Ons Recht, mei 2010

Maandbladvandelandelijkebediendencentrale-nationaalverbondvoorkaderpersoneel

6-7JanRenders:“Rolsocialebewegingiszekernietuitgespeeld”

114DEJAARGANG|NUMMER5|MEI2010

A R M O E D E N E E M T TO E 9

R E C H T O P AC T I E VO E R E N 14

D O SS I E R VA KA N T I E 17

© f

oto:

GUy

PUt

tEM

ans

2 | MEI2010|114dejaargang|OnsRecht OnsRecht|114dejaargang|MEI2010 | 3

Voordevakbondmoetende

belangenvanwerknemersen

sociaalverzekerdencentraalstaan.

StandpuntIndustrieIndustrie

Sociale BewegingFinanciën

WelzijnStress

CarrièreActievoerenActievoeren

Arbeids-GerichtDOSSIER VAKANTIE

Over de grenzenDOSSIER ARBEIDSMARKT

In de MargeFilmFilm

BoekInbox

HuisstijlVooroordelen

De lezer schrijftUitbetaling vakbondspremie

AchterklapVanmol

3

4

5

6

8

9

10

12

14

15

16

17

21

22

23

24

25

25

26

26

27

28

28

29

30

30

31

32

DeessentievanpolitiekPersoneelSchering-PloughmoetbitterepilslikkenGroteklooftussendirectieenwerknemersbijJanssenPharmaJanRenders:“Veelmensenzoekennaarhouvastenzingeving”CampagnerondeerlijkeverkoopvanfinanciëleproductenArmoedestijgtverontrustendDr.StafHenderickx:“Veelwerknemerszijndoodop”OvertoevaldatgeentoevalisDeltaLloydLifetrachtstakingsrechtuittehollenRechtspraakrondABInbevbevestigtrechtopactievoeren

Spelregelsvakantie

TewerkstellingsmaatregelenzijnnietalleenverhaalvanjongofoudErgsteisvoorbijvoorjongerenoparbeidsmarktOok50-plussersbehoudengraaghunwerkWerknemersuitzorgkunnenverpleegkundigeworden

Millennium3AirDollDedoodheeftmijeenaanzoekgedaan

LBC-NVK-vakbondvoormorgen‘Ikgavreemd’zetvooroordelenoplosseschroeven

INHOUD

Stressophetwerkiszekergeenfabeltje.Volgensrecentonder-zoekheeftéénopdrieBelgenlastvanwerkstress.“Eenwerknemermetveelstressmoetalleszinseentijdjeuithetarbeidsprocesweg”,adviseertdr.StafHenderickx.“Rustenontspanninggenezeninveelgevallen.Maarveelmensenwillenkostewathetkostblijvenwerken.”Leeshetinterviewopp.10.

© f

oto:

dan

iël

rys


De essentie van politiek

stan

dp

unt.

FERRE WyCKMANS | AlGEMEEN SECRETARIS

de federale regering is gevallen door de ellende rond BHV. Zal de antipo-litiek nu een spoor van vernieling trekken? Het risico hierop is groot. Voor een stukje valt zoiets te begrij-pen. maar zo’n evolutie is weinig aan-lokkelijk en zeker niet wenselijk.

Uiteraard blijft het verbazen dat de politici er niet in slaagden een deadline te halen die ze 2,5 jaar geleden vastlegden. Maar ze misten hun dead-line al wel vaker. Het blijft onbegrijpelijk dat de sociaaleconomische problemen van bitter weinig tel blijken. In het lijstje met politieke prioritei-ten bengelen ze achteraan. Zelfs wie maar een klein beetje nationale trots heeft, voelt een lichte schaamte tegenover het buitenland. Hoe leg je zoiets uit?En toch surft de vakbond niet mee op de golf van de antipolitiek. Wij vragen een politiek die meer zin voor verantwoordelijkheid toont. Zonder in belgicistische refl exen te vervallen weigeren we te geloven dat een opsplitsing van dit land automa-tisch zal leiden tot meer welvaart voor Vlaanderen of Wallonië. Laat staan voor de werknemers.Onze ondernemingen zijn niet geregionaliseerd. Banken, verzekeraars, supermarktketens, indu-striële bedrijven hebben niet alleen vestigingen in Vlaanderen of Brussel of Wallonië. Heb je de direc-tie bij Carrefour al horen pleiten voor Vlaamse of Waalse loonafspraken? Ze zou wel gek zijn. De loon- en arbeidsvoorwaarden alleen op regionaal niveau bespreken of regelen geeft geen enkele garantie op verbetering.Vlaanderen is al jarenlang bevoegd voor het onder-wijs. Toch is het lang niet zeker dat elk kind begin september een plaats zal hebben in de school naar keuze. Containerklassen vergroten alleszins niet de vreugde op school. Ze bewijzen al helemaal niet dat Vlaanderen erg doordacht of doortastend is.

BeterVlaams?

Zou een Vlaamse sociale zekerheid beter uitval-len dan wat we nu hebben? Dat is helemaal niet zeker. In Vlaanderen heb je al de zorgverzekering, maar die is op geen enkele manier gebonden aan

het inkomen. Veel of weinig verdienen, het maakt niks uit. ‘Iedereen gelijk voor de wet’ klinkt eerlijk. Maar zo’n aanpak werkt steevast in het voordeel van wie beter bemiddeld is.Of neem nu het stelsel van de brugpensioenen, een middel om herstructureringen sociaal te bege-leiden. Het is vooral in Vlaanderen dat veel men-sen met brugpensioen gaan. Maar het zijn ook vooral Vlaamse politieke partijen die dit stelsel willen kortwieken. Heus niet alleen de liberalen trouwens.Is een eventuele Vlaamse industriepolitiek of een eigen aanpak op het vlak van vorming dan onzin? Dat hoor je ons niet zeggen. Maar wie op eender welk niveau bevoegdheden heeft, moet altijd keu-zes maken. Laten we al eens eerst de bevoegdhe-den behoorlijk uitoefenen zoals ze nu verdeeld zijn.De sociale zekerheid is nog altijd federaal georga-niseerd. Niet toevallig beheren de sociale partners, werkgevers en vakbonden, dit systeem. Zij liggen aan de oorsprong van de huidige structuren die op solidaire basis sociale bescherming geven. Anders dan bij de politieke partijen ontstonden bij de vak-bonden en werkgevers nooit volledig afzonderlijke regionale organisaties. Zo kunnen ze structureel nadenken over de taalgrens heen.Federale werkgeversorganisaties zijn zelden te betrappen op regionalistische refl exen. Werkgevers zweren bij een grote mobiliteit van werknemers. Regionale grenzen zijn in dat perspectief niet zo handig. In Vlaanderen heb je wel Voka. Die koepel is veruit de radicaalste club bij de werkgevers.

Werknemersbelangen

In een democratie heeft de discussie over alle haken en ogen van BHV haar belang. Maar de vakbond blijft focussen op een goed beleid dat de belangen van werknemers en sociaal verzekerden als hoogste prioriteit beschouwt. De fi nanciële cri-sis leidde tot een economisch debacle dat vooral lelijk huis hield onder de zwaksten, de werkne-mers. Voor de vakbond moeten de belangen van die groep centraal staan in de verkiezingen die er nu aankomen.Politici en het politieke bedrijf verdienen respect. Maar ze moeten dat respect ook verdienen. Dat is de cruciale kwestie in de komende weken en maanden. is de cruciale kwestie in de komende weken en maanden.

Voordevakbondmoetende

belangenvanwerknemersen

sociaalverzekerdencentraalstaan.

© f

oto:

bEl

Ga


Zit Schering-Plough dan in slechte papie-ren? In géén geval. Maar Schering-Plough is overgenomen door Merck en de directie wil graag in een goed blaadje komen bij de nieuwe meesters. “Wij willen de beste van de klas zijn”, klinkt het bij de directie. Maar dat is dus klinkklare onzin.In werkelijkheid vielen de kosten van de overname hoger uit dan verwacht. Door de deal verdienden de aandeelhouders een premie van 44 procent op hun aandelen. Het personeel mag nu boeten voor de duur betaalde overname.Het Amerikaanse Merck, in Europa beter bekend onder de naam MSD, kocht vorig jaar Schering-Plough voor 41,1 miljard dollar. Toen al bleek dat de fusiegroep wereldwijd 15 procent van het personeel wilde laten ver-trekken tegen eind 2012. Concreet zouden 19.000 mensen hun job verliezen. In Heist-op-den-Berg staan nu 231 jobs op het spel.

Winstgevend

Schering-Plough maakt winst. In 2009 noteerde het bedrijf zelfs erg goede resul-taten. Toch wil Schering de tewerkstelling inkrimpen om de kosten te drukken, nog hogere winsten te halen en de beurskoers van de fusiegroep op te krikken. En uiter-aard ook om nog grotere bonussen te kun-nen uitkeren aan het topmanagement. De fi nanciële en economische crisis is nog niet

eens voorbij en bedrijven hervallen al weer in de oude gewoontes. Is het dan nooit genoeg?Het saneringsplan in Heist-op-den-Berg is volgens de vakbonden trouwens onrealis-tisch. De vestiging zou met 20 procent min-der personeel hetzelfde werk moeten doen. Hoe zoiets te rijmen valt met een werkdruk die al hoog is, blijft een raadsel.

Durestudie

De directie verschuilt zich achter een dure studie van de consultant McKinsey om de geplande ontslagen te verantwoorden. Aanvankelijk mochten de bonden die stu-die zelfs niet inkijken. Na lang aandringen kon het dan toch. Wat blijkt uit de studie? De fabriek in Heist-op-den-Berg scoort erg goed op het vlak van kwaliteit en leverbe-trouwbaarheid. En ze heeft getalenteerde en goed opgeleide werknemers. Toch liggen de loonkosten blijkbaar nog te hoog om de aan-deelhouders genoeg te kunnen verwennen en de topman van het concern een jaarloon van 17 miljoen dollar te kunnen geven. De onderneming boert goed, maar dat volstaat dus niet.Voor de LBC-NVK en de andere bonden is het onaanvaardbaar om enkele honderden jobs te willen wegsnoeien in de Belgische vesti-ging. Zo’n reorganisatie zal de werkdruk veel te sterk verzwaren en de fl exibiliteit

nog maar eens opjagen. Door massaal gekwalificeerde werknemers te ontslaan brengt Schering-Plough zijn toekomst in gevaar. Alleen, voor de directie en de beurs is ‘de toekomst’ beperkt tot de aandelen-koers van morgen. Het gezond verstand zegt dat je beter personeel kan behouden, trainen en bijscholen. En dat je het bedrijf moet voorbereiden op verdere groei. Maar zo’n nuchtere, rationele kijk slaat niet goed aan op de beursvloer.Op dit moment zit het overleg in fase 1 van de Wet Renault. Een fase waarin de vakbon-den informatie inwinnen en alternatieven kunnen voorstellen om zoveel mogelijk ont-slagen te vermijden. In de komende weken zullen de bonden daadwerkelijk alternatieve maatregelen voorstellen die de tewerkstel-ling beschermen.Hoe dan ook liggen de plannen van de direc-tie zwaar op de maag. De werknemers zijn behoorlijk kwaad. Ze willen deze ontsla-gen niet zomaar pikken. De voorbije jaren oogstte het bedrijf in Heist niets dan lof. Ook de grote baas van Merck, Richard Clark, liet zich recent nog uitermate positief uit over de fabriek.Een stakingspiket kwam er niet meteen bij Schering. Maar dat betekent niet dat het personeel lijdzaam wil toekijken. Voorlopig willen de bonden alles doen om ervoor te zorgen dat er geen gedwongen ontslagen vallen. zorgen dat er geen gedwongen ontslagen vallen.

Personeel Schering-Ploughmoet bittere pil slikken

Het lijkt nooit genoeg voor het farmabedrijf

INDUSTRIE

KOEN DE KINDER

de geneesmiddelenfabrikant schering-Plough wil 231 van de 1.092 jobs schrappen in zijn ves-tiging in Heist-op-den-Berg. Op 11 maart maakte het bedrijf zijn herstructureringsplan bekend. er moesten 89 vaste jobs en 142 tijdelijke banen sneuve-len, liet de directie weten.

© f

oto:

dan

iël

rys


INDUSTRIE

FRANS GEERTS

Janssen Pharmaceutica, de far-mareus uit de Kempen die deel uitmaakt van het Amerikaanse Johnson & Johnson, beleeft zijn derde herstructureringsronde in drie jaar. In 2001 onderging de researchafdeling al een grondige reorganisatie. Na een besparings-ronde en een herstructurering wil het bedrijf nu het zogehe-ten Campus-model invoeren.

De vestigingen in Beerse, Geel en Olen zijn als één ‘campus’ niet langer autonoom maar voeren alleen nog uit wat het internationale management beslist. Rapporteren gebeurt vooral internationaal en niet langer aan het ‘campusmanagement’. Zo wordt de ‘Global Pharmaceutical Supply Group’ (GPSG) een wereldwijd georganiseerde bevoorrader. Productie is niet langer een kernactiviteit.In de research wordt nog meer gecentrali-seerd. Maar de therapeutische onderzoeks-gebieden worden toegewezen aan diverse campussen die internationaal verspreid zijn.Al deze grote beslissingen roepen bij de werknemers van Janssen Pharma veel vra-gen op. Duidelijk is dat de directie aan-vankelijk een lijst had met 558 namen van medewerkers die weg moesten. In de onder-nemingsraad kon de directie op tal van vra-gen niet antwoorden. Het mooiste bewijs dat ook voor het lokale management niet alles glashelder is.

Tegenvoorstellen

Van meet af aan deden de vakbondsafge-vaardigden vooral moeite om een beter zicht te krijgen op het internationale ver-haal dat wordt opgehangen. Ze kwamen zelfs met tegenvoorstellen, ook al ging dat niet zonder slag of stoot. De vakbonden wil-den vooral zoveel mogelijk personeel aan boord houden.Ondanks de vele argumenten besloot de directie om de ‘Renault-procedure’ eenzijdig af te sluiten. Maar die procedure is precies bedoeld om werknemers tegenvoorstellen te laten formuleren. En om ze de kans te geven een directie te overtuigen van alter-natieven. In de praktijk kwam hiervan wei-nig in huis bij Janssen Pharma.De kloof tussen bonden en directie werd

nog groter toen leden van de directie wilde beschuldigingen gingen uiten. Volgens hen zouden de bonden vertrouwelijke informa-tie gelekt hebben. Terwijl de directie die info zelf gaf op personeelsvergaderingen. Het bedrijf beweerde dat levensreddende medicijnen niet naar Haïti konden vertrek-ken door een vakbondsactie. Onzin natuur-lijk. En de representativiteit van de werkne-mersvertegenwoordigers werd voortdurend in twijfel getrokken.

Stroeveonderhandelingen

De onderhandelingen over een sociaal plan verliepen bijzonder stroef. Urenlang werd er gepraat over ‘wantrouwen’. Er kwamen ook aangetekende brieven. Kortom, er werd over alles gediscussieerd, behalve over het plan zelf. Na drie dagen vond de directie het welle-tjes geweest. Zij vond haar plan prima en zou het zelf wel uitleggen aan de werknemers. Na een stemming onder het personeel volgde de ontnuchtering. Niet minder dan 94 procent van de arbeiders en bedienden keurde de handelwijze van de directie af. De werknemers wilden een beter sociaal plan dat ook vrijwillig vertrek mogelijk maakte. Ze stelden de houding van de directie hele-maal niet op prijs. Het personeel gaf een krachtig signaal dat het de vertegenwoor-digers bleef steunen. Volgens de werkne-mers was er nieuw overleg nodig, al was het maar om een aantal onduidelijkheden op te helderen.Alle bonden blijven geloven dat een sociaal

plan zonder gedwongen ontslagen mogelijk is. Op voorwaarde dat er een regeling komt voor wie vrijwillig wil vertrekken. Vermits de uitvoering van het plan over vier jaar uitge-smeerd wordt, zijn er zeker mogelijkheden.De bonden vragen om extra bijscholing en arbeidsherverdeling. En er is ook behoefte aan werkzekerheid en extra afspraken voor de mensen die in dienst blijven.Ondertussen duurt de onzekerheid over

de toekomst van Janssen Pharma voort. Nu al zijn er geruchten over nog meer cen-tralisering van activiteiten. Misschien zal het bedrijf ook activiteiten uitbesteden. Onrustwekkende voorbeelden zijn er nu al. Zo werken ze in Courcelles en La Louvière met managers van Johnson & Johnson maar met personeel van TNT.

Kort voor het ter perse gaan werd het sociaal overleg bij Janssen hervat. Er was hoop dat er alsnog een compromis uit de bus zou komen. hoop dat er alsnog een compromis uit de bus zou komen.

Grote kloof tussen directie en werknemers bij Janssen Pharma

Onzekerheid over farmaceutische parel duurt voort

INDUSTRIE

Deklooftussenbondenendirectiewerdnoggrotertoenledenvandedirectiewildebeschuldigingengingenuiten.


SOCIAlE BEWEGING

DENIS BOUWEN

Veel Vlamingen zijn solidair met hun buren, zieken, bejaarden of slachtoffers van natuurrampen.

“Nogal wat mensen zoeken hou-vast”, ervaart Jan Renders, alge-meen voorzitter van het ACW. Hij is er rotsvast van overtuigd dat sociale stromingen nodig zijn om geen samenleving te krijgen die alleen draait rond geld verdienen.

Jan Renders rondt op 1 september zijn peri-ode als algemeen voorzitter af. Onlangs nog publiceerde hij het boek ‘Macht of kracht? Waarom een sociale beweging nodig is’.Renders ging in 1972 werken op de nationale studiedienst van de vakbond ACV. In juni 2002 werd hij algemeen voorzitter van het ACW, de koepel van de christelijke werknemersorgani-saties. Zijn opvolger wordt Patrick Develtere, een hoogleraar aan de KU Leuven.

ONs ReCHt: Centraal in uw boek staat de stel-ling dat de rol van sociale bewegingen nog lang niet is uitgespeeld?JAN ReNdeRs: “Mensen beseffen maar al te goed dat hun geluk niet alleen afhankelijk is van kwantiteit. Een samenleving mag ook niet te ongelijk zijn, moet verdraagzaam zijn en moet rekening houden met toekomstige generaties. Het bestaan van een sociale stro-ming in de maatschappij is erg belangrijk als tegenmacht tegen economische spelers die puur op winst uit zijn. Sociale bewegingen als het ACW mobiliseren rond interessante ideeën en geven mensen de kans om zich

vrijwillig te engageren.” “Ik ben tamelijk opti-mistisch over de toekomst van zulke bewe-gingen. Op zeker ogenblik was het bon ton om te zeggen dat mensen zichzelf moesten kunnen redden. Maar mensen blijven kwets-baar. Ze kunnen een depressie krijgen, ziek worden, hun werk verliezen of een handicap oplopen. Je hebt dus een groter sociaal geheel nodig. Trouwens, veel mensen halen ook een stuk van hun geluk uit wat ze als vrijwilliger doen in een sociale beweging.”

Partijpolitiek

ONs ReCHt: De nauwe relatie tussen het ACW en de partijpolitiek (lees: CD&V) blijft voor velen een punt van discussie?JAN ReNdeRs: “In de afgelopen 15 jaar begreep de Beweging maar al te goed dat ze breder moest werken om het beleid te kunnen beïn-vloeden. Vroeger leek het alsof de partijpoli-tiek alle problemen kon oplossen. Maar die tijd is al lang voorbij. Ook de economie, de media, de justitie hebben hun invloed op een samenleving.”

