vhth nr.1-04 - van hart tot hart

15
...van hart tot hart ... Jaargang 4, februari 2004 Tijdschrift voor Attitudinal Healing en Een Cursus in Wonderen. Los nummer 3,50 1 Willem Glaudemans - een interview Ferrini - Boeken

Transcript of vhth nr.1-04 - van hart tot hart

...van hart tot hart...Ja

arg

an

g 4

, fe

bru

ari

20

04

Tijdschrift voor Attitudinal Healing en Een Cursus in Wonderen. Los nummer € 3,50

1Willem Glaudemans - een interview

Ferrini - Boeken

Mijn werkblad ligtbezaaid met kopij voordit nummer.Wat eenvariëteit. En wat een hoe-veelheid ook. Met ingangvan 2004 is …van harttot hart… wéér vier pagi-na’s dikker geworden.Interviews: Els Thissenheeft aan WillemGlaudemans een prachtiggenuanceerd verhaal ont-futseld. Het gaat over de

Heilige Geest en chocola, over missie en … meer. Zijverdiepte zich ook in de geïnspireerde populaire veel-schrijver Paul Ferrini. Een beschouwing, kort interviewen boekbesprekingen.Heeft u zich ook wel eens op het hoofd gekrabd bij devraag: hoe doe je dat, van binnen vredig blijven wat erook gebeurt? De Belg Johan Lingier opent voor ons zijntrukendoos voor innerlijke vrede.Ik stelde me bovenstaande vraag, op het moment datmijn tandarts probeerde een mal (voor gebitafdruk) uitmijn mond te verwijderen, die muurvast bleek te zitten.

Mijn redding was nabij, blauw, en hing aan de lamp.Marrigje Dijksma schrijft uit de vrije hand.Als zij dieniet op het toetsenbord heeft staan, dan wel op het kla-vier, zo krijg ik de indruk. C’est le ton qui fait la musi-que, heet haar stuk.Over muziek … Jos Visser geeft een impressie van eenvredesconcert van James Twyman.Deze jaargang begint met een nieuwe rubriek, waarinAttitudinal Healing facilitators aan u worden voorge-steld.Als eerste is dat Wil Rijsterborgh uit Delft.Wat is kenmerkend voor een Attitudinal Healinggroep?Kun je hierin ook aan de slag met The Work? En hoe zithet dan met de Cursus? Els Thissen laat zich hierover uitin ‘Er is geen antwoord, alleen een ervaring’.Suchita Peeters werkt in de verslavingszorg. Soms meentzij dat verslaafde broeders het haar bijzonder lastigmaken. Met behulp van de methode The Work onder-zoekt zij de overtuigingen die daaraan ten grondslag lig-gen - en deelt met ons haar uitkomsten.De redactie bespreekt boeken van Willem Glaudemans,Paul Ferrini, Joos Bouwmeester, Phoebe Lauren en eencd van Marianne Williamson. Klaas Vos verdiept zich inSchatgraven in Nag Hammadi van Bram Moerland.De achterkant van het blad is dit keer voor rekening vanWillem Hanhart.

Annemarie van Unnik

nr. 1 - februari 2004 nr. 1 - februari 2004 ...van hart tot hart...3...van hart tot hart..

.2

. . . VA N D E R E D A C T I E3 Van de redactie

ARTIKELEN4 Interview met Willem Glaudemans 8 Je hart openstellen (2 delen)8 Paul Ferrini, 25 boeken en meer! (1)10 E-mail interview met Paul Ferrini (2)13 C’est le ton qui fait la musique17 Er is geen antwoord, alleen een ervaring

RUBRIEKEN3 Met hart en ziel Attitudinal Healing leven12 Column – Gered door smurf16 The Work in de verslavingszorg 19 Facilitators stellen zich voor

BOEKEN EN CD’s20 Het wonder van vergeving20 Terug naar onschuld21 Schatgraven in Nag Hammadi 22 Heel 23 Ik hoef niets te doen23 De sterrenkinderen zijn onder ons23 Verboden vruchten

EN VERDER 15 Lepels verbuigen – concertverslag17 Principes van AH18 Richtlijnen voor AH-Groepen

KATERNActiviteiten,AH-Groepen, CD-Lijst, enz.

Veel gebruikte termen en afkortingen

AH - Attitudinal Healing: het helen van je innerlijke hou-

ding, ECIW - Een Cursus in Wonderen: boek waaruit de principes van AH stammen, Facilitator -

iemand die het groepsproces vergemakkelijkt. Uitleg verwijzing citaten: p. 109, Aanhangsel ECIW.

Stichting Centrum voor Attitudinal Healing:

Bestuur: Anja van Aarle, Marie-Thérèse Bergmans, Beppie Cloo, Claire Fangman, Emilia van

Leent, Els Thissen. Raad van Advies: Dr. Jerry Jampolsky, grondlegger Attitudinal Healing, auteur, psy-

chiater, Dr. Diane Cirincione, auteur, psycholoog, Dr.Willem Glaudemans, auteur, eindredacteur

Nederlandse vertaling A Course in Miracles, Phoebe Lauren, auteur, jurist, Irene van Lippe-Biesterfeld,

auteur, begeleidster van veranderingsprocessen, Fred Matser, co-initiator van humanitaire en ecologische projec-

ten, Mr. Paul van Teeffelen, rechter.

Kopij: Geregeld hebben we plaats voor bijdragen van lezers over (hunervaringen met) Attitudinal Healing en/of Een Cursus in Wonderen.Type- en redactieaanwijzingen worden op verzoek toegezonden.Tekstenkunnen door de redactie ingekort en/of geredigeerd worden. De redactiestelt zich niet verantwoordelijk voor de ingezonden artikelen. Plaatsingdaarvan betekent niet automatisch, dat de redactie achter de inhoud vanhet artikel staat.

© Stichting Centrum voor Attitudinal Healing. Geen overname zonder schriftelijke toestemming.

Foto omslag, pagina 3 en 19: Clea Betlem

Illustratie pagina 12: Annemarie van Unnik; pagina 24: Willem Hanhart

ColofonJaargang 4, nr. 1, februari 2004

…van hart tot hart…, tijdschrift voor

Attitudinal Healing en Een Cursus in

Wonderen is een uitgave van de Stichting

Centrum voor Attitudinal Healing en ver-

schijnt vier keer per jaar (feb., mei, aug. en

nov.).

Stichtingsadres, redactie en administratie:

Stichting Centrum voor Attitudinal Healing

Luipertstraat 12, 6237 NM Moorveld.

Telefoon/fax: 043-3647987;

e-mail:[email protected] ;

website: www.ahnl.org

KvK 41194138

Eindredactie: Anita Koster en Els Thissen

Redactie: Anja van Aarle, Clea Betlem,

Anita Koster, Emilia van Leent, Els Thissen

en Annemarie van Unnik

Medewerkers Nederland: Marrigje

Dijksma, Nelleke Odekerken, Henny van der

Feer, Beppie Cloo, Joke de Ligt

Medewerkers buitenland: Johan Lingier

(België),Walter Eric Jacobson (USA),

Jos Visser (Frankrijk), Pieter Smit (Zuid-

Afrika)

Vertalingen: Emilia van Leent

Illustraties: Annemarie van Unnik,

Willem Hanhart

Tekeningen: Ineke Out

Foto's: Clea Betlem

Strip: Hans Bremmers

Vormgeving: Oudejans Grafische

Vormgeving,Alkmaar

Druk: Drukvorm, Geulle

Oplage: 1500

Webmaster: Antonet den Boer

Chatbox: Ellen Heijstek

Advertenties: 1/1 pag. €150; 1/2 pag. €75;

1/4 pag. €40; 1/8 pag. €25.

Losse nummers: €3,50 excl. verzendkosten

ABONNEMENT

Zie achterzijde omslag

Donaties voor ondersteuning van de

activiteiten van de Stichting zijn welkom

op: Rabobank: 33.49.31.061 of giro-

nummer: 47.84.297; België: Dexia Bank

Maasmechelen 088-2190186-18

t.n.v. Stichting Centrum voor Attitudinal

Healing.

Nr. 2 van 2004 verschijnt begin mei

ISSN: 1571-3784

I N H O U D S O P G AV E

Willem Glaudemans Pagina 4

Paul Ferrini Pagina 8

‘We kunnen er bewust voor kiezen van binnen vredig tezijn, wat er ook maar buiten ons gebeurt.’ Ooit moeitegehad met principe 8 van AH? Ik wel. Maar een tijdgeleden deed iemand mij een trucje aan de hand ommijzelf aan het principe te herinneren, wanneer innerlijkevrede ver te zoeken is en wat buiten mij gebeurt daar deoorzaak van lijkt te zijn.Op een morgen stond een auto voor onze oprit gepar-keerd. Ik dacht dat iemand even iets moest afgeven ofophalen bij de buren, maar tegen de middag stond hij ernog. Een kort bezoekje, tot daar aan toe, maar een helemorgen voor iemands oprit parkeren, dat was toch welwat onbeschoft.Vond ik. Maar niet echt erg, want ikhoefde toch het huis niet uit.De volgende ochtend stond hij er weer. En ook deze keerbleef hij er tot de middag staan. Dat was durven! Geenrespect had die...’Man’ dacht ik er onmiddellijk bij, maardat wist ik eigenlijk niet.Als het nog eens gebeurde -maar dat kon toch écht niet - zou ik de situatie goed inhet oog houden. Ik zag de politie al opdraven, gevolgddoor een takelwagen en een van spijt en schaamteineengekrompen ‘dader’. Maar ook die morgen had ikmijn auto niet nodig.Je kunt al raden wat er de derde dag gebeurde. Ik lag opde loer. Die zou ik eens een lesje leren, want het was echt

ongehoord! Maar omdat ik ook nog wel andere dingen tedoen had, lukte het me niet de eigenaar van het ‘ver-dachte voertuig’ in het vizier te krijgen. De situatie ergerdeme mateloos. Mijn gedachten konden nergens andersmeer heen.En jawel, dag vier van het offensief gaf hetzelfde beeld.Daar stond-ie weer, ongegeneerd, uitdagend en voluitvoor mijn oprit. Hij lachte mij uit, vernederde mij,krenkte mij. Ik stond af te wassen.Vanuit de keuken konik de oprit en de bron van mijn ergernis goed zien. Hoelanger, hoe erger het werd: ik kookte, ik was woedend,ziedend en razend. En toen gebeurde het: paf! Het drink-glas dat ik in mijn hand had, spatte uiteen in wel honderdstukjes. Geen schrammetje aan mijn hand, echter. Eenogenblik stond de tijd stil. Ik was volkomen wakker en namijn eerste sprakeloze verbazing begon ik te lachen. Daarlagen de scherven van mijn ego... in de afwasbak.De volgende dag: geen auto te zien. Enkele dagen later ishij er nog eventjes geweest en ik dacht aan het glas.Daarna heb ik hem nooit meer gezien. Het uiteenspat-tende glas heb ik voorzichtig in mijn trukendoos voorinnerlijke vrede geborgen. En voor alle duidelijkheid: hetkomt er nog vaak uit. Maar even zeker is: de truc werkt!

Johan Lingier

Een trukendoos voor innerlijke vrede

ME

T H

AR

T E

N Z

IEL

AT T I T U D I N A L H E A L I N G L E V E N

Wil Rijsterborgh Pagina 19

...van hart tot hart...5nr. 1 - februari 2004...van hart tot hart..

.4 nr. 1 - februari 2004

ik op, of er is opeens een stuk wrok weg en je voelt: ikkan weer ademen, er is weer ruimte. En ook duidelijkeleiding. Dingen die je zelf niet kunt bedenken, waar jeterechtkomt of dingen die gebeuren en die ineenssamenvallen. Dat is toenemend belangrijk in mijnleven. Mijn commitment is om de Heilige Geest in almijn levensgebieden toe te laten en geen enkel gebiedvoor mezelf apart te houden. Dat is een voortgaandproces en het is toenemende vreugde. Het is dan ooksteeds minder erg om een geheim gebied in te bren-gen. Je hebt het idee dat je gewoon nog verder ont-wikkelt als je het inbrengt. Het eigen taboe gaat eraf.’

Je innerlijke familie neerzettenHoe ervaar jij jezelf?‘Als zachtmoedig, rustig en soms boos. De meeste tijdben ik heel rustig en goed bij mezelf en gaan de din-gen goed, ben ik meer de geamuseerde en verwonder-de waarnemer van hoe het allemaal gaat. Dan weet ikdat ik de regie niet heb, het gaat gewoon. Dan ben ikop m’n best en op m’n prettigst. Op andere momen-ten ben ik geïrriteerd. Dan is het een kwestie vanmezelf vergeven en gewoon weer doorgaan.’

Waar in je leven houdt je het meest van? ‘Ik kan zeggen chocola! Dat is niet het meest, maarhet komt nu op. Bij het afvallen is het snoepen vanchocolade gebleven.Verder kan ik zeggen: ik houd vanmijn kinderen, van mijzelf, van mijn vrouw Carla. Ikhoud van schilderen, van schrijven. Ik voel me rijk enveelzijdig. Het is nooit één ding.’

Wat is je missie, functie in het leven.Wat heb jij te doen? ‘Dat vind ik een hele ontroerende en diepe vraag, dieme ook heel diep bezig houdt.Wat ik hier te doenheb, is op het spirituele gebied mensen begeleiden,helpen om zichzelf te vinden, om hun eigen levens-missie te ontdekken. Om ze in aanraking te brengenmet dit soort spirituele principes, die ik zelf eerst moettoepassen, voordat ik ze kan uitdragen. Daar heb ikeen spel over gemaakt. Dat is in feite een deel vanmijn levensmissie. Er zijn nu 25 exemplaren van hetspel, waarmee ik workshops geef en mensen ga oplei-den. Uiteindelijk moet het in de winkel verkocht kun-nen worden. Dit spel leidt mensen naar hunlevensmissie.Het spel heeft twee spelborden. Op het eerste spelbordben je de koning of koningin van je koninkrijk. Jekiest uit een stapel van 70 kaartjes 12 talenten uit, dieje met elkaar laat spreken. Innerlijke conflicten komenmeteen naar buiten en daar kun je dan mee aan deslag. Je integreert je talenten steeds meer en ze gaanbeter samenwerken. Het is een uitnodiging alle kwali-teiten en talenten écht te leven. Het tweede bord, delevensboom, laat je zien waarnaar je onderweg bent.Ik heb het spel intuïtief gemaakt. Iemand maakte me

erop attent dat onder de levensboom een blauwdrukvan de Kabbala ligt. Daar heb ik me toen in verdiepten je kunt écht zeggen waar elk talent voor dient als jeze op het bord neerlegt. Conflicten tussen talentenworden daardoor meteen duidelijk. Sommige talentenzijn talenten die je zelf nodig hebt en andere hebbeneen functie naar buiten. Ze werken allemaal samen omjou hier te laten doen wat je komt doen.Ik heb onlangs een workshop gegeven, waar we metde deelnemers twee koninkrijken hebben uitgespeeld,het werkt een beetje zoals de familieopstelling vanHellinger. Je zet in feite je innerlijke familie neer.’

Lukt het je je missie te bereiken? ‘Daarop zeg ik volmondig ja. En ik kijk steeds weermet de verbaasde verwondering hoe het zich steedsverder ontvouwt. Ik kan natuurlijk alleen de eerstestap overzien en daar ja tegen zeggen. En ik heb jategen het grote geheel gezegd. Met dit spel ook. Ik ziewel een aantal stappen, en ergens is er ook schroom alsik me voorstel dat het echt… En ik weet ook, als ik inmijn kracht ben, dat dit is wat ik echt hier kom bren-gen.Vroeger keek ik altijd of ik over de horizon heenkon kijken, maar dat lukt niet. Dat maakt je alleenmaar ongelukkig.’

Een stroom van energieWelk verband zie je tussen AH en ECIW? ‘Ze zijn als broertjes en zusjes van elkaar.Vroeger zouik gezegd hebben dat AH de praktische uitvoering isvan ECIW. Maar dat zeg ik niet meer. Ik vind deCursus even praktisch.AH is een manier die heeldichtbij brengt, zonder de moeilijke taal van deCursus. Het is heel concreet.Wat dat betreft is AH eenheel goed en makkelijk toepasbaar middel, dat uit deCursus is voortgekomen. En de ervaring die ik hebgekregen in de AH-groepen, over hoe ik met mensenom kan gaan, die gebruik ik nog dagelijks. Met alledingen die er vervolgens bijgekomen zijn.’

