Body

startschot Jessa Ziekenhuis

Per

sone

elsm

agaz

ine

Jess

a Zi

eken

huis

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

Jaar

gang

2 -

num

mer

7

van a tot z

Jessa Star Night

JESS!

Werkgroep schoonmaak

De nieuwe arbeidsartsen

2

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

Een jaar geleden verscheen het eerste nummer van Jess!,

het personeelsblad van ons nieuwe fusieziekenhuis.

Intussen zijn we ruim een jaar verder en staan we voor

belangrijke nieuwe uitdagingen in de fusie. Het afgelopen

jaar waren het vooral de ‘niet-kerndiensten’ - ondersteu-

nende diensten zoals ze ook wel genoemd worden - die

in de praktijk te maken kregen met samenvoeging van

diensten, verhuis naar een andere campus en afstemming

van werkwijzen. Een eerste noodzakelijke stap binnen

ons fusieziekenhuis, die van alle betrokken medewerkers

heel wat flexibiliteit verwachtte. Maar de weerslag op

de andere diensten in ons ziekenhuis bleef eerder beperkt. Binnen de kerndiensten

stond in 2010 alleen de centralisatie van de afdeling kinder- en jeugdgeneeskunde

op het programma.

Met de centralisatie van de afdeling spoedgevallen is de voorbije maand echter een

gigantische stap in het fusieproces gezet. De samenvoeging van spoed heeft immers

een belangrijke weerslag op alle medische diensten en het hele artsenkorps binnen

Jessa. De effecten van de fusie zijn hiermee voor het eerst sterk voelbaar zowel

naar de buitenwereld toe als in vrijwel alle geledingen van onze organisatie. Ook de

dragers van de fusie ervaren het: om het doel op langere termijn te bereiken zijn er

soms maatregelen op korte termijn nodig die niet altijd zijn zoals we die zelf wensen.

En dat vraagt toch wel een aanpassing. Uiteraard is de aanpassing het grootst voor

de artsen en medewerkers van de spoedgevallendienst zelf. Vooral het spoedgeval-

lenteam dat van campus SA naar campus VJ verhuisd is, zet toch wel een stap in het

duister. Dergelijke veranderingen brengen onzekerheid en zelfs onrust mee. Dat is

normaal. Normaal is ook dat bij de samenvoeging van een dienst die een dergelijke

weerslag heeft op de rest van het ziekenhuis, er heel veel druk op de ketel zit. Je

kan de centralisatie van spoed echt wel de lakmoesproef noemen. Als deze oefening

zonder al te grote problemen verloopt, zitten we op het juiste spoor voor alles wat

volgt....

Naast de centralisatie van de afdeling spoedgevallen, is er in de afgelopen week nog

een, weliswaar kleinere, maar zeker ook belangrijke stap gezet. Zo verhuisde het ma-

gazijn van campus VJ naar een externe locatie in Ekkelgaarden (zie pagina 23). In een

eerste fase moet de verhuis het huidige plaatsgebrek op campus VJ opvangen, maar

dit biedt ons meteen ook de mogelijkheid om in een latere fase alle magazijnen van

de Hasseltse campussen onder te brengen op één locatie. Zo vermijden we dubbele

processen en kunnen we werken vanuit één centraal toeleveringspunt. Efficïentere

en kwalitatieve dienstverlening, het is en blijft een belangrijke uitdaging binnen het

hele fusieverhaal.

Rudi Pluymers

Adjunct algemeen directeur

Directeur bedrijfsvoering

Column

De echte fusie is begonnen

2

Redactie:Luc Colla, Erna Desiron, Miranda Follong, Kristof Hayen, Ludo Hermans, Christa Meekers, Eddy Reners, Katrien Vangrunderbeeck, Gilberte Vrancken, Lieve Verbiest, Nadine Willems en Brigitte Celis

Hoofd- en eindredactie:Brigitte Celis

Verantwoordelijke uitgever:Dr. Yves Breysem, Jessa Ziekenhuis, maatschappelijke zetel: Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt

Werkten ook mee aan dit nummer:Rudi Pluymers, Katleen Oris, Miet Hilkens, Wim en Kim Bonné,dr. Annelies Mullens, Paul Janssen, Nathalie Cardinaels, dr. Jan Vanoeteren, dr. Marie-Anne Reulens, Anja Scheelen, Rita Olaerts, Eveline Claes, team ziekenhuishygiëne, Mirèse Gevers, Thijs Nelis

Op de cover:Ellen Corthouts en Najat Seddikï

Personeelsfeest Jessa Star Night

Campagne handhygiëne

Nieuwjaarsdiner JOZ-senioren

Dr. Didier Nolens verzamelt

JessabroersWim en Kim Bonné

Missen is menselijk!Jessa Star Night

914

21222416

Werkgoep schoonmaak Mensura Teamcompas 1 500 000 maaltijden4 6 10 26

4

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

Werkgroep schoonmaak verhoogt betrokkenheid

Teamleidster Inga Byloos werkt sinds 7 juni 2010 op campus SA. “De

eerste maanden loop je verloren in zo’n grote organisatie,” lacht ze. “Maar

intussen ken ik al onze medewerkers.” Als lid van de werkgroep ziet Inga

duidelijk de meerwaarde van dit initiatief. “De actiepunten van de maand

worden goed onthaald en de bekendmaking via postertjes werkt prima.

Medewerkers komen regelmatig met vragen over hoe ze iets precies moe-

ten doen. Woensdag waterdag is bijvoorbeeld de vaste dag om sanitair

te ontkalken. We werken daarvoor met nieuwe borstels die ik dan even

samen met hen uitprobeer. Medewerkers komen ook regelmatig zelf met

een aandachtspunt.” Ook het campus-

overschrijdende karakter van de werk-

groep ziet Inga als een pluspunt. “Op

campus VJ is men net gestart met het

nieuwe systeem dat op de andere cam-

pussen al iets langer toegepast wordt. Er

zullen op campus VJ ongetwijfeld vragen

of problemen naar boven komen. Dan is

het fijn dat we hen daarmee verder kun-

nen helpen. En vanuit campus SU komen

weer andere ideeën naar boven. Ja, het

klikt wel binnen de werkgroep.”

"Medewerkers komen regelmatig met vragen of een aandachtspunt"

De werkgroep schoonmaakIn de werkgroep zetelen:

• Miet Hilkens, diensthoofd schoonmaak

• Sonja Wijnants, medewerker schoonmaak campus SU

• Noëlle Vanspauwen, medewerker schoonmaak campus SA

• Inga Byloos, teamleidster schoonmaak campus SA

• Rosette Meelberghs, medewerker schoonmaak campus VJ

• Miet Aendekerk, teamleidster schoonmaak campus VJ

• Annemie Geerts, teamleidster schoonmaak campus VJ

inds het najaar 2010 is er binnen de dienst schoonmaak een werkgroep kwaliteit actief die bestaat uit schoonmaakmedewerkers en teamleidsters van de verschillende campussen. Door dit initiatief krijgen medewerkers de kans om zelf mee te denken en kan de standaardisering van de schoonmaak op de drie campussen beter verlopen. Een eerste belangrijke realisatie van de werkgroep is het ‘actiepunt van de maand’. Daarnaast wordt gewerkt aan een inwerkmap voor nieuwe collega’s.

S

Miet Hilkens

5

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

“Tot voor kort hadden we binnen de schoon-

maak op de drie campussen de traditie om

beslissingen en initiatieven vanuit de leiding

te nemen,” vertelt diensthoofd schoonmaak

Miet Hilkens. “Toen vanuit personeelszaken

de vraag kwam om mee te werken aan een ex-

periment rond het verhogen van de medewer-

kersbetrokkenheid was dat het ideale duwtje

in de rug om hier verandering in te brengen.”

Ideeën vanuit de werkvloerDe eerste stap om de betrokkenheid te ver-

hogen, was de oprichting van een werkgroep.

“We willen medewerkers via de werkgroep

zelf laten meedenken en met ideeën laten

komen om de werking en de kwaliteit te ver-

hogen. Op die manier krijgen ze een grotere

betrokkenheid tegenover hun eigen dienst,

het ziekenhuis als geheel en de patiënt. Het

enthousiasme bij de werkgroep is groot. Het

helpt ook dat de leden van de werkgroep

tussen de mensen op de werkvloer staan. Al

heeft dit initiatief zeker tijd nodig om nog te

groeien,” aldus Miet.

WisselwerkingDe werkgroep is ook een ideale manier om

schoonmaakmedewerkers van de drie cam-

pussen met elkaar in contact te brengen. “Dit

bevordert de informatie-uitwisseling over de

campussen heen. Mensen leren er van el-

kaar en kunnen dit meteen ook toetsen aan

de praktijk. Het doel op langere termijn is

dat we op de drie campussen op eenzelfde

kwaliteitsvolle en professionele manier onze

schoonmaakdiensten verlenen.”

Actiepunt van de maandEen eerste concrete realisatie is het ‘actie-

punt van de maand’ dat dient om bepaalde

items extra in de kijker te zetten. Het eerste

actiepunt vestigde de aandacht op de ver-

nieuwde procedure MRSA en Clostridium, het

tweede op het ontkalken van sanitair. “Dit ac-

tiepunt kreeg de naam ‘woensdag waterdag”,

een idee van Rosette die in de werkgroep

zetelt,” vertelt Miet. “Voor de bekendmaking

van de actiepunten worden we ondersteund

door de dienst communicatie. De bekendma-

king gebeurt via posters die voorzien zijn van

een logo dat speciaal hiervoor ontwikkeld is.

Zo weten onze medewerkers onmiddellijk: ‘dit

heeft met mijn werk te maken’. De A3-posters

hangen in bergruimten en plaatsen waar

schoonmaakmedewerkers verzamelen. Daar-

naast is er een A4-postertje voorzien voor de

werkmap of de berging op de afdeling.”

Werkgroep is aanspreekpuntDe teamleidsters en medewerkers van de

werkgroep zijn aanspreekpunt voor alle me-

dewerkers van de schoonmaak. “Zij zitten in

de ideale positie om vragen of problemen te

signaleren of op de werkvloer bepaalde han-

delingen voor te doen. Ik vind het trouwens

bijzonder belangrijk dat onze medewerkers al-

les kunnen zeggen tegen ons. Tijdens de op-

startsessie van ons zorgcluster hebben we de

leden van de werkgroep officieel voorgesteld.

Maar ook andere medewerkers die geïnteres-

seerd zijn, kunnen zich kandidaat stellen voor

de werkgroep.”

Inwerkmap en opleidingNaast de actiepunten van de maand is de

werkgroep bezig met de ontwikkeling van

een inwerkmap voor nieuwe medewerkers.

In deze infobrochure komt zowel algemene

als campusgebonden informatie. “Los van

de werkgroep zijn we intussen ook gestart

met opleidingen op campus VJ,” vertelt Miet.

“Eerst krijgen de schoonmaakmedewerkers

een theoretische sessie over onder meer pro-

ducten, doseringen, e.d. ’s Anderendaags gaan

we zelf mee de werkvloer op voor de praktijk-

toepassing. Op de beide andere campussen zijn

deze opleidingen al een tijdje achter de rug.”

Werkgroep schoonmaak verhoogt betrokkenheid

Sonja Wijnants zetelt vanuit campus SU in de werkgroep. “Bij het eer-

ste actiepunt van de maand heb ik heel veel reacties van mijn collega’s

gekregen. Er wordt overlegd over wat er precies veranderd is en colle-

ga’s vragen elkaar raad. Over het tweede actiepunt hoor ik iets minder.

Maar dat heeft vooral te maken met het feit dat we momenteel enorm

veel zieken binnen onze groep hebben. We hebben het dus bijzonder

druk om dit op te vangen.” Sonja is blij dat ze in de werkgroep zit. “Ik

hoop dat ik dit nog lang kan blijven doen en wil het ook echt heel se-

rieus nemen. Ik merk voor mezelf dat ik alerter ben en kritischer naar

mijn eigen werk kijk. Daarnaast zet het

mij ook aan om vooruit te denken en

samen met onze teamleidster te be-

kijken wat op onze campus beter kan.

Die dingen neem ik dan mee naar de

werkgroep.” Ook de samenstelling van

de werkgroep over de campussen heen

vindt Sonja een goede zaak. “Er wordt

zo heel wat informatie tussen de cam-

pussen uitgewisseld en gekeken hoe

anderen iets aanpakken.”

Rosette Meelberghs werkt op campus VJ sinds juni 2009. “Maar in die

tijd zijn er toch al een aantal dingen binnen de schoonmaak veranderd.

Voor mensen die hier al lang werken is dat soms vreemd. In het begin

zijn sommigen wat sceptisch, bijvoorbeeld ook over het actiepunt van de

maand. Maar dat duurde maar even. Nu krijg ik regelmatig vragen. Mijn

collega’s kunnen ook altijd terecht bij de adjuncten (teamleidsters), maar

sommigen spreken mij gemakkelijker aan omdat ik zelf op de werkvloer

sta. Ze weten dat ze nieuwe ideeën ook aan mij kunnen doorgeven om

te bespreken binnen de werkgroep. Ook toen ik nog niet in de werkgroep

zat, vond ik het belangrijk aandachtspunten

aan de leidinggevenden te signaleren. Ik

heb als leidinggevende in de voedingsin-

dustrie gewerkt en weet hoe belangrijk het

is om signalen vanuit de werkvloer te krij-

gen.” Ook over de werking in de werkgroep

is Rosette positief. “Je pikt er dingen van

elkaar op en het is prettig collega’s van de

andere campussen te leren kennen. Ook het

clusterevenement was bijvoorbeeld heel

fijn. Eigenlijk zou ik best eens een kijkje op

de andere campussen willen nemen.”

"Ik ben alerter en kijk kritischer naar mijn eigen werk"

“Ik zou wel eens een kijkje willen nemen op de andere campussen"

6

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

Jess: U bent sinds enkele weken actief in

ons ziekenhuis. Wat is uw eerste indruk?

