Gemeente Lelystad - Programmabegroting 2015-2018...Bij deze bieden wij u de ontwerp...

Programmabegroting2015-2018

1

Programmabegroting 2015 - 2018

Inhoud BESTUURLIJKE AANBIEDINGSBRIEF PROGRAMMABEGROTING 2015-2018 .............................. 2

1. INLEIDING EN FINANCIEEL OVERZICHT .......................................................................... 6

2. VOORGESTELDE BEGROTINGSBIJSTELLINGEN ............................................................ 13

3. HET PROGRAMMAPLAN ............................................................................................. 54 3.1 IEDEREEN DOET MEE ...............................................................................................................54

3.1.1 ZELFREDZAAMHEID EN ONDERSTEUNING ...........................................................................58 3.1.2 GEZOND EN VEILIG OPGROEIEN IN LELYSTAD .....................................................................61

3.2 OP WEG MET TALENT ..............................................................................................................63 3.2.1 GROTERE INDIVIDUELE ONTPLOOIINGSMOGELIJKHEDEN BIEDEN ..........................................69 3.2.2 VERHOGEN VAN DE ARBEIDSPARTICIPATIE VAN DE (KWETSBARE) BURGER ...........................76 3.2.3 (DUURZAAM) VERBETEREN VAN DE INKOMENSPOSITIE VAN KWETSBARE BURGER .................80

3.3 LEEFBARE STAD .....................................................................................................................83 3.3.1 VITALE LEEFOMGEVING ....................................................................................................89 3.3.2 GOEDE EN VEILIGE VERKEERSVERBINDINGEN ....................................................................93 3.3.3 DUURZAME LEEFOMGEVING ..............................................................................................97

3.4 STERKE STAD .......................................................................................................................100 3.4.1 ONTWIKKELING TOT NETWERKSTAD ................................................................................106 3.4.2 MEER WERKGELEGENHEID .............................................................................................109 3.4.3 AANTREKKELIJKE WOONSTAD .........................................................................................111 3.4.4 IMAGO VERSTERKEN .......................................................................................................113

3.5 VEILIGE STAD .......................................................................................................................115 3.5.1 VEILIGE STAD .................................................................................................................121 3.5.2 VEILIGER LEEFOMGEVING ...............................................................................................125 3.5.3 VEILIGER OVERHEID .......................................................................................................132

3.6 VOOR DE LELYSTEDELING .....................................................................................................133 3.6.1 DIENSTVERLENING .........................................................................................................138 3.6.2 MEER TOEGEVOEGDE WAARDE ORGANISATIE ..................................................................142 3.6.3 ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN (EN ONVOORZIEN) ..........................................................144

4. PARAGRAFEN ............................................................................................................ 146 4.1 LOKALE HEFFINGEN ..............................................................................................................146 4.2 WEERSTANDSVERMOGEN EN RISICOBEHEERSING ...................................................................152 4.3 ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN ........................................................................................164 4.4 FINANCIERING .......................................................................................................................170 4.5 BEDRIJFSVOERING ................................................................................................................173 4.6 VERBONDEN PARTIJEN ..........................................................................................................177 4.7 GRONDBELEID ......................................................................................................................182 4.8 DECENTRALISATIES ..............................................................................................................186

5. OVERZICHT VAN BATEN EN LASTEN EN TOELICHTING .................................................... 191

6. FINANCIËLE POSITIE .................................................................................................. 194

BIJLAGE 1: BEGROTINGSANALYSE PER PROGRAMMA ........................................................ 204

BIJLAGE 2: OVERZICHT AFDELINGSPRODUCTEN PER PROGRAMMA .................................... 210

BIJLAGE 3: BETROKKENHEID INWONERS, ORGANISATIES EN BEDRIJFSLEVEN ..................... 217

BIJLAGE 4: PORTEFEUILLEVERDELING 2014 – 2018 ......................................................... 223

BIJLAGE 5: GRONDSLAGEN BEREKENING GEMEENTEFONDS .............................................. 230

BIJLAGE 6: STAND VAN ZAKEN OPENSTAANDE TAAKSTELLINGEN ....................................... 231

BIJLAGE 7: AFWEGINGSKADER ....................................................................................... 232

BIJLAGE 8: DUIDING BEGROTINGSVOORSTEL ONTWIKKELCAPACITEIT ................................ 239

BIJLAGE 9: DUIDING BEGROTINGSVOORSTEL RIOOLHEFFING ............................................. 241

BIJLAGE 10: LIJST MET AFKORTINGEN ............................................................................. 244

2


Bestuurlijke aanbiedingsbrief programmabegroting 2015-2018

Samenwerken aan een sociale en sterke stad;

de kracht van nieuwe verbindingen

Geachte leden van de raad,

Bij deze bieden wij u de ontwerp programmabegroting 2015 en de meerjarenraming 2016 – 2018 aan.

Deze programmabegroting is een doorvertaling van het op 13 mei 2014 vastgestelde raadsprogramma

2014-2018 “Lelystad transformeert” aangevuld met de laatste actuele ontwikkelingen.

De maatschappelijke opgaven

De belangrijkste opgaven die het gemeentebestuur deze raadsperiode voor zich ziet, zoals opgenomen in het raadsprogramma, zijn:

- het creëren van werkgelegenheid;

- de drie decentralisaties in het sociale domein die moeten worden vormgegeven met veel minder

geld;

- de uitbreiding van de luchthaven;

- de ontwikkeling van de kust met daarbij de aanleg van een containerterminal met een nat

bedrijventerrein;

- het stadshart dat moet worden omgevormd;

- het vlottrekken van de stagnerende woningmarkt.

De transformaties

Het raadsprogramma 2014-2018 “Lelystad transformeert” is een raadsprogramma op hoofdlijnen. Er

lopen twee rode draden doorheen:

een grotere rol en meer ruimte voor inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties om

initiatieven te nemen en verantwoordelijkheid te dragen;

de ontwikkeling tot een duurzame samenleving.

Om deze rode draden gestalte te laten krijgen, heeft het college de volgende invulling aan het

raadsprogramma gegeven:

Van bepaler naar partner

De samenleving is aan het veranderen. Steeds meer inwoners zijn trots op de stad, hebben ideeën en

willen, ook omdat ze merken dat de financiële middelen van de overheid afnemen, zelf initiatieven

nemen.

De gemeentelijke organisatie moet hierop anticiperen en zoeken naar ‘een nieuwe productieve

wisselwerking met de bestaande partners en actieve burgers’. Door mee te denken en oplossingen

helpen te zoeken maar ook los te durven laten en te accepteren dat initiatieven soms stoppen.

In de toekomst zal de gemeente veel meer als partner van haar inwoners moeten opereren. Dit geldt

ook voor verbinding zoeken met en aansluiten op maatschappelijke ondernemers en commerciële

initiatieven. Tenslotte geldt dat je als overheid ergens in moet kunnen stappen, maar er ook weer uit.

Van ‘zorgen voor’ naar ‘zorgen dat’

De verzorgingsstaat zoals die is ontstaan na de Tweede Wereldoorlog, heeft ons land veel goeds

gebracht, maar kent ook ongewenste neveneffecten. De overheid heeft een systeem opgebouwd waar

de burger gebruik van heeft gemaakt, maar dit systeem leidt tot exponentieel stijgende kosten en heeft

ook geleid tot een vergaande afhankelijkheid tussen Rijksoverheid en burgers. Daarnaast willen burgers

ook zelf steeds meer autonomie en regie over hun eigen leven. Deze ontwikkelingen vallen samen. We

streven ernaar dat alle inwoners naar vermogen en vanuit eigen kracht meedoen aan de samenleving

en zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. Eerst kijken wat iemand zelf kan. Een beroep doen op

3


familie, vrienden en buren wordt steeds gebruikelijker. Natuurlijk blijft goede ondersteuning beschikbaar

voor hen die dat echt nodig hebben.

Van kwantiteit naar kwaliteit Van oudsher kent Lelystad een sterke focus op kwantitatieve groei van de stad. In dat kader is altijd

veel geïnvesteerd in activiteiten om nieuwe inwoners en bedrijven aan te trekken. In de toekomst zullen

we hier ook inspanningen voor blijven leveren, maar groei is niet langer het dominante thema. Het

college gelooft veel meer in de benadering van kwalitatieve groei door te investeren in de bestaande

stad, haar inwoners en bedrijven. De kwaliteit van inwoners, de woonomgeving en de kwaliteit van de

samenleving wordt een steeds belangrijker vestigingsfactor. Bedrijven kijken naast grondprijzen vooral

naar de beschikbaarheid van voldoende goed opgeleide werknemers, naar de woonmogelijkheden voor

die werknemers, maar ook naar goed onderwijs, sporten cultuuraanbod. Wanneer mensen trots

kunnen zijn op zichzelf en op hun stad, willen ze hier graag wonen en een rol van waarde vervullen.

Van daaruit kunnen ze ook anderen overtuigen om hier te wonen en te ondernemen. Het stadscentrum

is daarbij een vestigingsvoorwaarde op zichzelf en een bindmiddel voor de ontwikkeling van de sociale

structuur in de stad. Het stadscentrum zal in de toekomst steeds meer beleving met zich meebrengen

en wordt daarmee een belangrijke ontmoetingsplaats voor mensen, organisaties en bedrijven.

Van ‘grote stappen snel thuis’ naar een toekomstbestendige samenleving

We worden ons steeds bewuster van de noodzaak om beter met de aarde en de mensheid om te gaan

om ook in de toekomst goed samen te kunnen leven. Volgens een Afrikaans gezegde hebben we de

wereld niet geërfd van onze voorouders maar te leen van onze kinderen. Het gaat dan om

‘volhoudbaarheid’. Voor Lelystad zien we een transformatie naar een toekomstbestendige stad als

belangrijke ontwikkeling; een groene stad in zijn kracht.

Het financieel perspectief

Bovenstaande transformaties moeten we uitvoeren in een financieel buitengewoon zware context. Na

jaren van bezuinigingen is “de rek eruit”. Tegelijkertijd zien we autonome negatieve ontwikkelingen. Een

lagere rijksbijdrage voor de uitkeringslasten, correctie op de doorbelasting van rente, onvoldoende

dekkingsgraad voor onze activiteiten door tegenvallende verkopen van woningen en bedrijfsgronden en

krimp in het grondbedrijf verslechterden het perspectief. Daarnaast wordt de gemeente geconfronteerd

met specifieke rijksbezuinigingen, die doorvertaald moeten worden naar gemeentelijk niveau. Ook

stellen we een aantal noodzakelijke reparaties voor om de basis (sociale) infrastructuur in onze stad in

stand te houden. Deze ontwikkelingen leiden tot een ombuigingsopgave van ruim €7 mln., wat we

alleen kunnen dekken door pijnlijke bezuinigingen. We zijn er in geslaagd om de absolute basis in stand

te houden. Dit betekent echter wel dat we genoodzaakt zijn de raad voor te stellen om andere, zeer

waardevolle activiteiten die deze basis overstijgen, te beëindigen. De verschillende voorstellen vindt u

verwoord in het financieel perspectief. In bijlage 7 wordt dieper ingegaan op het gehanteerde

afwegingskader.

Naast bezuinigen op de uitgaven kan verhogen van de inkomsten helpen om de begroting sluitend te

krijgen. In het raadsprogramma hebben wij ons voorgenomen om de rioolheffing kostendekkend te

maken. Om de lasten voor burgers te verminderen, heeft het college onderzocht of dit mogelijk is door

de kosten zoveel mogelijk naar beneden te brengen. Dit is niet mogelijk gebleken. Het bleek

bijvoorbeeld technisch niet mogelijk de afschrijvingstermijn verder te verlengen. Op grond van het

principe dat lokale lasten waar een aanwijsbare tegenprestatie tegenover staat, kostendekkend moeten

zijn, voelt het college zich dan ook genoodzaakt om de rioolheffing toch te verhogen. We zijn ons ervan

bewust dat hiermee een lastenverzwaring optreedt. Om die lasten niet verder te verzwaren stelt het

college de raad dan ook voor om de OZB met niet meer dan de inflatie te verhogen.

Het college realiseert zich dat met deze bezuinigingen de bodem bereikt is. Bij de kadernota moet

eventueel opnieuw afgewogen worden of verdergaande maatregelen aan inkomsten- en uitgavenkant

getroffen moeten worden. Daarbij wordt dan ook opnieuw de hoogte van de OZB in relatie tot de totale

lastendruk en het in standhouden van het minimale voorzieningenniveau betrokken.

4


De bestuurlijke prioriteiten en afwegingen

Bij de keuzes op welke activiteiten wel en welke niet te bezuinigen, hebben we ons niet (alleen) laten

leiden door de vraag welke activiteiten van belang zijn, maar vooral door de vraag of we er als overheid

(alleen) verantwoordelijk voor zijn. Daarbij past een bescheidener rol van de gemeente in de

transformatie om inwoners en bedrijven meer ruimte en meer verantwoordelijkheid te kunnen geven.

De overheid is er, behalve voor zaken van algemeen nut, vooral voor mensen die kracht tekort komen

om in hun primaire levensbehoeften te voorzien. We kijken daarbij naar de behoeftehiërarchie van

Maslow. Lichamelijke behoeften en de behoefte aan vrijheid en zekerheid is iets waar men de overheid

op aan mag spreken. Zelfontplooiing en behoefte aan waardering en erkenning is iets waar de

samenleving primair zelf verantwoordelijk voor is. Daar tussenin staat de behoefte aan sociaal contact.

Dat blijkt juist in onze samenleving een sleutel te zijn op de scheidslijn tussen “gelukkig” of “ongelukkig”.

Sociaal contact is een verantwoordelijkheid voor de samenleving, voor ieder individu. Tegelijkertijd

hebben we hier als samenleving een groot maatschappelijk en financieel belang bij. Ook daar hebben

we als overheid een faciliterende rol te vervullen. Het is dan ook van belang dat er een sterke sociale

infrastructuur blijft bestaan of waar die er nog niet is, gaat ontstaan.

Met de nieuwe begroting is ook het moment aangebroken waarop de gemeente daadwerkelijk nieuwe

verantwoordelijkheden overgedragen krijgt. We staan voor de uitdaging om onze rol als eerste overheid

voor onze burgers nu ook te vervullen op een terrein dat die burger heel direct en persoonlijk raakt.

Gelukkig hebben we in goed overleg met het veld vastgelegd en afgesproken hoe we invulling gaan

geven aan de uitdagingen op het gebied van hulp en ondersteuning (WMO), jeugdhulp en

(arbeids)participatie. Daarin is het dragen van de eigen verantwoordelijkheid, maar ook het participeren

vanuit een gezamenlijke verantwoordelijkheid een rode draad. Dat is niet alleen ingegeven door onze

maatschappijvisie, maar ook vanuit het besef dat alleen als iedereen meedoet we er als samenleving in

zullen slagen de noodzakelijke zorg te blijven verlenen en betaalbaar te houden. Dat kan, als we van

dure specialistische zorg terug kunnen gaan naar goedkopere alternatieven.

Centraal staat daarin wat ons betreft preventie. Investeringen en uitgaven nu kunnen kosten

(maatschappelijk en financieel) voorkomen. Tegelijkertijd moeten we er voor zorgen en er voor waken

dat we onze middelen inzetten daar waar ze het meeste effect hebben.

De stad moet aantrekkelijk zijn voor (nieuwe) bewoners en (nieuwe) bedrijven. Daar zijn de inwoners

bedrijven en maatschappelijke instellingen in belangrijke mate zelf verantwoordelijk voor. Onze

inwoners en bedrijven dagen we uit die verantwoordelijkheid op te pakken. Daar waar dat (even) niet

gaat of er gaten dreigen te vallen, draagt de overheid echter zorg voor een vangnet. Daarbij is van

belang dat we ons steeds afvragen of – als we vinden dat een activiteit plaats zou moeten vinden – wat

daarbij dan de rol van de (gemeentelijke) overheid is. In Lelystad gaan we immers naar een

participerende samenleving waarin de overheid een belangrijke participant is. Anders gezegd: wat de

gemeentelijke overheid doet moet duidelijk een toegevoegde waarde hebben voor de stad.

Deze visie en het onderliggende raadskader hebben we vertaald in een beoordelingskader voor nieuwe

voorstellen alsook voor continuering van huidige activiteiten (zie bijlage 7- Afwegingskader). Dit kader

heeft ons geholpen als het gaat om recht doen aan de nieuwe rolverdeling tussen overheid en

samenleving en het weer sluitend krijgen van de begroting. Daarbij passen volgens het college een

paar kanttekeningen:

1. Sommige taken zijn weliswaar geen formele taken van de gemeente, maar wij vinden het, net

als de deelnemers van de stadstafels, van het grootste belang dat er zorg en perspectief

geboden wordt en blijft voor de relatief grote groep kwetsbare inwoners en hun kinderen. Dit

kan weer kracht en nieuwe energie genereren om te werken aan toekomstige maatschappelijke

opgaven.

2. Vanaf 1 januari 2015 is de gemeente verantwoordelijk voor het uitvoeren van taken op het

gebied van de (jeugd)zorg en participatie. De kern van de gemeentelijke aanpak is het

realiseren van een sterke basisinfrastructuur die voorkomt dat mensen verzeild raken in

langdurige (dure en specialistische) zorgtrajecten. Hoewel we hier alles voor in de steigers

hebben staan, weten we nog niet hoe een en ander echt uitpakt en of we daadwerkelijk in staat

zullen zijn om die noodzakelijke sterke basisinfrastructuur te ontwikkelen. Het is onze

overtuiging dat de huidige preventieve activiteiten en de basisinfrastructuur daar nu een grote

5


bijdrage aan levert, omdat er intensief wordt samengewerkt en snel geschakeld kan worden.

Daarom willen we eerst kijken hoe een en ander uitpakt, zodat we na een jaar ervaring beter

kunnen inschatten wat wel en wat niet substantieel bijdraagt, zodat hier alsnog keuzes in

gemaakt kunnen worden.

De keuzes voor activiteiten en bezuinigingen hebben betrekking op het jaar 2015, maar tegelijkertijd

zullen we ons op de toekomst voor moeten bereiden. Om ook in de toekomst ons voorzieningenniveau

op peil te kunnen houden en in financieel opzicht baten en lasten in evenwicht te kunnen houden, blijft

het nodig dat de stad blijft groeien. Daarvoor zal Lelystad alle zeilen moeten bijzetten. Om die reden zijn

ten laste van de ROS een aantal plannen en voorstellen opgenomen die bijdragen aan de

(economische) ontwikkeling en kwaliteit van de stad. Naast een forse investering in het onderwijs via de

LEA worden een aantal stimuleringsmaatregelen ten behoeve van het stadshart, woningbouw en het

economisch domein voorgesteld.

Betrokkenheid inwoners bij het begrotingsproces

Waar voorheen het begrotingsproces vooral een interne aangelegenheid was, is dat met een

veranderende verhouding tussen overheid en samenleving niet meer van deze tijd. De

maatschappelijke vraagstukken zijn dermate complex om te veronderstellen dat dit zonder een nauwe

betrokkenheid van en samenwerking met burgers, organisaties en bedrijven opgelost kan worden. Dit

vraagt om een transparante werkwijze waarbij informatie wordt gedeeld. Het college heeft een proces

voor ogen waarbij in de komende 4 jaar de bevolking in toenemende mate betrokken wordt en

zeggenschap krijgt bij het begrotingsproces; een proces van ‘mee weten’ naar ‘invloed’ naar ‘meer

invloed’.

Hoewel bescheiden door de korte voorbereidingstijd in deze nieuwe bestuursperiode, wilde het college

burgers, organisaties en bedrijven toch graag betrekken en horen over wat zij belangrijk vinden voor de

stad en hoe zij tegen de bezuinigingsopgave aankijken. In dit kader zijn een burgerpeiling,

introductiecursussen over de gemeentebegroting en stadstafels georganiseerd. Vooral die onderdelen

die een intensievere vorm van gesprek met zich meebrachten hadden veel waarde voor de

voorbereidende discussies in het college. De input hiervan is betrokken bij de afwegingen die het

college heeft gemaakt voor haar besluitvorming. Het college wil dit gesprek met de stad graag

continueren en intensiveren. In bijlage 3 treft u de uitkomsten van het participatietraject en een

verantwoording voor de gemaakte afwegingen aan.

Hoogachtend,

het college van de gemeente Lelystad,

de secretaris, de burgemeester,

6


1. Inleiding en financieel overzicht

Normaal gesproken verschijnt in het voorjaar de kadernota met daarin de kaders en bijbehorende

begrotingsbijstellingen voor de aankomende jaren. Het voorjaar van 2014 stond echter in het teken van

het coalitieprogramma 2014-2018 op hoofdlijnen, wat maakt dat er geen kadernota is opgesteld. Deze

programmabegroting 2015-2018 geeft daarom de voorgestelde begrotingsbijstellingen weer ten

opzichte van de vorige vastgestelde programmabegroting, die is vastgesteld op 12 november 2013. In

onderstaande tabel is het financiële eindsaldo van de programmabegroting 2014-2017 weergegeven en

deze cijfers zijn tevens het beginsaldo van de voorliggende programmabegroting 2015-2018.

De binnen deze programmabegroting voorgestelde bijstellingen op het bovenstaande beginsaldo zijn

onder te verdelen in een aantal categorieën: (1) onontkoombare ontwikkelingen, (2) overige voorstellen

(3) ontwikkelingen gemeentefonds, (4) doorvertaling ontwikkelingen gemeentefonds, (5) doorvertalen

integratie-uitkering sociaal domein en (6) dekkingsvoorstellen. Deze ontwikkeling tezamen resulteren in

een sluitende begroting 2015-2018.

Tabel: Overzicht programma's Bedragen x € 1.000

Totaaloverzicht 2015 2016 2017 2018

Exploitatie

Lasten

PG1 Iedereen doet mee 26.454 27.011 26.900 26.899

PG2 Op w eg met talent 80.990 79.989 79.707 79.834

PG3 Leefbare stad 48.681 48.717 48.721 48.535

PG4 Sterke stad 34.331 29.642 32.831 32.971

PG5 Veiligheid - Veilige stad 8.351 8.097 8.097 8.097

PG6 Voor de Lelystedeling 42.809 42.947 43.012 43.090

Totaal Lasten -241.615 -236.404 -239.268 -239.427

Baten

PG1 Iedereen doet mee -2.546 -2.538 -2.538 -2.538

PG2 Op w eg met talent -57.258 -57.262 -57.262 -57.262

PG3 Leefbare stad -22.977 -23.010 -23.028 -23.001

PG4 Sterke stad -25.387 -21.506 -23.911 -23.921

PG5 Veiligheid - Veilige stad -583 -583 -583 -583

PG6 Voor de Lelystedeling -134.331 -134.576 -133.702 -133.492

Totaal Baten 243.081 239.474 241.023 240.796

Totaal Exploitatie 1.466 3.070 1.756 1.369

Reserves

Lasten

PG2 Op w eg met talent 39 1.039 1.039 1.039

PG3 Leefbare stad 163 174 190 209

PG4 Sterke stad 1.745 2.546 1.723 2.669

PG6 Voor de Lelystedeling 3.478 1.815 1.284 1.251

Totaal Lasten -5.425 -5.574 -4.236 -5.168

Baten

PG2 Op w eg met talent -1.062 - - -

PG3 Leefbare stad -810 -794 -790 -750

PG4 Sterke stad - - - -1.031

PG6 Voor de Lelystedeling -2.701 -2.001 -2.001 -2.001

Totaal Baten 4.572 2.794 2.790 3.781Totaal Reserves -852 -2.780 -1.446 -1.387

Eindstand meerjarenraming 2015 - 2018 vóór wijzigingen 614 290 310 -18

7


Voorgestelde begrotingsbijstellingen

In onderstaande tabel komt de bovenste rij van het overzicht overeen met de eindstand van de

vastgestelde programmabegroting 2014-2017. Vervolgens volgt een overzicht van de voorgestelde

bijstellingen op het begrotingssaldo, eindigend in de eindstand van deze ontwerp programmabegroting

2015-2018.

Meerjarenbegroting

2015 2016 2017 2018

Saldo meerjarenraming 2015 - 2018 614 290 310 -18

2015 2016 2017 2018

IHP 2014 - 2023 -393 -168 90 74

Actualisatie schoonmaak- gas- electrakosten vastgoed -140 -140 -140 -140

Wachtgelden SOL -46 -26 -26 -9

Finetuning budgetten BBZ -280 -280 -280 -280

Uitkeringen -2.082 -2.425 -2.425 -2.425

Beheer en onderhoud verkeersregelinstallaties -34 -34 -34 -34

Inhaalslag inspectie gasleidingen -115 - - -

Onrealiseerbare taakstelling -62 -62 -62 -62

Interpolisconcept -50 -50 -50 -50

Bedrijven Investeringszone (BIZ) -40 -40 -40 -

Actualisatie bijdrage veiligheidsregio -41 -28 -28 -28

Verkiezingen -84 77 -50 -50

Wachtgeldverplichtingen -310 -295 -199 -84

Bezwaarafhandeling -68 -68 -68 -68

Legesinkomsten -422 -992 -592 -592

5 in plaats van 4 wethouders, incl. ondersteuning -350 -350 -325 -325

Verlaging intern rentepercentage -1.050 -1.050 -1.050 -1.050

Actualisatie vaste doorbelastingen grondbedrijf -91 -91 -91 -91

Taakstelling naar leverende afdelingen (variabel deel doorbelastingen) 60 60 60 60

Doorbelasting bedrijfsvoeringskosten aan grondbedrijf -455 -455 -455 -455

Frictie- en hervormingsbudget -667 -667 -667 -667

1. Financieel effect onontkoombare ontwikkelingen -6.720 -7.084 -6.432 -6.276

1. Onontkoombare ontwikkelingen Huidig

Meerjarenraming 2015-2018


8


2015 2016 2017 2018

Ouderenwerk/ opbouwwerk -62 -62 -62 -62

Pluspunt vrijwilligerswerk -12 -12 -12 -12

Begraafexploitatie -60 PM PM PM

Onkruidbestrijding op verharding (vervanging Round-Up) - -507 -507 -507

Onkruidbestrijding - Dekking binnen portefeuille - 507 507 507

Parkeren -330 -330 -330 -330

Verzelfstandiging Bataviahaven -78 -58 -34 -22

Markt en marktorganisatie -25 -25 -25 -25

Basis op orde Agora theater -100 -100 -100 -100

Skaeve Huse -40 -40 -40 -40

Metropoolregio Amsterdam -17 -17 -24 -24

Partnerbijdrage platform 31 en contributie G32 -34 -34 -34 -34

Ontwikkelcapaciteit -438 -438 -438 -438

Bestuurlijke boetes -36 -36 -36 -36

Aanpak multiproblematiek bij gezinnen met een Roma achtergrond -96 -96 -60 -60

Aanpak multiproblematiek bij gezinnen met een Roma achtergrond - Rijkssubsidie 80 80 - -

Aanpak risicojongeren -105 -105 -105 -105

Prijscompensatie gesubsidieerde instellingen -160 -160 -160 -160

Terugdraaien verhoging rioolheffing -1.743 -1.743 -1.743 -1.743

Onderzoek kostenverlaging & verhoging rioolheffing 1.900 1.900 1.900 1.900

2. Financieel effect overige voorstellen -1.356 -1.276 -1.303 -1.291

2. Overige voorstellen Huidig


2015 2016 2017 2018

Algemene ontwikkeling uitkering gemeentefonds 1.490 2.798 3.218 2.687

Uitgelichte ontwikkeling uitkering gemeentefonds: Nominale compensatie 944 1.008 1.119 1.179

Uitgelichte ontwikkeling uitkering gemeentefonds: Wet maatschappelijke ondersteuning (IU) -1.451 -2.064 -2.076 -2.076

Uitgelichte ontwikkeling uitkering gemeentefonds: Overheveling buitenonderhoud PO/SO -944 -929 -921 -906

Uitgelichte ontwikkeling uitkering gemeentefonds: Waterschapsverkiezingen 108 - - -

Uitgelichte ontwikkeling uitkering gemeentefonds: Individuele studietoeslag 31 90 147 174

Uitgelichte ontwikkeling uitkering gemeentefonds: Uitvoeringskosten participatiewet 15 49 82 112

Uitgelichte ontwikkeling uitkering gemeentefonds: E-overheid -21 -20 -20 -20

Uitgelichte ontwikkeling uitkering gemeentefonds: E-boeken -36 -41 -47 -54

Uitgelichte ontwikkeling uitkering gemeentefonds: Gezond in de stad (DU) 40 - - -

3. Financieel effect ontwikkeling gemeentefonds 176 891 1.502 1.096

3. Ontwikkeling gemeentefonds


Huidig

2015 2016 2017 2018

Nominale compensatie [CAO afspraken- doorvertalen naar lastenkant] -715 -452 -452 -452

Wet maatschappelijke ondersteuning (IU) [doorvertalen naar lastenkant] 1.451 2.064 2.076 2.076

Overheveling buitenonderhoud PO/SO [doorvertalen naar lastenkant] 630 630 630 630

Individuele studietoeslag [doorvertalen naar lastenkant] -31 -90 -147 -174

E-overheid [doorvertalen naar lastenkant] 21 20 20 20

E-boeken [doorvertalen naar lastenkant] 36 41 47 54

Gezond in de stad (DU) [doorvertalen naar lastenkant] -40 - - -

4. Financieel effect doorvertaling ontwikkelingen gemeentefonds 1.352 2.213 2.174 2.154

4. Doorvertaling ontwikkelingen gemeentefonds


Huidig

9


2015 2016 2017 2018

Decentralisatie AWBZ naar WMO (IU) - baten integratieuitkering sociaal domein 9.763 10.272 9.987 9.959

Decentralisatie Jeugdzorg (IU) - baten integratieuitkering sociaal domein 29.894 29.305 28.440 28.437

Participatiewet (IU) - baten integratieuitkering sociaal domein 11.988 11.381 10.817 10.421

Decentralisatie AWBZ naar WMO (IU) - doorvertalen naar lastenkant -9.763 -10.272 -9.987 -9.959

Decentralisatie Jeugdzorg (IU) - doorvertalen naar lastenkant -29.894 -29.305 -28.440 -28.437

Participatiewet (IU) - doorvertalen naar lastenkant -11.988 -11.381 -10.817 -10.421

5. Financieel effect doorvertaling integratieuitkering sociaal domein 0 0 0 0

5. Doorvertaling gemeentefonds - sociaal domein


Huidig

2015 2016 2017 2018

Brede school Kunst en Cultuur 70 70 70 70

GOL, Agenda 22 77 77 77 77

Sociaal cultureel kinderwerk 283 283 283 283

Jongerenwerk 235 235 235 235

Bezuiniging op schoolbegeleiding 177 177 177 177

IHP gerelateerde investeringen uitstellen met 1 jaar (SVOL) - 289 347 347

Wijkraden 14 14 14 14

Preventief armoedebeleid: kanspunt CJG en diverse activiteiten armoedebeleid 75 125 125 125

Bezuiniging op Cultuurscout Community Art 100 100 100 100

Bezuiniging bestaande cultuursubsidies projecten en bieb 76 76 76 -

Sportwijkwerk (valt binnen brede vrijetijdsinzet) 131 131 131 131

Samenwerking commerciele organisaties 8 8 8 8

Specifieke doelgroepen 5 5 5 5

Sportverkiezingen 13 13 13 13

Inritten kostprijsdekkend maken 7 7 7 7

Aframen budget herstructurering 40 - - -

Bestrijden ziektes en plagen 10 10 10 10

Geen onderhoud recreatieve schelpenpaden 20 20 20 20

Aanbestedingsvoordeel DO reparaties en diverse werkzaamheden 100 100 100 100

Verminderen van inboet beplanting en bomen 20 20 20 20

Brede school (schoolzwemmen) 40 40 40 40

Kinderopvang 100 100 100 100

Combinatiefunctionarissen brede school 238 238 238 238

Brede school (activiteiten alleen op VVE scholen) 85 85 85 85

Gemeentelijke studiebijdrage 42 42 42 42

Tegenprestatie naar vermogen (eerst plan maken) 75 - - -

Herziening handhaving bijstandsfraude 150 300 300 300

Doorlopende lijn VMBO MBO HBO 13 13 13 13

Ombouw accountmanagement economische zaken naar ondernemersplein - 70 70 70

Woonacquisitie bij City Marketing 50 50 50 50

Vrijval rentelasten 500 200 - -

Taakstelling bedrijfsvoering 455 455 750 1.000

Vrijdag stadhuis sluiten - 150 150 150

Van een rekenkamer naar een rekenkamer Metropoolregio - 80 80 80

Onderzoeksopdracht gemeentelijk vastgoed PM PM PM PM

Investeringen ICT - 22 22 22

Beleidsarmer werken 80 160 160 160

Verzekeringen 100 100 100 100

Verhogen opbrengst precariobelasting [10%] 160 160 160 160

Verhogen OZB-opbrengst [indexatie 1,85%] 366 366 366 366

Vrijval Algemene Reserve ten behoeve van begrotingssaldo 1.320 680 - -

Vrijval Reserve Ontwikkeling Stad ten behoeve van begrotingssaldo 830 - - -

6. Financieel effect dekkingsmogelijkheden 6.065 5.071 4.544 4.718

6. Dekkingsmogelijkheden


Huidig

10


De uiteindelijke realisatie van de begroting resulteert in een rekeningresultaat dat vervolgens, bij het

vaststellen van de jaarrekening, bestemd wordt als storting aan/ onttrekking uit de algemene reserve.

2015 2016 2017 2018

Beginsaldo meerjarenraming 2015 - 2018 614 290 310 -18

1. Financieel effect onontkoombare ontwikkelingen -6.720 -7.084 -6.432 -6.276

2. Financieel effect overige voorstellen -1.356 -1.276 -1.303 -1.291


4. Financieel effect doorvertaling ontwikkelingen gemeentefonds 1.352 2.213 2.174 2.154


6. Financieel effect dekkingsmogelijkheden 6.065 5.071 4.544 4.718

Eindsaldo meerjarenraming 2015 - 2018 131 105 795 383

Recapitulatie financiële effecten 2015 - 2018


11


Leeswijzer

In dit onderdeel wordt beschreven hoe de programmabegroting is opgezet en ingedeeld. Het kan tevens

gezien worden als een leeswijzer voor de begrotingsstukken. Veel van de opzet en indeling van de

begroting is vastgelegd in het Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV);

daarbinnen heeft de gemeente echter ook vrijheden voor de nadere invulling. Zo mag een gemeente

zelf bepalen welke programma-indeling ze wil hanteren. Naast een aantal verplichte paragrafen mag de

gemeente zelf nog paragrafen toevoegen. Achtereenvolgens komt u de volgende onderdelen tegen:

1. Inleiding en financieel overzicht

Het financieel overzicht staat op de vorige pagina gepresenteerd. Hieruit is het eindsaldo van de

programmabegroting 2014 – 2017 af te leiden, dat tevens de beginstand vormt van deze

programmabegroting 2015-2018. Via de voorgestelde begrotingsbijstellingen ten opzichte van dit saldo

leidt dit tot het eindsaldo van deze programmabegroting 2015 – 2018.

2. Begrotingsbijstellingen

In dit hoofdstuk vindt u alle voorgestelde begrotingsbijstellingen. De raad besluit over alle

bijstellingsvoorstellen en eventuele inzet van alternatieve dekkingsmogelijkheden. De beslispunten zijn

zo geformuleerd dat het effect van de voorgestelde bijstelling op het begrotingssaldo duidelijk is. Een

rood / negatief getal bij een voorstel kost budgetruimte en een zwart / positief getal creëert

budgetruimte.

3. Het programmaplan

In het programmaplan wordt per (sub)programma expliciet ingegaan op de maatschappelijke effecten

en de wijze waarop gestreefd wordt deze effecten te verwezenlijken. Ieder programma begint met een

algemene inleiding, waarin wordt ingegaan op de relatie van de verschillende subprogramma’s tot de

programmabegroting als geheel. De tekstuele inleiding van het programma wordt afgesloten met een

overzicht van de baten en lasten van de, binnen het programma aanwezig zijnde, subprogramma’s. In

feite kan deze tabel gezien worden als een financiële samenvatting van de weergegeven informatie in

de daaropvolgende subprogramma’s en geeft een antwoord op de vraag:

Wat mag dat kosten?

De raad autoriseert de begrotingsbedragen op subprogrammaniveau. De gezamenlijke programma’s

vormen een compleet beeld van de Lelystadse financiën: er worden dus geen baten en lasten buiten de

programma’s om verantwoord. In de tabel vindt u een overzicht van de begroting van het programma

met de daarbij behorende baten en lasten. Een verklaring voor de verschuivingen in budgetten in het

begrotingsjaar 2015 ten opzichte van het begrotingsjaar 2014 kunt u vinden in de begrotingsanalyses in

bijlage 1. Vervolgens volgt op subprogrammaniveau de beantwoording van de volgende twee vragen:

Wat willen we bereiken?

Er wordt een algemene weergave gegeven van wat de gemeente wil bereiken binnen dit

subprogramma. Vervolgens wordt in tabelvorm, met behulp van effect- indicatoren, geprobeerd een zo

goed mogelijk inzicht te geven van de feitelijk beoogde maatschappelijke effecten waarnaar binnen het

desbetreffende subprogramma gestreefd wordt.

Wat gaan we daarvoor doen?

Binnen dit onderdeel vindt u een overzicht van de prestaties van de gemeente die tot realisatie van de

maatschappelijke effecten (genoemd binnen het onderdeel: wat willen we bereiken?) moeten bijdragen.

De term prestaties omvat dat wat de gemeente met behulp van de haar ter beschikking staande

middelen doet of maakt.

4. De paragrafen

Na de bijstellingsvoorstellen en de programma’s volgen de paragrafen, welke zijn bedoeld om extra

informatie te verschaffen rond de begroting, het financiële beleid en het beheer. Daarnaast kunnen de

paragrafen dienen om een programmaoverstijgend beeld te presenteren op een bepaald thema.

Financieel gezien vullen paragrafen dus de cijfers in absolute zin niet aan, maar geven er alleen een

12


ander zicht op. De hierbij te hanteren lijn is dat het financiële beeld van de gemeentelijke begroting

wordt weergegeven in de programma’s.

Een aantal paragrafen is verplicht voorgeschreven. Dit zijn:

4.1 Lokale heffingen

4.2 Weerstandsvermogen en risicobeheersing

4.3 Onderhoud kapitaalgoederen

4.4 Financiering

4.5 Bedrijfsvoering

4.6 Verbonden partijen

4.7 Grondbeleid

Naast de verplichte paragrafen hebben we dit jaar een paragraaf opgenomen die ingaat op de

decentralisaties die per 01-01-2015 onder verantwoordelijkheid van de gemeente vallen:

4.8 Decentralisaties

5. Overzicht van baten en lasten en toelichting

Het overzicht van baten en lasten geeft inzicht in de uitgaven en inkomsten per subprogramma.

Daarnaast is een overzicht van incidentele baten en lasten opgenomen. Voor het overzicht van baten

en lasten geldt dat een verklaring voor de verschuivingen in budgetten van het begrotingsjaar 2015 ten

opzichte van het begrotingsjaar 2014 te vinden is in de begrotingsanalyses in bijlage 1.

6. Financiële positie

De programmabegroting is belangrijk, maar minstens zo belangrijk is onze positie met betrekking tot

onze bezittingen en onze schulden. Het gaat dan om onze reserves en voorzieningen, het verloop van

de activa (investeringen die geactiveerd zijn) en de leningenportefeuille.

Bijlagen

De bijlagen betreffen achtergrondinformatie of een aanvullende toelichting op zaken waar in de

programmabegroting zelf op ingegaan wordt of waarnaar wordt verwezen:

1. Begrotingsanalyse per programma

2. Overzicht afdelingsproducten per programma

3. Betrokkenheid inwoners, organisaties en bedrijfsleven

4. Portefeuilleverdeling 2014-2018

5. Grondslagen berekening gemeentefonds

6. Stand van zaken openstaande taakstellingen

7. Afwegingskader

8. Duiding begrotingsvoorstel ontwikkelcapaciteit

9. Duiding begrotingsvoorstel rioolheffing

10. Lijst met afkortingen

Tot slot

Zoals gebruikelijk willen we u in de gelegenheid stellen eventuele vragen (van technische aard)

verhelderd te krijgen. Hiervoor is een mogelijkheid georganiseerd: op donderdag 30 oktober vindt de

technische toelichting plaats.

13


2. Voorgestelde begrotingsbijstellingen

2.1 Onontkoombare ontwikkelingen

In het jaarlijks te actualiseren integraal meerjaren huisvestingsplan (IHP) 2014-2023 zijn de exploitatie-

en investeringslasten in verband met de wettelijke zorgplicht voor onderwijshuisvesting opgenomen.

Voor een gedetailleerde toelichting hierop wordt verwezen naar het Integraal Huisvestingsplan

Onderwijs 2014-2023.

De voorgestelde exploitatie-uitgaven voor 2015 zijn onvermijdelijke uitgaven als gevolg van de

uitvoering van de wettelijke taak op het gebied van onderwijshuisvesting en/of reeds genomen

besluiten. Voor een deel betreft het uitgestelde voorzieningen. De lasten hiervan worden

doorgeschoven van 2014 naar 2015. Hierdoor kan er binnen de begroting 2014 €116.246 vrijvallen,

maar zijn voor 2015 extra middelen nodig. De voor 2015 voorziene extra exploitatielasten zijn daarnaast

deels noodzakelijk om vanaf 2016 - 2017 de huurlasten van onderwijsvoorzieningen structureel terug te

dringen.

Over de voor de komende jaren opgenomen kredieten voor de VO-gebouwen (in totaal €18 mln.) vindt

nadere besluitvorming plaats aan de hand van planvorming door de SVOL, die wordt getoetst aan de in

het IHP 2013 gestelde criteria. Met het voorstel om de investeringen die op basis van het IHP 2013 zijn

begroot in de jaren 2014-2016 één jaar op te schuiven, wordt een incidentele vrijval van kapitaallasten

gerealiseerd (zie de voorgestelde dekkingsmogelijkheden).

Voorgesteld besluit aan de raad:

1. Op basis van bovenstaand voorstel ‘IHP 2014-2023’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: -€393.000 in 2015, -€168.000 in 2016,

€90.000 in 2017 en €74.000 in 2018.

Zowel de schoonmaakkosten als de energielasten voor onderwijsgebouwen zijn de afgelopen jaren

hoger geworden. Enerzijds door uitbreiding van het gebouwenbestand en anderzijds door indexatie van

de leveranciers. Tegelijkertijd is de gemeentebegroting reeds een aantal jaren niet geïndexeerd, wat

leidt tot scheefgroei. Meer concreet betreft het de onderverdeling naar schoonmaakkosten (€90.000) en

energielasten (€50.000). Aanpassing van de begroting in 2015 is noodzakelijk om tekorten te

voorkomen.


2. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Actualisatie schoonmaak- gas- electrakosten vastgoed’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met -€140.000.

Bij overgang van personeel in dienst van de gemeente Lelystad naar de Stichting Onderwijsvoorrang

Lelystad (SOL) per 1 augustus 1998 is de afspraak vastgelegd dat bij afname van de gemeentelijke

subsidie aan de SOL alle wachtgeldverplichtingen voor rekening van de gemeente komen. De SOL is

per 2005 opgeheven, waardoor voor de medewerkers op grond van de CAO Welzijn

wachtgeldverplichtingen zijn ontstaan. Met deze verplichtingen voor 2015-2018 is in de

2015 2016 2017 2018

IHP 2014 - 2023 -393 -168 90 74

VoorstelBedragen x € 1000,-

2015 2016 2017 2018

Actualisatie schoonmaak- gas- electrakosten vastgoed -140 -140 -140 -140


2015 2016 2017 2018

Wachtgelden SOL -46 -26 -26 -9


14


gemeentebegroting geen rekening gehouden. De uitbetaling van de wachtgelden wordt uitgevoerd door

Raet, die ook de controle op mogelijke inkomsten uit arbeid en/of bedrijf van betrokkenen uitvoert.


3. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Wachtgelden SOL’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: -€46.000 in 2015, -€26.000

in 2016, -€26.000 in 2017 en -€9.000 in 2018.

De kostprijs van de door de deelnemende gemeenten van het ZLF afgenomen producten wordt in het

samenwerkingsverband vastgesteld. Er bestaat een verschil tussen deze bijdrage en de in de

gemeentebegroting opgenomen budgetten van €140.000.

Daarnaast is er in verband met de autonome ontwikkeling van de rijksvergoeding een nadelig effect van

eveneens €140.000 ontstaan. Met het oog op een schone begroting en adequate sturing is een

begrotingsbijstelling noodzakelijk.


4. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Finetuning budgetten BBZ’ de begroting 2015 en de

meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met -€280.000.

Rijksbijdrage WWB BUIG (baten)

Met ingang van 2015 wordt door het ministerie gebruik gemaakt van een nieuw verdeelmodel. De

voorlopige rijksbijdrage voor de WWB BUIG 2015 voor Lelystad bedraagt op basis van dit model €31,3

mln. In de oorspronkelijke begroting 2015 staat een rijksbijdrage geraamd van €38,9 mln. De

rijksbijdrage volgens het nieuwe model is dan €7,6 mln. (38,9 -/- 31,3) lager. Dit nadeel wordt

verminderd door de inzet van het budget ‘materieel evenwicht’ van € 1,6 mln. (ingesteld met het

vaststellen van de programmabegroting 2014-2017), waarmee de gemeente reeds geanticipeerd heeft

op de mogelijkheid dat de rijksbijdrage wel eens lager uit zou kunnen gaan vallen. Totaal nadeel op de

baten is €6,04 mln.

NB: De rijksbijdrage is lager vastgesteld omdat het macrobudget 2015 (= het totaal te verdelen budget

voor alle gemeenten) ten opzichte van 2014 verlaagd is en als gevolg van de beleidswijzigingen die

worden ingevoerd met de invoering van de Participatiewet 2015.

Uitkeringslasten

Ten aanzien van de lastenkant is onder meer de prognose van de klantaantallen geactualiseerd op

basis van de recente CPB cijfers voor ontwikkeling van de werkloosheid in 2015 (+2,14%). In de

meerjarenbegroting 2014-2018 is een uitkeringslast geraamd van €36,05 mln. Na doorrekening van de

nieuwe beleidsmaatregelen (dit heeft onder meer effect op de gemiddelde prijs van een uitkering,

namelijk een daling van €14.800 naar €13.800 per klant per jaar) wordt de uitkeringslast nu geraamd op

€32,29 mln. Dit is een voordeel op de lasten van €3,76 mln. De bijbehorende daling van de

uitvoeringskosten bedraagt in 2015 €0,2 mln. en met ingang van 2016 €0,68 mln. Voor wat betreft de

aantallen uitkeringsgerechtigden kan worden geconstateerd dat deze de afgelopen jaren niet

substantieel afwijkt van onze eerdere prognoses.

Resumé:

- Nadeel baten: rijksbijdrage – 6,04 mln.

- Voordeel lasten: uitkeringslast + 3,76 mln.

- Voordeel uitvoeringskosten + 0,20 mln.

Totaal nadeel - €2,08 mln.

2015 2016 2017 2018

Finetuning budgetten BBZ -280 -280 -280 -280


2015 2016 2017 2018

Uitkeringen -2.082 -2.425 -2.425 -2.425


15


2016 en verdere jaren

Het verdeelmodel van het ministerie is voor 2015 en 2016 doorgerekend waarbij op basis van de nu

bekende gegevens geconstateerd wordt dat we in 2015 en 2016 voordeelgemeente blijven

(uitkeringslast is nagenoeg gelijk aan de rijksbijdrage). Voor 2017 en verdere jaren wordt het

verdeelmodel verder aangepast door het ministerie. In 2015 en 2016 is de rijksbijdrage gebaseerd op

50% historisch en 50% op het nieuwe model. Dit wordt in 2017 voor 75% gebaseerd op het nieuwe

model. Het exacte gevolg hiervan is voor nu nog niet te berekenen. We blijven hier strak op monitoren

en de effecten hiervan zullen, zoals gebruikelijk, in de begrotingsmonitoren gemeld worden.


5. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Uitkeringen’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: -€2.082.000 in 2015 en -€2.425.000 met

ingang van 2016.

Op de exploitatie van de verkeersregelinstallaties (o.a. verkeerslichten en bussluizen) is geleidelijk een

tekort ontstaan. Dit wordt veroorzaakt door de toenemende ouderdom van de installaties en

vandalisme. Ook zijn de elektriciteits- en datacommunicatiekosten onvoldoende begroot. Daarnaast is

op basis van besluitvorming het areaal uitgebreid. Bij het besluit tot plaatsing van de VRI aan de

Oostranddreef is vermeld dat de jaarlijkse kosten bij de actualisatie van de begroting betrokken worden.

De nieuwe slagboom aan de Oostvaardersdijk (bij de Bataviawerf) vergt niet alleen onderhouds-,

elektriciteits- en datacommunicatiekosten, maar wordt ook via een intercominstallatie door

Parkeerservice bediend. De totale aanvraag voor de bestaande en de nieuwe installaties bedraagt

€6.000 aan elektriciteitskosten, €2.000 aan datacommunicatiekosten en €26.000 voor onderhouds- en

beheerskosten. Deze kosten zijn onontkoombaar, tenzij er installaties opgeheven, danwel niet in

gebruik genomen worden.


6. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Beheer en onderhoud verkeersregelinstallaties’ de

begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met -€34.000.

Onderzoek van TNO leert dat veel gasleidingen in huizen die gebouwd zijn in de periode van voor 1986

een dusdanige corrosie vertonen dat gaslekken kunnen ontstaan. Corrosie is een niet te stoppen

proces en nagenoeg alle woningen uit deze periode zijn aan vervanging van de gasleidingen toe. De

verantwoordelijkheid voor de gasleidingen ligt primair bij de eigenaar. Sinds 2010 loopt een doorlopend

onderzoek om de staat van deze woningen in beeld te brengen. Bewoners in diverse wijken worden

sinds 2010 verzocht om hun gasleiding te laten inspecteren en indien nodig wordt bestuursdwang

toegepast. Inmiddels zijn er van de 15.000 woningen zo'n 3.000 woningen geïnspecteerd. Voorgesteld

wordt om de inspectie te versnellen. Het risico wordt naarmate de tijd vordert namelijk steeds groter.

Door het stimuleren van bewonerscollectieven en het opzoeken van de samenwerking met de

installateurs wordt beoogd het totale project binnen 2 jaar af te ronden.


7. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Inhaalslag inspectie gasleidingen’ de begroting 2015 bij te

stellen met -€115.000.

2015 2016 2017 2018

Beheer en onderhoud verkeersregelinstallaties -34 -34 -34 -34


2015 2016 2017 2018

Inhaalslag inspectie gasleidingen -115 - - -


16


Met het vaststellen van de Kadernota 2012 heeft de gemeenteraad besloten om een oplopende

efficiency taakstelling op de toen voorziene fusie tussen Perspectief B.V. en Concern voor Werk N.V. op

te leggen. Deze taakstelling bedraagt vanaf 2014 €80.000 per jaar. Deze taakstelling is abusievelijk in

het geheel administratief verwerkt op het product van algemeen toezicht (zonder dat daar dekking voor

beschikbaar was), maar behoort voor €62.000 toe aan parkeren. Gezien de huidige besluitvorming

rondom parkeren wordt duidelijk dat er binnen parkeren geen ruimte bestaat om deze taakstelling te

realiseren (het zou de bestaande problematiek enkel verzwaren).


8. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Onrealiseerbare taakstelling’ de begroting 2015 en de


In 2011 heeft de gemeenteraad met het vaststellen van de Kadernota 2012 besloten om een

taakstelling van €70.000 in het meerjarenperspectief te verwerken met het voornemen om het

zogenoemde Interpolisconcept voor de controles bouw (besluit) en vergunningverlening bouw in te

voeren.

Enerzijds is de wetgeving sindsdien aangepast, zodat steeds meer kleine bouwwerken vergunningvrij

worden (resulterend in een besparing van €20.000). Anderzijds is de constatering dat de wettelijke

plichten ten aanzien van middelgrote en grote bouwwerken (het houden van toezicht en de toetsing aan

het Bouwbesluit) niet significant zijn veranderd, waardoor de wettelijke grondslag voor een andere

werkwijze op dit moment nog steeds ontbreekt. Hoewel een aantal gemeenten hebben getracht

invulling te geven aan het interpolisconcept (bijvoorbeeld door private partijen bevoegdheden te geven),

zijn deze gemeenten inmiddels door de Minister teruggefloten. Deze ontwikkelingen maken dat dit deel

van de totale taakstelling niet gerealiseerd kan worden (€50.000).


9. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Interpolisconcept’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met -€50.000.

In 2012 is op basis van de uitkomst van een draagvlakmeting via een collegevoorstel besloten tot

invoering van de BIZ per januari 2013. Vervolgens heeft de gemeenteraad een verordening

bekrachtigd, zodat in 2013 de BIZ aanslagen konden worden opgelegd en geïnd. Tijdens de

voorbereiding van een aantal beroepszaken tegen de WOZ heffing bleek bij het lichten van de

stembiljetten een telfout gemaakt te zijn. Deze telfout heeft gelet op de nipte meerderheid van destijds

gelijk nadelige consequenties en maakt dat het vereiste draagvlak onder de BIZ is weggevallen. Als

gevolg hiervan heeft de raad het college opgedragen om een dekkingsvoorstel voor te leggen om de

meerjarig lopende verplichtingen over te kunnen nemen van het BIZ. Voor de jaren 2015 t/m 2017

betreft dit de aangegane contracten ter hoogte van €40.000 voor beheer, opslag en uitvoering van de

jaarlijkse kerstverlichting in de periode november - februari. Met dit voorstel wordt in dekking voorzien.


10. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Bedrijven Investeringszone (BIZ)’ de begroting 2015 en

de meerjarenraming 2016-2017 bij te stellen met -€40.000.

2015 2016 2017 2018

Onrealiseerbare taakstelling -62 -62 -62 -62


2015 2016 2017 2018

Interpolisconcept -50 -50 -50 -50


2015 2016 2017 2018

Bedrijven Investeringszone (BIZ) -40 -40 -40 -


17


Op 27 mei 2014 heeft de gemeenteraad haar zienswijze ingediend ten aanzien van de begroting van de

Veiligheidsregio Flevoland en daarbij aangegeven 'geen bezwaren en aanmerkingen te hebben op de

Ontwerp-programmabegroting 2015 en meerjarenraming 2016-2018 Veiligheidsregio Flevoland'. Op dat

moment kon er echter nog geen rekening gehouden worden met de definitieve bedragen die de

Veiligheidsregio voor de huisvesting zou overdragen naar de gemeente (kosten en budget). De huidige

begroting ging uit van andere aannames en als gevolg van bovenstaande effecten dient de begroting te

worden aangepast aan de werkelijke bedragen. De opgelegde taakstelling van €150.000 met ingang

van 2016 kan overigens wel gerealiseerd worden.


11. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Actualisatie bijdrage veiligheidsregio’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: -€41.000 in 2015 en

structureel met -€28.000 met ingang van 2016.

In de begroting werd er tot dusver jaarlijks een vast bedrag geraamd voor het organiseren van

verkiezingen. Enerzijds resulteert deze systematiek in een nadeel in jaren waarin er verkiezingen

plaatsvinden en anderzijds in een voordeel in jaren waarin er geen verkiezingen plaatsvinden. Op de

verkiezingen van de Tweede Kamer na zijn de toekomstige verkiezingen echter goed meerjarig in te

schatten. Op basis van informatie van gemaakte kosten in het verleden en verwachte aantal

verkiezingen in de toekomst leidt dit tot deze voorgestelde mutaties ten opzichte van de huidige

begroting. Kosten behorende bij verkiezingen die zijn voorzien zijn hiermee begroot en kosten voor

onvoorziene verkiezingen zullen achteraf worden verantwoord.


12. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Verkiezingen’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: -€84.000 in 2015, €77.000 in 2016, -€50.000 in 2017 en -€50.000 in 2018.

De gemeentelijke wachtgeldverplichtingen voor oud-wethouders worden met dit voorstel geactualiseerd.


13. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Wachtgeldverplichtingen’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: -€310.000 in 2015, -€295.000 in 2016, -€199.000 in 2017 en -€84.000 in 2018.

De afgelopen jaren is het aantal bezwaarschriften onverminderd hoog en zelfs stijgend als gevolg van

het stringentere beleid en de geïntensiveerde controle op het gebied van de bijstand. Een daling wordt

vooralsnog niet voorzien in de eerstkomende jaren. Wanneer het gemiddelde over de jaren 2012 en

2013 als uitgangspunt wordt genomen, dan wordt het formatietekort ingeschat op 0,8 fte. In combinatie

2015 2016 2017 2018

Actualisatie bijdrage veiligheidsregio -41 -28 -28 -28


2015 2016 2017 2018

Verkiezingen -84 77 -50 -50


2015 2016 2017 2018

Wachtgeldverplichtingen -310 -295 -199 -84


2015 2016 2017 2018

Bezwaarafhandeling -68 -68 -68 -68


18


met extra werkzaamheden voor de Wet Openbaarheid Bestuur (0,2 fte) komt de totaal benodigde

uitbreiding daarmee uit op 1 fte.

Het is niet mogelijk om deze formatie intern binnen de bedrijfsvoering op te vangen. Er is inmiddels

dusdanig bezuinigd dat die optie er niet meer is. Indien de middelen niet worden toegekend zal er

onvoldoende capaciteit beschikbaar zijn om de binnengekomen bezwaarschriften tijdig af te handelen

en Wob verzoeken zorgvuldig te coördineren. Met als gevolg overschrijding van de wettelijke termijnen,

ontevreden burgers, imagoschade, te betalen dwangsommen in verband met het overschrijden van

wettelijke termijnen en naar verwachting ook een toename van het aantal klachten. De uitbreiding van

de formatie moet daarom ook vooral worden gezien als een investering met als doel boetes te

voorkomen (in 2014 zijn vanaf januari t/m augustus €32.000 aan dwangsommen uitgekeerd).


14. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Bezwaarafhandeling’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met -€68.000.

Leges rijbewijzen:

De begroting is gebaseerd op een in het verleden bepaald verwacht gemiddelde. De herberekende

trend gebaseerd op ervaringscijfer vanaf 2007 en prognose afgifte nieuwe rijbewijzen door het RDW

naar de toekomst, geeft een structurele afwijking op de gemiddeld verwachte begrote inkomsten voor

rijbewijzen met daarnaast voor 2015 een dieptepunt in het realiseren van inkomsten op rijbewijzen.

Daarom stellen we voor de begroting voor leges inkomsten rijbewijzen 2015 te verlagen met €95.000 en

de daarop volgende jaren met €35.000.

Leges omgevingsvergunningen:

De leges voor de omgevingsvergunning zijn in de begroting 2015 op de volgende manier opgebouwd:

In bovenstaande tabel is geen rekening gehouden met de opslag voor de bedrijfsvoeringskosten. Voor

het bepalen van de kostendekkendheid van de leges moet deze worden meegenomen. Deze opslag is

in de paragraaf bedrijfsvoering vermeld en bedraagt voor 2015 € 36,78. Eventuele stijgingen (door

bijvoorbeeld grote projecten) in de opbrengst zorgen hierdoor niet voor problemen met de

kostendekkendheid van de tarieven.

2015 2016 2017 2018

Legesinkomsten -422 -992 -592 -592


19


De afgelopen jaren is er circa €700.000 aan bouwleges binnengekomen. In de meerjarenbegroting zit

echter nog steeds een stijgende lijn voor wat betreft de legesinkomsten, gebaseerd op een verwachte

terugkeer naar de vroegere economische situatie (oplopend naar zo’n €1,7 mln. vanaf 2016). Inmiddels

is duidelijk dat deze terugkeer niet of althans niet op korte termijn verwacht kan worden. Voorgesteld

wordt de inkomsten uit bouwleges structureel op €0,8 mln. te begroten, wat tevens overeenkomt met de

gemaakte directe kosten. Voor de jaren 2017 en 2018 worden enkele grote projecten verwacht, wat

maakt dat er in die jaren incidenteel €1,2 mln. aan inkomsten wordt begroot.


15. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Legesinkomsten’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: -€422.000 in 2015, -

€992.000 met ingang van 2016 en in 2017 en 2018 met -€592.000.

In de programmabegroting 2014-2017 is voorgesteld het aantal collegeleden terug te brengen tot 5. Bij

de vorming van de nieuwe coalitie is deze samenstelling niet haalbaar gebleken. De bezuiniging uit de

voorgaande begroting (€250.000 structureel) kan dan ook niet worden gerealiseerd.

Vanuit het oogmerk van een schone begroting wordt voorgesteld de overige kosten voor de

ondersteuning van het college, die niet volledig in de begroting waren verwerkt nu correct te verwerken.

Hiermee wordt op een juiste manier voorzien in de dekking van de uren voor portefeuillecoördinatoren

(€60.000) en kabinet en secretariaat (€20.000).

Op het gebied van communicatie wordt een stijgende vraag gesignaleerd. Tot nu toe is deze vraag ten

koste gegaan van de kwaliteit van de communicatieve ondersteuning naar de rest van de organisatie.

Voorgesteld wordt tijdelijk voor 2 jaar de capaciteit te vergroten (€25.000 p/j) en tegelijkertijd de

ondersteuning van de collegeleden door communicatie, secretariaat en portefeuillecoördinatoren

zodanig vorm te geven, dat deze extra vraag binnen de formatie kan worden opgevangen.


16. Op basis van bovenstaand voorstel ‘5 in plaats van 4 wethouders, incl. ondersteuning’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: -

€350.000 in 2015, -€350.000 in 2016, -€325.000 met ingang van 2017.

De gemeente werkt volgens het principe van integrale financiering. Voor de doorbelasting van de

financieringskosten wordt gebruik gemaakt van een omslagpercentage. Dit percentage wordt periodiek

herzien naar aanleiding van de kapitaalmarktontwikkelingen. Door de aanhoudend lage rente van

afgelopen jaren, moet conform de berekening van het interne rentepercentage, de interne rente

verlaagd worden van 4% naar 3%.

Voor de begroting worden de externe rentelasten geraamd op basis van een reële inschatting van de

rente op de kapitaalmarkt. Deze is op dit moment in overeenstemming met de meerjarenbegroting. Voor

de interne rentevergoeding wordt de omslagrente gebruikt. Het verlagen van het percentage zorgt voor

een verlaging van de interne rentebaten van €1.050.000.


17. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Verlaging intern rentepercentage’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met -€1.050.000.

2015 2016 2017 2018

5 in plaats van 4 wethouders, incl. ondersteuning -350 -350 -325 -325


2015 2016 2017 2018

Verlaging intern rentepercentage -1.050 -1.050 -1.050 -1.050


20


Als gevolg van de omzetdaling van het grondbedrijf is het aanpassen van enkele interne

doorbelastingen onvermijdelijk. Simpel gezegd betaalde het grondbedrijf eigenlijk een vaste

'vergoeding' voor het gebruik van bijvoorbeeld diensten en/of applicaties. Daar waar mogelijk wordt

deze lagere bijdrage vanuit het grondbedrijf doorvertaald middels een bezuiniging naar de (niet langer)

leverende afdelingen. De volledige €91.000 aan vaste doorbelastingen kan niet wegbezuinigd worden,

aangezien dit bijvoorbeeld een vergoeding betreft voor het gebruik van gemeentebreed gehanteerde

applicaties (die onbeïnvloedbaar zijn, want nog steeds nodig).


18. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Actualisatie vaste doorbelastingen grondbedrijf’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met -€91.000. 19. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Taakstelling naar leverende afdelingen (variabel deel doorbelastingen)’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen

met €60.000.

Door de raad is inmiddels een besluit genomen over de Raam-MPG 2014. Met het hierin voorgestelde

aanpassen van de kernactiviteiten van het grondbedrijf dient ook de daarbij behorende doorbelasting

van de bedrijfsvoeringskosten naar beneden toe bijgesteld te worden. Overigens wordt de feitelijke

bijdrage vanuit het grondbedrijf bij het opmaken van de jaarrekening gerelateerd aan de gerealiseerde

productie.

Vanuit het principe "de bedrijfsvoering krimpt sneller dan de organisatie" wordt voorgesteld de

taakstelling op de bedrijfsvoering met hetzelfde bedrag te verhogen, zodat de balans tussen

bedrijfsvoering en de omvang van de organisatie als geheel gewaarborgd wordt.


20. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Doorbelasting bedrijfsvoeringskosten aan grondbedrijf’

de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met -€455.000.

Voor het opvangen van de formatieve krimp van de afgelopen jaren is een incidenteel frictie- en

hervormingsbudget in de begroting opgenomen. Dit omvat onder andere kosten van tijdelijk

bovenformatief personeel, omscholingskosten en kosten om hervormingen door te voeren die de

(personele) krimp bewerkstelligen. Het huidige budget wordt op dit moment aangewend voor de

lopende frictieverplichtingen uit voorgaande bezuinigingsrondes. De huidige prognose is dat met de

afwikkeling van de lopende trajecten deze incidentele middelen net toereikend zullen zijn (laatste

verplichtingen lopen door tot 2017). Dit houdt in dat er voor de personele krimp, behorende bij de

besluitvorming in deze begroting, nog geen frictiebudget beschikbaar is. In het huidige financieel

perspectief is tot dusver voorgesteld het frictie- en hervormingsbudget de aankomende jaren te voeden

met €667.000. De komende maanden zal een gedetailleerde inschatting van het benodigde

frictiebudget gemaakt moeten worden. Exact berekenen is niet mogelijk omdat onder meer veel afhangt

van de snelheid van vertrek / herplaatsen / omscholen van mensen.

2015 2016 2017 2018

Actualisatie vaste doorbelastingen grondbedrijf -91 -91 -91 -91

Taakstelling naar leverende afdelingen (variabel deel doorbelastingen) 60 60 60 60


2015 2016 2017 2018

Doorbelasting bedrijfsvoeringskosten aan grondbedrijf -455 -455 -455 -455


2015 2016 2017 2018

Frictie- en hervormingsbudget -667 -667 -667 -667


21


Voor de gemeentelijke organisatie geldt dat de opvangcapaciteit van de organisatie kleiner is geworden,

de natuurlijke uitstroom lager is en deze nieuwe aankomende krimp betrekking heeft op een

specifiekere groep, met gemiddeld een hoger schaalniveau. Deze factoren zorgen ervoor dat gemiddeld

gezien het herplaatsen hogere kosten met zich mee zal brengen.

Naast interne frictiekosten zullen ook de instellingen worden getroffen door de bezuinigingen. Hier heeft

de gemeente vanuit het oogpunt van behoorlijk bestuur een verantwoordelijkheid om deze

bezuinigingen op een nette manier te laten landen. Met de instellingen zal intensief worden gesproken

om binnen de grenzen van redelijkheid de frictiekosten tot een minimum te beperken.


21. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Frictie- en hervormingsbudget’ de begroting 2015 en de


22


2.2 Overige voorstellen

In deze begroting wordt voorgesteld een aantal bezuinigingen op subsidies op het terrein van

vrijetijdsactiviteiten door te voeren. Hierbij zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: nagaan wat de

samenleving zelf (meer) kan doen, stimuleren van de ontwikkeling van zorgen vóór naar zorgen dát. De

rol van de gemeente en de door haar gesubsidieerde organisaties is ondersteunend en faciliterend.

Door de subsidie voor het opbouwwerk te verhogen, kunnen we meer bewoners faciliteren bij de

organisatie van activiteiten voor kinderen en jongeren. Het opbouwwerk wordt dan verantwoordelijk

voor de ondersteuning van alle initiatieven van bewoners en daardoor blijft de begeleiding van

vrijwilligers die hieraan meewerken gewaarborgd.


22. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Ouderenwerk/ opbouwerk’ de begroting 2015 en de

meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met structureel -€62.000.

Dit voorstel houdt verband met de voorstellen tot bezuinigingen op subsidies op vrijetijdsactiviteiten.

Uitgangspunten hierbij zijn dat nagegaan wordt wat de samenleving meer (zelf) kan doen en dat de

ontwikkeling van zorgen vóór naar zorgen dát gestimuleerd wordt. Door de subsidie ten behoeve van

vrijwilligerswerk te verhogen, kunnen meer bewoners als vrijwilliger actief zijn bij uitvoering van

vrijetijdsactiviteiten.


23. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Pluspunt vrijwilligerswerk’ de begroting 2015 en de


In 2010 is de begraafexploitatie geactualiseerd voor de periode 2011 - 2015. In de praktijk blijkt dat het

aantal overlijdens lager is dan vooraf geprognosticeerd en dat de verwachte piek in overlijdens uitblijft.

Daarnaast blijkt, in lijn met nationale trends, het aantal begravingen procentueel af te nemen, terwijl het

aantal crematies toeneemt. Het resultaat is dat de inkomsten fors achterblijven bij de verwachting.

Op grond van het teruglopend aantal begravingen wordt een tekort verwacht in 2014 van €100.000.

Zonder bijsturing zal dit tekort ook ontstaan in de jaren die volgen. Daarom wordt de

begraafplaatsexploitatie vervroegd geactualiseerd in 2014 voor een periode van vijf jaar. Verschillende

scenario's worden daarbij doorgerekend om de lasten te verlagen of inkomsten te verhogen. Deze

scenario's zullen worden voorgelegd ter besluitvorming.

Omdat eventueel te treffen maatregelen niet voor geheel 2015 effect zullen hebben wordt rekening

gehouden met een tekort van €60.000 in dat jaar. Het financiële vooruitzicht voor de jaren 2016 en

verder is afhankelijk van de beslissingen die worden genomen over de geactualiseerde exploitatie.


24. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Begraafexploitatie’ de begroting 2015 bij te stellen met -€60.000 en de verschillende scenario’s ten aanzien van de geactualiseerde exploitatie 2016-2018

voor besluitvorming tegemoet te zien.

2015 2016 2017 2018

Ouderenwerk/ opbouwwerk -62 -62 -62 -62


2015 2016 2017 2018

Pluspunt vrijwilligerswerk -12 -12 -12 -12


2015 2016 2017 2018

Begraafexploitatie -60 PM PM PM


23


Naar aanleiding van het burgerinitiatief "Roundup verbieden in de gemeente "Lelystad", heeft de

gemeenteraad in december 2013 besloten dat het gebruik van chemische middelen in Lelystad in 2015

zo snel mogelijk wordt afgebouwd en in 2016 geen gebruik meer wordt gemaakt van chemische

middelen. Voor de uitvoering van het bestrijden van onkruid op verharding betekent dit dat er

alternatieve middelen gebruikt moeten worden. In 2015 zullen daarom experimenten worden uitgevoerd

op grond waarvan beheeropties in beeld worden gebracht en de gevolgen daarvan op de beeldkwaliteit

en de kosten.

Op basis van de nu beschikbare gegevens worden de meerkosten ingeschat op ca. €507.000. Dekking

daarvan wordt gezocht door prioritering binnen het totale pakket aan onderhoudsmaatregelen openbare

ruimte en de daarvoor beschikbare middelen. Het effect van deze prioritering op de beeldkwaliteit kan

dan integraal worden afgewogen bij de besluitvorming over de beheeropties.


25. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Onkruidbestrijding op verharding (vervanging Round-Up) de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met -€507.000. 26. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Onkruidbestrijding – Dekking binnen portefeuille’ de

meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met €507.000.

Het verwachte jaarlijkse tekort op de parkeerexploitatie bedraagt circa €600.000. Aan de raad is een

voorstel voorgelegd om dit tekort in het resultaat op te lossen en de begroting daarop aan te passen. Bij

dit voorstel is een evaluatienota en een menukaart gevoegd waarin, een aantal oplossingsrichtingen in

beeld zijn gebracht. Het spanningsveld tussen een aantrekkelijk Stadshart en een sluitende

parkeerexploitatie staat daarbij centraal. De aanpak is opgebouwd uit vier onderdelen:

1. Optimalisatie bedrijfsvoering (€50.000);

2. Nieuwe aantrekkelijke parkeerproducten (€80.000);

3. Vastgoedbeheer; verlenging van de afschrijvingstermijn en verhoging restwaarde

(€140.000);

4. Een compensatie-impuls ten laste van de algemene middelen (€330.000);

5. Randvoorwaarde daarbij is dat de garages in goede conditie worden gehouden. Voor

de jaren 2016 en verder wordt het groot onderhoud betrokken bij de herijking van de

meerjarenraming groot onderhoud.

Door deze aanpak worden de tarieven niet verhoogd, zodat de concurrentiepositie van het stadshart

niet (verder) verslechtert.


27. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Parkeren’ de begroting 2015 en de meerjarenraming

2016 structureel bij te stellen met -€330.000.

In het raadsprogramma 2014 - 2018 is aangegeven dat de exploitatie van Bataviahaven verder wordt

verzelfstandigd. De Stichting Bataviahaven heeft begin september haar Ontwikkelingsvisie aan het

college voorgelegd. Mede op grond van deze visie wordt nagegaan hoe invulling kan worden gegeven

2015 2016 2017 2018

Onkruidbestrijding op verharding (vervanging Round-Up) - -507 -507 -507

Onkruidbestrijding - Dekking binnen portefeuille - 507 507 507


2015 2016 2017 2018

Parkeren -330 -330 -330 -330


2015 2016 2017 2018

Verzelfstandiging Bataviahaven -78 -58 -34 -22


24


aan de verdere ontwikkeling van de haven. De huidige DVO loopt in 2015 af. Dan zal ook duidelijk

moeten zijn op welke wijze en onder welke voorwaarden de haven kan worden geëxploiteerd. Daarin is

een verdergaande verzelfstandiging voorzien. Vooralsnog zijn de cijfers uit deze visie in de begroting

overgenomen. Binnen afzienbare termijn zal het college op basis van de ontwikkelingsvisie een nader

integraal voorstel aan de raad voorleggen.


28. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Verzelfstandiging Bataviahaven’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: -€78.000 in 2015, -€58.000

in 2016, -€34.000 in 2017 en -€22.000 in 2018.

De marktexploitatie toont de laatste jaren een tekort in de realisatie. Dit komt enerzijds doordat de

bezetting op de markt geleidelijk terugloopt (minder kramen), waardoor de inkomsten jaarlijks afnemen.

Aan de andere kant zijn de exploitatiekosten toegenomen. Daarnaast is sprake van een te hoge

doorbelasting aan kosten van overhead. Het huidige tekort van €55.000 is nader onderzocht en bestaat

voor €25.000 uit een te hoge doorbelasting van overheadkosten op grond van het aantal uren dat aan

de marktorganisatie wordt toegerekend. Voorgesteld wordt de begroting daarop aan te passen. Het

overig deel van het tekort wordt opgelost door:

1. De standplaatstarieven te verhogen met 5 procent;

2. De tarieven voor de huur van gemeentegrond door de ambulante handel te verhogen met 5

procent;

3. De leges voor het in behandeling nemen van een aanvraag voor het innemen van een vaste

standplaats op een weekmarkt, jaarmarkt of handhaving van de inschrijving op de wachtlijst te

verhogen met 5 procent;

4. De tarieven bij gebruikmaking van levering van stroom door de ambulante handel en incidentele

standplaatsen kostendekkend te verhogen.

Deze maatregelen zorgen samen voor een kostendekkende marktexploitatie.


29. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Markt en marktorganisatie’ de begroting 2015 en de


Het nieuwe Agora theater, dat in 2007 werd geopend, kent al vanaf het begin een moeilijke exploitatie.

Er was een aanzienlijk aanloopverlies, hetgeen er toe heeft geleid dat in 2011 een omvangrijk negatief

eigen vermogen was opgebouwd. De exploitatie van het Agora theater is vanaf 2008 sterk beïnvloed

door de economische context. In 2011 was weliswaar sprake van een sluitende exploitatie, maar dit kon

in de daarop volgende jaren niet worden gecontinueerd. Naast de marktontwikkelingen werd de

organisatie ook geconfronteerd met taakstellingen op de subsidie. Dit is in belangrijke mate

opgevangen door fors in het personeelbestand te snijden. In het licht van eerder getroffen maatregelen,

blijkt de exploitatie van het theater in dit tijdsgewricht een hardnekkig vraagstuk. Uit de benchmark met

andere theaters blijkt dat de gemeentelijke subsidie voor het Agora theater substantieel lager is dan bij

andere theaters in Nederland.

In de bedrijfsvoering van het theater is weliswaar actief op de marktontwikkelingen ingespeeld. De

nieuwe bioscoopfunctie van het theater blijkt een wezenlijke bijdrage te leveren aan de bezoekcijfers en

het bedrijfsresultaat. Dit heeft echter niet kunnen voorkomen dat in 2013 toch een negatief

exploitatieresultaat is gehaald. In 2014 is wel een stijging in kaartverkoop geconstateerd, maar de

2015 2016 2017 2018

Markt en marktorganisatie -25 -25 -25 -25


2015 2016 2017 2018

Basis op orde Agora theater -100 -100 -100 -100


25


commerciële activiteiten blijven nog steeds achter. Daardoor is het negatief eigen vermogen van de

stichting verder gegroeid tot een niveau dat niet wenselijk is en een risico vormt voor de continuïteit van

het theater en daarmee ook voor de culturele infrastructuur van de stad, De stichting bereidt een nieuw

beleidsplan voor, gericht op een flexibelere culturele programmering teneinde de resultaten bij de

commerciële activiteiten te verbeteren. Om dit beleidsplan ten uitvoer te kunnen brengen en de

culturele infrastructuur te kunnen borgen is vanaf 2015 een structurele aanvulling op de subsidie

noodzakelijk van €100.000.


30. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Basis op orde Agora theater’ de begroting 2015 en de


Er is een verkenning gedaan naar de mogelijkheid om een woonvoorziening te realiseren voor ernstig

overlast veroorzakende inwoners, zogenaamd Skaeve Huse. Het doel hiervan is de overlast voor de

omwonenden van deze overlastveroorzakers te doen afnemen. Er zijn 2 mogelijk geschikte locaties die

verder uitgewerkt moeten worden. Deze locaties bevinden zich aan de rand van stad. Een dagelijks

langskomende sociaal beheerder houdt toezicht. Het betreft een samenwerking met Centrada, waarbij

is afgesproken dat de gemeente de grond beschikbaar stelt en Centrada de kosten voor het realiseren

van de woonunits voor haar rekening zal nemen. Met de zorgpartijen en politie moeten nadere

uitwerkingsafspraken worden gemaakt. Het realiseren van deze voorziening brengt structurele

exploitatiekosten met zich mee die betrekking hebben op het beheer van de locatie. De aanwezigheid

van een beheerder is cruciaal voor het succes van deze woonvoorziening.

De kosten voor een beheerder kunnen niet via de zorgpartijen worden gedekt omdat zij alleen

financiering ontvangen voor individuele cliënten en niet voor voorzieningen. Het onderbrengen bij de

sociale wijkteams is ook geen optie omdat de sociale wijkteams zelf geen directe hulp verlenen, maar

fungeren als "loket". De exploitatiekosten zijn geraamd op €40.000 voor het aanstellen van een parttime

beheerder. Voor deze raming is gebruikt gemaakt van ervaringen van andere gemeenten.


31. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Skaeve Huse’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met -€40.000.

Vanuit het raadsprogramma 2014-2018 dient een goede positionering van Lelystad in Metropoolregio

Amsterdam (MRA) te worden nagestreefd. Op dit moment draagt Lelystad jaarlijks €50.000 bij aan de

MRA: €20.000 voor het ruimtelijk domein; €30.000 voor het economische (tot en met 2016 is dit

€36.500; €6.500 hiervan wordt gevormd door tijdelijke bijdrage aan het project “Amsterdam Bezoeken

Holland Zien”). Voor deze €30.000 draait Lelystad mee in MRA-PRES, Plabeka en de Economische

Verkenningen MRA). Voor een krachtigere positionering van Lelystad binnen het economische domein

is het nodig om vertegenwoordigd te zijn in het PRES-secretariaat. Dit secretariaat is de drijvende

kracht en scharnierpunt binnen de samenwerking: tussen overheden, maar ook tussen overheden en

het bedrijfsleven alsmede de kennisinstellingen. Dit zou Lelystad in staat stellen ook meer

agendastellend te worden. Met de gemeente Almere en de Provincie Flevoland is afgesproken om

gezamenlijk vanuit de Oostflank van de MRA de bezetting voor dit PRES-secretariaat te leveren

(€12.000 voor Lelystad). Er was reeds een vertegenwoordiging voor dit secretariaat vanuit de Westflank

van het MRA gebied (Haarlem, Zuid-Kennemerland) en vanuit het ‘middengebied’ (Stadsregio

Amsterdam).

2015 2016 2017 2018

Skaeve Huse -40 -40 -40 -40


2015 2016 2017 2018

Metropoolregio Amsterdam -17 -17 -24 -24


26


Daarnaast breidt de metropolitane samenwerking zich binnen het economische domein uit over meer

onderwerpen. De regionale benadering voegt aan deze onderwerpen veel toe (onder meer toerisme,

arbeidsmarkt en cultuur). Om hierin mee te kunnen doen zijn extra middelen gewenst.

Voorgesteld wordt om de totale bijdrage aan de MRA voor 2015 en 2016 te verhogen met €17.000

(arbeidsmarktmonitor -€5.000- en bemensing PRES-secretariaat -€12.000-), en voor 2017 en 2018 te

verhogen met €23.500 (arbeidsmarktmonitor -€5.000-, bijdrage bemensing PRES-secretariaat –

€12.000-, plus een bijdrage aan “Toerisme en Recreatie” -€6.500-). Voor het ruimtelijk domein volstaat

voorlopig de reeds beschikbare €20.000.


32. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Metropoolregio Amsterdam’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: -€17.000 in 2015, -€17.000

in 2016 en -€24.000 met ingang van 2017.

Er zijn geen specifieke budgetten in de begroting opgenomen voor het doen van deze uitgaven. In het

verleden was het toch mogelijk om deze uitgaven te doen vanwege kleinere ruimtes binnen andere

budgetten. Door krimping van deze budgetten is dit niet langer mogelijk. In het kader van een "schone"

begroting wordt dit voorstel nu gedaan (bijdrage Platform 31 €9.600 & contributie G32 €24.000).


33. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Partnerbijdrage platform 31 en contributie G32’ de


De kosten die samenhangen met de ontwikkeltaak van de gemeente werden tot dusver in zijn geheel

gedragen door het grondbedrijf, ook als hier geen inkomsten uit grondverkopen of externe bronnen

tegenover stonden. De wijzigende omstandigheden – minder uitleg, meer externe (vraaggestuurde)

ontwikkelingen en meer aandacht voor stedelijke vernieuwing (bestaande stad)– maken zichtbaar dat

de in de organisatie aanwezige ontwikkel-, proces- en realisatiecapaciteit dankzij stevige ingrepen in de

omvang nog steeds aansluit bij de ambities, maar dat de werkzaamheden niet meer structureel

financierbaar zijn uitsluitend vanuit de (toekomstige) (grond) opbrengsten van de grondexploitaties.

Deze kosten waarvoor (nog) geen dekking is, worden in twee categorieën onderscheiden:

- Voorbereidingskredieten: kosten die gemaakt worden in voorbereiding op later in het actief

grondbeleid onder te brengen ontwikkelingen;

- Kosten die gemaakt worden voor ontwikkelingen waar geen verdienmodel of kostenverhaal aan

gekoppeld kan worden.

Tot nu toe behoren veel kosten tot de tweede categorie. Deze worden dus door het grondbedrijf

gedragen. De laatste jaren zien we de vraag vanuit de ruimte vragende externe ontwikkelingen gestaag

toenemen. Het faciliteren van deze vraag is divers en vindt zowel binnen als buiten de grondexploitaties

plaats. Met name het reageren op en verwelkomen van dergelijke initiatieven (door te toetsen op

levensvatbaarheid, bepalen van de mogelijkheden en benutten van kansen) om ook bij te dragen aan

de gemeentelijke doelstellingen, vraagt capaciteit van de organisatie. Deze capaciteit zal echter, daar

waar er geen sprake is van een externe geldbron, binnen de begroting gefinancierd moeten worden. De

werkzaamheden die worden onderscheiden zijn:

gestuurde ontwikkelingen (gefinancierd met eigen grondexploitaties in het Grondbedrijf), en

ruimte vragende externe ontwikkelingen / stedelijke vernieuwing op uitnodiging

2015 2016 2017 2018

Partnerbijdrage platform 31 en contributie G32 -34 -34 -34 -34


2015 2016 2017 2018

Ontwikkelcapaciteit -438 -438 -438 -438


27


Voorgesteld wordt om de lasten verbonden aan 9.000 interne uren ontwikkelingscapaciteit met ingang

van 2015 structureel niet meer ten laste van het grondbedrijf maar ten laste van de algemene dienst te

brengen. Dit onder aftrek van de lasten van 2.250 uur, waarvoor reeds structureel dekking in de

begroting van de algemene dienst aanwezig is. In bijlage 8 is een overzicht opgenomen van de

activiteiten die daarin voorzien zijn. Naar verwachting kan een deel van de kosten structureel door

opbrengsten (anterieure overeenkomsten, leges etc.) worden afgedekt.


34. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Ontwikkelcapaciteit’ de begroting 2015 en de


Voor inkomsten uit bestuurlijke boetes is een bedrag van €40.000 geraamd in de begroting. In de

praktijk blijkt dat deze inkomsten niet gerealiseerd worden, aangezien er meer vanuit preventie gewerkt

wordt (het aanspreken op gedrag en beïnvloeden). Daarnaast heeft het Rijk aangekondigd dat de

vergoeding aan gemeenten per uitgeschreven bestuurlijke boete per 1 januari 2015 wordt beëindigd.

Tegen dit voornemen heeft de Vereniging Nederlandse Gemeenten bezwaar aangetekend.


35. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Bestuurlijke boetes’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met -€36.000.

In 2013 is het plan inzake aanpak multiproblematiek bij gezinnen met een Roma achtergrond

vastgesteld. Dit plan voorziet in een integrale aanpak van alle voorkomende problematiek bij deze

gezinnen. Het is een voortzetting en doorontwikkeling van activiteiten die al vanaf 2008 worden

uitgevoerd. Lelystad was in de afgelopen jaren één van de proeftuingemeenten in het kader van het

landelijk programma "Aanpak uitbuiting Roma kinderen". Dit programma heeft een vervolg gekregen tot

en met 2016 en Lelystad participeert daarin opnieuw actief. Over de jaren 2012 en 2013 heeft de

gemeente een subsidie van het rijk ontvangen voor bekostiging van de lokale projectleider. Vanaf 2014

subsidieert het rijk alleen nog subsidies voor projecten. Lelystad komt hier zeker voor in aanmerking.

Gezien het zeer specifieke karakter en hardnekkigheid van de problematiek is langdurige extra

aandacht nodig om tot substantiële resultaten te komen. Om de aanpak op de werkvloer op een goede

wijze voort te kunnen zetten, is continuering van de inzet van de huidige uitvoerend projectleider Roma

onontbeerlijk. Samen met een aandachtsfunctionaris van de politie fungeert zij als spil van de

uitvoering. De uitvoerend projectleider ondersteunt instellingen bij aanpak van de vaak zeer specifieke

problematiek en zorgt ervoor dat de samenwerking tussen instellingen goed verloopt. Ook fungeert zij

als casuscoördinator bij complexe casussen en heeft zij de rol van intermediair tussen Roma en diverse

instellingen en organisaties.

De aanpak van multiproblematiek bij gezinnen met een Roma achtergrond is één van de prioriteiten in

het programma Veiligheid. De gemeente Lelystad heeft aangegeven de deelname aan het landelijk

programma voort te zetten tot en met 2016. In verband hiermee wordt voorgesteld de hieraan

verbonden kosten in de programmabegroting op te nemen. Het betreft een 0,5 formatieplaats voor de

jaren 2015 en 2016.

De uitvoerend projectleider is in dienst bij Welzijn Lelystad. De jaarlijkse kosten zijn €60.000. De

aanvraag betreft de jaren 2015 tot en met 2018. De kosten van inzet van de projectleider zijn €36.000

per jaar, voor de jaren 2015 en 2016. De kosten van de projectleider werden tot nu toe gefinancierd uit

2015 2016 2017 2018

Bestuurlijke boetes -36 -36 -36 -36


2015 2016 2017 2018

Aanpak multiproblematiek bij gezinnen met een Roma achtergrond -96 -96 -60 -60

Aanpak multiproblematiek bij gezinnen met een Roma achtergrond - Rijkssubsidie 80 80 - -


28


de Plaatsmakersregeling. De beleidslijn hierachter is dat gelden uit de frictiepot worden gebruikt in

relatie tot betaald werk, hier tot nu toe rijksbudget. Dit budget valt weg en het principe is dan dat de

projectleider niet wordt gefinancierd uit het frictiebudget, maar dat zijn capaciteit wordt ingezet in relatie

tot nieuw 'betaald' werk. Er is een Rijkssubsidie aangevraagd van €80.000.


36. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Aanpak multiproblematiek bij gezinnen met een Roma achtergrond’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: -€90.000 in 2015, -€90.000 in 2016 en -€60.000 met ingang van 2017. 37. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Aanpak multiproblematiek bij gezinnen met een Roma achtergrond- Rijkssubsidie’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016 bij te stellen met

€80.000.

De criminaliteit veroorzaakt door de groep 18-24 jarigen daalde in voorgaande jaren minder in

vergelijking met het aandeel misdrijfverdachten onder andere leeftijdsgroepen. De gemeenteraad heeft

voor 2013 en 2014 extra middelen (ad €100.000 per jaar) ingezet voor een integrale aanpak

jeugdcriminaliteit bij risicojongeren van 17-24 jaar. Hiervoor is een samenwerkingsverband ‘EropAf’

opgericht met daarin gemeente, politie en de zorgpartners. De lijnen tussen zorgen strafketen zijn

hierdoor kort en de domeinen veiligheid, onderwijs en zorg worden goed met elkaar verbonden. De

persoonlijke aanpak van risicojongeren biedt maatwerk op gebied van hulpverlening en toeleiding naar

werk/scholing wat leidt tot betere resocialisatie dan detentie en andere justitiële interventies. De aanpak

is onlosmakelijk verbonden met de Top X-aanpak van het Veiligheidshuis, waarin voor Lelystad 100

risicojongeren worden aangepakt. Gebleken is dat de gehanteerde persoonlijke aanpak resulteert in

vermindering van criminaliteit bij de doelgroep en verhoging van de veiligheid en leefbaarheid in de

stad.

De kosten van het EropAfteam zijn €105.000 per jaar. Dit betreft de kosten van een talentmanager, in

dienst bij de afdeling W.I.Z. van de gemeente, een jongerencoach in dienst bij Welzijn Lelystad,

alsmede kosten van inzet van het IDO. Daarnaast wordt door Kwintes capaciteit geleverd voor een

bedrag van €30.000.


38. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Aanpak risicojongeren’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met -€105.000.

De afgelopen jaren heeft de gemeenteraad besloten om zowel de gemeentebegroting, alsook de

gesubsidieerde instellingen niet te compenseren voor inflatie. Voorgesteld wordt om in 2015 een

indexatie van 0,75% toe te passen op de gesubsidieerde instellingen.


39. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Prijscompensatie gesubsidieerde instellingen’ de


2015 2016 2017 2018

Aanpak risicojongeren -105 -105 -105 -105


2015 2016 2017 2018

Prijscompensatie gesubsidieerde instellingen -160 -160 -160 -160


29


Bij de vaststelling van de programmabegroting 2014-2017 is besloten om, met ingang van het

begrotingsjaar 2015, de kostendekkendheid van de heffing voor de riolering te verhogen naar 100%,

uitgaande van het huidige kostenniveau. Gevolg daarvan is dat geen bijdrage meer plaatsvindt vanuit

de algemene middelen.

In het raadsprogramma is vervolgens aangegeven dat: “in afwijking van de huidige meerjarenraming

geldt voor de rioolheffing vanaf 2015 en verder dat, voordat een verhoging wordt overwogen, eerst

wordt onderzocht of de kosten kunnen worden verlaagd, bijvoorbeeld door de afschrijvingstermijn te

verlengen”. Het terugdraaien van dit besluit veroorzaakt in beginsel een tekort van ca.1,7 miljoen euro

in de programmabegroting.

Naar aanleiding hiervan is nagegaan of een reductie van de onderhoudskosten riolering mogelijk is. De

conclusie van de uitgevoerde analyse is dat dit niet kan. Feitelijk wordt nog een dekkingstekort voorzien

om het geprognosticeerde tekort in de voorziening na 2033 te voorkomen. Door dit tekort nu niet te

dekken (ca. 0,6 miljoen euro/j) wordt impliciet al verondersteld dat de afschrijvingstermijn langer zal zijn

dan de 60 jaar waar in het vGRP vanuit is gegaan. Zie bijlage 8 voor een verdere toelichting.

Tegen deze achtergrond wordt daarom een verhoging voorgesteld van de directe doorbelasting van de

rioleringskosten, zodat conform het ingenomen standpunt een kostendekkendheid wordt bereikt van

100% uitgaande van het huidige lastenniveau.

Bij de actuele doorrekening van de huidige directe lasten en de toerekenbare indirecte lasten blijkt dat

nog een belastingcapaciteit resteert van 1,9 miljoen euro om deze dekkingsgraad te bereiken.

Voorgesteld wordt om deze door te belasten aan de categorie woningen en niet-woningen in de

verhouding ¾ en ¼. Achtergrond daarvan is, dat bij de invoering van de heffing voor woningen in 2006

is uitgegaan om de woningen te belasten met een verdeling tussen woningen en niet-woningen

gebaseerd op het waterverbruik over de afgelopen jaren, zijnde een verhouding van respectievelijk 76%

t.o.v. 24%.

Voorgesteld wordt om het deel niet-woningen te heffen via het verhogen van de OZB eigenaren, zodat

geen specifieke heffing behoeft te worden ingevoerd en dit deel van de OZB te oormerken als bijdrage

in de kosten van de riolering. In de tarievennota 2015, die aan uw raad zal worden voorgelegd, zijn de

effecten van dit voorstel op de rioolheffing en OZB niet-woningen verwerkt.


40. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Terugdraaien verhoging rioolheffing’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met -€1.743.000.

41. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Onderzoek kostenverlaging & verhoging rioolheffing’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met €1.900.000 en daarmee de rioolheffing kostendekkend te maken.

42. Bij de uitwerking van beslispunt 41 ‘Onderzoek kostenverlaging & verhoging rioolheffing’ bij de tarievennota 2015 de volgende verdeling te hanteren: 3/4

e deel van €1.900.000 te innen

middels de gebruikelijke rioolheffing voor woningen en 1/4e deel van €1.900.000 te innen middels

een geoormerkte verhoging van de OZB eigenaren niet-woningen.

2015 2016 2017 2018

Terugdraaien verhoging rioolheffing -1.743 -1.743 -1.743 -1.743

Onderzoek kostenverlaging & verhoging rioolheffing 1.900 1.900 1.900 1.900


30


1.3 Ontwikkelingen Gemeentefonds

Het gemeentefonds wordt feitelijk verdeeld over de verschillende gemeenten via één geldstroom, die

bestaat uit twee verschillende onderdelen (algemene uitkering & decentralisatie/ integratieuitkeringen).

De gemeente Lelystad is in die zin een unieke gemeente, aangezien ze daarnaast een zogeheten

aanvullende uitkering ontvangt vanuit het gemeentefonds, de zogeheten Interdepartementale

Commissie Lelystad-bijdrage (de ICL-uitkering). Zie voor de berekening van de totale bijdrage 2015

bijlage 5.

De algemene uitkering uit het gemeentefonds is de belangrijkste inkomstenbron voor de gemeente en

aan de hand van een maatstavenstelsel wordt bepaald welk deel de gemeente Lelystad zal ontvangen

uit het totaal. De verdeling van de algemene uitkering is gebaseerd op het principe dat gemeenten bij

gelijke tarieven een gelijkwaardig voorzieningenniveau kunnen bieden. Het model is globaal en

kostengeoriënteerd en houdt rekening met de belastingcapaciteit en de structuurkenmerken van de

verschillende gemeenten.

Door middel van een verscheidenheid van maatstaven tracht het Rijk deze verdeling van het

gemeentefonds zo 'eerlijk' mogelijk te laten verlopen. De jaarlijkse ontwikkeling van de omvang van de

algemene uitkering wordt sinds 1995 bepaald door de normeringsystematiek, waarbij het fonds

gekoppeld is aan de ontwikkeling van de uitgaven van het Rijk, de netto gecorrigeerde rijksuitgaven

(ngru). De jaarlijkse toe- en afname van het gemeentefonds die voortvloeit uit de koppeling aan de

rijksuitgaven, wordt het accres genoemd. Naast de ontwikkeling van het accres zijn ook de ontwikkeling

van lokale maatstafeenheden en landelijke maatstafeenheden geactualiseerd. Inclusief de uitgelichte

mutaties resulteert de doorrekening van de mei- en septembercirculaire in een voordeel ten opzichte

van de begroting.

In de volgende paragraaf wordt ingegaan op de voorgestelde doorvertaling van deze (uitgelichte)

ontwikkelingen binnen de uitkering van het gemeentefonds.


43. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Ontwikkeling uitkering gemeentefonds’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: €176.000 in

2015, €891.000 in 2016, €1.502.000 in 2017 en €1.096.000 in 2018.

2015 2016 2017 2018

Algemene ontwikkeling uitkering gemeentefonds 176 891 1.502 1.096


2015 2016 2017 2018

Algemene ontwikkeling uitkering gemeentefonds 1.490 2.798 3.218 2.687

Uitgelichte ontwikkeling uitkering gemeentefonds: Nominale compensatie 944 1.008 1.119 1.179

Uitgelichte ontwikkeling uitkering gemeentefonds: Wet maatschappelijke ondersteuning (IU) -1.451 -2.064 -2.076 -2.076

Uitgelichte ontwikkeling uitkering gemeentefonds: Overheveling buitenonderhoud PO/SO -944 -929 -921 -906

Uitgelichte ontwikkeling uitkering gemeentefonds: Waterschapsverkiezingen 108 - - -

Uitgelichte ontwikkeling uitkering gemeentefonds: Individuele studietoeslag 31 90 147 174

Uitgelichte ontwikkeling uitkering gemeentefonds: Uitvoeringskosten participatiewet 15 49 82 112

Uitgelichte ontwikkeling uitkering gemeentefonds: E-overheid -21 -20 -20 -20

Uitgelichte ontwikkeling uitkering gemeentefonds: E-boeken -36 -41 -47 -54

Uitgelichte ontwikkeling uitkering gemeentefonds: Gezond in de stad (DU) 40 - - -



Huidig3. Ontwikkeling gemeentefonds

31


1.4 Doorvertaling ontwikkelingen gemeentefonds

Zowel de begroting alsook de bijdrage uit het gemeentefonds wordt geraamd in constante prijzen. Zoals

zichtbaar is gemaakt bij de ontwikkeling van het gemeentefonds vindt er een nominale compensatie

plaats nu 2015 het nieuwe basisjaar wordt (indexatie aan de batenkant- oplopend tot ruim €1,1 mln.

structureel). In deze begroting is voor wat betreft de lastenkant van de begroting reeds voorgesteld de

gesubsidieerde instellingen te indexeren met 0,75% (€160.000 structureel). Daarnaast is er voor

gekozen om geen indexatie op de materiële budgetten binnen de gemeentebegroting toe te passen,

maar wordt er voorgesteld om het frictie- en hervormingsbudget te voeden met jaarlijks €667.000.

Daarnaast wordt de gemeente geconfronteerd met de onlangs overeengekomen CAO

gemeenteambtenaren. In de gemeentebegroting is reeds een stelpost verwerkt om een kleine stijging

van de salarissen en sociale lasten op te kunnen vangen. Deze voorgestelde bijstelling betreft de

doorwerking van het CAO- akkoord, in aanvulling op de reeds beschikbare stelpost. Voorgesteld wordt

de onontkoombare effecten van de CAO afspraken daarmee op te vangen.


44. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Nominale compensatie [CAO afspraken- doorvertalen naar lastenkant]’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de

volgende bedragen: -€715.000 in 2015 en structureel met -€452.000 met ingang van 2016.

Uit de septembercirculaire 2014 is op te maken dat een korting wordt doorgevoerd van €610 miljoen op

de integratie-uitkering Wmo, te splitsen in €465 miljoen in 2015 en daarbovenop €145 miljoen in 2016.

Zoals zichtbaar is gemaakt bij de ontwikkeling van het gemeentefonds zijn deze bedragen gekort op de

integratie-uitkering Wmo binnen het gemeentefonds. Conform de principe-uitspraak van de

gemeenteraad wordt deze taakgerelateerde rijksbezuiniging doorvertaald naar de lastenkant van de

gemeentebegroting.


45. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Wet maatschappelijke ondersteuning (IU)]’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: €1.451.000 in

2015, €2.064.000 in 2016 en structureel met €2.076.000 met ingang van 2017.

Op dit moment voert de gemeente het onderhoud aan de scholen uit. Per 2015 worden de scholen hier

zelf verantwoordelijk voor en krijgen zij hiervoor ook de middelen. Zoals zichtbaar is gemaakt bij de

ontwikkeling van het gemeentefonds resulteert het wegvallen van deze gemeentelijke taak in een lagere

bijdrage binnen de algemene uitkering (ruim €900.000).

De storting in de gemeentelijke IHP onderhoudsvoorziening is jaarlijks €450.000. Deze storting in de

voorziening is in het verleden gelijk gesteld aan het verwachte groot onderhoud in de eerste

jaarschijven. Indien de storting niet gekort was met €392.000 maar op niveau van het meerjarig

gemiddelde was gehouden dan was er per saldo geen nadeel. Het resterende verschil van €450.000

wordt deels gecompenseerd door een hogere bijdrage van scholen die gehuisvest zijn in MFA's

2015 2016 2017 2018

Nominale compensatie [CAO afspraken- doorvertalen naar lastenkant] -715 -452 -452 -452


2015 2016 2017 2018

Wet maatschappelijke ondersteuning (IU) [doorvertalen naar lastenkant] 1.451 2.064 2.076 2.076


2015 2016 2017 2018

Overheveling buitenonderhoud PO/SO [doorvertalen naar lastenkant] 630 630 630 630


32


(€180.000). Deze scholen betalen de rijksbijdrage voor het onderhoud aan de gemeente, omdat zij daar

zelf geen kosten voor maken.


46. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Overheveling buitenonderhoud PO/SO de begroting

2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met €630.000.

De individuele studietoeslag wordt in de Partcipatiewet geïntroduceerd om studerende jongeren met

een arbeidsbeperking financieel te ondersteunen tijdens de studieperiode. De gemeente Lelystad ziet

echter de Wet Studiefinanciering als een adequate voorliggende voorziening en wil de gelden gebruiken

om deze groep jongeren na hun studie te ondersteunen in de toegang tot en het behoud van betaalde

arbeid. Zoals zichtbaar is gemaakt bij de ontwikkeling van het gemeentefonds wordt er voor de

uitvoeringskosten vanaf 2015 een compensatie verstrekt via de algemene uitkering binnen het

gemeentefonds. Gelet op het bovenstaande wordt voorgesteld deze uitvoeringskosten in te zetten voor

de door Lelystad gekozen invulling.


47. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Individuele studietoeslag’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: -€31.000 in 2015, -€90.000

in 2016, -€147.000 in 2017 en structureel met -€174.000 met ingang van 2018.

De huidige facturen aan gemeenten voor verstrekkingen van gegevens uit het Handelsregister en uit

het Kadaster worden vervangen door een vermindering van de algemene uitkering met €4,3 mln. De

begrotingen van Economisch Zaken en van Infrastructuur en Milieu worden verhoogd met

respectievelijk €0,65 mln. en €3,65 mln. Het bedrag voor 2014 is €0,25 mln. lager, omdat over het

eerste kwartaal van 2014 nog facturen worden verstuurd door het Kadaster. Dit proces is per 1 april

2014 gestopt. In verband met de aansluiting van gemeenten op MijnOverheid wordt voor de exploitatie

door het Rijk €0,5 mln. uit de algemene uitkering overgeheveld naar de begroting van BZK. Zoals

zichtbaar is gemaakt bij de ontwikkeling van het gemeentefonds resulteert deze uitname in een lagere

bijdrage voor de gemeente Lelystad. Gebruik van de berichtenbox van MijnOverheid moet gemeenten

een besparing opleveren van bijvoorbeeld portokosten. Voorgesteld wordt deze rijkskorting daarom

door te vertalen naar de lastenkant van de gemeentebegroting.


48. Op basis van bovenstaand voorstel ‘E-overheid’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: €21.000 in 2015 en structureel met €20.000

met ingang van 2016.

In 2011 is besloten om de inkoop van e-content door bibliotheken te centraliseren. Daarbij hoort ook

een uitname uit de algemene uitkering, omdat de lokale bibliotheken deze taak niet meer uit gaan

voeren. De uitname zal plaatsvinden per 2015, als de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen in

werking treedt. Zoals zichtbaar is gemaakt bij de ontwikkeling van het gemeentefonds resulteert deze

uitname in een lagere bijdrage voor de gemeente Lelystad. Omdat in principe de gemeente geen

2015 2016 2017 2018

Individuele studietoeslag [doorvertalen naar lastenkant] -31 -90 -147 -174


2015 2016 2017 2018

E-overheid [doorvertalen naar lastenkant] 21 20 20 20


2015 2016 2017 2018

E-boeken [doorvertalen naar lastenkant] 36 41 47 54


33


rijksbezuinigingen opvangt met eigen middelen, wordt voorgesteld deze rijkskorting door te vertalen

naar de gemeentebegroting door middel van een subsidieverlaging aan de bibliotheek. Aangezien de

bibliotheek waarschijnlijk niet daadwerkelijk minder kosten zal maken, zoals wordt verondersteld door

het Rijk, heeft deze korting voor de bibliotheek het karakter van een bezuiniging.


49. Op basis van bovenstaand voorstel ‘E-boeken’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: €36.000 in 2015, €41.000 in 2016, €47.000 in

2017 en structureel met €54.000 met ingang van 2018.

In het kader van het stimuleringsprogramma Gezond in de Stad (GIDS) ontvangen gemeenten met

wijken/buurten met een relatief hoge achterstandsproblematiek GIDS-gelden. Lelystad ontving tot en

met afgelopen jaar €50.000 uit naam van deze decentralisatieuitkering. Zoals zichtbaar is gemaakt bij

de ontwikkeling van het gemeentefonds ontvangt de gemeente in 2015 €40.000 aan extra middelen

indien de gemeente deelneemt aan het stimuleringsprogramma voor de lokale aanpak van

gezondheidsachterstanden. Voorgesteld wordt deel te nemen aan dit stimuleringsprogramma en deze

middelen door te vertalen naar de gemeentebegroting, vooruitlopend op de aanvullende informatie

vanuit het Rijk.


50. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Gezond in de stad (DU)’ de begroting 2015 bij te stellen

met -€40.000.

2015 2016 2017 2018

Gezond in de stad (DU) [doorvertalen naar lastenkant] -40 - - -


34


1.5 Doorvertaling gemeentefonds – sociaal domein

Bovenstaande bedragen voor 2015 zijn bekend gemaakt in de septembercirculaire 2014. Voor de jaren

2016 en verder geldt dat er een inschatting is gemaakt op basis van de ontwikkeling van de

macrobedragen. Zie voor meer toelichting ten aanzien van de integratie-uitkering sociaal domein, de

paragraaf 4.8 decentralisaties in deze programmabegroting. Conform de principe-uitspraak van de raad

wordt voorgesteld deze middelen één op één beschikbaar te stellen voor de desbetreffende taken.


51. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Decentralisatie AWBZ naar WMO (IU)’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: €9.763.000 in 2015, €10.272.000 in 2016, €9.987.000 in 2017 en €9.959.000 met ingang van 2018.

52. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Decentralisatie Jeugdzorg (IU)’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: €29.894.000 in 2015, €29.305.000 in 2016, €28.440.000 in 2017 en €28.437.000 met ingang van 2018.

53. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Decentralisatie Participatiewet (IU)’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: €11.988.000 in 2015, €11.381.000 in 2016, €10.817.000 in 2017 en €10.421.000 met ingang van 2018.

54. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Decentralisatie AWBZ naar WMO (IU)’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: -€9.763.000 in 2015, -€10.272.000 in 2016, -€9.987.000 in 2017 en -€9.959.000 met ingang van 2018.

55. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Decentralisatie Jeugdzorg (IU)’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: -€29.894.000 in 2015, -€29.305.000 in 2016, -€28.440.000 in 2017 en -€28.437.000 met ingang van 2018.

56. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Decentralisatie Participatiewet (IU)’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: -€11.988.000 in 2015, -

€11.381.000 in 2016, -€10.817.000 in 2017 en -€10.421.000 met ingang van 2018.

2015 2016 2017 2018

Decentralisatie AWBZ naar WMO (IU) - baten integratieuitkering sociaal domein 9.763 10.272 9.987 9.959

Decentralisatie Jeugdzorg (IU) - baten integratieuitkering sociaal domein 29.894 29.305 28.440 28.437

Participatiewet (IU) - baten integratieuitkering sociaal domein 11.988 11.381 10.817 10.421

Decentralisatie AWBZ naar WMO (IU) - doorvertalen naar lastenkant -9.763 -10.272 -9.987 -9.959

Decentralisatie Jeugdzorg (IU) - doorvertalen naar lastenkant -29.894 -29.305 -28.440 -28.437

Participatiewet (IU) - doorvertalen naar lastenkant -11.988 -11.381 -10.817 -10.421



Huidig5. Doorvertaling gemeentefonds - sociaal domein

35


1.6 Dekkingsmogelijkheden

Brede scholen zorgen er voor dat meer kinderen gebruik kunnen maken van activiteiten die bijdragen

aan de talentontwikkeling van kinderen. We zien dat kinderen op een brede school gebruik kunnen

maken van een uitgebreid aanbod aan aanvullende activiteiten. Deze activiteiten zorgen er voor dat

kinderen naast hun cognitieve ontwikkeling ook bezig zijn met talentontwikkeling op andere terreinen.

Een groot deel van de activiteiten ten behoeve van brede scholen wordt uitgevoerd door mensen die

werkzaam zijn op het snijvlak van onderwijs/sport/cultuur: de combinatiefunctionarissen. Voorgesteld

wordt de activiteiten voor de Brede School te beperken door het aantal combinatiefunctionarissen te

verlagen.


57. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Brede school Kunst en Cultuur’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met €70.000.

De organisatie wordt gerund door vrijwilligers. Ter ondersteuning zijn twee parttimers in dienst. Er is een

kleine vaste groep vrijwilligers die actief zijn binnen het GOL. De naamsbekendheid is niet groot onder

de Lelystadse bevolking. Het GOL richt zich voornamelijk op het geven van adviezen aan de gemeente

en andere organisaties met als doel dat mensen met een beperking volwaardig in de samenleving

kunnen meedoen. Daarnaast begeleiden zij enkele leden van de Wmo cliëntenraad. Van de subsidie

wordt naast het personeel de huisvesting gefinancierd. Het helemaal stoppen met financiële

ondersteuning van de stichting zal gepaard gaan met de afbouw van lopende financiële verplichtingen

(personeel, huisvesting). Het is aannemelijk dat de vrijwilligers hun werkzaamheden voortzetten. Voor

de uitvoeringskosten van een activiteit kunnen zij een beroep doen op het vrijwilligersbudget.


58. Op basis van bovenstaand voorstel ‘GOL, Agenda 22’ de begroting 2015 en de


Wij hebben een analyse gemaakt van de mogelijkheden te bezuinigen op de subsidies die de gemeente

verstrekt ten behoeve van activiteiten in het domein vrije tijd. Hiervoor zijn als uitgangspunten genomen

na te gaan wat de samenleving zelf (meer) kan doen en een ontwikkeling van zorgen vóór naar zorgen

dát te stimuleren. Ook wordt nagegaan of activiteiten gerichter kunnen worden ingezet voor groepen die

dit het meeste nodig hebben en wordt onderzocht welke mogelijkheden er zijn om uitvoering van

vrijetijdsactiviteiten door verschillende organisaties onder één regie te brengen. Het sociaal cultureel

kinderwerk beweegt zich in het domein vrije tijd. Voor de vrijetijdscoaches 12- (in dienst bij Stichting

Welzijn) wordt nu een bedrag van €283.000 verstrekt. Wij stellen u voor deze subsidie geheel te laten

vervallen. Als gedeeltelijke compensatie stellen wij separaat voor de subsidies voor opbouwwerk en

vrijwilligerswerk te verhogen met respectievelijk €62.140 en €12.000.


59. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Sociaal cultureel kinderwerk’ de begroting 2015 en de


2015 2016 2017 2018

Brede school Kunst en Cultuur 70 70 70 70


2015 2016 2017 2018

GOL, Agenda 22 77 77 77 77


2015 2016 2017 2018

Sociaal cultureel kinderwerk 283 283 283 283


36


Wij hebben een analyse gemaakt van de mogelijkheden te bezuinigen op de subsidies die de gemeente

verstrekt ten behoeve van activiteiten in het domein vrije tijd. Hiervoor zijn als uitgangspunten genomen

na te gaan naar wat de samenleving zelf (meer) kan doen en een ontwikkeling van zorgen vóór naar

zorgen dát te stimuleren. Ook wordt nagegaan of activiteiten gerichter worden ingezet voor groepen die

dit het meeste nodig hebben en wordt onderzocht welke mogelijkheden er zijn om uitvoering van

vrijetijdsactiviteiten onder één regie te laten plaatsvinden. Het jongerenwerk beweegt zich in het

vrijetijdsdomein, maar voor een deel ook in de domeinen zorg en veiligheid. Voor de vrijetijdscoaches

12+ (in dienst bij Stichting Welzijn) wordt nu een subsidie van €304.405 verstrekt. Wij stellen voor

hierop een bedrag van €235.000 te bezuinigen. Ter gedeeltelijke compensatie stellen wij separaat voor

de subsidies voor opbouwwerk en begeleiding van vrijwilligers te verhogen met respectievelijk €62.140

en €12.000.


60. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Jongerenwerk’ de begroting 2015 en de


In cofinanciering tussen onderwijs en gemeente wordt er op 35 scholen extra leerlingenbegeleiding

gegeven via WSNS. Het onderwijsloket is opdrachtgever aan 'Zien in de klas'. De opdracht bestaat uit

het leveren van 80 a 100 uur begeleiding per school, door een orthopedagoog of een psycholoog,

waarbij het doel is leerlingen die hulp nodig hebben individuele begeleiding te bieden en de

kwaliteitzorg in de school te verbeteren. Feitelijk behoort deze inzet tot de basisstructuur van de

scholen; het is geen taak waarvoor de gemeente verantwoordelijk is.


61. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Bezuiniging op schoolbegeleiding’ de begroting 2015 en

de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met €177.000.

Middels het IHP 2013 – 2022 en de daarop volgende besluitvorming in de gemeentelijke

begrotingscyclus heeft de gemeenteraad besloten onder voorwaarden gefaseerd maximaal €18 m ln.

ten behoeve van de renovatie en aanpassing van de bestaande gebouwen op de bestaande locaties

beschikbaar te stellen. Deze investeringen zijn begroot in de jaren 2014-2016 en voorgesteld wordt

deze investeringen met één jaar op te schuiven (resulterend in een incidentele vrijval van

kapitaallasten), met behoud van de in de oorspronkelijke planning opgenomen fasering.


62. Op basis van bovenstaand voorstel ‘IHP gerelateerde investeringen uitstellen met 1 jaar (SVOL)’ de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: €289.000 in

2016 en €347.000 in 2017 en 2018.

2015 2016 2017 2018

Jongerenwerk 235 235 235 235


2015 2016 2017 2018

Bezuiniging op schoolbegeleiding 177 177 177 177


2015 2016 2017 2018

IHP gerelateerde investeringen uitstellen met 1 jaar (SVOL) - 289 347 347


37


In de vorige collegeperiode is reeds aangekondigd dat de bestaande afspraken met wijkraden worden

herzien, met als uitgangspunt dat wijkraden geen andere positie innemen dan willekeurig welke andere

actieve bewonersgroep of -organisatie. Onderdeel daarvan is het organisatiebudget waarvoor wijkraden

tot op heden in aanmerking komen. De organisatiekosten van wijkraden zijn in wezen beperkt en in de

praktijk wordt het budget vaak aangewend voor activiteitskosten. Actieve bewonersgroepen - en dus

ook wijkraden - kunnen in plaats hiervan op basis van plan en begroting een beroep doen op het

participatiebudget.


63. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Wijkraden’ de begroting 2015 en de meerjarenraming

2016-2018 structureel bij te stellen met €14.000.

Het is de verwachting dat het Kanspunt CJG als aparte entiteit verdwijnt en opgenomen wordt binnen

de wijkgerichte aanpak jeugd (preventief jeugddomein) en/of AWBZ/WMO infrastructuur. Dit is een

logische vervolgstap in de beleidskeuzes en ontwikkelingen van deze twee decentralisaties. Voor het

behoud van de verworven resultaten dienen de coördinatiekosten van €30.000 behouden te blijven. Op

de overige activiteiten (onder andere de armoedeconferentie) kan een gering bedrag worden bezuinigd

van €5.000 per jaar. In totaal betekent dit voor 2015 een bezuiniging van €75.000 en voor 2016 en

verder een bezuiniging van €125.000.


64. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Preventief armoedebeleid: kanspunt CJG en diverse activiteiten armoedebeleid’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen

met €75.000 in 2015 en €125.000 met ingang van 2016.

Community art is een benaming voor kunstzinnige projecten rondom sociale vraagstukken. Bij

community art werken kunstenaars samen met groepen in de samenleving die meestal geen of slechts

een beperkte toegang hebben tot kunst. Aan de hand van community art willen we de

cultuurparticipatie en zelfredzaamheid van de inwoners stimuleren, sociale contacten bevorderen en de

betrokkenheid tussen burgers onderling, met de wijk en de stad versterken. Een instrument dat voor

community art is ontwikkeld betreft de inzet van cultuurscouts of cultuurmakelaars. Dit is iemand die de

taak heeft om relaties tot stand te brengen met als doel community art projecten te realiseren. In

Lelystad is sinds 2009 de cultuurscout organisatorisch ondergebracht bij De Kubus. De stichting

ontvangt hiervoor een aparte subsidie (€100.000) waar het werkbudget voor 50% deel van uitmaakt.

Voorgesteld wordt om de subsidie voor community art te beëindigen en het budget in te zetten voor een

aanvullende subsidie voor de Stichting Agora (zie 1.2 overige voorstellen).


65. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Bezuiniging op Cultuurscout Community Art’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met €100.000.

2015 2016 2017 2018

Wijkraden 14 14 14 14


2015 2016 2017 2018

Preventief armoedebeleid: kanspunt CJG en diverse activiteiten armoedebeleid 75 125 125 125


2015 2016 2017 2018

Bezuiniging op Cultuurscout Community Art 100 100 100 100


38


Voorgesteld wordt te bezuinigen op de subsidies voor culturele projecten en de FlevoMeer Bibliotheek.


66. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Bezuiniging bestaande cultuursubsidies projecten en

bieb’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2017 bij te stellen met €76.000.

Sport en bewegen is (mede door rijksbeleid) een belangrijke peiler binnen zowel het gezondheidsbeleid

(overgewicht, preventie) en maatschappelijk beleid (sociale binding, zelfredzaamheid). Er worden door

het Sportbedrijf sport - en bewegingsactiviteiten ontwikkeld voor jongens en meisjes, die om diverse

redenen niet zelf aan sporten toekomen. Wekelijks worden voor deze doelgroep voor een lage eigen

bijdrage en verspreid over verschillende wijken activiteiten aangeboden. Op onderdelen is echter

sprake van een overlap aan gesubsidieerde vrijetijdsactiviteiten in de wijk.


67. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Sportwijkwerk (valt binnen brede vrijetijdsinzet)’ de

begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met €131.000.

Doelstelling van de regeling is het versterken van de samenwerking en het bereiken ongeorganiseerde

sporters. Vanuit scholierensport is er een aanbod van 27 verenigingen om kennis te maken met

verschillende sportenaanbieders. Hierbij zijn twee commerciële sportaanbieders. De samenwerking

met de commerciële sportaanbieders blijft ondanks de regeling echter zeer beperkt.


68. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Samenwerking commerciële organisaties’ de begroting

2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met €8.000.

Op dit ogenblik zijn er 9 verenigingen met een aanbod voor sporters met een beperking. Tevens zijn er

3 projecten en 3 incidentele activiteiten die sporters met een functiebeperking stimuleren om te (blijven)

sporten. Voor deze activiteiten is geen aparte subsidieregeling noodzakelijk. De aanvragen kunnen

worden meegenomen in de reguliere subsidie voor sportactiviteiten.


69. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Specifieke doelgroepen’ de begroting 2015 en de


De gemeentelijk sportverkiezingen vormen onderdeel van de activiteiten en de ondersteuning van

amateursporters in het kader van de breedtesport. Jaarlijks worden toonaangevende lokale sporters

(individueel of als team) door de gemeente in de schijnwerpers gezet met als doel inwoners te

2015 2016 2017 2018

Bezuiniging bestaande cultuursubsidies projecten en bieb 76 76 76 -


2015 2016 2017 2018

Sportwijkwerk (valt binnen brede vrijetijdsinzet) 131 131 131 131


2015 2016 2017 2018

Samenwerking commerciele organisaties 8 8 8 8


2015 2016 2017 2018

Specifieke doelgroepen 5 5 5 5


2015 2016 2017 2018

Sportverkiezingen 13 13 13 13


39


stimuleren om (meer) aan sport te doen. De sportverkiezingen hebben primair een promotionele

waarde, de middelen worden niet ingezet voor directe ondersteuning van sportactiviteiten. Alternatief

is dat prijzen niet tijdens een aparte bijeenkomst (gala) aan de winnaars worden uitgereikt, maar

bijvoorbeeld tijdens de nieuwjaarsreceptie van de gemeente.


70. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Sportverkiezingen’ de begroting 2015 en de


De aanvraag voor het aanleggen van een inrit wordt afgehandeld binnen de WABO-wetgeving. De

baten zijn direct verbonden aan de lasten, aangezien de aanvrager de leges betaalt. Voorgesteld wordt

om deze leges kostendekkend te maken.


71. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Inritten kostprijsdekkend maken’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met €7.000.

Met ingang van 2016 is het budget herstructurering volledig afgeraamd in eerdere bezuinigingsrondes.

Voorgesteld wordt om het resterende bedrag in 2015 ook af te ramen.


72. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Aframen budget herstructurering’ de begroting 2015 bij

te stellen met €40.000.

De gemeente bestrijdt diverse ziekten en plagen. Bijvoorbeeld de eikenprocessierups en ratten. Deze

bestrijding kan worden teruggebracht tot het wettelijk minimum. Daarmee kan €10.000 worden

bespaard. Effect is dat bij overlast door ziekten en plagen, waarbij de volksgezondheid geen gevaar

loopt, niet meer wordt opgetreden.


73. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Bestrijden ziektes en plagen’ de begroting 2015 en de


In de stad zijn diverse schelpenpaden aangelegd in de wijken. Deels maken deze onderdeel uit van de

formele hondenuitlaatroutes. Daarnaast zijn er paden met een meer recreatieve functie in en langs de

wijken die meer of minder worden gebruikt. Het niet meer onderhouden van de minst gebruikte paden

levert een besparing op van €20.000. Het stoppen met het onderhoud leidt tot geleidelijk buiten gebruik

raken van deze paden en zal tot klachten kunnen leiden.


74. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Geen onderhoud recreatieve schelpenpaden’ de


2015 2016 2017 2018

Inritten kostprijsdekkend maken 7 7 7 7


2015 2016 2017 2018

Aframen budget herstructurering 40 - - -


2015 2016 2017 2018

Bestrijden ziektes en plagen 10 10 10 10


2015 2016 2017 2018

Geen onderhoud recreatieve schelpenpaden 20 20 20 20


40


Diverse kleine losse herstelwerkzaamheden in de wijk worden in de loop van een jaar door aannemers

uitgevoerd. Deze werkzaamheden zijn nu gebundeld en ondergebracht in één onderhoudsbestek.

Hierdoor is een aanbestedingsvoordeel gerealiseerd dat kan worden afgeraamd.


75. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Aanbestedingsvoordeel DO reparaties en diverse werkzaamheden’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen

met 100.000.

Door verschillende oorzaken is er uitval van beplantingen en bomen in het openbaar gebied. Voor

inboet is structureel €80.000 beschikbaar. Door niet in alle gevallen de beplanting te vervangen ontstaat

een versobering van de inrichting en daarmee van de beeldkwaliteit. Hierdoor kan een besparing

worden gerealiseerd van €20.000.


76. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Verminderen van inboet beplanting en bomen’ de


Bij de afschaffing van het schoolzwemmen in 2012 is besloten een vangnetregeling in te stellen voor

kinderen die aan het eind van groep 5 nog geen zwemdiploma hebben. Deze vangnetregeling moet

ervoor zorgen dat alle kinderen aan het eind van de basisschool in het bezit van een zwemdiploma zijn.

De primaire verantwoordelijkheid van zwemvaardigheid ligt bij de ouders. Door deze vangnetregeling af

te schaffen leggen we de verantwoordelijkheid daar waar hij hoort; bij de ouders. Mochten er financiële

belemmeringen zijn waardoor kinderen niet op zwemles kunnen dan kan gebruik worden gemaakt van

de bestaande regeling, waarbij kinderen voor maximaal €175 kunnen meedoen aan sport of cultuur.


77. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Brede school (schoolzwemmen)’ de begroting 2015 en


Op basis van de realisatiecijfers in 2014 blijk dat het budget voor kinderopvang met €100.000 kan

worden afgeraamd.


78. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Kinderopvang’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met €100.000.

2015 2016 2017 2018

Aanbestedingsvoordeel DO reparaties en diverse werkzaamheden 100 100 100 100


2015 2016 2017 2018

Verminderen van inboet beplanting en bomen 20 20 20 20


2015 2016 2017 2018

Brede school (schoolzwemmen) 40 40 40 40


2015 2016 2017 2018

Kinderopvang 100 100 100 100


41


We gaan kiezen voor een andere invulling van de activiteiten binnen het vrije tijds domein. We kijken

nadrukkelijk naar wat de samenleving zelf (meer) kan doen. Van zorgen vóór naar zorgen dát. Hierdoor

gaan we niet meer allerlei activiteiten los van elkaar organiseren in het vrijetijdsdomein. Hierbij zal

sprake zijn van een brede taakopdracht. Doelstelling is dat een breed palet van activiteiten op het

gebied van cultuur, sport, sociaal-cultureel werk voor een brede doelgroep wordt ondersteund.

Initiatieven worden gestimuleerd en gefaciliteerd maar niet overgenomen. Hierbij is een directe link met

de activiteiten in de basis binnen de bestaande sociale infrastructuur in de stad en afstemming met de

sociale wijkteams. Dit sluit aan bij initiatieven die worden ontplooid vanuit de transities Jeugd, AWBZ en

Participatie.

We kijken of de activiteiten veel gerichter kunnen worden ingezet voor juist die doelgroep die het nodig

heeft en die niet via andere wegen wordt bereikt. De inzet richt zich op die wijken en/of scholen waar de

doelgroep zit die ondersteuning en activiteiten niet zelf kan organiseren. Hierbij wordt aansluiting

gezocht bij die wijken waarin VVE-scholen zijn gevestigd.


79. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Combinatiefunctionarissen brede school’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met €238.000.

Het activiteiten budget Brede school wordt gericht ingezet. Van de 23 brede scholen zijn er 11 VVE

school. Door alleen in te zetten op scholen met VVE leerlingen bezuinigen we 50% van het huidige

budget.


80. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Brede School (activiteiten alleen op VVE scholen)’ de


Er wordt voorgesteld om de gemeentelijke studiebijdrage te schrappen. Deze regeling biedt 16- en 17-

jarigen MBO-leerlingen met ouders met een laag inkomen een vergoeding van de reiskosten aan als de

opleiding naar keuze niet in Lelystad wordt gegeven. De gemeente Lelystad is één van de weinige

gemeenten die een dergelijke regeling kent. In het kader van de hervorming van de studiefinanciering is

echter één van de afspraken dat ook mbo-studenten beneden de 18 jaar een ov-kaart krijgen (uiterlijk

per 1 januari 2017). Dit maakt de regeling op termijn overbodig. Gevolg van het nu schrappen van de

regeling is dat 16- en 17-jarigen met ouders met een laag inkomen minder keuzevrijheid hebben met

betrekking tot hun studie. Een studie die niet aansluit bij de jongere verhoogt het risico dat een leerling

vroegtijdig uitvalt.


81. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Gemeentelijke studiebijdrage’ de begroting 2015 en de


2015 2016 2017 2018

Combinatiefunctionarissen brede school 238 238 238 238


2015 2016 2017 2018

Brede school (activiteiten alleen op VVE scholen) 85 85 85 85


2015 2016 2017 2018

Gemeentelijke studiebijdrage 42 42 42 42


42


Er ligt een wettelijke taak om invulling te geven aan de tegenprestatie naar vermogen, wat een lastige

opgave is. Voorgesteld wordt om hiervoor in 2015 eerst een plan te maken, waardoor een gedeelte van

de beschikbare middelen incidenteel vrij kan vallen.


82. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Tegenprestatie naar vermogen (eerst plan maken)’ de begroting 2015 bij te stellen met 75.000.

Het handhaven en het voorkomen van bijstandsfraude is nu deels uitbesteed. De kosten worden (no

cure-no pay) betaald uit het I-deel en de opbrengsten leiden tot minder uitgaven ten laste van het I-deel.

Door deze taak in eigen beheer te gaan doen, wordt beoogd een aanzienlijke besparing te realiseren.


83. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Herziening handhaving bijstandsfraude’ de begroting

2015 met €150.000 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel met €300.000 bij te stellen.

De afgelopen jaren is er een beperkt budget beschikbaar gesteld om de doorlopende lijn van het

(V)MBO naar HBO te ondersteunen. Dit moet echter onderdeel worden van de integrale aanpak binnen

de LEA (zie voorstel, met dekkingsbron de ROS). De komende tijd willen wij binnen de LEA via de

volgende vier inhoudelijke programmatische lijnen, samen met onze partners, regie en sturing geven

aan deze opgave:

1. Primaire ontwikkeling van het jonge kind;

2. Ondersteuning op maat via passend onderwijs en zorg;

3. Schoolloopbaan van onderwijs naar arbeidsmarkt;

4. Onderwijshuisvesting en infrastructuur.

De doorlopende lijn zal dan ook nadrukkelijk aandacht krijgen binnen het onderdeel schoolloopbaan van

onderwijs naar arbeidsmarkt.


84. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Doorlopende lijn VMBO MBO HBO’ de begroting 2015 en


Door het gedeeltelijk integreren van de bezetting van het ondernemersloket met de baliefuncties kan

een besparing worden gerealiseerd van €70.000.


85. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Ombouw accountmanagement economische zaken naar

ondernemersplein’ de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met €70.000.

2015 2016 2017 2018

Tegenprestatie naar vermogen (eerst plan maken) 75 - - -


2015 2016 2017 2018

Herziening handhaving bijstandsfraude 150 300 300 300


2015 2016 2017 2018

Doorlopende lijn VMBO MBO HBO 13 13 13 13


2015 2016 2017 2018

Ombouw accountmanagement economische zaken naar ondernemersplein - 70 70 70


43


Voorgesteld wordt om de subsidie aan City Marketing Lelystad te verlagen (op het gebied van

woonacquisitie) en deze taken te integreren binnen de gemeentelijke werkprocessen.


86. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Woonacquisitie bij City Marketing’ de begroting 2015 en


De benodigde rentebudgetten worden gebaseerd op de bestaande leningenportefeuille en de (her)

financieringsbehoefte. Daarnaast maakt de gemeente gebruik van korte financiering, voor zover de

wettelijk bepaalde kasgeldlimiet dit toestaat. Voor wat betreft de budgetten voor lange rente is de

verwachting dat de in de meerjarenraming opgenomen bedragen toereikend zullen zijn.

De historische korte rente ligt rond de 3%, maar op dit moment schommelt de korte rente rond de 0 %

(soms is er zelfs sprake van een negatieve rente). Voor 2015 ligt het niet in de verwachting dat de

rentestanden voor kort geld weer het niveau van het historisch gemiddelde bereiken. Derhalve kan in

2015 €500.000 vrijvallen en in 2016 €200.000 (waarbij de aanname is dat de korte rente in 2017 weer

toegegroeid is naar het historisch gemiddelde).


87. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Vrijval rentelasten’ de begroting 2015 bij te stellen met

€500.000 en de meerjarenraming 2016 bij te stellen met €200.000.

Sinds enige jaren wordt actief gestuurd op het beperken van de bedrijfsvoeringkosten in onze

organisatie. Doel is om de bedrijfsvoering eerder en sneller te laten krimpen dan de organisatie zelf,

waarmee een zo efficiënt mogelijke uitvoering door onze organisatie wordt geborgd. De hiertoe

opgelegde taakstellingen zijn tot nu toe allen ingevuld.

In de huidige begroting zijn diverse voorstellen en ontwikkelingen beschreven, die leiden of nog zullen

leiden tot een verdere krimp van de organisatie. De organisatie heeft aan de hand hiervan

geïnventariseerd welke - ambitieuze maar wel realistische - reductie van de bedrijfsvoeringkosten in de

komende jaren kan worden ingeboekt. Hierbij is rekening gehouden met de neerwaartse bijstelling van

de doorbelasting van bedrijfsvoeringkosten aan het grondbedrijf.

Voor een meer gedetailleerde weergave van de taakstellingen op de bedrijfsvoering en de

achtergronden wordt verwezen naar de paragraaf bedrijfsvoering.


88. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Taakstelling bedrijfsvoering’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met de volgende bedragen: €455.000 in 2015 en 2016,

€750.000 in 2017 en structureel met €1.000.000 met ingang van 2018.

2015 2016 2017 2018

Woonacquisitie bij City Marketing 50 50 50 50


2015 2016 2017 2018

Vrijval rentelasten 500 200 - -


2015 2016 2017 2018

Taakstelling bedrijfsvoering 455 455 750 1.000


44


Voorgesteld wordt om het stadhuis vrijdag geheel te sluiten. Met een gehele sluiting aansluitend op het

weekeinde kan een reductie in de energielasten worden gerealiseerd, en wordt bespaard op diverse

facilitaire budgetten zoals de beveiliging.

Het sluiten van het pand heeft mogelijk implicaties die nu nog niet kunnen worden overzien. Om

hiermee zorgvuldig om te gaan, wordt voorgesteld de bezuiniging pas vanaf 2016 te verwerken, zodat

in 2015 nader onderzoek kan worden gedaan. Zo moet in ieder geval nagegaan worden wat dit

betekent voor de externe organisaties die in de toekomst ruimtes zouden willen huren. Ook moet

bekeken worden of het gebruik van de baliefuncties hierin past. De resultaten van het onderzoek maken

deel uit van de Kadernota 2016.


89. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Vrijdag stadhuis sluiten’ de meerjarenraming structureel

bij te stellen met €150.000 met ingang van 2016.

Voor de vormgeving van de verplichte rekenkamerfunctie kan de gemeente kiezen uit een bemensing

met raadsleden, een rekenkamer bestaande uit (betaalde) externen of een hybride vorm. Afgezien van

de te maken onderzoekskosten zijn de personele lasten van een rekenkamerfunctie daarmee

afhankelijk van enerzijds de vorm (raadsleden is goedkoper) en anderzijds de intensiteit van het

onderzoeksprogramma.

De gemeente is sinds enige jaren actief binnen de Metropoolregio Amsterdam. Amsterdam (stad en

stadsdelen) en Zaanstad hebben hun rekenkamerfunctie ondergebracht bij de daartoe opgerichte

gemeenschappelijke regeling Rekenkamer Metropool Amsterdam. Daarbij is opvallend dat een stad als

Zaanstad (2x groter dan Lelystad) deelneemt aan deze regeling voor een lager bedrag dan het huidige

Lelystadse budget. Voorgesteld wordt te onderzoeken of voor een bedrag van €100.000 per jaar kan

worden toegetreden tot de GR en zo op een efficiëntere en tegelijk kwalitatief hoogstaande wijze in de

rekenkamerfunctie kan worden voorzien.


90. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Van een rekenkamer naar een rekenkamer Metropoolregio’ de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met €80.000 met ingang

van 2016.

Het onderzoek zal zich richten op de mogelijkheden van kostprijsdekkende huur. Enerzijds het

doorbelasten aan met name de niet gesubsidieerde gebruikers (bijvoorbeeld: de huur wordt met 20%

verhoogd voor het gebruik van de gymzalen, waarbij de prijselasticiteit zal moeten worden ingeschat,

om te voorkomen dat gebruikers vertrekken omdat de huur te hoog wordt. Opbrengst €20.000).

Daarnaast zal de kostprijsdekkende huur aantonen welke gebruikers een verkapte subsidie ontvangen

door de huidige huurprijs af te zetten tegen de werkelijke kosten. Verkoop van panden tegen minimaal

de boekwaarde levert een verlaging op van de vaste lasten, maar de marktomstandigheden zijn nog

niet optimaal. Investeren in duurzaamheid is vanuit financieel oogpunt nog steeds geen optie, maar de

ontwikkelingen worden gevolgd.

2015 2016 2017 2018

Vrijdag stadhuis sluiten - 150 150 150


2015 2016 2017 2018

Van een rekenkamer naar een rekenkamer Metropoolregio - 80 80 80


2015 2016 2017 2018

Onderzoeksopdracht gemeentelijk vastgoed PM PM PM PM


45


Een voorstel om de verzekering op gebouwen stop te zetten kan een voordeel opleveren van €300.000

(premie voor opstal- en inventarisverz.), verminderd met een jaarlijkse schade-uitkering van €100.000

(gemiddeld, maar excl. grote schades, zoals €700.000 voor de Zandbank school)). Het risico van niet

verzekeren is groot als er een grote schade voorvalt. Het huidige contract loopt nog tot 31 december

2016.


91. Op basis van bovenstaand voorstel een onderzoeksopdracht op het terrein van gemeentelijk vastgoed uit te voeren.

De reeds begrote (vervangings) investeringen ICT vallen lager uit dan begroot, resulterend in een vrijval

van kapitaallasten.


92. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Investeringen ICT’ de meerjarenraming 2016-2018

structureel bij te stellen met €22.000 met ingang van 2016.

Er is een verschuiving van activiteiten waarneembaar van beleidsontwikkeling (in de klassieke zin van

het woord) naar regievoering, relatiebeheer/netwerkontwikkeling en bestuursadvisering. Deze

activiteiten zijn in feite de hefboom van de bestuursorganen en de bestuurders om de doelstellingen van

beleid in de lokale samenleving gerealiseerd te krijgen. Om 'beleidsarmer' te kunnen werken zal eerst

bestuurlijk geprioriteerd moeten worden. Vooruitlopend daarop wordt voorgesteld een taakstelling in de

begroting op te nemen. Het bezuinigen op beleid (lees “regievoering, relatiebeheer en

bestuursadvisering”) geldt voor het ‘beleidswerk’ in de hele organisatie (met een zwaartepunt in de

afdeling beleid).


93. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Beleidsarmer werken’ de begroting 2015 bij te stellen

met €80.000 en de meerjarenraming structureel bij te stellen met €160.000 met ingang van 2016.

De aanbestedingen op het gebied van verzekeringen zijn voorspoedig verlopen, waardoor ten opzichte

van de begroting een besparing is gerealiseerd van €100.000.


94. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Verzekeringen’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 structureel bij te stellen met €100.000.

2015 2016 2017 2018

Investeringen ICT - 22 22 22


2015 2016 2017 2018

Beleidsarmer werken 80 160 160 160


2015 2016 2017 2018

Verzekeringen 100 100 100 100


46


In 2014 wordt er afgerond zo'n €1,6 mln. aan precariobelasting geheven. Voorgesteld wordt de

precariobelasting te verhogen met 10%.


95. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Verhogen opbrengst precariobelastingen [10%]’ de


In 2014 wordt er afgerond zo'n €20 mln. aan OZB geheven. Een opbrengstverhoging van 1% staat tot

een meeropbrengst van afgerond €200.000 (op een gemiddelde OZB aanslag van €305,85 komt dit

neer op een lastenstijging van €3,06). Voorgesteld wordt de OZB-opbrengsten te verhogen met de

transparante norm, zijnde een middeling tussen de inflatiepercentages van het afgelopen jaar, het

huidige jaar en volgend begrotingsjaar (1,85%). Gegeven de afspraken uit het raadsprogramma en de

voorstellen met betrekking tot de rioolheffing acht het college het niet opportuun in deze begroting

verdere verhogingen voor te stellen. In de paragraaf ‘lokale heffingen’ wordt ingegaan op de totale

woonlasten van de gemeente Lelystad en in bijlage 7 – afwegingskader is zichtbaar gemaakt wat het

financiële effect van een verdere OZB verhoging zou zijn geweest.


96. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Verhogen OZB- opbrengst [indexatie 1,85%]’ de


Zoals al eerder is aangegeven is ter voorbereiding op de programmabegroting 2015 - 2018 een

organisatiebrede risico-inventarisatie gehouden. Hieruit blijkt dat het totale weerstandsvermogen ruim

toereikend is voor de risico's die wij lopen. Tevens is op basis van de inventarisatie een analyse

gemaakt van de omvang van de risico's die moeten kunnen worden afgedekt door dat deel van het

weerstandsvermogen dat acuut beschikbaar moet kunnen zijn. De algemene reserve dient om minimaal

die risico’s op te kunnen vangen waarvan het aannemelijk is dat ze zich op korte termijn voor kunnen

doen en die niet zodanig te voorzien zijn dat ze via bijstelling van beleid of bij de kadernota gedekt

kunnen worden. Op basis van deze analyse, waar in de paragraaf weerstandsvermogen nader op in

wordt gegaan, wordt voorgesteld de norm voor de algemene reserve op €6 mln. te stellen.

Ten opzichte van de benodigde omvang van de algemene reserve vertoont deze op dit moment een

surplus van €2 mln. Omdat het onwenselijk is de lasten voor inwoners en bedrijven te verhogen c.q.

pijnlijke ingrepen in de gemeentelijke uitgaven te doen, terwijl de incidenteel benodigde middelen wel

beschikbaar zijn, wordt voorgesteld de incidentele tekorten in het meerjarenperspectief met het surplus

van de algemene reserve op te vangen.


97. Op basis van de analyse in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing de norm van de algemene reserve op €6 mln. vast te stellen. 98. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Vrijval algemene reserve ten behoeve van begrotingsaldo’ de begroting 2015 bij te stellen met €1.320.000 en de meerjarenraming 2016 bij

te stellen met €680.000.

2015 2016 2017 2018

Verhogen opbrengst precariobelasting [10%] 160 160 160 160


2015 2016 2017 2018

Verhogen OZB-opbrengst [indexatie 1,85%] 366 366 366 366


2015 2016 2017 2018

Vrijval Algemene Reserve ten behoeve van begrotingssaldo 1.320 680 - -


47


Voorgesteld wordt een gedeelte van de reserve ontwikkeling stad vrij te laten vallen voor het

begrotingssaldo 2015.


99. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Vrijval Reserve Ontwikkeling Stad ten behoeve van

begrotingssaldo’ de begroting 2015 bij te stellen met €830.000.

2015 2016 2017 2018

Vrijval Reserve Ontwikkeling Stad ten behoeve van begrotingssaldo 830 - - -

Bedragen x € 1000,-Voorstel

48


2.7 Voorstellen gedekt uit reserves

De voorstellen die zijn opgenomen in de categorieën 2.1 tot en met 2.6 zijn allen van invloed op het

exploitatiesaldo van de gemeentebegroting. Met de laatste twee voorstellen uit de vorige categorie

wordt als incidentele dekking voorgesteld een bedrag uit de Algemene Reserve en de Reserve

Ontwikkeling Stad vrij te laten vallen, ten gunste van het begrotingssaldo voor de jaren 2015 en 2016.

Naast deze twee voorstellen worden nog een aantal voorstellen aan de gemeenteraad voorgelegd met

als dekkingsbron een reserve (de Reserve Ontwikkeling Stad en de Nuon Reserve (vrij besteedbaar)).

Alle voorstellen ten laste van reserves worden hieronder toegelicht.

Naast bovengenoemde aan de raad voorgestelde onttrekkingen (die hieronder worden toegelicht) zijn

er nog een tweetal voorstellen die niet in deze programmabegroting worden voorgelegd als onttrekking,

maar waarvan het college op een later moment met een onderbouwd voorstel komt (zie tabel

hieronder). Voor de Dutch Match Cup geldt dat voor eind 2014 een evaluatie wordt uitgevoerd op basis

waarvan een nader voorstel aan de raad wordt gedaan. Voor wat betreft het onderdeel MOBLA: afslag

A6 Lelystad, OV voorzieningen (relatie met luchthaven) vindt er nog overleg plaats met de provincie

over het opstellen van een integrale gebiedsagenda en een verdeling van de kosten, waarna een

voorstel aan de raad kan worden voorgelegd.

Hieronder volgende de binnen deze programmabegroting 2015-2018 voorgestelde onttrekkingen uit de

Reserve Ontwikkeling Stad:

De kwaliteit van het onderwijs en de bestrijding van jeugdwerkeloosheid zijn belangrijke pijlers binnen

het raadsprogramma. Hét gemeentelijk sturingsinstrument om te komen tot een integrale en breed

gedragen meerjaren agenda tussen de gemeente en het onderwijsveld is de Lokale Educatieve Agenda

(LEA). Op basis van de LEA 2011 – 2014 zijn de afgelopen jaren zeer goede resultaten geboekt op het

terrein van voor-, en vroegschoolse educatie, het terugdringen van het aantal (zeer) zwakke scholen,

het terugdringen van het aantal voortijdige schoolverlaters en de versterking van het middelbaar

beroepsonderwijs.

Er komen echter belangrijke ontwikkelingen op het onderwijs in Lelystad af, deze ontwikkelingen

hebben grote impact op inwoners en samenleving. Voorbeelden hiervan zijn de verdere ontwikkeling

Ontwikkelingen Reserve Ontwikkeling Stad bedragen x €1.000,-

Beginstand onbeklemd deel (na bestemming rekeningresultaat 2013) 3.815

Versterking Houtribdijk -50

In het kader van de programmabegroting 2015 aan de raad voorgestelde onttrekkingen

Vrijval ROS ten behoeve van het begrotingssaldo 2015 (1 x €830.000,-) -830

Lokaal educatieve agenda (€4 x €250.000,-) -1.000

Ondersteuning luchthavenontwikkeling (2 x €40.000,-) -80

Het vlottrekken van de stagnerende woningmarkt (1 x €35.000,- en 3 x €20.000,-) -95

Inrichten acquisitiefonds (4 x €50.000,-) -200

Stadshart (3 x €76.000,-) -228

Invoering Lelystad Citypas (1 x €15.000,-) -15

Indicatie eindsaldo Reserve ontwikkeling Stad (op basis van deze toedeling) 1.317

Reeds aan de raad voorgestelde onttrekking

Ontwikkelingen Reserve Ontwikkeling Stad bedragen x €1.000,-

Resterend eindsaldo na voorgestelde onttrekkingen 1.317

MOBLA: afslag A6 Lelystad, OV voorzieningen (relatie met luchthaven) -1.000

Dutch Match Cup Lelystad (€100.000,- + €75.000,-, na evaluatie) -175

Indicatie eindsaldo Reserve ontwikkeling Stad (indicatie toekomstige voorstellen) 142

Indicatie nog aan de raad voor te leggen onttrekkingen

2015 2016 2017 2018

Lokaal educatieve agenda -250 -250 -250 -250

Dekking uit de ROS 250 250 250 250


49


van Passend Onderwijs en de decentralisatie van Jeugdzorg. De gedeelde opgave van de

gemeentelijke jeugdzorg en het onderwijs is kinderen en jongeren optimale kansen te bieden op een

volwaardige plek in de samenleving, met een zo hoog mogelijke (start)kwalificatie. Daarnaast is een

goed gekwalificeerde beroepsbevolking de sleutel voor economisch herstel en ontwikkeling van de stad

en regio. Het is daarom uitermate belangrijk dat er een goede aansluiting is tussen onderwijs en

arbeidsmarkt. Met onder meer de ontwikkeling van de Technocampus en de Technocampus Lelystad

Airport is een begin gemaakt met de bundeling van faciliteiten en de samenwerking tussen onderwijs en

bedrijfsleven.

Daarbij is het voor de kwalitatieve en kwantitatieve ontwikkeling van de lokale onderwijsinfrastructuur

essentieel dat leerlingen en studenten in het VO en MBO hun onderwijs zoveel mogelijk in Lelystad

volgen. De komende tijd zullen wij binnen de LEA via de volgende vier inhoudelijke programma’s,

samen met onze partners, regie en sturing geven aan deze opgave:

1. Primaire ontwikkeling van het jonge kind;

2. Ondersteuning op maat via passend onderwijs en zorg;

3. Schoolloopbaan van onderwijs naar arbeidsmarkt;

4. Onderwijshuisvesting en infrastructuur;

De middelenaanvraag heeft geen betrekking op punt 2 en 4.

De nieuwe Lokale Educatieve Agenda (2015 – 2018) bouwt voort op de ontwikkelingen die de

afgelopen jaren op het onderwijsterrein in Lelystad in gang zijn gezet. Maar wordt ook verrijkt met

nieuwe inzichten zoals bijvoorbeeld het recent verschenen WRR rapport “ Naar een lerende economie”.

Conform voorgaande jaren zal een bedrag van €200.000 worden aangewend voor een impuls met

structureel effect. Belangrijk uitgangspunt hierbij is de kwaliteit van het lokale onderwijs te verbeteren,

de horizontale en verticale samenwerking tussen het onderwijsveld en gemeente en overige

maatschappelijke partners te versterken en een hoogwaardig aanbod en infrastructuur van onderwijs in

de stad en regio vorm te geven.

Voor de uitvoering van het techniekpact (kiezen, leren en werken in de techniek) is in de LEA extra geld

nodig. Vooralsnog wordt hiervoor 50.000 geraamd. Nadere onderbouwing van de genoemde budgetten

vindt plaats in het uitvoeringsplan 2015-2018. Dit budget wordt voor 4 jaar aangevraagd.


100. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Lokaal educatieve agenda’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met -€250.000 en deze incidentele bedragen te dekken

uit de ROS.

De ontwikkeling van de luchthaven is een speerpunt in gemeentelijk beleid. Doelstellingen zijn de

realisatie van werkgelegenheid, het verbeteren van de bereikbaarheid en hinderbeperking. Op alle

onderdelen zijn in het kader van de Alderstafel voor Lelystad afspraken gemaakt. Volgens de planning

moet het luchthavenbesluit op 1 november 2014 zijn genomen. Omstreeks die datum worden ook de

afspraken aan de Alderstafel Lelystad definitief gemaakt. Vanaf het moment dat het Luchthavenbesluit

is genomen, komen we in de fase terecht waarin alle gemaakte afspraken worden uitgevoerd. Het gaat

dan grotendeels om activiteiten waarvan de kosten kunnen worden verhaald (via leges, anterieure

overeenkomsten en exploitatieplannen), of om activiteiten die door de reguliere formatie kunnen worden

opgepakt en/of waarvan de kosten onderdeel zijn van concrete projecten met projectfinanciering. Juist

nu het proces van besluitvorming in een cruciaal stadium komt en er een veelvoud aan activiteiten moet

worden opgestart is extra inzet nodig om de verschillende partijen in beweging te krijgen: landelijk en

ook regionaal en lokaal moet op het vlak van de besluitvorming, het verkrijgen van subsidies, het

stimuleren van bijvoorbeeld het ontwikkelen van de onderwijsfaciliteiten bij de luchthaven en ook de

communicatie over al deze aspecten nu stappen gezet worden. Verwacht wordt dat deze intensivering

van aandacht gedurende twee jaar noodzakelijk is en een extra inzet vergt van €40.000 per jaar.

2015 2016 2017 2018

Ondersteuning luchthavenontwikkeling -40 -40 - -

Dekking uit de ROS 40 40 - -


50



101. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Ondersteuning luchthavenontwikkeling’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016 bij te stellen met -€40.000 en deze incidentele bedragen te

dekken uit de ROS.

De raad heeft in haar programma 2014-2018 als een van de grote opgaven geformuleerd: het

vlottrekken van de stagnerende woningmarkt. Niet alleen Lelystad heeft daarmee te maken, maar heel

Nederland ondervindt de gevolgen van de crisis. Nu de eerste tekenen van herstel zichtbaar worden,

moet Lelystad - wil het zich onderscheiden en positioneren bij in potentie geïnteresseerde doelgroepen

- klaar zijn met een breed aanbod van goed in de markt liggende woonproducten.

Om het aantrekkelijke woonklimaat en het brede aanbod bij een breed publiek onder de aandacht te

brengen, is een aantal specifieke aanvullende acties noodzakelijk/wenselijk. Uitbreiden van de in 2014

voor Warande ontwikkelde virtuele maquette met kavellocatie Schoener-West (€10.000) geeft de

bezoeker direct zicht op de beschikbare kavels. Marketing campagnes (social media en traditioneel) om

enerzijds kavel- en woonaanbod in Warande onder de aandacht te brengen en anderzijds in te haken

op specifieke acties (bijv. kavelkorting). Google Adwords kosten op jaarbasis €15.000. Een half jaar

Google Adwords heeft in 2014 geleid tot 3 x zoveel bezoek aan de site.

Voorgestelde marketingacties hebben pas succes als deze worden ondersteund door adequate

dienstverlening, Deze is afgestemd op het digitale tijdsgewricht waarin we leven, dus zoveel mogelijk

tijd- en plaatsonafhankelijk. De marketingswebsite met het woningaanbod, de virtuele maquette en de

samenwerking daarin met makelaars en ontwikkelaars voorzien daarin. Daarnaast blijft het aanbieden

van direct telefonisch of fysiek contact tussen klant en gemeente van eminent belang. Deze functie

(Kavelwinkel) wordt ondergebracht bij het Ondernemersplein. Een goede positionering van de

Kavelwinkel (herkenbaarheid) is daarbij belangrijk, en zal in 2015 een investering van ca. €10.000

vragen. Vervolgens dienen jaarlijks beelden en informatie te worden geactualiseerd. Kosten €5.000 per

jaar vanaf 2016.


102. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Het vlottrekken van de stagnerende woningmarkt’ de begroting 2015 bij te stellen met -€35.000 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met -€20.000 en deze incidentele bedragen te dekken uit de ROS.

De gemeente heeft recent de strategische acquisitienota geactualiseerd. Doel was te bezien of Lelystad

nog op het goede spoor zat met het aantrekken van bedrijvigheid (en de daarbij behorende

werkgelegenheid) en welke acquisitie-inspanningen daarbij horen. Er zijn voorzichtige signalen dat de

economie zich herstelt. Voor Lelystad valt dit herstel samen met de uitbreiding van Lelystad Airport en

de ontwikkeling van Flevokust. Het is dus van groot belang na te gaan of de acquisitiecapaciteit is

toegerust voor het verzilveren van de kansen die binnenkort gaan komen en ervoor te zorgen dat het

beschikbare acquisitie-instrumentarium voldoende is. De gemeentelijke acquisitie richt zich enerzijds op

nieuwe contacten via beurzen, gerichte congressen en seminars, samen met onze partners

(Amsterdam Lelystad Airport, OMALA, Amsterdam Airport Area, Schiphol Area Development Company,

BKL en OMFL). Daarnaast halen we leads uit onze contacten met het bestaande bedrijfsleven en

acquireren we via hun contacten/netwerken. De focus voor de acquisitie zal de komende jaren liggen op

4 sectoren, te weten het industrieel logistiek complex, agro/food, aerospace en MRO en leisure

2015 2016 2017 2018

Het vlottrekken van de stagnerende woningmarkt -35 -20 -20 -20



2015 2016 2017 2018

Inrichten acquisitiefonds -50 -50 -50 -50



51


economy. Deze gerichte inzet op de voornoemde sectoren vraagt de komende jaren een

voortzetting/intensivering van een aantal acquisitie-activiteiten.


103. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Inrichten acquisitiefonds’ de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met -€50.000 en deze incidentele bedragen te dekken

uit de ROS.

In het raadsprogramma is de ontwikkeling van het stadshart een speerpunt en met reden. Door diverse

oorzaken (o.a. crisis, groei van internet als retailkanaal) komt het stadshart langzamer tot wasdom dan

met het masterplan werd beoogd, op onderdelen is zelfs sprake van regressie. Dit is weliswaar niet

uniek in Nederland, maar in het licht van de ontwikkeling van Lelystad wel zorgelijk.

Het stadshart moet de plek in de stad zijn waar inwoners en bezoekers graag komen om te verblijven,

te winkelen, te recreëren en te wonen. Ons stadshart moet daarmee aan (retail)ondernemers een

aantrekkelijk perspectief bieden, zodat zij in het gebied willen (blijven) investeren en werkgelegenheid

creëren.

Juist bij een stagnerende ontwikkeling is het essentieel dat het stadshart goede kwaliteit en voldoende

belevingswaarde kan blijven bieden. Uit de bewonersenquête, de reacties bij de ‘Muur van Lelystad’, in

de gesprekken met de experts, beleggers en de retailers over de trends en ontwikkelingen op het

gebied van winkelen, blijkt dat niet zozeer de kwaliteit van de gebouwde omgeving bepalend is, maar

vooral de kwaliteit van de ervaring die het bezoek aan het stadshart biedt. Wil het stadshart de

concurrentie met nabij gelegen steden aan kunnen blijven gaan, dan zal het zich beter moeten gaan

onderscheiden met een brede diversiteit in het winkelaanbod, goede horeca en verblijfsfuncties,

verassende culturele activiteiten en aantrekkelijke groenvoorzieningen.

Om tot beweging en resultaten te komen zullen veel partijen gezamenlijk deze opgave aan moeten

gaan. Het stadshart is een belangrijke economische zone, daarom ligt de verantwoordelijkheid primair

bij de betrokken ondernemers en investeerders. Maar ondernemers pakken deze handschoen sneller

op wanneer ze zich ook gesteund weten door de overheid: faciliterend voor initiatiefnemers;

uitnodigend om partijen tot elkaar te brengen; initiërend op het moment dat er kansen zijn en leidend als

de verantwoordelijkheid bij haar zelf ligt (bijvoorbeeld bij de herinrichting openbare ruimte).

Naast invulling van de formele publiekrechtelijke functie moet de gemeente voldoende mogelijkheden

hebben om goede initiatieven te steunen die de belevingswaarde van het stadshart versterken. Onder

de vlag van Centrummanagement zijn op de terreinen van beheer, beleving en veiligheid inspanningen

nodig om te laten zien dat we een hart voor onze stad hebben.

De bijdrage is opgebouwd uit €76.000 (euro per inwoner) te financieren uit het ROS voor de komende

drie jaar. De maatregelen vinden plaats op het terrein van beheer, beleving en veiligheid door onder

meer het faciliteren van initiatieven, bijdragen aan kleinschalige herinrichtingen van de openbare ruimte

in aanvulling op initiatieven van derden, gezamenlijke financiële verantwoordelijkheid met andere

stakeholders met betrekking tot het organiseren van evenementen en veilig ondernemen.


104. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Stadshart’ de begroting 2015 en de meerjarenraming

2016 en 2017 bij te stellen met -€76.000 en deze incidentele bedragen te dekken uit de ROS.

2015 2016 2017 2018

Stadshart -76 -76 -76 -

Dekking uit de ROS 76 76 76 -


52


Om de Lelystadse ondernemers een financiële impuls te kunnen geven ligt er een plan om een Lelystad

Citypas in te voeren. Dit is een pas die in heel Lelystad wordt ingevoerd (niet alleen in het Stadshart,

maar ook voor het totale bedrijfsleven) en waarbij dus alle inwoners en ondernemers betrokken zijn.

De Lelystad Citypas is een kaart waar men punten op kan sparen bij aankoop van een product. Of men

kan er punten op storten ter grootte van een bepaald bedrag, als cadeau. Deze punten zijn geld waard

en kunnen uitsluitend bij Lelystadse ondernemers besteed worden.

Voordelen winkelier:

- Versterking klantenbinding Meer omzet, meer winst/ Exclusief voor Lelystad /Consument

besteedt punten of cadeau uitsluitend in Lelystad.

- Consument is (bewezen) gevoelig voor kortingen. Bij kleine rondgang onder de ondernemers is

al gebleken dat winkeliers erg enthousiast zijn (ook eigenaren).

Voordelen consument:

- 1 waardevolle cadeau –en spaarkaart

- Eenvoudig en gebruiksvriendelijk

- Mogelijkheid app. Altijd je punten/cadeau bij de hand

- Je spaart overal (in Lelystad), sparen gaat snel

- Je krijgt meer korting op artikelen en overziet waar je de kortingen kan krijgen.

- Creëert samenhorigheid/binding met elkaar in Lelystad .

Er wordt gewerkt met een specifieke website en een app. De invoering vraagt om continu beheer en

kent opstartkosten. Ook het verenigingsleven kan gebruik maken van dit specifieke Lelystadse product.

SPECIFICATIE TOTALE STARTKOSTEN €35.000:

1. De oplage van 20.000 cards full colour bedrukt en voorzien van unieke barcode,

2. De webportal, toegankelijk voor alle betrokken partijen. Hét online winkelplatform voor Lelystad!

3. De dedicated app (Lelystad CityCard App) voor Android en iPhone, (gratis te downloaden door

alle geregistreerde cardhouders)

4. Een unieke database inrichten t.b.v. de registratie van 20.000 gift- en loyaltycardhouders, van

alle deelnemende ondernemers

5. Acquisitie op alle Lelystadse bedrijven

6. Het aansluiten van de deelnemende bedrijven op het programma,

7. Onze servicegerichte Helpdesk ondersteuning. Het beheer is bij City Marketing Lelystad via de

inzet van de Startersbeurs. Waarmee een werkervaringsplaats wordt opgezet voor een jonge

student. Vanuit het bedrijfsleven wordt een eerste bijdrage van €20.000 verwacht. Voorgesteld

wordt om als gemeente een eenmalige impuls te geven uit het investeringsbedrag van de ROS

van €15.000

De termijn waarin de algemene investering kan worden terugverdiend, is onder meer afhankelijk van:

- de deelname van het aantal ondernemers;

- het aantal in gebruik genomen passen;

- sponsoring;

- reclame opbrengsten.


105. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Invoeren Lelystad citypas’ de begroting 2015 bij te

stellen met -€15.000 en dit incidentele bedrag te dekken uit de ROS.

2015 2016 2017 2018

Invoering Lelystad citypas -15 - - -

Dekking uit de ROS 15 - - -


53


In het raadsprogramma "Lelystad transformeert!" heeft de transitie naar een duurzaam Lelystad een

grote rol. Duurzaamheid komt terug in elk van de zes programmalijnen. Om de stad daadwerkelijk

duurzaam te ontwikkelen, met voldoende balans tussen de sociale, fysieke en economische

ontwikkelingen, wordt het Integraal Masterplan Duurzaamheid opgesteld. Eén concrete opgave ligt er:

Lelystad is in 2025 energieneutraal (excl. verkeer). Voor de overige thema's wordt de bandbreedte en

het ambitieniveau de komende periode bepaald en uitgewerkt. Vooral op het bereiken van balans

tussen sociaal, fysiek en economie zal een stevige inspanning geleverd moeten worden. Daarvoor is

naast de huidige beschikbare capaciteit uitbreiding nodig. Voor een goed themabeheer, sturing en

inhoudelijke beleidsadvisering op de drie duurzaamheidthema's is een structurele capaciteitsuitbreiding

nodig van 2FTE op het niveau van beleidsmedewerker C.

Daarnaast zijn middelen nodig om onderzoek uit te voeren ten behoeve van het formuleren van het

Integraal Masterplan, evenals het opzetten van het uitvoeringsplan om te komen tot een

energieneutraal Lelystad in 2025. Daarbij wordt uiteraard gebruik gemaakt van de beschikbare

informatie, maar dat is niet voldoende.

Doel van het duurzaamheidbeleid is om vooral ontwikkelingen in de samenleving en bij

maatschappelijke organisaties te faciliteren. Veelal kan met een beperkte financiële ondersteuning door

een multiplier effect (als gevolg van cofinanciering derden, subsidies voor projecten die door meerdere

partijen ondersteund worden, etc) een groter (maatschappelijk) rendement worden behaald.

Voor de ontwikkeling van het Integraal Masterplan Duurzaamheid en het faciliteren van projecten in de

samenleving is voor 2015 een bedrag van in zijn geheel €75.000 begroot. Voor de jaren 2016, 2017 en

2018 wordt het bedrag bepaald bij het vaststellen van het Integraal Masterplan Duurzaamheid.

Duurzaamheid biedt ook kansen om opbrengsten te genereren. Bij het opstellen van het Integraal

Masterplan Duurzaamheid zal ook nadrukkelijk gekeken worden naar versterkende effecten voor de

begroting.

De kosten voor de 2FTE beleidsmedewerker C bedragen €160.000. De kosten voor het opstellen van

het Integraal Masterplan Duurzaamheid en het ondersteunen van ontwikkelingen in de samenleving is

ingeschat en gebaseerd op de ervaring bij het opstellen van het klimaatbeleid en een inventarisatie van

de op dit moment bekende ontwikkelingen (bv projecten IVN, NMFF, programma Duurzaam Door, etc.)

De mogelijke opbrengsten als gevolg van de uitvoering van het Integraal Masterplan Duurzaamheid zijn

nu nog niet in te schatten. Daarom is deze als PM post opgevoerd.


106. Op basis van bovenstaand voorstel ‘Duurzaamheid’ de begroting 2015 bij te stellen met -€235.000 en de meerjarenraming 2016-2018 bij te stellen met -€160.000 en deze incidentele

bedragen te dekken uit de ROS.

Ontwikkelingen Nuon Reserve (vrij besteedbaar) bedragen x €1.000,-

Eindstand 2015 Nuon Reserve (vrij besteedbaar) 11.888

In het kader van de programmabegroting 2015 aan de raad voorgestelde onttrekkingen

Duurzaamheid (1 x €235.000,- + 3x €160.000,-) -715

Indicatie eindsaldo Nuon Reserve (vrij besteedbaar) 11.173

2015 2016 2017 2018

Duurzaamheid -235 -160 -160 -160

Dekking uit de NUON reserve (vrij besteedbaar) 235 160 160 160

Bedragen x € 1000,-Voorstel

54


3. Het programmaplan

3.1 Iedereen doet mee

Vigerende beleidsnota's - Verlengde beleidsnota vrijwilligerswerk 2011 - 2014

- Nota Buurthuis- en Opbouwwerk (vastgesteld 2010)

- Visie op het Nieuwe Werken in de Wijk (vastgesteld 2012)

- Verlenging integratienota 2011 - 2014

- Beleidskader inburgering Lelystad: Nieuwe Nederlanders op weg naar burgerschap 2007 - 2012

- Nota aanpassing pakket individuele Wmo voorzieningen (vastgesteld 2012)

- Regiovisie verslavingszorg Flevoland 2008 - 2012

- Nota lokaal gezondheidsbeleid 'Gezonde kansen, gezonde stad' 2010 - 2014

- Regiovisie huiselijk geweld Flevoland 2010 - 2013

- Stedelijk Kompas Flevoland 2010 - 2014

- Nota informele zorg Lelystad 2013-2016

- Nota schuldhulpverlening 2011-2014

- Kadernota “Samen Leven, Samen Redzaam”(vastgesteld 2014)

- Kadernota “Kansrijk opgroeien in Lelystad” (vastgesteld 2014)

- Beleidsplan Wmo 2015-2019 “Samen Leven, Samen Sterk” (vastgesteld 2014)

- Beleidsplan Jeugdhulp 2015 – 2019 “Kansrijk opgroeien in Lelystad” (vastgesteld 2014)

Het jaar 2015 staat in het teken van de decentralisaties in het sociale domein. In dit programma staan

de transities AWBZ/Wmo en jeugdhulp centraal.

We willen de volgende transities bewerkstelligen:

Van verzorgingsstaat naar participatiemaatschappij

We zetten in op zelfredzaamheid van onze inwoners. Eigen verantwoordelijkheid van de

inwoner en zijn netwerk staan centraal. Wij streven ernaar dat inwoners zoveel mogelijk naar

vermogen en vanuit eigen kracht meedoen aan de samenleving. Onze ambitie is dat mensen

zelf eventueel met hulp van anderen uit hun omgeving hun ondersteuningsvraag oplossen. Voor

mensen die dat niet kunnen, blijft er passende ondersteuning beschikbaar. Wij gaan daarbij uit

van een vraaggerichte en integrale benadering. We bieden ruimte aan professionals om

maatwerk te bieden.

Van uitvoerende gemeente naar regisserende gemeente

Wij willen ons ontwikkelen tot regiegemeente en de uitvoering zoveel mogelijk neerleggen bij

burgers en partijen in het veld. We willen voorkomen dat er allerlei vergadercircuits ontstaan en

administratieve rompslomp zoveel mogelijk beperken. De gemeente is verantwoordelijk voor de

algemene sturing op het functioneren van het sociale stelsel voor wat betreft kwaliteit en

capaciteit. De gemeente controleert op hoofdlijnen. We zien kansen in de samenhang tussen de

verschillende decentralisaties en zullen deze optimaal benutten.

