{kuçkkE÷ yux ^Þq[hykøkk{e ºký-[kh ð»ko{kt rM¢LkLke MkkEÍ ðÄkhðk {kxufe-Ãkuz ðÄwLku ðÄw fkuBÃkuõx Úkíkwt sþu. nk÷{kt LkuE÷xeÃkfe-Ãkuz ðk¤k VkuLk [÷ý{kt Au. ykøkk{e ºkýuf ð»ko{kt÷øk¼øk çkÄk VkuLk x[ M¢eLk ÚkE sþu. Ãkrhýk{u{kuçkkELkk fËLkku 90 xfk MkwÄeLkku rnMMkku M¢eLkLkk Vk¤u sþu.

{kuçkkE÷ ÞwøkLkk «kht¼u RLkrçkÕx zuxk M¢u®ÃkøkrMkMx{ (ykEzeyuMkyuMk)Lkku WÃkÞkuøk Úkíkku níkku.nk÷{kt huLz{ {u{he «kuMkuMkh (ykhyu{Ãke) ðÃkhkÞAu. íkuLkk fkhýu ËMk-ÃktËh Sçke MkwÄeLkku zuxkMkk[ðe þfkÞ Au. {kuçkkE÷{kt Zøk÷kçktÄ økeíkku,rðrzÞku Âõ÷ÃMk, økuBMk yu çkÄw ykhyu{ÃkeLkuyk¼khe Au. nðu ÃkAeLkk {kuçkkE÷Lkwt MðYÃk {eLkefBÃÞqxh suðwt nþu. íku{kt RÂLxøkúuxuz yuõMkuMk{u{he rMkMx{ ykðþu. suLkk ÷eÄu {u{he fkzoLkwty÷øk yÂMíkíð {kuçkkE÷Lke Mðíktºk nkzorzMf{kt rðr÷Lk ÚkE sþu. yufkË ÃkeMke{ktMk{kðe þfkÞ yux÷ku zuxk VkuLk{kt Mk{kíkku Úkþu.

[eLkLku çkkÞçkkÞ½kU½krxÞk, {kuxk fËLkk yLku Ëu¾kð{kt s

íkf÷kËe ÷køkíkk [kELkeÍ VkuLkçkòh{ktÚke Äe{uÄe{u yá~Þ ÚkE hÌkk Au.

ELxhLkuþLk÷ {kuçkkE÷ ELMx›w{uLxykEzuÂLxxe (ykEyu{EykE) Lktçkh

Ëk¾÷ ÚkÞk çkkË [eLke VkuLk çkkuËkMkkrçkík ÚkÞk, fu{ fu yu VkuLk{kt ykLktçkhku nkuíkk LkÚke. [eLke {kuçkkE÷Lku

Ëuþðxku {¤ðkLkwt ðÄw yuf fkhý ËuþeVkuLk MkMíkk s Au yu Au. òufu [kELkeÍ

ftÃkLkeykuyu Ëuþe ftÃkLkeykuLku «uhýkykÃke Au. [kELkkLkk {kuçkkE÷

nuLzMkux X÷ðkðkLkk þY ÚkÞk ÃkAe[kErLkÍ {kuzu÷Lke rzÍkELkLkku

ykÄkh ÷ELku ¼khíkeÞ ftÃkLkeykuÃký WíÃkkËLk ûkuºku «ðuþe. yu òuíkkt

yksu yrÄf]ík, ykÄwrLkf yLkuMkMíkkt VkuLk {¤íkkt ÚkÞk íkuLkwt

ykzfíkhwt ©uÞ [kELkk {kuçkkE÷Lku ykÃkðwt hÌkwt.

Þku {kuçkkE÷ nuLzMkux ðkÃkhku Aku?V÷kýku- Zªfýku..

ykun, yu íkku nðu ykWxzuxuz Au. çkòh{kt yksfk÷yuõMkðkÞÍuz {kuzu÷Lke çkku÷çkk÷k Au.

yu{nk, yu{kt y{wfík{wf «fkhLke MkwrðÄkyku ykðe Au Lku!íkku íkku nðu yu s {kuzu÷ ÷uðwt Ãkzþu.

çku ÔÞÂõík ðå[u ykx÷ku MktðkË Ãkqhku ÚkkÞ íÞkt íkku {kuçkkE÷ VkuLkLkwtyufkË Lkðwt {kuzu÷ {kfuox{kt ÃkÄhk{ýe fhe [qõÞwt nkuÞ Au! xqtf{ktykÃkýu fÕÃkLkk fhe þfeyu íkuLkk fhíkkt ðÄw ÍzÃku {kuçkkE÷ {urLkÞkçkË÷kE hÌkku Au.

LkkLke ftÃkLkeykuLkkt {kuxkt {kuzuÕMkyòýe ÷køkíke Zøk÷kçktÄ ftÃkLkeykuLkk {kuçkkE÷ nuLzMkux

{kfuox{kt Vqxe LkeféÞk Au. íkku ð¤e Lkuxðfo MkŠðMk «kuðkEzhku ÃkýðæÞk Au. suLke LkkutÄ ÷uðkE yu çkkçkík yu Au fu Ëuþe {kuçkkE÷ftÃkLkeykuLkk nuLzMkux çknw MkMíkk ÚkÞk Au. MkMíkk nkuðkLkwt Ëu¾eíkwt fkhýMðËuþe WíÃkkËLk Au. rðËuþe ÃkuxLx yLku Ÿ[eyuõMkkEÍ zâqxeLku ÷eÄu {ÂÕxLkuþLk÷ çkúkLzLku Ãký«kEÍðkìh{kt MðËuþe çkúkLz Mkk{u {w~fu÷e Ãkze hneAu. hMk«Ë ðkík yu Au fu, {kuçkkE÷ nuLzMkuxçkLkkðíke MðËuþe ftÃkLkeykuyu MkÃkkxk¼uh 14 xfk{kfuox Mkh fhe ÷eÄwt Au. íkuLke Mkk{u òýeíke çkúkLzLkk ðu[ký{kt ¾kMk½xkzku ÚkÞku LkÚke. íkuLkwt «{w¾ fkhý yu Au fu {kuçkkE÷ÄkhfkuLkeMktÏÞk{kt «ríkð»ko 18 xfkLkku ‘WMkiLk çkkuÕx AkÃk’ ÍzÃku ÚkE hnu÷kuðÄkhku. Mkðk yçksLke ðMkíke Ähkðíkk ¼khík{kt nsw Ãký ykøkk{eËkÞfk MkwÄe 18Úke 25 xfkLke ÍzÃku yk ð]rØ [k÷w hnuðkLke ÄkhýkAu. yu Mktòuøkku{kt {kuçkkE÷ nuLzMkux yLku MkŠðMk «kuðkEzh ftÃkLkeyku{kxu «kurVx çkw®føkLkwt ¾kíkheçktÄ ûkuºk økýkÞ Au. Ëuþe VkuLk ÷kufr«ÞÚkðkLkkt fkhýku{kt ykuAe rft{ík WÃkhktík íkuLke fux÷ef MkwrðÄkyku Ãký

Au. ËMk-

çkkh nòhLkk VkuLk{kt {¤íke MkwrðÄkyku çku-ºký nòhLkk VkuLk{ktykððk {ktzu íkku VkuLkþku¾eLk ÞwðkLkku Mðk¼krðf heíku s MkMíkk VkuLkÃkh ÃkMktËøke Wíkkhu. Ëuþe ftÃkLkeykuLke ÷kufr«ÞíkkLkwt fkhý yu fu yuftÃkLkeyku {uxÙku rMkðkÞLkkt þnuhkuLkk ÞwðkLkkuLke sYrhÞkík «{kýu VkuLkçkLkkðe hne Au. ¼khík{kt sYhe nkuÞ yuðe MkwrðÄkyku Ãký VkuLk{ktðÄe hne Au. Ãkrhýk{ yu ykÔÞwt fu yuf ðøkuo çkúkLzLku çkË÷u ÃkiMkkLku«kÄkLÞ ykÃke MkMíkk{kt ykðíkk VkuLk MðefkhðkLkwt [k÷w fhe ËeÄwt. yu«fkhLkk VkuLk ¾heËðk{kt çkeòu yuf VkÞËku yu fu Úkkuzk {rnLkkykuçkkË yu VkuLk fkZeLku Lkðku ÷E þfkÞ Au. nðu íkku ½ýe ¾he ftÃkLkeyku[k÷w nk÷ík{kt nkuÞ yuðk sqLkk VkuLk Ãkhík Mðefkhe ÷u Au. fux÷efftÃkLkeykuyu ð¤e Mkkð Lkðk s «fkhLke MkwrðÄkyku çkòh{ktWíkkhe Au.

zâwy÷ rMk{Lke MkwrðÄkðk¤k nuLzMkux Ãký yufÚke ðÄwfkzo hk¾Lkkhk ÷kufkuLke rz{kLz{kt ykðe hÌkk Au. ðÄw{kt ½ýk

¾hk VkuLk{kt E-{uE÷ MkÃkkuxo, Mkku~Þ÷ Lkuxð‹føk, {kuxe M¢eLk, {ÂÕxVku{uox ðerzÞku-ykurzÞku Ã÷uÞh, fu{uhk, hufku‹zøk ðøkuhu MkwrðÄkyku÷øk¼øk çkÄe s ftÃkLkeyku ykÃke hne Au. çkúkLzLkk ykøkúneyku yuðe

Ë÷e÷ fhe þfu fu yu VkuLk ¾hkçk ÚkkÞ íkku yuf ð»koLkeðkuhLxe nkuÞ. íkku nðu Ëuþe ftÃkLkeyku Ãký yuf ð»koLkeðkuhLxe ykÃke hne Au. òufu ðÃkhkþfkhLkku yuf ðøkoLkðk yLku MkMíkk VkuLkÚke Lkkhks Au, fu{ fu þY þY{ktYÃkfzkt ÷køku÷k yk Mku÷VkuLk xufTLkku÷kuS{kt

ELxhLkuþLk÷ ftÃkLkeyku Mkk{u xfe þfíkk LkÚke. yuf ynuðk÷ «{kýuËuþe ftÃkLkeyku Ãkife fux÷ef ftÃkLkeyku [eLkÚke fk[ku {k÷ ykÞkíkfhe VkuLk çkLkkðu Au. MkMíkk nkuðkLkwt yu MkkiÚke {kuxwt fkhý Au. VkuLk¾heËËkhkuLkku MkkiÚke {kuxku ykøkún {u{he fkzo rðþu nkuÞ Au. VkuLk¾heËíke ð¾íku {u{he fkzo ykðu Au, yu Mkðk÷ Ãknu÷ku ÃkwAkÞ Au.Ãkrhýk{u ftÃkLkeyku Mkk{kLÞ fhíkkt shkf [rzÞkíkk yuðk çkÄk snuLzMkux{kt {u{he fkzo Ëk¾÷ fhe ËeÄkt Au. {òLke ðkík íkku yu Au fu{kuxk {u{he fkzoLkku ykøkún hk¾íkk ½ýk ¾hk ðÃkhkþfkhku çku Sçke(røkøkkçkkEx) fhíkkt ðÄkhu {u{heLkku ðÃkhkþ fhíkk nkuíkk LkÚke.

CMYK

CMYK

k çkwÄðkh k 8 rzMkuBçkh k h010

Íe÷uLzLkku ËrhÞkrfLkkhku Au.rËðMk 26{e LkðuBçkh, 2010.

¼qøkku¤{kt Ërûký «þktík {nkMkkøkh íkhefuyku¤¾kíkk íÞktLkk rðþk¤ Mkkøkh{kt VeSLkk{u xkÃkw Ãký ykðu÷ku Au. íÞktÚke £urzõMkLkk{Lkk MkknrMkf ¼kE íku{Lke çkkux ÷ELkef¤e Ãkzâk níkk {kA÷eyku Ãkfzðk. yuíku{Lkku hkusLkku ¢{ níkku, {kAe{khe íku{LkkuÔÞðMkkÞ níkku. {kAe{khe {kxu çkkux Ãkhçkeò fux÷kf {kýMkku Ãký níkk. Ëqh-MkwËwhËrhÞku ¾uzâku yLku {kA÷eyku Ãký ytfufhe. Ãkhík ykððkLkwt xkýtw ÚkÞwt yux÷uçkkuxLku ½h íkhV ðk¤e Ãký shk ðÄw{kA÷eyku {¤e òÞ yu ÷k÷[u Mkk{kLÞheíku Lk síkk nkuÞ yuðk hMíku nkuze nktfðkLkwtLk¬e fÞwO. {kA÷eyku íkku {¤íke hne Ãkýnkuze Ãkh hnu÷k {kýMkkuLku Ëu¾kÞwt{nkMkkøkhLkk yVkx Ãkkýe{kt ftEf LkkLkenkuze nkuÞ yuðwt ÷køku Au. Ãký yk ËrhÞk{ktykðze LkkLke nkuze íkku õÞktÚke nkuÞ!ËqhçkeLk ÷E òuÞwt íkku fLV{o ÚkÞwt fu Au íkkuzªøke (LkkLke nkuze su õÞkhuf {kuxk ðnkýMkkÚku h¾kE nkuÞ yLku MÃkÄko{kt Ãký íkuLkkuWÃkÞkuøk Úkíkku nkuÞ). £urzõMku ÃkkuíkkLke çkkuxÃku÷e zªøke ÃkkMku ÷E sðkLke Mkq[Lkk ykÃke.

Úkkuze ðkh ÃkAe £urzõMkLkwt ykùÞo ðÄðk÷køÞwt fu nsw íkku {qAkuLkk Ëkuhk VqxðkLke ðkhníke yuðk 3 xeLkush yu nkuze{kt níkk!LkSf sE £urzõMku ÃkqAâwt fu ík{khu ftE{ËËLke sYh Au? Ãku÷k xeLkushku {ktz {ktzsðkçk ykÃke þõÞk fu nk! íkwhtík íku{LkuÃkkuíkkLke çkkux Ãkh ÷ðkÞk yLku ¾kuhkf ÃkkýeykÃÞkt. çkkË{kt ¾çkh Ãkze fu yk rºkÃkwxe íkku

AuÕ÷k 50 rËðMkÚke ËrhÞk Ãkh {ËËLke xnu÷Lkk¾e Vhe hne Au! íkuyku ðÄw ftE çkku÷eþfu yuðe nk÷ík{kt Lk níkk.

ðkík òýu yu{ çkLku÷e fu Ãkkt[{eykìõxkuçkhu LÞwÍe÷uLzLkk fktXu yuf çkkuxMÃkÄko níke. ºký xeLkushku Mkk{w ÃkuhuÍ (15ð»ko), rV÷ku rV÷ku (15 ð»ko) yLku yuzðzoLkkMkkW (15 ð»ko) ÃkkuíkkLke yuÕÞwr{rLkÞ{Lkezªøke ÷E MÃkÄko{kt ¼køk ÷uðk ykÔÞk níkk.

íku{Lku ¾çkh Lk níke fu íku{Lkk {kxu MÃkÄko50 rËðMk ÷ktçke [k÷ðkLke Au! MÃkÄko þYÚkE, çkÄe çkkux WÃkze, MÃkÄko Ãkqhe ÚkE yLkuyufLku çkkË fhíkkt çkÄe çkkuxTMk Ãkhík ykðeøkE. yuf çkkux økw{ níke su{kt yk 3rfþkuhku níkk. íkÃkkMk þY ÚkE, Ãknu÷kt íkku½zef hkn òuEyu yu{ Lk¬e ÚkÞwt. hknòuðkLke nË ykðe yux÷u LÞwÍe÷uLzðkÞwMkuLkkLkkt rð{kLkku ËrhÞkLkk ykfkþ{kt[zâkt. ÷ktçke þkuľku¤Lkk ytíku yu nðkE

snkòu Ãký rLk»V¤ hÌkkt. yk¾hu yu{{kLke ÷uðkÞwt fu zªøke zqçke økE nkuðe òuEyuuyLku íku{kt hnu÷k ºkýuÞ ËrhÞkLkku ¼kuøkçkLke økÞk nþu. rËðMkku Ãkh rËðMkku ðeíkíkksíkk níkk yux÷u {kLÞíkk áZ çkLkíke síkeníke. ¼÷¼÷kt snkòu «þktík {nkMkkøkhLkkÃkuxk¤{kt Mk{kE síkk nkuÞíÞkt ykðe nkuze fux÷ku ð¾íkxfu! yuðk{kt Auf Ãk[kMk{krËðMku £urzõMkLke çkkuxLku yk 3 sýk {¤e ykÔÞk.

fktXu ÷ðkÞk íÞkhu fwÃkku»ký íku{Lkku ¼hzku÷E økÞwt níkwt. Mkíkík MkqÞo«fkþ{kt hnuðkLkufkhýu [k{zeLkku htøk Ãký çkË÷kE økÞkuníkku. ÞkuøkkLkwÞkuøk yu Ãký ¾hku fu£urzõMkLke çkkux Mkk{kLÞ heíku yk Yx ÃkhÚkeÃkMkkh Úkíke nkuíke LkÚke. yu rËðMku ð¤eíku{ýu çkkux yu hMíku [÷kðe yLku íku{Lkk¼køÞ{kt 3 Sð çk[kððkLkwt ÷¾kE økÞwt.Ëh ð¾íku yu çkkux ÷ELku síkk nkuÞ íÞkhu{kA÷eyku yLku yLÞ MkSðkuLke níÞkfhíkk nkuÞ Au. Ãký yk ð¾íku Sðçk[kÔÞku!

ºkýuÞ ËrhÞk{kt 1300 rf÷ku{exh MkwÄeÃknkU[e økÞk níkk. òufu çk[kðkÞk íÞkhus{eLkÚke Ãkkuýk [khMkku rf÷ku{exh Ëqh níkk.26{e LkðuBçkhu íku{Lku VeSLkk íkufk÷w xkÃkwÃkh ÷E yðkÞk yLku nðu íkçkeçkku íkuLkeMkkhðkh fhe hÌkk Au. MÃkÄko{kt Wíkkhu÷eíku{Lke zªøke yuÕÞwr{rLkÞ{Lke çkLku÷e níke.÷tçkkE {kºk 12 Vex s níke suLkk ÃkhÚke¾çkh Ãkze ykðu fu 1.6 fhkuz [kuhMkrf÷ku{exh{kt Vu÷kÞu÷k «þktík {nkMkkøkh{kt

yk nkuze fux÷e LkkLke ÷køkíke nþu. MÃkÄkoþY ÚkE íÞkhu íkku zªøke{kt ÃkuxÙku÷ níkwt Ãkýzªøke ßÞkhu MÃkÄkoLkk {uËkLk çknkh Lkef¤e«þktík {nkMkkøkhLkk {uËkLk{kt ÃknkU[e íÞkhuÃkuxÙku÷ õÞkt MkwÄe [k÷u? Úkkuzk rËðMk{kt¾÷kMk! çkkË{kt íkku zªøke ÃkkuíkkLke heíku

[÷kððkLke níke.ËrhÞk{kt Ãknu÷e Mk{MÞk

ÚkE ÃkkýeLke. ¾khwt Ãkkýe íkkurÃkðkÞ Lknª! MkkÚku nkuÞ yu Ãkkýe õÞkt MkwÄe[k÷u? MkËT¼køÞu ËrhÞk{kt ðhMkkË [k÷whnuíkku yux÷u íkuLkwt Ãkkýe [kíkfLke {kVfÍe÷eLku íkhMk rAÃkkðíkk. ¾kðk {kxu{kA÷eyku. økw{ ÚkÞk íÞkhu íku{Lke ÃkkMku 20Lkkr¤Þuh níkkt su Ãknu÷k 3 rËðMk{kt s¾ðkE økÞkt. yu¾÷kMk ÚkÞk ÃkAeþwt ¾kðwt? íku{ýuË r h Þ k { k t Ú k e{kA÷e yLku{kA÷eyku Ãkfzðkykðíkkt ËrhÞkEÃkt¾eykuLku Ãkfz{kt÷eÄkt. ËrhÞkÃkhLkk ÃkkuíkkLkkfkMx yðu xkEÃkyLkw¼ð ðýoðíkktyu çkk¤fkuyu fÌkwtfu ðå[u yufð¾ík hkíku íku{ýuyuf {kuxwt snksòuÞwt Ãký yu çknwËqh níkwt, íku{Lku

MktËuþku fu{ ÃknkU[kzðku fu nuÕÃk yMk? y{uòuíkk hÌkkt yLku snks ÃkMkkh ÚkE økÞwt.yÄqhk{kt Ãkqhwt {ÄËrhÞu ÃkuËk Úkíkkt íkkuVkLkku®n{ík ¼ktøke Lkk¾íkkt níkkt. Ãk]ÚðeLkku «ðkMk¾uzðk Lkef¤u÷k VŠzLkkLz {Uøku÷LkLku fkuEfkhýMkh ËrhÞku yufË{ þktík ÷køÞkuyux÷u íkuýu Lkk{ Ãkkze ËeÄwt «þktík{nkMkkøkh. nfefík{kt yu {nkMkkøkhyíÞtík íkkuVkLke Au. íÞkt ykðíkkt íkkuVkLkkuyuf ð¾ík Lkshu Ãkzu íkku ¼÷¼÷kMkknrMkfku ÃkkýeÃkkýe ÚkE òÞ. yu ËrhÞkLkkuzh fkuLku Lk ÷køku? ºkýuÞ rfþkuhkuLkk fnuðk«{kýu íkuyku hkus fkuE çk[kððk ykðu yuðe«kÚkoLkk fhíkk yLku hkus íku{Lku zh Ãký÷køkíkku fu y{u {he sEþwt! Ãkhík ykÔÞkíÞkhu økk{Lkk Ãkkt[Mkku sýk ¼uøkk ÚkE økÞkyLku çkÄk þkiÞoøkeíkku økkðk ÷køÞk.yufçkeòLku ¼uxðk ÷køÞk òýu Ëw~{Lkku ÃkhrðsÞ {u¤ÔÞku nkuÞ. fËk[ yu ¾hu¾hrðsÞ s níkku. «þktík {nkMkkøkh Ãkh 3rfþkuhkuLkku rðsÞ...

yuf Lkqh ykË{enòh Lkqh {kuçkkR÷

søkíkLkk 132 Ëuþkuyu ÚkúeS VkuLk yÃkLkkÔÞk Au yLku ¼khík Ãkýyu yu÷kEx õ÷çk{kt òuzkÞwt Au. xufTLkku÷kuS{kt MkwrðÄkyku W{uhkíkeòÞ yu{ sLkhuþLk çkË÷kíke hnu Au. sLkhuþLk yuf MxuÃk ykøk¤ðÄu {ík÷çk fu Lkðe xufTLkku÷kuSyku Ëk¾÷ ÚkE. ¼khík{kt MkkiÚke ðÄwhkn-[[ko-W¥kusLkk ÚkúeS VkuLk rðþu Au. VkuLkhrMkÞkyku íkku ÚkúeSnuLzMkux ¾heËðk ÚkLkøkLke hÌkk Au, Ãký íkuLkk rðþu yÃkqhíkeòýfkhe nsw økúknfkuLku ÚkúeSÚke Ëqh hk¾e hne Au.

ÚkúeS VkuLk{kt ÍzÃke ELxhLkuxLke MkwrðÄk {¤þu. {íkçk÷ fu ík{uMkh¤íkkÚke ík{khk VkuLk{kt Þw xâqçk ðerzÞku òuE þfþku. ÃkezeyuVVkE÷ [uf fhe þfkÞ, BÞwrÍf zkWLk÷kuz ÚkE þfþu yLku VkE÷kuLkeykÃk÷-÷u Ãký Mkh¤íkkÚke ÚkE þfþu. xeðe Ãký òuE þfkþu. òufuyk çkÄwt ðkÃkhðk {kxu ík{khu ÚkúeS MkÃkkuxo fhíkku nkuÞ yuðku nuLzMkuxðMkkððku Ãkzþu. yu VkuLk M{kxo VkuLk nkuÞ yuðwt sYhe LkÚke. ðÄw yufykf»kof MkwrðÄk yux÷u ðerzÞku fkì÷. {ík÷çk fu ðkík fhLkkhk çkLLku

ÃkkMku ÚkúeS VkuLk nkuÞ íkku yufçkeòLkkt {kuZkt òuE þfþu. yu {kxuVkuLk{kt £Lx MkkEz fu{uhk nkuðku òuEyu.

ÚkúeSLke fux÷ef MkwrðÄkyku yufË{ ÞwÍh £uLz÷e Au.®MkøkkÃkkuhLkwt WËknhý òuEyu: ynª ÚkúeS VkuLk ðzu ík{u òýe þfkuAku fu ík{u ßÞkt sE hÌkk Aku íÞkt ÃkkŠftøkLke MkwrðÄk Au fu fu{?ík{khe ykMkÃkkMk fÞk {kì÷{kt ík{khu òuEíkku {k÷ MkMíkk{kt {¤u Au?yuxeyu{ õÞkt Au? ÃkuxÙku÷ÃktÃk õÞkt Au? ðøkuhu rðøkíkku ÚkúeS VkuLk îkhk

s {¤e òÞ Au. {ík÷çk fu ík{u ½hLke çknkh Lkef¤ku íÞkhu yk çkÄeMk{MÞkyku rðþu rLk®ùík nku. yk MkwrðÄkyku Mðk¼krðf heíku {VíkLknª nkuÞ. ík{khk Ãkufus yLku ðÃkhkþ «{kýu [kso [qfððku Ãkzþu.Mkk{kLÞ heíku fBÃÞwxhku {kuçkkE÷ VkuLk fhíkkt ykøk¤Ãkzíkk økýkÞ.Ãký òu VkuLk{kt ÚkúeS MkwrðÄkyku ðkÃkhíkk nku íkku yu s MÃkezu ELxhLkuxfBÃÞwxh{kt Ãký ðkÃkhe þfkþu. nk÷ Ãkqhíke íkku çkeyuMkyuLkyu÷ VkuLk{kxu yk¾k Ëuþ{kt ÚkúeS MkwrðÄk ykÃku Au.

ÚkúeS VkuLk{kt Lkðwt þwt nþu?

nsw Úkkuzkt ð»kkuo Ãknu÷kt MkwÄe Ëh ð»kuo yuf fu çku Lkðe fÃkzktLke òuzeMkeððkLke «Úkk {kuxk ¼køkLkkt økwshkíke fwxwtçkku{kt níke. nðu fÃkzktíkku çkË÷kíkkt hnu Au, Ãký fÃkzktLke ÍzÃkÚke {kuçkkE÷ nuLzMkux

çkË÷kíkk hnu Au. MkwrðÄkyku, {kuzuÕMk, ®f{ík, ðÃkhkþfkhku çkÄwt sçkË÷kE hÌkwt Au. {kuçkkE÷u xqtfk økk¤k{kt ÃkkuíkkLkwt y÷kÞËwt rðï

çkLkkðe LkkÏÞwt yux÷t s Lknª Ãký nðu yu rðï Ãký çkË÷e hÌkwt Au.

Lkk{Lkku s þktík («þktík-ÃkurMkrVf) Ãkýnfefík{kt íkkuVkLke yuðk ÃkurMkrVf{nkMkkøkh{kt n{ýkt 3 xeLkushku 50rËðMk MkwÄe {kuík Mkk{u Mkt½»ko fheSðíkk Ãkhík VÞko. fuðk níkk yu{Lkkyu {ÄËrhÞkLkk 50 rËðMkku...

LÞw

2006{kt ¼khík

{kuçkkE÷ ðu[ký{kt

çkeò ¢{u níkwt

yLku [kELkk Lktçkh

ðLk níkwt.

fðh Mxkuhe÷r÷ík ¾t¼kÞíkk

MkknMk

ÃkurMkrVf {nkMkkøkh{ktçkLku÷e nuhíksLkf fÚkk hk{¼hkuMku 50 rËðMk

f

¼khík{kt Ëh

{rnLku 50÷k¾ {kuçkkE÷

Äkhfku

W{uhkÞ Au.

2011 MkwÄe{kt ¼khík{kt {kuçkkE÷

ÄkhfkuLke MktÏÞk 48-50 fhkuz

ÚkðkLke Äkhýk Au.

¼khík{kt MkkiÚke

ÍzÃku rðfMke hnu÷k

Wãkuøk{kt {kuçkkE÷

ºký ð»koÚke Ãknu÷k¢{u Au.

¼khík{kt

2009-10{kt YrÃkÞk

27,000fhkuzLkk

10.80 fhkuznuLzMkux ðu[kÞk Au.

Mkku¢urxMkS,23 ð»koLkku Þwðf Awt. fkr{Lke Lkk{LkeAkufhe MkkÚku {khe MkøkkE ÚkÞu÷e Au.fkr{Lke yZkh ð»koLke Au. íku nk÷{kt

½hÚke Ëqh sqLkkøkZ{kt yÇÞkMk fhe hne Au.MkøkkE ÃkAe y{u {¤íkkt hÌkkt Aeyu yLku nðuíkku yufçkeòLku yLknË «u{ fheyu Aeyu.y{khe ðå[u ÃkhMÃkhLke Mk{sý Mkkhe Au.hòLkk rËðMkku{kt y{u yðkhLkðkh {¤íkkhneyu Aeyu. y{u yLkuf hkíkku MkkÚku ðeíkkðeAu, Ãký nsw MkwÄe {ÞkoËk yku¤tøke LkÚke.òufu, AuÕ÷k fux÷kf Mk{ÞÚke {khku fk{kÂøLk{khk {LkLke þktrík AeLkðe hÌkku Au. WLLkíkRåAkykuLku nwt fkuE Ãký heíku hkufe þfíkkuLkÚke. nðu {Lku õÞkhuf íkku {khku s zh ÷køkuAu fu nwt íkuLku Vhe {¤eþ íkku fËk[ {kheòíkLku hkufe Lknª þfwt. yk {qtÍðý {kheMk{MÞk çkLke økE Au. þwt çkLLkuLke RåAk nkuÞíkku ÷øLk Ãknu÷kt òíkeÞ MktçktÄ çkktÄðk{kt fkuE¾hkçke økýkÞ? yk Mkt˼uo {Lku yuf çkeòuMkðk÷ Ãký {qtÍðu Au fu þwt y{khk þkherhfMktçktÄkuÚke íkuLke fkuE Ãký «fkhLke yMkhy{khk yÇÞkMk Ãkh Ãkze þfu?

r÷. hðeLÿr«Þ hðeLÿ,yk «&™ {kºk ík{khku s LkÚke, Ãký {kuxk

¼køkLkkt MkøkkE ÚkÞu÷kt Þwðf-ÞwðíkeykuLkuMkíkkðíkku nkuÞ Au. ykÃkýu íÞkt MkøkkE yLku÷øLk ðå[uLkk økk¤kLku økkuÕzLk ÃkerhÞzfnuðk{kt ykðu Au. yk økk¤k{kt çku yòÛÞksý {¤u÷k Sð çkLkðkLke «r¢Þk{ktÚke ÃkMkkhÚkkÞ Au. fqËíke sðkLkeLkk yk økk¤k{ktþkherhf ykf»koý yLku MkuõMk MktçktÄkuLkeíkk÷kðu÷e íkeðú nkuÞ, íku Mkns Au yLku shkÞ¾kuxwt LkÚke. MkuõMk yu ykÃkýe {q¤¼qíksYrhÞkík Au, Ãký ykÃkLku yLku ykÃkLkk suðkÞwðkLk ÷kufkuLku yux÷wt s fnuðwt Au fu ËhufLkkuyuf ÞkuøÞ Mk{Þ ykðu Au. ík{Lku ÷k¾YrÃkÞkLke ÷kuxhe ÷køku ÃkAe íku s rËðMku çkÄkÃkiMkk ÷qtxkðe Ëuðk{kt shkÞ znkÃký nkuíkwt LkÚke.íku{ ík{u Äkhku íkku þkherhf Mkw¾ {kýe þfkuyu{ Aku s Ãký yu{kt ykx÷k Wíkkð¤k

ÚkðkLke sYh LkÚke. Úkkuze RLíkuÍkhLke {ÍkÃký {kýku.

ð¤e, ykLke MkeÄe Lkrn Ãký ykzfíkheyMkh ík{khk yÇÞkMk Ãkh Ãký [ku¬Mk Ãkzeþfu. ík{khe ðÞ yuðe Au fu ík{u yuf ðkhþkherhf Mkw¾ {kýþku, ÃkAe ík{Lku ðkhtðkhíku {kýðkLke ÷k÷Mkk Úkþu yLku yuLkkrð[khku{kt s ík{u hnuþku,suLke yMkh ík{khkyÇÞkMk yLku fkhrfËeo ÃkhÃký ÚkE þfu. øk¼orLkhkuÄf MkkÄLkku WÃk÷çÄ nkuðk Aíkkt íku{ktòu¾{ íkku hnu÷wt s Au íÞkhu LkMkeçk ðktfwt Ãkzuíkku ík{u çkLLku {w~fu÷e{kt {wfkE þfku Aku.Mkw¾e ÷øLkSðLk{kt ík{khe çkLLkuLkefkhrfËeoLke çknw {kuxe ¼qr{fk hnuþu, {kxuyíÞkhu yÇÞkMk yLku fkhrfËeo Ãkh æÞkLkfurLÿík fhku. MkuõMkLkk rð[kh ykðu íkku íkuLkuMknsÃkýu ykððk Ëku, Ãký MktÞ{ ò¤ðehk¾ku. Úkkuze hkn swyku, ÄehsLkkt V¤ {eXktnkuÞ Au!

