Smaakmakend kerst 2010

gezond eten | natuurlijk | biologisch | lekkere recepten nº 5 | kerst 2010

De tamme kastanjetrend

Kerst met of zonder vleesOntdek de kaasplank

Verhalen over koffi e,thee en soep

De tamme kastanjetrend

Het Decembergevoel

smaakmakend 5-2010.indd 1smaakmakend 5-2010.indd 1 01-11-10 17:3701-11-10 17:37

Streng toezicht voor een betrouwbaar bio-product

Biologisch

Betrouwbaar

Gecontroleerd

biologisch

in de horecaControle Skal

www.eko-keurmerk.nl

balanswww.stichtingdemeter.nl

Biologisch-dynamisch boeren werken met het ritme van de seizoenen.In de winter is er buiten rust. Een mooi moment om binnen de balans op te maken.

In rust terugkijken op het afgelopen seizoen en de weg uitstippelen voorhet nieuwe jaar. Met de zorg om het goede en karakteristieke te

behouden en ruimte te maken voor verfrissende vernieuwing.

Advert_Smaakmakend_Kerst_CS3.indd 3Advert_Smaakmakend_Kerst_CS3.indd 3 02-11-10 14:0102-11-10 14:01

Provamel. Love your future.

Provamel. Da’s bewust genieten.Provamel goochelt met de heerlijkste Yofu-variëteiten. Op basis van biologische soja, romig en licht verteerbaar … Yofu is heerlijk bij het ontbijt en lekker als tussendoortje of dessert. Dankzij het nieuwe recept smaken onze yofu’s nu nog fruitiger.

Wist je dat alle Provamel-producten sinds 2010

CO2-neutraal geproduceerd worden?

Wil je meer weten over onze duurzame aanpak: www.provamel.com

PROVAMEL. LOVE YOUR FUTURE

Heerlijk fruitig!

Nieuw!

Advert_Smaakmakend_Kerst_CS3.indd 2Advert_Smaakmakend_Kerst_CS3.indd 2 02-11-2010 09:08:3502-11-2010 09:08:35

www.detraay.com

NIEUW

Met de nieuwe etiketten van de Traay wordt

het ontbijt pas écht leuk

Specialist in bier-, wijnen likeurmaak produkten

500 m2 hobbyplezier

Speciale aanbieding voor de feestdagen

Markerkant 1111,1316 AE AlmereTel.: 036 5400 844, E-mail: [email protected]

met alles om zelf bier, wijn, yoghurt en vruchtensap te maken, plus alles om groenten en fruit in te maken!

COMPLETE

STARTSETCOMPLETE

STARTSET

biermakenbiermaken€ 80,55

vanvan€

€ 59,95voor

€ 59,9580,55

voor

CADEAUTIP! Maak een keuze uit:triple-, abdij-, grand cru- of

pils-concentraat

Kijk en bestel op www.brouwmarkt.nl

inclusief meetapparatuur

met alles om zelf bier, wijn, yoghurt en vruchtensap te maken, plus alles om groenten en fruit in te maken!

inclusief meetapparatuur

Kijk en bestel opwww.brouwmarkt.nl

Maak een keuze uit:triple-, abdij-, grand cru- of

pils-concentraat

www.plantina.nl

Advert_Smaakmakend_Kerst.indd 7 05-11-10 17:14

inhoud

kerst 2010

recepten in dit nummer

8Dadels met worteltapenade | Cocktail van bloedsinaasappel | Avocado met radicchio en dressing van peterseliewortel | Wortelbouillon met bosui en ketoembar | Biefstuk in saus van eekhoorntjesbrood en gedroogde tomaat | Polenta uit de oven | Spitskool met karwijzaad | Appels in een jasje met ijs en honingnootjes

30Soufflé van kastanje | Open tiramisu van kastanje | Kastanjemousse | Minikastanje-appeltaartjes | Hartige compote van kastanjes | Kastanje-aardappelpuree

38Spaghetti met savooienkool | Maaltijdsoep van savooienkool met witte bonen en paddenstoelen | Stamppot savooienkool | Lauwwarme salade van savooienkool met fenegriekkaas | Frittata van savooienkool | Savooienkool met rozijntjes en pancetta | Vis met wortel uit de oven | ‘Risotto’ met spruitjes en gebakken panir

8 FeestetenDit jaar een bijzonder eensgezind kerstmenu waarbij vleesliefhebbers en vegetariërs schouder aan schouder zitten. Het geheim: de paddenstoelenwissel

17 Bijzonder HollandsOude schapenkaas, roomzachte geitenkaas en de lekkerste schimmelkaas ter wereld. Met cranberrymosterd of vijgenbrood ongewoon lekker!

24 Mooie verhalenThe Golden Coffee Box, de KleinsteSoepFabriek en Piramide thee: de passievolle verhalen van de makers smaken naar meer

30 Kastanjes voor kerstMet een handvol kastanjes maak je algauw een zalig zoete soufflé of een hartige compote

en verder in dit nummer 34 Wijn38 Elke dag lekker44 Winkelwaar47 Een frisse kijk: Fred van de Crommert

17

24

Cov

erfo

togr

afi e

Sve

n B

enja

min

s |

Sty

ling

Ulr

ika

Gu

stav

sson

| K

oken

Ingm

ar N

ieze

n |

taf

elkl

eed

Sh

ird

ak

8


Mille mmmmmmmm! Mille’Choc

Heerlijke lichte wafeltjes, gevuld met chocolade crème en omhuld met pure chocolade. Hapt lekker luchtig weg.

Onweerstaanbaar lekker!nieuw!

Kenners weten al jaren dat Piramide Thee staat voor Biologisch genieten met een hoofdletter B.

Want al onze zorgvuldig geselecteerde ingrediënten zijn 100% natuurlijk en verbouwd met

respect voor mens en natuur. Dus gebruiken wij bijvoorbeeld echte vruchten, frisse pepermunt

en romantische rozenblaadjes voor een ultieme smaakbeleving. Zo lekker is biologisch!

Piramide heeft een uniek assortiment luxe losse thee om op speciale momenten te kunnen

genieten van de volle en intense smaak van losse biologische thee. Zo is er Magic Blue, maar

ook Fruit Boost, Sweet Safari, Lovely Lemon en Pure Love. Uitdagende namen voor bijzondere

(kruiden) theeën.

Voor meer informatie zie: www.piramidethee.nl

Intenslekker!

Advert_Smaakmakend_Kerst_CS3.indd 4Advert_Smaakmakend_Kerst_CS3.indd 4 02-11-10 14:0102-11-10 14:01

s m a a k m a k e n d 5 | kerst 2010 7

D e gebrande geur van gepofte kastan-

jes hoort voor mij onlosmakelijk bij

de donkere dagen voor kerst. De mannen

met vingerloze handschoenen die op de

hoeken van de straten in steden als Parijs

en Londen hun handen warmen boven de

kastanjes die ze aan het roosteren zijn.

De kastanje was typisch armoedevoedsel.

U leest het goed: was, want sinds een paar

jaar is de kastanje hét trendingrediënt voor

veel koks. En terecht: in de aardse smaak

van kastanje proef je de late herfst en de

vroege winter. Hoe kun je als kok dan ook

meer duidelijk maken dat je

volgens de seizoenen kookt,

dan met de kastanje. Die popu-

lariteit zie je terug in de prijs.

Voor een kilo verse kastanjes

betaal je toch algauw zes tot zeven euro.

Ik vind ze dat bedrag nog steeds waard,

ook omdat je er niet zo heel veel van nodig

hebt. Kijk maar op pagina 30 waar een

kleine selectie staat van mijn favoriete kas-

tanjerecepten.

Die belangstelling van koks voor onderge-

schikte producten vind ik een fenomeen

op zich en als ik er wat

langer over nadenk is

dat ook wel logisch.

Gasten willen in een

restaurant dat eten, wat ze thuis niet

bereiden. De redenen liggen voor de hand:

te ingewikkelde bereidingen, te lange

bereidingstijden en – steeds vaker – onbe-

kendheid met een ingrediënt. Tien jaar

geleden waren de aubergine en avocado

nog onbekend en dus favorieten van de

koks. Nu zijn het savooienkool en bieten,

omdat veel mensen niet meer weten hoe

je die producten verwerkt. Wat de belang-

stelling ongetwijfeld ook aanwakkert,

is de vraag van de gast naar duurzame

ingrediënten. Lokale en seizoensproducten

dus, zoals kool en biet. Een derde aanjager

van deze ontwikkeling komt van verder

weg. De Amerikaanse onderzoeksjourna-

list Michael Pollan schrijft in zijn boek Een

pleidooi voor echt eten voor: ‘Eat food, not

much, mainly plants’. Daarmee richt hij

de aandacht volledig op groenten, fruit en

granen. En dat is wereldwijd terug te zien

in trendsettende restaurants. Het gevolg:

voedsel dat ooit van de armen was, wordt

nu het eten van de rijken. En dat zie je

soms aan de prijzen, zoals bij kastanjes en

soms ook niet, zoals bij savooienkool. Wat

voor lekkers met die groente te bereiden

is, staat op pagina 38. Dit nummer opent

met een verrukkelijk kerstdiner, geschikt

voor vleeseters en vegetariërs. Geniet van

alle bijzondere smaken die zo typisch bij de

feestmaand horen!

Anneke Ammerlaan, hoofdredacteur

[column Anneke]

e

,

opu-

s.

es

o

l

restaurant dat ete

[c

Kastanjesvan de straat


8 s m a a k m a k e n d 5 | kerst 2010

Vleesliefhebbers en vegetariërs samen aan dezelfde dis. Met dit kerstmenu van 2010 wordt het voor iedereen een ontspannen avond, die begint met aparte dadels en feestelijk wordt afgesloten met appels in een warm krokant jasje met ijs.

2010

Menu Dadels met worteltapenade

Cocktail van bloedsinaasappel

Avocado met radicchio en dressing van peterseliewortel

Wortelbouillon met bosui en ketoembar

Biefstuk in saus van eekhoorntjesbrood en gedroogde tomaatPolenta uit de oven

Spitskool met karwijzaad

Appels in een jasje met ijs en honingnootjes

Wijnsuggesties: zie pagina34

Av

Wort

Biefst

Appels

kl

|Ft

fi|S

tli

lk

|Kk

|Tf

lkl

dh

dk



DADELS MET WORTELTAPENADE

75 g zachte verse geitenkaas | 2 eetlepels crème fraîche | ½ theelepel vijfkruidenpoeder | helft van geraspte wortel die gebruikt is voor de bouillon (zie recept)* | 2-3 eetlepels fijngehakte koriander | 8 grote dadels

Van tevorenRoer de geitenkaas met de crème fraîche tot een zacht mengsel. Roer de wortel, vijfkrui-denpoeder en naar smaak zout en cayennepeper erdoor. Laat in enkele uren op smaak komen. Halveer de dadels en verwijder de pit.