Begin 2014 heeft de gemeenteraad de inhoudelijke en financiële kaders voor de invulling van de nieuwe

Wmo en de Jeugdhulp vastgesteld. In het verlengde hiervan zijn er in de tweede helft van 2014

beleidsplannen, een uitvoeringsplan en verordeningen opgesteld en aan de raad voorgelegd. De

inhoudelijke en financiële vertaling hiervan treft u aan in de subprogramma’s:

- subprogramma Zelfredzaamheid en ondersteuning

- subprogramma Gezond en veilig opgroeien in Lelystad

Onze ambitie is dat in 2018 de decentralisaties op het gebied van de Wmo en de jeugdhulp goed zijn

geland.

55


Dim schema

56


Wat mag het kosten?

Tabel: Overzicht middelen Bedragen x € 1.000

Begroting

Programma 1: Iedereen doet mee 2015 2016 2017 2018

Exploitatie

Lasten

PG11 Zelfredzaamheid en ondersteuning -23.157 -23.713 -23.602 -23.602

PG12 Gezond en veilig opgroeien -3.297 -3.297 -3.297 -3.297

Totaal Lasten -26.454 -27.011 -26.900 -26.899

Baten

PG11 Zelfredzaamheid en ondersteuning 2.546 2.538 2.538 2.538

Totaal Baten 2.546 2.538 2.538 2.538

Totaal Exploitatie -23.908 -24.472 -24.361 -24.361

Meerjarenraming

57



Programma 1

Iedereen doet mee

1.1 Zelfredzaamheid en ondersteuning

Meer zelfredzaamheid: - inwoners doen naar vermogen en vanuit eigen kracht mee aan de samenleving. - inwoners waarvoor dit nodig is, krijgen passende ondersteuning om zelfstandig te blijven functioneren. Indicatoren: Deelname kwetsbare groepen aan de maatschappij Stijging score ouderen en gehandicapten op de leefsituatie-index. (stijging score t.o.v. 2014, wordt elke 2 jaar gemeten, score 2014 eind 2014/begin 2015 bekend). Tevredenheid Wmo gebruikers De tevredenheid van gebruikers van Wmo voorzieningen is minimaal gelijk aan het landelijk gemiddelde. Sociale kwaliteit van de buurt Stijging gemiddelde schaalscore sociale kwaliteit van de buurt. (score 2013: 5,9 ; meting elke 2 jaar). Belasting van mantelzorgers Daling percentage mantelzorgers dat zich (te) zwaar belast voelt naar 15% in 2016 (percentage 2012: 20% ; meting elke 2 jaar). Vrijwilligerswerk in de zorg Stijging percentage inwoners dat onverplicht en onbetaald buren- of gehandicaptenhulp geeft naar 15% in 2016 (percentage 2012: 12% ; meting elke 2 jaar). Stijging percentage inwoners dat vrijwilligerswerk in een zorgstelling doet stijgt de komende jaren ten opzichte van 2014 (eerste meting in 2014) Gezondheid Stijging percentage inwoners dat eigen gezondheid in het algemeen als “goed” beoordeelt stijgt naar 80% in 2016 (percentage 2012: 78% ; meting elke 2 jaar).

Er worden in het kader van de decentralisatie nog nadere indicatoren ontwikkeld om

de zelfredzaamheid/welbevinden te meten en te bepalen of de transitie is geslaagd.

1.2 Gezond en veilig opgroeien in Lelystad

Meer kinderen groeien gezond en veilig op en nemen zo zelfstandig mogelijk aan het maatschappelijk leven Indicatoren voor de maatschappelijke outcome van het jeugdbeleid (op basis van de dataset VNG/VWS via CBS of andere bestaande landelijke bronnen): • Aantal kinderen en jongeren dat opgroeit in een veilige woonomgeving • Aantal kinderen en jongeren dat deelneemt aan regulier onderwijs • Aantal jongeren dat werkt • Aantal kinderen en jongeren dat in aanraking komt met de politie

• Aantal jongeren dat middelen gebruikt

58


3.1.1 Zelfredzaamheid en ondersteuning


a. Een sterke basis (een basale sociale infrastructuur voor welzijn en ondersteuning)

b. We willen de basis versterken en bereiken dat inwoners zoveel mogelijk zelfstandig

participeren. Met een sterke en brede basis zal het beroep op duurdere en zwaardere vormen

van ondersteuning worden uitgesteld of voorkomen. Efficiënte en passende ondersteuning voor

inwoners waarvoor dit nodig is.

In dit programma ligt het accent op sociale participatie gericht op het (weer) meedoen en een bijdrage

leveren aan de maatschappij (sociale participatie als middel om de zelfredzaamheid te vergroten).

Wat gaan we daar voor doen?

Sterke basis (basale infrastructuur voor welzijn/ondersteuning)

Exploitatie en beheer van buurtcentra en Mfa’s

Er wordt verspreid over de stad een aantal wijken buurtvoorzieningen ontwikkeld en in stand gehouden. In

2015 zal de MFA Zuiderzeewijk worden opgeleverd. Er is daarmee sprake van een goed gespreid aanbod

van wijkvoorzieningen die bij de decentralisatie van AWBZ taken (uitgaande van versterking van de

ondersteuning dichtbij in de buurt) een belangrijke rol gaan spelen.

Informatievoorziening Informatie over de Wmo (in brede zin) is goed vindbaar voor de inwoners en de informatie is begrijpelijk en actueel. Er zijn verspreid over de stad wijkinfopunten die telefonisch, digitaal en fysiek goed bereikbaar zijn.

Cliëntondersteuning

De Cliëntondersteuning (van MEE en andere partijen) is zoveel mogelijk geïntegreerd binnen de sociale

wijkteams. De professionals in de wijkteams zijn deskundig en bieden onafhankelijke cliëntondersteuning.

In 2015 wordt nader onderzocht hoe de cliëntondersteuning (waaronder de sociaal raadslieden) onder de

nieuwe Wmo efficiënter kan worden georganiseerd. Er wordt extra ingezet op ondersteuning bij financiële

problematiek.

Mantelzorgondersteuning

De mantelzorger wordt nauw betrokken bij het invullen van de ondersteuning. De inzet op basis van de Nota

informele zorg Lelystad 2013- wordt gecontinueerd. Het mantelzorgconvenant wordt in 2015 verder in de

praktijk gebracht. Er wordt invulling gegeven aan een nog nader te bepalen vorm van

mantelzorgwaardering(vervolg mantelzorgcompliment). De mogelijkheid van een respijthuis wordt

onderzocht; afhankelijk van de resultaten van dit onderzoek wordt hier invulling aan gegeven.

Vrijwilligerswerk

Het Steunpunt Vrijwilligerswerk voert diverse activiteiten uit om vrijwilligerswerk in Lelystad te stimuleren en

wordt verbreed naar vrijwilligers in sport en cultuur. In de tweede helft van 2014 wordt een vervolg op de

Beleidsnota “Voor Elkaar” opgesteld. In 2015 wordt hier uitvoering aan gegeven. Er wordt extra ingezet op

het realiseren van vrijwilligersplaatsen voor mensen met een (lichte) beperking. Er wordt extra ingezet op

bemiddeling, training, opleiding van plaatsing van (zorg)vrijwilligers.

59


Sterke basis (basale infrastructuur voor welzijn/ondersteuning) (vervolg) Ondersteunen bewonersinitiatieven

Er wordt extra ingezet op het ondersteunen en ontwikkelen van bewonersinitiatieven

Algemeen maatschappelijk werk /preventie GGZ Het algemeen maatschappelijk werk is beschikbaar in alle gezondheids-centra. Er zijn laagdrempelige inloopvoorzieningen voor mensen met GGZ problematiek, zoals de inloophuizen van het IDO en de Waterspiegel. Er worden preventieve activiteiten geboden aan mensen die direct of indirect te maken hebben met GGZ problematiek gericht op herkenning en begrip van ernstige problematiek en gericht op het zelf oplossen van klachten.

Laagdrempelige activiteiten in buurten wijkvoorzieningen Er worden (vanuit de wijken buurtvoorzieningen) verspreid over de stad diverse laagdrempelige (ontmoetings) activiteiten aangeboden. Deze activiteiten worden georganiseerd door vrijwilligers. Er worden in 2015 onder meer activiteiten georganiseerd voor en met ouderen, mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking, mensen het psychische problematiek en mensen met dementie.

Vervoer Er wordt gestimuleerd dat mensen met een beperking zoveel mogelijk gebruik maken van het reguliere openbaar vervoer. Er wordt een bijdrage verleend voor het continueren van het vrijwilligersvervoer “De Opstap.

Aangepast/beschut wonen De behoefte aan beschutte woonvormen wordt in beeld gebracht. Er wordt nader bepaald welk vervolg er komt op het Programma Wonen, Welzijn, Zorg.

Schuldhulpverlening Er wordt schuldhulpverlening geboden aan de inwoners die dit nodig hebben. In 2015 zal deze inzet worden gecontinueerd.

Voorziening chronisch zieken/gehandicapten Er is een (gemeentelijke) aanvullende ziektekostenverzekering beschikbaar met een breed pakket voor chronisch zieken en gehandicapten met een laag inkomen.

Wmo Cliëntenraad De Wmo Cliëntenraad adviseert de gemeente gevraagd en ongevraagd over allerlei zaken aangaande de Wmo. De Cliëntenraad zal in 2015 een belangrijke rol spelen bij de implementatie van de nieuwe Wmo.

Ondersteuning dichtbij, integraal en efficiënt Toegang dichtbij en laagdrempelig in de wijk

Per stadsdeel is er een sociaal wijkteam aanwezig. De sociale wijkteams zijn voldoende deskundig om een passend ondersteuningsplan te maken. De sociale wijkteams werken op basis van het “stepped care” principe. Er wordt integraal gewerkt op basis van “één gezin, één plan, één regisseur”. Er wordt, als het nodig is, passende ondersteuning geboden’. Maatwerk is uitgangspunt.

Ondersteuning thuis De ondersteuning thuis wordt anders en met minder middelen ingevuld. Het aanbod is divers en sluit aan bij de vraag/behoefte van cliënten. Per stadsdeel is een hoofdaannemer verantwoordelijk voor de ondersteuning thuis (begeleiding thuis e.d.). De huishoudelijke hulp wordt ingevuld op het basis van het principe “schoon en leefbaar huis).

Dagbesteding De dagbesteding wordt anders en met minder middelen ingevuld. Het aanbod is divers en sluit aan bij de vraag/behoefte van cliënten. Per aandachtsgroep is een hoofdaannemer verantwoordelijk voor de invulling van de dagbesteding voor die groep.

Kortdurend verblijf Kortdurend verblijf blijft beschikbaar als aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan (zoals permanent toezicht nodig en ontlasting van de mantelzorger).

Woningaanpassingen, vervoersvoorzieningen e.d. Het pakket aan woningaanpassingen, scootmobielen, rolstoelen, regiotaxi e.d. blijft beschikbaar conform de Verstrekkingennota 2012. Het gebruik van de scootmobielpool wordt verder gestimuleerd.

Meldpunt / klachtenafhandeling Er is een meldpunt waar burgers en partijen laagdrempelig klachten, ideeën, onnodige bureaucratie e.d. kunnen melden. Er is een duidelijke efficiënte klachtenregeling (met mediation).

60


Vangnet voor de meest kwetsbaren/maatschappelijke opvang Ondersteuning kwetsbare inwoners

Er wordt opvang geboden aan tienermoeders. Er wordt opvang en begeleiding geboden aan zwerfjongeren. Er wordt woonbegeleiding geboden aan kwetsbare jongeren. Er is crisisopvang beschikbaar. Er wordt ondersteuning geboden aan zwaar ontregelde huishoudens. Er is een steunpunt voor slachtoffers van huiselijk geweld. Er is een woonvoorziening voor mensen met ernstige verslavings- en/of psychische problematiek.

Opvang daklozen Er is een laagdrempelige opvang en inloop voor dak- en thuislozen.

Beschermd wonen Beschermd wonen (voor inwoners met zware psychische of psychosociale problematiek) valt op grond van de Wmo 2015 vanaf 2015 onder centrumgemeente Almere. Er wordt actief met Almere overlegd en afgestemd over de invulling hiervan.

Huiselijk geweld en kindermishandeling (AMHK) Er is in 2015 een regionaal AMHK (Advies en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling. Er is daarmee sprake van één meldpunt voor alle vormen van huiselijk geweld en kindermishandeling en een samenhangende aanpak.

Gezondheidszorg Zorg en welzijn

Er wordt ingezet op het behalen van gezondheidswinst door in te zetten op een verschuiving van de tweede- naar de eerstelijnsgezondheidszorg en op een verschuiving van zorg naar welzijn. Het traject, dat moet leiden tot deze verschuivingen, is in 2012 in samenwerking met de betrokken partijen gestart en zal in 2015 verder worden ingevuld. Hierbij wordt ook de inzet voor gezonde leefstijl betrokken zodat er sprake is van een integrale aanpak. De samenwerking tussen eerstelijnsgezondheidszorg en welzijn krijgt ook fysiek vorm binnen de nieuwe MFA Waterwijk (gezamenlijke huisvesting en gezamenlijk loket voor eerstelijnszorg en welzijn).

GGD De GGD zal in 2015 de wettelijke taken zoals infectieziektebestrijding, medische milieukunde en gezondheidsbevordering blijven uitvoeren. Ook voert de GGD de jeugdgezondheidszorg uit voor kinderen/jongeren van 5-19 jaar (zie verder bij de programmadeel Gezond en veilig opgroeien).

Gezonde leefstijl Er worden diverse projecten uitgevoerd gericht op een gezonde leefstijl, vooral onder jongeren en vrouwen. Deze projecten zijn vooral gericht op het voorkomen en terugdringen van overgewicht.

Preventie verslaving Het verslavingsbeleid richt zich vooral op het signaleren en voorkomen van middelengebruik onder (risico) jongeren en alcoholgebruik onder ouderen.

61


3.1.2 Gezond en veilig opgroeien in Lelystad


We willen kinderen en jongeren optimale kansen bieden om gezond en veilig op te groeien en zo

zelfstandig mogelijk laten deelnemen aan het maatschappelijk leven:

a. Met sterke preventieve voorzieningen in de basis en een sterke pedagogische gemeenschap.

b. Een sterke en brede basis vergroot de zelfredzaamheid en versterkt het netwerk rondom

gezinnen. Het beroep op duurdere en zwaardere vormen van ondersteuning zal daardoor

verminderen.

c. Met een efficiënt jeugdstelsel dat passende ondersteuning biedt voor jeugdigen en gezinnen

waarvoor dit nodig is. De benodigde ondersteuning wordt tijdig en nabij geboden, zo zwaar als

nodig en lichter zodra het kan.


Jeugdhulpstelsel met passende ondersteuning

Jeugd&Gezinsteams De Jeugd&Gezinsteams vormen het hart van het jeugdstelsel: zij beoordelen de ondersteuningsbehoefte, regelen de toegang tot de jeugdhulp en de passende arrangementen. Expertise en ervaring van huidige professionals is in die teams samengebracht. Zij bieden de verschillende vormen van ambulante hulp aan het gezin, passend en nabij en volgens het principe één gezin, één plan, één regisseur. Ondersteuning wordt op maat geboden door slim samenwerken en flexibele inzet van ondersteuning, ook van expertise en ondersteuning die het J&Gteam niet zelf biedt. Het gezin wordt altijd in de gelegenheid gesteld een familiegroepsplan op te stellen.

Specialistische zorg Specialistische zorg wordt geboden als een probleem niet kan worden opgelost door het J&Gteam. Voor het beschikbaar hebben van deze zorg zijn samenwerkingsafspraken gemaakt op regionaal niveau met de zes Flevolandse gemeenten. Ook voor het omvormen van residentiële zorg, pleegzorg, zeer gespecialiseerde dagbehandeling en Jeugd-GGZ. Daarnaast de gedwongen maatregelen (jeugdreclasseringsmaatregelen, jeugdbeschermingsmaatregelen) en drang (SAVE). Ook het Advies- en meldpunt kindermishandeling en huiselijk geweld Veilig Thuis is op het niveau van de regio georganiseerd.

Dagbehandeling en dagbesteding Voor sommige jeugdigen zijn vormen van dagbehandeling of dagbesteding (of kortdurend verblijf) het meest passend, en is daarom ook beschikbaar. Het J&Gteam betrekt dit in de passende arrangementen, zorgaanbieders voeren het uit.

Zorgcontinuïteit In het overgangsjaar 2015 behouden cliënten de zorg op basis van hun indicatie en zoveel mogelijk bij dezelfde aanbieder.

Basis versterken

Verstevigen pedagogische gemeenschap De verantwoordelijkheid voor het opgroeien en opvoeden van kinderen wordt gedeeld: de omgeving van kinderen en eigen sociale netwerken ontplooien met elkaar activiteiten rondom het grootbrengen van kinderen. Door initiatieven van burgers die deze ontwikkeling in gang zetten en versnellen te faciliteren wordt grotere zelfredzaamheid mogelijk en worden ouders en gezinnen versterkt. In 2015 wordt dit uitgewerkt in een beleidsnota Basis versterken.

Versterken basisvoorzieningen Doorontwikkeling van de rol van de basis om bij te dragen aan het normaliseren en ontmedicaliseren van opvoeden opgroeikwesties. Formuleren van een visie op de positieve ontwikkeling van jeugd en kindvriendelijke stad, ontwikkeling van het CJG als onderdeel van de wijk, nauwere aansluiting op de sociale wijkteams. In 2015 wordt dit uitgewerkt in een beleidsnota Basis versterken, waarbij ook de preventieve voorzieningen inzake opvoeden en opgroeien binnen dit beleidskader worden gevat.

62


Preventieve voorzieningen voor problemen met opgroeien en problemen met opvoeden Jeugdgezondheidszorg

Alle kinderen/jongeren van 0-19 jaar krijgen op grond van de Wet publiek gezondheid volgens een vast schema consultatiebureau bezoeken en periodieke gezondheidsonderzoeken aangeboden. Er worden als het nodig is extra huisbezoeken gebracht.

Welzijnswerk voor jongeren De vrijetijdscoaches stimuleren kwetsbare jongeren te participeren en zij ondersteunen initiatieven van deze jongeren. Daarvoor werken zij samen met andere professionals uit de wijk, zoals onderwijs en de overige basisvoorzieningen. De focus ligt bij gerichte ondersteuning van schoolgaande jongeren die het risico lopen uit te vallen en hen perspectief te bieden op een passende onderwijs- en/of arbeidsmarktpositie.

Vroege interventie Jeugd en Gezin Preventieve activiteiten voor kwetsbare jeugdigen en gezinnen liggen aan de basis van een goed functionerend jeugdstelsel: lichte ondersteuning als er problemen dreigen, erger voorkomen en de zelfredzaamheid vergroten. Door de preventie goed en efficiënt te organiseren kan het beroep op zwaardere zorg worden verminderd. De vroege signalering van behoefte aan opvoeden opgroeiondersteuning en de inzet van preventieactiviteiten wordt afgestemd door de samenwerking van partijen in het Centrum voor Jeugd en Gezin. Vanuit deze samenwerking maken jeugdverpleegkundigen en schoolmaatschappelijkwerkers of jeugdpreventiewerkers binnen de basisscholen en het voortgezet onderwijs de verbinding tussen preventieve ondersteuning voor jeugdige en gezin en de zorg op school om zo problemen te voorkomen. Jongerencoaches leiden (probleem) jongeren naar verschillende vormen van hulp, variërend van een kortdurend advies tot langdurige ondersteuning aan risicojongeren, bijvoorbeeld jongeren die veelvuldig met politie en justitie in aanraking zijn geweest. Opvoedingsondersteuning wordt in samenhang en verschillende vormen geboden (informatievoorziening, spreekuren, bijeenkomsten, cursussen, Home-Start). Voor gezinnen met een geringe sociale redzaamheid is er de gezinsadviseur die het gezin begeleidt (laag frequent contact) en verergering van problemen voorkomt. Een nader uit te werken aandachtspunt is het aanbod bij (v)echtscheidingen.

Cliëntondersteuning De cliëntondersteuning voor ouders en jongeren (zoals van MEE) vormt deel van de samenwerking van partijen in het Centrum voor Jeugd en Gezin. De wettelijke grondslag voor cliëntondersteuning ligt in de Wmo.

Cliëntenraad Jeugdhulp De Cliëntenraad Jeugdhulp is vanaf het najaar 2014 operationeel. De cliëntenraad adviseert de gemeente gevraagd en ongevraagd over allerlei zaken aangaande de jeugdhulp en preventieve voorzieningen. In 2015 wordt de cliëntenraad betrokken bij de implementatie van het nieuwe jeugdstelsel.

63


3.2 Op weg met talent

Vigerende beleidsnota's Een goede schoolloopbaan voor iedereen

- Kadernota Lelystadse Educatieve Agenda 2011 – 2014*

- Uitwerkingsplan LEA 2013 "Presteren met onderwijs" (januari 2013)*

- IHP onderwijs 2013 – 2022

- Beleidskader Onderwijshuisvesting Primair Onderwijs (december 2012)

- Actualisatienota Brede School 2013 – 2014*

- Nota Jongleren 2011 – 2014*

- Voortgang Jongleren/VVE 2012-2013 (april 2012)*

- Nota besteding budgetten voor vangnet kwetsbare jongeren 2013*

Sport en recreatie

- Kadernotitie Sport 2013 – 2016 – 'Koers houden, kansen benutten'

Zoveel mogelijk mensen aan het werk

- Overgangsnota 'Op weg met Werk' (vastgesteld 2010) - Onderzoek naar het rendement van bestedingen aan de participatievoorziening in de gemeente

Lelystad (Lelystad 2011) - Nota 'Op weg met Werken naar Vermogen' (vastgesteld 2011) - Nota "Werk in uitvoering" (april 2012) - Werkplan uitvoering Wet inburgering 2012 (februari 2012) - Nota Werkbedrijf (2013) - Kadernota “Een toegangspoort tot de arbeidsmarkt” (2014)

Inkomensondersteuning

- Nota 'Meedoen is mogelijk', herijking integraal armoedebeleid (vastgesteld 2009) - Nota schuldhulpverlening 2011 - 2014 - Evaluatie uitvoering preventief armoedebeleid Lelystad Spoor 1 (februari 2012) - Nota Ontwikkeling Inkomensondersteuning 2013

*) Deze kaders worden tweede helft van 2014 geactualiseerd.

Lelystad is een stad die door en voor mensen is gemaakt. De betrokkenheid en actieve participatie van

onze inwoners bepaalt in belangrijke mate de kracht van de Lelystadse samenleving. En omgekeerd

draagt diezelfde kracht van de samenleving op zijn beurt bij aan een betere toekomst voor elk individu.

“Op weg met talent” staat dan ook voor het belang te investeren in de individuele ontplooiing van elke

afzonderlijke burger, op basis van gelijke kansen voor iedereen. Onderwijs, cultuur, sport, participatie

(werk) en inkomensondersteuning zijn de componenten die elkaar onderling versterken en waaruit en

waarmee deze ontplooiing wordt gerealiseerd. Individuele ontplooiingsmogelijkheden het hele leven

door is ons uitgangspunt. Dit gaat om een continu en levenslang proces waarin de burger in iedere

opeenvolgende levensfase de kansen krijgt/heeft om zichzelf toe te rusten met de juiste kennis en

instrumenten, om daarmee een volwaardige bijdrage aan onze samenleving te leveren.

Op onderwijsterrein zijn de afgelopen jaren in Lelystad belangrijke ontwikkelingen in gang gezet en

successen geboekt. Het aantal zwakke en zeer zwakke scholen is beduidend afgenomen en de

randvoorwaarden om de taalachterstand bij kinderen van 0-6 jaar te reduceren zijn grotendeels

gerealiseerd (VVE). Het blijft belangrijk om deze basis, zoals VVE, het verlagen van het aantal

voortijdig schoolverlaters en onderwijshuisvesting op peil te houden. De komende jaren zullen we ook

aan de slag moeten met nieuwe inzichten. Bijvoorbeeld met het recent verschenen WRR rapport “ Naar

een lerende economie”, dat wijst op het belang dat de samenleving de vaardigheid heeft om snel en

adequaat in te spelen op nieuwe omstandigheden. Het rapport van de Onderwijsraad “Een nieuw

curriculum” richt zich op de vraag hoe ervoor kan worden gezorgd dat het curriculum in het onderwijs

(nu en in de toekomst) voldoet aan eigentijdse eisen. Hiermee krijgen jongeren een stevige basis voor

hun persoonlijk, maatschappelijk en beroepsmatig functioneren. Het onderwijs moet leerlingen en

studenten voorbereiden op een samenleving die aan de participerende burger hoge eisen stelt op het

gebied van ict-geletterdheid, probleemoplossingvaardigheden, kritisch denken, creativiteit, sociale

64


competenties en vaardigheden om het eigen leren te kunnen sturen. Wij noemen dit de 21ste-eeuwse

vaardigheden.

Met het oog op de toenemende vraag naar hoogwaardige (vak)kennis is het techniekpact in het leven

geroepen. De belangstelling van leerlingen voor techniek kan hiermee worden versterkt, zodat zij vaker

kiezen voor het leren en werken in de techniek. Techniek in het onderwijs is geen doel in zichzelf. Met

wetenschap en techniek kun je een krachtige leeromgeving creëren. Het gaat erom de nieuwsgierigheid

van kinderen te prikkelen en een onderzoekende houding bij hen te ontwikkelen.

De LEA 2015-2018 zal de verworven verbeteringen moeten consolideren, maar daarnaast zal het

moeten aanhaken bij actuele maatschappelijke ontwikkelingen en inzichten. Zo kan de LEA nieuw elan

geven aan het onderwijs in de stad. Met de afname van beschikbare middelen wordt het steeds

belangrijker om de activiteiten binnen de subprogramma’s zelf zo doelmatig en doeltreffend als mogelijk

uit te voeren. Door het leggen van slimme dwarsverbanden – bijvoorbeeld tussen passend onderwijs en

jeugdhulp en tussen onderwijs en werkervaring waar het gaat om de jeugd - kunnen extra voordelen

worden geboekt. De Participatiewet die per 1 januari 2015 zijn intrede doet, neemt daar een voorschot

op. Tevens leidt deze nieuwe wet tot forse ingrepen in de wetgeving omtrent Wajong en WSW.

Niet alleen onderwijs stelt de inwoner in staat zelfstandig invulling te geven aan diens rol en positie in

de samenleving. Cultuur en sport zijn maatschappelijk van grote waarde en kunnen een positieve

bijdrage leveren aan gezondheid, sociale cohesie, participatie, economie, gebiedsontwikkeling en

positionering van de stad. Het is daarom van belang de verschillende beleidsthema’s en portefeuilles in

verbinding te brengen met het vrijetijdsdomein. Vanuit onderwijs, zorg, welzijn, cultuur, ruimte,

economie, recreatie en toerisme zijn interessante samenwerkingvormen en dwarsverbanden met de

culturele- en sportwereld mogelijk.

Wanneer door omstandigheden sprake is van een (tijdelijke) terugval in de levensomstandigheden van

de burger – denk aan werkloosheid en/of onvoldoende inkomen om in het levensonderhoud te voorzien

– kan bijgesprongen worden door middel van ondersteunende maatregelen. Deze zijn gericht op een

snelle terugkeer naar een zo zelfstandig mogelijke positie. Een tijdelijk vangnet dus, als tijdelijk

hulpmiddel om snel weer op eigen benen te kunnen staan.

Waar het gaat om arbeidstoeleiding van uitkeringsgerechtigden of inkomensondersteuning voor de

meest kwetsbare burgers moeten we vaststellen dat door het economisch reces de vraag naar en

behoefte aan ondersteuning verder toeneemt. Dat vraagt mede in het licht van de nieuwe wetgeving om

een heroriëntering op de uitvoering, wellicht zelfs een kanteling, waarbij de praktische uitvoering van

regels meer in handen komt van het maatschappelijk middenveld en de gemeente haar rol van

regisseur versterkt.

65


DIM schema

66


67


Wat mag het kosten?


Begroting

Programma 2: Op weg met talent 2015 2016 2017 2018

Exploitatie

Lasten

PG21 Grotere individuele ontplooiing -19.673 -19.172 -19.390 -19.227

PG22 Verhogen arbeidsparticipatie -17.582 -17.082 -16.582 -16.582

PG23 Verbeteren Inkomenspositie -43.735 -43.735 -43.735 -44.025

Totaal Lasten -80.990 -79.989 -79.707 -79.834

Baten

PG21 Grotere individuele ontplooiing 1.681 1.685 1.685 1.685

PG22 Verhogen arbeidsparticipatie 14.986 14.986 14.986 14.986

PG23 Verbeteren Inkomenspositie 40.591 40.591 40.591 40.591

Totaal Baten 57.258 57.262 57.262 57.262


Reserves

Lasten

PG21 Grotere individuele ontplooiing -39 -39 -39 -39

PG22 Verhogen arbeidsparticipatie -1.000 -1.000 -1.000

Totaal Lasten -39 -1.039 -1.039 -1.039

Baten

PG21 Grotere individuele ontplooiing 62

PG22 Verhogen arbeidsparticipatie 1.000

Totaal Baten 1.062

Totaal Reserves 1.023 -1.039 -1.039 -1.039

Eindstand meerjarenraming 2015 - 2018 vóór w ijzigingen -22.709 -23.767 -23.484 -23.612

Meerjarenraming

68



Programma 2

Op weg met talent

2.1 Grotere individuele ontplooiingsmogelijkheden bieden

Onderwijsinfrastructuur die mogelijkheden biedt tot

talentontwikkeling in verschillende levensfasen

Indicator:

97% van de kleuters zonder taalachterstand naar groep 3

Aantrekkelijker leefklimaat door goede voorzieningen in het

onderwijs, sport en cultuur

Handhaven van het aandeel van de beroepsbevolking met

minimaal een opleidingsniveau op middelbaar niveau boven

het landelijk gemiddelde

minder voortijdig schoolverlaters

Indicator: Reductie 8% per jaar

meer sport en recreatie

Indicatoren:

a. De sportparticipatie in Lelystad bedraagt minimaal 70%;

b. Er wordt jaarlijks een klanttevredenheidsonderzoek

gedaan naar de technische staat van de gemeentelijke

sportaccommodaties en de kwalitatieve ondersteuning van

sportverenigingen

c. De gemiddelde bezettingsgraad van gemeentelijke

binnensportaccommodaties bedraagt minimaal 75%

d. er dient een wisselwerking te zijn tussen sport en andere

beleidsvelden.

2.2 Verhogen van de arbeidsparticipatie van de (kwetsbare) burger

Toeleiden naar (vormen van) arbeid (participatie)

Indicatoren:

a. Klanten die uitstromen naar (vormen van) arbeid

(participatie). Uitstroom target is gemiddeld 20%

b. Klanten die op basis van arbeidsbeperking blijvend deel

uitmaken van het bestand maar die hun restcapaciteit

kunnen inzetten op (vormen van) arbeid (participatie)

Terugdringen van de jeugdwerkloosheid

Indicatoren:

a. Terugdringen omvang groep vroegtijdig schoolverlaters

b. Terugdringen omvang groep jeugdige

uitkeringsgerechtigden

c. Aansluiting onderwijs – arbeidsmarkt

Gecontroleerde afbouw WSW

Indicatoren:

a. Zoveel als mogelijk een kostenneutrale afbouw van de

sociale werkvoorziening (CvW)

2.3 (Duurzaam) verbeteren van de inkomenspositie van de kwetsbare

burger Tijdelijk voorzien in levensonderhoud

Indicatoren:

a. (Aantal) Klanten die recht hebben op een inkomen in het

kader van Participatiewet, gedurende de periode waarin

zij nog niet in staat zijn om (volledig) in eigen onderhoud

te voorzien

Curatieve inkomensondersteuning / Armoedebeleid

Indicatoren:

a. Het aantal mensen dat in Lelystad op of onder de

armoedegrens leeft is maximaal 10% (of op het landelijk

gemiddelde)

b. Verstrekken van vormen van bijzondere bijstand

(categoriaal of individueel)

Preventieve inkomensondersteuning / Armoedebeleid

Indicatoren:

a. Samenwerking met het maatschappelijk middenveld bij

het werken aan het tegengaan van overerving van

armoede

b. Bereik van de maatregelen op de prioritaire

leeftijdsgroep (0 tob.t 17 jarigen)

Schuldhulpverlening

Indicatoren:

a. Aantal Lelystedelingen dat in aanmerking komt voor

schuldhulpverlening (preventief)

b. Aantal Lelystedelingen dat gebruik maakt van

schuldhulpverlening (curatief)

69


3.2.1 Grotere individuele ontplooiingsmogelijkheden bieden

Iedere Lelystedeling heeft recht op een optimale kans om zijn talenten te ontplooien en te benutten.

Vanuit die gedachte stellen wij, met onze partners in het veld, de Lokale Educatieve Agenda (LEA) op,

waarin de gezamenlijke ambities worden neergelegd. Belangrijk is dat wij een onderwijszorgstructuur

kunnen neerzetten, die de individuele ontplooiing van talenten faciliteert. De focus van de gemeente is

daarbij gericht op de zwaksten in de samenleving, zodat ook zij met een goede startkwalificatie het

onderwijs kunnen verlaten.

Voor de peuters en kleuters blijft de inzet dat 97% van de kleuters zonder taalachterstand naar groep 3

gaat. Met name de peuterspeelzalen blijven een belangrijke rol spelen bij voorbereiding van de

kleinsten op het onderwijs. Er zijn al goede resultaten bereikt in de verbetering van de kwaliteit van de

VVEpeuterspeelzalen. Extra inzet zal worden gepleegd op de ouderbetrokkenheid en een goede

overgang van voorschool naar vroegschool. De optimalisering van de doorgaande lijn door de vorming

van Integrale Kindcentra wordt door ons gesteund. Ouders zonder werk of die integreren in het

arbeidsproces kunnen op financiële steun rekenen om hun kind naar de peuterspeelzaal te laten gaan.

Door middel van het bieden van voldoende zorg binnen het onderwijs, wordt voorkomen dat kinderen

uitvallen op school. Uitgangspunt is dat zij zo lang mogelijk binnen de scholen onderwijs krijgen, dat

speciaal onderwijs zo veel mogelijk tijdelijk is omdat kinderen weer terug kunnen gaan naar het gewone

onderwijs en dat er een goede zorgstructuur in de scholen wordt neergezet om dit te bereiken.

Wij zetten in op een reductie van voortijdig schoolverlaters met 8% per jaar, door onderwijs dat beter

aansluit op de mogelijkheden van het kind, handhaving van de leerplicht en de implementatie van het

passend onderwijs. Daarvoor is het nodig de zorgstructuur binnen VO en MBO te versterken. De

krachten binnen speciaal onderwijs/entreeopleiding/gemeente (jongerenloket en vangnetvoorziening

kwetsbare jongeren worden zoveel mogelijk gebundeld.

Naast het bieden van optimale ontplooiingskansen voor een ieder, streven wij naar het creëren van een

aantrekkelijk leefklimaat in Lelystad. Een kwalitatief goed onderwijsaanbod, goede

onderwijshuisvesting, veilige scholen, een goed cultureel aanbod en goede sportvoorzieningen dragen

daaraan bij, maar ook een goede aansluiting van onderwijs op de arbeidsmarkt. Door middel van de

technocampus, het versterken van het MBO en het bieden van aanvullend HBO-onderwijs met

aandacht voor techniek in het onderwijs, wordt voorgesorteerd op de behoefte aan technisch geschoold

personeel. Wij streven naar een opleidingsniveau van de beroepsbevolking, waarbij het aandeel

middelbaar boven het landelijk gemiddelde ligt, omdat op dat niveau er de meeste arbeidsplaatsen zijn

in Lelystad.

70



Onderwijsinfrastructuur die mogelijkheden biedt tot talentontwikkeling in verschillende levensfasen Kleuters zonder taalachterstand naar groep 3 (75% van de kleuters)

investeren in het jonge kind is van groot belang. De kwaliteitsimpuls van de voorschoolse voorzieningen wordt

dan ook voortgezet met als doel: “bijna geen kind met (taal)achterstand naar groep 3”. De stand van zaken

rond VVE wordt in het derde kwartaal van 2014 aan de raad gepresenteerd, waarbij ook de uitkomsten van

een onderzoek van de onderwijsinspectie op onze vve-lokaties (voorjaar 2014) wordt meegenomen. Gebleken

is dat er goede vorderingen worden geboekt met de kwalitatieve verbeteringen op de peuterspeelzalen en

binnen het onderwijs en dat het bereik op orde is. Ook de randprojecten rond de taalstimulering lopen goed.

De focus dient in de komende jaren gericht te blijven op de taalstimulering, zowel thuis als op de

peuterspeelzaal en scholen. Een belangrijke rol hierin spelen de schakelklassen, waar kinderen met een te

geringe woordenschat extra taalonderwijs krijgen.

Een voorstel voor de verdeling van het VVEbudget wordt in het derde kwartaal aan de raad aangeboden.

Maatwerk ouderbetrokkenheid

Om maatwerk bij ouderbetrokkenheid en beter benutten talenten ouders bij de vve scholen en vve zalen te

realiseren, wordt er vanuit vve middelen beschikbaar gesteld om hierop extra in te zetten.

Kostenvergoeding peuterspeelzalen

Ouders zonder werk of die re-integreren krijgen de kosten van een plaats in de peuterspeelzaal volledig

vergoed. De gemeentelijke bijdrage voor reguliere peuterspeelzaalplekken blijft gehandhaafd.

Brede School

Met het concept van de brede scholen als ‘school in verbinding’ worden er kansen gecreëerd om de talenten

van kinderen te ontwikkelen. Voor 2015 en verder zal het activiteitenbudget slechts gedeeltelijk in stand blijven

(60%) en zal worden ingezet op die scholen waar de kinderen een extra stimulans het hardst nodig hebben,

de vve scholen. Door in te zetten op de doelgroepen die achterblijven kan het meeste resultaat worden

bereikt. Versterking van onderwijs op jonge leeftijd, maakt dat problemen op latere leeftijd worden voorkomen.

Kwalitatief goed onderwijs is hierbij noodzakelijk. Het is van belang dat er meer samenhang komt in het

aanbod en in de aansturing. Scholen dienen zelf keuzes te maken in welk aanbod zij willen afnemen, passend

bij de behoefte van hun school.

Een groot deel van de activiteiten ten behoeve van brede scholen wordt uitgevoerd door mensen die

werkzaam zijn op het snijvlak van onderwijs, sport en cultuur. Dit zijn de combinatiefunctionarissen. De

bijdrage van de gemeente voor deze functie wordt met 50% teruggebracht.

71


Onderwijsinfrastructuur die mogelijkheden biedt tot talentontwikkeling in verschillende levensfasen

(vervolg) Doorlopende lijnen, harmonisatie en Vorming van IKC’s

Tussen het primair onderwijs en de peuterspeelzalen zijn goede afspraken gemaakt over een warme

overdracht van kinderen naar de basisschool.

Wij onderschrijven de wens van het kabinet om te komen tot de vorming IKC waar kinderen de hele dag

terechtkunnen en waar door de vorming van één pedagogisch klimaat de ontwikkeling van kinderen optimaal

mogelijk is. Er wordt dan geen onderscheid meer gemaakt tussen kinderdagverblijven en peuterspeelzalen

en de doorgaande lijnen zijn optimaal. Binnen VVE wordt in dat kader gestimuleerd dat er een uitwisseling

plaatsvindt tussen kinderdagverblijven en peuterspeelzalen.

Behalen startkwalificatie en verlagen van het aantal schoolverlaters

Medio 2014 telt Lelystad 483 werkzoekende jongeren tot 27 jaar, waarvan 265 zonder startkwalificatie (55%).

Deze jongeren hebben minder kans op werk, zijn vaker afhankelijk van een uitkering en scoren hoger in de

criminaliteitscijfers.

Lelystad heeft een forse opgave om het voortijdig schoolverlaten terug te dringen. Daarbij blijft aandacht

nodig voor snelle interventie en hoogwaardig handhaven van de leerplicht. Handhaving en preventie moeten

elkaar daarbij versterken. Wij zetten ook in op de naleving van het convenant dat het ministerie van

Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft afgesloten met gemeenten en scholen in Flevoland met als doel om

een daling van het aantal voortijdig schooluitvallers te realiseren. Ondanks de sterke reductie van het aantal

VSV-ers is, na een vergelijking met Nederland en de regio duidelijk dat Lelystad op het gebied van kwetsbare

jongeren een uitdaging kent die bovengemiddeld is.

Onderwijs en overheid zetten zich gezamenlijk in om kwetsbare jongeren te ondersteunen om

maatschappelijke uitval tegen te gaan. Dit komt tot uiting in gezamenlijke acties, gericht op:

- zoveel mogelijk jongeren behouden voor het regulier onderwijs

- het creëren van en begeleiden naar een doorlopende schoolloopbaan

- het ondersteunen van de overstap naar de arbeidsmarkt

Volwasseneneducatie en bestrijding van laaggeletterdheid In Lelystad wonen meer dan 7000 volwassenen die zodanig moeite met lezen en schrijven hebben, dat zij

veel gewone dagelijkse handelingen niet zelf kunnen verrichten. Deze personen zijn onvoldoende

zelfredzaam en participeren beduidend minder in de samenleving. Laaggeletterdheid is een grote

belemmering als het gaat om het vinden en behouden van werk. Het is van belang dat deze mensen kunnen

werken aan voldoende basisvaardigheden. Ditzelfde geldt voor ouders met jonge kinderen en jongeren vanaf

18 jaar die als gevolg van hun ernstige taal- en/of rekenachterstand nog niet met succes met de Entree- of

MBO-opleiding kunnen starten.

Naast de laagdrempelige taaltrainingen, zoals Taal voor het leven, Taalmaatjes etc. worden door het MBO-

college van Flevoland educatietrajecten laaggeletterdheid verzorgd. Deze trajecten worden volledig

gefinancierd conform de voorwaarden voor het landelijk beschikbaar gestelde Participatiebudget

(WEBgelden). Dit budget wordt jaarlijks bepaald, maar is voor 2015 nog niet bekend. Wij verwachten dat het

budget ongeveer gelijk zal zijn aan dat van 2014.

72


Aantrekkelijker leefklimaat door goede voorzieningen in het onderwijs, sport en cultuur Kwalitatief goed onderwijsaanbod

De gemeente stimuleert het onderwijsveld kwalitatief hoogwaardig onderwijs aan te bieden. In de dialoog

over het onderwijsaanbod zal ten aanzien van het beroepsonderwijs aansluiting worden gezocht bij de

verschuivende ontwikkeling op de arbeidsmarkt. Het onderwijs moet leerlingen en studenten voorbereiden op

een samenleving die aan de participerende burger hoge eisen stelt op het gebied van ict-geletterdheid,

probleemoplossingvaardigheden, kritisch denken, creativiteit, sociale competenties en vaardigheden om het

eigen leren te kunnen sturen, de zogeheten 21ste-eeuwse vaardigheden.

Lelystad participeert in het landelijk Techniekpact. Gestimuleerd wordt dat meer jongeren de keuze maken

voor techniek en dat docenten beter toegerust worden [LEA]}.

Integraal Huisvestingsplan (IHP)

Goed onderwijs begint met goede onderwijshuisvesting. Door middel van het IHP wordt de

huisvestingsbehoefte voor 2015 en verder vastgesteld. Uitgangspunt is efficiënt omgaan met de bestaande

lokalen. In de bestaande stad wordt niet meer uitgebreid maar wordt doorverwezen naar leegstaande ruimte

nabij.

Belangrijk onderdeel vormen de huisvestingsplannen van de SVOL.. Na herhaald uitstel, wacht de gemeente

nog steeds op een gedragen plan. Wanneer deze voldoet aan de gestelde criteria zal de raad hierover

middels een separaat voorstel om een besluit worden gevraagd. Het opvangen van (de groei van) het Aurum

college binnen de SVOL zal hierin ook verder vorm krijgen.

Ook voor Kindcentrum Warande wordt een separaat voorstel voorgelegd aan de raad. Hierbij wordt ook

rekening gehouden met de eis van een flexibele bouw (niet bouwen voor leegstand).

Met ingang van 2015 wordt het groot onderhoud van de scholen voor primair onderwijs overgeheveld naar de

schoolbesturen.

Veiligheid op scholen Alle scholen zullen worden uitgenodigd om een convenant over veiligheid op scholen te ondertekenen.

Controle op peuterspeelzalen en KDV

De controle op peuterspeelzalen en kdv dient op het huidige niveau te blijven gehandhaafd.

MBO en HBO onderwijs

Een goed gekwalificeerde beroepsbevolking is een belangrijke vestigingsfactor voor bedrijven en daarmee

voorwaarde voor economische groei. Het is voor de stad en regio essentieel om goed opgeleide jongeren

voor de regio te behouden en kenniswerkers te verleiden zich hier te vestigen.

Door het praktijkgerichte onderwijs en het nauwe verband met het werkveld wordt de toegankelijkheid van de

hogeschool Windesheim Flevoland vergroot voor het MKB.

De ontwikkeling van het MBO is twee kanten op. Investeren in de niveau’s III en IV is noodzakelijk voor de

versterking van de kennis infrastructuur en de innovatiekracht van het MKB.

Onvoldoende beschikbare stageplaatsen zijn knelpunt binnen het MBO, met name op de laagste twee

niveau’s. Actie zal hierop worden genomen om werkgevers te stimuleren meer stageplaatsen beschikbaar te

krijgen. Onderzocht wordt of een wijkleerbedrijf een bijdrage kan leveren om voldoende opleidingsplaatsen te

generen.

Met het oog op grotere doorstroom richting HBO wordt het ingezette beleid ten aanzien het versterken van

het MBO, met name niveau IV gecontinueerd..Het Leadershipprogramma dat uitgevoerd wordt bij het MBO

college rust de deelnemers beter toe om de opleiding met succes af te ronden. Met het driejarig programma

composietenonderwijs Flevoland worden nieuwe materialen opgenomen in de technische opleidingen.

73


Handhaven van het aandeel van de beroepsbevolking met minimaal een opleidingsniveau op

middelbaar niveau boven het landelijk gemiddelde Aanvullend HBO onderwijs behouden/aantrekken

Het opleidingsaanbod van de HBO vestiging in Lelystad zal zich verder richten op de kansen die het

luchtvaartonderwijs en aan water gerelateerd onderwijs bieden.

Technocampus VO/MBO

Met de ontwikkeling van een Technocampus wordt de onderwijsinfrastructuur voor het technisch

beroepsonderwijs in de stad verbeterd.

Met de in ontwikkeling zijnde Technocampus Lelystad Airport wordt, in samenwerking met het bedrijfsleven,

onderwijs ontwikkeld en aangeboden dat inspeelt op de economische kansen en werkgelegenheid op en rond

de luchthaven.

Minder voortijdig schoolverlaters Onderwijs dat aansluit bij de mogelijkheden en talenten van het kind

Lelystad telt medio 2014 circa 480 werkzoekende jongeren tot 27 jaar. Ongeveer de helft daarvan heeft geen

startkwalificatie. Om te voorkomen dat er jongeren blijven uitvallen worden arbeidsmarkt- en

onderwijsbeleidslijnen op een integrale manier verknoopt tot een sluitende aanpak voor jongeren tot 27 jaar,

met specifieke aandacht voor de kwetsbare jongeren c.q. de jongeren die geen startkwalificatie kunnen

halen. Om dit te bereiken is in 2014 gestart met een onderzoek naar samenwerking waarin onderwijs,

arbeidsmarkt en de gemeentelijke dienstverlening voor kwetsbare jongeren optimaal (en structureel) op

elkaar aansluiten, zodat er een doorlopende leerlijn ontstaat vanuit het onderwijs naar de arbeidsmarkt. Dit

leidt tot de instelling van een zogenaamd ‘jongerenloket’ dat vanaf het schooljaar 2015-2016 operationeel is.

Vanaf dat moment kunnen jongeren naar de meest passende leer- en/of werkomgeving worden

doorverwezen. Dat kan gaan om regulier onderwijs, om speciale voorzieningen, of om een combinatie van

leren en werken. Waar nodig kan bemiddeling en ondersteuning worden geboden, om zo, op basis van

diagnose en onderzoek, gezamenlijk te bepalen wat de meest passende route van onderwijs naar

arbeidsmarkt is.

Versterken van de zorgstructuur (VO en MBO) en bundeling krachten speciaal onderwijs/entreeopleiding/gemeente (jongerenloket en vangnetvoorziening kwetsbare jongeren)

In 2014 is het stelsel passend onderwijs in werking getreden. Als gevolg hiervan wordt de zorgstructuur in het

VO zodanig aangepast dat het binnen het stelsel passend onderwijs past. De zorgstructuur in het MBO voor

niveau 2 en hoger wordt voortgezet. Voor MBO niveau 1 (entree-opleiding) wordt een zorgstructuur opgezet

voor jongeren die de extra begeleiding nodig hebben om op school te blijven en de problemen aan te pakken.

Dit hangt samen met de instelling van een jongerenloket, waarbij onderwijs, arbeidsmarkt en gemeente

samenwerken aan een sluitende aanpak voor kwetsbare jongeren. Er dient een doorlopende (leer)lijn te

ontstaan vanuit het onderwijs naar de arbeidsmarkt.

74


Minder voortijdig schoolverlaters (vervolg) Implementatie passend onderwijs

De scholen in primair en voortgezet onderwijs staan voor een grote opgave door de invoering van passend

onderwijs. Deze verandering gaat tegelijkertijd gepaard met forse bezuinigingen (circa €300 mln. landelijk) op

het onderwijs. Dit maakt de opgave niet eenvoudiger. De samenwerkingsverbanden hebben een

ondersteuningsplan opgesteld om hier uitvoering aan te geven. Van belang hierbij is onder meer het bewaken

van de samenhang met de decentralisatie van de jeugdzorg. In een aparte notitie is de samenhang tussen

beide ontwikkelingen inzichtelijke gemaakt en zijn acht uitgangspunten benoemd waarlangs tot een passende

ondersteuningsstructuur kan worden gekomen.

Passend onderwijs heeft een nauwe relatie met het jeugdbeleid. Deze relatie vraagt daarnaast om

afstemming over de inzet van leerplicht, onderwijs huisvesting, voortijdig schoolverlaten en doorlopende

leerlijnen. Dit wordt vanuit de LEA verder uitgewerkt, waarbij ook de mogelijkheid om deze transitie te

faciliteren vanuit het transitiefonds sociaal domein wordt meegenomen. Te denken valt bijvoorbeeld aan de

aanpassingen die in reguliere onderwijshuisvesting nodig zijn om kinderen uit het speciaal onderwijs op te

kunnen vangen.

Specifieke aandacht vanuit passend onderwijs gaat ook uit naar de hoogbegaafde kinderen. Door het

onderwijs zal het programma Be Cool verder worden ontwikkeld.

Passend onderwijs heeft ook consequenties voor de plek waar leerlingen naar school gaan. In 2013 is het

leerlingenvervoer kritisch tegen het licht gehouden en de verantwoordelijkheid voor het vervoer sterker bij de

ouders gelegd. Dit heeft geleidt tot fors minder aanvragen, waardoor de taakstelling kan worden gerealiseerd.

In 2014 wordt uitvoering gegeven aan de tweede tranche van het leerlingenvervoer. Dit is ook in een apart

voorstel opgenomen.

Busbegeleiding leerlingenvervoer

In mei 2013 is er een nieuwe verordening voor het leerlingenvervoer door de gemeenteraad aangenomen die

ertoe heeft geleid dat de kosten voor leerlingenvervoer (in afwijking van eerdere jaren) binnen de begroting

zijn gebleven; er is zelfs een besparing op het leerlingenvervoer ingeboekt. Op basis van de gerealiseerde

resultaten is er tijdens de evaluatie besloten om voorlopig geen verdere bezuinigingsslag op het

leerlingenvervoer door te voeren.

Er zijn nog drie busbegeleidsters in eigen dienst. De uitvoering van deze taak staat ter discussie bij de

begroting 2015.

In het aankomend jaar zal voor wat betreft het leerlingenvervoer opnieuw moeten worden aanbesteed,

aangezien het contract met de huidige vervoerder tot aan het maximum is verlengd.

75


Meer sport en recreatie Sportparticipatie op peil houden

Aandacht blijft voor specifieke doelgroepen zoals oudere jeugd, niet westerse allochtone inwoners, mensen

met een beperking en inwoners met een lage opleiding.

Ook inwoners die minder te besteden hebben blijven achter in de sportdeelname en (financiële) drempels

moeten worden voorkomen.

Met het aanbieden van specifieke sportstimuleringsprogramma’s zal worden gekeken hoe deze doelgroepen

het beste bereikt kunnen worden en wat aansluit bij hun behoefte.

Leren topsportmentaliteit

Sportaccommodaties aantrekkelijk houden

De afgelopen periode heeft de raad stevig geïnvesteerd in accommodaties waardoor de kwaliteit en

gebruikswaarde is gestegen, van belang is goede onderhoudprogramma’s dat deze accommodaties ook dit

niveau behouden.

Optimaal gebruik van binnen- en buitensportaccommodaties moet worden nagestreefd. Onderzocht moet

worden in hoeverre sportaccommodaties breder opengesteld kunnen worden.

Vitale sportverenigingen ondersteunen

Er komt een nieuwe tarievennota sport.

Samen met de verenigingen wordt gekeken hoe de vitale vereniging invulling kan geven aan zijn

maatschappelijke rol, belangrijke voorwaarden hierbij zijn: financieel gezond, voldoende jeugdleden,

adequaat onderhoud (verenigings)accommodatie.

Sportverenigingen die maatschappelijk actief zijn en een rol vervullen voor de buurt of stad worden daarvoor

beloond en/of krijgen ondersteuning.

Slimme dwarsverbanden stimuleren

Vanuit onderwijs, zorg, welzijn, cultuur, economie, ruimte, recreatie en toerisme zijn interessante dwars- en

samenwerkingsverbanden met de sportwereld mogelijk. Dit betekent dat sportinclusief denken de norm is

Lelystad. Sport is immers een activiteit, die méér is dan waardevol op zichzelf.

Er komt een nieuwe Dienstverleningsovereenkomst met het Sportbedrijf Lelystad vanaf 2015 die nadrukkelijk

uitgaat van outcome sturing in plaats van de huidige output sturing.

Watersport

Lelystad zet nadrukkelijk in op watersport en de daarbij behorende ontwikkeling van de kust. In de Kadernota

sport zijn hiervoor ook indicatoren opgenomen. De komende tijd zal de koppeling tussen breedte sport en

talentontwikkeling verder worden versterkt. Hierbij zullen slimme dwarsverbanden met het bedrijfsleven en

andere partners moeten worden gemaakt. Minimaal twee grootschalige zeilevenementen zullen komend jaar

aan de kust plaats vinden.

76


3.2.2 Verhogen van de arbeidsparticipatie van de (kwetsbare) burger

De lange periode van stagnerende economie is van grote invloed op dit subprogramma. Er is een

spanningsveld ontstaan omdat naar verwachting de werkloosheid de komende tijd nog verder zal

oplopen en het klantenbestand als gevolg daarvan nog verder zal toenemen.

Als gemeente opereren we vanaf 1 januari aanstaande binnen de wettelijke kaders van de

Participatiewet; wetgeving gericht op het primaat van de arbeid in een tijd die gekenmerkt wordt door

afnemend aanbod van werk. Dat leidt tot de paradoxale omstandigheid dat de wetgeving belangrijker

wordt naarmate de omstandigheden waaronder deze ten uitvoer moet worden gebracht verslechteren.

Voor het verhogen van de arbeidsparticipatie – een kerndoelstelling in de ambitie om in te zetten op de

individuele ontplooiing van ook de kwetsbare burger - wordt ingezet op het toeleiden naar (vormen van)

arbeid (participatie) waarbij aansluiting wordt gezocht bij programma 4 (Sterke Stad) op de thema’s

Accountmanagement (Ondernemersplein/1loket bedrijfsleven), Regionale Positionering en

Samenwerking (o.m. de Werkkamer), en Imago versterking en Acquisitie (arbeidsplaatsen) in het

domein ‘werken’. Tevens wordt onderzocht of een lokaal akkoord een nuttig hulpmiddel vormt in de

toeleiding van mensen naar de arbeidsmarkt.

Het terugdringen van de jeugdwerkloosheid blijft een prioriteit, waarbij de aansluiting gezocht wordt bij

aanpalende beleidsdomeinen in het a) terugdringen van de groep vroegtijdig schoolverlaters; b)

terugdringen van de groep jeugdige uitkeringsgerechtigden en c) aansluiten van onderwijs –

arbeidsmarkt.

Samen met het maatschappelijk middenveld wordt gewerkt aan het inrichten van een sluitend netwerk

voor (kwetsbare) jongeren. Dit gebeurt onder meer door middel van trajecten waarmee we vroegtijdig

schoolverlaters teruggeleiden naar het onderwijs. Daarnaast in nauwe samenwerking met het

werkbedrijf door middel van trajecten die jeugdige uitkeringsgerechtigden en schoolverlaters

doorgeleiden naar arbeid (inclusief het (alsnog) verkrijgen van een startkwalificatie), zij het regulier of in

de zin van werkervaringsplaatsen.

De financiële taakstelling van de met ingang van 1 januari 2015 in te voeren Participatiewet en de

afbouw van de Sociale Werkvoorziening (WSW) is groot (afnemende bijdrage per WSW medewerker

(AJA) en de realisatie van de jaarlijkse taakstelling in vermindering aantal medewerkers). De WSW

moet afbouwen richting Wet Werk en Bijstand (WWB), dat wil zeggen een ombuiging van de

klantstromen naar de WWB waardoor de druk op de voorzieningen verder oploopt (dit zien we ook

gebeuren vanuit de Wajong).Tegelijkertijd neemt met de bezuinigingen behorende bij de decentralisatie

van de AWBZ en de reorganisatie van en bezuinigingen op de WSW de noodzaak voor integrale en

creatieve oplossingen voor de mensen met een beperkte arbeidscapaciteit toe. Belangrijke redenen,

waarom we proberen om met het nieuwe Werkbedrijf kansen te benutten om mensen met een redelijke

arbeidscapaciteit (meer dan 50%) richting werk te begeleiden.

Door middel van gerichte inkoop door het Werkbedrijf van trajecten en middelen – waarbij zoveel als

mogelijk (en renderend) gebruik gemaakt wordt van kennis en infrastructuur van Concern voor Werk

(CvW) - worden de effecten van het krimpend budget van de WSW deels ondervangen.

77



Toeleiden naar (vormen van) arbeid (participatie) WWB Per 1 januari 2015 onderdeel van de Participatiewet

Om de ambities in het participatiebeleid te realiseren worden middelen vanuit het Participatiebudget ingezet

met als uiteindelijke doelstelling: de maximale, actieve betrokkenheid van iedere, individuele burger die

afhankelijk is van een uitkering, zoals bedoeld in het concept van de participatiemaatschappij. Het werkbedrijf

is hiertoe het belangrijkste instrument. In haar kwalitatieve doelstellingen – (het recht op) individuele

ontplooiing van iedere burger - streeft Lelystad in principe naar het hoogst mogelijke niveau van participatie:

(duurzaam) betaald werk. Dit zal echter niet voor iedereen haalbaar zijn en in algemeenheid is dan ook het

doel: doorstromen naar een hogere vorm van participatie, iedereen participeert naar vermogen.( De raad

heeft besloten om de participatiemiddelen in te zetten voor de doelgroep van 50% arbeidscapaciteit of meer.)

Participatie van mensen met afstand tot de arbeidsmarkt willen we bevorderen met behulp van verloning,

werkervaringsplekken, loondispensatie of loonkostensubsidie. Bovendien is en wordt er geïnvesteerd in

ondersteunende (zorg)systemen die mensen helpen hun belemmeringen weg te halen om mee te doen,

richting werk. Het participatiebudget vormt de belangrijkste bron van financiering voor dit subprogramma. De

raad heeft gezien het belang om de stijgende klantaantallen onder controle te houden een extra bedrag

beschikbaar gesteld van 3 x 1 mln. euro over de periode 2013-2016.

Trajecten naar werk – doelgroep 50 tot 80%

Trajecten naar werk – doelgroep 50 tot 80% - worden uitgevoerd door het Werkbedrijf dat sinds 2014 volledig

operationeel is, waarbij sprake is van een reeks instrumenten/producten (Verloning, werkervaringsbanen,

loonkostensubsidie, overig).

Trajecten naar werk – doelgroep 80 – 100% Trajecten naar werk – doelgroep 80 – 100% - op basis van eigen inzet van de klant, waarbij de gemeente

inzet op handhaving op doelmatigheid en individuele controles op de inspanningen die de klant verricht.

Nieuwe Doelgroepen

Met ingang van 1 januari 2015 zullen als gevolg van de ombuigingen Wajong en afbouw WSW nieuwe

groepen klanten instromen in het WWB/Participatiewet bestand. Het betreft vooral klanten die een

loonwaarde zullen hebben onder de 50% grens. Voor deze groep zal het Werkbedrijf nieuwe producten

ontwikkelen (zie verderop). Gezien de vaak blijvende arbeidsbeperking van deze klanten zullen oplossingen

veelal gezocht moeten worden in deeltijdbanen, garantiebanen en Beschut werken.

Trajecten naar Zorg – doelgroep 20 tot 50%

Trajecten naar Zorg – doelgroep 20 tot 50% - worden langzaam afgebouwd. Samen met het maatschappelijk

middenveld en in nauwe afstemming met de ontwikkelingen i.h.k.v. de decentralisatie Wet Maatschappelijke

Ondersteuning (WMO), wordt een maatschappelijk netwerk opgezet waarbinnen (de opstap naar) participatie

nadrukkelijk als doel en instrument wordt verankerd. Hier wordt ook de aansluiting gezocht met de nieuwe

sociale infrastructuur (sociale wijkteams).

Werkbedrijf

Het werkbedrijf Lelystad bv is vanaf 2014 volledig operationeel. De regierol van de gemeente houdt in dat de

kaders worden aangereikt waarbinnen het werkbedrijf komt tot een jaarlijks ondernemingsplan. Deze kaders

betreffen enerzijds de financiële ruimte – vooral in relatie tot de verdeling van het Participatiebudget – en

anderzijds de verplichte doelen, met name het uitstroompercentage van 20% (voor 2014). Deze 20% is van

groot belang voor de gemeente gezien de besparingen die hiermee gerealiseerd kunnen worden op het

inkomensdeel van de WWB.

De werkzaamheden van het werkbedrijf variëren van de ‘klassieke’ instrumenten zoals verloning tot aan

werkzaamheden voor derden. Daarnaast zal het werkbedrijf nieuwe instrumenten ontwikkelen voor de nieuwe

doelgroepen van de Participatiewet (ombuigingen Wajong en WSW). Zo verzorgt het werkbedrijf de

uitvoering van gemeentelijk werk in eigen beheer, bijvoorbeeld schoonmaak en groenvoorziening. Dit laatste

op basis van Dienstverleningovereenkomsten (DVO’s). Begroting en activiteiten van het werkbedrijf worden

opgenomen in het ondernemingsplan en jaarlijks vastgesteld onder verantwoordelijkheid van de

aandeelhoudersvergadering (AvA).

78


Toeleiden naar (vormen van) arbeid (participatie) (vervolg) WSW Parallel aan de invoering van de Participatiewet zullen er binnen de WSW grote veranderingen plaatsvinden.

De WSW populatie zal sterk afnemen omdat op termijn alleen nog de beschutte werkomgeving resteert. Dit

betreft 1/3 van de huidige WSW populatie. De CAO rechten van de huidige WSW populatie worden in stand

gehouden maar het Rijk verlaagt wel de subsidie per arbeidsplaats. Hierdoor kan binnen enkele jaren een

subsidiegat ontstaan dat naar verwachting niet binnen de Gemeenschappelijk Regeling (GR)

IJsselmeergroep kan worden opgevangen.

Met de komst van het werkbedrijf wordt het mogelijk om slimme samenwerkingsverbanden aan te gaan

tussen CvW en werkbedrijf. Dat gebeurt op twee niveaus. Ten eerste inhoudelijk, dat wil zeggen dat beide

organisaties gebruik kunnen maken van elkaars mogelijkheden om klanten aan het werk te helpen. Dit laatste

wordt vooral voor CvW van belang aangezien het rijk aandringt bij de WSW organisaties om veel meer ‘van

binnen naar buiten’ te kijken, dat wil zeggen meer proactief de eigen medewerkers uit te doen stromen naar

reguliere banen. Ten tweede bedrijfseconomisch, in die zin dat het werkbedrijf zoveel als mogelijk door

middel van inkoop gebruik maakt van mensen en middelen van CvW. Een groot bijkomend voordeel is dat op

deze wijze tenminste een deel van de korting op de rijksbijdrage kan worden opgevangen. Daarnaast is het

zo dat de investeringen die de gemeente doet, leiden tot opbrengsten, die de gemeente ook weer ten goede

komen.

Realisatie van het bedrijfsplan ZLF

Het Zelfstandigenloket Flevoland (ZLF) is een samenwerkingsverband van de 6 Flevolandse gemeenten (Almere, Dronten, Lelystad, Noordoostpolder, Urk en Zeewolde). Als gemeentelijk loket zorgt het ZLF voor kredietverlening en inkomstenondersteuning voor ondernemers woonachtig in Flevoland. Ook is het ZLF het Microfinancieringspunt van Flevoland. Het ZLF adviseert en ondersteunt startende, gevestigde, oudere en beëindigende ondernemers op het gebied van ondernemerschap. Het ZLF zorgt voor de uitvoering van verschillende wettelijke regelingen: • het Bbz 2004 (Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004); • toepassing van de IOAZ (Wet inkomensvoorziening oudere en arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen).

79


Terugdringen van de jeugdwerkloosheid

Jeugdwerkloosheid Voor de jongeren tot 27 jaar ligt het accent op kwetsbare jongeren, zodat deze alsnog een (start)kwalificatie

verwerven en naar arbeid worden toegeleid. Binnen de doelgroep niet-werkende werkzoekende jongeren

zijn verschillende subgroepen te onderscheiden die elk een andere aanpak vergen. Het zwaartepunt van de

problematiek bevindt zich in Lelystad bij de groepen jongeren met een bijstanduitkering en de (voortijdig)

schoolverlaters, zonder startkwalificatie, die (nog) geen beroep op uitkering doen of zij die in het

overgangsgebied tussen onderwijs en arbeidsmarkt zitten. Ten behoeve van deze groepen worden middelen

uit het Participatiebudget ingezet.

Voor de jongeren met een startkwalificatie vanaf niveau 3 is de Startersbeurs beschikbaar. Voor jongeren van

het Praktijkonderwijs en Speciaal onderwijs is de Werkschool een passende manier om kennis te maken met

arbeid en werkervaring op te doen.

De instroom van jongeren in de Wajong moet worden gekeerd door een betere samenwerking tussen het

speciaal onderwijs en de werkgevers, daarnaast zal met de komst van de Participatiewet een belangrijke

ombuiging op de instroom van de Wajong worden ingezet.

Sluitend netwerk

Samen met het maatschappelijk middenveld wordt een sluitend netwerk voor (kwetsbare) jongeren ingericht.

Hoofddoelstelling is het voorkomen van lacunes of drempels in het individuele ontwikkelingsproces van de

jongere.

Teruggeleiding onderwijs

Door middel van trajecten teruggeleiden van vroegtijdig schoolverlaters naar het onderwijs.

Doorgeleiding naar arbeid

In samenwerking met het werkbedrijf door middel van trajecten doorgeleiden van jeugdige

uitkeringsgerechtigden en schoolverlaters naar arbeid (inclusief het (alsnog) verkrijgen van een

startkwalificatie).

Werkervaringsplekken

In samenwerking met het werkbedrijf doorgeleiding van schoolverlaters naar werkervaringsplekken.

Gecontroleerde afbouw WSW Kostenneutrale afbouw

Door middel van gerichte inkoop door het Werkbedrijf van trajecten en middelen de effecten van het krimpend

budget van CvW ondervangen (afnemende bijdrage per AJA en de realisatie van de jaarlijkse taakstelling

(vermindering aantal medewerkers).

Zoveel als mogelijk (en renderend) gebruik maken van kennis en infrastructuur van CvW door een nauwe

samenwerking met het Werkbedrijf.

80


3.2.3 (Duurzaam) verbeteren van de inkomenspositie van kwetsbare burger

Het landelijk beeld is dat als gevolg van de economische crisis er bij de gemeenten tekorten ontstaan

door een grotere vraag naar financiële ondersteuning. Het beroep op de inkomensondersteuning

(Levensonderhoud = uitkeringen en Bijzondere Bijstand = schuldhulpverlening en minimabeleid) zal

gezien de economische prognoses ook in Lelystad ongetwijfeld verder oplopen. Maar het beroep op

deze voorzieningen kan niet onbeperkt zijn. (Daarom zal op basis van een onderzoek bekeken worden

of er niet een kanteling kan/moet plaatsvinden in de Inkomensondersteuning.)

Daartegenover stelt het rijk ter compensatie extra middelen beschikbaar (voor uitkeringen en

armoedebestrijding). Juist ten tijde van een aanhoudende recessie is het nog meer van belang om de

(overerving van) armoede tegen te gaan en de inspanningen op de belangrijke thema’s overeind te

houden. Denk bijvoorbeeld aan onderwijs als onmisbaar instrument in de individuele ontplooiing voor de

jeugd en de noodzaak om jeugdwerkloosheid tegen te gaan.

Kerndoelen c.q. activiteiten worden

a. het tijdelijk voorzien in levensonderhoud (Verstrekkingen van uitkeringen voor levensonderhoud

op grond van de Wet Werk en Bijstand (WWB) die per 1 januari opgaat in de Participatiewet).

Hierbij zal actief getoetst worden op de rechtmatigheid van de aangevraagde uitkeringen in het

kader van handhaving;

b. de curatieve Inkomensondersteuning in het kader van het Armoedebeleid, onder meer door het

verstrekken van vormen van bijzondere bijstand (categoriaal of individueel). Belangrijk is het

tijdig, in ieder geval binnen de wettelijke termijn, afhandelen van de aanvragen voor bijzondere

bijstand en daarnaast het bereik van de beschikbare budgetten zo effectief mogelijk maken;

c. de preventieve inkomensondersteuning in het kader van het Armoedebeleid, waarbij de

samenwerking wordt gezocht met het maatschappelijk middenveld bij het werken aan het

tegengaan van overerving van armoede.

(Het recht op) individuele ontplooiing begint al bij de jongste burgers. Daarom zijn projecten in het kader

van preventie opgezet die de overerving van armoede moeten tegen gaan (bijvoorbeeld School’s Cool).

In samenwerking met het maatschappelijk middenveld zorgen we voor een ondersteunend netwerk voor

het beantwoorden van vragen en/of doorgeleiden van ouders en kinderen naar de juiste instanties. We

investeren op voorlichtingsactiviteiten gericht op kennisoverdracht en bewustwording en zien

schuldhulpverlening als een onmisbaar instrument in het teruggeleiden van kwetsbare burgers naar

zelfstandigheid.

In samenwerking met het maatschappelijk middenveld – o.m. Interkerkelijk Diaconaal Overleg (IDO) en

Maatschappelijke Dienstverlening Flevoland (MDF) – is een netwerk opgezet voor signalering en

preventie, waarbij ook de verbinding met de WMO en de nieuwe sociale infrastructuur wordt geborgd.

81



Tijdelijk voorzien in levensonderhoud WWB Per 1 januari 2015 onderdeel van de Participatiewet Levensonderhoud

Het verstrekken van uitkeringen voor levensonderhoud.

Benevens de reguliere toetsing op de rechtmatigheid van de aangevraagde uitkeringen aanvullende

activiteiten verrichten in het kader van handhaving (o.m. tussentijdse controles op rechtmatigheid).

Toelichting: In de afgelopen jaren is het in Lelystad ontwikkelde beleid (van ‘Minder is beter’ via ‘Op weg met

werken naar vermogen’ naar ‘Werk in Uitvoering’) met betrekking tot de arbeidsparticipatie succesvol

gebleken en heeft de jaarlijkse doorontwikkeling van dit beleid geleid tot hoge uitstroom naar (reguliere)

arbeid. Dit heeft geresulteerd in het feit dat de gemeente over 2013 en 2014 voordeelgemeente is.

Als gevolg van de crisis is het aanbod van nieuwe cliënten toegenomen en de onzekere arbeidsmarkt

bemoeilijkt in niet geringe mate het vinden van blijvende oplossingen. Stijgende klantaantallen, hogere kosten

en dalende inkomsten, zetten de gemeente zwaar onder druk. Daarnaast zal samen met de Participatiewet

ook een nieuw Verdeelmodel worden ingevoerd voor het inkomensdeel. Dit heeft gevolgen voor de positie als

voordeelgemeente.

Curatieve Inkomensondersteuning / Armoedebeleid Inkomens Ondersteuning (Spoor 2: curatief) Tijdig, in ieder geval binnen de wettelijke termijn, afhandelen van de aanvragen voor bijzondere bijstand.

Het bereik van de beschikbare budgetten zo effectief mogelijk maken. (Dat dit succesvol gebeurt blijkt uit de

resultaten van een in 2014 gevoerd onderzoek. Dit onderzoek wordt nog in de tweede helft 2014 aan college

en raad aangeboden.)

Voor mensen die in een situatie van armoede verkeren worden door ons instrumenten ingezet (Bijzondere

Bijstand) om hen in financiële zin te ondersteunen. Met de economische crisis neemt ook de aanspraak op de

bijzondere bijstand en de kinderopvang toe. Vanaf 2013 zien we dat de uitgaven op dit onderdeel uitstijgen

boven de daarvoor in de begroting opgenomen bedragen.

Met de aanvullende middelen van het rijk - €400.000 over 2014 en €500.000 over 2015 - zullen we deze extra

uitgaven in 2014 en 2015 opvangen.

Preventieve inkomensondersteuning / Armoedebeleid Inkomens Ondersteuning (Spoor 1: preventief) [Is dit nog zo? Zie notitie bezuinigingen]

Uitvoeren van projecten in het kader van preventie op de overerving van armoede.

Het succes van de Lelystadse aanpak, om in te steken op preventie van armoede en dan met name de

overerving ervan, is in de afgelopen jaren afdoende aangetoond. De integrale aanpak, waarbij de gemeente

vooral een regisserende en stimulerende rol heeft, komt tot stand in samenwerking met het maatschappelijk

middenveld. Focus ligt hierbij op de kinderen. Er is gekozen voor verschillende invalshoeken. Zo is met

Kanspunt Centrum Jeugd en Gezin (CJG) een centrale vraagbaak voor professionals, vrijwilligers en ouders

ingericht. Interventies worden uitgevoerd vanuit gerichte, praktische projecten zoals School’s Cool, Plustijd,

Summer’s Cool en Home-Start. Bij de uitvoering van het preventieve armoedebeleid wordt het bestaande

beleid geïntensiveerd (dus geen aparte voorzieningen) en wordt zoveel mogelijk aangesloten bij bestaande

werkprocessen en kerntaken van de maatschappelijke organisaties. Ook wordt bij voorkeur gewerkt met

methoden die ‘evidence, community en/ of practice based’ zijn. Voorzetting van het beleid betekent

verstandig investeren in de toekomst en is juist tijdens deze ‘magere jaren’, waarin voor veel mensen de

armoedegrens dichterbij komt en soms zelfs wordt overschreden, van groot belang.

Nog in de tweede helft van 2014 zal aan college en raad een eerste evaluatie op de resultaten van Spoor 1

worden voorgelegd. Op grond van deze resultaten wordt geadviseerd om in de komende jaren extra in te

zetten op preventief armoedebeleid.

Ondersteunend netwerk

In samenwerking met het maatschappelijk middenveld zorgen voor een ondersteunend netwerk voor het

beantwoorden van vragen en/of doorgeleiden van ouders en kinderen naar de juiste instanties.

Voorlichting

Voorlichtingsactiviteiten, conferenties, enzovoorts, gericht op kennisoverdracht en bewustwording.

82


Schuldhulpverlening Schuldhulpverlening

Ook in 2014 wordt in Lelystad schuldhulpverlening aangeboden aan ieder die dit nodig heeft. Hierbij wordt

ingezet op zowel preventie als het daadwerkelijk oplossen van schulden. tijdens de driejarige begeleiding

wordt ingezet op het versterken van het probleemoplossend vermogen van mensen om het perspectief voor

de toekomst te vergroten en herhaling te voorkomen. Tevens wordt door middel van voorlichting en

vroegtijdig signaleren getracht mensen in een vroegtijdig stadium te ondersteunen. Schuldhulpverlening

wordt uitgevoerd door MDF en IDO waarbij wordt samengewerkt door verschillende organisaties in Lelystad.

Opzetten preventienetwerk

In samenwerking met het maatschappelijk middenveld – o.m. IDO en MDF - opzetten van een netwerk voor

signalering en preventie (verbinding met WMO).

Recidive trajecten uitvoeren

Trajecten (drie jaar) gericht op het oplossen van de problematiek en het voorkomen van recidive (versterking

van de autonomie).

83


3.3 Leefbare stad

Vigerende beleidsnota's

Vitale leefomgeving:

- Startnota stedelijke vernieuwing op uitnodiging (2014)

- Speelruimtebeleidsplan (2013)

- Notitie ‘Afwegingskader (her-)inrichtingsmaatregelen en bewonersparticipatie’ (2012)

- Afvalbeleidsplan 2012 - 2015

- Gemeentelijk rioleringsplan 2011 – 2015

- Bomenbeleid (vastgesteld 2010)

- Waterplan Lelystad (vastgesteld 2004)

- Berm en beheerplan (vastgesteld 2003)

- Kwaliteitsstructuurplan (KSP) (vastgesteld 2002)

- Groenstructuurplan 1997 (richtlijn)

- Bosbeleidsplan (vastgesteld 1996)

- Nota fauna beleid (vastgesteld 1992)

Goede en veilige verkeersverbindingen

- Beleidsplan gladheidsbestrijding (vastgesteld 2013)

- Verkeersvisie buitengebied (vastgesteld 2013)

- Fietsplan Stadshart (vastgesteld 2013)

- Parkeerverordening Lelystad 2013

- Verordening parkeerbelastingen Lelystad 2013 en aanwijzingsbesluit Agoradek (2013)

- Beleidsregel ontheffingverlening voetgangersgebied Stadshart 2013

- Nota Mobiliteit Lelystad – Mobiliteitsvisie (vastgesteld 2011)

- Besluit verlening concessie Arriva 2011 en concessiebeschikking 2011

- Beleidsregel gehandicaptenparkeerplaatsen Lelystad 2010

- Intentieovereenkomst Hoofdnetwerk recreatieve fietspaden Flevoland (vastgesteld 2009)

- Parkeerbeleidsplan (vastgesteld 2009)

- Kadernota aanbesteding openbaarvervoerconcessie (vastgesteld 2008)

- Uitvoeringsbesluit parkeren grote voertuigen (vastgesteld 2005) en evaluatie parkeren grote

voertuigen (vastgesteld 2006)

- Hoofdfietsnetwerk Lelystad binnen bebouwde kom (vastgesteld 2005)

- Delegatiebesluit openbaar stadsvervoer (vastgesteld 2005)

- Beleidsnotitie Park + Ride (P+R) (vastgesteld 2004)

- Handboek Mobiliteit (2002)

Duurzaam Lelystad

- Nota Bodembeheer (2012)

- Kadernota klimaatbeleid 2010 - 2013

- Nota geluidbeleid Lelystad 2010 – 2015

- Tankstationbeleid 2008-2012

- Archeologische monumentenzorg in Lelystad (vastgesteld 2008)

- Hogere grenswaarden en zonebeheer (vastgesteld 2007)

- Gemeentelijk MilieuPlan – GMP3 (vastgesteld 2006)

Handhaving:

- Handhavingsuitvoeringsprogramma (HUP)

- Nota Kamerbewoning

- Nota Evenementenbeleid

- Gebruik van de openbare ruimte- terrassen; nadere regels (vastgesteld 2011)

84


Perspectief Leefbare stad

Lelystad is een unieke gemeente met veel kwaliteiten en voorzieningen in de openbare ruimte. Een

leefbare stad kenmerkt zich door vitale woonwijken met kwalitatief goede woningen, een prettige

leefomgeving met goede voorzieningen.

Het is de intentie om voorzieningen in stand te houden en te bouwen aan de versterking van de vitaliteit

van de bestaande wijken. Dat gaat niet vanzelf en is steeds meer een opgave waarbij bewoners het

voortouw krijgen en nemen. Dat vraagt om maatwerk en experimenten, bijvoorbeeld op het gebied van

beheer van de openbare ruimte. Bovendien is het een uitdaging om samen met de gebruikers van de

openbare ruimte inhoud te geven aan een verzorgde, schone en veilige openbare ruimte. Belangrijk

daarbij is ‘eigenaarschap’ bij bewoners voor de eigen woonomgeving. De ingezette weg, om bewoners

de mogelijkheid te geven delen van het openbaar gebied te adopteren, is succesvol en wordt dan ook

voortgezet.

Bij het streven naar vitale woonwijken hoort ook aandacht voor de problematiek van de 70- en ’80-

wijken. De ambitie om deze wijken in aantrekkingskracht gelijkwaardig te laten zijn met de

nieuwbouwwijken blijft overeind. Dit vereist samenwerking met (maatschappelijke) partners en

bewoners, verbinden, stimuleren, faciliteren en samenhang brengen tussen sociale en fysieke opgaven.

Als gemeente staan we open voor initiatieven op dit vlak die bijdragen aan de uitgangspunten van een

schone, hele, veilige en leefbare stad.

Een leefbare stad kan niet zonder goede bereikbaarheid van woongebieden, winkelcentra en

bedrijventerreinen. Tevens is een goede aansluiting vereist op de bovenstedelijke infrastructuur. Onze

inzet is daarom gericht op het in stand houden van goede en veilige verkeerverbindingen en waar nodig

door kleine aanpassingen verbeteringen door te voeren die de verkeersveiligheid verhogen. Een goede

bereikbaarheid betekent ook het behoud van het kwaliteitsniveau van openbaar vervoer. Daarnaast

dienen de parkeerfaciliteiten die wij hebben ondersteunend te zijn aan de bereikbaarheid en verdere

ontwikkeling van het stadshart.

Een leefbare stad heeft ook een duurzaam ‘karakter’, een duurzame en milieuvriendelijke leefomgeving.

Duurzaamheid richt zich daarbij op meer dan energieopwekking of –besparing. Belangrijk is een

bewuste houding van overheid, bedrijven en inwoners, gericht op zorgvuldig gebruik en hergebruik van

materialen. De gemeente heeft hierin een voorbeeldfunctie en stimuleert initiatieven in de samenleving

die bijdragen aan de duurzaamheiddoelstellingen.

Duurzaamheid is een aspect, dat bij veel inspanningen die in de programma’s worden beschreven,

aandacht krijgt of waaraan nog aandacht kan worden gegeven. Op grond van een gemeentebrede visie

wordt met al deze inspanningen inhoud gegeven aan de duurzaamheiddoelstellingen van de gemeente

Lelystad. Vanuit programma 3 vindt op dit aspect de sturing en afstemming plaats over alle

programma’s.

85


DIM - schema

86


87


Wat mag het kosten?


Begroting

Programma 3: Leefbare stad 2015 2016 2017 2018

Exploitatie

Lasten

PG31 Vitalere stad -35.736 -35.750 -35.689 -35.618

PG32 Goede en veilge verkeersverbindingen -10.276 -10.299 -10.364 -10.249

PG33 Duurzame leefomgeving -2.669 -2.669 -2.669 -2.669

Totaal Lasten -48.681 -48.717 -48.721 -48.535

Baten

PG31 Vitalere stad 14.642 14.629 14.644 14.663

PG32 Goede en veilge verkeersverbindingen 8.296 8.343 8.345 8.299

PG33 Duurzame leefomgeving 39 39 39 39

Totaal Baten 22.977 23.010 23.028 23.001


Reserves

Lasten

PG31 Vitalere stad -48 -59 -75 -94

PG32 Goede en veilge verkeersverbindingen -115 -115 -115 -115

Totaal Lasten -163 -174 -190 -209

Baten

PG32 Goede en veilge verkeersverbindingen 810 794 790 750

Totaal Baten 810 794 790 750

Totaal Reserves 647 619 600 541


Meerjarenraming

88



Programma 3

Leefbare stad

3.1 Vitale leefomgeving

Indicator:

Vasthouden van het gemiddelde rapportcijfer „leefbaarheid in de buurt‟ van 7,2

Vasthouden van de hoge gemiddelde schaalscore algemene evaluatie van „de buurt‟ van 7,8

Vasthouden van het percentage dat overlast ondervindt van verloedering op max. 29%

Kwaliteit openbare ruimte op niveau houden Indicator:

Kwaliteit niveau B voor de woonwijken en niveau A voor het centrum

Actieve betrokkenheid van inwoners maakt de vitale stad Indicator:

Toename participatieprojecten met 10% /j

Eén pilot met integraal zelfbeheer Efficiënte afvoer en duurzame verwerking van afvalstoffen Indicator:

Scheidingspercentage en hergebruik van huishoudelijke afval van 56% in 2015 en 60 % in 2020

3.2 Goede en veilige verkeersverbindingen

Goede en veilige wegen in stand houden Indicator:

Verkeersveiligheid burgerpeiling minimaal 7,0.