Dr. Vanoeteren: “We zijn nog volop bezig met

het leren kennen van mensen en comités

waarin we voortaan participeren. Maar je

merkt wel meteen dat het Jessa Ziekenhuis

in een dynamisch fusietraject zit. Als arbeids-

geneeskundige dienst hebben we daar oog

voor want een dergelijk veranderingstraject

betekent een extra stressfactor voor mede-

werkers. Een ander opvallend feit is dat het

ziekenhuis een toonvoorbeeld is op het vlak

van ‘gezondheidsminded’ zijn. Zo is er via de

werkgroep gezondheidspromotie duidelijk

aandacht voor het welzijn van de medewer-

kers op allerlei vlakken. Dat beleid willen wij

verder ondersteunen. Zo kunnen alle mede-

werkers gratis een cholesterolmeting laten

doen tijdens hun periodiek onderzoek. De me-

dewerkers van campus VJ kenden dit al, voor

campus SA en SU is dit nieuw. Medewerkers

met verhoogde cholesterolwaarde krijgen ge-

richt advies en worden jaarlijks opgevolgd.”

Gaat u ieder op een vaste campus of cam-

pussen werken of campusoverschrijdend?

Dr. Vanoeteren: “Ons hele team van artsen en

verpleegkundigen zal campusoverschrijdend

werken. Zo leren we snel de campusspeci-

fieke aandachtsgebieden die er in deze fase

van de fusie nog zijn en stellen zich geen

problemen in geval van afwezigheid van een

collega.”

Wanneer bent u aanwezig in het ziekenhuis?

Dr. Reulens: “Op campus VJ zijn we op dinsdag

Mensura is nieuwe externe dienst voor

preventie op het werk

inds 1 januari van dit jaar is Mensura de nieuwe externe dienst voor pre-ventie op het werk van het Jessa Ziekenhuis. Mensura vervangt de vroegere diensten Idewe (campussen SA en SU) en Arista (campus VJ). Na de fusie diende het zieken-huis over te gaan tot één dienst. Omwille van kwaliteits- en financiële criteria viel de keuze op Mensura. De nieuwe arbeidsartsen zijn dr. Jan Vanoeteren en dr. Marie-Anne Reulens. Jess had een gesprek met hen.

S

• Uitvoeren van wettelijke op-

drachten op medisch vlak: peri-

odiek onderzoek, onderzoek na

ziekte, zwangere medewerkers,

bemiddelaar bij het aanpassen

van de werkpost na ziekte, ...

• Periodieke bedrijfsrondgangen:

inschatten van arbeidsgenees-

kundige risico’s (ergonomisch,

biologisch, toxicologisch, ...)

• Aanleveren van anonieme sta-

tistieken (groepsrapporten, ...)

• Ondersteuning van de preventie-

dienst Jessa met het oog op de

veiligheid van de medewerkers

• Ondersteunen van het bestaan-

de gezondheidspromotiebeleid

van het Jessa Ziekenhuis

• Bijwonen van comités zoals

comité voor preventie en be-

scherming op het werk, sociale

overlegorganen, ziekenhuis-

hygiëne, ....

• ....

Takenpakket in een notendop

Dr. Jan Vanoeteren

Gehuwd, vader van 3 kinderen: Xanne (23), Jan-Robrecht (21) en Toon (17)

Opleiding: geneesheer-specialist in de arbeidsgeneeskunde

Bijkomende opleidingen: veiligheidsdeskundige niveau 1, duikarts, radioprotectionist, milieudeskundige

Ervaring: • 5 jaar inwendige ziekten

(o.a. cardiologie in UZ Antwerpen, Vesaliusziekenhuis Tongeren, algemeen inwendige en gastro-enterologie in St. Trudo St. Truiden

• Arbeidsgeneesheer sinds 1990 bij Gedilo, later gefuseerd met Interkempen tot Encare. Geduren-de meerdere jaren geneesheer-directeur van deze dienst.

• Nu: arbeidsgeneesheer en regio-naal directeur voor Limburg/Kem-pen/Vlaams Brabant bij Mensura EPPBW (fusie tussen Mensura en Encare).

en donderdag aanwezig, op campus SA is dat

maandag. Voor campus SU blijven een aantal

dagen per jaar ingepland. Daarnaast voeren

we op campus VJ op woensdag en vrijdag

medische onderzoeken uit bij medewerkers

van andere bedrijven. Dit biedt als voordeel

dat er op die dagen - indien nodig - dringende

raadplegingen van Jessamedewerkers tussen

geschoven kunnen worden.”

Dr. Vanoeteren: “Voor noodgevallen voorzien

we een 24-uurs bereikbaarheid via mijn gsm-

toestel. Het kan dan gaan om psychologische

bijstand ’s nachts bij een traumatische erva-

ring, enz...”

Een externe dienst voor preventie op het

werk is gebonden aan een aantal wette-

lijke opdrachten. Welke meerwaarde kan

Mensura daarnaast bieden?

Dr. Vanoeteren: “We zijn een Limburgse dienst

die zeer vertrouwd is met de werking in Lim-

burgse ziekenhuizen. Deze ervaring helpt bij-

voorbeeld bij het inschatten van risico’s e.d.

Daarnaast heb ik zelf een aantal jaren als arts

in de ziekenhuissector gewerkt. Een ander

pluspunt is ons zeer geavanceerd elektronisch

gezondheidsdossier. Medewerkers die voor

een periodiek onderzoek langskomen, zullen

merken dat ze –afhankelijk van hun jobin-

houd- een aantal screeningslijsten krijgen in

te vullen. Door anonieme verwerking van deze

gegevens krijgen we een goed beeld van fac-

toren zoals rugbelasting, psychosociale belas-

ting, enz... Let wel: ons systeem staat volledig

los van de elektronische systemen van Jessa.

De privacy is dus steeds gewaarborgd!”

Dr. Reulens: “Zelf zit ik in mijn voorlaatste jaar

arbeidsgeneeskunde. Het feit dat ik mijn the-

sis in het Jessa Ziekenhuis ga maken, levert

ook een win-winsituatie op.”

7

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

Is het voor een arbeidsgeneeskundige

dienst moeilijker werken in een zieken-

huis?

Dr. Reulens: “Andere bedrijven durven de ex-

terne dienst voor preventie op het werk wel

eens als een verplichting te zien waaraan ze

nu eenmaal moeten voldoen. In ziekenhuizen

is men per definitie met gezondheid bezig en

kijkt men er dus anders tegen aan. Ook het

feit dat het Jessa Ziekenhuis zo gezondheids-

minded is, maakt het voor ons boeiend.”

Dr. Vanoeteren: “Aan de andere kant krijg je

in een ziekenhuis te maken met een zeer

kritisch publiek van artsen en andere profes-

sionele gezondheidswerkers naar arbeidsge-

neeskundige taken toe. We moeten bewijzen

dat we een toegevoegde waarde kunnen en

zullen zijn in het welzijnsbeleid. Belangrijk in

dit geheel is dat wij volledig neutraal werken.

Dat betekent dat we in moeilijke situaties

onpartijdig oplossingen zoeken tussen werk-

nemer, werkgever, vakbondsafgevaardigden,

enz. We hopen dat medewerkers die hulp

nodig hebben, ons weten te vinden. Soms is

de drempel veel lager om een probleem van

bijvoorbeeld overbelasting of ongewenst ge-

drag bij een neutraal en extern persoon aan

te kaarten dan binnen je eigen organisatie.”

Mensura is nieuwe externe dienst voor

preventie op het werk

Naast de twee arbeidsartsen voorziet Mensura drie vaste verpleegkundigen voor

ons ziekenhuis. Het gaat om Penny Roosebrouck, Paul Claes en Isabelle Maufort.

Centraal contactpersoon is Penny Roosebrouck. Zij staat in voor de planning en is

dus het aanspreekpunt voor alle afspraken.

Penny is te bereiken op:

• campus VJ: op dinsdag en donderdag (8u20-16u40), tel. 011 30 96 91

• campus SA, maandag (8u20-12u en 13u-17u), tel. 011 28 97 13

Penny Roosebrouck is contactpersoon

Dr. Marie-Anne Reulens

Moeder van 2 zonen: Jarne (8) en Tibe (6)

Opleiding: huisartsgeneeskunde en sportgeneeskunde

Bijkomende opleiding: arbeidsgeneeskunde (voorlaatste jaar)

Ervaring: • Huisarts in Edegem (1999-2005)• Regulatory affairs coordinator

San Antonio Texas, USA (2005-2008)

• Sinds 2008: arbeidsarts bij Mensura

8

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

Eén spoedgevallendienst in Hasselt

De twee diensten gespecialiseerde spoedgevallen van ons zieken-huis zijn sinds 24 januari 2011 samengevoegd op campus Virga Jesse. Deze samenvoeging is een complex project met impact op vrijwel alle medische diensten van het ziekenhuis. Er ging dan ook maanden voorbereiding aan vooraf. Jaarlijks komen er meer dan 40.000 patiënten naar onze dienst spoedgevallen. Daar-van wordt 40 procent verder gehospitaliseerd. Op de spoedgeval-lendienst werken 13 urgentieartsen en 58 medewerkers. In een volgend nummer van Jess polsen we graag eens bij enkele van hen hoe deze samenvoeging precies aangepakt en verlopen is.

9

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

Iets meer dan 6% van de gehospitaliseerde

patiënten in acute ziekenhuizen lopen een

ziekenhuisinfectie op, met hierdoor een toe-

name van mortaliteit, hospitalisatieduur en

dus ook gezondheidskosten. Het is algemeen

bekend dat handhygiëne de belangrijkste

maatregel is ter preventie van de overdracht

van micro-organismen. Handhygiëne behoort

dan ook tot een van de belangrijkste prioritei-

ten voor ons ziekenhuis, omdat het cruciaal is

in het leveren van veilige en kwalitatief hoog-

staande zorg.

“Helaas moeten we vaststellen dat de nale-

ving van de handhygiënevoorschriften (com-

pliance) bij de gezondheidswerkers gemiddeld

minder dan 60% bereikt. Sensibilisatiecam-

pagnes rond handhygiëne slagen erin deze

percentages tijdelijk te verbeteren. Dankzij

herhaling van de nationale campagnes hand-

hygiëne zien we een consolidatie van deze

positieve tendens,” legt dr. Luc Waumans uit.

VoormetingEvenals de voorbije jaren verloopt de huidige

campagne in drie fasen. Tijdens de voorme-

ting van 15 november tot 15 december de-

den de ziekenhuishygiënisten meer dan 150

observaties op verschillende afdelingen. De

resultaten van die meting zijn al voor analyse

overgemaakt.

Sensibilisatie

Vanaf 14 februari tot 15 maart is het tijd voor

sensibilisatie. Zoals ieder jaar richt de cam-

pagne zich tot alle zorgverleners, maar dit jaar

gaat er extra aandacht naar twee doelgroepen:

enerzijds de artsen, anderzijds de patiënten.

Artsen hebben een belangrijke voorbeeld-

functie. Uit vorige campagnes blijkt dat ze

moeilijker te bereiken zijn voor de campagne

handhygiëne dan de verpleegkundigen maar

wel overtuigd zijn van het belang van hand-

hygiëne. Medisch directeur dr. Frank Weekers

en de ziekenhuishygiënisten bevelen alle art-

sen (stafleden en assistenten) en studenten

geneeskunde warm aan om de specifieke

opleidingssessies bij te wonen. Ook voor de

verpleegkundigen en paramedici zijn er vor-

mingssessies voorzien. De campagne hand-

hygiëne wordt gecombineerd met informatie

over de nieuwe richtlijnen rond persoonlijke

hygiëne.

De patiënten worden partners in de cam-

pagne handhygiëne. Concreet krijgen zij via

folders informatie over de impact van zieken-

huisinfecties en het belang van handhygiëne

in de preventie van deze infecties. “Als team

ziekenhuishygiëne zijn we ervan overtuigd

dat de medewerkers van ons ziekenhuis

maximaal handhygiëne willen toepassen,” be-

nadrukt dr. Koen Magerman. “Via de folders in

de campagne krijgen patiënten de vraag om

zorgverleners er attent op te maken dat ze de

handen moeten ontsmetten wanneer ze dat

door omstandigheden zouden vergeten. Dit is

in het bijzonder belangrijk vóór het beginnen

van een behandeling of verzorging. We zetten

de patiënten ook aan om zelf handhygiëne

correct toe te passen. Het gaat hier om een

nieuwe tendens, waarbij patiënten op een

constructieve manier actief worden betrok-

ken in de zorg.”

Posters, brochures, een quiz, televisiespots

en vormingssessies zorgen voor een extra

bewustwording bij de zorgverleners.

NametingDe laatste fase van de campagne bestaat uit

een nameting, die een evaluatie vormt van de

impact van de campagne. De resultaten van

deze nameting, die plaatsvindt van 18 april

tot 30 mei, zullen worden vergeleken met die

van de voormeting. Analyses van voorbije ja-

ren tonen duidelijk aan hoe belangrijk het is

om regelmatig even stil te staan bij het be-

lang van handhygiëne in de strijd tegen zie-

kenhuisinfecties.

“Naast regelmatige sensibilisatie dienen we

allen te streven naar een cultuur waarbij art-

sen en medewerkers elkaar op een positieve

en constructieve manier attent maken op fou-

ten tegen de hygiënische basisprincipes. Op

deze manier slagen we er ook daadwerkelijk

in handhygiëne op een consistente manier te

verankeren in de zorg van iedere dag,” aldus

het team ziekenhuishygiëne.

“Daarom doen wij een oproep aan alle artsen

en medewerkers om zich maximaal achter

deze acties te scharen. Onze patiënten heb-

ben recht op een veilige zorg en elke mede-

werker draagt hierin een ver-HAND-woorde-

lijkheid!”

ok dit jaar neemt het Jessa Ziekenhuis actief deel aan de nationale campagne voor een betere handhygiëne in de Belgische ziekenhuizen. Het is een thema dat continu belangstelling verdient, maar waar van februari tot maart ex-tra aandacht aan wordt besteed. Dat gebeurt aan de hand van een uitgekiend traject met een voormeting, een sensibiliseringscampagne en een nameting.

U bent in goede handenCampagne handhygiëne

O

Teamkompas legt koers voor C1 campus SA vast

p dinsdag 18 januari verzamelden vrijwel alle medewerkers van de dienst C1 campus Salvator voor een intensieve workshop. Bedoeling was gezamenlijk te werken aan een ‘teamkompas’. Dit teamkompas wil de visie van de afdeling vastleggen en duidelijk maken waar de afdeling voor staat en waar ze naar toe wil. Onder leiding van Veronique Clijsters (cel O & O) legde C1 het hele traject af aan de hand van een symbolische thema; ‘het schip’.

