozaïek van bos en weiland

met af en toe een groepje huizen

of een afgezonderd boerenerf

schuift voorbij. De trein glijdt

langzaam door een groene koker

van struiken en gebladerte. Ik

stap af in Ronse. Verder rijd je

Wallonië binnen. Een Vlaamse

uithoek dus. De ideale stek om

mijn wandelschoenen te testen.

Koninklijk gehucht

Op 8 november 2010 wordt hier

een nieuw wandelnetwerk op

poten gezet. Getuigenheuvels

Vlaamse Ardennen zal het heten.

Toerisme Oost-Vlaanderen selec-

teerde in het zuidwestelijk deel

van de Vlaamse Ardennen de

mooiste en veiligste wandelpa-

den, zette ze op kaart en maakte

er een samenhangend netwerk

van driehonderd kilometer lang

van. Samen met An De Pauw van

Toerisme Oost-Vlaanderen ver-

ken ik een stukje van dit gebied

en trotseer er enkele hardnekki-

ge obstakels. We starten aan

huis Minne, een bed & breakfast

gehuisvest in een prachtig pand,

ideale uitvalsbasis voor een

dagje stappen. De villa was ooit

de woonst van een textielbaron

en straalt nog steeds de weelde

en gratie uit van weleer. We zak-

ken af naar Louise-Marie. Dit

romantisch klinkende gehuchtje

van Ronse dat men in de volks-

mond leukweg Louise noemt,

blijkt een zakdoek groot. Maar

het is de gedroomde locatie om

je grijze cellen tot rust te bren-

gen. Het dorpje dankt zijn naam

aan de eerste koningin van

België, Louise-Marie d’Orléans.

Rond het reusachtige plein onder

de eenzame kerktoren blijkt men

vooral aan bejaardenzorg te

doen. An stippelde een route van

ongeveer acht kilometer uit langs

de mooiste plekjes. De slanke

toren wijst ons de weg. We dui-

ken meteen het Muziekbos in. De

stilte klinkt hier als muziek in de

oren!

Klinkt als muziek…

Het 150 ha grote beuken- en

naaldbos tekende ooit de natuur-

lijke grens tussen Vlaanderen en

Wallonië. “Nog steeds weet nie-

mand exact hoe het bos aan zijn

naam komt. De ‘Muz’ in het woord

Muziekbos verwijst misschien

naar het Keltische woord ‘moe-

ras’”, verklapt An. Dat wil ik best

geloven. Ondertussen loodst ze

mij veilig door de meest drassige

plek van het bos. “Hier droogt het

eigenaardig genoeg nooit op”,

beweert mijn wandelgezel. “Je

De wind prikt in je huid, de zon streelt je schouders. De boer

knikt je minzaam toe, de koeien vergapen zich aan je vaste

tred. Ronddolen in het Muziekbos en thuiskomen bij Louise.

Geluk lijkt hier heel gewoon.

Rond Ronse

47

kan maar beter niet je nieuwste

wandelschoenen uit de kast halen

om je hier warm te lopen.” Oeps!

“In de lente ziet het hier blauw

van de boshyacinten, dan is het

hier best sprookjesachtig.” Ze

toont me fier de Geuzentoren op

een van de hoogste toppen van

het Muziekbos. Een bizar gebouw-

tje, in 1864 opgetrokken uit ijzer-

zandsteen door de toenmalige

eigenaar. Georganiseerde wan-

delingen stoppen hier voor een

sessie mythen en sagen.

Kabouters, heksen, weerwolven

en dwaallichten passeren de

revue. Maar ook waar gebeurde

verhalen zoals het feit dat Keizer

Karel en Caesar hier vertoefden,

komen aan bod. Enkele passen

verderop ligt nog een Gallo-

Romeinse grafheuvel of tumulus.

Het bos geeft niet al zijn gehei-

men prijs.

Omer Wattez

An De Pauw: “Wist je dat hon-

derd jaar geleden de schrijver

Omer Wattez op deze plek voor

het eerst de naam Vlaamse

Ardennen bedacht? Vanaf hier

keek hij uit over het landschap

en gaf het zijn klinkende naam.”

We passeren het Koetsenmu-

seum Verdonckt dat een unieke

collectie koetsen uit de acht-

tiende en negentiende eeuw her-

bergt. Je kan het museum

bezoeken op afspraak al dan niet

gecombineerd met een huifkar-

tocht door de Vlaamse Ardennen.

De rolstoel-menwagen is speci-

aal ontworpen voor rolstoelge-

bruikers. Ze kunnen zelfstandig

de pony inspannen en mennen.