Mkku¢urxMkS,nwt yuf «kRðux ftÃkLke{kt zÙkRðh íkhefu

Lkkufhe fhLkkhku ºkuðeMk ð»koLkku ÞwðkLk Awt.{khk Y. 4500Lkk Ãkøkkh{kt {khk ¼kE-çknuLkMkkÚku økwshkLk [÷kðwt Awt. {khe Mk{MÞk yu Aufu yuf ÞwðíkeLkk yuðk øk¤kzqçk «u{{kt Awt fuíkuLku Ãkk{ðe yu {khwt MðÃLk Lkrn Ãký æÞuÞçkLke økÞwt Au. íku ÞwðíkeLkwt Lkk{ Au -yLkwhkÄk.yLkwhkÄkLku nwt yíÞtík [knwt Awt yLku Mkk{u íkuÃký {Lku yuÚkeÞ rðþu»k «u{ fhu Au. y{khe{w÷kfkík yk{ íkku hMíkk{kt s ÚkE økÞu÷e.y{u Ãknu÷e ðkh yksÚke ykþhu ºkýuf{rnLkk Ãknu÷kt {¤u÷kt. nwt {khe LkkufheLkk

MÚk¤u síkku níkku íÞkhu íkuLkk Ãkh {khe LkshÃkze. y{khe Lkshku {¤e yLku yu LkshkuLkwtr{÷Lk y{Lku LkSf ÷E ykÔÞwt. y{u ËhhkusyufçkeòLku {¤ðk ík÷ÃkkÃkz çkLke hnuíkkt.y{u xqtfk økk¤k{kt ½ýk f÷kfku MkkÚku hÌkkt.y{u yufçkeò MkkÚku þkherhf MktçktÄ çkktÄðkÃký hkS níkkt, Ãkhtíkw y{u rMkØktík hkÏÞku fu

yu çkÄwt ÷øLk ÃkAe sfhðwt. òufu, MkkÚku nhðk-Vhðk, s{ðk-h{ðkLkwtMkw¾ {kºk ºký {rnLkk s

xõÞwt. íkuLkk ÃkrhðkhsLkkuLku y{khk MktçktÄkuLkeòý Úkíkkt íku{ýu íkuLkk Ãkh yLkuf «ríkçktÄku{qfe ËeÄk. íkuLkk rÃkíkkyu yLkwhkÄkLkuþkherhf yLku {kLkrMkf ºkkMk ykÃkeLku nðuíkuLku {khkÚke òusLkku Ëqh yuLkk ðíkLk{kt {qfeykÔÞk Au. xur÷VkuLk îkhk Ãký íkuLkku MktÃkfohÌkku LkÚke. yLkwhkÄk yíÞkhu fE ÂMÚkrík{ktAu, yuLke s {Lku íkku ¾çkh LkÚke. nwt íkuLku{¤ðk çkuçkkf¤ku çkLke òô Awt. ¾kðk-Ãkeðk fuyhu Lkkufhe-ÄtÄk{kt Ãký {khwt æÞkLk ÷køkíkwtLkÚke. {Lku Võík íkuLkk s rð[khku ykðu AuyLku ®[íkk fkuhe ¾kÞ Au. nwt òýwt Awt fuyLkwhkÄk yLku y{khe ¿kkrík swËe Au, Aíkkt nwtíkuLkku MkkÚk SðLk¼h rLk¼kððk íkiÞkh Awt.nðu íkku íku {¤þu fu Lknª yuLke íkku þwt Ãký íkuLkwt{kU Vhe òuðk {¤þu fu Lknª íkuLke Ãký fkuE¾kíkhe LkÚke Ãký {khwt rË÷ ykSðLk íkuLkuLknª ¼q÷e þfu. yLkwhkÄk rðLkkLke ®sËøke{khu fE heíku rðíkkððe?

r÷. ¼kðuþr«Þ ¼kðuþ,ÞwðkLk ÌËÞLku «u{ Lk ÚkkÞ íkku s LkðkE!

yLkwhkÄk íkhVLkwt ykf»koý yLku ÃkAe

«u{ÃktÚkLke ÃkøkËtze Ãkh yíÞkhu Lknª [k÷ku íkkuõÞkhu [k÷ðkLkk? Ëhuf Þwðk ÌËÞ RåAu Au fuíkuLku fkuE [knu. fkuE Lk fkuE [kneyu ÃÞkhfhLku ðk÷k... yLkwhkÄk yíÞkhu ík{khkSðLk{ktÚke AeLkðkE økE Au, yuLkk Ëw:¾ MkkÚkuyux÷wt s íkku sYh fneþ fu ík{u ¾hu¾hMkËT¼køke Aku fu ík{Lku yuðwt fkuE Ãkkºk {éÞwt,suLku ík{u «u{ fhe þõÞk yLku Mkk{u yux÷ku s«u{ {u¤ðe Ãký þõÞk. çkkfe, {LkÃkMktË ÃkkºkþkuÄðk{kt ÷kufku ÷kfzeLkk xufu [k÷íkk ÚkEòÞ Au! ykÃkýk Mk{ksÚke ík{u Ãký ðkfuV Akus íÞkhu yux÷wt s fnuðkLkwt fu ykÃkýu íÞkt nswyktíkh¿kkíkeÞ ÷øLkku yux÷kt MðefkÞo çkLÞktLkÚke. yLkwhkÄkLkk ÃkÃÃkkyu su ftE fÞwO íkuMkk{kLÞ heíku Ëhuf ËefheLkku rÃkíkk fhíkkunkuÞ Au. ykÃkýk Mk{ksLke h[Lkk yuðe Au fuËefheLkku s Ëku»k òuðkÞ Au yLku fkuE rÃkíkk íkuMknLk fhe þfíkku LkÚke. nðu ík{khk «&™LkkWfu÷ Ãkh ykðeyu íkku ík{khu yuf ðkh ík{khkðze÷ku MkkÚku yLkwhkÄkLkk rÃkíkkLku {¤ðwtòuEyu yLku ík{khk Ãkrðºk «u{LkerLk¾k÷MkÃkýu ðkík fheLku ÷øLk {kxu hkSfhðkLke fkurþþ fhðe òuEyu. íku{Lku òuík{khk{kt rðïkMk çkuMkþu íkku íkuyku sYhík{khkt ÷øLk rðþu nfkhkí{f rð[khe þfu,yuðe ykþk hk¾e þfkÞ. ¿kkrík¼uËLku fkhýuík{khkt ÷øLk þõÞ Lk s çkLku íkku ík{khufXkuh ðkMíkrðfíkkLku Mk{sðe Ãkzu yLkuyLkwhkÄk MkkÚku økk¤u÷k MkkuLkuhe Mk{ÞLkktMkt¼khýkt MkkÚku ®sËøke økk¤ðkLke íkiÞkhehk¾ðe Ãkzu. yLkwhkÄkLku ¼q÷ðe Ãkzu yLku Lkðe®sËøkeLkku hkn yÃkLkkððku Ãkzu.

k çkwÄðkh k 8 rzMkuBçkh k h010

CMYK

CMYK

ykzku WíkÞkuo Ãkkzku

yk¾k økwshkíkLke {kVf ytf÷uïhLkk YÃkLkøkh økk{u ¾u÷{nkfwt¼ [k÷e hÌkku níkku.YÃkLkøkhLkk rðãkÚkeoyku Mkk{u {kiÍk økk{Lkk rðãkÚkeoyku {uËkLku Ãkzâk níkk. çkLLku økk{Lkkrþûkfku Ãký Mkk{Mkk{u Q¼u÷k. yuðk{kt [zMkk[zMke yuðe ðÄe fu MÃkÄko rðãkÚkeoyku ðå[uLknª Ãký rþûkfku ðå[u nkuÞ yuðku ½kx MkòoÞku. çkLLku ÃkûkLkk rþûkfku Síkðk {kxu frxçkؾhk Ãký {uËkLk{kt SíkðkLku çkË÷u rþûkfkuyu {uËkLkLku hý{uËkLk{kt VuhÔÞwt. çkLLku økk{Lkkrþûkfku yufçkeò Mkk{u ÷ze Ãkzâk yLku {khk-{khe, ÷kVk-÷kVe, økzËk-Ãkkxw-Zªfku-ÄqtçkkLke h{Íx çkku÷ðkLke þY ÚkE. {kÚkkfqxLke ykzÃkuËkþ íkhefu økk¤kuLke Ãký Ä{Ä{kxeçkku÷e. yk¾hu fkuE Mk{sËkh {kýMku çkÄkLku Lkku¾k Ãkkzâk. ½zef íkku rðãkÚkeoyku rð[kh{ktÃkze økÞk fu ynª h{ík h{ðk ykÔÞk Aeyu fu rÄtøkkýwt ¾u÷ðk!

nwt

{urhfkLkk «{w¾ yçkúknT{ ®÷fLku 1833{kt LkkËkheLkkUÄkðe níke. ÔÞðMkkÞ þY fhðk {kxu r{ºkku

ÃkkMkuÚke WAeLkkt ÷eÄu÷kt Lkkýkt [qfðíkktíku{Lku 17 ð»ko ÷køÞkt níkkt, {kfo xTðuRLkykzuÄz hkufkýku fheLku 1894{ktËuðkr¤Þk ÚkE økÞk níkk. Ëuðwt [qfíku fhðk{kxu rðï yk¾k{kt VheLku íku{ýu ðõíkÔÞku ykÃÞkt. yk heíkuyk¾hu 1898{kt Ëuðwt Ãkqhwt ÚkÞwt. ykuMfh ðkRÕzLku íkku Ëuðwt ÚkR

síkkt su÷{kt sðkLkku ðkhku ykÔÞku níkku! fnuðkLkku yÚko yu Aufu {nkLk {kýMkku Ãký Ëuðk¤wt Vqtfíkk níkk! yksu Mkur÷rçkúxeÍ

Vqtfe-VqtfeLku Ãkøk÷wt {ktzu Au yuðwt íkku Lknª,íku{ Aíkkt çkeò ûkuºk{kt MkknMk ¾uzðkLkku«ÞkMk fhu, íÞkhu õÞkhuf íku ËwMMkknMk{ktÃkrhý{u Au Aíkkt íku{Lke R{usLku fu çkuLf

çku÷uLMkLku ¾kMk ftE yMkh LkÚke Úkíke. fkuý Au, yuðkMkknrMkf Mkur÷rçkúrxÍ?

ͽzu økwshkík: {kÚkkfqx {nkfwt¼

[ku{kMkwt Ãkqhwt ÚkÞwt yux÷u nðu íkku ykøkk{e [ku{kMkwt ykðu yu Ãknu÷kt fkuE huELkfkux ¾heËðkLkwtrð[khu Lknª. òufu Mkwhík Ãkku÷eMkLkku rLkýoÞ shkf rðr[ºk Au. Mkwhík Ãkku÷eMku xÙkrVf Ãkku÷eMk{kxu 500 huELkfkux ¾heËðk xuLzh çknkh Ãkkzâwt Au! yux÷u yíÞkhu íkku Mkwhík Ãkku÷eMk{òfLkwt fkhý çkLke Au. Ãký çkeS çkksw {kðXkyu rþÞk¤u [ku{kMkkLku ‘{nu{kLk f÷kfkh’çkLkkðe ËeÄwt Au. Ãkrhýk{u Mkwhík Ãkku÷eMk yu{ fne þfu fu y{u huELkfkux Mk{S rð[kheLkus ¾heËíkk nkuEyu!

Ãkku÷eMk: Mk{Þ Mku yuf fË{ ÃkeAu hnuLkk n{khk fk{ ni!

Mkku¢urxMkÞkiðLkLke Mk{MÞk

ûkýLkk ûkuºk{kt LkVku f{kððkLke ð]r¥k ËwøkwoýøkýkÞ Au yLku íkuÚke s rþûký íkku ÄtÄku

çkLke økÞwt Au, Mkt[k÷fku LkVk¾kuhku Au yLku íkuLku fkhýurþûký yíÞtík {kU½wt çkLke økÞwt Au íkuðe VrhÞkËku ÃkýMkkt¼¤ðk {¤u Au, yux÷wt s Lknª, yk ‘LkVk¾kuhe’yxfkððk Mk¾ík fkÞËkykLke {ktøkýe Ãký ÚkkÞ Au,Ãkhtíkw ÃkkÞkLke ðkík yu Au fu rþûký fÞk yÚko{kt‘Ãkrðºk’ Au íkuðk yLku íku ‘Ãkrðºk’ nkuÞ íkku Ãký íkuLkVkLkwfMkkLkLke økýíkheÚke Ãkh þk {kxu nkuðwt òuEyuíkuðk «&™Lkku fkuE Mkk[ku íkkŠff sðkçk LkÚke. ¾hu¾híkku rþûký Ãkrðºk nkuðkLke {kLÞíkk yuf {qÕÞrLkc¼kðLkk Au. rþûký sYhe nkuðkÚke ËhufLku íku {¤ðwtòuEyu íkuðk yÃkuûkk«urhík Lkiríkf {qÕÞLkk MðefkhLkufkhýu ykðe {kLÞíkk «[r÷ík çkLke nþu, Ãkhtíkwykðe ¼kðLkk yLku ðkMíkðLku fkuE MktçktÄ LkÚke. fkuEÃký «ð]r¥k sYhe LkkýkfeÞ MkkÄLkku yLkuykðfòðf-LkVkLkwfMkkLkLke økýíkheyku {ktzâkrðLkk ÷ktçkku Mk{Þ [k÷e þfu Lknª. Ãkku÷kËLkwtfkh¾kLkwt [÷kððk {kxu su økýíkheyku fhðe Ãkzu íkus økýíkheyku rþûkýMktMÚkk [÷kððk {kxu Ãký fhðes Ãkzu. nk, yu LkkUÄðwt òuEyu fu rþûkýÚkerð[khþÂõík Mkíkus yLku MÃkü çkLku Au yLku íkuÚkeykÃkýk yk[khrð[kh ðÄw MkwMktMf]ík (rMkrð÷kEÍTz)çkLku Au. yk{ Aíkkt, rþûkýLkwt {q¤¼qík ÷ûÞ íkkuhkusøkkhe yLku fk{fks {u¤ððkLkwt s Au. yux÷uçkeswt çkÄwt nkuðk WÃkhktík rþûký ÃkkÞkLke ykŠÚkfsYrhÞkík Au íku nfefíkLkku Mðefkh ÚkkÞ íkurþûkýLke økwýð¥kk MkwÄkhðk {kxu sYhe Au.

ðuÃkkheyku rþûký ûkuºk{kt «ðuþþu íkku íku{LkkuWÆuþ Mkk[wt rþûký ykÃkðkLkku Lknª, Ãkhtíkw Võík ðÄwLku ðÄw LkVku {u¤ððkLkku hnuþu yLku íku{ Lk ÚkkÞ íku{kxu Mk{økú rþûkýÔÞðMÚkk hkßÞ yÚkðk su íkuMk{ÞLke MkhfkhLkk fçkò yLku íkkçkk{kt nkuðeòuEyu yuðe yuf {kLÞíkk Ãký ÷øk¼øk MkðoMðef]íkAu yLku íkuÚke s «kÚkr{f rþûkýÚke íku Mkðkuoå[yÇÞkMk MkwÄeLkwt rþûký Mkhfkhe íktºkLkk òíkòíkLkkyLkuf fkÞËkyku yLku LkeríkrLkÞ{kuLku ykÄkhu [k÷uAu. Ãký ÃkkÞkLke Lkshu òuE þfkÞ íkuðe ½xLkk íkku yuAu fu rþûkýLku LkVk¾kuheLkk MkftòÚke Ëqh hk¾ðkLkkçkÄk «ÞkMkku Aíkkt rþûký LkÚke ÚkÞwt Wå[økwýð¥kkMk¼h fu LkÚke ÚkÞwt MkMíkwt. yLku íkuLkwt {wÏÞfkhý s yu Au fu rþûkýLku yuf ykŠÚkf sYrhÞkíkyÚkðk ðMíkw íkhefu òuðk{kt ykðíkwt LkÚke, Ãkhtíkw íkuykŠÚkf çkkçkíkkuÚke Ãkh hnuðwt òuEyu íkuðe {kLÞíkkLkuykÄkhu yk ÔÞðMÚkk yLku Mkt[k÷Lkíktºk økkuXðkÞwt Au.

rþûký Mkhfkh Mkt[kr÷ík Lk nkuÞ íku fkuE ÃkýMkhfkhe fkÞËkyku yÚkðk LkeríkrLkÞ{kuLku ykÄkrhíkLk nkuÞ íkuðe ÂMÚkrík{kt þwt rþûký yíÞkhu Au íkuLkkfhíkkt Ãký ðÄkhu ¾hkçk yÚkðk ðÄw {kU½wt yLkuøkheçkkuLku Lk Ãkhðze þfu íkuðwt çkLku fu fu{ íku «&™ytøku ¾wÕ÷k {LkÚke rð[khðwt sYhe Au. ykÃkýk Ëuþ{kt«kÚkr{f rþûký {kxu Mkhfkhe yLku ¾kLkøke çktLku«fkhLke MktMÚkkyku Au. ¾kLkøke MktMÚkkyku MkhfkherLkÞ{kuLkku ¼tøk fheLku {kuxku LkVku f{kÞ Au íkuðeVrhÞkËku Ãký ÚkkÞ Au yLku MkkÚku íku{Lkkt Ãkh ðÄw s÷ËrLkÞtºkýkuLke {ktøkýe Úkíke hnu Au. ykðe {ktøkýeykuçkw÷tË çkLku yux÷u Mkhfkh ÷kufkuLku ¾wþ fhðk LkðkLkeríkrLkÞ{ku ÷kËu Au yLku ÃkAe Mkhfkhe ÷kufkuLkk sMkr¢Þ MknfkhÚke yk Lkðk LkeríkrLkÞ{kuLku Ãkýy¼hkEyu {qfe Ëuðk{kt ykðu Au yLku VheÚkeÞÚkkðíkT ÂMÚkrík Q¼e ÚkkÞ Au. Ãkhtíkw ÃkkÞkLke nfefíkAu fu rþûkýLkwt yk ¾kLkøkefhý Mkk[k yÚko{kt¾kLkøkefhý LkÚke, fkhý fu ykðe rþûkýMktMÚkkykuLkwt fk{fks MkhfkhLkk ÃkhðkLkk, yLkw{íkeLkuykrÄLk Au. yk yLkw{íke {u¤ÔÞk ÃkAe Ãký

rðãkÚkeoykuLke MktÏÞk, íku{Lke Ve,rþûkfkuLke ÷kÞfkík, íku{Lkk ÃkøkkhyLku yÇÞkMk¢{ yu çkÄe sçkkçkíkku Mkhfkhu Lk¬e fhu÷e Au.yux÷e s ¾kuxe çkeS {kLÞíkk yu Aufu Ëhuf çkk¤fLku Mk{kLk rþûký{¤ðwt òuEyu. yux÷u Ëhuf hkßÞLkeMkhfkhu çkÄkt çkk¤fku {kxu yufMkh¾kuyÇÞkMk¢{ yLku yufMkh¾eÃkheûkkÃkØrík y{÷{kt {qfeAu yLku íkuLkwt Ãkk÷Lk ykfnuðkíke ‘¾kLkøke’MktMÚkkykuyu fhðwt Ãkzu Au. ykÂMÚkrík òuíkkt rþûkýLkwt Mkk[k yÚko{kt ¾kLkøkefhýÚkÞwt s LkÚke. ‘¾kLkøkefhý’Lkku yÚko íkku yu ÚkkÞ fu¾kLkøke «ð]r¥k fhLkkhLku ÃkkuíkkLke «ð]r¥k rðþuLkk çkÄks rLkýoÞku fhðkLkku yrÄfkh nkuÞ, Ãkhtíkw rþûkýLkk‘¾kLkøkefhý’{kt íkku þiûkrýf MktMÚkkyku {kxuLkk{kuxk ¼køkLkk rLkýoÞku Mkhfkh s fhu Au yLku MktMÚkkMkt[k÷fu íku rLkýoÞkuLkk y{÷{ktÚke s ÚkE þfu íkux÷ku

LkVku f{kELku, MktMÚkkLkwt fk{fks [÷kððwt Ãkzu Au,xqtf{kt ‘¾kLkøkefhý’ yu ¾hu¾h íkku þiûkrýfsYrhÞkíkkuLku ÃknkU[e ð¤ðk {kxu Mkhfkhu ÃkkuíkkLkk{kxu Q¼e fhu÷e yuf {ËË Au.

ykÃkýu yuðe ÂMÚkríkLke fÕÃkLkk fheyu su{ktþiûkrýf ykËkLk«ËkLkLke «ð]r¥k yux÷u fu rþûkýLkwt‘çkòh’ MktÃkqýoÃkýu Mkhfkhe ÷kufkuLkk nMíkûkuÃkÚke{wõík nkuÞ. òu fu ykÃkýk{ktLkk {kuxk ¼køkLkk ÷kufkuíkku ykðe ÃkrhÂMÚkríkLke ÞkuøÞ fÕÃkLkk Ãký fhe þfuíku{ Au fu fu{ yu «&™ Au, fkhý fu çkÄwt Mkhfkh sLk¬e fheLku ykÃkýLku Ãkqhwt Ãkzu íkuðe ði[krhf¼qr{fk{ktÚke çknkh ykððwt íku s ykÃkýk {kxu 60ð»koLke Mkhfkhe LkeríkykuLku fkhýu ÷øk¼øk yþõÞçkLke økÞwt Au. Mkhfkh fktE Lk fhu yÚkðk fktEfhðkLke Ãknu÷ Lk fhu íkku ykÃkýu yuf÷k íkku fktEfhe þfeyu íku{ LkÚke íkuðe {kLkrMkfíkkyu yuðkuMk¾ík ¼hzku ÷eÄku Au. ykðe fÕÃkLkk fhðk suðwtLkðíkh, ‘ykWx ykuV çkkuõMk rÚk®Lføk’ fnu Au íkuðwt{LkLk fu ®[íkLk ykÃkýu fhe þfeyu fu fu{ íku yufMkðk÷ Au. yk{ Aíkkt,ykðe fÕÃkLkk fheyu yLkuíkuLkkt íkkŠff íkkýkðkýkLku swËk ÃkkzeLku òuEyu íkkuÏÞk÷ ykðþu fu ykðe ÂMÚkrík{kt rþûký MktçktrÄíkËhuf yrLkåALkeÞ çkkçkíkku Ëqh hne òÞ Au. {wõík

yLku WËkh{íkðkËe(r÷çkh÷) rþûkýÔÞðMÚkk ðzu rþûkýLke «ð]r¥k yuf{wõík çkòh çkLku Au yLku {wõík çkòh{kt ðu[kíke -¾heËkíke fkuE Ãký ðMíkwLke su{ íkuLku Ãký çkòhLkkrLkÞ{ ÷køkw Ãkzu Au. Ãkrhýk{u {k-çkkÃk ÃkkuíkkLkkMktíkkLkLke yr¼hwr[ yLku ykðzík rðþuLkk ytËksLkuykÄkhu íkuLku þuLkwt ¼ýíkh ykÃkðwt íku Lk¬e fhe þfuAu. yux÷wt s Lknª, ÃkkuíkkLkk MktíkkLkLku ykðwt ¼ýíkhõÞkt {¤þu íkuLkku rLkýoÞ Ãký fhe þfu Au.

nðu ykðe ÂMÚkrík{kt {wõíkçkòhLke Ëhuf ðMíkwLkesu{ rþûkýLkk çkòh{kt Ãký yLkuf ÷kufku ‘ðuÃkkhe’yÚkðk rþûkf íkhefu «ðuþþu íku{s yLkuf þiûkrýfMktMÚkkyku Mkòoþu yLku íku{ýu çkeS yLkuf MktMÚkkykuMkkÚku MÃkÄko{kt Qíkhðwt Ãkzþu. Auðxu su MktMÚkkLkkrðãkÚkeoykuLku Mkkhe Lkkufheyku {¤þu íku MktMÚkkLke{ktøk ðÄþu y™u íkuÚke çkeS MktMÚkkykuyu Ãký yuðkt sÄkuhýku rMkØ fhðkLkku «ÞkMk fhðku Ãkzþu. Ãkrhýk{urþûkýLkwt Míkh MkwÄhíkwt sþu. {wõíkçkòhLke MÃkÄkoLkkuyu Mkkðorºkf rLkÞ{ Au fu su ftÃkLke ðÄw Mkkheøkwýð¥kkðk¤e ðMíkw ykuAe ®f{íku ðu[e þfu Au íku sMkkiÚke MkV¤ çkLku Au yLku yk rLkÞ{ rþûkýLkkçkòhLku Ãký ÷køkw Ãkzu Au. {wõíkçkòhLke ÂMÚkríkMkíkík økríkrþ÷ nkuÞ Au yLku íkuÚke LkkufheykuLke íkfkuyLku fkhrfËeo ytøku ÷kufkuLke çkË÷kíke ÃkMktËøke Ãkýíku{kt MkeÄk s «rík®çkrçkík ÚkE þfu Au. MkkiÚke{n¥ðLkku ÷k¼ yu Au fu rþûký Mkhfkhu s Lk¬efhu÷e ½huz{ktÚke çknkh ykðe þfu Au yLku ÷kufkuLkurþûký suðe {n¥ðLke sYrhÞkík Ãkqhe fhðk {kxuyíÞkhu LkÚke íkuðe yLkuf ÃkMktËøkeLke íkfku «kÃík ÚkEþfu Au. rþûkýLkk {wõíkçkòhLkk yLkuf ÷k¼ Au,Ãkhtíkw rþûkýLku ÷kufku ‘çkòh’ s økýðk íkiÞkh LknkuÞ íÞkhu ykðe fÕÃkLkk ðkMíkð çkLkðe {w~fu÷ Au.yk WÃkhktík rþûký{kt Ãký Mk{kLkíkkLkku h¾kíkkuykøkún Mkkð rçkLksYhe yLku «ríkÃkrhýk{økk{e(fkWLxh «kuzÂõxð) Au.

ykÃkýe {kuxe Mk{MÞk yu Au fu ykÃkýu rþûkýLkuçknw Ÿ[ku ykËþo økÛÞku Au Ãkhtíkw yk çkÄe{kLÞíkkyku s rþûkýLku økwýð¥kkLke økíkko{kt Äfu÷ehne Au. Ëhuf ÔÞÂõík yMk{kLk Au yLku íkuÚke íku{Lku{¤íkwt rþûký Mk{kLk nkuðwt òuEyu íkuðe Lkiríkf{kLÞíkk yLku íku {kLÞíkkLku ykÄkhu ½zðk{kt ykðu÷erþûkýLkerík «ríkfq¤ yMkhku LkeÃkòðu Au. rþûkýLkk¾kuxk ¾kLkøkefhýLke xefk fhðkÚke Mkk[wt¾kLkøkefhý Ëqh síkwt òÞ Au.

ykÃkýLku Vkðu íkuðwt yLku Ãkhðzu íkuðwt rþûký{u¤ððk fu ykÃkðk rðþuLke sðkçkËkhe Võík ykÃkýenkuÞ íkku s ykÃkýLku Mktíkku»k yLku ÷k¼ ÚkkÞ. yknfefíkLkku Mðefkh fheLku s ykÃkýu rþûkýÃkØríkrðþu rð[khðwt òuEyu. rLk»ýkíkku yLku Mkhfkhey{÷ËkhkuLke Mkr{ríkyku yLku íku{Lke ¼÷k{ýkuÚkerþûkýLke Mk{MÞk n÷ ÚkðkLke LkÚke íku ykÃkýu Mk{S÷uðwt òuEyu.

ÃkkÞkLke ðkíkMkwfw{kh yu{. rºkðuËe

rþ

nuík÷ MkkUËhðk

÷kEV N MxkE÷

y

Mkur÷rçkúxe Lkk{LkkurMk¬ku çkÄu Lk [k÷u

rçkúxLke ÂMÃkÞMkoyuf s{kLkk{kt ÃkkuÃk Mxkh{kt suLke økýLkk Úkíke níke íkurçkúxLke ÂMÃkÞMko nðu MxkhuÞ LkÚke hne yLku nk÷LkeÂMÚkrík òuíkkt Úkkuzk Mk{Þ ÃkAe fËk[ íku ÃkkuÃk ®Mkøkh ÃkýLknª hnu. rçkúxLkeyu MkV¤íkkLkk íkÃkíkk MkqhsÚke {ktzeLkurhnuçk MkuLxh MkwÄeLke yLkuf [zíke-Ãkzíkeyku òuE Au.2002{kt {uLknèLk{kt íkuýu þY fhu÷e LkkR÷k (LÞqÞkufo-÷kuMk yuLsu÷MkLkwt þkuxoVku{o) huMxkuhkt íkuýu yLkw¼ðu÷eykðe s yuf ‘Ãkzíke’ Au. huMxkuhkt{kt ÃkehMkkíkeðkLkøkeyku yuðhus fne þfkÞ íkuðe níke. huMxkuhkt{kt{uLkus{uLx{kt ðkhtðkhLkk VuhVkhku yLku ¾kMk íkku¾kãÃkËkÚkkuoLke økwýð¥kkLkk rLkÞ{kuLkku ¼tøk Úkíkku nkuðkÚke2003{kt rçkúxLkeyu yk huMxkuhkt MkkÚkuLkku ÃkkuíkkLkku MktçktÄfkÃke LkktÏÞku.

surLkVh ÷kuÃkuÍyk ÃkkuÃk-økkrÞfk yLkunkur÷ðqzLke {kuxe yr¼Lkuºkeyu fux÷kf ÔÞðMkkÞku{ktÍtÃk÷kððkLkku fzðku yLkw¼ðÃký {u¤ðe ÷eÄku Au.fur÷VkuŠLkÞk ¾kíkuLke íkuLkehuMxkuhkt {urzÙMkLku þY ÚkÞkLkkt A ð»ko çkkË sw÷kE,2008{kt íkk¤kt ÷økkðe Ëuðkt Ãkzâkt. VuþLk søkík{ktÍtÃk÷kððk fhu÷k ÷øk¼øk ík{k{ «ÞíLkkuLku r{©«ríkMkkË MkktÃkzâku. 2003{kt þY fhu÷e õ÷ku®Äøk ÷kRLk‘su÷ku’ 2007{kt çktÄ fhe Ëuðe Ãkze. íÞkh ÃkAe íkuýu‘MðexVuMk’ Lkk{Lke õ÷ku®Äøk ÷kRLk þY fhe, suLkwt ÃkýWíÃkkËLk çktÄ fhe ËuðkÞwt.

nÕf nkuøkLkËw~{LkLku r{rLkxku{kt Äq¤[kxíkk fhe Lkkt¾Lkkhnkur÷ðqz yuõxh yLku huMk÷hnÕf nkuøkLku r{LkuMkkuxk{kt‘ÃkkMx{urLkÞk’ Lkk{LkehuMxkuhkt þY fhe, su{kt‘nÕf-Þw’Í’ yLku ‘nÕf-y-YÍ’ suðkt ySçkkuøkheçkLkk{ku Ähkðíke ðkLkøkeyku ÃkehMkkíke níke. huMk®÷økLkkþkì xeðe ÃkhÚke «Mkkrhík Úkíkk nkuÞ íku Mk{Þu ykhuMxkuhktLkku ¼hÃkqh «[kh fhkÞku níkku. Ãký ¼÷¼÷kçkkðzuçkkòuLku Ÿ[feLku Lke[u ÃkAkzLkkh nkuøkLkLkk{sçkqík ¾¼k ¾kux ¾kE hnu÷e huMxkuhktLkku ¼kh Íe÷eþõÞk Lknª yLku yuf ð»ko{kt s yk çktÄ fhe Lkt¾kE.

MktÞwõík ËwMMkknMk!!r¢Mxe x‹÷øxLk, õ÷kurzÞkrþVh, yu÷ {ufrVÞMkoLk yLkuLkkyku{e fuBÃkçku÷ suðe hìBÃkøksðLkkhe MkwÃkh {kuzuÕMkuRxkr÷ÞLk huMxkuhLxâkuhxku{uÍku çkwxe MkkÚku {¤eLkuVuþLk fkVu ¾ku÷ðkLkwtËwMMkknMk ¾uzâwt. fwÃkku»kýLkku rþfkh nkuÞ íkuðe Ëu¾kíke yk{kuzu÷ku ¾wË s ¾kE Lknª þfíke nkuÞ, íÞkt íku{ýu ¾ku÷u÷ehuMxkuhkt{kt íkku þwt ¾kðkLkwt {¤íkwt nkuÞ? íkuðk AqÃkk ¼ÞLkufkhýu íkku õÞktf økúknfku íkuLkkÚke Ëqh Lknª ¼køÞk nkuÞ?íkuðku Mkðk÷ íkhík ykÃkýLku ÚkkÞ! fnuðkLke sYh LkÚke fuÚkkuzkt s ð»kkuo{kt yk huMxkuhkt çktÄ ÚkE økE.

ÃkurhMk rnÕxLkÃkurhMk rnÕxLku Mkk{u [k÷eLku ÃkiMkk økw{kÔÞk nkuÞ íkuLkkyuf fhíkkt yLkuf Ëk¾÷k {¤e þfu íku{ Au. íkuLkk ËkËkçkuhLk rnÕxLku íku{Lke 2.3 yçks zku÷h{ktÚke 97 xfkhf{ ËkLk{kt ykÃke ËeÄe yLku {kºk ºký xfk hf{íku{Lkk ðkhMkkuLku {¤e, íku{ktÚke ÃkurhMk rnÕxLkLku Vk¤uykÔÞk Ãk[kMk ÷k¾ zku÷h. yk rMkðkÞ yuf nuh«kuzõþLk ftÃkLkeyu ÃkurhMk MkkÚku fhkh fÞkuo níkku. yuffhkh «{kýu ÃkurhMk yu ftÃkLkeyu Lk¬e fhu÷e nuhMxkR÷s fhe þfu, Ãkhtíkw ÃkurhMku swËe nuhMxkR÷ fhíkktftÃkLkeyu íkuLke Mkk{u 3.5 fhkuz zku÷hLkku Ëkðku {ktzâkuníkku. WÃkhktík «kuzõxLke ÷kuL[ Ãkkxeo{kt Ãký íku nksh Lkhnuíkkt ftÃkLkeyu LkwfMkkLk ðuXðwt Ãkzâwt níkwt. ÃkurhMk Ãkkxeo{ktnksh Lk hne, íkku íku Mk{Þu õÞkt níke? su÷{kt!!

rðõxkurhÞk çkufnu{Vqxçkku÷ Mxkh zurðz çkufnu{Lke ÃkíLke yLku Ãkkuþ MÃkkRMkrðõxkurhÞk çkufnu{ Ëuþe yLku yktíkhhk»xÙeÞMkur÷rçkúxeyku {kxu VuþLk ykRfkuLk Au. VuþLk ðÕzoLkkxkuÃk xuLk r÷Mx{kt íkuLkwt Lkk{ xkuÃk WÃkh nkuÞ Au. ¼khíkLke½ýe yr¼Lkuºkeyku rðõxkurhÞk çkufnu{Lke MxkR÷Úke«¼krðík Au, yux÷wt s Lknª fheLkk fÃkqhLku Ãký ÍehkuMkkRÍ Veøkh fhðkLke «uhýk rðõxkurhÞk îkhk s {¤eníke. rðõxkurhÞkLkwt zÙu®Mkøk Mkk{kLÞ ÷kufkuLke MkkÚku-MkkÚku÷kufku{kt yLku {kæÞ{ku{kt Ãký ykf»koýLkwt fuLÿ nkuÞ Au.Ãký íkuýu rzÍkRLk fhu÷kt rsLMk økúknfkuLku rçk÷fw÷ ÃkMktËLk Ãkzâkt. 300 zku÷h suðk yÄÄÄ ¼kðu ðu[kíkkzeðeçke rsLMk y{urhfLk MxkuMko{kt ðu[kÞk ðøkh ÃkzâkhÌkk yLku yk¾hu, Mxkuhu íkuLkku rLkfk÷ fhðku Ãkzâku.

÷øLk Ãknu÷ktfk{krøLkLku fu{ Xkhwt?

‘MkktZ LkkÚÞku’ Lkk{Lkku yuf ÃkkX fkuEÄkuhýLke økwshkíke{kt ¼ýðk{kt ykðíkku níkku.yuf økk{{kt MkktZLkku ¼khu ºkkMk nkuÞ yLkufkuELkkÚke fkçkq{kt ykðíkku Lk nkuÞ. yk¾hu[tËk Lkk{Lke yuf fLÞk yu MkktZLke ykt¾{ktyk¾ Ãkhkuðe «u{Úke MkktZLku ðþ fhðk{ktMkV¤ ÚkkÞ Au. [hkuíkhLkk r÷tçkkMke økk{{ktyk ÃkkXLku {¤íke yuf ½xLkk çkLke. yufkËnòh rf÷kuøkúk{Lkku yuf Ãkkzku økk{Lkk ÃkkËhu

ykðe [zâku. ÃkkzkLku ftEf ˾ Ãkzâwt nþu íke, su Ëu¾kÞ íkuLke ÃkkA¤ Ëkuzíkku. ®Mkn suðk ®MknsuLkkÚke Auxk ¼køkíkk nkuÞ yu Ãkkzk ÃkkMku sðkLke fkuE ®n{ík fhu. økk{÷kufkuyu Ãknu÷kt íkkuÃkkzkLku fkçkq{kt ÷uðk yuf ÃkAe yuf WÃkkÞku ys{kðe òuÞk. Ãkkzku òufu fkçkq{kt ykðíkku Lkníkku. fux÷kf xe¾¤e økk{÷kufkuyu íkku ð¤e ÃkkzkLke Mk¤e Ãký fhe. ÃkÚÚkhku {kÞko, Mk¤økíkkfkfzk VUõÞk... Mkk{u Ãkûku Ãkkzku Ãký çknkhðxu [zâku nkuÞ yu{ su su ÷kufkuyu nuhkLk fÞkonkuÞ íkuLku yku¤¾e-yku¤¾eLku íkuLke ÃkkA¤ Ëkuzíkku. {kýMkku WÃkhktík ÃkkzkLku ¼UMk{kt Ãký hMkÃkzíkku. ßÞkt ßÞkt ¼UMkku nkuÞ íÞkt Ãkkzku ÃknkU[e síkku. yuf ¼UMkLke íkku Ãkkzkyu {khe {kheLkuyuðe MkŠðMk fhe íkku ¼utMkLkwt yðMkkLk ÚkÞwt! yk¾hu òufu çku {rnLkkLke {Úkk{ý ÃkAe yu ÃkkzkuÃkfzkÞku Au. òu nðu yu Ãkkzku Vhe Aqxþu íkku {w~fu÷e...

rLkfe rnÕxLksuLkk Lkk{ ÃkkA¤ nkuxu÷Lkk ÔÞðMkkÞLke søkrðÏÞkík ‘rnÕxLk’ yxf {wfkíke nkuÞíku ÔÞÂõík - rLkfe rnÕxLk ÃkkuíkkLkk ðkhMkkøkík ÔÞðMkkÞ{kt ¾kux ¾kÞ íku ðkík fkuý{kLke þfu? Ãký, ‘{kuhLkkt $zktLku [eíkhðkt Lk Ãkzu’ yu fnuðíkLku MkrhÞk{ ¾kuxeXuhðíke nkuÞ íku{ rðïLke yøkúýe rnÕxLk nkuxu÷ [uRLMkLke yuf ðkhMk yLku ÃkurhMkrnÕxLkLke LkkLke çknuLk rzÍkRLkh rLkfe rnÕxLkLku nkuxu÷Lkk rçkÍLkuMk{kt {kuxe ¾kuxðuXðk{ktÚke íkuLke yxf Ãký Wøkkhe Lk þfe. ‘Ä rLkfe yku’ Lkk{Lke nkuxu÷ íkuýu þYfhe níke, íku [k÷e Lknª yu íkku Xef, Ãký 2007{kt nkuxu÷ «kusuõxu LkkËkhe LkkUÄkðeyLku zuð÷Ãkhu Ëkðku {ktzâku. yk¾hu yËk÷íkLkk [wfkËkLkk ykÄkhu yk¾e «kuÃkxeoLku rLk÷k{ fhðk{kt ykðe.{kuhLkk #zk [eíkÞko ÃkAe Ãký {kuh Lk çkLke þfu íku ykLkwt Lkk{!

rþûkýLkk ¾kLkøkefhýLkkuykÃkýu ykx÷ku íkeðú rðhkuÄ þk{kxu fheyu Aeyu? yLÞÔÞðMkkÞkuLke su{ þiûkrýfMktMÚkkyku Ãký LkVk-LkwfMkkLkLkeøkýíkhe fhu íku{kt ¾kuxwt þwt Au?Ãkrðºk økýkíkk rþûký{kt‘Ãkrðºkíkk’ õÞkt, þwt yLku fEAu? rþûkýLkwt ¾hu¾h¾kLkøkefhý ÚkÞwt Au ¾Yt?fkÞ{e Mk{MÞk íkhV LkðeLkshu árüÃkkík..

rþûkýLkku ðuÃkkh‘yÃkrðºk’ þk {kxu?

CMYK

CMYK

{wÿLkkt [kuíkhV Vu÷kÞu÷kt QA¤íkkt ÃkkýeLke ðå[uþktík xkÃkw ykðu÷k Au. AuÕ÷kt Mkku ð»ko{kt yuðk xkÃkw

ËwrLkÞkLke Lkshu [Zâk Au. íku «k[eLk {kLkðeLke yËT¼wíkþÂõíkLkku Ãkwhkðku økýkÞ Au. ykðku yuf xkÃkw ‘EMxhykE÷uLz’ Au. [kE÷Lke Ãkrù{u yLku íkexe-íkeLke Ãkqðuo çkunòh {kE÷ Ëqh yk xkÃkw ykðu÷ku Au. MkkX [kuhMk{kE÷Lkk yk xkÃkw Ãkh ykðu÷e rðþk¤ {qŠíkyku hnMÞLkku¼tzkh Au. íku fkuýu, õÞkhu yLku fuðe heíku çkLkkðe nþu?{qŠíkyku çkLkkðLkkh õÞkt økÞk? yk xkÃkwÃkh hnuíke «ò õÞkhu yLku fuðe heíkuLkkþ Ãkk{e? ykðk fux÷kÞ «&™kuLkwthnMÞ Wfu÷ðkLkk «ÞkMkku ykÄwrLkfrLk»ýkíkku fhe hÌkk Au.

