///---------ééééé--éé--------------========--===--éé--------------========

--===-------------==ééééééé////=-----/--éé--------------========

--===-------------==ééééééé////=-----///-------éé--------------========--===-------------==éé//-------éé--------------========--===-------------==éé-------------==ééééééé////=-----/

//-------éé--------------========--===-------------==ééé///-====///---------éééééé///-=====-----/

// éé éé ========

Klasse voor 01:98JongerenKlasse voor 01:98Jongeren

DOE DE RENDIERTEST “Als de Mercedes A-Klasse struikelt over de elandtest, stel ik nu de Rendiertest van Klasse voor Jongeren voor. We gooien gewoon een vol-wassene-die-het-kan-weten mijn toets voor wiskunde, wetenschappen, talen of geschiedenis voor. En we zien of hij overeind blijft!”

blz. 2 ongewenst seksueel (wan)gedrag op school (nee is nee) / blz. 3 eindelijk mag IK mijn bank ruilen (liefst met een vrachtwagenchauffeur) / blz. 4-5 ze denken echt dat een diploma àlles is (terwijl er ook een mens in mij zit!) / blz. 6-7 de maak-het-zelf-leuk-school (met handleiding) en Waldo's feestje blz. 8 de Rendiertest, Evi’s voetstappen, de beste brieven en een gratis gewei.

Meisjes KwaadGeen Kan

Kussen M KK KG

MannenzaakIdioot én helemaal fout

Primitief toch Heel goedkoop

Ik hou van je

70% van de klachten stopt dan

s l a c h t o f f e r•••Ik heb het recht te zeggen dat ik iets storend vind.•••En dat doe ik ook: ik zeg duidelijk wat ik niet wil.•••Soms is het moeilijk om te reageren. Tegenover een groep bijvoorbeeld. Of tegenover iemand waar ik niet tegen opgewassen ben. Maar ik laat me niet in de hoek drummen. Als ik lastig gevallen word dan vertel ik het aan de mensen die ik vertrouw: mijn ouders, een leerkracht, een vriend(in), de directie van mijn school of een hulpverlener. En ik wacht er niet mee.

p l e g e r•••De idioot uithangen is niet bij wet verplicht. Ik laat me dus niet onder druk zetten door de groep.•••Ik hou rekening met de grenzen van anderen. (Ik wéét het, dit klinkt niet echt stoer.)•••Een nee is een nee. Dat moet ik nog leren. Leren luisteren vooral.•••Voor wie hang ik hier eigenlijk de macho uit? Zijn er geen andere manieren om op te vallen?Ik hou van je

d e s c h o o lDe directeur: “Op school trachten leerkrachten, directie én leerlingen er samen voor te zorgen dat elke jongere zich goed en veilig voelt. Iedereen weet dat ongewenst seksueel gedrag bij ons niet kán. Als het toch gebeurt, dan grijpen we in. We maken duidelijk dat het onmiddellijk moet ophouden.”En dat helpt: 70% van de klachten stopt dan. Als leraars en directie niet reageren dan dragen ze de boodschap uit: zeg maar, doe maar, dat hoort bij het sociale leven, er is niets mis mee. En de andere leerlingen? Meelopers zijn geen haar beter dan plegers. Waarom staat een slachtoffer zo vaak alleen, denk je?

LIMITS is een vzw met o.m. een telefonische advieslijn voor ongewenst seksueel gedrag op school. Telefoonnummer: 016 81 52 09; maandag van 14 tot 22u, woensdag van 14 tot 18u en zaterdag van 9 tot 13u. Maureen, Koen en Jan zijn psycholoog en/of seksuoloog. Je kan bij hen terecht met vragen en klachten. Ze geven je advies en eventueel ook concrete hulp. Alleen als je dat wenst nemen ze contact op met de directie van je school. Ze zien er ook op toe dat het ongewenste seksueel gedrag stopt zonder dat jij er de dupe van wordt.Vertrouwensartsencentra: Antwerpen 03 230 41 90 - Brugge 050 34 57 57 - Brussel 02 477 60 60 - Gent 09 243 86 86 - Hasselt 011 27 46 72 - Leuven 016 33 21 33Jongerentelefoon: 078 15 14 13; elke werkdag tussen 16 en 20 u.

Deze bijdrage en de LIMITS-advieslijn kwamen tot stand in samenwerking met het departement Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap. Daarmee speelt de overheid in op actuele problemen in onze samenleving.

Nathalie (16) stapt altijd via dezelfde weg naar school. Jochen, Bart en Frederick weten dat. Ze wachten haar elke ochtend op en roepen haar na. Iedereen kan je krijgen. Slet. Ze pesten haar graag en lachen haar uit.

17/02/’97- Vanmorgen stonden ze er weer. Verdomde macho’s. Volgens mij vinden ze het écht leuk om me allerlei smeerlapperijen na te roepen. En ik weet niet waar ze het halen. Allemaal leugens. Ik kan er gewoon niet meer tegen.06/03/’97- Dit lijkt nooit op te houden. Nu is’ t ruzie met ons ma. Omdat ik een andere weg naar school neem, vertrek ik ‘s morgens altijd een halfuur vroeger. Ze denkt dat ik een lief heb. Sláánde ruzie natuurlijk.08/03/’97- Ik zit totaal vast. Ik zou met iemand willen praten maar ik weet niet hoe of met wie. En ik schaam me nogal. Eigenlijk is het flauw dat ik me zo laat intimideren.10/03/’97- Lang getwijfeld. Er vanmiddag met Ann over gebabbeld. Die zat maar wat ongelovig te kijken. Ze zei: "Jij vindt die aandacht toch leuk?’"Alsof ik erom vraag.

Nathalie klapt dicht. Haar schoolresultaten worden slechter. Ze raakt meer en meer geïsoleerd. En ze is kwaad op zichzelf. Waarom zeg ik niets? Waarom hang ik de zielenpoot uit? Niemand weet wat er met Nathalie aan de hand is. Tenslotte wordt ze ziek. Bij de huisarts komt alles naar boven.Seksueel getinte aandacht (fysiek, verbaal of non-verbaal) kan ongewenst zijn. Elke jongere heeft z’n eigen grenzen. Wat niet bedreigend is voor de één, is dat wel voor de ander. Op school komt ongewenst seksueel gedrag voor tussen leerlingen, tussen leerkrachten en leerlingen en tussen leerkrachten onderling. Seksistische grappen en opmerkingen komen het meest voor. Die worden ook het vaakst weggewuifd en geminimaliseerd. (Niet overdrijven. Je kan toch wel tegen een grapje zeker?)Ongewenst seksueel gedrag is vooral een mannenzaak. Hoe dat komt? Jongens worden anders opgevoed dan meisjes. Ook op school. Van jongsaf duwt men ze in een andere rol: meisjes zijn lief en aanhankelijk, jongens stoer en onafhankelijk. Jongens wordt geleerd te domineren, te veroveren, risico’s te nemen. Hun houding tegenover meisjes is bazig, bezitterig, machistisch, superieur. Idioot én helemaal fout Ze vergeten wel eens dat meisjes ook hun gevoelens hebben. Jongens moeten zo nodig hun mannelijkheid bewijzen om aanvaard te worden. Primitief toch Met opschepperij en ongewenst seksueel gedrag tegenover meisjes trachten ze meestal hun eigen onzekerheid te verbergen. Heel goedkoop ’t Is erg goedkoop je eigen gedrag ergens op af te schuiven, (je opvoeding, de samenleving). Uiteindelijk ben je zelf verantwoordelijk voor wat je doet.

jongens het leven flink zuur maken.kunnen meisjes én

Maar schijnbaar onschuldige plagerijen daar moet je maar tegen kunnen.

bijvoorbeeld. Die worden weggelachen, Vernederende seksuele opmerkingen

en aanranding. Maar er is meer dan dat. Verkrachting

seksueel gedrag op school halen de pers. Alleen de ernstige gevallen van ongewenst

H E A V Y M E T A L

“Beroeps, wat is dat nu eigenlijk?” Elke (16)

wilde graag een harde afdeling in. Iets met zware

metalen, dat leek haar wat. Van tekentafel langs

lasnaad en freesmachine tot in de cabine van een

vrachtwagen. De service van één dag Ruil je bank.