Maximaal 3 doden en 23 ernstig gewonden per jaar in verkeer Lelystad in 2020 (cf. rijk).

Goed openbaar vervoer in stand houden Indicator:

Alg. oordeel OV-klantenbarometer min. 7,2. Parkeren ondersteunt ruimtelijk-economische ontwikkeling

Indicator:

Bezettingsgraad normale dag < 85%.

Klantwaardering garages >7,0.

3.3 Duurzame leefomgeving

Duurzamer Lelystad

Indicator:

Hogere TELOS score in absolute zin en in vergelijking met referentiegemeenten uit de nulmeting.

Lelystad energieneutraal

Indicator:

In 2025 duurzame opwekking van de energiebehoefte van Lelystad (excl. verkeer).

Vermindering totale energieverbruik in Lelystad. Handhaven “Lelystadse” geluidsnorm, maximaal 58 dB op bestaande woningen.

Behoud luchtkwaliteit op niveau 2007, de emissies van fijn stof zijn lager dan 25µg/m

3 en NO2 zijn ook

lager dan 25µg/m3

Schone bodem op gebiedsniveau

Vergunningverlening, toezicht en handhaving

89


3.3.1 Vitale leefomgeving

We willen vitale woonwijken met kwalitatief goede woningen en een prettige leefomgeving in Lelystad.

Daarbij wordt ingezet op:

Kwaliteit openbare ruimte op niveau houden

Door het uitvoeren van onderhoud wordt de openbare ruimte op niveau gehouden. Daarbij wordt

rekening gehouden met alle aspecten van de openbare ruimte zoals wegen, groen, speelvoorzieningen,

kunstwerken, water en riolering. Ruimte wordt geboden aan bewoners die de handen uit de mouwen

willen steken bij het beheer in hun buurt. Hierbij kunnen experimenten met zelfbeheer worden

ondersteund.

Actieve betrokkenheid van bewoners

De urgentie om de problematiek van de 70-er en 80-er jarenwijken in het kader van stedelijke

vernieuwing aan te pakken is onveranderd. Met het vervallen van de rijksmiddelen (ISV) is de aanpak

veranderd naar een vernieuwende organische werkwijze waarbij (maatschappelijke) partners en

bewoners worden uitgenodigd om met concrete voorstellen ter verbetering van woningen en

woonomgeving te komen; stedelijke vernieuwing op uitnodiging.

In 2013 is gestart met projecten om bewoners actief te betrekken bij hun leefomgeving en ruimte te

bieden voor eigen initiatief en daardoor maatwerk in inrichting en onderhoud door eigen inzet. Daarbij

bieden sommige projecten perspectief om burgers/partners uit te nodigen om met initiatieven tot

revitalisering van de wijk te komen. Dit past in de aanpak stedelijke vernieuwing op uitnodiging. In 2015

wordt ook ruimte geboden voor experimenten waarbij bewoners door eigen inzet in het onderhoud

middelen vrijspelen die door hen kunnen worden ingezet t.b.v. de eigen buurt. Ook wordt ingezet op

stimulering van verbetering van het eigen woningbezit hetgeen de leefbaarheid ten goede komt.

In de stad komen ontwikkellocaties voor die als gevolg van de recessie langer dan bedoeld braak

blijven liggen. Met tijdelijke inrichtings- en/of onderhoudsmaatregelen (bijv. groenvoorzieningen,

verharding, meubilair) wordt de beeldkwaliteit, totdat de ontwikkeling start, op een aanvaardbaar niveau

gebracht en gehouden. Hierbij wordt ruimte geboden aan initiatieven vanuit de samenleving voor een

tijdelijke inrichting en gebruik van deze terreinen.

In het kader van het ‘werken in de wijk’ wordt gewerkt aan de integratie tussen sociaal en fysiek domein

en het versterken van een wijkgerichte aansturing door wijkprofessionals op basis van de wijkagenda

en met maatwerk dat aansluit op de kracht vanuit de wijk

Efficiënte afvoer en duurzame verwerking van afvalstoffen

Op het gebied van afvalstoffen wordt vastgehouden aan de huidige beleidslijn van kostenoptimalisatie.

Onder invloed van landelijke ontwikkelingen zal tevens versneld worden ingezet op verdergaande

afvalscheiding.

90



Kwaliteit openbare ruimte op niveau houden

Uitvoeren van het groot onderhoudsprogramma

Op basis van het vijfjarig voortschrijdend meerjarenprogramma op met een concreet werkplan per jaar wordt

het groot onderhoud uitgevoerd. Het gaat hierbij om de volgende onderwerpen. Wegen, Groen, Bruggen,

Openbare verlichting, Spelen en Herinrichting. Bewoners worden betrokken bij keuzes in aanpassingen van

de inrichting tevens vind afstemming plaats met de nieuwe aanpak van stedelijke vernieuwing.

In 2015 zal het accent liggen op het nog integraler vormgeven van het Meerjarenplan Grootonderhoud (I-

GOR) en het voortzetten van de grootschalige vervanging van geluidsreducerende deklagen op de

stadshoofdwegen. Deze werkzaamheden vinden plaats gedurende de periode 2014-2017. Ook wordt door

hergebruik van materialen bijgedragen aan een duurzame leefomgeving.

Uitvoeren van dagelijks onderhoud met ruimte voor zelfbeheer door inwoners

Het uitvoeren van het dagelijks beheer en onderhoud van de gemeentelijke wegen, groenvoorzieningen,

bruggen, viaducten en tunnels. Uitvoering vindt plaats op basis van wettelijke regelgeving en het door de

raad vastgestelde kwaliteitsniveau. Aan experimenten van zelfbeheer wordt ruimte geboden. Hierbij kan ook

de zeggenschap over de inzet van middelen worden overgedragen.

Herstructureren en onderhouden van de speelvoorzieningen

Het uitvoeren van het dagelijks beheer en onderhoud van de gemeentelijke speelvoorzieningen (inclusief

ondergronden). Uitvoering vindt plaats op basis van wettelijke regelgeving en het door de raad vastgestelde

kwaliteitsniveau.

Het accent ligt op het uitvoeren van het door de raad vastgestelde speelruimtebeleid 2013 en het

Meerjarenplan Grootonderhoud 2013-2017. De herstructurering wordt in nauw overleg met bewoners

uitgevoerd waarbij nadrukkelijk samen met bewoners wordt gezocht naar de meest geschikte invulling van

het speelruimte beleid.

Reinigen van de stad

Wij willen een nette stad. Dat doen we door het schoon houden (inclusief verwijdering zwerfvuil) van de

openbare ruimte. De wegen en fietspaden worden geveegd ook ten behoeve van de verkeersveiligheid.

Daarnaast worden afvalbakken geleegd en wordt zwerfvuil geruimd. Mede als gevolg van de afschaffing van

statiegeld op plastic flessen (met uitzondering van grote frisdrankflessen, de zgn. PET flessen) in 2015,

zullen in nauwe samenwerking met bewoners activiteiten en acties plaatsvinden om (extra) zwerfafval tegen

te gaan.

Verlichten van de stad

De gemeente draagt zorg voor een goede openbare verlichting. Enerzijds ten behoeve van de

verkeersveiligheid (op grond van wetgeving) en anderzijds ten behoeve van de ondersteuning van de sociale

veiligheid en beleving. Uitvoering vindt plaats volgens het door de raad vastgestelde kwaliteitsniveau.

Komende jaren zal voor openbare verlichting het accent liggen op het vervangen van de verlichting door led-

verlichting langs de stadshoofdwegen, gebaseerd op een rekenmodel waarbij de meest duurzame verlichting

voor Lelystad wordt toegepast.

Beheren van de begraafplaats

Het beheer en dagelijks onderhoud van de groenvoorzieningen, infrastructuur en specifieke voorzieningen op

de gemeentelijke begraafplaats en uitvoering van het proces van begraven. Uitvoering vind plaats op basis

van wettelijke regelgeving en het vastgestelde kwaliteitsniveau. In 2015 ligt het accent op het sluitend krijgen

van de exploitatie op grond van een herijking van de exploitatieopzet. Doel is het in stand houden van een

representatieve begraafplaats.

Gemeentelijke bossen & landschapsterreinen beheren voor recreatief gebruik

Het beheer en onderhoud wordt uitgevoerd conform het bosbeleidsplan waarbij recreatie het primaat heeft.

Inzet is het vergroten van de leefbaarheid door aansluiting te geven bij de aard en karakter van de

bosgebieden. Fauna buiten en binnen de stad ruimte bieden zodat de leefbaarheid van de stad en de

natuurwaarden worden bevorderd.

Natuurorganisaties en vrijwilligers participeren in het onderhoud en het doen van veldonderzoek.

91


Kwaliteit openbare ruimte op niveau houden (vervolg)

Beheren water en stranden voor optimaal recreatief gebruik

In samenwerking met provincie, Rijkswaterstaat en het waterschap wordt nagegaan hoe het beheer van ’t

Bovenwater en strand Houtribhoogte kan worden uitgevoerd, gericht op kwaliteit en veiligheid ten dienste

van het recreatief gebruik. Hierbij is bijzondere aandacht voor de beperking van overlast door blauwalg.

Waterstelsel beheren gericht op doorstroming en recreatieve beleving

Het beheren en onderhouden van watergangen en kunstwerken. Het gaat om het in standhouden van de

afstroming en voldoen aan de beeldkwaliteit, voor zover deze beheertaken niet bij het waterschap zijn

ondergebracht. In 2014 wordt de uitvoering van de kernmaatregel baggeren afgerond. Op basis van

inspecties worden de plannen voor groot onderhoud opgesteld.

Actieve betrokkenheid van inwoners maakt de vitale stad

Het afhandelen van meldingen over het onderhoud in de openbare ruimte

De wijkserviceteams worden ingezet bij het verhelpen van kleine problemen en afhandeling van meldingen

volgens de afhandelingstermijnen zoals zijn vastgelegd in het contract van Lelystad. Inwoners kunnen een

melding doen door gebruik te maken van de “MijnGemeente App” waardoor de melding direct in de

werkvoorraad wordt opgenomen en terugmelding plaatsvindt over de afhandeling.

De daadwerkelijke afhandeling zal minder ad-hoc worden uitgevoerd en meer worden ingepast in reguliere

onderhoudswerkzaamheden.

Het werken in de wijk wordt uitgevoerd door Stichting Welzijn. Naast de coördinatie van de sociale wijkteams

komt meer de nadruk te liggen op het stimuleren van bewonersparticipatie.

Revitaliseren oude wijken op basis van de aanpak stedelijke vernieuwing op uitnodiging

In een plan van aanpak stedelijke vernieuwing worden de resultaten van de rondetafelconferenties over

wijkaanpak en particuliere woningverbetering gebundeld en wordt een voorstel gedaan hoe stedelijke

vernieuwing de komende jaren kan worden vormgegeven. Ter stimulering en facilitering van initiatieven van

burgers zijn eventueel kleine bijdragen mogelijk. Dit zal in de financiële paragraaf van de nota stedelijke

vernieuwing op uitnodiging worden uitgewerkt. De focus zal in eerste instantie liggen op de Atol en

Zuiderzeewijk.

Stimuleren actieve betrokkenheid en zelfwerkzaamheid van bewoners in de eigen buurt

Initiatieven in de eigen leefomgeving worden gestimuleerd en ondersteund door het opzetten en uitvoeren

van projecten in het kader van het ISV.

In 2014/15 worden de projecten “kleine maatregelen in de openbare ruimte Atol en Zuiderzeewijk” en

“Mensen maken de straat” uitgevoerd. Kleinschalige projecten die bijdragen aan vergroting van

betrokkenheid, verantwoordelijkheid, inzet en zeggenschap van buurtbewoners bij de eigen leefomgeving.

Hierbij worden afspraken gemaakt, onderling en met de gemeente, over plan, uitvoering en beheer. De

beschikbaar gestelde middelen voor projecten “kleine maatregelen in de openbare ruimte Atol en

Zuiderzeewijk” en “mensen maken de straat” zijn in 2014 uitgeput. Niet alle projecten zullen echter in 2014

gereed zijn. Daarom worden vanuit onderhoudsbudgetten middelen vrijgemaakt om initiatieven te kunnen

blijven ondersteunen.

Revitalisering van de Zuiderzee en de Atolwijk

Samen met bewoners en andere betrokken partijen werken we aan versterking van de proposities ter

versterking van de Zuiderzeewijk. Te noemen zijn: de wijkonderneming, actief in groen, energie en

woningverbetering; de kluswinkel waar vraag en aanbod van de bewoners uit de wijk samenkomen, waar

klein onderhoud voor huurders wordt gedaan enz. De kluswinkel wordt gerund door mensen met een

uitkering van het werkbedrijf. De pilot NulopdeMeter, een propositie van bouwondernemingen om de

particuliere woningen te verduurzamen tot nul op de meter wordt in 2015 uitgevoerd.

Stedelijke vernieuwing op uitnodiging zal volgend jaar ook uitgebreid worden naar de Atolwijk. We gaan met

bewoners in gesprek over de vraag wat bij hen in de wijk speelt. De gemeente heeft in het proces van

stedelijke vernieuwing op uitnodiging een verbindende, stimulerende en faciliterende rol. We nodigen partijen

uit met initiatieven te komen.

92


Actieve betrokkenheid van inwoners maakt de vitale stad (vervolg)

Faciliteren van de particuliere woningverbetering

De gemeente ondersteunt eigenaarbewoners in de Atol- en Zuiderzeewijk middels het bieden van

laagrentende leningen ter verbetering van het casco van de woning. De aanpak van woningverbetering gaat

hand in hand met verduurzaming.

Deze aanpak draagt bij aan het doel om de leefbaarheid van de wijken te verbeteren.

Efficiënte afvoer en duurzame verwerking van afvalstoffen

Stimuleren hergebruik van huishoudelijk afval

Het gescheiden inzamelen en verwerken van huishoudelijk afval: De uitvoering vindt plaats op basis van wettelijke regelgeving en het door de raad vastgestelde Gemeentelijk

Afvalbeleidsplan. Op de afvalstoffenheffing is het gemeentelijk kwijtscheldingenbeleid van toepassing.

In 2015 richten we ons op het verbeteren van de scheiding van restfracties. Verder zullen we maatregelen

treffen om het brengen van Grof Huishoudelijk Afval te stimuleren en de serviceverlening op het

Afvalbrengstation te vergroten. Ook richten we ons op invoering van ondergrondse (rest)afvalcontainers bij

onder meer hoogbouw. Bovendien zullen we als aandeelhouder de bedrijfsvoering van HVC kritisch blijven

volgen, met name waar het gaat om de risico’s die de gemeente mogelijk in financieel opzicht loopt..

Beheren van het rioolstelsel en ontwateringsystemen

Het beheren en onderhouden van de rioleringen, ontwateringsystemen en technische installaties ten

behoeve van de inzameling en transport van afvalwater en overtollig regenwater. Doel is een betrouwbaar en

solide rioolstelsel.

De uitvoering vindt plaats op basis van wettelijke regelgeving en het door de raad vastgestelde Gemeentelijk

Rioleringsplan (GRP). In 2014 is gestart met het opstellen van een nieuw verbreed gemeentelijk

rioleringsplan (vGRP) dat in voorjaar 2015 aan de raad zal worden voorgelegd.

Op basis van een vijfjarig voortschrijdend meerjarenprogramma met een concreet werkplan per jaar wordt

het groot onderhoud uitgevoerd.

93


3.3.2 Goede en veilige verkeersverbindingen

We willen de interne bereikbaarheid voor wat betreft doorstroming en veiligheid op niveau houden en

goed laten aansluiten op de bovenstedelijke infrastructuur die in ontwikkeling is.

Conform de landelijke afspraken en wettelijke doelen van het rijk is het gemeentelijk beleid gericht op

terugdringing van het aantal ernstige ongevallen met doden en ernstig gewonden. De focus ligt daarbij

op de stadshoofdwegen, fietsverkeer, schoolzones en verkeerseducatie.

De huidige verkeersinfrastructuur blijft intact waarbij gestreefd wordt naar het verminderen van het

areaal aan verkeers- en straatmeubilair. Terughoudend wordt omgegaan met het doorvoeren van

aanpassingen van de infrastructuur. Bij het overwegen daarvan moet duidelijk zijn dat deze effectief

bijdragen aan het verhogen van bijvoorbeeld de verkeersveiligheid zoals in de omgeving van scholen.

Belangrijk in dit verband is het verbeteren van de verkeersveiligheid door houding en gedrag. Daarom

wordt ook ingezet op voorlichting en educatie (veelal met inzet van vrijwilligers).

Terughoudend wordt omgegaan met aanpassingen in de wijken. Het verbeteren van de

verkeersveiligheid en bereikbaarheid zal vooral tijdens het uitvoeren van het groot onderhoud een plek

moeten krijgen. Ook zal op dat moment worden nagegaan of het areaal aan bebording, ander

verkeersmeubilair en overige verkeersmaatregelen kan worden verminderd.

Ten aanzien van het fietsverkeer wordt ingezet op verbetering van de beeldkwaliteit van de openbare

ruimte door regulatie van het fietsparkeren rondom het station en uitvoering van het fietsplan Stadshart.

Ten behoeve van de veiligheid wordt het fietspaden(veiligheids)plan uitgevoerd.

Het openbaar vervoer wordt bekostigd uit de daarvoor bestemde doeluitkering verkeer en vervoer.

Omdat de hoogte daarvan onder druk staat door bezuinigingen is heroverweging nodig op het gebied

van het openbaar vervoer om binnen het beschikbare budget te blijven. Minder goed gebruikte ritten

zullen geschrapt worden tot het minimumniveau dat in de concessie is vastgesteld.

Binnen het prestatieveld parkeren ligt de focus op een efficiënt parkeerbeheer, een goede

parkeerbalans in relatie tot de voorziene ruimtelijke ontwikkelingen en het voorkomen van

parkeeroverlast voor omwonenden van gebieden met betaald parkeren.

Het samenwerken op het gebied van openbaar vervoer en verkeer in de MRA is belangrijk omdat de

bereikbaarheid van Lelystad niet kan worden losgezien van die van de regio als totaal. Daarom wordt

actief deelgenomen aan het inhoud geven van de Vervoerregio Amsterdam i.o.

94



Goede en veilige wegen in stand houden Bevorderen doorstroming en verkeersveiligheid stadshoofdwegen

De doorstroming en verkeersveiligheid van de stadshoofdwegen wordt met tellingen, verkeersongevallendata

en het verkeersmodel gemonitord. Mogelijke blackspots worden nader onderzocht. Lelystad is gebonden aan

de landelijke doelstelling tot vermindering van doden en zwaargewonden in het verkeer zoals verwoord in de

Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte 2012 en de Nota Mobiliteit.

De aanpassing van de taxistandplaatsen bij het station wordt conform het raadsbesluit geëvalueerd.

De publicatie van lokale en regionale wegwerkzaamheden en verkeerskundige maatregelen rond

evenementen op de gemeentelijke website (Local Traffic Control) wordt in 2015 voortgezet. Met de provincie

en buurgemeenten zal voortzetting na 2015 besproken worden.

Uitvoeren efficiënte en duurzame gladheidbestrijding

De gemeente heeft een wettelijke zorgplicht op het gebied van verkeersveiligheid ook onder winterse

omstandigheden. In 2015 zal de evaluatie plaatsvinden van de pilot ‘Gladheidbestrijding’. De resultaten uit

deze evaluatie zullen worden gebruikt om de uitvoering van de gladheidbestrijding meerjarig aan te besteden,

zodat deze met effect op een efficiënte en duurzame manier zal worden uitgevoerd.

In een communicatieplan staat helder beschreven wat de weggebruiker wel maar vooral ook niet van de

gemeente mag verwachten. Daarbij worden bewoners, instellingen en ondernemers gestimuleerd om te

participeren in de gladheidbestrijding van de openbare plekken waar de gemeente niet bestrijdt, zoals

trottoirs, winkelgebieden en schoolpleinen.

Bevorderen veilig verkeer woonwijken en schoolzones

Indien de verkeersveiligheid daartoe aanleiding geeft (her)ontwerp en realisatie infra-maatregelen

wijkontsluitingswegen en woonstraten (erftoegangswegen), realisatie van veilige looproutes rond

basisscholen en de afhandeling van bewonerswensen en -klachten. Waar mogelijk wordt samengewerkt met

bijvoorbeeld schoolouders en omwonenden.

Bevorderen veiliger fietsverkeer en optimaliseren stallingen in centrum

Het fietsplan Stadshart (eerste fase) wordt uitgevoerd. Nader onderzoek wordt uitgevoerd naar het

fietsparkeren rondom het station en met de NS en ProRail wordt overlegd over het toekomstige beheer van

de stationsfietsenstalling.

Conform de afspraak tussen de VNG en de minister wordt een fietspaden(veiligheids)plan met

uitvoeringsprogramma opgesteld. Op de belangrijkste fietsroutes worden tellingen gehouden.

Uitvoeren fysieke verkeersmaatregelen; effectief en zo mogelijk met minder

De gemeente is verantwoordelijk voor de bewegwijzering in de stad. De uitvoering vindt plaats conform het

beleids- en beheersplan bewegwijzering. Vanaf 1-1-2015 neemt de NBd (Nationale Bewegwijzeringsdienst)

de wettelijke taken op het gebied van de hoofdbewegwijzering over.

Verkeer wordt voor een belangrijk deel bepaald door gedrag. De gemeente zal daarom minder inzetten op

verkeers- en straatmeubilair. Daartoe wordt een beheersplan verkeers- en straatmeubilair opgesteld. Hierin

zal kritisch naar de verkeersborden en de hoeveelheid paaltjes in de stad gekeken worden.

In het verleden zijn veel verkeersmaatregelen op verzoek van derden gerealiseerd. Deze worden – bijv. bij

GO - op nut, noodzaak en handhaafbaarheid beoordeeld. Wij willen het aantal nieuwe maatregelen beperken.

Daarom wordt een beoordelingskader opgesteld om nieuwe verzoeken te toetsen.

In het kader van open overheid zullen vigerende verkeersbesluiten voor bewoners toegankelijk gemaakt

worden door deze via de gemeentelijke website te ontsluiten.

95


Goede en veilige wegen in stand houden (vervolg) Verkeerseducatie faciliteren en gedragsbeïnvloeding stimuleren

Gedragsbeïnvloeding en elkaar onderling aanspreken wordt steeds belangrijker als alternatief voor moeilijk

handhaafbare verkeersmaatregelen. De verkeerseducatie wordt door de gemeente sinds 1994 uitgevoerd op

basis van het convenant Decentralisatie Verkeersveiligheidsbeleid. De kosten worden volledig uit de BDU

gedekt. Lelystad legt de nadruk op de doelgroepen kinderen, scholieren en ouderen conform het Nationaal

strategisch plan verkeersveiligheid 2008-2020. Jaarlijks wordt een Lelystads ‘werkplan verkeerseducatie en

gedrag’ opgesteld waarin de activiteiten vastgelegd worden. Er wordt zo veel mogelijk samengewerkt met

vrijwilligers van o.a. VVN, Team Alert en de ANWB.

Actualiseren en verhelderen uitgangspunten verkeer en vervoer

De gemeente is wettelijk verplicht om het beleid van rijk, provincie en regio in lokaal beleid te verwerken. De

Vervoerregio Amsterdam, waarin Lelystad participeert, zal in 2015 een Regionaal Verkeers- en Vervoersplan

opstellen. De gemeente zal een gemeentelijk verkeers- en vervoersplan opstellen.

Het Handboek Mobiliteit, waarin de verkeerskundige normen beschreven staan, stamt uit 2002, en sluit

onvoldoende aan bij ontwikkelingen en bewonersklachten op het gebied van verkeer. Ook de normen in het

het KSP voor wegen stammen uit 2002. Daarom worden de ontwerpkaders wegen en verkeer

geactualiseerd.

Goed openbaar vervoer in stand houden

Uitvoeren openbaar busvervoer binnen de beschikbare BDU

De gemeente voert de delegatie van de provincie uit van het busvervoer in Lelystad. Hiervoor is een

concessie aan Arriva verleend tot eind 2021 met een optie tot twee jaar verlenging. Uitgangspunt van de

lijnvoering is dat 90% van de huizen binnen de bebouwde kom binnen 450 meter hemelsbreed van een

bushalte ligt. Door de dalende BDU daalt het openbaarvervoeraanbod tot het minimum dat vastgelegd is in

de concessie. Tevens is er geen budget meer voor het gratis reizen 65+ en de wijkbus.

De prestaties van Arriva worden gemonitord met steekproeven (mystery guests) en de landelijke OV-

klantenbarometer. De OV-taken zullen belegd worden bij de Vervoerregio Amsterdam.

Bushaltes aanpassen aan wettelijke (toegankelijkheids)eisen

In 2015 dient 50% van de halteperrons in Lelystad toegankelijk te zijn voor gehandicapten (conform wettelijke

eisen), zodat ca. 70% van de verplaatsingen tussen aangepaste haltes plaats kan vinden. De prioriteit ligt

daarom op vervoerknooppunten, haltes met veel reizigers en haltes nabij (voor de doelgroep) belangrijke

voorzieningen. Van de belangrijkste haltes voldoen het busstation Centrum, het Lelycentre en het Ziekenhuis

nog niet aan de toegankelijkheidseisen. Nog niet aangepaste haltes zullen conform de wet (Besluit

toegankelijkheid van het openbaar vervoer) aangepast worden, bij herinrichting of bij groot onderhoud.

96


Parkeren ondersteunt ruimtelijk-economische ontwikkeling

Betaalbaar houden parkeren Stadshart

De parkeerexploitatie Stadshart omvat het reguleren en exploiteren van het betaald straatparkeren (incl.

vergunningen) in/rond het stadshart, het Lelycentre en van de betaalde parkeergelegenheid in met een

slagboom afgesloten parkeergarages en op met een slagboom afgesloten parkeerterreinen (Ziekenhuis en

P6).

Doel van de parkeerexploitatie is het faciliteren van het bezoek aan bovenstedelijke voorzieningen zoals het

stadshart door het bieden van parkeervoorzieningen, zoals parkeergarages. Het parkeertarief moet daarbij in

balans zijn met de kwaliteit van de voorziening zelf en de aantrekkelijkheid van het stadshart. Gezien de

achterblijvende ontwikkeling van het stadshart worden de tarieven daarom niet verhoogd. Dit wordt mogelijk

gemaakt door een compensatie-impuls ten laste van de algemene dienst. Tevens wordt door het structureel

uitvoeren van groot onderhoud de kwaliteit en conditie van de voorzieningen verbeterd zodat ook kan worden

uitgegaan van een langere levensduur. Daarnaast worden maatregelen genomen om het gebruiks- en

betaalgemak te vergroten.

De noodzakelijke maatregelen leiden tot aanpassing van de parkeerbelastingverordening en de

parkeerverordening. Het parkeerbeleidsplan uit 2009 wordt medio 2015 geactualiseerd om met name de

parkeernormen te actualiseren.

Actualiseren uitvoeringswijze gehandicaptenparkeren

De nieuwe uitvoeringswijze van de WMO noodzaakt om de werkwijze mbt gehandicaptenparkeren te

actualiseren. Doel is de dubbele medische keuring (met bijbehorende kosten voor aanvragers) voor GPK en

GPP te laten vervallen. Nagegaan zal worden hoe de uitvoering kostendekkend kan worden gemaakt door bij

voorkeur versobering van de fysieke maatregelen.

Algemene gehandicaptenparkeerplaatsen en plaatsen op kenteken worden nabij de relevante bestemming

gerealiseerd, echter wel langs wegen en dus niet in bijvoorbeeld voetgangersgebieden.

97


3.3.3 Duurzame leefomgeving

Duurzaamheid is inhoudelijk en qua uitvoering in alle programma’s en bij veel inspanningen een aspect

waar aandacht voor is of aan kan worden gegeven. Op grond van een gemeentebrede visie wordt met

al deze inspanningen inhoud gegeven aan de duurzaamheiddoelstellingen van de gemeente Lelystad.

Immers, duurzaamheid wordt pas bereikt als de stad zich ontwikkelt in een juiste balans tussen de

sociale, fysieke en economische aspecten, ofwel tussen people, planet en profit. In programma 3 heeft

het onderwerp duurzaamheid een ‘thuisbasis’. Vanuit dit programma vindt de sturing en afstemming

plaats over alle programma’s op het aspect duurzaamheid. Daarnaast zijn hier ook de doelen en

inspanningen opgenomen die gericht zijn op het realiseren van een duurzame leefomgeving.

Nadrukkelijk in samenhang met de doelen en inspanningen in de andere programma’s.

Onderzoek van de Universiteit van Tilburg heeft aangetoond dat Lelystad een grote onbalans kent

tussen de sociale, fysieke en economische aspecten. In het raadsprogramma is de opdracht

opgenomen een Integraal Masterplan Duurzaamheid op te stellen. Dat plan vormt de basis om deze

onbalans te verminderen en in het meest ideale geval zelfs weg te nemen. Lelystad heeft grote kansen

waar het de ontwikkeling van de circulaire economie en een biobased economie betreft. Deze kansen

moeten worden benut. De komende periode staat in het teken van het formuleren van het Integraal

Masterplan Duurzaamheid. Het raadsprogramma heeft voor een aantal onderwerpen al concrete

doelstellingen verwoord. Zo zal er een uitvoeringsprogramma worden opgesteld gericht op het

realiseren van een energieneutraal Lelystad in 2025.

Een duurzame leefomgeving realiseren en in stand houden, gaat niet vanzelf. Een aspect daarbij is ook

de vergunningverlening en handhaving van de weten regelgeving. In dit kader gaat het over onder

meer de WABO, milieuwetgeving en APV. De milieuhandhaving wordt gezamenlijk vormgegeven en

uitgevoerd door de Omgevingsdienst Flevoland, Gooi- en Vechtstreek (OFGV). Voor Lelystad worden

ook de taken op het gebied van brandveilig gebruik door de OFGV uitgevoerd.

98



Duurzamer Lelystad

Opstellen masterplan ‘Duurzaam Lelystad’

In 2015 wordt het Integraal Masterplan Duurzaamheid ter besluitvorming voorgelegd aan de raad. Het

Masterplan biedt een integraal kader voor duurzame ontwikkeling van de stad, gericht op het bereiken van

een balans tussen people, planet en profit door het bereiken van een hogere duurzaamheidsscore

overeenkomstig de Telos systematiek.

Uitvoeren milieubeleid in brede zin

Vertalen van Europese, Landelijke en Regionale weten regelgeving naar lokaal beleid inclusief advisering bij

gemeentelijke plannen en initiatieven van derden. Beleidsvorming voor archeologie, geluid, bodem en

ondergrond, luchtkwaliteit, externe veiligheid, duurzaamheid en klimaat.

Lelystad energieneutraal

Uitvoeren programma ‘Lelystad Energieneutraal’

Onderdeel van het Integraal Masterplan Duurzaamheid is een uitvoeringsprogramma dat invulling geeft aan

de transitie naar een energieneutraal Lelystad in 2025.

Samen met provincie Flevoland, Zeewolde en Dronten wordt de structuurvisie “Regioplan Windenergie

Zuidelijk en Oostelijk Flevoland” opgesteld. Dit plan biedt ruimte voor het opschalen en saneren van de

bestaande windturbines in Zuidelijk en Oostelijk Flevoland.

In MRA verband wordt in 2015 uitvoering gegeven aan het project zonnepanelen op gemeentedaken en

doorlopend gezocht naar mogelijkheden om energietransitie te versterken. Hierbij wordt synergie gezocht met

de activiteiten binnen de G32 fysieke pijler, platform Duurzaamheid.

Handhaven “Lelystadse” geluidsnorm

Handhaven “Lelystadse” geluidsnorm

De wijziging op de landelijke geluidswetgeving (SWUNG II) wordt geïmplementeerd aan de hand van een

vijfjaarlijkse (monitoring) rapportage van de feitelijke geluidontwikkeling. In Lelystad geldt nu de norm van

geen geluidsniveaus boven 58 dB (= Lelystads maximum) voor de eerstelijns bebouwing (bestaande bouw)

langs buitenring en radialen voor de periode 2010-2015. In 2015 worden nieuwe berekeningen uitgevoerd ter

herijking van deze vastgestelde waarde. Met deze nieuwe berekeningen krijgen we ook inzicht in de

geluidsontwikkeling in de periode 2010-2015, overeenkomstig de (toekomstige) systematiek van SWUNG II.

Behouden luchtkwaliteit op niveau 2007

Uitvoeren beleid luchtkwaliteit

Eind 2015 loopt de subsidieregeling voor de NSL maatregelen af. Bekeken wordt welke maatregelen nog

binnen deze regeling uitgevoerd kunnen worden. Daarnaast blijft luchtkwaliteit punt van aandacht bij

beleidsadvisering gezien de ontwikkeling van aanvullende normstelling (toevoeging norm PM2.5 voor fijnstof)

en het opgaan van de regelgeving in de nieuwe Omgevingswet. Doel blijft het behouden van de luchtkwaliteit

op het niveau van 2007.

99


Schone bodem op gebiedsniveau

Uitvoeren bodembeleid

Interne en externe (beleids)advisering rond bodem en ondergrond vraagt continu inzet. Er zal steeds

aandacht moeten zijn voor reeds ingezette ontwikkelingen in de ondergrond, bijvoorbeeld voor bodemenergie

en schaliegas.

De provinciale nota Duurzaam gebruik van de ondergrond gaat geïmplementeerd worden, de komende

invoering van de Omgevingswet en de Basisregistratie Ondergrond vraagt capaciteit, bodeminformatie wordt

actueel gehouden en ontsloten, bij grondverzet kunnen meer kansen benut worden die ons bodembeleid

biedt.

De effecten van de Nota Bodembeheer worden gevolgd, waar nodig wordt dit extra onder de aandacht

gebracht bij gebruikers.

Toezicht en handhaving op grondverzet wordt uitgevoerd door de Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en

Vechtstreek (OFGV).

De bodemkwaliteitskaart verloopt in 2017, deze zal in 2016 herzien moeten worden.

Vergunningverlening, toezicht en handhaving

Integrale handhaving

Een gezonde, leefbare en veilige leefomgeving in Lelystad is van ons allemaal. Het is dan ook een

gezamenlijke verantwoordelijkheid er op toe te zien dat deze leefomgeving zijn kwaliteit behoudt.

In de nota integrale handhaving wordt de wijze uitgewerkt waarop wij gezamenlijk toezicht willen houden en

handhaven. Deze nota omvat het integraal handhavingsbeleid op alle thema’s in het fysieke en sociale

domein waar de gemeente bevoegd toe is of in participeert.

Belangrijk is dat kennis en ervaring wordt gedeeld tussen de verschillende disciplines van handhaving zodat

coherent wordt opgetreden. Daarom wordt de onderlinge communicatie verder uitgebouwd mede door een

centrale registratie en beschikbaarstelling van gegevens.

Uitvoeren omgevingswetgeving en overige wetten

Het uitvoeren van bouwen woningtoezicht inclusief het toezicht op kamerverhuur/opsporing illegale

huisvesting. Tevens het uitvoeren van evenemententoezicht en uitvoering drank- en horecatoezicht.

Handhaving door Juridische controling, check aan vergunningen, juridisch vervolg op overtredingen van

vergunningen en regels (Handhaving van WABO, Drank en Horecawet, Wet kinderopvang, Kamerverhuur,

APV, Welstandadvisering, bestemmingsplannen (Wro),Winkeltijdenwet). Zowel toezicht als handhaving

worden uitgevoerd op basis van het jaarlijks geactualiseerde HandhavingsUitvoeringsProgramma (HUP).

Uitvoeren milieuwetgeving

De Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek (OFGV) verzorgt sinds 1 januari 2013 milieutaken en

brandveilig gebruik op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving. Onder de taken van de

omgevingsdienst vallen: het uitvoeren van de (coördinatie van)milieutoezicht, toezicht op brandveilig gebruik,

het behandelen van milieuklachten en de toezicht op bodemkwaliteit. Daarnaast ook het juridisch vervolg op

overtredingen brandveilig gebruik en milieu.

Houden toezicht en handhaven afvalstoffen en openbare ruimte

Het houden van toezicht en eventueel optreden tegen ongeoorloofd gebruik van de openbare ruimte in strijd

met wettelijke bepalingen (APV, afvalstoffenverordening, wet Milieubeheer en dergelijke) op basis van het

jaarlijks geactualiseerde HandhavingsUitvoeringsProgramma (HUP). Afstemming vindt plaats met het

werkbedrijf die het algemeen toezicht uitvoert zodat de werkzaamheden op elkaar zijn afgestemd.

Uitvoeren algemeen toezicht

Het algemeen toezicht levert een bijdrage aan het schoon en veilig houden van de stad.

Het Werkbedrijf Lelystad B.V. is belast met uitvoering van het algemeen toezicht in de stadscentra en de

wijken. Het toezicht betreft zowel preventief toezicht als handhaving van de APV, een deel van de

Wegenverkeerswetgeving en de Afvalstoffenverordening Bij de handhaving wordt de Bestuurlijke

Strafbeschikking toegepast.

100


3.4 Sterke stad

Vigerende beleidsnota's - Meerjaren Prognose Grondbedrijf (MPG) 2014

- Notitie Ontwikkeling Stad 2014

- Actualisatie Strategisch acquisitiebeleid Lelystad (vastgesteld 2014)

- Lichte actualisatie Structuurplan Lelystad 2015/Structuurvisie Lelystad 2023

- Actualisatie cultuurnota 2013 – 2016

- Masterplan stadshart 3.0

- Rapport prof. Tordoir "Citymarketing Lelystad strategische focus en synergie (mei 2013)

- Grip op de Toekomst, Prof. Dr. P.P. Tordoir, mei 2012

- Economisch Perspectief Lelystad, Routes naar stedelijke en regionale synergie, Prof. Dr. P.P.

Tordoir, juni 2011

- Kadernota Grondbeleid (vastgesteld 2012)

- Grondexploitatie stadshart 2012

- Meerjarenbouwprogramma 2011 – 2015

- Verordening startersleningen

- Strategisch Marketing Plan 2008 - 2020

- Winkelstructuur Lelystad 2020 (vastgesteld 2011)

- Structuurvisie locatiebeleid gemeente Lelystad 2013 – 2025 (bij vaststelling komt Winkelstructuur

Lelystad 2020 te vervallen)Kaderstelling Kampeernota Lelystad 2008

- Naar een sterke economie in Lelystad (vastgesteld 2003)

- Nota kantorenmarkt 2011 - 2014

- Programma Wonen, Welzijn en Zorg 2005- 2015

- Woningmarktmonitor 2010

- Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO)

- Beleidsregel Leegstandwet

- Thermometer sociale woningmarkt

- Beleidsregel en convenant kamerverhuur

- Verordening particuliere woningverbetering Lelystad Zuiderzeewijk en Atolwijk 2010

- Convenant Stichting Harmonisch Wonen 2011 - 2014

- Lokaal akkoord 2010-2013 gemeente Lelystad - Centrada

- Masterplan versnelde groei (vastgesteld 1996)

Perspectief sterke stad

“Lelystad is een economisch, ruimtelijk en sociaal aantrekkelijke stad in de Metropoolregio. Binnen de

Metropoolregio onderscheidt Lelystad zich door haar suburbane karakter, aantrekkelijk voor mensen die

betaalbare woningen en een ruime woonomgeving zoeken. Lelystad is een prima vestigingsplek voor

toekomstige bewoners en bedrijven. Een stad om in te wonen, te ondernemen, te werken, te winkelen

en te recreëren. Een stad met een levendig stadshart, op het kruispunt van wegen tussen west, oost en

noord Nederland en een positief imago.”

De twee voor alle programma’s overstijgende transities worden voor het programma Sterke Stad als

volgt vertaald:

Transformatie naar een participerende overheid

Meer nadruk op gedeelde verantwoordelijkheid voor de (toekomst van) de stad van zowel

inwoners, de maatschappelijke organisaties, bedrijven, marktpartijen en gemeente.

Voorbeelden van partnerschap/participatie zijn onder meer: uitvoering geactualiseerde

structuurvisie en meer aandacht voor ‘civil economy’.

Transformatie naar een duurzame ontwikkeling

Meer aandacht voor de verduurzaming van de economie (zoals voor civic- , circulaire - en

blauwe economie).

101


Het programma Sterke Stad kent twee specifieke transities, en wel:

Een transformatie van de werkgelegenheidsstructuur; van een werkgelegenheidsstructuur

sterk gebaseerd op de publieke dienstverlening (overheid en zorg) naar een

werkgelegenheidsstructuur meer gebaseerd op duurzame industriële productie, handel en

logistiek, aangevuld met werkgelegenheid binnen recreatie en toerisme en kleinschalige

initiatieven. De positie van het stadshart als dynamisch centrum is van belang. Het industrieel-

logistiek profiel ligt verankerd in de geografie (centrale ligging en veel ruimte). De terugkeer van

de maakindustrie in Nederland en de ontwikkeling van het composieten cluster in Flevoland

biedt kansen om de noodzakelijke transitie naar kleinschalige duurzame initiatieven te

realiseren.

Transformatie van een op zichzelf staande ‘polderstad’ naar een netwerkstad in de regio

Lelystad is functioneel onderdeel (daily urban system) van MetropoolRegio Amsterdam (MRA).

De kansen van de stad zijn sterk afhankelijk van de positie binnen de MRA-regio.

De afgelopen jaren heeft de economische crisis harde klappen uitgedeeld. De groei van de stad is

gestagneerd. Pas het laatste half jaar komt de huizenmarkt langzaam weer op gang. In deze situatie

kiest het college voor behoedzaamheid.

Onze leidraad voor de transities binnen programma Sterke Stad is dan ook:

De dominantie van de ontwikkelkansen van de stad verruilen voor een balans van

kwalitatieve groei en toekomstvaste ontwikkeling.

Kwaliteit boven kwantiteit; niet de aantallen, maar het versterken van de bestaande

kwaliteit, mensen maken de stad, verbinden groen, water, rust en ruimte en inzetten op

‘from space to place’ (ruimte betekenis geven als verblijfplek).

Uitgaan en benutten van de kansen (overvloed) in plaats van de problemen (schaarste)

Complementair denken en handelen in regionaal verband, ‘borrowed size’ ( lenen van de

kracht van nabije buren door goede verbindingen), vraaggericht vanuit de markt(partijen),

aansluiten op maatschappelijke initiatieven en ruimte geven aan burgerparticipatie. Meer

denken vanuit derde partijen en maatschappelijke netwerken; zij zijn veelal initiatiefnemers.

Rol overheid is faciliterend (bijvoorbeeld garantstelling bij voorfinanciering).

102


DIM schema

103


104


Wat mag het kosten?


Begroting

Programma 4: Sterke stad 2015 2016 2017 2018

Exploitatie

Lasten

PG41 Ontw ikkeling tot netw erkstad -23.958 -19.452 -22.672 -22.835

PG42 Meer w erkgelegenheid -701 -701 -701 -701

PG43 Aantrekkelijker Woonstad -8.105 -7.844 -7.812 -7.789

PG44 Sterker Imago -1.566 -1.646 -1.646 -1.646

Totaal Lasten -34.331 -29.642 -32.831 -32.971

Baten

PG41 Ontw ikkeling tot netw erkstad 24.523 20.641 23.046 23.106

PG43 Aantrekkelijker Woonstad 864 864 864 814

Totaal Baten 25.387 21.506 23.911 23.921


Reserves

Lasten

PG41 Ontw ikkeling tot netw erkstad -1.745 -2.546 -1.723 -2.669

Totaal Lasten -1.745 -2.546 -1.723 -2.669

Baten

PG41 Ontw ikkeling tot netw erkstad 1.031

Totaal Baten 1.031

Totaal Reserves -1.745 -2.546 -1.723 -1.638


Meerjarenraming

105



Programma 4

Sterke stad

Sterke stad

Lelystad is een economisch, ruimtelijk en sociaal aantrekkelijke stad in de Metropoolregio. Een prima plek om te wonen, te ondernemen of te winkelen en te recreëren.

4.1 Ontwikkeling tot netwerkstad

Stevige positie in de MRA

Indicator: Toename van het aandeel voltijdbanen die deel uitmaken van het industrieel-logistiek profiel van 48% in 2018 (tov 42% in 2013) Betere verbindingen Indicatoren:

Handhaven van het percentage Lelystedelingen dat van mening is ’Vanuit Lelystad kan ik met de auto overal makkelijk naar toe’ (86% in 2012, 86% in 2018).

Stijging van het percentage Lelystedelingen dat van mening is ‘Vanuit Lelystad kan ik met het openbaar vervoer overal makkelijk naar toe’ (57% in 2012) naar 63 % in 2018. Bron: Burgerpeiling FAB-OS. Faciliteren ontwikkeling stad Indicator: Flexibel kunnen in te spelen op kansen en ontwikkelingen (nader uit te werken)

4.2 Meer werkgelegenheid

Sterkere economische structuur

Indicator:

Stijging van het aantal voltijds arbeidsplaatsen in Lelystad van 28.750 in 2013 naar 32.000 in 2018. Bron: Provincie Flevoland Stijging van het aantal werkzame personen in de horeca-recreatieve sector (met 2% per jaar ten opzichte van 1935 in 2013) naar 2135 in 2018.Bron: Provincie Flevoland. Vergroten aantrekkelijkheid

ondernemersklimaat

Indicator:

Benchmark met andere steden

Ondernemersplein of Startersplatform of KvK informeren of ze instumenten hebben.

MKB monitor is een optie voor landelijke benchmark, maar onbetrouwbaar.

4.3 Aantrekkelijke woonstad

Meer diversiteit woonmilieus

Indicator: Grotere verscheidenheid in prijscategorieën en in huur- en koopwoningen (verder uitgewerkt in de nieuwe woonvisie) Dynamischer stadshart

Indicator:

Stijging van gemiddeld rapportcijfer dat bezoekers van het stadscentrum geven: van 6,6 in 2012 naar 6,8 in 2018 ) Bron: Goudappel Coffeng Stijging van het aandeel inwoners dat van mening is dat het stadshart gezellig is; van 19% in 2012 naar 24% in 2018 ). Bron: burgerpeiling FAB-OS

Het rapportcijfer van 6,5 voor ‘vrijetijds-voorzieningen’ in de stad in 2011 vasthouden. Bron: burgerpeiling FAB-OS

4.4 Sterker Imago

Meer waardering voor Lelystad onder inwoners en bedrijven in de MRA

Stijging van gemiddeld schaalscore ‘imago Lelystad’ onder omwonenden( 5,9 in 2012) richting gemiddeld schaalscore ‘identiteit Lelystad’ onder inwoners ( 7,0 in 2012). Bron: Burgerpeiling Intomart/FAB-OS. Vergroten van bekendheid Lelystad Indicator: Stijging van gemiddeld schaalscore ‘bekendheid Lelystad’ onder omwonenden: 5,1 in 2012 naar 5,6 in 2018.

Meer stadstrots Indicator: Op basis van Intromart onderzoek in combinatie met eigen peiling BLD-OS Meer maatschappelijke initiatieven Indicator: Aantal initiatieven per jaar …..

106


3.4.1 Ontwikkeling tot netwerkstad

Komende vier jaar is het een bewuste keuze om in te zetten op de ontwikkeling tot een netwerkstad in

de MRA-regio. Vanuit het reguliere beleid worden wel de andere mogelijke kansen en ontwikkelingen in

de regio in de gaten gehouden (zoals richting Zwolle en Kampen via de Hanzelijn monitor en de

ontwikkelingen in Noord-Holland).

Hiervoor zetten wij in op:

Stevige positie in de MRA regio

Binnen de MetropoolRegio Amsterdam (prioriteiten nationale beleid en streven naar 5de plaats in

Europa) spelen wij in op de kansen voor de ontwikkeling van Lelystad. Het blijft van essentieel belang

onze deelname aan de MRA sterk te verankeren, met name voor de ontwikkeling van onze twee

belangrijkste economische motoren, de luchthaven Lelystad Airport en de binnenhaven Flevokust.

Betere verbindingen

Lelystad ligt op het kruispunt van allerlei verbindingen; schakelfunctie en ontwikkeling als

vervoersknooppunt (zowel over de weg, het spoor, water en de luchtverbindingen). Versterken van de

strategische ligging van Lelystad wordt bereikt door het optimaal benutten van de huidige verbindingen

(A6, vaarroute Amsterdam – Lemmer en Hanzelijn) en het realiseren van de toekomstig gewenste

verbindingen (Airport Lelystad en N23).

Door intensief in te zetten op het verbeteren van de bereikbaarheid van Lelystad, versterken we de

positie van de stad als vestigingsplaats voor bedrijven en vergroten we de arbeidsmarktregio voor

Lelystedelingen. Daarnaast spelen wij in op de kansen die de verbetering van de regionale

bereikbaarheid biedt, zoals het steeds beter benutten van Schiphol en het centrum van Amsterdam en

via de Hanzelijn voor onze samenwerking met de Zwolle en Kampen.

Faciliteren ontwikkeling stad

Wij willen voorbereid zijn en flexibel in kunnen spelen op economische ontwikkelingen in het belang van

de ontwikkeling van de stad.

Afhankelijk besluitvorming MPG en Notitie Ontwikkeling Stad

107



Stevige positie in de MRA regio

Deelname aan MRA-netwerken

Lelystad participeert direct in het MRA-PRO (RO, Verstedelijking/woningbouw, Duurzaamheid, Landschap) en

het MRA-PRES platform (Economie). In het PBM (Platform Bereikbaarheid Metropoolregio Amsterdam wordt

Lelystad vertegenwoordigd door de Provincie Flevoland.

De regionale samenwerking wordt door alle deelnemers de komende jaren steviger neergezet. In dit kader

neemt ook Lelystad haar verantwoording. Hetgeen leidt tot iets hogere kosten voor MRA-PRO en MRA-PRES.

De arbeidsmarkt- en onderwijsmonitor wordt ondergebracht in de PRES.

De bijdrage van Lelystad aan MRA Toerisme ten behoeve van voortzetting van het project 'Amsterdam

Bezoeken, Holland Zien' blijft gelijk (t/m 2016 jaarlijks €6.500) beschikbaar als bijdrage.

Samenwerking en gezamenlijke agenda met Almere en provincie Flevoland

- Opstellen en uitvoeren van een gezamenlijke economische agenda

- Inzetten op de Floriade als gezamenlijk regionaal evenement (met spin off voor Lelystad)

- Opstellen en uitvoeren Gebiedsagenda Lelystad.

- Afstemmen marktaandeel

- Gezamenlijk bewerken van de internationale markt.

Betere verbindingen

Verbetering van alle vervoersstromen voor personen en goederen

- Met Rijkswaterstaat en de provincie wordt gewerkt aan de verbetering van de landzijdige bereikbaarheid

van Lelystad Airport: nieuwe afslag A6, nieuwe verbindingsweg tussen A6 en de luchthaven, HOV-route

NS-station – luchthaven.

- Verbreding A6 en N23, zowel voor personen als goederen

- OV-SAAL (spoorverbinding Schiphol-Amsterdam-Almere-Lelystad)

- Inzetten op goedkoper treinkaartje naar Zwolle.

Versterken positie in vervoerregio

Actief wordt deelgenomen aan het inhoud geven van de Vervoerregio Amsterdam (in het kader van BDU

mobiliteit voor OV)

Faciliteren ontwikkeling stad

Behartigen van belangen Lelystad in landelijke netwerken (G32 en VNG)

Voor de landelijke en grootstedelijke ontwikkelingen en problemen op het gebied van wonen, ruimtelijke

ordening en stedelijke vernieuwing vindt samenwerking in G32 en VNG verband plaatst ten behoeve van

strategie- en kennisontwikkeling en lobbyen.

Kansen voor nieuwe initiatieven

Voor nieuwe initiatieven willen we een sneller doorlooptijd met een integrale beleidstoets realiseren. Hieraan

wordt gewerkt door een projectgroep en stuurgroep.

Belemmeringen voor nieuwe initiatieven wegnemen

- Meer ruimte bij aanbestedingen voor het MKB

- Ondersteunen van kansrijke initiatieven

- Daar waar mogelijk vestigingsvoorwaarden optimaliseren.

108


Faciliteren ontwikkeling stad (vervolg)

Opstellen, coördineren en uitvoeren Strategisch ruimtelijk en economisch beleid

- Formuleren, monitoren en actualiseren strategisch ruimtelijk beleid (onder meer uitvoering actualisatie

structuurvisie)

- Afstemming ruimtelijk economisch beleid met andere partijen c.q. beleidsvisies van andere partijen. Ten

behoeve van werklocaties is de structuurvisie locatiebeleid opgesteld. In de structuurvisie wordt ruimtelijk-

en economisch- alsmede milieu- en veiligheidsbeleid op elkaar afgestemd.

- Naast het nastreven van de gewenste productiestructuur is het gestaag doorwerken aan het versterken van

het productiemilieu van groot belang. Verbeteren vestigingsklimaat verdient permanente aandacht. In dit

kader wordt gewerkt met ‘special economic zones’. Speerpunten zijn twee gebiedsontwikkelingen:

binnenvaarthaven Flevokust (productiestructuur) en Lelystad Airport en omgeving (verbetering

productiemilieu en –connectiviteit alsmede extra banen en dergelijke).

Uitvoering wet ruimtelijke ordening Het betreft hier het actualiseren van bestemmingsplannen, het planologisch mogelijk maken van nieuwe initiatieven en afhandelen van bezwaar en beroep. - De bestemmingsplannen worden tevens globaal en flexibel bestemd. - Ook worden nieuwe initiatieven planologisch mogelijk gemaakt middels uitwerkingsplannen,

wijzigingsplannen en projectomgevingsbesluit. - Afhandelen bezwaar en beroep Wro (in verband met bestemmingsplannen en planschade) - In 2015 zullen weer een aantal oudere bestemmingsplannen worden opgepakt om deze te actualiseren en

zullen een aantal: bestemmingsplannen worden vastgesteld.

Grondbedrijf

Afhankelijk van de besluitvorming omtrent de MPG.

Faciliteren stedelijke ontwikkelingsprojecten

Afhankelijk van de besluitvorming omtrent de Notitie Ontwikkeling Stad.

109


3.4.2 Meer werkgelegenheid

Bevorderen van de werkgelegenheid is één van de belangrijkste doelstellingen binnen het programma

Sterke Stad. Binnen de regionale context van de MRA biedt het versterken van de Lelystadse

werklocaties goede mogelijkheden. De kracht van Lelystad ligt hiervoor in haar centrale ligging, de

hoeveelheid ruimte en de aanwezige natuur in Lelystad. Daaraan gekoppeld is het belangrijk het

opleidingsniveau van de beroepsbevolking te verhogen. Met name door technisch onderwijs aan de

economische ontwikkeling van de stad te verbinden.

Wij zetten daarvoor in op:

Sterkere economische structuur

Wij zetten in op economische structuurversterking en versterken van de arbeidsmarkt gericht op:

- de logistieke-, industriële sector en creëren van de basisvoorwaarden door de ontwikkeling van

Lelystad Airport, de ontwikkeling van bedrijventerreinen OMALA/Larserknoop en de

binnenhavenontwikkeling Flevokust, maar ook door het verbeteren van de bereikbaarheid

- de recreatie en toerisme sector door het benutten, verbeteren en versterken functionele relatie

met het water, de natuur, cultuur, sport en evenementen (aantrekkelijk klimaat voor

ontspannen), en

- onderzoek mogelijkheden van (kleinschalige) duurzame initiatieven en innovaties.

In dit kader zetten wij bovendien in op een goede aansluiting tussen het onderwijs (vooral technisch

onderwijs gekoppeld aan ons logistiek-industrieel profiel) en de arbeidsmarkt.

Vergroten aantrekkelijkheid ondernemersklimaat

Onze inspanningen zijn gericht op het optimaliseren en realiseren van een aantrekkelijk

ondernemersklimaat.


Industriële productie, handel en logistiek (Sterkere economische structuur) Ontwikkeling containerterminal met ‘nat’ bedrijfsterrein Flevokust

- Uitgangspunt voor Flevokust is variant 4 die door de provincie Flevoland wordt uitgewerkt.

- De financiële en economische haalbaarheid, inclusief een sluitende gemeentelijke grondexploitatie, is

samen met een verduurzamingsaanpak (waaronder het voldoen aan de vigerende milieueisen) een

belangrijke voorwaarde en zal in overleg met de provincie door een onafhankelijke financieel adviseur

worden beoordeeld.

- De bedrijvenlijst zal worden gescreend op voldoende maatschappelijk draagvlak en bij het uitgewerkte

plan ter besluitvorming worden voorgelegd aan de raad.

Ontwikkeling Luchthaven en Larserknoop

- Voor de luchthaven wordt vastgehouden aan de eerder door de raad geformuleerde randvoorwaarden,

inclusief het verbod op nachtvluchten.

- Faciliteren MRO- bedrijven.

110


Recreatie en toerisme (Sterkere economische structuur) Versterken toeristisch-recreatieve sector

Horeca, toerisme en recreatie. Invalshoek is economie; geen ‘sport op zich’!

Gemeentelijke visie vestigingsbeleid (GVV). Deelname aan Toeristisch platform, MRA Toerisme, MRA, T+R

Provincie, LAG en Pmjp, horecabeleid, Camperplaatsenbeleid (specifiek ook plaatsen in en rond het

stadshart), Toeristische bewegwijzering. Kustontwikkeling met Lelystad watersport stad (Dutch Match Cup

faciliteren).

Ontwikkeling kust: Bataviastad, Bataviahaven en Batavialand

Met (ontwikkelings)partijen wordt gekeken hoe fasegewijs vorm te geven aan de ontwikkeling van de kust.

Ontwikkeling IJmeer/Markermeer – oermoeras (TBES), Trintelhaven en zandige versterking

Houtribdijk

Faciliteren van de ontwikkeling van een waddengebied (1500 –n 4500 hectare) langs de dijk van Lelystad

naar Enkhuizen door Natuurmonumenten (Postcode Loterij)

Ontwikkeling Floriade Almere 2022 als regionaal evenement

Lelystad zet voor de ontwikkeling van de Floriade in op de relatie met de thema’s water, metropolitaan

landbouw (verduurzaming voedselproductie, biobased economy) en WUR.

Duurzame (kleinschalige) initiatieven en innovaties (Sterkere economische structuur) 1

e verkenning van de ‘Mogelijkheden van circulaire en blauwe economie’

1e verkenning van de ‘Mogelijkheden van circulaire en blauwe economie’ in relatie tot herstructurering van

bestaande bedrijventerreinen en leegstaande kantoren: sloop en transformatie (herbestemming) oude

kantoorpanden.

Stimulering kleinschalige en duurzame bedrijvigheid op buurten wijkniveau

Vanuit het Ondernemersplein zal een plan van aanpak opgesteld worden om kleinschalige en duurzame

(innovatieve en technische) bedrijvigheid op buurten wijkniveau (in het kader van de ‘blauwe economie’) te

stimuleren.

Verkennen bio-based economy

Onderzoek mogelijke toepassingen van bio-based economy (in samenwerking met WUR)

Vergroten aantrekkelijkheid ondernemersklimaat

Uitvoeren acquisitie en accountmanagement

Gerichte acquisitie door maximaal inzetten op bewerken netwerken conform de vastgestelde nota

acquisitiebeleid 2014 – 2018.

Versterken ondernemersplein: 1e loket/frontoffice bedrijven

Het ondernemersplein wordt het fysieke en virtuele aanspreekpunt voor bedrijven en ondersteunt bedrijven in

hun contacten met de gemeente.

MKB subsidieregeling

MKB Regeling Lelystad 2008 – 2013 is eind 2013 gestopt. Vanaf eind 2013 kunnen geen nieuwe aanvragen

worden ingediend. Projecten worden nog in 2014 en 2015 uitgevoerd en afgerond. De verwachte prestatie is

200 fte’s (nieuwe banen) tot uiterlijk 31 maart 2015.

111


3.4.3 Aantrekkelijke woonstad

Wij streven naar een aantrekkelijke woonstad, een stad waar mensen met plezier wonen en leven en

die kwalitatief goede en geschikte woningen biedt in een prettige woonomgeving. De ontwikkeling van

de stad vraagt om meer aandacht voor het behouden en verder (her)ontwikkelen van de kwaliteiten van

de bestaande stad. De komende jaren zal voor de ontwikkeling van de stad een sterker beroep gedaan

worden op marktpartijen, op het maatschappelijk middenveld en op de bewoners zelf. De gemeente

krijgt daarmee een andere rol; van sterk sturende en programmerende overheid naar een stimulerende

en faciliterende overheid. Voor een goed woonklimaat is een levendig en gezellig stadshart met een

goede winkelvoorziening en uitgaansmogelijkheden een essentiële voorwaarde. Ook de cultuur en

culturele voorzieningen zijn een belangrijke voorwaarde voor de aantrekkelijkheid en ontwikkeling van

de stad.

Om bovenstaande te bereiken zullen wij ons vooral inzetten op:

Meer diversiteit woonmilieus

Wij zetten in op een grotere verscheidenheid aan woonmilieus en woonaanbod.

Dynamischer stadshart

Een levendig stadshart met het juiste voorzieningenniveau is een essentiële voorwaarde voor een goed

woonklimaat. We richten ons vooral op het goed functioneren van het stadshart voor de eigen

bewoners. Ontwikkeling is gericht op een compacter stadshart met meer beleving en

woonmogelijkheden. De revitalisering vindt plaats in dialoog met eigenaren, ondernemers en bewoners.

Daarnaast zijn door de bewoners gewaardeerde culturele voorzieningen belangrijk.

De investeringen in culturele gebouwen en activiteiten die de afgelopen jaren door de gemeente zijn

gedaan, blijken een positief effect te hebben op de tevredenheid van de inwoners over het aanbod van

culturele voorzieningen in Lelystad. In 2004 was nog maar 40% van de inwoners (zeer) tevreden over

het culturele voorzieningenniveau van de stad. In 2011 was het aandeel inwoners dat (zeer) tevreden is

opgelopen tot 57%. En de stelling ‘tegenwoordig is er in Lelystad op het gebied van kunst en cultuur

meer te doen dan vier jaar geleden’ werd door 70% van de inwoners onderschreven. Gelijktijdig moet

echter ook worden opgemerkt dat het culturele aanbod op onderdelen extra aandacht verdient, om de

doelstelling van een volledige en complete stad waar te kunnen maken. De constatering dat Lelystad

voor wat betreft het culturele aanbod op de 43e plaats staat op de aantrekkelijkheidindex van de 50

grootste gemeenten is hiervoor een indicatie.

112



Meer diversiteit woonmilieus Opstellen woonvisie

- Profiel: sub-urbaan woonmilieu binnen de MRA-regio

- Voor de totale stad blijft de verhouding 70/30 voor markt – sociaal het uitgangspunt.

- Nieuwbouw op gronden in eigendom van de gemeente in en rond het centrum en in Warande krijgt

voorrang.

- Transformatie bestaande stad (inclusief onvermijdbare inbreiding). Geen woningbouw in de baai van Van

Eesteren.

- Maken analyse woonbehoefte in Lelystad voor korte en langere termijn (5,10,15/20 jaar en uitkomsten

betrekken bij woonvisie (motie VVD e.a. 23 september 2014)

Vlottrekken stagnerende woningmarkt (in nauwe afstemming met CML en kavelwinkel)

Voorbereiding om klaar te zijn met een aanbod van goed in de markt liggende woonproducten als de

economie aantrekt.

- Goede afstemming met CML

- Uitbreiding virtuele maquette voor Warande met kavellocatie Schoener-west.

- Sociale media campagnes

- Specifieke kavelkortingensacties

- Marketingacties

Opstellen en uitvoeren akkoord met Centrada

Opstellen en uitvoeren van een nieuw Lokaal Akkoord 2015-2018

Op basis van de Woonvisie is het opstellen van het Lokaal Akkoord één van de instrumenten om het

woonbeleid vorm te geven. Onderdeel van het Lokaaal Akkoord zijn de jaarafspraken met Centrada.

Dynamischer stadshart Uitvoering Masterplan stadshart 3.0 - centrumfunctie (winkels, horeca en cafés)

Momenteel wordt opnieuw gekeken naar de strategie voor de komende jaren voor de ontwikkeling van het

stadshart op basis van een sterkte – zwakte analyse en scenarioplanning.

Uitvoeren Centrum management (BIZ)

Centrummanagement richt zich op alles wat te maken heeft met het economisch functioneren en de

ruimtelijke kwaliteit van het stadshart. Hierbij gaat het over de thema’s veiligheid, leefbaarheid,

koopkrachtbevordering en beheer en onderhoud van de openbare ruimte van het stadshart. Alle gebruikers

van dit stadshart zijn hierbij betrokken maar hebben ook in meer of mindere mate een verantwoordelijkheid.

Zeker nu de ontwikkelopgave voor het stadshart over een langere periode wordt uitgesmeerd en het

stadshart te maken heeft met de gevolgen van stijgende internetaankopen en toenemende leegstand is het

des te belangrijker centrummanagement te voeren. Een gezamenlijke visie en ambitie is hiervoor de basis

met een duidelijke afbakening van het werkgebied, afspraken over de financiering en de rolverdeling van alle

partijen. In 2012 is het BIZ (Bedrijfs Investeringszone) in werking getreden met als doel de ondernemers in

het centrum gezamenlijk verantwoordelijk te maken voor de attractieve invulling en veiligheid van het

centrum. Vanuit die invalshoek leveren ze hun inbreng in het centrummanagement.

Beheer marktwezen en – exploitatie

Inzetten op een goede bijdrage van het marktwezen aan een levendig stadshart

Aanpak Lelycentre

Afhankelijk van de marktontwikkelingen wordt de transformatie en renovatie van het Lelycentre vorm

gegeven.

Instand houden van de culturele infrastructuur

- Uitvoering Actualisatienota Cultuurbeleid 2013 - 2016

- Bij bezuinigingen wordt de continuïteit van de culturele infrastructuur in acht genomen.

Versterken amateurkunst.

- Uitvoering Actualisatienota Cultuurbeleid 2013 - 2016

113


3.4.4 Imago versterken

Lelystad is een prima plek om te wonen, te ondernemen, te winkelen en te recreëren. Door het blijvend

onder de aandacht brengen van de kwaliteiten van onze stad, vergroten we de kans dat burgers en

bedrijven kiezen voor Lelystad als vestigingsplaats.

In de regionale context is het van belang dat CityMarketing Lelystad onze stad pro-actief blijft etaleren

om nieuwe bewoners en bedrijven aan te trekken. Voor de city marketing breekt eerder dan ten tijde

van Berenschot had voorzien een tweede fase aan, waarin de aandacht vooral uitgaat naar de

vergroting van de bekendheid en het imago van Lelystad buiten de eigen stadsgrenzen. Bezoekers van

onze stad zijn hiervoor een belangrijke hefboom.

Werken aan het versterken van stadstrots van de in Lelystad geboren stedelingen door verbeteren

digitale bereikheid en communicatie.

De komende jaren blijven we werken aan het imago van de stad door:

Meer stadstrots Lelystad

Voor het versterken van de stadstrots is het recente rapport van prof. dr. P P. Tordoir Citymarketing

Lelystad: strategische focus en synergie’’ (mei 2013) leidend.

Meer maatschappelijke initiatieven

Wij faciliteren maatschappelijke initiatieven ten behoeve van de ontwikkeling van de stad (niet op

buurtniveau).


Meer stadstrots Uitvoeren City Marketing

- Samenhang city marketing en frontoffice wonen en bedrijven onderzoeken

- In samenwerking en samenhang met MRA, AAA, OMALA en WUR)(actieve marketing en promotie)

- Bundelen promotieactiviteiten van de gemeente zoveel mogelijk via CityMarketing Lelystad.

Uitvoeren grote evenementen

Grote evenementen dragen bij aan een positief imago en de economische ontwikkeling van Lelystad. Om die

reden zal er blijvend aandacht zijn voor het faciliteren daarvan.

Gastheerschap

Publiekscommunicatie is gericht op “Het bevorderen van de participatie en de zelfredzaamheid van inwoners

en dat ze zich onderling betrokken en verantwoordelijk voelen en dat de gemeente informatie op maat biedt

die helder en aantrekkelijk is”. (Participatie) projecten, waaraan medewerking wordt verleend in het kader

van de publiekscommunicatie, zijn onder meer aanbesteding vormgeving Stadhuisplein, Transitie AWBZ

,MFA Zuiderzeewijk, Website www.duurzaaminlelstad.nl, Campagne mensen maken de straat, Nieuwe

Verkeersvisie Buitengebied, Parkeerregulering, Flevokust, Warande, Actualisering Structuurvisie,

Ontwikkeling Luchthaven en bijbehorende infrastructuur,

Daarnaast willen we de organisatie communicatiever maken en representatieve evenementen organiseren.

Het gaat dan om de rol van het college als “Gastheer” en het onderhouden van de contacten met de

inwoners en groeperingen uit de samenleving. Onderwerpen zijn onder meer: de nieuwjaarsreceptie, het 4

en 5 mei comité en de dodenherdenking, de stadslezingen, ontvangsten voor nieuwe inwoners,

relatiedagen, vrijwilligersbijeenkomsten en de intocht van Sinterklaas.

http://www.duurzaaminlelstad.nl/

114


Meer stadstrots (vervolg)

Beheren digitale bereikbaarheid

Het adviseren over en onderhoud en beheer van sociale media, internet en intranet (vormgeving, content,

actualisering, webcare, digitale nieuwsbrieven, domeinnamen, uitbreiding functionaliteiten, staande

contracten, aanpassen webrichtlijnen et cetera)

De vernieuwde website van de gemeente is het afgelopen jaar nader aangepast aan de wensen rondom

digitale dienstverlening en digitale participatie. Met Lelystad.nl is de hoogste kwalificering van Drempel Vrij

behaald. Webcare is een manier om de sociale media actief te monitoren, aan conversaties deel te nemen

en in rapportages vast te leggen.

Uitvoeren (bestuurs) communicatie

(Bestuurs)communicatie richt zich op:

- Het zijn van sparringpartner op het gebied van communicatie, imago en beeldvorming voor burgemeester

en wethouders;

- Het goed op de hoogte zijn van de grote thema’s uit de portefeuille van de bestuurder, die wordt geadviseerd;

- Het signaleren van ontwikkelingen uit de bestuurlijke omgeving en daarop acteren; - Advisering aan bestuurders door middel van strategische communicatie advies op middellange en lange

termijn; - Advies over communicatieaspecten van beleid en/of plannen uit de portefeuille van burgemeester en

wethouders, gevraagd en ongevraagd, bestuurlijk en ambtelijk; - Woordvoering naar de pers; - Begeleiden en in gang zetten (overheids)participatieprocessen; - Crisiscommunicatie.

Meer maatschappelijke initiatieven Faciliteren kansen voor nieuwe initiatieven

Opzetten en onderhouden van website “SamenLelystad.nl ” voor het verbinden van nieuwe initiatieven en het

verbreden van een Lelystads kennisnetwerk.

Faciliteren ambassadeursschap Lelystedelingen

Optimaal inzetten van ambassadeurs voor de promotie van de stad in binnen en buitenland.

115


3.5 Veilige stad

Vigerende beleidsnota's - Kadernota veiligheid 2012 - 2015

- Beleidsplan handhaving fysieke leefomgeving 2011 - 2014

Inwoners voelen zich prettig in een schone, niet verloederde en veilige omgeving. Alleen als de

leefomgeving ook voor het gevoel veilig is, is het goed wonen in Lelystad. Basis voor het beleid is het

Integraal Veiligheidsplan. We zetten in op het verminderen van criminaliteit, op een veiliger

leefomgeving, zowel binnen het sociale als het fysieke domein en op een veiliger overheid. We kiezen

voor een integrale benadering, waarbij de volgende ontwikkelingen van belang zijn:

Veiligheid blijft core business van overheid

Ondanks de meer regisserende en coördinerende rol van de overheid zal veiligheid door inwoners en

ondernemers als één van de belangrijkste verantwoordelijkheden van de overheid worden gezien.

Echter, de overheid kan die verantwoordelijkheid niet in zijn eentje dragen; samenwerking op diverse

niveaus is steeds belangrijker voor het sturen op veiligheid. Gebruik van kennis en kunde van partners

en het aangaan van samenwerkingsverbanden zal in toenemende mate leiden tot een gezamenlijke

aanpak, waarbij de gemeente steeds sterker als regievoerder gepositioneerd zal zijn De rijksoverheid

stelt daarnaast steeds minder middelen beschikbaar voor uitvoering van veiligheidsbeleid terwijl

gemeenten steeds meer taken en bevoegdheden op zich zien afkomen. Verdere vermindering van

beschikbare gemeentelijke middelen zal leiden tot ongewenste nadelige effecten.

Reikwijdte en participatie

Veiligheid is een basisbehoefte van de samenleving en er is dus géén programma waar het thema

veiligheid geen rol speelt. Het programma Veilige Stad is een klein programma voor wat betreft de

beschikbare hoeveelheid middelen; echter, de reikwijdte van het programma is groot. De kracht van het

programma zit ‘m in de inzet van de beschikbare formatie in de regisserende rol van de gemeente. Hier

is de rode draad participatie al vorm gegeven. Deze is vooral gericht op regie en het zorgen dat

anderen (veiligheidspartners, betrokken organisaties, bedrijven, bewonersorganisaties en inwoners)

deelnemen en hun verantwoordelijkheid nemen. Het programma draait dan ook meer op formatie dan

op middelen. In de nabije toekomst zal het slimmer gebruik van de beschikbare data op het gebied van

veiligheid een grote vlucht gaan nemen. Door de goede samenwerking tussen de overheid, betrokken

organisaties en inwoners wordt nog meer data verkregen en kan er eerder pro-actief dan wel preventief

worden opgetreden. De partners in de wijken worden zodoende beter in stelling gebracht en de inwoner

kan meer invloed uitoefenen op de veiligheidsbeleving van zijn/haar wijk.

Veranderende houding overheid en samenleving

Veiligheid is een toestand waarin iemand of iets vrij is van gevaar of schade (Van Dale woordenboek).

De overheid heeft hierin een taak, maar ook de inwoners zelf. De wederzijdse relatie tussen overheid

en inwoner vraagt om een overheid die betrouwbaar is én om een betrokken burger die er aan zal

moeten wennen dat de overheid vooral faciliteert en minder regelt of organiseert. Door de

beschikbaarheid van informatie kunnen inwoners meer invloed uitoefenen en zich beter organiseren.

Hierdoor zullen zij meer vorm willen geven aan hun eigen leefomgeving. De beperkte financiële

mogelijkheden dwingen wel om keuzes te maken. Daarbij is het van belang te weten welk

veiligheidsniveau de inwoner ambieert.

Om op veiligheid te kunnen sturen, zal informatie moeten worden gehaald: de gemeente moet haar

inwoners en veiligheidspartners opzoeken. Tegelijkertijd zullen dezelfde partijen de informatie ook

komen brengen. Hiermee worden alle partijen deelgenoot van hetzelfde probleem.

De inwoner komt dichter bij het bestuur, het beleid en de uitvoering. Daarmee zal de inwoner van

Lelystad deel uit maken van het proces van vormgeven van de eigen leefomgeving en invulling kunnen

gaan geven aan veiligheid als basisbehoefte. Veiligheid wordt veel meer een gezamenlijke

verantwoordelijkheid en meer maakbaar.

116


Veiligheid is beïnvloedbaar

De grote vlucht die internet en daarmee de sociale media hebben genomen, is iets waar we niet meer

om heen kunnen. Internet levert een belangrijke bijdrage aan de netwerksamenleving. Internet maakt

opschaling op allerlei terreinen mogelijk; groepen met dezelfde belangen weten elkaar gemakkelijk te

vinden.

De voor iedereen toegankelijke internetwereld is belangrijk voor de beïnvloedbaarheid van het

veiligheidsgevoel, maar ook om mensen te binden en te informeren over wat je zelf kunt ondernemen

om je woonomgeving veilig en schoon te houden.

Maar de snelle mobilisatie dankzij internet heeft ook zijn keerzijde, denk aan Project X; ook hierop zal

de overheid meer moeten inspelen.

Duurzaam karakter

Veiligheid heeft per definitie een duurzaam karakter. De Verenigde Naties definieert duurzaamheid als

volgt: Duurzame ontwikkeling is ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het

vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen. Het

fundament van duurzaamheid, of dat nu sociaal, ecologisch of economisch is, zal altijd veiligheid zijn.

De combinatie van het duurzame karakter van veiligheid en het participerend karakter van de inzet van

de formatie in het activeren van een heel maatschappelijk netwerk, maakt de gemeentelijke inzet onder

programma 5 hoogst effectief.

117


DIM schema

118


119


Wat mag het kosten?


Begroting

Programma 5: Veilige stad 2015 2016 2017 2018

Exploitatie

Lasten

PG51 Minder Criminaliteit -507 -507 -507 -507

PG52 Veiliger Leefomgeving -7.844 -7.590 -7.590 -7.590

Totaal Lasten -8.351 -8.097 -8.097 -8.097

Baten

PG51 Minder Criminaliteit 40 40 40 40

PG52 Veiliger Leefomgeving 543 543 543 543

Totaal Baten 583 583 583 583



Meerjarenraming

120



Programma 5

Veilige stad

Minder criminaliteit Minder verdachten 12-18 jr.

Daling van het percentage verdachten onder jongeren tussen 12 en 18 jaar (1,9% in 2012) richting het landelijke gemiddelde (1,6% in 2012) Minder verdachten 18-24 jr.

Daling van het percentage verdachten onder jongeren tussen 18 en 24 jaar (4,0% in 2012) richting het gemiddelde onder G31 steden (3,25% in 2012) Bron: KPLD ,bewerking FAB-OS Daling van het aandeel ‘harde kern’ recidivisten onder jongeren (1,9% in 2012) richting het landelijke gemiddelde (1,6% in 2012)

Minder geweld

Daling van het lokale risico dat men slachtoffer wordt van een geweldsincident (19,6 per 1000 inwoners in 2013) tot onder de 15 per 1000 inwoners in 2018 Daling van het aantal misdrijven huiselijk geweld (181 in 2013) tot onder 150 in 2018

Meer betrokkenheid burgers

Stijging aantal aanmeldingen bij Burgernet Deelname bewoners aan Project WAAKS Aanpak georganiseerde criminaliteit

2. Veiliger leefomgeving

2b. Fysiek domein Veiliger bedrijventerreinen

De kans op criminaliteit (diefstal/inbraak) tegen bedrijven en ondernemers wordt in de periode 2014-2018 onder de 10,0% gehouden (gemiddeld 9% 2009-2012). Bron: Regio Politie Flevoland, bewerking BLD-OS Bij Fysieke veiligheid kennen we de risico’s

Bij ruimtelijke planvorming worden de risico’s afgewogen en verantwoord. Wijken zijn verkeersveilig

Handhaven van het percentage inwoners dat verkeersoverlast in de woonomgeving ervaart (32% in 2013) op of onder het gemiddelde percentage voor heel Nederland (32% in 2013) Rampen en crises

De gemeente bereidt zich professioneel voor op calamiteiten en werkt samen met de partners in de Veiligheidsregio aan adequate incidentbestrijding.

2a. Sociaal domein Minder overlast in woonomgeving

Daling van het aantal delicten in woonwijken van gemiddeld 5,1 per 100 inwoners in 2013 naar 4,5 per 100 inwoners in 2018) . Bron: Regio Politie, bewerking FAB-OS Handhaving van het gemiddelde percentage inwoners dat (veel) sociale overlast in de woonomgeving ervaar (9% in 2013) op of onder het landelijke percentage (10% in 2013). Veilige openbare ruimte

Handhaving van het gemiddeld rapportcijfer buurtveiligheid (7,1 in 2013) op of boven het Nederlands gemiddelde (7,1 in 2011) Veiliger uitgaan

Daling van het aantal geweldsdelicten in het Stadshart van 140+ in de jaren 2006-2013 naar maximaal 125 in de jaren 2017-2018. Daling van het aantal inwoners dat zich wel eens onveilig voelt rondom uitgaansgelegenheden (26% in 2013) tot onder het Nederlandse gemiddelde in 2017 (25% in 2013). Verbetering subjectieve veiligheid

Handhaving van het percentage inwoners dat zich wel eens onveilig voelt (32% in 2013) onder het Nederlands gemiddelde (37% in 2013)

3. Veiliger Overheid Overheid kan haar taak veilig uitvoeren

Minder meldingen in GIR-systeem

Gegevens zijn beschermd en worden veilig en integer

ingezet

121


3.5.1 Veilige stad

Voor het verminderen van de criminaliteit zetten wij in op het realiseren van de volgende doelen:

Minder verdachten 12-18 jaar Indicator:

Daling van het percentage verdachten onder jongeren tussen 12 en 18 jaar (1,9% in 2012) richting het

landelijke gemiddelde (1,6% in 2016)

Minder verdachten 18-24 jaar Indicatoren:

Daling van het percentage verdachten onder jongeren tussen 18 en 24 jaar (4,0% in 2012) richting het

gemiddelde onder G31 steden (3,25% in 2016)

Bron: KPLD ,bewerking FAB-OS

Daling van het aandeel ‘harde kern’ recidivisten onder jongeren (1,9% in 2012) richting het landelijke

gemiddelde (1,6% in 2016)

Minder geweld Indicatoren:

Daling van de lokale risico dat men slachtoffer wordt van een geweldsincident (19,6 per 1000 inwoners

in 2013) tot onder de 15 per 1000 inwoners in 2018

Daling van het aantal misdrijven huiselijk geweld (181 in 2013) tot onder 150 in 2018

Meer betrokkenheid burgers Indicatoren: Stijging aantal aanmeldingen bij Burgernet met een nog vast te stellen percentage.

Deelname bewoners aan Project WAAKS: project wordt in 2015 over een aantal stadsdelen uitgerold

Verbeteren aanpak georganiseerde criminaliteit

Indicator:niet voorhanden; te veel afhankelijk van voorvallen met een te grote fluctuatie

Georganiseerde criminaliteit is een complex fenomeen. Gemeente Lelystad heeft de bestuurlijke

aanpak van georganiseerde criminaliteit als een prioriteit aangewezen. De gemeente wil niet onbewust

criminele activiteiten faciliteren. Criminele groeperingen maken gebruik van dezelfde economische en

juridische infrastructuur die ook de legale economie faciliteert. Daar zit de kern van de problematiek van

verwevenheid van onder- en bovenwereld. De bestuurlijke aanpak wil:

- voorkomen dat criminelen door de overheid worden gefaciliteerd;

- voorkomen dat er vermenging ontstaat tussen de onder- en bovenwereld;

- de economische machtsposities doorbreken die zijn opgebouwd met kapitaal dat met criminele

activiteiten is verkregen.

122



Minder verdachten 12-18 jaar en 18 – 24 jaar

Realiseren van sluitende trajecten voor meer- en veelplegers

Jaarlijks keren circa 200 ex-gedetineerden terug naar Lelystad. Voor de resocialisatie is de GGD is vanuit de

gemeente belast met de procescoördinatie vrijwillige nazorg ex-gedetineerden, gericht op de vijf

leefgebieden (ID-bewijs, toeleiden naar werk of inkomen, huisvesting, schuldsanering en zorg). Voor de

uitvoering ten behoeve van een daling van het aantal recidivisten is een integrale samenwerking met de

GGD, PI, politie, Centrada en vrijwilligersorganisaties IDO (lokaal) en Exodus (landelijk). Het IDO geeft

maatschappelijke ondersteuning en hulp bij schuldsanering. Dit begint al tijdens detentie met een

inloopspreekuur iedere woensdag in de PI. Voor inwoners die niet in Flevoland gedetineerd zijn wordt

samengewerkt met Stichting Exodus. De gemeente is regievoerder en voorzitter bij het maandelijkse

ketenoverleg. De activiteiten nazorg ex-gedetineerden worden gecontinueerd en waar nodig en mogelijk,

aangepast. Binnen de groep ex-gedetineerden is met voorrang aandacht voor: geweldplegers, veelplegers,

overlastgevers, 18-24 jarigen en (ex)gedetineerden waarover acute zorg bestaat.

Uitvoeren Plan van Aanpak Vermindering Jeugdcriminaliteit

In 2013 en 2014 is uitvoering gegeven aan het plan van aanpak inzake vermindering van jeugdcriminaliteit.