1722Lke Mkk÷{kt ‘EMxh zu’Lkk rËðMku ºký ðnkýyuf yòÛÞk xkÃkw Ãkh ykðeLku Q¼kt hÌkkt. z[yuzr{h÷ sufkuçk hkuøkðeLku yk yòÛÞk xkÃkwLku òuÞku.ÃkkuíkkLkk fk[{ktÚke òuíkkt {kuxe Ëeðk÷ku yLku rðþk¤ykf]ríkLke AkÞk Ëu¾kE. rðþk¤ yLku Ÿ[k ykfkhkuòuELku sufkuçk MíkçÄ çkLke økÞk.

sufkuçku xkÃkwLku hkrºkLkk ykAk ytÄfkh Ëhr{ÞkLkòuÞku níkku. Mkðkh Ãkze yux÷u sufkuçku ðnkýLku xkÃkwLkeLkSf ÷eÄkt. íku hkíkLkk ytÄfkh{kt su ykf]ríkyku òuELkuMíkçÄ ÚkÞk níkk íku ¾hu¾h çkkhÚke Ãk[kMk Vqx sux÷kðsLkLke níkwt. yk {qŠíkyku Mk{økú {kLkðËunLke Lknkuíke.¾¼kLke Mknus Lke[uLkk ¼køkÚke {Míkf MkwÄeLkk ykfkhLkufkuíkhe rðþk¤ ÃkÚÚkhku Ãkh økkuXððk{kt ykÔÞk níkk.

rðþk¤ {qŠíkLku su çkuXfku Ãkh økkuXððk{kt ykðe níkeíkuLke nhku¤ çkktÄu÷e Ëeðk÷Lkku yÇÞkMk fhkðíke níke.yuzr{h÷ sufkuçkLku {qŠíkLkkt yiríknkrMkf hnMÞku{kt hMkLknkuíkku. íku ¾òLkkLke þkuÄ{kt LkeféÞku níkku. íkuýu çkeòxkÃkw íkhV fkV÷ku WXkÔÞku.

sufkuçk ÃkAeLkk yÇÞkMkw «ðkMkeykuyu yk xkÃkwLkkRríknkMk rðþu fux÷ef fÕÃkLkkyku fhe Au. xkÃkw{ktMktíkkÞu÷k hnMÞLkk su Wfu÷ku íku{ýu Mkq[ÔÞk Au íku çkeò

«&™ku ÃkuËk fhu Au. yk xkÃkwLkku RríknkMksýkðíkk {k÷fku{ çkfo hrMkf r[íkkhykÃku Au. yuf íkçk¬u ‘EMxykE÷uLz’{kt çkuÚke Ãkkt[ nòh {kLkðe

hnuíkk níkk. íku{Lkku yuf ðøko ÷ktçkk fkLkðk¤ku ™u çkeòuxqtfk fkLkðk¤ku. yu{ {LkkÞ Au fu yk çktLku ðøko ðå[uÚkÞu÷k rðøkúnLku ÷eÄu xkÃkwLke ðMíke Äe{u Äe{u ¾ík{ ÚkEøkE nþu fu çkeS {kLÞíkk yuðe Au fu çknkhLkk xkÃkwÃkhÚke ykðu÷k ÷kufkuLkk [uÃke hkuøku yk xkÃkw Ãkh {kuxkuhkuøk[k¤ku Vu÷kÔÞku nþu. hkuøk[k¤k{kt xkÃkwLke ðMíkeLkku½ýku ¼køk Lkkþ ÃkkBÞku nþu. çkkfe hnu÷k hkuøkÚke çk[ðkxkÃkw AkuzeLku [kÕÞk økÞk nþu.

xkÃkw Ãkh hnuíkk {kLkðe þkÚke [kÕÞk økÞk fu LkkþÃkkBÞk íku Mk{òðíkkt yLkw{kLkku MðefkÞo sýkÞ Au, Ãkhtíkwrðþk¤ {qŠíkyku fuðe heíku çkLkkððk{kt ykðe. fuðe heíkuøkkuXðe þfkE. ðøkuhu çkkçkíkkuLkku ¼uË s÷Ëe Wf÷u íkuðku÷køkíkku LkÚke. ðeMkÚke Ãk[kMk xLk MkwÄeLke {qŠíkLkuÔÞðÂMÚkík heíku çkuXf Ãkh økkuXððk {kxu fÞkt MkkÄLkku

ðÃkhkÞkt nþu íku òýe þfkÞwt LkÚke. {qŠík fkuíkhðk{kt yLkuøkkuXððk{kt íku{ýu su rMkrØ nktMk÷ fhe Au íkuLkk ÃkhÚkeyu{ {kLkðk{kt ykðu Au fu íku{Lkwt EsLkuhe rðãkLkwt ¿kkLkyËT¼wík nþu.

ykrËðkMke «òyku ykÃkýkÚke fkuE çkkçkík{kt ykøk¤nkuE þfu s Lknª yuðku sz Ãkqðoøkún çkktÄeLku yr¼«kÞkuykÃkLkkh rLk»ýkíkkuLkk Wfu÷ku ÷q÷k ÷køku Au. ykðkfux÷kf rLk»ýkíkku sýkðu Au fu «k[eLk ÷kufku ¾kzk ÃkkzuÃkAe ð]ûkLke zk¤eyku fu ÚkzLke {ËËÚke ÃkAe {qŠíkykuLkuVuhðíkk nþu. ºkeMkÚke Ãk[eMk xLk sux÷k ðsLkLke {qŠíkykuzk¤e fu ÚkzLke {ËËÚke ¾Mkuze þfkÞ? rLk»ýkíkku òýu.þwt yk xkÃkwLkk hnuðkMke økhøkzeLkk rMkØktíkLkku WÃkÞkuøkfhe {qŠíkLku ¾Mkuze þfu íkux÷k nkurþÞkh nþu? íku{Lkk{ktði¿kkrLkf ¿kkLkLkku rðfkMk ÚkÞku nkuík íku ykuAwt Mkt¼rðíkLkÚke.

rðþk¤ {qŠíkyku çkLkkðeLku økkuXðLkkh ¿kkLkLkeÞkºkk{kt Xef ykøk¤ ðÄu÷k nþu yu{ {kLkðkLku fkhýkuAu. 1864{kt íkeneíkeÚke yk xkÃkw Ãkh ykðu÷k r¾úMíke«[khfkuLku økwVk{ktÚke ÷kfzkLkkt ÃkkrxÞkt {éÞkt níkkt. ykÃkkrxÞkt MkVkEËkh heíku Ãkkìr÷Mk fhkÞu÷kt nkuÞ íkuðkt níkkt.íkuLkk Ãkh ÷¾ký níkwt! ÷¾kýLke heík ÃkhÚke íku rðfrMkík÷kufkuLke fkuE ¢{çkØ ¼k»kk nkuÞ íku{ ÷køkíkwt níkwt. yk¼k»kkLkk ¼uË Wfu÷e þfkÞk LkÚke. ¼k»kkLkk ¼uË Wfu÷eþfkÞk nkuÞ íkku fËk[ {qŠíkLkkt hnMÞku Mk{S þfkÞktnkuík. ‘fkuLk-xefe’ íkhkÃkkLkk MkknMkðehku yLku «k[eLkMktMf]ríkLkk rLk»ýkíkkuyu Mkkrçkík fÞwO Au fu y{wf «fkhLkktð]ûkLkk ÷kfzk{ktÚke íkiÞkh fhu÷k íkhkÃkk Mk{wÿ{ktnßòhku {kE÷Lke {wMkkVhe fhe þfu Au. yk íkhkÃkkLkuçkktÄu÷kt {qr¤Þkt yíÞtík {sçkqík Mkkrçkík ÚkÞu÷kt Au.ykðe MkkrçkíkeLkk ykÄkhu yu{ {LkkÞ Au fu, nßòhkuð»ko Ãkqðuo Ãký rðrðÄ MktMf]ríkLkk ÷kufku yuf çkeò xkÃkw Ãkh«ðkMk fhíkk níkk. yk rðøkíkLku æÞkLk{kt hk¾eLku yuðwtyLkw{kLk fhe þfkÞ fu fkuE Mkwrþrûkík «òLkk«ðkMkeyku EMxh - ykE÷uLz Ãkh rMkrØ MÚkkÃkeLku [kÕÞkøkÞk nþu.

Mk¾ík Ãkrh©{Lke sYh Ãkzu íkuðe rðþk¤ {qŠíkyku«k[eLk ÷kufkuyu þk {kxu fkuíkhe nþu? fçkh{kt ŸzuËkxu÷kt ¾òLkkLku MktíkkzðkLkku yLku Mkk[ððkLkku fkuE {køkonþu? þõÞíkkyku ½ýe Au, Ãký fkuE [ku¬Mk sðkçkLkÚke. MktþkuÄfkuLkkt [e÷k[k÷w yLkw{kLkkuLke çknkhhnMÞLkku Wfu÷ MktíkkÞu÷ku nkuÞ íku þõÞ Au.

shkíkLkk Lkfþk{kt {kºk íkk÷wfk {Úkf íkhefuyku¤¾kíkwt z¼kuE hu÷ðuLkk ðirïf Lkfþk{kt

ðÄkhu [{f Ähkðu Au. ðzkuËhkÚke 27 rf÷ku{exh Ëqhykðu÷k z¼kuELke ËrhÞk MkÃkkxeÚke Ÿ[kE íkku {kºk 324Vex s Au, Ãký økk{Lke yiríknkrMkf Ÿ[kE ½ýe ðÄkhuAu. ¼khíkeÞ hu÷ðuLkkt ËkuZMkku ð»ko Ãkqhkt ÚkÞkt íkuLkeWsðýe{kt yk økk{ {n¥ðLkwt MkuLxh Au. íÞktÚke hkusÃkMkkh Úkíkk nòhku {wMkkVhkuLku fËk[ ¾çkh Lknª nkuÞ fuíkuyku RríknkMkLkk Ãkkxk Ãkh Mkhfe hÌkk Au.

ykÍkËe Ãknu÷kt shk rðfrMkík økýkíkk ðzkuËhk MxuxLkwtz¼kuE íkkçkuËkh. rðïLke Ëhuf «økrík ÃkkuíkkLkk yktøkýuËkuzíke fhðe yu ðzkuËhkLkk hksðeykuLkwt ÷ûký.¼khík{kt hu÷ðuLke þYykík ÚkE yux÷u ÃkkuíkkLkk hks{ktÃký hu÷ðu ykðu yuðk «ÞkMkku ¾tzuuhkð økkÞfðkzu þYfÞko. 1853{kt Ëuþ{kt hu÷ðu þY ÚkE yLku 1862{ktðzkuËhk MxuxLkk z¼kuE-r{Þktøkk{ ðå[u yZe Vex Ãknku¤kÃkkxk Ähkðíke Lkuhkuøkus xÙuLk þY ÚkE. íÞkhu z¼kuEfÃkkMkLkwt {kuxwt çkòh økýkíkwt yux÷u íkuLkku rðfkMk ÚkkÞ íku{ktçkÄkLkwt rník níkwt. z¼kuE-r{Þktøkk{ Lkuhkuøkus ÷kELkLkerzÍkELk yLku çkktÄfk{ yu ð¾íkLkk yrÄfkheyu.zçkÕÞw.Vkuhzuyu fÞwO níkwt. Mxe{ yuÂLsLkLke rzÍkELkÃký Vkuhuzuu s íkiÞkh fhe níke. yk rzÍkELkLku yLkwYÃkLkuÕþLk yuLz ftÃkLke ø÷kMkøkku îkhk ºký Mxe{ yuÂLsLkçkLkkððk{kt ykÔÞkt níkkt.

1873Lke Mkk÷{kt Ãknu÷e ðkh hu÷ðuLkk Ãkkxk WÃkhðhk¤Úke [k÷íkkt yuÂLsLkku ðzu xÙuLk ËkuzkððkLke þYykíkÚkE níke. su{kt Mkki«Úk{ 57 {wMkkVhkuyuu yk xÙuLk{kt

çkuMkðkLkku Õknkðku ÷eÄku níkku. yk xÙuLk{kt yÃkh f÷kMkLkwtyuf {kE÷ (yuf {kE÷ yux÷u 1.62 rf÷ku{exh)Lkwt ¼kzw8 ÃkkE yLku MkufLz f÷kMkLkwt 4 ÃkkE níkwt. íku ð¾íku hu÷ðuÃkkMku 8 zççkk yLku 58 ðuøkLk níkkt. su{kt yÃkh f÷kMkLkkuyuf zççkku yLku MkufLz f÷kMkLkk Azççkk níkk. yÃkh õ÷kMk{kt 12 {wMkkVhkuçkuMke þfu íkuðe ÔÞðMÚkk níke. ßÞkhuMkufLz õ÷kMk{kt 20 {wMkkVhku çkuMkeþfíkk níkk. yk MkkÚku çkeò [kh ¾wÕ÷k zççkk Ãkýòuzðk{kt ykðíkk níkk. íku{kt Ãký {wMkkVhku çkuMkíkk níkk.yk{ yk¾e xÙuLk{kt 212 {wMkkVhku {wMkkVhe fhe þfíkkníkk. yu Mk{Þu xÙuLkLke ÍzÃk f÷kfLkk 20 rf÷ku{exhfhíkkt ðÄkhu Lk níke. {k÷¼kzwt Ãkkt[ rð¼køk{kt ðnU[kÞu÷wtníkwt. yrLkðkÞo økýkíkk {eXkLke nuhVuh {kxu ¼kzk{kt ¾kMk

hkník ykÃkðk{kt ykðíke níke. 1 xLk {eXkLkwt yuf{kE÷Lkwt ¼kzwt {kºk 1 ÃkkE níkwt. òufu, 1876{kt rxrfx¼kzwt ðÄkhðk{kt ykÔÞwt níkwt. yu Mk{Þu z¼kuE -r{Þktøkk{Lkwt yÃkh õ÷kMkLkwt 12 ykLkk yLku ÷kuyh

õ÷kMkLkwt [kh ykLkk ¼kzwt níkwt.rðïLkwt MkkiÚke...z¼kuE yuf Mk{Þu Lkuhkuøkus hu÷ðuLkwt

rðïLkwt MkkiÚke {kuxwt stõþLk níkwt. ßÞktÚkeMk{Þktíkhu z¼kuE-«íkkÃkLkøkh, z¼kuE-çkkuzu÷e, z¼kuE-[ktËkuË yLku z¼kuE-Mk{÷kÞk yk Ãkkt[ Lkuhkuøkus hu÷ðuMkuõþLk [k÷íkk níkk. 359 rf{eLkk yk Ãkkt[ MkuõMkLk{ktLkuhkuøkus hu÷ðu Lkuxðfo {kxuLkwt {wÏÞ {Úkf z¼kuE níkwt.ßÞktÚke 42 sux÷e xÙuLkku ykðLk-òðLk fhíke níke. òufu,su{-su{ hu÷ðuLkwt rðMíkhý Úkíkwt òÞ Au íku{ Lkuhkuøkus

hu÷ðu MkuõMkLkLkwt çkúkuzøkus{kt YÃkktíkh fhðk{kt ykÔke hÌkwtAu. 1901{kt þY ÚkÞu÷e «íkkÃkLkøkh-z¼kuE Lkuhkuøkushu÷ðu ÷kELkLkwt 100 ð»ko çkkË 14 ykuøkMx, 2008{ktçkúkuzøkus{kt YÃkktíkh fhðk{kt ykÔÞwt níkwt. yk ÃkAe yur«÷2010{kt z¼kuE - çkkuzu÷e Lkuhkuøkus hu÷ðu ÷kELkLku Ãkýçkúkuzøkus{kt YÃkktíkh fhðk{kt ykðe Au. nk÷{kt ðzkuËhkrzrðÍLk{kt {k÷Mkh-[ktËkuË, «íkkÃkLkøkh-stçkwMkh,r{Þktøkk{-{k÷Mkh, r{Þktøkk{ - {kuxe fkuh÷ y™uLkrzÞkË - ¼kËhý hu÷ðu MkuõþLk WÃkh Lkuhkuøkus økkzeykuËkuze hne Au. ßÞkhu z¼kuE-Mk{÷kÞk hu÷ðu MkuõþLk çktÄfhðk{kt ykÔÞwt Au. ytf÷uïh - hksÃkeÃk¤k yLku ¼Y[-Ënus Lkuhkuøkus hu÷ðu ÷kELkLkwt çkúkuzuøkus{kt YÃkktíkhfhðkLkwt fk{ [k÷e hÌkwt Au.

150 ð»koÚke «ðkMke Mkuðk{kt Mkíkík fkÞohík Lkuhkuøkus

MkuõþLkLke ÞkËøkehe Mkk[ððkLkk yuf yLkku¾k «ÞkMkLkkYÃk{kt Ãkrù{ hu÷ðuLkk ðzkuËhk rzrðÍLku z¼kuE hu÷ðuMxuþLkLke ÃkkMku yuf yr¼Lkð «fkhLkk Lkuhkuøkus hu÷ðunurhxus ÃkkfoLke h[Lkk fhe Au. yk Ãkkfo{kt 15 rðþk¤ÃkuLkÕMk îkhk Lkuhkuøkus hu÷ðuLkk «kht¼ yLku rðfkMkLkeøkðkne ykÃkíke y÷ÇÞ íkMkðehku, ËMíkkðuòuLke {kuxeMkkEÍLke «ríkf]ríkyku ÷økkððk{kt ykðe Au. ðÄw rðøkíkykÃkíkk rzrðÍLk÷ hu÷ðu {uLkush yu.fu.©eðkMíkðu‘MktËuþ’Lku sýkÔÞwt níkwt, “¼khík{kt Lkuhkuøkus hu÷ðu÷kELkLkku RríknkMk ynªÚke þY ÚkkÞ Au. nðu ßÞkhu hu÷ðuLkuhkuøkus ÷kELk RríknkMkLkwt yuf «fhý çkLke hne AuíÞkhu íku RríknkMkLku yfçktÄ hk¾e Mkk{kLÞ {kýMk MkwÄey{u íkuLku ÷E sðk z¼kuE{kt nurhxus Ãkkfo Q¼ku fÞkuo Au.hu÷ðuLkk 150 ð»koLkk RríknkMk ytíkøkoík su íku Mk{ÞLkk{q¤ ËMíkkðuòuu Ãký ÷kufku yLku ykðLkkhe ¼krð ÃkuZe {kxu«ËŠþík fhðk{kt ykÔÞk Au. z¼kuE-fhsýLke 30rf{eLke Lkuhkuøkus hu÷ðu ÷kELk Lkt¾kÞk ÃkAe fE heíkuÃknu÷k ð»koÚke s LkVkfkhf hne yLku ¾qçk s xqtfkøkk¤k{kt íkuLkk Ãkh ÚkÞu÷k ¾[oLkwt ÔÞksYÃke ð¤íkhykÃkíke çkLke íkuLke Ãký yk nurhxus Ãkkfo îkhk ÷kufkuLku{krníke {¤þu. ÷tzLk{kt xÙuLkLkk zççkkykuu yu Mk{Þuçk¤ËkuÚke ¾U[ðk{kt ykðíkk níkk. íkuLkk VkuxkuøkúkV íku{srçkúrxþ Mkhfkh MkkÚkuLkku ÃkºkÔÞðnkh yLku hu÷ðuLkkrðfkMkLkkt ykÞkusLkLkku RríknkMk Ãký «ËŠþík fhðk{ktykÔÞku Au.’

nurhxus Ãkkfo{kt RríknkMkLku Sðtík fhLkkhkðzkuËhkLkk hksðeykuLku Ãký MkL{kLk yÃkkÞwt Au. Lkuhkuøkushu÷ðu nðu Ëw÷o¼ çkLkíke òÞ Au, íÞkhu ynª íkuLkktMkh¤íkkÚke ËþoLk fhe þfkÞ Au. LkuhkuøkusLkkt MktÏÞkçktÄMxe{ yuÂLsLkku íÞkt Mk[ðkÞu÷kt Ãkzâkt Au.

økík{kt MkíÞLke Ëþk yLkkrËfk¤Úke MkuLzðe[ suðeAu. çkku÷ðkLkwt ykðu íÞkhu yu {Ä suðwt yLku

Mkkt¼¤ðkLkwt ykðu íÞkhu Íuh suðwt ÷køku Au. yux÷u fu yu™u÷uýËuý rðLkk ËçkkÞu÷k fu [q{kÞu÷k hnuðwt Ãkzu Au. ykçkkçkíkLku MkÃkkxe ÃkhÚke MÃkþoíkku økÍ÷Lkku {í÷ku ÷ÏÞku Au -“çkuðVk fku yøkh çkuðVk fnu rËÞk,n{Lku EMk {U ¼÷k õÞk çkwhk fnu rËÞk?”{khe òuzu çkuðVkE yk[hLkkhk ÃkkºkLku {khu Vq÷nkh íkkufhðkLkk Lkk nkuÞ, yuLke Mkk{u yheMkku ÄheLku yuLku yuLkkuÃkkuíkkLkku Mkk[ku [nuhku Ëu¾kzðkLkku nkuÞ. yu «{kýu fhðwtÃkzâwt yux÷u {U fÞwO Au. yk{kt yu çkuðVkLku ¾kuxwt ÷køÞwt Lku{Lku «íkeík fhkðíkwt {ýLkwt {kÚkwt õÞkt ÄhðkLkwt ykðu Au?¾hu¾h íkku yk{kt yuLke çkuðVkE yLðÞu yuLku þh{Úkezqçke {hðkLkwt ykðu Au!“ykøk íkku WMkfu rË÷ {U s÷e Úke {økh,WMkLku fiMku {wÍu rË÷s÷k fnu rËÞk?”{khk «íÞuLke yËu¾kELke ykøk yuýu s ÃkkuíkkLkk {Lk{kts÷kðe níke yLku fwËhíkLkk LÞkÞ «{kýu yu ykøk{ktyuLku s çk¤ðkLkku ðkhku ykÔÞku. nðu yu çkuðVk Ãkkºk yu{fnu Au fu íkuLke yðËþk yuLkk «íÞuLke {khe E»Þko{ktÚke«økx ÚkE Au íkku yuLke fw{rík Ãkh {Lku hzðkLke íkku Xef

Ãký nMkðkLkeÞu MkqÍ Ãkzíke LkÚke.“rsMk fku MkktMkku {U nh Ãk÷ {I ÷uíkk hnk,WMkLku {wÍ fku õÞwt ¾wË Mku swËk fh rËÞk”.suLkk MkÚkðkhkLke nwt ynŠLkþ fk{Lkk fhíkku hÌkku yLkusuLke fÕÃkLkkLkk yÂçÄ{kt «ríkÃk¤ nwt íkhíkku hÌkku yuðk yurðÃkkºkÚke nt{uþkt {Lku «ríkfq¤ «rík¼kð {¤íkku hÌkku. {UyuLku Mkkð ytøkík {kLÞku Ãký yuýu {Lku ÃkqýoMktÃkqýo Ãkkhfku

fÌkku! yk WÃkuûkk ÃkAe nwt nðu Lknª fhðkLkwt fk{ fhðkÄkhwt Awt yLku õÞkt sELku {kÚkwt fqxwt yu rð[khwt Awt.“fnu [qfu n{ Í{kLku Mku, fnuLkk Úkk òu,yçk Í{kLkk Þu òLku fu õÞk fnu rËÞk?”

søkLkk ÷kufkuÚke fzðkyLkw¼ð ÃkkBÞk ÃkAeíkuykuLke Mkk{u yLkuíkuykuLkk {kxu {khu {eXwt íkku

çkku÷ðkLkwt Lkk nkuÞ yux÷u yLLk íkuðk ykuzfkh «{kýuÄkhËkh ðkýe ðkÃkheLku {Lku {qh¾ Mk{sðkLkku íku{Lkku ¼ú{{U Aku÷e LkkÏÞku Au. MkeÄe ðkík Au fu yu{ýu {khe ÃkhðkLkk fhe nkuÞ íÞkhu {khu Ãký yu{Lke ík{k þuLke hk¾ðkLkenkuÞ?“hnu økE ÷ks Mkkfe fe “yk{eLk” [÷ku,ò{ ¾k÷e Úkk, n{Lku ¼hk fnu rËÞk”.ftxk¤eLku Mkwhk÷Þ ({rËhk÷Þ){kt økÞku íkku íÞkt Mkqh yLku÷Þ çktLku økkÞçk níkk, íÞkt árüøkku[h ÚkÞu÷kt á~Þku ÃkýyòÞçk níkkt. MkkfeLke ¼kUXÃkLku Íkt¾e Ãkkzðk íkuLku òuELku{U ÂM{ík ðuhe ËeÄwt. íkuLku ¾wþ fhðk ¾k÷e ò{Lku {U¼hu÷ku fne ËeÄku, nwt Ähkh íkhMÞku níkku Ãký MðÞ{TLku {UÄhkÞu÷ku yLku Xhu÷ku fne ËeÄku.

økw

Mk

s

«ku. hsLkefktík Ãkxu÷

M¢uÃk çkwf

k çkwÄðkh k 8 rzMkuBçkh k h010

ykuLk xÙufyÕÃkuþ {fðkýk

{qŠíkyku fkuýu çkLkkðe nþu?

f økktÄeðkËe r{ºkLku {U ÃkqAâwt, “ík{khu íÞkt MkkçkwAu?”

÷kufku {u¤ðý {kxu ÃkqAíkk nkuÞ Au fu “ík{khu íÞkt{u¤ðý nþu?”

Ãký yk {kýMk íkku “Mkkçkw Au yu{ ÃkqAu Au?”økktÄeðkËe r{ºk {khk «&™Úke rð[kh{kt [ze økÞk níkk.þwt WAeLke ðMíkwyku ÷uðkLke ÞkËe{kt yk {kýMku MkkçkwLkkuÃký Mk{kðuþ fÞkuo nþu? yu{ yu{Lku ÚkÞwt nþu. yux÷uyu{ýu ð¤íkku «&™ fÞkuo, “þwt ík{khu Mkkçkw òuEyu Au?”

MkkçkwLkku çkeòu Ãký yuf yÚko Au. Mkk{kLÞ çkwrØ.fku{LkMkuLMk {kxu xqtfkûkhe ‘Mkkçkw’ þçË ðÃkhkÞ Au. ½ýkt÷kufku ÃkkMku yu ‘Mkkçkw’ LkÚke nkuíke.yMkk{kLÞ çkwrØ ÄhkðLkkh ÃkkMku Ãkýfux÷ktf rfMMkk{kt MkkçkwLkku y¼kðËu¾kÞ. su{ fu ykELkMxkELk. íku{ýuyu{Lku {¤u÷ku yuf [uf, [kuÃkzeLke ðå[u fkÃk÷e(çkwf{kfo) íkhefu {qfe hk¾u÷ku. íku{ýu yu òýðwt òuEíkwtníkwt fu [uf ðxkððkLke yuf Mk{Þ{ÞkoËk nkuÞ Au. ÃkAeíku ðxkðe LkÚke þfkíkku. çkúñktzLkk ¼uË Mk{sLkkh yu{nkLk ði¿kkrLkf yk Mkk{kLÞ çkkçkíkÚke yòý níkkyuðwt ÷køku Au.

yu økktÄeðkËe r{ºkLku yu ðkík ÞkË ykðe nþu yux÷uMk[uík ÚkE økÞk. “òu Mkk{kLÞ çkwrØLke ðkík fhíkk nku íkkuíku {khe ÃkkMku Au, yLku òu Mkkçkw LkknðkLkku fu fÃkzkt ÄkuðkLkkMkkçkwLke ðkík fhíkk nku íkku íku Ãký {khe ÃkkMku Au.”

“r{ºk, ykÃkýu rðøkíku ðkík fheyu, [k÷ku ík{Lku¾çkh Au çkkÃkwyu ÃkwMíkfku rðþu þwt fÌkwt Au?”

“çkkÃkwyu ík{k{ rð»kÞku WÃkh ftEf Lku ftEf fÌkwt sAu. yux÷u ÃkwMíkfku rðþu Ãký ftEf fÌkwt s nþu”.

“çkhkuçkh Au Ÿx {u÷u ykfzku yLku çkfhe {u÷ufktfhku” Ãký çkkÃkw fktE Lk {u÷u, Ëhuf rð»kÞ WÃkh çkkÃkwyufÌkwt s Au íku{ ÃkwMíkf rðþu Ãký fÌkwt Au.

”þwt fÌkwt Au?” økktÄeðkËe r{ºku ÃkqAâwt.“çkkÃkwyu fÌkwt Au ÃkwMíkfku {Lk {kxu MkkçkwLkwt fkÞo fhu

Au”

“yåAk?”“nk, ík{u MkkçkwÚke íkLk MkkV fhe þfku, Ãký {Lk {kxu

MkVkEfk{ Võík ÃkwMíkfku s fhe þfu.”çkkÃkwyu {LkLke MkVkE {kxu ÃkwMíkfkuLke ¼÷k{ý fhe

níke. yux÷u {U økktÄeðkËe r{ºkLku ÃkqAu÷wt fu “ík{khk ½h{ktMkkçkw Au? {ík÷çk fu ÃkwMíkfku Au?”

økktÄeS {kLkíkk níkk fu ÃkwMíkfku {LkLku þwØ fhu Au.yux÷u íkLkLke MkVkE su{ MkkçkwÚke ÚkkÞ, íku{ {LkLke

MkVkE ÃkwMíkfkuÚke ÚkkÞ.òu fu íkLk, {Lk yLku ÄLkLkku rð[kh fheyu íkku

nk÷{kt ÃkwMíkfku yux÷kt {kU½kt Au fu ÄLkLke MkVkE ÃkýÃkwMíkfku fhe þfu Au.

yuf rð[khf ÷u¾f îkhk íkiÞkhÚkÞu÷wt, ‘ðkÕ{erf hk{kÞý’Lke ®f{íkníke LkðMkku YrÃkÞk!

®MkËçkkË fnuíkku níkku, ‘yk ðkÕ{erf hk{kÞýðkÕ{erfLku Lk ÃkkuMkkÞ, Ãký ðkr÷Þk ÷qtxkhwtLku s ÃkkuMkkÞ’.

ÞkË ykðu Au fu ½ýkt ÷kufku Mkkçkw{kt Ãký fhfMkh fhuAu. {kuhkhS¼kEyu {kU½ðkhe rðþu sðkçk ykÃkíkkt fÌkwtfu Mkkçkw ík{u Mkk[ðeLku ðkÃkhku íkku ðÄw [k÷u ÃkAe W{uÞwO,“{khu Mkkçkw yuf ð»ko [k÷u Au” íÞkhu yuf ÔÞtøk ÷u¾fufku{uLx fhu÷e fu “{kuhkhS¼kE Mkkçkw fuð¤ Mkqt½íkknþu”, ÃkwMíkfLku MkkçkwLkk yÚko{kt òuEyu íkku ½ýktLku yufMkkçkw ðhMkkuLkkt ðhMk [k÷u Au. AøkLku Ãkkt[ ð»ko Ãknu÷ktyuf ÃkwMíkf ¾heãwt níkwt. - nS yu s rMk÷f{kt Au.çkkÃkwyu fnu÷k {LkLkku Mkkçkw [÷kððkLkku yk hufkuzoøkýkÞ.

6êe MkËe{kt MÚkÃkkÞu÷wt z¼kuE 13{e MkËe{kt[k÷wõÞ ðtþLkk hkòykuLkk þkMkLk{kt ykÔÞwt. z¼kuEíkuLkk f÷kí{f MÚkkÃkíÞLkk ËhðkòykuLku fkhýu«rMkØ Au. su{kt nehk ¼køkku¤Lkku Ëhðkòu y«íke{f÷kí{fíkkMk¼h Au. su z¼kuE LkøkhLkk Wøk{ýerËþk{kt ykðu÷ku Au. yLÞ Ëhðkòyku{kt ykÚk{ýerËþkyu ðzkuËhk «ðuþîkh, W¥kh{kt [ktÃkkLkuh«ðuþîkh yLku Ërûkýu LkktËuz «ðuþîkh ykðu÷wt Au.økkÞfðkze þkMkLk{kt z¼kuE Lkøkh ¾kMk fheLkuMkkVkyku, rÃk¥k¤ yLku [ktËeLkkt ÍktÍh, fzkt yLkufk»Xf÷kLkk ÔÞkÃkkh{kt rðfrMkík ÚkÞwt níkwt. 1880LkeykMkÃkkMk z¼kuE LkøkhLke {nuMkq÷e ykðfLkku 66xfk rnMMkku Võík Lku Võík fÃkkMkLkk ðkðuíkhLkes{eLkku{ktÚke «kó Úkíkku níkku. nk÷{kt z¼kuE økúkBÞrðMíkkhLkk ðuÃkkh Ãkh Lk¼íkwt Lkøkh Au. z¼kuEíkk÷wfkLkkt 119 Ãkife {kuxk¼køkLkkt økk{kuLkk ÷kufku¾uíke Ãkh Lk¼u Au. yk rMkðkÞ íkiÞkh fÃkzkt, fkÃkzyLku stíkwLkkþf ËðkykuLktwt Ãký {kuxwt çkòh Au.Mkkihk»xÙ yLku fåALkk ÷kufkuyu ËwÄk¤k ÃkþwykuLkkWãkuøkLku Ãký rðfMkkÔÞku Au.

13{e MkËe{kt Mkku÷tfe hksÃkqíkkuyu ðMkkðu÷wt z¼kuE Lkøkh yiríknkrMkf nkuðk WÃkhktík rðïLkwt MkkiÚke sqLkwt Lkuhkuøkus hu÷ðu MxuþLk Au. ¼khíkLkk sqLkk økkÞfðkz þkMkLkLkkMkkisLÞÚke Mkðo «Úk{ ðkh z¼kuE-r{Þktøkk{ Lkuhkuøkus hu÷ðu þY ÚkE níke. z¼kuE{kt nurhxus BÞqrÍÞ{ çkLÞwt Au íÞkhu RríknkMk{kt Mkhe hnu÷k yu MxuþLk Ãkh yuf ÷xkh...

RríknkMk{kt z¼kuE

¼khík{kt LkuhkuøkusLkku RríknkMk ynªÚke þY ÚkkÞ Au

ÃkwMíkfku yLku Mkkçkwyu

økqøk÷e{nkhk»xÙLke þk¤k{kt çkk¤fkuLkk LkkMíkk{kt {hu÷ku

MkkÃk níkku.- [uLk÷ Mk{k[kh.

fËk[ [eLkLke Mfq÷Lkwt ÃkkMko÷ ¼q÷Úke ykðeøkÞwt nþu

{nurV÷yk{eLk E. Íeýk

rLkhtsLk rºkðuËe

çkkS VexkôMk

hu÷ðuÞwøkLkk ykht¼u ¼khík{kt çk¤Ë ðzu xÙuLk ¾U[ðk{kt ykðíke níke. íkMkðeh{kt òuE ÷ku Ãkwhkðku. çkeS íkMkðeh z¼kuE xÙuLkLkk þYykíkLkk rËðMkkuLke Au.

íkMkðeh : rs¿kuþ òuþe

z¼kuEz¼kuEz¼kuEz¼kuEz¼kuEz¼kuEz¼kuE

k çkwÄðkh k 8 rzMkuBçkh k h010

yLkwMktÄkLk

nkur÷ðqz-çkkur÷ðqzykÃkýu þneË ¼økík®MknLku yLku

Mkw¼k»kçkkçkwyu LÞkÞ ykÃke þõÞk LkÚke,ykÍkËÚke ÷E Mkkðhfh MkwÄeLkkt Ãkkºkku Ãkhyuf-yuf y÷kÞËe - yV÷kíkqLk rVÕ{ çkLkeþfu yu{ Au, ykÃkýu çkLkkðíkk LkÚke.

nkur÷ðqz{kt rðïfûkkLke ÷ð MxkuheÍ ÃkýçkLke Au. MkkÞLMk rVõþLk, fku{uze, VuLxMkeyLku MkwÃkh nehkuLke íkÚkk RríknkMkLke½xLkkykuLku ÷ELku Ãký yk÷k ËhßòLke rVÕ{kuçkLke Au, çkLkíke hne Au. yuf s{kLkk{kt ykËuþ MksoLkkí{õíkkÚke VkxVkx Úkíkku níkku.Mksohe yLku r[rfíMkk rð¿kkLk, hMkkÞý,¾økku¤þk†, økrýík... ßÞkt Lksh fhku -r¢yurxrðxeLkkt {kuòt WA¤íkkt níkkt. yksuykÃkýe MksoLkkí{õíkk yux÷e nËu MkwfkE økEAu fu yu ík{k{ Ãkkºkku - suýu rðrðÄ ûkuºkku{kt¢kÂLík fhe, suyku su-íku rð»kÞLkk ÃkkÞkurLkÞhçkLÞk - íku{Lku s ykÃkýu {kuxk ÃkËuo ÷kððkLkwt{kLk ykÃke þfíkk LkÚke.

Mkux Ãkh nehku ðnu÷ku ykðu fu Úkkuzku {kuzku,rnhkuELkLke {B{e çknw MkeÄeMkkËe Au fu Lk¾hktíkuLkkt çknw Au... yk çkÄe ðkíkku økkiý Au.nkur÷ðqzLke rþMík ykÃkýkt fhíkkt çknuíkh Auyu ðkík{kt çku{ík LkÚke. Ãký W¥k{ rVÕ{Úke {kuxwt- rþMíkLkwt fkuE WËknhý Lk nkuE þfu. {kLke÷ku fu, økwshkíke rVÕ{Lkkt ík{k{ nehku-rnhkuELkku yLku rLkËuoþfku ðøkuhu Mk{ÞMkh MkuxÃkh ÃknkU[e síkk nkuÞ íkku? ðu÷, yu Mk{ÞMkhÃknkU[u fu fËe Lk ÃknkU[u, ykÃkýu yu{Lke rVÕ{kuLkÚke s òuðkLkk. «uûkfLku ‘yuLz «kuzõx’ÚkerLkMkçkík Au. rMkLku{knku÷{kt íkuLku þwt - fuðwt òuðk{¤u Au íkuLke MkkÚku íkuLku ÷uðk-Ëuðk Au. ykçkkçkíku nkur÷ðqz nt{uþkt rðï¼hLkk «uûkfkuLku‘ðuÕÞq Vkuh {Lke’ ykÃkíkwt hÌkwt Au. Vk÷íkwrVÕ{ku, rh{uf yLku rMkõð÷ku íÞkt Ãký çkLku Au,{erzÞkufh ÷kufku íÞkt Ãký Au, ynª Ãký Au.ykÃkýLku ðktÄku yuf s Au : suðkt rsrLkÞMk¼uòt íÞkt Au yuðkt ynª fu{ LkÚke?