Zo’n stoere metaalarbeider die me aan de school-poort oppikt, daar verwacht ik me aan. Pech. Een roestvrije heer die zichzelf graadcoördinator noemt trekt me zijn bureau binnen. Eerst even de structuur van de school doornemen en checken of ik wel ze-ker ben van dat metaal. Moet zo’n klein, fijn meisje wel naar de metaalafdeling?, zie je hem denken. Maar ik blijf van staal. “Goed, dat wordt dan het 4de jaar metaalbewerking: 14 jongens, vandaag 3 afwezig.” Een bank zal er dus wel op overschot zijn. “We maken dan wel een bocht langs het 5de of 6de jaar vrachtwagenchauffeur, dan kan je ook even met zo’n ding rijden”, vindt de coördinerende graadheer. Even slikken. Dat wordt dan Ruil je bank in het kwadraat. Van de achterbank van pa’s auto naar het stuur van een echte truck. Ik verlang even naar de veiligheid van economie-wiskunde. h a a iAchter de graadman naar het tekenlokaal. Twee uur technisch tekenen in plaats van de voor mij eeuwig voorspelbare economische balansen en wiskunde-puzzels. Een bouwvallige, getrapte aula met knip-perende buislampen en zoemende ventilatoren. Mijn verschijning veroorzaakt niet veel emotie. Die man-nen hebben meer meegemaakt. Jelle wordt tot mijn peter gebombardeerd. Metallica glimlach. Hij zal dat varkentje wel even lassen. De leerlingen werken aan een individuele opdracht. Maar goed ook, want ik betwijfel of een leraar in zo’n lokaal twee uur les kan geven. Ondanks de individuele arbeid wordt hier toch samengewerkt. In het geniep krijg ik een blikje frisdrank doorgespeeld. En niet alleen ik. Maar de wakende leraar ontdekt de ondergrondse bewe-gingen. Vlammende nota in twee agenda’s. Zo krijg ik vanaf de achterste bank mijn portie spektakel. Terwijl het 4de metaal de klas uitvlucht bekijk ik nog even de levenswijsheden op de lange houten banken: Julie I love you, I hate school en geef me wat speed zei de vis, dan word ik haai. In de gang vraag ik één van mijn betrapte klasgenoten wat hij van zijn school vindt. Tot mijn verbazing antwoordt hij: “Goeie school.” Zo’n nota hoort dus gewoon bij de job. c e n t r a l e i s l e kEen doolhof. Alle gangen lijken hier op elkaar. Het duurt wel tien minuten eer je ter plaatse bent. Bij ons is het véél kleiner en groener. Meer een dorp. Dit is de metalen grootstad. De wisseling van lessen verloopt niet echt ordelijk. Nergens controlerende leraars. Het moet hier allemaal niet zo snel.Derde lesuur, elektriciteit. De leraar is niet op zijn gemak want voor de gelegenheid ben ik vergezeld van een fotograaf die er niet voor terugschrikt om de strever uit te hangen. Bewonderende blikken van de leerlingen, wat die allemaal weet. Maar toch een te verwerpen houding, zie je ze denken. De leerlin-gen volgen duidelijk een overgangsles: jassen blij-ven aan. De mijne is uit; ik ben beter afgericht. De uitleg over kerncentrales boeit niet echt, hoe de le-raar zich ook uitslooft om een proper en overzich-telijk schema op het bord te zetten. Voor de leerlin-gen of voor de camera, ik kom er niet uit. Mijn klas-genoten zijn nu op hun best. Kernenergie is niet echt hun ding. Gezellig babbelen, elkaars zonnebril opzetten en doorgeven. Maar als de leraar een fout in het bordschema maakt, hebben ze het gezien.

Dat klopt niet met hun boek. De centrale is lek. Le-raar druipt af. Triomfantelijk gelach: we hebben hem.De voormiddag zit erop met een PAV-uurtje. Project Algemene Vakken. In zo’n uur worden aardrijks-kunde, geschiedenis, Nederlands en wiskunde op een hoop gegooid. Bij ons worden die met prikkel-draad uit elkaar gehouden. Vandaag is Nederlands aan de beurt. De klas stort zich in de overstro-mingen van de jaren vijftig. Oosterschelde, wind-kracht 10. Uit het lokaal ernaast dringt klassieke muziek onze klas binnen. Het is muisstil. Vreemd. Deinen mijn klasgenoten mee op de golven? De Del-tawerken en de bel brengen redding.Jelle neemt mij plichtsgetrouw mee naar de eetzaal. Een meisje gaat naast me zitten en vertelt over haar richting KSO. Typisch meisjes. Jongens zijn anders. In de les zijn ze niet verlegen, maar op de speelplaats durven ze me niet echt te benaderen. k a n j e r o n d e r d e v o e tDe namiddag is andere smeerolie. Ik word ingewijd in de wereld van de vrachtwagenchauffeur. Steven van het 6de rijdt ons naar een grote parking aan de rand van de stad. Nergens obscure postertjes in de kabine. Steven is nog geen échte. Op de parking voel ik de temperatuur stijgen. Mijn hart bonkt als een tientonner want hier is het mijn beurt. Ik wring me achter het veel te grote stuur. Uit respect voor de medemens en met de wetenschap dat ik nog nooit verder ben gekomen dan het zitje op een brommer, wijs ik de praktijkleraar erop dat hij beter van buitenaf zijn instructies geeft. Maar kalm be-vestigt die zijn volste vertrouwen in mij. Hij heeft dan ook een kanjer van een noodrem onder zijn voet. Ongelooflijk, maar na wat haastige richtlijnen vlam ik tegen 10 per uur over de parking. Ik schakel en leer de kunst van het achteruitrijden. De tech-nisch werkloze 6de jaars kijken glimlachend toe. Ze tonen begrip. Zo zijn zij ook begonnen. Remmen is het moeilijkst. Bij mijn subtiele remtoets zouden een dozijn airbags aardig van pas komen. Een betere 6de jaars, geef ik toe, brengt ons veilig naar de school terug. Hey I did it, voel ik van binnen. Wat een remmen en schakelen in de stad. Dat kost mij nog tientallen Ruil je banken. v u u r d o o dDe laatste twee lesuren zijn voor praktijk-metaal-bewerking. Peter Jelle leidt mij rond in enorme ate-liers. Als een slager aan een operatietafel kijk ik naar al die ijzervretende machines. Aarzelend pro-beer ik een beetje te lassen, maar over de kwaliteit van mijn laswerk wil ik het niet hebben. Jelle is mijn engelbewaarder. Hij zorgt ervoor dat ik geen te vroege vuurdood sterf. De praktijkleraar, die het met mij toch wel ziet zitten, toont me hoe ik stukjes metaal moet frezen. Jelle kijkt toe, klaar om in te grijpen als ik te zwaar in de fout ga. Mijn kunst-werkjes (nou ja) krijg ik mee naar huis. Voor op mijn kamer. Van economie en wiskunde heb ik nog nooit een kunstwerk mee naar huis gebracht.Om vijf uur zit mijn shift erop. Met mijn ploegmak-kers loop ik solidair de werkplaats uit. Ik ben de enige die zijn afgewerkte producten mee naar huis sleurt. Vreemd. Mijn escortebureau staat me alweer op te wachten. De graad brengt me tot aan mijn fiets. Tot de laatste snik vecht hij voor mijn welzijn. Op deze school kan je niks gebeuren.Het zit erop. Ik fiets opnieuw richting economie en wiskunde. Ik kijk naar het stuur onder mijn twee lin-kerhanden. “Kundig aan elkaar gelast”, denk ik. Een vrachtwagen blaast me bijna van de weg. Steven?

R U I L J E B A N K

ER ZITER ZIT is bij

alle

pape-

gaaie

n het

nut

van

wat

we

moet-

en

leren?Ó

,

zucht

Jonas.

“Leer

ik met

al

dat

stude-

ren

iets

zin-

nigs

over

het

leven

zelf?

Ik heb

een

groot

pro-

bleem

met

ons

leer-

sys-

teem:

het

steunt

te

veel

op

repro-

ductie.

Leer-

stof

opzui-

gen

als

een

spons

om

het op

een

exam-

en te

repro-

duce-

ren en

het

daar-

na

weer

te

ver-

get-

en.Ó

Bed-

rijven

en

maat

cap

stude

ren

iets

zin-

nigs

over

het

leven

zelf?

Ik heb

een

groot

pro-

bleem

met

ons

leer-

sys-

teem:

het

steunt

te

veel

op

repro-

ductie.

Leer-

stof

opzui-

gen

als

een

spons

om

het op

een

exam-

en te

repro-

duce-

ren en

het

daar-

na

weer

te

ver-

get-

en.Ó

Bed-

rijven

enER ZIT EEN ER ZIT EEN

“Weerbaar zijn, mondig zijn. Ik ondervind dat jongeren nog te veel worden verplicht om ja te zeggen”, vindt Rob Dewulf, trainer sociale vaardigheden in scholen. “ Zo leer je niet zeggen wat je zelf wil. Weten waar je goed in bent en daar voor uit durven komen, je mening durven zeggen, uitleg durven vragen en die zelf ook geven, iemand eens een compliment durven geven en je boosheid op een gezonde manier leren uiten. Als je dat kan, word je er zelf sterker van en maak je je vrienden ook sterker.”

Vooral werkgevers klagen erover dat jonge werknemers tekort schieten in sociale vaardigheden. “Ze kunnen in het bedrijf niets komen doen”, beweren die, “ze zijn er gewoon niet klaar voor.” Dat bleek al uit een onderzoek van de Vlaamse Economische Hogeschool Brussel enkele jaren geleden. “Ze kunnen niet telefoneren of verga-deren, ze kunnen geen verslagen maken, niet met mensen omgaan, geen leiding geven, amper samenwerken, ze zijn niet contactvaardig. Jongeren moeten op hun bek durven gaan en leren uit kritiek.”

