Programmabegroting 2015 def

154
PROGRAMMA- BEGROTING 2015 MEERJAREN- PERSPECTIEF 2016-2018

Transcript of Programmabegroting 2015 def

Page 1: Programmabegroting 2015 def

PROGRAMMA -

BEGROTING 2015

MEERJAREN- PERSPECTIEF 2016-2018

Page 2: Programmabegroting 2015 def
Page 3: Programmabegroting 2015 def

Inhoudsopgave

Aanbiedingsbrief ........................................................................................................ 1

Beleidssamenvatting .................................................................................................. 3

Financiën .................................................................................................................. 9

1 Bereikbaarheid en openbare ruimte.......................................................................... 17

2 Bestuur en dienstverlening ...................................................................................... 25

3 Cultuur en ontspanning .......................................................................................... 31

4 Economische ontwikkeling ...................................................................................... 39

5 Integrale veiligheid ................................................................................................ 45

6 Sociaal domein ...................................................................................................... 51

7 Onderwijs ............................................................................................................. 61

8 Ruimtelijke ontwikkeling en wonen .......................................................................... 65

9 Algemene dekkingsmiddelen ................................................................................... 73

Paragraaf Lokale heffingen ........................................................................................ 79

Paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing ..................................................... 83

Paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen ....................................................................... 89

Paragraaf Financiering ............................................................................................. 101

Paragraaf Bedrijfsvoering ........................................................................................ 107

Paragraaf Verbonden Partijen ................................................................................... 111

Paragraaf Grondbeleid ............................................................................................. 117

Financiële toelichting............................................................................................... 121

Totaaloverzicht lasten en baten per deelprogramma .............................................................. 123

Financiële uitgangspunten .................................................................................................. 125

Overzicht en toelichting incidentele baten en lasten............................................................... 127

Bijlagen ................................................................................................................. 131

Bijlage 1 Reserves en voorzieningen .................................................................................... 132

Bijlage 2 Algemene uitkering .............................................................................................. 137

Bijlage 3 Subsidies ............................................................................................................ 139

Bijlage 4 Bezuinigingen kadernota in Begroting 2015............................................................ 141

Page 4: Programmabegroting 2015 def
Page 5: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 1

Aanbiedingsbrief

Datum: 10 oktober 2014

Aan de leden van de gemeenteraad van Haaksbergen,

Twaalf dagen na het monstertruckdrama bieden wij uw raad deze begroting aan. Haaksbergen heeft

een groot verdriet te verwerken en toont zich daarbij veerkrachtig en saamhorig. De gemeenschaap

staat om elkaar heen. De aandacht van het college is gericht op de nazorg van slachtoffers en

nabestaanden. De behoefte aan nazorg en andere gevolgen zijn op voorhand niet in te schatten. De

resultaten van verschillende onderzoeken wacht het college af, zodat op basis van feiten conclusies

kunnen worden getrokken.

Monstertruckdrama

We staan al voor een moeilijke opgave om onze financiën op orde te krijgen. Bij de keuzes die we

moeten maken worden de komende jaren moeten we in ieder geval ook rekening houden met de

prioriteiten die worden ingegeven door het Monstertruckdrama. Daarbij kijken we niet alleen klinisch

naar de processen rond de vergunningverlening, openbare orde en veiligheid en evenementen, want

de nasleep van het drama heeft ons in korte tijd al veel meer geleerd. Onze gemeenschap heeft een

groot verdriet te verwerken gekregen en zich daarbij veerkrachtig en saamhorig getoond. De

gemeenschap staat om elkaar heen, het Twentse Noaberschap, dat ook wij voorstaan, staat hierbij

centraal. We richten onze aandacht nu op de nazorg van de slachtoffers en nabestaanden. Resultaten

van verschillende onafhankelijke onderzoeken wachten we af. Op basis van de feiten kunnen we pas

conclusies trekken over hoe dit drama heeft kunnen gebeuren, wie daarvoor verantwoordelijk is, wat

we daarvan kunnen leren en hoe we dit in de toekomst kunnen voorkomen.

Daarnaast heeft het monstertruckdrama ons nog iets geleerd. Want naast een kritische blik op onze

rol als vergunningverlener en handhaver hebben we nadrukkelijk ook een rol op het sociale gebied.

Het drama heeft ons in de nazorg bij gezinnen gebracht die we anders minder scherp of niet in beeld

hadden. Nu is het een kans om deze gezinnen verder te helpen.

Het belang van samenwerking is bij het monstertruckdrama weer eens nadrukkelijk gebleken: zonder

ondersteuning en hulp van de Veiligheidsregio, de verschillende hulporganisaties en andere overheden

had dit drama nog veel erger kunnen aflopen. En ook in de nasleep is het prettig dat we een beroep

kunnen doen op de ondersteuning, kennis en kunde van zoveel verschillende partners.

De opgave waar wij voor staan is groot. Was er eerst alleen de opgave de gemeentefinanciën op orde

te brengen. Nu zullen wij ook met elkaar de gevolgen van het tragische ongeval op moeten vangen.

Het is nog niet duidelijk wat de financiële gevolgen hiervan zijn.

De voorliggende programmabegroting 2015-2018 is opgesteld op basis van de beraadslagingen van

uw raad bij de Kadernota 2015 en de richtinggevende uitspraken die u bij de behandeling van het

financieel herstelplan heeft gedaan.

De begroting biedt een inhoudelijk en financieel kader voor 2015 en volgende jaren. Daarmee is het

voor uw raad een belangrijk instrument in het kader van uw sturende rol.

Bij de maatregelen om Haaksbergen financieel weer gezond te maken is eerst gekeken naar het

fysieke domein en de kosten van eigen en andere organisaties. Daarnaast is beoordeeld welke

inkomsten en uitgaven de gemeente heeft én waar maatregelen mogelijk zijn. De financiële opgave is

met realistische en maatschappelijk verantwoorde maatregelen ingevuld.

Deze begroting kent een substantieel tekort in 2015 maar is wel structureel sluitend voor het jaar

2018. Het weerstandsvermogen is dan ook weer op een voldoende niveau.

Page 6: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 2

Het ambitieniveau zoals vastgelegd in het coalitieakkoord wordt zoveel mogelijk waargemaakt. Onze

ambitie is en blijft om te investeren in de lokale samenleving.

Om de raad inzicht te bieden in de beleidsmatige, organisatorische en financiële ontwikkelingen rond

de drie decentralisaties is in de begroting 2015 een apart programma voor het Sociale Domein

opgenomen. Hier komen het bestaande beleid en de nieuwe taken op de terreinen werk, zorg en

jeugd samen. We geven daarmee concreet invulling aan de motie die bij de behandeling van de

begroting 2014 is aangenomen.

Opbouw begroting In het hoofdstuk “Beleidssamenvatting” gaan we in op de belangrijkste beleidsmatige ontwikkelingen.

Vervolgens lichten we aan de hand van het verloop van het resultaat onze financiële positie toe. Beleid

en kaders zijn uitgewerkt in de programma’s. In het programma Algemene Dekking zijn de

investeringen voor 2015 opgenomen. Programma-overstijgende ontwikkelingen komen in de

paragrafen aan bod. We sluiten deze begroting af met een aantal informatieve bijlagen.

Het college van burgemeester en wethouders.

Page 7: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 3

Beleidssamenvatting

Terug naar de kern. Dat is de boodschap van deze voorliggende begroting. Gezien onze slechte

financiële positie zijn we genoodzaakt moeilijke keuzes te maken. Niet alleen ten aanzien van

besteding van onze financiële middelen, maar vooral ook ten aanzien van de inzet van onze

medewerkers.

In de Kadernota 2015 hebben wij het al aangegeven: wij moeten bepalen wat voor gemeente

Haaksbergen WIL zijn en aan de andere kant wat voor gemeente Haaksbergen KAN zijn, gezien de

beschikbare financiële middelen. Wij krijgen meer verantwoordelijkheid voor werk, zorg en jeugd en

wij brengen een eigen bestuursstijl met ons mee. Dit zijn de ingrediënten die de koers bepalen voor

deze raadsperiode. Wij willen het accent verleggen van fysiek naar sociaal. Wij willen meer investeren

in mensen. We geven daarbij de voorkeur aan activiteiten boven stenen.

We moeten onze financiële positie versterken. Dit vraagt om slimme maatregelen, waarbij wij de

lasten voor inwoners en bedrijven zo beperkt mogelijk willen houden. Wij willen dit sociaal en solide

doen voor de toekomst, ondanks de bezuinigingen die door het Rijk worden opgelegd. Dit betekent

ook dat we nu ons verlies nemen, waardoor we vanaf 2017 weer kunnen bouwen. Hierdoor koersen

we op een financieel gezonde gemeente.

Wat is nu de kern? We zorgen ervoor dat Haaksbergen als zelfstandige gemeente blijft bestaan. Dit

betekent dat we flexibel en vindingrijk moeten zijn, want we zijn te klein om alles zelf te blijven doen.

Een gemeente die bestuurt, regie voert, stimuleert, ondersteunt en minder zelf uitvoert, past hierbij.

We zoeken daarom samenwerkingsvormen om de kwaliteit van de dienstverlening te verhogen, kosten

te besparen, onze voorzieningen in stand te houden en kwetsbaarheid te beperken.

Deze verandering vraagt veel inzet en betrokkenheid van iedereen. In onze contacten met

gemeenteraad, inwoners (specifiek ook met jongeren), bedrijfsleven, instellingen en gemeentelijke

organisatie nemen wij een open houding aan. Het gaat ons daarbij om luisteren, verbinden,

vertrouwen, vernieuwen, deskundig, doelgericht, transparant en succesvol zijn. Kortom: krachtig,

energiek en verbindend!

Zicht op 2015 en volgende jaren: de belangrijkste ontwikkelingen

In de aanhef van deze aanbieding gaven wij het al aan: wij gaan terug naar de kern. Wij, college en

raad, moeten keuzes maken. Welke taken willen wij en kunnen wij uitvoeren. Op welk niveau moet

die taak worden uitgevoerd? Wat is het maatschappelijk effect van deze keuze? Wat is het financieel

effect? Blijven we nog een betrouwbare overheid als wij deze keuze maken?

De gemeente gaat minder taken uitvoeren. Taken die niet wettelijk verplicht zijn, gaan we

heroverwegen. Dit kan leiden tot het uitvoeren van minder taken, of er wordt een beroep gedaan op

inwoners, bedrijven en instellingen. Deze partijen krijgen een grotere rol bij de uitvoering van

maatschappelijk relevante taken. Als het bedrijfsmatig en financieel aantrekkelijk is taken elders te

beleggen of samen te werken, gebeurt dat.

Wij kiezen ervoor de wettelijke taken uit te voeren binnen de mogelijkheden die we hebben. In de

programmabegroting geven wij aan wat we doen, voor welk budget en tegen welke kwaliteit.

Financiën

Wij gaan sturen in plaats van corrigeren. We zullen in control komen, interne controle op orde

brengen, voeren risicomanagement en versterken het weerstandsvermogen. Ook gaan we meer

regievoeren. We hebben een beperkt budget gecreëerd voor investeringen. Wij gaan op zoek naar

ruimte voor nieuw beleid en ook hier spreken we onze creativiteit aan.

Page 8: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 4

In control: een sluitende en inzichtelijke begroting

De grote uitdaging is het op orde krijgen van onze financiële positie. Hiervoor zijn onder andere een

structureel sluitende begroting, een voldoende algemene reserve en een goede onderbouwing van de

wijze waarop we onze taakstellende bezuinigingen realiseren noodzakelijk. Eveneens is het van belang

dat we kritisch zijn op de verbonden partijen en het door hen gevoerde c.q. te voeren financieel

beleid, zodat we financiële risico’s vanuit die hoek minimaliseren.

Naast het financiële aspect richten we ons ook blijvend op het verbeteren van de informatiewaarde

van de begroting. Zo is in lijn met de overdracht van taken van het rijk naar gemeenten het beleid op

de terreinen werk, zorg en jeugd nu gebundeld in één programma.

We richten ons op de hoofdlijnen van beleid, maar proberen dit beleid wel beter meetbaar te maken.

We hebben een indeling op programmaniveau. Relevante aspecten op deelprogrammaniveau zijn in de

toelichting uitgewerkt, dit vergroot het inzicht en de informatiewaarde. Ook hebben we op

verschillende punten aanvullende informatie verwerkt om de informatiewaarde van de begroting

verder te vergroten. Het gaat dan bijvoorbeeld om de maatstaven voor de berekening van de

algemene uitkering, inzicht in formatie en personele kosten, overzichten van het verloop van de

belastingdruk, etc.

In control zijn betekent actief monitoren en waar nodig bijsturen. De procesgerichte interne controle,

waarbij we al tijdens het proces controleren of we de dingen goed doen, is hierbij van belang.

Hierdoor kunnen we sneller bijsturen als dat nodig is.

Regievoeren

We willen naar een meer regievoerende organisatie. De uitvoering laten we daarbij meer aan derden

over. De decentralisatie van taken op de gebieden werk, zorg en jeugd versterkt deze ontwikkeling.

Deze keuze betekent ook dat wij ons beleid richting organisaties waarmee wij samenwerken, moeten

aanscherpen. De verbetering van de paragraaf verbonden partijen zien wij in die ontwikkeling als een

noodzakelijke stap.

Verbonden partijen

Wij zijn verbonden met instellingen en verenigingen. Niet alleen verbonden door de maatschappelijke

functie die zij vervullen, maar ook liggen er financiële banden. De huidige financiële situatie noopt ons

om per 2015 te kijken naar een bezuiniging op de norm- en waarderingssubsidies. In 2015 houden wij

de budgetsubsidies tegen het licht, waarbij wij met name kijken naar de maatschappelijke effecten,

afgesproken resultaten en het financieel beleid van de betrokken instellingen. Deze analyse zal tot

nieuwe afspraken kunnen leiden, waarvan de gevolgen in 2016 merkbaar worden.

Maatschappelijke ontwikkeling

Sociaal Domein

Met ingang van 1 januari 2015 is onze gemeente verantwoordelijk voor extra taken op het terrein van

werk, zorg en jeugd. De komst van deze nieuwe taken gaat gepaard met minder budget, waardoor

kostenbesparende maatregelen noodzakelijk zijn. De mogelijkheden om dit op vorm te geven liggen

met name in een integrale aanpak, innovatie en efficiencyverbetering. Met onze integrale aanpak in de

Noaberpoort – waar we samenwerken met onze partners, vrijwilligers en klanten – hebben we een

duurzame structuur neergezet voor de uitvoering van taken op het gebied van zorg, welzijn, jeugd en

werk. De Noaberpoort is onze centrale toegang voor alle inwoners.

Wij vinden het van groot belang om problemen te voorkomen en, als dat niet lukt, deze zo vroeg

mogelijk te signaleren. Daarom versterken wij de preventie en vroegsignalering. Hierbij trekken we

ook samen op met scholen in het kader van passend onderwijs. Daarnaast werken we intensief samen

met onze maatschappelijke partners als het gaat om het inzetten en ontwikkelen van algemene,

voorliggende voorzieningen. Deze voorzieningen zijn voor alle inwoners vrij toegankelijk, zoals

bijvoorbeeld het algemeen maatschappelijk werk en het jongeren- en ouderenwerk. Met een goed en

Page 9: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 5

breed aanbod van algemene voorzieningen zal het beroep op de (duurdere) individuele voorzieningen

naar verwachting beperkter zijn. Tevens zetten wij extra in op nazorg, als preventieve maatregel, om

terugval te verminderen/voorkomen.

Samen met de taken op deze en aanpalende beleidsterreinen beslaat het sociaal domein per 2015

€ 18 mln. Dit is inclusief de € 10 mln. die wij voor de (grotendeels) nieuwe taken via de algemene

uitkering ontvangen.

In regionaal verband werken wij op het gebied van de Wmo en de Jeugdwet samen met de

gemeenten in Twente onder de noemer Samen14. Het Rijk verplicht ons voor een deel van de nieuwe

taken op het gebied van Jeugd samen te werken. Het uitgangspunt voor regionale samenwerking is

lokaal wat lokaal kan, regionaal wat moet of waar dat efficiënt en effectief is.

Armoedebeleid

Voor het tegengaan van armoede geldt dat inwoners een eigen verantwoordelijkheid hebben. De

gemeente is een vangnet voor degenen die deze verantwoordelijkheid niet kunnen nemen en niet op

hun omgeving kunnen terugvallen. Wij vinden het belangrijk dat inwoners, die onze steun nodig

hebben, actief en persoonlijk worden benaderd. Voorlichten en begeleiden van inwoners en ook van

instellingen die hier actief bij betrokken zijn, is een specifiek aandachtspunt in onze visie. Hierbij geldt

dat wij de budgetten die wij krijgen van het Rijk ter bestrijding van armoede, specifiek koppelen aan

deze voorzieningen. Het Rijk stelt hiervoor extra middelen beschikbaar, die wij inzetten om mensen

met een laag inkomen en/of schulden actief te ondersteunen. Voor Haaksbergen is in 2015 € 100.000

beschikbaar, dit bedrag is toegevoegd aan het budget Bijzondere Bijstand.

Lokale werkgeversbenadering

Het bewerkstelligen van een goede match tussen werkgever en werknemer vinden wij belangrijk en

hier geven wij een impuls aan in 2015. Wij gaan investeren in het ontwikkelen van een lokaal netwerk

van werkgevers, die medeverantwoordelijkheid willen nemen voor mensen met een kwetsbare

arbeidsmarktpositie. Door extra personele capaciteit in te zetten en de samenwerking tussen de

accountmanager van werk en inkomen en de bedrijfscontactfunctionaris te versterken faciliteren we

werkzoekenden en werkgevers. De ambtelijke inzet wordt versterkt door onze bestuurlijke contacten

met werkgevers, Hierdoor ontstaat een optimale mix van beschikbare werkplekken en geschikte

kandidaten. Het (eind)doel hierbij is de uitstroom van bijstandsgerechtigden richting de arbeidsmarkt

en werkgevers met voldoende en bekwaam personeel.

Herschikking schoollocaties

De toekomstige terugloop van leerlingen leidt ertoe dat herschikking van schoolgebouwen in beeld

komt. Er heeft een onderzoek naar de herschikking van de schoollocaties plaatsgevonden, waarbij

schoolbesturen, gemeente en betrokken scholen samen optrekken. De uitkomsten van dit onderzoek

zijn twee clusters (van in totaal vijf scholen) die voor herschikking in aanmerking komen. De

herschikking (en de daarmee gepaard gaande herontwikkeling) wordt in overleg met onze partners

gefaseerd uitgevoerd. 2015 is een voorbereidingsjaar voor de herschikking waarin onder meer het

bestemmingsplan wordt herzien en ontwerpkosten worden gemaakt. Vanaf 2016 starten we met de

uitvoering van de plannen en is een uitvoeringskrediet nodig.

De Wilder

Wij zien het recreatiebad als een waardevolle voorziening met maatschappelijke betekenis. De Wilder

vervult verschillende functies op het gebied van recreatie, sport, bewegen en gezondheid. Ons doel is

het recreatiebad op een financieel verantwoorde en duurzame manier te behouden. Nog in 2014 is de

definitieve besluitvorming voorzien waarbij financiële, inhoudelijke en maatschappelijke effecten een

belangrijk onderdeel zijn.

Page 10: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 6

Ruimtelijke Ontwikkeling

Groene Kwaliteitsgemeente

In de vastgestelde Structuurvisie 2030 hebben wij de ambitie uitgesproken om in 2030 de groenste

gemeente van Twente te zijn. Wij onderzoeken voor de verschillende deelgebieden wat de

mogelijkheden hiervoor zijn. Belangrijk hierbij is de realisering van de nieuwe N18. Hierdoor wijzigt de

ruimtelijke structuur van Haaksbergen en ontstaan er kansen voor het versterken van de

groenstructuren in de deelgebieden. Dit doen we door in te zetten op het behoud van openbaar groen

en door toekomstbestendig groen te plannen en te beheren. Binnen het openbaar groen richten we

verschillende kwaliteitsniveaus in. Het beheer wordt daarop aangepast. Wij blijven evenwel inzetten

op het overdragen van openbaar groen door verkoop of verhuur aan particulieren of bedrijven.

Energiebesparing en maatregelen.

Wij willen energiebesparende maatregelen en de toepassing van nieuwe technieken in de totale

woningvoorraad en projecten verder stimuleren. Met woningcorporatie Domijn willen wij aan de slag

voor verdere verduurzaming van de woningvoorraad. Wij willen het gebruik van zonnepanelen in

Haaksbergen stimuleren.

Afval

De aanstaande vernieuwing van onze afvalinzameling- en afvalverwerkingscontracten geeft kansen

om de afvalketen slimmer en efficiënter te organiseren. In 2015 treffen wij daar de voorbereidingen

voor zodat we in 2016 de eerste concrete resultaten realiseren.

Aantrekkelijk Centrum

Om het centrum in Haaksbergen verder te ontwikkelen is het van belang om de ‘gaten’ in het centrum

op te vullen. Met ontwikkelaars onderhandelen wij over een passend ruimtelijk programma dat ook

financieel acceptabel is. Op de locatie Molenstraat 1 zijn wij vergevorderd. Op locatie de Markt

onderhandelen wij met geschikte partners om tot een realisatieovereenkomst te komen. Voor de

verder invulling van de openbare ruimte is een krediet van € 485.000 beschikbaar.

In 2014 hebben wij geïnvesteerd in het aantrekkelijk maken van het centrum. Deze lijn willen wij

voortzetten. Hierbij ligt de nadruk op het groen en aantrekkelijk maken van het centrum, o.a. door op

korte termijn een groene kwaliteitsimpuls te geven door het ‘aan te kleden’ met meer bomen,

bloeiende planten en duurzaam straatmeubilair. Onderzocht is welke budgetten hiervoor nodig zijn

voor nu en de komende jaren. Wij zijn ons ervan bewust dat wij ons niet alleen moeten richten op de

kwaliteit van de openbare ruimte, maar ook de samenwerking moeten zoeken met pandeigenaren en

ondernemers. Wij willen samen met de ondernemers en partners onderzoeken welke mogelijkheden er

zijn om een gevelfonds op te richten.

Gebiedsvisie Twente Kracht: Groene Metropool Twente

De gebiedsvisie Twente Kracht: Groene Metropool Twente is een visie over Twente, waarin stad en

platteland als eenheid worden beschouwd, waar Twente als één economie en één sociale eenheid

wordt beschouwd.

De versterking tussen stad en platteland is een succesfactor voor de “Economische Motor Twente”.

Twente onderscheidt zich als kennisregio in het groen. Vanuit dit gezichtspunt is een aantal concrete

thema’s te noemen uit de gebiedsvisie die voor geheel Twente van groot belang zijn:

1. Toeristische ontwikkeling van Twente, in relatie met Duitsland

2. De economische potentie van glasvezel in het landelijk gebied

3. Wonen en werken in het landelijk gebied

4. Biobased economie

Wij sluiten aan op de gebiedsvisie en geven uitvoering aan het bijbehorende uitvoeringsprogramma

2014-2020. In de komende periode bepalen wij aan welke projecten of programmaonderdelen

Haaksbergen deelneemt rekening houdende met de financiële positie van de gemeente Haaksbergen.

Page 11: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 7

Starterswoningen en -leningen

Wij vinden het belangrijk om starters op de woningmarkt meer kansen te kunnen bieden. In 2015

willen we, evenals voorgaande jaren, de verstrekking van startersleningen continueren. Wij gaan ook

andere wegen inslaan en innovatieve instrumenten inzetten om meer woningen voor starters in deze

raadsperiode te realiseren.

Bestuur en organisatie

Visie op bestuur en organisatie

In de visie op bestuur en organisatie geven we aan welke verandering nodig is om de taken te gaan

uitvoeren, zoals we die nodig achten. Dit vraagt een andere houding van ons als bestuur en vraagt

een andere houding van de organisatie. Samen kunnen we dit tot een succes maken. Hiervoor zijn

middelen voor o.a. training en mobiliteit bevorderende maatregelen aanwezig.

Gevolgen voor de medewerkers

Een heroriëntatie op taken en inzet van middelen betekent ook een heroriëntatie op de medewerkers;

in kwalitatieve en kwantitatieve zin. Aan welke eisen moeten de medewerkers voldoen om vorm en

inhoud te geven aan de rol van de gemeente als regisseur? Wat is er voor nodig om de medewerkers

hiertoe in staat te stellen? Het antwoord op deze vragen komt in de Visie op Bestuur en Organisatie en

de feitelijke uitwerking hiervan.

Regionale samenwerking

Wij willen bewerkstelligen dat Haaksbergen in de toekomst een zelfstandige gemeente blijft. We willen

dicht bij onze inwoners blijven. We willen samenwerken met de mensen in het veld en dat vraagt om

een lokaal bestuur dichtbij de organisaties. Daarvoor is flexibiliteit en vindingrijkheid nodig. Een

gemeente “voert regie, stimuleert, ondersteunt en voert minder zelf uit”. De betrokkenheid van

inwoners, bedrijven en instellingen is van groot belang en wordt waar dat mogelijk is ten volle benut.

Samenwerkingsvormen zijn nodig voor de juiste kwaliteit van dienstverlening, kostenbesparing, het

op niveau houden van de voorzieningen en beperking van de kwetsbaarheid.

Regionale samenwerking is van groot belang, waarbij wij een actieve rol willen spelen binnen diverse

samenwerkingsvormen. Wij gaan ons ten volle inzetten op de regionale samenwerking.

Binnen de Regio Twente wordt in 2015 een heroriëntatie op de regionale samenwerking voorbereid.

De heroriëntatie zal er toe leiden dat de invloed van de gemeenteraden op hoofdonderwerpen wordt

vergroot en de portefeuillehouders meer een leidende positie moeten krijgen. Wij blijven ons actief

opstellen in deze discussie en de uitwerking hiervan.

Op het gebied van de bedrijfsvoering wordt gekeken naar de mogelijkheden tot samenwerking:

voorbeelden zijn het onderzoek naar samenwerking ICT, samenwerking op het gebied van sociale

zaken, de drie decentralisaties en de salarisadministratie.

Page 12: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 8

Page 13: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 9

Financiën

In onderstaande tabel lichten we toe hoe we tot het resultaat van de begroting 2015 en

meerjarenperspectief 2016-2018 gekomen zijn. Invalshoek voor deze begroting is dat we nu ons

verlies nemen. Aan de hand van een reële begroting, en dus ook reële bezuinigingen, gaan we weer

bouwen en koersen op een duurzaam financieel gezonde gemeente.

Het vertrekpunt voor deze analyse op hoofdlijnen is het saldo voor de jaren 2015-2018 uit de

begroting 2014. Net als in de Kadernota 2015 en het financieel herstelplan schetsen we eerst de

belangrijkste ontwikkelingen die tot financiële mutaties leiden. Hoewel het resultaat ten opzichte van

het financieel herstelplan licht verbeterd is, onder meer door een meevallende algemene uitkering uit

de septembercirculaire, blijft het probleem groot: zo’n € 4,3 mln. voor de jaren 2015 tot en met 2017.

Pas in 2018 zien we een lichte verbetering, het tekort is dan nog € 3,7 mln.

Vervolgens gaan we in op de resultaten van de ingezette herstelmaatregelen. We haken hierbij

enerzijds aan bij de lijst met mogelijke bezuinigingen uit de Kadernota, en anderzijds bij de

aanvullende maatregelen die in het herstelplan zijn gepresenteerd.

In de programma’s vindt u een meer gedetailleerde analyse van en toelichting op de mutaties in deze

begroting ten opzichte van de jaarschijf 2014 uit de begroting 2014.

Page 14: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 10

Fysiek

Afschaffen betaald parkeren

We streven naar een autoluw centrum, waarbij we het betaald parkeren afschaffen en meer blauwe

zones creëren. In 2015 treffen we hiervoor de voorbereiding. Vanaf 2016 is dit gerealiseerd. De

bijbehorende inkomsten uit betaald parkeren vallen weg. Daarnaast hebben we in de eerste berap

2014 geconstateerd dat de opbrengsten € 50.000 lager uitvallen dan structureel in de begroting is

opgenomen.

Lagere opbrengst grafrechten en kosten plantsoenen

Lagere inkomsten voor grafrechten werken structureel voor € 29.000 nadelig door doordat steeds

meer mensen kiezen voor een crematie. Dit effect komt uit de eerste berap 2014. De kosten voor het

omvormen van plantsoenen bedragen € 50.000 per jaar. De kosten stijgen per saldo jaarlijks met

€ 79.000.

Vergunningen

De laatste jaren zien we dat door het stilvallen van de woningmarkt én het verruimen van regelgeving

onze inkomsten uit de leges op bouwvergunningen verder dalen. Vanaf volgend jaar verlagen we

daarom de raming met € 76.000 tot € 442.000.

Opbrengst stedelijke vernieuwing (20 woningen)

Voor 20 in 2015 nieuw te realiseren woningen ontvangen we van de provincie een bijdrage van

€ 5.000 per woning, totaal € 100.000.

Sociaal

Effecten decentralisaties

De raad heeft voor de decentralisaties op de terreinen werk, zorg en jeugd inmiddels beleid

vastgesteld. De mei- en septembercirculaire 2014 hebben ons meer duidelijkheid verschaft over de

financiële gegevens en kaders voor de transities op de terreinen zorg en jeugd. Voor de kosten is

rekening gehouden met op termijn dalende kosten van in te kopen zorg.

Wij ontvangen nog steeds geactualiseerde gegevens over de nieuwe taken. Inmiddels is gebleken dat

verwachte kortingspercentages op de in te kopen trajecten ook van toepassing zijn op de

persoonsgebonden budgetten. Hier hadden we nog geen rekening mee gehouden, vanaf 2016 leidt dit

tot een voordeel van € 270.000. Wel is vooralsnog rekening gehouden met structureel 6 fte aan extra

taken met bijbehorende kosten van € 355.000. Op dit moment constateren we dat de geschatte

kosten de eerste jaren in ieder geval hoger zijn dan de inkomsten die we voor deze decentralisaties

ontvangen.

In het kader van de decentralisatie van taken van het rijk naar gemeenten op het gebied van werk

(Participatie) zijn de regels en budgetten voor re-integratie en sociale werkvoorziening gewijzigd. Op

dit moment houden we op basis van ons meerjarenperspectief en de begroting van Hameland

rekening met een beperkt nadeel in 2015 dat oploopt tot een nadeel van € 144.000 in 2018.

We steken meer energie in het bevorderen van de uitstroom uit de WWB, door onder meer fors in te

zetten op een actieve werkgeversbenadering. Om dit tekort aan te pakken steken we veel energie in

het bevorderen van de uitstroom uit de WWB door onze versterkte werkgeversbenadering die in 2015

verder vorm krijgt. De ambtelijke inzet wordt versterkt door onze bestuurlijke contacten met

werkgevers, waarbij inzet van uitkeringsgerechtigden regelmatig inzet van gesprek is.

De mogelijkheden om het tekort terug te dringen zoeken wij verder in de omvorming van onze sociale

werkvoorziening Hameland. Dit wordt in 2015 verder uitgewerkt en zal leiden tot een (positieve)

bijstelling van het meerjarenperspectief.

WWB BUIG/bijzondere bijstand/schuldhulpverlening

Naar verwachting loopt het aantal uitkeringsgerechtigden nog verder op door externe, niet

beïnvloedbare ontwikkelingen. Hierdoor stijgen de uitgaven. De stijging van het aantal WWB-ers heeft

ook hogere uitgaven voor bijzondere bijstand tot gevolg. We zetten hiervoor vanaf 2015 gericht

Page 15: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 11

middelen in die we daarvoor van het rijk krijgen, dat is in 2013 en 2014 nog niet gebeurd. Ook zien

we meer schuldsaneringen. Voor 2015 moeten wij rekening houden met effecten van een nieuw

verdeelmodel.

Wmo: besparingen individuele voorzieningen

Op 24 juni jl. is door uw raad besloten over te gaan tot resultaatfinanciering bij de huishoudelijke

ondersteuning. De regels en richtlijnen omtrent huishoudelijke ondersteuning veranderen met de

invoering van de nieuwe Wmo per 1 januari 2015. Waar eerder nog gesproken werd van een schoon

en leefbaar huis, wordt nu gesproken over een gestructureerd huishouden. Dit betekent dat de

huishoudelijke ondersteuning anders wordt ingevuld bij nieuwe klanten en wanneer er herindicatie

plaatsvindt. We starten in 2015 direct met herindiceren. De nieuwe werkwijze met

resultaatfinanciering en een andere formulering van huishoudelijke ondersteuning levert vanaf 2015

een structurele besparing op van € 400.000.

Verzelfstandiging de Wilder

Bij het voornemen van het op afstand zetten van het zwembad is uitgegaan van een groot financieel

voordeel. Dit voordeel is teruggebracht tot de meest gunstige bieding uit de marktoriëntatie.

Kulturhus, muziekonderwijs en bijdrage breedtesport en de Wilder

In lijn met eerdere afspraken met de raad zijn de kosten van personeel van de muziekschool onder

muziekonderwijs verantwoord. Verder was hier een bijdrage voor breedtesport geraamd, maar die

wordt ontvangen via de algemene uitkering. Ook de laatste mutaties voor het scenario, waarbij de

Wilder wordt overgedragen aan een derde partij, zijn verwerkt.

Algemene dekking

Algemene uitkering

In deze begroting zijn de effecten van achtereenvolgens de decembercirculaire 2013, de meicirculaire

2014 en de septembercirculaire 2014 verwerkt. Wij krijgen per saldo een € 7,1 mln. hogere uitkering

vanwege de decentralisaties.

De decembercirculaire 2013 en de meicirculaire 2014 lieten als gevolg van de rijksbezuinigingen nog

forse negatieve bijstellingen zien. Het aantrekken van de economie is echter nu ook in de cijfers van

de algemene uitkering terug te vinden: het voordeel van de septembercirculaire 2014 loopt op tot zo’n

€ 400.000 in 2018. Desondanks is onze algemene uitkering voor de jaren 2015 tot en met 2018 nog

zo’n € 700.000 lager dan in de begroting 2014.

De septembercirculaire heeft ook meer inzicht gebracht in de effecten van een nieuwe verdeling van

de integratieuitkering voor de Wet maatschappelijke ontwikkeling. Veel gemeenten in onze regio zien

hun budget fors teruglopen. Voor ons pakt de verdeling gunstig uit: we kunnen rekenen op een extra

bedrag van € 8 per inwoner. Omdat de herverdeeleffecten gepaard gaan met een overgangsregeling

hebben we van het totaal te verwachten voordeel van € 216.000 in 2016 50% en in 2017 75%

geraamd. Vanaf 2018 hebben we het voordeel volledig in deze begroting verwerkt.

Korting integratie uitkering Wmo

Het rijk heeft de integratie uitkering Wmo in 2015 gekort met € 505.000. Hier staat tegenover een

voorziene besparing op de individuele voorzieningen binnen de Wmo: door aanpassing van beleid is

een besparing mogelijk van € 400.000 (zie toelichting hierboven).

Afschrijvingen/rentekosten geplande investeringen

De staat van investeringen en de planning van de nog uit te voeren kredieten is geactualiseerd. Voor

de jaren 2016–2018 zijn tevens afschrijvingslasten opgenomen voor nieuwe investeringen.

Page 16: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 12

Inflatiecorrectie kosten

De afgelopen jaren is er geen rekening gehouden met de kosten van inflatie van de budgetten. In feite

betekent dit een extra bezuiniging. Voor een reëel begrotingsbeeld houden wij vanaf nu weer rekening

met de inflatie op basis van prijs overheidsconsumptie, netto materieel (IMOC). Dit is de gemiddelde

stijging van de prijzen van de netto materiële consumptie van de collectieve sector. Ook het rijk

hanteert in de circulaires deze percentages. Wij houden voor de komende jaren rekening met een

inflatiepercentage van 1,5%. In het meerjarenperspectief nemen wij voor de kosten van inflatie een

jaarlijkse structurele cumulatieve post op van € 150.000.

Inflatiecorrectie leges en belastingen

Het perspectief zoals de raad dat in de begroting 2014 heeft vastgesteld loopt tot 2017. De jaarschijf

2018 moet nog worden aangevuld met een bedrag voor de reguliere inflatiecorrectie voor leges en

belastingen. Omdat de verwachte inflatie de komende jaren 1,5% is en we in de begroting 2014 nog

uitgingen van 2% houden we in het perspectief rekening met dit nadelig effect.

Bedrijfsvoering

Stelpost en loonontwikkeling

De uitgaven aan personele lasten zijn hoger dan wat in de begroting was opgenomen. In de 1e berap

2014 zijn deze hogere lasten € 810.000. Deze hebben een structureel karakter. Dit komt mede door

het niet sturen op een stelpost besparing personeelskosten van € 0,5 mln. en niet begrote loonstijging

en hogere sociale lasten van € 0,3 mln.

De effecten van de afgesloten CAO zijn in de begroting 2015 verwerkt. Voor 2016 en verder wordt

rekening gehouden met 1% stijging van de loonkosten.

Kosten (voormalige) wethouders

De kosten voor een extra wethouder ad € 95.000 en het wachtgeld voor het oude college van

€ 70.000 waren bekend. Inmiddels zijn ook de pensioenaanspraken van oude en ook nieuwe

wethouders geactualiseerd. Dit leidt tot een extra dotatie aan de betreffende voorziening van jaarlijks

€ 40.000. De totale meerkosten ten opzichte van de begroting 2014 komen hiermee op € 205.000. Na

het wegvallen van de wachtgeldverplichtingen in 2018 ad € 70.000 zijn de meerkosten € 135.000.

Omdat de dotatie aan de voorziening pensioenen in de jaren 2016-2018 ook nog € 5.000 lager is dan

in 2015 komt het saldo uit op € 130.000.

Herstelplan

Al in de kadernota 2015 was duidelijk dat we met een zeer fors tekort geconfronteerd werden. Bij de

Kadernota 2015 hebben wij dan ook al een aantal mogelijke bezuinigingen bijgevoegd. In de aanloop

naar het financieel herstelplan bleek al dat dit pakket maatregelen niet voldoende zou zijn om tot een

(structureel) sluitende begroting en meerjarenperspectief te komen. Daarom is een aantal

aanvullende maatregelen in het financieel herstelplan gepresenteerd waarbij de bezuinigingen op het

ambtelijk apparaat en de openbare ruimte het meest in het oog springen. In onderstaande tabel

schetsen we per programma het totale pakket aan maatregelen. De maatregelen zijn daarbij

onderverdeeld in (geactualiseerde) maatregelen uit de kadernota en de maatregelen uit het financieel

herstelplan. Alleen de (geactualiseerde en bijgestelde) maatregelen uit het herstelplan lichten we hier

toe, voor toelichting op de maatregelen uit de kadernota verwijzen wij u naar de toelichting in de

programma’s en de bijlage.

Page 17: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 13

Financiële toelichting op hoofdlijnen

Voor de effecten van de in de kadernota opgevoerde maatregelen (lijst groen-oranje-rood) en de

toelichting daarop verwijzen wij u naar de toelichting in het betreffende programma. Daarnaast is een

specificatie van alle bezuinigingen opgenomen in bijlage 4.

Bereikbaarheid en openbare ruimte

Verlagen onderhoud openbare ruimte

Het onderhoudsniveau van de openbare ruimte wordt, met uitzondering van groen, voor de jaren

2015 – 2018 tijdelijk verlaagd. Uitgangspunt hierbij is dat we voldoen aan de minimale wettelijke

eisen en dat de veiligheid wordt gewaarborgd. Een reductie op de onderhoudskosten van € 312.000.

De wijze waarop deze taakstelling wordt ingevuld lichten we inhoudelijk toe in de paragraaf onderhoud

kapitaalgoederen.

Page 18: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 14

Sociaal Domein

Dienstverleningsconcept Noaberpoort onderbrengen in gemeentehuis

De Noaberpoort is de centrale toegang voor onze inwoners om vragen te stellen en zonodig

ondersteuning te krijgen op het gebied van opvoeding, werk, inkomen en (jeugd)zorg. Professionals

werken hier samen en kennen elkaar, zodat (hulp)vragen snel en goed beantwoord kunnen worden.

Verhuizing van de Noaberpoort is een optie, mits het dienstverleningsconcept overeind blijft. Dit is een

ander uitgangspunt dan eerder genoemd (Noaberpoort op huidige locatie behouden). Voordat

besluitvorming kan plaatsvinden zal er een zorgvuldige afweging moeten worden gemaakt waarbij

inhoudelijke, ruimtelijke en financiële aspecten een rol spelen. Dit bereiden we integraal met onze

partners voor en leggen we met een apart voorstel aan u voor.

Algemene dekking

Uitstel/afstel investeringen

Voor het onderhoud en de herschikking van schoollocaties wordt er een nieuw krediet voorgesteld.

Alle investeringskredieten zijn kritisch getoetst op nut en noodzaak, en waar mogelijk uitgesteld.

Uitgangspunt hierbij is dat kredieten worden afgevoerd en pas weer aangevraagd als daartoe de

noodzaak bestaat én er voldoende financiële ruimte is.

Schrappen inflatiecorrectie

In de kadernota hebben we voor 2015 een stelpost inflatiecorrectie van € 150.000 opgenomen.

Hiervan dachten we de helft terug te verdienen door aanbestedings- en efficiencyvoordeel, zodat een

bedrag van € 75.000 resteert voor de inflatiecorrectie. We hebben nu alle ramingen aangepast aan de

realiteit, daarmee kan het bedrag van €75.000 (structureel) vervallen.

Subsidiekorting

In 2015 kiezen we voor een generieke korting op de norm- en waarderingssubsidies van 10%. Voor

2015 levert dit een voordeel op van € 30.000.

We gebruiken 2015 om ons subsidiebeleid volledig te herzien. Daarbij kijken we ook kritisch naar de

grote budgetsubsidies. Dat doen we in nauw overleg met onze partners. We nemen daarvoor de tijd

omdat zij veelal ook een belangrijke rol spelen in de uitvoering van extra taken in het kader van de

decentralisaties. In onze ogen past daarin niet het opleggen van eenzijdige generieke korting. We

willen eerst goed de relatie tussen de hoogte van de subsidie en de uit te voeren activiteiten in beeld

hebben. In de kadernota 2016 volgt de nadere uitwerking. Dit moet nog extra bedrag opleveren dat

oploopt tot € 700.000.

Ambtelijk apparaat

Wij gaan bij het uitvoeren van de werkzaamheden door het ambtelijk apparaat uit van:

a. Niet meer zelf uitvoeren van niet wettelijke taken die door instellingen en verenigingen

opgevangen kunnen worden.

b. Door een zakelijkere benadering te kiezen en meer in regie dan in uitvoering te zitten verminderen

de uit te voeren werkzaamheden. De werkzaamheden worden aan de financiële mogelijkheden

aangepast.

c. Ook vanuit efficiency en effectiviteit kunnen werkzaamheden verminderd worden: ‘gedoe’ zoveel

mogelijk proberen te voorkomen. Hierbij wordt van taakvolwassenheid van medewerkers en

zelfredzaamheid van burgers en instellingen uitgegaan.

Wij verwachten dat hiermee 25% van de werkzaamheden is vervallen aan het einde van 2018. De

huidige formatie is 165 fte. Van die formatie wordt tot en met eind 2018 € 2,0 miljoen/40 fte aan

werkzaamheden geschrapt. Daarnaast vervallen € 0,1 miljoen aan bijkomende personele kosten. De

teruggang in fte kunnen wij opvangen door bestaande vacatures te schrappen. Er ontstaan nieuwe

vacatures door de decentralisaties en contracten voor bepaalde tijd worden niet verlengd. Ook is er

sprake van natuurlijk verloop. Voor 2015 hadden we al een besparing van € 200.000 opgenomen

(groene maatregel), oplopend tot € 500.000 in 2018. De hier genoemde besparingen komen hier

bovenop. In 2019 zijn de personeelskosten € 2,1 miljoen lager dan in 2014. Individuele regelingen

worden waar mogelijk in goed overleg gerealiseerd. In 2015 loopt er voor 5 fte aan tijdelijke

Page 19: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 15

contracten af. Ook ontstaan er door de decentralisaties 6 fte nieuwe vacatures. Wij verwachten de

taakstelling van reductie met 9 fte aan werkzaamheden die ultimo 2015 moet zijn gerealiseerd te

halen.

Algemene taakstelling

Bij het uitwerken van de bezuinigingsopdrachten zijn veel posten beoordeeld en zijn –zodra concrete

bezuinigingen mogelijk bleken- deze vertaald in maatregelen en bezuinigingen. Op basis van deze

ervaring zijn wij ervan overtuigd dat er uitgaven zijn waar ook maatregelen en besparingen mogelijk

zijn Wij nemen hiervoor jaarlijks een structurele bezuiniging op van € 100.000.

Page 20: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 16

Page 21: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 17

1 Bereikbaarheid en openbare ruimte

1. Wat is onze visie?

Bereikbaarheid

Een optimale bereikbaarheid is van groot belang voor bedrijven en burgers.

De wijze waarop de wegen worden ingericht en beheerd draagt in grote mate bij aan de

bruikbaarheid, (sociale) veiligheid en aantrekkelijkheid. Schoon, heel en veilig is hierbij ons

uitgangspunt.

Onze middelen zetten we in toenemende mate in op plaatsen waar gebruik, kwaliteit en veiligheid van

belang zijn en doen een stapje terug waar die minder van belang zijn.

Openbare ruimte

De openbare ruimte bestaat voor een groot deel uit elementen die door de gemeente worden ingericht

en beheerd. Goed beheer bepaalt in grote mate de leefbaarheid en aantrekkelijkheid van de

gemeente. Schoon, heel en veilig is hierbij ons uitgangspunt.

Goed beheer heeft een positieve uitwerking op het onderhoud door burgers op haar eigen terrein en

de leefbaarheid in hun omgeving. Wij streven naar het hanteren van verschillende

onderhoudsniveaus, waarbij voor de meer representatieve openbare ruimten (centrum) wordt

uitgegaan van een hoger en voor andere delen van een lager onderhoudsniveau. Hierbij is het van

belang dat niet slechts vanuit de eigen, technische, filosofie naar de openbare ruimte wordt gekeken,

maar ook naar wat de mening van de inwoners hierover is.

2. Belangrijkste beleidsontwikkelingen

Bereikbaarheid

Wij willen een groene en landschappelijke inpassing van de N18 door middel van een groene wand

met een streekeigen, inheemse beplanting, zodat de gevolgen van uitstoot van fijnstof zoveel mogelijk

teniet worden gedaan. Dit bevordert de mogelijkheid van een recreatieve invulling van het omliggende

gebied met wandel- en fietswegen. Deze fietswegen kunnen ook voor woon-werkverkeer goed

gebruikt worden.

Openbare ruimte

Wij vinden ‘groen en duurzaam’ van groot belang voor Haaksbergen. Er liggen kansen om

Haaksbergen met dit thema economisch te versterken.

Wij willen dat Haaksbergen zich ontwikkelt tot een groene kwaliteitsgemeente, waarin alle inzet voor

ons dorp, de kerkdorpen, natuur, cultuur, historie, wijken en landschapsbeheer samenkomt. In dat

perspectief willen wij het recreatiebeleid in Haaksbergen en haar kerkdorpen verder ontwikkelen.

Wij omarmen de Structuurvisie 2030 van Haaksbergen. Daarin spreekt Haaksbergen de ambitie uit om

in 2030 de groenste gemeente van Twente te zijn. Wij willen deze ambitie nader vormgeven onder de

noemer van het project Groene Kwaliteitsgemeente.

Goed voorbeeld doet goed volgen

Wij willen dat de gemeente zelf het voorbeeld gaat geven door CO2-uitstoot bewust te beperken,

groene energie in te kopen, uit te spreken een schaliegasvrije gemeente te zijn, onze openbare

verlichting energiezuiniger te maken en waar mogelijk gebruik te maken van zonnepanelen op

gemeentegebouwen en/of van aardwarmte. De raad heeft onlangs het standpunt ingenomen een

schaliegasvrije gemeente te willen zijn. Wij zijn zuinig op ons groen, het niveau van de beeldkwaliteit

wordt heroverwogen en waar mogelijk groen toegevoegd. Wij willen inwoners en bedrijven meer

betrekken bij duurzaam en groen en geven hen hierin graag een eigen verantwoordelijkheid.

Page 22: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 18

Afvalketen slimmer en efficiënter

De aanstaande vernieuwing van onze afvalinzameling- en afvalverwerkingscontracten geeft kansen

om de afvalketen slimmer en efficiënter te organiseren. Met het de regionale partners opgestelde

Afvalloos Twente als inspiratiebron, gaan wij onze contracten vernieuwen om afvalstromen beter te

combineren, schaalvoordelen te halen uit samenwerking met onze regionale partners, de meerwaarde

van afval beter te benutten en – uiteindelijk – ook een tariefvoordeel voor onze burgers te realiseren.

In 2015 treffen wij daarvoor de voorbereidingen zodat in 2016 de eerste resultaten daarvan concreet

zijn.

Doelstelling Wat willen we bereiken? Wat doen we in 2015

BEREIKBAARHEID

Openbaar vervoer

Voldoende en veilige

voorzieningen voor openbaar-

vervoergebruikers.

Het in eigendom hebben van

wegen die door inrichting en

verkeersregulering voor alle

weggebruikers veilig te

gebruiken zijn. De openbaar

vervoerder fysiek voldoende

te faciliteren zodat zij het

vervoer binnen en van en naar

Haaksbergen, kan uitvoeren.

1. Het nemen van

maatregelen (inrichting en

snelheden) om veiligheid te

vergroten.

2. Instandhouding openbaar

vervoersaanbod,

bereikbaarheid en

veiligheid haltes.

Parkeren

Voldoende parkeergelegenheid

in het centrum en bij

woningen.

Het behouden van een

bereikbaar Haaksbergen

waarbij het voor alle bewoners

en bezoekers mogelijk is een

parkeergelegenheid te vinden

binnen acceptabele afstand

van de bestemming.

Voorbereiding afschaffen

betaald parkeren.

1. Goed bereikbaar met

voldoende parkeerplaatsen.

2. Parkeergelegenheid nabij

de eigen woning.

3. Inventarisatie maatregelen

in geval van afschaffing

betaald parkeren.