“Onze vroegere exclusieve relatie met de chris-tendemocraten maakte ondertussen plaats voor een bevoorrechte band. In onze con-gresresoluties verklaarden we dat het inte-ressant is een speciale band te hebben met een groep politici die ons samenlevingspro-ject goed kennen. Praktisch gezien is het erg lastig om met diverse partijen tegelijk een bevoorrechte relatie uit te bouwen. Maar het ACW beperkt zich niet tot de CD&V. Ook de groenen en de socialisten blijken onze standpunten te waarderen wanneer ze hun programma’s schrijven.”

“We houden uiteraard rekening met het feit

dat niet al onze leden op dezelfde partij stem-men. Op dat vlak groeide er toch meer open-heid. Maar tegelijk wil ik opmerken dat de CD&V in de tijd van de paarse regeringen nooit de rechterkant koos op sociaal-econo-misch vlak. De ACW-politici in het parlement speelden toen prima hun rol.”

Wij-gevoel

ONs ReCHt: Het wij-gevoel in de samenleving is aan het terugkeren, zegt u. Is dat wel zo?JAN ReNdeRs: “Misschien is dat meer een wens die ik koester dan harde realiteit. Er is inderdaad een sterke individualisering en ato-misering van de maatschappij. Veel mensen plooien te sterk op zichzelf terug. Dat leidt tot egoïsme, zelfs extremisme. Maar er is ook hoop. Her en der in Vlaanderen bereiken soci-ale bewegingen veel mensen die niet alleen hun eigenbelang voor ogen hebben maar mee de samenleving willen verbeteren. In buur-ten en wijken zie je nieuwe vormen van ont-moeting die aangeven dat mensen best inzien dat ze de ander nodig hebben. Hoopgevend is ook de grote bloei van de jeugdbewegingen, die sommigen 15 jaar geleden nog ten dode opschreven.”

“Ik ervaar dat veel mensen houvast en zinge-ving zoeken om hun dagelijkse leven meer structuur te geven. Veel Vlamingen tonen zich solidair met hun buren, slachtoffers van verkeersongevallen, kankerpatiënten, bejaar-den, landen die een natuurramp meemaken. Moeilijker wordt het om de collectieve steun voor de sociale zekerheid, progressieve belas-tingen en gemeenschapsvoorzieningen in stand te houden. Veel jongeren onderken-nen niet langer het belang van de sociale

Jan Renders: “Veel mensen zoeken naar houvast en zingeving”

Voorzitter ACW waarschuwt voor egoïsme en extremisme

© f

oto:

GUy

PUt

tEM

ans


SOCIAlE BEWEGING

zekerheid om een goede, sociale samenle-ving te hebben.”

“Op dat punt heeft onze beweging zeker haar rol te spelen. We moeten mensen informe-ren en sensibiliseren. Vermijden dat ze in de val van het populisme trappen. Een sociale beweging als het ACW is erg belangrijk om een visie op lange termijn te ontwikkelen. Politieke partijen denken vaak niet op lange termijn. Zij redeneren veel meer in termen van polls en legislaturen.”

Ideologie

ONs ReCHt: Een instituut als de Kerk ligt de jongste jaren steeds meer onder vuur. Kunnen grote ideologische of religieuze verhalen mensen nog wel genoeg aanspreken?JAN ReNdeRs: “Het is een goede zaak dat mensen nu veel vrijer dan vroeger zijn wan-neer het gaat om overtuigingen of inspira-tiebronnen. Maar sommigen vinden dat elke ideologie of religie kritisch denken onmoge-lijk maakt. Ik ben het daar niet mee eens. Een religie of levensbeschouwing kan voor velen juist een stimulans zijn om kritisch na te denken en zich sociaal te engageren. Stel dat we alle grote verhalen zouden afvoeren, wat komt er dan in de plaats? We hebben toch een verhaal nodig dat mensen kan bemoedigen? Zoniet rest alleen de markt, de commercie, de reclame.”

ONs ReCHt: Het ACW wil niet alleen aan de kant staan roepen, maar neemt ook zelf initiatieven, schrijft u in uw boek.JAN ReNdeRs: “Onze beweging bulkt van het engagement, gaande van ziekenbezoek tot vakbondswerk. Telkens weer engageren we ons ook om het beleid te kunnen beïn-vloeden. Zelfs via onze bezoeken aan zieken signaleren we bepaalde noden bij de poli-tiek: zieke mensen hebben het soms fi nan-cieel moeilijk of hebben beter vervoer nodig om naar de nierdialyse te kunnen. Als ACW spelen we ook in op nieuwe ontwikkelingen. Kijk naar onze projecten in de sociale econo-mie. Heel veel ACW’ers nemen verantwoor-delijkheid op in de non-profi tsfeer. Eigenlijk is onze beweging een prachtige kweekvijver voor wie verantwoordelijkheid wil nemen en zich wil inzetten.”

“In het verleden lagen wij bijvoorbeeld aan de basis van de PMS-centra, de huidige Centra voor Leerlingenbegeleiding (CLB’s). Maar we speelden ook een belangrijke rol in de huisves-tingssector en de basiseducatie. Persoonlijk vond ik het altijd erg belangrijk om met onze beweging te vechten tegen armoede als uit-sluitingsmechanisme.”

DexiaBank

ONs ReCHt: Via de vennootschap Arcofin heeft de beweging procent in de Dexia Bank. Misschien kan dat kapitaal ook anders en beter worden benut?

JAN ReNdeRs: “Onze poot ARCO is zijn inves-teringen aan het diversifi ëren. Maar dat is een geleidelijk proces. De participatie in Dexia is geen belegging op korte termijn. Ooit omschreef de pers onze aandelen in Dexia als ‘de schatkamers van het ACW’. Maar momen-teel zijn die aandelen een stuk minder waard. Het zou fi nancieel erg onverstandig zijn om ze op dit moment van de hand te doen.”

Staatshervorming

ONs ReCHt: Een politieke vraag. Het gekisse-bis rond Brussel-Halle-Vilvoorde beheerste de jongste weken weer de vaderlandse politiek. Hoe denkt het ACW over communautaire kwesties?JAN ReNdeRs: “Wij vinden het logisch dat je de staat en zijn instellingen geregeld her-vormt. Het beleid zoveel mogelijk decen-traliseren is op zich een prima idee. Als een

staatshervorming kan bijdragen tot beter bestuur, valt daar zeker over te praten. Alleen moeten we ons hoeden voor egoïsti-sche refl exen in het debat over de ‘solidari-teitsmechanismen’. We moeten de solidari-teit onder de mensen juist versterken, liefst zelfs Europees of wereldwijd.”

“Ooit waren de Vlamingen arm en trokken ze naar Wallonië om daar hun brood te ver-dienen. Tegenwoordig helpen de Vlamingen het zuiden van het land. Laten we daarover vooral niet te kortzichtig redeneren. De fi nan-cieel-economische crisis toonde aan dat ook Vlaanderen kwetsbaar is. We moeten ons dus zeker niet superieur wanen aan anderen.”

Het boek ‘Macht of kracht? Waarom een sociale beweging nodig is’ verscheen bij het Davidsfonds. 158 blz.verscheen bij het Davidsfonds. 158 blz.

Het ACW aarzelt niet om af en toe tegen de stroom in te roeien en stand-punten in te nemen die niet noodza-kelijk makkelijk liggen bij (een deel van) de eigen achterban. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de standpunten over mensen zonder papieren en over de multiculturele samenleving. En ook uit het volgehouden pleidooi voor een vermogensbelasting.

“Wij zijn een bondgenoot van allerlei bewegingen die werken rond mensenrech-ten, uitsluiting en armoede”, onderstreept algemeen voorzitter Jan Renders. “Zo staken wij onze nek uit voor het migran-tenstemrecht en voor een eerlijke regula-risatie van sanspapiers. Ook al lagen die thema’s erg gevoelig bij een deel van onze achterban. Als beweging moet je het debat durven aangaan met je leden. Altijd met de kwetsbaarste mens voor ogen.”

“Onze inzet voor mensen zonder papieren kreeg soms kritiek. Maar tegelijk begrij-pen veel mensen best dat er iets moet gebeuren voor iemand zonder papieren wanneer ze die persoon recht in de ogen kunnen kijken. Ik maak me sterk dat onze achterban volop steun geeft aan het idee dat wij meer rechtvaardigheid en solidari-teit met kwetsbare mensen voorstaan.”

Multiculturelesamenleving

Nog zo’n heikel punt is de integratie van allochtonen en nieuwkomers. “Ook bin-nen het ACW worstelen sommigen met de multiculturele samenleving”, erkent Renders. “Maar als beweging moet je dur-ven te overtuigen. Je hebt altijd voorlo-pers of militanten die de anderen moeten

meetrekken. Het ACW pleitte overigens nooit voor een politiek van open grenzen. En we zijn evenmin voorstander van ille-gale circuits of fraude met sociale uitke-ringen. Wij willen vooral een beleid dat redelijk en humaan is.”

“Het is zeker zo dat we vroeger uit angst voor een niet-sociale opstelling sommige problemen onderschatten. Maar we kun-nen het multiculturele karakter van onze maatschappij niet langer ontlopen. De wereld is een dorp geworden, daar valt niets aan te veranderen. In elke multi-culturele samenleving zijn er spanningen. Het is belangrijk dat onder ogen te zien en met die spanningen te leren omgaan.”

Vermogensbelasting

Bij sommige mensen gaan de tenen krom-men wanneer het ACW een lans breekt voor een vermogensbelasting, als één van de middelen om de overheid meer slag-kracht te bezorgen. “Iedereen is het ermee eens dat arbeid al zwaar belast wordt”, legt Renders uit. “Dus moeten we naar andere inkomstenbronnen zoeken. Ideaal moet je zo’n vermogensbelasting in een Europees kader zien te realiseren. De strijd voor zo’n belasting vergt veel energie. We moeten nog veel doen om het draagvlak voor dit idee te vergroten. Het jongste LBC-NVK-congres sprak zich ook duidelijk uit voor een vermogensbelasting.”

“De bevolking moet weten dat een ver-mogensbelasting zoals wij ze bepleiten alleen de vijf procent rijksten zou raken. Die rijke bovenlaag zal daar niks van voe-len, maar de maatregel kan wel vijf tot tien miljard euro extra inkomsten per jaar opleveren.”

Jan Renders: “Veel mensen zoeken naar houvast en zingeving”

Voorzitter ACW waarschuwt voor egoïsme en extremisme

Hete hangijzers


RUBRIEKSNAAMFINANCIËN

STEFAAN DECOCK

de europese vakbonden uit de fi nanciële sector, verenigd in UNI Finance, losten op vrijdag 16 april in Frankfurt het startschot voor een grootscheepse actiecampagne. Wie in de fi nanciële sector werkt, moet op een eerlijke manier kunnen pro-ducten verkopen en advies geven. de LBC-NVK en CNe reisden samen met andere bediendebonden naar het fi nanciële hart van europa om de campagne te ondersteunen.Op maandag 19 april was er aan het Berlaymontgebouw in Brussel een gelijk-aardige Belgische actie. De actievoerders plukten klanten van de straat en vroegen ze hun geld te beleggen in lucratieve pro-ducten. Met een ‘Rad van Fortuin’ als sym-bool. De klanten konden kiezen uit Lehman Brothers, hefboomfondsen, ‘collateralized debt obligations’ of CDO’s enzovoort. Hoe meer risico, des te meer opbrengst. En hoe groter het debacle kan zijn.

De LBC-NVK en CNE vinden dat fi nanciële producten verkopen en fi nancieel advies verstrekken anders moet gebeuren. Door de vlijmscherpe concurrentie riskeren werkne-mers in commerciële jobs in de oude prak-tijken te hervallen. Net wat de vakbonden willen voorkomen.Alle Europese bonden werken nu aan een ‘handvest’ over de verantwoorde ver-koop van fi nanciële producten. Dat hand-vest willen ze rond krijgen tegen de vol-gende UNI-conferentie, die begin juni in Kopenhagen plaatsvindt. Wat willen de bon-den? Degelijke interne werkingsprocedures, transparante fi nanciële producten, inspan-ningen om de medewerkers bekwamer te maken en een betere werksfeer die steunt op gezond teamwerk.

De bonden verlangen een voortdurende dialoog. Overheden en werkgevers-

organisaties moeten daadwerke-lijk tonen dat ook zij verant-

woorde verkooppraktijken willen.Volgens de vakbonden

moeten de werknemers goed getraind worden zodat ze perfect weten welke producten ze eigenlijk aan het verko-pen zijn. De producten moeten zo transparant mogelijk en ethisch ver-

antwoord zijn.

Redelijk

Verkoopdoelstellingen moeten redelijk en haal-baar zijn. Hierover is overleg met de bonden nodig. Financiële instel-lingen moeten niet de loutere verkoop van producten belonen maar wel een goede

service en een degelijk advies aan het cliënteel.

Klanten moeten ook

voorlichting krijgen zodat ze weerbaarder worden. Directies moeten werken aan een bedrijfscultuur waarin vertrouwen en moti-vatie een grote rol spelen.Aan ambities en gespreksstof ontbreekt het dus niet. Via www.lbc-nvk.be kan je mee discussiëren over het handvest in ontwik-keling. Jouw inbreng bepaalt mee wat de LBC-NVK zal vertellen op de conferentie in Kopenhagen.De start van de campagne was een succes. Er komt overigens een gesprek tussen de bon-den en Joaquin Almunia, de nieuwe Europese commissaris voor Mededingingsbeleid. De bonden willen aan hem vragen om de campagne te steunen. Onder druk van de Europese Commissie zullen de werkgevers zich mogelijk iets vlugger bereid tonen om duidelijke afspraken te maken met de vak-bonden. duidelijke afspraken te maken met de vak-bonden.

Avond over werknemersstatuut in Oostende

De strijd voor een beter werknemerssta-tuut houdt de LBC-NVK en het ACV sterk bezig. De LBC-NVK en het ACV doen hier-rond veel studiewerk en plegen ook over-leg over het nieuwe statuut. Wij weten duidelijk welke richting we uit willen.Helaas hebben politici en werkgevers hier-over heel andere ideeën. Het bediende-statuut staat onder zware druk. Diverse verworvenheden worden bedreigd.Op de vooravond van Rerum Novarum is er hierrond een interessante infoavond. Dat melden de LBC-NVK-besturen Brugge & Oostende. De avond vindt plaats op woensdag 12 mei (aanvang 19.30u). Waar? ACV-Oostende, Colenszaal , Dr. L. Colensstraat 7, 8400 Oostende. De alge-meen secretaris van de LBC-NVK, Ferre Wyckmans, geeft de inleiding.Het gaat over een erg belangrijk onder-werp. Erbij zijn is dus de boodschap! Je kan je aanwezigheid melden via [email protected] of 059/55.25.54.

Campagne rond eerlijke verkoop van fi nanciële producten

Acties in Frankfurt en Brussel

8 | MEI2010|114dejaargang|OnsRecht

ningen om de medewerkers bekwamer te maken en een betere werksfeer die steunt op gezond teamwerk.

De bonden verlangen een voortdurende dialoog. Overheden en werkgevers-

organisaties moeten daadwerke-lijk tonen dat ook zij verant-

woorde verkooppraktijken willen.Volgens de vakbonden

moeten de werknemers goed getraind worden zodat ze perfect weten welke producten ze eigenlijk aan het verko-pen zijn. De producten moeten zo transparant mogelijk en ethisch ver-

antwoord zijn.

Redelijk

Verkoopdoelstellingen moeten redelijk en haal-baar zijn. Hierover is overleg met de bonden nodig. Financiële instel-lingen moeten niet de loutere verkoop van producten belonen maar wel een goede

service en een degelijk advies aan het cliënteel.

Klanten moeten ook

WElzIJN


RUBRIEKSNAAM

DENIS BOUWEN

de jongste cijfers over de armoede in België zijn verontrustend. Volgens het samenwerkingsver-band decenniumdoelen 2017 beta-len de zwaksten in de samenleving de zwaarste prijs voor de econo-mische crisis. de politici moeten eindelijk hun verantwoordelijk-heid nemen, klinkt het. “Zij moe-ten durven kiezen voor een beleid dat voorrang geeft aan mensen in armoede, zowel generatiearmen als zij die arm werden door de crisis.”

Voor Decenniumdoelen 2017 bestaat de grote uitdaging erin om de leefsituatie van mensen in armoede structureel te verbeteren. Tegen 2017 moet het beleid een reeks doelstellin-gen realiseren, vindt het samenwerkingsver-band. Die doelstellingen hebben te maken met gezondheid, werk, onderwijs, inkomen, huisvesting en samenleven. Samen met het onderzoekscentrum OASes (Universiteit Antwerpen) bedacht Decenniumdoelen 2017 de ‘Armoedebarometer’. Die barometer meet in welke mate er al dan niet vooruitgang is.Spijtig genoeg blijkt uit pas gepubliceerde cijfers dat de armoede in het voorbije jaar

niet verminderde. Integendeel. “Een almaar grotere groep in de samenleving kampt met fi nanciële problemen”, luidt het. “Mensen in armoede hebben het nu nog lastiger. Ze kwa-men al niet rond met hun beperkte inkomen. En nu worden zelfs de essentieelste levens-kosten nog hoger.”

Huisverwarmen

De ‘subjectieve armoede’ blijkt fl ink te stij-gen. Bijna 15 procent van de mensen zegt moeilijk rond te komen met hun inkomen. Een jaar eerder was dat 9,6 procent. Op het vlak van huisvesting verklaart ruim 33 pro-cent van de huurders fi nancieel moeite te hebben om zijn woning te verwarmen; 15 procent van de eigenaars zit met hetzelfde probleem.Bij de mensen die onder de armoedegrens leven moet 4,7 procent uitgaven voor gezondheidszorg uitstellen uit geldgebrek. Een jaar eerder was dat 3,9 procent.Op het vlak van samenleven zegt bijna 18 procent dat het fi nancieel niet haalbaar is om een week vakantie – weg van huis – te nemen. In het onderwijs stijgt de groep leer-lingen met achterstand lichtjes.En ook op de arbeidsmarkt is er geen reden tot vreugde. In 2009 lag het aantal werklo-zen elke maand gemiddeld 20 procent hoger dan in 2008.

Mattheustoets

Decenniumdoelen 2017 stelt vast dat over-dreven veel belastinggeld terugstroomt naar meer kapitaalkrachtigen. Het Mattheuseff ect heet zoiets in academisch jargon. Volgens het samenwerkingsverband moet het beleid een ‘Mattheustoets’ invoeren. Zo’n toets moet dienen om de sociale gevolgen van beleids-maatregelen beter in te schatten.De minimumuitkeringen liggen nu in België onder de Europese armoederisico-grens. Decenniumdoelstellingen eist dat de uitkeringen zouden stijgen tot aan die Europese limiet. “Volgens onderzoek van het Rekenhof kan dat voor een bedrag van 1,25 miljard euro.”Zeker in 2010, het Europees jaar ter bestrij-ding van armoede en sociale uitsluiting, kan het niet dat politici doof en blind blij-ven voor deze problemen. Decenniumdoelen 2017 hoopt dan ook vurig dat onze politici eindelijk uit hun pijp zullen komen.

Het ACV en de koepel ACW zijn lid van het samenwerkingsverband Decenniumdoelen . Andere leden zijn onder meer ABVV, ACLVB, het Minderhedenforum, Samenlevingsopbouw Vlaanderen, het Vlaams Minderhedencentrum en Welzijnszorg. Meer info vind je op www.decenniumdoelen.be. en Welzijnszorg. Meer info vind je op

e.