ServerenVul de dadels royaal met de wor-teltapenade en garneer eventu-eel met een blaadje koriander.Gebruik de tapenade die over is als broodbeleg.

COCKTAIL VAN BLOEDSINAASAPPEL

200 ml bloedsinaasappelsap (vers geperst) | 4 theelepels citroensap | 200 ml mousserende witte wijn (Prosecco, Clairette de Die) | 4 krullen, getrokken van citroenschil

Verdeel het bloedsinaasappel en citroensap over 4 cocktail-coupes en roer door. Schenk de mousserende wijn langzaam op het sap en garneer de glazen met een citroenkrul.

HAPJE VOORAF Cocktail van bloedsinaasappel

& dadels met worteltapenade

Rec

epte

n A

nn

eke

Am

mer

laan

| F

otog

rafi

e Sv

en B

enja

min

s |

Styl

ing

Ulr

ika

Gu

stav

sson

| K

oken

Ingm

ar N

ieze

n |

Taf

elkl

eed

Sh

ird

ak



HET VOORGERECHTAvocado met radicchio

en dressing van peterseliewortel

1 sjalot, fijngehakt | 1 eetlepel witte wijnazijn | 3 eetlepels (koolzaad)olie | geraspte schil van ½ citroen | 1 kleine peterseliewortel | 2 avocado’s| 50 g rode sla (radicchio) | 2 eetlepels grof gehakte peterselie | grof gemalen peper

Van tevorenMarineer de sjalot 5 minuten in de azijn. Klop de olie, de geraspte citroenschil en naar smaak zout en peper erdoor. Schil de peterseliewor-tel met de dunschiller en rasp hem boven de dressing op de grove rasp.

ServerenSchil de avocado’s, snijd ze in dunne plakken en spreid ze als een carpaccio uit over 4 borden. Schep de sla met de peterselie door de dressing en leg de sla over de avocado. Maal peper over het gerecht en de rand van het bord. Lekker met warme toast.



1 liter groentebouillon

(instant) | 300 g winterwortel,

fijngeraspt | 20 g gember

in dunne plakjes | 2 bos-

uitjes, in dunne reepjes |

½ theelepel ketoembar- of

korianderzaadjes, grof

gestampt

Van tevorenBreng de bouillon met de geraspte wortel en de gember langzaam aan de kook. Houd de bouillon 5 minuten tegen de kook aan. Schenk de bouil-lon door een heel fijne zeef in een schone pan en laat hem goed uitlekken. Druk er vooral niet op met een lepel, want dan wordt de bouillon troebel. Verwijder de stukjes gember uit de wortel en gebruik de wortel in een stamppot of voor het borrelhapje met dadels (zie recept).

ServerenBreng de bouillon met de reepjes bosui en de ketoembar aan de kook. Proef en breng op smaak met zout en peper. Ver-deel de bouillon over 4 borden.

HET TUSSENGERECHTWortelbouillon met bosui en ketoembar



HET HOOFDGERECHT



Biefstuk in saus van eekhoorntjesbrood en gedroogde tomaat

1 eetlepel olijfolie | 4 sjalotten, in partjes | 2 tenen knoflook, fijngehakt | 1 eetlepel verse oreganoblaadjes of 1 theelepel gedroogd | 1 kaneelstokje | 50 ml rode port | 200 ml groente- of vleesbouillon (instant) | 20 g gedroogd eekhoorntjesbrood, fijngehakt | 50 g gedroogde tomaten, fijngehakt | 25 g roomboter | 400 g biefstuk in grove stukken, op kamertemperatuur | 100 ml crème fraîche | 3 eetlepels grof gehakte peterselie

Van tevorenVerhit de olie en fruit de ui en knoflook zachtjes 5 minuten. Fruit de oregano en het kaneelstokje heel even mee. Voeg de port, de bouillon, de paddenstoelen en de gedroogde tomaten toe. Breng alles aan de kook en laat 20-25 minuten heel zachtjes koken. Neem de pan van het vuur en laat de smaken een paar uur intrekken.

Vlak voor serverenVerhit boter in een koekenpan. Bestrooi de stukken biefstuk met zout en peper en bak ze in de boter bruin vanbuiten. Schep ze uit de pan. Schenk de saus en de crème fraîche in de pan van het vlees en breng dit al roerend aan de kook. Leg de biefstuk erin en laat alles even warm worden. Proef en breng op smaak met zout en peper. Schep de biefstuk met de saus op de polenta en strooi de peterselie erover.

SPITSKOOL MET KARWIJZAAD

1 kleine slanke spitskool | 1-2 eetlepels olijfolie | 2½ theelepel karwijzaad

Snijd de kool in 8 smalle parten, snijd een stuk van de stronk weg en was de parten.Verwarm de olie in een pan en bak het kar-wijzaad 1 minuut. Wentel de parten kool door de olie, strooi er wat zout over en leg het deksel op de pan. Laat de groente in ca. 10 minuten zachtjes gaar worden. Keer de parten eventueel nog een keertje..

POLENTA UIT DE OVEN

750 ml water | 150 g polenta | 2 rode pepers, zonder zaadlijsten | 75 g geraspte oude kaas | 25 g boter in blokjes | 1 eetlepel gesmolten boter

Ruim van tevorenVerwarm de oven voor op 150 °C. Breng het water in een pan met ovenvaste handvatten aan de kook. Strooi al roerend de polenta langzaam in het water. Breng alles al roerend aan de kook. Leg het deksel op de pan, zet de pan in de oven en laat de polenta in 20 minuten gaar worden.Neem de pan uit de oven, roer de kaas, de blokjes boter en naar smaak zout en peper door de polenta. Schep de polenta op een platte ovenvaste schotel.

20 minuten voor serveren Verwarm de oven voor op 225 °C. Bestrijk de bovenkant van de polenta met de gesmolten boter. Zet de schaal met polenta op het rooster in de bovenste helft van de oven en laat de polenta warm worden.

ZONDER VLEES

Portobella in saus van eekhoorntjesbrood en gedroogde tomaat

Zo ga je te werk:Maak de saus van eekhoorntjesbrood en gedroogde paddenstoelen volgens het recept. Vervang voor de vegetarische versie de biefstuk door 3-4 portobella’s. Snijd de paddenstoelen in repen van ca. 1 cm dik. Bestrooi ze met zout en peper en bak ze in de boter onder af en toe omscheppen gaar. Schep ze uit de pan, laat de saus met de crème fraîche warm worden en schep ze erdoor.



klein klontje boter | 75 g walnoten, middelgrof gehakt | 1 eetlepel honing | 3 kleine (kinder)appels | 20 g rietsuiker | 100 g zelfrijzend bakmeel | 1 ei | 100 ml bier of bruisend bronwater | frituurolie | 4 flinke bollen roomijs

Van tevorenSmelt de boter in een pannetje en bak de walnoten hierin heel lichtbruin. Roer de honing erdoor en schep de stukjes walnoot op een stukje vetvrij papier. Bewaar tot gebruik.Verhit in een frituurpan de olie tot 175 °C. Schil de appels, verwijder het klokhuis en snijd de appels elk in 4 parten. Bestrooi ze met de rietsuiker.Klop met de handmixer een glad beslag van het meel, het ei, het bier en een mespunt zout.Doop de appelparten in het beslag en laat ze in het frituurvet glijden. Bak ze met maximaal 4 tegelijk in ca. 4 minuten goudbruin. Schep ze uit de pan en laat ze op keukenpa-pier uitlekken.Bak van de rest van de appels op dezelfde manier. Leg de reeds gebakken beignets op een met bakpapier beklede bakplaat.

ServerenVerwarm de oven voor op 175 °C en laat de beignets in de oven in ca. 10 minuten warm en weer kro-kant worden.Verdeel de beignets over 4 borden, schep er een bol ijs naast en strooi de honingnootjes erover.

HET TOETJEAppels in een jasje

met ijs en honingnootjes


Meer licht, lekker levenMijn vrouw en ik willen graag gezonde melk van

gezonde koeien leveren. Dus hoe natuurlijker ze

leven, des te beter. Daarom hebben we een inno-

vatieve serrestal: de koeien kunnen er lekker in

het stro liggen, met de kalfjes erbij. Het dak

laat veel licht door, dat stimuleert hun welzijn.

Het resultaat: antibiotica hebben we niet nodig.

En in al dat licht werken we zelf ook beter...

Harrie Janssen van de Hazelbroek Hoeve in Overloon (N-Br)

Samen met de natuur

Ontdek waar de melk voor uw product vandaan komt op www.zuiverzuivel.nl !

Kies uw product, voer de houdbaarheidsdatum en productiecode in, en u krijgt te

zien bij welke boer de melk in uw product onder andere vandaan komt.

Ontdek de herkomst


Ooit er wel eens bij stilgestaan, hoeveel ongelooflijk lekkere en bijzondere biologische kazen in Nederland worden gemaakt? Er zijn bijna buitenlands ogende kaasplankjes mee samen te stellen. Ontdek het zelf!

KaasplankjeAvontuurlijk

Goede kaas vraagt om goede melk.

Smakelijke kaas maken zonder kwa-

liteitsmelk is simpelweg ondenkbaar.

De smaak van biologische kaas kan

schommelen, omdat het een natuur-

product is. Er zijn meerdere factoren

van invloed. Het soort vee bijvoor-

beeld en of dat vee op stal staat of in

de wei. Het type weidegrond en de

grassoorten die de dieren eten, het

jaargetijde en ook de stalhygiëne en

conditie van de dieren bepalen de

melksmaak. En dan komt de kennis

en kunde van de kaasmaker om de

hoek kijken. Geen wonder dat veel

boerenkaasmakers werken met

eigen melk. Zo’n kaasmaker kent z’n

beesten, houdt controle over de kwa-

liteit van hun melk en weet dat je dat

allemaal terugproeft in de kazen.

smaakmakend 5-2010.indd 17 01-11-10 17:15


Teks

t N

icol

e W

illem

se |

Fot

ogra

fi e

Sven

Ben

jam

ins

| S

tylin

g lr

ika

Gu

stav

sson

| K

oken

Ingm

ar N

ieze

n

[Hooidammer - Schapenkaas 50+]Sinds 1975 staat Henri Willig aan

het roer van familieboerderij de

Jacobs Hoeve, waar een keur aan

kazen wordt gefabriceerd. Hij is

trots op zijn biologische Hooidam-

mer schapenkaas die hij sinds 2001

maakt. Grotendeels van eigen

biologische schapenmelk. Van

begin tot eind is de schapenhouder

betrokken bij de vervaardiging van

Hooidammer schapenkaas, en dat

betekent alle goeds voor de smaak-

garantie. De smaak van Hooidam-

mer schapenkaas is afhankelijk van

het stuk dat je kiest: jong, belegen

of oud. Jonge schapenkaas is mild

en romig van smaak. Rijpt de kaas

langer, dan wordt de smaak pitti-

ger. Hoe ouder, des te schaapachti-

ger zou je kunnen zeggen. Schaap-

achtig is het best te omschrijven

als verfijnd en scherp tegelijk. Scha-

penkaas doet het ook goed in sala-

des, is lekker met gegrilde vijgen en

bacon en combineert verrassend

met cranberry en peer.

