Oogcontact 2010-10

Oktober 2010 nr. 20 - 3

De Trabectome. Een doorbraak in de chirurgische

behandeling van glaucoom?

1

oogco

ntact

Bestuur VOVZ:

Werkgroepen:

Redactieadres:

Vicevoorzitter Mw.T.vanderLinden OZR,Rotterdam

Secretaris Mw.I.Groenewegen VUmc,Amsterdam

Penningmeester Mw.F.vanRijssen Kon.VisioLoo-Erf,Apeldoorn

2depenningmeester Mw.M.Odekerken-Vroemen MUMC,Maastricht

Lid Mw.K.Rakers HagaZiekenhuislocatieLeijweg,DenHaag

Asp.Lid Mw.T.Boer-Baaij VUmc,Amsterdam

ICT Mw.I.Groenewegen Mw.K.RakersNieuwsbrief Mw.F.vanRijssen

Redactieraad Mw.I.Groenewegen Mw.T.vanderLinden Mw.M.Odekerken-Vroemen Mw.K.Rakers Mw.F.vanRijssen P.R.coördinatie Mw.T.vanderLinden Symposium Mw.I.Groenewegen Mw.E.Gutker Mw.T.vanderLinden Mw.K.Rakers

Onderwijs Mw.K.Rakers

F.vanRijssen-KoopmansKoninginnelaan2077315DVApeldoorne-mailadres;[email protected]

Colofon: Ontwerp en vormgeving Digitaal Printing Felua-groep, Grafische producten Apeldoorn

Printing Ricoh Pro C900

Oog

heel

kundige zorg

Onderwerpen o.a.√ Mobiliteit, meer dan je denkt√ Neurophthalmologie√ Herkenbare Orbita aandoeningen√ De gecombineerde Phaco-Vitrectomie procedure√ Als Disney de baas zou zijn√ Sport en trauma’s√ Uveïtis√ Keratitis, de verschillende vormen√ Kinderen in het perifere oogheelkundig spreekuur√ Melden van incidenten

Inschrijving: www.vovz.nlof inschrijfformulier

Toegangsprijs: t 105,-

2 2 e Symposium Oogheelkundige zorg

Dinsdag 2 november 2010Congrescentrum van de

Vrije Universiteit AmsterdamInlichtingen: www.vovz.nl

of Tel. 06 - 287 894 78

VOVZ

Werkgroep symposium: Ingrid Groenewegen, VUmc, AmsterdamEls Gutker, VUmc, AmsterdamTinie vd. Linden, Oogziekenhuis Rotterdam Karen Rakers, HagaZiekenhuis, Den Haag

VOVZ Oktober Nr. 20-31

Van de redactieBij het voorbereiden van deze laatste Nieuwsbrief van 2010 realiseer ik me opnieuw dat er steeds weer een beroep op enkele zeer trouwe schrijvers kan worden gedaan die mij dan heel vlot van kopij voorzien Opnieuw doe ik een beroep op U leden om mij interessante zaken te melden die we dan in de Nieuwsbrief kunnen plaatsen.De laatste maanden heeft het bestuur via allerlei soorten van overleg veel contact met elkaar gehad en nu is vooral de werkgroep Symposium van de VOVZ nog hard aan het werk om er voor te zorgen dat u op 2 november een boeiende dag hebt. We hopen u te zien en te spreken op 2 november in Amsterdam Namens de redactieFemmie van Rijssen-Koopmans

1

Inhoud

Van de redactie 1

Van de vice-voorzitter 2

Het bestuur 2

Notulen van de 20e algemene ledenvergadering V.O.V.Z. 3

Kort verslag van de algemende ledenvergadering 2010 4

Column 5

De Trabectome. 6Een doorbraak in de chirurgische behandeling van glaucoom

Corneal crosslinking (behandeling bij keratoconus) 7

VU medisch centrum biedt u aan 10

Uitnodiging 12

Geknipt voor u 14

2VOVZ Oktober Nr. 20-3

Van

de

Vic

e-vo

orzi

tter

Van deVice-voorzitter … Na een mooie zomer doet de herfst zijn intrede. Alle activiteiten van het nieuwe seizoen zijn weer begonnen en ook binnen de VOVZ wordt er weer hard gewerkt. We hebben 20 september Tiny Manders en Jacolien Blom uitgezwaaid als bestuursleden. Zij hebben veel werk verzet binnen het bestuur en zullen dat als erelid en lid zeker blijven doen

binnen de vereniging. De functies binnen het bestuur zijn opnieuw verdeeld. Gelukkig hebben we een nieuw aspirant bestuurslid die met ons mee wil doen. Daarmee is het bestuur nog niet compleet. We moeten het dit jaar doen zonder voorzitter. Ik zal deze taak, als vicevoorzitter voorlopig waarnemen.Met het jaarlijkse symposium in het vooruit-zicht en een nieuw blad op de deurmat is er heel wat activiteit bij de VOVZ.

Met vriendelijke groet,Tinie van der LindenVicevoorzitter VOVZ

Het bestuur

Tinie van de Linde

Ingrid Groenewegen

Karen RakersMarion Odekerken-Vroemen

Femmie van Rijssen


Ledenvergade-ring

Datum: 21 september 2009 13.30 - 15.00 uurLocatie: VenVN, UtrechtAanwezig: 7 bestuursleden + 2 leden Mw. E. Gutker en Dhr. T. RansijnAfmeldingen: 15 leden

1. Opening:Dhr. M. Manders opent de vergadering en heet een ieder welkom.

2. Definitieve vaststelling van de agenda:De agenda wordt goedgekeurd.

3. Notulen 15 september 2008:Punt 3: Voorlopig wordt de VOVZ nog geen lid van VenVN. Punt 7: Mw. T. van Weersch heeft zich teruggetrokken als aspirant-bestuurslid, omdat het niet te combineren was met haar werkzaamheden. De notulen worden verder goedgekeurd, met dankzegging aan de notulist.

