k l a s s e v o o r j o n g e r e n # 2 0 , d e c e m b e r 1 9 9 8dubbel en dik verdiend: 2 x 20 bloemen en een kus van thomas

gratis: HET 100 DAGEN FEEST extra: GECODEERD GESCHENKPAPIER

HET GROTE NIEUWS Klasse voor Jongeren 20

2 December 1998

///---------ééééé--éé--------------========--===--éé--------------========

--===-------------==ééééééé////=-----/--éé--------------========

--===-------------==ééééééé////=-----///-------éé--------------========--===-------------==éé//-------éé--------------========--===-------------==éé-------------==ééééééé////=-----/

//-------éé--------------========--===-------------==ééé///-====///---------éééééé///-=====-----/

//-------éé--------------éé--------------========--===------éé--------------========

--===-------------==ééééééé////=-----/ //-------éé--------------========

--===-------------==éé---------==ééééééé////=-----///-------éé--------------========

--===-------------==éé--========--===-------------==ééééééé////=-----/

//-------éé--------------========--===-------------==ééééééé////

--------========--===---------

----==ééééééé/

«Mijn haar valt uit»Niet alleen Virenque en Festina sjoeme-len om betere prestaties te leveren. Som-mige meisjes gebruiken anabole steroï-den om vlugger te recupereren na een paar nachten uitgaan, jongens willen er vooral hun spiermassa mee vergroten. Bij sommige jongeren is de sociale druk van het schoonheidsideaal of de prestatie hoog. Ze hebben er zelfs hun eigen gezondheid voor over. Dezelf-de dealers die ook XTC of speed aan de man brengen, verdelen het product. De neveneffecten van steroïden zijn niet mis: haaruitval, verhoogde agressiviteit, acne, impotentie. Langdurig gebruik is slecht voor hart, nieren en lever. Dat ver-tellen de dealers er natuurlijk niet bij. See you on the dance floor.

Rondvliegende dakpannenAu, ai! Pijn in de rug, kramp in de kui-ten. En een hoofd dat op springen staat. Wie of wat is verantwoordelijk? Een te klein klaslokaal, lage stoelen, te krappe banken en droge lucht in de klas. Leer-lingen hebben regelmatig last van hoofd- en rugpijn, concentratieverlies en vermoeidheid, zo blijkt uit onderzoek. Daardoor presteren jongeren tijdens de lesuren minder goed. Ze kunnen minder makkelijk nadenken en zich minder goed concentreren. Maar het kan nog erger. Naar schoolgaan is levensge-vaarlijk, zegt de Dienst voor Infrastruc-tuurwerken van het Gesubsidieerd Onderwijs (DIGO). Ongeveer 20% (één op vijf) van de schoolgebouwen is onveilig of bouwtechnisch niet in orde en deugt dus niet voor onderwijs. De ruimtes zijn te klein, de brandveiligheid laat te wensen over, in sommige scho-len lekt het dak, de toiletten dateren uit de vorige eeuw en de rest van de infrastructuur is om bij te huilen. Om alle scholen in orde te maken, is er 66 miljard nodig. Dat geld is er voorlopig niet. Pas dus op voor rondvliegende dakpannen en zet het raam open als je toets wiskunde niet wil vlotten.

K i n d t e k o o pOuders uit de Cambodjaanse provincie Kompong Thom verkopen hun kinderen van 14 tot 17 jaar op de markt. De prijs schommelt rond de 50 dollar, een klei-

ne 2000 frank. Ze doen dat om de rest van hun familie te kunnen voeden, omdat de aanhoudende droogte de rijst-oogst heeft vernield. De verkoop van kinderen is geen rariteit in Cambodja, een van de armste Aziatische landen.

«Ik krijg alles wat ik wil»Ze hebben een eigen computer (al dan niet met Internet) op hun kamer, een eigen TV, krijgen een brommer als ze 16, een auto als ze 18 zijn. Ze willen ten-nissen, dan weer paardrijden, het jaar

nadien de duurste rollerblades. Ze mogen en krijgen alles wat ze willen. Verwende pubers. Dat een volwassene zich ervoor moet inspannen om dat alles te betalen, weten ze niet. Als iemand van 14 niet inziet dat er naast de eigen wensen ook nog andere belan-gen zijn, is het eigenlijk al te laat. Op jonge leeftijd leert men dat gemakkelijk. Deze jongeren zijn materieel verwend maar dikwijls emotioneel verwaarloosd. Het zijn vooral hun ouders die met de gebakken peren zitten. Die hebben geen tijd en energie genoeg voor hun kinde-ren en grijpen naar gemakkelijkheidsop-lossingen.De dienst Psychiatrie van het universitai-re ziekenhuis Leuven startte een consul-tatie voor verwende pubers. Soms komen jongeren zelf vragen om struc-tuur in hun leven te brengen. Verwen-ning kan ronduit gevaarlijk zijn: een gestoord geweten, een antisociale per-soonlijkheid of een verwenningspsycho-patie. «Verwende jongeren, die vaak ook nog uit gebroken gezinnen komen,

worden soms gewelddadig, gaan stelen, halen vandalenstreken uit en zorgen voor een onleefbaar klimaat in de klas. Voor 15% is therapie de enige uitweg», zegt prof. Peter Adriaenssens. Hij raadt hen de nultherapie aan. De jongere moet dan alle materiële zaken inleveren, die hij met een puntensysteem stap voor stap kan terugverdienen.

V r i j k a m p e r e n«In het onderwijs wordt alles beslist door mensen die al lang van school af zijn en die niet weten hoe het vandaag in de school toegaat. Voor hun beleid baseren ze zich op herinneringen uit hun eigen langvervlogen schooltijd.» Dat kan nooit goed gaan. Dat von-den ook de leerlingen van een Brugse school. «Wij zitten vijf dagen op zeven op school. Wij hebben dus recht op inspraak.» Daarom organiseerden ze onlangs jongerenverkiezingen op hun school. Ze kregen daarvoor luid applaus (én centen) van het Jongeren-parlement en van de Koning Boudewijn-stichting. Met hun identiteitskaart in de aanslag gingen ze het stemlokaal bin-nen en kleurden een bolletje. Ze kozen niet voor personen of partijen, maar

voor ideeën. De leerlingen stemden niet alleen voor of tegen de reorganisatie van de schoolrefter, ze hadden het ook over andere maatschappelijke kwesties. Gratis openbaar vervoer, een herverde-ling van de onderwijsmiddelen over alle netten, vrij kamperen in de Europese bossen en velden, meer controle op kernwapens en internationale wapenhan-del. «Jongeren worden te weinig betrok-ken bij de politiek», vinden de initiatief-nemers. «Daardoor begrijpen sommi-gen er geen snars van. Toch zijn het pre-cies de jongeren die er voor moeten zor-gen dat het zaakje in de toekomst blijft draaien.»

The bald and the beautifulProjecten over leerlingenparticipatie worden in de toekomst sterker gesteund. De nieuwe minister van Onderwijs Bal-dewijns wil hiervoor een Steunpunt oprichten waar leerlingen met vragen over hun rechten en plichten terecht kunnen. Het steunpunt zal ook de inspraak van leerlingen in de eigen

school aanmoedigen. Uiteraard volgen we dat initiatief met Klasse voor Jonge-ren op de voet.

K a t e S m o s sVeel meisjes proberen met hun uiterlijk hun zelfvertrouwen op te krikken. Dat ontaardt meestal in een obsessionele eetstoornis: anorexia (magerzucht) of bulimia nervosa (vraatzucht). Het aantal meisjes met eetstoornissen neemt niet alleen toe, de slachtoffers worden ook jonger. De grootste groep is tussen 14 en 16 jaar, maar meisjes van 10 en 11 zijn geen uitzondering. Ze zijn vroeger rijp, hebben weinig zelfvertrouwen en laten zich meeslepen door de competi-tie die eigen is aan hun leeftijd. Van alle meisjes tussen 12 en 25 ontwikke-len drie procent een eetstoornis. Ze wil-len beantwoorden aan een opgedrongen schoonheidsideaal, maar meestal heb-ben ze een seksueel-, familiaal- of schoolprobleem. Gespecialiseerde hulp-centra kunnen de aanvoer van patiënten niet meer aan. Een behandeling duurt ongeveer zes maanden. Genezen kan alleen als je jong bent en binnen het jaar hulp zoekt. Nadien daalt de kans op genezing en stijgt de kans te hervallen.

Dat gebeurt dan ook in 50 procent van de gevallen. De beste remedie? Je niks aantrekken van wat anderen over je uiter-lijk vinden: ik ben ik en ik haal mijn zelf-vertrouwen niet uit pillen of een dieet.

' t I s m i j n l i j fVeilig vrijen, niet roken, niet drinken. Ben jij al die gezondheiscampagnes grondig beu? Je bent niet alleen. De meeste jongeren denken er zo over. Dat zegt het Vlaams Instituut voor Gezond-heidspromotie (VIG). Het effect van pak-weg een antirookcampagne is dan ook klein. Jongeren beginnen er steeds jon-ger mee, niet alleen bij ons, maar in de hele Westerse wereld. 1 op 100 kinde-ren van 11 en 12 jaar rookt. Op 15 al 20% bij de meisjes en 25% bij de jon-gens. Vanaf 17 steekt 25% van de meis-jes en 35% van de jongens regelmatig een sigaret op. In de VS beginnen ze er al aan vóór hun tiende. «Jongeren zijn vlugger volwassen en nemen gedra-gingen van volwassenen vlugger over», zeggen onderzoekers. Voor sommige

campagnes zijn jongeren wél gevoelig: «Jongeren laten zich verleiden door tabaksreclame op festivals en in jonge-rentijdschriften.» Zo'n breedlachen-de sigarettencowboy kost stukken van mensen. De anti-tabakspreventie heeft die miljarden niet en kan dus niet con-curreren met de tabakslobby. Het VIG zegt bovendien dat een campagne tegen roken pas effect kan hebben als ook de omgeving van de jongeren verandert. Als ook op school roken wordt ontmoe-digd. En als je ouders niet roken, bij-voorbeeld.

L E E R L I N G S M I J TSCHROEVENDRAAIERIn Anderlecht heeft een 17-jarige leer-ling een schroevendraaier naar het hoofd van een lerares gesmeten. Zij werd ernstig gewond. De leerling moet voor de jeugdrechter komen. Voor de leraars van de school is de maat vol. Ze eisen een veilige school.Deze berichten komen onmiddellijk in de krant en op televisie. Daar wor-den dan meteen straffe verhalen aan opgehangen over toenemend geweld op school. Natuurlijk is er meer geweld op school. Er is ook meer geweld in de rest van de samenle-ving. En de school (zo hebben we altijd geleerd) is een spiegel van de maatschappij. Als de volwassenen voor een gewelddadige wereld zor-gen, zal dat ook wel voelbaar zijn in de scholen. Maar waar ligt de schuld? Bovendien komen positieve verhalen over de school niet zo snel op de voorpagina. Mensen lezen blijkbaar liever over één leerling die met een schroevendraaier gooit, dan over honderdduizend leerlingen die gewoon elke dag naar school gaan. De ene dag al wat liever dan de ande-re, maar het kan op school ook pret-tig zijn. De meeste jongeren beseffen ook dat ze dankzij de school en de leerkrachten aan een eigen toekomst kunnen werken. In veel andere lan-den kunnen jonge mensen daar alleen maar van dromen.Klasse voor Jongeren gaat over jon-ge mensen van nu. Over hun vrien-den, hun school, hun ouders, hun gedachten en hun toekomst. Dat is niet echt sensationeel. Toch lezen steeds meer jongeren mee. We zijn nu al met meer dan 200.000. School, opvoeding en onderwijs is niet alleen een zaak voor leraars of ouders. Het is ook een zaak van de leerlingen en de jongeren zelf. Zij informeren zich, denken mee, gaan aan de slag en organiseren zich. Voor alle jongeren die niet bij de pak-ken willen blijven zitten wil Klasse voor Jongeren een duw in de rug zijn. Je bent niet alleen. (Maar waar zit de rest?)