[De Oorsprong - Terra Cotta kaas 50+] In een voormalige munitiebunker in Twente ligt een bijzondere

kaas: Terra Cotta kaas van De Oorsprong, gemaakt van biologische

melk van zuivere Jersey koeien. Van één kudde om precies te zijn. De

dieren grazen in de weilanden van Zeeuws Vlaanderen en de dag-

verse melk wordt ter plekke in de kaasmakerij van de boer verwerkt.

Aan de melk worden specifieke, door De Oorsprong ontwikkelde

melkzuurbacteriën toegevoegd, vergelijkbaar met bacteriën die in

ambachtelijke Alpenkaas wordt gebruikt. Dezelfde schimmelcultuur

hangt in de Twentse munitiebunker, waar de kaas na een dag naar-

toe wordt vervoerd . De zachte structuur heeft de kaas deels te dan-

ken aan de extreem hoge luchtvochtigheid in de bunkers, waardoor

de kaas dieper kan rijpen en een vollere smaak krijgt.

De smaak van kaas



[Blue de Wolvega]Deze halfharde en tegelijkertijd opvallend romige

blauwaderkaas is gemaakt van biologische gepas-

teuriseerde koemelk waaraan de roqueforti-bacterie

is toegevoegd. Dezelfde schimmel waar ook roque-

fort van wordt gemaakt, alleen is die laatste een

stuk scherper van smaak. Tijdens de productie wordt

de kaas van boven tot onder met naalden ingeprikt.

Dankzij de zuurstof die in de naaldholletjes komt,

kan de blauwschimmel in langgerekte strengen

door de kaas groeien. Bleu de Wolvega is een op

en top Nederlandse 60+ kaas, met een heel eigen

karakter. Niet voor niets staat dit staaltje Fries vak-

manschap bij een aantal gerenommeerde restau-

rants op de kaaskaart. Wat er bijzonder aan is? Dat

moet je eigenlijk gewoon proeven.

[Bastiaansen zachte geitenkaas] Geiten zijn eigenzinnig, kieskeurig en het gras, de struikjes,

bloesems, blaadjes en boombast zijn altijd groener aan de

andere kant van het hek. En deels daarom is geitenkaas zo

lekker en aromatisch van smaak. Want de smaak van de

kaas wordt bepaald door wat het dier eet. De roomwitte

kaas is bereid uit biologische geitenmelk en smeerbaar

zacht. Dat is te danken aan het hoge vochtgehalte. Tijdens

het productieproces blijft een vrij groot deel van de wei, die

normaal van de wrongel gescheiden wordt, in het kaasje.

De hoge melkkwaliteit levert een zuivere geitenkaas op,

licht en friszuur van smaak. Behalve de naturel variant is

deze kaas ook leverbaar met honing: de smaak is net zo fris

en het zoete van de honing biedt een mooi contrast met de

authentieke friszure geitenkaassmaak.

[L'Hirondelle geit 50+]L’Hirondelle is Frans voor zwaluw en de

naam van deze biologische halfharde

geitenkaas. Of beter: een halfzachte kaas,

want deze geitenkaas is zo romig dat

alleen wie écht wil, er met een kaasschaaf

plakjes van kan schaven. De korst bevat

geen plastic of coating en is daardoor

gewoon eetbaar. Tijdens het rijpen van de

kaas wordt de korst gewassen met biolo-

gische witte wijn uit de Elzas. De smaak

van de wijn trekt in de korst en geeft de

kaas haar onderscheidende smaak. En

er is nog een belangrijke smaakgever.

De kaas rijpt in een speciale, vochtige

opslagruimte waarin grotachtige omstan-

digheden zijn nagebootst en een natuur-

lijke roodschimmelbacterie aanwezig is.

Samen met de Elzasser wijn staat deze

roodbacterie garant voor de smaak die

verder verassend mild is.



HoninghazelnotenLekker bij zachte geitenkaas. Verwarm 2 eetlepels honing en meng er

75 g grof gehakte geroosterde hazelnoten door. Spreid ze uit op een

stukje vetvrij papier en laat ze afkoelen. Leg puntjes kaas op bordjes

en lepel de noten erover. Garneer met superdunne reepjes prei.

KweeperencompoteLekker bij schapen- en geitenkaas. Snijd 1 kweepeer in

kleine stukjes en kook deze zachtjes met 40 g suiker,

een mespunt fijngesneden rode peper en 1 eetlepel

citroensap in ca. 15 minuten gaar.

PortvijgenLekker bij Blue de Wolvega en Terra Cotta.

Breng in een klein pannetje 100 ml rode

port met ½ kaneelstokje aan de kook. Leg

er 4 gehalveerde verse vijgen in en laat

de vijgen in ca. 10 minuten in de port

gaar worden. Zorg ervoor dat de wijn niet

kookt! Laat de vijgen in de port afkoelen.

Serveer de vijgen met mooie puntjes kaas.

Crema di balsamicoLekker bij oude schapenkaas. Snijd mooie stukjes van

de kaas en leg ze op een klein bordje. Spuit wat crema di

balsamico over de kaas en leg er wat walnoten bij.



Dadel- of vijgenbroodLekker bij Terra Cotta kaas. Snijd mooie puntjes van

dadel- of vijgenbrood en serveer ze bij mooie puntjes

kaas. Garneer met een klein beetje sinaasappelschil.Feest-maker KAAS als dessert, dat hoeft niet altijd direct

een compleet plateau te betekenen. EÉN STUKJE kan net zo feestelijk zijn,

vooral als er nog iets bij die kaas op tafel komt:

zelfgemaakt of uit de winkel.

Peer en sechuanpeperLekker bij Blue de Wolvega. Schil een grote rijpe peper, snijd hem in plakjes en

bedruppel deze met citroensap om verkleuren te voorkomen. Verdeel de peer

over bordjes. Maal er wat sechuanpeper over en leg er een stukje kaas op.

CranberrymosterdLekker bij schapenkaas en Terra Cotta: Kook 100 g

cranberry’s met 2 eetlepels suiker en sap en rasp

van 1 sinaasappel zachtjes. Meng er 2 eetlepels

cranberrymosterd door en laat nog 2 minuten koken.

Laar de mosterd afkoelen en serveer bij puntjes kaas.

Garneer eventueel met een mooi takje peterselie.


bio · organic

Zoveel fruit dat er geen suiker meer bijpast!

Het fruitbeleg van TerraSana is een feest voor fi jnproevers. Vol van smaak en van de hoogste kwaliteit. Het geheim achter ons recept is puur natuur. Eerlijk en eenvoudig. We voegen geen suikers, agave of druivensap toe, maar zoeten ons fruitbeleg met 100% appeldiksap. Op die manier behouden we de uitgesproken frisse fruitsmaak en garanderen we een uniek product. Heerlijk voor op de boterham of een beschuitje, door de yoghurt of voor het maken van taarten en smoothies.

Ons fruitbeleg is verkrijgbaar in 6 verschillende fruitsoorten: aardbeien, abrikoos, rozenbottel, pruimen, bosvruchten en cranberry.

www.terrasana.com

Aardbei, abrikoos, rozenbottel, pot à 250 gram: 2,29 Pruimen, bosvruchten, cranberry, pot à 250 gram: 2,39

bio · organic

De notenpastalijn van TerraSana

De notenpasta’s van TerraSana zijn eerlijke, zelfgemaakte kwaliteitsproducten. Uniek, biologisch geteeld en heerlijk versgebrand.

Onze notenpasta’s worden met de grootste zorg bereid. We gebruiken geen zout, suiker of conserveringsmiddelen en garanderen dat onze producten vrij zijn van soja en palmolie. En natuurlijk zitten onze producten boordevol eiwitten en bevatten ze bouwstoffen zoals mineralen en vitaminen. De smaak wordt alleen bepaald door de noten die we gebruiken.

Zo voedzaam als de notenpasta’s van TerraSana zijn, zo lekker zijn ze ook! Op brood, maar ook door sauzen en dips.

www.terrasana.com

Advert_Smaakmakend_Kerst_CS3.indd 7 02-11-2010 09:09:08

oer Paco Salcedo is de trotse voorzitter van de coöperatie Almendrera del Sur in Andalusië, Spanje. Sinds 1995 koopt Horizon alle biologische amandelen van deze coöperatie.

Daardoor verbouwen nu al ruim 400 boeren amandelen op biologische wijze. Want wat goed is, groeit natuurlijk.

B

In HARMONIE met de natuur

De lekkerste aardbeienkwarkvan Nederland!

Ook verkrijgbaar in de smakenmagere, halfvolle en volle kwark.

De lekkerste aardbeienkwarkvan Nederland!

Ook verkrijgbaar in de smakenmagere, halfvolle en volle kwark.

jgjg

Goedsap is er in 4 heerlijke smaken:

- gemengd fruit 0.25l- appel-morabes 0.25l- sinaasappel 0.25l - appel 0.25l

Vanaf heden verkrijgbaar bij uw Natuurvoedingswinkel.

Goed voor u, goed voor de makers. GoedSap is een onweerstaanbaar lekker vers vruchtensap, gemaakt van biologisch geteelde appels uit Nederland en fairtrade tropisch fruit uit Afrika en Zuid-Amerika.

Goedsap is onderdeel van Odenwald Organic, home of true taste | www.odenwaldorganic.org

www.goedsap.nl

Goedsap wordt gemaakt door Theo en Zongo.

Theo Hoogeveen woont en werkt op boerderij De Nijensteen te Veessen in de Gelderse IJsselvallei. Hij teelt daar samen met zijn vrouw Henny de sappigste appels van de rassen Santana, Rajka en Topaz en perst er zijn aandeel van GoedSap. Zongo, woont en werkt in Burkina Faso en runt een Fairtrade gecertificeerd exportbedrijf. Zongo staat symbool voor alle boeren die Fairtrade en eko-gecertificeerd tropisch fruit leveren aan GoedSap. Kijk ook op www.goedsap.nl daar is een heel leuk filmpje te vinden over dit mooie project.