4. Mededelingen:Dhr. M. Manders doet verslag van de beleidsdag bestuur VOVZ in het voorjaar van 2009. Tijdens deze dag werd er teruggekeken naar de doelstellingen van de VOVZ en de behaalde resultaten op het gebied van kwaliteits- en deskundigheidsbevordering en professionalisering, door middel van o.a.: het jaarlijkse symposium, scholingsactiviteiten: cursussen COZ en SVO, ICT: de VOVZ website, Nieuwsbrief Oogcontact en PR activiteiten.Tevens werd vooruitgekeken.

Het bestuur maakt zich zorgen over de continuïteit van het bestuur en de werkgroepen De laatste 3 aspirant-bestuursleden hebben zich teruggetrokken vanwege privé- of werkomstandigheden. De vereniging is van en voor de leden en de activiteiten zijn hierop gericht.Een belangrijk korte termijn aandachtspunt is het bevorderen van de ledenparticipatie en de vereniging versterken en verbreden. De beleidsdag was goed om te doen en het bestuur blijft er met enthousiasme tegenaan gaan, maar er is weinig directe input van de leden. De behoefte aan een beroepsvereniging is er wel, signalen uit het praktijkveld bereiken de vereniging wel maar vanuit het werkveld is er weinig ondersteuning de laatste jaren. Zowel in de Nieuwsbrief als ook op het symposium zal hier weer aan-dacht aan besteed worden.

Dhr. T. Ransijn meldt dat zijn oogheelkunde boek nu onder eigen beheer verkocht wordt.Hij zal hierover verdere informatie verstrekken.Verder geeft hij voor de Nieuwsbrief en de website de nieuwe cursusdata door.

5. A. Algemeen jaarverslag 2008 door de voorzitter Dhr. M. Manders:Het jaarverslag wordt in de volgende Nieuwsbrief gepubliceerd.

5. B. Financieel jaarverslag 2008:De kascommissie heeft het financiële verslag van 2008 gecontroleerd en goedgekeurd.De vereniging is financieel gezond. De werkgroep symposium legt verantwoording af aan het bestuur. Bij de volgende ledenvergadering komt dit onderwerp weer terug.

Notulen van de 20e Algemene ledenvergadering V.O.V.Z.


Lede

nver

gade

ring

Lede

nver

gade

ring

Het doet ons veel plezier om reacties te krijgen op artikelen die geplaatst worden in de nieuwsbrief.Deze reactie betreft de column die geplaatst is in de Nieuwsbrief van maart 2010.Argus had spijt de patiënt niet naar de oogpoli te hebben verwezen.

Stelling: Patiënt met chlamydia is beter af op de soa-poli (dermatologie) dan op de oogpoli.

Reden: Een chlamydia kweek van het oog nemen is vervelend en er wordt geen eventuele andere soa behandeld.

Conclusie: De soa-poli is patiënt vriendelijker daar een urinemonster vaak als volstaat en zo nodig ook onderzoek volgt naar (vaak) andere aanwezige soa’s

Graag uw reactieFemmie Rijssen

6. Begroting 2010:De begroting voor 2010 wordt goedgekeurd.Individueel lidmaatschap blijft € 25,00 Het col-lectieve lidmaatschap blijft € 60,00.Nieuwe leden tijdens het 21e symposium beta-len voor 2010 € 15,00.

7 Bestuursverkiezing:Mw. T. van der Linden treedt af en is herkiesbaar. Zij wordt unaniem herkozen.

8. Rondvraag:Mw. E. Gutker complimenteert het bestuur voor de inzet in het afgelopen jaar. Dit werd in dank aangenomen.

Komen de bestuursagenda en notulen ook in de Nieuwsbrief? De notulen zijn voor intern gebruik en alleen bestemd voor de deelnemers aan de bestuurs-vergaderingen.Ter informatie voor de leden zal er in de nieuws-brief voortaan wel een kort verslag van de bestuursvergaderingen door de voorzitter worden verzorgd zodat de leden op de hoogte zijn van de onderwerpen die ter tafel komen en de actuele stand van zaken.

9 Sluiting:Onder dankzegging voor de deelname aan de algemene ledenvergadering sluit de voorzitter de vergadering.

Maandag 20 september 2010 werd de 21e Algemene Ledenvergadering gehouden te Utrecht. Eén lid woonde de vergadering bij. Er hadden zich 3 leden afgemeld voor de vergadering.Na een welkomstwoord van de voorzitter werden de notulen van de 20de ALV van 21september 2009 goedgekeurd door de vergadering. Deze treft u volledig aan in de Nieuwsbrief.Vervolgens gaf de voorzitter een korte terugblik over het afgelopen jaar en volgde de bespreking van het financiële jaarverslag 2009.Tevens werd de begroting voor 2011 gepresenteerd en goedgekeurd. Dit jaar waren er twee aftredende niet herkiesbare bestuursleden. Eén aspirant bestuurslid had zich aangemeld. Tijdens de volgende bestuursvergadering zullen de bestuurs- en werkgroepfuncties verdeeld worden. De vergadering werd hierna gesloten.

Ingrid GroenewegenSecretaris V.O.V.Z.

Kort verslag van de algemene ledenvergadering 2010.