Verkeer

Verdere verbetering van de

verkeersveiligheid door

educatie en het aanpakken

van gevaarlijke situaties.

Een bereikbaar en

verkeersveilig Haaksbergen.

1. Het uitvoeren van educatie

en communicatie op

verkeersgebied.

2. Actueel verkeersborden-

bestand.

3. Het hebben van een

actueel Gemeentelijk

Verkeers- en Vervoersplan

(GVVP-2007).

Verlichting

Doelmatige openbare

verlichting voor een veilige

omgeving.

Veilige openbaar gebied en

wegen door doelmatige en

duurzame openbare

verlichting.

Kosteneffectiviteit verbeteren

door verbetering

bedrijfsvoering, onderhoud en

vervanging en technische

maatregelen.

Page 23: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 19

Doelstelling Wat willen we bereiken? Wat doen we in 2015

Wegen

Bevordering aanleg N18.

Onderhoudsniveau volgens de

CROW.

Voortgang aanleg N18.

Voldoen aan de minimale

wettelijke uitgangspunten

(veilig).

1. Toetsen civiel ontwerp N18,

minnelijke verwerving

grond Kolenbranderweg

afgerond.

2. Onderhoud op basis van

inspectie.

OPENBARE RUIMTE

Afval

Doelmatige afvalinzameling

waarbij rekening wordt

gehouden met het Landelijk

afvalbeheerplan 2009-2021.

Deelname project Afvalloos

Twente, optimaliseren

afvalscheiding en efficiënte

-inzameling, heroverweging

wijze van afvalinzameling en -

verwerking

1. Actualisatie overeenkomsten

2. Goed opdrachtgevers schap en regie op overeenkomsten inzameling en verwerking

3. Jaarlijkse monitoring

afvalscheiding

(sorteerproef)

Begraven

Bieden van diverse

mogelijkheden voor het

begraven of bijzetten van

overledenen.

Dienstbaar zijn ten aanzien

van de overledenen en

nabestaanden.

1. Continuering aanwezige

mogelijkheden begraven of

bijzetten

2. Voor zover mogelijk,

inspelen op eventuele

verzoeken van diverse

gezindten

Dierenoverlast en -bescherming

Overlast door dieren zoveel

mogelijk beperken.

Zorgen voor opvang van

zwerfdieren.

1. Voldoende opvang

zwerfdieren

2. Voldoende voorzieningen

bestrijding overlast

hondenpoep

3. Voldoende bestrijding

Eikenprocessierups

4. Voldoende bestrijding

dierenoverlast

Nutsvoorzieningen

Faciliteren van de aanleg van

ondergrondse infrastructuur

door nutsbedrijven.

Overlast zoveel mogelijk te

beperken.

Regulering en controle op

graafactiviteiten voor het

aanleggen van ondergrondse

infrastructuur.

Page 24: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 20

Doelstelling Wat willen we bereiken? Wat doen we in 2015

Plantsoenen

Onderhoudsniveau openbaar

groen conform Groenvisie.

Uitvoering geven aan een

aantal speerpunten uit de

Groenvisie, waaronder

verkoop, omvorming en

revitalisering van plantsoenen,

en het stimuleren van

groenadoptie.

Rekening houden met de

(bio)diversiteit in het groen.

Het groenonderhoud op orde

houden en zorgen dat

Haaksbergen een groene

gemeente blijft.

1. Gedifferentieerd beheer

volgens groenvisie.

2. Uitbesteding onderhoud

volgens beeld- en

frequentiebestek.

3. Omvorming van groen dat

duur in onderhoud is naar

goedkoper te onderhouden

groen.

4. Revitalisering

(vernieuwing) van

plantsoenen. Accentueren

van de entrees van het

centrum.

5. Bevorderen verkoop

openbaar groen

6. Bevorderen groenadoptie

(collectief).

Riolering

Transport van afvalwater. Optimale afvoer van

afvalwater en terugdringen

van wateroverlast.

1. Ongestoorde inzameling en

transport van afvalwater.

2. Goede staat van onderhoud

technische installaties.

3. Gefaseerd investeren en

vervangen van het

rioolstelsel.

Speelvoorzieningen

Veilige speeltoestellen door

tenminste te voldoen aan de

wettelijke bepalingen.

In de wijken een gevarieerd

aanbod van

speelvoorzieningen aanbieden

die voldoen aan de geldende

wettelijke eisen.

1. Onderhoud/vervanging

speeltoestellen.

Waterbeheer

Voldoen aan de wettelijke

zorgplicht (Waterwet, Wet

Milieubeheer en de

Gemeentewet).

Het voorkomen van

wateroverlast. Beheersen van

de grondwaterstand en het

optimaliseren van de

waterafvoer.

Zorgdragen voor goede grond-

en regenwaterafvoer.

BELEIDSNOTA’S

Beleidsnota Einddatum

Bereikbaarheid

Beleidsplan Wegbeheer 2006

Parkeerbeleidsplan 2010 2020

GVVP 2007 2017

Openbare ruimte

GRP 2013 2016

Waterplan 2006 -

Groenvisie 2012 en uitvoeringsplan Groenvisie 2014 -

Page 25: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 21

3. Met wie werken we samen?

Product Externe partners

Bereikbaarheid

Openbaar vervoer Regio Twente, verantwoordelijke voor openbaar vervoer en

verstrekken subsidies.

Provincie Overijssel, kennis delen en overleg andere Overijsselse

gemeenten.

Openbaar vervoersbedrijven, waken over kwaliteit buslijnen.

Parkeren Regio Twente, regionaal parkeeroverleg waarbij kennis uitgewisseld

wordt.

Verkeer Regio Twente, in samenwerking met Twentse gemeenten.

Provincie Overijssel, samenwerken aan de verkeersveiligheid in

Overijsselse gemeenten.

Veilig Verkeer Nederland, voor de organisatie van verkeers-

veiligheidsprojecten.

Verlichting Provincie en Twentse gemeenten (schakeltijden en energie-inkoop).

Wegen Hof van Twente (machinaal vegen van straten en pleinen).

Openbare ruimte

Afval Regio Twente (projectplan Afvalloos Twente).

Plantsoenen Wijkraden en verenigingen.

Riolering Waterschappen Vechtstromen en Rijn- en IJssel.

Gemeente Hof van Twente (onderhoud drukriolering).

14 Twentse gemeenten (Twents Waternet).

Speelvoorzieningen Wijkraden en belangengemeenschappen.

Wijkbewoners.

Waterbeheer Waterschap Vechtstromen (beheer binnenstedelijk water).

4. Wat kost het?

BATEN-

LASTENDeelprogramma Produkt Rek. 2013

Begr. 2014

prim.

Begr. 2014

na wijz.Begr. 2015 Begr. 2016 Begr. 2017 Begr. 2018

BATEN Bereikbaarheid Openbaar vervoer 32 13 18 13 13 13 13Parkeren 148 164 114 118 20 22 24

Verkeer 0 0 1 0 0 0 0Verlichting 6 7 7 7 7 7 7

Wegen en verlichting (Wegen) 204 127 127 127 127 127 127Totaal Bereikbaarheid 390 311 267 265 167 169 171

Openbare ruimte Afval 2.214 1.968 1.968 2.130 2.181 2.181 2.181Begraafplaatsen 29 60 30 30 31 32 32

Dierenoverlast en -bescherming 0 0 0 0 0 0 0Nutsvoorzieningen 23 3 43 43 43 44 44

Plantsoenen 4 27 27 52 52 2 2Riolering 3.121 3.592 3.559 3.522 3.956 3.956 3.956

Speelvoorzieningen 0 0 0 0 0 0 0Waterbeheer 121 129 129 129 129 129 129

Totaal Openbare ruimte 5.512 5.779 5.756 5.907 6.393 6.344 6.345

LASTEN Bereikbaarheid Openbaar vervoer 138 91 52 73 73 73 73

Parkeren 72 81 81 34 34 34 34Verkeer 235 239 219 227 226 225 225

Verlichting 297 326 307 281 278 268 241Wegen en verlichting (Wegen) 3.009 3.107 3.082 3.284 3.463 3.389 3.165

Totaal Bereikbaarheid 3.750 3.844 3.741 3.900 4.075 3.990 3.738

Openbare ruimte Afval 1.943 1.724 1.699 1.877 1.877 1.877 1.877

Begraafplaatsen 115 107 107 112 111 114 112Dierenoverlast en -bescherming 74 166 164 166 166 166 166

Nutsvoorzieningen 15 25 22 25 25 25 25Plantsoenen 1.547 1.394 1.266 1.247 1.250 1.247 1.245

Riolering 2.725 3.163 3.155 3.485 3.558 3.663 3.640Speelvoorzieningen 138 90 80 94 95 109 108

Waterbeheer 217 256 153 187 187 187 187Totaal Openbare ruimte 6.775 6.924 6.647 7.193 7.270 7.387 7.360

Saldo : -4.623 -4.677 -4.365 -4.920 -4.784 -4.864 -4.582

Mutatie tov 2014 primitief -242 -106 -186 96

Page 26: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 22

Toelichting verschillen 2015-2018 ten opzichte van primitieve begroting 2014

Baten

In de eerste berap 2014 is geconstateerd dat bij parkeren de opbrengsten € 50.000 structureel lager

uitvallen dan in de begroting is opgenomen.

De inkomsten afval nemen met € 163.000 (V) toe en dit betreft:

- de opbrengst van het afvalfonds voor papier, glas en kunststofverpakkingsmiddelen (KVM) van

€ 131.000 (V) is in 2014 niet geraamd. In 2015 is dit wel het geval.

- het dividend dat ontvangen wordt van Twence gaat van de exploitatie afval naar de algemene

middelen € 94.000 (N)

- het uitgangspunt van de afvalbegroting is dat deze kostendekkend moet zijn, de herziene

lastenbegroting (zie onder lasten) leidt als gevolg hiervan tot een stijging van de opbrengst

afvalstoffenheffing t.o.v. 2014 met € 125.000 (V).

Binnen het product begraafplaatsen nemen de inkomsten (structureel) af met € 30.000 door de

tendens van begraven naar cremeren.

Binnen het product nutsvoorzieningen realiseren we structureel € 40.000 meer inkomsten door

invoering van een systeem Moor en extra toezicht op uitvoering werkzaamheden.

Ten gevolge van gewijzigde beleidskaders en verkoopprijzen wordt € 50.000 opbrengst openbaar

groen verwacht in 2015 dit betekent een meeropbrengst ten opzichte van 2014 van € 25.000 binnen

het product plantsoenen.

Binnen het product riolering blijken de minder opbrengsten als gevolg van leegstand groter dan

aangenomen. Hierdoor verminderen de totale opbrengsten ten opzichte van het GRP 2013-2016 met €

70.000.

Lasten

Binnen het product parkeren zijn de personeelslasten ad € 46.000 structureel overgeheveld naar de

algemene dekkingsmiddelen waardoor op het product parkeren een voordeel ontstaat ten opzichte van

2014.

Als gevolg van het financieel herstelplan wordt € 15.000 bezuinigd op verlichting door nog slechts 1

keer per jaar een reparatieronde uit te voeren en verder alleen naar aanleiding van meldingen van

burgers. Daarnaast is sprake van een voordeel op de kapitaallasten van € 34.000.

Het product wegen laat een nadeel zien van € 177.000.

De taakstelling van € 100.000 als uitwerking van het optimalisatieplan is gerealiseerd op de producten

nutsvoorzieningen, plantsoenen en waterbeheer. Het schrappen van de betreffende taakstelling levert

hier nadeel op en komt als voordeel op deelprogramma openbare ruimte terug.

Met betrekking tot het Optimalisatieplan is onder Wegen een nieuwe taakstelling ad € 120.000

(conform kadernota) opgenomen die na realisatie aan de betreffende producten worden toegerekend.

Per saldo een voordeel op product wegen van € 20.000.

Door reparatiewerkzaamheden met eigen personeel uit te voeren wordt € 32.000 bezuinigd.

Door het vereiste onderhoudsniveau voor de wegen terug te brengen naar de minimaal vereiste

kwaliteit wordt het budget de komende jaren met € 150.000 verlaagd.

Door de afgelopen zachte winter is het mogelijk om in 2015 € 200.000 minder uit te geven aan het

onderhoud van de wegen (minder schade aan de wegen) conform bij kadernota voorgestelde

bezuiniging. Daarnaast is sprake van een nadeel op kapitaallasten van € 144.000.

Het effect van de herziene lastenbegroting voor afval levert een nadeel van € 153.000 en betreft:

Page 27: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 23

- afvalbelasting € 72.000 (N). Dit is een nieuwe belasting die vanaf 2015 ingevoerd wordt

- de kosten van het Gemeentelijk Belastingkantoor (GBT) worden vanaf 2015 doorberekend

€ 68.000 (N)

- de opbrengst van oud papier € 104.000 (V) en de lasten van oud papier € 67.000 (N) (gesaldeerd

in begroting 2014 op nihil). Het verschil van € 37.000 (N) is nu opgenomen; in begroting 2014

waren alleen lasten papierinzameling door Langezaal van € 66.000 (N) opgenomen

- verlaging door inzet egalisatiereserve € 51.000 (V)

- vervallen chemokar € 28.000 (V)

- KVM nieuw sorteren en vermarkten vanaf 2015 € 90.000 (N, zie ook voordeel baten)

- storten asbest € 8.000 nadeel

- bezuiniging wassen blokcontainers, bladcontainers en afvalkalender € 20.000 (V)

- openbreken contract met van Gansewinkel voor ophalen GFT in de zomerperiode € 20.000 (V)

Als gevolg van het optimalisatieplan BOR is voor plantsoenen € 65.000 voordeel gerealiseerd door

verkoop snoeihout €15.000 en inzet van WWB-ers bij onderhoud openbaar groen voor € 50.000. Deze

laatste bezuiniging lijkt moeizaam realiseerbaar te zijn. Voor de revitalisering van openbaar groen is

structureel € 49.000 benodigd. En als gevolg van het financieel herstelplan wordt door uitstel door

2019 van enkele speerpunten uit de groenvisie (de eyecatchers) een bezuiniging van € 50.000

gerealiseerd. In de begroting 2014 was vanaf de jaarschijf 2015 al een verlaging van € 70.000

voorzien. In totaal een voordeel voor plantsoenen van € 139.000.

Bij de dotatie aan de egalisatievoorziening treedt voor riolering een verwacht verschil op van

€ 400.000. Dit is in lijn met de verwachtingen van het geldende GRP. Dit is nodig om de voorziening,

vervangingen in de toekomst, op peil te brengen. In 2017 moet weer een nieuw GRP van kracht zijn.

De voorbereidingen hiervoor starten in 2015. Het totale verschil in de exploitatie ten opzichte van

2014 bedraagt € 82.500. Dit ontstaat omdat in 2015 deze kostenpost als apart vervangingskrediet

gedefinieerd is (zie kredietenlijst).

Met het schonen van sloten in eigen beheer (invulling stelpost optimalisatieplan BOR) wordt € 24.000 bezuinigd binnen waterbeheer. Daarnaast is sprake van een voordeel op de kapitaallasten van € 44.000.

2016 - 2018

Met ingang van 2016 wordt het betaald parkeren afgeschaft waardoor de jaarlijkse inkomsten van €

150.000 komen te vervallen. In 2015 zijn de opbrengsten al verlaagd met € 50.000 waardoor in het

perspectief nog slechts een nadeel van € 100.000 resteert.

Ten gevolge van gewijzigde beleidskaders en verkoopprijzen wordt ook voor 2016 € 50.000 meer

opbrengst openbaar groen binnen plantsoenen verwacht. Vanaf 2017 vervalt deze opbrengst.

De besparing op onderhoud wegen in 2015 van € 200.000 vervalt weer in 2016. De voordelen in 2017

en 2018 betreffen met name kapitaallasten door onder meer uitstel investeringen.

In 2015 is binnen riolering sprake van tariefdemping door volledige inzet van de bestemmingsreserve

riolering. Vanaf 2016 wordt het tarief niet gedempt waardoor de tarieven en daarmee de opbrengsten

stijgen.

Als gevolg van de doorrekeningen in het GRP 2013-2016 en de inzet van de egalisatievoorziening

zullen de inkomsten vanaf 2017 een geleidelijke stijging hebben (gelijk aan het inflatieniveau). De

exploitatieuitgaven stijgen volgens het GRP 2013-2016 niet meer dan de inflatie. Wel geeft het

investeringsprogramma aan, dat de vervangingskredieten van 2016 tot 2018 € 825.000 per jaar

bedragen. In 2015 is dat nog € 82.500 per jaar.

Page 28: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 24

Riolering

Als gevolg van de doorrekeningen in het GRP 2013-2016 en de inzet van de egalisatievoorziening

zullen de inkomsten vanaf 2017 een geleidelijke stijging hebben (gelijk aan het inflatieniveau). De

exploitatieuitgaven stijgen volgens het GRP 2013-2016 niet meer dan de inflatie. Wel geeft het

investeringsprogramma aan, dat de vervangingskredieten van 2016 tot 2018 € 825.000 per jaar

bedragen. In 2015 is dat nog € 82.500 per jaar.

Page 29: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 25

2 Bestuur en dienstverlening

1. Wat is onze visie?

Bestuur

In ons coalitieprogramma stellen wij dat wij willen bewerkstellingen dat Haaksbergen in de toekomst

een zelfstandige gemeente blijft. Daarvoor is flexibiliteit, vindingrijkheid en samenwerking nodig.

De gemeente “voert regie, stimuleert, ondersteunt en voert minder zelf uit”. De betrokkenheid van

inwoners, bedrijven en instellingen is van groot belang en wordt waar dat mogelijk is ten volle benut.

Samenwerkingsvormen zijn nodig voor de juiste kwaliteit van dienstverlening, kostenbesparing, het

op niveau houden van de voorzieningen en beperken van de kwetsbaarheid.

Regionale samenwerking in Twente is van groot belang, waarbij wij een actieve rol willen spelen

binnen diverse samenwerkingsvormen.

Dienstverlening

Wij willen onze dienstverlening klantgericht en efficiënt vormgeven. Dat is ons doel voor de komende

jaren. Wij streven ernaar om onze dienstverlening zoveel mogelijk onder te brengen in een nog te

ontwikkelen Klant Contact Center (KCC). In dit KCC zijn de beschikbare communicatiekanalen

(telefoon, internet, balie en post) gebundeld. Vragen worden eenduidig beantwoord, ongeacht het

kanaal dat de burger kiest om de vraag te stellen. Daar waar mogelijk zullen we kansen om samen te

werken met andere gemeenten benutten.

2. Belangrijkste beleidsontwikkelingen

Bestuur

In onze visie staat dat wij ons ten volle gaan inzetten op samenwerking in regionaal verband. Binnen

de Regio Twente wordt in de loop van 2014, met doel te starten per 1 januari 2015, werk gemaakt

van de heroriëntatie op de regionale samenwerking. Een heroriëntatie die de afgelopen 1,5 jaar heeft

opgeleverd dat de invloed van de gemeenteraden op hoofdonderwerpen moet worden vergroot en de

portefeuillehouders meer een leidende positie moeten verkrijgen. Wij blijven ons actief opstellen in

deze discussie en de uitwerking.

Interactieve beleidsvorming

De kloof tussen gemeente en inwoners moet worden gedicht en draagvlak voor waar wij als gemeente

mee bezig zijn moet worden vergroot. Daarom vragen wij inwoners, ondernemers en organisaties in

een zo vroeg mogelijk stadium mee te denken over nog te maken beleid. Dat willen we doen door op

een open manier met elkaar van gedachten te wisselen. Dat is wat wij verstaan onder interactieve

beleidsvorming. Ons uitgangspunt is dat er meer contact en interactie met inwoners, ondernemers en

organisaties moet zijn. De hoeveelheid invloed en de rol van de betrokken groep moet vooraf helder

zijn.

Om deze nieuwe aanpak goed te laten beklijven is een nadere en zorgvuldige uitwerking nodig.

Ambtelijk zal een notitie worden voorbereid waarin onze standpunten met betrekking tot interactieve

beleidsvorming verder worden uitgewerkt. Hierbij wordt uiteraard goed gekeken naar wat

vergelijkbare gemeenten in de regio op dit vlak hebben opgesteld. Deze notitie moet vervolgens nog

wel een praktische vertaalslag krijgen. Om te bekijken in hoeverre de notitie nog bijsturing nodig

heeft, beginnen we met een daarvoor geschikt pilotproject.

Page 30: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 26

Een nieuwe manier van het betrekken van inwoners en ondernemers bij waar wij ons als gemeente

mee bezig houden betekent allereerst dat deze groep hierover geïnformeerd moet worden. Een folder

waarin dit duidelijk staat uitgelegd zal worden gemaakt. Hiervoor is communicatiebudget beschikbaar.

Deze nieuwe aanpak kan gepaard gaan met hogere communicatiekosten. Extra

informatiebijeenkomsten, foldermateriaal, correspondentie, extra inzet van ambtelijke uren, inhuur

van externe begeleiding. Allemaal zaken die extra geld kosten. Die kosten zullen in de toekomst

moeten worden gedekt vanuit het betreffende project. Kiezen we er bijvoorbeeld voor om op het

gebied van verkeersbeleid interactieve beleidsvorming toe te passen, dan zullen de kosten die

daarmee gemoeid zijn ook meteen moeten worden gedekt vanuit dat project.

Intergemeentelijke samenwerking

In verband met noodzaak tot bezuinigen heeft binnen de Regio Twente met de deelnemende

gemeenten een heroriëntatie op samenwerking plaatsgehad. De door de ingestelde

visitatiecommissies geopperde voorstellen zijn betrokken bij de bezuinigingsvoorstellen, die in 2014

verder zijn uitgewerkt. De voorstellen hebben veelal betrekking op vermindering van overheadkosten.

Deze bezuinigingen hebben een looptijd tot en met 2017.

Ondanks reeds vastgestelde bezuinigingen en door de gemeenten nieuw opgelegde taakstellingen

kent de gemeentelijke bijdrage aan de Regio een geringe toename. De oorzaak daarvan ligt deels in

de kosten voor looncompensatie (voorgesteld was 2,25%; na besluitvorming Regioraad 1,25%) en het

verplichte schatkistbankieren.

De afschaffing van de Wgr+ is zeker. Het huidige kabinet stuurt op 1 januari 2015 als

afschaffingsdatum. Feit blijft dat dit gevolgen heeft voor de BDU voor Verkeer en Vervoer. Als

regionaal te behartigen belang blijft de Regio Twente zich inzetten voor het behoud van de BDU-

middelen voor de Twentse gemeenten. Nog steeds is niet duidelijk of dit effect ook in zal gaan per 1

januari 2015.

Hoewel de bijdrage aan de Internationale Agenda van Twente door Haaksbergen dit jaar afloopt is de

verwachting dat in de loop van 2015 meer duidelijkheid komt over de voortzetting van de lobby in het

Brusselse voor Twente. De inzet van de lobby is voor 2015 gegarandeerd.

In het kader van verdere regionale samenwerking op het gebied van bedrijfsvoering in het Shared

Service Netwerk Twente is ook voor 2014/2015 een uitvoeringsagenda opgesteld. Wij blijven koersen

op een netwerkorganisatie; inzet richt zich vooralsnog op pragmatische samenwerking BGT

(Basiskaart Grootschalige Topografie), de interne arbeidsmarkt. Ook bij de projecten juridische zaken,

communicatie en inkoop zitten we aan tafel. Deze samenwerking vergt ook voor 2015 een bijdrage.

In de Regio Twente willen wij de nadruk leggen op economie, infrastructuur en internationale

samenwerking.

Met Hengelo zijn de verkennende gesprekken op het gebied van ICT uitgemond in het ambtelijk

opstellen van een concept-onderzoeksopdracht. Het heeft voor de komende jaren waarschijnlijk

gevolgen, waarbij het kan gaan om samenwerking of zelfs outsourcing van ICT bij een andere

(centrum)-gemeente. De financiële consequenties van deze keuze zijn niet op voorhand te voorzien en

worden separaat in een totaal voorstel aan de raad voorgelegd.

Dienstverlening

Geen ontwikkelingen

Page 31: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 27

Doelstelling Wat willen we bereiken? Wat doen we in 2015

Bestuur

Bezwaar en beroep

Optimale toets, op recht- en

doelmatigheid, die kritiek van

de rechterlijke macht kan

doorstaan.

Juridische kwaliteit en functie

op een voldoende peil houden.

De beslissingen op bezwaar en

ingediende klachten kunnen

de toets van de rechtelijke

macht c.q. Overijsselse

ombudsman doorstaan.

1. De beslissingen op bezwaar

en ingediende klachten

kunnen de toets van de

rechtelijke macht c.q.

Overijsselse ombudsman

doorstaan

2. Reguliere afhandeling van

klachten

3. Pre-mediation inzetten bij

ingediende bezwaren

4. Juridische kwaliteit

vergroten, kwetsbaarheid

verminderen en kosten

besparen.

Communicatie

Het behouden van een goede

verstandhouding met

inwoners, ondernemers,

omliggende gemeenten en

andere partners is belangrijk.

Het behouden van een goede

verstandhouding met burgers,

ondernemers, omliggende

gemeenten en andere

partners. Een goede

communicatie tussen

gemeente en haar inwoners,

bedrijven en maatschappelijke

instellingen is belangrijk voor

vertrouwen en draagvlak van

besluitvorming. De

veranderende rol van de

gemeente, meer een regisseur

die faciliteert en stimuleert

vraagt om goede

communicatie. Eén van de

middelen om deze

doelstellingen te bereiken, is

interactieve beleidsvorming.

1. We communiceren met

onze verschillende

doelgroepen via kanalen

als GemeenteNieuws, de

website, social media,

(digitale) nieuwsbrieven,

Haaksbergen Magazine,

brieven en bijeenkomsten.

De communicatie is

bedoeld om de

dienstverlening te

verbeteren en doelgroepen

te informeren over en

betrekken bij projecten en

activiteiten.

2. Het is per 1 januari 2014

wettelijk verplicht om

inwoners elektronisch te

informeren over de

vaststelling van algemeen

verbindende voorschriften

(zoals belasting- of

subsidieverordeningen). Dit

ontslaat ons niet van de

wettelijke verplichting om

ontwerpbesluiten (zoals

een ontwerp

bestemmingsplan) en

besluiten gericht tot één of

meer belanghebbenden die

niet kunnen worden

toegezonden in een

schriftelijk huis-aan-huis

blad bekend te maken.

Gemeentebestuur (College van B&W)

Page 32: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 28

Doelstelling Wat willen we bereiken? Wat doen we in 2015

Zorg dragen voor een goede

besluitvorming binnen de

wettelijke bevoegdheden die

het bestuursorgaan heeft en

zorg dragen voor de

uitoefening van de wettelijke

bevoegdheden.

Het college gaat voor

uitvoering van het

collegeprogramma (vertaling

van het coalitieprogramma

Krachtig, Energiek,

Verbindend).

1. Geschiedt in het

desbetreffende

programma.

2. Een sluitende begroting en

een sluitend

meerjarenperspectief

Gemeenteraad

Het gemeentebestuur draagt

zorg voor een goede besluit-

vorming binnen de wettelijke

bevoegdheden die het bestuur

heeft en draagt zorg voor de

uitoefening van de eigen

wettelijke bevoegdheden.

Een goed functionerend

democratisch bestuur, waarin

de gemeenteraad de

hoofdlijnen van het beleid

vaststelt. Het college voert dit

uit en de gemeenteraad

controleert of de gemaakte

afspraken zijn nagekomen.

Daarnaast geeft de

gemeenteraad invulling aan

zijn volksvertegenwoordigende

rol.

1. Actief zorgen voor een

tijdige en juiste

informatieverstrekking aan

de raad in de verschillende

fasen van het beleids- en

besluitvormingsproces.

2. Versterken van de positie

van de auditcommissie.

Intergemeentelijke zaken

Aangaan en onderhouden van

regionale samenwerking om

kwetsbaarheid te

verminderen, minimaal

behoud van kwaliteit en

streven naar verbetering,

kostenbesparing en kosten-

beheersing.

In samenwerking met de

overige deelnemende

gemeenten behartigen van de

gemeentelijke belangen

(regionaal, landelijk en

internationaal).

Wij gaan ons ten volle inzetten

op samenwerking in regionaal

verband, ook op het gebied

van de bedrijfsvoering.

Samenwerking is nodig voor

het behoud van een juiste

kwaliteit van dienstverlening,

kostenbesparing en het op

niveau houden van

voorzieningen, waarbij het

beperken van de

kwetsbaarheid een bijkomend

voordeel is.

Binnen de Regio Twente wordt

gestreefd naar de

implementatie van de

heroriëntatie op de regionale

samenwerking.

Uitgangspunten daarbij zijn

dat de invloed van de

gemeenteraden op

hoofdonderwerpen moet

worden vergroot en de

portefeuillehouders meer een

leidende positie moeten

verkrijgen. Wij blijven ons

actief opstellen in deze

discussie en de uitwerking

hiervan.

1. Zorgdragen voor een goede

behartiging van de

belangen van Haaksbergen

in

samenwerkingsverbanden,

zoals de Regio Twente.

2. Vergroten van de

effectiviteit en efficiency

van ons lokaal bestuur

door intensievere

samenwerking met andere

overheden.

Internationale contacten

Onderhouden van contacten

met partners in Hongarije

(Nagykőrös) en Duitsland

Continuïteit, verdieping en

verbreding van de

internationale samenwerking

Inhoud geven aan

partnerschapsverdrag Ahaus-

Haaksbergen en

Page 33: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 29

Doelstelling Wat willen we bereiken? Wat doen we in 2015

(Ahaus). met Ahaus. vriendschapsverdrag

Nagykoros

Verkiezingen

Het houden van verkiezingen.

In 2015 worden tegelijk met

de Provinciale Statenver-

kiezingen voor het eerst ook

de waterschapsverkiezingen

gehouden. Deze verplichting is

vastgelegd in de Wet aanpas-

sing waterschapsverkiezingen

die sinds 1 juli 2014 van

kracht is.

1. Provinciale

Statenverkiezingen moeten

conform de bepalingen uit

de Kieswet verlopen.

2. Verkiezingen voor het

Waterschap moeten

worden georganiseerd en

gelijktijdig met de

verkiezingen voor

Provinciale Staten worden

gehouden conform de

wettelijke bepalingen.

Dienstverlening

Publiekszaken

Wij willen onze dienstverlening

klantgericht en efficiënt

vormgeven. De dienst-

verlening wordt ondergebracht

in een Klant Contact Center

(KCC). In dit KCC zijn de

beschikbare communicatie-

kanalen (telefoon, internet,

balie en post) gebundeld.

Vragen worden eenduidig

beantwoord, ongeacht het

kanaal dat de inwoner kiest.

Ons doel voor de komende

jaren is onze dienstverlening

klantgericht en efficiënt vorm

te geven en onze

dienstverlening onder te

brengen in een nog te

ontwikkelen Klant Contact

Center(KCC). Daar waar

mogelijk zullen we kansen om

samen te werken met andere

gemeenten benutten.

Nadere uitvoering van de in

december 2013 vastgestelde

Visie op Dienstverlening.

3. Met wie werken we samen?

Product Externe partners

Bestuur

Bezwaar en beroep Hof van Twente op basis van samenwerkingsconvenant en overige

Twentse gemeenten.

Communicatie Gemeente Hof van Twente met name voor kennisuitwisseling,

ontwikkeling en eventueel gebruikmaking van elkaars producten.

Intergemeentelijke zaken - De Twentse gemeenten, binnen de Regio Twente en Shared

Service Netwerk Twente (SSNT).

- Hengelo (verkenning ICT).

Internationale contacten Haaksbergen is met Ahaus co-financier voor een subsidie die door de

Euregio wordt verleend in het kader van 25 jaar partnerschap.

Dienstverlening

Publiekszaken Gemeentelijk Belastingkantoor Twente voor uitvoering

dienstverlening belastingaanslagen en aanmaningen.

Page 34: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 30

4. Wat kost het?

Toelichting verschillen 2015-2018 ten opzichte van primitieve begroting 2014

Baten

Geen verschillen > € 25.000.

Lasten

Binnen Gemeentebestuur (college B&W) is sprake van een nadeel van € 91.000. Dit wordt veroorzaakt

door de kosten van een extra wethouder (€ 95.000), wachtgeldverplichtingen voormalig wethouders

(€ 84.000) en de actualisatie van pensioenaanspraken van oude en nieuwe wethouders leidt tot een

extra dotatie van € 50.000 aan de voorziening. Wel waren in 2014 nog de lasten van de

gepensioneerden in de begroting opgenomen voor € 84.000. Met ingang van 2015 is voor deze lasten

een voorziening gevormd. Ook is het werkbudget van het college ad € 50.000, dat veelal als

onvoorzien werd aangewend, volledig bezuinigd.

In het kader van intergemeentelijke zaken en Shared Service Netwerk Twente wordt er op

personeelsgebied samengewerkt. Het gaat hierbij om Werken voor de Twentse Overheid

(personeelsmobiliteit), harmonisatie van Twentse Arbeidsvoorwaarden en de Twentse School. De

totale bijdrage voor deze samenwerking is nieuw en bedraagt ca. € 20.000.

Het product Gemeenteraad laat een nadeel zien van € 30.000. Dit is hoofdzakelijk opgebouwd uit

wachtgeldverplichting jegens vertrokken raadsleden (€ 12.000), niet begrote fractievergoedingen

(€ 4.000), cursuskosten (€ 3.000) en aanschaf computers voor raadsleden (€ 9.000).

Het voordeel binnen publiekszaken betreft met name het schrappen van het budget voor het

KlantContactCentrum van € 30.000 uit de exploitatie. De investeringen welke gemoeid gaan met het

KlantContactCentrum zijn opgenomen in het ICT-krediet 2015 voor een bedrag van € 17.000. De

kosten voor het onderzoek “waar staat je gemeente” van € 6.500 zijn geraamd onder het product

communicatie.

2016-2018

De baten voor publiekszaken stijgen vanaf 2017 met € 61.000. Dit is het gevolg van het aantal

paspoorten, ID-kaarten en rijbewijzen dat in deze periode moeten worden verlengd.

De lasten voor gemeentebestuur (College B&W) dalen vanaf 2016 met € 38.000 en vanaf 2017 nog

eens met € 46.000 door het wegvallen van de wachtgeldverplichtingen.

BATEN -

LASTEN Deelprogramma Produkt

Rek.

2013

Begr.

2014

prim.

Begr.

2014 na

wijz.

Begr.

2015

Begr.

2016

Begr.

2017

Begr.

2018

BATEN Bestuur Bezwaar en beroep 6 0 0 0 0 0 0Communicatie 0 0 0 0 0 0 0

Gemeente bestuur (College B&W) 175 14 12 14 14 14 14Intergemeentelijke zaken 0 0 0 0 0 0 0Internationale contacten 3 0 0 0 0 0 0

Verkiezingen 0 0 0 0 0 0 0Gemeenteraad 0 0 0 0 0 0 0

Totaal Bestuur 184 14 12 14 14 14 14

Dienstverlening Publiekszaken 345 304 304 327 350 411 411Totaal Dienstverlening 345 304 304 327 350 411 411

LASTEN Bestuur Bezwaar en beroep 86 37 34 37 37 37 37Communicatie 55 79 67 71 65 65 65

Gemeente bestuur (College B&W) 1.035 1.051 1.110 1.142 1.104 1.058 1.057Intergemeentelijke zaken 79 76 76 98 98 98 98Internationale contacten 24 22 14 16 16 16 16

Verkiezingen 23 59 59 46 4 34 4Gemeenteraad 499 464 464 494 485 485 485

Totaal Bestuur 1.801 1.787 1.822 1.903 1.808 1.792 1.761

Dienstverlening Publiekszaken 1.138 1.068 1.068 1.041 1.044 1.065 1.065Totaal Dienstverlening 1.138 1.068 1.068 1.041 1.044 1.065 1.065

Saldo : -2.410 -2.537 -2.574 -2.604 -2.488 -2.431 -2.400

Mutatie tov 2014 primitief -67 48 105 137

Page 35: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 31

3 Cultuur en ontspanning

1. Wat is onze visie?

Cultuur

Cultuur is een zeer divers en breed beleidsterrein: cultuureducatie, cultuurparticipatie, cultureel

erfgoed, monumenten, kunstwerken, amateurkunst, muziekonderwijs en het Kulturhus zijn

belangrijke onderwerpen die aan bod komen binnen ons gemeentelijk cultuurbeleid.

Cultuur draagt bij aan de ontwikkeling, de economie en de kwaliteit van de gemeente. Cultuur

vergroot de aantrekkelijkheid van onze gemeente omdat het bijdraagt aan vermaak, ontspanning en

persoonlijke groei voor en van onze inwoners.

Wij willen actief en passief deelnemen aan kunst en cultuur stimuleren. Dat is goed voor de

ontwikkeling van talent, zelfvertrouwen, reflectie en kritisch vermogen van onze inwoners. Wij willen

daarin een verbindende, stimulerende en faciliterende rol spelen om zo de deelname aan kunst en

cultuur, gericht op doelgroepen te bevorderen.

Ontspanning

Op het gebied van sport en ontspanning zijn reeds vele voorzieningen voor onze inwoners aanwezig.

Door het sportiever inrichten van de openbare ruimte met speelvoorzieningen en speelaanleidingen in

de wijken, de aanleg van “ommetjes”, het realiseren van een netwerk van aaneengesloten wandel,

fiets en ruiterpaden worden de mogelijkheden hiertoe vergroot. Daarnaast kent Haaksbergen een

groot gevarieerd aanbod van sportvoorzieningen in de kerkdorpen en Haaksbergen zelf. Deze

voorzieningen bieden vele mogelijkheden voor ontspanning van onze inwoners.

Sporten Bewegen

Sport en bewegen is belangrijk voor onze inwoners. Als gemeente richten wij ons primair op het

stimuleren van de breedtesport, waarbij meedoen en de mogelijkheid tot bewegen voor iedereen

centraal staat. De bijdrage van sport aan de samenleving en de rol van de sportvereniging verandert,

waarbij de maatschappelijke rol van de sportvereniging steeds belangrijker wordt.

Het sportbeleid draagt in steeds belangrijkere mate bij aan het realiseren van maatschappelijke

doelen op andere beleidsterreinen en werkt daarvoor nauw samen met andere sectoren op het gebied

van jeugdbeleid, volksgezondheidsbeleid, de WMO en het participatiebeleid. Als gemeente vervullen

wij hierbij een bindende, faciliterende en stimulerende rol.

2. Belangrijkste beleidsontwikkelingen

Algemene beleidsontwikkelingen

Het subsidiebeleid, weergegeven in de Algemene en Bijzondere subsidieverordening wordt in 2015

herzien. Dit zal interactief gebeuren in samenspraak met verenigingen en instellingen op het gebied

van sport en bewegen, cultuur en ontspanning.

Algemene beleidsontwikkelingen

Het subsidiebeleid, weergegeven in de Algemene en Bijzondere subsidieverordening wordt begin 2015

herzien (2016 geëffectueerd). Dit zal interactief gebeuren in samenspraak met verenigingen en

instellingen op het gebied van sport en bewegen, cultuur en ontspanning. Ook de budgetsubsidies

worden tegen het licht gehouden en geanalyseerd. Hierbij zal worden gekeken naar de

maatschappelijke effecten en het financieel beleid van deze partijen. Dit zal effect hebben in het

meerjarenperspectief. De gevolgen van de herziening van het subsidiebeleid worden in de kadernota

2016 meegenomen.

Page 36: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 32

Specifieke beleidsontwikkelingen Cultuur:

Regeling cultuurarrangement 2013-2016

Ook in 2015 nemen wij deel aan de provinciale regeling cultuurarrangement van de provincie

Overijssel. Via deze regeling willen wij verder werken aan het bevorderen en versterken van de

culturele infrastructuur in onze gemeente.

Jeugdcultuurfonds

Wij nemen deel aan het jeugdcultuurfonds Overijssel. Voor de ontwikkeling van kinderen is het van

groot belang dat zij in een vroeg stadium kennis kunnen maken met allerlei facetten van cultuur. Als

dit door financiële omstandigheden niet mogelijk is biedt het jeugdcultuurfonds hiervoor een

alternatief.

Cultuureducatie

Wij hechten groot belang aan cultuureducatie en geven daar invulling aan door middel van het

cultuureducatieplan 2013-2016. Wij werken daarvoor nauw samen met de Commissie Culturele

Vorming en het primair-en voortgezet onderwijs.

Cultuurmakelaarsregeling provincie Overijssel

In 2015 en 2016 maken wij gebruik van een provinciale subsidieregeling cultuurmakelaar in

samenwerking met de gemeente Hof van Twente. Dit ter ondersteuning van de regeling

cultuurarrangement.

Specifieke beleidsontwikkelingen Sport en Bewegen.

De Actief Betrokken Club

In 2015 geven wij verdere invulling aan een provinciaal WMO project, de Actief Betrokken Club. Wij

verstaan hieronder een sportvereniging die haar kernkwaliteiten niet alleen inzet voor de eigen (sport-

)leden, maar ook voor de samenleving. Wij willen sportverenigingen stimuleren en faciliteren om

actief deze maatschappelijke rol in te gaan vullen zodat zij een positieve bijdrage kan geven aan de

leefbaarheid in de buurt, wijk, dorp of stad (op de thema’s welzijn, gezondheid, participatie, sociale

verbanden).

De beweegimpuls voor kwetsbare senioren

In 2015 starten wij met de uitvoering van de beweegimpuls, dat gericht is op het bevorderen van een

gezonde (dus ook actieve) leefstijl van kwetsbare senioren, zodat ze langer kunnen (blijven)

participeren in de samenleving. Door het creëren (of versterken) van een wijkgerichte infrastructuur

voor beweeg- en gezondheidsaanbod voor kwetsbare senioren willen wij ervoor zorgen dat deze

doelgroep zo lang mogelijk kan (blijven) participeren in de samenleving.

Page 37: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 33

Doelstelling Wat willen we bereiken? Wat doen we in 2015

Cultuur

Kulturhus

Het Kulturhus levert voor onze culturele verenigingen en inwoners een belangrijke bijdrage op het gebied van participatie, educatie en cultuur.

Het Kulturhus ontwikkelt zich tot een innovatief knooppunt van informatie, advies, dienstverlening, cultuur en ontmoeting, waarbij laagdrempeligheid voor onze burgers en culturele verenigingen voorop staat.

Wij verlenen het Kulturhus

een budgetsubsidie voor de

volgende kernactiviteiten:

Een flexibel en breed educatief

en cultureel aanbod dat

voldoet aan de wensen van

deze tijd.

Uitvoering van de nieuwe

bibliotheekwet waarbij

leesbevordering en het

terugdringen van

laaggeletterdheid belangrijke

thema’s zijn.

Uitvoering geven aan de

regeling cultuurarrangement.

Het realiseren van een

kwalitatief aanbod van theater

van professionele en niet

professionele voorstellingen

met toegankelijke tarieven

voor scholen en verenigingen.

Cultuur

Wij stimuleren een actieve en

passieve deelname aan kunst

en cultuur. Dat is goed voor

de ontwikkeling van talent,

zelfvertrouwen, reflectie en

kritisch vermogen van onze

inwoners. Wij spelen daarin

een verbindende,

stimulerende en faciliterende

rol.

Door het stimuleren van

samenwerkingsverbanden

bestaat er over vier jaar een

stevige culturele infrastructuur

binnen onze gemeente waarin

veel wordt samengewerkt. Het

ontwikkelen van een

‘toekomstproof’

verenigingsleven door middel

van bijscholing en

verenigingsondersteuning

staat daarbij centraal.

Daarmee wordt de

afhankelijkheid van de

gemeente minder.

Cultuureducatie: wij willen de

samenwerking bevorderen

tussen scholen en culturele

verenigingen, waardoor een

duurzame structuur ontstaat

rondom cultuureducatie.

Wij voeren de regeling

cultuurarrangement uit in

nauwe samenwerking met

partners als het Kulturhus en

de commissie Culturele

Vorming en culturele

verenigingen.

De gemeente neemt deel aan

de provinciale regeling

cultuurmakelaars om daarmee

extra ondersteuning te kunnen

bieden aan het culturele veld.

Wij subsidiëren de Commissie

Culturele Vorming van het

basisonderwijs voor de

uitvoering van het

Cultuureducatieplan 2013-

2016 primair onderwijs.

Wij nemen deel aan het

jeugdcultuurfonds Overijssel.

Page 38: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 34

Lokale omroep

De lokale omroep levert een

omroepprogramma dat als

nieuws- en

informatievoorziening voor en

door Haaksbergenaren

bijdraagt aan de Haaksbergse

identiteit, aan de sociale

cohesie en sociaal

burgerschap.

Een goed functionerende

lokale omroep, die beschikt

over goede huisvesting en

financieel gezond is.

De gemeente speelt een

faciliterende rol en voert zijn

zorgplicht (Mediawet) uit. De

raad dient in 2015 te beslissen

over verlenging van de

zendmachtiging.

Monumenten:

Monumenten dragen bij aan

de aantrekkelijkheid van de

gemeente, het behoud van het

historisch erfgoed en de

bekendheid van de

geschiedenis en betekenis

ervan bij inwoners.

In stand houden van de

Haaksbergse monumenten en

hun geschiedenis en betekenis

onder de aandacht brengen bij

de inwoners.

1. Restauraties gemeentelijke

monumenten

2. Restauratie gemeentelijke

rijksmonumenten

3. Organisatie jaarlijkse Open

Monumentendag en

Klassendag.

Muziekonderwijs

Aanbod van laagdrempelig

muziekonderwijs.

Een ruim aanbod van

muziekonderwijs in

Haaksbergen op meerdere

locaties in de gemeente

In 2015 passen wij het

convenant tussen gemeente

en SMOH aan. De huidige

omstandigheden maken het

noodzakelijk om de bestaande

afspraken te heroverwegen.

Ontspanning

Scholtenhagen

Het sport en recreatiegebied

park Groot Scholtenhagen is

een belangrijk

concentratiegebied als het

gaat om sport en bewegen,

recreatie en ontspanning voor

onze inwoners en

verenigingen.

Wij willen voldoende en

laagdrempelige mogelijkheden

aanbieden voor onze inwoners

en verenigingen voor het

uitoefenen van sport en

beweeg activiteiten, recreatie

en ontspanning en cultuur.

De stichting Groot

Scholtenhagen is als

verbonden partij een

belangrijke

samenwerkingspartner.

Wij subsidiëren daarom de

Stichting Groot Scholtenhagen

voor de instandhouding en het

beheer van de in het sport en

recreatiepark Groot

Scholtenhagen aanwezige

voorzieningen.

Page 39: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 35

Zwembad De Wilder

Het recreatiebad de Wilder

biedt vele mogelijkheden voor

sport en bewegen en

ontspanning van onze

inwoners en daarbuiten.

Het zwembad is een

maatschappelijke voorziening

en geeft invulling aan allerlei

functies op het gebied van

sport en bewegen,

ontspanning en gezondheid.

Ons doel is recreatiebad De

Wilder en de functies van het

recreatiebad op het gebied

van sport en bewegen,

recreatie en gezondheid op

een financieel en duurzaam

verantwoorde manier te

behouden.

Eind 2014 geven

wij duidelijkheid over de

toekomst van de Wilder. Op

basis hiervan zal in 2015

nadere uitwerking

plaatsvinden.

Wij subsidiëren zwembad de

Wilder op basis van

prestatieafspraken die passen

binnen het doelgroepenbeleid

en de activiteiten die hiervoor

worden ontwikkeld.

Sport en Bewegen

Ons sportbeleid richt zich

primair op het stimuleren van

de breedtesport, waarbij

meedoen en bewegen voor

iedereen centraal staat.

Sporten is leuk, gezond en

zorgt ook voor verbinding en

samenhang op allerlei

beleidsterreinen zoals op het

gebied van gezondheid,

jeugdbeleid en WMO. Ook de

maatschappelijke functie van

sport en sportverenigingen in

het bijzonder wordt van

steeds groter belang.

Door middel van het

buurtsportcoachproject en de

Actief Betrokken Club bereiken

wij dat sportverenigingen

invulling geven aan hun

maatschappelijke rol en een

actieve rol spelen in het

sociale netwerk van

wijkteams.

1. Bevorderen sportdeelname

en bewegen van inwoners,

sportverenigingen, scholen

en wijken via het

buurtsportcoachtraject en

de beweegimpuls voor

kwetsbare ouderen.

2. Minimaal 8

sportverenigingen

stimuleren en

ondersteunen om actief

een maatschappelijke rol te

gaan invullen via het ABC

traject.

3. Promoten jeugdsportfonds

Overijssel

Sportaccommodaties:

Sportaccommodatiebeleid is

een belangrijke pijler van ons

gemeentelijk sportbeleid.

Onze gemeente kent een zeer

gevarieerd aanbod van

sportaccommodaties.

Goede multifunctionele

sportaccommodaties zijn

noodzakelijk om sporten en

bewegen te stimuleren. We

bevorderen de samenwerking

tussen verenigingen om een

zo optimaal mogelijke

bezetting van de sport-

accommodaties te realiseren

(en waar mogelijk het beheer

bij de verenigingen zelf neer

te leggen).

Wij vinden het van belang dat

sportaccommodaties goed

worden onderhouden en zo

optimaal mogelijk worden

benut. Dat willen wij bereiken

door samenwerking van

verenigingen te stimuleren en

de maatschappelijke functie

van sportverenigingen te

versterken en te

ondersteunen.

De gemeentelijke

sportaccommodaties en

sportclubs met een eigen

sportaccommodatie leveren

een bijdrage aan een

duurzaam Haaksbergen.

1. Zorgdragen voor een goede

kwaliteit van de binnen en

buitensportaccommodaties

2. Waar mogelijk privatisering

en/of overname beheer van

sportaccommodaties

stimuleren

3. Bevorderen van de

maatschappelijke functie

van sportverenigingen.

4. Optimalisatie gebruik

sportaccommodaties.

5. Verenigingen via

voorlichting ondersteunen

bij het nemen van

maatregelen op het gebied

van duurzaamheid.

Page 40: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 36

Beleidsnota Einddatum

Cultuur

Cultuurvisie Haaksbergen 2013-2017 2017

Evaluatie Sportnota 2008-2012

Beleidsplan WMO

Regionale nota en lokaal uitvoeringsprogramma Vitale Coalities

Beleidsplan Jeugd.