In deze Klasse voor JongerenP. 2 Het Grote NieuwsP. 3 Portret: Sven in actieP. 4 De 100 dagen van

ChrysostomosP. 5 Opvoeden (en straf

geven?)P. 6-7 Gratis geschenkpapierP. 8 Ruil je bank: naar de

WalenP. 9 Onze rechten: met

vraagtekensP. 10 de Man met het RendierP. 11 VIP-passen voor het

parlementP. 12 De brieven

V r a a g h e t a a n A n k i eTot vorige eeuw telden minderjarigen niet mee. Ze hadden geen rechten en werden dan ook regelmatig uitgebuit. Denk maar aan de film 'Daens' waarin kinderen en jon-geren in fabrieken werken tot ze erbij neervallen. Zo'n extreme toestanden kunnen bij ons niet meer. Maar dat wil nog niet zeggen dat de rechten van jongeren altijd gerespecteerd worden. Daarom stelde het Vlaams Parlement een Kinderrechtencom-missaris aan. Ankie Vandekerkchove gaat na of er met de rechten van minderjari-gen in de samenleving rekening wordt gehouden. Ze neemt jongeren serieus. «Tot je 18de sta je buitenspel, pas daarna mag je meespelen. Maar waar leer je het spel spelen? Nergens, want je mocht je nooit bemoeien», zegt Ankie. «Zo vráág je om jon-geren die ongeïnteresseerd zijn in politiek en maatschappij en zich buitenspel gezet voelen.» Daar wil de Kinderrechtencommissaris wat aan doen. Ze wil dat beslissingsne-mers meer naar jongeren luisteren. Met al je opmerkingen en vragen over je rechten als jongere kan je nu bij haar terecht. Kinderrechtencommissaris, Hertogstraat 67-71, 1040 Brussel, tel 02 552 98 00, e-mail: kinderrechten@vlaamsparlement.be

Seksueel misbruikt«Ik voelde me vies en had pijn en ik bloedde. Op school toege-komen dook ik de toiletten in en kwam er pas tegen het belsig-naal uit. Ik deed normaal en niemand merkte iets. Ik kropte alles op en leefde normaal verder. Wie zou mij geloven? En toch ben ik ingestort. Na één jaar vertelde ik het pas aan iemand van het PMS, de angst voor het ongeloof en de woede van mijn ouders had ik overwonnen.». (I., 15 jaar). Het gebeurt vaker dan we denken. Geconfronteerd worden met een incestverhaal van een vriend of vriendin roept heftige emoties op. Spontane woede en afkeer. Heel menselijke reacties. Maar als iemand jou in vertrouwen neemt, kan je het best deze gevoelens onder controle houden. Niet veroordelen, niet afkeu-ren. Anders maak je het gebeuren voor de betrokkenen nog pijnlijker. Het vergt veel moed om een incestgebeuren te ver-tellen. Balanceren tussen zwijgen (loyaal zijn thuis) en spre-ken (uit het isolement stappen). Het verhaal als een geheim delen, heeft weinig zin. Contact opnemen met professionele hulporganisaties is de enige oplossing. Eventueel via een ver-trouwensleraar. Zwijgen helpt niet.Wie seksueel misbruikt is (thuis, op school of elders) of er via vrienden mee geconfronteerd wordt, kan in volle vertrouwen bellen naar Limits: op maandag van 14 tot 22u., woensdag van 14 tot 18u. en zaterdag van 9 tot 13u.: 016 81 52 09 of naar de Jongerentelefoon: elke dag (behalve op zon- en feestdagen) tussen 16 en 20u.: 078 15 14 13

D e g e h e i m e c o d evan geschenkpapierNog snel een pakje voor Annick, Een verrassing voor Tante Mia? Een groe-ne pen voor de leraar wiskunde? In het midden van dit blad vind je (Ex-tra! Gratis! Cadeau!) het mooiste geschenkpapier van het land. Het staat bovendien vol gecodeerde boodschappen voor het voorwerp van je liefde. Kribbel er nog een geheime boodschap bij en pak je cadeautje in. Ook bruikbaar om brief-omslagen mee te maken. Alleen al om dit inpakpapier te kunnen gebrui-ken, zou een mens een cadeautje kopen. Gelukkig Nieuwjaar!

Sven:

BEGRAVEN»

«Luguber? Nee hoor. Je raakt eraan gewend. Alleen als ik de uitvaart van jonge mensen begeleid, krijg ik een krop in de keel. Zoals onlangs de buitenwipper van een dancing in Antwerpen. Die gast was 23 en stond op trouwen. Hij werd vermoord. Ik herinner me ook een jong meisje dat stierf door een medische fout. De dokters dienden haar per ongeluk stikstof toe in plaats van zuurstof. Ze heeft maanden in coma gelegen en is uiteindelijk gestorven. Ik heb ook het eerste Belgische rollerskate-slachtoffer helpen begraven. 16 was hij, op straat door een auto van zijn skates gere-den. Daar was ik echt niet goed van.

kameelVoor m'n eerste uitvaart was ik nerveus. Met een doodskist op je schouder in de maat stap-pen, op het juiste moment in de juiste richting buigen, knielen: het was toen nog allemaal nieuw voor me. Je moet het wel kunnen, anders marcheer je als een kameel met de kist binnen. In het begin deed ik alleen de uitvaart-plechtigheid. Nu ga ik ook telkens mee kisten: vooraf het lijk in de kist leggen. Als je dat voor 't eerst doet, voel je je niet op je gemak. Maar je kan er niet veel aan doen: die mens is dood. Ik vind dat niet griezelig. Ik denk soms na over de dood, meer dan vroeger. Maar ik heb geen schrik meer om te sterven.

beepZodra ik mijn rijbewijs heb, word ik chauffeur. Dan haal ik de doden op en rijd hen naar hun eindbestemming. En binnenkort volg ik avond-school om gediplomeerd ceremoniemeester te worden. Ik zie dat wel zitten, maar dan wel als bijberoep. Want eigenlijk wil ik later als infor-maticus aan de slag. Daar studeer ik nu ook voor. Op school gaat alles vlot. Ik leer makke-lijk. Gelukkig maar, want ik heb weinig tijd over. Ik ben eigenlijk nooit thuis. Mijn dag is tot op de minuut getimed. Mijn pa heeft mij verplicht een beeper te kopen. Hij is het beu 14 keer per avond aan de telefoon uit te leggen dat ik niet thuis ben.

bierIk weet nooit vooraf of ik het weekend vrij heb. Mensen sterven niet op bestelling. Ik word opgebeept als het zover is. Ik help ook af en toe bij een brouwer: de vrachtwagen laden en lossen. En tijdens de zomervakantie werk ik als boekhouder in een grootwaren-huis. Ik werk graag en het is tof om geld te verdienen.

bommenwerperMet het geld betaal ik mijn hobby's. Ik ben nu drie

jaar bezig met diepzeeduiken. In de Oosterschelde kan je tot veertig meter diep. Daar kom je in een maffe onderwaterwereld

terecht met vissen, heel veel kreeften, zeesterren, krabben, rare rots-blokken, wrakken van kleine scheepjes, patrijspoorten en ankers. Een groot anker houdt nu ons clublokaal aan de grond. We vinden ook veel fietsen. Die laten we liggen. De bommenwerper die we ontdekten, was een aangegeven vondst. Er bestaan mappen met wrakken en hun ligging. Die kan je in de winkel kopen. En dan duik je gewoon naar die bekende wrakken. De politie weet waar die dingen liggen. Als ze niet in een of

ander vaarwater in de weg liggen, dan blijven ze

waar ze zijn. Want het kost te veel om ze allemaal te bergen.

fuifWeekend is voor mij: jeugdhuis en Chiro. In ben

sinds een half jaar medewerker van het jeugdhuis en hou het tijdens het weekend open. Bij de Chiro ben ik leider van de jong-

sten, de vijf-zesjarigen. Heel tof om met die gastjes bezig te zijn. Ik volg ook cursussen en bedenk nieuwe ideeën om op zondag te doen. En dan zijn er ook nog de fuiven. Als je leider bent, moet je op álle fuiven aanwezig zijn. Vanuit sociaal opzicht. Ik help bij de organisatie en bij de opruim achteraf. Dan beland ik om 6 uur 's ochtends in bed en kruip er om halfacht weer uit. Om kwart over acht sta ik op school.

crashMuziek? K's Choice. Die hebben diepzinnige songteksten. Zeker op Cocoon Crash staan nummers om over na te denken. De stem van Sarah Bettens vind ik prachtig. Op begrafenissen draaien ze soms eigentijdse muziek. Vooral als het om jonge mensen gaat. Dan hoor je wel eens Nederlandstalige nummers. 'Breek de stilte'. Of 'Afscheid' van Clouseau. Er zijn véél werelden: school, thuis, fuiven, werken, diepzeeduiken … en dood gaan.»

«ik help je

3

«Ik ga die dag niet naar school, anders zit ik onder de smurrie»,

zegt Christophe (16).Zesdejaars nemen de school één

dag in handen: de honderd dagen of Chrysostomos. Zo kondigen ze

hun afscheid aan. In de ene school staan directie en

leerkrachten applaudisserend aan de kant, in de andere duiken

leraars én leerlingen samen onder de schoolbanken om aan de regen

van bloem, eieren, scheerschuim en plaagstoten te ontsnappen.

Net als Chrysostomos.

W i n d e l a a t s t e 1 0 0Opium of Boyzone in de turnzaal, met de limousine de speelplaats

op, een springkasteel in het leraarslokaal? Het kan nog creatiever. Klasse voor Jongeren houdt een cheque van 30.000 frank klaar

voor de school met het origineelste honderd dagen-idee. Stuur ons voor 18 januari '99 op één A4-'tje het programma van jul-

lie Honderd. Vermeld datum van de Grote Dag, je school met adres, telefoon en contactpersoon. Maak ook een

schatting van de kosten. Waldo en de Rendiergroep zoe-ken hét idee uit de honderd en bellen op 20 januari de winnende school. Exclusief voor zesdejaars. Bestellin-gen voor 30.000 frank aan bloem, eieren en tandpas-ta worden geweerd. Reken erop dat Klasse voor Jon-geren die dag even bij de winnaars binnenwipt. Klasse voor Jongeren, School uit de 100, E. Jacqmainlaan 165, Hendrik Conscience-gebouw, Toren A, 5de verdieping, lokaal 5A21, 1210 Brussel. Geen fax, geen meel, geen suiker.