Column“En, hoe ziet het eruit?” De stem van de vrouw klinkt onnatuurlijk hoog. Ze schuift haar stoel nog wat dichter bij het bed. Terwijl ik met mijn vingertoppen de oogleden van haar man voorzichtig open trek, probeer ik mijn gezicht onbewogen te houden. Dit vind ik altijd een spannend moment: ik weet nog niet wat ik te zien zal krijgen. De patiënt ligt op zijn rug op het bed en zijn goede oog kijkt strak naar het plafond. Hij wacht op mijn reactie. Behoedzaam ga ik verder. De oogle-den zijn gezwollen en rood; als ze open gaan, lopen er een paar tranen uit. Ik kijk naar het oog. Het heeft de vorm van een kommetje en ziet er dof uit. De voorste oogkamer is weg en ik kan de iris niet goed zien. Voorzichtig laat ik de oogleden terugzakken en richt me op. Drie ogen kijken me vol spanning aan.

“Het is moeilijk te zeggen,”antwoord ik. “Ik ben natuurlijk verpleegkundige, geen dokter.” Met een gaasje dep ik de tranen van zijn wang. “De arts gaat zo opereren en dan weten we pas echt hoe het er van binnen uitziet. Na de operatie kan hij zeggen hoe het is gegaan en of het oog zich misschien nog kan herstellen. Het is afwachten, hoe moeilijk dat ook is.” Ik leg het gaasje weg en pak een flesje oogdruppels. “Ik ga nu uw oog drup-pelen, zodat u helemaal klaar bent wanneer er plaats is op de operatiekamer. Hoe is het ongeluk eigenlijk gebeurd?”

Terwijl ik het oog verzorg, luister ik naar het verhaal van de patiënt. Over hoe hij vandaag de babykamer af ging maken. Over de spijker die hij uit de muur had gehaald. Over hoe hij daarbij was uitgeschoten. Dat hij niet wilde dat zijn vrouw het zou zien. En dat hij daarom zelf thuis de spijker uit zijn oog had getrokken. Luisterend naar zijn verhaal voel ik kippenvel op mijn rug. Weer laat ik niets merken. Als de man is uitgesproken, werk ik in stilte verder.Ik denk aan klussers en veiligheidsbrillen.

Of eigenlijk aan klussers zonder veiligheidsbril-len. Hoe komt het toch dat zo weinig mensen zo’n bril hebben? Zelf weet ik pas van hun bestaan sinds ik op oogheelkunde ben gaan werken. Waarom zijn er geen reclames voor? Ik zie op mijn werk zoveel mensen met spijkers, nietjes, splinters of zuurverbrandingen.

Om over hockey- of squashballen nog niet te spreken. Het dragen van zo’n bril zou verplicht gesteld moeten worden!

Zelfs de mannen die onlangs mijn huis heb-ben verbouwd, droegen geen van allen een veiligheidsbril. Ik heb ze gevraagd waarom niet. Ze vonden het maar onzin. Ja, ze had-den er allemaal eentje van hun baas gekregen, maar ze gebruikten hem nooit. Dat was maar lastig. Hij zat in de weg, hij besloeg, hij werd vies. Ik vroeg of ze dan nooit iets in hun ogen kregen. Jazeker wel mevrouwtje! Er volgde een opsomming van bezoeken aan de eerste hulp vanwege stukjes glas, hout of metaal in de ogen. Ieder kon zijn precieze aantal verwon-dingen noemen, en de details werden verteld alsof het wapenfeiten waren. Hun conclusie: een echte man draagt geen veiligheidsbril.Als de patiënt naar de operatiekamer is ge-bracht, breng ik zijn vrouw een kopje thee. Ze zit onderuit gezakt in haar stoel met haar handen op haar buik. “Mag hij straks wel au-torijden?” vraagt ze. “Ik ben over drie weken uitgerekend.” Ze zucht en legt haar benen op de tweede stoel. Ik bedenk dat ik zelf ook wel een kopje thee kan gebruiken. Mijn dienst is nog lang niet afgelopen.

Aan het eind van de dag komt de oogarts langs. Hij vraagt of ik even mee ga naar zijn patiënt. Hij gaat vertellen hoe de operatie is verlopen. De man is nog maar net teruggebracht uit de operatiekamer en ligt in bed, een verband over zijn linkeroog. Er zit een beetje opgedroogd bloed op zijn wang. Zijn vrouw zit naast hem en wrijft over haar buik. Ze kijkt bezorgd. Als de arts een stoel pakt en gaat zitten, kijkt de pati-ent hem berustend aan. Hij lijkt al te weten wat hij te horen zal krijgen. Dat zijn oog als verloren moet worden beschouwd. Ik sta aan het voe-teneind van het bed, kijk naar het gezicht van de man en luister. Mijn gedachten gaan terug naar de bouwvakkers in mijn huis.

Echte mannen dragen geen veiligheidsbril.

Argus

6

Vele jaren bestond de operatieve behandeling van glaucoom uit een trabeculectomie, waarbij een opening in de sclera werd gemaakt, waar-door kamerwater het oog makkelijker kon verlaten en de oogdruk daalde. Nadelen van deze behandeling waren onder meer 1) de intensieve nazorg de eerste maanden na de operatie, waarbij patiënten vaak gecontroleerd moesten worden, 2) vaak slecht zien de eerste weken tot maanden postoperatief, 3) (strenge) leefregels voor de patiënten (niet bukken, niet tillen), 4) een permanent onaangenaam gevoel in het geopereerde oog, 5) vrij vaak dichtgroeien van de opening (“mislukken” van de operatie) en 6) een levenslang verhoogd risico op een ernstige infectie, soms met verlies van het oog.