2014

2018

2016

2018

3. Met wie werken we samen?

Externe partners

Cultuur

Cultuur is een breed en divers beleidsterrein waarin met vele

partners wordt samengewerkt zoals:

Stichting Kulturhus Haaksbergen (theater, bibliotheek).

Amateurkunstverenigingen

Museale en cultuurhistorische organisaties

Commissie Culturele Vorming ( primair onderwijs)

Adviescommissie beeldende kunst

RTV Sternet

Monumentenraad en monumentencommissie

Historische kring

VVV, Centrummanagement

Stichting Muziekonderwijs Haaksbergen

Onderwijs, primair en voortgezet.

Wijkraden, belangengemeenschappen

Provincie Overijssel ( in kader van diverse subsidieregelingen op het

gebied van cultuur)

Ontspanning

De belangrijkste externe partijen waarmee samengewerkt wordt zijn

Stichting Groot Scholtenhagen als verbonden partij van de

gemeente.

Stichting de Wilder en eventuele marktpartijen.

Regio Twente ( sportief inrichten van de openbare ruimte)

VVV, Centrummanagement

Wijkraden, belangengemeenschappen

Sport en bewegen

De belangrijkste externe partijen waar veel mee wordt

samengewerkt zijn:

Ministerie van VWS, projectbureau combinatie-functies, dit in

verband met de buurtsportcoach.

Sportservice Overijssel, in verband met de WMO projecten Actief

Betrokken Club en beweegimpuls kwetsbare senioren

Sportmaatwerk in verband met ondersteuning buurtsportcoach

Sportverenigingen

Onderwijs ( primair en voortgezet onderwijs)

Stichting Groot Scholtenhagen

Wijkraden en belangengemeenschappen

Page 41: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 37

4. Wat kost het?

Toelichting verschillen 2015-2018 ten opzichte van primitieve begroting 2014

Het voordelig financiële effect t.o.v. de primitieve begroting 2014 van € 45.000 is op te splitsen in

lagere baten ad € 669.000 en lagere lasten ad € 714.000.

Baten

Onder het product cultuur is in 2014 is een interne bijdrage van € 39.000 vanuit personeelslasten aan

het product muziekonderwijs opgenomen. Voor een zuivere weergave van de resultaten en in lijn met

eerdere informatie aan uw raad is dit in 2015 achterwege gelaten.

M.b.t. zwembad de Wilder hebben we in 2014 nog € 512.000 huurinkomsten begroot. Door nu als

uitgangspunt te hanteren, dat we m.i.v. 2015 het zwembad hebben overgedragen aan een externe

partij vallen deze huurinkomsten weg.

Onder sport algemeen zijn in 2014 ten onrechte rijksbijdragen breedtesport opgenomen. Deze werden

via de algemene uitkering ontvangen. Dit herstel geeft een nadelig effect van € 73.000.

De huurinkomsten sportaccommodaties voor zowel buitenaccommodaties als sporthallen laten een

dalende trend zien en zijn reëel naar beneden bijgesteld (€ 22.000).

Lasten

Het voordeel op cultuur bestaat uit meerdere kleine posten, die samen € 27.000.

De lasten bij het theater zijn t.o.v. 2014 primitief toegenomen met € 100.000. Dit is het effect van de

eerste begrotingswijziging 2014, waarbij dit bedrag is overgeheveld vanuit het programma

maatschappelijke ondersteuning, nu sociaal domein.

De lasten van het zwembad de Wilder nemen af met € 716.000. Vanuit het overdrachtsscenario vallen

alle kosten vrij, met uitzondering van de subsidie aan de nieuwe marktpartij van € 317.000. Concreet

betekent dit € 302.000 minder kapitaallasten, € 142.000 lagere subsidie of bijdrage, € 269.000 lagere

onderhoudskosten en het vervallen van interne kostentoerekening van € 3.000. In samenhang met de

vervallen huuropbrengsten van € 512.000 is het voordelig effect per saldo € 204.000.

Het product sportaccommodaties laat een nadelig kapitaallasteneffect zien van € 18.000. Dit wordt

met name veroorzaakt door investeringen 2014 in sportaccommodaties (sporthal de Bouwmeester en

handbalvelden de Greune). Op onderhoudsbudgetten is fors (€ 60.000) ingeleverd. De loonkosten van

de sporthalbeheerder (verlaging € 41.000) zijn onder de ambtelijke kosten gebracht. In de primitieve

begroting 2014 was het beheer van sporthal de Bouwmeester nog niet aan Havoc overgedragen. Dit

geeft een kostentoename van € 22.000, die gecompenseerd wordt door een afname van eigen

beheerskosten.

BATEN -

LASTENDeelprogramma Produkt

Rek.

2013

Begr.

2014

prim.

Begr.

2014 na

wijz.

Begr.

2015

Begr.

2016

Begr.

2017

Begr.

2018

BATEN Cultuur Cultuur 37 37 37 37 37 0 0Lokale omroep 0 0 0 0 0 0 0Monumenten 8 5 5 5 5 5 5Muziekonderwijs 57 95 56 56 56 56 56

Kulturhus 0 0 0 0 0 0 0Totaal Cultuur 102 137 98 98 98 61 61

Ontspanning Scholtenhagen 0 1 1 0 0 0 0Zwembad de Wilder 517 512 512 0 0 0 0

Totaal Ontspanning 517 513 513 0 0 0 0

Sport Sport algemeen 62 97 32 0 0 0 0Sportaccommodaties 183 248 366 227 227 227 227

Totaal Sport 245 345 397 227 227 227 227

LASTEN Cultuur Cultuur 130 228 200 201 203 145 145Lokale omroep 22 14 14 13 13 13 13Monumenten 90 94 81 75 74 73 73Muziekonderwijs 234 188 221 203 188 178 148Kulturhus 794 764 895 863 839 814 814

Totaal Cultuur 1.270 1.288 1.411 1.355 1.317 1.223 1.193

Ontspanning Scholtenhagen 359 308 308 303 300 265 261

Zwembad de Wilder 846 1.033 1.033 317 317 317 317Totaal Ontspanning 1.205 1.341 1.341 620 617 582 578

Sport Sport algemeen 238 163 194 167 167 94 94Sportaccommodaties 581 680 625 615 609 602 562

Totaal Sport 819 842 819 782 776 696 656

Saldo : -2.430 -2.477 -2.563 -2.432 -2.385 -2.213 -2.139

Mutatie tov 2014 primitief 45 92 264 338

Page 42: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 38

2016-2018

De baten nemen vanaf 2017 af met € 37.000. Dit is het gevolg van het einde van de provinciale

bijdragen voor de regelingen cultuurarrangement (€ 30.000) en cultuureducatie (€ 7.000).

Aan de lastenkant eindigen ook beide regelingen waardoor de lasten (€ 45.000 resp. € 13.000) ook

vanaf 2017 vervallen. Er ontstaan toenemende voordelen in 2016 t/m 2018 door een verlaagde

subsidie aan het Kulturhus (vanaf 2017 -/- € 25.000), muziekonderwijs (€ 15.000 oplopend tot €

55.000) en de budgetsubsidie aan de Stichting Scholtenhagen (€ 35.000 vanaf 2017 in verband met

een andere vorm van beheer na pensionering van een huidige beheerder).

Door het beëindigen van de regeling breedtesport vervallen de kosten hiervoor (€ 73.000) vanaf

2017. De kostendaling bij sportaccommodaties in 2018 betreffen kapitaallasten (-/- € 40.000).

Page 43: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 39

4 Economische ontwikkeling

1. Wat is onze visie?

Detailhandel en Economische ontwikkeling

Wij zorgen voor afstemming tussen ondernemers, overheid, onderwijs en zorg. De samenhang tussen

participatie enerzijds en het organiseren van ondersteuning voor werkzoekenden anderzijds wordt

bevorderd, bijvoorbeeld door passende inzet in de zorg en andere maatschappelijke organisaties.

Verdringing van reguliere arbeid wordt daarbij voorkomen. Onze relaties met bedrijfsleven, onderwijs

en zorg intensiveren wij en waar mogelijk werken wij mee aan vernieuwende initiatieven die leiden tot

toename van het aantal banen, ook in samenhang met re-integratie en participatie. Essentieel hierbij

is dat wij proactief en ondernemersgericht zijn en zo min mogelijk belemmerende regels hanteren. Wij

zorgen ervoor dat ondernemers weten bij wie zij terecht kunnen, bestuurlijk en ambtelijk. Economie

en arbeidsmarkt houden niet op bij de gemeentegrens. Twente is onze entiteit en wij investeren in de

Twentse samenwerking. Bedrijven horen zich thuis te voelen in onze gemeente. Werk en economie

zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Met ondernemers willen wij bespreken hoe we economisch

beleid en arbeidsmarktbeleid vernieuwend en samenhangend kunnen aanpakken.

Vanuit de economische beleidsnota en het actieprogramma is de promotie van Haaksbergen op het

gebied van wonen, werken, bedrijfsvestiging, recreatie en toerisme als speerpunt benoemd.

Samen met het georganiseerde bedrijfsleven is in 2014 een promotieplan opgesteld die in 2015 verder

zal worden uitgevoerd.

Toerisme en recreatie

Voor Haaksbergen zijn recreatie en toerisme van groot economisch belang. De sector levert een

essentiële bijdrage aan de naamsbekendheid en de aantrekkelijkheid op het gebied van wonen,

werken en recreëren. Wij willen nieuwe vormen van toerisme en kwalitatieve impulsen stimuleren.

In de kerkdorpen en het buitengebied willen mogelijkheden bieden voor ondersteunende horeca.

De bijzondere aantrekkingskracht van de MBS en de gebiedsontwikkeling rondom bieden volop

kansen. Ook het organiseren van een grote verscheidenheid aan evenementen speelt hierin een

belangrijke rol.

De fraaie natuurgebieden en het gevarieerde buitengebied van Haaksbergen zien wij als een

belangrijk kapitaal van onze gemeente die volop kansen biedt om het recreatief-toeristisch product te

versterken. Het in stand houden van de bestaande natuurgebieden en het versterken van de

samenhang tussen deze gebieden vinden wij wenselijk. Daarnaast willen we met de Euregio, Ahaus en

andere grensgemeenten verdere impulsen geven aan bestaande producten zoals de ruiter- en

menroutes-, de flamingoroute en het grensoverschrijdende knooppuntensysteem, en nieuwe

initiatieven ontwikkelen om de grens als toeristisch product meer op de kaart te zetten en wederzijdse

promotie te versterken.

2. Belangrijkste beleidsontwikkelingen

Detailhandel en Economische ontwikkeling

Duurzaam en bedrijvigheid

Wij zijn er trots op dat het in Haaksbergen is gelukt om bedrijven, die op het gebied van

duurzaamheid voorop lopen, te vestigen op bedrijventerrein Stepelerveld. Dit laat zien dat

duurzaamheid en bedrijvigheid goed samengaan. Wij willen hieraan verder vervolg geven door de

attractiviteit van het toekomstige bedrijventerrein sterk te verhogen en de eerste fase daarvan te

ontwikkelen tot het “duurzaamste bedrijventerrein van Twente”. Dit willen wij bereiken door de

landschappelijke structuren in dit gebied te handhaven en daar waar mogelijk te versterken. Tevens

zal worden onderzocht of op een andere manier kan worden omgegaan met onder andere het

watersysteem, intensiteit van beheer, verminderen van energiegebruik, inzetten van andere

energiebronnen, verhogen van de ecologische waarde en een duurzame inrichting. Wij staan open

voor innovatieve duurzame initiatieven die ertoe bijdragen onze ambitie te realiseren. De

Page 44: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 40

verduurzaming van het bedrijventerrein dient binnen het bestaande financiële kader, de vastgestelde

grondexploitatie, plaats te vinden. De koppeling tussen groenste gemeente van Twente en

duurzaamheid zien wij als logisch. Bedrijven die het milieu en de woonomgeving belasten krijgen van

ons niet de mogelijkheid verder uit te breiden. Wij willen in samenwerking met de bedrijven

onderzoeken welke opties er zijn om deze bedrijven te verplaatsen en/of te verduurzamen. De

mogelijkheden van verplaatsing willen wij eventueel in samenwerking met een derde partij bekijken.

Er zijn hier vooralsnog geen financiële middelen voor beschikbaar.

Ondernemers

Een goede bedrijfsomgeving is essentieel. De tweede en laatste fase van de revitalisering van het

Oostelijke deel van ’t Varck wordt in 2015 afgerond. De laatste maatregelen hebben met name

betrekking op de herinrichting van de Twijner- en Spoelsterstraat. Na afronding zijn de

bedrijventerreinen in Haaksbergen weer up to date.

Parkmanagement is aanwezig op de bedrijventerreinen ’t Varck-Brammelo, de Greune en Stepelo.

De gemeente, in adviserende zin betrokken bij Parkmanagement, draagt jaarlijks € 10.000 bij

voor de optimalisering van de organisatie. Er zijn nog diverse slagen te maken waaronder

verdergaande samenwerking tussen de onderlinge parkmanagementorganisaties met als doel te

komen tot één effectieve en efficiënte organisatie voor de genoemde bedrijventerreinen.

Detailhandel en horeca

Een goed functionerend winkelgebied met bijbehorende horeca draagt bij aan de levendigheid en

gezelligheid van Haaksbergen. Daarom zijn ondernemers in de detailhandel en horeca voor ons

belangrijke partners. Samen met de koepelorganisaties, Stichting centrummanagement en de

Haaksbergse Ondernemersvereniging, werken wij aan de ontwikkeling van het centrum en het

realiseren van een kwaliteitsslag. Ook dagen wij ondernemers uit om met suggesties en oplossingen

te komen, creatieve ideeën ontstaan tenslotte vaak in de eigen bedrijfsomgeving. Zo zijn wij in

samenwerking met Stichting Centrummanagement, pandeigenaren, banken, accountants en

makelaars bezig om invulling te krijgen voor leegstaande (winkel)panden maar ook actief om

leegstand te voorkomen. Dit vereist flexibiliteit van alle partijen. De zondag openstelling is sinds half

2014 voor iedere ondernemer mogelijk en zal in 2016 worden geëvalueerd waarbij de belangen van

de kleine en grote ondernemer centraal zullen staan. Genoemde partijen zijn ook nadrukkelijk

betrokken bij de promotie van Haaksbergen.

Toerisme en recreatie

De beleidsnota economie met het actieprogramma geven de belangrijkste beleidsontwikkelingen weer.

We willen inspelen op versterking van het aanwezige aanbod en vinden uitbreiding van met name

dagrecreatie wenselijk. Met routes en ommetjes willen we de kernen en het buitengebied met elkaar

verbinden. We willen de kracht van het mooie buitengebied behouden en versterken, maar ook de

aandacht richten op de verbindingen vanuit het buitengebied naar de MBS en het centrum. Verder

willen we de samenhang tussen de verschillende gebieden en voorzieningen versterken en

samenwerking tussen partijen stimuleren. Wij brengen partijen bij elkaar uit verschillende gebieden

en sectoren die niet eerder intensief hebben samengewerkt, en initiëren en ondersteunen projecten.

Doelstelling Wat willen we bereiken? Wat doen we in 2015

Detailhandel

Markt

Het faciliteren van en ruimte

bieden aan ondernemers in de

ambulante handel (Stichting

weekmarkt Haaksbergen,

Standplaatshouders vrijdag-

en zaterdagmarkt).

Behoud van de zelfstanding

weekmarkt en een goed

functionerende vrijdag- en

zaterdagmarkt

Het faciliteren van en ruimte

geven aan ondernemers in

de ambulante handel.

Bedrijven Investeringszone

Page 45: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 41

Doelstelling Wat willen we bereiken? Wat doen we in 2015

Innen van de BIZ-heffing bij

gevestigde ondernemers

binnen de aangewezen zone.

Het doel is meer bezoekers

naar het centrum te trekken

door de ondernemers te

faciliteren in het in stand

houden van de Bedrijven

Investeringszone (BIZ) en te

zorgen voor een ‘schoon, heel

en veilig’ openbaar gebied.

Toelichting: de gemeente int

de BIZ-heffing en keert deze,

onder inhouding van de

perceptiekosten, uit aan het

ondernemersfonds van

Stichting

Centrummanagement

Haaksbergen (SCH). Stichting

Centrummanagement

Haaksbergen besteedt de

gelden voor de uitvoering van

activiteiten en maatregelen

zoals door hun omschreven in

het meerjarenbeleidsplan

2012-2016. De gemeente

toetst of de gelden zijn

besteed conform de

regelgeving die beschreven is

in de wet BIZ.

1. Gemeente: Innen van de

BIZ-heffing

2. SCH: besteding van de

middelen aan een “schoon,

heel en veilig” centrum en

zaken die het publiekelijk

belang dienen alles binnen

de wet BIZ en het

meerjarenbeleidsplan

2012-2016

Economische ontwikkeling

Revitalisering bedrijventerreinen

Uitvoering tweede fase van de

revitalisering van

bedrijventerrein ’t Varck

Uitvoering van de tweede fase

van de revitalisering

(oostelijke deel van ’t Varck)

met name de Spoelsterstraat

en Twijnerstraat

Revitalisering: uitvoering

tweede en laatste fase van

de revitalisering op ’t Varck

Oost.

Economische zaken

- Samen met het bedrijfsleven

en samenwerkende

organisaties inspanningen

leveren voor behoud en

uitbreiding van economische

bedrijvigheid. Het verder

uitvoeren van het

actieprogramma, als

onderdeel van de economische

beleidsnota, is hiervan een

voorbeeld naast de individuele

initiatieven die de gemeente

daar waar mogelijk wil

faciliteren en/of ondersteunen.

De openbare ruimte van het

nieuw te realiseren

bedrijventerrein Stepelerveld

wordt op een duurzame wijze

Stimulering lokale economie:

Initiatieven vanuit het

(georganiseerde) bedrijfsleven

ondersteunen en faciliteren.

Verdergaande samenwerking

afzonderlijke

parkmanagementorganisaties.

Uitvoeren van het

promotieplan Haaksbergen

zoals deze in 2014 is

opgesteld.

Realiseren duurzaam

bedrijventerrein Stepelerveld

fase 1.

Page 46: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 42

Doelstelling Wat willen we bereiken? Wat doen we in 2015

ingericht. Dit moet een aanzet

zijn om ook op kavelniveau

deze duurzaamheidsgedachte

door te zetten.

Toerisme en Recreatie

Evenementen

Bezoekers en

Haaksbergenaren aangename

verpozing bieden.

Verenigingen en organisaties

de kans bieden een

aantrekkelijk aanbod aan

evenementen te organiseren

voor onze inwoners en

bezoekers.

We stellen materiaal ter

beschikking voor de

organisatie van evenementen.

Recreatie en toerisme

Ontwikkeling van een goede

toeristische infrastructuur.

Versterken Haaksbergen als

toeristische gemeente.

Meer bekendheid in de Regio

voor Haaksbergen als

toeristische gemeente.

Nieuwe, kwalitatieve impulsen

om de vrijetijdssector te

versterken.

Een impuls geven aan de

grensoverschrijdende

samenwerking zowel naar

Duitsland als naar Gelderland.

Een stijging van het aantal

bezoekers bij dag attracties en

een stijging van het aantal

overnachtingen met 1% t.o.v.

2013.

Opstellen van een Regionale

toeristische agenda (Twente

breed) waar Haaksbergen een

onderdeel van uit maakt.

Nieuwe initiatieven stimuleren

en waar nodig initiëren.

Ondernemers faciliteren

binnen

samenwerkingsverbanden.

Uitvoering geven aan het

promotieplan Haaksbergen

zoals deze in 2014 is

opgesteld.

Verstrekken subsidies aan

organisaties die onze

doelstelling helpen

verwezenlijken.

Uitvoering geven aan het

actieprogramma economie.

Invulling, afstemming en

vaststelling van de Regionale

toeristische agenda.

Toeristische fietspaden

Toegankelijkheid van

natuurschoon verbeteren.

Aantrekkelijk gemeente om te

fietsen en te recreëren.

1. Goed netwerk creëren en

onderhouden

2. Imago als fietsgemeente

promoten en versterking

van (dag)recreatie

VVV

Toeristen in Haaksbergen een

prettig verblijf bieden.

De Stichting Haaksbergen

Promotie in staat stellen om

Haaksbergen als toeristische

gemeente te promoten en

ondernemers te ondersteunen

bij de informatieverstrekking

aan klanten en

productontwikkeling.

1. Toeristen en toeristisch

bedrijfsleven voorzien van

goede informatie en

producten.

2. Toeristen een prettig

verblijf bieden, goed

gastheerschap.

3. Door samenwerking

productontwikkeling

realiseren.

Page 47: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 43

Beleidsnota Einddatum

Economische ontwikkeling

Bedrijventerreinenvisie Haaksbergen

Detailhandelsvisie Haaksbergen

Masterplan Bedrijventerreinen Haaksbergen

Beleidsnota economie en actieprogramma

Toerisme en recreatie

Beleidsnota economie en actieprogramma

Verblijfsrecreatie in het Landelijk Gebied

3. Met wie werken we samen?

Product Externe partners

Detailhandel

Bedrijven

Investeringszone

Stichting Centrummanagement Haaksbergen.

Markt Stichting Markt Haaksbergen.

Economische ontwikkeling

Revitalisering

bedrijventerreinen

Ten aanzien van de revitalisering is een subsidie aangevraagd en

toegekend door de Provincie Overijssel.

Economische zaken Georganiseerd verband van ondernemers- en haar

ondernemersorganisaties.

Toerisme en recreatie

Evenementen Vele verenigingen en comités die Haaksbergen rijk is.

Recreatie en toerisme Platform Toerisme en recreatie, toeristisch bedrijfsleven, Museum

Buurtspoorweg, Zoutmarke (gemeenten Enschede, Hengelo en Hof

van Twente).

Toeristische fietspaden Stichting Rijwielpaden Haaksbergen.

VVV VVV.

4. Wat kost het?

BATEN -

LASTENDeelprogramma Produkt

Rek.

2013

Begr.

2014

prim.

Begr.

2014 na

wijz.

Begr.

2015

Begr.

2016

Begr.

2017

Begr.

2018

BATEN Detailhandel Bedrijven Investerings Zone 129 114 114 115 116 118 119Markt 8 7 7 7 7 7 7

Totaal Detailhandel 137 120 120 122 123 124 126

Economische ontwikkeling Revitalisering bedrijventerreinen 48 292 292 0 0 0 0Economische zaken 0 0 0 0 0 0 0

Totaal Economische ontwikkeling 48 292 292 0 0 0 0

Toerisme en recreatie Evenementen 0 0 0 0 0 0 0

Recreatie en toerisme 4 0 0 0 0 0 0Toeristische fietspaden 17 16 16 0 0 0 0VVV 0 0 0 0 0 0 0

Totaal Toerisme en recreatie 21 16 16 0 0 0 0

LASTEN Detailhandel Bedrijven Investerings Zone 111 110 110 110 110 110 110Markt 27 9 9 9 9 9 9

Totaal Detailhandel 139 119 119 119 119 119 119

Economische ontwikkeling Revitalisering bedrijventerreinen 158 598 598 23 23 23 23Economische zaken 0 225 206 167 167 167 167

Totaal Economische ontwikkeling 158 823 804 190 190 190 190

Toerisme en recreatie Evenementen 111 96 92 92 92 92 92Recreatie en toerisme 167 206 204 205 205 205 205Toeristische fietspaden 36 36 36 36 36 36 36

VVV 75 67 67 67 67 67 67Totaal Toerisme en recreatie 389 404 399 399 399 399 398

Saldo : -481 -918 -893 -586 -585 -583 -582

Mutatie tov 2014 primitief 331 333 334 336

Page 48: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 44

Verschillenanalyse 2015-2018 ten opzichte van primitieve begroting 2014

Baten

Het lagere budget n 2015 t.o.v. 2014 op revitalisering bedrijventerreinen betreft een Provinciale

bijdrage voor revitalisering ’t Varck in 2014 van € 292.000.

Lasten

Het voordeel t.o.v. 2014 op revitalisering bedrijventerreinen van € 575.000 betreft de lasten in 2014

voor de revitalisering ’t Varck welke in 2015 wegvallen.

Binnen economische zaken is sprake van een voordeel van € 58.000. Dit wordt veroorzaakt door een

verlaging van € 50.000 van de post adviezen diensten en derden welke al in de jaarschijf 2015 was

verwerkt bij de begroting 2014. Daarnaast is een bezuiniging doorgevoerd van € 8.000 betreffende

het schrappen van middelen voor het doen van marktonderzoeken en koopstroomonderzoeken.

2016-2018

Geen verschillen > € 25.000.

Page 49: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 45

5 Integrale veiligheid

1. Wat is onze visie?

Handhaving

De gemeente Haaksbergen wil zijn burgers en ondernemers een veilige omgeving bieden door haar

handhavingstaken op een structurele en integrale manier uit te voeren. Door daarbij handhaving

transparant en eenduidig te maken, worden de verschillende doelgroepen van de handhaving

gestimuleerd en geadviseerd de regels na te leven.

Veiligheid

Samen met inwoners en bedrijven zorgen wij voor een veilige gemeente, op het gebied van wonen,

werken en recreëren. We willen dat inwoners zich over vier jaar nog net zo veilig voelen in

Haaksbergen als in 2012 het geval was.

2. Belangrijkste beleidsontwikkelingen

Veiligheid

Onderzoek monstertruckdrama

Het monstertruckdrama van 28 september 2014 is door de Onderzoeksraad voor de Veiligheid en het

Openbaar Ministerie in onderzoek genomen. Het O.M. onderzoekt de strafrechtelijke aspecten, de

Onderzoeksraad onderzoekt wat de oorzaak van het ongeval is en welke lering wij hieruit kunnen

trekken.

Nationale politie

Veranderingen binnen de reorganisatie van de politie zullen in 2015 merkbaar zijn. Er speelt een

landelijke discussie ten aanzien van de huisvesting. Eind 2014 en in 2015 zullen hier naar verwachting

keuzes in gemaakt worden. Haaksbergen heeft een voorstel neergelegd voor een politieservicepunt in

het gemeentehuis. Dit voorstel heeft de politie geparkeerd, maar zal naar verwachting in 2015

opnieuw bekeken gaan worden.

Basisteam Driehoek midden

Met de komst van de nieuwe politiewet heeft de driehoek een formelere status gekregen. De

burgemeesters van Hengelo, Haaksbergen, Borne en Hof van Twente, Politie en O.M. vormen samen

de basisteamdriehoek midden. Zij maken samen afspraken over de inzet van politiecapaciteit op

veiligheidsspeerpunten.

Veiligheidshuis Twente

In 2015 zal de blik gericht zijn op het verbeteren van de werkwijzen, zoals die van de TOP-X aanpak,

Code Rood / huiselijk geweld en het Justitieel Overleg Risicojeugd Twente. Daarnaast bereiden we ons

voor op de transities van onder andere de jeugdzorg. Deze transities bij de gemeente zullen van

invloed zijn op de werkwijze en werkomvang, al is nog niet in te schatten op welke wijze en in welke

mate. Vanaf 2015 zal extra ruimte in gevonden moeten worden. Het gaat om € 20.000 waarvoor nog

geen dekking is gevonden in Twente. Haaksbergen is afgevaardigd in de regionale stuurgroep om de

belangen van kleinere gemeente te behartigen. Haaksbergen heeft een prominente rol.

Veiligheidsmonitor

In 2015 start het bevolkingsonderzoek, de Veiligheidsmonitor in Haaksbergen. Deze resultaten

vormen input voor het meerjarig veiligheidsprogramma, die in 2016 opgesteld zal gaan worden voor

de periode 2017-2020. Kosten € 5.000(dekking bestaande IVZ budget).

Page 50: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 46

Doelstelling Wat willen we bereiken? Wat doen we in 2015

Handhaving

Handhaving uitvoering

Het bieden van een veilige

omgeving door consequente

handhaving van wetten en

regels.

Wij willen onze burgers en

ondernemers in Haaksbergen

een veilige omgeving bieden

door handhavingstaken op een

structurele en integrale

manier uit te voeren. Door

daarbij handhaving

transparant en eenduidig te

maken worden verschillende

doelgroepen van de

handhaving gestimuleerd en

geadviseerd de regels na te

leven.

1. Overeenkomstig de

gestelde prioriteiten

toezicht houden op bouw-

milieu activiteiten.

Handhavend optreden

overeenkomstig de

handhavingsstrategie.

2. Overeenkomstig de

gestelde prioriteiten

toezicht houden op

activiteiten in de openbare

ruimte. Handhavend

optreden overeenkomstig

de handhavingsstrategie.

Veiligheid

Brandweer

Optimale (brand-)veiligheid en

hulpverlening in de gemeente

volgens wettelijke eisen en

normen, nader uitgewerkt en

vastgesteld in beleids-

documenten, (brand)

risicoprofiel en dekkingsplan

van de Veiligheidsregio

Twente (VRT).

Optimale (Brand) veiligheid en

hulpverlening in de gemeente

volgens wettelijke eisen en

normen, nader uitgewerkt en

vastgesteld in

beleidsdocumenten, (brand)

risicoprofiel en dekkingsplan

van de Veiligheidsregio

Twente (VRT). Daarbij willen

we ook bereiken dat het

accent verschuift van

“bestrijden” naar

“voorkomen”.

Basisbrandweerzorg geleverd

door vrijwilligers met binding

met Haaksbergen; vanuit een

lokale brandweergarage om

zichtbaar te blijven in de

gemeente en te voldoen aan

de wettelijke eisen en normen.

Adequate, professionele en

tegelijkertijd betaalbare

brandweerzorg en

hulpverlening.

1. In de afgelopen jaren

bereikte de brandweer in

situaties van brand 47 %

van de objecten binnen de

vastgestelde norm tijd. We

willen dat zogenaamde

dekkingspercentage

omhoog brengen. Het

wettelijk vastgestelde

minimumpercentage is 80.

In het principebesluit staat

dat door een onderbouwde

en weloverwogen verdeling

van taken op het gebied

van vergunningverlening

en toezicht tussen

gemeenten en Brandweer

Twente het mogelijk is de

norm bij te stellen tot zo’n

75%. Zie verder

beleidsplan en

dekkingsplan van de VRT

waarin Haaksbergen als

één van de vier

aandachtspunten in Twente

is opgenomen.

2. We willen het aantal

vrijwilligers in Haaksbergen

op peil houden en er op

andere wijzen voor zorgen

dat basisbrandweerzorg

lokaal georganiseerd kan

blijven. Vanuit een

brandweergarage die

Page 51: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 47

Doelstelling Wat willen we bereiken? Wat doen we in 2015

voldoet aan daaraan

gestelde eisen.

3. Onnodige en onechte

brandmeldingen kosten

veel. We willen dat deze

meldingen afnemen.

4. We willen bereiken dat

inwoners en bedrijven zich

meer bewust zijn van

brandveilig

leven/ondernemen en het

voorkomen van

brandonveilige situaties.

5. We willen de kosten voor

brandweerzorg ( via de

gemeentelijke bijdrage aan

de VRT) betaalbaar

houden, zo mogelijk

bezuinigen na 2014 met

prioriteit voor wettelijke

taken.

Openbare orde en veiligheid

Samen met inwoners en

bedrijven zorgen voor een

veilige gemeente op het

gebied van wonen, werken en

recreëren. We willen dat

inwoners zich over vier jaar in

elk geval nog net zo veilig

voelen in Haaksbergen als in

2012 het geval was. Hoe we

dit gaan doen, is uitgewerkt in

het Integraal Veiligheids-

programma 2013-2016.

Samen met burgers en

bedrijven zorgen wij voor een

veilige gemeente op het

gebied van wonen, werken en

recreëren. We willen dat

inwoners zich over vier jaar in

elk geval nog net zo veilig

voelen in Haaksbergen als in

2012 het geval is.

Hiervoor hebben wij voor de

volgende prioriteiten

doelstellingen met

streefwaarden vastgesteld in

het integraal

veiligheidsprogramma 2013 –

2016:

- terugdringen inbraken

- verminderen woonoverlast

in buurt/wijk

- aanpak alcohol- en

drugsgebruik

- verbeteren

verkeersveiligheid

- aanpak witwassen (georga-

niseerde criminaliteit)

1. Terugdringen

a. diefstal/inbraak

woningen, b. garages-

boxen-schuren, c. uit/vanaf

motorvoertuigen

2. Verminderen woonoverlast

en op peil houden van de

kwaliteit van de

leefomgeving

3. Bevorderen dat het

alcohol- en drugsgebruik

afneemt, specifiek onder

jeugdigen en jongeren.

Verminderen van overlast

in buurt/wijk als gevolg

van alcohol- en

drugsgebruik. Terugdringen

van drugshandel

4. Bevorderen dat het aantal

ongevallen met letsel

afneemt. Bevorderen

verkeersveilig gedrag.

Bevorderen dat de

verkeersveiligheid bij

scholen verbetert.

5. Voorkomen dat criminele

activiteiten plaatsvinden

met vergunningen,

subsidies, aanbestedingen,

gemeentelijke

vastgoedtransacties.

Terugdringen van het

Page 52: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 48

Doelstelling Wat willen we bereiken? Wat doen we in 2015

aantal hennepkwekerijen

Rampenbestrijding

Optimale bevolkingszorg in

crisissituaties.

Goed functionerende

crisisorganisatie, met

opgeleide en getrainde

mensen

Doorontwikkeling naar

crisisorganisatie met meer

aandacht voor communicatie

en zelfredzaamheid.

Samen met de andere

Twentse gemeenten:

1. Het regionaal team

bevolkingszorg is opgeleid

en geoefend tot en met het

operationele niveau

2. De vakbekwaamheid van

de gemeentelijke

functionarissen is geborgd

3. Het landelijk slachtoffer

informatie systeem is

geïmplementeerd

Beleidsnota Einddatum

Handhaving

Integraal handhavingsbeleid 2013-2017

Veiligheid

Integraal Veiligheidsprogramma 2016

Begroting 2014 VRT en zienswijze college en raad

Regionaal hennepconvenant

Regionaal projectplan beperking woninginbraak

Beleidsplan VRT incl. dekkingsplan, raadsbesluit 26 september 2012

Algemene plaatselijke verordening (APV)

Beleidsregels (van de burgemeester) Damocles

Raadsbesluit 27 januari 2011 “regionaliseren brandweer”

Raadsbesluit 25 april 2012 “Principebesluit vorming één brandweer Twente”

en ter uitvoering daarvan overdrachtsdossier aan VRT

Regionaal crisisplan 2012-2015

Organisatieplan “inrichting gemeentelijke kolom”

2015

2015

3. Met wie werken we samen? Nb. uit begroting 2014, actualiseren

Product Externe partners

Handhaving

Handhaving uitvoering Via de RUD en ICS (Informatie-, Coördinatie- en Sturingseenheid)

met de veertien deelnemende Twentse gemeenten.

Veiligheid

Brandweer Veiligheidsregio Twente (VRT): sinds 1 januari 2013 voert de VRT de

taken op het gebied van brandweerzorg en hulpverlening uit.

Openbare orde en

veiligheid

- Veiligheidsregio Twente (VRT).

- Bestuurders en ambtenaren van de Twentse gemeenten.

- De “gezagsdriehoek midden Twente” tussen Openbaar Ministerie,

politie, burgemeesters van Hengelo, Borne, Hof van Twente en

Haaksbergen.

- Brandweer, politie en bedrijven(-verenigingen) bij Keurmerk

Veilig Ondernemen.

- Politie, woningbouwcorporaties, wijken, inwoners bij Keurmerk

Veilig Wonen.

- Horecaondernemers en vrijwilligersorganisaties op het gebied van

drank- en horecawet.

- Diverse andere veiligheids- en zorgpartners zoals Veiligheidshuis,

Page 53: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 49

Product Externe partners

verslavingszorg, reclassering, Regionaal Informatie- en

Expertisecentrum.

Rampenbestrijding - Samen met de andere Twentse gemeenten zorgen voor

voldoende personele capaciteit en middelen.

- Veiligheidsregio Twente. Verplichte samenwerking in de vorm van

een gemeenschappelijke regeling.

4. Wat kost het?

Verschillen 2015-2018 ten opzichte van primitieve begroting 2014

Baten

Geen verschillen > € 25.000. Lasten

Geen verschillen > € 25.000. 2016-2018

Vanaf 2017 is de bijdrage aan de Veiligheidsregio Twente verhoogd met € 140.000 er van uitgaande dat de nieuwe brandweerkazerne in 2017 wordt opgeleverd en overgedragen. Vanaf dat moment vervalt de teruggave op de bijdrage aan de Veiligheidsregio Twente.

BATEN -

LASTENDeelprogramma Produkt

Rek.

2013

Begr.

2014

prim.

Begr.

2014 na

wijz.

Begr.

2015

Begr.

2016

Begr.

2017

Begr.

2018

BATEN Handhaving Handhaving uitvoering 10 0 0 0 0 0 0Totaal Handhaving 10 0 0 0 0 0 0

Veiligheid Brandweer 0 0 0 0 0 0 0Openbare orde en veiligheid 2 2 2 0 0 0 0Rampenbestrijding 0 0 0 0 0 0 0

Vergunningen (bijz.wetten en APV) 0 0 0 0 0 0 0Bijzondere wetten en APV 1 0 0 0 0 0 0

Totaal Veiligheid 3 2 2 0 0 0 0

LASTEN Handhaving Handhaving uitvoering 422 1.212 1.198 1.205 1.205 1.205 1.205Totaal Handhaving 422 1.212 1.198 1.205 1.205 1.205 1.205

Veiligheid Brandweer 1.192 1.133 1.020 1.133 1.133 1.273 1.273

Openbare orde en veiligheid 339 70 64 54 54 54 54Rampenbestrijding 38 49 49 39 39 39 39Vergunningen (bijz.wetten en APV) 82 0 0 0 0 0 0

Totaal Veiligheid 1.650 1.253 1.134 1.226 1.226 1.366 1.366

Saldo : -2.061 -2.465 -2.332 -2.432 -2.432 -2.572 -2.572

Mutatie tov 2014 primitief 33 33 -107 -107

Page 54: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 50

Page 55: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 51

6 Sociaal domein

1. Wat is onze visie?

Het sociale domein is in Nederland volop in beweging. Met ingang van 1 januari 2015 is onze

gemeente verantwoordelijk voor extra taken op het terrein van werk, zorg en jeugd. De komst van

deze nieuwe taken gaat gepaard met minder budget, waardoor kostenbesparende maatregelen

noodzakelijk zijn. De mogelijkheden om dit vorm te geven liggen met name in een geïntegreerde

aanpak, innovatie en efficiencyverbetering. De Noaberpoort is de centrale toegang voor alle inwoners

van Haaksbergen. Met onze geïntegreerde aanpak in de Noaberpoort, waar we samenwerken met

onze partners, vrijwilligers en klanten, hebben we een duurzame structuur neergezet voor de

uitvoering van taken op het gebied van zorg, welzijn, jeugd en werk. De vormgeving van deze

uitvoeringsstructuur is momenteel nog volop in beweging. De basis staat op 1 januari 2015, maar in

het komende jaar kan er verandering plaatsvinden op basis van de ervaringen die we opdoen met

deze nieuwe taakvelden. Het komende jaar kan worden beschouwd als een overgangsjaar.

De visie op ons sociaal domein is:

Onze inwoners staan centraal. Zij worden aangesproken op hun talenten, mogelijkheden en hun

vermogen om zelf hun leven in te richten. Daarnaast is in het bijzonder aandacht voor onze inwoners

in een kwetsbare positie; zij moeten ook (naar vermogen) kunnen participeren.

De inhoudelijke uitgangspunten voor het sociaal domein voor de komende vier jaar zijn:

- de inwoner staat centraal

- deelnemen naar vermogen

- eigen kracht en verantwoordelijkheid

- voorkomen is beter dan genezen

Dit programma is opgebouwd uit de deelprogramma’s Participatie, Wet maatschappelijke

ondersteuning (Wmo) en Jeugd. In de deelprogramma’s wordt aangegeven hoe deze centrale

uitgangspunten in 2015 vorm krijgen.

Participatie

Wij zijn per 1 januari verantwoordelijk voor alle inwoners met arbeidsvermogen die ondersteuning

nodig hebben. Dit is een uitbreiding van de doelgroep van de huidige Wet Werk en Bijstand. In

Haaksbergen doet iedereen ertoe en wij willen dat iedereen meedoet en zijn steentje bijdraagt. Dat

verwachten wij ook van uitkeringsgerechtigden, óók als zij zorg nodig hebben. Wij ondersteunen bij

de stappen die genomen kunnen worden om mee te doen. Dan kan zijn in begeleiding naar werk,

inkomensondersteuning of aanpak van schuldenproblematiek. Wij stimuleren dat mensen zonder werk

weer aan de slag gaan, want werk geeft perspectief en voorkomt dat mensen een beroep doen op

bijstand en andere voorzieningen. Wij zorgen voor de afstemming tussen ondernemers, overheid,

onderwijs en zorg. De integrale aanpak in de Noaberpoort stimuleert de samenhang tussen

participatie en ondersteuning. We gaan veel investeren in onze doelgroep. De investeringen wegen op

tegen de besparingen in uitkeringslasten.

De doelstellingen voor ons participatiebeleid voor de komende vier jaar zijn:

- Inwoners benutten zoveel mogelijk hun maximale verdiencapaciteit in een reguliere baan

- Uitkeringsgerechtigden worden zoveel mogelijk geplaatst op de reguliere arbeidsmarkt, eventueel

met loonkostensubsidie

- Inwoners met een arbeidshandicap, die voorheen onder de Wsw of Wajong vielen, gebruiken ook

hun verdiencapaciteit

Page 56: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 52

Wmo

Met de inwerkingtreding van de nieuwe WMO per 1 januari 2015 zorgen we via de Noaberpoort dat de

toegang tot deze voorzieningen goed geregeld is. De nieuwe taken leiden ertoe dat de verhouding

tussen de verantwoordelijkheid van de gemeente en die van burgers en maatschappelijk middenveld

zal gaan veranderen. De rol van ons als gemeente is om deze veranderende rol te ondersteunen en de

faciliteren, waardoor de gewenste maatschappelijke effecten optreden en gelijktijdig sprake is van

kostenbesparing. De dienstverlening aan onze burgers blijft hoog in het vaandel staan. Ook als er

minder geld te besteden is, zullen wij ervoor zorgdragen dat belangrijke sociale en maatschappelijke

voorzieningen overeind blijven. Waar mogelijk bieden we collectieve voorzieningen aan onze inwoners,

waarbij we vooral inzetten op vroegsignalering en preventie om de zwaardere vormen van

ondersteuning en zorg te voorkomen. Waar noodzakelijk zullen deze individuele voorzieningen worden

ingezet.

De doelstellingen voor ons wmo beleid voor de komende vier jaar zijn:

- Onze inwoners zijn zelfredzaam, betrokken, nemen (actief) deel aan de samenleving, hebben de

mogelijkheid zich te ontwikkelen en nemen verantwoordelijkheid voor hun omgeving

- Ook onze kwetsbare inwoners (jong en oud) krijgen de kans om mee te doen, richting te geven

aan hun toekomst en zich (naar vermogen) te ontwikkelen.

Jeugd

De Haaksbergse jongeren moeten zich optimaal kunnen ontplooien en in staat zijn om actief deel te

nemen aan de maatschappij. Met de meeste kinderen in Haaksbergen gaat het goed. Zij groeien op in

een veilige omgeving. Er zijn echter ook kinderen die extra hulp of zorg nodig hebben, wat per 1

januari ook onder onze verantwoordelijkheid valt. Wij gaan de jeugdzorg anders organiseren

(transformatie van de jeugdzorg), omdat in het huidige stelsel een te groot beroep op de zwaardere

en duurdere vormen van zorg wordt gedaan. Wij zetten hierbij in op preventie (door middel van het

geven opvoed- en opgroeiondersteuning) en op vroegsignalering. Daarbij schakelen wij zoveel als

mogelijk het eigen sociale netwerk van mensen in. De professionele (gesubsidieerde) partners

springen bij waar de expertise in het eigen netwerk ontbreekt of bij het oplossen van zware

problematiek. Inwoners hebben een eigen verantwoordelijkheid voor het oplossen van overlast in de

openbare ruimte. Het jongerenwerk, de politie en/of de toezichthouders komen pas in tweede

instantie in beeld.

De doelstellingen voor ons jeugdbeleid voor de komende vier jaar zijn in lijn met de speerpunten van

het wmo beleid, mede om de samenhang tussen de beleidsterreinen weer te geven:

- Onze inwoners (inclusief kinderen en ouders/verzorgers) zijn zelfredzaam, betrokken, nemen

actief deel aan de samenleving, hebben de mogelijkheid zich te ontwikkelen en nemen

verantwoordelijkheid voor hun omgeving

- Ook onze kinderen (en hun gezinnen) in een kwetsbare positie krijgen de kans om mee te doen,

richting te geven aan hun toekomst en zich te ontwikkelen

2. Actuele context en belangrijkste beleidsontwikkelingen

Bij de nieuwe taken van de gemeente per 1 januari 2015 gaat het vooral om een mentaliteits- en

rolverandering van onszelf als gemeente, onze inwoners, zorgaanbieders en instanties. Dit proces

heeft de afgelopen periode een aanlooptijd gekend, en zal het komende jaar in het teken staan van

ontwikkeling, verandering en verbetering.

De belangrijkste doelstellingen van de deelprogramma’s staan in het onderstaande weergegeven.

Vanwege de herschikking van programma’s hebben wij geen indicatoren kunnen formuleren voor dit

programma. De opbouw van dit onderdeel wijkt daarom af van de andere programma’s uit de

begroting. De prestatie indicatoren komen tot stand in nauwe samenspraak met aanbieders, partners

en belangengroepen.

Page 57: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 53

Wat willen we bereiken en

wat gaan we ervoor doen

Toelichting

Participatie

Inwoners benutten zoveel mogelijk hun maximale verdiencapaciteit in een reguliere baan

Uitkeringsgerechtigden worden zoveel mogelijk geplaatst op de reguliere arbeidsmarkt,

eventueel met loonkostensubsidie

Een goede klantenanalyse

zodat de doelgroep kan

worden ingedeeld op

verdiencapaciteit en wij

prioriteiten in re-integratie

kunnen aanbrengen.

Bemiddeling en begeleiding wordt aan de gehele doelgroep

geboden, maar hierbij worden vier doelgroepen onderscheiden.

Om dit te kunnen doen is het noodzakelijk een goede

klantenanalyse te verrichten. Daarom brengen wij het gehele

bestand in beeld, waarbij ook in beeld wordt gebracht of

klanten ondersteuning ontvangen vanuit andere

financieringsbronnen, vrijwilligerswerk of mantelzorg verrichten

en de positie op de participatieladder wordt bepaald. Dit proces

wordt in de eerste helft van 2015 afgerond.

Door inzicht te krijgen in de lichamelijke- en psychosociale

mogelijkheden en beperkingen, alsmede de competenties van

onze klanten kan er beter en gerichter gematched worden met

vacatures.

De lokale

werkgeversbenadering verder

ontwikkelen en intensiveren

Wij gaan investeren in het ontwikkelen van een lokaal netwerk

van werkgevers, die medeverantwoordelijkheid willen nemen

voor mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie. Binnen

de gemeente wordt een extra impuls gegeven aan de

werkgeversbenadering door extra personele capaciteit in te

zetten en de samenwerking tussen de accountmanager en de

bedrijfscontactfunctionaris te versterken. Bedrijfsbezoeken

worden bijvoorbeeld waar mogelijk gezamenlijk afgelegd

waardoor daadwerkelijk de mogelijkheid ontstaat om

werkplekken in de nabijheid van burgers te organiseren.

De accountmanager benadert op een pro-actieve wijze

bedrijven en acquireert passende en geschikte functies

(vacatures, stageplaatsen en werk/leer plekken) voor

uitkeringsgerechtigden met als (eind) doel uitstroom richting

arbeidsmarkt. Hierbij wordt rekening gehouden met de

mogelijkheden en beperkingen van de klanten.

Naast deze lokale versterking blijven we samenwerken met het

Werkplein Twente en sluiten we waar dit kansen biedt en/of

wenselijk is aan bij regionale initiatieven. Door zowel aandacht

te besteden aan de lokale- als de regionale

werkgeversbenadering, ontstaat een optimale mix van

beschikbare werkplekken.

In regionaal verband

ontwikkelen we

arrangementen om

uitkeringsgerechtigden te

plaatsen in kansrijke sectoren

met prioriteit voor jongeren

tot 27 jaar

De werkgelegenheid is in Twente de afgelopen jaren

afgenomen. Op regionaal niveau zijn er echter ook sectoren en

branches aanwezig met een vraag naar arbeid. Omdat de vraag

naar een bepaald type arbeidskracht per gemeente verschilt, is

samenwerking op regionaal niveau van groot belang bij het

creëren van plaatsingsmogelijkheden. Het gaat om het matchen

van vraag van werkgevers en aanbod van werkzoekenden.

Op regionaal niveau wordt momenteel gewerkt aan een

arrangement voor uitkeringsgerechtigden tot 27 jaar (ESF

project) waar Haaksbergen bij aansluit.

Page 58: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 54

Inwoners met een arbeidshandicap, die voorheen onder de Wsw of Wajong vielen, gebruiken ook

hun verdiencapaciteit

Een nieuwe invulling van de

‘Wsw-oud’, waardoor de

kosten worden teruggebracht,

maar waarbij budget voorlopig

moet worden aangevuld uit de

algemene middelen om de

tekorten bij het sw-bedrijf te

financieren

Hoewel de Wet sociale werkvoorziening per 1 januari 2015

wordt ingetrokken, behoudt het zittende bestand met een vast

dienstverband zijn rechten. Dit betekent dat dit deel van het

bestand alleen afloopt als gevolg van natuurlijk verloop. De

participatiewet biedt mogelijkheden om te gaan werken met

loonwaarde / verdiencapaciteit. Als een wsw-werknemer een

bepaalde verdiencapaciteit heeft, kan hij dat deel van zijn

inkomen zelf verdienen, waardoor de kosten per saldo

afnemen. In 2015 werken we het uitvoeringsmodel verder uit

om te komen tot een bijdrage van reële omvang, afgestemd op

de mogelijkheden van cliënten en werkgevers. Ons wsw bedrijf

Hameland ontwikkelt zich verder van productiebedrijf naar

mensontwikkelbedrijf. De bedrijfsactiviteiten zullen waar

mogelijk in 2015 verder worden afgestoten. De ingezette lijn

van de afgelopen jaren worden verder versterkt, gezien de

grote financiële belangen.

