startschot Jessa Ziekenhuis

Per

sone

elsm

agaz

ine

Jess

a Zi

eken

huis

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

Ja

arga

ng 2

- nu

mm

er 1

1

van a tot z

Familiedagcampus SU

Veiligheidsrondes

Jessa fietst!

JESS!

Redactie:Luc Colla, Erna Desiron, Miranda Follong, Kristof Hayen, Ludo Hermans, Christa Meekers, Eddy Reners, Katrien Vangrunderbeeck, Lieve Verbiest en Brigitte Celis

Hoofd- en eindredactie:Brigitte Celis

Verantwoordelijke uitgever:Dr. Yves Breysem, Jessa Ziekenhuis, maatschappelijke zetel: Salvatorstraat 20, 3500 Hasselt

Werkten ook mee aan dit nummer:Dr. Yves Breysem, Enzo Olivieri, Marc Michielsen, Wendy Jeurissen, Noor Schepens, Stephanie Van den Brande, team cognitieve revalidatie campus SU, Annick Germeys, teams met teamactiviteit, Anja Scheelen, Rita Vanden Poel

Op de cover:Griet Depré, reva 3 campus SU (links op de foto) fotograaf: Bart Helpens, reva 3

Vormgeving:marjanwuyts Grafische Vormgeving

Chambers Trophy

2

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

Dr. Yves Breysem

Algemeen Directeur

Column 2 Het afgelopen jaar hebben we hard gewerkt aan het

uitzetten van de strategie van het Jessa Ziekenhuis; ‘waar

willen we binnen enkele jaren voor staan’? Hiermee is een

belangrijke basis gelegd voor ons nog ‘nieuwe’ ziekenhuis.

Voorlopig gaat het nog om een theoretisch verhaal, voor

vele medewerkers een ‘ver van mijn bed show’. Niets is

echter minder waar! De grote uitdaging bestaat er immers

in om deze strategie en doelstellingen tot leven te bren-

gen in de dagelijkse praktijk en de zorg voor onze patiënt.

En wie is hiervoor beter geplaatst dan onze verpleegkun-

dige, arts, administratief medewerker, paramedicus, kok,

elektricien, ....? Vanuit hun dagelijks handelen weten zij beter dan wie ook hoe ze de

zorg voor de patiënt kunnen verbeteren of hun ondersteunende activiteiten kunnen

optimaliseren. Samen willen we voor hetzelfde doel gaan, en dit uiteraard op een

kwaliteitsvolle manier. Maar naast kwaliteitsvolle dienstverlening ligt de focus de

komende jaren ook op spaarzame efficiëntie. Als we onze –broodnodige- toekomst-

plannen voor verbouwingen in het kader van de blauwdruk en later de realisatie van

een eenheidscampus willen verwezenlijken, zullen we de komende jaren spaarzaam

met onze middelen moeten omgaan. Dat de verwezenlijking van de blauwdruk in de

praktijk niet zo eenvoudig is, hebben we trouwens de afgelopen weken aan den lijve

ondervonden. Om organisatorische redenen is de verhuis van een aantal diensten

met enkele weken verschoven. We beseffen ten volle dat dit de uiterste flexibiliteit

vraagt van de groep van betrokken artsen en medewerkers en zijn heel erkentelijk dat

iedereen zich hiervoor ten volle wil engageren.

Daarnaast staan we op heel korte termijn nog voor een andere grote uitdaging.

Permanent streven naar kwaliteitsverbetering is een traditie op alle campussen van

ons ziekenhuis. Maar vertaalt dit streven zich ook effectief naar de praktijk? Binnen

enkele weken zullen we weten of we de ‘kwaliteitstoets’ van het NIAZ-auditteam

kunnen doorstaan. De NIAZ-auditoren - collega’s uit andere ziekenhuizen - kijken

hierbij vooral naar ons werken met en voor de patiënten: kennen medewerkers de

procedures, zijn medische toestellen en bv. medicatietoediening veilig, is er een

goede overdracht van patiëntgegevens, zijn de patiëntendossiers volledig en correct

ingevuld, is alle apparatuur op de afdeling veilig in gebruik, ...? Iedere medewerker

kan met deze audit te maken krijgen, ook mensen uit de ondersteunende diensten.

Daarom is het belangrijk dat we even stilstaan bij soms evidente zaken, die echter

toch niet altijd zo evident blijken te zijn. De NIAZ-tips van de week zijn hier enkele

voorbeelden van. Samen streven we ook hier naar hetzelfde doel. Accreditering is

een kwaliteitslabel voor onze patiënt, maar gerealiseerd door ons allemaal. Als we dit

kwaliteitslabel na de externe audit behalen, mogen we terecht fier zijn op onszelf. Ik

wens jullie alvast heel veel succes!

Samenvoor hetzelfde doel gaan

Jessa fietst!

NIAZ-audit

Vrouwe'n' justitia

Cognitieve revalidatie

8121820

Chambers Trophy

Ontwikkelingsproject in Marokko

Dienstactiviteiten

222426

Rugsparend werken

Veiligheidsrondes

Adcanced Bobathcursus

Familiedag campus SU1064 14

4

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

“Bedoeling van de veiligheidsrondes is om

een globaal beeld te krijgen van de mate van

veiligheid en kwaliteit op patiëntgerelateerde

afdelingen. De essentie is niet om diensten

te controleren, wel om samen te werken aan

nog meer alertheid rond patiëntveiligheid en

kwaliteit,” legt Thijs uit. “Reeds tal van jaren

wordt er vanuit diverse invalshoeken aan der-

gelijke items gewerkt, maar een globaal en

objectief beeld van wat in orde is en wat niet,

ontbreekt soms. En dat is toch net een eerste

vereiste om diensten enerzijds de mogelijk-

heid te geven hun mooie praktijkvoorbeelden

te tonen en anderzijds ook gericht te kunnen

werken aan mogelijke verbeterpunten. We

hopen met dit initiatief dan ook een aanzet

te kunnen geven tot een continue verbeter-

cyclus. De veiligheidsrondes sluiten in die

zin perfect aan bij het hele NIAZ-gebeuren.

Bovendien zijn de veiligheidsrondes een

ideale tool om op een informele manier met

referentieverpleegkundigen en andere mede-

werkers in dialoog te gaan over veiligheid en

kwaliteit.”

Betrokkenheid dienstenHet is de bedoeling om in de toekomst op ie-

dere patiëntgerelateerde afdeling drie keer

per jaar –meestal onaangekondigd- een vei-

ligheidsronde te organiseren. De rondgang

gebeurt telkens door een observatieteam

van 4 medewerkers: de referentiepersoon

patiëntveiligheid of hoofdverpleegkundige

van de betrokken afdeling, een hoofdver-

pleegkundige van een andere afdeling, een

zorg- of medisch manager en een directielid

of stafmedewerker die deel uitmaakt van

de kwaliteitscel. “Het team is dus zelf nauw

betrokken in het hele gebeuren, maar daar-

naast is er ook een actieve deelname vanuit

het management of de stafdiensten. Tijdens

de veiligheidsronde krijgen medewerkers de

kans om rechtstreeks in dialoog te gaan met

directie en management en te laten zien wel-

ke mooie initiatieven er op dienst genomen

worden.” Of die mogelijkheid tot dialoog ook

effectief wordt benut, is uiteraard de vraag.

30-tal itemsHoe zit zo’n veiligheidsronde nu precies in

elkaar? “Het observatieteam gaat niet zo

maar op de afdeling rondlopen en kijken,”

verduidelijkt Thijs. “De referentiepersonen

patiëntveiligheid, hoofdverpleegkundigen en

stafmedewerkers hebben eerst samen een

lijst opgesteld met een 100-tal punten die

belangrijk zijn voor de veiligheid en kwali-

teit van patiënten, medewerkers en bezoe-

kers. Hiervoor hebben we ons gebaseerd

op bestaande procedures en richtlijnen in

het ziekenhuis. Bij het opstellen van de lijst

waren alle belanghebbende diensten betrok-

ken zodat nu alle aspecten op het vlak van

veiligheid gebundeld zijn: voeding, steriele

instrumenten, fixatie, brandveiligheid, ap-

paratuur, ziekenhuishygiëne, enz.... Maar ook

de zorgclusters en de afdelingen zelf konden

items aan de checklist toevoegen. De inhoud

van de checklist kan dus variëren van afde-

ling tot afdeling. De volledige lijst van te ob-

serveren items is op de dienst gekend. Per

veiligheidsronde gaat het observatieteam

willekeurig een 30-tal van die items obser-

veren. Bij iedere ronde komen andere items

aan bod om zo in een jaar tijd een totaal-

beeld te krijgen.”

ObserverenDe items in de checklist zijn zo omschreven

dat ze in een ‘OK’ of ‘niet-OK’ kunnen worden

geobserveerd. Thijs: “De meeste items zijn

visueel controleerbaar. Dat betekent dat hier-

voor geen medewerkers in hun werk moeten

gestoord worden. Voor andere items is er wel

een korte bespreking nodig; meteen een goe-

de gelegenheid om informeel met medewer-

kers van gedachten te wisselen over veilig-

heid en kwaliteit.” Het observatiegedeelte op

zich duurt maximum één uur. Alle informatie

die de observatoren tijdens de veiligheidsron-

des oppikken is uiteraard vertrouwelijk.

Gerichte feedbackOnmiddellijk na het beëindigen van de ob-

servaties bespreekt het observatieteam de

resultaten met de hoofdverpleegkundige van

de afdeling. “We willen vooral in beeld bren-

gen welke aspecten goed in orde zijn. Als er

verbeterpunten zijn, dan neemt de hoofd-

verpleegkundige het initiatief om, eventueel

samen met directie, management of stafme-

dewerkers, de nodige acties op te zetten.

Door zo samen te werken, hopen we onze

procedures en de toepassing ervan te kunnen

verbeteren. Kwestie van op ieder ogenblik

een veilige zorg aan onze patiënten te kun-

nen garanderen.”

amen werken om de alert-heid rond patiëntveiligheid en kwa-liteit nog verder te verhogen’; dat is het opzet van de veiligheidsrondes waarmee het ziekenhuis sinds februari 2011 gestart is. Hoe, wat, wie, waar-om, ...? We vroegen het aan Thijs Nelis, stafmedewerker patiëntveiligheid, die het geheel coördineert.

Veiligheidsrondes; een rondgang met diepgang!

'S

5

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

“Toen het idee van de veiligheidsrondes geopperd werd, was ik onmiddellijk enthousiast,” bekent algemeen directeur

dr. Yves Breysem. “De referentiepersoon op de afdeling krijgt zo de kans om zijn of haar werk en de realisaties met

hoofdverpleegkundige en team in de kijker te zetten. Je ziet zelf eens hoe het er in de dagelijkse praktijk aan toe gaat en

alles verloopt in een eerder ongedwongen sfeer. Ook het onverwachte karakter vind ik een pluspunt. Ik heb zelf intussen

ook als lid van een observatieteam een veiligheidsronde mee gedaan: checklist overlopen, wat gepraat met verpleeg-

kundigen die ons de gang van zaken bij bepaalde items uitlegden, een kort contact met een patiënt, enkele dingen bevraagd zoals bijvoorbeeld

het werken met procedures, medicatiebeleid, enz... Aan het einde van ons bezoek was er een korte feedback naar de referentiepersoon en de

hoofdverpleegkundige die terecht fier mochten zijn op wat ze al verwezenlijkt hebben, maar meteen ook enkele aandachtspuntjes opnamen. Aan

het begin van onze ronde zag je medewerkers wel even raar opkijken over wie er op hun afdeling rondliepen, maar al snel was de sfeer open en

hartelijk. En dat alles terwijl het drukke werk van iedere dag onverminderd verder loopt. Voor mezelf vond ik het alvast een aanrader om eens

terug ondergedompeld te worden in het werkveld. Je ziet dan duidelijk welke inspanningen de diensten leveren, in de eerste plaats aan de zorg

voor de patiënt, maar ook aan het op punt stellen van items en systemen en het voldoen aan tal van wettelijke bepalingen.”

Hoofdverpleegkundige Dirk Baert van dienst B3 campus VJ nam al enkele keren deel aan een veiligheidsronde op een

andere afdeling en kreeg zelf ook een paar keer een observatieteam op bezoek. “Door op regelmatige basis veiligheids-

rondes te organiseren, zorg je ervoor dat veiligheidsaspecten een continu aandachtspunt zijn en een vaste attitude

worden, al mag het uiteraard geen al te grote hap uit het toch al krappe tijdsbudget nemen,” aldus Dirk. “Bovendien kan

zo’n kijkje op de werkvloer bij collega’s van andere afdelingen heel inspirerend werken. Je kan er altijd wel positieve dingen oppikken voor op je

eigen afdeling of zelf nuttige tips geven. Ik vind het trouwens ook heel positief dat directieleden of zorgmanagers af en toe een veiligheidsronde

meelopen. Zo krijgen werkvloer en hogere leidinggevenden meer voeling met elkaar en worden dagelijkse organisatorische problemen ook mak-

kelijker bespreekbaar. Al moet zoiets natuurlijk groeien. Daarnaast vind ik het zeker zinvol om de lijst met veiligheidsaspecten verder af te stem-

men op het specifieke karakter van iedere afdeling. Wat voor de ene dienst veilige zorg is, is dat misschien niet voor een andere. Ook de mening

van de verpleegkundigen zelf is daarbij belangrijk: welke items vinden zij belangrijk om in de checklist op te nemen? Maar het voornaamste

uitgangspunt bij de veiligheidsrondes vind ik dat ze niet controlerend bedoeld zijn, maar net de nadruk moeten leggen op de mooie initiatieven

die al gerealiseerd zijn.”

Visare Shehu is één van de drie referentiepersonen patiëntveiligheid op de dienst C1, campus Salvator. Samen

met Linda Gijbels en Elvire Wevers probeert ze de andere collega’s op dienst te stimuleren om samen initiatieven

op het vlak van patiëntveiligheid uit te bouwen. “Ik vind dat dit echt wel leeft op onze afdeling, maar er zijn altijd

dingen die kunnen verbeteren. Daarom is zo’n veiligheidsronde zeker een goed initiatief. Je bekijkt alles dan eens

van de andere kant. Dat is zeker leerrijk. Daarom nemen Elvire, Linda en ikzelf om de beurt een veiligheidsronde. Of het zinvol zou zijn om ook eens

een ronde mee te kunnen lopen op een andere afdeling? Absoluut! Je steekt daar vast heel wat van op.” Visare voelt de veiligheidsrondes zeker

niet aan als een controle. “Je krijgt de kans om te laten zien wat al verwezenlijkt is en kan uitleggen waarom bepaalde dingen nog niet in orde zijn.