Volgens dat onderzoek vinden bedrijven de volgende kwaliteiten bij jonge werknemers belangrijk, in deze volgorde: [1] sociale vaardigheden [2] beroepskennis [3] talenkennis [4] algemene vorming [5] informatica

l i e g e nJongeren schieten volgens bedrijfsleiders vooral te kort op

het gebied van praktische beroepskennisén sociale vaardigheden. Hoe hoger het diploma, hoe meer problemen met die sociale vaardigheden. Kweken onze scholen enkel bleke wijsneuzen of technocraten in spe? Bedrijven vragen dan ook dat scholen meer moeite doen om de sociale vaardigheden en het organisatorisch en creatief talent van de jongeren te ontwikkelen. Maar met leraar Dillen zuchten veel van zijn collega’s: “Daar hebben we geen tijd voor, er is te veel leerstof en we zijn er niet voor opgeleid.”

Benny (24): “ Ik liep stage in het bedrijf waar ik nu werk. Geen problemen gehad, goede werksfeer. Toen ik werd aangenomen dacht ik: ik zit safe. Maar vooral het eerste jaar heb ik sterretjes gezien. Men stelde hoge verwachtingen in mij. Ik kreeg verantwoordelijkheden waarmee ik moeilijk uit de voeten kon. Ik moest vergaderen, contacten leggen, verslagen maken … Waar heb ik hier mijn diploma voor nodig, dacht ik dikwijls, want in mijn opleiding leerde ik nooit hoe ik die dingen moest aanpakken. Ik bedacht smoesjes om me voor alles en nog wat weg te steken. Maar ik ondervond dat je met gewoon eerlijk te zijn en te zeggen wat je niet kunt een heel eind verder komt.”

b e k o p e nJo Vertommen wierf vorig jaar 120 afgestudeerden uit

secundair en hoger onderwijs aan. “Wat jongeren kunnen is uiteindelijk niet het belangrijkste. Voor mezelf teken ik een driehoek van de kwaliteiten die jongeren in het bedrijf moeten hebben. Onderaan die driehoek heb je kennis en technische vaardigheden. De punt van de driehoek is het belangrijkste: hoe sociaal vaardig is die jongere? Kwaliteiten zijn: passen in een team, je bek durven opendoen, assertief en resultaat-, klant- en oplossingsgericht zijn. Afspraken kunnen maken en die zelf ook nakomen. Wat heeft een bedrijf aan jonge werkkrachten die kennis hebben en technisch geschoold zijn, maar onmogelijk in een team kunnen samenwerken?”

Johan De Prijck: “Het is nu niet meer voldoende dat je je job als de beste kent: je moet ook nog leuk en aardig zijn in de omgang en je plaats in de werkkring kennen. Ook bandwerk is een kwestie van samenwerken en communiceren.” Johan is personeelsverantwoorde-lijke van een metaalverwerkend bedrijf met 260 arbeiders en 60 bedienden. Die weet dus waarover hij het heeft.

l e r e n a f s c h r i j v e nSociaal vaardige mensen worden vlugger en vriendelijker

bediend bij de bakker, maken sneller vrienden, vinden rapper werk. Een slimme kop of handige vingers helpen je op dat vlak niet altijd vooruit. Sociaal vaardig zijn leer je thuis, in je buurt, tussen je vrienden, maar ook in de klas, op school, op het werk. Het heeft te maken met communicatie, relatievormen en samenwerking. Sociale vaardigheden heb je in je of je kan ze leren. Je hebt er een aantal inzichten, technieken en attitudes voor nodig. Je durven uiten, durven spreken, to the point komen, discussiëren, compromissen sluiten, voor jezelf en je beslissing opkomen, kritiek geven en verdragen, een kort gesprek voeren, nee kunnen zeggen, voor een bepaalde aanpak kiezen, problemen en conflicten oplossen, je eigen lichaamstaal beheersen en die van een ander begrijpen, ruimte laten voor een ander, anderen helpen, voor de eigen rechten en die van anderen opkomen, je discreet kunnen opstellen, ongelijk of onmacht kunnen toegeven. Je hebt er ook meer gespecialiseerde, zoals een gesprek leiden, leiding geven en vergaderen. In de school leer je ze via interactieve werkvormen, groepswerk, discussies, rollenspelen enz.

“Nee, niet waar, want hoe je het ook draait of keert, op school gaat het om individuele prestaties”, zegt Jelle. “Als je dan eens samenwerkt word je betrapt. We krijgen in de klas bijna geen groepsgerichte opdrachten. We leren wel contacten leggen in de vorm van: Heb jij dat huiswerk? Mag ik dat eens afschrijven?”

“Bij ons is communicatie nochtans het sleutelwoord”, vindt Hebrani. “We zijn het gewoon om samen te werken. Bijna elke week hebben we voor een of ander vak groepswerk. Ook voor onze geïntegreerde proef moesten we groepen vormen waarin we alle praktische aspecten uit de lessen toepasten.”

De ene school is dus de andere niet.

“Wat is bij alle papegaaien het nut van wat we moeten leren?”,

zucht Jonas. “Leer ik met al dat studeren iets zinnigs over het leven

zelf? Ik heb een groot probleem met ons leersysteem: het steunt te

veel op reproductie. Leerstof opzuigen als een spons om het op een

examen te reproduceren en het daarna weer te vergeten.”

“Maar hun sociale bagage is te beperkt”, beweren bedrijfsleiders én

“Je màg nu kritiek geven op

Dat is algemeen aanvaard.

Maar hoe je dat

BEDRIJVEN EN MAATSCHAPPIJ WILLEN DAT JONGEREN

ZE MOETEN KUNNEN COMMUNICEREN EN SAMENWERK

54

48

61

28

31

23

17

18

15

1

3

1

ASO

TSO

BSO

(Zeker) akkoord Gematigd (zeker) niet akkoord geen mening

Op school leer ik voldoende samenwerken en contacten leggen.

De meeste leerlingen vinden dus wel dat ze genoeg leren samenwerken en contacten leren leggen op school. Vooral in BSO (61%), iets minder in ASO (54%) en TSO (48%). Gemiddeld is één leerling op zes (16%) hierover ontevreden. Enquête van Klasse voor Jongeren bij 2000 leerlingen tweede en derde graad secundair onderwijs. Cijfers in procenten.

ER ZIT EEN EEN

T EEN MENS IN MIJ T EEN MENS IN MIJ en

maat-

schap-

pij

willen

dat

jonge-

ren

sociaa

l

vaar-

dig

zijn.

Ze

moet-

en

kun-

nen

com-

muni-

ceren

en

samen

werk-

en en

met

men-

sen

kun-

nen

omgaa

n.

“Maar

hun

social

e bag-

age is

te

beperkt

Ó,

bewe-

ren

bed-

rijf-

sleid-

ers �n

jon-

geren-

bege-

leid-

ers.

“Je

m�g

nu

kritiek

geven

op je

vader,

je ler-

aar,

je

baas.

Dat is

algem

een

aan-

vaard

.

Maar

hoe je

dat

doet

en

maat-

schap-

pij

willen

dat

jonge-

ren

sociaa

l

vaar-

dig

zijn.

Ze

moet-

en

kun-

nen

com-

muni-

ceren

en

samen

werk-

en en

met

men-

sen

kun-

nen

omgaa

n.

“Maar

hun

social

e bag-

age is

te

beperkt

Ó,

bewe-

ren

bed-

rijf-

sleid-

ers �n

jon-

geren-

bege-

leid-

ers.

“Je

m�g

nu

kritiek

geven

op je

vader,

je ler-

aar,

je

baas.

Dat is

algem

een

aan-

vaard

.

Maar

hoe je

dat

doet

MENS IN MIJMENS IN MIJ

jongerenbegeleiders.

je vader, je leraar, je baas.

doet, dat is wel heel belangrijk.”

s c h o p j e z e l f b u i t e nBedrijven beoordelen werknemers meer en meer op hun houding, hun attitude.Hieronder de voornaamste eigenschappen als voorwaarde voor aanwerving. Speel even een personeelsdirecteur die iemand zoals jij voor zich krijgt. Hij moet jou beoordelen. Hoe hoog scoor je?Per eigenschap: 3 punten: heel knap, 2 punten: knap, 1 punt: krap, 0 punten: een grapTotaalscore: +30: bedrijven staan in de rij voor jou; +25: goede kandidaat; +20: kom volgend jaar nog eens horen; +10: je hoort nog van ons; -10: als je maar gezond bent.Is je score aan de magere kant? Nog geen paniek. Naast de 13 kwaliteiten vind je telkens een tip om ze vanop je schoolbank in te oefenen.