Advert_Smaakmakend_Kerst_CS3.indd 1 02-11-10 14:01


Teks

t D

orie

n D

ijkh

uis

| F

otog

rafi

e d

utc

hp

hot

ogra

ph

y.n

l



H E T V E R H A A L A C H T E R . . .

die met passie worden

gemaakt. Wie de bevlogen

makers opzoekt, krijgt de mooiste

verhalen te horen en begrijpt

waarom hun producten goed zijn

voor puur genot. �

die met passie worden

Koffie, thee en soep



H E T V E R H A A L A C H T E R . . .A C H T E R . . .

The Golden Coffee Box

brandt de meeste koffie zelf. ‘Ik volgde een opleiding van vijf jaar

om het roosteren onder de knie te krijgen. Dat is een vak apart,

want iedere boon heeft een andere behandeling nodig. Elke koffie-

bonensoort heeft zijn eigen karakter. Ik wil de optimale smaak die

in elke boon verborgen ligt blootleggen.’

De koffiesoorten van The Golden Coffee Box onderscheiden zich

door hun heldere en zuivere smaak. Barend: ‘Dat komt doordat de

bonen van hoge plantages komen. Hoe hoger, hoe langzamer de

plant groeit en hoe meer smaak hij kan ontwikkelen. Daarnaast

worden de bessen roodrijp geplukt en blijft er wat vruchtvlees om

de pit zitten. Daardoor proef je in onze koffie de fruittonen van de

koffiebes: abrikozen, zwarte bessen en kersen. Bovendien worden

de bonen extra streng gecontroleerd. Ze moeten allemaal van

dezelfde kwaliteit zijn om tijdens het roosteren dezelfde smaak-

ontwikkeling door te maken.’

MINDER CAFEÏNE

De grote hoogte van de plantages zorgt ook voor een laag cafeïne-

gehalte. Het agiterende effect waar koffie om bekend staat, gaat

niet op voor de Golden Coffee Box. Barend zelf drinkt 25 tot dertig

koppen per dag en is de rust zelve. ‘Van een goede kop koffie word

je stil vanbinnen’, zegt hij. ‘Als ik het heel druk heb en er spookt

van alles door mijn hoofd, dan hoef ik alleen maar koffie te ruiken

of ik word helemaal rustig. Het is een zintuiglijke ervaring. Ik vind

het fascinerend om dat effect ook bij anderen te zien. De schit-

tering in hun ogen als ze na de eerste slok de sprankelende helder-

heid van de koffiesmaak ervaren… Onbeschrijfelijk. Mensen echt

gelukkig maken met onze koffie, dat is mijn missie.’ �

‘Van een goede kop koffie word je stil vanbinnen’

Als kind mocht Barend Boot al koffie proeven. Zijn vader

werkte bij Koffiebranderij Neuteboom. Barend herinnert

zich de geuren nog die hij opsnoof als hij met zijn vader naar

zijn werk mocht en als klein jongetje aan de brander stond. Toch

wilde hij niet in zijn vaders voetsporen treden, want die werkte

veel te hard. Het werd een studie welzijnswerk en een baan als

opbouwwerker omdat hij het fijn vond om mensen te helpen.

Maar het bloed kroop waar het niet gaan kon. De fascinatie voor

koffie en de passie voor smaak zat dieper dan hij dacht. In 1993

nam hij samen met zijn broer de zaak van zijn vader over.

VAN BLEND NAAR SINGLE ESTATE

‘Toen mijn vader in de jaren zestig bij Neuteboom werkte, waren

melanges standaard’, vertelt Barend Boot. ‘Maar steeds vaker

vond mijn vader het zonde om verschillende soorten single

estate arabicabonen te mengen tot een blend, omdat hij ze

ongemengd vaak lekkerder vond. Bovendien wist je met single

estates precies van welke koffieboer de bonen kwamen. Zo

ontstond zijn droom: topkwaliteit single estate bonen importe-

ren van de beste kwaliteit. Om ervoor te zorgen dat mensen er

thuis optimaal van konden genieten, ontwikkelde hij een klein

brandertje voor thuisgebruik. Het ziet eruit als een goudkleurige

doos: vandaar de naam ‘Golden Coffee Box’.

Thuis optimaal genieten van single estates met een transparante

herkomst, dat is nog steeds het uitgangspunt van het bedrijf,

al wordt de brander niet meer verkocht. Barend importeert en

een goede kop kofeen goede kop kof


s m a a k m a k e n d 5 | kerst 2010 27 s m a a k m a k e n d 5 | kerst 2010 27

H E T V E R H A A L A C H T E R . . .

‘Thee gaat vaak gepaard met mooie rituelen

en gezelligheid’

hee gaat vaak geppaaaaaaard

A C H T E R . . .

Piramide

Bij Piramide in Veenendaal ruikt het naar kamille, anijs,

lavendel en gember. Josée Roosendaal ruikt het niet meer.

De geuren zijn een deel van haar geworden. Logisch, want

die kruiden – en nog honderden andere – zijn al dertig jaar

de hoofdrolspelers in haar leven. Ze is er bijna dagelijks mee

in de weer. Combineren, mengen, mixen, proeven, bijsturen,

opnieuw proeven – net zolang totdat de smaak helemaal

voldoet aan wat ze voor ogen had: de ultieme smaak voor de

ultieme thee.

‘Het begon allemaal op een zolderetage in Amsterdam’, vertelt

ze. ‘Het waren de idealistische jaren zeventig. Mijn toenmalige

echtgenoot Bart Koolhoven en ik waren altijd al geïnteresseerd

in kruiden, planten en de werking ervan. En in biologisch. In die

tijd kon je bij kruideniers wel kruiden kopen, maar niet biolo-

gisch en al helemaal niet voorverpakt. Bart werkte in het onder-

wijs en was toe aan iets nieuws. Ik was radiologisch laborante

en kon ook wel een nieuwe uitdaging gebruiken. De import en

verkoop van biologische voorverpakte thee en keukenkruiden

zagen we als een gat in de markt. Maar we wilden het anders

aanpakken. Er was toen al een hoop bekend over misstanden

op plantages in derdewereldlanden. Wij wilden thee, kruiden

en specerijen importeren die met respect voor mens en milieu

waren geproduceerd. Biologisch en eerlijk dus, zodat de wereld

er een heel klein beetje beter van zou worden. We wilden een

eerlijke prijs betalen en in de herkomstlanden investeren in

onderwijs en gezondheidszorg. Dat doen we nog steeds.’

Pyramid, de lp van Alan Parsons Project die veel voor ze bete-

kende, ligt aan de basis van de naam van het merk. Dat Egypte

een rijke theetraditie heeft en piramides van oudsher een

rol spelen in het vitaliseren van kruiden, wisten ze toen nog

niet. Achteraf bleek het dus een perfect gekozen naam. In de

beginperiode speurden ze de wereld af naar mooie biologi-

sche ingrediënten. Thuis wogen ze die af op een ouderwets

weegschaaltje aan de keukentafel en verpakten ze. De thee- en

kruidenmixen lieten ze proeven aan vrienden en familie. Op

basis van hun mening stelden ze de verhoudingen bij. Wat

dat betreft is er weinig veranderd. Op die manier komen de

verschillende smaken nog steeds tot stand. Alleen is die zolder-

etage jaren geleden al vervangen door een nieuwbouwpand

met kantoor, opslag- en productieruimte in Veenendaal.

Bart Koolhoven verkocht het bedrijf drie jaar geleden aan Spize

Holding B.V. Josée bleef. Als productontwikkelaar. Na dertig

jaar geniet ze nog steeds van haar werk. ‘Thee is iets fascine-

rends’, zegt ze. ‘Het wordt in alle culturen gedronken en het

gaat vaak gepaard met mooie rituelen en gezelligheid. Dat vind

ik mooi aan thee. Ik leer nog steeds nieuwe dingen over kruiden

en planten. Over de werking ervan bijvoorbeeld. Dat de natuur

ons dat alles biedt, dat lavendel rustgevend werkt, kamille ver-

zachtend en munt opwekkend, dat vind ik inspirerend. Boven-

dien zijn met al die prachtige kruiden zoveel verschillende

smaken te creëren dat het vak eindeloos is. Ik ben nog lang niet

klaar.’ �



H E T V E R H A A L A C H T E R . . .A C H T E R . . .

Kleinste Soep

Fabriek

Het was in een klein restaurantje in Italië, boven een bord

dampende farro funghi, Toscaanse paddenstoelensoep

met spelt, dat zijn gemoed plotseling vol schoot. Om niets in

het bijzonder. ‘Dat kan soep met je doen’, zegt Michel Jansen.

‘Het kan iets bij je losmaken waarvan je niet wist dat het er

zat. Iets dat je plotseling ontroert. Misschien komt het door-

dat ergens diep vanbinnen refereert aan de oerbron van ons

wezen. Soep is immers het eerste wat wij bereidden toen we

hadden geleerd om vuur te maken. Het is de meest primitieve

manier van voedselbereiding. Ik ben iedere keer weer onder

de indruk van het effect dat soep op mensen heeft. Als mijn

vriendin moe uit haar werk komt aan het eind van de week en

ik schenk een kop soep voor haar in, zie ik hoe ze helemaal tot

zichzelf komt. Soep geneest, soep troost en soep geeft kracht.’

De plek waar hij het liefst is, beslaat nog geen twintig vier-

kante meter. ‘De fabriek’ heet die plek, een afgesloten ruimte

zonder ramen op de boerderij waar hij in 2005 begon met zijn

KleinsteSoepFabriek. In de fabriek staat altijd wel wat op het

vuur. Hij kan intens genieten van een pan vol pruttelende bot-

ten, beenderen en groenten die langzaam hun smaak afgeven

en verworden tot een mooie bouillon. Inmiddels bestaat zijn

assortiment uit 27 verschillende smaken soep. Van kippen-

bouillon tot Palestijnse olijfoliesoep en van snert tot Italiaanse

ribollita. Allemaal biologisch. Dat zit bij hem heel diep. Bio is

respect. Voor de natuur, voor de dieren, voor de producten en

voor de producent. De mensen met wie hij samenwerkt zijn

allemaal net zo bevlogen over hun product als hijzelf. En die

passie proef je volgens hem terug in zijn soep. Hij moet niets

hebben van mooie marketingpraatjes. Bij hem zit de marke-

ting in de pot, zegt hij. De smaak vertelt het verhaal.

