Cocreatie in de opsporing

Dr. Albert Meijer Universiteit Utrecht

Cocreatie in de opsporing: Perspectief van de wetenschap

Albert MeijerUniversiteit Utrecht

Politieacademie11 september 2012

Even voorstellen…

Bestuurskundige met interesse in innovatie en technologie, werkzaam bij de Universiteit Utrecht

Onderzoek gedaan naar Politieonderzoeken.nl, Burgernet en sociale media bij de politie

Mijn inbreng in dit symposium: wetenschappelijke achtergronden van cocreatie neerzetten.

Leidende vragen

1. Wat is cocreatie?

2. Waarom is er nu veel aandacht voor cocreatie?

3. Waarom doet de politie aan cocreatie?

4. Waarom doen burgers aan cocreatie?

5. Wat levert cocreatie op?

6. Wat vraagt cocreatie van de politie?

7. Hoe kan de politie verder gaan met cocreatie?

Vraag 1. Wat is cocreatie?

We hebben het over Een geheel aan activiteiten waarbij stakeholders

(burgers, bedrijven, overheden) en politie samen betrokken zijn in de productie van veiligheid.

Kernpunten: Burgers (en andere stakeholders) zijn geen

passieve objecten maar actieve subjecten. Politie deelt de verantwoordelijkheid voor

veiligheid met anderen (responsibilisering).

Cocreatie en coproductie

Coproductie Cocreatie

Activiteiten van klanten Ideeen van klanten

VB: supermarkt VB: modellen van Lego

Overheid: participatie in uitvoering van beleid

Overheid: meedenken over ontwikkeling van beleid

Politie: gerichte informatie over de opsporing

Politie: originele ideeen over de opsporing

Maar: in de kern gaat het om hetzelfde

Verbreding van burgerparticipatie Niet alleen beleidsontwikkeling maar ook

beleidsuitvoering Niet alleen belangen maar ook ideeen

Dimensie (1): actoren bij cocreatie

Bedrijven Overheden Maatschappelijke organisaties Burgers

Dimensie (2): mate van cocreatie

Informeren

Raadplegen

Debatteren

Meebeslissen

Informeren

Raadplegen

Debatteren

Burgers Politie

Dimensie (3): niveau van cocreatie

Co-productie Co-management Co-governance

Bron: Pestoff (2012)

Dimensie (4): beleidsfasen

Cocreatie van de agenda Cocreatie van de besluitvorming Cocreatie van de uitvoering Cocreatie van de evaluatie

Vraag 2: Waarom is er nu zoveel aandacht voor cocreatie? Bestuurlijke ontwikkelingen

Overheidscentrisch New Public Management New Public Services Coproductie

Bron: Bovaird (2007)

Maatschappelijke ontwikkelingen Maatschappelijke structuur

Lokale gemeenschappen Georganiseerde verbanden Netwerken van individuen

Maatschappelijke verschuivingen Horizontalisering Toenemend kennisniveau …

Technologische ontwikkelingen

Nieuwe media Goedkoop Snel Eenvoudig Plaatsonafhankelijk …

Bovenal: Verlagen transactiekosten Maken nieuwe organisatievormen mogelijk

Vraag 3. Waarom doet de politie aan cocreatie?

Burgers hebben veel te bieden: Informatie Middelen Capaciteit Legitimiteit

Waarde kan zijn: Aanvullend (meer kwaliteit) Vervangend (meer efficiency)

Bronnen: Bovaird (2012), Meijer (2011)

Focus op externe organisatie

Elinor Ostrom zette het onderwerp op de agenda:

Voorheen: versterken interne effectiviteit Coproductie: versterken externe effectiviteit

Het belang van externe organisatie verschilt:

Noodzaak (bijv. Aangiften) Optie (bijv. Burgernet)

Vraag 4. Waarom doen burgers aan cocreatie?

Groepen van redenen: Individueel belang Groepsbelang Publiek belang

Vanuit verschillende houdingen: Positieve houding t.o.v. politie Kritische houding

Deelname is – vergeleken met andere vormen van participatie – groot en divers.

Ook minder nobele motieven

Fun kan een belangrijk factor zijn.

Vraag 5. Wat levert cocreatie op?

Baten op verschillende niveaus: Individu Groep Publiek

Directe en indirecte effecten Direct: effectiviteit en efficiency Indirect: legitimiteit en sociale cohesie

Perverse effecten: Wantrouwende samenleving

Vooral aanwijzingen voor beperkte, positieve effecten

Onderzoek is beperkt en gefragmenteerd Bijdrage aan effectiviteit

Burgernet Bijdrage aan legitimiteit

Burgernet Weinig aanwijzingen voor efficiency en

sociale cohesie Ook weinig aanwijzingen voor perverse

effecten

Vraag 6. Wat vraagt cocreatie van de politie?

Operationele wijzigingen: Informatieprocessen Werkroutines

Personele wijzigingen: Nieuw type van professionaliteit Organiseren van cocreatie als competentie

Culturele wijzigingen Interne uitdragen van waarde van cocreatie Extern uitdragen

Vraag 7. Hoe kan de politie verder gaan met cocreatie?

Versterken van burgerparticipatie past bij een ‘strong democracy’.

Perverse effecten zijn een risico maar geen reden om niets te doen.

Cocreatie is een uitdaging voor de politie: dit vergt een cultuurverandering.

Cocreatie als sociale innovatie Cocreatie vraagt om het herstructureren van

de relatie tussen politie en samenleving. Belangrijke elementen:

Geef innovators een kans. Beoordeel hen op hun expertise en niet op hun

positie. Ondersteun individuele netwerken. Een gedeeld perspectief op de relatie tussen

politie en samenleving is van belang.

Dank voor uw aandacht!