Ik vind zo’n rondgang fijn, maar ik merk wel dat het bij sommigen op de dienst toch wat spanning meebrengt.” En hoe zit het met verbeterpunten?

“We overleggen hierover met ons diensthoofd Katleen en brengen dan samen de verbeterpunten aan tijdens de dienstvergadering. Zo kunnen we

naar de volgende veiligheidsronde toe opnieuw een stapje vooruit zetten.”

" Je ziet duidelijk welke inspanningen de diensten leveren"

" Een kijkje op de werkvloer van andere afdelingen kan heel inspirerend werken"

" Tijdens de veiligheidsronde bekijk je alles eens van de andere kant"

Algemeen directeur dr. Yves Breysem:

Hoofdverpleegkundige Dirk Baert:

Referentiepersoon patiëntveiligheidVisare Shehu:

6

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

Op 8 september 2011 kregen de eerste 12

schoonmaakmedewerkers een volledig op

maat gemaakte opleiding ‘rugsparend wer-

ken’. Lesgever van dienst was Enzo Olivieri.

De trainingen rugsparend werken worden

gegeven door 5 lesgevers van de dienst fysi-

sche geneeskunde en revalidatie van de beide

Hasseltse campussen: Caroline Quetin, Sigrid

Steegmans, Enzo Olivieri (leidinggevende),

Katrien Feytongs en Krista Jans. De sessies die

nog gepland zijn voor de dienst schoonmaak

zullen vooral door Sigrid begeleid worden.

Lichamelijk zware job “Het is de bedoeling dat iedereen van onze

dienst deze opleiding volgt,” benadrukt ma-

nager schoonmaak Miet Hilkens. “Onze mede-

werkers hebben nu eenmaal een lichamelijk

zware job, daar kan je niet omheen. We horen

dan ook regelmatig rug- of schouderklachten,

mensen met een tenniselleboog e.d. Daarom

wil ik dat ze rugsparend leren werken om zo

hun gezondheid te beschermen. Ook bij de

aankoop van materialen proberen we tegen-

woordig zoveel mogelijk rekening te houden

met de ergonomische aspecten.”

Dienst schoonmaak leert rugsparend werken oals je in het vorige nummer van Jess kon lezen, is het ziekenhuis gestart met een groot project ‘rugsparend wer-ken’ om zo de eigen medewerkers te beschermen bij de uitvoering van hun taken. Het initiatief richt zich tot medewerkers van alle beroepsgroepen. De dienst schoonmaak laat dit personeelsvriendelijke aanbod alvast niet koud worden en startte in september met de training van een eerste groep medewerkers.

Z

“ Je moet nadenken

om niet in je oude fouten te hervallen."

“ De tijd is gewoon

omgevlogen!"

“Deze training is echt heel goed! Door de uitleg

van Enzo besef ik nu dat ik al 30 jaar iedere

dag een aantal dingen doe die niet goed zijn

voor mijn rug,” zegt Nicole Penders (campus

VJ). “Ik ben dan ook vast van plan om wat we in

de opleiding geleerd hebben zo goed mogelijk

toe te passen in mijn werk. Niet gemakkelijk!

Je moet bij alles wat je doet nadenken om niet

in je oude fouten te hervallen. Ik wil het lang-

zaam opbouwen: beginnen met enkele hande-

lingen tot ik die correct doe en dan weer aan-

dacht hebben voor andere tips die Enzo heeft

meegegeven. De opleiding was trouwens heel

leuk. We waren met een groep vanuit de drie

campussen en de sfeer zat meteen goed.”

“Op voorhand hadden we schrik dat we 4 uur

naar een saaie uitleg zouden moeten luiste-

ren,” lacht Nicole Hayen (campus SA). "Maar

de tijd is gewoon omgevlogen! De informatie

wordt op een heel goede manier gebracht. Ik

vond het bijvoorbeeld interessant dat Enzo in

het begin een korte uitleg gaf over hoe rug-

genwervels functioneren en waarom een juis-

te houding zo belangrijk is. Ik heb veel geleerd

en probeer er tijdens het werk echt goed op te

letten. Al denk ik regelmatig ‘verdorie, nu doe

ik het weer fout.’ Ik betrap er mezelf soms ook

op dat ik kijk of andere mensen de tips goed

toepassen. Vroeger had ik daar gewoon geen

aandacht voor.”

Dienst schoonmaak leert rugsparend werken

renlang aan je computer zitten zonder echt stil te staan bij de houding die je aanneemt? Verschillende activiteiten tegelijkertijd uitvoe-ren om toch maar je werk tijdig klaar te hebben (zoals de telefoon tus-sen hoofd en schouders klemmen terwijl je schrijft)? Hopen papier links en rechts van je gestapeld zodat je werkruimte beperkt wordt? Voel je ook langzaam maar zeker meer spanning in je nekspieren?

U

7

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

Oefenen met schoonmaakmateriaalOm de ruim 230 medewerkers van de schoon-

maak allemaal de rugsparende technieken

onder de knie te leren krijgen, lopen er oplei-

dingssessies van september 2011 tot en met

oktober 2012. In iedere opleidingssessie zit-

ten deelnemers van de drie campussen. “De

opleidingen zijn specifiek afgestemd op de

noden van deze doelgroep,” vertelt Veroni-

que Clijsters. “We organiseren de opleidingen

telkens in het schoolgebouw op campus SA

omdat daar de mogelijkheid is om te oefenen

met het nodige materiaal zoals schoonmaak-

karren, stofzuigers, enz.”

“ Je voelt echt wel het verschil!"

“ Je moet nadenken

om niet in je oude fouten te hervallen."

Ook Dominique Ballet (campus SU) is bijzonder

lovend over de opleiding. “Heel goed, met heel veel

nuttige tips! Tijdens het werk letten we vaak niet ge-

noeg op onze houding of denken we dat we het goed

doen, terwijl dat niet zo is. We staan bijvoorbeeld niet

stil bij het feit dat het heel belastend voor je knieën

is om telkens te hurken. Het is dus zeker zinvol dat

iedereen van de schoonmaak deze opleiding volgt.

Heel wat collega’s hebben immers wel eens last van

hun rug, schouder of gewrichten. De lessen zelf zijn

echt fijn met veel oefeningen en Enzo doet dat heel

vlot, met af en toe wat humor. Ik heb hier veel van

opgestoken en probeer tijdens mijn werk nu goed op

mijn houding te letten. Dat is niet altijd gemakkelijk,

maar je voelt echt wel het verschil!”

Spaar je rug en nek tijdens administratieve taken

Inderdaad, lang in een verkeerde houding zitten en geen rekening houden met de indeling

en opstelling van je werksituatie geeft een hogere belasting van de rug, nek, schouder

en pols. Het risico op klachten neemt hierdoor dan ook sterk toe. Wil je van deze klachten

af of wil je vermijden dat je klachten krijgt? Neem dan alvast de volgende 6 tips in acht

en neem zeker ook eens een kijkje op het online programma dat beschikbaar is voor alle

medewerkers van het Jessa Ziekenhuis

1 Zit niet langer dan 30 minuten zon-

der onderbreking. Sta op tijdens het

telefoneren of plaats de printer of papier-

mand op afstand. Kortom: neem een mi-

cropauze en sta even op.

2 Verander regelmatig van zithouding.

Let erop dat de natuurlijke krommin-

gen van je wervelkolom op ieder ogenblik

bewaard zijn, zowel bij actief (zonder rug-

steunname) als passief zitten (met rug-

steunname).

3 Zorg dat je ellebogen steeds onder-

steund zijn! Plaats ze altijd op je bu-

reaublad of armleuningen, ook tijdens het

werken met de muis.

4 Zorg voor een goede bureaustoel:

zitting, armleuningen en rugleuning

in hoogte verstelbaar, rugleuning en zit-

ting in een andere hoek verstelbaar, in-

gebouwde lendensteun in de rugleuning.

5Kruis nooit de benen over elkaar!

Neem eerder een open houding aan

en plaats je voeten op de grond of gebruik

een voetenbankje.

6Beweeg buiten het werk voldoende.

Maak gebruik van het online vormingsprogramma 'Rugklacht-

preventie' (E-learning) dat voor iedereen toegankelijk is. Deze

vorming heeft de code V024. Meer informatie over dit oplei-

dingsinitiatief vind je in de opleidingsbrochure die beschikbaar

is op je afdeling, bij je leidinggevende of online te raadplegen

op Jessanet.

Meer info of tips?

8

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

Jessa fietst! ondag 11 september vond voor de derde keer het fietsevent Jessa fietst plaats. Vorig jaar regende dit event jammer genoeg volledig uit, maar dit jaar konden we geluk-kig op iets beter weer rekenen. We hadden gehoopt op een mooi nazomerdagje, maar waren uiteindelijk al heel tevreden dat het pas begon te regenen omstreeks 17u30.

Z

9

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

Uitvalsbasis van het event was zaal Steborg

in Stevoort. Het terrein was voorzien van de

nodige animatie voor jong en oud. Maar het

grote fietsfestijn speelde zich uiteraard af in

de gezellige straatjes buiten het terrein. Net

als de voorbije jaren waren er 3 verschillende

fietsroutes voorzien. Eentje van 22 km, een-

tje van 46 km en eentje van 36 km. Op de

routes waren ook een aantal wedstrijdvragen

voorzien om het allemaal nog wat spannen-

der te maken. Door het mooie weer daagden

er heel wat medewerkers op voor een gezel-

lige en sportieve namiddag. Een uitgebreid fo-

toverslag van deze geslaagde namiddag vind

je in het fotoboek op Jessanet!

10

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

Bobath is één van de toonaangevende con-

cepten voor revalidatie van volwassenen met

een niet-aangeboren hersenletsel. Het con-

cept is gebaseerd op het principe van efficiënt

(zogezegd ‘normaal’) bewegen. “We gebruiken

soms ook wel elementen uit andere concep-

ten bij de behandeling van onze revalidanten

maar de Bobathprincipes staan toch centraal,”

klinkt het op campus SU. Alle betrokken zorg-

verstrekkers op campus SU zijn of worden dan

ook via verpleegkundige Bobathcursussen of

basiscursussen opgeleid in de Bobathprincipes.

‘Herleren’ via functionele takenTijdens de advanced Bobathcursussen ligt

de focus telkens op één aspect van revalida-

tie dat sterk uitgediept wordt. Dit keer werd

gewerkt rond ‘motorisch leren met de nadruk

op het herleren van de mogelijkheden van het

bovenste lidmaat’. Kinesist Maarten Bossuyt,

die de advanced cursus volgde, licht toe: “Om

een voorbeeld te noemen: na een hersentrau-

ma verliezen mensen vaak de mogelijkheid

om voorwerpen vast te nemen. Hoe herleer je

zoiets? De essentie hierbij is dat dit het beste

lukt als de revalidant hierbij sterk betrokken

is en als je dit doet via een functionele taak.

Door de revalidant een bepaalde taak te laten

doen, zullen de hersenen de beweging mee

begeleiden. Een arm laten uitsteken werkt

dus minder goed dan naar een voorwerp te

laten reiken. In een volgende fase kan je dan

Amerikaanse autoriteit geeft advanced Bobathcursus op campus SU

an 5 tot 9 september 2011 organiseerde campus SU voor de tweede keer een Bobath advanced cursus voor ergo- en kinesitherapeuten. 20 professio-nals, waarvan 4 uit eigen huis, na-men aan deze zeer praktijkgerich-te cursus deel. Lesgeefster van dienst was Louise Rutz-LaPitz, een absolute autoriteit op het vlak van Bobath. Hoofdtherapeut Marc Michielsen van campus SU was assistent-lesgever.

V

“Het is boeiend om van een ervaren instructor als Louise Rutz-

LaPitz les te krijgen en haar inzichten te horen,” vertelt Stieven.

“Ongeveer een jaar geleden heb ik de basiscursus Bobath gevolgd,

maar ik heb in deze advanced cursus opnieuw veel bijgeleerd. De

cursus was heel taakgericht en na de theorie kregen we telkens

meteen de kans om het geleerde in de praktijk uit te proberen. Dit

gebeurde door op elkaar te oefenen; zo leer je ook van je mede-

cursisten. Maar er was ook iedere dag anderhalf uur voorzien om

in groepjes van twee op een revalidant te oefenen. Dit is nodig

omdat revalidanten uiteraard anders op de oefeningen reageren.

Er kwamen trouwens van de externe cursisten heel wat positieve

reacties over de organisatie en over de accommodatie, namelijk

twee therapiezalen waar we konden oefenen.”

“Uitermate boeiend was dit, vooral op praktisch vlak. Je kan met

deze cursus meteen aan de slag,” aldus de mening van Maarten.

“Ook de externe cursisten waren zeer lovend. Je hebt in Bobath zo-

wel een analytische stroming als een functionele. Mensen die eer-

der al een meer theoretische (basis)cursus volgden, hadden zoiets

van: ‘Nu begrijp ik pas wat men bedoelt en wat ik er in de praktijk

mee kan doen.’ Het geheel was ook heel goed georganiseerd. Ook

dat hoorde je bij de externen. Iedereen wist steeds waar hij moest

zijn en wat er allemaal te gebeuren stond.”

“ Boeiend om de inzichten van zo’n ervaren instructor te horen”

Stieven Henderix, kinesist Maarten Bossuyt, kinesist

“ Je kan met deze cursus meteen aan de slag"

Marc Michielsen kijkt als medelesgever toe hoe de cursisten het geleerde toepassen.

Amerikaanse autoriteit geeft advanced Bobathcursus op campus SU

11

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

werken op het laten uitvoeren van de taak op

de best mogelijke manier. Voor ons zorgver-

strekkers betekent dit bijvoorbeeld dat we

de voorwerpen zó situeren dat de patiënt zo

goed mogelijk vooruitgaat.”

