Business Case: Oprichten van Logistiek Centrum voor...

140
Universiteit Gent Faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur Vakgroep Technische Bedrijfsvoering Voorzitter: Prof. dr. El-Houssaine Aghezzaf Business Case: Oprichten van Logistiek Centrum voor afvalstoffen in Frankrijk Ir. Wouter Moors Promotor: Prof.dr.ir. Hendrik Van Landeghem Co-promotor: ---- Peter van Zwieten Masterproef ingediend tot het behalen van de titel van Master in het Industrieel Beheer Academiejaar 2010 – 2011

Transcript of Business Case: Oprichten van Logistiek Centrum voor...

Universiteit Gent Faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur

Vakgroep Technische Bedrijfsvoering

Voorzitter: Prof. dr. El-Houssaine Aghezzaf

Business Case: Oprichten van Logistiek Centrum voor afvalstoffen in Frankrijk

Ir. Wouter Moors

Promotor: Prof.dr.ir. Hendrik Van Landeghem Co-promotor: ---- Peter van Zwieten

Masterproef ingediend tot het behalen van de titel van Master in het Industrieel Beheer

Academiejaar 2010 – 2011

Pagina 2

Summary De analyse van de product-markt-combinatie van de grondreiniging in België en Nederland

toont aan dat een verdere groei van dit product best gerealiseerd kan worden door de

ontwikkeling van nieuwe, buitenlandse markten.

Uit de investeringsanalyse voor de oprichting van een eigen verwerkingscentrum en de

marktstudie blijkt dat er, voor het zelfstandig realiseren van deze groei, uitstekende

opportuniteiten aanwezig zijn in Frankrijk.

Op basis van verschillende factoren komen er vier belangrijke groeiregio’s in aanmerking

voor deze ontwikkeling, waarbij de regio Nord-pas-de-Calais de voorkeur geniet omwille van

de goede marktvooruitzichten en de uitstekende verbinding met België.

Om de risico’s, die verbonden zijn met deze zelfstandige ontplooiing van de activiteiten, te

beperken, behoort ook het sluiten van een strategisch partnership tot de mogelijkheden.

Niet alleen heeft Ballast Nedam uitstekende ervaringen met deze vorm van samenwerking,

er zijn bovendien een aantal belangrijke voordelen aan verbonden. De uitbreiding vereist op

deze manier slechts een minimum aan financiële middelen. Daarnaast kan de combinatie

van de productkennis van Ballast Nedam en de marktkennis van de strategische partner een

versterkend effect hebben op het succes van de marktontwikkeling.

Uit al het voorgaande blijkt dat het aangewezen is om op korte termijn een analyse uit te

voeren van de verwachtingen van Ballast Nedam met betrekking tot de partners in een

strategische samenwerking. Op het moment dat deze noden in kaart zijn gebracht en de

keuze voor de gewenste strategie van de alliantie is gemaakt kunnen verkennende

gesprekken opgestart worden met mogelijke partners.

Naast de uitwerking van een strategisch partnership blijft het aangewezen om de

mogelijkheden voor een zelfstandige ontwikkeling in de Franse markt te monitoren. Ook de

kansen in de overige regio’s zullen verder onderzocht moeten worden om op deze manier

ook de toekomstige groei te verzekeren.

Pagina 3

Inhoud Summary ................................................................................................................................2 Inleiding ..................................................................................................................................7 Lijst met gebruikte afkortingen ................................................................................................8 1 Het bedrijf Ballast Nedam ................................................................................................9

1.1 Structuur ..................................................................................................................9 1.2 Missie .....................................................................................................................10 1.3 Strategie .................................................................................................................10 1.4 Ballast Nedam Milieutechniek.................................................................................12

1.4.1 Secundaire grondstoffen .................................................................................13 1.4.2 Opwerkingscentra ...........................................................................................13 1.4.3 Techniek .........................................................................................................14 1.4.4 Droge technieken ............................................................................................15

2 Grondreiniging ...............................................................................................................16 2.1 Biologische reiniging ..............................................................................................16 2.2 Fysico-chemische reiniging (Goovaerts L., 2007) ...................................................17 2.3 Thermische reiniging (www.emis.vito.be) ...............................................................19

3 Analyse van de Product-Markt-Combinatie....................................................................20 3.1 Ansoff Matrix ..........................................................................................................20 3.2 Boston Consulting Group-Matrix .............................................................................21 3.3 General Electric-Matrix ...........................................................................................22

4 Strategie ........................................................................................................................24 4.1 Marktstudie.............................................................................................................24

4.1.1 Grondreiniging in België ..................................................................................24 4.1.2 Grondreiniging in Frankrijk ..............................................................................27

4.2 PEST-analyse ........................................................................................................39 4.2.1 Besluit .............................................................................................................40

5 Opstart in Frankrijk ........................................................................................................41 5.1 Strategie .................................................................................................................41 5.2 Locatie ...................................................................................................................41 5.3 Administratie en organisatie ...................................................................................46

6 Financiële analyse.........................................................................................................48 6.1 Kostprijsberekening ................................................................................................49

6.1.1 Kostprijsberekening biologische grondreiniging ...............................................49 6.1.2 Kostprijsberekening fysico-chemische grondreiniging .....................................54

6.2 Investeringsanalyse biologische grondreiniging ......................................................60 6.2.1 Investeringsposten biologische grondreiniging ...............................................60 6.2.2 Financiële kentallen biologische grondreiniging ...............................................63

6.3 Investeringsanalyse Fysico-chemische grondreiniging ...........................................67 6.3.1 Investeringsposten Fysico-chemische reiniging ...............................................67 6.3.2 Financiële kentallen fysico-chemische grondreiniging .....................................70

6.4 Investeringsanalyse combinatievariant ...................................................................74 6.5 Samenvatting .........................................................................................................76 6.6 SWOT-analyse .......................................................................................................79 6.7 Besluit ....................................................................................................................79

7 Prijsbepaling ..................................................................................................................81 7.1 Kostprijs .................................................................................................................81 7.2 Concurrentieanalyse ..............................................................................................81 7.3 Conclusie ...............................................................................................................82

8 Partnership ....................................................................................................................83 8.1 Definitie ..................................................................................................................83 8.2 Proces ....................................................................................................................83

Pagina 4

8.3 Partner Selectie ......................................................................................................84 8.4 Analyse ..................................................................................................................86 8.5 Transport ................................................................................................................88

8.5.1 Transportmodaliteiten ......................................................................................88 8.6 Financiële evaluatie ................................................................................................96

9 Besluit ...........................................................................................................................98 10 Bibliografie ............................................................................................................... 100

Pagina 5

Figuur 1 Overzicht organisatie structuur Ballast Nedam .......................................................10 Figuur 2 Verticale waardeketen ............................................................................................11 Figuur 3 Cradle to Cradle (www.danieltulp.nl).......................................................................13 Figuur 4: locatie opwerkingscentra Ballast Nedam ...............................................................14 Figuur 5 Droge behandeling (metaalrecuperatie) in Wijster en Alkmaar ...............................15 Figuur 6 Biologische grondreiniging BNEE ...........................................................................16 Figuur 7 Mobiele grondwasinstallatie Ballast Nedam ............................................................18 Figuur 8 Vaste grondwasinstallatie Ballast Nedam ...............................................................18 Figuur 9 Thermische grondreining (info Deep Green) ...........................................................19 Figuur 10 Ansoff Matrix ........................................................................................................21 Figuur 11 BCG-matrix ( (IMFJ, 2004) ...................................................................................22 Figuur 12 GE-matrix voor grondreiniging Ballast Nedam in België en nieuwe markt .............23 Figuur 13 Overzicht industriële gebieden in België (Geogenie) ............................................24 Figuur 14 Overzicht grondreinigingscentra in Vlaanderen (OVB) ..........................................25 Figuur 15 Geografische spreiding industrie in Frankrijk (http://uv7ab.free.fr/) .......................28 Figuur 16 Verontreinigde sites in Frankrijk (Domart, 2008) ...................................................29 Figuur 17 Sites waar overheidsinterventie vereist is (BASOL) per regio (BASOL, 2011) ......30 Figuur 18 Kaart sites BASOL per kanton (MEEDDTL, 2010) ................................................31 Figuur 19 verdeling omzet onderzoek/sanering (UPDS, 2010) .............................................32 Figuur 20 verdeling reinigingstechnieken in Frankrijk (Ernst & Young, 2011)........................33 Figuur 21 Gewogen gemiddelde kost voor de verschillende grondreinigingstechnieken .......35 Figuur 22 Evolutie van de grondverwerking in Frankrijk 2006-2008 ......................................36 Figuur 23 Grondreinigingscentra en stortplaatsen in Frankijk ...............................................38 Figuur 24 Prijzen logistieke zones in Europa (KingSturge, 2009) .........................................42 Figuur 25 lokalisatie voorkeursregio's ...................................................................................44 Figuur 26 Samenstellende factoren van de kostprijs.............................................................49 Figuur 27 Verloop van de productiekost bij stijgende productie ...........................................52 Figuur 28 Verloop van de productiekost bij stijgende productie fysico-chemische reiniging .57 Figuur 29 EBIT, EBITDA, Nettoresultaat; Biologische reiniging, 100% derdenfinanciering, volledige investering op t=0 ..................................................................................................64 Figuur 30 Enkelvoudige en cumulatieve cash-flow na belasting; Biologische reiniging, 100% derdenfinanciering, volledige investering op t=0 ...................................................................64 Figuur 31 EBIT, EBITDA, Nettoresultaat; Biologische reiniging, 100% derdenfinanciering, investering met negatieve voorraad ......................................................................................66 Figuur 32 Enkelvoudige en cumulatieve cashflow na belasting; Biologische reiniging, 100% derdenfinanciering, investering met negatieve voorraad .......................................................66 Figuur 33 EBIT, EBITDA, Nettoresultaat; Fysico-chemische reiniging, 100% derdenfinanciering, volledige investering op t=0 ...................................................................71 Figuur 34 Enkelvoudige en cumulatieve cash-flow na belasting; Fysico-chemische reiniging, 100% derdenfinanciering, volledige investering op t=0 .........................................................71 Figuur 35 EBIT, EBITDA, Nettoresultaat; Fysico-chemische reiniging, 100% derdenfinanciering, investering met negatieve voorraad .......................................................73 Figuur 36 Enkelvoudige en cumulatieve cashflow na belasting; Fysico-chemische reiniging, 100% derdenfinanciering, investering met negatieve voorraad .............................................73 Figuur 37 EBIT, EBITDA, Nettoresultaat; combinatievariant, 100% derdenfinanciering, investering met negatieve voorraad ......................................................................................75 Figuur 38 Enkelvoudige en cumulatieve cashflow na belasting; combinatievariant, 100% derdenfinanciering, investering met negatieve voorraad .......................................................75 Figuur 39 Transportmodaliteiten (Meeuwissen, 2005) ..........................................................88 Figuur 40 netwerk goederentransport Frankrijk (http://montaiguvendee.fr/) ..........................90 Figuur 41 Waterwegen in Frankrijk (http://www.binnenvaart.be/) ..........................................91 Figuur 42 Snelwegennetwerk in Frankrijk (http://montaiguvendee.fr/) ...................................92 Figuur 43: Scheepstypes (Promotie Binnenvaart Vlaanderen, 2000) .............................................93 Figuur 44 Simulatie transportkosten .....................................................................................95

Pagina 6

Tabel 1 PMC grondreiniging en Belgie en Nederland ...........................................................20 Tabel 2 Eigenschappen PMC grondreiniging in België .........................................................20 Tabel 3 overzicht off-site reinigingstechnieken 2008 (Ernst & Young, 2011) .........................34 Tabel 4 Minimale en maximale kost voor verschillende grondreinigingstechnieken (Ernst & Young, 2011) ........................................................................................................................35 Tabel 5 Regio-analyse..........................................................................................................45 Tabel 6 Opbouw productiekosten biologische grondreiniging ...............................................50 Tabel 7 Kostenverdeling van de productiekosten bij biologische grondreiniging ...................51 Tabel 8 Vaste kosten biologische grondreiniging ..................................................................53 Tabel 9 Afschrijving, rente en bedrijfsvoorheffing als kostencomponent biologische reiniging .............................................................................................................................................53 Tabel 10 Totaal kostprijs biologische grondreiniging.............................................................54 Tabel 11 Opbouw productiekosten fysico-chemische grondreiniging ....................................55 Tabel 12 Kostenverdeling van de productiekosten bij fysico-chemische grondreiniging ........56 Tabel 13 Vaste kosten bij fysico-chemische grondreiniging ..................................................58 Tabel 14 Afschrijving, rente en bedrijfsvoorheffing als kostencomponent bij fysico-chemische grondreiniging.......................................................................................................................58 Tabel 15 Totale kostprijs voor fysico-chemische grondreiniging ...........................................59 Tabel 16 Capaciteitsberekening biologische grondreiniging .................................................61 Tabel 17 Kostenoverzicht van de biologische grondreiniging................................................62 Tabel 18 Financieringsgegevens Variant 1 Biologisch ..........................................................63 Tabel 19 Financieringsgegevens Variant 2 Biologisch ..........................................................65 Tabel 20 capaciteitsberekening fysico-chemische grondreiniging .........................................68 Tabel 21 kostenoverzicht voor fysico-chemische grondreiniging ..........................................69 Tabel 22 Financieringsgegevens Variant 1 Fysico-chemisch................................................70 Tabel 23 Financieringsgegevens Variant 2 Fysico-chemisch................................................72 Tabel 24 Financieringsgegevens combinatievariant .............................................................74 Tabel 25 Samenvattende tabel van de financiële kencijfers van de investeringen ................78 Tabel 26 Verkoopprijs op basis van kostprijs ........................................................................81 Tabel 27 Overzicht van de gemiddelde prijs in Frankrijk in 2008 (ADEME) .........................82 Tabel 28 Verkoopprijs grondreiniging ...................................................................................82 Tabel 29 kostprijs transport per tonkm (NEA, April 2004) .....................................................94 Tabel 30 Handelingskosten bulktransport .............................................................................94 Tabel 31 Simulatie transportkosten ......................................................................................95 Tabel 32 Transportkosten per regio ......................................................................................96 Tabel 33 Kostprijsberekening Strategie Partnership .............................................................97

Pagina 7

Inleiding In onderstaand document worden de mogelijkheden voor de uitbreiding van de

grondreinigingsactiviteiten naar Frankrijk besproken.

Eerst wordt het bedrijf Ballast Nedam besproken en de rol van de dochtermaatschappij

Ballast Nedam Milieutechniek. Meer specifiek wordt ingegaan op de activiteit inzake

grondreiniging.

Vanuit een analyse van de product-markt-combinaties voor de grondreiniging binnen Ballast

Nedam Milieutechniek, wordt nagegaan welke strategieën mogelijk zijn om de groei van

deze activiteit te verzekeren.

Daarna volgt de uitwerking van de strategie om uit te breiden naar nieuwe groeimarkten, en

meer specifiek de potentiële uitbreiding naar Frankrijk. Uit de marktstudie volgt een evaluatie

van de Franse markt, en een vergelijking met de situatie in België.

Het ontwikkelen van de nieuwe markt op zich kan ook door middel van verschillende

strategieën. Naast de zelfstandige ontwikkeling van de activiteiten, met name de investering

in de oprichting van een eigen opwerkingslocatie, kan er ook geopteerd worden voor het

aangaan van een strategisch partnership. Een uitgebreide studie van beide strategieën zorgt

voor een onderbouwde keuze. Naast de investeringsanalyse bestaat het onderzoek dan ook

uit een kritische analyse van de invloedsfactoren binnen de Franse markt in combinatie met

een afweging van de risico’s en kansen van beide scenario’s.

Pagina 8

Lijst met gebruikte afkortingen ADEME : Agence de l’Environnement et de la Maîtrise de l’Energie

BASIAS : BAse de données des Anciens Sites Industriels et Activités de Services

BASOL : BAse de données des sites et SOLs pollués de France

BCG: Boston Consulting Group

BRL : BeoordelingsRichtLijn

CODERST : Conseil Départemental de l’Environnement des Risques Sanitaires et

Technologiques

CSIC : Conseil Supérieur des Installations Classées

DIREN : DIrection Régional de L’Environnement

DRIRE : Direction Régionale de l’Industrie, de la Recherche et de l’Environnement

FNADE : Fédération Nationale des Activités de Dépollution de l’Environnement

GE : General Electric

IC : Installations Classées

KMO : Kleine en Middelgrote Ondernemingen

LIMS : Low Intensity Magnetic Drums

MEDDTL : Ministére de l’Ecologie, du Développement Durable, des Transports et du

Logement

PACA : Provence Alpes Côte d’Azur

PREDIS : Plan Régional d’Elimination des Déchets Industriels Spéciaux

TGAP : Taxe Générale sur les Activités Polluantes

UPDS : Union Professionnelle des entreprises de Dépollution de Sites

Pagina 9

1 Het bedrijf Ballast Nedam Ballast Nedam is een multidisciplinaire aannemer die een uitgebreid gamma van producten

en diensten in de bouw en infrastructuur aanbiedt. Het bedrijf werd opgericht in 1877 en is

genoteerd aan de NYSE Euronext-beurs in Amsterdam. Het aandeel is opgenomen in de

Amsterdam Small Cap Index. Ballast Nedam behoort tot de 5 grootste aannemers in

Nederland, stelt meer dan 4000 werknemers tewerk en behaalde een omzet van 1,4 miljard

euro in 2010. De nationale en internationale activiteiten worden geleid vanuit het

hoofdkwartier in Nieuwegein (Nederland).

Onder dit hoofdstuk wordt de structuur, missie, visie en strategie van Ballast Nedam

toegelicht en wordt er ook nader ingezoomd op het werkgebied van de afdeling Ballast

Nedam Milieutechniek.

1.1 Structuur

Het uitgangspunt van de organisatie is één integraal werkende onderneming met

gebundelde ondersteunende diensten. Dat is in lijn met de strategie van Ballast Nedam, die

gericht is op versterking van de positie van het bedrijf op de groeimarkt van integrale

contracten.

Ballast Nedam stuurt zijn operaties aan vanuit zes clusters, die op basis van producten en

processen zijn gebundeld.. De zes clusterdirecteuren vormen samen met de Raad van

Bestuur de Concernraad van Ballast Nedam. Met ingang van de halfjaarcijfers 2011 zal

worden gerapporteerd naar de vier segmenten ‘Bouw & Ontwikkeling’, ‘Infrastructuur’,

‘Specialismen’ en ‘Toelevering’.

Pagina 10

Figuur 1 Overzicht organisatie structuur Ballast Nedam

1.2 Missie “Ballast Nedam biedt haar klanten duurzame totaaloplossingen in de gebouwde omgeving.

Ons doel is de kwaliteit van de leefomgeving te verbeteren. Dat doen we met inzet, kwaliteit,

betrouwbaarheid, flexibiliteit en vakkundigheid. We realiseren ons terdege dat ons personeel

hierbij een sleutelrol vervult en we bieden onze medewerkers daarom een uitdagende,

inspirerende en veilige werkomgeving. Onze activiteiten zijn gericht op de continuïteit van de

onderneming en het optimaliseren van de waarde voor de aandeelhouders.”

1.3 Strategie De strategie van Ballast Nedam is gericht op integraal werken. Dit wil zeggen dat het bedrijf

een rol wil spelen in het voortraject van projecten, maar er ook langer bij betrokken wil

blijven. Daartoe wordt gefocust op de fasen ‘ontwikkelen’, ‘realiseren’ en ‘beheren’ - de

horizontale waardeketen – en dan vooral op de vraag van de klant en zijn activiteiten. Het

gevolg daarvan is dat de producten en diensten steeds specifieker worden. In de horizontale

waardeketen groeit het aanbod aan product-marktcombinaties, bijvoorbeeld rond parkeren of

in de zorgsector.

Horizontale en verticale waardeketen versterken elkaar Ballast Nedam kan duurzame totaaloplossingen aanbieden in de horizontale waardeketen,

omdat de eigen gespecialiseerde en toeleverende bedrijven – de verticale waardeketen – het

bedrijf hierbij ondersteunen. Deze twee soorten bedrijven zijn de inkoopspecialist voor de

Pagina 11

gehele organisatie en zij kenmerken zich door kwaliteit, innovatie en kostprijsleiderschap.

Het productaanbod van deze specialistische bedrijven wordt voortdurend uitgebreid en hun

positie verder uitgebouwd. Voor de grondstoffenbedrijven wordt steeds gezocht naar

mogelijkheden om de bestaande concessies uit te breiden.

Figuur 2 Verticale waardeketen

Waarde van de onderneming vergroten Ballast Nedam vergroot de waarde van de onderneming door het verhogen van de

structurele marge. Dat wordt gerealiseerd met de volgende vier acties:

1. Wijziging van de mix van activiteiten: uitbreiding van de activiteiten in ontwikkeling en

beheer van onderhoud en exploitatie ten opzichte van het bouwen.

2. Focus op marktniches zoals industriebouw, hoogbouw, ziekenhuizen, internationale

projecten en offshore windmolenparken, mede door de inzet van het hefschip

‘Svanen’.

3. Versterken van de specialistische en toeleverende bedrijven in de verticale

waardeketen en verdere uitbouw hiervan.

4. Verbeteren van de operationele performance van de bedrijven door faalkosten te

beperken en intensievere interne samenwerking.

Pagina 12

Duurzame totaaloplossingen en toegevoegde waarde De keuze voor activiteiten in de portfolio, hangt af van een aantal beslissingscriteria. Er wordt

altijd gekeken of een activiteit duurzame totaaloplossingen kan bieden in de gebouwde

omgeving. Daar ligt immers de focus. Ballast Nedam wil toegevoegde waarde leveren aan

deze totaaloplossing in zowel de horizontale als de verticale keten. Daarnaast wordt per

activiteit uiteraard rekening gehouden met het onderscheidende profiel door innovatie en

efficiëntievoordelen, duurzaamheid, investeringsnoodzaak, risicoprofiel en timing. Het

spreekt voor zich dat het potentiële rendement van de activiteiten eveneens een belangrijk

criterium is. De investeringsprioriteiten zijn de uitbreiding en verbreding van de

specialistische bedrijven en de toeleveringsbedrijven.

1.4 Ballast Nedam Milieutechniek Een van de gespecialiseerde bedrijven binnen Ballast Nedam is Milieutechniek. Deze

afdeling biedt oplossingen op maat aan voor milieutechnische problemen en heeft een

uitgebreide ervaring op gebied van milieu-advies en complexe grondsaneringsprojecten.

Daarnaast heeft Milieutechniek ervaring met het hergebruik van afvalstoffen als secundaire

grondstoffen.

Ballast Nedam Milieutechniek is actief in de Benelux en de omringende landen.

Internationale afdelingen zijn gevestigd in Meer en Zutendaal in België, Duitsland, Frankrijk,

Verenigd Koninkrijk, Ierland en de Balkan.

Ballast Nedam Milieutechniek is gespecialiseerd in:

Milieutechnisch advies en engineering

Stortplaatsbeheer

Droge procestechnieken (breken, zeven, scheiden,…)

Natte procestechnieken (cyclonen, filterpersen,…)

Secundaire grondstoffen (inzamelen, stockeren, bewerken en hergebruik)

Immobilisatie van verontreinigingen

Bodem- en slibbehandeling

Grondsanering

Waterzuivering (grondwater, proceswater en afvalwater)

Milieuvergunningen en milieuwetgeving

Om de hoogste kwaliteit- en veiligheidsgaranties te kunnen afleveren werkt Ballast Nedam

conform volgende standaarden:

Pagina 13

ISO 9001

ISO 14001

VCA**

BRL 7001 (grondreiniging)

BRL 7002 (in situ sanering)

BRL 7003 (waterbodemsanering)

1.4.1 Secundaire grondstoffen Omwille van het groeiende belang van duurzaamheid en de hiermee gepaard gaande

stijgende kosten van primaire grondstoffen, heeft Ballast Nedam Milieutechniek zich verder

gericht op het bewerken van afvalstromen om hieruit secundaire grondstoffen te valoriseren,

waar mogelijk.

Dit past volledig binnen de strategie om een duurzame totaaloplossing te kunnen bieden aan

de klanten en zo ook te antwoorden op de stijgende marktvraag naar een “cradle tot cradle”

benadering van het volledige constructieproces.

Figuur 3 Cradle to Cradle (www.danieltulp.nl)

1.4.2 Opwerkingscentra Ballast Nedam beheert diverse locaties voor de opslag en behandeling van minerale

producten zoals zand, grind en slib en restproducten zoals slakken bodemassen.

Deze zijn gelegen in Nauerna, ten noorden van Amsterdam, Weert in Nederlands Limburg

en Zutendaal, nabij Genk.

Pagina 14

Figuur 4: locatie opwerkingscentra Ballast Nedam

Daarnaast beschikt Ballast Nedam ook nog over negen installaties voor de opwerking van

bodemassen van huisvuilverbrandingsinstallaties in Nederland en het Verenigd Koninkrijk.

1.4.3 Techniek Natte technieken Ballast Nedam heeft uitgebreide ervaring met natte behandelingstechnieken. Onder meer in

het verwerkingscentrum van Nauerna staat een vaste installatie voor de reiniging van

minerale stromen, zoals zand, grond en slib. Naast deze vaste installatie beschikt Ballast

Nedam over diverse mobiele reinigingsinstallaties die on site kunnen worden ingezet voor de

natte behandeling van grond, zand en slib.

Deze natte behandelingstechnieken zijn met name dichtheidscheiding (Jiggen, spiralen,

opstroomkolommen), deeltjesgrootte scheiding (zeven en hydrocyclonen) en magnetische

scheiding (permanent, LIMS).

Pagina 15

1.4.4 Droge technieken Voor de droge technieken wordt er bij Ballast Nedam op dit moment gebruik gemaakt van

verschillende breek- en zeeftechnieken, in combinatie met andere scheidingstechnieken.

Ballast Nedam heeft uitgebreide ervaring op het gebied van de recuperatie van ferro- en

non-ferrometalen (Eddy-current, LIMS, permanente magneten).

Het bedrijf beschikt over de volgende installaties en terreinen:

1. Assendelft, Nauerna 150 000 ton/jaar

2. Mobiele installatie, 30 ton/uur

3. Alkmaar, 250 000 ton/jaar

4. Wijster, 200 000 ton/jaar

5. Hengelo, 150 000 ton/jaar

6. 2 installaties in London, totale capaciteit van 200 000 ton/jaar

7. Birmingham, 85 000 ton/jaar

8. Sheffield, 50 000 ton/jaar

9. Cleveland Middlesborough,150 000 ton/jaar

10. Kent Ridham Dock, 40 000 ton/jaar

11. Vergund voor 300 000 ton per jaar, mobiele installatie

Figuur 5 Droge behandeling (metaalrecuperatie) in Wijster en Alkmaar

Pagina 16

2 Grondreiniging

2.1 Biologische reiniging

Biologische reiniging is een reinigingstechniek voor grond verontreinigd met biologisch

afbreekbare verbindingen. Teneinde de afbraak optimaal te laten verlopen worden een

aantal parameters gecontroleerd en gestuurd. De belangrijkste parameters zijn het zuurstof-

gehalte en het vochtgehalte in het systeem. Dit wordt op peil gehouden door een

beluchtingssysteem, of door regelmatig omwoelen met een keermachine en eventueel

bevochtigen.

Daarnaast worden met behulp van intensievere systemen de volgende parameters gestuurd

en geoptimaliseerd:

- Structuur van de grond (regelmatig homogeniseren van grond en

toeslagstoffen zoals kalk of compost)

- Gehalte aan nutriënten (bijmengen van kunstmest)

- Temperatuur (verwarming van het systeem)

- Aantallen bacteriën (toevoeging van slib of compost).