Dit wordt in 2015 gecontinueerd. Om dit mogelijk te maken wordt een voorstel gedaan om een bedrag van

€100.000 beschikbaar te stellen. Doel is te komen tot een daling van het percentage verdachten onder

jongeren tot 24 jaar richting het landelijke gemiddelde. Gelet op de omvang en zwaarte van problematiek ligt

de prioriteit bij de leeftijdscategorie van 17 tot 24 jaar. Kern van de werkwijze is een integrale

persoonsgerichte aanpak door inzet van een outreachend werkend team (Eropaf team), bestaande uit

medewerkers van politie, Stichting Welzijn jongerenwerk, Kwintes verslavingszorg, IDO maatschappelijke

ondersteuning en hulp bij schuldsanering en talentmanagers van afdeling WIZ. Er is sprake van nauwe

samenwerking tussen strafrechtelijke en zorgorganisaties, zoals Openbaar Ministerie, Reclassering, Stichting

Maatschappelijke Dienstverlening, Kwintes en de GGD. De regie van de aanpak ligt bij de gemeente. Met de

betrokken partijen zijn uitvoeringsafspraken gemaakt.

Deelname Veiligheidshuis

Sinds 1 januari 2014 is de gemeente Lelystad aangesloten bij het regionaal werkend Veiligheidshuis

Flevoland, voor een proeftijd van 2 jaar. In deze proeftijd worden per jaar 10 casussen afgenomen. Het doel

is een daling van het aandeel ‘harde kern’ recidivisten richting het landelijke gemiddelde. In het

Veiligheidshuis vindt afstemming en informatie-uitwisseling tussen de zorgen strafrechtketen plaats en

wordt gewerkt met één plan voor persoonsgerichte aanpak per casus. De ketenpartners van justitie, zorg,

politie en gemeenten werken samen bij complexe en ketenoverstijgende multiproblematiek. De toegevoegde

waarde is de integrale samenwerking en de betrokkenheid van het OM. Het OM heeft de mogelijkheden tot

dwang en drang. In 2015 vindt een evaluatie plaats over de aansluiting bij het Veiligheidshuis.

123


Minder geweld Convenant aanpak huiselijk geweld en huisverboden Aanpak Huiselijk geweld

In 2011 is de nieuwe regiovisie huiselijk geweld Flevoland vastgesteld door de centrumgemeente Almere en

is voor de regiogemeenten in Flevoland het uitgangspunt voor beleid. Centrumgemeente Almere is

verantwoordelijk voor het zo evenwichtig mogelijk realiseren van een basisaanbod met betrekking tot de

vrouwenopvang en huiselijk geweld in de regio. De regiogemeenten zijn verantwoordelijk voor preventieve

maatregelen. In de gemeente Lelystad vindt de uitvoering hiervan plaats vanuit het Steunpunt Huiselijk

Geweld (Blijfgroep). De gemeente Lelystad verleent jaarlijks subsidie voor de openstelling van dit steunpunt.

In het najaar 2014 vindt een herijking plaats van de regiovisie.

Toepassing van de wet Tijdelijk Huisverbod

De wet biedt de burgemeester de bevoegdheid bij een melding van huiselijk geweld de persoon van wie een

ernstige dreiging van huiselijk geweld uitgaat, tijdelijk (in beginsel 10 dagen) de toegang tot zijn woning te

ontzeggen. Het opleggen van een huisverbod gaat gepaard met het starten van hulptrajecten voor de dader,

het slachtoffer en de eventueel betrokken kinderen in het gezin. Het betreft hier regionale afspraken tussen

de Flevolandse gemeenten, Politie, Steunpunt Huiselijk Geweld, Reclassering Nederland en Bureau

Jeugdzorg. Een goede samenwerking en afstemming onderling blijft van belang.

Participeren in RIEC

De samenwerking met het Regionale Informatie- en Expertisecentrum Midden Nederland (RIEC Midden

Nederland) is versterkt en ingebed in een structureel overleg met de gemeentelijke handhavers, juristen,

adviseur openbare orde en veiligheid, belastingdienst en de politie in Lelystad.

Optreden tegen hennepteelt en niet-gedoogde drugshandel

In Flevoland staan wij voor een krachtige, integrale aanpak van de hennepteelt, waarbij bestuurlijke, civiele

en strafrechtelijke maatregelen worden gecombineerd en in samenhang worden ingezet.

De zes Flevolandse gemeenten, de politie, het Openbaar Ministerie, de Belastingsdienst, het UWV, Alliander

en Enexis, woningcorporaties en een aantal vastgoedmakelaars hebben begin 2012 afspraken gemaakt over

de te nemen maatregelen en acties ten aanzien van kwekers en panden. Deze afspraken zijn bekrachtigd

door de ondertekening van het Flevolandse hennepprotocol. De gezamenlijke aanpak richt zich op het

oprollen van kwekerijen, strafrechtelijke vervolging, terugvorderen van uitkeringen, uithuisplaatsingen, het

alsnog opleggen van inkomstenbelasting en het verhalen van (schade)kosten door onder andere

netbeheerders en woningeigenaren.

Daarnaast is in 2013 de campagne ‘Stop Hennepteelt’ en de website stophennepteelt.nl gelanceerd. In het

najaar van 2014 wordt de campagne nogmaals herhaald. Deze voorlichtingscampagne richt zich op

(potentiële) daders. De samenwerking op basis van het protocol verloopt in de basis goed en we blijven via

bilaterale contacten, operationele overleggen en het regionaal overleg monitoren of deze goede

samenwerking zich voortzet.

Meer betrokkenheid burgers Burgernet

Burgernet is een samenwerkingsverband tussen burgers, gemeente en politie om de veiligheid in de woon-

en werkomgeving te bevorderen. De kracht van Burgernet is dat het enerzijds iets concreets oplevert

(aanhoudingen, terugvinden van vermiste personen en dus veiligheid) en anderzijds de burger bewuster met

veiligheid leert omgaan. Ook in 2014 worden de acties inzake werving van de inwoners voortgezet. De

betrokken partijen, gemeente en politie zetten zich in om van de werving een succes te maken. Doelstelling

is om meer deelnemers (8 % van de inwoners) te werven, waardoor we meer ogen en oren in de wijk

hebben om zo het aantal (heterdaad) successen te vergroten. Tot 1 juli 2014 heeft zich 6,5 % van de

inwoners aangemeld bij Burgernet.

124


Verbeteren aanpak georganiseerde criminaliteit

Inzet BIBOB

De Wet bevordering integriteitbeoordelingen door het openbaar bestuur (BIBOB) wordt toegepast binnen de

branches horeca, coffeeshop, prostitutie- en escortbedrijven, speelautomatenhallen,vechtsportgala’s en

vastgoedtransacties waarbij de overheid als partij betrokken is.

Aanpak mensenhandel

Er wordt een beleidsnota mensenhandel opgesteld en een begin gemaakt met de uitvoering in twee

deelgebieden, zijnde:

- Seksuele uitbuiting

- Arbeidsuitbuiting

De inzet vanuit de gemeente betreft:

- (leren) herkennen signalen mensenhandel, bewustwording creëren;

- signalen mensenhandel binnen eigen organisatie met de verschillende betrokken afdelingen afstemmen

en indien mogelijk afhandelen;

- doorzetten signalen MH in de integrale lijn (RIEC structuur);

- nauwe samenwerking met (met name middelbare) scholen en instellingen ten behoeve van de preventie

van loverboyproblematiek.

125


3.5.2 Veiliger leefomgeving

3.5.2.1. Leefomgeving Sociaal Domein

Voor het verbeteren van de sociale leefomgeving zetten we in op het realiseren van de volgende

doelen:

Minder overlast in woonomgeving Indicatoren: Daling van het aantal delicten in woonwijken van gemiddeld 5,1 per 100 inwoners in 2013 naar 4,5 per

100 inwoners in 2018) . Bron: Regio Politie, bewerking FAB-OS

In 2015 handhaving van het gemiddelde percentage inwoners dat (veel) sociale overlast in de

woonomgeving ervaart (9% in 2013) op of onder het landelijke percentage (10% in 2013).

Veilige openbare ruimte Indicator: In 2015 handhaving van het gemiddeld rapportcijfer buurtveiligheid (7,1 in 2013) op of boven het

Nederlands gemiddelde (7,1 in 2011)

Veiliger uitgaan Indicatoren:

Daling van het aantal geweldsdelicten in het Stadshart van 140+ in de jaren 2006-2013 naar maximaal

125 in de jaren 2017-2018.

Daling van het aantal inwoners dat zich wel eens onveilig voelt rondom uitgaansgelegenheden (26% in

2013) tot onder het Nederlandse gemiddelde in 2017 (25% in 2013).

Verbetering subjectieve veiligheid Indicator:

Handhaving van het percentage inwoners dat zich wel eens onveilig voelt (32% in 2013) onder het

Nederlands gemiddelde (37% in 2013)

126



Minder overlast in woonomgeving Continueren Roma-aanpak

In 2009 heeft het toenmalige kabinet gekozen voor een aanpak van multiproblematiek in gezinnen met een

Roma achtergrond. Dit onder het motto ‘grenzen stellen, perspectief bieden'. Voorop staat dat tegen de

geconcentreerde problematiek binnen de Roma gemeenschap van hoge criminaliteit, schoolverzuim en

overlast stevig wordt opgetreden. Lelystad is één van de elf gemeenten die met het rijk samen optrekken in

de aanpak. Deze aanpak wordt de komende jaren voortgezet.

Lelystad is deelnemer aan het programma “Aanpak uitbuiting Roma kinderen” van het Ministerie van

Veiligheid en Justitie. In het kader van dit programma wordt een integrale (bestuursrechtelijke en

strafrechtelijke) aanpak ontwikkeld die moet leiden tot vermindering van kinderuitbuiting en criminaliteit in

multiproblem gezinnen met een Roma achtergrond.

Om voortzetting van de aanpak mogelijk te maken wordt een voorstel gedaan voor een bijdrage van

€60.000. Dit betreft de kosten van de uitvoerend projectleider. Deze kosten vallen onder eerste prestatieveld

van programma 1: bevorderen sociale samenhang en leefbaarheid.

Convenant Veiligheid in en om scholen

Het Convenant Veiligheid in en om scholen zal worden geactualiseerd. Dit convenant heeft tot doel om een

eenduidig en sluitend stelsel van afspraken te maken ten behoeve van het voorkomen en bestrijden van

overlast, vandalisme en ander crimineel gedrag en het creëren van een (sociaal) veilig klimaat op en rondom

de scholen van het voortgezet onderwijs en het ROC in Lelystad.

Door ondertekening van het convenant maken de betrokken partijen kenbaar dat zij een herkenbaar en

uniform veiligheidsbeleid voeren op de scholen die participeren in dit convenant.

Minstens één maal per jaar zal de politie aanschuiven bij het overleg van de schoolbesturen.

Gebiedsgerichte aanpak Voor het in stand houden van een veilige woonomgeving is de belangrijkste troef de versterking van de

integraliteit waarbij alle partners (dus ook burgers, ondernemers en woningcorporaties) worden benut,

partners hun verantwoordelijkheid nemen en maatregelen op maat worden genomen. De Sociale wijkteams

van Welzijn Lelystad spelen hierbij een belangrijke rol.

Mede op basis van de gebiedsscan van de politie, de informatie van de partners en het advies van betrokken

gemeentelijke veiligheidsmedewerkers worden de prioriteiten en de mate van inzet bepaald. Met de partners

worden prestatieafspraken gemaakt. De coördinator zorg en welzijn van Welzijn Lelystad kan op basis van

deze informatie de inzet per wijk van de diverse (strategische)partners coördineren; bewoners en corporaties

zijn hierin ook onze strategische partners.

Jaarlijks worden de prestatieafspraken vastgelegd in een uitvoeringsplan per stadsdeel.

Bijdrage Anti- Discriminatie Bureau Flevoland Op grond van een wettelijke taak wordt een antidiscriminatievoorziening in stand gehouden, gericht op het

voorkomen en bestrijden van discriminatie, zowel voor wat betreft ras/etnische afkomst, sekse, religieuze

overtuiging of seksuele voorkeur, als voor wat betreft leeftijd of (arbeids)handicap. De gemeente Lelystad

draagt bij in de kosten van het in stand houden van dit bureau. Dit betreft een bedrag van €28.000. Dit is

onderdeel van het programma Veiligheid. Voor uitvoerende taken verleent de gemeente een subsidie van

eveneens €28.000. Dit is onderdeel van programma 1.

127


Minder overlast in woonomgeving (vervolg)

Benutten mogelijkheden Digitale informatie

Het gebruik van een diversiteit aan data in het veiligheidsdomein is een inmiddels niet te keren schip. De

overheid heeft het primaat op (gevoelige)informatie en het gebruik er van maar gebruikt de mogelijkheden

nog onvoldoende. Toch heeft het voorspellen en voorkomen van veiligheidsproblematiek door middel van de

inzet van geavanceerde dataverwerkingsystemen de toekomst.

De gemeente stelt zich het volgende ten doel: Betrekken van de mogelijkheden van digitale

informatievoorziening en geografische informatiesystemen op het gebied van het sociale domein ten

behoeve van de gerichte inzet op wijkniveau voor de bevordering van veiligheid en de bestrijding van

overlast en verloedering.

Daarvoor zal als eerst moeten worden bekeken:

- hoe we de beschikbare data van onszelf en van onze partners kunnen gebruiken bij het oplossen van

veiligheidsvraagstukken

- op welke manier we de data verzamelen, veredelen, analyseren en visualiseren

- hoe we met de beschikbare data van onszelf en van onze partners veiligheidsrisico’s kunnen voorspellen

en waar mogelijk voorkomen

- en hoe we praktische en organisatorische problemen bij het uitwisselen van data voorkomen

Zie ook de inspanning “Integer en veilig gebruik van gegevens”

Integrale aanpak overlast kamerverhuur

Kamerverhuur is nog steeds een lucratieve bezigheid en er is blijkbaar veel vraag naar in Lelystad. Echter,

op sommige locaties leidt kamerverhuur tot overlast voor de omgeving. In de bestrijding van overlast door

kamerverhuur is een integrale aanpak nodig. Dat betekent dat toezichthouders en handhavers in het fysieke

domein samenwerken met de medewerkers uit het sociale domein. Deze gezamenlijk inzet zal

geïntensiveerd worden en in nauwe samenwerking met de politie plaatsvinden.

Centraal meldpunt

Een goede dossieropbouw is noodzakelijk om juist te kunnen optreden bij de zwaardere overlastsituaties.

Meldingen dienen dan ook centraal te worden verzameld. Voor 2015 is daarom het opzetten van een

centraal meldpunt voorzien.

Handhavingmogelijkheden

Uit landelijke bijeenkomsten over woonoverlast is gebleken dat gemeenten te weinig gebruik maken van hun

bevoegdheden omdat men vaak geen weet heeft van wat men zou kunnen. Er zal daarom worden

onderzocht wat de handhavingmogelijk-heden zijn voor het aanpakken van woonoverlast en overlast door

kamerverhuur in het bijzonder.

Veilige openbare ruimte Algemeen toezicht

Een gezonde, leefbare en veilige leefomgeving in Lelystad is van ons allemaal. Het is dan ook een

gezamenlijke verantwoordelijkheid er op toe te zien dat deze leefomgeving zijn kwaliteit behoudt. Het

algemeen toezicht levert een bijdrage aan het schoon en veilig houden van de stad.

In de nota integrale handhaving wordt de wijze uitgewerkt waarop wij gezamenlijk toezicht willen houden en

handhaven. Deze nota omvat het integraal handhavingsbeleid op alle thema’s in het fysieke en sociale

domein waar de gemeente bevoegd toe is of in participeert.

Aangezien deze inspanning voor een groot deel onder programma Leefbare Stad valt, zal de inspanning

uiteindelijk worden uitgevoerd in dat programma.

128


Veilige openbare ruimte (vervolg)

Project WAAKS

In 2014 is gestart met het project WAAKS. Hierbij worden hondenbezitters getraind om bij het uitlaten de

omgeving goed te observeren en, indien nodig, de politie te alarmeren. Het project loopt inmiddels in twee

wijken en wordt in 2015 uitgebreid naar de hele stad.

Vergunningverlening

Om de stad veilig en leefbaar te houden is het noodzakelijk dat er voor diverse activiteiten een vergunning

wordt aangevraagd of melding wordt gedaan, waarna een inhoudelijke toetsing aan regelgeving en beleid

wordt uitgevoerd.

Bij vergunningverlening, toestemming of weigering vindt in sommige situaties ook een afweging plaats van

het individueel belang versus het algemeen belang.

Het gaat hierbij om de volgende vergunningen: Omgevingsvergunningen (voor bouwen, milieu, brandveilig

gebruik, strijdig gebruik bestemmingsplan, kappen van bomen, aanleggen inrit), meldingen of vergunningen

voor slopen, kamerverhuur, drank en horeca, evenementen, kansspelen, winkeltijden en het afgeven van

verklaringen van geen bezwaar in verband met het gebruik van wegen, lucht en afsteken van vuurwerk.

Ook het toezicht op de kwaliteit van bestaande gebouwenvoorraad (bv. gasleidingen) en de uitvoering van

stimuleringsleningen voor woning verbetering valt binnen dit onderdeel.

Inzetten op KVO Stadshart

Het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) is een waardevol instrument waarmee u criminaliteit en overlast in

een winkelgebied met succes kan worden teruggedrongen. Voor het slagen van een KVO-project is een

goed georganiseerde ondernemersvereniging onontbeerlijk. Een winkelcentrum met toenemende leegstand,

weinig binding tussen ondernemers en verloedering in de avonduren door weinig toezicht etc. is kwetsbaar

voor winkelcriminaliteit.

Voor het stadshart wordt eerst een pre-KVO ingezet. Pre-KVO houdt in dat een adviseur Veilig Ondernemen

(van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV)) optreedt als kwartiermaker en

winkelgebieden, die nog onvoldoende georganiseerd zijn of waar onvoldoende onderling vertrouwen is,

klaarstoomt om samen de strijd tegen winkelcriminaliteit aan te gaan. De belangrijke bijvangst van dit traject

is dat er tegelijkertijd een sterke binding en samenhorigheid tussen de ondernemers in het Stadshart

ontstaat.

Diverse gemeenten hebben pre-KVO al ingezet. De resultaten laten duidelijk zien dat in winkelgebieden,

waar de boel op slot zit, om welke reden dan ook, het met pre-KVO mogelijk wordt de zaak weer in beweging

te krijgen.

De kosten voor een pre-KVO bedragen €20.000 en zijn voor de winkeliers; het rijk draagt voor 50% bij.

De gemeente kan hier optreden als belangrijke gesprekspartner, een rol spelen in de informatievoorziening

en verbindingen leggen.

Dierenopvang

Het laten vervoeren en het laten opvangen (gedurende de wettelijke termijn van 14 dagen) van gevonden

vogels, zwerfdieren en afstanddieren. Hierdoor wordt bereikt dat de leefbaarheid en de netheid van de stad

wordt gewaarborgd en verbeterd. Daarbij heeft ook de levenskwaliteit van het dier een hoge prioriteit, waarbij

de focus ligt op mogelijke herplaatsing en goede verblijfsvoorzieningen.

Veiliger uitgaan Toezien op naleving van Keurmerk Veilig Uitgaan

Het Convenant Veilig Uitgaan is bedoeld om te zorgen voor een structurele samenwerking tussen

horecaondernemers, politie/ openbaar ministerie en de gemeente ten behoeve van het veilig uitgaan in de

gemeente Lelystad. Naast het reguliere toezicht en de controles op de Drank en Horecawet is er regelmatig

overleg tussen ondernemers, politie en gemeente om het uitgaan in Lelystad veilig en aantrekkelijk te

houden.

Extra inzet op controle in het kader van drank en horeca

Voorheen viel het toezicht en de handhaving op de Drank- en Horecawet onder de Voedsel- en

Warenautoriteit. Sinds 2013 valt toezicht en handhaving op deze wet onder de bevoegdheid van de

gemeenten. In 2014 zijn aan deze wet nog extra voorwaarden toegevoegd (denk aan de leeftijdsgrens). Dit

alles vraagt extra inzet van de gemeenten.

129


Verbetering subjectieve veiligheid Veiligheidscommunicatie Onze ambitie op het gebied van communicatie, zoals beschreven in de Veiligheidsstrategie Midden-

Nederland van de 41 gemeenten, openbaar ministerie en politie is:

1. Transparantie: open en eerlijk communiceren over (on)veiligheid

2. Waardencongruentie: Aansluiten bij de thema’s die de burgers belangrijk vinden.

3. Reputatie: Veiligheidspartners zeggen wat ze doen en doen wat ze zeggen.

Communiceren over veiligheid is complex. Het raakt mensen direct en kan het veiligheidsgevoel ook negatief

beïnvloeden. Om effectief te communiceren over veiligheid en een positieve beïnvloeding teweeg te brengen

is het daarom belangrijk om inwoners proactief te informeren, transparant te zijn, mensen

handelingsperspectief te bieden en als veiligheidspartners goed samen te werken.

Inzicht in publiek vertrouwen

De gemeenten, politie en het OM in Midden-Nederland willen naast meer veiligheid ook het publiek

vertrouwen verhogen. Publiek vertrouwen en het belang hiervan wordt door de Raad voor het openbaar

bestuur beschreven als: ‘het fundament onder iedere relatie, zo ook onder de relatie tussen overheid en

burger. Vertrouwen gaat over het geloof van de burger in de betrouwbaarheid van de overheid, het

vertrouwen dat de overheid het goede doet…’

Publiek vertrouwen is een breed begrip en moeilijk direct te beïnvloeden.

We bouwen aan vertrouwen volgens de volgende clusters:

Organisatie: De basis op orde; op incidenten voorbereid

Participatie: De burger Centraal; grip op eigen veiligheid

Communicatie: Bewust

Presentatie: Leiderschap, geloofwaardigheid, respectvol, betrouwbaarheid.

De regionale werkgroep communicatie, bestaande uit vertegenwoordigers van politie, openbaar ministerie en

gemeenten, heeft een activiteitenplan opgesteld voor 2014. In dit plan wordt ook al een aanzet gegeven om

te komen tot een doorontwikkelde visie op veiligheidscommunicatie.

Ook lokaal wordt bewust gebouwd aan vertrouwen volgens bovenstaande clusters.

130


3.5.2.2. Leefomgeving Fysiek Domein

Voor het verbeteren van de fysieke leefomgeving zetten we in op het realiseren van de volgende

doelen:

Veiliger bedrijventerreinen Indicator: De kans op criminaliteit (diefstal/inbraak) tegen bedrijven en ondernemers wordt in de periode 2014-

2018 onder de 10% gehouden (gemiddeld 9% 2009-2012). Bron: Regio Politie Flevoland, bewerking

BLD-OS

Bij Fysieke veiligheid kennen we de risico’s Indicator:nog niet voorhanden

Wijken zijn verkeersveilig Indicator: In 2015 handhaven van het percentage inwoners dat verkeersoverlast in de woonomgeving ervaren (32% in 2013) op of onder het gemiddelde percentage voor heel Nederland (32% in 2013)

Rampen en crises Indicator: geen

De gemeente bereidt zich professioneel voor op calamiteiten en werkt samen met de partners in de

Veiligheidsregio aan adequate incidentbestrijding.

131


Veiliger bedrijventerreinen Stimuleren gezamenlijke aanpak die veiligheid bevordert Bevorderen van samenwerkingsverbanden tussen bedrijven die de veiligheid ten goede komen. Actief

deelnemen in werkgroep(en) KVO en inspannen voor herkeuring van gecertificeerde terreinen.

Fysieke veiligheid vormt een verantwoord risico Vaststellen Uitvoeren Beleid Externe Veiligheid

Het conceptbeleidsplan is op basis van nieuwe inzichten geheel herzien.

De ruimte die gemeenten uiteindelijk hebben, binnen de wetgeving van Externe Veiligheid, is beperkt maar

kan nog wel benut worden. Dit resulteert in een ambitie/visiedocument en een handleiding voor interngebruik.

De beleidsnota dient nog te worden vastgesteld.

Gasleidingen project andere woningen

Onderzoek van TNO leert dat veel gasleidingen uit de periode voor 1986 zodanige corrosie vertonen dat

gaslekken kunnen ontstaan. Corrosie is een niet te stoppen proces. Nagenoeg alle woningen uit deze

periode zijn aan vervanging van de gasleidingen toe.

Bewoners in diverse wijken worden sinds 2010 verzocht om hun gasleiding te laten inspecteren. Indien nodig

wordt bestuursdwang toegepast. In totaal blijkt het te gaan om ca. 15.000 woningen. Inmiddels zijn ca. 3000

woningen beoordeeld, zodat 12.000 woningen nog geïnspecteerd dienen te worden. Primair ligt de

verantwoordelijkheid voor de gasleidingen bij de eigenaren van de woningen. Vanuit de Wet algemene

bepalingen omgevingsrecht (Wabo), Woningwet (Ww) en Bouwbesluit 2012 heeft de gemeente wel een

zorgplicht en treedt daarom op als toezichthouder. Echter, de gemeente is daarmee niet verantwoordelijk

noch aansprakelijk voor de consequenties indien eigenaren de gasleidingen niet op tijd vervangen.

Fysieke veiligheid vormt een verantwoord risico

Financiële bijdrage Veiligheidsregio

De Veiligheidsregio Flevoland (VR) is er om de veiligheid van haar inwoners tijdens een incident / ramp of

crisis te vergroten. De Veiligheidsregio Flevoland is een samenwerkingsverband van alle gemeenten in

Flevoland, Brandweer Flevoland en de GHOR Flevoland (GGD). De gemeente Lelystad draagt financieel bij

aan de Veiligheidsregio op basis van een GR (gemeenschappelijke regeling).

Lokaal en regionaal opleiden en oefenen crisisbeheersing en rampbestrijding

Vanaf 1 juli 2014 wordt op (inter)regionaal niveau gezamenlijk opgeleid, getraind en geoefend voor de mono-

en multifuncties. De kosten hiervan worden grotendeels door de regio gedragen. Deels betalen gemeenten

de kosten zelf uit hun eigen budget. Lokaal worden de oefeninspanningen ook uitgebreid.

Operationele en beleidsmatige gemeentelijke ondersteuning bij calamiteiten

Operationele en beleidsmatige ondersteuning wordt verleend aan de hulpdiensten, brandweer, politie en

GHOR, bij calamiteiten en incidenten. Calamiteiten en incidenten zijn niet te voorzien en wat kosten betreft

niet te begroten. We weten dat ze voorkomen en altijd kunnen gebeuren. Voor de organisatie is het van

belang dat als zich een calamiteit voordoet er capaciteit en middelen beschikbaar zijn om adequaat te

kunnen handelen. De beschikbare capaciteit is lokaal en regionaal goed geregeld. Voor de beschikbaarheid

van middelen (geld) , bestaat inmiddels regionaal en lokaal een mandaatregeling voor de operationele

functionarissen, zodat zij tijdens een incident afdoende maatregelen kunnen nemen.

Lokaal is er voor gekozen, geen slapend ‘crisisbudget’ op de begroting te hebben.

Wijken zijn verkeersveilig Verkeersveiligheid We willen de wijken verkeersveilig houden. Uit de burgerpeiling 2011-2013 blijkt dat bewoners zich hier

zorgen om maken. Daarom zal geïnventariseerd worden waar zich verkeersonveilige situaties in de wijken

voor doen en hoe deze aangepakt kunnen worden. Zie voor de inspanning en prestatie verder programma

3.1.

132


3.5.3 Veiliger overheid

Voor het realiseren van een veiliger overheid (gericht op de samenleving) zetten wij in op de volgende doelen:

Overheid kan haar taak veilig uitvoeren Indicator: Minder meldingen in GIR-systeem

Gegevens zijn beschermd en worden veilig en integer ingezet Indicator:geen

Overheid kan haar taak veilig uitvoeren

Veilige Publieke Taak (VPT)

Tezamen met politie, OM en andere overheden is een convenant VPT opgesteld, waarin wordt voorzien in

een directe ondersteuning van medewerkers.

De gemeente Lelystad geeft met de ondertekening aan over een goed werkend beleid te beschikken waarin

aandacht is voor agressie en geweld èn voor het nemen van maatregelen tegen de daders van agressie en

geweld. Op deze manier trekt de gemeente samen met politie en Openbaar Ministerie op in de aanpak van

agressie en geweld tegen personen met een publieke taak.

De gemeente Lelystad investeert in de veiligheid van haar medewerkers door agressie- en geweldtrainingen

voor medewerkers met klantcontact. Het betreft hier dus niet alleen baliemedewerkers, maar ook

medewerkers in de buitendienst zoals toezichthouders en handhavers.

De gemeente Lelystad spoort haar medewerkers aan om alle incidenten van agressie of geweld te melden bij

de politie. Daarnaast houdt de overeenkomst in dat de politie en het Openbaar Ministerie (OM) hoge prioriteit

geven aan de opsporing en de vervolging van strafbare feiten van agressie en geweld tegen functionarissen

met een publieke taak.

Gegevens zijn beschermd en worden veilig en integer ingezet Afschermen data De overheid onderscheidt zich van andere partners in het publieke domein door geweldsbevoegdheid en de

beschikbaarheid van kwetsbare (persoonsgebonden) informatie.

Met de informatie kan de overheid haar werk beter doen of is in staat de partners van het juiste gereedschap

te voorzien zodat zij hun werk goed kunnen doen. In veel gevallen is de veiligheid in het geding. Derhalve

zijn de inspanningen op dit onderwerp in eerste aanleg bij dit programma ondergebracht.

Het beschikken over zoveel, vaak gevoelige informatie betekent een grote verantwoordelijkheid voor de

gemeenten. Het vraagt ook nogal wat van de organisatie:

Welke dilemma’s doen zich voor bij het gebruik van (Big )Data?

Welke grenzen hanteert u bij het toepassen van (Big) Data?

Hoe bewaakt u de grenzen voor het gebruik van (Big) Data en voorkomt u dat deze worden

overschreden?

Welke data mag u delen? En met wie?

Wanneer is privacy weten regelgeving van toepassing?

Hoe overkomt u praktische en organisatorische problemen bij het uitwisselen van data?

Er zal daarom worden geanalyseerd welke informatie afgeschermd dient te worden.

Tevens dient er een kwaliteitsborging te worden ontwikkeld (beschikbaarheid, bruikbaarheid en

betrouwbaarheid), zodat het duidelijk is wie verantwoordelijk is voor de informatie en de actualisatie. Tot slot

zal er een management protocol voor het gebruik data worden ontwikkeld.

133


3.6 Voor de Lelystedeling

Vigerende beleidsnota's Dienstverlening Bestuur en organisatie - De gemeente doet mee - Buurtrechten bewonersgroepen Gemeentelijke middelen - Programmabegroting 2014-2017 - Nota reserves en voorzieningen 2012 - Normenkader financiële rechtmatigheidcontrole 2014

Programma 6 is er voor de Lelystedeling. Het programma omvat doelstellingen op het gebied van

dienstverlening, bestuur en organisatie en financiën.

Van oorsprong is dit begrotingsprogramma een voornamelijk intern gericht programma geweest. In het

kader van de herziening van de programmastructuur in deze nieuwe raadsperiode, is er voor gekozen

dit begrotingsprogramma vanuit het externe perspectief te benaderen: wat merkt de burger van wat we

hier doen? De meer traditionele interne doelstellingen rond de wijze waarop onze organisatie in elkaar

steekt, zijn terug te vinden in de paragraaf bedrijfsvoering.

Wat we willen bereiken, is dat de inwoners, ondernemers en bezoekers van Lelystad de gemeente

ervaren als een organisatie met een simpele dienstverlening, waarmee je veilig en betrouwbaar zaken

kunt doen en die van toegevoegde waarde is voor de Lelystadse samenleving. Onze organisatie is er

namelijk vòòr Lelystad en niet andersom.

Het onderwerp Dienstverlening is onderhevig aan visies en programma’s vanuit het Rijk. In het recente

verleden hebben we respectievelijk de programma’s ‘OL2000’, ‘Overheid heeft Antwoord’ en ‘i-Nup’

gehad, waarvan de laatste nog actueel is. Al deze programma’s hebben als hoofddoel digitalisering en

vereenvoudiging gehad, zodat zaken doen met de gemeente makkelijker wordt. Ook in de toekomst zal

dit het hoofddoel blijven. Door het meer delen van informatie en kennis en het meer samenwerken

binnen en over de ketens heen, wordt nu een volgende slag geslagen. Ook plaatsen tijdonfhankelijke

dienstverlening is een belangrijke ontwikkeling; het stadhuis is niet meer de vanzelfsprekende plek voor

het afnemen van producten en diensten

Het raadsprogramma 2014 – 2018 ‘Lelystad transformeert!’ voorziet in een grotere rol en meer ruimte

voor inwoners en bedrijven om initiatieven te nemen en verantwoordelijkheid te dragen. Het bestuur

gaat uit van zelfredzame inwoners die weten wat goed voor ze is. Het bestuur wil meer gebruik maken

van de kracht van de samenleving en daarmee energie vrijmaken. Dit vergt een andere houding van de

gemeente. De gemeente is niet meer diegene die overal over gaat, maar zal meer als partner van haar

inwoners opereren. Inwoners moeten daarentegen ook minder drempels tegen komen om initiatief te

nemen. Naast het zijn van een veilige en betrouwbare zakenpartner, is het ook van belang om nieuwe

dingen uit te proberen en belemmeringen op het gebied van regeldruk en bureaucratische procedures

weg te nemen.

Ook als het gaat om de inzet van publieke middelen voor gemeentelijke taken wil het bestuur graag

meer optrekken met de inwoners. Dit gaat volgens een fasering van ‘mee weten’ naar ‘invloed’ tot ‘meer

invloed’. Hoe dit proces en het te beïnvloeden eindplaatje eruit komen te zien, wordt de komende tijd in

samenwerking met belangstellende inwoners verkend. Hierbij is een degelijk en solide financieel beleid

uitgangspunt. Een sluitende begroting, ook meerjarig, is belangrijk evenals het aanhouden van een

verantwoorde reservepositie. De veranderende verhoudingen tussen overheid en samenleving en de

aanhoudende noodzaak te bezuinigen, leidt tot een verschuiving van taken van het publieke en private

domein. Hierbij ontwikkelen zich ook andere financieringsconcepten. Hoewel veelal in de

kinderschoenen, zullen wij deze nauwgezet volgen en eventueel experimenteren.

134


DIM schema

135


136


Wat mag het kosten?


Begroting

Programma 6: Voor de Lelystedeling 2015 2016 2017 2018

Exploitatie

Lasten

PG61 Dienstverlening -3.127 -3.121 -3.112 -3.112

PG62 Personeel en organisatie -30.501 -30.214 -30.449 -30.162

PG63 Algemene dekkingsmiddelen -9.181 -9.612 -9.451 -9.817

Totaal Lasten -42.809 -42.947 -43.012 -43.090

Baten

PG61 Dienstverlening 2.617 3.247 3.247 3.247

PG62 Personeel en organisatie 2.661 2.662 2.662 2.662

PG63 Algemene dekkingsmiddelen 129.053 128.667 127.794 127.584

Totaal Baten 134.331 134.576 133.702 133.492

Totaal Exploitatie 91.522 91.628 90.690 90.402

Reserves

Lasten

PG63 Algemene dekkingsmiddelen -3.478 -1.815 -1.284 -1.251

Totaal Lasten -3.478 -1.815 -1.284 -1.251

Baten

PG62 Personeel en organisatie 700

PG63 Algemene dekkingsmiddelen 2.001 2.001 2.001 2.001

Totaal Baten 2.701 2.001 2.001 2.001

Totaal Reserves -777 185 717 749

Eindstand meerjarenraming 2015 - 2018 vóór w ijzigingen 90.745 91.814 91.407 91.151

Meerjarenraming

137



Programma 6

Voor de Lelystedeling

6.1 SIMPELer dienstverlening

Snel

Innovatief

Menselijk

Praktisch

Efficiënt

Leuk

Integrale klanttevredenheidsmonitor

ontwikkelen

6.2 Meer toegevoegde waarde organisatie

Betrouwbaarder en veiliger

Grotere mate van partnerschap

6.3 Algemene dekkingsmiddelen

Sluitende financiële

totaaltelling

138


3.6.1 Dienstverlening

Bovenstaande doelen hebben we vormgegeven met een aantal meer concrete doelstellingen. Voor de

dienstverlening vormen deze het anagram Simpel: Snel, Innovatief, Menselijk, Praktisch, Efficiënt en

Leuk. Voor ieder van deze 6 thema’s zijn er concrete doelstellingen geformuleerd die we in de komende

jaren willen behalen.

De basis voor de doelstellingen ligt verankerd in vier ontwikkelsporen:

1. Plaats- en tijdsonafhankelijke dienstverlening

Dienstverlening vindt niet alleen meer fysiek plaats in de hal van het stadhuis, maar ook

bijvoorbeeld in de wijk, bij de mensen thuis, via het digitale gemeenteportaal, etc. Dit betekent

dus ook dat informatie om de juiste dienstverlening te kunnen bieden ook plaatsen

tijdonafhankelijk beschikbaar en up to date moet zijn en van een hoge kwaliteit.

2. Zelfredzaamheid versus maatwerk

Burgers worden steeds mondiger en meer zelfredzaam. Deze ontwikkeling vraagt een andere

aanpak. Dienstverlening gaat van organisatie naar organiseren. Immers, mensen die minder of

niet zelfredzaam zijn, mogen in dit concept niet buiten de boot vallen. “Ken je klant” is dus

belangrijk, om vooraf te kunnen bepalen welke dienstverlening het beste past.

3. Kosten versus inspanning

Het kan voorkomen dat we meer service kunnen verlenen, maar dat daar voor de burger of voor

de organisatie meer kosten aan zijn verbonden. Hierin moeten keuzes worden gemaakt. Ook

kan het omgekeerde het geval zijn dat sommige producten goedkoper kunnen omdat de

levering van producten meer gedigitaliseerd is of eenvoudiger kan.

4. Innovatief versus behoudend

Wanneer de gemeente Lelystad met haar dienstverlening innovatief wil zijn, betekent dit ook dat

we op digitaal gebied een volgende stap moeten maken en ons daarin verder moeten

ontwikkelen. We zullen de landelijke ontwikkelingen volgen en actief meedoen aan pilots om

ervaring op te doen (enkele voorbeelden zijn thuislevering paspoort, verhuisapp en de

burgerlijke stand app).

We onderkennen drie soorten klanten van Lelystad en dat zijn de zelfredzame klanten, de minder

zelfredzame klanten en de niet zelfredzame klanten. Hier omheen wordt dienstverlening maatwerk en

moeten we deze klantsoorten (her)kennen.

Parallel aan bovengenoemde ontwikkelsporen en de daarbij behorende inspanningen (SIMPEL) loopt

de uitvoering van het i-NUP. Dit is de opvolger van de gemeente geeft antwoord@ en behelst vele grote

en kleine projecten, voornamelijk op het gebied van de digitale dienstverlening en informatie- en

gegevensbeheer. Door de verdergaande digitalisering is het steeds meer mogelijk voor klanten om

digitaal contact met ons te hebben, producten aan te vragen etc. In de komende periode zal veel

aandacht geschonken worden aan het kenbaar maken van wat digitaal mogelijk is.

Daarnaast blijft baliebezoek mogelijk en wordt het balieconcept zoveel mogelijk afgestemd op de

klantwens en klantbeleving. In de centrale hal van het stadhuis moet voor de klant in een oogopslag

duidelijk zijn waar en door wie de klant kan worden geholpen. Ook het telefonisch kanaal zal voor hen

die dat willen beschikbaar moeten zijn, maar wij zien het steeds minder als preferent kanaal. Als een

klant toch kiest voor telefonisch contact, moet de gemeente optimaal bereikbaar zijn en moeten de

antwoorden kwalitatief in orde zijn.

139



SNEL Vrije inloop/afspraken

Onderzoek naar optimale verdeling klantstromen, baliebezetting en baliesoorten.

Openingstijden

Onderzoek naar optimalisatie openingstijden afgestemd op de klantvraag.

Klantstromen

Vraag en aanbod rondom producten en diensten op de klant afstemmen, rekeninghoudend met de zelfredzaamheid van de klanten.

Top 10 producten

Massa van de producten (80% optimaal reguleren).

INNOVATIEF

Ontwikkeling verhuisapp Meewerken met leverancier aan de ontwikkeling van de landelijke verhuisapp.

Onderzoek zelfbediening Mogelijkheden onderzoeken van zelfbedieningszuilen (plaats en tijdsonafhankelijke dienstverlening).

Onderzoek paspoortbezorging Landelijke pilot rondom thuisbezorging volgen en, zodra mogelijk, ook doorvoeren in Lelystad.

Actief wachten Processen ombuigen naar interactie modellen om de wachtende klant voorbereidende werkzaamheden te kunnen laten doen.

MENSELIJK Klantdifferentiatie De drie klantgroepen onderscheiden en als zodanig bedienen, standaardisatie waar het kan, maatwerk

waar het moet.

Productdifferentiatie De gemeentelijke producten onderscheiden en inzetten op openingstijden, klantdifferentiatie en digitalisering.

Keukentafelgesprekken Rekeninghoudend met de klantgroep de klant bedienen waar het de klant het beste uitkomt.

Maatwerk baliecontact niet-zelfredzame klanten

Zie klantdifferentiatie, alleen nu gericht op specifiek baliecontact.

Klantbeleving Periodiek onderzoek naar wat de klant ervaart en beleeft tijdens contacten met de gemeente.

Vraaggericht werken

Producten en diensten afstemmen op wat de klant vraagt en hier structureel onderzoek naar doen.

Mediation

Inzet mediation bij problemen of ter preventie van escalatie of procedures.

Gastheerschap

Gastheerschap actief benutten en inzetten om de klant een welkom gevoel te geven en te ondersteunen

waar dat nodig is.

140


PRAKTISCH Actie wachten

Zie onder innovatief.

Innovatie = praktisch De innovatie moet wel steeds gericht zijn op de praktische haalbaarheid.

Samenwerking ketenpartners Samenwerking met in en externe partners, ook op maatschappelijk gebied.

Administratieve lastenverlichting Vereenvoudiging formulieren, afschaffen producten, optimaal gebruikmaken van gegevens die we al hebben (big data), gegevens maar een keer opvragen.

Vraaggericht werken Klant bepaalt de intensiteit en de vorm van de dienstverlening.

EFFICIËNT

Administratieve lastenverlichting Zie onder praktisch.

Optimale inzet middelen

Kosten, baten en investeringen worden steeds getoetst aan vraag en aanbod en noodzaak.

Lean processen

Dienstverlenende processen worden structureel onderzocht op “leanheid”.

Ontwikkeling processen naar interactie

Steeds zal bekeken worden hoe interactief we een proces samen met en voor de klant kunnen inrichten.

LEUK Behoefteonderzoek

Onderzoeken wat de klant verwacht in de hal van het stadhuis of bij gebruikmaking van de andere

kanalen waaruit hij kan kiezen om diensten of producten af te nemen.

Klantbeleving

Extern onderzoek naar tevredenheid van de klanten naar de dienstverlening zowel fysiek als digitaal.

Communicatiecampagnes Zullen ondersteunend zijn aan de ontwikkelingen op het gebied van dienstverlening, waarbij meer en

meer actief gebruik gemaakt wordt van de nieuwe media die ons ter beschikking staan.

Overige dienstverlening

Overige dienstverlening

Binnen dit begrotingsonderdeel is het grootste deel van de kosten ten behoeve van de gemeentelijke

dienstverlening opgenomen. Het gaat hier om personeelskosten van medewerkers die zich voornamelijk

bezig houden met de uitvoering van wettelijke taken omtrent burgerzaken (front- en backoffice

werkzaamheden).

GBA = BRP

Binnen dit onderdeel zijn de kosten ten behoeve van Gemeentelijke Basis Administratie (GBA)

opgenomen. De wetgeving is veranderd en nu is GBA vervangen door BRP (Basis Registratie Personen)

Het gaat hierbij voornamelijk om personeelskosten. Het betreft het in behandeling nemen en verwerken

van verhuizingen, vestiging, adresonderzoek, het waarmerken van documenten, het maken van BRP

uittreksels, wijzigingen aanbrengen in het BRP, etc.

Informatiebalie en telefonie

Dit begrotingsonderdeel bestaat voor het overgrote deel uit personeelskosten. Het betreft hier de

bezetting van de informatiebalie en telefonie. Naast de personele kosten bevat dit begrotingsonderdeel

overige kosten, zoals het klachten/meldsysteem, de kosten voor de kennisbank en het extern callcentrum.

141


Overige dienstverlening Burgerlijke stand

Dit begrotingsonderdeel betreft de baten en lasten met betrekking tot de burgerlijke stand en heeft

betrekking op huwelijken, geboorten, overlijden, aanpassen akten, uitreksels, getuigenverklaringen etc.

De lasten bestaan voornamelijk uit personeelskosten ten behoeve van de uitvoering van deze wettelijke

taken. Overige kosten bestaan uit ondersteuning met betrekking tot geldende weten regelgeving.

Reisdocumenten

Dit onderdeel bestaat uit de uitgifte van diverse soorten paspoorten en identiteitskaarten met een wettelijk

vastgesteld maximaal tarief.

Nationaliteitswetgeving

Dit begrotingsonderdeel betreft een wettelijke taak, namelijk de naturalisatie met een wettelijk vastgesteld

maximaal tarief.

Overige uitreksels, verklaringen Dit betreft de volgende producten: uittreksels, VOG (verklaring omtrent gedrag), legalisatie handtekening

en waarmerken documenten.

Rijbewijzen

Dit onderdeel betreft de uitgifte van rijbewijzen met een wettelijk vastgesteld tarief.

Bouwleges

Binnen dit begrotingsonderdeel zijn de baten opgenomen, die voortvloeien uit het verstrekken van

omgevingsvergunningen. De lasten behorend bij de uitgifte van omgevingsvergunningen zijn opgenomen

in programma 5.

Veiligheidsvergunningen

Binnen dit begrotingsonderdeel zijn de legesinkomsten begroot, die voor de volgende typen

vergunningen of meldingen van belang zijn: Drank en Horeca, evenementen, Wet op de kansspelen,

Leegstandswet, zondagswet /winkeltijdenwet en het afgeven van verklaringen van geen bezwaar in

verband met het gebruik van wegen, lucht en afsteken van vuurwerk.

Het beheer, onderhoud en actualisatie van de Geografische informatie systemen:

De basis hiervoor wordt gevormd door de grootschalige basiskaart, -kortweg ‘GBK N (Nederland) en L

(Lelystad)’ . De BGT Basiskaart Grootschalige Topografie wordt de basisregistratie die in plaats komt voor

de GBK N en L. In 2014 is begonnen met de transformatie van de GBK naar de BGT. Op 1 januari 2016

moet de BGT formeel een feit zijn. Daarnaast worden ook luchtfoto's en cyclorama foto's gemaakt en in

het systeem verwerkt.

Eenduidige ruimtelijke informatievoorziening Registatie adressen en gebouwen

Het beheren en onderhouden van de basisregistratie Adressen en Gebouwen:

De Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG) is de naam voor twee Nederlandse Basisregistraties,

te weten de Basisregistratie Adressen (BRA) en de Basisgebouwenregistratie (BGR).

Geografische informatie

Het beheer, onderhoud en actualisatie van de Geografische informatie systemen:

De basis hiervoor wordt gevormd door de grootschalige basiskaart, -kortweg ‘GBK N (Nederland) en L

(Lelystad)’ . De BGT Basiskaart Grootschalige Topografie wordt de basisregistratie die in plaats komt

voor de GBK N en L. In 2014 is begonnen met de transformatie van de GBK naar de BGT. Op 1 januari

2016 moet de BGT formeel een feit zijn. Daarnaast worden ook luchtfoto's en cyclorama foto’s beheerd

en beschikbaar gesteld middels de geodataviewer.

142


3.6.2 Meer toegevoegde waarde organisatie

Een grotere rol en meer ruimte voor inwoners en bedrijven om initiatieven te nemen en

verantwoordelijkheid te dragen vraagt ook om een andere opstelling bij de taakinvulling van de

gemeente. In de eerste plaats vraagt het om het besef dat de gemeente niet overal meer over gaat, niet

alles meer bepaalt en dat dit dus kan leiden tot ongelukkige incidenten en leiden tot verschillen leiden

tussen buurten en wijken en tussen (groepen) inwoners.

Inwoners, bedrijven en organisaties krijgen meer ruimte en ook meer verantwoordelijkheid om er samen

een mooie toekomstbestendige stad van te maken. De gemeentelijke overheid gaat in haar taken terug

naar de basis en naar waar ze een toegevoegde waarde kan spelen.

Ondernemende burgers die gericht zijn op een economisch en/of maatschappelijk belang zijn van grote

waarde voor de samenleving. En hoewel er waarschuwingen doorklinken van overbelasting, wordt

tegelijkertijd geconstateerd dat er nog veel potentie en dus waarde in onze samenleving zit. Dit moet

geactiveerd en zichtbaar gemaakt worden. Laat mensen bijdragen daar waar ze hun drive voelen, waar

ze goed in zijn en wat bij hen past. Maar bovenal, laat ze niet afhaken door de muren van de gemeente

met wie ze vaak moeten samenwerken. Belangrijk hierbij is het uitstralen en zijn van een betrouwbare

partner en het spelen van een gelijkwaardige en faciliterende partner.

Betrouwbaarder en veiliger overheid

Wij zetten in op houding en gedrag om als organisatie voor samenwerkingspartners, klanten en

afnemers betrouwbaarder en veiliger te opereren en ook als zodanig beschouwd te worden. Mensen die

zaken doen met de gemeente mogen er vanuit gaan dat:

- de gemeente zich houdt aan afspraken die ze heeft gemaakt en dat, mochten die onverhoopt

niet haalbaar zijn, hierover actief wordt gecommuniceerd en in overleg tot nieuwe afspraken

gekomen wordt.

- de gemeente inwoners netjes behandelt, met één mond praat en burgers en organisaties met

vragen niet de hele organisatie doorstuurt, van het kastje naar de muur

- de gemeente open, transparant en integer is en zorgvuldig omgaat met de gegevens van

anderen.

Meer gelijkwaardige en faciliterende partnerschap – samen Lelystad

Er doen zich twee bewegingen voor die de rol van de overheid beïnvloeden en deze verandert van een

overwegend sturend instituut op veel taakvelden, tot een meer gelijkwaardige samenwerkingspartner op

taakvelden waar ze vanuit weten regelgeving over gaat of waar ze echt toegevoegde waarde voor de

samenleving heeft of het verschil kan maken ten behoeve van het algemeen belang.

In de eerste plaats organiseren steeds meer burgers zich, meestal op kleinschalig niveau, en nemen

steeds meer het heft in eigen handen, ten behoeve van zichzelf én van anderen. Dit wordt ook wel de

doe-democratie genoemd. Ten tweede is door de complexiteit van de vraagstukken en de beperkte

financiële slagkracht de overheid al lang niet meer in staat om alle problemen alleen op te lossen.

Gelukkig zijn er veel partijen in de samenleving die zich betrokken voelen en ook de kennis hebben om

bij te dragen aan het vinden van oplossingen.

Deze omslag is niet nieuw, maar al een tijdje gaande. Toch is het voor veel partijen soms een zoektocht

en is het nog wennen hoe zij zich tot elkaar dienen te verhouden. Ook voor de overheid. Het vraagt om

een andere opstelling, rol en manier van werken van de gemeentelijke overheid.

De uitdaging is om: - meer te kijken vanuit de behoefte van de burger, organisatie of bedrijf

- vaker te kijken naar hoe iets wel kan in plaats van waarom het niet kan

- het eigenaarschap voor een activiteit bij de initiatiefnemer te laten liggen en deze niet over te

nemen

- de organisatie zo in te richten dat initiatiefnemers bij één loket terecht kunnen voor hun vragen

en knelpunten.

- mensen en organisaties aan elkaar te verbinden in plaats het zelf uit te voeren.

http://www.lelystad.nl/4/overdracht/Bewegingen-van-de-toekomst/Landelijke-veranderingen/Het-heft-in-eigen-handen.html

http://www.lelystad.nl/4/overdracht/Bewegingen-van-de-toekomst/Landelijke-veranderingen/Doe-democratie.html

143



Betrouwbaarder en veiliger overheid

Databeveiliging

Bij programma 5 zijn al de nodige zaken benoemd over de veiligheidsaspecten van het gebruik van de

gegevens waarover de gemeente als overheid kan beschikken. Naast veiligheid is ook de privacy een

belangrijk punt. De effectiviteit van de overheid wordt in belangrijke mate bepaald door de mate waarin

inwoners hun privacygevoelige gegevens in betrouwbare handen weten bij de gemeente.

Gegevensbeveiliging is daarom een speerpunt.

Integriteit

Bij programma 5 is vanuit het oogpunt veiligheid beschreven waarom een integer gebruik van gegevens

noodzakelijk is voor een effectieve publieke taak. Integriteit is echter meer dan alleen de wijze waarop

gegevens worden ingezet en gebruikt; het is een basishouding waaraan hoge eisen mogen worden gesteld

als het gaat om de activiteiten van de overheid. In de gehele organisatie worden daarom groepsgewijs

gesprekken gevoerd met de integriteitcoaches.

Klachten

De gemeente stelt alles in het werk om haar rol als betrouwbare overheid waar te maken. Ingeval een

inwoner, organisatie of bedrijf dat anders ervaart, kan een klacht ingediend worden en wordt gezamenlijk

bekeken hoe tot een oplossing kan worden gekomen.

Gelijkwaardiger en faciliterender partnerschap

Initiatieven De gemeente tracht de regeldruk en bureaucratische (controle)procedures te verminderen en te

vereenvoudigen

De gemeente gaat experimenteren met buurtrechten

De gemeente adviseert en ondersteunt initiatieven (bijvoorbeeld initiatievenloket, website SamenLelystad) en

maakt initiatieven zichtbaar (bijvoorbeeld via publiciteit of een evenement) .

Open Data

De gemeente stelt data ter beschikking. Dezelfde gegevens waar de gemeente haar beleid op baseert,

moeten ook voor de burger inzichtelijk zijn. Volgens de principes van open data moet dit ruwe data zijn, niet

geïnterpreteerd door de overheid. Hierdoor ontstaan nieuwe inzichten, omdat er op nieuwe manieren tegen

de data wordt aangekeken.

De gemeente informeert de burger over plannen en beleidsvoorstellen die in ontwikkeling zijn. Burgers, al

dan niet georganiseerd, krijgen nog meer dan nu de mogelijkheid hun standpunt in te brengen. De gemeente

informeert de burger over de besluitvormingsprocedure, over de ingebrachte standpunten en over de

afwegingen die gemaakt worden omtrent deze standpunten.

De gemeente moedigt het ontstaan van initiatieven en innovatie aan door mensen, bedrijven en andere

organisaties met elkaar in contact te brengen en door kennis en data te delen, naar het voorbeeld van

diverse Smart Cities. De gemeente faciliteert het combineren van open data uit de eigen organisatie met de

data van anderen.

Maatschappelijke netwerken De gemeente participeert in de Stadsambassade, een initiatief dat netwerkontwikkeling en maatschappelijk

debat stimuleert. De gemeente initieert en continueert netwerken rond urgente vraagstukken zoals

duurzaamheid, veiligheid, onderwijs- en arbeidsmarkt. Bestuur en organisatie gaan meer de stad in, zoeken

het contact met de stad en gaan het gesprek aan over de ontwikkeling van de stad.

Gemeentelijk vastgoed

De gemeente maakt een start met de transformatie om het gemeentehuis in een gemeenschapshuis te

veranderen waar de stad meer gebruik van kan maken voor maatschappelijke activiteiten.

De gemeente stelt leegstaand gemeentelijk vastgoed beschikbaar voor maatschappelijk ondernemers met

een plan dat past binnen de kaders.

144


3.6.3 Algemene dekkingsmiddelen (en onvoorzien)

Doel van dit subprogramma is een sluitende meerjarige begroting. Dit betekent dat de inkomsten en

uitgaven meerjarig bezien in evenwicht moeten zijn.

In het raadsprogramma is uitgesproken dat de Lelystadse bevolking betrokken wordt bij het

begrotingsproces en de te maken taakafwegingen. Het college ziet in dit kader een proces waarbij in

de komende vier jaar de bevolking in toenemende mate betrokken wordt en zeggenschap krijgt bij het

begrotingsproces. Het gaat dan om een ontwikkeling van ‘mee weten’ naar ‘meer invloed’. In bijlage 3

wordt ingegaan op de betrokkenheid van inwoners, organisaties en het bedrijfsleven bij dit

begrotingsproces.

Ten tijde van de start van het vorige college in 2010 was de financiële crisis een feit en was er

bewustzijn dat de crisis zijn sporen zou nalaten en het financieel een lastige periode zou worden. Dat

deze periode zo lang zou duren en de crisis zo diep zou ingrijp was voor velen onvoorstelbaar. De

reeds ingezette transitie van verzorgingsstaat naar ‘burgerparticipatie en zelfredzaamheid’ kwam

hierdoor in een stroomversnelling.

Deze transitie maakt het op onderdelen misschien noodzakelijk om bijvoorbeeld af te stappen van

bepaalde subsidierelaties of open einde regelingen en dit in te ruilen voor meer innovatieve

financieringsmodellen. Dit is echter makkelijker gezegd dan gedaan, ook gezien bestaande weten

regelgeving en de roep om strakke controle. Deze in gang gezette transitie vraagt om een nieuwe notie

van sturing (en bijbehorende financieringsmodellen), die langzaam tot ontwikkeling komt en zal bestaan

naast de traditionele sturingsvormen. Het is niet zozeer het vermogen om een nieuw sturings- of

financieringsrepertoire eigen te maken, maar de kunst om te herkennen welke vorm het beste past bij

welke situatie. Erover nadenken en ermee bezig zijn is de eerste stap om los te kunnen laten in

vertrouwen.

145



Sluitende financiële totaaltelling Algemene uitkering

De algemene Uitkering wordt exogeen bepaald op basis van vastgestelde verdeelmaatstaven. Deze

vaststelling vindt na afloop van het begrotingsjaar plaats.

Beheersmatig bestaan de werkzaamheden uit het doorrekenen van de gegevens uit de circulaires om tot een

zo goed mogelijke inschatting van de uitkering te komen en zo de voor de gemeente beschikbare

budgetruimte te bepalen.

Deelnemingen

De gemeente neemt deel in een aantal ondernemingen: Vitens, Alliander, HVC en Nuon. Hiervoor is kapitaal

opgenomen en ingebracht in deze ondernemingen, in ruil waarvoor een dividendvergoeding wordt

ontvangen. Als aandeelhouder heeft Lelystad stemrecht; via onze stem beïnvloeden wij het beleid en

daarmee de continuïteit van de onderneming.

Het Nuon-aandeelhouderschap is inmiddels beëindigd. De laatste tranche van de verkoop moet nog worden

afgewikkeld. Dit gebeurt in 2015. Ter compensatie van het wegvallen van de dividendinkomsten wordt een

gedeelte van de verkoopopbrengst in reserve gehouden en het rendement aan de algemene

dekkingsmiddelen toegevoegd.

Treasury

Voor de uitvoering van haar activiteiten heeft de organisatie liquide middelen nodig. Deze worden op de

kapitaalmarkt aangetrokken. Om te voorkomen dat de lasten binnen de begrotingsonderdelen gaan

fluctueren door verschillen in de rente bij individuele financieringsarrangementen wordt gewerkt volgens het

systeem van de integrale financiering met omslagrente. Hierbij wordt de kapitaalbehoefte van de organisatie

als geheel in één keer gefinancierd op basis van een liquiditeitsprognose. Binnen de organisatie wordt als

last hiervoor gerekend met een omslagrente (nu 4%) die overeenkomt met de gemiddelde rentelast van onze

financieringen.

Ter voorkoming van onverantwoorde renterisico’s is de financiering van de lokale overheid aan een aantal

wettelijke kaders onderworpen. De treasury beoogt binnen deze kaders de financiering tegen zo gunstig

mogelijke voorwaarden te regelen.

Belastingen

De gemeente maakt voor de verwerving van algemene dekkingsmiddelen gebruik van de instrumenten

Precariobelasting, Onroerende Zaakbelasting en Hondenbelasting.

De doelstelling is de bestuurlijk vastgestelde opbrengst tegen zo laag mogelijke kosten te realiseren.

Alternatieve financieringsconcepten

De gemeente volgt de ontwikkelingen op het gebied van alternatieve financieringsconcepten en doet indien

zich hier een mogelijkheid voordoet een experiment op kleine schaal.

Betrokkenheid inwoners De gemeente ontwikkelt in samenwerking met betrokken inwoners een meerjarig uitvoeringsplan voor meer

betrokkenheid en zeggenschap bij het begrotingsproces. De eerste jaarschijf van dit plan wordt uitgevoerd.

146


4. Paragrafen

4.1 Lokale heffingen

In deze paragraaf wordt aandacht besteed aan de verschillende gemeentelijke belastingen, heffingen

en rechten en wordt ingegaan op de consequenties daarvan voor de inwoners en bedrijven. Deze

gemeentelijke belastingen vormen een belangrijk onderdeel van de inkomsten van de gemeente.

Achtereenvolgens wordt aandacht besteed aan:

- het beleid ten aanzien van de lokale heffingen;

- geraamde inkomsten;

- een overzicht op hoofdlijnen van de diverse heffingen;

- een aanduiding van de lokale lastendruk;

- een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid;

- de kostendekkendheid van de heffingen.

Beleidsuitgangspunten

In het financieel perspectief 2015 – 2018 geeft de gemeenteraad richting aan de inhoudelijke en

financiële strategie van de gemeente Lelystad voor de komende jaren. De voorgestelde richtinggevende

kaders leiden tot besluiten om een programmabegroting voor 2015 op te stellen.

De door de gemeenteraad aangegeven richting leidt tot de volgende uitgangspunten voor de

verschillende tarieven:

- De ozb-opbrengst wordt gecorrigeerd met de transparante norm van 1,85%. In de kadernota 2012 is besloten om de gebruikersbelasting OZB niet-woningen in een periode van 5 jaar (2012 t/m 2016) af te bouwen onder het gelijktijdig verhogen van de eigenaren belastingen OZB-niet woningen;

- De parkeertarieven 2015 aan te laten sluiten bij het menukaart aanpak betaald parkeren

Lelystad;

- Het tarief van de hondenbelasting wordt één keer in de twee jaar met €2,26 aangepast. Op 1

januari 2014 heeft een verhoging van dit tarief plaatsgevonden. De hondenbelasting 2015 blijft

op hetzelfde niveau als dat van belastingjaar 2014;

- De opbrengst precariobelasting 2014 te verhogen met 10%;

- De tarieven afvalstoffenheffing 2014 worden gecorrigeerd met het prijsindexcijfer van1,25%;

- Het realiseren van een kostendekkende rioolheffing; - De legestarieven 2014 worden gecorrigeerd met het prijsindexcijfer van 1,25%, tenzij wettelijke

voorschriften dit verhinderen of gemotiveerd wordt afgeweken;

- De lijkbezorgingrechten stijgen conform de “Nota exploitatie begraafplaats 2006-2025” met het

prijsindexcijfer van 1,25%;

- De opbrengsten marktgelden kostendekkend te laten zijn;

- De tarieven liggelden Bataviahaven overeenkomstig te laten zijn met de tarieven van

omliggende Lelystadse havens;

147


Geraamde inkomsten

In onderstaande tabel zijn de inkomsten uit de lokale heffingen opgenomen zoals die binnen de

gemeente Lelystad begroot zijn. Deze worden vervolgens per onderdeel toegelicht.

Tabel: Gemeentelijke belastingen Bedragen x € 1 mln. Gemeentelijke belastingen Begroting

2015 Procentueel 2015

Algemene belastingen

1. Onroerende zaakbelasting 21,01 52,54%

2. Parkeerbelastingen (parkeergeld zonder boetes) 2,25 5,63%

3. Hondenbelasting 0,59 1,48%

4. Precariobelasting 1,71 4,28%

Collectieve dienstverlening (heffingen)

5. Afvalstoffenheffing 8,34 20,86%

6. Rioolheffing

6a. Rioolheffing woningen 3,28 8,20%

6b. Rioolheffing niet-woningen wordt via de OZB 0,47 1,18%

verhaald

Individuele dienstverlening (rechten)

7. Leges 1,75 4,38%

8. Lijkbezorgingrechten 0,43 1,08%

9. Marktgelden 0,16 0,40%

10. Liggelden Bataviahaven (1)

Totaal 39,99 100,00%

1. Er is sprake van een exploitatieovereenkomst waarbij de gemeente per saldo een vergoeding betaalt aan de exploitant voor de

door deze gemaakte kosten -/- de gerealiseerde opbrengsten.

Toelichting op de diverse gemeentelijke belastingen

Binnen de gemeente kennen we verschillende soorten gemeentelijke belastingen, namelijk algemene

belastingen, heffingen en rechten (leges).

De algemene belastingen

De gemeente is vrij in de besteding van de opbrengst van de algemene belastingen, waarvan de

onroerende zaakbelasting (OZB) de omvangrijkste is. Bij het innen van deze belastingen bestaat er

geen directe relatie tussen wat de burger betaalt en de door de gemeente geleverde dienst. Tot de

lokale heffingen die bij de algemene dekkingsmiddelen van de gemeente horen, behoren de OZB,

parkeerbelastingen, hondenbelasting en de precariobelasting.

Onroerende zaakbelastingen (OZB)

De OZB is een belangrijke eigen inkomstenbron voor de gemeente. Deze inkomsten worden onder

andere gebruikt voor zaken als: wegen, cultuur, openbare verlichting, maatschappelijke dienstverlening

en onderwijs. Onder de naam ‘onroerende zaakbelasting’ worden ter zake van binnen de gemeente

gelegen onroerende zaken twee directe belastingen geheven:

een gebruikersbelasting van degenen die aan het begin van het kalenderjaar onroerende zaken

die niet in hoofdzaak tot woning dienen, gebruiken;

een eigenarenbelasting van degene die aan het begin van het kalenderjaar eigenaar is van een

onroerende zaak (bijvoorbeeld woning of bedrijf).

148


Op basis van de Wet waardering onroerende zaken (Wet WOZ) wordt er voor elke individuele

onroerende zaak een waarde vastgesteld. Aan de hand van de waarde wordt het te betalen bedrag aan

onroerende zaakbelasting berekend. Middels een aanslag wordt het te betalen bedrag aan de

belastingplichtige opgelegd. De opbrengst 2015 is gebaseerd op de waarde van de tot 2014 aanwezige

objecten.

Parkeerbelasting

In het kader van de parkeerregulering worden de volgende belastingen geheven:

a. een belasting terzake van het parkeren van een voertuig op een bij, dan wel krachtens deze

verordening in de daarin aangewezen gevallen door het college te bepalen plaats, tijdstip

en wijze;

b. een belasting terzake van een van gemeentewege verleende vergunning voor het parkeren

van een voertuig op de in die vergunning aangeven plaats en wijze.

De opbrengsten uit deze belastingsoort zoals in deze paragraaf weergegeven zijn gebaseerd op de

huidige vastgestelde tarieven voor straatparkeren, garageparkeren en vergunningen. De vaststelling

van de tarieven worden in de tarievennota aan de raad voorgelegd.

Hondenbelasting

Onder de naam ‘hondenbelasting’ wordt een belasting geheven ter zake van het houden van een hond

binnen de gemeente Lelystad. In het verleden is afgesproken dat eenmaal per twee jaar een verhoging

van de tarieven van de hondenbelasting met een vast tarief plaatsvindt. Aangezien de tariefsverhoging

in 2014 heeft plaatsgevonden, zal het tarief van de hondenbelasting voor 2015 niet verhoogd worden

(€81,65).

De opbrengst hondenbelasting is een algemene opbrengst. Dit betekent dat de gemeente vrij is in het

besteden van deze opbrengst. Met de opbrengst van deze belasting betaalt de gemeente onder meer

maatregelen ter bestrijding en voorkoming van hondenoverlast, zoals het afschermen van

kinderspeelplaatsen, zandbakken en speelweides, het aanbrengen van borden, uitlaatplaatsen voor

honden en het maken van voorlichtingsmaterialen. Om eventuele hondenoverlast zo veel mogelijk te

beperken ziet de milieupolitie toe op de naleving van de door de gemeente vastgestelde regels.

Precariobelasting

Onder de naam “precariobelasting” wordt een directe belasting geheven ter zake van het hebben van

voorwerpen onder voor de openbare dienst bestemde gemeentegrond.

Collectieve dienstverlening (heffingen)

De heffingen behoren niet tot de algemene dekkingsmiddelen, maar dienen ter dekking van de kosten

van de algemene dienstverlening. De belangrijkste heffingen zijn de afvalstoffenheffing en de

rioolheffing.

Afvalstoffenheffing

Vanuit de wet is de gemeente belast met de inzamelverplichting van huishoudelijk afval. Het betreft hier

bijvoorbeeld de wekelijkse inzameling aan huis van rest- en gft-afval en de inzameling en verwerking

van andere huishoudelijke afvalstromen zoals papier, glas, textiel, grof huishoudelijk afval, etc. De

kosten voor de afvalverwijdering worden volledig doorgerekend aan de inwoners in de vorm van een

afvalstoffenheffing. Afweging van kosten en opbrengst geeft een dekkingspercentage van 100.

Rioolheffing

Vanuit de wet is de gemeente belast met verschillende zorgplichten op het terrein van water. Het betreft

de zorgplicht voor afvalwater en de zorgplicht voor hemel- en grondwater. Het resultaat en de

doelmatigheid van de maatregelen staat voorop, niet meer de wijze waarop de gemeente haar

zorgplicht nakomt. De opbrengsten van de rioolheffing dienen te worden aangewend voor de nakoming

van deze zorgplichten. Onder de naam "rioolheffing" wordt een heffing van de gebruiker van een

eigendom geheven dat in gebruik of bestemd is als woning. De heffing voor woningen wordt geheven

naar huishoudingomvang, éénpersoonshuishoudens en twee of meerpersoonshuishoudens.

149


Individuele dienstverlening (rechten)

Naast belastingen heft de gemeente rechten in de vorm van leges voor de individuele dienstverlening

aan haar burgers. Leges worden geheven als vergoeding voor een door de gemeente te verlenen

individuele dienst. Deze dienstverlening kan bestaan uit het verstrekken van een paspoort of een

uittreksel uit het bevolkingsregister, maar ook bijvoorbeeld uit de verlening van een bouwvergunning of

een gebruiksvergunning.

Een aantal tarieven wordt door de Rijksoverheid voorgeschreven. In dit kader kan gedacht worden aan

de te heffen leges voor het aanvragen van een verklaring omtrent gedrag, een uittreksel uit de registers

van de burgerlijke stand en de leges voor het aanvragen van het Nederlanderschap. Daarnaast zijn er

tarieven waaraan de Rijksoverheid een maximum gesteld heeft. De tarieven voor reisdocumenten zijn

hiervan een voorbeeld.

Een van de speerpunten is ook het kostendekkend maken van de leges. In de meeste gevallen zijn de

kosten ten opzichte van de in rekening gebrachte tarieven niet dekkend. Door de tarieven te verhogen

wordt de onderdekking tegen gegaan. In principe dienen de kosten en de baten in evenwicht te zijn.

Leges Omgevingsvergunning.

Vanwege de terugloop van (grote) bouwprojecten, duurt het herstel van het aantal

vergunningsaanvragen in de bouwsector wat langer. Hierdoor wordt in deze programmabegroting

voorgesteld de baten van de meerjarenraming voor de leges bouwvergunningen structureel naar

beneden toe bij te stellen.

Burgerlijke stand

De leges voor het sluiten van een huwelijk of geregistreerd partnerschap (burgerlijke stand).

Lijkbezorgingrechten

Op basis van de Verordening Lijkbezorgingrechten worden rechten geheven voor het gebruik van de

begraafplaats en voor het door of vanwege de gemeente verlenen van diensten in verband met de

begraafplaats. Conform de “Nota exploitatie algemene begraafplaats 2010 - 2030” zullen de tarieven

conform de vastgestelde inflatiecorrectie worden verhoogd. Dit om een kostendekkende exploitatie te

kunnen realiseren.

Marktgelden

Marktgeld is een vergoeding voor het innemen van een standplaats op een plaatselijke markt. De

hoogte hiervan wordt opgenomen in de verordening op de heffing en invordering van marktgelden. Voor

deze heffing geldt dat de tarieven zodanig moeten worden vastgesteld dat 100 procent kostendekking

wordt bereikt. De jaarlijkse promotiebijdrage is ook in de tarieven verwerkt.

Liggelden Bataviahaven

Bij besluit van 1 november 2005 heeft het college besloten het beheer van de Bataviahaven uit te

besteden aan de Stichting Beheer Bataviahaven. Uitgangspunt is dat het College de sturing wenst te

behouden over de activiteiten in de Bataviahaven. Hiertoe is een uitvoeringsovereenkomst opgesteld

waarin de verplichtingen over en weer zijn uitgewerkt. In 2010 is deze vervangen door de

Dienstverleningsovereenkomst, welke in 2015 afloopt. Dan zal duidelijk moeten zijn op welke wijze en

onder welke voorwaarden de haven kan worden geëxploiteerd. In het raadsprogramma 2014-2018 is

aangegeven dat de exploitatie van Bataviahaven verder wordt verzelfstandigd. De Stichting

Bataviahaven heeft begin september haar Ontwikkelingsvisie aan het college voorgelegd. Mede op

grond van deze visie wordt nagegaan hoe invulling kan worden gegeven aan de verdere ontwikkeling

van de haven. In de voorgestelde begrotingsbijstellingen wordt ingegaan op de stand van zaken, zie

voorstel ‘verzelfstandiging Bataviahaven’.

150


Lokale lastendruk

In het voorgaande is per belastingsoort aangegeven hoeveel de stijging in het begrotingsjaar 2015 is.

Uitgedrukt in de tarieven leiden deze verhogingen tot de volgende lastendruk.

Tabel: lastendruk naar belastingsoort Bedragen x € 1 ,-

Belastingsoort lastendruk 2014

lastendruk 2015

afvalstoffenheffing, 2 personen 274,48 277,92

rioolheffing, 2 personen 70,37 126,88

onroerende zaakbelasting(1) 300 305,55 1 Het uiteindelijke tarief is afhankelijk van de waardeontwikkeling van de onroerende zaak en

wordt in de Tarievennota voorgelegd.

Lastendruk- vergelijking woonlasten 2014

Hieronder staat een vergelijking van de woonlasten in 2014 tussen Lelystad en de gemeenten in

Flevoland en enkele met ons vergelijkbare gemeenten op basis van de categorisering centrumfunctie,

sociale structuur en inwoneraantal, van de Inspectie Financiën Lokale en provinciale Overheden (IFLO).

In de ranglijst is de gemeente met de laagste woonlasten de gemeente met het laagste rangnummer.

Tabel: vergelijking woonlasten per gemeenten 2014 Bedragen x € 1 ,-

Gemeente Woonlasten Eenpersoons- huishoudens

Woonlasten Meerpersoons- Huishoudens

rangnummer: 1 = laagste woonlasten 417 = hoogste woonlasten

Flevoland 664 691

Zeewolde 599 656 96

Lelystad 573 657 97

Almere 697 697 165

Dronten 704 704 182

Noordoostpolder 667 706 185

Urk 753 753 281

Vergelijkbare gemeenten(1)

Hoorn 557 657 98

Spijkernisse 670 670 119

Vlaardingen 622 688 146

Hoogste en laagste woonlasten Bunschoten (goedkoopste gemeente) 494 514 1

Wassenaar(duurste gemeente) 965 1183 417 1 vergelijkbare gemeenten op basis van de categorisering centrumfunctie, sociale structuur en

inwoneraantal, van de Inspectie Financiën Lokale en provinciale Overheden (IFLO).

Uit bovenstaande tabel blijkt dat gemeente Lelystad de 97e plaats inneemt. In 2013 stond de gemeente

Lelystad op plaats 85. In 2012 stond de gemeente Lelystad op plaats 96 (goedkoopste in Flevoland). In

2011 stond de gemeente Lelystad op plaats 132. In 2010 op plaats 140. In 2009 op plaats 171. In 2008

op plaats 247. In 2007 op plaats 280 en in 2006 op plaats 279.

151


Kwijtschelding

Kwijtschelding particulieren

Indien een belastingplichtige niet of over te weinig financiële middelen beschikt om de belastingaanslag

te kunnen voldoen, kan onder bepaalde voorwaarden kwijtschelding van belasting worden verleend. De

kwijtscheldingsnorm die in Lelystad wordt gehanteerd bedraagt 100%. Dit betekent dat alle

belastingplichtigen die een inkomen hebben op bijstandsniveau (= gelijk aan de norm van 100%) of

lager, in aanmerking komen voor gehele of gedeeltelijke kwijtschelding. Kwijtschelding wordt alleen

verleend voor de onroerende zaakbelasting, afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Voor de overige

belastingen, zoals bijvoorbeeld de hondenbelasting of de leges wordt geen kwijtschelding verleend.

Kwijtschelding Ondernemers

Net als natuurlijke personen kunnen er kleine ondernemers zijn die op een minimuminkomen uitkomen.

Ze verkeren daarmee in dezelfde situatie als natuurlijke personen op bijstandsniveau.

Om de kleine ondernemers die van een minimuminkomen dienen rond te komen de kans te geven om

het ondernemerschap verder te ontwikkelen, zodat ze niet op een uitkering hoeven terug te vallen, is

het wenselijk om kwijtschelding te verlenen. Daarnaast zou het de drempel van uitkeringsgerechtigde

naar startende ondernemers kunnen verlagen en tevens de armoedeval. De uitkeringsgerechtigde

geniet immers al kwijtschelding. De regels van de inkomens- en vermogenstoets voor particulieren geldt

ook voor de ondernemers.

Tabel: gemeentelijke belastingen bedragen x € 1000,- Gemeentelijke belastingen Begrote

kwijtschelding 2015

1. afvalstoffenheffing 700 2. rioolheffing 140 3. onroerende zaakbelasting 35

152


4.2 Weerstandsvermogen en risicobeheersing

Het weerstandsvermogen is een maatstaf voor de mate waarin de gemeente in staat is om de gevolgen

van risico’s op te vangen, zonder dat het beleid of de uitvoering daarvan in gevaar komt. Om te bepalen

of het weerstandsvermogen toereikend is, leggen we de relatie tussen de beschikbare

weerstandscapaciteit enerzijds en de financieel gekwantificeerde risico’s en de daarbij gewenste

weerstandscapaciteit anderzijds.

De ratio van het weerstandsvermogen wordt berekend door de beschikbare weerstandscapaciteit te

delen door de gewenste weerstandscapaciteit. In onderstaande secties volgen achtereenvolgens een

inventarisatie van de beschikbare weerstandscapaciteit (§ 4.2.1) en de gewenste weerstandscapaciteit

(§ 4.2.2). Daarna volgt een risico-inventarisatie (§ 4.2.3) en met behulp van deze gegevens wordt

vervolgens het weerstandsvermogen bepaald (§ 4.2.4). Afsluitend wordt dieper ingegaan op de

risicoreserve grondbedrijf (§ 4.2.5).

4.2.1 Inventarisatie beschikbare weerstandscapaciteit

De weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt of

kan beschikken om niet begrote kosten, die onverwachts en substantieel zijn, te dekken. Onderscheid

wordt gemaakt in incidentele en structurele weerstandscapaciteit. De incidentele weerstandscapaciteit

is het vermogen om calamiteiten en andere eenmalige tegenvallers op te kunnen vangen, zonder dat dit

invloed heeft op de voortzetting van taken op het huidige niveau. Binnen de gemeente Lelystad vallen

de algemene reserve en de deels vrij besteedbare bestemde reserves onder de incidentele

weerstandscapaciteit. De structurele weerstandscapaciteit zijn die middelen, die permanent ingezet

kunnen worden om langdurige tegenvallers in de lopende exploitatie op te vangen, zonder dat dit ten

koste gaat van de uitvoering van de bestaande taken. Binnen de gemeente Lelystad vallen de

onbenutte belastingcapaciteit en de flexibiliteit in de begroting onder de structurele

weerstandscapaciteit.

Incidentele weerstandscapaciteit

De Algemene Reserve (algemene dienst) heeft geen ander doel dan het opvangen van fluctuaties in de

realisatie ten opzichte van de begroting. De omvang van de Algemene Reserve kan door een gemeente

vrij worden bepaald. Als leidraad geldt dat de bandbreedte van de risico’s die een gemeente loopt die

acuut en op korte termijn moeten kunnen worden opgevangen, de gewenste omvang van de Algemene

Reserve bepaalt. De huidige norm in Lelystad voor de Algemene Reserve is niet afgeleid van een

risicobeoordeling. De aanname is gedaan dat de risico’s die de gemeente loopt een rechtevenredig

verband houden met de omvang van de Algemene Uitkering, en dat een norm van 10% van de

Algemene Uitkering exclusief ICL-gelden afdoende is voor het afdekken van de risico’s op korte termijn.

Bij de jaarrekening 2013 was de norm voor de Algemene Reserve € 7,9 miljoen euro. De stand van de

Algemene Reserve na verwerking van het rekeningresultaat 2013 bedraagt € 7,9 miljoen en ligt

daarmee op de norm. De afgelopen jaren is binnen de gemeente Lelystad gestart met

risicomanagement, wat heeft geleid tot een betere risico-inventarisatie. Afgesproken is om in het kader

van deze risico-inventarisatie ook de norm voor de Algemene Reserves tegen het licht te houden.

Gewenste

weerstandscapaciteit

Beschikbare

weerstandscapaciteit

Weerstandsvermogen

Risico's

153


De Algemene Reserve is bedoeld om onvoorziene financiële tegenvallers op te vangen; die risico’s

waarbij er niet tijdig maatregelen genomen kunnen worden om het risico op te vangen of te beperken,

oftewel acute risico’s. Dit uit zich meestal in een tekort bij de jaarrekening. Bij de berekening van de

weerstandscapaciteit worden behalve de Algemene Reserves ook de bestemmingsreserves betrokken.

Uit de berekeningen van de afgelopen jaren blijken de bestemmingsreserves alleen ruim voldoende te

zijn voor de totaal benodigde weerstandscapaciteit. Daarnaast zijn de meeste geïnventariseerde risico’s

niet acuut, dat wil zeggen dat er voldoende tijd is om maatregelen te nemen om het risico op te vangen,

bijvoorbeeld door elders te bezuinigen.

Als we daarbij kijken naar de rekeningresultaten van de afgelopen tien jaar, dan waren er 2 jaren met

een negatief rekeningresultaat, te weten 2009 (€ 0,85 miljoen negatief) en 2010 (€ 9,6 miljoen.

negatief). Gemiddeld is dat ruim € 4,5 miljoen negatief. De acht andere jaren sloten met (ruime)

positieve rekeningresultaten. De laatste jaren wordt strak gestuurd op de budgetten en vindt zoals

gebruikelijk constante monitoring plaats.

De risico inventarisatie verderop in de paragraaf geeft aan dat de acute risico’s worden ingeschat op

€2.570.000 + € 2.220.000 (Grondbedrijf), totaal € 4.790.000. Uit oogpunt van behoedzaam begroten is

hier een buffer van 20% aangehouden. Daarmee komt de gewenste omvang van de Algemene Reserve

op € 6 miljoen.

Ten opzichte van de benodigde omvang van de Algemene Reserve vertoont dit op dit moment een

surplus van bijna € 2 miljoen. Omdat het onwenselijk is de lasten voor inwoners en bedrijven te

verhogen c.q. pijnlijke ingrepen in de gemeentelijke uitgaven te doen, terwijl de incidenteel benodigde

middelen wel beschikbaar zijn, wordt voorgesteld de incidentele tekorten in het meerjarenperspectief

met het surplus van de Algemene Reserve op te vangen.

Onder beslispunt 97 van deze programmabegroting wordt voorgesteld om de norm voor de Algemene

Reserve vast te stellen op € 6 mln. en de hoogte van dit bedrag jaarlijks te herzien bij de begroting

(indien dit noodzakelijk blijkt op basis van de risico-inventarisatie en de begrotingsmonitor).

Bij de incidentele weerstandscapaciteit worden ook de bestemmingsreserves betrokken.

Bestemmingsreserves zijn weliswaar ingesteld voor een bepaald doel, maar de raad kan besluiten deze

middelen alsnog op een andere manier te besteden. In de berekening van de incidentele

weerstandscapaciteit worden o.a. de Nuon reserves meegenomen. Hierbij worden alleen de delen van

de Nuon reserves betrokken die niet bedoeld zijn om het wegvallen van het dividend te compenseren.

Het totaal aan incidentele weerstandscapaciteit, inclusief bestemmingsreserves, is terug te zien aan het

einde van deze subparagraaf in de tabel beschikbare weerstandscapaciteit.

Structurele weerstandscapaciteit

Het eerste onderdeel van de structurele weerstandscapaciteit betreft de onbenutte belastingcapaciteit.

Dit is het verschil tussen de belasting die geheven zou moeten worden om de heffingen kostendekkend

te maken en het bedrag dat werkelijk geheven wordt. Het gaat daarbij om de afvalstoffenheffing, de

rioolheffing en de maximum tarieven van de onroerende zaak belasting. De totale onbenutte

belastingcapaciteit bedraagt € 237.280.