Ideeën voor nieuwe smaken doet hij op door met alle mensen

te praten die er op zijn pad komen en door te reizen, zich in

andere culturen te verdiepen. ‘Dat vind ik ook mooi aan soep:

dat het van alle culturen is en in alle lagen van de bevolking

wordt gegeten. Het verbroedert. En iedere cultuur heeft zijn

eigen soeprituelen.’

Maar Michel Jansen raakt ook geïnspireerd door kunst en

muziek. ‘Radiohead doet het goed’, zegt hij. ‘Daar kan ik uren

achter elkaar naar luisteren. Die band inspireert me omdat ze

nooit hetzelfde trucje doen. Iedere cd is anders. Ze vernieuwen

zichzelf voortdurend. Dat zie ik ook als mijn persoonlijke mis-

sie: blijven zoeken naar nieuwe smaken, naar wat er nog meer

mogelijk is, naar wie ik nog meer ben. Niet alleen hun men-

taliteit, ook hun muziek inspireert me. Telkens als ik Reckoner

hoor, een nummer van hun laatste album, word ik overspoeld

door emotie. Ik voel dan een enorme vrijheid en ruimte om

mezelf te vernieuwen en om nieuwe smaken te creëren. Ik kan

dan niet wachten om naar de fabriek te gaan en om met al

die mooie ingrediënten aan de slag te gaan, ze op het vuur te

zetten, de geuren te ruiken en te proeven of het is wat ik ervan

verwacht had. Net zolang totdat de smaak volledig in balans

is. Ik denk dat dat inspiratie heet.’ �



‘Soep geneest, soep troost en soep geeft kracht’


30 s m a a k m a k e n d 5 | kerst 2010 Rec

epte

n A

nn

eke

Am

mer

laan

| F

otog

rafi

e Sv

en B

enja

min

s |

Sty

ling

Ulr

ika

Gu

stav

sson

| K

oken

Ingm

ar N

ieze

n |

taf

elkl

eed

Sh

ird

ak

De geur van op straat gepofte

kastanjes verhoogt de sfeer in de

donkere dagen voor kerst. Of kastanjes

zo gepoft echt lekker zijn? Ach, dat doet

er misschien niet eens zo toe. Kastanjes

vormen wel een eerlijke basis voor

verrukkelijke gerechten. En ziet u er

tegenop ze zelf schoon te maken, dan zijn

er kastanjes voorgekookt of gepureerd in

een potje, gezoet of ongezoet.

Kastanjes schoonmaken

Kruis kastanjes met een scherp mesje op

de bolle kant in. Kook ze ca. 10 minuten in

ruim water. Giet ze af en laat ze afkoelen

tot ze handelbaar zijn. Verwijder schil

en vliesjes met behulp van een puntig

mesje. Lukt dit niet helemaal, kook ze dan

nogmaals 1 à 2 minuten in ruim water

en verwijder de nog aanwezige velle-

tjes. Kook kastanjes vervolgens in ca. 15

minuten gaar in ruim water of bereid ze

volgens recept.

Warm & WINTERS


SOUFFLÉ VAN KASTANJE4 stuks

150 g gepelde gekookte kastanjes (eventueel uit pot) |

150 ml slagroom | 2 eidooiers | 30 g rietsuiker | mespunt

gemalen vanille | ½ theelepel gemalen kaneel | 3 eiwitten |

poedersuiker | 4 kleine souffévormen, ingevet met boter en

met suiker bestrooid

Verwarm de oven voor op 200 °C. Pureer de kastanjes met de

slagroom met de staafmixer of in de keukenmachine. Voeg de

eidooiers, suiker, vanille en kaneel toe en klop alles goed door

elkaar.

Klop in een aparte kom de eiwitten stijf. Spatel eerst een deel

door de kastanjepuree en spatel de puree vervolgens door

de eiwitten. Vul de vormpjes tot bijna aan de rand. Strijk de

bovenkant glad.

Zet vormpjes op het rooster bijna onderin de oven. Bak de

soufflés in 20 minuten gaar en lichtbruin. Zet de vormpjes elk

op een bordje en bestrooi de soufflés met poedersuiker. Lekker

met lobbig geklopte crème fraîche.

p|

gj

|y

g|

g|

ZOETE KASTANJES

MINIKASTANJE-APPELTAARTJES24 stuks

6 plakjes bladerdeeg (diepvries) | 125 g appel, geschild

| 175 g gepelde gekookte kastanjes | 75 g zachte

geitenkaas, verkruimeld | 1 eetlepel verse tijmblaadjes |

ca. 100 ml slagroom | mini-muffinvorm met 24 holletjes,

ingevet

Verwarm de oven voor op 200 °C. Snijd de plakjes

bladerdeeg in vieren en bekleed hiermee de holletjes van

een mini-muffinvorm.

Snijd de appel in heel kleine stukjes. Verkruimel de

kastanjes. Meng de appel met de kastanjes en de tijm en

meng de verkruimelde geitenkaas erdoor. Breng pittig op

smaak met gemalen (rode) peper. Verdeel dit mengel over

de deegbakjes en schep in elk bakje een klein theelepeltje

slagroom.

Zet de vorm op een rooster iets onder het midden van de

oven en bak de taartjes in ca. 15 minuten gaar en goudbruin.

Laat ze 5-10 minuten afkoelen. Neem ze uit de vorm en

serveer ze lauwwarm.

HARTIGE KASTANJES


OPEN TIRAMISU VAN KASTANJE nagerecht, 4 personen

175 g mascarpone | 50 ml zoete witte wijn (port, marsala)

| 150 g gezoete kastanjepuree (pot 325 g) | 12 lange

vingers | 75 ml sterk gezette espressokoffie | 50 g bittere

chocolade (cacaogehalte 70%)

Klop in een kom met de handmixer de mascarpone met de

kastanjepuree en de wijn in ca. 3 minuten luchtig. Bewaar

tot gebruik in de koelkast.

Leg op 4 borden elk 3 lange vingers. Druppel de koffie over

de lange vingers.

Schep de kastanjemascarpone op de lange vingers. Schaaf

met de kaasschaaf grote krullen chocolade boven de

tiramisu. Serveer direct.

HARTIGE COMPOTE VAN KASTANJEShoofdgerecht, 4 personen

300 g gepelde kastanjes | 6 middelgrote sjalotten, gepeld |

100 g gepelde walnoten | 100 g gedroogde abrikozen,

gehalveerd | 3 kruidnagels | 1 kaneelstokje | 3 plakjes verse

gember | rasp en sap van 1 sinaasappel | 150 ml witte wijn

Verwarm de olie in een hapjespan, halveer de sjalotten en fruit

ze zachtjes 2 minuten. Bak de walnoten even mee. Voeg de

kastanjes, de abrikozen, de specerijen, de rode peper, het sap

en de rasp van de sinaasappel en de wijn toe en breng alles

aan de kook. Kook alles heel zachtjes 10-15 minuten tot het

vocht bijna geheel is verdampt. Schud de pan af en toe

Neem de pan van het vuur. Proef en voeg eventueel wat zout

en suiker toe. Schep alles in een ovenvaste schaal en laat de

smaken enige tijd intrekken.

Verwarm voor serveren de oven voor op 150 °C. Dek de schaal

af en laat de compote in de oven in 15-20 minuten warm

worden. Lekker bij wild, maar ook bij stamppot boerenkool of

de stamppot savooienkool op pagina 38.Kastanjemousse

Klop voor 4 personen 200 ml slagroom

lobbig (= yoghurtdikte). Spatel er ca. 6

eetlepels gezoete kastanjepuree (pot

325 g) door. Verdeel over 4 mooie glazen

en laat in de koelkast goed koud worden.

Lekker met dunne pure chocolaatjes.


ZOETE KASTANJES



Kastanje-aardappelpureeWeeg 700 g kruimige, gekookte aardappels af en

knijp ze boven een pan door een aardappelpers

of wrijf ze door een zeef. Voeg hieraan 300 g

kastanjepuree (pot) en 150 ml slagroom toe. Ver-

warm alles al roerend op een laag vuur en breng

pittig op smaak met zout en (rode) peper.

HARTIGE KASTANJES



Teks

t D

orie

n D

ijkh

uis

| F

otog

rafi

e Sv

en B

enja

min

s

Heerlijk bij het dGevulde dadels, biefstuk met

eekhoorntjesbrood, of meloen;

welke wijnen passen erbij?

We vroegen twee wijnexperts

om de glazen te vullen bij ons

kerstdiner. Algauw stonden er

goddelijk lekkere flessen op tafel.

Janetta Wanders, vinoloog bij Natudis“Mijn passie voor wijn is eigenlijk een fascinatie voor alles wat met wijn te maken heeft. Als ik een wijn proef uit een bepaald gebied, wil ik er meteen heen. Om te ruiken hoe het er ruikt en om te praten met de mensen die er wonen. Wijn is cultuur, historie, trots, natuur en authenticiteit. Wijn raakt me op al die manieren.”

Janetta Wanders: Heaven on Earth, Zuid-Afrika: “Deze fairtrade dessertwijn is honing-zoet. De fruittonen van ananas en meloen passen fantastisch bij de appels” Janetta Wanders:

Ycaro chardonnay, Chili: “De volle romige smaak gaat fantastisch samen met de vettige smaak van avocado”

Janetta Wanders: Chateau le Gorre, Bordeaux Supérieur, Frankrijk: “Dit stevige gerecht vraagt om een klassieke wijn met aardse tonen. Combineert perfect met de saus”

Karel Meesters:Jaillance Clairette de Die, Frankrijk: “Deze mousserende wijn is licht en opwekkend. De perfecte afsluiting van een kerstdiner”



Karel Meesters van Enoconsult, adviseur wijnassortiment De Nieuwe Band“Op de middelbare school was ik al gefascineerd door wijn. Vooral door de biologische processen waarmee wijn tot stand komt. Dat je met zo weinig ingrediënten zoiets moois kunt maken, vond ik ongelofelijk. Mijn studie biologie droeg bij aan het begrijpen en doorgronden van de processen. Ik kan de wijn nu ‘technisch’ analyseren. Maar wijnen raken me ook op emotioneel niveau. Sommige wijnen ontroeren me of maken me gelukkig.”

diner

Karel Meesters:Pinoso Vergel Seleccion Barricas, Spanje: “Biefstuk vraagt om krachtige wijn en eekhoorntjesbrood om aardse tonen”

Karel Meesters:Bernard Pinot Blanc, Frankrijk: “De zuivere en volle smaak van de wijn maakt de kaas nog romiger”

Karel Meesters:Pinoso Vermado Monasterell rosé, Spanje: “Deze rosé dringt zich niet op de voorgrond. Hij laat de smaken van het gerecht in hun waarde”

Janetta Wanders: Eymann Riesling Pfalz, Duitsland: “Niet te vol, maar voldoende fruit om te combineren met de Oosterse touch van de gevulde dadels”


Ik vind het belangrijk om biologisch te eten, ook buiten de deur!