Opleiden in eigen huisOnze eigen hoofdtherapeut Marc Michielsen

was medelesgever tijdens de advanced bo-

bathcursus. Marc is een door de IBITA (Inter-

national Bobath Instructors Training Asso-

ciation) erkend docent om verpleegkundige en

basiscursussen Bobath te geven en te assis-

teren bij advanced cursussen. Als Bobath-

docent trekt hij regelmatig naar het buiten-

land om daar cursussen te gaan geven. Marc

is ook de initiatiefnemer om advanced cursus-

sen op campus SU te organiseren. “Door de

cursus op onze campus te organiseren, kun-

nen we 4 van onze eigen mensen gelijktijdig

een opleiding op hoog niveau laten volgen.

Louise Rutz-LaPitz is autoriteitSenior instructor Bobath Louise Rutz-LaPitz werd in 1950 in de USA geboren en be-

haalde haar diploma Science in Physical Therapy in 1973 aan de St. Louis University.

Na haar studies trok ze naar Zwitserland waar ze haar carrière binnen diverse verzor-

gingsinstellingen uitbouwde. Sinds 1995 is ze als Director of Therapies / Instructor

verbonden aan de Rheinburg-Klinik in Walzenhausen, Zwitserland.

Louise Rutz-LaPitz is sinds 1980 een erkend Bobath Instructor. Sindsdien gaf ze

meer dan 100 basiscursussen in Bobathprincipes in Zwitserland, Oostenrijk en de

USA en meer dan 70 advanced en andere cursussen in Zwitserland, Oostenrijk, Duits-

land, Finland, Zweden, Brazilië, USA, Japan, Holland, Zuid-Korea, Zuid-Afrika, Spanje,

Polen, Italië en België. Daarnaast leidde ze meer dan 40 instructors in basiscursus-

sen op, 4 instructors advanced cursussen en 1 senior instructor. Louise Rutz-LaPitz

is lid van tal van internationale, Amerikaanse en Zwitserse organisaties binnen haar

vakgebied en ze bekleedt bestuursfuncties in diverse internationale organisaties.

Bovendien hebben andere collega’s de kans

om tijdens de patiëntendemonstraties te ko-

men kijken zodat zij meteen ook een aantal

nuttige dingen kunnen oppikken.” Ook in de

toekomst wil Marc advanced cursussen op

campus SU organiseren. “Ik zou telkens een

andere senior instructor naar hier willen ha-

len. Iedere instructor heeft immers zijn spe-

cifieke aanpak en expertise en werkt vanuit

een specifieke invalshoek. Louise is bijvoor-

beeld bijzonder praktijkgericht ingesteld.”

“Praktijkgericht, zinvol, zeer bruikbaar en met een interessante

invalshoek,” vat Nathalie de advanced cursus Bobath samen.

“Tijdens de basiscursus Bobath, die ik indertijd bij een Engelse in-

structor gevolgd heb, had ik het gevoel dat de lessen in de praktijk

niet altijd haalbaar waren omdat er vaak meerdere therapeuten

nodig waren om het toe te kunnen passen. Je had dus het gevoel

handen tekort te komen. Wat in deze cursus aan bod kwam, is wel

heel goed haalbaar voor één therapeut. Je kan het zo meenemen

naar de therapie. Bovendien was deze cursus heel activiteitsge-

richt en daardoor heel bruikbaar in de praktijk. Louise Rutz-LaPitz

heeft ook een aangename manier van lesgeven. Ze wisselt niet

alleen theorie en praktijk af, maar in het theoriegedeelte haalt ze

ook telkens praktijkvoorbeelden aan en geeft ze tips mee vanuit

haar eigen ervaringen.”

“Heel enthousiast ben ik over deze cursus,” zegt Elke als we naar

haar indrukken vragen. “Ik vond het een eer met iemand als Louise

te mogen werken. De cursus werd in het Engels gegeven maar dat

was absoluut geen probleem. Ik heb vooral twee dingen onthou-

den. Allereerst is het belangrijk dat we als therapeut de revalidant

meer laten nadenken en hem stimuleren om zelf het probleem op

te lossen. We hebben soms teveel de neiging om al met oplos-

singen te komen, terwijl het belangrijk is dat de revalidant actief

meedenkt. Een tweede belangrijk punt is ‘taakgericht werken’. In

plaats van de revalidant bijvoorbeeld 5 keer zijn arm te laten bui-

gen, vragen we hem of haar ‘kom dit glaasje water halen en breng

het naar je mond.’ Als ergotherapeuten werken we heel veel rond

ADL, activiteiten van het dagelijkse leven. Het is voor ons dus per-

fect mogelijk om die taakgerichtheid in onze aanpak in te bouwen.”

Nathalie Nijs, ergotherapeute Elke Janssens, ergotherapeute

“ Ook in het theorie- gedeelte telkens praktijkvoorbeelden"

“ Revalidant actief laten meewerken"

12

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

Een externe audit in een fusieziekenhuis dat

nog volop bezig is met het laten samenvloeien

en verhuizen van afdelingen, het is geen evi-

dentie! Waarom dan nu deze externe audit?

Campus Virga Jesse behaalde 4 jaar geleden

een NIAZ-accreditering. Dat kwaliteitslabel

geldt voor een periode van 4 jaar, die nu ten

einde loopt. Indien we het kwaliteitslabel willen

vernieuwen, moet de audit dus nu gebeuren.

Wat is NIAZ?

NIAZ is het Nederlands Instituut voor Accre-

ditatie van de Zorginstellingen. Het instituut

verstrekt een kwaliteitslabel aan ziekenhui-

zen die aantonen dat:

• ze continu werken aan kwaliteit

• de veiligheid voor de patiënt gegarandeerd

is.

Waarom willen we opnieuw gaan voor het

NIAZ-kwaliteitslabel?

• Garantie voor de patiënt dat we kwaliteits-

volle zorg verlenen op alle vlakken.

• Teken van waardering voor alle artsen en

medewerkers die iedere dag instaan voor

die kwaliteitsvolle dienstverlening

• Overheid wil zien dat we kwaliteitsvol wer-

ken

• Het NIAZ-traject doorlopen is belangrijk

voor de goede werking van ons ziekenhuis

Wie kan aangesproken worden tijdens de

audit?

IEDEREEN: arts, verpleegkundige, parame-

dicus, schoonmaakster, medewerker binnen

administratie, enz. Jij dus ook. Ook jij hebt

immers een bijdrage in kwaliteitsvolle dienst-

verlening aan patiënt of ‘interne klant’.

Hoe kan jij je voorbereiden?

• Weet wat NIAZ is (zie elders op deze pagina).

• Tussen mei en oktober zijn er 4 NIAZ-

nieuwsbrieven verschenen met allerhande

informatie. Deze nieuwsbrieven zijn be-

zorgd op alle diensten. Je kan ze ook nale-

zen op Jessanet > NIAZ (deze rubriek vind

je in de linkerkolom) > communicatie.

• Iedere week verschijnt in INTERN en op

Jessanet een nieuwe NIAZ-tip van de week.

Deze tips verschijnen ook op posters op

‘verzamelplaatsen’ op de drie campussen.

Een aantal van deze tips zijn specifiek voor

zorgverstrekkers, andere gelden voor alle

diensten en medewerkers. Pas deze tips

consequent en continu toe.

• Diensten kunnen zich grondig voorberei-

den door:

- gebruik te maken van de checklist ‘vei-

ligheidsronde’

- rapporten van interne audits van de

dienst grondig onder de loep te nemen

- medewerkers wegwijs te maken in

het vinden van procedures e.d. op

Jessa(Zorg)net

- eventueel het zelfevaluatierapport van

het ziekenhuis door te nemen (leiding-

gevenden kunnen dit opvragen bij Ka-

trien Moors, e-mail: katrien.moors@jes-

sazh.be)

Veel succes!!

Ben jij klaar voor

de NIAZ-audit? ij het verschijnen van dit nummer resten ons nog enkele weken tot het NIAZ-auditteam ons ziekenhuis komt be-zoeken. Ook jij kan door dit team aangesproken worden. Ben je er klaar voor? Samen kunnen we de auditoren laten zien hoe we iedere dag, servicegericht en vriendelijk, kwaliteitsvolle dienstverlening in de praktijk brengen. We herhalen nog eens kort enkele aandachtspunten.

B

Tip 4

vzw Jessa Ziekenhuis

Salvatorstraat 20

3500 Hasselt

info@jessazh.be

www.jessazh.be

Zorg dat de apparatuur op je afdeling

veilig in gebruik is

Controleer vóór gebruik of de onderhoudsdatum die op de

sticker staat niet verstreken is zodat je het apparaat veilig kan

gebruiken.

Datum verstreken of apparaat nog niet voorzien van een sticker?

Geef een seintje aan Eric Vos, dienst medische instrumentatie.

Zorg dat alle medische apparatuur op je afdeling gekend is bij de

dienst preventie en de dienst medische instrumentatie.

Zij zorgen voor de labeling en de inplanning in een onderhouds-

schema. Periodiek en preventief onderhoud is essentieel

om een veilig gebruik van apparatuur te garanderen.

NIAZ-tip van de week

Nog 6 weken

tot de NIAZ-audit

51x35_NIAZ-Tip week 4.indd 1

18/10/11 12:48

Tip 6

vzw Jessa Ziekenhuis

Salvatorstraat 20

3500 Hasselt

info@jessazh.be

www.jessazh.be

Handhygiëne

vraagt continue aandacht

Ontsmet steeds je handen vóór en na patiëntencontact,

vóór een zuivere / invasieve handeling, na blootstelling aan

lichaamsvochten of slijmvliezen en na contact met de directe

patiëntenomgeving.

Draag nooit hand- of polsjuwelen of een polshorloge.

Draag als zorgverstrekker altijd korte mouwen.

Houd je nagels kortgeknipt en draag geen nagellak

of kunstnagels.

NIAZ-tip van de week

Nog 4 weken

tot de NIAZ-audit

51x35_NIAZ-Tip week 6.indd 1

3/10/11 16:12

13

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

Een klein lintje, eengroot gebaarEen klein lintje, een groot gebaar.

Onder dit motto organiseerde de

Vlaamse Liga tegen Kanker (VLK)

op donderdag 15 september 2011

haar 12de Dag tegen Kanker. Ook

ons ziekenhuis nam graag deel

aan dit initiatief. Alle medewer-

kers van de zorgcluster oncologie

en heel wat andere medewerkers

droegen die dag het okergeel lintje

als symbool van verbondenheid en

medeleven met duizenden kanker-

patiënten. Daarnaast voorzag het

ziekenhuis een infostand in de hal

van campus VJ, infosessies over

'Kanker en vermoeidheid’ en ‘Mind-

fulness’ en een workshop ‘Look

good, feel better’ door VLK. Daar-

naast kregen alle gehospitaliseer-

de patiënten binnen de zorggroep

oncologie die dag een feestelijk

ontbijt aangeboden en taart bij de

namiddagkoffie. Voor hen waren

er ook verwensessies (massages,

gelaatsverzorging, hand/voet ver-

zorging) voorzien, in samenwerking

met KTA2 (opleiding schoonheids-

verzorging). Ambulante kankerpa-

tiënten ontvingen op 15 september

een gadget.

Jessa viert nationale ziekendag Onder het algemene thema ‘Tijd’ vierden de drie campussen

van het Jessa Ziekenhuis begin oktober de nationale zieken-

dag. Op campus SA en SU gebeurde dat op donderdag 6 ok-

tober, op campus VJ op zaterdag 8 oktober. Geheel in lijn met

het thema ‘tijd’ ontving iedere patiënt en revalidant hiervoor

een geschenkje in de vorm van een reiswekkertje. De fijne

muzikale omlijsting die op iedere campus op een andere ma-

nier werd ingevuld - op campus VJ een initiatief van de mo-

reel consulent -, gaf de nationale ziekendag nog een extra

feestelijk tintje. Daarnaast was er op de drie

campussen ook een bezinningsmoment of eu-

charistieviering voorzien. De revalidanten van

campus SU konden bovendien genieten van

een uitgebreid en leuk animatieprogramma

met als afsluiter koffie en taart en campus

SA organiseerde een receptie in de hal aan

de ziekenhuiskapel. De nationale ziekendag

ging dus zeker niet onopgemerkt voorbij.

Jess! van a tot z

Pendelbuswinnaars sturen ziekenhuis

In de herfst van vorig jaar voerde

het ziekenhuis een uitgebreide

communicatiecampagne om het

initiatief van de pendelbus – een

gratis busdienst tussen de par-

king van campus VJ en de Koning

Boudewijnlaan - extra onder de

aandacht te brengen. Omwille

van de beperkte parkeerruimte

op en in de buurt van campus VJ

was er immers een wijziging in

het parkeergedrag bij bezoekers

nodig. Om het pendelbusgebruik

nog extra te stimuleren, richt het

ziekenhuis ook iedere maand een

tombola in. Wie de pendelbus ge-

bruikt, maakt meteen kans op

een reischeque ter waarde van

200 euro. Een initiatief dat op

prijs wordt gesteld, getuige de

kaartjes met warme en dankbare

groetjes die vervoercoördinator

Anja Scheelen deze zomer ont-

ving vanuit het weekendverblijf

van twee winnaars van de pen-

delbustombola.

groetjes van uit...

Bedankt voor die twee mooie

dagen die jullie ons gegeven

hebben.

Groetjes vanuit Oostende!

vzw Jessa Ziekenhuis

Salvatorstraat 20

3500 Hasselt

tel. 011 28 91 11

www.jessazh.be

Nationale Ziekendag

Uitnodiging

6 oktober 2011

Uitn. Nat.Ziekendag_2011.indd 1

21/09/11 10:11

14

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

p zaterdag 10 september organi-seerde campus SU voor het eerst in de ge-schiedenis een familiedag. Alle medewer-kers van de campus in Herk-de-Stad, maar ook de revalidatieafdeling C7 van campus VJ en de paramedici van campus SA die bij re-validatie betrokken zijn, konden samen met hun familie een leuke namiddag beleven. De ruim 180 deelnemers waren het er alvast over eens: ‘dit is voor herhaling vatbaar’

O

Eerste familiedag revalidatie is een succes

15

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

“Tijdens de mobiliteitsweek vorig jaar had-

den maar liefst vier diensten of personen van

onze campus een prijs gewonnen” vertelt Lut

Stappaerts, één van de leden van het feest-

comité. “Samen was dit goed voor een bedrag

van 300 euro, te spenderen aan een dienst-

activiteit. Waarom dan niet iets organiseren

voor de hele campus, zo dachten we. Uitein-

delijk is het een familiedag met verschillende

buitenactiviteiten geworden. Meteen ook de

ideale gelegenheid om onze collega’s van de

revalidatieafdeling op campus VJ te leren ken-

nen.”