[01] Resultaatgericht. Als ik later directeur ben, dan zal het hier pas veranderen.[02] Neemt initiatief. Kan u het huiswerk van volgende maand al opgeven, mevrouw?[03] Kostenbewust. Voor mij geen aardrijkskundeboek. Sorry, te duur.[04] Toont inzet en doorzetting. Meneer, hebt u nog tien blaren om vraag zeven op te lossen?[05] Klantgericht. Kop koffie, meneer Somers?[06] Oog voor kwaliteit. Zullen we u naar huis voeren, mevrouw Verbeeck?[07] Kan methodisch werken. Dat is niet fout meneer. Ik volg gewoon mijn eigen methode.[08] Gedisciplineerd, houdt zich aan regels. Het reglement zegt straf, dus schrijf ik straf![09] Verzorgd. Wie heeft de leukste piercing, meneer directeur?[10] Leergierig, geïnteresseerd. Mevrouw, met wie zag ik u zaterdag in de supermarkt?[11] Aandacht voor veiligheid en milieubewust. En de laatste blaast het kaarslicht uit.[12] Zet zich in voor anderen.. Zullen we u buitendragen, mevrouw?[13] Toont leiderschap. Sorry meneer, als ik zeg vandaag geen wiskunde, is het géén wiskunde, gesnapt?

SOCIAAL VAARDIG ZIJN.

EN EN MET MENSEN KUNNEN OMGAAN.

w e l k d i e r b e n i k ?Iedereen kan op verschillende manieren met anderen omgaan. Naargelang de omstandigheden kies je voor een overheersende, meegaande, warme, kille, nabije of afstandelijke houding.Met welk(e) dier(en) vergelijk je jezelf als je in een nieuwe situatie terechtkomt?• een pauw die zich toont en zijn veren openspreidt• een wasbeer die opkijkt en zijn grote ogen opentrekt• een bever die zorgt en meteen een nest bouwt• een poes die geniet en dankbaar ronkt wanneer ze geaaid wordt• een leeuw die beveelt en die vanop zijn troon zijn kennis en zijn wetten verkondigt• een kameel die luistert en gewillig doet wat zijn meester wil• een havik die aanvalt en pikt naar wat hij kan raken• een steenbok die zich verzet en met zijn horens de aanvallen weerstaat• een uil die geheimen heeft en zwijgt over wat hij vanop zijn toren ziet• een schildpad die wegkruipt en rust zoekt onder haar schildJe kan té veel pauw zijn, en dan word je ijdel, onuitstaanbaar. Een poes is best snoezig, tot ze een kreng wordt. Het spel van te veel, genoeg en te weinig. Neem nu de leeuw.De leeuwenkoning deelt mee, brengt verslag uit, vertelt, geeft inlichtingen en uitleg, brengt nieuws, geeft een tip, houdt een spreekbeurt, slaat een babbeltje. Hij geeft informatie. Je hebt er iets aan. Of hij geeft opdrachten, beveelt, geeft raad, stelt regels op, dicteert de wet, speelt de baas, bepaalt de grenzen, doet een voorstel, houdt toezicht. Hij geeft richtlijnen. Je weet waar je aan toe bent.De geeuwleeuw is betweterig, dramt door, vertelt leugens, roddelt of doet bazig, is autoritair of dictatoriaal. Hij geeft te veel informatie of richtlijnen. Of hij laat iemand onwetend, doet geheimzinnig, informeert onduidelijk of verkeerd of liegt. Of hij geeft onduidelijke voorschriften, durft niet te bevelen, mist gezag, stuurt richtingloos. Hij geeft te weinig of verkeerde informatie en richtlijnen. Sorry, maar aan zo’n leeuw heb je niks.Je kan dat zelf ook eens met de andere dieren uitproberen. Hun positieve eigenschappen en hun kwalijke kanten. Die hebben ze met ons gemeen.Die 10 dieren ingeblikt op een cd-rom. Dat presteerde Jeugd en Vrede. Je kan er je eigen sociaal gedrag mee uittesten. Klasse voor Jongeren houdt er 10 opzij. Voor jou. Briefkaart naar Klasse voor Jongeren, Het dier in mij, Koningsstraat 138, 1000 Brussel. Je kan hem ook op de kop tikken bij Jeugd en Vrede, Van Elewijckstraat 35, 1050 Brussel. Tel. 02 640 19 98. Prijs 645 frank.

d e t e c h n i e k v a n a d r i a a nEen vaardigheid kan je inoefenen. Soms kan je de omstandigheden beïnvloeden die je naar het succes leiden (je houding, stem, lichaamstaal …). Wat helpt voor een brommer, werkt ook in andere situaties. Waarom zou de school ons dat niet leren?

VOORAdriaan: Ma, luister eens.Ma: Ja, wat?Adriaan: Ik ga van mijn spaargeld een brommer kopen.Ma: Een brommer, geen denken aan, hier komt geen brommer binnen.Adriaan: Zeker weten. Die komt er wel.Ma: Die zet hier geen voet binnen.Adriaan: Heeft geen voeten ma, wielen.Ma: Trap het af, met brommer en al. Nietsnut!!! *-✵&♠!Adriaan: Goed, ik ga al. Saluut! !¡ê*g❅!✤✕&(smakt woedend deur achter zich dicht)Ma: (roept na): En denk erom, van mij geen frank!

NAAdriaan (gaat na of het tijdstip goed gekozen is)Ma, ik moet je wat vragen. (Je zegt dat je iets wil bespreken)Ma: Ja jongen, wat is er?Adriaan: Je hebt toch een minuutje? (Je vraagt de ander dus of die even tijd heeft)Ma: Ja, vertel maar.Adriaan: Ma, ik heb er goed over nagedacht. Ik zou met mijn spaargeld een brommer willen kopen. (Je vertelt rustig wat je kwijt wil)Ma: Maar jongen toch, zo gevaarlijk.Adriaan: Als je’r niet de clown mee uithangt, valt dat best mee ma. Ik ben geen klein kind meer. (Wat een argument!) Wat vind j’ervan? (Je vraagt naar de mening van de ander)Ma: Ik ben er niet zo voor, Adriaan. Maar als je belooft dat je’r voorzichtig mee bent, goed dan. (Je luistert aandachtig naar de ander)(Adriaan voelt dat de overwinning binnen is)Adriaan: Zeker ma. Je kan erop rekenen. Ik moet er andere dingen voor laten, maar ‘t is mijn keuze. (Je geeft je keuze gewicht en je praat verder)Ma: En heb je genoeg geld, Adriaan?(Adriaan voelt dat nu ook de wereldbeker voor het grijpen is)Adriaan: Op 3000 frank na wel ma. (handig van Adriaan)Ma: Oké, wel, ik zal zien hoeveel ik kan bijleggen.(Arm in arm stappen moeder en zoon richting moeders portemonnee)

Met dank aan vzw De Overkant, Stichting Lodewijk de Raet, SOVACO vzw, Relatiestudio.Rapport voor de leraar van de inspectie Goed gewerkt. Maar probeer de leerstof toch wat minder theoretisch

aan te pakken. De vragen van de toetsen zijn nog te veel op kennis gericht en te weinig op vaardigheden en

attitudes. Laat ook het creatieve en het gevoelsleven van de leerlingen aan bod komen. (De inspecteur)

Naar het ‘Verslag over de toestand van het Vlaams onderwijs’ 1996.

MENS IN MIJMENS IN MIJ

ONTSPAN HET BE

“De speelplaats ligt er al 10 jaar als een mijnenveld bij.” (Rafaël) “Ons schoolgebouw staat bijna op instorten!”

Het zal je school maar wezen. Niet echt stimulerend als omgeving?

SCHOOLCAFéDe jongeren in de school van Guy hebben een eigen leer-lingenruimte. Een ideetje van de leerlingenraad. Valerie: “We gingen op zoek naar een geschikt lokaal en botsten op een oude archiefkamer. Ze was ver-schrik-ke-lijk vuil. Overal rekken, boeken op de grond, stof, schrijfmachines en andere rommel. We ruim-den de boel op. Zelfs tijdens de vakantie werkten we eraan. Maar het was wel ple-zant.” Vrije tijd nemen ze hier letterlijk: affiches aan de muren, tafeltjes met stoelen, een ‘kicker’, een tv-toestel met video, een cd-speler, een bar, een flipperkast en bin-nenkort zelfs pc's met een aansluiting op het Internet. Er is ook een rustig hoekje voor groepsactiviteiten. De leerlingen van de derde graad kunnen er terecht tijdens de middagpauze en wanneer hun leerkracht afwezig is. Op vrijdagnamiddag, na school-tijd, groeit deze ruimte uit tot een schoolcafé. Sommigen blijven hier tot ‘s avonds hangen. Op school nota bene! En de leerkrachten waaien er ook al eens binnen. Delphine: “Hier leer je de leerkrachten echt kennen. Er is een lossere sfeer dan in de klas.” Er zijn nog andere ideeën. Valerie: “Misschien nodigen we bin-nenkort een muziekgroepje uit, of vertonen we films op woensdagnamiddag. Nu al houden we hier schrijfnamid-dagen van Amnesty Interna-tional. We denken ook aan een kaart- en kickertornooi.” De jongeren van de leerlin-genraad zorgen voor alles. Muziek draaien en de bar openhouden doen ze met een brede glimlach. Voor minder leuke klussen (opruimen en schoonmaken, wat dacht je) is er een huishoudelijk regle-ment.

