nb. Nuon over energie & de zakelijke markt:

Informatie, inspiratie,concrete tips

deEuropese energiemarkt

in beweging

Derde jaargang • nº 2 • juni 2009

War Child tevreden met Nuon HerPrijs

FrieslandCampinabespaart doorenergiemanagement

6dingendieumoet weten

nb. 02-09-def:n.b. 29-05-2009 12:45 Pagina 1

2 nb. | Nº 2 • 2009

Ontwikkelingen binnen de energie markt volgen elkaar razend snel

op. Nuon houdt de energie markt nauwlettend in de gaten en

speelt met het product aanbod naadloos op de veranderingen in.nieuws

Colofon l nb. is een uitgave van Nuon en verschijnt vier keer per jaar. l Derde jaargang, nummer 2, juni2009 l Redactieadres: Nuon, PAC 1AA6210, Redactie nb., Postbus 41920, 1009 DC Amsterdam,redactienb@nuon.com l www.nuon.nl/zakelijk l Concept en realisatie: Scripta Media, NieuweHerengracht 47, 1011 RN Amsterdam l Artdirection en vormgeving: Carla Goossens en Marc van Meurs lFotografie: Kato Tan, Zoltan Koraï, Ton Zonneveld l Drukwerk: drukkerij Teesink l Lithografie:Grafimedia Amsterdam l © Nuon, 2009 l nb. wordt op FSC-papier gedrukt l Niets uit deze uitgave magworden verveelvoudigd en/of overgenomen zonder schriftelijk toestemming. Alle genoemde gegevenszijn onder voorbehoud. Aan de inhoud van deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend.

Marktontwikkelingen� Het eerste kwartaal van 2009 stond in het

te ken van de wereldwijde recessie en voor lo-pig is herstel nog niet in zicht. Doordat deindustriële productie daalt en nieuwe ordersals ook het consumenten- en producten ver-trouwen uitblijven, wordt de vraag naargrondstoffen en elektriciteit gedrukt. In West Europa is de elektriciteitsvraag in maartmet 6%, ofwel 15 terrawattuur, afgenomen. In normale omstandigheden is de weers afhan-kelijke vraag goed voor 50% van het totale gas-verbruik in het eerste kwartaal. Door de lagevraag naar elektriciteit was dit jaar 60% van het gasverbruik hieraan toe te rekenen. Dezeontwikkelingen werken door in de elektriciteit-,kolen- en gasprijzen die – na eerdere dalingenin 2008 – het afgelopen kwartaal zijn gedaaldmet respectievelijk 18%, 18% en 11%.Nuon verwacht dat de energieprijzen zullen stijgen op het moment dat producenten en consumenten weer vertrouwen krijgen in deeconomie. Op de lange termijn leiden striktekredieteisen en relatief lage grondstofprijzen tot

het uitstellen van kapitaalinvesteringen. In eengezonde economische situatie kunnen de prij-zen exponentieel stijgen omdat deze uitgesteldeinvesteringen dan ineens worden gerealiseerd.

� Wijziging exit- en connectiekosten gasWanneer Nuon u factureert op basis van gecon-tracteerde capaciteit, bent u voor het onttrek-ken van gas uit het landelijke transportnet exit- en connectiekosten verschuldigd. Dooreen besluit van de NMa wijzigt deze kostenpostper 1 juli 2009. Deze kosten worden niet langerberekend op basis van de gecontracteerde gascapaciteit, maar op basis van de capaciteitdie u maximaal kunt benutten. Deze wijzigingtreft vooral klanten die een gasmeter hebbenmet een veel grotere capaciteit dan nodig. Zij kunnen met de CapaciteitScan van ingenieursbureau en Nuon-dochter Ebatech debenodigde technische capaciteit onderzoeken.Kijk voor meer informatie opwww.nuon.nl/capaciteitscan.