O

10

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

“We werken nu al een aantal jaren met een

vaste equipe. De tijd was rijp om als groep

samen de koers die we willen varen duide-

lijk vast te leggen, om de bakens samen uit

te zetten,” schetst hoofdverpleegkundige C1

Katleen Oris. “Zodra onze dienst aan de beurt

is om samen te smelten met de collega’s van

de andere campus, moeten we uiteraard op-

nieuw aan de slag om een gezamenlijke visie

uit te zetten. Maar ik vond het wel belangrijk

om intussen, vanuit de missie van het Jessa

Ziekenhuis, al een fundament te leggen voor

onze huidige afdeling. Meerdere leidingge-

venden op de verschillende campussen heb-

ben al een soortgelijke oefening gemaakt met

hun dienst.”

Drie centrale thema’sVoor de invulling van de workshops koos Kat-

leen, in samenspraak met Dirk Copermans en

Veronique Clijsters van de cel Ontwikkeling &

Opleiding, voor een format dat te vergelijken

is met de Jessa Cafés die het ziekenhuis eind

2009 organiseerde. “Ik had onze mensen als

‘huiswerk’ op voorhand een aantal concrete

vragen meegegeven over de drie centrale

thema’s waarrond we wilden werken,” vertelt

Katleen. “Deze thema’s waren: ‘onze patiën-

ten’, ‘onze werkorganisatie’ en ‘zorg voor el-

kaar binnen ons team’. Op die manier kwam ie-

dereen goed voorbereid op de workshop aan.”

Voor de workshop werden de medewerkers

van C1 verdeeld in drie groepen. Aan iedere

tafel werd het gesprek in goede banen geleid

door een gespreksleider. “Zelf heb ik bewust

niet als begeleider deelgenomen, maar als

gewone gesprekspartner binnen de groep,”

vertelt Katleen. De begeleiders waren Veroni-

que Clijsters (cel O & O), Dirk Baert (hoofdver-

pleegkundige nefrologie – urologie campus

VJ) en Renilde Cox (hoofdverpleegkundige

dagziekenhuis inwendige en oncologie cam-

pus VJ). Veronique begeleidde tevens het ver-

loop van de hele avond.

TeamkompasElke groep werkte aan een tafel rond één

groot thema. Na een tijdje wisselden de groe-

pen van tafel. Katleen: “Op de tafels lagen

grote flappen en post-its om op te noteren.

Items waar de volgende groep zeker op moest

verder borduren, kregen een symbool mee. En

als er onderwerpen op tafel kwamen die niet

met het thema te maken hadden maar die wel

belangrijk zijn, kwamen deze op het ‘droog-

dok’ terecht.” Aan het einde van de avond

volgde een eerste samenvatting van het

geheel. Intussen is al deze input van de me-

dewerkers verwerkt tot een richtinggevend

‘teamkompas’. “We hebben ons teamkompas

bewust uitgewerkt tot heel concrete punten.

Het is de bedoeling dat we deze punten per

thema inkaderen en op de afdeling ophangen.

Zo kan het teamkompas ons ook in de toe-

komst blijven inspireren.”

Enorme inzet medewerkers Op twee februari kregen de medewerkers van

C1 tijdens een dienstvergadering de volledige

terugkoppeling over het teamkompas. “Uit de

oefening zijn er een beperkt aantal verbeter-

punten gekomen waar we in de toekomst aan

willen werken. Maar opvallend is toch wel dat

het kompas heel veel sterke punten bevat die

nu al aanwezig zijn op onze afdeling en die

we ook willen behouden. Deze sterke punten

zijn het resultaat van de enorme inzet van

onze medewerkers gedurende vele jaren. Ze

vormen het fundament van ons teamkompas

en onze afdeling.”

Katleen Oris: “Het kompas bevat ook veel sterke punten die nu al aanwezig zijn op onze afdeling en die we willen behouden.”

Naast de jaarlijkse teamactiviteit, organi-

seren de medewerkers van de voedings-

dienst van campus VJ ieder jaar ook een

feestje. Dit doen ze om de teamspirit te

versterken en elkaar ook eens op een

andere manier te leren kennen. Dit keer

was het thema ‘de foute party’. Ruim 70

medewerkers van de voedingsdienst ver-

zamelden op 19 november in de meest

gekke outfits in het parochiezaaltje in

Kiewit. Getuige de foto’s was de foute

party bijzonder leuk.

'Foute party' voedingsdienst

11

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1Verpleegkundige Elvire Wevers vindt het een goed initiatief om als

team samen aan de visie van de afdeling te werken. “Het is fijn om

zelf een inbreng te hebben want per slot van rekening draai je toch

heel wat uren mee op het werk. Ook de opsplitsing in groepjes vond ik

een goed idee. Zo komt er veel meer naar boven dan wanneer ieder-

een zijn zeg moet doen in de grote groep. Het geheel was ook goed

georganiseerd, al kwamen we op het einde in tijdnood.” Verrassende

dingen zijn er volgens Elvire niet uitgekomen. “We wisten als groep

al goed wat we willen en waar we voor gaan, maar nu is alles eens

duidelijk op een rijtje gezet.”

Het is niet de eerste keer dat Veronique Clijsters een soortgelijk initi-

atief in goede banen leidt. “Het opzet van de Jessa Cafés of een ver-

gelijkbaar stramien werkt goed voor dit soort oefeningen,” vertelt ze.

“Onlangs heb ik vanuit de cel O & O een soortgelijke oefening gedaan

met de dialyseafdeling. Daar was het centrale thema ‘werkgroepen’:

wat willen we binnen onze verschillende werkgroepen bereiken en

hoe gaan we dat aanpakken? C1 heeft gewerkt rond ‘visie’ of ‘team-

kompas’. De symboliek ‘het schip’ leent zich hier perfect voor. Vanuit

de cel O & O begeleiden we het hele traject. Voor de visie-oefening

op C1 betekende dat onder meer: het aanreiken van de methodiek,

zorgen voor een ijsbreker aan het begin van de avond, de presentatie

geven die Katleen voorbereid had, als tafelbegeleider een van de themasessies begeleiden, de eind-

bespreking verzorgen, enz...

Naast Veronique waren ook hoofdverpleegkundigen Dirk Baert en Renilde Cox van campus VJ

‘tafelcoach’. Beide hoofdverpleegkundigen verdiepten zich het afgelopen jaar intensief in het thema

‘teamwerking’ en spraken hierover in november 2010 op het Congres van het VBVK (Vlaams Ver-

bond van Verpleegkundig Kaderpersoneel). “We hebben hiervoor onder meer een enquête gehou-

den bij alle hoofdverpleegkundigen van ons ziekenhuis en bij de verpleegkundigen van ons zorg-

cluster. Hierin werd gefocust op 8 invalshoeken binnen een verpleegkundig team,” vertelt Dirk. Meer

hierover in een volgende uitgave van Jess!

Eén van de vragen in de enquête was hoe belangrijk een visie is om tot een sterk team te komen.

“Zo’n oefening is echt waardevol en zal in de toekomst nog aan belang winnen,” aldus Renilde. “Bij

de fusie van afdelingen is het immers essentieel om na te gaan waar je als afdeling samen naar toe

wil en hoe je met elkaar omgaat. Dat maakt iedere afdeling uniek binnen de globale visie van het

ziekenhuis. Tijdens dienstvergaderingen of de dagelijkse drukte op de afdeling blijft het toch vaak

bij eenrichtingsverkeer van de hoofdver-

pleegkundige naar de medewerkers toe.

Terwijl de input van de medewerkers zelf

net zeer waardevol is.” Als tafelcoach moet

je soms wel wat peuteren om informatie

los te krijgen. Dirk: “Daarom is het zinvol om

externe begeleiders te voorzien. Sommige

medewerkers gaven in het begin van de

oefening weinig respons, maar als je dan

vroeg naar hun wensen naar de toekomst

toe, kwamen ze wel los.”

"Fijn zelf inbreng te hebben"

“Methodiek aanreiken”

“Input van medewerkers zeer waardevol”

12

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

Jess! van a tot z

Van half september tot half oktober vond de jaarlijkse bewegingsmaand plaats op de 3 campus-

sen van het Jessa Ziekenhuis. Een verslagje daarvan kon je al lezen in een van de vorige nummers

van Jess, maar de winnaars van de diverse initiatieven had je nog van ons tegoed. Op donderdag

6 januari kregen de gelukkigen hun prijs overhandigd door medisch directeur dr. Frank Weekers.

Artsen en medewerkers konden tijdens de bewegingsmaand één maand gratis onder begeleiding

komen trainen in het ReGo. Via loting werden er 3 winnaars geplukt uit de medewerkers die zich

het vaakst in het zweet kwamen werken. Deze sportievelingen werden beloond met een Hasselt-

bon van 50 euro: Lieve Leyssens (campus VJ), Tom Thomassen (campus SA) en Lieve Berghmans

(campus SA).

Bij de foto-opdracht was het de bedoeling dat medewerkers zo snel mogelijk de locatie op de foto

herkenden en zich naar die plaats op de campus begaven. Daar wachtte hen een bewegingsop-

dracht/vraag. Als ze deze opdracht correct uitvoerden of de vraag juist beantwoordden, ontvingen

ze een lettercombinatie waarmee ze een woord konden vormen. De diensten die als snelst het cor-

recte woord doormailden, kregen de meeste punten. Volgende diensten sleepten hierbij een bon

voor een dienstactiviteit in de wacht: Studiedienst (200 euro), PAAZ VJ (150 euro), ICT SU (150

euro), Reva 1 SU (100 euro) en Reva 3 SU (50 euro).

Prijzen bewegingsmaand

uitgereikt

Op maandag 13 december organiseerde

de pastorale dienst van campus VJ haar

jaarlijkse kaarten- en posterbeurs in de

aula. Medewerkers en bezoekers konden

daar terecht voor kerst- en nieuwjaars-

kaarten, verjaardags- of rouwkaartjes,

kalenders, tekstboekjes, posters enz.

Het initiatief bracht 250 euro op. De

opbrengst gaat dit jaar naar de vzw

’t Appelboomke, een project dat inge-

diend werd door 2 Jessacollega’s van

campus VJ: Anita Jans (dispatch) en Con-

ny Nelissen (postlokaal). ’t Appelboomke

is een dagrevalidatiecentrum -gelegen

in Hasselt- voor peuters en kleuters met

een autismespectrumstoornis (ASS).

Het dagrevalidatiecentrum had een

grotere huisvesting nodig en heeft

deze intussen gevonden in Genk. De

aankoop en de renovatiewerken van

de nieuwe locatie worden gefinancierd

via een conventie bij het RIZIV. Voor de

binnen- en buiteninrichting moet ‘t Ap-

pelboomke echter beroep doen op eigen

middelen en steun van derden.

Meer info over ’t Appelboomke vind je

op de website www.appelboomke.be.

Posterbeurs levert 250 euro voor Appelboomke op

Is je fiets gestolen? Doe dan eerst aangifte

bij de politie en volg daarna de website www.

gevondenfietsen.be op. De provincie Antwer-

pen en Limburg zijn namelijk enkele maanden

geleden met een website voor gestolen fiet-

sen gestart. Daarop plaatsen alle politiezones

digitale foto's van gevonden fietsen. Zie je

jouw fiets op de site staan? Ga dan naar de

politie en bewijs daar dat de fiets van jou is.

Dat kan op basis van een factuur, foto's, een

hele goede beschrijving van de fiets, .... Zo

komen de fietsen zeker bij de rechtmatige

eigenaars terecht. Er staan intussen al een

1000-tal fietsen op de website. Via zoekcrite-

ria kan je zelf snuisteren in de gevonden fiet-

sen. Teruggevonden fietsen blijven ongeveer

zes maanden op de site staan.

Website voor gestolen fietsen

Gebruik pendelbus stijgt

13

Medewerkers voedingsdienst

gluren bij de buren

Al heel wat jaren komen de Cliniclowns wekelijks de gehospitaliseerde kinderen in ons ziekenhuis een leuke aflei-

ding bezorgen. Deze afleiding kan ervoor zorgen dat de patiëntjes minder gespannen zijn en minder pijn ervaren en

dat het genezingsproces beter verloopt. Maar voor de lonen van de Cliniclowns

is er uiteraard een budget nodig. Vermits de Cliniclowns geen subsidies ontvan-

gen, is dit budget volledig afhankelijk van giften. De firma Bofrost, marktleider

in België in vriesverse producten die aan huis geleverd worden, voelt sympathie

voor kindvriendelijke initiatieven en ondernam daarom in 2010 drie grote acties

ten voordele van de Cliniclowns België en Nederland. Zo verkocht het Bofrost

verkoopteam in België 26 000 gezinskalenders die telkens 1 euro voor de Clini-

clowns opleverden. Daarnaast organiseerde de firma een verkoop van ‘Sinterklaas’

chocoladefiguurtjes en tijdens een derde actie werden ijsjes in de vorm van een

kerstman aan de Bofrostklanten gepresenteerd. Ook in de toekomst wil Bofrost

acties voor de Cliniclowns blijven opzetten. Op de foto zie je de gemotiveerde

commerciële ploeg van Bofrost die de cheque van 40 000 euro overhandigt aan

Valerie Van Galstel, algemeen bestuurder van Cliniclowns België (r).

Bofrost steunt Cliniclowns met 40 000 euro

Gluren bij de Buren. Sinds we gefuseerd zijn,

is de term goed ingeburgerd in het Jessa Zie-

kenhuis. Ook de voedingsdienst paste het

concept ondertussen toe. In de maand no-

vember trokken een 15-tal medewerkers van

campus Virga Jesse een dagje naar campus

Salvator en draaiden een 15-tal medewerkers

van campus Salvator een dagje mee in de

keuken van campus Virga Jesse. Zowel mede-

werkers van de centrale vaatwas als keuken,

maaltijdbevragers en koks namen een kijkje

op de andere campus. Een geslaagde, boeien-

de en leerrijke ervaring voor alle deelnemers.

Op 18 januari organiseerde de morele dienst van campus VJ een workshop

‘Zorg voor humor in de zorg’. Samen met Gerard Aerts en Trudie Apper-

mans van de vzw Lach met twee, beleefden de 17 deelnemers een zeer

geslaagde en positief getinte avond. De aanwezigen waren zelfs vragen-

de partij om aan deze workshop een vervolg te breien. Medewerkers die

geïnteresseerd zijn om ook eens de workshop “humor in de zorg’ mee te

maken, kunnen dit melden bij Raymond Thijs, moreel consulent campus

VJ (raymond.thijs@jessazh.be). Van zodra er een 15-tal kandidaten zijn,

wordt er een nieuwe workshop georganiseerd. Hierbij wordt rekening ge-

houden met ieders voorkeurdata. Deelname aan de workshop is gratis.

