Ons Recht, maart 2011

Maandbladvandelandelijkebediendencentrale-nationaalverbondvoorkaderpersoneel

6-7Europaneemtverzorgings-staatondervuur

115DEJAARGANG|NUMMER3|MAART2011

4

TOYOTA V L I EGT

U I T D E B O C H T

18-19

L AATST E WO O R D OV E R

I PA N O G N I E T G E Z EG D

© f

oto:

imag

eglo

be

RUBRIEKSNAAM

2 | MAART2011|115dejaargang|OnsRecht OnsRecht|115dejaargang|MAART2011 | 3

StandpuntIndustrieIt-sector

Europaoverleg

LogistiekIndustrieBig five

distributieLonen

over de grenzenNon-profi t

ServiceIpA

campagne

LageloonlandenNon-profi t

In de margefilmfilm

BoekInbox

Arbeids-gerichtde lezer schrijft

Uitbetaling vakbondspremieIndexaanpassingen

Achterklapvanmol

3

4

5

6

8

9

10

11

12

13

14

15

16

18

20

21

22

24

25

26

26

27

28

28

29

30

30

30

31

32

WerknemersmoetenEuropavanantwoorddienenToyotaschrapt200jobsmaarzietgeencollectiefontslagSystematneemtloopjemetsociaaloverlegEuropese‘atoombom’bedreigtonzelonenennogveelmeerOnderhandelingeninsectorengaanvanstartOvernameBDdoorinvesteerderroeptvragenopNieuweschokgolftreftbiotechnologiebedrijfInnogeneticsLoon-enarbeidsvoorwaardenkoerierbedrijveninkaartgebrachtCampagnebijwinkelketensmaaktgeslaagdestartLoonkloofverkleintmaarisnoglangnietgedicht

DienstenchequeskostenhandenvolgeldaanoverheidRuim1.000mensenvondenalwegnaarCentrumvoorLoopbaanontwikkelingInterprofessioneelakkoordrammeltnogopreekspuntenAlternatiefplanbrengtelkjaar25miljardeuroinhetlaatjeSteunactievoorMexicaansevakbondenVeeldienstverleningverschuiftnaarIndia,MaleisiëenFilipijnenDeschaamtevoorbijindenon-profitsector

BlackSwanMadeinDagenhamZomerhuismetzwembad

Wegmet‘adembenemendejeans’

Smoel

INhoUd

Indenon-profitblijfthetrommelen.Nieuwemeerjarenakkoordenzijndringendnodig.Maarerisweinignieuwsvanhetonderhandelingsfront.Defederaleregeringdeedeeneerste,beperktegeste,terwijldeVlaamseregeringdeschijnophoudt.“Moetjemassaalgelduittrekkenomdebankentereddenennadienaandenon-profitzeggendatergeengeldmeeroveris?”,bedenktMarkSelleslachs,nationaalsecretarisvandeLBC-NVKvoordenon-profit.Hijzetdeuitdagingenuiteenopp.24-25.

© f

oto:

PHo

toNe

WS

RUBRIEKSNAAM


Werknemers moeten Europa van antwoord dienen

stan

dp

unt.

In vroegere tijden, soms nog niet zo heel lang gele-den, moesten onze voorouders ook een dagelijkse strijd voor het bestaan voeren. Er is een toene-mend aantal Belgen – Vlamingen, Walen en Brusselaars – die de eindjes niet meer aan elkaar kunnen knopen. Ook de burger- en werknemers-rechten die wij kennen zijn er gekomen dankzij een strijd. Geen enkel recht werd burgers of werk-nemers ooit in de schoot geworpen. Alleen al om die reden is het een heilige plicht om die verwor-ven rechten te verdedigen.Het is beschamend genoeg dat je als ‘oubollige conservatief ’ wordt bestempeld als je opkomt voor het behoud van rechten en verworvenheden. Wie zoiets zegt, beledigt de vakbondsactivisten van vroeger en nu.

Oudewijn

In de handen van ‘de vernieuwers’ blijft niets nog heel. Geen recht is nog verzekerd als de begrip-pen ‘fl itsend’ en ‘modern’ onze sociale reglemen-tering gaan bepalen. Maar eigenlijk gaat het om oude wijn in nieuwe zakken. Wij kennen die ver-pakking. De maskerade van de vernieuwing die moet verdoezelen dat er aan sociale afbouw wordt gedaan.

Even het rijtje afl open:· de automatische indexering van de lonen en

de sociale voorzieningen: ‘oude brol’ waar het nieuwe Europa niet meer wil van weten;

· werknemers beschermen tegen ontslag: een aanslag op de vrije markt en een obstakel voor economische vooruitgang;

· het brugpensioen: een onbetaalbare hangmat voor oudere werknemers;

· de werkloosheidsuitkeringen: een belemmering om werk te zoeken;

· het tijdkrediet: een luxe die we ons niet meer

kunnen permitteren;· de democratisering van het onderwijs: een

obstakel voor de eigen creativiteit en verant-woordelijkheid. Hogere inschrijfgelden werken selectiever bij de toegang;

· de arbeidstijdregelingen: een rem op fl exibiliteit en inzet.

Het zijn een aantal van de opvattingen die tel-kens opnieuw en steeds vaker de kop opsteken. Met of zonder Belgische regering, met of zonder Europees Parlement. En met een sociaal vernieti-gende Europese Commissie. De werkgeverslobby beweegt hemel en aarde om haar agenda door te drukken. In plaats van op weerstand stuit ze op veel begrip.

Verkeerdelogica

Lijden wij aan achtervolgingswaanzin? Helemaal niet. De aangehaalde pistes en analyses zijn stuk voor stuk te lezen in voorontwerpen van offi ciële teksten of krijgen hun beslag in nationale pro-gramma’s. Op te veel fronten wordt een logica gebruikt die geen ruimte laat voor het sociale.

“Als het ons economisch voor de wind gaat, zal het sociale luik wel volgen”, zo wordt geredeneerd. Het ACV weet al meer dan 125 jaar dat zoiets geen automatisme is.Uit respect voor de vakbondsmensen die ons vooraf gingen en voor onze eigen werknemersbe-langen zullen we fors uit de hoek moeten komen. Als we dat niet doen, is weinig of niets van onze rechten nog zeker. Met wat er nu op ons af komt, staat het vast dat de vakbonden eens te meer in een hecht, gemeenschappelijk front moeten ope-reren. Kortetermijnbelangen moeten we opzij schuiven. In België en in Europa moeten we geza-menlijk diets maken dat het verhaal van sociale afbouw ons absoluut niet zint. menlijk diets maken dat het verhaal van sociale afbouw ons absoluut niet zint.

Dewerkgevers-lobbybeweegthemelenaardeomhaaragendadoortedrukken.

© f

oto:

imag

eglo

beFerre WyckMans

aLGeMeen secretaris

Het is moedig om te strij-den voor politieke vrijheid en komaf te maken met regi-mes die hun bevolking onder-drukken en alleen maar den-ken aan hun eigenbelang. De mensen in tunesië, egype, Jemen en Libië maken een heel grote indruk. in hun strijd voor de vrijheid zet-ten ze hun eigen leven op het spel en riskeren ze te worden vervolgd. Ze vechten zon-der wapens en alleen met hun eigen trots en de overtuiging dat het anders kan en moet.


It-SEctoR

tina De GreeF

koop een nieuwe toyota en krijg zo vijf jaar absolute gemoeds-rust. Zo wordt het alleszins ver-kocht in de reclame van de auto-bouwer. Voor de werknemers op het europese hoofdkwartier van toyota in evere is die gemoeds-rust niet meteen weggelegd. in 2009 moesten zij al ruim vijf pro-cent prijsgeven op hun salaris, een inlevering van 33 miljoen euro. nu verdwijnen bij het bedrijf 197 jobs om 30 miljoen te besparen.

De personeelsinkrimping is een regelrechte schande voor een multinational met een omzet die overeenstemt met de helft van het Belgisch bruto binnenlands product (BBP). Toyota denkt het lopende boekjaar af te ronden met een nettowinst van bijna 4,4 miljard euro.Personeelsdirecteur Alain Van Vyve beweert dat de autoconstructeur de werkgelegen-heid hoog in het vaandel draagt. In de pers verklaarde hij dat Toyota niet de gewoonte heeft om met de vakbonden over een sociaal plan te onderhandelen. “Wij doen niet aan collectieve ontslagen”, heet dat dan. Maar hoe kan je niet spreken van een collectief ontslag als er bijna 200 jobs verdwijnen op een totaal van 1.200 banen in Evere? Heel simpel. Je laat de mensen zelf voor hun ont-slag tekenen. Zodat het lijkt alsof ze zich plots allemaal vrijwillig opoff eren voor de winstcijfers.

Gevaarlijk

De aanpak van Toyota vormt een uiterst gevaarlijk precedent in onze sociale geschie-denis. Maar de meeste mensen die moes-ten gaan, zijn al vertrokken. Hoe kon dit zo geruisloos passeren?Op de ondernemingsraad van oktober 2010 presenteerde Toyota de economi-sche en fi nanciële informatie (EFI). Zonder enig spoor van een geplande besparing. In november deelde het management het pro-gramma voor ‘vrijwillig vertrek’ mee aan de drie hoofdafgevaardigden van de vakbonden. Die kregen geen tijd om nog bedenkingen of adviezen te geven. Zonder dralen werd het plan aan het personeel voorgelegd.

WetRenault

De Wet Renault verplicht om een informatie- en consultatiefase te doorlopen als er meer dan 30 ontslagen vallen in een bedrijf met meer dan 300 werknemers. Die wet werd hier genegeerd. De voorgestelde vertrekregeling zou ongeveer even veel kosten als een soci-aal plan op basis van de Wet Renault. Toyota besefte maar al te goed dat het zijn plan zo aanlokkelijk mogelijk moest maken. Probleempje: werknemers met een hoger loon incasseren een opzegvergoeding die hoger uitvalt dan de formule Claeys. Wie een lager loon heeft, krijgt minder dan de for-mule Claeys. Outplacement geeft de auto-fabrikant alleen aan 45-plussers en hogere kaderleden.Het allergrootste gevaar voor de vertrekkers is dat ze riskeren om een jaar lang zonder inkomen te vallen. Wie na de ‘opzeg’ van

Toyota nog geen nieuwe job heeft, zal niet meteen werkloosheidsgeld krijgen.

Vakbond

Toyota weigerde elke inbreng van de vak-bonden. De LBC-NVK drong er sterk op aan om een sociaal plan op stellen in het kader van de Wet Renault. Zo zou iedereen op zijn minst de formule Claeys ontvangen, out-placement krijgen en normaal aanspraak maken op werkloosheidsgeld. De LBC-NVK wilde ook zoveel mogelijk jobs redden.De onderneming wilde niet horen van onderhandelingen. Omdat het niet om een collectief ontslag zou gaan. Als bijna 200 werknemers vertrekken op initiatief van de werkgever, is er wel degelijk sprake van een groot collectief ontslag. Ook al toetert Toyota behoorlijk schizofreen hoe bekom-merd het wel is om de werkgelegenheid. Gesprekken met de directie en een verzoe-ning in het paritair comité leverden niets op. De pogingen van de LBC-NVK om een verzoening mogelijk te maken werden helaas ondermijnd door het optreden van de ACLVB-secretaris, die samenspande met de directie.Outplacement mogelijk maken voor ieder-een kost overigens niets omdat het oplei-dingscentrum Cevora dat betaalt. Maar ook dat was een punt waarop Toyota niet wilde toegeven.De LBC-NVK laat de situatie niet op haar beloop. Ze blijft aandringen op inspraak in de plannen voor de werknemers die achter-blijven. Bij Toyota mogen ze nu wel met een zesde minder personeel hetzelfde werk blij-ven doen. zesde minder personeel hetzelfde werk blij-ven doen.

toyota schrapt 200 jobs maar ziet geen collectief ontslag

autofabrikant weigert ernstige onderhandelingen

INdUStRIE©

fot

o: D

aNiË

l RY

S


PauL BuekenHOut

een Vlaamse krant pakte eind 2010 uit met het bericht dat systemat zijn ‘infrastructuuractiviteiten’ in België en Luxemburg overdroeg aan een nieuw consortium. De betrokken activiteiten kregen ook een nieuwe directie. een dood-gewone transactie waarbij de spelregels van het sociaal over-leg gerespecteerd worden, zou je denken. niets is minder waar.

Systemat is één van de grootste IT-dienstverleners in ons land. De onderne-ming heeft rond de 400 personeelsleden.Op 30 december 2010 plande het bedrijf een extra ondernemingsraad van 9.00u tot 11.00u. Maar om 10.00u verscheen op de website van de krant De Tijd al het bericht dat er een overname op til was. Maar er stond niet bij wie de overname zou doen. Paniek alom bij het personeel. Het sms-ver-keer onder de werknemers scheerde hoge toppen en focuste telkens opnieuw op de vraag wat er nu precies aan de hand was.De werknemersvertegenwoordigers in de ondernemingsraad kregen een uitdrukke-lijk spreekverbod opgelegd tot 16.00u. Op dat uur zou de directie via de lokale mana-gers de personeelsleden inlichten over de ware toedracht en over de identiteit van de overnemer. Uiteindelijk kregen de werkne-mers te horen dat er ‘geen ontslagen zouden vallen’. Het meeste personeel zou overgaan naar de nieuwe vennootschap Systemat Belgium, met behoud van rechten en plich-ten. Circa 60 werknemers zouden vallen onder Sofi tmat, zoals de nieuwe beursge-noteerde onderneming heet.

Investeringen

In januari kwam de nieuwe directie in elk van de Belgische vestigingen een presentatie geven over de veranderingen. Desondanks weten de mensen nog altijd niet wat er nu echt te gebeuren staat. Contacten met de vroegere directie leerden wel dat er twee jaar lang voorbereidingen waren getroff en om de nieuwe constructie op poten te zetten. Midden 2010 werden overigens alle inves-teringen bevroren. Toen al wisten de oude en nieuwe directeurs donders goed wat er eind 2010 zou worden aangekondigd. Van enig overleg met de werknemers was geen

sprake. Cao nummer 9 over de werking van de ondernemingsraad bleek een vodje papier voor de directie.Op de ondernemingsraad van 6 januari 2011 gaf de nieuwe directie alleen summiere informatie over het nieuwe bedrijfsplan. Ze wilde eerst alle managers inlichten over de precieze plannen. Lang aandringen en druk uitoefenen leidden ertoe dat de leden van

de ondernemingsraad ook een kopie van de presentatie kregen. Ondertussen wer-den de managers tot in de kleinste details geïnformeerd. In de vestigingen waren er meetings om uitleg te geven over de

reorganisatiemaatregelen en verhuisplan-nen. Waarvoor heb je dan nog een onder-nemingsraad nodig?Vragen over het nieuwe bedrijfsplan lever-den alleen vage antwoorden op. De onder-nemingsraad werd met een kluitje in het riet gestuurd.

Verontwaardiging

Klap op de vuurpijl was de ondernemings-raad van 3 februari. Bij die gelegenheid zei de directie dat ze meer details over het bedrijfsplan zou geven bij de voorstelling van de economische en fi nanciële informa-tie (EFI) in mei. Verontwaardiging alom bij de werknemersvertegenwoordigers. “Wij bespreken het beleid van het bedrijf niet in de ondernemingsraad”, zei de directie. “We bepalen zelf waar en wanneer we de juiste informatie geven.” Een botte houding waar je als vakbond alleen maar kan van grieze-len.

Caonummer9

De LBC-NVK en CNE eisen dat cao nummer 9 wordt toegepast. Ze willen met veel plezier voor directie en managers een cursus geven over de werking van een ondernemingsraad. Cao nr. 9 zegt hoe je moet communiceren over bedrijfsbeslissingen voor je die uitvoert en toelicht bij de managers. Het is toch echt niet teveel gevraagd om deze regels na te leven. Blijkbaar wel voor de nieuwe directie bij Systemat België.Een mogelijk lichtpuntje is dat de nieuwe directie volhoudt dat er geen ontslagen zul-len vallen. Ze willen ook de activiteiten in Vlaanderen uitbreiden. Bij wijze van start wierven ze hiervoor in Wilrijk een uitzend-kracht aan in plaats van een bediende met een vast contract. Een raar manoeuvre voor een onderneming die wil uitbreiden. een vast contract. Een raar manoeuvre voor een onderneming die wil uitbreiden.

It-SEctoR

Systemat neemt loopje met sociaal overleg

communiceren is niet sterkste kant van nieuwe directie

InjanuarikwamdenieuwedirectieinelkvandeBelgischevestigingeneenpresentatiegevenoverdeveranderingen.Desondankswetendemensennogaltijdnietwaternuechttegebeurenstaat.

© f

oto:

DaN

iËl

RYS


Vic Van kerreBrOeck

Hangt er een atoombom boven ons model van arbeidsverhoudin-gen en sociale bescherming en bij uitbreiding boven de verzorgings-staat zoals we die nu kennen? Het antwoord op die vraag zou wel eens ja kunnen zijn. Dat is althans af te leiden uit de mening van een aantal experts. Deze keer hebben ze het niet over de vergrijzing of de communautaire meningsver-schillen in België. Wel over een evolutie die zich de jongste maan-den bijna sluipend aftekende in de hoogste regionen van de europese unie. sommige voorstellen van de europese commissie kun-nen – in hun huidige vorm – dra-matische gevolgen hebben.

Zoals het er nu naar uitziet, zal Europa over een aantal maanden keuzes maken die geenszins beantwoorden aan wat de vakbond wil. De Belgische regering zal dan gewoon zeggen dat ze niet anders kan ‘omdat het moet van Europa’. Voor de werknemers is het zaak om dringend nog meer de krach-ten te verenigen en te protesteren tegen wat er allemaal boven hun hoofd ligt te benge-len. Zoniet dreigen ze met een enorme kater wakker te worden.Wat is er precies aan de hand op het Europese politieke toneel? En wat staat er allemaal op het spel voor de gewone man en vrouw in de straat? Vragen waarop professor Hendrik Vos het antwoord weet. Hij doceert Europese politiek aan de Universiteit van Gent en weet beter dan wie ook wat er allemaal reilt en zeilt in Europa.

Ons recHt: Professor Vos, op radio of tv heb-ben we allemaal al wel eens horen vertellen over ‘Europees economisch bestuur’, het nieuwe Verdrag van Lissabon en misschien zelfs over de nieuwe economische strategie die Europa de komende tien jaar wil volgen. Waarover gaat dit allemaal? En waarom is dat belangrijk voor de werknemers?HenDrik VOs: “Ik begrijp perfect dat de mensen het allemaal niet zo goed meer kun-nen volgen. Het Europese besluitvormings-proces, met alles erop en eraan, is zeker niet zo gemakkelijk te begrijpen. Maar meer dan ooit is het belangrijk dat de mensen, dus ook de leden van de vakbond, goed weten wat er zich allemaal afspeelt op Europees niveau. Zeker nu moeten we inzien wat de impact kan zijn van beslissingen die onze eigen

Professor Hendrik Vos: “In Scandinavië creëren ze jobs zonder de werkende mensen te laten verarmen via loonmatiging en het tegenhouden van minimumlonen.”

EURopA

Europese ‘atoombom’ bedreigt onze lonen en nog veel meer

© f

oto:

PHo

toNe

WS


ministers en europarlementsleden aan het nemen zijn. Beslissingen die vaak tot stand komen op basis van fl ink lobbywerk door soms anonieme Europese ambtenaren in Brussel.”