Figuur 6 Biologische grondreiniging BNEE

Pagina 17

2.2 Fysico-chemische reiniging (Goovaerts L., 2007) Bij het toepassen van extractieve of natte reiniging, met behulp van een grondwasinstallatie,

worden verontreinigde zandachtige materialen gereinigd en onder strenge kwaliteitsgaranties

opnieuw toegepast.

De fysico-chemische reiniging van grond is een behandelingsproces waarbij door een

combinatie van technieken de verontreinigingen uit de grond verwijderd worden. Als eerste

wordt er water aan de grond toegevoegd waardoor via intens roeren (bijvoorbeeld met

zwaardwasser) een waterige slurry wordt bekomen.

Vervolgens vindt een afscheiding van organische en fijne (minerale) delen plaats op basis

van de deeltjesgrootte en dichtheid, waardoor een fysieke afscheiding van de verontreiniging

wordt nagestreefd. Deze afscheiding wordt bewerkstelligd door (een combinatie van) uit de

mijnbouw afkomstige scheidingstechnieken zoals bijvoorbeeld hydrocyclonen, flotatiecellen,

jigs, spiralen en opstroomkolommen en schudtafels. De afgescheiden delen worden middels

een indikkingsstap (veelal m.b.v. zeefbandpersen) steekvast gemaakt.

Aan het proceswater van de overgebleven fractie, die geschikt is voor het verdere

reinigingsproces, worden chemicaliën toegevoegd. Deze maken de verontreinigingen beter

oplosbaar of weken ze los van de minerale en organische bestanddelen in de grond. De

dosering is afhankelijk van de te behandelen verontreinigingen (zuren, basen,

oxidatiemiddelen, detergenten, complexvormers, organische oplosmiddelen etc).

Als laatste stap wordt de gereinigde grond ontwaterd. Het proceswater wordt in een aparte

waterbehandelingsinstallatie gereinigd. De verontreinigingen worden geconcentreerd in een

slibstroom die, indien niet reinigbaar, gestort wordt.

Pagina 18

Figuur 7 Mobiele grondwasinstallatie Ballast Nedam

Figuur 8 Vaste grondwasinstallatie Ballast Nedam

Pagina 19

2.3 Thermische reiniging (www.emis.vito.be)

Door het verhitten van verontreinigde grond tot een temperatuur van 350 tot 600 °C, veelal in

een roterend trommelsysteem, worden de verontreinigingen vervluchtigd of vindt pyrolyse

van de verontreinigingen plaats. De verontreinigingen worden naar de gasfase getrans-

porteerd en in een afzonderlijk gasbehandelingssysteem verwerkt. In dit gasbehandelings-

systeem worden de verontreinigingen, afhankelijk van de samenstelling, op een temperatuur

van 1.000 tot 1.200 °C geoxideerd. Om de grond af te koelen en stofvorming te voorkomen

wordt de grond vervolgens na de thermische desorptiestap herbevochtigd met water.

Figuur 9 Thermische grondreining (info Deep Green)

Pagina 20

3 Analyse van de Product-Markt-Combinatie Ballast Nedam Milieutechniek biedt momenteel het product grondreiniging aan in de

Belgische en de Nederlandse markt. De huidige product-markt combinaties voor het product

grondreiniging in België en Nederland worden in onderstaande matrix vergeleken.

Tabel 1 PMC grondreiniging en Belgie en Nederland

KMO Petrochemie/ multinationals

Overheid studiebureaus Eigen

bouwprojecten particulier

België - ++ +++ + - - Nederland - + ++ + +++ -

In de tweede tabel worden de eigenschappen van de verschillende product-

marktcombinaties in Belgie weergegeven.

Tabel 2 Eigenschappen PMC grondreiniging in België

KMO Petrochemie/ multinationals

Overheid studiebureaus particulier

Grondreiniging

Lage volumes

per klant, veel

calculaties nodig

raamcontracten Grote volumes

Lage marges

Sterke

concurrentie

Mogelijke

solvabiliteits-

problemen

In België richt Ballast Nedam zich voornamelijk op de petrochemische sector, de overheid en

de studiebureaus. Er wordt niet gewerkt op de KMO-markt noch voor particulieren. Er zijn

geen eigen bouwprojecten in België.

3.1 Ansoff Matrix Ballast Nedam bevindt zich in de thuismarkten België en Nederland in een stabiele markt

met een matuur product. Verdere groei kan enkel gerealiseerd worden door het vergroten

van het marktaandeel. Binnen een stabiele markt met het bestaande product, waarbinnen

weinig differentiatie mogelijk is, kan dit enkel door het verlagen van de prijzen. Gezien de

reeds bestaande druk op de marges is dit niet voor de hand liggend, maar wel het minst

risicovol.

Pagina 21

In de bodemsaneringsmarkt komen er weinig nieuwe producten bij op het gebied van de off-

site grondreiniging. De technologieën zijn reeds lang ontwikkeld en worden enkel aangepast

aan de nieuwe markten, zonder daarbij echt vernieuwend te zijn.

Het is dus zeer risicovol om binnen deze conservatieve markt nieuwe producten te

positioneren.

De meest voor de hand liggende strategie is dus diegene van de marktontwikkeling. Met

name met het bestaand product (grondreiniging) een nieuwe markt proberen te bedienen. De

risico’s zijn immers niet zo groot en bovendien zijn er voldoende groeimogelijkheden,

afhankelijk van het potentieel van de markt .

Bestaande Markt

Marktpenetratie Productontwikkeling

Nieuwe Markt

Marktontwikkeling Diversificatie

Bestaand Product

Nieuw Product

Figuur 10 Ansoff Matrix

3.2 Boston Consulting Group-Matrix In de bestaande markt heeft Ballast Nedam een gemiddeld marktaandeel binnen een markt

met weinig groeipotentieel (cash cow/dog). De activiteiten zijn echter van strategisch belang

voor de overige activiteiten van het bedrijf. De processen worden geoptimaliseerd om de

opbrengsten te maximaliseren, maar groei kan enkel gebeuren door middel van stijging van

het marktaandeel.

De grondreiniging in nieuwe opkomende markten kan starten met een klein marktaandeel in

een groeimarkt (question mark). Het belangrijkste doel is dan om dit marktaandeel te

verhogen en vervolgens gericht te blijven investeren om deze voorsprong vast te houden.

Pagina 22

Figuur 11 BCG-matrix ( (IMFJ, 2004)

Belangrijke tekortkomingen van dit model zijn:

Er wordt geen rekening gehouden met de winstgevendheid van het project. Een klein

marktaandeel met een goede marge kan ook een reden zijn om het project te starten

en verder uit te bouwen .

De marktsituatie is geen statisch gegeven. Indien een aantal buitenlandse spelers

met ervaring de bodemsaneringsmarkt betreedt zorgt dit voor een versnelling van de

technologische ontwikkeling en een daling van de prijzen. Omdat het hier een zuivere

cost-market betreft, zal dit opnieuw een groeistimulans geven aan de markt.

3.3 General Electric-Matrix Om de tekortkomingen van de BCG-matrix op te vangen, wordt de positie in de bestaande

markt bepaald volgens de GE-Matrix. Daarna wordt deze positie vergeleken met de

mogelijke positie in een nieuwe opkomende markt.

Business Strength

BENELUX NEWMARKET Market Share Medium Low Share Growth Medium High

Product Strengths High High Production Cost Low Medium

MEDIUM MEDIUM

Pagina 23

Market Attractiveness

BENELUX NEWMARKET Market Size Medium High

Market Growth Medium High Profit Margins Low High

Competitive pressure Low High Low-Medium HIGH

De combinatie van de eigenschappen van de verschillende factoren binnen de Business

Strenght en de Market Attractiveness resulteren in onderstaande matrix.

In de thuismarkt bevindt Ballast Nedam zich op een gemiddelde positie in een gemiddeld

interessante markt waarbij de strategie eruit bestaat de bestaande processen te

optimaliseren en zo de inkomsten te vergroten. In de nieuwe markt kan het bedrijf zich

positioneren op een lage tot gemiddelde positie in een zeer interessante markt. De strategie

is dan om de positie te versterken, onder andere door extra investeringen.

GE/McKinsey-matrix

Business Strength

High

Medium Low

Market Attractiveness

High

Protect Invest Select

Medium

Select Manage for

earnings Harvest

Low

Refocus Minimize

investment Divest

Figuur 12 GE-matrix voor grondreiniging Ballast Nedam in België en nieuwe markt

Pagina 24

4 Strategie De investeringsprioriteiten van Ballast Nedam zijn de uitbreiding en de verbreding van de

specialistische bedrijven. Omdat groei in de bestaande landen moeilijk te realiseren is of ten

koste gaat van de marges, liggen de kansen voor deze uitbreiding eerder in het ontwikkelen

van nieuwe markten.

Ballast Nedam Milieutechniek wil deze groei verkrijgen door zich verder te ontwikkelen in de

Franse markt omdat deze op verschillende vlakken gunstige vooruitzichten biedt. Deze

verschillende factoren worden nader bekeken en in de marktstudie wordt een vergelijking

gemaakt tussen de Belgische en de Franse markt.

4.1 Marktstudie

4.1.1 Grondreiniging in België De geografische spreiding van de grondreinigingscentra in België vertoont een sterke relatie

met de geografische spreiding van de sterkst geïndustrialiseerde zones. Hierbij valt vooral de

sterke ongelijkheid tussen Vlaanderen en Wallonië op, voornamelijk te wijten aan het tot voor

kort ontbreken van een gedegen milieuwetgeving in Wallonië. Recent zijn evenwel

verschillende grondreinigingsprojecten gestart in Wallonië, voornamelijk in de regio rond Luik

en de regio Charleroi-Bergen.

Figuur 13 Overzicht industriële gebieden in België (Geogenie)

Pagina 25

Figuur 14 Overzicht grondreinigingscentra in Vlaanderen (OVB)

De 12 erkende grondreinigingscentra in Vlaanderen hebben een reinigingscapaciteit van

meer dan een miljoen ton verontreinigde grond per jaar uitgebouwd. Hierbij worden vooral de

biologische en de fysisch-chemische reinigingstechnieken toegepast. Gronden voor

thermische reiniging worden vooral opgeslagen en naar Nederland of Duitsland

getransporteerd voor verdere verwerking.

De verwerkingscapaciteit in Vlaanderen wordt op dit moment slechts voor 30 à 35% (Vlaams

Parlement, 2010) benut omwille van de terugloop in de aanvoer van gronden sinds het

najaar van 2009. Aangezien de grondreiniging een pure cost-market is en rekening

houdende met de huidige overcapaciteit, wordt de komende jaren een verdere prijsdaling

verwacht.

Evolutie In Vlaanderen wordt het aantal gronden waar, zowel op heden als historisch, activiteiten

worden of werden uitgevoerd die potentieel verontreiniging kunnen veroorzaken, geschat op

76500 (Studiedienst UNIZO, 2005). Ervaringsgetallen leren ons dat hiervan ongeveer 70%

ook effectief verontreinigd is. Daarnaast wordt het aantal op 10 à 14% (VMM, 2004)

risicogronden dat daadwerkelijk een bodemsanering moet ondergaan, geraamd op 10 à

Pagina 26

14% (Studiedienst UNIZO, 2005). Dit betekent dat er in de komende jaren nog een 11.000-

tal bodemsaneringen moeten worden uitgevoerd. Als er ook rekening wordt gehouden met

de lekkende stookolietanks bij particulieren komt men op een totaal van bijna 13.000 uit te

voeren bodemsaneringen.

De totale kost die gepaard gaat met het uitvoeren van deze bodemsaneringswerken,

exclusief brandstoftanks bij particulieren, wordt geschat op 7 miljard euro (Ecolas, 2001).

In Wallonie heeft SPAQUE een database (WALSOLS, www.walsols.be ) opgericht waarin op

dit moment meer dan 400 verontreinigde sites in opgenomen zijn. 75% van deze sites

bevinden zich in de omgeving van Luik, Bergen en Charleroi.

Pagina 27

4.1.2 Grondreiniging in Frankrijk Industrie in Frankrijk De geografische verdeling van de geïndustrialiseerde gebieden in Frankrijk en hun evolutie

wordt weergegeven in Figuur 15. Vroeger was de industrie vooral gevestigd in de

steenkoolbekkens om te kunnen voorzien in de energiebehoefte. Nu treedt er echter een

verschuiving op langs de belangrijkste transportassen, in de richting van de havengebieden.

Op de kaart kan men duidelijk de as Le Havre-Marseille onderscheiden, die Frankrijk in 2

totaal verschillende gebieden verdeeld. Ten oosten van deze as vindt men de oude

geïndustrialiseerde gebieden, vooral gelinkt aan de steenkoolontginning (staalproductie,

gasfabrieken,…) en de textielindustrie. Ten westen en op de belangrijke transportassen

ontwikkelt zich de hoogtechnologische industrie.

Naast deze as kunnen de volgende regionale verschillen waargenomen worden:

Dynamische regio’s waaronder Ile-de-France en Rhône-Alpes. Ile-de-France

profiteert hierbij vooral van de nabijheid van Parijs, het centrum waar de beslissingen

genomen worden en waar er bovendien voldoende werknemers wonen. Rhône-Alpes

is de tweede industriële regio van Frankrijk. Het dynamisme hier is vooral te wijten

aan de aanwezigheid van de chemische industrie en de kenniscentra (“technopôle de

Grenoble-Meylan”).

Oude industriële regio’s zoals Le Nord en Lorraine. Hier waren vroeger de steenkool

en textiel gerelateerde bedrijven aanwezig. Recent wordt wel getracht om hier een

nieuwe dynamiek in te brengen met onder andere de technopôle de Villeneuve d’Asq.

De opkomende regio’s. Vooral in het zuiden (Bordeaux, Montpellier, Toulouse) vindt

de hoogtechnologische industrie een opgang, maardeze ontwikkeling beperkt zich tot

de grote agglomeraties en/of universiteitssteden. Het westen van Frankrijk haalt de

achterstand langzaam in, zij het in beperkte mate omwille van de perifere ligging in

Europa.

Net zoals in België zijn de bodemsaneringen vooral gesitueerd in deze industriële gebieden.

Omwille van de huidige strenge wetgeving is het belangrijk om zowel te kijken naar de

huidige situatie als naar de historische industriële zones. Grondverontreiniging wordt meer

aangetroffen bij de steenkool en textiel gerelateerde bedrijven dan bij de nieuwe

hoogtechnologische industrie. Hieruit kan besloten worden dat het grootste marktaandeel in

grondreiniging teruggevonden kan worden ten westen van de as Le Havre-Parijs-Lyon-

Marseille.

Pagina 28

Figuur 15 Geografische spreiding industrie in Frankrijk (http://uv7ab.free.fr/) Frankrijk telt tussen de 300.000 en 400.000 gekende potentieel verontreinigde sites (BCG,

2008), die gezamenlijk goed zijn voor meer dan 100.000 hectare. Het overzicht van deze

sites wordt bijgehouden in de databases van BASIAS en BASOL.

BASIAS-BASOL Reeds in 1998 werd in Frankrijk, als één van de eerste Europese landen, gestart met het

inventariseren van de (mogelijk) verontreinigde gronden. De redenen hiervoor zijn:

Systematisch onderzoek van alle, al dan niet verlaten, industriële sites die mogelijk

een bron van verontreiniging bevatten

De geschiedenis van deze sites bewaren

Informatie verstrekken aan alle stakeholders

Deze historische inventarisatie heeft geleid tot het opstellen van een nationale database

BASIAS (http://basias.brgm.fr ).

Pagina 29

De inventarisatie is nog niet afgelopen maar op dit moment zijn reeds meer dan 400.000

potentieel verontreinigde gronden opgenomen in de database. Onderstaande figuur geeft de

verdeling van deze gronden weer. Belangrijke kanttekening hierbij is dat de inventarisatie in

Zuidoost Frankrijk nog niet is afgerond en dit dus een vertekend beeld geeft van de actuele

situatie.

Figuur 16 Verontreinigde sites in Frankrijk (Domart, 2008)

Pagina 30

Naast BASIAS werd ook de database BASOL (http://basol.ecologie.gouv.fr/ ) opgericht.

Hierin worden alle (mogelijk) verontreinigde gronden opgenomen waar een preventieve of

curatieve actie van de overheid nodig is.

In deze database zijn momenteel meer dan 4000 sites opgenomen. Aangezien dit de sites

zijn waar de Franse overheid op korte termijn actie moet ondernemen, kan men ervan

uitgaan dat de geografische spreiding van de bodemsaneringen op korte en middellange

termijn deze verdeling zal volgen.

Figuur 17 Sites waar overheidsinterventie vereist is (BASOL) per regio (BASOL, 2011)

Pagina 31

Figuur 18 Kaart sites BASOL per kanton (MEEDDTL, 2010) Bodemsanering in Frankrijk De belangrijkste drijfveren voor de sanering van de vervuilde terreinen zijn:

De reglementering inzake bodemverontreiniging, risicobeheersing en milieu-impact.

Het “de vervuiler betaalt” principe is heel strikt opgenomen in de Franse wetgeving.

Zelfs de overdracht van de aansprakelijkheid voor een verontreiniging is niet mogelijk

onder deze wetgeving. Om die reden is de industrie de grootste opdrachtgever in de

bodemsaneringssector.

De vraag vanuit de vastgoedsector. De verontreinigde sites zijn veelal op economisch

belangrijke plaatsen gelegen. Omdat deze sites voor de huidige vastgoedactoren

interessant zijn, wordt de vraag naar bodemsanering ook van hieruit gestuurd.

Pagina 32

Overheidsinterventies op achtergelaten sites. Verontreiniging waarvoor geen

verantwoordelijke kan worden teruggevonden en die een belangrijke impact op de

omgeving hebben, worden aangepakt door de overheid (zie ook BASOL).

Veel bodemsaneringsbedrijven in Frankrijk zijn aangesloten bij de “Union Professionnel de la

Dépollution des Sites” (UPDS). In 2010 bedroeg het omzetcijfer van de leden van deze

bedrijfsvereniging 320 miljoen euro. Dit vertegenwoordigt ongeveer de helft van de totale

omzet binnen de markt van de bodemsanering in Frankrijk. Volgens de “Service de

l’observation et des statistiques (SOeS) bedroeg het totale omzetcijfer 626 miljoen euro.

Uit de cijfers van het UPDS blijkt dat 36% van deze omzet kan worden toegeschreven aan

de onderzoeken en 64% aan de werkelijke sanering en grondreiniging (UPDS, 2010) .

Figuur 19 verdeling omzet onderzoek/sanering (UPDS, 2010)

.

In Frankrijk werd in 2008 in totaal ongeveer 3.2 miljoen ton grond behandeld. Ruim de helft

van deze grond werd afgevoerd en in een installatie buiten de site behandeld. 26% werd in-

situ behandeld, wat betekent dat ze niet werden uitgegraven voor de behandeling. 20%

tenslotte werd uitgegraven, maar behandeld op de site, voornamelijk met als doel de

gronden ter plaatse te hergebruiken (Ernst & Young, 2011).

Pagina 33

Figuur 20 verdeling reinigingstechnieken in Frankrijk (Ernst & Young, 2011)

Volgende installaties worden verder besproken:

Installaties voor grondwassen

Installaties voor thermische behandeling

Installaties voor fysico-chemische stabilisatie of immobilisatie

Installaties voor biologische behandeling

Verbrandingsinstallaties

Cementproductiebedrijven

En verder ook de 3 categorieën van stortplaatsen:

Stortplaatsen voor gevaarlijk afval (ISDD)

Stortplaatsen voor niet-gevaarlijk afval (ISDnD)

Stortplaatsen voor inert afval (ISDI)

26%

20%

54%

Verdeling grondreiniging In situ behandeling on site behandeling ex situ behandeling

Pagina 34

Tabel 3 overzicht off-site reinigingstechnieken 2008 (Ernst & Young, 2011)

Reiniging Tonnage

2008 percentage

(%) stortplaats inert afval 867800 48,96% Biologische reiniging 434000 24,49%

stortplaats niet-gevaarlijk afval 241200 13,61%

stortplaats gevaarlijk afval 63800 3,60% thermische behandeling 62600 3,53% Cementindustrie 44300 2,50% Immobilisatie 33300 1,88% Verbranding 17600 0,99% Grondwasinstallatie 7800 0,44%

TOTAL 1772400

Het hoge percentage van de grond die naar een stortplaats werd gebracht, is te wijten aan

de sterke prijsconcurrentie tussen de stortplaatsen en reinigingsinstallaties. Van de gronden

die effectief een behandeling hebben ondergaan buiten de site, is meer dan 70% biologisch

behandeld. Dit is ook in België en Nederland de meest gekende en goedkoopste techniek

om gronden te behandelen. Enkel indien deze techniek ontoereikend is, worden andere

reinigingstechnieken overwogen.

In onderstaande tabel wordt de minimale en maximale kost van de behandeling in een

installatie weergegeven. De grote verschillen zijn voornamelijk te wijten aan de aard van de

grond en de aard van de verontreiniging.

Vooral voor de grondwasinstallaties is er een bijzonder groot verschil tussen de minimale en

de maximale kost. Deze resultaten zijn echter minder betrouwbaar en niet representatief

voor deze techniek. Voor het grondwassen on site wordt immers een kost van 25€

gerapporteerd, wat behoorlijk laag, maar wel realistisch is. Rekening houdend met de zeer

hoge maximale kost van 400€ per ton die wordt gerapporteerd voor het grondwassen en het

beperkte tonnage dat werd behandeld, beschouwt men hier mogelijk enkel gronden met een

aantal zeer specifieke verontreinigingen. Dezeverontreinigingen kunnen enkel met

uitgebreide technieken en chemicaliën kunnen worden behandeld waardoor de kostprijs

sterk opgedreven wordt.

Pagina 35

Tabel 4 Minimale en maximale kost voor verschillende grondreinigingstechnieken (Ernst & Young, 2011)

Reiniging Tonnage

2008 min kost (€/ton) max kost (€/ton) gewogen

gemiddelde kost

verbranding 17600 €

150,00 €

400,00 €

330,00

grondwasinstallatie 7800 €

25,00 €

400,00 €

230,00

stortplaats gevaarlijk afval 63800

€ 75,00

€ 195,00

€ 105,00

thermische behandeling 62600 €

70,00 €

110,00 €

75,00

immobilisatie 33300 €

40,00 €

200,00 €

70,00

stortplaats niet-gevaarlijk afval 241200

€ 40,00

€ 90,00

€ 65,00

cementindustrie 44300 €

40,00 €

110,00 €

65,00

Biologische reiniging 434000 €

45,00 €

95,00 €

50,00

stortplaats inert afval 867800 €

5,00 €

40,00 €

10,00 TOTAL 1772400

In de grafiek wordt de gewogen gemiddelde kost weergegeven. Deze werd berekend aan de

hand van de tonnen die werden behandeld en de respectievelijke kost binnen de

bovenstaande range. Ook hier moet de kost voor een behandeling in een grondwasinstallatie

kritisch bekeken worden. Het valt duidelijk op dat de stortplaatsen sterk concurreren met de

reinigingstechnieken.

Figuur 21 Gewogen gemiddelde kost voor de verschillende grondreinigingstechnieken

€ - € 50,00 € 100,00 € 150,00 € 200,00 € 250,00 € 300,00 € 350,00

verbranding

grondwasinstallatie

stortplaats gevaarlijk afval

thermische behandeling

immobilisatie

stortplaats niet-gevaarlijk afval

cementindustrie

Biologische reiniging

stortplaats inert afval

gewogen gemiddelde kost

Pagina 36

Evolutie (Ernst & Young, 2011) De markt van de bodemsanering kende tussen 1999 en 2006 een gestage groei van 10%

per jaar, maar tussen 2006 en 2008 werd slechts een groei van 13% gemeten. De afname

van de groei is voornamelijk te wijten aan een stijgende concurrentie en de daarmee

gepaard gaande dalende prijzen. Daarnaast waren enkele zeer grote saneringen

verantwoordelijk voor de groei in 2006 (Renault Boulogne en Métaleurop Nord).

Tussen 2006 en 2008 is het totaal aantal te behandelen gronden gestegen met 24%. De

behandeling ex situ en on site stegen beide met bijna 30%, de in situ behandeling

daarentegen steeg amper 8%. Dit komt voornamelijk door de stijging aan vastgoedprojecten,

waar wegens tijdsgebrek meestal niet voor in situ behandeling wordt gekozen. Wat de

verschillende technieken betreft, ziet men dat de verdeling min of meer constant is gebleven.

Enkel het aandeel van gronden dat naar een stortplaats werd gevoerd steeg sterk. De prijzen

bleven gelijk of daalden licht.

Figuur 22 Evolutie van de grondverwerking in Frankrijk 2006-2008

Tussen 2006 en 2010 werd een groei van 40% verwacht, maar die is er niet gekomen. Door

de economische crisis werden de vastgoedprojecten sinds de herfst van 2008 bevroren en

dit had een onmiddellijke invloed op het orderboekje van de bodemsaneringbedrijven. Het

omzetcijfer daalde in 2009 dan ook met 10% om in 2010 weer op het niveau van 320 miljoen

euro te komen, het cijfer van voor de crisis.

Verschillende zaken kunnen een snel herstel verder beïnvloeden:

Het relanceplan van de Franse regering; er werd via ADEME 20 miljoen euro

vrijgemaakt voor de cofinanciering van bodemsaneringen.

0 400000 800000

stortplaats inert afval

Biologische reiniging

stortplaats niet-gevaarlijk …

stortplaats gevaarlijk afval

thermische behandeling

cementindustrie

immobilisatie

verbranding

grondwasinstallatie

Tonnage 2008

Tonnage 2006

Pagina 37

Verschillende industriële sites werden gesloten tijdens de crisis. De sanering van

deze terreinen zal in de komende jaren een belangrijk aandeel van de markt

uitmaken.

Economisch herstel sinds 2010 zal ervoor zorgen dat de vastgoedmarkt weer

aantrekt en zal op die manier opnieuw incentives voor de bodemsanering creëren .

Er blijft wel een prijsdruk omwille van de crisis, maar ook door de stijgende concurrentie inde

markt en de optimalisering van de technieken. Het omzetcijfer zal dus minder snel stijgen

dan het verwerkte tonnage binnen de bodemsanering, ook al omdat de concurrentiedruk

vanuit Duitsland, Nederland en België enkel zal toenemen. Dankzij de performante

grondreinigingscentra in deze landen is er concurrentie met de reiniging in Frankrijk mogelijk,

niettegenstaande de hoge transportprijzen.

Meer en meer bedrijven die actief zijn binnen het grondverzet, worden geconfronteerd met

de problematiek van verontreinigde gronden en begeven zich dan ook op deze markt. De

gespecialiseerde bedrijven proberen dit te beperken, onder meer door het oprichten van het

“QUALIPOL” label, dat een garantie moet bieden op een goede uitvoering van de werken.

Reglementering Er zijn een aantal reglementeringen in opmaak die de sector van de bodemsanering kunnen

stimuleren of afremmen.

De Europese kaderrichtlijn bodem die de wetgeving binnen Europa moet

harmoniseren. Hierover wordt al sinds 2006 gepraat, maar een einddatum is nog niet

in zicht.

Uitvoering van de “circulaires du 8 février 2007”, waarin een afweging moet worden

gemaakt van de kosten en de baten, onder meer op het gebied van de invloed van

reinigingstechnieken op het milieu. Indien de CO2-uitstoot meegenomen wordt in de

afweging van de verwerkingsprocessen, kunnen on-site technieken bevoordeeld

worden ten opzichte van verder gelegen externe reinigingscentra.