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

In augustus 2010 hield vervoercoördinator Anja Scheelen een enquête over het pendelbusgebruik op campus

Virga Jesse. Tijdens deze bevraging bleek dat de meeste bezoekers, patiënten en medewerkers het gebruik

van de pendelbus niet of te weinig kenden. Mensen die de pendelbus wel kenden, waren onvoldoende op de

hoogte over de opstapplaatsen en vertrektijden. Toch is duidelijk dat er een wijziging in het parkeergedrag

nodig is omwille van de beperkte parkeerruimte op en in de buurt van campus VJ. De dienst communicatie

startte daarom in september samen met een extern communicatiebureau een brede campagne met nieuwe

flyers, duidelijk herkenbare opstapplaatsen, een duidelijke belettering op de pendelbus, een TV-spot die

meermaals op TVL werd uitgezonden en een advertentie in het Belang van Limburg. En dat leverde resultaat

op. Terwijl vóór de campagne gemiddeld 915 mensen de pendelbus gebruikten, is het aantal gebruikers sinds

de campagne gestaag gestegen van 1 082 gebruikers in oktober tot 1 546 in november, 1 641 in december

en 1 768 in januari. De meeste pendelbusgebruikers komen uit de regio’s Hasselt, Diepenbeek, Genk en

Zonhoven.

Niet alleen bezoekers en patiënten maar ook medewerkers kennen de pendelbus intussen. In oktober en no-

vember maakten 29 medewerkers er meermaals gebruik van, in december waren dat er 37. Een uitstekende

evolutie die zich hopelijk in de toekomst nog verder zet. Het ziekenhuis reikte intussen ook de eerste drie

reischeques uit aan de bezoekers Jean Berx, Fatima Tadire en Sigrid Elsen. Bij de medewerkers die de pendel-

bus gebruiken, vielen Els Vuerstaek en Ine Gielkens van campus VJ tijdens de mobiliteitsloterij in de prijzen.

Humor in de zorg

14

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

In de vergadering van 28 januari 2011 werd Richard De Ceulaer verkozen tot nieuwe voorzitter van de vereniging JOZ-senioren. Richard (op de foto terwijl hij nog in dienst was) volgt Albert Steegmans op die na 13 jaar ontslag neemt als voorzitter.

Samenstelling bestuur JOZ:Richard De Ceulaer, voorzitter, richard.deceulaer@telenet.be Marcel Van Goethem, secretaris, m.v.goethem@skynet.beGerard Stulens, schatbewaarder, stulens.eersels@skynet.beUrsula De Busschop, ondervoorzitter, yvon.steijls@telenet.beElly Aerts, bestuurslid, aerts_elly@hotmail.comMirese Gevers, bestuurslid, miresegevers@skynet.beEugeen Orlans, bestuurslid, eugeen.elvira@skynet.bePierre Scheelen, bestuurslid, pierre.jeannette@skynet.beEric Simons, bestuurslid, simons.vandeput@telenet.beAlbert Steegmans, bestuurslid, steegmans.albert@euphonynet.beHerman Valkenborg,bestuurslid, valkenborg.herman@telenet.be

Ben je gepensioneerde van het Jessa Ziekenhuis en geïnteresseerd om je aan te sluiten bij JOZ?

Neem dan contact op met Marcel Van Goethem, secretaris, m.v.goethem@skynet.be

Het bestuur JOZ

Donderdag 20 januari 2011. Drukte langs het

kanaal in Kuringen ter hoogte van het Krekel-

hof. Met zo’n 130 leden verzamelen we er om

te genieten van het Nieuwjaarsdiner van onze

vereniging JOZ. Niet alleen een nieuwe locatie

voor dit jaarlijks evenement, maar - wegens

de fusie van het Virga Jesseziekenhuis en het

Salvator-St.-Ursulaziekenhuis - ook een nieu-

we naam voor onze vereniging.

Bij het binnenkomen in de feestzaal worden

we onthaald op Cava, aperitiefhapjes en op

de geprojecteerde foto’s van onze activitei-

ten van het afgelopen jaar. Meteen is de sfeer

gezet voor een aangename lange namiddag.

Aan sfeervol gedekte tafels is het culinair ge-

nieten met aangepaste wijnen.

Bedankt, Albert en JulesTussendoor neemt Albert Steegmans het

woord om alle aanwezigen een actief en ge-

zond jaar te wensen en geeft hij informatie

over de nieuwe activiteiten. Ook geeft hij

uitleg over onze naamsverandering, kondigt

nog een verrassing aan en deelt tenslotte

mee dat hij ontslagnemend voorzitter is. Hij

blijft actief bestuurslid maar geeft na 13 jaar

de fakkel door. Bij deze: bedankt Albert voor

je jarenlange inzet, je krachtige en directe be-

slissingen! Ook Jules Vanstreels wordt in de

bloemetjes gezet, Jules, reeds van in de begin-

jaren actief bij de vereniging, stopt met zijn

activiteiten als bestuurslid. Ook aan u, Jules,

een dikke merci.

Sfeer zit erinOmstreeks 16u krijgen we een verrassing

in de vorm van twee musicerende heren. Zij

brengen instrumentale sfeermuziek van Frank

Sinatra en Elvis tot Bill Haley! Voor sommigen

de gelegenheid om een dansje te wagen. De

sfeer zit er duidelijk in maar om 19u, na nog

een bisnummertje, sluiten we definitief de

deuren. Het is misschien wel een cliché, maar

de afwezigen hadden weer eens ongelijk.

JOZ-senioren aan het Nieuwjaarsdiner n ons vorig nummer kon je een oproep lezen aan alle gepensioneerde medewerkers van Jessa om zich aan te sluiten bij de vereniging van gepensioneerden. Deze vereniging kreeg intussen de naam JOZ, wat staat voor Jessa - OCMW – Zonnestraal. JOZ organiseert jaarlijks een 6-tal activiteiten voor haar leden. De eerste activiteit is traditioneel het Nieuwjaarsdiner. Mirèse Gevers, bestuurslid JOZ, bezorgde ons een verslag.

I

15

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

Op vrijdag 10 december 2010 organiseerde de revalidatieafdeling

(C7) van campus VJ voor het vierde jaar op rij een kerstfeest voor de

revalidanten en hun familie. Het feestcomite op SP neuro-locomoto-

riek stond in voor de organisatie en kreeg de avond zelf hulp van alle

verpleegkundigen van C7. Hoofdverpleegkundige Paul Janssen: “Ik

ben er bijzonder fier op dat er vanuit de verpleegkundige equipe zo’n

engagement is om deze avond geheel vrijblijvend Kerst te komen vie-

ren met de revalidanten die op onze dienst gehospitaliseerd zijn. Dit

is stilaan een traditie aan het worden waarbij we jaarlijks het aantal

deelnemers zien stijgen. Dit jaar zaten er een 50-tal mensen rond de

feesttafel.”

Fier op teamNa het avondeten in de dagzaal op C7 volgde een receptie met de

nodige hapjes en drankjes. Later op de avond was er kerststronk met

koffie voorzien. De avond werd opgeluisterd door Ineke, een 13-jarig

meisje met een prachtige stem en een mooi repertoire, dat zichzelf

begeleidde op de gitaar. Iedere revalidant kreeg ook een geschenk.

Aan het einde van de avond hielp het hele team om de revalidanten in

bed te leggen. “Onze revalidanten en hun partner/familie waren uiter-

mate lovend over de gezellige avond en apprecieerden zeer dat onze

verpleegkundigen op eigen initiatief en buiten hun werkuren deze

avond voor hen wilden reserveren,” aldus Paul. “Dus, collega’s van C7,

ook van mij nogmaals hartelijk dank aan allen die dit ieder jaar moge-

lijk maken. Ik ga geen namen noemen om zeker niemand te vergeten,

maar ik ben fier op jullie!”

C7 organiseert kerstviering voor revalidanten en familie

Kerstborrel in de sneeuwOp vrijdag 17 december verzamelden een aantal medewerkers van

de drie campussen van ons ziekenhuis voor een kerstborrel in de

patiëntentuin van campus Salvator. De kerstborrel op campus Salva-

tor is intussen uitgegroeid tot een jaarlijkse traditie, die men graag

binnen Jessa verder wilde zetten. Om het geheel mooi in te kleden,

bestelden de organisatoren pakken helderwitte sneeuw die koning

winter in de kerstperiode gestaag uit de hemel liet neerdwarrelen.

Om de bittere kou te trotseren waren er vuurkorven voorzien. Maar

ook de soep, gluhwein, borreltjes, lekkere hapjes en uiteraard het

leuke gezelschap van collega’s zorgden voor een hartverwarmend

effect.

16

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

Jessa Star Night

Jessamedewerkers in de hoofdrol p zaterdag 5 februari verzamelden ruim 1 500 enthousiaste medewerkers en artsen in de Ethias Arena voor het personeelsfeest. Dit jaar kreeg dit jaarlijkse evenement het thema ‘Jessa Star Night’. Een bijzonder toepasselijke naam voor een avond vol verras-singsacts en optredens van bekende sterren. Maar de grootste sterren tijdens de Jessa Star Night waren toch onze eigen medewerkers en artsen.

O

17

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

Bij het binnenkomen is het meteen al duide-

lijk: dit gaat weer een geweldige avond wor-

den! Een live band entertaint het publiek op

een rustige en aangename manier, de zaal is

prachtig ingekleed, de tafels nodigen uit om

plaats te nemen en een imposant podium in

het midden van de zaal met zes grote scher-

men laat al meteen vermoeden dat dit niet

zomaar een doorsnee feestje gaat worden.

En... aftellenEen aftelklok op de schermen doet de gasten

in de loop van de avond herhaaldelijk nieuws-

gierig uitkijken naar wat er allemaal op het

programma staat. Om 20u00 stipt verschijnen

op het scherm in steeds sneller tempo foto’s

van artsen en medewerkers van ons zieken-

huis, gevolgd door het Jessalogo. Dit is met-

een het sein voor een officiële verwelkoming

door onze voorzitter en algemeen directeur

en een korte terugblik op het afgelopen jaar

met initiatieven zoals de zorgclusterevents,

Jessa fietst en de kwaliteitsmaand.

Supervlotte bedieningEn dan is het tijd om de magen te vullen voor

de avond en nacht. Vorig jaar moest er heel

wat aangeschoven worden voor een lekkere

hap. Dit jaar koos het ziekenhuis voor een

nieuwe formule waarbij zowel het voor- en

nagerecht als de verschillende hoofdgerech-

ten op bordjes klaar gezet worden aan de ver-

schillende buffetten in de zaal. En dat werkt

bijzonder goed. Iedereen is supervlot bediend

en voor het hoofdgerechten is er keuze uit 5

verschillende gerechten. Al moet gezegd dat

niet alle gerechten even goed in de smaak

vallen.

Ja, ik wilTijdens het eten door staat er al heel wat te

gebeuren. Als Roel Ulenaers van het klinisch

laboratorium campus VJ op het grote scherm

verschijnt, wordt het eerst heel stil in de

zaal. Als hij even later op een niet-alledaagse

manier zijn collega en tevens vaste vriendin

Isabel ten huwelijk vraagt en zij gelukkig ‘ja’

zegt, klinkt er gejoel uit 1 500 kelen. Even la-

ter verschijnt het hele bewakingsteam dat de

zorgclusterevents begeleidde op het podium

om de ultieme winnaar van deze zorgcluster-

events kenbaar te maken. Uiteraard gaat dit

gepaard met de nodige anekdotes en hilariteit.

ThrillerOm 22u00 stipt komt er een meterslange li-

mousine de zaal ingereden onder begeleiding

van een uitgebreid securityteam. Ook wie er

niet vlakbij kan komen, kan het allemaal op

één van de zes grote schermen volgen als nie-

mand minder dan de legendarische (opnieuw

tot leven gekomen) Michael Jackson uitstapt

en het Jessapubliek begroet. En dan volgt een

40 minuten durende, wervelende show. Sa-

men met zijn vier mannelijke dansers – die tel-

kens het bovenlijf ontbloten om zich voor een

volgende dans om te kleden – dweept Michael

Jackson het vooral vrouwelijke publiek op tot

een joelende menigte. De uitgedeelde witte

handschoenen gaan massaal de hoogte in.

Jessa in the spotlights Veel tijd om te bekomen van deze thriller van

formaat is er niet, want om 23u00 staat het

volgende absolute hoogtepunt van de avond

op het programma. De 8 minuten durende,

werkelijk hilarische Jessa muziekclip met in de

hoofdrol tal van artsen, medewerkers en direc-

tieleden van ons ziekenhuis spat van de scher-

men op de tunes van ‘Barbara Streisand’. Het

is duidelijk: ook op dit vlak huist er heel wat

talent in de Jessarangen. A lot of stars are born!

Romeo, oh RomeoHet publiek is nog maar nauwelijks bekomen

van deze sensatie als de Romeo’s het podium

innemen. Ook zij zullen geweten hebben dat

ons ziekenhuis voor zo’n 80% uit vrouwelijke

medewerkers bestaat. Sommige vrouwelijke

collega’s laten zich graag een serenade bren-

gen, anderen geraken helemaal in extase door

een handdruk of blik van een of andere Ro-

meo. Zelfs onze mannelijke collega’s laten zich

meeslepen in de ambiance en nu zijn het de

uitgedeelde lightsticks die massaal de lucht in

gaan. Het publiek is duidelijk klaar om de rest

van de avond helemaal uit de bol te gaan als

DJ Da Pierre het mag overnemen. Later brengt

Zsa Zsa nog het nummer ‘Its raining men’, ter-

wijl 4 benji-springers het publiek vanuit de

lucht onder vuur (in dit geval water) nemen.

De aftelklok die om 03u00 het einde van de

avond inluidt, komt voor heel wat medewer-

kers dan ook te vroeg. What a party!

Feestvierders schenken gul aan RoparunEen goed doel steunen tijdens het personeelsfeest; het is intussen al een gewoon-te geworden binnen Jessa. Dit jaar deed ons team ‘Roparunners’ een beroep op het goede hart van hun collega’s. En met succes. De leuke stand met foto’s van het vorige Roparun-avontuur leverde in een mum van tijd maar liefst 5 000 euro op.

18

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

Jessa Star Night

1

5 6 7 8

2

3

4

1: Maarten Cox en zijn live band

2: De buffetten zien er schitterend uit

3: Voorzitter Willem Descamps (r) en algemeen directeur dr. Yves Breysem (l) heten 1 500 gasten welkom.