We stimuleren het opzetten

van sociale ondernemingen,

waarbij de gemeente geen

bedrijfsrisico draagt

Sociale ondernemingen, die zich op eigen initiatief en voor

eigen risico, richten op het werken met mensen met een

beperking is een goede ontwikkeling. Deze ondernemingen

zullen wel zelfstandig en (financieel) gezond functioneren

zonder dat daarbij ondersteuning van de gemeente voor nodig

is.

Centrale toegang via de

Noaberpoort

Ook de dienstverlening op het gebied van participatie (in het

bijzonder inkomensondersteuning, schuldhulpverlening) vindt

plaats vanuit de integrale toegang in de Noaberpoort. Dit wordt

in 2015 verder vormgegeven. De samenwerking op het gebied

van uitvoerig sociale zaken werkt niet belemmerd voor een

eigen lokale toegang op gebied van werk en inkomen.

Wmo

Onze inwoners zijn zelfredzaam, betrokken, nemen (actief) deel aan de samenleving, hebben de

mogelijkheid zich te ontwikkelen en nemen verantwoordelijkheid voor hun omgeving

Ook onze kwetsbare inwoners (jong en oud) krijgen de kans om mee te doen, richting te geven

aan hun toekomst en zich (naar vermogen) te ontwikkelen.

Het versterken van preventie,

(vroeg) signalering en vroege

interventie.

Wij investeren in preventie, vroegsignalering en vroege

interventie bij problemen. Dit doen we door organisaties en

instellingen aanwezig te laten zijn in de wijk. Hierbij wordt

zoveel mogelijk aangesloten bij al bestaande netwerken. Er

bestaat niet 1 blauwdruk voor het ideale wijkteam, dit is

afhankelijk van de kenmerken van wijken, betrokken partijen,

etc. In 2015 zal het wijkteam zich verder gaan ontwikkelen. De

wijkgerichte aanpak krijgt hiermee een impuls, wat verder

ondersteund zal worden door gericht subsidiebeleid. Het

subsidiebeleid wordt in 2015 vernieuwd, waarbij subsidies

steeds meer een relatie hebben met ondersteuning van doelen

en uitgangspunten uit het sociale domein.

De relatie tussen wonen en zorg is belangrijk, de

bewustwordingscampagne ‘Lang zult u wonen’ gaan we in

2015 continueren.

Page 59: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 55

Het versterken van eigen

kracht en burgerkracht

Eigen kracht gaat over de aanwezige mogelijkheden en

krachten binnen het gezin/huishouden om bepaalde situaties

optimaal vorm te geven en problemen op te lossen of dragelijk

te maken. Denk hierbij ook aan het sociale netwerk van familie,

vrienden, buren, kennissen. Ondersteuning is daarbij gericht op

het aanboren en versterken van de eigen kracht. Wij

verwachten van onze maatschappelijke partners dat zij onze

inwoners ondersteunen bij het aanboren van eigen kracht. Dit

wordt middels subsidieafspraken vastgelegd.

Intensiveren

(inzet/ondersteuning)

mantelzorg en

vrijwilligerswerk

Het versterken van mantelzorg en vrijwilligerswerk is al jaren

een belangrijk speerpunt in het lokale Wmo beleid en dit willen

we verder uitbouwen. Mantelzorg en vrijwilligerswerk zijn

namelijk van onschatbare waarde voor toekomstbestendige

zorg en spelen een belangrijke rol voor de samenhang en

leefbaarheid in Haaksbergen.

De positie van mantelzorgers wordt in 2015 bewust

meegenomen in het ondersteuningsplan. Het doel daarbij is de

mantelzorger te ontlasten en ruimte te geven voor

ontspanning.

Het vrijwilligerswerk moet meer zichtbaar en herkenbaar

worden. In 2014 heeft een onderzoek plaatsgevonden om

gericht in te kunnen zetten op het versterken van Vrijwilliger

inzet en het Steunpunt vrijwilligerswerk. De resultaten worden

in 2015 verwerkt in de uitvoering.

Snelle, eenvoudige en goede

toegang tot ondersteuning

De Noaberpoort is onze centrale toegang tot het sociale

domein. Het gaat daarbij niet alleen om de tweede lijnszorg via

het sociaal team, maar ook om de onderlinge samenwerking.

Om dit te bewerkstelligen zijn diverse stappen gezet en ook in

2015 zal de dienstverlening vanuit de Noaberpoort zich verder

ontwikkelen.

Per 1 januari 2015 maakt de ketenunit zorg en veiligheid deel

uit van het sociaal team van de Noaberpoort en vormt een

basis voor de integrale werkwijze van 1 gezin, 1 plan en 1

regisseur. De regisseur kijkt niet alleen naar die ene aanvrager,

maar naar het gehele gezin/huishouden. Niet alleen omdat

andere leden van het huishouden mogelijk ondersteuning nodig

hebben (samenhang tussen problemen), maar ook omdat zij

zelf ondersteuning kunnen bieden. Een integrale benadering

(alle levensdomeinen) is hierbij vanzelfsprekend.

2015 is het overgangsjaar voor voormalig AWBZ cliënten.

Daarom wordt in 2015 (gefaseerd) met alle cliënten een

gesprek gevoerd over het ondersteuningarrangement.

Page 60: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 56

Investeren in algemene

voorzieningen en het bieden

van maatwerkvoorzieningen

Wij willen extra investeren in voldoende voorliggende

voorzieningen en algemene voorzieningen. Dit zal moeten

leiden tot een kostenbesparing op de duurdere

maatwerkvoorzieningen. Om toegang te krijgen tot een

algemene voorziening hoeft er geen diepgaand onderzoek te

worden uitgevoerd naar behoeften, persoonskenmerken en

mogelijkheden, een beschikking van de gemeente is daarmee

ook niet nodig. Het aanbod van voorliggende voorzieningen

wordt uitgebreid met de wettelijk verplichte voorzieningen, en

daarnaast worden de mogelijkheden voor specifieke lokale

voorzieningen verkend, zoals was- en strijkservice, rolstoel- en

scootmobielpool.

Mensen financieel bij laten

dragen

Met het vaststellen van het beleidsplan Wmo is ingestemd met

het vragen van een eigen bijdrage, wanneer gebruik wordt

gemaakt van voorzieningen in de Wmo. Hierop zijn

uitzonderingen mogelijk. De uitwerking hiervan is vastgelegd in

de verordening. Dit zal in 2015 worden toegepast en waar

nodig doorontwikkeld en aangepast.

Het bieden van nazorg om

terugval te voorkomen

In de meeste gevallen wordt ondersteuning of hulp gestopt na

het bereiken van de gestelde doelen. In sommige gevallen is

nazorg nodig om terugval te voorkomen. In 2015 gaan we hier

actief op inzetten om verder vorm te geven aan nazorg om tot

slimme inzet van dit instrument te komen.

Het stimuleren van

vernieuwende vormen van

dagbesteding

Het streven is dat er in Haaksbergen voldoende gezonde

activerende dagbesteding beschikbaar is. Wij zien kansen om

het huidige aanbod te optimaliseren. Zorgaanbieders en

welzijnsinstellingen nemen het initiatief om gezamenlijk naar

mogelijkheden te zoeken om onder andere de vervoersstroom

te beperken, doelgroepen te combineren en ruimtes beter te

benutten. Hierbij spelen wij een faciliterende rol.

Met deze maatregelen wordt de korting vanuit het Rijk op het

budget vanuit de AWBZ voor dagbesteding zoveel mogelijk

opgevangen.

Communicatie met alle

betrokkenen

Communicatie over de nieuwe taken, de toegang en de zorg is

een belangrijk onderdeel in de voorfase (naar 1 januari 2015),

maar zal ook in 2015 een grote rol spelen. Een aantal zaken

zijn pas laat bekend en het is belangrijk om aan alle

doelgroepen duidelijk te maken wat er gebeurt, wat ze van de

gemeente mogen verwachten en wat ze zelf kunnen of moeten

doen. Hiertoe is – naast het regionale communicatieplan – een

lokaal communicatieplan opgesteld dat in 2015 verder wordt

uitgewerkt.

Jeugd

Onze inwoners (inclusief kinderen en ouders/verzorgers) zijn zelfredzaam, betrokken, nemen

actief deel aan de samenleving, hebben de mogelijkheid zich te ontwikkelen en nemen

verantwoordelijkheid voor hun omgeving

Ook onze kinderen (en hun gezinnen) in een kwetsbare positie krijgen de kans om mee te doen,

richting te geven aan hun toekomst en zich te ontwikkelen

Page 61: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 57

Het versterken van opgroei-

en opvoedondersteuning, hulp

en zorg

Wij investeren in voldoende voorliggende en algemene

voorzieningen, wat zal moeten leiden tot een lagere instroom in

de individuele of maatwerkvoorzieningen. Specifiek voor jeugd

betekent dit dat het aanbod op gebied van opgroei- en

opvoedondersteuning, hulp en zorg wordt versterkt. Dit zijn het

CJG, LOES, maatschappelijk werk, welzijnswerk, informele

zorg, cliëntondersteuning (voorheen MEE), inloop GGZ, Advies

en Meldpunt Huiselijk geweld (regionaal). Hier is in 2015 op

ingezet. In de loop van 2015 zal blijken of dit afdoende is en

welke ontwikkeling gewenst is.

Kaderstellende beleidsstukken Einddatum

Participatie

Beleidsplan participatiewet 2018

Verordeningen:

- loonkostensubsidie en loonwaarde,

- tegenprestatie,

- individuele inkomenstoeslag

- afstemmingsverordening

- beleidsregels bijzondere bijstand

Beleidsplan schuldhulpverlening 2016

Wmo

Beleidsplan Wmo 2018

Notitie integrale toegang 2018

Uitgangspunten notitie vrijwilligerswerk 2016

Regionale nota en lokaal uitvoeringsprogramma ‘Vitale coalities’ 2016

Beleidsregels en nadere regels Wmo

Verordening Wmo

Jeugd

Beleidsplan Jeugd 2018

3. Met wie werken we samen?

Externe partners

Participatie

Werk en inkomen Werkgeversbenadering:

- Lokale en regionale werkgevers

- Regio Twente

- Arbeidsmarktregio Enschede

- Werkplein

- ROC Twente

- WaWollie kringloop

Sociale werkvoorziening:

- Hameland

- SWB

Overig:

- Cliëntenraad WWB (straks participatieraad)

- Stadsbank

- ROZ

Page 62: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 58

Wmo en jeugd

Op het gebied van de uitvoering Wmo werken we met veel partijen

samen. Zo zijn er in totaal ca. 300 zorgaanbieders op gebied van

jeugd, maatwerk en zorg. Hiervan betreft ruim de helft (162)

zorgaanbieders maatwerkvoorziening.

Andere partijen die hier apart genoemd worden:

- Mediant / Tactus: organisaties voor geestelijke gezondheid

en verslavingsproblematiek

- GGD Twente; regionale gezondheidsdienst Twente

- Stichting Maatschappelijke Dienstverlening Enschede-

Haaksbergen

- Stichting Scala Welzijn

- Samenwerkende partijen in de Noaberpoort

- Het Veiligheidshuis; netwerksamenwerking tussen straf, zorg

en andere gemeentelijke partners

- Politie

- Bureau Jeugdzorg Overijssel/Jeugdreclassering; begeleidt

jongeren tussen 12 en 18 jaar die een strafbaar feit hebben

gepleegd

- Regionale en bovenlokale samenwerkingsverbanden tussen

de veertien Twentse gemeenten (Samen 14) wat betreft de

decentralisaties, inkoop maatwerkvoorzieningen en het

collectief vervoer

- Maatschappelijke organisaties:

- Halt; preventie en repressie van veelvoorkomende

jeugdcriminaliteit

Daarnaast: belangengemeenschappen en wijkraden,

maatschappelijke partners, vrijwilligers(organisaties) en

mantelzorgers, adviesraden en welzijnsorganisatie, ROC, de

vrijwilligerscentrale, vrijwilligersorganisaties en Kerken.

4. Wat kost het?

Verschillen 2015-2018 ten opzichte van primitieve begroting 2014

Nieuw programma sociaal domein

Dit nieuwe programma Sociaal Domein is een samenvoeging van het bestaande programma

Maatschappelijke Ontwikkeling, het deelprogramma Jeugd uit het voormalige programma Onderwijs

en Jeugd, aangevuld met de nieuwe budgetten op basis van de gedecentraliseerde nieuwe taken.

Vanwege de nieuwe taken en verhuizing van budgetten wordt een verschillenverklaring een grote

cijferverhandeling, die niet verduidelijkt. We kiezen ervoor om op hoofdlijn aan te geven hoe dit

programma nu is opgebouwd. Waar zeer grote verschillen vragen kunnen oproepen wordt toegelicht.

BATEN -

LASTENDeelprogramma Rek. 2013

Begr. 2014

prim.

Begr. 2014

na wijz.Begr. 2015 Begr. 2016 Begr. 2017 Begr. 2018

WMO 996 492 495 675 675 676 676

Participatie 8.019 7.469 8.275 5.067 4.875 4.747 4.619

Jeugd 368 369 314 5.242 5.034 4.811 4.712

WMO 6.133 5.656 5.561 8.056 7.895 7.781 7.664

Participatie 10.034 9.463 10.595 10.797 10.430 10.130 9.778

-7.519 -7.527 -7.701 -18.353 -17.809 -17.300 -16.859

Mutatie tov 2014 primitief -10.826 -10.282 -9.773 -9.332

BATEN

LASTEN

Page 63: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 59

Baten

Binnen het sociaal domein nemen de baten af met € 2,2 mln.

De baten op het product werk en inkomen nemen af met € 2,4 mln. Dit is voor € 3,4 mln. het gevolg

van de opname van de rijksbijdrage WSW en re-integratie in de integratie-uitkering sociaal domein.

Deze is onderdeel van de algemene uitkering geworden met ingang van 2015 en wordt ook daar

verantwoord. De bijdrage BUIG wordt € 1 mln. hoger. Hiervan heeft € 0,8 mln. betrekking op de

rijksbijdrage voor de bijstand. Daarnaast is een toename van de rijksbijdrage BBZ geraamd van € 0,1

mln. en worden € 0,1 mln. meer ontvangsten verwacht van debiteuren.

Daarnaast nemen de baten individuele voorzieningen met € 0,2 mln. toe. Er worden meer eigen

bijdragen van zorgcliënten verwacht voor de regelingen zorg in natura en voor de PGB’s samen.

Lasten

Door de opname van de kosten van de decentralisaties stijgen de lasten van het sociaal domein met

€ 8,6 mln. Deze is als volgt te duiden:

Hiervan komt € 0,5 mln. uit bestaande taken, die in 2014 nog onder het programma onderwijs en

jeugd, nu programma onderwijs, waren opgenomen. We gaan in de bijstand uit van 320

uitkeringsgerechtigden. Het gemiddelde uitkeringsbedrag daalt naar € 14.000. Van de forse

kostentoename blijft 10% voor rekening van de gemeente. Hiervoor kan het, afhankelijk van de

ontwikkeling van de rijksbijdrage, noodzakelijk zijn om een IAU-uitkering aan te vragen.

De voordelen WMO worden voornamelijk veroorzaakt door het feit, dat in regionaal verband opgezette

aanbestedingen voor 2015 aanzienlijke prijsvoordelen laten zien.

De participatie maakte al deel uit van het programma maatschappelijke ondersteuning en blijft

onderdeel uitmaken van het nieuwe programma sociaal domein. Daarom komen alleen de lasten voor

de nieuwe taken op het gebied van zorg en jeugd voor in totaal € 7,4 mln. als lastentoename naar

voren.

De baten worden niet in het programma sociaal domein ontvangen, maar via de algemene uitkering.

Voorheen werd de uitkering sociaal deelfonds genoemd. Sinds de septembercirculaire spreken we van

een gebundelde integratie-uitkering sociaal domein. De volgende tabel geeft weer hoe baten en lasten

zich verhouden.

Omschrijving

Bedrag in

mln. €

Over uit programma 7 0,5

Bijstand/BUIG 1,2

WMO bestaand -0,5

Transitie Zorg 3

Transitie Jeugd 4,4

Totaal 8,6

Transitie

Baten

integratie

uitkering

Overige

baten Lasten

Resultaat

decentra

lisaties

Jeugd 4.256 4.428 -172

Participatie 3.398 3.868 -469

WMO/AWBZ 2.700 186 3.075 -188

Eindtotaal 10.355 186 11.371 -829

Page 64: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 60

Specificatie lasten in verband met de nieuwe taken Jeugd en WMO/AWBZ

De nieuwe taken Jeugd en WMO/AWBZ leiden tot lasten die direct betrekking hebben op

zorgverlening. Daarnaast moeten we onze bedrijfsvoering in gereedheid brengen om de nieuwe taken

te kunnen uitvoeren. De volgende specificatie geeft een overzicht van de soort kosten voor beide

gedecentraliseerde taken:

Decentralisatie Omschrijving soort lasten Bedrag

derden

Interne

lasten

Totaal

lasten

Zorgkosten 4.056 4.056

Kosten Humanitas 28 28

OZJT 45 45

Loonkosten 186 186

Communicatie 8 8

Automatisering (opleiden, beheer en aanschaf pakketten)

50 50

Kwaliteitsimpulsen, innovatie en samenwerking

55 55

Totaal jeugd 4.129 299 4.428

Jeugd

Decentralisatie Omschrijving soort lasten Bedrag

derden

Interne

lasten

Totaal

lasten

Zorgkosten 2.774 2.774

Loonkosten 191 191

Communicatie 5 5

Automatisering (opleiden, beheer en aanschaf pakketten)

40 40

Kwaliteitsimpulsen, innovatie en samenwerking

45 45

Huur ruimte Noaberpoort 20 20

Totaal WMO/AWBZ 2.774 301 3.075

WMO/AWBZ

Page 65: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 61

7 Onderwijs

1. Wat is onze visie?

Onderwijs

De gemeente en schoolbesturen dragen zorg voor kwalitatief goed onderwijs dat aansluit op de

talenten van het kind en waarbij het kind zo nodig extra ondersteuning ontvangt.

De gemeente streeft naar het in stand houden van voldoende scholen (zorgplicht). Hierbij wordt

rekening gehouden met de wettelijke verplichtingen en eisen waar het gaat om uitbreiding en

eventuele nieuwbouw waarbij duurzaamheid hoge prioriteit vraagt.

Vanaf 1 januari 2015 is het schoolbestuur verantwoordelijk voor het buitenonderhoud van

schoolgebouwen. Zij krijgen hiervoor de bijbehorende geldstroom.

2. Belangrijkste beleidsontwikkelingen

Onderwijs

Wij vinden een goede relatie met het onderwijs belangrijk. Wij zetten ons ervoor in om de

samenwerking tussen onderwijs, voorschoolse voorzieningen en jeugdzorg te bewerkstelligen, zodat

dit leidt tot een meer preventieve en integrale hulp dicht bij het kind en het gezin. Het is de

gezamenlijke opgave van gemeente, voorschoolse voorzieningen en onderwijs kinderen zo goed

mogelijk te begeleiden en hun talenten te laten ontwikkelen, zodat ze later zelfstandig kunnen

participeren in de samenleving.

Dat scholen/clusters van scholen zich ontwikkelen tot Integraal Kind Centrum (IKC) vinden wij een

goede zaak. Wij doen graag mee aan de initiatieven van schoolbesturen om hiervoor plannen te

ontwikkelen. Daarnaast denken wij dat Integrale Kind Centra in de wijk ook een rol kunnen spelen bij

participatie, ontmoeting en andere doelen vanuit de WMO.

Doelstelling Wat willen we bereiken? Wat doen we in 2015

Onderwijs

Basisonderwijs huisvesting.

Gemeentelijke zorgplicht met

betrekking tot

huisvesting van het

onderwijs.

Voldoende duurzame

huisvesting.

Uitwerking van het

herschikkingsplan bestaande

schoolgebouwen en

gymnastiekvoorzieningen

basisonderwijs.

Leerlingenvervoer

Het leerlingenvervoer

uitvoeren conform wettelijk

voorschrift en gemeentelijke

verordening.

Met inachtneming van de

wettelijke plicht en met

toepassing van de lokale

verordening

leerlingenvervoer, zorgen

voor veilig en voldoende

leerlingenvervoer

Het gebruik van het openbaar

vervoer/eigen fiets stimuleren.

Grotere verantwoordelijkheid

ouders.

Het aangepast vervoer terug

dringen.

Uitvoering geven aan de

aangepaste verordening

leerlingenvervoer.

Lokaal onderwijsbeleid

Verbinden van de

beleidsvelden/uitgangspunten

Jeugd, Passend onderwijs

Met het onderwijsaanbod

elk kind de kans bieden

binnen zijn mogelijkheden

Ontwikkelen van de Lokale

Educatieve Agenda (LEA), met als

hoofdthema’s:

Page 66: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 62

Doelstelling Wat willen we bereiken? Wat doen we in 2015

(voorschools, basis- en

voortgezet onderwijs) en

WMO.

op een zinvolle manier deel

te nemen aan de

samenleving.

Zorg voor leerlingen;

Aansluiting voorschoolse

instellingen en basisonderwijs en

basisonderwijs-voortgezet

onderwijs

Afstemmen jeugdzorg en

onderwijszorg (Beleidsplan Jeugd

en Passend onderwijs)

Openbaar onderwijs

2. Zorgen voor een optimale

onderwijs- en zorginfrastructuur;

3. Sluitende aanpak voorkomen

schoolverzuim en voortijdig

schoolverlaten;

4 Voorbereiden en uitvoeren van

onderwijsachterstandenbeleid en

voor- en vroegschoolse educatie.

Materiële instandhouding

(vervalt) Reden: met ingang van 1-1-2015 niet meer van toepassing ivm overdracht

schoolgebouwen naar Stichting Keender.

Speciaal onderwijs

Bijdrage aan ondersteuning

(ernstig) ziekelijke kinderen

Onderschrijven en

verantwoordelijkheid nemen

voor de aanwezigheid van

scholen voor speciaal

onderwijs in de regio.

Dat deze kinderen in

Haaksbergen onderwijs

kunnen (blijven) volgen.

Gemiddeld bezoeken 3 tot 5

kinderen uit Haaksbergen de

Schutte’s Bosschool in Enschede.

Volwassen/basiseducatie

Inzet van middelen voor

arbeidsmarktversterkend

aanbod.

Verhogen van de

competenties en

vaardigheden bij de

doelgroep

Zorgen voor aanbod van

opleidingen dat aansluit op de

vraag naar basiseducatie en

voortgezet volwasseneducatie,

incl. aanbod alfabetiserings-

cursussen (zie doelstelling in de

Participatienota)

Beleidsnota Einddatum

Onderwijs

Lokale Educatieve Agenda 2015

Herziening notitie Onderwijsachterstandenbeleid/VVE 2015

Beleidsnota Jeugd 2018

Beleidsnota Participatie 2018

Beleidsnota WMO 2018

Page 67: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 63

3. Met wie werken we samen?

Product Externe partners

Onderwijs

Basisonderwijs Schoolbesturen

Leerlingenvervoer Vervoerders, regio gemeenten en scholen.

Lokaal onderwijsbeleid Schoolbesturen, voorschoolse instellingen, maatschappelijke

organisaties in Haaksbergen, samenwerkingsverbanden passend

onderwijs, primair- en voortgezet onderwijs, gemeenten in Twente

en Gelderland.

Materiële instandhouding Niet meer van toepassing.

Speciaal onderwijs Schutte’s Bosschool

Volwassen/basiseducatie ROC Twente.

4. Wat kost het?

Verschillenanalyse mjp 2015-2018 ten opzichte van primitieve begroting 2014

Baten

Er zijn geen effecten groter dan € 25.000.

Lasten

In 2014 spraken we nog van onderwijs en jeugd. In 2015 zijn de budgetten jeugd (2014 primitief:

€ 562.000) bij het sociaal domein ondergebracht. De volgende verklaringen betreffen onderwijs.

De huisvesting van het primair onderwijs (IHP) kent voordelen op het gebied van toegerekende

kapitaallasten (€ 170.000), onderhoud gebouwen basisscholen (€ 33.000) en overige per saldo

voordelige verschillen van € 4.000. Het voordeel op onderhoud houdt verband met het overgaan van

de onderhoudsplicht buitenonderhoud scholen van gemeente naar de schoolbesturen.

Onder Lokaal onderwijsbeleid zien we een kostenverlaging van € 75.000 met betrekking tot de

loonkosten logopedisten. Deze zijn in 2015 bij de kostenplaats Maatschappelijke ontwikkeling

ondergebracht (algemene dekkingsmiddelen). Logopedie is aangemerkt als maatregel om kosten te

reduceren. De beoogde besparing van € 38.000 (loonkosten -/- frictiekosten) zal dan in de personele

kostensfeer worden gerealiseerd.

De opgenomen bezuinigingen hebben betrekking op schoolzwemmen (€ 12.000), huurkosten

onderwijswerkplaats (€ 12.000), de bijdrage aan DOBO (nieuwe schooljaar € 10.000) en overige

(€ 9.000)

BATEN -

LASTENDeelprogramma Produkt

Rek.

2013

Begr.

2014

prim.

Begr.

2014 na

wijz.

Begr.

2015

Begr.

2016

Begr.

2017

Begr.

2018

BATEN Jeugd Jeugd (2) 138 0 0 0 0 0 0Totaal Jeugd 138 0 0 0 0 0 0

Onderwijs Basisonderwijs openbaar IHP 1 0 0 0 0 0 0Leerlingenvervoer 4 3 3 3 3 3 3Lokaal onderwijsbeleid 74 70 70 60 48 48 48Materiële instandhouding 70 72 72 72 72 72 72Speciaal onderwijs 0 0 0 0 0 0 0Volwassen/basiseducatie 61 61 57 57 57 57 57

Totaal Onderwijs 209 206 202 191 180 180 180

LASTEN Jeugd Jeugd (2) 602 562 538 -0 -0 -0 -0 Totaal Jeugd 602 562 538 -0 -0 -0 -0

Onderwijs Basisonderwijs openbaar IHP 1.274 1.147 1.145 949 915 882 957Leerlingenvervoer 421 390 370 380 380 380 380Lokaal onderwijsbeleid 566 737 753 639 572 572 572Materiële instandhouding 477 439 414 427 421 415 322Speciaal onderwijs 5 6 6 6 6 6 6Volwassen/basiseducatie 60 61 57 57 57 57 57

Totaal Onderwijs 2.804 2.779 2.745 2.458 2.351 2.312 2.294

Saldo : -3.058 -3.135 -3.080 -2.267 -2.171 -2.132 -2.114

Mutatie tov 2014 primitief 868 964 1.003 1.021

Page 68: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 64

De voordelen worden gecompenseerd door de extra uitgaven voor kinderopvang SKO (€ 20.000).

De voordelen op materiële instandhouding (€12.000) en volwasseneneducatie (€ 4.000) worden niet

verder toegelicht.

2016-2018

Meest opvallend in het meerjarenperspectief zijn volgende verschillen:

• Verdere vermindering van kapitaallasten huisvesting primair onderwijs

• De afname in 2018 bij materiele instandhouding is het autonome gevolg van aflopende

kapitaallasten.

• Kostenreductie 2016 lokaal onderwijsbeleid: maatregelen die in 2015 pas m.i.v. het nieuwe

schooljaar konden ingaan (schoolzwemmen, bijdrage DOBO), worden in 2016 volledig

geëffectueerd. Daarnaast wordt m.i.v. 2016 € 40.000 minder uitgegeven aan door externen

uitgevoerde onderwijsbegeleiding.

Page 69: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 65

8 Ruimtelijke ontwikkeling en wonen

1. Wat is onze visie?

Plattelandsontwikkeling

Groene Kwaliteitsgemeente

Wij omarmen de Structuurvisie 2030 van Haaksbergen. Daarin spreekt Haaksbergen de ambitie uit om

in 2030 de groenste gemeente van Twente te zijn. Wij willen deze ambitie nader vormgeven onder de

noemer van het project Groene Kwaliteitsgemeente.

Wij onderzoeken voor de verschillende deelgebieden wat de mogelijkheden hiervoor zijn. Belangrijk

hierbij is de realisering van de nieuwe N18. Door de realisering van de nieuwe N18 wijzigt de

ruimtelijke structuur van Haaksbergen en ontstaan er kansen voor het versterken van de

groenstructuren in de deelgebieden. Het centrum van Haaksbergen willen wij op korte een groene

kwaliteitsimpuls geven door het ‘aan te kleden’ met meer bomen, bloeiende planten en duurzaam

straatmeubilair.

Keurmerk

Cittaslow is het internationale keurmerk voor gemeenten die op het gebied van leefomgeving,

landschap, streekproducten, gastvrijheid, milieu, infrastructuur, cultuurhistorie en behoud van

identiteit tot de top behoren. Wij willen onderzoeken of Haaksbergen zich kan aansluiten bij dit

kwaliteitskeurmerk en de mogelijkheden daarvan benutten.

Ruimtelijke ontwikkeling

Het centrum aantrekkelijk en levendig maken is een grote opgave. Wij vinden het belangrijk deze

opgave in goede samenwerking met de centrumondernemers op te pakken. Samenwerken aan het

centrum biedt voor de ondernemers, de inwoners én de gemeente de beste kans op succes.

Uitgangspunt daarbij is dat betrokken partijen invloed krijgen op de invulling van het gebied. De

gemeente richt zich op de openbare ruimte en de ondernemers kunnen rekenen op een positieve en

actieve houding van de gemeente bij initiatieven die door hen ontwikkeld worden. Zo kunnen wij

samen de centrumfunctie versterken.

Het invullen van onbebouwde plekken krijgt van ons hoge prioriteit. Wij zien het centrum van

Haaksbergen als kerngebied voor detailhandel en horeca. Detailhandel en horeca zien we dan ook

graag zoveel mogelijk in het centrum geconcentreerd. We onderzoeken of een gevelfonds een

stimulerende aanvulling kan zijn om moderne winkels achter karakteristieke gevels te realiseren. Ook

vinden wij het belangrijk het centrum aantrekkelijker te maken door het ‘aan te kleden’ met meer

bomen, bloeiende planten en duurzaam straatmeubilair. De inspanningen stemmen wij af op onze

financiële mogelijkheden en bijdragen van o.a. de ondernemers.

De ontwikkelingen met betrekking tot de Wissinkbrink hangen samen met de ontbinding van de

intentieovereenkomst. De uitspraak van de Raad van State wordt in 2014 verwacht zodat daarna

gronden kunnen worden verkocht dan wel in ontwikkeling genomen worden.

Een autoluw centrum heeft onze voorkeur: geen betaald parkeren, waar nodig blauwe zones en verder

vrij parkeren. Dat kan volgens ons bezoekers stimuleren naar ons centrum te komen. Voor fietsers

willen wij voldoende stallingsfaciliteiten beschikbaar hebben. Een verplaatsing van de bibliotheek naar

het centrum van Haaksbergen blijft op onze wensenlijst. De financiële mogelijkheden beperken onze

mogelijkheden op korte termijn. In onze aanpak van de centrumontwikkeling grijpen wij nieuwe

kansen aan als deze zich die voordoen de komende jaren.

Page 70: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 66

Wonen

Wij willen de relatie met woningcorporatie Domijn versterken. Hierbij zetten wij in om bij de

toewijzing van huurwoningen meer rekening te houden met de belangen van de Haaksbergse burger.

De prestatieafspraken met Domijn concretiseren wij, omdat wij vinden dat in de komende periode

werk gemaakt moet worden van het realiseren van woningen voor jongeren en starters op de

woningmarkt. De Kop van de Parallelweg vinden wij een van de geschikte locaties daarvoor. Als

andere partijen op deze of andere locaties daarvoor interesse tonen, zullen wij hen stimuleren en

faciliteren.

Wij willen energiebesparende maatregelen en de toepassing van nieuwe technieken verder stimuleren

in de totale woningvoorraad en in projecten. Dat kan bijvoorbeeld door te onderzoeken of extra

investeringen voor duurzaamheid verrekend kunnen worden in bouwleges. Met woningcorporatie

Domijn willen wij aan de slag voor verdere verduurzaming van de woningvoorraad. Wij willen het

gebruik van zonnepanelen in Haaksbergen stimuleren. Wij gaan de zonnekaart verder ontwikkelen.

Ook voorlichting en educatie zijn belangrijk voor ons.

Vastgoed

Het gemeentelijke vastgoed in Haaksbergen ondergaat de komende jaren flinke veranderingen. Het

bezit zal beperkt worden tot dat bezit dat echt nodig is voor ons sociaal en maatschappelijk beleid,

danwel de eigen bedrijfsvoering. Voor de vrijkomende locaties werken wij herontwikkelingsplannen

uit. Ons eigen bezit, waaronder het gemeentehuis, willen wij intensiever benutten en zoeken naar

logische partners en instellingen die daarin een plek kunnen krijgen.

Vergunningen

Vanuit de rol als regisseur zullen wij het vergunningenproces blijven faciliteren ook met de komende

wijzigingen in regelgeving. Het verkrijgen van een vergunning moet voor bouwers, zeker gezien de

economische crisis, geen belemmering zijn. Door de wijziging van regelgeving zal ook de vraag naar

diensten wijzigen. We zullen de komende jaren blijven werken aan een verbetering van de

dienstverlening welke aansluit bij de behoefte van onze klanten en financiële mogelijkheden.

2. Belangrijkste beleidsontwikkelingen

Doelstelling Wat willen we bereiken? Wat doen we in 2015

Plattelandsontwikkeling

Plattelandsontwikkeling

Het behouden van sterke

agrarische bedrijven en het

bevorderen van nieuw

ondernemerschap in brede

zin, waarbij de ondernemer en

zijn wensen centraal staan.

Daarnaast recreatief

medegebruik van het

buitengebied stimuleren.

De natuurlijke en

landschappelijke waarden in

het buitengebied behouden en

de samenhang van de

natuurgebieden versterken.

Onderzoeken wat de

mogelijkheden zijn voor het

gebied tussen de kern

Haaksbergen en de nieuwe

N18.

Onderzoeken of Haaksbergen

zich kan aansluiten bij het

kwaliteitskeurmerk Cittaslow

en welke mogelijkheden

daarvan benut kunnen

worden.

1. Begeleiden van de

ontwikkelopgave

EHS/Natura2000 in

Haaksbergen.

2. Opstellen van een

gebiedsvisie van het gebied

tussen de kern

Haaksbergen en de nieuwe

N18 (deeluitwerking

structuurvisie).

3. Onderzoeken of de

gemeente Haaksbergen in

aanmerking komt voor het

keurmerk Cittaslow.

4. Faciliteren van agrarische

bedrijfsontwikkeling,

waaronder sterlocaties en

LOG-ontwikkeling

5. Vaststellen en uitvoeren

Page 71: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 67

Doelstelling Wat willen we bereiken? Wat doen we in 2015

Sterke agrarische bedrijven

houden die economisch en

milieutechnisch volwaardig

kunnen meedraaien.

Aansluiten bij projecten uit het

uitvoeringsprogramma Groene

Metropool Twente.

De stoppende agrarische

bedrijven kansen bieden om

alternatieve activiteiten te

ontplooien.

Aan de bestaande niet-

agrarische bedrijven in het

landelijk gebied ruimte bieden

om zich verder te ontwikkelen.

van het

uitvoeringsprogramma van

de Groene Metropool

6. Faciliteren van particuliere

projecten (Rood voor Rood,

VAB en nieuwe

landgoederen). Hierbij

willen wij bij de uitvoering

nauwer aansluiten bij de

beleidskaders.

7. Uitvoering geven aan

projecten in het kader van

de Kwaliteitsimpuls Groene

Omgeving (KGO) binnen de

financiële mogelijkheden

van de gemeente.

8. Afronding Haaksbergse

Leaderprojecten en

voorbereiding financiële

eindverantwoording Leader

Zuidwest Twente 2007-

2013. Deze periode is

verlengd naar 31 december

2014.

Ruimtelijke Ontwikkeling

Bouwgrondexploitatie

Zie paragraaf Grondbeleid.

Ruimtelijke ordening

Een aantrekkelijk centrum,

een sterk buitengebied, een

goed economisch klimaat en

goede toeristische

voorzieningen maken de

gemeente ook aantrekkelijk

als woongemeente.

Onderzoeken wat de

mogelijkheden zijn voor het

gebied tussen de kern

Haaksbergen en de nieuwe

N18.

Een aantrekkelijk centrum,

gevarieerde woonwijken en

een sterk en mooi

buitengebied. Vooral inzetten

op de aanpassing van de

bestaande voorraad en

woonomgeving op

inbreidingslocaties in plaats

van grootschalige nieuwbouw

op uitbreidingslocaties. De

gemeente zal hierbij een

faciliterende rol vervullen

Actuele en digitale

bestemmingsplannen

Planschades voorkomen en zo

mogelijk afwentelen op de

initiatiefnemers.

1. Opstellen van een gebiedsvisie van het deelgebied tussen de huidige kern Haaksbergen en de nieuwe N18 (deeluitwerking structuurvisie).

2. Particuliere

initiatieven/projecten in

het landelijk en stedelijk

gebied realiseren

3. Actualiseren van

bestemmingsplannen

4. Afhandeling van

ingediende verzoeken tot

planschades

Page 72: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 68

Doelstelling Wat willen we bereiken? Wat doen we in 2015

Stads- en dorpsvernieuwing

Het beperken van het bezit tot

datgene wat echt nodig is voor

ons sociaal een

maatschappelijk beleid, of

eigen bedrijfsvoering.

Het centrum aantrekkelijker

maken, o.a. door het invullen

van onbebouwde plekken en

het vergroenen van het

gebied.

Detailhandel en horeca zoveel

mogelijk concentreren in het

centrum.

Invulling geven aan

herontwikkeling van de Kop

van de Parallelweg.

1. Onderzoeken of een

gevelfonds een

stimulerende aanvulling

kan zijn om moderne

winkels achter

karakteristieke gevels te

realiseren.

2. Aankleden van het

centrum met meer bomen,

bloeiende planten en

duurzaam straatmeubilair,

afgestemd op de

beschikbare middelen van

gemeente en andere

partijen.

3. In 2015 zal de

herinrichting van de

openbare ruimte aan de

Parallelweg afgerond

worden als laatste

onderdeel van de

herontwikkeling van dit

gebied.

Vastgoedexploitatie

Het beperken van het bezit tot

datgene wat echt nodig is voor

ons sociaal een

maatschappelijk beleid, of

eigen bedrijfsvoering.

Vastgoed algemeen

Wij willen het bezit van

gemeentelijke panden

beperken tot datgene wat echt

nodig is voor ons sociale en

maatschappelijke beleid, of

onze bedrijfsvoering. Als

gevolg hiervan zullen panden

worden overgedragen of zullen

panden worden gesloopt en

herontwikkeld. Panden die wij

in eigendom behouden zullen

wij efficiënt gebruiken en

onderhouden.

Zwembad De Wilder

De besluitvorming die in 2014

heeft plaats gevonden over de

toekomst van het zwembad de

Wilder zullen wij effectueren.

Onderwijshuisvesting

Samen met Keender is eind

2013 een

haalbaarheidsonderzoek

uitgevoerd omtrent de

mogelijkheden tot

herschikking. Dit heeft geleid

tot een aantal aanbevelingen

1. Het maken van een keuze

welke panden de

gemeente in eigendom wil

houden voor haar

sociaal/maatschappelijk

beleid dan wel haar eigen

bedrijfsvoering.

2. Alternatieve invulling voor

vrijkomende

gemeentelijke panden.

3. Efficiënte invulling voor

panden die we in

eigendom behouden. Dit

betreft vooral de panden

rondom het centrum. o.a.

aan de

Blankenburgerstraat en

aan de markt.

4. Efficiënt en effectief

beheren van

gemeentelijke panden.

5. Uitgewerkte plannen voor

preferente locaties

herschikking

schoollocaties.

6. Onderzoeken in hoeverre

het mogelijk is om

duurzaamheidsinvestering

en te doen in onze

Page 73: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 69

Doelstelling Wat willen we bereiken? Wat doen we in 2015

die nu financieel, functioneel

en stedenbouwkundig worden

uitgewerkt. Het ontwikkelen

van een integraal kindcentrum

is een mogelijkheid die daarbij

ook wordt meegenomen. In de

begroting zijn de financiële

consequenties van het

ontwikkelen van 1

scholencluster opgenomen,

het tweede scholencluster

wordt voorlopig nog niet

uitgewerkt.

Duurzaamheid

Wij willen als gemeente het

goede voorbeeld geven door

waar mogelijk gebruik te

maken van zonnepanelen op

gemeentegebouwen en/of van

aardwarmte.

gemeentelijke panden.

Wonen

Vergunningen

Ruimtelijke ontwikkelingen en

activiteiten mogelijk maken

door een faciliterend

vergunningverlening beleid

vanuit de wettelijke kaders.

Ruimtelijke ontwikkeling door

particulieren stimuleren en

faciliteren door het bieden van

een effectieve

vergunningverlening. Vanuit

de rol als adviseur willen wij

het vergunningsproces blijven

faciliteren en wijzigingen in

regelgeving inpassen. We

zullen de komende jaren dan

ook blijven werken aan een

verbetering van de

dienstverlening welke aansluit

bij de behoefte en financiële

mogelijkheden.

1. Goede externe en interne

dienstverlening en

advisering op gebied van

vergunningverlening.

2. Juridisch houdbare

vergunningen verlenen.

3. Fatale termijnen in acht

houden, daar waar

mogelijk verkorten.

Wonen en Bouwen

De aanpassing van de

bestaande voorraad en

woonomgeving op

inbreidingslocaties.

Het woningaanbod

aantrekkelijk en flexibel

houden/maken voor

verschillende doelgroepen.

Samen met partners inzetten

op een aantrekkelijke

woonomgeving en een

aantrekkelijk woningaanbod

dat flexibel is en past bij de

verschillende doelgroepen

Jongeren/starters aan

Haaksbergen binden en er

voor zorgen dat Haaksbergen

met de aanwezige

voorzieningen een prima

woongemeente voor ouderen

is.

1. Voldoende

(levensloopbestendige)

woningen bouwen op basis

van de woningvraag en de

woonwensen, inclusief

starters op de

woningmarkt.

2. Uitvoering geven aan de

prestatieafspraken

Provincie Overijssel en

Domijn.

3. De samenwerking met

woningcorporatie Domijn

op het fysieke en sociale

Page 74: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 70

Doelstelling Wat willen we bereiken? Wat doen we in 2015

Realisering van

levensloopbestendige

woningen en het creëren van

woonservicezone.

Aanpassing van de bestaande

voorraad en woonomgeving op

inbreidingslocaties in plaats

van op grootschalige

nieuwbouw op

uitbreidingslocaties.

De samenwerking met

woningcorporatie Domijn op

het fysieke en sociale domein

versterken en concretiseren.

Stimuleren energiebesparende

maatregelen en de toepassing

van nieuwe technieken in de

totale woningvoorraad en in

projecten.

domein versterken en

concretiseren.

Met Domijn maken wij

afspraken over de verdere

verduurzaming van de

bestaande

woningvoorraad.

4. Verduurzamen van de

bestaande (particuliere)

woningvoorraad

stimuleren.

5. Samen met Twentse

gemeenten en de provincie

Overijssel een regionale

woonvisie opstellen.

Beleidsnota Einddatum

Plattelandsontwikkeling

Rood voor rood (RvR) en Vrijkomende Agrarische Bebouwing (VAB) -

Landschapsontwikkelingsplan (LOP)

Ruimtelijke ontwikkeling

Structuurplan 2015

Inbreidingslocaties 2015 2015

Rood voor Rood en VAB beleid 2011

Vastgoedbeleid

Nota Grondbeleid 2012

Wonen

Woonvisie

3. Met wie werken we samen?

Product Externe partners

Plattelandsontwikkeling

Plattelandsontwikkeling - Provincie Overijssel.

- Twentse gemeenten.

- Waterschappen.

- Overige particuliere en semi-overheidspartijen bepaalt door de

projecten.

Ruimtelijke ontwikkeling

Bouwgrondexploitatie

Ruimtelijke ordening - Projectontwikkelaars

- Woningcorporatie Domijn

- Particulieren

- Agrarische en niet agrarische ondernemingen

Stads- en - Provincie Overijssel

Page 75: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 71

dorpsvernieuwing - Woningcorporatie Domijn

- Projectontwikkelaars

Vastgoedexploitatie Huurders van de gemeentelijke panden: ’t Iemenschoer, VVV,

Kindcentrum Ons Dorp, Noaberpoort, Stichting Kinderopvang

Haaksbergen, familie Van Leeuwen.

Wonen

Vergunningen Via de RUD en de ICS (Informatie-, Coördinatie- en Sturingseenheid)

met de veertien deelnemende Twentse gemeenten.

Wonen en Bouwen - Provincie Overijssel - Woningcorporatie Domijn.

4. Wat kost het?

Verschillen 2015-2018 ten opzichte van primitieve begroting 2014

Baten

Het nadeel binnen vergunningen van € 104.000 wordt voor € 100.000 verklaard door tegenvallende

legesopbrengsten bouwvergunningen.

Wonen en bouwen laat een voordeel zien van € 30.000. Dit betreft een bijdrage stedelijke vernieuwing

van de Provincie van € 5.000 per nieuw te bouwen woning, in totaal een opbrengst van € 100.000

voor 20 woningen. In de begroting 2014 werd uitgegaan van een opbrengst van € 70.000 voor 2014

en voor het perspectief van een opbrengst van nihil. Hiermee wordt het voordeel van € 100.000 voor

€ 70.000 teniet gedaan waardoor per saldo ten opzicht van 2014 sprake is van een voordeel van

€ 30.000.

Lasten

Binnen ruimtelijke ordening wordt door de bestemmingsplannen te vereenvoudigen en grotendeels

zelf op te stellen € 30.000 structureel bespaard op de kosten van actualisatie van

bestemmingsplannen.

In de begroting 2014 was al rekening gehouden met een verlaging van de lasten voor de herinrichting

van het Centrum vanaf 2015 met € 50.000. Correctie van kapitaallasten leidt tot een nadeel van

€ 13.000, per saldo een voordeel van € 37.000 binnen het product stads- en dorpsvernieuwing.

Voor het gemeentelijk vastgoed is nu sprake van actuele onderhoudsplannen. Als gevolg hiervan

wordt de bestemmingsreserve gemeentelijke panden omgezet in een voorziening. De dotatie aan de

reserve welke via algemene dekkingsmiddelen liep verloopt nu via het product vastgoedexploitatie. De

jaarlijkse dotatie bedraagt € 356.000. Voor het dagelijks onderhoud zijn de juiste jaarschijven

opgenomen in de begroting. Dit leidt tot een voordeel van € 5.000. Binnen het product is sprake van

een bezuiniging van € 38.000 welke het gevolg is van het enerzijds wegvallen van exploitatielasten

BATEN -

LASTENDeelprogramma Produkt

Rek.

2013

Begr.

2014

prim.

Begr.

2014 na

wijz.

Begr.

2015

Begr.

2016

Begr.

2017

Begr.

2018

BATEN Plattelandsontwikkeling Plattelandsontwikkeling 355 31 48 38 50 50 50Totaal Plattelandsontwikkeling 355 31 48 38 50 50 50

Ruimtelijke ontwikkeling Bouwgrondexploitatie 1.527 0 4.121 0 0 0 0

Ruimtelijke ordening 306 126 231 126 126 126 126Stads- en dorpsvernieuwing (stedelijke ontw.) 0 0 185 0 0 0 0

Vastgoedexploitatie 404 422 315 432 333 333 333

Totaal Ruimtelijke ontwikkeling 2.236 549 4.852 559 459 459 459

Wonen Vergunningen 451 550 450 446 452 458 464

Wonen en Bouwen 326 71 362 101 1 1 1

Totaal Wonen 777 621 812 546 453 459 465

LASTEN Plattelandsontwikkeling Plattelandsontwikkeling 676 179 169 197 247 247 247Totaal Plattelandsontwikkeling 676 179 169 197 247 247 247

Ruimtelijke ontwikkeling Bouwgrondexploitatie 1.560 148 4.281 134 134 134 134

Ruimtelijke ordening 820 887 911 852 850 848 846Stads- en dorpsvernieuwing (stedelijke ontw.) 47 97 706 60 59 77 45

Vastgoedexploitatie 947 766 706 1.110 1.134 1.181 1.110

Totaal Ruimtelijke ontwikkeling 3.374 1.897 6.604 2.156 2.176 2.240 2.134

Wonen Vergunningen 1.370 1.670 1.674 1.650 1.650 1.650 1.650

Wonen en Bouwen 250 108 249 68 68 67 67Totaal Wonen 1.620 1.777 1.922 1.717 1.717 1.717 1.717

Saldo : -2.301 -2.652 -2.983 -2.928 -3.180 -3.237 -3.125

Mutatie tov 2014 primitief -276 -528 -585 -473

Page 76: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 72

door afstoten vastgoed en anderzijds het ten onrechte niet begroot hebben van een huurinkomst. Het

pand aan de Bartokstraat 19 werd de afgelopen jaren gebruikt door OBS De Weert en een

kinderopvangorganisatie. Inmiddels huurt alleen nog de kinderopvangorganisatie een ruimte in dit

pand. Het energiecontract staat daarom nu op naam van de kinderopvangorganisatie, een voordeel

van € 8.000 op de energielasten. Te samen met het nadeel door correctie kapitaallasten van € 39.000

een totaal nadeel binnen vastgoedexploitatie van € 344.000.

Voor de uitvoering van het Energieloket 2.0 was in 2014 gemeentelijke cofinanciering van € 40.000 noodzakelijk. Deze cofinanciering vervalt in 2015. Dit leidt tot een voordeel binnen het product wonen

en bouwen.