Meercontrole

Ons recHt: Waarom zegt u nadrukkelijk ‘zeker nu’?HenDrik VOs: “Iedereen herinnert zich de dramatische ontwikkelingen in EU-lidstaten als Griekenland en Ierland. Alle Europese besluitvormers raakten er zo van overtuigd dat Europa veel meer moet sturen en con-troleren op economisch vlak. Sommige eco-nomische beslissingen in één van de lidsta-ten kunnen verregaande gevolgen hebben voor andere lidstaten. Ze kunnen zelfs het bestaan van de Europese Unie in gevaar brengen wanneer meedogenloze speculan-ten zich ermee bemoeien op de fi nanciële markten.”

“Waarom dat zo is, moeten we nu niet haar-fi jn uit de doeken doen. Maar het klopt wel dat we dringend meer Europa nodig hebben om grote ongevallen in de toekomst te ver-mijden. Er komt dus meer Europees econo-misch bestuur, maar daar begint het debat pas echt. Wat voor bestuur moet dat dan worden? Welke accenten moeten overal in Europa worden gelegd? En in welke mate mogen en kunnen de afzonderlijke landen daar zelf nog iets over te zeggen hebben?”

Ons recHt: En wat is nu de stand van zaken? HenDrik VOs: “Op dit ogenblik is zich binnen de Europese instellingen een meerderheid aan het vormen die wil dat heel Europa een economisch beleid voert naar Duits model. Hierdoor zou de EU op wereldschaal sterker worden en beter concurreren. De aanhan-gers van de Duitse aanpak pleiten voor een matiging van de lonen, meer fl exibiliteit, een verhoging van de pensioenleeftijd, een veel strakker begrotingsbeleid en een meer eenvormige bepaling van de belastingen die bedrijven in Europa moeten betalen. Vooral Duitsland zelf dringt aan op verregaande hervormingen in de EU. Die hervormingen betekenen een gevaar voor sommige sociale maatregelen en mechanismen in België.”

Index

Ons recHt: Waarover heeft u het dan con-creet?HenDrik VOs: “Eén van de systemen die bedreigd worden is de manier waarop de lonen van werknemers in ons land bepaald worden. Het indexmechanisme dus. Maar er staat meer op het spel. Ons systeem om in de sectoren over lonen te onderhandelen, de pensioenleeftijd, de regeling rond brugpen-sioenen, de minimumlonen en de werkloos-heidsverzekering.”

“In de nasleep van de economische crisis staken de Europese leiders en de Europese Commissie enkele tandjes bij. Zij willen koste wat het kost een bepaald economisch beleid doordrukken. Of dat een verstandige keuze is, valt nog maar te bezien. Het mag mis-schien zo zijn dat Duitsland nu economisch sterk presteert maar één van mijn collega’s in Gent, economieprofessor Freddy Heylen, maakte onlangs nog heel wat kritische kant-tekeningen bij het Duitse model.”

“Sommige cijfers in Duitsland spreken voor zich. Tussen 2005 en 2009 daalden de reële lonen daar met 4,5 procent. Het aantal ‘wer-kende armen’ blijft er stijgen. En de inko-mensongelijkheid neemt ook toe.”

“Economisch gezien is het zeer de vraag of alle andere lidstaten van de EU het Duitse model zomaar kunnen en moeten kopië-ren. Zo’n evolutie dreigt de lonen van alle Europese werknemers in een neerwaartse spiraal te doen belanden, met alle gevaren van dien voor het herstel van onze econo-mieën. De statistieken in Scandinavië tonen aan dat er ook een andere weg mogelijk is. Daar creëren ze jobs zonder de werkende mensen te laten verarmen via loonmatiging en het tegenhouden van minimumlonen.”

Begrotingstekorten

Ons recHt: Bijna alle landen in Europa kam-pen nu met begrotingstekorten en hogere schul-den. Maar die kwamen er toch vooral door de banken en niet door de loonkosten of te ‘te lage pensioenleeftijd’?HenDrik VOs: “Dat ziet u goed. Maar door de grote crisis die we beleefden en de fi nanciële gevolgen daarvan moest Europa ook vast-stellen dat sommige lidstaten economisch helemaal niet zo sterk stonden als werd gedacht. Kijk bijvoorbeeld wat er met Ierland gebeurde. De ‘Keltische Tijger’ moest diep door het stof kruipen en Europees geld vra-gen om niet failliet te gaan. Het meeste geld voor Ierland werd geleend door Duitsland. Onder druk van Duitsland, de Europese Centrale Bank (ECB) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) moest Ierland de minimumlonen verlagen, sommige pensi-oenen inkrimpen en zijn arbeidsmarkt nog meer fl exibel maken.”

Ons recHt: Begin februari was er een Europese Top in Brussel. De Duitse bonds-kanselier Angela Merkel en de Franse pre-sident Nicolas Sarkozy wilden daar drasti-sche hervormingen doordrukken. Maar ze moesten inbinden. Wat is dan nog het pro-bleem?HenDrik VOs: “Merkel en Sarkozy moesten inderdaad gas terugnemen. Maar alle signa-len die ik opvang wijzen erop dat het maar uitstel van executie is. Op 11 maart is er een nieuwe Europese Top. In alle Europese hoofdsteden wordt achter de schermen druk gelobbyd en ‘gespind’. En de Europese

Commissie en het Europees Parlement zit-ten ook niet stil.”

“De Europese Commissie wil bijvoorbeeld tegen midden dit jaar een aantal wetten laten goedkeuren. Als zij haar zin krijgt, zullen de Europese Raad – met Herman Van Rompuy als voorzitter – en de Commissie zelf veel strakker kunnen bepalen hoe de nationale begrotingen in elkaar gestoken worden. Er zouden dan bijna automatisch financiële sancties komen voor lidstaten die ‘niet willen luisteren’. Europa zou dus veel meer beslis-sen welke keuzes worden gemaakt en hoeveel geld daarvoor mag dienen.”

“Of dit ook betekent dat onze automatische indexering van de lonen zal verdwijnen en dat de pensioenleeftijd in België tot 67 jaar zal worden opgetrokken? Zo’n vaart zal het misschien niet lopen. De scherpste kant-jes zullen er wel worden afgevijld. Maar het blijft toch opletten geblazen. In de wandel-gangen van de Commissie, bij de Raad en in het Europees Parlement waait nu een wind van drastische hervormingen. Hierbij wordt gekozen voor een heel liberaal economisch model. Met name de vakbonden moeten hier kritisch weerwerk leveren.” model. Met name de vakbonden moeten hier kritisch weerwerk leveren.”

“Laat dit niet over aan eurocraten en lobbyisten”

OnsRechtlegdeookevenzijnoorte

luisterenbijRonaldJanssen,eco-

nomischadviseurvanhetEuropees

Vakverbond(EVV).Jansenbevestigt

deanalysevanprofessorHendrikVos.

Hijonderstreeptmetklemdatzoveel

mogelijkmensenmoetenwetenwat

erinEuropaallemaaloptilis.“Het

isgewoontébelangrijkwaternu

allemaalophetspelstaat”,zegtde

adviseur.“Wekunnenenmogendit

nietalleenmaaroverlatenaande

eurocratenenmachtigelobbyisten

vanhetbedrijfsleveninBrussel.Wat

nuinnaamvanhetconcurrentiever-

mogengebeurt,gaateigenlijkover

loondumpingdievooralbedoeldisom

debedrijfswinstenendividendente

verhogen.”

VolgensJanssenstaanenkelefunda-

mentelebouwstenenvanonzewel-

vaartsstaatenonssociaaloverlegmo-

delophetspel.“Wemoetenhierover

eenbrederdebatorganiseren.De

manendevrouwindestraatmoeten

wetenwaterinsommigeBrusselse

kantoorgebouwenallemaalbedacht

enbedisseldwordt.HetEVVroept

danookallevakbonden,nietalleen

hetACV,opomdeachterbanteinfor-

merenenopdebeentebrengen.”


ovERLEg

MariJke PersOOne

Om de twee jaar starten in maart of april de onderhandelingen in de sectoren over een akkoord voor de volgende twee jaar. traditiegetrouw bouwen die sectoronderhandelin-gen verder op het interprofessi-oneel akkoord. Het iPa geeft een algemeen kader om de welvaarts-vastheid van de sociale uitkeringen te verzekeren, het gewaarborgd minimumloon op te trekken, spe-cifi eke systemen van brugpen-sioen te verlengen en een indi-catieve loonnorm af te spreken. Deze keer is de context anders.

De socialistische en liberale vakbonden scho-ten het IPA af. Het ACV keurde het IPA met een tweederdemeerderheid goed maar de bediendebonden LBC-NVK en CNE wezen het unaniem af. Nu ligt het IPA op de tafel van de regering in lopende zaken.Op p. 18 en 19 kan je lezen waarom de LBC-NVK en CNE het ontwerp van IPA een onvol-doende gaven. Dat had voor een deel te maken met de smalle marge op het vlak van de koopkracht en de bedreiging van de index.

“In onze onderneming maken ze opnieuw winst”, merkten heel wat LBC-NVK’ers op.

“Waarom zouden alleen de aandeelhouders

daarvan mogen profiteren?”, merkten ze terecht op.Veel verzet was er ook tegen de gekozen aanpak om de statuten van arbeiders en bedienden te harmoniseren. Het voorstel liet de arbeiders er maar beperkt op voor-uitgaan, terwijl de bedienden fl ink moesten inleveren. Bovendien kreeg de sociale zeker-heid een deel van de rekening gepresenteerd, wat de LBC-NVK en CNE net niet willen. Je beschermt de werknemers niet beter tegen ontslag door het voor bedrijven goedkoper te maken om personeel de laan uit te sturen.

Koopkracht

De eisenprogramma’s voor de onderhande-lingen worden in de komende weken geschre-ven. Vooruitlopen op de concrete inhoud is niet mogelijk. Maar er zijn wel bepaalde ten-densen.Ongetwijfeld zullen de onderhandelaars van de LBC-NVK zich sterk maken voor de werk-zekerheid en de koopkracht. De eisen rond de koopkracht zullen aansluiten bij de spe-cifi eke noden van de werknemers en zullen dus verschillen van sector tot sector. Als er mooie winstcijfers worden opgetekend, kun-nen de werknemers geen genoegen nemen met een schamele 0,3 procent loonopslag in 2012. Het kan toch niet dat de werknemers de aandeelhouders subsidiëren.De LBC-NVK zal ook aandringen op

kwalitatieve verbeteringen. Almaar meer werknemers zitten gevangen in een spiraal van stress en werkdruk, met allerlei psycho-somatische klachten tot gevolg. Een men-selijke arbeidsorganisatie, interessante en werkbare jobs en een leefbare balans tussen werk en privé-leven staan hoog op het ver-langlijstje van veel werknemers. Vroeger wer-den die punten een beetje smalend afgedaan als ‘vrouweneisen’. Maar de vakbond wil de werkgevers ervan overtuigen dat iedereen hierbij wint.Het recht op vorming is een ander strijdpunt dat de LBC-NVK niet loslaat. Voor heel wat beroepsgroepen beginnen de werkgevers te vrezen voor schaarste op de arbeidsmarkt. Het antwoord van de vakbond is helder: hou op met klagen en investeer in vorming en opleiding.Tot slot komt de LBC-NVK vastberaden op voor een beter statuut voor alle werknemers. Dat dossier ligt opnieuw op tafel bij de rege-ring. Wij zullen de politici trachten te over-tuigen van onze visie. In woord en daad. De kwestie zal ook aan bod komen tijdens de onderhandelingen in de sectoren. De LBC-NVK zal met de arbeiderscentrales overleggen over een aanpak die in de sectoren de verwe-zenlijking van een beter werknemersstatuut dichterbij brengt. Naar goede gewoonte zal je de volgende maanden in Ons Recht en op www.lbc-nvk.be de stand van zaken in jouw sector kunnen volgen.

de stand van zaken in jouw sector kunnen volgen.

onderhandelingen in sectoren gaan van start

Voor goede lonen, werkbaar werk en een beter statuut voor alle werknemers

De LBC-NVK komt vastberaden op voor een beter statuut voor álle werknemers.

© f

oto:

DaN

iËl

RYS


LogIStIEK

Denis BOuWen

Belgische Distributiedienst (BD) is in ons land de nummer één op de markt voor huis-aan-huis-be-deling van reclamedrukwerk. in januari werd het erg winstgevende bedrijf via een ‘leveraged buy-out’ verkocht aan het nederlandse investeringsfonds nPM capital (90 procent) en het management (tien procent). De vakbondsmi-litanten Patrick Van aelst (LBc-nVk) en Daniel crèvecoeur (cne) zijn er niet helemaal gerust in.

Als je reclame in je brievenbus aantreft, is de kans groot dat één van de dragers van BD aan je deur gepasseerd is. BD heeft 3.000 dra-gers die als zelfstandige werken. De arbeids-voorwaarden en werkomstandigheden van die dragers laten veel te wensen over. In de vestigingen van BD werken zo’n 500 bedien-den en arbeiders.De deal met NPM Capital en het eigen management ging over de vennootschap-pen BD, DBM, GFI, DIPSA en NTM. RSM Italia was er eveneens bij betrokken.

Groterewinsten

“BD heeft 85 procent van de markt in han-den”, schatten Van Aelst en Crèvecoeur.

“Jaar na jaar maken we grotere winsten en van de economische crisis hebben we geen nadeel ondervonden. Onze enige concurrent van betekenis is bpost.”

BD behoorde toe aan TNT. “Dat concern wilde via ons bedrijf bpost beconcurreren zodra de postmarkt werd opengegooid. In Engeland boekte TNT succes met een gelijk-aardige strategie. Bij ons liep het mis omdat de Belgische overheid allerlei voorwaarden oplegde. TNT zag het daardoor niet meer zit-ten om te concurreren op de Belgische post-markt. De groep had ook vers geld nodig om interne problemen aan te pakken.”TNT zette BD in augustus 2010 in de etalage. “De Europese ondernemingsraad van TNT werd bij de verkoop betrokken. Maar het verkoopproces speelde zich boven de hoof-den van de vakbonden bij BD af.”

Geenveranderingen

NPM Capital en het management van BD beloofden op een aantal punten niets te veranderen. Onder meer op het gebied van loon- en arbeidsvoorwaarden, vestigingen en medezeggenschap. “De directie zou de werknemers pas écht geruststellen door een cao te ondertekenen die ons garanties geeft. Wij blijven zo’n cao vragen.”Voorlopig is Daniel Crèvecoeur gerustgesteld door het gekozen verkoopsscenario. “Het had anders gelegen als we waren gekocht door een bedrijf met gelijkaardige activi-teiten. Dan dreigden we klanten en jobs te verliezen.”Van Aelst heeft toch bedenkingen. “Of de overnemer nu wel of niet uit onze eigen sector komt, maakt voor mij niet zoveel uit. Maar een investeerder als NPM Capital wil BD redelijk snel doorverkopen met zoveel mogelijk winst. Zal er dan wel een langeter-mijnvisie zijn? En zal er nog genoeg worden

geïnvesteerd in onze toekomst? Onze direc-tie vertelde dat de verkoop steunde op een vijfj arenplan voor BD. Het zou de vakbonden enorm geruststellen als ze dat plan konden inkijken.”

‘Meermeedenken’

De LBC-NVK en CNE werken goed samen bij BD. “De directie waardeert het niet echt dat wij ons vakbondswerk in de ondernemings-raad doen en vindt dat we meer ‘moeten meedenken met het bedrijf ’. Maar wij wer-den door de werknemers verkozen om hen te vertegenwoordigen en dat brengt nu een-maal verplichtingen met zich mee. We moes-ten fl ink knokken om de vereiste economi-sche en fi nanciële informatie los te krijgen.”Sommige werknemers werden jarenlang onder het barema betaald. “Uiteindelijk werden de lonen voor de betrokken men-sen toch opgetrokken tot het minimum uit het barema. BD verdient veel geld maar het personeel ziet daar zelf weinig van op de loonfi che. Bedienden hebben wel een reeks extralegale voordelen. Een probleem is dat onze bedienden verdeeld zijn over de pari-taire comités 226 (logistiek) en 218 (ANPCB). Gelukkig wordt een aantal voordelen van de bedienden uit PC 226 ook toegepast op hun collega’s uit PC 218.”

“Als we meer loon eisen, constateren we dat de baas alleen maar de index wil toepassen. Hij ziet dat als een loonsverhoging. Terwijl de indexering van de lonen alleen dient om onze koopkracht te beschermen. Elk jaar trakteert de directie sommige mensen wel op extra’s, een speciale premie of een indivi-duele loonsverhoging. Dat kan dus wel.” op extra’s, een speciale premie of een indivi-duele loonsverhoging. Dat kan dus wel.”

ovERLEg

overname Bd door investeerder roept vragen op

“cao met garanties kan veel

ongerustheid wegnemen”

© f

oto:

DaN

iËl

RYS


BIg fIvEINdUStRIE

Denis BOuWen

De werknemers van het biotechno-logiebedrijf innogenetics werden in januari met een zoveelste schok-golf geconfronteerd. Het manage-ment kondigde aan 80 banen te willen schrappen. De vakbondsmili-tanten bij innogenetics zijn kritisch.

“Maar we beseffen ook dat er wel iets moest gebeuren”, klinkt het.

Innogenetics doet onderzoek en produceert diagnostische kits, bijvoorbeeld om infectie-ziektes op te sporen. Het bedrijf werd opge-richt in 1985. Jarenlang werd de onderne-ming geroemd als toonbeeld van Vlaamse innovatie. Maar sinds de oprichting waren er nog maar twee boekjaren met winst.Op zijn hoogtepunt bood Innogenetics werk aan 550 mensen. Momenteel zijn er nog een kleine 270 werknemers. De meeste werkne-mers hebben het bediendestatuut maar er is ook een beperkte groep arbeiders. Zowat 60 procent van het personeel bestaat uit vrouwen.Twee van de LBC-NVK-militanten bij Innogenetics, Samantha De Smet en Benjamin Saey, begrijpen best dat de slechte fi nanciële resultaten niet houdbaar zijn en dat er ‘iets’ moet gebeuren. “Als vakbond moeten we ervoor zorgen dat er een oplos-sing uit de bus komt die goed is voor wie vertrekt én voor wie blijft.”

Slechtmanagement

“De vroegere problemen van ons bedrijf had-den vooral te maken met slecht manage-ment”, is bij de LBC-NVK’ers te horen. “Onze huidige algemeen directeur, Christiaan De Wilde, was vroeger onze fi nancieel directeur. Hij heeft veel oog voor de cijfers. Maar de vroegere toplui waren stuk voor stuk weten-schappers. Zij richtten zich vooral op ons onderzoek. Eén van de projecten waar we veel geld in staken mikte op de ontwikke-ling van een vaccin tegen hepatitis C. Maar het project loste de verwachtingen niet in en werd stopgezet.”In de loop der jaren ondernam Innogenetics diverse pogingen om de resultaten op te krikken. Sommige activiteiten werden stop-gezet of afgestoten.Het bedrijf werd in 2008 overgenomen door

het Belgische Solvay. Maar Solvay verkocht zijn farmapoot, inclusief Innogenetics, door aan het Amerikaanse Abbott. Daarmee was de carroussel nog niet ten einde. In septem-ber 2010 kreeg Innogenetics nog maar eens een nieuwe eigenaar, het Japanse Fujirebio, gespecialiseerd in diagnostische kits voor infectieziektes en oncologie.