Onze tocht slingert zich verder

langs holle wegen, klaterende

beekjes en smalle paadjes.

Ondertussen genieten we van de

stilte en de weidse panorama’s.

De heuvelruggen bakenen de

taalgrens af. Net als in Brussel

spreken voorbijgangers je hier

zowel in het Frans als in het

Nederlands aan. Voor veel poli-

tici geheid een struikelblok, voor

de inwoners van Ronse vanzelf-

sprekend.

Louise

Na een uur of twee komt de

kerktoren van Louise-Marie

opnieuw in zicht. Het septem-

berzonnetje verleidt. Voor

streekgerechten moet je naar

Ronse. Maar op het enige terras

van het plein tapt waardin

Louise (hoe kan het ook anders)

schuimig streekbier waar we

van opkikkeren. Geen rusthuis-

bewoner te bespeuren tenzij

die twee tooghangers… maar

nee, die staan niet meteen te

springen.

We genieten van de stilte en de weidse panorama’s.

Een wisselend landschap met bossen en weiden.

OKRA november 2010

48

uit

Info

ToerismeVlaamseArdennenvzw, De Biesestraat 5,

9600 Ronse, 055 20 76 81, fax 055 21 62 81,

www.toerismevlaamseardennen.be.

MaakkansopeenovernachtingvoortweeinHuisMinneteRonse.Kijkopblz.51!MaakkansopeentopogidsStreek-GRVlaamseArdennen.

• Brugge

• Gent

• Kortrijk • Brussel

• Hasselt

• Ath

• Antwerpen

Ronse.

Zo doe je het

Waar twee of meer wandelpa-

den elkaar kruisen, spreken we

van een knooppunt. Elk knoop-

punt heeft een eigen nummer.

Zo kan je op je wandelnetwerk-

kaart een eigen route uitstippe-

len van knooppunt naar knoop-

punt.

Op het terrein staan op elk

knooppunt roodwitte ‘knoop-

puntborden’ met bovenaan het

knooppuntnummer. Daaronder

zie je welke richting je uit moet

voor de eerstvolgende knoop-

punten. Tussen de knooppunten

wijzen ‘doorverwijsborden’ je de

weg. Het traject is in beide rich-

tingen bewegwijzerd. Volg de

nummers die je vooraf hebt

genoteerd, wandel van knoop-

punt naar knooppunt en geniet

van je zelf uitgestippelde tocht.

Een wandeling uitstippelen, is

heel eenvoudig. Bestudeer voor

je vertrekt de wandelkaart. Kies

het soort wandeling waarin je

zin hebt en maak een lijstje van

de knooppunten waarlangs je

wil wandelen.

Tel de afstanden tussen de

knooppunten op, en je weet

precies hoe lang je tocht wordt.

Moe gewandeld of een plotse

plensbui? Een kortere weg is zo

gevonden door een of meerdere

knooppunten op je route te wij-

zigen. Als je je huiswerk goed

hebt gemaakt, hoef je tijdens je

trip enkel de nummers in het

oog te houden. Die vind je zowel

op de wandelnetwerkkaart als

op bordjes langs het netwerk.

Veel wandelgenot!

Tekst en foto’s Chris Van Riet en

David Stockman

Het wandelpad slingert zich langs smalle wegels en kabbelende beekjes.

In de lente ziet het Muziekbos blauw van de boshyacinten.

49

Veertig winnaars!Winnaarskruiswoordseptember2010.Meerdan4000deelnemers!

■Wiewint een verblijf voor twee inMarche-en-Famenne?Josephine Van den Brande uit Pulle.

■Wiekrijgtereenwaardebonvan125euro?Mia Deryckere uit Destelbergen.

■WiekanbeginneninAlles waar ik spijt van heb?Denise Raes uit Diksmuide, Maria Meeus uit Wijgmaal, P. Peeters uit Essen, Josee Van Ostaeyen uit Ravels, Jean-Marie Delrue uit Lichtervelde, Maria De Gryse uit Eernegem, Simone Geerts uit Antwerpen, August Fierens uit Dessel, Liselotte Werner uit Reningelst, Godfried Galle uit Moorsele.

■WiewintHet boek van de kinderen?Maria Bastiaensen uit Zandhoven, Roger De Grauwe uit Schellebelle, Etienne Boulaert uit Zwevegem, Gerard Van Reybrouck uit Torhout, Adrienne Bleyenbergh uit Kapellen, Victor De Vreese uit Heusden-Destelbergen, Ida Cloet uit Zillebeke, Jos Van Den Bergh uit Essen, Yolande Huysman uit Zwevegem, Wim Nagels uit Deurne.

