VERGILIUS AENEIS 6.77-101

15
De Sibylle in trance

Transcript of VERGILIUS AENEIS 6.77-101

Page 1: VERGILIUS AENEIS 6.77-101

8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101

http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 1/15

De Sibylle in trance

Page 2: VERGILIUS AENEIS 6.77-101

8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101

http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 2/15

77 At Phoebi nondum patiens immanis in antro

bacchatur vates, magnum si pectore possit

79 excussisse deum;

Maar nog niet in de ban van Phoebus, loopt als een wilde in de

enorme grot de priesteres, om te zien of zij uit haar borst kon

afschudden de grote god;

77

patiens ± congr met vates78 bacchatur = als een Bacchante tekeer gaan; een Bacchante waseen aanhangster van Bacchus. De Bacchanten dronken natuurlijk veelwijn. Van de Bacchanten werden gruwelijke verhalen verteld over watze deden, als ze in zo¶n trance waren. Ze zwierven door de bossen enverscheurden levend alles wat ze tegen kwamen: dier én mens.

vates = de Sibyllemagnum congr met deum (hyperbaton):

nadruk op magnum: de god is zo machtig

dat haar lichaam zich ertegen verzet.

79 excussisse ± metafoor van paard dat juk wil

afschudden en moet worden bedaard. Orpheus gedood door Bacchanten

Page 3: VERGILIUS AENEIS 6.77-101

8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101

http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 3/15

Koning Pentheus wordt door Bacchanten

(waaronder zijn moeder!) verscheurd.

Page 4: VERGILIUS AENEIS 6.77-101

8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101

http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 4/15

79 tanto magis ille fatigat

os rabidum, fera corda domans, fingitque premendo.

des te meer put hij haar uit, haar schuimende mond, haar wilde hart temmend, en hij temt haar door haar in te tomen.

79-80fatigat, domans, fingit premendo: metafoor van wild paard (= deSibylle) dat moet worden µingetoomd¶ door de ruiter (=de god) wordt

doorgezet

Wie wordt bedoeld met ille?

 Apollo

80 os rabidum, fera corda: Welke stijlfiguren zie je?asyndeton, chiasme

os rabidum znw ± bnw

fera corda bnw ± znw

premendo ± gerundium, abl.

Page 5: VERGILIUS AENEIS 6.77-101

8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101

http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 5/15

81 Ostia iamque domus patuere ingentia centum

sponte sua vatisque ferunt responsa per auras:

E indelijk gingen de 100 enorme openingen van het huisopen uit eigen beweging en brengen door de lucht de

antwoorden van de profetes:

81patuere = patuerunt (3

e

mv perf)82 vatis: welke naamval?

genitivus

Page 6: VERGILIUS AENEIS 6.77-101

8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101

http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 6/15

83 µO tandem magnis pelagi defuncte periclis

(sed terrae graviora manent), in regna Lavini

85 Dardanidae venient (mitte hanc de pectore curam),

O jij die eindelijk de grote gevaren van de zee doorstaanhebt (maar ergere wachten op het land), in het rijk van

Lavinium zullen de Trojanen komen (stuur deze zorg weg uit 

 je hart),

83 defuncte ± welke vorm en naamval? Wie wordt aangesproken?

vocativus van defunctus= PPP van defungi (deponens)

 Aeneas

84 in regna Lavini: hier hoort  Aeneas dus

voor het eerst zijn bestemming; tot nu toe

was die slechts in orakeltaal geuit.graviora ± compar/ onz mv: ernstiger dingen

85 venient: futurum!

hanc curam ± welke zorg wordt bedoeld?

De zorg van  Aeneas, dat de Trojanen nooit meer hun

bestemming zullen vinden (de reis duurt immers al heel lang)

De  Aeneis bestaat uit 2 delen. Hoe komt dat ook hier terug?

Page 7: VERGILIUS AENEIS 6.77-101

8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101

http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 7/15

Delen van de  Aeneis:

* boek 1-6: de omzwervingen van  Aeneas over zee

* boek 7-12: de strijd in Italie (dus op land) die  Aeneas

moest leveren met de Italiaanse volkeren om een nieuwe

stad te kunnen stichten.

Tweedeling hier: pelagi / terrae

In deze twee delen laat Vergilius zich inspireren door zijn grotevoorganger Homerus (translatio, imitatio, aemulatio!). Die had immers:

Ilias = strijd op land

Odyssee = reis over zee

Page 8: VERGILIUS AENEIS 6.77-101

8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101

http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 8/15

86 sed non et venisse volent. Bella, horrida bella,

et Thybrim multo spumantem sanguine cerno.

maar ze zullen ook willen dat ze niet waren aangekomen.Oorlogen, vreselijke oorlogen en de Tiber schuimend door 

veel bloed, zie ik.

86venisse ±

AcI bij volent; acc van

 AcI is weggelaten (µse¶)

volent ± futurum

bella, bella ± repetitio, extra nadruk

horrida ± uitwerking van 84 graviora

87 spumantem sanguine ± dus wat voorspelt de Sibylle?

dat er in de oorlog in Latium veel mensen zullen sterven (enhun bloed komt in de rivier de Tiber).