Overhandig het actiekaartje aan een restaurant, bijvoorbeeld bij het afrekenen. Zo laat u het restaurant weten belang te hechten aan betrouwbaar biologisch eten. Hier kunt u alleen zeker van zijn als u het EKO-keurmerk Horeca ziet.

Op www.skal.nl kunt u gratis meer van deze actiekaartjes bestellen!

Kijk op www.skal.nl als u kans wilt maken op de unieke prijs:

een dag ‘Mee op Bio-inspectie’

Controle Skal

VAN EIGEN BODEMTom Saat is BD-boer met hart en ziel. Op de Stadsboerderij

Almere, een gemengd biologisch-dynamisch bedrijf, streeft de

van oorsprong bodemkundige er steeds weer naar ‘zijn’ aarde zo krachtig mogelijk te maken.

Bijvoorbeeld door het toepassen van vruchtwisseling, zodat hij optimaal gebruik maakt van

de innerlijke bodemkracht. Omdat het ene gewas veel van de bodem neemt, terwijl het andere

juist veel teruggeeft. Met zijn koeien (voor de zo belangrijke eigen mest) en de landbouwgrond

waarop hij zo’n 12 gewassen teelt, is hij als het ware de dirigent van de organische processen

op zijn bedrijf.

OOGSTFEESTIedere najaar viert Tom Saat het oogstfeest op zijn boerderij. Een moment van dankbaar-

heid omdat alle zaden en plantjes weer zijn uitgegroeid tot een enorme hoeveelheid vitaal

voedsel. Zoals de doperwten en sperziebonen die hij voor LunaeTerra teelt. LunaeTerra heeft

12 soorten groenten en vruchten achter glas. Met pure levenskracht van Hollandse bodem!

Proef Lunae Terra, het lekkerste tussen hemel en aarde!

BD-boer Tom SaatStadsboerderij Almere

www.luna-e-terra.nl


Sinds 1 juli 2010 kunt u naast het EKO-keurmerk óók het (verplichte)

EU bio-logo tegen komen op verpakte biologische producten. De

aanwezigheid van dit frisgroene blaadje garandeert de gecontroleerde

kwaliteit van biologisch.

Op den duur zal het nieuwe EU bio-logo de keurmerken van de

27 lidstaten overbodig maken die dezelfde kwaliteit garanderen. Dit is

overzichtelijker voor de consument en praktisch voor het handelsverkeer.

Het zal nog wel even duren voordat het EU bio-logo op alle verpakkingen staat, maar het is al steeds vaker op de schappen te zien. In Nederland controleert de organisatie Skal of

producten echt biologisch zijn.

Meer informatie: www.biologica.nl en www.skal.nl

Kent u het frisgroene

blaadje al?

DE ENIGE WAFELTJES MET EEN OEROUDE GESCHIEDENIS.De meningen zijn er wat over verdeeld of het nu 9000 of 6000

v.Chr. was, maar dat maakt niet veel uit : boekweit, kamut en

spelt worden al lang -heel lang- gegeten. En ook vandaag

nog kan jij je tanden zetten in zo’n stukje geschiedenis. Deze

granen zijn één voor één afkomstig van de Vruchtbare Sikkel.

Je weet wel, die erg vruchtbare grond tussen de Tigris en de

Eufraat. Deze wafeltjes zijn dan ook een bron van eiwitten en

vezels. Met de reeks wafeltjes 100% “ancient grains” wil

Lima je laten proeven van deze voedzame oergranen. Je kan

de wafeltjes beleggen zoals een boterham of ervan smullen

zoals een gezond tussendoortje.

www.limafood.com De natuur. Niet meer, niet minder.

Advert_Smaakmakend_Kerst.indd 10Advert_Smaakmakend_Kerst.indd 10 05-11-10 15:4105-11-10 15:41


Savooienkool schoonmakenSnijd de kool met een groot mes van boven naar beneden in vier parten. Snijd de harde kern schuin uit de parten. Snijd de parten in reepjes van de gewenste grootte. Was de kool in ruim water en laat de groente uitlekken of sla hem droog in de slacentrifuge.

Spaghetti met savooienkoolKook 600 g savooienkool (middelgrof gesneden) 3-4 minuten in ruim kokend water met zout. Laat de groente goed uitlekken. Fruit 6 tenen knoflook (in plakjes) en 6 sjalotten (in partjes) en 1 rode peper (fijngehakt) in 4 eetlepels olijfolie. Schep de uitgelekte kool erdoor en zout naar smaak en laat alles goed warm worden. Schep de kool daarna door 300 g gekookte spaghetti. Verdeel over 4 borden en geeft er geraspte oude kaas bij.

Frittata van savooienkool Fruit in een ovenvaste koekenpan 1 ui (fijngehakt) met ½ theelepel karwijzaad in 2 eetlepels olijfolie. Roer er 500 g savooienkool (dunne repen) door. Voeg 4 eetlepels water, wat zout en peper toe en stoof de groenten afgedekt 10 minuten. Klop 6 eieren met 75 ml room los en schenk over de groenten. Zet de pan in een op 200 °C voorverwarmde oven en laat alles in ca. 20 minuten gaar worden. Lekker met zuurdesembrood.

Maaltijdsoep van savooienkool met witte bonen en paddenstoelenBak 250 g kastanjechampignons in 4 eetlepels olijfolie gaar en bruin. Schep ze op een bord. Fruit 1 kleine ui (fi jngehakt) en 2 tenen knofl ook (fi jngehakt) in de olie in de pan. Bak 400 g savooienkool (fi jngesneden) 2 minuten mee. Voeg 1 liter bouillon van eekhoorntjesbrood (instant) toe en kook alles 7 minuten. Voeg 1 blik uitgelekte witte bonen (400 ml) toe en kook nog 3 minuten. Breng op smaak met peper. Schep de soep in 4 borden. Schep de paddenstoelen erop en garneer met een toef crème fraîche.

Stamppot savooienkoolFruit 1 ui (fi jngesnipperd) in 2 eetlepels olijfolie en schep er 600 g savooienkool (in dunne reepjes) door. Leg er 1 kg kruimige aardappels (geschild) op en voeg 300 ml water toe. Kook alles afgedekt in ca. 25 minuten gaar. Stamp alles met een stamper fi jn. Proef en voeg naar smaak zout en gemalen rode peper toe. Lekker met (vegetarische) gehaktballetjes.

Lauwwarme salade van savooienkool met fenegriekkaasMarineer 2 sjalotten (in dunne ringetjes) 5 minuten in 2 eetlepels witte balsamicoazijn. Klop er 4 eetlepels olijfolie en naar smaak zout en peper door. Kook 500 g savooienkool (in repen van 1 cm breed) met 50 g gedroogde tomaat (in reepjes) 5 minuten in ruim kokend water met zout. Laat ze in een zeef goed uitlekken en schep door de dressing. Strooi er 100 g fenegriekkaas (in blokjes) over. Lekker met licht roggebrood.

Savooienkool met rozijntjes en pancettaKook 600 g savooienkool (in repen van 2 cm breed) met 75 g rozijnen 3-4 minuten in ruim kokend water met zout. Laat de groente in een zeef goed uitlekken. Bak 100 g pancetta (plakjes) in een hapjespan zachtjes uit. Bak 2 tenen knoflook (fijngehakt) 1 minuut mee. Schep de uitgelekte kool erdoor en laat enkele minuten stoven. Proef en breng op smaak met zout en peper. Lekker bij varkensvlees of als basis voor een stamppot. �

Rec

epte

n A

nn

eke

Am

mer

laan

| F

otog

rafi

e Sv

en B

enja

min

s |

Sty

ling

Ulr

ika

Gu

stav

sson

| K

oken

Ingm

ar N

ieze

n

SavooienkoolDe savooienkool is met zijn gele hart en gekrulde bladeren een van de mooiste groentesoorten om te zien. Savooienkool is wat ze noemen een sluitkool: de bladeren vallen over elkaar heen en vormen zo een gesloten krop. Jarenlang zat deze kool in het verdomhoekje, hij was te ouderwets. Gelukkig is met de aandacht voor vergeten groenten ook de savooienkool weer herontdekt.



Elke dag lekker!


Mar

atho

n C

reat

ive

+32

3 6

53 3

3 77Wat

je niet eten kandoe je

niet op je

huid

Feest voor je huidWellness voor je IK

♥♥♥

♥♥

♥

♥♥♥

♥

♥

♥

♥

♥

♥

♥♥

♥♥♥

♥

♥

♥

♥

♥

♥

♥♥♥

♥

♥

♥

♥♥

Dag-, lichaams- en massageoliën van Amanprana brengen de elasticiteit, zachtheid en vochtigheid van je huid weer in balans. Amanprana doet meer... Omdat het voldoende wetenschappelijk bewezen is dat we via de huid stoffen opnemen, zegt Amanprana: ‘Wat je niet eten kan, doe je niet op je huid’. Binnen 12 uur wordt Amanprana via de huid opgenomen in elke cel van je lichaam. Zo ondersteunt en versterkt ze je geest, stemmingen, gevoelens en

heeft ze een weldoend effect op je vitalieit. Kies volgens humeur en je gevoel uit verschillende oliën waaronder Jasminum, Nerolina, Pazzionata en Rosas. Verwent baby’s en peuters met Babaluna en Babynero. Verkrijgbaar in de natuurwinkel. Info: 0032 3 653 25 41 www.noble-house.tk

GRAT ISGESCHENK-VERPAKKINGtot einde voorraad



Elke dag lekker!

hoofdgerecht, 4 personen

400 g winterwortel, in plakjes

van ½ cm | 2 rode uien, in partjes

| 1 eetlepel tijmblaadjes of 1

theelepel gedroogd | 3 eetlepels

olijfolie | 4 moten heilbot of heek

(MSC-keurmerk)

Verwarm de oven voor op 175 °C.

Meng in een braadpan of hapjespan

met ovenvaste handvatten* de wor-

tel met de ui, de tijm, wat zout en de

olie. Schenk 3 eetlepels water in de

pan, leg het deksel erop, zet de pan

in de oven en laat de wortel in ca. 35

minuten bijna gaar worden.

Neem de pan uit de oven. Bestrooi

de moten vis met zout en peper en

schep ze door de groente in de pan.