Doorlichting

“De Japanners hielden een grondige door-lichting in samenwerking met het advies-bureau A.T. Kearney”, vertelt Frederik Cocquyt, eveneens LBC-NVK-militant. “Zij concludeerden dat Innogenetics de activitei-ten sterk moest stroomlijnen om tegen 2015 een bepaald winstpercentage te realiseren.”Aanvankelijk wees niets erop dat er jobs zou-den sneuvelen bij het bedrijf in Zwijnaarde. Maar begin dit jaar ontplofte de bom en bleken 80 banen op de helling te staan.

“De nieuwe eigenaar wil ons Alzheimer-onderzoek stopzetten”, zegt De Smet. “We moeten ons toespitsen op infectieziektes en kankeronderzoek.”

“Fujirebio wil Innogenetics gebruiken als ‘hub’ om hun producten in Europa op de markt te brengen”, legt LBC-NVK-secretaris Eddy De Bock uit. “De klemtoon dreigt sterk te verschuiven van onderzoek naar verkoop. Het personeel is bang dat Innogenetics zijn reputatie op het spel zet en zijn ziel ver-liest.”

“In de informatie- en consultatiefase konden we erg veel vragen aan de directie stellen”, zeggen De Smet, Saey en Cocquyt. “Het is onze ambitie om de knowhow maximaal te laten gebruiken door de Japanners. We mik-ken op een sociaal plan met zo weinig moge-lijk gedwongen ontslagen. Alternatieven zijn een regeling voor vrijwillige vertrek-kers, brugpensioenen en een herverdeling van het werk.”Op het vlak van vakbondswerk legde Innogenetics al een fl inke weg af. Jarenlang waren er geen vakbonden bij het bedrijf maar daar kwam gelukkig verandering in. Het aantal gesyndiceerde werknemers nam gestadig toe. “We konden al heel wat berei-ken als vakbondsafvaardiging”, zeggen de militanten. “Zeker nu beseff en de werkne-mers maar al te goed hoe belangrijk het is om vakbonden te hebben. Door ons collectief op te stellen kunnen we sowieso een beter soci-aal akkoord uit de brand slepen.” te stellen kunnen we sowieso een beter soci-aal akkoord uit de brand slepen.”

Nieuwe schokgolf treft biotechnologiebedrijf Innogenetics

Vakbondswerking bewijst meer dan ooit haar nut

© f

oto:

DaN

iËl

RYS


BIg fIvE

Maria VinDeVOGHeL

Hoe sociaal zijn de vijf groot-ste koerierbedrijven van België, de Big Five? Die vraag komt aan bod in een speciale brochure die de vakbonden LBc-nVk en cne onlangs verspreidden. De brochure gaat over de loon- en arbeids-voorwaarden bij DHL, Federal express, tnt, uPs en GLs.

Een vergadering van de ‘nationale belangen-groep’ in 2010 bleek erg inspirerend voor de vakbondsmilitanten bij de Big Five. Ze kwa-men op het idee om de loon- en arbeidsvoor-waarden bij de koerierbedrijven in kaart te brengen. Was het gras inderdaad groener aan de overkant?De secretarissen van de LBC-NVK en CNE prikten meteen data om samen te zitten met de militanten bij de Big Five. Uit de gesprek-ken kwam het besluit om vier thema’s aan te pakken: de bestaande premies, de afspraken over arbeidsduur, de extralegale voordelen en de regeling voor vervoerskosten. In de geplande brochure moest ook een landkaart met alle vestigingen worden opgenomen. Een interessante oefening, want de collega’s van CNE constateerden zo dat veel koerier-bedrijven ook locaties hebben in Wallonië.Het denkwerk rond de brochure zal zeker helpen om de vertegenwoordiging bij de volgende sociale verkiezingen (2012) nog te verbeteren. De koerierbedrijven hebben soms trouwens een structuur die best inge-wikkeld is. In een onderneming als DHL is het voor vakbondsmilitanten niet simpel om de hele organisatie goed te vatten.De brochures over de Big Five werden in februari in de betrokken bedrijven ver-spreid. Eind maart komen de secretarissen en vakbondsafgevaardigden opnieuw bijeen om de actie te evalueren en de reacties te bundelen. Op basis daarvan zullen ze een actieplan uitwerken, gemeenschappelijk of op het niveau van elk bedrijf. Nu al zijn er plannen om een tweede editie te maken van de brochure.

Jongeondernemingen

De grote koerierbedrijven in België zijn nog betrekkelijk jong. Het zijn kinderen van de gestage liberalisering en privatisering in de postsector. Een fenomeen dat zich zeker niet tot België beperkt maar wereldwijd aan de gang is.

In de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw streken de multinationals uit de koe-riersector ook bij ons neer. Al vlug plantten de vakbonden er hun vlag dankzij de inzet van nieuwe, jonge vakbondsafgevaardigden. Op sociaal vlak moest in de nieuwe bedrijven nog heel veel worden uitgevonden. Er moes-ten minimumlonen en barema’s komen. De fl exibiliteit en de samenwerking met onder-aannemers moesten worden beperkt. Het personeel wenste correcte werkomstandig-heden in de magazijnen, op de kantoren en voor de collega’s op de baan.

DHLenFedex

Bij elk van deze ondernemingen kregen de vakbonden het al één of meer keren zwaar te verduren. DHL en Federal Express ver-schoven in de loop der jaren hun ‘hub’, de Europese draaischijf van hun activiteiten, van Zaventem naar respectievelijk Leipzig en de luchthaven ‘Charles De Gaulle’ in Parijs.GLS is het vroegere ABX, het ondergescho-ven kind bij de NMBS. Na heel wat fi nanciële controverse en commotie werd het bedrijf verkocht aan de durfkapitalist 3i. Door de overname werd het volledig geprivatiseerd.TNT is een Australische groep die werd inge-lijfd door de Nederlandse Post. Diezelfde

Post die nu aan het onderhandelen is met de vakbonden om de post- en expressaf-deling volledig te scheiden. De hub van TNT zit al jaren in Bierset, waar de lucht-haven van Luik ligt. En tenslotte is er nog het Amerikaanse UPS. In de jaren negentig staakten de werknemers in de VS wekenlang omdat ze hun vakbond erkend wilden zien. De Europese ‘hub’ van UPS is gevestigd op de luchthaven van Keulen.

Bewogenjaren

Stuk voor stuk hebben deze ondernemingen dus erg bewogen jaren achter de rug. Toch slaagden de vakbonden bij de Belgische dochters erin overal cao’s af te sluiten als basis voor de loon- en arbeidsvoorwaarden. Op een aantal vlakken werden goede afspra-ken gemaakt. Maar er zijn ook leemtes en mankementen.Zoals zo vaak in het leven is ook de sociale situatie bij de Big Five vatbaar voor verbe-tering. De LBC-NVK en CNE willen daar graag werk van maken. Met steun van de achter-ban in deze bedrijven.

De brochure over de Big Five kan je vinde n en downloaden op http://226.lbc-nvk.be. kan je vinde n en downloaden op

e.

INdUStRIE

Loon- en arbeidsvoorwaarden bij koerierbedrijven in kaart gebracht

Brochure over DHL, Federal express, tnt, uPs en GLs

© f

oto:

imag

eglo

be


LoNEN

LieVeke nOrGa

in de distributie heeft de LBc-nVk in de eerste helft van februari een opgemerkte actie gevoerd in win-kelstraten en shoppingcentra. Het ging om de start van een cam-pagne in paritair comité 311 (grote kleinhandelszaken). secretarissen en militanten presenteerden de gloednieuwe website www.pc311.be.

Paritair comité 311 zegt je weinig? Het gaat nochtans om bekende winkelketens als H&M, Zara, Casa, Brantano en Fnac. Ook bedrijven als Ici Paris XL, Decathlon, Zeeman, Mediamarkt en Saturn behoren tot de sector. Tussen 7 en 14 februari gingen groene groepjes de boer op. Ze trokken naar win-kels en shoppingcentra om een speciaal gemaakte magneet met het webadres uit te delen. Hopelijk hangen die magneetjes tot

na de zomer op heel wat koelkasten. Met de campagne en de website wil de LBC-NVK een brede groep verkopers en verkoopsters aan-spreken met informatie over hun loon- en arbeidsvoorwaarden. De site geeft boven-dien de kans om ervaringen uit te wisselen en concrete vragen over de dagelijkse reali-teit te stellen.

Positievereacties

Overal lokten de winkelbezoekjes positieve reacties uit. Het gebrek aan informatie is een steeds terugkerend probleem in de sec-tor. Voor vakbondsafgevaardigden is het niet makkelijk om alle werknemers te berei-ken omdat die verspreid zitten over talrijke vestigingen.Tijdens de promoactie kwamen de tradi-tionele problemen al snel opnieuw naar boven. “Ik werk al meer dan anderhalf jaar met opeenvolgende contracten van bepaalde duur”, vertelde Nadine, die met veel plezier bij Blokker aan de slag is. “Heb

ik nog geen recht op een vast contract?” “De vakantie plannen is bij ons altijd zo’n gedoe”, klonk het op de Bruul in Mechelen.

“Het leidt altijd tot confl icten onder collega’s. De personeelsbezetting is veel te klein om te garanderen dat iedereen drie weken na elkaar vakantie kan nemen.”Dat de website aan een reële behoefte beantwoordt, blijkt uit de bezoekcijfers, die meteen de hoogte in schoten na de winkelbezoeken. In de eerste helft van de week bezochten meer dan 500 mensen www.pc311.be. Vooral de rubriek ‘Van A tot Z’, die in trefwoorden en op een simpele manier de basisafspraken van de sector uit de doeken doet, valt erg in de smaak. Ook in de mailbox stromen heel wat vraagjes bin-nen en zelfs al aanvragen om lid te worden van de LBC-NVK. Logisch, want er bestaat in de sector een vakbondspremie van 135 euro. Wie zich aansluit bij de vakbond, doet dus een heel slimme investering. In ruil voor weinig euro’s per maand mag je rekenen op een prima service. weinig euro’s per maand mag je rekenen op een prima service.

dIStRIBUtIE

campagne bij winkelketens

maakt geslaagde start

speciale website voor paritair comité 311


LoNEN

Diane ParDOn

Jonge vrouwen tussen 25 en 40 jaar verdienen voor het eerst meer per uur dan hun manne-lijke collega’s. Dat schreven som-mige kranten eerder dit jaar. een opvallende trendbreuk want vrou-wen verdienen gemiddeld min-der dan mannen. raakt de loon-kloof tussen mannen en vrouwen dan toch stilaan gedicht?

Het Instituut voor de gelijkheid van vrou-wen en mannen (IGVM) kreeg in 2006 van de federale regering de opdracht om elk jaar een rapport te schrijven over de loon-kloof. De Europese Commissie, het World Economic Forum en anderen publiceren ook elk jaar cijfers over de genderongelijkheid.De voorbije jaren was de evolutie licht posi-tief. In de ‘Gender Gap Index’ die het World Economic Forum in 2010 publiceerde rukte België op van de 33ste naar de 14de plaats. De loonkloof werd een stukje kleiner en de activiteitsgraad van vrouwen verbeterde licht. Vrouwen zouden iets makkelijker doorgroeien in het bedrijfsleven en bij de ambtenarij.Maar hoe zit dat nu met die betere uurlo-nen van jonge vrouwen? Volgens Walter Van Dongen (studiedienst van de Vlaamse rege-ring) speelden diverse factoren de jongste jaren sterk in het voordeel van jonge vrou-wen: ze zijn beter opgeleid, onderbreken hun loopbaan minder, belanden in meer stabiele, werkzekere sectoren en bekleden hogere functies. Bij mannen en vrouwen vanaf 40 jaar vind je nog vaker de traditio-nele patronen terug. In die groep blijft het uurinkomen van mannen dus hoger dan dat van vrouwen.

Actieinmaart

Bij het ACV is maart al langer de actiemaand voor gelijk loon. In bedrijven en sectoren wordt extra aandacht besteed aan de loon-kloof. Van 14 tot 18 maart wordt in de regio’s en bedrijven actie gevoerd.Op voorstel van het ACV dienden par-lementairen een wetsvoorstel in om de loonkloof te bestrijden. Volgens de tekst moet elke onderneming in haar soci-ale balans meer specifieke informatie geven over de lonen van mannen en vrou-wen. De sociale partners moeten op alle niveaus van het sociaal overleg praten over

werkgelegenheidsmaatregelen en loonkos-tenontwikkeling en die punten verwerken in cao’s. De loonkloof wordt dus een ver-plicht thema aan de onderhandelingstafel. Bedrijven en sectoren worden aangespoord om hun classifi caties en loonsystemen te toetsen op genderneutraliteit.

Sociaaloverleg

Nogal wat bedrijven en sectoren herwerkten de functieclassifi caties. In een functieclas-sifi catiesysteem worden de verschillende functies ten opzichte van elkaar gepositi-oneerd en ingedeeld in groepen van gelijk-waardige jobs. Door die functiegroepen om te zetten in loongroepen of loonbarema’s wordt getracht ‘gelijk loon voor gelijk werk’ te realiseren en de verloning objectief en transparant te maken.Een analytisch systeem van functiewaarde-ring is een eerste stap in de goede richting. Maar het is niet genoeg. Het volstaat niet dat een systeem van functiewaardering gen-derneutraal is. Bij de toepassing van clas-sifi caties in de bedrijven moet ook worden gelet op de genderneutraliteit. Is de secto-rale classifi catie verplicht voor alle bedrijven in de bedrijfstak? Kan je ervan afwijken en onder welke voorwaarden? Wie wordt aan welke functie toegewezen? Hoe worden de functieklassen vertaald in loonklassen? En er zijn nog meer aandachtspunten. Worden ook andere looncomponenten getoetst op genderneutraliteit? Hoe ga je

bijvoorbeeld om met ‘cafetariaplannen’ die werknemers extra vakantiedagen toeken-nen als ze een duurdere auto inruilen voor een goedkope wagen? In welke mate kiezen vrouwen en mannen bewust of onbewust voor dezelfde of andere extra legale voor-delen?

De vakbond laat op dit vlak nog veel kan-sen onbenut. De ’actiemaand maart’ is een nieuwe gelegenheid om de loonongelijkheid tussen mannen en vrouwen ook in jouw bedrijf aan te kaarten en voorstellen te doen om de kloof te verkleinen. Het is een goed idee om daarbij diverse aspecten van het personeelsbeleid in je bedrijf beter te bekij-ken. En om te onderzoeken hoe rekrutering & selectie, loopbaanplanning, loopbaanont-wikkeling, vorming en verloning scoren op het vlak van genderneutraliteit. wikkeling, vorming en verloning scoren op het vlak van genderneutraliteit.

Loonkloof verkleint maar is nog lang niet gedicht

Wetsvoorstel legt thema op onderhandelingstafel

Jongevrouwenzijnbeteropgeleidenonderbrekenhunloopbaanminder.

14 | MAART2011|115dejaargang|OnsRecht

RUBRIEKSNAAM

OnsRecht|115dejaargang|MAART2011 | 15

NoN-pRofItovER dE gRENzENannick aerts

Meer loon in duitse industrie?

De Duitse chemievakbond IGBCE deelde in februari zijn looneisen mee voor de komende collectieve onderhandelingen met de werk-gevers. IGBCE mikt op zeven procent meer loon. De loonafspraken zullen gelden voor 550.000 werknemers in 1.900 chemiebedrij-ven, en dit gedurende twaalf maanden.IGBCE baseert zich op een productiestijging van elf procent en een gemiddelde winst-groei van 17,5 procent in 2010. De beste cij-fers sinds 1989.In het kader van de financiële crisis had de vakbond eerder ingestemd met een bevrie-zing van de lonen. Nu mogen de werknemers hiervoor worden gecompenseerd, luidt het.Andere Duitse bonden zoals Verdi (verze-keringssector) en IG Metall (kledingsector) zullen gelijkaardige looncompensaties vra-gen. Ook in hun sectoren worden dit jaar gunstige bedrijfsresultaten verwacht.Bedrijven als Porsche, Audi, Continental en Siemens kondigden zelf al loonsverhogin-gen aan in februari. IG Metall riep andere ondernemingen op om dit voorbeeld te vol-gen. Hierover moet nu op bedrijfsniveau worden onderhandeld.De werkgevers vinden dat de bonden niet teveel mogen verwachten. Zij zeggen dat de groei niet overal even groot is in de Duitse industrie.

vervolging in Bangladesh

In Bangladesh arresteerde de politie op 14 december 2010 Moshrefa Mishu, de voor-zitster van het ‘Garments Workers Unity Forum’. De arrestatie was onwettig. Moshrefa Mishu werd rond middernacht in haar eigen woning aangehouden. Volgens haar familieleden wilde de politie haar ondervragen. De politie kwam zonder aan-houdingsbevel en gaf geen echte verklaring voor de actie.De vakbondsleidster werd wel opgepakt nadat haar vakbond, samen met werkne-mers uit de textiel, een massaal protest had georganiseerd. Met het protest eis-ten de werknemers de invoering van een minimumloon. De manifestaties breid-den zich zelfs uit tot de vrijhandelszone in Chittagong. Uiteindelijk trad de politie zeer hardhandig op tegen de betogers. Na de arrestatie van Moshrefa Mishu kwam de politie toch met een aanklacht voor de pinnen. De vrouw werd ervan beschuldigd dat ze werknemers had opgehitst. De vakbondsleidster werd door de politie slecht behandeld en met de dood bedreigd. Ze mocht haar geneesmiddelen voor astma en rugpijn niet meenemen naar de

gevangenis. Het is niet de eerste keer dat Moshrefa Mishu wordt bedreigd en aange-pakt voor haar vakbondswerk. Haar gezond-heid verslechtert zienderogen. Daarom is het belangrijk de overheid in Bangladesh op te roepen om Moshrefa vrij te laten en alle aanklachten te laten vallen.Steun deze oproep via www.labourstart.org

Meer werkgevers geven opleiding

De Europese Unie stelt wil al lang de con-currentieelste en productiefste economie ter wereld worden. Werknemers opleiden en het werk goed organiseren is dan ook van cru-ciaal belang. De productiviteit kan je alleen verhogen door de vaardigheden en expertise van de werknemers te verbeteren. Een studie van het Europese onderzoeks-instituut Eurofound toont aan dat in 2010 meer werknemers van hun werkgever trai-ning kregen. Dat staat in schril contrast met de jongste vijftien jaar. Sinds 1995 was het aantal uren training niet meer toegenomen.