■WiekanaandeslagmetDe vrouw die zegt dat ze mijn moeder is?L. De Moor uit Ninove, Jacobus Biesmans uit Oostmalle, Germaine Morisse uit Wervik, Camiel Buys uit Sint-Agatha-Berchem, Roger Van Ginneken uit Oostmalle.

■WiekanbeginneninHet punt omega?Adrienne Verluyten uit As, Lieve Moons uit Rumst, Marie-Madeleine Lambrecht uit Schuiferskapelle, Raymond Bulteel uit Reningelst, Maria Bloemen uit Neerpelt.

■VoorwieisCountryside Landelijk wonen, reizen en leven?André Brys uit Temse, Maria Sesselle uit Adegem, Gerry Perceval uit Deurne, Denise Callebaut uit Lebbeke, Leonie Van De Merlen uit Kieldrecht, Magda Baetens uit Baasrode, L. Wilna uit Zwijnaarde, Henriette Tersag uit Breendonk.

Oplossing: buitenkamer.Antwoord op de schiftingsvraag:Sint-Pieters-Voeren.

speeL en win

Oplossing kruiswoordraadselseptember 2010.

Oplossing sudokuoktober 2010.

Meer weten?Bel vrijblijvend het gratis nummer 0800 94 365 of mail naar info@monolift.be.

Online vindt u ons op www.thyssenkruppmonolift.be

Alle verdiepingen weer bereikbaar!

De trapliften van ThyssenKrupp Monolift geven vrijheid en zelfstandigheid aan iedereen die problemen heeft met zijn mobiliteit en bieden de mogelijkheid om, op een comfortabele manier, lang van uw huis te genieten.

Uitgekiend conceptVaak nog wordt gedacht dat trapliften onpraktische en lelijke machines zijn. De trapliften van ThyssenKrupp Monolift bewijzen het tegendeel. Dankzij een uitgekiend concept past de traplift van ThyssenKrupp Monolift op elke trap: smal, recht of steil met bochten… ja, zelfs verschillende verdiepingen kunnen worden overbrugd. We ontwikkelden een uniek monorail-systeem waardoor de lift slechts een beperkte ruimte inneemt en geen hinder veroorzaakt. De trapliften zijn eenvoudig te bedienen, laten zich makkelijk op-plooien en zijn uitvoerbaar in vele

bekledingen die naadloos aansluiten bij uw interieur.

gelegen op de verkeersvrije zeedijk van Nieuwpoort-Bad, belooft u een onvergetelijke vakantie! Voor diegenen die er in het voor- of najaar even kort tussenuit willen, stellen wij voor:

Wanneer: Van maandag 15 tot maandag 22 november 2010 of van maandag 22 tot maandag 29 november 2010 (eventueel van zondag tot zondag)

Formule: Aankomst: maandagnamiddag (eventueel zondagnamiddag)Vertrek: maandagvoormiddag (eventueel zondagvoormiddag)Logement op een kamer of studio/appartement en dit in halfpension (ontbijtbuff et en middag- of avondmaal)Ook de welkomstdrink, een mosselfestijn en een gastronomische brunch zijn inbegrepen!

Wat te doen?:Voor de liefhebbers worden u tal van activiteiten aangeboden waaronder een begeleide natuurwandeling, bingo, quiz, petanque, hobby, fi lm, optredens, uitstappen met toeristisch treintje, bezoek aan Oostende, aperitiefvoormiddag, cake-namiddag, steeds met zalig zicht op de steeds wisselende Noordzee…

Wat kost dit? (Prijzen per persoon)€ 260 p.p. met twee op een tweepersoonskamer€ 310 p.p. met twee op een studio of appartement (Bijkomende persoon op studio of appartement: € 174)€ 275 p.p. alleen op een kleine single€ 335 p.p. alleen op een grote single

Nieuwpoortse SeniorenweekKleinste prijzen, Grootse sfeer!!!

tel. 058 22 23 60 | fax 058 23 95 23E-mail: info@sandeshoved.be | website: www.sandeshoved.be

Hotel Sandeshoved | Zeedijk 26 te 8620 Nieuwpoort-Bad |

Wij organiseren nog tal van andere

promoties en arrangementen,

wij sturen u graag onze folder toe!