Voorspellingen

Wie had twee jaar geleden kunnen voor-spellen dat Barack Obama de nieuwe presi-dent van de Verenigde Staten zou worden?Wie voorspelde grandioze overwinningenvan het Nederlands voetbalelftal in de eerste ronde van het EK 2008? En was deafgelopen winter met veel schaatsplezierniet een verrassing voor de meesten vanons? De toekomst voorspellen is lastig.

Maar voorspellingen zijn noodzakelijkom een koers te bepalen. De Europese Uniespeelt met haar klimaatdoelstellingen in opde voorspelling dat fossiele brandstoffen,op basis van het huidige toenemendegebruik, ergens in de 21ste eeuw opraken.Mede daarom richten Europese energie be-drijven hun koers op schaalvergroting en deopwek van duurzame energie.

De voorziene krachtenbundeling vanNuon en Vattenfall moet de gewensteschaalvergroting opleveren. Hierdoor kande toekomstige voorzieningszekerheidgewaarborgd worden en kan er versneldgeïnvesteerd worden in duurzame energie,zoals de ontwikkeling van CO²-afvang.Op 7 mei 2009 kondigde Nuon de bouw vaneen nieuw windpark op de Noordzee aan.De bouw van dit windpark past in de ambi-tie van Nuon om, met toekomstig partnerVattenfall, nummer 1 op het gebied vanwindenergie op zee in Europa te zijn.

Dit is de koers van Nuon naar de toekomst. Maar wij blíjven natuurlijk uwadviseur op het gebied van efficiënt energieverbruik. Hierover krijgt u in ditnummer weer concrete tips en informatie.U kunt lezen hoe wij met Friesland-Campina besparingen in verbruik realiserenen hoe ook War Child flink kon besparen ophaar energierekening. Nuon als uw ener-gie adviseur. Zo ga ik graag met u onze toekomst tegemoet.

Met vriendelijke groet,

Hans Mart Groen, Directeur Nuon Marketing & Sales Nederland

VOORWOORD

nb. 02-09-def:n.b. 29-05-2009 11:36 Pagina 2

nb. | Nº 2 • 2009 3

www.nuon.nl/zakelijk

� De Vraag’Gaat Nuon elektronisch factureren?‘

Carolien Jansen (proces manager facturatie) geeft antwoord:

‘Zeker! Onlangs heeft de minister vanFinanciën besloten dat een elek tro nischefactuur de zelfde status heeft als een factuurdie is verzonden per post. Een beslissing metbelangrijke gevolgen, want het elektronischverzenden van facturen maakt de admini -stratieve verwerking bij klanten een stukeen vou diger. Daarnaast bespaart de maat -regel papier. Vanzelfsprekend hebben wijdeze kans met beide handen aangegrepen.Op dit moment zijn we bezig om, in goedoverleg met de klant, onze processen ensystemen hiervoor in te richten. Elektronischfactureren gaat veel verder dan alleen hetdigitaal verzenden van uw factuur.Wij willen op alle fronten onze klanten zoveelmogelijk service bieden. Als u meerdere

Besparingen gas- en elektriciteits verbruikonline volgenVia de online service NuonMijnVerbruik kunt u als zakelijkeklant van Nuon inzicht krijgen in uwgas- en elektriciteitsverbruik.Onlangs is deze service uitgebreid. U kunt nu ook dagen vergelijken omte meten of een besparingsmaat-regel daadwerkelijk effect heeft.‘Voor klanten met meerdere aan-sluitingen is het nu ook mogelijk omlocaties met elkaar te vergelijken’,vertelt productmanager Manon vanPoelwijk. ‘Wanneer bij een winkel-keten medewerkers in de ene vesti-ging bijvoorbeeld trouw het lichtuitdoen en in de andere niet, danwordt dit duidelijk in MijnVerbruik.’Kijk voor meer informatie opwww.nuon.nl/mijnverbruik