De wetgeving inzake grondverzet en hergebruik van gronden in Frankrijk. Op dit

moment is het niet mogelijk om uitgegraven gronden te hergebruiken. Mogelijks komt

hier verandering in en zullen gronden niet langer zonder meer naar stortplaatsen

worden afgevoerd.

Pagina 38

Concurrentie analyse (ADEME) Het overgrote deel van de Franse klanten eist dat de gronden, indien economisch haalbaar,

worden behandeld in een grondreinigingscentrum. Valorisatie geniet dus de voorkeur op

storten. De concurrentie vanuit de stortplaatsen mag echter niet onderschat worden.

Aangezien er steeds minder afval wordt gestort en de bestaande stortplaatsen een bepaalde

hoeveelheid dienen te verwerken, creëren ze een prijsdruk op de grondreiniging.

Hieronder wordt een overzicht gegeven van de grondreinigingscentra en stortplaatsen in

Frankrijk per gebied, inclusief de vergunde hoeveelheden (indien deze gerapporteerd

worden). Deze gegevens werden verzameld uit “les Plans Régionaux d’Elimination des

Déchets Industriels Spéciaux (PREDIS)” van de betreffende regio’s, het “Registre Français

des Emissions Polluantes” van het “Ministère de l’Ecologie, du Développement et de

l’Aménagement Durables (http://www.pollutionsindustrielles.ecologie.gouv.fr/IREP/index.php)

en op basis van “les données nationales des déchets de l’ADEME:

SINOE(http://www.sinoe.org/index.php) waarvan de “Fédération Nationale des Activités de

Dépollution et de l’Environnement” een partner is.

De volledige lijst wordt weergegeven in bijlage 1.

Figuur 23 Grondreinigingscentra en stortplaatsen in Frankijk

Pagina 39

4.2 PEST-analyse

Politieke factoren

o Streng toezicht in Frankrijk op mogelijke verontreinigde activiteiten en het

gebruik van het “de vervuiler betaald” principe, geven aan dat de

bodemsanering een markt is die vanuit de overheid in Frankrijk ondersteund

wordt. Dit gecombineerd met de relanceplannen op gebied van

herontwikkeling maken de Franse markt een interessante groeimarkt.

o De chauvinistische houding van de Franse bedrijven kan de intrede van een

buitenlandse speler bemoeilijken.

o Het toestaan van mogelijk te reinigen materialen geeft de stortplaatsen een

concurrentieel voordeel ten opzichte van de verwerkers. Stortheffingen

kunnen hier een oplossing bieden.

Economische factoren

o De economische crisis van 2009 heeft een belangrijke invloed gehad op de

cost-market van de grondreiniging. Tot 2008 was dit een markt met een

jaarlijkse groei van 10%, een groei die de komende jaren opnieuw verwacht

kan worden.

Sociale factoren

o Duurzaam omgaan met het milieu en het valoriseren van afval zijn aspecten

die maatschappelijk steeds belangrijker worden. De vervuilers worden

alsmaar meer aansprakelijk gehouden voor verontreinigingen en moeten

steeds vaker voor de nazorg van verontreinigde terreinen verzorgen

Technologische factoren

o De grondreiniging is maar interessant op het moment dat er een voldoende

productie staat tegenover de toch wel aanzienlijke investeringen. Nieuw

marktaandeel moet worden verworven op een moment dat de productie nog

niet toelaat tegen een minimale kost te produceren. Concurreren op prijs met

bestaande partijen vergt dus een aanzienlijke investering.

Pagina 40

4.2.1 Besluit De Belgische grondreinigingsmarkt is een stabiele markt die de komende jaren nog kan

groeien. Deze groei is echter beperkt, waardoor individuele bedrijven enkel kunnen groeien

door hun marktaandeel in de bestaande markt te vergroten. Omdat het moeilijk is om zich te

differentiëren van zijn concurrenten binnen deze markt zal dit voornamelijk moeten gebeuren

door de producten goedkoper af te zetten in de markt. Gecombineerd met de bestaande

overcapaciteit (die ook al zal leiden tot een prijsdaling), zal dit een grote druk veroorzaken op

de marges.

In Frankrijk is er een goed wetgevend kader voor de bodemsanering en zijn de (potentieel)

vervuilde sites verregaand geïnventariseerd. De markt kent een groei van 10% per jaar,

maar is afgeremd door de economische crisis. Ondanks het hoge aantal te saneren sites en

de oppervlakte van het land zijn er op dit moment relatief weinig bedrijven actief in de

grondreiniging. De huidige reinigingscapaciteit is kleiner dan de bestaande capaciteit in

België, niettegenstaande er 5 maal zo veel verontreinigde sites zijn.

De prijsniveaus van de grondreiniging liggen ook 50 tot 100% hoger als in België. Er zijn dus

ongetwijfeld opportuniteiten in de Franse markt voor bedrijven in de grondreinigingssector.

Daarbij moet echter met twee belangrijke zaken rekening gehouden worden. Vooreerst

wordt de markt op dit moment beheerst door drie grote Franse groepen, namelijk Suez

Environnement, Veolia en Séché. Het spreekt voor zich dat het voor een buitenlandse groep

moeilijk blijft om in de Franse markt op te tornen tegen Franse bedrijven. Daarnaast beheren

deze bedrijven ook nog eens de stortplaatsen in Frankrijk. Door een daling van de

stortprijzen kunnen ze de nieuwe spelers op de Franse markt op het gebied van

grondreiniging uit de markt prijzen en zo de markt beschermen.

Pagina 41

5 Opstart in Frankrijk

5.1 Strategie Er worden twee mogelijke strategieën verder besproken:

Ten eerste de oprichting van een eigen centrum voor grondreiniging in Frankrijk, gericht op

de acceptatie van verschillende types grond. Enkel biologische en fysico-chemische reiniging

zal worden uitgevoerd op de site. Grond voor thermische verwerking wordt enkel

geaccepteerd voor verder transport en niet meegenomen in de analyse.

Ten tweede is er ook nog de mogelijkheid om partners te zoeken in Frankrijk die de grond

accepteren, waarbij de verdere verwerking van de gronden in de bestaande

grondreinigingscentra van Amsterdam en Zutendaal zal worden uitgevoerd.

Voor beide strategieën worden de te nemen acties bekeken en er wordt ereen analyse

uitgevoerd zowel op financieel als operationeel vlak om zo uiteindelijk een keuze te kunnen

maken tussen beide opties.

5.2 Locatie De keuze voor een geschikte locatie is zeer belangrijk. Zoals reeds eerder aangegeven,

moet deze locatie bereikbaar zijn via de weg, via een waterweg en indien mogelijk via het

spoor. Daarnaast zijn de grondprijzen ook een bepalende factor. Deze kunnen echter

verschillen binnen een regio, afhankelijk van de liggen en de bereikbaarheid , zijn afhankelijk

van het beleid en het aanbod en kunnen dus ook wijzigen in de tijd.

In principe vertegenwoordigt de kost voor de productiefactor grond, zeker voor bedrijven met

meerdere werknemers, een relatief klein aandeel in de totale investerings- en operationele

kosten voor de onderneming, beschouwd over een aantal jaren. Grondreiniging vormt hierop

een uitzondering. Er moet immers voor de grondreiniging een aanzienlijk terrein worden

voorzien voor de opslag en behandeling en ten opzichte van het ruimtegebruik zijn er weinig

werknemers actief.

In figuur 14 wordt een vergelijking weergegeven van de huurprijzen en aankoopprijzen van

logistieke centra in verschillende grote logistieke knooppunten in West-Europa. Hieruit blijkt

dat er weinig grote verschillen zijn tussen België en Frankrijk. Er zal dus binnen een

Pagina 42

bepaalde regio gezocht moeten worden naar een optimale balans tussen kostprijs, ligging en

bereikbaarheid.

Figuur 24 Prijzen logistieke zones in Europa (KingSturge, 2009)

Gebaseerd op de gegevens op de website www.zonedactivite.com wordt er voor het vervolg

van deze studie uitgegaan van een aankoopprijs van de gronden tussen 15€/m² en 25€/m²

(gemiddeld 20€/m²) en een huurprijs voor een onbebouwd terrein (in concessie) van 4€/m².

Betreffende de keuze van de locatie hebben we nagekeken of er bij de installatie van een

grondreinigingscentrum gewerkt moet worden binnen het kader van het “Plan Régional

d’Elimination des Déchets Industriels Spéciaux” (PREDIS). Deze vraag werd gesteld aan de

DRIRE Midi-Pyrénées. Wat betreft deze specifieke afvalstroom (verontreinigde grond) kan

PREDIS gezien worden als een marktstudie waarop de bedrijven, die activiteiten willen

uitbouwen in deze sector, zich kunnen baseren. Het is dus altijd interessant om zich te

vestigen in een regio waar binnen het PREDIS een nood aan deze activiteit wordt

weergegeven.

Verschillende van deze plannen zijn echter nog niet afgewerkt, en het valt op dat er sterk

gefocust wordt op stortplaatsen, niettegenstaande valorisatie van de materialen

aangemoedigd wordt.

Voor wat betreft een centrum voor grondreiniging is het PREDIS geen juridisch bindend

document. Het staat elk bedrijf nog altijd vrij om zich te vestigen op die plaatsen waar het

Pagina 43

PREDIS geen specifieke noden heeft vastgelegd. De inplanting van stortplaatsen Categorie

1 en verbrandingsovens is wel juridisch bindend.

Ondanks deze vrije keuze moet er toch rekening worden gehouden met deze studie. De

exploitatie moet immers goedgekeurd worden door de DRIRE en aangezien dit ook de partij

is die het PREDIS opstelt, zal dit binnen het vergunningstraject een belangrijke factor zijn.

Hiernaast is het ook belangrijk bij de keuze van de locatie te letten op de aanwezigheid van

beschermde natuurgebieden, beschermde uitzichten, type ondergrond,… . Dit zijn allemaal

mogelijke factoren die een vergunningstraject kunnen bemoeilijken.

Keuze Er worden 4 interessante zones geselecteerd in Frankrijk die verder in detail worden

bekeken.

Deze 4 regio’s worden geëvalueerd aan de hand van volgende criteria:

Concurrentie : huidige aanwezigheid van grondreinigingscentra en stortplaatsen in

de regio zoals besproken in paragraaf 4.1.2

Grondprijzen: zoals eerder aangegeven is het aandeel van de grondprijzen in de

totale kost van de grondreiniging relatief hoog. Dit is de minst belangrijke factor

aangezien deze grondprijzen ook nog kunnen verschillen binnen eenzelfde regio

Bereikbaarheid vanuit België : aangezien de activiteiten aangestuurd zullen worden

vanuit België en Nederland is een goede verbinding met deze landen noodzakelijk.

Verder worden ook de mogelijkheden bekeken om een logistieke verbinding te

maken tussen de centra in België en Nederland. Daarom wordt hierbij ook rekening

gehouden met de weg, waterweg en spoorverbindingen naar België en Nederland

zoals deze verder worden besproken in paragraaf 8.5

Dynamisme : bodemsaneringsactiviteiten worden uitgevoerd op vraag van de markt

op het moment dat bestaande terreinen of installaties worden verbouwd, verkocht of

een functiewijziging ondergaan. Het dynamisme van een regio is dan ook een

belangrijke factor die de marktvraag stuurt.

Historische industriële activiteit : terreinen waar vroeger industriële activiteit werd

uitgevoerd en waar op heden of in de toekomst reconversie gepland is, geven

aanleiding tot bodemsaneringen. Deze saneringen worden vooral uitgevoerd door de

overheid omdat de vervuiler niet gekend is of niet meer bestaat. Deze zijn dus minder

afhankelijk van het dynamisme in de streek, maar eerder van de aandacht van de

beslissingsnemers, die ervoor moeten zorgen dat de nodige fondsen beschikbaar

zijn.

Pagina 44

Petrochemie: de petrochemische sector is altijd al één van de belangrijkste

opdrachtgevers geweest voor bodemsaneringen, voornamelijk door de aard van hun

activiteiten.

Figuur 25 lokalisatie voorkeursregio's

Zone2 Zone1 Zone3 Zone4

Tabel 5 Regio-analyse regio

Haute Normandie/Picardie Ten noorden van Parijs, richting Le Havre

Nord-Pas-de-Calais Elzas-Lotharingen Rhône-Alpes/PACA

concurrentie --- - sterkste concentratie van storten en

grondreinigers in Frankrijk

-- - concurrentie vanuit België

-- -

grondprijzen -- + -- +

bereikbaarheid vanuit België

++ +++ -Snel bereikbaar, aan de Belgische

grens, gecombineerd met een

goede weg en waterwegverbinding

++ - -op grote afstand van België,

transport over water moet rond het

Iberisch schiereiland dynamisme ++

- Nabijheid van Parijs, het

beslissingscentrum van Frankrijk

- -vroeger sterk geïndustrialiseerd,

nu afhankelijk van

reconversieprojecten

+ -logistiek centrum, veel uitwisseling

met Duitsland

+++ -2de economische regio van

Frankrijk

historische industriële activiteit

++ - metallurgische industrie in het

Seinebekken

+++ -vroeger sterk geïndustrialiseerd,

vooral textiel en steenkool

gerelateerd

+++ -vroeger sterk geïndustrialiseerd,

vooral textiel en steenkool

gerelateerd

+

petrochemie +++ - meeste petrochemie ten oosten van Le

Havre

+ + +

5.3 Administratie en organisatie De administratieve procedures voor de oprichting van een grondreinigingscentrum in

Frankrijk worden in onderstaande figuur schematisch weergegeven. (MEEDDTL)

*

**

***

Pagina 47

In de tabel hieronder worden de belangrijkste kritieke punten in de procedure weergegeven.

Aan deze vergunningsprocedure zijn uiteraard kosten verbonden. Deze kosten liggen in

dezelfde lijn als de kosten die gemaakt worden voor een vergunningstraject in België en

Nederland. Het is in elk geval uiterst belangrijk dat er een verantwoordelijke aangesteld

wordt die het proces van nabij opvolgt. Zo kan geanticipeerd worden op mogelijke

vertragingen en problemen in de procedure .

* Dit is het eerste aanspreekpunt voor de procedure. Voor het indienen van het

dossier wordt een plaatsbezoek uitgevoerd en wordt het dossier aangepast aan

deze opmerkingen

** Omwille van deze uiterst korte reactietermijn moet in deze periode zeer

regelmatig contact worden gehouden met de verantwoordelijke van het

openbaar onderzoek, teneinde de adviezen zo goed mogelijk te kunnen

verwerken in het dossier.

*** De opmerkingen van de “Inspections des Installations Classées” zijn meestal

veel strenger dan wettelijk verplicht. In deze fase moeten de tegenvoorstellen

worden gegeven teneinde tot een werkbare uitbating te komen. De verschillende

opmerkingen en voorschriften worden gebundeld in het CODERST (Conseil

départemental de l’environnement et des risques sanitaires et technologiques)

Pagina 48

6 Financiële analyse De investeringen worden zowel voor de biologische als voor de fysico-chemische reiniging

op twee manieren doorgerekend.

In het eerste geval wordt de site volledig in orde gebracht op t=0, inclusief installatie en

logistiek. Op t=1 kan de acceptatie en reiniging onmiddellijk starten.

In het tweede geval wordt op t=0 de site aangelegd, volledig vloeistofdicht en klaar voor de

acceptatie van de gronden. De logistiek en de installatie worden op een later moment

geïnvesteerd met behulp van de financiële middelen die verworven zullen worden door het

accepteren van de verontreinigde gronden.

Beide cases worden geëvalueerd voor de situatie waarin 0, 50% of 100% van de initiële

investering wordt gefinancierd door middel van een externe financiering.

Tenslotte wordt de analyse ook nog uitgevoerd voor de situatie waarbij de beide

reinigingsmethodes worden uitgevoerd op hetzelfde terrein, rekening houdend met de

financiering van de installaties en het logistiek materieel door middel van de ingenomen

negatieve voorraad. dus investeren zonder externe financiering.

Verder wordt rekening gehouden met volgende uitgangspunten

De bedrijfsvoorheffing bedraagt 33%

De lening wordt aangegaan tegen een jaarlijkse rentevoet van 6.9%. De lening wordt

aangegaan tegen een jaarlijkse rentevoet van 6.9% welke gebaseerd is op een IRS

voor 20 jaar + 300 bp risico opslag. De ervaring leert dat dit binnen Ballast Nedam

een aanvaardbare berekening voor de kostenvoet is van externe financiering.

De opbrengsten worden niet geïndexeerd omwille van de verwachte prijsdaling

De kosten worden geïndexeerd uitgaande van een stijging met 2% per jaar

De bezetting wordt gerekend volgens een cyclisch patroon, met een gemiddelde

bezetting over de 10 jaar van 80% van de maximale capaciteit.

Eerst wordt een kostprijsberekening uitgevoerd om de opbrengst van de exploitatie te

kunnen verwerken in het investeringsmodel.

Pagina 49

6.1 Kostprijsberekening De totale kostprijs is opgebouwd uit verschillende elementen,onder andere de productie-

kosten, overige beheerskosten en verkoopskosten. In onderstaande tabel wordt de

gebruikte opsplitsing weergegeven.

ko

stpr

ijs

prod

uctie

kost

en Bezoldiging leiding en administratie

Hulpstoffen (chemicaliën/energie)

Onderhoud installatie

Bezoldiging arbeiders

Interne logistiek

Ove

rige

behe

ersk

oste

n

Overhead

Huur

Verzekering

Afschrijving

Rente

Bedrijfsvoorheffing

Ver

koop

kost

en Bezoldigingen commerciële dienst

Reclame

Figuur 26 Samenstellende factoren van de kostprijs

6.1.1 Kostprijsberekening biologische grondreiniging

Hieronder wordt de kostprijsberekening uitgevoerd voor de biologische grondreiniging. Eerst

wordt de productiekost berekend aan de hand van de verschillende kostenfactoren. Verder

worden ook nog de overige beheerskosten, de kosten voor de afzet van de gereinigde

materialen en de verkoopskosten berekend om zo aan een totale verkoopskostprijs te

komen.

Pagina 50

Tabel 6 Opbouw productiekosten biologische grondreiniging Personeel

Logistiek

Installatie

Operators 3

Cat 950 1

Vrachtwagen 8X4 1

kraan 25 ton 1

stroom € 0,12 per ton maandsalaris operator € 2.750 maand

Stroom € 17.820 per jaar

€ 185.328 per jaar

bedrijfsleider (1) € 5.500 maand

Gasolie 25 l/uur

€ 123.552 per jaar

(9uur per dag) € 1,16 per liter

R+O € 1,00 per ton

€ 172.260 per jaar

€ 150.000 per jaar onderhoud (1) € 3.300 maand

€ 74.131 per jaar

Onderhoud € 20.000 per stuk

Chemicaliën/water € 0,50 per ton

€ 60.000 per jaar

€ 75.000 per jaar

depotbeheerder (1) € 3.500 maand

€ 78.624 per jaar

Machinisten (3) € 3.300 maand

€ 222.394 per jaar

totaal aantal personeel

6

Totaal personeelskosten € 461.635

Totaal kosten logistiek € 232.260

Totaal installatiekosten € 92.820

Pagina 51

De samenstelling van de productiekosten wordt in Tabel 6 weergegeven. In deze tabel

worden kosten weergegeven die vast zijn (blauw), kosten die vast zijn binnen bepaalde

capaciteitsgrenzen (groen) en die volledig variabel zijn (rood).

In feite zijn enkel de hulpstoffen en in mindere mate het onderhoud variabele kosten. De

arbeiders voor de bediening en interne logistiek zijn vast binnen bepaalde

capaciteitsgrenzen.

Tot 50 kton per jaar kan worden behandeld door 1 operator. Tussen 50en 100 kton

per jaar zijn er 2 operators nodig en van 100 tot 150 kton zijn er 3 nodig.

2 machinisten op 3 machines kunnen de interne logistiek verzorgen voor 75 kton per

jaar. Boven de 75 kton is er een extra machinist nodig, om zo de 3 machines

continue te kunnen laten draaien.

In de volgende tabel wordt de berekende kost per ton weergeven, opgesplitst in personeel,

logistiek en installatie. Deze kost wordt weergegeven voor een productie van 25 kton tot 150

kton per jaar in stappen van 25 kton. Zoals eerder aangegeven zijn deze productiekosten

exclusief alle kosten die gepaard gaan met terreinaanleg, investering, rente of andere

financiële kosten.

Tabel 7 Kostenverdeling van de productiekosten bij biologische grondreiniging Tonnage

(kton) Totaal

personeelskosten Totaal kosten

logistiek Totaal

installatiekosten totaal kost

per ton

25

€ 338.083

€ 154.840

€ 18.490

€ 20,46

50

€ 338.083

€ 154.840

€ 31.980

€ 10,50

75

€ 399.859

€ 232.260

€ 45.470

€ 9,03

100

€ 399.859

€ 232.260

€ 58.960

€ 6,91

125

€ 461.635

€ 232.260

€ 72.450

€ 6,13

150

€ 461.635

€ 232.260

€ 85.940

€ 5,20

Pagina 52

Figuur 27 Verloop van de productiekost bij stijgende productie

In bovenstaande grafiek wordt de dalende trend van de productiekosten weergegeven. Het is

logisch dat de kost per ton daalt, aangezien bij een hoger tonnage de vaste kosten kunnen

worden verdeeld over een groter geheel.

Uit de grafiek kan afgeleid worden dat de minimale kostprijs ongeveer 5€ per ton is en dat

een normale kostprijs ongeveer 7.5€ per ton bedraagt. In geval van onderbenutting van de

capaciteit, en dus een beduidend hogere kostprijs, moet deze kostprijs beperkt worden door

een aantal vaste kosten te variabiliseren. De interne logistiek en het onderhoud kunnen

extern ingehuurd worden of personeelscontracten kunnen aangepast worden (bvb halftijds

werken of bij andere diensten binnen het bedrijf werken).

Afzet van de materialen De gereinigde materialen moeten opnieuw in de markt worden afgezet als secundaire

grondstof. Op dat moment moet er worden betaald om deze stromen af te kunnen zetten.

Afhankelijk van de kwaliteit ligt deze kostprijs rond de 4 à 9€ per ton gereinigd materiaal. Er

wordt een belangrijk bedrag gereserveerd voor de commerciële dienst die onder andere

moet zorgen voor de afzet van deze materialen. Het doel van deze commerciële dienst is om

deze afzetkost op maximaal 5€ per ton te houden over de verschillende jaren. Rekening

houdend met de inflatie moet deze kost op termijn dus kunnen dalen.

y = 19,467x-0,737

R² = 0,9861

€ -

€ 5,00

€ 10,00

€ 15,00

€ 20,00

€ 25,00

25 50 75 100 125 150

kton

Totaal kost per ton

totaal kost per ton

Macht (totaal kost per ton)

Pagina 53

Vaste kosten Verzekering en overheadkosten zijn afhankelijk van de gerealiseerde omzet, maar worden

hier als vaste kost beschouwd. Ook de huur, de commerciële dienst voor de inname en afzet

en de verzekering voor het logistiek materiaal zijn vaste kosten.

Tabel 8 Vaste kosten biologische grondreiniging

Overig (per jaar) Verzekering algemeen, product aansprakelijkheid 35 k€ Huur 80 k€ Overhead 70 k€

commerciële dienst (per jaar) Kostprijs 250 k€

verzekering logistiek (per jaar) kostprijs 15 k€

Totaal 450 k€ Afschrijving, rente en bedrijfsvoorheffing Uit het financieel model in bijlage 2 en 3 blijkt dat deze kosten over de looptijd van het

project gemiddeld 915k€ per jaar bedragen.

Tabel 9 Afschrijving, rente en bedrijfsvoorheffing als kostencomponent biologische reiniging

Gemiddelde kost per jaar

afschrijving 200 k€

rente 95 k€

Bedrijfsvoorheffing 620 k€

Totaal 915 k€

De combinatie van alle bovenstaande kosten resulteren in een kostprijs binnen de

verschillende genoemde capaciteitsgrenzen. De resultaten van deze berekening worden in

Tabel 10 weergegeven.

Pagina 54

Tabel 10 Totaal kostprijs biologische grondreiniging

Tonnage (kton)

totaal kost per

ton

Afzet gereinigde materialen

Vaste kosten

Afschrijving, rente en Vpb

Totaal

25 € 20,46 € 5,00 €18,00 €36,6 €80,06

50 € 10,50 € 5,00 €9,00 €18,40 €42,90

75 € 9,03 € 5,00 €6,00 €12,20 €32,23

100 €6,91 € 5,00 €4,50 €9,15 €25,56

125 €6,13 € 5,00 €3,60 €7,32 €22,05

150 €5,20 € 5,00 €3,00 €6,10 €19,30

6.1.2 Kostprijsberekening fysico-chemische grondreiniging Hieronder wordt de kostprijsberekening uitgevoerd voor de fysico-chemische grondreiniging.

Zoals bij de biologische grondreiniging wordt eerst de productiekost berekend aan de hand

van de verschillende kostenfactoren. Verder worden ook nog de overige beheerskosten, de

kosten voor de afzet van de gereinigde materialen en de verkoopskosten berekend om zo tot

een totale verkoopskostprijs te komen.

In de volgende tabel worden de kosten opgesplitst in personeel, logistiek en installatie. Ze

zijn berekend voor een productie van 150kton per jaar, exclusief alle kosten die gepaard

gaan met terreinaanleg, investering, rente of andere financiële kosten. Ze worden opgesplitst

in kosten die vast zijn (blauw), kosten die vast zijn binnen bepaalde capaciteitsgrenzen

(groen) en kosten die volledig variabel zijn (rood).

Pagina 55

Tabel 11 Opbouw productiekosten fysico-chemische grondreiniging Operators 7

Cat 950 1

Vrachtwagen 8X4 1

kraan 25 ton 1

Stroom € 50.688 per jaar

maandsalaris operator € 2.750 maand

Gasolie 25 l/uur

€ 0,38 per ton

Jaarkosten operators € 432.432 per jaar

(9uur per dag) € 1,16 per liter

€ 172.260 per jaar

R+O € 2,50 per ton

Bedrijfsleider € 5.500 maand

€ 330.000 per jaar

€ 123.552 per jaar

Chemicalien/water € 2,00 per ton

Onderhoud € 3.300 maand

€ 264.000 per jaar

€ 74.131 per jaar

Onderhoud € 20.000 per stuk

€ 60.000 per jaar

Depotbeheerder € 3.500 maand

€ 78.624 per jaar

Machinisten € 3.300 maand

€ 222.394 per jaar

totaal aantal personeel

10

Totaal personeelskosten € 708.739

Totaal kosten logistiek € 232.260

Totaal installatiekosten € 644.688

Pagina 56

De totale kost per ton werd bepaald voor een productie van 22 kton tot 132 kton in stappen

van 22 kton. De resultaten hiervan worden in onderstaande tabel weergegeven.

Tabel 12 Kostenverdeling van de productiekosten bij fysico-chemische grondreiniging

Tonnage (kton)

Totaal personeelskosten

Totaal kosten logistiek

Totaal installatiekosten

totaal kost per

ton

22

399.859

154.840

107.448

€ 30,10

44 €

461.635

154.840

214.896

€ 18,89

66 €

523.411

154.840

322.344

€ 15,16

88 €

585.187

232.260

429.792

€ 14,17

110 €

646.963

232.260

537.240

€ 12,88

132 €

708.739

232.260

644.688

€ 12,01

In de grafiek wordt de dalende trend van de productiekosten weergegeven, bij een betere

benutting van de capaciteit. Hieruit kan worden afgeleid dat de minimale kost ongeveer 12€

per ton is en dat de kosten snel stijgen bij onderbenutting van de capaciteit. Een kostprijs

van 12€ à 15€ per ton wordt nog als aanvaardbaar beschouwd, erboven stijgen de kosten

zeer snel bij verdere afname van de productie. In dat geval moeten er acties ondernomen

worden om de kostprijs te beperken door een aantal vaste kosten te variabiliseren. Ook hier

kunnen interne logistiek en onderhoud extern ingehuurd worden of personeelscontracten

aangepast worden (bvb halftijds werken of bij andere diensten binnen het bedrijf werken).