Zet de pan zonder deksel terug in de

oven. Laat de vis in nog 15-20 minu-

ten gaar worden. Lekker met aardap-

pelpuree en een salade. �

* Gebruik bij het ontbreken van de

juiste pan een braadslede die wordt

afgedekt met aluminiumfolie

Vis met wortel uit de oven


✩✩✩

Gezond en lekker. Schenk jouw feestgerechten ‘sere-ne levenskracht‘ met deze fair trade extra vierge kokos-olie van Amanprana. Licht verteerbaar, om te bakken, frituren, wokken en... ook voor fondue. Verrassend hoe zacht je gerechten smaken. Je recepten worden buiten-gewoon lekker en gezonder. Kokosolie is rijk aan MCT‘s. MCT‘s zijn licht verteerbaar, geven je veel vitaliteit en zorgen voor minder vetopname. Je krijgt 10% minder caloriën binnen, je hongeraanvallen verminderen en je calorieverbranding neemt toe.

Fair Trade feest. Amanprana is in de Filippijnen een sa-menwerking aangegaan met Peter Paul en Ecocert. Deze fondsen worden gebruikt voor educatie en gezondheids-zorg, voor milieuzorg en een kokoszaadprogramma, een betere infrastructuur voor boeren, arbeiders, en toeleve-ranciers en een incentive programma voor de arbeiders. Er is ook een onderwijsprogramma voor kinderen en kennissen van de arbeiders. Amanprana ondersteunt ook een lokaal ziekenhuis dat zowel voor de werknemers als voor de gemeenschap toegankelijk is.

Recepten van Amanprana. Op onze website vind je vele feestrecepten met mooie foto‘s. Onze topchefs maak-ten lekkere, creatieve, verrassende, snelle of uitgebreide recepten. En... altijd gezond. Verkrijgbaar in je natuur-

winkel. Productinfo: Tel. 0032 3 653 25 41www.noble-house.tkFAIR TRADE

Bio kokosolie van ‘eerlijke handel’ voor een duurzame, ethische en sociale wereld

1600 ml € 29,95

325 ml € 8,95

AMANPRANA

SERENE LEVENSKRACHT

Fair TradeExtra Vierge Kokosolie

van Amanprana:mooie feesten voor iedereen

Gula Java Cacao van Amanprana:

Gezonde prestatiedrank met kokosbloesem suikerDe nieuwe gezonde sportdrankMichael Phelps, 8-voudig Olympisch zwemkampioen, dronk chocalademelk tijdens de Olympische Spelen. Geen steroïden of supplementen. Nieuw onderzoek

bevestigt dat je met magere cho-coladedrank sneller herstelt van zware fysieke inspanningen en deze ook langer volhoudt dan met sportdrank. Gula Java Cacao beantwoordt perfect aan die nieuwe sportdrank-definitie: ver-

schillende suikers, eiwitten en electrolyten (minera-len). M.a.w. bestaande sportdranken zijn achterhaald. De nieuwe prestatiedrank heet Gula Java Cacao. De nieuwe gezonde familiedrankGula Java Cacao is lekker zowel met melk, water of graandrank. Warm, lauw of koud. Voor jong en oud. Boordevol gezonde energie. Als goede start bij het ontbijt, als energierijk tussendoortje, bij recreatie, sport, spelen, studeren, uitgaan en andere ogenblikken waarop je lichamelijk en geestelijk moet presteren. Bij burnout of winter bleus. Gula Java Cacao is je batterij-en gezond opladen en genieten. Waarom is Gula Java Cacao de nieuwe gezonde familie- en prestatiedrank? Dankzij de kokosbloesem suiker heeft Gula Java Cacao van nature een lage glycemische index (GI 30), een hoge antioxidatieve waarde (ORAC 2.200), veel mine-ralen en electrolyten. De kokosbloesem suiker is Fair World en helpt 2000 Javaanse gezinnen aan een extra inkomen. De Cacao en vanille zijn Fair Trade. Ver-

krijgbaar in je natuurwinkel. Pro-ductinfo: Tel. 0032 3 653 25 41

www.noble-house.tk

FairTradeFairWorld

AMANPRANA

SERENE LEVENSKRACHT

Advert_Smaakmakend_Kerst_CS3.indd 4 02-11-2010 09:08:46


Elke dag lekker!

hoofdgerecht, 4 personen

1 ui, fijngehakt | 3 eetlepels olie

| 2-3 eetlepels milde Indiase

currypasta | 250 g basmatirijst*|

600 g middelgrote spruitjes.

gehalveerd | 1 blok panir, in

blokjes | 75 g geroosterde

cashewnoten | 2 eetlepels grof

gehakte verse koriander

Fruit in een hapjespan de ui

zachtjes 3 minuten in de helft

van de olie. Fruit de currypasta 1

minuut mee. Roer de rijst en de

spruitjes erdoor en voeg 600 ml

water toe. Breng alles aan de kook

en kook de rijst met de spruitjes,

afgedekt, in ca. 12 minuten zacht-

jes gaar.

Bestrooi de blokjes panir met zout

en peper. Verhit de resterende 1½

eetlepel olie in een koekenpan en

bak hierin de blokjes panir met

cashewnoten rondom lichtbruin.

Verdeel de risotto over 4 borden

en schep de panir met de cashew-

noten erop. Strooi de koriander

erover.

* Liever bruine basmatirijst? Roer

dan eerst alleen de rijst door de

currypasta en laat de rijst 20

minuten zachtjes voorgaren.

Voeg dan pas de spruitjes toe en

laat het gerecht in ca. 12 minuten

verder gaar worden. �

Risottomet spruitjes en gebakken panir



1 SuperboontjessoepHij is frisgroen van kleur en een bron van plantaardige eiwitten en voedingsvezels: Edamamé, de duurzame soja-boon uit Azië. Net voordat ze rijp zijn, worden de bonen geoogst en bewerkt, om die mooie groene kleur, maar ook de smaak en voedingsstoffen zoveel mogelijk te behouden. Ze hebben weinig nodig om te groeien en de bodem wordt niet uitgeput. Wie regelma-tig Edamamé eet, kiest voor gezond. Eet ze koud, in de sla of met een beetje zout als snack, of warm, in de wok of in de soep. Lima heeft de beste boontjes geselecteerd, u vindt ze in de schappen als Edamamé Beans Nature. Of probeer de soep: Edamamé Nature, Edamamé 3 green (3 groene groenten) of Edamamé Miso algues (zeewieren). Adviesprijs € 3,63 | liter

2 DroomijsWeer of geen weer, roomijs choco-hazelnoot van de Ice Cream Factory lust je elke dag wel. Bij deze ijsmaker staan smaak en liefde voor het vak al sinds 1936 hoog in het vaandel. Bovendien: bij de Ice Cream Factory houden ze zelf ook van ijs. Natuur-lijk, want, vinden ze zelf, om lekker ijs te kunnen maken moet je vooral van ijs houden. Roomijs choco-hazelnoot is van biologisch-dynamische kwaliteit en wordt gedraaid van verse room van het Over-ijsselse natuurgebied de Weer-ribben. Bijzonder: het ijs is gezoet met natuurlijk rijst- en tarwestroop. Dat belooft een memorabel kerstdessert. Adviesprijs € 6,49 | 1 liter

3 Van een Vietnamese bergPiramide pakt uit, of beter gezegd: pakt in. Biologische thee met fruit, in zakjes voor één kop thee. Handig, zo kan ieder z’n eigen smaak kiezen. Want kiezen kun je uit zes nieuwe smaken: granaatappel-framboos: lichtzuur en zoet van smaak, citroen-honing: verfrissend en verzachtend, bosbes: van de sappigste besjes, sinaasappel-munt: fris-fruitig, perzik-vlier: zoet en zacht en last but not least: het trio rode grapefruit-gember-vanille. De groene thee komt uit het Vietnamese bergdorp Suoi Bu en is niet alleen biologisch geteeld maar ook fairtrade, met de hand geplukt. En het fruit dat de boventoon voert, dat is echt. Adviesprijs € 2,49 | 20 thee-zakjes

4 Snacknieuws!Hartig nieuws van De Rit: behalve koek en koekjes bakt De Rit vanaf nu ook kaassnacks van échte Goudse kaas. Daar-naast is het assortiment uitge-breid met maar liefst veertien varianten snacknoten, waar-onder de knapperig gebrande macadamia notenmix en geroosterde amandelen met zeezout. Absoluut het probe-ren waard, succes is verzekerd. Ook nieuw zijn de onder een romig melkchocolade laagje verstopte pinda’s en dito rozijnen. In handige kuipjes die zo op tafel kunnen en leeg zijn voor je het weet. De Rit is onweerstaanbaar lekker.Adviesprijs v.a. € 1,79

Winkelwaar Tekst | Nicole Willemse

4

1

3

2



5

5 Lekker bladerenVan eigen erf – koken met de oogst van de biologische boer gaat over biologisch eten van dichtbij. Het is een kookboek over de oogst van de volle grond, zoals verse doperwten, dauwverse sla en rijp geplukt rood fruit. Over diervriendelijk vlees en hoe je daarmee eerlijk en lekker kunt koken. Elk sei-zoen biedt weer nieuwe vari-atie die alleen wordt geoogst wanneer de tijd rijp is. In dit kookboek slaan de biologi-sche boer, tuinder én kok de handen ineen om de lezer te laten genieten van echt eten. Inclusief adressen van vier-honderd biologische boeren in Nederland, bij wie je verse ingrediënten uit eigen regio kunt kopen.