FINANCIËN

Campagne rond eerlijke verkoop van fi nanciële producten

Acties in Frankfurt en Brussel

ARMOEDEstijgt verontrustend

minimumuitkeringen moeten naar omhoog

WElzIJN

© f

oto:

PHo

tonE

Ws


RUBRIEKSNAAM

OnsRecht|114dejaargang|MEI2010 | 11

STRESS

Dr. Staf Hendrickx werkt bij Geneeskunde voor het Volk in Lommel. “Stress is dé ziekte van vandaag”, vindt de arts. Wat zijn de oor-zaken en de gevolgen van werkstress en wat kunnen we er met zijn allen, de vakbonden incluis, aan doen?

ONs ReCHt: Net zoals de samenleving, evolu-eren de klachten van patiënten?stAF HeNdeRICKX: “Toen ik 35 jaar geleden in Lommel begon, klopten vooral mijnwer-kers en arbeiders uit de metaalindustrie op mijn deur. Zij kampten met ziektes die ver-band hielden met de blootstelling aan zware metalen, zoals cadmiumnieren en kleine verlammingen door contact met lood. Of ze zaten met stofl ong (silicose) door het harde en ongezonde werk in de mijnen. Naarmate de mijnen dichtgingen en de metaalindus-trie moderniseerde, verdwenen die ziek-tes.”

“De jongste jaren krijg ik vooral patiënten met slaapstoornissen, maagklachten en ver-moeidheid over de vloer. Ik zie ook nogal wat mensen met RSI-problemen (‘repetitive strain injuries’), lichamelijke klachten die

veroorzaakt zijn door een teveel aan repeti-tieve bewegingen. Beeldschermwerkers, kas-siersters, schilders, metselaars, muzikanten en kappers worden vaak het slachtoff er van RSI. Dit fenomeen leidt tot peesontstekin-gen en chronische spierpijnen.”

ONs ReCHt: En waar wijzen al die sympto-men op?stAF HeNdeRICKX (stellig): “Op werkstress. Veel werknemers zijn doodop, moe. Of overbelast. Die overbelasting leidt tot stress, overspannenheid, burn-out, zelfs tot depressie en een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. En waarom zijn ze overbelast? Het zogenaamde Taylorisme en Toyotisme, dat in de fabrieken en de autoindustrie werd ingevoerd, verspreidde zich als een olievlek naar alle bedrijfstakken, de diensten inbe-grepen. Kijk naar callcenters en koerierbe-drijven, waar alles gemeten wordt in tijd en ‘targets’. Of naar de nieuwe postroutes waar-bij postbodes continu gecontroleerd worden. Maar ook voor verpleegkundigen werd de werkdruk onhoudbaar.”

“Wijwordenzot”

“Veel werknemers die jaren terug bij Ford Genk gingen werken, zeiden: ‘In de mij-nen werden we ziek, maar hier worden we zot’. Om maar te zeggen dat het tempo in de fabrieken toen al moordend was. Maar het tempo en de productiviteit blijven maar stijgen. Als werknemer moet je op het ritme van de machines en de technologie mee. Een onhoudbare situatie. De rekker blijft niet oneindig lang gespannen staan.”Diverse factoren lokken werkstress uit. Onzekerheid is nefast. Niet weten of je in het bedrijf kan blijven werken, bijvoorbeeld bij een reorganisatie. Of nog: niet weten hoe je uurrooster er volgende week zal uitzien, of je onverwacht overuren moet preste-ren, of je van werkplek moet veranderen. Onzekerheid resulteert in angst, machte-loosheid, depressie en uiteindelijk ziekte-verzuim. Een andere belangrijke factor is het gebrek aan autonomie. Als je geen of weinig controle over je job hebt, leidt dat tot meer apathie, stress en depressies.

Dr. Staf Henderickx: “Veel werknemers zijn doodop”

Werkstress groeit uit tot groot maatschappelijk probleem

MONIQUE BRAAM

Is praten en klagen over stress een modetrend? Onderzoeken bewijzen het tegendeel. Volgens een recent onder-zoek van securex heeft één op drie Belgen last van werkstress. test-Aankoop en de sociaal-economische Raad voor Vlaanderen (seRV) documenteerden al eerder met cijfers dat werkstress een

reëel probleem is. tien procent van het langdurig werkver-

zuim is te wijten aan werkstress. Huisarts

staf Henderickx onderschrijft de

ernst van het stressprobleem.

Hij schreef mee het boek ‘dokter, ik

ben op’.


RUBRIEKSNAAM


STRESS

Dagdier

stAF HeNdeRICKX: “Edisons gloeilamp zorgde ervoor dat nachtwerk kon worden ingevoerd. Sommige sectoren draaien 24 uur op 24. Maar de mens is een dagdier. Ons bioritme is erop gericht om overdag actief te zijn en ‘s nachts te slapen. Overdag sla-pen is niet hetzelfde als ’s nachts in je bed liggen. Eigenlijk lokt nacht- of ploegenar-beid een ‘sociaal-economische jetlag’ uit met concentratiestoornissen en slaapproblemen als gevolg.”

ONs ReCHt: Veel getuigenissen uit uw boek ‘Dokter ik ben op’ komen van jonge werkne-mers. Is het met de jongeren dan nog slechter gesteld?stAF HeNdeRICKX: “De stress bij jonge-ren neemt toe. Veel jongeren werken als uitzendkracht of met tijdelijke contracten. De onzekerheid bij deze groep is erg groot. De angst om opnieuw zonder werk te val-len is altijd aanwezig. De concurrentie is enorm en werkgevers verlangen extreem veel fl exibiliteit. Ik zie maar het topje van de ijsberg. Jonge mensen komen pas bij mij op het spreekuur als ze het echt niet meer zien zitten. Vroeger zag je een duidelijke relatie tussen werkloosheid en alcoholisme. Tegenwoordig kan je een duidelijke link leg-gen tussen druggebruik en werkstress. Een zorgwekkende ontwikkeling, gevaarlijk voor onze maatschappij.”

WHO

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) erkent werkstress als fenomeen. Het WHO-rapport ‘Werkomstandigheden en ongelijk-heden in gezondheid’ uit 2007 legt de vin-ger op de zere wonde en bevestigt heel wat eerder uitgevoerd onderzoek. Er is ontegen-sprekelijk een link tussen werkstress en een gamma van ziekten, vooral hart- en vaat-ziekten, depressies, burn-out en RSI. stAF HeNdeRICKX: “Bij werkstress gaat het niet om iemand die het ‘even lastig heeft’. Werkstress is een aandoening die erg lang kan doorwerken.” Deze stress kost de samenleving dan ook handenvol geld, alleen al via de uitgaven in de gezondheidszorg en de sociale zekerheid. Volgens het WHO-rapport mag het streven naar economische groei niet ten koste gaan van de mensen die de economie doen draaien. Nog een opvallende conclusie: de gezondheid van werknemers is sterk afhan-kelijk van wat de overheid doet en beslist. Je kan niet verwachten dat ‘de markt’ zelf de tewerkstelling en de werkomstandighe-den (goed) zal regelen. De vraag rijst wie een oplossing moet vinden voor het probleem van de werkstress dat almaar meer impact krijgt op de maatschappij. Moeten we alle heil verwachten van de overheid? En wat met de rol van de vakbonden?

stAF HeNdeRICKX: “Voor een arts is het soms vechten tegen de bierkaai. We lossen het probleem van een patiënt niet op door wat pilletjes voor te schrijven. Nu al beho-ren de Belgen tot de grootste gebruikers van slaappillen en kalmeermiddelen in de hele wereld. (Ironisch) Onze productiviteit is trou-wens ook van de hoogste. Een werknemer met veel stress moet alleszins een tijdje uit het arbeidsproces weg. Rust en ontspanning genezen in veel gevallen. Maar veel mensen willen koste wat het kost blijven werken, ze zijn vaak zeer loyaal aan het bedrijf.”

Vakbonden

“Ten gronde lossen wij als arts de problemen in bedrijven niet op. Als een patiënt akkoord gaat, kunnen we wel contact opnemen met de bedrijfsarts. Hocus-pocusoplossingen bestaan sowieso niet. Zelf vind ik de link met de vakbonden erg belangrijk. Vakbonden kunnen in het bedrijf een belangrijke rol vervullen, bijvoorbeeld via de Comités voor Preventie en Bescherming op het Werk of CPBW’s.”

ONs ReCHt: Waar moet de vakbond vooral zijn pijlen op richten?stAF HeNdeRICKX: “Preventie is essentieel. Gelukkig heeft België een duidelijke wet-geving op dit gebied. Bijvoorbeeld de Wet op het Welzijn en cao nr. 72 over het beleid dat stress moet voorkomen. Werkgevers bekijken het probleem van werkstress het liefst individueel. Vakbonden vormen een belangrijke tegenmacht. Zij kunnen proble-men rond werkstress collectief aanpakken. Vakbondsafgevaardigden moeten in het bedrijf het probleem via enquêtes in kaart brengen voor een groep of een dienst. Als groepen werknemers bij de uitvoering van hetzelfde werk met gelijkaardige sympto-men worden geconfronteerd, kaarten mili-tanten dat best aan bij de bedrijfsarts om zo een aanvraag te doen bij het Fonds voor Beroepsziekten.”

“Ziektes als RSI worden nog altijd niet erkend als beroepsziekte, behalve dan voor circusartiesten (lacht). We moe-ten de druk op de ketel vergroten door stelselmatig aanvragen in te die-nen via de zogeheten ‘open lijst van beroepsziekten’. Maak daar een echt strijdpunt van, zou ik zeggen tegen de bonden. En blijf hameren op een goed en afdwingbaar preventiebeleid in de ondernemingen. Werkstress is een maatschappelijk probleem dat we met vereende krachten moeten aan-pakken. De vakbonden mogen bij die inspanningen zeker niet ontbreken.”

Dokter ik ben op (over werkstress)Staf Henderickx en Hans KrammischUitgeverij EPO blz. Staf Henderickx en Hans Krammisch

blz.

Wat doet de lBC-NVK?

VIC VAN KERREBROECK

Werkstress kost miljarden euro’s aan het bedrijfsleven en aan de samenle-ving. Dat staat geregeld in de pers te lezen. Werkstress ligt aan de basis van veel ‘uitval’ door ziekte, burn-outs en depressies. Toch bestaan er sinds meer dan tien jaar wettelijke verplichtingen dankzij de Wet op het Welzijn en cao nr. 72 over het beleid dat werkgevers moeten voeren om werkstress te voor-komen. Bedrijven moeten zich op dat vlak actief inspannen.Missen de huidige regels dan hun doel en moeten ze worden aangepast of afgeschaft? De LBC-NVK vindt van niet. Integendeel, zeker in deze tijden van besparingen, reorganisaties en hogere werkdruk – voor wie zijn job behoudt

– moet cao nr. 72 geherwaardeerd wor-den. De cao hoort zijn plaats te krijgen op de agenda van het sociaal overleg.Een kwaliteitsvolle job is een job met een werkdruk die aanvaardbaar is en die de mens niet ziek maakt. Zo was het eind maart opnieuw te horen op het LBC-NVK-congres in Mol. De LBC-NVK vraagt dan ook voor méér aandacht voor psychische belasting en eist dat cao nr. 72 eff ectief wordt toegepast.Vakbondsafgevaardigden van de LBC-NVK kunnen sinds enkele jaren de Quickscan gebruiken. Dat is een gebruiksvriendelijk instrument om werkdruk objectief te meten. Met de bevindingen wordt het mogelijk de pro-blemen te analyseren en naar oplossin-gen te zoeken. De LBC-NVK geeft ook ondersteuning om oplossingen uit te werken. Vakbondsafgevaardigden lezen er meer over op http://militanten.lbc-nvk.be.

Dr. Staf Henderickx: “Veel werknemers zijn doodop”

Werkstress groeit uit tot groot maatschappelijk probleem

OnsRecht|114dejaargang|MEI2010

worden nog altijd niet erkend als beroepsziekte, behalve dan

). We moe-ten de druk op de ketel vergroten door stelselmatig aanvragen in te die-nen via de zogeheten ‘open lijst van beroepsziekten’. Maak daar een echt strijdpunt van, zou ik zeggen tegen de bonden. En blijf hameren op een goed en afdwingbaar preventiebeleid in de ondernemingen. Werkstress is een maatschappelijk probleem dat we met vereende krachten moeten aan-pakken. De vakbonden mogen bij die inspanningen zeker niet ontbreken.”


RUBRIEKSNAAM


CARRIÈRE

SASKIA DE BONDT

mijnheer A heeft net de knoop doorgehakt om te gaan sollicite-ren. Hij is er helemaal klaar voor. Alleen deze vraag rest nog: waar en hoe zal ik beginnen met de uit-voering van mijn plan? die mid-dag loopt hij de stad in tijdens zijn lunchpauze. ‘toevallig’ ontmoet hij een ex-collega die vertelt over een interessante vacature in zijn nieuwe bedrijf. ‘s Anderendaags valt zijn oog even ‘toevallig’ op een artikel over spontaan solliciteren.

Misschien komt dit verhaal je wel bekend voor. Wat opvalt, is dat er op korte termijn twee voorvallen plaatsvinden die dan nét ideaal van pas komen.

Bij het Centrum voor Loopbaanontwikkeling van de LBC-NVK stellen ze elke dag vast dat veel mensen te maken krijgen met deze vorm van ‘toeval’. Het vergemakkelijkt hun zoekproces. In een traject loopbaanontwik-keling leer je om nog bewuster met je loop-baan om te gaan. En om een gelukkig toeval niet te negeren.Voor dit verschijnsel bestaat een naam: synchroniciteit. De Zwitserse psychi-ater en psycholoog Carl Gustav Jung gebruikte dit begrip voor het eerst in 1930. Wikipedia defi nieert het verschijnsel zo:

focussen op andere zaken dan je gewoon bent. Openstaan voor wat komt. Een zoge-zegd toevallige gebeurtenis als zinvol erva-ren.

Synchroniciteit

Letterlijk betekent synchroniciteit ‘gelijktij-digheid’. Er is sprake van synchroniciteit als gebeurtenissen tegelijk voorkomen of elkaar opvolgen zonder dat het ene een logisch

gevolg is van het andere. Schijnbaar hebben de drie elementen uit het verhaal – het plan om te solliciteren, de ontmoeting, het arti-kel – niks met elkaar te maken. Toch lijken ze elkaar te dienen, op een goed moment te komen, nuttig. Als je even zoekt in je eigen (beroeps-) leven, vind je waarschijnlijk wel een aantal voorbeelden. Kan je dit eff ect opwekken? De kans erop wordt groot als je in een ‘fl ow’ zit. Wat is fl ow? De Hongaars-Amerikaanse psycho-loog Mihaly Csikszentmihaly gebruikte als eerste de term voor deze lading. Flow is het

tegenovergestelde van stress, van controle houden, van perfectionisme in doorge-dreven vorm. Het is er wanneer ‘het goed draait’ in je leven, wanneer je vlot en spon-taan functioneert en daar tegelijkertijd van geniet. Je herkent dit verschijnsel vast ook in je werk.Wanneer je goed in je vel zit en je ontspan-nen bent, lijkt alles veel meer op wieltjes te lopen. Als je er kregelig bij loopt of last hebt van stress, is de kans groot dat je in jezelf gekeerd raakt. Dat je de collega’s om je heen niet echt meer opmerkt. Dat je ze misschien wel afsnauwt. Al gauw lijk je dan in een negatieve spiraal terecht te komen. De anderen en jij vinden elkaar geen plezie-rig gezelschap meer, er loopt één en ander mis op diverse vlakken. Je job naar behoren doen kost meer moeite en je inspanningen slorpen al je energie op. Dit wordt een neer-waartse spiraal.

Ontspannen

Maar deze cirkel kan ook in niet-vicieuze richting beginnen te kolken. Als je erin slaagt je te ontspannen, kan je rustig naar jezelf en de wereld rondom jou kijken. Plotseling zie je méér, ben je alerter. En plots valt je van alles op. Het vergt minder energie om dingen voor elkaar te krijgen, zowel op het werk als daarbuiten. Je weet mensen te vinden met de neus in dezelfde richting. Allerhande goede ideeën schieten je te binnen. Je krijgt klussen voor elkaar

Over toeval dat geen toeval isLoopbaanbegeleiding geeft nieuwe inzichten

Wanneerjegoedinjevelzitenjeontspannenbent,lijktallesveelmeeropwieltjestelopen.


RUBRIEKSNAAM


CARRIÈRE

en je voelt duidelijk voldoening. Dat straal je dan weer uit. Voor je het weet, oefen je een weldoende invloed op je omgeving uit… die op haar beurt weer een positieve invloed op jou heeft. De wisselwerking gaat in twee richtingen, opwaarts en neerwaarts. Flow is de positieve variant.Wanneer je erin slaagt in zo’n fl ow terecht te komen en er een tijd in te blijven hangen, voel je je gemotiveerder. Je krijgt energie en geeft die door. Je staat meer open voor wat

er gebeurt, (zogezegd) toevallig. En zo komen we bij de synchroniciteit terecht. Er komen onverwachte maar zeer welkome wendingen op je pad. Heb je ze ver-diend? Is het puur toeval? Nee, het is syn-chroniciteit en het kwam omdat je ervoor open stond. Het begrip is moeilijk te ver-klaren in een maatschappij en een tijds-geest die sterk steunen op de wetenschap. We kunnen het niet meteen duiden. Velen houden niet van wollige termen of spiritu-ele boeken. Gemakshalve plakken we er dan maar het woord ‘toeval’ op. Of misschien sluiten we er onze ogen voor. En toch, het kan ons verder helpen. We moeten er alleen voor open staan en ernaar kijken met een onbevooroordeelde blik.Hoe beland je eigenlijk in een fl ow? Om te beginnen moet je goed beseff en wat jou in je positieve fl ow brengt. Weten waar jij jouw energie vandaan haalt. Waardoor kan jij ontspannen blijven? Hoe merk je lastige stress op in een vroeg stadium? En hoe res-pecteer je je eigen en andermans grenzen? Eigenlijk komt het erop neer om meer zelf-kennis op te doen en je bewustzijn over je eigen functioneren te vergroten.

Nietforceren

Flow kan je niet forceren. Soms val je er ook weer uit, uit het ritme. Dan zit er niets anders op dan geduldig weer in de ontspan-ning terecht te komen. Niet door er extreme inspanningen voor te leveren. Wel door open te staan voor kansen die zich aandie-nen. Het heeft te maken met aandacht. Niet gejaagd de dag afhaspelen of op een louter rationele manier doelen najagen. Wel stil-staan bij wat zich voordoet, hier en nu aan-dachtig om je heen kijken.Hoe kan je daaraan werken? Door er erg bewust mee bezig te zijn. De sleutel is

bewustzijn. Loopbaanbegeleiding volgen biedt in dit verband interessante kansen. Zijn wie je bent, onderzoeken wat er typisch is, waar je je goed bij voelt, hoe je functioneert. Beseff en en erkennen wat je verlangt, wat jou motiveert. En plots duikt er iets nieuws op, vallen je dingen op waar je vroeger zou hebben over gekeken.