Pagina 57

Figuur 28 Verloop van de productiekost bij stijgende productie fysico-chemische reiniging

Afzet van de materialen De gereinigde materialen moeten ook weer in de markt worden afgezet als secundaire

grondstof. Op dit moment moet daarvoor worden betaald. Afhankelijk van de kwaliteit ligt de

kostprijs rond de 4 à 9€ per ton gereinigd materiaal.

Er wordt een belangrijk bedrag gereserveerd voor de commerciële dienst die onder andere

moet zorgen voor de afzet van deze materialen. Het doel van deze commerciële dienst is om

deze afzetkost op maximaal 5€ per ton te houden.

Bij het wasproces wordt ook een aanzienlijke hoeveelheid slib geproduceerd. Voor een

standaardgrond wordt gerekend op 20% slibproductie (200kg per ton gereinigd), die wordt

afgezet aan 20€ per ton. Deze kosten dienen wel geïndexeerd te worden omdat er

prijsstijgingen kunnen worden verwacht in de toekomst.

Vaste kosten Verzekering en overheadkosten zijn afhankelijk van de gerealiseerde omzet, maar worden

hier als vaste kost beschouwd. Ook de huur, de commerciële dienst voor de inname en afzet

en de verzekering voor het logistiek materiaal zijn vaste kosten die ten laste van de

grondreiniging zijn.

y = 28,354x-0,504

R² = 0,9747

€ -

€ 5,00

€ 10,00

€ 15,00

€ 20,00

€ 25,00

€ 30,00

€ 35,00

22 44 66 88 110 132

kton

Totaal kost per ton

totaal kost per ton

Macht (totaal kost per ton)

Pagina 58

Tabel 13 Vaste kosten bij fysico-chemische grondreiniging

Overig (per jaar) Verzekering algemeen, product aansprakelijkheid 46 k€

Huur 80 k€ Overhead 89 k€

commerciële dienst (per jaar) kostprijs 250 k€

verzekering logistiek en installatie (per jaar) kostprijs 35 k€

Totaal 500 k€

Afschrijving, rente en bedrijfsvoorheffing Uit het exploitatie-overzicht in bijlage 3 en 4 blijkt dat deze kosten over de looptijd van het

project gemiddeld 1065k€ per jaar bedragen.

Tabel 14 Afschrijving, rente en bedrijfsvoorheffing als kostencomponent bij fysico-chemische grondreiniging

Gemiddelde kost per jaar

afschrijving 430 k€

rente 200 k€

Bedrijfsvoorheffing 435 k€

Totaal 1065 k€

Totaal De combinatie van alle bovenstaande kosten resulteren in een kostprijs binnen de

verschillende genoemde capaciteitsgrenzen. De resultaten van deze berekening worden in

Tabel 15 weergegeven.

Pagina 59

Tabel 15 Totale kostprijs voor fysico-chemische grondreiniging

Tonnage (kton)

totaal kost per

ton

Afzet gereinigde

materialen + slib

Vaste kosten

Afschrijving, rente en Vpb Totaal

22

€ 30,10 € 5,00 + 4,00€ €22,72 €48,40 €110,22

44 € 18,89

€ 5,00 + 4,00€

€11,36 €24,20 €64,45

66 € 15,16

€ 5,00 + 4,00€

€7,50 €16,13 €49,79

88 € 14,17

€ 5,00 + 4,00€

€5,68 €12,10 €43,95

110 € 12,88

€ 5,00 + 4,00€

€4,54 €9,68 €40,10

132 € 12,01

€ 5,00 + 4,00€

€3,78 €8,07 €37,86

Pagina 60

6.2 Investeringsanalyse biologische grondreiniging Hieronder worden de twee varianten voor de investering in een centrum voor biologische

grondreiniging verder besproken. Na de toelichting en begroting van de verschillende

investeringsposten wordt er een investeringsanalyse opgemaakt voor beide varianten.

Hierop volgt de gedetailleerde bespreking van het scenario waarbij 100% van de initiële

investering wordt gefinancierd met een lening. Eenzelfde analyse wordt uitgevoerd voor de

situatie met 0% en 50% derdenfinanciering. Tenslotte volgt de algemene vergelijking van de

verschillende varianten.

6.2.1 Investeringsposten biologische grondreiniging De belangrijkste investeringsposten voor de biologische grondreiniging, zoals eerder

toegelicht in paragraaf 2.1, worden hieronder beschreven

Vergund terrein met vloeistofdichte verharding, eventueel met overkapping

Logistiek materiaal op het terrein (kraan, dumper, wiellader)

Kantoorgebouwen

Waterzuivering voor het afvalwater

Overige vaste kosten zijn

Commerciële dienst

Verzekeringen (productaansprakelijkheid en logistiek)

Overhead

Terrein De investering wordt bekeken voor een looptijd van 10 jaar, die kan worden verlengd. Er

wordt gerekend met de kosten voor een huur of een concessieovereenkomst à rato van

4€/m². Voor de berekening van de kostprijs maakt het weinig verschil of het terrein gehuurd

of gekocht word, maar de initiële financieringsbehoefte is behoorlijk kleiner in geval van huur.

Oppervlakte Bij biologische reiniging is de beschikbare oppervlakte de beperkende factor voor de

capaciteit. Een grondreinigingscentrum van gemiddelde grootte heeft een oppervlakte van

1,5 tot 3ha. Uitgaande van een terrein van 20.000m² komen we tot een volgende berekening:

Pagina 61

Tabel 16 Capaciteitsberekening biologische grondreiniging Oppervlakte terrein 20.000m²

Beschikbare oppervlakte (totaal minus

waterzuivering, kantoor, taluds,…)

2/3 van 20.000m² = 13500m²

Hoogte biobedden 2m

Totaal stockage 27.000m³

Dichtheid grond 1.7 ton/m³

Totaal stockage 45900 ton

Doorlooptijd 12 à 20 weken (gemiddeld 16 weken)

Maximale capaciteit 150.000 ton

De investeringen voor de aanleg van het terrein, volledig vloeistofdicht en inclusief

waterbehandeling voor het regenwater bedragen voor een terrein van 20.000m² gemiddeld

75€/m². Hierin zijn ook alle kosten inbegrepen voor de kantoren, weegbrug,… . Dit zijn dus

de kosten voor een volledige operationele site, zonder de behandelingsinstallatie.

Installatie De kosten voor de behandelingsinstallatie bij de biologische grondreiniging zijn minimaal,

aangezien de reiniging vooral plaatsvindt door stimulering van de biologische activiteit. Enkel

een luchtonttrekking en een bevochtiginsinstallatie zijn noodzakelijk.

De kosten voor deze installaties worden geraamd op 200.000€ voor een site waar 150.000

ton per jaar kan worden verwerkt.

Logistiek Voor de grondreiniging wordt minimaal gebruik gemaakt van een kraan, een wiellader en een

transportmiddel. Deze logistieke middelen worden geïnvesteerd à rato van 165.000€ per

stuk. De gerealiseerde kasstromen binnen het project financieren de vervanging van de

logistieke middelen na 5 jaar.

Commerciële dienst De commerciële dienst wordt beschouwd als een vaste indirecte kost. Deze dienst is

verantwoordelijk voor de aanvoer en afvoer van de gronden en bestaat uit 2 personen in

buitendienst en een administratief bediende.

Pagina 62

Overig De overige kosten zijn

de overhead kosten voor het beheer van de nieuwe organisatie, gebaseerd op een

kostenpercentage van 2% op een gemiddelde bezetting van de installatie van 80%

over 10 jaar.

De algemene verzekeringskosten, inclusief productaansprakelijkheid, gebaseerd op

een kostenpercentage van 1% op een gemiddelde bezetting van de installatie van

80% over 10 jaar.

De verzekering voor het logistieke materiaal à rato van 5000€ per jaar per

transportmiddel.

Er wordt ook nog rekening gehouden met de kost voor het verwijderen van de

installatie op einde levensduur (10 jaar).

Samenvatting In onderstaande tabel wordt het overzicht weergegeven van de verschillende kosten voor de

biologische grondreiniging. Deze worden verder gebruikt om de investeringsanalyse te

kunnen uitvoeren. De variabele kosten worden berekend in de vorige paragraaf van dit

document.

Tabel 17 Kostenoverzicht van de biologische grondreiniging

vloeistofdichte vloer oppervlakte 20000 m² kostprijs 75 €/m² Totaal 1500 k€

installatie kostprijs 200 k€

logistiek kostprijs 495 k€

Overig (per jaar)

Verzekering algemeen, product aansprakelijkheid 35 k€ Huur 80 k€ Overhead 70 k€

commerciële dienst (per jaar) Kostprijs 250 k€

verzekering logistiek (per jaar) kostprijs 15 k€

Amoveren installatie na 10 jaar

kostprijs 25 k€ Vernieuwing logistiek na 5 jaar

Kostprijs (te indexeren) 495 k€

Pagina 63

6.2.2 Financiële kentallen biologische grondreiniging Biologische variant 1 : Investering volledig op t=0 De financieringsgegevens worden weergegeven in Tabel 18. Het terrein, de logistiek en de

installatie worden onmiddellijk geïnvesteerd en volledig met een lening gefinancierd. De

vernieuwing van het logistieke materiaal na 5 jaar wordt altijd volledig vanuit het project

gefinancierd.

Tabel 18 Financieringsgegevens Variant 1 Biologisch

Omschrijving financiering bedrag derden

financiering Toelichting

Aanleg terrein lening 100% 1.500 vloeistofdichte vloer 2ha op

t=0 Aanleg terrein negatieve voorraad 0% -

installatie lening 100% 200 installatie op t=0 installatie negatieve voorraad 0% - logistiek lening 100% 495 - 3 stuks á 165k per stuk

Totale investering op T = 0 2.195 2.195

Voor de volledige opbouw van de lening, afschrijvingen, exploitatie, kasstromen en balans

wordt verwezen naar de bijlage 2. In Figuur 29 wordt het verloop van het nettoresultaat, EBIT

en EBITDA weergegeven binnen het project.

Het verloop van de enkelvoudige en cumulatieve cashflow van het project, in geval van

volledige financiering door middel van een lening, , wordt weergegeven in Figuur 30.

De daling van de rendementen en de cashflow in 2018-2019 zijn te wijten aan de

vernieuwing van het logistieke park, gecombineerd met een daling in de aanvoer van grond

in die jaren.

Pagina 64

Figuur 29 EBIT, EBITDA, Nettoresultaat; Biologische reiniging, 100% derdenfinanciering, volledige investering op t=0

Figuur 30 Enkelvoudige en cumulatieve cash-flow na belasting; Biologische reiniging, 100% derdenfinanciering, volledige investering op t=0

-500

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

k€

Rendementen in EUR

Netto resultaat

EBIT DA

EBIT

-2.000

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

k€

Vrije cashflow na belasting

Cumulatieve cashflow

Enkelvoudige cashflow

Pagina 65

Biologische variant 2 : Investering gespreid en met negatieve voorraad In dit model wordt op t=0 enkel de investering voor de vloer gemaakt, zodat de grond

geaccepteerd kunnen worden. Met de opbrengst van deze grond wordt dan de installatie

gefinancierd.

Tabel 19 Financieringsgegevens Variant 2 Biologisch

Omschrijving financiering bedrag derden financiering Toelichting

Aanleg vloeistofdichte vloer lening 100% 1.500 vloeistofdichte vloer 2ha op

t=0

Aanleg vloeistofdichte vloer eigen inbreng 0% - installatie lening 0% - installatie negatieve

voorraad 100% 200 installatie op t=3

logistiek lening 0% - -

negatieve voorraad 100% 495 3 stuks á 165k per stuk t=3

Totale investering 2.195 1.500

In onderstaande grafieken worden de financiële kerncijfers op projectniveau weergegeven

voor de variant met uitgestelde investering en het scenario met 100% derdenfinanciering.

Voor de volledige opbouw van de lening, afschrijvingen, exploitatie, kasstromen en balans

wordt verwezen naar de bijlage 3. In Figuur 31 wordt het verloop van het nettoresultaat, EBIT

en EBITDA weergegeven binnen het project.

Het verloop van de enkelvoudige en cumulatieve cashflow van het project, in geval van

volledige financiering door middel van een lening,, wordt weergegeven in Figuur 32.

De daling van de rendementen en de cashflow in 2018-2019 zijn te wijten aan de

vernieuwing van het logistieke park, gecombineerd met een daling in de aanvoer van

gronden in die jaren.

Pagina 66

Figuur 31 EBIT, EBITDA, Nettoresultaat; Biologische reiniging, 100% derdenfinanciering, investering met negatieve voorraad

Figuur 32 Enkelvoudige en cumulatieve cashflow na belasting; Biologische reiniging, 100% derdenfinanciering, investering met negatieve voorraad

-1.000

-500

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

Rendementen in EUR

Netto resultaat

EBIT DA

EBIT

-2.000

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

14.000

16.000

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

Vrije cashflow na belasting

Cumulatieve cashflow

Enkelvoudige cashflow

Pagina 67

6.3 Investeringsanalyse Fysico-chemische grondreiniging Hieronder wordt eenzelfde analyse gemaakt voor de twee varianten inzake investering in

een centrum voor fysico-chemische grondreiniging. Eerst worden de verschillende

investeringskosten toegelicht en begroot. Vervolgens wordt er een investeringsanalyse

opgemaakt voor beide varianten. Tenslotte volgt een gedetailleerde bespreking voor het

scenario waarbij 100% van de initiële investering wordt gefinancierd met een lening.

Eenzelfde analyse wordt uitgevoerd voor de situatie met 0% en 50% derdenfinanciering. De

resultaten hiervan zijn opgenomen in de algemene vergelijking van de verschillende

varianten.

6.3.1 Investeringsposten Fysico-chemische reiniging De investeringen zijn in grote lijnen gelijk aan deze voor een biologische grondreiniging.

Enkel de investering in de installatie is aanzienlijk hoger. Zoals bij de biologische

grondreiniging wordt rekening gehouden met volgende noodzakelijke voorzieningen:

Vergund terrein met vloeistofdichte verharding, eventueel met overkapping

Logistiek materiaal op het terrein (kraan, dumper, wiellader)

Kantoorgebouwen

Waterzuivering voor het afvalwater + waterbekken

Overige vaste kosten zijn:

Commerciële dienst

Verzekeringen (productaansprakelijkheid en logistiek)

Overhead Terrein De investering wordt bekeken voor een looptijd van 10 jaar, die kan worden verlengd. Er

wordt gerekend met de kosten voor een huur of een concessieovereenkomst à rato van

4€/m². Voor de berekening van de kostprijs maakt het weinig verschil of het terrein gehuurd

of gekocht wordt, maar de financieringsbehoefte is behoorlijk kleiner in geval van huur.

Oppervlakte Bij fysico-chemische reiniging is de capaciteit van de grondreinigingsinstallatie de

beperkende factor. Voor een goede logistieke verdeling over het terrein is een minimale

oppervlakte nodig van 1.5 à 2ha. Om een éénduidige vergelijking te kunnen maken met de

biologische grondreiniging wordt de berekening verder gemaakt voor een terrein van

20.000m². De capaciteit wordt als volgt berekend :

Pagina 68

Tabel 20 capaciteitsberekening fysico-chemische grondreiniging Capaciteit van de installatie 75 ton per uur

Werkbare dagen 220

Aantal ploegen 1

Aantal uren per ploeg 8

Capaciteit 132000 ton

De maximale capaciteit van de installatie is afhankelijk van de te verwerken grondsoorten.

Omdat de scheiding van de fijne fractie beperkend is, kan er dus minder grond met een

groter percentage fijne fractie worden verwerkt. Het standaardpercentage fijne fractie is

bepaald op 20%.

De investeringen voor de aanleg van het terrein, volledig vloeistofdicht en inclusief

waterbehandeling voor het regenwater, kost voor een terrein van 20.000m² gemiddeld

75€/m². Hierin zijn ook alle kosten inbegrepen voor de kantoren, weegbrug,… . Dit zijn dus

de kosten voor een volledige operationele site, zonder de behandelingsinstallatie.

Installatie De kosten voor de behandelingsinstallatie bij de fysico-chemische grondreiniging zijn

aanzienlijk, en omvatten verschillende pompen, scheidingsinstallaties (cyclonen,…), een

zwaardwasser en verschillende zeven en transportbanen

De kosten voor deze installaties worden geraamd op 2.500.000€ voor een installatie die 75

ton per uur kan verwerken.

Logistiek Voor de grondreiniging wordt minimaal gebruik gemaakt van een kraan, een wiellader en een

transportmiddel. Deze logistieke middelen worden geïnvesteerd à rato van 165.000€ per

stuk. De gerealiseerde kasstromen binnen het project financieren de vervanging van de

logistieke middelen na 5 jaar.

Commerciële dienst De commerciële dienst wordt beschouwd als een vaste indirecte kost. Deze dienst is

verantwoordelijk voor de aanvoer en afvoer van de grond en bestaat uit 2 personen in

buitendienst en een administratief bediende.

Pagina 69

Overig De overige kosten zijn:

De overhead kosten voor het beheer van de nieuwe organisatie, gebaseerd op een

kostenpercentage van 2% op een gemiddelde bezetting van de installatie van 80%

over 10 jaar.

De algemene verzekeringskosten, inclusief productaansprakelijkheid, gebaseerd op

een kostenpercentage van 1% op een gemiddelde bezetting van de installatie van

80% over 10 jaar.

De verzekering voor het logistieke materiaal à rato van 5000€ per jaar per

transportmiddel + de verzekering voor de installatie à rato van 1% marktwaarde van

de installatie. Deze wordt vastgelegd op 2Mio €.

Er wordt ook nog rekening gehouden met de kost voor het verwijderen van de

installatie op einde levensduur (10 jaar).

Samenvatting In onderstaande tabel wordt het overzicht weergegeven van de verschillende kosten voor de

fysico-chemische grondreiniging. Deze worden verder gebruikt om de investeringsanalyse te

kunnen uitvoeren. De variabele kosten zijn berekend in de vorige paragraaf van dit

document.

Tabel 21 kostenoverzicht voor fysico-chemische grondreiniging

vloeistofdichte vloer oppervlakte 20000 m² kostprijs 75 €/m² Totaal 1500 k€

installatie kostprijs 2500 k€

logistiek kostprijs 495 k€

Overig (per jaar)

Verzekering algemeen, product aansprakelijkheid 46 k€ Huur 80 k€ Overhead 89 k€

commerciële dienst (per jaar) kostprijs 250 k€

verzekering logistiek en installatie (per jaar) kostprijs 35 k€

Amoveren installatie na 10 jaar

kostprijs 250 k€ Vernieuwing logistiek na 5 jaar

Kostprijs (te indexeren) 495 k€

Pagina 70

6.3.2 Financiële kentallen fysico-chemische grondreiniging Hieronder worden de twee varianten voor de investering voor fysico-chemische reiniging

verder besproken, uitgegaan van een volledige financiering door middel van een lening voor

de initiële investering.

Fysico-chemisch variant 1 : Investering volledig op t=0 De financieringsgegevens worden weergegeven in Tabel 18. Het terrein, de logistiek en de

installatie worden onmiddellijk geïnvesteerd en volledig met een lening gefinancierd. De

vernieuwing van het logistieke materiaal na 5 jaar wordt altijd volledig vanuit het project

gefinancierd.

Tabel 22 Financieringsgegevens Variant 1 Fysico-chemisch

Omschrijving financiering bedrag derden

financiering. Toelichting Aanleg vloeistofdichte vloer lening 100% 1.500 vloeistofdichte vloer 2ha

Aanleg vloeistofdichte vloer eigen inbreng 0% -

installatie 75 ton/h lening 100% 2.500

installatie 75 ton/h eigen inbreng 0% -

Logistiek lening 100% 495 - 3 stuks á 165k per stuk

Logistiek eigen inbreng 0% -

Totale investering op t = 0 4.495 4.495 Voor de volledige opbouw van de lening, afschrijvingen, exploitatie, kasstromen en balans

wordt verwezen naar de bijlage 4. In Figuur 33 wordt het verloop van het nettoresultaat, EBIT

en EBITDA weergegeven binnen het project.

Het verloop van de enkelvoudige en cumulatieve cashflow van het project indien het project

volledig met een lening wordt gefinancierd, wordt weergegeven in Figuur 34.

De daling van de rendementen en de cashflow in 2018-2019 zijn te wijten aan de

vernieuwing van het logistieke park, gecombineerd met een daling in de aanvoer van

gronden in die jaren.

Pagina 71

Figuur 33 EBIT, EBITDA, Nettoresultaat; Fysico-chemische reiniging, 100% derdenfinanciering, volledige investering op t=0

Figuur 34 Enkelvoudige en cumulatieve cash-flow na belasting; Fysico-chemische reiniging, 100% derdenfinanciering, volledige investering op t=0

-1.000

-500

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000

4.500

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

k€Rendementen in EUR

Netto resultaat

EBIT DA

EBIT

-2.000

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

14.000

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

Vrije cashflow na belasting

Cumulatieve cashflow

Enkelvoudige cashflow

Pagina 72

Fysico-chemisch variant 2 : Investering gespreid en met negatieve voorraad In dit model wordt op t=0 enkel de investering voor de vloer gemaakt zodat de gronden

geaccepteerd kunnen worden. Met de opbrengst van deze gronden wordt dan de installatie

gefinancierd.

Tabel 23 Financieringsgegevens Variant 2 Fysico-chemisch

Omschrijving financiering bedrag derden

financiering Toelichting

Aanleg vloeistofdichte vloer lening 100% 1.500 vloeistofdichte vloer 2ha

Aanleg vloeistofdichte vloer eigen inbreng 0% -

installatie 75 ton/h lening 0% -

installatie 75 ton/h negatieve voorraad 100% 2.500 installatie op t=3

logistiek lening 0% - - 3 stuks á 165k per stuk negatieve voorraad 100% 495

Totale investering op T = 0 4.495 1.500 Voor de volledige opbouw van de lening, afschrijvingen, exploitatie, kasstromen en balans

wordt verwezen naar de bijlage 5. In Figuur 35 wordt het verloop van het nettoresultaat, EBIT

en EBITDA weergegeven binnen het project.

Het verloop van de enkelvoudige en cumulatieve cashflow van het project indien het project

volledig met een lening wordt gefinancierd, wordt weergegeven in Figuur 36.

De daling van de rendementen en de cashflow in 2018-2019 zijn te wijten aan de

vernieuwing van het logistieke park, gecombineerd met een daling in de aanvoer van

gronden in die jaren.

Pagina 73

Figuur 35 EBIT, EBITDA, Nettoresultaat; Fysico-chemische reiniging, 100% derdenfinanciering, investering met negatieve voorraad

Figuur 36 Enkelvoudige en cumulatieve cashflow na belasting; Fysico-chemische reiniging, 100% derdenfinanciering, investering met negatieve voorraad

-1.000

-500

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

Rendementen in EUR

Netto resultaat

EBIT DA

EBIT

-2.000

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

14.000

16.000

18.000

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

Vrije cashflow na belasting

Cumulatieve cashflowEnkelvoudige cashflow

Pagina 74

6.4 Investeringsanalyse combinatievariant In dit project worden de verschillende investeringsposten van de overige 2 reinigingen

gecombineerd. Het terrein en de logistiek blijven gelijk, maar er moet worden geïnvesteerd in

2 installaties.

Op t=0 vindt enkel de investering voor de vloer plaats zodat de gronden geaccepteerd

kunnen worden. Met de opbrengst van deze gronden wordt dan de installatie gefinancierd.

Tabel 24 Financieringsgegevens combinatievariant

Omschrijving financiering bedrag derden

financiering Toelichting

Aanleg vloeistofdichte vloer lening 100% 1.500 vloeistofdichte vloer 2ha

Aanleg vloeistofdichte vloer eigen inbreng 0% -

installatie 75 ton/h lening 0% -

installatie 75 ton/h negatieve voorraad 100% 2.700

logistiek lening 0% - -

negatieve voorraad 100% 495 3 stuks á 165k per stuk

Totale investering op t = 0 4.695 1.500 Voor de volledige opbouw van de lening, afschrijvingen, exploitatie, kasstromen en balans

wordt verwezen naar de bijlage 6. In Figuur 37 wordt het verloop van het nettoresultaat, EBIT

en EBITDA weergegeven binnen het project.

Het verloop van de enkelvoudige en cumulatieve cashflow van het project indien het project

volledig met een lening wordt gefinancierd, wordt weergegeven in Figuur 38.

De daling van de rendementen en de cashflow in 2018-2019 zijn te wijten aan de

vernieuwing van het logistieke park, gecombineerd met een daling in de aanvoer van

gronden in die jaren.

Pagina 75

Figuur 37 EBIT, EBITDA, Nettoresultaat; combinatievariant, 100% derdenfinanciering, investering met negatieve voorraad

Figuur 38 Enkelvoudige en cumulatieve cashflow na belasting; combinatievariant, 100% derdenfinanciering, investering met negatieve voorraad

-1.000

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

k€Rendementen in EUR

Netto resultaat

EBIT DA

EBIT

-5.000

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

k€

Vrije cashflow na belasting

Cumulatieve cashflow

Enkelvoudige cashflow

Pagina 76

6.5 Samenvatting In Tabel 25 wordt een samenvatting gegeven van diverse financiële kerncijfers voor de

verschillende varianten.

De eigenschappen van deze varianten worden ter verduidelijking nogmaals opgesomd :

Biologische reiniging variant 1 o Opstart biologische reiniging, volledige investering op t=0, verkoopprijs van

32€ en een cyclische bezetting met een gemiddelde van 80%.

Fysico-chemische reiniging variant 1 o Opstart fysico-chemische reiniging, volledige investering op t=0, verkoopprijs

van 53€ en een cyclische bezetting met een gemiddelde van 80%.

Biologische reiniging variant 2 o Opstart biologische reiniging, investering terrein op t=0, acceptatie gronden

start op t=1. De investering in installatie en logistiek wordt gefinancierd vanuit

de ontvangen vergoedingen in periode t=1 en t=2, de investering wordt

uitgevoerd op t=2. De verwerking start op t=3. Verkoopprijs van 32€ en een

cyclische bezetting met een gemiddelde van 80%.

Fysico-chemische reiniging variant 2 o Opstart fysico-chemische reiniging, investering terrein op t=0, acceptatie

gronden start op t=1. De investering in installatie en logistiek wordt

gefinancierd vanuit de ontvangen vergoedingen in periode t=1 en t=2, de

investering wordt uitgevoerd op t=2. De verwerking start op t=3. Verkoopprijs

van 53€ en een cyclische bezetting met een gemiddelde van 80%.

De combinatievariant o De investering van het terrein gebeurt op t=0. Vanaf t=1 worden er gronden

geaccepteerd voor zowel biologische als fysico-chemische reiniging. Met

behulp van de vergoedingen die geïnd worden voor deze gronden wordt de

investering in de biologische installatie en de installatie voor fysico-chemische

behandeling gefinancierd op t=2. De verwerking start op t=3. De verkoopprijs

is 32€ voor de biologisch te verwerken gronden en 53€ voor de fysico-

chemisch te verwerken gronden. Er wordt uitgegaan van een cyclische

bezetting met een gemiddelde van 80%. De maximale verwerkingscapaciteit

wordt bepaald door de som van 66.6% van de maximale biologische

verwerkingscapaciteit en 66.6% van de maximale fysico-chemische

verwerkingscapaciteit. In het totaal kan er dus maximaal 188 kton gereinigd

worden op de site.