___________________________rh~íku {U

ÞwØLkkt á~Þku òuELku Mkk{kLÞ heíkuykÃkýu n[{[e sðkLkwt fk{ fhðkLkwt nkuÞAu. Ãký Auf 1918{kt fku{uze ®føk [kŠ÷[uÃ÷eLku ‘þkuÕzh ykBMko’ rh÷eÍ fheLku nkMÞ- ÞwØ fÚkkLkku fLMkuÃx «MÚkkrÃkík fÞkuo. ÞwØsuðk økt¼eh rð»kÞLku nkMÞ{kt íÞkhu s ÷EsE þfkÞ ßÞkhu ykurzÞLMk{kt yufÃkhtÃkhkøkík ÃkrhÃkõðíkk nkuÞ. nkMÞ - ÞwØLkey÷økÚke [[eo þfkÞ íkuðe ðkíkLku çkksw{kt{qfeyu. rLkyku÷ fkuðzoÍ f]ík ‘ELkrð[ ðeMkðo’ (1942) ‘rðr÷ÞBMk ÷kEf yMk’(1943) ‘Ä ðu ynuz’ (1944) ‘Äu ðuh

yuõMkÃkuLzuçkÕMk’ (1945), ‘zu{ yMxMko’(1954), zLffo (1958), rh[ Vkuh ÄMfkÞ (1956), ®Mkf Ä rçkM{kfo(1960)Úke ÷ELku yufuzu{e yuðkuzoÍ{ktrðsÞÃkíkkfkyku VhfkðLkkhe {kŠxLkMfkurþþLke xuõMke zÙkEðh (1976) ðku÷yu~çkeLke ‘f®{øk nku{’ (1978) r{¾kE÷rMk{kuLkLke ‘rzÞh ntxh’ (1978),£ktMkeMkVkuzo fkuÃkk÷kLke ‘yuÃkkufur÷ÃMk LkkW’(1979), MxuLk÷e fwçkúefLke ‘Vw÷ {ux÷sufux’ (1987), çkuELk ze ÃkkÕ{kLke‘fuÍTÞwykr÷xeÍ’ (1989) ykur÷ðhMxkuLkLke ‘Ã÷kxqLk’ (1980) íkÚkk ‘çkkuLko ykuLkÄ VkuÚko sw÷kE’ yLku ‘nuðLk yuLz yÚko’(1993)Úke ÷ELku... íkksuíkhLkkt ð»kkuo{ktçkLku÷e ‘VuhLkrnx 9/11 (rËøËþof : {kEf÷{qh) MkwÄeLke rVÕ{ku nkur÷ðqzLke ðkuh rVÕ{kuçkLkkððkLke xufrLkf÷ íkkfkíkLkku Ãkrh[ÞykÃku Au.’

AuÕ÷kt ð»kkuo{kt nkur÷ðqzu ÞwØLke rðrðÄ«fkhLke ðkMíkrðõíkkyku yLku þõÞíkkykuLkuÃký íkkøke Au. Ëk¾÷k íkhefu AuÕ÷e rVÕ{ku{ktøkkurh÷k ðkuh ÃkhLkwt VkufMk ðÄkhu rðþk¤çkLÞwt Au. fuÚkrhLk rçkøku÷ku f]ík ‘nxo ÷kufh’íkuLkku W¥k{ Lk{qLkku Au. rMkÕðuMxh Mxu÷kuLkLku[{fkðíke yLku çkkuõMkykurVMkLkuÄ{Ä{kðíke ‘huBçkku’ rMkheÍ{kt Ãký økuhe÷kðkuhLke øku{Lkwt økkzwt ‘Ëuzkððk{kt’ ykÔÞwt Au.n{ýkt s ykðu÷e yLku fux÷kfLku rðr[ºk÷køku÷e Aíkkt hsqykíkLkwt LkkrðLÞ ÄhkðíkeßÞkuso f÷qLke yr¼Lkeík, yuLxLk fkuŠçkLkrËøËŠþík ‘Ä y{urhfLk’ Ãký ðkMíkð{ktøkurh÷k ÞwØLkku yuf «fkh ðýoðíke níke.yux÷wt s Lknª. suLku òuELku AuÕ÷u 60Úke 70ð»koLke ô{hLkk ðze÷ku Ãký rMkõMk-Ãkuf çkkuzeçkLkkððkLkkt MkÃkLkkt òuðk ÷køÞk níkk yuðerMkÕðuMxh Mxu÷kuLk yr¼Lkeík ‘ÄyuõMkÃkkLzuçkÕMk’ Ãký økurh÷k ðkuhLke rVÕ{s níke. nkux nehku zuLs÷ ðku®þøxLkLku[{fkðíke ‘Ä çkwf ykuV yu÷e’{kt ÃkýrðLkkþf ÞwØ ÃkAeLkk ¼krðLke fÕÃkLkkfheLku íÞkh ÃkAeLkk søkík{kt Mkt¼rðíkøkuhe÷k ðkuhLku yËT¼wík heíku ðýoððk{ktykÔÞwt Au. ÃkhøkúnðkMkeyku MkkÚkuLkktfÕÃkLkk{q÷f ÞwØku Ãký nkur÷ðqz{kt MkhMkheíku Vkxe LkeféÞkt Au. ‘r«zuxh’ fu ðkuhykuV ‘ðÕzo’Lke rMkheÍku ÷zkÞf ÷~fhLke{kVf ykøk¤ ðÄe. yu[.S. ðuÕMkLke ÞwøkkusqLke fÕÃkLkk Auf hne-hneLku 2005{ktMkuÕÞw÷kuEz ðzu þýøkkh Ãkk{e. íkku 2010{ktòuLk zurð÷ rLkŠ{ík yLku fku÷eLk MxÙkuMk íkÚkkøkúuøk MxÙkuMk rËøËŠþík ‘yur÷ÞLk ðMkoMkr«zuxh’{kt çku òýeíkkt fÕÃkLkkuLke x¬h Ãký

Ëþofkuyu {kýe. ‘rz-ðkuh’{kt ntøk-rh-þe{uzÙuøkLkLku Vhe yuf ðkh zuLsh heíku ‘zku÷íkwt’fÞwO!

íkku ð¤e «k[eLk ÞwØfÚkkykuyíÞkÄwrLkf Zçku hsq fhíke ykurfz ÃkUøkþLk yLku zuLke ÃkUøk f]ík Mxku{o ðkurhÞMko(çkeòu ¼køk) íkÚkk {kEf rLkðu÷ rËøËŠþík‘r«LMk ykuV ÃkŠþÞk : MkuLzTMk ykuV xkE{’suðe rVÕ{ku Ãký çkkuõMk-ykurVMk ÞwØ÷zðk{kt MkV¤ hne...

Ãký MkkÞLMk rVõþLk yLku ðkuh rVÕ{LkwtMkrnÞkhwt ík¥ð Ähkðíke ‘yðíkkh’ rVÕ{{kE÷MxkuLk çkLke økE. ËwrLkÞk¼hLkkrËøËþofku yuðwt {kLkíkk ÚkE økÞk fu suBMkfu{hkuLk çkLkðwt nkuÞ íkku LkðuMkhÚke ‘yðíkkh’÷uðku Ãkzu. y÷çk¥k, fuÚkurhLk rçkøku÷kuyu þwtrð[kÞwO nþu íku íkÃkkMkLkku rð»kÞ Au...

__________________________xkuÃk VkEð

1972{kt íku{ýu økkuzVkÄh çkLkkðeLku yufçkuL[{kfo h[e ËeÄku yLku su yksu ÃkýyrîíkeÞ Au.çkuMx Úkúe: Ä økkuz VkÄh rMkheÍ,yuÃkkufur÷ÃMk LkkW, zÙuõÞw÷kMxeðLk MÃke÷çkøko (18 rzMkuBçkh, 1946)þYykík{kt yufÚke yuf [rZÞkíke MkkÞLMkrVõþLk yLku yuzðuL[hMk rVÕ{ku ykÃkLkkhMÃke÷çkøko õÞkhuÞ rVÕ{ {u®føkLkk yufòuLkh{kt ÃkwhkELku LkÚke hÌkk. íku{ýu ÞwØ,økw÷k{e, rðLkkþ yLku ykíktfðkË ykÄkrhíkyZ¤f rVÕ{ku Ãký ykÃke Au. MkËkçknkhfkÕÃkrLkf Ãkkºk EÂLzÞkLkk òuLMk Ãký íku{Lkes ËuLk Au. MÃke÷çkøko ¼÷u ¼ÔÞ çksuxLkerVÕ{ku çkLkkðu, Ãký ¼khu ¼h¾{ rð»kÞLku{Lkkuhtsf þi÷e{kt {qfðkLkwt íku{Lku çk¾qçkeykðzu Au. nk÷Lkk Mk{Þ{kt nkur÷ðqz{kt íkuykuMkkiÚke ÃkkðhVw÷ rMkLku{ufh Au.çkuMx Úkúe: rMkLz÷Mko ÷eMx, Mku®ðøk «kEðuxhkÞLk, swhkrMkf ÃkkfohkuLk nkuðkzo (1 {k[o, 1954)23 ð»koLke Wt{hu y{urhfkLkk Ëhuf ½h{kt‘yuLze økúeVeÚk þku’Úke òýeíkku çkLke [qfu÷kuyk ÞwðkLk rËøËþof çkLkðkLkkt MkÃkLkkt òuíkkuníkku, yLku íkfLke ík÷kþ{kt níkku. yuf rËðMkyuf ÷ku çksux rVÕ{ rzhuõx fhðkLke íkuLkuíkf {¤e, su{kt íkuýu yu®õxøk Ãký fhe. ykrVÕ{ níke økúkLz Úku^x ykuxku. rVÕ{LkeMkV¤íkkLke MkkÚku MkkÚku hkuLkLku fk{ {¤íkwt økÞwtyLku yíÞkhu nk÷ík yu Au fu íku{Lke ÃkkMkufk{ s fk{ Au. [kh ËkÞfk ÷ktçke rËøËþofíkhefuLke MkVh{kt íkuýu fhu÷wt «ËkLk fkuE Ãkýheíku yýËuÏÞwt fhe þfkÞ íku{ LkÚke.çkuMx Úkúe: yuÃkku÷ku 13, y çÞwxeVq÷ {kELz,Ëk rðL[e fkuz

(rËøËþofkuLkw t r÷Mx y{urhfLk rVÕ{RÂLMxxâqxu LkÚke ykÃÞwt {kxu íkuLkku †kuík Au:www.faqs.org)

yuõxhnt£e çkkuøkkxo (1899-1957): MktMÚkkyuçkkuøkkxoLku økúuxuMx {u÷ Mxkh ykuV Ä rnMxheíkhefu LkðkßÞk Au. íku nehkuLke MkkÚku MkkÚkufÕ[h ykEfLk íkhefu ÃkkuÃÞw÷h ÚkÞu÷k.íku{Lke ÞkËøkkh rVÕ{ku{kt Ä ÃkuxÙeVkEzVkuhuMx, yuLsÕMk ðeÚk zxeo VuMk, xq nuð yuLzxq Lkkux nuð ðøkuhuLkku Mk{kðuþ ÚkkÞ Au. íku{ýu75 fhíkkt ðÄw rVÕ{ku fhe níke. íku{LkkSðLk[rhºk{kt ÷¾kÞk «{kýu íku{ýu yufnòh fhíkkt ðÄw {rn÷kyku MkkÚku MkuõMk{kÛÞwt níkwt. ]¢u økúkLx (1904-1986): ykforçkÕzyu÷uõÍkLzh r÷L[Lkwt rVÕ{e Lkk{ ¢u økúkLxníkwt. íku{Lkk yMkkÄkhý yr¼LkÞ WÃkhktíkíkuyku íku{Lke Mkw tËhíkk yLku AxkËkhÔÞÂõíkíð {kxu Ãký yux÷k s òýeíkk níkk.{nkLk rLk{koíkk ykÕ£uz rn[fkufLkk økúkLxVuðrhx yuõxh níkk. íku{ýu økúkLx {kxufnu÷wt: {khe yk¾e ®sËøke{kt yuf syuõxhLku «u{ fhwt Awt. Ä yuðVq÷ x›Úk,®çkú®økøk yÃk çkuçke, rnMk øk÷o £kEzu, ÄrV÷kzuÂÕVÞk Mxkuhe ðøkuhu íku{Lke ÏÞkíkLkk{rVÕ{ku Au.suBMk Mxwyxo (1908-1997): rðÞuxLkk{ðkìh yLku çkeò rðïÞwØ{kt MkirLkf íkhefu÷ze [qfu÷ku yk nehku íkuLke õ÷krMkf rVÕ{ku{kxu òýeíkku níkku. rðrðÄ suLkhLke rVÕ{kufhðk{kt Ãký íku{Lke {kMxhe níke. íku{Lkkuøkku¤ku nkur÷ðqzLkku økkuÕzLk Þwøk økýkíkku.íku{Lke òuðk òýeíke rVÕ{ku{kt r{Mxh ÂM{ÚkøkkuÍ xw ðkì®þøxLk, ðxeoøkku, heyh rðLzkuðøkuhuLkku Mk{kðuþ ÚkkÞ Au.{k÷kuoLk çkúkLzku (1924-2004): ÄøkkuzVkÄh{kt zkuLk rðèku fkuŠ÷ÞkuLkeLkk hku÷Úkesøk«ÏÞkík çkLku÷k çkúkLzku íku{Lke {ËkoLkkE{us yLku {kíkçkh yr¼LkÞ {kxu ÃkkuÃÞw÷hçkLku÷k. íku{Lke yu®õxøk MxkE÷ nkur÷ðqz{kt{kE÷ MxkuLk Mk{e økýkÞ Au. ÏÞkíkLkk{rzhuõxh {kŠxLk MfkuŠMkMku çkúkLzku rðþu fnu÷wtfu nkur÷ðqzLkk çku ¼køk Ãkze þfu, çkúkLzkuÃknu÷ktLkwt yLku ÃkAeLkwt. y{urhfkLkk {q¤ykrËðkMkeyku huz RÂLzÞLkLkk WíÚkkLk {kxuÃký íku{Lkwt fk{ òýeíkwt Au.£uz yuMxkÞh (1899-1987): £uz yuõxhÃknu÷kt çkúkuzðu{kt zkLMkh níkk. íku{Lke rVÕ{ku{ktÃký íku zkLMk {kxu s òýeíkk çkLku÷k. íku{LkefkhrfËeo{kt íku{ýu fw÷ 31 BÞwrÍf÷ rVÕ{kufhu÷e. rðîkLkkuLkk {íku rVÕ{ku{kt zkLMkLkkuRríknkMk £uzÚke þY ÚkkÞ Au. íku{Lkkt økeíkkuÃký fÕx çkLku÷kt yLku yksu fkuÃke fhðk {kxu«uhýk†kuík økýkÞ Au.

÷kufíktºkLkk Wå[ {trËh íkuðk MktMkËLkk fk{Lku Mkíkík ¾kuhðe ËuðkLkk rfMMkkyku ðÄíkkòÞ Au. [k÷w MktMkË{kt MÃkuõxÙ{ fki¼ktzLkk {wÆu MktÞwõík Mkr{rík çkLkkððkLke {ktøk

{kxu Mkíkík çkkh rËðMkÚke MktMkËLke fkÞoðkne MktMkË MkÇÞkuLkk nkufkhk - ÃkzfkhkuLkk fkhýuMÚkrøkík fhe Ëuðe Ãkzu Au. økheçk ËuþLkk fhðuhkLkk fhkuzku YrÃkÞk økheçkkuLkk rðfkMk{kt¾[koðkLkk çkË÷u ¾kuxe heíku MktMkË [÷kððkLkk Lkk{u fhkuzku YrÃkÞk ðuzVkE økÞk Au. AíkktÞMk¥kkÄkhe Ãkûk yLku rðhkuÄ Ãkûk ÃkkuíkÃkkuíkkLke heíku xMkLkk {Mk Úkíkk LkÚke. MktMkË ÷kufíktºkLkwtÃkrðºk {trËh økýkÞ Au.MktMkËLkk [qtxkÞu÷k MkÇÞku sLkíkkLkk «ríkrLkrÄ íkhefu ÷kufíktºkLkkÃkrðºk {trËh{kt Wå[ MÚkkLku rçkhksu Au íÞkhu íku{kt fkuE Ãký {ktøk, {wÆk, Xhkð fu «&™ku¥kheÃkh ÃkkuíkkLkkt yÇÞkMke {tíkÔÞku [[ko{kt {qfe sLkíkkLke ÷køkýeLkku Ãkz½ku Ãkkzðku òuEyu.yøkkWLkk ð¾ík{kt MktMkË{kt [qtxkíkk «ríkrLkrÄyku hk{{Lkkunh ÷kuneÞk, Ãkexh y÷ðkheMk,zkUøku, yx÷rçknkhe ðksÃkuÞe, LkkÚkÃkkE, [tÿþu¾h, Ãke÷w {kuËe, fk{X, {eLkw {Mkkýe ðøkuhuyÇÞkMkÃkqýo «ð[LkkuÚke ÃkkuíkkLke hsqykík MkV¤íkkÃkqðof fhe þfíkk níkk. Ãktrzíksðknh÷k÷ Lkunhw ðzk«ÄkLk níkk íÞkhu fkUøkúuMk ÃkûkLkk s yLku sðknh÷k÷ LknuhwLkk s{kErVhkus økktÄe ÷kufMk¼kLkk MkÇÞ íkhefu Mkthûký ¾kíkkLke SÃkkuLke ¾heËeLkk ¼úük[khLkk{wÆu {LkLkeÞ heíku økkuxk¤kLke hsqykík fhe níke. ÷kufMk¼k{kt [qtxkÞu÷k MkÇÞku [[koykuWÃkÂMÚkík fhe íku{kt ¼køk ÷E ÃkkuíkkLke ðkík yMkhfkhf heíku hsqykík fhðe. yøkkWÚkeyÇÞkMk fhe nkWMk{kt sE hsqykík fhðe òuEyu. íkku íku{kt yMkhfkhf MkV¤íkk nktMk÷ÚkkÞ Au. {kºk nkufkhk - Ãkzfkhk fhðk ÷kufMk¼kLkwt fk{fks [k÷ðk Lkk Ëuðwt íkuLkk fkhýu÷kufMk¼k MÚkrøkík fhðe Ãkzu íku çkkçkík ÷kufíktºk {kxu f÷tfYÃk økýkÞ íku çkkçkík s çkíkkðuAu fu [qtxkíkk «ríkrLkrÄyku ÃkkuíkkLke Vhs yÇÞkMke heíku hsq fhe þfíkk LkÚke. íku {wsçkíkuykuLke íkiÞkhe LkÚke yux÷u nkufkhk Ãkzfkhk fhe ÄktÄ÷ Ä{k÷ ÚkkÞ Au íkuÚke Mk¼kLkwtfk{fks ¾kuhðkE òÞ íku çkkçkík s Mk¼k þktríkÚke MðMÚkíkkÃkqðof [÷kððk {kxu EåAkþÂõíkÄhkðíkk LkÚke Auðxu íkku MknwÚke AuÕ÷ku hMíkku ðkufykWxLkku Au íku çkíkkðe rðhkuÄ Ãkûk ÃkkuíkkLke{ktøkýeLke yMkhfkhfíkk çkíkkðe þfu. yk heíku s Ëhuf ð¾íku ÷kufMk¼kLkk rðhkuÄ ÃkûkLke{ktøkýeLkk {wÆu ÄktÄ÷ Ä{k÷ [k÷íke s hnuðkLke yzøkíkk ÷kufíktºk ÃkhLke ykÃkýe Mk¥kkÚkerð[r÷ík ÚkEyu Aeyu. yk {wÆu hk»xÙLke ík{k{ rðÄkLkMk¼kyku{kt rðhkuÄ Ãkûkku MktMkËLkkMÚkrøkíkíkkLkk Ãkøk÷kLku yLkwMkhu íkku hkßÞku{kt Ãký yk s ÃkrhÂMÚkrík rLk{koý ÚkkÞ yLkuntøkk{kÚke Ëuþ{kt yhksfíkkLkwt ðkíkkðhý Q¼wt ÚkkÞ suLkk fkhýu ÷kufíktºk Ãkktøk¤wt çkLkeòÞ.yk heíku MktMkË{kt íktËwhMík [[koykuLkk çkË÷u nkufkhk - Ãkzfkhk ÄktÄ÷ - Ä{k÷ yuþuheyku{kt [k÷íkkt á~Þku nðu ÷kufMk¼kLkkt á~Þku çkLke økÞkt Au. Ãkrhýk{ MðYÃk ÷kufMk¼kLkeøkrh{k Ãký Ít¾ðkE hne Au? suLkkt fkhýku hksfeÞ Ãkûkku ÃkkuíkkLkk W{uËðkhkuLke ÃkMktËøke{ktÃkûkLkk ykËþkuo yLku rMkØktíkku íkÚkk W{uËðkhLke «{krýfíkk, fkÞoûk{íkk òuðkLkk çkË÷u¿kkrík, òrík, Ä{o yLku {qze ðøkuhu ÃkMktËøkeLkk {kÃkËtzku çkLke økÞk Au. suÚke MktMkË - Ä{k÷«ËŠþík fhðk {kxuLkwt {t[ çkLke økÞwt Au. yk çkkçkík hksfeÞ Ãkûkku yLku sðkçkËkhLkkøkrhfku {kxu rð[khðkLkku økt¼eh «&™ çkLke økÞku Au.

LkkuÄ: fkuEÃký «ðíko{kLk {wÆk Ãkh ík{khku {krníke«Ë ÷u¾ 500 þçËkuLke {ÞkoËk{kt y{Lku{kuf÷e ykÃkku. økwýðíkkLke yuhý Ãkh ¾hkt Wíkhu÷k ÷u¾kuLku ynª Ëh MkÃíkknu MÚkkLk {¤þu.ynª AÃkkíkk ÷u¾{kt rð[khku ðk[fLkk ÃkkuíkkLkk Au, MktËuþ íkuLke MkkÚku Mkn{ík Au, yu{ {kLkðwtLknª. MkhLkk{wt:ðk[fkuLke f÷{u, yÄo MkkÃíkkrnf ÃkqŠík, MktËuþ ¼ðLk, ÷kz MkkuMkkÞxe,ð†kÃkwh, y{ËkðkË.

CMYK

CMYK

nwt yuf økheçkLkwt ÍqtÃkzwt nkuík íkku fuðwt Mkkhwtnkuík, Úkkuze ÃkhMkuðkLke øktÄ MknLk fhðeÃkzík, Mkðkh-Mkkts fËk[ [q÷kLkku Äw{kzkuÃký MknLk fhðkLkwt çkLkík, Ãký {nuLkíkw÷kufkuLku Aík Ãkqhe ÃkkzâkLkku Mktíkku»k íkku Úkkík.nwt fkuE þk¤kLkwt ¾¾zÄs {fkLk nkuík íkkuÞþwt ¾kuxwt níkwt? {khwt Mk{khfk{ ÚkkÞ fu LkÚkkÞ Ãký yk¾ku rËðMk çkk¤fkuLkku rfÕ÷ku÷yLku frðíkkyku íkku Mkkt¼¤ðk {¤ík, fËk[fkuE Mkkhku rþûkf nkuík íkku yÇÞkMkWÃkhktíkLke çku-Ãkkt[ Mkkhe ðkíkku Ãký fkLkuÃkzík. õÞkhuf ÚkkÞ Au fu MkkËku Mxkuh Y{nkuðk{kt Ãký fktE ðktÄku LkÚke. su fktEMkk{kLk ykðu íkuLku Mkk[ðe hk¾ðkLkku,Mkk[ððkLkku þwt Mkk{kLk rçk[khku íkuLkesøÞkyu þktríkÚke Ãkzâku íkku hnu. yk{ íkkuMkkËe ËwfkLk Úkðk{kt Ãký ykÃkýLku fktE ðktÄkuLk ykÔÞku nkuík. yu íkku fËk[ ðÄkhu {ò

Ãkzík fu hkus Lkðku Lkðku Mkk{kLk ykÃkýk{ktøkkuXðkÞ yLku rLkíkLkðk økúknfku ykðu yLkuÃkkuíkkLke òuEíke ðMíkwyku ÷E òÞ.ËwfkLkËkh yLku økúknf ðå[ Úkkuze ¼kðLkehfÍf ÚkkÞ Ãký ytíku nMkeLku Aqxk Ãkzu, yuòuíkkt òuíkkt íkkuyk¾ku rËðMk ÃkMkkhÚkE òÞ. Mkk÷wõÞkhuf íkku yuðwt ÚkEykðu Au fu ykLkkfhíkkt íkku çkkh nkuíkíkkuÞ fktE ðktÄku Lkykðík. ËkYLkeAku¤ku ðå[u AkurzÞwtLkk[íke nkuÞ íku Lkòuðe nkuÞ íkku shkðkh ykt¾ku çktÄfhe ÷Eyu Ãký yk

íkku Mkkð LkøLk Lkk[ òuðkLkku.....yhu ÃkýÃknu÷kt ík{u yu íkku fnku, ík{u Aku fkuý?{kì÷Úke ÃkqAâk rðLkk Lk hnuðkÞwt. Mkk{u rð÷k{kuyu yu ¼ÔÞ R{khíku sðkçk ykÃÞku, nwtMktMk˼ðLk Awt!

hík rðhkuÄe hnu÷k ÃkkrfMíkkLke Ãkqðo«ÄkLk{tºke rËðtøkík ÍwÕVefkh y÷e

¼wèku rMkØktíkrðnkuýe {kLkrMkfíkk Ähkðíkkníkk íkuLkwt fkhý?

¼wèkuLke {kíkk ÷k¾eçkkE rnLËw níke.ÔÞðMkkÞu íkðkÞV yuðe ÷¾eçkkELku ¼wèkuLkks{eLkËkh rÃkíkk þknLkðkÍu ®nËw{ktÚke{wÂM÷{ çkLkkðeLku íkuLke MkkÚku rLkfkn fÞkoníkk. òøkehËkhLkk ½h{kt íkðkÞV ÃkíLkeçkLkeLku íkku ykðe, Ãkhtíkw Ãkrhðkhu Mkns¼kðuíkuLkku Mðefkh fÞkuo Lknª. fèhíkk yLku ÔÞtøkð[Lkku ðå[u çkuøk{ þknLkðkÍ ¼wèku çkLku÷e÷k¾eçkkE Mkíkík nzÄqík Úkíke hne,ÃkrhðkhLkk ríkhMfkh¼Þko ÔÞðnkhÚkerhçkkÞu÷e þknLkðkÍ íkuLkku ykí{rðïkMk¾kuE çkuXe níke. {kLkrMkf heíku MkíkíkyMk÷k{íke yLkw¼ðíke yLku ník«¼ ÚkÞu÷e÷k¾e çkkEyu íkuLke {kLkrMkf yMk÷k{íkeLkkçkÄk s økwýku WËh{ktÚke s ÃkkuíkkLkk ÃkwºkÍwÕVefkh ¼wèkuLku ÃkÄhkðe ËeÄk.

¼wèkuLkk y[uíkLk {Lk WÃkh {kíkk MkkÚkuÚkÞu÷wt ðíkoLk, ºkkMkËe yLku yMk÷k{íkeÃkýwtAðkÞu÷wt hÌkwt su íkðkÞVLkk ËefhkLkuSðLkLkk ytrík{ ïkMk MkwÄe Lkzíkwt hÌkwt.¼qèku yk¾e ®sËøke A¤fÃkx, Ët¼, økÆkheyLku rðïkMk½kíke Ãkuhðeyku fhðk{kt «ðeýníkk. y¿kkík ¼ÞLkk fkuþuxk{kt {kLk MkL{kLk{kxu Mkíkík nðkríkÞkt {khLkkh ¼wèkuLkkyðøkwýku {snçkLkk Lkk{u, «u{Lkk Lkk{u fuÃkAe þÂõík «ËþoLkLkk Lkk{u Mkíkík ºkkMkËkÞerLkðzâk, ÃkkuíkkLke òíkLku Ãkkfk {wMk÷{kLkMkkrçkík fhðk {Úku÷k ¼wèku fèh¼khíkrðhkuÄe nkuðkLkwt {kLkrMkf fkhý íkuLke{kíkk MkkÚku ÚkÞu÷k yíÞk[khku Ãký {kLkðk{ktykðu Au. ¼wèku Ët¼e yLku ÃkhÃkezLk ð]r¥kÄhkðíkk níkk. yk «fkhLke íkuLke{kLkrMkfíkk íkuLkk ònuh yLku ytøkíkSðLk{kt Ãký zøk÷u Lku Ãkøk÷u Aíke ÚkE Au.hksfkhý{kt MkV¤ Úkðk {kxu ð¤e rMkØktíkfÞku? rMkØktík rnLkíkkLku s rMkØktík{kLkðkLke Mktfwr[íkíkkyu ¼wèkuLku VktMkeLke{kt[zu ÷xfkððkLkwt rLkr{¥k ÷eÄwt yux÷u s¼wèku íkuLkk ytøkík SðLk{kt Ãký ÷VhktçkksyLku rðïkMk½kíke Mkkrçkík ÚkÞku.

Mkøkk fkfkLke Ëefhe rþheLk MkkÚku íkuhð»koLke çkk¤ðÞu ¼wèkuLkwt ÷øLk fhe Ëuðk{ktykÔÞwt níkwt. ÷øLk ÃkAe rþheLkLkwt Lkk{çkË÷eLku y{eh çkuøk{ fhkÞwt. çkuøk{ ¼wèkufhíkkt ô{h{kt ½ýe {kuxe níke. ¼wèku ðeMkð»koLke ðÞu y{urhfk ¼ýðk økÞu÷k. ¼wèkuyuíku{Lkk ytøkík SðLk{kt y™uf MðYÃkðkLk†eykuLku ÷øLkLkk çknkLku ðkMkLkkLkk [¬h{kthøkËku¤ðkLke ÷tÃkxíkk yk[he níke. ¼wèku

ßÞkhu y{urhfk{kt níkk íÞkhu yLkuf rðËuþeÞwðíkeykuLku ÷øLkLkk ¾kuxk yktçkk-yktçk÷eçkíkkðeLku íku{Lkwt òríkÞ þku»ký fÞwO níkwt.÷ir÷ çkÂÏíkÞkh Lkk{Lke MðYÃkðkLk ÞwðíkeLku¼wèkuyu yu{ fneLku ÷øLkLkku «Míkkð {qfu÷kufu ÃkkuíkkLku EhkLke Þwðíkeyku «íÞu «u{ yLkuMkËT¼kðLkk Au, yktíkhhk»xÙeÞ EM÷k{LkkuÃkkuíku ÃknuhuËkh nkuðkLkw t fne fneLkuçkÂÏíkÞkh MkkÚku rLkfxíkk fu¤ðe níke. ¼wèkußÞkhu y{urhfkÚke #ø÷uLz økÞk íku ÃkAeð»kkuo MkwÄe fihkur÷Lk Lkk{Lke Þwðíke ¼wèkuLkehkn òuíke çkuXe hne. ÞwðíkeLke {sçkqheMkkÚku Aun ËELku ykðu÷k ¼wèku õÞkhuÞ yuÞwðíkeLku VheÚke {éÞk Lknª.

rMkØktík rnLkíkkLkk Ãkqòhe ¼wèku íkuLkeMkøke çknuLkLkkt ÷øLkLke Ãkkxeo{kt fhkt[e økÞkuíÞkt íkuLke ykrþf Lksh EhkLke MkwtËheLkwMkhík íkhV Ãkze. LkwMkhíkLkkt {kíkk rÃkíkkfqËo LkMk÷Lkkt EhkLke níkkt. MkLku 1922{kt{wtçkEÚke fhkt[e ykðeLku ðMÞkt níkkt.¼wèkuLke Lksh{kt LkqMkhík ðMke økE íkuLkeMkwtËhíkk {kxu sLkkçk VeËk ÚkE økÞk. yufr{ºkLke ÃkíLkeLkk {kæÞ{ ðzu LkqMkhíkLkufhkt[eLke yuf huMxkuhkt{kt çkku÷kðe yLku÷øLkLkku «Míkkð {qfe ËeÄku. LkqMkhíku ¼wèkuLkk«MíkkðLku Xwfhkðe ËeÄku. ¼wèkuLku ÷køÞwt fu íkuÃkhkrsík ÚkE hÌkk Au. íkuýu Lk¬e fhe ÷eÄwtfu su Úkðwt nkuÞ íku ÚkkÞ LkwMkhíkLku {u¤ðeLkus ÍtÃkeþ. çku ð»ko ÃkAe ¼wèku VheÚke fhkt[eykÔÞk. LkqMkhík Mkk{u VheÚke yu{ fneLku÷øLkLkku «Míkkð {qõÞku fu ÃkkuíkkLke Ãknu÷eÃkíLke yk{eh íkuLku shkÞ ÃkMktË LkÚke. yuy¼ý Au, øk{kh Au. {khu íkuLke MkkÚku fkuEÃký òíkLkku MktçktÄ LkÚke. yu ÷øLk íkku {kºkr{÷fík {kxu s fhu÷wt, yk «fkhLkkÃkkuÃkrxÞk hxý Mkk{u LkqMkhík Ãk÷¤e økE.

¼wèku yLku LkqMkhíkLkkt ÷øLk ÚkÞkt. 1961{kt¼wèkuLke Lksh yuf çktøkk¤e nMkeLkk nwMLkkþu¾ WÃkh Ãkze. nwMLkk nwMLkLkku xwfzku níkeÃký Ãkhýu÷e níke. íkuLkku Ãkrík Zkfk{ktÏÞkrík«kÃík ðfe÷ níkku yLku þu¾ {swçkwhhnu{kLkLkku ytøkík r{ºk. nwMLkkLkk nwMLkLkkuòËw ¼wèku WÃkh yuðku [zâku fu íku ËhyXðkrzÞu hkð÷®ÃkzeLkkt [¬h fkÃkíkk ÚkEøkÞk. ÃkkrfMíkkLkLkk rðËuþ{tºke nkuðkLkkfkhýu ¼wèkuLke {w÷kfkíkku yLku nðkE MkVhkuhkð÷ ®ÃkzeLke Úkðk {ktze. ¼wèkuLke çkeSÃkíLke LkqMkhíkLku ßÞkhu yk ðkíkLke ¾çkhÃkze íÞkhu ¼wèkuLku LkqMkhíku ¾qçk Mk{òÔÞkníkk. çkk¤fkuLke fMk{, yLkuf rðLktíkeykuÃký ¼wèku yufLkk çku Lkk ÚkÞku. MkLku 1962{kt¼wèkuyu LkqMkhíkLku ½h{ktÚke íkøkuze {qfe.

LkqMkhík ÃkkhMke WãkuøkÃkrík yhËuþhyLku íkuLke ÃkíLke LkuLMke ÃkkMku VrhÞkË ÷ELkuÃknkU[e. LkuLMke ÃkkrfMíkkLke «urMkzuLx yÞwçk¾kLkLkk ÃkwºkLke r{ºk níke, LkqMkhík yLkuyÞwçk ¾kLkLke {w÷kfkík fhkðíkkt yÞwçk¾kLku ¼wèkuLku íku LkwMkhíkLku ÃkkAe Lk çkku÷kðuíkku «ÄkLk{tz¤{ktÚke Ãkzíkk {qfðkLke[uíkðýe ykÃke íÞkhu Mk¥kk÷k÷Mkw ¼wèkuyuçkktø÷kËuþe MkwtËheLkku fuzku {qõÞku níkku.

çkççku ÃkíLkeyku nkuðk Aíkkt ¼wèku ÷ûkýu÷èw níkk. MðYÃkðkLk †eLku òuíkkt s yu÷øLkLkku «Míkkð Ähe Ëuíkk. yLkuf ÞwðíkeykuAuíkhkýe Ãký yuf ¼khíkeÞ Lkkheyu ¼wèkuLkuyuðe ÷Ãkzkf {khu÷e suLkku [[hkx ¼wèkuLkuVktMkeLkk {kt[zk MkwÄe [[híkku hÌkku nþu.çkLÞwt níkwt yuðwt fu, LÞqÞkufo{kt yuf Ãkkxeo{kt¼wèkuyu yuf yíÞtík MkwtËh Ëu¾kíke »kkuzþeLkuòuELku íkhík s Mð¼kðøkík ykËíkLku ðþÚkELku Ëkýk Lkkt¾ðkLkk þY fhe ËeÄk.ÃkkuíkkLkk rðþu økw÷çkktøkku nktõÞk ÃkAe íkuýuyufktík{kt {¤ðkLkwt EsLk Ãký ykÃke ËeÄwt.yu Akufhe ðÞ{kt LkkLke Ãký Mk{sËkh yLkurnt{íkðkLk níke. íkuýu þkr÷Lkíkk¼uh LkkÃkkze yux÷u W~fuhkÞu÷k ¼wèkuyu íkuLku fÌkwt,íkLku ¾çkh Lkrn nkuÞ Ãký fhkt[eLkeAkufheyku {khk Ãkh {híke nkuÞ Au. Ãku÷eAkufheyu sðkçk ðkéÞku, Mkkuhe r{. ¼wèku,Ãký nwt fhkt[eLke Lkrn, rËÕneLke Awt! yksðkçkÚke ¼kUXk Ãkzu÷k ¼wèkuyu íkhík sÃkkxeo AkuzeLku ¼køke sðkLkwt {wLkkrMkçk økÛÞwt.

yu Akufhe yux÷u sðknh÷k÷ LknuhwLkkçknuLk rðsÞk÷û{e ÃktrzíkLke Ëefhe hexk.ËwrLkÞk¼hLke AkufheykuLku Ãkxkððk{ktMkV¤ Lkeðzu÷k ¼wèkuLku ¼khíkeÞ AkufheLkknkÚku fkh{e ÷Ãkzkf ¾kðe Ãkzu ÃkAe íku¼khík Mkk{u çkççku ÞwØ LkkUíkhu íku{kt ftELkðkE ¾he?