Hotel Sandeshoved

OKRA november 2010

50

HORIZONTAAL1onvoltooid verleden tijd (afk.) 4 Chinees gerecht 10 schuchter 13 sluitmiddel 15 deel van een viool 16 onjuiste mening 17 Spaanse borrelhapjes 19 type weefsel 20 aanhoudend geblaf 21 het voortdurend sis-sen 23 maalinrichting 25 militair 26 uit-stapje27 te weten 29 aan Zee 31 tennis-term 33 voorloper van de euro 35 per adres 36 eer 38 windrichting 40 straat (afk.) 41 evenzeer 42 dierenwereld 43 vrucht 44 zangstem 45 collectieve arbeidsovereen-komst 47 als het ware 49 honingdrank 50 verbrandingsrest 51 eenheid van elektri-sche weerstand 53 hoge berg 55 mij 56 niet parkeren 57 wondvocht 58 Duitse naamloze vennootschap 60 edelsteen 62 radiotoestel zonder versterker 65 uitge-storven rund 66 tuinafscheiding 68 eerste bod bij een veiling 70 hard klinkend 71 wezenlijk 73 van dezelfde mening 74 Europeaan 75 Vlaamse auteur 76 levensbe-stemming.

VERTICAAL1 oktober (afk.) 2 dundoek 3 speen 5 Olympische Spelen (afk.) 6 takje 7 van zekere maand 8 verbijsterd 9 ingenieur 10 Bijbelse stad 11 weg met bomen 12 gewicht 14 Italiaanse deegwaar 16 bijwoord 18 muzieknoot 20 oosters bordspel 22 plaats in Egypte 23 beginstreep 24 orde van zoogdieren 28 leersoort 30 voegwoord 32 begeleider van een ploeg 34 zwemslag 35 gedicht 37 energie 39 windrichting 40 groente 41 opmerking 46 slotwoord van een gebed 48 orgaan 51 hoger bod 52 gebied 54 oponthoud door motorpech 56 actief koolpoeder 59 reisgenoot 60 groot mens 61 lekkernij 63 bolgewas 64 plaats in de Verenigde Staten 65 Spaanse uitroep 66 hierheen 67 gehuwd (afk.) 69 toestel (afk.) 71 noot 72 lager onderwijs.

speeL en win

Winnaars september 2010 op blz. 49!

Stuurjeoplossingnaar

OKRA-magazine, Kruiswoord november 2010, PB 40, 1031 Brussel, voor

30 november 2010. De winnaars verschijnen in het februarinummer 2011.

Voeg één postzegel van 0,59 euro toe (niet vastkleven).

Oplossingkruiswoordoktober2010

1 2 3 4 5 6

Naam:

Straat: Nr.:

Postnr.: Woonplaats:

Tel.: E-mail:

OKRA-lidnummer of trefpuntnummer:

Schiftingsvraag: Wie bedacht voor het eerst de naam Vlaamse Ardennen?

Vergeet niet een postzegel van 0,59 euro toe te voegen!

Kruiswoordraadsel

7 98 10

3

21

7

6

4

9

10

5

8

51

SudokuAlle cijfers van 1 tot en met 9

moeten één keer voorkomen in

alle kolommen, in alle rijen en in

elk van de 9 vierkantjes van

3 keer 3 vakjes.

speeL en win

■Waardebonvan125euroTe gebruiken in De Kinkhoorn, Ravelingen of Ol Fosse d’Outh. Een heerlijk ontspannend verblijf gegarandeerd. Aan zee of in de Ardennen.

Info

DeKinkhoorn, Zeedijk 330, 8400 Oostende,

059 70 16 97, fax 059 80 90 88,

receptie@dekinkhoorn.be, www.dekinkhoorn.be.

Ravelingen, Zeedijk 290, 8400 Oostende,

059 55 27 55, fax 059 55 27 59,

info@ravelingen.be, www.ravelingen.be.

OlFossed’Outh, rue Ol Fosse d’Outh 1,

6660 Houffalize, 061 28 88 01, fax 061 28 88 04,

olfosse@olfossedouth.com, www.olfossedouth.com.

■50boekenTien exemplaren van De afschuwelijke eenzaam-heid van Maxwell Sim van Jonathan Coe (waarde 19,90 euro).

Tien exemplaren van Zaïda van Anne Cuneo (waar-de 19,90 euro).

Tien exemplaren van Ik vervloek de rivier des tijds van Per Petterson (waarde 19,90 euro).

Tien exemplaren van Dieperik van Leo Pleysier (waarde 16,90 euro).

Tien topogidsen Streek-GR Vlaamse Ardennen (waarde 9 euro).

58 prijzen!