Hoe heb je met dit alles contact gekregen? ‘Via de Kübler-Ross Stichting, in 1985. Daar deed ikeen workshop, die mijn hele leven omgooide.Toen zagik wat wél en niet de essenties waren. Ongeveer eenjaar later zat ik in een regiogroep van Kübler-Ross enzag ik een video van Jampolsky die werkte met kinde-ren met kanker. Daar was ik erg door geraakt en ikwist dat ik dit wilde gaan doen.Toen vertelde iemanddat Jerry Jampolsky’s werk was gebaseerd op ECIW enlas de introductie aan me voor. Ik vond het mooi,maar was niet zo diep geraakt als door de video vanJerry. De volgende dag heb ik boekjes van Jerrygekocht en liep toen ook tegen ECIW aan. Die heb iktoen ook gekocht.Toen ik thuis kwam en in de Coursebegon te lezen, kwam er echt een stroom van energiedoor me heen en voelde ik enorme dankbaarheid. En

Els Thissen

Als Willem Glaudemans ons binnenvraagt inzijn werkkamer, lijkt hij bijna een beetjeverlegen.Wat opvalt in zijn kamer zijn demeters boekenkasten vol met boeken.

Ook zien we schilderijen en beelden, waarvan sommi-ge zelfgemaakt. De schrijver die schildert, of de schil-der die schrijft.Wie is Willem Glaudemans?

Wie of wat ben jij? ‘Dat is ongeveer de moeilijkste vraag. Dat kun je opveel niveaus beantwoorden. Spontaan zeg ik: dan kijkik meer naar de rollen die ik heb, de vader, de echtge-noot, de schrijver.Als ik dieper kijk zit er zowel eenonzeker stuk in mij, als een stuk dat heel krachtig kanzijn en er kan staan in verbondenheid met de HeiligeGeest en dat dingen kan doen die vaak verder gaandan ik persoonlijk kan bedenken. En als ik zeg: ‘wieben ik het meest’, dan zit ik meer aan deze kant danbij die rollen of bij de kant van de onzekerheid.’

Hoe ben jij aan de Heilige Geest gekomen en hoe omschrijfje de ervaring van de Heilige Geest? ‘Via Een Cursus in Wonderen is de Heilige Geestgekomen.Voor die tijd ook in mijn katholieke opvoe-ding, maar dat heeft nooit geklikt. Het is met ECIWbegonnen, het steeds meer toelaten. Kennelijk is-ie er,ook voor mij! De ervaring van de Heilige Geest, dat isinzicht, rust, vreugde, vrede. Iets valt van je af, of isopeens absoluut helder. Je weet opeens die kant moet

Een echte leider is een dienaarWillem Glaudemans is als eindredacteur van de

Nederlandstalige uitgave van Een Cursus in

Wonderen onlosmakelijk met de Cursus verbon-

den. In 1991 was hij een van de medeoprichters

van de Stichting Centrum voor Attitudinal

Healing.Wie is Willem Glaudemans en wat doet

hij nog meer, vroegen we ons af. Els Thissen

sprak met hem.

Will

em G

laud

eman

s.Fo

to:A

nnem

arie

van

Unn

ik

I N T E R V I E W M E T W I L L E M G L A U D E M A N S

WilhelmusGerardus NicolaasGhislain MariaGlaudemans,geboren op 8 oktober1954 in DenBosch, gehuwd envader van drie kinderen van 6, 9,11 jaar.Beroep: Schrijvenen geven van lezingen, trainingenen workshops rondspirituele onder-werpen.

...van hart tot hart...7nr. 1 - februari 2004...van hart tot hart..

.6 nr. 1 - februari 2004

Misschien houd ik ooit wel op met het actief naarbuiten brengen ervan. Maar ik kan me niet voorstellendat ik er voor mij persoonlijk mee ophoud. Het kanwel gebeuren dat ik, vanuit hetgeen ik in de Cursusleer, dit ook in andere boeken en dingen zie. De let-terlijke leer van de Cursus vind ik ook bij anderen.Iemand die me erg inspireert is Shri NisargadattaMaharaj. Dat is een Advaita Vedanta-leraar.Wat diezegt over wie je bent en hoe je alle dingen in feiteterzijde schuift waar het voor jou niet over gaat, isongelooflijk. Boeken van hem, zoals Ik ben lees ik ookgewoon. Het is vaak een weerslag van gesprekken, diehij met leerlingen had. En dat helpt me om de Cursusweer te verdiepen. De Cursus is het wel voor mij,maar ik ben niet monogaam. In wie ik ook veel herkenis Ken Wilber.Wat ik van hem prachtig vind, is dat hijspiritualiteit combineert met psychologie. En dat zet hijheel breed neer. Hij heeft alle mystieke stromingen vande hele wereld gezien en weet dat echt te integreren,ook in zichzelf zoals in zijn spirituele dagboek OneTaste. Daarin schrijft hij over zijn eigen ervaring en zijnblik op het geheel. Dat overzicht en de helderheid vanzijn denken enthousiasmeert mij geweldig.’

Wat is de meest essentiële invloed van AH en ECIW op jeleven? ‘Dat is het gericht blijven op innerlijke vrede. Dat iselke keer weer het punt waar je op terug komt. Ik beneigenlijk steeds meer in vrede.Vroeger was ik soms invrede en meestal niet. En nu is het echt omgekeerd. Inhoofdstuk 17 van de Cursus staat daar een mooi stukover. Je doel van de dag is innerlijke vrede in plaatsvan alle uiterlijke omstandigheden.Verder heeft het meheel veel sociale contacten gebracht, werk en diepevriendschappen.

Het werken aan de vertaling heeft tot verdieping,inzicht en toenemende helderheid geleid. Dat vertalenis echt het hoogtepunt van mijn vertaalwerk geweest.Tijdens het vertalen heb ik steeds het gevoel gehadleiding te hebben en daar ontvankelijk voor te zijn.Alle controversen in het vertaalteam over hoe eenwoord of zin vertaald moest worden, hebben onsnooit in de weg gestaan. Dan werden we stil en dankwam er altijd een oplossing. Dat zijn mijn ervaringenermee die ik ook op alle andere gebieden in het levenheb.We hebben het vertaald zoals we het gedaan heb-ben, met de middelen en mogelijkheden die we had-den, en dat steeds in contact met innerlijke leiding.Wat het mezelf heeft gegeven, is het hele proces zelf,contact met Ken Wapnick wat fantastisch was. Ik benhet ook nooit zat geweest. Ik heb nooit gedacht: Héjakkes, daar moet ik weer!’

Dit is een ‘weten’Wat is het grootste inzicht dat je ooit hebt gehad?

‘De ervaring bij Kübler-Ross.Voor het eerst ervarenom echt te weten wat liefde is. Dat door je heen voe-len komen. En ook opeens weten en zien hoe hetleven bedoeld is. Dat was de totale omslag van alles inmijn leven.Alle twijfel aan mezelf en aan de wereldsloeg om en ik voelde opeens echte, absolute zeker-heid, en ik vond mijn eigen innerlijke kracht, mijnkern. En sindsdien twijfel ik nooit meer. Op datmoment wist ik echt: hier gaat het om.Alle dingenvielen opeens op hun plek. Die ervaring begon toenElisabeth Kübler-Ross met een vrouw werkte diekanker had. Ze was joods, ooit verkracht, ze had in deoorlog allerlei dingen meegemaakt. Elisabeth vroeg aandie vrouw: vind je het goed dat iemand je aanraakt?En het duurde drie of vier minuten voor die vrouw jakon zeggen. En in die tijd deed ik een spontaan gebednaar God en vroeg: ‘God geef haar iets’. En ik voeldeop dat moment een enorme energie door me heengaan en vroeg me af wat dat was. En ik wist dat hetniet alleen voor mij was, maar ook voor haar.Toenhebben we haar met andere mensen gewiegd en ik zagdie vrouw terplekke veranderen. Ik ben ook niet meerdezelfde sinds die dag, alles is anders. Dit gaat verderdan ‘inzicht’. Dit is een ‘weten.’ En vanuit die weekzijn alle dingen die in mijn leven essentieel zijnbegonnen.Twijfel en schuldgevoel vielen weg. Ik wasniet meer geremd en daardoor veranderden ook din-gen in relaties. Ik was anders en ik straalde kennelijkiets uit en dingen veranderden. En dat is maanden enmaanden in al die helderheid en hevigheid bij megeweest. Na die ervaring met Kübler-Ross durfde ikvoor het eerst ja tegen al die dingen te zeggen.’

Wanneer en waarom begon je met workshops en trainingenen is er iets veranderd ten opzicht van toen? ‘De eerste workshop was met Fred van der Burg inhet Centrum voor AH, toen nog in Hilversum. Datzijn we gewoon maar eens gaan doen.We wilden watwe zelf geleerd hadden uitdragen. Ik heb er niet eenszo over nagedacht waarom we het gingen doen. Hetwas meer een vanzelfsprekendheid. Er kwamen totonze verbazing 30 mensen en het ging gewoon verder.Ik heb ook altijd gezien dat er mensen kwamen omons te steunen.Vrienden die het mee kwamen dragen,als ik iets nieuws neerzette. Nu durf ik meer te ver-trouwen op het stromen van het proces. Ik zit er numinder tussen en ben minder bang als de dingen gekgaan. Ik heb een absoluut vertrouwen in het proces,wat er ook gebeurt. En er gebeuren altijd fantastischedingen. Daar sta ik nu heel stevig in.’

Als mensen zich ongelukkig voelen, betekent dat dan dat zeiets fout gedaan hebben? ‘Ik denk vaak als mensen zich ongelukkig voelen, alsje er op die manier naar wilt kijken, dat het eenmoment kan zijn waarop je juist helder wordt, juist

ik had het gevoel dat ik eindelijk had gevonden waarik altijd naar op zoek was geweest. Dat boek gaf meeindelijk alle antwoorden.Toen wist ik nog niet dathet ook een heleboel vragen zou oproepen! Op datmoment ben ik op de grond gaan liggen, omdat ik meoverweldigd voelde door dankbaarheid. Het kwam alsonmiskenbaar "dit is het gewoon" naar binnen. Datwas in 1986, precies een jaar na de workshop bijKübler-Ross.Toen kwam Jerry Jampolsky naar Nederland. Mijnidee was om ziekenhuis-pastor te worden. Ik dacht datik alle ideeën van Kübler-Ross daarbij mooi zou kun-nen toepassen. Ik had Nederlands gestudeerd en datwas het toen toch niet. Ik had me al ingeschrevenvoor de opleiding tot pastor. Op de open dag van dieschool, kwam Jerry naar Nederland. Ik dacht: Jerrykomt maar één keer. Die school loopt niet weg. Dusik naar Jerry.In de pauze sprak ik Jerry aan en vroeg naar de vertalingvan ECIW in het Nederlands. Daar wist hij niets van.Toen vertelde Jerry me, dat hij had gehoord dat zijnboeken zo slecht vertaald waren en vroeg: ."Do youknow someone who can do it better? (Weet jij iemanddie dat beter kan?)".Toen zei ik: "ja, dat kan ik!" En zoben ik begonnen met vertalen en dat is mijn aanrakingmet Attitudinal Healing geweest. Dus AH en deCursus liepen eigenlijk parallel aan elkaar. Eerst ben ikmeer bezig geweest met AH, groepen doen, workshopsen trainingen geven. Daarna is de Cursus meer in hetzicht gekomen, al ben ik meteen met het Werkboekbegonnen.Met de kerngroep voor Attitudinal Healing van 12mensen, die we hebben opgericht toen Jerry er was,hebben we in Nederland een training gehad vanPhoebe Lauren van The Center for Attitudinal Healingte Tiburon (nu: Sausalito) en hebben we gewerkt rondde principes. Carla, mijn vrouw, was ook bij die kern-groep. Dat vond ik heel bijzonder.We zijn samen naarAmerika geweest met een geleende videocamera omhet Centrum en Jerry te filmen en hem te interviewen.Die reis voelde als een soort huwelijksreis. Ook heb ikde eerste vijf jaar van haar bestaan de AttitudinalHealing Nieuwsbrief gemaakt.’

Steeds meer in vredeHeeft de Cursus nog verrassingen voor jou? Lees je er nogwel eens in? ‘Vandaag niet, gisteren wel.Toen heb ik een stuk oververgeving voorgelezen. In totaal heb ik acht of negenjaar in de vertaalgroep van de Cursus gezeten, die intotaal 11 jaar heeft gewerkt. En de laatste vierenhalf totvijf jaar ben ik er fulltime mee bezig geweest. En ikkan het boek nog steeds lezen alsof het volkomennieuw is, terwijl ik elke zin 20 keer heb gezien. Elkekeer zie ik weer nieuwe lagen. Ik heb het gevoel datdit niet ophoudt en mijn hele leven doorgaat.

een omslag kan maken, dat het een ontwaakmomentkan zijn.Voor mij heeft nooit iemand het fout gedaan.Ik zou zeggen: blijf stilstaan bij wat er nu is.Wat is hetdat je voelt? En van daaruit kun je de volgende stapzetten. Dat is zo prachtig van de Cursus. Die begintaltijd daar waar jij denkt dat je bent. Daar loopt hijmet je mee. Dat is ook als begeleider het enige dat jekunt doen. Je begint waar die ander is. Je reikt wataan, je stelt vragen, je hoort dingen. Door intuïtie weetje wat de juiste vraag op het juiste moment is. Ik zouzeggen, blijf naar binnen luisteren en hulp vragen envan daaruit je volgende stappen zien. En jezelf nietveroordelen om waar je bent.Want dan krijg je weereen conflict over het feit dat je niet gelukkig bent.’

Het talentenspel.Wil je je eigen 12 talenten uitkiezen? ‘Dat vind ik leuk. Ik leg ze meteen op het tweedespelbord, de levensboom. Hier zijn ze: de alchemist, deschrijver, de heelmeester, de leermeester, de verzoener,de nar, de profeet, de vader, de verzamelaar, de onder-zoeker, de muziekmaker, de kunstenaar. De stam vande boom is de zuil van het zelf. Op allerlei manierende vorm van het zelf. Het Hoger Zelf, je bewuste ik,degene die de voeding geeft aan het koninkrijk. Dekaart die ligt op het kruispunt van het innerlijke kruis,kijkt naar het verleden en naar het onderbewuste, haaltdingen omhoog die nodig zijn en houdt je alert. Hijhelpt dingen uit het onderbewuste te verwerken, maarhij geeft ook gewoon plezier. De profeet is nu actueelvoor me. Ik zie dingen, ik schouw! De nar ligt in hetstuk van relaties. Ik kan daarin niet zonder humor. Devader ligt ook in de relatiesfeer. Het gaat over mijnvaderschap. De leermeester en verzoener liggen ook inhet gebied van relaties.Als mijn levensmissie zie ik: hetspirituele gebied, priesterschap, op de alchemistischemanier. De alchemist ontdekt wat er al is. Met mensenzie ik vaak al wat er is. Dat heeft voor mij met alche-mie te maken. Het vinden van de steen der wijzen, ofvan lood goud maken. Het heeft vooral met ontdek-ken te maken van wat er eigenlijk al aan waarheid is.De schrijver en de heelmeester werken daarmeesamen. Ik kan ook zien wat er nodig is aan mijn kantom het gezond te houden, ook op het gebied vanrelaties. Onderaan ligt de dienaar. Een echte leider iseen dienaar. Je kunt in feite je levensmissie werkelijkalleen maar dienstbaar doen. En dienstbaarheid bete-kent je plek innemen in het grote geheel, niet teneigen bate. Je doet het ook voor het grote geheel. Datis tegelijkertijd ook waar je geluk ligt, dat te doenwaarvoor je gekomen bent. Dat kan alleen in dienst-baarheid. Zo is de koning altijd de grootste dienaarvan het koninkrijk. Zonder dat kan het niet. Danwordt het een egotrip. l

Info: www.talentenspel.nl

...van hart tot hart...9nr. 1 - februari 2004...van hart tot hart..