íkk

yÕÃkrðhk{hksuLÿ hkð÷

yuf ¼khíkeÞ †eLkku sðkçk Mkkt¼¤eÃkkrfMíkkLke ðzk«ÄkLku Ãkkuçkkhk økýðk Ãkzâk

¼k

hknw÷, nðu yk{ ykË{e!

hknw÷ økktÄeLku hksfkhý ¼÷u íku{Lkk rÃkík]ÃkûkuÚke ðkhMkk{kt QíkÞwO nkuÞ Ãký çkËLkk{e¼kuøkððe Lk Ãkzu yux÷u fkuE Mkhfkhe ÃkËLkrn ¼kuøkððkLke Lkerík íkuyku {kík]ÃkûkuÚkeþeÏÞk nkuÞ yuðwt ÷køku Au! Ãký çkË{kþçkËLkk{e yu{ hknw÷Lkku YzkuYÃkk¤ku [nuhkuòuELku íkuLku Akuze Ëu yuðe ¼khíkeÞ sLkíkksux÷e ¼ku¤e Úkkuze nkuÞ? rçknkhLke[qtxýe{kt Lkeíkeþfw{kh rðhwØ hknw÷økktÄeyu ½ýwt çkÄwt fÌkwt, ÷kufkuyu Mkkt¼éÞwtÃký ¾hwt, fkuELku Mkk[wt ÷køÞwt, fkuELku ¾kuxwt÷køÞwt, Ãký Aíkkt {íkËkLk íkku LkeíkeþLkeíkhVuý{kt s fÞwO y™u [[koLkku [kfzku økh{ÚkE økÞku fu hknw÷ økktÄeLkku òËq nðu [k÷íkkuLkÚke. nðu yu ÷kufkuLku fkuý Mk{òðu fu hknw÷økktÄe òËwøkh õÞkhuÞ Lknkuíkk!

hknw÷ økktÄe Mkíkík yk{ ykË{eLke®[íkk{kt ÔÞMík hnuíkk nkuðkÚke ÷køku Au fu÷kufku Ãký nðu íku{Lku ¾kMk ykË{e Lkrn Ãkýyk{ ykË{e s økýeLku [k÷e hÌkk Au!hknw÷ økktÄe Ãkkuíku ÃkkuíkkLku yk{ ykË{e økýuAu fu Lknª íku ¾çkh LkÚke Ãký rçknkhLkkt[qtxýe Ãkrhýk{ku ÃkAe økwshkíkLke yufrËðMkLke {w÷kfkíku ykÔÞk íÞkhu íku{ýu yufyk{ Lkuíkk suðwt s ðíkoLk Ëk¾ÔÞwt. økwshkíkLkk{wÏÞ{tºke LkhuLÿ {kuËeLku yurð÷- Ëwü LkuíkkøkýkÔÞk. fkuE fnuíkwt níkwt fu rçknkh{ktÃkAzkxLke ¾es økwshkík{kt ykðeLku Wíkkhe.y{khu íkku íku{Lku yux÷wt s fnuðkLkwt fuhknw÷çkkçkk, rçknkh{kt ík{Lku {¤u÷e nkh{ktøkwshkíkLke yuf Ãký ÔÞÂõíkLkku nkÚk íkku þwtyufuÞ yktøk¤e Ãký sðkçkËkh LkÚke!

økktze fqfheLkwt znkÃký

Mktfx{ku[Lk «ýðËkLke ykÃkËk

- [íkwhMkuLk

nwt MktMk˼ðLk Awt!

ðk[fkuLke f÷{u - ytçkk÷k÷ WÃkkæÞkÞ, íkk. {kuzkMkk

{khe {hS

MktMkËLke MÚkrøkíkíkk - ÷kufíktºkLkwt ð†nhý

ËuþLkk Lkkýkt «ÄkLk «ýð {w¾hS ðhMkuyuf ðkh çksux hsq fhu yux÷u íku{Lkwt fk{Ãkíke síkwt LkÚke. Lkk, çksux{kt WÕ÷u¾kÞu÷ktyuf yuf LkkýktLkku rnMkkçk íkku íku{Lku LkÚkefhðkLkku nkuíkku, ðrhc yLku Xhu÷ Lkuíkkíkhefu íku{Lku hksfeÞ rnMkkçkkuLkesðkçkËkhe Ãký rLk¼kððe Ãkzu Au.økXçktÄLkLkk hksfkhý{kt su íku ÃkûkLkk«{w¾ fhíkkt ykðk MkkiLku MkL{kLkLkeÞLkuíkkyu Mktfx{ku[LkLke ¼qr{fk ¼sððe ÃkzuAu. ÞwÃkeyu MkhfkhLkk MkkÚke Ãkûkku{ktÚkefkuELku shkf Ãký ðktfwt Ãkzu fu «ýðËkyuíkhík MkkçkËk ÚkE sðwt Ãkzu Au.

«ýð {w¾hS rçk[khk ðzk«ÄkLk ¼÷u

Lk çkLÞk Ãký yLkykurVrþÞ÷e ÞwÃkeyuLkk‘rðrü «ÄkLk’ íkku çkLke økÞk Au.íkksuíkh{kt xw-S MÃkuõxÙ{Lke Vk¤ðýeLkk {wÆuçknkh ykðu÷k hkòLkk ®føk MkkRÍxur÷fku{ fki¼ktz ÃkAe rðVhu÷krðhkuÄÃkûkkuLku xkZk Ãkkzðk {kxu íku{ýu VheMktfx{ku[LkLke ¼qr{fk ¼sððk MkkçkËkÚkðwt Ãkzâwt, Ãký rçk[khk «ýðËk Mk{òðeMk{òðeLku ÚkkõÞk Ãký nðu hksfkhý{ktõÞkt fkuE Mk{sËkh hÌkwt Au? MktMkËLkkrþÞk¤w Mkºk{kt fki¼ktzkuLkk {k{÷u MktMkËLkufkuE [k÷ðk s Ëuíkwt LkÚke yLku yu{ktMktfx{ku[Lk íkhefu MÚkÃkkÞu÷k «ýðËkLkeykÃkËk ðÄíke òÞ Au.

ýuLkk ÃkuxÙku÷ ÃktÃk ykuLkh Mkkøkh÷zfíkLke níÞk ÃkAe y[oLkk

{nkhk»xÙ Ãkku÷eMkLke Lksh{kt ykðe økE níke.yu Ãknu÷kt rËÕne Ãkku÷eMk íkuLku Ãkfze [qfe níke.fku÷fk¥kk yLku çkUøk÷kuh Ãkku÷eMkLku ÚkkÃk ykÃkeLkuíku LkkMke Aqxe níke. y{ËkðkË{kt ÃkkMkÃkkuxofki¼ktz{kt íkuLkwt Lkk{ ykÔÞwt níkwt, y{ËkðkËLkk{kuxk økòLkk WãkuøkÃkrík yLku fåALkk yufhksfkhýeLkk yÃknhý {kxu íkuLke Mkk{u økwLkkuLknkuíkku LkkUÄkÞku, Ãký íkuLkwt Lkk{ Ãkku÷eMk MkwÄeÃknkU[e økÞwt níkwt. {æÞ «Ëuþ yLku W¥kh «ËuþÃkku÷eMk{kt Ãký íkuLke ‘ÏÞkrík’ ÃknkU[e økE níke.rçknkh{kt VÍ÷-Wh-hnu{kLkLku fkhýu y[oLkkhne þfu yu{ Lknkuíke, ËwçkE{kt EhVkLkøkkuøkkLke ËkWË økUøk MkkÚku Ëw~{Lke ÚkE hne níkeyLku ¾wË EhVkLk økkuøkkLku íku ËwçkE Akuzðk {kxuMk{òðe hne níke yLku fkX{tzw{kt fu LkuÃkk¤LkkyLÞ rðMíkkhku{kt Ãký íku hne þfu yu{Lknkuíke, fkhý fu LkuÃkk¤Lkku MktMkË MkÇÞ yLkuÃkqðo «ÄkLk r{hÍk rË÷þkË çkuøk çkçk÷wLkkufèh Ëw~{Lk çkLke økÞku níkku. y[oLkk {kxu[uf{uxLke ÂMÚkrík LkSf ykðe hne níke.

Aíkkt y[oLkkLku yuf rð[kh ykÔÞku, LkuÃkk¤síkk hnuðkLkku. y[oLkk òýíke níke fu r{hÍkrË÷þkË çkuøk íkuLkku yufÃkûke «u{e níkku. htøkeLkr{òs r{hÍk rË÷þkË çkuøk MkkÚku ¼qíkfk¤{ktíku LkSf ykðe níke yLku r{hÍk rË÷þkË çkuøkuçkçk÷w ©eðkMíkðLku Lkf÷e ÃkkMkÃkkuxoLku {wÆuLkuÃkk¤ AkuzkÔÞwt íÞkhu r{hÍkyu y[oLkkLkuAkðhe níke.

y[oLkkyu LkuÃkk¤ sELku r{hÍk rË÷þkËçkuøk ÃkkMku yk©Þ ÷uðkLkwt rð[kÞwO Ãký r{hÍkLkkþhýu sðk{kt çkçk÷w ©eðkMíkðLke Ëw~{LkeLkwtòu¾{ níkwt. yk Ëhr{ÞkLk VÍ÷-Wh-hnu{kLkLke {n¥ðkfktûkk ðÄe økE níke yLku íkuÃký çkçk÷w ©eðkMíkð MkkÚku Auzku VkzðkLkeíkiÞkhe fhe hÌkku níkku. y[oLkk {kxu yuðe ÂMÚkríkníke fu íku çkçk÷wLku AkuzeLku VÍ÷w MkkÚku òÞ íkkuçkçk÷w íkuLku {hkðe Lkk¾u yLku VÍ÷w çkçk÷w MkkÚkuAuzku Vkze Lkkt¾u yu ÃkAe íku çkçk÷w MkkÚku shnuðkLkku rLkýoÞ fhu íkku VÍ÷w íkuLku ¾ík{ fheLkk¾u. yk ÂMÚkrík{kt y[oLkkLku yuf s hMíkkuËu¾kíkku níkku, LkuÃkk¤Lkku. Ãký íku yu hMíkku Ãkfzuyu Ãknu÷kt s yu hMíkku Ãký çktÄ ÚkE økÞku.

“y[oLkk, {k÷q{ Ãkzk?” çkçk÷w {kuçkkE÷VkuLk Ãkh fne hÌkku níkku.

“õÞk?” y[oLkkyu ÃkqAâwt.“{h økÞk Mkk÷k, fw¥ku fe {kiík”. çkçk÷wyu

yènkMÞ fhíkk fÌkwt.“fkiLk?” y[oLkkyu ftEf WíftXkÚke, ftEf

W[kxÚke ÃkqAâwt. íkuLku Vk¤ Ãkze fu çkçk÷wyuVÍ÷qLku {hkðe LkkÏÞku nþu. çkçk÷wLku øktÄ

ykðe økE níke fu VÍ÷-Wh-hnu{kLk ÃkkuíkkLkeykøkðe økUøk çkLkkððkLke ðuíkhý{kt Ãkzâku Au.yøkkW VÍ÷wLkk ËkuMík s{e÷ yn{Ëu ÃkkuíkkLkeøkUøk çkLkkððkLke fkurþþ fhe níke íÞkhuçkçk÷wyu VÍ÷w ÃkkMku s íkuLku {hkðe LkkÏÞkuníkku.yux÷u y[oLkkLku Vk¤ Ãkze fu çkçk÷wyuVÍ÷wLkk nk÷ Ãký s{e÷ suðk s fhkÔÞk nþu.Ãký çkçk÷wLkk {kuZuÚke VÍ÷wLkwt Lknª swËwt s Lkk{LkeféÞwt.

“r{hÍk çkuøk”, çkçk÷wyu fÌkwt yLku Vheðkh íkuýu yènkMÞ fÞwO.

y[oLkkLkwt ÓËÞ çku-[kh Äçkfkhk [qfeøkÞwt. õÞktf çkçk÷wLku þtfk íkku Lknª økE nkuÞ Lkufu Ãkkuíku r{hÍk çkuøk ÃkkMku síke hnuðkLke níke?

“MkwLkk Lknª íkw{Lku?” çkçk÷wLkk yðksuy[oLkkLke rð[khÄkhkLku çkúuf {khe.

“y...nkt...nkt....” y[oLkkyu ÚkkuÚkðkíkkyðksu fÌkwt.

“íkwBnu fwA íkf÷eV nwE MkwLk fu?” y[kLkfçkçk÷wLkku yðks çkË÷kÞku, “r{hÍk çkuøk rf{kiík Mku ¾wþ nkuLku fu çkòÞ íkw{ rzMxçko nku økEyiMkk {wÍu õÞwt ÷øk hnk ni?”

“Lknª Lknª, {I fwA Mkku[ hne Úke”,y[oLkkyu ðkík ðk¤ðkLke ÔÞÚko fkurþþ fhe.

“yhu nkt! íkwBnkhk íkku ÃkwhkLkk Þkh Úkk Lkk?”çkçk÷wyu xkuýku {khíkkt fÌkwt.

òu fu y[oLkk yuLkku sðkçk ðk¤ðkLke{LkkuÂMÚkrík{kt Lknkuíke. íkuLku ÷køÞwt fu ÃkkuíkkLkk{kxu ík{k{ Ëhðkòyku çktÄ ÚkE økÞk Au.

“nk... nkt.... çknkuík yåAk nwyk”y[oLkkyu yðks{kt f]rºk{ nkMÞ ÷kððkLkerLkhÚkof fkurþþ fhíkk fÌkwt. yu{ Aíkktçkçk÷wLku y[oLkkLkk yu þçËkuÚke Mkkhwt ÷køÞwt.íkuýu y[oLkkLku r{hÍk çkuøkLkk f{kuík rðþu{krníke ykÃkðk {ktze.

çkçk÷w ©eðkMíkð yLku Akuxk hksLkLkuÃkk¤{kt ð[oMð s{kððk {Úke hÌkk níkk.LkuÃkk¤{ktÚke ftE f{kE ÷uðkLkwt Lknkuíkwt. ÃkýLkuÃkk¤ ¼khíkeÞ økwLkuøkkhku {kxu Mk÷k{íkyk©ÞMÚkkLk çkLke hÌkwt níkwt.

r{hÍk çkuøkLku fkhýu çkçk÷w ©eðkMíkðyLku Akuxk hksLk LkuÃkk¤{kt þktríkÚke hne þfuyu{ Lknkuíkk fu Lknkuíkk çkçk÷w yLku hksLkøkUøkLkk økwtzkyku LkuÃkk¤{kt yk©Þ ÷E þfíkk.çkeS çkksw r{hÍkLku fkhýu ËkWË økUøk {kxuLkuÃkk¤ Mðøko Mk{wt çkLke økÞwt níkwt. çkçk÷w©eðkMíkðLku r{hÍk çkuøk MkkÚku ytøkík Ëw~{Lkeníke yLku Akuxk hksLkLku {kxu ËkWËLkku ËkuMík yu

ÃkkuíkkLkku Ëw~{Lk níkku. {wtçkE{kt 1993LkkMkerhÞ÷ çkkuBçk ç÷kMxTMk fhkððk{kt Ãkýr{hÍk rË÷þkË çkuøkLkku ®MknVk¤ku níkku.r{hÍkLku ÃkkrfMíkkLke òMkqMke MktMÚkkykEyuMkykE MkkÚku økkZ MktçktÄ níkku yLku{wtçkE{kt MkerhÞ÷ çkkuBçk ç÷kMxTMk fhkððk{kxu ËkWË Eçkúkrn{Lke Mkq[LkkÚke r{hÍkyuxkEøkh {u{ýLku r[¬kh ÃkiMkk ÃknkU[kzâk níkk.Akuxk hksLku {wtçkELkk MkerhÞ÷ çkkuBçk ç÷kMxTMkfuMkLkk ykhkuÃkeykuLku {khðk {kxu ÃkkuíkkLkk þqxMkoAqxk {qfe ËeÄk níkk. W¥kh «ËuþLkk {k{q÷eøkwtzk{ktÚke LkuÃkk¤Lkk hksfkhý{kt ½qMkeLkuLkuÃkk¤Lkwt «ÄkLkÃkËwt ¼kuøkðe [qfu÷k r{hÍkLkuLkuÃkk¤{kt s {khðku yu çknw {w~fu÷ fk{ níkwt.r{hÍkLku {khðk {kxu çkçk÷w ©eðkMíkð yLkuAkuxk hksLku ºký «ÞkMk fÞko níkk, Ãký ºkýuÞðkh íku{Lkk nkÚk nuXk Ãkzâk níkk. òu fu [kuÚkeðkh 18 sqLk, 1998Lkk rËðMku Akuxk hksLkyLku çkçk÷w ©eðkMíkðLkk þqxMko MkV¤ ÚkÞk.íku{ýu fkX{tzwLkk fk÷e Ãkw÷ yurhÞk{kt Äku¤krËðMku r{hÍk rË÷þkË çkuøkLke níÞk fhkðe.r{hÍk çkuøk íkuLke çkeS ÃkíLkeLku {¤ðk sEhÌkku níkku íÞkhu hksLk yLku çkçk÷wLkk þqxMkuoíkuLku økku¤eykuÚke ðªÄe LkkÏÞku níkku.

r{hÍk çkuøkLkk {kuík MkkÚku y[oLkk {kxuLkuÃkk¤Lkku Ëhðkòu çktÄ ÚkE økÞku níkku. çkeSíkhV VÍ÷wyu çkçk÷w MkkÚku Auzku Vkze LkkÏÞku.y[oLkk nðu Lknkuíke çkçk÷w MkkÚku hne þfu yu{fu Lknkuíke VÍ÷w MkkÚku sE þfu yu{. Ëuþ™ktyLkuf hkßÞkuLke Ãkku÷eMk y[oLkkLku þkuÄe hneníke. yk ÂMÚkrík{kt y[oLkk {kxu {kºk yuf s{køko çkåÞku níkku, ÃkkAk ËwçkE síkk hnuðkLkku.y[oLkkyu ËwçkEÚke s ytzhðÕzo{kt «ðuþ fÞkuoníkku yLku nðu yu yuf{kºk søÞk yuLkk {kxuçk[e níke. ËwçkE sðk{kt Ãký ÃkqhuÃkwhwt òu¾{níkwt. Ãký yu rMkðkÞ Aqxfku Lknkuíkku. y[oLkkLku÷køÞwt fu EhVkLk økkuøkk MkkÚku MktçktÄ MkwÄkheLkuíkuýu znkÃkýLkwt fk{ fÞwO níkwt. y[oLkkLku ÷køÞwtníkwt fu EhVkLk økkuøkk íkuLku nS ¾hk rË÷Úke «u{fhíkku níkku. y[oLkkyu EhVkLk økkuøkk ÃkkMkuÃkkAk sðkLkwt Lk¬e fhe ÷eÄwt. íkuýu EhVkLkøkkuøkkLku ÃkkuíkkLkku EhkËku sýkÔÞku. EhVkLkøkkuøkk y[oLkkLke ðkík Mkkt¼¤eLku ¾wþ ÚkEøkÞku. yu Mk{Þ Ëhr{ÞkLk s EhVkLk økkuøkkÃkkrfMíkkLke økUøk÷ezh þkuÞuçk ¾kLkLkkËwçkEÂMÚkík swøkkhLkk yœk{kt fhkuzku YrÃkÞkSíÞku níkku. EhVkLk økkuøkkyu y[oLkkLku fÌkwt fuíkuLke ÃkkMku yux÷k ÃkiMkk Au fu ËwçkE, ¼khík fuÃkkrfMíkkLk rMkðkÞLkk fkuE Ãký Ëuþ{kt sELku íkuçktLku yk¾e ®sËøke yuþykhk{Úke Sðe þfþu.

EhVkLk økkuøkk ¾wþ níkku. yLku y[oLkk Ãký¾wþ níke. çktLkuyu çkÄkt s ‘ykuÃkhuþLMk’AkuzeLku MkkÚku SððkLkku, SðLkLke {ò ÷qtxðkLkkurLkýoÞ fÞkuo.

Ãký y[oLkk ¼khík AkuzeLku ËwçkE òÞ yuÃknu÷kt s y[oLkk Ãkh çkçk÷wLkku fku÷ ykÔÞku.

“y[oLkk”, çkçk÷w ©eðkMíkð MkÃkkx yðksufne hÌkku níkku. çkçk÷wLkk þçËku Mkkt¼¤eLkuy[oLkkLku ÷køÞwt fu íkuLkk Ãkøk ík¤uÚke ÄhíkeMkhfe hne Au yLku íku Ãkkíkk¤{kt Ÿzu ŸzuQíkhe hne Au.

x çkuLf ykuV EÂLzÞk rðhwØfu.Mke. ËwçkuLkk fuMk{kt çkuLfLke

çkuËhfkheLku fkhýu þuMkoLkk EMÞw{ktyu÷kux{uLx økw{kðLkkh økúknf íkuLku ÚkÞu÷LkwfMkkLk {kxu sðkçkËkh çkuLf ÃkkMku ð¤íkh{u¤ððk n¬Ëkh nkuðkLkwt Mkðkuoå[ økúknfyËk÷ík (LkuþLk÷ fr{þLku) XhkÔÞwt níkwt.

rfMMkku yuðku çkLÞku níkku fu zku. Ëwçkuyuxkxk ykÞoLk yuLz Mxe÷ ft. r÷. (xeMfku)LkkþuMkoLkk hkExTMk EMÞw{kt 728 þuMkoLke yhSfhe níke. yhS MkkÚku íku{ýu Yk. 36,000/-Lkku rz{kLz zÙk^x hsq fÞkuo níkku. ykrz{kLz zÙk^x íku{ýu Mxux çkUf ykuVEÂLzÞk{ktÚke {u¤ÔÞk níkk. su Mxux çkuLfLkeLkðe rËÕne ¾kíkuLke Ãkk÷ko{uLx MxÙex çkúkt[ ÃkhzÙku fhðk{kt ykÔÞku níkku.

{sfwh þuh yuÂÃ÷fuþLk Vku{o rz{kLzzÙk^x Mkrník fuLkuhk çkuLf{kthsq fhkÞwt níkwt,Ãkhtíkw íÞkhçkkË Úkkuzk rËðMkku hneLkufuLkuhk çkUfu íku{Lku Ãkºk îkhksýkÔÞwt níkwt fu MkËhnw rz{kLz zÙk^xLke[qfðýe Mxux çkuLf îkhk Lkfkhðk{kt ykðeAu yLku fuLkuhk çkUfu þuh yuÂÃ÷fuþLk Vku{oyLku rz{kLz zÙk^x zku. ËwçkuLku Ãkhík fÞkoníkk. íÞkhçkkË zku. Ëwçkuyu VheÚke Lkðku Yk.36,000/-Lkku rz{kLz zÙk^x fZkðe þuhyuÂÃ÷fuþLk Vku{o rz{kLz zÙk^x MkkÚkurxMfkuLkk þuh hrsMxÙkh xkxk þuh hSMxÙer÷. Lku {wtçkE ¾kíku xÃkk÷ îkhk {kufÕÞkníkk, Ãkhtíkw ftÃkLke îkhk yuðwt sýkðkÞwt níkwtfu þuh yu÷kux{uLx VkELk÷ ÚkE økÞk ÃkAezku. ËwçkuLkwt Vku{o {éÞwt nkuðkÚke nðu zku. ËwçkuLkeyhS æÞkLk{kt ÷E þfkÞ íku{ LkÚke. yLkuzku. ËwçkuLku fkuE þuh yu÷kux ÚkE þfu íku{LkÚke. yk{ zku. Ëwçkuyu rxMfkuLkk 728 þuMkoøkw{kððk Ãkzâk níkk. suÚke zku. Ëwçkuyu økúknfMkwhûkk Äkhk yLðÞu Mxux çkUf, fuLkuhk çkUfðøkuhu Mkk{u Yk. 6.57 ÷k¾Lkwt ð¤íkh{u¤ððkLke yhS rËÕneLkk Mxux fr{þLkYçkY Ëk¾÷ fhe níke.

Mxux fr{þLk Mk{ûk fuLkuhk çkUfu sýkÔÞwtníkwt fu Mxux çkUf ykuV EÂLzÞk îkhk EMÞwfhðk{kt ykðu÷k {sfwh rz{kLz zÙk^x{ktEMÞw fhLkkh çkUfLke çkúkL[Lkwt Lkk{ yLkufkuz Lktçkh ÷¾kÞk Lk níkk. suÚke MxuxçkUfLke Ãkk÷ko{uLx MxÙex çkúkt[u {sfwhzÙk^xLke [qfðýe Lkfkhe níke. Mxux çkUfuÃkkuíkkLkk sðkçk{kt zÙk^xLkwt Lkk{ yLku fkuzLktçkh ÷¾ðkLkk hne økÞk nkuðkLke yLku ¼q÷ÚkE nkuðkLke nfefík fçkq÷e níke, Ãkhtíkw MxuxçkUfu sýkÔÞwt níkwt fu fuLkuhk çkUfu {sfwhzÙk^x zku. ËwçkuLku Ãkhík fhðk{kt ykXrËðMkLkku rð÷tçk fÞkuo níkku suLku Ãkrhýk{urxMfkuLkku hkExTMk EMÞw çktÄ ÚkE økÞku níkku.

Mxux çkuLfLkk sýkÔÞk yLkwMkkh òu fuLkuhkçkUfu {sfwh zÙk^x ðu¤kMkh zku. ËwçkuLku ÃkhíkfÞkuo nkuík íkku zku. Ëwçku rxMfkuLkku hkExTMk EMÞwçktÄ ÚkkÞ íku Ãknu÷kt s Lkðku rz{kLz zÙk^xfZkðeLku hsq fhe þõÞk nkuík. yk{ MxuxçkUfu ÃkkuíkkLke ¼q÷ nkuðkLkku Mðefkh fÞkuo,Ãkhtíkw zku. ËqçkuLku ÚkÞu÷k LkwfMkkLk çkË÷fuLkuhk çkuLfÚke ÚkÞu÷ rð÷tçk sðkçkËkhnkuðkLkwt sýkÔÞwt. yk{ çktLku çkuLfkuyu ÃkhMÃkhËku»kkhkuÃký fÞwO.

Mxux fr{þLku ÃkkuíkkLkk [wfkËk{kt çktLkuçkuLfkuLku sðkçkËkh Xuhðe yLku fuLkuhk çkUfyLku Mxux çkuLfLke sðkçkËkheLkwt «{ký1:4Lkk «{ký{kt Lk¬e fÞwO. ð¤e, Mxuxfr{þLku rxMfkuLkk yuf þuhLkku ¼kð Yk.245/- økýe zku. ËqçkuLku {¤ðkÃkkºk 728þuMkoLke fw÷ ®f{ík Yk. 1,79,400/-

ykfkhe fuLkuhk çkUf yLkuMxux çkUfLku {sfwh hf{ Ãkh15 xfk ÔÞks [qfððkLkkuÃký {sfwh çku çkuLfkuLku

ykËuþ ykÃÞku níkku. ðÄw{kt Yk. 15,000/-Lkwtð¤íkh [qfðe ykÃkðkLkku Ãký {sfwhçkuLfkuLku ykËuþ ykÃÞku.

Mxux fr{þLk{kt yk nwf{ rðhwØ MxuxçkuLfu LkuþLk÷ fr{þLk{kt yÃke÷ Ëk¾÷ fheníke, Ãkhtíkw LkuþLk÷ fr{þLku Mxux çkuLfLkeyÃke÷ Vøkkðe ËeÄe níke yLku sýkÔÞwt níkwtfu Mxux çkUfLke çkuËhfkhe nkuðkLkwt MkwMÃküAu, Ãkhtíkw LkuþLk÷ fr{þLku LkkUæÞwt fu, zku.ËqçkuLku {¤ðkÃkkºk 728 þuMko {kxu «íÞuf þuMkoËeX Yk. 245/-Lkwt ð¤íkh ykÃkðk{kt ykÔÞwtAu. su ÃkÞkoÃík Au yLku íkuLke WÃkh 15 xfkÔÞks Þk Yk. 15,000/-Lke ðÄkhkLkwt ð¤íkhyÃkkððkLkwt sYhe LkÚke.

yk{, Mkðkuoå[ økúknf yËk÷íku LkuþLk÷fr{þLku zku. ËwçkuLku ÚkÞu÷k ík{k{ «fkhLkktLkwfMkkLkku {kxu fw÷ Yk. 1,79,400/-Lkwtð¤íkh 1:4Lkk «{ký{kt [qfðe ykÃkðkLkkufuLkuhk çkUfu íkÚkk Mxux çkUfLku ykËuþ ykÃÞkuníkku.

yk{, yk fuMk{kt yuf çkuLfu rz{kLzzÙk^x ÷¾ðk{kt LkkLkfze ¼q÷ fhe yLkuçkeS çkUfu rz{kLz zÙk^x Ãkhík fhðk{ktrð÷tçk fÞkuo suLku fkhýu yk çkuLfkuyuøkúknfkuLku Yk. 1,79,400/- suðe {kuxehf{Lkwt ð¤íkh [qfððkLke sðkçkËkhe Q¼eÚkE. çkUf MxkV îkhk ykðe LkkLke-LkkLkeçkkçkík{kt Ãký fk¤S hk¾ðkÚke økúknf yLkuçkuLf çktLkuLkwt rník s¤ðkE þfu.

Mkðk÷: y{urhfkLkk økúeLk fkzo nkuÕzhíkhefu nwt rþfkøkku ºký ð¾ík økÞku yLku íÞkt{khk þhehLku yLkwfq¤ Lknª ykððkÚke çku{kMkÚke ðÄw hne þfíkku LkÚke. {khe ÃkíLkeLkuíÞkt Vkðu Au íkuÚke íÞkt hnu Au. ðkhtðkhy{urhfk sðkÚke ¾kuxk ¾[ko ÚkkÞ Au. nwtyíÞkhu f{kíkku LkÚke yLku rþfkøkku ½h{ktÃkqhkÞu÷ hnuðwt øk{íkwt LkÚke. rþfkøkku{kt yuhÃkkuxoÃkh Er{økúuLx ðk¤k ÃkqAu Au fu{ ¼khík økÞkíkku {khu þwt sðkçk ykÃkðku?

- ¼e¾k¼kE yu{. [kuÄhe, {kýufÃkwh(økktÄeLkøkh)

sðkçk : ík{khk suðe Mk{MÞk ½ýkrMkrLkÞh rMkrxÍLkkuLku Úkíke nkuÞ Au. fkuE fk{-ÄtÄku Lk nkuÞ íkku y{urhfk{kt hnuðwt yu MkkuLkkLkk®Ãkshk{kt ÃkwhkE hnuðk suðwt Au. ík{khk {kxuW¥k{ hMíkku yu Au fu ík{u økúeLkfkzo MkhLzhfhe ËMk ð»koLkku rðÍk {u¤ððk «ÞkMk fhku.yÚkðk òu yuhÃkkuxo WÃkh økúeLkfkzo ÃkkAwt ÷E ÷uíkku ík{khk Ëefhkyu ík{khk {kxu økúeLkfkzo{u¤ððk Lkðe rÃkrxþLk fhkððe Ãkzu. ík{u {LkuVkuLk îkhk ík{k{ økúeLk fkzoLke ður÷rzxeLkeòý fhku íkku ºkeòu hMíkku yu Au fu yuf swËerÃkrxþLk fhðkÚke ík{khwt økúeLk fkzo [k÷whnuþu. {khe árüyu òu y{urhfk fkÞ{ {kxuLkk hnuðwt nkuÞ íkku Ëh 11 {rnLkk hnuðwt nkuÞyLku ÃkkAk sðwt nkuÞ íkku íkuLkku 10 ð»koLkku ¾[kuoøkýku íkku ykþhu ík{khk 10 ÷k¾ YrÃkÞk

¾[koE òÞ.Mkðk÷ : {khe F-4 rÃkrxþLk 12-8-

2003Lkk hkus ÚkÞu÷e Au. y{urhfk sðkfux÷ku Mk{Þ Úkþu? VkE÷ [fkMkðk þwt fhðwt?

- r[hkøk yu{. Ãkxu÷, sqLkkøkZsðkçk : yk fuxuøkhe fux÷ef ðkh yuf

{kMk ykøk¤ ðÄu Au íkku fux÷ef ðkh ºkýÚke[kh {kMk ykøk¤ ðÄu Au. íkuÚke [ku¬Mkíkkhe¾ ykÃke þfkÞ íku{ LkÚke. 2011Lkk ytíkMkwÄe{kt ík{khk ÃkuÃkh «kuMkuMk ÚkE sþu yLku[kuEMke ykuV yusLx rðÍk Ve ¼hðkLkeMkq[Lkk, Ãkºkku íku{s DS-230 Part 1 yLkuPart-2 ytøku Vku{oLke {krníke ík{Lku ykÃkðk{ktykðþu. íku Ãkqhwt ÚkÞk çkkË {wtçkE -fkuLMÞw÷uxÚke rðÍk fku÷ ÷uxh ykðþu. íku{ktRLxhÔÞqLke íkkhe¾ ykÃkðk{kt ykðþu.

Mkðk÷ : {Lku 2006{kt ËMk ð»koLkku {ÂÕxÃk÷

rðrÍxh rðÍk {¤u÷ku íkuLkk ykÄkhu yux÷kLxkyuhÃkkuxo Ãkh Er{økúuþLk{kt ÃkMkkh Úkíkkt {kheÃkkMku 200 zku÷h nkuðkÚke {khku rðÍk fuLMk÷fhe {Lku EÂLzÞk Ãkhík {kuf÷e ËeÄku níkku.íÞkhçkkË 2008 íkÚkk 2010{kt yuÃ÷kÞ fÞwOíkku {wtçkE fkuLMÞw÷ux{kt {Lkurh^ÞwÍLkku ÷uxh ykÃÞku íkku þwt{khku hufkuzo 1 ð»ko WÃkhMk[ðkÞu÷ku hnuþu? {khk £uLzfnu Au ík{Lku ÃkkAk Lkk {kuf÷kÞ. òufkuLMÞw÷ux{ktÚke ¾kLkøke{kt fkhý {tøkkÔÞwt íkkuòýðk {éÞwt fu yÃkqhíkk VtzLku ÷eÄu rðÍkykÃÞku LkÚke.

- yuf ðk[f, çke÷e{kuhk.sðkçk : Er{økúuþLkLkk ÷kuÞh Lknª nkuðk

Aíkkt Úkkuzwt ½ýwt y{urhfk{kt hÌkk nkuÞ yÚkðkVhðk økÞk nkuÞ íkuðk {kýMkku Ãký y{urhfk

sðk þwt fhðwt yLku þwt Lk fhðwt íkuLke Mk÷knykÃkíkk hnu Au. ík{khk fuMk{kt Ãký ík{Lku ¾kuxe{krníke íkÚkk ¾kuxk ¼ú{{kt hkÏÞk nkuÞ íkuðwtsýkÞ Au. fux÷ktf rðÍk ytøku Mk÷knykÃkLkkhk {kýMkku ®sËøke{kt EÂLzÞkLke çknkh

Ãký økÞk Lk nkuÞ yÚkðky{urhfk Ãký økÞk Lk nkuÞ íkkuÃký y{urhfkLkk fkÞËuMkhrðÍkLkk rðîkLk nkuÞ yu heíku

Mk÷kn ykÃkíkk nkuÞ Au. Ãký 200 zku÷hLkk÷eÄu zeÃkkuxo fÞko nkuÞ íku {Lku ÞkuøÞ ÷køkíkwtLkÚke, fkhý íku rMkðkÞ Ãký ík{khwt ðíkoLk,sðkçkku íkÚkk ík{khku ELxuþLk yÚkkoíkT EhkËkuy{urhfk{kt rðrÍxh rðÍkLkk ykuÚku fkÞ{hne økuhfkÞËuMkh f{kýe fhðkLkku Er{økúuþLkyrÄfkheLku ÷køÞku nþu. íkuÚke rh{wð÷«kuMkurzøk yÚkðk rzÃkkuxuoþLk suðwt fkÞËuMkhLkwt

AuÕ÷wt Ãkøk÷wt Er{økúuþLk yrÄfkheyu ¼hðwtÃkzâwt nþu. çkeswt ík{khwt rzÃkkuxuoþLk ÚkÞkLkeMktÃkqýo rðøkík y{urhfkLke yk ytøkuLkeðuçkMkkEx WÃkh hk¾ðk{kt ykðu÷ nkuE íku{Lkunðu y{urhfkLkku rðÍk {¤e þfu Lknª.

Mkðk÷ : {khku Ãkwºk y{urhfk yÇÞkMkfhðk økÞku yLku nk÷{kt òuçk fhu Au. íkuLku{¤ðk rðrÍxh rðÍkLke yhS fhe su [khð¾ík Lkk{tsqh ÚkE Au. {khe Ãkwºke ÷tzLk Au.{Lku rðÍk fu{ LkÚke ykÃkíkk?

- Lkxðh÷k÷ hrík÷k÷ Ãkxu÷,WLkkE (LkðMkkhe)sðkçk : ík{u nðu Ãkkt[{e ðkh fu øk{u

íkux÷e ðkh yuÃ÷kÞ fhþku íkku rðÍk rhsuõxÚkþu. ík{khe Ëefhe ÷tzLk{kt Au yLku Ëefhkuy{urhfk{kt Au. {ík÷çk fu ¼khík{kt fkuEík{khu ytøkík Mkøkkt LkÚke yu{ Rr{økúuþLkyrÄfkheyu {kLke ÷eÄwt nþu. yux÷u fu ík{uy{urhfk sE Vhe ¼khík Lknª ykðku yuðkzhLku fkhýu rðÍk Lknª ykÃku.

Mkðk÷ : y{khe rðÍk rÃkrxþLkLkwt [kuEMkykuV yusLxLkwt Vku{o 22-6-2010Lkk hkus

{¤u÷wt Au. ykrðÍk y{khu ykþhu çku ð»koÃkAe ÷uðku Au. íku ytøku {wtçkEfkuLMÞw÷ux{kt sðwt fu çkeòu fkuE WÃkkÞ Au?

- LkðeLk yuMk. fkÃkrzÞk, ¾t¼kík.sðkçk : Mkk{kLÞ heíku Er{økúuþLkLkk

rLkÞ{ku «{kýu ík{khu su íku Vku{o ykðu íkuLkksðkçk yuf ð»koLke {ÞkoËk{kt ykÃke Ëuðk Ãkzuíku{ Aíkkt ík{khu yuf ð»koÚke ðÄkhu Mk{Þ÷tçkkÔÞku nkuÞ íkku íku ytøkuLkk fux÷kf WÃkkÞku Ausu ík{u YçkY yÚkðk VkuLk Ãkh {¤ku íkkuMk{òðe þfwt.

CMYK

CMYK

(¢{þ:)(íkMkðeh «íkefkí{f Au.)