Nuon RTL Masterclassstrategischinkopen vanenergieNuon organiseert al een aantal jarenmasterclasses voor grootzakelijkeklanten. Dit jaar werd dit event voor deeerste keer gehouden in samen werkingmet RTLZ en Nyenrode BusinessUniversiteit. Op 27 mei kwamen klantenvan Nuon en andere belangstellendensamen om zich te laten informeren overhet strategisch inkopen van energie.Verschillende vragen als: Hoe stemt u deinkoop van energie af op uwbedrijfsstrategie? En: In hoeverre is hetmogelijk om risicomanagement toe tepassen op het energiebeleid?passeerden de revue. De dag werdafgesloten met een levendige discussie.

aansluitingen heeft, kunt u bij uw account -manager specifieke wensen voor uwfacturering neerleggen. Aan de hand vandeze informatie zal Nuon vervolgens eenpassende vorm van maatwerkfactureringaanbieden.’

Stroometiket

Wetgeving verplicht Nuon om jaarlijks achteraf op productniveau aan te geven metwelke bronnen de elektriciteit van dat jaar is opgewekt. Het zogenoemde stroometiket2008 is begin april bij u op de mat gevallen. Het bevat de optelsom van groene engrijze energie die voor ons is opgewekt. Zie ook: www.nuon.nl/zakelijk.

KATO

TAN

nb. 02-09-def:n.b. 28-05-2009 11:41 Pagina 3

4 nb. | Nº 2 • 2009

Een

Voor War Child iskosten beheersing

geen noodzaakmaar een plicht.

Hoe minder geld er naar de

organisatie gaat,hoe meer er

overblijft voorprojecten in

oorlogs gebieden.War Child isdaarom erg

tevreden met Nuon Her Prijs.

De elektri citeits -rekening is flinkomlaag gegaan.

organisatie met ruim vijftig medewerkers ver-huizen voor niet meer dan 150 euro. War Child kreeg hetvorig jaar voor elkaar toen ze binnen Amsterdam over-ging naar een nieuw pand. Alles was gesponsord, van ver-huisdozen tot meubilair. Alleen die vervloekte 150 euro.Die zitten office manager Ellen van Steenis nog steedsniet lekker. ‘De parkeervergunningen voor onze verhuis-wagens’, zegt ze met een zuur gezicht. ‘Daar viel met degemeente echt niet over te praten.’Cost management staat bij War Child met hoofdlettersgeschreven. De organisatie wil de kosten zo laag mogelijkhouden. Hoe minder geld aan overhead, hoe meer eroverblijft voor War Child-projecten. Met gepaste trots kande goededoelenorganisatie bij elk jaarverslag melden datze wederom ruim onder de 25-procentnorm is gebleven.Die norm bepaalt dat de kosten voor fondsenwerving nietmeer mogen zijn dan 25 procent van de baten uit eigenfondsenwerving. War Child haalt die norm met vlag enwimpel. In 2008 ging ruim 85 procent van de gelden naarde vele projecten in oorlogsgebieden. Met dans, muziek,theater en sport helpt War Child kinderen hun emoties teuiten en hun oorlogservaringen te verwerken.

Beste energiemixLogisch dat War Child ook kritisch naar de eigen energie-rekening kijkt. In het nieuwe pand, dat een derde groteris dan het oude, vallen de kosten voor elektriciteit en gasaanzienlijk hoger uit dan in het oude kantoor. Zo is er eenenorme koepelhal die om een precieze afstemming vande koel- en verwarmingsinstallatie vraagt. ‘Door die nogmeer te finetunen moeten we meer kunnen besparen’,denkt Van Steenis. Dat is iets voor de toekomst. Maar ook op korte termijnbleek een flinke energiebesparing mogelijk. In februari