4: De trofee voor de zorgclusterevents gaat naar.... the magnificent 4 (cluster geriatrie).

5: Verliefd... verloofd...

6: Een uitgelaten menigte

7: Zsa Zsa in vol ornaat

8: Lots of magical moments...

19

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

9

12

10

13

14 4 16

11

9: De Jessa clip zorgt voor een onvergetelijke 8 minuten

10: Michael Jackson in actie

11: Romeo meets Julia... euh... Sarah

12 - 16: Waar is da feestje? Hier is da feestje!

15

20

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

In aanloop naar het personeelsfeest

ging Jessa met een filmploeg op zoek

naar feesttalent. Het enthousiasme

bij de medewerkers was zo groot dat

er meteen een extra filmdag ingelast

moest worden. Een 40-tal teams ver-

spreid over de drie campussen lieten

zich maar al te graag verleiden om

mee te werken aan de Jessa-muziek-

clip en zagen zichzelf en hun collega’s

op 5 februari schitteren op het witte

doek. Een absoluut hoogtepunt in een

avond die eigenlijk alleen maar uit

hoogtepunten bestond! We blikken

nog even terug naar the making off...

Jessaclip: the making off...

Jessa Star Night

De korte rondleiding over de zolder met alle

medische materialen die plastisch chirurg

Didier Nolens verzameld heeft, is indrukwek-

kend. De verzameling vertelt meer dan een

eeuw verhalen over gebruikte materialen in

ziekenhuizen. Dr. Didier Nolens heeft al sinds

zijn voorvaderen chirurgisch bloed door zijn

bloedvaten stromen. Maar dat alleen kan deze

ruime collectie toch niet verklaren? “Klopt,”

vertelt hij. “Ik heb sowieso wel geërfd mate-

riaal in mijn bezit, maar omdat dit onderwerp

mij zo interesseert, heb ik een tiental jaren

geleden eens een oproep gedaan via een

krantenartikel. Er is toen heel goed op gere-

ageerd. Daardoor heb ik mijn rekken intussen

kunnen volstouwen met allerlei materiaal en

boeken.”

Inventieve chirurgenDr. Nolens kan hele verhalen vertellen bij de

materialen die hij in zijn bezit heeft. Als rode

draad door deze verhalen heen, valt er één

ding vooral op: chirurgen waren bijzonder

inventieve mensen. Zo maakten zij vaak zelf

heel wat hulpmiddeltjes met hout, hamer,

zaag en schroeven om sommige post–opera-

tieve patiënten vlot te kunnen laten revalide-

ren. Ook op andere vlakken was men vinding-

rijk. Operatiezalen werden in het midden van

de vorige eeuw bijvoorbeeld gebouwd met

rondom ramen om voldoende daglicht te heb-

ben (zie foto 1). Operatielampen kende men

toen nog niet.

Chirurg of muzikant?Een ander voorbeeld van een inventieve chi-

rurgische uitvinding is de metronoom-stimu-

lator (foto 3) die dateert van ca. 1900. “Deze

metronoom dreef ritmisch een dubbelas aan

in een kwikbad zodat stroom ontwikkeld werd

om bijvoorbeeld elektro-stimulatie aan een

spier te kunnen geven. Waarschijnlijk is deze

metronoom ontworpen door een geneesheer,

maar het kan evenzeer een muzikant geweest

zijn,” aldus Didier Nolens.

Flauwvallen in de operatiezaalEen ander verhaal van dr. Nolens is op campus

VJ nog door heel wat artsen en medewerkers

gekend. “Fotograaf Bartok wilde in 1950 voor

het eerst een video-opname maken in een

operatiezaal van het toenmalige Virga Jesse-

ziekenhuis. Het ging om de eerste schouder-

prothese die mijn vader (dr. Henri Nolens,

nvdr.) uitvoerde. Maar halverwege de operatie

viel Bartok flauw. De hoofdverpleegkundige

heeft zijn taak dan maar overgenomen,” blikt

dr. Nolens lachend terug. “Ik heb die bewuste

videoband nog steeds.”

Dr. Didier Nolens verzamelt (oude) medische materialen

lastisch chirurg dr. Didier Nolens is reeds heel wat jaren actief op campus VJ. Degenen die hem wat beter kennen, weten dat hij naast zijn drukke chirurgische bezigheden regelmatig de tijd neemt om het penseel ter hand te nemen. Op cam-pus VJ vind je dan ook hier en daar een werk van hem aan de muur hangen. Maar naast deze hobby heeft dr. Nolens nog een andere passie. Hij verza-melt namelijk oude medische materialen, boeken en alles wat hiermee ook maar zijdelings te maken heeft. Redactielid Ludo Hermans bracht hem een bezoek.

P

21

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

Dr. Didier Nolens met een stukje van zijn verzameling

1. Operatiezaal midden 20e eeuw

2. Video-opname eerste schouderprothese dr. Nolens

3. Metronoom – stimulator vroeger ...

4. ... en nu: tegenwoordig is er een ruim gamma aan toestellen die elektrotherapie opwekken om de spieren te activeren via elektrodes die op de huid – spier worden aangebracht.

1

2

4

3

22

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

broer en zus die in de ziekenhuissector ac-

tief waren? “Ik betwijfel het” blikt Kim terug.

“We komen uit een heel warm nest, maar

door het grote leeftijdsverschil van 16 en 15

jaar tussen mij en Wim en Annemie, hebben

we nu veel meer aan elkaar dan vroeger het

geval was.” Toen de Hasseltse ziekenhuizen

nog apart bestonden, gaf de werkplek van

beide broers soms al eens aanleiding tot dis-

cussies. “Kim liet zich altijd makkelijk uit zijn

tent lokken,” lacht Wim. “Tja, nu we allebei

voor Jessa werken, moeten we iets anders

Zus Annemie werkt als medisch secretaresse

in St.-Trudo, haar echtgenoot in hetzelfde

ziekenhuis op de dienst ICT. Wim’s echtge-

note Els is op campus Salvator actief binnen

het secretariaat oncologie en Kim’s vriendin

Liesbet verdient als kinesiste haar boterham

in het Genkse ZOL.

Leeftijdsverschil“Voor mij lag de keuze om verpleegkundige

te worden voor de hand omdat ik in het mid-

delbaar de richting psychosociale weten-

schappen gevolgd heb,” legt Wim uit. Kim

wist al van jongs af aan dat hij kinesist wou

worden. Misschien de invloed van oudere

Jessabroers Wim en Kim Bonné over elkaar en de fusie

im Bonné startte zijn carrière als verpleegkundige in het Salvatorziekenhuis. ‘Kleine broer’ Kim begon 16 jaar later aan zijn loopbaan als kinesist in dat andere Hasseltse ziekenhuis, Virga Jesse. Jaren lang werd er tijdens familiebijeenkomsten dan ook heel wat over en weer geplaagd tussen de ‘concurrerende’ broers over hoeveel beter het werken was in ‘hun’ ziekenhuis. Totdat Jessa ontstond. Nu brengen Wim en Kim op werkdagen soms gezellig hun lunchpauze samen door als Jessacollega’s. En de familiebijeenkomsten? Die gaan ook nu nog heel vaak over ziekenhuisaangelegenheden. Want niet alleen Wim en Kim, maar ook zus Annemie en alle drie hun partners werken wel ergens in een Limburgs ziekenhuis....

W

Wim Bonné

Functie: verpleegkundige

Dienst: nucleaire geneeskunde, PET

In dienst sinds: 1991 op campus SA

Momenteel gehuisvest op: campus SA en campus VJ (enkele dagen per week)

Leeftijd: 42 jaar

Gehuwd met Els Bogaerts (secretariaat oncologie campus SA)

Vader van twee zonen: Maxime (9) en Jeroom (4)

Ik heb een positief gevoel over de fusie en het feit dat ik op meerdere campussen werk.

“"

23

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

Sinds half februari is het magazijn van

campus VJ ondergebracht op een externe

locatie, nl. in de magazijnen van groep

Machiels in Ekkelgaarden. De verhuis is

in eerste instantie nodig om het huidige

plaatsgebrek op campus VJ op te vangen.

Op termijn is het de bedoeling dat zowel

de magazijnen als de archieven van de

Hasseltse campussen hier gecentrali-

seerd worden. Zodra alle voorzieningen

klaar zijn, verhuist ook de dienst post en

verzending naar Ekkelgaarden 14. Op die

manier kan het Jessa Ziekenhuis steeds

werken vanuit één centraal toeleverings-

punt. Om alles snel op de juiste plaats te

krijgen, is er op dit ogenblik 4 keer per

dag transport voorzien. In de toekomst

komt er een pendeltransport dat ieder

uur de beide campussen en Ekkelgaarden

aandoet.

Magazijn campus VJ naar externe locatie verhuisd

zoeken om elkaar te plagen of over te dis-

cussiëren. Niet dat dit zo moeilijk is, hoor! We

vinden altijd wel iets om elkaar wat te jen-

nen,” kaatst Kim de bal terug.

Fusie positiefIntussen hebben de broers allebei een Jessa

statuut, maar Kim voelt op zijn werkplek

nauwelijks veranderingen door de fusie. Wim

wel. “Onze dienst zit als Centrum voor Nu-

cleaire Geneeskunde al een tiental jaren

in een soort minifusie tussen campus VJ,

campus SA en het St.-Franciskusziekenhuis

Heusden,” legt hij uit. “Maar sinds de PET-

scanner in juli 2010 van campus SA naar

campus VJ verhuisd is, voel ik echt het ver-

schil. Ik werk nu twee dagen per week op

campus VJ, de andere dagen op campus SA.

En ik moet eerlijk zeggen dat ik een positief

gevoel heb over de fusie en het feit dat ik

op meerdere campussen werk! Er doen soms

van die verhalen de ronde over de fusie of

de andere campus die eigenlijk gewoon niet

kloppen. Als je nooit te maken krijgt met de

andere campus, laat je je daar soms ten on-

rechte door beïnvloeden.”

Samen RoparunEen ander voordeel van de fusie is dat de

broers Bonné vorig jaar een onvergetelijke

Roparun samen konden beleven. “Wim was

vroeger altijd sportiever dan ik,” vertelt Kim.

“Maar door mijn studies kinesitherapie ben

ik ook meer beginnen sporten. Sinds ik hier

werk, heb ik ook altijd de start to run voor

medewerkers geleid. Ik vind het bijzonder

fijn dat initiatieven zoals start to run, Dwars

door Hasselt, Chambers Trophy en Roparun

vanuit het ziekenhuis gestimuleerd worden.”

Terwijl Kim voor lopen kiest, staat voor Wim

het fietsen centraal. Zo neemt hij al heel wat

jaren met het ziekenhuis deel aan de 24 uur

cycling in Zolder en leidde hij vorig jaar de

start to bike. “Toen Kim zich vorig jaar aan

het voorbereiden was om mee te lopen met

de Roparun, is hij mij beginnen pushen om

als fietser mee te gaan. En ik ben enorm blij

dat ik dat gedaan heb! Het was een gewel-

dige ervaring. Johan Bogaerts van radiologie

campus VJ woont bij ons in de straat en was

er ook bij als fietser. Je leeft daar 48 uur aan

een stuk zó intens samen. Dat schept een

geweldig samenhorigheidsgevoel. Die goe-

de band met collega’s van de andere campus

heeft het komen werken op campus VJ voor

mij heel gemakkelijk gemaakt.”

Kim Bonné

Functie: kinesist

Dienst: ReGo (revalidatie- en gezondheids-centrum = cardiale revalidatie)

In dienst sinds: 2007 op campus VJ

Momenteel gehuisvest op: campus VJ

Leeftijd: 25 jaar

Samen met vriendin Liesbet Moesen (kinesiste ZOL)

Nu we allebei voor Jessa werken, moeten we iets anders zoeken om elkaar te plagen of over te discussiëren.

“

"

Missen is menselijk! Waarom en wat kunnen we eraan doen?

issen is menselijk!’ Iedereen heeft dat persoonlijk al wel eens ervaren. Spijtig genoeg blijven onze fouten niet altijd zonder gevolgen. Koffie vergeten in je melk of een verkeerd telefoonnummer intoetsen, heeft niet echt ernstige gevolgen. Maar een verkeerd nummer toetsen bij het ingeven van een stralingsdosis of een geneesmiddel niet toevoegen in een intraveneuze op-lossing kan wel zeer ernstige gevolgen hebben. Uitgevoerd werk nakijken, extra stappen om vergissingen te vermijden of andere dubbelchecks zijn dan ook essentieel binnen ons dagelijks werk.

'M24

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

In dit artikel bekijken we waarom missen

menselijk is. Sommige eigenschappen van

onze hersenen zorgen ervoor dat we onder

bepaalde omstandigheden allemaal fouten

gaan maken. Zo weten we bijvoorbeeld dat

vrijwel iedereen in 3 van de 100 woorden een

schrijf- of typefout maakt. Komen we onder

druk te staan, stress, dan wordt dat aantal

meer dan verdubbeld! Als we onze feilbaar-

heden kennen en vooral accepteren, vinden

we vaak zelf oplossingen hoe we ons daar

beter tegen kunnen beschermen. Menselijke

fouten worden vaak uitgelokt door de omge-

ving waarin we werken (onvoldoende ruimte

zodat je met je voet achter een kabel blijft

hangen), de hulpmiddelen die we gebruiken

(slecht leesbare gegevens door te klein letter-

type) of de veelheid aan taken die we tegelijk

moeten uitvoeren (een dringende telefoon

beantwoorden tijdens het berekenen van een

medicatiedosis). Dit begrijpen is belangrijk;

het zorgt ervoor dat we fouten, foutgevoelige

handelingen, hulpmiddelen en omgevingen

tijdig kunnen herkennen.

5 types foutenDoorheen vele analyses van fouten en inci-

denten heeft men 5 verschillende types fou-

ten leren herkennen. Ook in het Jessa Zieken-

huis verzamelen we door incidentmeldingen

dagelijks informatie over handelingen die niet

verlopen zoals ze bedoeld zijn. Elk soort fout

heeft een oorsprong in een specifiek gedeelte,

met verschillende eigenschappen en functies,

van onze hersenen. De 5 foutensoorten zijn:

1: Waarnemingsfouten

2: Foute reflexen. Denk maar aan je hand

uitsteken om een vallende beker koffie

trachten op te rapen, maar missen.