Ook het aantal uren opleiding waarvoor de werknemer zelf betaalt is gestegen. Eén op tien werknemers in Europa betaalde voor de eigen beroepstraining. De tijd zal uitmaken of de stijging van duurzame aard is. Bovendien zijn er kant-tekeningen te maken. Hoger geschoolden maken meer gebruik van de trainingspro-gramma’s dan arbeiders. Eén op de twee opleidingen van hoger geschoolden wordt betaald door de werkgever. Bij arbeiders is dat één op vijf. De stijging van de cijfers kan bovendien gedeeltelijk te wijten zijn aan de invoering van crisismaatregelen, betaald door de over-heid. In sommige landen werden werkgevers in het kader van crisismaatregelen verplicht om training aan te bieden wanneer er geen productie of werk voor een bepaalde doel-groep was. Tenslotte hebben werknemers met atypische contracten minder toegang tot training dan diegenen met vaste con-tracten. Meer informatie over dit onderzoek: www.eurofound.europa.eu

zwitserse multinational niet op het matje geroepenDe Zwitserse multinational Triumph International ontsloeg in 2009 zowat 3.600 arbeid(st)ers in Thailand en op de Filipijnen. Zonder voorafgaand overleg met de vakbonden. Ondanks vele lokale acties en demonstraties en internatio-nale druk weigert het management van de Triumph-fabrieken te onderhande-len met de bonden. Die houding druist in tegen de internationale gedragscode die de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) opstelde voor multinationals.De gedragscode heeft vooral morele waarde. Hij kwam tot stand via overleg tus-sen overheden, vakbonden en werkgevers-organisaties. De gedragscode kreeg meer gewicht door een procedure te voorzien voor bemiddeling bij klachten. Hiervoor richtte elke lidstaat van de OESO een nati-onaal contactpunt op. De Thaise en Filipijnse vakbonden deden een beroep op de bemiddelingsproce-dure die het nationaal contactpunt van Zwitserland aanbiedt. Triumph leek open te staan voor bemiddeling maar weigerde uiteindelijk naar de bemiddelingsverga-deringen te gaan. Het Zwitserse contact-punt boog voor de eisen van het bedrijf. In feite deed het contactpunt alleen maar

het absolute minimum door brieven door te sturen tussen Triumph en de bonden. Het deed geen constructief voorstel om een bemiddelingsvergadering mogelijk te maken of de zaak onafhankelijk te laten onderzoeken. Deze gang van zaken ontgoochelde de Thaise en Filipijnse vakbonden. Wat is die bemiddelingsprocedure nu eigen-lijk waard? Diverse partijen willen mini-male eisen opleggen aan de procedure. Regeringen moeten in actie schieten en de procedure grondig verbeteren.www.schonekleren.be

© f

oto:

imag

eglo

be

14 | MAART2011|115dejaargang|OnsRecht

RUBRIEKSNAAM


Marc WOuters en OLiVier reMy

De alom bekende dienstenche-ques zijn sinds 2004 uitgegroeid tot een gigantisch succes. Meer dan 100.000 mensen werken nu in de sector van de diensten-cheques. Zij poetsen en doen andere taken bij 735.000 parti-culieren. Voor de overheid kost dit nu 1,2 miljard euro per jaar.

Er zijn 2.600 dienstenchequebedrijven. Niet alleen commerciële bedrijven en uitzendbu-reaus maar ook grote non-profi torganisaties

– zoals PIT van Familiehulp – en steden en OCMW’s bieden poetshulp aan via het sys-teem van de dienstencheques. De grootste gebruikers zijn werkende gezinnen, oudere gepensioneerden en bruggepensioneerden. De cheques spelen in op de grote vraag naar huishoudelijke hulp.Aanvankelijk moesten de dienstencheques zwartwerk ‘wit maken’ en zo jobs creëren. Maar uit diverse studies bleek dat niet meer dan drie procent van de werknemers in dit stelsel voordien in het zwart gewerkt had.Met de dienstenchequebedrijven wordt wel fl ink winst gemaakt. Voor de overheid kost het stelsel geld omdat ze fi nancieel tussen-beide komt in de vergoeding voor de dien-stenchequefi rma’s. In sommige gevallen is die vergoeding hoger dan de echte kostprijs. Gemiddeld maakt een bedrijf 19,6 procent winst op een dienstencheque.

Frauduleuzepraktijken

Daarbij komt dat de sector ook dankbaar

misbruikt wordt door personen met frau-duleuze bedoelingen. Extra controles waren en zijn dus noodzakelijk. In 2008 werd 17 procent van de ondernemingen gecontro-leerd. Van die groep bleek de helft een kleine of grote inbreuk op de wetgeving te hebben begaan.De grens tussen huishoudelijke hulp en zorgtaken is niet altijd even duidelijk. Schoonmaakwerk doen en zorgen voor zieke, eenzame of demente bejaarden zijn taken die een specifi eke opleiding en organi-satie vergen. Voor de LBC-NVK moeten waar-den als kwaliteit, toegankelijkheid, solidari-teit en betaalbaarheid primeren in zorg en welzijn.

Rusthuis

In de zorgsector zijn activiteiten met dien-stencheques niet toegestaan. Toch maken sommige rusthuizen gebruik van diensten-cheques. Zo opende een commerciële rust-huisexploitant uit de Kempen een nieuw rusthuis met servicefl ats. Na de opening kregen werknemers van het rusthuis de vraag om ‘dienstencheques’ af te tekenen voor prestaties die ze zouden leveren in de servicefl ats. Normaal moeten de gebruikers dienstencheques aftekenen, niet de perso-neelsleden. Op zeker ogenblik werden zelfs cheques ondertekend voor ‘extra onderhoud in de rusthuiskamers’.Aanvankelijk werd aan de betrokken werk-nemers geen nieuw contract aangeboden. Na een controle van de RVA werd hun con-tract opgesplitst in een deel voor de uren in het rusthuis en een deel voor de uren als werknemer met dienstencheques. Ze kon-den wel de loon- en arbeidsvoorwaarden

van de rusthuissector (paritair comité 330) behouden. In dit dossier zorgden de dienstencheques dus helemaal niet voor extra jobs. Bovendien was er een sterk vermoeden van dubbele fi nanciering. Het dagelijks onderhoud van de kamers is normaal inbegrepen in de dag-prijs. Toch werd in bijna alle kamers een ‘controlepoetsbeurt’ aangerekend via dien-stencheques. Dat blijkt uit documenten die de LBC-NVK kon inkijken.In de praktijk was het in deze onderneming onmogelijk goed te controleren hoeveel uren de mensen presteerden voor het rusthuis en hoeveel uren ze deden via dienstencheques. Op de werkschema’s kreeg het personeel instructies over het onderhoudswerk dat ze moesten uitvoeren in de servicefl ats.

Controles

De LBC-NVK bleef bij de bevoegde instanties aandringen om controles uit te oefenen. Als gevolg hiervan stopte de rusthuisgroep uit-eindelijk met het dienstenchequesysteem.Sinds 2010 is het door een aanpassing van de wetgeving onmogelijk om dienstencheques te gebruiken in een wooncontext zoals rust-huizen. Maar toch blijven meer controles noodzakelijk. Er moet een duidelijke grens getrokken worden tussen huishoudelijke activiteiten en thuiszorg. Dienstencheques zijn niet bedoeld om zorgactiviteiten mee te organiseren. Th uishulp en zorg veron-derstellen een opleiding, begeleiding van de werknemers en kwaliteitscontrole. De commerciële dienstenchequesector is hier-voor niet geschikt en ook veel te fraudege-voelig. voor niet geschikt en ook veel te fraudege-voelig.

NoN-pRofItovER dE gRENzENannick aerts

dienstencheques kosten handenvol geld aan overheid

LBc-nVk wijst op misbruiken in zorgsector

© f

oto:

DaN

iËl

RYS


SERvIcE

Jan Deceunynck

Hiep hiep hoera, het centrum voor Loopbaanontwikkeling van de LBc-nVk is vijf jaar geworden! in 2006 begon de LBc-nVk met een bijkomende service voor haar leden. Wie wilde stilstaan bij het verloop van zijn of haar carrière, kon voortaan terecht bij profes-sionele loopbaanbegeleiders.

Vijf jaar na de start vonden al meer dan 1.000 leden van het ACV de weg naar het Centrum. Het CLO is zonder meer een suc-cesverhaal. Ons Recht verpakte zijn geluk-wensen in een feestelijk jubileuminterview met CLO-coördinator Marc Van den Broeck en loopbaanbegeleidsters Kathleen Brants, Marijke De Plecker en Saskia De Bondt.

Ons recHt: Wat houdt jullie begeleiding pre-cies in?saskia: “Er zijn verschillende trajecten. Met een klassiek traject krijg je minstens vier keer anderhalf uur begeleiding. Dat is behoorlijk wat, maar het geeft ons de tijd om grondig te bekijken wat de deelnemer zoekt of mist in zijn job. We praten over de knelpunten die er zijn om dat te bereiken. Is verandering mogelijk binnen de eigen job? In het eigen bedrijf? Kan een bijkomende opleiding een oplossing bieden? Het gaat dus zeker niet altijd om de speurtocht naar een andere job. Voor arbeidsbemiddeling moet je niet bij ons zijn. Soms is het verken-nen van de arbeidsmarkt of een cv opstel-len wel een onderdeel van het traject. We oefenen ook al eens interviewtechnieken in. Maar dat staat nooit op zich.”katHLeen: “Bij de klassieke trajecten is er achteraf ook nazorg. Soms hebben mensen na een half jaar wel behoefte aan een opvol-gingsgesprek. Deelnemers uit ‘kansengroe-pen’ nodigen we daar stelselmatig voor uit. Andere deelnemers komen op eigen initi-atief.”

Ons recHt: Wat doen jullie voor deelnemers in begeleidingen? MariJke: “We helpen hen te zoeken naar wat ze precies missen in hun job en hoe ze daar voor kunnen opkomen. Vaak komt het erop aan wat zichtbaarder te worden

op het werk. Wil je je gewaardeerd voelen, dan moet je er eerst en vooral voor zorgen dat de anderen weten wat je doet en dat je dat goed doet. Ook netwerken is belang-rijk. Voor veel mensen is netwerken een vies woord, maar dat is onterecht. Wel is het belangrijk om trouw te blijven aan je eigen stijl, het moet passen bij je persoonlijkheid. Precies daarom is ons loopbaanadvies altijd een heel individueel verhaal.”

Maatwerk

Ons recHt: Wat hebben jullie de voorbije vijf jaar geleerd? Marc: “Toen we in 2005 startten met ons Centrum was loopbaanontwikkeling nog weinig bekend. We werden wel eens gezien als een organisatie die mensen hielp van werk te veranderen. Maar uit de cijfers blijkt dat dit maar voor een minderheid opgaat. Zowat 40 procent van onze deelnemers zet na afloop van de begeleiding effectief stap-pen naar een andere functie. Ze solliciteren bij een andere werkgever. Eén op tien heeft al een andere job voor de begeleiding gedaan is. Anderen beginnen de arbeidsmarkt te verkennen.”

“De meesten blijven in dezelfde werksitua-tie. Dit betekent niet dat alles bij het oude blijft. Werknemers krijgen meer inzicht

in hun situatie. Ze communiceren beter, nemen meer initiatief, volgen opleidingen, ze vinden een betere balans tussen werk en privé-leven, hun zelfvertrouwen groeit. Loopbaanbegeleiding leidt dus altijd tot ver-andering. Alleen neemt die verandering uit-eenlopende vormen aan.”katHLeen: “Ik leerde onder meer dat men-sen meer kunnen dan ze zelf denken. Vaak hebben ze alleen maar een zetje nodig. Het ontbreekt hen aan het nodige zelfvertrou-wen, maar ze hebben wel degelijk heel wat in hun mars. Wat ik ook leerde, is dat we als loopbaancoach met ons programma geen pasklare oplossing hoeven aan te bieden. We helpen de persoon die voor ons zit om eigen antwoorden en oplossingen te vinden. Het is belangrijk dat we werken op maat van de deelnemer.”saskia: “Ik heb ook het gevoel dat we dat kunnen. Wij hebben ondertussen ons pro-gramma zo goed in de vingers dat we ons niet meer alleen daarop moeten concentre-ren. We kunnen ons gemakkelijk aanpassen aan wie tegenover ons zit. En we voelen aan dat iemand tijd nodig heeft om te groeien. In een begeleiding beklemtonen we sterk dat mensen zichzelf de tijd moeten gunnen.”MariJke: “Het helpt dat we geen com-mercieel bedrijf zijn en dat we niet volle-dig afhangen van subsidies. Ons traject is

Ruim 1.000 mensen vonden al weg naar centrum voor Loopbaanontwikkeling

Begeleiders focussen op kwaliteit in werksituatie


SERvIcE

berekend op een minimumduur van vier keer anderhalf uur per deelnemer maar we kunnen daar redelijk soepel mee omgaan. Als iemand wat extra tijd nodig heeft, dan kan dat.”

Kansengeven

Ons recHt: Welk publiek bereiken jullie? Hoe ziet het profi el van de deelnemers eruit?Marc: “We bereiken vooral een mix van bedienden, administratieve krachten, kaderleden, technische mensen uit allerlei studierichtingen. Het CLO heeft vooral te maken met werknemers uit de dienstensec-tor en de non-profi t. We merken een lichte stijging van het aantal deelnemers die voor de overheid werken. Maar een klein percen-tage komt uit de fi nanciële sector. Bijna al onze deelnemers zijn lid van één van de cen-trales van het ACV. Een kleine groep die bij ons komt aankloppen is nog geen lid van de vakbond.”

“Met vijftig procent van de begeleidingen bereiken we mensen uit kansengroepen. Omdat we worden gefi nancierd door het Europees Sociaal Fonds (ESF), engageren we ons extra voor die groepen. Concreet gaat het om allochtonen, personen met een arbeidshandicap, ouderen en laagge-schoolden.”

“Als ik de statistieken mag gelo-ven, zijn de meeste van onze deelnemers ouder dan 45. Een grote groep heeft een diploma van het middelbaar onderwijs. Eén op zes van alle deelnemers in 2010 was ouder dan 50.” katHLeen: “Het begrip ‘kan-sengroepen’ zouden we heel graag wat verruimen. Een alleenstaande ouder maakt volgens ons vaak ook min-der kans op de arbeidsmarkt. Denk ook aan iemand die al twintig jaar hetzelfde werk doet of iemand die opnieuw aan de slag wil na lang ziek te zijn geweest. De huidige defi -nitie van het woorden kan-sengroepen is te eng. Maar dat veranderen is bijzonder omslachtig. Zoiets duurt lang.”Marc: “Er zijn ook nieuwe kansengroepen gecreëerd, bijvoorbeeld werknemers die tijdelijk werkloos zijn.”katHLeen: “Je kunt het ook anders uitdrukken dan met cijfers. Wij krij-gen vooral mensen over de vloer die graag stilstaan bij hun loopbaan. Dikwijls zijn ze gedreven en stellen ze zichzelf in vraag. Het zijn mensen die zich willen inzetten, maar ze worstelen met veel stress. Ze ervaren wei-nig waardering of missen kansen. Ze willen nadenken over de inhoud van hun job, soci-ale relaties, regelmogelijkheden op het werk, de combinatie tussen werk en privé.”

Deelvanvakbond

Ons recHt: Wat betekent de inbedding van het centrum in de LBC-NVK?katHLeen: “Het aanbod van het CLO is geen typisch vakbondswerk. Onze indivi-duele aanpak verschilt nogal van de collec-tieve aanpak van loon- en arbeidsvoorwaar-den waar de vakbond doorgaans mee bezig is. We staan ook ver af van het individuele juridische advies dat leden bij de vakbond komen vragen. Het gaat bij onze deelne-mers meestal niet over geldzaken, eerder over meer kwaliteit in de job. Maar ook dat is belangrijk genoeg om door de vakbond te worden opgepikt. En dat gebeurt ook.”

“Vakbondssecretarissen vragen ons om voor specifi eke sectoren mee projecten uit te werken. En omgekeerd signaleren wij

vaak voorkomende vragen uit sectoren aan de verantwoordelijken bij de vakbond. Die signalen worden dus opge-pikt door het vakbondswerk. Zo staat er in een cao voor de fi nanciële sector een voor-stel over het aanbieden van loopbaanbege-leiding.” “We zijn ook betrokken bij het project ‘Th e Learning Mentor’. Die mentoren in dat pro-ject zijn vakbondsmilitanten die in bedrij-ven vorming, opleiding en loopbaanbegelei-ding op de kaart moeten zetten. We merken dat mensen almaar meer behoefte hebben aan dat soort dienstverlening. Je goed voe-len in je job is belangrijk, maar niet altijd vanzelfsprekend. Via de ‘learning mentors’ hopen we loopbaanbegeleiding wat dichter bij het publiek te brengen.”

Ons recHt: Wat brengt de toekomst?Marc: Naast de klassieke trajecten organi-seren we sinds dit jaar ook workshops rond thema’s als sollicitatietraining en kan ieder ACV-lid gratis bij ons terecht voor drie uur individuele coaching. Die individuele coa-ching is minder diepgaand, we focussen daarbij meestal op een concrete vraag. Zo helpen we bijvoorbeeld om een cv op te stellen of een functioneringsgesprek voor te bereiden.” stellen of een functioneringsgesprek voor te bereiden.”

VolgendestartbijeenkomstenvanhetCentrumvoorLoopbaanontwikkeling:

ANTWERPEN|11maartom13.30u

1aprilom13.30u

GENT|28maartom18.00u

MECHELEN|3meiom18.30u

HASSELT|18meiom13.30u

Inschrijvenvia

www.loopbaanontwikkeling.be

“Als ik de statistieken mag gelo-ven, zijn de meeste van onze deelnemers ouder dan 45. Een grote groep heeft een diploma van het middelbaar onderwijs. Eén op zes van alle deelnemers

“Het begrip ‘kan-sengroepen’ zouden we heel graag wat verruimen. Een alleenstaande ouder maakt volgens ons vaak ook min-der kans op de arbeidsmarkt.

anders uitdrukken dan met cijfers. Wij krij- vaak voorkomende vragen

Vaakkomtheteropaanwatzichtbaardertewordenophetwerk.Wiljejegewaardeerdvoelen,danmoetjeereerstenvooralvoorzorgendatdeanderenwetenwatjedoetendatjedatgoeddoet.


IpA

Ferre WyckMans

Het sociaal overleg is erg belang-rijk voor de LBc-nVk. Via dit over-leg trachten vakbonden afspraken te maken met werkgevers. sociaal overleg moet wel mikken op voor-uitgang. als het alleen maar dient om ‘te bewaren wat er al is’, geeft het op termijn weinig houvast. sociaal overleg mag in geen geval dienen om rechten van werkne-mers op korte of langere termijn af te schaffen. als vakbond wil je ‘meer en beter’ voor de werkne-mers. rechten inkrimpen druist in tegen de filosofie van een vakbond.

In deze geest besliste de Raad van de LBC-NVK op 31 januari om het ontwerp van inter-professioneel akkoord (IPA) af te wijzen. Het was geen lichtzinnige keuze maar een beslis-sing die werd genomen na eerlijk wikken en wegen. Anderen in vakbondskringen vonden dat het beter was om het ontwerp van IPA toch maar te aanvaarden. Uit schrik voor erger. De LBC-NVK wil haar kijk graag uit-leggen.

Koopkracht

Het ontwerp van IPA plande geen enkele loonsverhoging in 2011 en slechts 0,3 procent meer loon in 2012. Eén keer niks en één keer bitter weinig dus. Het is natuurlijk positief dat de automatische indexering van de lonen en sociale uitkeringen behouden is. Maar dat wil gewoon zeggen dat de koopkracht wordt in stand gehouden. Anders gezegd, dat de

mensen niet inleveren. Zonder index zou-den we met hetzelfde loon minder kunnen doen. Enkel de lonen indexeren betekent dat er geen achteruitgang is maar evenmin voor-uitgang. In andere landen ziet het er voor de werknemers nog slechter uit. Een spijtige zaak maar zeker geen reden om de lat even laag te leggen als in die landen.Met de maximaal mogelijke loonmarge voor 2011 en 2012 kom je vrijwel nergens. Dit betekent dat de werknemers niets extra’s krijgen in ondernemingen en sectoren die goed of zelfs erg goed draaien. Heeft er ooit al iemand gehoord van zo’n beperking voor aandeelhouders, zelfstandigen of vrije beroepen? Nochtans komt dat punt net zo goed aan bod in de ‘loonnormwet’ van 1996. Daarover zwijgen de werkgevers en de rege-ring in alle talen.Opnieuw wordt dus met twee maten en twee gewichten gemeten. Nog maar eens zijn het

Interprofessioneel akkoord rammelt nog op reeks punten

LBc-nVk laat goed voorstel over werknemersstatuut niet los

De LBC-NVK en CNE brachten op maandag 28 februari zowat 4.000 vakbondsmilitanten op de been in Brussel. Met de boodschap dat de werkgevers écht wel beter kunnen. De bonden willen in plaats van borrelnootjes een fatsoenlijke loonsverhoging en een degelijk statuut voor alle werknemers.