«In onze school vierden we altijd al Chrysostomos zo'n honderd dagen voor het einde van het schooljaar», zegt Wilfried, leraar. «Vroeger was het vooral het feest van de oude Grieks-Latijnse humaniora. Zowel leerkrachten en

leerlingen hielden toen vurige redevoeringen en debat-ten. Vandaar de band met Chrysostomos. Bloem,

eieren, show en free-podium hebben die nu ver-vangen.»Johannes Chrysostomus hield niet van morsen. Als heilige uit de 4de - 5de eeuw predikte hij de soberheid en leefde hij ook zo. Ze noemden hem Guldenmond omdat hij het-zo-goed-kon-zeggen. Hij was een uniek redenaar. Zijn tong was net iets te scherp voor bepaalde kerkelijke hofkringen, die hem prompt de deur uitjoegen. Droogweg, zonder bloem en eieren. Zijn carrière zat erop, tot de scholieren hem een comeback gunden.Fakkel«Soms weten ze niet eens wat ze vieren», zegt Mario (16). «Sommigen willen wel iets anders dan bloem en eieren. Maar ik kijk vol spanning uit naar het moment dat het ook voor ons nog maar honderd dagen school is. Dan kunnen wij ons ook eens amuseren.»

De honderd dagen hebben in de meeste scho-len nog een jonge traditie. Het is geen officiële

feestdag in de schoolagenda. Hoe tel je die hon-derd dagen trouwens? Van 30 juni honderd dagen

terug? De weekends inbegrepen? En wat met de woensdagen? Niemand weet het zeker. Sommige scho-

len maken er vijftig dagen van. Komt hen beter uit. Bart van het vijfde geeft aan de honderd dagen een symbolische betekenis: «De zesdejaars geven dan officieel de fakkel door aan die van het vijfde. En dat wordt dan gevierd.»SpuitbussenDavid (6de jaar): «Wij vieren de laatste honderd dagen 's vrij-dags voor de krokusvakantie. De leerlingenraad stelt in het begin van het schooljaar een startcomité met zesdejaars

samen. Los van de leerlingenraad, want die moet gewoon verder kunnen werken. Elk jaar kiezen we een thema: dit jaar boerderij. Vorig jaar was dat horror. We splitsen ons dan verder op in verschillende deelcomités. Voor de daganimatie, de show, de fuif en het galabal. Sinds dit schooljaar hebben we een apart comité voor financiën. Vorig jaar zorgde elke zes-dejaars voor een inbreng van 300 frank. Nu leenden we 50.000 frank van onze directeur. 's Morgens wachten we de ande-

re leerlingen op. We verkleden ons naar het thema. Spuitbus-sen, schmink, bloem, confetti en alle dingen om te werpen en andere leerlingen te besmeuren zijn er niet meer bij. Mag niet meer. In de voormiddag bakken we cake. We delen die dan 's

middags samen met chocolademelk aan alle leerlingen uit. Daarna dansen we, met deejay: iedereen kan

meedoen. De laatstejaars hebben natuurlijk die dag geen les. In de namiddag houden wij onze karaoke. Na de laatste speeltijd stoppen de lessen voor de vierde- en vijfdejaars. Die komen dan naar onze show kijken. Sommige leraars en vooral de prefect krijgen er dan goed van langs. Andere leraars krij-

gen goede punten. Na de show begint de fuif. Vanaf het vierde jaar kan men er naar toe. Ook jongeren van

buiten de school. Met de opbrengst betalen we de direc-tie terug en laten we T-shirts drukken. Alle namen van de

laatstejaars komen erop met een slogan over het thema van de dag. Het geld dat we overhouden steken we in ons galabal. Iedere zesdejaars krijgt hiervoor één kaart gratis en twee kaarten om te verkopen. We mikken op zo'n 800

aanwezigen en huren een dancing af. Eenmaal binnen is alles gratis. Het geld dat uiteindelijk overblijft gaat naar de kas voor leerlingen van de school die het financieel moeilijk hebben.Bij ons is het vrij streng. We worden soms als kleuters behandeld. In de rij staan, zwijgen. Tijdens de laatste hon-derd dagen is het dan let's have some fun. Lekker afreage-ren. In mijn vorige school ging het er veel vrijer aan toe. Daar hadden we die uitlaatkklep niet echt nodig. Niemand zou het daar in zijn hoofd halen om op één dag plots met bloem of eieren te gooien.»Extra-voorstelling«Als leraar vond ik de honderd dagen altijd plezierig. Ik sta er dus ook als directeur volledig achter», zegt Wim Piryns. «Enkele jaren geleden liep het hier wel uit de hand. Het stadsbestuur verbood toen de leerlingenoptocht en vroeg aan de scholen om de verkleedpartijen te stoppen. Samen met de andere Gentse scholen proberen we nu de leerlin-gen tijdens de lesuren binnen te houden. Onze zesdejaars hebben hun honderd dagen zelf in handen, maar toch legt de school hen enkele kwaliteitseisen op. Zo moeten ze hun namiddagshow voor de vierde- en vijfdejaars twee extra avonden opvoeren voor ouders, vrienden en kennissen. Kritiek op de leerkrachten kan enkel in de besloten kring van de laatstejaars, de lessen van de anderen moeten nor-maal kunnen verlopen en géén vuil, bloem of eieren.» BinnenschipBieke Van Riel heeft haar honderd dagen al enkele jaren ach-ter de rug. Toch beleeft ze ze elk jaar opnieuw. Bieke is jeugd-werker in het stedelijk jeugdcentrum 'De Wollewei' in Turn-hout. «In de ene school mochten de laatstejaars vroeger bui-ten dan in de andere. Bestorming van de schoolpoorten, her-rie op straat. De politie moest soms wel vijftig keer uitrukken. Tot de schepen van onderwijs en jeugd me vroeg om de directeurs van alle Turnhoutse scholen voor te stellen de honderd dagen op dezelfde vrijdag te vieren. Op één school na gebeurt dat nu al enkele jaren. De jongeren vieren eerst in eigen school. Om drie uur 's middags komen de verklede zesdejaars samen op een centraal plein in de stad. In stoet en met muziek voorop vertrekken we naar twee reuzententen buiten het centrum. Vrijwilligers van het jeugdhuis delen onderweg zo veel confetti uit, dat niemand het nog in zijn hoofd haalt om met een ei of wat dan ook te gooien. De begeleiders van het jeugdcentrum en afgevaardigden van de leerlingenraden van de verschillende scholen komen vooraf enkele keren samen om afspraken te maken. 's Woensdags richten de technici van het jeugdcentrum de tent in, donder-dag en vrijdag installeren vrijwilligers van het jeugdhuis toog en tap en verdelen de taken onderling. Security, tap, poets-dienst: allemaal vrijwilligers die er voor instaan. Jeugdvereni-gingen doen de vestiaire. Daar worden ze voor vergoed. Alle medewerkers staan tijdens de fuif voortdurend met elkaar in contact, klaar om te handelen als er iets fout loopt. Maar dat gebeurt zelden. Ze vinden het gewoon een spannende en gezellige avond. Meestal zijn er zo'n 2 tot 3000 jongeren tot drie à vier uur 's ochtends aanwezig. Dan is het afgelopen. De leerlingen helpen tijdens de fuif niet mee. Dat is nor-maal, die moeten feesten. De inkomsten gaan onder andere naar ons bootproject 'Overmorgen'. Eind '92 kocht het jeugdhuis een wrak van een binnenschip. Leerlingen uit het deeltijds onderwijs en vrijwilligers van het jeugdhuis knap-ten het op. Het geld van de honderd dagen-fuif stoppen we nu in de afwerking van het schip. Het ligt nu al op de vaart. Scholen en jeugdgroepen kunnen het reserveren om met een schipper een kanaaltocht te maken. Zo krijgen de hon-derd dagen nog een extra betekenis.»

4

Birgit (6de jaar) heeft al veel straf geschreven.

Maar nu mag ze op één bladzijde alles kwijt.

Over piercings, regels, discipline, orde, normen, tucht, respect, gezag en

alles wat daar het tegenovergestelde van is.

Kom op, Birgit.

MENSEN SLAAN

IS GEWOONWEG VERBODEN.

OOK OUDERS MOGEN HUN KINDEREN NIET SLAAN.

DAT IS TEGEN DE RECHTEN VAN HET KIND.

«Pas toen ik 17 werd lieten ze me vrijer en viel de druk om te presteren van me af. Ik kon eindelijk mijn droom waarmaken. Het kostte me heel wat ruzie om mijn ouders ervan te overtuigen dat kunst de richting was die ik uit wilde. Zo verloor ik enkele jaren. Ze gaven uiteindelijk toe, maar telkens ik een misstap maakte, was hun gezeur niet te harden. Opvoeding heeft toch zijn grenzen. Als ouder moet je je kind helpen zijn dromen te verwezenlijken. De basisknopen van het leven leren kennen en leren zelfstandig zijn, maar niet te lang onder je vleugels houden. Jongeren hebben vrijheid nodig om te vallen en te ontdekken. Als je klein bent leggen ouders je regels op en dat is maar goed ook. Een kind moet weten wanneer het iets doet dat niet kan. Als je ouder wordt stel je langzaamaan regels voor jezelf op. De ene doet dat vlugger dan de andere. Je zoekt naar je eigen grenzen.

Lijfstraffen Als je zo'n beetje 'klaar' bent met jezelf is het vernede-rend dat je een straf krijgt die niet bij je leeftijd past. Blad-zijden volpennen bijvoorbeeld. Dat zijn dingen uit het ver-leden, zoals lijfstraffen of de tik met het liniaaltje op de vingers. Jongeren willen dat leraars respect en interes-se hebben voor hun leefwereld. Zinvolle regels worden vlugger gerespecteerd. Als een regel achterhaald is, blijft er altijd herrie rond bestaan. Zoals bij ons: geen blikjes op de derde verdieping, geen walkmans in de praktijklessen. Waarom? Er wordt geen misbruik van gemaakt. Of je nu al of niet een piercing hebt heeft toch ook niets met orde of tucht te maken? Zonder vrijheid van expressie kunnen jongeren hun persoonlijkheid niet ontwikkelen. Dat kan toch niet de bedoeling van opvoeding zijn?

Portie gratis Respect vind ik belangrijk. Als ouders en leerkrachten jongeren respecteren, krijgen ze respect terug. Als ik iemand leer kennen reageer ik afwachtend, maar geef die persoon altijd een portie respect cadeau. Alleen zo kom je tot een goede verstandhouding. Voor leerkrachten die zich superieur opstellen verdwijnt mijn respect vlug. In een strenge school telt de mening en de per-soonlijkheid van jongeren niet. Jongeren worden er niet gerespecteerd. Er is geen ruimte voor hen. Respect voor jezelf betekent doorzetten. Ervoor zor-gen dat je je eigen doel bereikt zonder de moed te laten zakken als iemand je ervan probeert af te houden. Zo werk je aan je zelfdiscipline.