■Overnachtingmetontbijtvoortweeperso-nen in Huis Minne te Ronse (waarde95euro).

Info

Receptie, theeschenkerij en winkel: HuisMinne, Kafhoek 2, 9681 Nukerke-Maarkedal.Administratie en Reservatie: Savooistraat 176, 9600 Ronse, 055 21 32 20, 0478 47 76 33 en 0477 59 47 42, www.huisminne.be.

■ZesleerrijkespellenTwee exemplaren van Balletjes in de soep, een leerrijk spel waarmee kleuters (3-6 jaar) spelen-derwijs leren tellen (waarde 12,50 euro).

Twee exemplaren van Knappe kijkers, een leuk spel dat kleuters (3-6 jaar) op weg zet om te leren lezen (waarde 12,50 euro).

Twee exemplaren van Mini Loco, een afwisselend spel dat kinderen (4-6 jaar) steeds motiveert om hun grenzen te verleggen. (waarde 25,95 euro).

Meer info over deze educatieve spelen via www.thuisbasis.be of 015 36 36 36.

OKRA november 2010

52

de dingen

Kerkhofmuur

De tederheid die binnen de kerk-

hofmuur hangt, streelt de graven

en verzacht de pijn van de bezoe-

kers. Ik wandel graag langs zo

veel bekenden. Hun levens zijn

verstrengeld met dat van mij en

dat van vele vrienden. Met velen

ben ik hun laatste weg gegaan.

Toen ik nog jong was en mijn

vriend Herman kwam begraven op

zijn 23ste, droegen we hem tot

aan het graf. En we strooiden

aarde als afscheid. Vandaag zijn

sommigen bang van het begrafe-

nisritueel. Het dode lichaam blijft

vooraan het kerkhof, een paar

gebeden, een roos op de kist en

dag kerkhof want in de plannen

voor morgen is geen plaats voor

de dood. Alleen de verweesde

beminden schuiven langzaam

naar het leven terug.

Binnen die scheefgegroeide muur,

moe van het eindeloos verdriet en

vochtig van de nooit gedroogde

tranen, spreekt de levende

geschiedenis van mijn stad in

namen en data. En tussen al die

namen ligt de strooiweide er onwe-

zenlijk bij. Grijs stof verdwaalt tus-

sen stervende bloemen. De adem

van wie hier even was, maakt het

gras nat en niemand wordt her-

kend, alleen vaag herinnerd en

nimmer bezocht. De stilte weegt

zwaar tussen de gekromde muren.

Ik voel me er thuis omdat ik weet

dat ik morgen of overmorgen ook

kom, gedragen door wie mij deed

leven en zal helpen sterven.

Langs de verweerde muur staan

prachtige, eeuwigdurende monu-

menten. Hoe gemakkelijk wordt

dat hier neergeschreven en hoe

moeilijk is dat te begrijpen!

Timmermans schreef ooit: “De

schoonheid droomt van boom tot

boom maar alle schoonheid zal

verdwijnen want alle schoonheid

is slechts droom.” Hier droomt ze

van zerk tot zerk, overwoekerd

door gebeden en neergelegd in

rulle aarde: de schoonheid van

een mensenleven. Daarom komen

zo veel mensen telkens opnieuw

naar hier. Ze luisteren naar de

wind waarin beminden zingen. Ze

brengen bloemen mee om niet te

hoeven spreken. Er zijn, is genoeg.

De duizenden bloemen op

Allerzielen stralen de onmogelijk-

heid van vervulling uit. Een bloe-

mentuin van onbegrepen afscheid,

van te laat uitgesproken genegen-

heid, van onvervulde liefde, van

eindeloos te laat komen. Maar ook

een tuil van meegebrachte warm-

te, van liefde die niet mee gestor-

ven is, van vriendschap die nog

voelbaar is, van handen die nooit

meer los te maken zijn.

Mijn moeder en haar zus liggen

ook binnen deze muren. Zijn ze

hier? Ik weet het niet, ik denk het

niet. Ze zijn, dat is voor mij

genoeg. Toen ze nog samen aan

tafel zaten, maakten ze telkens

dezelfde afspraak. Suzanne was

de oudste, Paula, mijn moeder, de

jongste. En Suzanne sprak:

“Paula, wie van ons twee eerst in

Appels ligt, komt de andere ver-

tellen hoe het hierboven is.” Paula

stierf eerst en Suzanne is nooit

naar Appels gekomen om haar ter

verantwoording te roepen om de

nooit vervulde afspraak. We heb-

ben ze alle twee in de aarde

gelegd en hun afspraak doorgege-

ven aan hun kinderen en kleinkin-

deren. Wellicht zal er ooit één

antwoorden. Zijn antwoord zal

vertrekken bij de oorsprong en

zijn epiloog zal raken aan de God

die wij alle dagen noemen maar

nooit ontmoeten. Een God die

leeft in de korrels zand die samen

aarde zijn. Een God die leeft bin-

nen deze muur van eindeloos zijn.