2016-2018

Binnen vastgoedexploitatie daalt de opbrengst vanaf 2016 met € 100.000 door een incidentele

verkoopopbrengst in 2015 van de woning aan de Veldkampstraat 9-1-13.

Binnen wonen en bouwen daalt de opbrengst vanaf 2016 met € 100.000 door de Provinciale bijdrage

in 2015 voor stedelijke vernieuwing.

Page 77: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 73

9 Algemene dekkingsmiddelen

1. Wat is onze visie?

Algemene dekking

We streven naar een sluitende begroting en meerjarenperspectief. Hierbij richten we ons op

versterking van onze reservepositie en streven we naar beperking van de belastingdruk.

Reserves

Door onder andere de decentralisatie van taken van het rijk naar gemeenten op het gebied van werk,

zorg en jeugd nemen risico’s toe. We willen mede daarom onze reservepositie, als belangrijk

onderdeel van ons weerstandsvermogen, versterken.

2. Belangrijkste beleidsontwikkelingen

Algemene dekking

De begroting 2015 is opgesteld om een op termijn evenwichtige en sluitende begroting te krijgen.

Hierbij is de inhoud van het beleid leidend.

Algemene uitkering gemeentefonds

De belangrijkste inkomstenbron van de gemeente is de uitkering uit het gemeentefonds. Het

gemeentefonds is continue in beweging. De totale omvang van het gemeentefonds hangt af van de

algemene groei en van taak- en andere veranderingen. Het gemeentefonds is gekoppeld aan de

rijksuitgaven. Geeft het Rijk meer geld uit dan neemt ook de omvang van het gemeentefonds toe,

maar omgekeerd geldt dit ook. Het principe “trap op trap af” wordt hier gevolgd.

De uitkering wordt gebaseerd op een aantal maatstaven. Voor 2015 is een 1e tranche naar een

andere verdeling doorgevoerd. Hiermee wordt groot onderhoud verricht aan het gemeentefonds zodat

de verdeelsystematiek weer eerlijker wordt. Voor de gemeente Haaksbergen heeft deze 1e tranche

een negatief effect gehad. In 2016 volgt een tweede tranche. Ook dan is er weer sprake van

herverdeeleffecten. Het is te vroeg om daarvoor nu inschattingen te maken met mogelijke

consequenties.

In 2015 krijgen gemeenten extra taken. Samen met bestaande middelen gaat het om € 10,3 mln. De

bestaande middelen voor participatie zijn € 3,2 mln. Onze inkomsten nemen met € 7,1 mln. toe.

Wetgeving dat bepaalde dat er hierbij sprake is van geoormerkte gelden voor het sociaal domein in

plaats van algemene dekkingsmiddelen is inmiddels ingetrokken.

Belastingen/rechten

De tarieven voor de OZB, hondenbelasting en toeristenbelasting worden met het oog op het sluitend

maken van de begroting verhoogd met 10%. De OZB-tarieven worden daarnaast zoals gebruikelijk

nog aangepast in verband met de waardeontwikkelingen.

De belastingdruk stijgt met maximaal 5% per jaar.

Voor de overige gemeentelijke belastingtarieven 2015 gaan we in principe uit van een inflatiecorrectie

van 1,5%.

Leningen, beleggingen

De gemeente Haaksbergen heeft naar verhouding een hoge leningenportefeuille met bijbehorende

rentelasten. Dit komt omdat we veel activa moeten financieren. Wij willen aflossen op onze

leningenportefeuille. Hiervoor zullen wij minder moeten investeren. Als onderdeel hiervan zijn alle

restantkredieten en kredieten voor 2015 nader beoordeeld. Bij elk krediet is bekeken of er door

middel van uitstel/ afstel/ vermindering een voordeel kan worden behaald op de afschrijvingslasten en

rentekosten.

Page 78: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 74

Reserves

De reservepositie van Haaksbergen is nu onvoldoende om alle risico’s af te dekken. Daarom is er een

financieel herstelplan opgesteld waarin wordt aangegeven hoe we de algemene reserve weer op het

vereiste niveau krijgen. We verwachten dat de algemene reserve in 2018 weer positief is. Zolang de

algemene reserve onder het minimale niveau ligt van 5% van de algemene uitkering, zullen alle

financiële meevallers en het jaarlijkse rekening resultaat naar de algemene reserve vloeien. Verder

zullen alle niet direct noodzakelijke investeringen worden uitgesteld totdat de algemene reserve (en

de weerstandsratio) weer op niveau is.

Doelstelling Wat willen we bereiken? Wat doen we in 2015

Algemene baten en lasten

Een evenwichtige

meerjarenbegroting, waarbij

de structurele uitgaven gedekt

worden door structurele

inkomsten.

Een structureel sluitende

begroting in 2018.

Uitvoeren financieel

herstelplan voor een

duurzaam structureel

sluitende begroting en

meerjarenperspectief.

Algemene uitkering gemeentefonds

Een realistisch, actueel en

accuraat beeld van de

ontwikkelingen in het

gemeentefonds en de

(financiële) gevolgen.

Een realistisch, actueel en

accuraat beeld geven van de

ontwikkelingen in het

gemeentefonds en de

(financiële) gevolgen.

De ontwikkelingen van

maatstaven (inwoners,

woonruimten,

uitkeringsontvangers, e.d.)

integraal afstemmen.

Belastingen/rechten

Lokale heffingen hebben tot

doel dat de gemeente door het

verwerven van eigen middelen

dekking vindt voor haar

uitgaven in het kader van de

uitvoering van de

gemeentelijke taken.

Een belastingdruk die in

verhouding staat tot de

voorzieningen in Haaksbergen

en die niet meer dan 10%

hoger is dan het gemiddelde

in Nederland. De

belastingdruk neemt in 2015

niet meer dan 5% toe.

1.De ozb, de hondenbelasting

en de toeristenbelasting wordt

in 2015 éénmalig structureel

verhoogd met 10%. Met de

riool en afvaltarieven stijgt de

belastingdruk maximaal 5%.

2. Het fiscale tarievenbeleid

vastleggen in belasting-

verordeningen.

Leningen en beleggingen

Leningen: Voor de primaire

processen benodigde

liquiditeiten beschikbaar

hebben

Beleggingen: Invloed hebben

op het beleid van

nutsbedrijven.

Leningen:

Verlagen van de

leningenportefeuille

Beleggingen:

Belangen behartigen van onze

inwoners.

1. Beperken investeringen tot

hoogst noodzakelijke

2. Aflossen leningen

3. Beperken rentekosten

4. Lagere kosten

nutsvoorzieningen

Reserves

Met de algemene reserve

vangen wij onvoorziene

tegenvallers (risico’s) op.

Bestemmingsreserves zijn

ingesteld voor een specifiek

doel.

Onvoorziene tegenvallers

opvangen met een algemene

reserve van minimaal 5% van

de algemene uitkering.

Bestemmingsreserves inzetten

voor een specifiek doel.

Zolang de algemene reserve

onvoldoende is worden alle

financiële meevallers aan de

algemene reserve toegevoegd.

Beleidsnota Einddatum

Financiële verordening (2013)

Nota risicomanagement en weerstandsvermogen (2012)

Treasurystatuut

2014

Page 79: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 75

Nota reserves en voorzieningen (2012)

3. Met wie werken we samen?

Product Externe partners

Belastingen/rechten Het Gemeentelijk Belastingkantoor Twente (GBT) (Heffing en

invordering gemeentelijke belastingen en uitvoering wet WOZ).

Leningen/ beleggingen Met gemeenten en andere overheden in BNG (bank), Twence

Holding (afval), Vitens (water), Enexis (energienetwerk), Attero

(afval) en Publiekbelang Elektriciteit Produktie.

4. Wat kost het?

Baten

Onder de algemene baten en lasten zijn de extra inkomsten opgenomen voor alternatieve inkomsten

zoals subsidies, bijdragen van derden en crowdfunding. Taakstellend is hiervoor € 100.000

opgenomen. De inruilwaarde van in te ruilen materieel is naar verwachting goed voor € 65.000 aan

eenmalige baten. Totaal € 165.000.

De algemene uitkering is gebaseerd op de septembercirculaire 2014. Het gemeentefonds is vanaf

2015 fors gegroeid doordat de middelen van de 3 decentralisaties naar de gemeenten gaan. Een deel

is dit “nieuw geld”, zoals voor de begeleiding WMO en jeugdhulp, een deel is bestaand geld (de

middelen participatiewet). De algemene uitkering is als volgt opgebouwd:

De ingroei van het voordelig effect van de herverdeling Wmo (aanvullend) betreft een inschatting. In

de decembercirculaire 2014 wordt de precieze ingroei bekend gemaakt. Het voordeel in 2018 staat

wel vast.

BATEN -

LASTENDeelprogramma Produkt

Rek.

2013

Begr.

2014

prim.

Begr.

2014 na

wijz.

Begr.

2015

Begr.

2016

Begr.

2017

Begr.

2018

BATEN Algemene dekking Algemene baten en lasten 1.105 0 0 165 0 0 0Algemene uitkering gemeentefonds 21.505 21.820 21.765 30.196 30.127 29.727 29.471

Belastingen/rechten 4.360 4.488 4.488 4.851 4.995 5.066 5.134Leningen en beleggingen 217 220 297 220 220 238 238Reserves 1.644 0 265 434 0 0 0

Kostenplaatsen 24.871 25.882 25.881 25.366 25.449 25.422 25.125Totaal Algemene dekking 53.702 52.410 52.697 61.232 60.791 60.453 59.968

Reserves Reserves 780 552 976 56 5 5 5

Totaal Reserves 780 552 976 56 5 5 5

LASTEN Algemene dekking Algemene baten en lasten 852 60 200 666 -246 -1.085 -1.990 Algemene uitkering gemeentefonds 0 0 0 0 0 0 0

Belastingen/rechten 570 488 388 297 280 263 263Leningen en beleggingen 31 0 11 11 11 142 259Reserves 569 0 231 0 0 0 0

Kostenplaatsen 25.843 25.649 26.358 25.366 25.449 25.422 25.125Totaal Algemene dekking 27.866 26.197 27.188 26.340 25.493 24.741 23.657

Reserves Reserves 1.966 372 410 0 0 0 0Totaal Reserves 1.966 372 410 0 0 0 0

Saldo : 24.650 26.392 26.074 34.949 35.303 35.717 36.316

Mutatie tov 2014 primitief 8.557 8.911 9.325 9.924

Omschrijving x € 1,-- 2014 2015 2016 2017 2018

Algemene uitkering 18.885.529 17.332.689 17.540.802 17.487.972 17.340.737

Integratie uitkering WMO 2.276.442 1.832.592 1.596.705 1.591.860 1.591.860

Ov. integratie- en decentra l i satieuitkeringen 658.182 673.031 673.031 673.031 678.230

3D decentra l i satie AWBZ naar WMO 0 2.700.476 2.841.243 2.762.308 2.754.644

3D jeugdzorg 0 4.256.307 4.172.441 4.049.214 4.048.836

3D Participatiewet 0 3.398.464 3.194.876 3.001.481 2.845.862

Totaa l ui tkering gemeentefonds 21.820.153 30.193.559 30.019.098 29.565.866 29.260.169

Voordel ig effect herverdel ing Wmo (aanvul lend) 108.000 162.000 216.000

Totaa l 21.820.153 30.193.559 30.127.098 29.727.866 29.476.169

Page 80: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 76

Onder Belastingen/ rechten zijn de belastingen en rechten opgenomen die als algemene dekking

gelden. Voor 2015 is 10% verhoging doorgevoerd (bezuinigingen kadernota) voor onroerende zaak

belasting (€ 325.000), hondenbelasting (€ 10.000) en toeristenbelasting (€ 15.000).

In het perspectief van 2014 werd voor de jaren 2015-2017 nog rekening gehouden met

inflatiecorrectie op de leges en rechten van 2% een voordeel van € 90.000. Nu blijkt dat de verwachte

inflatie 1,5% bedraagt een nadeel van € 23.000 ten opzichte van het perspectief uit de begroting

2014. Per saldo echter ten opzichte van 2014 nog steeds een voordeel van € 68.000.

De opbrengst uit woonforensenbelasting valt € 10.000 lager uit dan in 2014. Daarnaast leidt

actualisatie van door het GBT aangeleverde gegevens tot een lagere OZB-opbrengst van € 50.000. In

totaal een voordeel van € 363.000.

De lasten op de kostenplaatsen afdelingen, rente en afschrijving nemen door kostenbesparingen en

lagere investeringen af dus ook de bijbehorende doorbelasting.

De Mutaties reserves betreffen de onttrekkingen uit de reserves gemeentelijke monumenten,

egalisatie afval en bestemmingsreserve riolering.

Lasten

Het verschil op de algemene baten en lasten van € 606.000 komt vooral door het dekkingsverschil op

de kostenplaatsen. De doorbelasting van uren van de organisatie is nog niet geactualiseerd omdat we

eerst beter inzicht willen hebben in de uren die we besteden aan verschillende taken. Dit met het oog

op de nog te realiseren bezuinigingen. Mutaties op de kostenplaatsen leiden daardoor tot verschillen

welke tot uitdrukking komen onder de algemene baten en lasten. In 2015 wordt het nadelig verschil

van € 666.000 vooral veroorzaakt door € 810.000 nadeel op de salariskosten (1e berap 2014). Naar

2018 toe slaat dit nadeel om in een voordeel doordat de taakstelling op personeel, die oploopt tot

ruim € 2 mln. ook op de kostenplaatsen/bedrijfsvoering verwerkt wordt.

Voorts is de post onvoorzien structureel verlaagd van € 60.000 naar € 40.000 en wordt een voordeel

gerealiseerd van € 30.000 door de algemene subsidiekorting. Deze laatste loopt in het perspectief op

naar € 775.000 in 2018.

Voor de belastingen/rechten worden de kosten van het Gemeenschappelijk Belastingkantoor (GBT)

voor de oplegging en inning van de belastingen voortaan deels doorberekend aan de producten afval

en riool: hierdoor dalen de kosten van het GBT die ten laste van de algemene middelen komen met

€ 140.000.

Kredieten 2015

Nr. Overzicht nieuwe kredieten (* € 1.000) 2015 2016 2017 2018

1 Herschikking schoollocaties 256 2.348

2 Vervanging hard- en software 2015 267

3 Scootmobielen en rolstoelen 2015 50

4 Wegenbeheerplan 2015 240

5 Omvorming plantsoenen 2015 150

6 Vervanging riolering 2015 83

7 Extreme buien 2015-2017 1.000 500 500

8 Vervanging MGWT-lijst 60

9 Klimaatinstallatie Los Hoes 50

10 (vervangings) investeringen 750 750 750

Totaal 2.156 1.250 3.598 750

Page 81: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 77

1. Herschikking schoollocaties

Er wordt een maximaal te verstrekken krediet opgenomen van € 2,6 mln. Dit bedrag is bestemd voor

het uitvoeren van de herschikking van één scholencluster en het noodzakelijke onderhoud.

2. Vervanging hard- en software 2015

Jaarlijks krediet voor aanschaf nieuwe hardware en software.

3. Scootmobielen en rolstoelen 2015

Betreft krediet 2015 voor de aankoop van elektrische rolstoelen en scootmobielen via de Wmo

4. Wegenbeheerplan 2015

Jaarlijks krediet voor groot onderhoud wegen via het wegenbeheersplan

5. Omvorming plantsoenen 2015

Krediet bestemd voor revitalisering en omvorming van plantsoenen.

6. Vervanging riolering 2015

Jaarlijks krediet voor groot onderhoud riolering

7. Extreme buien 2015-2017

Om de wateroverlast bij extreme buien tegen te gaan worden er maatregelen getroffen.

8. Vervanging MGWT-lijst

Betreft 2 containerbakken voor een nieuwe vrachtwagen en divers klein materieel.

9. Klimaatinstallatie Los Hoes

Klimaatbeheersing dient te worden aangepast voordat school Hassinkbrink definitief kan worden

overgedragen.

10. (vervangings) investeringen

Voor toekomstige investeringen vanaf 2016 is jaarlijks een bedrag begroot van € 750.000.

Page 82: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 78

Page 83: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 79

Paragraaf Lokale heffingen

Lokale heffingen hebben tot doel dat de gemeente door het verwerven van eigen middelen dekking

vindt van haar uitgaven in het kader van de uitvoering van de gemeentelijke taken. De invoering,

wijziging of intrekking van lokale heffingen wordt door middel van een door de gemeenteraad vast te

stellen verordening gedaan. De definitieve vaststelling van de tarieven door de gemeenteraad vindt

plaats in het najaar van 2014.

De lokale heffingen bestaan uit de gemeentelijke belastingen, rechten en retributies. Deze vormen een

belangrijke inkomstenbron voor de gemeente, welke vooral door de burgers dienen te worden

opgebracht. Lokale belastingen worden onderscheiden in heffingen waarvan de besteding gebonden

dan wel ongebonden is. Ongebonden lokale heffingen (OZB en hondenbelasting) worden tot de

algemene dekkingsmiddelen gerekend. De besteding is niet gebonden aan een bepaalde taak.

Gebonden heffingen, zoals de afvalstoffen- en rioolheffing, worden verantwoord op het betreffende

programma en worden niet tot de algemene dekkingsmiddelen gerekend.

Voor het betalen van rechten en retributies verricht de gemeente diensten. De kosten van de

gemeentelijke dienstverlening worden doorberekend in de tarieven. Het beleid is er op gericht deze

kosten zoveel mogelijk te beperken en daar waar mogelijk rechtvaardiger te verdelen.

Volgens het Besluit Begroting en Verantwoording dient de paragraaf betreffende de lokale heffingen

tenminste te bevatten:

a. de geraamde inkomsten

b. het beleid ten aanzien van de lokale heffingen

c. een overzicht op hoofdlijnen van de diverse heffingen

d. een aanduiding van de lokale lastendruk

e. een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid.

a. Overzicht opbrengsten gemeentelijke

heffingen (*€ 1.000)

Realisatie

2013

Begroting

2014 na

wijziging

Begroting

2015

Leges reisdocumenten, rijbewijzen, persoonsregistratie en burgelijke stand

238 212 229

Leges APV-vergunningen / bijzondere wetten 3 7 0

Leges omgevingsvergunning en kapvergunningen 379 536 442

Begraafrechten 27 30 30

Afvalstoffenheffing 1.862 1.873 2.000

Rioolheffing woningen / niet woningen 2.973 3.259 3.522

Hondenbelasting 116 121 133

OZB eigenaren woningen 2.365 2.464 2.710

OZB eigenaren niet-woningen 980 987 1.085

OZB gebruikers niet-woningen 656 623 685

Forensenbelasting 46 51 42

Toeristenbelasting 182 179 196

BIZ-heffing 129 110 115

Totaal 9.956 10.452 11.189

Page 84: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 80

b. Beleid ten aanzien van lokale heffingen

Onbenutte belastingcapaciteit

In de Gemeentewet is limitatief aangegeven welke belastingen een gemeente kan heffen. De

gemeente Haaksbergen heft de volgende belastingen niet: Belastingen op roerende woon- en

bedrijfsruimten, Baatbelasting, Reclame- en Precariobelasting.

Vanaf 2016 worden precario- en reclamebelasting ingevoerd. Hiervoor worden uw raad beleidskeuzes

voorgesteld over wat precies in de belasting wordt betrokken. Precariobelasting wordt in rekening

gebracht aan degene die één of meer voorwerpen heeft onder, op of boven de openbare dienst

bestemde gemeentegrond. Het meeste sprekende voorbeeld hiervan is een terras van een

horecagelegenheid op gemeentegrond, maar ook uitstallingen van winkeliers.

Reclamebelasting wordt op grond van artikel 227 Gemeentewet geheven van degene die openbare

aankondigingen heeft, die zichtbaar zijn vanaf de openbare weg.

Hieronder worden in hoofdlijnen de belangrijkste ontwikkelingen benoemd voor de belastingdruk voor

2015 en volgende jaren.

Macronorm

Elke gemeente is verantwoordelijk voor het vaststellen van haar OZB tarieven. De grondslag daarvoor

is de WOZ waarde. Om te voorkomen dat de collectieve lastendruk te hard stijgt, is een zogenaamde

macronorm ingesteld. Hiermee wordt de grens bedoeld van de jaarlijkse stijging van de totale

opbrengst OZB voor alle gemeenten bij elkaar. De macronorm is een landelijke norm en niet een norm

voor individuele gemeenten. Voor 2015 is deze 3,0%.

Woonlastennorm

Het kabinet is voor 2016 en verder voornemens om samen met de VNG te komen tot een

woonlastennorm. Daartoe zal door de werkgroep die het evaluatierapport over de macronorm OZB

heeft opgesteld de variant van woonlastennorm verder worden uitgewerkt ten behoeve van

besluitvorming in het voorjaar van 2015.

Experimentenwet Bedrijfsinvesteringzones

De Experimentenwet BI-zones (hierna BIZ) is een instrument op het stimuleren van het

ondernemingsklimaat op bedrijventerreinen en in winkelgebieden. De wet bepaalt dat de bijdrage mag

worden geheven voor activiteiten op het bevorderen van leefbaarheid, veiligheid, ruimtelijke kwaliteit

of een ander mede publiek belang bij de openbare ruimte. De BIZ maakt het mogelijk dat

ondernemers gezamenlijk kunnen investeren in een veilige en aantrekkelijke bedrijfsomgeving,

waarbij alle ondernemers meebetalen. Het instrument dat hiervoor wordt ingezet, is een

gebiedsgerichte heffing die door de gemeente op verzoek van de ondernemers kan worden ingesteld,

indien bij hen aantoonbaar voldoende draagvlak aanwezig is. Het wetsvoorstel om de BIZ definitief in

te voeren is 3 juli 2014 aangenomen. De BIZ voor het centrum van Haaksbergen loopt tot 1 januari

2017 en kan als daar behoefte aan is, dus worden voortgezet.

WOZ-waarde woningen openbaar

De WOZ-waarde is nu in beginsel niet openbaar. Tot nu is het slechts in beperkte mate mogelijk om

de WOZ-waarde van andere woningen of panden op te vragen. Dit kan wanneer de aanvrager een

gerechtvaardigd belang heeft. Naar verwachting is in de loop van 2015 de WOZ-waarde van alle

woningen openbaar. De transparantere WOZ-waarde draagt bij aan de acceptatie van de WOZ-waarde

door burgers en verbetert de kwaliteit van die WOZ-waarde. Met de realisatie van een landelijke

voorziening WOZ kunnen burgers eenvoudig en laagdrempelig de WOZ-waarde opvragen bij één

centraal punt. De WOZ-waarde kan gemakkelijk vergeleken worden met de WOZ-waarde van zelf

gekozen woningen

Page 85: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 81

Onderzoek forfaits toeristenbelasting

De grondslag voor de toeristenbelasting is het aantal overnachtingen. Het vaststellen van het aantal

overnachtingen op vaste jaar- en seizoenplaatsen is arbeidsintensief voor de verblijfsbieder en voor de

gemeente als belastingheffer ook in verband met de controle op de aangiftes. Daarom zijn er in de

verordening Toeristenbelasting forfaits opgenomen, waarbij per soort plaats wordt uitgegaan van een

gemiddeld aantal overnachtingen. Wanneer een gemeente echter in de verordening toeristenbelasting

een forfaitaire berekeningswijze van de heffingsgrondslag voor vaste en seizoenplaatshouders heeft

opgenomen dient deze te voldoen aan een viertal voorwaarden:

1. De forfaitaire heffingsgrondslag dient te worden onderbouwd met een onderzoek waaruit blijkt

hoe zich het gemiddeld aantal overnachtingen per persoon en het gemiddeld aantal

verblijfhoudende personen per kampeermiddel of vakantieonderkomen op een vaste of

seizoenplaats, verhouden.

2. Het onderzoek dient binnen de lokale omstandigheden (lees; gemeentegrenzen) te worden

verricht.

3. De forfaitaire heffingsgrondslag (het forfait) mag niet meer dan maximaal 25% afwijken van de

lokale werkelijkheid.

4. Een forfait moet regelmatig worden onderzocht.

De in de verordening Toeristenbelasting opgenomen forfaits zijn niet gebaseerd op recente

onderzoeksgegevens. Het GBT heeft voor de deelnemers, die toeristenbelasting heffen, een onderzoek

opgestart om de forfaits opnieuw te onderbouwen.

Invoering rioolheffing voor eigenaren

De rioolheffing voor een meerpersoonshuishouden is in Haaksbergen relatief hoog. In 2015 worden

voorstellen gedaan deze te verlagen. Hierbij kan mede gedacht worden aan het invoeren van

eigenaren – en gebruikersheffing en tariefdifferentiatie. Dit zal in 2015 nader vorm krijgen. Mogelijk

dat ook de lasten van kwijtschelding teruggebracht kunnen worden.

c. Tariefsaanpassingen

De tarieven voor de OZB, hondenbelasting en toeristenbelasting worden met het oog op het sluitend

maken van de begroting verhoogd met 10%. De OZB-tarieven worden daarnaast zoals gebruikelijk

nog gecorrigeerd in verband met de waardeontwikkelingen.

Voor de overige gemeentelijke belastingtarieven 2015 gaan we in principe uit van een inflatiecorrectie

van 1,5%.

Voor de overige heffingen wordt aangetekend dat de tarieven:

- voor de leges uit het besluit kostendekkendheid leges verschillende tarief mutaties zullen

plaatsvinden en een deel van de tarieven door de rijksoverheid wordt bepaald of is

gemaximaliseerd;

- de tarieven voor de afvalstoffen- en rioolheffing zodanig worden vastgesteld dat de lasten volledig

door de opbrengsten worden gedekt. De rioolheffing is een gebruikersheffing, waar bij een

waterafvoer van meer dan 1.000m3 door niet-woningen op basis van de voor 2014 geldende

tarieven altijd € 708 in rekening wordt gebracht, ook al wordt bijvoorbeeld 25.000m3 afgevoerd.

In de verordening rioolheffing 2015 zal worden voorgesteld een tariefdifferentiatie voor

grootverbruikers in te voeren waarbij voor (een deel van) elke 500m3 een extra bedrag in

rekening wordt gebracht. Dit doet recht aan het profijtbeginsel en beperkt de tariefsverhoging

voor kleinverbruikers om 100% kostendekking te realiseren.

Op het moment dat deze paragraaf werd afgerond was de waardebepaling voor de WOZ nog niet

afgerond en waren ook de tariefberekeningen voor de afvalstoffen- en rioolheffing nog in bewerking.

d. Belastingdruk

Tot de gemeentelijke woonlasten worden de onroerende-zaakbelastingen, de riool- en

afvalstoffenheffing gerekend. Uitgaande van gemiddelde waarden van woningen en van een

meerpersoonshuishouden liggen de gemiddelde woonlasten in 2014 landelijk op € 704 en in

Haaksbergen op € 764. Haaksbergen zit zo boven het landelijke gemiddelde aan woonlasten.

Page 86: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 82

Het COELO heeft een rangorde gemaakt voor alle 417 gemeenten en deelgemeenten. Nummer 1 heeft

de hoogste woonlasten en nummer 417 de laagste. Uitgaande van gemiddelde waarden van woningen

en van een meerpersoonshuishouden heeft de gemeente Haaksbergen rangordecijfer 302.

Rangorde van Twentse gemeenten naar hoogte van de gemeentelijke woonlasten,

uitgaande van gemiddelde waarden van woningen *

Oldenzaal 130

Hengelo 169

Almelo 200

Enschede 289

Dinkelland 290

Borne 296

Haaksbergen 302

Hof van Twente 330

Onderstaand overzicht geeft de hoogte van de woonlasten voor een gemiddeld meerpersoons-huishouden in 2013, 2014 en begroot 2015* weer. De uitgangspunten komen overeen met die van Coelo (Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden).

(*) Deze belastingdruk is bepaald op basis van de voorlopige tarieven. In december 2014 wordt door de vaststelling van de belastingverordeningen de definitieve belastingdruk bepaald.

e. Kwijtschelding

De gemeente moet bij het vaststellen van kwijtschelding landelijke regels toepassen. Binnen deze

mogelijkheden zijn de volgende eigen beleidskeuzes gemaakt:

- Kwijtschelding kan worden verleend voor de afvalstoffenheffing, rioolheffing en ozb;

- Bij de normkosten van bestaan wordt uitgegaan van 100% van de bijstandsnorm;

- Ondernemers voor de privébelastingen zijn gelijkgesteld met particulieren;

- Kosten voor kinderopvang worden in aanmerking genomen als uitgaven bij de berekening van de

betalingscapaciteit en;

- Bij de normkosten van bestaan voor AOW’ers wordt uitgegaan van 100% van de netto AOW-

norm.

Voor 2015 wordt voor afvalstoffenheffing € 60.000 en rioolheffing € 108.000 geraamd.

In 2015 worden voorstellen gedaan de belasting p het riool, afval en kwijtscheldingsbeleid nader

beoordeeld. O.a. door (gedeeltelijk) over te gaan op een eigenaars- i.p.v. gebruikersheffing zal het

aantal kwijtscheldingsverzoeken verminderen en de hoogte ervan beperken.

De belasting op riool voor een meerpersoonshuishouden is in Haaksbergen relatief hoog. In 2015

worden voorstellen gedaan deze te verlagen. Hierbij kan mede gedacht worden aan een eigenaren –

en gebruikersheffing. Dit zal in 2015 nader vorm krijgen. Wij zien hiermee mogelijkheden de lasten

van kwijtschelding terug te brengen.

BelastingsoortWerkelijk

2013

Werkelijk

2014

Begroot

2015*

Percentage

stijging

2015 tov

2014

Onroerende zaakbelasting 246,62€ 255,75€ 281,33€ 10,00%

Rioolheffing 289,86€ 320,00€ 343,00€ 7,20%

Afvalstoffenheffing 192,62€ 188,00€ 200,60€ 6,70%

Totale Woonlasten 729,10€ 763,75€ 824,93€ 8,00%

Percentage stijging 4,80% 8,00%

Page 87: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 83

Paragraaf Weerstandsvermogen en

risicobeheersing

1. Algemeen

In deze paragraaf wordt beschreven hoe wij omgaan met risico’s en hoe groot het

weerstandsvermogen moet zijn om deze op te kunnen vangen. Ook worden wijzigingen in beleid en

mutaties in risico’s gerapporteerd.

2. Weerstandsvermogen

Het weerstandsvermogen is incidenteel buffervermogen en geeft aan of het vermogen van de

gemeente Haaksbergen toereikend is om financiële tegenvallers op te vangen zonder dat het beleid

moet worden aangepast. Bij het weerstandsvermogen gaat het om de relatie tussen enerzijds de

beschikbare weerstandscapaciteit; de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente

Haaksbergen beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken, en anderzijds de

benodigde weerstandscapaciteit; alle risico’s waarvoor geen dekkingsmaatregelen zijn getroffen en die

van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie.

Het verhoudingsgetal, de beschikbare weerstandcapaciteit ten opzichte van de benodigde

weerstandscapaciteit noemen we het ratio weerstandsvermogen.

3. Relevante wetgeving en gemeentelijk beleid

De wetgeving en het gemeentelijk beleid voor het weerstandsvermogen zijn vastgelegd in:

· Nota weerstandsvermogen en risicomanagement 2012

· Financiële verordening

· Het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV)

4. Inventarisatie van de weerstandcapaciteit

Met weerstandscapaciteit bedoelen we alle middelen en mogelijkheden waarover de gemeente

beschikt om die tegenvallers te bekostigen. De weerstandscapaciteit bestaat in de gemeente

Haaksbergen uit de algemene reserve, vrij aanwendbare bestemmingsreserve, de post onvoorzien en

de onbenutte belastingcapaciteit. Bij de beschikbare weerstandscapaciteit wordt de stille reserve niet

meegenomen, evenmin als bestemmingsreserves waar verplichtingen aan zijn verbonden. De

bestemmingsreserve Essentgelden kan bijvoorbeeld niet zonder gevolgen ergens anders voor worden

ingezet. Bestemmingsreserves waar de bestemming wel zonder gevolgen van kan worden veranderd

(zoals kunstaankopen) worden wel meegenomen in de weerstandscapaciteit. De onbenutte

belastingcapaciteit is op nul gesteld vanwege de ozb verhoging van 10% in 2015.

De beschikbare weerstandscapaciteit van de gemeente Haaksbergen is in 2015 als volgt:

In 2015 hebben wij een beschikbare weerstandscapaciteit van € -/- 758.000,-.

Omschrijving Bedrag

(* € 1.000)

Algemene reserve -€ 846

Bestemmingsreserves (zonder verplichtingen) € 48

Totaal incidentele weerstandscapaciteit -€ 798

Onvoorzien (structureel) € 40

Begrotingsruimte (structureel) € 0

Onbenutte belastingcapaciteit (structureel) € 0

Totaal structurele weerstandscapaciteit € 40

Totale beschikbare weerstandscapaciteit -758

Page 88: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 84

5. Inventarisatie van de risico’s

Voor veel risico’s uit de begroting 2014 zijn in de begroting 2015 ramingen in de exploitatie

opgenomen. De risico’s in het sociale domein zijn door de decentralisaties toegenomen. Per saldo zijn

de risico’s afgenomen van € 2,2 mln. bij de begroting 2014 naar € 1,5 mln. bij de begroting 2015.

Voor de inschaling van de kans dat een risico optreedt wordt de volgende indeling gebruikt:

Kans van optreden Risico

Kleiner dan eenmaal per 10 jaar 10%

Tussen de eenmaal per 5 jaar en eenmaal per 10 jaar 30%

Tussen de eenmaal per 2 jaar en eenmaal per 5 jaar 50%

Tussen de eenmaal per 1 jaar en eenmaal per 2 jaar 70%

Groter dan eenmaal per jaar 90%

Theater belaste verhuur (€ 50.000)

Bij het theater is geopteerd voor belaste verhuur. De fiscus gaat bij een controle onderzoeken of het

Kulturhus het van ons gehuurde theater voor minimaal 90% fiscaal belast verhuurt. Als blijkt dat men

deze norm niet haalt, kan de fiscus de optieregeling intrekken en met terugwerkende kracht de aftrek

van voorheffing, die de gemeente heeft genoten, terugdraaien. Het risico is € 0,5 miljoen.

Omschrijving risico (* € 1.000)Financieel

gevolgKans van optreden

Op te nemen weerstands-

vermogen

3. Cultuur en ontspanning

Theater belaste verhuur 500 10% 50

Verkoop zwembad De Wilder pm pm pm

6. Sociaal domein

Participatie / WSW 300 50% 150

Huishoudelijke Hulp 400 30% 120

Lagere rijksbijdrage Inkomensdeel 600 70% 420

Aantallen jeugdhulptrajecten onzeker 200 70% 140

8. Ruimtelijke ontwikkeling en wonen

Milieuverontreiniging 500 10% 50

Grondexploitaties 200 50% 100

9. Algemene dekkingsmiddelen

Ongevallendekking eigen personeel 1.000 10% 100

Leningen bibliotheek 500 10% 50

Herijking gemeentefonds en herverdeeleffecten decentralisaties

pm pm pm

Garantstellingen 1.200 10% 120

Diverse programma’s

Verhoging sociale lasten 50 50% 25

Calamiteiten 400 30% 120

Claims 100 50% 50

Totale benodigde weerstandscapaciteit 1.495

Page 89: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 85

Verkoop zwembad De Wilder (pm)

Uitgegaan wordt dat het zwembad de Wilder per 1 januari 2015 is overgedragen aan een andere

exploitant. Wanneer dat niet gebeurt zal de bestaande situatie worden gecontinueerd. De huidige

stichting Zwembad de Wilder heeft niet voldoende middelen om aan de financiële verplichtingen te

voldoen, w.o. de huurvergoeding aan de gemeente. Hierbij wordt een substantieel risico gelopen. In

2013 is stichting Zwembad De Wilder uitstel van betaling huur verleend tot maximaal € 300.000.

Participatie / WSW (€ 150.000)

In 2015 komt er een gebundeld re-integratiebudget. Dit budget bestaat uit P-budget oud en de

middelen voor de uitvoering van de WSW (inclusief nieuwe doelgroep en overheveling van UWV naar

gemeenten). Verwacht wordt dat het totale budget in 2017 met € 300.000 afneemt ten opzichte van

2014.

Huishoudelijke Hulp (€ 120.000)

De gemeente ontvangt in 2015 voor de uitvoering van de Wmo HH een rijksbijdrage via de algemene

uitkering van € 1,8 mln. De beïnvloedbare verstrekkingen (Zorg in natura en PGB) bedroegen € 1,57

mln. In de begroting 2015 zijn de uitgaven voor Wmo HH (ZIN en PGB) naar beneden bijgesteld met

€ 0,40 mln. (verlaging gemiddelde dienstverlening van 2,9 uur naar 2 uur hulp per week) en komen

na aanpassing nu op € 1,17 mln. De eigen bijdrage is structureel geraamd op € 0,33 mln. Per saldo

€ 0,84 mln. We zien over 2014 een vermindering van de uitgaven voor Wmo HH. Het risico op Wmo

HH wordt derhalve kleiner en kan worden verlaagd van € 0,7 mln. naar € 0,4 mln. (besparing door

verlaging uren gemiddelde dienstverlening). 30% van € 0,4 mln. is € 120.000 (structureel).

Lagere rijksbijdrage Inkomensdeel (€ 420.000)

Tot en met 2014 ontving de gemeente van het rijk een bedrag, het zogenaamde Inkomensdeel voor

verstrekking van de bijstandsuitkeringen (BUIG), op basis van het historisch verdeelmodel. Met

ingang van 2015 wordt dit verdeelmodel verlaten. De hoogte van bijdrage 2015 wordt in de vierde

kwartaal 2014 bekend gemaakt. Bij het opstellen van de begroting 2015 is de hoogte van het bedrag

nog niet bekend. De hoogte van het Inkomensdeel is van veel factoren afhankelijk. Hierdoor dragen

gemeenten een financieel risico m.b.t. de resultaten op het onderdeel bijstand. In de begroting 2015

is een gemeentelijk aandeel in de kosten bijstandsuitkeringen opgenomen van € 0,4 mln. De uitgaven

zijn begroot op € 4.8 mln. en de rijksbijdrage o.b.v. het nieuwe verdeelmodel op € 4.4 mln. De

rijksbijdrage is € 0,6 mln. meer dan in 2014. Het risico voor 2015 en volgende jaren wordt op basis

hiervan voorlopig bepaald op € 0,6 mln. per jaar. 70% van € 0,6 mln. is € 0,4 mln.

Aantallen jeugdhulptrajecten onzeker (€ 140.000)

Per 1 januari 2015 wordt de gemeente verantwoordelijk voor alle vormen van Jeugdzorg. De aantallen

jeugdzorgtrajecten zijn gebaseerd op door derden aangeleverde gegevens. Deze worden als

onvoldoende betrouwbaar beoordeeld. Bovendien is er een kans op het moeten leveren van meer dure

zorgtrajecten, dan in de begroting als kostenpost zijn opgenomen. Het risico is geschat op € 200.000.

De kans dat er meer zorgtrajecten worden geleverd is 70%.

Milieuverontreiniging (€ 50.000)

Verspreiding gevaarlijke stoffen gemeentelijk grondgebied bij grootschalige calamiteiten waarbij enige

spoed noodzakelijk is. Bijv. vrijkomen asbest en andere gevaarlijke stoffen.

Grondexploitaties (€ 100.000)

Half 2014 zijn de risico’s van de grondexploitaties geactualiseerd. Het risico is bepaald op basis van

het doorrekenen van scenario’s van met name vertraagde afzet. Deze bedragen zijn afgezet tegen

tegenover het verwachte eindresultaat van de grondexploitatie en er is gekeken naar de mogelijkheid

tot het opvangen van het risico binnen de post “onvoorzien” binnen de grondexploitatie.

Voor alle grondexploitaties bedraagt de risico-omvang € 1,4 mln. Afgezet tegenover de

winstverwachting van ruim € 1,6 mln. betekent dit dat vooral sprake is van winstverdamping indien de

risico’s zich voordoen. Voor een tweetal grondcomplexen was eerder met een risico van 50% een

beslag van € 50.000 opgenomen op het weerstandsvermogen.

Page 90: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 86

Dat risico is komen te vervallen; daarentegen is er een risico van € 0,2 mln. ontstaan m.b.t. het

Marktplan (toelichting in paragraaf Grondbeleid).

Ongevallendekking eigen personeel (€ 100.000)

Er is geen ongevallendekking voor eigen personeelsleden. Mocht een personeelslid een ongeval krijgen

tijdens de uitvoering van de functie dan is dit niet verzekerd. Uitzonderingen zijn de parkeerwachter

en de stadswachten.

Leningen bibliotheek (€ 50.000)

De gemeente Haaksbergen heeft twee leningen aan de bibliotheek verstrekt met een restantbedrag

van € 500.000. Vanwege liquiditeitsproblemen zijn de aflossingsverplichtingen twee jaar achtereen

opgeschort. Om deze reden zijn deze twee leningen als financieel risico opgevoerd.

Herijking gemeentefonds en herverdeeleffecten decentralisaties (pm)

Het eerste deel van de herijking gemeentefonds heet in 2015 plaatsgevonden. In 2016 zal het tweede

deel worden herijkt. Het objectieve verdeelmodel met betrekking tot decentralisaties wordt met

ingang van 2016 ingevoerd met vermoedelijk een ingroeipad (overgangsregeling).

Garantstellingen (€ 120.000)

De gemeente heeft garanties afgegeven op leningen die zijn aangetrokken door instellingen met een

maatschappelijk nut zoals sportverenigingen. In totaal gaat het om € 1,2 mln. Alhoewel er een aantal

zekerheden door de instellingen zijn afgegeven, blijft er een financieel risico bestaan.

Verhoging sociale lasten (€ 25.000)

De CAO-ontwikkelingen zijn inmiddels vertaald in de begroting personeelskosten. Voor 2014 is

rekening gehouden met alle lastenontwikkelingen. Voor de jaren vanaf 2015 is geen rekening

gehouden met stijging van sociale lasten. Op basis van ervaringsgegevens kan deze stijging tussen

€ 50.000 en € 100.000 liggen. Inmiddels is bekend, dat de premie werkgeversbijdrage ZVW in 2015

naar beneden wordt bijgesteld, waardoor wij de ondergrens van de marge kunnen hanteren.

Calamiteiten (€ 120.000)

Diverse risico’s ten aanzien van o.a. ongevallen, natuurrampen, storm- en elektriciteitsschade,

storingen en ziektes waarvoor wij niet zijn verzekerd.

Claims (€ 50.000)

De gemeente wordt in sommige kwesties gedagvaard tot schadeloosstelling. Als de schadeloosstelling

door de rechter toegekend wordt komt een deel hiervan voor rekening van de gemeente. Niet alles

valt onder de dekking van onze aansprakelijkheidspolis. Daarom nemen wij dit bedrag als risico op.

Vervallen risico’s

Overschrijding budget invorderingskosten debiteuren: Voor de invorderingskosten en proceskosten is

een bedrag opgenomen in de begroting. Hiermee is het risico afgedekt.

Afboeking zwembad De Wilder: De afboeking van Zwembad De Wilder is geheel in de begroting 2015

verwerkt.

Algemene uitkering: De Rijksbezuinigingen zijn inmiddels gerealiseerd en verwerkt in de begroting.

Renterisico: De verwachting dat er in de komende jaren vrijwel geen nieuwe leningen moeten worden

afgesloten. Het risico dat we voor nieuwe leningen meer rente dienen te betalen vervalt.

Uitvallen veegwagen: Er is een nieuwe veegwagen aangeschaft. Het risico is daarmee vervallen.

Page 91: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 87

6. Beleid omtrent weerstandscapaciteit en risico's

Alle risico’s worden tweemaal per jaar beoordeeld. Bekeken wordt of risico’s kunnen worden afgedekt.

Bijvoorbeeld door het afsluiten van een verzekering of door het risico op te nemen in de begroting.

De benodigde weerstandscapaciteit die uit de risico beoordeling voortvloeit, wordt afgezet tegen de

beschikbare weerstandscapaciteit per 31 december 2015. De uitkomst van die berekening vormt het

weerstandsvermogen.

Aangezien de ratio negatief uitvalt, wordt deze op nul gesteld.

Om de ratio voor het weerstandsvermogen te kunnen beoordelen maken wij gebruik van de

waarderingstabel, die in samenwerking tussen de NAR en de Universiteit Twente is opgesteld.

Ons weerstandsvermogen wordt dus als ruim onvoldoende geclassificeerd. Volgens de nota reserves

en voorzieningen dient de ratio minimaal 1,0 te bedragen.

De verwachte ontwikkeling weerstandsratio 2015 tot en met 2018 (* € 1.000)

De algemene reserve is door de negatieve begrotingssaldi in 2015 en 2016 negatief. Vanaf 2017

treedt herstel op. Het verloop van de algemene reserve is in bijlage 1 Reserves en voorzieningen

opgenomen. In de door uw raad vastgestelde Nota Weerstandsvermogen en risicomanagement is

aangegeven dat wanneer de weerstandsratio onder de 1 uitkomt, zoals nu het geval is, alle meevallers

respectievelijk het rekeningresultaat prioritair bestemd wordt om het weerstandsvermogen weer op

een financieel verantwoord niveau te brengen. In 2018 is de ratio weer op het minimale niveau van 1

gekomen.

Beschikbare weerstandscapaciteit -758

Benodigde weerstandscapaciteit 1.495

= 0,0% = Ratio weerstandsvermogen =

Waarderingscijfer Ratio Betekenis

A > 2,0 Uitstekend

B 1,4 – 2,0 Ruim voldoende

C 1,0 – 1,4 Voldoende

D 0,8 – 1,0 Matig

E 0,6 – 0,8 Onvoldoende

F < 0,6 Ruim onvoldoende

Omschrijving 2015 2016 2017 2018

Algemene reserve -846€ -1.377€ -992€ 951€

Bestemmingsreserves (zonder verplichtingen) 48€ 43€ 38€ 33€

Onvoorzien 40€ 40€ 40€ 40€

beschikbare weerstandscapaciteit -758€ -1.294€ -914€ 1.024€

Benodigde weerstandscapaciteit 1.495€ 1.495€ 1.495€ 1.495€

Ratio 0,00% 0,00% 0,00% 0,68%

Page 92: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 88

7. Algemene reserve

In de nota reserves en voorzieningen is aangegeven dat de algemene reserve minimaal 5% van de

algemene uitkering moet zijn. Voor 2015 wordt de minimale algemene reserve berekend op 5% van

€ 30 mln. Dit komt neer op € 1,5 mln. aan algemene reserve.

De hoogte van de algemene reserve is in 2015 € -1,2 mln. De algemene reserve ligt dus ruim onder

de door de raad vastgestelde norm van 5% van de algemene uitkering. Er is een financieel herstelplan

opgesteld waarin wordt aangegeven hoe we de algemene reserve weer op het vereiste niveau krijgen.

Zolang de algemene reserve lager is dan € 1,5 mln., zullen alle financiële meevallers en het jaarlijkse

rekening resultaat naar de algemene reserve vloeien. Verder zullen alle niet direct noodzakelijke

investeringen worden uitgesteld totdat de algemene reserve (en de weerstandsratio) weer op niveau

is. In 2018 zal de algemene reserve op het niveau van € 1,0 mln. staan.

Page 93: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 89

Paragraaf Onderhoud Kapitaalgoederen

Inleiding

In deze paragraaf wordt aandacht besteed aan de instandhouding van de gemeentelijke

kapitaalgoederen. Het onderhoud van voornoemde kapitaalgoederen maakt een substantieel deel uit

van de begroting. Goed beheer is van essentieel belang om kapitaalvernietiging te voorkomen.

Bovendien is goed beheer van groot belang vanwege de beleving van de buitenruimte door de burger.

Schoon heel en veilig is hierbij ons uitgangspunt.

In de openbare ruimte hebben we te maken met diverse kapitaalgoederen:

- Wegen

- Verkeersregelinstallaties

- Installaties voor betaald parkeren

- Openbare verlichting

- Riolering

- Water

- Openbaar groen

- Gebouwen

- Speelvoorzieningen

- Begraafplaatsen

Wegen

Het wegenareaal in de gemeente Haaksbergen omvat zo’n 1,8 miljoen m2 verhardingen, verdeeld

over circa 230 km weg, waarvan 20 km vrij liggend fietspad. Ongeveer 100 km wegen bevindt zich

binnen de kom, 130 km buiten de kom.

Beleidskader:

Het onderhoudsbeleid van het gemeentelijke wegennet is vastgelegd in de beleidsnota Wegbeheer die

in januari 2006 door de raad is vastgesteld.

Conform het beleidsplan wegbeheer dienen de wegen onderhouden te worden op het “economisch

meest efficiënte moment”, zodat tegen zo laag mogelijke kosten de wegen aan de minimale eisen van

de CROW kunnen blijven voldoen en de gemeente aan haar wettelijke zorgplicht voldoet.

Jaarlijks bepalen visuele inspecties de onderhoudstoestand van het Haaksbergse wegennet. Hiermee

worden de urgentie en volgorde bepaald voor onderhoud, binnen de financiële mogelijkheden. Voor

2015 wordt een onderhoudsplan opgesteld volgens deze systematiek. Het onderhoudsplan houdt

rekening met overige onderhoudswerkzaamheden in de openbare ruimte. Hiermee bereiken wij dat de

overlast voor de burger en de maatschappelijke kosten zo beperkt mogelijk kunnen blijven, en dat het

wegbeheer zo kostenefficiënt mogelijk wordt uitgevoerd.

Het onderhoud aan de bermen wordt in 2015 gewijzigd. Tot nu toe werden de bermen geklepeld en

het maaisel afgevoerd ter vergroting van de biodiversiteit. Met ingang van 2015 wordt

gedifferentieerd ecologisch bermonderhoud toegepast. Dit houdt in dat bij de druk bereden wegen de

eerste meter van het maaisel van de bermen (de eerste meter) wel wordt afgevoerd (de groene linten

zoals deze worden genoemd in de groenvisie). Bij de andere wegen laten we het maaisel liggen en

voeren we niet af.

Stand van zaken:

Alle gegevens betreffen de het gemeentelijk wegennet zijn vastgelegd in het wegenbeheersysteem

(MI-2) en worden jaarlijks geactualiseerd. De meerjaarlijkse instandhoudingskosten zijn bepaald op

basis van de CROW-systematiek.