Geen pretje Zonder duidelijke afspraken met je ouders en leraars lukt het niet. Als je ze maakt, weet je waar je staat en heb je de ruimte om elkaar te appreciëren. Zelfs met afspraken loopt er altijd nog wat mis, zonder zou dus nog erger zijn.Leraars en ouders moeten een visie hebben. Verschillende meningen, laat maar botsen. Anders is het voor jongeren ook geen pretje. Als er voor iedereen maar ruimte is om zijn eigen weg uit te zoeken. Jongeren willen ouders en leer-krachten zien die voor iets staan, die iets betekenen, die indruk op hen maken.

Doodongelukkig Ik ben wel democratisch opgevoed, maar soms voel ik me verwaarloosd. Twee uitersten, maar sinds mijn broer het huis uit is, kan ik niks goeds meer doen. Mijn ouders hebben mij met veel moeite vrijgelaten in mijn studie, maar bij elke fout die ik zogezegd maak zijn andermans woorden nog altijd meer waard dan de mijne. Dat doet pijn. Ik ben zeker niet doodongelukkig thuis, omdat het mij na al die jaren nog weinig doet. Ik leef van dag tot dag en heb een eindelo-ze vriendenkring die het gemis aan duidelijke liefde en warmte vervangt.»

"Dit zouden mijn ouders moeten lezen" Je ouders geven de startpremie. Ze geven je warmte (liefde, bezorgdheid, bescherming) en struc-tuur (wat ze van je verwachten, regels, controle). Veel, genoeg, weinig. Of veel van het ene en min-der van het andere. Van het aantal graden nestwarmte en de vastheid van structuur leiden we vier opvoedingsstijlen af. Die bepalen voor een groot deel wie je bent, onder andere op school.

1. Gezin A: Veel warmte / veel structuurWendy (17): «Bij ons thuis zijn er duidelijke afspraken. Iedereen moet er zich aan houden, mijn ouders zelf ook. We praten over van alles. Als mijn broer en ik iets niet zien zitten, kun-nen we dat gerust zeggen. Dan wordt erover gediscussieerd. Toen mijn ouders me vorig jaar toestonden alleen met Zelia voor een week op reis te gaan, viel ik bijna van mijn stoel. Mijn ouders vertrouwen mij.»20% van de ouders voedt hun kinderen democratisch op. Ze doen dat met gezag, niet met macht. Er is plaats voor emotionele warmte en structuur.

2. Gezin B: Weinig warmte / veel structuurArnd (15): «Thuis wordt er nooit gediscussieerd. Omdat ik het zeg en daarmee uit, daar moeten we het mee stellen. Ik moet er niet aan denken mijn ouders tegen te spreken, want dan zwaait er wat. Ze bedoelen het goed, maar ik vind dat ze toch wat overdrijven. Als ik zie wat Wendy allemaal mag en uithaalt. Alleen als mijn rapport érg goed is, mag ik eens wat later wegblijven.»Sommige ouders stellen hoge eisen aan hun kinderen. Ze trekken duidelijke grenzen. In 15% van de gezinnen worden kinderen autoritair opgevoed. Er is veel structuur maar weinig warmte in huis.

3. Gezin C: Veel warmte / weinig structuurLucy (16): «Alles wat ik doe is goed voor mijn ouders. Ze zien mij gewoon graag. We hebben het bijna nooit over regels of afspraken. Als ik zeg dat mijn punten voor Nederlands slecht waren omdat ik mijn boek had vergeten, dan belt mijn pa naar school om dat uit te leggen. Als ik om

acht uur thuis moet zijn en het wordt tien uur, dan begrijpen ze dat. Ze weten dan dat ik bij één van mijn vriendinnen rondhang.»

De slechte vrienden of de leerkracht zijn de bron van alle kwaad. Het 'eigen kind' wordt altijd verschoond of beloond. 38% van de gezinnen verwent zijn kinderen. Ze geven

alleen warmte, geen structuur.

4. Gezin D: Weinig warmte / weinig structuurRichie (17): «Het kan mij allemaal weinig schelen. We zien wel waar we uitko-

men. Mijn rapport ligt hier al drie dagen op tafel. Mijn vader kijkt er niet eens in. Hij heeft ook niet veel tijd. Ik moet mijn plan maar trekken, zegt hij altijd. Op school zie ik het niet zitten. Altijd maar knikken en doen wat ze zeggen. Dat hou ik hoogstens twee dagen na elkaar vol. Dan moet ik er even tussenuit.»Sommige jongeren moeten het zelf maar uitzoeken. Ze missen aan-moediging en worden verwaarloosd. Dat gebeurt in 17% van de gezinnen. De sterkst groeiende categorie. Op lange termijn komen deze jongeren het slechtst terecht. Hun gezin geeft hen weinig structuur maar ook weinig warmte.

Uit het hokje?Hokjes zijn er om uit te breken. Ouders stop je er niet zo maar in. Alles hangt af van de omstandigheden waar een gezin het moet mee doen (persoonlijkheden en ervaringen van de ouders, materi-ële mogelijkheden, tegenslagen …). Een mix van stijlen in één gezin kan ook. Maar dat de ene jongere het door zijn opvoeding moeilijker heeft om het op school of in de maatschappij waar te

maken, zoveel is zeker. Bovendien zijn wij de ouders van de toekomst. We hebben dus de kans het later ANDERS te doen. Velen nemen echter (onbe-

wust?) gewoon de manier over waarop ze zelf zijn opgevoed of zetten er zich sterk tegen af door juist het tegenovergestelde te doen.Niet gemakkelijk, meneer.

deStraf vanBirgit

5

R E N D I E R I N U B E V R I J D H E T

ERROR: limitcheckOFFENDING COMMAND: col

i n s t a n t k o r s t m o s t

n o ë l k o m t

kalkoengepraat!

t o e k o m s tg e b e u r t

i k z i tm e t e e np a k j e

d i t p a k j es c h a a d t d eg e z o n d h e i dn i e t

- (beep) this is mission

control. we've lost contact

with you, a-alpha. (beep)

repeat. we've lost… (static)

- (beep) does anyone out

there copy ? (beep) repeat -

repeat - repeat - (think)

e l k ej o n g e r eh e e f tr e c h to p g o e d o n d e r w i j s

j e z u s , w e e t m a r i a d a t ?

d i tp a k j ez e g tW O E F

VOOR JONGERENVOOR JONGERENVOOR JONGERENVOOR JONGEREN///---------ééééé--éé--------------========

--===--éé--------------========--===-------------==ééééééé////=-----/

--éé--------------======== --===-------------==ééééééé////=-----///-------éé--------------========

--===-------------==éé//-------éé--------------========--===-------------==éé-------------==ééééééé////=-----/

//-------éé--------------========--===-------------==ééé///-====///---------éééééé///-=====-----/

//-------éé--------------éé--------------========--===------éé--------------========

--===-------------==ééééééé////=-----/ //-------éé--------------========

--===-------------==éé---------==ééééééé////=-----///-------éé--------------========

--===-------------==éé--========--===-------------==ééééééé////=-----/

//-------éé--------------========--===-------------==ééééééé////

--------========--===---------

----==ééééééé/

VOOR JONGERENVOOR JONGERENVOOR JONGERENVOOR JONGEREN///---------ééééé--éé--------------========

--===--éé--------------========--===-------------==ééééééé////=-----/

--éé--------------======== --===-------------==ééééééé////=-----///-------éé--------------========

--===-------------==éé//-------éé--------------========--===-------------==éé-------------==ééééééé////=-----/

//-------éé--------------========--===-------------==ééé///-====///---------éééééé///-=====-----/

//-------éé--------------éé--------------========--===------éé--------------========

--===-------------==ééééééé////=-----/ //-------éé--------------========

--===-------------==éé---------==ééééééé////=-----///-------éé--------------========

--===-------------==éé--========--===-------------==ééééééé////=-----/

//-------éé--------------========--===-------------==ééééééé////

--------========--===---------

----==ééééééé/

Je suis fou de vous

B E V R I J D H E T R E N D I E R I N U

ERROR: limitcheckOFFENDING COMMAND: col

z a l i g k e r s t b e e s t

1 9 9 6w a s b e t e r

h e b d i eC D a l

w e e r e e n b o e k

g e l u k k i g n i e u w h a a r , p a p a !

n o d i g e e n l e e r z a m e u i t

overleef met m a t e

w h y n a c h t e n ?

c a d e a u t j e v o o r j o u , o n d a n k s a l l e s

h é , i kv o e l e e n b o b j e

VOOR JONGERENVOOR JONGERENVOOR JONGERENVOOR JONGEREN///---------ééééé--éé--------------========

--===--éé--------------========--===-------------==ééééééé////=-----/

--éé--------------======== --===-------------==ééééééé////=-----///-------éé--------------========

--===-------------==éé//-------éé--------------========--===-------------==éé-------------==ééééééé////=-----/

//-------éé--------------========--===-------------==ééé///-====///---------éééééé///-=====-----/

//-------éé--------------éé--------------========--===------éé--------------========

--===-------------==ééééééé////=-----/ //-------éé--------------========

--===-------------==éé---------==ééééééé////=-----///-------éé--------------========

--===-------------==éé--========--===-------------==ééééééé////=-----/

//-------éé--------------========--===-------------==ééééééé////

--------========--===---------

----==ééééééé/

VOOR JONGERENVOOR JONGERENVOOR JONGERENVOOR JONGEREN///---------ééééé--éé--------------========

--===--éé--------------========--===-------------==ééééééé////=-----/

--éé--------------======== --===-------------==ééééééé////=-----///-------éé--------------========

--===-------------==éé//-------éé--------------========--===-------------==éé-------------==ééééééé////=-----/

//-------éé--------------========--===-------------==ééé///-====///---------éééééé///-=====-----/

//-------éé--------------éé--------------========--===------éé--------------========

--===-------------==ééééééé////=-----/ //-------éé--------------========

--===-------------==éé---------==ééééééé////=-----///-------éé--------------========

--===-------------==éé--========--===-------------==ééééééé////=-----/

//-------éé--------------========--===-------------==ééééééé////

--------========--===---------

----==ééééééé/

Wallonie het buitenland? Niet lang meer. Spijker je horizon bij met Klavertje Drie. Dat is een uitwisselingspro-gramma tussen scholen uit de Vlaamse, Franstalige en Duitstalige Gemeenschappen in België, gesteund door de Koning Boudewijnstichting. Stel het aan je leraars voor. En rijf subsidies binnen om je overtocht te onder-steunen. Vraag daarom zo vlug mogelijk een inschrijvingsformulier aan bij 'Klavertje Drie', Koning Boudewijn-stichting, Brederodestraat 21, Brussel, tel 02 549 61 98 fax 02 512 31 18. Voor 15 januari je project indienen!

WiebelIk hoor geen belsignaal, maar plots wordt duidelijk dat de les voorbij is. De leerlingen laten alles vallen en een hels gekweb-bel, gelach en gewiebel breekt los. Tijd voor een verkennende babbel. Ik waag mijn eerste stappen in het Frans. Annick, het vrolijke zwarte meisje met een volle meter dunne vlechtjes op haar rug, gooit er af en toe een woord Nederlands tus-sen. De meeste Waalse leerlingen leren Nederlands, maar zonder passie. Waarom ze het Nederlands dan als tweede taal kiezen? «De economische realiteit dwingt ons ertoe», zegt iemand gewichtig. «Als we in Wal-lonië geen werk vinden, trekken we naar Brussel. Om daar een job te vinden, moet je tweetalig zijn.» Als de leerkracht binnenkomt, haast ik me naar klas 4C voor m'n volgende les.