werd Van Steenis gebeld door accountmanager Rio deHaan van Nuon. ‘Als grootzakelijke klant met een vasteleveringsprijs voor elektriciteit komt War Child in aan-merking voor Nuon HerPrijs’, zegt De Haan. ‘Als de elektriciteitsprijzen dalen, kunnen klanten met NuonHer Prijs een nieuw contract afsluiten. De nieuwe elek tri-ci teitsprijs wordt dan een gewogen ge middelde van deoude contractprijs en de elektriciteitsprijs van dat mo -ment. De enige voorwaarde is dat het contract voor mini- maal drie maanden wordt verlengd.’Van Steenis vroeg De Haan om verschillende rekenvoor-beelden. ‘Hoe langer je het contract laat doorlopen, hoemeer je profiteert van de lagere stroomprijs’, zegt ze. ‘Aande andere kant willen wij niet vijf of tien jaar aan eenleverancier vastzitten. Daarom hebben we het contractverlengd met twee jaar, voor ons de beste mix tussen con-tinuïteit en flexibiliteit. Door het nieuwe contract betalenwe jaarlijks 2845 euro minder aan elektriciteit. Eenmooie besparing waar we, dankzij Nuon, erg weinigmoeite voor hebben hoeven doen.’

Prijzen omlaagNuon HerPrijs is een uniek product in de Nederlandseelektriciteitsmarkt. Het is met name interessant voorgrootzakelijke klanten die de zekerheid willen hebbenvan een scherpe vaste elektriciteitsprijs, maar die zonderrisico willen profiteren van prijsdalingen. Rio de Haanstelt dat het juist nu interessant kan zijn na te denkenover herprijzen. ‘De elektriciteitsprijzen zijn de afgelopenmaanden hard omlaaggegaan. Dat komt deels door derecessie: de vraag naar elektriciteit is afgenomen omdatbedrijven minder produceren. Maar de lagere elektrici-teitsprijs hangt ook samen met de sterk ge daalde olie- engasprijzen.’ Gaat de elektriciteitsprijs in de toekomst ver-

Kosten-beheersingplicht voorWar Child

KATO

TAN

nb. 02-09-def:n.b. 27-05-2009 12:31 Pagina 4

nb. | Nº 2 • 2009 5

CASE

der omlaag, dan kunnen klanten op nieuw een her-prijscontract aangaan. Het mooie is dat een eventu-ele prijsstijging geen enkel effect heeft. De leverings-prijs blijft voor de contractduur op het lagere niveau.‘En Nuon neemt zelf contact met klanten op als demarktprijs 5 procent onder hun contractprijs ligt’,voegt De Haan toe.

‘Toen we dit nieuwe pand betrokken, heb ik in eengesprek met Rio verteld dat kostenbeheersing voorWar Child enorm belangrijk is’, vertelt Ellen vanSteenis. ‘Kennelijk is die boodschap goed aangeko-men.’ Lachend: ‘Nu alleen dat speciale goededoelen-tarief nog… Je ziet, ik probeer altijd de kosten verderomlaag te krijgen. Maar het is voor een goed doel!’

War Child in cijfersOrganisatie War Child bestaatsinds 1995 en zet zich in vooreen vreed zame toekomst vooroorlogs kinderen. Kinderen inconflict gebieden worden doormiddel van creatieve activi-teiten geholpen het normaleleven weer op te pakken.

Aantal medewerkers Op hethoofd kan toor werken ruim 50mede werkers en de organisatieis actief in 12 landen.

Omzet In 2007 trok War Childiets meer dan 1 miljoen euro uitvoor fondsenwerving en hadbijna 7 miljoen aan in komstenuit fondsen werving. Ditbetekent dat War Child slechts15 pro cent overheadkostenmaakt. Dat is ruim bene den denorm van 25 pro cent, dieerkende goede doelen moetenhalen om in aanmerking tekomen voor het CBF-keurmerk.

Energieverbruik War Childheeft een ge schat jaarverbruikvan 100.000 kWh en een piek-verbruik van 64 procent. Doorgebruik te ma ken van NuonHerPrijs bespaart War Childjaar lijks 2845 euro op de elek triciteits rekening. Dit komt neer op een bespa ringvan ruim 16 procent. War Childheeft het con tract met 24maanden ve r lengd.

