algemeen

45zorg & financiering > 8-2005

Het Ministerie van Financiën trekt zevenhon-derd nieuwe ambtenaren aan om de gevolgenvan de invoering van het nieuwe ziektekosten-stelsel te kunnen opvangen.

Het weekblad Elsevier meldde dat de eerste drie-honderd nieuwe personeelsleden in vaste dienstop 1 juli bij de Belastingdienst zijn begonnen.De overige vierhonderd volgen in de loop vanhet jaar. Zij worden verantwoordelijk voor dezorgtoeslag. Deze toeslag wordt in het kader van

de nieuwe Zorgverzekeringswet vanaf december2005 uitgekeerd aan alle Nederlanders met eenlaag inkomen.De zevenhonderd nieuwe ambtenaren zijn integenspraak met eerdere beloftes van premierJan Peter Balkenende. Bij zijn aantreden bena-drukte het kabinet-Balkenende II dat het aantalrijksambtenaren snel moest verminderen. Hetkabinet wilde vijf procent op de kosten van deministeries bezuinigen.Bron: persbericht Elsevier Weekblad, 27 juli 2005<

1151 veel nieuwe ambtenaren door nieuw ziektekostenstelsel

41 procent van de ziekenfondsverzekerdendenkt ten onrechte dat een bezoek aan de huis-arts onder de no-claimteruggave regeling valt.Zij denken dus dat een bezoek aan de huisartsten koste gaat van het bedrag dat zij aan heteind van het jaar terug zullen krijgen van hunziekenfonds. Dit kan ertoe leiden dat mensenhun huisarts ten onrechte niet bezoeken en telang doorlopen met klachten.

Dat blijkt uit onderzoek van het Consumenten-Panel Gezondheidszorg van het Nivel (Neder-lands Instituut voor Onderzoek naar de Gezond-heidszorg), gesubsidieerd door het Ministerievan VWS. Het doel van de no-claimteruggaveregeling ishet aanzetten van consumenten tot het maken

van afwegingen rond het eigen zorggebruik.Uit het onderzoek bleek echter dat (in mei 2005)een kwart van de ondervraagden überhaupt nietop de hoogte was van de invoering van de no-claimregeling per 1 januari 2005. Als dat zoblijft, zal de regeling voor een deel zijn uitwer-king missen. Na de invoering van het nieuwe zorgstelsel per1 januari 2006, gaat de no-claimregeling geldenvoor alle Nederlanders, niet alleen voor de zie-kenfondsverzekerden zoals nu. Ook dan zal dehuisarts niet onder de no-claimregeling vallen.Het Consumentenpanel zal de komende jarenregelmatig blijven onderzoeken hoe het gesteldis met de kennis van mensen over de no-claim-regeling. Bron: Nivel, 8 september 2005<

1152 veel verwarring over huisarts en no-claimregeling

De invoering van de functiegerichte bekostigingin de AWBZ ligt tijdelijk stil. De Raad voorVolksgezondheid & Zorg (RVZ) vindt dat dehervorming door moet gaan.

Omdat Staatssecretaris Ross vreest dat de nieu-we financiering van de AWBZ, de zogeheten

functiegerichte bekostiging, deze volksverzeke-ring duurder zal maken, heeft zij de invoeringervan tijdelijk stilgelegd. Dat mag volgens deRVZ echter geen reden zijn het hele proces stopte zetten: ‘De gerezen problemen kunnen wor-den opgelost.’Met Ministerie van VWS is al jaren bezig de uit-

1153 rvz: zet hervorming awbz niet stop

ZenF0805-cyaan.qxd 5-10-2005 13:18 Pagina 45

stelsel

46 8-2005 > zorg & financiering

voering van de AWBZ te verbeteren. Zo zoudende zorgkantoren (verzekeraars die de AWBZ uit-voeren) de zorg best doelmatiger (goedkoper)kunnen contracteren. Maar dan zou er voorzorgkantoren en instellingen wel het een enander moeten veranderen: geen gedwongenwinkelnering meer bij toegelaten instellingen,geen risicoloos uitgeven van AWBZ-geld en eenprestatiegerichte bekostiging van de zorg. Dezeveranderingen zijn inmiddels gedeeltelijk gerea-liseerd. De contracteerplicht voor extramuralezorg is afgeschaft, de zorgkantoren zijn eenbeperkt financieel risico gaan lopen op de zorg-inkoop en er zijn plannen ontwikkeld voor eenfunctiegerichte bekostiging van AWBZ-zorg.