Page 9: VERGILIUS AENEIS 6.77-101

8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101

http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 9/15

88 Non Simois tibi nec Xanthus nec Dorica castra

defuerint; alius Latio iam partus  Achilles,

90 natus et ipse dea;

N iet zal voor jou een Simois, een Xanthus, een Grieks

legerkamp ontbreken; een andere/tweede Achilles (is) al 

geboren in Latium, eveneens zoon van een godin;

88Simois, Xanthus, Dorica castra: trikolondefuerint ± fut ex (alsof het al voltooid is in de toekomst)

89 alius  Achilles ± Achilles als symbool voor iemand die de Trojanen

veel strijd heeft opgeleverd.

partus ± vul aan µest¶ (ellips)

PPP van parere ± voortbrengen90 natus dea ± Achilles was zoon van de nimf Thetis;

de toekomstige tegenstander van  Aeneas,

Turnus, was ook zoon van een nimf, Venilia

Page 10: VERGILIUS AENEIS 6.77-101

8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101

http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 10/15

De strijd tussen  Aeneas en Turnus in Latium

Page 11: VERGILIUS AENEIS 6.77-101

8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101

http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 11/15

90 nec Teucris addita Iuno

usquam aberit, cum tu supplex in rebus egenis

92 quas gentes Italum aut quas non oraveris urbes!

en niet zal Juno, de Trojanen niet loslatend,ergens ontbreken, wanneer jij smekend in behoeftige

omstandigheden alle (welke niet) volken van de Italiërs of 

alle steden om hulp zult hebben gevraagd! 

90Iuno ± sinds Gouden

 Appel is zij de Trojanen niet goedgezind. Zij zit

 Aeneas de hele reis al dwars en zal dat dus blijven doen.

91 aberit ± welke vorm van welk ww?

fut van ab-esse

Page 12: VERGILIUS AENEIS 6.77-101

8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101

http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 12/15

93 Causa mali tanti coniunx iterum hospita Teucris

externique iterum thalami. [vers niet af!]

De oorzaak van zoveel narigheid is weer voor de Trojaneneen buitenlandse echtgenote en weer een buitenlands

huwelijk.

93 coniunx iterum: de gs. herhaalt zich dus. Wie was de eerste coniunx

hospita en wie is het nu?

Eerst Helena die door Paris naar Toje werd gehaald

En nu Lavinia, die al aan Turnus is toegezegd (maar met

 Aeneas gaat trouwen. Turnus niet blij natuurlijk).

94 Toen Vergilius stierf gaf hij  Augustus de opdracht de Aeneis te verbranden omdat deze niet af was.  Aan een

zin als deze kun je dat bv. zien. De hexameter is nog

niet volledig.

Page 13: VERGILIUS AENEIS 6.77-101

8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101

http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 13/15

95 Tu ne cede malis, sed contra audentior ito,

qua tua te Fortuna sinet. Via prima salutis

97 (quod minime reris) Graia pandetur ab urbe.¶

Jij, ga de ellende niet uit de weg, maar ga er daarentegen

moediger op af, waarheen jouw Lot je zal toestaan (te

gaan). De eerste weg naar redding zal zich openen

(geopend worden) vanuit een Griekse stad (wat je allerminst 

verwacht).

95audentior  ± comparativus

96-97 sinet, pandetur ± welke tijd?

futurum

97 re-ris ± 2e ev praes van deponens reri (reor)

quod minime reris ± waarom verwacht  Aeneas dat niet?

omdat de Grieken tot nu toe tegen de Trojanen waren(Trojaanse Oorlog!)

Graia urbe ± de stad Pallanteum, waar later Rome zal komen; de

Griekse koning daar, Euander, zal  Aeneas straks helpen.

(let op de naam: Eu-ander = eu\ ajnhvr/ajndrov~ = goede man)

Page 14: VERGILIUS AENEIS 6.77-101

8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101

http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 14/15

98 Talibus ex adyto dictis Cumaea Sibylla

horrendas canit ambages antroque remugit,

100 obscuris vera involvens:

Met dergelijke woorden zong/sprak de Sibylle van Cumaevanuit de tempel de huiveringwekkende raadselachtige

woorden en ze brulde terug uit de grot, terwijl ze de

waarheid in duisternis hulde:

88adytum = heiligste deel van een tempel (hier: van de grot)Cumaea = bnw; Vergilius gebruikt vaak een pssessief bnw , terwijl

 je een genitivus van een znw zou verwachten

99 remugit ± bijzondere woordkeus, want µmugire¶ is eigenlijk µloeien¶.

Geeft aan wat voor galm haar woorden hadden in de grot.

100 vera ± onz mv van bnw verus ware dingen = de waarheid

obscuris - onz mv van bnw obscurus

duistere dingen = duisternis

Page 15: VERGILIUS AENEIS 6.77-101

8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.77-101

http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-677-101 15/15

100 ea frena furenti

concutit et stimulos sub pectore vertit  Apollo.

tegen de razende slaat Apollo deze teugels en hij richt 

 prikkels onder haar borstkas.

100furenti ± inhoudelijk te vergelijken met (

78) bacchatur 

100-101 frena, stimulos ±metafoor van begin van tekst weer 

stimulus ± om een paard aan te sporen werd vaak een prikkelende

tak gebruikt; dus  Apollo houdt de Sibylle in zijn macht.