De jaarlijkse onderhoudskosten fluctueren sterk. Om hier op in te spelen is een voorziening onderhoud

wegen ingevoerd om voor toekomstig groot onderhoud en vervanging te reserveren. Groot voordeel

Page 94: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 90

van een Voorziening onderhoud wegen is dat, bij een gelijke jaarlijkse investering, pieken en dalen in

de investeringsbehoefte kunnen worden opgevangen.

Financiële consequenties beleidsdoel:

In het meerjarig beheersplan wegen zijn de gemiddelde jaarlijkse kosten berekend. De verwachte

investeringsbehoefte voor de periode 2013-2025 is opgebouwd uit drie onderdelen: het klein

onderhoud, groot onderhoud en de kosten voor de vervanging van de wegen (CROW noemt dit

rehabilitatie).

Voor het bepalen van deze jaarlijkse instandhoudingskosten gebruiken we een theoretische

benadering van de verwachte onderhoud- en vervangingskosten volgens CROW, publicatie 145, die

voor verschillende wegtypes eenheidsprijzen aangeeft voor de instandhouding.

Omdat de jaarlijkse instandhoudingskosten niet ieder jaar gelijk zijn en er over een aantal jaren een

onderhoudspiek wordt verwacht is in 2014 gestart met een Wegenfonds en een inhaalslag door 5 jaar

lang jaarlijks € 200.000 extra hieraan toe te voegen.

In 2019 wordt het totale reguliere budget voor instandhouding toereikend geacht om ook het Wegen-

fonds op peil te houden.

De bepaling van de jaarlijkse instandhoudingskosten op basis van CROW is theoretisch. De

daadwerkelijke instandhouding geschiedt op grond van een meerjaren onderhoudsplan met een

horizon van 5 jaar waarvan de jaarlijkse schouw de basis vormt. Dit is noodzakelijk omdat de

theoretische levensduur/onderhoudsmaatregelen sterk worden beïnvloed door wegopbouw,

weersomstandigheden (strenge winters) en verkeersintensiteit. Naar het uitvoeringsjaar toe wordt

door de jaarlijkse schouw de prioritering van het wegenonderhoud steeds duidelijker.

Meerjarig dienen al deze kosten gedekt te worden door in de exploitatie voor klein onderhoud, groot

onderhoud en vervanging een jaarlijks budget van € 758.740 beschikbaar te hebben. Daarnaast is er

jaarlijks een krediet van € 240.000 voor reconstructies benodigd.

Gezien de huidige kwaliteit van de wegen en de uitzonderlijk zachte winter 2013-2014 wordt het

verantwoord geacht om, in verband met het financieel herstelplan, het onderhoudsbudget in 2015

eenmalig te verminderen met € 200.000.

De kosten van de reconstructie van wegen hebben geen betrekking op instandhouding maar op

herinrichting of wijziging van de wegopbouw, en zijn naar de aard levensduur verlengend. De kosten

van reconstructie worden jaarlijks op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording en de

bepalingen in onze Financiële Verordening geactiveerd. In de ideale situatie is het uitvoeren van

normaal onderhoud voldoende en hoeven geen reconstructies te worden uitgevoerd. In het

oorspronkelijke Wegenbeheerplan is hier ook vanuit gegaan.

Aangezien de komende jaren bij een aantal wegen niet kan worden volstaan met rehabilitaties maken

de reconstructies nadrukkelijk onderdeel uit van de instandhouding van de wegen.

Op basis van meerjarig verwachte reconstructiekosten is er nog jaarlijks gemiddeld een krediet van

€ 240.000 nodig, waarvan we de kapitaallasten structureel meenemen in de begroting.

In verband met gewijzigd beleidskaden/maaibeleid hebben wij het reguliere onderhoudsbudget met

€ 12.500 verlaagd.

Financiële vertaling in de begroting:

Als wegbeheerder is de gemeente verantwoordelijk voor de veiligheid op haar wegen. Gezien de

huidige kwaliteit van de wegen en de uitzonderlijk zachte winter 2013-2014 acht de wegbeheerder het

verantwoord om het onderhoud in 2015 eenmalig te verminderen. Dit leidt tot een verlaging van het

onderhoudsbudget van € 200.000.

Op basis van het financieel herstelplan is, waar mogelijk de planning onderhoud

uitgesteld/doorgeschoven, waardoor het kwaliteitsbeeld niveau-C wordt, maar nog steeds voldoet aan

de minimale eisen van de CROW (heel en veilig).

Page 95: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 91

Door het vereiste onderhoudsniveau voor de wegen terug te brengen naar de minimaal vereiste

kwaliteit wordt het budget de komende jaren met € 150.000 verlaagd zodat er € 139.000per jaar over

blijft voor groot onderhoud en vervangingen.

Momenteel voldoen de wegen nog aan vastgesteld beleid en regelgeving, maar we voorzien over

ongeveer 5 jaar een onderhoudspiek waardoor we € 1.000.000 extra nodig hebben om op alle wegen

aan de verplichte onderhoudsnormen te kunnen blijven voldoen. Daartoe voegen we in de periode

2014-2018, naast de € 139.000, jaarlijks een extra bedrag van € 200.000 aan de voorziening

onderhoud wegen toe. Daarnaast is ook voor 2015 een regulier krediet voor reconstructies van

€ 240.000 beschikbaar.

Om te zorgen dat onze wettelijke zorgplicht niet in gevaar komt blijven we jaarlijks de

onderhoudstoestand monitoren. Op basis van de actuele inspecties zal dan worden besloten of het

beleid moet worden bijgesteld, of dat de temporisering moet worden aangepast.

Voor Haaksbergen is binnen de exploitatie van het product Wegen het volgende meerjaren

onderhoudsbudget opgenomen:

Onderdeel 2015 2016 2017 2018

Regulier onderhoud € 219.740 € 419.740 € 419.740 € 311.500

Groot onderhoud en vervanging

Voorziening wegen

€ 139.000 € 139.000 € 139.000 € 139.000

Reservering onderhoudspiek

Voorziening wegen

€ 200.000 € 200.000 € 200.000 € 200.000

Totaal meerjarige raming kosten

onderhoud wegen

€ 558.740 € 758.740 € 758.740 € 650.500

Reconstructies (obv Crow 145) € 240.000 € 240.000 € 240.000 € 240.000

Totaal beschikbaar voor

uitvoering wegenbeheerplan

€ 798.740 € 998.740 € 998.740 € 890.500

De kapitaallasten van het krediet voor de reconstructies vallen niet binnen de aangegeven budgetten

voor onderhoud maar onder de daarvoor bestemde post binnen de exploitatie van het product Wegen.

Actuele risico inschatting:

Door te sparen voor de verwachte onderhoudspiek en het beleid en/of de temporisering indien nodig

aan te passen bestaat er geen risico dat onze doelstellingen niet gehaald kunnen worden. Hiertoe

zullen we jaarlijks monitoren waarvoor de jaarlijkse schouw en de kengetallen van de CROW de basis

vormt. We blijven voldoen aan de minimale eisen (veilig) van de CROW.

Verkeersregelinstallaties (VRI)

In de gemeente Haaksbergen staan in totaal 9 verkeersregelinstallaties (VRI's).

Hiervan zijn 6 VRI’s en een knipperlichtinstallatie zijn in eigendom en beheer bij Rijkswaterstaat.

Er zijn 2 VRI's en een knipperlichtinstallatie bij voetgangers oversteekplaatsen (VOP) in beheer en

onderhoud bij de gemeente. In 2011 zijn 2 overwegbeveiligingen (OWB) met de MBS, Noordsingel en

Wiedenbroeksingel, toegevoegd. Vanaf 2017 lopen de huidige onderhoudscontracten af die nu nog

gedekt zijn binnen het project. Vanaf dan komen de onderhoudskosten ten laste van de reguliere

begroting. Gezien het specialistische karakter van de installatie zal hiervoor een nieuw

onderhoudscontract worden afgesloten.

Beleidskader:

GVVP 2007

Page 96: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 92

Stand van zaken:

Voor de VRI’s van de voetgangersoversteekplaatsen en voor de overwegbeveiligingen is een

onderhoudscontract afgesloten met een bedrijf.

Financiële consequenties beleidsdoel:

Het huidige budget stelt ons in staat de installaties op een verantwoorde manier te laten functioneren.

Financiële vertaling in de begroting:

Voor de instandhouding en het goed laten functioneren van de Verkeersregelinstallaties is jaarlijks een

bedrag van € 5.090 beschikbaar.

Actuele risico inschatting:

Niet van toepassing.

Installaties voor betaald parkeren

In onze gemeente staan in totaal 8 parkeerautomaten.

Beleidskader:

Parkeerbeleidsplan 2010

Stand van zaken:

Ook voor parkeerautomaten is een particulier onderhoudscontract afgesloten. Uit een evaluatie blijkt

dat er geen knelpunten zijn in het centrum. Een herziening van het parkeerbeleidsplan is het komend

jaar vanuit verkeerstechnisch oogpunt niet nodig.

Met ingang van 2016 wordt het betaald parkeren in de gemeente afgeschaft.

Financiële consequenties beleidsdoel:

Het huidige onderhouds-budget is voldoende om de installaties in stand te houden.

Financiële vertaling in de begroting:

In totaal is voor 2015 voor het onderhoud van de installaties een bedrag van € 14.400 beschikbaar. In

2016 wordt het betaald parkeren afgeschaft en vallen de gereserveerde middelen vrij.

Actuele risico inschatting:

Voor 2015 is er geen risico. Door eventuele bezwarenprocedures binnen het benodigde juridische

traject voor het omzetten van betaald parkeren naar parkeerschijfzone, bestaat de kans dat het

afschaffen van betaald parkeren niet per 1 januari 2016 ingaat. De onderhoudskosten blijven dan

langer bestaan dan gepland. In de loop van 2015 wordt dit duidelijk.

Openbare verlichting

De gemeente Haaksbergen heeft ca. 5300 lichtmasten. Hieronder vallen ook 1 tunnelverlichting, 1

viaductverlichting, 25 ANWB masten, 32 Abri’s, 13 Lichtreclamebakken,

12 infoborden, 6 kunstobjecten, de sfeerverlichting van de raadzaal, de Pancratiuskerk/toren en de

watermolen.

Beleidskader:

Het “Beleid- en beheerplan openbare verlichting” is door de gemeenteraad vastgesteld in 1996. Een

bijstelling en actualisatie van dit beleid is gewenst om in te spelen op nieuwe ontwikkelingen, zoals

energiezuinige lampen in combinatie met (dimbare) EVSA (Elektronische Voorschakel Schakel

Apparatuur).

Stand van zaken:

Het grootste deel van de openbare verlichting in Haaksbergen is up to date. Doordat energiezuinige

installaties/technieken worden toegepast, is het totale energieverbruik van de openbare verlichting in

de loop der jaren getemperd en de laatste jaren zelfs gedaald. De mogelijkheden voor verdere

Page 97: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 93

(energie) besparingen zijn beperkt. Sinds 2013 wordt het onderhoud uitgevoerd op basis van het

“piepsysteem” en remplace. Hierbij zijn de vaste controle rondes door de onderhoudsfirma komen te

vervallen en wordt er gerepareerd op basis van meldingen door burgers en eigen waarneming. Met

ingang van 2015 wordt er nog slechts één reparatieronde uitgevoerd op basis van meldingen.

Financiële consequenties beleidsdoel:

De onderhoudskosten zijn door het gewijzigde onderhoudssysteem verminderd met

€ 15.000.

Financiële vertaling in de begroting:

De totale exploitatiekosten van de openbare verlichting bedragen in 2015 in totaal

€ 280.000. Naast energiekosten (jaarlijks € 94.000), onderhoud (€ 36.000) en personele kosten (€

72.000) zijn in het totale budget ook kapitaallasten opgenomen, die in de periode 2015-2017

teruglopen van € 78.000 tot € 65.000).

Actuele risico inschatting:

Voor zover bekend zijn er geen risico’s.

Riolering

De lengte van ons gemeentelijke rioolstelsel bedraagt ca. 146 km vrij-verval riolering, ca. 4 km

persleiding en ca. 215 km drukriolering. Het rioolwater passeert 31 rioolgemalen en 876 pompunits en

wordt getransporteerd naar de rioolwaterzuivering in St. Isidorushoeve. Er zijn 9 bergbezinkbassins

en ca. 11.000 kolken in Haaksbergen. In het buitengebied zijn ca. 1260 percelen door middel van

drukriolering aangesloten.

Beleidskader:

Het onderhoudsbeleid is eind 2012 vastgesteld in het (Verbreed) Gemeentelijk Rioleringsplan 2013-

2016. In dit kader wordt gestreefd naar optimalisatie van het stelsel.

De volgende uitgaven zijn in het GRP verwerkt:

- de kosten voor renovatie, herstel en vervanging van riolen, bezinkbassins, putten en kolken;

- de kosten voor het dagelijks onderhoud van de riolen, rioolgemalen, kolken e.d., evenals de

kosten voor verschillende nutsvoorzieningen (exploitatiekosten);

- de kosten zoals verzekeringen, belastingen, personeelslasten e.d. (algemene lasten).

- de kosten voor de in het verleden gedane kapitaalsinvesteringen;

- de kosten voor de benodigde maatregelen om de riolering te laten voldoen aan de gestelde

milieueisen, en de benodigde vervangingen van riolering in het buitengebied.

Stand van zaken:

Mede door visuele inspecties wordt de actuele onderhoudsbehoefte van het rioleringsstelsel bepaald

en het onderhoudsprogramma desnoods bijgesteld.

Financiële consequenties beleidsdoel:

Aan de hand van het actuele GRP, berekenen we de jaarlijkse rioolheffing. Om tarieffluctuaties te

voorkomen worden de jaarlijkse wisselingen in lasten gecompenseerd met een dotatie of onttrekking

aan een voorziening riolering. De waarde van deze voorziening fluctueert en is op de lange termijn

licht positief.

Het kostendekkingsplan in het GRP ziet 70 jaren vooruit. Hierdoor zijn alle toekomstige vervangingen

in beeld. Op de lange termijn is het GRP kostendekkend. Om in te spelen op gewijzigde

omstandigheden wordt het GRP elke 4 jaren herzien. Zo zijn we in staat het rioolstelsel adequaat te

beheren en financieren.

De totale exploitatiekosten volgens het GRP bedragen voor 2015 € 3.485.000. Samen met € 471.000

compensabele BTW, die conform art. 228a lid3 gemeentewet ook als kosten aangemerkt worden, is

dit in totaal € 3.956.000. Om de tarieven te dempen wordt € 434.000 aan de bestemmingsreserve

riolering onttrokken. Per saldo bedragen de benodigde inkomsten daarom € 3.522.000.

Page 98: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 94

Actuele risico inschatting:

De berekeningen in het GRP houden rekening met de reële onderhoudssituatie van het rioolstelsel. De

verwachting was, dat de toekomstige kosten door de berekende heffingen konden worden gedekt. Het

ambitieniveau is zodanig, dat aangenomen mag worden dat er een kleine kans is dat calamiteiten in

het rioolstelsel optreden. Met de gevolgen van het financieel herstelplan lukt dat niet zonder

beleidswijziging. Zonder aanpassing in het GRP eindigt de egalisatievoorziening voor het riool in de

rode cijfers.

Er is een bestemmingsreserve riolering die per 1-1-2015 € 436.000 bedraagt. Deze reserve wordt

ingezet voor tariefdemping. De egalisatievoorziening bedraagt per 1-1-2015 € 625.000. Deze reserve

en voorziening kunnen ook als risicobuffer voor calamiteiten in de rioleringszorg worden ingezet.

Water

Op het grondgebied van de gemeente is ca. 15 hectare open water, dat grotendeels in beheer is bij

het Waterschap. De gemeente onderhoudt hiervan, naast wadi’s, drainages, duikers, uitlopen en

overstorten, zo’n 250 km sloten in eigen beheer.

Beleidskader:

Het beleid op het gebied van waterhuishouding is op hoofdlijnen vastgesteld in 2005 in het Waterplan

en verder uitgewerkt in een uitvoeringsplan. Daarnaast is een Baggerplan voor de gemeentelijke

vijvers vastgesteld. Beide plannen zijn in samenspraak met het waterschap Regge en Dinkel tot stand

gekomen.

Bij de vaststelling van het vGRP in 2013 is besloten om de rioolheffing niet te belasten met beheer en

onderhoudsactiviteiten voor sloten in het buitengebied.

Stand van zaken:

Het huidige beheer bestaat uit het jaarlijks tweemaal verwijderen van begroeiing op de oevers binnen

de bebouwde kom. In diep water verwijderen we de begroeiing eenmaal per jaar. De gemeentelijke

vijvers zijn, behoudens de vijver op de gemeentelijke begraafplaats, de afgelopen jaren al gebaggerd.

Buiten de bebouwde worden de watergangen en bermsloten eenmaal per jaar gemaaid. Daarnaast

worden sloten en duikers eenmaal per 4 jaar schoon gemaakt en eenmaal in de 15 jaar worden sloten

uitgediept. Sinds 2013 worden deze werkzaamheden in eigen beheer uitgevoerd. In 2015 zijn geen

verdere grote werkzaamheden gepland buiten de bebouwde kom.

Evenals de bermen wordt het maaisel per 2015 niet meer afgezogen en afgevoerd.

Financiële consequenties beleidsdoel:

Het huidige onderhouds-budget is voldoende om de wadi’s, drainages, duikers, uitlopen/-overstorten

en sloten te onderhouden. Het niet indexeren van de bedragen uit het GRP betekent wel een

algemene korting op het budget en daarmee een (kleine) vermindering van het onderhoudsniveau.

In verband met het vervallen van het afzuigen en afvoeren van het maaisel hebben wij het budget

met € 12.500 verlaagd.

Financiële vertaling in de begroting:

De exploitatielasten bestaan uit dienstverlening door derden, materieelkosten en personeelskosten.

De totale exploitatielasten bedragen per saldo € 187.000. Een bijdrage wordt ontvangen vanuit het

GRP ten bedrage van € 126.000.

Actuele risico inschatting:

Geen risico’s

Openbaar Groen

Het areaal openbaar groen is 75 hectare waarvan 60 hectare groen binnen de bebouwde kom ligt.

Het openbaar groen binnen de bebouwde kom bestaat uit:

- gazon en ruw gras 285.000 m2

- bosplantsoen 116.000 m2

Page 99: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 95

- heesterbeplanting 158.000 m2

- botanische rozen 10.000 m2

- blokhagen 8.000 m2

- vaste planten 9.500 m2

- bomen 8.300 stuks

- Verhuurd openbaar groen 11.000 m2

Het openbaar groen buiten de bebouwde kom bestaat uit:

- Singles en houtwallen 140.800 m2

- Bomen 9.800 stuks

- Bermen en ruw gras 1.300.000 m2

Beleidskader:

Op 30 mei 2012 is de Groenvisie door de raad goedgekeurd.

In de Beleidspaspoorten (Bijlage 1) van de Groenvisie staan de vastgestelde onderhoudsniveaus

(volgens CROW) voor de verschillende gebieden aangegeven t.w:

Centrum niveau A (hoog)

Woonwijken niveau B (basis)

Industriegebieden niveau C (laag)

Accentgroen niveau A (hoog)

Groene linten niveau B (basis)

Groene wiggen niveau C (laag)

Parken niveau B (basis)

De realisatie van enkele speerpunten uit de groenvisie (de eyecatchers), die een investering vergen,

worden uitgesteld tot 2019. Met de daardoor gegenereerde gelden, € 50.000 op jaarbasis, houden we

hetzelfde niveau van onderhoud en voldoen we aan het financiële herstelplan.

In de Groenvisie zijn speerpunten geformuleerd die vervolgens in het uitvoeringsprogramma zijn

uitgewerkt. Dit betreft verkoop/verhuur van snippergroen; omvorming van groen; revitalisering van

groen. Overigens is de afgelopen 10 jaar steeds een bedrag geïnvesteerd in de revitalisering van

openbaar groen. Bij de uitwerking zijn tevens de financiële consequenties in beeld gebracht.

Voor de verkoop/verhuur van openbaar groen is de Structuurgroenkaart met bijbehorende

verkoopregels in 2014 geactualiseerd. Er kan nu meer openbaar groen (het zogenaamde

snippergroen) verkocht worden. Totaal gaat het om ruim 3 ha. Ook de verkoop- en verhuurprijzen zijn

aangepast.

Stand van zaken:

Alle groengegevens zijn opgenomen in een geautomatiseerd beheersysteem en worden jaarlijks

geactualiseerd. De gegevens hieruit worden gebruikt voor aanbesteding en de verplichte jaarlijkse

bomeninspectie waarop noodzakelijke onderhoudsmaatregelen volgen aan de bomen.

Sinds 2013 wordt gedifferentieerd beheer toegepast waarbij het onderhoudsniveau en de inrichting

afgestemd is op het gebruik van de openbare ruimte. Sinds 2014 wordt het gehele onderhoud door

derden, aanbesteed en gecontroleerd op basis van beeldbestekken. Groenonderhoud door de eigen

dienst wordt uitgevoerd en gecontroleerd op basis van beeld- en frequentiebestek.

In het voorjaar van 2014 is het uitvoeringsplan Groenvisie afgerond en voor de zomer vastgesteld.

Het plan bestaat uit de volgende onderdelen: verkoop/verhuur van snippergroen, omvorming van

groen en het revitaliseren van groen. Het uitvoeringsplan geeft gedetailleerd inzicht in de benodigde

investeringen en te verwachten wijzigingen in de beheerkosten. Op basis van het uitvoeringsplan kan

verkoop, omvorming en ook revitalisering plaatsvinden. In het najaar van 2014 is een start gemaakt

met het omvormen van groen om de beheerkosten te verlagen. Het project omvorming van groen zal

vervolgens drie jaren in beslag nemen. Revitalisering van groen is een continu proces dat uiteindelijk

steeds weer aan de orde komt.

Page 100: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 96

Financiële consequenties beleidsdoel:

Doordat eind 2014 wordt begonnen met omvorming en verkoop zijn de besparings-effecten in 2015

zichtbaar.

Voor verdere realisering van de gewenste omvorming van openbaar groen, als onderdeel van het

Uitvoeringsplan Groenvisie hebben wij voor de jaren 2015 t/m 2017 een krediet van in totaal €

150.000 opgenomen.

Voor revitalisering van openbaar groen is structureel € 49.000 in de begroting opgenomen.

Financiële vertaling in de begroting:

De exploitatielasten bestaan uit dienstverlening door derden, aanschaf plantmateriaal,

materieelkosten en personeelskosten. De totale exploitatielasten bedragen afgerond

€ 1.305.000. Dit bedrag bestaat uit bijna € 250.000 voor de dienstverlening van derden en € 115.000

voor aanschaf plantmateriaal voor vervanging, inboet en revitalisering. Het budget voor alle overige

kosten, waaronder inhuur materieel en stortkosten, is € 42.000. Het resterende deel van het budget

bestaat voor € 868.000 uit de doorbelasting van uren en materieel, en voor € 29.000 uit

kapitaallasten.

Uit de verkoop van openbaar groen en de verhuur van groenpercelen verwachten we in totaal een

bedrag van € 50.000 te ontvangen.

Actuele risico inschatting:

De afgelopen jaren hebben we vaker te maken gehad met stormschade. In de begroting was voor

herplant al enkele jaren een separaat budget opgenomen. In verband met de bezuinigingen zijn voor

deze post de komende vier jaar geen financiële middelen beschikbaar.

Gebouwen

Wij hebben per 1-1-2015 de volgende gebouwen in eigendom:

Soort gebouw Aantal

Huisvesting divers 12

Gymnastieklokalen 1

Scholen 0

Begraafplaatsen 2

Sporthallen en zwembad 3

Wind- en watermolen 2

Theater 1

Kerktoren 1

Fietsenstalling 1

Beleidskader:

Op 22 december 2010 is door de gemeenteraad de nota vastgoedbeleid vastgesteld. Hierin zijn onder

andere beleidsuitgangspunten opgenomen over het onderhoud en verbeterbeleid van de

gemeentelijke gebouwen.

In september 2012 hebben wij een vastgoedprognose opgesteld waarin wij hebben opgenomen welke

gebouwen wij in eigendom willen behouden, welke gebouwen wij willen afstoten en welke gevolgen dit

heeft voor het onderhoud van deze gebouwen.

Stand van zaken:

Voor het technisch onderhoud van de gemeentelijke gebouwen en de installaties hebben wij

meerjarenonderhoudsplanningen opgesteld. Deze zijn, conform de nota vastgoedbeleid, gebaseerd op

landelijke normen en zijn gericht op het in stand houden van de gebouwen en de technische

installaties. In 2007 hebben wij alle gemeentelijke gebouwen geïnspecteerd.

Page 101: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 97

In 2013 en 2014 hebben er herinspecties plaatsgevonden.

2013: OBS Dorp en theater De Kappen

2014: Gemeentehuis, Gemeentewerf, zwembad De Wilder, sporthallen De Bouwmeester en De Els,

Veldkampstraat 7, de fietsenstalling en de twee gebouwen op de begraafplaatsen.

Alle gegevens zijn onder gebracht in een gebouwenbeheersysteem.

Voor de gebouwen die wij in eigendom willen behouden bekijken wij jaarlijks, aan de hand van de

planning, welke onderhoudswerkzaamheden daadwerkelijk moeten worden uitgevoerd en welke

kosten dit met zich meebrengt.

Voor de gebouwen die wij willen afstoten voeren wij alleen die onderhoudswerkzaamheden uit, welke

noodzakelijk zijn om het gebouw in stand te houden. Het onderhoud voor deze panden voeren wij dus

niet uit conform de meerjarenonderhoudsplanning 2007.

Voor de gemeentelijke rijks-monumentale panden (molens en gemeentetoren) bestaat separaat een

zesjarig onderhoudsplan 2013-2018.

Financiële consequenties beleidsdoel:

In de meerjarenonderhoudsplanning zijn de onderhoudskosten voor de komende tien jaar berekend.

De verwachte onderhoudskosten bestaan uit kosten voor dagelijks onderhoud, contract onderhoud en

groot onderhoud (alleen voor de panden die wij in eigendom willen houden).

De onderhoudsplanningen geven de volgende bedragen voor de komende jaren:

Totale kosten beheer gebouwen 2015 2016 2017 2018

Groot onderhoud € 393.224 € 148.392 € 255.400 € 272.403

Dagelijks- en contract onderhoud € 234.781 € 179.499 € 244.828 € 189.910

Financiële vertaling in de begroting:

Als eigenaar zijn wij verantwoordelijk voor het onderhoud van onze gebouwen.

De jaarlijkse kosten voor groot onderhoud fluctueren sterk. Om hier op in te spelen stellen wij een

voorziening Groot onderhoud gemeentelijke panden in. Groot voordeel van een voorziening is dat, bij

gelijke jaarlijkse dotatie, pieken en dalen in de onderhoudskosten kunnen worden opgevangen.

De voorziening Groot onderhoud gemeentelijke panden mag niet negatief komen te staan. Daarom

onttrekken wij aan de bestaande bestemmingsreserve Onderhoud gemeentelijke panden eenmalig €

100.000 als startkapitaal voor de voorziening.

Het restant van de bestemmingsreserve valt vrij naar de algemene middelen.

De structurele dotatie aan de bestemmingsreserve Onderhoud gemeentelijke panden wordt omgezet

in structurele dotatie aan de voorziening Groot onderhoud gemeentelijke panden.

Op basis van de 10-jarenplanning (2015 tot en met 2024) is er jaarlijks een dotatie van € 356.485

benodigd voor het uitvoeren van het groot onderhoud.

Verloop voorziening Groot onderhoud

gemeentelijke panden

2015 2016 2017 2018

Startkapitaal € 100.000 € 0 € 0 € 0

Jaarlijkse dotatie € 356.485 € 356.485 € 356.485 € 356.485

Kosten groot onderhoud € 393.224 € 148.392 € 255.400 € 272.403

Saldo einde jaar € 63.261 € 271.354 € 372.439 € 456.521

Actuele risico inschatting:

Niet van toepassing omdat de onderhoudsplanningen actueel zijn.

Page 102: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 98

Speelvoorzieningen

De gemeente Haaksbergen onderhoudt 77 kindspeelplaatsen, waarvan 17 trapvelden, 7

basketbalvelden en 1 skate-plateau voor jongeren. Daarnaast zijn 13 kindspeelplaatsen in eigendom

en beheer bij de schoolbesturen, maar wel openbaar toegankelijk.

Beleidskader:

Eind 2009 is het beleidsplan “Haaksbergen speelt verder” vastgesteld. De doelstelling van dit

beleidsplan is: Op interactieve wijze en op de wensen en behoeften van de eigenlijke gebruikers

afgestemd en gevarieerd aanbod van speelvoorzieningen te ontwikkelen, dat tevens hun ontwikkeling

stimuleert en voldoet aan de geldende eisen.

Stand van zaken:

Het eerder ingezette beleid voor versobering van het onderhoud, opknappen/vervanging van

toestellen of sanering van speelvoorzieningen, zoals verwoord in het raadsbesluit Meerjarenplanning

speelvoorzieningen van 26 juni 2013, zal ook in 2015 worden doorgezet.

Financiële consequenties beleidsdoel:

De voorbije jaren zijn de nodige bezuinigingen op het onderdeel speelvoorzieningen doorgevoerd. In

het raadsvoorstel Meerjarenplanning speelvoorzieningen is t/m het jaar 2016 voorzien in onderhoud

en vervanging van de bestaande speelvoorzieningen.

Financiële vertaling in de begroting:

De totale exploitatielasten bedragen € 94.000 en bestaan uit o.a. aanschaf materiaal voor onderhoud

€ 24.000, kapitaallasten € 6.000 en doorbelasting van uren € 61.000 en materieel € 3.000.

Actuele risico inschatting:

Niet van toepassing.

Begraafplaatsen

De gemeente onderhoudt 2 begraafplaatsen. Op de begraafplaats Enschedesestraat worden geen

graven meer uitgegeven. Bestaande grafrechten worden gerespecteerd. Het rechter deel van de

begraafplaats is in 2013 ingericht tot een parkje waar nabestaanden een herdenkingsboom kunnen

laten planten. Op de begraafplaats ’t Waarveld vinden per jaar in totaal ca. 50 begravingen,

uitstrooiingen c.q. bijzettingen plaats.

Beleidskader:

Het beleid voor de begraafplaats ’t Waarveld is vastgelegd in de beleidsnota die in 1998 door de raad

is vastgesteld. De hierin aangegeven investeringen zijn uitgevoerd, zodat de begraafplaats de

komende jaren voorziet in de verschillende wijzen van begraven.

Stand van zaken:

Het algemene deel van de oude gemeentelijke begraafplaats aan de Enschedesestraat is, volgens een

particulier initiatief, omgevormd tot een herdenkingspark. Het ligt in de bedoeling dat er met een

marktpartij een exploitatieovereenkomst wordt afgesloten, zodat de gemeente de onderhoudskosten

van dit deel niet hoeft te dragen. De overdracht zal om niet plaatsvinden aangezien de marktpartij ook

nog enkele investeringen zal moeten doen, waaronder het realiseren van een herdenkingsmuur en –

zuil. In 2015 wordt gestart met de inventarisatie van de graven/grafrechten van het katholieke

(midden)deel.

Met betrekking tot de begraafplaats ’t Waarveld zullen nabestaanden worden aangeschreven voor

eventuele verlenging van grafrechten vanaf 2015 dan wel ruiming.

Financiële consequenties beleidsdoel:

Voor de inventarisatie van het katholieke middendeel van de gemeentelijke begraafplaats aan de

Enschedesestraat is een krediet van € 15.000 beschikbaar.

Page 103: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 99

Financiële vertaling in de begroting:

De totale exploitatielasten bedragen € 112.000. Voor het reguliere onderhoud van de beide

begraafplaatsen is jaarlijks een bedrag van afgerond € 45.000 beschikbaar. Daarnaast is er een

budget beschikbaar voor het delven van graven en lijkschouwingen dat in 2015 met € 10.000 is

opgehoogd tot € 33.000 vanwege toenemende lijkschouwingskosten door euthanasiegevallen, voor

doorbelasting uren en materieel € 31.000 en nog ongeveer € 3.000 voor overige kosten.

Actuele risico inschatting:

Door een verschuiving van begraven naar crematie nemen de inkomsten af.

Materieel

Voor het uitoefenen van onderhoudswerkzaamheden wordt materieel gebruikt. Dit betreft o.a.

dienstauto’s, motorisch- en handgereedschap, tractoren, gladheidsmaterieel en vrachtwagens.

Beleidskader:

Voor het materieel is het onderhoud, de keuringen, de vervanging en de afschrijvings-periode bepaald

en verwerkt in het Materieelbeheerplan (2007).

Na afronding van het lopende optimalisatietraject vindt evaluatie van het Materieel-beheerplan plaats

en wordt het in 2015 geactualiseerd.

Stand van zaken:

De geplande vervanging van materieel 2015 staat in het deelprogramma Algemene Dekking nader

gespecificeerd.

Bij vervanging van het materieel wordt onderzocht of het materieel samen met een buurgemeente

kan worden ingezet en/of aangeschaft. Tevens wordt er materieel afgestoten in het kader van het

Optimalisatieplan.

Financiële consequenties beleidsdoel:

Voor het regulier onderhoud is binnen de begroting (post Materieel) voldoende budget beschikbaar.

Daarnaast vindt volgens plan vervanging van het materieel op de terreinen Wegen, Groen, Materiaal

en Techniek plaats. Hiervoor stellen we jaarlijks een krediet beschikbaar waarvan de kosten van rente

en afschrijving in de begroting worden gedekt.

Financiële vertaling in de begroting:

Het exploitatiebudget van het materieel is de begrotingspost Materieel. Voor regulier onderhoud en

aanschaf van (klein)materiaal is het jaarlijks budget met € 30.000 verminderd tot bijna € 83.000.

Genoemde vermindering is reëel omdat veel groot materieel onlangs is of wordt vervangen. De kosten

van brandstof bedragen € 88.000 en voor belastingen en verzekeringen € 43.000. Het resterende deel

van het totale beschikbare exploitatiebudget van € 327.000 bestaat nog uit € 113.000 voor rente en

afschrijving.

Naast genoemd exploitatiebudget stellen we jaarlijks een investeringskrediet beschikbaar voor

reguliere vervanging van materieel, in 2015 bedraagt dit krediet € 60.000.

Actuele risico inschatting:

Niet van toepassing.

Page 104: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 100

Page 105: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 101

Paragraaf Financiering

1. Algemeen

De Wet Financiering Decentrale Overheden (Wet fido) geeft de kaders aan waarbinnen decentrale

overheden de treasuryactiviteiten moeten uitvoeren. Het doel hiervan is de bevordering van een

gezonde financiering, het bijdragen aan het behouden van de goede kredietwaardigheid en

handhaving van de positie van decentrale overheden op de kapitaalmarkt.

In het treasurystatuut zijn de beleidskader voor Haaksbergen inzake treasury opgenomen. Hier is

onder meer de verdeling van taken en bevoegdheden en de verantwoordingsrelaties vastgelegd.

De doelstellingen zijn o.a.:

• Het tegengaan van ongewenste financiële risico’s, zoals renterisico’s, kredietrisico’s,

liquiditeitenrisico’s en koersrisico’s.

• Het minimaliseren van de rentekosten van de uitstaande leningen, rekening houdend met

de wettelijke normen uit de Wet fido zijnde de renterisiconorm en de kasgeldlimiet.

In 2014 is de wet Houdbare Overheidsfinanciën (Hof) ingevoerd. De Wet Hof vloeit voort uit de Europese begrotingsafspraak om onder de 3% EMU-tekort te blijven. Zowel het investeren als het gebruik van reserves leidt volgens deze wet tot een begrotingstekort. Dit komt door een verschil in boekhoudstelsels van Rijk en decentrale overheden. De gemeente Haaksbergen draagt niet bij aan het EMU-tekort (zie onderdeel 9). Daarnaast zijn gemeenten, provincies en waterschappen door schatkistbankieren verplicht om liquiditeit overschotten bij het Rijk te stallen. Het moet helpen om de Nederlandse staatsschuld te verlagen. Statistisch daalt de overheidsschuld dan, maar de feitelijke omvang van de schulden daalt hiermee niet. Intussen lopen decentrale overheden wél rendement mis. In 2014 is het schatkistbankieren ingevoerd. De gemeente Haaksbergen speelt hier op door liquiditeit overschotten te voorkomen.

2. Risicobeheer

Onder financiële risico’s worden zowel renterisico’s (van vaste en vlottende schuld) als kredietrisico’s,

liquiditeitenrisico’s en koersrisico’s verstaan. De Wet fido geeft een aantal verplichte elementen aan

die het risico beperken. Een belangrijke eis uit de Wet fido is dat de uitvoering van de treasuryfunctie

uitsluitend de publieke taak dient en dat het beheer prudent (verstandig) dient te zijn.

De gemeente Haaksbergen bezit een aantal aandelenpakketten uitsluitend in het kader van de

publieke taak (zie paragraaf verbonden partijen). Sinds 2009 is het verstrekken van geldleningen aan

gemeentepersoneel niet meer toegestaan. De portefeuille met personeelshypotheken wordt daarom

steeds kleiner.

Daarnaast wordt zeer terughoudend omgegaan met het verstrekken van leningen. Er zijn leningen

verstrekt aan woningbouwvereniging Domijn, de bibliotheek, Scholtenhagen en twee leningen vanuit

de deelneming in Vitens en Enexis. Alle doorgesluisde leningen die de gemeente Haaksbergen heeft

verstrekt aan woningcorporatie Domijn worden overgedragen via het Waarborgfonds Sociale

Woningbouw (WSW). Hiermee komt het risico geheel te vervallen. Op de leningen die zijn verstrekt

aan de bibliotheek lopen we wel een risico. Hiervoor wordt verwezen naar de risico’s in de paragraaf

weerstandsvermogen en risicobeheersing.

Ook met garanties wordt terughoudend omgegaan. Alleen instellingen met een maatschappelijk nut

kunnen in aanmerking komen voor een garantstelling. Vaak zijn dit sportverenigingen die een grote

investering doen in een sportveld of gebouw. De risico’s die hieruit voortvloeien zijn opgenomen in de

paragraaf weerstandsvermogen. Daarnaast neemt Haaksbergen een achtervangpositie in bij het

Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) voor verstrekte leningen aan corporaties. De risico’s

hiervan zijn ingeschat op nihil aangezien er momenteel geen aanwijzingen zijn dat het WSW niet aan

haar garantieverplichtingen zal voldoen en de gemeente zal aanspreken op haar achtervangpositie.

Page 106: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 102

De gemeente Haaksbergen heeft geen beleggingen of derivaten uitstaan.

3. Omslagrente

Bij de toerekening van rente door middel van kapitaallasten wordt uitgegaan van een gemiddelde

rekenrente, ook wel de omslagrente genoemd. De omslagrente wordt berekend aan de hand van:

• De rente van langlopende geldleningen;

• De rente van kortlopende geldleningen;

• De rente van de eigen financieringsmiddelen;

• Het totaal geïnvesteerde vermogen.

Voor 2015 is het omslagpercentage berekend op 3,07%. De gemeente Haaksbergen heeft geen rente

resultaat begroot omdat de rente inkomsten en -uitgaven budgettair aan elkaar gelijk zijn. De

gemeente Haaksbergen berekent conform de door de raad vastgestelde nota reserves en

voorzieningen geen rente toe aan het eigen vermogen.

Vanaf 2013 belasten we ook de grondexploitatie met de rentevoet van de algemene dienst. De

achterliggende gedachte is dat het onder de huidige economische omstandigheden niet verantwoord

wordt geacht om de “algemene dienst” te bevoordelen of benadelen door het doorbelasten van een

afwijkend rentepercentage aan de grondexploitatie.

4. Kasgeldlimiet

De kasgeldlimiet geeft de grens aan voor de korte financiering. Een korte financiering is een lening

met een looptijd korter dan één jaar. Deze kortlopende leningen worden kasgeldleningen genoemd.

Aangezien de te betalen rente op deze kasgeldleningen momenteel zeer laag is, wordt er getracht om

maximaal kort te lenen. De rente op een kasgeldlening ligt momenteel onder de 0,1%. De wet Fido

stelt wel een grens aan het bedrag dat een gemeente op deze wijze mag financieren.

De kasgeldlimiet wordt berekend in een bedrag ter grootte van een percentage (8,5%) van het totaal

van de jaarbegroting bij aanvang van het jaar. Voor 2015 komt dit uit op ongeveer € 4,4 mln.

Voor 2015 tot en met 2018 ontwikkelt de norm zich als volgt:

De kasgeldlimiet is in 2015 hoger dan in 2014. De reden is de invoering van de decentralisaties van

Jeugdzorg en AWBZ. Hierdoor stijgt ons begrotingstotaal en dus ook de kasgeldlimiet.

Met behulp van een liquiditeitsprognoses monitoren we of we binnen de kasgeldlimiet blijven. De

kasgeldlimiet mag twee achtereenvolgende kwartalen worden overschreden. In het daaropvolgende

kwartaal moet de gemeente weer binnen de limiet uitkomen. Dit betekent dat dan kortlopende

schulden moeten worden omgezet naar langlopende leningen, zodat binnen de kasgeldlimiet gebleven

wordt.

In januari 2015 moet een langlopende lening van € 9 mln. worden afgelost. Op basis van de huidige

liquiditeitsprognoses zal een herfinanciering van € 5 mln. noodzakelijk zijn. Met de dan geldende

renteverwachtingen en mogelijkheden van de kasgeldlimiet wordt mogelijk eerst een deel kort

gefinancierd.

5. Renterisiconorm

In de Wet fido is bepaald dat de gemeente binnen de renterisiconorm moet blijven. Het uitgangspunt

van de renterisiconorm is het beheersen van de renterisico’s op de langlopende schulden (schulden

met een looptijd van één jaar of langer). Dit gebeurt door het aanbrengen van spreiding in de

Berekening kasgeldlimiet (x €1.000) 2015 2016 2017 2018

1. Begrotingstotaal 49.931 49.760 49.245 48.939

2. Vastgesteld percentage 8,50% 8,50% 8,50% 8,50%

3. Kasgeldlimiet (1. x 2.) 4.356 4.253 4.183 4.136

Page 107: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 103

looptijden van de leningen. Hiermee wordt voorkomen dat een groot deel van de leningen tegelijk

opnieuw moet worden afgesloten, met het risico van snel oplopende rentelasten. De renterisiconorm

beoogt dat de jaarlijkse aflossingen en renteherzieningen totaal niet meer dan 20% van de totale

begroting van baten en lasten mogen bedragen. Uit de onderstaande tabel blijkt dat de gemeente

Haaksbergen in de komende jaren de norm niet zal overschrijden:

Ontwikkeling renterisiconorm en de ruimte in beeld:

6. Ontwikkeling leningenportefeuille

De afgelopen jaren heeft de gemeente Haaksbergen flink afgelost op haar totale leningenportefeuille.

Deze ontwikkeling zal zich de komende jaren voortzetten. Voor 2015 wordt begroot dat we per saldo

€ 5 mln. aflossen op onze langlopende leningen. Dit bedrag is excl. de € 3,5 mln. aflossing op

doorgesluisde leningen aan Domijn (zie ook onder 2 risicobeheer).

We verwachten ook na 2015 ongeveer € 5 mln. per jaar af te kunnen lossen.

Dat we jaarlijks zoveel kunnen aflossen komt o.a. doordat wij veel activa en daarmee veel

afschrijvingen hebben. Tegenover deze afschrijvingen staan slechts beperkt nieuwe investeringen.

Ook wordt er minder geïnvesteerd in het grondbedrijf: door verkoop is er nu sprake van een positieve

cashflow uit de grondexploitatie. Dit zorgt ervoor dat wij minder activa krijgen en daardoor hiervoor

minder leningen nodig hebben.

Door de aflossingen op leningen nemen ook de rentelasten af. Ook liggen de huidige renteniveaus op

een zeer laag niveau. In 2014 is de rentelast op langlopende leningen € 3,0 mln. In 2018 is dit

afgenomen tot € 2,2 mln. In 2015 wordt € 11 mln. afgelost op langlopende leningen. We moeten een

nieuwe lening aantrekken van € 5 mln. Per saldo neemt het totaal aan langlopende leningen dus af

met € 6 mln. We verwachten de nieuw af te sluiten lening met een looptijd van 5 jaar tegen een

rentepercentage van 1% af te kunnen sluiten.

De kortlopende pieken in de financieringsbehoefte worden zoveel mogelijk opgevangen met

kasgeldleningen. De rente kosten voor kasgeldleningen zijn begroot op gemiddeld 0,1%.

Verwachte stand langlopende leningen:

31-12-2014 31-12-2015 31-12-2016

Aangetrokken leningen € 77,2 mln. € 71,4 mln. € 66,1 mln.

Van de aangetrokken leningen is voor een bedrag van ongeveer € 16 mln. doorgesluisd. Van de

doorgesluisde leningen wordt € 3,5 mln. in 2015 afgelost. Het restant van de doorgesluisde leningen

betreffen voornamelijk hypotheekleningen aan eigen personeel (ongeveer € 12 mln.) en enkele

leningen aan de bibliotheek en Scholtenhagen (€ 0,5 mln.)

Berekening renterisiconorm (x €1.000) 2015 2016 2017 2018

1. Begrotingstotaal 49.931 49.760 49.245 48.939

2. Vastgesteld percentage 20% 20% 20% 20%

3. Renterisiconorm (1. x 2.) 9.986 9.952 9.849 9.788

4. Herfinanciering bestaande leningen 5.000 5.000 3.000 3.000

5. Ruimte onder renterisiconorm (3.-4.) 4.986 4.952 6.849 6.788

Page 108: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 104

Staat van langlopende geldleningen van de gemeente Haaksbergen:

7. Rentevisie

Vanwege de economische vooruitzichten staat de rente historisch gezien op een laag niveau. De

banken verwachten weliswaar het komende jaar een licht opwaartse beweging van de lange rente,

maar deze is bescheiden. De markt verwacht dat de zeer lage renteniveaus voorlopig nog wel even

aan zullen houden.

Voor een 5 jarige fixe lening is de rente momenteel ongeveer 1%. De korte rente blijft onverminderd

laag. Op het moment van schrijven staat deze zelfs negatief. Tot half 2015 voorspellen de

renteanalisten dat de rente stabiel blijft. Daarna kan de rente mogelijk licht gaan stijgen.

8. Aandelen van de gemeente Haaksbergen

De gemeente Haaksbergen heeft aandelen in bezit. Het betreft uitsluitend aandelen van nutsbedrijven.

Aandelen van nutsbedrijven zijn uit hoofde van de publieke taak aangetrokken. De marktwaarde van

deze aandelen is op dit moment vele malen hoger dan de aankoopwaarde. De aandelen zijn tegen de

aankoopprijs gewaardeerd, in overeenstemming met de BBV. De geschatte marktwaarde blijft een

voorzichtige inschatting, aangezien de aandelen (nu nog) niet verhandelbaar zijn. Momenteel komt

steeds vaker de vraag aan de orde of- en in welke mate het aanhouden van aandelen in nutsbedrijven

het algemeen belang nog dienen. Zodra de gemeente een mogelijkheid heeft om aandelen te kunnen

verzilveren wordt de gemeenteraad geïnformeerd.

Waarde aandelen

In de onderstaande tabel zijn de aankoopwaarde en de geschatte marktwaarde van onze aandelen

weergegeven. De geschatte marktwaarde is het totale eigen vermogen van een bedrijf / het totaal

aantal uitstaande aandelen * het aantal aandelen dat de gemeente Haaksbergen bezit.

lening Oorspronke- bank waarbij de Opmerkingen Soort looptijd rente % restantbedrag rente aflossing restantbedragnummer lijk bedrag lening is lening tot per 1-1-2015 per 31-12-2015

afgesloten

Rubriek a:geldleningen

139 1.361.341 NWB L 2015 4,60% 90.756 366 90.756 0175 3.000.000 NWB L 2018 4,14% 800.000 25.444 200.000 600.000187 2.500.000 Achmea fixe 2016 4,15% 2.500.000 103.750 0 2.500.000188 6.000.000 BNG fixe 2026 4,21% 6.000.000 252.600 0 6.000.000189 26.882.363 BNG L 2036 4,80% 19.713.733 924.709 896.079 18.817.654190 6.000.000 ASN bank fixe 2017 4,46% 6.000.000 267.600 0 6.000.000195 9.000.000 NWB fixe 2015 2,85% 9.000.000 19.677 9.000.000 0197 12.000.000 NWB fixe 2021 4,06% 12.000.000 487.200 0 12.000.000198 4.000.000 BNG fixe 2021 3,07% 4.000.000 122.800 0 4.000.000301 8.000.000 BNG fixe 2016 2,45% 8.000.000 196.000 0 8.000.000302 5.000.000 BNG fixe 2019 1,35% 5.000.000 67.500 0 5.000.000303 5.000.000 nog af te sluiten fixe 1,00% 0 29.167 0 5.000.000

73.104.489 2.496.813 10.186.835 67.917.654

Rubriek b: doorgesluisde geldleningen

152 2.042.011 BNG L&L ann 2023 5,10% 971.632 21.376 98.803 872.829166 894.401 NWB L&L ann 2029 3,95% 566.378 22.372 28.391 537.987167 1.009.661 BNG L&L ann 2042 2,60% 842.919 21.871 20.837 822.082169 6.806.703 Rabobank L&L ann 2017 6,36% 1.621.627 70.973 507.601 1.114.026174 260.000 BNG Scholtenhagen L 2041 5,55% 145.000 7.484 11.500 133.500

4.147.556 144.076 667.132 3.480.424

TotaalRubriek a: geldleningen vaste schuld 73.104.489 2.496.813 10.186.835 67.917.654Rubriek b: doorgesluisde geldleningen 4.147.556 144.076 667.132 3.480.424

77.252.045 2.640.889 10.853.967 71.398.078

Page 109: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 105

Bij een eventuele verkoop zal de opbrengst waarschijnlijk hoger zijn.

* In overleg met Twence is de geschatte marktwaarde van de aandelen berekend op basis van het

‘zichtbare eigen vermogen’ (intrinsieke waarde).