Pagina 77

Voor elk van deze varianten worden de belangrijkste parameters voor de

investeringsanalyse bepaald voor 3 scenario’s. Deze scenario’s verschillen onderling in het

aandeel van een lening in de initiële investering. Zoals eerder aangegeven is er in de

uitwerking hierboven uitgegaan van een 100% derdenfinanciering voor deze investering.

Bijkomende zijn de investeringsparameters in onderstaande samenvatting bepaald voor een

0% en 50% derdenfinanciering.

De parameters die bepaald worden in deze investeringsanalyse zijn :

De totale investering.

De netto eigen middelen. Deze eigen middelen kunnen bestaan uit eigen kapitaal

voor de investering op t=0 of uit de vooruit ontvangen vergoedingen voor de

investeringen op een later tijdstip.

De totale projectcashflow na belasting.

De netto actuele waarde bij een kapitaalkost van 10%. Dit is gelijk aan de actuele

waarde van de toekomstige cash inflows verminderd met de actuele waarde van de

toekomstige cash outflows. Het project is aanvaardbaar bij een positieve netto

actuele waarde.

o (+) houdt rekening met de cashflow

o (+) houdt rekening met de timing van de cashflow

De internal rate of return (IRR). Dit is de actualisatievoet die de actuele waarde van

de cash inflows gelijkstelt aan de actuele waarde van de cash outflows. Het project is

aanvaardbaar als de IRR groter is dan het minimaal vereiste rendement.

o (+) houdt rekening met de cashflow

o (+) houdt rekening met de timing van de cashflow

o (-) gaat ervan uit dat de opbrengsten kunnen herbelegd worden tegen de IRR

o (-) houdt geen rekening met de hoogte van de investering

De profitability index. Dit is de actuele waarde van de toekomstige cash inflows

gedeeld door de actuele waarde van de toekomstige cash outflows.

o (+) houdt rekening met de cashflow

o (+) houdt rekening met de timing van de cashflow

o (-) houdt geen rekening met de hoogte van de investering en de hoogte van

de cashflow

Pagina 78

Tabel 25 Samenvattende tabel van de financiële kencijfers van de investeringen biologie biologie fysico-chemie fysico-chemie combinatievariant

investering totaal op t=0

investering met negatieve voorraad

investering totaal op t=0

investering met negatieve voorraad

investering met negatieve voorraad

verkoopprijs € 32,00 € 32,00 € 53,00 € 53,00 € 32,00 - €53,00 bezetting 80% 80% 80% 80% 66,6% biologie, 66,6% fysico

derdenfinanciering 0%

Investeringen € 2.752 € 2.787 € 5.052 € 5.087 € 5.287 Derden financiering materieel € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 netto eigen middelen € 2.752 € 2.787 € 5.052 € 5.087 € 5.287 Totale projectcashflow na belasting € 11.300 € 14.767 € 13.311 € 17.032 € 20.131 netto actuele waarde bij 10% € 6.213 € 7.321 € 7.719 € 8.079 € 9.546 internal rate of return 45% 72% 30% 70% 83% Profitability index 5,06 5,21 2,97 5,07 5,80

derdenfinanciering 50%

Investeringen € 2.752 € 2.787 € 5.052 € 5.087 € 5.287 Derden financiering materieel € 1.098 € 750 € 2.248 € 750 € 750 netto eigen middelen € 1.655 € 2.037 € 2.805 € 4.337 € 4.537 Totale projectcashflow na belasting € 10.975 € 14.545 € 12.646 € 16.810 € 19.858 netto actuele waarde bij 10% € 6.760 € 6.937 € 6.788 € 7.719 € 9.151 internal rate of return 66% 113% 42% 117% 141% Profitability index 5,82 8,59 3,52 7,58 8,59

derdenfinanciering 100%

Investeringen € 2.752 € 2.787 € 5.052 € 5.087 € 5.287 Derden financiering materieel € 2.195 € 1.500 € 4.495 € 1.500 € 1.500 netto eigen middelen € 557 € 1.287 € 557 € 3.587 € 3.787 Totale projectcashflow na belasting € 10.651 € 14.323 € 11.981 € 16.588 € 19.585 netto actuele waarde bij 10% € 6.305 € 6.577 € 5.848 € 7.359 € 8.757 internal rate of return 202% 579% 105% 901% 1079% Profitability index 24,94 34,09 10,73 17,40 18,69

Pagina 79

6.6 SWOT-analyse De analyse van de interne en externe invloedsfactoren wordt weergegeven in onderstaande

figuur. Ondanks de goede investeringsratio’s en de mogelijke verdere ontwikkelingen in de

markt, moet er wel rekening mee worden gehouden dat de risico’s volledig voor de rekening

van Ballast Nedam zijn. Een prijsdaling of een terugval in de aanvoer hebben een sterke

invloed op het financiële rendement van het project.

proactief Sterktes

Onafhankelijke investeringen Eigen opbouw van marktkennis Goede investeringsratio’s

Kansen Mogelijk ontwikkeling van bijkomende

activiteiten Hoge prijsniveaus in huidige markt

Intern Extern

Zwaktes Hoge investeringskost Geen marktkennis aanwezig Geen verdeling van de risico’s

Bedreigingen

Chauvinistische markt Opboksen tegen grote industriële

groepen Prijsdruk van de storttarieven conjunctuurgevoelig

reactief

6.7 Besluit Uit Tabel 25 blijkt dat het scenario waarbij rekening wordt gehouden met de financiering van

de installaties en het logistiek materieel door middel van de ingenomen negatieve voorraad (

investeren zonder externe financiering) altijd gunstiger is dan het scenario waarbij de

volledige investering op t=0 wordt uitgevoerd. Er kan ook uit worden afgeleid dat de

investering het meest gunstig is indien het nodige kapitaal wordt voorzien door middel van

een externe financiering.

Bij uitvoering van beide reinigingstechnieken op hetzelfde terrein, zal dit, door een hogere

bezetting van het volledige terrein, als meest gunstige variant naar voor komen. De minimale

extra investering, noodzakelijk voor de bijkomende biologische reiniging, zal ten opzichte van

de fysico-chemie variant 2 aanzienlijk betere investeringsparameters realiseren.

Hieronder worden de verschillende parameters besproken.

Netto eigen middelen De variant met de uitgestelde investering vergt meer netto eigen middelen dan de

variant met de volledige investering op t=0. Deze middelen bestaan in de varianten 1

echter volledig uit kapitaal, terwijl ze in de varianten 2 bestaan uit eigen kapitaal en

de reeds ontvangen vergoedingen. Deze laatste vormen de goedkoopste manier om

Pagina 80

het project te financieren. Wat op het eerste zicht een extra inspanning lijkt, is dus

werkelijk een stuk goedkoper.

Totale projectcashflow na belasting De totale projectcashflow bij de varianten 2 is steeds hoger dan de variant 1, maar

hierbij moet worden opgemerkt dat er 2 jaar langer gronden geaccepteerd kunnen

worden in de varianten 2. De totale projectcashflow is het grootst bij de

combinatievariant omwille van de betere benutting van de capaciteiten.

Netto actuele waarde De netto actuele waarde is hoger bij de fysico-chemische reiniging als bij de

biologische reiniging. Deze lichte stijging van de netto actuele waarde verantwoordt

echter de aanzienlijk hogere investering niet. In het geval van de combinatievariant

zorgt de hogere investering wel voor een belangrijke stijging van de netto actuele

waarde.

Internal Rate of Return De verhoudingen van de IRR van de verschillende varianten verlopen als volgt voor

ieder scenario als de investering volledig wordt uitgevoerd op t=0.

IRR fysico-chemie < IRR biologie < IRR combinatie

In het geval van de financiering met negatieve voorraad is het verloop minder

éénduidig. De IRR is hierbij wel altijd hoger dan bij de variant met de volledige

investering op t=0.

Voor de verschillende scenario’s voor de derdenfinanciering geldt voor iedere variant

IRR 0% < IRR 50% < IRR 100%

De combinatievariant met 100% externe financiering komt hierbij als meest gunstige

naar voren.

Profitability index Er is geen duidelijke lijn te trekken in de profitability index voor de verschillende

varianten. De investering door middel van negatieve voorraad realiseert wel altijd de

hoogst profitability index.

Voor de verschillende scenario’s voor de derdenfinanciering geldt voor iedere variant

PI 0% < PI 50% < PI 100%

De combinatievariant in combinatie met het scenario met de volledige externe financiering

geniet de voorkeur boven de enkelvoudige varianten. Indien deze externe financiering moet

worden verminderd, blijft het een zeer aanvaardbaar project. In het geval van een keuze voor

één enkel type van reiniging krijgt de biologische reiniging de voorkeur op de fysico-

chemische reiniging. De investering is aanzienlijk lager en overige parameters liggen in de

lijn van deze bij de fysico-chemische reiniging.

Pagina 81

7 Prijsbepaling Er zijn een aantal manieren om de verkoopprijs van een product te bepalen. Het meest

logische is te kijken naar de kostprijs en daarna de marge te bepalen die hierop moet

verdiend worden. Om te vermijden dat een deel van de mogelijke marge onbenut blijft is het

echter beter om in te schatten wat de klanten wensen te betalen. Een andere manier is de

concurrentie-analyse. Door de prijzen van de concurrenten te bestuderen, kan de positie in

de markt worden bepaald, rekening houdend met de gekozen strategie.

7.1 Kostprijs Voor de bepaling van de kostprijs is uitgegaan van een bezetting van de installatie van 65%.

Dit is een realistische en veilige aanname voor het 10-jarig gemiddelde van de

capaciteitsbenutting. Mogelijk is dit niet haalbaar in de beginjaren. Op dat moment zal de

verkoopprijs dan ook te laag liggen ten opzichte van de productiekosten.

Tabel 26 Verkoopprijs op basis van kostprijs

Kostprijs per ton Gewenste marge Verkoopprijs

Biologische reiniging 26,66€ 20% 32€

Fysico-chemische

reiniging 43.95€ 20% 52.8€

7.2 Concurrentieanalyse In Tabel 27 wordt het overzicht van de gemiddelde verkoopprijzen in Frankrijk weergeven.

Het bepalen van de verkoopprijs op basis van de gewogen gemiddelde prijs zou resulteren in

een verkoopprijs voor biologische reiniging van 50€ per ton en een verkoopprijs van 230€

per ton voor fysico-chemische reiniging. Er moet echter ook nog rekening worden gehouden

met andere factoren en eerdere bemerkingen op deze prijzen.

Biologische grondreiniging moet kunnen concurreren met de stortplaatsen voor inert

en niet-gevaarlijk afval. Bovenop de storttarieven komt nog een heffing die kan

wijzigen, maar meestal tussen de 10 à 20€ bedraagt.

Het heeft echter absoluut geen zin om met de laagste prijzen voor de stortplaats voor

inert afval te concurreren, temeer omdat deze eventueel nog vrijstellingen kunnen

krijgen voor de genoemde stortheffing. Het is wel belangrijk om substantieel onder de

prijs voor de stortplaats van niet gevaarlijk afval te blijven.

De prijzen voor het grondwassen zijn onrealistisch hoog, mogelijks omdat dit slechts

enkele zeer sterk verontreinigde gronden betrof. De reinigingstechniek van het

Pagina 82

wassen is minder efficiënt dan de thermische behandeling. Voor deze techniek is het

dus enerzijds belangrijk om een aanzienlijk prijsverschil te houden met de thermische

reiniging en anderzijds om op vergelijkbaar niveau te blijven als de stortplaats voor

niet-gevaarlijk afval.

Tabel 27 Overzicht van de gemiddelde prijs in Frankrijk in 2008 (ADEME)

Reiniging Tonnage

2008 min prijs (€/ton) max prijs (€/ton) gewogen

gemiddelde prijs

grondwasinstallatie 7800 €

25,00 €

400,00 €

230,00

stortplaats gevaarlijk afval 63800

€ 75,00

€ 195,00

€ 105,00

thermische behandeling 62600 €

70,00 €

110,00 €

75,00

stortplaats niet-gevaarlijk afval 241200

€ 40,00

€ 90,00

€ 65,00

Biologische reiniging 434000 €

45,00 €

95,00 €

50,00

stortplaats inert afval 867800 €

5,00 €

40,00 €

10,00

7.3 Conclusie Uit bovenstaande vergelijkingen blijkt dat de twee benaderingen ongeveer eenzelfde

resultaat geven. Indien de verkoopprijs vastgelegd wordt op kostprijs + marge worden deze

producten prijstechnisch goed in de markt gepositioneerd. Er wordt een haalbaar alternatief

geboden voor het storten. Dit kan eventueel in de toekomst de positie nog verbeteren, op het

moment dat de overheid de stortheffingen nog zou verhogen.

Tabel 28 Verkoopprijs grondreiniging

Verkoopprijs

Biologische reiniging 32€

Fysico-chemische

reiniging 53€

Pagina 83

8 Partnership Een andere mogelijkheid voor het opstarten van de activiteiten in Frankrijk is het aangaan

van één of meerdere joint-ventures met Franse bedrijven die reeds actief zijn in de

wegenbouw of de grondverzet markt.

8.1 Definitie Een partnership is een coöperatieve bedrijfsentiteit, gevormd door twee of meer

onafhankelijke organisaties, voor strategische doeleinden, met wederzijdse inputs, terwijl

de onafhankelijke bedrijfsentiteiten behouden blijven (Clarysse, 2009).

De samenwerking moet dus een strategisch doel hebben: het aanbieden van de

grondreinigingsactiviteiten in een opkomende markt, waarbij de kennis van Ballast Nedam

gecombineerd wordt met de positie van de partner in Frankrijk.

Om tot een succesvolle formule te komen is het van belang om een aanzienlijke mate van

integratie van de activiteiten van beide partners na te streven. De samenwerking gaat verder

dan het louter overnemen van verontreinigde grond door Ballast Nedam. Hiervoor worden de

activiteiten in Frankrijk en Nederland/België operationeel met elkaar gelinkt en worden er

gezamelijke lange termijndoelstellingen geformuleerd.

Wat de verschillende mogelijkheden op gebied van samenwerkingsverbanden (oa licenties,

gedeeltelijke overnames,…) betreft, gaat voorkeur uit naar een joint-venture (JV). Deze

samenwerking zorgt voor een snelle toegang tot de nieuwe markt en heeft weinig financiële

risico’s. De hoge risicograad van zo een samenwerking speelt eerder op het gebied van het

moeilijkheden bij hetmanagen van de samenwerking. Hier heeft Ballast Nedam echter

uitgebreide ervaring mee, zodat deze risico’s kunnen afgedekt zijn.

8.2 Proces Voor het vormen van partnerships worden verschillende stappen gevolgd, waarvan de

meeste reeds besproken werden in het kader van deze studie. Het is van belang dat beide

partners dezelfde visie hebben op de samenwerking en dat de gezamelijke strategie duidelijk

is. Indien gekozen wordt voor een joint-venture worden er geen investeringen gedaan vanuit

Ballast Nedam in een installatie in Frankrijk. Voor het gebruik van het terrein wordt een

vergoeding betaald vanuit de joint-venture naar de eigenaar van het terrein en de joint-

venture betaalt een vergoeding aan Ballast Nedam voor de overname en de verwerking van

de gronden.

Pagina 84

Organisatie strategie

De bodemsaneringsmarkt in Frankrijk is een groeimarkt met een groot potentieel.

Kennis van de markt is belangrijk om de concurrentie aan te kunnen gaan met de

bestaande actoren en grote industriële groepen.

De strategie van het partnership ligt vooral in de co-specialisatie. Er wordt synergie

gecreëerd door het samenvoegen van middelen en kennis. Ballast Nedam heeft een

goede kennis omtrent de off-site grondreiniging waarbij ze de gronden kwalitatief en

kosteneffectief kan reinigen. Het ontbreekt echter aan kennis van de Franse markt en

naamsbekendheid in deze markt. Deze kennis kan in huis worden uitgebouwd, onder

meer door het aantrekken van ervaren commerciële medewerkers met kennis van de

Franse markt en door investeringen in marketing. De ontwikkelingen kunnen echter

veel sneller verlopen als er een alliantie aan wordt gegaan met een gevestigde

waarde op de Franse markt die beschikt over deze kennis. Hierbij moet rekening

worden gehouden met de aanzienlijke oppervlakte van het land. In verschillende

regio’s zullen verschillende mensen moeten worden aangeworven, of verschillende

partnerships moeten worden gestart. Tenzij er een partner gevonden wordt die over

het volledige land actief is.

Het aangaan van het partnership is geen strategie op zich, maar moet helpen om de

strategie van de marktontwikkeling te ondersteunen en te versnellen. De partner

moet zich kunnen vinden in de vertaling van de algemene visie en missie van Ballast

Nedam in deze markt (‘het aanbieden van een duurzame oplossing en in

samenwerking met de klant deze oplossing verfijnen zodat deze voor beide partners

op de meest economische manier kan worden uitgevoerd’). De gevoerde strategie

moet uiteindelijk leiden tot het behalen van een marktaandeel van 10% in de Franse

grondreinigingsmarkt.

8.3 Partner Selectie Er wordt gezocht naar een partner die kennis heeft van de markt, maar die zelf nog geen

activiteiten heeft in de grondreiniging. Hiervoor komen onder andere bedrijven in aanmerking

in de transportsector (transport van gronden), in de grondverzetsector of in de wegenbouw.

Het doel van het partnership is om hun kennis van de markt te combineren met een

goedkope grondreiniging in België of Nederland. Gelet op opmerkingen in verband met de

locatiekeuze (zie hoofdstuk…) komen hier vooral zone 1, 2 en 3 in aanmerking. Zone 4,

waarbij een omweg gemaakt moet worden langs het Iberisch schiereiland om de Benelux te

bereiken is niet interessant.

Pagina 85

De rangschikking met de meest interessante regio’s wordt in de tabel weergegeven. Nord-

Pas-de-Calais staat eerst gerangschikt omdat deze regio, zeker met het toekomstige Seine-

Schelde project de beste verbinding geeft naar België, zowel via de waterweg als via de

snelweg.

Hierna volgt Haute-Normandie/Picardie. Hier is er wel een goede Short-sea verbinding met

België, maar afhankelijk van de ligging van de vertrekplaats moeten de gronden één of

tweemaal overgeladen worden (binnenschip - short sea - binnenschip). Ook de verbinding

via de weg en via het spoor zijn niet ideaal.

Elzas-Lotharingen heeft een behoorlijke verbinding voor het wegtransport, het nadeel bij

deze regio is dat er voor het scheepstransport een omweg moet gemaakt worden via

Nijmegen om het Albertkanaal te bereiken. Dit kan deels worden gecompenseerd door het

varen met grote schepen op de Rijn, maar deze omweg houdt evenwel een meerkost van 5

à 7 € in.

De vaarweg vanuit het Zuiden van Frankrijk, rond het Iberisch Schiereiland, kost tussen de

40 en 50€ per ton. Deze regio is dus enkel interessant voor het oprichten van een eigen

grondreinigingscentrum.

Rangschikking Zone Regio Reden

1 2 Nord-Pas-de-Calais

(+) Goede -verbinding met België via water of weg

2 1 Haute Normandie/Picardie Ten noorden van Parijs, richting Le Havre

(+) Goede waterweg-verbinding met België/Nederland

3 3 Elzas-Lotharingen

(+) Goede -verbinding met België via water of weg

4 4 Rhône-Alpes/PACA

(-) moeilijke verbinding met BENELUX, omweg rond Iberisch Schiereiland, veel administratieve procedures

Pagina 86

8.4 Analyse Drijfveren van de alliantie

proactief Sterktes

Snelle toegang tot de Franse markt Geen grote investeringen nodig Franse partner in Franse markt Het risico wordt gedeeld

Kansen Opstart in verschillende regios

tegelijk mogelijk Hefboomwerking op de bestaande

activiteiten

Intern Extern Zwaktes

Geen kennisopbouw binnen nieuwe markt

Moeilijker te managen dan eigen organisatie

Kennisoverdracht aan partner, niet meer te controleren

Bedreigingen

Afhankelijkheid Afhankelijk van exportvergunningen Protectionistische markt

reactief Sterktes en Kansen Het oprichten van een joint-venture heeft een aantal aanzienlijke voordelen.

Ballast Nedam heeft momenteel geen activiteiten in Frankrijk. Dit betekent dat er niet

voortgebouwd kan worden op een bestaand klantenbestand of een zekere

naamsbekendheid. De start van een eigen grondreinigingscentrum zou op dat vlak in de

eerste jaren onvermijdelijk heel wat tijd en geld kosten. Daarnaast zal ook het opbouwen van

marktkennis heel wat energie vragen. Als er een joint-venture kan worden opgericht met een

partner die deze marktkennis en dit klantenbestand al heeft, betekent dit een grote tijdswinst.

Daarbij komt nog dat er vanuit Ballast Nedam geen grote investeringen nodig zijn om een

joint-venture op te richten. Er kan worden gewerkt met tijdelijke opslagplaatsen, al dan niet in

eigendom van de partner, in gezamenlijk eigendom, of gehuurd van derden. Vanuit deze

locatie worden de gronden dan getransporteerd naar België om ze te verwerken aan

marginale kostprijs binnen de bestaande installatie. Het prijsverschil tussen deze marginale

kostprijs en de totale kostprijs zal dan wel moeten opwegen tegen de transportkosten.

In de Franse markt, die als zeer protectionistisch wordt beschouwd, is de samenwerking met

een van oorsprong Frans bedrijf een mogelijke belangrijke factor in het verwerven van

marktaandeel.

Door het werken met partnerships kunnen de activiteiten ook gestart worden in verschillende

regio’s en op hetzelfde moment, of in elk geval binnen een kortere termijn als de oprichting

Pagina 87

van de eigen centra. In plaats van investeringen uit te voeren om een centrum te bouwen en

de marktkennis te verzamelen op 1 locatie kunnen de samenwerkingsverbanden aangegaan

worden op 3 verschillende locaties.

Door de aanvoer van gronden vanuit Frankrijk kan de bestaande capaciteit voor de

opwerking in België optimaal benut worden. Dit opent perspectieven voor het

grondreinigingscentrum om een grotere marktspeler te worden zowel op vlak van aanvoer

als van afzet. De Franse partner kan door het uitbreiden van zijn productaanbod ook een

groei genereren in zijn bestaande activiteiten.

Gevaren en Bedreigingen Door het aangaan van een samenwerkingsverband is het mogelijk om op korte termijn

gebruik te maken van de marktkennis van de partner. Het nadeel is echter dat Ballast

Nedam zelf geen kennis vergaart over deze markt. Indien de samenwerking op een bepaald

moment spaak loopt, verdwijnt deze kennis.

Voor elke uitvoer van afval (zoals verontreinigde grond) is een toelating nodig van

Het uitvoerende land

Het land waar doorvoer plaatsvindt

Het ontvangende land

In principe gelden er vaste regels voor deze vergunningen, maar administratieve problemen

of wijzigende wetgeving kan de uitvoer tegenwerken, waardoor de samenwerking kan

worden gehinderd.

Om tot een goede samenwerking te komen moet deze kennis over het grondreinigen ook

overgedragen worden aan de partner. Daarbij is er steeds een risico dat de partner na het

aflopen van het samenwerkingsverband met behulp van deze kennis een concurrent kan

worden.

Een samenwerkingsverband is per definitie moeilijker te managen dan een eigen

subafdeling. Niet alleen moet er rekening worden gehouden met de werkwijze en

gevoeligheden van de partner, ook de controle op de activiteiten is gedeeld en dus minder

groot. Ballast Nedam heeft wel uitgebreide ervaring met joint-ventures in verschillende

Europese landen en heeft de kennis voor dit management dus in huis.

Pagina 88

8.5 Transport Op het moment dat er gewerkt wordt met partnerships, moet de grond vanaf de locatie

worden vervoerd naar de grondreinigingscentra van Ballast Nedam in België en Nederland.

Omdat transport een belangrijke kostenfactor is in deze structuur wordt hier kort de

kostenstructuur van de transportkosten besproken. Die hangen sterk af van de afstand, het

tonnage en tijd die beschikbaar is voor het transport. In Frankrijk moet ook rekening worden

gehouden met de sterke geografische variabiliteit van de transportkosten. De prijzen kunnen

met name in de regio rond Parijs 10 tot 20% hoger liggen als in de rest van Frankrijk.

In 2008 bedroeg de gemiddelde transportkost in Frankrijk voor verontreinigde gronden

0.2€/ton/km met een variabiliteit van 0.1-0.8€/ton/km.

Hieronder wordt dieper ingegaan op de verschillende transportmogelijkheden vanuit Frankrijk

naar België en op de kosten die hiermee verbonden zijn.

8.5.1 Transportmodaliteiten Verontreinigde grond is een zwaar en volumineus materiaal dat niet bederfbaar is. De

snelheid van het transport is dus geen belangrijke factor. Gezien de negatieve waarde van

het materiaal, moet er evenmin gezocht worden naar manieren om de voorraad van het

materiaal te beperken. Figuur 9 zet de belangrijkste voordelen van de verschillende

transportmodaliteiten op een rijtje.

Figuur 39 Transportmodaliteiten (Meeuwissen, 2005)

De belangrijkste transportmogelijkheden zijn:

Het spoor. Vooral voor snel en zwaar transport naar droge bestemmingen binnen

Europa.

De zeevaart (shortsea) en de binnenvaart. Deze zijn vooral geschikt voor volumineus

transport naar natte bestemmingen.

Pagina 89

Het wegtransport. voor korte- en middellange-afstandsvervoer binnen Europa en

verder.

Spoor Indien de af te voeren hoeveelheid kleiner is dan een volledige treinlading zal dit niet het

optimale transport zijn. Bijkomend dient de afvoer- en loslocatie bereikbaar te zijn per spoor

om dit transport concurrentieel te houden.

Er zijn twee mogelijkheden voor het transport per spoor (EMIS):

ACT-Systeem: op de locatie worden de containers beladen met verontreinigde grond,

deze worden naar het overslagdepot vervoerd om daar vervolgens overgeladen te

worden op de trein. Op het losdepot worden deze dan weer op een vrachtwagen

geladen om naar de verwerkingsinstallatie gebracht te worden. De container heeft

een laadvermogen van 15 ton, de trein kan netto 1200 ton per transport vervoeren.

Spoortransport in bulk: de grond wordt rechtstreeks op de trein geladen in zijlossers

met een laadvermogen van 55 ton; een treinlading heeft een maximale capaciteit van

1350 ton. Voor het laden en lossen dienen wel speciale voorzieningen, waaronder

een losbunker, te worden aangelegd.

In Figuur 10 worden de belangrijkste goederentransport-assen weergegeven in Frankrijk.

Hieruit blijkt dat het netwerk enkel in Oost-Frankrijk goed is uitgebouwd. De belangrijkste as

hierbij is Barcelona-Montpellier-Lyon-Metz. Dit is ook één van de weinige lijnen die niet over

Parijs verloopt, waar de congestie van het netwerk een probleem vormt. Ook het gebied rond

Straatsburg en Mulhouse is via deze lijn vlot bereikbaar.

Pagina 90

Figuur 40 netwerk goederentransport Frankrijk (http://montaiguvendee.fr/)

Pagina 91

Scheepstransport Scheepstransport kent een gunstige prijsstelling voor bulktransport en is veiliger en

milieuvriendelijker dan spoor- en wegtransport. Het is echter wel langzaam en

klimaatafhankelijk (diepgang van de schepen). Daarnaast is de binnenvaart ecologischer

door haar lager verbruik van brandstof:met 5 liter brandstof kan een binnenschip namelijk

een ton goederen vervoeren over een afstand van 500 km terwijl een trein daarmee slechts

333 km ver raakt, een vrachtwagen 100 km en een vliegtuig nauwelijks 6,6 km. (Serurys,

2010)

Figuur 41 Waterwegen in Frankrijk (http://www.binnenvaart.be/)

Pagina 92

In Figuur 11 worden de voornaamste waterwegen in Frankrijk weergegeven. Hierbij valt ook

weer het sterke verschil op tussen het Westen en het Oosten. Bijkomend is een nog een

barrière ter hoogte van de Franche-Comté en Bourgondie.

