Geïntegreerde FertiliteitszorgDe rol van de derde lijn

Greet Lammens, fertiliteitsartsMinouche van van Rumste, gynaecoloog

CATHARINA ZIEKENHUIS EINDHOVEN

ENGELAND1978Louise Brown1E IVF BABY

BELGIE-BRUSSEL19921e ICSI BABY

BELGIE-BRUSSEL20021e baby na invriezen ovariumweefsel

Verwijzing patiënten

IVF-CENTRUM CATHARINA ZIEKENHUIS

• Derdelijns functie• Aanwezigheid IVF-laboratorium• 1 van de 13 centra met IVF-vergunning• Transport kliniek - MMC

Inhoud

• IVF/ ICSI behandeling

• Risico’s

• Cryopreservatie

• Fertiliteitspreservatie

• Donatie procedures

• Conclusies

IVF/ICSI: voorlichting

• voor start behandeling:» behandelend IVF-arts/ gynaecoloog» schriftelijke patiënteninformatie » voorlichtingsavond» resterende vragen op poli door

behandelend arts

• begeleiden tijdens behandeling: (para-)medici• na behandeling bij behandelend IVF-arts/ gynaecoloog

IVF/ICSI

• stimulatie• punctie• terugplaatsing embryo• luteale fase• zwangerschapspercentage

punctie

eicellen zoeken in folliculair vocht

opgewerkt zaad

IVF procedure

ICSI procedure

Inhoud

• IVF/ ICSI behandeling

• Risico’s

• Cryopreservatie

• Fertiliteitspreservatie

• Donatie procedures

• Conclusies

risico’s

• bijwerkingen:

buikpijn, misselijkheid,

emotioneel, humeurig

• risico’s op korte termijn:

OHSS

tweelingen

risico’s

• risico’s op lange termijn:

• vrouw

borderline tumoren

geen daadwerkelijk carcinoom

menopauze minimaal eerder

• kind

iets verhoogd lichaamsvet ,RR en

bloedglucose

geen andere negatieve effecten bekend

IVF kinderen spontaan zwanger

Omega studie

Inhoud

• IVF/ ICSI behandeling

• Risico’s

• Cryopreservatie

• Fertiliteitspreservatie

• Donatie procedures

• Conclusies

cryopreservatie

• embryo’s• zaadcellen • eicellen • ovariumweefsel • testisweefsel

cryopreservatie embryo’s

• Restembryo’s van verse IVF cyclus– eigen embryo’s

• Voorwaarde– Contract

• Bewaartermijn– 5 jaar

• Gebruiken voor volgende verse IVF behandeling

cryopreservatie semen

• eigen semen• donor semen

• Voorwaarde– Contract– Donorsemen: 6 maanden quarantaine

• Bewaartermijn– 5 jaar

Inhoud

• IVF/ ICSI behandeling

• Risico’s

• Cryopreservatie

• Fertiliteitspreservatie

• Donatie procedures

• Conclusies

fertiliteitspreservatie

• 9 % van alle nieuwe kankerpatiënten < 45 jaar 3942 vrouwen

– mammacarcinoom: 25% is premenopausaal– cervixcarcinoom: 43% is premenopausaal– overige maligniteiten bij jonge vrouwen/kinderen

• 5- jaars overleving: 66% van de mannen en 73% van de vrouwen

• meer overleving => vaker kinderwens

Waar moet U aan denken ?• jonge man • voor start gonadotoxische behandeling

zaadcellen invriezen

• bellen naar IVF-laboratorium

040- 239 8195

Waar moet U aan denken ?• jonge vrouw• voor start gonadotoxische behandeling

spoed-IVF

• t/m embryo’s invriezen)• t/m punctie: eicellen invriezen• Arts belt naar polikliniek

Dick Schoot/ Minouche van Rumste

040- 239 7100

spoed IVF/ICSI

cryopreservatie embryo’s• vruchtbaarheidsbedreigende behandeling• mannelijke partner (met kinderwens)• leeftijd tot 43 jaar

• voorrang • behandeling start snel, afhankelijk van cyclus• korte procedure

spoed IVF/ICSI

cryopreservatie eicellen

• vruchtbaarheidsbedreigende behandeling• alleenstaande (met kinderwens)• leeftijd tot 40 jaar

• fertiliteitspreservatie voor vrouw met partner : cryo-embryo’s stabieler dan ingevroren oocyten.

cryopreservatie eicellen• vitrificeren oocyten

• op medische indicatie » oncologie, dreigend ovarieel falen (POI)» geen semen op dag IVF-punctie

• op sociale indicatie» leeftijd» voor (klein)kinderen

Inhoud

• IVF/ ICSI behandeling

• Risico’s

• Cryopreservatie

• Fertiliteitspreservatie

• Donatie procedures

• Conclusies

zaaddonor

• lesbisch koppel• azoospermie man

- stichting donorgegevens - screening en counseling- quarantaine

• eigen donor• geen donorbank

eiceldonor• POI –POF• bad responder IVF• afwezigheid ovaria

• eigen donor• geen donorbank

- stichting donorgegevens - screening en counseling- quarantaine

Inhoud

• IVF/ ICSI behandeling

• Risico’s

• Cryopreservatie

• Fertiliteitspreservatie

• Donatie procedures

• Conclusies

Take home messages

• IVF = routine voor ons, maar complex, ingrijpend, risicovol en vaak met psychosociale impact voor paar,

(nazorg!)

• lange termijn (35 jaar) risico’s /effecten voor vrouw en kind zijn bekend en zijn beperkt, langere follow up nodig

• denk aan fertiliteit indien gonadotoxische behandeling : tijdig patient counselen en verwijzen

Rol huisarts/ 2e-3e lijn

• lotgenoten• voor behandeling:

– counselen voor/bij verwijzing (HA)(FREYA)

• tijdens behandeling:– voorlichten, begeleiden, behandelen – (2e-3e lijn – med.psych) (FREYA)

• na behandeling:– nazorg PCOS – POI – schildklierpathologie –psychosociale

impact indien niet zwanger na ART (HA)(FREYA)