9. EMU-saldo

Onderstaande tabel is een uitvloeisel van het bestuurlijk akkoord "Beheersen EMU-saldo lokale

overheid" waarbij is afgesproken dat elke gemeente onderstaande tabel dient op te nemen in de

begroting. Aangezien wij als gemeente werken met het baten-/lastenstelsel en niet met het kasstelsel

(waar de berekening van het EMU-saldo op is gebaseerd), sturen wij niet op het EMU-saldo.

Landelijk wordt er meer uitgegeven dan er aan middelen binnenkomen en ontstaat een EMU-tekort.

De gemeente Haaksbergen heeft relatief veel afschrijvingen en investeert weinig. Vooral in 2018 zijn

de voorziene baten van de grondexploitatie substantieel. Hierdoor heeft de gemeente een EMU-

overschot.

Aandeel Aankoopwaarde Geschatte marktwaarde

BNG 81.585€ 1.700.000€

Vitens (WOG) 4.084€ 1.100.000€

Twence -€ 4.442.000€

Crematoria Twente* -€ 300.000€

Netwerkbedrijf 4.043€ pm

Nr. Berekening EMU-saldo 2014 2015 2016

1Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves

-255 -1573 -531

2 Afschrijvingen ten laste van de exploitatie 4.123 3898 4065

3Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie

906 906 906

4Investeringen in (im)materiële activa die op de balans worden geactiveerd

1.320 2156 1250

5Baten uit bijdragen van andere overheden, de Europese Unie en overigen, die niet op de exploitatie zijn verantwoord en niet al in mindering zijn gebracht bij post 4

0 0 0

6

Desinvesteringen in (im)materiële vaste activa: Baten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs), voor zover niet op exploitatie verantwoord

959 0 0

7Aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d. (alleen transacties met derden die niet op de exploitatie staan)

630 1.894 1.610

8Baten bouwgrondexploitatie: Baten voorzover transacties niet op exploitatie verantwoord

2.343 3.851 9.526

9Lasten op balanspost Voorzieningen voorzover deze transacties met derden betreffen

0 0 0

10

Lasten ivm transacties met derden, die niet via de onder post 1 genoemde exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen en dergelijke) worden gebracht en die nog niet vallen onder één van bovenstaande posten

0 0 0

11a Gaat u effecten verkopen? (ja/nee) ja nee nee

11aZo ja wat is bij verkoop de verwachte boekwinst op de exploitatie?

34 0 0

Berekend EMU-saldo 6.092 3.032 11.106

Page 110: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 106

Page 111: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 107

Paragraaf Bedrijfsvoering

Bedrijfsvoering

Organisatieontwikkeling en personeelsbeleid

Visie bestuur en organisatie

Het coalitieprogramma 2014-2018 is de basis voor het document visie op bestuur en organisatie dat

momenteel wordt uitgewerkt. Uitgangspunten van het coalitieprogramma is dat Haaksbergen in de

toekomst een zelfstandige gemeente wil blijven, maar te klein is om alles zelf te blijven uitvoeren.

Er wordt een koers uitgezet van een gemeente die bestuurt, regie voert, stimuleert, ondersteunt en

minder zelf uitvoert, kortom beleidsmatig houden we de regie in handen en voor de uitvoerende

functies wordt de regionale samenwerking opgezocht. Deze koers is bepalend voor de eisen die

worden gesteld aan de gemeentelijke organisatie. De rollen van de raad en het college veranderen en

daardoor verandert ook de rol van de ambtelijke organisatie. Toegewerkt wordt naar een organisatie

die interactief beleid voorbereidt, regie voert, stimuleert en ondersteunt. Dit vraagt om een andere

oriëntatie, ander gedrag en andere competenties. Functies veranderen en/of verdwijnen en er is een

accentverschuiving van fysiek naar sociaal.

De aanbevelingen van de Rekenkamercommissie, die zijn vastgelegd in haar rapport

“Ritmestoornissen in de ambtelijke organisatie” worden eveneens in het visiedocument meegenomen.

Omdat het visiedocument nog niet gereed is, zijn er nog geen effecten opgenomen in de begroting

voor 2015. Wel is duidelijk dat de nieuwe visie van invloed zal zijn op de bedrijfsvoering.

Financieel herstelplan

Eind 2018 zal circa 25 procent van de werkzaamheden vervallen zijn. In vier jaar tijd betekent dit een

besparing van € 2 mln. op loonkosten. Dit betekent dat de organisatie met circa veertig

arbeidsplaatsen moet inkrimpen. Daarbij is rekening gehouden met een gemiddeld niveau van

salarissen en sociale lasten. De gemeente probeert gedwongen ontslagen te voorkomen. De

verwachting is dat de organisatie grotendeels via natuurlijk verloop krimpt, bijvoorbeeld doordat

medewerkers met pensioen gaan en vacatures niet ingevuld worden. Verder vraagt de gemeente van

medewerkers flexibiliteit, zodat ze als dat nodig is andere taken kunnen vervullen, zoals de nieuwe

taken die de gemeente krijgt met de komst van nieuwe wetgeving op het gebied van jeugdzorg,

maatschappelijke ondersteuning en arbeidsparticipatie.

Opzet personele begroting

De personele begroting 2015 is anders van opzet dan de voorgaande jaren. Er is uitgegaan van een

personeelsbudget dat uitgaat van de vastgestelde formatie en het maximum van de functieschaal

waarop de beschikbare functies gewaardeerd zijn.

Eventuele kosten o.a. in de vorm van toelagen, overwerk, beschikbaarheidsdiensten zijn afzonderlijk

geraamd. Uitgangspunt is dat zoveel mogelijk tot afroming van deze extra kosten wordt gekomen.

Ook het principe akkoord tussen de VNG en de bonden voor een nieuwe Cao gemeenten is in de

begroting 2015 verwerkt (salarisverhoging per 1 oktober 2014 met 1% en per 1 april 2015 met 50

euro per maand).

HR21

HR21 ondersteunt de drie-eenheid tussen functiebeschrijving, competenties en resultaatafspraken en

faciliteert de HR-cyclus: functie-indeling, planningsgesprek, voortgangsgesprek, beoordeling en

beloning. De voortgang in het traject HR21 is enigszins vertraagd en heeft daardoor een doorloop naar

2015. De zogenaamde verkorte onderhoudsronde (voorbereidende werkzaamheden voor de overgang

naar de HR21 generieke functieprofielen) heeft meer tijd in beslag genomen dan aanvankelijk

gedacht. Daarnaast is het overleg met het Georganiseerd Overleg (GO) geruime tijd opgeschort

vanwege het cao-conflict. De verwachting is dat in het 1e kwartaal 2015 tot afronding wordt gekomen.

Page 112: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 108

Inzet op functies

De financiële situatie van Haaksbergen heeft het college doen besluiten tot een vacature- en

inhuurstop daar waar mogelijk. Alleen na een besluit van het college kan nog tot externe

werving/inzet overgegaan worden.

Arbeidsomstandigheden

In respectievelijk januari/februari 2015 komt er voor de Twentse gemeenten/Twentse

samenwerkingsverbanden een einde aan de contractuele verplichtingen ten aanzien van de

arbodienstverlening. Om die reden is een nieuwe aanbesteding gedaan.

De Twentse school

De Twentse School is een samenwerking tussen de 14 Twentse gemeenten, Regio Twente,

Veiligheidsregio Twente, het Gemeentelijk Belastingkantoor Twente en het Waterschap Vechtstromen.

Medewerkers van deze overheden kunnen gezamenlijk opleidingen en trainingen volgen bij de

Twentse School.

De Twentse School is onderdeel van ‘Werken voor de Twentse Overheid’. Naast de Twentse School is

er binnen ‘Werken voor de Twentse Overheid’ ook al een interne vacaturemarkt. Haaksbergen zal zich

de komende tijd in regionaal verband inzetten om te komen tot een poule van medewerkers die

regionaal op diverse vakdisciplines ingezet kunnen worden.

Formatie-bezetting

Formatie

ambtelijke organisatie per 1 januari

realisatie 2013 168

realisatie 2014 165

af: bezuinigingen -/- 4

bij: decentralisaties + 6

2015 167

2016 158

2017 149

2018 140

2019 131

Voor 2015 is een taakstelling voor de organisatie van € 200.000 als onderdeel van de besparing van

€ 2 mln. Dit betekent een formatiewijziging van -/- 4,4 fte aan formatie per 1 januari 2015. Per 1

januari 2015 krijgt de gemeente er taken bij voor werk, zorg en jeugd. In verband hiermee komt er

vooralsnog circa 6 fte aan werkzaamheden bij.

Tot en met 1/1/2019 betekent de besparing van € 2 mln een verdere teruggang in de formatie tot

uiteindelijk 131 fte. Hierbij is uitgegaan van het niet meer uitvoeren van bestaande werkzaamheden.

Uitbesteding van werkzaamheden betekent een extra teruggang van het aantal formatieplaatsen.

Voor de personele begroting dient de formatie als basis. Het verschil in formatie en bezetting wordt

aangewend om bijvoorbeeld inhuur voor de in de formatie opgenomen werkzaamheden te bekostigen.

Page 113: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 109

Onder de gemeentesecretaris zijn tevens het secretariaat van directie en college opgenomen, evenals

de algemeen adviseurs.

Personeelskosten

De loonkosten voor 2014 en 2015 zijn op basis van de recent afgesloten CAO. In de loonkosten is de

besparing van de € 200.000 voor 2015 opgenomen. De uitbreiding met 6 fte vanwege de

decentralisaties geeft een verhoging van € 355.000. De detacheringsopbrengsten zijn opgenomen op

basis van de afgesloten overeenkomsten. De opleidingen zijn in 2015 verhoogd door toevoeging van

het opleidingsbudget I&A dat eerder niet onder deze post werd verantwoord. Het opleidingsbudget zal

in 2015 nadrukkelijk ingezet worden voor omscholing, ontwikkeling en eventueel outplacement.

Naast de mutaties in de formatie heeft ook een herrekening van overige personeelsbudgetten invloed

op de personeelskosten. Op jaarbasis sturen we op het totaal beschikbare budget. Een deel van de

Bezetting Formatie Formatie31-12-2013 01-01-2014 Mutatie 01-01-2015

Gemeentesecretaris 5,6 6,6 0,0 6,6Griffier 1,0 1,0 0,0 1,0Maatschappelijke ontwikkeling 14,4 15,4 5,9 21,3Publieks- en Sociale zaken 28,1 28,4 -1,9 26,5Ruimtelijke ontwikkeling 40,6 40,8 -0,1 40,7Beheer Openbare Ruimte 34,2 34,7 -1,5 33,2Interne Dienstverlening 27,2 27,4 -0,2 27,2Financien 10,3 11,1 -0,7 10,3Subtotaal 161,4 165,3 1,6 166,8College van B&W 4,0 4,0 1,0 5,0Totaal 165,4 169,3 2,6 171,8

Verklaring mutatie fteMaatschappelijke ontwikkeling -0,1 Schrappen restformatiePublieks- en Sociale zaken -1,0 Archiefmedewerker formatie vervalt

-0,9 Formatie bestaande frontoffice vervaltRuimtelijke ontwikkeling -0,1 Restformatie vervaltBeheer Openbare Ruimte -0,5 Medewerker beheer formatie vervalt

-1,0 Mdw administratief beheer formatie vervaltInterne Dienstverlening -0,2 Restformatie vervaltFinancien -0,7 Administratief medewerker formatie vervaltSubtotaal -4,4 formatie vervalt ivm taakstelling € 200.000Maatschappelijke ontwikkeling 6,0 Uitbreiding formatie ivm 3-decentralisatiesCollege van B&W 1,0 Uitbreiding 1 wethouderTotaal 2,6

Page 114: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 110

kosten is beïnvloedbaar, echter een deel ook niet. Hierbij kun je denken aan wachtgeldverplichtingen

en cao ontwikkelingen.

Informatisering en automatisering

Samenwerking

Met Hengelo zijn de verkennende gesprekken op het gebied van ICT uitgemond in het ambtelijk

opstellen van een concept- onderzoeksopdracht. Het heeft voor de komende jaren waarschijnlijk

gevolgen, waarbij het kan gaan om samenwerking of zelfs outsourcing van ICT bij een andere

(centrum)-gemeente. De financiële consequenties van deze keuze zijn niet op voorhand te voorzien en

worden separaat in een totaal voorstel aan de raad voorgelegd.

Visie en beleid

Haaksbergen wordt geconfronteerd met landelijke ontwikkelingen zoals de transities, de invoering

RUD Twente en de elektronische dienstverlening voor burgers en bedrijven. Deze hebben een omvang

en complexiteit, die we als eenling op I&A-gebied niet kunnen faciliteren. Daarnaast neemt de

complexiteit van de automatisering almaar toe. Door samen te werken op I&A-gebied kunnen we de

informatievoorziening efficiënter en effectiever organiseren met een betere kwaliteit. Daarbij wordt de

kwetsbaarheid verminderd door samenvoeging van expertises en kunnen we op termijn invoering van

een platform voor klant- en zaakgerichte dienstverlening aanbevelen.

We kunnen echter pas goed een ICT-visie uitwerken als de lijnen in samenwerking goed zijn uitgezet.

De keuzes die hier worden gemaakt zijn bepalend voor het daarna te ontwikkelen informatiserings- en

automatiseringsbeleid.

Basisinfrastructuur en wettelijke verplichtingen

Zolang er geen sprake is van besluitvorming over de aard en omvang van ICT-samenwerking zullen

we een terughoudend ICT-investeringsregime voeren. Daar waar de continuïteit van dienstverlening

en bedrijfsvoering in het geding is, zullen we de ICT-voorzieningen op orde houden. Daarnaast geven

we opvolging aan wettelijke verplichtingen. Zo wordt in een regionaal samenwerkingsverband de

basisregistratie Grootschalige Topografie geïmplementeerd.

Informatievoorziening

Praktisch alle gemeenten maken voor een adequaat beheer van hun openbare ruimte gebruik van

luchtfoto’s en 360 graden foto’s. Voor de uitvoering van de Wet BAG en de a.s. wet BGT heeft de inzet

van dit beeldmateriaal immers een randvoorwaardelijk karakter. Bovendien kan de kenniswerker

efficiënter en effectiever z’n werk verrichten. De kosten voor het beeldmateriaal bedragen jaarlijks

structureel € 25.537.

Informatiebeveiliging

De toenemende digitalisering heeft als gevolg dat de mate van afhankelijkheid van ICT groter wordt.

Dat houdt in dat de kwetsbaarheid toeneemt. Hiermee neemt het belang van informatiebeveiliging

toe. Ook de rijksoverheid stelt strengere eisen aan niveau van informatiebeveiliging. Dat betekent dat

er wordt gewerkt aan de ontwikkeling van informatiebeveiligingsbeleid en –plan.

Page 115: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 111

Paragraaf Verbonden Partijen

Een verbonden partij is een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente

Haaksbergen een bestuurlijk en een financieel belang heeft. Een partij waaraan alleen een financieel

risico kleeft, zoals bijvoorbeeld een door de gemeente gesubsidieerde instelling, valt hier niet onder.

Datzelfde geldt voor leningen en garantstellingen. Daar haalt de gemeente juridisch verhaal als de

partij failliet gaat.

Onderstaand een overzicht van de verbonden partijen, welke rechtsvorm, zeggenschap, het openbare

belang of doel dat er mee is gemoeid.

Apart is opgenomen over het eigen en vreemd vermogen en het resultaat van de verbonden partijen.

Het betreft de jongste vastgestelde gegevens: 31 december 2013. Daarnaast is een tabel opgenomen

met het belang en de bijdragen aan deze verbonden partijen.

De verbonden partijen komen in de programmabegroting op verschillende en soms meerdere

beleidsvelden voor. De uitgebreide beleidsontwikkelingen zijn in de diverse programma’s opgenomen.

De relevante risico’s zijn eveneens vermeld in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing.

Ontwikkelingen indien voor deze paragraaf relevant, zijn in onderstaand overzicht opgenomen.

Verbonden

partij

Vorm/

zeggenschap

Openbaar belang/doel

(incl. eventuele veranderingen)

Regio Twente

Enschede

Gemeenschappelijke

Regeling van de 14

Twentse gemeenten.

_________________

2 leden AB (+ plv)

(1 raad + 1 college)

Met de Twentse gemeenten het behartigen van de belangen op het gebied

van volksgezondheid, milieu en afvalverwerking, verkeer- en vervoer,

ruimtelijke ontwikkeling, sociaaleconomische ontwikkeling, recreatie en

toerisme, grensoverschrijdende samenwerking, volkshuisvesting en

arbeidsvoorziening.

Ontwikkelingen Besluitvorming over de heroriëntatie op samenwerking is door een ingestelde stuurgroep binnen

de Regio Twente volop in gang. Mede door de verwachte afschaffingsdatum van 1 januari 2015

zullen eventuele aanpassingen per deze datum gaan gelden.

Financiële risico’s Als gevolg van de afschaffing van de Wgr+ verliest de Regio Twente de status van mobiliteit-

entiteit en daarmee tevens de BDu voor deze taak. Definitieve besluitvorming is nog niet

afgerond.

Euregio

Enschede/Gronau

Samenwerking-

verband van 104

Duitse en 26

Nederlandse

gemeenten

_________________

2 leden raad AB

Vertegenwoordiging

is politiek gerelateerd

Het stimuleren, ondersteunen en coördineren van regionale

grensoverschrijdende samenwerking van haar leden. De ambities zijn

gericht op de doelstelling: een sterke deelregio, één verzorgingsgebied,

geïntegreerd en krachtig woon- en werkgebied waarin de grens niet

langer een scheidende en belemmerende uitwerking heeft. Een

belangrijke taak is het regionaal beheer van het EU-subsidieprogramma

INTERREG.

Ontwikkelingen Een lichte structuur verandering is aanstaande: van werkgroepen wordt overgegaan naar

commissies. Reden is, kennis en kunde nog beter benutten. Om nog nadrukkelijker naast

deskundigheid ook de politiek te betrekken is gekozen voor deelname in de commissies van

Euregioraadsleden. De ingestelde commissies zijn: duurzame ruimtelijke ontwikkeling, economie

en arbeidsmarkt en de Mozercommissie, waarin naast sociaal-culturele samenwerking ook de

onderwerpen onderwijs, gezondheidszorg en openbare veiligheid zijn opgenomen.

Het negatieve resultaat vindt zijn oorsprong in afrekenverschillen in projecten en bedrijfsvoering.

Financiële risico’s -

Page 116: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 112

Verbonden

partij

Vorm/

zeggenschap

Openbaar belang/doel

(incl. eventuele veranderingen)

Hameland

Lichtenvoorde

Gemeenschappelijke

Regeling van 5

gemeenten

_________________

Lid DB

Lid AB + plv

Uitvoeren van de Wet Sociale

werkvoorziening (Wsw) door het beheer

van een werkverband voor wsw-

geïndiceerden

Ontwikkelingen Per 1 januari 2015 treedt de Participatiewet in werking en wordt gelijktijdig de Wsw ingetrokken.

Hameland wordt de komende periode doorontwikkeld tot een mens-ontwikkelbedrijf.

Financiële risico’s Door het intrekken van de Wsw is Hameland in een transitietraject richting een

mensontwikkelbedrijf. Mogelijk worden onderdelen van Hameland vervreemd. Definitieve

besluitvorming is nog niet afgerond.

Groot

Scholtenhagen

Haaksbergen

Stichting

________________

Collegelid is

voorzitter

Sport en Recreatiepark Groot Scholtenhagen is ontstaan dankzij een

schenking door textielfabrikant Jordaan van een gedeelte van zijn

grondbezit aan de gemeenschap van Haaksbergen. Het dient bij te dragen

aan de mogelijkheden tot ontspanning en recreatie voor de bevolking van

Haaksbergen. De Stichting Groot Scholtenhagen is onder meer

verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van sportvelden, fiets- en

wandelpaden en een aantal monumenten.

De Stichting draagt op deze wijze bij aan de realisatie van beleidsdoelen

op verschillende beleidsterreinen zoals sport, kunst en cultuur en

recreatie en toerisme.

Ontwikkelingen Conform de statuten is door en uit het nieuwe college een voorzitter benoemd. De zittingsduur is

gelijk aan de gemeenteraad.

In verband met strengere regels in het kader van de BBV mag de gemeente geen kapitaallasten

opvoeren van investeringen aan eigendommen van de Stichting. De Stichting heeft daardoor nu

de mogelijkheid om desgewenst extra budgetsubsidie aan te vragen voor 2015. Dit is inmiddels

ook gedaan, beslissingen daarover zijn nog niet genomen.

Financiële risico’s Indien de stichting niet voldoet aan voorwaarden voor de subsidieverstrekking is terugvordering

aan de orde.

Openbaar

Lichaam

Crematoria

Twente /

Crematoria

Twente-Oost

Nederland BV

Enschede

Gemeenschappelijke

regeling van 13

gemeenten met een

Besloten

Vennootschap als

onderdeel.

_________________

Lid AB

Gemeenschappelijke regeling, met openbaar lichaam gevestigd te

Enschede. In stand houden en exploiteren van crematoria (Enschede en

Almelo).

In verband met goede resultaten is aparte BV opgericht om

dividenduitkering mogelijk te maken.

Ontwikkelingen Realisatie nieuwbouw crematorium Oldenzaal en verbouw/investeringen crematoria Almelo en

Enschede. Voor 2015 wordt er vooralsnog vanuit gegaan dat er over 2014 geen dividend wordt

uitbetaald vanwege financiering van de nieuwbouw van het crematorium Oldenzaal en

investeringen in de crematoria Enschede en Almelo.

Financiële risico’s Zie relevante ontwikkelingen

Gemeentelijk

Belasting

kantoor

Hengelo

Gemeenschappelijke

regeling met Hengelo,

Enschede, Borne,

Losser, Almelo en

Oldenzaal

_________________

1 bestuurder lid AB

Lid DB (positie delen

met Borne, Oldenzaal

en Losser).

Heffen en invorderen van gemeentelijke belastingen en de uitvoering van

de Wet waardering onroerende zaken.

Ontwikkelingen N.v.t.

Financiële risico’s N.v.t.

Page 117: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 113

Verbonden

partij

Vorm/

zeggenschap

Openbaar belang/doel

(incl. eventuele veranderingen)

Regionale

Uitvoerings-

dienst Twente

Hengelo

Netwerkorganisatie

gebaseerd op een

Bestuursovereen-

komst

_________________

Lidmaatschap

bestuur

In een netwerkorganisatie uitvoeren van door het rijk verplicht gestelde

bovenlokale basistaken op gebied van vergunningverlening, toezicht en

handhaving op milieu gerelateerde uitvoeringstaken. Wettelijke basis is de

Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo).

Ontwikkelingen De ontwikkeling van de Regionale uitvoeringsdienst (RUD) is op de milieuonderdelen van invloed

op de werkwijze en de inzet van uren. De ingezette doorontwikkeling is gericht op de werkwijze en

inzet van uren binnen het Wabo brede takenpakket. Van het eigen personeel is inzichtelijk

gemaakt welke inzet geleverd wordt en welke opleidingen nog nodig zijn met als uitgangspunt de

nog vast te stelen kwaliteitscriteria.

Financiële risico’s Geen inzicht in de te maken kosten voor uitvoeren taken door RUD medewerkers anders dan eigen

personeel.

Stadsbank Oost

Nederland

Enschede

Gemeenschappelijke

regeling met 21

andere gemeenten

_________________

Lid AB

Op maatschappelijk en zakelijk verantwoorde wijze voorzien in behoefte

van geldkredieten, regelen van schulden van personen die in financiële

moeilijkheden zijn geraakt, budgetbeheer voeren en voorlichting en

advisering over al deze aangelegenheden. Daarnaast

bewindvoerderswerkzaamheden op basis van Wet Schuldsanering

Natuurlijke Personen.

Ontwikkelingen Als gevolg van de recessie zijn steeds meer burgers genoodzaakt een beroep te doen op

schuldhulpverlening. Reden van de verhoging van de begrote bijdrage voor 2015 en van een

sterke toename van de aanvragen.

Financiële risico’s Door het grotere beroep op schuldhulpverlening stijgen de uitvoeringskosten van de stadsbank.

Veiligheidsregio

Twente

Enschede

Gemeenschappelijke

regeling

_________________

Burgemeester lid AB

Wet Veiligheidsregio, Wet geneeskundige hulpverlening en Wet rampen

en zware ongevallen schrijven deze gemeenschappelijke regeling voor.

Doel: bereiken van een adequaat veiligheidsniveau voor de bevolking.

De brandweerzorg is volledig geregionaliseerd.

Ontwikkelingen De Veiligheidsregio Twente is op dit moment bezig met een onderzoek naar de herfinanciering van

de kosten. Men wil een duurzaam en transparant kostenverdeelmodel met een rechtvaardige

verdeling van de lasten.

Financiële risico’s De aanpassing van het kostenverdeelmodel betekent dat sommige gemeenten meer gaan betalen

en anderen minder. De twee varianten die nu uitgewerkt worden betekenen voor Haaksbergen een

kostenverhoging van € 82.000 respectievelijk € 188.000 per jaar, ingaande 2016, gefaseerde

invoering over 4 jaar (100, 75, 50 en 25% compensatie). Over het besluitvormingstraject bestaat

nog onduidelijkheid, de verwachte 1e verhoging is zoals het er nu naar uitziet per 2016 aan de

orde. (max. 25% van € 188.000)

Twence Holding

BV

Hengelo

Besloten

Vennootschap als

onderdeel van een

holding

_________________

Aandeelhouderschap

Deelnemende gemeenten (Regio Twente gemeenten) en Berkelland,

Attero en Vuilverwerkingsbedrijf Noord-Groningen voeren actief

aandeelhouderschap.

Duurzame en betaalbare verwerking van afval, door een optimale

terugwinning van grondstoffen en energie uit afval, samenwerking op

gebied van innovatief afvalbeleid en duurzaamheid.

Beheren en exploiteren van milieuvoorzieningen en verlening van

diensten op gebied van milieubeheersing in het algemeen en het

bewerken en verwerken van huishoudelijk afval en bedrijfsafval; het

produceren en leveren van (duurzame) energie en secundaire

grondstoffen.

Ontwikkelingen Twence blijft zich sterk richten op het terugwinnen van grondstoffen uit afval omdat dit een

onmisbare schakel vormt in de keten van verbruik naar nieuw gebruik. Hiermee wordt bijgedragen

aan de verdere ontwikkeling naar een seculaire economie. Een gezonde business case voor een

verwerkingsfabriek van kunststof hoort ook bij deze ontwikkeling.

50% van de omzet was in 2013 afkomstig van de productie van energie uit niet-herbruikbare

materialen. Door de inspanningen op het gebied van materiaalterugwinning en productie van

energie uit hernieuwbare bronnen, zijn de bedrijfseconomische perspectieven ook op langere

termijn positief. Over 2013 ontvangen dividend: € 89.238.

Financiële risico’s ----------

Page 118: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 114

Verbonden

partij

Vorm/

zeggenschap

Openbaar belang/doel

(incl. eventuele veranderingen)

De Overijsselse

Ombudsman

Zwolle

Stichting De OO richt zich op de behandeling van klachten over gedragingen van

bestuursorganen van aangesloten overheidsinstanties, als de interne

klachtenprocedure niet tot tevredenheid van klager heeft geleid.

De OO hanteert de volgende tarieven:

o € 1.500 (uitgebreide behandeling)

o € 200 (bemiddeling en verkorte behandeling)

Ontwikkelingen -----------

Financiële risico’s -----------

Dataland

Gouda

Besloten

Vennootschap /

Stichting

_________________

Aandeelhouderschap

De missie van DataLand is het realiseren van een landelijke voorziening

die leidt tot het breed toegankelijk en beschikbaar maken van

gebouwengegevens uit het informatiedomein van de gemeenten voor de

publieke en private markt.

Ontwikkelingen --------

Financiële risico’s --------

Waterbedrijf

Vitens NV

Utrecht

Naamloze

Vennootschap

_________________

Aandeelhouderschap

De drinkwatervoorziening is basisvoorziening en Vitens moet zorg dragen

voor de juiste kwantiteit en kwaliteit van drinkwater.

Ontwikkelingen Over 2013 ontvangen dividend € 64.835.

Financiële risico’s N.v.t.

Enexis NV

Voorheen:

Essent (deels)

’s-Hertogenbosch

Naamloze

Vennootschap

_________________

Aandeelhouderschap

Enexis is netwerkbeheerder in sectoren energie, kabel. Het belang van

deelneming is behartigen van publieke belang van een betrouwbare en

continue transport van nutsvoorziening tegen de laagst mogelijke prijs.

Partijen: 6 provinciale en 130 gemeentelijke aandeelhouders.

Relevante

ontwikkelingen

N.v.t.

Financiële risico’s N.v.t.

Attero NV

Voorheen:

Essent

(deels)

Zwolle

Naamloze

vennootschap

_________________

Aandeelhouderschap

Voormalige Essent Milieu Holding NV treedt op als houdstermaatschappij

van Essent Milieu BV.

Attero is werkzaam op gebied van afvalverwijdering en – verwerking,

recycling/verwerking en geschikt maken van afval tot producten voor

hergebruik en energieopwekking.

Partijen: 6 provinciale en 130 gemeentelijke aandeelhouders.

Ontwikkelingen De gemeente Haaksbergen heeft in 2014 al haar aandelen van Attero NV verkocht. Attero is

daarom geen verbonden partij meer en zal hierna niet meer in deze paragraaf worden genoemd.

Financiële risico’s N.v.t.

Vordering op

Enexis BV

‘s- Hertogenbosch

Besloten Vennoot-

Schappen

_________________

Aandeelhouderschap

Deze BV is in het leven geroepen om de aandeelhouderslening aan Enexis

doelmatig en efficiënt te kunnen beheren.

De lening is ontstaan bij de interne verkoop van de gas- en

elektriciteitsdistributie-netwerken van Essent.

Partijen: 6 provinciale en 130 gemeentelijke aandeelhouders

Ontwikkelingen N.v.t.

Financiële risico’s N.v.t.

Verkoop

Vennootschap

BV

‘s- Hertogenbosch

Besloten Vennoot-

Schappen

Aandeelhouderschap

Deze BV is in het leven geroepen voor een efficiënte afwikkeling van de

rechten en verplichtingen van de Verkopende Aandeelhouders van Essent

N.V.

Partijen: 6 provinciale en 130 gemeentelijke aandeelhouders

Relevante

ontwikkelingen

N.v.t.

Financiële risico’s N.v.t.

Page 119: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 115

Verbonden

partij

Vorm/

zeggenschap

Openbaar belang/doel

(incl. eventuele veranderingen)

CBL Vennoot-

schap BV

‘s- Hertogenbosch

Besloten Vennoot-

Schappen

Aandeelhouderschap

In het kader van de transactie met RWE is een eventueel te verwachten

claim in verband met de afwikkeling van de Cross Border Leases (CBL) en

belastingclaims door Essent N.V. hierin ondergebracht.

Partijen: 6 provinciale- en 130 gemeentelijke aandeelhouders

Ontwikkelingen N.v.t.

Financiële risico’s N.v.t.

Publiek Belang

Electriciteits-

Productie BV

‘s- Hertogenbosch

Besloten Vennoot-

Schappen

_________________

Aandeelhouderschap

Hier is het aandeel van 50% van Essent N.V. in de NV Elektriciteit

Productiemaatschappij Zuid-Nederland (EPZ) opgenomen.

Partijen: 6 provinciale en 130 gemeentelijke aandeelhouders.

Ontwikkelingen N.v.t.

Financiële risico’s N.v.t.

Claim Staat

Vennootschap

Besloten Vennoot-

Schappen

Aandeelhouderschap

Deze BV is in het leven geroepen voor een efficiënte afwikkeling van de

rechten en verplichtingen van de Verkopende Aandeelhouders van Essent

N.V.

Ontwikkelingen N.v.t.

Financiële risico’s N.v.t.

Essent

substainability

Dev/Stichting

Duurzaamheid

Besloten Vennoot-

Schappen / Stichting

Aandeelhouderschap

Deze BV is in het leven geroepen voor een efficiënte afwikkeling van de

rechten en verplichtingen van de Verkopende Aandeelhouders van Essent

N.V..

Ontwikkelingen Deze B.V. is opgeheven. Essent substainability Dev/Stichting Duurzaamheid is daarom geen

verbonden partij meer en zal hierna niet meer in deze paragraaf worden genoemd.

Financiële risico’s N.v.t.

Bank

Nederlandse

Gemeenten

’s-Gravenhage

Naamloze

Vennootschap

_________________

Aandeelhouderschap

Bank van en voor overheden en instellingen die maatschappelijk belang

behartigen. Met gespecialiseerde dienstverlening draagt BNG bij aan zo

laag mogelijke kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de

burger. Klanten van de BNG zijn overheden en instellingen op het gebied

van volkshuisvesting, gezondheidszorg, onderwijs en nut.

Ontwikkelingen Over 2013 ontvangen dividend: € 45.667.

Financiële risico’s N.v.t.

Page 120: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 116

Kengetallen verbonden partijen Bedragen x € 1.000 Eigen vermogen

31.12.2013

Vreemd vermogen

31.12.2013

Resultaat 2013

Regio Twente 8.446 105.926 1.916

Euregio 1.203 2.495 -41

Hameland Lichtenvoorde 279 12.947 0

Groot Scholtenhagen 330 183 0

Openbaar Lichaam Crematoria Twente /

Crematoria Twente-Oost Nederland BV

1.595 0 791

Gemeentelijk Belasting kantoor (GBT) 693 476 334

Regionale Uitvoeringsdienst Twente n.v.t. n.v.t. n.v.t.

Stadsbank Oost Nederland 3.009 16.097 113

Veiligheidsregio Twente 4.932 49.812 4.257

Twence Holding BV 122.609 213.173 11.865

De Overijsselse Ombudsman 71 0 5

Dataland 495 569 410

Waterbedrijf Vitens NV (in €mln) 438 1.274 80,4

Enexis NV Voorheen: Essent (deels) (in €mln) 3.370 2.894 239

Attero NV Voorheen: Essent (deels) N.v.t. N.v.t. N.v.t.

Vordering op Enexis BV 82 862.000 -/- 12

Verkoop Vennootschap BV (in €mln) 347 0,827 -/- 62,1

CBL Vennootschap BV 9.880 104 9.880

Publiek Belang Electriciteits-Productie BV 1.600 111 -/- 18

Claim Staat Vennootschap 52 12 14

Essent substainability Dev/Stichting

Duurzaamheid

0 0 0

Bank Nederlandse Gemeenten (in €mln) 3.430 127.753 283

Bijdrage betaald door gemeente Haaksbergen

Bedragen x € 1.000 Realisatie

2013

Begroting

2014 na

wijziging

Begroting

2015

Regio Twente 893 887 889

Euregio - 9 9

Hameland Lichtenvoorde 3.597 3.345 3.153

Groot Scholtenhagen 279 276 275

Gemeentelijk Belasting kantoor 417 324 404

Regionale Uitvoeringsdienst Twente 0 0 32

Stadsbank Oost Nederland 105 225 150

Veiligheidsregio Twente 1.332 1.059 1.339

Twence Holding BV - - -

Totaal 6.623 6.125 6.251

Page 121: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 117

Paragraaf Grondbeleid

GRONDBELEID

Onder het programma Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen is de visie weergegeven. De paragraaf is

gebaseerd op de besluiten en informatie zoals deze aan de raad zijn aangeboden en besloten.

De Nota Grondbeleid 2012 is in relatie tot die visie nog steeds actueel en geeft de beleidskeuzes van

onder andere:

- actief en faciliterend grondbeleid;

- het gebruik van verschillende samenwerkingsvormen;

- minnelijke grondverwerving;

- het gebruik van de Wet voorkeursrecht gemeenten;

- het gebruik van de Onteigeningswet;

- het financieel kader van de grondexploitaties.

De marktsituatie vraagt dat we voortdurend kritisch kijken naar de vraag en afzetmogelijkheden . Dit

kan leiden tot verkoopbevorderende aanpassingen, zoals kavelgrootte en de normen die we stellen

aan welstand.

TUSSENACTUALISATIE GRONDEXPLOITATIES 2014

Ten tijde van de totstandkoming van de begroting 2015 hebben wij ook de grondexploitaties

tussentijds geactualiseerd.

De grondexploitaties zijn jaar overschrijdend en over de looptijd van de grondexploitaties leiden de

daarin geboekte en nog te realiseren kosten en opbrengsten tot een bepaald verwacht eindresultaat.

Vanuit de grondexploitaties zijn er voor de begroting 2015 meerdere factoren van invloed.

Urentoerekening

Aan de grondexploitaties worden interne ambtelijke uren toegerekend. Voor de grondexploitaties bij

elkaar is in 2015 totaal 2.650 uur geraamd. Ten opzichte van de begroting 2014 is dit 418 uur

(€ 31.350) minder.

Rentelasten

De rentelasten met betrekking tot de Wissinkbrink kunnen niet ten laste gebracht worden van de

grondexploitatie. Zolang de intentieovereenkomst nog niet door de rechter ontbonden is kunnen de

gronden niet verkocht dan wel in ontwikkeling genomen worden. De gronden en opstallen blijven

gewaardeerd worden naar de huidige agrarische bestemming. Met het bijschrijven van rente zou de

boekwaarde boven die waarde uitkomen. We houden er rekening mee dat de rentelasten (ca.

€ 150.000 per jaar) ook in 2015 nog doorlopen.

Verwachte bijstelling of instelling van een verliesvoorziening

Met betrekking tot de begroting 2015 voorzien wij op dit moment geen invloed. Op basis van de

tussenactualisaties 2014 verwachten wij dat voor Frankenhuis de verliesvoorziening niet verhoogd

hoeft te worden. Voor het Marktplan bieden wij een grondexploitatie ter vaststelling aan als er ook een

uitgewerkt plan ligt en de contractvorming met marktpartijen is afgerond. Wij sluiten het niet uit dat

de verliesvoorziening voor het Marktplan opgehoogd zal moeten worden als de daadwerkelijk te

realiseren opbrengsten lager uitkomen dan geraamd. Dit verwerken wij in de jaarrekening 2014 en

heeft daarmee geen gevolgen voor de begroting 2015.

Voor de grondexploitaties Buurse-Zuid en Vregelinkshoek verwachten wij ondanks de stagnerende

grondverkopen geen verliesvoorziening in te hoeven stellen.

Page 122: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 118

Winstneming

De grondexploitatie Voormalige gemeentewerf (Veldkamphof) kan per 31-12-2014 afgesloten worden

met een winstneming. Dit verwerken wij in de jaarrekening 2014 en heeft daarmee geen gevolgen

voor de begroting 2015.

De waardering van de grondvoorraad

Dit is de toets hoe de marktwaarde van de grond in relatie staat tot de boekwaarde. Deze toets wordt

bij de jaarrekening 2014 uitgevoerd en eventuele gevolgen worden daarin verwerkt. De kosten van de

lopende juridische procedures verhogen de boekwaarde van de grondexploitatie Wissinkbrink. De

boekwaarde Wissinkbrink kan hiermee in 2014 hoger uitkomen dan de marktwaarde. Dit bedrag moet

dan als verlies genomen worden in de jaarrekening 2014. Vooralsnog is ten aanzien van 2015 er van

uitgegaan dat de marktwaarde en de boekwaarde in evenwicht zijn (zie verder onder Risicoparagraaf).

RISICOPARAGRAAF

De dekking van de risico’s, die verbonden zijn aan de bouwgrondexploitaties en betrekking hebben op

bijzondere gebeurtenissen voor zover daar sprake van is, lopen via de algemene reserve.

In het kader van de begroting 2015 houden wij de inventarisatie van de risico’s aan welke zijn

gekoppeld aan de actualisatie 2014 van de grondexploitaties. De risico-bedragen zijn bepaald door het

doorrekenen van scenario’s van met name vertraagde afzet. Deze bedragen zijn afgezet tegen

tegenover het verwachte eindresultaat van de grondexploitatie en er is gekeken naar de mogelijkheid

tot het opvangen van het risico binnen de post “onvoorzien” binnen de grondexploitatie.

Voormalige gemeentewerf

Geen risico’s.

Frankenhuis

Risico op kostenstijging kan binnen de grondexploitatie worden opgevangen. Alle grond is verkocht;

derhalve geen afzetrisico.

Stepelerveld

De grondexploitatie Stepelerveld heeft een winstverwachting waarbinnen tegenvallers kunnen worden

opgevangen.

Vregelinkshoek

Voor Vregelinkshoek (drie grote bouwkavels) was uitgegaan van de verkoop van één kavel per jaar

vanaf 2014; dit hebben wij één jaar doorgeschoven. De grondexploitatie Vregelinkshoek blijft sluitend

door het aanscherpen van de oppervlakte te verkopen overige gronden binnen het plangebied en een

prijsverhoging voor deze grond naar de huidige agrarische waarde.

De Veldmaat

De grondexploitatie Veldmaat loopt volgens de prognose. In fase 1 zijn in 2014 twee van de laatste

drie bouwkavels verkocht en is de akte van levering gepasseerd. Naar verwachting worden de in 2014

geraamde opbrengsten uit grondverkopen gehaald en hoeft ook de opbrengstenraming voor 2015 niet

aangepast te worden.

Buurse-Zuid

De grondexploitatie Buurse-Zuid blijft vooralsnog sluitend en daar kan ook nog financiële ruimte

gevonden worden door het opnemen van een verkoopprijs voor de gronden binnen het plangebied.

Deze gronden (ca. 1,4 ha) behouden voorlopig hun agrarische bestemming en hiervoor is (nog) geen

grondopbrengst opgenomen in de grondexploitatie.

Hassinkbrink-kantorenlocatie

Door de afwaardering/ afboeking in 2013 bij de grondexploitatie Hassinkbrink-kantorenlocatie is het

risico op een tekort afgedekt.

Page 123: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 119

Wissinkbrink

Voor de niet in exploitatie genomen gronden hebben wij bij Wissinkbrink de verwachting dat met de

verkoop van gronden en opstallen minimaal de boekwaarde wordt goedgemaakt. Een risico daarbij

zijn de (juridische) plankosten welke hoger op kunnen lopen. Wij nemen vooralsnog aan dat de

juridisch procedures per 1-1-2015 zijn afgerond.

Marktplan

De verkoop van de gronden is binnen een tweetal varianten (met en zonder supermarkt) mogelijk. Op

basis van de door ontwikkelaars/ marktpartijen ingediende plannen hebben wij de verwachting in

2015 of nog dit jaar tot contractvorming te kunnen komen. Wij schatten in dat de daarbij te behalen

verkoopprijs en investeringen (afhankelijk van de variant de aanleg van een parkeerterrein) een

mogelijke ophoging van de verliesvoorziening geeft (zie eerder), maar dit kunnen wij binnen de

jaarrekening 2014 opvangen. Voor de begroting 2015 heeft dit geen gevolgen.

MEERJARENPERSPECTIEF

Het meerjarenperspectief is gebaseerd op de tussenactualisatie 2014 van de grondexploitaties.

Koppeling van alle grondexploitaties geeft het volgende boekwaardeverloop, waarbij deze terug loopt

van € 11,6 miljoen kapitaalschuld per 1-1-2014 naar € 0,5 miljoen kapitaalbezit per 31-12-2018.

De opbrengstenpiek in 2016 wordt veroorzaakt door de grondexploitatie Wissinkbrink, waarbij in de

tabel in 2016 een opbrengst van alle gronden (inclusief opstallen) tegen boekwaarde is opgenomen en

deze grondexploitatie op nul sluit.

Page 124: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 120

Meerjarenperspectief 2013 2014 2015 2016 2017 2018 TOTAAL

Kosten 0 -3.056.023 -1.893.828 -1.609.948 -1.120.802 -528.825 -8.209.427

Rente 0 -238.142 -267.803 -179.559 -61.021 10.741 -735.784

Opbrengsten 0 2.601.058 3.851.215 9.526.308 3.401.860 1.620.600 21.001.041

Boekwaarde -11.562.791 -12.255.898 -10.566.314 -2.829.514 -609.477 493.038

Onderstaande tabellen geven een overzicht van de verwachte eindresultaten op eindwaarde per

grondexploitatie en de verdeling naar winst- en verliesgevende grondexploitaties.

MEERJARENPERSPECTIEF GRONDEXPLOITATIE datum afsluiting voorziening

resultaat op eindwaarde grondexploitatie 1-1-2014

Marktplan * 521.454- 31-12-2016 473.090-

Voormalige_gemeentewerf 252.410 31-12-2014 -

Frankenhuis 984.455- 31-12-2015 922.684-

Wissinkbrink * 0- 31-12-2016 -

De_Veldmaat 273.109 31-12-2016 -

Bedrijventerrein Stepelerveld fase 1 1.427.996 31-12-2018 -

Buurse_Zuid 36.935 31-12-2017 -

Vregelinkshoek 8.497 31-12-2017 -

Hassinkbrink_Kantoren 0- 31-12-2014 -

Totaal 493.038 1.395.774-

*Nog niet in exploitatie genomen.

verwachte winstneming

ultimo 2014 252.410

ultimo 2015 -

ultimo 2016 273.109

ultimo 2017 45.432

ultimo 2018 1.427.996

1.998.947

verdeling winst-/verliesgevende exploitaties

sluitende exploitaties 0-

winstgevende exploitaties 1.998.947

verliesgevende exploitaties 1.505.909-

totaal 493.038

Page 125: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 121

Financiële toelichting

Page 126: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 122

Page 127: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 123

Totaaloverzicht lasten en baten per deelprogramma

Programmaoverzicht

De totale baten en lasten per programma voor de jaren 2015 tot en met 2018 zien er als volgt uit:

In de kolom Begroting 2014 na wijziging is de stand van de begroting 2014 opgenomen zoals die gold

na de eerste bestuursrapportage. Daarbij zijn ook de effecten verwerkt van de herstelmaatregelen

voor 2014 zoals die begin juli 2014 gepresenteerd zijn. De effecten van de nog vast te stellen tweede

bestuursrapportage hebben we niet verwerkt.

Omschrijving programmaBATEN -

LASTENRek. 2013

Begr. 2014

prim.

Begr. 2014

na wijz.Begr. 2015 Begr. 2016 Begr. 2017 Begr.2018

Bereikbaarheid en openbare ruimte BATEN 5.902 6.091 6.023 6.173 6.561 6.513 6.516

LASTEN 10.525 10.768 10.387 11.092 11.344 11.377 11.097

Totaal Bereikbaarheid en openbare ruimte -4.623 -4.677 -4.365 -4.920 -4.784 -4.864 -4.582

Bestuur en dienstverlening BATEN 529 318 315 341 364 425 425

LASTEN 2.939 2.855 2.890 2.944 2.852 2.857 2.825

Totaal Bestuur en dienstverlening -2.410 -2.537 -2.574 -2.604 -2.488 -2.431 -2.400

Cultuur en ontspanning BATEN 864 994 1.008 325 325 288 288

LASTEN 3.294 3.471 3.571 2.757 2.710 2.501 2.427

Totaal Cultuur en ontspanning -2.430 -2.477 -2.563 -2.432 -2.385 -2.213 -2.139

Economische ontwikkeling BATEN 206 428 428 122 123 124 126

LASTEN 686 1.346 1.321 708 708 707 707

Totaal Economische ontwikkeling -481 -918 -893 -586 -585 -583 -582

Integrale veiligheid BATEN 13 2 2 0 0 0 0

LASTEN 2.072 2.465 2.332 2.432 2.432 2.572 2.572

Totaal Integrale veiligheid -2.059 -2.463 -2.330 -2.432 -2.432 -2.572 -2.572

Sociaal Domein BATEN 9.015 7.961 8.769 5.742 5.550 5.423 5.295

LASTEN 16.534 15.488 16.470 24.095 23.359 22.723 22.154

Totaal Sociaal Domein -7.519 -7.527 -7.701 -18.353 -17.809 -17.300 -16.859

Onderwijs BATEN 347 206 202 191 180 180 180

LASTEN 3.406 3.341 3.282 2.458 2.351 2.312 2.294

Totaal Onderwijs -3.058 -3.135 -3.080 -2.267 -2.171 -2.132 -2.114

Ruimtelijke ontwikkeling en wonen BATEN 3.368 1.201 5.712 1.143 962 968 974

LASTEN 5.669 3.853 8.695 4.071 4.141 4.205 4.099

Totaal Ruimtelijke ontwikkeling en wonen -2.301 -2.652 -2.983 -2.928 -3.180 -3.237 -3.125

Algemene dekking BATEN 53.702 52.410 52.697 61.232 60.791 60.453 59.968

LASTEN 27.866 26.197 27.188 26.340 25.493 24.741 23.657

Totaal Algemene dekking 25.836 26.212 25.508 34.893 35.298 35.712 36.311

Saldo voor resultaatbestemming : 955 -174 -981 -1.629 -536 380 1.938

Reserves BATEN 780 552 976 56 5 5 5

LASTEN 1.966 372 410 0 0 0 0

Totaaal Reserves -1.186 180 566 56 5 5 5

Saldo na resultaatbestemming -231 6 -415 -1.573 -531 385 1.943

Page 128: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 124

Page 129: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 125

Financiële uitgangspunten

Bij het opstellen van de begroting 2015 en het meerjarenperspectief 2016-2018 zijn de volgende

grondslagen en uitgangspunten gehanteerd.

Aandachtspunten toezichthouder

De provincie geeft in “Actualiteiten en ontwikkelingen begroting 2015” de nodige aandachtspunten. De

belangrijkste zijn:

- Bij het beoordelen of de begroting structureel in evenwicht is, maakt de provincie gebruikt van

het overzicht van incidentele baten en lasten, waardoor ze kan bepalen of er sprake is van een

structureel begrotingssaldo.

- Bezuinigingen / taakstellingen dienen concreet te zijn. De bezuinigingen / taakstellingen voor het

begrotingsjaar kunnen alleen onderdeel zijn van het begrotingssaldo als deze voldoende concreet

en haalbaar zijn. Voor een positief oordeel is het noodzakelijk dat de raad een uitspraak doet over

de invulling ervan. Daarbij dienen de te treffen bezuinigingsmaatregelen concreet op

programmaniveau te zijn ingevuld. Taakstellingen die aan verbonden partijen worden opgelegd

worden alleen als reëel beschouwd, indien de desbetreffende verbonden partij op bestuurlijk

niveau heeft besloten tot deze taakstelling.