Zijn armen zijn zoals deze kerk-

hofmuur, ze omhelzen al het leed,

al de vreugden, al de ontgooche-

lingen, al het geluk, al de vriend-

schap, al het verraad, al het

kwaad, al de goedheid. Ze omvat-

ten het zijn zonder veroordeling.

Ik sta aan het graf van mijn moe-

der en ik voel in de wind de as van

mijn vader. Midden de generaties

die hen voorgingen, die samen

met hen leefden, die na hen kwa-

men. Ze zijn hier niet, hun lichaam

is aarde geworden. Maar wie zij

waren, zijn ze nog steeds. Alleen

binnen deze muren komen de

levenden tot rust. Gij en ik en al

degenen die hier nooit wilden of

durfden komen, zijn nog op zoek

naar antwoorden op zoveel vra-

gen die met de dood begraven

werden. En dan nooit meer vraag

of antwoord zullen zijn. Alleen

maar zijn in Hem, hoe je Hem ook

noemt: de alfa en de omega, de

liefde die nooit vergaat.

Herman De Leeuw

Ik voel me thuis tussen de kerkhofmuren omdat ik weet dat ik morgen of

overmorgen ook kom.

OKRA-magazine ledenmagazine van OKRA vzwPB 40, 1031 Brussel02 246 44 37, fax 02 246 44 42,www.okra.be, magazine@okra.be

RedactieLieve Demeester, Nele Joostens, Chris Van Riet

RedactieraadMagriet Daenen, Herman De Leeuw, Nic Fruru, Erik Lauwers, Hilde Masui, Griet Trioen, Dirk Van Beveren, Jan Vandecasteele, Cois Van Roosendael, Hugo Verhenne, Kristel Wijshof

Verantw.uitgeverJan Vandecasteele, Vier Uitersten 19, 8200 Brugge

Vormgevinggevaert graphics nv

Coverbeeld François De Heel

DrukCorelio Printing, Erpe-Mere

ReclameregiePublicartoSylvain Van Der Guchtlaan 24,9300 Aalst053 82 60 80fax 053 82 60 90com@publicarto.be

Oplage: 172 930 exemplaren

Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag geen enkele tekst of illustratie geheel of gedeeltelijk worden gereprodu-ceerd. Advertenties vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever.

OKRA-magazine, trefpunt 55+ is aangesloten bij de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers.

Het december-januarinummerverschijnt uiterlijk op 23 november 2010.

colofon oKra-regio’sAntwerpenNationalestraat 111, 2000 Antwerpen03 220 12 80 fax 03 220 17 68antwerpen@okra.bewww.okra.be/antwerpen

BruggeOude Burg 23, 8000 Brugge050 44 03 81 fax 050 44 03 90brugge@okra.bewww.okra.be/brugge

BrusselBergensesteenweg 436, 1070 Brussel02 555 08 30 fax 02 555 08 39brussel@okra.bewww.okra.be/brussel

IeperSint-Jacobsstraat 24, 8900 Ieper056 26 63 40 fax 056 26 63 06ieper@okra.bewww.okra.be/ieper

KempenKorte Begijnenstraat 22, 2300 Turnhout014 40 33 50 fax 014 40 33 52kempen@okra.bewww.okra.be/kempen

KortrijkWijngaardstraat 48C, 8500 Kortrijk056 26 63 53 fax 056 26 63 10kortrijk@okra.bewww.okra.be/kortrijk

OKRA-LimburgvzwKoningin Astridlaan 33, 3500 Hasselt011 26 59 30 fax 011 22 59 50limburg@okra.bewww.okra.be/limburg

MechelenBegijnenstraat 18 bus 2, 2800 Mechelen015 40 57 45mechelen@okra.bewww.okra.be/mechelen

Midden-Vlaanderenwww.okra.be/middenvlaanderenMartelaarslaan 17, 9000 Gent09 269 32 15 • 09 269 32 16middenvlaanderen@okra.be■ Aalst Hopmarkt 10, 9300 Aalst 053 76 16 53 fax 053 76 15 16 aalst@okra.be■ Eeklo Garenstraat 46, 9900 Eeklo 09 376 13 40 fax 09 376 12 99 eeklo@okra.be■ Gent Martelaarslaan 17, 9000 Gent 09 269 32 15 gent@okra.be■ Oudenaarde Sint-Jozefsplein 7, 9700 Oudenaarde 055 33 47 33 fax 055 33 47 94 oudenaarde@okra.be