Er is geen goede verbinding voor grote schepen vanaf de vallei van de Saône naar de vallei

van de Maas. Scheepstransport vanaf Dijon en lager verloopt voornamelijk via Lyon en de

Rhône naar de Middellandse Zee om dan rond het Iberisch Schiereiland naar de havens in

België en Nederland te varen.

Wegtransport Frankrijk beschikt over een uitgebreid en goed onderhouden snelwegennet, aangevuld met

de zogenaamde Départementals. Dit zijn middelgrote secundaire wegen die zorgen voor een

goede bereikbaarheid van alle gebieden. Er vallen hierbij, met uitzondering van Bretange,

weinig grote verschillen op tussen de verschillende regio’s.

Figuur 42 Snelwegennetwerk in Frankrijk (http://montaiguvendee.fr/)

Pagina 93

Transportkosten Voor de vergelijking van de transportkosten worden volgende types onderscheiden:

Wegtransport : Droge bulk met trekker + oplegger

Rail : Droge bulk, geen onderscheid naar grootte van de voertuigen

Binnenvaart : Droge bulk in kleine, middel en grote schepen + duwbakken

Tonnage

Klein 401 - 650 ton

Middel 801 – 1050 ton

Groot >2050 ton

Duwbakken 9001 - 12000 ton

Figuur 43: Scheepstypes (Promotie Binnenvaart Vlaanderen, 2000)

Pagina 94

De kostprijs van de verschillende transportmodaliteiten worden hieronder weergegeven. Dit

betreft enkel de kostprijs van de gereden kilometers, exclusief het laden, lossen en eventuele

overslag.

Tabel 29 kostprijs transport per tonkm (NEA, April 2004)

Transportmiddel Kostprijs per ton per km

Wegtransport € 0,0600

Binnenvaart Klein € 0,0273

Binnenvaart Middel € 0,0209

Binnenvaart Groot € 0,0166

Binnenvaart Duwbakken € 0,0063

Spoortransport € 0,0150

De bijkomende kosten worden dan in onderstaande tabel weergegeven. Het betreft de

kosten indien een bestaande infrastructuur gebruikt kan worden.

Tabel 30 Handelingskosten bulktransport Laden 1€/ton

Overslag schepen 1.5€/ton

Overslag spoor 3 €/ton

Voor- en natransport tot 10km 1.5€/ton

lossen 1€/ton

Verder wordt een simulatie uitgevoerd voor de meest voorkomende situatie bij een

bodemsanering. De transportkosten worden berekend voor een te saneren terrein dat niet

onmiddellijk aan bevaarbaar water of aan een spoorweg gelegen is en waarbij de gronden

worden afgevoerd naar een locatie die aan bevaarbaar water maar niet aan het spoor ligt.

Pagina 95

Tabel 31 Simulatie transportkosten

Transport kost per ton*km

laden en lossen

Voor-transport

Na-transport overslag

Wegtransport € 0,0600 € 2,0 € - € - € -

Binnenvaart Klein € 0,0273 € 2,0 € 1,50 € - € 2,00

Binnenvaart Middel € 0,0209 € 2,0 € 1,50 € - € 2,00

Binnenvaart Groot € 0,0166 € 2,0 € 1,50 € - € 2,00

Binnenvaart Duwbakken € 0,0063 € 2,0 € 1,50 € - € 2,00

Spoortransport € 0,0150 € 2,0 € 1,50 € 1,50 € 3,00

Uit de simulatie blijkt dat voor korte afstanden het wegtransport de goedkoopste oplossing

blijft. Indien grote scheepstransporten mogelijk zijn met belading op korte afstand van de site

dan wordt dit concurrentieel vanaf een totale transportafstand van 60-80km. Meestal wordt

de optie van het scheepstransport slechts in overweging genomen vanaf een

transportafstand die groter is dan 100km, tenzij het vertrekpunt onmiddellijk aan bevaarbaar

water gelegen is.

Figuur 44 Simulatie transportkosten

-

5,00

10,00

15,00

20,00

25,00

0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 280 300

km

kostprijs per km transport

klein

middel

groot

duwbak

rail

weg

Pagina 96

8.6 Financiële evaluatie Tabel 32 Transportkosten per regio Zone Regio Afstand tot

Zutendaal transportmiddel Kostprijs

varen*

2 Nord-Pas-de-Calais 300 à 400 km Binnenvaart

middel

11 à 14€

1 Haute Normandie/Picardie Ten noorden van Parijs, richting Le Havre

400 km Binnenvaart

middel + short

sea

17 €

3 Elzas-Lotharingen 700 à 900 km Binnenvaart

groot of duwbak

12 à 15€

4 Rhône-Alpes/PACA

-

*In deze prijs is de tijdelijke stockage voor overslag, het varen, eventuele overslag op ander

schip en het laden en lossen inbegrepen.

In een vorige paragraaf werd de kostprijs voor de grondreiniging al bepaald. Omdat de

verwerking gebeurt in een bestaand grondreinigingscentrum waarbij de vaste kosten al

verrekend zijn in de bestaande productie, wordt de kostprijs van de extra aanvoer die kan

worden gerealiseerd vanuit Frankrijk berekend aan de hand van de variabele kosten + een

marge van 20%.

Variabele kost (83%

bezetting) + marge

Biologische grondreiniging €11,13 €13,35 Fysico-chemische grondreiniging

€ 21,88 € 26,25

Door deze prijzen te combineren met de transportprijzen vanuit de verschillende regio’s en

de vergoeding voor de partner en de werking van de joint-venture. komen we tot de volgende

totaalprijzen. Hieruit kan dadelijk besloten worden dat de verwerking in een bestaande

installatie op grote afstand niet noodzakelijk de goedkoopste oplossing biedt.

Pagina 97

Tabel 33 Kostprijsberekening Strategie Partnership Zone Regio Kostprijs

transport Vergoeding partner en JV

Totaal Biologisch

Totaal Fysico

2 Nord-Pas-de-Calais € 7 - € 10 € 5 € 25 - € 29 €38 - € 41

1 Haute Normandie/Picardie Ten noorden van Parijs, richting Le Havre

€ 13 € 5 € 31 € 47

3 Elzas-Lotharingen € 8 - € 11 € 5 € 26 - € 29 € 38 - € 41

Uit de vergelijking met de kostprijs in een nieuw te bouwen installatie blijkt duidelijk dat het

aangaan van een partnership een betere oplossing biedt voor de fysico-chemische

grondreiniging. Hiervoor zijn immers belangrijke investeringen noodzakelijk als er een nieuw

centrum wordt opgestart. Voor de biologische verwerking weegt het kostenvoordeel van de

verwerking in een bestaande installatie niet op tegen de hoge transportkosten.

Kostprijs per ton

Biologische reiniging

26,66€

Fysico-chemische reiniging

43.95€

Indien er echter rekening wordt gehouden met de verkoopprijs die werd berekend en het

gemiddelde prijsniveau in Frankrijk blijft het mogelijk om via een partnership concurrentieel

aan te bieden op de Franse markt.

Verkoopprijs

Biologische reiniging

32€

Fysico-chemische reiniging

53€

Pagina 98

9 Besluit Omwille van de vraag naar meer duurzaamheid en de eindigheid van de primaire

grondstoffen groeit de vraag naar de opwerking van verschillende afvalstoffen tot bruikbare

secundaire grondstoffen. Ballast Nedam Milieutechniek heeft reeds geruime tijd ervaring met

de verschillende opwerkingstechnieken en wenst deze activiteiten ook uit te breiden om zo

bij te dragen aan de duurzaamheidsgedachte binnen Ballast Nedam.

De productie van secundaire grondstoffen uit verontreinigde grond behoort reeds lang tot de

specialiteiten van Milieutechniek. Uit het onderzoek van de product-markt-combinatie van de

grondreiniging in België en Nederland blijkt dat een verdere groei van deze activiteiten best

gerealiseerd kunnen worden door de ontwikkeling van nieuwe, buitenlandse markten.

De Franse markt biedt, omwille van de bereikbaarheid, de omvang en het groeipotentieel,

momenteel goede kansen om een stabiele groei te verzekeren. De omvang van het land

vergt wel een duidelijke voorafgaande selectie van een aantal voorkeursregio’s. Op basis

van verschillende factoren komen er vier belangrijke groeiregio’s in aanmerking voor de

ontwikkeling, waarbij de regio Nord-pas-de-Calais de voorkeur geniet omwille van de goede

marktvooruitzichten en de uitstekende verbinding met België.

Er zijn verschillende strategieën beschikbaar om de marktontwikkeling zo voorspoedig

mogelijk te laten verlopen.

De oprichting van een eigen grondreinigingscentrum heeft uitstekende perspectieven op

financieel en operationeel vlak. Aangezien de grondreiniging een zuivere cost-market is, en

bijgevolg ook sterk conjunctuurgevoelig is, moet er voldoende aandacht worden geschonken

aan de mogelijke risico’s van de substantiële investering. Een deel van de risico’s kan

worden opgevangen door de uitbouw van een sterk commercieel apparaat in een groeimarkt.

Hiernaast behoort ook een gefaseerde opstart tot de mogelijkheden. De inname van de

afvalstof kan starten vóór de effectieve verwerking. Door middel van de op deze manier

gerealiseerde kasstromen, kan de investering in de opwerkingsinstallatie op een goedkope

manier worden gefinancierd en worden de financiële risico’s weggenomen.

Pagina 99

Een andere manier om de risico’s te beperken is het sluiten van een strategisch partnership.

Ballast Nedam uitstekende ervaringen met deze vorm van samenwerking, waarbij de kennis

en kunde van verschillende partners worden samengebracht tot een geheel dat meer

mogelijkheden biedt dan de som van de delen. Zo kan de combinatie van de productkennis

van Ballast Nedam en de marktkennis van de strategische partner een versterkend effect

hebben op het succes van de marktontwikkeling.

De uitbreiding vereist op deze manier slechts een minimum aan financiële middelen en de

bestaande financiële en operationele risico’s worden gedeeld. Op dit moment biedt de

strategie van de marktontwikkeling door middel van een partnership de beste mogelijkheden,

gecombineerd met een minimaal risicoprofiel.

Uit al het voorgaande blijkt dat het aangewezen is om op korte termijn een analyse uit te

voeren van de verwachtingen van Ballast Nedam met betrekking tot de partners in een

strategische samenwerking. Op het moment dat deze noden in kaart zijn gebracht en de

keuze voor de gewenste strategie van de alliantie is gemaakt kunnen verkennende

gesprekken opgestart worden met mogelijke partners.

Naast de uitwerking van een strategisch partnership blijft het aangewezen om de

mogelijkheden voor een zelfstandige ontwikkeling in de Franse markt te monitoren. Ook de

kansen in de overige regio’s zullen verder onderzocht moeten worden om op deze manier

ook de toekomstige groei te verzekeren.

Pagina 100

10 Bibliografie

ADEME. Sites Pollués et sols. [Online] www.ademe.fr.

BASOL. 2011. Tableaux de bord. BASOL. [Online] 08 01 2011.

http://basol.ecologie.gouv.fr/tableaux/home.htm.

BCG. 2008. Depollution des sites: Analyse stratégique de la filière de la dépollution des sites

Ministère de l’Environnement. 2008.

Clarysse, Prof. Dr. Bart. 2009. Partnerships. Strategie en Innovatie. sl : Cursus BIR, Ugent,

2009.

Domart, Quentin. 2008. Le triste tour de France des sols pollués. L'Expansion. 2008.

Ecolas. 2001. Ecolas Financiële behoefteraming m.b.t. bodemsanering. Mechelen : OVAM,

2001.

EMIS. Techniekfiche: Transport van grond. EMIS VITO. [Online]

http://www.emis.vito.be/techniekfiche/techniek-transport-van-grond.

Ernst & Young. 2011. Taux d'utilisation et couts des differentes techniques et filières de

traitement des sols et des eaux souterraines pollués en France, Données 2008. Angers

Cedex : Agence de l’Environnement et de la Maîtrise de l’Energie, 2011.

Geogenie. Landschap en ruimtegebruik. Geogenie. [Online] Uitgeverij De Boeck NV.

http://deboeck.icatt.nl/geogenie.

Goovaerts L., et al. 2007. BBT-studie voor bodemsaneringsprojecten en

grondreinigingscentra. sl : VITO, 2007.

http://montaiguvendee.fr/. [Online] http://montaiguvendee.fr/ .

http://uv7ab.free.fr/. [Online] http://uv7ab.free.fr/.

http://www.binnenvaart.be/. [Online]

http://www.binnenvaart.be/nl/waterwegen/kaart_europa.html.

IMFJ. 2004. wikipedia. [Online] 2004. http://nl.wikipedia.org/wiki/Bestand:BCG-matrix.png.

KingSturge. 2009. European Industrial Property Markets . 2009.

MEEDDTL. 2010. Essentiel sur les sites et sols pollués. [Online] 16 07 2010.

http://www.statistiques.developpement-durable.gouv.fr/lessentiel/.

—. Procédure d'autorisation. [Online] http://installationsclassees.ecologie.gouv.fr/Procedure-

d-autorisation,14900.html.

Meeuwissen, Ir. I.M.P. 2005. Multimodaal goederenvervoer:bij optimaal gebruik bespaart u

kosten. Inkoop en Uitbesteden. sl : www.factomedia.nl, 2005.

NEA. April 2004. factorkosten in het goederenvervoer. Rijswijk : NEA Transportonderzoek

en -opleiding, April 2004.

OVB. [Online] Ondernemersvereniging Bodemsaneerders.

http://www.bodemsaneerders.be/nl/.

Pagina 101

Promotie Binnenvaart Vlaanderen. 2000. Vademecum. 2000.

Serurys, Laurens. 2010. De Belemmeringen en Groeikansen van de Belgische Binnenvaart.

sl : Katholieke Universiteit Leuven, 2010.

Studiedienst UNIZO. 2005. Bodemsanering Vervuilde grond. sl : Studiedienst Unizo, 2005.

UPDS. 2010. Rapport D'activités. [Online] 24 06 2010. www.UPDS.org.

Vlaams Parlement, Hoorzitting. 2010. Hoorzitting en gedachtewisseling over de capaciteit

voor afvalverwerking in Vlaanderen. Vlaams Parlement : sn, 2010.

VMM. 2004. Milieu- en natuurrapport. sl : Vlaamse Milieumaatschappij, 2004.

www.danieltulp.nl. www.danieltulp.nl. [Online]

www.emis.vito.be. techniekfiche Concept ex-situ grondreinigingstechnieken. Website EMIS.

[Online] http://www.emis.vito.be/techniekfiche/concept-ex-situ-grondreiniging.

Overzicht van de grondreinigingscentra en stortplaatsen in Frankrijk Departement Naam Adres Activiteit Capaciteit

Alsace

67 Lingenheld

Environnement

Strasbourg

67203 Oberschaeffolsheim

Biologische Reiniging 95.000 ton/jaar

(20.000 ton gereinigd in

2006)

Thermische Reiniging 95.000 ton/jaar

(0 ton gereinigd in 2006)

Aquitaine

33

SARP Industrie

Aquitaine Pyrénées

Groupe ONYX -

VEOLIA

Boulevard de l’industrie

33530 Bassens

Fysico-chemische

reiniging

16000 ton/jaar

Thermische Reiniging 72.000 ton/jaar

33 PENA

Environnement

Chemin de la Poudrière - B.P.

11

33702 MERIGNAC

Biologische Reiniging

(geen vergunning

gevonden)

Geen data

Auvergne

Geen Data

Basse Normandie

14 SOLICENDRE /

EMTA

Lieu dit Le Mesnil - 346 Route

de Dozulé

14370 ARGENCES

Stortplaats Klasse 1

Bourgogne

21

SITA FD

Ecopôle des Grand Moulins

21 270 Drambon

Biologische Reiniging

30.000 ton/jaar

(10000 ton in 2006)

Stortplaats Klasse 1

Bretagne

Geen Data

Centre

Geen Data

Champagne-Ardenne

51 IKOS Impasse Rouge Coq

51120 Le Meix Saint Epoing

Biologische Reiniging

30.000 ton/jaar

(10.000 ton gereinigd in

2006)

Franche-Comté

51 SITA Centre Est 53, chemin des Essarts - Les

Torcols

25000 BESANCON

Stortplaats Klasse 1

Franche-Comté

27 IKOS Lieu dit Les Varennes

27 530 Pîtres

Biologische Reiniging

30.000 ton/jaar

(12.000 ton gereinigd in

2006)

27 SERAF / EMTA Chemin rural du Gal Stortplaats Klasse 1

76410 TOURVILLE-LA-

RIVIERE

76 IKOS ZI du Marais

76 340 Blangy/Bresle

Biologische Reiniging

5.000 ton/jaar

(4.000 ton gereinigd in

2006)

76 Citron SA Port Sud du Havre

Port 1341, BP 51

F-76700 ROGERVILLE

Thermische Reiniging

76 3L ZI du Joncquay

16, Chemin du Halage

76 300 Sottevile-lès-Rouen

Thermische Reiniging,

zeven, breken en

wassen

150.000 ton/jaar

(16.000 ton gereinigd in

2009)

76 SITA Route de la Chapelle –

Réanville

27950 SAINT-MARCEL

Stortplaats Klasse 1

Ile-de-France

77

SITA FD

Route de Courtry

77 270 Villeparisis

Biologische Reiniging

30.000 ton/jaar

(12.000 gereinigd ton in

2006)

Stortplaats Klasse 1

78 SARP Industries

(Veolia propreté)

451 route du Hazay

Zone portuaire de Limay-

Porcheville

78520 LIMAY

Thermische en fysico-

chemische reiniging

78 EMTA RN 190 - Issou - 78440

GARGENVILLE

91 Biogénie EUROPE Ecosite de Vert le Granc

Chemin de Braseux – BO 69

91 540 EChARCON

Biologische Reiniging

300.000 ton/jaar

(190.000 gereinigd ton

in 2006)

Languedoc-Roussillon

11 NEOBIO SYSTEME

SARL

10, avenue du Champs de

Mars

ZI de Plaisance

11 100 Narbonne

Biologische

voorbehandeling

30 SITA FD Bellegarde Lieu dit « Pichegu »

Route de Saint-Gilles

30127 Bellegarde

Stortplaats klasse 1 en

2

Biologische Reiniging

25.000 ton/jaar

(18.000 ton gereinigd in

2006)

Limousin

87 VALDI LE PALAIS Palais sur Vienne Valorisatie van

bijproducten

32.000 ton/jaar

Lorraine

54 SITA Suez Route de Moivrons

54114 Jeandelaincourt

Stortplaats klasse 1

Biologische Reiniging

60.000 ton/jaar

(10.000 ton gereinigd in

2006)

55 SITA Dectra CSRU de Laimont - Route de

Reims

55800 LAIMONT

Stortplaats klasse 1

57 Envalor (Lingenheld) RD 913

57420 LOUVIGNY

Midi-Pyrénées

31 OCCITANIS Lieu dit de Mariole

VC13

81 300 GRAULHET

Stortplaats klasse 1 30.000 ton per jaar

Biologische Reiniging

Gestart in 2006

65 GRS VALTECH Site de Bordères sur L’Echez

Nord-Pas-de-Calais

59 Baudelet Ets Baudelet

Lieu-Dit « Les prairies »59 173

Blaringhem

Biologische Reiniging

59 GRS Valtech

(VEOLIA Propreté)*

BIONOR – Route d’Harnes

62 100 Courrières

Biologische Reiniging 50.000 ton/jaar

(7500 ton gereinigd in

2006)

62 APINOR (Rammery) 42, rue Suzanne Lannoy

59 870 Rieulay

Thermische reiniging

Pays de la Loire

49 SEDA (appartient à

SITA)

Route des Sceaux

49 220 Le Lion d’Angers

Champneusse-sur-Baconne

Biologische Reiniging 20.000 ton/jaar

(10.000 ton gereinigd in

2007)

Stortplaats klasse 1

53 Séché

Environnement

Les Hêtres BP 20

53 810 Change

Biologische Reiniging 42.000 ton gereinigd in

2006

Stortplaats klasse 1

85 SOLITOP / EMTA Le Bois des blettes

85410 SAINT-CYR-DES-

GATS

Stortplaats klasse 1

Picardie

60 A et M Brezillon 8, rue des Déportés

60403 Noyon

Fysico-chemische

reiniging

60 Akzo Nobel

Chemicals

14 rue Fond Pernand

60202 Compiègne

Fysico-chemische

reiniging

Poitou-Charentes

Geen Data

Provence-Alpes-Côte d’Azur

13 ORSEM (ORTEC) Quartier Le Clos Sénéguier

CD 19

13 680 Lançon de Provence

Biologische Reiniging 15.000 ton per jaar

13 Duclos

Environnement

86 avenue du 8 mai 1945

13240 Septèmes les Vallons

Thermische reiniging Kwikverontreiniging

toegelaten

Rhône-Alpes

26 GRS Valtech –

BIOLAP

BIOPLAP

26 300 Chatuzange Le Goubet

Biologische Reiniging 12.000 ton per jaar

Veolia

environnement

69 GRS Valtech (Veolia

propreté)

112, Chemin de Mure

ZAC du Dauphiné

69 780 St Pierre de Chandieu

Thermische reiniging 80.000 ton per jaar

(75400 ton gereinigd in

2006)

Grondreiniging Frankrijk

oppervlakte 20000 m² Verzekering algemeen, product aansprakelijkheid 35 k€kostprijs 75 €/m² Huur 80 k€totaal 1500 k€ Overhead 70 k€

kostprijs 200 k€ kostprijs 250 k€

kostprijs 495 k€ kostprijs 25 k€

Basis gegevens

Doorlooptijd 10

Financiering gegevens

Omschrijving financiering bedrag derden finac. ToelichtingAanleg terrein lening 100% 1.500 vloeistofdichte vloer 2ha op t=0Aanleg terrein eigen inbreng 0% - installatie lening 100% 200 installatie op t=0installatie eigen inbreng 0% - logistiek lening 100% 495 - 3 stuks á 165k per stukinstallatie eigen inbreng 0% -

Totale investering op T = 0 2.195 2.195

Calculatie gegevens Bron bedrag

Kosten amoveren installatie 25 vernieuwing logistiek na 5 jaar 495

Inflatie per jaar (opbrengsten) 0,0%Inflatie per jaar (kosten) 2,0%

commerciele dienst 250 2 extern, 1 administratiefTotaal loonkosten 250

verzekering 15Totaal logistiek 15

Verzekering algemeen, product aansprakelijkheid 35 op basis van 1,0% van de begrote omzet bij gemiddeld 80% benuttingHuur 80 EUR 4,00 voor 20.000 m² per jaarOverhead 70 op basis van 2% van de begrote omzet bij gemiddeld 80% benutting

Totaal overig 185

Exploitatiekosten per jaar 450 totaal exploitatiekosten (alleen out of pocket kosten)

Vpb tarief 34%

Derdenfinanciering 100%

Interest % is 20jr IRS + 300bp = 6,9% 6,9%

Inbreng kapitaal 0%

verzekering logistiek

vloeistofdichte vloer

installatie

logistiek

Toelichting

Personeel en vaste exploitatiekosten

overig

commerciële dienst

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar restwaardeInvesteringen in afschrijvingstermijnen basis 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

Investeringen machines en diverse 200 0 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 0 0Afschrijvingstermijn 10

investering logistiek 2014 495 0 99 99 99 99 99 0 0 0 0 0 0 0Afschrijvingstermijn 5

investering logistiek 2019 557 0 0 0 0 0 0 111 111 111 111 111 0 0Afschrijvingstermijn 5

Investering vloer 1.500 0 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 0 75020

Totaal 2.752 0 194 194 194 194 194 206 206 206 206 206 0 750

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Lening 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 Totaal

Lening start 2.195 2.195 1.976 1.756 1.537 1.317 1.098 878 659 439 220 0 0

Aflossing 10 jaren 0 -220 -220 -220 -220 -220 -220 -220 -220 -220 -220 0 -2.195

Lening eind 2.195 1.976 1.756 1.537 1.317 1.098 878 659 439 220 0 0 -2.195

Lening gemiddeld 2.195 2.085 1.866 1.646 1.427 1.207 988 768 549 329 110 0

Rente 151 151 136 121 106 91 76 61 45 30 15 0 984

Inflatiefactor berekeningJaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar

jaar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

inflatiefactor 1,02 1,0404 1,061208 1,082432 1,104081 1,126162 1,148686 1,171659 1,195093 1,218994 1,243374 1,268242

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar JaarExploitatie/P&L 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 Totaal

Opbrengst toerekenbaar in productie 0 1.440 3.600 4.320 4.320 4.800 2.400 2.400 5.280 4.800 4.800 0 38.160

Omzet 0 1.440 3.600 4.320 4.320 4.800 2.400 2.400 5.280 4.800 4.800 0 38.160

Kosten amoveren installatie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -30 -30variabele kosten 0 -492 -732 -760 -775 -878 -595 -607 -1.025 -951 -970 0 -7.785afzet gronden 0 -230 -585 -716 -731 -828 -422 -431 -967 -896 -914 0 -6.720afzet slib 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0vaste kosten 0 -450 -450 -450 -450 -450 -450 -450 -450 -450 -450 0 -4.500EBIT(DA) 0 269 1.833 2.394 2.364 2.644 932 912 2.838 2.503 2.466 -30 -19.036

Afschrijving 0 -194 -194 -194 -194 -194 -206 -206 -206 -206 -206 0 -2.002

EBIT 0 75 1.639 2.200 2.170 2.450 726 706 2.632 2.296 2.259 -30 17.152

Rente 0,00% -151 -151 -136 -121 -106 -91 -76 -61 -45 -30 -15 0 -984

Belastbaar resultaat -151 -77 1.503 2.079 2.064 2.359 650 645 2.586 2.266 2.244 -30 16.168

Vpb 51 26 -511 -707 -702 -802 -221 -219 -879 -770 -763 10 -5.487

Resultaat na Vpb -100 -51 992 1.372 1.362 1.557 429 426 1.707 1.496 1.481 -20 10.651

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar JaarOpbrengst grondreiniging 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

benutting capaciteit 0% 30% 75% 90% 90% 100% 50% 50% 110% 100% 100% 0% 80%

tonnage aanvoer (ton) 150.000 0 45.000 112.500 135.000 135.000 150.000 75.000 75.000 165.000 150.000 150.000 0 1.192.500opbrengst aanvoer (k€) 32 0 1.440 3.600 4.320 4.320 4.800 2.400 2.400 5.280 4.800 4.800 0 38.160

Opname in cashflow 0 1.440 3.600 4.320 4.320 4.800 2.400 2.400 5.280 4.800 4.800 0 38.160

Opname in P&L 0 1.440 3.600 4.320 4.320 4.800 2.400 2.400 5.280 4.800 4.800 0 38.160

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar JaarKasstromen Basis 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 Totaal

Investeringen -2.195 -2.195 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 750 -1.445vernieuwing logistiek park 2018 met indexatie -495 0 0 0 0 0 -557 0 0 0 0 0 -557Amoveren installatie (met indexatie) -30 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -30 -30Inbreng kapitaal 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Cashflow stichtingskosten -2.195 0 0 0 0 -557 0 0 0 0 0 720 -2.033