Zin om hierover meer informatie te krij-gen? Om dit ruimte te geven in je eigen loopbaantraject? Neem dan contact op met het Centrum voor Loopbaanontwikkeling. Er zijn in elke Vlaamse provincie gesprek-ken met coaches. Tijdens en na de werkuren. Voor leden van het ACV is de begeleiding gra-tis. Bel naar / of e-mail naar [email protected]. De website van het CLO vind je op www.loopbaanontwikkeling.be. e.

Over toeval dat geen toeval isLoopbaanbegeleiding geeft nieuwe inzichten

Federale jobkorting

De federale jobkorting zal in 2010 even groot uitvallen als vorig jaar. Ze zal schommelen tussen de 51,36 en 102,84 euro. Het gaat hier om de hogere for-faitaire aftrek voor beroepskosten en de directe verrekening daarvan in de bedrijfsvoorheffi ng.In 2009 werd de forfaitaire aftrek voor beroepskosten opgetrokken. Het per-centage dat op de eerste inkomsten-schijf moet berekend worden, werd verhoogd van 27,2 naar 28,7 procent. En het maximumbedrag van de forfai-taire beroepskosten voor indexering steeg van 2.555 naar 2.592,50 euro. Deze verhoogde aftrek voor beroepskosten is ook voor het inkomstenjaar 2010 van toepassing.Logischerwijze zouden de schalen van de bedrijfsvoorheffi ng op de maandbe-zoldigingen van 2010 met deze hogere aftrek voor beroepskosten moeten rekening houden. Maar dat is niet zo. In plaats daarvan wordt het voor-deel – de lagere belasting via de hogere aftrek voor beroepskosten – in één keer gegeven via een vermindering van de bedrijfsvoorheffi ng op het loon van de maand mei 2010. De vermindering van de bedrijfsvoor-heffi ng is dus slechts eenmalig. Ze geldt alleen voor de lonen van mei 2010. De vermindering mag alleen worden afge-trokken van de bedrijfsvoorheffi ng op een loon. En dus niet bijvoorbeeld van de bedrijfsvoorheffi ng op een brugpen-sioen.Meer over de federale jobkorting lees je op www.lbc-nvk.be.

jij ontspannen blijven? Hoe merk je lastige stress op in een vroeg stadium? En hoe res-pecteer je je eigen en andermans grenzen? Eigenlijk komt het erop neer om meer zelf-kennis op te doen en je bewustzijn over je

Flow kan je niet forceren. Soms val je er ook weer uit, uit het ritme. Dan zit er niets anders op dan geduldig weer in de ontspan-ning terecht te komen. Niet door er extreme inspanningen voor te leveren. Wel door open te staan voor kansen die zich aandie-nen. Het heeft te maken met aandacht. Niet gejaagd de dag afhaspelen of op een louter rationele manier doelen najagen. Wel stil-staan bij wat zich voordoet, hier en nu aan-

Hoe kan je daaraan werken? Door er erg bewust mee bezig te zijn. De sleutel is

© f

oto:

dan

iël

rys


RUBRIEKSNAAMACTIEVOEREN

DENIS BOUWEN

Bij de verzekeraar delta Lloyd Life stapte de LBC-NVK onlangs naar de rechter om het recht op actie-voeren te verdedigen. “Via een eenzijdig verzoekschrift wilde de werkgever de werknemers beper-ken in hun recht om te staken,” ver-telt LBC-NVK-secretaris michaël Vandenbroucke. “Zoiets konden wij niet zomaar laten gebeuren.”

Delta Lloyd Life ontstond in 2001 door de fusie van drie Belgische levensverzekeraars, CGU Life, OHRA Leven en Norwich Union. Zeven jaar later verdubbelde de onderne-ming haar omvang door Swiss Life Belgium in te lijven. Delta Lloyd Life maakt deel uit van de Nederlandse Delta Lloyd Groep, waartoe onder andere ook Delta Lloyd Bank behoort.

“De integratie van Swiss Life in Delta Lloyd Life bracht voor de vakbonden heel wat werk met zich mee,” zegt Vandenbroucke.

“Het blijkt bijvoorbeeld erg moeilijk om de diverse personeelsstatuten te harmoni-seren. Er is een nieuwe baas, een Nederlander, voor wie commer-ciële overwegingen dui-delijk primeren op het sociale aspect. De Delta Lloyd Groep is sinds kort beursgenoteerd, iets wat zeker meespeelt.”

Begin dit jaar speelden de bonden het wel klaar om de cao werkzekerheid van het vroegere Delta Lloyd Life te verlengen en te ver-algemenen tot het

voltallige personeel.In die cao engageert de werkgever zich om geen collectief ontslag door te voeren. Bij een individueel ontslag moet het bedrijf een uitgebreide procedure volgen. Nog geen maand na het akkoord deed zich toch al een eerste confl ict voor.”

“In mei vinden verkiezingen plaats om een nieuwe, gemeenschappelijke vakbonds-afvaardiging voor Delta Lloyd Life samen te stellen. Kort nadat de kandidatenlijs-ten waren ingediend, zette de verzekeraar een kandidaat van BBTK aan de deur. Op staande voet, zonder de afgesproken pro-cedure te volgen.”

Geenillegaleactie

De handelwijze van Delta Lloyd Life bleef niet zonder reactie. Op 12 maart stond een stakingspiket aan de deuren van het bedrijf.

“Het personeel mocht niet binnen. Daarom

mochten de werknemers na enkele uren terug naar huis gaan. Per e-mail kregen ze te horen dat de werkgever de ‘illegale actie’ betreurde en gerechtelijke stappen zou ondernemen.”Delta Lloyd Life voegde de daad bij het woord en trok met een eenzijdig verzoek-schrift naar de rechter. Die rechter gaf de werkgever gelijk en verbood de werkne-mers om twee maanden lang nog enige actie tegen Delta Lloyd Life te voeren. Als ze toch actie zouden voeren, riskeerden ze dwangsommen.

“Aanvankelijk weigerde de directie ons de inhoud van haar eenzijdig verzoekschrift te tonen”, legt Vandenbroucke uit. “Daarom stapte de LBC-NVK zelf naar de arbeidsrecht-bank. We wilden het eenzijdig verzoek-schrift kunnen inkijken en op basis van de inhoud beslissen of derdenverzet aanteke-nen al dan niet opportuun was.”De LBC-NVK haalde haar slag thuis. Delta Lloyd Life moest zijn eenzijdig verzoek-schrift openbaar maken en een rechtsple-gingsvergoeding ophoesten.

“Het klopt dat de sectorprocedure niet werd nageleefd bij de actie van 12 maart”, erkent Michaël Vandenbroucke. “Maar een wilde staking is nog geen illegale staking. Soms moet je door de omstandigheden meteen actie voeren. De reactie van Delta Lloyd Life is dan ook onaanvaardbaar. Hun manier van

werken is een gevaarlijk precedent, niet alleen in de sector, maar ook daarbui-

ten. We zullen zeker overwegen om derdenverzet aan te tekenen tegen de inhoud van het eenzijdig verzoek-schrift. Al is het maar uit principiële

overwegingen. Over het stakings-recht kan er geen juridische

betwisting zijn.” recht kan er geen juridische

betwisting zijn.”

Delta lloyd life tracht stakingsrecht uit te hollen

tegenzet LBC-NVK werpt vruchten af

© foto: daniël rys


RUBRIEKSNAAMACTIEVOEREN

DENIS BOUWEN

de recente rechtspraak rond de acties bij bierbrouwer AB InBev leidt mogelijk tot een kentering in het gebruik van ‘eenzijdige verzoek-schriften’ bij collectieve confl icten. dat zegt Jan Buelens, advocaat bij het Progress Lawyers Network. Voor het eerst veegden de rechters in de meeste gevallen het eenzijdige ver-zoekschrift van de werkgever van tafel. Buelens verklaart de kentering door de ‘procedures derdenverzet’ die eerder werden ingeleid in een confl ict bij de distributeur Carrefour.

In de zaak-AB InBev concludeerden de recht-banken van eerste aanleg in Leuven en Luik en het hof van beroep in Luik dat het sta-kingsrecht alleen kan worden beperkt als er sprake is van geweld tegen personen of goe-deren. Alleen het hof van beroep in Brussel liet een dissonante noot horen.Bij AB InBev voerden de vakbonden actie tegen het snode plan van de brouwer die, ondanks hoge winsten, honderden jobs wilde schrappen in België. De bonden orga-niseerden op diverse plaatsen blokkades. Hun acties kregen veel steun van de publieke opinie. Uiteindelijk moest AB InBev het plan inslikken en nieuwe onderhandelingen aan-vaarden.Tijdens de blokkades gebruikte de brouwer eenzijdige verzoekschriften in de hoop zo de acties te dwarsbomen. Gelukkig deden de rechters een aantal uitspraken die de

vakbonden en de werknemers in de kaart speelden.

Leuvenserechter

Zo oordeelde de rechtbank van eerste aanleg in Leuven op 11 januari 2010 dat de werkge-ver het ‘recht op arbeid’ van eventueel werk-willige personeelsleden niet mocht inroepen. Het gaat immers niet om het ‘eigen belang’ van de werkgever, klonk het.Nog steeds volgens de Leuvense rechter is er sprake van een normale uitoefening van het stakingsrecht wanneer de aanvoer van grondstoff en en de levering van afgewerkte producten geblokkeerd worden. Er was geen bewijs dat de actievoerders geweld hadden gebruikt. Voor de rechter was het ‘vanzelf-sprekend en onvermijdelijk’ dat acties op korte termijn schade toebrengen aan de onderneming.De Leuvense rechter voelde zich niet geroe-pen om ‘de opportuniteit van de staking’ bij AB InBev te beoordelen. Hij wilde zich niet mengen in een sociaal geschil ‘dat essentieel via overleg moet worden opgelost’.Ook de rechtbank van eerste aanleg in Luik kwam tot een uitspraak die de actievoer-ders goed uitkwam. Daar zei de rechter op 11 januari dat hij alleen kon ingrijpen wanneer actievoerders ‘de sociaal aanvaardbare gren-zen van de uitoefening van het stakings-recht overschrijden’. Bijvoorbeeld wanneer er geweld tegen mensen of bezittingen gebruikt wordt. Ook in Luik constateerde de rechter dat er geen geweld had plaatsge-vonden en dat werkwilligen toegang hadden tot de betrokken vestiging.

Drukkingsmiddel

Het Luikse hof van beroep bevestigde op 14 januari de beslissing van de rechter in eerste aanleg. Daar verklaarde de rechter dat het stakingsrecht het enige economische druk-kingsmiddel was dat resulteerde in de hui-dige arbeidswetgeving en de erkenning van de menselijke waardigheid. “Werknemers moeten druk kunnen uitoefenen om iets te krijgen wat een werkgever niet spontaan geeft”, luidde het. Terecht wees de rechter erop dat multinationals alleen beslissen in functie van economische en fi nanciële over-wegingen.Als werknemers zich verzetten tegen een collectief ontslag, willen ze de werkgelegen-heid beschermen. En dat is een ‘nationaal doel’, vond de beroepsrechter. Het hof van beroep zette het stakingsrecht op hetzelfde niveau als andere rechten. Impliciet wees de rechter er ook op dat bier (kunnen) drinken geen ‘vitaal belang van de natie’ is.Bij het hof van beroep in Brussel haalde AB InBev wel zijn slag thuis. Daar vond de rechter op 12 januari het eenzijdige verzoek-schrift van de directie wel ontvankelijk en gegrond. Volgens de Brusselse rechter kon de brouwer zelfs de politie inschakelen om de actie te breken. Die uitspraak schoot dan weer in het verkeerde keelgat bij Leuven en zijn bekende burgemeester, Louis Tobback. Op 19 januari tekende Leuven derdenverzet aan. De stad voelde er niets voor om haar politieagenten in te zetten tegen de stakers bij AB InBev. politieagenten in te zetten tegen de stakers

InBev.

Rechtspraak rond AB InBev bevestigt recht op actievoeren

Advocaat Jan Buelens ziet positieve kentering

© f

oto:

dan

iël

rys


Sms-bericht als bewijs

Een werknemer wordt ontslagen wegens een dringende reden. De werkgever levert het bewijs van de feiten mee aan de hand van een opgenomen sms-bericht. De werknemer vindt dat zijn privacy zo geschonden is en eist dat sms-berichten geweerd worden.In een arrest van 13 november 2009 erkent het arbeidshof van Brussel dat de privacy van een werknemer een grondrecht is. Maar bij de beoordeling van maatregelen die een werkgever treft in een arbeidsrelatie, moet rekening worden gehouden met het doel dat hij voor ogen heeft en met de verhouding tussen doel en middel. In dit geval vond de rechter dat de werkgever niet te ver was gegaan. Toch moest de werkgever een opzegvergoe-ding betalen. De feiten volstonden niet om een ontslag wegens dringende reden te ver-antwoorden.

Anciënniteit

De opzegtermijn hangt mee af van de anciënniteit die de werknemer in de onder-neming opbouwde. De anciënniteit is de periode dat de werknemer onafgebroken in dienst is van dezelfde werkgever. Bij onder-brekingen in die tewerkstelling wordt de tel-ler van de anciënniteit telkens weer op nul gezet wanneer de werknemer opnieuw in dienst komt bij dezelfde werkgever. Als de partijen voor de berekening van het loon de vroegere anciënniteit wél in aanmer-king nemen, betekent dat niet dat die ook meetelt voor de opzegtermijn. Dat maakte het arbeidshof van Brussel duidelijk in een arrest van 25 november 2008.Hetzelfde arbeidshof besliste op 26 juni 2009 dat een periode van slechts één dag tussen twee contracten, die bovendien een feestdag was waarop in het bedrijf niet werd gewerkt, de anciënniteit niet onderbreekt.

Ontslag wegens ziekte

Als een werknemer langer dan zes maanden ziek is, mag de werkgever de arbeidsover-eenkomst verbreken. Hij moet dan wel een ontslagvergoeding betalen. Het arbeidshof in Brussel moest een geschil oplossen over de verbreking van de arbeids-overeenkomst op een moment waarop de werknemer nog lang geen zes maanden ziek was. De werknemer was een arbeider. Hij vond zijn ontslag willekeurig en eiste een schadevergoeding. De rechter oordeelde dat het ontslag gerecht-vaardigd kan zijn als het bijvoorbeeld gaat om een situatie waarin de werknemer her-haaldelijk voor korte periodes afwezig was, op zo’n manier dat de interne organisatie van het bedrijf wordt verstoord en de werk-gever zich niet kan organiseren om in een regelmatige vervanging te voorzien. In dit geval was daarvan geen sprake. Het arrest van 2 november 2009 veroordeelde de werkgever tot de betaling van een ver-goeding wegens willekeurig ontslag.

Brugpensioen na tijdkrediet

In de laatste fase van zijn loopbaan wil een werknemer wat minder werken in het kader van tijdkrediet. Zijn werkgever zegt hem nadien op met het oog op het brugpensi-oen. Even later volgt voor de werknemer een kater: de werkgever berekent de ver-goeding voor het brugpensioen niet op het voltijdse loon, maar alleen op het loon voor de deeltijdse tewerkstelling.De werknemer in kwestie trekt naar de rech-ter, maar het arbeidshof in Luik stelt hem op 22 april 2009 in het ongelijk. De rechter volgt een simpele redenering. De werkgever en de werknemer kunnen afspreken op basis van welk maandloon de aanvullende vergoe-ding bij het brugpensioen wordt berekend. Doen ze dat niet, dan gebeurt de berekening op basis van het loon voor de laatste maand waarin de werknemer effectief aan het werk was. Ook al is dat een deeltijdse prestatie in het kader van tijdkrediet.

ARBEIDS-GERICHTmARC WeyNs

Ontslag per sms

In de kranten verscheen enige tijd terug een berichtje over iemand die was ontsla-gen per sms. Kan zoiets wel?Wie de arbeidsovereenkomst wil stopzet-ten, moet een opzegtermijn naleven. Het contract opzeggen moet per brief gebeu-ren. Als de werkgever opzegt, moet hij een aangetekende brief sturen of werken met een deurwaardersexploot. Hoewel het eigenlijk een fout is, verbiedt de wet niet om een arbeidscontract zon-der meer te verbreken. Als dat gebeurt,

moet wel een ontslagvergoeding betaald worden. Een verbreking kan op alle moge-lijke manieren worden meegedeeld aan de andere partij. Dus ook per sms. Toch is het opletten geblazen. Wie beweert dat het contract per sms verbroken werd, moet dat bij een betwisting kunnen bewijzen.Je kan je afvragen of een ontslag per sms niet botst met de wettelijke verplichting tot achting en eerbied die de werkgever en de werknemer tegenover elkaar heb-ben. Maar zelfs wanneer die regel overtre-den wordt, blijft het ontslag geldig.


ARBEIDS-GERICHTmARC WeyNs

DOSSIER

VAKANTIE

© f

oto:

dan

iël

rys


IVO VERREyT

de zomermaanden komen er weer aan. In het vooruitzicht van de jaarlijkse vakantie besteedt Ons Recht naar goede gewoonte aan-dacht aan de duur van de vakan-tie en aan het vakantiegeld.

Duur

Het aantal vakantiedagen dat een bediende in het jaar 2010 mag nemen, is recht even-redig met de prestaties die hij leverde in 2009. Het jaar 2009 is dan ook het ‘vakan-tiedienstjaar’ voor het vakantiejaar 2010. Per maand tewerkstelling (of daarmee gelijkge-stelde periode) in het vakantiedienstjaar 2009 krijgt een bediende 2 dagen vakantie in 2010. Deze vakantieduur is uitgedrukt in de zesdagenweek. Wie in de vijfdagenweek werkt, moet het resultaat van deze bereke-ning nog vermenigvuldigen met 5/6, en het resultaat mag volledig naar boven afgerond worden.Wie in 2009 dus 12 maanden presteerde, heeft in 2010 recht op 24 vakantiedagen (of 4 weken) of in de vijfdagenweek: 24 x 5/6 = 20. Wie slechts 5 maanden presteerde, heeft recht op 10 dagen vakantie, of in de vijfdagenweek: 10 x 5/6 = 8,33 of afgerond 9 dagen.Wanneer een deeltijdse bediende vakantie neemt, heeft hij net als zijn voltijdse collega’s

recht op vier weken vakantie. Die vier weken worden genomen in het deeltijdse arbeids-regime waarin de bediende tewerkgesteld wordt. Op zich is dat niet zo’n probleem als de bediende in het vakantiejaar in dezelfde arbeidsregeling werkte als in het vakantie-dienstjaar. Maar het wordt ingewikkelder als de bediende van arbeidsregime verandert. Een oplossing kan zijn om de vakantieduur niet in dagen maar in uren uit te drukken. Een handige formule hiervoor is: het aantal gewerkte uren in het vakantiedienstjaar ver-menigvuldigen met 4/52.

Met arbeid gelijkgestelde dagen

Een aantal gebeurtenissen die de arbeids-overeenkomst schorsen, wordt met arbeid gelijkgesteld. Dit is bijvoorbeeld het geval bij:• arbeidsongeschiktheidwegensarbeidson-

geval of beroepsziekte die aanleiding gaf tot een schadeloosstelling (bij volledige arbeidsongeschiktheid geen beperking in duur, bij gedeeltelijke ongeschiktheid die volgt op een volledige ongeschikt-heid: beperking van de gelijkstelling tot 12 maanden);

• arbeidsongeschiktheid wegens gewoneziekte of gewoon ongeval (maximum 12 maanden gelijkstelling);

• moederschapsrustwegensbevalling ende preventieve werkverwijdering van de arbeidsplaats;

• vaderschaps-enadoptieverlof;• militaireverplichtingeninvredestijdvoor

niet-Belgen die onderdaan zijn van een EU-lidstaat;

• vervullenvaneenopenbaarmandaat,defunctie van rechter of raadsheer in sociale zaken of burgerplichten zonder behoud van loon;

• kortverzuim,syndicaalverlof,educatiefverlof; erkende staking of lock-out.