Om die redenen werd meer dan tien jaar geleden in het Oogziekenhuis Rotterdam gestart met het implanteren van glaucoomdrains (de Baer-veldt impant wordt het meest gebruikt). Later zijn anderen in Nederland deze techniek ook gaan toepassen. Hoewel deze techniek min-der nadelen kent dan de trabeculectomie (het comfort is doorgaans veel beter voor de patiënt en de eerste weken na de operatie zijn er veel minder problemen), is het grootste probleem waarschijnlijk het risico op dubbelzien na de operatie. De eerste drie maanden komt dat vrij veel voor (tot zo’n 10% van alle gevallen), maar ook na die 3 maanden komt het nog voor, naar schatting bij ongeveer 1 tot 2 % van de pati-enten. Dit dubbelzien is soms ernstig en valt slecht te behandelen.

Daarom zijn de glaucoomspecialisten P.T.W. de Waard en H.G. Lemij van het Oogziekenhuis Rotterdam begonnen met een geheel nieuwe techniek: het gebruik van de Trabectome. Hier-bij wordt een hele kleine incisie in de cornea gemaakt. Daarna wordt de Trabectome (een instrumentje met een bijzonder kleine tip; een soort kruising tussen een elektrische cauter en een phaco-apparaat) in de voorste oogkamer gebracht en tegen het trabekelsys-teem geplaatst. Vervolgens wordt met een vloeiende beweging ongeveer 6 mm van het trabekelsysteem verwijderd. Dit is een precisie-werkje, want het trabekelsysteem is maar een kwart millimeter breed!! Het kamerwater kan dan veel gemakkelijker het oog verlaten, waardoor de oogdruk daalt. In de Verenigde Staten is al zo’n 6 jaar ervaring met deze techniek opgedaan en de resultaten zijn zeer veelbelovend. De Waard en Lemij verwachten veel minder problemen met deze operatie dan bij de trabeculectomie en de Baerveldt implant voor de patiënt. Bovendien is de ingreep veel sneller dan de andere twee operaties, zodat meer patiënten behandeld zouden kunnen worden. Dat is goed voor de wachttijden. Als de eerste 60 patiënten hiermee geopereerd zijn, zullen de resultaten beoordeeld worden. Dan zal gekeken worden of met deze techniek doorgegaan moet worden. Vooralsnog is men hoopvol gestemd in Rotterdam!

H.G. Lemij

VOVZ Oktober Nr. 20-36

De Trabectome. Een doorbraak in de chirurgische behandeling van glaucoom?

De behandeling van glaucoom bestaat uit het verlagen van de oogdruk, waardoor verdere ver-slechtering (progressie) gestopt of vertraagd kan worden. In de meeste gevallen gebruikt men

oogdrukverlagende druppels en soms ook een laserbehandeling. Als deze behandelingen onvol-doende drukdaling teweeg brengen, verricht men meestal een operatie.


Keratoconus

Wat is Keratoconus?Bij Keratoconus is de vorm van het hoornvlies van een regelmatige kromming veranderd naar een minder regelmatige kromming: een meer puntige vorm.Het gevolg van deze puntige vorm is dat de gezichtsscherpte kan verminderen.De aandoening komt bij veel mensen voor (1 op 2000) maar niet iedereen heeft er last van.Het kan aan beide ogen voorkomen waarbij het ene oog erger kan zijn aangedaan dan het andere, bij een kleine groep is slechts één oog aangedaan.De vormverandering van het hoornvlies kan steeds verder toenemen.

Links Dr. I. Bleyen, oogarts, Rechts Drs, I. Saelen, oogarts in opleiding.

Wat is de oorzaak van Keratoconus?Door onderzoek weten we dat het erfelijk is, de aandoening is dus aangeboren.Keratoconus komt vaker voor bij mensen met allergieën, astma of eczeem.Het is ook gebleken dat mensen die veel en hard in hun ogen wrijven Keratoconus kunnen ontwikke-len maar niet duidelijk is hoe dit precies werkt.

Behandeling van KeratoconusIndien de Keratoconus nog niet veel problemen geeft kan een bril of contactlenzen worden aangemeten.Indien de afwijking toeneemt is een bril niet meer afdoende.

Contactlenzen corrigeren de vervorming het beste maar bij grote toename van vervorming kunnen ze op de top van de kegel drukken en onstabiel bewegen.Dit geeft beschadiging van het hoornvlies.In ongeveer 25% van de gevallen is een hoorn-vliestransplantatie nodig.Corneal Crosslinking is een mogelijkheid om de toenemende vervorming tegen te gaan en kan een hoornvliestransplantatie uitstellen of mogelijk soms voorkomen.

Wat is Corneal Crosslinking?Het is een combinatie van Riboflavine (vitamine B2 oogdruppels in een niet giftige fotogevoelige oplossing) en Ultraviolet-A (UV-A) licht bestraling.De combinatie van deze twee leidt tot de crosslinking reactie waardoor de mechanische kracht van het hoornvlies wordt verstevigd.Dit verstevigende effect zorgt ervoor dat de verzwakking van het hoornvlies minder snel gaat of zelfs gestopt wordt.