Rioolheffing

Bij de vaststelling van de programmabegroting 2014-2017 heeft de gemeenteraad op voorstel van het

college ingestemd om de kostendekkendheid van de rioolheffing naar 100% te willen laten stijgen.

Door de 100% kostendekkendheid resteert er geen onbenutte belastingcapaciteit meer.

Afvalstoffenheffing. In het afvalbeleidsplan is besloten de afvalstoffenheffing volledig kostendekkend te maken, daarmee resteert er dus geen onbenutte belastingcapaciteit.

154


OZB Ten aanzien van de OZB geldt sinds 2008 de macronorm. Het betreft een bestuurlijk afgesproken

percentage als plafond voor de totale OZB-opbrengst. De macro norm wordt als volgt berekend: de

reële trendmatige groei van het bruto binnenlands product plus de prijsontwikkeling. In de

septembercirculaire 2014 van 16 september 2014 is de macronorm vastgesteld op 3%.

De gemeente Lelystad gaat uit van de transparante OZB-norm. De transparante norm wordt als volgt

berekend: de transparante norm is het gemiddelde percentage van de te verwachte prijsstijgingen.

Uitgangspunt hierbij zijn de cijfers van het Centraal Planbureau in de “Macro Economische Verkenning”

(MEV). Het inflatiepercentage bestaat uit de gemiddelde inflatie van het voorafgaande- het lopende- en

het komende begrotingsjaar. De transparante OZB-norm voor 2015 is vastgesteld op 1,85%. Het

verschil tussen de macronorm ozb (3%) en de transparante OZB-norm (1,85%) is de onbenutte

belastingcapaciteit € 237.280 (1,15% * € 20.633.000).

Het tweede onderdeel van de structurele weerstandscapaciteit is de flexibiliteit in de

exploitatiebegroting. Belangrijke elementen bij de beoordeling hiervan zijn:

- De mogelijkheid om binnen een kort tijdsbestek de kosten te beïnvloeden

- Inzicht in het minimumniveau van de wettelijke taken die de gemeente moet uitvoeren

- De bereidheid die binnen de gemeente bestaat om bestaand beleid te heroverwegen.

De mogelijkheden om bij lopende verplichtingen binnen een kort tijdsbestek (oftewel binnen een

begrotingsjaar) de kosten te beïnvloeden zijn zeer beperkt. Ook is het vrijwel niet mogelijk binnen een

jaar de kosten verbonden aan niet-wettelijke taken te verminderen. Wel heeft de gemeente in de

begroting ruimte voor flexibiliteit in de vorm van de post college onvoorzien. Hiermee heeft het college

een begrotingsruimte van € 214.000 beschikbaar, waarover het vrij kan beschikken.

In de tabel hieronder wordt de totale incidentele en structurele weerstandscapaciteit van de gemeente

Lelystad weergegeven.

4.4.2 Gewenste weerstandscapaciteit

Een risico bestaat uit de kans dat een gebeurtenis zich voordoet en het mogelijke gevolg wat dit met

zich meebrengt. Op basis van het product ‘kans maal gevolg’ dient een aanpak gekozen te worden om

met het risico om te gaan. Deze aanpak kan betrekking hebben op het verkleinen van de kans op een

gebeurtenis of op het beperken van de gevolgen van een gebeurtenis. Het aanwenden van

weerstandscapaciteit is gericht op het laatste.

Risico’s die relevant zijn voor het weerstandsvermogen zijn de mogelijke gebeurtenissen met een

negatief financieel gevolg voor 2015 en verder, die niet anders te ondervangen zijn dan door het

aanwenden van weerstandscapaciteit. Risico’s die binnen de exploitatie worden opgevangen, waar een

risicovoorziening voor is ingesteld of (reguliere) risico’s waarvoor verzekeringen zijn afgesloten, hebben

geen financiële consequenties en maken daarom geen deel uit van deze paragraaf.

Tabel: Beschikbare weerstandscapaciteit Bedrag x € 1.000

Incidenteel Structureel

Algemene reserve AD 7.911

Algemene reserve GB -177

Bestemde reserves (niet beklemde deel ROS) 3.737

Reserve Nuon (vrij besteedbaar) 12.715

Reserve Nuon (nog niet vrij besteedbaar) 16.000

Onbenutte belastingcapaciteit 237

Flexibiliteit in de exploitatiebegroting 214

Totale weerstandscapaciteit 40.186 451

155


In het algemeen kan worden gesteld dat door maatschappelijke ontwikkelingen, waaronder een

toenemende complexiteit en wijzigingen in de verhouding tussen rijksoverheid en gemeenten, de

financiële risico’s de laatste jaren zijn toegenomen. Ook de financiële crisis en decentralisatie van het

Rijk richting gemeenten leiden tot toenemende risico’s.

4.4.3 Risico-inventarisatie

Bij het opstellen van de jaarrekening 2013 is een aanvang gemaakt met een doorlopende

organisatiebrede risico-inventarisatie. Hierbij is gekeken naar zowel financiële als niet-financiële risico’s.

Bij niet-financiële risico’s gaat het om mogelijke gebeurtenissen die weliswaar geen direct financieel

gevolg hebben, maar die bijvoorbeeld wel de reputatie van de gemeente schaden. Bij de risico-

inventarisatie zijn de risico’s geanalyseerd naar oorzaak en gevolg. En bij gevolg is tevens gekeken

naar de kans dat het risico zich voordoet en hoe groot de mogelijke schade is als het risico zich

daadwerkelijk voordoet. Op basis daarvan zijn de geïnventariseerde risico’s geclassificeerd. Niet-

financiële risico’s of risico’s die wel financieel zijn, maar waar niet direct een concreet bedrag aan te

koppelen is, worden hierna beschreven in de risico-inventarisatie algemeen. Daarna volgt het overzicht

van de mogelijke risico’s waarvan een reële kans bestaat dat ze zich voordoen in het begrotingsjaar

2015 in het onderdeel risico-inventarisatie financieel. Op basis van deze geïnventariseerde risico’s

wordt de benodigde incidentele en structurele weerstandscapaciteit bepaald. Voor risico’s met een kans

groter dan 75% zal een voorziening getroffen worden.

Risico-inventarisatie algemeen

Grondbedrijf

De risico’s van het grondbedrijf worden verderop in deze paragraaf onder het kopje Risicoreserve

Grondbedrijf toegelicht.

Decentralisaties Voor alle drie de decentralisaties is een risicoanalyse gedaan. Een risicoanalyse kent drie fasen. Eerst

wordt gekeken naar welke risico’s zich allemaal zouden kunnen voordoen, de zogenaamde risico-

identificatie. Hiervoor hebben we gebruik gemaakt van de inventarisatie die de gemeente Zeist ter

beschikking heeft gesteld. Deze uitgebreide inventarisatie telt ca. 65 mogelijke risico’s, onderverdeeld in

de categorieën: kennis, tijd, budget, samenwerking, informatievoorziening, kwaliteit, inhoudelijk en

politiek.

Vervolgens zijn al deze risico’s geclassificeerd. Dat wil zeggen dat per risico aangegeven moet worden

op een schaal van 1 t/m 5 wat de kans is dat het risico zich voordoet en ook weer op een schaal van 1

t/m5 een score voor het gevolg. Waarbij het gevolg financieel kan zijn, maar ook niet-financieel,

bijvoorbeeld imagoschade. De uitkomst van de score op kans maal de score op gevolg, bepaalt of een

mogelijk risico geclassificeerd wordt als laag, gemiddeld of hoog. Zie de tabellen hieronder.

Risicomatrix

Gevolg (in €’s )

Zeer klein

Klein Matig Groot Zeer groot

Kans Score 1 2 3 4 5

Zeer klein 5 5 10 15 20 25

Klein 4 4 8 12 16 20

Matig 3 3 6 9 12 15

Groot 2 2 4 6 8 10

Zeer groot 1 1 2 3 4 5

Tabel risicoklassen

Risicoscore Risicoklasse

0 -5 Laag

6 – 10 Gemiddeld

> 11 Hoog

156


Per decentralisatie hebben meerdere personen die zich bezighouden met de invoering van de

betreffende decentralisatie de lijst ingevuld. Alle individuele scores opgeteld, geeft een totaalscore en

op basis daarvan is per decentralisatie een ranglijst gemaakt van grootste risico’s. Hieronder geven we

de top 5 weer van grootste risico’s.

Top 5 risico’s Decentralisatie Jeugd

1. Er is onvoldoende zicht op de toekomstige zorgvraag en daarmee het budget.

2. Het lukt niet of niet volledig om de door het rijk opgelegde taakstelling te realiseren.

3. Er is onvoldoende zicht op en inzicht in huidige/lopende dossiers.

4. De gemeente wordt verantwoordelijk gehouden/ gesteld voor incidenten en voor vertragingen in

de samenwerking.

5. Continuïteit van zorg is onvoldoende gewaarborgd.

Top 5 risico’s Decentralisatie Participatie

1. Instroom is een ‘open einde’ regeling en kan onvoldoende beïnvloed worden.


de samenwerking.


4. Innovatie en samenwerking komen niet in de gewenste mate tot stand.

5. Er is onvoldoende zicht op de toekomstige zorgvraag en daarmee het budget.

Top 5 risico’s Decentralisatie Wmo/AWBZ

1. Wijziging van weten regelgeving waardoor budgetten afnemen of anders ingezet moeten

worden.

2. Het lukt de samenwerkende partners niet om de decentralisatie tijdig te implementeren.



de samenwerking.

5. Cliëntgegevens komen bij onbevoegde(n) terecht.

De laatste fase van de risicoanalyse betreft de beheersing van de risico’s. Dat is de fase waar we nu in

zitten. Per categorie wordt bekeken hoe de belangrijkste risico’s beheerst kunnen worden en wordt de

voortgang daarvan gemonitord. De belangrijkste financiële risico’s zijn meegenomen in de risico-

inventarisatie hieronder. Dit betreft het financiële risico, rekening houdend met de al getroffen

beheersmaatregelen in de vorm van de begrotingspost materieel evenwicht en de voor jeugdzorg met

regionale partners overeengekomen verevening.

Op afstand zetten van taken

Nu meer taken op afstand gezet worden, bestaat het risico dat wij als gemeente door burgers

aangesproken worden op door derde partijen uitgevoerde taken. De burger ziet de gemeente als

verantwoordelijke en dat de uitvoering elders belegd is, waarbij wij als gemeente minder invloed hebben

op de wijze van uitvoering, kan schadelijk zijn voor het beeld van de betrouwbare overheid.

Informatiebeveiliging

Veel overheidsinformatie is openbaar. Maar de gemeente heeft ook gegevens die beslist niet openbaar

mogen worden, zoals persoonlijke gegevens van burgers. Om de beveiliging van informatie te

waarborgen heeft de gemeente informatiebeveiligingsbeleid en is er een functionaris belast met het

controleren van de naleving ervan. Bij de organisatiebrede risico-inventarisatie komt

informatiebeveiliging wel naar boven als hoog risico. De kans op incidenten wordt als gevolg van het

reeds bestaande beleid en maatregelen, klein geacht. Maar als een incident toch plaats zou vinden, kan

de impact daarvan hoog zijn.

Veiligheid medewerkers

Het risico op agressieve benadering van medewerkers door klanten, met persoonlijke of financiële

schade als gevolg.

157


Risico-inventarisatie financieel Hierna worden de risico’s genoemd die een mogelijk concreet financieel effect kunnen hebben voor het

begrotingsjaar 2015. Deze worden meegenomen in de berekening van de gewenste

weerstandscapaciteit. Naast de categorisering naar incidenteel/structureel is ook onderscheid gemaakt

in acute en lange termijn risico’s, om zo inzichtelijk te maken met welke risico’s rekening moet worden

gehouden bij het bepalen van de omvang van de Algemene Reserve.

Nieuwe risico’s

Deze risico’s zijn voor het eerst opgenomen in deze paragraaf en kunnen als acute risico’s worden

gekenmerkt

Bedragen x € 1.000

Risico / gebeurtenis Kans Incidenteel / Structureel Financieel gevolg Omvang risico

20% Structureel 1.500 300Decentralisatie Jeugd

Bij de decentralisatie van de jeugdzorg hoort een bezuiniging die gekoppeld is aan de omslag van zw aardere naar

lichtere arrangementen. Het risico bestaat dat de gew enste ombuiging niet voldoende gerealiseerd w ordt.



20% Structureel 750 150Decentralisatie

AWBZ/Wmo

Bij de decentralisatie van de Aw bz/Wmo hoort een bezuiniging die gekoppeld is aan de omslag van zw aardere

naar lichtere arrangementen. Het risico bestaat dat de gew enste ombuiging niet voldoende gerealiseerd w ordt.



StructureelParticipatiewet

Onvoldoende uitstroom uit de bijstand voor de nieuw e doelgroep (Wajong/WSW) en de afbouw van de sociale

w erkvoorziening(WSW) houdt geen gelijke tred met de aflopende rijksbijdrage. Bijbehorende risico's zijn reeds

financieel geconcretiseerd onder Bijstandsuitkeringen en de GR IJsselmeergroep.

158


Bestaande risico’s

Deze risico’s zijn eerder opgenomen geweest in P&C documenten en zijn nog steeds actueel (al dan

niet met een gewijzigde omvang van het risico). Hier is een onderscheid gemaakt in acute en lange

termijn risico’s.

Acute risico’s



60% Incidenteel 100 60Stormschade

Door zw are storm kunnen de uitgaven onverw acht hoger zijn dan verw acht. De laatste jaren zijn er vaker in het

najaar zw are stormen.



50% Structureel 3.600 1.800

Als de w erkloosheid zich anders ontw ikkelt dan verw acht en het verdeelmodel voor de rijksbijdrage lager uitvalt

kan het totaal nadeel oplopen tot max. 10% van de verw achte rijksbijdrage van € 36 mln.

( = eigen risico Incidenteel Aanvullende Uitkering = ofw el € 3,6 mln.)

Bijstandsuitkeringen



20% Incidenteel 750 150

De belangrijkste inkomstenbron voor de gemeente is de uitkering uit het gemeentefonds, de zogeheten 'algemene

uitkering'. Het risico is aanw ezig dat deze begrote inkomsten lager (of hoger) uitvallen dan w aar in de begroting

2015 vanuit w ordt gegaan. In het meest negatieve geval w ordt het mogelijke totale nadeel ingeschat op €0,75 mln.

Algemene Uitkering



10% Incidenteel 300 30Belastinginkomsten

De belastingsinkomsten kunnen als gevolg van de economische situatie terug lopen. Bij de afhandeling van de

bezw aarschriften zijn deze economische omstandigheden merkbaar. Met name in de economische w aarde van

bedrijfsmatig onroerend goed is dit merkbaar. Het aantal bezw aar en beroepprocedures is beperkt. Het f inanciële

risico zou maximaal tot € 300.000,-- kunnen oplopen.



50% structureel 60 30Bestuurlijke Boetes

Het kabinet heeft op Prinsjesdag bekend gemaakt de vergoeding aan gemeentes voor uitgeschreven bestuurlijke

boetes af te w illen schaffen. Het VNG heeft hier inmiddels bezw aar tegen aangetekend. Binnen de

gemeentebegroting staan zo’n €60.000 aan inkomsten begroot (bestuurlijke boetes, Mulderfeiten).

159


Lange termijn risico’s



50% structureel 100 50Werkkosten Regeling

De w erkkostenregeling (WKR) is per 2015 verplicht. Het f inancieel effect van de WKR is zeer moeilijk te

voorspellen. Er is een inschatting gemaakt op basis van de ervaringen uit de pilot vorig jaar, de inmiddels

aangepaste regelgeving, toekomstige formatie en toekomstige lasten die onder de WKR vallen. In een negatief

scenario moet de gemeente een hogere eindheffing betalen.



20% Incidenteel 50 10

De gemeente Lelystad is voor ca 3% aandeelhouder van HVC N.V. In de ballotageovereenkomst is opgenomen dat

de aandeelhouders de tekorten van HVC aanvullen. In de jaren 2011, 2012 en 2013 heeft HVC het tekort ten laste

gebracht van de eigen algemene reserve. HVC heeft maatregelen getroffen w aardoor het verlies in 2013, dat € 5

miljoen bedroeg, minder groot w as dan in voorgaande jaren. Met het doorzetten van het ombuigingsprogramma

stuurt HVC dit jaar aan op een resultaat rond 0. Voorzichtigheidshalve nemen w e w el een risico op, w aarbij als

HVC op een verlies uit komt van 1.500.000 a 2.000.000 in 2014, er ca. 50.000 mogelijk voor rekening van Lelystad

zou kunnen komen.

Verbonden Partijen: NV

HVC



5% Incidenteel 8.400 420

De gemeente Lelystad heeft voor een bedrag van ruim 9,8 miljoen euro geld uitgeleend aan diverse partijen. Het

risico bestaat dat deze partijen op enig moment niet in staat zijn om aan hun aflossingsverplichtingen te voldoen,

danw el failliet gaan w aarmee het gehele restant leningbedrag w ellicht niet teruggehaald kan w orden. Het risico dat

alle partijen tegelijk in betalingsproblemen geraken en het volledige uitstaande bedrag niet verhaald kan w orden is

klein.

Verstrekte leningen



30% Structureel 250 75Verbonden Partijen:

IJsselmeergroep

De IJsselmeergroep heeft met de komst van de Participatiew et te maken met dreigende tekorten als gevolg van de

subsidiedaling per SW plek en een langlopend afbouw traject sociale w erkvoorziening. Vanaf 2015 is de SW

gesloten voor nieuw e instroom. Inmiddels heeft de Ijsselmeergroep een pakket van maatregelen genomen en heeft

daarmee een sluitende meerjarenbegroting. Het is echter w el een behoorlijk taakstellende begroting en daarom

nemen w e dit als risico op.



10% Incidenteel 31.400 3.140Borgstellingen

De gemeente Lelystad heeft voor ca 31,4 miljoen euro aan borgstellingen verstrekt. Een aantal van de grootste

borgstellingen is verstrekt aan verbonden partijen. Een borgstelling w ordt ingeroepen op moment dat een partij niet

aan de betalingsverplichtingen kan voldoen. Doorgaans is dat pas het geval bij faillissement of surseance van

betaling. De kans dat dit gebeurt is niet heel groot, zeker niet in het geval van verbonden partijen, daarbij zal in een

eerder stadium gestuurd w orden op het bijstellen van de koers, danw el dat er vanuit de gemeente tijdelijke

aanvullende maatregelen w orden genomen

160


Van bovenstaande geïnventariseerde risico’s kan een onderverdeling gemaakt worden naar risico’s

waarvoor acuut toegankelijk weerstandsvermogen noodzakelijk is en risico’s waar op de lange termijn

het weerstandsvermogen toereikend moet zijn. De acute risico’s zullen in de Algemene Reserve

moeten worden gedekt, de overige risico’s in het overige weerstandsvermogen.

- Totaal benodigd acuut: € 2.570.000.

- Totaal benodigd langere termijn: € 8.675.000.

Vervallen risico’s

De hierna genoemde risico’s waren opgenomen in de paragraaf weerstandsvermogen en

risicobeheersing bij de jaarrekening 2013, maar zijn nu niet meer actueel. Dit kan zijn óf omdat het

risico zich niet meer voordoet (bijv. een schadeclaim die niet gehonoreerd is) of omdat het risico

dusdanig manifest is dat er een begrotingsvoorstel is ingediend.

- Blauwalg Bovenwater (bedrag € 300.000,-, kans 50%)

- Onkruidbestrijding (bedrag € 50.000, kans 65%). Hiervoor is een begrotingsvoorstel ingediend

- Schadeclaim vegen (bedrag € 50.000,-, kans 50%)

- Legesinkomsten (bedrag € 500.000, kans 10%). Hiervoor is een begrotingsvoorstel ingediend

- Sociale lasten en CAO ontwikkelingen (bedrag € 200.000, kans 10%). Hiervoor is een

begrotingsvoorstel ingediend.

- BDU Verkeer en Vervoer (bedrag € 400.000, kans 70%)

- Agora theater (€100.000, kans 75%). Hiervoor is een begrotingsvoorstel ingediend.

- Begraafexploitatie (€100.000, kans 70%). Hiervoor is een begrotingsvoorstel ingediend.



5% Incidenteel 93.600 4.680Borgstellingen WsW

De gemeente Lelystad is, evenals alle Nederlandse gemeenten, deelnemer in het Waarborgfonds Sociale

Woningbouw . Hierbij staan w ij garant voor de leningen die Centrada aangaat. Het gaat daarbij om een bedrag van

ruim 93 miljoen euro. Het gaat om een indirecte garantstelling. De w oninbouw corporatie heeft eigen financiële

zekerheden in de vorm van eigen vermogen en liquiditeit. Het centraal fonds volkshuisvesting stelt eisen aan die

zekerheden. Daarnaast heeft het w aarborgfonds zelf een borgstellingsreserve en heeft zij regresrecht op de

deelnemers. Pas als voorgenoemde opties niet afdoende zouden blijken, w ordt de gemeente aangesproken. De

kans dat dit zal gebeuren w ordt als bijzonder klein ingeschat.



10% Incidenteel 3.500 350

Lelystad participeert samen met de gemeente Almere en de provincie Flevoland in de Ontw ikkelingsmaatschappij

Airport Lelystad Almere (OMALA) die belast is met de (toekomstige) gebiedsontw ikkeling voor het bedrijventerrein

rond de luchthaven. Door het in 2014 verw achte besluit inzake de baanverlenging en daarmee het

ontw ikkelingsperspectief van de luchthaven en haar omgeving, w ordt een stimulans verw acht in deze

gebiedsontw ikkeling. Indien onverhoopt dit besluit niet of afw ijkend genomen w ordt, heeft dat consequenties voor

de toekomstige gebiedsontw ikkeling en daarmee op de businesscase van OMALA. Afgeleid daarvan kan dit leiden

tot f inanciële consequenties van aanzienlijke omvang voor de gemeente Lelystad.

Omala

161


4.4.4 Risicoparagraaf grondbedrijf

Jaarlijks wordt bij het opmaken van de jaarrekening de hoogte van de Reserve risico grondexploitatie

bepaald. Daarnaast wordt jaarlijks een nota Meerjaren Perspectief Grondbedrijf (MPG) opgemaakt

waarbij het risicoprofiel wordt geactualiseerd. De maximale omvang van de risicoreserve wordt afgeleid

van de nog te realiseren investeringen en grondopbrengsten. Immers over beiden worden risico ’s

gelopen. Hiertoe is per grondexploitatie een risicoprofiel opgesteld gebaseerd op kansen en

bedreigingen. De saldi van de kansen en bedreigingen vormen de omvang van de reserve. Deze

omvang wordt vertaald in een percentage dat weer wordt gebruikt voor de prognose van de risicobuffer.

Indien door de stortingen uit de verschillende grondexploitaties de aldus berekende maximaal

benodigde reserve wordt overschreden dan wordt het meerdere overgeheveld naar de Algemene

Reserve Grondbedrijf. Vooruitlopend op deze programmabegroting is een Raam MPG aan de Raad

voorgelegd op grond waarvan tot een bijstelling van het geplande woningbouwprogramma en de

afzetprognose bedrijventerrein is gekomen. Deze uitgangspunten worden opgenomen in de MPG 2014.

Het definitieve MPG 2014 wordt gelijktijdig behandeld met deze Meerjarenbegroting. Voor een nadere

onderbouwing van het risicopercentage en de stortingen in de Risicoreserve Grondexploitatie wordt

naar dit document verwezen. Zoals in het Raam MPG is aangegeven zal door het volgen van het

tussenscenario op het niveau van de individuele grondexploitaties nog gekomen moeten worden tot

correcties op voorzieningen dan wel resultaat bij de jaarrekening.

Het aan- en verkopen van gronden brengt risico’s met zich mee. Om deze reden zijn twee reserves

gevormd:

1. Reserve Risico Grondexploitatie;

2. Algemene Reserve Grondbedrijf.

Reserve Risico Grondexploitatie

In grondbedrijfcomplexen worden de risico’s gedurende de duur van de grondexploitatie gedekt door de

risicoreserve grondexploitatie. De vorming van deze reserve vindt plaats door de grondexploitaties op 9

risico’s en 6 kansen te analyseren. Kans maal omvang (van verlies of winst) leidt tot een risicofactor.

Deze risicofactor wordt in geld vertaald, te weten de gewenste risicobuffer. Deze risicoanalyse wordt

jaarlijks geactualiseerd op basis van de situatie per 1 januari van het betreffende jaar.

Het saldo van de Risicoreserve grondexploitatie is eind 2013 gedaald van € 4,8 miljoen naar nihil

(benodigd € 11,4 miljoen; risicopercentage 3,3%). Het risico ad € 15,68 per m2 lag daarmee per ultimo

2013 bij een netto geïnvesteerd vermogen van € 135,3 miljoen op een verantwoord niveau. Bij het

definitieve MPG is het risicopercentage voor 2015 berekend op 3,4%. Op basis van de nog te maken

kosten en de nog te realiseren opbrengsten is per begin 2015 een risicoreserve benodigd van naar

schatting € 10,3 miljoen.

Algemene Reserve Grondbedrijf De Algemene Reserve Grondbedrijf is eind 2013 € 177.000 negatief. Het voornemen is om deze

reserve te salderen met de Algemene Reserve. Daarvoor zal u bij de jaarrekening 2014 een voorstel

worden voorgelegd.

Net als bij de algemene reserve (algemene dienst) worden de acute risico’s van het Grondbedrijf

meegenomen in de berekening van de hoogte van de algemene reserve. Het totale bedrag van risico’s

wordt meegenomen in de berekening van de weerstandscapaciteit.

Toekomstige risico ‘s Grondbedrijf Het grondbedrijf loopt een aantal risico ’s waarvan niet kan worden aangegeven of deze zich zullen

voordoen en als ze zich voordoen wat daarvan het financiële resultaat zal zijn. Omdat het Grondbedrijf

niet meer over een algemene reserve beschikt worden de acute risico’s (totaal € 2,2 miljoen)

meegenomen in de Algemene reserve ( zie toelichting inventarisatie incidentele weerstandscapaciteit).

162


- De gemeente heeft bij de oprichting van OMALA een verkoopprijs voor de kavel Klunder

afgesproken, welke ligt onder de boekwaarde. Om dit verschil te compenseren is afgesproken

dat Lelystad over de toekomstige winst van OMALA recht heeft op een nader te bepalen

founders fee. Het risico bestaat dat de resterende boekwaarde hiermee niet volledig kan

worden afgedekt. Daarnaast geldt dat Klunder een procedure heeft aangespannen tegen

OMALA en indirect de gemeente vanwege een (vermeende) pachtkwestie. Dit is nog onder de

rechter; een uitkomst hiervan is niet te voorspellen. Zie ook de financiële risico-inventarisatie

hiervoor voor de specificatie van dit risico.

- Het instellen van een risicovoorziening “Herijking MPG”. Dit betreft een benodigde buffer binnen

het Grondbedrijf. De werkelijkheid kent veel ‘grijze’-scenario’s: niet zwart of wit, veel is nog

onduidelijk. Kenmerkend voor situaties die als grijs scenario zijn aan te merken, is dat er een

situationeel te bepalen overgangsgebied is tussen een (hoog) risico op verlieslaten en een

feitelijk als gerealiseerd verlies op de balans te verwerken verlies. In feite moet dan per geval

worden bepaald welk deel van het verliesrisico het traject volgt van directe verwerking van het

verlies (afboeken; voorziening treffen) en welk deel het risicotraject volgt (te benoemen als

marktrisico).

Acute risico’s

- Aanbod aanpassen: gezien de grote voorraad het uit exploitatie nemen van bijv. Flevopoort

Cluster 3. Hierbij zal een directe afboeking (verlies) ontstaan van maximaal € 2,6 miljoen en

vrijval van de voorziening van € 1 miljoen. Per saldo € 1,6 miljoen.

- Inhuur externe specialisten zonder kostenverhaal: -/- € 0,3 mln. Voor de projecten Larserpoort

en Luchthaven worden veel voorbereidende werkzaamheden verricht. Deze kosten zijn voor

een belangrijk deel gedekt in de reguliere begroting. Voor een ander deel zal de dekking in de

toekomst moeten ontstaan door het heffen van leges of door kostenverhaal (middels anterieure

overeenkomsten of exploitatieplannen). Voor een beperkt deel zal met name kostenverhaal

geen optie zijn (mogelijk toekomstig kostenverhaal is beperkt tot een genormeerd kostenniveau

en tot maximaal twee jaar terug). Onderzocht wordt voor welk gedeelte dat het geval zal zijn.

Voorlopig wordt een deel van de nu gemaakte kosten van voorbereiding gezien als een risico.

- Flevokust € 0,32 miljoen , de raad heeft ingestemd met het beschikbaar stellen van een nieuw

krediet voor voorbereidingskosten. Dekking is voorzien door activering op de A-staat door een

verhoging van de boekwaarde. In de gesprekken over de ontwikkeling van Flevokust is de

boekwaarde het uitgangspunt voor de prijsvorming.

Totaal benodigd op basis van acute risico’s Grondbedrijf € 1.600.000 + € 300.000 +€ 320.000 = € 2.220.000.

163


4.4.5 Bepaling weerstandsvermogen

Om het weerstandsvermogen te bepalen wordt gekeken naar hoeveel middelen er beschikbaar zijn

structureel en incidenteel en hoeveel weerstandscapaciteit noodzakelijk is op basis van de risico

analyse. Als de beschikbare weerstandscapaciteit groter is dan de benodigde weerstandscapaciteit dan

is er voldoende weerstandsvermogen. Dit wordt hieronder schematisch weergegeven.

Incidenteel weerstandsvermogen

Het totaal bedrag aan benoemde incidentele risico’s is inclusief het Grondbedrijf ruim €22 mln1. De

beschikbare incidentele weerstandscapaciteit bedraagt ca. €40,1 mln. en is daarmee ruim voldoende

voor om eventuele zich voordoende incidentele risico’s op te kunnen vangen.

Structureel weerstandsvermogen

Voor de geïnventariseerde risico’s met een structureel gevolg voor de begroting is een bedrag van ruim

€2,4 mln. nodig aan weerstandscapaciteit. De structurele weerstandscapaciteit is de afgelopen jaren

krapper geworden als gevolg van het kostendekkend maken van de afvalstoffen- en rioolheffing en

doordat door bezuinigingen de ‘lucht’ uit de begroting gehaald is. De eventuele onbenutte

belastingcapaciteit bij de OZB is bij het opstellen van deze begroting zoal hiervoor vermeld, niet te

berekenen door het nog niet bekend zijn van de landelijke macronorm. Het totaal aantal structurele

risico’s is wel toegenomen, mede als gevolg van de decentralisaties. In de praktijk worden structurele

tegenvallers gedekt door het verminderen van lasten (bezuinigingen). Een ontoereikende structurele

weerstandscapaciteit is alleen een probleem als er geen bezuinigingen meer mogelijk zijn binnen de

totale gemeentebegroting. De structurele weerstandscapaciteit van €451.000 is daarmee niet

voldoende voor de €2,4 mln. aan structurele risico’s. Als meerdere structurele risico’s zich tegelijkertijd

voordoen zullen deze eerst uit de beschikbare incidentele weerstandscapaciteit opgevangen moeten

worden om vervolgens te anticiperen op deze nieuwe situatie door alsnog ruimte te vinden in de

begroting.

1 Dit is een andere indeling dan acute- en lange termijn risico’s.

164


4.3 Onderhoud kapitaalgoederen

Lelystad is ruim 76.000 ha. groot. Hiervan bestaat 24.000 ha. uit land en de rest uit water. De gemeente

heeft circa 1030 ha. stedelijk groen en bossen en ruim 600 hectare verharding te onderhouden in de op

het land aanwezige openbare ruimte. De openbare ruimte moet kunnen inspelen op de wensen en

behoeften vanuit de samenleving: de inwoners wonen, werken en recreëren in hun leefomgeving. Om

dit mogelijk te maken zijn kapitaalgoederen nodig: wegen, kunstwerken, water en riolering

(infrastructuur), openbaar groen, verlichting, sportfaciliteiten (voorzieningen) en gebouwen. De kwaliteit

van de kapitaalgoederen en het onderhoud daarvan is bepalend voor het voorzieningenniveau en de

jaarlijkse lasten, waarvoor financiële middelen moeten worden vrijgemaakt. Het onderhoud wordt door

middel van Dagelijks Onderhoud (DO) en Groot Onderhoud (GO) uitgevoerd. Zijn de DO en GO

ingrepen niet voldoende om de functionele kwaliteit te waarborgen, dan worden aanvullende

maatregelen ingezet. Dit is het geval bij functieveranderingen, onder andere door gewijzigd beleid

(bijvoorbeeld duurzaam veilig, invoeren politiekeurmerk). Deze paragraaf geeft een dwarsdoorsnede

van de Programmabegroting en het beleidskader over het onderhoud van kapitaalgoederen. De

uitgaven van het onderhoud van kapitaalgoederen komen terug in verschillende programma’s in het

programmaplan.

De kaders voor het onderhoud van de openbare ruimte zijn vastgelegd in het „Kwaliteitsstructuur Plan

Lelystad” (KSP) met een daarbij behorende kostenraming, door de raad vastgesteld op 14 februari

2003. Een belangrijk onderdeel van het KSP is het Beleidsplan Openbare Ruimte (BOR) waarin de visie

op de openbare ruimte wordt verwoord. Er is geen standaardeenheid van kwaliteit maar er kan per

gebied en per onderdeel gevarieerd worden. In het KSP is dit in de vorm van matrixoverzichten nader

uitgewerkt. De meerjarenraming openbare ruimte geeft op basis van het vastgestelde KSP-scenario

een doorkijk van de te verwachten onderhoudskosten in de komende decennia.

In 2011 heeft een herijking van de meerjarenraming plaatsgevonden. In deze herijking zijn, naast de

beleidswijzigingen waartoe de raad heeft besloten en de areaaluitbreidingen, o.a. de gevolgen van de

bezuinigingen op het beheer en onderhoud van de openbare ruimte verwerkt. Bij de berekeningen

wordt uitgegaan van de huidige technische staat van de openbare ruimte. Uitgangspunt is de

beeldkwaliteit zoals beschreven in het KSP. De meerjarenraming openbare ruimte moet aantonen dat

de openbare ruimte van Lelystad ook op lange termijn - mits sober en doelmatig – te onderhouden is

met inzet van de beschikbare middelen, inclusief de ICL-uitkering. Hierbij wordt uitgegaan van een

kwaliteit volgens het ‘basisscenario’ van het KSP. Dit krijgt zijn doorwerking zowel aan de kosten- (de

daarmee corresponderende lagere prestaties) als aan de middelenkant (minder budget). Voor het

onderdeel ‘riolering’ is een uitzondering gemaakt en wordt de doorkijk genomen tot het jaar 2050. Het

onderdeel ‘riolering’ is separaat uitgewerkt in het verbreed Gemeentelijk Riolering Plan (vGRP) 2011-

2015 dat op 9 maart 2011 door de raad is vastgesteld.

Tot voor kort werd de werkvoorraad met betrekking tot het groot onderhoud telkens voor een periode

van vijf jaar bepaald en vastgelegd in een Meerjarenprogramma Groot Onderhoud. Vanaf 2014 wordt

voor het eerst gewerkt met een integraal voortschrijdend meerjarenprogramma waarin naast Wegen,

straten, pleinen (WSP) ook groen, openbare verlichting, watergangen, kunstwerken en riolering zijn

opgenomen. Het in deze begroting opgenomen programma (Integraal Groot Onderhoud Openbare

Ruimte (I-GOR) 2015 - 2019) omvat het werkplan 2015 en het meerjarenprogramma 2016 -2019.

Wegen, straten en pleinen (WSP)

De kwaliteit van de verharding voldoet op dit moment aan de afgesproken eisen; binnen de systematiek

van het KSP wordt uitgegaan van een kwaliteit op basisniveau. Bij dagelijks onderhoud (DO) gaat het

onder meer om het ad hoc repareren van het wegdek, het recht leggen van tegels en het

schoonhouden. Groot onderhoud (GO) vindt planmatig plaats en is gericht op het verlengen van de

levensduur. Gelijktijdig met het uitvoeren van groot onderhoud kunnen herinrichtingmaatregelen worden

toegepast om de functionaliteit van de openbare ruimte aan te passen. Op 12 juni 2012 heeft de raad

het afstemmingskader herinrichtingmaatregelen groot onderhoud vastgesteld. In oktober 2014 vindt

besluitvorming plaats over het werkplan GO WSP 2015 als onderdeel van het I-GOR 2015 - 2019.

165


In de periode 2014-2017 zal grootschalige vervanging plaatsvinden van de geluidreducerende deklagen

op de stadshoofdwegen.

Groen en speelvoorzieningen

Het beleidskader voor groen is vastgelegd in het KSP en het Bomenbeleidsplan. Het groenbeheer kent

globaal de volgende doelen:

Het beheer en de instandhouding van technische, recreatieve, ruimtelijke en ecologische

functies van het groen binnen en buiten de bebouwde kom;

Bewustwording van burgers over het nut en de noodzaak van groenvoorzieningen.

Het betreft zowel dagelijks onderhoud als groot onderhoud. Dit gebeurt aan de hand van kwaliteits- en

onderhoudsniveaus. Het betreft het beheer en onderhoud en de noodzakelijke vervangingen van

bomen en het overige groen. Het groot onderhoud grootschalig groen is opgenomen in het

meerjarenprogramma GO Groen 2015-2019. Het groot onderhoud groen in de woongebieden is

integraal onderdeel van het meerjarenprogramma GO WSP 2015-2019. Ze maken onderdeel uit van

het I-GOR 2015 – 2019.

Voor speelvoorzieningen is het beleid vastgelegd in het Speelruimtebeleid 2013. Het gaat om het

beheer en onderhoud van de speelvoorzieningen in de openbare ruimte en de openbare omgeving van

scholen. Het Attractiebesluit is hierop van toepassing. Het is onderdeel het meerjarenplan I-GOR 2015-

2019.

Bossen

Het beheer van de bossen vindt plaats op basis van het Bosbeleidsplan 1996 en het Bosbeheerplan

2009-2018. Daarbij is veel aandacht voor de recreatieve voorzieningen en in deze beheerplanperiode

extra aandacht voor randenbeheer. De echte houtopstanden worden budgetneutraal beheerd.

Riolering

De gemeente heeft een zorgplicht voor, afvalwater, hemelwater en grondwater binnen haar

grondgebied. In het verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2011 t/m 2015 verwoordt de gemeente hoe

zij invulling wil geven aan deze zorgplichten. In de kosten DO is rekening gehouden met de inspecties

en reiniging van het rioolstelsel. Bij de kosten GO zijn de vervangingskosten van de riolering

opgenomen. Op basis van de lokale omstandigheden wordt uitgegaan van een vervangingstermijn van

60 jaar. Dit geldt niet voor de vervanging van rioolgemalen, deze hebben een eigen afschrijvingsperiode

per gemaal en installatie. De hoofdrioolgemalen zijn eigendom van het waterschap.

Watergangen

Bij de raming van de kosten is rekening gehouden met watergangen, vijvers, fonteinen, sluizen,

waterlopen, natuurlijke en beschoeide oevers. Het Waterplan (2002) en het Baggerplan (2004) vormen

de basis voor het beleid en de uitvoering. Er is gekozen voor het uitvoeren van de zogenaamde

kernmaatregelen uit het Waterplan (baggeren, aanpassing inrichting en monitoring) binnen een periode

van tien jaar. De uitvoering van die kernmaatregel aanpassing inrichting is in 2013 afgerond. Het

baggeren is qua uitvoering sinds 2011 in handen van het waterschap die deze taken uit het baggerplan

(kernmaatregel) in 2014 heeft afgerond. Conform de wettelijke maatregel, is het watersysteem in

beheer en onderhoud bij het Waterschap.

In de raamovereenkomst is geregeld op welke manier het beheer van het water is georganiseerd. Het

Waterschap is primair verantwoordelijk voor de waterkwaliteit, waterberging en waterafvoer. Een deel

van de werkzaamheden is overgedragen aan het Waterschap. De gemeente blijft verantwoordelijk voor

het onderhoud van:

Constructieve toestand van de duikers

Fonteinen (o.a. Zilverparkvijver; Ekenstein) voor belevingswaarde

Ca. 20 km zware beschoeiing

Waterkering Bovenwater

Sluis Hollandse hout

Diverse tunnelgemalen

Opvoergemalen en drainagegemalen

Een beperkt deel van de watergangen, waaronder bermsloten

166


Bataviahaven

De Haven wordt sinds 2002 gebruikt voor diverse activiteiten, zoals de huisvesting van een chartervloot,

het organiseren van evenementen en als ligplaats voor passanten. Het dagelijks onderhoud en beheer

is ondergebracht bij de Stichting Bataviahaven. Dit is geregeld met een dienstverleningsovereenkomst

waarin financiële afspraken tot en met 2015 zijn vastgelegd. De ontwikkeling en uitbreiding van de

haven staan niet stil. In 2013 is een aanpassing gerealiseerd aan de hellingbaan en zijn extra faciliteiten

aangebracht voor het snel te waterlaten van kleine open zeilbootjes bij wedstrijden. Het groot

onderhoud van de haven ligt bij de gemeente. Voor groot onderhoud is in 2012 een meerjarenplan

vastgesteld om deze kapitaalgoederen op een juiste manier te beheren.

Straatmeubilair

Hieronder wordt verstaan: zitbanken, afvalbakken, bewegwijzering, straatnaamborden, afrastering,

fietsrekken, verkeersborden, paaltjes, damwanden en muurtjes. Op het gebied van bewegwijzering en

straatnaambebording worden diverse activiteiten ondernomen (onder andere bordensanering en

fietspadenbewegwijzering).

Kunstwerken (infrastructureel)

De bruggen, tunnels, hoge routes en hellingbanen zijn opgenomen in een beheerprogramma voor de

uitvoering van groot onderhoud. Hierin staan alle gegevens van de kunstwerken opgenomen, inclusief

technische inspecties en de verwachte kosten van het groot onderhoud voor de komende jaren. De

technische inspecties worden afhankelijk van het type brug per drie jaar geactualiseerd. Bij de

inspecties worden de kunstwerken beoordeeld op de aspecten: veiligheid, functionaliteit en esthetica.

Kunstobjecten (cultureel)

In de Auteurswet van 1912 is vastgelegd dat eigenaren van een kunstwerk de verplichting hebben dit

werk naar behoren te beheren, te onderhouden en waar nodig te restaureren. Als eigenaar van een

groot aantal kunstwerken draagt dus ook de gemeente deze verantwoordelijkheid. In een plan voor

regelmatig onderhoud en beheer van kunstwerken in gemeentelijk bezit is voorzien voor de

kunstwerken met bouwkundige elementen, zoals de Zuil en de Hurkende Man.

Voor de beeldende kunst in gemeentelijk bezit is in 2006 een systematische meerjarig

onderhoudsprogramma geïntroduceerd. Vanaf 2006 vindt het onderhoud van de beeldende kunst

conform dit programma plaats.

Parkeervoorzieningen

In het kader van het masterplan Stadshart en de ontwikkeling van het kustgebied zijn er vanaf 2005 een

aantal parkeervoorzieningen gerealiseerd. Het betreft zowel straat- als garageparkeren. De raad heeft

in 2011 ingestemd met het verhuren van onderdelen van de parkeerterreinen rond Bataviastad, met

uitzondering van het casco van de parkeergarage Kust en de parkeervoorziening voor de haven (P6).

De financiële gevolgen van de straatparkeerplaatsen, terreinen en garages in het Stadshart, het

Lelycentre en het parkeerterrein P6 bij de kust zijn opgenomen in de parkeerexploitatie Stadshart die

eind 2012 is geactualiseerd. Voor de parkeergelegenheden Bataviahaven, Lelycentre en Stadshart

wordt toegewerkt naar kostendekkendheid.

Het onderhoud van de parkeergarages valt binnen de verantwoordelijkheid van de gemeente en is

onderdeel van de parkeerexploitaties. Omdat het om vrij nieuwe garages gaat, bestaat het onderhoud in

de komende jaren uit dagelijks onderhoud en incidenteel uit groot onderhoud.

De parkeerexploitatie is opgesteld aan de hand van parkeermodellen die zijn gebaseerd op landelijke

ervaringscijfers met daarin aannames met betrekking tot investeringen, parkeerbehoefte, groot- en

dagelijks onderhoud. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van de al opgedane ervaring in bijvoorbeeld de

onderhoudskosten. Actualisatie van de parkeerexploitaties is gebaseerd op actuele informatie van deze

uitgangspunten en geeft inzicht in het verloop van kosten en opbrengsten in de toekomst.

De uitvoering van taken op het gebied van parkeerbeheer zijn in 2013 opgedragen aan de Coöperatie

ParkeerService en het gemeentelijk Werkbedrijf.

167


Openbare verlichting

Beleidsdoel: Het kwalitatief, doelmatig beheren en onderhouden van de openbare verlichting in de

gemeente. Met het kwalitatief, doelmatig beheren en onderhouden van de openbare verlichting wordt

bedoeld:

Kwalitatief goede verlichting

Veilige verlichting

Duurzame verlichting

Financieel haalbare verlichting

De openbare verlichting wordt aan de beleidskaders (waaronder de aansluiting met het KSP), zoals

geformuleerd in het beleidsplan openbare verlichting 2005, getoetst. Het nieuwe beleidsplan wordt naar

verwachting eind 2015 ter goedkeuring aan de raad wordt voorgelegd, hierin worden de beleidsmatige

gevolgen van de door de overheid opgelegde energieprestatie normen voor openbare verlichting

opgenomen.

Gebouwen

De gemeente heeft diverse gebouwen in eigendom zoals de gebouwen voor onderwijs, cultuur,

parkeergarages, brandweerkazerne, gemeentelijke huisvesting (waaronder Stadhuis, Wigstraat,

buurthuizen en dergelijke. Voor het onderhoud van deze gebouwen is een

meerjarenonderhoudsprogramma (MJOP) opgesteld dat jaarlijks wordt geactualiseerd op basis van

inspecties. Met het MJOP als basis wordt jaarlijks het werkprogramma voor het daarop volgende jaar

voorbereid.

ICL

De onderhoudsvoorzieningen worden deels gevuld met ICL-middelen en deels met gemeentelijke

(eigen) middelen. Deze voorzieningen zijn de dekkingsbron voor de kosten van het onderhoud van de

openbare ruimte. Het KSP-scenario ten aanzien van de kwaliteit van de openbare ruimte geldt

onverkort als uitgangspunt voor berekening van de onderhoudskosten.

Hoogte van de ICL bijdrage

De hoogte van de ICL bijdrage is bij het opstellen van de begroting 2015-2018 nog niet bekend,

daarom is gekozen voor het gelijkstellen hiervan aan de begrote bijdrage van 2014.

Tabel: Inzet ICL-bijdrage 2015 Bedragen x € 1.000

Inzet ICL-bijdrage

Stadhuis Bibliotheek 984 344 640

Bovengronds 10.167 6.507 3.660

Kunstwerken/hoge routes & parkeerdekken 1.952 1.413 539

Gemeentelijk water 1.059 520 539

Overcapaciteit ckv 470 470

Overcapaciteit Agora 190 190

Bijdrage in boekwaarde Houtribhoogte 372 372

Bijdrage problematiek de 'Opdracht' 168 168

Totaal inzet ICL-bijdrage 15.362 8.784 6.578

ICL-bijdrageStorting in

voorzieningenReguliere uitgaven

168


Toelichting op de tabellen Begrote beginstand 2015

De begrote beginstand is gebaseerd op de meest actuele begrote eindstand van 2014. In de actuele

begrote eindstand 2014 zitten ook de begrotingswijzigingen die na de primitieve begroting 2014 zijn

verwerkt.

Stortingen

De stortingen van de ICL-delen zijn gerelateerd aan de ICL-bijdrage. De overige stortingen zijn

gebaseerd op de planning van grootonderhoudswerkzaamheden. Bewonerswensen,

stedenbouwkundige aanpassingen duurzaam veilige inrichting, politiekeurmerk veilig wonen en

ondergrondse afvalinzameling, noodzaken vaak tot aanpassing in de inrichting van "bestaande"

woonwijken. Ook al blijven deze aanpassingen binnen het niveau "basiskwaliteit", toch hebben ze niet

expliciet te maken met het "in standhouden"; de hogere kosten hiervan worden daarom gedekt door

extra storting uit de algemene middelen. Vooralsnog heeft er, als gevolg van areaaluitbreiding, geen

toevoeging aan de voorzieningen plaatsgevonden, omdat de begrote stortingen nog steeds in lijn liggen

met de verwachte groei van het aantal woningen. De overige stortingen hebben betrekking op de eerder

door de raad genomen besluiten.

Onttrekkingen

De onttrekkingen zijn gebaseerd op het I-GOR 2014-2018. Er is geen sprake van begrote overige

onttrekkingen buiten het werkplan (I-GOR) om.

Meerjarig verloop voorzieningen

Tabel: Verloop voorzieningen waarin ICL-bijdrage is opgenomen Bedragen x € 1.000

Verloop voorzieningen

met ICL-bijdrage

Begrote

beginstand

2015

Storting

ICL-delen

Overige

stortingen

Onttrek-

kingen tbv

werkplan

Overige

onttrek-

kingen

Begrote

eindstand

2015

2010 Kunstw erken/hoge routes 11.302 1.413 306 -2.486 - 10.535

2011 Riolering 32.814 520 1.685 -354 - 34.665

5004 GO stadhuis 689 344 -11 -164 - 858

5062 Voorziening GO Bovengronds 26.916 6.507 3.362 -12.042 - 24.742

Totaal voorzieningen 71.721 8.784 5.342 -15.046 70.800

Tabel: Specificatie overige stortingen Bedragen x € 1.000

Omschrijving 2015

Extra storting Rioleringsplan 769

Opplusmaatregelen Grootonderhoud VJN 2003 tbv WSP 500

Opplusmaatregelen Grootonderhoud VJN 2005 tbv WSP 300

Extra storting van de algemene middelen in de reserve riolering 408

BTW voordeel op de ICL-uitkering bestemmen voor het KSP 2e tranche (meerdere ICL voorzieningen) 1.049

NJN 09 Extra storting aanvulling voorzieningen ivm herijking KSP 1.100

NJN 2010 aanvulling WSP voorziening 90

Invulling Formatie ten behoeve van beheer Riolering -270

Inflatiecorrectie voorgaande jaren 907

Verplaatsen Dagelijks Onderhoud w egen naar Groot Onderhoud w egen 418

Overig 71

Totaal 5.342

Tabel : Begroot verloop voorzieningen 2015 en 2018 Bedragen x € 1.000

Verloop ICL voorzieningen

Begrote

begin

stand 2015

Begrote

mutaties

2015 *

Begrote

eindstand

2015

Begrote

mutaties

2016

Begrote

eindstand

2016

Begrote

mutaties

2017

Begrote

eindstand

2017

Begrote

mutaties

2018

Begrote

eindstand

2018

2010 Kunstw erken/hoge routes 11.302 -767 10.535 415 10.950 706 11.656 -131 11.525

2011 Riolering 32.814 1.851 34.665 1.841 36.506 1.831 38.337 1.821 40.157

5004 GO stadhuis 689 169 858 148 1.006 -399 607 -399 208

5062 Voorziening GO Bovengronds 26.916 -2.173 24.743 -8.586 16.157 -1.906 14.251 -4.307 9.943

Eindtotaal 71.721 -920 70.800 -6.181 64.619 -232 -64.851 3.016 -61.834

* De mutaties betreffen de stortingen en de onttrekkingen

169


Meerjarig verloop onttrekkingen (gebaseerd op het I-GOR 2014 – 2018)

Begroot verloop voorzieningen 2014 en 2015

Tabel: Verloop van de onttrekkingen 2014 - 2018 Bedragen x € 1.000


met ICL-bijdrage

Begrote

onttrekkin

gen 2014

Begrote

onttrekkin

gen 2015

Begrote

onttrekkin

gen 2016

Begrote

onttrekkin

gen 2017

Begrote

onttrekkin

gen 2018

Totaal

onttrekkin

gen

2010 Kunstw erken/hoge routes 3.688 2.486 1.349 1.058 1.894 10.475

2011 Riolering 690 354 364 374 384 2.167

5004 GO stadhuis 108 164 184 732 732 1.920

5062 Voorziening GO Bovengronds 11.133 12.042 18.455 11.775 14.177 67.582

Eindtotaal 15.619 15.046 20.352 13.939 17.187 82.144

Tabel : Begroot verloop voorzieningen 2014 en 2015 Bedragen x € 1.000

Stand

rekening

2013

Begrote

mutaties

2014 *

Begrote

beginstand

2015

Storting

ICL-delen

2015

Overige

stortingen

2015

Onttrek-

kingen tbv

MJP 2012-

2016

Overige

onttrek-

kingen

Begrote

eindstand

2015

2010 Kunstw erken/hoge routes 13.035 -1.733 11.302 1.413 306 -2.486 - 10.535

2011 Riolering 31.299 1.515 32.814 520 1.685 -354 - 34.665

5004 GO stadhuis 464 225 689 344 -11 -164 - 858

5062 Voorziening GO Bovengronds 28.758 -1.842 26.916 6.507 3.362 -12.042 - 24.742

73.556 -1.835 71.721 8.784 5.342 -15.046 70.800

* De mutaties betreffen de stortingen en de onttrekkingen


met ICL-bijdrage

Totaal voorzieningen

170


4.4 Financiering

Inleiding

De basis voor het handelen van de gemeente op het gebied van financiering is de Wet Financiering

Decentrale Overheden (FIDO). De Wet FIDO stelt regels voor het financieringsgedrag van gemeenten.

Voor Lelystad is deze regelgeving vertaald in het treasurystatuut.

Het belangrijkste uitgangspunt van deze wet is het beheersen van de uit de treasuryfunctie

voortvloeiende risico’s. Dat blijkt uit de volgende twee randvoorwaarden:

- Het aangaan en verstrekken van leningen en het verlenen van garanties is alleen toegestaan

voor de uitoefening van de publieke taak;

- Uitzettingen (het verstrekken van leningen en het eventueel uitzetten van deposito’s) moeten

een prudent karakter hebben en mogen niet gericht zijn op het genereren van inkomsten door

het lopen van overmatige risico’s.

Risicobeheer financieringsportefeuille

Renterisico

Dit is het risico dat de gemeente wordt geconfronteerd met sterke rentestijgingen voor haar lopende

geldleningen. In het algemeen wordt dit risico beperkt door het gespreid over de lopende jaren afsluiten

van langlopende geldleningen met een vast rentepercentage.

Kredietrisico

Dit is het risico dat de gemeente loopt bij het verstrekken van geldleningen aan rechtspersonen die in

financiële problemen kunnen komen. Vanwege de invoering van het schatkistbankieren moeten

decentrale overheden de liquiditeitsoverschotten verplicht beleggen bij de Staat der Nederlanden. Eind

2013 is de wet FIDO op dit punt aangepast.

Liquiditeitsrisico

Het risico dat de gemeente op de korte termijn niet genoeg geld beschikbaar heeft of kan krijgen om

aan haar korte termijnverplichtingen te voldoen, wordt het liquiditeitsrisico genoemd.

De afgelopen jaren was er steeds sprake van een liquiditeitstekort met name door substantiële

investeringen. Om een goed inzicht te krijgen in de vraag hoeveel moet worden geleend en met welke

looptijd, zal aandacht worden geschonken aan de liquiditeitsprognose.

Debiteurenrisico

Er bestaat een risico dat gemeentelijke debiteuren hun rekeningen niet (op tijd) betalen. Dit risico wordt

beperkt door debiteuren vooraf te laten betalen, opbrengsten tijdig te innen en het monitoren van de

dubieusheid van vorderingen en tegenpartijen conform de richtlijnen op dit gebied.

Eisen wet FIDO

Publieke taak en prudent beleggen

Conform het treasurystatuut komen leningen, uitzettingen en garanties alleen tot stand indien zij een

publieke taak dienen en de uitzettingen een prudent karakter kennen.

Kasgeldlimiet

Ter beperking van het renterisico is in de wet FIDO een norm opgenomen ten aanzien van de maximale

omvang van de kortlopende schulden (korter dan 1 jaar), de zogenaamde kasgeldlimiet. Deze limiet

wordt berekend naar een vast percentage (8,5%) van het begrotingstotaal per 1 januari van het

dienstjaar. Voor 2015 bedraagt deze limiet dan circa €24,1 mln. Bij dreigende overschrijding van de

kasgeldlimiet, wordt een deel van de kortlopende schuld omgezet in een langlopende schuld (geldlening

langer dan 1 jaar).

171


Renterisiconorm

De renterisiconorm ziet vooruit en is direct gerelateerd aan het budgettaire risico. De renterisiconorm

heeft als doel om het renterisico bij herfinanciering te beheersen. De rente risiconorm houdt in, dat de

jaarlijks verplichte aflossingen en de renteherzieningen niet meer mogen bedragen dan 20% van het

begrotingstotaal. Verder wordt voor het renterisico uitgegaan van het bedrag van de te betalen

aflossingen. Onderstaand is het renterisico ten opzichte van de renterisiconorm in beeld gebracht.

Uit bovenstaande tabel blijkt dat in de periode 2015 tot en met 2018 het maximale renterisico lager is

dan de renterisiconorm. Dit betekent dat de renterisiconorm, op basis van deze cijfers, niet

overschreden zal worden. Bij het aantrekken van nieuwe langlopende leningen wordt ervoor gezorgd

dat zodanige modaliteiten worden gekozen, dat de renterisiconorm niet overschreden wordt. Het blijft

echter mogelijk dat in een bepaald jaar meer langlopende leningen moeten worden aangetrokken dan

voorzien (meer dan maximaal nodig is om binnen de norm te blijven). In dat geval vindt vooroverleg met

de provincie plaats.

Tabel: Kasgeldlimiet

3e kw

2013

4e kw

2013

1e kw

2014

2e kw

2014

Grondslag

omvang begroting per 1 januari 2013/2014 228.683 228.683 238.079 238.079

(1) Toegestane kasgeldlimiet

in procenten van de grondslag 8,50% 8,50% 8,50% 8,50%

in bedrag 19.438 19.438 20.237 20.237

(2) Omvang vlottende korte schuld

opgenomen gelden < 1 jaar 30.000 16.000 26.500 20.167

schuld in rekening-courant -2.486 -759 321 10

Gestorte gelden door derden < 1 jaar

Derivaten contracten

Overige geldleningen niet zijnde vaste schuld

Totaal vlottende korte schuld 27.514 15.241 26.821 20.177

(3) Vlottende middelen

Contante gelden in kas

Tegoeden in rekening-courant 1.535 1.381 1.690 2.281

Overige uitstaande gelden < 1 jaar

Derivatencontracten

(4) Toets kasgeldlimiet

Totaal netto vlottende schuld -25.979 -13.860 -25.131 -17.896

Toegestane kasgeldlimiet (1) 19.438 19.438 20.237 20.237

Ruimte (+)/ Overschrijding (-) -6.541 5.578 -4.894 2.341


Tabel: Renterisico vaste schuld

2015 2016 2017 2018

-1 Rente herzieningen 10.500 0 0 0

-2 Aflossingen 18.110 6.110 6.110 6.110

-3 Renterisico (1+2) 28.610 6.110 6110 6.110

-4 Renterisiconorm 56.720 56.720 56.720 56.720

-5 Ruimte onder risiconorm (3-4) 28.110 50.610 50.610 50.610

Berekening renterisiconorm

(4a) Begrotingstotaal 2015 283.600 283.600 283.600 283.600

(4b) Percentage regeling 20% 20% 20% 20%

-4 Renterisiconorm 56.720 56.720 56.720 56.720


172


Financieringbehoefte

In 2015 zal naar het zich laat aanzien de contractuele aflossingen van onze langlopende leningen

moeten worden geherfinancierd. In 2015 wordt er €18 mln. afgelost op onze vaste schuld. Dit bedrag

zal vermoedelijk opnieuw moeten worden aangetrokken.

Rentevisie

Korte rente kenmerkt zich door sterke fluctuaties. Wanneer de inflatie laag blijft, zal de korte rente zich

op een laag niveau begeven. In 2014 zijn de korte rentes zeer laag met een niveau van rond de 0,3%.

Het ruime monetaire beleid van de ECB zal naar verwachting worden voortgezet. De verwachting voor

2015 is dat de korte rente stabiel blijft. Op het moment dat het economisch perspectief beter wordt en

de inflatie omhoog gaat, zullen de korte rentetarieven snel stijgen.

De lange rentes liggen nog altijd op zeer aantrekkelijke niveaus. Hoewel hier vanwege de

liquiditeitsopslagen van banken nog steeds een forse ‘bijtelling’ dient plaats te vinden, blijven de

absolute niveaus zeer interessant. De verwachting voor 2015 is dat de lange rente tussen 2,5% en

3,5% zal bewegen. Onderstaande grafiek laat zien dat de rentes enorm kunnen fluctueren, waarbij de

afgelopen periode schommelingen te zien zijn geweest tussen de 5,25 en 0,2%. In de rentestrategie

moet de gemeente hier prudent mee omgaan.

0,00

0,25

0,50

0,75

1,00

1,25

1,50

1,75

2,00

2,25

2,50

2,75

3,00

3,25

3,50

3,75

4,00

4,25

4,50

4,75

5,00

5,25

5,50

Re

nte

pe

rcen

tag

e

Maand

Gemiddelde Euribor tarieven jan 2007 - juni 20141 maands euribor

3 maands euribor

6 maands euribor

173


4.5 Bedrijfsvoering

In de paragraaf bedrijfsvoering worden de actuele ontwikkelingen beschreven op het gebied van het

beheer van de middelen die worden ingezet om de doelen, zoals beschreven in de programma’s, te

verwezenlijken. In deze paragraaf zullen de diverse aspecten van de bedrijfsvoering per thema worden

behandeld.

Organisatieontwikkeling en Leidinggeven

De samenleving verandert. Er lonkt een nieuwe wereld waarin mensen samen werken aan nieuwe

vormen van zorg en welzijn, energie, wonen, voedsel en veiligheid. Een nieuw perspectief van een

duurzame, slimme, menselijke en levendige stad met een nieuwe balans, een nieuw sociaal contract,

tussen de overheid, bedrijfsleven en samenleving. Een perspectief waar verbinding met onze

toegevoegde waarde in de samenleving ontstaat, waar nieuwe economieën ontstaan, met nieuwe

organisatie- en financieringsvormen.

Een grotere rol en meer ruimte voor inwoners en bedrijven om initiatieven te nemen en

verantwoordelijkheid te dragen vraagt om een lokale overheid die luistert, handelt en levert en mensen

de ruimte geeft om te groeien. De lokale overheid transformeert tot een ondersteuningsstructuur die

initiatiefnemers in staat stelt zelf verantwoordelijkheid te nemen voor maatschappelijke opgaven.

De veranderende samenleving in combinatie met nieuwe noodzakelijke bezuinigingsmaatregelen heeft

gevolgen voor de organisatie. Ook in de toekomst hebben we een goed werkende en betaalbare

overheid nodig. Echter, blijven doen wat we deden op een nog efficiëntere manier, ontkent de

veranderende verhouding tussen de lokale overheid en de maatschappij. Ook hier is een transformatie

nodig.

Het afgelopen jaar heeft het management deze maatschappelijke ontwikkelingen vertaald in een

organisatievisie en is actief bezig geweest met organisatieontwikkeling. Niemand weet echter hoe de

toekomst er precies uitziet. Een organisatie ontwerpen, oftewel een blauwdruk maken van “de nieuwe

organisatie” en een gestuurd organisatieveranderingstraject ingaan, leidt onherroepelijk tot een slechte

aansluiting tussen de maatschappelijke behoefte en de effectiviteit van onze organisatie. Belangrijker is

te definiëren welke basisuitgangspunten leidend zijn in de ontdekkingsreis die we samen met de

maatschappij willen maken op zoek naar een optimale samenwerking. Hieruit is een perspectiefbeeld

gekomen dat centraal staat voor ons handelen, met 4 bakens die onze koers bepalen:

Passie: het begint met gepassioneerde mensen. Mensen die de wil, lef en talent hebben om

het anders te doen.

Samen: we doen het met elkaar. Samenwerken dwars door de grenzen van publiek, privaat en

particulier heen, waardoor ook sociale en economische verhoudingen gaan veranderen.

Systeeminnovatie: nieuwe vormen van maatschappelijke productie; we zien sociaal

ondernemers en ondernemende gemeenschappen delen van het publiek domein ‘heroveren’.

Waarden: de nieuwe initiatieven worden niet alleen gedreven door economische waarden,

maar zoeken ook naar nieuwe publieke waarden.

Dit zijn onze bakens die ons bij het startpunt van deze reis - geen eindpunt - richting geven, ons verder

helpen naar een aangename verbazing, naar een nieuw perspectief. Dit perspectief daagt ons uit om de

drie centrale maatschappelijke resultaatgebieden tegen het licht te houden en te vernieuwen:

We erkennen dat mensen in het algemeen zeer goed in staat zijn zichzelf te redden. Waar

nodig stimuleert de gemeente de zelfredzaamheid. De overheid treedt faciliterend op en heeft

voor de meest kwetsbaren een vangnetfunctie.

De gemeente zoekt aansluiting bij maatschappelijke initiatieven en draagt daaraan als partner

bij vanuit de specifieke kwaliteit als overheid.

Wij maken onze dienstverlening meer flexibel en klantgericht in samenspraak met onze klanten.

Er wordt ingestoken op een effectieve en ook efficiënte omgang met regels die de overheid

stelt. We kijken regelmatig kritisch naar onze eigen regels.

Bovenstaande ontwikkelingen vragen om een andere visie op leiderschap en competenties van

management en medewerkers, vanuit vakmanschap, passie voor de stad en persoonlijke

174


bescheidenheid, en een programmatisch sturingsmodel. In het komende jaar, maar ook in de jaren die

volgen, zal hieraan verder worden gewerkt, onder meer via het opleidingsplan.

LEAN, oftewel de lerende organisatie

Medio 2012 is gestart met de LEAN aanpak van processen bij de gemeente Lelystad. Streven is alle

processen van de gemeente op deze manier te bekijken en daarmee het bereiken van een klimaat van

permanent verbeteren te ondersteunen. Doel is een klimaat te realiseren waarin het vanzelfsprekend is

dat iedereen voortdurend streeft naar verbetering van de werkprocessen en routines, met daarin de

klant of afnemer als uitgangspunt. Deze ambitie zal de komende jaren nog zeker de volle aandacht

vergen. Op dit moment zijn er 25 processen doorgelicht en heeft ongeveer de helft van alle

medewerkers kennis gemaakt met de gedachte achter LEAN.

De resultaten van LEAN laten zien dat onze organisatie in staat is in een permanente cyclus van

verbetering de efficiency optimaal te houden. Aanvullend hierop is het van belang om ook de

vergelijking te maken met andere gemeenten, om van elkaar te leren en niet afzonderlijk wielen uit te

vinden. Daarom is deelgenomen aan het project “Vensters op de bedrijfsvoering”. Dit is een onderzoek

naar de efficiency en de kwaliteit van de bedrijfsvoering binnen gemeenten. Als we de huidige situatie in

Lelystad vergelijken met gemeenten in dezelfde grootteklasse, dan blijkt dat de Lelystadse

bedrijfsvoering op de diverse gemeten aspecten gemiddeld of hoger scoort in de beleving van de

kwaliteit, en gemiddeld of lager scoort in de kosten. Oftewel, we doen het al best goed. Diverse

gemeenten zijn in het afgelopen jaar al op bezoek geweest om de Lelystadse bedrijfsvoering te bekijken

en hiermee mogelijke inspiratie op te halen voor de thuissituatie. Omgekeerd zijn diverse groepen

medewerkers van Lelystad op bezoek geweest bij andere gemeenten die zogenaamde “best practices”

konden laten zien waar wij ons voordeel mee kunnen doen.

Reductie van bedrijfsvoeringskosten

De bedrijfsvoering is ondersteunend aan de primaire processen van de gemeentelijke organisatie. De

bedrijfsvoering is in die zin niet leidend maar volgend: aanpassingen in de primaire processen leiden

onherroepelijk tot aanpassingen in de bedrijfsvoering. In de hierboven beschreven LEAN-methodiek

worden processen integraal, dus inclusief de bedrijfsvoering doorgelicht. De onderlinge samenhang blijft

daarmee geborgd. Als we dit niet zouden doen, oftewel een eenzijdige aanpassing in de

bedrijfsvoeringssfeer dan zal dit leiden tot moeilijk te managen effecten op de primaire processen.

In de afgelopen jaren is de reductie van de bedrijfsvoeringskosten door middel van een stijgende

taakstelling in de begroting verwerkt. Op die wijze kan reeds bij de begroting de budgetruimte worden

aangewend die uit de reductie voorvloeit in plaats van dat deze op rekeningbasis zichtbaar wordt.

Vanuit de doelstelling van een schone begroting is het van belang dat de taakstelling realistisch is. Tot

nu toe zijn alle tranches van de taakstelling, die een stapsgewijze verhoging kent, ingevuld.

Op die wijze is sinds 2013 al ruim € 1 mln. aan opgelegde taakstellingen gerealiseerd door de

bedrijfsvoering af te slanken. Op dit moment resteren nog de taakstellingen die in de begroting 2014 zijn

toegevoegd: € 0,6 mln. structureel vanaf 2016. Op basis van de huidige vorderingen in het lean maken

van onze organisatie en zuinig omgaan met de budgetten is er geen twijfel dat ook dit bedrag ingevuld

kan worden.

In relatie tot de voorbereiding van de nu voorliggende begroting, waarmee een verdere krimp van de

organisatie wordt ingezet, is onderzocht in hoeverre de reeds ingezette trendmatige krimp door middel

van de taakstellingen in de komende jaren kan worden doorgezet.

Allereerst wordt het opvangen van de wegvallende doorbelastingsmogelijkheid aan het grondbedrijf van

bedrijfsvoeringskosten als een logische koppeling aan de begrotingsontwikkeling gezien (in de lijn van

het principe “bij krimp gaat de bedrijfsvoering voorop in het proces”). Dit ondanks dat de

bedrijfsvoeringskosten slechts marginaal verminderen door de krimp van het grondbedrijf. Dit betekent

vanaf 2015 € 455.000 extra taakstelling op de bedrijfsvoering. Daarnaast wordt op basis van het

doorzetten van de resultaten tot nu toe voorgesteld de taakstelling op de bedrijfsvoering in 2017 en

2018 stapsgewijs nog verder te verhogen naar respectievelijk € 750.000 en € 1 m ln. structureel (dit is

inclusief de eerdere € 455.000). Schematisch betekent dit het volgende:

175


Een dienovereenkomstig voorstel is bij de beslispunten over de voorgestelde begrotingsbijstellingen

opgenomen.

De kosten voor de concernbrede bedrijfsvoering zijn bijeengebracht op een product in programma 6. De

in de overige programma’s opgenomen lasten beperken zich tot de direct aan de activiteiten toe te

rekenen kosten, en de kosten van het afdelingsmanagement. Door deze systematiek toe te passen is

het makkelijker een beeld te vormen van de directe financiële consequenties van een gemeentelijke

activiteit. In onderstaand schema worden de bedrijfsvoeringskosten nader gespecificeerd.

In uitzonderingsgevallen kan het nodig zijn een volledig integrale kostprijs weer te geven, bijvoorbeeld

bij subsidieregelingen. Hierbij wordt voor de productieve formatie een bedrijfsvoeringsopslag van

€36,78 per uur gehanteerd. De bedrijfsvoeringsopslag per fte is ten opzichte van de vorige begroting

licht gedaald. Deze lijn willen wij in de komende jaren vasthouden.


107. Voor begrotingsjaar 2015 een bedrijfsvoeringsopslag van €36,78 vast te stellen.

Personeelsmanagement

Diverse voorstellen in de begroting hebben een direct gevolg voor de omvang van de organisatie. Een

exacte omvang van deze nieuwe groep herplaatsingskandidaten kan nu nog niet kan worden

vastgesteld. Ook hen zal de organisatie vanuit wederzijdse verantwoordelijkheid begeleiden bij hun

mobiliteit. Van de hiermee verbonden kosten is een inschatting gemaakt, waarvoor een voorstel in de

begroting is opgenomen.

ICT

De basisinfrastructuur van onze ICT-voorzieningen is op orde. Met de kwaliteit van de dienstverlening

als uitgangspunt wordt gestuurd op continuïteit, betrouwbaarheid en het faciliteren van plaatsen

tijdonafhankelijk werken. Hierbij is gekozen voor de strategie dat we niet de voorloper hoeven te zijn

met de nieuwste snufjes, maar wel up-to-date.

Juridische zaken

Een belangrijk aspect voor een betrouwbare overheid is de juridische control. Net als in voorgaande

jaren wordt de organisatie ondersteund door de interne juristen en de huisadvocaat bij het maken van

de juiste afwegingen. In dit kader is met name het WOB-proces het vermelden waard: in toenemende

mate worden gemeenten, met kennelijk het oogmerk een beroep te kunnen doen op een geldelijke

vergoeding bij een te late reactie, geconfronteerd met gecamoufleerde WOB-verzoeken. Het gevolg

Tabel: Gerealiseerde taakstellingen Bedrag x € 1

2015 2016 2017 2018

Grealiseerde taakstellingen

Bedrijfsvoering algemeen 700 700 700 700

Overhead OFGV 217 257 257 257

Totaal gerealiseerd 917 957 957 957

Tabel: Openstaande taakstellingen Bedrag x € 1

Openstaande taakstellingen 2015 2016 2017 2018

Openstaande taakstellingen

Bedrijfsvoering algemeen en samenwerking 0 500 500 500

Nieuwe taakstellingen programmabegroting 2015-2018

Doorbelasting Grondbedrijf 455 455 455 455

Aanvullende taakstelling 0 0 295 545

Ruimte ten behoeve van begroting 2015 - 2018 455 455 750 1.000

Nog te realiseren taakstelling 455 955 1.250 1.500

Bedrijfsvoering 2.015 2.016 2.017 2.018

Administratie en ondersteuning -6.480 -6.424 -6.424 -6.402

directie en staf -1.736 -1.736 -1.736 -1.736

ICT -4.486 -4.772 -4.758 -4.565

Huisvesting -3.733 -3.733 -3.733 -3.733

Totaal -16.435 -16.665 -16.651 -16.436

176


hiervan is een stijgende werkdruk en een juridisch juiste maar gevoelsmatig onterechte uitkering van

verbeurde dwangsommen. Om deze handelswijze een halt toe te roepen wordt binnenkort het WOB-

portaal in gebruik genomen, waarmee de procedure wordt gestroomlijnd en het aantal “oneigenlijke”

verzoeken wordt gereduceerd. Uiteindelijk zal het misbruiken van de WOB door middel van een

aanpassing van de wet worden tegengegaan.

177


4.6 Verbonden partijen

Een verbonden partij is een partij waarmee de gemeente Lelystad een financiële én een bestuurlijke

relatie heeft. Dit kunnen zowel privaatrechtelijke als publiekrechtelijke organisaties zijn. De reden dat

relaties worden aangegaan met verbonden partijen, is de uitvoering van een bepaald publiek belang,

waar over verantwoord wordt in de programma’s.

Definitie

Een partij is dus een verbonden partij wanneer er voor de gemeente Lelystad sprake is van een

financieel én een bestuurlijk belang. Een bestuurlijk belang houdt in het hebben van zeggenschap in

een derde rechtspersoon, hetzij via een zetel in het bestuur, hetzij door uitoefening van stemrecht als

aandeelhouder. Een financieel belang ontstaat, wanneer de gemeente middelen aan een derde partij

ter beschikking heeft gesteld, die niet verhaalbaar zijn indien de verbonden partij failliet gaat

onderscheidenlijk het bedrag waarvoor voor de gemeente Lelystad aansprakelijkheid bestaat indien de

verbonden partij haar verplichtingen niet nakomt. Verhaalbaar houdt binnen deze definitie in dat er een

grond is om het aan de derde partij beschikbaar gestelde bedrag terug te vorderen. Of dit daadwerkelijk

een kans van slagen heeft, is hierbij geen criterium. Het gaat bij deze begrotingsparagraaf dus met

name om partijen waarin de gemeente deelneemt (vennootschappen), om partijen waar de gemeente

een gemeenschappelijke regeling mee heeft, stichtingen, verenigingen en om partijen die van de

gemeente kapitaal ontvangen voor het uitvoeren van gemeentelijk beleid en waarin de gemeente

tegelijkertijd een bestuurlijk belang heeft. Verder is er ook sprake van een verbonden partij indien er

subsidie verstrekt wordt en de gemeente Lelystad zitting in het bestuur heeft.

Toelichting bij overzicht verbonden partijen

In onderstaande tekst staan, per programma, alle partijen vermeld die voor de gemeente Lelystad als

verbonden partijen worden aangemerkt. De financiële gegevens zijn gebaseerd op de laatste door de

accountant vastgestelde jaarrekening, doorgaans is dat de jaarrekening 2013.

Per verbonden partij wordt de informatie opgenomen zoals vermeld in het Besluit Begroten en

Verantwoorden (BBV):

de naam en de vestigingsplaats;

het openbaar belang dat op deze wijze behartigd wordt;

de veranderingen die zich hebben voorgedaan gedurende het begrotingsjaar in het belang dat

de gemeente onderscheidenlijk provincie in de verbonden partij heeft;

het eigen vermogen en het vreemd vermogen van de verbonden partij aan het begin en aan het

einde van het begrotingsjaar;

het resultaat van de verbonden partij.

De laatste twee gegevens, en dan m.n. het eigen vermogen en het resultaat zeggen iets over de

financiële robuustheid van een verbonden partij. Wanneer er bij een verbonden partij sprake is van

(aanhoudende) negatieve resultaten in combinatie met een beperkt eigen vermogen bestaat de kans

dat zij toekomstige tekorten niet langer zelf kunnen opvangen. Dan zal een beroep gedaan worden op

de deelnemende partijen om een extra bijdrage te doen, dan wel het aandeel in het tekort over te

maken. Per verbonden partij wordt o.b.v. de financiële cijfers en andere info, bijvoorbeeld

ontwikkelingen in de wetgeving, een inschatting gemaakt van de kans dat de gemeente haar bijdrage

(substantieel) moet verhogen. Indien die kans als groot wordt ingeschat, wordt er een risico opgenomen

in de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing. Voor HVC en de IJsselmeergroep is een

risico opgenomen.

178


Verbonden partijen programma 1. Iedereen doet mee

Naam Openbaar belang Resultaat

Vestigingsplaats Veranderingen die zich hebben voorgedaan jan-13 dec-13 jan-13 dec-13

GGD Flevoland

Lelystad Uitvoering van de Wet Publieke

Gezondheid.

Geen w ijzigingen. 4.356 4.828 12.704 10.467 471

bedragen x € 1.000

Vreemd VermogenEigen Vermogen

Verbonden partijen programma 2. Op weg met talent



Sportbedrijf

Lelystad N.V.

Lelystad De relatie met het Sportbedrijf Lelystad is

aangegaan voor het uitvoeren van

gemeentelijk sportbeleid.

Geen w ijzigingen 10.207 10.276 8.596 8.082 68

Werkbedrijf

Lelystad B.V.

Lelystad Het realiseren van een optimale uitstroom

vanuit de bijstand (WWB) naar werk.

Opgericht per 1 juli 2013. 0 3 0 336 3

Werkvoorzienings

schap

IJsselmeergroep

Emmeloord Het publiek belang dat door het

‘Werkvoorzieningsschap

IJsselmeergroep’ wordt gediend is het

samen met andere gemeenten in

gemeenschappelijke regeling uitvoeren

van de Wet Sociale Werkvoorziening

(WSW) en Wet Inschakeling

Werkzoekenden (WIW).

De reïntegratieactiviteiten voor Lelystad

zijn in 2013 overgeheveld naar het

w erkbedrijf Lelystad. Er blijf t w el gebruik

gemaakt w orden van de infrastructuur en

het management van de GR

IJsselmeergroep/ Concern voor Werk NV.

1.429 1.046 3.156 2.827 -383


Eigen Vermogen Vreemd Vermogen

Verbonden partijen programma 3. Leefbare stad



Alliander N.V.

Arnhem Nutsvoorziening.

Geen w ijzigingen. 3.203.000 3.375.000 4.211.000 4.173.000 288

Coöperatie

ParkeerService

U.A.

Amersfoort Het verrichten van parkeerdiensten voor

o.a. de gemeente Lelystad.

De gemeente Lelystad is per 1 juli 2013 lid

gew orden van de Coöperatie

Parkeerservice. Ook de gemeente

Alkmaar is in 2013 lid gew orden. Onlangs

is ook gemeente Gorinchem toegetreden.

683 1.070 2.154 1.810 388



179


Verbonden partijen programma 3. Leefbare stad (vervolg)



Vereniging van

Eigenaren

Agoradek

Lelystad De relatie met deze partij is aangegaan

om het parkeren te reguleren.

Geen w ijzigingen. 1 5 4 0 1

Vitens N.V.

Utrecht Nutsvoorziening: zekerstellen van de

watervoorziening.

Geen w ijzigingen 386.100 438.300 1.296.500 1.273.500 39.300

OFGV

Lelystad Het toezicht en de handhaving op de

milieu- en brandveiligheid regelgeving

wordt uitgevoerd door de

Omgevingsdienst.

Geen w ijzigingen. 814 2.105 1.113 2.358 1.782

Vereniging van

Eigenaren

Combinatie-

gebouw 2

Lelystad Met deze partij is een relatie aangegaan

om het parkeren te reguleren en het

reguleren van appartementen recht.


Perspectief B.V. in

liquidatie

Lelystad Perspectief zorgt ervoor dat mensen

worden begeleid naar de arbeidsmarkt

door uitvoering te geven aan gemeentelijk

beleid op het gebied veiligheidszorg en

parkeerbeheer.

Perspectief is per 1-7-2013 opgeheven,

momenteel w ordt dit afgew ikkeld.

Genoemde cijfers zijn daarom niet per 31

december maar per 30 juni 2013.

Afronding van de liquidatie naar

verw achting in 2014. 579 157 245 523 -423

N.V. HVC

(Huisvuilcentrale)

Alkmaar Het publieke belang dat door deze partij

wordt gediend is het reguleren van de

afvalverwerking Flevoland/Noord-Holland.

Geen w ijzigingen. 68.145 63.178 982.027 967.307 -4.940

NUON N.V.

Amsterdam Nutsvoorziening.

Geen. Aandelen w orden verkocht in

tranches conform de eerder gesloten

overeenkomst. De laatste tranche w ordt

in 2015 verkocht. 3.333.000 2.922.000 3.501.000 3.435.000 -411.000



180


Verbonden partijen programma 4. Sterke stad



Stichting Uiver

Constellation

Lelystad Het behoud van het vliegend mobiele

erfgoed.


Ontwikkeling

Maatschappij

Airport Garden City

C.V.

Lelystad Belangrijkste activiteiten zijn: het

verwerven van de noodzakelijke gronden,

deze ontwikkelen en uitgeven aan

luchtvaartgerelateerde en andere

bedrijven. Lelystad is aandeelhouder voor

een onbeperkte duur.

Geen w ijzigingen. 3.001 3.001 8.034 9.253 0

Technofonds

Flevoland B.V.

Lelystad Doelstelling is het in het kader van het

regionale technologiebeleid verstrekken

van risicodragend kapitaal, in de vorm van

participatie in het aandelenkapitaal en / of

het verstrekken van achtergestelde

leningen, aan startende en doorstartende

ondernemingen in het MKB in Flevoland.

Geen w ijzigingen. 10.213 11.920 116 321 1.707

Stichting Lelystad

Partners

Lelystad Bevorderen van de bekendheid van

Lelystad en de voorzieningen van de

gemeente Lelystad op woon-, werk-, winkel-

en recreatieterrein, met als doel meer

(tevreden) inwoners, meer bedrijvigheid en

het bevorderen van stadstrots.


OMALA N.V.

Lelystad Het doel van Ontwikkeling Maatschappij

Airport Lelystad Almere (OMALA) is het

versterken van de sociaal-economische

structuur, bevordering van

werkgelegenheid in Flevoland in

samenhang met de ontwikkeling van

Lelystad Airport door het realiseren van

een hoogwaardig Businesspark.




181


Verbonden partijen programma 5. Veiligeheid



Veiligheidsregio

flevoland

Lelystad De veiligheidsregio behartigt de belangen

van de deelnemende gemeenten op de

volgende terreinen: a. Brandweerzorg b.

geneeskundige hulpverlening c. de

damenwerking bij de gemeentelijke

rampenbestrijding d. rampenbestrijding

en crisisbeheersing e. het beheer van de

gemeenschappelijke meldkamer.

Er w ordt nauw samengew erkt met de

Veiligheidsregio Gooi & Vecht. 6.830 6.686 14.998 13.681 -58



Verbonden partijen programma 6. Voor de Lelystedeling



BNG (Bank

Nederlandse

Gemeenten)

Den Haag BNG is bankier voor overheden.