ArtispuntenLe cours de néerlandais. Ik stel me voor in het Nederlands en leg uit dat ik een 'ruil je bank' doe. Dat begrijpen de leerlingen niet meteen. Maar dan valt hun frank. «Tiens, da's zoiets als Artispunten uitwisselen.» Zoiets, ja. Ik deel Klasse voor Jongeren uit. Tijdens de les zitten sommigen er stiekem in te lezen. De leerlingen vergelijken in de les een artikel over een moord in een Nederlandstalige en een Franstalige krant. Ze zoeken de juiste uitdrukkingen in de tekst en gebruiken ze dan in eigen zinnen. Het valt me op dat hun uitspraak goed is. De leerkracht is een onvervalste grapjurk. Hij gebruikt Frans, Nederlands, Italiaans en Engels door elkaar. Kijk niet naar je tekst baby, look at me. Maïté, Solange, Sylvain, de Italiaanse tweeling Filippo en David, en de anderen swingen lekker mee. Het meisje op de bank achter me stopt me haar invulblad toe. Ik verbeter haar tekst. Ik vind weinig fouten.

PizzaTijdens de middagpauze klets ik met de leerlingen van 4C. Ze hebben pizza's besteld en smikkelen die nu samen met hun klastitularis in hun klas op. De leerkracht verzekert me dat dit niet alle dagen gebeurt. Vandaag praten klasgenoten en leerkracht bij, zo heet het. Vandaar de pizza. Wow! Ik krijg een stuk napolitaine toegestopt. Ik pik in op het gesprek. De meeste leerlingen noemen zich Belg in plaats van Waal. Ze hopen dat België blijft bestaan, maar vrezen dat de Vla-mingen dat niet willen. Ze denken dat álle Vlamingen een onafhankelijk Vlaanderen willen.

WerkloosIk vraag hen hoe ze Vlamingen bekijken. «Serieus. Koud. Regels. Braaf. Uniform.» Ze bedoelen het niet eens negatief. «Non, c'est bien!» Ze zien ons vooral als harde werkers. «Als Vlamingen aan iets beginnen, menen ze het. Ze doen het sérieusement. Jullie denken ook meer na. En in Vlaanderen gebeurt vanalles, ça bouge. Bij ons blijven ze steken in werkloosheid. Jullie praten ook beter Frans dan wij Nederlands. Niet dat jullie daarom intelligenter zijn, maar jullie wer-ken meer.» Ik weet niet of ik me gevleid of beschaamd moet voelen.

OverstromingHet beeld dat wij van de Walen hebben is minder mooi, denk ik. Dat kan ook moeilijk anders. Wat ik van op tv of uit de krant over Wallonië verneem, is altijd om te huilen: overstromingen, ontvoerde kinderen, werkloosheid. Vandaag kan ik mijn eenzijdige beeld nuanceren. Ik zeg het hen ook. Ze halen de schouders op. «Natuurlijk krijgen wij weinig positiefs over Vlaanderen te zien en horen jullie alleen maar negatieve berichten over Wallonië. Da's eigen aan het nieuws: Il n'y que des guerres qui passent.» Positief nieuws is géén nieuws.

SiëstaIk blaas: twee uur wiskunde na de middagpauze. Wiskunde is even erg in 't Frans als in 't Nederlands. Mijn klasgenoten-voor-één-dag houden er ook niet van. Maar de leerkracht legt het goed uit, vinden ze. Dus letten ze op. Mijn Waalse col-lega's werken alweer verbazend goed mee. Ik stel mijn siësta nog even uit om dit wonder te aanschouwen. Ik vraag aan buurman Quentin of de les hem interesseert. «Bof.» Bwa dus. En toch zo goed meewerken? Hier kunnen mijn Vlaamse klasgenoten een punt aan zuigen!

SchandeTijdens de pauze ontsnap ik. Nóg een uur wiskunde zie ik echt niet zitten. Dàààg Quentin. Ik sluip een ander vierdejaar binnen. Geschiedenis. De leerkracht onderbreekt haar les om me enkele vragen te stellen. Welke richtingen ik op mijn school kan volgen? Hier kunnen de leerlingen enkel kiezen tussen economie, Latijn, wetenschappen en kunst. Ik denk dat ik ons systeem toch interessanter vind. Ik hou niet van wiskunde, dus kies ik een richting met wei-nig wiskunde. Hier krijgt iedereen sowieso vijf uren wiskunde in de week. De leerkracht wil ook weten waar de Vlaamse leerlingen in de geschiedenis gekomen zijn. Wij verkennen de Nieuwe Tijden, terwijl de Waalse leerlingen pas de Middeleeuwen ontdekken. Hoe dat komt? Waalse jongeren krijgen pas vanaf het derde jaar geschiedenislessen. Tevoren volgen ze milieu-educatie. De leerkracht vindt dat een schande. De leerlingen knikken.

KliekjesTijdens het laatste lesuur heeft 4C vrij. De leerkracht werd weggeroepen. Ze mogen naar huis als ze willen, maar we trekken naar de refter en blijven napraten. Saadi spreekt Ara-bisch, Frans en vrij vlot Nederlands – zijn stopwoordje is 'tja'. Hij vertegenwoordigt zijn klas in de participatieraad van zijn school. «Als er problemen zijn in de klas of op school, komen ze mij dat zeggen. Ik ga dan met de verantwoordelijken praten. N'importe quoi.» Toen de directie onlangs eenzijdig de lesroosters wijzigde, hebben de leerlingen gestaakt: de klas uit, de speelplaats op. De lesroosters werden aangepast.

KussenDe meeste leerlingen gaan graag naar school. Ik zie ook wel in waarom. De sfeer zit hier goed. Ik voel me helemaal thuis. Het valt me op dat iedereen met iedereen overweg kan. Hier heerst geen kliekjesmentaliteit. In mijn eigen klas is dat wel even anders. Ik wil hier meteen een hele week blijven! Ook leerkrachten en leerlingen kunnen goed met elkaar overweg. Er is op deze Waalse school minder discipline dan bij ons (ik heb bijvoorbeeld geen rijen gezien en de leerlingen blijven in de klas tijdens de pauzes), maar toch hebben ze respect voor elkaar. Leerkrachten moeten niet eens gezag afdwingen. Iedereen gaat hier veel hartelij-ker met elkaar om dan bij ons. Ze begroeten elkaar met een kus. Ook de jongens. In de leraarskamer zag ik hetzelfde. Leerkrachten geven elkaar een kus. Misschien moeten we het kussen bij ons ook maar invoeren.» [Nele, 16]

«Ik zit voor één dag in een klas in Charle-roi. Vol zenuwen. Ik ruil mijn Vlaamse bank in het vierde jaar Latijn-Moderne Talen met een Waalse tegenhanger. Na amper twee minuten zijn de 20 Waalse leerlingen en hun juf mij echter al vergeten. Tot mijn ver-bazing storten ze zich - tijdens het eerste lesuur op maandagochtend nota bene! - vol overgave op een boekbespreking. De leer-kracht stelt vragen over de inhoud en meteen gaan vijf handen de lucht in. Ieder-een wil zijn interpretatie kwijt. De leerlingen krijgen hier nochtans geen punten voor. Dan beginnen ze ook nog eens onderling te dis-cussiëren. Over het boek nog wel! Onmid-dellijk zit de hele klas middenin een vurig gesprek. Ik kijk mijn ogen uit. Dat lukt bij

ons niet, zeker niet op maandag-ochtend.

Je wil een dag je bank ruilen?

Schrijf waar je heen wil en waarom.

Klasse voor Jongeren doe

t de rest.

«Na amper twee minuten zijn ze me al vergeten

.»

«Kijk niet naar je tekst baby

, look at me.»

of beschaamd moet voelen.»«Ik weet niet of ik

me gevleid

8

minderjarig

minderwaardig?

1. Alle jongeren zijn gelijk

Huidskleur, geslacht, taal, godsdienst, politieke of andere overtuiging, nationaliteit, afkomst of handicap doen er niet toe.

Het is al erg genoeg dat ik elke keer met mijn zus wordt vergeleken.

Iedereen is anders maar niet minder waard.

2. Jongeren hebben recht op informatie die voor hen belangrijk is.

Wie geen informatie krijgt, kan moeilijk een doordachte mening vormen.

We hebben al zoveel informatie. Ik verdrink erin.

3. Jongeren hebben recht op rust en vrije tijd, spel en ontspanning.

Daar moet tijd en plaats voor zijn.

Huiswerk! Huiswerk! Huiswerk! En waar kunnen we nog eens rondhangen zonder dat ze ons op de vingers kijken?

4. Geen enkele jongere mag mishandeld of verwaarloosd worden.

Niemand mag jongeren mishandelen, pijn doen of pesten.

Soms doen jongeren mekààr de duivel aan. Dat kan ook hard zijn.

5. Als een jongere ziek is, moet men goed voor hem of haar zorgen.

Jongeren met een handicap hebben recht op bijzondere hulp zodat zij zoveel mogelijk een normaal leven kunnen leiden.

Hoe zit dat met al die jongeren die aids krijgen of sterven van honger?

6. Jongeren moeten vrij kunnen meepraten

over de dingen die zij belangrijk vinden.

Een jongere mag vrij spreken, denken en dromen. Ze hebben het recht om mee te beslissen.

Was dat maar waar … thuis moet ik dat niet proberen. Op school is er alleen inspraak op papier.

En politici maken wetten en regels voor jongeren zonder dat ze naar onze mening vragen.

7. Jongeren hebben het recht om samen een club te vormen.

Ze mogen bij elkaar komen of lid worden van een club.

Sommige jongeren doen domme dingen om ergens bij te horen: roken, stelen, drugs gebruiken…

Er zijn ook sektes en bendes waar ik niets mee wil te maken hebben.

8. Elke jongere heeft recht op een naam en een nationaliteit.

Zonder naam kan je niet eens zeggen wie je bent. Het is ook belangrijk ergens bij te horen.

Soms voel ik me alleen maar een nummer. Als ze me nu op school al eens met mijn voornaam aanspraken…

9. Iedere jongere heeft recht op voldoende gezond eten en drinken.

Je hebt ook recht op een eigen stek, waar je kan wonen.

Politieke vluchtelingen hebben ook kinderen.

10. Elke jongere heeft recht op goed onderwijs.

Scholen moeten ook rekening houden met jongeren die moeilijk leren.

Te rap of te traag en sommige leraars laten je al links liggen.

11. Geen enkele jongere mag slachtoffer worden van oorlog.

Volwassenen zijn verantwoordelijk voor oorlog.

Maar sommige ruzies zijn ook al een soort oorlog.

12. Het werk van jongeren mag niet uitgebuit worden.

Dan is het kinderarbeid en verboden.

Elke jobstudent een contract!

[ In 1989 keurden België en 158 andere landen de Universele Verklaring van de Rechten van het Kind goed.

Die gelden voor álle kinderen en jongeren tot en met 18.