39

ykþw Ãkxu÷

EÂLzÞkÍ {kuMxðkìLxuz ÷uze zkìLkLkeðkMíkðfÚkk

(÷u¾f Rr{økúuþLk rLk»ýkík yuzðkufux Au.)ík{khk rðÍk MktçktrÄík Mkðk÷ku {kuf÷eykÃkku: rðÍk yu xw Íuz, MktËuþ, ÃkwŠíkrð¼køk, ð†kÃkwh, y{ËkðkË.ÞkË hnu Mkðk÷ xqtfk yLku {wÆkMkh nkuðkòuEyu. Mkðk÷{kt rçkLksYhe rðøkíkku LkW{uhðe íku{s MkhLkk{wt Ãkqhwt ÷¾ðwt.

çku ½ze {kus

yu xw Íuz rðÍk{kir÷Lk h{uþ hkð÷

ËrhÞk{kt ykuE÷Lke ÃkkEÃk íkqxe nkuÞ íkuLkku MkktÄku fhðkuyíÞtík {w~fu÷ Au. rðrfr÷õMk y{urhfk {kxu ËrhÞkíkr¤Þu rçkAkðu÷e ykuE÷Lke ÃkkEÃk Mkkrçkík ÚkE Au. íku{ktÃkzu÷wt ¼tøkký MkktÄðk{kt ykuçkk{k Ãký nsw MkwÄe MkV¤LkÚke ÚkÞk.

yk fkxqoLk Ãký òuhËkh Au. yk¾k søkíkLku rþ¾k{ý ykÃkíkky{urhfkLkwt s søkíkLkk {t[ Ãkh rðrfr÷õMku ð†nhý fheLkkÏÞwt Au.

y{urhfk yk{ íkku yk¾k søkík{kt çkÄwt yku÷hkEx hnuyu {kxu Äkf-Ä{fe ykÃkíkwt hnu Au. òufu rðrfr÷õMkufhu÷k ¾w÷kMkkÚke y{urhfkLkku Ët¼Lkku ÃkhËku Ãký nxeøkÞku yu yk fkxqoLk{kt [kuxËkh heíku hsq ÚkÞwt Au.

òøkku økúknf òøkku©uÞMk ËuMkkE

Mxu

Ãkq

fuLz÷ ÷kExð»kkuo sðkLku òuEyu íÞkt ûký{kt sE [zâku,ykùÞo ðå[u yu{Lkk yktøkýk{kt sE [zâku!

- ‘y{]ík ½kÞ÷’

ËefhkLku {¤ðk y{urhfk sðwt Au

k çkwÄðkh k 8 rzMkuBçkh k h010

y[oLkkLku ÷køÞwt fu íkuLkk{kxu ík{k{ ËhðkòykuçktÄ ÚkE økÞk Au

þuMkoLkwt yu÷kux{uLxLk {¤u íkku?

çkuLfLke çkuËhfkheLku fkhýu

rðrfr÷õMkLkk yuf ÃkAe yuf ¾w÷kMkkykuyu søkík¼h{kt [k÷íkk økku÷{k÷Lke Ãkku÷¾ku÷e Au. yu rð»kÞ Ãkh fkxqoLMk...økku÷{k÷ ni ¼kE Mkçk økku÷{k÷ ni

«fhý

fwËhík MkkÚku {Lkw»ÞLku MkeÄku MktçktÄ Au, yLkuíkuLke MkeÄe yMkh íkuLkk Mð¼kð WÃkh Ãký Ãkzu Au.fwËhíkLkkt ík¥ðku ÃkifeLkwt yuf sYhe ík¥ð Au«fkþ. yuf rËðMk Ãký «fkþ Lk {¤u, íkku íkurËðMk rMkÍLk÷ yVuÂõxð rzMkykuzoh fuWËkMkeLkíkkLkwt fkhý çkLku Au. þheh{kt MkwMíke÷køku Au, yLku rz«uþLkLkku yLkw¼ð ÚkÞk hk¾u Au.rçkúxLkLkk rð¿kkLkeykuyu íkksuíkh{kt s yk ytøkuMktþkuÄLk fÞwO Au.

yk yøkkW Ãký zkuõxhku yk çkÄe ðkíkkuLkuLkfkhíkk ykÔÞk níkk, Ãkhtíkw nðu {Lkkur[rfíMkfyLku zkuõxh, çktLku yk ÃkrhÂMÚkríkLkku íkkøk {u¤ðehÌkk Au. {kuMk{ çkË÷kíkkt Ÿ½ Lk ykððe yLkuMkktÄk{kt Ëw¾kðk suðe íkf÷eVku Ãký ÚkkÞ Au.

Ãkhtíkw rLk»ýkíkkuLkk {íku yk ík{k{ ÷ûkýku fkuELku fkuE çke{kheLkkt ÷ûkýku nkuðkÚke íku ÃkkA¤Lkktfkhýku òýðkt {w~fu÷ Au.

ykuõMkVzo ÞwrLkðŠMkxeLkk LÞqhkuMkkÞÂLxMxhMku÷ VkuMxhLkk sýkÔÞk «{kýu, þheh WÃkh«fkþLkku «¼kð ðíkkoíkku nkuÞ Au.

ykt¾kuLkk MkuÕMk «fkþLku hrsMxh fheLku{ÂMík»f{kt {kuf÷u Au, íkuLkkÚke ykÃkýLku ¾çkh ÃkzuAu fu rËðMk Au fu hkík. yk MkuÕMk s fux÷ktfnku{kuoLMkLku W¥kursík fhu Au, su ykÃkýLku ¼q¾,Ãkk[Lk, økúkuÚk, {qz yLku yuLkSoLku rLkÞtrºkíkfhðk{kt {ËË fhu Au.

Ãkhkuûk Äq{úÃkkLk Ãký yux÷wt s LkwfMkkLkfkhf

òu ík{Lku ÷køkíkwt nkuÞ fu M{ku®føk Lk fheLkuík{u íkuLkkt LkwfMkkLkfkhf Ãkrhýk{kuÚke çk[e þfkuAku, íkku íku ík{khe ¼q÷ Au. Lkðk MktþkuÄLkyLkwMkkh, ËwrLkÞk{kt Ëh ð»kuo MkufLz nuLz

M{ku®føk (ÃkurMkð M{ku®føk)Lku fkhýu Ëh ð»kuo A÷k¾ ÷kufkuLkkt {kuík LkeÃksu Au. ®[íkksLkf ðkík yuAu fu yk ÷kufku{kt 1 ÷k¾ 67 nòhÚke ðÄwçkk¤fku nkuÞ Au.

rçkúrxþ {urzf÷ sLko÷ ÷uMkLx{kt AÃkkÞu÷k ykynuðk÷ yLkwMkkh Äq{úÃkkLk Lk fhLkkhkt 40 xfkçkk¤fku yLku 30 xfkÚke ðÄw {rn÷k-Ãkwhw»kku WÃkhÃkurMkð M{ku®føkLke yMkh Úkíke nkuÞ Au.yktfzkykuLkk yÇÞkMk ÃkhÚke rð¿kkLkeyku yuíkkhý WÃkh ykÔÞk fu Ãkhkuûk Äq{úÃkkLkLku fkhýuykþhu 3,79,000 ÷kufku ÓËÞLke çke{khe,1,65,000 ÷kufku ïkMkLke íkf÷eVku, 3,69,000÷kufku yMÚk{k yLku 21,400 ÷kufku VuVMkktLkkfuLMkhLkku rþfkh ÚkELku yfk¤u {]íÞw Ãkk{u Au.

ðÕzo nuÕÚk ykuøkuoLkkRÍuþLkLkk xkuçkufku-£eRrLkrþyurxðLkk «kuøkúk{h zku. yuLkux yLku íku{LkkMknÞkuøkeykuyu sýkÔÞwt fu yk hufkuzo ík{kfwLkerðÃkheík yMkhkuLku Mk{sðk{kt {ËËøkkh MkkrçkíkÚkþu. Ãkhkuûk Äq{úÃkkLkLkk {]íÞwyktfLku M{ku®føkÚkeÚkLkkhk 51 ÷k¾ {]íÞwyktf MkkÚku òuzðk òuEyu.

M{ku®føkLku fkhýu çkk¤fku{kt Úkíkk ïkMkMktçktrÄík hkuøkku ytøku ðÕzo nuÕÚk ykuøkuoLkkRÍuþLku®[íkk ÔÞõík fhe níke. ¾kMk fheLku Ërûký ÃkqðoyurþÞk yLku ykr£fk{kt ÃkrhÂMÚkrík ðÄw ¾hkçkAu. ynuðk÷{kt sýkÔÞk «{kýu su çkk¤fkuLkkt{kíkk-rÃkíkk Äq{úÃkkLk fhíkkt nkuÞ íku{Lku LÞq{kurLkÞk,yMÚk{k fu yu «fkhLke çke{khe ÚkðkLke Mkt¼kðLkkðÄkhu nkuÞ Au. íkuðkt çkk¤fkuLkk VuVMkktLkku rðfkMkÃký Äe{ku nkuÞ Au. Äq{úÃkkLkLku fkhýu Ëh ð»kuo 57÷k¾Úke Ãký ðÄw ÷kufku Sð økw{kðu Au.

k çkwÄðkh k 8 rzMkuBçkh k h010

CMYK

CMYK

Ãkh{kýw Qòo: fkuLke ÃkkMku fux÷e?Qòo {u¤ððkLkk nuíkwÚke ¼khíku LkðuBçkhLkk ytík{kt fiøkk ¾kíku íkuLkku 20{ku Ãkh{kýw Ã÷kLx fkÞohík fÞkuo Au. yýwMk¥kkLke Ëkuz{kt WíkhðkLku çkË÷uðes¤eLke sYrhÞkík Ãkqhe fhðk LÞwÂõ÷Þh Ãkkðh Ã÷kLx MÚkkÃkðkLkwt [÷ý ðÄe hÌkwt Au.

ÞwhurLkÞ{{ktÚke {¤íke Ãkh{kýw QòoLkk çku WÃkÞkuøkku òýeíkk Au. yuf Ãkh{kýw çkkuBçk yLku çkeòu WÃkÞkuøkðes¤e {u¤ððk. ¼khíku yýwMk¥kk nktMk÷ fhe ÷eÄk ÃkAe Ãkh{kýw ðes¤e Ãkh ¾kMMkwt æÞkLk ykÃÞwt Au. 28{eLkðuBçkhu fiøkk ¾kíku 220 {uøkkðkuxLkwt [kuÚkwt rhyuõxh fkÞohík fhe ¼khíku Ëuþ{kt Ãkh{kýw Ã÷kLxLke MktÏÞk 20Ãkh Ãknkut[kze Au. ¼khík nðu yýw îkhk 4789 {uøkkðkìx ðes¤e WíÃkLLk fhþu. òufu ËuþLke fw÷ QòoWíÃkkËLk ûk{íkk{kt Ãkh{kýw QòoLkku Vk¤ku {kºk 4.2 xfk Au. ¼khíkLke fw÷ Qòo sYrhÞkík 1.40 ÷k¾{uøkkðkux Au. ¼khíku òufu nðu Ãkh{kýw Qòo íkhV Íkuf ðÄkÞkuo Au. Ëuþ{kt çkeò [kh Ãkh{kýw Qòo Ã÷kLxykfkh ÷E hÌkk Au. Ëuþ{kt Ãkh{kýw Ã÷kLxLkwt ÔÞðMÚkkÃkLk LÞwÂõ÷Þh fkuÃkkuohuþLk ykuV RÂLzÞk fhu Au.

fÞk Ëuþ ÃkkMkufux÷k Ãkh{kýwQòo Ã÷kLx Au?Ëuþ Ã÷kLxÞwyuMkyu 104£kLMk 58òÃkkLk 54hrþÞk 32Ë.fkurhÞk 21¼khík 20Þw.fu. 19fuLkuzk 19s{oLke 17Þw¢uELk 15[eLk 13ÂMðzLk 10çkkfeLkk Ëuþku{kt ÚkELkusøkík¼h{kt fw÷ 442Ãkh{kýw Qòo Ã÷kLxAu.

õÞk Ëuþ{kt fux÷kÃkh{kýw QòoÃ÷kLx çkLke hÌkkAu?Ëuþ Ã÷kLx[eLk 23hrþÞk 11Ë. fkurhÞk 5¼khík 4çkÕøkurhÞk 2íkkEðkLk 2òÃkkLk 2M÷kuðurfÞk 2Þw¢uLk 2yksuoÂLxLkk, çkúkrÍ÷,rVLk÷uLz, £kLMk,EhkLk, ÃkkrfMíkkLkyLku y{urhfk yufyuf Ã÷kLx çkktÄehÌkk Au. søkík¼h{ktfw÷ 60 Ã÷kLx çkLkehÌkk Au.

30 Ëuþku{kt fw÷ 442 Ãkh{kýw Qòo Ã÷kLx ð»kuo 3,76,000 {uøkkðkìx ðes¤e ÃkuËk fhu Au.

søkík{kt 40.8 xfk Qòo fku÷MkkÚke, 20 xfk økuMkÚke, 16.4 xfk nkEzÙkuÃkkðhÚke, 14.7 xfk LÞwÂõ÷Þh ÃkkðhÚke, 5.8 xfkykuE÷Úke yLku 2.3 xfk yLÞ MkkuŠMkMk{ktÚke {¤u Au.

y{urhfkLkk Úkúe {kE÷ ykE÷uLz yLku hrþÞkLkk [kuLkuorçk÷ yýw{Úkf{kt ÚkÞu÷k yfM{kíkku ÃkAe Úkkuzku ð¾ík çkÄkyu Ãkh{kýwQòoLkku rðfÕÃk ÂMð[ ykuV fhe ËeÄu÷ku. nðu Vhe ¼ªMk Ãkzíkk Ãkh{kýwLkwt þhýwt ÷eÄwt Au.

Exk÷e{kt sL{u÷k yLku y{urhfk{kt MÚkkÞe ÚkÞu÷k rð¿kkLke yuLkhefku V{eoyu Mkki Ãknu÷kt 1942Lke çkeS rzMkuBçkhuÞwhurLkÞ{{ktÚke Qòo {u¤ðe çkíkkðe níke. {kxu V{eoLku yýwÞwøkLkk rÃkíkk fnuðk{kt ykðu Au.

rðãwík ÃkuËk fhíkwt Mkki Ãknu÷wt yýw Qòo {Úkf hrþÞkyu 1954{kt hrþÞk LkSf MÚkkÃku÷wt.

òÃkkLkLkk nkuLþw xkÃkw Ãkh ykðu÷wt fkrþðkÍkfe fkrhðkLkk Lkk{Lkwt Ãkh{kýw Qòo {Úkf søkíkLkwt MkkiÚke {kuxwt Ãkh{kýw Qòo {ÚkfAu. íku ¼khíkLkk çkÄk Ãkh{kýw Ã÷kLx{kt ÃkuËk ÚkkÞ íkuLkk fhíkkt zçk÷ 8212 {uøkkðkux ðes¤e ÃkuËk fhu Au.

¼khík{kt fkfhkÃkkh (økwshkík), íkkhkÃkwh ({nkhk»xÙ), hkðík¼kxk (hksMÚkkLk), fÕÃk¬{ (íkr{÷Lkkzw), Lkhkuzk (W¥kh«Ëuþ) yLku fiøkk (fýkoxf) ¾kíku yýw Qòo {Úkfku ykðu÷kt Au.

Ëw÷o¼ ÷køkíkwt ÞwhurLkÞ{ ÄhíkeLkk Ãkuxk¤{kt ËMk ÷k¾{kt ¼køku 2.7 ¼køk sux÷wt Au. yu sÚÚkku yk{ íkkuykuAku ÷køku Aíkkt, xeLk fhíkkt íkuLkku Mxkuf ðÄkhu Au. yk ÞwhurLkÞ{Lkk ð¤e çku «fkhku Au: ÞwhurLkÞ{-238 yLku ÞwhurLkÞ{-235. Qòo {u¤ððk {kxu çkeòu «fkh fk{Lkku Au yLku íkuLkku sÚÚkku ykuAku Au.fw÷ {¤íkk ÞwhurLkÞ{ Ãkife 99.3 xfk sÚÚkku fk{Lkk Lknª yuðk Þw-338Lkku nkuÞ Au, ßÞkhu 0.7 xfkÞwhurLkÞ{ Þw-235 nkuÞ Au. ðes¤e {u¤ððk {kxu yu ÞwhurLkÞ{Lke yýwLkkr¼Lkwt rð¼ksLk ÚkkÞ yLkuíku{ktÚke ykELMxkELku ykÃku÷k Mkqºk «{kýu Qòo {¤e ykðu. ¼khíkLke ðkŠ»kf ÞwhurLkÞ{Lke sYrhÞkík300 xLkLke Au, ßÞkhu Íkh¾tzLke ¾kýku{ktÚke 220 xLk {¤u Au. Ãkrhýk{u çkÄk Ã÷kLx 100 xfkûk{íkkyu fkÞohík hk¾e þfkíkk LkÚke. Íkh¾tz rMkðkÞ õÞktÞÚke ÞwhurLkÞ{ {¤íkwt LkÚke. ykìMxÙur÷Þk,fuLkuzk, y{urhfk ðøkuhu Ëuþku ÃkkMku Mxkuf Au, Ãký Mkh¤íkkÚke ykÃkðk íkiÞkh LkÚke. fku÷MkkÚke ðes¤e{u¤ððk sux÷ku ¾[o ÚkkÞ yux÷ku s ¾[o Ãkh{kýw Qòo {u¤ððk{kt ÚkkÞ Au. Ãký fku÷MkkLkku 3000 xLksux÷ku {kuxku sÚÚkku çkk¤ðk{kt ykðu (su fkçkoLk zkÞkuõMkkEz {wõík fhe «Ëq»ký Vu÷kðu) íÞkhu sux÷e

Qòo {¤u íkux÷e Qòo {kºk yuf rf÷kuøkúk{ ÞwhurLkÞ{Lkk ËnLkÚke {¤íke nkuÞ Au.¼khík ÃkkMku yþwØ ÞwhurLkÞ{ 60 nòh xLk sux÷wt Au. íkuLku þwØ fÞko ÃkAe

íku{ktÚke ËMk nòh {uøkkðkux ðes¤e {u¤ðe þfkÞ. ¼khíku ¾qxíkwtÞwhurLkÞ{ y{urhfk MkrníkLkk Ëuþku ÃkkMkuÚke {u¤ððkLkwt hnu. yu {kxu s¼khíku y{urhfk MkkÚku çknw økksu÷ku Ãkh{kýw fhkh fÞkuo Au.ÃkuxÙkur÷Þ{Lkk ¼kð ðÄe hÌkk Au yLku ¼tzkh ¾qxe hÌkk Au. yux÷uÃkuxÙkur÷Þ{ rMkðkÞLkk rðfÕÃkku Ãkh {nuLkík ðÄe hne Au. yu çkÄk{kt

Ãkh{kýw Qòo ykøk¤ Ãkzíkku rðfÕÃk Au.

fw÷ Qòo{kt yýw QòoLkkurnMMkku ðÄw nkuÞ yuðk ËuþkuËuþ rnMMkku£kLMk 78.1r÷ÚkwÞykrLkÞk 72.3M÷kuðurfÞk 57.2çkuÂÕsÞ{ 54.4ÂMðzLk 48.0Þw¢uELk 47.5çkÕøkurhÞk 43.6yk{uorLkÞk 42.0M÷kuðurLkÞk 40.3Ë. fkurhÞk 38.6yk ÞkËe{kt ¼khíkLkku ¢{ 28{kuAu. ¼khík fw÷ sYrhÞkíkLke 4.2xfk Qòo Ãkh{kýw{ktÚke {u¤ðu Au.

ÞwhurLkÞ{Lkku ¼tzkh fkuLke ÃkkMku fux÷ku Au?Ëuþ WíÃkkËLk fÍk¾MíkkLk 14,020fuLkuzk 10,173ykìMxÙur÷Þk 7,982Lkkr{rçkÞk 4626hrþÞk 3,564LkkEÍh 3,243QÍçkurfMíkkLk 2,429y{urhfk 1,453Þw¢uELk 840[eLk 750Ë. ykr£fk 563çkúkrÍ÷ 345¼khík 290[uf.rhÃkÂç÷f 258{k÷kðe 104hku{krLkÞk 75

WíÃkkËLkLkkyktfzk xLk{ktAu.

yktfzk2009{kt su-íkuËuþu {u¤ðu÷kÞwhurLkÞ{LkkAu. 2009{ktyk¾k søkíkLkwtfw÷ WíÃkkËLk50,772 xLkníkwt. yk¾krðïLkesYrhÞkíkMkk{u yuWíÃkkËLk 76xfk s Au,{kxu yAík íkkuhnuðkLke s.

RLVkuøkúkrVf

{kLÞ heíku ÞwÍh økqøk÷LkkuWÃkÞkuøk ÃkkuíkkLke sYrhÞkík

{wsçk ELxhLkux ÃkhLkk {krníkeLkkËrhÞk{ktÚke þkuľku¤ fhðk {kxu fhíkktnkuÞ Au. òu fu økqøk÷ ÃkkMku yZ¤f{krníke¼tzkh nkuðkÚke ½ýe ðkh òuEíke{krníke þkuÄíkk Lkkfu Ë{ ykðe òÞ Au,Ãkhtíkw ykðku ykhkuÃk økqøk÷ Ãkh {qfe íkuLkeMk[o fhðkLke M{kxoLkuMkLku ÃkzfkhykÃkðk çkhkçkh Au. økqøk÷Lkku Mk[o {kxuykÃkýu su heíku WÃkÞkuøk fheyu Au íkuLkkfhíkkt ½ýwt ðÄkhu Mk{sËkh Au, Ãkhtíkwyk {kxu sYh Au y{wf rxÙõMkðkÃkhðkLke suLkk îkhk ík{u íkuLke ÃkkMkuÚke÷øk¼øk yuf {kLkðLkk {øksLke su{[ku¬Mk {krníke {u¤ðe þfþku. WÃkhktíkíkuLkk îkhk ík{u Mk[o {kxu Úkíkk Mk{Þ{ktÃký ík{khku ¾kMMkku yuðku çk[kð Úkþu. íkkuçkMk, yksu ðkík fheþwt ykðe srxÙõMkLke su ík{Lku çkLkkðe Ëuþu økqøk÷LkkuM{kxo ÞwÍh...

[ku¬Mk þçË {kxu Mk[oøkqøk÷{kt ík{khu ßÞkhu {krníke Mk[o

fhðkLke sYh Ãkzu yux÷u ík{u Vx ËELkusu-íku þçË fu ðkõÞ Lkkt¾e Ëku yux÷u

ík{khe þkuľku¤ fhðkLkwt [k÷w, ÃkhtíkwíkuLkk fhíkkt ík{khu su [ku¬Mk þçË fuðkõÞ rðþu {krníke òuEíke nkuÞ íÞkhuíku{ktÚke ½ýkt Ãkrhýk{ku fk{Lkkt LkÚke nkuíkktyÚkðk íkku ík{khk þçËLku yLkwYÃk LkÚkenkuíkkt. WËknhý íkhefu òuEyu íkkuGujarat and India yk «fkhLkk[ku¬Mk þçËku rðþu s ík{khu {krníkeòuEíke nkuÞ íÞkhu økqøk÷{kt yk{ Lkkt¾íkkík{Lku "Gujarat" yLku "India" yu{çktLku þçËkuLkkt y÷øk y÷øk Ãkrhýk{ {¤uAu su ík{khu {kxu ðÄw WÃkÞkuøke Lk ÃkýnkuÞ. yk {kxu ík{u økqøk÷{kt "Gujaratand India" (þçË yðíkhý r[ö{ktnkuðku sYhe) Mk[o fhíkkt íku [ku¬MkþçËLkkt s Ãkrhýk{ {¤þu.

[ku¬Mk þçËLku çkkfkík hk¾eLku Mk[oykÃkýu Mkk{kLÞ heíku Mk[o fheyu

íÞkhu fÞk þçË îkhk Mk[o fhðkLkwt Auíku æÞkLk{kt hk¾íkkt nkuEyu Aeyu, Ãkhtíkw½ýe ðkh yuðwt Ãký çkLku Au fu {krníkeMk[o fhíke ð¾íku y{wf þçËLku çkkfkíkhk¾ðk Ãkzíkkt nkuÞ Au. yux÷u fu íku þçËMk[oLkk rhÍÕx{kt Lk òuEíkku nkuÞ suLke{kxu s yk rxÙf Au. su{ fu internetmarketing -advertising Mk[o{ktLkkt¾íkk internet marketing rðþuMk[o íkku fhþu, Ãkhtíkw advertisingLkurhÍÕx{ktÚke çkkfkík hk¾þu.

[ku¬Mk MkkEx{kt s Mk[o

su{ ykÃkýu økqøk÷{kt ËwrLkÞkLke øk{uíku {krníke {kxu Mk[o fheyu Aeyu, Ãkhtíkwfux÷ef ðkh ík{khu yuðe sYrhÞkíkQ¼e ÚkkÞ fu fkuE Ãkrhýk{ {kxu fkuE[ku¬Mk ðuçkMkkEx{kt su-íku þçË {kxuMk[o fhðwt Au íkku íkuLke {kxu Ãký økqøk÷Mkûk{ Au. yk {kxu ík{khu Mk[o fhíkeð¾íku þçËkuLkku internet marketingsite:wired.com yk heíku WÃkÞkuøkfhðku Ãkzþu. su Võík wired.com LkeMkkEx{kt s internet marketing rðþuMk[o fhþu.

Mk{kLkkÚkeo þçË {kxu Mk[osu{ fu ík{khu fkuE yuf þçË Au suLku

økqøk÷ Mk[o fhu íku{ EåAku, Ãkhtíkw íkuþçËLke MkkÚku MkkÚku íkuLkk Mk{kLkkÚkeo þçËrðþu Ãký Mk[o fhe ÷kðu íkuðe RåAkLkuÃký økqøk÷ Ãkqýo fhðk Mkûk{ Au. su{ fuinternet marketing~professional þçË Lkkt¾íkk økqøk÷Internet, marketing professionalyu{ ºkýuÞ þçËku {kxu þkuľku¤ fhþu,Ãkhtíkw Professional þçËLke MkkÚku íkuLkkMk{kLkkÚkeo yuðk Specialist yLkuExpert suðk þçËkuLkwt Ãkrhýk{ Ãkýík{khe {kxu þkuÄe ÷kðþu.

[ku¬Mk þçËLkk zkuõÞw{uLx Mk[o ík{u økqøk÷{kt fkuE [ku¬Mk zkuõÞw{uLx

{kxu Mk[o fhe þfku Aku su{ fu ík{khufkuE [ku¬Mk Lkk{Lke ÃkkðhÃkkuELx fu ðzozkuõÞw{uLxLke VkE÷ þkuÄðe Au íkku yk{kxuLke Ãký rxÙf Au. WËknhý íkhefu"internet marketing" filetype:pptMk[o fhíkkt ík{Lku internetmarketingLke ÃkkðhÃkkuELxLke VkE÷kus Mk[o rhÍÕx{kt {¤þu.

fuÕõÞw÷uxh íkhefu Ãký WÃkÞkuøkøkqøk÷ Mk[oLke MkkÚku MkkÚku

fuÕõÞw÷uxhLke su{ Ãký WÃkÞkuøk fheþfkÞ íkux÷wt M{kxo Au. økqøk÷{kt Mk[oíkhefu 5*2 Lkkt¾íkk s MkeÄku sðkçk 10{¤u Au íku{ s 500/5 fhíkkt 100 {¤uAu. yux÷u fu ík{u fuÕõÞw÷uxh íkhefu Ãkýøkqøk÷ Mk[oLkku WÃkÞkuøk fhe þfku Aku.

ÞwrLkx fLðÍoLk íkhefu WÃkÞkuøkLkkýkfeÞ ÔÞðnkh fhLkkh ½ýk

«kuVuþLkÕMk íku{ s Mkk{kLÞ ÷kufku {kxuÃký swËk swËk ËuþLke fhLMke (LkkýkfeÞ[÷ý) yuõMk[uLs hux þwt [k÷íkku nkuÞAu íku òýðwt sYhe nkuÞ Au. yk {kxuøkqøk÷{kt 1 USD in INR Lkkt¾íkk syuf Þw.yuMk zku÷h Mkk{u ¼khíkeÞ

YrÃkÞkLkwt fux÷wt {qÕÞ Au íku sýkðe ykÃkuAu. yk WÃkhktík ½ýk ÞwrLkx fLðÍoLk{kxu Ãký økqøk÷ WÃkÞkuøke Lkeðzu Au su{fu 1 gallon in liter Lkkt¾íkk Ãký íkuLkkusðkçk økqøk÷ ykÃku Au. yk s «fkhu ík{uyLÞ ÞwrLkxLkku WÃkÞkuøk fhe þfku Aku.

[ku¬Mk þçËLke òýfkhe {u¤ððksu{ fu ½ýkt þçËku yuðk nkuÞ Au

suLkk rðþu ykÃkýLku òýfkhe fu íkuLkkuyÚko ¾çkh LkÚke nkuíkku. òu fu ík{Lku Úkþufu yk {kxu íkku rzõþLkhe fu íkuðwt ftEfÃký fk{ ÷køke þfu, Ãkhtíkw yuðk þçËkunkuÞ Au su ÷kufkuLke çkku÷e{kt YrZøkíkçkLke økÞk nkuÞ Au, Ãkhtíkw rzõþLkhe{ktòuðk {¤íkk LkÚke. ykðk s þçËku rðþuøkqøk÷ ík{Lku òýfkhe ykÃku Au suLke{kxu ík{khu Ëk.ík define:LOL Lkkt¾íkkLOL rðþuLke òýfkhe {¤u Au.

[ku¬Mk MkkEx{ktÚke E{uSMk Mk[o yk {kxu økqøk÷Lke E{us Mk[o Mkuðk

(google.com/images){kt sE íÞktsite:sandesh.com Lkkt¾íkk s Võíksandesh.com ÃkhLke Ëhuf E{us Mk[ofhþu.

[ku¬Mk ðuçk{ktÚke rhÍÕx {u¤ððkòu ík{khu fkuE Ãký rð»kÞ Ãkh

{krníke {u¤ððe Au, Ãkhtíkw íku {kxu[ku¬Mk «fkhLke ðuçkMkkEx ÃkhÚke s íku{¤u íku{ fhðwt þõÞ Au. su{ fuyußÞwfuþLkLku ÷økíke {krníke ík{LkuyLÞ ðuçkMkkEx fhíkkt .edu zku{uELkðk¤e ðuçkMkkEx ÃkhÚke Mk[kux {krníke{¤e þfu Au. yk s heíku økqøk÷{kt"site:gov" gujarat Lkkt¾íkk Võík.gov zku{uELkðk¤e MkkEx{ktÚke sgujarat rðþu Mk[o fhþu. yk WÃkhktíkòu ík{u íku MkkEx{ktÚke [ku¬Mk fkuEzkuõÞw{uLx Mk[o fhðk {ktøkku Aku íkkugujarat filetype:pdf site:edu LkkuWÃkÞkuøk fhe swyku. su{kt VõíkÃkezeyuVLke VkE÷ku s íku MkkEx{ktÚke Mk[ofhe ykÃkþu.

[ku¬Mk ð»ko{kt {krnrík Mk[o {kxuík{khu fkuE yuðe {krníke Mk[o

fhðkLke sYh Ãkzu su{kt ík{Lku Võík su-íku ð»ko{kt s ÃkÂç÷þ ÚkÞu÷e nkuÞ. yk{kxu {kuxk¼køkLke ðuçkMkkExLke ®÷f{ktð»ko {qfðk{kt ykðu Au suLku økqøk÷ yk«fkhLke Mk[o õðuhe Lkkt¾íkk þkuÄe ÃkkzuAu. Ëk.ík "gujarat" inurl:2008Lkkt¾íkk økwshkík rðþuLke Võík ð»ko2008{kt ÃkÂç÷þ ÚkÞu÷e {krníke sík{khe Mk{ûk økqøk÷ nksh fhþu.

òu fu ykÃkýu ynª WÃkhkuõík{n¥ðLke rxÙõMkLke [[ko fhe, Ãkhtíkw íkurMkðkÞ Ãký økqøk÷Lke yLÞ M{kxoxufrLkõMk Au suLkku WÃkÞkuøk ík{LkuMkh¤íkkLkku ÷k¼ íkku fhkðþu Ãkhtíkw íkuMkkÚku ík{Lku økqøk÷Lkk M{kxo ÞwÍhLkenhku¤{kt Ãký {qfe Ëuþu.

{LkLkk íkk÷ Mku íkk÷r{÷kðíkwt økqøk÷ Mk[o

Lkux Lkku÷usfwýk÷ Ãktzâk

‘ELxhLkux Ëuðíkk’ íkhefu òýeíkwt økqøk÷ ELxhLkuxLkwt ÓËÞ çkLke økÞwtAu. swËe swËe heík yÃkLkkðe {kLkð {øksLke Mk{sþÂõík «{kýu

{krníke þkuÄe ykÃkðkLke ûk{íkkyu s økqøk÷Lku yÔð÷ Lktçkhu xfkðehkÏÞwt Au. økqøk÷ Võík {krníke s Mk[o LkÚke fhe ykÃkíkwt, Ãkhtíkw

íkuLkkÚke ykøk¤ ðÄeLku íkuLke y{wf Mk[o xÙeõMk îkhk {¤íkk Mk[kuxÃkrhýk{Lku òuíkkt íkuLke M{kxoLkuMkLku Mk÷k{ fhðkLkwt [ku¬Mk {Lk ÚkkÞ.

Mkk

økýíkh-¼ýíkh-22Lkku sðkçkAuÕ÷k fkuÞzk{kt ykíkMkðeh{kt fux÷k

[nuhk Au, íku þkuÄefkZðkLkku fkuÞzku

ÃkwAkÞku níkku. sðkçkAuf zkçku ykðu÷e

íkMkðeh{kt òuE ÷ku.

çkÄk sðkçkku Mkk[k nþu íku{Lkk Lkk{ ynª«rMkØ Úkþu. sðkçk {kuuf÷ðkLkwt MkhLkk{wt-økýíkh-¼ýíkh, ÃkqŠík rð¼køk, MktËuþ,

ðMºkkÃkwh, y{ËkðkË-54

ytÄfkh ykÃkþu MkwMíkeLku yk{tºký

nuÕÚk rnLxTMk

¼ýíkY-økýíkh 21Lkk rðsuíkk®[íkLk çke.{nuíkk, {kuhçke

Mkðk÷ : {khe ô{h çkkðeMk ð»koLke Au yLku{U Úkkuzk Mk{Þ Ãknu÷kt ºkeMk ð»koLkk Ãkwhw»k MkkÚku÷øLk fÞkO Au. Mkt¼kuøk ð¾íku {khk ÃkríkLkwt ðeÞoíkífk÷ M¾r÷ík ÚkE òÞ Au. íkuLkk fkhýuçkk¤f Lknª hnu yuðku y{Lku zh ÷køku Au.

sðkçk : ík{khku zh yMÚkkLku Au. ðeÞo{kt÷k¾kuLke MktÏÞk{kt þw¢kýw nkuÞ Au. íku{ktÚkeyufkË þw¢kýw øk¼oÄkhý {kxu fkVe Au.{ík÷çk fu ðeÞo ¼÷u çknkh ðne síkwt nkuÞ Ãkýfux÷kf þw¢kýwyku íkku ytËh ÃknkU[e s økÞknkuÞ Au. {ík÷çk fu ðeÞo çknkh Lkef¤e òÞyux÷u øk¼oðíke Lk çkLke þfkÞ yuðwt rçk÷fw÷LkÚke. yu Mktòuøkku{kt ík{u øk¼oðíke LkÚke çkLkeþfíkkt íkku ík{khu zkìõxh ÃkkMku sðwt òuEyu, fu{fu fkuE çkeS Mk{MÞk nkuE þfu. yu WÃkhktík òuðeÞo ÞkuLke{kt s hnu yu{ ík{u EåAíkk nku íkkuík{khk ÃkríkLkk rþ&™{ktÚke ðeÞo çknkh Ãkzu fuíkhík ík{khu ykuþefkt ík{khe ÃkeXLke ÃkkA¤{qfeLku ½qtxý WÃkh fhe Ëuðk òuEyu.

Mkðk÷ : nwt 25 ð»koLkku Awt. {khk rþ&™ Ãkh

AuÕ÷k ËMkuf {rnLkkÚke LkkLkfze VkuÕ÷eyku ÚkEAu. nMík{iÚkwLk fhíke ð¾íku õÞkhuf nwt fkuÃkhu÷÷økkzwt Awt íkuLku fkhýu VkuÕ÷eyku Úkíke nþu? sðkçk: ½ýe ð¾ík þhehLkk çkeò ¼køk ÃkhÃký VkuÕ÷e Úkíke nkuÞ íÞkhu ykÃkýLku zh LkÚke÷køkíkku yu{ rþ&™ Ãkh òuðk {¤íke Mkk{kLÞVkuÕ÷eyku Ãký r[tíkkLkku rð»kÞ LkÚke. fkuÃkhu÷ÚkeVkuÕ÷eyku ÚkkÞ yuðwt rçk÷fw÷ LkÚke. fkuÃkhu÷Lkkfkhýu ík{Lku nMík{iÚkwLk{kt ykLktË ykðíkku nkuÞíkku ðÃkhkþ fhðk{kt ¾kuxwt LkÚke.

Mkðk÷ : {khku çkkuÞ£uLz {khk fhíkkt [kh-Ãkkt[ #[ Ÿ[ku Au. Mkt¼kuøk ð¾íku nwt íkuLke WÃkhnkuô Awt íÞkhu s Ãkhkfkck yLkw¼ðwt Awt.Ÿ[kE{kt VhfLku fkhýu ykðwt Úkíkwt nþu?

sðkçk : Lkk Ÿ[kE{kt VhfÚke MkuõMk{ktVhf Ãkzíkku LkÚke. Mkk{kLÞ heíku †e ßÞkhu

WÃkh nkuÞ Au íÞkhu íkuMkt¼kuøkLkku ykLktË ðÄkhu{kýu Au, fkhý fu ykÂMÚkrík{kt ÞkurLk yLku

rþ&™ yufçkeòLkk MkeÄk MktÃkfo{kt hnu Au yLkuÃkwhw»k WÃkh nkuÞ yuLkk fhíkkt ½ýwt ðÄkhu ½»koýyLkw¼ðu Au. WÃkhktík †e ßÞkhu WÃkh nkuÞ AuíÞkhu ðÄw ykMkkLkeÚke n÷Lk[÷Lk fhe þfu Au.Ëh ð¾ík fhíkkt yk ÂMÚkrík y÷øk nkuðkLkufkhýu Ãký {ò ykðíke nkuÞ yuðwt çkLke þfuAu. Ÿ[kELku ÃkhkfkckLke þõÞíkk MkkÚku fþkuMktçktÄ LkÚke. Lk®níkh íkku Mk{ks{kt Ÿ[k ÃkríkyLku Lke[e ÃkíLkeLke òuzeyku Ëu¾kÞ Au, yuõÞkhuÞ Mkt¼kuøkLke {ò s Lk {kýe þfíkenkuík.