WAT IS NUON HERPRIJS?HerPrijs is voor klanten die dezekerheid willen van een vaste,scherpe prijs en tussen tijds demogelijkheid willen behoudenom in de toekomst te profiterenvan een dalende markt. Dat be tekent concreet: geenprijs stijgingen, maar wel profi teren van prijsdalingen.Voor meer informatie ga naarwww.nuon.nl/herprijs

Ellen Steenis (War Child)en Rio de Haan (Nuon)De elektriciteits rekeningis flink omlaaggegaan

TON

ZON

NEV

ELD

nb. 02-09-def:n.b. 27-05-2009 12:31 Pagina 5

DINGENdie umoetwetenover

6

Er gebeurt veel op de Europeseenergiemarkt. Energiebedrijvenmoeten van ‘Brussel’ gesplitstworden. Of toch weer niet? Ervinden fusies plaats waardoorbekende Nederlandse leveranciers,waaronder Nuon, in buitenlandsehanden komen. Als Rusland degaskraan dichtdraait en een deelvan Europa letterlijk in de kou zet,verschijnen alarmerende berichtendat de leveringszekerheid bedreigdwordt. Wat is er aan de hand op deEuropese energiemarkt en watbetekent dat voor u als gebruikervan elektriciteit en gas? Zes dingendie u moet weten over deenergiemarkt.

deEuropese

ZOLT

ANKO

RAÏ

nb. 02-09-def:n.b. 28-05-2009 11:35 Pagina 6

nb. | Nº 2 • 2009 7

belangrijke rol in de klimaatdoelstellingen vande Europese Unie. In 2020 moet Europa 20procent minder CO² uitstoten dan in 1990, 20procent zuiniger zijn met energie en dient 20procent van de energie duurzaam te wordenopgewekt. De eisen aan duurzaamheid beteke-nen dat de komende elf jaar de opwekking vanenergie uit onder meer wind, zon en biomassameer dan verdubbelen moet. Nederland zetvooral in op windparken in de Noordzee: diemoeten in 2020 goed zijn voor 6000 MegaWatt(vergelijkbaar met vier tot zes traditioneleenergiecentrales). Nuon exploiteert samen metShell een windpark voor de kust van Egmondaan Zee dat schone stroom levert aan honderd-duizend huishoudens. Omdat de wereld dekomende decennia nog afhankelijk blijft vanfossiele brandstoffen, moeten traditionele gas-en kolencentrales schoner produceren. Daarominnoveert Nuon op het gebied van CO²-afvangbij de centrale in Buggenum.

4 ZEKERHEID � Duurzame energie is niet alleen noodzake-lijk vanwege het klimaat, maar ook als alterna-tief voor fossiele brandstoffen. Die raken steedsmeer op. Duidelijk is dat Europa ergens in deeenentwintigste eeuw zal moeten overschake-len op alternatieven, zoals wind- en zonne-energie. Dat heeft ook politieke redenen: degrootste gas- en oliereserves zijn in handen vanlanden waaraan Europa zijn energiezekerheidniet wil overlaten, zoals Rusland en Iran.Europa wil dat zijn energiebedrijven voldoendesterk zijn om met bijvoorbeeld Russische gasle-veranciers te kunnen onderhandelen, maar ookom alternatieven te ontwikkelen die deEuropese afhankelijkheid van instabiele landenverkleinen. Daarbij gaat het onder meer omkernenergie en ‘schone’ kolen, waarbij de CO2wordt afgevangen en opgeslagen in de grond.Het overschakelen op andere energiebronnenwordt de energietransitie genoemd. Eenbelangrijk aspect van die transitie is ook deopkomst van decentrale opwekking, bijvoor-beeld door aardwarmtecentrales in woonwij-ken, warmtekrachtkoppelingen (nu al veelge-bruikt in de glastuinbouw) of zonnepanelen enbrandstofcellen in woningen.