Derdenfinanciering 2.195 2.195 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2.195Aflossing 0 -220 -220 -220 -220 -220 -220 -220 -220 -220 -220 0 -2.195Rente derden -151 -151 -136 -121 -106 -91 -76 -61 -45 -30 -15 0 -984

Cashflow lening 2.044 -371 -356 -341 -326 -310 -295 -280 -265 -250 -235 0 -984

Cash in gronden 0 1.440 3.600 4.320 4.320 4.800 2.400 2.400 5.280 4.800 4.800 0 38.160Exploitatiekosten 0 -1.171 -1.767 -1.926 -1.956 -2.156 -1.468 -1.488 -2.442 -2.297 -2.334 0 -19.005Cashflow exploitatie 0 269 1.833 2.394 2.364 2.644 932 912 2.838 2.503 2.466 0 19.155

Vpb 51 26 -511 -707 -702 -802 -221 -219 -879 -770 -763 10 -5.487Compensabal verlies -51 -26 77 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0Cashflow vennootschaps belasting 0 0 -434 -707 -702 -802 -221 -219 -879 -770 -763 10 -5.487

Totaal kasstroom enkelvoudig na belasting -151 -102 1.043 1.346 1.337 974 416 413 1.694 1.483 1.468 730 10.651

Totaal kasstroom cumulatief na belasting -151 -253 790 2.137 3.474 4.447 4.863 5.276 6.970 8.453 9.921 10.651

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar JaarBalans per einde jaar: 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 Totaal

Materiele vaste activa 2.195 2.001 1.807 1.613 1.419 1.782 1.576 1.369 1.163 956 750 0

Vooruit ontvangen vergoedingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0Geactiveerde VPB 51 77 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0Werkkapitaal 51 77 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Werkzaam vermogen 2.246 2.078 1.807 1.613 1.419 1.782 1.576 1.369 1.163 956 750 0

Reserves 0 -100 -150 841 2.213 3.576 5.132 5.561 5.987 7.694 9.190 10.671Resultaat boekjaar -100 -51 992 1.372 1.362 1.557 429 426 1.707 1.496 1.481 -20Achtergestelde lening 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0Eigen vermogen -100 -150 841 2.213 3.576 5.132 5.561 5.987 7.694 9.190 10.671 10.651

Financiering derden 2.195 1.976 1.756 1.537 1.317 1.098 878 659 439 220 0 0

Liquide middelen (-/- is positief) 151 253 -790 -2.137 -3.474 -4.447 -4.863 -5.276 -6.970 -8.453 -9.921 -10.651

Financierings vermogen 2.246 2.078 1.807 1.613 1.419 1.782 1.576 1.369 1.163 956 750 0

Samenvatting

Rendementsontwikkeling in % 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

EBIT in % van de omzet 5% 46% 51% 50% 51% 30% 29% 50% 48% 47%

Netto resultaat in % van de omzet -4% 28% 32% 32% 32% 18% 18% 32% 31% 31%

Capital Employed rendement 4% 91% 136% 153% 137% 46% 52% 226% 240% 301%

Rendements ontwikkeling per jaar 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

Omzet 0 1.440 3.600 4.320 4.320 4.800 2.400 2.400 5.280 4.800 4.800 0

EBIT DA 0 269 1.833 2.394 2.364 2.644 932 912 2.838 2.503 2.466 -30

EBIT 0 75 1.639 2.200 2.170 2.450 726 706 2.632 2.296 2.259 -30

Netto resultaat -100 -51 992 1.372 1.362 1.557 429 426 1.707 1.496 1.481 -20

Capital Employed 2.246 2.078 1.807 1.613 1.419 1.782 1.576 1.369 1.163 956 750 0

-500

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

k€

Rendementen in EUR

Netto resultaat

EBIT DA

EBIT

Cashflow ontwikkeling per jaar 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

Enkelvoudige cashflow -151 -102 1.043 1.346 1.337 974 416 413 1.694 1.483 1.468 730Cumulatieve cashflow -151 -253 790 2.137 3.474 4.447 4.863 5.276 6.970 8.453 9.921 10.651

-2.000

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

k€

Vrije cashflow na belasting

Cumulatieve cashflow

Enkelvoudige cashflow

Kengetallen project Contract

inname prijs verwerking 32,00

Investeringen 2.752

Derden financiering materieel 2.195

Netto eigen middelen 557 achtergestelde lening/project

Totale projectcashflow na belasting 10.651

Netto contante waarde bij 5% 7.389

Netto contante waarde bij 10% 5.305

Netto contante waarde bij 15% 3.924

Rendement bedrijfsniveau2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

inbreng kapitaal 0 0projectcashflow -151 -102 1043 1346 1337 974 416 413 1694 1483 1468 730totale cashflow -151 -102 1043 1346 1337 974 416 413 1694 1483 1468 730cash in 0 0 1043 1346 1337 974 416 413 1694 1483 1468 730cash out -151 -102 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

IRR 202%

NHW cash out € 222NHW cash in € 5.526

PI 24,944027

Grondreiniging FrankrijkIn EUR * 1.000

oppervlakte 20000 m² Verzekering algemeen, product aansprakelijkheid 35 k€kostprijs 75 €/m² Huur 80 k€totaal 1500 k€ Overhead 70 k€

kostprijs 200 k€ kostprijs 250 k€

kostprijs 495 k€ kostprijs 15 k€

Basis gegevens

Doorlooptijd 10

Financiering gegevens

Omschrijving financiering bedrag derden finac. ToelichtingAanleg vloeistofdichte vloer lening 100% 1.500 vloeistofdichte vloer 1haAanleg vloeistofdichte vloer eigen inbreng 0% - vloeistofdichte vloer 1hainstallatie lening 0% - 1ste deel installatieinstallatie negatieve voorraad 100% 200 uitbreiding installatielogistiek lening 0% - - 4 stuks á 165k per stuk

negatieve voorraad 100% 495

Totale investering op T = 0 2.195 1.500

Calculatie gegevens Bron bedrag

Kosten amoveren installatie 25 vernieuwing logistiek 495

Inflatie per jaar (opbrengsten) 0,0%Inflatie per jaar (kosten) 2,0%

commerciele dienst 250 2 extern, 1 administratiefTotaal loonkosten 250

verzekering logistiek en installatie 15 schattingTotaal logistiek 15

Verzekering algemeen, product aansprakelijkheid 35 schatting op basis van 1,0% van de begrote omzet bij gemiddeld 80% benuttingHuur 80 EUR 4,00 voor 20.000 m² per jaarOverhead 70 op basis van 2% van de begrote omzet bij gemiddeld 80% benutting

Totaal overig 185

Exploitatiekosten per jaar 450 totaal exploitatiekosten (alleen out of pocket kosten)

Vpb tarief 34%

Derdenfinanciering 100%

Interest % is 20jr IRS + 300bp = 6,9% 6,9%

Inbreng kapitaal 0%

vloeistofdichte vloer

installatie

logistiek

Toelichting

Personeel en vaste exploitatiekosten

overig

commerciële dienst

verzekering logistiek

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar restwaarde

Investeringen in afschrijvingstermijnen basis 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

Investeringen machines en diverse 200 0 0 0 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 0 0Afschrijvingstermijn 10

investering logistiek 2014 495 0 0 0 99 99 99 99 99 0 0 0 0 0 0 0Afschrijvingstermijn 5

investering logistiek 2019 592 0 0 0 0 0 0 0 0 118 118 118 118 109 0 9Afschrijvingstermijn 5

Investering vloer 1.500 0 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 0 60020

Totaal 2.787 0 75 75 194 194 194 194 194 213 213 213 213 204 0 609

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar

Lening 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Totaal

Lening start 1.500 1.500 1.350 1.200 1.050 900 750 600 450 300 150 0 0 0 0

Aflossing 10 jaren 0 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 0 0 0 -1.500

Lening eind 1.500 1.350 1.200 1.050 900 750 600 450 300 150 0 0 0 0 -1.500

Lening gemiddeld 1.500 1.425 1.275 1.125 975 825 675 525 375 225 75 0 0 0

Rente 104 104 93 83 72 62 52 41 31 21 10 0 0 0 673

Inflatiefactor berekeningJaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar

jaar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

inflatiefactor 1,02 1,0404 1,061208 1,08243216 1,104080803 1,12616242 1,14868567 1,171659381 1,195092569 1,21899442 1,243374308 1,268241795 1,29360663 1,319479

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar

Exploitatie/P&L 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Totaal

Opbrengst toerekenbaar in productie 0 0 0 4.800 4.800 4.800 3.600 4.320 5.280 5.280 4.800 4.800 4.800 0 47.280

Omzet 0 0 0 4.800 4.800 4.800 3.600 4.320 5.280 5.280 4.800 4.800 4.800 0 47.280

Kosten amoveren installatie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -33 -33variabele kosten 0 0 0 -844 -861 -878 -792 -823 -1.025 -1.046 -970 -989 -1.009 0 -9.238afzet gronden 0 0 0 -750 -750 -750 -563 -675 -825 -825 -750 -750 -750 0 -7.388afzet slib 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0vaste kosten 0 -453 -462 -471 -480 -490 -500 -510 -520 -530 -541 -552 -563 0 -6.070EBIT(DA) 0 -453 -462 2.735 2.709 2.682 1.746 2.313 2.910 2.879 2.539 2.509 2.478 -33 -22.728

Afschrijving 0 -75 -75 -194 -194 -194 -194 -194 -213 -213 -213 -213 -204 0 -2.177

EBIT 0 -528 -537 2.541 2.515 2.488 1.552 2.119 2.696 2.666 2.326 2.296 2.274 -33 22.407

Rente 0,00% -104 -104 -93 -83 -72 -62 -52 -41 -31 -21 -10 0 0 0 -673

Belastbaar resultaat -104 -631 -630 2.458 2.442 2.426 1.500 2.077 2.665 2.645 2.316 2.296 2.274 -33 21.735

Vpb 35 215 214 -836 -830 -825 -510 -706 -906 -899 -787 -781 -773 11 -7.379

Resultaat na Vpb -68 -417 -416 1.622 1.612 1.601 990 1.371 1.759 1.746 1.528 1.515 1.501 -22 14.323

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar

Opbrengst grondreiniging 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

benutting capaciteit 0% 25% 55% 75% 100% 70% 50% 90% 110% 110% 100% 100% 100% 0% 82%

tonnage aanvoer (ton) 150.000 - 37.500 82.500 112.500 150.000 105.000 75.000 135.000 165.000 165.000 150.000 150.000 150.000 - 1.477.500tonnage reiniging 150.000 0 0 0 150.000 150.000 150.000 112.500 135.000 165.000 165.000 150.000 150.000 150.000 0 1.477.500opbrengst aanvoer (k€) 32 0 0 0 4.800 4.800 4.800 3.600 4.320 5.280 5.280 4.800 4.800 4.800 0 47.280reiniging uit vorige jaren 0 -37.500 -82.500 37.500 0 45.000 37.500 0 0 0 0 0 0 0 0

Opname in cashflow 0 1.200 2.640 3.600 4.800 3.360 2.400 4.320 5.280 5.280 4.800 4.800 4.800 0 47.280

Opname in P&L 0 0 0 4.800 4.800 4.800 3.600 4.320 5.280 5.280 4.800 4.800 4.800 0 47.280

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar

Kasstromen Basis 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Totaal

Investeringen vloer 1.500 -1.500 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 609 -891investeringen machines 695 0 0 -695 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -695vernieuwing logistiek park 2018 met indexatie -495 0 0 0 0 0 0 0 0 -592 0 0 0 0 0 -592Amoveren installatie (met indexatie) -33 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -33 -33Inbreng kapitaal 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Cashflow stichtingskosten -1.500 0 -695 0 0 0 0 0 -592 0 0 0 0 576 -2.210

Derdenfinanciering 1.500 1.500 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1.500Aflossing 0 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 0 0 0 -1.500Rente derden -104 -104 -93 -83 -72 -62 -52 -41 -31 -21 -10 0 0 0 -673

Cashflow lening 1.397 -254 -243 -233 -222 -212 -202 -191 -181 -171 -160 0 0 0 -673

Cash in gronden 0 1.200 2.640 3.600 4.800 3.360 2.400 4.320 5.280 5.280 4.800 4.800 4.800 0 47.280Exploitatiekosten 0 0 -453 -462 -2.065 -2.091 -2.118 -1.854 -2.007 -2.370 -2.401 -2.261 -2.291 -2.322 0 -22.695Cashflow exploitatie 0 747 2.178 1.535 2.709 1.242 546 2.313 2.910 2.879 2.539 2.509 2.478 0 24.585

Vpb 35 215 214 -836 -830 -825 -510 -706 -906 -899 -787 -781 -773 11 -7.379Compensabal verlies -35 -215 -214 464 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0Cashflow vennootschaps belasting 0 0 0 -372 -830 -825 -510 -706 -906 -899 -787 -781 -773 11 -7.379

Totaal kasstroom enkelvoudig na belasting -103 493 1.240 930 1.656 205 -166 1.415 1.231 1.809 1.592 1.729 1.705 588 14.323

Totaal kasstroom cumulatief na belasting -103 390 1.631 2.561 4.217 4.422 4.255 5.671 6.901 8.710 10.302 12.031 13.736 14.323

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar

Balans per einde jaar: 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Totaal

Materiele vaste activa 1.500 1.425 2.045 1.851 1.657 1.463 1.269 1.075 1.453 1.240 1.027 813 609 0

Vooruit ontvangen vergoedingen 0 -1.200 -3.840 -2.640 -2.640 -1.200 0 0 0 0 0 0 0 0Geactiveerde VPB 35 250 464 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0Werkkapitaal 35 -950 -3.376 -2.640 -2.640 -1.200 0 0 0 0 0 0 0 0

Werkzaam vermogen 1.535 475 -1.331 -789 -983 263 1.269 1.075 1.453 1.240 1.027 813 609 0

Reserves 0 -68 -485 -900 722 2.334 3.935 4.924 6.296 8.055 9.800 11.329 12.844 14.345Resultaat boekjaar -68 -417 -416 1.622 1.612 1.601 990 1.371 1.759 1.746 1.528 1.515 1.501 -22achtergestelde lening 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0Eigen vermogen -68 -485 -900 722 2.334 3.935 4.924 6.296 8.055 9.800 11.329 12.844 14.345 14.323

Financiering derden 1.500 1.350 1.200 1.050 900 750 600 450 300 150 0 0 0 0

Liquide middelen (-/- is positief) 103 -390 -1.631 -2.561 -4.217 -4.422 -4.255 -5.671 -6.901 -8.710 -10.302 -12.031 -13.736 -14.323

Financierings vermogen 1.535 475 -1.331 -789 -983 263 1.269 1.075 1.453 1.240 1.027 813 609 0

Samenvatting

Rendementsontwikkeling in % 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

EBIT in % van de omzet 53% 52% 52% 43% 49% 51% 50% 48% 48% 47%

Netto resultaat in % van de omzet 34% 34% 33% 27% 32% 33% 33% 32% 32% 31%

Capital Employed rendement 40% -322% -256% 946% 122% 197% 186% 215% 227% 282% 373%

Rendements ontwikkeling per jaar 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

Omzet 0 0 0 4.800 4.800 4.800 3.600 4.320 5.280 5.280 4.800 4.800 4.800 0

EBIT DA 0 -453 -462 2.735 2.709 2.682 1.746 2.313 2.910 2.879 2.539 2.509 2.478 -33

EBIT 0 -528 -537 2.541 2.515 2.488 1.552 2.119 2.696 2.666 2.326 2.296 2.274 -33EBIT 0 -528 -537 2.541 2.515 2.488 1.552 2.119 2.696 2.666 2.326 2.296 2.274 -33

Netto resultaat -68 -417 -416 1.622 1.612 1.601 990 1.371 1.759 1.746 1.528 1.515 1.501 -22

Capital Employed 1.535 475 -1.331 -789 -983 263 1.269 1.075 1.453 1.240 1.027 813 609 0

3.500

Rendementen in EUR

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

Rendementen in EUR

Netto resultaat

EBIT DA

-1.000

-500

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

Rendementen in EUR

Netto resultaat

EBIT DA

EBIT

-1.000

-500

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

Rendementen in EUR

Netto resultaat

EBIT DA

EBIT

Cashflow ontwikkeling per jaar 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

Enkelvoudige cashflow -103 493 1.240 930 1.656 205 -166 1.415 1.231 1.809 1.592 1.729 1.705 588Cumulatieve cashflow -103 390 1.631 2.561 4.217 4.422 4.255 5.671 6.901 8.710 10.302 12.031 13.736 14.323

10.000

12.000

14.000

16.000

Vrije cashflow na belasting

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

14.000

16.000

Vrije cashflow na belasting

Cumulatieve

cashflow

Enkelvoudige

cashflow

-2.000

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

14.000

16.000

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

Vrije cashflow na belasting

Cumulatieve

cashflow

Enkelvoudige

cashflow

Kengetallen project Contract

inname prijs verwerking 32,00

Investeringen 2.787

Derden financiering materieel 1.500

Netto eigen middelen 1.287 Gefinancierd uit project/negatieve voorraad

Totale projectcashflow na belasting 14.323

Netto contante waarde bij 5% 9.474

Netto contante waarde bij 10% 6.577

Netto contante waarde bij 15% 4.765

Rendement bedrijfsniveauRendement bedrijfsniveau2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

inbreng kapitaal 0 0projectcashflow -103 493 1240 930 1656 205 -166 1415 1231 1809 1592 1729 1705 588totale cashflow -103 493 1240 930 1656 205 -166 1415 1231 1809 1592 1729 1705 588cash in 0 493 1240 930 1656 205 0 1415 1231 1809 1592 1729 1705 588cash out -103 0 0 0 0 0 -166 0 0 0 0 0 0 0

IRR 579%IRR 579%

NHW cash out € 179NHW cash in € 6.756

PI 37,713435

Grondreiniging FrankrijkIn EUR * 1.000

oppervlakte 20000 m² Verzekering algemeen, product aansprakelijkheid 46 k€kostprijs 75 €/m² Huur 80 k€totaal 1500 k€ Overhead 89 k€

kostprijs 2500 k€ kostprijs 250 k€

kostprijs 495 k€ kostprijs 35 k€

Basis gegevens

Doorlooptijd 10

Financiering gegevens

Omschrijving financiering bedrag derden finac. ToelichtingAanleg vloeistofdichte vloer lening 100% 1.500 vloeistofdichte vloer 2haAanleg vloeistofdichte vloer eigen inbreng 0% - installatie 75 ton/h lening 100% 2.500 installatie 75 ton/h eigen inbreng 0% - logistiek lening 100% 495 - 3 stuks á 165k per stuklogistiek eigen inbreng 0% -

Totale investering op T = 0 4.495 4.495

Calculatie gegevens Bron bedrag

Kosten amoveren installatie 250 vernieuwing logistiek na 5 jaar 495

Inflatie per jaar (opbrengsten) 0,0%Inflatie per jaar (kosten) 2,0%

commerciele dienst 250 2 extern, 1 administratiefTotaal loonkosten 250

verzekering logistiek en installatie 35 schattingTotaal logistiek 35

Verzekering algemeen, product aansprakelijkheid 46 schatting op basis van 1,0% van de begrote omzet bij gemiddeld 80% benuttingHuur 80 EUR 4,00 voor 20.000 m² per jaarOverhead 89 op basis van 2% van de begrote omzet bij gemiddeld 80% benutting

Totaal overig 215

Exploitatiekosten per jaar 500 totaal exploitatiekosten (alleen out of pocket kosten)

Vpb tarief 34%

Derdenfinanciering 100%

Interest % is 20jr IRS + 300bp = 6,9% 6,9%

Inbreng kapitaal 0%

vloeistofdichte vloer

installatie

logistiek

Toelichting

Personeel en vaste exploitatiekosten

overig

commerciële dienst

verzekering logistiek

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar restwaardeInvesteringen in afschrijvingstermijnen basis 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

Investeringen machines en diverse 2.500 0 250 250 250 250 250 250 250 250 250 250 0 0Afschrijvingstermijn 10

investering logistiek 2014 495 0 99 99 99 99 99 0 0 0 0 0 0 0Afschrijvingstermijn 5

investering logistiek 2019 557 0 0 0 0 0 0 111 111 111 111 109 0 2Afschrijvingstermijn 5

Investering vloer 1.500 0 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 0 75020

Totaal 5.052 0 424 424 424 424 424 436 436 436 436 434 0 752

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Lening 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 Totaal

Lening start 4.495 4.495 4.046 3.596 3.147 2.697 2.248 1.798 1.349 899 450 0 0

Aflossing 10 jaren 0 -450 -450 -450 -450 -450 -450 -450 -450 -450 -450 0 -4.495

Lening eind 4.495 4.046 3.596 3.147 2.697 2.248 1.798 1.349 899 450 0 0 -4.495

Lening gemiddeld 4.495 4.270 3.821 3.371 2.922 2.472 2.023 1.573 1.124 674 225 0

Rente 310 310 279 248 217 186 155 124 93 62 31 0 2.016

Inflatiefactor berekeningJaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar

jaar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

inflatiefactor 1,02 1,0404 1,061208 1,082432 1,104081 1,126162 1,148686 1,171659 1,195093 1,218994 1,243374 1,268242

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar JaarExploitatie/P&L 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 Totaal

Opbrengst toerekenbaar in productie 0 1.959 3.358 6.996 6.996 7.836 5.037 2.798 6.996 6.996 6.996 0 55.968

Omzet 0 1.959 3.358 6.996 6.996 7.836 5.037 2.798 6.996 6.996 6.996 0 55.968

Kosten amoveren installatie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -311 -311variabele kosten 0 -726 -1.019 -1.716 -1.750 -2.000 -1.406 -938 -1.895 -1.932 -1.971 0 -15.354afzet gronden 0 -185 -317 -660 -660 -739 -475 -264 -660 -660 -660 0 -5.280afzet slib 0 -154 -269 -572 -583 -666 -437 -247 -631 -644 -657 0 -4.858vaste kosten 0 -520 -531 -541 -552 -563 -574 -586 -598 -609 -622 0 -5.696EBIT(DA) 0 374 1.222 3.507 3.451 3.868 2.145 763 3.213 3.150 3.087 -311 -31.499

Afschrijving 0 -424 -424 -424 -424 -424 -436 -436 -436 -436 -434 0 -4.300

EBIT 0 -50 798 3.083 3.027 3.444 1.708 327 2.776 2.714 2.653 -311 20.480

Rente 0,00% -310 -310 -279 -248 -217 -186 -155 -124 -93 -62 -31 0 -2.016

Belastbaar resultaat -310 -360 519 2.835 2.810 3.258 1.553 203 2.683 2.652 2.622 -311 18.464

Vpb 105 123 -177 -964 -955 -1.108 -528 -69 -912 -902 -891 106 -6.172

Resultaat na Vpb -205 -238 343 1.871 1.854 2.150 1.025 134 1.771 1.750 1.730 -205 11.981

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar JaarOpbrengst grondreiniging 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

benutting capaciteit 0% 28% 48% 100% 100% 112% 72% 40% 100% 100% 100% 0% 80%

tonnage aanvoer (ton) 132.000 0 36.960 63.360 132.000 132.000 147.840 95.040 52.800 132.000 132.000 132.000 0 1.056.000opbrengst aanvoer (k€) 53 0 1.959 3.358 6.996 6.996 7.836 5.037 2.798 6.996 6.996 6.996 0 55.968

Opname in cashflow 0 1.959 3.358 6.996 6.996 7.836 5.037 2.798 6.996 6.996 6.996 0 55.968

Opname in P&L 0 1.959 3.358 6.996 6.996 7.836 5.037 2.798 6.996 6.996 6.996 0 55.968

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar JaarKasstromen Basis 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 Totaal

Investeringen -4.495 -4.495 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 752 -3.743vernieuwing logistiek park 2018 met indexatie -495 0 0 0 0 0 -557 0 0 0 0 0 -557Amoveren installatie (met indexatie) -311 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -311 -311Inbreng kapitaal 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Cashflow stichtingskosten -4.495 0 0 0 0 -557 0 0 0 0 0 442 -4.611

Derdenfinanciering 4.495 4.495 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4.495Aflossing 0 -450 -450 -450 -450 -450 -450 -450 -450 -450 -450 0 -4.495Rente derden -310 -310 -279 -248 -217 -186 -155 -124 -93 -62 -31 0 -2.016

Cashflow lening 4.185 -760 -729 -698 -667 -636 -605 -574 -543 -512 -481 0 -2.016

Cash in gronden 0 1.959 3.358 6.996 6.996 7.836 5.037 2.798 6.996 6.996 6.996 0 55.968Exploitatiekosten 0 0 -1.585 -2.136 -3.489 -3.545 -3.968 -2.892 -2.035 -3.783 -3.846 -3.909 0 -31.188Cashflow exploitatie 0 374 1.222 3.507 3.451 3.868 2.145 763 3.213 3.150 3.087 0 24.780

Vpb 105 123 -177 -964 -955 -1.108 -528 -69 -912 -902 -891 106 -6.172Compensabal verlies -105 -123 177 51 0 0 0 0 0 0 0 0 0Cashflow vennootschaps belasting 0 0 0 -913 -955 -1.108 -528 -69 -912 -902 -891 106 -6.172

Totaal kasstroom enkelvoudig na belasting -310 -386 494 1.897 1.829 1.567 1.012 121 1.758 1.737 1.715 547 11.981

Totaal kasstroom cumulatief na belasting -310 -696 -202 1.695 3.524 5.091 6.103 6.224 7.982 9.719 11.434 11.981

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar JaarBalans per einde jaar: 2.012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 Totaal

Materiele vaste activa 4.495 4.071 3.647 3.223 2.799 2.932 2.496 2.059 1.623 1.186 752 0

Vooruit ontvangen vergoedingen 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0Geactiveerde VPB 105 228 51 0 0 0 0 0 0 0 0 0Werkkapitaal 105 228 51 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Werkzaam vermogen 4.600 4.299 3.698 3.223 2.799 2.932 2.496 2.059 1.623 1.186 752 0

Reserves 0 -205 -443 -100 1.771 3.626 5.776 6.801 6.935 8.706 10.456 12.186Resultaat boekjaar -205 -238 343 1.871 1.854 2.150 1.025 134 1.771 1.750 1.730 -205Achtergestelde lening 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0Eigen vermogen -205 -443 -100 1.771 3.626 5.776 6.801 6.935 8.706 10.456 12.186 11.981

Financiering derden 4.495 4.046 3.596 3.147 2.697 2.248 1.798 1.349 899 450 0 0

Liquide middelen (-/- is positief) 310 696 202 -1.695 -3.524 -5.091 -6.103 -6.224 -7.982 -9.719 -11.434 -11.981

Financierings vermogen 4.600 4.299 3.698 3.223 2.799 2.932 2.496 2.059 1.623 1.186 752 0

Samenvatting

Rendementsontwikkeling in % 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

EBIT in % van de omzet 24% 44% 43% 44% 34% 12% 40% 39% 38%

Netto resultaat in % van de omzet 10% 27% 27% 27% 20% 5% 25% 25% 25%

Capital Employed rendement 22% 96% 108% 117% 68% 16% 171% 229% 353%

Rendements ontwikkeling per jaar 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

Omzet 0 1.959 3.358 6.996 6.996 7.836 5.037 2.798 6.996 6.996 6.996 0

EBIT DA 0 374 1.222 3.507 3.451 3.868 2.145 763 3.213 3.150 3.087 -311

EBIT 0 -50 798 3.083 3.027 3.444 1.708 327 2.776 2.714 2.653 -311

Netto resultaat -205 -238 343 1.871 1.854 2.150 1.025 134 1.771 1.750 1.730 -205

Capital Employed 4.600 4.299 3.698 3.223 2.799 2.932 2.496 2.059 1.623 1.186 752 0