Stroef beginEen schitterend initiatief, maar toch liep alles

niet meteen van een leien dakje. “In het begin

kwam er inderdaad nauwelijks reactie. Half

augustus hadden we nog maar een tiental

inschrijvingen en kregen we het stilletjes aan

benauwd,” lacht Bart Helpens. “Maar de laat-

ste inschrijvingsweek liep het ineens storm

met de inschrijvingen.” In totaal schreven

ruim 180 mensen zich in. Daarnaast kwamen

er nog heel wat collega’s even binnenwaaien

voor een tas koffie, een stukje taart of een

drankje in de loungebar.

Van fotozoektocht tot petanque-tornooiEr was tijdens de familienamiddag voor elk

wat wils. Liefhebbers van een gezinswande-

ling kregen een gezellige en ludieke fotozoek-

tocht door Herk-de-Stad voorgeschoteld. Een

gekleurde kralenslinger fungeerde hierbij als

GPS en daarnaast loodsten herkenbare foto's

met vragen de wandelaars langs het parcours.

Wie de juiste antwoorden vond, kon hiermee

een woord vormen. Intussen vormden de drie

petanquebanen op campus SU het strijdter-

rein voor een rustig petanquetornooitje. En

16

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

de allerkleinsten ... die kwamen terecht in de

wondere wereld van springkastelen en clown

Jefke met zijn gekke ballonfiguurtjes. Ze kon-

den ook allemaal een Jessaballon de lucht in

laten en zo deelnemen aan de ballonwedstrijd.

Relaxed genietenVoor wie liever wat rustiger wilde genieten,

was er in de therapietuin een loungebar in-

gericht. Lekker relaxed nieuwe collega’s leren

kennen bij een glaasje cava en wat tapas. Meer

moet dat echt niet zijn! Ook het cafetaria kreeg

heel wat bezoekers over de vloer voor een tas-

je koffie en een stukje taart. De revalidanten en

hun familie waren daar ook van harte welkom.

Altijd prijs!Alsof dit nog niet genoeg was, organiseerde

het feestcomité ook nog een tombola: 1 euro,

altijd prijs! “Onze oproep bij de collega’s voor

afgedankte, maar nog goede spulletjes lever-

de heel wat leuke dingetjes op,” vertelt Lut.

“Samen met wat gesponsorde prijzen was dit

meer dan genoeg voor een leuke tombola.” De

opbrengst van de tombola gaat integraal naar

Roparun.

Lekkere afsluiterEen barbecue zorgde voor een mooie afslui-

ter van de familiedag. “Voor de barbecue be-

taalden de mensen wel,” aldus Carolien Poffé.

“Onze collega’s die late dienst hadden, kregen

voorrang om gaan te barbecueën zodat zij

rustig konden eten vooraleer hun shift begon.

We hebben de barbecue wel afgerond tegen

20u. Kwestie dat onze revalidanten niet te

veel last hadden van mogelijk lawaai.” De bar-

becue was alleen bestemd voor medewerkers

en hun familie. “Zo bleef het echt een feest

voor het personeel,” klinkt het. Een fijn feest,

getuige de positieve reacties achteraf.

Robbe Blockx, neefje van Carolien Poffé

van reva 2, kwam als winnaar van de foto-

zoektocht uit de bus. Robbe won een bier-

mand ter waarde van € 25.

De winnaars van de ballonwedstrijd waren:

• Kato Lewandowski, dochter van dr.

Steenberghs. Kato’s ballon legde maar

liefst 328 km af tot in Venne in Duitsland.

• Janne Hermans, dochter van dr. Vander

Plaetse. De ballon van Janne bereikte Ke-

velaer in Duitsland, op 150 km van Herk-

de-Stad.

Zij ontvangen beiden een cadeaubon van

€ 25. Kinderen van wie het ballonkaartje

later nog toekomt, mogen ook nog rekenen

op een kleine beloning.

De winnaars Enkele reactiesDat de deelnemers genoten hebben van de familiedag, bleek uit de spontane

reacties die achteraf (onder andere via facebook) binnenkwamen. Een korte

greep uit deze reacties:

• Janne (dochter van dr. Vander Plaetse), toen ze aan het eind van de dag

zuchtend in de auto ging zitten: "waah dat was eens een leuke dag"

• Lies Gijbels (verpleegkundige C7 campus VJ): “Het was heel goed!!!!

Iedereen van C7 heeft zich goed geamuseerd

• Lieve Opsteyn (kine): dikke proficiat aan de organisatie!!! Jullie hebben dat

super gedaan, wij hebben ons geamuseerd!!! Dikke merci.

• Marleen Driesen (verpleegkundige): Proficiat aan het organiserend team

van de eerste familiedag. Lekkere BBQ, veel volk, gezellig. Zeker voor her-

haling vatbaar.

• An Bynens (verpleegkundige): Het was super. Iedereen hier heeft zich ge-

amuseerd! Mike wilde niet naar huis en toen hij eindelijk in de auto zat, zei

hij: “En nu wil ik gaan slapen”. Zoveel plezier heeft hij gehad, en zo heeft hij

zich uitgeleefd!!! Dikke pluim voor iedereen die dit mogelijk heeft gemaakt

en georganiseerd heeft!

17

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

Jessa lopers op Dwars door Hasselt

Jessa starts to run

9797 Jessa lopersNaar jaarlijkse gewoonte sponsorden het Jessa

Ziekenhuis en het Hartcentrum de deelname

van de eigen artsen en medewerkers. De

dienst gezondheidspromotie nam het inschrij-

vingsgeld voor haar rekening en het Hartcen-

trum zorgde voor speciale T-shirts, waardoor

onze sportievelingen allemaal goed opvielen

tussen de rest van de lopers. In totaal telden

we 97 Jessa shirts aan de startlijn, een mooie

opkomst dus. Er waren slechts 2 bedrijven in

heel Limburg die met meer medewerkers aan

het event deelnamen. Het Jessa team bestond

uit 30 mannen en 67 vrouwen. 43 lopers na-

men de 5 km voor hun rekening, 32 deelne-

mers gingen voor de 10 km, en 22 dapperen

staken de 15 km achter hun kiezen.

375 euro voor het goede doelBij hun inschrijving betaalden onze deelne-

mers allemaal 5 euro waarborg aan het ReGo.

Deze waarborg kregen ze 9 oktober terug na

deelname aan het loopevent, of ze kozen er-

voor om hun 5 euro aan Roparun 2012 te

schenken. In totaal stonden 75 mensen hun

5 euro af voor het goede doel. Dit betekent

375 euro ten voordele van kankerprojecten

gesponsord door Roparun.

In het kader van gezondheidspromotie bood het Revalidatie- en Gezond-

heidscentrum (ReGo) de voorbije maanden op de verschillende campus-

sen een lessenreeks Start to run aan. Met het start to run programma kan

je, ongeacht je leeftijd en beschikbare vrije tijd op tien weken een aan-

vaardbare conditie opbouwen en 5 km lopen. Het programma bestaat uit

3 lessen per week en duurt in totaal 10 weken. Het programma is dan ook

de perfecte voorbereiding voor een deelname aan Dwars door Hasselt. In

totaal gingen dit jaar 34 collega’s de uitdaging aan. 26 collega’s werkten

het programma volledig af.

aten we vooral eerlijk zijn. Het was koud, het was nat en je moest best wel lichtjes gestoord zijn om met dat weer buiten te komen. En toch deden ze het. Met zo maar even 12.000 lopers versche-nen ze zondag 9 oktober aan de start van de gezelligste stratenloop van Vlaanderen. En aan de gezichten te zien, was het natte herfstweer het minste van hun zorgen.

L

Alle start-to-runners van campus SU zakten maandag 26 september af naar het stadspark van Hasselt voor de gezamenlijke slotloop. Op de foto zie je hen geflankeerd door enkele lopers van campus SA en campus VJ.

18

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

“Ik ben in het SASU als bedrijfsjuriste begon-

nen in de zomer van 2008”, zo steekt Noor

Schepens van wal. “In het VJZ was geen in-

terne bedrijfsjuridische dienst, maar voor

bepaalde zaken werd er wel extern juridisch

advies ingewonnen. Sinds de fusie is onze

dienst actief voor heel het Jessa Ziekenhuis.”

Eén aanspreekpuntWaarom hebben we een juridische dienst no-

dig? “Voor een ziekenhuis blijft de zorg voor

de patiënt natuurlijk het belangrijkste, maar

aan de andere kant is een ziekenhuis ook een

beetje een bedrijf. En voor elk bedrijf is het

belangrijk dat verschillende processen van-

uit juridisch oogpunt worden bekeken. Het

is immers de bedoeling om zoveel mogelijk

juridische procedures te vermijden door op

voorhand op te treden”, zegt Noor. Stephanie:

“Anderzijds willen we ook fungeren als één

aanspreek- en verzamelpunt voor alle juridi-

sche zaken in het ziekenhuis.”

De kleine lettertjesNoor: “Een eerste taak van onze dienst is het

juridisch screenen van contracten: aankoop-

contracten, raamcontracten, onderhouds-

contracten, samenwerkingsovereenkomsten

met andere ziekenhuizen, noem maar op.”

Stephanie: “We lezen niet alleen de kleine let-

tertjes na maar stellen ook zelf contracten op.

Zo zitten we soms mee aan de onderhande-

lingstafel met de aankoopmanager om samen

met een leverancier tot een akkoord te komen

rond bijvoorbeeld aankoopvoorwaarden en

aansprakelijkheid.”

Van alle markten thuisDaarnaast formuleren Noor en Stephanie

adviezen op tal van domeinen. Het nieuwe

arbeidsreglement na de fusie, huur- en ex-

ploitatieovereenkomsten, adviezen aan de

debiteurenadministratie of over de nieuwe

algemene regeling en het medisch regle-

ment, .... het zijn slechts enkele van de vele

taken van de juridische dienst. Noor: “Samen

met Hilde Vandevenne van de dienst Verze-

keringen buigen we ons ook over de legale

aspecten van verzekeringen én we volgen

alle juridische procedures op waarbij het Jessa

Ziekenhuis betrokken is.” Stephanie: “We ko-

men met alle takken van het recht in aanra-

king. Elke dag is anders en dat maakt het net

zo leuk. Wij zijn tenslotte geen wandelende

wetboeken”.

De interne klantDe directieleden en de Raad van Bestuur kun-

nen rechtstreeks op de juridische dienst een

beroep doen. “De andere leidinggevenden van

het ziekenhuis kunnen ook bij ons terecht met

een vraag. Best via e-mail en steeds met het

verantwoordelijk directielid in cc. Belangrijk

om weten is dat wij enkel ten dienste staan

van het ziekenhuis. Patiënten met juridische

problemen kunnen dus niet bij ons terecht”,

stelt Noor.

Vrouwe'n' Justitia in Jessa

ist je dat we een eigen juridische dienst in huis hebben? Noor Schepens en Stephanie Van den Brande staan hun mannetje in de soms complexe juridi-sche ziekenhuisactualiteit. Ze zijn jong, maar niet groen. Blakend van ambitie en enthousiasme om uit te groeien tot een volwaardige juridische afdeling. Kortom: girl power aan het werk!

W

De juridische dienst: wie doet wat?

“De vraag naar juridisch advies neemt toe”

Stephanie is de ‘interne jurist’ van bedrijfsvoering en het eerste aan-

spreekpunt voor het juridische luik van aankoopdossiers en verzekerings-

aangelegenheden.

Noor is eerder de ‘externe jurist’ en behartigt o.a. vragen van de financiële

directie, de medische directie en de directie P&O. De variavragen verdelen

Noor en Stephanie onder elkaar.

Noor Schepens startte de juridische dienst in 2008 op. Na haar master-

opleiding Rechten volgde ze nog een masteropleiding Ziekenhuisma-

nagement. “Juridische invloeden dringen meer en meer door in de zieken-

huiswereld. De sterkte van een eigen juridische dienst is dat adviezen zo

nodig snel kunnen worden gegeven. Om te kunnen voldoen aan de toene-

mende vraag, hebben we onze dienst onlangs versterkt met Stephanie.”

e afdeling kinder- en jeugdgeneeskunde doet er al vele jaren alles aan om het ziekenhuisverblijf voor kinderen zo aangenaam mogelijk te maken. Sinds kort heeft de afdeling nu ook een heus dakterras en kun-nen adolescenten in een aparte, voor hen ingerichte ruimte surfen op het internet of zich uitleven op de WII-spelcomputer. Deze initiatieven waren mogelijk dankzij de financiële steun van dr. Alliet en zijn familie (tiener-ruimte) en de apotheek (dakterras).

D

19

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

Het bos en de bomen“Het aantal wetten neemt altijd maar toe. Het

bos door de bomen blijven zien, is dé uitda-

ging. Het is niet eenvoudig om van alles op de

hoogte te blijven. Bovendien moet het werk-

baar blijven en willen we zeker niet aan over-

juridisering doen”, aldus Noor. “Het is onze

ambitie om een dienst te zijn die inspeelt op

de actuele noden met degelijk advies en een

brede kijk op de ziekenhuissector. Ons doel is

ook collega’s juridisch een stukje bewuster te

maken: vooraleer je iets doet, beslist of onder-

tekent, denk aan de mogelijke juridische ge-

volgen. Twee keer nadenken, is dus de bood-

schap. Wij denken mee!”

“ Halftijds op de dienst transnationale en subsidieprojecten”

Stephanie Van den Brande heeft

eveneens een masteropleiding

Rechten en een masteropleiding Ma-

nagement en Beleid in Gezondheids-

zorg. “Ik werk halftijds als juriste en

halftijds voor transnationale en sub-

sidieprojecten. Via de juiste kanalen

en investeringsfondsen probeert

het ziekenhuis door middel van sub-

sidies innovaties en projecten te

financieren. Omdat de medische en

zorgmanagers heel nauw betrokken

zijn bij dergelijke projecten, zal ik

geregeld contact met hen hebben.

Projecten uit de niet-zorgdiensten

komen ook in aanmerking.”

Kinder- en jeugdafdeling heeft voortaan dakterras en tienerruimte

Adolescenten kunnen ‘chillen’ Adolescenten die even van hun kamer

weg willen en kunnen, hadden tot nu toe

geen ruimte waar ze wat konden gaan

‘chillen’. “Deze leeftijdsgroep vindt niet

altijd zijn draai in de speelzaal, vandaar

het idee om een bestaande zithoek hier

op de afdeling voor hen in te richten,” legt

hoofdverpleegkundige Veerle Lynen uit.