Bekostiging naar functie en zorgzwaarte

Wat houdt zo’n functiegerichte bekostiging in?De AWBZ biedt de bevolking huishoudelijke ver-zorging, persoonlijke verzorging, verpleging,ondersteunende begeleiding, activerende bege-leiding, behandeling, verblijf en overige zorg,zoals vervoer. De AWBZ-zorg heeft dus zevenverschillende functies. Omdat de ene patiënt deandere niet is en de een bijvoorbeeld meer bege-leiding of verpleging nodig heeft dan de ander,zijn deze functies naar zorgzwaarte in zeven ver-schillende klassen onderverdeeld. In totaal kanhet aanbod dus in 7 × 7 = 49 combinaties vanzorgfuncties en zorgzwaarte worden verdeeld.Het is de bedoeling dat aan elk van die combi-naties een prijskaartje komt te hangen. HetCTG/ZAio (College tarieven gezondheidszorg/Zorgautoriteit in oprichting) zal die prijskaartjesgaan invullen in de verwachting dat de totale uit-gaven van de AWBZ gelijk kunnen blijven. Datlaatste blijkt nu moeilijker dan gedacht.

Ross stelt de invoering uit

Volgens ZorgVisie vreest Staatssecretaris Ross vanVWS namelijk dat de functiegerichte bekosti-ging de AWBZ duurder zal maken. Daaromheeft zij de invoering tijdelijk stilgelegd. Zij

schrijft in een brief aan de brancheorganisatiesdat zij het aantal van 49 combinaties erg grootvindt en de totale systematiek te ingewikkeld.Zij wil een vereenvoudigingsslag maken. Maarook het einddoel van de operatie zou ter discus-sie staan. Wat is namelijk het geval? Cliëntenblijken doorgaans minder zorg te krijgen danwaarop ze volgens hun indicatiebesluit aan-spraak kunnen maken. Als de vergoeding nuwordt gebaseerd op het indicatiebesluit en nietop de feitelijk verleende zorg, zal het bedrag tehoog uitvallen. De AWBZ zal dan duurder wor-den, wat niet de bedoeling is.

Uitstel moet geen afstel worden

Een maatregel die het omgekeerde effect heeftvan wat je beoogt, is inderdaad moeilijk te hand-haven. Maar is zo’n drastische stap nodig? Als jeimmers afziet van de functiegerichte bekosti-ging spoel je het kind met het badwater weg.Instellingen hebben dan minder reden om hundienstverlening doelmatig te organiseren enzorgkantoren betalen een prijs die weinig ofgeen relatie heeft met de eigenlijke kosten. Hetis daarom verstandig nog eens een kritische blikop de problemen te werpen. De problemen lijken oplosbaar:– 49 ‘producten’ is teveel en te ingewikkeld.

Mogelijk, maar vergeleken met de 22.000DBC’s van de ziekenhuizen is een systeem van49 producten een toonbeeld van eenvoud ensoberheid. Dit kan geen serieus probleem zijn;

– cliënten krijgen minder zorg dan waarvoorze een indicatie hebben. Als dit doorgaanshet geval is, wijst dit op een tekort bij de zorg-verlening of op een teveel bij de indicatiestel-ling. Het is een probleem dat niet is toe teschrijven aan de bekostigingssystematiek,noch is op te lossen door de voorgesteldesystematiek;

– er ontstaat pas een probleem als afgerekendwordt op basis van de indicatie. Laten we wélwezen: dat moet je ook niet doen. Het isimmers de bedoeling van de nieuwe bekosti-