IpA

de werknemers die moeten inbinden. In sommige gevallen kan een loonmatiging te rechtvaardigen zijn. Maar in het algemeen is deze situatie onaanvaardbaar.Het ontwerp van IPA haalde het offi cieel uiteindelijk niet omdat ABVV en ACLVB de tekst afwezen. Als gevolg daarvan legde de regering in lopende zaken een bemiddelings-voorstel op tafel. De regering bleef erbij dat de koopkracht amper of niet mocht stijgen.In het ontwerp van IPA was sprake van een studie over de index. Meer bepaald over de eff ecten van de energieprijzen op de index. Voor de LBC-NVK is niet de indexkoppeling het probleem. Wel de enorme stijgingen van de prijzen voor gas en elektriciteit. Die prij-zen liggen in België véél hoger dan in de lan-den die ons omringen. Een kwestie die drin-gend moet worden aangepakt.Het voorstel van de regering zegt niets meer over een indexstudie. Maar naïef zijn is ook op dit punt af te raden. Ondertussen pleitte de gouverneur van de Nationale Bank, Guy Quaden, ervoor om de indexering in ons land grondig te onderzoeken. De bood-schap van Quaden is zeker niet neutraal. Op Europees niveau heeft de Commissie ook de nodige bedenkingen bij onze indexering. Reden genoeg dus om als vakbond ongerust te zijn.

Arbeidersenbedienden

En dan is er het gevoelige dossier van de statuten van arbeiders en bedienden. De LBC-NVK was de allereerste vakbond die de onaanvaardbare verschillen tussen beide groepen werknemers offi cieel aankaartte en besprak. Niet zomaar op één of andere vergadering maar op een heus congres.Bijna tien jaar geleden, op het LBC-NVK-congres in november 2001, pakte onze vak-bond uit met vijf krachtlijnen rond de cen-trale eis ‘Naar één werknemersstatuut’. Die krachtlijnen vormden mee de basis van de offi ciële standpunten van het ACV over de statuten van arbeiders en bedienden. Over dit dossier werd goed en breed overlegd bin-nen het ACV, met andere vakbondscentrales, met de verbonden, met de leiding. De offi -ciële standpunten werden in 2003 en 2008 unaniem goedgekeurd door de ACV-Raad.Als eerste en grootste sociale partner zette het ACV hierdoor de lijnen uit voor het belangrijke debat over arbeiders en bedien-den. Zowel de LBC-NVK (in 2001) als het ACV (in 2003 en 2008) zeiden dat de sociale part-ners het dossier van het eengemaakte sta-tuut moesten oplossen. De LBC-NVK houdt resoluut vast aan die keuze. Maar dan zijn er wel andere, ernstige gesprekspartners nodig.Op de IPA-onderhandelingen bleken die andere, ernstige gesprekspartners er niet altijd te zijn. Uiteindelijk werd de voorzitter van de Nationale Arbeidsraad als joker inge-zet. Hij kwam met een voorstel dat hij zag

als ‘enig mogelijke en haalbare oplossing’. Zo wordt er natuurlijk niet echt onderhandeld maar bij notariële akte genoteerd. De tekst schoof geen einddoel naar voren maar ging wel over een reeks tussenstappen en over enkele elementen van een mogelijke defi ni-tieve oplossing.

Ontoereikend

Het voorstel was op essentiële punten ontoereikend of zelfs onaanvaardbaar. Wil de LBC-NVK de vooruitgang van de arbeiders verhinderen? In géén geval. Maar er moet wel genoeg vooruitgang zijn voor de arbei-ders zonder dat de bedienden hiervoor de prijs moeten betalen. Kijk naar de nieuwe ontslagregeling die op tafel lag. Het is niet te slikken dat één week extra opzeg voor arbeiders zou worden gecompenseerd door vier of zelfs meer weken minder opzeg voor bedienden.In het ontwerp van IPA stond nog een andere belangrijke verandering. De opzegvergoe-ding zou in de toekomst bestaan uit drie stukken. Een stuk dat door de werkgever bruto wordt betaald, zoals nu. Daarnaast een stuk dat netto wordt uitgekeerd, met een verlies aan inkomsten voor de sociale zekerheid en de fi scus. En een stuk dat de RVA zou betalen, opnieuw dus ten laste van de sociale zekerheid en de fi scus. Wie wordt beter van zo’n scenario? De werkge-vers natuurlijk. Zij zien hun ontslagkosten verminderen. Op die manier krijg je minder ontslagbescherming in plaats van een betere versie. Tegen zo’n ‘beter werknemersstatuut’ zeggen wij feestelijk ‘neen, bedankt’.Sommige pijnpunten verdwenen in het bemiddelingsvoorstel van de regering. Maar daarmee zijn alle gevaren zeker niet gewe-ken. Het is overigens ergerlijk en onbegrij-pelijk dat de defi nitieve afschaffi ng van de carensdag niet meer in het regeringsvoorstel stond. Zo zal een zieke arbeider voor de eer-ste dag ziekte loonverlies blijven lijden.

Watnu?

Eén ding is zonneklaar: de werkgevers wil-len alleen een eengemaakt statuut als het hen niets kost. Zo’n aanpak kost de werk-nemers en de sociale zekerheid geld. Dat is geen sociale vooruitgang en geen ernstig sociaal overleg.Als het met overleg niet lukt, moeten de vakbonden hun eisen afdwingen. Met acties. Niet halsoverkop. Maar wel zonder te veel uitstel. Als binnenkort een rechtbank zou vinden dat er sprake is van regelrechte dis-criminatie, dreigt dit dossier op de tafel van de parlementsleden te belanden. Iets waar-tegen de bonden zich willen wapenen.De LBC-NVK blijft trouw aan haar eisen uit 2001. Binnen en samen met het ACV en liefst ook samen met de andere bonden. Sinds 2008 hebben we een goed globaal

voorstel dat uitgaat van een betere en eer-lijke bescherming. Dat voorstel laten we niet los. Met minder kan een werknemersorgani-satie geen genoegen nemen. Dat was ook de boodschap van onze militantenconcentratie op 28 februari in Brussel. boodschap van onze militantenconcentratie op 28 februari in Brussel.

ook voor arbeiders in non-profi t

Peter tierens

Bijdebeoordelingvanhetinterprofes-

sioneelakkoord2011-2012werdende

voorbijewekendetegenstellingentus-

senarbeidersenbediendenopdespits

gedreven.DeRaadvandeLBC-NVK

weesop31januari2011meteenover-

grotemeerderheidhetoorspronkelijke

ontwerpvanIPAaf.DeLBC-NVKkreeg

hierdoorhetverwijtblindtezijnvoor

debelangenenverzuchtingenvan

arbeiders.Maarkloptdiekritiekwel?

TraditioneelisdeLBC-NVKinderdaad

eenvakbonddiezichopbediendenen

kaderledenricht.Maarindenon-profit

komtdeLBC-NVKsindsgeruimetijd

ookopvoordebelangenvandearbei-

ders.

Alsveruitgrootstespelerindenon-

profitslaagdedeLBC-NVKerinde

opzegtermijnvoorarbeidersgevoelig

teverhogen.Datluktebijvoorbeeldin

hetparitaircomitévandeopvoedings-

enhuisvestingsinstellingen(PC319.01)

enindebuitenschoolsekinderopvang.

Ookindefederalegezondheidsin-

richtingenen-diensten(ondermeer

ziekenhuizenenrusthuizen)kunnen

arbeidersmetminstensvijfjaarsec-

toranciënniteitsinds1februari2010

rekenenopeenopzegtermijnvandrie

maandenperbegonnenschijfvanvijf

jaaronderbrokendienstbijdewerk-

gever.Dieregelingvloeitvoortuiteen

sector-caovan2006.

Driejaarlangdeeddeoverheidhaar

uiterstebestomdeverbeterdeont-

slagbeschermingvandearbeidersnog

onderuittehalen.Heelwatdiplomatie

enminstensdriestakingsaanzeggin-

genzorgdenervoordatdefundamen-

televerbeteringvandeopzegtermijnen

tochwerdverankerdindewet.Een

lastigparcours,datwelillustreerthoe

vastberadendeLBC-NVKisomcor-

recteopzegtermijnenterealiserenvoor

àllewerknemers.

Eeninteressantweetjeisnogdatde

carensdagindemeestesectorenvan

denon-profitalcompleetafgeschaft

werdin1998.Devroegerecarensdag

kwameropneerdatarbeidersgeen

loonkregenvoordeeerstedagafwe-

zigheidwegensziekte.


cAMpAgNE

MariJke PersOOne

De nieuwe federale regering zal op zoek gaan naar 20 tot 25 miljard euro besparingen, zo wordt alge-meen aangenomen. Om te ver-mijden dat ze dat bedrag bij de gewone mensen komt zoeken heeft het Financieel actie netwerk (Fan) een alternatief plan bekendge-maakt. Dat gebeurde met een actie aan de voet van de ‘Belastingtoren’ in Brussel.

Rond de 200 actievoerders daagden op 9 februari op bij de centrale belastingdien-sten. De actievoerders waren mensen van de vakbonden, sociale groeperingen en de Noord-Zuidbeweging.Op 8 februari had het personeel van de fis-cale administratie al het werk onderbroken uit protest tegen de slechte gang van zaken op Financiën. Een greep uit de klachten. De controle van ondernemingen en zelfstandi-

gen is ondermaats omdat de inspectie-diensten onderbezet zijn. Ze

zitten opgescheept met

verouderde informaticaprogramma’s en sys-temen die geregeld uitvallen. Examens en bevorderingen blijven uit waardoor de orga-nisatie aan kwaliteit dreigt in te boeten. Op diverse diensten draait de arbeidsorganisa-tie vierkant. Al deze problemen zijn een oud zeer. “Wij stellen ons de vraag wie er belang bij heeft dat Financiën slecht functioneert”, zo opperde één van hun vakbondsafgevaar-

digden luidop.

Alternatief plan brengt elk jaar 25 miljard euro in het laatje

Fan voert actie bij federale overheidsdienst Financiën


cAMpAgNE

Fraudeursaanpakken

Het FAN ondersteunt volmondig de eisen van het personeel van Financiën. Als zij hun werk goed kunnen doen, is dat in het voordeel van elke eerlijke belastingbetaler. Wanneer fraudeurs vrijuit gaan, loopt de overheid inkomsten mis en betalen de werk-nemers het gelag.De federale regering moet de broeksriem aanhalen en tegen 2015 een som van 25 mil-jard euro besparen om de begroting in even-wicht te krijgen. Die stelling lees je haast elke dag in de krant. Ondertussen blijven grote vermogens, sterke bedrijven en spe-culanten zich schaamteloos verrijken op de kap van de gewone mensen. De vakbonden en sociale organisaties, ver-enigd in het FAN, willen vermijden dat de werknemers en uitkeringstrekkers nog maar eens de crisis moeten betalen. Daarom stel-len ze maatregelen voor die de federale over-heid elk jaar 25 miljard kunnen opleveren. Verder hebben ze drie eisen op internatio-naal niveau. Je vindt de eisen terug in een petitie, gericht aan de huidige en toekom-stige minister van Financiën (zie kader). petitie, gericht aan de huidige en toekom-stige minister van Financiën (zie kader).

Zowat50actievoerdersstondenop16februariaandedeurvandeMexicaanseambassadeinBrussel.VertegenwoordigersvanBelgischevakbondenenmedewerkersvandeEuropesevakbondEMCEFendewereldvakbondIVVwarenophetappel.Ernamenzelfsvijfgepensioneerdemijnwerkersdeel.DeactievoerderswildenmeteensymbolischeactiedeschrijnendesituatieaanklagenwaarinvakbondeninMexicomoetenwerken.

Er werd ook stilgestaan bij de mijnexplo-sie die vijf jaar terug bij Grupo Mexico 65 mensenlevens eiste. Voor de ambassade werden 65 kaarsjes aangestoken, één voor elke gestorven mijnwerker.De ambassade was eerst bereid een delegatie te ontvangen, maar krabbelde daarna terug. Pas toen de kaarsen werden weggehaald,

mocht een delegatie toch binnen. De actie-voerders vertelden over de gestorven mijn-werkers en het gebrek aan vakbondsrechten in Mexico.De Belgische vakbonden hopen dat de boodschap niet alleen terecht kwam bij de

ambassadeur maar ook bij de bevoegde poli-tici in Mexico. Naar alle waarschijnlijkheid zullen nog meer acties nodig zijn om de Mexicaanse bonden in normale omstandig-heden hun werk te kunnen laten doen. Mexicaanse bonden in normale omstandig-heden hun werk te kunnen laten doen.

Aan de actie bij de Mexicaanse ambassade namen ook gepensioneerde mijnwerkers deel.

Steunactie voor Mexicaanse vakbonden

Eisen aan minister van financiën

AandeMinistervanFinanciën

Wetstraat12

1000Brussel

GeachteMinister,

Onzesocialewelvaartsstaatkannietovereindblijvenzonderfiscalerechtvaar-

digheid.Wijstellenvastdatinonslandintoenemendematealleennoggewone

mensenbelastingenbetalenendatnieuwebesparingendelevenskwaliteitende

bestaanszekerheidvanvelenbedreigen.Wijzijnervanovertuigddateenaan-

pakwaarbijiedereenwerkelijknaardraagkrachtbijdraagteerlijkerensocialeris.

DaaromonderschrijvenwijdenegenvoorstellenvanhetFAN(FinancieelActie

Netwerk)voormeerfiscalerechtvaardigheid.Wijvragenualhetmogelijkete

doenomdezevoorstellenterealiseren.

Eisenopfederaalniveau:• invoeringvaneenvermogensbelasting;

•volledigeopheffingvanhetbankgeheimendefiscusmoettoegangkrijgentot

allebankgegevensdieautomatischwordenaangeleverddoordebanken;

•beperkingvanhetgebruikvandenotioneleinteresteneenhalttoeroepenaan

detrendomdevennootschapsbelastingteverlagen;

•invoeringvaneentaksopdesuperwinstenvanElectrabel;

•invoeringvaneenmeerwaardebelasting;

•defiscusmoetallemogelijkhedenkrijgenombij‘alle’ondernemingenenbij

‘alle’burgersbelastingenteinnen.

EisenopmondiaalenEuropeesniveau:•deBelgischeregeringmoetblijvenaandringendatereenFinanciëleTransactie

Taks(FTT)komtopEuropeesenmondiaalniveau;

•automatischeuitwisselingtussendestatenvangegevensoverallefinanciële

producten;

•invoeringvaneenEuropeseminimumvennootschapsbelasting.

Onderteken deze petitie op de website van het FAN, www.hetgrotegeld.be.


LAgELooNLANdEN

kOen Dries

Dat ook dienstenjobs de wereld rond reizen is al lang geen nieuws meer. Bedrijven zijn nog altijd koortsachtig op zoek naar hoogop-geleide maar goedkope werkkrach-ten. Zeker als een job in het engels en vanop afstand kan gebeuren, kan ze naar eender welke uithoek in de wereld worden gestuurd. in vakjargon wordt gesproken van ites of ‘it enabled services’. Zeg maar diensten die kunnen bestaan met behulp van de informatietech-nologie. De bedrijven zelf bewe-ren dat het elke job kan zijn die om het even welke bediende of kader-lid doet. Maar dat is natuurlijk voor een deel een verkoopspraatje.

Productiejobs verhuizen vaak naar lageloon-landen omdat het daar veel goedkoper pro-duceren is. Als diensten worden verschoven is kosten besparen uiteraard ook het doel. Al gaat het dan wel dikwijls om banen waar-voor goed geschoolde mensen nodig zijn. De nieuwe sectoren die zo ontstaan, beta-len in verhouding vaak beter dan werk in de industrie. Rond de nieuwe dienstverlenende bedrijven ontstaan dan eilanden met een jonge, hoogopgeleide, bijzonder ‘westerse’ nieuwe middenklasse. Maar ‘elk voordeel heb z’n nadeel’, om voetbalicoon Johan Cruijff nog maar eens te citeren.In de echte informaticasector doen men-sen nog werk waarvoor ze zijn opgeleid.

Maar in de bredere dienstverlenende sec-tor (‘ITES’) gaan jongeren aan de slag omdat ze een relatief goed loon krijgen voor werk dat ze eigenlijk niet willen doen. Ze hebben weinig andere keus. Als de jongeren in hun job contact moeten hebben met klanten of collega’s, zijn de werkuren afgestemd op de kantoortijden in de VS of Europa. Dus moet er veel ’s nachts worden gewerkt. Er is dan ook veel personeelsverloop.Dienstverlening van deze aard is boven-dien veel gemakkelijker te verplaatsen dan de productie van auto’s of meubelen. Heel veel kapitaal komt er niet aan te pas. Er is vooral nood aan goede telecomverbindingen en mensen.

Altijdmaargoedkoper

Een Indiase medewerker kan goed worden betaald naar plaatselijke normen en toch erg weinig verdienen in vergelijking met iemand in België. Maar misschien vindt de werkgever in een ander land nog wel goed-koper personeel dan in India? Enige voor-waarde is mensen te vinden die goed Engels praten. Buiten de EU wordt dan ook nog veel meer tussen landen en regio’s gescho-ven dan bij ons. Bovendien ontbreekt daar vaak de bescherming die cao 32bis (outsour-cing) en cao 24 (collectief ontslag) bij ons geven.Wie in België de rechten van werknemers wil verdedigen, moet er in de dienstverlening ook voor zorgen dat de collega’s in andere landen zich kunnen verdedigen tegen de globale willekeur. In informaticabedrij-ven werken werknemers trouwens dikwijls samen met collega’s elders ter wereld.

DienstenbondUni

De internationale dienstenbond Uni vroeg in 2008 aan de LBC-NVK om een handje toe te steken in Zuidoost-Azië. Een vraag waarop de LBC-NVK graag positief reageerde, samen met de collega’s van de vakbond Unites uit India.Unites is een jonge Indiase vakbond die door vroegere werknemers uit de IT uit de grond werd gestampt. De werkgevers keken maar sip toen die vakbond werd opgericht. Ook de overheid en de media waren er niet blij mee. Werkgevers, overheid en media wil-len het liefst van al dat er geen vakbonden bestaan in bedrijven die aan de IT-sector diensten verlenen. Unites maalt er niet echt om. Dankzij nieuwe media en degelijk werk is Unites nu een erkende, financieel onafhankelijke vakbond met enkele tien-duizenden leden. De internationale dienstenbond Uni wilde als eerste stap graag actie ondernemen in Maleisië en op de Filipijnen. Daar beston-den al enkele vakbonden in de telecommu-nicatie. Die vakbonden moeten nu voet aan de grond te krijgen in de bedrijven die dien-sten verlenen. Nu India ‘te duur’ wordt, zijn landen als Maleisië en de Filipijnen erg in trek bij Amerikaanse ondernemingen.