3: Rule-based fouten. Dit zijn fouten tegen

‘regels’ die we hebben opgeslagen in onze

hersenen of het verkeerd toepassen van een

‘script’ dat we hebben ontwikkeld door het

herhaald toepassen. Je werkt bijvoorbeeld

al verschillende jaren met een zelfde toestel

voor het meten van de bloeddruk. Op het mo-

ment dat het toestel vervangen wordt, is de

kans groot dat je op de verkeerde plek naar

de aan/uit-knop zit te zoeken. Dit gebeurt

omdat je hersenen de taak die je uitvoert

als gekend beschouwen en weinig aandacht

zullen schenken aan (kleine) veranderingen

tijdens de uitvoering van die taak.

4: Echte kennisgerelateerde fouten tijdens

denkprocessen in onze hersenen. Reken-

fouten zijn hiervan een typevoorbeeld.

We gebruiken kennis verkeerd tijdens een

denkproces, waardoor we een verkeerde

actie opzetten.

5: Skill-based fouten. Dit zijn problemen bij

het uitvoeren van handelingen nadat we een

denkproces hebben doorlopen in onze her-

senen. We kiezen de juiste handeling om uit

te voeren, maar er loopt iets mis in de uitvoe-

ring. Voorbeelden hiervan zijn typefouten.

JA Nee

Omgevingprikkels / signalen

Ontvangt het individu de signalen zoals ze bedoeld zijn?

figuur 1 figuur 2

Patiëntveiligheid

1: Waarnemingsfouten:

25

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1In de volgende nummers van JESS! zal telkens

één van deze foutensoorten worden toege-

licht. In dit nummer gaan we uitgebreid in op

de waarnemingsfouten.

Informatie beperkt verwerkenMet onze zintuigen trachten we continu de

omgeving rondom ons in ‘beeld’ te brengen.

Hiervoor gebruiken we voornamelijk onze

ogen en oren. Deze capteren op elk moment

ongeveer 2,5 miljoen signalen. Sommige

signalen hebben een betekenis, andere niet.

Door signalen, kleuren en vormen te inter-

preteren, krijgen ze een betekenis voor ons.

Spijtig genoeg kan ons werkgeheugen maar

een beperkte hoeveelheid gegevens verwer-

ken. Men schat dat het werkgeheugen per

seconde 30MB informatie uit waarnemingen

kan verwerken. Heel wat informatie die zich

aan onze ogen en oren aanbiedt, wordt dus

niet ‘bewust’ verwerkt … In een ‘leerproces’,

bijvoorbeeld leren autorijden of jezelf inwer-

ken in een nieuwe job, leren onze hersenen

welke signalen belangrijk zijn en welke min-

der. Dit verschil in het opnemen van signalen

enerzijds en onze beperkte verwerkingscapa-

citeit anderzijds zorgt voor waarnemingsfou-

ten. We gaan met andere woorden signalen

niet opvangen of ze fout interpreteren. Wat

zie jij trouwens in figuur 2? Een oude vrouw

of een mooi jong meisje?

Context is belangrijk Waarnemingsfouten hebben vaak te maken

met de context waarbinnen gegevens wor-

den aangeboden. We vangen de verschillende

signalen op met onze zintuigen. Ons werkge-

heugen tracht van al die prikkels een geheel

te maken dat betekenisvol is in de gegeven

context. Eenzelfde signaal kan, net als op de

figuur, in een andere context een heel andere

betekenis hebben (lees figuur 3 van links

naar rechts of van boven naar beneden). Dit

is waarom afkortingen een rol spelen in het

ontstaan van fouten en vergissingen. Voor de

ene is ‘MS’ een afkorting voor ‘Morfinesulfaat’,

voor een collega is het misschien Magnesium-

sulfaat’. Schrijf namen dus voluit en schrijf bij

dosissen altijd ook de ‘0’ en een komma.

LookalikesHet zoeken naar context is noodzakelijk om-

wille van de beperkte capaciteit van ons

werkgeheugen, maar tevens de oorzaak van

vele fouten. Vlognes een odenzroek aan de

Cmabrigde Uinervtisy, is het niet baelrngijk in

wleke vlgodore de ltetres van het worod sa-

tan. Het einge blenargijke is dat de eretse en

de lastate ltteer van het worod op de jiuste

palats staan. De rset kan geowon door elakar

ggoioed wrdoen en je kan het toch nog lzeen

zeondr prelobemn. De vrkelraing is dat de mn-

seleijke hsreenen niet alle lteters afoznedriljk

leezn, maar het worod als een geehel.

De vijf voorbije regels zijn waarschijnlijk vlot

leesbaar geweest voor je. Dan begrijp je met-

een ook waarom zorgverleners niet steeds

het verschil opmerken tussen atropine en

adrenaline. Zeker in situaties waarin sowieso

al gewerkt moet worden onder hoge druk,

bijvoorbeeld een reanimatie, met slechte ver-

lichting in een weinig vertrouwde omgeving…

Bronnen:• J. Vollenbroek; Leren van fouten; Uitgeverij Nelissen; 2006; 112p• Workshop Human Factors; Human Error Consultancy; oktober 2010• J. Reason; The Human Contribution, Ashgate Publishing, 2008; 295p• K. Den Ridder; Patiëntveiligheid voor verpleegkundigen; Elsevier Gezondheidszorg, 2010; 277p

HulpmiddeltjesVermoeidheid, subtiele signalen (zoals een typefout midden in een woord

of een klein getal dat gewijzigd is op een groot scherm), weinig frequente

signalen of werk waarbij weinig aandacht of informatieverwerking nodig

is, kunnen ertoe leiden dat signalen niet worden opgemerkt. De omgeving,

hulpmiddelen en taken bepalen dus ons observatievermogen in belang-

rijke mate. Om ervoor te zorgen dat je als medewerker tijdens je werk de

juiste signalen opvangt, hanteer je binnen een team best volgende prin-

cipes:

• Zorg voor meer dan voldoende kennis over je werk. Door deze kennis

weet je welke signalen belangrijk zijn en hoe je deze moet interprete-

ren. Als je niet weet waarvoor de ‘druk’ in een bepaald systeem geme-

ten wordt, kan je nooit tijdig reageren bij veranderingen.

• Signalen waarop gereageerd moet worden, moeten zo goed mogelijk

opvallen. Hierbij is niet enkel kleur van belang. 7% van de mannen is

immers kleurenblind. Informatie moet zich dus onderscheiden in kleur,

grootte, en helderheid.

• Het uit te voeren werk moet een voldoende hoog energieniveau heb-

ben, anders raak je afgeleid.

• Vermijd slaaptekort en zorg voor regelmatige rustpauzes.

figuur 3

figuur 4

Deze twee ampullen heparine en adrenaline lijken erg op elkaar. Men grijpt makkelijk mis. Foto: Bas de Vries

produceerden de twee keukens van het Jessa Ziekenhuis in 2010. Concreet betekende dit • 573 844 warme maaltijden• 926 514 broodmaaltijden

Op jaarbasis omvat dit onder meer: • 100 000 kg aardappelen • 180 000 liter soep• 75 000 kg vlees en vis• 85 000 kg groenten• 100 000 broden• ....

Voor wie? • Patiënten en revalidanten van de drie campussen:

838 155 maaltijden• personeelsrestaurant: 195 000• rusthuis Zonnestraal: 291 060 maaltijden • OCMW voor bedeling warme maaltijden aan senioren

en hulpbehoevenden in Hasselt: 97 926 maaltijden

Door wie?• 195 keukenmedewerkers

26

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

meer dan

1 500 000 maaltijden

27

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

De sociale dienst van de 3 campussen verzamelde op 30 novem-

ber 2010 aan de helihaven van campus Salvator voor de start

van een leuke teamactiviteit. Daar werden ze onderworpen aan

een geanimeerde autozoektocht met als thema Flower Power. In

gepaste outfit en met de nodige aanwijzingen begaven de me-

dewerkers zich via landelijke, besneeuwde wegen richting Diest.

Op de eindbestemming, Brasserie De Badmeester op Domein De

Halve Maan, werden zij culinair verwend met een winterbarbecue

met voorafgaand een leuke quiz.

Teamactiviteiten in woord en beeld

'Flower power' autozoektochtvoor sociale dienst

De technische dienst en de studiedienst (SIM) van de drie campussen brach-

ten in december een bezoekje aan Winterland. Sommigen waagden zich even

op de ijspiste, anderen bekeken Hasselt eens vanuit de hoogte in het reuzen-

rad. De geur van gebakken hamburgers en smoutebollen vulde niet alleen

de neuzen maar zeker ook de maag. Al dit lekkers kon daarna weer doorge-

spoeld worden met een glühwein of borreltje. Om helemaal in de kerstsfeer

te komen, konden onze collega’s met de handjes in de lucht en uit volle borst

meezingen met Micha Mara. Nog even met Micha op de foto en zo kon de

activiteitennamiddag helemaal geslaagd genoemd worden.

Technische dienst en SIM leven zich uit inWinterland

Op 18 december trad Isabelle in het huwelijk met

Alexander. De bruiloft was een heus feest, maar

werd abrupt verstoord door de moord op Marcel.

Op deze manier sloot C1 campus SA het jaar in

mineur af. Wie was de moordenaar? Jean-Paul, het

knechtje van Madame Hélène? Amber, het stief-

zusje van Isabelle? Alexander, de bruidegom van

de avond? Isabelle, de bruid? Of madame Hélène,

de ijdele moeder van de bruidegom? Wat was het

motief…? En het moordwapen…? Dat waren de

vragen waarop het personeel van afdeling C1 een

antwoord diende te vinden tijdens een bloedstol-

lende en spannende teambuiling met als thema

‘Till death do us part’. De betrokkenheid van ieder

was uitermate groot: mee lachen, dansen, speu-

ren,… Missie teambuilding was geslaagd, de moor-

denaar bekend…

Moord tijdens kerstfeest C1

28

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

“Ik ga regelmatig wandelen in de buurt van

de Muntelbeekweg in Wimmertingen,” steekt

dr. Mullens van wal. “Dat is een verbindings-

straatje tussen de Luikersteenweg en de

Mombeekdreef. In principe is het een straatje

waar nauwelijks enig verkeer komt omdat er

maar één villa gelegen is en een boerderij aan

het begin van de straat.”

Van sluikweg tot paddenslagveldAan het ene uiteinde van de Muntelbeek-

straat liggen moerassen, aan het andere uit-

einde een vijver. “Na de winter trekken de

padden van het moeras naar de vijver om er

te paren,” legt Annelies Mullens uit. “Ze moe-

ten de hele lengte van de straat afleggen om

daar te geraken. Eén passerende auto kan dus

heel wat padden overrijden. Vroeger zag ik af

en toe wel eens een overreden pad liggen,

maar afgelopen maart leek het er wel een

slagveld. Dit had onder meer te maken met

de lange winter waardoor de padden allemaal

op enkele weken tijd begonnen over te ste-

ken. Maar de voornaamste reden is toch dat

de Muntelbeekweg sinds de werken aan de

Luikersteenweg massaal als sluikweg wordt

gebruikt.”

Met de zaklamp op padOm te vermijden dat er nog meer padden en

salamanders het leven zouden laten, onder-

nam Annelies Mullens onmiddellijk actie, sa-

men met haar kinderen. “Padden steken over

bij ochtend- of avondschemering,” legt ze uit.

“Samen met onze kinderen ben ik daarom vo-

rig jaar tijdens de paddentrek iedere avond

enkele uren met de zaklamp de Muntelbeek-

weg op en neer gelopen om overstekende

padden, kikkers en salamanders veilig over

te zetten. De kinderen vonden dat best span-

nend, zo in het donker,” lacht ze. “Ook de dia-

betesverpleegkundigen van campus VJ en

hun kinderen zijn een keertje komen helpen.”

Verkeersbord Deze avondlijke inspanningen loonden, maar

tijdens de ochtendschemering bleven er pad-

den sneuvelen. “Daarom heb ik toen naar

schepen Toon Hermans gemaild. Ik heb hem

leren kennen via het ReGo in het kader van

een aantal sensibilisatieacties die we ooit

hebben opgezet voor mensen met overge-

wicht en diabetes. Milieubewust als hij is,

stond er binnen 24 uur een verkeersbord met

overstekende padden aan de Muntelbeek-

weg. Sinds november 2010 is het straatje

afgesloten voor doorgaand verkeer en tus-

sen 7 en 9 uur is het zelfs volledig afgesloten

door een zogenaamd verdwijnpaaltje. Onze

kinderen natuurlijk blij en fier dat ze dit mee

gerealiseerd hebben!” Tussen half februari

en half april komt de paddentrek weer volop

op gang. “Ik hoop dan van de stad Hasselt

gedaan te krijgen dat ze gedurende een 4-tal

weken de straat volledig voor het verkeer

afsluiten,” aldus een gemotiveerde Annelies

Mullens.

Opgelet!In bepaalde straten van Hasselt organiseert

de stad samen met Natuurpunt systema-

tisch paddenoverzetacties. “De mensen van

Natuurpunt graven daar emmers in naast de

weg. Padden die willen oversteken, vallen

daarin en Natuurpunt maakt de emmers leeg

in de vijvers.” Dr. Mullens zou het geweldig

vinden als meer mensen binnen het zieken-

huis zich zouden engageren voor de padden.

“Al moet je wel opletten wat je doet. Haal

zeker geen padden uit emmers in gebieden

waar een paddenoverzetactie bezig is!” be-

nadrukt ze. “Natuurpunt registreert immers

heel nauwkeurig het aantal en de soort over-

gezette amfibieën. Bovendien ben je als leek

nooit zeker aan welke zijde van de weg je de

pad best brengt!”

Interesse in paddenoverzetacties?Dan kan je contact opnemen met Natuurpunt,

onderafdeling Hyla (www.hylawerkgroep.be).

“Indien veel mensen binnen ons ziekenhuis

geïnteresseerd zijn, kunnen we misschien

vanuit het ziekenhuis wel een paddenover-

zetactie in een bepaalde straat organiseren,”

Dr. Annelies Mullens in de bres voor padden en andere dieren

ndocrinologe dr. Annelies Mullens is al van kinds-been af een groot natuurliefhebber. Samen met haar gezin is ze onder meer lid van Natuurpunt, Greenpeace en het natuur-hulpcentrum in Opglabbeek. Daarnaast voedert ze iedere win-ter 4 tot 5 kg zaad per dag aan de vogels in haar tuin. Maar het afgelopen jaar bracht haar liefde voor de natuur haar nog een stapje verder. Toen ondernam ze in haar buurt eigenhandig ac-tie om padden en salamanders van een gewisse dood op de openbare weg te redden. Een warm verhaal, dat ze voor Jess graag vertelt.