Mkðk÷ : nwt 35 ð»koLke øk]rnýe Awt. y{khk«u{ ÷øLk nkuðk Aíkkt {khk Ãkrík òuEyu yux÷khku{uÂLxf ÷køkíkk LkÚke. yuf íkku çknw ÷ktçkkMk{Þu Mkt¼kuøk fhu Au yLku íku{ktÞ Vkuh Ã÷u fuyk^xh Ã÷uLku {n¥ð s LkÚke ykÃkíkk. ßÞkhu{Lku íku{Lke ÃkkMkuÚke yu çkÄe yÃkuûkkyku Au.

sðkçk : íkqtzu íkqtzu {rík r¼LLkk: yuðefnuðík Au. {ík÷çk fu çkÄkLke ÃkMktË-LkkÃkMktËy÷øk y÷øk nkuÞ Au. fux÷kf hkus íkkufux÷kf MkÃíkkn{kt yuf ð¾ík íkku fux÷kf ð¤e{rnLku MkuõMkLke {ò ÷uíkk nkuÞ Au. y÷çk¥k,ík{khu ík{khk Ãkrík MkkÚku [[ko fhe Mk{MÞkLkkun÷ þkuÄðku òuEyu. yu ðkík Mkk[e fu MknðkMkÃknu÷ktLke òíkeÞ r¢Þk MknðkMkLku ðÄw hMk«ËçkLkkðu Au, Ãkhtíkw ík{khk Ãkrík ykðwt LkÚke fhíkkíkku yu{kt ík{u þwt fhe þfku? sux÷e ûkýku íkuMknðkMk {kxu ykÃku Au yuLkku ¼hÃkqh WÃkÞkuøkfhku. ík{khk ÃkríkLku yu Ãký Mk{òðku fu ík{ufÞk «fkhLkku Mkt¼kuøk RåAku Aku.

Xuf {rnLkk Ãknu÷kt íkus÷çknuLkÃkkuíkkLkk çku çkkçkkykuLku ÷ELku Lk{íke

Mkktsu r[rfíMkkÚkuo ykÔÞkt. nwt ftE íkÃkkMk fhwt íkuÃknu÷kt s íkus÷çknuLku ÃkkuíkkLkwt ðõíkÔÞ [k÷wfÞwO. yk çktLku çkkçkkykuLku AuÕ÷kt [kh ð»koÚkexkuÂLMk÷ fkfzkLke íkf÷eV Au. Ëh çkeò fuºkeò yXðkrzÞu yu{Lkk xkuÂLMk÷ Ãkkfe òÞAu. ¾qçk s íkf÷eV nkuÞ íÞkhu íkkð ykððku,øk¤kLke çktLku çkkswyu Mkkuòu ykððku íku{sËw¾kðku Úkðku, fkuE Ãký [es ¾kE íkku þwt ÃkeÃký Lk þfu yLku [nuhku ÷k÷ ÚkE òÞ.Vur{÷e zkuõxh rðxkr{Lk çke-fkuBÃk÷uûk,ÃkuhkrMkxk{ku÷ yLku yuÂLxçkkÞkurxf xuç÷uxTMkykÃku yux÷u ºký-[kh rËðMk{kt s xkuÂLMk÷þktík ÚkE òÞ. Vur{÷ezkuõxhLke íkku MÃkü Mk÷knAu fu ík{u ykuÃkhuþLkfhkðe Lkkt¾ku Ãkhtíkw ík{uÃknu÷kt yuf ÷u¾{kt ÷¾u÷wt fu çkLku íÞkt MkwÄexkuÂLMk÷ fZkððk Lknª, fkhý fu yu çkuøk¤kLkk yze¾{ [kufeËkh Au. fkuE Ãký[uÃkLkk stíkwykuLkku Mkki«Úk{ íku Mkk{Lkku fhu AuyLku ykÞwðuoË{kt xkuÂLMk÷Lkk MkV¤ WÃk[khkurðþu ðkt[eLku ykÃkLke Mk÷kn {kxu çktLkuçkkçkkykuLku MkkÚku ÷kðe Awt. yk{ íkus÷çknuLkuÃkkuíkkLkwt ðõíkÔÞ Ãkqhwt fÞwO.

swyku íkus÷çknuLk ykÞwðuoËLkk WÃk[khkuÚkexkuÂLMk÷Lke yk íkf÷eV {xe òÞ Au, yurLkŠððkË MkíÞ Au, Ãkhtíkw WÃk[khku MkkÚkuÃkÚÞÃkk÷Lk WÃkh ík{khu ¾qçk æÞkLk ykÃkðwtÃkzþu. òu ºkýuf {rnLkk ¾qçk fk¤S ÷uþku íkkuxkuÂLMk÷Lke íkf÷eV Mkkð þktík ÚkE sþu. swykufkfzk {xe òÞ yuðku Mkkð MkkËku yLku MkMíkku

WÃk[kh Mkq[ðwt Awt.yuf fÃk Ãkkýe{kt yzÄe [{[e n¤ËhLkwt

[qýo + yzÄe [{[e Mkkfh Lkkt¾e ¾qçk r{©fhe Ãkeðhkððku. Mkðkhu, çkÃkkuhu yLku hkºku yu{ºký ð¾ík yk heíku Ãkeðhkððwt.

yk WÃk[kh{kt «ÄkLk yki»kÄ n¤Ëh Au.ykÞwðuoË{kt n¤ËhLkk økwýÄ{kuo{kt sýkÔÞwt Aufu, ‘n¤Ëh hMk{kt fzðe, íke¾e yLku íkwhe Au.

Mð¼kðu økh{, hwûk, Ëku»kkuLku ¾kuíkheLkufkZLkkhe, fVLkk hkuøkku, íð[kLkk hkuøkku suðkfu fkuZ, ¾tsðk¤, ¾Mk, ðúý, økq{zkt ðøkuhu{xkzu Au. íku «{un, Ãkktzwhkuøk, yÃk[ku, økktX,þhËe, Mk¤u¾{, WÄhMk íkÚkk MkkuòLkku Lkkþfhu Au.’

ykÄwrLkf heíku n¤ËhLkwt hkMkkÞrýfrð&÷u»ký fÞko ÃkAe òýe þfkÞwt Au fu íku{kt

yuf «fkhLkwt rðrþü ÿÔÞ nkuÞ Au yLku íkuÿÔÞ{kt yuÂLxMkuÂÃxf økwý nkuðkÚke íku Ãkkf-Mkzkufu Ãkhw WíÃkLLk fhíkkt stíkwyku Mkk{u þhehLkwthûký fhu Au. Mkkfh Ãký Ãkkirüf, þeík¤,W¥kusf yLku WÄhMkLkku Lkþ fhu Au. íku ÚkkfWíkkhLkkh, MkzkLkku Lkkþ fhLkkh, ðúýhwÍðLkkh yLku øk¤kLkk hkuøk{kt rníkfkhe Au.

ykÞwðuoË{kt MkkuòLku ‘þkuÚk’ fnuðk{kt ykðuAu. n¤Ëh ‘þkuÚkÎLk’ økwý Ähkðu Au. nsw ÃkýykÃkýu íÞkt Ãkze sðkÚke fu ÷køke sðkÚke MkkuòuykÔÞku nkuÞ íkku n¤Ëh yLku {eXkLkku ÷uÃkfhðk{kt ykðu Au. íÞkt n¤ËhLkk þkuÚkÎLkøkwýÚke Mkkuòu Qíkhe òÞ Au.

xkuÂLMk÷{kt øk¤kLke çktLku çkksw fkLk Lke[uMkkuòu ykðu Au. n¤ËhLkk þkuÚkÎLk økwýÚke ykMkkuòu {xu Au. xkuÂLMk÷ ÃkkõÞk ÃkAeLkku ðúý -s¾{, n¤Ëh{k ‘hkuÃký’ økwýÚke hwÍkÞ Au.yk{ n¤Ëh y™u MkkfhLkwt r{©ý -fkuÂBçkLkuþLk xkuÂLMk÷Lkku Lkkþ fhu Au.

swyku íkus÷çknuLk, yk WÃk[kh ð¾íku çktLkuçkkçkk ÃkkMku yk «{kýu [he - ÃkhuS Ãk¤kðòu.Ënª, yzË, Xtze yLku ðkMke [eòu, ík¤u÷e[eòu, £es{kt {qfu÷e [eòu, çkhV,ykEMk¢e{, [kuf÷ux, fk[k {q¤k, ¾kxe[eòu, £qxMk÷kz, økku¤ yLku ¾ktzLke çkLku÷e[eòu íkÚkk ík{k{ íke¾e [eòu çktÄ fhkðòu.ºký {rnLkkLkk yk «{kýuLkk WÃk[khÚkexkuÂLMk÷ Mkkð þktík ÚkE sþu. yk ÃkAeLkk A{rnLkk{kt íkus÷çknuLk çktLku çkkçkkLku ºkýð¾ík çkíkkðe økÞkt. Ãký VheÚke xkuÂLMk÷Lkeíkf÷eV ÚkE LkÚke yLku Q÷xwt çktLku çkkçkkLkwtçkççku rf÷kuøkúk{ ðsLk yk WÃk[kh ÃkAeðæÞwt Au.

÷e÷kt þkfLke MkhMk rMkÍLk ykðeøkE, rðrðÄ ðkLkøkeykuLke heík Mkq[ðþku.

(fÕÃkLkk {s{wËkh, ðzkuËhk)nk, rþÞk¤ku ykðe økÞku. XtzeLke MkkÚku

íkkò þkf¼kSLkwt Ãký ykøk{Lk ÚkÞwt Au.Ëhuf òíkLke ÷e÷e ¼kS, ðk÷ku¤, ÃkkÃkze,÷e÷k Ëkýk, ÷uxTÞqMk, çkúkufku÷e, ÷e÷khðiÞk, fkuÚk{eh, VwËeLkku rð. “økúeLMk”LkeMkhMk rMkÍLk ykðe økE.

yk çkÄkt s ÷e÷kt þkf rðrðÄÃkku»kfík¥ðkuÚke ¼hÃkqh. fuhkuxeLk, çkexkfuhkuxeLk íkÚkk rð. MkeLkk Mkh¤ †kuík,fuÂÕþÞ{ íkÚkk ykÞLkoÚke ¼hÃkqh.Ëkýkðk¤k þkf{kt íkku «kuxeLk Ãký nksh.

yk çkÄkt þkf VkEçkh Mk{]Ø yu {kuxwtnfkhkí{f ÃkkMkwt. {uÚkeLke ¼kS, fkuçke[,fkuÚk{eh, VwËeLkku, íkktˤò{kt huMkk ¾qçkyLku ykuõÍur÷f yurMkzLkwt «{ký LknªðíkTAu íkuÚke fuÂÕþÞ{Lkk þku»kýLke árüyu ykþkf [rZÞkíkkt økýkÞ.

Ëw:¾Lke ðkík Au fu þkfknkheyku{kxuLkk, rðxkr{Lk - ûkkhku - VkEçkhLkkykx÷k yøkíÞLkkt «krÃíkMÚkkLkkuLkk ¼kð¾qçk Ÿ[k Au.

«&™ : WÃk÷k ðøko{kt íkktˤòLkku ðÃkhkþLknªðíkT ÚkELku Ãkk÷fLkku ðÃkhkþ ½ýku ðÄeøkÞku Au. fE ¼kS ðÄw Mkkhe?

çkuEõz zeþ, MkqÃk, Ãkk÷f-ÃkLkehLkwt þkf rð.ðkLkøkeyku{kt Ãkk÷f ðÃkhkíke nkuðkÚke íkuLkkuðÃkhkþ ½ýku ðÄe økÞku yLku íkktˤòu ÃkkA¤Äfu÷kE økÞku. Ãktòçk{kt Ãkk÷fLkwt ðÄkhu [÷ýÃkhtíkw økwshkík{kt íkktˤòu ðÄw ðÃkhkíkku.íkktˤòu yu Ãkk÷f fhíkkt [rZÞkíke ¼kS Au.«Úk{ fkhý yu fu Ãkk÷f{kt ykuõÍur÷f yurMkzAu su fuÂÕþÞ{ MkkÚku MktÞkuòE fuÂÕþÞ{ykuõÍu÷ux çkLkkðu Au, su þheh{kt þku»kkíkwtLkÚke. Ãkhtíkw íkktˤòLkwt fuÂÕþÞ{, ykÞLkoþheh{kt Mkkhe heíku þku»kkÞ Au.

Ãkku»kf ík¥ðkuLke árüyu Ãkk÷f fhíkktíkktˤò{kt [kh økýwt ðÄkhu çkexk-fuhkuxeLkhnu÷wt Au. ÃkkuxurþÞ{ Ãký ½ýwt ðÄkhu. rð.

MkeLkwt «{ký Ãkk÷f fhíkkt ºký økýwt ðÄkhu.yk{ òuíkkt ½ýe çkÄe heíku íkktˤòu Mkkhku.íkktˤòLkku ðÃkhkþ [ku¬Mk ðÄkhðku òuEyu.Ãkk÷fu økwshkík{kt «ðuþe íkktˤòLku ÃkkA÷nzMku÷e ËeÄku, Ãkhtíkw íkktˤòu, {uÚkeLke ¼kSíku{s Ãkk÷f yu{ ËhufLkku ðÃkhkþ ÚkðkuòuEyu.

«&™ : hktÄðk{kt ykðíkkt íkwðuh íku{sÃkkÃkzeLkk ËkýkLkku htøk çkË÷kE yLkkf»kof ÚkEòÞ Au. þk {kxu?

÷e÷k þkfLkku htøk õ÷kuhkurV÷Lku yk¼kheAu. õ÷kuhkurV÷ WÃkh yurMkzLke yð¤e yMkhÚkkÞ Au. õ÷kuhkurV÷ rÃkøk{uLxLkk yýwLke{æÞ{kt {uøLkurþÞ{ nkuÞ Au. yurMkzLkenkshe{kt yk {æÞLkk yýwLke søÞkyunkRzÙkusLk ðzu ‘rVykuVkRLxeMk’ çkLku Au.suLkkuhtøk ykAku Ãke¤ku, fÚÚkkE nkuÞ Au. yk sfkhýu Mxkuhus{kt Ãký þkfLkk htøk çkøkze òÞAu. £kuÍLk ðxkýk, íkwðuhkuLkku htøk ykAku ÷e÷kuçkLku Au. ðxkýk, íkwðuhkuLku «Úk{ Wf¤íkkÃkkýe{kt Lkkt¾e ¾wÕ÷k hk¾ðk suÚke íku{ktLkkuyurMkz nðk{kt Qze òÞ, íÞkhçkkË çktÄfheLku hktÄðk yÚkðk «uþh fqf fhðk.

«&™ :Mkqfk ÷Mký{kt økwý Au íkux÷k s÷e÷k ÷Mký{kt ¾hk?

÷e÷k fhíkkt Mkqfwt ÷Mký ðÄw økwýfkhe Au.Mkqfk ÷Mký{kt su çkk»Ãk{Þ “yu÷e÷ MkÕVkEz”Lkk{Lkwt íku÷ Au íku [{ífkrhf økwýku Ähkðu Au.Mkqfwt ÷Mký HDL ðÄkhu LDL ½xkzu, ç÷z«uþhLku fkçkq{kt hk¾u. íku{kt stíkwLkkþf økwý ÃkýAu. ÷kuneLkwt Ãkrh¼ú{ý MkwÄkhe ÷kuneLke økktX(ç÷z õ÷kux) ÚkðkLke þõÞíkkLku ½xkzu Au.÷e÷k ÷Mký{kt ykx÷wt íku÷ Lk nkuðkÚke íku çkÄkøkwý Ähkðíkwt LkÚke. íku{kt fuhkuxeLk, fuÂÕþÞ{,ykÞLkoLkwt Mkkhwt «{ký Au. ÷e÷wt ÷Mký ÃkýÃkkirüf íkku Au s.

CMYK

CMYK

«ku.hu¾k {nuíkk (Vqz LÞqqrxÙþLk)

rf[Lk õðuheÍ

k çkwÄðkh k 8 rzMkuBçkh k h010

xkE{ Vkuh økúeLMk

yk

Mkk{økúe : (1) 1 ðkzfe Vku÷u÷k ðxkýk. (2) 2 xu. MÃkqLk ¾{ýu÷wt fkuÃkhwt. (3) 2 xu. MÃkqLkMk{khu÷e fkuÚk{eh, 1 + 0kk xe. MÃkqLk ðkxu÷k ykËw-{h[kt, [Ãkxe ÷ªçkwLkk Vq÷, 0kk xe. MÃkqLk¾ktz, [Ãkxe íks-÷®ðøkLkku ¼qfku. (4) {eXwt, nªøk, 2 xe. MÃkqLk íku÷. (5) 4 Lktøk {kuxktçkxkfk, 4 xu. MÃkqLk xkuMxLkku ¼qfku, ík¤ðk {kxu íku÷, 1 xu. MÃkqLk fkuLko ÷kuh.

heík : (1) çkxkfkLkk yufLkk çku fxfk fheLku «uþh fqf fhðk. Aku÷eLku {kðku fhðku. 2xu. MÃkqLk xkuMxLkku ¼qfku, «{kýMkh {eXwt íkÚkk 0kk xe. MÃkqLk ykËw-{h[ktLke ÃkuMx íku{kt ¼u¤ððk.(2) ðxkýkLku [e÷e fxhÚke ¢þ fhe ËkýkËkh ¼qfku íkiÞkh fhðku. íku÷ økh{ {qfe nªøkLkkt¾e ð½khðku. (3) {eXwt, 1 xe. MÃkqLk ykËw-{h[kt Lkkt¾e Úkkuze ðkh Zktfý Zktfðwt. [kUxíkwtnkuÞ íkku Mknus Ãkkýe Aktxðwt. (4) ÷ªçkwLkk Vq÷, íks-÷®ðøkLkku ¼qfku, ¾ktz Lkkt¾e n÷kðeLkuLke[u Wíkkhe ÷uðwt. (5) fkuÃkhtw íkÚkk fkuÚk{eh Lkkt¾eLku Ãkqhý íkiÞkh fhðwt. (6) çkxkfkLkk{kðkLkk {æÞ{ MkkEÍLkk økku¤k çkLkkððk. çku Ã÷kÂMxf ðå[u xkuMxLkku ¼qfku ¼¼hkðe çkuðýðk. òze Ãkqhe çkLkkððe. (7) yufLke {æÞ{kt ðxkýkLkk ÃkqhýLkku LkkLkku økku¤ku {qfðku. íkuLkkWÃkh çkeS Ãkqhe {qfeLku ÃkqhýLke ykswçkkswLkk çkxkfkLkk ¼køkLku [kuhMk fkÃkðku. yk heíku[kuhMk ÃkuxeMk íkiÞkh Úkþu. (9) íkuLku fkuLko ÷kuh{kt høkËku¤ðe. çkÄe s ÃkuxeMk yk «{kýu íkiÞkhfhðe. íku÷ økh{ {qfe ðkhkVhíke økw÷kçke ík¤e ÷uðe.

økúuðe : 3 Lktøk {kuxkt xk{uxkt, 1 fktËku, 4 f¤e ÷Mký, [Ãkxe ys{ku, {eXwt, 0kk xe. MÃkqLk÷k÷ {h[wt, 2 xu. MÃkqLk x{kxku fu[Ãk, 0kk xe. MÃkqLk íku÷.

heík : xk{uxkt, Aku÷u÷k fktËk íkÚkk ÷Mký Mk{khðk. íku÷ økh{ {qfe fktËk, ÷Mký MkktíkéÞkçkkË xk{uxkt Lkkt¾ðk. {eXwt, ÷k÷ {h[wt, ys{ku Lkkt¾ðk. Äehu íkkÃku [zkðe ¾ktz W{uhðe. Lke[uWíkkhe Xtzwt Ãkkze ç÷uLzh{kt ¢þ fhe økúuðe íkiÞkh fhðe. x{kxku fu[Ãk ¼u¤ððku. Ëhuf Mk‹ðøkzeþ{kt çku Mõðuh {qfe WÃkh [{[ku ¼he økúuðe huzðe. ðkLkøke íkhík Mkðo fhðe.

LkkUÄ : MõðuhLku ykuðLk{kt þufe þfkÞ fu LkkuLkÂMxf{kt Úkkuzwt íku÷ ÷E þu÷ku £kÞ fhe þfkÞ.

Mkk{økúe : (1) 1 ðkzfe, ÃkkÃkzeLkk ÷e÷k Ëkýk. (2)0k ðkzfe ½ôLkku ÷kux + 1 xu. MÃkqLk [ýkLkku ÷kux, [ÃkxeMkkuzk. (3) 4 xu. MÃkqLk Mk{khu÷e {uÚkeLke ¼kS. (4) 10ÃkkLk Ãkk÷f, 2 xu. MÃkqLk Mk{khu÷e fkuÚk{eh, 2 xu. MÃkqLkLkkr¤ÞuhLkwt ¾{ý. (5) {eXwt, [Ãkxe n¤Ëh, 1+ 0kkxe. MÃkqLk ðkxu÷k ykËw-{h[kt, 1 xe. MÃkqLk ÄkýkShwt,[Ãkxe íks-÷®ðøkLkku ¼qfku, 1 xe. MÃkqLk ík÷. (6) 1+ 1 xu. MÃkqLk íku÷- Bnkuý {kxu íku{s ð½kh {kxu,ík¤ðk {kxu íku÷, nªøk, WÃkh ¼¼hkððk {kxu ÚkkuzktfkuÃkhwt, fkuÚk{eh.

heík : (1) Wf¤íkk Ãkkýe{kt ËkýkLku Lkkt¾eÚkkuze ðkh{kt fkZe ÷uðk. Úkkuzwt Ãkkýe W{uhe «uþhfqf fhðk. (2) Ãkk÷fLkkt ÃkkLk ÄkuELku Mk{khðkt.ÃkkLk,fkuÚk{eh íkÚkk fkuÃkhtw ¼uøkk fhe Mknus ÃkkýeLkkt¾e økúkELzh{kt ðkxðk. ÃkÕÃk íkiÞkh fhðku.(3) ½ôLkku ÷kux íkÚkk [ýkLkku ÷kux ¼uøkk fhðk.{eXwt íkÚkk Mkkuzk Lkkt¾e yuf ðkh [k¤e ÷uðwt. íku{kt 0kkxe. MÃkqLk ykËw-{h[kt, ík÷ íkÚkk {uÚkeLke ¼kS Lkkt¾ðk.(4) íku÷Lkwt Bnkuý íkÚkk Ënª Lkkt¾e ÷kuxLku Mkk[ðeLku WÃkh-Lke[ufhðku. ({Mk¤ðku Lknª.) íkuLkk LkkLkk økku¤k ðk¤ðk. (5) íku÷ økh{ {qfe fkuVíkk ík¤ðk. (6) 1 xu. MÃkqLk íku÷ økh{ {qfe nªøk Lkkt¾e çkkVu÷kËkýk, íku{ktLkk ÄkýkShwt Lkkt¾ðk. Wfk¤ðwt. (7) Ãkk÷fLke ÃÞqhe W{uhðe. íks-÷®ðøkLkku ¼qfku Lkkt¾ðku. (8) AuÕ÷u fkuVíkk Lkkt¾e Úkkuze ðkhWfk¤e Úkkuzkt fkuÃkhwt, fkuÚk{eh Lkkt¾ðk. (9) çkkW÷{kt fkZe WÃkh çkkfeLkkt fkuÃkhwt, fkuÚk{eh ¼¼hkððk.

økúeLk ÃkeÍ Mõðuh ðeÚk økúuðe

Mkk{økúe : (1) 2 ðkzfe Vku÷u÷k ÷e÷k [ýk. (2) 2 LktøkLkkLkk çkxkfk. (3) {eXwt, [Ãkxe n¤Ëh. (4) 3 Lktøk {kuxkyu÷[k, 3 Lktøk ÷®ðøk, 2 xwfzk íks, 2 {heLkk Ëkýk, 0kk xe.MÃkqLk Shw, fxfku ykËw, 0kk xe. MÃkqLk yk{[qh Ãkkðzh, 2 Lktøk÷e÷kt {h[kt, 1 xe. MÃkqLk yLkkh Ëkýk. (5) 2 Lktøk fktËk. (6)2 xu. MÃkqLk íku÷, 2 xu. MÃkqLk Mk{khu÷e fkuÚk{eh. (7) Mkðo fhðk{kxu ÷ªçkwLke M÷kEMk, fktËkLke hªøk, 2Úke 3 Lktøk yk¾k ÷e÷kt{h[kt.

heík : (1) ÷e÷k [ýkLku Wf¤íkk Ãkkýe{kt Lkkt¾e Úkkuze ðkhWfk¤ðk. íÞkhçkkË Ãkkýe MkkÚku «uþh fqfh{kt Lkkt¾eLku çkkVðk. (2)çkxkfkLku çkkVe, Aku÷eLku {kuxk fxfk fhðk.fktËkLku Aku÷eLkur{õMkh{kt ðkxðku.(3) yLkkh ËkýkLku ¾ktzeLku Íeýku ¼qfku fhðku.(4) yu÷[k, íks, ÷®ðøk, Shwt ¼uøkk fhe, ¾ktzeLku Íeýku Ãkkðzhfhðku. íku{kt yLkkh ËkýkLkku ¼qfku W{uhðku. (5) ykËw íkÚkk {h[kt

¾ktzeLku ÃkuMx çkLkkððe. (6) íku÷ økh{ {qfe fktËk Mkktík¤ðk.Úkkuzeðkh çkkË íkiÞkh fhu÷ku yu÷[k ðøkuhuLkku Ãkkðzh Lkkt¾ðku. n÷kððkLkwt[k÷w hk¾e {þk÷ku [kUxu íkku Ãkkýe Aktxðwt. (7) {þk÷ku økw÷kçkeþufkÞ yux÷u çkkVu÷k [ýk íkÚkk çkxkfk Lkkt¾ðk. «{kýMkh {eXwt,[Ãkxe n¤Ëh, ykËw ZktfeLku ¾Ë¾Ëkððwt. Úkkuze fkuÚk{eh W{uhen÷kðeLku çkkW÷{kt fkZðwt. WÃkh fktËkLke M÷kEMk, çkkfeLkefkuÚk{eh, ÷ªçkwLke M÷kEMk {qfðe. ÷ktçkk {h[kt {qfeLku Ãkqhe MkkÚkuAku÷u Mkðo fhðk.

Ãkqhe : 1 ðkzfe {UËku + 0k ðkzfe Íeýe MkkuS, 0kk ðkzfe Ënª,{eXwt, 2 xu. MÃkqLk íku÷, ík¤ðk {kxu íku÷.

heík : {UËku, ykLkk r{©ý{kt {eXwt íkÚkk Bnkuý Lkkt¾ðk. Ënª íkÚkksYhe ÃkkýeÚke fýef çkktÄðe. ZktfeLku çku f÷kf hk¾ðe. ÷kuxLkufu¤ðe ÷qðk Ãkkzðk. íku÷ økh{ {qfðwt. Ãkqhe ðýe økw÷kçke ík¤ðe.÷e÷k [ýkLku Aku÷u MkkÚku Mkðo fhðk.

çkúkufku÷e LkxTMk çkuEõz zeþMkk{økúe : (1) 1 fÃk çkúkufku÷eLkkt LkkLkkt Vq÷. (2) 2 Lktøk {kuxk

çkxkfk, 0kk fÃk çkkVu÷e MÃkøkuxe, 1 LkkLkku fktËku. (3) 2 fÃk-ËqÄ, 3xu. MÃkqLk {UËku,2 xu. MÃkqLk {k¾ý. (4) 1 xu. MÃkqLk - çkkVu÷e çkËk{LkkuyÄf[hku ¼qfku, 1kk xu. MÃkqLk Ãk÷k¤u÷k þªøkËkýkLkku yÄf[hku¼qfku. (5) {eXwt, {he, 0kk xe. MÃkqLk ¾ktz. (6) h xu. MÃkqLk Aeýu÷wt[eÍ, 2 xu. MÃkqLk xkuMxLkku ¼qfku + 1 xe. MÃkqLk çkxh, x{kxku fu[Ãk,xwfzku íks, 2 ÷®ðøk.

heík : (1) shk fzf hnu íku heíku çkxkfkLku çkkVðk. Aku÷eLkuòze M÷kEMk fhe {eXwt, {he ¼¼hkððk. (2) çkúkufku÷e{kt ÚkkuzwtÃkkýe íkÚkk {eXwt Lkkt¾e yÄf[he [zkððe. Ãkkýe çkk¤e Lkkt¾ðwt.(3) fktËkLku Aku÷e çkkhef Mk{khðku. Mknus çkxh økh{ {qfe íks-÷®ðøk Lkkt¾e fktËku Mkktík¤ðku. MÃkøkuxe{kt ¼u¤ððku. (4) {k¾ý

økh{ {qfe çkËk{ íkÚkk þªøkËkýkLkku ¼qfku Lkkt¾ðk. Úkkuze ðkhMkktík¤e {UËku íkÚkk ËqÄ çkhkçkh r{õMk fhe íku{kt huzðk. n÷kðíkkhne òzku MkkuMk íkiÞkh fhðku. {eXwt, {he íkÚkk ¾ktz Lkkt¾ðk. (5)çku®føk zeþ{kt {k¾ý ÷økkðe ÃkkÚkhðe. íkuLkk WÃkh [{[kuLkxTMkðk¤ku MkkuMk huzðku. (6) MÃkøkuxe - fktËkLkk r{©ý{kt ÚkkuzkuMkkuMk ¼u¤ðe yk r{©ý çkxkfk WÃkh ÃkkÚkhðwt. (7) Auf WÃkhçkúkufku÷eLkk fxfk{kt çkkfeLkku LkxTMkðk¤ku MkkuMk huzeLku çku®føkzeþ{kt ÃkkÚkhðwt. (8) {k¾ý økh{ fhe xkuMxLkk ¼qfk{kt ¼u¤ðe,çkúkufku÷e WÃkh ¼¼hkððwt. Aeýu÷wt [eÍ Lkkt¾e økh{ ykuðLk{ktçkuEf fhðwt. (200 ykitþ Mku. W»ýíkk{kLku 15Úke 20 r{rLkx çkuEffhðwt.) çkuEõz zeþ çknkh fkZe WÃkh x{kxku fu[ÃkLkkt xÃkfkt {qfeMkðo fhðwt.

÷e÷k [ýkLkk Aku÷u Ãkqhe

ðk÷Lkk Ëkýk - fkuVíkkLkwt þkf

Ÿ[kE{kt VhfMkt¼kuøkLkuyMkh fhu?

fk{þk†e

MkuõMk Mk{MÞk

ðiã «þktík yu{. økkiËkLke

ykhkuøÞ yLku yki»kÄ

xkuÂLMk÷: srx÷rçk{kheLkku Mkh¤ WÃk[kh

shkík yLku ¼khík{kt ykÃkýu çkÄksuLku LkkuLk ykuøkuorLkf þkf¼kS fnu

Au íku ¾kEyu Aeyu. LkkuLk ykuøkuorLkf yux÷usu{kt fwËhíke ¾kíkhLku çkË÷u hkMkkÞrýf¾kíkhLkku WÃkÞkuøk ÚkÞku nkuÞ. ðzkuËhk{kt íkkurhVkELkhe yLku ÃkuxÙkufur{f÷Lkk hkMkkÞrýfËqr»kík ÃkkýeLke fuLkk÷{ktÚke ÃktÃk îkhk ÃkkýefkZeLku þkf¼kS Wøkkzðk{kt ykðu Au yLkuíku ¾kðk{kt ykðu Au.y{urhfk{kt‘Mku÷uhe’Lkk{Lke yuf þkf¼kS suðwt- Mk÷kzíkhefu {kuxkÃkkÞu ¾ðkÞ Au. yuf rhÃkkuxo «{kýuíku fnu Au fu òu ík{u LkkuLk ykuøkuorLkf Mku÷uhe¾kð íkku íku{kt 67ÃkuÂMxMkkEz nkuÞ Au,yux÷u ík{u Íuh s ¾kðAku. yk s ÂMÚkrík yksuðzkuËhk{kt yLku çkeòt þnuhku ßÞktfur{f÷Þwõík ÃkkýeLku fuLkk÷{kt Wøkkzkíkkþkf¼kS{kt Au. y{urhfk{kt V¤ku yLkuþkf¼kS {kuxk ¼køku f]rºk{ heíku Wøkkzðk{ktykðu Au, yk MktþkuÄfku íkuLku ‘zxeo zÍLk’ fnuAu. su Ãkkík¤e Ak÷Þwõík þkf fu V¤ku nkuÞ íkuyk ÃkuÂMxMkkEzLku ÍzÃkÚke ÃkkuíkkLkk{kt þku»kýfhe ÷u Au yLku íku ¼ÞsLkf nkuÞ Au. íkuykuyuyuf r÷Mx Ãký ykÃÞwt Au yLku íkuykuykuøkuorLkf yux÷u fwËhíke ¾kíkhÚke Wøkkzkíkk

þkf¼kS fu V¤ku ÷uðkLke Mk÷kn ykÃku Au.

òu ðÄwÃkzíkwt {eXwt ¾kðk{kt ykðu íkkuç÷z«uþh ¼ÞsLkf heíku ðÄu Au íkuðwtíkçkeçkku ð»kkuoÚke fnuíkk ykÔÞk Au. nðu LkðkMktþkuÄLk «{kýu íkuyku fnu Au fu ðÄwÃkzíkwtøkéÞwt fu ðÄw «{ký{kt Mkku^x zÙªfÚke Ãkýykðe s yMkh ÚkkÞ Au, yux÷u ç÷z«uþhðÄu Au, su ÔÞÂõíkyku ðÄwÃkzíkku £qfxkuÍÞwõíkyknkh ÷u Au, su Mkk{kLÞ heíku {fkELkkMkehÃk fu çkuÚke ºký zkÞx Mkkuzk{kt nkuÞ Au fuçkeò ykðk yknkhÚke ykðe s yMkh ÚkkÞ

Au yLku ç÷z«uþh 30xfk sux÷wt ðÄu Au. ykðkyknkh{kt Mkkuzk WÃkhktík£qx Ãkt[, fwfeÍ, (su

çkk¤fkuLku çknw ¼kðu Au.) fuLze yLku[kuf÷uxLkku Mk{kðuþ ÚkkÞ Au.

yk yknkh fËe Ãký ÷uðku Lk òuEyu :íkku ÃkAe þwt ÷uðwt òuEyu?

çkuheÍ: fkuE Ãký «fkhLkk, íku{ktE÷ursf yurMkz nkuÞ Au yLku íku þÂõíkþk¤eyuÂLxykuÂõMkzLx nkuÞ Au.

çkeLkÍ - ðxkýk. íkuLkkÚke ðsLk½xu Au, zkÞkrçkxeÍ rLkÞtºký{kt hnu Au.{kuxk yktíkhzktLkk fuLMkh Mkk{u hûký

ykÃku Au.Mkqfkt V¤ku nkxo yuxuf Mkk{u hûký

ykÃku Au. 30 økúk{ Mkqfkt V¤, suðk fu çkËk{,y¾hkux, yXðkrzÞk{kt ºkýÚke Ãkkt[ rËðMk

¾kðk òuEyu.su ÷kufku {kA÷e ¾kíkk nkuÞ íkuykuyu

Xtzk ÃkkýeLke {kA÷e suðe fu þk{Lk,MkkhzzkELk suðe {kA÷e ¾kðe òuEyu su{ktyku{uøkk 3 ykðu Au su {øks yLku ÓËÞLkwthûký fhu Au yLku {qz{kt MkwÄkhk ÷kðu Au,ç÷z«uþh ½xkzu Au yLku hõík{ktLkwt ¾hkçkfku÷uMxÙku÷ ½xkzu Au.

økkÞLkk ËqÄ{kt fuLMkh Mkk{u ÷zðkLkeþÂõík nkuÞ Au yLku íku{kt rðxkr{LMk yLkuykþeðkoËYÃk çkuõxurhÞk nkuÞ Au.

#zkt : íkuLku MktÃkqýo yknkh økýðk{ktykðu Au. íku{kt «kuxeLk ðÄw yLku fu÷uhe ykuAenkuÞ Au. íkuLkk Ãke¤k ¼køk{kt fku÷eLk Au, su{øksLkk Ãkku»ký {kxu ¾qçk s yøkíÞLkwt Au.yu{kt ÕÞwxeLk yLku ÍeÞkÍUxÚkeLk Au fuykt¾Lku hûký ykÃku Au.

WÃkhktík fkuçkes çkúkufku÷e Ãký ¾kðkòuEyu.

MkVhsLk:yu{kt VuVMkktLkwt fuLMkh,zkÞkrçkxeMk yLku Ë{ Mkk{u ÷zðkLke þÂõíkAu. íku{kt rðxkr{Lk ‘fu’ Au.

zwtøk¤e yLku ÷Mký: íkuLkkÚke Ãkux,«kuMxux, øk¤kLkk fuLMkh Mkk{u hûký ykÃku Au.ÓËÞLku íkku hûký ykÃku s Au.

÷e÷e [k VkÞËkfkhf Au.