Geen w ijzigingen. 2.752.000 3.430.000 139.476.000 127.753.000 283.000

Erfgoedcentrum

Nieuw Land

Lelystad Het Erfgoedcentrum Nieuw Land is

ingesteld met het doel de belangen van de

partners bij alle aangelegenheden

betreffende de archiefbescheiden en

collecties die berusten in de rijksarchief-

bewaarplaats in de provincie, het

archeologisch depot van de provincie, de

archiefbewaar-plaatsen van de

gemeenten, het waterschap, het Nieuw

Land Poldermuseum van de Stichting

Nieuw Land en het Sociaal Historisch

Centrum voor Flevoland van de Stichting

voor het Bevolkingsonderzoek in de

drooggelegde Zuiderzeepolders, in

gezamenlijkheid te behartigen.

Geen w ijzigingen. 344 228 8.228 7.896 -134



182


4.7 Grondbeleid

Inleiding

Grondbeleid is feitelijk het doelgericht ingrijpen van de overheid in de grondmarkt ten aanzien van de

aspecten vraag, aanbod of prijs. In de Kadernota Grondbeleid is de keuze gemaakt om bij voorkeur als

“actief zelfstandige regisseur” de grondexploitatie ter hand te nemen ter uitvoering van de

doelstellingen, zoals opgenomen in het programmaplan (gebaseerd op het structuurplan). Binnen het

grondbeleid wordt het geheel aan instrumentarium beschreven dat de gemeente toe kan passen in de

omgang met de grond ter versterking van het ruimtelijk beleid en welke voorkeuren zij heeft in de

uitvoering daarvan.

In deze paragraaf Grondbeleid wordt nader ingegaan op het grondbeleid hetgeen voor de raad om twee

redenen van belang is:

- Ten eerste het financiële belang en de risico’s ;

- Ten tweede de relatie met de doelstellingen, zoals aangegeven in de programma’s.

Deze belangen kunnen elkaar overigens negatief beïnvloeden.

Visie op het grondbeleid en beschikbare instrumenten

Door de veranderde situatie op de grondmarkt en de diversiteit in belangen die dit met zich mee brengt,

is het van belang dat de overheid regie blijft voeren bij de realisatie van het ruimtelijk beleid. Het voeren

van de regie is gepast om de publieke dimensie van de ruimtelijke ordening veilig te stellen en een

optimale allocatie van de grond te bereiken. In de praktijk zijn er factoren die van invloed zijn op de

mogelijkheden om regie te voeren. De belangrijkste factoren zijn:

- De mate waarin de gemeente een (grond)positie in een bepaald gebied heeft;

- De complexiteit van een bepaalde ontwikkeling;

- De mate waarin de gemeente het risico van de ontwikkeling wil dragen;

- Er moeten medewerkers zijn die over de gevraagde expertise beschikken en er moet voldoende

capaciteit aanwezig zijn om het project ook op een goede wijze af te ronden.

Beschikbare instrumenten voor het voeren van gemeentelijk grondbeleid

In de Kadernota Grondbeleid is aangegeven dat onder meer de volgende instrumenten beschikbaar

zijn:

Een actief ( strategisch en anticiperend) aankoopbeleid

De gemeente Lelystad heeft door middel van een afspraak met Rijks Vastgoedbedrijf een zekere

voorkeurspositie met betrekking tot verwerving van gronden. In principe wil de gemeente zelf bouwen

woonrijp maken. Daarbij is het uitgangspunt dat binnen de gemeente een grondexploitatie in principe

minimaal budgettair neutraal ontwikkeld moet kunnen worden. Bij het nemen van risico’s dienen ook

kansen tot een positief resultaat aanwezig te zijn. Op deze manier behoudt de gemeente het initiatief en

heeft de mogelijkheid tot het zelf kiezen van partners bij de planontwikkeling.

Voorkomen speculatieve vastgoedhandel via WVG

Aan de vooravond van grootschalige ontwikkelingen in een gebied met een verdeelde

grondeigendomsituatie, zoals in het bedrijventerrein OMALA tussen Larserpoort en de Luchthaven

Lelystad, heeft de gemeente Lelystad in nauwe samenwerking met de gemeente Almere en de

Provincie via het vestigen van een gemeentelijk voorkeursrecht op grond van de Wet voorkeursrecht

gemeenten (WVG) voor de ontwikkeling van de 1e fase, voorkomen dat in het gebied speculatieve

vastgoedhandel ontstaat. Omdat eigenaren niet verplicht kunnen worden hun gronden te verkopen is in

het kader van kostenverhaal een planexploitatie opgesteld. Aanleg van openbare ruimte, infrastructuur

e.d. kunnen via dit instrument (deels) verhaald worden bij zelf - ontwikkelende eigenaren.

Volledig kostenverhaal via de grondexploitatie Instrumentarium nieuwe WRO

De nieuwe Wet op de Ruimtelijke Ordening die op 1 juli 2008 in werking is getreden, biedt aanvullend

instrumentarium om tot kostenverhaal te komen in het geval dat de gemeente eens niet in de

gelegenheid is om gronden voor gebiedsontwikkeling te verwerven. Dit instrumentarium, samengevat

183


faciliterend grondbeleid genaamd, biedt wel de mogelijkheid om tot gedeeltelijk kostenverhaal te komen,

maar daarmee is het niet mogelijk om een bedrijfsresultaat te genereren als dekkingsmiddel voor de

ROS.

Het voeren van een marktconform prijsbeleid

Hierdoor ontstaat optimalisatie van de samengestelde gemeentelijke beleidsdoeleinden en kan flexibel

worden gereageerd op veranderingen op de gronden woningmarkt. De gemeente geeft zelf sturing

aan het uitgeven van grond en kavels. Ondersteunend beleid wordt uitgevoerd door middel van de

grondprijsdifferentiatie zoals dat onder meer tot uiting komt in de antispeculatie-, winstverdelings- en

kettingbedingen die door de gemeente worden opgelegd. De uitgangspunten worden tweejaarlijks in de

Nota Grondprijzen door de Raad vastgesteld.

Meerjaren investeringen risico analyses

Op basis van het meerjaren bouwprogramma wordt een meerjaren investeringsprogramma opgesteld

zodat de consequenties van de op basis van andere programma’s gemaakte keuzes inzichtelijk zijn.

Tevens vindt periodiek een doorlichting van contracten en overeenkomsten plaats ten aanzien van de

juridische of andere risico’s.

Kadernota grondbeleid

In de kadernota grondbeleid van 2010 is onder andere de positionering van het Grondbedrijf in de

gemeentelijke organisatie voor nu en in de toekomst vastgelegd. Daarnaast is een heroriëntatie

opgenomen ten aanzien van de positie en de rol van de gemeente in het bouwproces. Met als

uitgangspunt het proces tot realisering van de bouwopgave van de gemeente te verbeteren om zo

adequater te kunnen inspelen op veranderende omstandigheden.

De beheersverordening

Naar aanleiding van het vaststellen van de kadernota grondbeleid is ook besloten de

beheersverordening daterend uit 1990 te herzien. Kijkend naar de huidige economische situatie en de

voorzienbare marktontwikkelingen, vooral die van de woningmarkt, is het niet meer vanzelfsprekend dat

het Grondbedrijf de komende jaren winstgevend zal zijn. Daarom is het van belang dat de aansturing

van gebiedsontwikkelingen gebeurt op basis van outputgerichte managementprincipes en zoveel

mogelijk kostenbewust. De herziene beheersverordening is in 2010 door de raad vastgesteld.

Prognose te verwachten resultaat

Het Grondbedrijf vertaalt de doelstellingen van de beleidssectoren, het Structuurplan en het daaruit

voortvloeiende stedelijk programma naar financieel economische kaders voor ruimtelijk fysieke

projecten. Het verwachte bedrijfsresultaat van het Grondbedrijf voor de komende jaren is in tabel

hieronder opgenomen. De verdere onderbouwing van de resultaatbepaling wordt opgenomen in het

Meerjarenperspectief Grondbedrijf (MPG).

Onderstaand zijn de te verwachten resultaten opgenomen. Als gevolg van marktontwikkeling kan dit

geprognosticeerde resultaat aan veranderingen onderhevig zijn.

Voor verdere toelichting op dit verwachte resultaat wordt verwezen naar de MPG 2014.

Risico’s

Het aan- en verkopen van gronden brengt risico’s met zich mee. Om deze reden zijn twee reserves

gevormd: de Reserve Risico Grondexploitatie en de Algemene Reserve Grondbedrijf. Bij het definitieve

MPG is het risicopercentage voor 2015 berekend op 3,4%. Op basis van de nog te maken kosten en de

nog te realiseren opbrengsten is per begin 2015 een risicoreserve benodigd van naar schatting € 10,3

miljoen. Daarnaast zijn er nog overige risico’s te benoemen die eerder in de paragraaf

weerstandsvermogen aan de orde zijn gekomen. Deze worden bij de berekening van de omvang van

algemene reserve (algemene dienst) meegenomen.

Tabel: verwacht bedrijfsresultaat Grondbedrijf Bedragen x € 1000,-

Begroting

2015

Begroting

2016

Begroting

2017

Begroting

2018

Bedrijfsresultaat Grondbedrijf 392 535 542 1.201

184


Ontwikkelingen

Gezien de gewijzigde economische omstandigheden is het van belang richting de toekomst sturing te

geven en keuzes te maken met betrekking tot de ontwikkelcapaciteit en het vermogensbeheer in het

grondbedrijf. Om die reden was raadsbehandeling van de Raam MPG 2014 voorafgaand aan de

begrotingsraad gewenst. In het Raam MPG is richting gegeven teneinde de definitieve MPG inclusief

financiële consequenties bij de behandeling van deze Programmabegroting 2015 – 2018 te kunnen

presenteren.

Het Raam MPG 2014 heeft drie scenario’s laten zien en gaf tevens inzicht in de

gevoeligheidsanalyses rondom prijs, rente, kosten en indexeringen. Tevens zijn beheersmaatregelen

geïntroduceerd welke kunnen worden onderverdeeld in korte, middellange en lange termijn. De drie

scenario’s betreffen:

- het huidige behoedzame scenario welke de raad in 2012 heeft vastgesteld en tot op heden uitgangspunt van beleid zijn met betrekking tot het grondbedrijf. Hierbij wordt met name aangehaakt op MRA uitgangspunten betreffende te verwachten aantallen en volumes.

- Vervolgens is er een middenscenario gedefinieerd met als uitgangspunt lagere afzetvolumes. Deze vinden met name aansluiting bij de verwachtingen die het CBS heeft ten aanzien van de ontwikkelingen in de Nederlandse economie.

- Een laag scenario waarbij de volumes nog verder zijn teruggebracht. Hierbij wordt louter gekeken naar gerealiseerde omzet in de afgelopen jaren en als maatstaf gehanteerd voor toekomstig verloop.

Naar verwachting is de kans dat het middenscenario zich voltrekt de meest reële en dit is als

uitgangspunt voor de verdere strategie bepaling in de Raam MPG genomen. In september jl. heeft de

raad er mee ingestemd om het middenscenario als uitgangspunt te hanteren met een nadelig

financieel effect op de waardering van de grondexploitaties van € 11,1 mln. (Netto contante waarde).

Met betrekking tot het voorgestelde middenscenario is tevens een afwijking van 25% naar boven en

naar beneden becijferd om zodoende een extra bandbreedte te definiëren daar scenario’s

verwachtingen zijn die per definitie anders kunnen gaan verlopen. In de gevoeligheidsanalyses is

berekend wat de effecten zijn van een algemene grondprijsverlaging. Tevens is inzichtelijk gemaakt wat

de effecten zijn bij aanpassingen met betrekking tot gehanteerde parameters in de grondexploitaties

zoals kosten, opbrengsten en rente. Vervolgens is een pakket aan beheersmaatregelen gepresenteerd

welke zijn onder te verdelen in korte termijn met consequenties voor de begroting 2015, middellange

termijn met nadere uitwerking in voorjaar 2015 (Raam MPG 2015), en lange termijn met uitwerkingen

na twee jaar.

Op zichzelf is de lange termijnverwachting met betrekking tot het door de raad in 2012 ingestoken

strategie gebaseerd op het behoedzame scenario niet veranderd. In diverse onderzoeken vanuit de

MRA, en rapporten van Tordoir blijkt een te verwachten marktniveau die samenhangt met de strategie

welke vanuit het behoedzame scenario is ingestoken. Echter, het langer uitblijven van deze

marktontwikkeling maakt dat de vaste kosten niet langer kunnen worden afgedekt als gevolg van

aanhoudende lagere afzet en inkomsten. Vandaar dat ingegrepen wordt op zowel het beheer van het

geïnvesteerde vermogen als ook de exploitatielasten op het grondbedrijf vanuit de eigen organisatie.

De te nemen beheersmaatregelen op korte, middellange en lange termijn betreffen:

Korte termijn (begroting 2015):

- Beperking van de toegerekende kosten: interne rente doorbelasting naar de GREX’n vanaf 2015 voor 5 jaar van 4% naar 3% met een financieel effect van € 4,3 mln. (Netto Contante Waarde);

- Vervallen van de opslag “Bovenwijkse voorzieningen”: Het vanaf 2014 laten vervallen van de opslag Bovenwijks met een financieel effect voor de GREX’n van € 7 mln. (Netto Contante Waarde);

- Een personele bezetting ten behoeve van het Grondbedrijf passend bij de beschikbare dekking

vanuit de GREX’n; transitie naar een gemengd (actief en faciliterend Grondbeleid) Grondbedrijf;

zorgdragen voor een toereikende vaste formatieve bezetting van het Grondbedrijf om tenminste

de minimale taak van vermogensbeheerder uit te kunnen voeren; per gebied beoordelen of je

faciliterend dan wel actief wilt werken en hoe nieuwe ontwikkelingen te faciliteren zijn binnen het

gemeentelijk apparaat In de begroting is een pakket aan maatregelen gepresenteerd dat

resulteert in een afname van de exploitatielasten op de actieve grondexploitaties en tevens een

185


heldere scheiding van toekomstige activiteiten in de vorm van actief grondbeleid, faciliterend en

overige.

Besloten is over te gaan tot het implementeren van de korte termijn beheersmaatregelen en de

financiële effecten te verwerken in de voorliggende Programmabegroting 2015-2018. Hiermee worden

de negatieve effecten van het middenscenario tenietgedaan.

Middellange termijn (presenteren in Raam MPG 2015):

- Instellen van een voorziening “herijking MPG”: Dit betreft een benodigde buffer binnen het

Grondbedrijf. De werkelijkheid kent veel ‘grijze’-scenario’s: niet zwart of wit, veel is nog

onduidelijk. Kenmerkend voor situaties die als grijs scenario zijn aan te merken, is dat er een

situationeel te bepalen overgangsgebied is tussen een (hoog) risico op verlieslaten en een

feitelijk als gerealiseerd verlies op de balans te verwerken verlies. In feite moet dan per geval

worden bepaald welk deel van het verliesrisico het traject volgt van directe verwerking van het

verlies (afboeken; voorziening treffen) en welk deel het risicotraject volgt (te benoemen als

marktrisico). In de nadere uitwerking moet nog blijken of de financiële vertaling hiervan in de

kader MPG 2015 nog als “na balans opgekomen ontwikkelingen” moet worden verwerkt in de

Jaarrekening 2014. Vooralsnog wordt daarvan niet uitgegaan.

- Aanbod aanpassen: Gezien de grote voorraad het uit exploitatie nemen van bijv. Flevopoort Cluster 3. Hierbij zal

een directe afboeking (verlies) ontstaan van maximaal € 2,6 miljoen en vrijval voorziening van

€ 1 miljoen.

- Instellen beheercomplex “agrarisch”: Actieve uitname van in GREX opgenomen gronden leidt tot het instellen van een “agrarische beheer perceel”.

- Voorzieningen niveau in de (nieuwe) wijken op orde brengen. Ook het woonrijp afronden van (deel)gebieden eerder doen dan nu gepland in de GREX’n. In de grondexploitaties zullen de kosten dus eerder gemaakt moeten worden dan tot nu toe gecalculeerd.

- Verkooporganisatie op orde brengen.

Lange termijn (na twee jaar):

- Voer de planologische discussie.

- Beperking van de horizon o De niet in exploitatie genomen gronden (NIEGG / A staten) rubriceren naar soort

complex, eventueel afboeken, tijdelijk verpachten of afstoten. Gebiedsontwikkeling is niet alleen meer gericht op ontwikkelen, maar ook op transformeren, beheren en renoveren.

o idem in bezit zijnde gebouwen. - Cash-flow benadering GB: geen inkomsten dan geen uitgaven.

186


4.8 Decentralisaties

Met ingang van 1 januari 2015 krijgt de gemeente belangrijke verantwoordelijkheden op de gebieden

Wmo 2015, Jeugdzorg en de Participatiewet. In de eerste twee begrotingsprogramma’s zijn de

specifieke decentralisaties al beleidsinhoudelijk beschreven en in de paragraaf weerstandsvermogen en

risicobeheersing is reeds ingegaan op de risicoanalyse die voor elk van de drie decentralisaties is

gedaan. In deze paragraaf wordt ingegaan op de overkoepelende thema’s met betrekking tot de

decentralisaties, waarbij achtereenvolgens wordt ingegaan op:

De integratie-uitkering sociaal domein, met specifieke aandacht voor:

o Omvang en verdeling van de integratie-uitkering, verantwoording en monitoring en de

eenmalige accountantsverklaring;

o Beschikbare middelen 2015 en indicatieve raming 2016-2018 voor de gemeente

Lelystad.

Gemeentelijke kaderstelling, met specifieke aandacht voor:

o (Ont)schotting van middelen;

o Reserve sociaal domein (budget materieel evenwicht);

o Gemeentelijk transitiefonds sociaal domein.

Integratie-uitkering sociaal domein

De decentralisaties gaan in 2015 gepaard met een toevoeging van €10,3 miljard aan het

gemeentefonds. Hiertoe zou het deelfonds sociaal domein in het leven worden geroepen, een tijdelijke

bijzondere uitkeringsvariant binnen het gemeentefonds. De aanleiding hiervoor was de aan de

decentralisaties verbonden tijdelijke bestedingsvoorwaarde. Deze bestedingsvoorwaarde met

bijbehorende bestedingstoets is echter komen te vervallen en vervangen door een monitor sociaal

domein (septembercirculaire 2014). Het laten vervallen van de bestedingsvoorwaarde heeft

consequenties voor de uitkeringsvorm waarmee de nieuwe middelen worden verstrekt. De middelen

zullen vanaf 2015 voor drie jaar worden verstrekt via één integratie-uitkering in de zin van artikel 5,

tweede lid, van de Financiële- verhoudingswet, en blijven apart zichtbaar op de

gemeentefondsbegroting.

Er zal daarmee niet langer sprake zijn van een deelfonds sociaal domein, maar van een integratie-

uitkering Sociaal domein. Per 1 januari 2018 vervalt de integratie-uitkering en worden de middelen

verdeeld via de algemene uitkering en – mocht dat om verdeeltechnische redenen noodzakelijk zijn –

via één of meer decentralisatie- en integratie-uitkeringen.

In de volgende alinea’s wordt allereerst ingegaan op de werking van deze integratie-uitkering en de

daarbij behorende aandachtsgebieden op het gebied van omvang en verdeling, verantwoording en

monitoring en de eenmalige accountantscontrole. Vervolgens volgt een uiteenzetting van de precieze

bedragen die de gemeente in 2015 binnen het deelfonds sociaal domein zal ontvangen en de

onzekerheden die bestaan in de omvang van de budgetten voor de jaren 2016 en verder.

Omvang en verdeling integratie-uitkering sociaal domein

In onderstaande tabel zijn de meest recente macrobedragen opgenomen, op basis van de

septembercirculaire 2014. Op basis van deze cijfers is af te leiden dat de macrobedragen ieder jaar

dalen. Wat dat meerjarig voor individuele gemeenten betekent is onduidelijk, aangezien alleen de

bedragen per gemeente voor begrotingsjaar 2015 bekend zijn gemaakt.

bedragen X €1,-

2015 2016 2017 2018

1. Decentralisatie AWBZ naar WMO 2015 (IU) 3.523.762.000 3.707.445.000 3.604.445.000 3.594.445.000

2. Decentralisatie Jeugdzorg (IU) 3.868.525.000 3.792.300.000 3.680.300.000 3.679.956.000

3. Participatiewet (IU) 2.894.179.000 2.721.000.000 2.556.000.000 2.423.000.000

Totaal macrobedragen IU sociaal domein 10.286.466.000 10.220.745.000 9.840.745.000 9.697.401.000

Ontwikkeling macrobedragen integratie- uitkering sociaal domein

187


Zoals gezegd zijn er voor de jaren 2016 en verder geen bedragen bekend gemaakt voor individuele

gemeenten, wel is bekend wat de beoogde meerjarige ontwikkeling is van de macrobedragen. Door

deze ontwikkeling op macroniveau één op één te koppelen aan de bedragen die Lelystad ontvangt in

2015 wordt getracht een zo goed mogelijke schatting te maken voor de te ontvangen bedragen in 2016-

2018:

Deze bedragen op macroniveau zullen (voornamelijk in de jaren na 2015) ongetwijfeld nog wijzigen als

gevolg van besluiten die in Den Haag worden genomen, maar dat is niet de enige onzekerheid waar

gemeenten mee te maken hebben. Deze macrobedragen worden in 2015 namelijk verdeeld via het

zogeheten historische verdeelmodel, waarbij wordt gekeken naar de historische kosten behorende bij

elk van de drie decentralisatiedossiers. Voor de decentralisatie AWBZ naar Wmo en de Jeugdzorg gaat

er met ingang van 2016 een objectief verdeelmodel gelden, waarbij de macrobedragen worden

verdeeld over de gemeenten door te kijken naar objectieve verdeelmaatstaven. Dit principe is

vergelijkbaar met de manier waarop de algemene uitkering uit het gemeentefonds over de gemeenten

verdeeld wordt. Voor wat betreft de participatiewet komt er ook een objectief verdeelmodel, maar die

wordt niet in één keer ingevoerd (er komt een periode een mix van historische en objectieve verdeling).

Een andere manier van verdelen zorgt onherroepelijk voor herverdeeleffecten tussen de verschillende

gemeenten. Wanneer de precieze herverdeeleffecten bekend zijn zal het Rijk een overgangsregeling

instellen om gemeenten (in bijvoorbeeld een periode van 3 jaar) geleidelijk toe te laten groeien naar de

nieuwe (hogere of lagere) ontvangsten uit het gemeentefonds.

In 2015 worden de budgetten die samenhangen met de nieuwe taken behorend bij de Wmo 2015

verdeeld op grond van historische uitgaven. Dit betekent dat de budgetten worden gerelateerd aan een

reconstructie van feitelijke uitgaven op gemeentelijk niveau. In 2016 wordt een objectief verdeelmodel

ingevoerd, wat in werking zal treden met een nog nader te bepalen ingroeipad. De eerste uitkomsten

van het objectieve verdeelmodel Wmo 2015 per gemeente zijn gepubliceerd in de septembercirculaire

2014. De uitkomst betreft een 100% objectieve verdeling van de budgetten en maakt een vergelijking

mogelijk met de verdeling die feitelijk in 2015 wordt gehanteerd (voor Lelystad zou dit een plus van 3%

betekenen). Over het objectief verdeelmodel Wmo 2015 en het ingroeipad moet nog bestuurlijk overleg

tussen VWS en VNG plaatsvinden. Op het moment dat de nieuwe cijfers bekend worden moet uiteraard

weer een doorvertaling worden gemaakt naar de gemeentebegroting.

De verdeling van het beschikbare budget Jeugdwet voor 2015 vindt plaats op basis van historische

gegevens over het gebruik van jeugdhulp op gemeentelijk niveau. De meerjarige indicatie van het

bedrag dat de gemeente Lelystad zal ontvangen is hierboven eveneens bepaald op basis van het

verloop van het macrobudget. In 2016 wordt echter eveneens een objectief verdeelmodel ingevoerd,

dat in december 2014 gereed zal zijn. Op dat moment worden gemeenten geïnformeerd over het

budget per gemeente voor 2016. Op het moment dat de nieuwe cijfers bekend worden moet uiteraard

weer een doorvertaling worden gemaakt naar de gemeentebegroting.

bedragen X €1,-

2015 2016 2017 2018

1. Decentralisatie AWBZ naar WMO 2015 (IU) 9.763.479 10.272.419 9.987.032 9.959.324

2. Decentralisatie Jeugdzorg (IU) 29.894.139 29.305.108 28.439.625 28.436.967

3. Participatiewet (IU) 11.987.734 11.380.968 10.816.912 10.420.740

Totaal deelfonds sociaal domein gemeente Lelystad 51.645.352 50.958.495 49.243.569 48.817.031

Ontwikkeling bedragen binnen de integratie-uitkering sociaal domein gemeente Lelystad

bedragen X €1,-

Mei circulaire Inschatting uitkering Lelystad (volgens ontwikkeling macrobudget)

2015 2016 2017 2018

Macrobedrag 3.523.762.000 3.707.445.000 3.604.445.000 3.594.445.000

Mutatie macrobedrag jaar op jaar in % - 105,21% 97,22% 99,72%

Bedrag Lelystad AWBZ naar WMO 2015 (IU) 9.763.479 10.272.419 9.987.032 9.959.324

1. Decentralisatie AWBZ naar WMO 2015 (IU)

bedragen X €1,-

Mei circulaire Inschatting uitkering Lelystad (volgens ontwikkeling macrobudget)

2015 2016 2017 2018

Macrobedrag 3.868.525.000 3.792.300.000 3.680.300.000 3.679.956.000


Bedrag Lelystad Jeugdzorg (IU) 29.894.139 29.305.108 28.439.625 28.436.967

2. Jeugdzorg (IU)

188


Ook binnen het onderdeel participatiewet geldt dat er diverse ontwikkelingen waar te nemen zijn

rondom het verdeelmodel van het totaal beschikbare macrobudget. Het totale macrobedrag voor de

participatiewet is opgebouwd uit twee verschillende onderdelen, namelijk "Participatiebudget" en

"Sociale Werkvoorziening". Deze middelen binnen de integratie-uitkering sociaal domein vervangen de

huidige rijksbijdrage Wsw en het participatiebudget als specifieke uitkeringen. De meerjarige indicatie

van het bedrag dat de gemeente Lelystad zal ontvangen wordt hieronder eveneens bepaald op basis

van het verloop van het macrobudget. Op het moment dat de nieuwe cijfers bekend worden moet

uiteraard weer een doorvertaling worden gemaakt naar de gemeentebegroting.

Het totale indicatieve bedrag dat Lelystad in 2015 ontvangt (op basis van de septembercirculaire 2014)

is te herleiden naar deze twee onderdelen, welke hieronder worden toegelicht:

Participatiebudget [€4.113.792 in 2015]

Enerzijds baseert het Rijk de verdeling van middelen binnen het onderdeel ‘participatiebudget’ voor de

‘klassieke doelgroep’ op basis van een regressiemodel, wat rekening houdt met de factoren:

gemiddelde re-integratie-uitgaven per inwoner, omvang totale doelgroep, het aantal

bijstandsontvangers, het aantal lager opgeleiden en de bereikbare banen (aantal banen binnen

acceptabele reistijd als aandeel van de beroepsbevolking). Voor het laatst genoemde onderdeel zal een

zogenoemde ingroei periode van drie jaar gelden, om de herverdeeleffecten van de invoering van het

nieuwe verdeelmodel te beperken.

Anderzijds baseert het Rijk de verdeling van de middelen voor de ‘nieuwe doelgroepen’ op een

verdeling op basis van instroom in de Wsw en de Wajong (werkregeling) uit het verleden. Deze

verdeling kan slechts tijdelijk worden toegepast omdat na invoering van de Participatiewet geen

instroom in de Wsw en Wajong (werkregeling) meer zal plaatsvinden. In de toekomst zal dus

overgegaan moeten worden op een geïntegreerd model met de re-integratiemiddelen.

Sociale werkvoorziening [€7.873.942 in 2015]

De verdeling van deze middelen zal plaats vinden op basis van een per gemeente geschatte daling van

het aantal arbeidsplaatsen op basis van historische uitstroomgegevens (actuarieel model) van de

betreffende gemeente. Deze geschatte daling zal jaarlijks worden geactualiseerd op basis van de meest

recente gegevens over de samenstelling van het zittend bestand Wsw in de betreffende gemeente.

Verantwoording en monitoring

Het vervallen van de bestedingsvoorwaarde betekent dat de middelen behorend bij de nieuwe taken in

de Wmo 2015, de Jeugdwet en de Participatiewet per 2015 geheel vrij te besteden zijn voor

gemeenten. Dit geeft gemeenten maximale vrijheid om, binnen de kaders van de wetgeving, eigen

afwegingen te maken. Dit past geheel bij de decentralisatie van deze taken en is naar het oordeel van

het kabinet een belangrijke voorwaarde voor een succesvolle uitvoering. Het college van burgemeester

en wethouders zal verantwoording afleggen aan de gemeenteraad over de wijze waarop de middelen

worden ingezet alsmede over de rechtmatige en doelmatige besteding ervan. De monitoringsinformatie

via Iv3 is niet bedoeld om verantwoordingsinformatie richting het Rijk te genereren. De informatie zal

ook niet voor dat doel worden gebruikt. Gemeenten leggen uitsluitend lokaal verantwoording af over de

bedragen X €1,-

Septembercirculaire Inschatting uitkering Lelystad (volgens ontwikkeling macrobudget)

2015 2016 2017 2018

A. Macrobedrag participatiebudget (afgerond) 638.000.000 637.000.000 641.000.000 664.000.000

B. Macrobedrag sociale werkvoorziening (afgerond) 2.256.000.000 2.084.000.000 1.915.000.000 1.759.000.000

Macrobedrag totaal 2.894.179.000 2.721.000.000 2.556.000.000 2.423.000.000

3. Participatiewet (IU)

bedragen x €1,-


2015 2016 2017 2018

Macrobedrag "participatiebudget" 638.000.000 637.000.000 641.000.000 664.000.000

Mutatie macrobudget jaar op jaar in % - 99,84% 100,63% 103,59%

Subtotaal aandeel Lelystad (in lijn met ontwikkeling macrobedragen) 4.113.792 4.107.344 4.133.136 4.281.439

bedragen x €1,-


2015 2016 2017 2018

Macrobedrag "sociale werkvoorziening" 2.256.000.000 2.084.000.000 1.915.000.000 1.759.000.000


Subtotaal aandeel Lelystad (in lijn met ontwikkeling macrobedragen) 7.873.942 7.273.624 6.683.776 6.139.301

Bedrag Lelystad Participatiewet (A+B) 11.987.734 11.380.968 10.816.912 10.420.740

A. Participatiebudget

B. Sociale werkvoorziening

189


besteding van de middelen. Het doel van de financiële informatie die via Iv3 wordt gevraagd, is het

monitoren van de uitgaven als onderdeel van de totale monitor sociaal domein. Ten slotte gebruikt het

Rijk deze Iv3 informatie ook voor een goede verdeling van het gemeentefonds.

Om die informatie-uitwisseling mogelijk te maken is Iv3 aangepast op de komende decentralisaties. Als

gevolg van het vervallen van de tijdelijke bestedingsvoorwaarde wordt nu gesproken van het

rekenmodel besteding sociaal domein en niet meer van het rekenmodel bestedingstoets sociaal

domein. Aangezien de Iv3 informatie geen verantwoordingsinformatie is worden er op basis van deze

informatie dan ook geen middelen teruggevorderd (het is vrij besteedbaar).

Eenmalige accountantscontrole

Om aanvullende zekerheid te krijgen over de betrouwbaarheid van de Iv3-informatie over de

bestedingen in het sociaal domein wordt aan gemeenten gevraagd om de accountant eenmalig een

extra opdracht te verstrekken, en de accountant te laten controleren of de conversietabellen als bedoeld

in het eerste lid van artikel 71 BBV zijn ingericht conform de voorgeschreven Iv3-functies voor het

sociaal domein. Deze controle moet extra zekerheid geven dat afzonderlijke boekingen op producten

die behoren bij het sociaal domein op de juiste functies van de Iv3-matrix terechtkomen bij het

genereren van Iv3-informatie. Het college wordt gevraagd om het Ministerie van BZK op de hoogte te

stellen van de bevindingen van de accountant en daarvoor het rapport van bevindingen samen met de

Iv3-aanlevering op begrotingsbasis bij het CBS aan te leveren (voor eind februari 2015).

Gemeentelijke kaderstelling

Op de vorige pagina’s zijn de overkoepelende principes rondom de integratie-uitkering sociaal domein

behandeld. Daarnaast is de vertaling gemaakt naar de gemeentebegroting 2015 en is er ingegaan op

de onzekerheden omtrent de omvang van de budgetten in 2016 en verder. Naast deze kaders vanuit

het Rijk dienen ook op gemeentelijk niveau diverse uitgangspunten en kaders bepaald te worden

rondom besteding van de middelen binnen het sociaal domein. In deze paragraaf wordt ingegaan op de

door het college voorgestelde uitgangspunten en nader te definiëren kaders op de volgende

deelgebieden:

o (Ont)schotting van middelen;

o Reserve sociaal domein (budget materieel evenwicht);

o Gemeentelijk transitiefonds sociaal domein;

(Ont)schotting van middelen

Conform het Raadsprogramma 2014-2019 worden de decentralisaties in principe zonder gemeentelijke

aanvulling gefinancierd uit de middelen die vanuit het Rijk worden ontvangen. Deze Rijksmiddelen

worden volledig voor die taken aangewend, wat de raad ook met het vaststellen van de verschillende

kadernota’s over de desbetreffende decentralisaties heeft bekrachtigd. Dit betekent dat de middelen die

overkomen met het deelfonds sociaal domein in 2015 in principe ontschot kunnen worden ingezet, maar

wel onderscheidend zichtbaar worden opgenomen in de P&C cyclus. Dit is reeds in de kadernota’s

besloten.

Reserve sociaal domein (budget materieel evenwicht)

Ter verevening van de uitgaven voor de Jeugdzorg en de Wmo 2015 is reeds besloten tot het instellen

van een ‘budget materieel evenwicht’. Bij de vaststelling van de kadernota’s jeugdhulp en AWBZ/Wmo

is dat er bij de eerstvolgende begrotingscyclus een voorstel tot verdere uitwerking zal worden gedaan.

Gezien de onzekerheid omtrent de uiteindelijke realisatie in 2015 en de omvang van de budgetten voor

de jaren na 2015 stelt het college voor om een reserve sociaal domein in te stellen voor 2015 t/m 2017.

Deze reserve dient ter verevening van de zorgvraag in en tussen de desbetreffende jaarschijven;

primair binnen het betreffende dossier en desgewenst na besluitvorming door de gemeenteraad tussen

de dossiers. Uitgangspunten:

1. Voeding vindt plaats door een vooraf te bepalen deel van de middelen binnen het deelfonds

sociaal domein (Wmo 2015 & Jeugdzorg) te bestemmen als storting in de ‘reserve sociaal

domein’, daarnaast worden aanpassingen in de rijksuitkering hierin gestort/ onttrokken;

190


2. Verrekening met deze reserve vindt slechts plaats bij de vaststelling van de jaarrekening en niet

tussentijds;

3. De verrekening wordt bepaald door het verschil tussen begrote baten en lasten versus de

realisatie voor respectievelijk de beleidsterreinen Wmo en Jeugdzorg.

4. Tussentijdse afwijkingen zullen via de begrotingsmonitor worden gerapporteerd. Bij substantiële

afwijkingen buiten de rapportagemomenten om zal de raad via een informatiebrief worden

geïnformeerd.

Gemeentelijk transitiefonds sociaal domein

In de programmabegroting 2014-2017 heeft de raad besloten om een gemeentelijk transitiefonds

sociaal domein in te stellen ter grootte van in totaal €4,5 mln. Voeding vindt plaats vanuit de reguliere

exploitatie (€2 mln. in 2014 en 2015 en nog eens €0,5 mln. in 2016). In de programmabegroting 2014-

2017 heeft de gemeenteraad de volgende kader met criteria voor onttrekkingen uit het transitiefonds

vastgesteld:

Nadere uitwerking van de voorwaarden zoals in de motie

Voorgesteld wordt om, in aanvulling op de spelregels van de raad, de volgende spelregels toe te

voegen:

initiatieven moeten een duidelijk onderscheidende werkwijze of oplossing bieden die afwijkt van

de huidige praktijk in Lelystad;

een bijdrage leveren aan de zelfredzaamheid en participatie van inwoners;

een bijdrage leveren aan afname van gebruik van specialistische (dure) zorg.

De middelen kunnen enerzijds worden ingezet voor het realiseren van door bewoners van Lelystad

voorgedragen initiatieven binnen het sociaal domein en anderzijds voor initiatieven die worden

ontwikkeld vanuit gemeente en organisaties die aansluiten bij de transitiedoelstellingen. We willen

partijen uitdagen hier plannen voor in te dienen en het is een optie om het transitiefonds in te zetten

voor de financiering van innovatieve ideeën vanuit partijen en burgers.

191


5. Overzicht van baten en lasten en toelichting

Dit hoofdstuk bevat de specificatie van baten en lasten per programma zowel voor de exploitatie als de

reserves. In het volgende hoofdstuk komt de financiële positie van de gemeente Lelystad aan de orde.

De raadsbesluiten tot en met de programmabegroting 2014 – 2017 zijn in deze cijfers verwerkt.

In bovenstaande tabel staat een presentatie van het saldo van baten en lasten, exclusief de actualisatie

en nieuwe voorstellen die opgenomen zijn in deze programmabegroting. Na besluitvorming worden de

bijstellingen, zoals gepresenteerd in hoofdstuk 2, verwerkt in bovenstaand overzicht.

Tabel: Overzicht baten en lasten Bedragen x € 1.000

Lasten Baten Saldo

Exploitatie

PG1 Iedereen doet mee

PG11 Zelfredzaamheid en ondersteuning -19.271 -20.740 -23.157 2.546 -20.611 -21.175 -21.064 -21.063

PG12 Gezond en veilig opgroeien -3.911 -3.482 -3.297 -3.297 -3.297 -3.297 -3.297

Totaal PG1 Iedereen doet mee -23.182 -24.221 -26.454 2.546 -23.908 -24.472 -24.361 -24.361

PG2 Op weg met talent

PG21 Grotere individuele ontplooiing -21.314 -20.549 -19.673 1.681 -17.992 -17.488 -17.705 -17.542

PG22 Verhogen arbeidsparticipatie -4.306 -2.878 -17.582 14.986 -2.596 -2.096 -1.596 -1.596

PG23 Verbeteren Inkomenspositie -4.518 -2.885 -43.735 40.591 -3.144 -3.144 -3.144 -3.434

Totaal PG2 Op weg met talent -30.138 -26.312 -80.990 57.258 -23.732 -22.728 -22.445 -22.573

PG3 Leefbare stad

PG31 Vitalere stad -23.344 -23.843 -35.736 14.642 -21.093 -21.121 -21.045 -20.954

PG32 Goede en veilge verkeersverbindingen-3.041 -2.571 -10.276 8.296 -1.981 -1.956 -2.019 -1.950

PG33 Duurzame leefomgeving -2.723 -2.714 -2.669 39 -2.630 -2.630 -2.630 -2.630

Totaal PG3 Leefbare stad -29.108 -29.127 -48.681 22.977 -25.704 -25.707 -25.693 -25.534

PG4 Sterke stad

PG41 Ontw ikkeling tot netw erkstad -6.306 303 -23.958 24.523 565 1.190 375 271

PG42 Meer w erkgelegenheid -955 -1.498 -701 -701 -701 -701 -701

PG43 Aantrekkelijker Woonstad -7.060 -7.212 -8.105 864 -7.241 -6.979 -6.948 -6.974

PG44 Sterker Imago -1.774 -1.601 -1.566 -1.566 -1.646 -1.646 -1.646

Totaal PG4 Sterke stad -16.095 -10.008 -34.331 25.387 -8.943 -8.137 -8.920 -9.050

PG5 Veiligheid - Veilige stad

PG51 Minder Criminaliteit -634 -578 -507 40 -467 -467 -467 -467

PG52 Veiliger Leefomgeving -6.833 -7.278 -7.844 543 -7.301 -7.048 -7.048 -7.048

Totaal PG5 Veiligheid - Veilige stad -7.466 -7.856 -8.351 583 -7.768 -7.514 -7.514 -7.514

PG6 Voor de Lelystedeling

PG61 Dienstverlening -1.377 -1.138 -3.127 2.617 -510 125 135 135

PG62 Personeel en organisatie -23.331 -28.325 -30.501 2.661 -27.840 -27.552 -27.788 -27.500

PG63 Algemene dekkingsmiddelen 125.901 126.245 -9.181 129.053 119.872 119.055 118.343 117.767

Totaal PG6 Voor de Lelystedeling 101.194 96.781 -42.809 134.331 91.522 91.628 90.690 90.402

Totaal Exploitatie -4.795 -744 -241.615 243.081 1.466 3.070 1.756 1.369

Reserves


PG11 Zelfredzaamheid en ondersteuning -153 575

Totaal PG1 Iedereen doet mee -153 575


PG21 Grotere individuele ontplooiing 532 613 -39 62 23 -39 -39 -39

PG22 Verhogen arbeidsparticipatie 1.230 1.000 1.000 1.000 -1.000 -1.000 -1.000

Totaal PG2 Op weg met talent 1.762 1.613 -39 1.062 1.023 -1.039 -1.039 -1.039

PG3 Leefbare stad

PG31 Vitalere stad 463 52 -48 -48 -59 -75 -94

PG32 Goede en veilge verkeersverbindingen1.323 1.290 -115 810 695 679 675 634

PG33 Duurzame leefomgeving 241

Totaal PG3 Leefbare stad 2.027 1.342 -163 810 647 619 600 541

PG4 Sterke stad

PG41 Ontw ikkeling tot netw erkstad 5.191 -1.425 -1.745 -1.745 -2.546 -1.723 -1.638

PG42 Meer w erkgelegenheid 169 819

PG43 Aantrekkelijker Woonstad 68 116

Totaal PG4 Sterke stad 5.428 -491 -1.745 -1.745 -2.546 -1.723 -1.638


PG61 Dienstverlening 220 346

PG62 Personeel en organisatie -1.400 700 700 700

PG63 Algemene dekkingsmiddelen 1.474 -1.809 -3.478 2.001 -1.477 185 717 749

Totaal PG6 Voor de Lelystedeling 294 -763 -3.478 2.701 -777 185 717 749

Totaal Reserves 9.358 2.276 -5.425 4.572 -852 -2.780 -1.446 -1.387

Eindtotaal 4.563 1.532 -247.040 247.654 614 290 310 -18

2017 2018ProgrammalijnRekening

2013

Begroting

2014

2015

2016

192


Middels vaststelling van deze begroting stelt de raad formeel de budgetten voor 2015 vast, waarmee

het college worden geautoriseerd tot het doen van uitgaven binnen deze gestelde budgettaire kaders.

De meerjarenraming 2016 - 2018 geeft een goede afspiegeling van het beleid waartoe door de raad

meerjarig is besloten.

Het overzicht van baten en lasten is opgebouwd uit:

1. Baten en lasten opgenomen in de programma’s (zie hoofdstuk 3)

2. Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien (zie hoofdstuk 3.6.3)

3. Stortingen en onttrekkingen aan reserves (zie hoofdstuk 6.2)

De eerste twee onderdelen vormen samen het geraamd resultaat vóór mutaties van de reserves.

Wanneer de mutaties in de reserves vervolgens worden verwerkt, dan ontstaat het meerjarig beeld van

de begroting ná resultaatbestemming. Door mutaties in de reserves apart weer te geven, wordt bereikt

dat de raad een beter inzicht heeft voor welke doelen reserves gevormd worden en wat de werkelijke

lasten en baten zijn die aan de programma’s worden toegerekend. Verder is de uitsplitsing van belang

bij het bepalen van het EMU saldo.

Op basis van dit overzicht worden de begrote uitgaven en inkomsten 2015 per programma vastgesteld.

Binnen deze kaders is het college vervolgens bevoegd om de in de programma’s geformuleerde

resultaten, en daarmee ook de maatschappelijke effecten, te realiseren. In hoofdstuk 2 is te zien welke

wijzigingen op de begroting zijn voorgesteld en tot welk resultaat dit zou leiden na besluitvorming

hierover.

Incidentele baten en lasten

Conform het Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV) worden de

incidentele baten en lasten gepresenteerd. De begroting is in evenwicht wanneer de lasten kleiner of

gelijk zijn aan de baten. De meerjarige ontwikkeling van het begrotingssaldo (begroot resultaat) is in

hoofdstuk 1 toegelicht. Inzicht in de incidentele en structurele baten en -lasten zegt iets over het

'materieel evenwicht'. Indien de structurele lasten gedekt worden door structurele baten is er sprake van

'materieel' begrotings-evenwicht. Uit de analyse van de lasten en baten van de meerjarenbegroting blijkt

dat er sprake is van materieel evenwicht. De piek in incidentele baten en –lasten in 2015 wordt

veroorzaakt door de ontvangst van de laatste tranche van de nuonverkoop opbrengst en de storting

daarvan in de reserve.

Kenmerken Incidentele baten en lasten:

1. Incidentele baten en lasten hebben betrekking op een tijdelijke geldstroom* (maximaal

10 jaar)

2. Incidentele baten en lasten hebben een eindig karakter. Dat betekent dat er vanwege

een raadsbesluit en of een toekenningbesluit de eindigheid ( binnen afzienbare tijd) is

vastgelegd.

3. Toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves** zijn incidentele lasten en -baten.

Tabel: Incidentele baten en lasten Bedragen x € 1.000

2015 2016 2017 2018

Incidenteel

Baten 15.898 879 870 1.860

Lasten -19.808 -5.116 -3.313 -3.950

Saldo incidenteel -3.910 -4.238 -2.444 -2.090

Structureel

Baten 244.945 241.340 242.894 242.667

Lasten -241.034 -237.102 -240.450 -240.577

Saldo structureel 3.910 4.238 2.444 2.090

saldo incidenteel / structureel 0 0 0 0

193


4. Eenmalige uitschieters zoals leges Opbrengsten gerelateerd aan een incidenteel 'groot'

project wordt geoormerkt als incidenteel

5. Aflopende Rijksbijdragen*** en Project subsidies die langer dan 3 jaar duren maar

waarvan bekend is dat deze bijdrage stopt. Hierbij gaat het om geldstromen waarvan

op voorhand vast staat dat de looptijd langer dan 3 jaar is maar die wel binnen

afzienbare tijd eindigen. In deze gevallen wordt van incidentele baten en lasten

gesproken. Bijvoorbeeld tijdelijke subsidie voor project MKB

6. Boekwinst of -verlies van het Grondbedrijf zijn incidentele baten en lasten

Uitzonderingen:

Incidentele ophoging of verlaging van een structureel budget is structureel

Reserves zijn in principe incidenteel tenzij het gaat om een dekkingsreserves die meerjarig

doorlopen. Bijvoorbeeld de Nuon reserve die dient ter dekking van een structureel lagere

dividend bate. Evenals de onttrekkingen uit bijvoorbeeld de reserve parkeren die dienen ter

dekking van aanloopverliezen.

De ICL bijdrage wordt beschouwd als structureel omdat de looptijd inmiddels veel langer is dan

10 jaar.

Kenmerken Structurele baten en lasten

1. Structurele baten en lasten zijn in elk geval die baten en lasten die in beginsel jaarlijks in de

begroting, meerjarenraming (10 jaar en meer) en jaarrekening zijn opgenomen. Bij reserves is

de grens minimaal 3 jaar.

2. Tijdelijke ophoging of verlaging van bestaand structureel budget is structureel

3. Stortingen in de voorzieningen zijn structurele lasten

4. Financieringslasten (kapitaallasten, aflossing en rente) zijn structurele lasten

5. Indien bestaand structureel beleid, niet zijnde een tijdelijke geldstroom, binnen de termijn van

drie jaar een wijziging ondergaat dan worden de daarmee samenhangende lasten of baten in

het begrotingsjaar niet als incidenteel aangemerkt. Bijvoorbeeld in het kader van de

bezuinigingen besluit de gemeente in jaar t+3 geen subsidies meer te verstrekken; de daarmee

samenhangende lasten worden in t+2, t+1 en t nog als structureel beschouwd.

6. Een incidentele dekking uit een reserve die na een bepaalde periode ophoudt maar wordt

vervangen door een structurele dekking uit een opbrengst wordt gekenmerkt als een structurele

dekking ( bijvoorbeeld dekking voor parkeren kust) .

Voor de analyse bij de realisatie geldt het volgende:

Na afloop van een begrotingsjaar zullen bij het opmaken van de jaarrekening altijd wel enige (relevante)

verschillen tussen de werkelijkheid en de begroting blijken. Het is van belang dat bij de analyse ex BBV

artikel 28, lid a wordt bezien in hoeverre er alsnog sprake is geweest van niet begrote incidentele baten

en lasten. Budgetverschillen op activiteiten inzake structureel bestaand beleid blijven naar hun aard

"structureel".

194


6. Financiële positie

6.1 Wat bepaalt de financiële positie van een gemeente?

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten spreekt van houdbare gemeentefinanciën als een

gemeente ook bij een scenario met economisch slecht weer genoeg geld overhoudt om de

schuldverplichtingen te blijven voldoen zonder dat de noodzakelijke publieke voorzieningen in de knel

komen. Deze benadering voor een oordeel over de gezondheid van de financiën die veel bij landen en

staten wordt toegepast, is voor de Nederlandse gemeenten nieuw.

De financiële positie van de gemeente kan naar aanleiding van verschillende componenten worden

bepaald. Voor de gemeente Lelystad zijn de volgende relevant: is de begroting in evenwicht, zijn de

structurele lasten door structurele baten gedekt, wat is de stand van de reserves en voorzieningen, is

het weerstandsvermogen voldoende en wat is de rentedruk op de exploitatie (schuldquote) . Aanvullend

kan gekeken worden naar de debt ratio en de solvabiliteitsratio. Het Emu saldo is in dit hoofdstuk wel

inzichtelijk gemaakt maar is op zich geen norm. Hetl brengt in beeld welk aandeel de gemeente heeft

op basis van zijn begrotingstotaal in de gezamenlijke landelijke tekortnorm.

De begroting is in evenwicht wanneer de lasten kleiner of gelijk zijn aan de baten. De meerjarige

ontwikkeling van het begrotingssaldo (begroot resultaat) is in hoofdstuk 1 toegelicht.

In hoeverre de lasten en baten incidenteel of structureel zijn, is in het vorige hoofdstuk inzichtelijk

gemaakt. De conclusie kan worden getrokken dat de incidentele baten worden ingezet voor incidentele

(tijdelijke) extra budgetten voor met name structureel bestaand beleid.

Reserves

In het algemeen kan worden gesteld dat de reserves klappen moeten opvangen, of geld vast moeten

houden voor bestedingen in de toekomst. Als gemeenten geen reserves hebben, dan heeft de

gemeente bij iedere tegenvaller of onvoorziene uitgave een begrotingstekort. Het is dus belangrijk dat

er reserves kunnen worden gevormd. Daar staat tegenover dat het geld dat vaststaat vaak niet vrij

besteed kan worden, waardoor het niet mogelijk is belangen integraal af te wegen. Het verdient daarom

de voorkeur om terughoudend te zijn met het reserveren van middelen in reserves.

Artikel 43 van het BBV onderscheidt twee soorten reserves:

- algemene reserve: deze heeft geen specifieke bestemming en wordt vooral aangehouden als

financiële buffer voor algemene risico's. Tekorten en overschotten op de jaarrekening komen

ten laste respectievelijk ten gunste van de algemene reserve.

- een bestemmingsreserve: dit zijn reserves waaraan de raad een bepaalde bestemming heeft

gegeven. De raad kan een verkozen bestemming echter ongedaan maken en besluiten een

andere bestemming aan te wijzen voor het geld. Hierdoor zijn bestemmingsreserves in theorie

vrij besteedbaar.

De reserves die de klappen moeten kunnen opvangen zijn onderdeel van het weerstandsvermogen. De

overige reserves hebben door eerdere besluitvorming van de raad al geleid tot verplichtingen en zijn

daarmee min of meer niet meer vrij besteedbaar. In de tabel “verloop reserves” wordt inzichtelijk

gemaakt de begrote toevoegingen en uitnamen van de reserves voor de komende jaren.

http://www2.nijmegen.nl/content/188262/jaarrekening

195


In onderstaande tabel is het verloop van de reserves weergegeven De bijstellingsvoorstellen uit deze

programmabegroting 2015-2018 zijn hier nog niet in verwerkt, dit vindt pas plaats na definitieve

besluitvorming.

Tabel: Verloop reserves Bedragen x € 1.000

Reserves

Werkelijke

stand

ultimo

2013

Begrote

stand

ultimo

2014

Begrote

stand

ultimo

2015

Begrote

stand

ultimo

2016

Begrote

stand

ultimo

2017

Begrote

stand

ultimo

2018

Algemene reserves

Algemene reserves

1000 Algemene reserve AD 7.054 7.911 7.918 7.925 7.932 7.939

1001 Algemene reserve GB -177 -177 346 1.923 1.923 1.923

Totaal Algemene reserves 6.877 7.734 8.264 9.848 9.855 9.862

Bestemde reserves

Bestemde reserves grondbedrijf

2018 Bovenw ijkse voorzieningen - 357 968 1.884 2.569 3.316

2043 Risico Grondexploitatie - 784 1.395 1.448 1.561 531

2045 Antw oord van LLS vraag en aanbodkant 148 148 148 148 148 148

2046 Grondexploitatierisico OMALA 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000

Bestemde reserves overig

1006 Reserve bestemd resultaat 2.050 700 - - - -

2014 Reserve ontw ikkeling stad 1.446 4.703 4.641 4.641 5.565 7.487

2048 Reserve Begraafplaats - 34 82 141 216 310

2060 IPR/MKB regeling 519 - - - - -

2063 Dienstverlening/Telefonie 346 0 0 0 0 0

2086 Reserve Nuon (Comp dividend) 31.122 30.444 29.737 29.000 28.232 27.431

2087 Reserve Nuon (Vrij besteedbaar) 16.653 12.716 11.888 12.927 13.966 15.005

2088 Reserve Nuon (nog niet vrij te besteden) 13.239 16.000 16.000 16.000 16.000 16.000

2090 Reserve ISV 1.577 271 271 271 271 271

2091 Transitiefonds voor het sociale domein - 2.000 4.000 4.500 4.500 4.500

2210 Reserve De Steiger 1.059 1.109 1.109 1.109 1.109 1.109

3020 Egalisatiereserve Parkeren 773 50 -600 -1.234 -1.865 -2.455

Totaal Bestemde reserves 69.931 70.316 70.639 71.834 73.273 74.653

Resultaat boekjaar (na bestemming)


1004 Resultaat boekjaar AD (na bestemming) 4.580 435 443 -1.995 -5.523 -9.359

Totaal Resultaat boekjaar (na bestemming) 4.580 435 443 -1.995 -5.523 -9.359

Totaal reserves 81.388 78.485 79.346 79.688 77.605 75.156

196


Voorzieningen

Voor het opvangen van concrete risico’s en verplichtingen in de toekomst worden voorzieningen

gevormd. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om onderhoudsverplichtingen (zie ook paragraaf Onderhoud

Kapitaalgoederen voor nadere inhoudelijke toelichting). In de tabel “verloop voorzieningen” is inzichtelijk

gemaakt de hoe de komende jaren toevoegingen en uitnamen uit de voorzieningen zijn begroot.

Artikel 44 van het BBV stelt dat een voorziening wordt gevormd voor een verplichting of een

redelijkerwijs in te schatten financieel risico. De uitgaven uit voorzieningen worden feitelijk al

geautoriseerd door de raad bij het vormen van voorzieningen. Voorzieningen worden gevormd wegens:

- verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch die

redelijkerwijs te schatten zijn;

- op de balansdatum bestaande risico's voor bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen

waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten;

- kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die

kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en

de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal begrotingsjaren.

Tabel: Mutaties reserves begrotingsjaar Bedragen x € 1.000

Reserves

Begrote

stand

ultimo

Begroting

2014

Begrote

Storting

2015

Begrote

onttrekking

2015

Begrote

stand

ultimo 2015



1004 Resultaat boekjaar AD (na bestemming) 435 8 - 443

Totaal Resultaat boekjaar (na bestemming) 435 8 - 443

Algemene reserves

Algemene reserves

1000 Algemene reserve AD 7.911 7 - 7.918

1001 Algemene reserve GB -177 522 - 346

Totaal Algemene reserves 7.734 529 - 8.264

Bestemde reserves

Bestemde reserves grondbedrijf

2018 Bovenw ijkse voorzieningen 357 611 - 968

2043 Risico Grondexploitatie 784 612 - 1.395

2045 Antw oord van LLS vraag en aanbodkant 148 - - 148

2046 Grondexploitatierisico OMALA 1.000 - - 1.000

Bestemde reserves overig

1006 Reserve bestemd resultaat 700 - -700 -

2014 Reserve ontw ikkeling stad 4.703 - -62 4.641

2048 Reserve Begraafplaats 34 48 - 82

2086 Reserve Nuon (Comp dividend) 30.444 1.294 -2.001 29.737

2087 Reserve Nuon (Vrij besteedbaar) 12.716 172 -1.000 11.888

2088 Reserve Nuon (nog niet vrij te besteden) 16.000 - - 16.000

2090 Reserve ISV 271 - - 271

2091 Transitiefonds voor het sociale domein 2.000 2.000 - 4.000

2210 Reserve De Steiger 1.109 - - 1.109

3020 Egalisatiereserve Parkeren 50 159 -810 -600

Totaal Bestemde reserves 70.316 4.895 -4.572 70.639

Totaal reserves 78.485 5.433 -4.572 79.346

197


Weerstandsvermogen

Weerstandsvermogen is een relevant onderdeel bij het bepalen van de financiële weerbaarheid. De

term zegt het al; vermogen om je weerstand als organisatie te waarborgen. De conclusie is dat op basis

van de inventarisatie van incidentele risico’s, het incidenteel weerstandsvermogen ruim voldoende is.

Voor het dekken van de structurele risico’s is theoretisch het structurele weerstandsvermogen

onvoldoende bij onverkorte continuering van het bestaande beleid. In de praktijk worden structurele

tegenvallers gedekt door het verminderen van lasten (bezuinigingen). Daarom is een ontoereikende

structurele weerstandscapaciteit niet zozeer een probleem, tenzij er geen bezuinigingen meer mogelijk

zijn binnen de totale gemeentebegroting. Zie ook de paragraaf weerstandsvermogen en

risicobeheersing.

Schuldquote

De rentedruk van schulden op de exploitatie komt tot uitdrukking in de schuldquote. De schuldquote

geeft de verhouding aan tussen de netto schuld en de inkomsten. De gemeenteraad heeft met het

vaststellen van de programmabegroting 2014-2017 een maximale schuldquote van 100% ingesteld. De

afgelopen jaren is de schuldquote vooral gestegen door investeringen ten behoeve van het grondbedrijf

en door dalende inkomsten. In 2015, bij start van de 3 decentralisaties zullen de inkomsten met ruim

€50 mln. toenemen. Daarnaast is de verwachting dat door aflossingen de leningenportefeuille in 2014

met ruim €10 mln. af zal nemen en daarna stabiel blijft. Deze bewegingen hebben een positief effect op

de schuldquote. Om een inschatting te kunnen maken van de ontwikkeling van de schuldquote de

komende jaren is een balansprognose gemaakt op basis van inschattingen en aannames van onder

Tabel: Verloop voorzieningen Bedragen x € 1.000

Voorzieningen

Werkelijke

stand

ultimo

2013

Begrote

stand

ultimo

2014

Begrote

stand

ultimo

2015

Begrote

stand

ultimo

2016

Begrote

stand

ultimo

2017

Begrote

stand

ultimo

2018

Voorzieningen

Voorzieningen

2010 Kunstw erken/hoge routes 13.035 11.302 10.535 10.950 11.656 11.525

2011 Riolering 31.299 32.814 34.665 36.506 38.337 40.157

5001 Pensioenen w ethouders 4.702 4.702 4.702 4.702 4.702 4.702

5804 IHP Onderhoud 1 111 -73 -299 -1.392 -2.484

5059 Alternatief FLO 992 992 992 992 992 992

5062 Voorziening GO Bovengronds 28.758 26.916 24.743 16.157 14.251 9.943

5061 Voorziening Bovenw ijkse Voorzieningen 285 285 285 285 285 285

5063 Voorziening De Steiger 412 483 483 483 483 483

5003 GO gemeentelijke gebouw en 699 770 1.086 1.683 2.299 2.914

5004 GO stadhuis 464 689 858 1.006 607 208

Totaal voorzieningen 80.647 79.065 78.276 72.466 72.220 68.727

Tabel: Mutaties voorzieningen begrotingsjaar Bedragen x € 1.000

Reserves

Begrote

stand

ultimo

Begroting

2014

Begrote

Storting

2015

Begrote

onttrekking

2015

Begrote

stand

ultimo 2015

Voorzieningen

Voorzieningen

2010 Kunstw erken/hoge routes 11.302 1.719 -2.486 10.535

2011 Riolering 32.814 2.205 -354 34.665

5001 Pensioenen w ethouders 4.702 204 -204 4.702

5804 IHP Onderhoud 111 589 -774 -73

5059 Alternatief FLO 992 - - 992

5062 Voorziening GO Bovengronds 26.916 9.869 -12.042 24.743

5061 Voorziening Bovenw ijkse Voorzieningen 285 - - 285

5063 Voorziening De Steiger 483 - - 483

5003 GO gemeentelijke gebouw en 770 1.170 -855 1.086

5004 GO stadhuis 689 333 -164 858

Totaal Voorzieningen 79.065 16.090 -16.879 78.276

Totaal voorzieningen 79.065 16.090 -16.879 78.276

198


andere de ontwikkeling van de leningenportefeuille2 (zie ook de tabel leningenportefeuille). De

verwachting is dat de schuldquote zich in 2015 - 2017 richting de 62%3 zal bewegen en is daarmee

ruim onder de door de raad gestelde norm voor de schuldquote van 100%.

Om te weten hoeveel ruimte er nog is kan hierop een gevoeligheidsanalyse worden losgelaten.

Bijvoorbeeld hoeveel kan de netto schuld stijgen voordat de 100% norm bereikt wordt en bij

gelijkblijvende inkomsten. In onderstaande tabel is een gevoeligheidsanalyse opgenomen.

Debtratio en solvabiliteitsratio

Deze geven aan de mate waarmee het balansbezit is belast met schuldOp de linkerzijde van de balans

staan de bezittingen van de gemeente. Ook de bezittingen in de vorm van geld en waardepapieren

staan hier weergegeven. Op de rechterzijde staat hoe dit bezit is gefinancierd. Gemeenten gaan,

schulden aan voor het financieren van de aanschaf van bezit. Op de rechterzijde van de balans staat

hoeveel schuld de gemeente is aangegaan. Met het kengetal schuldratio beoordeel je in hoeverre het

bezit op de linkerzijde van de balans is belast met schuld. Het kengetal geeft in procenten het aandeel

van de schulden in het balanstotaal. Natuurlijk kun je ook de vraag stellen in hoeverre het bezit op de

balans is afbetaald. Dat wordt uitgedrukt met de solvabiliteitsratio. Het is het spiegelbeeld van de

schuldratio. Bij een schuldratio groter dan 80% (solvabiliteitsratio < 20%) heeft een gemeente zijn bezit

zeer zwaar belast met schuld. Het licht staat dan op rood. Normaal bevindt de schuldratio van een

gemeente zich tussen de 20% en 70%. Bij een schuldratio lager dan 20% (solvabiliteitsratio > 80%) is in

de meeste gevallen sprake van een gemeente die per saldo geen schulden heeft. Op basis van de

balansprognose is de verwachting de debt ratio op 45% uitkomen en de solvabiliteitsratio op 55%. Dat

valt nog ruim binnen de acceptabele marges die de VNG stelt.

2 Let wel dit zijn prognoses van balansposten en soms moeilijk voorspelbaar.

3 De gemeente voor de berekening van de schuldquote de uitgangspunten van de VNG. De VNG heeft vanaf 2013 een

aangescherpt uitgangspunt gebruikt voor wat betreft de inkomsten (noemer). Deze aanpassing is in de prognose meegenomen.

73%

62% 63% 63% 64% 64%

55%

48% 48% 48% 49% 49%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

Realisatie 2013

Prognose 2015

Prognose 2016

Prognose 2017

Prognose 2018

Prognose 2019

jaren

Prognose Schuldquote en voorraadquote 2015-2019

Netto Schuldquote

Voorraad Quote

Tabel: Gevoeligheidsanalyse Bedragen x € 1.000

Bij gelijkblijvende inkomsten, hoeveel mag de netto schuld nog stijgen? 104.118

Bij gelijkblijvende schuld, hoeveel mogen de inkomsten nog dalen voordat 100% wordt bereikt? -104.118

Schuldquote

Stel de netto schuld stijgt met 10% en inkomsten dalen met 20%? 81%

Stel de netto schuld stijgt met 20% en de inkomsten dalen met 30%? 101%

55%

45%

Prognose 2015

Debt Ratio Solvabiliteitsratio

199


Het EMU saldo Voor de begroting van het Rijk wordt voor het ramen van de Emu schuld en het EMU tekort gesteund

op de macro economische ramingen van het Centraal bureau voor de Statistiek (CBS). Het CBS maakt

een raming van het EMU tekort van gemeenten aan de hand van de Emu enquête (zie de tabel

hieronder). Deze enquête is een verplicht onderdeel van een gemeentelijke begroting. Het CBS

berekent hiermee voor iedere gemeente een individuele referentiewaarde, een aandeel in de

gezamenlijke ruimte voor het begrotingstekort. Voor de gemeente Lelystad is dat - €11,81 mln. voor

2014 (meest recente referentiewaarde, septembercirculaire 2014). De individuele EMU-

referentiewaarde betreft geen norm, maar is een indicatie van het aandeel dat een gemeente op basis

van zijn begrotingstotaal in de gezamenlijke tekortnorm heeft.

De VNG adviseert de gemeente bij het begroten niét te sturen op de individuele referentiewaarde omdat

het Emusaldo te bewegelijk is en sterk afhangt van het investeringsvolume en de mutaties in de

voorraad bouwgrond (grondexploitaties). Deze schommelingen veroorzaken grote schommelingen bij

de meeste gemeenten. Het Emu saldo vertoont daarom het ene jaar een overschot en het andere jaar

een tekort.

De rekenkamer heeft in 2014 onderzoek gedaan naar de wet Hof en de gevolgen voor de gemeente

Lelystad en heeft een aantal aanbevelingen gedaan. Daar waar mogelijk is een deel van de conclusies

is al meegenomen in P&C documenten 2013 en 2014 en ook nu in de begroting 2015. Fine-tuning en

aanvulling op de aanbevelingen zal op basis van een gesprek tussen College en de Commissie van de

rekening nog moeten plaatsvinden.

In onderstaande tabel is het begrote Emu saldo van 2014 ,2015 en 2016 aangegeven. Deze raming

bevat een raming van het tekort van de gemeente in het lopende jaar, het komende jaar en het daarop

volgende jaar. Voor het maken van de prognose van het Emusaldo (en de Schuldpositie) is naast de

exploitatiebegroting, gebruik gemaakt van balansprognoses, de meerjarige investeringsplanning en de

liquiditeitsplanning.

Tabel: EMU saldo Bedragen x € 1.000

EMU saldoGeactualiseerde

Begroting 2014Begroting 2015 Begroting 2016

+ 1.Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves

(zie BBV, artikel 17c)-2.631 -279 524

+ 2. Afschrijvingen ten laste van de exploitatie 6.917 7.630 8.355

+ 3.Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de

exploitatie15.738 15.671 15.921

- 4.Investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans

w orden geactiveerd20.442 15.911 9.670

+ 5.

Baten uit bijdragen van andere overheden, de Europese Unie en

overigen, die niet op de exploitatie zijn verantw oord en niet al in

mindering zijn gebracht bij post 4

0 0 0

+ 6

Desinvesteringen in (im)materiële vaste activa: Baten uit

desinvesteringen in (im)materiele vaste activa (tegen

verkoopprijs), voor zover niet op exploitatie verantw oord

0 0 0

- 7.Aankoop van grond en de uitgaven aan bouw -, w oonrijp maken

e.d. (alleen transacties met derden die niet op de exploitatie staan)9.885 10.901 7.692

+ 8Baten bouw grondexploitatie: Baten voorzover transacties niet op

exploitatie verantw oord16.591 23.438 20.136

- 9.Lasten op balanspost Voorzieningen voorzover deze transacties

met derden betreffen17.220 16.461 21.731

- 10.

Lasten ivm transacties met derden, die niet via de onder post 1

genoemde exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de

reserves (inclusief fondsen en dergelijke) w orden gebracht en die

nog niet vallen onder één van bovenstaande posten

0 0 0

11Verkoop van effecten:

a) Gaat u effecten verkopen ? (ja/nee) nee nee nee

-b) Zo ja w at is bij verkoop de verw achte boekw inst op de

exploitatie ?0 0 0

Berekend EMU saldo -10.933 3.188 5.843

200


6.2 Overzicht van investeringen

Bovenstaande geplande investeringen en totaal begrote kapitaallasten zijn in voorgaande kadernota’s

of begrotingen door de raad vastgesteld.

Tabel: Totaal geplande investeringen Bedragen x € 1

Activasoort 2015 2016 2017 2018

Bedrijfsgebouw en -9.945.336 -6.000.000

Financiele vaste activa

Grond/w eg en w aterbouw k.w erken

Gronden en terreinen

Machines, app.en installaties -3.599.140 -2.046.892 -3.000

Overige materiele vaste activa -401.228

Vervoermiddelen

Totaal geplande investeringen -13.945.704 -8.046.892 -3.000 -

Tabel: Totaal kapitaallasten verwerkt in de begroting Bedragen x € 1

ActivasoortKapitaal lasten

2015

Kapitaal lasten

2016

Kapitaal lasten

2017

Kapitaal lasten

2018

Bedrijfsgebouw en -13.295.645 -13.768.029 -13.940.292 -13.792.746

Financiele vaste activa -380.874 -380.874 -380.874 -380.874

Grond/w eg en w aterbouw k.w erken -137.469 -137.469 -137.469 -137.469

Gronden en terreinen -698.855 -698.855 -698.858 -698.856

Machines, app.en installaties -3.081.875 -3.620.671 -3.564.134 -3.152.545

Overige materiele vaste activa -757.133 -782.384 -710.432 -694.734

Vervoermiddelen -6.657 -6.657 -6.657 -6.657

Totaal kapitaallasten -18.358.507 -19.394.939 -19.438.716 -18.863.882

201


6.3 Verloop activa

Tabel: Verloop activa (standen per 31 december) Bedragen x € 1.000

ActivaBoekwaarde

2014

Boekwaarde

2015

Boekwaarde

2016

Boekwaarde

2017

Boekwaarde

2018

Boekwaarde

2019

Bedrijfsgebouw en 174.618 180.558 181.598 177.108 179.758 180.367

Gronden en terreinen AD 11.959 11.959 11.959 11.955 11.955 11.955

Grond-w eg-/w aterb.w erken 1.997 1.948 1.895 1.840 1.781 1.718

Machines, app. Installaties 24.636 26.859 26.251 23.620 21.283 19.108

Overige materiële activa 4.951 4.898 4.393 3.924 3.336 2.822

Vervoermiddelen 30 24 18 13 6 -

Deelnemingen 2.357 2.357 2.357 2.357 2.357 2.357

Verbonden partijen 9.491 9.491 9.491 9.491 9.491 9.491

Eindtotaal 230.039 238.094 237.964 230.308 229.967 227.819

Tabel: Mutaties activa begrotingsjaar Bedragen x € 1.000

ActivaBoekwaarde

1-1-2015

Uitgaven

2015

Inkomsten

2015

Afschrijving

en 2015

Boekwaarde

31-12-2015Rente 2015

Bedrijfsgebouw en 174.618 11.205 300 4.965 180.558 8.363

Gronden en terreinen AD 11.959 - - -0 11.959 699

Grond-w eg-/w aterb.w erken 1.997 - - 49 1.948 88

Machines, app. Installaties 24.636 4.449 - 2.226 26.859 1.050

Overige materiële activa 4.951 507 - 561 4.898 214

Vervoermiddelen 30 - - 5 24 1

Deelnemingen 2.357 - - - 2.357 58

Verbonden partijen 9.491 - - - 9.491 323

Eindtotaal 230.039 16.162 300 7.806 238.094 10.797

202


6.4 Leningenportefeuille

De bezittingen van de gemeente Lelystad worden gefinancierd middels eigen vermogen en vreemd

vermogen. Het eigen vermogen is opgebouwd uit reserves en het resultaat na bestemming uit de

laatste jaarrekening. Het vreemd vermogen is opgebouwd uit voorzieningen en opgenomen leningen

met een looptijd langer dan één jaar. Voorzien wordt dat de leningen portefeuille komende jaren als

volgt is opgebouwd:

Tabel: Leningportefeuille


Leningen (* € 1.000) 2015 2016 2017 2018

Verstrekte geldleningen -8.667 -8.478 -8.090 -7.502

Aangetrokken geldleningen 162.800 156.690 150.580 144.470

Verwachte aan te trekken lange leningen 18.110 24.220 30.330 36.440

Verwacht niveau van kasgeldleningen 24.000 24.000 24.000 24.000

Totaal 196.243 196.432 196.820 197.408

Tabel: Rente leningportefeuille


Rente leningen (* € 1.000) 2015 2016 2017 2018

Rentebaten verstrekte geldleningen 240 228 215 198

Rentelasten aangetrokken geldleningen -5.369 -5.069 -4.841 -4.613

Verwachte aan te trekken lange leningen -637 -1.185 -1.395 -1.605

Verwacht niveau van kasgeldleningen -400 -800 -800 -800

Totaal benodigd -6.166 -6.826 -6.821 -6.820

De afgelopen jaren is veel geïnvesteerd en is de behoefte aan vreemd vermogen sterk toegenomen. De

financieringsbehoefte zal naar verwachting de komende jaren stabiel zijn.

Rente in begroting

De rente die betaald wordt aan financiële instellingen wordt betaald uit de kapitaallasten. De gemeente

berekent de kapitaallasten op basis van het annuïtair afschrijfsysteem. Dit leidt in het begin van de

afschrijvingsperiode tot hogere kosten van rente en lagere afschrijvingen en aan het einde van de

periode tot een omgekeerde verhouding; dit leidt in de situatie van Lelystad in de toekomst tot mogelijke

budgettaire krapte omdat het bij de rentekosten grotendeels gaat om toegerekende, fictieve, kosten die

elders in de begroting weer vrijvallen (het zogenoemde treasuryresultaat bij het product Treasury); na

verloop van tijd wordt het treasuryresultaat lager, doordat de verhouding afschrijving en rente binnen de

annuïtair berekende kapitaallast verandert. Het treasuryresultaat is tot nu toe structureel ingezet als

algemeen dekkingsmiddel.

203


6.5 Jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen

Gemeenten zijn verplicht om jaarlijks aandacht te schenken aan terugkerende arbeidskosten

gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar niveau. Hieronder worden verstaan de aanspraken op

toekomstige uitkeringen door huidig of voormalig personeel. Het Besluit Begroting en Verantwoording

schrijft voor dat als de verplichtingen niet van vergelijkbaar volume zijn, hiervoor een voorziening

getroffen moet worden.

WW- en Bovenwettelijke WW uitkeringen

Als opvolger van de wachtgeldregeling is sinds 2001 de Werkloosheidswet (WW) van toepassing.

Omdat de gemeente eigen risicodrager is, zijn de kosten van uitkeringen, aanvullingen en

uitvoeringskosten voor rekening van de gemeente. Deze kosten zijn structureel in de begroting

opgenomen. Het vaststellen van het recht op een uitkering wordt uitgevoerd door het UWV. In

voorgaande jaren zijn de WW en bovenwettelijke WW- uitkeringen nagenoeg gelijk gebleven. In de

afgelopen twee jaar is een geleidelijke stijging te zien.

Wachtgelden, Pensioenaanspraken wethouders

Indien een wethouder na vier jaar of langer, het wethouderschap beëindigt, ontstaat een recht op

wachtgeld. In het kader van de begroting is dit risico verwoord in de paragraaf weerstandsvermogen.

Bepalend voor het instellen van een voorziening voor pensioenenaanspraken van wethouders is het

ongelijkmatige karakter van de verplichting. Wethouders worden voor een periode van vier jaar

benoemd. Het is mogelijk dat een nieuw aantredende wethouder de pensioenaanspraken van een

andere pensioenverzekeraar meeneemt naar de gemeente. Indien beëindiging van het wethouderschap

aan de orde is, kan een wethouder de pensioenaanspraken meenemen naar een andere

pensioenverzekeraar. De fluctuaties kunnen derhalve van dien aard zijn dat er geen sprake is van

gelijkblijvend volume. De pensioenaanspraken van de wethouders zijn om genoemde redenen

ondergebracht in een voorziening. Jaarlijks wordt door een externe partij een berekening uitgevoerd

waaruit blijkt hoe hoog de voorziening moet zijn om aan alle verplichtingen in de toekomst te kunnen

voldoen. In feite gedraagt de gemeente zich in deze situatie als een pensioenverzekeraar en is verplicht

om de dekkingsgraad op orde te hebben. Er zijn diverse wetswijzigingen die ertoe leiden dat de

pensioenaanspraken en pensioenbetalingen in de toekomst overgedragen worden aan het ABP. Ook

om die reden is het zaak om de voorziening jaarlijks op peil te brengen.

FPU-kosten

De FPU-kosten voor de gemeente Lelystad zijn opgenomen in de exploitatie. Omdat al jaren sprake is

van min of meer gelijkblijvend volume is het niet nodig om een voorziening te treffen. De FPU-regeling

staat, door wetswijzigingen, nu alleen nog open voor medewerkers geboren voor 1 januari 1950. Door

de wettelijke blokkering van deelname aan de FPU-regeling, middels die geboorte datum, nemen de

kosten voor de FPU-uitkeringen sterk af. Immers, er komen nauwelijks nieuwe FPU-uitkeringen bij en

de medewerkers die gebruik maken van de regeling bereiken de pensioengerechtigde leeftijd.

204


Bijlage 1: begrotingsanalyse per programma

Programma 1: iedereen doet mee

Tabel: analyse bijgewerkte begroting 2014 - begroting 2015 Bedragen x 1.000

Exploitatie 313

Programmabegroting

Incidenteel hogere lasten in 2014 door budget Homo-emancipatie

(Programmabegroting 2012 - 2015)

20

Incidenteel hogere lasten in 2014 door invoering decentralisatie AWBZ/WMO


147

Structureel lagere lasten in 2015 door ombuiging maatschappelijke stages


55

Structureel hogere lasten in 2015 door een bijdrage aan MFA Zuiderzeew ijk


-59

Incidenteel hogere lasten in 2014 door w ijkverpleegkundige Zichtbare schakel


80

Incidenteel hogere lasten in 2014 door uitvoering decentralisatie jeugdzorg


32

Kadernota

Incidenteel hogere lasten in 2014 door huisvesting allochtone zelforganisaties (Kadernota 2012) 6

Incidenteel hogere lasten in 2014 door vriendschapsband Lelystad - Lelydorp (Kadernota 2012) 10

Structureel lagere lasten in 2015 door bezuiniging op integratiebeleid (Kadernota 2013) 210

Incidenteel hogere lasten in 2014 door Aanp.multiproblematiek Roma (Kadernota 2014) 15

Incidenteel hogere lasten in 2014 door uitbreiding steunpunt mantelzorg (Kadernota 2014) 80

Structureel lagere lasten in 2015 door actualisatie interne uren beleid en indicatiestelling WMO 44

Overige mutaties

Incidenteel hogere lasten in 2014 door uitvoering decentralisatie jeugdzorg 355

Structureel lagere lasten in 2015 door actualisatie budgetten huishoudelijke hulp 211

Incidenteel hogere lasten in 2014 in verband met aanloopkosten MFA Zuiderzeew ijk: sloopkosten

noodvoorzieningen en huurkosten tijdelijke voorzieningen (Vuurtoren / brand Ichtus)

(doorschuifbudget)

-220

Deze w ijziging betreft een herschikking van budgetten en hebben betrekking op de gew ijzigde

indeling van de programma's van de begroting 2015 - 2018

-716

Diversen 43

Reserves -575

Overige mutaties

Incidenteel hogere baten in 2014 door onttrekking aan de reserve bestemd resultaat i.v.m.

uitvoering decentralisatie jeugdzorg

-355

Incidenteel hogere baten in 2014 in verband met aanloopkosten MFA Zuiderzeew ijk: sloopkosten

noodvoorzieningen en huurkosten tijdelijke voorzieningen (Vuurtoren / brand Ichtus)

(doorschuifbudget)

-220

Totaal -262


Een mutatie van € -262 is als volgt te verklaren

205


Programma 2: op weg met talent


Exploitatie 2.580

Programmabegroting

Structureel lagere lasten in 2015 vanw ege het w egvallen van de bruidsschat Stichting School


804

Structureel lagere lasten in 2015 vanw ege het doorvoeren van een bezuiniging op het

schoolzw emmen. (Programmabegroting 2014 - 2017)

90

Structureel lagere lasten in 2015 door bezuiniging bij het Sportbedrijf Lelystad d.m.v.

tarievenstructuur

200

Structureel lagere lasten BBZ in 2015 (actualisatievoorstel 2015 ingediend) 278

Structureel lagere baten BBZ in 2015 door rijksbijdrage (actualisatievoorstel 2015 ingediend) -181

Kadernota

Structureel hogere lasten 2015 door groei bijstandsuitkeringen (incl. actualisatie) -2589

Structureel hogere baten 2015 door toename rijksbijdrage bijstandsuitkeringen (incl. actualisatie) 2599

Overige mutaties

Structureel lagere lasten in 2015 door in de meerjarenbegroting opgenomen lagere kapitaallasten

onderw ijsgebouw en (I.H.P.)

62

Incidenteel lagere lasten in 2014 door een batig saldo m.b.t. praktijkschool De Steiger: dit w erd

verrekend met een storting in de reserve van de De Steiger. (zie toelichting bij reserves)

-50

Lagere incidentele lasten in 2015 door afname in de meerjarenbegroting van het budget t.b.v.