Wie komen in aanmerking voor behandeling?Indien er toenemende vervorming van het hoornvlies is kan men in aanmerking komen voor Corneal Crosslinking maar er zijn wel criteria:gezichtsscherpte van 40% of hoger (met bril en/of contactlenzen) geen andere oogaandoeningengemiddelde cornea dikte minimaal 400 microme-ter leeftijd 18 jaar of ouder

Voordelen van Corneal CrosslinkingZoals eerder al genoemd: uitstellen of voorko-men van een hoornvliestransplantatie. Versterkt en stabiliseert het hoornvlies. Het is een niet-invasieve behandeling Poliklinisch en kortdurend (ongeveer 1 à 1½ uur) en men hoeft niet nuch-ter te zijn: er wordt topicale verdoving gegeven (=met oogdruppels)

Nadelen en/of risico`s van de behandelingBij corneal Crosslinking zijn de complicaties tijdens of na de behandeling klein.Soms komt verhoogde oogdruk voor en er is een kleine kans op infectie.Onderzoek heeft aangetoond dat het zien niet vermindert en heel soms zelfs wat verbetert.Er is geen enkele aanwijzing dat de cellen van het hoornvlies, de lens of andere delen van het oog beschadigd kunnen worden.

CORNEAL CROSSLINKING (behandeling bij Keratoconus)


8

DE CORNEAL CROSSLINKING IN HET ERASMUS MCDe patient krijgt uiteraard een uitgebreid voor-onderzoek en krijgt indien geschikt het voorstel om deze behandeling te laten uitvoeren.Voorheen werd deze ingreep op de dagbehande-ling gedaan.Patienten moesten dan eerst door anesthesie worden gezien al gebeurt de ingreep onder topicale anesthesie (=druppelverdoving)Deze gang van zaken kost extra tijd (voor de patient) en kosten! Er is een aanvraag gedaan bij de infectiecommis-sie of deze ingreep ook op onze behandelkamers mag plaatsvinden.Na onderzoek van de infectiecommissie en een opgesteld protocol waaraan we moesten voldoen werd er fiat gegeven om de behandeling uit te voeren op de behandelkamers van de polikliniek.Ik zal nu beschrijven hoe de behandeling bij ons op de polikliniek oogheelkunde in zijn werk gaat:

- de patient komt op de oogpoli en uiteraard checken we naam en geboortedatum om zeker te zijn dat we de juiste patient voor ons hebben! vervolgens wordt gestart met de verdovingsdruppels (3x oxybuprocaïne 0.4% à 5 minuten)

- behandeling vind plaats in één van de behandelkamers op onze polikliniek

- vooraf is een o.k. tafeltje steriel opgedekt met de benodigde materialen: oa de alcohol-weller, 2ml spuitjes, 5 ml spuitjes, crescent mesje, irrigatiecanules, gaasjes en toppertjes, irrigatievloeistof in steriel cupje enz

- in behandelstoel, die geheel horizontaal wordt ingesteld, wordt het te behandelen oog en de omgeving rondom het oog gedesinfecteerd met Betadine 100mg/ml oplossing

- er wordt een steriele gatdoek geplaatst zodat alleen het te behandelen oog zichtbaar is en de omgeving schoon blijft

- een ooglidspreider houd het oog open- oogarts stelt microscoop in boven te

behandelen oog


Keratoconus

9

- dan wordt het epitheel verwijderd mbv alcohol-well en een crescent mesje zodat de vitamine druppels goed kunnen worden opgenomen

- het oog wordt gedurende 32 minuten à 4 minuten gedruppeld met vit B2 druppels

- daarna vindt behandeling plaats met de UV-A

- bestraling gedurende 32 minuten- tijdens de bestraling wordt wederom met

vit B2 gedruppeld à 4 minuten- vervolgens wordt er gedruppeld met Trafloxal,

Naclof en Dexamethason minims oogdruppels - aan het eind wordt een bandagelens op

het oog geplaatst, er wordt i.p. niet afgeplakt

- voor de nacht krijgt men een oogdop mee om evt uitwrijven van de bandagelens te voorkomen

- antibiotica oogdruppels, kunsttranen en pijn-stilling wordt al voor de ingreep op recept mee-gegeven zodat men daar meteen mee beginnen kan als men thuis is

- er wordt nogmaals gewezen op de leefregels en gebruik van medicatie zoals beschreven in onze voorlichting brochure en men krijgt een nummer mee wat altijd gebeld kan worden

De behandeling wordt gedaan door één van de cornea oogartsen of onder hun leidingDe controles vinden plaats binnen 1 week na behandeling, 3 maanden, 6 maanden, 1 jaar, 2 jaren en 3 jaren.Het is goed dat behandelingen als Crosslinking voortaan buiten het reguliere o.k. progamma om gedaan kunnen worden: omdat het uiteindelijk niet invasief is, is het gemakkelijker, goedkoper en vooral prettiger voor de patient dat de behande-ling gewoon op de polikliniek kan plaatsvinden.Daar oogt het allemaal wat minder “eng” en pa-tient krijgt geen waaknaald en hoeft geen opera-tiekleding aan. Groot bijkomend voordeel is dat er ruimte op het operatieprogamma ontstaat voor andere ingre-pen! Dat scheelt weer wachttijd.Wij zijn ervan overtuigd dat Corneal Cross-linking een goede behandeling kan zijn voor de hiervoor opgenoemde patiënten die zo een hoornvliestransplantatie kunnen voorkomen of uitstellen.

Dat is tenslotte de grootste winst voor hen.

Willem HoekstraSenior verpleegkundige oogheelkunde Erasmus [email protected]


Nas

chol

ingc

ursu

sDiabetische retinopathie is de belangrijkste oor-zaak van slechtziendheid en blindheid tussen het 20e en 74e levensjaar en is de meest voorkomen-de en meest gevreesde complicatie van diabetes mellitus. Regelmatige oogscreening kan bijdragen aan een tijdige opsporing van diabetische retino-pathie, waarna door een tijdige, adequate behan-deling de kans op slechtziendheid en blindheid aanzienlijk kan worden verminderd.