ZenF0805-cyaan.qxd 5-10-2005 13:18 Pagina 46

algemeen

47zorg & financiering > 8-2005

ging dat er een duidelijker verband komt tus-sen de kosten van de dienstverlening en wathet zorgkantoor ervoor betaalt. Dan moet hetzorgkantoor ook betalen voor wat de verze-kerde krijgt en niet voor wat hem beloofdwordt. Maar misschien is het om administra-tieve redenen (registratie bijvoorbeeld) voorlo-pig toch nodig om hiervoor op de indicatie afte gaan. In dat geval is het als ‘second best-oplossing’ te overwegen om systematisch te‘hoge’ indicaties te corrigeren met systema-tisch te ‘lage’ vergoedingen. In ieder gevallijkt dit een op te lossen probleem.

De RVZ vindt daarom dat de Staatssecretaris nietmoet afzien om van de functionele bekostiging.Eind juli kwam het College voor zorgverzekerin-gen nog met het advies om het aantal AWBZ-functies terug te brengen tot zes, om zo eenscherpere afbakening van de AWBZ-zorg te ver-krijgen. Waar nu nog een onderscheid bestaattussen ondersteunende begeleiding, activerendebegeleiding en behandeling zou in de toekomstalleen sprake moeten zijn van begeleiding enbehandeling, waarbij deze functies strikter zijnomschreven, vindt het CVZ.Bronnen: Stcrt. 2005, nr. 154, nr. 156 en RVZ,12 augustus 2005<

De invoering van de nieuwe Zorgverzekerings-wet (ZVW) op 1 januari 2006 gaat grote proble-men veroorzaken voor sociale diensten enbijstandsgerechtigden. 83 procent van de socia-le diensten denkt dat ze te weinig personeelheeft om de nieuwe wet goed uit te voeren.Aangezien de koopkrachteffecten en de hoogtevan de zorgtoeslag nog niet bekend zijn, wordthet ook moeilijk om goede voorlichting te kun-nen geven aan klanten. Sociale diensten vrezenook een toename van het aantal mensen metpremieschulden, waardoor het aantal onverze-kerden kan toenemen. Dit blijkt uit resultatenvan een ledenenquête door Divosa over de nieu-we zorgverzekering en zorgtoeslag.

Divosa is de landelijke vereniging van personendie op leidinggevend niveau werkzaam zijn bijNederlandse overheidsorganisaties of aan deNederlandse overheid verbonden organisatiesop het terrein van werk, inkomen en zorg. Eenenquête onder de leden van Divosa laat zien datvooral de grotere gemeenten en een deel van dekleinere gemeenten een collectieve aanvullendeverzekering voor uitkeringsgerechtigden heeft

en in overweging neemt om deze uit te breidenmet de basisverzekering.

Collectiviteit

61 procent van de respondenten die een collecti-viteit heeft of overweegt, kiest voor de dominan-te verzekeraar in de regio. Twee derde van dezegroep doet dat, omdat men bang is dat bij-standsgerechtigden anders onvoldoende zullendeelnemen. Een gemeente die nu al een collec-tieve verzekering heeft, kan de verzekerdenimmers niet dwingen mee te gaan naar eennieuwe verzekeraar. De overige een derde kiestvoor de dominante regionale verzekeraar, omdatmen tevreden is over de dienstverlening. 31 pro-cent selecteert op prijs en kwaliteit. En de resttwijfelt tussen prijs/kwaliteit en de voorkeur vande verzekerden zelf. Van de leden die nu al eencollectieve verzekering hebben of deze in de toe-komst overwegen, geeft een kleine meerderheid(52 procent) aan te komen tot een bundeling vankennis en kracht om te komen tot een landelijkecollectieve zorgverzekering (basis + aanvullend)voor bijstandsgerechtigden tegen gunstige voor-

1154 zorgverzekeringswet stelt sociale diensten en bijstands-gerechtigden voor grote problemen

ZenF0805-cyaan.qxd 5-10-2005 13:18 Pagina 47