Geenontwikkelingsland

Maleisië is allesbehalve een ontwikkelings-land. Het land behoort wereldwijd tot de middenmoot als je kijkt naar het bruto binnenlands product (BBP) per inwoner. Volgens de index van de menselijke ont-wikkeling behoort Maleisië tot de ‘landen

veel dienstverlening verschuift naar India, Maleisië en filipijnen

Onaantrekkelijke werkomstandigheden leiden tot groot personeelsverloop

Een Indiase medewerker kan goed worden betaald naar plaatselijke normen en toch erg weinig verdienen in vergelijking met iemand in België.

© f

oto:

imag

eglo

be


met een hoge ontwikkeling’. België zit in de categorie van de landen met de ‘hoogste ontwikkeling’.In Maleisië zetten ze in eerste instantie in op de ontwikkeling van eigen industrie. Daarnaast trekt het land diensten aan van klanten in het buitenland. De Maleisische dienstensector is snel aan het groeien, maar dus niet alleen door de interesse uit het bui-tenland. Hier zijn niet zozeer lage lonen een probleem. Net als wij worden de Maleisiërs geconfronteerd met meer fl exibele arbeids-verhoudingen, onderaanneming en dere-gulering. Collega’s die enkele jaren terug nog vast in dienst waren bij een staatsbe-drijf, doen nu hetzelfde werk voor dezelfde klant maar dan wel als tijdelijke kracht van een onderaannemer. In sommige bedrijven krijgt het personeel onzin over ‘arbeidsor-ganisatie’ en ‘human resources’ voorgescho-teld als nieuw evangelie. Met dank aan de Amerikanen.

Zwaretaak

Onze Maleisische partner, Uni MLC, staat voor de zware taak om bedienden en kader-leden te organiseren die volgens de plaat-selijke regels geen recht of mogelijkheid hebben om een vakbond op te richten. Kaderleden en ‘professionals’ mogen gewoon niet aansluiten. Uitbestede IT’ers mogen niet omdat ze geen vast contract meer krijgen bij het hoofdbedrijf. Medewerkers van ‘contact centers’ kunnen niet omdat het verloop te groot is. Zoals wel vaker in Aziatische landen kan je in Maleisië pas een vakbond creëren als minstens de helft van het vaste personeel in een bedrijf aangeslo-ten is. Vakbonden zijn daarna verplicht een erkenning te vragen aan de overheid.Na amper twee jaar werd Univen boven

de doopvont gehouden. Als gevolg van de lokale wetgeving is Univen door de over-heid erkend als ‘vereniging’ en niet als vak-bond. Maar met de eerste 3.000 leden wordt wel degelijk aan vakbondswerk gedaan. Recent begon Univen te onderhandelen met de Maleisische overheidsdienst voor veiligheid en gezondheid. Om als onder-aannemer of schijnzelfstandige te ‘mogen’

werken, moeten de werknemers om de drie jaar op eigen kosten een certifi caat halen bij deze overheidsdienst. De potentiële ‘klant’ bepaalt de inhoud van de cursus. Een oneer-lijke situatie die Univen nu wil keren. Ook andere groepen militanten bij Univen smeden groeiplannen. Univen heeft zeker nog wat steun nodig maar de organisatie kan een creatief alternatief zijn voor het klassieke vakbondsmodel. Univen werkt in de eerste plaats sectoraal en niet alleen maar met bedrijfsbonden. Zo kan het de Maleiers toch organiseren en misschien ooit wel een vernieuwing van de regels voor vakbonden uitlokken.

Amerikaanserecepten

Het verhaal op de Filipijnen ziet er een beetje anders uit. De Filipijnen zijn een ‘arm’ land. Een rijke bovenlaag met een piepkleine middenklasse laat er graag alle Amerikaanse recepten onverdund los op de bevolking. LBC-NVK’ers kennen maar al te goed de campagne ‘Stop the Killings’ en weten dat vakbondswerk niet vanzelfspre-kend is op de Filipijnen.Ook in dit land ontstaan steeds meer dien-stenbedrijven omdat Amerikaanse onder-nemingen activiteiten uitbesteden. Dat levert tienduizenden nieuwe jobs op. Het eilandenrijk is dan ook het echte goedkope alternatief voor India. En zelfs binnen de Filipijnse landsgrenzen is er al looncon-currentie: Cebu-eiland is erg snel aan het groeien omdat de werkkrachten er nog goed-koper zijn dan in de hoofdstad Manilla.De nieuwe Filipijnse dienstenbedrijven trekken massaal jonge gediplomeerden aan. Niet omdat je er zo plezierig kunt werken. Veel van de jongeren dromen toch van een andere toekomst. Maar wie genoeg Engels kent, verdient in de sector nu eenmaal meer dan bij de overheid of in de industrie.

Nachtwerk

Ook de Filipino’s moeten ’s nachts werken om Amerikaanse consumenten tijdens de kantooruren in de VS te kunnen bedienen. Als de klanten zowel aan de Oostkust als aan de Westkust zitten, kan een werkdag twaalf uur duren. Geen wonder dat veel werkne-mers hun job opgeven en iets anders zoe-ken.De Filipijnse partner, de PLC, wilde samen met Uni en de LBC-NVK proberen om klas-sieke vakbonden op te richten. Aanvankelijk leek dat te lukken, in samenwerking met de studentenbeweging. Het gaat om werkne-mers die redelijk goed verdienen maar ook grote noden hebben.Door het grote personeelsverloop slaagde onze partner er niet in om tijdig 50 procent van de werknemers lid te maken. Bedrijven kunnen de erkenningsprocedure voor een vakbond jarenlang rekken. Klassieke

vakbonden maken is dus niet zo simpel.De Filipijnse activisten denken nu dat ze wel succes zullen boeken als ze het voorbeeld van India en Maleisië volgen. Op naar ronde twee dus. De vakbondsafgevaardigden van de LBC-NVK zullen zeker helpen waar ze kunnen.

LBC-NVK zullen zeker helpen waar ze kunnen.

LAgELooNLANdEN

Ronkende Engelse begrippen

Welevenineentijdvanglobalise-

ring.Geenwonderdatjeinde‘IT’

metronkendeEngelsetermenomde

orenwordtgeslagen.Liefstnogmet

durebegrippenwaarvanniemand

nogweetwatzepreciesbetekenen.

AlsIT-ondernemingenwerkuitbeste-

den,sprekenzealgauwvan‘callcen-

ters’of‘contactcenters’.Begrippen

dieinlageloonlandensomsiets

heelandersdekkendanbijons.

Werkgevershebbenhetookover

‘BPO’(BusinessProcessOutsourcing)

alszeeendeelvanhetwerkuitbe-

steden.Enoverde‘backoffice’als

zeverwijzennaaradministratiefwerk

zondercontactmetklanten.

Talvandienstenwordenintoene-

mendemateuitbesteed.Zevertrek-

kennaareenbedrijfuiteigenland

(outsourcing),eenfiliaalinhetbui-

tenland(offshoring)ofeenander

bedrijfinhetbuitenland(offshore

outsourcing).Telkensishetopzet

natuurlijkomgoedkoperewerk-

krachtenintezetten.

Bijzakelijkedienstverleningkomen

erweinigfabriekenofmachines

aantepas.Hetuitbestedingsproces

draaitdanooksupersnelengaatalle

richtingenuit.TotvoorkortwasIndia

‘theplacetobe’.Maardejongstetijd

zienwesommigedienstenverschui-

vennaarCentraal-enOost-Europa.

OfnaarChinaenZuidoost-Azië.

Voorelkenieuwetrendwordteen

nieuwwoordbedacht.Omklanten

telokken.Eentermals‘nearshoring’

klinktdichterbijenminderriskant.

Terwijl‘bestshoring’mindervrekkig

overkomtendeillusiewektdater

ookwordtgedachtaandekwaliteit

voordeklant.

OnzeIndiasevakbondscollega’sheb-

benhetgeregeldover‘ITES’,wat

staatvoor‘ITenabledservices’.Ze

doelendanopdienstendiemoge-

lijkzijndankzijdeinformatietechno-

logie.NiettoevalligkoosdeIndiase

vakbondvoordenaamUnites,de

combinatievanUnienItes.Denaam

verwijstooknaar‘UnioninITES’.

Alsdejongereninhunjobcontactmoetenhebbenmetklantenofcollega’s,zijndewerkurenafgestemdopdekantoortijdenindeVSofEuropa.


RUBRIEKSNAAM

Jan Deceunynck

Het rommelt al een heel jaar in de non-profi t. De meerjarenakkoor-den tussen werknemers, werkge-vers en overheid liepen af in okto-ber 2010. er moeten dus dringend nieuwe akkoorden worden geslo-ten. in februari vorig jaar bezorgde de LBc-nVk al een eisenbundel aan de Vlaamse en federale over-heid. Maar er beweegt weinig.

Aan federale kant maakte de regering in lopende zaken afspraken over een eerste stap in 2011. In de contacten met de Vlaamse regering, die volle bevoegdheden heeft, komt maar geen schot. Midden februari lanceerde de Vlaamse regering een voorstel dat tegen 2015 een bedrag van 147 miljoen euro op tafel zou leggen. “Oogverblinding”, zegt Mark Selleslach, die voor de LBC-NVK onderhandelt. “Het gaat niet echt om een nieuw budget. De waarheid is dat er nau-welijks 29 miljoen wordt voorgesteld. Voor de 150.000 werknemers en voor een periode van vijf jaar is een redelijk akkoord sluiten zo totaal onmogelijk.” Wachtlijsten Ons recHt: Waar gaat het andere geld dan naartoe?seLLesLacH: “De meerjarenakkoorden hiel-den vroeger altijd het evenwicht tussen de uitbreiding van zorg en welzijn, de grote nood aan extra jobs en de loon- en arbeids-voorwaarden. Dat is logisch want die drie elementen zijn onvermijdelijk met elkaar verbonden. Het voorstel van de Vlaamse regering vult het budget bijna helemaal in

met wat al in de normale beleidsplannen voor de uitbreiding van de sector gepland was. Dat is natuurlijk belangrijk, maar waarom moet het personeel die rekening betalen als ze hierdoor geen redelijk sociaal akkoord krijgen? Als een bedrijf wil uitbrei-den, worden dan ook de lonen bevroren? Het is toch niet omdat de overheid geld moet inzetten om de wachtlijsten aan te pakken, dat ze de rekening daarvan aan het perso-neel moet presenteren?” Ons recHt: Wellicht heeft de Vlaamse regering weinig begrotingsruimte?seLLesLacH: “Een kwestie van keuzes maken. Moet je massaal geld uittrekken om de banken te redden en nadien aan de non-profi t zeggen dat er geen geld meer over is? De overheid maakt voortdurend zulke keu-zes. Daarna luidt het steevast dat er geen geld meer is voor een sociaal akkoord voor de sector welzijn en gezondheid en moeten we dus altijd opnieuw de straat op.”

“Waar is de logica? Voor een uitbreiding van de sector moet je veel nieuwe werknemers vinden. Als de loon- en arbeidsvoorwaarden niet verbeteren, wordt werknemers aantrek-ken nog moeilijker dan het al is. Ook voor de bestaande werknemers is een goed sociaal akkoord nodig. De komende jaren verdwijnt heel veel volk uit de sector omdat de men-sen met pensioen gaan. Hoe ga je dat aan-pakken zonder een degelijk plan? Bovendien groeien de maatschappelijke noden ook. Als de overheid in zulke omstandigheden zegt dat er geen geld is, betekent dat een verplet-terend politiek statement. Zonder evenwich-tig akkoord zet ze de hele sector en eigenlijk de hele bevolking in de kou.”

MinderdanIPA Ons recHt: Ook in de andere sectoren is er niet veel marge voor loonsverhoging. Het interpro-fessioneel akkoord (IPA) stelt voor de privé-sec-tor nauwelijks ,3 procent extra voor in 1.seLLesLacH: “Dat is inderdaad weinig. Te weinig. Maar voor de non-profi t bakt de overheid het nog bruiner: daar is de ‘marge’ in die periode zelfs nul procent. Pas vanaf 2013 wil de overheid 29 miljoen inzetten voor koopkracht. Zelfs dan is dat globaal nog altijd minder dan 0,3 procent. Stel je voor dat ook de twee komende IPA’s, dus tot 2016, de loonnorm op 0,3 procent zouden bevrie-zen – wat weinig waarschijnlijk is – dan nog duikt de non-profi t daar onder als het van deze Vlaamse regering afhangt. Vergeet ook niet dat het om 150.000 mensen gaat. Eind 2015 kom je gemiddeld aan acht euro netto extra per maand.”

“De sector heeft al een achterstand ten opzichte van andere sectoren. Met wat nu wordt voorgesteld, gaat het nog verder bergaf. Om de lonen in de rusthuizen en de kinder-opvang uit een diepe put te krijgen is de voor-bije jaren een solidaire inhaalbeweging inge-zet. De voorbije tien jaar stegen de lonen in de andere non-profi tsectoren amper of niet. Welke sector zou zoiets aanvaarden?” Ons recHt: Ook de werkdruk wordt te wei-nig aangepakt. In heel wat instellingen zijn er acties om dat probleem aan te kaarten.seLLesLacH: “Meer dan twintig jaar gele-den is in de gehandicaptenzorg bijvoorbeeld een personeelsstop ingevoerd. De regering besliste toen dat 80 procent van de wette-lijke personeelsnorm voortaan volstond. Dat is zoals met acht spelers op een voetbal-veld staan, niet gedurende één match maar twintig jaar lang. Ook nieuwe instellingen

de schaamte voorbij in de non-profi tsector

Waarom moet het personeel het altijd uitzweten?

NoN-pRofIt

© f

oto:

PHo

toNe

WS


RUBRIEKSNAAM


RUBRIEKSNAAM

Niet in mijn naamVlaamsParlementslidLievenDehandschuttervanN-VAmagdanaluithetWaaslandkomen,demanheeftookoogvoorwaterindeBrusselsecultuurhuizentebelevenvalt.Endaarisniksfoutmee,integendeel,wehoevennietaltijddeeigenomgevingalsenigreferentiepunttehanteren.DeinteressevandezeparlementairvoordeBrusselsecultuurhuizenblijktuiteenvraagdiehijsteldeaandeVlaamseministervanCultuur,JokeSchauvlieghe.Op21januarivondindeBrusselseKoninklijkeVlaamseSchouwburg(KVS)eenavondplaatsonderdetitel‘Nietinonzenaam’.Eenscharevanartiestenenvertegenwoordi-gersvananderebewegingenverklaardendaarbezorgdtezijnovereenpolitiekdebatdatalleendraaitrondtaalidentiteitendathetsamenle-ven,bijvoorbeeldinBrussel,zoweinigbevordert.‘Vrijemeningsuiting’heetzoiets.Opdeavondmoestbijnaevenveelvolkgewei-gerdwordenalserbinnenkon.Eenlotdatspijtiggenoegnietallecultureleevenemententebeurtvalt.NietinBrusselennietinVlaanderen.ZoietszoueenVlaamsevolksvertegenwoordigerblijoftrotsmoetenmaken.MaarblijdschapenVlaamsetrotsinBrusselgaanvoorL.D.nietpersehandinhand.Demanisbangdatartiestenenanderraarvolkdaarvanallesbedisseldenwaarhijgeenweetvanheeft.EndatuitgerekendmetVlaamsecenten.Voordegoedeorde:wienaardeKVSkwam,moesteentoegangsticketbetalen.Maardatblijktnunetéénvandepuntenvankritiek.“WaaromwerddeticketverkoopviadeKVSgeorgani-seerd?”,wildevolksvertegenwoordigergraagweten.Hadiemandandersdandeticketsmoetenverkopen?Enzoja,wiedanwel?Hetisnatuurlijkfijndateenparlementairwak-kerligtvanhetgebruikvanoverheidsgeld.Maargaathethierwelechtomeeneerlijkebezorgd-heid?Datblijktbijnaderinzienniethelemaalhetgeval.“Vragenstellenismijnplicht”,zegtDehandschutter.Wesprekenhemdaarslechtsgedeeltelijkintegen.Vragenstellenisnamelijkmaaréénvandepolitieketakendiehijheeft.Deculturelebezorgdheidvanhetparlementslidheefteenlichtsegregerendbijtoontje.“Ikneemaandatdeartistiekeprogrammatieinvrijheidmoetkunnengebeuren.WijmerkendateennietonbelangrijkestrekkingvandeVlamingeninbepaaldecultureleinstellingensystematischnietvertegenwoordigdwordt.Datroeptvragenop.”Nuja,datroeptinderdaadvragenop.DeheerDehandschuttervindtdusdatdecultuurhuizenvoortaanzeteltjesmoetenverdelenvolgensde‘strekkingdieVlamingenvertegenwoordigen’.DiezetelverdelinggebeurtinhetParlement,naver-kiezingen.MaarmijnheerLievenisdusvanoor-deeldatdezetelsbijvoorstellingenincultuurhui-zendusookkopieconformhetVlaamsParlementmoetzijn.Datlijktmeeenbehoorlijkranzigemaniervanredenerenensubsidiëren.MetditbetoogendezestrekkingvoelikmijalsVlamingalzekernietvertegenwoordigd.Demanspreektdusalzekernietinmijnnaam.

IN dE MARgEWF

konden maar starten met 80 procent van het nodige personeel. De fi nanciële ruimte om de dienstverlening uit te bou-wen kwam er dus in zekere zin ‘dankzij’ de stijgende werkdruk van het personeel. Zoiets kan niet eindeloos blijven duren. Temeer daar de problemen in de instel-lingen altijd complexer en zwaarder wor-den. Gelukkig kwam er in februari een akkoord met de Vlaamse regering dat als een eerste stap kan gelden: tegen 2014 zullen er zo in de gehandicaptenzorg 500 jobs bijkomen.”

“Ook andere vormen van zorg en de fede-rale non-profi t kreunen onder de stij-gende werkdruk. Waar blijven de over-heden met een tewerkstellingsplan? Of moeten in moeilijke budgettaire tijden dan maar minder mensen ziek of bejaard worden?” Federalebesparingen

Ons recHt: In de federale sectoren, zoals ziekenhuizen, rusthuizen en thuisverple-ging, hebben jullie wel een akkoord kun-nen sluiten. Wat staat daar in?seLLesLacH: “Daar hebben we voor 2011, als eerste stap in wat een meerjarenak-koord moet worden, 50 miljoen euro uit de brand gesleept. Het jaar 2011 gaat zo tenminste niet helemaal verloren. Een federale regering in lopende zaken doet dus meer dan een Vlaamse regering in volle bevoegdheid.”

“In 2011 komen er 400 voltijdse jobs, in de praktijk wellicht iets meer dan 500 extra mensen. Die nieuwe jobs gaan naar de ondersteuning van het personeel, om bij ziekte en afwezigheden een betere vervanging mogelijk te maken zodat de werkdruk niet nog meer stijgt. Er komt ook een veralgemeende aanzet voor een toeslag bij avondwerk.”

“Maar dat zijn dus alleen maar voorlopige

maatregelen voor 2011. Voor de periode 2012-2015 is vandaag totaal niets voor-zien. Ook de gezondheidssector wordt al talloze maanden meegesleept in de poli-tieke impasse. Dat kan zo niet blijven duren. Als er geen meerjarenakkoord komt, zinkt de sector weg in het niets. En wat met de plannen voor een regi-onalisering in de gezondheidssector? Zullen zorg en welzijn daar beter van worden? Zullen de werknemers dan beter behandeld worden? Op beide vlak-ken dreigt de situatie zo alleen maar te verslechteren.”