.8 nr. 1 - februari 2004

Met De levende Christus lijkt Ferrini een ander soortboek te hebben geschreven. In elk geval heeft het eenandere opzet dan al zijn eerdere boeken. In dit boek,dat uit drie delen bestaat, stelt Ferrini in deel 1 en 2vragen aan Jezus, die deze vragen beantwoordt. Ikmoest erg wennen aan deze nieuwe manier van schrij-ven en merkte dat ik op momenten werd afgeleiddoor al de vragen van Ferrini. Ook van totaal andereorde is, dat in deel 3 van dit boek door anderen vra-gen aan Ferrini worden gesteld, die hij zelf beant-woordt. Ik merk dat mijn voorkeur uitgaat naar de stijlvan zijn eerdere boeken. Die spreekt me eenvoudig-weg meer aan, omdat het lijkt alsof hij rechtstreekstegen mij spreekt. En nu is het Jezus die tegen Ferrinispreekt en Ferrini die tegen de vragensteller spreekt.Al mijn commentaar heeft in elk geval niet voorko-men dat ik het boek met plezier en in sneltreintempoheb uitgelezen.

Schrijven en Affinity groepenNa het lezen van een groot deel van zijn boeken, leekhet me boeiend ook iets van en over de mens Ferrinite vernemen, een man die heel wat initiatieven blijktte hebben genomen in zijn leven. Hij heeft meer dan25 boeken geschreven, waarvan er inmiddels zo’nnegen in het Nederlands zijn vertaald. De boeken gaanover relaties, onschuld, leven vanuit je hart, liefde ennog veel meer. Uiteindelijk is de uitnodiging altijd datte zijn en te leven wat je werkelijk bent. Ferrini heeftEen Cursus in Wonderen uitvoerig bestudeerd en sinds1980 onderwijst hij de Cursus. Ook maakte hij eentijdschrift dat Miracles Magazine heette en waarin, naastde verhalen over genezing en transformatie, interviewsmet veel bekende ‘genezers’ van die tijd werden opge-nomen en organiseerde hij in de VS zogenoemdeMiracles-Conferenties.Ferrini studeerde literatuur, psychologie en theologie,heeft voor de klas gestaan en in de gevangenis lesgegeven. Hij heeft zijn eigen vastgoedbedrijf gehad enontwierp en bouwde huizen vanuit inspiratie. Hijbracht land in ontwikkeling, waarop zich innovatievegemeenschappen vestigden.Op dit moment is schrijven het belangrijkste datFerrini doet. Daarnaast geeft hij lezingen en workshopsen heeft hij de Affinity Groups in het leven geroepen.Deze groepen lijken min of meer op AttitudinalHealing groepen. Ze werken met 14 richtlijnen en 4afspraken. Het belangrijkste doel van de deelnemersvan de groep is het geven en ontvangen van onvoor-waardelijke liefde, acceptatie en steun en het creërenvan een veilige, liefdevolle plaats, waar niet geoordeeldwordt, waar je je hart kunt openstellen en door je ang-sten heen kunt gaan.De Affinity Groups zijn ingegeven door een oud ritu-eel vanuit een Christelijke gemeenschap. Daar werdonvoorwaardelijke liefde en acceptatie samengebracht

vinden. In feite sporen deze aanwijzingen aan om naarde innerlijke stem te luisteren. Ferrini noemt het eenmethode om te komen tot innerlijke aanvaarding, endie is zo alomvattend, dat deze alle tegenstrijdighedenen onopgeloste zaken kan bevatten.Dit is de richting die hij daarbij volgt:1.Vertrouw op jezelf en luister naar wat er in je leeft.2.Denk niet dat je iets hoeft te weten of te doen als je

luistert.3.Ga tijdens het verkennen van je gedachten en

gevoelens alleen bij jezelf te rade.4.Wanneer je al je gedachten en gevoelens kunt

accepteren en er vrede mee kunt hebben, luister dannaar wat er intuïtief in je opkomt.

5.Stel je tegenover anderen in woord en daad respect-vol en liefdevol op wanneer je aan ingevingen gevolggeeft.

6.Hoe onvolmaakt je woorden en daden ook zijn,accepteer ze gewoon en weet dat je je best hebt gedaan.

7.Accepteer de reactie van anderen, zelfs wanneer men anders reageert dan je gehoopt of verwacht had.

8.Als de reacties van anderen je van streek maken, zoek dan een plek waar het rustig is en begin opnieuw.

Ferrini sluit hiermee volgens mij echt aan bij wat deprincipes van AH en De Cursus ons te vertellen heb-ben.Vergelijk zijn richting eens met de volgendegedachten.Ad 1) We weten allemaal ons eigen antwoord enmogen daarop vertrouwen, zegt een richtlijn voor deAH-groepen. De Cursus nodigt alsmaar uit naar bin-nen te gaan.Als ik werkelijk geloof en erop vertrouwdat ik het Licht van de wereld ben, wat zou me dan inGodsnaam nog kunnen verwarren?Ad 2) We hoeven niets te doen. Dit is wat de Cursusook benadrukt. Iets ‘doen’ heeft te maken met het opde eerste plaats stellen van het lichaam. De Cursus nodigtnadrukkelijk uit te vertrouwen. En het kan zijn dat hetgevolg daarvan is, dat we doen wat aan de orde is.Ad 3) Laat je niet afleiden door dingen, mensen ofmeningen om je heen.Vraag jezelf!Ad 4) Laat je niet leiden door emoties en gedachten.Accepteer gewoon dat die er zijn en geen betekenishebben. Zodra de vertekening van het ego verdwenenis, omdat er geen verzet meer is tegen wat er is, kun jede innerlijke leraar of leiding horen.Ad 5 en 6) Weet dat je altijd je hoogste bod doet,onder alle omstandigheden.Ad 7) Mensen doen wat ze doen. Het kan zijn dat jeer (nog) geen liefde in herkent. Kennelijk heb je (nog)niet goed gekeken.Ad 8) En weet dat je altijd opnieuw kunt kiezen,opnieuw kunt beginnen!Kortom, evenals de Cursus een mooi boek om te lezenen om tot leven te brengen in jezelf.

Els Thissen

Wat ik altijd ervaar als ik Ferrini’s boe-ken lees, is een enorme belofte enuitnodiging. De teksten raken mijmeteen in mijn hart, spreken het

beste in me aan en beloven me altijd dat het nooit te

laat en nooit onmogelijk is, om dát te leven wat ik inwezen wil.Verder moedigen de teksten mij aan om datook waar te maken. Ik zie de zin weer voor me uit eeneerder verschenen boek Stilte van het hart: ‘Waag hetom jezelf te zijn’ (p.106). Zelf zou ik zeggen:‘Leefgevaarlijk, doe wat je werkelijk wilt. Zeg wat je werkelijkte zeggen hebt. En het zou zo kunnen zijn dat je desmaak ervan te pakken krijgt.’

Twee boekenOnlangs zijn er twee boeken van Ferrini in vertalinguitgekomen, Lichtpunten en De levende Christus. Heteerste boek lijkt qua opzet op zijn eerdere boeken.Teksten die in volkomen mildheid aanspreken, recht inhet hart. Het boek is opgebouwd uit negen delen. Dedrie delen die mij bijzonder aanspreken zijn: Een wegzonder bestemming,Weten en niet weten en Het iszoals het is. Op pagina 94 e.v. geeft Ferrini een vredes-methode, een reeks aanwijzigen om vrede te kunnen

Je hart openstellenPaul Ferrini, 25 boeken en meer! (1)

Toen het achtste in het Nederlands vertaalde

boek van Paul Ferrini ter recensie bij Els

Thissen op de deurmat viel, leek het haar goed

om deze keer ook aandacht aan Ferrini zelf te

geven, in plaats van aan zijn boeken alleen.

Daarom nu een bespreking van twee van

Ferrini’s boeken, meer over hemzelf en een kort

e-mail interview met hem.

nr. 1 - februari 2004 nr. 1 - februarie 2004...van hart tot hart...10

Els ThissenVertaling: Emilia van Leent

Toen we contact met Ferrini hadden, stond hijop het punt te vertrekken voor een rondreisvan drie maanden om zijn boeken te promo-ten.We hebben hem 35 vragen gesteld die

vooral onszelf bezig hielden. Daarvan heeft Ferrini er19 beantwoord. Zo zijn de huis-tuin-en keukenvragenonbeantwoord gebleven en zullen we ermee moetenleven dat we niet weten wat Ferrini doet als hij nietschrijft, workshops of lezingen geeft. Een flink aantalvragen heeft hij wel beantwoord, hetgeen tot de vol-gende impressie heeft geleid.

‘Op de vraag "Wie of wat ben je?" kan ik alleen zeg-gen: "Ik ben een mens, net als jij." Net als jij ervaarook ik de ups en downs van het leven. Mijn missie inhet leven is me te verbinden met liefde en door mijnangst heen te lopen.Vaak lukt me dat, en als het nietlukt probeer ik om mijn ervaring met mededogentegemoet te treden. Dit is ook de essentie van mijnwerk en mijn dagelijkse geestelijke oefening.Verder ismijn werk congruent met Attitudinal Healing en metEen Cursus in Wonderen. De invloed van Jezus opmijn leven is diep. Zijn lessen zijn de kern van mijnleven. ECIW is van een grote intellectuele schoon-heid. Het is jammer dat de meeste mensen het nietbegrijpen, en hun onbegrip levert henzelf en anderenveel moeilijkheden op.AH is meer ervaringsgericht,en daarmee geeft het mensen een kans om weg tebewegen van het denken en emotioneel te groeien.Ik word geïnspireerd door de manier waarop schoon-heid en spiritualiteit zich uitdrukken in het menselijkhart en in het menselijk denken. Lao Tse inspireertme, maar J.S. Bach doet dat ook. Zo zijn er veel voor-

beelden. Mijzelf inspireer ik door te zwemmen en tewandelen in de natuur. Daar houd ik erg van.Als ikop de top van een berg sta of op een verlaten strand,dan voel ik de grootsheid van de planeet waarop weleven.Wat ik werkelijk met andere mensen wil delen, is datze zich realiseren dat ze zowel de Christus zijn alsdegene die de Christus geboren laat worden. Ze moe-ten zich toewijden om de innerlijke Christus te koes-teren als ze willen dat deze in hun ervaring geborenwordt.’

Angst met mededogen tegemoet treden‘Ik kan je niet vertellen hoe een heilige eruit ziet.Allevorm is een valkuil. Het is beter om open te staanvoor liefde zoals die zich in het moment manifesteertdan om erop te wachten tot hij verschijnt in de vormdie je ego verwacht. Zodra je denkt dat je weet wateen heilige is, zal hij of zij iets doen om dat beeldteniet te doen. Ook vraag je naar eenheid en hoe ikdat zie. Laat me je dit vragen.Wat is een vinger? Ismijn linker vinger hetzelfde als mijn rechter? Mensenkunnen en zullen hierover twisten. Ze zijn zelfs instaat naar de wapens te grijpen en elkaar af te slachtenomdat ze verschillende antwoorden op deze vraaghebben. Laat me nog een andere vraag stellen.Wat iseen mens? Is een Jood hetzelfde als een Palestijn? Iseen terrorist hetzelfde als een Heilige? Dit geeft dediepte van het concept van eenheid aan.Soms ben ik bang en zijn er omstandigheden die meangstig maken.Angst is voor ieder van ons een metge-zel. De sleutel is om ons bewust te zijn van onzeangst, niet om deze te ontkennen of te proberen hemte laten verdwijnen.Als we ons er bewust van zijn,kunnen we leren angst met mededogen tegemoet tetreden. Over verlichting wil ik zeggen, dat dit het je

...van hart tot hart...11

bewust zijn van het licht in jezelf en anderen is, zelfsals het buiten ons donker is, zelfs als onze angstenopkomen. Ook als mensen zich ongelukkig voelen,betekent dat niet dat ze iets fout doen. Het betekentalleen dat ze niet liefdevol kijken naar hun ervaringen.Dat fout te noemen, vergroot alleen maar hun neigingom naar schaamte of schuld te zoeken bij henzelf ofanderen. Mensen zoeken naar een verlichtingspil die zekunnen innemen en waardoor alles beter wordt. Diezoektocht naar de volmaakte pil vergroot alleen maarhun lijden.Als ze eens diep zouden ademhalen engewoon zouden accepteren wat voor hun neus is, zou-den ze die pil niet nodig hebben. Ze zouden meteenin een gevoel van gelukzaligheid terechtkomen.Want

als ze de waarheid aanvaarden van wie ze zijn, valt erniets te verbeteren of te veranderen. Christus kijkt aldoor hun ogen. Dat is de boodschap van mijn nieuweboek The Living Christ.En wat mijn schrijven betreft: Ik ben altijd bezig metschrijven, zelfs als ik niet aan het schrijven ben.’ l

Paul Ferrini. Lichtpunten, op weg naar Nergens. Ankh-Hermes, Deventer, 2002. 121 blz., €13,50 & De levende Christus, Gesprekken met de Leraar der Liefde.Ankh-Hermes, Deventer 2002. 253blz., €19,50

Info: www.paulferrini.com / e-mail: [email protected]

De richtlijnen van de AffinityGroups

1. Bedenk wat ons doel is: we zijn hier om van elkaar te houden en elkaar te accepteren, niet om te oordelen, te analyseren, te redden of elkaar te veranderen.

2. We komen overeen om vanuit ons hart te delen en om eerlijk te zijn over wat we denken en voelen.

3. Als onze oordelen over iemand opkomen, zullen we ons hiervan bewust zijn en vriendelijk onze aandacht terug brengen naar degene die aan het woord is.

4. We onderbreken niet het proces waarin iemand zit.We geven degene die deelt onze onverdeelde aandacht.We gaan niet door elkaar heen praten.

5. We zijn 30 seconden stil in erkenning van wat iemand net gedeeld heeft.

6. We nemen de tijd en aandacht van de groep niet volledig in beslag.We geven de beurt aan anderen in de groep die minder gedeeld hebben dan wijzelf.

7. We praten in de ik-vorm, niet in de je-vorm.We nemen verantwoordelijkheid voor onze eigen ervaringen en respecteren de ervaring van anderen.We plakken niet ‘onze’ betekenis op iets dat iemand anders gezegd heeft.

8. We verbergen onze pijn of onze gevoelens van boosheid niet.We delen ze eerlijk, zonder dat we proberen anderen verantwoordelijk te maken voor hoe we ons voelen.

9. Als iemand zijn pijn of boosheid met ons deelt,erkennen we hoe hij of zij zich voelt.We gaan

ons niet verdedigen of proberen onze woorden of daden te rechtvaardigen.We delen eventuele gevoelens die opkomen.

10. We blijven in het nu.We brengen het verleden of de toekomst niet naar voren, tenzij dit voor ons hier en nu gebeurt.

11. Alles wat in de groep gezegd wordt, is vertrouwelijk.

12. We respecteren de stilte, wetend dat dit ons de gelegenheid biedt meer bij onszelf en de anderen aanwezig te zijn.

13. Als we het gevoel hebben dat de groep ‘van koers raakt’, vragen we om een moment stilte,zodat de groep weer tot zichzelf kan komen en zich weer bewust kan worden van het doel.

14. Bedenkend dat we dit proces niet perfect doen,gaan we vriendelijk met onszelf om.We gebruiken alles wat zich ook maar in de groep voordoet, als een gelegenheid om vergeving te oefenen.

Afspraken bij de Affinity Groups

1. We spreken af het doel van de groep te eerbiedigen.

2. We spreken af om te oefenen met de richtlijnen.

3. We spreken af op tijd te zijn voor iedere groepsbijeenkomst.

4. We spreken af bij iedere groepsbijeenkomst aanwezig te zijn.

op een plaats, in een ruimte, waar iemand die iets opz’n hart had, dat kon vertellen.Vanuit het bewustzijnvan de onschuld van de spreker werd door de aanwezi-gen geluisterd naar degene die sprak en men gaf hemde tijd en ruimte zich helemaal uit te spreken. Doorhet delen van pijn en angst ontdeed degene die sprakzich van zijn geheimen en zette deze in het licht. Zowerd hij ontlast en was de gemeenschap daarvan getui-ge. Op deze manier ontstond zuivering bij de persoonzelf en in de gemeenschap. De huidige Affinity groe-

pen zijn aan geen enkele godsdienst verbonden. Jehoeft, net als bij het deelnemen aan een AttitudinalHealing groep, niet in Jezus, of in wie dan ook te gelo-ven. Je moet als deelnemer van een Affinity groep welbereid zijn de groepsrichtlijnen en afspraken - die nahet e-mail interview zijn opgenomen - te aanvaarden.Het gaat bij dit alles dus niet om Jezus, maar om debewustzijnsstaat die Jezus eigen was en die wij ons ookeigen kunnen maken. De groepsrichtlijnen dienendaarbij als hulpmiddel. l

Ik ben een mens, net als jijEen e-mail interview met Paul Ferrini (2)

...katern......van hart tot hart...