Andere gebeurtenissen worden dan weer niet gelijkgesteld. Dit is bijvoorbeeld zo voor periodes van loopbaanonderbreking of –ver-mindering, verlof om dwingende redenen, verlof zonder wedde of tijdelijke werkloos-heid wegens overmacht.

Regels

De wetgeving over de jaarlijkse vakan-tie blijft erg op de vlakte over het tijdstip waarop de vakantie genomen moet worden. Een en ander wordt dus overgelaten aan overleg tussen werkgever en werknemer. In de wet staat wel een cascadesysteem van procedures die gevolgd moeten worden bij het vaststellen van de vakantiedatum en de eventuele spreiding van de vakantiedagen. Zo kan in het paritair comité (uiterlijk op 31 december van het vakantiedienstjaar) of in de ondernemingsraad (of de vakbonds-afvaardiging) een akkoord gesloten worden om in de onderneming collectief vakantie te nemen.Als er geen collectieve vakantie is, moeten werkgever en werknemer een individueel akkoord sluiten over de vakantiedatum. Als er geen overeenkomst kan worden bereikt, zijn de arbeidsrechtbanken (eventueel zelfs in kortgeding) bevoegd om dit geschil te beslechten.Los van de procedure om de vakantiedatum te bepalen moet een aantal regels toegepast worden:• vakantie moet toegekend worden bin-

nen de 12 maanden ná het einde van het vakantiedienstjaar;

• aangezinshoofden(dewetbedoelthierwerknemers met schoolgaande kinderen) wordt de vakantie bij voorkeur toegekend tijdens schoolvakanties;

• minstens1weekvakantiewordtononder-broken genomen;

• tenzijdewerknemerhetandersvraagt,moet vakantie worden toegekend:- 3 opeenvolgende weken voor –18-jari-

gen;- 2 opeenvolgende weken voor de andere

werknemers;

DOSSIER VAKANTIE

Spelregels vakantie


- bij voorkeur tussen 1 mei en 31 okto-ber;

- voor de vakantiedagen buiten de hier-voor geciteerde periode van 2 of 3 weken, kan de vakantie op zo’n wijze toegekend worden dat de globale aan de produc-tie bestede tijd maximaal gevrijwaard wordt. Dit betekent dat deze vakan-tiedagen, zo mogelijk, genomen moe-ten worden in periodes van afnemende activiteit of bij gewestelijke, plaatselijke of andere feestdagen;

- de vakantie mag niet met halve dagen worden genomen, behalve als de vakan-tie op een gewone halve dag van activi-teit genomen wordt of als het gaat om de laatste 3 dagen van de vierde week (de werkgever mag zich hiertegen ver-zetten).

De vakantiewetgeving zegt voor de rest niets over de totstandkoming van individuele akkoorden. Bij een onoplosbare betwisting kan de arbeidsrechter (eventueel in kortge-ding) uitspraak doen.

Vakantiegeld voor bedienden

Vakantiegeldvoorbediendenwanneerzijbijhunwerkgevervakantienemen

Voor elke dag dat een bediende vakantie neemt, krijgt hij van zijn werkgever twee keer loon. Men noemt dit het enkelvoudig en het dubbel vakantiegeld. Het enkelvoudig vakantiegeld bestaat uit het normale loon dat op het normale tijdstip uit-betaald wordt als de bediende één of meer vakantiedagen neemt. Het dubbel vakantiegeld wordt eenmalig betaald, in beginsel tijdens de maand waarin de hoofdvakantie genomen wordt. Dit dub-bele vakantiegeld wordt berekend op basis van 92 procent van het lopende maandloon op het moment dat de hoofdvakantie geno-men wordt. Per maand dat de bediende in

het vakantiedienstjaar gewerkt heeft krijgt hij dan één twaalfde van 92 procent van het lopende maandloon. Het vakantiedienstjaar is het kalenderjaar dat het vakantiejaar (het jaar waarin men de vakantie neemt) voor-afgaat. Het ‘lopende maandloon’ omvat al het loon van de maand (waarin de vakantie geno-men wordt) dat onderworpen is aan RSZ-inhoudingen. Voor bedienden met een vast maandloon is het duidelijk wat hieron-der moet worden verstaan. Wanneer een bediende helemaal of deels met een variabel loon betaald wordt, ligt dit wat moeilijker. Bedienden wier loon geheel veranderlijk is, hebben per vakantiedag recht op enkelvou-dig vakantiegeld dat als een dagelijks gemid-delde berekend wordt. Hiervoor worden de variabele lonen van de twaalf maanden voorafgaande aan de maand waarin vakantie genomen wordt, opgeteld en gedeeld door 25 keer het aantal gewerkte maanden in het

vakantiedienstjaar. Voor bedienden die in de vijfdagenweek werken, moet het zo ver-kregen daggemiddelde met 20 procent ver-hoogd worden.Het dubbele vakantiegeld moet worden bere-kend op het maandgemiddelde van de twaalf maanden die vooraf gaan aan de maand waarin het dubbel vakantiegeld betaald wordt.Voor bedienden wier loon deels vast en deels variabel is, moet je een combinatie maken van de twee berekeningswijzen (zie verder bij de voorbeelden). Voor het veranderlijke deel moet dit zoals gezegd gebeuren op basis van een dag- of maandgemiddelde, en voor het vaste deel zoals hierboven uiteengezet. Het vakantiegeld dat de bediende krijgt, is uiteraard onderworpen aan bijdragen voor de sociale zekerheid en aan de bedrijfsvoor-heffing. Bij deze inhoudingen hoort nog een woordje uitleg.

DOSSIER VAKANTIE

Bedrijfsvoorheffingin2010verschuldigdopvakantiegeld

Jaarbedrag van de normale brutobezoldigingen in euro

% bedrijfs-voorheffing

tot 6.460,00 van 6.460,01 tot 8.015,00 van 8.015,01 tot 9.970,00 van 9.970,01 tot 11.830,00 van 11.830,01 tot 13.765,00 van 13.765,01 tot 15.725,00 van 15.725,01 tot 19.570,00 van 19.570,01 tot 21.505,00 van 21.505,01 tot 29.300,00 van 29.300,01 tot 39.035,00 boven 39.035,00

019,1721,2026,2531,3034,3336,3439,3742,3947,4453,50

© f

oto:

dan

iël

rys


DOSSIER VAKANTIE

Het enkelvoudig vakantiegeld, eigenlijk de doorbetaling van het normale loon, is aan dezelfde inhoudingen (RSZ-bijdragen en bedrijfsvoorheffi ng) onderworpen als het gewone maandloon.Bij het dubbel vakantiegeld zit het wat inge-wikkelder in elkaar. De RSZ-bijdrage wordt niet op het volledige dubbele vakantiegeld ingehouden (92 procent van het maandloon), maar slechts op 85 procent van het maand-loon. De bedrijfsvoorheffi ng wordt geheven volgens een speciaal tarief voor uitzonder-lijke vergoedingen dat onder meer afhangt van het jaarbedrag van de belastbare nor-male brutobezoldigingen. Deze brutobe-zoldiging moet worden berekend door het brutomaandloon te verminderen met de werknemersbijdrage voor de RSZ (13,07 pro-cent) en het resultaat te vermenigvuldigen met 12. In de tabel op p. 19 vind je de percen-tages die dit jaar als bedrijfsvoorheffi ng wor-den ingehouden op het belastbare vakantie-geld. Deze tabel is overigens dezelfde als die voor het jaar 2009. Voor meer details (onder meer over de vrijstelling wegens kinderlast) kan je kijken in de LBC-NVK-Belastinggids onder het trefwoord ‘bedrijfsvoorheffi ng (uitzonderlijke vergoedingen)’.

Vertrekvakantiegeld

Wanneer de arbeidsovereenkomst van de bediende eindigt, moet de werkgever het vakantiegeld voor alle nog niet opgenomen vakantiedagen voor zowel het lopende als het daaropvolgende vakantiejaar vervroegd betalen. Dat is het ‘vertrekvakantiegeld’. Het vertrekvakantiegeld slaat dus meestal op twee vakantiejaren.Het vertrekvakantiegeld wordt berekend als 15,34 procent van de loonmassa verdiend in

het vakantiedienstjaar (het kalenderjaar dat voorafgaat aan het jaar waarin de vakantie genomen wordt). De loonmassa bestaat uit alle vormen van bezoldiging die onderwor-pen zijn aan socialezekerheidsbijdragen (dus ook de eindejaarspremie of dertiende maand).Vertrekvakantiegeld zal in de volgende vier gevallen uitbetaald worden:• dearbeidsovereenkomstvandebediende

neemt een einde;• debediendewordtonderdewapensgeroe-

pen;• debediendebegintmeteenvolledigtijd-

krediet of een volledige loopbaanver-mindering wegens een thematisch verlof (ouderschapsverlof, palliatief verlof of verzorgingsverlof);

• debediendesluiteennieuwearbeidsover-eenkomst met zijn werkgever waardoor het gemiddeld aantal te presteren uren per week vermindert. Dit laatste is bij-voorbeeld het geval wanneer de bediende zijn arbeidsduur vermindert in het kader van cao 77bis of de thematische verloven.

Wanneer een nieuwe arbeidsovereenkomst met een vermindering van arbeidsduur gesloten wordt, gebeurt de betaling van het vertrekvakantiegeld samen met de uitbe-taling van het loon van december van het jaar waarin deze vermindering is gebeurd. De berekening van het vertrekvakantiegeld gebeurt in grote lijnen op dezelfde manier als die van het vertrekvakantiegeld van de bediende die de onderneming verlaat. Maar met dit verschil dat bij deze berekening (in tegenstelling tot het normale vertrekvakan-tiegeld) geen rekening moet worden gehou-den met de vaste eindejaarspremie of de der-tiende maand.

Verrekening bij nieuwe werkgever

Wanneer de bediende bij zijn nieuwe werk-gever in dienst treedt, moet hij het vakantie-attest overhandigen dat hij van zijn vorige werkgever(s) gekregen heeft. De werkgever moet alleen een vakantieattest geven als de arbeidsovereenkomst van een bediende ein-digt. Het moet niet afgeleverd worden wan-neer het arbeidsregime van de bediende ver-mindert. Wanneer de werknemer zijn vakantie neemt, zal de nieuwe werkgever het al betaalde vakantiegeld bij uitdiensttreding (op basis van de overhandigde vakantieattesten) in mindering brengen. Deze aftrek is wel maximaal beperkt tot het vakantiegeld dat de nieuwe werkgever had moeten betalen in de veronderstelling dat de bediende bij hem in dienst was geweest in het vakantie-dienstjaar. De berekening van de maximale aftrek gebeurt als volgt: men vermenigvul-digt het maandloon van de vakantiemaand met 12, en berekent daarop 15,34 procent. Men houdt dus geen rekening met een der-tiende maand of eindejaarspremie.Voor de bedrijfsvoorheffi ng op het vertrek-vakantiegeld geldt dezelfde regeling als voor het dubbel vakantiegeld voor bedienden die nog in dienst zijn van hun werkgever. De bedrijfsvoorheffi ng wordt met andere woor-den geheven volgens het speciaal tarief voor uitzonderlijke vergoedingen in de hierboven vermelde tabel ‘Bedrijfsvoorheffing ver-schuldigd op vakantiegeld in 2010’. Het is wat ingewikkelder voor de RSZ-inhoudingen.Het vertrekvakantiegeld bedraagt in beginsel 15,34 procent van de jaarloonmassa. Vanaf 1 januari 2007 werd het vertrekvakantiegeld ten behoeve van de RSZ opgesplitst in twee gelijke delen van 7,67 procent.Het enkelvoudig vertrekvakantiegeld (7,67 procent) is onderworpen aan RSZ-bijdragen, zowel de bijdragen voor werkgevers als die voor werknemers. Op het dubbel vertrekvakantiegeld wordt in principe geen RSZ-inhouding gedaan, maar wél een bijzondere werknemersinhouding van 13,07 procent. Maar niet het volledige dubbele vakantiegeld is aan deze inhouding onderworpen: enkel 6,8 procent van de jaar-loonmassa is onderworpen. Dat betekent dus dat men in functie van de RSZ-inhoudingen het vertrekvakantiegeld van 15,34 procent in drie verschillende delen kan opsplitsen:• ,procentenkelvoudigvertrekvakantie-

geld dat onderworpen wordt aan werkge-vers- en werknemersbijdragen;

• ,procentdubbelvertrekvakantiegelddat enkel onderworpen is aan een bijzon-dere werknemersbijdrage van 13,07 pro-cent;

• ,procentdubbelvertrekvakantiegelddat niet onderworpen is aan bijdragen. dat niet onderworpen is aan bijdragen.

© f

oto:

dan

iël

rys


DOSSIER VAKANTIE OVER DE GRENzENFeRRe WyCKmANs

Bankentaks?

Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) weet ons zelden te bekoren. Maar nu doet de instelling toch een verheugend voorstel. Het IMF stelt namelijk aan de G20 (de twin-tig rijkste landen) voor om een ‘Financial Activities Tax’ (FAT = vettaks) op te leg-gen en zo een deel van de winsten van de banken af te romen om nieuwe problemen op te lossen. Zonder dat nationale staten gemeenschapsgeld moeten gebruiken om banken te redden.Een interessant voorstel dus. Al mag zo’n taks natuurlijk niet worden afgewenteld op de werknemers van financiële instellingen. Het is geen geheim dat topmanagers uit de sector weer aardig wat bonussen opstrijken. En dat de bankiers hun personeel weer op pad sturen met erg bedenkelijke financiële en beleggingsproducten.Lees meer op: www.uniglobalunion.org.

Huispersoneel op agenda IAO

De Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) houdt in juni haar jaarlijkse bijeenkomst. De rechten van huispersoneel zullen daar zeker op de agenda prijken. Het ACV en de Internationale Vakbondsvereniging (IVV) lobbyden het jongste jaar intensief om de verdoken maar schrijnende problemen van deze groep werknemers op de officiële agenda te krijgen. De activiteiten van zuster Jeanne Devos, met haar bond voor huisper-soneel in India, waren een belangrijke sti-mulans. De LBC-NVK steunt deze bond in India trouwens via Wereldsolidariteit.Maar de problemen van huispersoneel beperken zich niet tot India of Azië. Ook in Europa zijn er erg geregeld stuitende verha-len over huispersoneel dat letterlijk als huis-slaven wordt behandeld. In België kwamen al enkele keren onaanvaardbare toestanden in diplomatenkringen aan het licht.

Vakbond niet welkom bij UPS Turkije

Turkije en vakbondsrechten, het blijft vaak een moeilijke combinatie. Dat merk je ook bij het koerierbedrijf UPS in Turkije. De directie daar kwam aan de weet dat 33 werk-nemers zich hadden aangesloten bij de vak-bond TÜMTIS. Als gevolg hiervan werden ze aan de deur gezet.Internationale briefschrijfacties en andere initiatieven leverden een eerste succes op. UPS Turkije nam 24 werknemers opnieuw in dienst. Nog negen te gaan. De LBC-NVK schreef naar de UPS-directie om de weinig fraaie praktijken aan te klagen. In onze protestbrief drongen we erop aan om ook de overige negen ontslagen werknemers opnieuw in dienst te nemen.

DHl in Panama

Ook DHL (zeg maar Deutsche Post) heeft geen onbezoedeld blazoen. We kunnen er in België van meespreken. Ook de collega’s van de Panamese vakbond SIELAS weten uit ervaring dat het koerier-bedrijf niet zo dol is op de bonden. Maar nu is er misschien toch een lichtpuntje. De vakbond kreeg van DHL te horen dat de onderneming alle con-venties van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO) wil respecteren. Dus ook het recht op vereni-ging van de Panamese werknemers en hun recht om cao-onderhandelingen te voeren. “Onze werk-nemers hoeven geen schrik te hebben”, aldus de mededeling van DHL. Een intentieverklaring die toch een opsteker is voor SIELAS.

© f

oto:

bEl

Ga


DOSSIER ARBEIDSMARKTDOSSIER ARBEIDSMARKT

FERRE WyCKMANS

Het Generatiepact bestond uit 66 voorstellen die door de regering-Verhofstadt II in oktober 2005 aan het Parlement waren voorgelegd om meer mensen aan het werk te krijgen. de tekst ging over jon-geren én ouderen. Vandaar het woord ‘generatie’. met name bij de syndicale goegemeente staat dit werkstuk bekend als een reeks maatregelen die vooral moesten dienen om het brugpensioen te bemoeilijken. Van de tien tewerk-stellingsmaatregelen voor jonge-ren kunnen alleen deskundigen er zo uit het hoofd nog vijf aanhalen.

De fi nanciële en economische crisis onder-mijnde de tewerkstellingskansen van jon-geren én ouderen. Het blijft zwoegen om de uitstoot van werknemers in het algemeen en ouderen in het bijzonder tegen te gaan. Dat blijkt pijnlijk duidelijk uit de gigantische stijging van de werkloosheid en van de tij-delijke werkloosheid onder arbeiders. Hoeft het gezegd dat de entree van jongeren of de rentree van ouderen in het arbeidsproces alleen nog laagterecords laten noteren?Wie nu nog komt aandraven met voorstellen voor een vervolg op het Generatiepact, wil eigenlijk geen pact tussen generaties. Zoiets zaait alleen maar verdeeldheid tussen oud en jong. Ouderen zouden de volgende generatie met enorme lasten bezwaren door vroegtij-dig te vertrekken. En als jongeren niet snel genoeg aan de slag gaan, brengen ze de soci-ale voorzieningen voor ouderen op het vlak van pensioenen en zorg in het gevaar.In deze context gedijen voorstellen over niet-gelijkgestelde periodes van werkloosheid of brugpensioen voor de pensioenberekening goed. Alsof het onkruid is. Tal van voorstel-len en commentaren zijn alleen een voe-dingsbodem voor spanningen tussen gene-raties. Niet dat iedere speler in het debat daar op uit is, maar toch. Het hoeft geen betoog dat geen mens hiermee gediend is.

Op een arbeidsmarkt die sterker krimpt dan groeit is het altijd zo dat iemand die werkt de plaats inneemt van een ander. In de ratrace om hun job te behouden komen werknemers tegenover elkaar te staan. Ook werklozen zijn verwikkeld in een onderlinge concurrentiestrijd. Dit is geen verhaal van jongeren versus ouderen. Maar een verhaal van werkenden tegenover werklozen, wer-kenden tegenover werkenden en werklozen tegenover werklozen.

Algemeneaanpak

Maatregelen rond de arbeidsmarkt kan je op diverse manieren nemen. Algemene maat-regelen zijn zelden effi ciënt. Een algemene verlaging van de loonkosten, zoals ook ons land die toepast, komt ten goede aan alle werkgevers. Ook aan diegenen die geen extra’s nodig hebben. Algemene maatrege-len resulteren dus dikwijls in subsidies voor bedrijfswinsten.Doelgroepmaatregelen zijn dan weer spe-cifi ek. Die moeten de aanwerving van bij-voorbeeld jongeren of laaggeschoolden bevorderen. Of het behoud van jobs, vaak van ouderen, stimuleren. In België is er op dit vlak een infl atie van maatregelen. Elke nieuwe regering of minister van Werk lan-ceert weer nieuwe doelgroepmaatregelen. Maar zelden worden maatregelen geëvalu-eerd. Het gebeurt nog minder vaak dat een maatregel wordt afgeschaft. Nochtans publi-ceert de Hoge Raad voor de Werkgelegenheid elk jaar een rapport waarin staat dat deze of gene maatregel maar zoveel keer gebruikt werd.