Oost-BrabantPlatte Lostraat 541, 3010 Leuven016 35 96 94 fax 016 35 95 55oostbrabant@okra.bewww.okra.be/oostbrabant

OostendeIeperstraat 12, 8400 Oostende059 55 26 90 fax 059 55 26 12oostende@okra.bewww.okra.be/oostende

RoeselareBeversesteenweg 35, 8800 Roeselare051 26 53 07 fax 051 22 59 80roeselare@okra.bewww.okra.be/roeselare

TieltOude Stationsstraat 12, 8700 Tielt051 42 38 08 fax 051 40 89 79tielt@okra.bewww.okra.be/tielt

WaasenDender■ Dendermonde Bogaerdstraat 33, 9200 Dendermonde 052 25 97 90 fax 052 22 97 75 dendermonde@okra.be■ Land van Waas de Castrodreef 1, 9100 Sint-Niklaas 03 760 38 66 fax 03 766 38 17 waasland@okra.be www.okra.be/waasendender

Algemeen secretariaat | www.okra.be |secretariaat@okra.bewww.okrasport.be |02 246 44 41

53

02 246 57 72

02 246 44 47

02 246 57 72

02 246 39 44

02 246 44 36 02 246 44 35 02 246 42 0902 246 42 07

02 246 44 34

02 246 44 47

OKRA-CM-Pensioendienst02 246 44 31 02 246 44 45Studiedienst02 246 44 40 02 246 39 45Communicatie 02 246 44 3702 246 44 3302 246 57 71Websites02 246 44 57

02 246 57 72

✂

13eurokortingvoor Je rechten bij erfenis

In Je rechten bij erfenis van Liliane Versluys vind je o.a. antwoord op vragen over de ver-

deling van je nalatenschap, huwelijkscontracten, schenkingen en testamenten. Er wordt ook

aandacht besteed aan orgaandonatie en hoe je je afscheid zelf kan voorbereiden. AlsOKRA-

lidbetaaljevoorJe rechten bij erfenisslechts19,50euro+4euroverzendings-

kosteni.p.v.32,50euro.

Interesse? Stuur deze bon naar Joke Callens, Je rechten bij erfenis, PB 40, 1031 Brussel

of stuur een mailtje naar joke.callens@okra.be met de mededeling Je rechten bij erfenis.

liliane versluys

je rechten bij

erfenis

wetsreeks

Uitjes gelezen blz. 45? Maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde

12 euro) voor de tentoonstelling Boris Becker - Photographs 1984-2009 in het

FotoMuseum te Antwerpen.

Stuur deze bon vóór 30 november 2010 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Boris Becker,

PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar joke.callens@okra.be met de mededeling

Boris Becker.

Naam en voornaam:

Straat en nr.:

Postnr.: Woonplaats:

Telefoon: E-mail:

Naam en voornaam:

Straat en nr.:

Postnr.: Woonplaats:

Telefoon: E-mail:

Bestelt ex. van Je rechten bij erfenis tegen de voordeelprijs van 19,50 euro + 4 euro verzendingskosten.

13 euro

korting

Info zie blz.45.

OKRA november 2010

54

oKra-LidKaart = geLd waard

Info zie blz.45.

Uitjes gelezen blz. 45? Maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde

18euro)voor de tentoonstellingMayombe. Meesters van de magie in M-Musem te

Leuven.

Stuur deze bon vóór 30 november 2010 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Mayombe,

PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar joke.callens@okra.be met de mededeling

Mayombe.

Naam en voornaam:

Straat en nr.:

Postnr.: Woonplaats:

Telefoon: E-mail:

Info zie blz.45.Info zie blz.45.

Info zie blz.45.Info zie blz.45.

Win gratis

duoticket

Info zie blz.45.

Win gratis

duoticket

Uitjes gelezen blz. 45? Maak kans op een van de twintig gratis duotickets (waarde

16euro)voor de tentoonstellingEnsor ontmaskerd in het ING Cultuurcentrum te Brussel.

Stuur deze bon vóór 30 november 2010 naar OKRA-magazine, Joke Callens, Ensorontmas-

kerd, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar joke.callens@okra.be met de medede-

ling Ensorontmaskerd.