økw

zkì. «ËeÃk Ãktzâk

{urzf÷ fuÃMÞw÷

õðuheÍ

{u fËe òuÞwt Au fu,çkkur÷ðqzLkk fkuE rVÕ{Mksofu

ÃkkuíkkLkkt zÙe{ «kusuõxLku ËMk-çkkh ð»ko ykÃÞkt nkuÞ?ynª økku÷{k÷ - xw rnx ÚkÞkLkk çkeò rËðMku yLkuøkku÷{k÷-Úkúe rnx ÚkÞkLkk çkeò rËðMku ‘økku÷{k÷’MkerhÍLke LkuõMx rVÕ{ yuLkkWLMk ÚkE òÞ Au.¼rsÞktLke ÷kheðk¤ku su{ yuf ÃkAe yuf ½kýðkWíkkÞko fhu Au íku{ rVÕ{{ufMkoLkk íkkðzk{kt rVÕ{kuík¤kíke hnu Au. nkur÷ðqz{kt Ãký rMkõð÷ yLkur«õð÷ çkLku Au, Ãkhtíkw íÞkt rVÕ{{ufMko fhíkkt ÃkýrVÕ{MkkÄfkuLkku {rn{k ÍkÍku Au. ¼ÔÞkrík¼ÔÞMkV¤íkk (ÔÞkðMkkrÞf yLku rððu[Lkkí{f yu{ çkuWárüyu) {u¤ÔÞk ÃkAe Ãký ‘xkExurLkf’Lkk MksofrVÕ{ çkLkkÔÞk ðøkh çkuMke hnu Au, íkuyku ÃkkuíkkLkeMkkÄLkk{kt {øLk hnu Au yLku Auðxu çkkhuf ð»koLkkøkk¤k ÃkAe íkuyku ‘yðíkkh’ ÷ELku ykðu Au.

yuðhuMx [zðkLkwt çkuþf ykMkkLk LkÚke, Ãkhtíkw

yuf ð¾íkyuðhuMx [zâk

ÃkAe çkeS, ºkeS fu [kuÚkeð¾ík yu rþ¾hLkwt ykhkuný fhðwt

ðÄw {w~fu÷ çkLkíkwt òÞ Au, fkhý fu «Úk{ð¾íku su ÃÞkMk, su ÍLkqLk, su íkzÃk nkuÞ Au yu

¢{þ: ykuMkhíkk òÞ Au. nkur÷ðqz{kt ykðkt - y™ufð¾ík ‘yuðhuMx ykhkuný’ fhLkkh MksofkuLkkt yLkufWËknhýku {¤u Au. MkV¤íkkLkk «u{{kt ÃkzðkÚke çk[esðwt yu Ãký yuf «fkhLke MkV¤íkk Au. ‘òuÍ’ suðerVÕ{kuÚke ÷ELku Auf yksLke íkkhe¾÷øke MxeðLk ÂMÃk÷çkøkoLkk Lkk{Lkk ztfkðøke hÌkk Au. Ëhuf ð¾íku íkuyku fþwtfLkðwt ÷ELku ykÔÞk Au. swhkrMkf ÃkkfoLkk yuf fhíkktðÄw ¼køk ykÔÞk nkuðk Aíkkt õÞktÞ ík{Lku yuðwt ÷køkuLknª fu yk ©uýeLke rVÕ{kuLke økwýð¥kk nðu ½MkkEhne Au. nuhe Ãkkuxh MkerhÍLke «Úk{ rVÕ{ íkku {kMxhÃkeMk s níke, Ãkhtíkw íkuLke AuÕ÷e - íkksuíkh{kt rh÷eÍÚkÞu÷e rVÕ{ ík{k{ ¼køkku{kt Mkðkuo¥k{ Au yuðwt çkÄkts Mðefkh fhu Au. MÃkkEzh{uLkLke «Úk{ rVÕ{ fhíkktíkuLke ytrík{ rVÕ{Lke økwýð¥kk çknuíkh Au. ykÃkýe‘nuhkVuhe’ ÃkAe nuhkVuhe-2 zkuLk ÃkAe zkuLk-2økku÷{k÷ ÃkAe økku÷{k÷-2 yLku 3Lke õðkur÷xe fuðehne Au yu ykÃkýu òýeyu s Aeyu. yuf{kºk{wLLkk¼kELke çkuW rVÕ{kuLku yk{kt yÃkðkË økýeþfkÞ.

nkur÷ðqz ÃkkMkuÚke ykÃkýu þe¾ðk suðe yLkufçkkçkíkku Au. yuf s Úke{ ÃkhÚke hku[f yLku hMk«Ëõðkur÷xe rVÕ{ku fuðe heíku çkLke þfu yu f¤k

ykÃkýe ÃkkMku LkÚke. rð»kÞ ¼÷u òýeíkku ÷køku, ÃkhtíkwíkuLke xÙex{uL{kt LkkrðLÞ nkuÞ, ðkíkko{kt ðhkExe nkuÞËþofkuLku yuðku ynuMkkMk ÚkkÞ Lknª fu yufLku yufðkík hççkhLke su{ ¾U[kE hne Au.

MÃkurþÞ÷ EVuõxLkk WÃkÞkuøk{kt nkur÷ðqzLkeMkðkuoÃkrhíkkLke ðkík ykðu íÞkhu ykÃkýkt rVÕ{{ufMkont{uþkt ‘çksux’Lke Ë÷e÷ ykøk¤ Ähíkk nkuÞAu.‘yðíkkh’ fu ‘ELMkuÃþLk’ suðe rVÕ{kuLke [[ko

Lkef¤u íÞkhu ykÃkýkt Mksofkunt{uþkt yuðwt fnu Au fu, ‘íku{LkeÃkkMku çksuxLke ¾U[ LkÚke yLku

íku{Lkwt {kfuox Ãký çknw {kuxwt Au’. ðkík Mkkð ¾kuxe LkÚkeyLku rçk÷fw÷ Mkk[e Ãký LkÚke. ‘hkuçkkux’yu yu ðkíkMkkrçkík fhe Au fu, rVÕ{{kt Ë{ nkuÞ íkku ÍkÍku ¾[ofÞko ÃkAe Ãký íku{ktÚke f{kýe fhe þfkÞ Au. yuðkík Mkk[e Au fu nkur÷ðqzLkk MksofkuLku rLk{koýftÃkLkeykuLkwt íkkuMíkkLk çksux {¤íkwt nkuÞ Au, Ãkhtíkw{kºk rçkøk çksuxÚke s W¥k{ rVÕ{ku çkLkíke nkuÞ íkku‘÷f’ yLku ‘ç÷q’ fu ‘2050’ suðkt rÃkõ[h ¼khíkeÞrMkLku{kLkk xkuÃk-10{kt MÚkkLk Ãkk{íkkt nkuÞ.

Mkðk÷ {kºk MÃkurþÞ÷ EVuõxLkku LkÚke,fÕÃkLkkþe÷íkkLkku Au, MksoLkþe÷íkkLkku Au.E{ursLkuþLk yLku r¢yurxrðxeLke çkkçkík{ktøkkuhkykuLkkt rË{køk ykÃkýkt fhíkkt yLkuføkýkt[rzÞkíkkt Ãkwhðkh ÚkÞkt Au. ðkík fzðe ÷køku yuðe Au,Ãkhtíkw Au yk nfefík. rVÕ{ rLk{koýLke çkkçkík{ktnkur÷ðqzu su ykÞk{ Mkh fÞko Au íÞkt MkwÄe ykÃkýkt

MksofkuLke árü Ãký ÃknkU[u yu{ LkÚke. MkkiÚke {n¥ðLkeðkík Au rð»kÞ ÃkMktËøke{kt ykÃkýe WËkMkeLkíkk.ykÃkýu íÞkt ÷ðMxkuhe yLku {Mkk÷k rVÕ{ku íkku çkLkíkehnu Au. Ãký ðkík òu rÚkú÷h fu MkMÃkuLMkLke Lkef¤u íkkuykÃkýe ÃkkMku rðËuþe rVÕ{kuLke Lkf÷ rMkðkÞ çkestwfþwt s LkÚke. þk {kxu ykÃkýu WXktíkhe s fhðe ÃkzuAu? yËT¼wík MkMÃkuLMk fne þfkÞ yuðe yufkË zÍLkrVÕ{ku Ãký þwt ykÃkýu ykx÷kt ð»kkuo Ëhr{ÞkLk çkLkkðeLk þfeyu? õÞkhuf æÞkLkÚke swyku íkku rzMfðhesuðe [uLk÷{kt ykðíkk {zoh r{MxheLkk fkÞo¢{ku Ãkýçkkur÷ðqzLke rVÕ{ku fhíkkt ðÄw hMk«Ë nkuÞ Au.

rð»kÞkuLkku íkkuxku LkÚke. VuLxMke rVÕ{ çkLkkððenkuÞ íkku Ãký ykÃkýe ÃkkMku ðkíkkoyku Au, Ãkkihkrýffk¤Lke nßòhku fÚkkykuLkku ¾òLkku Au, ¼khíkLkkhMkk¤ yLku hku{kt[f RríknkMkLkk nßòhkuyæÞkÞkuLku nsw MÃkþo ÚkÞku LkÚke, ËuþLke yøkrýíkMk{MÞkyku Ãkh nsw ykÃkýkt MksofkuLkwt æÞkLk økÞwtLkÚke. nË íkku yu Au fu, hk{kÞý fu {nk¼khík suðe{nkLk fÚkkykuLku Ãký nsw çkkur÷ðqz LÞkÞ ykÃkeþõÞwt LkÚke. ßÞkhu-ßÞkhu yk {nkLk økútÚkkuLku rMkÕðhM¢eLk{kt Sðtík fhðk «ÞkMk ÚkÞk Au yu nkMÞkMÃkËrLkðzâk Au. ykÃkýkt økktÄeS Ãkh nkur÷ðqz rVÕ{çkLkkðu Au y™u òýu hkøk {u½ {Õnkh AuzkÞku nkuÞyu{ ykuMfh yuðkuzoTMkLke ð»kko ÚkE òÞ Au. yu Ãknu÷ktykÃkýu økktÄeLku LÞkÞ ykÃke þfíkk LkÚke. ‘MkhËkh’{kxuLkku «ÞkMk «þtMkLkeÞ níkku, Ãkhtíkw yu rðïfûkkLkkuLknkuíkku.

CMYK

CMYK

19102010

1910{kt hsq ÚkÞu÷e rVÕ{ ‘RLk ykuÕz fur÷VkuŠLkÞk’ Úkfe fÕÃkLkkLkk {u½ÄLkw»k Ãkh Mkðkh yuf Lkðe ËwrLkÞkLkku W½kz ÚkÞku suLku ykÃkýu nkur÷ðqz íkhefu yku¤¾eyu Aeyu. nkur÷ðqzLke þíkkçËe xkýu {LkkuhtsLkLke ËwrLkÞk{kt yuf zqçkfe...

xkuÃk VkEðy{urhfLk rVÕ{ RÂLMxxâwx íkuLke «ríkck

{kxu òýeíke Au. íkuýu çkLkkðu÷k r÷Mx «{kýu xkuÃk VkEð rVÕ{ku, rËøËþofku, yuõxh yLku

rnhkuELk fkuý fkuý Au?

rMkrxÍLk fuLk (1941, ¢kE{ zÙk{k)yu f{LkMkeçke fkuLke økýðe... rVÕ{Lke fu ÃkAe yu ð¾íkLkk

ËþofkuLke? su rVÕ{Lkunkur÷ðqzLke s Lknª, fËk[rðïLke MkkiÚke {nkLk rVÕ{økýkðkÞ Au, íku rMkrxÍLk fuLkíkuLke rh÷eÍ ð¾íkuçkkuõMkykurVMku Ãkh Mkkð Zuh ÚkEøkE níke. Mk{eûkfkuyuð¾kýu÷e yk rVÕ{ y{urhfLkr«Lx r{rzÞkLkk {w½÷ rðr÷Þ{hwzkuÕV nMkoxLkk ytøkík yLkuònuh SðLk Ãkh ykÄkrhík

níke. rVÕ{Lkk rËøËþof ykuMkoLk ðuÕMku íku{kt ÷u¾Lk yLkurËøËþoLkLke MkkÚku MkkÚku rVÕ{{kt {wÏÞ ¼qr{fk Ãký rLk¼kðeníke. yk rVÕ{ íkuLke rMkLku{uxkuøkúkVe, Mktøkeík yLku«Þkuøkkí{f fÚkkLkfLkk fkhýu ÞkË fhkÞ Au.

fkMkkç÷kLfk (1942, hku{uÂLxf zÙk{k)nkur÷ðqz{kt hku{kLMkLkku ÃkÞkoÞ çkLke [qfu÷e fkMkkç÷kLfkrðïLke ©uc hku{uÂLxf rVÕ{ku{ktLke yuf Au. nt£e çkkuøkkxoyLku Vkuhyuðh çÞwxeVq÷ ELøkúez çkøko{uLkLke yk rVÕ{çkeò rðïÞØLke Ãk]c¼qr{ Ãkh h[kE níke. LkkÞf rhfç÷uELk fu su íkuLkk ËuþLkku ÷~fhe yrÄfkhe Au íkuLke Mkk{u«u{ yLku Ëuþ, yk çku{ktÚke fkuE yufLke ÃkMktËøke fhðkLkeòr÷{ f~{fþ ykðe Ãkzu Au. «ur{fkLku ¼q÷e þfíkku LkÚke,Ãký Ëuþ ¾kíkh yu LkkÍeyku Mkk{uLkk støk {kxu ÞwØ {kuh[uòÞ Au. ykÃkýu íÞkt su{ ‘þku÷u’Lkk yuf yuf zkÞ÷kuøk÷kufS¼u fzfzkx ÚkE økÞk Au íkuðe s heíku yk rVÕ{LkktËhufu Ëhuf á~Þku-MktðkËku y{urhfe sLkíkkLkk rË÷ku-rË{køk{kt fkuíkhkE [qõÞkt Au.

Ä økkuzVkÄh (1972, ¢kE{ rVõþLk)rðï¼h{kt rVÕ{ hrMkfku yLku MksofkuLke ytøkík ÃkMktËøke{ktÃknu÷e ÃkkÞËkLk Ãkh rçkhksíkku yky{urhfLk økUøkMxh zÙk{ky{urhfk s Lknª, Ãkqhe ËwrLkÞkLkkrMkLkurðï {kxu {kE÷MxkuLk rVÕ{Au. ykÃkýk hk{wÚke ÷ELku rðïLkkfux÷kÞ rËøøks rËøËþofkuyuyk{ktÚke MkeÄe fu ykzfíkhe‘«uhýk’ ÷eÄe Au. Ãknu÷e rVÕ{LkeMkV¤íkk çkkË íkuLkk çkeò çku¼køk Ãký çkLÞk, Ãký Mkh¾k{ýe{kt yufuÞ ¼køk çkeòÚkeWíkhíkku LkÚke, yuLz Vkuh Äux, ¢urzx økkuÍ xw rzhuõxh Äøkúux - £kLMkeMk Vkuzo fÃkku÷k!økkuLk ðeÚk Ä rðLz (1939, yurÃkf-hku{kLMk zÙk{k)Mk{ÞLke MkkÚku MkkÚku fuxfux÷wt çkË÷kE síkwt nkuÞ Au. hkshtf çkLke síkku nkuÞ Au yLku htfLku hsðkzwt {¤e síkwt nkuÞAu! Ãký su çk[e òÞ Au íku nkuÞ Au sqLkk fux÷kf MktçktÄkuyLku MktMfkh. ÃkhtÃkhkøkík ¼khíkeÞ rVÕ{kuLke su{ yk rVÕ{yZe f÷kf sux÷e ÷ktçke nkuðk Aíkkt yuõxÙuMk rðrðLk ÷uELkkøkkuŠsÞMk yr¼LkÞ yLku õ÷kfo økuçk÷Lke nksheLkk fkhýuyríkþÞ hMk«Ë çkLkíke òÞ Au. õ÷krMkf nkuðkLke MkkÚkuMkkÚku yk rVÕ{Lke nkur÷ðqzLke yku÷ xkE{ ç÷kufçkMxhrVÕ{ku{ktLke yuf Ãký Au.

÷kuhuLMk ykuV yhurçkÞk (1962, yurÃkf zÙk{k)rLkÞ{kuLku Lkuðu {qfeLkuÞ y{urhfLk rVÕ{ EÂLMxxâwxu ykrçkúrxþ rVÕ{Lku íku{Lke xkuÃk 100 rVÕ{ku{kt MÚkkLk ykÃÞwt Au,yu nfefík s yk rVÕ{Lke {nkLkíkkLku Ãkwhðkh fhðk ÃkqhíkeAu. rçkúrxþ rVÕ{{ufh zurðz ÷eLku Úkku{Mk yuzðzo ÷kuhuLMkLkk{Lke yuf ÔÞÂõík Úkfe ÞwØLke ¼ÞkLkfíkk yLku íkuLkk{kLkðeÞ ÃkkMkkykuLku Wòøkh fhðkLke fkurþþ fhe Au.Ãknu÷k rðïÞwØ Ëhr{ÞkLk ÷kuhuLMk ykhçkLkkt swËkt swËktMÚk¤kuyu VheLku ÞwØøkúMík {kLkðSðLk Ãkh yuf y÷økárüÃkkík fhkðu Au.

{kxeoLk MfkuMkeoMk (17 LkðuBçkh, 1942){kxeoLk MfkuuMkeoMk íku{Lkk ÷kUøk þkuxTMk yLku M÷ku {kuþLkLkkfkhýu òýeíkk Au. 68Lke siV ðÞu Ãký yux÷k s WíMkknMkkÚku Mkr¢Þ yk rËøËþof MkkÚku fk{ fhðkLktw MkÃkLkwt Ëhufnkur÷ðqz MxkMko òuíkk nkuÞ Au, Ãký çknw ykuAk yux÷kLkMkeçkËkh nkuÞ Au! {kxeoLk yuf rVÕ{ çkLkkððk çku-ºký ð»kosux÷ku Mk{Þ ÷E ÷uíkk nkuÞ Au, Ãký ßÞkhu çkLku íÞkhuYtðkzkt Q¼kt fhe Ëu yu Lk¬e. rVÕ{ {u®føk MkkÚku íku{ýusqLke yLku õ÷krMkf rVÕ{kuLkk r«ÍðuoþLk {kxu ‘Ä rVÕ{VkWLzuþLk’ Lkk{u yuf MktMÚkk Ãký þY fhe Au.çkuMx Úkúe: xuõMke zÙkEðh, økkuzVu÷kMk yLku huStøk çkwÕMk

ykÕ£uz rn[fkuf (13 ykuøkMx, 1899)MkMÃkuLMk yLku MkkÞfku÷kursf÷ Úkúe÷hLkk {kMxh rn[fkufLkuÍkÍe yku¤¾Lke sYh LkÚke. su{ýu Ãký íku{Lke rVÕ{kuLkkuykMðkË ÷eÄku Au íkuyku Mkh rn[fkufLke rð»kÞðMíkw MkkÚkuLkexÙex{uLxÚke yðkfT ÚkÞk rðLkk Lkk hne þfu! òuíkkt òuíkktðå[u õÞktf fkuE fze{kt økkuÚkwt ¾kE økÞk íkku ÃkAern[fkufLke rVÕ{ yk¾uyk¾e WÃkhÚke òÞ íkuðe yxÃkxeÃký ÷køke þfu. òufu AíkktÞ ÃkkºkkuLke {LkkuÂMÚkrík yLku½xLkkykuLkk yuf ÃkAe yuf ykhkun yðhkunLke Úkúe®÷økøkqtÚkýe rn[fkuf suðe fkuE Lkk fhe þfu! Ãk[kMkuf ð»ko[k÷u÷e íku{Lke fkhrfËeo{kt íku{ýu ykÃku÷e yZ¤f rVÕ{ku yurVÕ{{u®føk {kxu ÃkkXâÃkwMíkf Mk{kLk Au.çkuMx Úkúe: MkkÞfku, ðxeoøkku, zkÞ÷ M Vkuh {zoh

£kLMkeMk Vkuzo fÃkku÷k (7 yur«÷, 1939)70Lkk ËkÞfk{kt nkur÷ðqz{kt yufMkkÚku ßÞkuso ÷wfkMk, ðwze yu÷Lk,hkuçkxo yÕx{uLk, rðr÷Þ{ £uzrfLksuðk Lkk{e Þwðk MksofkuLkku WËÞÚkÞku, su{kt yuf níkk Mkh £kLMkeMkVkuzo fÃkku÷k. rVhkuÍ ¾kLkLke‘Ä{koí{k’Úke ÷ELku hk{ økkuÃkk÷ð{koLke ‘Mkhfkh’ ßÞktÚke Lkef¤eAu yu øktøkk (Ä økkuzVkÄh rMkheÍ)Lkk Mksof yux÷u fÃkku÷kËkËk. íku{Lkk WÕ÷u¾ ðøkh y{urhfLk rVÕ{Lkku RríknkMkyzÄku-yÄqhku økýkÞ.

rËøËþofku

r÷ðqz rðþu yLkuf økkuÍkhe økuhMk{òuLkuøkxøkxkðeLku Mk{ks{kt xuMkÚke yktxk

{khe hnu÷k økuhMk{s¾kuhku ½ýe ðkh íkkuWíMkkn{kt Lku WíMkkn{kt yuðwt Ãký çkku÷e Lkk¾u Au fuËwrLkÞk¼hLke rVÕ{e ËwrLkÞk{kt Ëhuf «fkhLkerVÕ{ku{kt {kºk Lku {kºk nkur÷ðqzLke s ËkËkøkehe Au.yk ¼ku¤k økuMk{sfkhkuLku yu ðkíkLke ¾çkh LkÚkenkuíke fu ð»kkuo MkwÄe yuf Lku yuf «fkhLke÷kuffÚkkyku yLku ‘fkuLke {kyu Mkðk þuh MkqtX¾kÄe Au?’ «fkhLkk zkÞ÷kuøMkLke ͪf{ͪfçkku÷kðeLku yk¾k yk¾k rVÕ{ WãkuøkLku {]ík«kÞfhe ËuðkLke su íkkfkík Zku÷eðqz yÚkkoíkT økwshkíkerVÕ{ Wãkuøk ÃkkMku Au íku íkkfkík nkur÷ðqz ÃkkMkuLkÚke. yux÷wt s Lknª Mkkhkt - Mkkhkt fÚkkLkfkuLkuyíÞtík ¾hkçk heíku [eíkhðkLke íku{s Ãkkhfk«ËuþLke rnx rVÕ{kuLke çkuXu-çkuXe fkuÃke fheLku{kir÷f rVÕ{ íkhefu XXkze ËuðkLke íkÚkk ð»kkuo MkwÄeyufLke yuf VkuBÞwo÷kðk¤e rVÕ{kuLke ͪf{ͪffhðkLke su íkkfkík çkkur÷ðqzLke rVÕ{kuLkk‘h[rÞíkkyku’ ÃkkMku Au íku íkkfkík nkur÷ðqzLkk¾kLk¾kLkkyku ÃkkMku LkÚke s LkÚke... nkur÷ðqzLkkMksofkuLke ËkËkøkehe fhðkLke yk¾uyk¾e MxkE÷s swËe Au. fux÷ef ËkËkøkeheyku íkku yu ÷kufkuLkeyuðe Au fu yu{Lke Mkkhe íkku þwt Lkçk¤e Lkf÷fhðkLkwt Ãký çkkur÷ðqz - xkur÷ðqz - [ku÷eðqz -Zku÷eðqz fu yLÞ fkuE Ãký ‘ðqz’Lkwt økswt LkÚke.nkur÷ðqzLke ykðe y¾tz ËkËkøkeheLkk çkuyLkrçkxuçk÷ yurhÞkyku Au : MkkÞLMk rVõþLkyLku ðkuh rVÕ{... yk çktLku E÷kfkyku{kt nkur÷ðqzusu ftE rð[khe - rð[kheLku fhe çkíkkÔÞwt Au íku{ktLkwtËMk Ãký ykÃkýk rnLËe rVÕ{Lkk ‘nò{íkfkhku’rð[khe þõÞk LkÚke. r[ºk íkku yuðwt Ëu¾kE hÌkwt fuyuðwt rð[khðkLkku rð[kh Ãký fkuE fhíkwt LkÚke.

ík{u rð[kh fhku : ði[krhf x¬hLku fkhýuAqxk ÃkzeLku MksoLkkí{f x¬h ÷uðk {kxu ònuh{ktMkk{Mkk{u ykðe økÞu÷kt Ãkqðo Ãkrík-ÃkíLke suBMkfu{hkuLk yLku fuÚkrhLk rçkøku÷kuLke yLkw¢{u‘yðíkkh’ yLku ‘nxo ÷kufh’ suðe rVÕ{kuLkex¬hLkku E÷kfku MkkÞLMk rVõþLk yLku ðkuhrVÕ{Lkku s níkku. fuÚkrhLkLku rððu[fkuyu ð¾kýe -ð¾kýeLku ‘rðLkMk’ çkLkkðe ËeÄe yLku ykuMfhLkwt

ELkk{ Ãký yÃkkÔÞwt. suBMk fu{hkuLk ¼÷u ykuMfh{u¤ððkÚke yk½k hÌkk, Ãký rððu[fku yu{LkeyðøkýLkk fhðkLkwt MkknMk LkÚke s fhe þõÞkyux÷wt s Lknª Ëþofkuyu yu{Lku ËkË ykÃke-ykÃkeLkuËuðíkk çkLkkðe ËeÄk. yk¾wt nkur÷ðqz fu{hkuLkLkkfuzu nk÷ðk {kxu VËVËkx fhðk {ktzâwt. yu{LkkÃkøk÷u ‘^÷uþ ykuV xkExLMk’, ‘÷kMx yuhçkuLzh’suðe rVÕ{kuLkku Vk÷ Wíkhðk ÷køÞku. yLku ykÃkýwtfnuðkíkwt çkkur÷ðqz? yk rËþk{kt rð[khe Ãký þõÞwtLkÚke, fkhý fu ykðe rVÕ{kuLke çkuXe Lkf÷w fhðkòð íkkuÞ ¾[ko-Ãkkýe ðÄe òÞ.. ¾kt-MkknuçkLkktr¾MMkkt ¾k÷e ÚkE òÞ... yLku ‘nxo ÷kufh’ suðerVÕ{ku çkuXe Lkf÷ fhðk{kt MkMíke Ãkzu Au Ãký yu{ktÃkkAk ËþofkuLku rÚkÞuxh MkwÄe ÷kððk {kut½k Ãkzu Au.

ykÃkýu íÞkt AuÕ÷u hsLkefkLíkLku [{fkðíke‘hkuçkkux’ suðe rVÕ{ çkLke suLkkÚke ¼khíkeÞ rVÕ{Wãkuøk MkkðuMkkð ‘hkuçkkurxÞku’ LkÚke yuðwt fnuðk{ktÚkkuzef Mkh¤íkk hnu Ãký íkksuíkhLkkt ð»kkuo{kt sçkLku÷e yuLzÙTÞw MxuLxLkLke ‘ðku÷-E’ fu r¢Mk ðusrËøËŠþík ‘hkuçkkuxTMk’ suðe nkur÷ðqzLke rVÕ{kuykÃkýu òuEyu íÞkhu yu{uÞ ÚkkÞ fu nS ykÃkýuyk ûkuºk{kt ½ýwt þe¾ðkLkwt çkkfe Au. íkksuíkh{ktykðu÷e r¢MxLk yuÕðxo rËøËŠþík ‘ÃkuLzkuh{T’, òuòuLkMxLkLke ‘Ä ðqÕV{uLk’, ykur÷ðh nþorçkøku÷rËøËŠþík ‘ELðuÍLk’, {kEf÷ çku rËøËŠþík ‘ÄxÙkLMkVku{oMko’, zøk r÷{Lk rËøËŠþík ‘sBÃkh’,òuLk xxo÷xkuçk f]ík‘MkkuMkohMk yu«uLxeMk’,yu÷uõMk«kuÞk rËøËŠþík ‘Lkku$øk’,yur÷Mk çkúu®ðøk

rËøËŠþík‘sŠLk xw Ä MkuLxh ykuV yÚko’,{kRf÷yuLz Ãkexh MÃkkÞhuøk f]ík ‘zuçkúufMko’ fu AuÕ÷u{rnLkkyku MkwÄe çkkuõMkykurVMkLku yk¾uyk¾eW½kze hk¾ðk{kt MkV¤ ÚkÞu÷e yLku rðîkLkrððu[fkuLku Ãký ¾q÷eLku ð¾ký fhðk {kxu {sçkqhfhe økÞu÷e nkE÷e ELxu÷uõåÞwy÷ økýkÞu÷erfMxkuVh Lkku÷kLk rËøËŠþík ‘ELMkuÃþLk’ suðerVÕ{ku çkLkkððkLkwt ykÃkýwt økswt LkÚke, yLku økswtnkuÞ íkku økíkkøk{ LkÚke. yk íkku íkksuíkhLke ðkíkÚkE, çkkfe nkur÷ðqz ÃkkMku hkuçkxo nuEL÷eLk f]ík‘zuÂMxLkuþLk {qLk’ (1960), ykÚkoh Mke. õ÷kfoyLku MxuL÷e fwçhef f]ík ‘2001 : yu MÃkuMkykurzMke’ (1968), íku{s yur÷ÞLk (1979),2010 (1984), yr÷ÞLMk (1986), r«zuxh(1987 yLku...) yrçkMk (1989), fkuLxuõx(1997) ðkuÕfuLkk (1997) zeÃk EBÃkuõx (1998),huz Ã÷urLkx (2000) çÞwxeVq÷ {kELz (2001),Ä fkuh (2003) suðe nkEVkE Eßsík Ähkðíkenòhku rVÕ{kuLkku ¾kLkËkLke ¾òLkku Au. yk{kt‘nòhku’ þçËÚke Mknus Ãký yríkþÞkuÂõík ÚkíkeLkÚke yLku ykÃkýu íÞkt yk «fkhLke rVÕ{kuçkLkkððkLkk ykAf÷k «ÞkMkkuLkku yktfzku 100MkwÄe ÃknkU[kzðku nkuÞ íkku nS çkeòt Mkku ð»koLkef¤e sþu yu{ fnuðk{kt ÍkÍe yríkþÞkuÂõíkLkÚke. WÃkhkuõík sýkðu÷e rVÕ{ku Mkk{u ykÃkýk‘r¢Mk’ ‘fkuE r{÷ økÞk’ fu ‘÷ð Mxkuhe : 2050’suðe rVÕ{kuLkkt WËknhýku Ãkzefkt ðk¤eLku MktíkkzeËuðkt suðkt ÷køku...

yLku ðkuh rVÕ{Lke ðkík fheyu íkku ykÃkýe ÃkkMkuÃkkrfMíkkLk fu [eLk Mkk{uLke ͽzk-ͽzeLku Mkkheheíku þýøkkhu÷e ‘nrffík’ (1964)Úke ÷ELkuçkkuzoh, {k íkwÍu Mk÷k{, rnLËwMíkkLke, 1971, fuAuÕ÷u økýðe nkuÞ íkku ¾u÷U n{ S òLk Mku suðerVÕ{ku Au. Ãký ‘ÞwØMÞ hBÞ fÚkk’Lke suþõÞíkkykuLku nkur÷ðqzu su-su heíku íkkøke Au, íku - íkuheíku íkkøkðkLkwt økswt ¼khíkeÞ rVÕ{ku ÃkkMku LkÚke, yuðkík Ãký zkÌkk ÚkELku fçkq÷ fhðe Ãkzu yuðe Au.

ÞwØ yLku ÞwØLke ykMkÃkkMkLke yMkhkuLkuðýoðíke rVÕ{ku{kt Ãký nkur÷ðqzLke ‘rËÔÞËkËkøkehe’Lku fkuE Ãkzfkhe þfu íku{ LkÚke.

xkE{ ÷kELk

1910: fk÷o r÷{u÷uyu RÂLzÃkuLzuLx {kuþLkrÃkõ[h ftÃkLke MÚkkÃke.

1910: Ãknu÷e ytøkúuS rVÕ{ ‘RLk ykuÕzfur÷VkuŠLkÞk’ Lkk{Lke rVÕ{ rh÷eÍ ÚkE,rVÕ{ Mksof níkk ze.zçkÕÞw økúerVÚk.

1914: Ä Mfðkìþ {uLk Lkk{Lke Ãknu÷e÷ktçke rV[h rVÕ{ çkLke.

1917: [k÷eo [uÂÃ÷Lku MxwrzÞku MÚkkÃÞku.

1923: xufhe Ãkh {kuxk yûkhu nkur÷ðqz÷uLz ÷¾kÞwt su çkkË{kt nkur÷ðqz çkLÞwt. yus ð»kuo ðkuLkoh çkúÄMko yLku rzÍLkeMxwrzÞkuLke MÚkkÃkLkk ÚkE.

1927: rMkzLke økúw{kLkLkwt [kELkeÍ rÚkÞuxh¾wÕ÷wt {wfkÞwt. íÞkt rVÕ{ku çkíkkðkLke þYykíkÚkE. çkkË{kt yu rÚkÞuhx nurhxus ònuh ÚkÞwt.

1929: Ãknu÷ku ykìMfh Mk{khkun ÞkuòÞku.

1958: ðkìf ykuV Vu{Lke þYykík ÚkE.

2010: {LkkuhtsLkLkwt íkusrþ¾h økýkíkknkur÷ðqzLku yuf MkËe Ãkqhe ÚkE.

LkkhLk çkkhiÞk

ðkuh rVÕ{, MkkÞLMk rVõþLk yLku nkur÷ðqz

rh~íku {U íkku n{ Mkçk fu çkkÃk ni

rVÕ{ku

xkuÃk VkEð rnhkuELkfuÚkrhLk nuÃkçkLko (1907-2003): MkkiÚke ðÄw 12 ð¾ík çkuMxyuõxÙuMk íkhefu ykìMfh Lkkur{LkuþLk {u¤ððkLkku rð¢{fuÚkrhLkLkk Lkk{u Au. ÄLkkZâ Ãkrhðkh{kt WAhe nkuðk AíkktíkuLkku þku¾ yu s{kLkk{kt {qV÷eMk suðku økýkíkku yu®õxøkLkkuníkku. yu þku¾Lku ð¤øke hne yux÷u yu yksu nkur÷ðqzLkeLktçkh çkLk rnhkuELk økýkÞ Au. íkuLke ykr£fLk õðeLk, ykuLkøkkuÕzLk ÃkkuLz, nkur÷zu ðøkuhu ðÄw òýeíke rVÕ{ku Au.çkuèe zuðeMk (1908-1989): çkuèeyu rÚkÞuxh, rVÕ{ yLku

xur÷rðÍLk yu{ ºkýuÞ Mxus Ãkh fk{fhu÷wt. MxkE÷ {kxu òýeíke çkLku÷eçkuèe íkuLkk ð¾ík{kt r÷suLz níke.ykìMfh yufuzu{eLke íku Ãknu÷e {rn÷k«{w¾ Ãký çkLku÷e. íku{Lku Ãký ËMkfhíkkt ðÄkhu ykìMfh Lkkur{LkuþLk{¤u÷kt. íkuLke çku rVÕ{ku ‘zuLshMk’ yLku

‘suÍuçk÷’ MxeðLk ÂMÃk÷çkøkuo ykXuf ÷k¾ zkì÷hLkk ¾[uo{u¤ðe ykìMfh yufuzu{eLku MkkUÃku÷k.ykuzÙe nkuÃkçkLko (1929-1993): y{urhfk{kt ÃkkuÃÞw÷hçkLku÷e ykuzÙe nkuÃkçkLkuo ÃkkuíkkLkk ðíkLkÞwhkuÃk (çkuÂÕsÞ{){kt fux÷ef rVÕ{kufhu÷e. yu Ãknu÷kt íkuyku {kuzu÷ níkkt.íku{Lke MkkiÚke ÃkkuÃÞq÷h rVÕ{ yux÷uhku{Lk nku÷ezu. ÞwrLkMkuV {kxu Ãký íku{ýuÚkkuzwt fk{ fhu÷wt. ykÃkýu íÞkt ykþkÃkkhu¾ ½ýe ¾he rVÕ{ku{kt ykuzÙe suðk s ÷køkíkkt. íku{LkeVuþLk MxkE÷ fÕx çkLku÷e.RLøkúez çkøko{kLk (1915-1982): {kuxk ¼køkLkk ÷kufkuLkk{ Mkkt¼¤e yk rnhkuELkLku Ãkwhw»k nkuðkLkwt {kLke ÷uíkk nkuÞAu. ð¤e íku{Lke MkV¤íkk yux÷e çkÄe Au fu fkuE {rn÷kLkuykx÷e MkV¤íkk {¤u yu Ãký þtfk ÚkkÞ? nkur÷ðqz{kt«ðuþíkk Ãknu÷kt RLøkúezu Rxkr÷ÞLk, £U[, rçkúrxþ, s{oLkyLku ÂMðzeþ rVÕ{ku fhu÷e. LkkuxkurhÞMk, yLzh fur«fkuLk,òuLk ykuV ykfo ðøkuhu íku{Lke òýeíke nkur÷ðqz rVÕ{ku Au.økúuxk økkçkkuo (1905-1990): økúuxkLku fux÷kf Mkðofk÷eLk

MkkIËÞoðkLk rnhkuELk økýu Au. ÂMðzLk{kt¼Þtfh økheçke{kt {kuxe ÚkÞu÷e økúuxk{kxu çkkË{kt íkku ík{k{ MkV¤íkkykufË{-çk-fË{ níke. íkuLke çku rVÕ{ku ÄòuÞ÷uMk MxÙex yLku xkuhuLx íkuLkk ytøkíkSðLk MkkÚku ½ýe MkkBÞíkk Ähkðu Au.

íku{Lke {kíkknkhe yLku rLkLkkuí[fk Ãký çknw õ÷kMk rVÕ{kuøkýkÞ Au. íku{Lke fkhrfËeo òufu íku{ýu 1921{kt þY fhe1940{kt s ¾ík{ fhe ËeÄu÷e, Ãký íÞkt MkwÄe{kt Ëþofkuíku{Lkk {kunÃkkþ{kt ykðe økÞu÷k.

rfLLkh yk[kÞo

nkur÷ðqz-çkkur÷ðqz ðå[u Vhf õÞkt Au?

rVÕ{: Wíkkhðe,çkLkkððe, Mksoðe

ík

nku

yLkw ÃkkLkk Lkt: 4

yLkw ÃkkLkk Lkt: 4 yLkw ÃkkLkk Lkt: 4

k çkwÄðkh k 8 rzMkuBçkh k h010