1 SPLITSING� Europa wil meer concurrentie op de energie-markt. Daarop vooruitlopend is in Nederland deafgelopen jaren aangestuurd op splitsing vanenergiebedrijven in een netwerkdeel, dat inoverheidshanden blijft, en een privaat produc-tie- en leveringsbedrijf. De meeste Neder landseenergiebedrijven vonden dat geen goed idee,omdat het bestaande model al genoeg markt-werking garandeerde. Bovendien is de splitsingkostbaar. In Nederland werd de splitsingswetaangenomen. In de rest van Europa loopt datnog niet zo’n vaart. Zeker niet nu het EuropeseParlement onlangs besloten heeft dat energiebe-drijven toch niet helemaal opgesplitst hoeven teworden, als levering en netwerkbeheer maaronafhankelijk zijn. Zakelijke klanten merkenweinig van de splitsing, behalve dat dit een vande redenen is dat Nederlandse energieleveran-ciers aansluiting zoeken bij buitenlandse part-ners. In januari werd de voorgenomen fu sie tussen Essent en het Duitse RWE aangekondigd.Een paar weken later kondigde Nuon aan samente willen gaan met het Zweedse Vattenfall.

2 SCHAALVERGROTING� De energiebranche is zeer kapitaalintensief.De bouw van een nieuwe centrale kost al sneleen paar miljard euro. De ontwikkeling vannieuwe technologieën, zoals het afvangen enopslaan van CO² en de bouw van windparkenop zee, is uitermate kostbaar. Daarnaast moetenenergiebedrijven niet alleen nationaal, maar ookinternationaal concurreren. Om in dit krachten-veld te overleven, moeten energiebedrijvenfinancieel zeer sterk zijn. Dit verklaart de huidi-ge fusiegolf in de energiesector. Die trend iswereldwijd, maar het sterkst in Europa. Daarvonden in 2008 meer dan driehonderd fusiesplaats tussen energiebedrijven. Voor klanten isde fusietendens positief. Er ontstaan sterkereenergiebedrijven die een gro tere inkoopmachten lagere overheadkosten hebben. Hierdoor zouhet energietarief om laag kunnen gaan. Eenander voordeel van de fusietrend is dat grotereenergiebedrijven meer capaciteit hebben omnieuwe producten en diensten te ontwikkelen.

3 KLIMAAT� Schaalgrootte is ook belangrijk om te kunneninvesteren in nieuwe, duurzame vormen vanenergieopwekking. Energiebedrijven spelen een

THEMA

energiemarkt5 NUON EN VATTENFALL� Al deze trends worden weerspiegeld in hetsamengaan van Nuon en Vattenfall. Door deopgelegde splitsing is Nuon te klein om zelf-standig te overleven in een internationale ener-giemarkt. Het samengaan resulteert in eenenergiebedrijf (actief in acht landen) met eenomzet van 20 miljard euro per jaar, dat tot deEuropese top vijf behoort. Die schaalgrootteleidt tot inkoopmacht, bijvoorbeeld bij hetafsluiten van gascontracten. De combinatieNuon-Vattenfall is toonaangevend in duurzameenergie en wordt met ruim 500 MegaWatt denummer één in Europa in windenergie op zee.Ook zijn Nuon en Vattenfall koplopers in hetontwikkelen van technieken om CO² af te van-gen. Daarnaast is er door het samengaan meerbudget om te investeren in andere alternatieveenergiebronnen zoals zonnecelfolie en golf- engetijdentechnologie. Door in te zetten op eenbreed palet aan energiebronnen (wind, biomas-sagas, schone kolen) staan Nuon en Vattenfallvoor een grotere leveringszekerheid aan klanten.