6 Fruitige wijnenDe rode Vergel van Bodega de Pinoso werd door Nicolaas Klei prompt betiteld als ‘omfiets-wijn’ en hij was niet de enige die enthousiast reageerde. Aangemoedigd door het suc-ces ontwikkelde de bodega nog twee biologische soorten Vergel, te weten Vergel rosado en Vergel barrica. De eerste is een aantrekkelijke rosé, die de frisheid heeft van witte wijn, met een extra vleugje kers en framboos. De Selec-ción barrica is een gedurfde combinatie van syrah-, mer-lot- en monastrelldruiven. Het levert een complexe, gerijpte wijn op waarin moderne en traditionele Franse en Spaanse wijnmaaktechnieken zijn gecombineerd. Het resultaat in de fles is een intens fruitig aroma. Wijnen die roepen om een lekker kerstdiner of een ander vrolijk etentje.Adviesprijs € 6,45 (rosé) en € 13,95 | 750 ml

7 Sappige besjesBiologische gedroogde cran-berry’s van Horizon zijn sappig en hebben een frisse smaak. Ze worden geoogst in Canada en daar volgens een speciaal procedé verwerkt: de bessen blijven heel. Eerst worden ze licht geperst, vervolgens gezoet met appelsapconcen-traat en daarna gedroogd en verpakt. Wist u dat een cran-berrystruik meer dan honderd jaar kan worden? Cranberry’s gedijen op zure grond. De Indi-anen ontdekten de besjes al, behalve als voedsel gebruikten ze ze ook als medicijn. In de moderne keuken combineren cranberry’s zowel met zoet als hartig en eten we ze de hele dag door. Lekker in de muesli of in desserts, cakes en zoete sauzen. Maar probeer ze ook in hartige sauzen, wokschotels en salades. En natuurlijk een prima gezonde snack voor tus-sendoor.Adviesprijs € 2,49 | 100 g

8 Lijfgoed De nieuwe ondergoedcol-lectie van Barnard Bodywear is gemaakt van 100% biolo-gische katoen en is daarmee zuiver tot in elke vezel. Kies je voor bodywear van natuur-lijke katoenteelt, dan kies je niet alleen voor het welzijn van de natuur maar ook voor jezelf. Bio-katoen is zachter en voelt natuurlijker aan dan gangbaar katoen; ideaal voor iedereen die zich graag in een comfortabele pasvorm hijst. En een extra aanrader voor mensen met een gevoelige huid: kleding die is gemaakt van gangbaar katoen kan sporen bevatten van achterge-bleven bestrijdingsmiddelen, die huidirritaties en allergie kunnen veroorzaken. Nieuws-gierig naar de collectie? Kijk op www.barnhardbodywear.nlAdviesprijs € 12,95 (dameshemd) en € 14,95 (herensinglet)

7

8

5

Mail & win

Wie wil er nou niet zo’n boek

winnen? Kijk snel op www.

smaakmakend.nl en maak kans

op een van de acht exemplaren..

Adviesprijs € 24,50 |

ISBN 9789081528511

6


www.biogids.nlvoor een volledig overzicht

van alle biologische

winkels,boerenmarkten,

web winkels, restaurants

en nog veel meer

a d v e r t e n t i e s

de beste bio-adresjes

De Roek Vakantiebungalows in de

bossen bij Otterlo, 1500m van Nat.

Park Hoge Veluwe. Met biologische

winkel, speeltuin, kinderboerderij.

www.deroek.nl

www.bijenwaskaars.nl

Dè KAARSENWINKEL online op het

gebied van bijenwas- en natuur-

vriendelijke kaarsen met een breed

assortiment aan toebehoren:

LAAT UZELF VERRASSEN!!

[email protected]

OBILOT NATUURTEXTIEL in Zut-

phen. Mode, basics, bio-babyuitzet,

Demeterwol, hennep, biokatoen,

zijde, kinderwagens, bed en zo.

Groenmarkt 1, www.obilot.nl

WWW.SINCERO.NL fair biofashion.

Hardebollenstraat 1 in Utrecht.

Dames-, heren- en kindermode.

www.biologischgeschenkpakket.nl

De specialist in biologische

en duurzame geschenken en

kerstpakketten. Tel. 035-683 33 56.

Op zoek naar worksh./ therap. die

de zelfontwikkeling bevorderen?

www.eigentijdsnetwerk.nl

Kookworkshops Haarlem

www.VitaalKoken.com De keuken

als schatkamer!

www.debiologischebabykamer.nl

Biologische producten voor uw

baby en de babykamer.

Wilt u hier ook adverteren?

Dat kan al vanaf 52,50 (excl. btw).

Meer info: Biologica, Renáta

Horenová, tel. 030-232 04 90 en

[email protected] of kijk op:

www.biologica.nl/smaakmakend

SMAAKMAKEND

Smaakmakend is een uitgave van Biologica. Het blad verschijnt zes keer per jaar en wordt u aan geboden door uw natuur voe dingsspecialist. In Smaak makend vindt u recepten met biologische producten en verhalen over de herkomst van ons voedsel. Vragen of opmerkingen? Mail of schrijf Biologica.

UitgeverBiologica | Postbus 12048 | 3501 AA Utrecht | tel 030 2339970 | fax 030 2304423 | [email protected]

RedactieAnneke Ammerlaan (hoofd-redacteur) | Hans Moltzer | Jinne Das | Nicole Willemse

VormgevingMarc van Meurs

FotografieSven Benjamins | KatoTan |dutchphotography.nl

Aan dit nummer werkten meeBianca Daniels | Dorien Dijkhuis | Ulrika Gustavsson | Ingmar Niezen

LithografieGrafimedia Amsterdam

DrukwerkbegeleidingKobalt

DrukRoto Smeets

AcquisitieRenáta Horenová | Katrien Hornikx Advertenties kunnen zonder op gaaf van redenen worden geweigerd.

Abonnement op Smaakmakend? Dat kan voor € 22,50 per jaar (6 nummers). Bel: 030 233 99 77 of ga naar www.smaakmakend.nl

ISSN: 1385-9625© Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of gere-produceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever en foto graaf. Deze uitgave is met zorg gemaakt. Voor eventuele onjuist-heden is Biologica niet aansprake-lijk. Smaakmakend wordt gedrukt op chloorvrij en gerecycled papier.

Biologica heeft het keurmerk van het CBF voor verantwoorde wer-ving en besteding van fondsen.

colofon

46 s m a a k m a k e n d 4 | herfst 2010

De natuur. Niet meer, niet minder.

Het evenwicht vinden tussen gezond en lekker. Dat is wat wij sinds 1957 doen. Daardoor zijn wij al 15 jaar dé expert op het vlak van haverdranken en hebben wij dan ook het ruimste gamma smaken : natuur, calcium, choco en vanille. Het labo Lima Expert waakt over de kwaliteit van deze 100 % biologische en 100 % plantaardige dranken zonder lactose. Hun milde en van nature zoete smaak zijn een plezier om te drinken. Zowel warm als koud. Kortom, onze haverdranken zijn – excusez le mot – beestig lekker. Op je gezondheid !

ER ZIJN ZELFS KLANTEN DIE DURVEN BEWEREN DAT ONZE HAVERDRANKEN BEESTIG LEKKER ZIJN.

rrrrr. N. N. N. N. N. Nietietietietietiet me me me me me meer,er,er,er,er,er nini ni nininiet et et etet et minminminminminminderderderderderder...De DeDeDe eDeD natnatnatnatnatnatuuruuruuuuruuruu

www.limafood.com



Stad versus platteland. “Ik ben geboren in Rot-

terdam en later naar Amsterdam vertrokken.

Maar van dat stadsmens is niet veel meer over.

Als hulp op een boerderij in Frankrijk ontdekte

ik dat ik bezig wilde zijn met primaire levens-

behoeften, met voedsel. Op de Warmonderhof

volgde ik de opleiding voor biologisch-dynami-

sche land-en tuinbouw. Als ex-stadsmens zie

ik, hoe het leven in de stad en op het platteland

waar ik werk steeds verder uit elkaar groeit,

ondanks al die goedbedoelde boerenmarkten.

Ik vind dat een onvruchtbare ontwikkeling.”

Traditionele methoden. “Wereldwijd komen er

steeds meer genetisch gemodifi ceerde zaden

op de markt. En steeds meer patenten. Bejo

Zaden hoort bij de grotere groentezaadbedrij-

ven in de wereld, maar we telen geen genetisch

gemodifi ceerde zaden. Bij groentezaden speelt

dit ook veel minder. We telen regulier en biolo-

gisch zaad. Al onze rassen zijn het resultaat van

traditionele plantveredelingsmethoden.”

Standaardpakketje. “Van de honderd verschil-

lende peenrassen in ons assortiment telen we

negentien rassen biologisch. Die diversiteit

heeft te maken met klimaat-, bodem- en

smaakverschillen. Ons zaad verkopen we

wereldwijd, maar in de Nederlandse super-

markten vind je van die diversiteit aan groen-

ten weinig terug. Hoogstens een standaardpak-

ketje van twee soorten penen.”

Penen van Oranje. “De oerpeen was paars. In

de zeventiende eeuw ontwikkelden Hollandse

telers een oranje peen, die paste mooi bij ons

land. Willem van Oranje was toen allang ver-

moord door Balthasar Gerards. En toch eten

Nederlanders sindsdien alleen penen van

Oranje, die allemaal hetzelfde smaken. Tuin-

bonen komen in de meeste supermarkten al

helemaal niet meer voor. Af en toe, als je goed

zoekt, misschien.”

Nee, dan New York. “In de Verenigde Staten

ligt dat anders. De Amerikanen hebben de

naam het begrip organic wat ruimer te inter-

preteren dan Nederlanders. Als je bijvoorbeeld

in New York een Whole Foods Market binnen-

stapt, loop je te watertanden van de enorme

variëteit aan groenten. Waarom zie je dat niet

bij ons, in een land dat wereldberoemd is om de

kwaliteit van zijn zaden en groenten?”

Groenlof! “Je hoort steeds vaker praten over

het belang van smaakdiversiteit, laten we

daar dan ook werk van maken. Wij telen niet

alleen biologisch zaad voor oranje, maar ook

voor gele, witte en kleine ronde worteltjes. Of

wat dacht je van biologisch zaad voor groenlof,

koolrabi, wortelpeterselie, rode, gele, witte

uien, stengeluien of winterbloemkool? Blijf

naar al die heerlijke, verrassende groenten vra-

gen. Hoe meer we dat doen, hoe meer er in de

winkel zal komen.” �

een frisse kijk

Fred van de Crommert

Teks

t H

ans

Mol

tzer

| F

otog

rafi

e K

ato

Tan

Fred van de Crommert is medewerker biologische zaken bij Bejo Zaden, een echt familiebedrijf in Warmenhuizen.

“De oerpeen was paars, maar Hollandse telers bedachten een oranje peen die mooi bij ons land paste.

Sindsdien eten we helaas alleen penen van Oranje”

Kijk voor meer info op: www.bejo.nl


Biologisch smaakt ’t lekkerst in

Abonnee worden?Voor € 22,50 valt Smaakmakend

een jaar lang(6x) op je deurmat.

Als welkomstcadeau ontvang je

het Goed & Groenvoordeelboekje. Dit

staat vol met aantrekkelijke

aanbiedingen en leuke bio weetjes.

Snel naar: www.smaakmakend.nl

of bel (030) 233 99 77

AAAAAllll llllkk ttll dddd tt jjtt

ssss

aaaaTien redenen om over te gaan op biologischGoed & groen

Meer dan € 1000.- waardecheques

Smaakmakend kerst 2010

Documents

Transcript of Smaakmakend kerst 2010