We legden de officiële tekst voor aan 12 jongeren. Hun commentaar staat in het rood. Waar blijft de jouwe? ]

9

DE RENDIERPRIJSBikkelhard is het oordeel van de vijfhonderd jongeren die exclu-sief voor dit blad elke maand De Rendierprijs uitreiken. Die gaat telkens naar speciale categorieën voor twee schoolvakken. Deze maand de Oscars voor Wetenschappen (“De strafste uitvinding”) en Koken (“Mijn lievelingsgerecht”). Smakelijk.De strafste uitvinding aller tijden1. Ex-aequo: het wiel en de computer2. Electriciteit3. Televisie4. De mens 5. De autoOp nummer één dus hetzelfde als op nummer vijf: een computer op wielen. Techniek scoort hoog. Daarom verrast de enige uit-schieter op nummer vier: de méns. Jongens, meisjes, mannen, vrouwen: we vinden het een ongelooflijke uitvinding. Op nummer zes staat de telefoon (“Verliefd op mijn GSM”) en verbazend hoog op zeven: de school! Helemaal achteraan met één stem: een blikopener, brugpensioen, liefde, Viagra, liposuctie, slimme leraars, steunzolen, vriendschap en de Backstreet Boys. Mijn lievelingsgerecht1. Frieten2. Spaghetti3. Pizza4. Lasagne5. Konijn met pruimenGéén hamburgers in de top-vijf. We vallen massaal voor frieten met biefstuk, stoofvlees en vol-au-vent. Als het frietkraam geslo-ten is, mag het ook een Italiaans restaurant zijn: spaghetti, maca-roni, pizza en (dankzij de Garfields onder ons) lasagne. Komt verrassend uit de pijp: het konijn met pruimen. Valt verder slechts door één mens te pruimen: lookboter, puree, zuurkool met worst, kikkerbillen en gegrilde leerkracht met pepersaus.

O g e n d i e l i e g e n Bewegende voorwerpen die niet bewegen, diepten die hoogten zijn, figuren die opduiken uit een nietszeggende massa. Het Illuseum verbergt een wereld vol gezichtsbedrog. Een verbijsterende wandeling tussen meer dan honderd visuele illusies. Je moet je buk-ken, rekken, bekken trekken, de ogen dichtknijpen, je ondersteboven keren, knopjes indu-

wen. Geen ingewikkelde of hoogtechnologische toestellen, lasers of computers. Wel een volledi-ge staalkaart van optische foefjes. Je loopt er vrij rond en blijft hangen waar je wil.Het Illuseum is elke zondagnamiddag open van 14 tot 18u. Als je de tekening hiernaast uitknipt en aan de kassa toont, kom je erin voor de helft van de prijs: 75 frank. (Een kans om beet te nemen.) En bekijk die tekening eens onderstebo-ven. Puur bedrog.Het Illuseum bevindt zich op 800 meter van het Dampoortstation, Victor Braeckmanlaan 123, 9040 Gent. Tel. 09 238 45 90 of 09 228 28 56. E-mail: illuseum@skynet.be.Website: http://users.skynet.be/illuseum

De MaNmet het

ReN- DieR

W I N E E N F I E T S Plots véél te vroeg op school: Emmanuelle Debacker uit De Haan. Wat was er aan de hand? Twintigduizend frank gekregen van Klasse voor Jongeren om een splin-ternieuwe fiets te kopen. Dat gaat sneller dan gedacht. (Een tandem mag ook, city, mountain, drie mini-fietsjes … je ziet maar.) Dit is jouw kans. Schakel jezelf, je vrienden of je leraars in en tel de volgende getallen op. Schrijf die geheime code op een kaartje dat je voor 20 januari stuurt naar onderstaand adres.1. Het aantal Rendieren op het geschenkpapier in het midden van deze Klasse.2. Het aantal letters van het woord dat ontbreekt in de volgende groepsnaam:

“Boerenzonen op …”3. Het nieuwe huisnummer van Klasse aan de Jacqmainlaan in Brussel.4. Het aantal letters van de hoofdstad van Ijsland. 5. Het jaartal van de in de geschiedenis beroemde aanval van de Brugse Metten.6. Het aantal “o's” in de naam van de groep die “Doodah” de hitparades in zingt.7. Het aantal letters van de brandstof die de meeste vliegtuigen gebruiken.8. Het aantal medeklinkers in de kleur die we meestal toevoegen aan de vinvis (het grootste thans levende dier).Oplossing sturen naar Klasse voor Jongeren, (Het getal van december), Hendrik Con-sciencegebouw, Toren A, Vijfde verdieping, E. Jacqmainlaan 165, 1210 Brussel.

liefste meter, graag duizend frank

Hoe lang is het geleden dat je nog een echte nieuwjaarsbrief hebt geschre-ven? Zo’n vel papier vol goede voornemens, plannen, wensen en vragen. Schrijf er een: voor jezelf, je leraars, je school, je ouders, volwassenen, politi-ci, vrienden of vijanden …De tien beste brieven kunnen we publiceren en de briefschrijvers krijgen meteen een briefje van duizend frank terug om bijvoorbeeld nog snel die ene CD te kunnen kopen, die niemand je voor nieuwjaar heeft cadeau gedaan. Dank u wel, Tante Sofie. Stuur je nieuwjaarsbrief voor 20 januari naar Klasse voor Jongeren, (Nieuw-jaarsbrief), Hendrik Consciencegebouw, Toren A, Vijfde verdieping, E. Jacq-mainlaan 165, 1210 Brussel.

P R E T E N T I EZe zijn bijzonder geliefd: de zwarte stickers van “Een Mens Met Klasse”. Wie de pretentie heeft die op fiets, boek of boekentas te kleven moet er ook maar tegen kunnen dat hij een CD-bon van duizend frank wint. Zoals deze maand Inne Pau-wels uit Gooik en Vaidehi Nota uit Weelde.Vraag de gratis stickers voor jou en je vrienden bij Klasse voor Jongeren, (Stic-kers), Hendrik Consciencegebouw, Toren A, Vijfde verdieping, E. Jacqmainlaan 165, 1210 Brussel.

P A S O P V O O R E L A N D P O E D E R(De slimste zet van de Chinezen!)Het staat in de krant: volgens de oude Chinezen zou gemalen elandgewei de spieren versterken. Dat zijn ze nu in Canada aan het uittesten op rugbyspelers en studenten. Die krijgen zes pil-len gemalen elandgewei per dag. Smakelijk! Het is de slimste zet van de Chinezen sinds jaren. Het is duidelijk dat China gewoon klaar staat om Canada binnen te vallen. In China zitten niet eens elanden (en dat is maar goed ook). Zoals iedereen wéten de Chinezen gewoon dat een eland een stom rund is. Te lomp om te helpen donderen. Je weet toch wie er achter de elandtest zat waarover vorig jaar zelfs Mercedes struikelde? De Chinezen! Geef iedereen één gram elandgewei en het land ligt plat. Begin bij de rugbyspelers (door luiheid verlamd!) en de studenten (verstand op nul: allemaal blij-ven zitten!). Nadien neem je het land gewoon in. Uitkijken dus. Wie bij de afhaalchinees verpulverd elandgewei waarneemt (het stinkt als de béésten) laat de loempia liggen, neemt de benen en verwittigt het ministerie van Landsverdediging. Neen, dan liever een Rendier: soepel, krachtig, positief geënga-geerd, verrassend en slim. Met een gewei vol geheimen. De Chinezen wéten dat. Maar ze houden het liever voor zich. Ondertussen gaat de wereld ten onder aan het elandgevoel. Het zij zo.Zoals je weet vertroetelt Klasse voor Jongeren de Rendieren. Er staat een Rendier in het logo en vorig schooljaar mocht zelfs een hele klas een week gratis naar Lapland om o.a. Rendierrijles te volgen. Bovendien hebben de lezers van dit blad een Rendier geadopteerd in Planckendael. Ze gaven hem de naam Waldo en je vindt hem daar (ramp o ramp) zowat verstoten op de wei van de elanden. Als het zomert valt zijn gewei af. Dat ligt hier nu op kantoor. We willen er best een stukje van malen tot Ren-dierpoeder. Schrijf ons aan welke geheime kwaal jij, je vrienden of leerkrachten lijden. Waaraan kan of moet het poeder iets veranderen in je klas of op school? Wij vermalen het gewei en sturen je de nodige grammen op. De sterkste kwalen krijgen advies in Klasse voor Jongeren. Klasse voor Jongeren, (Rendierpoeder), Hendrik Consciencegebouw, Toren A, Vijfde verdieping, E. Jacqmainlaan 165, 1210 Brussel.

H O P E L O O S B L A D't Is niet omdat ik in stapels in de school aankom dat ik ook stapel ben. Neem mij, lees mij, pel mij af en ontdek mijn geheim. Ben ik niet boeiender dan je dacht? En gooi mij na consumptie alsjeblieft niet op een hoopje. Ik ben een hopeloos blad.Klasse voor Jongeren, 20 nummers jong

Enkele weken geleden besefte ik het eindelijk ten volle. Langzaam maar zeker heeft het mijn hele geest in beslag genomen. Ik had het pas door toen ik me 's ochtends nog eens goed wilde omdraaien en het niet meer wilde lukken. Zonder mijn ogen te openen begon ik te tasten. Mijn hoofd was geen normaal zacht-vel hoofd meer. Ik voelde een ruige huid, met iets eraan, een gewei vertelden ze me later. Ik deed mijn ogen open, wilde naar de spiegel stappen, maar ook dat werkte niet meer. Het was alsof ik twee poten extra meesleepte. Ik had het kunnen vermoeden, maar toch dacht ik in de spiegel iets van mijn eigen lichaam te zien. Het is gebeurd. Ik ben in Rendier Geweizigd. (Maarten, 15)Een Rendier blijft zelden eten op school. Stel je voor, je klasgenoten ontdekken het korstmos in je eetketel. Totaal overstuur draaf je de speelplaats op, in één wip de schoolmuur over de Vlaamse taiga in. Onthul enkel je Gewei-gevoel aan Klasse voor Jongeren, het blad dat begrijpt. Doe het met foto en gewei. Hoorns gelieve zich te

onthouden. Klasse voor Jongeren, (Rendierpoeder), Hendrik Consciencegebouw, Toren A, Vijfde verdieping, E. Jacqmainlaan 165, 1210 Brussel. Je kan er alleen maar bij winnen.