DoelHet doel van de cursus is inzicht geven in de voor- en nadelen van de verschillende screeningsmogelijkheden, de voor- en nadelen van de beschikbare conventionele en niet mydri-atische funduscamera’s en de beoordeling van fundusfoto’s.

Bestemd voor Artsen, technische oogheelkundig assistenten, optometristen, opticiens, diabetesverpleegkundi-gen, oogheelkundig fotografen, doktersassisten-ten en overige paramedici.

Datum, tijd en plaats De nascholingscursus Screening op Diabetische Retinopathie vindt plaats op maandag 6 decem-ber 2010 in het VU medisch centrum in Amster-dam.

AccreditatieAccreditatie is aangevraagd bij de Eerste Associ-atie van Diabetes Verpleegkundigen (EADV), het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap (NOG) en de Optometristen Vereniging Nederland (OVN). Deelnemers ontvangen na afloop van de cursus een certificaat.

Tarieven en wijze van inschrijvingHet inschrijfgeld voor de cursus bedraagt:€ 250,- deelnemer normaal tarief€ 150,- voor studenten en personeel in opleiding

Dit bedrag is inclusief syllabus, nascholingscerti-ficaat en restauratieve voorzieningen.

U kunt zich online voor de cursus inschrijven. Dit doet u door op www.paog.nl viaagenda door te klikken naar de cursus Screening op Diabetische Retinopathie.De betaling verloopt via iDEAL.

Voor accreditatie, vergeet niet uw BIG-nummer in te vullen!Voor vragen en meer informatie kunt u contact opnemen met het secretariaat van PAOG cursus en congresorganisatie, 020-4448444 of [email protected].

VU medisch centrum biedt u aan: Nascholingscursus Screening op Diabetische Retinopathie

Voor de veertiende keer organiseert de afdeling oogheelkunde van het VU medisch centrum in samenwerking met PAOG cursus- en congresorganisatie op maandag 6 december 2010

de nascholingscursus Screening op Diabetische Retinopathie.


Nascholingcursus

11

I n l e i d i n g

Voor de veertiende keer organiseert de afdeling oogheelkunde van VU medisch

centrum in samenwerking met PAOG cursus- en congresorganisatie op maandag 6

december 2010 de nascholingscursus Screening op Diabetische Retinopathie.

Diabetische retinopathie is de belangrijkste oorzaak van slechtziendheid en blindheid

tussen het 20e en 74e levensjaar en is de meest voorkomende en meest gevreesde

complicatie van diabetes mellitus. Regelmatige oogscreening kan bijdragen aan een

tijdige opsporing van diabetische retinopathie, waarna door een tijdige, adequate

behandeling de kans op slechtziendheid en blindheid aanzienlijk kan worden

verminderd.

Het doel van de cursus is inzicht geven in de voor- en nadelen van de verschillende

screeningsmogelijkheden, de voor- en nadelen van de beschikbare conventionele en

niet mydriatische funduscamera’s en de beoordeling van fundusfoto’s.

Wij hopen u op 6 december te mogen begroeten.

De cursuscommissie

C u r s u s c o m m i s s i e

Prof. dr. B.C.P. Polak oogarts, VU medisch centrum, Amsterdam

Dr. A.C. Moll oogarts, VU medisch centrum, Amsterdam

F.P.J. Smolders oogheelkundig fotograaf, VU medische centrum,

Amsterdam

S p r e k e r s

Prof. dr. B.C.P. Polak oogarts, VU medisch centrum, Amsterdam

Dr. A.C. Moll oogarts, VU medisch centrum, Amsterdam

Drs. J.W.M. Reichert-Thoen oogarts, VU medisch centrum, Amsterdam

C.P. Hogerhuis-Klein optometrist, opticien en contactlensspecialist,

Klein Optiek, Roelofarendsveen

J. Grimbergen technisch oogheelkundig assistent / medisch fotograaf,

St. Antonius Ziekenhuis, Nieuwegein

F.P.J. Smolders oogheelkundig fotograaf, VU medisch centrum,

Amsterdam

P r o g r a m m a :

Ochtendvoorzitters: dr. A.C. Moll en drs. J.W.M. Reichert-Thoen

09.00 – 09.25 Registratie en ontvangst

09.25 – 09.30 Inleiding

Prof. dr. B.C.P. Polak, oogarts

Groep I:

09.30 – 09.45 Diabetes mellitus en oogcomplicaties

Dr. A.C. Moll, oogarts

09.45 – 10.00 Diabetische retinopathie en de behandelingsmogelijkheden

Drs. J.W.M. Reichert-Thoen, oogarts

10.00 – 10.15 Screening door de optometrist

C.P. Hogerhuis-Klein, optometrist

10.15 – 10.45 Koffie/thee pauze

11.00 – 12.30 Oefenen in fundusfotografie (in groepen)

Groep II:

09.30 – 11.00 Oefenen in fundusfotografie (in groepen)


11.30 – 11.45 Diabetes mellitus en oogcomplicaties

Dr. A.C. Moll, oogarts

11.45 – 12.00 Diabetische retinopathie en de behandelingsmogelijkheden

Drs. J.W.M. Reichert-Thoen, oogarts

12.00 – 12.15 Screening door de optometrist

C.P. Hogerhuis-Klein, optometrist

12.30 – 13.30 Lunch

Middagvoorzitters: J. Grimbergen en F.P.J. Smolders

Groep I en II:

13.30 – 14.30 Praktijk fotografische screening en beoordeling fundus foto’s sessie 1