1nr. 1 - februari 2004 nr. 1 - februari 2004

Activiteiten chronologisch

O Ik wil deelnemen aan (naam activiteit):

op (datum):

O Ik bestel (titel):

Van (artiest):

Datum: Handtekening:

Bij aanmelding voor een workshops of training ontvangt u schriftelijk berichtvan aanmelding.Als u een bestelling doet krijgt u deze met factuur thuis gezonden. (z.o.z)

6-8 februari 2004

Familieopstelling, Nyswiller

15 februari 2004

Mini-workshop, Moorveld

6 maart 2004

Bijeenkomst ECIW, Breda

7 maart 2004

Mini-workshop, Moorveld

20-21 maart 2004

Workshop ‘Duidelijk communiceren’,

Groesbeek

3 april 2004

Landelijke Facilitatordag, Hilversum

16 mei 2004

Mini-workshop, Moorveld

21-23 mei 2004

Facilitatortraining II,Amersfoort

4-6 juni 2004

Meditatieve workshop, Echt

20 juni 2004

Mini-workshop, Moorveld

11 juli 2004

Mini-workshop, Moorveld

15-29 augustus 2004

Intensieve Workshop, Mölmeshof,

Duitsland

5 september 2004

Bijeenkomst ECIW, Eindhoven

12 september 2004

Mini-workshop, Moorveld

3 oktober 2004

Mini-workshop, Moorveld

8-10 oktober 2004

Facilitatortraining IV, Groesbeek

5-7 november 2004

Facilitatortraining I,Amersfoort

14 november 2004

Mini-workshop, Moorveld

19-21 november 2004

Familieopstelling, Nyswiller

5 december 2004

Mini-workshop,Amersfoort

12 december 2004

Mini-workshop, Moorveld

A C T I V I T E I T E N

TRAININGENDe facilitatortrainingen zijn bedoeldvoor mensen die willen leven en wer-ken met de principes van AttitudinalHealing en/of het gedachtegoed vanEen Cursus in Wonderen, in hun dage-lijks bestaan, in het gezin, op het werkof die AH- en/of Course groepen wil-len begeleiden.In de trainingen I en II worden ver-schillende vaardigheden die samenhan-gen met de AH-richtlijnen geoefend,zoals empathisch luisteren, luisterenzonder oordelen, bewustwording van jegevoelens, ze accepteren en ermee lerenomgaan, angst loslaten en door de ogenvan liefde kijken.In de trainingen III, IV en V kijken wevooral naar onze eigen motieven omgroepen te begeleiden, naar dat wat onsinspireert en naar de beelden die wehebben over ziekte en gezondheid.Zowel de principes als richtlijnen vanAttitudinal Healing zijn gebaseerd ophet gedachtegoed van ECIW.

Facilitatortraining I Faciliteren met een open hart. Luisterenmet een open hart.5-7 nov. 2004,Amersfoort, €290 Facilitatortraining IIFaciliteren met een open mind. Luisterenzonder te oordelen.21-23 mei 2004,Amersfoort, €290Facilitatortraining IIIDienstbaar zijn.

Dienstbaar zijn in je rol als facilitator,21-23 jan 2005,Amersfoort.Facilitatortraining IV Inspiratie.Wat inspireert je echt en wat betekent dat voor jou als facilitator?8-10 okt. 2004, Groesbeek, €325Facilitatortraining V Ziekte en gezondheid.Welke beelden over ziekte en gezond-heid heb je en wat is de invloed daar-van op je rol als facilitator? 30 sep-2 okt 2005,Amersfoort.

Voor alle trainingen geldt: vrij 10-zon16 uur, incl. verblijf en cursusmateriaal.

Landelijke Facilitatordag za 3 apr. 2004 – 10.00-16.30 uurContact- en studiedag voor facilitatorsvan groepen en/of deelnemers aan eenof meer facilitatortrainingen en/ofmensen die een groep willen starten.Plaats: Hilversum, De Drie Berken(Achter de Heilig Hart Kerk).Op basis van donatie.

WORKSHOPSMeditatieve WorkshopVoor wie de stilte en diepte in zichzelfwil verkennen en de ervaring van hetvinden van eigen antwoorden wil op-doen, in de contemplatieve sfeer van deabdij.Echt, Abdij Lilbosch. 4-6 juni 2004.vrij 16-zon 16 uur, €115, max. 9 dln.

Aanmelding activiteiten e/o bestelling

H E T K AT E R N H E T K AT E R N H E T K AT E R N H E T K AT E R N H E T K AT E R N H E T K AT E R N H E T

...van hart tot hart...12

Ik ga naar de tandarts voor een kroon. Injecties,boren, beitelen kan ik aan, maar waar ik tegenopzie is het ‘happen’. Zo’n grote bak met blubber inje mond die er

niet uit mag. Spaansbenauwd krijg ikhet daarvan. Enkelejaren geleden lag ikachterover in destoel met zo’n dingin mijn mond, ter-wijl de rubberachti-ge substantie zichlangzaam een wegbegon te banenrichting luchtpijp.Het stolt niet snelgenoeg, dacht ikangstig, en wilde hetgevaarte uit mijnmond rukken. Dathad ik ook zekergedaan als de alertetandarts niet mijnarmen had beetge-pakt om dit te voorkomen. De minuten daarop volgendprobeerde ik niet te zijn wat ik wel was: in paniek!

De afdruk van mijn gebit wordt dit keer gemaakt doorde tandartsassistente.Allervriendelijkste ogen kijken mijaan van boven een wit kapje. De man die ooit het liedschreef: ’t Is altijd lente in de ogen van de tandartsassis-tente, moet haar voor ogen hebben gehad. Zij legt pre-cies uit wat er gaat gebeuren en wat mijn rol daarin is:ontspannen, keel afsluiten met de tong en ademen, uit-sluitend door de neus.Vijf minuten lang. Opgewektkomt zij even later aan met een metalen bit waar paarsesmurrie weelderig overheen bloest. Zij plaatst het inmijn mond en vraagt me te ontspannen.Als een vloer-kleedje zo slap lig ik in de stoel. Zij maant mij rustig teademen.Wat ben ik toch gehoorzaam. Ik doe het.Terbemoediging zeg ik voor mezelf:

Ik ben niet een lichaam. Ik ben vrij. WdI.199

Ik ben vrij om wel of niet in innerlijke vrede te blijven,denk ik er achteraan.Als de tijd erop zit haalt zij hetbitje uit mijn mond.Tenminste, dat is de bedoeling. Maarwat zij ook probeert, het lukt niet. ‘Uhm … ik ga evende tandarts erbij halen,’ zegt ze. Zij blijft weg, maar niet‘even’. Dit omdat de tandarts met iemand in gesprek isen zij hem blijkbaar niet wil onderbreken. Ik constateerdat ik niet leuk vind wat er gebeurt. Zou deze materienet als cement steeds verder uitharden naarmate de tijdverstrijkt?!

‘Kijk,’zegt de tandarts tegen de assistente, ‘ik zal het jenog een keer voordoen. De truc is dit: je plaatst je vin-gers achter het bitje en trekt het aan één kant naar bene-

den.’ Hiermeedoet hij precieswat zij net ookprobeerde. Detruc is niet onderde indruk van detandarts. Nubegint hij ookaan voor- en zij-kanten te rukkenen trekken.Werptzijn gewicht inde strijd, sjort enduwt. Er gebeurtniets. Ik voel datde paniek in destarthouding gaatstaan, wachtendop het fluitsignaalvan de spelleider.De tandarts laatalles los en richt

zich op. Hij werpt een veelbetekenende blik naar deassistente. Ik zie de blik en vertaal hem in: dit gaat echtniet lukken! Fúúút, klinkt de fluit en zwoesjjj, mijnbloed schiet omhoog, klotst tegen mijn schedeldak en …En ik kijk recht in het gezicht van een smurf die mijuitlacht. Het aan de tandartslamp vastgeplakte figuurtjeheeft de tong uitgestoken en uitwaaierende handen metduimen aan de oren. En de volgende woorden komenboven: (...) waarom de Zoon van God vergat te lachen. T27.VIII.6:2

En ik ontspan onmiddellijk. Laat ik mezelf niet te serieusnemen. Laat ik niet vergeten te lachen, wat er ookgebeurt. Door te vergeten te lachen om een nietig dwaasidee is ooit de hele afscheiding begonnen, zoals deCursus cryptisch zegt.De tandarts spreekt mij nu ernstig toe. Hij zegt dat ikmijn tong echt ontspannen moet houden, op een toonalsof daar alles vanaf hangt. Hij gaat weer vol aan hetmetalen geval hangen. Schud het (en dus mijn hoofd)flink heen en weer. Eén ding wordt mij duidelijk.Als hijhet ooit nog uit mijn mond krijgt, dan vast met inbegripvan mijn volledige bovengebit. Ik kijk naar de smurf.Wijvinden het gezegend. En dan ineens … komt er bewe-ging in en na enig wrikwerk is het eruit. Zonder tanden.‘Poe,’ zegt de tandarts, ‘even was ik bang dat ik je met biten al naar huis zou moeten laten gaan.’ En ik? Ik lach alseen boer die geen kiespijn heeft.

Annemarie van Unnik

CO

LU

MN Gered door smurf

Naam:

Straat:

Postcode en plaats:

Telefoon: E-mail:

Deze strook sturen naar:Centrum voor Miracles-StudiesLuipertstraat 12, 6237 NM Moorveldtel/fax: 043-3647987 (z.o.z.)

Aanmelding activiteiten e/o bestelling

WORKSHOPSIntensieve Workshop‘Jij bent het op wie je gewacht hebt!’Voor iedereen die op intensieve wijzewil kennismaken met AttitudinalHealing, Een Cursus in Wonderen enThe Work of Byron Katie, en hoe detoepassing van dit gedachtegoed diepkan doorwerken in je dagelijks leven.Mölmeshof, Duitsland (bij Eisenach)15-29 aug 2004, zo 18-zo 10 uur.Cursuskosten €700.Verblijf incl. maal-tijden: 1 p.k. €600; 2 p.k. €488; kampe-ren €348 (beperkt mogelijk).

Bijeenkomsten rond Een Cursus inWonderenHet gedachtegoed van ECIW,AH enThe Work of Byron Katie staan in dezebijeenkomsten centraal.Aan de handvan uitwisseling en oefeningen wordtgewerkt met door deelnemers inge-brachte thema’s. Ook kunt u vragenstellen.za 6 mrt 2004, Bredazo 5 sept 2004, Eindhoven10-16 uur. Op basis van donatie.Opgave 076-5208377, e-mail:[email protected], of met onder-staande aanmeldbon.

Workshop ‘Duidelijk Communiceren’20-21 maart 2004. Groesbeek, za 10-zo16 uur, €200 incl. verblijfBedoeld voor iedereen die behoefte heeft

aan het laten samengaan van hetgeeninnerlijk tot uitdrukking wil wordengebracht en uiterlijk wordt gecommuni-ceerd.Als je wilt communiceren wat voorjou van wezenlijk belang is.

Familieopstelling6-8 febr 2004 of 19-21 nov 2004.Nyswiller, vrij 10.30-zo 16.30 uur.Cursuskosten €150, verblijf €125.Voor iedereen die oog in oog wil staanmet patronen en mechanismen binnenhet oorspronkelijke gezin, binnen eenwerksituatie of binnen zichzelf enbehoefte heeft aan meer helderheid,innerlijke harmonie en balans.

Mini-Workshops ECIW/AHMoorveld, 10-12.15 uur. Op basis vandonatie, tenzij anders vermeld.zo 15 feb 2004zo 7 mrt 2004zo 4 apr 2004zo 16 mei 2004zo 20 juni 2004zo 11 juli 2004zo 12 sept 2004zo 3 okt 2004zo 14 nov 2004zo 5 dec 2004, Amersfoort15-16.30 uur. Daam Fockemalaan 12,Meridiaan college, €7zo 12 dec 2004

De activiteiten worden verzorgd door Els Thissen.

nr. 1 - februari 2004...katern......van hart tot hart..

.

2 nr. 1 - februari 2004

GroningenGroningen:Godelieve Bos 050-5420233Haren (1):Marrigje Dijksma 050-5340729Haren (2)1, 2, 3:Henk Kamerling 050-5340729Onstwedde:Johan Maarsingh 0599-331722Ten Boer:Maatje Visbeen 050-3021940GelderlandApeldoornNicole Blaauw 055-5336916Doetinchem:Pieter Vegter 0575-465102Gorssel:Herman Kreike 0575-492864 Hengelo:Pieter Vegter 0575-465102Lochem:Jan Helmus 0573-257927Nijmegen:Nanja 024-3224327Nunspeet:Jurja Kammeijer 0341-251181& Marjan Rikkers 033-2460521Zutphen:Pieter Vegter 0575-465102FlevolandLelystad:Cees Bakker 0320-256355FrieslandIJlst:José van der Werf 0515-533183Oosterend (1) en (2)7:Willem & Jacqueline Feijten 0515-332472 Noord-HollandAmsterdam:Renée van der Vijgh 020-6473075 Haarlem:Ynze Keetlapper 023-5367538Heiloo:Marti Op de Weegh 072-5334398Hoofddorp:Jane Struiksma 023-5614347Zwaag:Peter Oud 0229-234028Zuid-HollandAlphen a/d Rijn:Janny Buijs 0172-441543Delft:Wil Rijsterborgh 015-2615998Den Haag (1):Michelle Bauer 070-3542074Den Haag (2):Annemarie van Unnik 070-3467932 Gouda:Marianne Spoor 0182-532396

Lekkerkerk:Jans Ooms 0180-663408Streefkerk:Krystyna Bergsma 0184-684340Voorschoten:Anna Walraven 071-5764877Wassenaar/Den Haag:Gemma Blaauw 070-5112410 &Francien Kluijtmans 070-3631068Zuid-Beyerland:Anna Eppinga 0186-662055UtrechtAmersfoort (1) en (2)3:Rozemarijn Ockhuysen 033-4728602Utrechtse Heuvelrug:Loek Kattekamp 030-2721290 & Wim van Ginkel 0343-431577Soest6:Maria de Wilde 035-6026486Utrecht (1):Mirjam Bossink 030-2626405Utrecht (2):Marion & Harry Welch 035-6910589Woerden:Joke de Ligt 0348-430570Zeist:Etty de Graaf 030-6990028BrabantBergeijk:Lies Cornelisse 0497-571510Breda:Jopie van Heeren & Henny van der Feer 076-5208377Eindhoven:Wil Oskam 040-2484452Tilburg:Anja Gussinko 013-5363784Vessem (1):Maria van Engeland 0497-571303& Ineke Out 0497-514199Vessem (2)5:Joyce Jansen 0497-515707 & Maria van Engeland 0497-571303 Vessem (3)2:Gerda van der Heijden 0497-517713 & Karien Marechal-van Galen0497-591233LimburgBerg en Terblijt:Riny Dijkman-Blom 043-6041816Echt:Peter Winteraeken 0475-484833 Roermond:Jeannette Fabrie 0475-341130Sittard:Beppie Cloo 046-4581597Venlo-Blerick:Jolanda Megens 06-17516018

Weert:Gerrie van Gestel 0495-533232Zeeland Dreischor:Trudy Huter 0111-401801Middelburg:Ria Castenmiller 0118-639949Vlissingen:Ellen Heystek 0118-418294OverijsselOldenzaal:Rogier Pondaag 0541-510844Drenthegeen groepen

Nederlandstalige groepen in hetbuitenland:

BELGIË:Ruimte voor innerlijke vrede:Beja Pingnet,Victor Nelisstraat 16,2900 Schoten, tel 03-6588287,Website: www.InnerlijkeVrede.beBrugge:Henk Content 050-352943Gistel:Johan Lingier 059-276724Kalmthout:Rina & Jean-Pierre Lenders 03-6663618Nijlen:Fons & Diane Melis 03-4816439Oostende:Dirk & Christina Geysen-DeVriendt 059-515785Schoten:Beja Pingnet 03-6588287OOST-SPANJEBenitachell (Alicante):Guido Visbeek (0034) 966498394/965973199

AT T I T U D I N A L H E A L I N G G R O E P E N

In diverse plaatsen komen AH groepen bijeen die werken met de principes en

richtlijnen van AH. Als je belangstelling hebt om aan een groep deel

te nemen kun je contact opnemen met de facilitator. Gevraagde bijdrage:

gratis tot maximaal €7,- per bijeenkomst. Je mag méér betalen.