Naam en voornaam:

Straat en nr.:

Postnr.: Woonplaats:

Telefoon: E-mail:

Info zie blz.45.

Win gratis

duoticket

liliane versluys

je rechten bij

erfenis

wetsreeks

meer info:

056 35 85 85

Gratis en vrijblijvende offerte—

Korte leveringstermijn (vanaf 1 week)—

Dienst na verkoop (24u/24)—

Gratis subsidieadvies—

Conform wetgeving—

Diverse afwerkingen —

Batterijvoeding

NV Coopman Liften | Heirweg 123 | B-8520 Kuurne

T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65 | comfortlift@coopman.be | www.coopman.be

NV Coopman Liften

Heirweg 123 | B-8520 Kuurne

T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65comfortlift@coopman.be | www.coopman.be

SA Coopman Liften

Heirweg 123 | B-8520 Kuurne

T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65comfortlift@coopman.be | www.coopman.be

SA Coopman Liften

Heirweg 123 | B-8520 Kuurne

T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65comfortlift@coopman.be | www.coopman.be

SA Coopman Liften

Heirweg 123 | B-8520 Kuurne

T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65comfortlift@coopman.be | www.coopman.be

NV Coopman Liften

Heirweg 123 | B-8520 Kuurne

T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65comfortlift@coopman.be | www.coopman.be

SA Coopman Liften | Heirweg 123 | B-8520 Kuurne

T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65 | comfortlift@coopman.be | www.coopman.be

NAAM

stuur ons deze bon voor meer inlichtingen

STRAAT - NR.

POSTNR. - GEMEENTE TEL.

V04.1209

Onze traplift ... ... Uw comfort

V04_0109.indd 1 28-12-2009 17:29:44

✂

10 procent

korting

Voortaan heb je als OKRA-lid recht op tien procent

korting op het volledige gamma van Incosan*.

Incosan-producten bieden vele mannen en vrouwen

met urineverlies een echte uitkomst. Een op de drie

vrouwen en een op de vier mannen ouder dan vijftig

kampt in meer of mindere mate met urineverlies. Voor

hen kunnen de producten van Incosan verlichting

brengen. Ze zijn discreet, hygiënisch en comfortabel.

Het volledige aanbod vind je op www.incosan.be.

Bestellen kan via www.incosan.be of via het gratis

nummer 0800 144 40. Vermeld steeds de code 01111

om aanspraak te maken op je korting.

*Niet cumuleerbaar met restanten- en hoeveelheidskortingen.

Wandelen en fietsen langs 50 natuurtoppers in Vlaanderen

Mooisteplekjesgids

Davidsfonds/Leuven

De Mooiste Plekjes gids van PASAR beschrijft 36 wandelingen en 14 fietstochten langs de

mooiste plekjes, met een wegbeschrijving, kaartje, interessante weetjes, bereikbaarheid

openbaar vervoer en prachtige foto’s.

De winkelprijs van deze publicatie bedraagt 22,50 euro. OKRA-leden betalen slechts

15euro+4euroverzendingskosten.

Interesse? Stuur deze bon naar Joke Callens, Mooiste Plekjes gids, PB 40, 1031 Brussel of

stuur een mailtje naar joke.callens@okra.be met de mededeling Mooiste Plekjes gids.

Naam en voornaam:

Straat en nr.:

Postnr.: Woonplaats:

Telefoon: E-mail:

Bestelt ex. van De Mooiste Plekjes gids tegen de voordeelprijs van 15 euro + 4 euro verzendingskosten.

7,50 euro kortingDe mooiste Plekjes

gids met

Wandelen en fietsen

langs 50 natuurtoppers in Vlaanderen

Mooisteplekjesg

ids

Davidsfonds/Leuven

R

esu

lta

at

va

nde PROTEFIX

res

ea

rch

Een kunstgebit datelke hap doorstaat?

Vast en zeker.Protefi x®. Voor een goedzittend kunstgebit.Miljoenen mensen zijn ervan overtuigd. Protefi x®, syno-niem voor betrouwbaarheid op gebied van kleefmiddelen en verzorging van kunstgebitten, biedt een oplossing voor elk kleefprobleem. Kies Protefi x® kleefcrème, kleefpoeder of kleefblaadjes om de kleefkracht van uw tandprothese te versterken en het binnendringen van etensresten te voorkomen. Zo kunt u weer actief en in alle vrijheid genie-ten van het dagelijkse leven.

Surf naar www.protefi x.be voor meer info.

Protefix_adv_210x297_OKRA 1 10/5/10 3:23:54 PM