J. Grimbergen, technisch oogheelkundig assistent /

medisch fotograaf en F.P.J. Smolders, oogheelkundig fotograaf


15.00 – 16.00 Praktijk fotografische screening en beoordeling fundus foto’s sessie 2

J. Grimbergen, technisch oogheelkundig assistent /

medisch fotograaf en F.P.J. Smolders, oogheelkundig fotograaf

16.00 – 16.15 Evaluatie en Informele afsluiting

16.15 – 17.00 Uitreiken van de certificaten en borrel

Maandag 6 december 2010

VU medisch centrum

Amsterdam

Organisatie en inlichtingen:

VU medisch centrum

PAOG cursus- en congresorganisatie

Patricia van Meekeren en Patricia de Waal

Postbus 7057

1007 MB Amsterdam

telefoon 020 4448444

fax 020 4448445

e-mail [email protected]

website www.paog.nl

S c r e e n i n g o p D i a b e t i s c h e R e t i n o p a t h i eA f d e l i n g O o g h e e l k u n d e e nP A O G c u r s u s - e n c o n g r e s o r g a n i s a t i e

A l g e m e n e i n f o r m a t i eDoelgroepArtsen, technische oogheelkundig assistenten, optometristen, opticiens, diabetesver-pleegkundigen, oogheelkundig fotografen, doktersassistenten en overige paramedici.

AccreditatieAccreditatie is aangevraagd bij de Eerste Associatie van Diabetes Verpleegkundigen (EADV),het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap (NOG) en de Optometristen VerenigingNederland (OVN). Deelnemers ontvangen na afloop van de cursus een certificaat.Indien u voor accreditatie in aanmerking wilt komen, verzoeken wij u dringend uw BIG-nummer in te vullen op het digitale inschrijfformulier. Zonder dit nummer kunnen wij depresentie niet verwerken en worden er géén accreditatiepunten bijgeschreven.

LocatieDe cursus vindt plaats op diverse locaties van VU medisch centrum, De Boelelaan 1117,Amsterdam. De lezingen vinden plaats in de Maaszaal in het ziekenhuis, het oefenen opde polikliniek oogheelkunde en foto’s beoordelen in zaal BK-45 in de medische faculteit.Een routebeschrijving vindt u op www.VUmc.nl.

ParkerenVU medisch centrum is goed te bereiken met het openbaar vervoer en wij raden u aan hierzoveel mogelijk gebruik van te maken. Rondom VUmc is alleen parkeren mogelijk tegenbetaling. In verband met bouwwerkzaamheden zijn de parkeermogelijkheden beperkt.

KostenHet inschrijfgeld voor de cursus bedraagt:€ 250,- deelnemer normaal tarief€ 150,- voor studenten en personeel in opleidingDit bedrag is inclusief syllabus, nascholingscertificaat en restauratieve voorzieningen.

AnnuleringAnnulering dient schriftelijk te geschieden. Bij annulering vóór 8 november 2010 wordt € 35,- aan administratiekosten in rekening gebracht. Na deze datum bent u het volledigeinschrijfgeld verschuldigd.

InschrijvenU kunt zich online voor de cursus inschrijven. Dit doet u door op www.paog.nl viaagenda door te klikken naar de cursus Screening op Diabetische Retinopathie. De betaling verloopt via iDEAL.


Uit

no

dig

ingUitnodiging

De NVBS is in Nederland de algemene vereniging van mensen met een visuele beperking. De NVBS heeft 18 regionale afdelingen alsmede 8 patiëntengroepen, waaronder Retina Belangen.

Het bestuur van de NVBS Contactgroep Retina Belangen nodigt u van harte uit tot het bijwonen van onze Retina Informatie- en Contactdag. Op deze dag zal extra aandacht besteed worden aan Diabetes Retinopathie (DRP). We hebben Prof. Reinier Schlingemann bereid gevonden hier een inleiding over te geven.

Prof. Schlingemann is winnaar van de prestigieuze Diabetes Fonds Onderzoeksprijs 2010. Hij werkt in het AMC in Amsterdam en doet al jaren onderzoek naar oogproblemen bij diabetes. De prijs van 50.000 euro zal hij besteden aan verder onderzoek naar de behandeling met medicijnen die vaatgroei en littekenvorming in het oog afremmen.

Andere sprekers zijn:l Dr. Rob Collin, UMC St. Radboud, Nijmegen , over de laatste ontwikkelingen op het gebied van

gentherapie bij retina aandoeningen en in het bijzonder de toepassingsverwachtingen voor Nederland.

l De heer Dr O. Lopes Cardozol Mevrouw Véronique Nas, zij zal een presentatie geven van haar onderzoek naar het syndroom

van Wagner. Uit haar onderzoek moet meer duidelijkheid komen waarom bij het syndroom van Wagner de één veel meer symptomen heeft (blindheid als gevolg van netvliesloslatingen) dan de ander, maar ook hoe je die netvliesloslatingen het beste kunt voorkomen

Voor meer informatie kunt u onze website www.retina-info.nl en www.nvbs.nl/retina raadplegen.

Onderstaand vind u alle gegevens voor deze bijeenkomst.

Retina Informatie- en ContactdagDatum: zaterdag 6 november 2010 van 10:00 tot 16:30 uurLocatie: Oogziekenhuis ZonnestraalPlaats: Loosdrechtse Bos 17, 1213 RH HILVERSUMBereikbaar: Vanaf NS Station Hilversum met Connexxion bus 104 richting Loosdrecht, ieder half uur. Vanaf 10:00 uur is de zaal open, geplande sluiting 16:30 uur.Aanmelden kan tot donderdagavond 4 november via telefoonnummer 0223 61 63 15 (de heer J. Hertog), of via E-mail: [email protected]

Wilt u bij uw aanmelding uw e-mailadres vermelden zo dat wij u tijdig het definitieve programma kunnen doen toekomen.