-1.000

-500

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000

4.500

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

k€

Rendementen in EUR

Netto resultaat

EBIT DA

EBIT

Cashflow ontwikkeling per jaar 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

Enkelvoudige cashflow -310 -386 494 1.897 1.829 1.567 1.012 121 1.758 1.737 1.715 547Cumulatieve cashflow -310 -696 -202 1.695 3.524 5.091 6.103 6.224 7.982 9.719 11.434 11.981

-2.000

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

14.000

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

Vrije cashflow na belasting

Cumulatieve cashflow

Enkelvoudige cashflow

Kengetallen project Contract

inname prijs verwerking 53,00

Investeringen 5.052

Derden financiering materieel 4.495

Netto eigen middelen 557 Gefinancierd uit project/eigen middelen

Totale projectcashflow na belasting 11.981

Netto contante waarde bij 5% 8.252

Netto contante waarde bij 10% 5.852

Netto contante waarde bij 15% 4.255

Rendement bedrijfsniveau2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023

inbreng kapitaal 0 0projectcashflow -310 -386 494 1897 1829 1567 1012 121 1758 1737 1715 547totale cashflow -310 -386 494 1897 1829 1567 1012 121 1758 1737 1715 547cash in 0 0 494 1897 1829 1567 1012 121 1758 1737 1715 547cash out -310 -386 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

IRR 106%

NHW cash out € 601NHW cash in € 6.453

PI 10,739584

Grondreiniging FrankrijkIn EUR * 1.000

oppervlakte 20000 m² Verzekering algemeen, product aansprakelijkheid 46 k€kostprijs 75 €/m² Huur 80 k€totaal 1500 k€ Overhead 89 k€

kostprijs 2500 k€ kostprijs 250 k€

kostprijs 495 k€ kostprijs 35 k€

Basis gegevens

Doorlooptijd 10

Financiering gegevens

Omschrijving financiering bedrag derden finac. ToelichtingAanleg vloeistofdichte vloer lening 100% 1.500 vloeistofdichte vloer 2haAanleg vloeistofdichte vloer eigen inbreng 0% - installatie 75 ton/h lening 0% - installatie 75 ton/h negatieve voorraad 100% 2.500 logistiek lening 0% - - 3 stuks á 165k per stuk

negatieve voorraad 100% 495

Totale investering op T = 0 4.495 1.500

Calculatie gegevens Bron bedrag

Kosten amoveren installatie 250 vernieuwing logistiek na 5 jaar 495

Inflatie per jaar (opbrengsten) 0,0%Inflatie per jaar (kosten) 2,0%

commerciele dienst 250 2 extern, 1 administratiefTotaal loonkosten 250

verzekering logistiek en installatie 35 schattingTotaal logistiek 35

Verzekering algemeen, product aansprakelijkheid 46 schatting op basis van 1,0% van de begrote omzet bij gemiddeld 80% benuttingHuur 80 EUR 4,00 voor 20.000 m² per jaarOverhead 89 op basis van 2% van de begrote omzet bij gemiddeld 80% benutting

Totaal overig 215

Exploitatiekosten per jaar 500 totaal exploitatiekosten (alleen out of pocket kosten)

Vpb tarief 34%

Derdenfinanciering 100%

Interest % is 20jr IRS + 300bp = 6,9% 6,9%

Inbreng kapitaal 0%

vloeistofdichte vloer

installatie

logistiek

Toelichting

Personeel en vaste exploitatiekosten

overig

commerciële dienst

verzekering logistiek

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar restwaardeInvesteringen in afschrijvingstermijnen basis 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

Investeringen machines en diverse 2.500 0 0 0 250 250 250 250 250 250 250 250 250 250 0 0Afschrijvingstermijn 10

investering logistiek 2014 495 0 0 0 99 99 99 99 99 0 0 0 0 0 0 0Afschrijvingstermijn 5

investering logistiek 2019 592 0 0 0 0 0 0 0 0 118 118 118 118 109 0 9Afschrijvingstermijn 5

Investering vloer 1.500 0 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 0 60020

Totaal 5.087 0 75 75 424 424 424 424 424 443 443 443 443 434 0 609

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Lening 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Totaal

Lening start 1.500 1.500 1.350 1.200 1.050 900 750 600 450 300 150 0 0 0 0

Aflossing 10 jaren 0 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 0 0 0 -1.500

Lening eind 1.500 1.350 1.200 1.050 900 750 600 450 300 150 0 0 0 0 -1.500

Lening gemiddeld 1.500 1.425 1.275 1.125 975 825 675 525 375 225 75 0 0 0

Rente 104 104 93 83 72 62 52 41 31 21 10 0 0 0 673

Inflatiefactor berekeningJaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar

jaar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

inflatiefactor 1,02 1,0404 1,061208 1,08243216 1,104080803 1,12616242 1,14868567 1,171659381 1,195092569 1,21899442 1,243374308 1,268241795 1,29360663 1,319479

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar JaarExploitatie/P&L 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Totaal

Opbrengst toerekenbaar in productie 0 0 0 6.996 6.996 6.996 4.547 6.296 7.696 7.696 6.996 6.996 6.996 0 68.211

Omzet 0 0 0 6.996 6.996 6.996 4.547 6.296 7.696 7.696 6.996 6.996 6.996 0 68.211

Kosten amoveren installatie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -330 -330variabele kosten 0 0 0 -1.716 -1.750 -1.785 -1.397 -1.672 -2.084 -2.126 -1.971 -2.011 -2.051 0 -18.562afzet gronden 0 0 0 -660 -660 -660 -429 -594 -726 -726 -660 -660 -660 0 -6.435afzet slib 0 0 0 -572 -583 -595 -394 -557 -694 -708 -657 -670 -683 0 -6.111vaste kosten 0 -484 -493 -503 -513 -524 -534 -545 -556 -567 -578 -590 -602 0 -6.489EBIT(DA) 0 -484 -493 3.545 3.489 3.432 1.793 2.929 3.636 3.569 3.130 3.066 3.001 -330 -37.927

Afschrijving 0 -75 -75 -424 -424 -424 -424 -424 -443 -443 -443 -443 -434 0 -4.477

EBIT 0 -559 -568 3.121 3.065 3.008 1.369 2.505 3.192 3.126 2.687 2.623 2.567 -330 26.137

Rente 0,00% -104 -104 -93 -83 -72 -62 -52 -41 -31 -21 -10 0 0 0 -673

Belastbaar resultaat -104 -662 -662 3.038 2.993 2.946 1.318 2.464 3.161 3.105 2.677 2.623 2.567 -330 25.464

Vpb 35 225 225 -1.033 -1.018 -1.002 -448 -838 -1.075 -1.056 -910 -892 -873 112 -8.546

Resultaat na Vpb -68 -437 -437 2.005 1.975 1.945 870 1.626 2.086 2.049 1.767 1.731 1.694 -218 16.588

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar JaarOpbrengst grondreiniging 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

benutting capaciteit 0% 25% 55% 75% 100% 70% 40% 90% 110% 110% 100% 100% 100% 0% 81%

tonnage aanvoer (ton) 132.000 - 33.000 72.600 99.000 132.000 92.400 52.800 118.800 145.200 145.200 132.000 132.000 132.000 - 1.287.000tonnage reiniging 132.000 0 0 0 132.000 132.000 132.000 85.800 118.800 145.200 145.200 132.000 132.000 132.000 0 1.287.000opbrengst aanvoer (k€) 53 0 0 0 6.996 6.996 6.996 4.547 6.296 7.696 7.696 6.996 6.996 6.996 0 68.211reiniging uit vorige jaren 0 -33.000 -72.600 33.000 0 39.600 33.000 0 0 0 0 0 0 0 0

Opname in cashflow 0 1.749 3.848 5.247 6.996 4.897 2.798 6.296 7.696 7.696 6.996 6.996 6.996 0 68.211

Opname in P&L 0 0 0 6.996 6.996 6.996 4.547 6.296 7.696 7.696 6.996 6.996 6.996 0 68.211

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar JaarKasstromen Basis 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Totaal

Investeringen vloer -1.500 -1.500 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 609 -891investeringen machines -2.995 0 0 -2.995 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -2.995vernieuwing logistiek park 2018 met indexatie -495 0 0 0 0 0 0 0 0 -592 0 0 0 0 0 -592Amoveren installatie (met indexatie) -330 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -330 -330Inbreng kapitaal 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Cashflow stichtingskosten -1.500 0 -2.995 0 0 0 0 0 -592 0 0 0 0 279 -4.807

Derdenfinanciering 1.500 1.500 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1.500Aflossing 0 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 0 0 0 -1.500Rente derden -104 -104 -93 -83 -72 -62 -52 -41 -31 -21 -10 0 0 0 -673

Cashflow lening 1.397 -254 -243 -233 -222 -212 -202 -191 -181 -171 -160 0 0 0 -673

Cash in gronden 0 1.749 3.848 5.247 6.996 4.897 2.798 6.296 7.696 7.696 6.996 6.996 6.996 0 68.211Exploitatiekosten 0 0 -484 -493 -3.451 -3.507 -3.564 -2.754 -3.367 -4.060 -4.127 -3.866 -3.930 -3.995 0 -37.597Cashflow exploitatie 0 1.265 3.354 1.796 3.489 1.334 44 2.929 3.636 3.569 3.130 3.066 3.001 0 30.614

Vpb 35 225 225 -1.033 -1.018 -1.002 -448 -838 -1.075 -1.056 -910 -892 -873 112 -8.546Compensabal verlies -35 -225 -225 485 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0Cashflow vennootschaps belasting 0 0 0 -548 -1.018 -1.002 -448 -838 -1.075 -1.056 -910 -892 -873 112 -8.546

Totaal kasstroom enkelvoudig na belasting -104 1.012 116 1.016 2.249 120 -605 1.900 1.788 2.343 2.060 2.174 2.128 392 16.588

Totaal kasstroom cumulatief na belasting -104 908 1.024 2.040 4.289 4.409 3.804 5.704 7.492 9.835 11.894 14.069 16.197 16.588

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar JaarBalans per einde jaar: 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Totaal

Materiele vaste activa 1.500 1.425 4.345 3.921 3.497 3.073 2.649 2.225 2.373 1.930 1.487 1.043 609 0

Vooruit ontvangen vergoedingen 0 -1.749 -5.597 -3.848 -3.848 -1.749 0 0 0 0 0 0 0 0Geactiveerde VPB 35 260 485 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0Werkkapitaal 35 -1.489 -5.111 -3.848 -3.848 -1.749 0 0 0 0 0 0 0 0

Werkzaam vermogen 1.535 -64 -766 73 -351 1.324 2.649 2.225 2.373 1.930 1.487 1.043 609 0

Reserves 0 -68 -505 -942 1.063 3.039 4.983 5.853 7.479 9.565 11.615 13.381 15.112 16.806Resultaat boekjaar -68 -437 -437 2.005 1.975 1.945 870 1.626 2.086 2.049 1.767 1.731 1.694 -218achtergestelde lening 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0Eigen vermogen -68 -505 -942 1.063 3.039 4.983 5.853 7.479 9.565 11.615 13.381 15.112 16.806 16.588

Financiering derden 1.500 1.350 1.200 1.050 900 750 600 450 300 150 0 0 0 0

Liquide middelen (-/- is positief) 104 -908 -1.024 -2.040 -4.289 -4.409 -3.804 -5.704 -7.492 -9.835 -11.894 -14.069 -16.197 -16.588

Financierings vermogen 1.535 -64 -766 73 -351 1.324 2.649 2.225 2.373 1.930 1.487 1.043 609 0

Samenvatting

Rendementsontwikkeling in % 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

EBIT in % van de omzet 45% 44% 43% 30% 40% 41% 41% 38% 37% 37%

Netto resultaat in % van de omzet 29% 28% 28% 19% 26% 27% 27% 25% 25% 24%

Capital Employed rendement 74% 4264% -874% 227% 52% 113% 135% 162% 181% 251% 421%

Rendements ontwikkeling per jaar 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

Omzet 0 0 0 6.996 6.996 6.996 4.547 6.296 7.696 7.696 6.996 6.996 6.996 0

EBIT DA 0 -484 -493 3.545 3.489 3.432 1.793 2.929 3.636 3.569 3.130 3.066 3.001 -330

EBIT 0 -559 -568 3.121 3.065 3.008 1.369 2.505 3.192 3.126 2.687 2.623 2.567 -330

Netto resultaat -68 -437 -437 2.005 1.975 1.945 870 1.626 2.086 2.049 1.767 1.731 1.694 -218

Capital Employed 1.535 -64 -766 73 -351 1.324 2.649 2.225 2.373 1.930 1.487 1.043 609 0

-1.000

-500

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

Rendementen in EUR

Netto resultaat

EBIT DA

EBIT

Cashflow ontwikkeling per jaar 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

Enkelvoudige cashflow -104 1.012 116 1.016 2.249 120 -605 1.900 1.788 2.343 2.060 2.174 2.128 392Cumulatieve cashflow -104 908 1.024 2.040 4.289 4.409 3.804 5.704 7.492 9.835 11.894 14.069 16.197 16.588

-2.000

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

14.000

16.000

18.000

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

Vrije cashflow na belasting

Cumulatieve cashflowEnkelvoudige cashflow

Kengetallen project Contract

inname prijs verwerking 53,00

Investeringen 5.087

Derden financiering materieel 1.500

Netto eigen middelen 3.587 Gefinancierd uit project/negatieve voorraad

Totale projectcashflow na belasting 16.588

Netto contante waarde bij 5% 10.795

Netto contante waarde bij 10% 7.359

Netto contante waarde bij 15% 5.233

Rendement bedrijfsniveau2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

inbreng kapitaal 0 0projectcashflow -104 1012 116 1016 2249 120 -605 1900 1788 2343 2060 2174 2128 392totale cashflow -104 1012 116 1016 2249 120 -605 1900 1788 2343 2060 2174 2128 392cash in 0 1012 116 1016 2249 120 0 1900 1788 2343 2060 2174 2128 392cash out -104 0 0 0 0 0 -605 0 0 0 0 0 0 0

IRR 901%

NHW cash out € 405NHW cash in € 7.764

PI 19,183261

Grondreiniging FrankrijkIn EUR * 1.000

oppervlakte 20000 m² Verzekering algemeen, product aansprakelijkheid 60 k€kostprijs 75 €/m² Huur 100 k€totaal 1500 k€ Overhead 100 k€

kostprijs 2700 k€ kostprijs 250 k€

kostprijs 495 k€ kostprijs 50 k€

Basis gegevens

Doorlooptijd 10

Financiering gegevens

Omschrijving financiering bedrag derden finac. ToelichtingAanleg vloeistofdichte vloer lening 100% 1.500 vloeistofdichte vloer 2haAanleg vloeistofdichte vloer eigen inbreng 0% - installatie 75 ton/h lening 0% - installatie 75 ton/h negatieve voorraad 100% 2.700 logistiek lening 0% - -

negatieve voorraad 100% 495 3 stuks á 165k per stuk

Totale investering op T = 0 4.695 1.500

Calculatie gegevens Bron bedrag

Kosten amoveren installatie 270 vernieuwing logistiek na 5 jaar 495

vloeistofdichte vloer

installatie

logistiek

Toelichting

overig

commerciële dienst

verzekering logistiek

Inflatie per jaar (opbrengsten) 0,0%Inflatie per jaar (kosten) 2,0%

commerciele dienst 250 2 extern, 1 administratiefTotaal loonkosten 250

verzekering logistiek en installatie 50 schattingTotaal logistiek 50

Verzekering algemeen, product aansprakelijkheid 60 schatting op basis van 1,0% van de begrote omzet bij gemiddeld 80% benuttingHuur 100 EUR 4,00 voor 20.000 m² per jaarOverhead 100 op basis van 2% van de begrote omzet bij gemiddeld 80% benutting

Totaal overig 260

Exploitatiekosten per jaar 560 totaal exploitatiekosten (alleen out of pocket kosten)

Vpb tarief 34%

Derdenfinanciering 100%

Interest % is 20jr IRS + 300bp = 6,9% 6,9%

Inbreng kapitaal 0%

Personeel en vaste exploitatiekosten

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar restwaarde

Investeringen in afschrijvingstermijnen basis 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

Investeringen machines en diverse 2.700 0 0 0 270 270 270 270 270 270 270 270 270 270 0 0Afschrijvingstermijn 10

investering logistiek 2014 495 0 0 0 99 99 99 99 99 0 0 0 0 0 0 0Afschrijvingstermijn 5

investering logistiek 2019 592 0 0 0 0 0 0 0 0 118 118 118 118 109 0 9Afschrijvingstermijn 5

Investering vloer 1.500 0 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 0 60020

Totaal 5.287 0 75 75 444 444 444 444 444 463 463 463 463 454 0 609

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar

Lening 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Totaal

Lening start 1.500 1.500 1.350 1.200 1.050 900 750 600 450 300 150 0 0 0 0

Aflossing 10 jaren 0 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 0 0 0 -1.500

Lening eind 1.500 1.350 1.200 1.050 900 750 600 450 300 150 0 0 0 0 -1.500

Lening gemiddeld 1.500 1.425 1.275 1.125 975 825 675 525 375 225 75 0 0 0

Rente 104 104 93 83 72 62 52 41 31 21 10 0 0 0 673

Inflatiefactor berekeningJaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar

jaar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

inflatiefactor 1,02 1,0404 1,061208 1,08243216 1,104080803 1,12616242 1,14868567 1,171659381 1,195092569 1,21899442 1,243374308 1,268241795 1,29360663 1,319479

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar

Exploitatie/P&L 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Totaal

Opbrengst toerekenbaar in productie 0 0 0 7.864 7.864 7.864 5.112 7.078 8.650 8.650 7.864 7.864 7.864 0 76.674

Omzet 0 0 0 7.864 7.864 7.864 5.112 7.078 8.650 8.650 7.864 7.864 7.864 0 76.674

Kosten amoveren installatie 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -356 -356variabele kosten bio 0 0 0 -664 -677 -690 -674 -729 -806 -822 -762 -777 -793 0 -7.394variabele kosten fysico 0 0 0 -1.227 -1.251 -1.276 -996 -1.315 -1.490 -1.520 -1.409 -1.437 -1.466 0 -13.389afzet gronden 0 0 0 -940 -940 -940 -611 -846 -1.034 -1.034 -940 -940 -940 0 -9.165afzet slib 0 0 0 -381 -389 -396 -263 -371 -463 -472 -438 -446 -455 0 -4.074vaste kosten 0 -531 -541 -552 -563 -574 -586 -598 -609 -622 -634 -647 -660 0 -7.117EBIT(DA) 0 -531 -541 4.101 4.044 3.986 1.982 3.219 4.248 4.181 3.681 3.616 3.550 -356 -41.495

Afschrijving 0 -75 -75 -444 -444 -444 -444 -444 -463 -463 -463 -463 -454 0 -4.677

EBIT 0 -606 -616 3.657 3.600 3.542 1.538 2.775 3.785 3.718 3.217 3.153 3.096 -356 30.858

Rente 0,00% -104 -104 -93 -83 -72 -62 -52 -41 -31 -21 -10 0 0 0 -673

Belastbaar resultaat -104 -709 -709 3.574 3.528 3.480 1.486 2.734 3.754 3.697 3.207 3.153 3.096 -356 30.186

Vpb 35 241 241 -1.215 -1.199 -1.183 -505 -930 -1.276 -1.257 -1.090 -1.072 -1.053 121 -10.142

Resultaat na Vpb -68 -468 -468 2.359 2.328 2.297 981 1.804 2.478 2.440 2.117 2.081 2.043 -235 19.687

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar

Opbrengst grondreiniging 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

benutting capaciteit 0% 25% 55% 75% 100% 70% 40% 90% 110% 110% 100% 100% 100% 0% 81%

tonnage aanvoer (ton) biologie 100.000 - 25.000 55.000 75.000 100.000 70.000 40.000 90.000 110.000 110.000 100.000 100.000 100.000 - 975.000 tonnage reiniging biologie 100.000 0 0 0 100.000 100.000 100.000 65.000 90.000 110.000 110.000 100.000 100.000 100.000 0 975.000opbrengst aanvoer (k€) biologie 32 0 800 1.760 2.400 3.200 2.240 1.280 2.880 3.520 3.520 3.200 3.200 3.200 0 31.200reiniging uit vorige jaren 0 -25.000 -55.000 25.000 0 30.000 25.000 0 0 0 0 0 0 0 0tonnage aanvoer (ton) fysico 88.000 - 22.000 48.400 66.000 88.000 61.600 35.200 79.200 96.800 96.800 88.000 88.000 88.000 - 858.000tonnage reiniging fysico 88.000 0 0 0 88.000 88.000 88.000 57.200 79.200 96.800 96.800 88.000 88.000 88.000 0 858.000opbrengst aanvoer (k€) fysico 53 0 1.166 2.565 3.498 4.664 3.265 1.866 4.198 5.130 5.130 4.664 4.664 4.664 0 45.474reiniging uit vorige jaren 0 -22.000 -48.400 22.000 0 26.400 22.000 0 0 0 0 0 0 0 0

Opname in cashflow 0 1.966 4.325 5.898 7.864 5.505 3.146 7.078 8.650 8.650 7.864 7.864 7.864 0 76.674

Opname in P&L 0 0 0 7.864 7.864 7.864 5.112 7.078 8.650 8.650 7.864 7.864 7.864 0 76.674

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar

Kasstromen Basis 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Totaal

Investeringen vloer -1.500 -1.500 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 609 -891investeringen machines -3.195 0 0 -3.195 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -3.195vernieuwing logistiek park 2018 met indexatie -495 0 0 0 0 0 0 0 0 -592 0 0 0 0 0 -592Amoveren installatie (met indexatie) -356 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -356 -356Inbreng kapitaal 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Cashflow stichtingskosten -1.500 0 -3.195 0 0 0 0 0 -592 0 0 0 0 253 -5.034

Derdenfinanciering 1.500 1.500 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1.500Aflossing 0 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 -150 0 0 0 -1.500Rente derden -104 -104 -93 -83 -72 -62 -52 -41 -31 -21 -10 0 0 0 -673

Cashflow lening 1.397 -254 -243 -233 -222 -212 -202 -191 -181 -171 -160 0 0 0 -673

Cash in gronden 0 1.966 4.325 5.898 7.864 5.505 3.146 7.078 8.650 8.650 7.864 7.864 7.864 0 76.674Exploitatiekosten 0 0 -531 -541 -3.763 -3.820 -3.878 -3.130 -3.858 -4.402 -4.469 -4.183 -4.248 -4.314 0 -41.138Cashflow exploitatie 0 1.435 3.784 2.135 4.044 1.627 16 3.219 4.248 4.181 3.681 3.616 3.550 0 35.536

Vpb 35 241 241 -1.215 -1.199 -1.183 -505 -930 -1.276 -1.257 -1.090 -1.072 -1.053 121 -10.142Compensabal verlies -35 -241 -241 517 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0Cashflow vennootschaps belasting 0 0 0 -698 -1.199 -1.183 -505 -930 -1.276 -1.257 -1.090 -1.072 -1.053 121 -10.142

Totaal kasstroom enkelvoudig na belasting -104 1.182 346 1.204 2.622 232 -691 2.098 2.199 2.753 2.430 2.544 2.497 374 19.687

Totaal kasstroom cumulatief na belasting -104 1.078 1.424 2.628 5.250 5.482 4.791 6.889 9.088 11.842 14.272 16.816 19.313 19.687

Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar Jaar

Balans per einde jaar: 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 Totaal

Materiele vaste activa 1.500 1.425 4.545 4.101 3.657 3.213 2.769 2.325 2.453 1.990 1.527 1.063 609 0

Vooruit ontvangen vergoedingen 0 -1.966 -6.291 -4.325 -4.325 -1.966 0 0 0 0 0 0 0 0Geactiveerde VPB 35 276 517 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0Werkkapitaal 35 -1.690 -5.774 -4.325 -4.325 -1.966 0 0 0 0 0 0 0 0

Werkzaam vermogen 1.535 -265 -1.229 -224 -668 1.247 2.769 2.325 2.453 1.990 1.527 1.063 609 0

Reserves 0 -68 -536 -1.005 1.354 3.682 5.979 6.960 8.765 11.242 13.682 15.799 17.879 19.923Resultaat boekjaar -68 -468 -468 2.359 2.328 2.297 981 1.804 2.478 2.440 2.117 2.081 2.043 -235achtergestelde lening 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0Eigen vermogen -68 -536 -1.005 1.354 3.682 5.979 6.960 8.765 11.242 13.682 15.799 17.879 19.923 19.687

Financiering derden 1.500 1.350 1.200 1.050 900 750 600 450 300 150 0 0 0 0

Liquide middelen (-/- is positief) 104 -1.078 -1.424 -2.628 -5.250 -5.482 -4.791 -6.889 -9.088 -11.842 -14.272 -16.816 -19.313 -19.687

Financierings vermogen 1.535 -265 -1.229 -224 -668 1.247 2.769 2.325 2.454 1.990 1.527 1.064 610 0

Samenvatting

Rendementsontwikkeling in % 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

EBIT in % van de omzet 46% 46% 45% 30% 39% 44% 43% 41% 40% 39%

Netto resultaat in % van de omzet 30% 30% 29% 19% 25% 29% 28% 27% 26% 26%

Capital Employed rendement 50% -1634% -539% 284% 56% 119% 154% 187% 211% 296% 508%

Rendements ontwikkeling per jaar 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

Omzet 0 0 0 7.864 7.864 7.864 5.112 7.078 8.650 8.650 7.864 7.864 7.864 0

EBIT DA 0 -531 -541 4.101 4.044 3.986 1.982 3.219 4.248 4.181 3.681 3.616 3.550 -356

EBIT 0 -606 -616 3.657 3.600 3.542 1.538 2.775 3.785 3.718 3.217 3.153 3.096 -356

Netto resultaat -68 -468 -468 2.359 2.328 2.297 981 1.804 2.478 2.440 2.117 2.081 2.043 -235

Capital Employed 1.535 -265 -1.229 -224 -668 1.247 2.769 2 .325 2.454 1.990 1.527 1.064 610 0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

k€

Rendementen in EUR

Netto resultaat

EBIT DA

EBIT

-1.000

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

k€

Rendementen in EUR

Netto resultaat

EBIT DA

EBIT

Cashflow ontwikkeling per jaar 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

Enkelvoudige cashflow -104 1.182 346 1.204 2.622 232 -691 2.098 2.199 2.753 2.430 2.544 2.497 374Cumulatieve cashflow -104 1.078 1.424 2.628 5.250 5.482 4.791 6.889 9.088 11.842 14.272 16.816 19.313 19.687

-5.000

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

k€

Vrije cashflow na belasting

Cumulatieve cashflow

Enkelvoudige cashflow

Kengetallen project Contract

inname prijs verwerking bio 32,00 inname prijs verwerking fysico 53,00

Investeringen 5.287

Derden financiering materieel 1.500

Netto eigen middelen 3.787 Gefinancierd uit project/negatieve voorraad

Totale projectcashflow na belasting 19.687

Netto contante waarde bij 5% 12.878

Netto contante waarde bij 10% 8.826

Netto contante waarde bij 15% 6.312

Rendement bedrijfsniveau2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025

inbreng kapitaal 0 0projectcashflow -104 1182 346 1204 2622 232 -691 2098 2199 2753 2430 2544 2497 374totale cashflow -104 1182 346 1204 2622 232 -691 2098 2199 2753 2430 2544 2497 374cash in 0 1182 346 1204 2622 232 0 2098 2199 2753 2430 2544 2497 374cash out -104 0 0 0 0 0 -691 0 0 0 0 0 0 0

IRR 1080%

NHW cash out € 449NHW cash in € 8.453

PI 18,833432