Investeringssubsidie Windesheim / Roy Heiner academy

80

Incidenteel hogere lasten sport in 2014 door Alpari Word Match Racing Tour 125

Incidenteel hogere lasten in 2014 door f inanciering houtsnipperkachel Sportbedrijf Lelystad 435

Incidenteel hogere baten in 2014 voor re-integratie (betreft met name ESF subsidie) -800

Incidenteel hogere lasten in 2014 voor re-integratie (betreft met name besteding ESF subsidie) 984

Structureel hogere lasten in 2015 door actualisatie doorbelasting interne uren -361

Incidenteel hogere lasten 2014 voortijdig schoolverlaten (geactualiseerd vanaf 2015) 266


indeling van de programma's van de begroting 2015-2018

611

Diversen 27

Reserves -590

Overige mutaties

Incidenteel hogere lasten in 2014 door storting in de reserve De Steiger 50

Lagere incidentele baten in 2015 door afname in de meerjarenbegroting van de onttrekking aan de

ROS i.v.m. Windesheim / Roy Heiner academy

-80

Incidenteel hogere baten in 2014 door onttrekking aan de ROS i.v.m. Alpari World Match Racing

Tour

-125

Incidenteel hogere baten in 2014 door onttrekking aan de reserve NUON t.b.v. f inanciering

houtsnipperkachel Sportbedrijf Lelystad

-435

1.990Totaal


Een mutatie van € 1990 is als volgt te verklaren

206


Programma 3: leefbare stad


Exploitatie 3.423

Programmabegroting

Lagere structurele storting in de voorziening Bovengronds vanaf 2015 ter compensatie van

verschuiving interne uren van Groot onderhoud naar Dagelijks onderhoud

236

Kadernota

Structureel hogere baten in 2015 door kostendekkende rioolheff ing (Kadernota 2014 - 2017) 2.700

Structureel hogere lasten in 2015 i.v.m. areaaluitbreiding (Kadernota 2013 - 2016) -233

Structureel lagere lasten in 2015 door ombuiging Afvalstoffeninzameling en -verw erking

(Kadernota 2013 - 2016)

121

Overige mutaties

Incidenteel hogere lasten in 2014 door besluit (Z12-224832) Beter benutten gemeentelijke wegen

(aansluiting Larserdreef/Oostranddreef)

285

Incidenteel hogere lasten in 2014 door besluit (131060580) Fietsplan Stadshart 148

Incidenteel hogere lasten in 2014 door besluit aanleg fietspad Larserringweg 36

Incidenteel lagere baten in 2014 door afschaffen betaald parkeren op koopavonden 90

Incidenteel hogere lasten in 2014 door BDU-bestedingsplan 40

Structureel lagere lasten in 2015 ivm Gladheid Bestrijdingsplan 2013-2014 75

Incidenteel hogere lasten in 2014 door uitvoering diverse I.S.V. projecten (stedelijke vernieuwing

op uitnodiging )

50


Diversen 120

Reserves -695

Overige mutaties

Incidenteel hogere baten in 2014 door besluit (Z12-224832) Beter benutten gemeentelijke wegen

(aansluiting Larserdreef/Oostranddreef)

-285

Incidenteel hogere baten in 2014 door besluit 131060580 Fietsplan Stadshart -148

Incidenteel hogere baten in 2014 door onttrekking ROS tbv besluit aanleg fietspad Larserringweg -36

Incidenteel hogere baten in 2014 door onttrekking reserve parkeren i.v.m. afschaffen betaald

parkeren op koopavonden

-90

Structureel lagere baten in 2015 door lagere onttrekking aan reserve parkeren als gevolg van

lagere doorbelasting vanuit DVL en een verschuiving van uren naar AD

-60

Incidenteel hogere baten in 2014 door onttrekking aan de ROS m.b.t.Stedelijke vernieuw ing -50

Diversen -26

2.728Totaal

PG3 Leefbare stad


207


Programma 4: sterke stad


Exploitatie 1.065

Programmabegroting

Kadernota

Overige mutaties

Incidenteel hogere lasten Koningsdagviering in 2014 en tv-scherm WK voetbal 20

Incidenteel hogere lasten in 2014 initiatiefvoorstel en introductie raad 30

Incidenteel hogere lasten in 2014 door subsidie Bedrijven Investeringszone Stadshart 96

Lagere lasten in 2015 i.v.m. incidenteel (doorschuif)budget voor Stimulering ontw ikkeling kust in

2014

20

Lagere lasten in 2015 i.v.m. incidenteel (doorschuif)budget voor MKB Regeling Lelystad in 2014 519

Lagere lasten in 2015 i.v.m. incidenteel (doorschuif)budget voor bijdrage High Containment Unit in

2014

300

Lagere lasten in 2015 i.v.m. incidenteel (doorschuif)budget voor Breedband in 2014 131

Lagere baten in 2015 i.v.m. incidenteel (doorschuif)budget voor leges Breedband in 2014 -131

Saldo baten en lasten grondexploitatie incidenteel hoger in 2015 (MPG 2013) 320


Diversen 15

Reserves -1.254

Overige mutaties

Incidenteel hogere baten in 2014 door onttrekking reserve ISV t.b.v. subsidie BIZ -96

Lagere baten in 2015 door incidentele onttrekking reserves t.b.v. Stimulering ontw ikkeling kust in

2014

-20

Lagere baten in 2015 door incidentele onttrekking reserves t.b.v. MKB Regeling Lelystad in 2014 -519

Lagere baten in 2015 door incidentele onttrekking reserves t.b.v. bijdrage High Containment Unit in

2014

-300

Hogere incidentele lasten in 2015 door hogere storting algemene reserve grondbedrijf (MPG 2013) -522

Lagere incidentele lasten in 2015 door lagere storting reserve Bovenw ijkse voorzieningen (MPG

2013)

31

Lagere incidentele lasten in 2015 door lagere storting reserve Risico Grondexploitatie (MPG 2013) 172

-189Totaal

PG4 Sterke stad


208


Programma 5: veilige stad

Programma 6: voor de Lelystedeling


Exploitatie 74

Programmabegroting

Kadernota/actualisatie begroting 2014

Incidenteel hogere lasten in 2014 door preventie jeugdcriminaliteit ( Kadernota 2013 ) 111


Overige mutaties

Diversen -8

Reserves 0

Overige mutaties

Totaal 74




Exploitatie -5.246

Programmabegroting

Incidenteel hogere lasten in 2014 i.v.m. budget Raadsverkiezingen 2014 ( Programnmabegroting

2014 - 2017 )

45

Structureel lagere baten OZB door het effect van de verschuiving OZB naar rioolheff ing voor niet-

w oningen (programmabegroting 2014-2017)

-1.000

Kadernota

Structureel hogere baten in 2015 door verschuiving OZB van gebruiker naar eigenaar ( Kadernota

2012 )

85

Structureel hogere lasten in 2015 door het aflopen van de taakstelling groot onderhoud

gemeentelijke gebouw en, betreft de storting in de voorziening onderhoud gemeentelijke gebouw en.

Taakstelling neemt af van € 350K in 2014 naar € 250K in 2015 ( Kadernota 2012 )

-100

Structureel hogere baten leges bouw vergunningen ( Kadernota 2013 - 2016 ) 200

Incidenteel lagere lasten 2014 door rentecompensatie voorfinanciering aanvullende bijdrage

participatiebudget € 1 mljn ( Kadernota 2013 - 2016 )

-40

Structureel lager budget hervormingen en personele frictie in 2015 ( Kadernota 2013 - 2016 ) 782

Stelpost looncompensatie CAO gemeenteambtenaren ( Kadernota 2014 - 2017 ) -640



209


Programma 6: voor de Lelystedeling (vervolg)

Overige mutaties

Structureel lagere lasten in 2015 i.v.m.actualisatie kosten voormalig personeel 110

Incidenteel hogere lasten in 2014 door invoering w et Basisregistratie Grootschalige Topografie. 150

Incidenteel lagere lasten in 2015 t.b.v. digitale dienstverlening 271

Incidenteel lagere lasten in 2014 conform kadernota personeelsbeleid -127

Incidenteel hogere baten in 2014 in verband met dienstverlening salarisadministratie t.b.v. andere

organisaties

-100

Structureel lagere baten ICT en huisvesting in 2015 i.v.m. vertrek van het UWV -351

Structureel lagere lasten in 2015 door in de meerjarenbegroting opgenomen actualisatie van

w achtgeldbetalingen ex-w ethouders

25

Incidenteel hogere lasten in 2014 i.v.m. ambtelijk secretaris G32 Fysieke pijler 68

Incidenteel hogere baten in 2014 i.v.m. bijdragen derden ambtelijk secretaris G32 Fysieke pijler -68

Structureel lager dividend NUON in 2015 (meerjarenbegroting 2013-2016) -132

Incidenteel hogere lasten in 2014 om het ondernemersplein te realiseren 40

Structureel hogere lasten in 2015 door in de meerjarenbegroting opgenomen hogere rentelasten -328

Structureel lagere baten in 2015 door per saldo lagere algemene uitkering o.a. als gevolg van

f inancieel akkoord BCF, effecten regeerakkoord, circulaires en diverse actualisaties

-5.642

Structureel lagere lasten doorontw ikkeling in 2015 o.a. opleiding 250

Incidenteel lagere lasten in 2014 i.v.m. inzet onvoorzien voor Koningsdagviering / initiatiefvoorstel

en introductie raad en tv-scherm WK voetbal

-30

Lagere structurele lasten in 2015 door mutaties stelpost kapitaallasten (o.a. aanpassing

kapitaallasten aan activa en technische actualisaties)

501

Structureel hogere lasten in 2015 door realisatie van een taakstelling subsidies (- € 63K ) ,

realisatie van een taakstelling bedrijfsvoering ( - € 126K ) , en verhoging van de taakstelling 4 ipv 5

w ethouders in 2015 met € 110K

-85

Structureel f inancieel resultaat van verschuiving interne uren van voorzieningen, parkeren en

grondexploitatie naar algemene dienst

502

Incidenteel hogere lasten in 2014 door aanpassingen op kostenplaatsen die in dat jaar niet meer

konden w orden toegerekend aan de diverse producten. M.i.v. 2015 zijn deze posten, voor zover

van toepassing, in de kostenverdeling betrokken

195

Structureel hogere lasten in 2015 door het aankopen en exploiteren van het pand Vaartw eg -118


indeling van de programma's van de begroting 2015 - 2018

97

Structureel lagere lasten in 2015 door actualisatie doorbelasting interne uren 125

diversen 69

Reserves -14

Overige mutaties

Incidenteel hogere lasten in 2014 door een storting in de egalisatiereserve parkeren t.b.v.

afschaffen betaald parkeren op koopavonden

90

Incidenteel hogere lasten in 2014 door een storting in de reserve ontw ikkeling stad 200

Incidenteel hogere baten in 2014 door een onttrekking aan de reserve bestemd resultaat -75

Indidenteel hogere lasten in 2014 door een storting in de reserve NUON 117

Incidenteel hogere baten in 2014 door onttrekking NUP gelden uit reserve digitale dienstverlening -346

Totaal -5.260

210


Bijlage 2: overzicht afdelingsproducten per programma

Programma 1: iedereen doet mee

Overzicht afdelingsproducten programma:


Lasten

begroting

2015

Baten

begroting

2015

Saldo 2015

Exploitatie

PG11 Zelfredzaamheid en ondersteuning

732800 DO GBB Welzijnsaccommodaties -122 33 -89

740000 MFA'S -4.193 839 -3.354

763100 Maatschappelijke opvang -597 75 -522

763600 Maatschappelijke dienstverlening -2.318 250 -2.068

767000 Invoering WMO -120 -120

767100 Ouderenbeleid -697 -697

767400 Beleidsvoorbereiding MFA -37 -37

767700 Integratiebeleid -111 -111

767900 Buurtorganisaties(subsidieëring) -99 -99

768100 Vrijw illigersw erk -663 -663

768500 Voorzieningen gehandicapten -3.323 90 -3.233

768900 Gehandicaptenbeleid -93 -93

769400 Sociaal-Cultureel w erk -863 -863

770100 Gezondheidszorg (excl. Jeugdgez.z.) -1.659 50 -1.609

771800 Beleid en indicatiestelling WMO -898 -898

771900 Voorzieningen huishoudelijke ondersteun. -7.364 1.209 -6.155

Totaal PG11 Zelfredzaamheid en ondersteuning -23.157 2.546 -20.611

PG12 Gezond en veilig opgroeien

769100 Jeugd algemeen -1.088 -1.088

769200 Jeugd- en jongerenw erk -1.046 -1.046

770200 Jeugdgezondheidszorg, uniform deel -1.154 -1.154

770500 Jeugdgezondheidszorg, maatw erk -9 -9

Totaal PG12 Gezond en veilig opgroeien -3.297 -3.297

Totaal Exploitatie -26.454 2.546 -23.908

Eindtotaal -26.454 2.546 -23.908

211


Programma 2: op weg met talent



Lasten

begroting

2015

Baten

begroting

2015

Saldo 2015

Exploitatie

PG21 Grotere individuele ontplooiing

733500 DO GBB Bew egingsonderw ijs Accommodaties -920 435 -485

734100 DO GBB Openb. Basis Onderw ijs OBO huisv. -2.550 308 -2.242

734300 DO GBB Bijz. Basis Onderw ijs BBO huisv. -2.027 161 -1.867

734500 DO GBB Openb. Spec. Onderw ijs OSO huisv. -1.171 6 -1.165

734700 DO GBB Openb Voortgez Ond. OV(S)O huisv -1.501 -1.501

735100 DO GBB Bijz. Speciaal Onderw . BSO huisv. -880 -880

740900 Onderw ijshuisvesting OBO -260 -260

741700 Onderw ijshuisvesting BBO -145 -145

742900 Onderw ijshuisvesting OSO -50 -50

743500 Onderw ijshuisvesting BSO -359 -359

745100 Onderw ijshuisvesting OVO/OVSO -70 -70

745400 Onderw ijshuisvesting BVO/BVSO -76 -76

745700 Logopedie primair onderw ijs -100 -100

745800 schoolbegeleiding -177 -177

746100 Voortijdig schoolverlaten -1.337 720 -617

746200 Onderw ijs achterstandenbeleid -75 -75

747100 Gemeentelijke studiebijdragen -42 -42

747200 Overige lokale onderw ijstaken -242 27 -215

747300 Schoolzw emmen -60 -60

747500 Leerlingenvervoer -1.121 23 -1.097

747600 Lokaal onderw ijsbeleid -498 -498

748600 Accommodaties bew egingsonderw ijs,gebruik -209 -209

749100 Educatie, beroepsond. en arbeidsmarkt -27 -27

751100 Sport algemeen -231 -231

758000 N.V. Sportbedrijf -3.877 -3.877

760600 Peuterspeelzaalw erk -346 -346

767300 Brede School -786 -786

768400 Kinderopvang/ naschoolse opvang -357 -357

769800 Kinderopvang -179 -179

Totaal PG21 Grotere individuele ontplooiing -19.673 1.681 -17.992

PG22 Verhogen arbeidsparticipatie

760000 Beleid Werk en inkomen -101 -101

760400 Uitvoering BBZ -1.189 847 -342

761100 WWB - w erkdeel -7.091 6.814 -277

761600 WSW -7.885 7.325 -561

761700 Uitvoering beleid WWB- w erkdeel -1.316 -1.316

Totaal PG22 Verhogen arbeidsparticipatie -17.582 14.986 -2.596

PG23 Verbeteren Inkomenspositie

760500 WWB - inkomensdeel -40.248 40.143 -105

760700 Inkomensonderst.-minimabeleid -3.487 444 -3.043

770300 Wet inburgering 4 4

Totaal PG23 Verbeteren Inkomenspositie -43.735 40.591 -3.144


Reserves

PG21 Grotere individuele ontplooiing

747202 Overige lokale onderw ijstaken (RS) 62 62

758002 N.V. Sportbedrijf (RS) -39 -39

Totaal PG21 Grotere individuele ontplooiing -39 62 23

PG22 Verhogen arbeidsparticipatie

761102 WWB - w erkdeel (RS) 1.000 1.000

Totaal PG22 Verhogen arbeidsparticipatie 1.000 1.000

Totaal Reserves -39 1.062 1.023

Eindtotaal -81.029 58.320 -22.709

212


Programma 3: leefbare stad


PG3 Leefbare stad

Lasten

begroting

2015

Baten

begroting

2015

Saldo 2015

Exploitatie

PG31 Vitalere stad

710100 DO Stadshoofdw egen -483 94 -389

711000 WSP Handmatig reinigen in de w ijken -729 50 -679

711100 Reinigen WSP -767 -767

711200 DO WSP bibekom in de w ijken -1.006 81 -925

711300 DO civ.tech,ond.w .s.p. bibekom -428 -428

711700 Advies en Beleid Cluster Wegen DO -8.294 92 -8.202

713100 DO polderw egen -297 -297

714100 DO Openbare verlichting -1.633 257 -1.376

715200 DO viaducten, hoge routes en bruggen -1.323 -1.323

716400 Aanleg inritten -24 17 -8

722100 DO kunstw erken RWA -80 -80

722200 DO w atergangen -31 -31

722400 Af- en ontw ateringssystemen -358 -358

722700 Beleidsadv. DO w ater/kunstw erken -1.108 71 -1.037

753100 Dag. Groenonderh. bossen en beplantingen -203 40 -164

753200 Bossen/Natuurbescherming -45 17 -29

753700 Do openbaar groen in de w ijken -1.501 150 -1.351

753800 DO Openbaar groen -1.954 -1.954

754100 Openbaar groen -1.330 35 -1.295

755100 DO Recreatieplas 't Bovenw ater -87 5 -81

755300 Recr. Bovenw ater -1 -1

755400 DO strand Houtribhoek -38 8 -30

755600 Strand Houtribhoek -8 -8

756800 DO Speelplaatsen / zandbakken -283 -283

756900 Spelen -221 -221

761400 Kw ijtscheldingen afvalstoffen heff ingen -700 -700

762300 Kw ijtscheldingen rioolheff ing -140 -140

770700 Inkomsten afvalstoffen 8.023 8.023

770800 Inzamelen afvalstoffen -3.832 525 -3.307

770900 Verw erken afvalstoffen -2.242 -2.242

771400 Beleidsadv. afvalstoffen -271 -271

771700 Handhaving afvalbeleid -444 -444

772100 DO Pompputten & Hoofdrioolgemalen -2.595 -2.595

772200 DO Riolering DWA/RWA -572 -572

772400 Baten rioolheff ing 4.596 4.596

772500 Beleidsadv. DO Riolering -477 -477

772600 Nieuw e rioolaansluitingen -115 149 34

774100 Beheer en onderhoud begraafplaats -125 -125

774300 Begraafplaatsrechten 434 434

774400 Beleidsadv. begraafplaats -150 -150

781700 Strat.Adv/Monitoring-Integr.Openb ruimte -312 -312

782100 Servicetaken -292 -292

783100 Wijkgerichtw erken -1.238 -1.238

Totaal PG31 Vitalere stad -35.736 14.642 -21.093

213


Programma 3: leefbare stad (vervolg)


PG3 Leefbare stad

Lasten

begroting

2015

Baten

begroting

2015

Saldo 2015

PG32 Goede en veilge verkeersverbindingen

716100 Gladheidbestrijding -323 -323

717800 DO verkeersmeubilair -304 40 -264

720100 Collectief vervoer -2.321 2.289 -31

721000 Beleid en Advies parkeren -78 -78

721100 Exploitatie parkeren -3.362 58 -3.303

721500 Baten parkeren 2.758 2.758

721800 Onderhoud GBB Parkeergarages -2.390 2.390 0

721900 Exploitatie parkeren Kust -598 449 -149

780200 Verkeerplanologie -42 -42

717100 Verkeer -858 311 -547

Totaal PG32 Goede en veilge verkeersverbindingen -10.276 8.296 -1.981

PG33 Duurzame leefomgeving

773500 Bouw toezicht -1.648 -1.648

773700 Milieubeleid -245 -245

776000 Beleid en ondersteuning -775 39 -737

Totaal PG33 Duurzame leefomgeving -2.669 39 -2.630


Reserves

PG31 Vitalere stad

774402 Beleidsadv.begraafplaats (RS) -48 -48

Totaal PG31 Vitalere stad -48 -48

PG32 Goede en veilge verkeersverbindingen

721102 Parkeren mutaties (RS) -115 661 546

721902 Exploitatie parkeren Kust (RS) 149 149

717102 Verkeer (RS)

717202 Gebl. Infra-w egen (RS)

Totaal PG32 Goede en veilge verkeersverbindingen -115 810 695

PG33 Duurzame leefomgeving

773702 Milieubeleid (RS)

776002 Beleid en ondersteuning (RS)

Totaal PG33 Duurzame leefomgeving

Totaal Reserves -163 810 647

Eindtotaal -48.844 23.786 -25.057

214


Programma 4: sterke stad


PG4 Sterke stad

Lasten

begroting

2015

Baten

begroting

2015

Saldo 2015

Exploitatie

PG41 Ontwikkeling tot netwerkstad

704300 Onderzoek & Beleid EVO -121 -121

731500 Beleidsadv. Economie -50 -50

780100 Ruimtelijke ontw ikkeling -345 -345

780400 Uitvoering w et ruimtelijke ordening -665 1 -665

787100 Grondbedrijf -22.574 24.319 1.745

796100 Beheer onroerend goed -203 203

Totaal PG41 Ontwikkeling tot netwerkstad -23.958 24.523 565

PG42 M eer werkgelegenheid

704100 Acquisitie -236 -236

704200 Accountmanagement -465 -465

Totaal PG42 Meer werkgelegenheid -701 -701

PG43 Aantrekkelijker Woonstad

730600 Baten marktgelden 167 167

730700 Org., uitvoering en beheer markten -89 -89

730800 Markten -5 -5

733300 DO GBB Cultuurgebouw en -1.884 698 -1.186

750100 Bibliotheekw erk -2.177 -2.177

750600 Kunstzinnige vorming -1.723 -1.723

752100 Kunstw erken -144 -144

752200 Cultuur algemeen -579 -579

756100 Cultureel centrum Agora Theater -939 -939

783800 Herontw ikkeling -287 -287

783900 Centrummanagement (BIZ) -88 -88

786700 WoonBeleid -171 -171

786800 Wonen overig -20 -20

Totaal PG43 Aantrekkelijker Woonstad -8.105 864 -7.241

PG44 Sterker Imago

703150 Publieksvoorlichting -295 -295

703160 Subsidie Publieksvoorlichting -630 -630

703350 Digitale- en interne communicatie -266 -266

703450 Communicatie projecten -92 -92

703550 Bestuurscommunicatie -282 -282

Totaal PG44 Sterker Imago -1.566 -1.566


Reserves

PG41 Ontwikkeling tot netwerkstad

787102 Grondbedrijf -1.745 -1.745

Totaal PG41 Ontwikkeling tot netwerkstad -1.745 -1.745

Totaal Reserves -1.745 -1.745

Eindtotaal -36.076 25.387 -10.689

215


Programma 5: veilige stad

Programma 6: voor de Lelystedeling



Lasten

begroting

2015

Baten

begroting

2015

Saldo 2015

Exploitatie

PG51 M inder Criminaliteit

708200 Sociale veiligheid -507 40 -467

Totaal PG51 Minder Criminaliteit -507 40 -467

PG52 Veiliger Leefomgeving

707000 Dierenopvang -85 -85

708300 Juridisch advies -255 -255

708600 Adv. Openbare Orde & VeiligheidsBel. -247 -247

708700 Huisuitzettingen -25 -25

708800 Calamiteiten -20 -20

709000 Veiligheidsregio Flevoland -98 -98

709700 Regionale Brandw eer -4.877 -4.877

732600 DO GBB Brandw eerkazerne -747 543 -204

785500 Wabo -849 -849

785700 Vergunning verlening -642 -642

Totaal PG52 Veiliger Leefomgeving -7.844 543 -7.301

Totaal Exploitatie -8.351 583 -7.768

Eindtotaal -8.351 583 -7.768



Lasten

begroting

2015

Baten

begroting

2015

Saldo 2015

Exploitatie

PG61 Dienstverlening

701000 Leges reisdocumenten -300 710 410

701100 Leges veiligheid 71 71

701300 Leges nationaliteits w etgeving -65 79 14

701500 Leges ov. Dienstverlening -65 183 118

701600 Leges rijbew ijzen -79 343 265

701700 Leges burgerlijke stand 103 103

703000 Klant Contact Centrum -321 -321

703100 Publieksvoorlichting en receptie -136 -136

705500 Overige dienstverlening -1.464 -1.464

705900 Burgerlijke stand -212 -212

706100 Kadaster, Huisnr, Straatnaamgeving -244 -244

707100 Geo-Informatie Infrastructuur -242 -242

786100 Leges omgevingsvergunningen 1.127 1.127

Totaal PG61 Dienstverlening -3.127 2.617 -510

216


Programma 6: voor de Lelystedeling (vervolg)



Lasten

begroting

2015

Baten

begroting

2015

Saldo 2015

PG62 Personeel en organisatie

700000 Bedrijfsvoering -16.856 2.520 -14.336

700100 B en W -1.660 -1.660

700400 secretariaat cie ex art 28 luchtvaartw et -31 42 10

700600 Ondersteuning College -368 -368

700700 Organisatieontw ikkeling -26 -26

700800 Raad en ondersteuning -1.327 -1.327

700900 Rekenkamer -186 -186

701900 Voormalig personeel -455 1 -454

702500 Onderzoek -350 -350

704500 Verkiezingen -110 -110

704600 Inrichten/bew egw ijzeren verkiezingen -9 -9

705000 Bestuurlijke samenw erking -95 -95

731010 DO GBB bedrijfs gebouw en -83 49 -34

735600 DO GBB Stadhuis -36 -36

735800 DO GBB Gemeentelijke Bedrijfsgebouw en -4.987 -4.987

748000 GBB Vandalismebestr. (gem. gebouw en) -434 -434

756010 DO GBB Overige gebouw en -100 49 -51

768700 Programmabureau GSB -10 -10

795500 Personele calamiteiten -260 -260

795600 Taakstellingen 149 149

795610 Stelposten -2.240 -2.240

795620 Financiële verschillen 244 244

797100 Saldo van kostenplaatsen 0 0

795000 Frictie en hervorming -1.271 -1.271

Totaal PG62 Personeel en organisatie -30.501 2.661 -27.840

PG63 Algemene dekkingsmiddelen

761300 Kw ijtscheldingen belastingen -35 -35

761500 Kw ijting belastingen -216 -216

790100 Deelnemingen -67 967 900

791100 Treasury activiteitenn <1 jaar -1.003 -1.003

791400 Treasury activiteiten >1 jaar -6.754 15.284 8.530

793900 Precariobelasting 1.600 1.600

794000 Algemene uitkering 90.627 90.627

794100 Uitvoering w et WOZ -471 -471

794300 Baten, OZB gebruikers 584 584

794500 Baten, OZB eigenaren 19.134 19.134

795100 Onvoorzien -214 -214

795200 Algemene baten en lasten 206 206

795700 Baten, hondenbelasting 591 591

796300 Lasten heff ing en invordering gem.bel. -626 265 -361

Totaal PG63 Algemene dekkingsmiddelen -9.181 129.053 119.872

Totaal Exploitatie -42.809 134.331 91.522

Reserves

PG62 Personeel en organisatie

795602 Taakstellingen (RS) 700 700

Totaal PG62 Personeel en organisatie 700 700

PG63 Algemene dekkingsmiddelen

790102 Deelnemingen (RS) -1.426 2.001 574

791402 Treasury activiteiten lang(RS) -51 -51

795202 Algemene baten en lasten (RS) -2.000 -2.000

Totaal PG63 Algemene dekkingsmiddelen -3.478 2.001 -1.477

Totaal Reserves -3.478 2.701 -777

Eindtotaal -46.286 137.032 90.745

217


Bijlage 3: betrokkenheid inwoners, organisaties en bedrijfsleven

Inleiding

In het raadsprogramma ‘Lelystad transformeert’ is bij de financiële uitgangspunten opgenomen dat de

Lelystadse bevolking gevraagd wordt aan welke rollen en taken van de gemeente zij prioriteit wenst te

geven en welke activiteiten een tandje minder mogen.

Het college heeft, ondanks de korte voorbereidingstijd, een aantal activiteiten georganiseerd om tot een

grotere betrokkenheid van inwoners, organisaties en bedrijven te komen. Het gaat om:

1. Introductiecursussen over de gemeentebegroting

2. Een burgerpeiling

3. Stadstafels met organisaties en bedrijven

De uitkomsten zijn betrokken bij de afwegingen van besluitvorming over de meerjaren

programmabegroting.

Introductiecursussen gemeentebegroting

Om inwoners te kunnen betrekken bij het begrotingsproces helpt het om hen meer inzicht te geven in

de gemeentebegroting. Daarom hebben we een introductiecursus over de gemeentebegroting

aangeboden. De bijeenkomsten vonden plaats op 10, 11 en 13 september 2014 en werden door

ongeveer 45 mensen bezocht. Een deel van de deelnemers wil betrokken blijven en meedenken over

de vraag op welke manier we inwoners meer invloed en zeggenschap kunnen geven in het

begrotingsproces.

Burgerpeiling

Er is een digitale burgerpeiling gehouden. In deze peiling waren de volgende vragen opgenomen:

1. Bezuinigen doen we liever niet, maar het ziet er niet naar uit dat we daaraan kunnen ontkomen.

Als we dan toch moeten bezuinigen, welke taken komen daarvoor dan volgens u het eerst in

aanmerking? (maximaal 3)

2. Op welke van de onderstaande taken vindt u dat absoluut niet bezuinigd mag worden?

(maximaal 3)

De deelnemers aan de peiling werd gevraagd drie gemeentelijke taken aan te vinken waarop volgens

hen wel en drie waarop niet bezuinigd zou moeten worden. De peiling werd meer dan 1100 keer

ingevuld.

In onderstaande grafieken ziet u per onderwerp welk aandeel het heeft in de keuzes waarop wel

bezuinigd en waarop niet bezuinigd zou mogen worden.

218


219


Stadstafels

Behalve inwoners zijn er ook organisaties en bedrijven betrokken bij het begrotingsproces. Hiervoor

hebben we een tweetal Stadstafels georganiseerd en getracht per Stadstafel een gemêleerd en

willekeurig gezelschap uit te nodigen. We hebben ongeveer 20 gesprekspartners mogen verwelkomen.

Als het aan het college ligt, is dit geen eenmalige activiteit, maar een gesprek dat graag vervolgd wordt.

Aan de Stadstafels van 8 en 10 oktober 2014 hebben deelgenomen: Flevolandschap, Mac Cain Foods

Holland, Poppers Senco, MDF, City Marketing Lelystad, Leger des Heils, Agora, Telecom Retail Groep,

Stichting Welzijn, pastores convent, Lelystad Airport, Centrada, IDO, Humanitas, Bedrijfskring Lelystad,

Kubus, Stichting Welzijn Lelystad, ROC Flevoland, OBL en New land mobility

Opbrengst

Hieronder kunt u de aantekeningen lezen die tijdens de Stadstafels zijn gemaakt.

Perspectief op de stad

Er wordt geuit dat het goed is dat dit participatietraject loopt en het gesprek wordt aangegaan.

Het is belangrijk dat je als bestuur helder weet welk doel je nu naar wilt streven en welke criteria je nu

wilt. Kies voor een kwalitatieve beoordeling: waar is goed goed genoeg? Per onderwerp jezelf uitdagen,

criteria vast te stellen en kijken hoe je daar kunt komen met je budget. Leg grenzen bij wat is goed

genoeg. Historisch perspectief (1984) heeft geleid tot een fragiele opbouw van de bevolking, ook in

sociaal economische zin. Vraag aan de partners: waar krijgen we nu winst aan de bovenkant als we

investeren in de onderkant. Belangrijk is om conceptueel te denken: wat voor stad wil je zijn?

Ook belangrijk is om synergie te zoeken tussen onderwerpen en partners zodat er een groei mogelijk

blijft. En de vraag stellen: wat heb ik nou echt nodig om mensen te blijven trekken? Wat zijn de

sleutelfactoren waardoor mensen in Lelystad wonen met no regret?

Een andere benadering is dat er meer invloed naar bewoners gaat als het gaat om het verleggen van

accenten in de wijk. Pilots in Engeland als voorbeeld. Wat zou je nou met elkaar kunnen combineren

om middelen voor andere dingen in te zetten. Risicofactor is continuïteit, maar je moet geen dingen

tegenhouden omdat je bang bent dat mensen afhaken. Ook in het zorgdomein kun je klappen maken

als je deze beweging maakt.

Bij de investeringen in werk moeten we ons afvragen wat het rendement is. Loonkostensubsidie,

stadspromotie en economie moeten leiden tot lagere lasten en hogere inkomsten. In het verlengde

hiervan is het een relevante vraag wat het oplevert als hier meer mensen komen wonen en werken. En

helpt het als we stunten met grondprijzen. Winst zit dan niet puur in de kavelverkoop maar wel in de

toename van werkgelegenheid (minder werkloosheid) en andere investeringen die mensen doen in de

stad. Het is aantrekkelijk voor bedrijven en mensen die hier komen wonen. Kavelverkoop blijft

belangrijk. Evenals investeren in de economie.

Gemeente vervult goede rol op het gebied van de economie. Goede grondprijzen en organisatie levert

inspanningen en faciliteert goed. Probleem zit in andere zaken. Vanuit het bedrijfsleven wordt

aangegeven dat ondanks de hoge werkloosheidscijfers het toch moeilijk is om gekwalificeerde mensen

te krijgen. Niet zozeer opleidingsachtergrond is een probleem, maar met name houding en gedrag. In

Zeeland andere mentaliteit waar het bijvoorbeeld gaat om zaken als op tijd komen etc.

En dit terwijl er in Lelystad een grote pool van mensen is die zinvol ingezet kunnen worden. De

samenleving zou zijn slag kunnen slaan, maar daar moet je samen in optrekken. Deze cirkel moet

doorbroken worden. Drie stromen:

1. Voor de samenleving kan werk helpen om uit de problemen te komen 2. Gemeenten hebben minder lasten door minder uitkeringen 3. Bedrijven hebben goed personeel.

Deze stromen kunnen misschien bij elkaar komen in een lokaal sociaal akkoord. Hierbij ook betrekken

voorbeelden als het schiphol-college.

Belangrijk is de ontwikkeling van jeugd en jongeren. Zij zijn de inwoners van de toekomst. Vooral

sociaal contact, het ontwikkelen van een eigen identiteit en komen tot wasdom.

220


Met name bij de groep tot 12 jaar is winst te halen. Investeren in jeugd die dreigt uit de rail de lopen.

Taal, attitude, sociale vaardigheden zijn belangrijk. Ook ouders moeten weer meer aangesproken

worden op de rol die ze moeten spelen.

Er moet niet worden bezuinigd op vrijwilliger en mantelzorgers en preventieve activiteiten (hoe eerder,

hoe beter).

Ook niet bezuinigen op schoon, heel en veilig. De gemeente is de enige die krachtig genoeg is om

wijken heel, schoon en veilig te houden. Een bepaalde basiskwaliteit moet gehanteerd worden.

Zelforganisatie stimuleren. Vertrekpunt moet zijn dat de Lelystedeling van Lelystad houdt en er iets voor

over heeft om er voor te zorgen. Als mensen het als iets van zichzelf beschouwen genereert dit energie

en gebeurt er ook wat. Hoe kunnen we die energie opwekken. Door ruimte te maken voor experimenten

waar mensen activiteiten en taken op zich willen nemen. Maar dit kan niet overal. Perspectief bieden

aan jongeren zorgt er voor dat ze er voor gaan. Er is zorg mbt jongeren op niveau 1, 2 en hoe je dit

brengt langs de lijn van participatie. Mensen zijn onverschillig en er is een soort van gelatenheid tot

bijvoorbeeld hun financiële problemen. Overerving is een probleem. Kan de overheid in wijken en

buurten differentiëren voor wat betreft bemoeienis? Ja, dat kan, maar wel vanuit de positieve

benadering. Hier ook regelen van regelvrijheid, initiatief mogelijk maken. De overheid kan op dit plekken

geleidelijk terugtreden. In de ene wijk of buurt kan dat beter dan in de ander. Dit heeft er vooral mee te

maken dat niet heel Lelystad is meegegaan met de sociaal en economische ontwikkeling van de stad.

Zelfbeheer met enorme begeleiding heeft geen rendement, dus het kan niet overal. Participatie aan

laten sluiten waar je goed in bent.

Wat zou je als gemeente niet meer of anders moeten doen?

Beveiliging bedrijfsterreinen, revenuen deels teruggeven. Kan ook bij groenbeheer;

Duurzame ontwikkeling onder de loep, wat is het rendement daarvan. Moet dit niet van de

markt komen? Werk samen met andere gemeenten en probeer elkaar niet af te troeven op dat

terrein;

Inkomensondersteuning;

Minder wantrouwen, meer vertrouwen: minder controlemechanismen. Van organisatie naar

organiseren. Maak het minder institutioneel;

Aansluiten bij initiatieven uit de commerciële omgeving;

Cultuur;

Evenementen. Er zijn veel inwoners die hier initiatief in nemen;

Efficiency verhogen leidt ertoe dat je geld overhoud. Je denkt dat je er bent, maar je bent er nog

niet. Leg verantwoording laag in de organisatie neer;

Probeer je met minder regels bezig te houden en dus ook minder te controleren. Bovendien

ontstaat er dan misschien weer ruimte voor nieuwe mooie dingen. Dus ook minder ambtenaren;

Schotten jeugdzorg en onderwijs weghalen. Dat kan goedkoper is de inschatting;

Faciliteren van sportverenigingen: als ouders willen dat hun kinderen sporten zullen ze ook hun

aandeel moeten leveren in de organisatie daarvan;

Grotere bijdrage van burgers aan voorzieningen waar mensen duidelijk profijt van hebben;

Bestuur;

Geen nieuwe kunstwerken; dus lopende plannen staken. Private sector kan dat doen;

Procentuele schaaf;

Bedrijfsgebouwen ter beschikking stellen aan initiatieven in de samenleving onder voorwaarde

van zelfbeheer;

Korting van 10% op sociaal culturele instellingen waarbij ze 5% kunnen terugverdienen als ze

kunnen laten zien dat ze door de samenwerking de dienstverlening niet aantasten;

Korting van 10% op instellingen die zich bezighouden met activering en 5% investeren in

initiatieven van bewoners;

Stadspromotie: als we alles goed doen, hebben we dan nog stadspromotie nodig? De rest van

Nederland weet het nog niet. Is stadspromotie van de overheid of het bedrijfsleven?;

Back office functies combineren van verschillende overheden.

221


Wat is, met het oog op een sterkte toekomst voor Lelystad belangrijk om te doen?

Investeren in een grote groep mensen die kansloos zijn;

Stadshart aantrekkelijker maken;

Jongeren binden aan de stad (werk, opleiding);

Cohesie (arm/rijk) zoeken en bedrijven helpen om mensen te vinden;

Mens en werk bij elkaar laten komen;

Goede visie waar we heen willen;

Economische groei;

Niches vinden zonder verworvenheden weg te geven;

Kies voor perspectief en zorg voor draagvlak en continuïteit;

Zorg en perspectief voor jeugd (goed onderwijs en stages, opvoedingsondersteuning etc.);

Economie en zinvol werk, economie als beste preventieve motor;

Kleine aanjaagsubsidies als katalysatoren voor activering en participatie (economie en sociaal);

Zorg voor mensen in de knel, afblijven van voorzieningen voor de onderkant van de

samenleving (schuldhulpverlening, bijzondere bijstand etc.);

Vliegwiel initiatieven;

Mensen uitdagen als tegenhanger van de onverschilligheid;

Meer gebruikmaken van de kennis in de stad;

Onderzoek wat de demografische effecten op de begroting zijn. Kun je op basis van de

demografische ontwikkelingen kijken of je de voorzieningen moet houden zoals ze zijn en in die

omvang?;

Onderzoek wat de groep welgestelden betaalt en wat ze kunnen betalen;

Kiezen i.p.v. schrapen. Kies een paar speerpunten: jeugd en werk;

Liefde voor en betrokkenheid bij de stad is een punt van zorg

Wat heeft het college gedaan met de input vanuit de Lelystadse samenleving?

In de beraadslagingen over de begroting heeft het college stilgestaan bij deze opbrengsten. Er zijn

concrete suggesties die we op zullen pakken, zoals bijvoorbeeld uit het eerste gesprek waar met name

het bedrijfsleven aangaf graag actief mee te willen werken aan het bestrijden van de lokale

werkloosheid. Het sluiten van een lokaal sociaal akkoord in de driehoek overheid-bedrijfsleven-

onderwijs zal het college dan ook graag oppakken.

In het verlengde hiervan zagen we in de Stadstafels nadrukkelijk de ondersteuning om zaken ook aan

“de maatschappij” over te laten. Minder controle en meer vertrouwen, aansluiten bij bestaande

initiatieven en zelforganisatie stimuleren. De rol van de overheid en ons bezinnen op wat we als

gemeente nog wel en wat we niet meer doen, heeft mede om die reden een prominente plek in ons

afwegingskader gekregen.

Nadrukkelijk werd aandacht gevraagd voor investeren in de jeugd en in het onderwijs. Mede om die

reden is ten laste van de ROS een investering van €1.000.000 in onderwijs opgenomen.

De opbrengst van de burgerpeiling versterkt ten dele dat beeld. Op zaken die het dichtst bij bewoners

staan, valt bezuinigen zwaar. Dat sluit aan bij de piramide van Maslow, die wij gehanteerd hebben bij

ons beoordelingskader, op basis waarvan de primaire levensbehoefte een belangrijk criterium is om niet

te bezuinigen of nieuwe aanvragen te honoreren.

Zaken als stadspromotie4, duurzaamheid en cultuur horen niet tot die primaire levensbehoefte van de

inwoners. Anders ligt dat voor de stad als totaal. Onderzoek van o.a. Gerard Marlet5 en Harol Wouters

6

laten zien dat imago van een stad en (cultureel) voorzieningenniveau voor een stad een primaire

overlevingsbehoefte zijn. Tenslotte: Lelystad heeft kwalitatieve groei nodig. Die is nodig om het

voorzieningenniveau ook op lange termijn in stand te kunnen houden en de baten en lasten in

evenwicht te laten zijn. Maar die groei gaat zeker in Lelystad niet vanzelf. Daarvoor moeten we de

kansen die er liggen wel benutten. Om als stad voldoende inwoners en bedrijven te kunnen blijven

4 Waarschijnlijk is het begrip stadspromotie uitgelegd als reclame en niet als het veel bredere city-marketing zoals beschreven in

het rapport De slogan voorbij 5 Gerard Marlet: De aantrekkelijke stad

6 Harold Wouters: Slimme steden – waar jonge hoogopgeleiden het aantrekkelijk vinden om te wonen

222


aantrekken, zal Lelystad moeten stijgen op de aantrekkelijkheidindex. Om die reden vindt het college

het dan ook niet verantwoord om mee te gaan in de top 3 van taken waarop bezuinigd zou mogen

worden volgens de uitkomst van de begrotingspeiling.

223


Bijlage 4: portefeuilleverdeling 2014 – 2018

Het college besluit tot de volgende regeling:

1e loco : wethouder Fackeldey

2e loco : wethouder Sparreboom

3e loco : wethouder Rentenaar

4e loco : wethouder Van den Heuvel

5e loco : wethouder Van Wageningen

Het college besluit de vervanging als volgt te regelen

Burgemeester Horselenberg wordt vervangen door wethouder Fackeldey

Wethouder Fackeldey wordt vervangen door wethouder Rentenaar

Wethouder Rentenaar wordt vervangen door wethouder Fackeldey

Wethouder Sparreboom wordt vervangen door wethouder Van den Heuvel

Wethouder Van den Heuvel wordt vervangen door wethouder Van Wageningen

Wethouder Van Wageningen wordt vervangen door wethouder Sparreboom.

Locoburgemeester en Vervangingsregeling

Locoburgemeesterschap

Regeling vervanging

224


Bestuurlijke coördinatie

Openbare Orde en Veiligheid

Politie en brandweer

Communicatie en voorlichting

Horeca

Wettelijke burgemeesterstaken

bevorderen integriteit;

voorzitter van college;

voorzitter van gemeenteraad;

voordracht en verlening Koninklijke Onderscheidingen;

opperbevel bij crises en rampen in de gemeente;

vergunningverlening evenementen;

Stuurgroepen

Stuurgroep Veiligheid

Stuurgroep ICL

Vertegenwoordigingen

Veiligheidsbestuur

Stedelijk vernieuwingsberaad

Brandweer landelijk

Stuurgroep extern

Stuurgroep Interbestuurlijk toezicht

Portefeuille burgemeester Horselenberg

225


Portefeuille wethouder Fackeldey

Wonen en volkshuisvesting

(incl. Warande, Hanzepark, Parkw ijk)

Economische Zaken

(incl. Floriade)

Financiën

(incl. Deelnemingen)

ICL

Luchthavenontwikkeling

Citymarketing en evenementen

Vergunningverlening

(bouw en w oningtoezicht, milieu en WABO-kort, passend binnen vastgestelde ruimtelijke kaders)

Gemeentelijke dienstverlening

(+ ICT en nieuwe media & open data/digitale bereikbaarheid)

Stuurgroepen

Stuurgroep Floriade

Regionaal overleg arbeidsmarktbeleid

(SUWI, ZLF, Sociale Recherche, regionale w erkkamer)


Aandeelhouder OMALA

Aandeelhouder Sportbedrijf

Aandeelhouder werkbedrijf

RvT IJsselmeergroep

AB/Lid GR Omgevingsdienst

MRA-PRES

226


Portefeuille wethouder Sparreboom

Zorg en welzijn (AWBZ/WMO)

(incl. buurthuisw erk en coördinatie vrijw illigersw erk)

Armoedebeleid en schuldhulpverlening

Maatschappelijke dienstverlening

(incl. dag en nachtopvang)

Gezondheidszorg

Integratie en emancipatie

Kunst en cultuur

Stadshart

Personeel & Organisatie

(+ Onderzoek en Statistiek bij brede monitoring en overigens portefeuillespecif iek)


Bestuur GGD

Bestuurlijk Overleg Sociaal Domein

(deelname afhankelijk van agenda)

227


Portefeuille wethouder Rentenaar

Ruimtelijke - en Stadsontwikkeling

MRA (trekker)

Verkeer en Mobiliteit

(incl. parkeren en parkeerexploitaties; OV en verkeersveiligheid, vervoersregio)

Toerisme

Ontwikkeling kust

(incl. Flevokust, Batavialand & ontw ikkeling Kust Noord)

Grondzaken

Maatschappelijk en gemeentelijk vastgoed

(incl. MFA ’s en IHP)

Vergunningverlening WABO uitgebreid

(niet passend binnen vastgestelde ruimtelijke kaders)

Dierenwelzijn


Aandeelhouder OMALA

MRA-PRO

228


Portefeuille wethouder van den Heuvel

Werk & Inkomen

(incl. Participatiew et)

Stads- en wijkbeheer

(incl. natuur, f lora, fauna en ecologie, Bataviahaven, riolering )

Wijkvernieuwing / stedelijke vernieuwing op uitnodiging

(incl Ronde tafel Zuiderzee- en Atolw ijk)

Werken in de Wijk

(incl. w ijkserviceteams)

Sport & recreatie

(combinatiefuncties sport)

Integrale handhaving

Fysieke veiligheid

Stuurgroepen

Regionaal overleg arbeidsmarktbeleid

(SUWI, ZLF, Sociale Recherche, regionale w erkkamer)


(deelname afhankelijk van agenda)


Aandeelhouder Sportbedrijf

Aandeelhouder werkbedrijf

RVT GR IJsselmeergroep

229


Portefeuille wethouder van Wageningen

Jeugdhulp

(incl. verantw oording project Marokkaans Nederlandse en Antilliaanse risico jongeren)

Opvoedingsondersteuning

Onderwijs en voorschoolse voorzieningen

(incl. openbaar onderw ijs, LEA, brede school, passend onderw ijs, vsv/rmc, beroepsonderw ijs)

Duurzaamheid, water- en klimaatbeleid

(incl. nutsbedrijven en HVC)

Windmolenbeleid

Milieu en afvalstoffen

Stuurgroepen

Stuurgroep talentontwikkeling (OGO)

Bestuurlijk overleg passend onderwijs (BOPO)

Regionaal bestuurlijke overleg VSV


Aandeelhouder NUON

Vertegenwoordiger AB HVC


230


Bijlage 5: grondslagen berekening gemeentefonds

Gemeente: Lelystad

Circulaire:

Jaar: 2015

Uitkeringsfactor: Constante prijzen

Aantallen Gewicht / % Uitkering

13.862.282 -0,1504 -2.084.887

13.560.855 -0,1213 -1.644.932

40.562.904 -0,1135 -4.603.890

Aantallen Gewicht Bedrag in basis

1.386,23 356,25 493.844

0,86538462 112.176,71 97.076

824,9 3.706,33 3.057.334

2.250,00 1.694,79 3.813.278

3.147,00 149,76 471.295

33.836,00 90,84 3.073.662

76.333,00 141,98 10.837.759

19.041,00 195,4 3.720.611

11.049,00 81,72 902.924

2.514,00 26,99 67.853

10.274,00 86,47 888.393

6.992,80 332,14 2.322.589

10.927,00 302,96 3.310.444

7.666,00 98,56 755.561

76.912,00 39,6 3.045.715

84.491,00 15,68 1.324.819

2.933,60 362,5 1.063.430

3.974,92 230,78 917.332

6.570,00 76,03 499.517

0,00081817 11.293.609,47 9.240

6 8.111,29 48.668

6,72 14.833,11 99.679

1 27.341,63 27.342

9.905,58 11,7 115.895

44.669,21 5,81 259.528

44.361,82 77,29 3.428.725

118,72 1.520,38 180.500

418,8 3.080,12 1.289.954

456 580,9 264.890

2.828,00 39,04 110.405

10.000,00 23,21 232.100

23.059,00 38,34 884.082

26.056,67 26,11 680.340

32.812,00 55,45 1.819.425

39.374,40 51,35 2.021.875

1 280.127,82 280.128

Aantallen

766.940

15.362.000

-16.472

Aantallen

2.061.096

318.640

156.033

281.467

4.758.746

150.000

90.000

463.015

Aantallen

9.763.479

29.894.139

11.987.734

1f Waarde niet-woningen gebruikers (onder aftrek amendement De Pater)

1a Waarde woningen eigenaren

Subtotaal -8.333.709

Onderdeel B - Uitgavenmaatstaven waarop de uitkeringsfactor van toepassing is

Onderdeel A - Inkomstenmaatstaven

Maatstaf

1c Waarde niet-woningen eigenaren

3b Huishoudens

2 Inwoners

4 Inwoners: jongeren < 20 jaar

5 Inwoners: ouderen > 64 jaar

5a Inwoners: ouderen > 74 en < 85 jaar

7 Lage inkomens

Maatstaf

1e OZB waarde niet-woningen

10a WWB schaalnadeel

10b WWB schaalvoordeel

8 Bijstandsontvangers

3a Eén-ouder-huishoudens

14 Klantenpotentieel regionaal

15e Leerlingen VO

15d Leerlingen (V)SO

38 Bedrijfsvestigingen

31b ISV (b) herstructurering

7a Lage inkomens (drempel)

12 Minderheden

11 Uitkeringsontvangers

13 Klantenpotentieel lokaal

23 Oppervlakte bebouwing buitengebied * bodemfactor buitengebied

22 Oppervlakte bebouwing woonkernen * bodemfactor woonkernen

21 Oppervlakte bebouwing

19 Oppervlakte binnenwater

20 Oppervlakte buitenwater

36 Meerkernigheid

37 Meerkernigheid * bodemfactor buitengebied

36a Kernen met 500 of meer adressen

34 Oeverlengte * bodemfactor gemeente

35a Oeverlengte * bodemfactor gemeente * dichtheidsfactor

32 Omgevingsadressendichtheid

52.416.212

Onderdeel C - Uitkeringsfactor (uf)

Uitkeringsfactor 1,426

Subtotaal (= onderdeel B x uitkeringsfactor) 74.745.518

16 Oppervlakte land

18 Oppervlakte land * bodemfactor gemeente

24 Woonruimten

25 Woonruimten * bodemfactor woonkernen

39 Vast bedrag

Subtotaal

53 Aanvullende uitkering 15.362.000

56 Suppletie-regeling groot onderhoud verdeelstelsel -16.472

Subtotaal 16.112.468

Onderdeel D - Uitgavenmaatstaven waarop de uitkeringsfactor niet van toepassing is

Maatstaf Uitkering

61 Suppletieregeling OZB 766.940

72 Beeldende kunst en vormgeving (DU) 150.000

71 Impuls Brede scholen combinatiefuncties (DU) 318.640

113 Peuterspeelzaalwerk (DU) 156.033

170 Decentralisatie provinciale taken vergunningverlening (DU) 281.467

Onderdeel E - Integratie- en decentralisatieuitkeringen waarop de uitkeringsfactor niet van toepassing is

Maatstaf Uitkering

119 Centra voor jeugd en gezin (DU) 2.061.096

Totaal uitkering gemeentefonds 2015 142.448.627

Septembercirculaire 2014

Subtotaal 51.645.352

172 decentralisatie AWBZ naar WMO (IU) 9.763.479

173 decentralisatie Jeugdzorg (IU) 29.894.139

174 decentralisatie Participatiewet (IU) 11.987.734

Subtotaal 8.278.997

Onderdeel F - 3 D’s in het sociaal domein

Maatstaf Uitkering

103 Gezond in de stad (DU) 90.000

115 Jeugd (DU) 463.015

62 Wet maatschappelijke ondersteuning (IU) 4.758.746

231


Bijlage 6: stand van zaken openstaande taakstellingen

Een taakstelling is een opdracht om een in de begroting opgenomen budget in de toekomst te verlagen.

Dit betekent dat de activiteiten hierop moeten worden aangepast. Taakstellingen kunnen op twee

manieren in de begroting voorkomen: taakstellingen die op een concrete activiteit betrekking hebben,

en taakstellingen die op groepen activiteiten betrekking hebben. Die eerste categorie is nadat

besluitvorming heeft plaatsgevonden in de begroting niet meer als zodanig herkenbaar: de mutatie in

het beschikbare budget kan immers direct in de begroting worden verwerkt. Taakstellingen die groepen

activiteiten betreffen, worden op concernniveau gevolgd en kunnen in de begroting worden

weergegeven. De afboeking vindt plaats op het moment dat de dienovereenkomstige teruggang van

budget is gerealiseerd.

Hieronder wordt ingegaan op de stand van zaken van de openstaande concernbrede taakstellingen.

Voorstellen tot mutaties op de post taakstelling zijn hier niet in meegenomen.

Taakstelling bedrijfsvoering

De reeds bestaande taakstelling op de bedrijfsvoering is tot op het niveau van 2015 vrijwel gerealiseerd.

In deze begroting wordt voorgesteld een aantal nieuwe tranches aan de taakstelling toe te voegen.

Hierop wordt bij programma 6 en de paragraaf bedrijfsvoering nader ingegaan.

Taakstellingen van 5 naar 4 wethouders

In de programmabegroting 2014 is een taakstelling opgenomen op basis van de aanname dat een

nieuw college kon worden gevormd met 4 wethouders. De verkiezingsuitslag was van dien aard dat het

nieuwe college bestaat uit 5 wethouders, waarmee de taakstelling niet gerealiseerd kan worden. Binnen

deze programmabegroting wordt voorgesteld de voorgenomen teruggang in het aantal wethouders

terug te draaien (waarmee deze taakstelling dus komt te vervallen).

Tabel: Openstaande taakstellingen Bedrag x € 1

Taakstellingen 2015 2016 2017 2018

Taakstelling bedrijfsvoering 28.231 -536.507 -517.689 -517.689

Taakstelling van 5 naar 4 wethouders -250.000 -250.000 -250.000 -250.000

Eindtotaal -221.769 -786.507 -767.689 -767.689

232


Bijlage 7: afwegingskader

Algemeen

Er zijn twee overstijgende thema’s aan te wijzen in de bestuurlijke visie en die de raad beschouwt als

uitgangspunten voor bestuurlijk handelen:

een grotere rol en meer ruimte voor inwoners en bedrijven om initiatieven te nemen en

verantwoordelijkheid te dragen

de ontwikkeling tot een duurzame samenleving

Daarbij is van belang dat we ons steeds afvragen of – als we vinden dat een activiteit plaats zou

moeten vinden – wat daarbij dan de rol en taak van de (gemeentelijke) overheid is. In Lelystad gaan we

immers naar een samenleving waarin de overheid een belangrijke participant is. 7 De activiteiten van de

overheid beperken zich daarmee tot het bieden van een vangnet daar waar inwoners niet zelfstandig in

hun eerste levensbehoeften kunnen voorzien (eerste en tweede trede van de piramide van Maslow). De

derde trede van Maslow is ook belangrijk, maar hoeft niet door de overheid georganiseerd te worden.

Soms is hierbij een stimulans nodig.

De behoeftehiërarchie van Maslow.

De meetlat:

Mensen zijn in eerste instantie verantwoordelijk voor hun eigen bestaan

De overheid is er, behalve voor dingen van algemeen nut, met name voor mensen die

kracht te kort komen om in hun primaire levensbehoeften te voorzien.

Preventie moet leiden tot minder kosten in de specialistische zorg.

Wat we verder doen als overheid moet een toegevoegde waarde hebben met

betrekking tot:

o de kwaliteit van het onderwijs

o een duurzame mindset en opzoeken en facilitering van innovatieve en

toekomstbestendige initiatieven

o het kunnen zijn van een aantrekkelijke stad voor nieuwe inwoners en bedrijven

door een goed onderhouden en veilige directe leefomgeving, goed openbaar

vervoer, kwalitatief goed onderwijs, culturele voorzieningen op stedelijk niveau en

breedtesportvoorzieningen cq. sportactiviteiten

o een adequate, simpeler dienstverlening

o het geven van meer ruimte en zeggenschap aan inwoners, het niet meer sturen

maar samen met partners realiseren van zaken en faciliteren middels eenvoudiger

procedures. Geen plannen meer maken, geen aanbod waar niemand op zit te

wachten. Doelen afspreken en twee keer per jaar kijken of we het gaan halen. In

hoeverre durven we niet meer te controleren waar we niet meer verantwoordelijk

voor zijn?

o de beheersing van de kosten, genereren van meer inkomsten en het realiseren van

een maatschappelijke bijdrage.

7 Raadsprogramma Lelystad Transformeert 2014 - 2018

233


Stroomschema

Om dit stroomschema goed te kunnen lezen is het goed om stil te staan bij de definities:

Primaire levensbehoefte Eerste 2/3 lagen in de behoeftehiërarchie van Maslow

Overheidstaak De overheid is er, behalve voor zaken van algemeen nut, met name voor mensen die kracht tekort komen om in hun primaire levensbehoefte te voorzien. Primaire taken zijn zorg, onderwijs, huisvesting en veiligheid.

Daarnaast moet de overheid bijdragen aan de aantrekkelijkheid van wonen en werken in de stad als geheel.

Preventie Het moet gaan om preventie activiteiten, die leiden tot aantoonbaar minder kosten in bv. specialistische zorg of zekerstellen van (toekomstige) inkomsten.

Externe dekkingsmogelijkheid Door klanten (kostendekkendheid is uitgangspunt), door verhoging van lokale belastingen gekoppeld aan het product/de activiteit/voorziening of een externe subsidie/bijdrage

Onontkoombaar Het betreft “onheil van buitenaf” waaraan niet te ontkomen is; geoormerkte bijdragen via het gemeentefonds die doorgegeven moeten worden, autonome verplichtingen die nagekomen moeten worden (bv. CAO-effecten)

234


235


236


Afwegingskader – verdergaande bezuinigingen

In het financiële afsprakenkader van het raadsprogramma staat opgenomen dat bij de meerjarenraming

2016 – 2018 een bezuinigingspakket aangeboden wordt dat 20% groter is dan het verwachte tekort,

zodat de raad daadwerkelijk keuzes kan maken. In de kaderbrief is een eerste inschatting gemaakt van

het financieel perspectief. Er werd toen ingeschat dat rekening gehouden moest worden met een tekort

van € 4 miljoen in 2015 oplopend tot een tekort van € 5 miljoen in 2018. Ondertussen is duidelijk

geworden dat het perspectief in de eerstkomende begrotingsjaren 2015 en 2016 nog verder

verslechterd is. Samen met de constatering dat na eerdere bezuinigingsronden ‘de rek eruit is’, is het

een zware opgave om tot een sluitende begroting te komen. Om die reden heeft het college en de

directie afgesproken uiterst terughoudend om te gaan met het indienen van nieuwe voorstellen.

De afspraak om met een bezuinigingspakket te komen dat 20% groter is dan het verwachte tekort is

door het college zeer serieus genomen. Tegelijkertijd bleek de opgave al dermate zwaar dat nog € 1

mln. extra bezuinigen zou leiden tot gevolgen die het college onverantwoord acht. Immers, afgelopen

jaren is er al voor ruim € 35 mln. bezuinigd cq. omgebogen, waardoor elke bezuiniging nu een groot

maatschappelijk effect sorteert. Aan het einde van deze bijlage staat een korte duiding van de

cumulatief doorgevoerde ombuigingsoperaties van de afgelopen jaren.

Om toch keuzes te kunnen maken, is in eerste instantie gewerkt vanuit de vraag: voor welke activiteiten

is de gemeente nog (alleen) verantwoordelijk? Daarnaast heeft het college oog gehad voor belangen

van de stad als totaal. Alles overziend vindt het college het niet verstandig om te bezuinigen op:

a. activiteiten als onderdeel van de zo nodige (preventieve) sociale basisstructuur om de kosten

voor specialistische zorg in de hand te houden. Hoewel het college zich ervan bewust is dat de

praktijk nog uit moet wijzen of alles even effectief is in relatie tot de nieuwe taken, kiest het

college er niet voor nu hierop te bezuinigen. Dezelfde redenering geldt voor het toepassen van

aanvullende budgetkortingen op de drie decentralisatiedossiers (bijvoorbeeld als gevolg van de

berichten dat de nieuwe Wmo-integratieuitkering op basis van het objectieve verdeelmodel met

ingang van 2016 mogelijk 3% hoger uit zou kunnen gaan vallen).

b. activiteiten die gerelateerd zijn aan de minimale basiskwaliteiten van de stad. We hebben hier

door achterblijvende bevolkingsgroei en planologische besluitvorming in de ontwikkelfase van

de stad noodzakelijke middelen van het rijk voor gekregen, de zogenoemde ICL-middelen.

c. activiteiten die we doen om inwoners die het financieel bijzonder moeilijk hebben te

ondersteunen vanuit de zorgplicht die we voelen zoals maatschappelijke opvang en bijzondere

bijstand.

d. activiteiten die we nodig hebben om aansluiting te blijven houden bij de nieuwe manieren van

communiceren en zaken doen zoals digitale bereikbaarheid.

e. activiteiten die we doen om een aantrekkelijke stad te zijn, waar de inwoners trots op zijn en die

ook als zodanig bekend staat. Het gaat dan om zaken als stadspromotie, cultuur en

duurzaamheid.

Naast bovenstaande opsomming van bezuinigingsmogelijkheden waarvoor het college niet gekozen

heeft, heeft het college ook een aantal intensiveringsvoorstellen (zie hieronder in de tabel) en opties

voor lastenverhoging afgewezen. De lokale lasten worden door het kostendekkend maken van de

rioolheffing al verzwaard, waardoor is voorgesteld de OZB met niet meer dan de inflatie te verhogen.

Hieronder volgt een kort overzicht van onderdelen waarover in het college is gesproken.

2015 2016 2017 2018

Floriade 2022 -20 -20 -45 -45

Wijkbus Noord -135

Gratis openbaar vervoer 65+ -120

Jubileum Lelystad (35 jarig bestaan gemeente) -50

Onkruidbestrijding op verharding (dekking gevonden binnen portefeuille) -507 -507 -507

Afgewezen intensiveringsvoorstellen Huidig


237


Cumulatieve ombuigingen vanaf 2010

2015 2016 2017 2018

OZB verhogen met 3% [ipv 1,85%] 227 227 227 227

OZB verhogen met 6% [ipv 1,85%] 820 820 820 820

Precario belasting verhogen met 20% [ipv 10%] 160 160 160 160

Precario belasting verhogen met 30% [ipv 10%] 320 320 320 320

Kleine structurele aanpassing groen schrappen (bewonerswensen) 50 50 50 50

Kleine structurele aanpassing civiel schrappen (bewonerswensen) 50 50 50 50

Digitale bereikbaarheid 100 100 100 100

Taakstelling sociale domein 250 500 750

Afgewezen bezuinigingsvoorstellen Huidig


2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

ZBB- AKAK 2.442 2.708 4.236 4.833 4.833 4.833 4.833 4.833 4.833

Cumulatieve ombuigingen 2.442 2.708 4.236 4.833 4.833 4.833 4.833 4.833 4.833

Het Zero Based Budgeting proces (Anders Kijken Anders Kiezen) is uitgevoerd ter voorbereiding op de najaarsnota 2009 (welke betrekking

had op de jaren 2010-2013). De kern van deze ombuigingen in de najaarsnota 2009 was de lucht uit de begroting halen:

- De lucht is uit de diverse budgetten gehaald;

- Sommige budgetten kenden meerjarig een automatische 'bijraming' voor groei, dit is met ingang van 2010 stop gezet;

- Aan de lastenkant was de inflatie meerjarig in de begroting verwerkt (inflatie op inflatie), dit is met ingang van 2010 stop gezet;

- Het budget 'materieel evenwicht' van €1,- mln. met ingang van 2010 uit de begroting gehaald;

Feitelijk was de ombuiging nog €2,- mln. hoger, aangezien er met bovenstaande resultaten ook gelijk diverse taakstellingen zijn afgeboekt.

Hierdoor bleven per saldo bovenstaande bedragen over als ruimtescheppend.

1

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

AKAK 2 - 9.749 9.041 9.610 13.195 13.195 13.195 13.195 13.195


Het Anders Kijken Anders Kiezen 2 proces is doorlopen ter voorbereiding op de coalitieonderhandelingen en de resultaten zijn betrokken

in de programmabegroting 2011. De vrees rond deze tijd bestond dat de algemene uitkering als gevolg van rijksbezuinigingen sterk zou

dalen. In het kader daarvan is na het ZBB-AKAK proces dat hierboven is beschreven begonnen met de volgende ombuigingsronde. De kern

van deze ombuigingen in de programmabegroting 2011 was efficiency taakstellingen:

- Taakstelling gericht op personele bezuinigingen (oplopend naar € 4.8 mln.);

- Taakstelling 'slimmer werken' (ruim €1,- mln.);

- Taakstelling 'efficiency fysieke leefomgeving' (€ 1,- mln.);

Verder werd in de programmabegroting 2011 voorzichtig begonnen met het maken van politieke keuzes, oftwel het laaghangende fruit:

- Bezuiniging subsidies (oplopend naar €1,7 mln.);

- Bezuinigingen of verder kaasschaven op diverse budgetten (integratiebeleid, centrum jeugd en gezin, tafeltje dek je, dagelijks onderhoud

beheer, snelwerkbudgetten, vandalismebestrijding schoolgebouwen, inbraakpreventie en dergelijke).

2

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Kader-/Programmabegroting 2012 - - 2.500 3.000 3.000 3.000 3.000 3.000 3.000

Cumulatieve ombuigingen 2.442 12.457 15.777 17.443 21.028 21.028 21.028 21.028 21.028 3 De kadernota 2012 stond voornamelijk in het teken van de invulling van de taakstellingen, zoals die in de programmabegroting 2011 waren

opgenomen. De kern van de in omvang beperkte ombuigingen in de kadernota 2012 ging verder op het gebied van efficiency en

laaghangend fruit:

- Aframen materiële budgetten als gevolg van de personele bezuinigingen (€ 1,-mln structureel);

- Taakstelling op Marketing, Communicatie en Acquisitie (€130.000,-), Taakstelling bedrijfsvoering (€61.000), leerlingenvervoer, interpolis

concept.

In de programmabegroting 2012 is vervolgens niet echt besloten tot ombuigingen, enkel is besloten precariobelasting in te voeren (€1,3

mln.) en een hogere dividendopbrengst Alliander in te boeken (€0,15 mln.).

238


2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Kader-/ Programmabegroting 2013 - - - 11.240 12.027 11.754 11.754 11.754 11.745

Cumulatieve ombuigingen 2.442 12.457 15.777 28.683 33.055 32.782 32.782 32.782 32.773 4 De kadernota 2013 was het bestuurlijk document waarin voor het eerst echte ingrijpende keuzes gemaakt zijn. De ruimte was inmiddels uit

de begroting gehaald, de efficiency taakstelling waren verwerkt en het laaghangende fruit was weg. Er is opnieuw kritisch door de hele

begroting gegaan en er is inhoudelijk gekozen te bezuinigen op een verscheidenheid van beleidsvelden:

- Programma 1: Integratiebeleid, sociaal en cultureel werk, jeugd en jongerenwerk;

- Programma 2: Kinderopvang, schoolzwemmen, peuterspeelzaalwerk, sportbedrijf, minimabeleid et cetera;

- Programma 3: Afvalstoffen voordeel (€0,75 mln.), beheer openbare ruimte, infra- wegen, verkeersveiligheid;

- Programma 4: Cultuurinstellingen, kunst en cultuur, woonbeleid, ruimtelijke ontwikkeling;

- Programma 5: Invoeren bestuurlijke strafbeschikking;

- Programma 6: Taakstelling bedrijfsvoering, klant contactcentrum en receptie, onderzoeksbudget, gebouwen, college onvoorzien;

Overigens zit het niet indexeren van de begroting niet in de cijfers verwerkt. Dit is een kaasschaaf die bovenop de ombuigingen komt,

vanaf 2010 is er niet meer geïndexeerd.

In de programmabegroting 2013 is vervolgens nog een aanvullende taakstelling bedrijfsvoering opgenomen, zijn de opbrengsten precario

met €0,26 mln. verhoogd en is er een voordeel ingeboekt als gevolg van de 'duurzame uitstroom' als gevolg van incidentele investeringen in

participatie.

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018

Programmabegroting 2014 - - - - 3.000 3.500 4.000 4.000 4.000


5 In de programmabegroting 2014 zijn er verdere keuzes gemaakt op diverse terreinen:

-DVO sportbedrijf en tarievenstructuur

-Leerlingenvervoer

-Aanvullende taakstelling op bedrijfsvoering, uitvoeringssamenwerking, veiligheidsregio;

- Wederom niet toepassen van prijscompensatie aan gesubsidieerde instellingen en gemeentebegroting;

- Scootmobielen, Maatschappelijke stages, Huisvesting City Marketing Lelystad in stadhuis, Economische zaken, inkomensondersteuning

e.d.

239


Bijlage 8: duiding begrotingsvoorstel ontwikkelcapaciteit

Grofweg onderscheiden we binnen de nieuwe opgave voor de ontwikkeling twee typen:

1. gestuurde ontwikkelingen gefinancierd met eigen grondexploitaties in het Grondbedrijf en

2. gestuurde / ruimte vragende externe ontwikkelingen waar geen grondopbrengsten tegenover

staan.

Ad1 De ontwikkelcapaciteit die resteert na doorvoering van het behoedzaam scenario binnen het MPG

levert een totale inzet van 4000 uren die ten laste van de grondexploitaties gebracht kunnen worden. Dit

houdt in dat activiteiten gericht op de realisatie van de programmaonderdelen voor een gebied met een

grondexploitatie hieruit gefinancierd / voorgefinancierd worden. Hieronder vallen dan de activiteiten

voor:

- ontwikkeling bedrijventerrein flevokust

- ontwikkelingen kust museaal / Batavialand

- woningbouwontwikkeling Warande passend bij de 50 woningen norm

- Uitvoering Masterplan Stadshart, ontwikkeling Waag, bioscooplocatie Agorahof, ontwikkeling

Parkwijk, herontwikkeling ABD locatie.

Ad2 In de tweede categorie betreft het ontwikkelingen waar geen grondopbrengsten tegenover staan en

die in de begroting met 9.000 uur ontwikkelcapaciteit is aangeleverd. Deze valt weer uiteen in drie

categorieën:

1. Gestuurde ontwikkelingen

Deze worden onderscheiden in activiteiten die erop gericht zijn om vanuit de ambities en doelstellingen

voor de stad bepaalde gebieden, thema’s extra aandacht te geven of hierin een aanjaagfunctie hebben

maar ook de samenhang te organiseren bij de aanpak van problematiek en kansen. Hierbij te denken

aan:

o Aandacht voor het stadshart: gezamenlijke inzet op het stadshart zoals problematiek leegstand,

contacten ondernemers, eigenaren, andere stakeholders om meer beleving en kwaliteit te

genereren. (niet zijnde uitvoering masterplan)

o Toeristisch aantrekkelijk maken van de kust: in samenhang beschouwen van ontwikkelingen

aan de ontwikkeling van de kust en regie op deze ontwikkelingen in de hand houden. (niet

zijnde kustmuseaal)

o gebieds- en themagericht acquisitie en aanjagen om specifieke woonmilieus en gewenste

bedrijvigheid naar Lelystad te halen. (functieverkleuren kantoren naar wonen, recreatiewonen

rond ovp, waterwonen op Markermeer, afmaken bestaande stad met specifieke woonmilieus)

2. Ruimte vragende externe ontwikkelingen

De ruimtevragende externe ontwikkelingen kunnen worden onderscheiden in beleidsmatig gewenste

ontwikkelingen en particuliere initiatieven waaraan de gemeente medewerking verleent, waarvoor de

gemeente geen eindverantwoordelijkheid heeft maar wel belang. Hierbij valt te denken aan:

o Ontwikkeling van de luchthaven: het begeleiden van de procedures, inpassen van de ruimtelijke

effecten naar andere delen van de stad fysiek.

o Ontwikkeling natuur/toeristische ontwikkeling van Oostvaardersplassen,

o Begeleiding nieuwe initiatieven: faciliterend grondbeleid waaraan de gemeente medewerking

verleent aan de ontwikkellocaties in de stad, waar de gemeente geen positie als eigenaar heeft

en dus de opbrengsten van die ontwikkeling niet zal gaan ontvangen.

o Ontwikkelingen waarbij kosten gemaakt worden waarvoor (nog) geen dekking is binnen het

grondbedrijf zoals kosten die gemaakt worden in voorbereiding op later in het actief grondbeleid

onder te brengen ontwikkelingen zoals bijvoorbeeld Batavialand,

o Kosten die gemaakt worden voor ontwikkelingen waar geen verdienmodel of kostenverhaal aan

gekoppeld kan worden zoals maatschappelijke initiatieven zonder financiële draagkracht (buurt

en wijkinitiatieven)

240


3. Stedelijke vernieuwing op uitnodiging

Tenslotte is er de noodzaak voor focus op de stedelijke vernieuwing. Met als doel om de bestaande

stad vitaal te hebben of te krijgen, bewoners te ondersteunen bij het creëren van een beter woon- en

leefklimaat. Dit kan zijn in het faciliteren naar eigen buurtbeheer, procesbegeleiding in het “ophalen” en

“verderbrengen” van maatschappelijke initiatieven, professionaliteit om de uitvoering te faciliteren en te

zorgen voor interne en externe afstemming en obstakels wegnemen. Met als doel om de bestaande

stad vitaal te hebben of krijgen, bewoners te ondersteunen bij het creëren van een beter woonklimaat.

Aandacht voor de bestaande stad.

Gestuurde ontwikkelingen:

Herontwikkeling werkeiland

Lelycenter Regie

Regie Lelystad Zuid

Stimulering ontwikkeling kust

Compacter stadshart

Aanpak leegstand stadsbreed

Versterking natuur/toeristische functies rond de oostvaardersplassen.

Ruimtevragende externe ontwikkelingen:

Begeleiding Batavialand

Wonen aan de weide

Floriade 2022

Zuigerplasdreef 2

Procedures luchthaven Lelystad

Bereikbaarheid Zuidelijk Lelystad

Wooninitiatief Karveel 42

Stedelijke vernieuwing op uitnodiging

Mirt onderzoek rijksvastgoed

Herontwikkeling lelycentre

Skaeve huse

Uitwerking acties lokaal akkoord centrada

Pilot aanpak atol/Zuiderzeewijk

Realisatie mfa

Bovenover lelycentre

Binnenstedelijke vernieuwing

Buurtbeheerinitatieven

241


Bijlage 9: duiding begrotingsvoorstel rioolheffing

Raadsprogramma en rioolheffing Het raadsprogramma geeft aan: “In afwijking van de meerjarenraming wordt de rioolheffing niet

verhoogd. Voordat een verhoging wordt overwogen dient eerst te worden nagegaan of de kosten

kunnen worden verlaagd bijvoorbeeld door de afschrijvingstermijn te verhogen.”

In de meerjarenraming 2015 - 2017 is uitgegaan van het stoppen van de bijdrage aan het onderhoud

van de riolering ten laste van de algemene dienst en deze dekking te vervangen door het verhogen van

de rioolheffing. Deze verandering van de dekking van de kosten leverde voor de algemene dienst een

voordeel op van ca.€1,7 mln. dat is ingezet voor het dekkend maken van de meerjarenbegroting. Indien

de tarieven toch niet worden verhoogd ontstaat een tekort van ca. €1,7 mln. aan dekking van de kosten

voor de riolering zoals deze zijn begroot.

De onderzoeksvraag is of door verlaging van de kosten deze dekking kan worden gevonden.

De grondslag voor de heffing Het GRP 2011 - 2015

Elke vijf jaar wordt een Gemeentelijk RioleringsPlan (GRP) opgesteld waarin wordt uitgewerkt hoe hoog

de onderhoudsinspanning naar verwachting zal moeten zijn om het rioolstelsel efficiënt en effectief te

laten functioneren. Daaruit volgen de kosten voor het dagelijks onderhoud (DO) en de kosten van

grootonderhoud en vervanging op termijn (GO). Bij de vervanging op termijn wordt uitgegaan van een

levensduur die is gebaseerd op kennis en ervaringen. De koepelorganisatie RIONED heeft de

vervangingswaarde van ons stelsel van 888 kilometer systeembuis berekend op €547 mln. De

vervangingsopgave voor 2033-2050 is €420 mln.

Voor de kosten van groot onderhoud en vervanging wordt gespaard via een voorziening. In het GRP

2011 - 2015 is aangegeven dat: “Gedurende de looptijd van dit rioleringsplan is het plan

kostendekkend. Op lange termijn wordt wel een financieringstekort verwacht, omdat vanaf 2021 de

onttrekkingen uit de voorzieningen groter zullen zijn dan de stortingen in de voorziening, waardoor op

langere termijn de voorziening niet toereikend is.”

Uit dit figuur blijkt dat rond 2033 de

Voorziening Riolering is uitgeput (vGRP

2011-2015).

Jaarlijks wordt €2,2 mln. gestort ten

behoeve van Groot Onderhoud (GO). In

het vGRP2011-2015 is echter berekend

dat een storting van 2,8 miljoen nodig is

om ervoor te zorgen dat de voorziening

structureel boven de nullijn blijft. Hierbij

is uitgegaan van een levensduur van 60

jaar. Andersom geredeneerd is de

huidige storting alleen toereikend indien

het riool beduidend langer meegaat dan deze 60 jaar. Zou het riool gemiddeld 80 jaar meegaan dan is

de huidige storting in de voorziening toereikend.

Het Dagelijks Onderhoud (DO) heeft een kostenniveau van €1,7 mln. en omvat: reinigen & inspecteren

van de riolering en drainage, onderhoud aan technische installaties, energiekosten, handhaving &

monitoring, databeheer, personele lasten en kwijtschelding. Daarnaast zijn er andere kosten die mogen

worden toegerekend aan de riolering en daarmee aan de rioolheffing, zoals een deel van de kosten van

het straatreinigen en de BTW. Het nagaan van de mogelijkheid om kosten te besparen bij het dagelijks

onderhoud is een aspect bij het opstellen van het GRP en zal ook onderdeel zijn bij de ICL evaluatie.

242


Het GRP 2016 - 2021 Op dit moment wordt in samenwerking met de gemeenten in Flevoland en het Waterschap

Zuiderzeeland gewerkt aan het opstellen van nieuwe GRP’s. Daarbij wordt geleerd van elkaars

ervaringen en vindt afstemming plaats over de uitgangspunten die worden gebruikt bij het berekenen

van de onderhoudskosten. Met de huidige inzichten in de kwaliteit van het stelsel (ongeveer 40% is

geïnspecteerd) kan worden aangegeven dat het rioolstelsel van Lelystad zich in aard en gedrag

gedraagt als een stelsel met een levensduur van 60 jaar. In de looptijd van het GRP 2016-2021 kan het

stelsel volledig in beeld worden gebracht. Een uitspraak over het aanpassen van de theoretische

levensduur is vooralsnog prematuur. Daarom zal ook in het GRP 2016-2021 worden uitgegaan van een

levensduur van 60 jaar. Wat betreft de vervangingskosten wordt in het oude GRP uitgegaan van

€200/m in Lelystad. De andere gemeenten gaan gemiddeld uit van ca. €600/m. Dit verschil komt

hoofdzakelijk door het al dan niet opnemen van de kosten aan de weg bij vervanging van het riool.

Omdat in Lelystad een deel van het riool in het groen ligt kan het gemiddelde kostenniveau lager liggen.

Voor het nieuwe GRP worden Lelystadse eenheidsprijzen berekend om te komen tot een reële

budgetraming. Deze eenheidsprijzen zullen in elk geval hoger zijn dan die in het oude GRP. Het nieuwe

GRP geeft de raad de informatie op grond waarvan een kostendekkingsplan kan worden opgesteld en

een daarbij behorende rioolheffing.

ICL en rioolheffing Van de ICL bijdrage die de gemeente ontvangt wordt 1 miljoen euro ingezet ten behoeve van de

dekking van de onderhoudskosten riolering. Daarvan wordt 50% gestort in de onderhoudsvoorziening

en 50% ingezet voor bekostiging van het dagelijks onderhoud. Reden dat in de rapportages van de

provincie aan de minister van BZK aandacht wordt gegeven aan dit onderwerp.

In het verslag ICL van 12 februari 2014 meldt de Provincie aan de minister dat Lelystad het advies

opvolgt om te werken aan een verbeterde kostendekkendheid van de rioolheffing (deze is nu voor 41%

kostendekkend). “Met ingang van 2015 wordt de rioolheffing (voor het deel van de kosten die de

gemeente zelf bijdraagt aan het onderhoud van het riool) kostendekkend gemaakt. De

kostendekkendheid wordt daarmee nog niet volledig.”

Het volledig kostendekkend maken vergt, op grond van het GRP 2011, nog een verhoging van de

storting in de voorziening van jaarlijks €0,6 mln..

De effecten op de heffing, nu €70 voor een meerpersoonshuishouden, zijn globaal als volgt:

Zonder bijdrage vanuit de algemene middelen een stijging naar ca. €125.

Volledig kostendekkend een verhoging naar ca. €150 op basis van het GRP 2011.

Op grond van het GRP 2016 in voorbereiding zal naar verwachting een bijstelling naar boven

dienen plaats te vinden

Zonder ICL bijdrage een verdere verhoging met ca. €30

Conclusie: bij volledige kostendekkendheid en zonder ICL bijdrage een tarief dat ruim uitstijgt boven het

landelijk gemiddelde van €182. In Flevoland lopen de tarieven van de rioolheffing voor woningen uiteen

van €126 in Zeewolde tot €193 in de Noordoostpolder (excl. Urk en Lelystad).

Conclusie Het verlagen van de kosten door verhoging van de afschrijvingstermijn is niet realistisch. De jaarlijkse

storting in de voorziening is nu al te laag uitgaande van een levensduur van 60 jaar. Ook het nieuwe

GRP dat in voorbereiding is geeft geen perspectief op een noemenswaardige aanpassing van de

afschrijvingstermijn wel op een verhoging van de kosten. Indien de tarieven niet worden verhoogd leidt

dit tot een taakstelling van ruim €1,7 mln. op de algemene dienst.

243


Tarieven rioolheffing (vergelijking 2014 en 2015 en vergelijking met overige gemeenten)

Tarieven woningen 2014

Eenpersoonshuishouden: €29,37

Twee- en meerpersoonshuishouden: €70,37

Tarieven woningen 2015

Eenpersoonshuishouden: €45,84

Twee- en meerpersoonshuishouden: €125,84

Overzicht rioolheffing omliggende gemeenten

In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven omtrent de rioolheffing in de omliggende

gemeenten in Flevoland.

244


Bijlage 10: lijst met afkortingen

BBV Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten

WWB Wet Werk en Bijstand

AAA Amsterdam Airport Area

AWBZ Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten

BAG Basisregistraties Adressen en Gebouwen

BDU Brede doeluitkering

BGR Basisgebouwenregistratie

BIZ Wet Bedrijven investeringszone

BOFV Bestuurlijk Overleg Financiële Verhoudingen

BOR Beleidsplan Openbare Ruimte

BRA Basisregistratie Adressen

BZK Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties

CJG Centrum Jeugd en Gezin

CML City Marketing Lelystad

CPB Centraal Planbureau

CPO Collectief Particulier Opdrachtgeverschap

DVO Dienstverlening overeenkomst

FIDO Wet Financiering Decentrale Overheden

GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst

GVV Gemeentelijke visie vestigingsbeleid

HUP HandhavingsUitvoeringsProgramma

IAU Incidenteel Aanvullende Uitkering

ICL Interdepartementale Commissie Lelystad

IFLO Inspectie Financiën Lokale en provinciale Overheden

I-GOR Integraal Groot Onderhoud Openbare Ruimte

IHP Integraal Huisvestingsplan

ISV Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing

KSP Kwaliteitsstructuur Plan Lelystad

KUBA Kubus Underground Bibliotheek Agora

KvK Kamer van Koophandel

LEA Lelystadse Educatieve Agenda

MDF Maatschappelijke Dienstverlening Flevoland

MEV Macro Economische Verkenningen

MFA Multifunctionele accommodatie

MJOP Meerjarenonderhoudsprogramma

MPG Meerjarenperspectief grondbedrijf

MRA Metropoolregio Amsterdam

NRK Nederlandse Rode Kruis

OCW Onderwijs, cultuur en wetenschap

OFGV Omgevingsdienst Flevoland, Gooi- en Vechtstreek

OZB Onroerende Zaakbelasting

P&C Planning & Control

RES Reserve Economische Structuur

ROS Reserve Ontwikkeling Stad

SOZA Sociale Zaken

SVOL Stichting voortgezet onderwijs Lelystad

vGRP Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan

VHO Voorzieningen huisvesting onderwijs

VNG Vereniging Nederlandse Gemeenten

VRI Verkeer regelinstallaties

VVE Voor- en vroegschoolse educatie

VWS Volksgezondheid, welzijn en sport

Wmo Wet maatschappelijke ondersteuning

Wro Wet ruimtelijke ordening

WSW Wet sociale werkvoorziening

WVG Wet voorkeursrecht gemeenten

ZZP's Zorgzwaartepaketten

Gemeente Lelystad - Programmabegroting 2015-2018...Bij deze bieden wij u de ontwerp...

Documents

Transcript of Gemeente Lelystad - Programmabegroting 2015-2018...Bij deze bieden wij u de ontwerp...