WIJ MAKEN EEN TERRASEn nu moet het speelplaatsje vlakbij de leerlingenruimte eraan geloven. Tegen het voorjaar wordt deze plek een écht terras. Maaike: “In onze

schoolkrant zat een vragen-lijst: hoe maken we van dat grauwe pleintje een aange-name plek? De meeste leerlin-gen kozen voor graffiti. De directeur zag het meteen zit-ten.” Maaike en Geneviève (4de jaar) tekenden samen met wat klasgenoten de ont-werpen in de lessen plasti-sche opvoeding. “Voor ons is het kunst, maar er steekt ook een positieve boodschap achter. Tof, alles oké, we gaan vooruit! ’t Is waar: er bestaan ook minder mooie graffiti. Maar een mooie tekening kan een grauwe buurt opfleuren. Graffiti zijn ook vaak een ui-ting van protest tegen de maatschappij. Een communi-catiemiddel, om je stem te laten horen.”

“De speel-plaats? Daar staan we te wachten tot de pauze voor-bij is.”Verander je speelplaats van een stenen woestijn in een echte ontmoetings- en ont-spanningsruimte.Hoe werk je daar aan?1-We stampen een werk-groep vrije tijd uit de grond en vragen een leerkracht zich er samen met ons voor te engageren. We zetten alles op een rijtje. Wat verwachten we van vrije tijd op school? Wat is de bedoeling: even uit-blazen? Hoe beleven we onze vrije momenten op school? En waar? Hoe kunnen we die ruimtes aangenamer maken? We werken dus aan een visie: wat we willen en waarom.2-We stellen een dossier samen met behoeften, knel-punten, mogelijke oplossin-gen en argumenten. Bestem-meling: de directeur. (Span-doeken, gescandeerde slogans en rotte eieren zijn iets min-der geschikt om een doel te bereiken.)3-Onze antennes steken wijd uit: we halen er de hele school bij. Alle leerlingen en leerkrachten krijgen een

enquête onder hun neus geduwd waarin ze hun sug-gesties kwijt kunnen. We organiseren een wedstrijd voor de heraanleg van de speelplaats. Iedereen krijgt een plattegrond en ontwerpt z’n ideale speelplaats. (Vol-gende keer: een plattegrond van de school.)4-We houden wel een oog op wat haalbaar is (een skipiste op de speelplaats valt waar-schijnlijk te duur uit). Mis-schien nemen we binnenkort ook de eetzaal en de leerlin-genruimte (misschien zelfs de klaslokalen?) onder handen. Werk voor een enthousiast groepje of de leerlingenraad. Waarschijnlijk zullen de leerkrachten of het ouderco-mité ook wel meewerken.

CoachEen duwtje nodig voor je werkgroep vrije tijd? Klasse voor Jongeren levert op be-stelling een vrijetijdscoach in je school. (10 stuks beschik-baar, 1 per school) Hij luis-tert, reikt ideeën aan en denkt met jullie mee over wat mogelijk is, en hoe. Hij legt contacten en begeleidt ver-gaderingen. De coach tracht met weinig middelen veel te doen (vergeet die skipiste dus maar). Maar jullie doen wel het denkwerk, samen, in overleg met alle leerlingen, leerkrachten en directie. Je rijft de coach binnen voor maximum 3 sessies (hoeveel kies je zelf) maar je hoeft hem niet per se dit schooljaar in te zetten. Je mag hem ook reserveren voor volgend jaar of spreiden over twee school-jaren. Kan je wat langer nadenken en krijg je meer tijd voor de uitvoering. Heb je’m?Stuur een briefje naar Klasse voor Jongeren (Vrije tijd op school), Koningsstraat 138, 1000 Brussel met daarop je naam, adres en telefoonnum-mer van je school, de naam van de leerkracht die je werk-groep begeleidt en een be-schrijving van je ideeën en problemen met de vrijetijds-ruimte op school, of een stand van zaken. Misschien wordt jouw voorstel dan wel geselecteerd.

“Zelfs de leerkrachten klagen dat onze school eruitziet als een gevangenis. Groen valt er nergens te bespeuren, behalve wanneer je door de schoolpoort naar buiten kijkt. Het nieuwe afdak en de fietsenstalling uit beton zien er niet echt gezellig uit. Wie houdt toch van dat eeuwige donkergrijs? Enkele leerlin-gen en leerkrachten beklaagden zich hierover bij de directeur. Hij zou er iets aan doen, zei hij. En inderdaad: nu staan er zelfs tralies voor de ramen (tegen binnenvliegende voetballen) en ijzeren pinnen op de vensterbanken (tegen de duiven).” (Christophe)

“Je zou verwachten dat leerlingen hun tijd op school kunnen doorbrengen in een aange-paste omgeving. Dat is bij ons zeker niet het geval. De speelplaats is een grijze vlakte, slechts door 2 (twee) schamele plantenbakken ontsierd. Net voor het schoolfeest of ouder-contact worden daarin enkele bloemetjes neergepoot. Toevallig. Zielige bedoening, als je ‘t mij vraagt.” (Hannes)

“De speelplaats? Betonnen tegels waarvan driekwart scheef ligt (goed om serieus te val-len) en enkele houten banken die flink rot zijn. Hoe wil men dan dat iedereen zich ‘goed’ voelt op school ?” (Els)

“De directie kwam op het idee om onze gan-gen voor de helft in het kaki-groen, en de andere helft in het beige te steken. En ze heb-ben de muur met schuurpapier bezet (korrel-grofheid 0,5). Militair getinte, deprimerende schoolgangen! De muren in de klaslokalen ondergingen dezelfde behandeling, met schuurpapier en al. Blijf dus uit de buurt. Aan-raking veroorzaakt schaafwonden.” (Jo)

Dat vindt directeur Guy ook: “Toen ik jong was háátte ik de school! Ik zat de minuten af te tellen en spijbelde regelmatig.

Nu heeft hij als directeur oog voor de vrije tijd die jongeren op school doorbrengen.

gere i de sc ool va ebben een eigen leer-ruimte. Een ideetje van

eerlingenraad. Valerie: gingen op zoek naar een

hikt lokaal en botsten op oude archiefkamer. Ze ver-schrik-ke-lijk vuil.

al rekken, boeken op de d, stof, schrijfmachines ndere rommel. We ruim-de boel op. Zelfs tijdens vakantie werkten we n. Maar het was wel ple-” Vrije tijd nemen ze hier lijk: affiches aan de , tafeltjes met stoelen, kicker’, een tv-toestel

video, een cd-speler, een een flipperkast en bin-ort zelfs pc's met een uiting op het Internet. ook een rustig hoekje groepsactiviteiten. De gen van de derde graad

en er terecht tijdens de agpauze en wanneer eerkracht afwezig is. Op gnamiddag, na school-roeit deze ruimte uit tot schoolcafé. Sommigen n hier tot ‘s avonds en. Op school nota bene! leerkrachten waaien er l eens binnen. Delphine: leer je de leerkrachten

kennen. Er is een lossere dan in de klas.” Er zijn andere ideeën. Valerie:

schien nodigen we bin-ort een muziekgroepje f vertonen we films op sdagnamiddag. Nu al

en we hier schrijfnamid-n van Amnesty Interna-l. We denken ook aan

kaart- en kickertornooi.” ongeren van de leerlin-ad zorgen voor alles.

ek draaien en de bar ouden doen ze met een glimlach. Voor minder klussen (opruimen en

onmaken, wat dacht je) een huishoudelijk regle-

J MAKEN N TERRASu moet het speelplaatsje ij de leerlingenruimte geloven. Tegen het

grauwe pleintje een aange-name plek? De meeste leerlin-gen kozen voor graffiti. De directeur zag het meteen zit-ten.” Maaike en Geneviève (4de jaar) tekenden samen met wat klasgenoten de ont-werpen in de lessen plasti-sche opvoeding. “Voor ons is het kunst, maar er steekt ook een positieve boodschap achter. Tof, alles oké, we gaan vooruit! ’t Is waar: er bestaan ook minder mooie graffiti. Maar een mooie tekening kan een grauwe buurt opfleuren. Graffiti zijn ook vaak een ui-ting van protest tegen de maatschappij. Een communi-catiemiddel, om je stem te laten horen.”