“Dankzij de financiële tussenkomst van dr.

Alliet en zijn familie hebben we dit kunnen

doen met hip en trendy zitmeubilair. Ook

de muren hebben een verfrissend kleurtje

en de nodige decoratie gekregen. Verder is

er een WII-spelcomputer voorzien en een

laptop zodat de adolescenten er op inter-

net kunnen surfen.

Spelen op het dakterrasDe afdeling kinder- en jeugdgeneeskunde

is één van de weinige plaatsen in het zie-

kenhuis waar patiënten buiten een luchtje

kunnen scheppen als hun toestand dat

toelaat. Veerle: “Het terras bestond al lan-

ger maar de inrichting was zo verouderd

dat het niet meer functioneel en veilig was

om te gebruiken.” Enkele jaren geleden be-

sloot een delegatie van de apotheek om

een sponsortocht te voet naar Scherpen-

heuvel te doen. De opbrengst schonken ze

integraal aan de afdeling kinder- en jeugd-

geneeskunde. “Met dat geld hebben we nu

het terras laten vernieuwen,” aldus Veerle.

“De omheining is verhoogd en van een

uitzichtraam voorzien, de vloer is bekleed

met rubberen speeltegels en een grote

zonneparasol zorgt voor bescherming op

zonnige dagen. Met dank aan de apotheek

en dr. Alliet en zijn familie, waardoor we

twee mooie initiatieven voor onze jonge

patiëntjes hebben kunnen realiseren!”

20

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

Vanwaar deze nieuwe aanpak?

Sarah Geeraerts: “Mensen met een hersenlet-

sel hebben naast motorische problemen vaak

ook ernstige problemen met geheugen, con-

centratie, planning, een veranderde sociale

inschatting, enz... In de behandeling lag het

accent voorheen echter vooral op de motori-

sche revalidatie en was er minder ruimte voor

cognitieve revalidatie. De intentie om bij deze

revalidanten ook meer te gaan trainen op cog-

nitieve aspecten, was er binnen onze campus

al langer. Ongeveer anderhalf jaar geleden zijn

we dan effectief gestart om dit met een multi-

disciplinair team op poten te zetten.”

Sanne Willems: “Mijn collega An Dendas en ik

hebben toen ook een cursus cognitieve revali-

datie gevolgd. Intussen staat de screening van

de neurologische revalidanten grondig op punt

en hebben we een aantal cognitieve therapie-

groepen opgestart waar we telkens met een

beperkt aantal revalidanten rond één bepaald

aspect van cognitieve revalidatie werken.”

Hoe verloopt de screening nu?

Geertrui De Brucker: “Vroeger gebeurden er

uiteraard ook cognitieve screenings, maar een

uitgebreid neuropsychologisch onderzoek

vergt veel tijd. Nu verloopt de screening meer

gestructureerd en veel gerichter. Iedere reva-

lidant met een hersenletsel wordt nu tijdens

de eerste twee weken na zijn opname continu

geobserveerd door de verpleegkundigen op

de afdeling en door alle betrokken therapeu-

ten. Deze observaties worden in observatie-

formulieren verzameld. Daarnaast doen de

cognitief trainers reeds een eerste screening.

Aan de hand van de observatieformulieren

en de screening van de ergotherapeuten,

hebben wij als psychologen al een heel goed

beeld van wat er misloopt en kunnen we veel

gerichter screenen en analyseren welke func-

ties bij de revalidant verstoord zijn. Hierop zal

later intensief gewerkt worden binnen de ver-

schillende cognitieve therapiegroepen.”

Over welke cognitieve therapiegroepen

gaat het dan?

An Dendas: “Vanuit ergotherapie gaat het om

vier groepen:

• Aandachtsgroep. Hier komen concentra-

tieoefeningen aan bod, meerdere activitei-

ten tegelijkertijd uitoefenen, enz...

• Executieve groep. Deze groep traint op

planning, redeneren, initiatief nemen, ... De

revalidant krijgt dan bijvoorbeeld de opdracht

om een TV-avond te plannen, maar rekening

houdend met een aantal voorwaarden.

• Neglectgroep. Hierin werken we met re-

validanten die een verminderde aandacht

hebben voor de linkerkant van de ruimte

en/of de linkerkant van hun eigen lichaam.

We trainen dan bijvoorbeeld op het bewust

leren richten van de aandacht naar links, ...

• ROT-groep of ‘realiteit en oriëntatietrai-

ning’. Hierbij gaat het vooral om tijdsbesef,

oriëntatie in de ruimte, de weg zoeken, ac-

tualiteit,...”

Traject ‘cognitieve revalidatie’ op campus SU loopt vlot

ngeveer anderhalf jaar geleden startte een multidisciplinair team van ergotherapeuten, psychologen, kinesisten, logopedisten, revalidatieartsen en verpleegkundigen op campus SU met een project om de cognitieve therapie voor reva-lidanten sterker uit te bouwen. Dit resulteerde intussen in een gestructureerde, intensieve screening bij revalidanten met een hersenletsel, de opleiding van twee ergotherapeuten tot cognitief trainers en de opstart van een aantal zeer specifieke therapiegroepen voor cognitieve revalidatie.

O

Traject ‘cognitieve revalidatie’ op campus SU loopt vlot

21

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

Sarah Geeraerts:” Als psychologen werken we

met de logopediste samen in een vijfde groep:

• Communicatiegroep. Geheugenproblemen

en problemen van verminderde aandacht

hebben een invloed op de communicatie en

mensen met een hersenletsel kunnen sociale

contacten ook anders inschatten dan voor-

heen. In de communicatiegroep proberen we

de revalidanten hiervan bewust te maken en

gaan we oefenen op zowel verbale als non-

verbale communicatie. Zo gaat er bijvoor-

beeld extra aandacht naar emoties, trainen

de logopedisten op het vinden van de juiste

woorden en krijgen revalidanten de opdracht

om bepaalde dingen uit te beelden die hun

mede-revalidanten dan moeten raden.

Een geheugengroep hebben we op dit mo-

ment niet omdat we merken dat een indi-

viduele benadering hiervoor goed werkt.

Eind dit jaar willen we wel starten met een

psycho-educatiegroep waar we informatie

geven over de werking van de hersenen, de

oorzaken van hersenletsels en de cognitieve

en emotionele gedragsverandering die dit kan

meebrengen. De bedoeling is de revalidanten

en hun familie inzicht bij te brengen in hun

ziekte en in het ermee omgaan.”

Waarom een multidisciplinaire aanpak?

Sanne Willems: Door de multidisciplinaire sa-

menwerking en onze continue uitwisseling

van informatie hebben we vanuit de verschil-

lende disciplines een veel beter zicht op hoe

de patiënt cognitief functioneert. Daardoor

kunnen we enerzijds de behandeling gerich-

ter aanpakken en anderzijds de revalidant en

familie beter informeren. Eenmaal per week

overlopen we binnen het team alle patiënten

van de drie revalidatieafdelingen. Iedere the-

rapeut heeft daar zijn inbreng vanuit zijn spe-

cifieke expertise. We bekijken samen welke

cognitieve behandeling de revalidant nodig

heeft of wat de beste oplossing kan zijn. In

sommige gevallen zullen de psychologen bij-

voorbeeld mee de therapie volgen om een be-

tere inschatting te kunnen maken van het pro-

bleem. In die zin zijn we ook aanspreekpunt

of referentiepersoon voor andere therapeuten

die op een probleem stoten. Ook deze proble-

men bespreken we met het volledige team.”

Marc Michielsen (hoofdtherapeut): “Naast het

multidisciplinaire team van therapeuten zijn

ook de verpleegkundigen van de afdeling bij

dit project betrokken. Dat begint al van bij de

opname, wanneer verpleegkundigen de neu-

rologische patiënt continu observeren. Maar

ook later uit die betrokkenheid zich. Zo kan de

kamerinrichting van een patiënt bijvoorbeeld

door het verpleegkundig team aangepast wor-

den in functie van zijn cognitieve revalidatie

en is er continu aandacht voor de cognitieve

aspecten.”

Kunnen jullie de belangrijkste voordelen

van de nieuwe aanpak nog even op een

rijtje zetten?

Geertrui De Brucker: “De screening gebeurt nu

sneller, intensiever en gerichter waardoor we

sneller en beter problemen kunnen detecte-

ren en de revalidant ook op cognitief vlak veel

gerichter kunnen behandelen. Er is bij alle

zorgverleners nu ook continu aandacht voor

de cognitieve aspecten binnen de behande-

ling van de revalidant en de multidisciplinaire

aanpak biedt een grote meerwaarde door de

bundeling van expertise.”

Sanne Willems: “Vroeger kregen onze reva-

lidanten gedurende een uur per dag motori-

sche revalidatie. Binnen dat tijdsbestek was

er weinig ruimte om op het cognitieve te trai-

nen. Nu hebben we binnen de therapiegroe-

pen extra oefenmomenten en is er bijvoor-

beeld ook ruimte om revalidanten bepaalde

strategieën aan te leren zoals hun agenda

of gsm als geheugen gebruiken. We leren de

revalidanten ook begrijpen waarom ze in een

bepaalde therapiegroep zitten. De sessies

dienen dus ook om educatie en info te geven.

En voor de revalidanten is het zeker ook een

pluspunt dat zij in de therapiegroepen steun

vinden bij lotgenoten.”

Het teamHet team dat intensief rond cognitieve revalidatie werkt, bestaat uit:

• ergotherapeuten of cognitief trainers: An Dendas en Sanne Willems

• psychologen: Sarah Geeraerts, Geertrui De Brucker en Els Porrez

• logopediste: Sara Noels (ontbreekt op de foto)

• kinesitherapeute: Liselot Thijs.

nder een stralende hemel vond op zaterdag 3 september de 14de editie plaats van de Chambers Trophy. Naar jaarlijkse tra-ditie wierpen ook dit jaar drie teams van het Jessa Ziekenhuis zich in de strijd om de kleu-ren van ons ziekenhuis te verdedigen. Sleu-telwoord dit keer was “Showtime”.

O

Jessa teams gaan voluit op Chambers Trophy 2011

22

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

De Chambers Trophy is een wedstrijd voor be-

drijventeams van 5 personen met de nodige

spectaculaire uitdagingen. Het is een sportie-

ve maar vooral ook ludieke wedstrijd. De loca-

tie was dit keer het prachtige domein Bokrijk.

Heel wat kijklustigenDe Chambers Trophy is een competitie waarin

een honderdtal teams van bedrijven uit heel

Limburg het tegen elkaar opnemen in een

reeks van sportieve proeven en quizachtige

toestanden. Net als vorig jaar had het event

de zegen van de weergoden gekregen en

lokte daardoor opnieuw heel wat kijklustigen.

De ideale omstandigheden om er een fijne

dag van te maken. Uitschieters bij de proeven

waren zeker de door sommigen gevreesde

Benji-katapult en de kermisattractie Octopus

waarbij de deelnemers met een beker water

op het hoofd zoveel mogelijk water moesten

overhouden op het einde van de rit.

Aan leute geen gebrekVan de 122 teams eindigden De Okasies

(operatiekwartier campus VJ) met hun 57ste

plaats als hoogste Jessa Team. De ééndags-

vliegjes (chirurgisch dagziekenhuis campus

VJ) haalden de 71ste plaats binnen en The

Jessa Five (gemengd team campussen VJ &

SA) waren ook best tevreden met hun 94ste

plaats. “Misschien niet de meest indrukwek-

kende score,” klonkt het daar, “maar aan leute

geen gebrek!” De Okasies vielen trouwens

onverwacht in de prijzen, de pechprijs welis-

waar, maar een prijs is een prijs!

Knallende partyDe Chambers Trophy werd afgesloten met

een knallende party in Hangar 58. Dat onze

delegatie het dansfeest zowel opende als de

zaal ’s nachts afsloot, spreekt voor zich zeker?

Begint het na het zien van deze foto’s ook te

kriebelen? Waag dan volgend jaar zeker ook

je kans om deel te nemen met afdeling of col-

lega’s. Een fijne namiddag gegarandeerd!

Meer foto’s vind je in het fotoboek op Jessa-

net.

23

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

De drie teams

De Chambers Trophy mag dan wel bekend staan voor de ludieke insteek van

haar proeven, soms eisen ze jammer genoeg toch hun tol. Zo liep het bij de

eerste proef al meteen mis voor An Agten. De loopopdracht met de water-

kruiken bleek iets te veeleisend te zijn in combinatie met de warme tempe-

raturen. An bezweek aan de finish en werd enkele uren later terug wakker

op onze spoedafdeling. Dezelfde avond mocht ze al terug naar huis, maar het

hele team was er toch van geschrokken. Maar de stunt van An leverde haar

team wel een prijs op; jammer genoeg wel de pechprijs.

De Jessateams waren een mooie mix van medewerkers

met een verschillende campusachtergrond en vertegen-

woordiging uit diverse diensten.

• Team 1: De eendagsvliegjes (chirurgisch dagzie-

kenhuis campus VJ)

Elke Vaesen, Romina Venicx, Nathalie Colson,

Sheila Breugelmans, Isabelle Bollen

• Team 2: The Jessa Five (gemengd team)

Anita Jans, Evi Bleus, Katrien Vangrunderbeeck,

Christa Meekers, Ilse Schalenbourg

• Team 3: Operatiekwartier campus VJ

Sylvie Vandermeeren, Natascha Wouters, Koen

Thijssen, Hervé Boedri, An Agten

Pechprijs voor de Okasies

24

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

In samenwerking met ons ziekenhuis startte de

stad Hasselt in 2008 in haar Marokkaanse part-

nersteden Missour en Outat-Oulad-El-Haj een

project rond gezondheidszorgen op. Dit resul-

teerde intussen in een opleidingsproject voor

lokale ambulanciers en een diabetesproject. Dit

jaar stond in het teken van een samenwerking

voor het terugdringen van moedersterfte.