N I E U W E A HG R O E P E N

UtrechtMarion & Harry Welch 035-6910589

1 Thema:Werken aan werk2

Voor rouwverwerking na het verlies van een naaste of dierbare3Voor mensen die gedurende eenlange tijd ziek zijn5 Jongerengroep6 Voor ouders van kinderen die kortof lang geleden overleden zijn.7 Voor kinderen die een ouder,broertje of zusje verloren hebben ofchronisch ziek zijn.

I N T E R V I S I E -G R O E P E N

Voor facilitators van AH- en/of Course-groepenAlgemene informatieCentrum voor AH 043-3647987

BrabantHenny van der Feer 076-5208377

Noordelijke regioHenk Kamerling050-5340729

UtrechtMirjam Bossink030-2626405

Limburg/SittardBeppie Cloo046-4581597

V E R V O L G A C T I V I T E I T E N

Informatie en opgaveCentrum voor Miracles-StudiesLuipertstraat 12,6237 NM Moorveld,tel/fax: 043-3647987 e-mail:[email protected] website: www.ahnl.org

Regeladvertenties: €2,50 per (deel van een) regel. Aanleverdata

tekst 1/1; 1/4; 15/6; 1/10. Verschijningsdata: 5/2; 5/5; 5/8 en 5/11.

ONTDEK HOE MOOI JE VAN BINNEN BENT!

Coachingsgesprekken vanuit Een Cursus In Wonderen. Jeroen

Arnold van Buuren; 0317 - 312 30

INDIVIDUELE BEGELEIDING bij problemen in persoonlijk leven,

relatie en werk op basis van Een Cursus in Wonderen. Yvonne

Scharis, gesprekstherapeut en gecertificeerd coach voor The Work

van Byron Katie. Den Haag 070-3522379.

R E G E LT J E S

H E T K AT E R N H E T K AT E R N H E T K AT E R N H E T K AT E R N H E T K AT E R N H E T K AT E R N H E T K AT E R N H E T K AT E R N H E T K AT E R N H E T K AT E R N H E T K AT E R N H E T K AT E R N H E T K AT E R N

...katern......van hart tot hart...

3

CD lijstDe volgende CD’s zijn bij het Centrum te

bestellen. Prijzen exclusief portokosten.

James Twyman

Emissary of light, €19,50

May Peace Prevail on Earth, €19,50

The Order of the Beloved Disciple, €20,50

Peter Makena

In Love, €18,15

Shaina Noll

Songs for the Inner Child, €18,50

Bread for the Journey, €18,15

You can relax now, €18,50

Wendi Blom

Dreams within Dreams, €15,90

Steven Walters

Just this Moment, €19,50

David Whyte

Close to Home, €20,50

Wild Roses/Beth & Cinde

Voices on the Wind, €19,05

Northren Lights, €19,05

Kathy Zavada

In Love Divine, €19,00

I’m right here, €19,00

Union, €19,00

Journey Home, €19,00

Mother‘s Song, €19,00

Kirtana

The Offering, €18,15

This Embrace, €18,50

Parrish Light, €18,50

Healing Rain, €18,50

A Deeper Surrender, €18,50

EngelenkaartenDoreen Virtue, Healing with the Angels

Oracle Cards, Prijs: € 25,- inclusief Ned.

vertaling (vertaling alleen bij het Centrum

verkrijgbaar). Portokosten € 5,50

...van hart tot hart...13nr. 1 - februari 2004nr. 1 - februari 2004

M I R A C L E S I N C O N TA C TDe principes en richtlijnen van Attitudinal Healing stammen uit

Een Cursus in Wonderen. Dit is de Nederlandse vertaling van A

Course in Miracles©, die in 1976 in Amerika verscheen. In

Nederland is de Stichting Miracles in Contact (MIC) actief om

studenten en andere geïnteresseerden in de Cursus met elkaar in

contact te brengen en informatie te geven over activiteiten rond

de Cursus. MIC organiseert daartoe maandelijkse bijeenkom-

sten, workshops en lezingen. MIC geeft een Nieuwsbrief uit en

beheert een boekenvoorraad, met de Cursus in verschillende

talen, literatuur over de Cursus, en audio- en videotapes. MIC,

Postbus 127, 8200 AC Lelystad.Telefoon: 0320-284535; fax:

0320-284536.

Chatbox Attitudinal Healing en Een Cursus in Wonderen

Elke eerste maandag van de maand bestaat de mogelijkheid inhet Nederlands te chatten over AH en ECIW.We makengebruik van de Chatbox van het International Network forAttitudinal Healing in Sausalito, USA.Data: 2 feb; 1 mrt; 5 apr; 3 mei; 7 juni; 5 juli.Tijd: 19.00-19.30 Nederlandse tijd.Gastvrouw: Ellen Heijstek.

Gebruiksaanwijzing (toegang) Chatbox:1 Ga naar website: www.attitudinalhealing.org2 Klik op het Logo van het International Network rechts

bovenin de pagina.3 Klik op ‘Login’ links boven.4 Log jezelf in. De eerste keer moet je een ‘userprofile’

maken.5 Scroll naar beneden en klik op General Chat (rechter-

kolom).6 Rechts kun je zien wie er ingelogd is.7 In het balkje onderaan kun je intikken wat je wilt zeggen.

Druk op enter en de tekst wordt voor iedereen leesbaar.

H E T K AT E R N H E T K AT E R N H E T K AT E R N H E T K AT E R N H E T K AT E R N H E T K AT E R N H E T

...katern......van hart tot hart...

4

Marrigje Dijksma

Ik heb al vele jaren pianoles. Elke week driekwartier. Ik mis vrijwel nooit en als mijn piano-leraar een keer niet kan, vind ik dat jammer.Dagelijks studeer ik gemiddeld een uur, meestal

met plezier, soms ook als een heilig moeten. Ik heb heter bijna nooit met iemand over en als dat wel gebeurt,zoals nu, dient zich onmiddellijk een stemmetje aan datmóet zeggen: ‘Ik ben helemaal niet zo muzikaal hooren ik kan ook absoluut niet goed spelen’. Oké, dat is erweer uit. Ik speel nooit voor iemand anders. Dat durfik gewoon niet en ik heb besloten dat ik mezelf daar-mee niet meer hoef te kwellen.Als kind had ik ookmuziekles; soms moest ik dan voorspelen en even zovaak ging ik door de grond.Een vraag die zich al lang aan de rand van mijn geestophoudt is:Waarom doe ik het eigenlijk? Waarom geefik zoveel tijd en energie aan iets dat bedoeld is om te(laten) horen? Waarom zit ik dit steeds in m’n eentje tedoen? Waarom doe ik zoveel moeite terwijl ik het doelniet ken? Ik leer van Een Cursus in Wonderen, dat ikme bij alles wat ik doe zou moeten afvragen: waartoedient het, wat is het doel? Ik weet het niet. Oefenen,spelen, alleen, dat is wat ik doe. Ik ga naar les en ik stu-deer.Op een oppervlakkig niveau heb ik natuurlijk best ant-woorden op die waarom-vragen. Ik vind het leuk. Hetontspant me na m’n werk.Tussen twee sessies in helptspelen me m’n aandacht te verplaatsen en me te con-centreren op iets anders. Ik heb er plezier in als eenogenschijnlijk moeilijk stuk gaat lukken, als ik hoor dat

het wat wordt. Maar dit zijn niet de echte antwoor-den. Pas deze week kreeg ik een helder inzicht, dat meblij maakt. Het begint me te dagen waarom ik het doe.

Je kunt het bestDe laatste tijd heb ik een fantastische leraar. Ik heb weleens gezegd, dat ik in m’n hele leven nooit zo’n goedeleraar heb gehad, op welk terrein dan ook. En ik hebwat àf geleerd (sic!), kan ik u zeggen. Ik geef wel eenszo hoog over hem op, dat Henk, mijn partner, zichooit afvroeg of ik soms verliefd op hem was. Geenkwestie van, ik ben gewoon enthousiast omdat het zo’nuitstekende leraar is: hij is stimulerend, het goedebekrachtigend, hoopgevend, het uiterste uit me halend,grenzenloos geduldig en met een eindeloos vertrouwenin z’n leerling (vergelijk Handboek voor Leraren). Opmijn verzuchtingen als: ‘O, wat moeilijk,’ krijg ik alsantwoord: ‘Helemaal niet moeilijk. Je kunt het best. Ikheb enorm veel vertrouwen in je. Opnieuw. Zet door.Nog een keer’. Hij is bereid lastige maten tig keer aante horen, hulpmiddelen tot verbetering te blijven aan-reiken en kan dan plotseling uitroepen: ‘Ja, dát is het!’of ‘bravo!’, bezegeld met een handdruk over het succesvan onze joint venture. Hij blij, ik blij.Wat me geregeld getroffen heeft, is dat de instructiesdie ik bij het spelen krijg, vaak overeenkomen met les-sen die we uit Attitudinal Healing of de Cursus ken-nen. Die gaan bijvoorbeeld over techniek (van òfpianospelen òf mediteren), over het wezen (van muziekof van het leven), maar vooral over de innerlijke hou-ding waarmee je het doet. Ik denk dan vaak: ‘Shit, datweet ik toch allang. Moet hij me dat zeggen?’Ik zal een paar voorbeelden geven.Mijn spelen was er jaren alleen maar op gericht omgeen fouten te maken. Ontstaan doordat er vroeger bijelke verkeerde noot steeds werd geroepen: ‘fout!’ Eenstukje was alleen goed - lees: ik was alleen goed - alshet foutloos was. En dat was het nooit. Mijn pianole-raar van nu zegt bij elke verkeerde aanslag: ‘geeft niet’.En dat leren we immers ook van de Cursus: wat we

C’est le ton qui fait la musiqueSpelen leert je wat je in het leven wilt leren en

oefening baart kunst. Marrigje Dijksma

beschrijft hoe pianoles een middel is om Een

Cursus in Wonderen in praktijk te brengen, een

hulp bij ‘heel je houding’ is. Een zeer praktisch

en concreet hulpmiddel.

De kunst van het leven hangt van je attitude af

Zoekt twee vrijwilligers

1) COÖRDINATOR/TRICEvoor de productie van het tijdschrift

Taken:• voeren redactiesecretariaat• bewaken kopijstroom, illustraties, foto’s e.d.• indelen tijdschrift in overleg met de eindredactie• teksten opmaakgereed maken• begeleiden opmaak en controle eindproef

Vereist:• ervaring in bureau- en eindredactie• deelname redactievergadering (4xpj)• zelfstandig kunnen werken• eigen initiatief• in bezit van pc en e-mail

2) ADMINISTRATIEVE HULP voor de abonnementenadministratie

Taken:• abonnementen- en financiële administratie tijdschrift• verzending tijdschrift• goede mondelinge en schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid

Vereist:• ervaring met verwerking van adressenbestanden• zelfstandig kunnen werken• eigen initiatief• wonende in de omgeving van Moorveld (Limburg)

Voor beide functies geldt:• affiniteit met AH en/of ECIW• verwachte tijdsinvestering 1 dag per week• onbezoldigd• reiskostenvergoeding

Inlichtingen:Els Thissen, Luipertstraat 12, 6237 NM MoorveldTelefoon: 043-3647987/e-mail:[email protected]

...van hart tot hart...

nr. 1 - februari 2004 ...van hart tot hart...15nr. 1 - februari 2004...van hart tot hart..

.14

ook doen, we zijn geaccepteerd, we mogen foutenmaken en we kunnen elke keer opnieuw beginnenom het weer te proberen.Mijn handen waren aanvankelijk helemaal verkrampt,mijn vingers wilden als het ware overal tegelijk zijn,om elke toets op het hele klavier foutloos te kunnenbedienen. Daarin heb ik heel wat moeten afleren. Hetis nog steeds een dagelijkse oefening om met mijnhanden de muziek te volgen, steeds daar te zijn waareen vinger op dat moment moet spelen. Dit komt inmijn beleving precies overeen met ‘in het momentzijn’, niet alles vóór willen zijn, niet vooruitlopen opde toekomst, je niet teweerstellen tegen wat nog komt.Dit te leren geeft heel veel vrijheid en speelsheid enruimte van bewegen.

Spelen is leren levenMijn spelen was dus erg bepaald door angst.Angst hetniet goed te doen.Twijfel aan m’n kunnen. Bij dekennismaking met mijn huidige pianoleraar moest ikeen stukje voorspelen. Mijn evaluatie daarvan gingnatuurlijk alleen over de fouten. Hij deed een paarobservaties. Zo merkte hij op dat ik niet goed les hadgehad en wat hij ook zei was: ‘Je bent muzikaal’.Totde dag van vandaag heb ik dat niet geloofd. Ik ver-trouwde het niet en beschouwde het als een truc vaneen leraar. ‘Hij denkt dat hij dat moet zeggen, anderswordt het natuurlijk helemaal niks!’ Ik had van nie-mand ooit iets in die richting gehoord. Bij ons thuiswas iets als ‘je zingt vals!’ of ‘heb je weer niet geoe-fend?’ gebruikelijker.De parallel ligt ook hier voor de hand.Wat je ook overjezelf hebt leren geloven, het is niet waar, het is je ver-keerd geleerd, tenzij je bijgebracht is dat je een prach-tige schepping uit liefde bent, begiftigd met veeltalenten, waaronder bijvoorbeeld muzikaliteit.Pianospelen waait je niet aan, anders leren denkenevenmin.Al spreken de ideeën van de Cursus je directop het eerste gezicht aan, dan kun je ze nog nietmeteen in praktijk brengen. Er moet geoefend wor-den, trouw en gedisciplineerd. Je kunt precies op deplek beginnen waar je bent. Maar wil je resultaat, dankun je geen stap overslaan.Als je genezen en gelukkigwilt worden, dan moet je oefenen in vergeven, in affir-meren, mediteren, hulp vragen en bidden. Evenzo inde muziek.Wil je spelen: oefen en blijf oefenen! Eerstmet je handen apart, in een langzaam tempo, eindeloosmaten herhalend, toonladders en drieklanken.Weesniet gericht op het resultaat, maar schep plezier in hetoefenen zelf. De manier waarop je oefent is bepalendvoor de kwaliteit van wat je leert. C’est le ton qui faitla musique.Het wordt me al schrijvend steeds duidelijker wat hetdoel van mijn pianolessen is. Een geweldig geval vansynchroniciteit valt me hierbij toe.Want wat lees ikzojuist in de VPRO-gids (nr. 46 van 2003): ‘Spelen is

een geweldige manier om te oefenen voor het echte leven’.Dat is precies het antwoord waar ik naar zocht en heelexact geformuleerd. Leren pianospelen helpt me om teleren wat ik in het leven wil leren.Anders gezegd:pianoles is een middel om de Cursus in praktijk te bren-gen, een hulp bij ‘heel je houding’. En het is een zeerpraktisch en concreet hulpmiddel. Spelen is leren leven.