«Niets in de cinema?» Zigeuners Drama. Slapstick. Levensvreugde. Absurditeit. Humor. Varkens en Trabantjes. Good vibes. Black Cat, White Cat is de nieuwe film van Emir Kusturica. Hij kreeg in Venetië de Zilveren Leeuw voor de Beste Regie. Het verhaal? Een meeslepende liefdeshistorie met hilarische kantjes. Zigeunerjongen Zare woont aan de oevers van de Donau. Hij houdt van Ida maar wordt uitgehuwelijkt aan gang-sterzusje Ladybird. Beide jongeren verzinnen op hun huwelijksdag een list om aan hun noodlot te ontsnappen. (Katrien, de filmtrien)«Niets op het net?» Drummerdedrum De webstek van een befaamde papieren encyclopedie is een steengoede site waar je niet alleen het resultaat van je zoekterm krijgt, maar meteen ook de aanverwante thema's. Op zoek naar the Rolling Stones? Meteen drummen de links naar Keith Richard, Rockmuziek, Baby-lon, de Steen van Rosette en Stonehenge elkaar van je computerscherm. Aanrader! [vertel het niet aan je leerkracht geschiedenis]www.encyclopedia.comHoren, zien en vijgen Alles over wortelen, siergrassen, vijgen kweken, en de ongunstige buren van onze groenten. Voor de groene vingers en de keuken-prinsen die hun leerkracht biologie willen doen watertanden. Mét tuinchatkanaal (au au riepen de spruitjes).www.argo.be/scholen/argo0123/tkarchief/tk/info/groente1.htmGooi het in de groep Zin in een stevige discussie met leerkrachten en ouders? Het kan in het Forum op de Klasse-site. Wat moeten jongeren weten? Is Internet een vloek of een zegen? De lay-out van Klasse voor Jongeren: waardeloos? En wat te doen met lasti-ge leerkrachten? Steek je vinger in deze pap en blijf roeren. www.klasse.be«Niets op de band?» Gletsjer in zicht De widescreen-versies en de luxebox-edities flitsen over de toonbanken als klompen puur goud. Relikwieën worden ze genoemd, die zwarte linten waarop Leonardo's engelachtige stervende trekken zijn vastgelegd. Niet te missen beelden van de film van de eeuw. Maar voelt de gezonde filmliefhebber niet wat nattigheid? Want na de fantastische emoties bij het bioscoop-bezoek aan Titanic wordt hij overspoeld door een onophoudelijke vloedgolf van achtereenvolgens cd met filmmuziek, T-shirts, interviews met DiCaprio, kalenders, nog meer interviews met DiCaprio, nog een cd met filmmuziek en tenslotte het uit-brengen van de video, vergezeld van schepen vol reclame: om zowaar in te verdrinken. Is het bravourestuk van de moderne cinema bestand tegen massaproductie en overconsumptie? Zal het, wanneer elk beeld, elk geluid, elk nieuwtje ervan open-baar bezit is geworden, na een tijd niet verveeld worden uitgespuwd? Laten we de video maar een tijdje op het droge?(Jeroen, rechtstreeks-vanop-'t-Galjoen)«Niet meer op tv?» Robbedebie Zondagavond, 20.25u. Heel Vlaanderen (of toch bijna) zat gespannen voor het toestel. Was hij nu echt zo goed? Of keken we alleen maar om 's anderendaags te kunnen meepraten? Het antwoord laten we maar in het midden, want we keken. Naar Rob. Rob van de XII Werken. Rob voor wie niets te veel was. Rob de vrijgevige, (al zal hij die duizend vaten wel niet uit eigen zak hebben betaald). Rob de lachwekkende, (want geef toe, die foto in Playboy, dat was toch echt niet om aan te zien). Rob de moedige. (Is er iemand die zich geroepen voelt om in zijn voetsporen te treden? Gelieve u aan te melden bij de VRT.) Rob, de toekomstige minister van Onderwijs? Het systeem zou misschien niet slecht zijn. 's Ochtends, 8.30u. In alle scholen klinkt het startsein voor 'De XII Werken van de Dag'. Duizenden leerlingen doorkruisen gehaast het land, om ten laatste om 15.30u., alle twaalf werken volbracht, weer in eigen school aan te komen. Geslaagd? Dan mogen ze een tegenprestatie van de leerkrachten verwachten. Een rapport zonder rode cijfers? Een extra maand vakantie? Je hebt maar uit te kiezen. Niet geslaagd? Tja, kom volgend jaar nog maar eens terug. Ondertussen kan je misschien wel bij het 40ste terecht. Naar het schijnt zoeken ze daar nog iemand voor de meteo.(Els, de televisiepels)

DAPPERE KRIJGERSErika, Pieter-Jan en Paul wachten elke donderdag na de les hun leraar geschiedenis en hun studiemeester op. Om een robbertje te vechten. Niet om een meningsverschil over een ongewettigde afwezigheid, een strafstu-die of de Spaanse Burgeroorlog. Van hen kunnen ze leren hoe ze zichzelf moeten verdedigen.Paul (17): «Ik doe het gewoon uit interesse. Ik wil weten wat ik moet doen als ik

lichamelijk word bedreigd. Als je dat weet, ben je ook zekerder en zal je je niet vlug door angst en aarzeling laten leiden. Het zijn geen ingewik-kelde gevechtstechnieken, maar toegepaste grepen en klemmen. We leren hoe we moeten vallen. We oefenen mesafweertechnieken en contact-bewegingen. Louter defensief. Iemand neemt je in een wurggreep, wat doe je dan? We krijgen tips over wat je moet doen als je alleen bent, hoe je je moet gedragen, wat je wel en niet mag gebruiken als verdedigingswapen. Ik doe het nu voor het tweede jaar. Ik leer nieuwe dingen bij, maar vooral herhaling is belangrijk. Zo worden die technieken een reflex. Misschien heb ik ze wel nooit nodig, maar het blijft leuk om te doen.»Erika (15): «Ik heb het altijd al willen volgen. In de school hier is dat plezant. Zonder competitiedruk. De eerste keer was er niet veel belangstel-ling voor, omdat de trainingen het achtste lesuur worden gegeven. Nu zijn we toch met een twintigtal. Mijn ma vond dat ik die trainingen maar moest volgen. Je wordt ouder, na een fuif fiets je naar huis, je weet nooit of je het vroeg of laat niet kan gebruiken. We trainen in schooluniform of gewone kleren. Op straat loop je ook gewoon gekleed. Voor mij heeft dat alle-maal niks met het Dutroux-tijdperk te maken. Nee zeg, ik mag er niet aan denken.»Pieter-Jan (15): «Vroeger deed ik judo, maar ik moest ermee stoppen. Voor mijn ouders was het een echte sleur: altijd wegbrengen en komen ophalen. En hier steek ik ook veel op. Onze leraar geschiedenis en onze studiemeester zijn beiden ju-jitsu-trainers. Eigenlijk was de cursus bedoeld voor meisjes, maar jongens hebben er evenveel aan. We beginnen altijd met losmakingsoefenin-gen. Dan gaan we er tegenaan. We werken vooral aan ons zelfvertrouwen. Hoe je een situatie kan beheersen, ook door te praten bijvoorbeeld. De juiste dingen zeggen. Niet door slagen of trappen. Ik zie het toch vooral als sport. Want zo bedreigd voel ik me nu ook weer niet.»

Het

gew

ei-g

evoe

l

Pieter-Jan

Erika

Paul

✁

✁

10

«Ik vind het maar al te gemakkelijk om te kappen op die politiekers daar in Brussel. Negatieve kritiek spuwen is geen kunst. Maar er echt iets aan doen?

Ze halen gewoon de schouders op.» Erik (17) is niet tevreden over de manier waarop de meesten in zijn klas over politiek denken.

B O N V O O R E E N V I P - O N T H A A L , I N H E T V L A A M S P A R L E M E N T IK KOM op 20 februari naar het Vlaams Parlement in Brussel en breng ............ vrienden mee.(Ook een leraar? Ja/Nee. Maximum 1 leraar en/of 4 leerlingen). Naam:Adres:Naam en adres van mijn school:

(eventueel) Naam van mijn leraar:

Als je in het debat een vraag wil stellen, schrijf je die (met je naam) op een apart briefje dat je bij je bon stopt.Stuur deze originele bon vóór 15 januari naar Het Vlaams parlement, Dienst externe relaties (Klasse), Leuvenseweg 27, 1011 Brussel

Als je bij de VIPS bent, krijg je een persoonlijke uitnodiging (met een plannetje enz.) thuis. Waldo en de Rendier-groep wachten je dan op zaterdag 20 februari op in Brussel.

HET PROGRAMMA 13.15 u.: Over de drempel (heeft iedereen ons gehoord?)13.30 u.: Rondneuzen. Ervaren gidsen nemen ons mee doorheen het Vlaams Parlement. Geen enkele deur blijft gesloten. Tekst en uitleg over de werking van het parlement maar ook een woordje over de moderne architectuur van het glazen (openbaarheid van bestuur!) complex.15.00 u.: Een gratis drankje.15.30 u.: Het moment om vragen te stellen! Interactief debat rond stemrecht-stemplicht (stemrecht op 16?), eindigend met een echte stemronde.17.00 u.: Een tevreden/opgewonden/ontgoochelde/…………………/ jongere trekt huiswaarts (zelf invullen).ALS JE EEN MENING HEBT en je wil van je laten horen, dan vul je deze bon toch wel in zeker!

«We hebben het allemaal al gehoord. België is een federale staat, opgedeeld in drie gemeenschappen. Het verschil tussen wetten, decreten, blablabla ...»Merel (16) stelt zich daar het volgende bij voor: «Een bende oude, kale mannen, in driedelige pakken die in hun bank slapen. Ze schieten pas in actie als de televisiecamera’s lopen.»

alle stellingen zijn fout.

WIE HAALT MEER DAN 7 OP 10? juist/fout

1. België telt negen provincies.2. Luc Van den Bossche is Vlaams minister van Onderwijs.3. Het Vlaams Parlement zetelt in Mechelen.4. De voorzitter van het Vlaams Parlement is Jean-Luc Dehaene.5. Landsverdediging is één van de bevoegdheden van het Vlaams Parlement.6. België telt vier gewesten.7. In ons land geldt stemplicht vanaf 16 jaar.8. De eerste woorden van ons nationaal volkslied (De Brabançonne) zijn: «Ze zullen hem niet temmen».9. In de Vlaamse Regering zetelen de volgende partijen: VU, CVP, Vlaams Blok, VLD, SP en Agalev.10. Het symbool van de Vlaamse Gemeenschap is een haan.

Volgend jaar verkiezingen. Die geven je de kans mee te bepalen welke partij-en het de volgende jaren voor het zeggen zullen hebben. In ons land geldt de stemplicht: iedere burger een stem. Niet iedereen op deze wereld mag zijn stem laten horen. Daarom is dit democratisch recht zo belangrijk.«Allemaal goed en wel», vindt Merel, «jongeren hebben pas stemrecht op hun 18.» Veel jongeren van 16 hebben al een uitgesproken mening. «Wij maken al volwaardig deel uit van de gemeenschap. En toch tellen we niet mee.»

JE ZETEL STAAT KLAAR. Het Vlaams Parlement in Brussel organiseert samen met Klasse op zaterdag 20 februari 1999 (tijdens de krokusvakan-tie!) een unieke jongerendag. Enkel en alleen voor jou, je vrienden en klas-genoten (je kan ook je leraar meebrengen, waarom niet, heb je meteen een chauffeur!). Je wordt er door Klasse feestelijk onthaald. Met orkest. Je krijgt een speciaal voor jou uitgestippelde rondlei-ding. En niet in een leeg gebouw. Integendeel. Een professionele moderator en een panel van (echte) parlementairen uit alle politieke partijen maken zich die dag vrij om naar jou te luisteren. Je leest het goed: je kan actief deelnemen aan een debat. Je kan hen vragen stellen en interpelleren. Net echt.