“De speel-plaats? Daar staan we te wachten tot de pauze voor-bij is.”Verander je speelplaats van een stenen woestijn in een echte ontmoetings- en ont-spanningsruimte.Hoe werk je daar aan?1-We stampen een werk-groep vrije tijd uit de grond en vragen een leerkracht zich er samen met ons voor te engageren. We zetten alles op een rijtje. Wat verwachten we van vrije tijd op school? Wat is de bedoeling: even uit-blazen? Hoe beleven we onze vrije momenten op school? En waar? Hoe kunnen we die ruimtes aangenamer maken? We werken dus aan een visie: wat we willen en waarom.2-We stellen een dossier samen met behoeften, knel-punten, mogelijke oplossin-gen en argumenten. Bestem-meling: de directeur. (Span-doeken, gescandeerde slogans en rotte eieren zijn iets min-der geschikt om een doel te bereiken.)3-Onze antennes steken wijd uit: we halen er de hele

gesties kwijt kunnen.organiseren een wedvoor de heraanleg vaspeelplaats. Iedereen een plattegrond en ontwz’n ideale speelplaats. gende keer: een plattegvan de school.)4-We houden wel een owat haalbaar is (een skop de speelplaats valt wschijnlijk te duur uit). schien nemen we binneook de eetzaal en de legenruimte (misschien zeklaslokalen?) onder haWerk voor een enthougroepje of de leerlingenWaarschijnlijk zullenleerkrachten of het oudmité ook wel meewerken

CoachEen duwtje nodig vowerkgroep vrije tijd? Kvoor Jongeren levert opstelling een vrijetijdscoaje school. (10 stuks besbaar, 1 per school) Hij tert, reikt ideeën aadenkt met jullie mee ovemogelijk is, en hoe. Hijcontacten en begeleidtgaderingen. De coach tmet weinig middelen vedoen (vergeet die skipistmaar). Maar jullie doenhet denkwerk, samenoverleg met alle leerlileerkrachten en directirijft de coach binnen maximum 3 sessies (hokies je zelf) maar je hem niet per se dit schoin te zetten. Je mag hemreserveren voor volgendof spreiden over twee scjaren. Kan je wat lanadenken en krijg je meevoor de uitvoering. Heb jStuur een briefje naar Kvoor Jongeren (Vrije tijschool), Koningsstraat 1000 Brussel met daarnaam, adres en telefoonmer van je school, de van de leerkracht die je wgroep begeleidt en eenschrijving van je ideeëproblemen met de vrijeruimte op school, ofstand van zaken. Miss

ens te bespeuren, behalve wannede schoolpoort naar buiten kijkt

we afdak en de fietsenstalling uit er niet echt gezellig uit. Wie houdtdat eeuwige donkergrijs? Enkele len leerkrachten beklaagden zich hie

e directeur. Hij zou er iets aan doen inderdaad: nu staan er zelfs traliesmen (tegen binnenvliegende voetberen pinnen op de vensterbanken (iven).” (Christophe)

ou verwachten dat leerlingen hun tol kunnen doorbrengen in een aa

omgeving. Dat is bij ons zeker nie. De speelplaats is een grijze vts door 2 (twee) schamele plantenberd. Net voor het schoolfeest of oact worden daarin enkele bloemepoot. Toevallig. Zielige bedoening,vraagt.” (Hannes)

speelplaats? Betonnen tegels wawart scheef ligt (goed om serieus tn enkele houten banken die flink ro

wil men dan dat iedereen zich ‘goedhool ?” (Els)

directie kwam op het idee om onzevoor de helft in het kaki-groen, ere helft in het beige te steken. En zede muur met schuurpapier bezet (keid 0,5). Militair getinte, deprime

olgangen! De muren in de klaslorgingen dezelfde behandeling,

e e n R e n d i e r . Omdat er nog altijd wolven zijn die een jong Rendier

belagen is het goed/beter/best dat elk Rendier een p/meter heeft. Maar dat er

400 kandidaten waren om Waldo te adopteren, is toch wel om zelf een

gewei van te krijgen. We hebben ze dan maar meteen allemaal uitgenodigd op het adoptiefeest in Planckendael. Voor wie thuis of op school nog altijd geen

gewei draagt: geen paniek! Het is normaal dat het in de loop van de

winter afvalt. In het voorjaar groeit dat weer lekker aan (wel water geven!).

Poronpissa Ambong en Korstmossoep komen op smaak door druppels angstvocht dat de lemming afscheidt als hij recht in de ogen van een Rendier kijkt.

Gevaarlijk: Kelten en druïden uit de

bronsttijd van het hoge Noorden.

De takkenhouten man vliegt meteen lekker in de fik door de honderden meegebrachte offergaven waarmee de p/meters hem volproppen. (Ja, dat ene kerstrapport kijkt wel verast op.)

De winnaar van de zoektocht is Ine Van Loon uit Schoten. Zij mag met de vrienden op de sneeuwscooter door de Ardennen scheuren. Op zoek naar sneeuw.

De meeste stemmen voor de naam van het Rendier gaan naar Waldo.

Die Wido van de burgerlijke stand wilde trouwens van geen

Wobble, Woesje,Worstenbrood of Wappy weten.

De Wiet!

Het gewei-gevoel van Klasse voor Jongeren. Ondanks alles.En juist daarom.

P.S. Je kan Waldo elke dag bezoeken in Planckendael. Hij kreeg er trouwens al zijn

eerste nieuwjaarskaartje. Je kan ook over alle problemen van je eigen geweide

geschiedenis schrijven naar de Man met het Rendier - Klasse voor Jongeren -

Koningsstraat 138 - 1000 Brussel

ZEG NOOIt ELAND TEGEN

TON “Dit gebouw is een stuk van hun leefmilieu. Ze zitten hier verdorie van ‘s morgens tot ‘s avonds! Het is hún stek, waar ze zich goed moeten voelen.

Dan zijn hun schoolresultaten ook beter.”

(Lise)

geen mening 2

%

gem

ati

gd 2

7%

zeker akkoord 6%

akkoord 8%

niet akkoord 25

%

zeker

nie

t akkoord

32

%

"De gebouwen en speelplaats zijn leuk en aantrekkelijk." Deze stelling legde Klasse voor Jonge-ren voor aan 2000 jongeren uit de 2de en 3de graad van het secundair onder-wijs. Er borrelde maar weinig enthou-siasme op.Meer dan de helft van de jongeren uit alle onderwijsniveaus is ontevreden over hun schoolgebouw en speelplaats. Slechts 1 op 7 leerlingen is (wild) enthousiast. Overal groeit het ongenoe-gen over het onroerend goed op school met de jaren: in de tweede graad zijn de leerlingen nog iets positiever dan in de derde graad. De jongens zorgen voor de grootste schommelingen want pas in de derde graad komt hun kritiek naar boven.

‘t Was zeker geen inspirerende omgeving.”

De inspectie stelde eerder al vast dat de Vlaamse schoolgebouwen weinig vreugde uitstralen. Uit het inspectierapport van 1996: “Leer-lingen volgen soms nog les in klas-lokalen die nauwelijks aan de hedendaagse normen van hygiëne en bewoonbaarheid voldoen. Zeer vaak tonen scholen erg weinig aandacht voor de aankleding en inrichting van gangen en klasloka-len. De gebrekkige en karige inrichting is geenszins bevorderlijk voor een aangename werksfeer. Ook aan onderhoud van gebouwen en materiaal wordt soms weinig zorg besteed. Ook dit is weinig be-vorderlijk voor de studiemotivatie; bovendien kan vandalisme erdoor in de hand gewerkt worden.”

stelling legde Klasse voor Joor aan 2000 jongeren uit de graad van het secundair oEr borrelde maar weinig ene op.dan de helft van de jongerderwijsniveaus is ontevredeschoolgebouw en speelp

ts 1 op 7 leerlingen is usiast. Overal groeit het ongver het onroerend goed op e jaren: in de tweede graad zgen nog iets positiever dan graad. De jongens zorgen vo

h li

g vreugde uitstralen. Uctierapport van 1996: “n volgen soms nog les inen die nauwelijks aandaagse normen van hyewoonbaarheid voldoen.

tonen scholen erg wacht voor de aankledin

hting van gangen en klasDe gebrekkige en k

hting is geenszins bevordeen aangename werk

aan onderhoud van geboateriaal wordt soms w

besteed. Ook dit is weinirlijk voor de studiemoti

Hoofdredacteur Leo BormansEindredacteur Jan Van den BosscheRedactie Veerle Devos, Sarah Van de PutRedactiesecretaris Leen Mortier

Productcoördinator Diana De CaluwéDesign Marc HermanFoto’s Guy Kokken, mh

Verantwoordelijke uitgever G. Monard - RAC - 1010 BrusselUiterste houdbaarheidsdatum 20/02/'98

Deze jongerenkrant is gratis en verschijnt maandelijks. Ze wordt uitgegeven door het departement Onderwijs van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Scholen die dat wensen kunnen zich inschrijven voor alle leerlingen van het derde tot het zevende jaar secundair onderwijs.

Wie het blad niet via de school krijgt, kan voor 250 frank een persoonlijk abonnement nemen. Er is ook een KLASSE voor Leerkrachten en een KLASSE voor Ouders (voor leer-lingen tot en met de eerste graad secundair onderwijs). Zo maken we samen school.