Brugpensioen

Heroriënterende tewerkstellingsmaatre-gelen kunnen wel resultaat opleveren. Zo werd in 1974 het brugpensioen ingevoerd als begeleidingsmaatregel voor oudere werkne-mers en als tewerkstellingsmaatregel voor jongeren. Formeel moeten werkgevers brug-gepensioneerden nog altijd vervangen door jongeren. Maar die vervangingsplicht geldt in de praktijk, vooral bij herstructureringen, niet. Voor bruggepensioneerden boven de

60 jaar is er géén vervangingsplicht. Een uitzondering waarvan het bestaansrecht toch eens ernstig moet worden bekeken. Bij systemen als loopbaanonderbreking en tijdkrediet gold ook lange tijd een vervan-gingsplicht. Maar die regel werd opgegeven, een gemiste kans. De vakbonden vragen om deze vervangingsplicht zeker opnieuw in te voeren voor tijdkrediet boven de 50 jaar. In de regel is een tijdkrediet boven de 50 immers van onbepaalde duur en loopt het dus tot aan het (brug-) pensioen. Waarom zouden we in zo’n geval dan niet opnieuw de vervangingsplicht opleggen? zouden we in zo’n geval dan niet opnieuw de vervangingsplicht opleggen?

Tewerkstellingsmaatregelen zijn niet alleen verhaal van jong of oud

Verdeeldheid zaaien onder generaties is uit den boze

Oudere werkzoekenden vinden veel moeilijker een andere job dan hun jongere tegenhan-gers. maar ook voor jongeren is het zeker geen pretje om werk te zoeken in het huidige crisis-klimaat. de crisis ondergraaft de tewerkstellingskansen van oud én jong. Uiteraard is de LBC-NVK voorstander van maatregelen die de tewerkstelling aanzwengelen. Op voorwaarde dat zulke maatregelen doordacht zijn en de spanningen tussen de generaties niet vergroten.

© f

oto:

dan

iël

rys


DOSSIER ARBEIDSMARKTDOSSIER ARBEIDSMARKT

Het probleem verschoof wel enigszins. De werkloosheid onder jongeren steeg minder sterk dan die in andere leeftijdsgroepen. Maar de positie van jongeren op de arbeids-markt is fragieler dan die van andere leef-tijdscategorieën. Ons Recht stak zijn licht op bij Vic Van Kerrebroeck, die op de stu-diedienst van de LBC-NVK het thema op de voet volgt.

ONs ReCHt: Wat betekende de fi nanciële en eco-nomische crisis voor de jongerenwerkloosheid?VIC VAN KeRReBROeCK: “De jongerenwerk-loosheid staat een beetje los van de crisis. Uiteraard had de crisis ook gevolgen voor de werkloosheid onder jongeren. Maar niet meer dan bij andere leeftijdsgroepen. Jongeren worden misschien als eersten en het hardst door de crisis getroff en. Maar wanneer de economie heropleeft, vinden zij het snelst weer een job.”

“Onder de 25 jaar steeg de jongerenwerk-loosheid vooral erg snel in de eerste maan-den van 2009. Vooral in de industrie, met als trieste uitschieter de sector van kleding & textiel. Ook de dienstensectoren werden getroff en, in het bijzonder de telecom, de horeca en de groothandel. Vooral jonge man-nelijke arbeiders in conjunctureel gevoelige sectoren werden zwaar getroff en.”

“De sterkste stijging van de werkloosheid is inmiddels achter de rug. Sinds januari 2010 neemt de werkloosheid onder jongeren nog wel toe, maar niet meer zo snel. In

maart 2010 lag het cijfer ‘nog maar’ 6,7 pro-cent hoger dan in maart vorig jaar. En ook het aantal vacatures gaat sinds kort weer in stijgende lijn. Voor de arbeidsmarkt is het ergste blijkbaar achter de rug.”

Opleidingsniveau

ONs ReCHt: Speelt het opleidingsniveau een rol? VIC VAN KeRReBROeCK: “Ja, maar op een niet voor de hand liggende manier. Je zou denken dat de crisis vooral laaggeschoolden zou treff en, maar dat is niet zo. Bedrijven die traditioneel veel hooggeschoolden tewerkstellen, wierven door de crisis maar zuinig aan. Uit een rapport van de VDAB blijkt dat hooggeschoolden, en dus ook hooggeschoolde jongeren, hierdoor in een eerste fase verhoudingsgewijs erger getrof-fen werden dan mensen met een lager oplei-dingsniveau.”

“Dat neemt uiteraard niet weg dat er in abso-lute aantallen veel meer laaggeschoolde jon-geren werkloos zijn dan hooggeschoolden. Bovendien kondigen werkgevers als banken, verzekeraars en IT-bedrijven al nieuwe aan-wervingen aan. Dat verbetert de situatie voor de hooggeschoolden aanzienlijk.”

Precairejobs

ONs ReCHt: De statistieken geven ook aan dat de werkloosheid bij jongeren recent minder

sterk toenam is dan bij oudere leeftijdsgroepen. Maar jongeren belanden wel vaker in precaire arbeidscontracten zoals tijdelijke of deeltijdse jobs.VIC VAN KeRReBROeCK: “Dat is niet nieuw. Het was altijd al zo dat jongeren op de arbeidsmarkt aan de bak komen via zulke jobs. Wanneer schoolverlaters hun entree maken op de arbeidsmarkt, hebben ze het niet altijd even makkelijk. Niet alle school-verlaters vinden meteen een job. Wanneer dat wel lukt, komen ze vaker dan de gemid-delde werknemer terecht in meer precaire jobs. Ze moeten, zonder ervaring, opbok-sen tegen mensen die al in een beter statuut zitten. En hebben dus niet de beste troeven in handen.”

“Deze jongeren kunnen dikwijls pas een betere job veroveren als iemand anders ‘plaats maakt’. Daar gaan vaak een paar jaar overheen. Positief is wel dat uit onderzoek blijkt dat van alle ‘kansengroepen’ de jon-geren het meeste kans hebben om weer een job te vinden. Ze hebben tot vijf keer zoveel kans als bijvoorbeeld 50-plussers. Behalve wanneer ze langer dan één jaar werkloos zijn. Dan dalen hun kansen plots heel sterk. Het is wel opletten geblazen. Als we niet uitkijken, dreigt een ‘verloren generatie’ te ontstaan van mensen die langdurig werk-loos blijven.” ontstaan van mensen die langdurig werk-loos blijven.”

Tewerkstellingsmaatregelen zijn niet alleen verhaal van jong of oud

Verdeeldheid zaaien onder generaties is uit den boze

Ergste is voorbij voor jongeren op arbeidsmarkt

Werkloosheid neemt sinds januari minder snel toe

JAN DECEUNyNCK

Jongeren werkloosheid. Wie net als onderge-tekende al een paar jaartjes op de teller heeft staan, weet dat de werkloosheid onder jongeren al sinds de prille jaren ’80 een pijnpunt is. Walter Grootaers bezong het thema, tussen de raket-tenbetogingen door, al in ‘Geef me werk’. een jaar of tien later leek het thema enigszins uit beeld te verdwij-nen. maar anno 2010 is het helemaal terug van nooit echt weg geweest.

© f

oto:

dan

iël

rys


DOSSIER ARBEIDSMARKT

JAN DE PAEPE

Het aantal werkzoekende jonge-ren groeide vorig jaar sterker dan de groep vijftigplussers die op zoek was naar een job. dat is voor een deel te verklaren door het feit dat sommige oudere werknemers met brugpensioen kunnen. Om dit ten volle te kunnen inschat-ten, is het nog wat vroeg. Want er moeten wettelijke opzegtermijnen worden gerespecteerd wanneer iemand met brugpensioen gaat.

Oudere werkzoekenden die ontslagen wor-den, vinden alleszins veel moeilijker ander werk dan hun jongere tegenhangers. De overheid en de sociale partners spraken af om ouderen te helpen via een specifieke tra-jectbegeleiding en een 50plus-premie. Maar dat is niet genoeg. Voor de LBC-NVK is het duidelijk dat de vakbond zijn inbreng moet leveren om voor een kentering te zorgen.

Arbeidsmarktalsgeheel

Het brugpensioen kwam er jaren geleden om, via een vervangingsplicht, jongeren vlotter aan een baan te helpen. Zo hielp de formule dus om arbeid te herverdelen. Maar door de vele herstructureringen verschoof die rol de voorbije jaren wat naar de achtergrond.Jongeren kunnen nochtans best een duwtje in de rug gebruiken. Bij het begin van hun loopbaan hebben ze dikwijls geen andere keus dan erg flexibele arbeidsvoorwaarden te aanvaarden. Ze worden jobstudent of uit-zendkracht. Of moeten genoegen nemen met vervangingscontracten en herhaalde contracten van bepaalde duur. In veel geval-len raken ze niet al te gauw aan een traditio-neel arbeidscontract van onbepaalde duur.Oudere werknemers worden tegenwoor-dig geacht langer te blijven werken om de kosten van de vergrijzing te helpen betalen. Hun job doorgeven aan jongeren wordt zo moeilijker. De crisis vergroot bovendien de druk op de arbeidsmarkt. Langer werken is misschien een mooi principe. Maar als het werkaanbod vermindert, ligt een stijgende werkloosheid in het verschiet. Het spook van de langdurige werkloosheid is terug van weg geweest. Ook voor 50-plussers.

Houzeaanboord

Lieve De Lathouwer werkt bij het

expertisecentrum Leeftijd & Werk. Daar houdt ze zich bezig met visieontwikkeling, beleidsondersteuning en het verzamelen van leerrijke praktijken rond het vergrijzings-thema en de arbeidsmarkt. In haar recente werkstuk ‘Hoe sterk worden oudere werkne-mers getroffen door de crisis?’ bundelde de onderzoekster de werkloosheidscijfers voor 50-plussers.De Lathouwer zegt dat we na de crisis niet mogen hervallen in de oude kwaal die voor meer uitstroom dan instroom zorgt. Zo krijg je namelijk een krappe en eenzijdige arbeidsmarkt die alleen focust op kostprijs en productiviteit. Door de tewerkstelling van oudere werknemers op peil te houden kan je ‘de spanning’ bedwingen. Wegens het structurele karakter van de werkloos-heid bij 50-plussers moet het beleid een lan-getermijnvisie creëren die de klemtoon legt op welzijn en de ontwikkeling van compe-tenties. De onderzoekster pleit voor een andere benadering van tijdelijke werkloosheid en gedeeltelijke loopbaanonderbreking. Die buf-fersystemen zijn belangrijk om mensen aan

boord te houden in tijden van crisis. Ze ver-mijden dure ontslagregelingen en bescher-men de aanwezige kennis. Een tekortkoming van die buffers is dat ze niet genoeg worden gekoppeld aan opleidingen.

Samenspel

Er is nood aan een samenspel van maatre-gelen. De overheid moet haar deel doen. En ook het socialezekerheids- en arbeidsrecht, het personeelsbeleid en het sociaal overleg hebben hun rol te spelen. De loonkosten ver-minderen is één stuk van het verhaal. Maar er is ook nood aan meer trajectbegeleiding en vorming. Via het sociaal overleg moet de vakbond erover waken dat er geen mensen worden ontslagen om de personeelskosten te druk-ken. De klemtoon moet liggen op arbeids-herverdeling dankzij de ‘crisismaatregelen’, tijdkrediet en loopbaanvermindering. En op vorming en de uitbouw van competenties.

Meer over het onderzoek van Leeftijd en Werk op www.leeftijdenwerk.be.

Ook 50-plussers behouden graag hun werk

trajectbegeleiding en premies volstaan niet

Jongereenouderewerkzoekenden

<25j 50+

Sterkestijgingdoorcrisis Mindersterkestijgingdoorcrisis

Cijfersschommelenmetconjunctuur(gebondenaandecrisis)

Cijferszijnmeerstructureel(minderalsgevolgvandecrisis)

Vindensnelleropnieuweennieuwejob Vindenmoeilijkeennieuwejob

Onderwijsniveauisbelangrijkomanderwerktevinden

Onderwijsniveauisminderbelangrijkomanderwerktevinden

Langdurig(>1j)werklooszijnisnefastomanderwerktevinden

Langdurig(>1j)werklooszijnisnefastomanderwerktevinden

© f

oto:

dan

iël

rys


DOSSIER ARBEIDSMARKT

MARK SEllESlACH

de job van verpleegkundige is nog altijd een ‘knelpuntbe-roep’. Of beter gezegd, een ‘kansenberoep’. de vraag naar verpleegkundigen zal zeker nog stijgen. Vacatures blijven nu veel te lang open staan. Voor heel wat jobs dient zich ook een ‘afl ossing van de wacht’ aan. Heel wat zorgverleners stevenen op een welverdiend pensioen af.

Dankzij het sociaal akkoord met de overheid hield de LBC-NVK een aan-tal jaar terug een veelbelovend oplei-dingsproject mee boven de doopvont. Werknemers uit de zorg kregen zo de kans om het diploma van verpleeg-kundige te behalen. Mét behoud van loon. Voordien hadden zij door allerlei omstandigheden vaak niet de kans om verpleegkunde te studeren.Nogal wat verzorgenden vinden het op zeker ogenblik een boeiende uitdaging om door te groeien tot verpleegkun-dige. Het opleidingsproject trekt dan ook veel gemotiveerde kandidaten aan. En de slaagcijfers liggen erg hoog.Het project is dus een groot suc-ces. De voorbije jaren gingen op die manier zowat 1.500 extra verpleeg-kundigen aan de slag. Momenteel zijn honderden via dit project nog een opleiding aan het volgen.Dit opleidingsproject is ook een tewerk-stellingsproject. De werknemers die

studeren, moeten immers worden vervangen. Zo vinden heel wat nieuwe mensen een job in de zorg. De meeste van hen blijven ook in de sector. Elk jaar opnieuw verzet de LBC-NVK ber-gen om genoeg overheidsfi nanciering voor het project te verzekeren. Ook in het schooljaar 2010-2011 zullen enke-len honderden nieuwe studenten aan een volledige opleiding kunnen begin-nen.Wie zich wil inschrijven voor de oplei-ding, moet minstens halftijds werken in een ‘federale gezondheidssector’ (ziekenhuizen, rusthuizen, rust- en verzorgingstehuizen, thuisverple-ging, revalidatiecentra, wijkgezond-heidscentra, bloedtransfusiecentra, beschut wonen). Met een contract van onbepaalde duur. De kandidaat moet minstens 23 jaar oud zijn op 31 augus-tus 2010. Hij of zij moet minstens drie jaar in de gezondheidssector werken. Als kandidaat moet je ook slagen in een selectieproef en voldoen aan de onderwijsvoorwaarden. Inschrijven moet voor 21 mei 2010 gebeuren.Het opleidingsproject maakt deel uit van het non-profi tplan van de LBC-NVK voor de komende onderhandelin-gen. Dit initiatief kan nog meer vruch-ten afwerpen als het lukt om het uit te breiden naar andere zorgfuncties.

Meer informatie vind je op http://non-profi t.lbc-nvk.be, www.wittewoede.be of www.ifg-fi nss.org. Of loop even langs in het LBC-NVK-secretariaat in je buurt. langs in het LBC-NVK-secretariaat in je buurt.


Niet meer schrikken

Verwonderingingoedeofslechtezinovervaltmenog

metenigeregelmaat.Maarschrikkendoeikallang

nietmeer.HetvertrekvanDickAdvocaatalstrainer

vandeRodeDuivelswasvoormijeennogminder

groteverrassingdanzijnaantreden.

DevoorzittervandeBelgischeVoetbalbond,de

immerlachendeFrançoisDeKeersmaecker,had‘mijn-

heerDick’nueenmaalbitterweinigtebieden.Zowel

sportiefalsfinancieel.

OokdewinstvandeKazakVinoekorovinLuik-

Bastenaken-Luikisminderverrassenddandemoge-

lijkheiddatbinnenkortzijnnaamuitdetabellenmoet

verdwijnen.DejongsteontwikkelingeninhetBHV-

dossierwareneerdereenbronvanverwonderingdan

vanschrik.

Schrikreactiesreserveerjebetervoorietswatecht

onvoorstelbaarenonvoorspelbaaris.Ikzalpasschrik-

kenwanneereropnieuweenministervanFinanciën

komtdiefatsoenlijkzijnwerkdoet.Ofwanneer

iemandonomstootbaarkanaantonendatDidier

Reyndersdemensennietbelazerde.Ikmagdaneen

makkelijkslachtoffervanergerniszijn,demanverhief

hetopwekkenvanergernistoteenwarekunst.

ToenReyndersnadeverkiezingenvan2007informa-

teurwerd,liethijmeervolkopaudiëntiekomendan

erpolitiekemandatarissenzijninalleparlementen

samen.Nogalwatvandegesprekspartnersdachten

toendelijnenéénentweevanhetnieuweregeerak-

koordtehebbengeschreven.Dieboodschapkregen

de378horigenalleszinsmeetoenzehetpandverlie-

ten.Allemaalkregenzeeenkaartjemeteenvoorge-

druktantwoord,aangevuldmetdewoorden‘metde

bestegroetenvanUwvriendDidier’.Eencollectors’

itemwerdendiekaartjesniet.Reyndersbleefinforme-

rentotdekoninginaandekoningwisttemeldendat

devakantieechtnietkonwachtentot‘maîtreDidier’

elkestemgerechtigdegezienhad.

ToenReyndersnadejongsteBHV-crisisdoorde

koningwerdaangeduidalsbemiddelaar,speelde

hijhetklaaromrond11.00umeetedelendatzowat

iedereenbereidwasom’snamiddagsmeteengou-

denpeneencompleetakkoordteondertekenenover

destaatshervorming.Goedzesuurlaterginghijaan

dekoningvertellendatdeklusgeklaardwas.‘Hoedan

wel?’,vroegdekoning.Daaropvolgdenalleenwat

euh’senoh’s.WaarnadeministervanFinanciënlangs

deachterdeurnaarbuitenmochtomstilletjesopte

gaanineenrijlatebezoekersvandeKoninlijkeSerres.

VroegerreserveerdehetKoninklijkPaleishetwoord

‘leugen’voorgeschriftenvandecommunistJulien

LahautofuitlatingenvanJean-PierreVanRossem.

Sinds26aprilbehoortookDidierReynderstothet

selecteclubjevanleugenaars.

Ommaartezeggendatditlandbesteensmagwor-

denverrast.Nadeverkiezingenmagerhoedanook

eenanderaantredenalsministervanFinanciën.

NuReyndersontslagnemendministeris,magik

hopendatmijnaanslagvoordeinkomsten2008,aan-

slagjaar2009,weldrawordtverzonden.Datlijktmij

eengewonelopendezaak.Ikkreegalwelmijnaan-

gifteformuliervoordeinkomstenvan2009dattegen

30junimoetwordeningevuld.Eendeadlinedieikzal

respecteren.