Met een andere houding spelenZo kan ik juist bij het leren van moeilijke stukken aaneen ontspannen houding en aan innerlijke rust wer-ken. In welk stadium ik ook ben: ik kan met plezieroefenen en ervaren dat elke toon een parel is, eenonmisbaar onderdeel van het geheel, en dus aandachtverdient en gehoord mag worden. Zoals elke glimlachdie gedeeld wordt een heilig ogenblik is. Bij uitstek bijhet spelen kan ik leren mijn fouten en onvolkomen-heden te accepteren, anders wordt het nooit muziek.Ook wordt het geen muziek als ik blijf denken dat hetom de noten op papier gaat. Notenschrift is geenmuziek. Het beeld is een hulpmiddel om schoonheidte verklanken. Leren luisteren naar wat ik speel, leertme naar binnen te luisteren. Net als noten niet ver-ward dienen te worden met klanken, dienen de lettersin de Cursus niet verward te worden met de werke-lijkheid van het leven. Je bent nog niet genezen als jesnapt wat de Cursus bedoelt. Je kunt nog niet spelenals je kunt lezen.Achter de piano wil ik me nu steeds herinneren metgeduld en toewijding te spelen, mezelf niet op de kopte geven als het niet lukt, maar terug te schakelen naarhet niveau waar ik ben en waar het wel lukt.Langzamer, kleine stapjes tegelijk, in het NU zijn, niethaasten of vooruitlopen op de toekomst, genieten vanwat ik aan het doen ben. Luisteren. En stoppen mijnbest te doen, maar het laten gebeuren.Wanneer ikmezelf eraan herinner om met liefde te spelen, danervaar ik op die momenten dat ik muziek maak.Hoe ik speel is niet alleen een middel, maar ook eengraadmeter om na te gaan in hoeverre mijn houdinggeheeld is.Als ik het vorenstaande bij pianospelen alle-maal in praktijk zou kunnen brengen, zegt dat ietsover de kwaliteit van m’n hele leven. Hoe ik speel,geeft aan hoe ik leef. Opdat ik niet arrogant word, kanik op mijn graadmeter letten.Want vaak speel ikgespannen, zit mezelf in de weg, zie uit faalangst tegende les op, roep ‘fout, trut’ of ‘stik’ als ’t niet gaat.Een houding van acceptatie en overgave lukt me somsjuist op die momenten waarop ik onzeker naar les ga,doordat ik bijvoorbeeld weinig geoefend heb. Op zo’nmoment herinner ik me: ‘Fouten maken niet uit, hetgaat om een ontspannen houding van rust en latengebeuren, meegaan met de muziek, horen wat jespeelt, luisteren en stoppen je best te doen’. Er is nietste vrezen. Dan pas laat ik de controle los en laat hetmaar gebeuren, kan er toch niks meer aan doen. En

dan wordt het muziek. Dan verbaas ik me erover watmijn onbewuste allemaal heeft opgeslagen. De muziek iser al. Mijn geest en mijn vingers hebben veel meer ont-houden dan ik besef.Wat een ongekende mogelijkheden!

Nu is de enige tijd die er is en elk moment isbestemd om te gevenDat ik niet voor iemand wil spelen, heeft ook temaken met mijn neiging tot afzondering en weerstandtegen delen. Op het moment dat iemand me zou vra-gen ‘speel es wat’ en ik zou dat gewoon doen, dan zouik een grote stap gezet hebben. Het zou illustreren, datik op dat moment niet naar m’n ego luister, dat ikmezelf durf te zijn bij iemand anders, en dat ik me

zonder gêne durf te laten horen, met al m’n fouten ènmet wat ik te geven heb.Tegenwoordig speel ik af entoe stiekem voor iemand die toevallig in huis is, met debedoeling iets te geven, te laten horen hoe mooi hetklinkt, maar nog zonder dat die ander weet dat ik spe-ciaal voor hem speel.

Tenslotte: toeval bestaat dus echt niet.Want wat zegtmijn pianoleraar gisteravond nadat ik een praeludiumheb gespeeld? ‘Weet je wat we nu gewonnen hebbenin de afgelopen jaren? Je hebt heel wat foutengemaakt, maar je speelde gewoon vrolijk door!’ En hijheeft nog nooit tegen me gezegd, dat ik zoveel foutenmaak... l

De zaal was bijna helemaal gevuld, watbetekent dat meer dan 600 liefhebbersvan James Twymans muziek tijdens hetconcert aanwezig waren. Zoals bekend

reist Twyman als vredestroubadour de wereld rond enheeft hij vredesconcerten gegeven in landen als Irak,Bosnië en Servië. Kortom, overal waar humanitaireorganisaties hem uitnodigen.Zijn missie begon in 1994 toen hij de vredesgebedenvan de twaalf grote wereldreligies op muziek zette.Het wonderlijke verhaal over hoe dit gebeurde enwat daarop volgde staat beschreven in zijn boek‘Emissary of light’, waarvan de vertaling in hetNederlands (Afgezanten van het licht) niet meer teverkrijgen is.Het concert was schitterend. Het gebed van St.Franciscus heeft hij een aantal keren gezongen. Hetviel me op dat hij de tekst ‘Lord, make me an instru-ment of your peace’, heeft laten vloeien naar ‘Lord, Iam an instrument of your peace’. Dat is overigens devoornaamste boodschap die de afgezanten van hetlicht hem uiteindelijk gaven: Je bent er nu klaar voor!(iedereen is een afgezand van het licht) en Je bentheilig! Deze boodschap bracht Jimmy Twyman metgroot enthousiasme over op het publiek. Niet alleenvia gezongen gebeden, maar ook met oefeningen.Alsleraar van Een Cursus in Wonderen vertelde hij tus-sen de gebeden door anekdotes, grappige en wonder-lijke voorvallen uit zijn troubadours- en

schrijversbestaan. Menigeen was diep geroerd, intensaanwezig.We hebben met elkaar en door elkaar heen mantra’sgezongen uit verschillende religieuze stromingen.Ons Nederlandse kerstliedje Gloria klonk er prachtigdoorheen.We hebben tegen elkaar gezongen ‘It isyou that I love’ en onze naaste omhelst, nadat we eenhele poos - de zaal was in tweeën gedeeld - ‘Light bein me’ en ‘Light be as me’ geaffirmeerd hadden.Twyman liet het allemaal als zo vanzelfsprekendgebeuren! Voor mij een goed evenwicht tussen krach-tig en toch bescheiden zijn. Een heel prachtig licht-gevoel gaf het mij toen wij als zaal ‘I am that’reciteerden en James Twyman telkens daar achteraanin de microfoon fluisterde ‘I am’. Daar was weer datvertrouwde gevoel van ‘daar is mijn andere zelf ’. DeChristus zien in al je broeders en zusters, was trou-wens één van de pauze-oefeningen.Hoewel Twyman tijdens het concert al grappend eenpaar lepels verboog en zei dat we daar de volgendedag een workshop in zouden krijgen, hebben we tij-dens de workshop geen lepels verbogen.Wel vond ereen ombuiging plaats van angst naar liefde.

Jos Visser

Lepels verbuigenImpressie van het vredesconcert van James F.

Twyman op vrijdag 30 mei 2003 en de daarop-

volgende zogeheten spoonbendersworkshop op

zaterdag 31 mei in theater Hanzehof te Zutphen

nr. 1 - februari 2004 nr. 1 - februari 2004 ...van hart tot hart...17...van hart tot hart..

.16

Anderen doen wat ze doen, maar ik wou haar bewegenmij gelijk te geven.

Het werk van deze nacht leverde me heel veel op. Ikmerkte dat ik gaandeweg weer meer naar de cliënte konkijken als mens, die mogelijk een andere levensweg heeftdan ik denk. Ik kan niet weten wat goed is voor haarpad. Ik weet wel wat goed voelt voor mij en dat is dit.De volgende morgen als ik haar wek - want dat was

inderdaad gewoon de bedoeling - pakt ze mijn handen drukt die stevig, en ik druk de hare terug. Het voeltvoor mij weer oké om met haar in contact te zijn, enik merk in de dagen daarna dat dit ook niet meer ver-andert, wat zij ook doet. Het voelt als hartsverbinding.Leg dat maar eens uit…

Miriam van den Berg

TH

E W

OR

K E

N W

ER

KE

N I

N .

.. D

E V

ER

SL

AV

ING

SZ

OR

G Heb je iets van ze nodig?

Sinds ik The Work doe, merk ik dat zaken mesneller duidelijk worden en geniet ik vanmezelf en anderen.Vaak als de inzichtenomhoog komen borrelen, lig ik in een deuk.

Het is een plezier om The Work te doen. Ook merk ikdat ik gemakkelijker met stressgevoelige zaken kanomgaan. En dit kan ik toepassen in mijn werk alsnachtverpleegkundige in de verslavingszorg.Mijn collega van de avonddienst doet de overdrachtvoor de nacht van een groep cliënten. Er zijn altijd welcliënten aanwezig die grenzen opzoeken, overschrij-den. Daarom wordt erbij stilgestaan wat ‘het beleid’hiervoor is. Meestal: kort houden en aanspreken op water gebeurt. Stopt het gedrag niet dan is er de mogelijk-heid van een waarschuwing of een samenwerkingsge-sprek, wat consequenties kan hebben voor de opname,bijvoorbeeld met ontslag gestuurd worden. In eersteinstantie lijkt het gemakkelijk, zo’n beleid. Iedereenvolgt het en dat is het dan.Toch niet.

Zes vragen die me helpenIemand waarbij ‘grenzen’ een thema is, vraagt mij haarte wekken, terwijl dat niet de bedoeling is. Ik zeg dus‘nee’, ze moet het maar op een andere manier regelen.‘Het is de hele week al zo gedaan!’ Ik kan het nergensterugvinden, dus het is weer ‘nee’. Nu wordt cliënteheel boos, scheldt en slaat met de deur.Valt niet meermee te praten. Een tijdje later probeer ik het nog eens,weer schelden en schreeuwen, anderen wakker enboos, op mij.Ik voel me ook boos, op cliënte, die zich niet aan laatspreken, maar houd me in en laat verder contact los. Blijfin gedachten bij mijn standpunt: nee is nee.We ontwij-ken elkaar de komende dagen en het blijft me niet lekkerzitten.Tot de laatste nacht. Ik ervaar nog steeds een ver-velend gevoel en besluit om er The Work over te doen.Ik vul een werkblad in, waarbij de zes vragen me hel-pen om wat ik over cliënte denk en voel, verder teonderzoeken.1.Van wie of waarvan hou je niet/wie irriteert je of

wie maakt je verdrietig of stelt je teleur?2.Hoe zou je willen dat die persoon of die situatie

verandert? Wat wil je dat ze doen?3.Wat zouden ze juist wel of niet moeten doen, zijn,

denken of voelen?4.Heb je iets van ze nodig? Wat moeten ze jou geven

om het jou naar de zin te maken?

5.Wat vind je van hen? Maak een lijstje.6.Wat wil je nooit meer met die persoon, dat ding of

in die situatie ervaren?

Vier vragen en keer het omAls ik klaar ben met invullen, omcirkel ik de meestbeladen overtuigingen en laat daar per overtuiging viervragen op los:1. Is het waar?2.Kan ik zeker weten dat het waar is?3.Hoe reageer ik als ik deze overtuiging geloof?4.Hoe zou ik zijn zonder deze gedachte?Daarna keer ik de gedachte, de overtuiging om in deik-vorm, in het tegenovergestelde of in ‘mijn denken’.Bij het invullen kom ik er al achter, dat ik door deoverdracht en mijn gedachten daarbij over cliënte, opvoorhand al niet bereid was ruimte te geven. Normaalgesproken zou ik zeggen: ‘Oké, morgen vraag ik hetna, want ik kan het hier niet vinden. Klopt het niet,dan hoor je van mij’. Over het algemeen is er dan nietsaan de hand. Het gaat eigenlijk zelden ‘fout’.Wat maaktdat diezelfde manier nu niet bij mij opkwam? Ik gingmeteen ‘op de regels zitten’.Wat ik aan irritatie naar decliënt neerschrijf op het werkblad is onder andere: zijgeeft mij geen ruimte… Ik merk op dat ik me zekerder, veiliger voel als ik‘beleid’ kan uitvoeren en dat ik dan soms geneigd benom de cliënten niet echt meer te zien of echt naar zete luisteren. En zeker niet als het thema grenzen voor-bij komt… Dat is ook een item voor mij. Ik ontdekdat ik me machteloos voel als zij zo tekeer gaat, en kanzien dat zij dat mogelijk doet omdat zij zich machte-loos voelt - door mijn houding.Ik schrijf bij ‘Wat vind ik van haar?’: cliënte is koppig,vooringenomen, ik vind dat zij zeer gestoord gedrag ver-toont, zij luistert niet naar mij, manipuleert, neemt mijniet serieus, verdeelt de groep tegen mij, laat zich nietaanspreken… Als ik dit omkeer kan ik mijn koppigheidzien in het haar geen ruimte gunnen, en vooringeno-menheid. Ja, ik was zeker vooringenomen, ik had mijnverhaal al klaar, van zoveel ruimte krijg jij (en dat is nietveel). Bij de andere omkeringen krijgt ‘ik vind dat ik erggestoord gedrag vertoon’ een heel nieuwe betekenis...Om half drie ‘s nachts zit ik in mijn eentje te schateren.

Het voelt als hartsverbindingZij luistert niet naar mij - waarin heb ik echt tijdgenomen om naar haar te luisteren? En naar mezelf?Zij manipuleert… tja, daar kan ik ook wat van. Ikwilde haar ‘rustig mijn waarheid laten zien’. Oh well,zou Katie zeggen. Zij neemt mij niet serieus… en ikdan? Neem ik haar serieus? En mezelf? Geen wonderdat cliënte boos en bozer werd. En: verdeelt de groeptegen mij - is dat waar? Nee, dat kan zij niet eens.

In nr. 3 van 2002 van …van hart tot hart… stond

de methode The Work van Byron Katie beschre-

ven.The Work nodigt je uit om het antwoord op

je vragen vanuit je meest wezenlijke zelf te geven.

Er is geen antwoord, alleen een ervaringBij de landelijke facilitatordag werd de vraag

gesteld in hoeverre andere methoden, zoals

bijvoorbeeld The Work, thuishoren binnen AH.

Els Thissen geeft een antwoord.

Els Thissen

‘Hoort The Work van Byron Katie of deCursus wel of niet thuis binnenAttitudinal Healing?’is een vraag dieik regelmatig hoor. Bij de facilitator-

trainingen van AH zeggen we dat een AH-groep eenAH-groep is en geen Een Cursus In Wonderen-groep,therapiegroep of iets dergelijks. Kijkend naar wat eenAH-groep specifiek maakt, zien we dat over de helewereld alle AH-groepen hun bijeenkomst starten methet gezamenlijk lezen van de principes van AH en derichtlijnen voor het werken in AH-groepen. Dezeprincipes en richtlijnen zijn door Jerry Jampolskygeformuleerd. Ze zijn in diverse talen vertaald, meestaldoor de mensen die als eerste een AH-groep of AH-Centrum startten in een bepaald land. Jampolsky for-muleerde de principes en richtlijnen op basis van hetgedachtegoed van ECIW. Zo wilde hij de filosofie vande Cursus, die zich overwegend in christelijke termenuitdrukt, in niet-christelijke termen toegankelijkmaken voor volwassenen en kinderen.

Alleen de weg verschiltBij het deelnemen aan een AH-groep is het uitgangs-punt dat facilitators en deelnemers de bereidheid hebbende principes en richtlijnen van AH te onderschrijven.Dat betekent niet dat iedereen in staat moet zijn dezeperfect in praktijk te brengen. Er wordt gevraagd,bereid te zijn en ervoor open te staan, dat er voor faci-litators en deelnemers betekenis in de principes enrichtlijnen kan zitten. Daarnaast kan gezegd worden,dat er zoveel verschillende AH- en Course-groepenbestaan als er facilitators en groepen zijn. Geen enkelegroep werkt precies op dezelfde manier. Zo zijn erAH-groepen die elke week samen komen, een maal

per twee weken, acht of tien keer, of doorlopend endie alleen stoppen in de vakanties. Sommige groepenwerken telkens met een principe, andere met thema’s.Een keur van mogelijkheden dus.Kijkend naar Course-groepen zie ik dat in sommigegroepen veel tekst wordt gelezen, die wel of niet becom-mentarieerd wordt.Andere groepen discussiëren over debetekenis van de letterlijke tekst.Weer andere groepenkijken met name naar de toepassing van het gedachte-goed van werkboeklessen en tekst in het dagelijksleven. Bijvoorbeeld: hoe doe je dat, als je in een moei-lijke situatie bent en je wilt innerlijke vrede bewaren?Deze laatste groepen lijken het meest op AH-groepen.Zo’n vraag zou namelijk ook gesteld kunnen wordennaar aanleiding van principe 8 van AH:‘We kunnen erbewust voor kiezen van binnen vredig te zijn, wat erook maar buiten ons gebeurt’.