“Méér bevoegdheden naar Vlaanderen, terwijl ze ons nu al zeggen dat ze geen geld hebben voor de bevoegdheden die ze al hebben. En met al die wachtlijsten. Het stemt tot nadenken. Of zal men de werknemers dan nog maar eens zeg-gen dat er geen ruimte meer is door de factuur van de staatshervorming? Dan mag het personeel in de non-profi t het opnieuw uitzweten.” Ons recHt: Hoe moet het nu verder?seLLesLacH: “Wij hopen nog altijd dat de Vlaamse regering met een redelijk voorstel voor de pinnen komt. Maar ik vrees dat het een warme lente zal worden. Wat we de voorbije jaren altijd opnieuw geleerd hebben, is dat er niks beweegt zonder dat we actie voeren. We zullen de acties in alle non-profi tsectoren ver-der moeten opvoeren. Op 29 maart is er een grote non-profi tbetoging in Brussel. De druk moet stevig op de ketel, want de sector welzijn en gezondheid staat blijkbaar niet hoog op de agenda van Vlaanderen. En ook de federale over-heid moet snappen dat ze deze sector geen vier jaar zonder akkoord kan laten zitten. Ook in moeilijke omstandighe-den moeten de juiste keuzes worden gemaakt.” den moeten de juiste keuzes worden gemaakt.”


RUBRIEKSNAAMfILMkarin seBerecHts

Wanneer u dit leest, heeft natalie Portman, née Hershlag, behalve een BaFta en een Golden Globe wellicht ook een Oscar op zak voor haar rol in ‘Black swan’. Verdiend, zeg maar. Want het moet zwoe-gen geweest zijn voor dit ranke meisje dat op haar twaalfde bijzonder cool liep te wezen naast Jean reno in ‘Léon’, maar er sindsdien best wat leeg acteerwerk heeft opzitten.

Portman steekt haar voor de gelegenheid gehavende voetjes in de spitzen van Nina Sayers, danseres bij The New York City Ballet. Daar is het uitkijken naar wie de gedumpte prima ballerina uit Tchaikovski’s Zwanenmeer gaat vervangen. Artistiek direc-teur Thomas Leroy kiest voor Nina, al bakt het rozige moe-derskind weinig van haar zwarte zwaan. Nina moet volgens Leroy hoogdringend minder betame-lijk worden en haar duistere kant exploreren. Het getroebleerde kindvrouw-tje weet niet wie ze in die slo-pende ontdekkingstocht moet afschudden of aantrekken: haar betuttelende, afgunstige moe-der (een nare ex-danseuse die nu lelijke schilderijen maakt), haar zwoele co-danseres Lily, haar grabbelende docent… of haar eigen demonen.

‘Black Swan’ is een subliem opgeschroefd horrorsprookje dat grotendeels drijft op Hollywood-conventies en Freud voor beginners. Dubbelgangers en spiegelbeelden, ongezonde moederbinding, verdrongen seksualiteit, zelfverminking en doodsdrift: meester-hyste-ricus Darren Aronofsky lust er wel pap van. Zoals in zijn beste werken ‘Requiem for a Dream’ en ‘The Wrestler’ bijt de New Yorker zich ook nu weer hard-nekkig vast in een geobsedeerde protagonist en choreografeert hij zijn film driftig en gelijkge-stemd rond haar. Het lijkt wel ballet. Aronofsky heeft een metamorfose in petto van heb-ik-jou-daar en een stel zinnelijke taferelen die je in doorsnee-Hollywood niet vaak aantreft. Tchaikovski klonk bovendien niet meer zo over-the-top sinds die goeie ouwe Ken Russell hem onder han-den nam in ‘The Music Lovers’. Maar het zijn de weerbarstige dreiging, het beklemmende geluidsdecor en het lugubere gepruts aan vingers en tenen die ‘Black Swan’ heerlijk ondraaglijk maken. Met dank aan Polanski en Cronenberg. Vergeet de ake-lige rode oogjes uit de trailer: het zijn de nageltjes die u bij dit meeslepende schouwspel de kast opjagen. Spooky.

‘BlackSwan’komtop2maart

uitindeBelgischezalen.

als hedendaagse werk-nemer moet u zich meten met naarstige chinese, Vietnamese, Oezbeekse en zelfs Duitse werk-lui. Die kunnen name-lijk evenveel als u, maar dan voor minder centen. een beetje zoals nigel cole’s meisjes uit 1968 in ‘Made in Dagenham’ eigenlijk. Die stikken in de broeierige ate-liers van de Ford-fabriek in Dagenham hoezen voor autozetels in elkaar. Vrolijk, in hun onderkleed én voor de helft van de prijs van de jongens.

Maar wanneer er ook nog eens aan hun karige statuut wordt gefrunnikt, is de (onder-) maat vol. Enkele van de girls trekken met hun mannelijke vakbondsaf-gevaardigden naar de bazen, om hen even gepeperd te zeggen waar het op staat. Dat valt nogal tegen, want de délégués knikken net-jes mee met hun chefs. Stikster Rita O’Grady zegt dan maar zélf hardop wat het syndicaat voor de lieve vrede nalaat. Dat het stilaan wat méér mag zijn. Nogal wat meer liefst. Vóór Rita het goed en wel in de gaten heeft, is er een sta-king voor gelijk loon aangezegd en zit zij als woordvoerster aan de whisky met de solidaire minister van Werk, Barbara Castle. Brits regisseur Nigel Cole wist menig peperkoeken hart te

vermurwen met ‘Calendar Girls’. Dat probeert hij even geestdrif-tig met ‘Made in Dagenham’. Met behoorlijk resultaat, tot op zekere hoogte. Cole zet een opgewekte epoqueschets neer, met een aan-tal alleraardigste huis-, tuin- en fabriekstaferelen, waarin vooral de vrouwelijke kameraadschap aanstekelijk werkt. Zijn met sigarettenrook doortrok-ken lokalen vol mansvolk dat ont-daan kennis neemt van een pril feminisme, mogen er in al hun herkenbaarheid ook wezen. Maar er had best wat meer spankracht in al die scènes mogen zitten, en zeker meer doelgerichtheid in Coles regie. De regisseur loopt zich de pleuris om zijn publiek te behagen en versuikert zijn soci-aal thema tot een stukje nostalgie dat hier en daar tussen de mini-rokken en de energieke vrou-wenbabbel door mag priemen. Schattig indeed. Geëngageerd mmmm… nope. ‘Made in Dagenham’ is precies wat het zo ijverig wil zijn: een petieterig filmpje dat ternauwer-nood op een groot scherm past. Sally Hawkins is innemend als Rita, Miranda Richardson kort maar saillant als minister Castle. Snoezige Bob Hoskins mag de dans openen en vervolgens op het achterplan verdwijnen. Dit is per slot van rekening een film over de vrouwenstrijd.

‘MadeinDagenham’isvanaf9

maarttezienindeBelgische

cinema’s.

Made in dagenham

Subliem opgeschroefd horrorsprookje (Natalie Portman)

‘We want sex(ual equality)”. Bescheiden streepje sociale nostalgie (Sally Hawkins, tweede van rechts)

Black Swan


RUBRIEKSNAAM

zomerhuis met zwembad

Herman koch

Herman koch slaagde er in 2009 in om als zevende op de europese jaarlijst van bestsel-lers te komen met zijn roman

‘Het Diner’. tot nu toe werden er 450.000 exemplaren van verkocht.

Voor lezers die denken dat je in de Lage Landen van schrijven niet rijk kan worden, is het misschien aardig om te vertellen hoe-veel een schrijver aan zijn boeken kan ver-dienen. In een standaard-schrijverscontract krijgt de auteur voor zijn eerste 5.000 ver-kochte exemplaren tien procent op de ver-koopprijs minus de btw, 12,5 procent tot aan 10.000 stuks en 15 procent voor de rest. Als we aannemen dat de helft van de 450.000 boeken tegen 19,50 euro is verkocht en de rest tegen 9,90 euro, kunt u begrijpen waarom Koch vorig jaar een Jaguar heeft gekocht. Veel belangrijker echter vond hij het dat hij voor de rest van zijn leven (hij is 57) rustig zal kunnen doorgaan met schrij-ven. «Het lijkt me wel wat,» zei hij in een interview, «zo’n paar uur per dag werken met een muziekje erbij. Ze zullen mij niet horen zeuren.»En nu is er dus de opvolger, ‘Zomerhuis met zwembad’, met een knalrood omslag in plaats van het blauwe van ‘Het Diner’ en volgens uw recensent eveneens mooi op weg om een zomerbestseller te wor-den. Waarom? Zijn Kochs boeken dan echt zoveel beter dan die van zijn collega’s? Zijn ze zoveel beter dan zijn vorige boeken? Ik vond ‘Red ons, Maria Montanelli’ bijvoor-beeld best aardig, maar ik heb het wel in de ramsj gekocht. En wat hebben ‘Het Diner’ en ‘Zomerhuis’ gemeen? Je leest wel eens dat schrijvers altijd maar hetzelfde boek schrijven, hoezeer ze ook hun best doen om variatie in hun verha-len te brengen. Op het eerste gezicht heeft Herman Koch met ‘Zomerhuis met zwem-bad’ een heel nieuwe plot bedacht. Maar als je beter gaat kijken, springen toch een paar gemeenschappelijke kenmerken in het oog. In de twee romans is er een ik-persoon die het verhaal vertelt, een leraar in ‘Het Diner’, een huisarts in ‘Zomerhuis’. Allebei zijn het verstandige, begripvolle family men. Allebei hebben ze een lieve, mooie, slimme vrouw die veel van hen houdt, allebei hebben ze opgroeiende kinderen.

Onvoorzichtigheid

In ‘Zomerhuis’ is de verteller dokter Marc Schlosser. Al meteen in het boek wordt het duidelijk dat hij in de problemen zit. Toen hij een nieuwe patiënt behandelde, de beroemde fi lmacteur Ralph Meier, beging hij een levensbedreigende onvoorzichtig-heid. Meiers vrouw brengt de zaak voor het Medisch Tuchtcollege. Heeft dokter Schlosser per ongeluk gefl aterd? Of heeft hij Ralph Meier misschien wel met opzet fout behandeld? In een virtuoos geconstru-eerde roman laat Herman Koch zijn hoofd-fi guur vertellen, een verhaal van lust en afkeer, van wraak en bedrog, maar vooral een verhaal van onvoorwaardelijke vader-liefde. De beschermende liefde van dokter

Schlosser voor Julia, zijn dochter van der-tien, is dezelfde als die van Paul Lohman voor zijn jonge zoon in ‘Het Diner’. Met dit verschil: in het vroegste boek is de vader de verdediger van zijn zoon, in het tweede is hij de wreker van zijn dochter. Misschien is het wel die zorgzame liefde, dat ouder-wetse, blinde, bijna Darwinistische partij-kiezen voor eigen broed, dat zoveel lezers aanspreekt in deze tijden van onverschil-ligheid en ontwrichte gezinnen. Als lezer identifi ceer je je maar al te graag met dok-ter Schlosser. Ja, zo zou ik ook wel willen zijn, denk je dan. Een goede man, gevoelig maar krachtdadig. En: ja, die en die heeft er nu eenmaal om gevraagd.

Koeleconservatief

Herman Koch beweert dat de kern van ‘Zomerhuis met zwembad’ besloten zit in de eerste drie pagina’s van het boek, waarin dokter Schlosser zichzelf portretteert als een koele, bijna cynische conservatief, met een hekel aan artistieke aanstellers, naakte

lichamen en hypochonders. Nog veel duide-lijker echter komt zijn karakter (en dat van de schrijver zelf) tot uiting in de fl ashbacks waarin Schlosser zich de colleges herinnert van zijn geleerde mentor, professor Aaron Herzl. Herman Koch liet zich voor de fi guur van Herzl inspireren door de beruchte docent Wouter Buikhuisen die in de jaren ‘70 aan de universiteit van Leiden werd weggepest omdat hij beweerde dat criminelen een aan-geboren aanleg zouden kunnen hebben tot misdadigheid. Koch is het niet a priori met Herzl/Buikhuisen eens, maar hij vindt wel dat een romanschrijver het recht heeft om politiek correcte opinies ter discussie te stel-len. Wat moet de maatschappij bijvoorbeeld doen met een man die geslachtsgemeen-schap wil hebben met een meisje dat nog niet is volgroeid? Heeft het zin zo iemand te willen ‘genezen’? Kan een gewone, normale heteroman dan ‘genezen’ van zijn voorliefde voor gewone, geslachtsrijpe vrouwen? En indien nee, moeten we ‘genezen’ pedofi elen dan terug loslaten op de samenleving? Koch beantwoordt de vragen niet en ze nemen ook maar een fractie in van de 380 bladzijden van zijn roman, maar ze komen uitstekend van pas om van zijn hoofdfi guur, dokter Schlosser, een interessante man van vlees en bloed te maken en van zijn Franse vakantie in het Zomerhuis een bloedstol-lend avontuur.

ZOMERHUISMETZWEMBAD

HermanKoch

UitgeverijAnthos

380blz.

UitgeverijAnthos

380blz.

fILMkarin seBerecHts

BoEKGutenBerG

Eenverhaalvanlustenafkeer,vanwraakenbedrog,maarvooralvanonvoorwaardelijkevaderliefde.


RUBRIEKSNAAM

Weg met ‘adembenemende jeans’

Zodraeenjeansbroekgestiktis,wordtzedrie

tottienkeergewassenenondergaatzediverse

drogebehandelingen.Pasdanisdebroekhe-

lemaalklaar.

Eénvandebehandelingenbestaaterinde

broektezandstralen.Doorhetkledingstukte

zandstralen,geefjeereen‘versletenlook’aan.

Alswerknemersnietgenoegbeschermingkri-

jgen,dreigenzestoflongofsilicoseoptelopen,

eenongeneeslijkeziekte.‘Adembenemend’,

zegdatwel.Gezandstraaldejeanskomenuit

fabriekenenateliersinlandenalsTurkije,Ban-

gladeshenMexico.Uitondernemingendus

diezichweinigaantrekkenvandegezondheid

vanhunwerknemers.InTurkijestierveninhet

recenteverleden46werknemersaandegevol-

genvanstoflong.Duizendenmensenwerden

daarongeneeslijkziek.

Consumentendoenerdusverstandigaanniet

langergezandstraaldejeanstekopen.Winkel-

ketensmoetendezejeansuithunassortiment

halen.NetalsinanderelandenzaldeSchone

KlerenCampagnebijonsactievoerenronddit

thema.Deactiesspelenzichafineenaantal

winkelstraten.Endatindeweekvan21tot25

maart.

Meer informatie op www.schonekleren.be.

INBoxMOnique BraaM

pc 311 werkt aan de winkel

De website www.pc311.be is een schot in de roos. Enkele weken geleden ging deze website voor het winkelpersoneel uit de grote kleinhandelszaken online. Ze wordt erg gesmaakt door de winkelbedienden die de site al massaal bezochten. Werk je ook in deze sector (denk aan winkels als Casa, Veritas, Fnac, C&A, WE)? Kom dan zeker eens langs bij www.pc311.be, lees meer over de afspraken in je sector en smul van de verhalen en ervaringen van je collega’s. Vergeet niet in te schrijven op de nieuws-brief en maak kans op een fi jne bongobon. En laat je reactie achter bij één van onze artikelen zodat wij nog beter weten wat er reilt en zeilt in deze sector en wat jij belang-rijk vindt. Bouw mee aan onze site. www.pc311.be

teken petitie voor rechtvaardige fi scaliteit

Op www.hetgrotegeld.be kan je een online petitie tekenen. Het Financieel Actie

Netwerk (FAN), waar de LBC-NVK deel van uit maakt, legde zijn eisen op tafel. FAN eist een rechtvaardige fi scaliteit. Onder meer door de invoering van een vermogensbelas-ting en de opheffi ng van het bankgeheim. Want pas dan kan de belastingfraude ern-stig worden bestreden. Op de website van FAN lees je meer over het eisenpakket en de standpunten van het actienetwerk. Maar ook jij kunt mee-doen. Word fan van FAN en steun de acties: teken de online petitie voor een rechtvaar-dige fi scaliteit.www.hetgrotegeld.be

van a tot z

De website www.lbc-nvk.be is erg groot, boordevol informatie die misschien niet altijd even gemakkelijk terug te vinden is. Vandaar de rubriek ‘van a tot z’. Aan de hand van een alfabetische trefwoordenlijst kan je gemakkelijk navigeren in de wereld van de sociale wetgeving. Hoe zit het met tijdkrediet? Wat zegt mijn sectorcao over brugpensioen of educatief verlof? Wat met

zwangerschapsverlof of klein verlet? En is er in mijn sector een vakbondspremie? Je vindt de antwoorden via de rubriek ‘van a tot z’.www.lbc-nvk.be (klikken op ‘van a-z’)

je vindt ons ook op:

- Facebook: www.fbook.me/lbcnvk: onze vriendenpagina speelt kort op de bal, veel aandacht voor de actualiteit, met aanvul-lingen van oplettende ‘vrienden’.

- Youtube: www.youtube.com/vak-bondlbcnvk: de LBC-NVK heeft een eigen Youtubekanaal. We zetten er videobood-schappen en reportages op. Neem eens een kijkje en laat je commentaar achter.

- Picasa: http://picasaweb.google.com/lbcnvkfoto: voeren we actie, dan maken we foto’s. En zetten we een selectie op picasa, onze fotodatabank. Op picasa vind je dan ook een mooi overzicht in beeld.

- Twitter: http://www.twitter.com/lbcnvk: twitteren doen we ook, meestal om onze acties en aanwezigheid te velde aan te kondigen. om onze acties en aanwezigheid te velde aan te kondigen.


RUBRIEKSNAAM

geen onverkoopbare goederen wegnemen

Een logistiek bedrijf vernietigt wel vaker goederen die daar zijn opgeslagen, maar die niet langer voor de verkoop geschikt zijn. Een werknemer ziet dat met lede ogen gebeuren. Tegen de uitdrukkelijke instruc-ties van zijn werkgever in snijdt hij de plas-ticverpakking rond een grote pallet kapot en neemt hij enkele van de producten mee die normaal moeten worden vernietigd. Het gaat om een pakje koffie of minuutsoepjes.De werknemer legt de producten in een kastje waar iedereen ze kan zien liggen. Hij beweert dat hij die pakjes wilde gebruiken om bij zijn werkgever aan te klagen dat ze moeten worden vernietigd. Het gaat immers om producten die misschien niet meer ver-koopbaar maar toch nog best bruikbaar zijn. Kan er dan niets nuttigs mee gebeuren? De werkgever kijkt er anders tegenaan en vindt dat de werknemer diefstal pleegde. Hij ontslaat de werknemer wegens dringende reden.Het arbeidshof van Antwerpen erkende in een arrest van 15 september 2010 die drin-gende reden. Als je goederen wegneemt, doe je het vertrouwen teniet en is er een drin-gende reden tot ontslag. Zelfs als die goede-ren moesten worden vernietigd.De arbeidsrechtbank dacht er anders over omdat het bedrieglijk opzet niet bewezen was. Maar uiteindelijk hakte het arbeids-hof de knoop door en nam het een andere beslissing.