IN DE MARGEWF

Werknemers uit zorg kunnen verpleegkundige worden

tijdig inschrijven voor opleiding is de boodschap

© f

oto:

dan

iël

rys

RUBRIEKSNAAM


RUBRIEKSNAAMFIlMKARIN seBeReCHts

een fi lm waarin tiental-len personages passe-ren die je zo weer ver-geet. en waarin niet veel gebeurt behalve over en weer tateren in sombere vertrekken en deurope-ningen. Hoe komt het dat zo’n fi lm toch behoorlijk wat ‘suspense’ opwekt? misschien omdat tus-sen de plooien door het immense verteltalent van stieg Larsson opfl akkert…

In het derde deel van Larssons postume Millennium-trilogie herstelt zijn taaie, asociale anti-heldin Lisbeth Salander in de kli-niek van kogelwonden. Wanneer een paar kamers verderop haar vader koelbloedig wordt omge-bracht, komt buiten de zieken-huismuren een wedloop op gang tussen journalist Mikael Blomkvist en een vermolmd netwerk binnen de Zweedse veiligheidsdiensten. De journa-list eist gerechtigheid voor de van gewelddaden beschuldigde Salander en wil in zijn blad ‘Millennium’ een complot rond haar gehate vader ontmaskeren. Maar het netwerk stelt alles in het werk om dat te verhinderen.Het staat als een paal boven water dat Stieg Larsson, de Zweedse journalist die bij zijn dood in 2004 een lijvige mis-daadtrilogie achterliet, de kunst van het meeslepen beter verstond dan de mensen die tot

nog toe zijn werk verfilmden. Toch is deze noodgedwongen tot ‘light’-versie afgeslankte Millennium 3 al bij al een solide, onderhoudende thriller. No-nonsense-filmer Daniel Alfredson houdt er van bij het begin stevig de pas in en sluist ons binnen in een Zweden dat kil oogt en waarin machtsmis-bruik en (seksuele) perversie naar elkaar lonken. Alfredson neemt bovendien de vrouw-vriendelijke inslag van Larssons werk subtiel mee. Dat hij niet meer aandacht heeft kunnen opbrengen voor de mensen in deze intrige is dan weer zonde. Het achteloos opvoeren van een trits anonieme personages is één ding. De luttele gelegen-heden waarin de klik tussen zijn hoofdpersonages voelbaar is, smaken echter naar veel meer dan deze dreigende maar afstan-delijke slotsom van een onweer-staanbaar misdaadverhaal.Ondertussen is David Fincher (‘The Game’, ‘Seven’, ‘Fight Club’) aangezocht voor de Ho l l y w o o d v e r s i e ( s ) v a n Larssons geesteskind. Draaien maar, zou ik zo zeggen. Larssons geesteskind. Draaien maar, zou ik zo zeggen.

Millennium3(Luftslottetsom

sprängdes)komtop19meiuit

indeBelgischebioscopen.

Af en toe dwarrelt er tus-sen de bioscooprelea-ses een fi lmpje voorbij dat een mens een beetje opgetogen stemt. Alleen al omdat het zo onwijs anders is dan wat je doorgaans op je fi lm-bord krijgt. de Japanner Hirokazu Kore-eda (‘After Life’, ‘Nobody Knows’) haalde de mosterd voor Air doll bij een manga, maar de originele ‘ver-pakking’ van dit exem-plaar is de zijne. en ook de tederheid waarmee hij dit moderne sprookje op ons loslaat, mag Kore-eda geheel en al op zijn eigen conto schrijven.

In een tanende slaapwijk van Tokio deelt Hideo zijn bestaan met ‘Nozomi’. De verongelijkte kelner kan zijn dagelijkse por-tie zelfbeklag bij haar kwijt en krijgt er nog seks bovenop. Allemaal zonder tegenstrib-belen, want Nozomi is een opblaaspop. Wanneer Hideo op een dag uit werken is, komt Nozomi tot leven en gaat ze op verkenning in de buurt. De wereldvreemde pop wordt aan-geworven in een videotheek, waar ze stilaan van fi lm én van

het echte leven gaat proeven. Ze stelt ontgoocheld vast dat ze niet alleen een surrogaat is voor seks, maar bovendien een ‘verouderd, goedkoop model’. Echt hartzeer krijgt ze pas wan-neer blijkt dat de echte mensen die haar pad kruisen nogal wat verdriet en frustraties torsen.Een levende opblaaspop met uitneembaar en netjes afwas-baar seksorgaan: daar zijn wel een paar andere benaderingen bij te bedenken dan deze deli-cate ontdekkingstocht vol kin-derlijke onschuld. Kore-eda zet mee met Nozomi de eerste weifelende pasjes en kijkt zo argeloos als zijn ingénue naar een wereld die zorgvuldiger omspringt met zijn afval dan met zijn eenzame, afgeschreven en ‘lege’ bewoners. Ondanks de nogal evidente ‘boodschap’ is Air Doll een inne-mende, vederlichte vertelling met een hoekje af. De Taiwanese cameraman Mark Ping Bing Lee vat Kore-eda’s sprookje en Tokio’s uitgebluste buurten in langzame, wondermooie beel-den. De Koreaanse Bae Doona imponeert als de broze sekspop die met haar ‘nieuwe’ hart niet alleen op liefde, maar ook op pijn stuit. Pure poëzie van pan-Aziatische makelij. De tiental-len monkelende knipogen naar fi lms en songs krijgt u er gratis en voor niets bij. fi lms en songs krijgt u er gratis en voor niets bij.

AirDoll(Kûkiningyo)issinds

28apriltezienindeBelgische

zalen

Air Doll

Stieg Larssons taaie antiheldin Lisbeth Salander (Noomi Rapace), ten strijde tegen machtsmisbruik en perversie.

“Mensen met koude handen heb-ben doorgaans een warm hart”: broze sekspop op zoek naar warmte (Bae Doona).

Millennium 3

RUBRIEKSNAAM


RUBRIEKSNAAM

De dood heeft mij een aanzoek gedaan

Kristien Hemmerechts

Is Kristien Hemmerechts de Linda de Win van de Vlaamse literatuur? de reacties op haar jongste boek, waarin ze – niet eens nadrukkelijk – een suggestie doet over het verge-makkelijken van de levensbeëindi-ging, waren zo dwars en boosaardig dat ik me meteen aan het lezen zette. en maar goed ook, want ‘de dood heeft mij een aanzoek gedaan’ is een mooi en zinnig boek.

Negen maanden lang, van oktober 2008 tot juli 2009, hield de schrijfster een dagboek bij waarin ze alles noteerde wat haar inviel of wat haar onder ogen kwam in verband met leven, liefde en dood. De dood valt het meest op. Zowel uit ‘Th e Guardian’ als uit Belgische en Nederlandse kranten haalt Hemmerechts de meest gruwelijke berichten aan. Over de aanslag op de Nederlandse koninklijke familie in Apeldoorn, over de moordenaars Geneviève Lhermitte en Kim De Gelder, over het doodboek ‘Nothing to be frightened of ’ van Julian Barnes en de Zwitserse eutha-nasiekliniek, over de vroeggestorven Jane Goody uit ‘Big Brother’, Amelie Van Esbeen die smeekte om euthanasie, over Josef Fritzl en over Doctor Death, die mensen effi ciënt zelfmoord leert te plegen. Uit haar persoonlijke levenssfeer heeft de schrijfster verhalen en beschouwingen over haar twee zoontjes die stierven aan wiegen-dood, over haar labiele zus, haar tweede man Herman De Coninck en (vooral) over haar vader, tv-pionier Karel Hemmerechts, die twee jaar geleden overleed en aan wie het boek werd opgedragen. Maar wie denkt dat ‘De dood heeft mij een aanzoek gedaan’ een treurig, morbide of deprimerend werk-stuk is, vergist zich schromelijk. Kristien Hemmerechts is ernstig en fi losofi sch, maar nergens pedant of zwaar op de hand. Heel af en toe is ze zelfs geestiger dan u misschien wel denkt.

Humor

Herman De Coninck, die elke nacht al paf-fend en drinkend zat te schrijven, kwam vol-gens haar ‘gerookt en gemarineerd’ naar bed. Haar toespraak bij de verassing van haar vader is een pareltje van inlevingsvermogen en humor («Als mijn vader je tegen zijn gilet

trok, kraakten je ribben. Een week voor zijn dood omhelsde hij me nog zo stevig dat ik dacht: die zijn we nog lang niet kwijt»). En als ze over een Spaans televisieprogramma vertelt waar een deelnemer weg moet omdat hij als puber zijn beide ouders vermoordde en de man verontwaardigd reageert dat het allemaal zo lang geleden is, noteert ze droogjes: ‘Tja, als een mens zijn ouders al niet meer mag vermoorden...’. Zelfs wanneer Hemmerechts over haar eigen doodsverlangen schrijft, dat haar in haar 53ste levensjaar blijkbaar af en toe overviel, doet ze dat analytisch en fl egmatiek («In hoeverre is mijn doodsverlangen het gevolg geweest van de soms virulente aanvallen op mij in de pers?»), met slechts heel zeldzaam een larmoyante hartenkreet ertussendoor: «Ik wil nog leven, maar ik wil mezelf behoe-den voor ontgoocheling, belediging en pijn.» Die belediging en die pijn worden dan vooral veroorzaakt door ‘klote-opmerkingen’ en

‘klotemailtjes’, door ‘mensen, hun gemene

tong en hun venijn’ en door haar ‘angst dat de mensen me een koe zullen vinden. Of een trut. En dat die angst vast te maken had met mijn zus die me vroeger dagelijks inpeperde dat iedereen een hekel aan me had’. (Er is volgens mij nog een reden voor haar pijn, die ze slechts zijdelings aanraakt, maar die te maken heeft met haar hooggestemde katholieke opvoeding, die elke vorm van zelfzucht en zorgeloosheid probeerde uit te bannen en van haar een levenslange ‘achie-ver’ maakte die zich op alle vlakken moest inzetten en haar best moest doen, tot het leed van de wereld haar smalle schouders deed kraken.)

Rechtomtesterven

Evenmin larmoyant is Hemmerechts als ze

voor iedereen het recht bedingt om op gelijk welk ogenblik dood te gaan, zelfs wanneer er geen sprake is van hoge leeftijd of ondraag-lijke fysieke pijn. Ze verzet zich tegen de opvatting van de artsen dat het leven een plicht zou zijn, in plaats van een recht en ze schaart zich achter de uitspraak van de Londense verpleegster Trea McNally, die een pleidooi houdt voor een ‘vroedvrouw’ die mensen met een doodsverlangen kan hel-pen pijnloos uit het leven te stappen. Halfweg het boek komt het gelukkig weer goed met de schrijfster. Eén dag nadat ze dacht: «Oké, ik doe het», noteert ze: «Wat een onzin, dit hele afrondingsproject!», danst ze uitgelaten met haar vrienden en voelt ze zich zowaar ‘een tikkeltje verliefd’. «Ik moet lichtheid opzoeken, en vrijblijvend-heid», schrijft ze op 16 maart, «minder ver-antwoordelijkheid op me nemen, minder de dingen aan mijn hart laten komen.»De dood deed Kristien Hemmerechts vorig jaar een aanzoek, maar ze stuurde hem wandelen. Verstandig, want het is nog veel te vroeg. Er moet nog geleefd worden en gedanst, er moeten nog mooie boeken geschreven worden. Als ze daar zin in heeft, tenminste. En die dood, die komt vanzelf wel terug.

GUTENBERG

DEDOODHEEFTMIJEENAANZOEK

GEDAAN

KristienHemmerechts

UitgeverijDeGeus

318blz.

UitgeverijDeGeus

318blz.

FIlMKARIN seBeReCHts

BOEKGUteNBeRG

ZelfswanneerHemmerechtsoverhaareigendoodsverlangenschrijft,doetzedatanalytischenflegmatiek.


RUBRIEKSNAAM


INBOXmONIQUe BRAAm

Laatonswerken.be

Mini-opzegtermijnen voor werknemers? Als het aan de werkgevers ligt wel. Maar zoiets zou het bediendestatuut ondergraven. En leiden tot extra hoge kosten voor de sociale zekerheid. De LBC-NVK en CNE sloegen de handen in elkaar en maakten de tweetalige website Laat ons werken.be. Op www.laatonswerken.be kan je in een handomdraai nagaan wat de gevolgen van de werkgeversvoorstellen zouden zijn voor jouw opzeg. Surf naar de site en doe de test.

MeldpuntZorg.be

Geregeld duiken negatieve verhalen op over wat de commercialisering van de zorg allemaal kan aanrichten. Het ACV wil de eff ecten van commercialisering in de zorg in kaart brengen en evalueren, onder andere in de ouderenzorg, het patiëntenvervoer, de geestelijke gezondheidszorg en de kinderop-vang. In dit verband creëerde het ACV het Meldpunt Zorg. De LBC-NVK ondersteunt dit initiatief.

Via het meldpunt kunnen werknemers en werknemersafgevaardigden uit de commer-ciële zorg hun verhaal kwijt over negatieve ervaringen. De verhalen worden bijeenge-bracht en meegenomen in een evaluatie. Die evaluatie heeft tot doel het huidige zorgaan-bod kwalitatief en kwantitatief te verbete-ren. Maar het Meldpunt Zorg is geen klik-lijn. Het wil evenmin in de plaats treden van bestaande initiatieven.

Vanatotzopwww.lbc-nvk.be

De website van de LBC-NVK is bijzonder goed gevuld. Je weg vinden op de site is niet altijd gemakkelijk, met al die rubrieken en pagina’s. We willen het de bezoeker van www.lbc-nvk.be graag wat gemakkelijker maken. Via de rubriek ‘Van a tot z’ kan je op alfabetische wijze grasduinen op de website. Van ARAB, arbeidsduur, ecocheques, gezins-vriendelijk bedrijf over jaarlijkse vakantie, klein verlet en loopbaanonderbreking tot pensioen, studentenarbeid, telewerken en zwangerschap. Schrijf je via de homepage in op onze Nieuwsbrief. Zo blijf je automatisch op de hoogte van de actualiteit.

LBC-NVKensocialemedia

Je vindt ons ook op:- Facebook: www.fbook.me/lbcnvk: onze vrienden-

pagina speelt kort op de bal, veel aandacht voor de actualiteit, met aanvullingen van oplettende ‘vrienden’;

- Youtube: www.youtube.com/vakbondlbcnvk:

Sinds dit jaar heeft de LBC-NVK een eigen Youtubekanaal. We zetten er videoboodschappen en reportages op. Neem eens een kijkje en laat je commentaar achter;

- Picasa: http://picasaweb.google.com/lbcnvkfoto: voeren we actie, dan maken we foto’s. Een selectie komt terecht op picasa, onze fotodatabank. Op picasa vind je een mooi overzicht in beeld.

- Twitter: http://www.twitter.com/lbcnvk: twitteren doen we ook, meestal om onze actie en aanwezigheid ten velde aan te kondigen. om onze actie en aanwezigheid ten velde aan te kondigen.

JAN DECEUNyNCK

Je hebt het ongetwijfeld al gemerkt. Ons Recht zit sinds het april-nummer in een nieuw kleedje. dat heeft alles te maken met de nieuwe huisstijl die de LBC-NVK vorige maand introduceerde.

Het logo van de LBC-NVK kreeg een opfris-beurt. Meteen maakten we van de gelegen-heid gebruik om al ons drukwerk nog eens onder de loep te leggen en op elkaar af te stemmen. Wie vanaf nu drukwerk van de LBC-NVK in handen krijgt, zal in een oog-opslag merken wie de afzender is. Het ver-nieuwde logo, de kleuren en lettertypes, … alles heeft nu dezelfde visuele lijn. Met deze opgefriste huisstijl willen we duide-lijk maken dat we nu en in de toekomst meer dan ooit klaar staan om op te komen voor jouw belangen. Want werk ligt er nog genoeg op de plank. De economische crisis kost elke

maand opnieuw handenvol jobs, de sociale zekerheid staat onder druk, werkgevers wil-len beknibbelen op onze rechten door het bediendestatuut te ondergraven… Je leest er geregeld over in dit maandblad.

Militanten

Ook vakbondsmilitanten in de bedrijven en sectoren werken mee aan de huisstijl. Op het militantengedeelte van onze website vinden ze alle logo’s die ze nodig hebben. Ze kunnen daar ook terecht voor eenvoudige sjablonen

waarmee ze nieuwsbrieven, pamfl etten, affi -ches, persberichten of andere publicaties maken.Zo kunnen ze de herkenbare huisstijl doortrekken naar de communicatie met hun eigen achterban, in hun eigen onderneming. Militanten die zich al registreerden op de website van de LBC-NVK, kunnen voor alle informatie terecht op http://militanten.lbc-nvk.be. Diegenen die zich nog niet registreer-den, kunnen dat doen op www.lbc-nvk.be. Na de registratie kunnen ook zij via http://mili-tanten.lbc-nvk.be alle details van de nieuwe huisstijl ontdekken.

alle details van de nieuwe huisstijl ontdekken.

215.00 Kleding- en confectiebedrijf vorige lonen x 0,9987219.00 Diensten en organismen voor technische controles en gelijkvormigheidstoetsing vorige lonen x 1,0018226.00 Internationale handel, vervoer en logistiek vorige lonen x 1,014227.00 Audiovisuele sector vorige lonen x 1,02

INDEXAANPASSINGENAPRIl 2010


RUBRIEKSNAAM


INBOXmONIQUe BRAAm

DENIS BOUWEN

“Al die vluchtelingen komen gewoon naar hier om aan de vetpotten te kunnen zitten.” “Op de tram naast een zwarte gaan zitten? dat zie je van hier.” Of nog, in een callcenter: “sorry mevrouw, we kunnen u niet aanwerven want uw Frans klinkt te Afrikaans.” Vluchtelingen en ande-ren met vreemde roots hebben af te rekenen met heel wat vooroor-delen en vormen van discriminatie. de campagne ‘Ik ga vreemd’ tracht vooroordelen te doorbreken en wil zoveel mogelijk Vlamingen in con-tact brengen met vluchtelingen en nieuwkomers. ‘Ik ga vreemd’ is een initiatief van Vaka/Hand in Hand. de campagne loopt al een tijdje, maar is nu aan een tweede adem toe.

De ‘gastarbeiders’ van vroeger waren vooral Spanjaarden, Italianen, Turken en Marokkanen. Anno 2010 leven autochtone Vlamingen samen met ‘vreemdelingen’ van allerlei herkomst. Vooral, maar zeker niet uitsluitend, in de grote steden. Echte con-tacten tussen autochtonen en nieuwkomers ontbreken vaak nog. Wantrouwen maakt nog veel onmogelijk. “Onbekend maakt onbemind”, zoals de volkswijsheid zegt.

“Samen met integratiecentra, onthaalbureaus, vluchtelingenwerkgroepen en opvangcentra voor asielzoekers creëerden wij een aanbod waardoor nieuwkomers en Vlamingen elkaar kunnen ontmoeten”, vertelt Jonas Slaats van Vaka/Hand in Hand. “Uit ervaring weten we dat vooroordelen wegsmelten wanneer mensen een vreemde-ling echt leren kennen en zijn of haar persoonlijk verhaal horen. Sommige mensen vluchten van-uit politieke overwegingen naar hier. Anderen vertrekken uit hun land omdat de leefomstandighe-den daar veel te bar zijn. Maar het is een fabeltje dat de meesten gewoon naar hier komen om van onze sociale zekerheid te profi -teren. De meeste nieuwkomers willen wat graag werken als ze daartoe de kans krijgen.”