De principes van Attitudinal Healing1 De kern van ons wezen is liefde.2 Gezondheid is innerlijke vrede. Genezen is angst

laten varen.3 Geven en ontvangen zijn in wezen één.4 We kunnen het verleden en de toekomst loslaten.5 NU is de enige tijd die er is en elk moment is

bestemd om te geven.6 We kunnen leren van onszelf en van anderen te

houden door te vergeven in plaats van te veroor-delen.

7 We kunnen liefde zien in plaats van fouten.8 We kunnen er bewust voor kiezen van binnen

vredig te zijn, wat er ook maar buiten ons gebeurt.9 We zijn leerlingen en leraren voor elkaar.10 We kunnen ons concentreren op het leven als

geheel in plaats van op fragmenten.11 Omdat liefde eeuwig is, hoeft de dood niet als

iets beangstigends te worden gezien.12 Wij kunnen onszelf en anderen altijd zien als

mensen die óf liefde verspreiden, óf een beroep doen op liefde.

De boodschap van de Cursus is, vergeef jezelf, de anderen de wereld voor hetgeen je niet is aangedaan. Dus ver-geef wat je ‘denkt’ dat de ander je heeft aangedaan. Infeite wordt er gezegd dat wat je denkt dat je is aange-daan ‘niet waar’ is. Het is slechts een onjuiste gedachte.The Work van Byron Katie is een praktische methodeom gedachten te onderzoeken en heeft in basis veelovereenkomst met het gedachtegoed van ECIW. Ziedaarvoor bijvoorbeeld het artikel in …van hart tothart.., nr.3 van 2003. In die zin sluiten de Cursus enThe Work goed bij elkaar aan.Alleen de weg waar-langs het gedachtegoed wordt aangeboden verschilt.De Cursus gebruikt 365 lessen en een theorie in hetTekstboek en wil je de ervaring van vrede aanreikendoor ‘de blokkades weg te nemen voor het bewustzijnvan de aanwezigheid van liefde, die jouw natuurlijkerfgoed is’ (T.Inl.1:7).Byron Katie geeft vier vragen en een omdraaiing dieop alle niet-vrede brengende gedachten kunnen wor-den toegepast. Dit om te ontdekken dat er geen enke-le gedachte is, waarvan we kunnen zeggen dat dieabsoluut waar is. Daarmee bevrijden we ons van deinvloed van onze beperkende gedachten op ons leven.

De ervaring van innerlijke vredeIk kan me voorstellen dat je als facilitator of deelne-mer aan een groep, kennis maakt met een methodewaar je anderen in wilt laten delen, vooral omdat hetjou aanspreekt. Je vertelt er iets over en vraagt of erbelangstelling is om kennis te maken met de werkingvan dat gedachtegoed of die methode. En deelnemerskunnen daar ja of nee op zeggen.Als vervolgens blijkt dat de methode van bijvoorbeeldByron Katie het enige is wat men nog wil doen in degroep, dan lijkt het me zinvol de groep niet langer eenAH-groep te noemen, maar een The Work-groep.Alsje een groep echter een AH-groep noemt, lijkt hetvoor de hand te liggen om te blijven werken met deprincipes en richtlijnen van Attitudinal Healing. Enhet kan voorkomen dat je soms een uitstapje maaktnaar iets anders, zoals The Work.Ik zie trouwens regelmatig mensen die na een aantaljaren besluiten een uitstapje te maken naar een anderemanier van werken. Zo zijn er mensen die, nadat ze deCursus hebben gedaan, met AH willen kennismaken.Anderen, die hebben deelgenomen aan AH-groepen,besluiten de Cursus ter hand te nemen.Alles is immersmogelijk en het doel is en blijft onveranderd de erva-ring van innerlijke vrede.De Cursus zegt daarover:‘Theologische overwegingenals zodanig zijn per definitie controversieel, aangezien zeop geloof berusten en daarom aanvaard of verworpenkunnen worden. Een universele theologie is onmoge-lijk, maar een universele ervaring is niet alleen mogelijk,maar zelfs noodzakelijk. Het is deze ervaring waarop decursus aanstuurt’ (VvT.I.2:4-6). De Cursus is dus slechts

één vorm, net zoals AH en The Work dat zijn. Er zijndus vele vormen en we kunnen alle manieren die totdoel hebben om tot de ervaring van innerlijke vrede tekomen als aanvullend zien in plaats van concurrerend.Daar waar de theorie verlaten wordt en we het gebiedvan de ervaring ingaan, daar treffen we ons wezenlijkezelf. De Cursus geeft aan dat het ego veel vragen zalstellen en antwoorden wil. Daarover zegt hij: ‘Maar er isgeen antwoord, alleen een ervaring. Zoek die alleen, enlaat theologie je niet ophouden’ (VvT.I.4:4-5).Dat geldt dus óók voor AH,The Work, de Cursus enalle andere methoden. Ze zijn niet de enige weg. Enhet kan zijn, dat die weg NU voor jou de juiste enmisschien ook de enige weg lijkt. En dat is prima. Enmocht er een moment komen dat de weg je als enigeweg beklemmend voorkomt, dan is het misschien tijdom jezelf de vraag te stellen: ‘Kan ik werkelijk wetendat dit de enige weg is?’Is het niet een heerlijke gedachte dat we het niet foutkunnen doen? l

...van hart tot hart...19nr. 1 - februari 2004...van hart tot hart..

.18 nr. 1 - februari 2004

De richtlijnen voor het werken in AH-Groepen1 Ons doel is aan onszelf te werken, elkaar weder-

zijdse steun te geven en te oefenen in onbevoor-oordeeld luisteren en delen.

2 We erkennen dat het proces dat ieder doormaakt belangrijk is en niet ons oordeel hierover.Geaccepteerd worden in de fase waarin we zijn,maakt het makkelijker anderen te accepteren in plaats van te veroordelen.

3 We delen wat voor ons en voor anderen werkt,in plaats van advies te geven.We laten anderen hun eigen antwoorden vinden.

4 Door onze eigen gevoelens te tonen, ontdekken we gemeenschappelijke ervaringen die ons met elkaar verbinden.

5 We respecteren elkaar als unieke mensen.We erkennen dat ieder zichzelf beter kent dan wie ook.Als we luisteren naar onze innerlijke stem,vinden we ons beste antwoord.

6 We zijn hier om elkaars innerlijke leiding te steunen en elkaar te helpen concentreren op wat werkelijk voor ieder van ons telt.We zijn hier niet om te preken of elkaar te confronteren.

7 De rollen van leerling en leraar zijn onderling verwisselbaar. Ongeacht leeftijd of ervaring gaan ze van de een op de ander over.

8 We oefenen in het samenzijn met anderen,waarbij we leren alleen het licht in hen te zien en niet hun schaduwzijde.

9 Alle informatie die in de groep wordt uitgewisseld is vertrouwelijk.

10 We willen in gedachten houden dat we altijd een keuze hebben tussen vrede en innerlijke strijd, tussen liefde en angst.

Wil RijsterborghFacilitator sinds: 2002Deelnemersaantal groepen: 9 en 8 personen (max. 10)Plaats: buurthuis Fledderus te DelftKosten:€30 voor 8 bijeenkomsten

Mensen bij hun eigen antwoorden brengen‘De mensen uit de groepen zou ik omschrijven alszoekers naar zichzelf, verlangend bevrijd te zijn vanangst, en de wens hebbend te kunnen vergeven.Alsfacilitator is het mijn wens mensen bij hun eigen ant-woorden te brengen: ik geef aan. Ik doe mee met alleoefeningen die ik geef. Mensen kunnen zich daarinook aan mij spiegelen. Mijn faciliteren houdt in: aan-reiken en soms verduidelijken, vragen stellen en ookantwoord geven.Het zou kunnen dat de ochtendgroep mij zou advise-ren: wees zoals je bent en doe zoals je doet. De avond-groep zou wellicht zeggen: laat komen wat komt enlaat je programma los.Aanleiding tot het facilitator-schap was, dat ik het heerlijk vind om met mensen hetgedachtegoed te delen dat we goed zijn zoals we zijn,dat de kern van ons wezen liefde is en dat we onschul-dig zijn en niets hoeven te verbergen. Het faciliterenbrengt me enorme vreugde, dankbaarheid en maakt menederig in die zin, dat ik steeds ontdek dat ik me omniets zorgen hoef te maken. De voorbereiding op deAH-bijeenkomsten zit in mijn hele wezen. Met Dekern van mijn wezen is liefde, sta ik in de rij bij de Aldi.

Met Ik kan in vrede blijven wat er ook maar buiten mijgebeurt, leef ik in situaties die druk of chaotisch zijn.Dat ik goed ben zoals ik ben realiseer ik me 24 uurper dag. Het leven van alledag bereidt mij voor.Mijn kracht als facilitator is, vind ik, dat ik eerlijk durfte zijn en dat ik accepteer wat zich voordoet, of dat nuleuk is of niet.Wat ik graag zou willen kunnen isgeduldig zijn, dat wat er is er volledig laten zijn, zonderinnerlijk daaraan te willen morrelen. Er zijn momentenin de groep, waarvan ik uit mijn evenwicht kan raken.Daar wil ik ‘ja’ tegen zeggen zonder aan dat proces tewillen sleutelen. Ik geniet ervan als ik meen te zien datmensen naar binnen gaan en voor een moment hundiepste waarheid beleven, die ze laat zien dat ze goedzijn zoals ze zijn. Ik heb een goed gevoel over een bij-eenkomst, wanneer ik meen te zien dat bij de mensenhet kwartje valt.Waar ik minder blij mee ben, is als ikhet gevoel heb dat ik alles uit handen geef aan degroep en denk dat ik te weinig stuur.Waar ik tegenopzou zien, is als er een knallende ruzie zou plaatsvindentussen deelnemers - of als men niets meer zegt vanwegeontevredenheid over de bijeenkomst.Voor mijzelfwacht ik nog op het moment dat ik werkelijk innerlijkvrij zal zijn van verwachtingen en van gehechtheid aanresultaten, vrij van mijn eigen idee hoe ik als facilitatormoet zijn.De ideale deelnemer is voor mij iemand die verwon-derd is en blij over zijn ontdekking. Bijvoorbeeld laatstmet een deelnemer die angst had voor de dood en dieontdekte, dat hij dat niet meer is, nadat er in de groepeen paar keer over gesproken was. Met deelnemers diezich niet willen aanpassen aan mijn programma heb ikmoeite, met een deelnemer dus die op mijzelf lijkt.Nog nooit heb ik aanmelders geweigerd. Maar het kanzijn dat ik iemand voorstel, zich af te vragen of degroep wel iets voor hem of haar is.Op dit moment spreekt principe 8 me het meest aan:We kunnen er bewust voor kiezen van binnen vredig te zijn,wat er ook maar buiten ons gebeurt. Ik kan altijd weerterugkeren naar die innerlijke vrede, al kan het weleens een paar dagen duren.Als ik andere facilitatorseen advies zou moeten geven zou dat zijn: wees nietspiritueel maar wees eerlijk. Durf elke negatievegedachte of emotie onder ogen te zien en vergeetvooral niet te lachen om jezelf. Deze tips geef ik vooralook aan mijzelf.In het begin had ik grote angst om te faciliteren,omdat ik bang was dat ik mij aan de mensen in degroep zou kunnen ergeren, als ze te vaak met hetzelfdeverhaal zouden komen. Ik ontdek nu dat dit een oefe-ning in geduld is, me innerlijk niet bemoeien met hetproces waarin iemand zit.’

Annemarie van Unnik

Ik doe mee met alle oefeningenAH-groepen werken volgens een vaste structuur.

Toch is iedere groep anders, want de deelnemers

zijn anders en ook de facilitators. In de rubriek

Facilitators stellen zich voor brengt …van hart tot

hart… verschillende facilitators voor het voet-

licht. Spot aan! Deze keer gericht op:

FA

CIL

ITA

TO

RS

ST

EL

LE

N Z

ICH

VO

OR

Ongeveer tien jaar nadat ik uit dehervormde kerk was gestapt, begonik weer interesse te krijgen in geeste-lijke dingen. Bij de rozenkruisersleerde ik over de gnosis. Dat wasvoor mij aanleiding om een meerja-rige cursus gnostiek bij BramMoerland te volgen. Het bleek voormij ‘een pad met een hart’. Dezecursus mondde dit jaar uit in eenboek van Moerland, Schatgraven inNag Hamadi, dat ik hier wil bespre-ken omdat het een eigen licht werptop Een Cursus in Wonderen, ook alwordt dit boek nergens in de tekstgenoemd en kent de schrijver hetmisschien niet eens.

Moerland onderscheidt drie fasen inde menselijke geschiedenis van hetdenken over goed en kwaad: eenstammenfase, de rechtsstaat en eengnostische fase.De stammencultuur wordt geregu-leerd door bloedwraak. Onrechtdoor een lid van een andere stamiemand aangedaan, wordt gewrokenop die andere stam, niet noodzakelijkop de dader.In een stedelijke omgeving verwatertde stamidentiteit. Dan ontstaatbehoefte aan wetten en dadergerich-te rechtspraak. De Babylonischekoning Hammurabi (1792-1750 VC)verrichtte op dit punt baanbrekendwerk door de codex Hammurabi opte stellen, een wetboek dat voor alle

stammen gold. Het joodse volkkwam hiermee in aanraking tijdensde Babylonische ballingschap en namverschillende elementen over in deoudtestamentische wetten. In hetoude testament fungeert Jahweh alsopperrechter, de profeten als aankla-ger en de koning als scherprechter.Daarnaast leven echter veel elemen-ten uit de stammencultuur door bin-nen de joodse rechtsstaat. Ditverklaart de vele, in onze ogen zinlo-ze, bloedige taferelen, waarover in hetoude testament zo uitvoerig wordtverhaald.De gnostiek wordt door Moerlandbeschreven als een opstand tegenJahweh. De gnostiek laat zich nietleiden door uiterlijke wetten, maardoor innerlijke waarheden. De tek-sten die in 1945 gevonden zijn inNag Hammadi en dateren uit deeerste eeuwen van de christelijkejaartelling, staan in die traditie.

Nu verlaat ik Moerland en maak ikeen overstap naar Een Cursus inWonderen. Ook dit boek lijktgeschreven te zijn in de traditie vande christelijke gnosis. De eindredac-teur van de Nederlandse vertaling,Willem Glaudemans, wees daar aleerder op (Tattwa Bulletin 3, 1996).Een groot deel van de Cursus bestaatuit het ontzenuwen van zonde enschuld als zijnde niet echt, als slechtsproducten van de angsten van het

ego. De hele zichtbare wereld komter trouwens slecht van af. Onslichaam wordt voorgesteld als eenhoopje stof en water, door onszelfgemaakt en in feite losstaand vanonze (denk)geest. Zie bijvoorbeeldde lessen 96, 135 en 136.Voor mijligt hier een grens. Mijn denkenbedriegt mij wel eens, mijn lichaamniet.Moerland signaleert dezelfde trend inde door hem bestudeerde gnostiek.Ik citeer: ‘De gnostiek is niet alleenmaar verdwenen omdat ze door hetkerkelijk christendom bestredenwerd. Een andere oorzaak is zekerook dat de gnostici in de nadagenvan de gnostiek verstrikt raakten inhun eigen beeldspraak, die zij zelftenslotte niet meer verstonden alssymbolisch, en die almaar verderafdreef van het ethisch dualisme vanZarathustra en steeds meer opschoofnaar het lichaam- en wereldverach-tende dualisme van Plato’ (p. 159).

Ik kan dit boek aanraden en speciaalaan diegenen die bijbels zijn opge-voed of geïnteresseerd zijn in EenCursus in Wonderen.