KLASSE VOOR JONGERENKoningsstraat 138 lokaal 515 - 1000 Brussel tel 02-211 45 82 - fax 02-211 46 61URL: www.artefact.be/klasse e-mail: klasse@artefact.be

Lastige leerlingen, zei je Een leraar die de leerlingen te kennen geeft dat hij hen doorziet geeft een betere indruk dan een schuchtere. Le-raars met gevoel voor humor worden sneller aanvaard door een klas. Straf-fen uitdelen leidt tot nog meer jolijt bij de leerling in kwestie. Als leraar moet je de leerling verslaan met z’n eigen wapens en de nodige dosis humor. (Shany, 15)Wat opvalt is dat het meestal leer-krachten zijn die er niet tegen kunnen dat iemand hen tegenspreekt. (Els, 16)We moeten de leerkrachten respecte-ren. Oké, mij goed. Maar op één voor-waarde: dat ook zij ons respecteren. Leerkrachten vernederen ons soms omdat ze heel goed weten dat we niets durven zeggen. Machtsmisbruik. (Evy, 17)De leerlingen kunnen het zover laten gaan dat de leraar volledig zot wordt. Voor hun gedrag worden wel wat punten afgetrokken. Met als gevolg dat ze buizen halen. Maar toch moe-ten ze niet blijven zitten: de leraars zijn tevreden dat ze ervan af zijn. Iemand die wel zijn best doet, maar minder goede punten haalt blijft wel zitten. De leraars moeten rechtvaar-diger zijn. (Kathy, 16)Onze klastitularissen zijn een regel-rechte ramp. Waarschijnlijk speelt hun leeftijd hier een rol (24 jaar). Ze hou-den onze klas niet in de hand. Bij oudere en meer ervaren leerkrachten zijn we stil, zetten we ons in en lukt het ook. Brengen ze leerkrachten tegenwoordig niet meer bij dat ze gezag moeten hebben? (Naam bekend bij de redactie)Ze kunnen alleen maar dreigen en straffen, wat dan inhoudt: 5 of 10 bladzijden overschrijven uit je cursus. Alsof we dat straf vinden. Dan dagen we de leraars nog wat meer uit. Neen, leraars en gezag gaan tegenwoordig absoluut niet meer samen. (Dewi, 17)Er is zelfs een leraar die niets kan zeg-gen tegen ons. Hij geeft les aan diege-nen die nog volgen. Al de rest is met iets anders bezig. (Leen, 15)Met onze lerares Latijn komen we echt goed overeen. We werken goed mee en letten op. Ligt het nu aan onze klas of aan de leraars? (Kelly, 14)

Bladwijzer Op school hebben we ook een school-krantje, Klapper. Ik zit zelf in de werk-groep. Graag zou ik Bladwijzer willen ontvangen om meer informatie te krij-gen over hoe je een krantje en de sfeer errond beter kan maken, hoe je meer medewerkers kan zoeken, wat je moet doen om meer lezers te krijgen enz. Het zou onze Klapper kunnen redden. (Anya, 16)Aan al wie meer wil weten over school-kranten, bezorgt Klasse voor Jongeren een gratis exemplaar van Bladwijzer. Een boekje met handige tips van de Nederlandse scholierenorganisatie Laks. Tien scholen krijgen gratis een professionele coach om het eigen schoolblad (nog) beter te maken. Schrijven of bellen of e-mailen of heel hard roepen naar Klasse voor Jongeren, Koningsstraat 138, 1000 Brussel, tel. 02 211 45 82, e-mail klasse@arte-fact.be

Vaneigens Op één week tijd werd Pieter wereld-beroemd in Vlaanderen. Eerst stond hij (ingepakt in zijn eigen schoolkrant) op de cover van de vorige Klasse voor Jongeren. In diezelfde week haalde hij daarmee ook het jeugdjournaal op Ketnet.De lange leerlingen voor te kleine banken uit een vorige Klasse voor Jon-geren werden trouwens ook in de hie-len gebeten door Man Bijt Hond. Eeu-wige roem dus door Klasse voor Jonge-ren.

Vermagersnoep Onze school verkoopt snoep, maar sinds dit jaar óók appels. In de kookles mogen we geen frisdranken meer drinken. Enkel nog fruitsap, water of chocola-demelk. Ik vind dat goed want er zijn er veel die moeten vermageren (ook ikzelf). Ik heb ook vriendin-nen die denken dat ze dik zijn, maar er mager uitzien. Kunnen jullie daar ook eens iets over schrijven. (Naam bekend bij de redactie)

Shockerend Ik lees in Klasse voor Jong-eren het artikel over gezondheid Gewicht in de schaal. Dit artikel bevat cijfermateriaal, dus ik begin te rekenen. We ne-men 1000 meisjes tussen 15-25 jaar. 5% daarvan lijdt aan boulimia, 1% tot 5% (ik neem dus 3%) aan anorexia. Dus 80 meisjes op 1000 lijden (of leden ooit) aan een van deze ziektes. 10 à 15% van de jongeren met boulimia en/of anorexia OVERLIJDT. Dus van mijn 80 meisjes gaan er 8 dood. Wow. Dus 8/1000 of 1/125 meisjes tussen 15-25 jaar gaan dood? Dat zou erop neer-komen dat in een school met 500 meisjes tussen de 15-18, elk jaar 1 meisje dood gaat. Klinkt eigenlijk gruwelijk. Verslaan bouli-mia en anorexia de ver-keersongevallen als groot-ste reden van sterfte bij jongeren? Ik hoop dat ofwel a) mijn berekening niet klopt of b) uw cijfers niet kloppen. Anders vind ik dit nogal shockerend. (Pieter, 17)Onze cijfers kloppen. Helaas. 1 à 5% van alle meisjes en vrouwen tussen 15 en 25 jaar lijdt aan anorexia ner-vosa. Dus: nemen we 1000 meisjes en vrouwen tussen 15 en 25 jaar, daarvan ne-men we 3%, dat maakt 30 op 1000. Van die 30 over-lijdt 10 à 15% (op lange ter-mijn). Dus van die 30 halen minimaal 3 en maximaal 4,5 het niet. Soms gaan er ettelijke jaren over, die vrouwen sterven niet alle-maal tijdens de adolescentie aan deze ziekte. Vandaar dat er in een school niet elk jaar één of meerdere leer-lingen met anorexia nervosa en/of boulimia overlijden. Maar we zitten hier wel met een probleem.

Schimmen Ik ben geïnteresseerd in het boek ‘In het rijk der schimmen’ omdat een vriendin vorig jaar anorexia had. Op de duur waren we zo ongerust omdat ze niet wilde stoppen met diëten, dat we haar ouders belden. Maar die ontkenden alles, terwijl hun dochter op een lijk begon te gelijken. Gelukkig konden we er enkele leerkrachten bij betrekken, waarvan één op ons aanraden ook haar ouders heeft gebeld. Uiteindelijk is ze gestopt. Ze eet nu nog steeds nau-welijks iets, maar ze eet tenminste. (Naam bekend bij de redactie)

Er waait wat Als jullie beweren dat er geen regionale vormen van leer-lingenparticipatie bestaan, moet ik jullie, samen met vele andere Leuvense scholieren, teleurstellen. Er bestaat wel degelijk zoiets in Leuven: de Interscolaire Leerlingenraad. Zelf zetel ik niet in die raad, maar als secretaris van de leerlingenraad van de organi-serende school, weet ik wel dat er vorig jaar een succes werd behaald: een mini witte-mars van 10 000 Leu-vense scholieren van verschil-lende scholen met daarna een debat over justitie.Jammer genoeg denken leer-krachten en directies nog dik-wijls dat leerlingeninspraak gelijk staat met tegenspraak. Dit moet helemaal niet, sa-menwerken kan heel goed! (Jeroen)Er is WEL een regionale scho-lierenorganisatie in België! We hebben in Leuven een Inter-scolaire leerlingenraad met afvaardiging uit 13 leerlingen-raden. We bespreken daar de werking van de leerlingenra-den in de verschillende scho-len, wisselen ervaringen uit en organiseren interscolaire acties, zoals een debat over de uitwijzingspolitiek en een Chrysostomosfuif. (Liesbeth)Mijn idee: een leerlingen-parlement opstarten met de draagkracht van de plaatse-lijke leerlingenparlementen in Vlaanderen. Dat leerlingen-parlement zou in eerste instantie een adviesorgaan moeten zijn, voor leerlingen-parlementen met problemen en vragen. Een centrum waar ideeën en informatie samen-komen. Wie heeft interesse? Schrijf me. Contactadres: Peter Veyt, Weggevoerden-straat 22, 9200 Dendermonde, tel. 052 21 84 34, e-mail rudi.veyt@skynet.be (Peter)Er beweegt dus wat in Vlaan-deren rond leerlingenpartici-patie. In Gent bestaat er al langer een scholierenoverleg-groep. En nu in Leuven. En recent ook in Limburg en Kortrijk. Maar een echte over-koepelende organisatie zoals het LAKS in Nederland bestaat er bij ons nog niet. Links en rechts zijn er scholieren die zelf initiatieven nemen maar om ondersteuning vragen. De Ver-eniging van Vlaamse Studen-ten (VVS) startte in november met 5 provinciale scholieren-koepels (inlichtingen 02 511 93 75). De Koning Boudewijn-stichting wil een Aanspreek-punt voor leerlingenparticipa-tie helpen oprichten. Klasse voor Jongeren volgt die initia-tieven op de voet. Hou jij ons op de hoogte.