E

Dr. Annelies Mullens - EndocrinologeSinds 2001 actief op campus VJ (voorheen o.m. stage gelopen op campus SA)

Gehuwd met: dr. Ignace Vanmoerkerke, gastro-enteroloog op campus SA

Moeder van 2 zonen: Pieter (12) en Willem (9)

29

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

hoopt Annelies Mullens. “Dat vraagt enige tijd

en overleg met het stadsbestuur voor het af-

sluiten van wegen, plaatsen van verkeersbor-

den, enz. Maar als er genoeg interesse is, wil

ik wel contact opnemen met Hyla om alles te

organiseren. Geïnteresseerde artsen of mede-

werkers mogen mij dus altijd mailen op anne-

lies.mullens@jessazh.be. Ook wie niet actief

wil meewerken, zou ik toch willen vragen om

straten met oversteekplaatsen van padden

van begin februari tot half april zoveel moge-

lijk met de wagen te vermijden.”

5000 euro voor kinderdorp Haïti goed besteed

Natuurpunt (www.natuur-

punt.be) heeft een lokale

afdeling in de regio Hasselt.

Deze organiseert regelma-

tig wandelingen met gids,

onderhoudswerken in na-

tuurgebieden, natuurcursus-

sen (o.a. over roofvogels,

insecten, planten...). Voor

kinderen tussen 6 en 18 jaar

bestaat er een jongerenaf-

deling; de JNM of jeugdbond

voor natuur en milieu. Naast

wandelingen met gids en on-

derhoudswerken organiseert

de jeugdafdeling ook bos-

spelen en kampen. Voor de

kleintjes zijn er onder meer

knutselnamiddagen. De werk-

groep voor amfibieën binnen

Natuurpunt is HYLA (www.

hylawerkgroep.be).

Natuurpunt

Tijdens het fusiefeest begin vorig jaar ging er aandacht naar het goed doelproject ‘Kinder-

dorp Bon Repos in Haïti. De Jessamedewerkers die op het fusiefeest aanwezig waren en het

ziekenhuis zelf schonken samen 5000 euro voor het kinderdorp, dat net zwaar te lijden had

gehad van de aardbeving. Zo vielen er in Bon Repos heel wat zwaargewonden en werden

diverse gebouwen ernstig beschadigd.

Lydia Castiglione, klinisch psychologe van de organisatie Zen-Flower, liet ons intussen we-

ten dat het geld goed besteed is. In eerste instantie is de omheiningsmuur rond het dorp

terug opgebouwd (zie foto 1 - muur op de achtergrond). Zo’n muur is uiterst noodzakelijk

om de kinderen veilig te houden. “Anders dringen er geregeld mensen in het dorp binnen,”

vertelt Lydia. “Er zijn veel arme mensen in de buurt en ze proberen alles te stelen wat niet

te heet of te zwaar is. Vroeger werden kinderen zelfs regelmatig het slachtoffer van ernstig

geweld, met soms de dood tot gevolg!” Er is ook een nieuw huis bijgebouwd dat onderdak

biedt aan 20 extra kinderen. Momenteel wordt er volop gebouwd aan een tweede huis.

Dat moet in maart 2011 klaar zijn en een dak boven het hoofd van nog eens 20 kinderen

bieden. In totaal biedt het dorp dan plaats aan 120 kinderen. Naast nieuwe huisvesting en

bescherming werd er het voorbije jaar ook een noodschooltje en een noodkerkje gebouwd.

Zowel educatie als geloof zijn immers zeer belangrijk voor de Haïtianen “Er is best nog wel

wat werk aan de winkel,” besluit Lydia, “maar het leven in het kinderdorp begint terug stil-

aan zijn normale gangetje te gaan!”

Een filmpje van de heropbouw kan je bekijken via deze link: http://vimeo.com/18679760

Foto

grafi

e: T

om P

alm

aers

1

30

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

Jess! van a tot z

1 500 euro; dat is het bedrag dat de

neurochirurgen van campus VJ op

donderdag 23 december overhan-

digden aan de organisatie ‘een Hart

voor Limburg’. Naar aanleiding van

haar 20-jarig bestaan organiseerde

de dienst neurochirurgie eind 2010

een uitgebreide receptie voor haar

eigen medewerkers, collega’s, huis-

artsen en arts-specialisten uit de

omringende ziekenhuizen. De aan-

wezigen kregen er de gelegenheid

een schenking te doen voor het

goede doel. “We hebben gekozen

voor een Hart voor Limburg omdat

het een Limburgs initiatief is en

zich wil inzetten voor kwetsbare

kinderen,” vertelt neurochirurg dr.

Wim Duyvendak. “De aanwezigen

verrasten ons met giften ter waar-

de van 1.200 euro. De neurochi-

rurgen zelf deden er nog 300 euro

bovenop.” De opbrengsten van Een

Hart voor Limburg gaan dit jaar

naar 43 projecten ten voordele van

maatschappelijk kwetsbare kinde-

ren en hun directe omgeving. “In

totaal telt Limburg 20 000 maat-

schappelijk kwetsbare kinderen,”

vertelt Geert Kenis, “alle hulp is dus

meer dan welkom.”

Sinds kort organiseert het borstcentrum (dienst oncologie) van het Jessa Ziekenhuis twee keer

per jaar een Mindfulnesstraining voor kankerpatiënten die hun (na)behandeling achter de rug

hebben. Het Mindfulness-Based Stress Reduction programma is een 8 weken durende training

die patiënten hulpmiddelen aanreikt om met heftige gedachten en emoties om te gaan en

rust te vinden in de (emotionele) onrust. Tijdens deze wetenschappelijk onderbouwde trai-

ning wordt gebruik gemaakt van ademhalingsoefeningen, meditatie, cognitieve technieken

en yoga. De cursussen Mindfulness-Based Stress Reduction worden verzorgd door Nathalie

Cardinaels, psychologe en gedragstherapeute borstcentrum. Sinds 2011 traint Sofie Engels,

psychologe oncologie, een tweede, gelijktijdig lopende groep. De volgende training gaat eind

februari van start. Voor meer informatie kan je de psychologen contacteren op 011 30 89 67

(Nathalie Cardinaels) of 011 30 89 15 (Sofie Engels).

In het vorige nummer brachten we kort verslag uit over de kwaliteitshappening die in november en december vorig jaar plaatsvond. De afslui-

ting van de kwaliteitshappening vond echter te laat plaats om de winnaars van de posterwedstrijd nog in het vorige nummer op te nemen.

Bij deze willen we hen alsnog feliciteren.

De publieksprijs ging dit jaar naar de volgende posters:

1. Ziekenhuisbreed procedureboek radiologie

Johan Bogaerts en Katrien Vanherle, radiologie campus VJ

Geert Jeuris en Tinne Martens, radiologie campus SA en SU

2. Allergenendatabank

voedingsdienst en dieetafdeling campus VJ

3. Klinisch pad Acute pijn bij traumapatiënten

spoedafdeling campus SA

Voor de juryprijs bestond de top 3 uit:

1. Samen denken en doen in de zorg via zorgpaden

Bert Van Hoecke en Liesbeth De Gryse, dienst kwaliteit

2. Optimalisatie proces flow OK CSA

Lieke Verrijt, hoofdverpleegkundige centrale sterilisatie campus VJ

3. Wie mag wat? Invoering van het vaardigheidspaspoort

spoedafdeling campus SA

Mindfulness voor kankerpatiënten

Winnaars posterwedstrijd kwaliteitshappening 2010

Neurochirurgen schenken 1 500 euro

aan een Hart voor Limburg

Toen vervoercoördinator Anja Schee-

len eind 2009 begon met het promoten

van carpoolen, kwamen er op campus

Salvator twee teams in opstart. Op 2

maanden tijd stond dit gelijk aan 40 ge-

carpoolde dagen en dus 40 vrijgekomen

parkeerplaatsen voor andere bezoekers.

Daarnaast werd ook het fiscale voordeel

voor meerdere medewerkers duidelijk.

Intussen mogen we spreken van een se-

rieuze carpool-boost. Geen enkel ander

ziekenhuis in België behaalt zoveel car-

poolers. Hiermee is meteen bewezen dat

zelfs met wisselende diensten - en mits

goede afspraken - carpoolen ook in de

zorgsector mogelijk is. Eind 2010 telde

ons ziekenhuis 22 carpoolteams op cam-

pus Salvator, 2 teams op campus SU en

1 team op campus VJ. Samen leverde dit

vorig jaar 827 vrijgekomen parkeerplaat-

sen op.

Het hoge aantal carpoolteams op cam-

pus Salvator hangt wellicht samen met

de woonlocatie van medewerkers. Ter-

wijl meer medewerkers van campus Sal-

vator verder van het werk wonen, zijn

er op campus VJ meer medewerkers die

in en rond Hasselt wonen. Hierdoor ligt

het fietspercentage op campus VJ ho-

ger. Campus Salvator beschikt ook over

aparte carpoolparkeerplaatsen, waardoor

carpoolers zeker kunnen zijn van een

parkeerplaats dicht bij de ingang van

de campus. Op campus VJ is dit nog niet

realiseerbaar omdat er een overbezet-

ting op de personeelsparking is. Campus

SU beschikt over een ruime parking, waar

je sowieso snel bij de ingang bent.

Een tip aan alle medewerkers die alleen

in hun wagen naar het werk komen: denk

eens na of je met iemand kan samen rij-

den of onderweg iemand kan oppikken, al

is het maar af en toe. Je doet jezelf en het

milieu een groot plezier!

Het begon met

2 carpool-teams

31

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

Ook dit jaar werft het Jessa

Ziekenhuis jobstudenten aan

voor bepaalde afdelingen en

dit voor de maanden juli, au-

gustus en september. Studen-

ten kunnen zich hiervoor nog

kandidaat stellen tot 31 maart

2011. Aan welke voorwaarden

jobstudenten moeten voldoen

voor verpleegkundige, paramedische of andere functies en hoe ze zich moeten inschrijven,

vind je op Jessanet > personeel > (kies je statuut) > studentenjobs of via de website www.

werkenbijjessa.be

Op 3 februari vond in het voormalig Provinciaal Ge-

zondheidscentrum op campus VJ de officiële opening

plaats van het Antennepunt Limburg van het Cen-

trum voor Ontwikkelingsstoornissen (COS). Kinderen

bij wie ontwikkelingsproblemen vermoed worden,

kunnen hier voortaan terecht voor een diagnose en

doorverwijzing op maat. Het initiatief is een samen-

werking tussen het UZ Leuven, het Ziekenhuis Oost-

Limburg en het Jessa Ziekenhuis.

Kinderarts dr. Marc Raes: “Voor kinderen met een

risico op of het vermoeden van een ontwikkelings-

vertraging of –stoornis, is het niet gemakkelijk om

op korte termijn een duidelijke diagnose en gespe-

cialiseerde hulp te krijgen. De complexe problema-

tiek vraagt vaak een onderzoek door verschillende

gespecialiseerde artsen en paramedici die daarvoor

over de nodige hulpmiddelen beschikken. Gestructu-

reerd onderling overleg is van cruciaal belang.” Lim-

burgse kinderen en hun ouders konden hiervoor tot

op heden terecht bij het COS, verbonden aan het UZ

Leuven, waar de wachtlijsten echter vaak meer dan

een jaar bedragen. Kinder- en revalidatiearts dr. Hilde

Olivié: “Met de oprichting van een antennepunt in

Limburg willen we de dienstverlening naar deze kin-

deren en hun ouders optimaliseren door het inkorten

van de wachtlijst, creëren van vlottere bereikbaar-

heid en een betere samenwerking met het hulpverle-

ningsnetwerk ter plaatse in Limburg.”

De raadplegingen in het COS Hasselt vinden voorlo-

pig elke donderdag plaats. Indien nodig kan dit in de

toekomst nog uitgebreid worden. Aanmeldingen ge-

beuren door verwijzers of de ouders via het centrale

nummer van het COS Leuven, tel. 016 33 75 07.

Kinderen met ontwikkelingsstoornis kunnen voortaan in Limburg terecht

Jobstudenten inschrijven tot 31 maart 2011

32

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

Benodigdheden: (voor 4 personen)

• 400 g volkoren penne

• 400 g gerookte zalm

• 5 preiwitten

• 250 g champignons

• 1 bussel platte peterselie, fijngehakt

• 1 citroen

• 3 eetlepels bloem

• 3 eetlepels vetstof

• 3 dl witte wijn

• 14 dl visbouillon

• 2 dl Alpro Soya room Light

• peper, zout, nootmuskaat

• maïzena roux

Bereidingswijze:

• Was de preiwitten en snijd ze in halve ringen.

• Zet een ruime pan op het vuur, vul met wa-

ter en een snuifje zout.

• Neem een andere pan en stoof de versne-

den prei aan in de vetstof, kruid met peper,

zout en nootmuskaat.

• Laat de prei op een laag vuurtje sudderen (±

10 min.).

• Voeg de bloem toe en laat enkele minuten

meestoven.

• Blus met de witte wijn en de visbouillon.

• Laat ± 15 min. zachtjes inkoken

(zonder deksel).

• Snijd de gerookte zalm in dunne reepjes.

• Borstel de champignons en snijd ze in dunne

plakjes.

• Kook de pasta gaar.

• Voeg de champignons en de room bij de prei

en laat nog enkele minuten zachtjes inko-

ken.

• Dik de saus, indien nodig, in met instant

roux.

• Meng de pasta, de reepjes zalm, enkele

druppels citroensap en de gehakte peterse-

lie onder de saus.

• Proef en kruid, indien nodig, bij.

Tip:

Serveer met meergranenstokbrood.

In plaats van gerookte zalm kan je ook gekook-

te zalm gebruiken.

ezondheidspromotie voor medewerkers is een continu aandachtspunt in ons ziekenhuis. Ook gezonde voeding is hier een onderdeel van. Diëtiste Eveline Claes schotelt ons in dit nummer een gezond én lekker pastagerecht voor. Smakelijk!

G

Wat zijn voedingsvezels?