Duurzame werkingMissour en Outat-Oulad-El Haj zijn twee

afgelegen Marokkaanse steden in de Mid-

den-Atlas. “Voor de derde keer op rij waren

spoedverpleegkundige Kris Devillé (campus

VJ) en brandweercollega Jurgen bij ons team

om de plaatselijke chauffeurs de basisbegin-

selen bij te brengen van reanimatie, spalken,

trauma. Ook dit jaar hadden ze in hun beste

Frans en met stukjes Arabisch Marokkaans

een vervolgcursus in elkaar gestoken,” vertelt

Annick. “Een deel van de cursus werd dit keer

gegeven door twee plaatselijke Marokkaanse

medewerkers. Zij kregen in mei de gelegen-

heid om in ons ziekenhuis een weekje op onze

dienst spoedgevallen mee te werken. Samen

met Kris en Jurgen werkte één van hen (kine-

sist van opleiding) de cursus verder uit. De

bedoeling is dat deze mensen hun kennis nu

blijvend verder overbrengen op anderen. Nu

maar hopen dat de aangeleerde kennis niet

verloren gaat.”

Nieuwe projectenIn mei bracht een delegatie vanuit Missour en

Outat-Oulad El Haj een uitgebreid bezoek aan

Hasselt en ook aan ons ziekenhuis. Eén van

hen was dr. Zamzami, een provinciaal verant-

woordelijke van het Ministerie van Volksge-

zondheid. Op basis van de noden, doelstellin-

gen en prioriteiten die deze delegatie aangaf,

volgde een ontmoeting met dr. Edouard Benit,

dr. Hanny Brussaard, dr. Koen Stas, dr. Françoise

Jadoul, dr. Frank Weekers en dr. Yves Breysem.

“Volgens dr. Zamzami is er grote nood aan

kennisuitwisseling over diverse medische

specialismen met in het bijzonder hartziekten,

diabetes en nierziekten. Zo wil men bijvoor-

beeld in de plaatselijke ziekenhuizen een nier-

dialysecentrum opstarten. De apparatuur zou

voorhanden zijn maar de specialisten, zowel

medisch als verpleegkundig, ontbreken. Tij-

dens het bezoek van de delegatie aan ons zie-

kenhuis is samen met onze artsen afgetoetst

wat mogelijk was en werd het project moeder

en kind naar voor geschoven.”

Terugdringen moedersterfteNa een uitgebreid overleg met dr. Zamzami

en na de enthousiaste ontmoeting met dr.

Françoise Jadoul, werd afgesproken om een

Jessamedewerkers bouwen

ontwikkelingsproject in Marokko verder uit

ier medewerkers van ons ziekenhuis trokken op 19 september 2011 samen met een delegatie van de Stad Hasselt naar Marokko. Hun mis-sie: een reeds eerder opgestart ont-wikkelingsproject verder uitbouwen en de fundamenten leggen voor een nieuw project. Het werd ook dit keer een bijzondere ervaring vol emoties. Annick Germeys vertelt.

V

25

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

project op te zetten rond zwangerschap en

bevallingen. Eén van onze vroedvrouwen,

Ann Van Den Bossche, en verpleegkundige

Laila Redouane gingen enthousiast mee om

ter plaatse een inventaris op te maken van de

noden, als voorbereiding op een toekomstige

reis van dr. Françoise Jadoul. “Zo hadden we

een ontmoeting met de Provinciaal gedele-

geerde van het Ministerie van Volksgezond-

heid, dr. El Hassani, en samen met Laila en

Ann bezocht ik de materniteit van de beide

plaatselijke ziekenhuizen en de ‘maison d’ ac-

couchements’,” aldus Annick.

Thuisbevallen of niet ?In Marokko heeft men op afgelegen plaatsen

een gezondheidscentrum. Dit is een soort

wachtpost waar een huisarts en enkele ver-

pleegkundigen medische zorgen geven aan

de lokale bevolking. Sinds enkele jaren zijn

aan deze centra ook bevallingshuizen toege-

voegd. Toekomstige moeders die ver van een

ziekenhuis wonen, kunnen hier terecht om te

bevallen. Toch zijn er vrouwen die noodge-

dwongen thuis bevallen.

Laila Redouane is één van onze verpleegkundigen met Marok-

kaanse roots waardoor deze missie voor haar toch een extra be-

tekenis heeft. “Ook dit jaar voelde ik mij meteen thuis,” vertelt

Laila. “Zo’n missie is niet te onderschatten, maar de gastvrijheid

en vriendelijkheid van de plaatselijke bevolking geven je extra

energie. We hebben dit keer nog niet de handen uit de mouwen gestoken, maar zijn goed voor-

bereid voor een volgende missie. Ik heb nu de kans gehad om met lokale vroedvrouwen (niet

geschoolde vrouwen die thuisbevallingen doen) te spreken en heb heel wat informatie kunnen

doorspelen aan Ann. Zonder mijn kennis van het Arabisch Marokkaans was dat niet mogelijk. Ik

ben blij dat ik in die zin een meerwaarde kan betekenen voor dit project. Dat ik iets kan doen

voor deze Marokkaanse mensen geeft me een goed gevoel.”

Ann Van Den Bossche is vroedvrouw op de kraamafdeling van

campus VJ. “Toen dr. Françoise Jadoul me aansprak om in dit project

te stappen, twijfelde ik geen seconde. Vlak na mijn studententijd

deed ik aan ontwikkelingssamenwerking als verpleegkundige in

een weeshuis in Calcutta. Een ontzettend mooie ervaring! Mijn taak

nu was vooral informatie verzamelen en de fundamenten leggen

voor een project rond het terugdringen van moedersterfte. Een unieke kans om met Marok-

kaanse vroedvrouwen te communiceren die vaak in heel andere werkomstandigheden leven.

In een bevallingshuis ontmoette ik een pas afgestudeerde vroedvrouw die gedetacheerd was

naar een zeer afgelegen plaats waar ze heel alleen moest instaan voor de bevallingen met als

enige back-up een huisarts in de buurt en een ziekenhuis op 2 uur rijden. De moeders komen

er bevallen (hopelijk zonder complicaties) en gaan dezelfde of de volgende dag naar huis. Voor

ons onwezenlijk, daar de harde realiteit.”

“Samen met de door ons mee getrainde collega Banjai uit Marokko

waren we ook dit jaar weer klaar voor de vervolgcursus en vooral

benieuwd naar de overgebleven kennis van de vorige cursus,” ver-

telt spoedverpleegkundige Kris Devillé. “En ja hoor, er was heel

wat kennis blijven hangen. Onze Marokkaanse collega stapte ook nu

weer ten volle mee in ons verhaal en nam onze lessen –onder onze

supervisie- deels over. Jammer genoeg gaat Banjai wel verhuizen. Hopelijk vindt hij een plaatselijke

opvolger zodat het project toch nog een duurzame voortzetting kent.”

“Voor het vierde jaar op rij werd ik in Missour en Outat met open

armen onthaald,” vertelt Annick Germeys. “Deze mensen hebben

niet veel en toch willen ze dat nog met je delen. De afgelopen vier

jaar is er al veel veranderd. Intussen kunnen we betere contacten

leggen, bestaat er internet, is het ziekenhuis geëvolueerd en vinden

we de juiste contactpersonen om mee te werken. Het opzetten van

een programma verloopt keer op keer moeizaam, maar het resultaat

is telkens de moeite waard. De geneeskunde in de grote steden in Marokko is vergelijkbaar met

onze geneeskunde. Maar de plaatselijke bevolking en de mensen die in de bergen wonen, heb-

ben niet altijd de kans hiervan gebruik te maken. Er is nog veel armoede en corruptie. Men wil

de moedersterfte in Marokko tegen 2015 terugdringen tot onze normen. De door het ministerie

opgezette programma’s zien er goed uit maar ter plaatse zien we toch andere dingen. Reden

genoeg om een project rond zwangerschap en bevallingen op te zetten!”

" Ik voelde mij opnieuw meteen thuis.”

“ Unieke kans om met Marokkaanse vroedvrouwen te communiceren.”

“ Grote inzet bij plaatselijke ambulanciers.”

“ Gedurende afgelopen 4 jaar veel veranderd.”

26

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

aar jaarlijkse gewoonte organiseren heel wat diensten in deze periode van het jaar een teamactiviteit. Het ziekenhuis stimuleert dergelijke initiatieven door voor alle medewerkers die aan een dienstactiviteit deelnemen een financiële tegemoetkoming van 10 euro te voorzien en een halve dag dienstvrijstelling. Verschillende diensten stuurden een fotootje en kort verslag van hun activiteit naar Jess (e-mail: communicatie@jessazh.be). Ook in de vol-gende nummers maken we graag wat ruimte voor dienstactiviteiten vrij. Insturen dus!!

Teamactiviteiten in woord en beeld

Op zondag18 september maakte de afdeling cardiologie B2 van campus Virga Jes-

se zich op voor een dagje Bokrijk voor medewerkers, partners en kinderen. Op het

programma stonden ‘kroegen en spelen’. Na aankomst aan de infokiosk vertrokken

een twintigtal deelnemers met een Waalse gids die een aardig mondje Vlaams

sprak. Echt Belgisch. Voorzien van de nodige info over het openluchtmuseum, ging

het langs oude ambachten, acteurs en huifkarren met Vlaamse boerenpaarden

richting eerste volksspel; een oud kegelspel, de voorloper van bowling. De gegooi-

de bal bleef moeilijk op een rechte lijn zodat het een ware uitdaging was om toch

een aantal kegels omver te krijgen. Het tweede spel bestond uit een zware stenen

bol die door middel van een houten schep doorheen een kleine boog moest. De

groep was opgedeeld in twee teams om de teamspirit te verhogen. Later volgden

uitdagingen zoals een roos treffen door een grote houten vogel te laten zweven

in de lucht, kegelwerpen en een partijtje nagelkloppen. Dit alles onder het genot

van een Limburgs streekbiertje met een aardig hoog gehalte alcohol. Op de weg

passeerde intussen een groep Japanners met filmploeg, een champetter, een pas-

toor en een bierbrouwer. De dag werd beëindigd met een etentje in een Grieks

restaurant. Buiten het restaurant in Genk werden supporters van Standard ijlings

afgevoerd in bussen door loeiende sirenes want Genk had gewonnen met 3-0.

Voor Beetwee alleszins een geslaagde dag!

Beetwee doet het weer

Diensten verhuizen of worden samengevoegd,

collega’s veranderen van jobinhoud of verhuizen

naar een andere campus... Ook voor de mede-

werkers van de dienst Personeel & Organisatie

zijn er het voorbije jaar verschillende wijzigingen

gebeurd. Buiten een vaste permanentie op cam-

pus SA zijn alle P&O-medewerkers sinds begin

september gecentraliseerd in huis 10, campus VJ.

Tijd dus om elkaar nog wat beter te leren kennen.

Op 9 september organiseerden de collega’s van

de dient P&O een leuk en interactief teamspel

“Ken uw P&Oppenheimers”, waarin Work en Life

evenwichtig aan bod kwamen. Daarna trokken

ze met z’n allen naar het blote voetenpad in Zu-

tendaal, ploeterden door de modder, beklommen

een hoge uitkijktoren, trotseerden zon, wind, wa-

ter en regen… Dit was zeker verkwikkend en een

aanrader voor andere teams!

P&O'ers trotseren de modder!

N

27

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

De lopende waak campus SA koos zondag 4 september om in

familieverband een wandeling te maken in de fruitstreek. Een

voorstel van Lutje, wiens partner Danny opgegroeid en nog al-

tijd zeer verknocht is aan deze streek. Als auteur van enkele

wandelbrochures speelde hij gids voor het hele gezelschap.

Ook collega José, sinds één jaar op brugpensioen, was van de

partij. Verzamelpunt was de kapel van Helshoven. Daar wacht-

te het gezelschap een verrassing van collega Christel en Noël,

die hen op de parkingweide een heuse receptie aanboden met

bubbels en heerlijke zelfbereide hapjes. Dankbaar voor deze fij-

ne verrassing was de toon meteen gezet voor een aangename

zondagnamiddag! Rond 16u begon dan de ‘ kluizenaarswande-

ling’ van ongeveer 5 km over een Romeinse heirbaan, richting

Voort. Onderweg werd af en toe even halt gehouden en gaf

Danny uitleg over historiek, volkslegendes, flora en fauna. De

jongste deelnemertjes, Ferre en Senne, en Siebe en Waube,

zoontjes van Annemie en Sonja, stapten flink mee. Zij waren

niet weinig verbaasd dat zoveel lekkers hier zomaar aan de bo-

men groeit. Anderhalf uurtje later kwam de eindbestemming

in zicht: kasteelhoeve de Tornaco. Het heerlijke glaasje cham-

pagne, traktatie van Lut en Danny, ging er vlotjes in. Ondertus-

sen was er nog een rondleiding gepland in de gerestaureerde

hoeve, nu uitgebaat als ‘Bed and Breakfast’ en daarna mocht

het gezelschap aanschuiven voor een uitgebreide tafelbarbe-

cue, gevolgd door een dessertje. Rond 20u ging het tevreden

en ontspannen huiswaarts. Als aandenken kreeg de hele groep

van Danny nog een wandelbrochure van deze streek mee.

Bedankt Danny namens de hele groep! Bedankt Lutje, voor het

organiseren van deze eerste en zeer geslaagde teambuilding-

activiteit .

Vrijdagavond 30 september, een ongewoon warme herfstavond, trok het team van het dag-

hospitaal oncologie (campus VJ) op culinaire verkenning door Hasselt. Aan de hand van een

GPS en enkele doodsimpele opdrachten, zochten ze de locatie van de verschillende eetge-

legenheden. Het werd dus letterlijk een ‘walking diner’. Vanzelfsprekend werd er even van

het parcours afgeweken voor een aperitiefje. De gezellige babbel onderweg en aan tafel

kwam vanzelf. Na afloop hadden de collega’s van het daghospitaal oncologie 5,6 km gewan-

deld. Over hoeveel ze gegeten en gedronken hebben, zijn geen cijfers beschikbaar.

Daghospitaal oncologie eet ... wandelend

Lopende waken campus SA wandelen in

fruitstreekP&O'ers trotseren de modder!

28

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

Als sportactiviteit organiseerden de fietsers van campus VJ in de

kermisweek, op woensdag 21 september, naar jaarlijkse gewoonte

een fietstocht van 75 à 80 kilometer voor ervaren fietsers. Een 8-tal

ervaren rotten zetten er flink het tempo in. Net voor vertrek was er

gelukkig nog even tijd voor een fotootje.