Pijn Ik ben 1m76 groot en twaalf jaar. Mijn knieën zitten con-stant tegen de bovenkant van mijn schoolbank. Wanneer ik ongesteld ben, heb ik altijd last van mijn rug. Als ik dan een hele dag op die lage schoolbankjes heb gezeten, kan ik niets meer doen. Alleen al bukken zorgt voor een pijn-scheut in mijn rug. Ik kan dan ook niet meer eten en slapen van de rugklachten. Kan er echt niets gedaan worden aan die lage schoolbanken? De directeur zegt dat het veel te duur is. Maar ik zit er wel mee. (Ellen, 12)

Televisie Ik dacht dat ik mijn eigen gewei niet kon geloven maar klopt dit: op Studio.Ket zag ik bij het verschijnen van vorig nummer een interview met de hoofdredacteur van Klasse voor Jongeren en op de computers in de achtergrond zaten (echt waar!) twee Rendieren te werken.Het klopt. Maar wérken, zeg je?

Revolutie Waarom moeten speurders lijken blijven vinden? Waarom doen psychopaten als Dutroux, Pandy en Derochette zo’n dui-velse dingen? Waarom rellen in Ander-lecht? Waarom geweld in Noord-Ierland? Waarom aanslagen van Moslim-funda-mentalisten? Zijn twee wereldoorlogen nog niet genoeg geweest? Met een witte mars zal men daar niets aan veranderen. Men is al lang niet meer onder de indruk. Moet de Franse revolutie dan écht wor-den overgedaan? Het is aan de jongeren om de wereld te veranderen. (Shany, 15)

Oproep Wij zijn een klas van tien 6dejaarsleerlingen. Onze klas bestaat uit 10 jongens en we vol-gen de richting lassen-constructie. Dit jaar hebben wij van onze klastitularis één dag (29 mei 1998) gekregen om een vrije activi-teit te organiseren. Uiteraard opteren we voor een niet-alledaagse activiteit. Het zou een onvergetelijke dag moeten worden, die onze schooltijd waardig afsluit. De enige voorwaarde die onze leraar stelt is dat die dag verband moet houden met ofwel onze opleiding ofwel onze opvoeding. Suggesties zijn steeds welkom bij: Sint-Claracollege, 6de jaar lassen-constructie, Kloosterbaan 5 in Arendonk, tel. 014 67 85 72, fax 014 67 16 83.

Wilde ogen Ik ben Veronique Mertens, 15 jaar, en zit voor de eerste keer in het 4de jaar. Je ziet, dat kan dus ook. Willen jullie nu eindelijk eens ophouden met de naam Mertens belachelijk te maken. Overal waar ik kom roepen ze achter mijn rug Mertens Mer-tens. Ik word er gek van. Mijn ouders heb-ben een bekende zaak bij ons in de gemeente en vinden dat ook niet meer grappig. Ze werken dag en nacht en doen hun uiterste best om van mijn broer het beste te maken. Dat het niet zo goed lukt is niet hun fout. Ze zijn soms de wanhoop nabij. Zeker toen mijn broer enkele weken geleden thuiskwam met een échte ren-dierkop onder zijn arm. Wij wisten niet wat we zagen. De hele kerstvakantie heeft hij vanop zijn bed met van die wilde ogen naar dat beest liggen staren. Hij was voor iedereen onbereikbaar. Weten jullie wel wat jullie aanrichten? Mijn ouders zijn radeloos. (Veronique Mertens)Bel de Jongerentelefoon 078 15 14 13, elke weekdag tussen 16 en 20 u., of de Infolijn van het departement Onderwijs 02 219 18 00, tijdens de kantooruren.

Verraste leraar Omdat u een leraar uit de 1000 bent, omdat u grappig bent, omdat u bewon-dering en respect afdwingt, omdat we bij u terecht kunnen met problemen, omdat u zo superslim bent, omdat u zo geliefd bent, omdat u nooit straffen geeft, omdat u altijd uzelf blijft, omdat u altijd tijd maakt voor de leerlingen, omdat u telkens de moed opbrengt om voor de klas te staan, omdat u een diamanten hart hebt, heeft Klasse voor Jongeren de eer u uit te nodigen op het nieuwjaarsconcert van het Koninklijk Filharmonisch Orkest van Vlaanderen, op vrijdag 16 januari in de Koningin Elisabethzaal in Antwerpen. Proficiat!Klasse voor Jongeren en de minister van Onderwijs nodigen 50 leerkrachten uit voor een groot nieuwjaarsconcert in Ant-werpen. Jullie mochten ons zeggen welke leraar dat verdient en waarom. De per-soonlijke uitnodigingen zijn de deur uit. Kijk maar naar je rapportcijfers.

Evi’s voetstappen naar ErgensBeker Werk met je school, klas of enkele leerlingen een origineel project uit over jongeren en natuur, cul-tureel erfgoed of technologische vernieuwing en haal de Henry Ford European Award naar je school. Deze loodvrije wedstrijd wil in 34 Europese landen een betere verstandhouding tus-sen onderneming en leefomgeving stimuleren. Er zitten 1.200.000 franken in de Belgische tank. Dossier indienen voor 27 februari. Koning Boude-wijnstichting, Brederodestraat 21, 1000 Brussel, tel. 02 549 02 58, fax 02 549 02 89, e-mail hfeca@kbs-frb.be

Frank Wat wil jij vragen aan het Europees parlement? En als zo’n Europees parlementslid jou zou vragen een opdracht voor haar of hem uit te voeren, aan welke opdracht denk je dan? Met de antwoorden op beide vragen bereidt men in de KULeuven het ParlEuNet-project voor: een Europees project dat wil uitvlooien hoe telefoon, fax, multimedia data-base, PC en videoconferencing de houding van scholieren tegenover en de kennis van het Europees parlement beïnvloeden. Je antwoorden op de twee vragen stuur je naar ParlEuNet, Dienst Universitair Onderwijs, Naamsestraat 98, 3000 Leuven. Fax 016 32 65 42, e-mail project2 [SMTP:project2%DUO%RHU@vinip.cc.kuleuven. ac.be] Vijf Klasse voor Jongeren-antwoorden krijgen in ruil een cd-bon van 750. Frank, nog geen Euro.

Cross-over Rock en mythe, klassieke muziek en popmuziek, overleven naast het podium, jonge radio voor het jaar 2000, pop en poëzie. Enkele werkstukken uit Jonge muziek voor het jaar 2000. Het laatste nummer van het Kunst- en cultuurtijdschrift Vlaanderen gaat helemaal op in de hedendaagse (pop)muziek en de nieuwe muzikale tendensen. Voor echte pop- en muziekfanaten. 10 gratis nummers voor Klasse voor Jongerenkaartjes-schrijvers naar samensteller Dirk Rommens, Lin-denlaan 18, 8700 Tielt.

Creatief Schrijven over de wereld waarin je leeft. Woorden zoeken voor je gevoelens. 45 migrantenjongeren kunnen tegen een spotprijs een intensieve schrijf-cursus volgen met persoonlijke begeleiding in Antwerpen, Gent, Brussel of Leuven. Zoek een pen en neem contact op met de Koning Boudewijn-stichting, Ann De Mol, Brederostraat 21, 1000 Brussel tel. 02 549 02 14, fax 02 511 52 21.

De Rendiertest Leuk voorstel gelezen op blz.1. Maken we meteen werk van. Stuur ons een kopie van jouw toets wis-kunde, aardrijkskunde, talen, technologie, koken, biologie of noem maar op. Stop er de puntenver-deling én de juiste oplossing bij. Zorg dat we ook je naam, leerjaar en afdeling kunnen lezen. Wij leg-gen je toets voor aan een gespecialiseerde volwas-sene of een bekende Vlaming-die-het-kan-weten. Benieuwd naar zijn resultaat en commentaar. Vol-gende keer in Klasse voor Jongeren.Klasse voor Jongeren - Rendiertest - Koningsstraat 138 - 1000 Brussel.

Internet Je vindt Klasse ook op internet. Met de prijsvraag kan je daar meteen 1000 frank winnen. Maar je kan ook cartoonkaarten per e-mail verzenden, deelnemen aan discussiegroepen (over lastige leerlingen, roken op school enz.), duizenden arti-kels raadplegen (goed voor een spreek- of schrijf-oefening), je eigen mening geven, doorsurfen naar andere sites enz. Elke maand wordt de site van Klasse nu al meer dan 40.000 keer geraadpleegd. Je kan ook gaan surfen in elke plaatselijke biblio-theek. Surfplank meebrengen.www.artefact.be/klasse

Mijn eigen gewei Klasse voor Jongeren verschijnt rond de twintigste van elke maand. Alleen voor de tweede en derde graad secundair in die scholen die er zich voor inschrijven. Er lezen nu al meer dan 200.000 jongeren mee. Soms loopt de verspreiding van het blad nog niet optimaal. Hoe gaat dat in jouw school? Misschien kan je een handje helpen. Wie postbode wil helpen spelen in zijn eigen school, krijgt een gratis Rendiergewei. Je vraagt zo’n dakconstructie aan met een briefje over de ver-deling van Klasse voor Jongeren in jouw school (manier, problemen, voorstellen …).Klasse voor Jongeren - Gewei - Koningsstraat 138 - 1000 Brussel