Bewijs van goed gedrag en zeden

Een financiële onderneming kampt met een personeelsprobleem en doet een beroep op uitzendkrachten. Een half jaar later wordt één van de uitzendkrachten beticht van fraude. Hij zou een constructie hebben opge-zet met fictieve rekeningen en op die manier 5.000 euro achterover hebben gedrukt. De onderneming is zo kwaad dat ze weigert de factuur te betalen van het uitzendkantoor. Het uitzendkantoor had maar een bewijs van goed gedrag en zeden moeten vragen voor het de uitzendkrachten in een financi-eel bedrijf aan het werk zette.Het uitzendbureau laat het daar niet bij en dagvaardt het financieel bedrijf voor de rechtbank van koophandel in Charleroi. De rechter is heel duidelijk in zijn vonnis van 17 december 2009. Een werkgever – en dus ook een uitzendkantoor – heeft niet eens het recht om een bewijs van goed gedrag en zeden te vragen. Doet een werkgever dat wel, dan overtreedt hij de Privacywet. Alleen als het om een gereglementeerd beroep gaat

waarvoor een blanco strafregister is vereist, mag de werkgever dat bewijs vragen. In dit geval ging het geenszins over een geregle-menteerd beroep. De onderneming moest de facturen van het uitzendbureau dus wel degelijk betalen.

deeltijds werk en uurroosters

Deeltijds werk kan een flinke dosis onze-kerheid inhouden en vergt vaak een grote flexibiliteit van de werknemer. Daarom zijn er wettelijk basisafspraken gemaakt. Eén daarvan gaat over het contract: er moet een geschreven overeenkomst zijn die minstens de arbeidsduur en uurroosters beschrijft. Ontbreken die bepalingen? Dan wordt ver-moed dat de werknemer voltijds werkt. Toch geeft die wettelijke bepaling aan de deel-tijdse werknemer van wie het contract niet in orde is, niet zomaar het recht op voltijds

loon. Als hij meer uren werkte dan de uren waarvoor hij werd betaald, zal hij daarvan ook het bewijs moeten leveren.Het arbeidshof van Brussel besliste dat in een arrest van 19 april 2010.

Buiten zijn arbeidstijd mag een werknemer elders werkenEen artikel uit een arbeidsovereenkomst bepaalt: “De werknemer verbindt er zich toe om tijdens de duur van zijn arbeids-overeenkomst geen enkele professionele activiteit uit te oefenen buiten de arbeid die het voorwerp uitmaakt van de arbeids-overeenkomst.” Die bepaling is, volgens het arbeidshof van Brussel, in een arrest van 28 juni 2010, nietig.Een werknemer mag natuurlijk geen activi-teiten uitoefenen die concurrentieel of scha-delijk zijn voor de werkgever. Maar dat was hier niet aan de orde.

ARBEIdS-gERIchtMarc Weyns

INBoxMOnique BraaM

Bellen naar betaallijnen

Een technicus van een bedrijf dat evene-menten organiseert, is meestal de baan op naar klanten. Om vlot bereikbaar te zijn en zelf ook klanten en collega’s te kunnen bellen, heeft hij een gsm van het bedrijf ter beschikking. Hij belt met die gsm ook heel vaak naar betaallijnen. Een pittige factuur volgt, maar die valt natuurlijk in de bus bij de werkgever. Aan de hand van die factuur oordeelt die dat de werknemer serieus misbruik pleegde en zeker ook tij-dens de werkuren belde. De man wordt

ontslagen om dringende reden.Het arbeidshof van Brussel geeft de werk-gever op 23 december 2009 ongelijk: vol-gens de afspraak mocht de werknemer privé bellen en kon de werkgever die kos-ten aan de werknemer doorrekenen. Het volstond dat de werkgever aan de werk-nemer vroeg om zijn deel te betalen, maar die vraag stelde de werkgever nooit. Dat de werknemer vooral tijdens de werk-uren belde, werd helemaal niet bewezen. De werkgever werd veroordeeld om een opzegvergoeding te betalen.


Internationale handel, vervoer en logistiekIn de sector internationale han-del, vervoer en logistiek (pari-tair comité 226) wordt sinds 1 maart de vakbondspremie uit-betaald. Die premie bedraagt 110 euro. De uitbetalingsperiode loopt tot 1 september 2011. Om recht te hebben op de pre-mie moet de werknemer uiter-aard lid zijn van de vakbond en tenminste één dag in de sector gewerkt hebben tussen 1 maart en 30 juni 2011.Wie voor 1 maart 2011 lang-durig ziek was of in volledige loopbaanonderbreking was, heeft geen recht op de premie. Werknemers die tussen 1 janu-ari en 30 juni met (brug-) pensi-oen gaan, hebben nog wel recht op de premie.PC 226 omvat onder meer de bedrijven die aan internatio-nale handel doen, het vervoer van goederen over de weg en te water, de havenbedrijven, de koerierbedrijven, expeditieon-dernemingen enzovoort.Het bedrijf waar je werkt moet vanzelfsprekend onder de sec-tor vallen. Bij twijfel kan je je licht opsteken bij het plaatse-lijke LBC-NVK-secretariaat. In

principe moet de vermelding ‘PC 226’ op de maandelijkse loonfiche staan. Bezorg het vol-ledig ingevulde premieattest aan je LBC-NVK-secretariaat en gebruik zo je recht om de pre-mie te innen.

Sociale werkplaatsen

Vanaf 1 maart wordt in de sec-tor van de sociale werkplaatsen de vakbondspremie uitbetaald. Om recht te hebben op de pre-mie, moet je minstens sinds 15 december 2010 bij de vakbond aangesloten zijn. Ook moet je vorig jaar gewerkt hebben in een onderneming die valt onder de sector van de sociale werkplaat-sen (paritair comité 327.02). De premie geldt niet voor uitzend-krachten en jobstudenten.Het gaat om een premie van 63 euro per jaar (voor een heel jaar arbeidsprestatie) of 5,25 euro per gepresteerde maand. De rechthebbenden kregen van hun werkgever een tewerkstel-lingsattest dat recht geeft op de premie. Dat attest moet worden terugbezorgd aan de Dienst Syndicale Premies van de LBC-NVK, Sudermanstraat 5, 2000 Antwerpen of aan het plaatse-lijke LBC-NVK-secretariaat.

Ons Recht publiceerde in zijn editie van februari de gebrui-kelijke informatie over de terugbetaling van de trein-kaarten. Maar de zetduivel speelde ons parten. De prij-zen van de treinkaarten ste-gen in februari wel degelijk met gemiddeld 1,2 procent. Alleen bleek dat niet uit de eerste kolom van de tabel-len die we afdrukten. Volgens

het ontwerp van interprofes-sioneel akkoord voor 2011 en 2012 bleef de forfaitaire tus-senkomst van de werkgevers in de prijzen van de trein-kaarten onveranderd. Dat bleek wel uit de gepubliceerde tabellen. In sommige sectoren bestaan overigens cao’s waarin staat dat de werkgevers de uit-gaven voor openbaar vervoer volledig terugbetalen.

terugbetaling treinkaarten

Lezersbrieven dienen te worden gestuurd aan: RedactieOnsRecht·Sudermanstraat5•2000Antwerpen·[email protected]

Anonieme brieven worden niet gepubliceerd. Naam en adres van de steller moeten ons bekend zijn. De brieven worden in de regel gepubliceerd met vermelding van de initialen en de woonplaats van de schrijver, hoewel die op uitdrukkelijk verzoek kunnen worden weggelaten. De redactie behoudt zich het recht voor te lange lezersbrieven eventueel in te korten zonder aan de essentie ervan te raken. De publicatie van lezersbrieven betekent niet dat de redactie in alle opzichten akkoord gaat met de inhoud ervan.

dE LEzER SchRIjft

LOONBAREMA’SR.S.-BERCHEM

“Werken met barema’s heeft onmiskenbare voordelen”, las ik in Ons Recht van januari. Ik werk al sinds 1974. Elk jaar kreeg ik een evaluatiegesprek en een daaraan aangepaste loonsverhoging. Al in de jaren zeventig vond ik dat het eerlijkste systeem. Eerlijker dan een regeling waarbij je iedereen dezelfde opslag geeft, los van zijn of haar inzet. We gaan ervan uit dat gelijk werk gelijk loon verdient. Maar het is toch ook geweten dat niet iedereen hetzelfde werk even goed doet. Niet iedereen is even beschikbaar en even soepel om overuren te presteren. En niet iedereen werkt even nauwkeu-rig. Niet iedereen kan alles even goed.Iedereen hetzelfde loon geven voor hetzelfde werk is uit de tijd.

N.v.d.r.Wij wilden het belang van barema’s onderstrepen. En ook zeggen dat een loonsysteem dat rekening houdt met indi-viduele prestaties bij voorkeur omkaderd wordt door collec-tieve afspraken en regels. Zo wil de vakbond bijvoorbeeld dat er duidelijke en contro-leerbare parameters zijn om de individuele prestaties van werknemers te meten en dat die parameters vooraf worden meegedeeld. Een andere vraag is om een beroepsprocedure te voorzien voor werknemers die niet tevreden zijn over hun jaarlijkse beoordeling.Maar al te vaak wordt aan deze punten niet voldaan. De vakbond merkt dat nogal wat werknemers zich vragen stel-len over de manier waarop er

wordt beoordeeld. En dat het niet duidelijk is hoe de beschik-bare enveloppe wordt bepaald en verdeeld.In uw bedrijf zijn er blijkbaar niet al te veel problemen. Maar niet elk bedrijf is volwassen genoeg om met zulke syste-men van ‘individuele differen-tiatie’ te werken. Vandaar onze vraag naar overleg, communi-catie, transparantie en collec-tieve omkadering.

VIJFTIGPLUSSERSA.B.-KORTEMARK

Ik ben 53 jaar oud en werk al sinds mijn achttiende als bediende. Na bijscholing kon ik fiscaliste wor-den. Dat werk doe ik nu al vele jaren op een boekhoudkantoor.Het februarinummer van Ons Recht bracht een uitgebreide bij-drage over de situatie van vijftig-plussers. De huidige vijftigplus-sers worstelen inderdaad met de werkdruk omdat zij als jonge ouders geen tijdkrediet, ouder-schapsverlof of dienstencheques hadden om werk en privé-leven zo goed mogelijk met elkaar te verzoenen.. Dat is de nagel op de kop!Ook ik werd al geconfronteerd met een burn-out. Gelukkig werk ik sindsdien halftijds, in een lan-dingsbaan voor vijftigplussers. Als lid van de ‘sandwich-gene-ratie’ gebruik ik de vrijgekomen tijd ondertussen om mijn klein-kinderen drie keer per week naar school te brengen en ze weer op te halen. En om mijn moeder te helpen. Zij werd een jaar of twee geleden weduwe en is nu minder mobiel als gevolg van een lichte trombose.Tijdkrediet voor vijftigplussers is gewoon noodzakelijk. Zonder tijdkrediet is het niet haalbaar om tot je 65ste te blijven werken.

202.00 kleinhandel in voedingswaren Vorige lonen x 1,01313.00 apotheken en tarificatiediensten Vorige lonen x 1,02

In Ons Recht van februari stonden ook indexaanpassingen. Die sloegen op de maand januari. En niet op februari, zoals ten onrechte in de titel stond.

INdExAANpASSINgEN fEB 2011

UItBEtALINg vAKBoNdSpREMIE


MISSIEVANDELBC-NVK

DeLandelijkeBediendecentrale–NationaalVerbondvoorKaderpersoneel(LBC-NVK)iseenvakbonddiealsdeelvanhetAlgemeen

ChristelijkVakverbond(ACV)opkomtvoormeerensterkererechtenvoorwerknemers(m/v).DeLBC-NVKiseenonafhankelijkedemo-

cratischeorganisatiemetledenenmilitanten,diestreeftnaarsolidariteitonderwerknemers.Nationaleeninternationalesolidariteitiseen

belangrijkdoelenbindmiddel.DeLBC-NVKstaatvooreendemocratischekijkopdesamenleving.Samenmetgelijkgezindebewegingen

wilzeeenstrijdbaretegenmachtzijn.

Gisteren kreeg ik de schok van mijn leven. Mijn vriendin had een foto van me gemaakt met haar mobieltje. We zaten tegen-over elkaar in het restaurant en ze liet me hem zien. «Wauw,» zei ik, «wat een kwaaie kop. Waar hadden we het toen over? Over het einde van de wereld?»

«Nee hoor”, zei ze, «jij kijkt altijd zo.»Ik bekeek de foto een beetje nauwkeuri-ger. Altijd zo? Ik? Met die priemende ogen, die opgetrokken wenkbrauwen, die zuinige mond met die onderlip die zich klaar maakt om in een verachtend lachje uit te barsten? Ik, die mezelf over het algemeen zo’n aar-dige kerel vond? Keek ik zo? Dat méénde ze toch niet?«Als je gezicht in neutraal staat, is dat je vaste kop. Alsof je de hele wereld maar niks vindt en dringend de chef wil spreken. Om je beklag te doen. Om je geld terug te vra-gen.»We hadden nog maar pas besteld, dus ik had de tijd om in de wc in de spiegel te gaan kijken. Onderweg probeerde ik aan niks te denken, om mijn gewone gezicht terug op te roepen, die kwaaie, teleurgestelde, veront-waardigde tronie van daarnet. En ja, daar was die etter weer met zijn malcontente smoel. Arrogant staarde hij me aan, alsof ik iets was dat de kat had binnengebracht. Iets dat hem helemaal niet beviel.

Raregezicht

Ik kreeg een schok, maar dat zei ik u al, omdat ik ineens besefte dat ik misschien al mijn hele leven met dat rare gezicht had rondgelopen. Opeens schoten er allerlei beelden door mijn hoofd. De collega’s op het werk die vrolijk aan het lachen waren toen ik binnenkwam en plots allemaal angstig in mijn richting keken. Het kindje in de wieg dat onverwacht begon te huilen. De verko-per aan de deur die prompt bij de buren ging bellen. De vent van de garage die me aankeek alsof hij op mijn gezicht wilde slaan, met een krik. En die meisjes... o grote god, al die meisjes... Wat had ik eraan dat ik bij momen-ten zo charmant kon zijn als Bart Peeters

en zo interessant als professor Vermeersch? Eens mijn gezicht in ruststand stond, kwam de gruwelijke waarheid toch aan het licht. Ik was een ingebeelde, laatdunkende aterling, die al gauw iets venijnigs zou zeggen over hun verstand of hun borsten en die grieze-lige, kwaad-kijkende Rosemary’s baby’s bij hen wilde verwekken. Geen wonder dat ze er altijd zo gauw vandoor waren gegaan. Die vrouwen hebben daar een radar voor. Mijn vriendin stak haar hoofd om de hoek van de wc. «Waar blijf je? Het voorgerecht wordt koud.»

Spottend

Terwijl ik ging zitten, herinnerde ik me een gesprek met een vroegere hoofdredacteur. «Waarom kijk jij altijd zo spottend?» had die me ooit op een vergadering gevraagd. Toen had ik ook van niets geweten, maar iedereen aan tafel had instemmend geknikt, dus het zal wel waar zijn geweest. Met veel moeite had ik in die tijd het malle lachje van mijn gezicht geveegd, maar kon ik me op mijn leeftijd nog een tweede facelift permitte-ren? «En nu kijk je alsof je de Tweede Wereldoorlog hebt veroorzaakt. Dat was jij niet, hoor. Je was toen nog niet geboren. Ja, dat is al beter. Mooi zo. Smakelijk.»We aten in stilte. Zo lang ik bleef kauwen en vriendelijk naar mijn Sint-Jacobsvruchten lonkte, kon er me niet veel gebeuren. Toen we gedaan hadden, streelde mijn vriendin even over mijn haar. «Je kan ook heel men-selijk kijken, hoor”, zei ze lief. «Als je met me wil vrijen bijvoorbeeld. Of als je eten van me verwacht.» Ik haalde mijn schouders op. Ik was ten-slotte ook maar een mens.«Maar het aller-leukste vind ik je waterspu-wersgezicht. Wil je dat nog één keer voor me doen?»Ik kneep mijn ogen halfdicht en tuitte mijn mond, zoals die stenen duivels aan het dak van de Notre Dame in Parijs. Er klonk geschater aan de overkant van de tafel. «Als nu ergens een klok luidt, blijft je gezicht voor altijd zo staan.»Ik weet het, het is niks voor mannen, maar misschien zouden we toch allemaal wat regelmatiger in de spiegel moeten zien. misschien zouden we toch allemaal wat regelmatiger in de spiegel moeten zien.

AchtERKLApWaLter

Smoel

cratischeorganisatiemetledenenmilitanten,diestreeftnaarsolidariteitonderwerknemers.Nationaleeninternationalesolidariteitiseen

terugbetaling treinkaarten

oNS REchtVERANTWOORDELIJKE UITGEVER: MarcWeynsSudermanstraat5•2000AntwerpenHOOFDREDACTEUR:DenisBouwenREDACTIESECRETARIS:JanDeceunynckVORMGEVING:PeerDeMaeyer&GrammaDRUKKERIJ:CorelioPrintingREDACTIE EN ADMINISTRATIE:Sudermanstraat5-2000AntwerpenTel.03/220.87.11•Fax03/[email protected]

LBc-NvK-SEcREtARIAtEN

•9300AALST,Hopmarkt45 Tel.053/73.45.20,Fax03/220.88.01 [email protected]•2000ANTWERPEN,Nationalestraat111-113, Tel.03/222.70.00,Fax03/220.88.02 [email protected]•8000BRUGGE,OudeBurg17 Tel.050/44.41.66,Fax03/220.88.04 [email protected]•1000BRUSSEL,Pletinckxstraat19 Tel.02/557.86.40, Fax03/220.88.05 [email protected]•9200DENDERMONDE,OudeVest146 Tel.052/25.95.60,Fax03/220.88.19 [email protected]•9000GENT-EEKLO-ZELZATE,Poel7 Tel.09/265.43.00,Fax03/220.88.08 [email protected]•1500HALLE,VandenEeckhoudtstraat11 Tel.02/557.86.70,Fax03/220.88.06 [email protected]•3500HASSELT,Mgr.Broekxplein6 Tel.011/29.09.61,Fax03/220.88.09 [email protected]•8900IEPER,St.Jacobsstraat34 Tel.059/34.26.40,Fax03/220.88.10 [email protected]•8500KORTRIJK,PresidentKennedypark16D Tel.056/23.55.61,Fax03/220.88.12 [email protected]•3000LEUVEN,L.Vanderkelenstraat32 Tel.016/21.94.30,Fax03/220.88.13 [email protected]•2800MECHELEN-RUPEL,OnderdenToren5 Tel.015/71.85.00,Fax03/220.88.14 [email protected]•8400OOSTENDE, Kan.dr.L.Colensstraat7 Tel.059/55.25.54,Fax03/220.88.15 [email protected]•9700OUDENAARDE,Koningsstraat5 Tel.053/73.45.25,Fax03/220.88.03 [email protected]•8800ROESELARE,H.Horriestraat31 Tel.051/26.55.44,Fax03/220.88.17 [email protected]•9100SINT-NIKLAAS,H.Heymanplein7 Tel.03/760.13.40,Fax03/220.88.18 [email protected]•2300TURNHOUT,KorteBegijnenstraat20 Tel.014/44.61.55,Fax03/220.88.20 [email protected]•1800VILVOORDE,Toekomststraat17 Tel:02/557.86.80,Fax:03/220.88.07 [email protected]

ALgEMEEN SEcREtARIAAt

2000ANTWERPEN,Sudermanstraat5Tel.03/220.87.11,Fax03/220.89.83e-mail:[email protected]

OnsRechtwordtgedruktopverbeterdkrantenpapier.Ditpapierwordtgemaaktopbasisvangerecycleerdmateriaal.

Ons Recht, maart 2011

Documents

Transcript of Ons Recht, maart 2011