Ervaren Jessafietsers op pad

Teamactiviteiten in woord en beeld

E5 (Hematologie) smult van barbecue

Op vrijdag 9 september verzamelden de collega’s

van dienst E5, hematologie campus VJ voor een

barbecue. Iedereen zorgde voor wat lekkers en zo

werd het een culinair gebeuren waar niemand ook

maar iets tekort kwam. De één zorgde voor een

lekker aperitiefje, anderen zorgden voor vlees,

groentjes, sausjes, een natje en dan waren er col-

lega's die voor een lekker dessertje hadden ge-

zorgd. Zo werd het een aangename avond waar

heel wat afgelachen is.

Dienst A2 hart-long-en vaatchirurgie van cam-

pus VJ leefde zich creatief uit in een workshop

kralen rijgen. De twee uur durende workshop

vloog om, het enthousiasme was groot. Zo kon-

den onze vrouwelijke collega’s van A2 zelfs hun

mannelijke collega overhalen om een halssnoer

te maken voor zijn vriendin, wat nog zeer goed

lukte ook. Na de leuke sessie en het bewon-

deren van elkaars mooie creaties, was het tijd

voor een smeuïge kaasfondu. De 10 euro van de

werkgever kwam goed van pas en de inzet van

de verpleegkundigen die de late en de nacht de-

den, is zeer gewaardeerd!

Creatieve collega's op dienst A2

29

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

Jessamedewerkers fietsen Euregiotour voor meer orgaandonoren mee

Jessa Ziekenhuis focust op

carpoolen tijdens Car Free Day

Cel Ontwikkeling & Opleiding gaat ‘on tour’

Op vrijdag 16 september ontving het Jessa Ziekenhuis voor de vierde keer de Euregionale fietstocht voor meer orgaandonoren.

Deze tour bracht een peloton van meer dan 120 deelnemers van Maastricht naar St. Truiden, Hasselt en Genk. Een dag later, zater-

dag 17 september, voerde de route de fietsers via Sittard, Heerlen naar het Klinikum in Aken en weer terug naar Valkenburg. Voor

het eerst maakten dit jaar, naast getransplanteerden en vertegenwoordigers van sponsors en van de andere ziekenhuizen, ook

medewerkers van het Sittardse Orbis Medisch Centrum en van het academisch ziekenhuis Luik deel uit van het peloton. Ook vanuit

ons ziekenhuis fietste een delegatie mee. Op vrijdag waren dat dr. Johan Vanwalleghem, Yvan Bollen, Kris Claes, Erik Vos, Jos Dams

en Dimitri Vermierdt. Philip Brauns en Jan Henkaers fietsten zowel vrijdag als zaterdag met de euregiotour mee. De organisatie van

de tocht is in handen van de St. Promotie Orgaandonatie. Deze stichting wil het algemene publiek meer kennis bijbrengen over het

belang van transplantatie, orgaandonatie en dus: donorregistratie.

Donderdag 22 september 2011 stond dit jaar in het

teken van de Car Free Day. De Car Free Day is een

initiatief van taxistop en de Fietsersbond, dat ka-

dert binnen de Week van de Mobiliteit, met steun

van de Vlaamse Overheid. Bedoeling is dat je de

auto thuislaat en geniet van de voordelen. Ze deden

het van Columbia tot Canada… Nu was het aan ons!

Alle medewerkers die met fiets, openbaar vervoer

of via carpool naar het werk kwamen (en komen)

verdienen uiteraard een dikke pluim. Ons zieken-

huis verkoos om dit jaar door een kleine prikactie

de carpoolers te belonen. Medewerkers die toch als

auto-solist op één van onze campussen arriveerden,

kregen een kaartje met de herinnering die dag de

wagen zoveel mogelijk te laten staan en tips om op

zoek te gaan naar een carpoolpartner. Carpoolteams

van 2 tot 4 personen kregen een beloning in de

vorm van een Jessa parkeerschijf, Jessa blocnote en

Jessa pen. Hoe meer medewerkers in de wagen, hoe

meer geschenken men kreeg. De dienst mobiliteit

beloonde de bestaande carpoolteams sowieso met

een parkeerschijf en ook de be-

drijfswagens zijn tegenwoordig

uitgerust met dit gadget.

Wil je een carpoolteam starten

maar weet je niet hoe? Op Jessanet

vind je de inschrijvingsformulieren

(ondersteunende diensten > mobi-

liteit > carpoolen). Bezorg deze aan

de dienst mobiliteit en zij contacte-

ren jou voor de verdere opvolging.

De Cel 0ntwikkeling en Opleiding (O & O) heeft de

afgelopen maanden niet stilgezeten! Zo lanceerde

O & O onlangs de Jessa-opleidingsbrochure. Deze

brochure bundelt het interne vormingsaanbod voor

de periode september 2011 tot en met januari 2012.

Verder kan je in de brochure heel wat praktische

informatie vinden over ontwikkeling & opleiding.

Om het nieuwe initiatief en de dienstverlening

van O & O nog wat meer bekendheid te geven,

ging het team vervolgens drie dagen ‘on tour’

waarbij het zijn tenten iedere dag op een andere

campus opsloeg. De bedoeling van deze tour

was medewerkers informeren over de inhoud

van de nieuwe opleidingsbrochure en de ontwik-

kelingsmogelijkheden binnen ons ziekenhuis, en

hen daarnaast wegwijs maken in de manieren

van inschrijven voor vormingsinitiatieven. Ook

allerhande andere vragen over ontwikkeling en

opleiding kwamen aan bod.

Neem zeker zelf ook eens een kijkje in het

grote aanbod van vormingsinitiatieven dat ons

ziekenhuis aanbiedt. Dit kan via de snellink

‘vormingsagenda’ op Jessanet (rechtsonder)

of via de opleidingsbrochure. Je vindt deze op

je dienst of op Jessanet > personeel > ont-

wikkeling en opleiding. Een gedrukte oplei-

dingsbrochure kan je aanvragen bij Miranda

Willems, miranda.willems@jessazh.be

Jess! van a tot z

Ken/zoek je een collega die af en toe kan samenrijden met jou?

Contacteer dienst mobiliteit en vul het inschrijvingsformulier in.

Check bij dienst mobiliteit welke partners er zijn op het carpoolprikbord

Contacteer elkaar, spreek af en probeer het uit Profi ciat, je kan een team vormen. Bevestig het bij dienst mobiliteit Vul maandelijks de gecarpoolde dagen aan in het logboek

Je doet voordeel bij je volgende belastingaangifte en je spaart beurtelings

brandstof uit in je wagen. Plus, je vertoeft in het leuke gezelschap van een

Jessa-collega!

Car Free Day22 september 2011

A6-met 4 in auto R/V.indd 2

7/09/11 16:10

30

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

ijn aardappelen echte dikmakers? Waarin verschillen ze van rijst of deegwaren? En zitten de meeste voedingsstoffen net in de schil? Diëtiste Rita Vanden Poel laat haar licht over deze en andere vragen over aardappelen schijnen en geeft er meteen nog een lekker receptje bij.

Z

Culinair

Benodigdheden: (voor 4 personen)

• 4 grote bloemige aardappelen

• 300 gr. gekookte ham in blokjes gesneden

• 250 gr. champignons

• 2 uien

• 100 gr. mozzarella in blokjes gesneden

• 1 eetlepel olijfolie

• 2 eetlepels lightroom

• thijm, peper en zout.

Bereidingswijze:

Spoel de aardappelen goed en verwijder alle onzuiverheden, maar schil ze niet. Doorprik

de schil hier en daar en laat de aardappelen garen in de microgolfoven.

Pel intussen de uien en snipper ze fijn. Wrijf de champignons schoon en snijd ze in fijne

schijfjes. Laat in een pan de ui, de champignons en de hamblokjes fruiten en wat kleuren

in de olijfolie. Kruid met thijm, peper en zout.

Snijd van de aardappelen een dekseltje en hol ze uit met behulp van een aardappelboor-

tje. Meng de bolletjes aardappel met de gefruite groentenmengeling, de mozzarella en

de room. Breng zonodig verder op smaak. Vul de aardappelen ermee en laat gedurende 8

minuten gratineren in een voorverwarmde oven van 210º of onder de grill.

Dien onmiddellijk op. Voorzie op de borden een bedje krulsla met vinaigrette.

Aardappelen gevuld met ham en mozarella

Rita Vanden Poel woont in

Leopoldsburg en is mama

van twee kinderen. Ze

werkt intussen al 37 jaar in

ons ziekenhuis. Rita is dië-

tiste op campus Salvator.

Wereld artritisdag: Jessa zet reumatoïde artritis in de kijker

Op 12 oktober vond de wereld artritisdag

plaats. Ook in het Jessa Ziekenhuis ging die

dag ruime aandacht naar de ziekte reuma-

toïde artritis. Dit is een ziekte van het im-

muunsysteem waarbij het slijmvlies van de

gewrichten aangevallen wordt door ons eigen

afweersysteem. Dit kan leiden tot gewrichts-

beschadiging, in tegenstelling tot artrose, dat

een slijtageziekte is. Naar schatting lijden er

85.000 Belgen aan de ziekte. 75% ervan zijn

jonge vrouwen.

Het reumatologieteam van het Jessa Zieken-

huis zette op 12 oktober de problematiek

rond deze ziekte in de kijker in de inkomhal

op campus VJ. Van 10u tot 16u konden ge-

interesseerden er terecht aan de infostands

van de patiëntenverenigingen RA Liga en de

Vlaamse Reuma Liga. Daarnaast gaf reumato-

loog dr. Jan Lenaerts tijdens een lezing in de

aula van campus VJ voor een 80-tal geïnte-

resseerde toehoorders uitleg over de nieuwe

trends in de behandeling van reumatoïde ar-

tritis.

31

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

1 Zijn aardappelen dikmakers?

Neen, aardappelen zijn geen dikma-

kers. Een normale portie van ± 200

gr. (gekookt) brengt ongeveer 150 kcal aan.

Dezelfde portie gekookte deegwaren of rijst

(zonder saus) zo’n 260 kcal.

Opgelet!

• 1 portie frieten van 200 gr. bevat 5x meer

kcal.

• ook saus en boter, margarine of room door

de puree kunnen de calorieënteller snel

doen oplopen.

2 Welke essentiele voedingsstoffen

bevatten aardappelen?

Aardappelen bevatten op zich geen

vet. Een portie gekookte aardappelen (200

gr.) is een bron van kalium, vitamine B6 en

foliumzuur en is rijk aan voedingsvezels en

vitamine C.

Aardappelen dragen in mindere mate bij tot de

inname van eiwitten, magnesium en vitamine

B1. Ze bevatten kleine hoeveelheden zink en

ijzer maar de vitamine C zorgt voor een betere

opname van ijzer.

3 Bevat de schil meer voedingsstof-

fen?

Ja, in de schil zitten iets meer ijzer en

vezels. Wens je de schil mee op te eten, was

en schrob deze dan grondig schoon onder

koud stromend water.

4 Zijn aardappelen licht verteerbaar?

Aardappelen bestaan voor ± 18 % uit

zetmeel. Het zetmeel in rauwe aardap-

pelen is moeilijk verteerbaar. Dit kan aanlei-

ding geven tot flatulentie en darmklachten,

eventueel zelfs tot diarree. Eet dus geen rau-

we aardappelen. Tijdens het kookproces wordt

het zetmeel wel verteerbaar.

Opgelet! Afgekoelde aardappelen maken het

zetmeel opnieuw minder goed bereikbaar voor

de verteringsenzymen.

5 Moet je groen- of blauwgekleurde

delen van aardappelen wegsnijden?

Blootstellen aan licht verhoogt het

chlorofylgehalte waardoor de aardappel groen

kleurt. Deze groene kleur is ook een goede

indicatie voor de aanwezigheid van alkalo-

iden. Dit zijn natuurlijke gifstoffen die de

plant beschermen tegen vraat van bepaalde

schimmels, insecten en andere parasieten.

Door aardappelen te schillen en de ogen te

verwijderen wordt de hoeveelheid alkaloïden

verlaagd. Ze worden door geen enkele vorm

van verhitting vernietigd. De gevarendrempel

voor acute vergiftigingsverschijnselen door

alkaloïden, zoals hoofdpijn, braken en buikpijn

wordt pas bereikt als je 1,8 kg ongeschilde of

4 kg geschilde aardappelen per dag zou eten!

Blauwe plekken zijn niet schadelijk voor de

gezondheid. Ze ontstaan door een onvoorzich-

tige behandeling tijdens het rooien, vervoeren

of verwerken van de knollen. Ze beïnvloeden

de smaak niet maar geven de aardappelen een

minder fraai uiterlijk. Daarom snij je ze ook

best weg bij het schillen.

6 Hoeveel aardappelen eet je best?

De aanbeveling varieert van 3 tot 5

stuks ter grootte van een ei (210-350

gr.) Bij zware arbeid of sporten heb je meer

energie nodig. De voorkeur gaat uit naar ge-

kookte aardappelen.

7 Dragen aardappelen bij tot een geva-

rieerde voeding?

Absoluut. Aardappelen kunnen immers

op tal van manieren worden bereid: met of

zonder schil, in een aardappelsalade, als pu-

ree, in een stamppot met groenten, gepoft in

de oven om op te vullen, ...

8 Waarin verschillen aardappelen van

rijst en deegwaren?

Vergeleken met een zelfde portie ge-

kookte aardappelen leveren gekookte deeg-

waren en rijst ongeveer 75 % meer calorieën,

beduidend minder kalium en geen vitamine C!

Gekookte aardappelen bevatten ongeveer

evenveel vezels als volkoren deegwaren en

groenten, en dubbel zoveel als bruine rijst.

9 Hoe bewaar je aardappelen?

Je bewaart ze best in een geperforeer-

de papieren zak of een open mand in

een goed verluchte, droge en donkere plaats,

tussen 2 en 10ºC.

Verwijder vochtige aardappelen en bewaar ze

nooit in de koelkast of in een plastic zak.

Hoe bereid je aardappelen?

• Onder invloed van warmte

en door uitloging in water

gaat tijdens de bereiding

een hoeveelheid vitamine C verloren.

Koken of stomen in een hogedrukpan of mi-

crogolfoven of koken in de schil beperkt het

verlies aan vitamine C.

• Nieuwe aardappelen bevatten gemiddeld

meer vitamine C.

• Verstandig frituren doe je als volgt :

• niet boven 175ºC

• niet te bruin bakken

• frituurvet tijdig vervangen

(na 7 à 8 beurten)

• beperken tot 1x per week

De aardappel in 10 vragen

Conclusie:Aardappelen zijn een vaste waarde in onze keuken. Ze vormen

samen met graanproducten onze basisvoeding. Ze bevatten

veel essentiële voedingsstoffen voor (jawel!) weinig calorieën.