Klaas Vos

Bram Moerland. Schatgraven in NagHammadi; Een inleiding in de gnostiek.Synthese-Mirananda, Den Haag,2002. €16,95

...van hart tot hart...21nr. 1 - februari 2004

Voordat ik begin met het lezen vanHet wonder van vergeving van WillemGlaudemans, hoor ik er al van allesover, variërend van: dit boek heeft mijnleven veranderd en niet om dóór tekomen, tot meesterwerk! Wat mijdirect aanspreekt is de ondertitel:een werkboek.Want je kunt spiritu-ele werken lezen tot in het oneindi-ge, maar het in de praktijk brengenvan het gebodene, gaat het voor jedoen, is mijn ervaring.Het boek bestaat uit drie delen.Deel I - Wat is vergeven? Dit deel behandelt de uitgangspun-ten, waarop het vergevingsmodel vanhet boek rust.Vergeving speelt zichin wezen alleen in jezelf af - en hetgaat erom dat je jezelf en de anderbevrijdt van je oordelen of beschul-digingen, als daad van liefde voorjezelf.Verder worden misvattingenen valkuilen, die je kunt tegenko-men bij waar het om vergeven gaat,uitvoerig besproken.Wie zegt: ‘Dit is onvergeeflijk,’ geeftzichzelf levenslangDeel II - Zeven ingangen tot verge-ven

Dit is het praktische gedeelte. Hetbehandelt zeven categorieën die dehelende ervaring van het wondervan vergeving in de weg staan,namelijk afscheiding, wraak, haat,slachtofferschap, beschuldiging, valsezelfbeelden en ongelijkwaardighe-den.Wanneer je het ontlopen van jebevrijding zat bent, en liever ininnerlijke vrede bent, kun je meteenaan de slag. Je hoeft niet jaren op dedivan bij de therapeut, of te beukenop kussens met een stofzuigerslang.Hoewel daar niets mis mee is. Hetgevraagde is (kort door de bocht):1. Doe enig zelfonderzoek en laatdat uitmonden in een intentieverkla-ring waarin je ‘nee’ zegt tegen hetaanbod van het ego.2.Word ontvankelijk voor deomslag. Zeg ‘ja’ tegen de keerzijdevan het ego-aanbod en bevestig ditin een commitment. Er wordt nietom een ik-zal-het-nooit-meer-doengevraagd. Dat zou maar schuldgevoelopleveren, terwijl vergeven je daar-van juist verlossen wil. Het egowordt níet bestreden. Kamp je metbijvoorbeeld wraakgevoelens, dan leg

je de keerzijde ernaast (acceptatie)en maak je een andere keuze. Eneen kracht die veel groter is dan jepersoonlijkheid vergezelt je in hetproces.God is de liefde waarin ik vergeef(WdI.46)Deel III - Vergeving begeleidenDit deel is bestemd voor mensen dieberoepshalve anderen begeleiden bijvergevingsprocessen.Verder wordener in dit deel allerhande vergevings-modellen vergeleken.Goede begeleiding kan niet zonderinnerlijke leiding

Zoals Willem Glaudemans zelfschrijft: ‘Het Wonder van vergevingis een boek voor vergevers en vak-lui, met Een Cursus in Wonderen alsinspiratiebron’.Sinds ik dit boek gelezen heb, kijkik reikhalzend uit naar grief of gru-wel.Vergeven: ik heb er zin in!

Annemarie van Unnik

Willem Glaudemans. Het wonder vanvergeving. Ankh-Hermes, Deventer,2002. 359blz., €29,50

...van hart tot hart...20 nr. 1 - februari 2004

B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S

Terug naar onschuld is een van deinmiddels vier boeken van PaulFerrini in de serie ‘Reflecties vanhet Christusbewustzijn’. Het boekbestaat uit drie delen: de ontmoe-ting, de leer en de praktijk.In het eerste deel ‘De ontmoeting’vertelt Ferrini hoe hij tot zijn werkgekomen is, hoe de ontwikkeling inhet vertrouwen op de stem van Jezusplaats had in zijn leven. Boeiend ishet gedeelte over zijn ervaringenmet Een Cursus in Wonderen enmet studenten van de Cursus.Ferrini is er heel duidelijk over, datwe ons niet meer de weg door ker-ken en goeroes kunnen laten wijzen.Die weg (p.40) ‘moeten we in onseigen binnenste vinden…We moe-ten onderscheid leren maken.Wemoeten de verantwoordelijkheid op

ons nemen voor ons eigen pad enhet pad van de ander eerbiedigen’.In ‘De leer’ wordt verteld waar hetfeitelijk om gaat. Er is veel bemoedi-ging als het gaat om het bewandelenvan het pad terug naar onschuld.Zoals kijken naar de fouten van deander en ze herkennen als onschul-dige vergissingen. Geen verwijtenmaken, niets dat buiten onszelfgezocht wordt.Prachtige tekst trof ik aan waar hetgaat over het toekeren van de anderewang. De betekenis daarvan is nietiemand uitnodigen nogmaals het-zelfde te doen, maar iemand in degelegenheid stellen een andere keuzete maken (p.62).In feite worden we alsmaar uitgeno-digd niet mee te doen aan schuldig-verklaringen. Niet van onszelf en

niet van de ander. ‘Omdat je er geenaanstoot aan neemt als men je onte-rechte verwijten maakt, weiger jehet mikpunt van hun projecties tezijn. Je koppelt hun pijn niet aan dejouwe, hun boosheid niet aan dejouwe, hun gevoel van waardeloos-heid niet aan het jouwe. Je spiegeltiemand zijn onschuld terug door teweigeren hem schuldig te verkla-ren’(p.72). Daardoor blijf ik natuur-lijk in contact met mijn eigenonschuld en die van de ander.Een stukje wat me ontzettend raaktewas: ‘Doe wat je altijd al gewildhebt.Als niemand je ervoor wilbetalen, doe het dan gratis.Als nie-mand je aanmoedigt, verdubbel danje inspanningen. Houd je gave - jetalent - niet achter’ (p.104).In deel drie, ‘De praktijk’, vind je

Doe wat je altijd al gewild hebt

Lichaam- en wereldverachtend dualisme

Het wonder van vergevingB

OE

KB

ES

PR

EK

ING

BO

EK

BE

SP

RE

KIN

G

BO

EK

BE

SP

RE

KIN

G

antwoorden op vragen als ‘Hoe doeje dat dan?,Wat helpt en wat werkt?’Ferrini spreekt daar vanuit zijn eigenervaring met onder andere stilte, eenmantra, relaties, onzelfzuchtig optre-den en luisteren.Hij schrijft over zijn beleving vanJezus. ‘Ik ervaar Jezus als de belicha-ming van mededogen, die me in eenliefdevolle omhelzing vasthoudtwanneer ik huil om de liefde die ikkwijtraakte en de fouten die ikbegaan heb. En ik ervaar hem ook inhet meedogenloze wegkappen vanmijn gehechtheden en valse overtui-

gingen’ (p.134). Ferrini zegt datJezus, zijn leermeester, beslist niet devrome, van zijn eigen goedheidovertuigde leraar is die men van hemgemaakt heeft. ‘Hij is een onophou-delijke onruststoker, een nar in opti-ma forma, een dichter, een dwaas eneen revolutionair. Hij tart elke logi-ca. Hij vertegenwoordigt de volheidvan het menszijn, met alle eigenaar-digheden en charmes van dien. Hij isauthentiek, oprecht en realistisch. Ikheb het allemaal leren kennen enwaarderen’ (p.134). Ik begrijp uitFerrini’s woorden dat zijn beleving

van Jezus hem behoorlijk in bewe-ging houdt.Ook dit boek van Ferrini raakt meweer in mijn hart. De woorden dieik lees, worden moeiteloos ontvan-gen en zijn troostend en bemoedi-gend voor de realisering van mijnbesef van onschuld.

Els Thissen

Paul Ferrini. Terug naar onschuld.Ankh-Hermes, Deventer, 2001. 136blz., €13,50

nr. 1 - februari 2004 nr. 1 - februari 2004 ...van hart tot hart...23...van hart tot hart..

.22

B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S B O E K E N C D ’ S

Heel bestaat uit 123 kaarten metideeën gebaseerd op Een Cursus inWonderen en uit een boekje metdeze 123 ideeën, aangevuld met eenuitleg.Tussendoor staan stukjes tekstdie te maken hebben met het ont-staansproces van dit boekje.Joos Bouwmeester heeft een eigenmanier gevonden om zich uit tedrukken, als gevolg van haar per-soonlijke weg door Een Cursus inWonderen. Zij zegt de Cursus ener-zijds als liefdevol en anderzijds alsweinig steunend naar het leven ineen lichaam te ervaren. Ze zegt datwe pas kunnen ervaren dat ieder vanons een uitdrukking van de creatieveKracht is, wanneer we, naast hetervaren van de subtiliteit van dekrachten op geestelijk niveau, ditook lichamelijk kunnen ervaren. Datwas wat haar betreft het motief omdit boekje te maken en dit heeft totgevolg dat je in de tekst regelmatigwordt gevraagd je handen op hart of

buik te leggen, zittend of staand.Ook krijgt de (manier van) ademha-ling ruim aandacht. Dit om tot eenlijfelijke ervaring te kunnen komenvan wat de tekst op de kaartjes en inhet boekje aanreikt. Ze sluit eeninleidend stukje voor in het boek,getiteld ‘Uitgangspunten’, dan ook afmet de zin:‘Voel jezelf, in jelichaam’.

Wat de inhoud van het boekjebetreft. Het bestaat uit zes delen.Deel 1, Loslaten, bestaat uit 37ideeën met betrekking tot het losla-ten van ons beeld van de werkelijk-heid. Dit deel komt globaal overeenmet de eerste 50 lessen van deCursus. Daarna wordt het directeverband tussen de lessen en deideeën minder herkenbaar. Dat lijktme overigens geen enkel probleem,want het gedachtegoed van deCursus is duidelijk in de ideeën aan-wezig.Verdere delen van het boekjezijn Koesteren, Laten Zien, Ontvangen,Laten Zijn en Toevertrouwen aan Wat-Is.Het woord God komt in het boekje

niet voor.Wel trefik woorden aanals Centrum,Bron en Dat-wat-Is. Dat maakt deideeën voor som-migen wellicht ineerste instantietoegankelijkerdan de Cursus.Maar uiteindelijkmoet alle stressrond een idee alsGod er natuurlijkook aan gelovenvoor iemand diein innerlijkevrede wil leven!En misschiengeldt dat ookvoor ideeën rondhet lichaam en degeest.Wat hetmotief van JoosBouwmeesterook geweest magzijn om dezekaarten te maken,

en of je dat motief als beoefenaarvan Een Cursus in Wonderen nu welof niet onderschrijft, Heel is mooi enkan naar mijn idee behulpzaam zijnbij het blijven oefenen rond hetervaren van innerlijke vrede.De illustraties van de hand van CarolGrigg, in het boekje en achterop dekaarten, moeten ook vermeld wor-den. Ze zijn van absolute schoon-heid! Ik kan niet anders zeggen dandat wat hier voor me ligt, tekst enillustraties, met liefde en inspiratietot stand moet zijn gekomen.Heel is ook in het Engels uitgebrachtals Wholeness. De opbrengst van Heelkomt geheel ten goede van SOS-kinderdorpen.

Els Thissen

Joos Bouwmeester. Heel, 123 kaartenplus boekje. Gopher Publishers,Groningen, 2003. 175 blz., €27,te bestellen via www.gopher.nl ofGopher Publishers, Postbus 70080,9704 AB Groningen

Heel is mooi

Ik hoef niets te doenMarianne Williamson is bij velenbekend door haar boek Terugkeernaar liefde.Van velen hoor ik dat zehet gedachtegoed van Een Cursus inWonderen toegankelijk heeftgemaakt, door haar taalgebruik en detoepassing van de ideeën op vooriedereen herkenbare alledaagse pro-blemen.Op de in het Nederlands ingespro-ken CD Ik hoef niets te doen (inge-sproken door Maja Hamoen), komtin respect afdwingende sneltreinvaarteen veelheid van ideeën uit ECIWaan de orde. De CD bestaat uit tweegedeelten: de ideeën en een medita-tie. Deze twee delen vloeien zonderovergang in elkaar over.Een aantal van de ideeën, zoalsgeformuleerd op de CD zijn:• In het heilige moment vind je het

Antwoord op een probleem, als je

maar bereid bent om je eigen antwoorden opzij te zetten.

• Loslaten is verantwoordelijkheid nemen.

• Bemoei je niet met het probleem dat je denkt te hebben.

• In vrede zijn is voorwaarden-scheppend.

• Het loslaten van vooronderstel-lingen leidt tot wonderen.

• Een probleem aan de Heilige Geest geven is gebruik maken van de eigen macht.

• Laat gehechtheid aan resultaat los.• Ik hoef niets te doen.

Bij al deze ideeën wordt uitleg gege-ven en daarbij wordt geanticipeerdop vragen die mensen kunnen heb-ben.Het spreektempo is vrij snel eniemand die niet bekend is met het

gedachtegoed van de Cursus zalwaarschijnlijk vaker naar de tekstmoeten luisteren.Storend vind ik het veel gebruiktewoordje ‘moeten’, vooral metbetrekking tot meditatie. De medita-tie zelf vind ik prachtig door zijneenvoud. Deze is gericht op hetoplossen van een probleem met allepersonen en omstandigheden diedaarbij horen, door de Meester (inonszelf) en niet door ons ego.Ik hoef niets te doen.

Emilia van Leent

Marianne Williamson, Ik hoef niets tedoen. De ZAAK, Groningen, 2002.Speelduur ± 48 min., €18,50

CD

-BE

SP

RE

KIN

G

KA

AR

T &

BO

EK

BE

SP

RE

KIN

G

BO

EK

BE

SP

RE

KIN

GB

OE

KB

ES

PR

EK

ING

Ferrini schrijft een boekje overzonde, schuld en verzoening. Hetverbaast me dat hij het woord zondegebruikt, aangezien hij zijn wortelsmede in Een Cursus in Wonderenheeft en de Cursus er duidelijk overis dat zonde niet bestaat. Ferrini ver-vangt het woord ‘zonde’ soms door

fout of vergissing. Het begin van hetboekje vond ik wat theoretisch. Hetmidden, waar hij uitgebreid spreektover terrorisme naar aanleiding vande vliegtuigaanslagen in New York,en economisch terrorisme, vond ikmeer een pamflet dat voornamelijkde Amerikaanse situatie beziet. Het

eind van het boekje vond ik aardig.

Els Thissen

Paul Ferrini. Verboden vruchten; Lichtop zonde, schuld en verzoening. AnkhHermes, Deventer, 2003. 137 blz.,€12,95

Zonde, schuld en verzoening

Phoebe Lauren heeft al eerder eenboekje geschreven, dat ging over dedood van haar zoon Marcus dieeen zogeheten sterrenkind was. Hetnu verschenen boekje gaat oversterrenkinderen in het algemeen.In deel I beschrijft Lauren wie desterrenkinderen zijn en waarom zeop aarde zijn.Volgens haar komenze van verre sterren naar de aardeom de planeet en haar bewoners tehelpen. Sterrenkinderen zijn vol-gens haar weer andere kinderen

dan nieuwetijds en indigo kinde-ren. Sterrenkinderen zijn er altijd algeweest en de laatste 50 jaar is ersprake van een golf van incarnaties.We zitten, zo zegt ze, nu op hethoogtepunt van die golf.In deel II geeft Lauren richtlijnenvoor de opvoeding van sterrenkin-deren. Onder andere in de hoofd-stukken Liefdevol luisteren,Vertrouwen en In veilige handen:van hart tot hart.Wat ze daar in aanreikt lijkt regel-

recht te stammen van AttitudinalHealing. Dat is ook niet zo ver-wonderlijk wetende dat PhoebeLauren een van de eerste directeu-ren was van het Centrum voorAttitudinal Healing, dat toen inTiburon, Californië gevestigd was.

Anja van Aarle

Phoebe Lauren. De sterrenkinderenzijn onder ons. Petiet, Laren, 2003.183 blz., €14.90

Een golf van incarnaties

Illustratie:Willem Hanhart

WW

W.A

HN

L.O

RG

ABONNEMENT!

Gun uzelf een abonnementop jaargang 2004, door overmaking van:

• Nederland: €14 of meer op postgiro 8905507

• België: €20 of meer op rek.nr. 088-2190186-18, Dexia Bank Maasmechelen

• Overige landen: €20 of meer op postgiro 8905507

t.n.v. Stichting Centrum voor Attitudinal Healing te Moorveld onder vermelding van:

Abonnement 2004. Als u een abonnement op een lopende jaargang neemt

worden de reeds verschenen nummers nagezonden.

Een abonnement loopt tot wederopzegging.

Gun uw favoriete man een abonnement!Een abonnement cadeau geven kan door overmaking van het abonnementsgeld en

het sturen van een kaartje met uw naam en adres en naam en adres van degene

voor wie het abonnement bestemd is.