Kosten: als bijdrage in de kosten vragen wij een entree van 10 euro per persoon. Hierbij zijn koffie, thee, lunch en alle drankjes inbegrepen.


TRacé-onderwijs organiseert in samenwerking met de Vereniging voor Oogheelkundige Verpleging en Zorgverlening (VOVZ) de Cursus Oogheelkundige Zorg. (COZ).De cursus is bedoeld voor alle zorgmedewerkers binnen het specialisme Oogheelkunde.De kosten zijn € 575.00. inclusief cursusmateriaal. De data zijn onder voorbehoud.

Datumoverzicht 2011Cursus Oogheelkundige Zorg, voorjaar 2011

Vrije Universiteit medisch centrum, Amsterdam (woensdag 17.30 – 21.00 uur)02 – 09 – 16 – 23 maart 2011 en

06 – 13 – 20 – 27 april 2011

Universitair Medisch Centrum St. Radboud Nijmegen (donderdag 17.30 – 21.00 uur)03 - 10 – 17 – 24 maart 2011 en

07 – 14 – 21 – 28 april 2011

Cursus Oogheelkundige Zorg, najaar 2011

Vrije Universiteit medisch centrum, Amsterdam (woensdag 17.30 – 21.00 uur)07 – 14 – 21 – 28 september 2011 en

05 – 12 – 26 oktober en 2 november 2011

Universitair Medisch Centrum, Utrecht (dinsdag 17.30 – 21.00 uur)01 – 08 – 15 – 22 - 29 november 2011

en 06 – 13 – 20 december 2011

Universitair Medisch Centrum Groningen (donderdag 17.30 – 21.00 uur)03 – 10 – 17 – 24 november 2011 en

01 – 08 – 15 – 22 december 2011

Aanmelden tot één maand voor startdatum bij TRacé-onderwijsInschrijven d.m.v. inschrijfformulier en versturen aan:TRacé-onderwijs, Postbus 6090, 5960 AB HORST Zie ook voor informatie en inschrijven op internet: www.trace-onderwijs.nlTelefoon TRacé-onderwijs: 077 4634778, (mobiel): 06 15386413

- De cursus gaat door bij voldoende deelname (minimale groepsgrootte: 12 )- Aanvragen worden behandeld naar volgorde van binnenkomst.- Er kan een optie worden aangevraagd, echter de definitieve inschrijving vindt plaats na volledig ingevuld en

ondertekend inschrijfformulier. Annulering uitsluitend schriftelijk en volgens bepalingen vermeld in de folder.- Voor inschrijven kan gebruik gemaakt worden van de aangehechte aanmeldingsstrook. Via de website is het

eveneens mogelijk om in te schrijven.- Betaling vindt plaats na het ontvangen van de nota / acceptgiro.


GEKNIPT VOOR U


Ge

kn

ipt

voo

r u

1

oogco

ntact

Bestuur VOVZ:

Werkgroepen:

Redactieadres:

Vicevoorzitter Mw.T.vanderLinden OZR,Rotterdam

Secretaris Mw.I.Groenewegen VUmc,Amsterdam

Penningmeester Mw.F.vanRijssen Kon.VisioLoo-Erf,Apeldoorn

2depenningmeester Mw.M.Odekerken-Vroemen MUMC,Maastricht

Lid Mw.K.Rakers HagaZiekenhuislocatieLeijweg,DenHaag

Asp.Lid Mw.T.Boer-Baaij VUmc,Amsterdam

ICT Mw.I.Groenewegen Mw.K.RakersNieuwsbrief Mw.F.vanRijssen

Redactieraad Mw.I.Groenewegen Mw.T.vanderLinden Mw.M.Odekerken-Vroemen Mw.K.Rakers Mw.F.vanRijssen P.R.coördinatie Mw.T.vanderLinden Symposium Mw.I.Groenewegen Mw.E.Gutker Mw.T.vanderLinden Mw.K.Rakers

Onderwijs Mw.K.Rakers

F.vanRijssen-KoopmansKoninginnelaan2077315DVApeldoorne-mailadres;[email protected]

Colofon: Ontwerp en vormgeving Digitaal Printing Felua-groep, Grafische producten Apeldoorn

Printing Ricoh Pro C900

Oog

heel

kundige zorg

Onderwerpen o.a.√ Mobiliteit, meer dan je denkt√ Neurophthalmologie√ Herkenbare Orbita aandoeningen√ De gecombineerde Phaco-Vitrectomie procedure√ Als Disney de baas zou zijn√ Sport en trauma’s√ Uveïtis√ Keratitis, de verschillende vormen√ Kinderen in het perifere oogheelkundig spreekuur√ Melden van incidenten

Inschrijving: www.vovz.nlof inschrijfformulier

Toegangsprijs: t 105,-

2 2 e Symposium Oogheelkundige zorg

Dinsdag 2 november 2010Congrescentrum van de

Vrije Universiteit AmsterdamInlichtingen: www.vovz.nl

of Tel. 06 - 287 894 78

VOVZ

Werkgroep symposium: Ingrid Groenewegen, VUmc, AmsterdamEls Gutker, VUmc, AmsterdamTinie vd. Linden, Oogziekenhuis Rotterdam Karen Rakers, HagaZiekenhuis, Den Haag

Oktober 2010 nr. 20 - 3

De Trabectome. Een doorbraak in de chirurgische

behandeling van glaucoom?

Oogcontact 2010-10

Documents

Transcript of Oogcontact 2010-10