Voedingsvezels zijn voedingscomponenten

die niet worden verteerd en geabsorbeerd

in de dunne darm, maar onverteerd de dikke

darm bereiken. Het zijn essentiële voedings-

stoffen omdat ze een positieve invloed heb-

ben op de gezondheid. Er zijn verschillende

soorten voedingsvezels (bv. pectine, hemicel-

lulose, lignine).

Waarom zijn ze belangrijk?

• Gunstige werking op de darmfunctie en de

darmflora,

• Mogelijke bescherming tegen kanker (voor-

al darmkanker) en hart- en vaatziekten,

• Verlaging van het cholesterolgehalte,

• Verbetering van het bloedsuikermetabo-

lisme,

• Preventie van overgewicht door de grote

verzadigingswaarde van vezels.

Waarin komen voedingsvezels voor?

Ze zijn vooral in plantaardige voedingsmidde-

len terug te vinden zoals volkoren graanpro-

ducten (bv. bruine broodsoorten, bruine rijst,

volkoren deegwaren), peulvruchten, groenten,

fruit, aardappelen, noten en zaden.

Hoeveel voedingsvezels hebben we nodig?

Er wordt aangeraden om 15 tot maximaal 22

g voedingsvezels per 1000 kcal per dag in te

nemen. Dat komt neer op een gemiddelde in-

name van ongeveer 30 g voedingsvezels per

dag.

Hoe kan je voldoende voedingsvezels in-

nemen?

• Eet dagelijks 300 g groenten, spreid de

inname over verschillende maaltijden. Pro-

beer eens verschillende soorten groenten

in één maaltijd.

• Eet 2 tot 3 stuks fruit per dag. Vers fruit en

vruchtenmoes zijn ook goede alternatieven

voor broodbeleg!

• Eet bruine broodsoorten: tarwebrood, rogge-

brood, meergranenbrood, volkorenbrood, …

Vraag bij de bakker eens naar een bruin

stokbrood of bruine broodjes met zaadjes.

• Neem 200-350 g aardappelen per dag. Va-

riëren kan met volkoren deegwaren, volle

rijst en andere volkoren graanproducten.

• Tussendoortjes: een stuk fruit, granenkoe-

ken, yoghurt met vers fruit, een handvol

noten of gedroogd fruit, …

• Drink anderhalve tot twee liter water per

dag. Voldoende vezels geven enkel een op-

timaal resultaat als er ook voldoende wordt

gedronken.

Test jezelf

Neem jij voldoende vezels in? Doe de test!

Voedingsvezels

Volkoren penne met prei en gerookte zalm

Culinair

Eveline Claes

woont in

Heusden-Zol-

der en werkt

sinds 2 jaar

als diëtiste in

ons zieken-

huis. Ze weet dus alles over

gezonde én lekkere voeding.

De vaste stek van Eveline is

de dienst geriatrie op campus

Salvator.

33

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

De vezeltest

1. Brood en ontbijtgranen: (ontbijt, broodmaaltijd en tussendoor) ........................ (grote) sneden donkerbruin brood zoals volkorenbrood, meergranenbrood, roggebrood x 2 = ................................

........................ (grote) sneden witbrood, rozijnen-, suikerbrood of 1 pistolet x 1 = ................................

........................ volkorenbeschuit of –cracker x 0,5 = ................................

........................ kommetje(s) vezelrijke ontbijtgranen x 11 = ................................

........................ kommetje(s) muesli x 4 = ................................

........................ kommetje(s) cruesli of krokante muesli x 3 = ................................

........................ kommetje(s) cornflakes x 1 = ................................

Subtotaal = ..................................

2. aardappelen en aardappelvervangers (warme maaltijden) ........................ portie(s) (210 g) gekookte aardappelen (100 g aardappelen = 1 grote of 2 kleine aardappelen) x 6 = ................................

........................ bord(en) (180 g) gekookte volkoren deegwaren x 5 = ................................

........................ klein pak frieten of 1/3 bord (150 g) x 4 = ................................

........................ bord(en) (180 g) gekookte witte deegwaren of rijst x 3 = ................................

Subtotaal = ..................................

3. Vezelrijke vervangproducten voor vlees ........................ portie(s) (= 100 g) quorn, tahoe of tempé x 5 = ................................

........................ grote groentenlepel(s) (1 lepel = 50 g) peulvruchten (= witte en bruine bonen, linzen,…) x 3 = ................................

........................ handvol noten x 0,1 = ................................

Subtotaal = ..................................

4. Groenten ........................ klein bordje rauwkost (50 g) x 1 = ................................

........................ grote groentenlepel(s) (1 lepel = 50 g) gekookte groenten x 1 .................=

........................ glazen groentensap x 2 = ................................

Subtotaal = ..................................

5. Fruit ........................ dessertschaaltje(s) bessen bv. frambozen, braambessen, rode bessen,… x 6 = ................................

........................ stukken vers fruit zoals een appel, peer, sinaasappel, banaan, enz. x 3 = ................................

........................ handvol gedroogd fruit (bv. rozijnen, abrikozen, dadels,…) x 2 = ................................

........................ glazen fruitsap x 1 = ................................

Subtotaal = ..................................

6. Tussendoortjes ........................ stukken fruittaart x 6 = ................................

........................ muesli-, haver- of granenkoek x 2 = ................................

........................ sneetje(s) peperkoek x 1 = ................................

........................ stuks volkoren speculoos x 0,5 = ................................

........................ rijstwafels x 0,5 = ................................

Subtotaal = ..................................

Vul per groep in hoeveel en wat je gisteren hebt gegeten.Vermenigvuldig dit met de getallen die er naast staan en tel dan alles samen.

Bron: Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie vzw (www.gezondheidstest.be)

Minder dan 20 puntenWerk aan de winkel! Je moet

minimum 20 vezelpunten behalen.

Let erop dat je dagelijks groenten

en fruit op het menu zet en kies bij

voorkeur voor bruine broodsoorten.

Tussen 20 en 30 puntenJe bent op de goede weg! Je eet

meer vezels dan de gemiddelde

Vlaming. Als je voldoende bruine

broodsoorten en aardappelen eet,

een grote portie groenten en 2 à 3

stukken fruit, dan haal je de dage-

lijkse aanbevolen hoeveelheid.

Meer dan 30 puntenProficiat! Je eet ruim voldoende

vezels. Let erop dat je hierbij ook

voldoende drinkt (minstens 1.5 liter

per dag, bij voorkeur water). Eet

vooral elke dag verse groenten en

fruit. Doe zo voort!

Jouw score

Je totaalscore van gisteren = ...........................................

34

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

1

Huwelijk of bevalling? Contacteer personeelszaken!

Jos Coelmont startte zijn loopbaan in 1974 als

psychiatrisch verpleegkundige in Sancta Maria

(St.-Truiden). Begin 1977 maakte hij zijn trans-

fer naar campus VJ en twee jaar later werd hij er

hoofdverpleegkundige op de PAAZ (toen nog A2).

Jos stond ook mee aan de wieg van de associatie

kinderpsychiatrie waar hij verpleegkundig coördina-

tor werd en bleef tot aan zijn pensioen. Daarnaast

is hij ook bestuurder in enkele vzw’s voor thuiszorg

en tewerkstelling van psychiatrische patiënten. Op

1 mei 2004 gaf Jos zijn carrière een ommezwaai en

werd hij ombudsman op campus VJ.

Pensioenviering

Ben je onlangs gehuwd of ben je

sinds kort de trotse moeder of vader

van een jonge spruit? Geef dan zeker

een seintje van de blijde gebeurtenis

aan de dienst personeelszaken. Op die

manier blijft je personeelsdossier up-

to-date, gebeurt de berekening van je

belastingen correct en verschijn je au-

tomatisch in de rubriek huwelijken of

geboorten in Jess! Bovendien ontvang

je een attentie van het ziekenhuis in

de vorm van een cheque. Je moet hier-

voor wel even aan de dienst onthaal-

personeelszaken een kopie bezorgen

van het geboorte-uittreksel of de hu-

welijksakte. Medewerkers van campus

SU kunnen deze documenten binnen

brengen bij Rita Lemmens, directiese-

cretariaat campus SU.

Puzzelplezier

L E N I G

MAAZAKGW

ARBEIDENVETE

KASONTBEREN

EGELLUIGENE

LENIGWOEIN

YTEILVEND

HDEEGNRAK

AAKKIES LAMA

LAANINRAMEN

BRAAK TEEN

I STOPDESSIN

NJOUIKEU

OEFENING ZILT

InvulpuzzelVul al de onderstaande woorden in het diagram in. We hebben alvast één woord op

de juiste plek gezet om je op weg te helpen. Veel plezier!

2 Letters:

AI

3 letters:

AAK

DOL

IEL

JOU

KAN

KAS

KEU

LEI

LUI

NUT

OEI

OEN

PUI

RAK

RAM

REE

SKI

TEN

VEN

ZAK

Oplossing:

4 letters:

ANTI

DAME

DEEG

EGEL

GEIT

GENE

GIEK

HAAR

KAAS

KIES

KOON

LAAN

LAMA

LANS

LIED

RAGE

STOP

TEEN

TEIL

VETE

ZILT

5 letters:

BRAAK

GEREI

LENIG

NATJE

VEGEN

WENEN

ZENUW

6 letters:

ABSENT

ALBINO

DESSIN

MAKELY

SNEDIG

7 letters:

INRAMEN

8 letters:

ARBEIDEN

OEFENING

ONTBEREN

35

janu

ari |

feb

ruar

i ‘1

123-04-10 Ben Veuchelen en Sofie Vanduren palliatieve zorgen Virga Jesse

29-05-10 Dimitri Mols en Nadine Ryll kraamafdeling Virga Jesse

25-09-10 Ronny Motmans en Sofie Bielen diabetesconventie Virga Jesse

02-10-10 Ingo Nijs en Caroline Van Buggenhout orthopedie Virga Jesse

30-11-10 Jean Lavreysen en Vera Mentens diabetesconventie Virga Jesse

Huwelijken

03-08-10 Bent Noëlla Renders hart-, long- en vaatchirurgie Virga Jesse

26-05-10 Christian Loretta Morgante laboratorium Virga Jesse

21-08-10 Fien Tom Eykenboom palliatieve zorgen Virga Jesse

25-10-10 Daan Nicky Janssen hart-, long- en vaatchirurgie Virga Jesse

30-11-10 Sena Sofie Hufkens operatiekwartier Virga Jesse

01-12-10 Hannes Karolien Vanhemel medisch secretariaat Virga Jesse

06-12-10 Nias Karen Keppens urologie en nefrologie Virga Jesse

08-12-10 Kaat Annelies De Vuyst geriatrie 3 Virga Jesse

16-12-10 Lars & Rune Nicky Vaes CD Salvator

17-12-10 Gwen Wendy Ruysen radiotherapie LOC Virga Jesse

20-12-10 Jasper Claudia Fripont dieetkeuken Virga Jesse

30-12-10 Bent Lieve Opsteyn SP-Neuro St.-Ursula

01-01-11 Anne-Sophie Annick Maris boekhouding Virga Jesse

05-01-11 Vinz Silvia Altomare geneeskunde 3 Salvator

06-01-11 Tuur Jeroom Scheepers intensieve zorgen Virga Jesse

16-01-11 Kato Caroline Schraepen urologie Virga Jesse

18-01-11 Anna Lindsay Peeters kraamafdeling Salvator

Geboorten

01-12-10 Ria Bex kraamafdeling Virga Jesse

01-12-10 Cecilia Everts hemodialyse Salvator

13-12-10 Carlo Govaerts technische dienst Virga Jesse

01-01-11 Liliane Blokken onderhoud Virga Jesse

01-01-11 Godelieve Wanten onderhoud Virga Jesse

01-01-11 Roger Quetin fysische geneeskunde Virga Jesse

01-01-11 Helene Hendrix geriatrie Virga Jesse

01-01-11 Johan Theunis dringend extern ziekenvervoer Virga Jesse

01-02-11 Jos Coelmont algemene directie Virga Jesse

01-02-11 Renilde Haenraets intern ziekenvervoer Virga Jesse

01-02-11 Marie-Guy Bodson PAAZ Virga Jesse

01-02-11 Lydie Van Doorn labo klinische biologie Virga Jesse

01-02-11 Machteld Vrolix labo klinische biologie Virga Jesse

01-03-11 Lut Moris hemodialyse Virga Jesse

01-04-11 Lidwina Van Mulken consultaties Virga Jesse

01-04-11 Godelieve Goethals kinder-en jeugdgeneeskunde Virga Jesse

Pensioen

Personeelsweetjes

Op maandag 17 januari 2011 is Dirk Grauwels, bestuurder vzw Jessa Ziekenhuis en

AV Virga Jesseziekenhuis, thuis plots overleden. Hij was geboren in 1956. Wij bieden de

echtgenote en familie van Dirk onze oprechte deelneming aan en wensen hen veel sterkte.

Overlijden

Steun je medemensen met kanker

Een groep van 25 enthousiaste Jessa medewerkers heeft zich opnieuw geëngageerd om als enige Belgisch Limburgse team, samen

met 270 andere teams, deel te nemen aan de Roparun 2011.

Deze langste estafetteloop ter wereld wordt van zaterdag 11 juni tot maandag 13 juni gelopen met start in Parijs en aankomst

in Rotterdam. De Roparun is een loopevenement van 530 kilometer waarbij teams een sportieve prestatie leveren om geld op te halen voor

kankerprojecten.

Het Jessa Roparun Team 28 bestaat uit acht lopers die elk gemiddeld zo’n 65 kilometer lopen, uit zes begeleidende fietsers, chauffeurs,

verzorgers en mensen van de catering.

In 2010 verzamelden we 25.000 euro voor het goede doel. Ons team hoopt in 2011 opnieuw zoveel mogelijk geld te verzamelen voor

kankerpatiënten.

Je bijdrage is welkom!Je kan ons steunen door als individu, dienst of bedrijf vrijblijvend een storting te doen op rekeningnummer 784-5672343-03 mét duidelijke vermelding van Roparun 2011. Stortingen vanaf 30 euro ontvangen een fiscaal attest. Dit wordt afgeleverd in de maand maart volgend op het jaar van storting.

We danken je alvast voor je bijdrage en steun!

STeUN het Jessa Roparun Team 28!

Jessa Roparun Team 28 Jessa Ziekenhuis vzw

Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt

www.jessazh.be

Meer informatie:

www.jessazh.be/roparun

roparunteam28@jessazh.be

011 30 82 14

Meer informatie algemeen:

www.roparun.nl

Meer informatie: www.jessazh.be/roparun of www.roparun.nl