Polarisering

Slaats merkt ‘een toenemende polarisering en verrechtsing in de samenleving’. “De vijandig-heid tegenover vreemdelingen lijkt te verergeren. Mogelijk heeft dat te maken met de manier waarop de media over allochto-nen berichten. En de economi-sche crisis speelt waarschijnlijk

ook wel een rol. Sommige media wekken de indruk dat we hier overspoeld worden door buitenlanders. Laten we vooral niet overdrij-ven. Er zijn hier ook al veel allochtonen van de derde of vierde generatie. Hoelang duurt

het voor we hen als ‘mensen van hier’ willen beschouwen?”In nogal wat gevallen kan je via ‘Ik ga vreemd’ aan tafel schuiven met nieuwkomers. Kip moambe, couscous of frietjes met stoofvlees, het is allemaal prima. “Wat de pot schaft, is niet zo belangrijk”, zegt Slaats. “Het is de ontmoeting die telt. Je kan net zo goed samen sporten. Voor sommige nieuwkomers zijn de ontmoetingen dan weer een interes-sante gelegenheid om hun Nederlands te oefenen.”

Inelkeprovincie

Wie naar www.ikgavreemd.org surft, vindt per provincie een aantal initiatieven die Vlamingen en nieuwkomers aan elkaar kop-pelen. “Een deel van het aanbod mikt op groe-pen en verenigingen die willen vreemdgaan. Maar er is ook een aanbod voor individuen.” ‘Ik ga vreemd’ leent zich goed voor allerlei socioculturele verenigingen, scoutsgroepen of, waarom niet, vakbondsafdelingen.De site geeft ook portretjes van bekende Belgen die vreemde roots hebben. Mensen als Adamo, Belle Perez, Dirk Bikkembergs, Brahim, Emile Mpenza, Sellahatin Koçak of Gabriel Rios. Of namen als Kaye Styles, Elodie Ouedraogo, Nigel Williams en Phara de Aguirre.De asielcentra van het Rode Kruis, het Oost-Vlaams Diversiteitscentrum (ODiCe), Vormingplus, het onthaalbureau Kom-Pas (Gent) en de vluchtelingenwerkgroep VLOS behoren tot de organisaties die mee het aan-bod leveren voor ‘Ik ga vreemd’. De cam-pagne geniet de steun van verenigingen als KAV, KWB, KVG, Curieus en School Zonder Racisme. KAV, KWB, KVG,Racisme.

‘Ik ga vreemd’zet vooroordelen op losse schroeven

Contacten met nieuwkomers doen wantrouwen verdwijnen

CAMPAGNE

Samenetenofsporten.Maarhetisdeontmoetingdietelt.


Metaal

In de metaalsector wordt dit jaar een vakbondspremie van 85 euro uitbetaald. De uitbeta-lingsperiode loopt van 15 april tot 31 juli.De premie wordt betaald aan de gesyndiceerde bedienden en kaderleden die in 2009 werk-ten in de metaalsector (pari-tair comité 209). Onder het PC 209 vallen alle metaalbedrijven met een productieactiviteit in België en de studiebureaus die voor die ondernemingen wer-ken. Het gaat niet om garages, carrosseriebedrijven, de metaal-handel of de erkende controle-instellingen.Om recht te hebben op de pre-mie moet de bediende of het kaderlid in 2009 ten minste één maand effectief gewerkt hebben in een metaalbedrijf en lid zijn van de LBC-NVK sinds ten minste 1 oktober 2009. Ook moet de bediende aange-sloten zijn bij een vakbond op

het moment van uitbetaling. Werkloze bedienden en brug-gepensioneerden hebben nog recht op deze vakbondspremie wanneer zij in 2009 nog min-stens één maand werkten en eff ectief prestaties leverden in een metaalbedrijf (en aan de voorwaarden qua lidmaatschap voldoen). Hetzelfde geldt voor wie in 2009 in volledige loop-baanonderbreking/tijdkrediet ging of in 2009 langdurig ziek werd.De uitbetaling gebeurt via over-schrijving op de individuele bankrekening.Bedienden en kaderleden tewerkgesteld in de metaalsec-tor en aangesloten bij de LBC-NVK kregen onlangs een for-mulier. Dat formulier moet je ingevuld terugbezorgen aan je vakbondsafgevaardigde of aan het gewestelijke LBC-NVK secretariaat van je woonplaats. Wie geen formulier kreeg, kan contact opnemen met zijn LBC-NVK-secretariaat.

Non-ferro

Van 15 april tot 31 oktober wordt in de sector non-ferrometalen (PC 224) een vakbondspremie van 90 euro uitbetaald. Om recht te hebben op de premie moet je vorig jaar ten minste een maand in de sector gewerkt hebben. Ook moet je minstens sinds 1 december 2009 lid zijn van de LBC-NVK en in orde zijn met de betaling van de ledenbij-drage op het ogenblik dat de pre-mie wordt uitbetaald. Langdurig zieken worden gelijkgesteld.

Gepensioneerden en brugge-pensioneerden hebben ook recht op de premie als ze in 2009 nog minstens een maand in de sector gewerkt hebben. De rechthebbenden krijgen van hun werkgever een attest, dat ingevuld moet worden terugbe-zorgd aan het plaatselijke LBC-NVK-secretariaat.Deze regeling geldt niet voor de bedienden en kaderleden van Umicore, Aurubis en Nyrstar; zij hebben een eigen bedrijfs-premie.

Spaarbanken

Tussen 1 juni en 30 juli wordt in de sector van de maatschappijen voor hypothecaire leningen, sparen en kapitalisatie (PC 308) aan de gesyndiceerde bedien-den een vakbondspremie van 30 euro uitbetaald. Om recht te hebben op de premie moet je ten minste zes opeenvolgende maanden van 2008 lid geweest zijn van de LBC-NVK en in orde

zijn met de betaling van het lid-geld. Ook moet je ten minste zes maanden gewerkt hebben in de sector van de spaarbanken in 2008. (Brug-)gepensioneerden krijgen hun premie als zij min-stens nog een maand eff ectief werkten in 2008.Wie op de premie recht heeft, ontvangt een attest. Dat attest moet je ondertekend terugstu-ren naar het plaatselijke LBC-NVK-secretariaat.

Lezersbrieven dienen te worden gestuurd aan: RedactieOnsRecht·Sudermanstraat5•2000Antwerpen·[email protected]

Anonieme brieven worden niet gepubliceerd. Naam en adres van de steller moeten ons bekend zijn. De brieven worden in de regel gepubliceerd met vermelding van de initialen en de woonplaats van de schrijver, hoewel die op uitdrukkelijk verzoek kunnen worden weggelaten. De redactie behoudt zich het recht voor te lange lezersbrieven eventueel in te korten zonder aan de essentie ervan te raken. De publicatie van lezersbrieven betekent niet dat de redactie in alle opzichten akkoord gaat met de inhoud ervan.

DE lEzER SCHRIJFT

ZONDERTVE.V.S.-VILVOORDE

De Achterklap van het april-nummer van Ons Recht ging over het leven zonder tv. Wat sneu dat Walter het één weekje zonder fl ikkerkast moest stellen. Ik leef al zes jaar zonder televi-sie en genoot van elke seconde. Sowieso was ik al niet erg geïn-teresseerd in soaps, sport of praatprogramma’s. Dus mis ik op dat punt niet veel. Ik ben ook een boekenwurm.Documentaires mis ik wel een beetje, maar ik kan er ook op internet vinden. Ook het nieuws kan je via internet vol-gen. Mijn huis ligt letterlijk vol boeken. En mijn computer puilt uit van de e-boeken. Er bestaat ook zo’n heerlijk paradijsje

dat ‘bibliotheek’ heet. Zonder die beeldbuis is het dus grote leute bij mij thuis. Uren aan een stuk snuff el ik in zo’n werk dat heerlijk naar papier en druk-inkt ruikt. Of geniet ik van een e-boek op mijn gsm of computer. Fictie, non-fi ctie, noem maar op, we hebben het in huis.Misschien is het een kwestie van gewoonte. Maar ik ken erg veel mensen die helaas niet kun-nen bestaan zonder een dage-lijkse portie kijkplezier, die ‘op tijd thuis moeten zijn’ of ‘abso-luut nu de tv moeten aanzetten’ (sorry voor het bezoek). Aan mij niet gelegen, mijn boeken eisen geen vaste tijdstippen op.Al met al is mijn leven heerlijk interessant, gevarieerd en vol afwisseling. Zonder kijkbuis.

WERKZOEKENW.M.-PERE-MAIL

Ik ben een man van die zon-der werk zit. Tot mijn ste vond ik altijd vlot werk, dankzij de rijke ervaring die ik opge-daan had. Na een collectief ont-slag bij Electrabel (Elia Assets) in raakte ik ook opnieuw aan de slag. Maar na drie fail-lissementen en een werkongeval liep mijn moraal wel een zware deuk op.Wat mij tegen de borst stuit, is de manier van werken van uitzendkantoren, de VDAB en Actiris. Uitzendkantoren laten werkzoekenden overbodige kosten maken om een vacature in te vullen. Je ziet een vacature, belt naar de consulente van het kantoor, die zegt dat de job nog vrij is en vraagt je om langs te komen. Eens ter plaatse aange-komen, krijg je van haar collega te horen dat de job al weg is. Of krijg je de vraag ‘wat voor baan

zoekt u?’, terwijl je eerder al je cv opstuurde voor de toen nog vrije functie. Zoiets noem ik legaal werkkrachten ronselen.Bij Actiris zetten ze de puntjes dermate op de i dat ik via dat kanaal zeker nooit werk zal vin-den. Discriminatie tot en met.We zullen allemaal tot ons ste moeten werken, wordt ons voor-gehouden. Vijftigplussers moe-ten langer aan het werk blijven, is de boodschap. Maar hoe wil-len de politici dit realiseren?Ik ben niet zo kieskeurig op de arbeidsmarkt. Toch is het alle dagen tegen de bierkaai vech-ten. De ene keer heb ik te veel ervaring, de andere keer ben ik te laag geschoold. Dan weer ben ik te hoog opgeleid of ken ik te weinig Frans of Engels. En ga zo maar door.Op de radio hoor je geregeld dat ‘de vacatures niet ingevuld raken’. Welnu, aan mij zal het zeker niet liggen.

UITBETAlING VAKBONDSPREMIE

Metaal

In de metaalsector wordt dit jaar een vakbondspremie van 85 euro uitbetaald. De uitbeta-lingsperiode loopt van 15 april tot 31 juli.De premie wordt betaald aan de gesyndiceerde bedienden en kaderleden die in 2009 werk-ten in de metaalsector (pari-tair comité 209). Onder het 209 vallen alle metaalbedrijven met een productieactiviteit in België en de studiebureaus die voor die ondernemingen wer-ken. Het gaat niet om garages, carrosseriebedrijven, de metaal-handel of de erkende controle-instellingen.Om recht te hebben op de pre-mie moet de bediende of het kaderlid in 2009 ten minste één maand effectief gewerkt hebben in een metaalbedrijf en lid zijn van deten minste 1 oktober 2009. Ook moet de bediende aange-sloten zijn bij een vakbond op

Non-ferro

Van 15 april tot 31 oktober wordt in de sector non-ferrometalen (PCvan 90 euro uitbetaald. Om recht te hebben op de premie moet je vorig jaar ten minste een maand in de sector gewerkt hebben. Ook moet je minstens sinds 1 december 2009 lid zijn van de met de betaling van de ledenbij-drage op het ogenblik dat de pre-mie wordt uitbetaald. Langdurig zieken worden gelijkgesteld.

Spaarbanken

Tussen 1 juni en 30 juli wordt in de sector van de maatschappijen voor hypothecaire leningen, sparen en kapitalisatie (aan de gesyndiceerde bedien-den een vakbondspremie van 30 euro uitbetaald. Om recht te hebben op de premie moet je ten minste zes opeenvolgende maanden van 2008 lid geweest zijn van de


Jaren geleden kreeg ik van een vriend een boek cadeau dat hij had gekocht op de lucht-haven van singapore. Het heette ‘expensive Habits’ (dure Gewoonten) en was geschreven door de engelsman Peter mayle. een auteur die later wereldbe-roemd zou worden met zijn vro-lijke bestsellers over de Provence.

Mayle beschrijft in 24 hoofdstukken hoe je met zwier en smaak door het leven moet dansen. Je pakken moet je bijvoorbeeld op maat laten maken, het liefst nog in Savile Row. Als auto is alleen een inktzwarte limousine goed genoeg, uiteraard mét bar en chauff eur. Een fl at in Manhattan is de rigueur, een buitenhuis in Italië wordt aan-bevolen. Truff els, foie gras en kaviaar komen recht uit de Périgord of van de oevers van de Kaspische Zee. Als het kan, moeten ze wor-den opgediend door een dienstmeisje in de blauwe salon. Fooien moeten achteloos en royaal worden verstrekt, whisky betrokken uit een exclusieve Schotse stokerij. U ziet het plaatje, het heeft wel iets, maar één detail zag meneer Mayle natuurlijk over het hoofd. “Waarmee ga je dat betalen?”, vroeg mijn oude moedertje altijd. “Met potscherven?” Een maatpak in een aardig stofj e kost al gauw 1.000 euro, een halve kilo Iraanse kaviaar 2.500 euro, een fl es Glen Dronach ‘single malt’ uit 1978 vindt u niet onder de 235 euro. En dan hebben we het nog niet gehad over een landhuis in Toscane. Je mag er niet aan denken dat er mensen bestaan die zich zo’n luxe kunnen permitteren.

Happyfew

Op het eerste gezicht zijn wij, gewone ster-velingen, dus gedoemd om ons hele aardse bestaan in kostuums uit de solden rond te lopen, met af en toe een interessant voor-deelmenu hier en daar voor het hele gezin, wijn en koffi e inbegrepen, wanneer Jantje zijn plechtige communie doet. Nooit zul-len glitter en glamour ons deel zijn, nim-mer zullen wij – al was het maar met onze vingertoppen – raken aan het geprivilegi-eerde bestaan van de superrijken, het ‘dolce far niente’ van de ‘happy few’. Het was een vooruitzicht dat mij niet beviel. Wij werken allemaal hard en we hebben

maar één leven en omdat we allemaal die fi lm zagen waarin een meneer in smoking champagne bestelt in de suite van zijn vijf-sterrenhotel, hunkert een stukje in ieder van ons naar dat ontspannen, dat rijkelijke, dat lichtgevende gevoel dat luxe heet. En dan nu het goede nieuws. Sinds vorige week weet ik ook hoe we daar moeten aan geraken. We waren in Madrid, mijn lief en ik, met zo’n democratische citytrip. We kwa-men het Th yssen-Bornémiszamuseum uit, we liepen op de Paseo del Prado en daar, aan de overkant lonkte de grote stadstuin van het Ritzhotel.Het Ritzhotel! Dancing at the Ritz! Bestaat er nog één woord met een luxueuzere bijklank dan het Ritz? Voorzichtig gingen we naar de prijzen kijken. Een pot thee met koekjes kostte 9 euro. Dat is niet mis, als je weet dat een builtje ‘English Breakfast’ in de super-markt amper 5 eurocent waard is. Maar dit was het moment van het Grote Gebaar. Op onze afgetrapte loopschoenen betraden wij de tuin, half verwachtend er meteen weer te worden uitgeknikkerd, zoals onze voorva-deren uit het Aards Paradijs, of tenminste neerbuigend te worden bekeken.

Zetelsmetdikkekussens

Niets van dit alles gebeurde. We vlijden ons neer in de brede zetels met de dikke kussens. We vingen de blik op van een ober in een witte jas. We plaatsten onze bestelling: twee potten thee. Hij knikte en verdween in het hotel. Het Ritzhotel, mocht u het vergeten zijn, het Ritzhotel in Madrid. De ober kwam terug. De thee zat in een zilveren pot. Een blaadje van een magnoliastruik dwarrelde op onze tafel. De ober glimlachte breed en schonk ons uit. We nipten en knabbelden en lieten onze nekken zwellen. Even waren we rijk, éven logeerden we in het beroemd-ste hotel van de wereld. Het was een fan-tastisch gevoel. Een half uur lang zaten we daar, Jay Gatsby en zijn vrouw, op doorreis in het oude Europa. Dan schoof ik discreet een bankje van 20 euro onder de theepot. We ston-den op, een beetje alsof we ons verveelden. Luxe? Hoe komt u erbij? We theeën toch altijd in het Ritz? De ober die de boel kwam opruimen, knikte ons opnieuw vriendelijk toe. Hij kende ons slag, hij zag die internationale jetsetters natuurlijk elke dag. Excuse me, sir. Would you like a matchbox? As a souvenir?

Excuse me, sir. Would you like a matchbox? As a souvenir?

ACHTERKlAPWALteR

Ritz

ONS RECHTVERANTWOORDELIJKE UITGEVER: MarcWeynsSudermanstraat5•2000AntwerpenHOOFDREDACTEUR:DenisBouwenREDACTIESECRETARIS:JanDeceunynckVORMGEVING:PeerDeMaeyer&GrammaDRUKKERIJ:CorelioPrintingREDACTIE EN ADMINISTRATIE:Sudermanstraat5-2000AntwerpenTel.03/220.87.11•Fax03/[email protected]

lBC-NVK-SECRETARIATEN

•9300AALST,Hopmarkt45 Tel.053/73.45.20,Fax03/220.88.01 [email protected]•2000ANTWERPEN,Nationalestraat111-113, Tel.03/222.70.00,Fax03/220.88.02 [email protected]•8000BRUGGE,OudeBurg17 Tel.050/44.41.66,Fax03/220.88.04 [email protected]•1000BRUSSEL,Pletinckxstraat19 Tel.02/557.86.40, Fax03/220.88.05 [email protected]•9200DENDERMONDE,OudeVest146 Tel.052/25.95.60,Fax03/220.88.19 [email protected]•9000GENT-EEKLO-ZELZATE,Poel7 Tel.09/265.43.00,Fax03/220.88.08 [email protected]•1500HALLE,VandenEeckhoudtstraat11 Tel.02/557.86.70,Fax03/220.88.06 [email protected]•3500HASSELT,Mgr.Broekxplein6 Tel.011/29.09.61,Fax03/220.88.09 [email protected]•8900IEPER,St.Jacobsstraat34 Tel.059/34.26.40,Fax03/220.88.10 [email protected]•8500KORTRIJK,PresidentKennedypark16D Tel.056/23.55.61,Fax03/220.88.12 [email protected]•3000LEUVEN,L.Vanderkelenstraat32 Tel.016/21.94.30,Fax03/220.88.13 [email protected]•2800MECHELEN-RUPEL,OnderdenToren5 Tel.015/28.85.65,Fax03/220.88.14 [email protected]•8400OOSTENDE, Kan.dr.L.Colensstraat7 Tel.059/55.25.54,Fax03/220.88.15 [email protected]•9700OUDENAARDE,Koningsstraat5 Tel.053/73.45.25,Fax03/220.88.03 [email protected]•8800ROESELARE,H.Horriestraat31 Tel.051/26.55.44,Fax03/220.88.17 [email protected]•9100SINT-NIKLAAS,H.Heymanplein7 Tel.03/760.13.40,Fax03/220.88.18 [email protected]•2300TURNHOUT,KorteBegijnenstraat20 Tel.014/44.61.55,Fax03/220.88.20 [email protected]•1800VILVOORDE,Toekomststraat17 Tel:02/557.86.80,Fax:03/220.88.07 [email protected]

AlGEMEEN SECRETARIAAT2000ANTWERPEN,Sudermanstraat5Tel.03/220.87.11,Fax03/220.89.83e-mail:[email protected]

Ons Recht, mei 2010

Documents

Transcript of Ons Recht, mei 2010