«Deze kans grijp ik. Niet alleen om dat gebouw te bezoeken maar om te zien welke parlementariërs nu feitelijk aan-wezig zijn. Om ze eens de hand te schudden en te tonen dat jongeren wel degelijk interesse hebben voor politiek. Eens het beleid van ons land van iets dichterbij bekijken. Het op een andere manier leren ken-nen. Natuurlijk heb ik ook een paar vragen voor hen. Ik discussieer graag en nu maar hopen dat ze niet antwoorden met geen commen-taar.» Gilles (16) in het oog houden! Over een jaar of tien zit hij er misschien zelf.

11

DIALOOG

Hoofdredacteur Leo Borm

ansEindredacteur Jan Van den BosscheRedactie Veerle D

evosRedactiesecretaris Leen M

ortierProductcoördinator D

iana De Caluw

é

Vormgeving Artefact Cartoons: D

avid Schelfthout, M

athias Cruyssaert Foto’s G

uy Kokken, Hulton D

eutsch, Sven Schoukens, KPT Pow

er Photos, PhotoDisc, O

bjectGear

Verantwoordelijke uitgever

G. M

onard - RAC - 1010 Brussel

Deze jongerenkrant is gratis en verschijnt m

aandelijks. Ze wordt uitgegeven

door het departement O

nderwijs van het m

inisterie van de Vlaamse G

emeen-

schap. Scholen die dat wensen kunnen zich inschrijven voor alle leerlingen van

het derde tot het zevende jaar secundair onderwijs. W

ie het blad niet via de school krijgt, kan voor 250 frank een persoonlijk abonnem

ent nemen. Er is ook

een KLASSE voor Leerkrachten en een KLASSE voor Ouders (voor leerlingen tot

en met de eerste graad secundair onderw

ijs). Zo maken w

e samen school.

KLASSE VOO

R JON

GEREN

Hendrik Consciencegebouw

E. Jacqmainlaan 165 - Toren A, 5de verdie-

ping, lokaal 5A21, 1210 BrusselTel 02-553 96 92 - Fax 02-553 96 85U

RL: ww

w.klasse.be e-m

ail: info@klasse.be

RUIK EENS AAN DIT BLADHet ruikt naar nieuw. Alles is hier nieuw: nieuwe muren, nieuwe vloeren, nieuwe muziekjes en nieuwe mensen. De redactie van Klasse is (samen met het hele ministerie van onderwijs) verhuisd. Onze Ren-dieren grazen nu op de eeuwig groene velden van de uitzichtloze korenvelden rond het Noordstation in Brussel. Gelukkig verdrinken we niet in eenzaam-heid. Honderden brieven, e-mails, faxen en tele-foons waaien hier binnen. Veel ideeën en gedachten vind je terug in dit nummer. Met andere weten we geen blijf en weer andere smijten we voor de voeten van de lezer. Iemand die daar over struikelt?Schrijven, faxen, bellen of e-mailen? Het kan: Klas-se voor Jongeren, Hendrik Consciencegebouw, Toren A, 5de verdieping, lokaal 5A21, E. Jacqmain-laan 165, 1210 Brussel. Tel 02 553 96 92, fax 02 553 96 85, e-mail: info@klasse.beOntdek bovendien de wondere wereld van Klasse op Internet: www.klasse.be

JOUW KLAS NAAR IERLAND OF ZWEDEN?Een massale reactie op de Europawedstrijd in een vorige Klasse. De prijs was dan ook niet niks: met de hele klas een week naar Ier-land of Zweden. Om er te wonen bij de mensen, naar school te gaan, je uit te leven, Europa te ontdekken ... Daarvoor vroegen 215 klassen een projectformulier aan. Ongelooflijk interessante projecten kwamen er binnen. De jury mocht er twéé klassen uitpikken. Die hebben vóór de kerstvakantie een verlossend telefoontje gekregen. De anderen kunnen misschien proberen via de internationale uitwisselin-gen op eigen houtje hun project uit te voe-ren. Veel succes!

Lelijk GeschriftIk lees al twee jaar trouw elke week jullie blad en merk dat er toch veel onrechtvaardigheid is in de wereld. Chantal Pattyn mag zo lelijk schrijven als ze wil, ze verliest hierdoor geen enkel punt (Ren-diertest in het novembernummer). Als ik iets maak, eerst slordig, dan in het klad en dan pas in het net, ben ik toch gemiddeld twee tot vijf punten kwijt. Of krijg ik de reactie: «Dat verbeter ik niet!» Hoe kan ik snel een BV worden? Cover Klasse? (Pieter, 18)

Rotte tanden (1)Hé. Wat is in godsnaam de bedoeling van die tan-denposter in het laatste nummer? Zo’n supergrote pagina die smeekt om zinvolle invulling op deze manier verkwisten, is een klasseblad als Klasse hoogst onwaardig. De totaal humorloze, oninteres-sante tekst, afschuwelijke foto’s, dito tekeningen en schreeuwende kleuren doen me afvragen of het Rendier soms dood is. (Jeroen, 18)Rotte tanden (2)Echt geschrokken van de poster over rotte tanden in de vorige Klasse voor Jongeren. We hebben hem in de klas opgehangen om proppen te kunnen schieten in de mond van de Simpsons. (Clarence heeft Mar-ge al twee keer geraakt!). Als je bedenkt dat er na één dag niet poetsen een miljoen bacteriën in je mond zitten, is mijn borstel nu toch wel iets rapper gepakt. Zijn er echt nog zoveel mensen die hun tan-den niet poetsen? Ik wist dat België rot was, maar tot in onze mond? Dat gaat verder dan ik dacht. (Eva, 15)Rotte tanden (3)Het viel me pas op toen ik het vorige nummer hele-

maal gelezen had. Het staat vol met het woord “tanden”. (Met lange tanden, Chantal Pattyn met haar op de tanden, gebit en gebytes en zelfs “de beugels” van Cambodja). Ik ben de tel kwijt geraakt maar er staan minstens veertig woordspelingen in over tanden. De beste vond ik in het schietkraam: het bestuur is niet vertandwoordelijk voor gebeurlij-ke ongevallen. Wie bedenkt al die wijsheidstanden? (T. Andy, 14)Alle redacteurs met rotte tanden moesten minstens één zinspeling maken. Vandaar.

De tandenstokersDat artikel in de vorige Klasse over Tandenstokers Jody en Co is echt een voorbeeld van hoe een leer-lingenraad veel kan bereiken. Ik denk dat zo’n artikel veel ideeën kan geven om ook de leerlingenraad bij ons op school nog beter te doen functioneren. (Els, 16)Gebit & Gebytes (1)Vind ik wel een tof artikel over computers en het Studiehuis in Nederland. Ik ben het er volledig mee eens dat we in België ook zo’n onderwijssysteem moeten ontwikkelen. Er valt toch niets bij te verlie-zen? Oké, de investering is wel een zware dobber, maar iedereen zal er wel bij varen. De leraars, leer-lingen en zelfs de informatica-analfabeten zullen bij-leren. We kunnen er niet omheen: de informatica-sector is er, groeit en zal in de nabije toekomst een groot deel uitmaken van de maatschappij, niet? Het is een grote stap vooruit op gebied van communica-tie en informatieverwerking. Waarom er dan geen deel van uitmaken? (Stijn, 17)

Gebits & Gebytes (2)Het Studiehuis in Nederland is alleen nuttig voor leerlingen met voldoende zelfdiscipline. Ikzelf kan daar niets gaan doen, want dan doe ik helemaal niets meer. Luie leerlingen profiteren daarvan. Toch moeten de computer en Internet meer aandacht krijgen in de lessen. Een uur of twee per week kan er toch wel af. (Sofie, 15)Huiswerk afschaffen? (1)Ik had het artikel in Klasse nog niet gelezen of de lerares Frans begon er al over nadat het interview over het afschaffen van huiswerk was uitgezon-den op tv. Een simpele vraag: «Vinden jullie dat het huiswerk moet worden afgeschaft?» De vraag kwam ietwat plotseling, maar het duurde niet

lang of de hele klas stond in rep en roer. De meesten antwoordden onmiddellijk ja. Zonder er echt bij na te denken. Het antwoord van de lerares? Net zoals de meeste leerkrachten zouden antwoorden. Huiswerk is belangrijk, het leert de leerlingen zelfstandig leren en met kennis omgaan, informatie verwerken en begrij-pen. En als ze taken doorfaxen of van het Internet plukken, moeten ze het zelf maar weten. Het is ten-slotte hun verantwoordelijkheid. Dat huiswerk moet worden afgeschaft, lijkt me nogal drastisch. Volledig akkoord met leerkracht Filip in Klasse. Dat de leraren

eens meer moeten overleggen over wat en wanneer ze taken geven. Een betere spreiding, zo moeilijk kan dat nu ook weer niet zijn. (Gilles, 16)

Huiswerk afschaffen? (2)Jongeren zijn het beu om hun avonden rekenend en school-denkend door te brengen. Nie-

mand beschouwt zichzelf als eeuwig alchimist op zoek naar de steen der wijsheid. Gelukkig zet zo’n artikel daarover in Klasse de mensen weer eens aan het denken. Onderhuidse protesten van leerlingen en leraars krijgen plotseling een schril overslaande stem. Meer relativerende personen moedigen ande-ren hun vrijheidsgevoel aan. Misschien breekt er dankzij Klasse een tijdperk aan waarin in de eerste plaats de jongeren hun zelfrespect terugkrijgen. Hopelijk zal het recht zegevieren. Na vrouweneman-cipatie, verlossing van slavernij nu ook (hopelijk) vogelvrije leerlingen. (David, 16)CambodjaIk vind het rijstverhaal over Artsen Zonder Grenzen in de vorige Klasse heel aangrijpend. Het heeft iets dat je aan het denken zet. Zo van: wat hebben we het hier in België toch goed. Vooral het laatste stukje alles voor niets en Kiri heeft mij echt geraakt. Ik vind het tof dat die twee Vlaamse jongeren de kans heb-ben gekregen om naar Cambodja te gaan. Ze zullen het nooit vergeten en hebben zeker een andere kijk gekregen op het leven hier. (Tine, 16)ElandclubNog steeds geen antwoord van jullie op mijn brie-ven. Ook van die nieuwe Minister Baldakijns moet ik blijkbaar niet veel verwachten. Maar jullie hebben geen geluk. Vorige week bladerde ik in mijn Artis-Historia boeken toen ik op een eland stootte. En wat las ik? Dat een eland veel nuttiger én intelligenter is dan een rendier. Jullie hebben dus jullie lezers de hele tijd belogen! Ik heb onmiddellijk die rendierkop van de muur gehaald en ben nu druk op zoek naar een kop van een Eland. En sinds eergisteren heb ik de Vlaamse Elandclub opgericht. Elandfans en lezers die jullie leugens beu zijn kunnen zich nu gratis aansluiten. W. Mertens en de Elandgroep, Postbus 11, Wommersom 1. Ook te bereiken via e-land: w.mertens@vier.beDe volgende Klasse voor Jongeren plopt ook bij Kwebbel en bij jou in de bus rond 20 januari. Al zal Kabouter Lui waarschijnlijk weer te lui zijn om hem eruit te halen. (Ja, er valt wat af te lachen op tv!)

DIALOOG