Aardappelen zijn vrij goedkoop en eenvoudig te bereiden.

10

32

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

André Vanhamel liep in 1973 stage in het operatiekwartier van campus VJ. De toenmalige

hoofdverpleegkundige René Cupers en dr. Roelandts waren destijds hard op zoek naar 2

gemotiveerde verpleegkundigen om een nieuwe discipline binnen het OK in het leven te

roepen, de anesthesieverpleegkundigen. André maakte als student een erg goede beurt en

even later gingen hij en Fred Briers aan de slag als de eerste anesthesieverpleegkundigen

van het ziekenhuis. André werkte gedurende zijn hele loopbaan in het operatiekwartier.

Op 1 november 1970 begon Lut Driesmans haar carrière als verzorgende in het toenma-

lige “COO” Virga Jesseziekenhuis. Ze startte er op de afdeling intensieve zorgen, werkte

enkele jaren op plastische heelkunde en kreeg toen een job aangeboden als administratief

medewerkster op de dienst radiologie. De dienst groeide alsmaar, de digitalisering deed

zijn intrede en Lut kreeg de vraag om de patiëntenstroom op echografie te regelen. Dit

deed ze met veel toewijding gedurende de rest van haar loopbaan.

Ria Scheepers begon als kinderverzorgster in de provinciale kraaminrichting op 1 sep-

tember 1970, amper 19 jaar oud. In 1986 verhuisde ze met de kraaminrichting naar het

Virga Jesseziekenhuis, waar ze in de melkkeuken terechtkwam. Van daar ging het naar de

“grootkeuken” van het ziekenhuis. Als keukenassistente zorgde Ria voor allerlei extra’s

voor dieetpatiënten maar het grote werk was de bandcontrole, waar ze heel precies in was.

In april 2009 kwam er

opnieuw een grote

verandering in haar

werksituatie. De res-

terende jaren van

haar loopbaan ging

Ria de maaltijdkeuzes

van de patiënten op-

vragen aan het bed.

De loopbaan van

Irene Claes startte op

16 augustus 1972 op

de afdeling heelkunde

van campus SU. Op

deze afdeling werkte

ze vele jaren, eerst

fulltime, later deel-

tijds. In 2001 maakte

Irene de overstap van

deze fysiek zware job

naar de ondersteu-

nende dienst centrale

sterilisatie. Toen in 2007 de chirurgische activiteit op campus St.-Ursula overgebracht

werd naar campus Salvator, werd ook de CSA van beide campussen samengevoegd en ver-

huisde Irene mee naar de Hasseltse campus.

Lea Lambrechts werkte het grootste deel van haar carrière op B6 van campus VJ, later

werd dit S1. Na jarenlange dienst op die afdelingen, koos Lea de laatste jaren van haar

loopbaan voor een job als zorgkundige binnen de zorgcluster Moeder en Kind in de centrale

melkkeuken.

Pensioenvieringen

Met verslagenheid melden we het overlijden

van Lieve Truyens, verpleegkundige dagzie-

kenhuis inwendige campus VJ. Lieve overleed

op zaterdag 8 oktober op 61-jarige leeftijd na

een slepende ziekte op de dienst palliatieve

zorgen.

"Vandaag verliezen we zoveel meer dan

een collega. Door de persoon die Lieve was,

verliezen we ook een stukje familie, een

vriendin. Het afscheid doet pijn bij alle me-

dewerkers van dagziekenhuis inwendige,

campus VJ."

We bieden de families van Ines en Lieve onze

oprechte deelneming aan en wensen hen

heel veel sterkte.

Met verslagenheid melden we het overlijden

van Ines Uten, verpleegkundige geriatrie

campus SU. Ines overleed op 12 september

2011. Ze was 25 jaar.

"Ines is veel te vroeg van ons weggerukt, zo

plots, zo abrupt met een auto-ongeluk. Ines

is als een stille verpleegkundige begonnen in

ons team maar bloeide al snel open tot een

positieve, dynamische, goedlachse collega.

Ze zat vol plannen en achter elke zin kwam

een lach. Niets was haar teveel zowel voor

de collega's als voor de patiënten. Ze heeft

bij ieder van ons een plaatsje in ons hart. Het

is aan ons om die positieve energie verder te

zetten en door te geven."

Team geriatrie en verpleegpermanentie cam-

pus SU

Overlijden

33

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

16-06-11 Mathias Veerle Houben spoedgevallen Virga Jesse20-06-11 Thomas Evi De Geyter kraamafdeling Salvator13-07-11 Alixe Eline Vandepitte apotheek Virga Jesse25-07-11 Lars Patricia Theunissen OP Virga Jesse25-07-11 Axl Els Boekaerts psychologe Salvator26-07-11 Ruud Stefanie Vanbrabant fysische geneeskunde & revalidatie Virga Jesse27-07-11 Jente Nadia Steensels gastro-enterologie Virga Jesse28-07-11 Matías Catherine Keupers en Pascal Sleypen geriatrie 3 Virga Jesse06-08-11 Nathan Lieve Lathouwers labo Virga Jesse08-08-11 Jaro An Achten geneeskunde 4 CD Salvator08-08-11 Katarina Barbara Balaes kraamafdeling Salvator09-08-11 Nell Katrien Asnong mobiele equipe Salvator10-08-11 Julie Martijn Droogmans apotheek Virga Jesse12-08-11 Arne An Habex geriatrie 3 Virga Jesse16-08-11 Nyah Dieter Gijbels spoedgevallen Virga Jesse17-08-11 Mathiz Ine Feyen P&O Virga Jesse21-08-11 Mare Ine Rogiers PAAZ / cardiale revalidatie Virga Jesse22-08-11 Jens Villavicencio Pérez Yuneicy geriatrie 2 Virga Jesse24-08-11 Mattis Carolyne Conte labo Virga Jesse24-08-11 Sam (dochter) Sabine Hardy radiologie Virga Jesse24-08-11 Quinten Sylvia Vanderhoydonck intensieve zorgen Virga Jesse26-08-11 Thomas Bert Van Hoecke kwaliteitscel Virga Jesse31-08-11 Isaac Caroline Van Buggenhout orthopedie Virga Jesse31-08-11 Marie Els Willems heelkunde 1 Salvator07-09-11 Noa Katleen Polders facturatie Virga Jesse13-09-11 Miene Ann Croes sociale dienst Salvator16-09-11 Emilie Evelyne Méan radiologie Virga Jesse16-09-11 Boudewijn Carla Ramakers radiologie Virga Jesse16-09-11 Noa Jessy Huygen schoonmaak Virga Jesse20-09-11 Renée Ann Pulinx geriatrie Salvator

Geboorten

Pensioen

Personeelsweetjes

26-03-11 El Ouakili Hanan en El Massoudi El Hassan schoonmaak Salvator20-05-11 Bart Cryns en Anneleen Maes hemodialyse Virga Jesse01-07-11 Tom Caerlens en Karin Vanrusselt cardiologie Virga Jesse29-07-11 Tamara De Rudder en Mario Claesen geneeskunde 1 Salvator30-07-11 Kevin Crabbé en Sylvia Gijbels obesitaskliniek Virga Jesse06-08-11 Vincenzo Pascale en Romina Mirisola PAAZ Virga Jesse11-08-11 Alex Vandebon en Christine Claes operatiekwartier Virga Jesse12-08-11 Jeffrey Noblesse en Nele Vanzonhoven hart-, long- en vaatchirurgie Virga Jesse20-08-11 Wouter Vandeberg en Anniek Op 't Eyndt kinder- en jeugdgeneeskunde Virga Jesse09-09-11 Ferhat Altun en Hacer Guller logistiek assistenten Salvator15-09-11 Jean Gabriels en Yolande Knaepen autodialyse Virga Jesse16-09-11 Roel Ulenaers en Isabel Custers labo Virga Jesse17-09-11 Mathias Goddeeris en Leen Coremans kinder- en jeugdgeneeskunde Virga Jesse17-09-11 Ruben Germis en Sanne Neven labo Virga Jesse23-09-11 Geert Vandeputte en Erika Decock voedingsdienst Virga Jesse

Huwelijken

01-09-11 Monique Appeltans personeelsrestaurant Virga Jesse26-09-11 Jeannine Ector sp-loco 2 St.-Ursula01-10-11 Pros Lemmens technische dienst Salvator19-10-11 Ria Claes heelkunde 3 Salvator

Negerzoentjes’ zetten borstkanker-maand in de kijker

Tijdens de maand oktober staat

wereldwijd de problematiek van

borstkanker in de kijker. Ook het

borstcentrum van ons ziekenhuis

liet die campagne naar jaarlijkse

gewoonte niet onopgemerkt

voorbijgaan en verzorgde samen

met het Inloophuis een stand in de

hal van campus VJ. Op dinsdag 18

oktober was er ook opnieuw een

‘negerzoenenverkoop’. Passanten

in de hal konden er voor 3 euro

een zakje melocakes kopen. De

opbrengst van de negerzoenen-

verkoop gaat naar de begeleiding

van onze borstkankerpatiënten.

34

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

Sinds 2006 is Wendy actief op de dienst Minimale

Verpleegkundige Gegevens (MVG) op campus Sal-

vator. Wie er regelmatig komt, heeft haar doeken

vast al opgemerkt. Het zijn schilderijen met fleu-

rige kleuren waar je spontaan vrolijk van wordt.

“Ik ga zelf ook niet graag grauw gekleed, al was

dat vroeger wel anders. Toen droeg ik vaak zwart.

Ik was ook stil en verlegen, maar nu probeer ik ge-

woon het beste uit het leven te halen.”

Niet perfectDe grote ommezwaai kwam er toen Wendy ziek

werd. “De confrontatie met de buitenwereld, na

talrijke operaties en bestralingen, viel me zwaar.

Mijn man stelde voor om iets creatiefs te doen.

Ik had vroeger al getekend en dus schreef ik me

in voor een schilderopleiding. Drie uur per avond,

één keer per week. Toen ik de klas binnenstapte,

keken ze niet naar hoe ik eruit zag of naar mijn

litteken, maar naar wie ik was en welke techniek

ik het leukste vond.”

Lekker kliederenWendy viel meteen voor acryl. “Ik heb er een

fijn gevoel bij, ik klieder graag. Het is een soort

plakkaatverf waarmee je fouten gemakkelijk

kan overschilderen. Het liefst maak ik abstrac-

te doeken. Voor mij was het heel belangrijk te

aanvaarden dat niemand perfect is. Vandaar

waarschijnlijk mijn voorkeur voor niet-perfecte

schilderijen.”

Veel meer dan schilderlesSchilderen betekende voor Wendy ook een extra

oefening in de revalidatie van haar rechterarm.

Hierin had ze een verminderd gevoel en kracht-

verlies doordat er een spier in haar hals was weg-

gehaald. Geleidelijk nam haar behendigheid weer

toe. Ook mentaal kreeg ze een enorme boost. “Ik

besefte dat ik eigenlijk niet mag klagen. Ik leef

nog! Ik heb een lieve man en een fantastisch

dochtertje. Door te schilderen leerde ik mezelf

opnieuw kennen. Nooit gedacht dat ik dit talent

in me had. De waardering doet enorm deugd.”

Zo moeder, zo dochterSchilderen is nu echt ‘me-time’ voor Wen-

dy. “Die drie uur per week ben ik weg van

de wereld, enkel mijn doek en ik. Het is de

ideale manier om te ontstressen en tijd voor me-

zelf in te bouwen. Door te schilderen heb ik ook

mijn ziekte kunnen verwerken en ben ik open

gebloeid. Zelfs mijn dochtertje, dat intussen 7

jaar is, schildert al een beetje. Volgens de teken-

juf heeft ze talent!”

“Mijn doek en ik”

endy Jeurissen werkte vijf jaar in het Jessa Ziekenhuis als ver-pleegkundige toen in 2005 schildklierkanker bij haar werd vastgesteld. Tijdens haar verwerkingsproces begon ze te schilderen en dat veranderde haar leven.

W

35

sept

embe

r | o

ktob

er ‘

11

“Mijn doek en ik”

Kwaliteitszorg zit in onze genenDatum Thema Tijdstip Plaats

DI 08/11 OpenIng KwalIteItshappenIngpatiëntveiligheid: leren, motiveren en verbeteren

18u30 - 21u15 Virga Jesse

DO 10/11 Verandering van spijs doet eten 12u00 – 17u00 Virga Jesse

DI 15/11 workshops care bundles, wondzorg en patiëntveiligheid 14u00 - 17u00 Salvator

DO 17/11 workshops care bundles, wondzorg en patiëntveiligheid 14u00 - 17u00 Virga Jesse

VR 18/11 lunchseminarie voor artsen: peri-operatieve tromboseprofylaxe

12u30 – 14u00 Virga Jesse

DI 22/11 Jessa & Veelbelovend: voorstelling projectresultaten medewerkers van a1, a2 en a3

14u30 – 16u30 Virga Jesse

DO 24/11 Ontwikkeling en opleiding als motor voor verandering 18u30 – 21u00 Radisson Hasselt

VR 25/11 lunchseminarie voor artsen: peri-operatieve tromboseprofylaxe

12u30 – 14u00 Salvator

Ma 28/11 workshops: Omgaan met patiënten met een niet-aangeboren hersenafwijking

12u30 – 16u00 St.-Ursula

DI 29/11 workshops care bundles, wondzorg en patiëntveiligheid 14u00 – 17u00 Virga Jesse

wO 30/11 lunchseminarie voor artsen: kwaliteit van het medisch dossier

12u30 – 14u00 Virga Jesse

DO 01/12 workshops care bundles, wondzorg en patiëntveiligheid 14u00 – 17u00 St.-Ursula

wO 07/12 lunchseminarie voor artsen: kwaliteit van het medisch dossier

12u30 – 14u00 Salvator

DO 08/12 Is spreken altijd zilver en zwijgen altijd goud? laat O.M.a. thuis

14u30 – 16u0018u00 – 19u30

Salvator

DI 13/12 patiëntveiligheid start in de wieg 12u30 – 17u00 Virga Jesse

DO 15/12 afsluItIng KwalIteItshappenIngKwaliteitszorg zit in onze genen

16u00 – 17u50 Salvator

Kwaliteitshappening 2011

Voor info en inschrijvingen: www.jessazh.be/kwaliteitshappening