6 DE KLANT CENTRAAL� Wat betekenen deze fusies van energiebedrij-ven voor u als zakelijke klant? Enerzijds lijkt hetalsof door het samengaan van bedrijven dekeuze beperkter wordt. Maar tegelijkertijd ope-reren energiemaatschappijen nu in een vrijereen meer concurrerende markt, waardoor tarie-ven scherper zijn en worden buitenlandse partij-en actief op de Nederlandse markt. Voor u ver-andert er weinig. De naam Nuon blijft nog min-stens vier jaar bestaan. Het hoofdkantoor en deregionale kantoren blijven gehandhaafd op hunhuidige locatie. Ook is er een stichting opgerichtdie het publieke belang van Nuon in Nederlandzal bewaken. Op langere termijn moet u alsNuon-klant profiteren van de fusie. Bijvoorbeelddoordat de combinatie financieel sterker is enmeer expertise in huis heeft. Dit moet leiden totde ontwikkeling van nieuwe aantrekkelijke pro-ducten en diensten waarbij Nuon en Vattenfallhebben aangekondigd dat een hoge klanttevre-denheid een van de belangrijkste speerpuntenvan de nieuwe combinatie zal zijn.

Verder lezen? Meer informatie over de krachten-bundeling van Nuon en Vattenfall vindt u opwww.nuon.com.

ZOLT

AN K

ORA

Ï

nb. 02-09-def:n.b. 28-05-2009 11:35 Pagina 7

BesparingstipIn elke editie van nb. treft ueen besparingstip waar eenNederlands bedrijf baat bijheeft gehad. Wellicht kunt uhier uw voordeel mee doen.

Jan-Willem Warmenhovenefficiency manager

FrieslandCampina in Ede.Meten is wetenFrieslandCampina voorziet miljoenen mensen overde hele wereld van zuivelproducten als melk, yoghurt, kaas, boter, maar ook van vruchten dran-ken. In de vestiging in Ede worden onder meerAppelsientje, Coolbest en Dubbel frisss gepro du-ceerd. Ingenieursbureau en Nuon-dochter Ebatech heeft deze ‘klant van het eersteuur’ geholpen met het realiseren van een uitgebreid energiemonitoringsysteem. Jan-WillemWarmenhoven van FrieslandCampina Benelux enCarel van Lange van Ebatech leggen uit waaromgoed energiemanagement begint met om de achtuur meten.

Niet zien, wel metenJan-Willem Warmenhoven, efficiency managerFrieslandCampina in Ede: ‘Ik begin en eindig dedag met een blik op ons energiemanagement sy-steem. Verschillende data kopieer ik naar een

Excel-bestand en dan zie ik in één oogopslag of erafwijkingen zijn. Als een klep in een machine stukis, kan het zomaar zijn dat er bijvoorbeeld 600liter water wordt verbruikt in plaats van degebruikelijke 300 liter. Dit soort defecten kan ikniet altijd zien, maar wel meten. Vandaar mijncredo: meten is weten! Dankzij ons netwerk vanmeters door de hele fabriek heb ik al heel watdefecte kleppen, maar ook andere afwijkingenzoals lekke warmtewisselaars en persluchtlekkenkunnen aanwijzen.’

ThermografiescanCarel van Lange: ‘Voor Ebatech is de actieve hou-ding van Jan-Willem heel prettig in de samenwer-king. We kunnen het beschikbare budget daardooroptimaal inzetten voor het verbeteren en verfijnenvan het systeem. Zo hebben we laatst besloten omeen thermo grafiescan in de koelhuizen te maken.

Door met een warmte camera foto’s te nemen zieje waar de “zwakke” plekken zitten en waar duswarmteverlies optreedt. Vooral bij wanden, veilig-heidsluiken en deuren was er sprake van verlies.’

Daadwerkelijke besparingJan-Willem: ‘Sinds we aan de hand van de scansmaatregelen hebben genomen, zie ik het gebruikvan koelenergie significant dalen in het systeem.Dat is het voordeel van goed energiemanagement:behalve dat monitoring inzicht geeft in hetbestaande energiegebruik, krijg je ook helder ofondernomen acties daadwerkelijk een besparingopleveren.’

Wilt u ook diepgaand inzicht in uw energie ver-bruik en besparingsmogelijkheden? Dan is ener-giemanagement wat voor u. Meer informatievindt u op www.nuon.nl/energiemanagement.TO

N Z

ON

NEV

ELD

nb. 02-09-def:n.b. 27-05-2009 12:31 Pagina 8