- Bij het onderzoek naar de begroting wordt als speciaal landelijk toezichtthema extra aandacht

geschonken aan de paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen.

- Bij de grondexploitatie aandacht schenken aan de te hanteren realistische parameters en dient te

worden uitgegaan van reële planningen van de uit te geven vierkante meters.

Loonontwikkeling

De nieuwe cao gaat over de periode 1 januari 2013 tot 31 december 2015. In onze begroting is

meerjarig rekening gehouden de gevolgen van deze cao. Voor de jaren vanaf 2016 is rekening

gehouden met jaarlijks 1% loonstijging.

Prijsontwikkeling

Voor de begroting 2015 en de meerjarenplanning geldt in principe de nullijn. Dit betekent dat de

budgetten niet verhoogd worden. Wel werken wij in het meerjarenperspectief vanaf 2016 met een

stelpost prijsstijging. De hoogte ervan is gebaseerd op de beïnvloedbare uitgavenbudgetten in de

begroting. Het percentage voor de algemene prijsontwikkeling wordt gebaseerd op de door het rijk

verstrekte gegevens bij de septembercirculaire 2014 (prijsmutatie Bruto Binnenlands Product). Van

deze inflatiecorrectie ramen wij 50%. Door nog efficiënter te werken en in te kopen verwachten we de

gevolgen van prijsontwikkelingen voor onze budgetten gedeeltelijk op te vangen.

Aanpassing lonen en prijzen

We gaan in de begroting en het meerjarenperspectief uit van lopende lonen en prijzen.

Omslagpercentage

In februari 2012 heeft de gemeenteraad de beleidskaders vastgesteld voor de nieuwe wijze van

kostentoerekening. Met dit besluit zijn ook de nieuwe kaders vastgesteld voor de toerekening van

rente aan de producten op basis van het omslagpercentage. Uitgaande van de vastgestelde kaders

komt het renteomslagpercentage voor 2015 uit op 3,07.

Belastingen en heffingen

De belastingen en heffingen worden volgens de vastgestelde kaders met de inflatiecorrectie verhoogd.

Voor 2015 hanteren we daarvoor een percentage van 1,5%.

Gemeentefondsuitkering

De in deze begroting opgenomen gemeentefondsuitkering is gebaseerd op de septembercirculaire.

Page 130: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 126

Onvoorzien

In de begroting 2015 en meerjarenperspectief 2016-2018 ramen we jaarlijks een bedrag van € 40.000

voor de kosten van onvoorziene ontwikkelingen. De raad besluit over de aanwending van deze post.

Investeringen, afschrijvingen en rentetoerekening

Op de investeringen is de nieuwe, in december 2012 vastgestelde Financiële Verordening van

toepassing. De afschrijving en rentetoerekening starten op 1 januari van het jaar ná afronding en/of

ingebruikname van een actief. De rente berekenen we over de boekwaarde per 1 januari.

De belangrijkste zijn:

De materiële vaste activa met economisch nut worden onder aftrek van bijdragen van derden lineair

afgeschreven in maximaal:

60 jaar: pompputten, persleidingen en voedingskabel riolering;

40 jaar: nieuwbouw woonruimten, kantoren, bedrijfs- en schoolgebouwen;

25 jaar: renovatie, restauratie en aankoop van woonruimten, kantoren, bedrijfs- en

schoolgebouwen en drukrioleringsgemalen;

15 jaar: technische installaties in bedrijfsgebouwen, tijdelijke uitbreiding gebouwen, pomp en

appendages en elektrische installaties grote gemalen;

10 jaar: veiligheidsvoorzieningen bedrijfsgebouwen, telefooninstallaties, kantoormeubilair,

schoolmeubilair, aanleg tijdelijke terreinwerken, aanleg kunstgrasvelden, nieuwbouw tijdelijke

woonruimten en bedrijfsgebouwen, aanhangwagens en handgereedschappen;.

8 jaar: personen- en vrachtauto’s;

5 jaar: hard- en software;

Activa met een verkrijgingsprijs van minder dan € 5.000 worden niet geactiveerd.

Gronden en terreinen worden altijd geactiveerd en niet afgeschreven.

Aankoop en vervaardiging van activa met een meerjarig maatschappelijk nut worden onder aftrek van

bijdragen van derden en bestemmingsreserves lineair afgeschreven over een termijn van maximaal:

25 jaar: aanleg en reconstructie van wegen en rotondes;

15 jaar: verkeersinstallaties en openbare verlichting;

40 jaar: bruggen, viaducten en overige grotere kunstwerken of een kortere, door de raad aan te

geven, tijdsduur.

Toerekening van de apparaatskosten

De indirecte apparaatskosten (personeelskosten en overhead) zijn aan de directe kosten toegerekend.

Voor de begroting 2015 is dezelfde toerekening aangehouden als die in de begroting 2014 na

wijziging. De begrote toerekening van de indirecte apparaatskosten aan de verschillende producten

wordt ook als realisatie verantwoord. Hierdoor worden afwijkingen op de programma’s alleen

veroorzaakt door afwijkingen in de directe kosten. Afwijkingen op de indirecte apparaatskosten

worden verantwoord onder programma 9 Algemene dekkingsmiddelen.

Kengetallen

De volgende (belangrijkste) kengetallen zijn gebruikt bij het opstellen van de begroting 2015:

Omschrijving 2015 2016 2017 2018

Inwoners 24.354 24.354 24.354 24.354

Bi js tandsontvangers 320 305 295 285

Particul iere huishoudens 9.895 9.895 9.895 9.895

Hui shoudens met laag inkomen 2.760 2.760 2.760 2.760

Leerl ingen VO 1.572 1.572 1.572 1.572

Woningen 10.058 10.145 10.145 10.145

Recreatiewoningen 294 294 294 294

Page 131: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 127

Overzicht en toelichting incidentele baten en lasten

In onderstaande tabel hebben wij de incidentele baten en lasten per programma samengevat.

Page 132: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 128

Toelichting incidentele baten en lasten per programma:

Bereikbaarheid en openbare ruimte

In 2014 hebben we van het beschikbare exploitatiebudget voor wegen van € 325.000 incidenteel laten

vrijvallen. Dit budget vullen we weer aan door tot en met 2017 een bedrag van € 108.000 toe te

voegen.

Daarnaast verwachten we in de jaren 2019-2020 een incidentele piek in het wegenonderhoud van €

1.000.000. Vooruitlopend op deze piek voegen we incidenteel vijf jaar lang een extra bedrag van €

200.000 aan de voorziening wegenonderhoud toe om de kosten van deze piek te kunnen dekken.

Omdat we in de winter van 2014 bijzondere zachte omstandigheden hebben gehad kan een deel van

het beschikbare budget, tot een bedrag van € 200.000 incidenteel vrijvallen.

Daarnaast verwachten we net als in 2014 ook voor 2015 en 2016 extra opbrengsten van € 50.000

door de verkoop van snippergroen.

Bestuur

De komende drie jaar houden we nog rekening met de kosten van het wachtgeld van de afgetreden

wethouders tot een bedrag van € 70.000 per jaar. In dit licht is ook nog incidenteel een bedrag van €

9.000 nodig voor kosten van nieuwe raadsleden. We doen in 2015 ook mee aan het onderzoek “waar

staat je gemeente”.

De kosten van de verkiezingen die in 2015 en 2017 gehouden worden zijn ook incidenteel

opgenomen.

Cultuur, ontspanning en sport

Om verenigingen op het gebied van amateurkunst, volkscultuur/cultureel erfgoed en

museumexpositiebeleid te ondersteunen is drie jaar lang voor het cultuurarrangement een bedrag van

€ 45.000 beschikbaar.

De vergoeding voor Cultuureducatie die we in incidenteel in onze begroting hadden verwerkt vervalt.

Voor 2014-2016 is dit een nadeel van € 7.000, voor 2017 is het nadeel

€ 37.000.

Ruimtelijke ontwikkeling en wonen

Naast structureel budget is er voor de continuering van het beleid voor plattelandsontwikkeling tot en

met het jaar 2016 extra geld uitgetrokken. Dit budget is

€ 101.000 in de jaren 2015 en 2016.

We verwachten voor 2015 nog een opbrengst van € 100.000 te realiseren door de verwachte verkoop

van gemeentelijk vastgoed (Veldkampstraat).

Van de provincie ontvangen we een subsidie voor elke nieuw te realiseren woning. De subsidie

bedraagt in 2015 € 100.000.

Algemene dekking

In 2015 vindt een incidentele correctie op onze Algemene Uitkering plaats.

Om ons beleid om actiever op zoek te gaan naar aanvullende financiering via subsidies en bijdragen

van derde partijen hebben we hiervoor een taakstellend bedrag van incidenteel

€ 100.000 opgenomen.

Page 133: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 129

Crematoria Twente keert de komende jaren geen dividend uit om investeringen mee te financieren.

Daarnaast houden we met het oog op diverse maatregelen in het belastinggebied rekening met

incidente kosten van het GBT. Ook is incidenteel nog een relatief klein bedrag voor het Klant Contact

Centrum vrijgemaakt.

Mede in het licht van het optimalisatieplan BOR stoten we materieel af. Omdat een deel van dit

materieel afgeschreven is is de opbrengst van verkoop van dit materieel incidentele opbrengst.

Page 134: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 130

Page 135: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 131

Bijlagen

Page 136: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 132

Bijlage 1 Reserves en voorzieningen

Mutaties en verloop reserves

Naast de aard van de reserves lichten we hierna de mutaties en de gevolgen voor de stand van de

reserves toe aan de hand van het onderstaande verloopoverzicht van de reserves.

Toelichting reserves

Algemene reserve

Bestemmingsreserve aankoop kunstvoorwerpen

In de begroting 2015 en meerjarenperspectief 2016-2018 zijn geen aanwendingen voorzien.

Bestemmingsreserve gemeentelijke monumenten

De reserve heeft als doel het jaarlijks kunnen verlenen van bijdragen aan derden voor het in stand

houden van gemeentelijke monumenten. Jaarlijks wordt hiervoor € 5.000 aan de reserve onttrokken.

Egalisatiereserve afval

Deze reserve wordt in 2015 ingezet om het tarief voor de afvalstoffenheffing te dempen.

Onderhoud gemeentelijke panden

De restant reserve € 400.000 is bedoeld voor mogelijke onderhoudskosten aan de Wilder en overige

panden.

Bestemmingsreserve inzet Essentgelden

Werkelijk Mutaties Begroot Mutaties Begroot Mutaties Begroot Mutaties Begroot

31-12-2014 2015 31-12-2015 2016 31-12-2016 2017 31-12-2017 2018 31-12-2018

Algemene reserve 727.176 -1.573.386 -846.210 -531.095 -1.377.305 384.969 -992.336 1.943.113 950.777

Bestemmingsreserve

Aankoop kunstvoorwerpen 12.679 0 12.679 0 12.679 0 12.679 0 12.679

Gemeentelijke monumenten 40.000 -5.000 35.000 -5.000 30.000 -5.000 25.000 -5.000 20.000

Egalisatie afval 50.930 -50.930 0 0 0 0 0 0 0

Onderhoud gemeentelijke panden 400.000 0 400.000 0 400.000 0 400.000 0 400.000

Inzet Essentgelden 521.538 0 521.538 0 521.538 0 521.538 0 521.538

Bestemmingsreserve riolering 435.589 -435.589 0 0 0 0 0 0 0

Bestemmingsreserve totaal 1.460.736 -491.519 969.217 -5.000 964.217 -5.000 959.217 -5.000 954.217

Reserves totaal 2.187.912 -2.064.905 123.007 -536.095 -413.088 379.969 -33.119 1.938.113 1.904.994

Verloop algemene reserve Bedrag

Algemene reserve 01-01-2014 1.522.338

Toevoeging reserve onderhoud gemeentelijke panden 600.000

Onttrekking restant boekwaarde de Wilder -895.162

Onttrekking voor nieuwe voorziening personeel -500.000

Stand 31-12-2014 727.176

Resultaat 2015 -1.573.386

Stand 31-12-2015 -846.210

Resultaat 2016 -531.095

Stand 31-12-2016 -1.377.305

Resultaat 2017 384.969

Stand 31-12-2017 -992.336

Resultaat 2018 1.943.113

Stand 31-12-2018 950.777

Page 137: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 133

De opbrengst uit de verkoop van aandelen Essent aan RWE is in een bestemmingsreserve gestort. De

reserve zal worden ingezet voor de ontwikkeling van de Kop Parallelweg.

Egalisatiereserve riolering

Deze reserve wordt in 2015 ingezet om het tarief voor de rioolheffing te dempen.

Page 138: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 134

Mutaties en verloop voorzieningen

Naast de aard van de voorzieningen lichten we hierna de mutaties en de gevolgen voor de stand van

de voorzieningen toe aan de hand van het onderstaande verloopoverzicht van de voorzieningen.

Toelichting voorzieningen

Aard van de voorziening

Als voorzieningen worden in overeenstemming met de regelgeving aangemerkt:

- verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker zijn, maar

- redelijkerwijs zijn te schatten;

- bestaande risico’s ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de

- omvang redelijkerwijs zijn te schatten;

- kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten

zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de

voorzieningen strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal jaren;

- van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden (geoormerkte gelden).

- Hiervan zijn uitgezonderd de voorschotbedragen van Europese of Nederlandse overheidslichamen

met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren.

Deze worden conform het op dit punt het gewijzigde BBV als overlopende passiva opgenomen.

Voorziening pensioenen wethouders

Het doel is om op elk moment te kunnen voldoen aan de verplichting tot het uitbetalen van

toekomstige aanspraken van wethouders op ouderdomspensioen. Voorheen lag dit tijdstip bij het

bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Binnen de nu geldende wet APPA bestaat voor

wethouders ook het recht op pensioenoverdracht na afloop van de wethouders- en/of

wachtgeldperiode. Ook moet voorzien worden op het in de toekomst instellen van een externe

(landelijke) pensioenregeling voor alle wethouders, in welk geval alle pensioenverplichtingen ineens

afgekocht moeten worden.

Er is rekening gehouden met een jaarlijkse toevoeging aan de voorziening van € 76.500,-.

Egalisatievoorziening rioolbeheer

Het doel van deze voorziening is al te grote schommelingen binnen de jaarlijkse exploitatie van de

rioleringen te voorkomen, waardoor een stabiel tarievenbeleid kan worden gevoerd.

Voorziening voormalig personeel

Bij begroting 2012 is besloten om een voorziening voormalig personeel in te richten. Doel: te voorzien

in kosten van personeel dat niet meer in actieve dienst werkzaam is.

Wegenfonds

Onze exploitatie is gebaseerd op de langjarige gemiddelde kosten van klein- en groot onderhoud en

rehabilitaties. Per jaar kunnen de kosten van het onderhoud verschillen, deze voorziening is bedoeld

voor het opvangen van deze grote pieken en dalen in de exploitatie. Vanaf 2014 houden we rekening

met een dotatie aan het wegenfonds van in totaal € 489.000. Hiervan is € 289.000 bedoeld voor de

kosten van groot (asfalt)onderhoud, en heeft € 200.000 betrekking op een extra dotatie in verband

met de verwachte onderhoudspiek wegenonderhoud van € 1 mln.

Onderhoud gemeentelijke panden

Page 139: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 135

In 2014 heeft de raad besloten een voorziening voor groot onderhoud gebouwen te vormen.

Voorziening personeel

De voorziening personeel is gevormd voor verwachte extra kosten in verband met het terugdringen

van de werkzaamheden. Deze is bedoeld (voor zover de reguliere opleidingskosten niet voldoende

zijn) voor omscholing, ontwikkeling, outplacement.

Page 140: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 136

Page 141: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 137

Bijlage 2 Algemene uitkering

Gemeente:

Opgave:

Circulaire:

Jaar:

Uitkeringsfactor:

Uitgezette maatstaven:

Uitgezette maatstaven met niet-0

Datum afgerond:

Eigen toelichting:

Datum rapport:

Berekende Aantallen Gewicht / % Uitkering

3.973.641,00 -0,1504 -597.635,61

3.482.031,00 -0,1213 -422.370,36

16.405.952,00 -0,1135 -1.862.075,55

Berekende Aantallen Gewicht Bedrag in basis

397,4 356,25 141.572,68

0,47761194 112.176,71 53.576,94

151,18 3.706,33 560.305,09

320 1.694,79 542.332,80

471 149,76 70.536,96

10.089,00 90,84 916.484,76

24.354,00 141,98 3.457.780,92

5.636,00 195,4 1.101.274,40

5.111,00 81,72 417.670,92

1.616,00 26,99 43.615,84

-- 397,63 0

2.760,00 86,47 238.657,20

1.724,80 332,14 572.875,07

850 302,96 257.516,00

-- 325,71 0

1.485,00 98,56 146.361,60

-- 256,36 0

-- 220,56 0

23.720,00 39,6 939.312,00

18.500,00 15,68 290.080,00

1.257,60 362,5 455.880,00

-- 2.312,25 0

1.747,00 76,03 132.824,41

0,00033804 18.401.314,79 6.220,38

0,00024524 11.293.609,47 2.769,64

5 8.111,29 40.556,45

5 14.833,11 74.165,55

1 27.341,63 27.341,63

1.657,00 11,7 19.386,90

3.825,08 5,81 22.223,71

9.730,88 77,29 752.099,72

-- 24,28 0

96 1.520,38 145.956,48

153 3.080,12 471.258,36

250 580,9 145.225,00

71 39,04 2.771,84

10.479,00 38,34 401.764,86

10.479,00 26,11 273.606,69

10.352,00 55,45 574.018,40

10.352,00 51,35 531.575,20

1 280.127,82 280.127,82

maatstafnummers: 0, 6a, 6b, 6c, 15d, 17, 20, 26, 27a, 27b,

geen

18-9-2014

Opgave berekening

Haaksbergen

Septembercirculaire 2014 aangepast bijstandsontvangersseptembercirculaire 2014 (2014 - 0000286660) dd 16 september 2014

2015

Lopende prijzen

1f Waarde niet-woningen gebruikers (onder aftrek amendement De Pater)

1a Waarde woningen eigenaren

Subtotaal -2.882.081,52

Onderdeel B - Uitgavenmaatstaven waarop de uitkeringsfactor van toepassing is

24-9-2014 8:55

Onderdeel A - Inkomstenmaatstaven

Maatstaf

1c Waarde niet-woningen eigenaren

3b Huishoudens

2 Inwoners

4 Inwoners: jongeren < 20 jaar

5 Inwoners: ouderen > 64 jaar

5a Inwoners: ouderen > 74 en < 85 jaar

58 Bevolkingskrimp

Maatstaf

1e OZB waarde niet-woningen

10a WWB schaalnadeel

10b WWB schaalvoordeel

8 Bijstandsontvangers

3a Eén-ouder-huishoudens

15b Extra groei leerlingen VO

13 Klantenpotentieel lokaal

14 Klantenpotentieel regionaal

15e Leerlingen VO

15h Achterstandsleerlingen (drempel)

38 Bedrijfsvestigingen

7 Lage inkomens

7a Lage inkomens (drempel)

12 Minderheden

12a Minderheden (drempel)

11 Uitkeringsontvangers

15c Extra groei jongeren

35a Oeverlengte * bodemfactor gemeente *

32 Omgevingsadressendichtheid

32a Omgevingsadressendichtheid (drempel)23 Oppervlakte bebouwing buitengebied * bodemfactor buitengebied22 Oppervlakte bebouwing woonkernen * bodemfactor woonkernen

21 Oppervlakte bebouwing

31a ISV (a) stadsvernieuwing

31b ISV (b) herstructurering

36 Meerkernigheid

37 Meerkernigheid * bodemfactor buitengebied

36a Kernen met 500 of meer adressen

34 Oeverlengte * bodemfactor gemeente

Subtotaal 14.109.726,21

Onderdeel C - Uitkeringsfactor (uf)

Uitkeringsfactor 1,426

19 Oppervlakte binnenwater

16 Oppervlakte land

18 Oppervlakte land * bodemfactor gemeente

24 Woonruimten

25 Woonruimten * bodemfactor woonkernen

39 Vast bedrag

Subtotaal (B x C (=uf)) 20.120.469,58

Page 142: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 138

Berekende Aantallen

69.858,00

--

24.443,00

Berekende Aantallen

503.959,00

72.600,00

60.811,00

35.661,00

--

1.832.592,00

--

--

--

--

Berekende Aantallen

2.700.476,00

4.256.307,00

3.398.464,00

Opgave

61 Suppletieregeling OZB 69.858,00

53 Aanvullende uitkering 0

56 Suppletie-regeling groot onderhoud verdeelstelsel 24.443,00

Onderdeel D - Uitgavenmaatstaven waarop de uitkeringsfactor niet van toepassing is

Maatstaf Uitkering

119 Centra voor jeugd en gezin (DU) 503.959,00

71 Impuls Brede scholen combinatiefuncties (DU) 72.600,00

113 Peuterspeelzaalwerk (DU) 60.811,00

Subtotaal 94.301,00

Onderdeel E - Integratie- en decentralisatieuitkeringen waarop de uitkeringsfactor niet van toepassing is

Maatstaf Uitkering

115 Jeugd (DU) 0

118 Herstructurering bedrijfsterreinen (DU) 0

147 Sterke regio (DU) 0

170 Decentralisatie provinciale taken vergunningverlening, toezicht en handhaving (DU) 35.661,00

171 Groeiopgave Almere (DU) 0

62 Wet maatschappelijke ondersteuning (IU) 1.832.592,00

Maatstaf Uitkering

172 decentralisatie AWBZ naar WMO (IU) 2.700.476,00

173 decentralisatie jeugdzorg (IU) 4.256.307,00

185 Huishoudelijke hulp toelage (DU) 0

Subtotaal 2.505.623,00

Onderdeel F - 3 D’s in het sociaal domein

Aanvullingen van de gebruiker Uitkering

Subtotaal 0

Totaal uitkering 2015: 30.193.559,06

174 decentralisatie Participatiewet (IU) 3.398.464,00

Subtotaal 10.355.247,00

Onderdeel G - Aanvullingen van de gebruiker

Page 143: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 139

Bijlage 3 Subsidies

Programma Subsidieontvanger Subsidie-

bedrag

Normsubsidies

RTV Sternet 13.470

Stichting Muziekonderwijs 90.000

Muziekvereniging Crescendo 11.000

Muziek Uniek 3.575

Haaksbergse Harmonie 11.990

Vrouwenkoor Etcetera 757

Toneelvereniging Klim Op 416

Shantykoor Clipper s Crew 1.580

Buurser Revue 1.152

Volksdansvereniging Zwarte Zee 1.060

IVN Haaksbergen 1.298

Gilde Haaksbergen Hulpdienst 1.965

Twentse Welle 1.174

LTO Noord afdeling Haaksbergen 1.298

Muziek Uniek (HAFA) 1.400

Haaksbergse Harmonie (HAFA) 4.000

Muziekvereniging Crescendo (HAFA) 2.800

Kunstkring Haaksbergen 4.272

H.H.C. Haackey 3.026

Tafeltennisvereniging HATAC 108

Atletiek Vereniging Haaksbergen 678

Voetbalvereniging Haaksbergen 855

Badmintonvereniging 't Pluumke 123

Zwemvereniging Scholtenhagen 601

Voetbalvereniging Hoeve Vooruit 963

Volleybalvereniging BUVO 347

Handbalvereniging Stormvogels 554

Tennisclub Haaksbergen 308

Fietscrossvereniging D.V.O. 732

Ijs- en Skeelerclub Haaksbergen 824

Gymnastiekverening V&K 1.525

Volleybalvereniging Havoc 1.579

Voetbal Vereniging SV Bon-Boys 3.634

LR&PC Isidorusruiters 223

Voetbalvereniging HSC'21 2.965

Tennisvereniging Park Grintenbos 685

Tennisclub Buurse 316

Basketbalvereniging Tonego '65 508

Voetbalvereniging Buurse 593

Volleybalvereniging Isivol 347

VASH (Vereniging Aangepaste Sporten Haaksbergen) 4.833

Wijkraden / Platforms 32.000

Stichting Seniorenraad 1.100

Algemene Seniorenvereniging Buurse 2.857

Katholieke Bond van Ouderen afd.Haaksbergen 3.611

Katholieke Ouderenvereniging St.Isidorushoeve 2.020

Brede raad 2.500

St.Fin.Beheer WMO-raad Haaksbergen (Brede raad) 3.500

Humanitas Homestart 8.760

Cultuur, ontspanning en sport

Sociaal domein

Page 144: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015 140

Programma Subsidieontvanger Subsidie-

bedrag

Sociaal domein Humanitas Begeleide Omgangsregeling (BOR) 9.690

Stichting MEE Twente 1.458

Humanitas Homestart 8.760

Humanitas Begeleide Omgangsregeling (BOR) 9.690

Normsubsidie St. Vrijwilligerswerk 4.070

EHBO 760

St Sensoor 699

Rode kruis 931

St Slachtofferhulp 6.112

Scouting de Klomp 2.371

Scouting Haaksbergen 4.726

Speel-o-theek Dombo 1.350

JEVA 3.600

De Springplank 270

St. Centrum management (HOV) 1.750

Onderwijs Vereniging Natuurmonumenten 500

St. rijwielpaden 8.000

St. Schaapskudde Haaksbergen 9.100

St. Schaapskudde Haaksbergen 500

Platform Toerisme en recreatie 9.900

Totaal normsubsidies 320.119

Waarderingssubsidies

Vereniging Hoksebargse Möll'n 750

Wandelvereniging DIO (Kennedymars) 805

Stichting IBIS (internationaal blinden integratie schaaktournooi) 1.637

Atletiek Vereniging Haaksbergen (Engelse mijlenloop) 373

Sociaal domein Stichting Leendert Vriel 1.100

OVKK (Overijsselse Vereniging van Kleine Kernen) 731

Jeugd St. HAKAOP (carnaval) 1.822

Totaal waarderingssubsidies 7.218

Budgetsubsidies

Kulturhus onderdeel bibliotheek 376.480

Kulturhus bibliotheek overig 53.237

Kulturhus onderdeel theater 457.283

Stichting Groot Scholtenhagen 272.500

Subtropisch zwembad 317.000

Sociaal domein Scala 229.000

Steunpunt Informele Zorg 59.091

St Maatschappelijk Dienstverlening ('t Iemenschoer) 284.000

LOES 32.000

Scala (Iemenschoer) Jongerenwerk 298.500

Halt 6.200

Subsidie JGZ (Regio Twente) sudsidie LOES GGD 29.000

Onderwijs Subsidie SKH St Kinderopvang 20.000

MBS 6.500

VVV 66.510

Totaal budgetsubsidies 2.507.301

Totaal subsidies voor korting herstelplan 2.834.638

Korting 2015 op norm- en waarderingssubsidies (herstelplan) * -30.000

Totaal subsidies 2015 2.804.638

Economische ontwikkeling

Cultuur, ontspanning en sport

Cultuur, ontspanning en sport

Economische ontwikkeling

Page 145: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015

141

Bijlage 4 Bezuinigingen kadernota in Begroting 2015

Omschrijving

deelprogramma

Omschrijving

produkt

Bezuiniging

2015

voorstel in

Kadernota

Bezuiniging

in

Begroting

2015

2016 2017 2018 Toelichting maatregel

Bereikbaarheid Openbaar

vervoer

17.500 17.500 17.500 17.500 17.500 Afname verkeerstechnische verbeteringen:

minder externe kosten

Bereikbaarheid Parkeren 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 Bijdrage parkeerplaats toevoegen

Bereikbaarheid Verkeer 16.000 Inkomsten van regio conform planning opnemen

Bereikbaarheid Verkeer 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 Versoberen deelname regionale onderzoeken

Bereikbaarheid Verkeer 3.568 3.568 3.568 3.568 3.568 Begrotingsbedrag wordt niet gebruikt

Bereikbaarheid Verkeer 3.350 3.350 3.350 3.350 3.350 Afname aanvragen huisnummers

Bereikbaarheid Verkeer 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 Inkoopvoordeel door scherpe concurrentie

Bereikbaarheid Verlichting 15.000 0 0 0 0 1x ipv 6x per jaar storingsonderhoud openbare

verlichting: Opgenomen onder Financieel

herstelplan/ verlaging onderhoud openbare

buitenruimte.

Bereikbaarheid Wegen en

verlichting

(Wegen)

200.000 200.000 0 0 0 Zachte winter: minder reparaties. Ook

opgenomen onder Financieel herstelplan/

verlaging onderhoud openbare buitenruimte.

Bereikbaarheid Wegen en

verlichting

(Wegen)

120.000 120.000 120.000 120.000 120.000 Obv optimalisatieplan BOR met taakstellende

bezuiniging € 385.000. Er is € 145.000 reeds

verwerkt. 2015: vergroten legesinkomsten/

toezicht kabels en leidingen € 40.000. Organisatie

ondersteuning paasvuren organiseren € 5.000.

Samenwerking straatreiniging/ veegwagen Hof

van Twente € 30.000. Efficiëntere bedrijfsvoering

groenonderhoud/ inzet WWB-ers € 15.000. Eigen

beheer onderhoud begraafplaatsen € 15.000.

Openbare ruimte Afval 5.840 5.840 5.840 5.840 5.840 Subsidie organisatie rommelmarkten vervalt

Page 146: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015

142

Omschrijving

deelprogramma

Omschrijving

produkt

Bezuiniging

2015

voorstel in

Kadernota

Bezuiniging

in

Begroting

2015

2016 2017 2018 Toelichting maatregel

Openbare ruimte Afval 100.000 Kostentoerekening GBT/ dividend Twence:

voordeel opgenomen onder algemene

dekkingsmiddelen.

Openbare ruimte Dierenover-

last en -

bescherming

35.000 Uitlaatroutes/plekken verwijderen.

Openbare ruimte Plantsoenen 50.000 0 0 0 0 Niveau verlagen: opgenomen onder Financieel

herstelplan/ verlaging onderhoud openbare

buitenruimte.

Openbare ruimte Plantsoenen 50.000 50.000 50.000 Hogere verkoop groen dan in 2014 agv gewijzigde

beleidskaders en beprijzing.

Openbare ruimte Waterbeheer 25.000 Maaisel bermen laten liggen: geen stortkosten.

Opgenomen onder Financieel herstelplan/

verlaging onderhoud openbare buitenruimte.

Bestuur Communicatie 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 Begrotingsbedrag wordt niet volledig gebruikt

Bestuur Gemeente

bestuur ( B&W)

3.500 3.500 3.500 3.500 3.500 Begrotingsbedrag wordt niet volledig gebruikt

Bestuur Gemeente

bestuur ( B&W)

50.000 50.000 50.000 50.000 50.000 Werkbudget is ingeleverd

Bestuur Gemeente

Raad

40.000 0 0 0 0 Wachtgeldregeling raadsleden is vervallen. Geen

bezuiniging omdat wachtgeld niet is begroot.

Bestuur Gemeente

Raad

8.000 0 0 0 0 Onderzoeksplan 2015 geeft geen ruimte

Bestuur Communicatie 12.000 12.000 12.000 12.000 12.000 Korting communicatiebudget door slimmer

werken.

Bestuur Internationale

contacten

22.000 14.000 14.000 14.000 14.000 Schrappen vrije deel budget voor internationale

contacten.

Dienstverlening Publiekszaken 2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 Begrotingsbedrag wordt niet volledig gebruikt.

Cultuur Bibliotheek 282.360 0 0 0 Met Kulturhus aanvullende kortingen

Page 147: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015

143

Omschrijving

deelprogramma

Omschrijving

produkt

Bezuiniging

2015

voorstel in

Kadernota

Bezuiniging

in

Begroting

2015

2016 2017 2018 Toelichting maatregel

onderzoeken, mn organiseren ontmoeting /

kennismaking kunst cultuur. Onderdeel Financieel

herstelplan korting subsidies.

Cultuur Cultuur 1.655 1.655 1.655 1.655 1.655 Onderhoud kunstwerken versoberen

Cultuur Cultuur 6.000 6.000 6.000 6.000 6.000 Opzeggen verzekering kunst ivm vele diefstallen

gevolgen voor omgang met kunstwerken.

Cultuur Cultuur 2.250 2.250 2.250 2.250 2.250 Onderhoud kunstwerken versoberen

Cultuur Cultuur 2.213 1.500 1.500 1.500 1.500 Bezuiniging tot € 1.500.

Cultuur Cultuur 3.248 3.248 3.248 3.248 3.248 Normsubsie kunstkring terugbrengen.

Cultuur Cultuur 30.000 12.000 12.000 12.000 12.000 OZB-vergoeding verenigingen/ vrijwillgers-

organisaties niet afgeschaft maar teruggebracht

naar oorspronkelijke raadsbesluit 2003/ € 15.000:

besparing € 12.000 ipv € 30.000.

Cultuur Lokale omroep 0 0 0 0 Igv aanvraag nieuwe zendmachtiging verplicht

deze toe te kennen evenals subsidie. Besparing

niet mogelijk.

Cultuur Monumenten 20.437 20.437 20.437 20.437 20.437 Monumenten in goede staat: eventuele aanvragen

tlv bestemmingsreserve Gemeentelijke

Monumenten € 76.000.

Cultuur Muziek-

onderwijs

90.000 0 15.000 25.000 55.000 Afschaffen muziekonderwijs/ contract SMOH.

Totale subsidie is € 90.000 en lesopbrengsten

€ 55.000. Besparing subsidie 2016 € 15.000,

oplopend naar € 55.000 in 2018. Positie

muziekdocenten is aandachtspunt.

Cultuur Theater 286.671 0 0 0 0 Theater en bibliotheek recentelijk samengegaan in

Kulturhus. Onderdeel Financieel herstelplan

korting subsidies .

Ontspanning Scholtenhagen 0 35.000 35.000 Budgetsubsidie. Op termijn verlaging oa door

andere invulling beheer en afspraken over inzet

Page 148: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015

144

Omschrijving

deelprogramma

Omschrijving

produkt

Bezuiniging

2015

voorstel in

Kadernota

Bezuiniging

in

Begroting

2015

2016 2017 2018 Toelichting maatregel

eigen vermogen: vanaf 2017 besparing € 35.000

doorgevoerd.

Ontspanning Zwembad de

Wilder

pm 0 Opgenomen in financieel herstelplan.

Sport Sportaccom-

modaties

25.000 13.000 13.000 13.000 13.000 Besparing door BTW teruggave op

sportaccommodaties is € 13.000 ivm lagere dan

eerder verwachte uitgaven. Wel risico dat deze

regeling wordt afgeschaft.

Detailhandel Markt 6.500 0 0 0 0 Doorbelasten van exploitatiekosten aan

weekmarkt, losse standplaatshouders en overig

gebruik marktterrein. Bedrag was al begroot maar

werd niet gerealiseerd.

Economische

ontwikkeling

Economische

zaken

10.000 0 0 0 0 Bijdragen parkmanagementorganisaties verlagen.

Economische

ontwikkeling

Economische

zaken

7.775 7.775 7.775 7.775 7.775 Stopzetten marktonderzoeken en

koopstroomonderzoeken.

Economische

ontwikkeling

Economische

zaken

29.311 0 0 0 0 Bijdrage aan regio heroverwegen vanwege

beperkte economische meerwaarde.

Toerisme en

recreatie

Evenementen 4.500 4.500 4.500 4.500 4.500 kosten verhalen op veroorzakers schade.

Toerisme en

recreatie

Recreatie en

toerisme

75.698 0 0 0 0 Bijdrage aan regio heroverwegen vanwege

beperkte toeristische recreatieve meerwaarde.

Toerisme en

recreatie

Recreatie en

toerisme

9.500 Totaal € 28.400 initiatieven en subsidies

stichtingen Schaapskudde, Platform Toerisme en

Recreatie, Rijwielpaden en MBS .

Toerisme en

recreatie

Recreatie en

toerisme

18.900 zie punt hiervoor

Toerisme en

recreatie

VVV Kosten € 66.510. Contractkeus vanaf 2016.

Financieel herstelplan/ Subsidiekorting.

Page 149: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015

145

Omschrijving

deelprogramma

Omschrijving

produkt

Bezuiniging

2015

voorstel in

Kadernota

Bezuiniging

in

Begroting

2015

2016 2017 2018 Toelichting maatregel

Handhaving Handhaving

uitvoering

pm pm pm Binnenkort wordt wet aangenomen. Vanaf 2016

temperen.

Handhaving Handhaving

uitvoering

2.000 2.000 2.000 2.000 2.000 Verdere digitalisering en versobering voorlichting.

Veiligheid Openbare orde

en veiligheid

6.000 6.000 6.000 6.000 6.000 Preventie-adviseur kan in stand blijven. Ruimte

budget.

Veiligheid Openbare orde

en veiligheid

-2.240 -2.240 -2.240 -2.240 -2.240 Fietsenverkoop vervalt. Hierdoor minder

opbrengsten.

Veiligheid Openbare orde

en veiligheid

10.211 10.211 10.211 10.211 10.211 Fietsenverkoop vervalt. Hierdoor vervalt werk.

Minima Minimazorg 17.500 17.500 17.500 17.500 17.500 Hogere ontvangsten debiteuren structureel

begroot.

Minima Minimazorg 39.000 0 0 0 0 Eindejaarsuitkering kan beëindigd worden.

Evenals financiering collectieve aanvullende

zorgverzekering.

Minima Werk en

inkomen

34.210 0 0 0 0 Rijksbijdrage: geen invloed op.

Minima Werk en

inkomen

pm pm pm pm pm Voorbereidingskredieten op pm zetten past niet

bij goed financieel beleid.

Minima Werk en

inkomen

26.500 0 0 0 0 Bijdrage kosten applicatiebeheer: kan niet gemist

worden.

Minima Werk en

inkomen

40.845 40.845 40.845 40.845 40.845 Nav laatste gegevens Hameland is verlaging niet

(meer) mogelijk.

Minima Werk en

inkomen

500 500 500 500 500 Administratief gecorrigeerd.

WMO Gezondheids-

zorg

24.000 12.500 12.500 12.500 12.500 € 12.500 geschrapt zonder directe bestemming.

Overige subsidies aan instellingen tbv algemene

en voorliggende voorzieningen (oa

Slachtofferhulp, Khonraad ivm besluit opname

Page 150: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015

146

Omschrijving

deelprogramma

Omschrijving

produkt

Bezuiniging

2015

voorstel in

Kadernota

Bezuiniging

in

Begroting

2015

2016 2017 2018 Toelichting maatregel

psychiatrische ziekenhuizen).

WMO Gezondheids-

zorg

220.991 0 0 0 0 Maatschappelijk werk. Beoordelen ihkv nieuwe

taken decentralisatie.

WMO Leefbaarheid

en sociale

samenhang (1)

20.000 20.000 10.000 10.000 10.000 Bijdrage aan wijkverenigingen tbv projecten

ontplooiing zelfredzaamheid. Voor 2015

bezuiniging volledig doorgevoerd, vanaf 2016 €

10.000 ipv huidige € 20.000 budget beschikbaar.

WMO Leefbaarheid

en sociale

samenhang (1)

32.000 0 0 0 0 Vaste bijdrage aan wijkverenigingen tbv

ontplooiing zelfredzaamheid in wijken.

WMO Leefbaarheid

en sociale

samenhang (1)

10.000 0 0 0 0 Opleidingsmiddelen worden overgebracht naar

algemeen opleidingsbudget. Daar wordt

beoordeeld of schrappen kan.

WMO Leefbaarheid

en sociale

samenhang (1)

207.375 0 0 0 0 Welzijnswerk, ouderenwerk en vrijwilligerswerk.

Te bekijken ism sociaal domein.

WMO Vrijwilligers-

werk &

Mantelzorg (4)

23.475 15.734 15.734 15.734 15.734 Vrijwilligerpolis, SVWH blijven. Vrijwilligersavond

en incidentele aanvragen vervallen: besparing €

15.734.

WMO Welzijnswerk 5.210 5.210 5.210 5.210 5.210 Incidentele aanvragen subsidie welzijnswerk

vervalt.

Jeugd Jeugd 11.000 0 0 0 0 Feest oud-nieuw en flexibel jeugdbudget van €

11.000 blijft. Uitvoering Wet tijdelijk huisverbod €

10.000 besparing niet mogelijk.

Jeugd Jeugd 63.000 25.000 25.000 25.000 25.000 Subsidies aan de SMD en GGD tbv informatie en

adviesfunctie CJG/ Loesloket en Begeleide

Omgangsregeling Humanitas.

Jeugd Jeugd 15.000 0 Voorlichting antidiscrimatievoorzieningen

Page 151: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015

147

Omschrijving

deelprogramma

Omschrijving

produkt

Bezuiniging

2015

voorstel in

Kadernota

Bezuiniging

in

Begroting

2015

2016 2017 2018 Toelichting maatregel

wettelijk. Subsidies aan Halt en Tactus ad € 8.000

niet wettelijk.

WMO Jeugd (2)

(onderdeel in

WMO)

14.462 2.000 2.000 2.000 2.000 Betreft subsidies tbv sociaal culturele activiteiten.

Bv Jeva, speeloheek, Scouting en € 2.000

projectsubsidies. De projectsubsidies zijn eruit,

besparing € 2.000.

WMO Jeugd (2)

(onderdeel in

WMO)

262.500 0 0 0 0 Jongerenwerk.

Onderwijs Leerlingen-

vervoer

19.000 19.000 19.000 19.000 Obv beschikkingen leerlingenvervoer juli 2014

voor 2015 € 19.000 minder nodig.

Onderwijs Lokaal

onderwijs-

beleid

0 22.000 37.000 37.000 37.000 In 2015 is besparing 12.000 (owp huur) + 10.000

(bezuiniging DOBO voor deel van jaar) = 22.000

voor 2015. Totale bezuiniging DOBO vanaf 2016

voor heel jaar structureel 25.000.

Onderwijs Lokaal

onderwijs-

beleid

37.741 0 0 0 0 Logopedie geen taak van gemeente. Zo mogelijk

bij aanvang schooljaar 2015/2016. Maatregel

wordt niet op product gerealiseerd, de effecten

van de afbouw logopedie worden in totale

personele taakstelling meegenomen.

Onderwijs Lokaal

onderwijs-

beleid

40.000 0 40.000 40.000 40.000 Schoolbegeleiding, individuele leerlingenzorg door

Expertis. Bezuiniging op een totaal budget € 0,3

mio.

Onderwijs Lokaal

onderwijs-

beleid

19.090 12.000 19.090 19.090 19.090 Kosten huur zwembad vervallen. vervoerskosten

en bijdrage ouders vallen tegen elkaar weg. Per

2016 doorgevoerd (ivm lopend schooljaar).

Besparing 2015 € 12.000 (ivm lopend schooljaar)

en daarna structureel € 19.000.

Plattelandsontwi Plattelandsont 50.000 50.000 50.000 50.000 50.000 Uitvoeringsprogramma plattelandsontwikkeling

Page 152: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015

148

Omschrijving

deelprogramma

Omschrijving

produkt

Bezuiniging

2015

voorstel in

Kadernota

Bezuiniging

in

Begroting

2015

2016 2017 2018 Toelichting maatregel

kkeling wikkeling met oplopende uitvoeringsmiddelen verlagen met

€ 50.000 structureel.

Ruimtelijke

ontwikkeling

Ruimtelijke

ordening

30.000 30.000 30.000 30.000 30.000 Bestemmingsplannen vereenvoudigen en

grotendeels zelf samenstellen.

Ruimtelijke

ontwikkeling

Vastgoed-

exploitatie

20.000 20.000 20.000 20.000 20.000 Huur wordt in de begroting opgenomen.

Ruimtelijke

ontwikkeling

Vastgoed-

exploitatie

9.000 10.000 10.000 10.000 10.000 Huur € 10.000 wordt in de begroting opgenomen.

Ruimtelijke

ontwikkeling

Vastgoed-

exploitatie

100.000 100.000 Incidentele opbrengst Veldkampstraat 9-11-13

Ruimtelijke

ontwikkeling

Vastgoed-

exploitatie

1.842 1.842 1.842 1.842 1.842 Pand wordt verkocht: aanpassing vanaf 2015.

Ruimtelijke

ontwikkeling

Vastgoed-

exploitatie

227 227 227 227 227 Pand wordt verkocht: aanpassing vanaf 2015.

Ruimtelijke

ontwikkeling

Vastgoed-

exploitatie

-809 -809 -809 -809 -809 Pand wordt verkocht: aanpassing vanaf 2015.

Ruimtelijke

ontwikkeling

Vastgoed-

exploitatie

4.814 4.814 4.814 4.814 4.814 Pand wordt verkocht: aanpassing vanaf 2015.

Ruimtelijke

ontwikkeling

Vastgoed-

exploitatie

12.005 12.005 12.005 12.005 12.005 Pand wordt verkocht: aanpassing vanaf 2015.

Wonen Vergunningen 5.000 0 0 0 0 Bijdrage RUD € 16.000, voor door regio

geinitieerde projecten € 5.000.

Wonen Vergunningen 12.707 0 0 0 0 Bijdrage regio. Kan stopgezet worden.

Wonen Vergunningen 1.250 1.250 1.250 1.250 1.250 Begroting aanpassen aan werkelijke kosten.

Wonen Vergunningen 1.250 1.250 1.250 1.250 1.250 Begroting aanpassen aan werkelijke kosten.

Algemene dekk. Algemene

baten en lasten

20.000 20.000 20.000 20.000 20.000 Verlaging post onvoorzien.

Page 153: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015

149

Omschrijving

deelprogramma

Omschrijving

produkt

Bezuiniging

2015

voorstel in

Kadernota

Bezuiniging

in

Begroting

2015

2016 2017 2018 Toelichting maatregel

Algemene dekk. Algemene

Baten en lasten

100.000 100.000 Alternatieve inkomsten zoals subsidies, bijdragen

van derden en crowdfunding.

Algemene dekk. Dividenden 0 90.000 90.000 90.000 90.000 Dividend Twence tgv algemene baten ipv afval.

Algemene dekk. Algemene

baten en lasten

75.000 75.000 150.000 225.000 300.000 Taakstellende opdracht 50% van inflatiecorrectie

te behalen door efficiency- en

aanbestedingsvoordelen.

Algemene dekk. Belastingen/

rechten

50.000 50.000 50.000 50.000 50.000 OZB gebruikers extra verhogen tot 10% in 2015.

Algemene dekk. Belastingen/

rechten

275.000 275.000 275.000 275.000 275.000 OZB eigenaren verhogen extra verhogen tot 10%

in 2015.

Algemene dekk. Belastingen/

rechten

10.000 10.000 10.000 10.000 10.000 Hondenbelasting extra verhogen tot 10% in 2015.

Algemene dekk. Belastingen/

rechten

15.000 15.000 15.000 15.000 15.000 Toeristenbelasting extra verhogen tot 10% in

2015.

Algemene dekk. Belastingen/

rechten

75.000 75.000 75.000 75.000 Invoering van reclame- en precariobelasting in

samenhang met voorgenomen afschaffing van

betaald parkeren vanaf 2016 gepland.

Algemene dekk. Belastingen/

rechten

0 147.000 147.000 147.000 147.000 Kostentoerekening GBT aan afval en riool zodat

kostendekkendheid wordt bereikt.

Algemene dekk. Kostenplaatsen 10.000 10.000 10.000 10.000 10.000 Kosten overwerk verminderd van € 30.000naar €

20.000.

Algemene dekk. Kostenplaatsen 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 Afdeling € 20 p.p., daarnaast secretaris € 11.000

waarvan nu € 5.000 ingeleverd wordt.

Algemene dekk. Kostenplaatsen 9.242 9.242 9.242 9.242 9.242 Inhuur wordt per afdeling geraamd, voor afdeling

secretaris niet nodig.

Algemene dekk. Kostenplaatsen 9.422 9.422 9.422 9.422 9.422 Niet meer nodig.

Algemene dekk. Kostenplaatsen 10.951 4.500 4.500 4.500 4.500 Totaal € 31.000 aan contracten met o.a.

Page 154: Programmabegroting 2015 def

Programmabegroting 2015

150

Omschrijving

deelprogramma

Omschrijving

produkt

Bezuiniging

2015

voorstel in

Kadernota

Bezuiniging

in

Begroting

2015

2016 2017 2018 Toelichting maatregel

Arbodienst en bedrijfszorg IZA, restpost € 4.500

aframen.

Algemene dekk. Kostenplaatsen 7.000 7.000 7.000 7.000 7.000 Klein deel handhaven.

Algemene dekk. Kostenplaatsen 13.352 13.352 13.352 13.352 13.352 Verdere versoberde catering: lagere kosten.

Algemene dekk. Kostenplaatsen 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 Vermindering abonnementen doorvoeren.

Algemene dekk. Kostenplaatsen 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 Deels VNG, op overige contributies besparing

doorvoeren.

Algemene dekk. Kostenplaatsen 4.000 4.000 4.000 4.000 4.000 Contractsonderhandelingen leiden tot minder

kosten.

Algemene dekk. Kostenplaatsen 1.900 1.900 1.900 1.900 1.900 Investeren in bv. Zonnepanelen en

energiebesparende maatregelen

Algemene dekk. Kostenplaatsen 20.000 20.000 20.000 20.000 20.000 Besparing op budget met € 20.000 haalbaar.

Algemene dekk. Kostenplaatsen 3.000 3.000 3.000 3.000 3.000 Minder kosten voor printers en verwijderen

plantenbakken.

Algemene dekk. Kostenplaatsen 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 Door anders aanbesteden haalbaar.

Algemene dekk. Kostenplaatsen 5.000 5.000 5.000 5.000 5.000 Lager onderhoudsniveau.

Algemene dekk. Kostenplaatsen pm pm pm Gemeentehuis, gemeentewerf, voormalige

openbare basisschool het Dorp: door

samenvoeging efficiënter en/of kostenbesparing?

Wordt nader onderzocht.

Algemene dekk. Kostenplaatsen 200.000 200.000 300.000 400.000 500.000 Taakstelling 2015 personeel ingevuld met

vermindering 4 fte formatieplaatsen per

1/1/2015. Taakstelling loopt jaarlijks met

€ 100.000 op tot € 500.000 in 2018.

totaal 4.060.299 2.090.379 2.007.468 2.177.468 2.382.468